Dropzone december 2013

België - Belgique P.B.

VVJ - Ossenmarkt 3 - 2000 Antwerpen ∫ P206352 december 2013 ∫ Jaargang 22 nr. 5 ∫ verschijnt 5x per jaar: feb - apr - jun - sep - dec

2000 Antwerpen Groenplaats

dropzone BC1697

T i jdschrif t voor lok a a l jeugdbeleid

je ugdb e l e id

p08

Kruisbestuiving kinderopvang en jeugd M JP 2 014 -2 01 9

FAQ’s beleidsprioriteiten jeugd

P06

architectuur als bindmiddel p12

EDITO Edito 2014: nu al een crucia al ja ar!

Na de verkiezingen in 2012 en het planningsjaar van het meerjarenplan in 2013 zou je het niet meteen verwachten maar toch, ook 2014 belooft weer een spannend en cruciaal jaar te worden. Ik blik even met u vooruit.

Vooreerst zijn er verkiezingen. We kiezen voor het Vlaamse, federale en Europese niveau samen, wat deze verkiezingen evenwaardig maakt qua belang aan de lokale verkiezingen.

Een nieuwe (of dezelfde?) minister van jeugd, maar ook nieuwe (of dezelfde?) ministers voor integratie, veiligheid, stedenbeleid, welzijn, cultuur, sport… en vele andere thema’s met impact op de leefwereld van kinderen en jongeren. Ook VVJ, als vereniging met een decretale taak, wacht in spanning af welke ministers hun stempel zullen drukken.

Hoe dan ook: in onze rol op Vlaams niveau primeert het lokale niveau als belangrijke (belangrijkste!) actor voor meer, beter en breder jeugdbeleid. Want jeugdbeleid, dat leeft en maak je lokaal.

Over VVJ gesproken, 1 januari is de aftrap van onze volgende beleidsperiode. Na de beleidsnota werd een beheersovereenkomst opgemaakt met Vlaanderen. Met daarin verschillende nieuwe initiatieven, zonder uiteraard de duurzaam opgebouwde succesformules overboord te gooien (Zet onze Vormingsdriedaagse op 12, 13 en 14 maart al in je agenda!).

En last but not least, u start op 1 januari met de uitvoering van het meerjarenplan met een straf jeugdbeleid hopelijk als één van de doelen. Wij hopen dat kinderen, jongeren en jeugdwerk cyclisch en gemeend bij het beleid worden betrokken. Want jeugdbeleid, dat maak je lokaal, net omdat je daar in nauw overleg kan treden met de kernspelers.

Vlaamse beleidsprioriteiten Jeugd M JP 2 014 -2 01 9

06

04 o v e r v v j 26 v o o r u b e k e k e n

Verder nog in deze Dropzone: ∫∫ Creatief met de crisis (p16)

27 c o l o f o n

∫∫ Kruisbestuiving jeugd en kinderopvang (p8) ∫∫ Architectuur als bindmiddel voor geïntegreerd beleid (p12)

28 u i t s m i j t e r Kaï Van Nieuwenhove directeur VVJ vzw

Ps: Een prettig 2014 gewenst!

2

Edito

Kinderopvangbeleid en jeugd als partner je u gdb e l e id

06

MJP 2014-2019

Vlaamse beleidsprioriteiten Jeugd

08 16

Enkele veelgestelde vragen

08

12

Architectuur als bindmiddel in Oostkamp p r a k t i jk v oorb e e l d

ACTUEEL

Creatief met de crisis Elk nadeel heb zijn voordeel en ’t is maar hoe je het bekijkt, dat geldt ook voor crisistijden!

J EUGDBELEID

Lokaal beleid kinderopvang en jeugd als partner

19

FOTOREPORTAGE

Plan-Kuren 2013

Wingene en Schoten doen het zo!

In laatste rechte lijn naar het meerjarenplan!

PRAKTI J KVOORBEELD

BELEIDSPARTICIPATIE

Architectuur als bindmiddel voor geïntegreerd beleid OostCampus, schoolvoorbeeld van een doordachte visie op samenwerking

20

Jeugdraad afgeschaft in Ranst

Ranst grijpt de nieuwe legislatuur aan om beleidsparticipatie nieuw leven in te blazen

Inhoud

3

21

12

21 Actueel

Over Roma in je jeugdbeleid Een kennismaking

23

24

FACEBOOK

VVJ en jeugddiensten Blijf offline mee met wat er online beweegt!

D a g b o e k va n e e n jeugdconsulent

Amy Bousard

Zet zich enthousiast in voor Brusselse ketjes op de jeugddienst van Anderlecht

over

Buitenspeeldag 2014

Coördineer jij de vak antiewerking, het speelplein en/of het Grabbelpasprogramma?

Waar kunnen en mogen kinderen buiten spelen in jouw gemeente?Kunnen kinderen die plaatsen ook veilig en gemakkelijk zelf bereiken? In welke buurten of wijken zijn er blinde vlekken? En kennen kinderen en jongeren de buitenspeelplekken? De Buitenspeeldag zet deze vragen allemaal in de kijker!

Dan is de CO2 basismodule iets voor jou! Begin 2014 organiseren we deze basismodule van vijf vormingsdagen.

De basismodule omvat pedagogische, praktische en organisatorische thema’s die komen kijken bij een kwaliteitsvolle kinder- en tienerwerking:

Op 2 april 2014 organiseren gemeenten en organisaties overal te lande de intussen zevende editie van de Buitenspeeldag! Een initiatief van de Vlaamse overheid en zenders Ketnet en Nickelodeon die van 13u tot 17u op zwart gaan en kinderen en jongeren aansporen om naar buiten te gaan. We hopen op een nieuw record deelnemende gemeenten, dus wie zich nog niet registreerde, rep je naar http://buitenspeeldag.vvj.be/.

∫∫ hoe kijk je naar vrije tijd en hoe

∫∫

Meer info Vragen? stel ze via info@buitenspeeldag.be of 03 821 06 06.

∫∫ ∫∫ ∫∫ ∫∫ ∫∫

kijken kinderen en jongeren ernaar? wat is de plaats van spelen in vrije tijd en binnen vakantiewerkingen? hoe werkt het ‘vernieuwde’ gemeentelijk apparaat en hoe krijg je jouw strategisch beleid verkocht? hoe ga je binnen je werking beleidsmatig te werk? hoe ga je om met animatoren? met welke wetgeving moet je allemaal rekening houden? ...

∆

Praktisch dinsdag 7, 14, 21 en 28 januari en 4 februari Van 9u30 tot 16u30 afwisselend bij VDS, Lange Ridderstraat 22, 2800 Mechelen en bij VVJ, Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen Als VVJ lid betaal je 300 euro voor de basismodule en 75 euro voor een dag (2 sessies)

© amodiovalerio verde

Niet-leden betalen 400 euro voor de basismodule, en 95 euro voor een dag (2 sessies)

S c h r i j f j e i n v i a w w w.v v j . b e !

∆

Meer info VVJ Jitske, 03 821 06 02 of jverwimp@vvj.be

Nieuwja arsrecep tie op 24 januari VVJ nodigt jou uit op de nieuwjaarsreceptie die we samen met de Ambrassade, JINT, het Kenniscentrum Kinderrechten en de Kinderrechtencoalitie organiseren. Noteer alvast in je agenda: vrijdag 24 januari vanaf 17u Mundo B, Edinburgstraat 26, 1050 Brussel.

Grabbelpasmateria al Je pasjes, folders, affiches, t-shirts, sweaters, hoodies… en de setjes kleurpotloden worden deze week bij je geleverd! Meer weten over je bestelling? Contacteer VVJ Sofie, 03 821 06 06.

∆

∆

4

ov er v vj

over

Ma ak kennis met ellen!

vormingsKALENDER

∫∫ N a a m : Ellen De Grauwe ∫∫ F u n c t i e : lokale ondersteuning provincie Antwerpen – animatie & programmatie

∫∫ R o o t s : Oorspronkelijk van Merchtem

∫∫

∫∫

∫∫ ∫∫ ∫∫ ∫∫ ∫∫

city maar na verhuisgependel tussen Gent en Antwerpen – toch voor de Arteveldestad gekozen: een huis onder constructie in de levendige Brugse Poort. (wie verbouwerstalent heeft mag zich melden) P r o f e s s i o n e e l v e r l e d e n : verliet na net geen 5 jaar dienst haar stoel in jeugddienst Dendermonde voor VVJ. Na haar studies Sociaal cultureel werk en master sociaal werk was dit haar eerste vaste job. Tijdens die eerste werkervaring werd ze ondergedompeld in het jeugdwerk en kreeg ze de smaak te pakken om zich voor kinderen en jongeren in te zetten.

Ze blikt met een warm gevoel en zeer veel mooie herinneringen terug op alle fantastische activiteiten, evenementen, jeugdraadvergaderingen en collega’s.

H o u d t va n : veel sporten zoals dans, lopen en zwemmen. Daarnaast is ze ook een levensgenieter pur sang: uitgaan; eten, drinken, reizen en afspreken met vrienden. En een hele dag in bed liggen af en toe.

H o u d t n i e t va n : treinvertragingen, vlees (vooral geen bambi’s, konijntjes en paarden) en de laatste koude slok koffie.

D r o o m t ( p r o f e s s i o n e e l ) va n : Kinderen en jongeren die spontaan inspraak leveren en tegen volwassenen zeggen wat zij willen.

W e n s t d e j e u g d d i e n s t e n : een schitterend meerjarenplan toe en indien dit niet gelukt is, een extra grote mond ;) W i l d i t o o k n o g g r a a g k w i j t : Limitations live only in our minds. But if we use our imaginations, our possibilities become limitless. –Jamie Paolinetti C o ö r d i n at e n : edegrauwe@vvj.be, 03 821 06 01

∆

∫ d i 0 7/ 0 1 / 2 0 1 4 CO2 - Basismodule 2014 dag 1: Brillen

∫ di 14/01/2014 CO2-Basismodule 2014 dag 2: Beleid maken

∫ do 16/01/2014 Basismodule lokaal jeugdbeleid ‘Ruimte’ Dag 1

∫ di 21/01/2014 CO2 Basismodule 2014 dag 3: De begeleidersploeg

∫ do 23/01/2014 2e jaar Opleiding jeugdconsulent Dag 2 - Jeugdcultuur

∫ di 28/01/2014 CO2-Basismodule 2014 dag 4: Wetgeving

∫ do 30 & vrij 31/01/2014 Starterstweedaagse

Af trap van het beleidspl an 2014-2017 Op 28 en 29 november trokken de VVJ staf, Raad van Bestuur, AV en provinciale dagelijkse besturen op bestuurstweedaagse. De thema’s op de agenda: ∫∫ Beheersovereenkomst 2014-2017 met de Vlaamse overheid Na het beleidsplan en de toegekende subsidies werkten VVJ en Vlaanderen een werkbare beheersovereenkomst uit. Deze bevat uiteraard de oude waarden (Vormingsdriedaagse, Dropzone, …) maar ook veel nieuwe accenten en initiatieven (schepenmomenten, provinciale aanpak, inzetten op animatie en programmatie, vernieuwde focus op centrumsteden…). ∫∫ Project Kindvriendelijke steden en gemeenten Na het proefdraaien in verschillende grote steden en, later, kleinere gemeenten komt dit project stilaan tot volle wasdom. Samen met Unicef en de Vlaamse overheid wordt bekeken hoe we dit qua evolutie kunnen borgen en worden de instrumenten en manier van aanpak ontsloten tegen het voorjaar van 2014. ∫∫ Opmaak van een ‘staat van de provincie’ op basis waarvan provinciale klemtonen gelegd worden in het aanbod van VVJ. ∫∫ Vrijwilligersbeleid en werking van de VVJ organen.

∫ di 04/02/2014 CO2-Themadag ∫ DO 0 6 / 0 2 / 2 0 1 4 Basismodule lokaal jeugdbeleid ‘Ruimte’ Dag 2

∫ wo 12, do 13 & vrij 14/03/2014 Vormingsdriedaagse 2014 ∫ wo 12/03/2014 Inspiratie- en Uitwisselingsdag voor schepenen van jeugd ∫ d o 2 7/ 0 3 / 2 0 1 4 3e jaar Opleiding jeugdconsulent Dag 3 - Communicatie

Wie benieuwd is naar de beheersovereenkomst, de prioriteiten in 2014 of andere zaken kan terecht bij VVJ Kaï, kvannieuwenhove@vvj.be, 03 821 06 03.

Ons beleidsplan vind je via http://www.vvj.be/wie/beleidsplan VVJ wenst je prettige feestdagen en een fantastisch 2014!

∆

ov er v vj

5

∫ wo 02/04/2014 Buitenspeeldag 2014

MJP 2014-2019

Vlaamse beleidsprioriteiten Jeugd Veel gestelde vragen voor het meerjarenplan Tekst: Jitske Verwimp

Foto: Press release finder

Terwijl je dit leest, zit de opmaak van het meerjarenplan van jullie gemeente in zijn laatste fase. We hopen in ieder geval samen met jullie op een vinnige start van de uitvoering! Om je op administratief vlak alvast een duwtje in de rug te geven: een selectie van de meest gestelde vragen die onze stafmedewerkers de afgelopen maanden kregen over de beleidsprioriteiten Jeugd en de daaraan verbonden subsidies.

De jeugdraad kreeg vroeger 30 dagen de tijd om advies te geven op het jeugdbeleidsplan. Wat is nu de richtlijn naar termijnen?

Het decreet bepaalt dat de gemeenteraden de voorwaarden voor de werking van de jeugdraad bepalen. Vaak is er in de afsprakennota tussen het bestuur en de jeugdraad een redelijke termijn afgesproken voor de adviesprocedure. In de realiteit merken we dat de termijn niet altijd kan gegarandeerd worden door hoe het proces van het meerjarenplan in de gemeente loopt. Bewaak dit zeker mee voor je adviesraad en vraag een realistische termijn. Zorg ook voor tussentijdse terugkoppeling tijdens de uitvoering van het meerjarenplan door dit mee op te nemen in doelstellingen en acties.

Let erop dat de jeugdraad de kans krijgt advies te geven vooraleer het plan wordt goedgekeurd door de gemeenteraad.

Moet je elk jaar van de beleidsperiode een actie voor de ingetekende prioriteit opzetten?

Ja, er moet elk jaar voldaan worden aan alle subsidievoorwaarden.

∫∫ Voor de prioriteit 1 ‘ jeugdwerkondersteuning’ en prioriteit 2 ‘de bevordering van de participatie aan het jeugdwerk van kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties’ is het een en en verhaal. Je moet voor beide prioriteiten elk jaar acties ondernemen die maken dat je aan de drie voorwaarden voldoet. ∫∫ Voor de prioriteit 3 ‘aandacht voor jeugdcultuur verhogen’ mag je kiezen op welke voorwaarden je je acties toespitst. Je mag je op alle drie richten of op maar eentje. Dit kan wisselen doorheen de beleidsperiode.

6

∫∫ Acties kunnen ook om de twee jaar of om de drie jaar plaatsvinden als je de andere jaren met andere acties aan de prioriteit werkt. Je kan bijvoorbeeld perfect om de twee jaar een actie plannen om de kennis en het gebruik van het Nederlands te stimuleren op het speelplein. Je moet wel zien dat je de andere jaren de taalstimulering in een andere actie stopt. ∫∫ Wijs de budgetten en de codes voor de prioriteiten van Vlaanderen daarom ook per jaar toe aan acties en zorg dat de optelsom van je geplande uitgaven groter of gelijk is aan het bedrag van de subsidies die je voor de prioriteit ontvangt. Je moet dus in elk jaar van de beleidsperiode uitvoering geven aan de prioriteit waarop je hebt ingetekend en daarvoor jaarlijks voldoende uitgaven kunnen bewijzen.

Kan je een actie financieren met budgetten van verschillende beleidsdomeinen?

Dat kan! Gebruik het commentaarveld om op te splitsen wie vanuit welk domein welk budget voorziet. Bijvoorbeeld bij buurtsport waar ‘sport’ en ‘ jeugd’ elk een deel van het budget leveren.

Als je per jaar voor alle prioriteiten genoeg acties met gekoppelde budgetten en codes realiseert, hoef je niet in je commentaarveld aan te geven van welk domein welk budget komt. Vlaanderen maakt aan de hand van de codes de gehele som van de uitgaven voor alle prioriteiten waarop de gemeente intekent. De optelsom mag natuurlijk niet lager zijn dan wat er effectief moet worden uitgegeven voor alle prioriteiten. Als je het zo concreet mogelijk maakt, en splitst waar het kan en dit aangeeft in het commentaarvak zorg je voor de afdeling Jeugd voor zoveel mogelijk transparantie. Ook voor de verschillende prioriteiten van het beleidsdomein jeugd kan je de

M JP 2 0 14-2 0 1 9

opsplitsing maken door je totale budget voor een actie in het commentaarveld toe te wijzen aan verschillende codes. Bijvoorbeeld: een actie kan 2500 euro in totaal kosten, voor 500 euro wordt er aan prioriteit 1 gewerkt, voor 2000 euro aan prioriteit 3.

Geen centen zonder a andacht voor k i n d e r e n e n j o n g e r e n i n m a at s c h a p p e l i j k k w e t s b a r e s i t u at i e s

Stel dat je een actie wil wijzigen in de loop van de uitvoering van het plan, kan je dan opnieuw kiezen om deze actie aan een beleidsprioriteit Jeugd te koppelen, door een nieuwe deelrapportagecode toe te voegen?

Specifieke aandacht voor kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties is een voorwaarde voor alle gemeenten om in aanmerking te komen voor subsidiëring voor de Vlaamse beleidsprioriteiten jeugd.

In de loop van de beleidsperiode kunnen jullie uiteraard doelstellingen heroriënteren en acties verwijderen, en/of toevoegen, waar je dan (opnieuw) deelrapportagecodes aan koppelt. De gemeente kan jaarlijks een gewijzigd meerjarenplan indienen, de afdeling Jeugd zal ook hierover jaarlijks een rapport opvragen. Let wel dat je ondanks wijzigingen jaarlijks aan al de voorwaarden moet voldoen.

Let wel op: in de data die de afdeling Jeugd te zien krijgt, zijn niveaus onder het actieniveau zoals bijvoorbeeld het taakniveau of deelacties niet zichtbaar.

Meer lezen?

Je vindt de meest gestelde vragen over de beleidsprioriteiten jeugd en het meerjarenplan, gebundeld in dit document www.vvj.be/node/4348/file.

Met dank aan de dossierbehandelaars van de afdeling Jeugd.

Ook de gemeenten die niet in aanmerking komen voor extra middelen voor prioriteit 2 (aandacht voor kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties) moeten aandacht besteden aan deze specifieke doelgroep bij de uitvoering van de andere twee prioriteiten. Zo staat het in het decreet van 6 juli 2012, artikel 4, §6.

Als je subsidies geeft aan jeugdwerk en in het subsidiereglement wordt aandacht voor MKKJ beloond dan toon je aan dat je hieraan werkt door een link naar het subsidiereglement op je website toe te voegen in het commentaarveld.

Een werking voor kinderen met een beperking geeft ook aan dat er aandacht is voor MKKJ binnen je beleid. Zo zijn er nog tal van acties mogelijk, maar vergeet niet om aan de actie de code van prioriteit 1 en/of 3 te koppelen. Dit geldt niet voor gemeenten die in aanmerking komen en intekenen op prioriteit 2.

∆

M JP 2 0 14-2 0 1 9

7

jeugdbeleid Als je kijkt naar de toekomst van je jeugdbeleid en de taak van de gemeente kan je niet naast kinderopvangbeleid kijken. Het thema is brandend actueel. De verwachtte groene druk, de stijgende arbeidsparticipatie van moeders en langer werkende grootouders maakt dat de vraag naar kinderopvang in de toekomst zal blijven stijgen. Jeugdambtenaren zijn een belangrijke partner in het kinderopvangbeleid. Twee praktijkverhalen die de meerwaarde van die kruisbestuiving mooi illustreren.

Lokaal beleid kinderopvang en jeugd als partner Tekst: Leen Bartholomeus

Beeld: Zilverbat

Schoten Annick Degrève is projectmedewerker voor de dienst Vrije Tijd – Jeugd

Welke rol neemt de jeugddienst op inzake kinderopvang?

De jeugddienst is actief betrokken bij het Lokaal Overleg Kinderopvang en Opvoedingsondersteuning. Het LOKO adviseert het gemeentebestuur over de uitbouw en het behoud van kinderopvang en opvoedingsondersteuning binnen de gemeente. Ik vervul de secretarisfunctie.

Daarnaast heb je natuurlijk ook de Grabbelpaswerking, die vaak wordt aanzien als belangrijke partner in het opvangverhaal. Al wil je je als jeugddienst niet profileren als opvanginitiatief maar als vrijetijdsbesteding. Maar we kunnen ook niet ontkennen dat we, zoals in vele andere gemeenten, een leuke alternatieve ‘opvang’ voorzien tijdens de schoolvakanties.

De jeugddienst heeft in het verleden mee aan het roer gestaan bij de opstart van KIOS vzw. De scholen in onze gemeente vroegen om een duidelijk systeem om voor- en naschoolse opvang te organiseren. De voormalige jeugdconsulent heeft zich over deze materie gebogen en met de steun van een schepen van jeugd, die daarbovenop schepen van gezin was, werd KIOS vzw opgericht en door het schepencollege goedgekeurd. KIOS vzw wordt nog steeds door het huidige schepencollege gedragen en vanuit de jeugddienst proberen we betrokken te blijven. Nu zetelt één van ons nog in de Raad van Bestuur die 6 keer per jaar samenkomt.

8

jeugdbeleid

jeugdbeleid Welke meerwaarde zie je in de combinatie jeugd en kinderopvang?

Vanuit mijn functie als secretaris in het LOKO ben ik op de hoogte van wat er leeft bij de verschillende actoren betrokken bij kinderopvang en opvoedingsondersteuning. Ik denk maar aan scholen, zelfstandige kinderdagverblijven, het OCMW, de opvoedingswinkel en het opvoedingspunt, K&G en haar consultatiebureau… Dat vind ik een voordeel, omdat we hierdoor beter de noden leren kennen en onze werking daar op kunnen afstemmen.

We merken ook wel dat thema’s zoals gezin en welzijn meer naar de jeugddienst verschuiven. Deze verschuiving wordt vooral merkbaar in het nieuwe meerjarenplan. Zo is er een beleidsdoelstelling ‘Het kind als hoeksteen van het gezin’, waarvan verschillende actieplannen (zoals de oprichting van een Huis van het Kind) en acties gekoppeld zijn aan de jeugddienst.

Concreet wil dit zeggen dat we meer willen inzetten op thema’s zoals kinderarmoedebestrijding en opvoedingsondersteuning.

Hebben het nieuwe besluit lokaal beleid kinderopvang en het nieuwe decreet preventieve gezinsondersteuning nu al invloed?

Het heeft alvast een aantal gesprekken op gang gebracht en geleid tot concrete acties. Het grootste voorbeeld hiervan is de opstart van een ‘Huis van het Kind’. Alle administratieve en praktische rompslomp die erbij komt kijken, is tot nu toe via ons gegaan. Mogelijk zal ik in de toekomst voor de promotie zorgen, zoals een brochure en de logo’s aan het gebouw. Volgende week hebben we een afspraak met de nieuwe coördinator van de opvoedingswinkel. De jeugddienst volgt sowieso KIOS vzw en het opvoedingspunt op, dus via deze partners zullen we zeker betrokken blijven.

Er bestaat al een kinderopvangbalie in onze gemeente. Eind 2005 lanceerde Kind & Gezin een oproep om projecten uit te werken rond het vernieuwen van kinderopvang. Ons proefproject ‘Kinderopvangbalie Schoten’ werd ontvankelijk bevonden. Dit project werd ingediend door het diensthoofd kinderopvang van het OCMW om een efficiënt en transparant kinderopvangbeleid te lanceren. Via de kinderopvangbalie worden alle vragen rond kinderopvang bijgehouden en wordt er getracht om ouders op een snelle en correcte manier te informeren. We nemen dit project op in het lokaal loket, dat mogelijk in het Huis van het Kind wordt opgenomen.

Hoe kan een jeugddienst bijdragen aan een succesvol kinderopvangbeleid in de gemeente?

Ik denk dat een minimumbijdrage vanuit de jeugddienst vakantiewerkingen zijn zoals Grabbelpas en speelpleinwerking omdat we daar een rol spelen in het opvangverhaal tijdens de vakanties voor kinderen van 4 tot 16 jaar. De jeugddienst keek er nauw op toe dat niet te veel bespaard werd op de toelage van het speelplein om opvang te kunnen blijven bieden aan gezinnen die het minder breed hebben.

Uiteraard spreek je in dit geval nog niet van een beleid. In het Lokaal Beleidsplan Kinderopvang werden vanuit het LOKO en samen met het OCMW volgende werkpunten op korte termijn vooropgesteld:

∫∫ De jeugddienst gaf de informatiebrochure kinderopvang binnen de gemeente met een overzicht staat van alle mogelijke opvanginitiatieven een grondige facelift; ∫∫ Jeugddienst en OCMW proberen een systeem te vinden om de toegankelijkheid te verbeteren voor kansengroepen; ∫∫ OCMW en jeugddienst blijven elkaar informeren zodat er voldoende knowhow is in de vorm van brochures, werkgroepen, …

In Schoten is de jeugddienst ook betrokken bij KIOS vzw, die enkele jaren geleden het leven werd ingeroepen om de voor- en naschoolse opvang te garanderen, daardoor is de betrokkenheid met de scholen groter. In onze gemeente wordt dit door vrijwilligers en PWAmedewerkers georganiseerd, de jeugddienst biedt ondersteuning.

Deel uitmaken van het LOKO biedt mee kansen om het beleid te vormen. Zo heeft de raad bijvoorbeeld de laatste keer positief advies gegeven over de verhuis van het opvoedingspunt naar een betere locatie.

Hoe wordt het kinderopvangbeleid uitgestippeld en hoe worden er keuzes gemaakt?

Het LOKO vindt het belangrijk dat ieder nieuw initiatief binnen de gemeente kwaliteitsvol werkt, zoveel mogelijk binnen de door de Vlaamse regering gestelde normen. Maar natuurlijk moet je rekening houden met de structuur van je gemeente. In Schoten wordt er wel gemikt op 100% kinderopvangcapaciteit, maar ik vrees dat het niet bereikt wordt. Zo werd er al nagedacht om een IBO op te starten om kinderopvang aan te bieden op woensdagnamiddagen, maar zonder resultaat. Ook wordt verder nagedacht over het lokaal loket en hoe we dit gaan invullen, zodat we in de toekomst dubbele vragen rond kinderopvang vermijden.

Wingene Kris Bryon is coördinator Jeugd & Kinderopvang

Hoe heeft kinderopvang een plaats in jullie organogram en wat is de verhouding tot ‘jeugd’?

Bij de opstart coördineerde de gemeentesecretaris en de personeelsdienst de gemeentelijke kinderopvang. Naast de kinderopvang bestond er een jeugddienst met een jeugdconsulent. Bij de inrichting van de Dienst Vrijetijd werden de bestaande vrijetijdsdiensten gereorganiseerd, de dienst Jeugd en Kinderopvang maakt deel uit van de dienst Vrijetijd. Om het beleidsluik en administratieve luik uit elkaar te halen werden de jeugddienst en de dienst kinderopvang bewust geïntegreerd tot de Dienst Jeugd & Kinderopvang met een coördinator als diensthoofd. Binnen de Dienst Jeugd & Kinderopvang werken er 10 vaste begeleidsters voor de kinderopvang.

Tijdens vakanties wordt de ploeg uitgebreid met 20 jobstudenten en een 70-tal monitoren.

De coördinator Jeugd & Kinderopvang wordt van bovenuit bijgestaan door de coördinator Vrijetijd en krijgt van onderuit educatieve ondersteuning van de animator Vrijetijd en de administratieve pool van de Dienst Vrijetijd.

jeugdbeleid

9

jeugdbeleid Welke meerwaarde zie je in de combinatie jeugd en kinderopvang?

Vroeger lag het accent van de kinderopvangvisie op toezicht houden. Door de combinatie jeugd en kinderopvang is die visie verschoven. De begeleiding neemt actief deel aan het spel van de kinderen, zoals op een speelpleinwerking of in een jeugdbeweging. Begeleidsters vragen kinderen wat ze graag spelen, wat hen interesseert…

Met die input organiseren begeleidsters uitdagender spel voor de kinderen in de opvang.

Ouders zien kinderopvang vaak als de propere, beschermde speelruimte voor hun kind. Als Dienst Jeugd & Kinderopvang willen we van dat imago af. Kinderen mogen van ons gerust vuil worden in de opvang: voetballen in het nat gras, ravotten op het speelplein terwijl er plassen liggen, spelen in de zandbak… De spelactiviteiten in de opvang zijn er niet voor de ouders, wel voor de kinderen.

De kinderopvang vormt ook de draaischijf in een netwerk met andere vrijetijdsactiviteiten. Kinderen gaan vanuit de opvang naar hobbyactiviteiten zoals voetbal of de kunstacademie en kunnen erna terug naar de opvang. Voor en/of na Grabbelpasactiviteiten of speelpleinwerking is er kinderopvang. Door de verwevenheid van onze dienst is ons aanbod jeugd en kinderopvang op elkaar afgestemd. We stemmen ook de bijdragen die ouders betalen voor opvang of activiteiten op elkaar af, zodat ouders geen financiële kater overhouden na bv. een zomervakantie. Een activiteit waar je voor kiest wordt ook als bijdrage voor opvang beschouwd.

De spelactiviteiten in de kinderopvang zijn er niet voor de ouders, wel voor de kinderen

pen waarop ouders de grootste nood aan opvang ervaren.

De kinderopvang is een draaischijf in de leefwereld van de kinderen. De kinderopvang is centraal gelegen in de dorpskern zodat kinderen kunnen deelnemen aan een ruim aanbod aan activiteiten zoals de sportclub, muziekacademie, grabbelpas, speelplein, e.a.

Hoe wordt het kinderopvangbeleid uitgestippeld en hoe worden er keuzes gemaakt?

Praktische factoren zoals beschikbare ruimte, de vraag naar opvang, beschikbaar personeel bepalen je capaciteit en je draagkracht. Naast de voorwaarden waaraan een door Kind & Gezin erkende opvang moet voldoen: qua speelruimte per kind, inzet van begeleiding per 14 kinderen, competenties van begeleiding en leidinggevenden, hygiëne, brandveiligheid, kwaliteit, …

Het kinderopvangbeleid wordt ook bepaald met de insteek van de begeleidsters, de kinderen, de animator, de schepen, de coördinatie en het Lokaal Overleg Kinderopvang. In het LOK zijn ouders, scholen, opvanginitiatieven, vrouwen- en gezinsverenigingen vertegenwoordigd. Vanuit hun achterban geven zij input en bijsturing waar nodig.

Ook tendensen spelen mee. Grootouders die nog werken of die meer willen genieten van hun pensioen. Jonge koppels met kinderen wonen verder af van de grootouders. In nieuw samengestelde gezinnen moeten gescheiden ouders de vrijetijd van hun kinderen in vakanties samenpuzzelen.

Kinderen mogen vaker opnieuw vuil worden tijdens het spelen.

Avontuurlijk spel of spel met natuurlijke materialen krijgt zo meer ingang in de opvang. Kinderen zijn ook mondiger en geven aan wat ze graag willen, wat hen boeit, … Oudere kinderen zijn vaak al meer pubers, die hun eigen ruimte willen, om soms gewoon te chillen.

Een actuele vraag is hoe we omgaan met gsm en smartphones in de opvang. Wordt huiswerk binnenkort enkel nog gemaakt op een tablet? Moeten we WIFI voorzien in een opvang of de digitale rush net tegenhouden zodat kinderen ’echt’ kunnen spelen?

Hoe bepaalt de gemeente de kinderopvangcapaciteit?

Wat is de visie van de gemeente op (buitenschoolse) kinderopvang?

In de kinderopvang staat spelen centraal. Het aanbod aan vrij spel, impulsspel en geleid spel moet een grote variatie inhouden. Wat aangeboden wordt aan speelgoed en aan activiteiten moet avontuurlijk, uitdagend en fantasierijk zijn.

Kinderen vanaf de eerste kleuterklas vormen de doelgroep. De leefwereld van kinderen is het uitgangspunt voor de visie. Kinderen moeten zich op hun gemak voelen om hun ontwikkeling maximaal te ondersteunen.

Buitenschoolse kinderopvang gebeurt in de vrijetijd van het kind.

Dit betekent dat het kind vrij kan beschikken over deze tijd. Het moet de kans krijgen om zich te ontplooien op eigen ritme. Hierin vormt kinderopvang een aanvulling op de opvoeding thuis.

Diverse locaties verspreid over de ganse gemeente moeten zorgen voor een dienstverlening die naadloos aansluit bij wonen en werken in Wingene. De kinderopvang moet toegankelijk zijn op de tijdstip10

In de visie van het gemeentebestuur is het belangrijk dat iedereen die nood heeft aan opvang, ook opvang kan krijgen. In ons IBO wordt nagenoeg iedere aanvraag naar opvang goedgekeurd als de opvang te verantwoorden is. Vrij vertaald is dit: ouders die aan het werk zijn of ouders die in nood verkeren, moeten opvang kunnen krijgen. Ouders die niet werken kunnen geen opvang genieten tenzij de situatie het verantwoordt. Voor kinderen in een moeilijke opvoedingssituatie bijvoorbeeld, of op vraag van een OCMW of CKG. Op sommige vakantiedagen vangt de Dienst Kinderopvang tot 180% van erkende beschikbare capaciteit aan kinderen op. Op de meest rustige dagen is dit maar 50%.

In onze opvang voor kinderen van 3-12 jaar hebben we op vakantiedagen een opvangcapaciteit van 118 kinderen. Op dagen waar de vraag ons aanbod overstijgt, creëren we een tijdelijke uitbreiding van ons aanbod door de Plus-werking. Tijdens de Plus-werking worden kinderen vanaf 7 jaar op een alternatieve locatie opgevangen. Jobstudenten die ervaring hebben in de kinderopvang en/of ervaren leiding uit het lokale jeugdwerk verzorgen de begeleiding.

jeugdbeleid

jeugdbeleid

Nest- en webconcept

in de buitenschoolse kinderopvang Tot en met 31 december is Rik D’Haene deeltijds diensthoofd van de jeugddienst en deeltijds kwaliteitscoördinator van een kinderopvang. Vanaf januari werkt hij enkel nog voor de kinderopvang. Voor zijn eindproef voor de opleiding jeugdconsulent koos hij voor het nest- en webconcept. De toepassing ervan voor buitenschoolse kinderopvang in Vlaanderen is nog niet voor morgen, maar Rik bekeek mogelijke valkuilen, succesfactoren en de functie van de jeugdsector. Dit artikel focust op de meerwaarde, wie meer wil lezen kan de lange versie raadplegen op www.vvj.be

H e t n e s t- e n w e b c o n c e p t ?

De nestfunctie betekent dat de buitenschoolse opvang instaat voor het creëren van een veilige en geborgen omgeving waar kinderen (zelf)-vertrouwen vinden en van waaruit zij ‘vertrekken’ naar het activiteitenaanbod in samenwerking met externe partners. De kinderen nemen in het nest deel aan geleide of vrije activiteiten of blijven er als ze ervoor kiezen om niet aan het aanbod deel te nemen.

De webfunctie betekent dat men als buitenschoolse opvang instaat voor het creëren van een gevarieerd keuzeaanbod van vrijetijdsactiviteiten voor kinderen, in samenwerking met partners uit de buurt. Men bouwt een netwerk uit om de toegankelijkheid van de andere voorzieningen voor kinderen van de buitenschoolse opvang te vergroten.

De activiteiten vinden plaats in de infrastructuur van de partnerorganisaties. Kinderen maken hierdoor deel uit van hun buurt en krijgen de kans zich in deze buurt te bewegen.

Ook is het mogelijk dat het IBO partnerorganisaties uitnodigt om activiteiten in het IBO zelf te organiseren.

(De Wever, W. & Van Laere, K. (2009) Buitenschoolse Opvang in en met de buurt. Drie casestudies van Brusselse IBO’s met nest- en webfunctie (XYZ-principe). Gent – Brussel: VBJK vzw - VGC)

De nest- en webfunctie zijn enorm met elkaar verweven.

De webfunctie kan niet goed functioneren als een kind voor en na de activiteit niet kan terugvallen op een veilig nest.

Voor de nestfunctie is het een grote meerwaarde dat de kinderen ervoor kunnen kiezen om deel te nemen aan activiteiten georganiseerd door de partnerorganisaties. Een goede coördinatie tussen beide functies is zeer belangrijk.

M e e r wa a r d e va n h e t n e s t- e n webconcept Er is zowel een meerwaarde voor het kind, het IBO als de meewerkende organisatie: ∫∫ Je kan gemiddeld 22% meer kinderen opvangen. Meer buitenschoolse opvang zorgt ervoor dat meer ouders kunnen gaan werken of een opleiding volgen. ∫∫ Het IBO maakt zowel gebruik van locaties van de partnerorganisaties als eigen lokalen. Dit zorgt voor een intensiever gebruik. ∫∫ Een kind kan meer zelf kiezen hoe het zijn vrije tijd in de opvang invult. Wil het kind lekker niets doen? Deelnemen aan een geleide activiteit of een boek lezen? Alleen spelen of in groep? De keuze ligt bij het kind. Een kind leert bewuster kiezen uit het vrijetijdsaanbod en de gevolgen en verantwoordelijkheden van de gemaakte keuzes. ∫∫ Door samenwerking met partners verbreedt het aanbod en verhoogt de kwaliteit. Een divers aanbod en participatie zijn belangrijk, zodat je inspeelt op de intrinsieke interesses van de kinderen. ∫∫ Het concept zorgt voor toeleiding naar sectoren waar kinderen anders misschien met hun ouders niet komen.

Als een IBO regelmatig naar een bibliotheek, spelotheek, sport- of cultuuractiviteiten e.a. gaat, leren de kinderen deze activiteiten kennen en vragen ze aan hun ouders om in hun vrije tijd aan deze activiteiten deel te nemen.

Het IBO wordt een rode loper voor andere organisaties. ∫∫ Via de samenwerking met de partnerorganisaties verhogen medewerkers hun professionele competenties.

De aangeleerde competenties kunnen ze in de opvang toepassen en vice versa. ∫∫ Kinderen komen in contact met kinderen die niet naar de kinderopvang komen. Kinderen uit verschillende groepen uit de maatschappij leren elkaar kennen. Hun vriendenkring wordt groter. Verder leren ze meer volwassenen en nieuwe organisaties kennen. ∫∫ De taak van begeleiders kan flexibeler ingevuld worden, ze kunnen zich focussen op de kleuters en de kinderen waarvoor extra aandacht nodig is.

∆

jeugdbeleid

11

Thema ∫

Geïntegreerd beleid

Gemeente ∫

OostCampus, schoolvoorbeeld van een doordachte visie op samenwerking

Oostkamp

I n w o n e r s ∫ 22.956

Architectuur als bindmiddel voor geïntegreerd beleid!

Tekst: Koen Steuperaert

Beeld: Ilse Holvoet

12

p r a k t i j k v o o r b ee l d

In 2006 sloot drankgigant Coca-Cola de deuren van haar regionaal distributiecentrum in Oostkamp. Het gemeentebestuur van Oostkamp, zelf op zoek naar ruimte, zag de opportuniteit en kocht het bedrijventerrein met industriële hal. De keuze van het bestuur om het gemeentehuis, OCMW, administratie, alle vrijetijdsdiensten en een fuifzaal in een voormalige industriële loods onder te brengen, is op zijn minst gedurfd. Maar ook de vormgeving van de hand van de Spaanse architect Carlos Arroyo is verrassend.

De buitenkant van de loods werd behouden. Binnenin de bedrijfshal werd een artificieel decor gecreëerd van elkaar doordringende sferische ruimtes, genaamd ‘de bubbels’ die de verbeelding prikkelen. De overdekte semipublieke ruimte straalt openheid uit maar blijft ondanks de grote schaal, helder en leesbaar voor bezoekers. Geen wachtrijen aan loketten, geen doorverwijzingen naar andere diensten op verschillende locaties, maar een zeer menselijk onthaal door geïnspireerde ambtenaren. OostCampus is een totaalconcept waar dienstverlening en klantgerichtheid een nieuwe betekenis kregen. Of hoe efficiëntie en klantvriendelijkheid wel degelijk hand in hand kunnen gaan.

Een jaar na de opening bezoeken een 30-tal WestVlaamse jeugdambtenaren OostCampus voor een VVJ bijeenkomst. OostCampus is duidelijk meer dan een indrukwekkend interieur. Velen zijn onder de indruk van het concept, maar vooral van het positief effect op de medewerkers. Eén van de aanwezigen maakt voorzichtig de reflex dat dit project misschien een groter effect zal hebben op geïntegreerd beleid dan een volledig rondje BBC (naam en adres beschikbaar bij de redactie).

Aanleiding genoeg voor een stevige babbel met Els Roelof, de lokale schepen voor jeugd.

p r a k t i j k v o o r b ee l d

13

Een complete modernisering van de gemeentelijke organisatie en een integratie van alle gemeentelijke diensten, vroeg om een conceptuele aanpak. Hoe willen wij als gemeente in de toekomst werken en hoe moeten we ons daarvoor organiseren?

Een projectregisseur werkte samen met het bestuur een projectdefinitie en masterplan uit. Maar hij ging ook op zoek naar samenhang in de verwachtingen van de ruim 170 medewerkers.

Dit intense voortraject zorgde voor duidelijk keuzes binnen een gefundeerde visie. Belangrijke principes zoals duurzaamheid, klantvriendelijkheid, efficiëntie, gelijkheid, transparantie… kwamen bovendrijven.

Fundamenten waaraan praktische keuzes werden opgehangen.

Bijvoorbeeld de keuze om front- en backoffice van elkaar te scheiden. De keuze om dienstverlening op te bouwen vanuit zes toegankelijke loketten. De keuze om eenvoudige functies zoals kaartenverkoop, afhalen van identiteitskaarten… op te nemen in het onthaal met ruimere openingsuren. Maar ook de onderliggende opdeling in horizontale en verticale diensten. Communicatie, ICT, de personeel- en financiële dienst werken over alle heen, zowel voor OCMW als gemeente.

Els Roelof is schepen van milieu, duurzaamheid, energie, jeugd, verkeer en mobiliteit in de gemeente Oostkamp.

De CD&V schepen is haar tweede legislatuur gestart en heeft de ambitie om de interactie tussen jeugd en lokale overheid te verhogen. Maar Els ziet daarnaast ook een uitdaging in lokale antwoorden op toenemende opvangdruk. Hoe kan een gemeente mee zorgen voor een gezond evenwicht, een goede prijs kwaliteitverhouding voor alle inwoners?

OostCampus is duidelijk meer dan een indrukwekkend staaltje architectuur. Welke strategie of belangrijke principes schuilen achter de façade?

OostCampus is een totaalconcept. De gemeente had verschillende ruimtelijke noden. Een fuifzaal, ruimte voor de technische dienst… Ze zag de unieke mogelijkheid om alle gemeentelijke functies te bundelen op één site. De aankoop moest op korte termijn beslist worden. Die beslissing is unaniem genomen door meerderheid en oppositie. Tot op heden blijft dit brede politieke draagvlak een belangrijk pluspunt. Er zijn weinig tot geen discussiepunten over OostCampus. Bestuur maar ook medewerkers en inwoners zijn naar ons aanvoelen trots op deze realisatie. Bij een project van dergelijke omvang en kostprijs kan je wel wat kritische reacties verwachten. Maar tot op heden blijven negatieve reacties uit.

14

We willen dat inwoners persoonlijk en op één plaats geholpen worden. Maar vanuit efficiëntieoogpunt vinden we het ook belangrijk dat diverse medewerkers binnen eenzelfde cluster (bijvoorbeeld vrije tijd) het loket kunnen bemannen. Een vraag naar informatie over het culturele aanbod of een inschrijving voor de Grabbelpas? Mensen worden gelijkwaardig, correct en efficiënt geholpen. Tegelijk zitten in de kantoren achter de loketten specialisten die op detailvragen kunnen antwoorden.

Het is merkbaar dat medewerkers zich goed voelen in de nieuwe setting. Vanaf wanneer en hoe zijn medewerkers betrokken bij dit project?

Van bij de aankoop werd gemikt op een grote betrokkenheid en gedragenheid. Medewerkers werden bij elke stap gehoord en degelijk geïnformeerd, van ontwikkeling tot uitvoering. We gebruikten daarvoor allerlei kanalen zoals een interne nieuwsbrief, frequente informatievergaderingen en zelfs werfbezoeken. Dat alle ambtenaren mochten meewerken heeft een groot effect gehad op het slagen van dit project. Onze medewerkers voelen zich deelgenoot van een groter geheel.

Uiteraard was er weerstand. Zo’n project brengt onduidelijkheid en twijfels met zich mee. Persoonlijke bezorgdheden over de eigen werkruimte, werken in een andere setting, werken in een landschapsbureau… Kleine en grote bezorgdheden die gedurende het voortraject zorgvuldig in een breder perspectief werden geplaatst. Gaandeweg zijn weerstanden weggewerkt en is het globaal concept bij iedereen gaan primeren.

p r a k t i j k v o o r b ee l d

Er waren ook fundamentele weerstanden op dienstenniveau. De jeugddienst had voordien een eigen stek en uitte haar bezorgdheid over de toegankelijkheid voor jongeren. Zouden jongeren de weg vinden naar een bestuur- en dienstencentrum? Ook deze bezorgdheden kregen een plaats waarbij het streefdoel van een toegankelijke overheid (ook voor jeugd) centraal kwam te staan.

Het concept van OostCampus is gericht op intense samenwerking. Heeft dit ook effectief geleid tot kwaliteitswinst en geïntegreerd werken?

Ons concept is doordrongen van de idee dat medewerkers elkaar ontmoeten en samenwerken om zo de kwaliteit en de efficiëntie van de dienstverlening te verhogen. Maar de samen-onderéén-dakfilosofie reikt verder. Zo is de gezamenlijke refter een plek waar medewerkers elkaar kunnen ontmoeten. Of zo zijn er verschillende ronde tafels voorzien (strategische geplaatst per cluster), die uitnodigen om samen rond de tafel te zitten.

We geloven dat ontmoeting leidt tot kruisbestuiving. Het is bijvoorbeeld interessant dat een medewerker van de jeugddienst de collega van de technische dienst kent die instaat voor onderhoud van speelterreintjes. Of dat jeugdambtenaar en milieuambtenaar elkaar vinden rond het speelbos. Als medewerkers elkaar geregeld ontmoeten, samen lunchen, dan is de kans groter op effectieve samenwerking. Er zijn minder barrières voor directe samenwerking en dat is een directe winst aan efficiëntie. De indirecte meerwaarde is dat medewerkers elkaars werk leren kennen en appreciëren. Dat ze zien waar collega’s mee bezig zijn. Zo was het confronterend voor collega’s om vast te stellen dat de jeugddienst tijdens de zomermaanden weinig aanwezig was, wegens de zomerprogrammatie. Maar tegelijk groeit ook de erkenning voor wat de jeugddienst allemaal doet.

Kan je na één jaar al een voorzichtige balans opmaken?

Is het effect zichtbaar?

We kunnen enerzijds zeggen dat de toegankelijkheid van onze diensten verhoogd is. In OostCampus komt veel volk over de vloer. Zo is het aantal bezoekers voor het OCMW het afgelopen jaar gestegen. Of er effectief ook meer jongeren langskomen, weten we niet met zekerheid. Het gevoel zegt dat het er zeker niet minder zijn. We vermoeden dat jongeren, net als volwassenen, de weg vinden als ze iets nodig hebben. En we hebben ook de visie dat jongeren niet noodzakelijk hier moeten langskomen. Er zijn ook specifieke plaatsen zoals het jeugdhuis, of de Facebook van de jeugddienst, waar het contact tussen jongeren en de gemeente kan opgebouwd worden. In elk geval krijgen we geen signalen van de jeugdraad of jeugdbeweging dat ze de weg naar hier niet vinden.

Anderzijds merken we op vlak van jeugdbeleid een toenemende samenwerking. De jeugddienst had al de traditie om veel samen te werken met de vrijetijds- en andere diensten. Maar nu zien we dat deze contacten steviger, duurzamer en breder worden.

Tot slot, dit project kwam op het juiste moment in de aanloop naar de nieuwe beleids en beheercyclus? Heeft Oostkamp een streepje voor?

We hebben in elk geval een zeer waardevolle oefening achter de rug. We hebben meer inzicht in de opdracht van de lokale overheid en een gedragen visie ontwikkeld over hoe we intern willen werken. Absoluut een aanrader voor elke gemeente. We stellen wel vast dat we niet dezelfde betrokkenheid kunnen creëren in het BBC verhaal. De afstand is groot en de materie is technisch. Dat maakt dat niet alle medewerkers het verhaal kunnen of willen volgen. Wat jeugdbeleid betreft stellen we ons wel de vraag of het nu zo veel beter zal zijn. Naar mijn mening was het jeugdbeleidsplan een zeer concreet, grijpbaar en werkbaar instrument. Ik had gehoopt dat er met de nieuwe BBC meer flexibiliteit zou zijn in beleids- en financiële planning. Dat algemene doelstellingen voor jeugd en de daartoe bestemde budgetten, de kans zouden bieden om kort op de bal te spelen. Iets wat in jeugdbeleid echt nodig is. Ik stel echter vast dat er toch veel richtlijnen zijn vanuit de Vlaamse overheid. Dat er dan toch zeer concreet moet opgesomd worden wat je concreet zal doen in functie van jeugd en vrije tijd, en dit voor zes jaar in plaats van drie. Een gemiste kans.

∆

c o n ta c t OostCampus Siemenslaan 1 | 8020 Oostkamp www.oostkamp.be Els Roelof

Roelof.els@scarlet.be

p r a k t i j k v o o r b ee l d

15

ACTUEEL De crisis wordt heel tastbaar voor heel wat openbare besturen. Personeel moet afvloeien of wordt niet vervangen, werkingsmiddelen worden teruggeschroefd, diensten en taken worden samengevoegd of afgevoerd. Dat vraagt om een andere mindset, maar dat hoeft niet negatief te zijn. Onder dat motto gaan we op zoek naar hoe je dynamisch met de crisis kan omgaan.

Creatief met de crisis Tekst: Tekst: Filip Stallaert, Ka誰 Van Nieuwenhove, Ilse Holvoet

16

a c t u ee l

Beeld: alles-schlumpf

ACTUEEL Neem een voorbeeld a an jongeren Jongeren beseffen al dat het ‘anders’ zal moeten. De slogan ‘YOLO’* is hier misschien wel het duidelijkste signaal van. De jonge generaties wordt al langer ingepeperd dat zij langer zullen moeten werken; dat loonstijgingen niet zomaar aan de index kunnen blijven gekoppeld worden; dat een huis afbetalen op dertig jaar zal moeten. Hen overtuigen van goed genomen besparingsbeslissingen zal misschien wel vlotter verlopen dan je zou verwachten. En daar waar jongeren mogen meedenken, levert dit dikwijls verrassende resultaten, gebruik hun frisse blik.

G r at i s b e s ta at n i e t Bij heel wat van het aanbod vanuit de gemeente was vroeger weinig aandacht voor het saldo van inkomsten en uitgaven in verhouding tot de geboden kwaliteit. De speelpleinprijs wordt terecht bewust laag gehouden om de drempel niet te verhogen. Maar wat als het aandeel van het vieruurtje in de prijs belangrijker wordt dan de geboden spelkwaliteit? Mag dat meer kosten dan een pakje chips en een cola?

Vergeet niet te innoveren Innovatie is een proces. Het is het resultaat van een doordacht proces dat creatieve ideeën omzet in productieve oplossingen. Kijk hoe je zaken kan aanpakken met minder middelen. Kijk waar je efficiënter en effectiever kan werken en gebruik je (tijds)winst om te investeren en innoveren. Durf met een open blik op zoek gaan naar andere bronnen van inkomsten. In zee gaan met een commerciële partner hoeft niet te betekenen dat je je ziel verkoopt. Investeer in je netwerk, dat kost tijd maar het kan financieel wat opbrengen.

En maak gebruik van de sympathie van mensen voor een bepaald project om hen te engageren om mee in het project te investeren.

S c h a a r s t e s t i m u l e e r t c r e at i v i t e i t Durf out-of-the-box denken: wat voor jou niet meer nuttig of bruikbaar is, is misschien wel waardevol voor een ander, die jou misschien iets kan bieden in ruil. Neem maar eens een kijkje op oogstkaart.nl. Gebruikers kunnen er materiaal aanbieden waar ze vanaf willen, materiaal dat door andere gebruikers weer als grondstof kan gebruik worden. Vlaamse alternatieven vind je via de Facebookpagina ‘Gedeeld Gebruiken Fan’. Of neem de firma RotterZwam uit – jawel, Rotterdam - die in bedrijven koffiedik ophaalt met bakfietsen om dat vervolgens te gebruiken als substraat om eetbare paddenstoelen op te kweken, en dit in een oud zwembad.

Samen kunnen we meer Nu al werken gemeenten samen om bijvoorbeeld meer zomeractiviteiten te kunnen aanbieden (zoals in de jeugdregio Pajottenland), om afwisselend grote activiteiten te organiseren (zoals de Kinderhoogdagen in Vlaams-Brabant), T-day Noord-Antwerpen... Of kijk naar het Meetjesland die dankzij de regionale beroepskracht de vruchten plukken van samenwerken voor groene speelomgeving en mobiele speelpleinwerking. Dergelijke samenwerking heeft niet alleen als voordeel dat je niet in je eentje het warme water hoeft uit te vinden, je kan de kosten delen en dus drukken, en nieuwe bronnen van inkomsten (bijvoorbeeld op regionaal-provinciaal niveau) aanboren. Bonus is dat je werkt aan de regionale uitstraling van je gemeente.

Kiezen is niet per se verliezen ‘Overal een beetje op besparen’ heeft zelden geleid tot betere dienstverlening. Het is beter om strategisch te schrappen en enkel de activiteiten over te houden die tot de ‘core business’ van de gemeente behoren, die volledig passen binnen het meerjarenplan.

Al moet je op die manier een publiekstrekker schrappen, misschien kan je de kwaliteit van de andere activiteiten wel aanscherpen en zo toch nog scoren bij de inwoners én er zelf nog een goed gevoel aan overhouden. Het meerjarenplan geeft de kans om te focussen op bepaalde beleidsdoelstellingen. Hetzelfde is mogelijk op het operationele niveau op de jeugddienst. Koppel budgetten aan doelstellingen en ken verantwoordelijkheid over doelstellingen en acties toe aan personen. Zo krijg je duidelijk doelstellingengelinkte, straf gebudgetteerde acties en hou je misschien geld over voor besparingen en/of investeringen.

Verlies het bel angrijkste niet uit het oog Een goed lokaal beleid heeft aandacht voor kinderen en jongeren over alle diensten en door alle doelstellingen heen. De focus moet liggen op hoe de dienstverlening morgen er moet uitzien, met een kritische blik naar het verleden. Je hebt mensen nodig die met een jeugdblik naar het beleid kijken en die wegen op het beleid. Op een participatieve manier de juiste creatieve keuzes maken, biedt zelfs met beperkte middelen uitzicht op een waardevol en kwalitatief hoogstaand jeugdaanbod in de brede zin van het woord.

∆

*You Only Live Once

De cijfers Burgers, verenigingen en bedrijven zullen niet kunnen ontsnappen aan de impact van de lokale besparingen. Ook al vegen gemeenten en OCMW’s eerst voor eigen deur, toch dwingen de zware financiële uitdagingen hen ook tot soms forse ingrepen in de investeringen, de belastingen en de dienstverlening. Dat blijkt uit een exclusieve enquête van de VVSG. Dat de lokale besturen het de komende jaren financieel moeilijk krijgen, was al langer bekend. Voor het eerst krijgen we een algemeen beeld op welke concrete maatregelen in de periode 2014-2019 op het programma staan om die uitdagingen het hoofd te bieden. Zo zal 62% van de gemeenten en 45% van de OCMW’s de investeringen terugschroeven, verhoogt 71% van de gemeenten en 77% van de OCMW’s de prijzen van de dienstverlening en verwacht 36% van de gemeenten ook een stijging van de belastingdruk. De dienstverlening zelf gaat op vele plaatsen achteruit, vooral dan door te snoeien in de openingsuren en loketten in wijken en deelgemeenten te sluiten. Maar ook in eigen huis zoeken lokale besturen naar besparingen. Zo worden diensten samengevoegd, werken gemeenten en OCMW’s meer dan ooit samen en wil 51% van de gemeenten en 41% van de OCMW’s het personeelsbestand laten afnemen.

Bron: VVSG persbericht van 5 november 2013, meer info op www.vvsg.be

a c t u ee l

17

kinderspel

We speuren met een ruime blik samen met u naar optimale speel- en ontplooiingskansen.

Veiligheidspartner voor speeltuinen

· Naast de wettelijke verplichtingen is advies en ondersteuning ook inbegrepen in ons dienstenpakket · Onze rapporten worden bij een persoonlijk gesprek voor u glashelder uitgelegd · Uitdagend speelplezier voor engeltjes en bengeltjes is onze motivatie

kinderspel is lid van NVCS

Risico-analyse • Controles bij indienststelling en periodiek • Keuring met Europees certificaat • Projectbegeleiding Lampestraat 175 - 8510 Rollegem - info@kinderspel.be - www.kinderspel.be

13 0049 AD kinderspel 211x142.indd 2

speeltoestellen • sporttoestellen • parkinrichting l Antwerpen l 03 482 4067 l www.speelprojecten.be

15/03/13 11:43

fotoreportage

Plan-kuren 2013 Werken aan je plancompetenties in Waregem, Puurs en Hasselt! Meer foto’s op http://www.flickr.com/photos/verenigingvoorvlaamsejeugdconsulenten

∆

f o t o r ep o r ta g e

19

beleidsparticipatie Je zou kunnen denken dat ze nu helemaal gek zijn geworden in Ranst. Of dat de overijverige jeugdconsulent het budget van de jeugdraad schrapte in een vlaag van zinsverbijstering (of besparingsdrang). Niets van dit alles is waar. In tijden waar alles ‘herbedacht’ wordt (nav BBC, nieuwe beleidslegislatuur – nieuwe schepen van jeugd ….) stond ook ‘het concept jeugdraad’ op de helling. Alle evidenties werden in vraag gesteld. Moeten er nog wel zeswekelijks jeugdraadbijeenkomsten zijn? Moet er nog wel een dagelijks bestuur zijn? Moeten de twee vrijwilligers (per jeugdvereniging) nog wel rond de tafel uitgenodigd worden als de agenda voor hen minder relevant is? Moet het nog wel rond een tafel?

De jeugdraad afgeschaft in Ranst Tekst: Stefan Oorts Zo besloten we de jeugdraad, in zijn huidige vorm, af te schaffen en themacafés te openen.

Vroeger

Nu

Vroeger stelde de jeugddienst en het dagelijks bestuur de agenda van de jeugdraad op

Voortaan focussen we ons op één thema dat leeft

Vroeger fluisterde de jeugdconsulent de tekst in de oren van de leden van het dagelijks bestuur

Voortaan krijgt hij een half uur spreektijd in het themacafé, uiteraard rond het thema van de avond (daarna is het aan de jongeren)

Vroeger ging de jeugdraad door in een koele vergaderzaal

Voortaan gaat het themacafé door in het jeugdhuis

Vroeger kwam elk dossier op de tafel

Voortaan roepen we de jongeren op om aan de toog te blijven plakken en zetten we kleine groepjes samen bijvoorbeeld omdat het dossier maar relevant is voor één van de vier deelgemeentes

Vroeger vulden heel veel kleine punten de agenda

Voortaan wordt het belang van de nieuwsbrief en de facebookgroep veel groter (om activiteiten en data door te geven)

Wij, jeugddienst en schepen van jeugd, bespraken dit idee met een aantal jongeren, schaafden het nog wat bij (er is nu ook elk themacafé gratis drank en warme hapjes ;-) en kwamen tot deze formule waarover we alvast zeer tevreden zijn. Tevreden omdat we geloven 20

dat de jongeren hun verantwoordelijkheid opnemen, dat ze beseffen dat we hen willen horen, dat we hen met elkaar in contact willen brengen (tussen pot en pint), dat we door de keuze van de thema’s een wisselend publiek gaan trekken, dat we meer ongebonden jeugd zullen aantrekken… Nadenken over hoe je inspraak en participatie organiseert, ik kan het andere gemeenten alleen maar aanraden.

Ga je na dat overleg met een goed en voldaan gevoel huiswaarts?

Gaan we de digitale weg op of juist ‘kei retro’ en weer naar het klassieke café bezoek voor een gesprek aan de toog? Of voor een combinatie van beiden? De eerste editie is intussen achter de rug en geeft ons hoop voor de toekomst: veel jongeren, nieuwe gezichten, toevallige bezoekers van het jeugdhuis die merken wat er leeft, het werd laat maar het was o zo zinvol …

We contacteerden Vitalski (nachtburgemeester, schrijver, dichter, performer, mediafiguur …) om een filmpje voor ons te maken. We zijn er heel blij mee omdat het staat voor de richting die we uit willen, de drastische verandering! Terug naar de basis en de eenvoud, in de diepte, naar onze doelgroep, naar het livecontact in een informele setting, naar het gesprek over noden en wensen.

Onze mening? Hebben we de jeugdraad afgeschaft? Neen, we hebben hem heruitgevonden, en met het badwater is het kind zeker niet weggegooid.

∆

meer info Opmerkingen en suggesties (of tekenen van plaatsvervangende schaamte) over deze participatiemethode zijn steeds welkom via jeugddienst@ranst.be De link naar het filmpje van Vitalski vind je als je zoekt op jeugdraad Ranst op facebook!

Be l e i d s pa r t i c i pat i e

actueel

Over Roma in je jeugdbeleid Tekst: Nathalie Van Ceulebroeck

foto: Pek

Mensen met Roma achtergrond hebben te dure auto’s, zijn krotbewoners of krakers, niet te vertrouwen en in de eerste plaats criminelen en, recent, zelfs mogelijk kidnappers. Dat leert een korte zoektocht op internet en in kranten ons.

De werkelijkheid is uiteraard een pak genuanceerder. We willen een ‘eerlijker’ verhaal vertellen over Roma kinderen en jongeren. Want één op de drie nieuwkomers in Vlaanderen is (mogelijk) van Roma origine. “Als we Roma willen beschouwen als medeburgers moeten we hen ook vanuit dat perspectief benaderen. Dat impliceert dat we hen aanspreken op burgerschap eerder dan op etniciteit of cultuur.”* Roma kinderen en jongeren als volwaardige medeburgers. Zijn we daar al de dag van vandaag? Roma kinderen en jongeren worden zeer weinig bereikt met of betrokken bij (lokale) jeugdbeleidsinitiatieven. Een eerste blik op succesvolle projecten en eerste klanken uit het veld bevestigen dat Roma kinderen en jongeren zeer moeilijk te bereiken zijn, dat een langdurige inzet in het veld nodig is, terwijl die ruimte er niet altijd is en de doelgroep politiek niet altijd interessant is.

Kaderend in het ‘Roma Youth Action Plan’ van de Raad van Europa, en met steun van heel wat partners, brengt VVJ de komende maanden in kaart wat bestaat en waar de kansen liggen. Via de veldtekening en het project hopen we je tegen de zomer van 2014 enkele laagdrempelige tips aan te reiken. Het begint bij inzicht in en kennis over de leefwereld van Roma kinderen en jongeren.

plakken, blijkt onbegonnen werk. Enerzijds omdat niet alle Roma aangeven dat ze van Roma origine zijn (uit angst voor vooroordelen en discriminatie?). Anderzijds omdat heel wat Roma al enkele decennia in Europa zijn en kenmerken die traditioneel aan Roma toegeschreven worden niet meer van toepassing zijn. Zo leeft de meerderheid van de Roma in Europa niet nomadisch of spreekt naar schatting de helft geen Romanès, terwijl deze gemeenschappelijke taal vaak nog als bindend kenmerk wordt gezien.

Wat deze groep wel gemeenschappelijk heeft: een geschiedenis van uitsluiting, racisme en discriminatie. Deze geschiedenis voedt een verwachtingspatroon van Roma dat uitgaat van een groot wantrouwen en terughoudendheid tegenover Gadjo’s (niet-Roma) en instellingen.* Daarnaast leven Roma vaak in zeer precaire sociaaleconomische omstandigheden: onzeker verblijfstatuut, slechte huisvesting, grote armoede… Dit kan leiden tot een maatschappelijke kwetsbaarheid, die zeker in de benadering van kinderen en jongeren een belangrijke rol speelt.

Roma in Vlaanderen Roma zijn met ongeveer 10 miljoen de grootste minderheidsgroep van Europa. Het Kruispunt Migratie-Integratie gebruikt de benaming ‘Roma’ enkel voor mensen die eind 20ste - begin 21ste eeuw hier kwamen wonen . In totaal gaat het om ongeveer 10 à 12.000 mensen. In het Vlaams Actieplan MOE (Roma)-migranten 2012 lezen we dat in 2011 6178 minderjarige nieuwkomers of 32,8% van de totale instroom voor nieuwkomers MOE minderjarigen zijn.

Eén op de drie nieuwkomers is dus (mogelijk) van Roma origine!

∆

*Hemelsoet, E. (2013) Roma in het Gentse onderwijs. Een verhaal apart? Gent: Academia press

meer info

Waarvoor staat ‘Roma’?

Roma is een etniciteit, geen nationaliteit. Roma zijn daardoor een diverse doelgroep die erg moeilijk is af te bakenen. In essentie zijn Roma kinderen en jongeren van Midden- en Oost-Europese (MOE) migratie van Roma origine. Maar dan nog is er nuance nodig.

Niet alle nieuwkomers van Midden- en Oost-Europa zijn Roma. En niet alle Roma komen van Midden- en Oost-Europa. Percentages a c t u ee l

Council of Europe (2013) Roma Youth Action Plan. Improving the participation of Roma youth in European policies on Roma and youth to counter the effects of discrimination on young Roma, Strasbourg Kruispunt Migratie-Integratie: http://www.kruispuntmi.be/ thema/bijzondere-groepen/roma

21

facebook

VVJ en jeugddiensten op Facebook

Werkgroep jeugdlokalen Ambrassade wint Fireforum Award 4 september 2 0 1 3 ∫ 1 2 u 3 3 Op een exclusief galadiner eind november werden prijzen uitgereikt aan de beste projecten die de brandveiligheid van personen en goederen bevorderen. Wij deden een warme oproep via facebook om een dossier in te dienen. Wie schoot de hoofdvogel af in de categorie Jeugd? De werkgroep jeugdlokalen van de Ambrassade! De producten rond brandveiligheid zoals de brochure, de checklist, het logboek, de vorming,… van de werkgroep vielen bij de jury in de smaak. Ook de samenaankoop brandveiligheidsmateriaal kon op veel bijval rekenen. Proficiat!

Meer info op www.jeugdlokalen.be

© Roo Reynolds

Traditioneel zijn onze ‘human interest posts’ goed voor een pak views en een pak likes, dat was de laatste maanden niet anders.

Een fijne manier om mee te blijven met wat er leeft op VVJ en bij de jeugddiensten. Maar we brengen je natuurlijk ook nieuws uit de buitenwereld, een greep uit de afgelopen maanden!

wanted! oktober 2 0 1 3 ∫ 1 2 u 4 6 …gemeenten die recent een repetitieruimte hebben gebouwd, voor jeugddienst Essen.

Merci Hamme en Mortsel! … voor jeugddienst Lommel: jeugddiensten die ervaring hebben met Ticket Gang.

Dag van de…

1 6 november 2 0 1 3 ∫ 0 9 u 5 2 en 1 8 oktober 2 0 1 3 ∫ 1 0 u 3 4 420 jeugdhuizen bereiken in Vlaanderen meer dan 50.000 jongeren. Op 16 november stonden zij in de kijker tijdens de Dag van de Jeugdhuizen. Ze blinken die dag uit in echt en gezellig, want net dat maakt hen groots. Op de Dag van de Jeugdhuizen zetten de jeugdhuizen hun ‘echtheid’ in de kijker. Met een huiskamerconcert, zetelzitwedstrijd, buurtdag, sloefenfeest, akoestisch optreden of avond zonder elektriciteit. Nagenieten kan via www.facebook.com/jeugdhuis en www.jeugdhuis.be.

Met meer dan 161 acties over heel Vlaanderen was ook de dag van de Jeugdbeweging op 18 oktober een groot succes!

Foto’s, filmpjes en meer fraais op www.dagvandejeugdbeweging.be en www.facebook.com/dagvandejeugdbeweging

Terecht trots op onze AV en RVB! 7 novembe R ∫ 1 1 u 1 0 Onze voelsprieten, jouw aanspreekpunt, dat zijn de AV-ers van VVJ. Dat verdient een aparte pagina op vvj.be, mét foto! En die mocht gerust in de kijker op onze facebookpagina!

Benieuwd wie er allemaal in onze Raad van Bestuur en Algemene Vergadering zetelt? Je vindt ze met naam, toenaam én foto op www.vvj.be/wie/bestuur!

facebook

23

… recente reglementen voor de erkenning van jeugdwerkinitiatieven om de jeugddienst Tienen een plezier mee te doen. … voor jeugddienst Aalter een antwoord op de vraag wat jullie doen met huursubsidies aan verenigingen die de kosten voor nutsvoorzieningen integraal doorrekenen aan de huurders.

Bedankt collega’s om jullie collega’s verder te helpen! Ook een vraag stellen via onze Facebookpagina?

Stuur een mailtje naar info@vvj.be.

Uit het dagboek van een jeugdconsulente

Naam

Amy Bousard Beroep

Jeugdconsulente in Anderlecht Am b i t i e

Voor jeugd en vooral door jeugd! Daar geloof ik in! Zelf goed luisteren naar wat jongeren te vertellen hebben en hier effectief iets mee doen. het meest trots op

De ViaVia-speelweken. In 2009 opgestart met 2 weken zomervakantie waar 20 kinderen op afkwamen. Nu zien we bijna elke vakantieperiode 60 kinderen, en ook de tienerweken zijn een succes! Deze tienerweken zijn afgelopen zomervakantie gestart en zijn gericht op jongeren tussen 12 en 14 jaar.

L e u k w e e tj e

Elke maand maken we voor elkaar een affiche ‘werknemer van de maand’ voor de cultuur- en de jeugddienst.

Hoe grappiger, hoe beter! Want op een verantwoorde manier soms eens het varken mogen uithangen, blijft toch leuk! Ongeacht je leeftijd!

24

Amy Bousard maakt in januari de overstap naar de jeugddienst van Halle. Wij strikken haar nog net als jeugdconsulente bij de Nederlandstalige jeugddienst van Anderlecht waar ze vijf jaar meedraaide.

Ze is danspedagoge, geeft dansles en blijft haar grote liefde voor dans botvieren met allerhande projecten.

D A GBO E K

‘Op een verantwoorde manier het varken mogen uithangen, ongeacht je leeftijd!’

Maandag

Woensdag

Maandagochtend overloop ik mijn werk voor de week en maak ik met collega Joris een werkplanning van wat moet gebeuren tegen vrijdag.

Deze week uitzonderlijk op maandag: het stafoverleg met de collega’s van de cultuurdienst. In Anderlecht zijn de dienst Cultuur en Jeugd één geheel binnen het departement Nederlandstalige gemeenschapsmateries. Op een stafoverleg overlopen we de gezamenlijke projecten en wie wat opneemt. Deze stafvergadering bereiden we de aankomende cultuur-, bibliotheek- en jeugdraad voor waar het nieuwe Cultuurbeleidsplan geadviseerd wordt.

Na de lunchpauze lees ik de handleiding van Lomap van JES, een smartphone participatie app waarmee wij zelf in het najaar aan de slag gaan. Zo willen we de mening van jongeren horen over hun straat, wijk en gemeente. Wat zijn de blinde vlekken? Waar liggen kansen?

De jeugdraad is enkele maanden geleden opnieuw samengesteld.

Ik maak via de telefoon wat afspraken met Karuur vzw, die sinds dit jaar een medewerker voor Brussel heeft. Samen stippelen we voor de Anderlechtse jeugdraad een traject uit. In de eerste fase gaat de aandacht naar de functie van een adviesorgaan en hoe de jeugdraad van Anderlecht dit ziet. Tijdens de laatste bijeenkomst kreeg de jeugdraad een vorming van wat een jeugdraad eigenlijk is en hoe ze een advies kan schrijven.

In de namiddag ga ik langs bij Zinnema (open huis voor talenten) om te kijken hoe jongerentrajecten die we samen doen verlopen. De nadruk ligt op de amateurkunsten – toneel, dans en muziek. Zowel het theater- als het dansproject zijn in volle repetitiefase en lopen zeer vlot. Het DJ-traject in februari 2014 start binnenkort met zijn promotiecampagne via scholen.

Donderdag

Dinsdag Vandaag start ik wat later dan normaal, want ik wil kennismaken met de kleuterklas waar mijn zoontje na de herfstvakantie zal starten.

Om 10u30 ben ik aanwezig op een overleg van de dienst Gelijke Kansen. Wij werken mee aan hun preventieproject “AIDS en Soa’s” voor jongeren. In november begeleiden we jongeren in een aantal workshops. Over het correcte gebruik van condooms en over de verschillende SOA’s.

Alle professionele Nederlandstalige culturele instellingen van onze gemeente ontmoeten mekaar geregeld tijdens het cultuurbanket.

We bespreken vandaag de gezamenlijke projecten 2013 – 2014.

Een toeleiding van een jongerenwerking in een kansarme buurt naar de Academie Beeldende Kunsten zou er eentje kunnen zijn.

Of dit project plaatsvindt, hangt af van de deelnemende organisaties en de haalbaarheid, interesse en motivatie van de partners.

Eenmaal terug op bureau, bereid ik mijn actieplan jeugd 2014 voor.

Hierover heb ik donderdag een bespreking met de schepen van jeugd. Onze werkdag eindigt met het overleg van de VGC-jeugdraad.

Donderdagvoormiddag ontmoet ik de schepen. Ik vertel haar over de plannen voor het najaar en de voorstellen voor 2014. Het Lomap-project maar ook de ViaVia-speelweken, een nieuwe folder voor de speelstraten en de Buitenspeeldag staan op het lijstje. Na het overleg heb ik voldoende info om mijn plannen te verfijnen en bij te schaven.

Na de middag komt er een studente die bij ons stage wil lopen. We bekijken samen wat wij en de school van haar verwachten.

Daarna ga ik naar de Franstalige jeugddienst. Samen organiseren we ‘Muziek Picknick’. Een event voor gezinnen in het Astridpark. De volgende editie is in mei 2014, we bekijken vandaag wat we willen behouden en veranderen. We willen werken met 1 thema als rode draad doorheen de namiddag in plaats van subthema’s zoals vorig jaar. We behouden de mix van muzikale optredens en activiteiten en we willen graag de nadruk op het beeldende aspect, zodat taal voor een stukje overbodig wordt.

Vrijdag Vrijdag help ik mijn collega bij de voorbereiding van de ViaViaspeelweek. Als jeugdanimator is hij verantwoordelijk, maar tijdens de speelweken zelf ben ik meestal aanwezig. We overlopen de inschrijvingen, de contracten van animatoren en checken of al het materiaal aanwezig is. In de namiddag doen we de laatste inkopen en zorgen we dat de locatie in orde is.

∆

D A GBO E K

25

voor u bekeken

Praktijkgids p a r t i c i p at i e : 55 concrete tips voor succesvolle inspra akprojecten Verkrijgbaar via www.politeia.be De jeugdsector is wel vaker de wegbereider voor goede praktijken en werkwijzen. Inspraak en participatie zijn voor jeugddiensten en jeugdbewegingen al vele jaren een veelgebruikte en goed gesmaakte methodiek. En langzaam maar zeker plukken ook andere sectoren en diensten de vruchten van dit pionierswerk. Om organisaties, verenigingen en lokale besturen (BBC!) op een erg praktische manier te ondersteunen bij hun participatieprojecten en –processen, schreef Bart Derwael (oud-VVJ’er) een laagdrempelig boek voor ‘nog-niet-specialisten’. Geen hoogdravende theorieën over de zin en onzin van participatief werken, geen kritisch traktaat en geen opsomming van alle mogelijke inspraakinitiatieven en –methodieken maar een 100% ervaringsboek. Een handleiding vol nuttige en soms verrassend pragmatische tips voor iedereen die van inspraak en participatie een uitgesproken doel of middel wil maken. Ook voor de coaching van je participatieproject kan je terecht bij Bart Derwael (www.panenka.be).

∆

Strak pl an!

Een jonge stempel op het meerjarenp l a n e n d e BBC De Vlaamse gemeentebesturen leggen de laatste hand aan hun meerjarenplan. Op 1 januari 2014 start de uitvoering ervan volgens de regels van de nieuwe beleidsen beheerscyclus (BBC). Ook in dit nieuwe systeem en zonder jeugdbeleidsplan kunnen jongeren hun stempel drukken op het beleid en ervoor zorgen dat het op maat is van kinderen, jongeren en jeugdverenigingen. De nieuwe publicatie Strak plan! Een jonge stempel op het meerjarenplan en de BBC zet helder uiteen hoe het meerjarenplan en de BBC in mekaar zitten, op welke cruciale elementen je moet letten en welke kansen er zijn om de stem van de jeugd te laten gelden. Auteurs zijn Katrien Vanhove (Karuur), Ilse Holvoet (VVJ), Henk Keygnaert (VVSG) en Chris Peeters (VVSG). Jeugddiensten en jeugdraden krijgen via Karuur een gratis exemplaar, je betaalt €19,00 voor 10 exemplaren exclusief verzendingskosten, bestel via www.politeia.be.

∆

26

voor u bekeken

Basisboekske. Een brok info over de jeugdra ad Basisboekske is dé gids voor al wie in de jeugdraad zit. Of in de jeugdraad wil zitten. Of met de jeugdraad samenwerkt. Of gewoon jong is. Zoals de titel reeds doet vermoeden ken je na het lezen van dit boekje de basis over zowat alles dat te maken heeft met de jeugdraad en het reilen en zeilen ervan. Hoe is de jeugdraad samengesteld en gestructureerd? Welke zijn de belangrijkste opdrachten van de jeugdraad en wat houden deze in? En voor welk advies kan je bij de jeugdraad terecht? Kan je bij de jeugdraad subsidies verkrijgen? Je betaalt €19,00 voor 10 exemplaren exclusief verzendingskosten, bestel via www.politeia.be.

∆

w w w.v e i l i g o p s ta p. b e

Colofon

Op stap met de jeugdbeweging, het speelplein of het jeugdhuis... Veilig in groep door het verkeer, hoe moet dat weer? Als begeleider neem je het voortouw, maar dat is niet altijd even eenvoudig. Links of rechts? Even stoppen of doorgaan maar? Deze website helpt begeleiding van jeugdgroepen op de juiste weg. De game ‘Veilig op stap’ brengt een groep fietsers of wandelaars in tien fictieve verkeerssituaties. Jeugdleiding moeten op een speelse manier de keuze maken zoals de wegcode dat voorschrijft: mag da of mag da nie? ‘Veilig op stap’ spelen kan online op www.veiligopstap.be of door het spel daar te downloaden en in de jeugdraad of de leidingsploeg te spelen. Een initiatief van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV), Verenigingen voor Verkeersveiligheid (VVV) en Ethias.

Hoofdredactie

∆

V e r n i e u w d e w w w. d r u g s i n b e w e g i n g . b e In de jeugdbeweging zorgen alcohol, cannabis en andere drugs af en toe voor problemen. Door even stil te staan bij wat kan en wat niet kan, voorkomt de leiding onaangename verrassingen en staan ze klaar als er toch iets mis gaat. Op drugsinbeweging.be vindt leiding een stappenplan dat helpt om zo’n alcohol- en drugbeleid uit te werken. Hiermee maken ze het voor iedereen duidelijk: “Zo gaan wij, als jeugdbeweging, om met alcohol en drugs”.

∆

O v e r d e k r a c h t va n c u lt u u r en gemeenschapscentra. Gist e r e n , va n d a a g e n m o r g e n .

Bestel de publicatie voor 15 euro via VVC, leen.pede@cultuurcentra.be De publicatie is een bundeling van de mijlpalen van de voorbije 40 jaar, fragmenten uit de vele brieven van opiniemakers, feiten en cijfers van wat cc’s en gc’s vandaag doen en maar liefst 8 artikels met inspirerende verhalen voor de toekomst over witruimte, diversiteit, regiowerking, collectief onderhandelen, glokalisering, digitalisering, culturele infrastructuur en cultuur en jongeren.

∆

Leen Bartholomeus Vormgeving

MadebyHanna.com Redactie

Leen Bartholomeus Kris Bryon Amy Bousard Kristof Bouvard Annick Degrève Ellen De Grauwe Dirk De Poover Rik D’Haene Ilse Holvoet Sofie Marque Stefan Oorts Imke Pichal Els Roelof Annelies Schepers Filip Stallaert Koen Steuperaert Nathalie Van Ceulebroeck Kaï Van Nieuwenhove Jitske Verwimp Foto’s

Ilse Holvoet, Imke Pichal, Jitske Verwimp, Filip Stallaert, Pek, Press release finder, Zilverbat, alles-schlumpf, Roo Reynolds, Amodiovalerio verde Coverfoto

iStockphoto V. U . K a ï Va n N i e u w e n h o v e REDACTIE

Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen T 03 821 06 06, info@vvj.be

‘ VRI J UIT ’, m i n d e r j a r i g e n i e u w k o m e r s en vrije tijd Bestel je exemplaar nu bij het ESF-Agentschap via http://www.esf-agentschap.be/nl/hoe-werk-je-aan-vrije-tijd Je leest er alles over drie EIF-projecten die initiatieven ontwikkelden om de deelname van minderjarige nieuwkomers aan cultuur-, jeugd- en sportinitiatieven te verhogen.

Kinderen, jongeren en projectmedewerkers uit Turnhout, Aalst en Brussel brengen hun boeiende verhaal. Naast de succesverhalen komen ook de drempels aan bod waarover ze struikelden.

De publicatie vormt een handige praktijkgids voor lokale besturen die een gelijkaardig project willen opstarten. De concrete tips bieden inspiratie bij de vleet om zelf met hun ervaringen aan de slag te gaan!

∆

Dropzone is een tijdschrift van de Vereniging Vlaamse Jeugddiensten vzw.

Abonnementinfo? Mail info@vvj.be

Met steun van

Ons geheime verhaal Dirk Depover, Woordvoerder en communicatiedirecteur Child Focus Child Focus komt in beeld bij ophefmakende kindervermissingen of naar aanleiding van schokkende kinderpornozaken. De dingen die het televisienieuws halen. De vrijwilligers met hun opsporingsaffiches.Maar da’s maar een deeltje van de werkelijkheid. Het andere verhaal zie je niet in de media.

Beeld het je maar eens in. Einde schooldag. Je zoontje van tien had al een uur thuis moeten zijn. Je maakt je zorgen, je belt de school maar daar is iedereen al weg. Je belt de ouders van vriendjes, maar niemand weet van iets. Niemand zag hem. Met de auto zoek je dan de buurt af, vruchteloos. Spoorloos! Politie bellen...

De uren gaan voorbij. En je raakt in paniek. De grond onder je voeten valt weg. Je beeldt je het allerergste in. Je voelt je hulpeloos, opstandig en verlaten.

En daar zit onze onzichtbare taak: mensen bijstaan tijdens de zwartste ogenblikken van hun leven. Er bij zijn, ter plekke of via de telefoon. Alle mogelijke vragen trachten te beantwoorden. Wat gebeurt er nu? Wat gaat de politie doen? Een procureur, waarom?

Wat moet ik de andere kinderen nu zeggen? Gaat die hele zoektocht me niet ruĂŻneren? Wat met de schoolplicht, de verzekering, de mutualiteit...? Hoe lang gaat het nog duren? Leeft mijn kind nog?

Nog belangrijker dan de informatie en de goede raad is er gewoon te zijn. Het feit dat het noodnummer 116000 gratis is, is van groot belang. Op elk moment van de dag en de nacht kunnen bellen, en iemand aan de lijn krijgen die van je zaak op de hoogte is, brengt enige rust. Het betekent: je hoeft je niet verlaten te voelen. Je bent niet alleen. Er zijn mensen die je bijstaan. Professionals, en vrijwilligers die ooit hetzelfde meemaakten. Samen een kop koffie drinken.

Gelukkig lopen zo goed als alle vermissingen van kinderen goed af.

En gelukkig moeten ze niet allemaal in de openbaarheid gebracht worden, bijvoorbeeld om getuigen te vinden. Maar altijd proberen we de naasten zo goed en zo kwaad het kan te begeleiden tijdens die zware tijd. Uit het zicht van het publiek. Met kleine dingen.