VU ACADEMY OF SOCIAL SCIENCES
POSTACADEMISCH ONDERWIJS CURSUSAGENDA 2015
In alle cursussen slaan we een brug tussen wetenschap en praktijk.
VU ACADEMY OF SOCIAL SCIENCES | VOORWOORD Onze omgeving stelt ons steeds voor nieuwe uitdagingen – zeker nu. De maatschappij verandert. Organisaties veranderen. Verschillende werkelijkheden bestaan naast elkaar. De crises in de wereld vragen om een nieuwe aanpak. Creatief. Onorthodox.
hoogleraren, docent-wetenschappers van topniveau en gastsprekers. Onze cursussen zijn een combinatie van de nieuwste theoretische inzichten, casuïstiek van deelnemers, en onderlinge intervisie. In alle cursussen slaan we een brug tussen wetenschap en praktijk. Ons aanbod concentreert zich rondom de thema’s besturen, organiseren, analyseren, geven, en samenleven. In 2015 verzorgen we rondom deze thema’s ruim dertig cursussen en collegereeksen, en vijf complete leergangen. Deze leergangen zijn op elkaar afgestemde cursus- of collegereeksen, die samen een complete postacademische opleiding vormen. Bijna alle cursussen binnen deze leergangen kunt u ook los volgen.
Wat doet u om grip te krijgen op deze dagelijkse, dynamische realiteit? Om complexiteiten te duiden en bloot te leggen? Een antwoord is uw kennis verdiepen en reflecteren op uw eigen functioneren en werkpraktijk. Dat levert inzichten op waardoor u effectiever om kunt gaan met onverwachte en complexe situaties. Waardoor u innovatiever wordt in uw oplossingen.
In deze brochure vindt u ons jaaraanbod. Wilt u meer weten, zoekt u een opleiding op maat of bent u benieuwd naar cursussen die in ontwikkeling zijn? Kijk dan op onze website www.fsw.vu.nl/vass of neem contact met ons op. Hopelijk tot ziens!
Ruimte voor verdieping en reflectie vindt u bij de VU Academy of Social Sciences. U krijgt er kleinschalig, intensief postacademisch onderwijs van
Prof. dr. Marcel Veenswijk Voorzitter Wetenschappelijke Raad
www.fsw.vu.nl/vass
LEERGANGEN BESTUREN LEERGANG PROFESSIONAL GOVERNANCE Sturingsvraagstukken worden steeds complexer; klassieke sturingsmodellen werken niet meer. Hoe geeft u – in die veranderende context – vorm aan beleidsontwikkeling, uitvoering en toezicht? Steeds vaker gebeurt dat samen met andere partijen. Met andere overheden, met de markt, met het middenveld en met de burger. Deze leergang stimuleert u om innovatief te reflecteren op de uitdagingen van de komende jaren. U richt de leergang Professional Governance geheel naar uw eigen behoefte in met cursussen over besturen in een veranderende omgeving, toezicht, veiligheid en vertrouwen, kwaliteit en integriteit, filantropie, en identiteit en leiderschap. De leergang is bedoeld voor leidinggevenden in de (semi)publieke sector met minimaal vijf jaar werkervaring. U bent toe aan een volgende stap in uw loopbaan of hebt behoefte aan reflectie op uw werk en werkomgeving.
ORGANISEREN LEERGANG ORGANISATIEVRAAGSTUKKEN EN MANAGEMENTDILEMMA’S Deze leergang gaat over complexe organisationele processen, en over interacties en dynamiek tussen individuen en groepen en teams. Door afwisselend te focussen op microprocessen en macro-ontwikkelingen leert u de ontwikkelingen in uw organisatie beter te duiden. Ook ontdekt u nieuwe manieren om op deze ontwikkelingen in te spelen. U kunt de leergang naar uw eigen behoefte inrichten met cursussen over interventie bij organisatieverande-
ring, crossculturele samenwerking, sociale media en netwerken, cultuur en zingeving, diversiteit, fouten en leren, en coöperatie en competitie. De leergang Organisatievraagstukken en Managementdilemma’s is bedoeld voor professionals met vijf tot tien jaar werkervaring. U werkt in sectoren met sterke institutionele invloeden en hebt behoefte aan inzicht in de complexe processen die zich binnen uw organisatie afspelen.
ANALYSEREN LEERGANG TOEGEPAST ONDERZOEK IN HET SOCIAAL DOMEIN Onderzoek is al lang niet meer het exclusieve domein van universiteiten, onderzoeksbureaus en grote opdrachtgevers. Steeds vaker voeren lagere overheden en lokale of regionale organisaties zélf onderzoek uit, of sturen ze onderzoek aan. Vaak ook maken zij gebruik van bestaande onderzoeken om hun eigen praktijk te toetsen of te verbeteren. Dit vraagt van medewerkers het nodige inzicht in de ins and outs van onderzoek. Van beleidsevaluaties tot effectiviteitsstudies, van het lezen of schrijven van een onderzoeksontwerp tot het trekken of beoordelen van conclusies. Wilt u zich meer vertrouwd voelen bij het uitvoeren, beoordelen of benutten van onderzoek? Deze leergang biedt u een compleet programma. De leergang is speciaal gericht op medewerkers in het sociaal domein (werk, zorg, inkomen en welzijn). Het programma bestaat uit drie modules die in één jaar worden aangeboden: Toegepast Onderzoek en de Hedendaagse Verzorgingsstaat, Onderzoek Doen in het Sociaal Domein en Onderzoek Uitbesteden In Het Sociaal Domein. Hierin staan voorbeelden uit de werkpraktijk van de deelnemer centraal, zowel in de bijeenkomsten als in de opdrachten.
GEVEN LEERGANG PHILANTHROPIC STUDIES In de leergang Philanthropic Studies verdiept en verbreedt u uw kennis van filantropie. De leergang richt zich speciaal op professionals die werken in en met de filantropische sector. U leert kritisch te reflecteren op het handelen in het filantropisch werkgebied; daarnaast biedt de leergang u handvatten voor de praktijk. De leergang bestaat uit de modules Introductie in de Filantropiewetenschap, Geschiedenis en Filosofie van de Filantropie, Management en Marketing van Maatschappelijke Organisaties, Financiering en Beleggen, Evalueren, en Juridische Aspecten van de Filantropische Sector.
LEERGANG BESTUREN VAN FILANTROPISCHE FONDSEN Hoe draagt u effectief bij aan het bestuur van filantropische fondsen en non-profitorganisaties? In deze leergang verdiept u uw bestuurlijke kennis tijdens 8 thematische bijeenkomsten. Zo leert u in korte tijd hoe u als bestuurder de kwaliteit, effectiviteit en impact van het desbetreffende fonds vergroot. De leergang bestaat uit de modules Het Domein van de Filantropie, Het Besturen van (Vermogens)Fondsen, Vermogensbeheer en Financieel Beheer, en Interventie en Impact. De leergang is bedoeld voor iedereen die zitting wil nemen in het bestuur van een filantropisch (vermogens)fonds, stichting of vereniging, maar is ook geschikt voor huidige bestuursleden.
www.fsw.vu.nl/vass
CURSUSAGENDA 2015 | VU ACADEMY OF SOCIAL SCIENCES
MODULE
INHOUD
PRAKTISCHE INFORMATIE
BESTUREN LEERGANG PROFESSIONAL GOVERNANCE GOVERNANCE IN EEN VERANDERENDE OMGEVING
De omgeving waarin bestuurders werken, verandert snel. Middelen worden schaarser en traditionele bestuurders worden minder krachtig. Zij moeten hun bestuur afstemmen met verschillende spelers: private organisaties, andere bestuursniveaus en burgers van wie steeds meer eigen verantwoordelijkheid wordt verwacht. U analyseert uw strategieën en ontdekt mogelijke alternatieven. Hoe construeren we een antwoord op deze uitdagingen?
Start: 9 januari 2015 Duur: 4 middagen Kosten: € 1.500,-
STRATEGIEËN VAN VEILIGHEID EN VERTROUWEN
Veiligheid is een belangrijk, actueel maatschappelijk thema. Uitgangspunt van deze module is dat de focus op veiligheid te maken heeft met onze complexe netwerksamenleving. Daarin bestaat een neiging om veel te controleren. Maar wat betekent dat voor het onderlinge vertrouwen? Het accent ligt op criminaliteit en overlast, maar ook andere veiligheidsthema’s komen in de module aan de orde.
6 maart 2015 Start: 4 middagen Duur: Kosten: € 1.500,-
KWALITEIT EN INTEGRITEIT VAN BESTUREN
Integriteit is van groot belang voor de kwaliteit van besturen. Maar wat is integriteit? Wat gaat er mis bij integriteitsschendingen, hoe komen we daarachter en welke instrumenten en organisaties helpen om integriteit te beschermen? Bovendien moet bestuur niet alleen integer zijn, maar ook democratisch, rechtmatig, effectief en efficiënt. Die waarden conflicteren vaak. Hoe gaan bestuurders daarmee om?
17 april 2015 Start: 4 middagen Duur: Kosten: € 1.500,-
OVERHEID EN FILANTROPIE
In de totstandkoming van publieke goederen speelt participatie door burgers en maatschappelijke organisaties een steeds belangrijkere rol. In deze module staat die veranderende rol centraal. Ook besteden we aandacht aan hoe beleid kan worden ontwikkeld om particulier initiatief te stimuleren. Welke ervaringen hebt u met de filantropische sector?
17 april 2015 Start: 4 middagen Duur: Kosten: € 1.500,-
INTERN EN EXTERN TOEZICHT
Politiek en maatschappelijk is er een roep om meer en beter toezicht. Tegelijkertijd wordt geklaagd over hoge regeldruk. In deze module kijken we kritisch naar de uitdagingen van intern toezicht (door raden van toezicht) en extern toezicht (door inspecties en marktautoriteiten). Wat is hun onderlinge relatie? En welke rol spelen interne control- en auditsystemen?
Start: 4 september 2015 Duur: 4 middagen Kosten: € 1.500,-
Kiezen voor ethisch, publiek leiderschap: dat kan uw strategie zijn binnen de unieke context van het veranderende openbaar bestuur. In deze module krijgt u als (toekomstig) leidinggevende inzicht in leiderschap als strategie. Hoe kunt u de identiteit van publieke organisaties ontwikkelen en uitdragen? En hoe stimuleert u de motivatie van uw medewerkers om de publieke zaak te dienen?
6 november 2015 Start: 4 middagen Duur: Kosten: € 1.500,-
PUBLIEKE IDENTITEIT EN LEIDERSCHAP
www.fsw.vu.nl/vass
MODULE
INHOUD
PRAKTISCHE INFORMATIE
ORGANISEREN LEERGANG ORGANISATIEVRAAGSTUKKEN EN MANAGEMENTDILEMMA’S INTERVENTIE BIJ ORGANISATIEVERANDERING
Veel veranderingstrajecten in organisaties zijn niet succesvol. Hoe komt dat? Vaak worden interventies en organisatieveranderingen aangepakt vanuit klassieke ideeën over organisaties als ‘stuurbare machines’. In deze module krijgt u meer inzicht in de beperkingen van het ‘machinedenken’. U leert nieuwe, effectieve manieren om tegen organisaties en veranderingsprocessen in organisaties aan te kijken.
Start: 9 januari 2015 Duur: 6 middagen Kosten: € 1.850,-
COÖPERATIE EN COMPETITIE IN ORGANISATIES
In deze module worden theorieën en inzichten uit de sociale -, en arbeids & organisatiepsychologie behandeld. Centraal staat het spanningsveld tussen coöperatie en competitie in organisaties: in hoeverre en op welke wijze kunnen belangen, interesses en kwaliteiten van individuele personen in (arbeids) organisaties parallel lopen met belangen, doelen en kenmerken van die (arbeids)organisatie?
20 maart 2015 Start: 6 middagen Duur: Kosten: € 1.850,-
SOCIALE MEDIA EN NETWERKEN IN ORGANISATIES
Sociale netwerken binnen organisaties bevorderen kennisuitwisseling en innovatie, en netwerken tussen organisaties leiden vaak tot nieuwe kansen zoals allianties, spin-offs en informele samenwerkingsverbanden. Het bevorderen van samenwerking en kennisdeling in sociale netwerken in en tussen organisaties is dan ook een belangrijk middel voor organisaties om sterk te staan. Hoe is dit bij uw organisatie?
Start: 22 mei 2015 Duur: 6 middagen Kosten: € 1.850,-
CULTUUR EN ORGANISATIE: ZINGEVING EN ZINSBELEVING
In deze module leert u welke rol cultuur inneemt in organisaties en op welke manieren organisatieleden uiting geven aan deze cultuur. Centraal hierbij staat de vraag: hoe geven verschillende actoren in organisaties hun positie en functioneren zin of betekenis? En hoe beïnvloedt dit hun handelen?
4 september 2015 Start: 6 middagen Duur: Kosten: € 1.850,-
FOUTENCULTUUR EN DE LERENDE ORGANISATIE
U maakt kennis met recente wetenschappelijke inzichten over fouten: welke fouten maken organisaties en hoe leren zij daarvan? Aan de hand van voorbeelden uit high reliability-organisaties – waar het zelden misgaat, maar fouten grote gevolgen hebben – kijken we naar de oorzaken van fouten. Hoe kunnen organisaties deze niet verhullen, maar juist gebruiken om van te leren.
30 oktober 2015 Start: 6 middagen Duur: Kosten: € 1.850,-
www.fsw.vu.nl/vass
MODULE
INHOUD
PRAKTISCHE INFORMATIE
ANALYSEREN LEERGANG TOEGEPAST ONDERZOEK IN HET SOCIAAL DOMEIN TOEGEPAST ONDERZOEK IN HET SOCIAAL DOMEIN
ALLEEN ALS LEERGANG TE VOLGEN
Van beleidsvragen komen tot gedegen onderzoek en adequate aanbevelingen, adviezen en conclusies. Hoe werkt dat in het sociaal domein? Daarover gaat Toegepast onderzoek in het sociaal domein, een leergang voor medewerkers in het sociaal domein (werk, zorg, inkomen en welzijn) die zich bezighouden met het uitvoeren, beoordelen of benutten van onderzoek. In drie modules verdeeld over het hele jaar maakt u kennis met de nieuwste inzichten rondom toegepast onderzoek, wordt u begeleid bij het uitvoeren van uw eigen onderzoek én krijgt u praktische handvatten mee voor uw rol als opdrachtgever van onderzoek. Academische vorming, eigen casuïstiek, discussie en reflectie met peers vormen de kern van deze leergang.
Start: Duur:
KWANTITATIEVE METHODEN EN ANALYSE
U leert gegevens uit bijvoorbeeld interviews, enquêtes, notulen en jaarverslagen systematisch te verzamelen, verwerken en beschrijven. Ook theoretische uitgangspunten komen aan de orde, maar de nadruk ligt op praktische vaardigheden. In deze module werken we met het programma SPSS.
Start: 9 januari 2015 Duur: 6 middagen Kosten: € 1.850,-
KWALITATIEVE METHODEN EN ANALYSE
In interactieve bijeenkomsten leert u hoe u kwalitatieve onderzoeksmethoden toepast in werksituaties. Daarbij komen verschillende kwalitatieve onderzoeksmethoden aan bod, zoals (participerende) observatie, interviews en document- en discoursanalyse. Om aan te sluiten op uw beroepspraktijk, put u bij veel opdrachten uit uw eigen werkervaring. In deze module werken we met de ATLAS.ti-software.
Start: 4 september 2015 Duur: 6 middagen Kosten: € 1.850,-
ANALYSEREN
februari 2015 kalenderjaar 2015 Kosten: € 6.000,-
LOSSE CURSUSSEN
GEVEN LEERGANG PHILANTROPIC STUDIES INTRODUCTIE IN DE FILANTROPIEWETENSCHAP
U krijgt een inleiding in de wetenschappelijke wereld van de filantropie. Wat zijn actuele en toekomistige ontwikkelingen in de filantropische sector? In welke context kunnen we deze ontwikkelingen plaatsen? Verder besteden we aandacht aan onderzoek en theorievorming over de inzet van burgers, het maatschappelijke middenveld en het bedrijfsleven bij het creëren van collectieve doelen.
6 januari 2015 Start: 8 avondcolleges Duur: Kosten: € 1.250,-
GESCHIEDENIS EN FILOSOFIE VAN DE FILANTROPIE
In deze colleges leert u meer over de huidige filantropische sector binnen een historische context. We besteden aandacht aan filosofische aspecten rondom filantropie en bespreken we welke rol filantropie en filantropische organisaties hebben gespeeld door de eeuwen heen.
9 maart 2015 Start: 8 avondcolleges Duur: Kosten: € 1.250,-
www.fsw.vu.nl/vass
MODULE
INHOUD
PRAKTISCHE INFORMATIE
GEVEN LEERGANG PHILANTROPIC STUDIES MANAGEMENT EN MARKETING VAN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES
Hoe draagt u succesvol bij aan het management van maatschappelijke organisaties? In deze module maakt u kennis met succesfactoren en strategieën voor middenveldorganisaties. U leert hoe u organisatievraagstukken systematisch analyseert en aanpakt. Ook gaat de module in op stakeholdermanagement en op de marketing van maatschappelijke organisaties. De module is gebaseerd op wetenschappelijke theorieën over het managen van maatschappelijke organisaties.
Start: 12 mei 2015 Duur: 8 avondcolleges Kosten: € 1.250,-
FINANCIERING EN BELEGGEN
In deze module verdiept u zich uitgebreid in het vermogensbeheer van filantropische organisaties. Wat is de bestuurlijke context rond het financieel beleid? Welke wet- en regelgeving en gedragscodes komen kijken bij vermogensbeheer? In deze module komen ook recente ontwikkelingen aan bod op het gebied van impact investment en mission related investeren.
1 september 2015 Start: 4 avondcolleges Duur: Kosten: € 600,-
EVALUEREN
Vragen rondom de ‘impact’ van projecten komen steeds hoger op de agenda. Om die te kunnen beantwoorden, is het steeds belangrijker om projecten te evalueren. In deze module maakt u kennis met verschillende manieren om een gedegen evaluatie op te zetten. Welke manier is het meest geschikt voor uw organisatie? Ook gaat de module in op dilemma’s bij de evaluatie.
Start:
JURIDISCHE ASPECTEN VAN DE FILANTROPISCHE SECTOR
In deze module verdiept u uw juridische vakkennis, gericht op de filantropische sector. Aan de orde komen onder andere stichtingen- en verenigingenrecht, bestuursmodellen voor filantropische organisaties, nalatenschappen en filantropie, en de actueelste fiscale aspecten van de filantropie. Uiteraard komt in de collegereeks ook de Geefwet aan bod.
3 november 2015 Start: 8 avondcolleges Duur: Kosten: € 1.250,-
LEERGANG BESTUREN VAN FILANTROPISCHE FONDSEN
29 september 2015 Duur: 4 avondcolleges Kosten: € 600,-
ALLEEN ALS LEERGANG TE VOLGEN. KOSTEN: € 2.500,-
HET DOMEIN VAN DE FILANTROPIE
U krijgt een inleiding in de filantropische sector en in de rol die verschillende organisaties daarin spelen. Wat zijn actuele en toekomstige ontwikkelingen in de filantropische sector? In welke context zijn deze ontwikkelingen te plaatsen? En welke rol spelen filantropische fondsen hierin?
Start: Duur:
8 januari 2015 2 avondcolleges
HET BESTUREN VAN (VERMOGENS)FONDSEN
Wat zijn de verschillende manieren waarop een (vermogens)fonds kan worden gemanaged? Hoe kunt u een profiel van bestuursleden opstellen; aan welke kwaliteiten moet u dan aandacht schenken? Hoe zit het met de bestuurdersaansprakelijkheid? En hoe kan in een niet-commerciële context toch bedrijfsmatig worden gewerkt?
Start: Duur:
5 maart 2015 2 avondcolleges
VERMOGENSBEHEER EN FINANCIEEL BEHEER
In deze colleges leert u meer over vermogensbeheer, toegespitst op filantropische (vermogens) fondsen. We behandelen de bestuurlijke context rondom het financieel beleid, en de relevante wet- en regelgeving en gedragscodes die bij vermogensbeheer komen kijken.
Start: Duur:
21 mei 2015 2 avondcolleges
INTERVENTIE EN IMPACT
Steeds meer (vermogens)fondsen worden geconfronteerd met de behoefte om projecten zorgvuldig te evalueren. Hoe kunt u de maatschappelijke impact van uw projecten evalueren en aantoonbaar maken, zodat u uw geldschieters of achterban goed kunt informeren? In deze module leert u meer over het opzetten en evalueren van projecten.
Start: Duur:
10 september 2015 2 avondcolleges
www.fsw.vu.nl/vass
INHOUD
STARTDATUM
INTRODUCTIE IN DE GERONTOLOGIE
Deze module introduceert u in de grondslagen van de gerontologie. U leert wat de heersende theorieën in de gerontologie zijn en u krijgt grondig inzicht in de demografische ontwikkelingen op Europees en nationaal niveau. Aan bod komen thema’s als geschiedenis van de gerontologie, controverses rondom ouder worden, en actuele debatten in de sociale gerontologie.
Start: 20 maart 2015 Duur: 6 middagen Kosten: € 1.850,-
SUCCESVOL OUDER WORDEN
U verdiept uw kennis van de sociale en politieke praktijken rondom een ouder wordende populatie. We besteden aandacht aan de historische ontwikkeling van het begrip succesvol ouder worden, de relatie met het Europese welvaartssysteem, maatschappelijke participatie, informele netwerken, eenzaamheid en isolatie, en werk en pensionering.
Start: 30 oktober 2015 Duur: 6 middagen Kosten: € 1.850,-
CURSUS
SAMENLEVEN LOSSE CURSUSSEN
Alle cursussen die binnen een leergang worden aangeboden kunt u ook los volgen, tenzij anders aangegeven. Alle data en prijzen zijn onder voorbehoud van wijzigingen. Ga voor de meest actuele gegevens naar www.fsw.vu.nl/vass.
CONTACT VRAGEN? Hebt u vragen? Of zoekt u een passende cursus of een opleiding op maat? Neem dan contact op met onze coördinator postacademisch onderwijs. CONTACT Telefoon: 020 598 7497 / 020 598 3004 E-mail: vass.fsw@vu.nl Internet: www.fsw.vu.nl/vass Twitter: @vass_fsw LinkedIn-groep: VU Academy of Social Sciences
BEREIKBAARHEID EN PARKEREN U vindt de VU Academy of Social Sciences in het Metropolitangebouw, aan de Buitenveldertselaan 3 tegenover het hoofdgebouw van de VU. Het is gemakkelijk te bereiken met het openbaar vervoer en de auto. De ingang van het Metropolitangebouw bevindt zich naast de tramhalte De Boelelaan/ VU en op loopafstand van station Amsterdam Zuid. Komt u met de auto? Informatie over parkeren vindt u op www.parkerenbijvu.nl.
POSTADRES Vrije Universiteit, FSW VU Academy of Social Sciences De Boelelaan 1081 1081 HV Amsterdam BEZOEKADRES Vrije Universiteit, gebouw Metropolitan 3de verdieping, kamer Z-315 Buitenveldertselaan 3 1082 VA Amsterdam
www.fsw.vu.nl/vass