Innovatiefonds 2011 - 2016 by Rikolto (Vredeseilanden)

Innovatiefonds 2011 - 2016

Innovatie in de praktijk Ondernemende boerenorganisaties die willen werken in zogenaamde ‘moderne markten’, moeten snel en flexibel inspelen op veranderingen en opportuniteiten. Vredeseilanden moet dus ook even flexibel bepaalde activiteiten die buiten het meerjarenprogramma vallen, kunnen financieren. Daarom besloot de Algemene Vergadering in juni 2011 het al jaren bestaande ‘opportuniteitenfonds’ een nieuwe invulling te geven en hierin jaarlijks 200.000 euro te investeren. Dit fonds wordt volledig uit het eigen vermogen gefinancierd. Het fonds wil vernieuwende benaderingen en activiteiten die niet snel genoeg of nauwelijks kunnen gefinancierd worden door publieke, institutionele of private fondsen, mogelijk maken. Het is in eerste instantie bedoeld om middelen ter beschikking te stellen om innoverende projecten uit te proberen. Elk afzonderlijk project kan aanspraak maken op maximaal 50.000 euro. Indien de projecten succesvol blijken te zijn moet de schaalvergroting gefinancierd worden door andere middelen. Opdat een project goedgekeurd wordt binnen het innovatiefonds, moet het binnen de missie van Vredeseilanden en het strategisch plan van de organisatie passen. Het moet duidelijk uitleggen waarin het vernieuwend is, en beschrijven hoe de vernieuwing ook op grotere schaal kan toegepast worden. Ook moet het de concrete resultaten beschrijven die uit de vernieuwing voorkomen. We geven u graag een overzicht van de ondersteunde innovatieprojecten.

Senegalese boeren leren in Peru In Senegal werken de boeren en boerinnen van de organisatie APROVAG hard aan de kwaliteitsverbetering van hun bananen. Eind augustus 2011 trok een delegatie uit Senegal op studiereis naar Peru, om te kijken hoe de bananenboeren er hun problemen overwonnen en van de Peruaanse banaan een internationaal gegeerd product maakten. Goedgekeurd: juni 2011 Budget: 21.310 euro

Koffie in Noord Kivu Het programma ondersteunt koffieproducenten om coรถperatieven op te richten die in staat zijn kwaliteitskoffie te verwerken en aan te bieden aan opkopers van gourmetkoffie. De coรถperatieven worden opgericht rond een aantal micro-wasstations, die elk door honderd leden uit de omgeving worden bediend. Elk micro-wassstation is een afdeling van de coรถperatieve. Goedgekeurd: oktober 2011 Budget: 27.500 euro

Verwerkingsfabriek voor cashew in Honduras Er is een groeiende internationale markt voor cashewnoten in het algemeen en in het bijzonder voor cashew uit Honduras. Deze markt is zeer veeleisend in termen van kwaliteit en veiligheid van het geleverde product. In deze fabriek wordt gebruik gemaakt van de nieuwste technologieën op het vlak van pellen, drogen en automatisering van het verwerkingsproces wat resulteert in een grotere efficiëntie en hoge kwaliteit. Goedgekeurd: oktober 2011 Budget: 43.043 euro

Informatiesysteem voor de Sesam-markt in Senegal Er is een informatiesysteem ontwikkeld (verzamelen, analyseren, informeren, opleiden) voor de producenten van sesam en hun organisaties in West-Afrika. De informatie wordt uitgewisseld via GSM-berichten. Het inkomen van de producenten van sesam wordt verhoogd door middel van een beter begrip van de marktomstandigheden en het uitwisselen van ‘good practices’. Goedgekeurd: januari 2012 Budget: 21.800 euro

Ontwikkeling van een asperge-keten in Peru Met Colruyt en Scana-Noliko werd gewerkt rond aankoop van groene asperges bij een coĂśperatie van kleinschalige boeren uit Peru (REOPA). REOPA kreeg daarvoor ondersteuning en er werd vooral geĂŻnvesteerd in overleg tussen alle schakels van de landbouwketen en een analyse van het zakelijk model van REOPA. Ook de milieu-impact werd onder de loep genomen. Goedgekeurd: februari 2012 Budget: 31.710 euro

Milieuvriendelijke verpakking voor gezonde groenten in Vietnam Fout en kwistig gebruik van pesticiden, vaak nog van slechte kwaliteit, maakt dat veel groenten in Vietnam niet gezond zijn om op te eten. Vredeseilanden ondersteunt boerengroepen die gezonde groenten kweken en samen met een consumentenorganisatie worden deze herkenbaar op de markt gebracht. Met een label en aangepaste verpakking. Goedgekeurd: januai 2012 Budget: 17. 250 euro

Een regionaal rijstprogramma voor West-Afrika In West-Afrika is de voorbije jaren ingezet op het verhogen van de rijstproductie en het verbeteren van de verwerking ervan. Maar het ontbrak aan samenwerking met de grotere bedrijven opdat die mee investeren in de uitbouw van de sector. Samen met Vredeseilanden zet boerenorganisatie ROPPA hier op in. De kwaliteit van de lokaal geteelde rijst moet omhoog om de concurrentie aan te gaan met de Aziatische rijst. Goedgekeurd: oktober 2012 Budget: 10.000 euro

Omgaan met klimaatsverandering in IndonesiĂŤ Dit programma beoogt het verhogen van de capaciteit van landbouwers om zich aan te passen aan de klimaatverandering, het identificeren van alternatieve voedingsgewassen (granen en lokale maĂŻs) aangepast aan de gewijzigde klimaatsomstandigheden en het omzetten van de resultaten van deze experimenten in aanbevelingen aan de overheden van Oost-Nusa Tenggara voor verdere ontwikkeling. Goedgekeurd: januari 2013 Budget: 44.948 euro 6

Verjonging bij de groententelers in Honduras ASOFAIL is een landbouwersorganisatie die in 1997 werd opgericht in het district IntibucĂĄ en die onder andere groenten levert aan Walmart. De leden krijgen technische bijstand, inputs en opleidingen van de coĂśperatieve. De organisatie kampt echter al geruime tijd met een tekort aan jongeren onder haar leden, daarom ondersteunen we een pilootprogramma dat telers onder de 35 helpt. Goedgekeurd: januari 2013 Budget: 35.000 euro

Prospectie voor een regioprogramma in de Mekongvallei Dit project onderzoekt de mogelijkheden op het ontwikkelen van een relevant regionaal programma voor de Mekong-regio (Vietnam, Cambodja, Laos, Thailand en Yunnan,China). Concreet gaat het over het formuleren van een Sub-Sector Development strategie, een Inclusieve Modern Markets-strategie voor de verse groenten en fruit, ĂŠn een financieringsstrategie en implementatieplan. Goedgekeurd: januari 2013 Budget: 20.000 euro 7

Briketten van rijst- en koffieafval in Congo Grote hoeveelheden afval van rijst- en koffieteelt worden vaak in brand worden gestoken, terwijl ze pefect verwerkt kunnen worden tot een verkoopbaar eindproduct. Het maken van briketten van dit afval biedt werkgelegenheid voor vrouwen. De briketten vormen een betaalbaar alternatief voor het klassieke brandhout of houtskool wat ook een afname van houtkap en ontbossing teweegbrengt. Goedgekeurd: januari 2013 Budget: 15.700 euro

Een hybride drooginstallatie voor cacao in Nicaragua Het project beoogt een aanzienlijke vermindering van het verbruik van brandhout tijdens het droogproces door gebruik van alternatieve en milieuvriendelijke energiebronnen. Niet enkel het droogproces verloopt efficiĂŤnter, het levert ook betere kwaliteit aan een lagere kost.

Goedgekeurd: juni 2013 Budget: 30.783 euro

Beschermde landbouw levert hoogwaardige groenten De belangrijkste vernieuwing in dit project bestaat in het gebruik van de techniek van ‘beschermde landbouw’, door middel van de bouw van 6 serres in insectengaas, met gecontroleerde temperatuur en vochtigheid, druppelirrigatie en de toepassing van ‘good agricultural practices’. De serres worden ingezet voor de productie van nieuwe hoogwaardige groentengewassen voor levering aan retail. Goedgekeurd: juni 2014 Budget: 49.749 euro

Leerrijke uitwisseling tussen rijstboeren Eind 2014 gingen West-Afrikaanse rijstboeren op bezoek bij Thaise rijsttelers. Deze uitwisseling gebeurde in samenwerking met Greennet, een ngo die gespecialiseerd is in het ondersteunen van rijstketens van kleine boeren in Thailand. De West-Afrikanen konden veel leren van hun Thaise collega’s, die heel veel ervaring en know-how hebben, zowel op het vlak van de productie als op het vlak van het organiseren van de hele keten. Goedgekeurd: juli 2014 Budget: 30.000 euro

VegMap: de weg naar gezonde groenten in Vietnam Veilige en biologische groentewinkels van Hanoi worden in kaart gebracht om het de consument zo makkelijk mogelijk te maken om deze groenten te kopen. De straten van Hanoi werden uitgepluisd op zoek naar veilige en biologische groentewinkels en een lokaal internetbedrijf werd ingehuurd om ‘SOFF’ te bouwen: de ‘Safe & Organic Food Finder’. Dit is een platform dat bestaat uit een website en een Android en iOS smartphone app. Goedgekeurd: juni 2014 Budget: 44.500 euro

Agrifoodlabs: een leertraject voor innovatie Meer dan ooit is er nood aan innovatie binnen de landbouw- en voedselsector. Overal zitten mensen met ideeën die het verdienen om hun successen en mislukkingen te delen. Daarom zetten Vredeseilanden en de Stichting Gillès een leer- en uitwisselingsproces op. Er werd uitgewisseld over innovatieve projecten en we keken hoe we vanuit het geleerde de overstap kunnen maken naar onze eigen praktijk. Goedgekeurd: juli 2015 Budget: 10.000 euro

Gedurende de 5 jaren van de werking van het innovatiefonds zijn er in totaal 16 projecten (tbv 453.293 euro) goedgekeurd. In 2011 werd er 91.853 besteed van het innovatiefonds. In 2012 gaven we 80.760 euro uit aan innoverende projecten. In 2013 was dat maar liefst 146.431 euro en in 2014 werd 124.249 euro aan innoverende projecten toegekend. In 2015 werd 10.000 euro toegekend en vanaf 2016 werden de middelen van het innovatiefonds ingezet voor de ontwikkeling van de netwerkorganisatie.

“Innoveren” wordt vaak verward met “uitvinden”. Een uitvinding is echter de eerste stap in een lang proces om een goed idee te verspreiden en te zorgen dat het doelgericht gebruikt wordt. Innovatie is dus een proces: een proces om een opportuniteit om te zetten in nieuwe ideeën, en deze ideeën vervolgens in de praktijk te zetten. Iets nieuws in een specifieke context doen, is ook innovatie, ook al is het geen nieuwigheid elders in de wereld. Radicale productveranderingen, of productietechnieken veranderen zijn innovaties. Veel gangbaarder, is innovatie ook de ‘creatieve nabootsing’ van bepaalde praktijken elders. In veel gevallen gebeurt innovatie door de opeenstapeling van vele kleine veranderingen in de tijd. Voor Vredeseilanden kan innovatie liggen in onze strategische doelstellingen (rond duurzame landbouw of voeding), onze eigen rol of die van partners, of een of ander aspect van de organisatie of onze activiteiten.