511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 1
Van Meerle tot Veerle Voorjaar 2006
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 2
Inhoud | p 02 | Voorwoord p 03 | Inhoud
Voorwoord |
p 04 | Interview: Gie Goris over millenniumdoelstellingen en ontwikkelingssamenwerking
Gezocht: conservator. ‘Van alles wat er in de krant staat, moet je maar twee dingen geloven: de datum en de prijs. De rest is boerenbedrog’. Mijn grootmoeder zaliger strooide dergelijke volkswijsheden overtuigd in het rond. Ze kon zo bij de Bond Zonder Naam aan de slag. Ze leerde ons dat in zo’n clichés altijd een kern van waarheid zit. In dit geval terecht. Een beetje argwaan bij wat je leest, kan geen kwaad. Bij wat je hoort trouwens ook niet. Soit. Alle clichés ten spijt zwaaien we hier en nu de loftrompet voor de krantenwereld. Hoera voor de gazet. Niet omdat je er slimmer van wordt, of er een bredere kijk op de wereld aan over houdt. Ook niet omdat je kritische geest wordt uitgedaagd of om andere leuke bijkomstigheden. Nee, de krant is een uitgelezen contactmedium. Via de krant heb ik al meer fantastische mensen ontmoet dan in het ware leven. En ik heb niet te klagen. Op café of in je job kom je in het beste geval interessante mensen tegen, laten we eerlijk zijn. Ik heb het hier over een categorie hoger: beeldenstormers, bruggenbouwers, types die over muurtjes durven kijken of er desnoods dwars doorheen gaan. Gek of geniaal, dat soort. Ze zijn zeldzaam, maar ze bestaan en je hebt een krant nodig om ze te ontdekken.
2 | Vormingplus Kempen
Neem nu Reinhold Würth. Zegt het je niets? Zijn bedrijf geeft wereldwijd werk aan 38.000 mensen. En hij maakt er schroeven en bouten mee. Der Montageprofi. En wat lezen we in de krant? Meneer Würth heeft zijn fabriek in de Kempen uitgebreid en is op zoek naar een conservator. Jawel, een conservator. In het nieuwe pand komt namelijk een museum voor moderne kunst. Ook dit leest u goed. En er is ruimte voorzien om voordrachten en concerten te geven. Want kunst en cultuur verrijken je leven, dixit Würth, en dus moet je er zoveel mogelijk mensen mee in contact brengen. Zonder daar verder veel woorden aan vuil te maken, brengt hij zijn filosofie in de praktijk.
p 08 | Louis Michel
Ik weet niet welk effect dit alles op u heeft, maar bij Vormingplus Kempen worden we een beetje warm van zo’n verhaal. We hebben dat wel vaker bij bevlogen mensen. Mensen die verder durven kijken dan hun neus lang is. Je vindt ze niet enkel in Künzelsau. Ook in de Kempen komen we ze tegen. Zo’n ontmoetingen proberen we tastbaar te maken, in projecten te gieten. Om stilletjes de oneffenheden van onze samenleving weg te schrapen. De spektakelwaarde ervan kan nog niet tippen aan dhr. Würth, maar dat is natuurlijk geen graadmeter. De intentie, daar draait het om, de visie erachter. ‘De kleren maken de man niet’, hoor ik mijn grootmoeder al brommen. Bijna juist.
p 16 | Op tocht!
p 09 | Kopstand p 10 | Projecten van Vormingplus Kempen p 13 | Projectoproep p 14 | Europa, ons gedacht: een project over Europa met kortgeschoolden
p 20 | Dienstverlening p 22 | Natuurwerk p 25 | Kalender p 27 | Praktisch en colofon
Martine Coppieters Algemeen coördinator Vormingplus Kempen
Vormingplus Kempen | 3
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 2
Inhoud | p 02 | Voorwoord p 03 | Inhoud
Voorwoord |
p 04 | Interview: Gie Goris over millenniumdoelstellingen en ontwikkelingssamenwerking
Gezocht: conservator. ‘Van alles wat er in de krant staat, moet je maar twee dingen geloven: de datum en de prijs. De rest is boerenbedrog’. Mijn grootmoeder zaliger strooide dergelijke volkswijsheden overtuigd in het rond. Ze kon zo bij de Bond Zonder Naam aan de slag. Ze leerde ons dat in zo’n clichés altijd een kern van waarheid zit. In dit geval terecht. Een beetje argwaan bij wat je leest, kan geen kwaad. Bij wat je hoort trouwens ook niet. Soit. Alle clichés ten spijt zwaaien we hier en nu de loftrompet voor de krantenwereld. Hoera voor de gazet. Niet omdat je er slimmer van wordt, of er een bredere kijk op de wereld aan over houdt. Ook niet omdat je kritische geest wordt uitgedaagd of om andere leuke bijkomstigheden. Nee, de krant is een uitgelezen contactmedium. Via de krant heb ik al meer fantastische mensen ontmoet dan in het ware leven. En ik heb niet te klagen. Op café of in je job kom je in het beste geval interessante mensen tegen, laten we eerlijk zijn. Ik heb het hier over een categorie hoger: beeldenstormers, bruggenbouwers, types die over muurtjes durven kijken of er desnoods dwars doorheen gaan. Gek of geniaal, dat soort. Ze zijn zeldzaam, maar ze bestaan en je hebt een krant nodig om ze te ontdekken.
2 | Vormingplus Kempen
Neem nu Reinhold Würth. Zegt het je niets? Zijn bedrijf geeft wereldwijd werk aan 38.000 mensen. En hij maakt er schroeven en bouten mee. Der Montageprofi. En wat lezen we in de krant? Meneer Würth heeft zijn fabriek in de Kempen uitgebreid en is op zoek naar een conservator. Jawel, een conservator. In het nieuwe pand komt namelijk een museum voor moderne kunst. Ook dit leest u goed. En er is ruimte voorzien om voordrachten en concerten te geven. Want kunst en cultuur verrijken je leven, dixit Würth, en dus moet je er zoveel mogelijk mensen mee in contact brengen. Zonder daar verder veel woorden aan vuil te maken, brengt hij zijn filosofie in de praktijk.
p 08 | Louis Michel
Ik weet niet welk effect dit alles op u heeft, maar bij Vormingplus Kempen worden we een beetje warm van zo’n verhaal. We hebben dat wel vaker bij bevlogen mensen. Mensen die verder durven kijken dan hun neus lang is. Je vindt ze niet enkel in Künzelsau. Ook in de Kempen komen we ze tegen. Zo’n ontmoetingen proberen we tastbaar te maken, in projecten te gieten. Om stilletjes de oneffenheden van onze samenleving weg te schrapen. De spektakelwaarde ervan kan nog niet tippen aan dhr. Würth, maar dat is natuurlijk geen graadmeter. De intentie, daar draait het om, de visie erachter. ‘De kleren maken de man niet’, hoor ik mijn grootmoeder al brommen. Bijna juist.
p 16 | Op tocht!
p 09 | Kopstand p 10 | Projecten van Vormingplus Kempen p 13 | Projectoproep p 14 | Europa, ons gedacht: een project over Europa met kortgeschoolden
p 20 | Dienstverlening p 22 | Natuurwerk p 25 | Kalender p 27 | Praktisch en colofon
Martine Coppieters Algemeen coördinator Vormingplus Kempen
Vormingplus Kempen | 3
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 4
Interview | Gie Goris over millenniumdoelstellingen en ontwikkelingssamenwerking: ‘Economie is geen natuurramp’. Het romige jaar 2000 sprak op vele plaatsen tot de verbeelding. Met het wegtikken van die ene seconde kon men een oude wereld achterlaten, en als het ware blanco een nieuwe binnenstappen. Het bood de kans om hardop te dromen van een betere wereld. Even leek het zelfs of het uur van de sociale rechtvaardigheid was aangebroken. In september van dat jaar ondertekenden alle 189 lidstaten van de Verenigde Naties de Millenniumverklaring. Dit is een engagement van de ondertekenaars om tegen 2015 een aantal meetbare en in tijd vastgelegde doelstellingen te halen in de strijd tegen armoede, honger, analfabetisme, besmettelijke ziektes en de verdere verloedering van het milieu. Dit zijn de zogenaamde Millenniumdoelstellingen.
Zij vormen de leidraad voor het beleid terzake de volgende jaren. Maar is dat wel zo? En is dat dan goed? En knagen zij effectief aan de groeiende ongelijkheid tussen de bewoners van deze planeet? Is er sprake van een nieuw en mondiaal bewustzijn dat niet alleen ronkend is, maar ook gemeend en efficiënt? Kopstand, de tegendraadse lezingenreeks van Vormingplus Kempen, de Warande en MO* Magazine, haalt op 23 januari Louis Michel naar Turnhout. Die avond gaat de Europese Commissaris voor ontwikkelingssamenwerking in debat met enkele Kempense jongeren én met het publiek. Samen met Gie Goris, hoofdredacteur van MO* Magazine, blikken we vooruit.
4 | Vormingplus Kempen
Millenniumdoelstellingen Vanwaar komen die millenniumdoelstellingen eigenlijk? Gie Goris: Die millenniumdoelstellingen zijn een gevolg van verschillende conferenties. Er zijn de laatste jaren een aantal grote en prestigieuze wereldconferenties geweest, georganiseerd door de Verenigde Naties (VN). Telkens over kernvragen, uitdagingen waar we met z’n allen op deze planeet voorstaan. In 1992 was er een milieutop in Rio de Janeiro, in ’95 de vrouwenconferentie in Peking, een sociale top in Kopenhagen (‘96), over ontwikkelingsfinanciering in Monterrey in 2002. Uit zo’n conferenties komen altijd grote statements en conclusies. En veel vijven en zessen. Maar daar is allemaal niet zo verschrikkelijk veel mee gebeurd. Je kan niet zeggen dat na 10 jaar conferenties de wereld er zichtbaar op vooruit is gegaan. Maar gelukkig zijn de bevindingen van die topontmoetingen niet allemaal verloren gegaan. Het magische jaar 2000 werd aangegrepen om toch iets groots te realiseren: de conclusies van de laatste jaren werden opgeteld en in een millenniumverklaring gegoten. Maar al snel bleek dat er met die Verklaring eigenlijk niets gebeurde. En dat je er in 2015 best stilletjes over zou zwijgen. Daarom heeft men achteraf de millenniumverklaring in acht millenniumdoelstellingen gegoten. En zelfs die acht doelstellingen werden nog verder geconcretiseerd. Om ze werk- en controleerbaar te maken. Zijn de millenniumdoelstellingen dan alleen maar een samenvatting van wat er de laatste jaren gezegd geweest is? Gie Goris: : Eigenlijk wel. Maar in tegenstelling tot veel andere verdragen op dit niveau vertrekt de Millenniumverklaring van fundamentele rechten en principes. Het uitgangspunt van de verklaring is dat iedereen recht heeft op vrede, gelijkheid, solidariteit, democratie, onderwijs, enzovoort. Zij gaat daarmee enigszins in tegen de (over)heersende trend die economische groei door liberalisering en het vrijmaken van de markt als alleenzaligmakende voorwaarden voor ontwikkeling naar voor schuift. Het gaat nu om die fundamentele rechten en die worden dus niet langer afgedaan als iets dat wel in orde komt als er overal voldoende economie is.
Een opdracht voor noord en zuid De prioriteiten lijken dus enigszins gewijzigd. Maar is er met deze doelstellingen ook meer kans op succes? Gie Goris: De eerste zeven doelstellingen zijn erg concreet. Het zijn zeer duidelijke afspraken die de derdewereldlanden moeten waarmaken. Ze zijn meetbaar en controleerbaar. Bovendien moet elk land apart rapporteren aan de VN. Je kan dan perfect zien wie op welk domein goed scoort of tekort schiet. Dat zijn instrumenten om de kloof en de aanpak internationaal meetbaar te maken. Waardoor je erop kan inspelen, of waardoor je meer druk kan organiseren op figuren of overheden. En de neuzen binnen de diensten van de VN lijken toch ook wel in dezelfde richting te staan. Dat is in het verleden wel eens anders geweest.
Gie Goris: "Of
onze regering haar engagement zal uitvoeren, hangt 100% af van de politieke druk die de publieke opinie uitoefent." Nu krijgen ze allemaal dezelfde opdracht mee: zorg ervoor dat die millenniumdoelstellingen gehaald worden, ondersteun elkaar daarin én meet wat er gebeurt. Dat levert op wereldschaal degelijke cijfers op. Goede cijfers garanderen daarom nog geen succes, maar het is een begin. Want op dit moment is er een heel brede consensus over de millenniumdoelstellingen. Ertegen zijn is redelijk politiek incorrect. Je bent niet tegen het feit dat alle meisjes naar school kunnen gaan of dat ze evenveel vormingskansen krijgen. Iedereen onderschrijft de uitgangspunten én de millenniumdoelstellingen zelf. En dat is misschien wel de grootste troef. Nu is er één duidelijk platform, waarvan iedereen toegezegd heeft om eraan te werken. Vroeger ging veel energie verloren aan interne discussies. En ondertussen blijkt dat dergelijke afspraken ook een hefboomfunctie hebben, waardoor groepen aan de basis opnieuw een aanspreekpunt hebben om druk uit te oefenen. Dat algemene en internationale platform is dus heel belangrijk. De eerste zeven doelstellingen moeten in het zuiden waargemaakt worden. Maar is er ook sprake van een engagement van het noorden? Gie Goris: Doelstelling acht heeft het daar heel zeker over. Het gaat over het opzetten van een wereldwijde samenwerking voor ontwikkeling. Dit gaat over alles: handel, economie, schuldenlast, … Het is dus veruit de moeilijkste. En de enige die de rijke landen voor een uitdaging plaatst. En waarschijnlijk ook daarom degene die het minst concreet geformuleerd werd. En ook al staat ze op de laatste plaats, ze is essentieel. Want als er in het noorden niet echt veel meer geld ter beschikking gesteld wordt van de ontwikkelingslanden, dan kunnen zij die eerste zeven doelstellingen nooit realiseren. Dus doelstelling een tot zeven gaan over armoedebestrijding en doelstelling acht gaat over ontwikkeling? Gie Goris: Zo eenvoudig ligt het natuurlijk niet. Je mag die twee niet volledig apart van elkaar zien. Kijk, in de jaren ’80 en ’90 golden de regels van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank. Zij gingen ervan uit dat goed bestuur hetzelfde is
als voorzichtig financieel bestuur: je geeft alleen uit wat je hebt, en alles wat je leent, moet je terugbetalen. Alles werd hierop afgestemd. En uit noodzaak werden gezondheidszorg en basisonderwijs en dergelijke betalend. Want er was geen geld meer. Als we die logica hanteren, dan kunnen arme landen nooit een sprong vooruit maken. Dat kan pas als je op een bepaald moment investeert én als je dat goed doet. Om te investeren moet je natuurlijk geld hebben. Als de noordelijke landen zich nu engageren om tegen 2015 0.7% van hun Bruto Nationaal Product (BNP) aan ontwikkelingshulp te besteden, dan doen ze dat beter tijdens de eerste vijf jaar. Als je die sommen op korte tijd beschikbaar maakt, dan krijgen die landen een hele stoot van extra middelen die ze kunnen investeren in gezondheidszorg en onderwijs. Het is maar als je een beter geschoolde bevolking hebt, een bevolking die gezonder is, vrouwen die in gezonde omstandigheden kunnen bevallen, als je goed drinkwater hebt, als je meer mensen uit de absolute armoede haalt zodanig dat ze ook kunnen beginnen consumeren, dat je aan een interne economische ontwikkeling kan beginnen denken. En als je de armoede uit de wereld wil verbannen, dan is ontwikkeling toch een manier om dat te doen. Zo zie je dat die achtste doelstelling enorm belangrijk is voor het halen van de zeven daarvoor. En of dit nu valt onder armoedebestrijding of onder ontwikkeling, daar wordt dan een heel ideologische discussie over gevoerd.
Een dollar per dag En reageert de noord-zuidbeweging enthousiast over deze millenniumdoelstellingen? Gie Goris: Het is wat dubbel natuurlijk. Het zou fantastisch zijn moesten we de millenniumdoelstellingen binnen de gestelde termijn halen. Dat zou zelfs al meer zijn dan we mogen verwachten. Maar daarmee is het probleem niet opgelost. Ze zijn dus geen einddoel, maar eerder een nuttige of technisch haalbare tussenstop. Het zou ook maar pervers zijn om van een halvering van de armoede in de wereld een einddoel te maken. Wat dan met de andere helft? Maar het zou alleszins een vooruitgang zijn? Gie Goris: Er is officieel de afspraak om de armoede (minder dan 1 dollar per dag) te halveren tegen 2015 ten opzichte van het niveau van 1990. Om tot dit cijfer te komen, heeft men de evolutie van de periode daarvoor (1980-2000) doorgetrokken. Dus als we gewoon doordoen zoals we bezig waren, moeten we daar ongeveer geraken. Dat betekent dat we wel moeten doordoen. En daarvoor zijn extra inspanningen nodig. Maar mede dankzij de economische vooruitgang die landen als China en India op dit moment maken, zal je er inderdaad op vooruit gaan. In globale cijfers. Het feit dat ze er dan in Afrika op achteruit gaan, letterlijk meer absolute armen hebben dan in 1990, valt dan niet meer op. En het zullen weer de Afrikaanse landen zijn die tekort schieten. Zullen zij dan met de vinger gewezen worden? Of is er iets anders aan de hand? De wereld in zijn geheel zal er dus wel op vooruit gaan, maar in
Vormingplus Kempen | 5
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 4
Interview | Gie Goris over millenniumdoelstellingen en ontwikkelingssamenwerking: ‘Economie is geen natuurramp’. Het romige jaar 2000 sprak op vele plaatsen tot de verbeelding. Met het wegtikken van die ene seconde kon men een oude wereld achterlaten, en als het ware blanco een nieuwe binnenstappen. Het bood de kans om hardop te dromen van een betere wereld. Even leek het zelfs of het uur van de sociale rechtvaardigheid was aangebroken. In september van dat jaar ondertekenden alle 189 lidstaten van de Verenigde Naties de Millenniumverklaring. Dit is een engagement van de ondertekenaars om tegen 2015 een aantal meetbare en in tijd vastgelegde doelstellingen te halen in de strijd tegen armoede, honger, analfabetisme, besmettelijke ziektes en de verdere verloedering van het milieu. Dit zijn de zogenaamde Millenniumdoelstellingen.
Zij vormen de leidraad voor het beleid terzake de volgende jaren. Maar is dat wel zo? En is dat dan goed? En knagen zij effectief aan de groeiende ongelijkheid tussen de bewoners van deze planeet? Is er sprake van een nieuw en mondiaal bewustzijn dat niet alleen ronkend is, maar ook gemeend en efficiënt? Kopstand, de tegendraadse lezingenreeks van Vormingplus Kempen, de Warande en MO* Magazine, haalt op 23 januari Louis Michel naar Turnhout. Die avond gaat de Europese Commissaris voor ontwikkelingssamenwerking in debat met enkele Kempense jongeren én met het publiek. Samen met Gie Goris, hoofdredacteur van MO* Magazine, blikken we vooruit.
4 | Vormingplus Kempen
Millenniumdoelstellingen Vanwaar komen die millenniumdoelstellingen eigenlijk? Gie Goris: Die millenniumdoelstellingen zijn een gevolg van verschillende conferenties. Er zijn de laatste jaren een aantal grote en prestigieuze wereldconferenties geweest, georganiseerd door de Verenigde Naties (VN). Telkens over kernvragen, uitdagingen waar we met z’n allen op deze planeet voorstaan. In 1992 was er een milieutop in Rio de Janeiro, in ’95 de vrouwenconferentie in Peking, een sociale top in Kopenhagen (‘96), over ontwikkelingsfinanciering in Monterrey in 2002. Uit zo’n conferenties komen altijd grote statements en conclusies. En veel vijven en zessen. Maar daar is allemaal niet zo verschrikkelijk veel mee gebeurd. Je kan niet zeggen dat na 10 jaar conferenties de wereld er zichtbaar op vooruit is gegaan. Maar gelukkig zijn de bevindingen van die topontmoetingen niet allemaal verloren gegaan. Het magische jaar 2000 werd aangegrepen om toch iets groots te realiseren: de conclusies van de laatste jaren werden opgeteld en in een millenniumverklaring gegoten. Maar al snel bleek dat er met die Verklaring eigenlijk niets gebeurde. En dat je er in 2015 best stilletjes over zou zwijgen. Daarom heeft men achteraf de millenniumverklaring in acht millenniumdoelstellingen gegoten. En zelfs die acht doelstellingen werden nog verder geconcretiseerd. Om ze werk- en controleerbaar te maken. Zijn de millenniumdoelstellingen dan alleen maar een samenvatting van wat er de laatste jaren gezegd geweest is? Gie Goris: : Eigenlijk wel. Maar in tegenstelling tot veel andere verdragen op dit niveau vertrekt de Millenniumverklaring van fundamentele rechten en principes. Het uitgangspunt van de verklaring is dat iedereen recht heeft op vrede, gelijkheid, solidariteit, democratie, onderwijs, enzovoort. Zij gaat daarmee enigszins in tegen de (over)heersende trend die economische groei door liberalisering en het vrijmaken van de markt als alleenzaligmakende voorwaarden voor ontwikkeling naar voor schuift. Het gaat nu om die fundamentele rechten en die worden dus niet langer afgedaan als iets dat wel in orde komt als er overal voldoende economie is.
Een opdracht voor noord en zuid De prioriteiten lijken dus enigszins gewijzigd. Maar is er met deze doelstellingen ook meer kans op succes? Gie Goris: De eerste zeven doelstellingen zijn erg concreet. Het zijn zeer duidelijke afspraken die de derdewereldlanden moeten waarmaken. Ze zijn meetbaar en controleerbaar. Bovendien moet elk land apart rapporteren aan de VN. Je kan dan perfect zien wie op welk domein goed scoort of tekort schiet. Dat zijn instrumenten om de kloof en de aanpak internationaal meetbaar te maken. Waardoor je erop kan inspelen, of waardoor je meer druk kan organiseren op figuren of overheden. En de neuzen binnen de diensten van de VN lijken toch ook wel in dezelfde richting te staan. Dat is in het verleden wel eens anders geweest.
Gie Goris: "Of
onze regering haar engagement zal uitvoeren, hangt 100% af van de politieke druk die de publieke opinie uitoefent." Nu krijgen ze allemaal dezelfde opdracht mee: zorg ervoor dat die millenniumdoelstellingen gehaald worden, ondersteun elkaar daarin én meet wat er gebeurt. Dat levert op wereldschaal degelijke cijfers op. Goede cijfers garanderen daarom nog geen succes, maar het is een begin. Want op dit moment is er een heel brede consensus over de millenniumdoelstellingen. Ertegen zijn is redelijk politiek incorrect. Je bent niet tegen het feit dat alle meisjes naar school kunnen gaan of dat ze evenveel vormingskansen krijgen. Iedereen onderschrijft de uitgangspunten én de millenniumdoelstellingen zelf. En dat is misschien wel de grootste troef. Nu is er één duidelijk platform, waarvan iedereen toegezegd heeft om eraan te werken. Vroeger ging veel energie verloren aan interne discussies. En ondertussen blijkt dat dergelijke afspraken ook een hefboomfunctie hebben, waardoor groepen aan de basis opnieuw een aanspreekpunt hebben om druk uit te oefenen. Dat algemene en internationale platform is dus heel belangrijk. De eerste zeven doelstellingen moeten in het zuiden waargemaakt worden. Maar is er ook sprake van een engagement van het noorden? Gie Goris: Doelstelling acht heeft het daar heel zeker over. Het gaat over het opzetten van een wereldwijde samenwerking voor ontwikkeling. Dit gaat over alles: handel, economie, schuldenlast, … Het is dus veruit de moeilijkste. En de enige die de rijke landen voor een uitdaging plaatst. En waarschijnlijk ook daarom degene die het minst concreet geformuleerd werd. En ook al staat ze op de laatste plaats, ze is essentieel. Want als er in het noorden niet echt veel meer geld ter beschikking gesteld wordt van de ontwikkelingslanden, dan kunnen zij die eerste zeven doelstellingen nooit realiseren. Dus doelstelling een tot zeven gaan over armoedebestrijding en doelstelling acht gaat over ontwikkeling? Gie Goris: Zo eenvoudig ligt het natuurlijk niet. Je mag die twee niet volledig apart van elkaar zien. Kijk, in de jaren ’80 en ’90 golden de regels van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank. Zij gingen ervan uit dat goed bestuur hetzelfde is
als voorzichtig financieel bestuur: je geeft alleen uit wat je hebt, en alles wat je leent, moet je terugbetalen. Alles werd hierop afgestemd. En uit noodzaak werden gezondheidszorg en basisonderwijs en dergelijke betalend. Want er was geen geld meer. Als we die logica hanteren, dan kunnen arme landen nooit een sprong vooruit maken. Dat kan pas als je op een bepaald moment investeert én als je dat goed doet. Om te investeren moet je natuurlijk geld hebben. Als de noordelijke landen zich nu engageren om tegen 2015 0.7% van hun Bruto Nationaal Product (BNP) aan ontwikkelingshulp te besteden, dan doen ze dat beter tijdens de eerste vijf jaar. Als je die sommen op korte tijd beschikbaar maakt, dan krijgen die landen een hele stoot van extra middelen die ze kunnen investeren in gezondheidszorg en onderwijs. Het is maar als je een beter geschoolde bevolking hebt, een bevolking die gezonder is, vrouwen die in gezonde omstandigheden kunnen bevallen, als je goed drinkwater hebt, als je meer mensen uit de absolute armoede haalt zodanig dat ze ook kunnen beginnen consumeren, dat je aan een interne economische ontwikkeling kan beginnen denken. En als je de armoede uit de wereld wil verbannen, dan is ontwikkeling toch een manier om dat te doen. Zo zie je dat die achtste doelstelling enorm belangrijk is voor het halen van de zeven daarvoor. En of dit nu valt onder armoedebestrijding of onder ontwikkeling, daar wordt dan een heel ideologische discussie over gevoerd.
Een dollar per dag En reageert de noord-zuidbeweging enthousiast over deze millenniumdoelstellingen? Gie Goris: Het is wat dubbel natuurlijk. Het zou fantastisch zijn moesten we de millenniumdoelstellingen binnen de gestelde termijn halen. Dat zou zelfs al meer zijn dan we mogen verwachten. Maar daarmee is het probleem niet opgelost. Ze zijn dus geen einddoel, maar eerder een nuttige of technisch haalbare tussenstop. Het zou ook maar pervers zijn om van een halvering van de armoede in de wereld een einddoel te maken. Wat dan met de andere helft? Maar het zou alleszins een vooruitgang zijn? Gie Goris: Er is officieel de afspraak om de armoede (minder dan 1 dollar per dag) te halveren tegen 2015 ten opzichte van het niveau van 1990. Om tot dit cijfer te komen, heeft men de evolutie van de periode daarvoor (1980-2000) doorgetrokken. Dus als we gewoon doordoen zoals we bezig waren, moeten we daar ongeveer geraken. Dat betekent dat we wel moeten doordoen. En daarvoor zijn extra inspanningen nodig. Maar mede dankzij de economische vooruitgang die landen als China en India op dit moment maken, zal je er inderdaad op vooruit gaan. In globale cijfers. Het feit dat ze er dan in Afrika op achteruit gaan, letterlijk meer absolute armen hebben dan in 1990, valt dan niet meer op. En het zullen weer de Afrikaanse landen zijn die tekort schieten. Zullen zij dan met de vinger gewezen worden? Of is er iets anders aan de hand? De wereld in zijn geheel zal er dus wel op vooruit gaan, maar in
Vormingplus Kempen | 5
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 6
juist omdat het een essentieel menselijke behoefte is? Anders gezegd: is winst maken een goede basis om drinkwater en andere menselijke behoeften overal te realiseren, ook al kan je daar op sommige plaatsen winst mee maken? Dat zijn redelijk fundamentele discussies die zullen blijven doorgaan. Daar maken de millenniumdoelstellingen geen einde aan.
Structurele aanpak nodig Kan je dan zeggen dat de millenniumdoelstellingen wel werken aan symptoombestrijding, maar het probleem te weinig aan de wortels aanpakken? Gie Goris: Oorzaken en structuren van ongelijkheid in verband brengen met de millenniumdoelstellingen is niet zo evident. De millenniumdoelstellingen vertrekken van een vaststelling dat er armoede is; en dat die menselijk gezien onaanvaardbaar is. Politieke leiders hebben de ethische opdracht om daar iets aan te doen. Ze zullen die armoede niet voorkomen, ze gaan bekijken hoe ze die armoede kunnen verminderen en de kansen van mensen die in armoede leven vergroten. Dat is een aanpak om er iets aan te doen. Niet om een analyse te maken hoe je het kan voorkomen. De millenniumdoelstellingen hebben dus niet de ambitie om structureel grote veranderingen door te voeren. Gie Goris: "De
onzichtbare hand van de vrije markt doet geen wonderen." niet alle landen zal dit te merken zijn. Laat ons dus maar voorzichtig zijn met alleen maar naar de globale cijfers te kijken. Versta me niet verkeerd. Het feit dat iedereen, ook het IMF en de Wereldbank, deze doelstellingen onderschrijft, is een zeer belangrijke stap. Net zoals het feit dat ze meetbaar zullen zijn. En op mondiaal vlak zal er vooruitgang merkbaar zijn, die we anders niet zouden gehaald hebben. Maar het is niet genoeg. Want het lost het probleem niet op. We moeten bekijken wat er daarnaast nog moet gebeuren. Maar degenen die voorstander zijn van de millenniumdoelstellingen zijn vaak dezelfde als degene die binnen de Wereldhandelsorganisatie (WTO) blijven duwen op liberalisering van van alles en nog wat. Gie Goris: Dat kan inderdaad perfect en dat is een wezenlijk conflict. Een van de opdrachten bij doelstelling acht is het streven naar meer samenhang tussen ontwikkelingshulp en andere niveaus van het beleid. Je kan dus niet meer zeggen: ‘we geven bedrag x aan de derde wereld en ons landbouwbeleid zorgt ervoor dat ze bedrag y verliezen. Jammer, maar we moeten ook voor onze eigen boeren zorgen.’ Nu is het de opdracht om er toch wel voor te zorgen dat die zaken op elkaar afgestemd worden, zodanig dat je niet met het ene beleid onderuit haalt, wat je met het andere stimuleert. Hoe dat gaat klinken bij IMF, WTO, en Wereldbank is allesbehalve duidelijk op dit moment. De ene zal zeggen dat er meer liberalisering nodig is, anderen zullen zeggen dat het zo niet werkt. Ga je met andere woorden de drinkwatervoorziening in een land uit handen geven aan privé-bedrijven? Of is dat een openbare taak,
6 | Vormingplus Kempen
Terwijl dat eigenlijk wel zou moeten? Gie Goris: Als je de armoede volledig uit de wereld wil helpen, dan moet je inderdaad structureel ingrijpen. Maar vanzelfsprekend is dat niet. Kijk, de voorstanders van de huidige economie zeggen dat je die economie zijn gang moet laten gaan. Je krijgt dan wel concentraties van weelde, maar die vloeien altijd terug, zodat op termijn iedereen daar beter van wordt. We weten ondertussen dat de onzichtbare hand van de vrije markt geen wonderen doet. Congo, bijvoorbeeld, is potentieel zeer rijk maar als je daar een wild kapitalisme op loslaat, zal er niet veel over blijven voor de Congolezen. Ook Louis Michel, Europees commissaris voor ontwikkelingssamenwerking, zegt dat een ongeregelde economie dodelijk is voor de zwaksten. Want die kunnen daarin niet overleven. Je moet dus de vrije markt, waar hij als liberaal natuurlijk voorstander van is, reguleren. Om er juist voor te zorgen dat die zwaksten de kans krijgen om er aan te participeren. Economie is geen natuurramp. Dat kan je regelen, daar kan je politiek op ingrijpen. Dat is dus een totaal ander verhaal dan hetgeen we in de jaren ‘ 80 en ’90 hoorden én dat is een omslag die je nu op meerdere plaatsen hoort. En zijn de grote overkoepelende organisaties zoals WHO, IMF en Wereldbank, die op mondiaal vlak de lijnen uitzetten, daar ook van overtuigd? Gie Goris: Helemaal overtuigd, dat weet ik niet. Maar de Wereldbank heeft tenminste een ander discours gekregen. Eind jaren ’90 hoorde je daar toch al eens zeggen dat er vergissingen gemaakt zijn. En dat de strategie van de Wereldbank op een aantal plaatsen mee verantwoordelijk is voor de groeiende armoede. Dus in plaats
van een oplossing, is het daar, in de praktijk, een deel van het probleem geweest. Als zelfkritiek kan dat tellen. Wat we nu kunnen verwachten, is nog onduidelijk. Ook bij de WTO merken we toch al vijf jaar dat het daar niet meer zo snel vooruit gaat. De voorbije bijeenkomsten van de WTO zijn er niet echt grote stappen gezet. En ook van de volgende top, in Hongkong in 2006, verwachten we dat niet. De doorgedreven liberalisering van de wereldmarkt lijkt toch wat te haperen. Onder meer omdat een aantal ontwikkelingslanden ondertussen geleerd heeft hoe ze het spel mee moeten spelen. De nieuwe opkomende machten uit het zuiden, o.a. met Brazilië, India, Zuid-Afrika, China en Maleisië, verenigden zich. Ze hebben een eigen agenda, overleggen op voorhand met elkaar, en worden tijdens de onderhandelingen niet langer uiteengespeeld. Hierdoor krijgen ze ook een positie waarmee ze kunnen wegen op de debatten. Dit is op zijn minst een tegenwind binnen de WTO. Dat verandert de wereld nog niet, en de machtige landen worden ook niet van hun troon gestoten. Maar er ontstaat stilaan een nieuwe machtsverhouding. Waar natuurlijk de allerzwakste landen, zoals de Afrikaanse, nog niet aan participeren.
Publieke opinie Welke rol speelt de Europese Commissie eigenlijk in heel dit verhaal? Gie Goris: De Europese Commissie is, samen met de VS wel te verstaan, een belangrijke speler. Zeker wat betreft het sturen van de wereldeconomie. Kijk maar naar hun aandeel in IMF en Wereldbank. Langs de andere kant gaat de EU er ook prat op wereldwijd de grootste donor te zijn van ontwikkelingshulp. Dat klopt ook, maar dan wel de Europese Unie en elk land daarvan opgeteld. Maar goed, een cruciaal punt op dit moment binnen de EU gaat zeker en vast over de landbouwsubsidies. Wij subsidiëren onze landbouw zodat die haar overschotten op o.a. de Afrikaanse markt kwijt kan. Door deze lage prijzen krijgen de boeren van ginder, op hun eigen markt, geen kans. Het verhaal is dan simpel: wij moeten onze subsidies verminderen, zelfs afschaffen om de boeren uit de Derde Wereld de kans te geven om zich in te werken in de markt. Maar in de praktijk zou dat wel eens anders kunnen uitdraaien. Ten eerste, als Europa zijn subsidies afschaft, wat volgens de principes van de vrije markt correct zou zijn, dan zullen landen als Brazilië klaar staan om die posities in te nemen. Daar heeft de kleine Afrikaanse boer nog altijd niets aan. Ten tweede: in die landen zullen het de grote agro-spelers zijn, en dus niet de kleine Braziliaanse boer zelf, die daar beter van wordt. Dat is al een stap vooruit tegen alleen maar spelers uit het Noorden. Maar dat verkopen als we helpen de kleine Braziliaanse én Afrikaanse boer ermee vooruit, is een stap te ver. Dit is een groot debat binnen de Europese Unie.
Millenniumdoelstellingen 1. Het aantal mensen dat in extreme armoede leeft moet in 2015 gehalveerd zijn ten opzichte van 1990. En dat geldt ook voor het aantal mensen dat honger heeft. 2. In 2015 moeten alle kinderen op de wereld basisonderwijs volgen. 3. Gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen. Gelijke kansen in 2005 voor jongens en meisjes in basis- en middelbaar onderwijs. 4. Het sterftecijfer van kinderen onder de vijf jaar moet in 2015 in ieder ontwikkelingsland met minimum tweederde zijn teruggebracht ten opzichte van 1990. 5. De moedersterfte moet in 2015 met driekwart zijn teruggebracht ten opzichte van 1990. 6. Voor 2015 wordt een halt toegeroepen aan de verspreiding van aids, malaria en andere ziektes. 7. Het waarborgen van de duurzaamheid van het leefmilieu tegen 2015. Dat gaat onder meer over de toegang tot veilig drinkwater en de verbetering van de levensomstandigheden in sloppenwijken. 8. Het opzetten van een wereldwijde samenwerking voor ontwikkeling. Elementen daarvan zijn onder meer handel, het financieel systeem, het schuldenprobleem en de toegang tot nieuwe technologieën
punt voor België, en dat is toch ook de functie van zo’n commissaris, heeft hij een goed zicht op de Belgische politiek. Dat is ook nodig. En in de Europese Commissie verdedigt hij heel sterk de stem van het Zuiden, zeker van Afrika. Hij houdt alleszins van dat continent en heeft daar als minister van Buitenlandse Zaken ook wel geloofwaardigheid opgebouwd. Langs de andere kant is hij maar één van de 25 commissarissen, en wat portefeuille betreft zeker niet een van de zwaargewichten. Welke stem hij in de praktijk heeft, binnen de commissie, dat is moeilijker in te schatten. Zijn dit soort initiatieven belangrijk voor de millenniumdoelstellingen of voor het noordzuidthema in het algemeen? Gie Goris: De kans dat onze regering haar achtste doelstelling au sérieux neemt, en ook zal uitvoeren, hangt 100% af van hoeveel politieke druk daar op staat. Het is aan de publieke opinie om dat verhaal te blijven volgen. En dat betekent op de eerste plaats dat ze moet geïnformeerd en gevormd worden. Als dat alleen een kwestie wordt of blijft van de Noord-Zuidbeweging, dan is dat een gemarginaliseerd gegeven. Vormingsorganisaties, verenigingen, wereldwinkels, initiatieven als Kopstand en ga zo maar door, kunnen zorgen voor verbreding en verdieping van deze kennis of van deze bezorgdheid. En dat is de enige manier om dit thema uit de marge te halen en doorgang te laten vinden bij zo veel mogelijk mensen, en ook bij alle politieke partijen. En als we het menen, is dat nodig.
INTERVIEW Mo* Magazine is samen met de Warande en Vormingplus Kempen initiatiefnemer van de tegendraadse debatreeks Kopstand. Op 12 januari halen jullie Europees Commissaris Louis Michel in huis. Hoe schat je hem in? Gie Goris: Wel, hij zit daar wel op zijn plaats, denk ik. Als aanspreek-
Bedankt.
Vormingplus Kempen | 7
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 6
juist omdat het een essentieel menselijke behoefte is? Anders gezegd: is winst maken een goede basis om drinkwater en andere menselijke behoeften overal te realiseren, ook al kan je daar op sommige plaatsen winst mee maken? Dat zijn redelijk fundamentele discussies die zullen blijven doorgaan. Daar maken de millenniumdoelstellingen geen einde aan.
Structurele aanpak nodig Kan je dan zeggen dat de millenniumdoelstellingen wel werken aan symptoombestrijding, maar het probleem te weinig aan de wortels aanpakken? Gie Goris: Oorzaken en structuren van ongelijkheid in verband brengen met de millenniumdoelstellingen is niet zo evident. De millenniumdoelstellingen vertrekken van een vaststelling dat er armoede is; en dat die menselijk gezien onaanvaardbaar is. Politieke leiders hebben de ethische opdracht om daar iets aan te doen. Ze zullen die armoede niet voorkomen, ze gaan bekijken hoe ze die armoede kunnen verminderen en de kansen van mensen die in armoede leven vergroten. Dat is een aanpak om er iets aan te doen. Niet om een analyse te maken hoe je het kan voorkomen. De millenniumdoelstellingen hebben dus niet de ambitie om structureel grote veranderingen door te voeren. Gie Goris: "De
onzichtbare hand van de vrije markt doet geen wonderen." niet alle landen zal dit te merken zijn. Laat ons dus maar voorzichtig zijn met alleen maar naar de globale cijfers te kijken. Versta me niet verkeerd. Het feit dat iedereen, ook het IMF en de Wereldbank, deze doelstellingen onderschrijft, is een zeer belangrijke stap. Net zoals het feit dat ze meetbaar zullen zijn. En op mondiaal vlak zal er vooruitgang merkbaar zijn, die we anders niet zouden gehaald hebben. Maar het is niet genoeg. Want het lost het probleem niet op. We moeten bekijken wat er daarnaast nog moet gebeuren. Maar degenen die voorstander zijn van de millenniumdoelstellingen zijn vaak dezelfde als degene die binnen de Wereldhandelsorganisatie (WTO) blijven duwen op liberalisering van van alles en nog wat. Gie Goris: Dat kan inderdaad perfect en dat is een wezenlijk conflict. Een van de opdrachten bij doelstelling acht is het streven naar meer samenhang tussen ontwikkelingshulp en andere niveaus van het beleid. Je kan dus niet meer zeggen: ‘we geven bedrag x aan de derde wereld en ons landbouwbeleid zorgt ervoor dat ze bedrag y verliezen. Jammer, maar we moeten ook voor onze eigen boeren zorgen.’ Nu is het de opdracht om er toch wel voor te zorgen dat die zaken op elkaar afgestemd worden, zodanig dat je niet met het ene beleid onderuit haalt, wat je met het andere stimuleert. Hoe dat gaat klinken bij IMF, WTO, en Wereldbank is allesbehalve duidelijk op dit moment. De ene zal zeggen dat er meer liberalisering nodig is, anderen zullen zeggen dat het zo niet werkt. Ga je met andere woorden de drinkwatervoorziening in een land uit handen geven aan privé-bedrijven? Of is dat een openbare taak,
6 | Vormingplus Kempen
Terwijl dat eigenlijk wel zou moeten? Gie Goris: Als je de armoede volledig uit de wereld wil helpen, dan moet je inderdaad structureel ingrijpen. Maar vanzelfsprekend is dat niet. Kijk, de voorstanders van de huidige economie zeggen dat je die economie zijn gang moet laten gaan. Je krijgt dan wel concentraties van weelde, maar die vloeien altijd terug, zodat op termijn iedereen daar beter van wordt. We weten ondertussen dat de onzichtbare hand van de vrije markt geen wonderen doet. Congo, bijvoorbeeld, is potentieel zeer rijk maar als je daar een wild kapitalisme op loslaat, zal er niet veel over blijven voor de Congolezen. Ook Louis Michel, Europees commissaris voor ontwikkelingssamenwerking, zegt dat een ongeregelde economie dodelijk is voor de zwaksten. Want die kunnen daarin niet overleven. Je moet dus de vrije markt, waar hij als liberaal natuurlijk voorstander van is, reguleren. Om er juist voor te zorgen dat die zwaksten de kans krijgen om er aan te participeren. Economie is geen natuurramp. Dat kan je regelen, daar kan je politiek op ingrijpen. Dat is dus een totaal ander verhaal dan hetgeen we in de jaren ‘ 80 en ’90 hoorden én dat is een omslag die je nu op meerdere plaatsen hoort. En zijn de grote overkoepelende organisaties zoals WHO, IMF en Wereldbank, die op mondiaal vlak de lijnen uitzetten, daar ook van overtuigd? Gie Goris: Helemaal overtuigd, dat weet ik niet. Maar de Wereldbank heeft tenminste een ander discours gekregen. Eind jaren ’90 hoorde je daar toch al eens zeggen dat er vergissingen gemaakt zijn. En dat de strategie van de Wereldbank op een aantal plaatsen mee verantwoordelijk is voor de groeiende armoede. Dus in plaats
van een oplossing, is het daar, in de praktijk, een deel van het probleem geweest. Als zelfkritiek kan dat tellen. Wat we nu kunnen verwachten, is nog onduidelijk. Ook bij de WTO merken we toch al vijf jaar dat het daar niet meer zo snel vooruit gaat. De voorbije bijeenkomsten van de WTO zijn er niet echt grote stappen gezet. En ook van de volgende top, in Hongkong in 2006, verwachten we dat niet. De doorgedreven liberalisering van de wereldmarkt lijkt toch wat te haperen. Onder meer omdat een aantal ontwikkelingslanden ondertussen geleerd heeft hoe ze het spel mee moeten spelen. De nieuwe opkomende machten uit het zuiden, o.a. met Brazilië, India, Zuid-Afrika, China en Maleisië, verenigden zich. Ze hebben een eigen agenda, overleggen op voorhand met elkaar, en worden tijdens de onderhandelingen niet langer uiteengespeeld. Hierdoor krijgen ze ook een positie waarmee ze kunnen wegen op de debatten. Dit is op zijn minst een tegenwind binnen de WTO. Dat verandert de wereld nog niet, en de machtige landen worden ook niet van hun troon gestoten. Maar er ontstaat stilaan een nieuwe machtsverhouding. Waar natuurlijk de allerzwakste landen, zoals de Afrikaanse, nog niet aan participeren.
Publieke opinie Welke rol speelt de Europese Commissie eigenlijk in heel dit verhaal? Gie Goris: De Europese Commissie is, samen met de VS wel te verstaan, een belangrijke speler. Zeker wat betreft het sturen van de wereldeconomie. Kijk maar naar hun aandeel in IMF en Wereldbank. Langs de andere kant gaat de EU er ook prat op wereldwijd de grootste donor te zijn van ontwikkelingshulp. Dat klopt ook, maar dan wel de Europese Unie en elk land daarvan opgeteld. Maar goed, een cruciaal punt op dit moment binnen de EU gaat zeker en vast over de landbouwsubsidies. Wij subsidiëren onze landbouw zodat die haar overschotten op o.a. de Afrikaanse markt kwijt kan. Door deze lage prijzen krijgen de boeren van ginder, op hun eigen markt, geen kans. Het verhaal is dan simpel: wij moeten onze subsidies verminderen, zelfs afschaffen om de boeren uit de Derde Wereld de kans te geven om zich in te werken in de markt. Maar in de praktijk zou dat wel eens anders kunnen uitdraaien. Ten eerste, als Europa zijn subsidies afschaft, wat volgens de principes van de vrije markt correct zou zijn, dan zullen landen als Brazilië klaar staan om die posities in te nemen. Daar heeft de kleine Afrikaanse boer nog altijd niets aan. Ten tweede: in die landen zullen het de grote agro-spelers zijn, en dus niet de kleine Braziliaanse boer zelf, die daar beter van wordt. Dat is al een stap vooruit tegen alleen maar spelers uit het Noorden. Maar dat verkopen als we helpen de kleine Braziliaanse én Afrikaanse boer ermee vooruit, is een stap te ver. Dit is een groot debat binnen de Europese Unie.
Millenniumdoelstellingen 1. Het aantal mensen dat in extreme armoede leeft moet in 2015 gehalveerd zijn ten opzichte van 1990. En dat geldt ook voor het aantal mensen dat honger heeft. 2. In 2015 moeten alle kinderen op de wereld basisonderwijs volgen. 3. Gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen. Gelijke kansen in 2005 voor jongens en meisjes in basis- en middelbaar onderwijs. 4. Het sterftecijfer van kinderen onder de vijf jaar moet in 2015 in ieder ontwikkelingsland met minimum tweederde zijn teruggebracht ten opzichte van 1990. 5. De moedersterfte moet in 2015 met driekwart zijn teruggebracht ten opzichte van 1990. 6. Voor 2015 wordt een halt toegeroepen aan de verspreiding van aids, malaria en andere ziektes. 7. Het waarborgen van de duurzaamheid van het leefmilieu tegen 2015. Dat gaat onder meer over de toegang tot veilig drinkwater en de verbetering van de levensomstandigheden in sloppenwijken. 8. Het opzetten van een wereldwijde samenwerking voor ontwikkeling. Elementen daarvan zijn onder meer handel, het financieel systeem, het schuldenprobleem en de toegang tot nieuwe technologieën
punt voor België, en dat is toch ook de functie van zo’n commissaris, heeft hij een goed zicht op de Belgische politiek. Dat is ook nodig. En in de Europese Commissie verdedigt hij heel sterk de stem van het Zuiden, zeker van Afrika. Hij houdt alleszins van dat continent en heeft daar als minister van Buitenlandse Zaken ook wel geloofwaardigheid opgebouwd. Langs de andere kant is hij maar één van de 25 commissarissen, en wat portefeuille betreft zeker niet een van de zwaargewichten. Welke stem hij in de praktijk heeft, binnen de commissie, dat is moeilijker in te schatten. Zijn dit soort initiatieven belangrijk voor de millenniumdoelstellingen of voor het noordzuidthema in het algemeen? Gie Goris: De kans dat onze regering haar achtste doelstelling au sérieux neemt, en ook zal uitvoeren, hangt 100% af van hoeveel politieke druk daar op staat. Het is aan de publieke opinie om dat verhaal te blijven volgen. En dat betekent op de eerste plaats dat ze moet geïnformeerd en gevormd worden. Als dat alleen een kwestie wordt of blijft van de Noord-Zuidbeweging, dan is dat een gemarginaliseerd gegeven. Vormingsorganisaties, verenigingen, wereldwinkels, initiatieven als Kopstand en ga zo maar door, kunnen zorgen voor verbreding en verdieping van deze kennis of van deze bezorgdheid. En dat is de enige manier om dit thema uit de marge te halen en doorgang te laten vinden bij zo veel mogelijk mensen, en ook bij alle politieke partijen. En als we het menen, is dat nodig.
INTERVIEW Mo* Magazine is samen met de Warande en Vormingplus Kempen initiatiefnemer van de tegendraadse debatreeks Kopstand. Op 12 januari halen jullie Europees Commissaris Louis Michel in huis. Hoe schat je hem in? Gie Goris: Wel, hij zit daar wel op zijn plaats, denk ik. Als aanspreek-
Bedankt.
Vormingplus Kempen | 7
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 8
politiek die én ambitieus én efficiënt is. In een geglobaliseerde wereld is ontwikkelingssamenwerking een onmisbaar instrument om structurele problemen echt ten gronde aan te pakken. Dingen waar één enkel land niets tegen kan beginnen: het terrorisme, de ongelijke verdeling van de rijkdommen in de wereld, AIDS, enzovoort.
Louis Michel: "Ontwikkelingssamenwerking
is een onmisbaar instrument om structurele problemen in de wereld aan te pakken."
Wat is de invloed van een Europees Commissaris voor ontwikkelingssamenwerking in het totale plaatje? Louis Michel: Een Europees Commissaris voor ontwikkelingssamenwerking is verantwoordelijk voor de ontwikkelingspolitiek van de Europese Unie. De belangrijkste uitdaging op dit moment is ervoor te zorgen dat de Europese middelen die bestemd werden voor ontwikkeling, ook in de landen zelf voor vooruitgang zorgen. Om zover te geraken heb ik een tekst voorgesteld, "de Europese Consensus". Het grote voordeel van dit document is dat het de eerste keer is in 50 jaar ontwikkelingssamenwerking dat de verschillende lidstaten van de Unie gemeenschappelijke principes, waarden en doelen onderschrijven. Dankzij die tekst, spreekt Europa nu met één stem over ontwikkeling. Daarmee verstevigt de Unie haar invloed in de wereld, bevestigt ze haar rol als belangrijke, globale speler, en verspreidt ze met overtuiging haar boodschap: een boodschap van vrede, van veiligheid en van verdeling van de welvaart.
Kopstand 23 januari 2006. Op 23 januari komt Louis Michel naar Turnhout. Hij treedt er in debat met een vijftal Kempense jongeren én het publiek. Zij legden hem vooraf al enkele vragen voor. Wat zijn uw prioriteiten voor de volgende jaren? Louis Michel: Als het gaat over ontwikkeling: meer doen, sneller en beter. De Europese Unie in zijn totaliteit zorgt op dit moment voor 55% van de ontwikkelingshulp in de wereld (in vergelijking: de Verenigde Staten 24%). Maar de Unie heeft zich geëngageerd om dat bedrag te verhogen en tegen 2010 56% van haar BNP aan ontwikkelingshulp te besteden. Met de bedoeling om tegen 2015 aan 0.7% te geraken, om zo die oude belofte van de Verenigde Naties te realiseren. Europa engageert zich ook om meer te doen én om dat sneller te doen. Daarom moeten we de samenhang van onze activiteiten verstevigen en ervoor zorgen dat er op dezelfde manier aan ontwikkelingssamenwerking gedaan wordt door de verschillende lidstaten. Harmoniseren van de procedures en dezelfde politieke lijnen uitzetten is daar een onderdeel van. Daarbij wil ik absolute voorrang geven aan Afrika, omdat o.a. op de laatste top van de Verenigde Naties in september nog maar eens onderstreept werd dat Afrika het enige continent is dat anders geen enkele millenniumdoelstelling zal halen tegen 2015. Deze duidelijke keuze voor Afrika heeft de bedoeling om extra middelen toe te wijzen aan structurele problemen: vrede en veiligheid, goed bestuur, lokale en multilaterale handel, infrastructuur en sociale samenhang.
KOPSTAND, omdat halve waarheden gevaarlijk zijn voor de mensen, en hele waarheden gevaarlijk voor de macht. Voor wie er bij wil zijn: reserveren kan via reserveren@warande.be of 014 41 69 91. Inkom: 2 euro (incl. drankje). IMF: Het Internationaal Muntfonds is een internationale instelling die kredieten verstrekt. Heel vaak legt het daarbij voorwaarden op, die niet altijd het land zelf, maar eerder de liberalisering van de wereldhandel bevorderen.
Wereldbank: De Wereldbank is een international organisatie die leningen, giften en technische ondersteuning biedt om ontwikkelingslanden te helpen hun armoede bestrijdingsplannen uit te voeren.
Waarom wil u op 23 januari met jongeren in debat gaan? Jongeren zijn de toekomst van de Europese Unie. En het zijn zij die in de eerste plaats belang hebben bij een ontwikkelings-
8 | Vormingplus Kempen
is een originele en hoogstaande lezingenreeks over actuele maatschappelijke thema’s, voor al wie vindt dat ernstige informatie meer moet zijn dan een hapklare brochette. Vier keer per jaar haalt KOPSTAND sprekers van internationaal niveau naar de Kempen. Vrouwen en mannen die met échte kennis van zaken hun licht laten schijnen op het reilen en zeilen in onze wereld. Sprekers die een diepgravend, genuanceerd én toegankelijk verhaal brengen, in een creatieve omkadering, maar zonder glitter of show.
Plaats van afspraak is het theaterpodium van de Warande waar we 120 mensen een tribuneplaats geven. Je zit er dichtbij en mag dus hardop meedenken. Kopstand is een samenwerking tussen Vormingplus Kempen, de Warande en Mo*.
WTO: De Wereldhandelsorganisatie is een instelling die de liberalisering van de vrijhandel bevordert en bewaakt.
Louis Michel:
Soms lijkt het wel of de ingestudeerde oneliners van babes en andere mediagetrainde BV’s het kader trekken waarbinnen er in dit platte land nog mag gedacht worden. Hou het simpel, geen intellectueel gedoe, niet moeilijk doen, een lap erop en applaus aub. Slikken en vooral het bbq’tje niet bederven – dat lijkt de boodschap. Tegen dat gemakkelijk sfeertje in willen wij de zaken even omkeren. Koppig kopstand maken, en de realiteit ondersteboven bekijken.
De volgende KOPSTAND: 23 januari 2006: Louis Michel – 22 februari en 10 mei 2006 Hou onze website in het oog voor het concrete programma.
BNP: Het Bruto Binnenlands Product van een land is de som van alle inkomens in dat land.
Vormingplus Kempen | 9
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 8
politiek die én ambitieus én efficiënt is. In een geglobaliseerde wereld is ontwikkelingssamenwerking een onmisbaar instrument om structurele problemen echt ten gronde aan te pakken. Dingen waar één enkel land niets tegen kan beginnen: het terrorisme, de ongelijke verdeling van de rijkdommen in de wereld, AIDS, enzovoort.
Louis Michel: "Ontwikkelingssamenwerking
is een onmisbaar instrument om structurele problemen in de wereld aan te pakken."
Wat is de invloed van een Europees Commissaris voor ontwikkelingssamenwerking in het totale plaatje? Louis Michel: Een Europees Commissaris voor ontwikkelingssamenwerking is verantwoordelijk voor de ontwikkelingspolitiek van de Europese Unie. De belangrijkste uitdaging op dit moment is ervoor te zorgen dat de Europese middelen die bestemd werden voor ontwikkeling, ook in de landen zelf voor vooruitgang zorgen. Om zover te geraken heb ik een tekst voorgesteld, "de Europese Consensus". Het grote voordeel van dit document is dat het de eerste keer is in 50 jaar ontwikkelingssamenwerking dat de verschillende lidstaten van de Unie gemeenschappelijke principes, waarden en doelen onderschrijven. Dankzij die tekst, spreekt Europa nu met één stem over ontwikkeling. Daarmee verstevigt de Unie haar invloed in de wereld, bevestigt ze haar rol als belangrijke, globale speler, en verspreidt ze met overtuiging haar boodschap: een boodschap van vrede, van veiligheid en van verdeling van de welvaart.
Kopstand 23 januari 2006. Op 23 januari komt Louis Michel naar Turnhout. Hij treedt er in debat met een vijftal Kempense jongeren én het publiek. Zij legden hem vooraf al enkele vragen voor. Wat zijn uw prioriteiten voor de volgende jaren? Louis Michel: Als het gaat over ontwikkeling: meer doen, sneller en beter. De Europese Unie in zijn totaliteit zorgt op dit moment voor 55% van de ontwikkelingshulp in de wereld (in vergelijking: de Verenigde Staten 24%). Maar de Unie heeft zich geëngageerd om dat bedrag te verhogen en tegen 2010 56% van haar BNP aan ontwikkelingshulp te besteden. Met de bedoeling om tegen 2015 aan 0.7% te geraken, om zo die oude belofte van de Verenigde Naties te realiseren. Europa engageert zich ook om meer te doen én om dat sneller te doen. Daarom moeten we de samenhang van onze activiteiten verstevigen en ervoor zorgen dat er op dezelfde manier aan ontwikkelingssamenwerking gedaan wordt door de verschillende lidstaten. Harmoniseren van de procedures en dezelfde politieke lijnen uitzetten is daar een onderdeel van. Daarbij wil ik absolute voorrang geven aan Afrika, omdat o.a. op de laatste top van de Verenigde Naties in september nog maar eens onderstreept werd dat Afrika het enige continent is dat anders geen enkele millenniumdoelstelling zal halen tegen 2015. Deze duidelijke keuze voor Afrika heeft de bedoeling om extra middelen toe te wijzen aan structurele problemen: vrede en veiligheid, goed bestuur, lokale en multilaterale handel, infrastructuur en sociale samenhang.
KOPSTAND, omdat halve waarheden gevaarlijk zijn voor de mensen, en hele waarheden gevaarlijk voor de macht. Voor wie er bij wil zijn: reserveren kan via reserveren@warande.be of 014 41 69 91. Inkom: 2 euro (incl. drankje). IMF: Het Internationaal Muntfonds is een internationale instelling die kredieten verstrekt. Heel vaak legt het daarbij voorwaarden op, die niet altijd het land zelf, maar eerder de liberalisering van de wereldhandel bevorderen.
Wereldbank: De Wereldbank is een international organisatie die leningen, giften en technische ondersteuning biedt om ontwikkelingslanden te helpen hun armoede bestrijdingsplannen uit te voeren.
Waarom wil u op 23 januari met jongeren in debat gaan? Jongeren zijn de toekomst van de Europese Unie. En het zijn zij die in de eerste plaats belang hebben bij een ontwikkelings-
8 | Vormingplus Kempen
is een originele en hoogstaande lezingenreeks over actuele maatschappelijke thema’s, voor al wie vindt dat ernstige informatie meer moet zijn dan een hapklare brochette. Vier keer per jaar haalt KOPSTAND sprekers van internationaal niveau naar de Kempen. Vrouwen en mannen die met échte kennis van zaken hun licht laten schijnen op het reilen en zeilen in onze wereld. Sprekers die een diepgravend, genuanceerd én toegankelijk verhaal brengen, in een creatieve omkadering, maar zonder glitter of show.
Plaats van afspraak is het theaterpodium van de Warande waar we 120 mensen een tribuneplaats geven. Je zit er dichtbij en mag dus hardop meedenken. Kopstand is een samenwerking tussen Vormingplus Kempen, de Warande en Mo*.
WTO: De Wereldhandelsorganisatie is een instelling die de liberalisering van de vrijhandel bevordert en bewaakt.
Louis Michel:
Soms lijkt het wel of de ingestudeerde oneliners van babes en andere mediagetrainde BV’s het kader trekken waarbinnen er in dit platte land nog mag gedacht worden. Hou het simpel, geen intellectueel gedoe, niet moeilijk doen, een lap erop en applaus aub. Slikken en vooral het bbq’tje niet bederven – dat lijkt de boodschap. Tegen dat gemakkelijk sfeertje in willen wij de zaken even omkeren. Koppig kopstand maken, en de realiteit ondersteboven bekijken.
De volgende KOPSTAND: 23 januari 2006: Louis Michel – 22 februari en 10 mei 2006 Hou onze website in het oog voor het concrete programma.
BNP: Het Bruto Binnenlands Product van een land is de som van alle inkomens in dat land.
Vormingplus Kempen | 9
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 10
Projecten | Voor Vormingplus Kempen is sociaal-cultureel volwassenenwerk veel meer dan cursussen geven en organiseren. Bij ons moet het in eerste instantie zorgen voor bijleren of verandering. En dat kan op veel manieren. Met het ‘ei van Vormingplus’ ondersteunen we projecten uit de regio. De gekozen projecten van de vorige oproep lichten we hier kort toe. Tegelijkertijd overlopen we nog wat andere projecten van Vormingplus Kempen. Als je zelf ook wilde plannen of ideeën hebt, moet je op pagina 13 zijn. Daar vind je onze volgende oproep.
gaan… dan weet ik het ook niet meer’. Wakkerdal gelooft in ieder geval dat dit initiatief een start kan zijn van meer buurtactiviteit en van meer engagement bij de bewoners. Spinnen in Laakdal gebeurt in samenwerking met de cultuurdienst van Laakdal en werd geselecteerd in het kader van SAM, met steun van de Koning Boudewijnstichting. Vormingplus Kempen ondersteunt dit project met 1000 euro en Viviane Schuer is als stafmedewerker voor de regio zuid van alles op de hoogte.
Jongerenforum Spinnen in Laakdal Nog niet zo lang geleden richtten een aantal enthousiaste inwoners uit Laakdal een nieuwe vereniging op: Wakkerdal. Het is de bedoeling om voor alle inwoners uit de gemeente activiteiten te organiseren die de grenzen van de verschillende deeldorpen overschrijden. Op alle mogelijke manieren. Spinnen in Laakdal is hun eerste groot initiatief.
Kom uit uw kot en zeg uw gedacht! Sociaal jongerenforum in de Kempen In oktober trekken we opnieuw naar de stembus voor de gemeenteen provincieraadsverkiezingen. Op een Sociaal Jongerenforum, op 22 april 2006, verkondigen jongeren hun mening over die sociaalmaatschappelijke thema’s die hen aanbelangen. Aan elkaar, aan de pers, aan de maatschappij, en vooral aan de politiek. ‘Waar lig jij wakker van?’ Met deze vraag wil het Sociaal Jongerenforum Kempen, in het kielzog van het Wereld Sociaal
Vormingplus Kempen ondersteunt dit initiatief met 1000 euro en Kristel Van Hulle denkt na, volgt op en werkt mee uit.
en zeg het voort aan de kartrekkers en bestuursleden van je vereniging of beweging. Jullie bijdrage en ervaring schatten we hoog in. We rekenen dan ook op een massale opkomst. Meer informatie vind je bij Viviane Schuer (viviane.schuer@vormingpluskempen.be).
Wake-up cinema Vrijwilligers onder de loep We zijn uit de startblokken. Ons vrijwilligersproject krijgt concrete vorm. In het najaar van 2005 voerde de Katholieke Hogeschool Kempen in onze opdracht een literatuurstudie uit. Om na te gaan welke vragen er leven omtrent vrijwilligerswerk. Bij de vrijwilliger zelf, de vrijwilligersorganisatie én de samenleving. Tegelijkertijd wilden we zicht krijgen op de initiatieven of maatregelen die er in Vlaanderen en Nederland in het verleden al genomen werden. En of er al goede praktijkvoorbeelden zijn? Of wat zijn de knelpunten, tegenstrijdigheden en discussiepunten in het vrijwilligersveld? Dat zou ons interessante stof tot discussie moeten opleveren.
Spinnen in Laakdal is een straatproject. In het voorjaar kan je in verschillende buurten gaan spinnen. ‘Gaan spinnen’ is dan bij elkaar eens binnenspringen en een gezellige babbel doen. De straat wordt verkeersvrij gemaakt. Kinderen kunnen er vrij spelen en er zal wat te beleven zijn. Alle buurtbewoners krijgen een badge opgespeld met hun voornaam en een foto van hun huis. Een aantal van hen zet zijn voordeur wagenwijd open en nodigt uit om binnen wat te komen kletsen. De Fair Trade koffie staat er klaar.
10 | Vormingplus Kempen
Het resultaat van al deze werkgroepen is te zien in Turnhout op zaterdag 22 april 2006. De jongeren presenteren hun resultaten en maken hun eisen kenbaar. Ze leggen door een democratische stemming hun prioriteiten vast en de politici (van Vlaams en lokaal niveau) worden peter of meter van minstens een van deze dringende eisen. Kortom, Kempense thema’s, politici, discussie, optredens en veel jongeren. Dat zijn de ingrediënten van een Sociaal Jongerenforum.
dit thema actief is. Noteer dus alvast deze datum in je agenda
Zonder vrijwillig(st)ers ligt de Kempen plat
De straten in Laakdal lijken niet meer op de straten van vroeger. Oude huizen werden afgebroken. Nieuwe of verbouwde woningen kwamen in de plaats. Oudere en jongere mensen wonen er door elkaar. Mensen van ’t dorp weken uit, anderen namen hun plaats in. Echt goed kennen die elkaar niet altijd. Iedereen rept zich ietwat anoniem van en naar allerlei bezigheden. Spinnen in Laakdal wil het sociale netwerk in die buurten wat nieuw leven inblazen. Om het voor iedereen in de straat aangenamer te maken om wonen. Om als een spin een web te maken en elkaar te leren kennen.
En dat het kan lukken… daar zijn ze in Laakdal zeker van. Op 29 oktober werd er als voorproef reeds gespind in de buurt Houthoek. 29 gezinnen namen deel. Vier gezinnen, waaronder het huis voor politieke vluchtelingen, zetten hun deur open. Kinderen speelden voor de eerste keer samen en sponnen op hun manier. De buurt is laaiend enthousiast over dit initiatief en meermaals hoorden we die namiddag mensen zeggen ‘Eindelijk gebeurt er iets, we zien mekaar zo weinig’. En we onthouden vooral deze uitspraak: ‘Als zulke initiatieven de verzuring in onze maatschappij niet tegen-
Een dertiental jongerengroepen hebben hun medewerking reeds toegezegd. Iedere jongerengroep legt zijn eigen traject af op weg naar het Jongerenforum. Uit vijf vooropgestelde thema’s kiezen ze een thema waar ze het meest van wakker liggen. Onderwijs, milieu, vrije tijd, globalisering en tewerkstelling. Rond het gekozen thema stellen ze drie ‘eisen’ op, dingen die zij in de Kempen veranderd willen zien. Ze brengen deze eisen naar voor in een creatief werkstuk: een toneelstuk, een videoclip, een lied, een graffitipaneel…
Forum, het Europees Sociaal Forum en het Belgisch Sociaal Forum, een ontmoetingsruimte zijn voor diverse jongerenorganisaties, jeugdbewegingen en niet-georganiseerde jongeren. Het Sociaal Jongerenforum heeft de ambitie om de dynamiek van het Wereld Sociaal Forum (Porto Alegre) in de Kempen uit te dragen. Het Wereld Sociaal Forum gaf uiting aan de wil en de hoop op een mondialisering van rechtvaardigheid en solidariteit. Met deze hoop willen initiatiefnemers KAJ en ACV Kempen aantonen dat een andere samenleving mogelijk is, ook voor en door jongeren in de Kempen.
Daarom willen we het niet bij de theorie alleen houden. We willen de resultaten van dit onderzoek graag toetsen aan iedereen die actief is in het sociaal-culturele veld: vrijwilligers, professionelen, organisaties, politici. Op zaterdag 10 juni plannen we, in de lokalen van BEMT in Geel, een symposium. Dan geven we het woord aan een of meerdere auteurs met een ‘goede’ kijk op het vrijwilligerswerk van vandaag. En zetten we een aantal voorbeelden uit de praktijk in de kijker.
Open Doek, de organisator van het jaarlijkse filmfestival, en Vormingplus Kempen lokken het wakkere volk op zondag vroeg uit bed. Rek je nog een laatste keer goed uit. Onze geurende croissants en broodjes, een kopje koffie of thee, helpen ongetwijfeld de laatste onzekerheid rond film op zondagmorgen verdrijven. We presenteren je dit voorjaar een paar keer ontnuchterende cinema, documentaires die een meerwaarde bieden voor eenieder die in zijn hoofd het knopje omdraait dat daar door de tv-formats geïnstalleerd werd. Een film mag niet eindigen wanneer het licht aangaat. De beelden spoelen zichzelf terug en worden afgespeeld door hart en hersenschors. En omdat zo'n film behoorlijk onder je vel kan kruipen zorgen wij ervoor dat het publiek even kan nababbelen rond het thema met iemand met kennis van zaken. Een stevig ontbijt, documentaire cinema én debat, allemaal op zondagvoormiddag. Om echt van wakker te worden. Zondag 5 februari: Congo River Zondag 26 februari: Capturing The Friedmans Zondag 19 maart: Avenge But One of My Two Eyes
PROJECTEN Het is onze bedoeling om op basis van het onderzoek en de toetsing met de praktijk een modern hedendaags vrijwilligersbeleid in de Kempen op te zetten en te ondersteunen. Hiervoor rekenen we op de inbreng en de expertise van ieder die in het veld én met
Voor het ontbijt kan je elke keer vanaf 9u terecht in Utopolis. Inschrijven kan via reservatie@opendoek.be of 014 47 21 89. De film begint om 10u. Het debat volgt natuurlijk na de film.
Vormingplus Kempen | 11
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 10
Projecten | Voor Vormingplus Kempen is sociaal-cultureel volwassenenwerk veel meer dan cursussen geven en organiseren. Bij ons moet het in eerste instantie zorgen voor bijleren of verandering. En dat kan op veel manieren. Met het ‘ei van Vormingplus’ ondersteunen we projecten uit de regio. De gekozen projecten van de vorige oproep lichten we hier kort toe. Tegelijkertijd overlopen we nog wat andere projecten van Vormingplus Kempen. Als je zelf ook wilde plannen of ideeën hebt, moet je op pagina 13 zijn. Daar vind je onze volgende oproep.
gaan… dan weet ik het ook niet meer’. Wakkerdal gelooft in ieder geval dat dit initiatief een start kan zijn van meer buurtactiviteit en van meer engagement bij de bewoners. Spinnen in Laakdal gebeurt in samenwerking met de cultuurdienst van Laakdal en werd geselecteerd in het kader van SAM, met steun van de Koning Boudewijnstichting. Vormingplus Kempen ondersteunt dit project met 1000 euro en Viviane Schuer is als stafmedewerker voor de regio zuid van alles op de hoogte.
Jongerenforum Spinnen in Laakdal Nog niet zo lang geleden richtten een aantal enthousiaste inwoners uit Laakdal een nieuwe vereniging op: Wakkerdal. Het is de bedoeling om voor alle inwoners uit de gemeente activiteiten te organiseren die de grenzen van de verschillende deeldorpen overschrijden. Op alle mogelijke manieren. Spinnen in Laakdal is hun eerste groot initiatief.
Kom uit uw kot en zeg uw gedacht! Sociaal jongerenforum in de Kempen In oktober trekken we opnieuw naar de stembus voor de gemeenteen provincieraadsverkiezingen. Op een Sociaal Jongerenforum, op 22 april 2006, verkondigen jongeren hun mening over die sociaalmaatschappelijke thema’s die hen aanbelangen. Aan elkaar, aan de pers, aan de maatschappij, en vooral aan de politiek. ‘Waar lig jij wakker van?’ Met deze vraag wil het Sociaal Jongerenforum Kempen, in het kielzog van het Wereld Sociaal
Vormingplus Kempen ondersteunt dit initiatief met 1000 euro en Kristel Van Hulle denkt na, volgt op en werkt mee uit.
en zeg het voort aan de kartrekkers en bestuursleden van je vereniging of beweging. Jullie bijdrage en ervaring schatten we hoog in. We rekenen dan ook op een massale opkomst. Meer informatie vind je bij Viviane Schuer (viviane.schuer@vormingpluskempen.be).
Wake-up cinema Vrijwilligers onder de loep We zijn uit de startblokken. Ons vrijwilligersproject krijgt concrete vorm. In het najaar van 2005 voerde de Katholieke Hogeschool Kempen in onze opdracht een literatuurstudie uit. Om na te gaan welke vragen er leven omtrent vrijwilligerswerk. Bij de vrijwilliger zelf, de vrijwilligersorganisatie én de samenleving. Tegelijkertijd wilden we zicht krijgen op de initiatieven of maatregelen die er in Vlaanderen en Nederland in het verleden al genomen werden. En of er al goede praktijkvoorbeelden zijn? Of wat zijn de knelpunten, tegenstrijdigheden en discussiepunten in het vrijwilligersveld? Dat zou ons interessante stof tot discussie moeten opleveren.
Spinnen in Laakdal is een straatproject. In het voorjaar kan je in verschillende buurten gaan spinnen. ‘Gaan spinnen’ is dan bij elkaar eens binnenspringen en een gezellige babbel doen. De straat wordt verkeersvrij gemaakt. Kinderen kunnen er vrij spelen en er zal wat te beleven zijn. Alle buurtbewoners krijgen een badge opgespeld met hun voornaam en een foto van hun huis. Een aantal van hen zet zijn voordeur wagenwijd open en nodigt uit om binnen wat te komen kletsen. De Fair Trade koffie staat er klaar.
10 | Vormingplus Kempen
Het resultaat van al deze werkgroepen is te zien in Turnhout op zaterdag 22 april 2006. De jongeren presenteren hun resultaten en maken hun eisen kenbaar. Ze leggen door een democratische stemming hun prioriteiten vast en de politici (van Vlaams en lokaal niveau) worden peter of meter van minstens een van deze dringende eisen. Kortom, Kempense thema’s, politici, discussie, optredens en veel jongeren. Dat zijn de ingrediënten van een Sociaal Jongerenforum.
dit thema actief is. Noteer dus alvast deze datum in je agenda
Zonder vrijwillig(st)ers ligt de Kempen plat
De straten in Laakdal lijken niet meer op de straten van vroeger. Oude huizen werden afgebroken. Nieuwe of verbouwde woningen kwamen in de plaats. Oudere en jongere mensen wonen er door elkaar. Mensen van ’t dorp weken uit, anderen namen hun plaats in. Echt goed kennen die elkaar niet altijd. Iedereen rept zich ietwat anoniem van en naar allerlei bezigheden. Spinnen in Laakdal wil het sociale netwerk in die buurten wat nieuw leven inblazen. Om het voor iedereen in de straat aangenamer te maken om wonen. Om als een spin een web te maken en elkaar te leren kennen.
En dat het kan lukken… daar zijn ze in Laakdal zeker van. Op 29 oktober werd er als voorproef reeds gespind in de buurt Houthoek. 29 gezinnen namen deel. Vier gezinnen, waaronder het huis voor politieke vluchtelingen, zetten hun deur open. Kinderen speelden voor de eerste keer samen en sponnen op hun manier. De buurt is laaiend enthousiast over dit initiatief en meermaals hoorden we die namiddag mensen zeggen ‘Eindelijk gebeurt er iets, we zien mekaar zo weinig’. En we onthouden vooral deze uitspraak: ‘Als zulke initiatieven de verzuring in onze maatschappij niet tegen-
Een dertiental jongerengroepen hebben hun medewerking reeds toegezegd. Iedere jongerengroep legt zijn eigen traject af op weg naar het Jongerenforum. Uit vijf vooropgestelde thema’s kiezen ze een thema waar ze het meest van wakker liggen. Onderwijs, milieu, vrije tijd, globalisering en tewerkstelling. Rond het gekozen thema stellen ze drie ‘eisen’ op, dingen die zij in de Kempen veranderd willen zien. Ze brengen deze eisen naar voor in een creatief werkstuk: een toneelstuk, een videoclip, een lied, een graffitipaneel…
Forum, het Europees Sociaal Forum en het Belgisch Sociaal Forum, een ontmoetingsruimte zijn voor diverse jongerenorganisaties, jeugdbewegingen en niet-georganiseerde jongeren. Het Sociaal Jongerenforum heeft de ambitie om de dynamiek van het Wereld Sociaal Forum (Porto Alegre) in de Kempen uit te dragen. Het Wereld Sociaal Forum gaf uiting aan de wil en de hoop op een mondialisering van rechtvaardigheid en solidariteit. Met deze hoop willen initiatiefnemers KAJ en ACV Kempen aantonen dat een andere samenleving mogelijk is, ook voor en door jongeren in de Kempen.
Daarom willen we het niet bij de theorie alleen houden. We willen de resultaten van dit onderzoek graag toetsen aan iedereen die actief is in het sociaal-culturele veld: vrijwilligers, professionelen, organisaties, politici. Op zaterdag 10 juni plannen we, in de lokalen van BEMT in Geel, een symposium. Dan geven we het woord aan een of meerdere auteurs met een ‘goede’ kijk op het vrijwilligerswerk van vandaag. En zetten we een aantal voorbeelden uit de praktijk in de kijker.
Open Doek, de organisator van het jaarlijkse filmfestival, en Vormingplus Kempen lokken het wakkere volk op zondag vroeg uit bed. Rek je nog een laatste keer goed uit. Onze geurende croissants en broodjes, een kopje koffie of thee, helpen ongetwijfeld de laatste onzekerheid rond film op zondagmorgen verdrijven. We presenteren je dit voorjaar een paar keer ontnuchterende cinema, documentaires die een meerwaarde bieden voor eenieder die in zijn hoofd het knopje omdraait dat daar door de tv-formats geïnstalleerd werd. Een film mag niet eindigen wanneer het licht aangaat. De beelden spoelen zichzelf terug en worden afgespeeld door hart en hersenschors. En omdat zo'n film behoorlijk onder je vel kan kruipen zorgen wij ervoor dat het publiek even kan nababbelen rond het thema met iemand met kennis van zaken. Een stevig ontbijt, documentaire cinema én debat, allemaal op zondagvoormiddag. Om echt van wakker te worden. Zondag 5 februari: Congo River Zondag 26 februari: Capturing The Friedmans Zondag 19 maart: Avenge But One of My Two Eyes
PROJECTEN Het is onze bedoeling om op basis van het onderzoek en de toetsing met de praktijk een modern hedendaags vrijwilligersbeleid in de Kempen op te zetten en te ondersteunen. Hiervoor rekenen we op de inbreng en de expertise van ieder die in het veld én met
Voor het ontbijt kan je elke keer vanaf 9u terecht in Utopolis. Inschrijven kan via reservatie@opendoek.be of 014 47 21 89. De film begint om 10u. Het debat volgt natuurlijk na de film.
Vormingplus Kempen | 11
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 12
Projecten | Die andere thuismatch-replay Cultuur is belangrijk. Dat vinden wij ook. Maar extra drempels zorgen er vaak voor dat ‘anderen’ maar moeilijk de weg vinden naar cultuur. Cultuurcentrum de Werft laat die anderen nu een thuismatch spelen. Die andere thuismatch wil in de eerste plaats die anderen een eigen gezicht geven, hen hun verhaal eens laten vertellen. Op hun manier, met beeld, op een podium, in een workshop. Psychiatrische patiënten, personen met een handicap, jongeren uit de bijzondere jeugdzorg, bewoners van sociale woonwijken, personen met een verstandelijke beperking, … worden tijdens het project intensief begeleid door professionals uit een specifiek genre: • Hanneke Pauwe, actief als immer puzzelende spindoctor in theater, literatuur en beeldende kunst is coach van het project; • Anton Walgrave, singer/songwriter zet de deelnemers aan het muzikale werk; • Dinie van de Heuvel gaat met customizing en moulage voor de modieuze toets; • Lea Van Lieshout zal met beeldend materiaal op de proppen komen; • Circus in de Weer leert circustechnieken aan.
Projectoproep Win 1000 euro! Het
Vormingplus is er niet voor zichzelf, maar om het vormingswerk in de Kempen te ondersteunen. Misschien zit jouw beweging, organisatie, comité of dienst wel te kauwen op één of ander creatief idee. Een verfrissend vormingsinitiatief, een onweerstaanbaar actiemodel, een swingende methode, een drempelverlagend cultureel evenement, …
In april 2006 worden de verschillende realisaties getoond. Dan zal het reguliere publiek van CC De Werft interactief en kunstzinnig ondergedompeld worden in de belevingswereld van de anderen. Misschien blijkt dan wel dat anders zijn toch maar relatief is… Meer info: Kristien Peeters (Vormingplus Kempen)
Leren fietsen Een fietsproject voor allochtone en autochtone vrouwen Fietsen is plezant, gezond voor lijf en leden, goed voor ons milieu, goedkoop én je geraakt er snel ergens mee. Spijtig genoeg kunnen niet alle volwassenen fietsen. Daarom willen Vormingplus Kempen, PRICMA, EVA en de politie en preventiedienst van de stad Turnhout er iets aan doen. In juni ’06 organiseren wij een fietscursus voor allochtone en autochtone vrouwen. Maar, hiervoor zijn we nog dringend op zoek naar vrijwilligers die deze cursus willen geven. Vooraf krijg je zelf een degelijke opleiding: een dag ‘Leren leren fietsen’ en voor alle veiligheid een halve dag EHBO. Vormingplus Kempen zoekt ‘fietsvrijwilligers’. Kan jij fietsen? Heb jij een fiets én vrije tijd? Zin om vrouwen te leren fietsen? Dan is deze oproep iets voor jou.
van Vormingplus Kempen
Misschien droom je ervan in bed of aan de toog en denk je dat het er toch nooit van zal komen. Waarom niet? Leg je ei van Columbus, en Vormingplus Kempen helpt het uitbroeden.
Concreet wil Vormingplus Kempen ook in 2006 originele vormingsideeën financieel, en indien gewenst, ook met man- of vrouwkracht ondersteunen. We voorzien een maximum tussenkomst van 1000 euro per project én opvolging van de geselecteerde projecten door een stafmedewerker van Vormingplus Kempen. Op de vorige pagina’s kon je de resultaten van onze vorige projectoproep al terugvinden.
Je voorstel moet ons wel schriftelijk bereiken, per post of per mail op info@vormingpluskempen.be. Concrete spelregels en criteria zijn te verkrijgen op hetzelfde adres. Op onze website vind je een standaardformulier om je projectideeën door te geven. Laat maar stomen die breinen. We kijken wederom uit naar het resultaat. Succes!
Voor meer informatie: Vormingplus Kempen, Christa Truyen, christa.truyen@vormingpluskempen.be, 014 41 15 65. 12 | Vormingplus Kempen
Vormingplus Kempen | 13
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 12
Projecten | Die andere thuismatch-replay Cultuur is belangrijk. Dat vinden wij ook. Maar extra drempels zorgen er vaak voor dat ‘anderen’ maar moeilijk de weg vinden naar cultuur. Cultuurcentrum de Werft laat die anderen nu een thuismatch spelen. Die andere thuismatch wil in de eerste plaats die anderen een eigen gezicht geven, hen hun verhaal eens laten vertellen. Op hun manier, met beeld, op een podium, in een workshop. Psychiatrische patiënten, personen met een handicap, jongeren uit de bijzondere jeugdzorg, bewoners van sociale woonwijken, personen met een verstandelijke beperking, … worden tijdens het project intensief begeleid door professionals uit een specifiek genre: • Hanneke Pauwe, actief als immer puzzelende spindoctor in theater, literatuur en beeldende kunst is coach van het project; • Anton Walgrave, singer/songwriter zet de deelnemers aan het muzikale werk; • Dinie van de Heuvel gaat met customizing en moulage voor de modieuze toets; • Lea Van Lieshout zal met beeldend materiaal op de proppen komen; • Circus in de Weer leert circustechnieken aan.
Projectoproep Win 1000 euro! Het
Vormingplus is er niet voor zichzelf, maar om het vormingswerk in de Kempen te ondersteunen. Misschien zit jouw beweging, organisatie, comité of dienst wel te kauwen op één of ander creatief idee. Een verfrissend vormingsinitiatief, een onweerstaanbaar actiemodel, een swingende methode, een drempelverlagend cultureel evenement, …
In april 2006 worden de verschillende realisaties getoond. Dan zal het reguliere publiek van CC De Werft interactief en kunstzinnig ondergedompeld worden in de belevingswereld van de anderen. Misschien blijkt dan wel dat anders zijn toch maar relatief is… Meer info: Kristien Peeters (Vormingplus Kempen)
Leren fietsen Een fietsproject voor allochtone en autochtone vrouwen Fietsen is plezant, gezond voor lijf en leden, goed voor ons milieu, goedkoop én je geraakt er snel ergens mee. Spijtig genoeg kunnen niet alle volwassenen fietsen. Daarom willen Vormingplus Kempen, PRICMA, EVA en de politie en preventiedienst van de stad Turnhout er iets aan doen. In juni ’06 organiseren wij een fietscursus voor allochtone en autochtone vrouwen. Maar, hiervoor zijn we nog dringend op zoek naar vrijwilligers die deze cursus willen geven. Vooraf krijg je zelf een degelijke opleiding: een dag ‘Leren leren fietsen’ en voor alle veiligheid een halve dag EHBO. Vormingplus Kempen zoekt ‘fietsvrijwilligers’. Kan jij fietsen? Heb jij een fiets én vrije tijd? Zin om vrouwen te leren fietsen? Dan is deze oproep iets voor jou.
van Vormingplus Kempen
Misschien droom je ervan in bed of aan de toog en denk je dat het er toch nooit van zal komen. Waarom niet? Leg je ei van Columbus, en Vormingplus Kempen helpt het uitbroeden.
Concreet wil Vormingplus Kempen ook in 2006 originele vormingsideeën financieel, en indien gewenst, ook met man- of vrouwkracht ondersteunen. We voorzien een maximum tussenkomst van 1000 euro per project én opvolging van de geselecteerde projecten door een stafmedewerker van Vormingplus Kempen. Op de vorige pagina’s kon je de resultaten van onze vorige projectoproep al terugvinden.
Je voorstel moet ons wel schriftelijk bereiken, per post of per mail op info@vormingpluskempen.be. Concrete spelregels en criteria zijn te verkrijgen op hetzelfde adres. Op onze website vind je een standaardformulier om je projectideeën door te geven. Laat maar stomen die breinen. We kijken wederom uit naar het resultaat. Succes!
Voor meer informatie: Vormingplus Kempen, Christa Truyen, christa.truyen@vormingpluskempen.be, 014 41 15 65. 12 | Vormingplus Kempen
Vormingplus Kempen | 13
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 14
Europa, ons gedacht | ‘Europa, ons gedacht’. Vormingplus Kempen coördineerde dit project in samenwerking met verschillende partners. Eigen lof stinkt? Nee hoor, we laten je gewoon graag zien waar we mee bezig zijn. En we willen je vooral vertellen waarom we iets doen, waar we het idee vandaan haalden en met wie we samenwerkten.
Europa, ons gedacht is een project over politiek. En over Europa. Het politieke Europa is voor velen nog onbekend terrein. Ondanks het feit dat de beslissingen die er genomen worden dichter en dichter komen en een impact hebben op het dagelijkse leven van miljoenen Europeanen. In een democratie is het daarom niet onbelangrijk om zicht te hebben op het hoe en waarom. Europa, ons gedacht is een project dat zeer nadrukkelijk de bedoeling heeft om de kennis over Europa bij kortgeschoolden te vergroten. Zij hebben het vaak nog moeilijker om uit de ongebreidelde berichtenstroom de juiste informatie te halen. Kranten en nieuwsberichten behandelen de actualiteit. Voorgeschiedenis, achtergronden en duiding krijgen daar maar heel weinig plaats. Nochtans hoeft de informatie over Europa niet gespecialiseerd of moeilijk te zijn. Er gebeuren daar geen onbegrijpelijke dingen. Dat wilden we met dit project laten zien. Maar daarvoor hadden we wel de hulp en de ervaring van anderen nodig. Samen met Toemeka vzw en het Centrum voor Basiseducatie Zuiderkempen werkten we Europa, ons gedacht verder uit. We wilden dat zoveel mogelijk kortgeschoolden zicht hadden op de inhoud én de impact op ons dagelijks leven van Europa en alles wat ermee samenhangt. We beseften al snel dat dit een intensief verhaal zou worden. En we zochten een manier om de bevindingen en de opgedane kennis van de deelnemers ook ruimer te verspreiden. Intensief werken met een groep cursisten vinden we zeker de moeite, maar daar ook nog wat continuïteit in brengen, vinden we nog interessanter. Gelukkig liepen de kandidaatcursisten alvast snel binnen. In negen lessen kregen de cursisten informatie over Europa. Soms heel theoretisch, dan weer een pak praktischer. De structuur en de impact, de grondwet en de instellingen, onze vertegenwoordigers in het parlement en de omkadering kwamen tijdens deze sessies aan bod. Dankzij een lesgever van de Wakkere Burger werd dit op maat van de deelnemers gebracht. Maar tegelijkertijd wilden we de actieradius van dit project verbreden. Daarom werd er contact opgenomen met Wablieft, de duidelijkste krant van het land. De cursisten brachten een bezoek aan de redactie in Mechelen en kregen daar journalistieke tips voor het schrijven van overzichtelijke en leesbare artikels. En na elke les zouden ze dan onder begeleiding van het Centrum Basiseducatie Zuiderkempen hun opgedane kennis, mét hun mening, neerschrijven in een krantenartikel voor Wablieft. Op deze manier geraakt de kennis van Europa verspreid bij een breed publiek. Allemaal lezers die hoogstwaarschijnlijk Europa bezien als een onduidelijk iets, ver van hun bed. De doelgroep van de kortgeschoolden wordt op deze manier bereikt via de kortgeschoolden zelf. Hun eigen ervaringen en achtergronden zijn daarvoor een perfecte uitvalsbasis. Meer nog: deze artikels kunnen achteraf nog gebruikt worden in andere lessen van de Centra voor Basiseducatie. Op 7 december vond een van de hoogtepunten van dit project plaats. Deze avond gingen de deelnemers in debat met heuse experts over het onderwerp. Vragen en de beste manier om ze te
14 | Vormingplus Kempen
stellen werden grondig voorbereid. Jef Sleeckx en Hendrik Vos van de universiteit van Gent waren de kenners van dienst. De cursisten zelf vonden het alleszins heel boeiend. Katia Laenen is medewerker van het Centrum voor Basiseducatie Zuiderkempen. Zij richtte de cursus in en ze volgde alle sessies op. In het tweede gedeelte begeleidde zij de deelnemers bij het schrijven van de artikels voor Wablieft. Hilda is een van de ondertussen enthousiaste deelnemers. Vormingplus Kempen: Waarom is CBE hier mee op gesprongen? Katia: Kortgeschoolden hebben vaak de indruk of het gevoel weinig medezeggenschap te hebben. Daar zijn ongetwijfeld verschillende redenen voor, maar het ontbreekt hen toch vaak aan het nodige zelfvertrouwen. Door dit soort cursussen krijgen ze alleszins het gevoel ook over moeilijkere onderwerpen te kunnen spreken. En er zelfs hun mening over kwijt te kunnen. Zeker als ze weten dat er heuse experts zoals professor Vos bereid zijn om hun vragen te beantwoorden en met hen in discussie te gaan. Uit het verleden wisten wij al dat er ook bij kortgeschoolden veel meer interesse in dit soort onderwerpen is, dan dat je op het eerste zicht zou denken. Als je maar een goede formule bedenkt om hen iets meer informatie te geven. Wat is volgens u de kracht van dit project? Katia: De combinatie van les krijgen over Europa en er tegelijkertijd over moeten schrijven, was enorm belangrijk. Tijdens het schrijven merkten zij wat er nog niet duidelijk was. Omdat ze het in een eenvoudige taal moesten neerschrijven, moesten ze het ook begrijpen. Dus op het moment dat ze het niet konden neerschrijven, wisten wij eigenlijk wat er te moeilijk uitgelegd was. En daardoor konden wij direct teruggaan naar de kern van dat probleem. Dit was voor ons eigenlijk een soort controle en zorgde ervoor dat alles begrepen en verwerkt werd. In veel andere cursussen is het echt wel moeilijk om na te gaan wat de deelnemers eraan overhouden. Hier kwam dat de dag zelf al naar boven, en konden we daar ook dadelijk en gepast op ingaan. Schrijven was een meerwaarde. Ook het publiceren? Katia: Natuurlijk. Je krijgt dan ook nog eens een multiplicatoreffect. Maar ook de voorbereiding van het debat was belangrijk. Oorspronkelijk werd daar heel paniekerig op gereageerd. Maar hun zelfvertrouwen groeide gestaag. En twijfel werd vastberadenheid. En als je dan ziet dat ze mensen waarvoor ze toch wat ontzag hadden, zoals een heuse professor van de universiteit, durven onderbreken en durven uithoren: chapeau. Ze hebben dat schitterend gedaan. Ook de cursisten waren achteraf vol lof over dit project. Hilda: Vroeger probeerde ik het nieuws ook wel te volgen, maar als het toen over Europa ging, kon ik totaal niet volgen. Het was alsof ik moest leren breien zonder te weten wat rechts en averechts is. Nu blijft alle informatie toch beter hangen. En omdat ik het begrijp, vind ik het ook veel interessanter. Daar bovenop hadden wij nog
het geluk om in een goede groep te zitten. Je leert van anderen, je wordt bevestigd door de rest. Daar hou je vriendschap aan over, maar dat maakt ook dat je je op je gemak voelt en durft vragen wat je wil weten. En artikels mogen schrijven voor anderen, die evenveel weten over Europa als wij een paar weken geleden, geeft echt een heel prettig gevoel. Ik vind dat de bevolking de kans moet krijgen om dit soort dingen mee te doen. Dit project was voor de deelnemers ook helemaal gratis. Anders kom je daar ook niet toe. Als je ziet welke prijzen ze soms op andere plaatsen vragen.
Toemeka vzw is een vereniging die opkomt voor een verstaanbare samenleving. Eenvoudige taal en laagdrempelig werken zijn hun uitgangspunten. Via www.toemeka.be kan je daar meer over te weten komen. Centrum Basiseducatie Zuiderkempen is een organisatie die basisvorming geeft aan kortgeschoolde volwassenen. Voor cursussen lezen, schrijven, rekenen, maatschappelijke oriëntatie of Nederlands voor anderstaligen moet je bij hen zijn. Op www.basiseducatie.be vind je ineens een overzicht van alle centra in Vlaanderen. De Wakkere Burger vzw ijvert voor meer participatieve democratie en burgerschapsvorming. Ze focussen daarbij op die dingen die dicht bij de mensen staan. Meer uitleg vind je terug op www.dewakkereburger.be. Wablieft is een wekelijkse krant, die het nieuws brengt op een klare, heldere manier in een eenvoudige taal. Het VOCB, het Vlaams ondersteuningscentrum voor de Basiseducatie is de uitgever. Op www.vocb.be vind je meer informatie.
Dit project is een samenwerking tussen:
En wordt mee mogelijk gemaakt door:
De Vlaamse Overheid
Vormingplus Kempen | 15
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:30 AM
Pagina 14
Europa, ons gedacht | ‘Europa, ons gedacht’. Vormingplus Kempen coördineerde dit project in samenwerking met verschillende partners. Eigen lof stinkt? Nee hoor, we laten je gewoon graag zien waar we mee bezig zijn. En we willen je vooral vertellen waarom we iets doen, waar we het idee vandaan haalden en met wie we samenwerkten.
Europa, ons gedacht is een project over politiek. En over Europa. Het politieke Europa is voor velen nog onbekend terrein. Ondanks het feit dat de beslissingen die er genomen worden dichter en dichter komen en een impact hebben op het dagelijkse leven van miljoenen Europeanen. In een democratie is het daarom niet onbelangrijk om zicht te hebben op het hoe en waarom. Europa, ons gedacht is een project dat zeer nadrukkelijk de bedoeling heeft om de kennis over Europa bij kortgeschoolden te vergroten. Zij hebben het vaak nog moeilijker om uit de ongebreidelde berichtenstroom de juiste informatie te halen. Kranten en nieuwsberichten behandelen de actualiteit. Voorgeschiedenis, achtergronden en duiding krijgen daar maar heel weinig plaats. Nochtans hoeft de informatie over Europa niet gespecialiseerd of moeilijk te zijn. Er gebeuren daar geen onbegrijpelijke dingen. Dat wilden we met dit project laten zien. Maar daarvoor hadden we wel de hulp en de ervaring van anderen nodig. Samen met Toemeka vzw en het Centrum voor Basiseducatie Zuiderkempen werkten we Europa, ons gedacht verder uit. We wilden dat zoveel mogelijk kortgeschoolden zicht hadden op de inhoud én de impact op ons dagelijks leven van Europa en alles wat ermee samenhangt. We beseften al snel dat dit een intensief verhaal zou worden. En we zochten een manier om de bevindingen en de opgedane kennis van de deelnemers ook ruimer te verspreiden. Intensief werken met een groep cursisten vinden we zeker de moeite, maar daar ook nog wat continuïteit in brengen, vinden we nog interessanter. Gelukkig liepen de kandidaatcursisten alvast snel binnen. In negen lessen kregen de cursisten informatie over Europa. Soms heel theoretisch, dan weer een pak praktischer. De structuur en de impact, de grondwet en de instellingen, onze vertegenwoordigers in het parlement en de omkadering kwamen tijdens deze sessies aan bod. Dankzij een lesgever van de Wakkere Burger werd dit op maat van de deelnemers gebracht. Maar tegelijkertijd wilden we de actieradius van dit project verbreden. Daarom werd er contact opgenomen met Wablieft, de duidelijkste krant van het land. De cursisten brachten een bezoek aan de redactie in Mechelen en kregen daar journalistieke tips voor het schrijven van overzichtelijke en leesbare artikels. En na elke les zouden ze dan onder begeleiding van het Centrum Basiseducatie Zuiderkempen hun opgedane kennis, mét hun mening, neerschrijven in een krantenartikel voor Wablieft. Op deze manier geraakt de kennis van Europa verspreid bij een breed publiek. Allemaal lezers die hoogstwaarschijnlijk Europa bezien als een onduidelijk iets, ver van hun bed. De doelgroep van de kortgeschoolden wordt op deze manier bereikt via de kortgeschoolden zelf. Hun eigen ervaringen en achtergronden zijn daarvoor een perfecte uitvalsbasis. Meer nog: deze artikels kunnen achteraf nog gebruikt worden in andere lessen van de Centra voor Basiseducatie. Op 7 december vond een van de hoogtepunten van dit project plaats. Deze avond gingen de deelnemers in debat met heuse experts over het onderwerp. Vragen en de beste manier om ze te
14 | Vormingplus Kempen
stellen werden grondig voorbereid. Jef Sleeckx en Hendrik Vos van de universiteit van Gent waren de kenners van dienst. De cursisten zelf vonden het alleszins heel boeiend. Katia Laenen is medewerker van het Centrum voor Basiseducatie Zuiderkempen. Zij richtte de cursus in en ze volgde alle sessies op. In het tweede gedeelte begeleidde zij de deelnemers bij het schrijven van de artikels voor Wablieft. Hilda is een van de ondertussen enthousiaste deelnemers. Vormingplus Kempen: Waarom is CBE hier mee op gesprongen? Katia: Kortgeschoolden hebben vaak de indruk of het gevoel weinig medezeggenschap te hebben. Daar zijn ongetwijfeld verschillende redenen voor, maar het ontbreekt hen toch vaak aan het nodige zelfvertrouwen. Door dit soort cursussen krijgen ze alleszins het gevoel ook over moeilijkere onderwerpen te kunnen spreken. En er zelfs hun mening over kwijt te kunnen. Zeker als ze weten dat er heuse experts zoals professor Vos bereid zijn om hun vragen te beantwoorden en met hen in discussie te gaan. Uit het verleden wisten wij al dat er ook bij kortgeschoolden veel meer interesse in dit soort onderwerpen is, dan dat je op het eerste zicht zou denken. Als je maar een goede formule bedenkt om hen iets meer informatie te geven. Wat is volgens u de kracht van dit project? Katia: De combinatie van les krijgen over Europa en er tegelijkertijd over moeten schrijven, was enorm belangrijk. Tijdens het schrijven merkten zij wat er nog niet duidelijk was. Omdat ze het in een eenvoudige taal moesten neerschrijven, moesten ze het ook begrijpen. Dus op het moment dat ze het niet konden neerschrijven, wisten wij eigenlijk wat er te moeilijk uitgelegd was. En daardoor konden wij direct teruggaan naar de kern van dat probleem. Dit was voor ons eigenlijk een soort controle en zorgde ervoor dat alles begrepen en verwerkt werd. In veel andere cursussen is het echt wel moeilijk om na te gaan wat de deelnemers eraan overhouden. Hier kwam dat de dag zelf al naar boven, en konden we daar ook dadelijk en gepast op ingaan. Schrijven was een meerwaarde. Ook het publiceren? Katia: Natuurlijk. Je krijgt dan ook nog eens een multiplicatoreffect. Maar ook de voorbereiding van het debat was belangrijk. Oorspronkelijk werd daar heel paniekerig op gereageerd. Maar hun zelfvertrouwen groeide gestaag. En twijfel werd vastberadenheid. En als je dan ziet dat ze mensen waarvoor ze toch wat ontzag hadden, zoals een heuse professor van de universiteit, durven onderbreken en durven uithoren: chapeau. Ze hebben dat schitterend gedaan. Ook de cursisten waren achteraf vol lof over dit project. Hilda: Vroeger probeerde ik het nieuws ook wel te volgen, maar als het toen over Europa ging, kon ik totaal niet volgen. Het was alsof ik moest leren breien zonder te weten wat rechts en averechts is. Nu blijft alle informatie toch beter hangen. En omdat ik het begrijp, vind ik het ook veel interessanter. Daar bovenop hadden wij nog
het geluk om in een goede groep te zitten. Je leert van anderen, je wordt bevestigd door de rest. Daar hou je vriendschap aan over, maar dat maakt ook dat je je op je gemak voelt en durft vragen wat je wil weten. En artikels mogen schrijven voor anderen, die evenveel weten over Europa als wij een paar weken geleden, geeft echt een heel prettig gevoel. Ik vind dat de bevolking de kans moet krijgen om dit soort dingen mee te doen. Dit project was voor de deelnemers ook helemaal gratis. Anders kom je daar ook niet toe. Als je ziet welke prijzen ze soms op andere plaatsen vragen.
Toemeka vzw is een vereniging die opkomt voor een verstaanbare samenleving. Eenvoudige taal en laagdrempelig werken zijn hun uitgangspunten. Via www.toemeka.be kan je daar meer over te weten komen. Centrum Basiseducatie Zuiderkempen is een organisatie die basisvorming geeft aan kortgeschoolde volwassenen. Voor cursussen lezen, schrijven, rekenen, maatschappelijke oriëntatie of Nederlands voor anderstaligen moet je bij hen zijn. Op www.basiseducatie.be vind je ineens een overzicht van alle centra in Vlaanderen. De Wakkere Burger vzw ijvert voor meer participatieve democratie en burgerschapsvorming. Ze focussen daarbij op die dingen die dicht bij de mensen staan. Meer uitleg vind je terug op www.dewakkereburger.be. Wablieft is een wekelijkse krant, die het nieuws brengt op een klare, heldere manier in een eenvoudige taal. Het VOCB, het Vlaams ondersteuningscentrum voor de Basiseducatie is de uitgever. Op www.vocb.be vind je meer informatie.
Dit project is een samenwerking tussen:
En wordt mee mogelijk gemaakt door:
De Vlaamse Overheid
Vormingplus Kempen | 15
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 16
Op tocht! |
Kyoto in de Kempen Izen, met dank aan de zon
Vormingplus Kempen werkt aan een aanbod tochten door de regio. Geen platgetreden toeristische pistes, maar wel tochten die je een andere kant van de Kempen laten zien. Met zijn veranderingen, creativiteit of verrassingen. In al zijn facetten, kleuren en geuren. ‘Kyoto in de Kempen’, ‘Gevangen in de Kempen’ en ‘Zorgen in de Kempen’ werden ondertussen gelanceerd. In het licht van deze tochten overlopen we in ‘op tocht!’ de actualiteit.
Fossiele brandstoffen geraken op en de prijs ervan is nu reeds voelbaar in ieders geldbeugel. Tegelijkertijd hebben we begrepen dat we ons leefmilieu niet kunnen blijven vervuilen. Herbruikbare energie en vooral zonne-energie zijn een stuk van de oplossing. Er is dus een alternatief. Want om de zon te gebruiken voor onze energiebehoefte, moeten we absoluut niet naar het zuiden verhuizen. Meer nog: de hoeveelheid zonne-energie die de aarde voortdurend bereikt is 10.000 keer groter dan de totale energiebehoefte van de mens. Daar kan je dus wat mee.
water door de zon opgewarmd worden. Fotovoltaïsche zonnepanelen zetten zonlicht om in gelijkstroom. Een omvormer maakt van die zonnestroom bruikbare wisselstroom. Wanneer we meer produceren dan we verbruiken, gaat de elektriciteitsmeter achteruit draaien en stockeren we het overschot aan elektriciteit op het net. Zonne-energie is dus beduidend goedkoper en een pak beter voor het milieu. Het zou spijtig zijn deze energie onbenut te laten.
En ook in Vlaanderen hebben we voldoende zonne-uren om gebruik te kunnen maken van deze eeuwige energiebron. Bedrijven die de komende jaren een belangrijke rol spelen in de zonne-energiemarkt leveren een bijdrage tot een beter milieu en een stabielere energievoorziening. Ook in onze regio.
eenvoud van de systemen. IZEN organiseert infosessies, open-zon-dagen en informeert je via www.izen.be. Als je op Kyototocht wil met Vormingplus Kempen, kan je er altijd eens passeren.
Het Kempens bedrijf IZEN, gevestigd in Lille, produceert en plaatst al jaren energiesystemen in particuliere woningen en grote bedrijfs- of overheidsgebouwen. De meest gekende IZEN systemen zijn de zonneboiler, die sanitair water opwarmt, en de fotovoltaïsche panelen die elektriciteit opwekken. Een zonneboiler is heel eenvoudig te integreren in een woning. Een collector van 3 of 4m2 op het dak stuurt via een leidingcircuit de energie van de zon naar een opslagvat. Op deze manier kan zowat de helft van je sanitaire
16 | Vormingplus Kempen
Een eenvoudig bezoekje aan het bedrijf geeft je inzicht in de
Meer info: IZEN nv, Hoeksken 56, Lille, 014 55 83 19, contactpersoon: Xavier Eelen.
FSC – Hout met FSC-label Een tiental jaar geleden was het problematisch om tropisch hout te gebruiken bij verbouwingen. De grootschalige achteruitgang van bossen wereldwijd lag aan de basis van dit negatief imago. Hout is nochtans een erg milieuvriendelijk materiaal, maar dan wel op voorwaarde dat het uit bossen komt die op een verantwoorde
Vormingplus Kempen | 17
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 16
Op tocht! |
Kyoto in de Kempen Izen, met dank aan de zon
Vormingplus Kempen werkt aan een aanbod tochten door de regio. Geen platgetreden toeristische pistes, maar wel tochten die je een andere kant van de Kempen laten zien. Met zijn veranderingen, creativiteit of verrassingen. In al zijn facetten, kleuren en geuren. ‘Kyoto in de Kempen’, ‘Gevangen in de Kempen’ en ‘Zorgen in de Kempen’ werden ondertussen gelanceerd. In het licht van deze tochten overlopen we in ‘op tocht!’ de actualiteit.
Fossiele brandstoffen geraken op en de prijs ervan is nu reeds voelbaar in ieders geldbeugel. Tegelijkertijd hebben we begrepen dat we ons leefmilieu niet kunnen blijven vervuilen. Herbruikbare energie en vooral zonne-energie zijn een stuk van de oplossing. Er is dus een alternatief. Want om de zon te gebruiken voor onze energiebehoefte, moeten we absoluut niet naar het zuiden verhuizen. Meer nog: de hoeveelheid zonne-energie die de aarde voortdurend bereikt is 10.000 keer groter dan de totale energiebehoefte van de mens. Daar kan je dus wat mee.
water door de zon opgewarmd worden. Fotovoltaïsche zonnepanelen zetten zonlicht om in gelijkstroom. Een omvormer maakt van die zonnestroom bruikbare wisselstroom. Wanneer we meer produceren dan we verbruiken, gaat de elektriciteitsmeter achteruit draaien en stockeren we het overschot aan elektriciteit op het net. Zonne-energie is dus beduidend goedkoper en een pak beter voor het milieu. Het zou spijtig zijn deze energie onbenut te laten.
En ook in Vlaanderen hebben we voldoende zonne-uren om gebruik te kunnen maken van deze eeuwige energiebron. Bedrijven die de komende jaren een belangrijke rol spelen in de zonne-energiemarkt leveren een bijdrage tot een beter milieu en een stabielere energievoorziening. Ook in onze regio.
eenvoud van de systemen. IZEN organiseert infosessies, open-zon-dagen en informeert je via www.izen.be. Als je op Kyototocht wil met Vormingplus Kempen, kan je er altijd eens passeren.
Het Kempens bedrijf IZEN, gevestigd in Lille, produceert en plaatst al jaren energiesystemen in particuliere woningen en grote bedrijfs- of overheidsgebouwen. De meest gekende IZEN systemen zijn de zonneboiler, die sanitair water opwarmt, en de fotovoltaïsche panelen die elektriciteit opwekken. Een zonneboiler is heel eenvoudig te integreren in een woning. Een collector van 3 of 4m2 op het dak stuurt via een leidingcircuit de energie van de zon naar een opslagvat. Op deze manier kan zowat de helft van je sanitaire
16 | Vormingplus Kempen
Een eenvoudig bezoekje aan het bedrijf geeft je inzicht in de
Meer info: IZEN nv, Hoeksken 56, Lille, 014 55 83 19, contactpersoon: Xavier Eelen.
FSC – Hout met FSC-label Een tiental jaar geleden was het problematisch om tropisch hout te gebruiken bij verbouwingen. De grootschalige achteruitgang van bossen wereldwijd lag aan de basis van dit negatief imago. Hout is nochtans een erg milieuvriendelijk materiaal, maar dan wel op voorwaarde dat het uit bossen komt die op een verantwoorde
Vormingplus Kempen | 17
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 18
grote nood aan een ‘gewone’ babbel met een ‘gewone mens van buiten’. Iemand die naar hen luistert, iemand die er gewoon eens is voor hen, zonder vooroordelen. Justitieel Welzijnswerk in Turnhout dankt zijn ontstaan aan een aantal vrijwilligers, die zich al jaren inzetten voor gedetineerden. Sinds vele jaren brengen zij regelmatig bezoeken aan gedetineerden. Inmiddels is de werking sterk professioneel uitgebouwd, maar hebben vrijwilligers nog steeds een zeer belangrijke plaats in het geheel.
manier worden beheerd. De Forest Stewardship Council (FSC) wil iets aan de achteruitgang van de bossen doen. Met een uniek systeem (boscertificering en houtlabeling) kan de consument hout en houtproducten afkomstig uit goed beheerde bossen herkennen. Dit systeem zet boseigenaars aan om hun bossen te beheren, volgens de principes van FSC. Deze criteria houden rekening met het milieu, de inheemse bevolking, arbeidsrechten en economische haalbaarheid. Dankzij FSC kan je dus kiezen om geen hout meer te kopen uit bossen die vernietigd worden door onverantwoorde of zelfs illegale houtwinning. Er zijn in België al heel wat FSC-gelabelde producten te verkrijgen. Ook in onze regio. Koop dus hout met een FSC-label en geef bossen wereldwijd terug een kans! Voor de verdelers van FSC-hout in onze regio: fsc.wwf.be.
Gevangen in de Kempen De Gestreepte Stripper – Strip Turnhout, ook in de gevangenis Turnhout is de stripstad in Vlaanderen en dus is dat ook binnen de gevangenismuren merkbaar. Samen met Strip Turnhout en in samenwerking met Centrum Algemeen Welzijnswerk De Kempen en de gevangenis van Turnhout lanceerde Vormingplus Kempen ‘De Gestreepte Stripper’. Een project rond strips in de gevangenis van Turnhout. Strips waren er al in de gevangenis. Ze worden er zelfs veel gelezen. Maar in oktober kon je er niet naast kijken. Overtuigd stripper Patrick Van Gompel hield een inleidende voordracht over het stripverhaal. Koen De Maesschalk, de Turnhoutse stadstekenaar, begeleidde drie workshops om de gedetineerden de techniek van het striptekenen aan te leren. Rode draad van de tekeningen: ‘Leven en Werken in de gevangenis’. Het is geen toeval dat we de resultaten van deze workshops ook aan het grote publiek tonen. Zo krijgen de gedetineerden de kans
18 | Vormingplus Kempen
om aan de buitenwereld iets te vertellen. Niet onbelangrijk voor iemand die opgesloten zit. Deze tentoonstelling zal nadien ook in de gevangenis te zien zijn. Leuk amusement om de sleur wat te doorbreken? Een beetje ontspanning? Natuurlijk, maar er is meer. Dit soort projecten kan een uitlaatklep zijn om even los te komen van de realiteit. Gedetineerden ervaren hun detentie als zinloos en uitermate frustrerend. Creatieve expressie is een prima instrument om deze negativiteit in kaart te brengen en te verwerken. Het brengt zelfinzicht bij en het verhoogt hun zelfrespect dankzij de ervaring tot één en ander in staat te zijn. De Gestreepte Stripper is te bezoeken in het Stadhuis-Erfgoedhuis Turnhout, Grote Markt. Van 17 december 2005 tot 29 januari 2006.
Buiten Beeld (2) Verleden jaar berichtten we uitgebreid over Buiten Beeld, een project met zelfgemaakte animatiefilms in de gevangenissen in de Kempen. Het resultaat vonden wij, én de bezoekers van het filmfestival Open Doek, ronduit indrukwekkend. Reden te meer om dit voorjaar een vervolg te breien aan Buiten Beeld. Buiten Beeld (2) zal, hoe raar het ook moge klinken, niet langer werken met ‘beeld’. Klank en geluid zijn dit keer het onderwerp van het project. Luisteren, opnemen, componeren en vertellen met geluiden.
Mensen die zich op vrijwillige basis engageren voor ondersteuning van de werking worden professioneel gevormd en begeleid tijdens hun werk voor Justitieel Welzijnswerk. Begin februari start er een nieuwe opleiding van vier avonden. Meer info: Justitieel Welzijnswerk, Afdeling Vrijwilligerswerk Stationstraat 82, 2300 Turnhout 014 43 80 88, jww@cawdekempen.be
Zorgen in de Kempen De Kempen is traditioneel een zorggebied. Zo zijn er verschillende instellingen voor gevangenen (Turnhout, Merksplas, Wortel en Hoogstraten), probleemjongeren (Mol) en asielzoekers (Arendonk). We kennen de originele thuisopvang voor psychiatrische patiënten in Geel, of de kwalitatief hoogstaande initiatieven voor opvang van gehandicapten, ouderen, tienermoeders, … Daarmee hebben we ineens de grootste en bekendste instellingen uit onze regio op een rijtje. Maar in de zorgsector is verscheidenheid troef. Groot of klein.
Ook een gevangene wil wel eens praten… In de gevangenis klikt de klok trager, kan iedere minuut extra lang duren. Dit is het aanvoelen van de vele gedetineerden in onze vier Kempense gevangenissen (Wortel, Turnhout, Merksplas en Hoogstraten).
De zorgsector is ook continu in beweging. Er zijn nieuwe maatschappelijke uitdagingen die gepareerd moeten worden. Stress, vergrijzing en andere tekenen des tijds vragen verandering en creativiteit. Tegelijkertijd wordt er voortdurend gezocht naar manieren om de behandeling of verzorging beter, meer op maat en waardiger te maken voor de betrokkenen en de familie. In een sector waar de middelen structureel schaars zijn, denk maar aan de witte woede, vraagt dat enorm veel engagement en creativiteit. Met Zorgen in de Kempen willen we het engagement van alle betrokkenen in de kijker zetten en hun creativiteit onderstrepen. Als we de patiënten of zorgvragers ondertussen beter leren kennen, helpen we misschien ook wat vooroordelen de wereld uit. Vormingplus Kempen wil onze samenleving als een geheel bekijken. En wie zei ook al weer dat je de graad van beschaving van een samenleving kon afmeten aan de manier waarop er met de zwakkeren wordt omgegaan?
Veel gedetineerden zijn niet afkomstig van de Kempen, hebben vaak familie ver weg wonen en zijn soms, omwille van de gepleegde feiten, verstoten door hun naaste verwanten. Maar ook zij hebben
De mogelijkheden van deze tocht zijn bijna onuitputtelijk. We engageren ons om op ieders vraag een gepast antwoord te formuleren. Ben je geïnteresseerd in de Geestelijke Gezondheids-
Het vertrekpunt van het project is de vraag hoe men geluiden uit de gevangenis aan de buitenwereld zou kunnen laten horen. Een soort tegenhanger van een fotoreportage. We ‘kijken’ alvast uit naar het resultaat: te beluisteren tijdens het filmfestival Open Doek in april 2006.
Oproep vrijwilligers
zorg, dan leiden we je graag langs de voorzieningen én de wereldberoemde thuisopvang in Geel. Zin om eens te bekijken wat we verstaan onder gehandicaptenzorg? Het Giels Bos ligt dan voor de hand. Maar ook Amival, Ateljee hagelbos of de creatieve manier van werken van Theater Stap zijn dan zinvolle vertrekpunten. Of spreekt kangoeroewonen je wel aan? Deze gecombineerde woonvorm brengt verschillende generaties in hetzelfde gebouw bij elkaar, waardoor ze mekaar dagdagelijks kunnen helpen. Of wat zijn nu juist de taken van een OCMW, of het CAW en wie of wat vinden we dan terug in de bijzondere jeugdzorg? De lijst en de mogelijkheden zijn eindeloos. Maar onbekend is onbemind, dus trek er maar snel eens op uit.
Ateljee Hagelbos Ateljee Hagelbos is een activiteitencentrum dat behoort bij het Medisch Pedagogisch Instituut Oosterlo vzw, een instelling voor personen met een matige tot diep verstandelijke handicap en hun gezinnen. 77 volwassenen komen er elke dag werken: dingen die ze graag doen én op hun eigen tempo. Crea-ateliers, inpakwerk, een kinderboerderij, een naburig tuinbedrijf, ... zorgen voor de nodige afwisseling. Het Ateljee Hagelbos werd dit jaar ingeschakeld om samen te werken met Natuurpunt. Drie afdelingen van Natuurpunt zetten samen een tentoonstelling over ‘Leven in en om het water’ op. Het Ateljee maakte voor hen houten constructies om de verlichting van de aquariums aan te bevestigen. Natuurlijk kwamen ze achteraf ook zelf naar de tentoonstelling. Daar konden ze padden vastpakken, vissen eten geven, enzovoort. Een deel van de expositie werd zelfs naar Ateljee Hagelbos verkast. Een heuse natuurwandeling staat binnenkort op het programma. Deze samenwerking werd door de vorige projectoproep nog enthousiast ondersteund door Vormingplus Kempen. Ondertussen worden er plannen gesmeed om verder samen te werken. De leden van Natuurpunt willen de gasten van het Ateljee meenemen op paddenoverzet. Mooi toch? Hoe meer handen, hoe meer padden. En de mensen van het Ateljee kijken er nu al naar uit.
Al onze tochten zijn rekbaar en op maat aan te passen. Als je dus denkt dat ‘Kyoto in de Kempen’, ‘Gevangen in de Kempen’ of ‘Zorgen in de Kempen’ iets voor jou, je vereniging of je bedrijf is, aarzel dan niet om snel onze website www.vormingpluskempen.be te bezoeken of even contact op te nemen. We kunnen een programma samenstellen naar jouw wensen.
Vormingplus Kempen | 19
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 18
grote nood aan een ‘gewone’ babbel met een ‘gewone mens van buiten’. Iemand die naar hen luistert, iemand die er gewoon eens is voor hen, zonder vooroordelen. Justitieel Welzijnswerk in Turnhout dankt zijn ontstaan aan een aantal vrijwilligers, die zich al jaren inzetten voor gedetineerden. Sinds vele jaren brengen zij regelmatig bezoeken aan gedetineerden. Inmiddels is de werking sterk professioneel uitgebouwd, maar hebben vrijwilligers nog steeds een zeer belangrijke plaats in het geheel.
manier worden beheerd. De Forest Stewardship Council (FSC) wil iets aan de achteruitgang van de bossen doen. Met een uniek systeem (boscertificering en houtlabeling) kan de consument hout en houtproducten afkomstig uit goed beheerde bossen herkennen. Dit systeem zet boseigenaars aan om hun bossen te beheren, volgens de principes van FSC. Deze criteria houden rekening met het milieu, de inheemse bevolking, arbeidsrechten en economische haalbaarheid. Dankzij FSC kan je dus kiezen om geen hout meer te kopen uit bossen die vernietigd worden door onverantwoorde of zelfs illegale houtwinning. Er zijn in België al heel wat FSC-gelabelde producten te verkrijgen. Ook in onze regio. Koop dus hout met een FSC-label en geef bossen wereldwijd terug een kans! Voor de verdelers van FSC-hout in onze regio: fsc.wwf.be.
Gevangen in de Kempen De Gestreepte Stripper – Strip Turnhout, ook in de gevangenis Turnhout is de stripstad in Vlaanderen en dus is dat ook binnen de gevangenismuren merkbaar. Samen met Strip Turnhout en in samenwerking met Centrum Algemeen Welzijnswerk De Kempen en de gevangenis van Turnhout lanceerde Vormingplus Kempen ‘De Gestreepte Stripper’. Een project rond strips in de gevangenis van Turnhout. Strips waren er al in de gevangenis. Ze worden er zelfs veel gelezen. Maar in oktober kon je er niet naast kijken. Overtuigd stripper Patrick Van Gompel hield een inleidende voordracht over het stripverhaal. Koen De Maesschalk, de Turnhoutse stadstekenaar, begeleidde drie workshops om de gedetineerden de techniek van het striptekenen aan te leren. Rode draad van de tekeningen: ‘Leven en Werken in de gevangenis’. Het is geen toeval dat we de resultaten van deze workshops ook aan het grote publiek tonen. Zo krijgen de gedetineerden de kans
18 | Vormingplus Kempen
om aan de buitenwereld iets te vertellen. Niet onbelangrijk voor iemand die opgesloten zit. Deze tentoonstelling zal nadien ook in de gevangenis te zien zijn. Leuk amusement om de sleur wat te doorbreken? Een beetje ontspanning? Natuurlijk, maar er is meer. Dit soort projecten kan een uitlaatklep zijn om even los te komen van de realiteit. Gedetineerden ervaren hun detentie als zinloos en uitermate frustrerend. Creatieve expressie is een prima instrument om deze negativiteit in kaart te brengen en te verwerken. Het brengt zelfinzicht bij en het verhoogt hun zelfrespect dankzij de ervaring tot één en ander in staat te zijn. De Gestreepte Stripper is te bezoeken in het Stadhuis-Erfgoedhuis Turnhout, Grote Markt. Van 17 december 2005 tot 29 januari 2006.
Buiten Beeld (2) Verleden jaar berichtten we uitgebreid over Buiten Beeld, een project met zelfgemaakte animatiefilms in de gevangenissen in de Kempen. Het resultaat vonden wij, én de bezoekers van het filmfestival Open Doek, ronduit indrukwekkend. Reden te meer om dit voorjaar een vervolg te breien aan Buiten Beeld. Buiten Beeld (2) zal, hoe raar het ook moge klinken, niet langer werken met ‘beeld’. Klank en geluid zijn dit keer het onderwerp van het project. Luisteren, opnemen, componeren en vertellen met geluiden.
Mensen die zich op vrijwillige basis engageren voor ondersteuning van de werking worden professioneel gevormd en begeleid tijdens hun werk voor Justitieel Welzijnswerk. Begin februari start er een nieuwe opleiding van vier avonden. Meer info: Justitieel Welzijnswerk, Afdeling Vrijwilligerswerk Stationstraat 82, 2300 Turnhout 014 43 80 88, jww@cawdekempen.be
Zorgen in de Kempen De Kempen is traditioneel een zorggebied. Zo zijn er verschillende instellingen voor gevangenen (Turnhout, Merksplas, Wortel en Hoogstraten), probleemjongeren (Mol) en asielzoekers (Arendonk). We kennen de originele thuisopvang voor psychiatrische patiënten in Geel, of de kwalitatief hoogstaande initiatieven voor opvang van gehandicapten, ouderen, tienermoeders, … Daarmee hebben we ineens de grootste en bekendste instellingen uit onze regio op een rijtje. Maar in de zorgsector is verscheidenheid troef. Groot of klein.
Ook een gevangene wil wel eens praten… In de gevangenis klikt de klok trager, kan iedere minuut extra lang duren. Dit is het aanvoelen van de vele gedetineerden in onze vier Kempense gevangenissen (Wortel, Turnhout, Merksplas en Hoogstraten).
De zorgsector is ook continu in beweging. Er zijn nieuwe maatschappelijke uitdagingen die gepareerd moeten worden. Stress, vergrijzing en andere tekenen des tijds vragen verandering en creativiteit. Tegelijkertijd wordt er voortdurend gezocht naar manieren om de behandeling of verzorging beter, meer op maat en waardiger te maken voor de betrokkenen en de familie. In een sector waar de middelen structureel schaars zijn, denk maar aan de witte woede, vraagt dat enorm veel engagement en creativiteit. Met Zorgen in de Kempen willen we het engagement van alle betrokkenen in de kijker zetten en hun creativiteit onderstrepen. Als we de patiënten of zorgvragers ondertussen beter leren kennen, helpen we misschien ook wat vooroordelen de wereld uit. Vormingplus Kempen wil onze samenleving als een geheel bekijken. En wie zei ook al weer dat je de graad van beschaving van een samenleving kon afmeten aan de manier waarop er met de zwakkeren wordt omgegaan?
Veel gedetineerden zijn niet afkomstig van de Kempen, hebben vaak familie ver weg wonen en zijn soms, omwille van de gepleegde feiten, verstoten door hun naaste verwanten. Maar ook zij hebben
De mogelijkheden van deze tocht zijn bijna onuitputtelijk. We engageren ons om op ieders vraag een gepast antwoord te formuleren. Ben je geïnteresseerd in de Geestelijke Gezondheids-
Het vertrekpunt van het project is de vraag hoe men geluiden uit de gevangenis aan de buitenwereld zou kunnen laten horen. Een soort tegenhanger van een fotoreportage. We ‘kijken’ alvast uit naar het resultaat: te beluisteren tijdens het filmfestival Open Doek in april 2006.
Oproep vrijwilligers
zorg, dan leiden we je graag langs de voorzieningen én de wereldberoemde thuisopvang in Geel. Zin om eens te bekijken wat we verstaan onder gehandicaptenzorg? Het Giels Bos ligt dan voor de hand. Maar ook Amival, Ateljee hagelbos of de creatieve manier van werken van Theater Stap zijn dan zinvolle vertrekpunten. Of spreekt kangoeroewonen je wel aan? Deze gecombineerde woonvorm brengt verschillende generaties in hetzelfde gebouw bij elkaar, waardoor ze mekaar dagdagelijks kunnen helpen. Of wat zijn nu juist de taken van een OCMW, of het CAW en wie of wat vinden we dan terug in de bijzondere jeugdzorg? De lijst en de mogelijkheden zijn eindeloos. Maar onbekend is onbemind, dus trek er maar snel eens op uit.
Ateljee Hagelbos Ateljee Hagelbos is een activiteitencentrum dat behoort bij het Medisch Pedagogisch Instituut Oosterlo vzw, een instelling voor personen met een matige tot diep verstandelijke handicap en hun gezinnen. 77 volwassenen komen er elke dag werken: dingen die ze graag doen én op hun eigen tempo. Crea-ateliers, inpakwerk, een kinderboerderij, een naburig tuinbedrijf, ... zorgen voor de nodige afwisseling. Het Ateljee Hagelbos werd dit jaar ingeschakeld om samen te werken met Natuurpunt. Drie afdelingen van Natuurpunt zetten samen een tentoonstelling over ‘Leven in en om het water’ op. Het Ateljee maakte voor hen houten constructies om de verlichting van de aquariums aan te bevestigen. Natuurlijk kwamen ze achteraf ook zelf naar de tentoonstelling. Daar konden ze padden vastpakken, vissen eten geven, enzovoort. Een deel van de expositie werd zelfs naar Ateljee Hagelbos verkast. Een heuse natuurwandeling staat binnenkort op het programma. Deze samenwerking werd door de vorige projectoproep nog enthousiast ondersteund door Vormingplus Kempen. Ondertussen worden er plannen gesmeed om verder samen te werken. De leden van Natuurpunt willen de gasten van het Ateljee meenemen op paddenoverzet. Mooi toch? Hoe meer handen, hoe meer padden. En de mensen van het Ateljee kijken er nu al naar uit.
Al onze tochten zijn rekbaar en op maat aan te passen. Als je dus denkt dat ‘Kyoto in de Kempen’, ‘Gevangen in de Kempen’ of ‘Zorgen in de Kempen’ iets voor jou, je vereniging of je bedrijf is, aarzel dan niet om snel onze website www.vormingpluskempen.be te bezoeken of even contact op te nemen. We kunnen een programma samenstellen naar jouw wensen.
Vormingplus Kempen | 19
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 20
Dienstverlening |
Ons aanbod
Enkele voorbeelden uit ons aanbod
Zeer veel verenigingen, diensten of organisaties zijn al jaren bezig met ‘vorming’: ze organiseren cursussen of vragen een specialist om eens langs te komen. Dat is goed. Dus doe gerust. We willen dat zeker niet voor de voeten lopen. Maar als we een handje kunnen toesteken: graag.
Op onze website www.vormingpluskempen.be vind je tientallen concrete vormingsprogramma’s. Als je één van deze voorstellen wil programmeren, geef ons dan snel een seintje: we bezorgen je alle nodige gegevens. Dit aanbod wordt regelmatig aangevuld met nieuwe mogelijkheden. Hou het dus in de gaten. Als je andere ideeën hebt, zoeken we ook daar graag een antwoord op.
Provincie- en gemeenteraadsverkiezingen Eind 2006, namelijk op 8 oktober, worden in alle Vlaamse gemeenten lokale en provinciale verkiezingen gehouden. Dat wordt dus weer een tijd van verkiezingsdrukwerk en politieke beloften. Maar ook van vragen: wie mag gaan stemmen? Wie kan zich kandidaat stellen en hoe begin je daaraan? Hoe verloopt een stemprocedure? Wat gebeurt er nadien met mijn stem? Hoe zijn onze gemeenten en provincies georganiseerd op bestuurlijk vlak? En kan ik daar binnen mijn organisatie of vereniging iets mee doen? Wij hebben verschillende formules in petto. Laat het even weten.
Jouw voordelen
Vlaamse boer en tuinder De Kempen is een groene regio. En daar zijn we blij om. Toch staat de landbouwsector, die een belangrijk aandeel in dat groen heeft, de laatste tijd erg onder druk. Het wordt steeds duidelijker dat er een structureel probleem is. Hoe is het zover kunnen komen en waar zit het beleid verkeerd? Waarom kan landbouw niet functioneren in een vrije-markt systeem? En wat te denken van subsidies: goed of slecht?
Vormingplus Kempen is dikwijls bereid om een deel van de kosten op zich te nemen. Voor de concrete afspraken neem je zo snel mogelijk contact op met je regioverantwoordelijke. Je vindt hun contactgegevens op p. 27. We promoten je cursus via onze website en via de kalender in deze brochure (zie p. 25). Op termijn is het de bedoeling dat je op onze website alle vormingsinitiatieven uit de regio terugvindt. Zorg dus dat je erbij bent. Maandelijks plaatsen wij een advertentie in de Streekkrant. We nemen de vormingsprogramma’s, die in samenwerking met Vormingplus Kempen tot stand kwamen, gratis in deze advertentie op. Op die manier belandt jouw aanbod in de brievenbus van 400.000 Kempenaars. Aarzel dus maar niet om ons te contacteren voor al je vragen over vorming in de regio.
Hoe zal ons platteland er uitzien als ’t van Europa afhangt? Wat op ons bord terechtkomt, wordt in grote mate bepaald door internationale tendensen. Hoog tijd dus om er wat inzicht in te krijgen! Wervel, de werkgroep voor een rechtvaardige en verantwoorde landbouw, gaat er graag op in. Mondialisering Velen denken daarbij aan een wild, ongrijpbaar proces. Toch is de politiek minder machteloos dan meestal wordt beweerd. In internationale instellingen als de Wereldhandelsorganisatie, het IMF, de Wereldbank, de Internationale Arbeidsorganisatie en de Verenigde Naties wordt door de sterkste landen, waartoe ook België en Nederland behoren, het internationale (en dus ook het nationale) beleid ontwikkeld. Dat beleid raakt ons allemaal. Maar hoe werken die internationale instellingen? Waarom weten wij er zo weinig van? Welke visie verkondigen België en Nederland daar? John Vandaele, journalist bij Mo* Magazine schreef er een boek over: ‘Het recht van de rijkste’. Hij geeft er graag tekst en uitleg bij. ‘Want als media en politiek zich bij ons terugplooien op ‘de dorpsstraat’, is inzicht in de strijd over economische, sociale of ecologische waarden in de wereld van wezenlijk belang.’ Senior en gezond – een alternatieve getuigenis Hugo Van Dienderen kreeg begin 2002 te horen dat hij prostaatkanker had. Die diagnose spoorde hem aan om op zoek te gaan naar een andere manier van leven. In zijn gezondheidsprogramma krijgen voeding, beweging en stressbestrijding een prominente plaats. Zijn ervaringen wil hij graag meedelen. De persoonlijke gezondheidsproblematiek wordt ook maatschappelijk gekaderd: door welke maatregelen kunnen gezondheidsproblemen voorkomen worden?
20 | Vormingplus Kempen
Eén god, één geloof Godsdiensten durven wel eens voor verwarring zorgen. Hoewel, vaak weten we niet eens waar het bij andere godsdiensten om draait. Helge Daniëls maakt voor ons een vergelijking tussen de drie monotheïstische godsdiensten: jodendom, christendom, islam. Een aantal centrale figuren, o.a. Abraham, worden belicht, omdat hij een belangrijke rol speelt in de drie godsdiensten. Verder wordt gekeken naar hoe dezelfde verhalen op een andere manier worden uitgewerkt in de verschillende boeken. Ook de belangrijkste religieuze praktijken staan in de kijker: feestdagen, manier van bidden, belangrijkste geloofsstellingen. Dit is slechts een greepje uit ons aanbod. Kijk voor de rest op www.vormingpluskempen.be of vraag een papieren versie aan.
Arlette Laenen is bibliothecaris van Lille. Net zoals vele andere bibliotheken hebben ook zij Vormingplus Kempen ontdekt.
“ ” “ ‘Vormingplus Kempen was mij twee jaar geleden nog onbekend. Dankzij de informatie van een medewerker van Vormingplus Kempen werd het mij snel duidelijk dat met hen samenwerken heel wat mogelijkheden en voordelen te bieden had. Vormingplus Kempen beschikt niet alleen over een groot aanbod van activiteiten en cursussen waaruit een keuze kan gemaakt worden, maar ook de eigen lokale initiatieven en voorstellen worden onderzocht en gehonoreerd. Zowel de administratieve als de financiële ondersteuning bij het organiseren van projecten zijn belangrijke voordelen en worden door mij als pluspunten ervaren.’
Hilda Van Hove is de voorzitster van KVLV Dessel. KVLV Dessel leerde Vormingplus Kempen kennen op de Cultuurraad. Daar werd de brochure ‘Van Meerle tot Veerle’ uitgedeeld.
‘De bestuursploeg van onze vereniging vond dat er een aantal interessante artikels in stonden. Dus beslisten we om, bij wijze van test, één activiteit te programmeren. Vorming is belangrijk voor onze vereniging. En door de financiële ondersteuning van Vormingplus Kempen, wordt het ook voor een afdeling als de onze haalbaar om kwaliteit te bieden. Want kwaliteit heeft zijn prijs en dikwijls was die te hoog voor ons. KVLV heeft veel activiteiten, maar door samen te werken met Vormingplus Kempen krijgt ons aanbod toch wat meer diepgang én trekken we soms zelfs nieuwe mensen aan.’
Vormingplus Kempen | 21
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 20
Dienstverlening |
Ons aanbod
Enkele voorbeelden uit ons aanbod
Zeer veel verenigingen, diensten of organisaties zijn al jaren bezig met ‘vorming’: ze organiseren cursussen of vragen een specialist om eens langs te komen. Dat is goed. Dus doe gerust. We willen dat zeker niet voor de voeten lopen. Maar als we een handje kunnen toesteken: graag.
Op onze website www.vormingpluskempen.be vind je tientallen concrete vormingsprogramma’s. Als je één van deze voorstellen wil programmeren, geef ons dan snel een seintje: we bezorgen je alle nodige gegevens. Dit aanbod wordt regelmatig aangevuld met nieuwe mogelijkheden. Hou het dus in de gaten. Als je andere ideeën hebt, zoeken we ook daar graag een antwoord op.
Provincie- en gemeenteraadsverkiezingen Eind 2006, namelijk op 8 oktober, worden in alle Vlaamse gemeenten lokale en provinciale verkiezingen gehouden. Dat wordt dus weer een tijd van verkiezingsdrukwerk en politieke beloften. Maar ook van vragen: wie mag gaan stemmen? Wie kan zich kandidaat stellen en hoe begin je daaraan? Hoe verloopt een stemprocedure? Wat gebeurt er nadien met mijn stem? Hoe zijn onze gemeenten en provincies georganiseerd op bestuurlijk vlak? En kan ik daar binnen mijn organisatie of vereniging iets mee doen? Wij hebben verschillende formules in petto. Laat het even weten.
Jouw voordelen
Vlaamse boer en tuinder De Kempen is een groene regio. En daar zijn we blij om. Toch staat de landbouwsector, die een belangrijk aandeel in dat groen heeft, de laatste tijd erg onder druk. Het wordt steeds duidelijker dat er een structureel probleem is. Hoe is het zover kunnen komen en waar zit het beleid verkeerd? Waarom kan landbouw niet functioneren in een vrije-markt systeem? En wat te denken van subsidies: goed of slecht?
Vormingplus Kempen is dikwijls bereid om een deel van de kosten op zich te nemen. Voor de concrete afspraken neem je zo snel mogelijk contact op met je regioverantwoordelijke. Je vindt hun contactgegevens op p. 27. We promoten je cursus via onze website en via de kalender in deze brochure (zie p. 25). Op termijn is het de bedoeling dat je op onze website alle vormingsinitiatieven uit de regio terugvindt. Zorg dus dat je erbij bent. Maandelijks plaatsen wij een advertentie in de Streekkrant. We nemen de vormingsprogramma’s, die in samenwerking met Vormingplus Kempen tot stand kwamen, gratis in deze advertentie op. Op die manier belandt jouw aanbod in de brievenbus van 400.000 Kempenaars. Aarzel dus maar niet om ons te contacteren voor al je vragen over vorming in de regio.
Hoe zal ons platteland er uitzien als ’t van Europa afhangt? Wat op ons bord terechtkomt, wordt in grote mate bepaald door internationale tendensen. Hoog tijd dus om er wat inzicht in te krijgen! Wervel, de werkgroep voor een rechtvaardige en verantwoorde landbouw, gaat er graag op in. Mondialisering Velen denken daarbij aan een wild, ongrijpbaar proces. Toch is de politiek minder machteloos dan meestal wordt beweerd. In internationale instellingen als de Wereldhandelsorganisatie, het IMF, de Wereldbank, de Internationale Arbeidsorganisatie en de Verenigde Naties wordt door de sterkste landen, waartoe ook België en Nederland behoren, het internationale (en dus ook het nationale) beleid ontwikkeld. Dat beleid raakt ons allemaal. Maar hoe werken die internationale instellingen? Waarom weten wij er zo weinig van? Welke visie verkondigen België en Nederland daar? John Vandaele, journalist bij Mo* Magazine schreef er een boek over: ‘Het recht van de rijkste’. Hij geeft er graag tekst en uitleg bij. ‘Want als media en politiek zich bij ons terugplooien op ‘de dorpsstraat’, is inzicht in de strijd over economische, sociale of ecologische waarden in de wereld van wezenlijk belang.’ Senior en gezond – een alternatieve getuigenis Hugo Van Dienderen kreeg begin 2002 te horen dat hij prostaatkanker had. Die diagnose spoorde hem aan om op zoek te gaan naar een andere manier van leven. In zijn gezondheidsprogramma krijgen voeding, beweging en stressbestrijding een prominente plaats. Zijn ervaringen wil hij graag meedelen. De persoonlijke gezondheidsproblematiek wordt ook maatschappelijk gekaderd: door welke maatregelen kunnen gezondheidsproblemen voorkomen worden?
20 | Vormingplus Kempen
Eén god, één geloof Godsdiensten durven wel eens voor verwarring zorgen. Hoewel, vaak weten we niet eens waar het bij andere godsdiensten om draait. Helge Daniëls maakt voor ons een vergelijking tussen de drie monotheïstische godsdiensten: jodendom, christendom, islam. Een aantal centrale figuren, o.a. Abraham, worden belicht, omdat hij een belangrijke rol speelt in de drie godsdiensten. Verder wordt gekeken naar hoe dezelfde verhalen op een andere manier worden uitgewerkt in de verschillende boeken. Ook de belangrijkste religieuze praktijken staan in de kijker: feestdagen, manier van bidden, belangrijkste geloofsstellingen. Dit is slechts een greepje uit ons aanbod. Kijk voor de rest op www.vormingpluskempen.be of vraag een papieren versie aan.
Arlette Laenen is bibliothecaris van Lille. Net zoals vele andere bibliotheken hebben ook zij Vormingplus Kempen ontdekt.
“ ” “ ‘Vormingplus Kempen was mij twee jaar geleden nog onbekend. Dankzij de informatie van een medewerker van Vormingplus Kempen werd het mij snel duidelijk dat met hen samenwerken heel wat mogelijkheden en voordelen te bieden had. Vormingplus Kempen beschikt niet alleen over een groot aanbod van activiteiten en cursussen waaruit een keuze kan gemaakt worden, maar ook de eigen lokale initiatieven en voorstellen worden onderzocht en gehonoreerd. Zowel de administratieve als de financiële ondersteuning bij het organiseren van projecten zijn belangrijke voordelen en worden door mij als pluspunten ervaren.’
Hilda Van Hove is de voorzitster van KVLV Dessel. KVLV Dessel leerde Vormingplus Kempen kennen op de Cultuurraad. Daar werd de brochure ‘Van Meerle tot Veerle’ uitgedeeld.
‘De bestuursploeg van onze vereniging vond dat er een aantal interessante artikels in stonden. Dus beslisten we om, bij wijze van test, één activiteit te programmeren. Vorming is belangrijk voor onze vereniging. En door de financiële ondersteuning van Vormingplus Kempen, wordt het ook voor een afdeling als de onze haalbaar om kwaliteit te bieden. Want kwaliteit heeft zijn prijs en dikwijls was die te hoog voor ons. KVLV heeft veel activiteiten, maar door samen te werken met Vormingplus Kempen krijgt ons aanbod toch wat meer diepgang én trekken we soms zelfs nieuwe mensen aan.’
Vormingplus Kempen | 21
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 22
Geprojecteerd |
Natuurwerk
Vormingplus Kempen is altijd op zoek naar projecten. Of naar manieren om anders om te springen met een bestaande realiteit. Om dingen te veranderen, om het leven van mensen beter of gezelliger te maken. Gelukkig zijn we niet alleen. In de Kempen zijn er verschillende succesvolle projecten. Het ene opstartend en proberend, het andere groeiend en bevestigend. Soms hebben ze totaal andere achtergronden dan wij. Of andere bedoelingen. Of verschillende opdrachtgevers. Op deze pagina’s speelt dat geen rol. Als het goed is, en als het werkt, hebben ze hier hun plaats. En lichten wij ze graag wat uit.
Vormingplus Kempen: Hoe en wanneer is Natuurwerk eigenlijk ontstaan? Vic Theuns: Het project is al een tijdje aan de gang. Zelf ben ik er in ‘97 mee ingestapt. Op dat moment lagen er bij het Strategisch Plan Kempen (SPK) drie vragen op tafel. Een eerste van de stad Geel, omdat zij in het bosgebied van Geel Bel nood hadden aan natuurbeheer, maar zelf niet goed wisten hoe er aan te beginnen. De tweede vraag kwam van de vzw Natuurreservaten. Toen één van de grote natuurverenigingen (voor de fusie met Wielewaal, nvdr). Zij hadden een gelijkaardige vraag voor hun natuurgebieden in de Kempen. En ook zij zagen niet direct in hoe ze dat op een efficiënte manier konden uitvoeren. Derde vraag was eigenlijk een projectoproep van de Koning Boudewijn Stichting. Die waren op zoek naar nieuwe projecten waarin natuurbeheer en tewerkstelling aan elkaar gekoppeld werden.
Natuurwerk Beekjes, kleine rivieren, moerassen, open water, graslanden, heide, bossen… en duizenden soorten planten en dieren: de Kempen heeft de natuurliefhebber flink wat te bieden. Op een relatief kleine oppervlakte is de natuurlijke verscheidenheid enorm. Maar industrie, landbouw en infrastructuur verdringen deze rijkdom naar kleine eilandjes. Waar we met plezier op een zonnige zondagnamiddag naartoe trekken. Besef op die momenten goed dat het ogenschijnlijk onberoerde stukje natuur waar je gezapig doorwandelt hoogst waarschijnlijk goed bestudeerd en onderhouden is. Natuurgebieden kan je meestal niet zomaar aan hun lot overlaten. In onze regio is de kans zelfs groot dat één van de natuurteams van Natuurwerk er uren, dagen, zoniet weken aan gewerkt heeft. Maaien, kappen, planten, zagen, verstevigen, aanleggen van wandelpaden, enzovoort. Ondertussen is Natuurwerk actief in heel wat gemeenten van de provincie Antwerpen. Het project groeide van een klein initiatief uit tot een heus bedrijf. Het bezorgt op dit moment verschillende mensen een vaste job en tal van anderen de zo broodnodige werkervaring. En dat is ook anderen opgevallen. Op 27 mei ontving Natuurwerk uit handen van Staatssecretaris Els Van Weert de ‘Witte Vos 2005’. Deze prijs is een initiatief van de werkgeversorganisatie VKW Kempen en beloont projecten uit de sociale economie. In september ontving Natuurwerk van Vlaams Parlementslid Rudi Daems de ‘Groene Pluim’. Deze onderscheiding reikt GROEN! uit aan organisaties die belangrijke groene principes in de praktijk omzetten. Hoog tijd om eens met Vic Theuns, coördinator van Natuurwerk, rond de tafel te zitten.
22 | Vormingplus Kempen
Het leuke was dat die drie vragen zowat gelijktijdig tot bij ons kwamen. De optelsom was snel gemaakt. Als we nu eens met mensen, die moeilijk werk vinden op de gewone arbeidsmarkt, aan natuurbeheer gingen doen. Daarmee doen zij werkervaring op, die hen terug kan lanceren binnen het normale circuit. Én ondertussen wordt er effectief iets gedaan aan de natuur in de regio. En dat kan perfect.
Natuurbeheer en tewerkstelling Op papier klinkt dit mooi. Maar zijn twee concrete vragen en een goed idee niet wat mager om een heel project op te baseren? Vic Theuns: Kijk, er was in de Kempen een grote behoefte aan natuurbeheerswerk. Helaas is dat zeer arbeidsintensief. En dus duur. Het gevolg was dat er door de eigenaars van de natuurgebieden nauwelijks beheerswerken uitgevoerd werden. Een spijtige zaak. Wij waren ervan overtuigd dat, als we dat werk betaalbaar konden maken, we daar wel kandidaten voor gingen vinden. Daarom werden er van bij het begin twee sporen ontwikkeld. Eén: de eigenaar kan een subsidie krijgen van het Departement Leefmilieu (Aminal) om natuurbeheerswerken te laten uitvoeren. Hij moet dus niet lan-
Een speelbos op een voormalig militair domein in Turnhout. De stad stelde het oude militaire opleidingscentrum (FRAC) voor een groot deel ter beschikking van de Turnhoutse jeugdverenigingen. Een ideaal speelbos, zou je denken. Maar in een verkommerd bos kan je je kinderen niet zomaar laten spelen. Werk aan de winkel voor Natuurwerk dus. Zij zorgden voor de veiligheid en het speelcomfort: onveilige bomen en constructies moesten opgeruimd worden, bramen en brandnetels gemaaid. En de Amerikaanse vogelkers, een uitheemse struik, werd bestreden, net zoals het beleid van de Vlaamse Gemeenschap voorschrijft. Hij voorkomt immers de verjonging van onze bossen. Vandaag is het speelbos klaar om in te spelen. Maar werk blijft er. De bosbodem moet nog enkele jaren gemaaid worden om te voorkomen dat brandnetels en bramen het bos terug overwoekeren. Of hoe Natuurwerk door bosbeheer speelruimte voor de jeugd creëert. ger alles zelf ophoesten. Twee: degene die de werken uitvoert, wordt gesubsidieerd door Tewerkstelling. Natuurwerk combineert deze twee sporen, zodat je eigenlijk zou kunnen zeggen dat één arbeidsplaats zowel door Leefmilieu als door Tewerkstelling ondersteund wordt. Dat maakt het verhaal betaalbaar. Met andere woorden: de behoefte was er al lang, maar het middel nog niet. En dat middel hebben we gecreëerd door die twee subsidies voor die ene arbeidsplaats te combineren. En dat werkt? Vic Theuns: Jazeker. Al in ’98 zijn we met een eerste natuurteam op het terrein begonnen. En we merkten snel dat het aanbod van Natuurwerk meer dan welkom was. Bovendien brengen wij de eigenaars van die gebieden, zijnde de Vlaamse overheid, provincies, gemeenten en natuurverenigingen, heel actief samen. Zij hebben allemaal gebieden die beheerd moeten worden. En door onze toegankelijke voorwaarden willen zij allemaal een beroep doen op Natuurwerk. Het gevolg is dat er voor Natuurwerk genoeg werk is om ons project verder uit te bouwen. En die veelheid aan klanten levert ons ook gevarieerd werk op. Zo houden we de job voor onze natuurarbeiders ook inhoudelijk uitdagend en interessant. We zouden perfect heel het jaar door onkruid kunnen hakken, maar dan heb je na twee weken geen arbeiders meer. Dat zou niet serieus zijn, we moeten proberen de mensen een aangename job te bieden waarin ze hun ding kunnen doen. En wat houdt dat natuurbeheer dan in? We vertellen niets nieuws als we zeggen dat onze natuur onder druk staat. Er blijft niet zo heel veel meer over. En het weinige dat ons nog rest, is vaak versnipperd en verwaarloosd. Nochtans is die natuur erg belangrijk. Om het leven op aarde in al zijn verscheidenheid in stand te houden. We hebben dus dringend nood aan natuurbehoud: voorkomen dat wat er nog is, verder
Vic Theuns:
verdwijnt. Maar die natuur moet ook beheerd worden. Natuur is een stuk van ons erfgoed. En dat erfgoed heeft natuurlijke waarde, maar ook een groot sociaal, economisch, wetenschappelijk, educatief, recreatief en esthetisch potentieel. Goed beheer is nodig om dat potentieel te ontwikkelen. En Natuurwerk engageert zich duidelijk om daar in onze regio aan mee te werken. En op welke manier past Natuurwerk dan in de andere activiteiten van het SPK? Vic Theuns: Het SPK is een streekontwikkelingsorganisatie, die op verschillende thema’s projecten uitvoert die de ontwikkeling van de streek ten goede komen. Zowel tewerkstelling als natuurwerk, de twee domeinen waarmee wij bezig zijn, passen daarin. De Kempen is qua tewerkstelling nog altijd een problematische regio. Dus alle mogelijkheden die je daar hebt om tewerkstelling te realiseren zijn belangrijk. Zeker als het gaat om langdurig en laaggeschoolde werkloosheid. Maar de Kempen is ook een groene regio. Je kan dat als troef uitspelen, maar dan moet je daar wel iets mee doen. Een goed voorbeeld daarvan is de samenwerking die we hebben met de campings in de Kempen. Door een goed beheer van hun groen kan je een camping een stuk aantrekkelijker maken én hem beter integreren in de natuurlijke omgeving. Dit komt zo’n camping, met zijn commerciële verhaal, ten goede.
Werken en werkers in de natuur Vormingplus Kempen: Is het werken in de natuur een handig middel om langdurig werkzoekenden terug in het arbeidscircuit te krijgen? Vic Theuns: Ja. Vooral omdat je er niet al te veel voor moet kennen of kunnen. Een complete leek kan er enorm zinnig werk doen. Let wel: om te starten. Als je er verder in wil gaan, wat natuurlijk ook onze bedoeling is, moet je wel dingen kennen en kunnen. En dat is juist voor een werkervaringsproject als Natuurwerk een goed instrument. Omdat je zo de kans krijgt om de kennis en de vaardigheden van de mensen systematisch op te bouwen. En dat werkt. Want 65 tot 70% van onze mensen vindt na één jaar elders vast werk. Dat is veel. Omdat we binnen Natuurwerk zelf arbeidsplaatsen creëren waar mensen vast in dienst kunnen
Vormingplus Kempen | 23
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 22
Geprojecteerd |
Natuurwerk
Vormingplus Kempen is altijd op zoek naar projecten. Of naar manieren om anders om te springen met een bestaande realiteit. Om dingen te veranderen, om het leven van mensen beter of gezelliger te maken. Gelukkig zijn we niet alleen. In de Kempen zijn er verschillende succesvolle projecten. Het ene opstartend en proberend, het andere groeiend en bevestigend. Soms hebben ze totaal andere achtergronden dan wij. Of andere bedoelingen. Of verschillende opdrachtgevers. Op deze pagina’s speelt dat geen rol. Als het goed is, en als het werkt, hebben ze hier hun plaats. En lichten wij ze graag wat uit.
Vormingplus Kempen: Hoe en wanneer is Natuurwerk eigenlijk ontstaan? Vic Theuns: Het project is al een tijdje aan de gang. Zelf ben ik er in ‘97 mee ingestapt. Op dat moment lagen er bij het Strategisch Plan Kempen (SPK) drie vragen op tafel. Een eerste van de stad Geel, omdat zij in het bosgebied van Geel Bel nood hadden aan natuurbeheer, maar zelf niet goed wisten hoe er aan te beginnen. De tweede vraag kwam van de vzw Natuurreservaten. Toen één van de grote natuurverenigingen (voor de fusie met Wielewaal, nvdr). Zij hadden een gelijkaardige vraag voor hun natuurgebieden in de Kempen. En ook zij zagen niet direct in hoe ze dat op een efficiënte manier konden uitvoeren. Derde vraag was eigenlijk een projectoproep van de Koning Boudewijn Stichting. Die waren op zoek naar nieuwe projecten waarin natuurbeheer en tewerkstelling aan elkaar gekoppeld werden.
Natuurwerk Beekjes, kleine rivieren, moerassen, open water, graslanden, heide, bossen… en duizenden soorten planten en dieren: de Kempen heeft de natuurliefhebber flink wat te bieden. Op een relatief kleine oppervlakte is de natuurlijke verscheidenheid enorm. Maar industrie, landbouw en infrastructuur verdringen deze rijkdom naar kleine eilandjes. Waar we met plezier op een zonnige zondagnamiddag naartoe trekken. Besef op die momenten goed dat het ogenschijnlijk onberoerde stukje natuur waar je gezapig doorwandelt hoogst waarschijnlijk goed bestudeerd en onderhouden is. Natuurgebieden kan je meestal niet zomaar aan hun lot overlaten. In onze regio is de kans zelfs groot dat één van de natuurteams van Natuurwerk er uren, dagen, zoniet weken aan gewerkt heeft. Maaien, kappen, planten, zagen, verstevigen, aanleggen van wandelpaden, enzovoort. Ondertussen is Natuurwerk actief in heel wat gemeenten van de provincie Antwerpen. Het project groeide van een klein initiatief uit tot een heus bedrijf. Het bezorgt op dit moment verschillende mensen een vaste job en tal van anderen de zo broodnodige werkervaring. En dat is ook anderen opgevallen. Op 27 mei ontving Natuurwerk uit handen van Staatssecretaris Els Van Weert de ‘Witte Vos 2005’. Deze prijs is een initiatief van de werkgeversorganisatie VKW Kempen en beloont projecten uit de sociale economie. In september ontving Natuurwerk van Vlaams Parlementslid Rudi Daems de ‘Groene Pluim’. Deze onderscheiding reikt GROEN! uit aan organisaties die belangrijke groene principes in de praktijk omzetten. Hoog tijd om eens met Vic Theuns, coördinator van Natuurwerk, rond de tafel te zitten.
22 | Vormingplus Kempen
Het leuke was dat die drie vragen zowat gelijktijdig tot bij ons kwamen. De optelsom was snel gemaakt. Als we nu eens met mensen, die moeilijk werk vinden op de gewone arbeidsmarkt, aan natuurbeheer gingen doen. Daarmee doen zij werkervaring op, die hen terug kan lanceren binnen het normale circuit. Én ondertussen wordt er effectief iets gedaan aan de natuur in de regio. En dat kan perfect.
Natuurbeheer en tewerkstelling Op papier klinkt dit mooi. Maar zijn twee concrete vragen en een goed idee niet wat mager om een heel project op te baseren? Vic Theuns: Kijk, er was in de Kempen een grote behoefte aan natuurbeheerswerk. Helaas is dat zeer arbeidsintensief. En dus duur. Het gevolg was dat er door de eigenaars van de natuurgebieden nauwelijks beheerswerken uitgevoerd werden. Een spijtige zaak. Wij waren ervan overtuigd dat, als we dat werk betaalbaar konden maken, we daar wel kandidaten voor gingen vinden. Daarom werden er van bij het begin twee sporen ontwikkeld. Eén: de eigenaar kan een subsidie krijgen van het Departement Leefmilieu (Aminal) om natuurbeheerswerken te laten uitvoeren. Hij moet dus niet lan-
Een speelbos op een voormalig militair domein in Turnhout. De stad stelde het oude militaire opleidingscentrum (FRAC) voor een groot deel ter beschikking van de Turnhoutse jeugdverenigingen. Een ideaal speelbos, zou je denken. Maar in een verkommerd bos kan je je kinderen niet zomaar laten spelen. Werk aan de winkel voor Natuurwerk dus. Zij zorgden voor de veiligheid en het speelcomfort: onveilige bomen en constructies moesten opgeruimd worden, bramen en brandnetels gemaaid. En de Amerikaanse vogelkers, een uitheemse struik, werd bestreden, net zoals het beleid van de Vlaamse Gemeenschap voorschrijft. Hij voorkomt immers de verjonging van onze bossen. Vandaag is het speelbos klaar om in te spelen. Maar werk blijft er. De bosbodem moet nog enkele jaren gemaaid worden om te voorkomen dat brandnetels en bramen het bos terug overwoekeren. Of hoe Natuurwerk door bosbeheer speelruimte voor de jeugd creëert. ger alles zelf ophoesten. Twee: degene die de werken uitvoert, wordt gesubsidieerd door Tewerkstelling. Natuurwerk combineert deze twee sporen, zodat je eigenlijk zou kunnen zeggen dat één arbeidsplaats zowel door Leefmilieu als door Tewerkstelling ondersteund wordt. Dat maakt het verhaal betaalbaar. Met andere woorden: de behoefte was er al lang, maar het middel nog niet. En dat middel hebben we gecreëerd door die twee subsidies voor die ene arbeidsplaats te combineren. En dat werkt? Vic Theuns: Jazeker. Al in ’98 zijn we met een eerste natuurteam op het terrein begonnen. En we merkten snel dat het aanbod van Natuurwerk meer dan welkom was. Bovendien brengen wij de eigenaars van die gebieden, zijnde de Vlaamse overheid, provincies, gemeenten en natuurverenigingen, heel actief samen. Zij hebben allemaal gebieden die beheerd moeten worden. En door onze toegankelijke voorwaarden willen zij allemaal een beroep doen op Natuurwerk. Het gevolg is dat er voor Natuurwerk genoeg werk is om ons project verder uit te bouwen. En die veelheid aan klanten levert ons ook gevarieerd werk op. Zo houden we de job voor onze natuurarbeiders ook inhoudelijk uitdagend en interessant. We zouden perfect heel het jaar door onkruid kunnen hakken, maar dan heb je na twee weken geen arbeiders meer. Dat zou niet serieus zijn, we moeten proberen de mensen een aangename job te bieden waarin ze hun ding kunnen doen. En wat houdt dat natuurbeheer dan in? We vertellen niets nieuws als we zeggen dat onze natuur onder druk staat. Er blijft niet zo heel veel meer over. En het weinige dat ons nog rest, is vaak versnipperd en verwaarloosd. Nochtans is die natuur erg belangrijk. Om het leven op aarde in al zijn verscheidenheid in stand te houden. We hebben dus dringend nood aan natuurbehoud: voorkomen dat wat er nog is, verder
Vic Theuns:
verdwijnt. Maar die natuur moet ook beheerd worden. Natuur is een stuk van ons erfgoed. En dat erfgoed heeft natuurlijke waarde, maar ook een groot sociaal, economisch, wetenschappelijk, educatief, recreatief en esthetisch potentieel. Goed beheer is nodig om dat potentieel te ontwikkelen. En Natuurwerk engageert zich duidelijk om daar in onze regio aan mee te werken. En op welke manier past Natuurwerk dan in de andere activiteiten van het SPK? Vic Theuns: Het SPK is een streekontwikkelingsorganisatie, die op verschillende thema’s projecten uitvoert die de ontwikkeling van de streek ten goede komen. Zowel tewerkstelling als natuurwerk, de twee domeinen waarmee wij bezig zijn, passen daarin. De Kempen is qua tewerkstelling nog altijd een problematische regio. Dus alle mogelijkheden die je daar hebt om tewerkstelling te realiseren zijn belangrijk. Zeker als het gaat om langdurig en laaggeschoolde werkloosheid. Maar de Kempen is ook een groene regio. Je kan dat als troef uitspelen, maar dan moet je daar wel iets mee doen. Een goed voorbeeld daarvan is de samenwerking die we hebben met de campings in de Kempen. Door een goed beheer van hun groen kan je een camping een stuk aantrekkelijker maken én hem beter integreren in de natuurlijke omgeving. Dit komt zo’n camping, met zijn commerciële verhaal, ten goede.
Werken en werkers in de natuur Vormingplus Kempen: Is het werken in de natuur een handig middel om langdurig werkzoekenden terug in het arbeidscircuit te krijgen? Vic Theuns: Ja. Vooral omdat je er niet al te veel voor moet kennen of kunnen. Een complete leek kan er enorm zinnig werk doen. Let wel: om te starten. Als je er verder in wil gaan, wat natuurlijk ook onze bedoeling is, moet je wel dingen kennen en kunnen. En dat is juist voor een werkervaringsproject als Natuurwerk een goed instrument. Omdat je zo de kans krijgt om de kennis en de vaardigheden van de mensen systematisch op te bouwen. En dat werkt. Want 65 tot 70% van onze mensen vindt na één jaar elders vast werk. Dat is veel. Omdat we binnen Natuurwerk zelf arbeidsplaatsen creëren waar mensen vast in dienst kunnen
Vormingplus Kempen | 23
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 24
Zijn er nog plannen voor de toekomst? Vic Theuns: Wij zijn ervan overtuigd dat er in onze regio nog enorm veel natuurbeheer ligt te wachten. Er kan nog onnoemelijk veel gebeuren. En de groep mensen die moeilijkheden heeft om werk te vinden, blijft ook aanzienlijk. Dat maakt dat de redenen waarom Natuurwerk opgericht werd nog altijd actueel zijn. En onze manier van werken bewijst nog elke dag zijn deugdelijkheid. Wij gaan er dus nog wel een tijdje mee door.
Kalender | DAG DATUM
wo do za di do
11/01 12/01 14/01 17/01 19/01
vr
UUR
TITEL
19:30 19:00 – 14:00 19:30
komen. En omdat een job bij Natuurwerk perfect overeenkomt met een job bij een gemeentelijke groendienst of een tuinaanlegger. Op dergelijke jobs zijn onze mensen natuurlijk perfect voorbereid. Nog belangrijker is dat de mensen hun job bij Natuurwerk graag doen. En dus volhouden. Trouwens, uit ons zeer recent uitgevoerde tevredenheidsbevraging blijkt dat 93% van onze mensen zeer graag bij ons wil blijven werken. En wie zijn die natuurarbeiders? Vic Theuns: Zelf spreken wij nooit over kansengroepen of werklozen. Dat is ons wat te negatief. Wij hebben het over werkzoekenden. Mensen die de kans grijpen om iets aan hun situatie te doen. Het gaat om mensen die al langere tijd werkzoekend en meestal ook kortgeschoold zijn. Ze hebben weinig diploma’s achter de hand, waardoor hun mogelijkheden om werk te vinden beperkt zijn. De tijdelijke mensen zijn bij ons één jaar in dienst (dat kan ook niet langer) en tijdens dat jaar werken wij samen met hen aan de doorstroming naar de reguliere arbeidsmarkt. Dat betekent dat we werken aan arbeidsattitude en aan technische vaardigheden. Zodanig dat zij op het einde van dat jaar een rugzak vol hebben met dingen die andere werkgevers nodig vinden om iemand in dienst te nemen. Ze hebben werkervaring, ze hebben terug arbeidsritme, tempo, rendement, ze kunnen samenwerken. En daarnaast hebben ze ook een aantal technische vaardigheden. Voor deze mensen is Natuurwerk zeer duidelijk een werkervaringsproject. Maar we hebben ook meer en meer mensen vast in dienst, met een contract van onbepaalde duur.
De rivier De Wamp kronkelt door Arendonk. Ter hoogte van het gemeentelijke zwembad wordt sinds enkele jaren gewerkt aan een mooi stukje natuur langs de Wamp. Opnieuw een opdracht voor Natuurwerk. Verwaarloosde en ongeschikte beplanting werd vervangen en verschillende woekerende exoten (dit zijn planten die er eigenlijk niet thuishoren zoals de Amerikaanse vogelkers, Amerikaanse eik, Valse acacia en Japanse duizendknoop) werden verwijderd. In het terrein ligt ook een moerassig gedeelte met verwaarloosde rietlandjes. Dwars erdoorheen legde Natuurwerk een knuppelpad aan. Dit is een pad dat verstoring van de bodem voorkomt en moerassige gebieden beter toegankelijk maakt. De bezoeker waant zich in het midden van het dorp toch in een groot natuurgebied. De rietlandjes worden gericht gemaaid, zodat het riet zich kan herstellen. Met educatieve borden wordt informatie gegeven aan het publiek. Plaatselijke scholen kunnen er terecht voor hun stukje natuureducatie. Een meerwaarde voor de natuur, voor de inwoners van Arendonk én voor de schoolkinderen. Natuurwerk in cijfers • 11 natuurteams, 11 werkleiders, 77 arbeiders – waarvan 50 vast in dienst – waarvan 27 tijdelijk, 2 personen voor sociale begeleiding, 2 personen voor administratie, 1 persoon voor natuurtechnische ondersteuning, 1 persoon voor natuurinhoudelijke ondersteuning, 1 algemeen coördinator • 65 – 70% stroomt na één jaar door naar een vaste job • de leeftijd van de natuurarbeiders schommelt van 24 tot 58 jaar • 17% van de natuurarbeiders zijn vrouwen, 16% van de natuurarbeiders zijn van allochtone afkomst • Natuurwerk is actief in 19 gemeenten van de provincie Antwerpen en voert daarnaast beheer uit voor: vzw Natuurpunt – Bosgroep Zuiderkempen, Bosgroep Noorderkempen, Bosgroep Kempense Heuvelrug, Bosgroep Noord Antwerpen — Provinciale Groendomeinen – de afdelingen Bos & Groen en Natuur van het Vlaams Gewest – de Kempense campings – PIDPA – Koninklijke maatschappij voor dierkunde Antwerpen, beheerder van natuurreservaar ‘De Zegge’ te Geel – Koninklijke vereniging voor natuur- en steden schoon in het project ‘Steenovens’ te Sint Amands. Meer info: SPK – Natuurwerk, www.natuurwerk.be, 014 71 11 24.
24 | Vormingplus Kempen
ORGANISATIE
INFO & INSCHRIJVINGEN
Mol Herentals Mol Turnhout Turnhout
CC ’t Getouw * PRH Rode Kruis Grijze Panters * KWB St-Pieter *
20/01 09:30
Ecologisch creatief koken (4 sessies) Assertiviteit anders (3 sessies) Cursus Helper Geheugentraining Wegwijs in het Hindoeïsme (5 sessies + daguitstap) Vrouw-zijn vandaag (5 sessies)
Turnhout
Vim-werking *
vr
20/01
–
België Beter Bekeken: Antwerpen
–
za ma
21/01 23/01
– 20:15
Cursus Helper Kopstand met Louis Michel
Hulshout Turnhout
di do
24/01 26/01
13:00 20:15
Digitale fotografie (4 sessies) Gedichtendag met Leonard Nolens
Geel Westerlo
ma
30/01 20:00
Leesgroep
Turnhout
di
31/01
19:00
Mol
wo
01/02
19:30
Het oude Rome: maatschappij van uitersten (4 sessies) Leren kijken naar vogels (4 sessies)
Geel
do zo ma di do do do do vr vr
02/02 14:00 05/02 09:00 06/02 18:45 07/02 20:00 09/02 14:00 09/02 19:00 09/02 19:30 09/02 20:00 17/02 19:00 17/02 19:30
Brongesprekken (4 sessies) Wake Up Cinema: Congo River Assertiviteit anders (3 sessies) Brongesprekken (4 sessies) Britten en Ieren (6 sessies) Cursus Natuurgids Digitale fotografie (5 sessies) Informatiebijeenkomst over PRH Insectendeterminatie (7 sessies) Instapcursus Natuurbeheer (10 sessies)
Vorselaar Turnhout Mol Olen Geel Herentals Ravels Hoogstraten Turnhout Mol
België Beter Bekeken: Antwerpen
–
Constructief omgaan met wat moeilijk is (3 sessies) Het nieuwe vrijwilligersstatuut Terrorisme De toekomst van de sociale zekerheid in een vergrijzende samenleving Kopstand
Hoogstraten
PRH
Kasterlee Turnhout Westerlo
Cultuurdienst Kasterlee * Grijze Panters * Bibliotheek Westerlo *
Turnhout
Milieuvriendelijk consumeren: reinigingsmiddelen en toiletprodukten Het fundamenteel zelfvertrouwen Zelfmoord bij jongeren Wake Up Cinema: Capturing the Friedmans Debat generische geneesmiddelen De Schrik en de Schaamte De Schrik en de Schaamte Russische Romantiek (4 sessies) Wat is mystiek (4 sessies)
Oud-Turnhout
Cultuurdienst Oud-Turnhout Cultuurdienst Laakdal Jeugddienst Mol Open Doek
014 46 22 32
Laakdal Mol Turnhout
de Warande en MO*-magazine * Cultuurpromotie en Milieuraad Oud-Turnhout Cultuurdienst Laakdal * Jeugddienst Mol * Open Doek *
Mol Herselt Ravels Kasterlee Turnhout
CM, CC ’t Getouw * Cultuurdienst Herselt * GC De Wouwer * UVT UVT
CM Cultuurdienst Herselt GC De Wouwer UVT UVT
014 40 34 25 014 53 98 41 014 65 21 55 016 31 06 70 016 31 06 70
Wij wensen jullie in ieder geval nog alle succes toe.
Natuur in het dorp: een knuppelpad in het centrum van Arendonk
PLAATS
vr
17/02
–
ma
20/02
19:00
di di di
21/02 21/02 21/02
14:00 14:00 20:15
wo
22/01
20:15
do
23/02 20:00
do za zo
23/02 20:00 25/02 14:00 26/02 09:00
ma wo wo ma wo
27/02 20:00 01/03 13:30 01/03 19:30 06/03 20:00 08/03 14:00
CC. ’t Getouw PRH Richard Leën Nicole Broeren Francis Deckx
May Dries Ria Verbreuken Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar Rode Kruis Hennie Van Hofwegen de Warande de Warande en MO*-magazine * Kreatief Geel * Kreatief Geel Bibliotheek en Cultuurdienst Bibliotheek Westerlo Westerlo * Bibliotheek Turnhout en De Warande de Warande * Amarant CC. ’t Getouw Natuurpuntafdeling Geel-Meerhout i.s.m. Natuurpunt Educatie CCV Open Doek * PRH CCV UVT CVN en Natuurpunt Nete en Aa KVLV Weelde * PRH Natuurpunt Educatie Natuurpunt Regio Meanderland i.s.m. Natuurpunt Educatie Gemeente Beerse, Merksplas, Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar *
014 33 08 88 03 226 53 25 0478 23 23 68 014 81 57 29 014 42 04 74 014 69 91 55 014 42 60 34 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 015 22 33 13 014 41 94 94 014 56 21 08 014 54 94 62 014 41 69 91 014 33 08 88
Eric Peetermans 014 58 89 82 CCV-Antwerpen 03 287 35 83 Open Doek 014 47 21 89 PRH 03 226 53 25 CCV-Antwerpen 03 287 35 83 UVT 016 31 06 70 CVN 03 226 02 91 May Van Gils 0495 64 04 32 PRH 03 226 53 25 Natuurpunt 014 47 29 55 Jan Dirkx 0479 42 68 74 Beerse Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar PRH
014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 03 226 53 25
Cultuurdienst Kasterlee 014 85 99 22 Nicole Boeren 014 81 57 29 Bibliotheek Westerlo 014 54 94 62 de Warande 014 41 94 94
013 67 03 80 014 33 07 90 014 47 21 89
Vormingplus Kempen | 25
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 24
Zijn er nog plannen voor de toekomst? Vic Theuns: Wij zijn ervan overtuigd dat er in onze regio nog enorm veel natuurbeheer ligt te wachten. Er kan nog onnoemelijk veel gebeuren. En de groep mensen die moeilijkheden heeft om werk te vinden, blijft ook aanzienlijk. Dat maakt dat de redenen waarom Natuurwerk opgericht werd nog altijd actueel zijn. En onze manier van werken bewijst nog elke dag zijn deugdelijkheid. Wij gaan er dus nog wel een tijdje mee door.
Kalender | DAG DATUM
wo do za di do
11/01 12/01 14/01 17/01 19/01
vr
UUR
TITEL
19:30 19:00 – 14:00 19:30
komen. En omdat een job bij Natuurwerk perfect overeenkomt met een job bij een gemeentelijke groendienst of een tuinaanlegger. Op dergelijke jobs zijn onze mensen natuurlijk perfect voorbereid. Nog belangrijker is dat de mensen hun job bij Natuurwerk graag doen. En dus volhouden. Trouwens, uit ons zeer recent uitgevoerde tevredenheidsbevraging blijkt dat 93% van onze mensen zeer graag bij ons wil blijven werken. En wie zijn die natuurarbeiders? Vic Theuns: Zelf spreken wij nooit over kansengroepen of werklozen. Dat is ons wat te negatief. Wij hebben het over werkzoekenden. Mensen die de kans grijpen om iets aan hun situatie te doen. Het gaat om mensen die al langere tijd werkzoekend en meestal ook kortgeschoold zijn. Ze hebben weinig diploma’s achter de hand, waardoor hun mogelijkheden om werk te vinden beperkt zijn. De tijdelijke mensen zijn bij ons één jaar in dienst (dat kan ook niet langer) en tijdens dat jaar werken wij samen met hen aan de doorstroming naar de reguliere arbeidsmarkt. Dat betekent dat we werken aan arbeidsattitude en aan technische vaardigheden. Zodanig dat zij op het einde van dat jaar een rugzak vol hebben met dingen die andere werkgevers nodig vinden om iemand in dienst te nemen. Ze hebben werkervaring, ze hebben terug arbeidsritme, tempo, rendement, ze kunnen samenwerken. En daarnaast hebben ze ook een aantal technische vaardigheden. Voor deze mensen is Natuurwerk zeer duidelijk een werkervaringsproject. Maar we hebben ook meer en meer mensen vast in dienst, met een contract van onbepaalde duur.
De rivier De Wamp kronkelt door Arendonk. Ter hoogte van het gemeentelijke zwembad wordt sinds enkele jaren gewerkt aan een mooi stukje natuur langs de Wamp. Opnieuw een opdracht voor Natuurwerk. Verwaarloosde en ongeschikte beplanting werd vervangen en verschillende woekerende exoten (dit zijn planten die er eigenlijk niet thuishoren zoals de Amerikaanse vogelkers, Amerikaanse eik, Valse acacia en Japanse duizendknoop) werden verwijderd. In het terrein ligt ook een moerassig gedeelte met verwaarloosde rietlandjes. Dwars erdoorheen legde Natuurwerk een knuppelpad aan. Dit is een pad dat verstoring van de bodem voorkomt en moerassige gebieden beter toegankelijk maakt. De bezoeker waant zich in het midden van het dorp toch in een groot natuurgebied. De rietlandjes worden gericht gemaaid, zodat het riet zich kan herstellen. Met educatieve borden wordt informatie gegeven aan het publiek. Plaatselijke scholen kunnen er terecht voor hun stukje natuureducatie. Een meerwaarde voor de natuur, voor de inwoners van Arendonk én voor de schoolkinderen. Natuurwerk in cijfers • 11 natuurteams, 11 werkleiders, 77 arbeiders – waarvan 50 vast in dienst – waarvan 27 tijdelijk, 2 personen voor sociale begeleiding, 2 personen voor administratie, 1 persoon voor natuurtechnische ondersteuning, 1 persoon voor natuurinhoudelijke ondersteuning, 1 algemeen coördinator • 65 – 70% stroomt na één jaar door naar een vaste job • de leeftijd van de natuurarbeiders schommelt van 24 tot 58 jaar • 17% van de natuurarbeiders zijn vrouwen, 16% van de natuurarbeiders zijn van allochtone afkomst • Natuurwerk is actief in 19 gemeenten van de provincie Antwerpen en voert daarnaast beheer uit voor: vzw Natuurpunt – Bosgroep Zuiderkempen, Bosgroep Noorderkempen, Bosgroep Kempense Heuvelrug, Bosgroep Noord Antwerpen — Provinciale Groendomeinen – de afdelingen Bos & Groen en Natuur van het Vlaams Gewest – de Kempense campings – PIDPA – Koninklijke maatschappij voor dierkunde Antwerpen, beheerder van natuurreservaar ‘De Zegge’ te Geel – Koninklijke vereniging voor natuur- en steden schoon in het project ‘Steenovens’ te Sint Amands. Meer info: SPK – Natuurwerk, www.natuurwerk.be, 014 71 11 24.
24 | Vormingplus Kempen
ORGANISATIE
INFO & INSCHRIJVINGEN
Mol Herentals Mol Turnhout Turnhout
CC ’t Getouw * PRH Rode Kruis Grijze Panters * KWB St-Pieter *
20/01 09:30
Ecologisch creatief koken (4 sessies) Assertiviteit anders (3 sessies) Cursus Helper Geheugentraining Wegwijs in het Hindoeïsme (5 sessies + daguitstap) Vrouw-zijn vandaag (5 sessies)
Turnhout
Vim-werking *
vr
20/01
–
België Beter Bekeken: Antwerpen
–
za ma
21/01 23/01
– 20:15
Cursus Helper Kopstand met Louis Michel
Hulshout Turnhout
di do
24/01 26/01
13:00 20:15
Digitale fotografie (4 sessies) Gedichtendag met Leonard Nolens
Geel Westerlo
ma
30/01 20:00
Leesgroep
Turnhout
di
31/01
19:00
Mol
wo
01/02
19:30
Het oude Rome: maatschappij van uitersten (4 sessies) Leren kijken naar vogels (4 sessies)
Geel
do zo ma di do do do do vr vr
02/02 14:00 05/02 09:00 06/02 18:45 07/02 20:00 09/02 14:00 09/02 19:00 09/02 19:30 09/02 20:00 17/02 19:00 17/02 19:30
Brongesprekken (4 sessies) Wake Up Cinema: Congo River Assertiviteit anders (3 sessies) Brongesprekken (4 sessies) Britten en Ieren (6 sessies) Cursus Natuurgids Digitale fotografie (5 sessies) Informatiebijeenkomst over PRH Insectendeterminatie (7 sessies) Instapcursus Natuurbeheer (10 sessies)
Vorselaar Turnhout Mol Olen Geel Herentals Ravels Hoogstraten Turnhout Mol
België Beter Bekeken: Antwerpen
–
Constructief omgaan met wat moeilijk is (3 sessies) Het nieuwe vrijwilligersstatuut Terrorisme De toekomst van de sociale zekerheid in een vergrijzende samenleving Kopstand
Hoogstraten
PRH
Kasterlee Turnhout Westerlo
Cultuurdienst Kasterlee * Grijze Panters * Bibliotheek Westerlo *
Turnhout
Milieuvriendelijk consumeren: reinigingsmiddelen en toiletprodukten Het fundamenteel zelfvertrouwen Zelfmoord bij jongeren Wake Up Cinema: Capturing the Friedmans Debat generische geneesmiddelen De Schrik en de Schaamte De Schrik en de Schaamte Russische Romantiek (4 sessies) Wat is mystiek (4 sessies)
Oud-Turnhout
Cultuurdienst Oud-Turnhout Cultuurdienst Laakdal Jeugddienst Mol Open Doek
014 46 22 32
Laakdal Mol Turnhout
de Warande en MO*-magazine * Cultuurpromotie en Milieuraad Oud-Turnhout Cultuurdienst Laakdal * Jeugddienst Mol * Open Doek *
Mol Herselt Ravels Kasterlee Turnhout
CM, CC ’t Getouw * Cultuurdienst Herselt * GC De Wouwer * UVT UVT
CM Cultuurdienst Herselt GC De Wouwer UVT UVT
014 40 34 25 014 53 98 41 014 65 21 55 016 31 06 70 016 31 06 70
Wij wensen jullie in ieder geval nog alle succes toe.
Natuur in het dorp: een knuppelpad in het centrum van Arendonk
PLAATS
vr
17/02
–
ma
20/02
19:00
di di di
21/02 21/02 21/02
14:00 14:00 20:15
wo
22/01
20:15
do
23/02 20:00
do za zo
23/02 20:00 25/02 14:00 26/02 09:00
ma wo wo ma wo
27/02 20:00 01/03 13:30 01/03 19:30 06/03 20:00 08/03 14:00
CC. ’t Getouw PRH Richard Leën Nicole Broeren Francis Deckx
May Dries Ria Verbreuken Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar Rode Kruis Hennie Van Hofwegen de Warande de Warande en MO*-magazine * Kreatief Geel * Kreatief Geel Bibliotheek en Cultuurdienst Bibliotheek Westerlo Westerlo * Bibliotheek Turnhout en De Warande de Warande * Amarant CC. ’t Getouw Natuurpuntafdeling Geel-Meerhout i.s.m. Natuurpunt Educatie CCV Open Doek * PRH CCV UVT CVN en Natuurpunt Nete en Aa KVLV Weelde * PRH Natuurpunt Educatie Natuurpunt Regio Meanderland i.s.m. Natuurpunt Educatie Gemeente Beerse, Merksplas, Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar *
014 33 08 88 03 226 53 25 0478 23 23 68 014 81 57 29 014 42 04 74 014 69 91 55 014 42 60 34 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 015 22 33 13 014 41 94 94 014 56 21 08 014 54 94 62 014 41 69 91 014 33 08 88
Eric Peetermans 014 58 89 82 CCV-Antwerpen 03 287 35 83 Open Doek 014 47 21 89 PRH 03 226 53 25 CCV-Antwerpen 03 287 35 83 UVT 016 31 06 70 CVN 03 226 02 91 May Van Gils 0495 64 04 32 PRH 03 226 53 25 Natuurpunt 014 47 29 55 Jan Dirkx 0479 42 68 74 Beerse Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar PRH
014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 03 226 53 25
Cultuurdienst Kasterlee 014 85 99 22 Nicole Boeren 014 81 57 29 Bibliotheek Westerlo 014 54 94 62 de Warande 014 41 94 94
013 67 03 80 014 33 07 90 014 47 21 89
Vormingplus Kempen | 25
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 26
Kalender | DAG DATUM
UUR
TITEL
PLAATS
do wo
09/03 14:00 15/03 09:00
Johan Sebastian Bach (4 sessies) Vogelzang rond tuin en bos (2 sessies)
Hoogstraten Oud-Turnhout
do zo
16/03 19:30 19/03 09:00
di
21/03
do do
23/03 20:00 23/03 –
Congo Wake Up Cinema: Avenge But One of My Two Eyes Gezondheidsthema’s: hartklachten en borstkanker Zelfmotivatie België Beter Bekeken: De Voerstreek
di
28/03
14:00
20:15
Een rechter vertelt
Dessel Turnhout
Hilda Van Hove 014 37 00 94 Open Doek 014 47 21 89
Turnhout
Grijze Panters *
Nicole Broeren 014 81 57 29
Laakdal –
Cultuurdienst Laakdal * Cultuurdienst Laakdal Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar Bibliotheek en Cultuurdienst Bibliotheek Westerlo Westerlo * Natuurpuntafdeling Nete en Aa Eddy Vercammen en Vriendenkring OCMW Herentals i.s.m. Natuurpunt Educatie Seniorenraad Retie * Cultuurdienst Retie Grijze Panters * Ruf Van Cauter GC De Wouwer * GC De Wouwer Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar CCV CCV-Antwerpen Kreatief Geel * Kreatief Geel Bibliotheek en Cultuurdienst Bibliotheek Westerlo Westerlo * PRH PRH Cultuurdienst Laakdal * Cultuurdienst Laakdal Natuurpuntafdeling De Wulp De Liereman i.s.m. Natuurpunt Educatie Natuurpuntafdeling De Wulp De Liereman i.s.m. Natuurpunt Educatie de Warande de Warande en MO*-magazine * Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar PRH PRH Timotheus-project Timotheus Vormingplus Kempen Vormingplus Kempen Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar Vim-werking * Lut Verhulst CC ‘t Getouw * CC ‘t Getouw
Westerlo
29/03
19:30
Vogelzang rond tuin en bos (5 sessies)
Herentals
ma di wo vr
03/04 11/04 12/04 21/04
14:00 14:00 19:30 –
Senior en gezond VN-inspecties Vrouw (met Betty Mellaerts) België Beter Bekeken: De Voerstreek
Retie Herentals Ravels –
22/04 09:00 25/04 13:30 26/04 20:15
Zingend Bidden Lang leve gezond Het fenomeen Rembrandt
Turnhout Geel Westerlo
do do do
27/04 09:15 27/04 20:00 04/05 19:30
De kracht van voelen (3 sessies) Constructief denken Weidevogels (4 sessies)
Herentals Laakdal Oud-Turnhout
vr
05/05
19:30
Nachtvlinders (4 sessies)
Oud-Turnhout
wo
10/05
20:15
Kopstand
Turnhout
vr
19/05
–
België Beter Bekeken: Louvain-la-Neuve
–
di za za do
vr wo
23/05 03/06 10/06 15/06
16/06 27/09
19:00 10:00 – –
13:30 19:30
Toch tijd voor mezelf (3 sessies) Kennismaken met Intuïtieve Ontwikkeling Symposium vrijwilligers België Beter Bekeken: Louvain-la-Neuve
Vrouw (met Betty Mellaerts) Digitale fotografie - fotobewerking (5 sessies)
Herentals Mol Geel –
Turnhout Mol
* wil zeggen dat deze cursus in samenwerking met Vormingplus Kempen georganiseerd wordt. Voor meer informatie kan je altijd terecht op www.vormingpluskempen.be
26 | Vormingplus Kempen
INFO & INSCHRIJVINGEN
UVT Natuurpuntafdeling De Wulp i.s.m. Natuurpunt Educatie KVLV Dessel * Open Doek *
wo
za di wo
ORGANISATIE
UVT 016 31 06 70 De Liereman 014 42 99 66
013 67 03 80 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 014 54 94 62
Praktisch |
Colofon |
Deze brochure volgende maal GRATIS thuis ontvangen? Iets niet duidelijk? Op zoek naar vorming? Een leuk project in gedachten? Meer info nodig over een activiteit?
Dit is een uitgave van Vormingplus Kempen – vzw Volkshogeschool Kempen.
Vormingplus Kempen vzw Volkshogeschool Kempen
014 38 92 39 014 21 12 69 014 65 21 55 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 03 287 35 83 014 56 21 08 014 54 94 62 03 226 53 25 013 67 03 80 014 42 99 66
> is een pluralistische organisatie > is erkend door de Minister van Cultuur als Volkshogeschool voor het arrondissement Turnhout. > is erkend door de Vlaamse regering als opleidingsverstrekker in het systeem van de opleidingscheques > wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap, dienst Volksontwikkeling. > is lid van de Federatie van organisaties voor volksontwikkelingswerk.
Vormingplus-team > Algemene coördinatie: Martine Coppieters (martine.coppieters@vormingpluskempen.be)
Secretariaat 014 22 41 70
Vormingplus Kempen
Otterstraat 109 bus 4 (eerste verdieping), 2300 Turnhout Openingsuren
elke werkdag van 9.00 tot 17.00 u. 014 41 15 65 Fax 014 41 05 77 Email info@vormingpluskempen.be Delta Lloyd 646-0124040-88 Telefoon
> Administratieve coördinatie: Jan Van Hout (jan.van.hout@vormingpluskempen.be) > Administratie: Lieve Decoster (lieve.decoster@vormingpluskempen.be) > Stafmedewerkers > regio oost: Kristel Vanhulle (kristel.vanhulle@vormingpluskempen.be) > regio noord: Christa Truyen (christa.truyen@vormingpluskempen.be) > regio west: Kristien Peeters (kristien.peeters@vormingpluskempen.be) > regio zuid: Viviane Schuer (viviane.schuer@vormingpluskempen.be) > communicatie: Bart Gaublomme (bart.gaublomme@vormingpluskempen.be)
Kaartje Hoogstraten Merksplas Rijkevorsel Beerse Vosselaar Lille
www.vormingpluskempen.be
Vorselaar Herentals Olen Grobbendonk Herenthout
014 42 99 66 014 41 94 94 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 03 226 53 25 03 644 53 01 014 41 15 65 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 014 41 41 05 014 33 08 88
Hoe inschrijven?
Hulshout Herselt
Ravels Baarle-Hertog Turnhout Arendonk Oud-Turnhout Mol Retie Dessel Kasterlee Geel Balen Meerhout Westerlo Laakdal
De activiteiten in deze brochure (zie kalender p. 25) worden georganiseerd door verschillende organisaties.
Schrijf steeds in bij de organisatie die vermeld staat bij de activiteit! Wacht niet te lang met inschrijven: de plaatsen zijn vaak beperkt.
Hoe zelf iets organiseren? Bestel gratis ons activiteitenaanbod op de website www.vormingpluskempen.be. Of vraag het even op. Kies een activiteit die jouw organisatie aanspreekt. Zorg voor een lokaal en publiek. Wij zorgen voor een lesgever, financiële ondersteuning en promotie via de website en de Streekkrant.
Adresgegevens Gegevens die we noteren als je je inschrijft of als je informatie aanvraagt, komen in het adressenbestand van Vormingplus Kempen. Ze worden gebruikt om je op de hoogte te houden van ons programma en je te verwittigen als er iets wijzigt. We kunnen ze ook doorgeven aan anderen die interessante informatie voor je hebben. Als je dat liever niet wil, laat het ons even weten (wet van 8 december 1992 op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer).
Opmaak > > > >
Fotografie: Brecht Goris, Bart Van der Moeren Lay-out: Outline Graphics Druk: Van Gompel Odyse Verantwoordelijke uitgever: Bart Gaublomme, Pellemanstraat 20, 2460 Kasterlee
Vormingplus Kempen | 27
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 26
Kalender | DAG DATUM
UUR
TITEL
PLAATS
do wo
09/03 14:00 15/03 09:00
Johan Sebastian Bach (4 sessies) Vogelzang rond tuin en bos (2 sessies)
Hoogstraten Oud-Turnhout
do zo
16/03 19:30 19/03 09:00
di
21/03
do do
23/03 20:00 23/03 –
Congo Wake Up Cinema: Avenge But One of My Two Eyes Gezondheidsthema’s: hartklachten en borstkanker Zelfmotivatie België Beter Bekeken: De Voerstreek
di
28/03
14:00
20:15
Een rechter vertelt
Dessel Turnhout
Hilda Van Hove 014 37 00 94 Open Doek 014 47 21 89
Turnhout
Grijze Panters *
Nicole Broeren 014 81 57 29
Laakdal –
Cultuurdienst Laakdal * Cultuurdienst Laakdal Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar Bibliotheek en Cultuurdienst Bibliotheek Westerlo Westerlo * Natuurpuntafdeling Nete en Aa Eddy Vercammen en Vriendenkring OCMW Herentals i.s.m. Natuurpunt Educatie Seniorenraad Retie * Cultuurdienst Retie Grijze Panters * Ruf Van Cauter GC De Wouwer * GC De Wouwer Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar CCV CCV-Antwerpen Kreatief Geel * Kreatief Geel Bibliotheek en Cultuurdienst Bibliotheek Westerlo Westerlo * PRH PRH Cultuurdienst Laakdal * Cultuurdienst Laakdal Natuurpuntafdeling De Wulp De Liereman i.s.m. Natuurpunt Educatie Natuurpuntafdeling De Wulp De Liereman i.s.m. Natuurpunt Educatie de Warande de Warande en MO*-magazine * Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar PRH PRH Timotheus-project Timotheus Vormingplus Kempen Vormingplus Kempen Gemeente Beerse, Merksplas, Beerse Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar * Merksplas Oud-Turnhout Ravels Vosselaar Vim-werking * Lut Verhulst CC ‘t Getouw * CC ‘t Getouw
Westerlo
29/03
19:30
Vogelzang rond tuin en bos (5 sessies)
Herentals
ma di wo vr
03/04 11/04 12/04 21/04
14:00 14:00 19:30 –
Senior en gezond VN-inspecties Vrouw (met Betty Mellaerts) België Beter Bekeken: De Voerstreek
Retie Herentals Ravels –
22/04 09:00 25/04 13:30 26/04 20:15
Zingend Bidden Lang leve gezond Het fenomeen Rembrandt
Turnhout Geel Westerlo
do do do
27/04 09:15 27/04 20:00 04/05 19:30
De kracht van voelen (3 sessies) Constructief denken Weidevogels (4 sessies)
Herentals Laakdal Oud-Turnhout
vr
05/05
19:30
Nachtvlinders (4 sessies)
Oud-Turnhout
wo
10/05
20:15
Kopstand
Turnhout
vr
19/05
–
België Beter Bekeken: Louvain-la-Neuve
–
di za za do
vr wo
23/05 03/06 10/06 15/06
16/06 27/09
19:00 10:00 – –
13:30 19:30
Toch tijd voor mezelf (3 sessies) Kennismaken met Intuïtieve Ontwikkeling Symposium vrijwilligers België Beter Bekeken: Louvain-la-Neuve
Vrouw (met Betty Mellaerts) Digitale fotografie - fotobewerking (5 sessies)
Herentals Mol Geel –
Turnhout Mol
* wil zeggen dat deze cursus in samenwerking met Vormingplus Kempen georganiseerd wordt. Voor meer informatie kan je altijd terecht op www.vormingpluskempen.be
26 | Vormingplus Kempen
INFO & INSCHRIJVINGEN
UVT Natuurpuntafdeling De Wulp i.s.m. Natuurpunt Educatie KVLV Dessel * Open Doek *
wo
za di wo
ORGANISATIE
UVT 016 31 06 70 De Liereman 014 42 99 66
013 67 03 80 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 014 54 94 62
Praktisch |
Colofon |
Deze brochure volgende maal GRATIS thuis ontvangen? Iets niet duidelijk? Op zoek naar vorming? Een leuk project in gedachten? Meer info nodig over een activiteit?
Dit is een uitgave van Vormingplus Kempen – vzw Volkshogeschool Kempen.
Vormingplus Kempen vzw Volkshogeschool Kempen
014 38 92 39 014 21 12 69 014 65 21 55 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 03 287 35 83 014 56 21 08 014 54 94 62 03 226 53 25 013 67 03 80 014 42 99 66
> is een pluralistische organisatie > is erkend door de Minister van Cultuur als Volkshogeschool voor het arrondissement Turnhout. > is erkend door de Vlaamse regering als opleidingsverstrekker in het systeem van de opleidingscheques > wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap, dienst Volksontwikkeling. > is lid van de Federatie van organisaties voor volksontwikkelingswerk.
Vormingplus-team > Algemene coördinatie: Martine Coppieters (martine.coppieters@vormingpluskempen.be)
Secretariaat 014 22 41 70
Vormingplus Kempen
Otterstraat 109 bus 4 (eerste verdieping), 2300 Turnhout Openingsuren
elke werkdag van 9.00 tot 17.00 u. 014 41 15 65 Fax 014 41 05 77 Email info@vormingpluskempen.be Delta Lloyd 646-0124040-88 Telefoon
> Administratieve coördinatie: Jan Van Hout (jan.van.hout@vormingpluskempen.be) > Administratie: Lieve Decoster (lieve.decoster@vormingpluskempen.be) > Stafmedewerkers > regio oost: Kristel Vanhulle (kristel.vanhulle@vormingpluskempen.be) > regio noord: Christa Truyen (christa.truyen@vormingpluskempen.be) > regio west: Kristien Peeters (kristien.peeters@vormingpluskempen.be) > regio zuid: Viviane Schuer (viviane.schuer@vormingpluskempen.be) > communicatie: Bart Gaublomme (bart.gaublomme@vormingpluskempen.be)
Kaartje Hoogstraten Merksplas Rijkevorsel Beerse Vosselaar Lille
www.vormingpluskempen.be
Vorselaar Herentals Olen Grobbendonk Herenthout
014 42 99 66 014 41 94 94 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 03 226 53 25 03 644 53 01 014 41 15 65 014 60 07 70 014 63 94 42 014 46 22 32 014 65 21 55 014 60 08 41 014 41 41 05 014 33 08 88
Hoe inschrijven?
Hulshout Herselt
Ravels Baarle-Hertog Turnhout Arendonk Oud-Turnhout Mol Retie Dessel Kasterlee Geel Balen Meerhout Westerlo Laakdal
De activiteiten in deze brochure (zie kalender p. 25) worden georganiseerd door verschillende organisaties.
Schrijf steeds in bij de organisatie die vermeld staat bij de activiteit! Wacht niet te lang met inschrijven: de plaatsen zijn vaak beperkt.
Hoe zelf iets organiseren? Bestel gratis ons activiteitenaanbod op de website www.vormingpluskempen.be. Of vraag het even op. Kies een activiteit die jouw organisatie aanspreekt. Zorg voor een lokaal en publiek. Wij zorgen voor een lesgever, financiële ondersteuning en promotie via de website en de Streekkrant.
Adresgegevens Gegevens die we noteren als je je inschrijft of als je informatie aanvraagt, komen in het adressenbestand van Vormingplus Kempen. Ze worden gebruikt om je op de hoogte te houden van ons programma en je te verwittigen als er iets wijzigt. We kunnen ze ook doorgeven aan anderen die interessante informatie voor je hebben. Als je dat liever niet wil, laat het ons even weten (wet van 8 december 1992 op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer).
Opmaak > > > >
Fotografie: Brecht Goris, Bart Van der Moeren Lay-out: Outline Graphics Druk: Van Gompel Odyse Verantwoordelijke uitgever: Bart Gaublomme, Pellemanstraat 20, 2460 Kasterlee
Vormingplus Kempen | 27
511779_VP Brochure 4
12/19/05
8:31 AM
Pagina 28
Verfrissend vormingswerk
www.vormingpluskempen.be