Reporter
nieuws VREDESEILANDEN
VREDESEILANDEN NIEUWS | TIJDSCHRIFT VAN DE VZW VREDESEILANDEN | VERSCHIJNT IN JANUARI-APRIL-JUNI-AUGUSTUS-OKTOBER | JAARGANG 30 NR 4 | editie juni 2010 | AFGIFTEKANTOOR 8500 | KORTRIJK 1-2E AFD | P108038 | VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Luuk zonneveld, BLIJDE INKOMSTSTRAAT 50, 3000 LEUVEN
Redden boeren de wereld?
Foto: Layla Aerts
Boeren beheren het natuurlijk potentieel
Johan D’Hulster, zaakvoerder van de biologische boerderij ‘de Akelei’ in Schriek schreef onlangs: “Anno 2010 moeten we erkennen dat we voor gigantische uitdagingen staan om een aantal van onze essentiële levensvoorwaarden, zoals gezond voedsel en water, voor iedereen veilig te stellen. Toenemende klimaatverandering, woestijnvorming, bodemerosie, chemische verontreiniging en aanverwante problemen, vereisen dringend onze aandacht en een nieuwe, creatieve aanpak. Landbouw zit in een complexe paradox gevangen. De kennis en
technieken om de wereldbevolking van voldoende voedsel te voorzien zijn nagenoeg onbeperkt ontwikkeld, terwijl de structurele hongersnood in grote gebieden van de wereld toeneemt. Vreemd genoeg zijn het vooral de boeren en boerinnen die het ergst getroffen worden door honger en machteloosheid. Zij staan nochtans aan de basis van het productieproces. Het lijkt wel alsof de moderne landbouw zijn eigen doelstellingen tegenwerkt. Het vraagt moed en doorzicht om landbouw onbevooroordeeld te herbekijken. Om landbouw in func-
tie te stellen van een ecologische, duurzame totaalstrategie waarin boer en boerin hun essentiële taak kunnen volbrengen: voldoende, veilig en vitaal voedsel voortbrengen als beheerders van het natuurlijk potentieel. Levend erfgoed en traditie, door generaties boeren doorgegeven, zijn uiterst waardevolle bronnen. Zij liggen opgeslagen in de handeling van iedere boerenhand, in het collectieve geheugen en in de praktijk van een levendige boerenstand. Dat kapitaal moeten we koesteren, niet louter als een overblijfsel uit het verleden maar als een blijvende waardering van landbouw als integraal onderdeel van onze maatschappij en als fundament voor de toekomst van duurzame landbouwproductie (*)”.
Landbouw voor romantici? Jan Douwe van der Ploeg, landbouwsocioloog en hoogleraar aan de Universiteit van Wageningen wijst ons er eveneens op dat landbouw vele facetten en functies heeft. Hij pleit niet voor een “romantiek-landbouw” maar heeft wel vragen bij het industrieel grootschalig landbouwmodel dat vaak uitsluitend op productieverhoging gericht is. “Als we spreken over het plat-
teland en de boeren die het land bewerken is er een dimensie die zich moeilijk laat verwoorden maar die cruciaal is in het hedendaagse debat rond het belang van boerenlandbouw. Die dimensie heeft te maken met de zorg van boeren voor de kwaliteit van het voedsel, het welzijn van de dieren, het duurzaam beheer van water en de grond. De zorg ook voor de buren, de gemeenschap en de omgeving in het algemeen”.
Wijheizijweihij Wijheizijweihij is een kunstenproject dat gaat over de band tussen landbouw, kunst, cultuur, ontwikkeling en duurzaamheid. Een hele mond vol die de deur openzet voor complexe vragen. Van juni tot oktober 2010 gaan zes kunstenaars in opdracht van Vredeseilanden en Youkali** in gesprek met evenveel boeren over de manier waarop ze met de diverse aspecten van landbouw omgaan. Sleutelwoorden zijn dialoog, respect en duurzaamheid. Op de volgende pagina’s kan u meer lezen over de kunstenaars en de landbouwers die aan dit project deelnemen. Maar vooral nodigen we u uit om op de verschillende locaties zelf te komen zien en voelen wat het resultaat is van deze dialoog.
Jan Wyckaert, Vredeseilanden * Bron: Johan D’Hulster. Conserverende landbouw. Pleidooi voor een overvloedig India. Leuven, 2010. Te bestellen bij Vredeseilanden. ** Youkali vzw werkt op het kruispunt tussen cultuur en ontwikkelingssamenwerking. www.cultuurenontwikkeling.be
2
Zuivelboerderij Baliehof in Jabbeke
3
Over Wijheizijweihij... Foto: Hester Doove
Alhoewel kunst uiteraard op zichzelf waardevol genoeg is als inspiratiebron, als drager van verandering en kennisbron, kan het ook een middel zijn om maatschappelijke kwesties aan te kaarten. Bij ons en elders. Soms is kunst een middel om verandering op gang te brengen, sociale samenhang te bevorderen, armoede te bestrijden, mensenrechten te respecteren. Theater, film, muziek en beeldende kunst zijn een manier om grip te krijgen op de situatie.
Wijheizijweihij… verwijst naar de onderlinge relaties tussen kunstenaar en landbouwer, tussen wij hier en zij daar, tussen land en mens.
4
De titel
Het project In België worden op verschillende locaties steeds een landbouwer en een kunstenaar met elkaar in dialoog gebracht om een kunstwerk tot stand te brengen of er plaats voor te bieden. In navolging van het uitgangspunt van Vredeseilanden krijgt de landbouwer daarmee samen met de kunstenaar een centrale rol toegemeten. Beiden liggen met hun activiteiten vanouds aan de basis van het menselijke handelen en overleven en maken er ook de toekomst van uit. Zonder de activiteit van de landbouwer, hoe klein ook, is er geen voedsel, geen leven. Hij vormt de basis. De kunstenaar heeft een zelfde soort functie – hij/zij verbeeldt een omgeving, interpreteert die en vindt er nieuwe mogelijkheden voor uit. Beiden zorgen ieder op hun eigen manier voor levensnoodzakelijk voedsel.
Wijheizijweihij… verwijst naar de onderlinge relaties tussen kunstenaar en landbouwer, tussen wij hier en zij daar, tussen land en mens. De titel spreekt over nauwe verbintenissen en dialoog, over ontdekken van oude en nieuwe verbanden, over poëzie, aandacht, schoonheid. De titel is niet statisch maar kan op wisselende manieren samengesteld worden en verwijst zo ook naar dynamiek en creativiteit.
De kunstenaars en landbouwers De kunstenaars werden door mij geselecteerd op basis van hun hoge artistieke kwaliteit en uitstraling naar zowel een breder als naar een meer gespecialiseerd publiek. Bovendien is hun belangstelling voor een sociale dimensie, in welke vorm dan ook, eveneens een belangrijke graadmeter. Het zijn kunstenaars ‘van hier’ die zich inzetten voor een breder en dieper perspectief.
Voor dit project werken we samen met Berlinde De Bruyckere, Johan Creten, Nathalie Hunter, Lucy + Jorge Orta, Koenraad Tinel en Koen Vanmechelen. We vonden voor hen fantastische partners: de bioboeren Koen en Stefaan Busschots voor het project van Nathalie Hunter, Koningsmolen en landbouwer Dirk Draelants voor de projecten van Johan Creten en Koen Vanmechelen, de melkveeboeren Luc en Krista Callemeyn voor het project van Lucy + Jorge Orta, de families Dominique De Clerck, Chris De Dijn en Noël Debeuf voor het project van Koenraad Tinel en Karel Houdmont van Ourobouros voor het project van Berlinde De Bruyckere.
Culturele instanties Drie culturele instanties helpen ons om het project bredere aandacht te geven : Museum M in Leuven, S.M.A.K. in Ghent en het Permekemuseum in Jabbeke. www.edprojects.be
Bioboeren Koen en Stefan Busschots
5
Oneness Nathalie Hunter i.s.m. Koen & Stefan Busschots – Koningshooikt
geneeskrachtige eigenschappen. Dat pad leidt naar de lievelingsplek van de gebroeders Busschots waar ook een veldje zal zijn waar eetbare bloemen groeien die tijdens mijn proefmoment gebruikt zullen worden. Ik toon tekeningen en schilderijen in de schuur, op de poort en op twee grote borden aan de straatkant. Sommige elementen op het erf zullen in het roze geschilderd worden om de aandacht te trekken naar de samenwerking met de natuur: de palen waarop netten worden opgespannen tijdens de maand juli om de kerselaars te beschermen tegen de vogels die ook een kers lusten, de palen van de vele vogelhuisjes ook, en die van het huis van de valk ook. Nathalie Hunter (Wilrijk, 1967) over Oneness: Na gesprekken met de broers Koen en Stefan Busschots begreep ik wat voor hen belangrijk is. Biologische teelt wordt door de familie Busschots voornamelijk omschreven als een samenwerking met de natuur. Koen Busschots zegt hierover: Het is één geheel, en elk jaar anders, dat houdt het spannend. Alles is één geheel, het is constant in verandering, en telkens moet je opnieuw beginnen. Elk jaar denk je dat je het kent, en dan is de wind weer anders, de temperatuur, de grond waardoor
6
gewassen en onkruiden op een andere manier gaan groeien. Voor alles wat leeft en kan toegeven aan disharmonie, heeft de natuur iets te bieden om het evenwicht te herstellen. De natuur heeft een ongelooflijke kracht om te herstellen en herbalanceren. Altijd opnieuw, altijd anders. Continu. Altijd anders, altijd boeiend. Een evenwicht tussen de planten, de dieren, de mineralen, de zon, de wind en de regen. De grond wordt vertroeteld, de vogels krijgen huisjes of worden op afstand gehouden met netten om zo, telkens opnieuw, heerlijke gewassen te kweken.
Om de verandering en het éénzijn met de natuur te proeven en Om dat geheel te duiden, die extra in het licht te zetten zullen continue verandering, noemde ik we proefmomenten organiseren het project oneness en besliste ik die plaatshebben op het erf. Koks vier momenten uit die veranderenmet uiteenlopende achtergronden de natuur te kiezen. zullen tijdens De velden Alles is één geheel, de verschillenzullen er op die momenten het is constant in verandering, de seizoenen steeds volleen telkens moet je opnieuw komen koken met de oogst dig anders uit beginnen van de dag: zien, net zoals sterren, kruiden, natuur en bloede gewassen die op dat ogenblik menmenu's. Deze kunnen de vorm geoogst worden, het eten dat je krijgen van een table d'hôtes voor best op dat ogenblik klaarmaakt. een beperkt aantal personen, een buffet, een soep klaargemaakt op Doorheen de velden zal een paadje een houtvuur... worden aangelegd, omzoomd door calendula, of goudsbloem, een www.nathaliehunter.com eetbare bloem met interessante
BioForum Vlaanderen is zowel koepel als ketenorganisatie en verenigt de hele professionele keten van veld tot winkel. Boeren, verwerkers, verdelers en kleinhandelaars worden vertegenwoordigd binnen BioForum via een eigen afdeling en kunnen via lidmaatschap de werking van BioForum aansturen. BioForum overkoepelt verschillende lidorganisaties die elk op hun manier werken aan een meer duurzame vorm van landbouw en voeding. Jaarlijks organiseert BioForum één grote publiekscampagne: de Bioweek. Traditioneel vindt die plaats tijdens de eerste volledige week van juni. Het is de bedoeling om via allerlei leuke activiteiten het grote publiek te laten kennismaken met bio. Ook dit jaar slaagde BioForum er weer in meer dan 100 activiteiten te verzamelen.
Bioboer Busschots In de velden van Koningshooikt kan je twee bioboeren ontmoeten: Koen en Stefan Busschots zijn broers en houden de boerderij, die zo’n 50 à 60 jaar geleden opgericht werd door hun ouders, draaiende. Koen staat in het veld, Stefan runt de snel groeiende winkel die zonder dat ze het beseften al een tijdje bezocht werd door Nathalie Hunter. In totaal bewerken de broers 12 hectare grond, keurig verdeeld tussen 6 hectare groenten en 6 hectare fruit. Een kwestie van teeltafwisseling, inperking van de risico’s op misoogsten want ook hier voelen ze de gevolgen van de klimaatopwarming en natuurlijk om een zo gevarieerd mogelijk aanbod in de winkel te hebben. Kersen, appelen, peren, bloemkolen, prei, pruimen, perziken, rabarber.. En uiteraard alles 100% biologisch. Aanvankelijk werd op de reguliere manier geteeld, maar door omstandigheden raakte de familie er meer
en meer van overtuigd dat er een andere en vooral gezondere en meer milieuvriendelijke manier van landbouwen moest bestaan. Zo is men bij de biolandbouw terechtgekomen. Ook het sociale aspect is belangrijk op de boerderij. Koen en Stefan werken samen met het OCMW van Antwerpen om op deze manier de 'zin' om te werken opnieuw te doen opflakkeren. Op zondag 6 juni gaat wijheizijweihij van start op de velden van Koen en Stefaan. Deze vernissage heeft plaats in samenwerking met BioForum. www.bioboer.net
7
“C’est un don de dieu” Nguène, Senegal - Het harde leven laat zijn sporen na en tekent groeven in het lichaam maar haar betoverende glimlach is ze nooit kwijtgeraakt. Margueritte Thiaw (52) is moeder van acht kinderen en heeft een persoonlijke missie. Ze labeurt van ’s morgens tot ’s avonds zodat haar kroost naar de universiteit kan. Ze hoopt dat minstens één van hen bij Aprovag aan de slag zal gaan, de organisatie van bananenproducenten in Tambacounda waar zijzelf als algemeen vertegenwoordigster van de vrouwen aangesteld is. voeden. Zo ging ze aan het experimenteren. Onrijpe bananen werden in stukken gesneden, gedroogd en geplet tot een fijn poeder. Samen met haar laatste kind werd ook de allereerste bananenbloem geboren. De plaatselijke dokter stond versteld van de goede toename van het gewicht van de baby zodat ook andere vrouwen dit voorbeeld gingen volgen.
Vredeseilanden en Aprovag
Met korte en krachtige slagen plet de vinnige vrouw bananen, ui en paprika in een grote houten vijzel. Straks staat ‘boules de bananes’ op het menu. Ze is trots op haar werk en op de recepten die vanuit haar eigen geest en handen ontsproten zijn. “Het is een gave van God”, vertelt ze met pretlichtjes in de ogen. “Op school wou men dat ik verder studeerde, maar door omstandigheden kon ik die weg niet volgen.”
8
Moeder van acht Margueritte behoort tot de weinige katholieken in Senegal. Haar ouders stelden haar voor aan een vriend van de familie. Op haar 24e trouwde ze en kreeg ze haar eerste kind. Haar jongste dochter is momenteel zeven en in alles herken je de kracht en vitaliteit van de moeder. Op haar 45e produceerde ze niet genoeg moedermelk meer om haar baby voldoende te
In de streek van Tambacounda worden veel bananen gekweekt, maar die bereiken zelden de Senegalese bevolking. Aprovag slaagde erin om de kwaliteit van de inheemse banaan sterk te doen toenemen zodat deze een plaats kon innemen op de lokale markten. Op dit moment telt Aprovag 1.050 leden waarvan eenderde vrouwen zijn. De organisatie neemt het politieke en economische lobbywerk voor zich, geeft informatieavonden aan zijn leden en zorgt ervoor dat de biobanaan naar waarde beoordeeld wordt. In 2006 werden Vredeseilanden en Aprovag partners zodat ze samen kunnen verder bouwen aan de nog lange weg die nodig is om uit te groeien tot een volwaardige professionele vereniging in de Senegalese bananenhandel.
Zakenvrouw Margueritte maakte voor het eerst kennis met Aprovag in ’88. Ze werd er aangesteld als verantwoordelijke van kleine groepen bananenproducenten en groeide door tot vice-
president. Met het weinige geld dat de vrouwen verdienen, moeten ze hun hele huishouden runnen. Door een goede banaan of zijn afgeleide producten op de markt te brengen, kan men een betere prijs bekomen. “Ik ben fier op het feit dat talloze vrouwen zich onbezoldigd inzetten op de akkers in de hoop hun kinderen een beter leven te kunnen bezorgen.” Dapper zet Margueritte haar betoog verder: “Mijn kinderen zijn opgegroeid tussen de bananen, zij zullen beter dan een ander weten waar er zich knelpunten bevinden en waar vernieuwingen en verbeteringen kunnen doorgevoerd worden, maar daarvoor moeten ze eerst hun studies afronden.” Ondertussen heeft de clevere zakenvrouw een nieuw product ontwikkeld: bananenzeep. “Dit heeft tot nu toe nog niemand gezien.” Trots tovert ze de bruinkleurige zeep tevoorschijn die eczeem en allergieën bij de kleintjes zou kunnen bestrijden.
Recepten Bananenfrieten, bananenchips, rijst van bananen, couscous van bananen, bananenpuree, bananenboulettes,… de recepten die met bananen vervaardigd kunnen worden zijn al niet meer op twee handen te tellen. Hoe traditioneel een land als Senegal ook mag zijn, nieuwigheden worden enorm geapprecieerd en uitgeprobeerd. Stiekem droomt Margueritte ervan dat deze Senegalese gerechten ook het Europese vasteland bereiken. Angelique Deserranno, Marlies Aerts & Annelies Van Peteghem
9
Feeding
the Cosmopolitan Chicken, 2010 Koen Vanmechelen i.s.m. landbouwer Dirk Draelants en Koningsmolen, Eliksem Museum M, Leuven Kunstenaar Koen Vanmechelen (Sint-Truiden, °1965) maakt een installatie in het tarweveld van Dirk Draelants, geïnspireerd op de boeddhistische gebedsvlaggen die in Tibet in het landschap gehangen worden. De vlaggen in het tarweveld in Eliksem tonen de portretten van kippen die ontstaan zijn in het zogenaamde Cosmopolitan Chicken Project. Een deel van de tarwe van het veld waarin de
10
installatie is opgesteld, is speciaal bestemd om de kippen van het project te voeren en het zo ook naar de toekomst symbolisch veilig te stellen. Al sinds 1998 kruist Koen Vanmechelen kippen vanuit het besef dat we bastaarden en kruisbestuivingen nodig hebben om voort te kunnen bestaan. Zijn project is onlosmakelijk verbonden
met de cross-over tussen kunst, wetenschap en filosofie. Wat ooit begon met een kruising tussen een Mechelse Koekoek en een Franse Bresse, resulterend in de Mechelse Bresse, is nu een omvangrijk ‘oeuvre’ van maar liefst 13 kruisingen met raskippen van over de gehele wereld.
teit. Zijn kunst is doordrongen van belangrijke thema’s als genetische manipulatie, klonen, globalisatie en het multiculturele. Zijn gedurfde expedities in de werelden van hedendaagse wetenschap, filosofie en ethiek resulteerden in verschillende internationaal erkende projecten.
Het centrale thema in het oeuvre van Koen Vanmechelen is diversi-
Zie www.koenvanmechelen.be
Justin,
kippenvriend uit Oost-Congo “Mijn favoriete dieren? Kippen!” zegt Justin overtuigd. “Ze noemen me hier in het dorp zelfs ‘le berceur des poules’ - diegene die de kippen in slaap wiegt - omdat ik vroeger bij mijn broedmachine sliep tot de kuikens uit hun eieren kwamen.” Justin is veearts en vader van vijf kinderen. Al jaren werkt hij voor de Congolese boerenorganisatie APAV, die ondersteund wordt door Vredeseilanden. Dankzij Justins passie voor dieren hebben honderden mensen terug een gezonde geit, een paar konijnen of kippen. “Tijdens de oorlog van een paar jaar geleden hebben gewapende bendes alle kippen, konijnen en geiten in onze dorpen opgegeten,” vertelt Justin. “Ook de soldaten van het Congolese leger, die amper betaald worden, kregen het advies van hun chefs om 'te eten bij de burgerbevolking'. Zo verloren de mensen hun spaarpotje. Want hier betalen we het schoolgeld met de verkoop van kippen of geiten. En als onze zonen willen trouwen, moeten ze het bedrag van tien geiten aan hun toekomstige schoonfamilie cadeau doen. Dat kleinvee is dus economisch en sociaal van groot belang.” APAV besloot daarom om een
kippenkwekerij op te starten. De enige professionele kwekerij van Oost-Congo zou het worden. In het begin reisden duizenden eendagskuikens over hobbelige wegen van Kampala, de hoofdstad van Oeganda, naar het kippenhok van Justin. Daar kregen ze de beste zorgen en groeiden ze uit tot gezonde kippen, klaar voor verkoop. APAV kon de bestellingen niet bijhouden. Een paar maand geleden ging Justin voor de laatste keer eendagskuikens halen in Kampala. Voor de laatste keer moest hij onderhandelen met de douaniers om zijn kuikens over de grens te krijgen. Want nu heeft hij een professionele broedmachine, annex waterkrachtcentrale, waarin hij meer dan 3000 eieren tegelijk kan uitbroeden. De verkoopprijs van een kip is gedaald omdat hij geen transportkosten meer heeft. Nu kunnen veel meer families terug een paar scharrelkippen kopen en er zelf mee kweken. Justin: “Ik zal wel regelmatig nog eens een paar kloeke hanen moeten invoeren om een sterk kippenras te behouden. Dan moet ik weer naar Kampala. Of verder. Kan iemand mij vertellen hoe ik raskippen uit België in Congo kan invoeren?”
11
12
Een tarweveld in Eliksem Dirk Draelants is akkerbouwer. Zijn velden liggen te midden van Eliksem, een deelgemeente van Landen. Hier in de vallei van de kleine Gete teelt hij tarwe, suikerbieten, wortelen, erwten, maïs,… In het midden van zijn tarweveld zal Koen Vanmechelen in juni een 8 meter hoge constructie neerplanten. Ondertussen blijft de tarwe groeien, de oogst is voorzien voor augustus. De installatie blijft nog staan tot september. Het tarweveld is gemakkelijk te bereiken via de Schabergstraat in Eliksem. Schuin tegenover het veld ligt Koningsmolen waar het beeld van kunstenaar Johan Creten te zien is.
Koningsmolen Koningsmolen is een bijzondere plek waar leren, leven en werken samensmelten in een unieke ervaring van geheel jezelf te kunnen worden, zijn en blijven met anderen... De mensen achter Koningsmolen zien een wereld waarin het samenspel tussen persoonlijke passie, maatschappelijk bewustzijn en elkaar versterkende vormen van samenwerken, van organiseren
zich vertalen in integrale organisaties en gemeenschappen. De Koningsmolen ligt op 1,5 hectare grond: een ruime binnenkoer, een permacultuurtuin, bron van rust en van eten, een weide, speelplaats voor mens en dier en een klaterend riviertje, fysieke voedingsbron van de watermolen, maar ook een heerlijke plaats om gewoon te vertoeven.
Johan Creten (Sint-Truiden, °1963) stelt op de binnenplaats van de Koningsmolen een bronzen beeld op dat als het ware de verheerlijking is van een andere kijk op natuur en cultuur. Het is een vervolg op of een herwerking van “Why does strange fruit always look so sweet?”, een beeld uit 1999. Die figuur kwam tot stand tijdens een werkverblijf in Monterrey, Villa de Garcia in Mexico.
Creten werd er beïnvloed door de enorme hoeveelheden dadels die hij overal op de grond zag liggen rijpen. In Mexico leerde hij ook de blauwe maïs kennen die er gebruikt wordt voor het maken van pannenkoeken en tortilla’s. In Koningsmolen wordt ‘Strange fruit’ omgeven door bakken vol van dit hier ‘vreemde gewas’ en zullen er wellicht ook blauwe pannenkoeken gebakken worden.
Foto: Daniel Infanger
Strange Fruit
13
Lucy + Jorge Orta
i.s.m. zuivelboerderij Baliehof Midden in het land van Permeke ligt Baliehof, een zuivelboerderij en kaasmakerij. Al 20 jaar maken Luc en Krista Callemeyn van de melk van hun koeien yoghurt, plattekaas, boter, karnemelk en desserten. De hele keten van koe tot consument wordt door Luc en Christa zelf in handen gehouden. Wordt er iets veranderd aan de voeding van de koe, dan vind je dat ook terug in de kaas. Voor wijheizijweihij krijgen ze Lucy + Jorge Orta op bezoek, een Brits-Argentijns kunstenaarsduo, dat in Parijs woont. Hun werk is wereldwijd te zien en ze namen deel aan de Biënnales van Venetië, Havana en Johannesburg. Lucy + Jorge Orta wonen in een oude melkfabriek en verzamelen al jaren melkverpakkingen van over de hele wereld. Hun precieze project is nog in ontwikkeling. Vast staat dat ze ook zullen tentoonstellen in het naburige Permekemuseum.
Koenraad Tinel
i.s.m. de families Dominique De Clerck, Chris De Dijn en Noël Debeuf,KULeuven, Museum M en de gemeente Galmaarden.
Koenraad Tinel (Gent, °1934) werkt in het kader van wijheizijweihij rond het thema Prima Mater, oermaterie, natuur, moeder, vrouw… waaruit cultuur ontstaat (ook agricultuur). Het project wil de mythische laag van onze cultuur op een verrassende, eigentijdse wijze exploreren in een oud, ruraal cultuurlandschap, met name het Landschap van de Congoberg en het Stiltegebied Dender-Mark. Sinds 1996 woont en werkt Koenraad Tinel in de oude hoeve Leysbroek in Vollezele (Pajottenland).
Prima Mater 14
Berlinde De Bruyckere Berlinde De Bruyckere (Gent, °1964) wil voor ‘wijheizijweihij’ in een oude boomgaard broodsculpturen installeren die in het najaar langzaam zullen vergaan en die daarmee de levenscyclus benadrukken. Het werk van Berlinde De Bruyckere geniet ruime bekendheid in binnenen buitenland, vooral sinds haar deelname aan de Biënnale van Venetië in 1999. In haar fragiele beelden en tekeningen is er steeds sprake van een diep doorvoeld beleven en verwerken van de haar omringende wereld. Daarbij heeft ze vanaf het eerste begin steeds een grote aandacht voor de ander en voor sociale misstanden aan de dag gelegd, wat ze op een indrukwekkende manier sculpturaal verwerkt. De boomgaard maakt deel uit van het biologisch-dynamisch tuinbouwbedrijf van Karel Houdmont en David de Jong en ligt net buiten het gezellige dorpje Dikkele, in de Zwalmstreek. www.ourobouros.be
15
VREDESEILANDEN NIEUWS | TIJDSCHRIFT VAN DE VZW VREDESEILANDEN | VERSCHIJNT IN JANUARI-APRIL-JUNI-AUGUSTUS-OKTOBER | EDITIE JUNI 2010 | JAARGANG 30 NR 4 | AFGIFTEKANTOOR 8500 KORTRIJK 1-2E AFD | P108038 | VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Luuk zonneveld, BLIJDE INKOMSTSTRAAT 50, 3000 LEUVEN
hoofdkantoor Vredeseilanden | Blijde Inkomststraat 50, 3000 Leuven | tel. ++32(0)16/31 65 80 | fax ++32(0)16/31 65 81 | E-mail en website: info@vredeseilanden.be | www.vredeseilanden.be | Rekeningnummer: 000-0000052-52 | vrijwilligerscoördinatoren: Nationaal Verantwoordelijke vrijwilligers: An Bosmans | Kaulillerweg 147, 3950 Bocholt | Tel 089/77.49.33 | 0496/27.79.17 | an.bosmans@ vredeseilanden.be | Vrijwilligerscoördinator Regio West-Vlaanderen: Werner Musenbrock | Guido Gezellestraat 42, 9050 Ledeberg | Tel: 0474/87.54.59 | werner.musenbrock@vredeseilanden.be | Vrijwilligerscoördinator Regio Antwerpen: Filip Cuypers | Elshage 10, 2850 Boom | Tel: 0485/57.54.66 | Vrijwilligerscoördinator Regio Oost-Vlaanderen: Arianne De Caluwe | Veldeken 1, 9240 Zele | arianne.decaluwe@ vredeseilanden.be | Tel: 0478/26.42.12 | Vrijwilligerscoördinator Regio Vlaams-Brabant: Hannelore Tyskens | hannelore.tyskens@vredeseilanden. be | Tel:0494/10.87.43 | Vrijwilligerscoördinator Regio Limburg: Wim Vandenbrouck | Tel: 0494/26.87.65 | wim.vandenbrouck@vredeseilanden.be | Voor leerkrachten en scholen: Bert Wallyn | Tel: 016/31.65.80 | bert.wallyn@vredeseilanden.be | FOTO’S COVER: Patrick De Spiegelaere | FOTO’S PAG 3,5,7,12: Tantyo Bangun | TEKSTCORRECTIE: Rita Van Goethem | HOOFDREDACTIE: Frederieke Duchateau | LAY-OUT: theparkinglot.com | PAPIER: Dit magazine wordt gedrukt op gerecycleerd papier
Belgie/Belgique PB/PP BC 6712
De installatie in het Permekemuseum is te bezoeken op de openingsdagen van het museum vanaf 10 juli tot eind augustus www.baliehof.be
Koenraad Tinel & de families Dominique De Clerck, Chris De Dijn en Noël Debeuf, KULeuven, Museum M en de gemeente Galmaarden
KALENDER Nathalie Hunter & Koen en Stefan Busschots Oneness Mechelbaan 133, 2500 Koningshooikt Elke dag te bezoeken van 6 juni tot 12 september www.bioboer.net
Johan Creten & Koningsmolen
Why does Strange Fruit always look so sweet? Brouwerijstraat 68, 3400 Eliksem Te bezoeken op zondag 27 juni om 15u (opening), zondag 11 juli van 11u tot 16u, zondag 1 augustus van 11u tot 16u, zondag 22 augustus van 11u tot 16u, zondag 12 september, of op afspraak In samenwerking met Museum M, Leuven www.kingsmill.be
Koen Vanmechelen & Dirk Draelants
Feeding the Cosmospolitan Chicken, 2010 Het tarweveld ligt aan de Shabergstraat, 3400 Eliksem Elke dag te bezoeken van 20 juni tot 12 september In samenwerking met Museum M, Leuven
Prima Mater Leysbroek en omgeving, Repingestraat 91, 1570 Vollezele Iedere zondag te bezoeken vanaf 11 juli tot en met 3 oktober, van 13u tot 18u
Berlinde De Bruyckere & Karel Houdmont en David de Jong Ourobouros In samenwerking met S.M.A.K., Gent Oktober 2010
U kan de kunstwerken en installaties vrij bezoeken, of langskomen op speciale momenten. Volg alles op onze website: www.vredeseilanden.be/wijheizijweihij
Koningshooikt
Jabbeke Munkzwalm Vollezele
Eliksem
Lucy + Jorge Orta & Luc en Krista Callemeyn
De Baliehof, Gistelsteenweg 577, 8490 Jabbeke In samenwerking met het Permekemuseum, Gistelsteenweg 341, 8490 Jabbeke
Met dank aan:
I.s.m.:
191 landen ondertekenden een akkoord om tegen 2015 de armoede in de wereld te halveren. Voer samen met de Vlaamse Noord-Zuidbeweging actie om de politici aan hun belofte te herinneren én de lat hoger te leggen. www.detijdloopt.be Armoede moet de wereld uit!