BelgiĂŤ - Belgique P.B.
VVJ - Ossenmarkt 3 - 2000 Antwerpen t P206352 Februari 2012 t Jaargang 21 nr. 1 t verschijnt 5x per jaar: feb - apr - jun - sep - dec
2000 Antwerpen Groenplaats
dropzone BC1697
Tijdschrif t voor lok a al jeugdbeleid
je u gd w e rkonde r s t e uning t 5p 6
Geven is krijgen Ui t ge die p t t 5p 8
Jeugddiensten en het overlastdebat
animatoren en vergoeding t 5p 1 2
EDITO Edito Het is een mooie traditie dat de voorzitter en niet de coördinator van onze vereniging de eerste edito van het jaar voor zijn rekening neemt. Deze keer wou ik dat des te liever doen, omdat het gezicht onder dit voorwoord in het volgend nummer een ander zal zijn dan de afgelopen 5 jaren. Nog een gevolg van de coördinatorwissel uiteraard, en daar horen afscheids- en welkomstwoordjes bij. Marc, nogmaals dank voor alles wat je voor de VVJ gedaan hebt, en Kaï, nogmaals hartelijk welkom! We verwelkomen ook Imke Pichal als stafmedewerker lokale ondersteuning voor de provincie Antwerpen in opvolging van Sofie Willems. Zo kan de VVJ er weer op volle kracht tegenaan voor wat ongetwijfeld een druk jaar zal zijn, zowel op de lokale jeugddiensten (verkiezingsjaar) als op het VVJsecretariaat (beleidsplanningsjaar).
Gemeenschapsmiddelen well spent
Nieuw in deze Dropzone is de advertentieruimte. Geen paniek, we verkopen onze ziel niet aan de geldduivel. Een gezonde diversificatie van de inkomsten is echter ook voor onze vereniging een must in deze financieel krappere tijden. Subsidies zijn beperkt, en lidgelden verder optrekken wilden we uiteraard vermijden, vandaar. En zoals je zal zien bewaken we de aard en hoeveelheid van de advertenties zorgvuldig. Ken je (of ben je) een potentiële adverteerder wiens principes ook sporen met de missie en visie van de VVJ, informeer dan bij VVJ-Leen naar de voorwaarden
JEUGDWERKONDERSTEUNING
Verder in dit nummer:
06
04 o v e r v v j
tt Het mechanisme achter jeugdwerkondersteuning tt jeugddiensten in de bres voor maatschappelijke veilig-
18 p r o v i n c i a a l
heid
tt Animatoren en het statuut waaronder je engageert
26 v o o r u b e k e k e n
Je ziet, we houden de vinger aan de pols van je jeugddienstactualiteit. Mag ik jullie in dit Olympisch jaar aanmoedigen om er vol voor te gaan? Ruben Librecht Voorzitter VVJ vzw
27 c o l o f o n 28 u i t s m i j t e r
PS. Tips van de maand: ∫∫ vergeet je vrijwilligers niet te verrassen (3-11 maart) ∫∫ wees erbij op onze jaarlijkse vormingshoogmis in Malle (7-9 maart) ∫∫ bestel tijdig goed weer voor de Buitenspeeldag (28 maart)
2
t
edito
Animatoren: Vrijwilligers of werknemers?
Jeugddiensten in de bres voor veiligheid ui t ge die p t
06
08
J EUGDWERKONDERSTEUNING
Investeren in jeugdwerk Waarom zou je als lokale overheid?
08 14
va k a n t ie w e rk ing
Va k a n t i e w e r k i n g
Hoe organiseer je het? Een resem kleine maar fijne tips
UITGEDIEPT
Maatschappelijke veiligheid
Wat kan je doen als jeugddienst?
21
15
MAG DA ?
Overnachten op een jeugdwerksite
23
12
F ACEBOOK
VVJ en jeugddiensten Blijf offline mee met wat er online beweegt ACTUEEL
Debattle Help de jeugd geschiedenis schrijven
Wat mag en wat niet?
11 12
DOE DE TEST
Jeugdwelzijnsoverleg Welke vorm past bij jou? VAKANTIEWERKING
Animatoren
Welk statuut kies je?
16
BELEIDS - EN BEHEERSC Y CLUS
De Pinte
Een kijkje bij een pilootgemeente van 2011, één jaar na de opstart
inhoud
t
3
24
DAGBOEK VAN EEN J EUGDCONSULENT
Marc Tulleners
All round ruimtemedewerker in Maasmechelen
over
Beste schepen van jeugd, blijf hun superheld!
ONS Beleidspl an 2014 – 2017:
denk mee! VVJ maakt in 2012 werk van een Beleidsplan 2014 – 2017. Enerzijds omdat de Vlaamse overheid dit van ons verwacht. Anderzijds, en vooral, omdat we in 2017 en later nog steeds de essentiële partner willen zijn voor het lokale jeugdbeleid. De tijd die ons rest is eerder kort: op 31 december willen we ons beleidsplan klaar hebben. Dit jaar dienen dus nog vele strategische keuzes gemaakt, en vervolgens geoperationaliseerd te worden.
Onder dit motto maakt VVJ de huidige schepen van jeugd warm om ook na de lokale verkiezingen mee de aandacht te blijven vestigen op kinderen en jongeren. De inspiratie- en uitwisselingsdag voor schepenen van jeugd op 7 maart staat ook volledig in het teken van de toekomst. Met een sessie over breed en integraal jeugdbeleid in de voormiddag en een sessie over de plek van de jeugddienst in de namiddag. Ook het avondprogramma met vier TED talks staat voor hen open. Een warme oproep dus om je schepen op 7 maart mee te brengen naar Malle! Meer info: VVJ Jitske, 03 821 06 02, jverwimp@vvj.be
Wil je mee nadenken over de toekomst van VVJ, en wil je het proces van deze beleidsplanning mee opvolgen? Geef ons een seintje tegen 14 maart via kvannieuwenhove@vvj.be. t
Inschrijven kan tot 29 februari via www.vvj.be. t
4
t
ov er v vj
over
Ma ak kennis met Imke! N a a m : Imke Pichal
vormingsKALENDER t woe do vrij 7- 8 - 9 / 0 3 / 2 0 1 2 Vormingsdriedaagse
F u n c t i e : stafmedewerker lokale onder-
steuning K o m t va n : Antwerpen. Studeerde So-
ciologie aan de UA en ging na haar studies een tijdje naar Ghana om er in een school en weeshuis te werken. In 2008 gestart als Vlaams coördinator opvoedingsondersteuning bij het Agentschap Jongerenwelzijn. Voelt zich nu helemaal klaar om zich te verdiepen in jeugd(werk)beleid!
t w o 0 7/ 0 3 / 2 0 1 2 Inspiratie- en Uitwisselingsdag voor schepenen van jeugd
H o u d t va n : muziek: maken en beluiste-
t do 22/03/2012 3e jaar Opleiding Jeugdconsulent
t di 20/03/2012 1e jaar Opleiding Jeugdconsulent Dag 3 - Inspraak en participatie
ren, reizen: ver weg en dichtbij, babbelen, lekker eten en gezelligheid
Dag 3 - Communiceren met je doelpubliek: communicatiestrategie
H o u d t n i e t va n : vooroordelen en regen
t wo 28/03/2012 Buitenspeeldag 2012
D r o o m t ( p r o f e s s i o n e e l ) va n : in
het algemeen: een samenleving waaraan iedereen op gelijke voet kan deelnemen, in mijn functie binnen VVJ: mooie samenwerkingen en dito resultaten!
t di 24/04/2012 2e jaar Opleiding Jeugdconsulent Dag 3 - Jeugdruimte
t do 26/04/2012 1e jaar Opleiding Jeugdconsulent
W e n s t d e j e u g d d i e n s t e n : een vlotte overgang binnen het ganse BBC-verhaal, een kracht(dad)ig jeugdbeleid en veel toffe, inspirerende, spectaculaire initiatieven voor de lokale jeugd!
Dag 5 - Evenementenbeleid
t di 08/05/2012 VVJ Limburg
C o ö r d i n at e n : ipichal@vvj.be,
t di 08/05/2012 VVJ Vlaams Brabant
03 740 76 44
t do 10/05/2012 VVJ West-Vlaanderen
VVJ wuift zijn penningmeester uit Guy Goyens was meer dan 20 jaar ‘penningmeester’ van de VVJ. Die opdracht vervulde hij vanaf het moment dat hij destijds in de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur van VVJ kwam als toenmalig jeugdconsulent van de stad Genk, toen de VVJ nog een piepkleine organisatie was. Vanuit de jeugddienst groeide hij in de loop der jaren door naar andere functies binnen het stadsbestuur, maar hij bleef als bestuurder de VVJ-financiën mee bewaken, ook toen de VVJ stilaan groeide en een complexere boekhouding kreeg. Guy zorgde er telkens voor dat de jaarrekening en balans tijdig en correct kon worden ingediend bij de afdeling Jeugd als subsidiërende overheid en de Nationale Bank. Vanaf 2012 neemt Accountancy Services bvba de supervisie over de boekhouding over. Bedankt Guy voor de vele jaren inzet voor VVJ! t ov er v vj
t
5
t do 10/05/2012 VVJ Oost-Vlaanderen t do 10/05/2012 VVJ Antwerpen
Geven is krijgen Ga voor een partnership met jeugdwerkverenigingen Tekst: Sofie Willems t Foto: adopt a negotiator, Han Soete
Een partnership met de overheid maakt het jeugdwerk tot een volwassen partner 6
t
jeugdwerkondersteuning
jeugdwerkondersteuning
VVJ werkt aan een visietekst over jeugdwerkondersteuning. De vraag die ons in deze Dropzone bezig houdt: waarom zou een lokale overheid gemeenschapsmiddelen investeren in jeugdwerk? Wat maakt het verantwoord? Het heeft nut om stil te staan bij de energie die het mechanisme van overheidsondersteuning voedt. Welke redenering zit erachter? Of hoort erachter te zitten?
Geven is krijgen, en omgekeerd Een belangrijk uitgangspunt is dat ‘geven’ en ‘krijgen’ een cyclus vormen. Voor alles wat je geeft, krijg je ‘iets’ terug, en dat weet je – of hoop je alleszins – van bij het begin. Twee partijen in interactie ruilen iets waardevols (niet noodzakelijk iets van financiële waarde) met elkaar, investeren in elkaar in een min of meer gelijke verhouding. Een lokale overheid ondersteunt een jeugdwerkinitiatief… en een jeugdwerkinitiatief ondersteunt een lokale overheid. Ze hebben elkaar nodig in het bereiken van doelstellingen, die voor een deel dezelfde zijn. Zo blijft het systeem bestaan.
Wie wil wat krijgen? Wie kan wat geven? De meerderheidspartij of coalitie in een gemeentebestuur staat voor bepaalde waarden, en vertaalt die in het beleidsplan in normen (strategische doelstellingen). Ze hebben het mandaat en de opdracht die waarden in te (laten) vullen en die normen te halen. Ruimte voor ontwikkeling van kinderen en jongeren, veiligheid, welbevinden, diversiteit… De invulling van die ‘wens’ of ‘missie’ van een gemeentebestuur is wat een jeugdwerkinitiatief kan bieden. Het jeugdwerk heeft natuurlijk nog heel wat andere interessante ‘waren’ of ‘troeven’ in huis: een positief imago, infrastructuur, materiaal, helpende handen, contact met een jonge doelgroep, creativiteit, ervaring in het spelen met kinderen, kennis over bepaalde domeinen… Het jeugdwerk van zijn kant wil een plaats, erkenning, relevantie ‘krijgen’ in de samenleving, en ondersteuning (op allerlei verschillende manieren) en ruimte van een gemeentebestuur. Die troeven hebben een lokaal bestuur en haar diensten dan weer in handen. Dit geldt net zo goed voor de overheidsinvestering in andere vormen van particulier initiatief en engagement. Ook een sportvereniging, cultureel initiatief… moet zich – om iets te krijgen van een lokale overheid of een andere partner - relevant maken voor die ander.
Jeugdwerk en overheid hebben troeven voor mekaar
Partners in een wederzijds afhankelijke relatie Deze ‘ruillogica’ laat toe het perspectief op de relatie ‘ondersteuner-ondersteunde’ te verlaten, ten voordele van een concept als ‘partnerships’. Eén plus één is meer dan twee. Zo’n visie op de relatie tussen jeugdwerk en de lokale overheid maakt het jeugdwerk tot een volwassen partner. Hij kan nu creatief zijn aanbod verduidelijken, uitbreiden, beter naar waarde schatten… Anders gezegd, het kan zijn potentieel kapitaal beter benutten. Zich afvragen: wat hebben we te bieden, waar willen we naartoe, wat hebben we nodig, van wie kunnen we dat krijgen, en wat bieden we daarvoor, wat kunnen we aan? En met een rechte rug, zelfbewust aan tafel gaan. Een lokale overheid kan binnen deze visie ruimer kijken dan een verdeling van financiële middelen. Kan kijken naar haar potentieel in infrastructuur, netwerk, personeel en materiaal.
Diverse partnerships Op deze manier bekeken, kan een organisatie ‘ruilrelaties’ aangegaan met veel meer partners dan alleen de lokale overheid. Verenigingen en organisaties, bedrijven, kleine lokale zelfstandigen, individuën… hebben iets te bieden, en hebben iets nodig. Als een lokale supermarkt de fuif sponsort in ruil voor een advertentie op de affiche, prima toch. En als een lokale busmaatschappij een bedrijfsimago kan uitstralen van kindvriendelijkheid omdat het de goedkoopste prijs en vriendelijkste chauffeurs biedt, ook goed toch. Die diversiteit in het netwerk van partners versterkt bovendien de relevantie van een lokaal initiatief. Een lokaal bestuur kan nog veel meer een centrale schakel zijn in dergelijke ‘netwerking’. t
jeugdwerkondersteuning
t
7
uitgediept
Jeugddiensten in de bres voor maatschappelijke veiligheid Tekst: Nathalie Van Ceulebroeck t Foto’s: Ed Yourdon, Banksy
We pleiten voor een duidelijk werkkader en de erkenning van overlastfenomenen in hun volle complexiteit 8
t
uitgediep t
uitgediept
Sluitingsuur voor openbare pleintjes? Extra politiecontrole van rondhangende jongeren? Boete voor het wildplakken voor de fuif van de jeugdbeweging? Geluidsoverlast door de activiteit van de jeugdverenigingen? De kranten staan bol van de maatregelen tegen ‘overlast veroorzaakt door jongeren’. Als jeugddienst heb je een belangrijke stem in het overlastdebat. Niet zelden raakt ze rechtstreeks de taken van de jeugddienst: organiseren van een fuifbeleid, inrichting van pleintjes, ondersteunen van jeugdwerk, al dan niet legale graffiti tegen de muren, skaten op het straatmeubilair… De doelgroep van de jeugddienst raken ze echter altijd. Pleitend voor een categoriaal lokaal jeugdbeleid, kunnen jeugddiensten altijd in de bres springen als er (beleids)maatregelen worden genomen tegen overlast veroorzaakt door jongeren. Op welke manier, da’s de vraag!
De ‘whereabouts’ van overlast
en missie bij aan een overlastbeleid en onderschrijven één aanpak: politie, OCMW, preventie- en welzijnsdiensten, jeugddienst…
Jeugddienst aan zet Jeugddiensten kunnen dus een verschil maken als het gaat over maatschappelijke veiligheid. Zij kunnen een rol spelen in preventie en nazorg. Concreet kan dit zich vertalen in een zestal taken.
Gedeeld eigena arschap
Probeer ‘in te breken’ op het veiligheidsbeleid. De geïntegreerde aanpak verwacht inbreng van alle betrokkeDe omschrijving die we terugvinden van overlast is eernen. Als het gaat over minderjarigen is de jeugddienst der vaag. Er is geen duidelijke definiëring, geen duideeen essentiële partner voor politie. Voel je aangesprolijk werkkader. De openheid ken om een sleutelpositie die de wetgever laat, is een te bekleden tussen kindetweesnijdend zwaard. De ene Er wordt te weinig gekeken naar ren en jongeren enerzijds benoemt het als kans omdat en politie anderzijds. de structurele oorzaken van het Vanuit jeugdbeleid pleiten het maatwerk op het laagste niveau toelaat, voor anderen verhaal, en te veel gefocust op we voor een grote terugis het een bedreiging omdat houdendheid tegenover het gedrag van een individu op louter repressieve handhahet een grote mate van subjectiviteit in de hand werkt. ving-instrumenten. Sancéén moment. ties zijn zinvol op het einde Vanuit jeugdbeleidsperspecvan een (integrale veiligtief neigen we eerder naar het laatste. Want je maakt heids)keten die vertrekt van proactie en preventie en het benoemen van overlast afhankelijk van de toleranaandacht heeft voor nazorg. tiegrens, de verwachtingen en de interpretatie van een individu. Het perspectief van jongeren dreigt hier vaak H o e ? Leg contact met en toon je betrokkenheid het onderspit te delven. aan centrale figuren: een integrale veiligheidscoördinator, preventiedienst, politiecommissaris, Daarnaast wordt er niet gekeken naar de structurele wijkagenten … oorzaken van het verhaal, maar naar het gedrag dat één of enkele individu(en) op één moment stellen. Overlast door spelende kinderen wijt men aan het aantal Wederzijds begrip Politie en jeugddienst (en sociaal werkers in het verdecibels van de kinderen, niet aan de ondoordachte lengde) moeten elkaars job niet doen, maar kunnen, inplanting van het speelplein of een samenleving die door kennis van en begrip voor elkaars rol, elkaar veronverdraagzaam wordt. Een probleemjongere wordt sterken. De bril van de politie is vaak controlerend, aangepakt in het gedrag dat hij stelt, maar er wordt te weinig rekening gehouden met de omstandigheden beschermend en defensief terwijl die van jeugd eerder waarin hij opgroeit, zijn woning, buurt, school… emancipatorisch en offensief is.
t
t
We pleiten voor een duidelijk werkkader en de erkenning van overlastfenomenen in hun volle complexiteit: niet gereduceerd tot problematisch gedrag van één persoon of (doel)groep. De aanpak van overlast moet integraal gebeuren om aan die complexiteit te beantwoorden. Alle diensten dragen vanuit hun eigen werking
H o e ? Probeer inzicht te krijgen in de werking en
motivatie van politie en geef partners inkijk in jouw werking en motivatie.
uitgediep t
t
9
Samenwerking De politie verdedigt niet altijd dezelfde belangen als de jeugddienst, maar het resultaat is duurzamer als alle betrokkenen en belangen zo vroeg mogelijk verzameld worden. H o e ? Overweeg bij de op-
start van een nieuw project (een eenmalig evenement, de uitwerking van een fuifof rondhangbeleid …) of er mogelijk overlast ervaren kan worden. Schat je in dat overlast mogelijk is, plan zo vroeg mogelijk in het traject een overleg met politie.
D e s t e m va n j o n g e r e n Jongeren zijn meestal niet in de mogelijkheid hun eigen belangen te verdedigen bij (beleids-) initiatieven of -ontwikkelingen. De jeugddienst heeft een belangrijke taak als intermediaire tussen jongeren enerzijds en politie (of andere beleidsdomeinen) anderzijds.
Banksy: kunst of vandalisme?
Overlast? De term ‘overlast’ wordt als volgt omschreven: ‘De openbare overlast heeft betrekking op, voornamelijk individuele, materiële gedragingen die het harmonieuze verloop van de menselijke activiteiten kunnen verstoren en de levenskwaliteit van de inwoners van een gemeente, een wijk, een straat, kunnen beperken op een manier die de normale druk van het sociale leven overschrijdt. Men kan openbare overlast beschouwen als lichte vormen van verstoring van de openbare rust, veiligheid, gezondheid en zindelijkheid’. (Omzendbrief OOP 30bis)
H o e ? Bijvoorbeeld in conflictsituaties waar jongeren
bij betrokken zijn, kan de jeugddienst zorgen voor de stem van jongeren aan tafel en bemiddelend optreden. De jeugddienst is uiterst geschikt om de leefwereld en bezorgdheden van kinderen en jongeren en hun verenigingen te vertalen naar een meer ambtelijk jargon.
Adviseren Jeugdraden kunnen, proactief of op vraag, adviserend optreden bij de invoering van een jeugdprotocol of jeugdactieplan veiligheid of bij de herziening van het politiereglement. Ze kunnen bijvoorbeeld input leveren bij het schrijven van het zonaal veiligheidsplan of de resultaten opvragen en adviseren. De jeugddienst kan de vertaling maken van de technischere (politie)taal naar de leefwereld van jongeren.
H e r z i e n i n g va n d e GAS : Wat i s e r o p t i l? Het regeerakkoord van de federale regering vermeldt de ambitie om de ‘strijd tegen antisociaal gedrag op te voeren’; onder andere door de leeftijd van toepassing van de gemeentelijk administratieve sanctie te verlagen tot 14 jaar. Daarnaast is er sprake om bijvoorbeeld spijbelen op te nemen, de bevoegde vaststellend ambtenaren uit te breiden en de boete te verhogen. Op dit moment gaat het uitgewerkte voorstel door de parlementaire molen. Het is nog afwachten in hoeverre de voorstellen ook effectief van kracht worden. VVJ volgt de evolutie op de voet, check www.vvj.be!
H o e ? Krijg vanuit je netwerk met politie de informatie
die nodig is om thema’s op de agenda van de jeugdraad te zetten. Zeker over onderwerpen die dicht bij jongeren staan: graffiti, skaten, aanplakken, fuiven, rondhangen …
I n i t i at i e v e n Heel wat dagdagelijks werk van de jeugddienst kan opgevat worden als preventieve en/of proactieve actie in het kader van integrale veiligheid. t
meer weten Nathalie Van Ceulebroeck, nvanceulebroeck@vvj.be, 03 821 06 00, www.vvj.be
10
t
uitgediep t
Welke vorm van jeugdwelzijnsoverleg past bij jou? Tekst: Maria Euwema t Foto: Erin Mc Hammer
1. Hoe staat het met het politiek draagvlak voor jeugdwelzijnsoverleg in jouw gemeente? A B C D
Er is politiek draagvlak, mits gepresenteerd als oplossing voor bepaalde actuele problemen als rondhangen, spijbelen... Er is weinig politiek draagvlak, maar we willen dit vergroten door een gezamenlijk signaal te geven. Er is geen politiek draagvlak. Er is een vraag vanuit het college tot samenwerking om tot een geïntegreerd jeugdbeleid te komen.
2. Hoe zie je jouw rol als jeugddienst in een jeugdwelzijnsoverleg? A B C D
De jeugddienst wil inhoudelijke taken opnemen, maar niet direct de trekker zijn. De jeugddienst wil als deelnemer betrokken zijn. De jeugddienst wil het verslag krijgen. De jeugddienst wil een trekkersrol vervullen indien nodig.
4. Hoeveel partners in het ruime veld van jeugdwelzijn zijn er bij jullie in de gemeente en hoe verhouden die zich tot elkaar? (7 is te zien als een richtlijn, geen ‘magic number’) Minder dan 7, we zitten niet op één lijn of weten dat niet zo goed Meer dan 7 en er is een grote diversiteit aan organisaties en belangen. Minder dan 7, we zitten op één lijn Meer dan 7, er is een duidelijk kader waarbinnen het jeugdbeleid wordt uitgetekend.
A B C D
5. Wat is het voornaamste doel van het jeugdwelzijnsoverleg (of wat zou het zijn)? Een concreet project realiseren (een project zou ook een beleidsplan kunnen zijn). Elkaar leren kennen en weten waar iedereen mee bezig is. Kunnen inspelen op actuele problemen indien nodig. Advies geven aan de gemeente over het jeugdwelzijnsbeleid.
A B C D
3. Hoe groot is het netwerk van de jeugddienst?
C D
Oplossingen
B
We hebben met enkele organisaties een goede band, maar kennen er ook veel niet. We werken wel eens samen met het OCMW, maar daar blijft het bij. We kennen de paar diensten die in onze gemeente actief zijn. We hebben veel contacten bij jeugdwelzijnsorganisaties.
Vooral a? Kies voor een kernoverleg. Vooral b? Ga voor een netwerkoverleg. Vooral c? Een ad hoc overleg zal wellicht het beste werken. Vooral d? Overweeg een adviesraad! Kijk voor meer informatie op www.vvj.be/beleid-en-praktijk/ jeugdwelzijnsoverleg. Rechts boven vind je de digitale versie van de test, naast veel informatie over hoe je aan de slag kan met overleg tussen jeugd en welzijn.
A
doe de test
t
11
Welk statuut voor mijn animatoren? Tekst: Marc Ipermans t Foto’s: Images of money
Jaarlijks duiken er in het voorjaar heel wat vragen op over het inschakelen van animatoren tijdens de vakantiewerkingen. Werken we met vrijwilligers of betaalde medewerkers? En wat zijn dan interessante statuten om animatoren te werk te stellen? We zetten de mogelijkheden op een rijtje en focussen op lonen en vergoedingen.
Vrijwilligers: werken met een onkostenvergoeding In heel veel gemeenten drijven de gemeentelijke jeugdwerkinitiatieven op het engagement van vrijwilligers. Vanzelfsprekend is de wet op de rechten van de vrijwilliger van 3 juli 2005 van toepassing die onder andere stelt dat je je vrijwilligers degelijk moet informeren en verzekeren. Deze wetgeving laat ook volgende mogelijkheden toe om vrijwilligers te vergoeden: tt Ofwel de terugbetaling van reëel gemaakte kosten, op voorlegging van de bewijsstukken 12
t
Va k a n t i e w e r k i n g
tt Ofwel de forfaitaire onkostenvergoeding: om vrijgesteld te blijven van belastingen en sociale bijdragen mag deze vergoeding in 2012 per vrijwilliger niet meer bedragen dan 31,44 euro per dag en 1.257,51 euro per jaar. Belangrijk: het blijft steeds om een onkostenvergoeding gaan, en geen loon. Leg dit ook uit aan je vrijwilligers! Dit betekent dat je bij controle moet kunnen uitleggen welke kosten terugbetaald worden aan de vrijwilligers (denk aan kledij die verslijt en moet gewassen worden, GSM, internet, vorming, fiets, brommer, documentatie, materiaal dat van thuis wordt meegebracht…). Het betekent ook dat je moeilijk met een uurtarief of dergelijke kan werken. Een vrijwilliger maakt immers op vier uur niet noodzakelijk dubbel zo veel onkosten als op twee uur! tt Het is toegelaten om - aanvullend op de forfaitaire onkostenvergoeding- de vervoerskosten terug te betalen aan je vrijwilligers. De vrijgestelde kilometervergoeding voor de wagen bedraagt momenteel 0,3352 euro. Voor de fiets is dat 0,21 euro/km.
vakantiewerking Werken met een arbeidsovereenkomst Als jouw gemeente er voor kiest om (hoofd)animatoren aan te werven met een arbeidscontract of als je je animatoren hogere vergoedingen wil geven dan toegelaten via de vrijwilligerswet, dan werk je binnen de arbeidswetgeving. Dit is een belangrijke en principiële keuze die je niet licht mag nemen, omdat er belangrijke consequenties zijn: tt inhoudelijke afwegingen: vrijwilligers hebben een andere relatie tot de organisatie dan betaalde medewerkers, met zijn voor- en zijn nadelen. tt Maar vooral: de zakelijke aspecten: je moet schriftelijke arbeidsovereenkomsten afsluiten, de arbeidswetgeving en rechtspositieregeling zijn van toepassing, je moet de animatoren verlonen volgens de gangbare barema’s van het gemeentebestuur, je moet een arbeidsongevallenverzekering afsluiten, de nodige documenten zoals loonfiches opmaken en uitreiken… Er komt dus wel wat bij kijken! Kies je voor tewerkstelling? Dan zijn er twee statuten interessant omdat ze financiële voordelen bieden op vlak van RSZ-bijdragen.
M o n i t o r e n s tat u u t Met een mondvol heet dit statuut ‘tijdelijke tewerkstelling in de sociaal-culturele sector’, maar bij de officiële instanties spreekt men over het ‘monitorenstatuut’ of de ’25-dagenregel’. In dit statuut zijn zowel werknemer als werkgever volledig vrijgesteld van RSZ- en solidariteitsbijdragen op basis van artikel 17 §1 van het KB van 28/11/1969, als aan alle voorwaarden is voldaan: tt Functie-inhoud: de werknemer is ofwel beheerder, huismeester, monitor of bewaker bij een vakantiekolonie, speelplein of sportkamp tijdens de schoolvakanties (alle schoolvakanties worden erkend), ofwel verstrekt hij/zij als animator, leider of monitor socio-culturele vorming en/of sportinitiatie (buiten de normale werk- en schooluren of tijdens de vakantie); tt Maximaal 25 arbeidsdagen per kalenderjaar; tt Vooraf aan te geven bij de FOD Sociale Zekerheid via de online applicatie op https://www.socialsecurity. be/site_nl/employer/applics/article_17/index.htm Tewerkstelling in het ‘monitorenstatuut’ valt onder de toepassing van het rechtspositiebesluit en de rechtspositieregeling, net als alle tewerkstelling via gemeentebesturen (ook autonome gemeentebedrijven en nog niet omgevormde paragemeentelijke vzw’s). Deze personeelsleden moeten ingeschaald worden op minimum E1/0 barema als er geen diplomavereiste is, noch anciënniteit. Gebeurt de tewerkstelling via een EVA-vzw, dan zijn de barema’s van de sociaal-culturele sector waaronder het jeugdwerk als werkgever valt (PC 329) van toe-
passing, niet de gemeentelijke barema’s. De personeelsleden van een EVA-vzw vallen ook niet onder de gemeentelijke rechtspositieregeling.
Studentencontract Bij het studentencontract of officieel de ‘arbeidsovereenkomst voor tewerkstelling van studenten’, betalen zowel werknemer als werkgever geen RSZ-bijdragen op basis van art. 17bis van het KB van 28/11/1969. Wel betalen ze beiden een solidariteitsbijdrage. Sedert 1 januari 2012 is de regelgeving voor studentenarbeid gewijzigd. De solidariteitsbijdrage is nu heel het jaar door hetzelfde: 8,13 procent. De student draagt daarvan 2,71% bij via inhouding op zijn brutoloon, de werkgever betaalt bovenop het brutoloon van de student een bijdrage van 5,42%. De voorwaarden om te genieten van vrijstelling van RSZ-bijdragen zijn: tt Schriftelijke arbeidsovereenkomst die voldoet aan de criteria van een arbeidsovereenkomst voor tewerkstelling van studenten; tt Dimona-aangifte (de verplichte aangifte door de werkgever bij de centrale administratie); tt Vanaf 2012 mogen studenten 50 dagen per jaar werken met vrijstelling RSZ. Deze dagen mogen ze vrij doorheen het jaar presteren, dus ook volledig in vakantieperiodes.
Cumuleren mag De dagen tewerkgesteld in het ‘monitorenstatuut’ tellen niet mee om de 50 dagen studentenarbeid te berekenen. Studenten mogen beide statuten combineren: tt Een student mag in de vakantieperiodes 25 dagen als animator werken in het monitorenstatuut met vrijstelling op basis van artikel 17 tt en daarna nog 50 dagen met een studentencontract met vrijstelling RSZ, maar wel de solidariteitsbijdrage. In totaal kan je een student zo75 dagen op een voordelige wijze te werk stellen bij vakantieprojecten. Op voorwaarde dat er twee duidelijk onderscheiden schriftelijke arbeidsovereenkomsten zijn en dat voor elke overeenkomst aan de specifieke wettelijke voorwaarden wordt voldaan. t
meer info www.vvj.be/beleid-en-praktijk/animatoren www.werk.belgie.be info voor studenten: www.studentatwork.be
Va k a n t i e w e r k i n g
t
13
Vakantiewerking
Hoe organiseer je het? Werken aan een vakantiewerking. Het is niet altijd even gemakkelijk en kan je als jeugddienst veel kopzorgen bezorgen. Werk je met een stuurgroep of niet? Hoe hou je het leefbaar? Op de provinciale bijeenkomst Vlaams-Brabant in Opwijk bogen we ons (onder andere) hierover, de concrete tips die dat opleverde willen we jullie niet onthouden.
Tekst: Ilse Holvoet t Foto’s: Sierraromeo Sarah Ji
Goede afspraken maken goede vrienden Een stuurgroep is niet noodzakelijk om een vakantiewerking te laten draaien, al kan die in het beste geval wel wat last van de schouders van de jeugdconsulent afnemen. Een ander voordeel is dat je een grotere betrokkenheid kan creëren bij je monitoren. Er zijn ook enkele valkuilen aan verbonden: tt Nieuwkomers kunnen zich afgeschrikt voelen als er veel ‘anciens’ in de stuurgroep zitten; tt Een stuurgroep die goed draait, heeft de neiging om veel hooi op de vork te nemen. Leuk voor de jeugddienst, maar het creëert wel hoge verwachtingen naar potentiële nieuwe leden; tt Als heel wat ervaren leden wegvallen, moet je van nul beginnen. Volgende tips helpen om er een succesverhaal van te maken: tt Elke stuurgroep kent zijn ups en downs. Wat is je strategie voor zo’n ‘down’ periode? tt Maak duidelijke afspraken over welke taken de stuurgroep op zich neemt, en welke taken bij de jeugddienst blijven.
Giet ze in een afsprakennota.
tt Bied je een vormingsweekend aan voor je monitoren? Koppel daar meteen een engagement aan. Vraag hen bijvoorbeeld om deel uit te maken van een werkgroep.
Kinderen baas? Kinderen kunnen dan wel zelf aangeven wat ze leuk vinden, ouders beslissen nog steeds waar het jonge volkje zijn vakantietijd doorbrengt. Zorg dus dat zij op de hoogte zijn van het reilen en zeilen in je vakantiewerking en dat ze– vooral – positieve klanken horen van andere ouders. Enkele ideeën: tt Geef ouders de kans om voorstellen te doen over de werking, bijvoorbeeld via een ideeënbus, een internetforum, evaluatieformulieren…; tt Geef ouders bij de start van de vakantieperiode een rondleiding op de werking zodat ze weten hoe de vork aan de steel zit; tt Maak iemand verantwoordelijk voor de ontvangst van de ouders ’s ochtends en ‘s avonds. Iemand die zeer goed op de hoogte is van de administratie en die ook activiteiten begeleidt waardoor hij/ zij ook de kinderen kent. 14
t
Va k a n t i e w e r k i n g
Een fris mens is er twee waard Het is niet iedereen gegeven, twee maand lang verantwoordelijk zijn voor het speelplein, de vakantiewerking, de speelweken, de tienerwerking, Grabbelpas… en elke dag even fris en monter zwerven van de kleuters naar de tieners, langs het monitorenlokaal en het gemeentehuis terug naar de jeugddienst. Werk je samen met de sporten cultuurdienst, dan kan je shifts afwisselen. Kan dat niet, dan is tussendoor een rustpauze inlassen en de vakantiewerking voor een weekje sluiten misschien een mogelijkheid. Ook voor animatoren zijn vier weken aan een stuk veel om gemotiveerd, uitgeslapen en bij de pinken te blijven. Bij sommige vakantiewerkingen worden de animatoren maximum twee weken aan een stuk ingeschakeld.
Interessante links www.vvj.be/beleid-en-praktijk/ gemeentelijk-jeugdwerk
mag da?
Overnachten op een jeugdwerksite
Tekst: Filip Stallaert t
De chirogroep wil zijn lokaal verhuren aan de Chirogroep uit een buurgemeente. Mag dat? Met deze handige determinatietabel kom je in een handomdraai te weten wat de regels zijn voor overnachtingen in jeugdlokalen of op jeugdwerkterreinen. Hou hem bij. In de volgende Dropzone krijg je een tabel vanuit het oogpunt ruimtelijke ordening omdat deze verschillende wetgevingen samen bepalen wat er kan en mag. En dat is eigenlijk heel wat!
K o m u i t j e t e n t: v i s i e n o ta j e u g d t o e risme De visienota ‘Kom uit je tent!’ , een publicatie van Steunpunt Jeugd (SPJ) en Centrum voor Jeugdtoerisme (CJT) geeft een antwoord op heel wat vragen van gebruikers en eigenaars van jeugdverblijfscentra. De tekst is een houvast voor lokale beleidsmakers, beleidsuitvoerders en jeugdwerkers die werk willen maken van hun jeugdtoerismebeleid. http://www.steunpuntjeugd.be/publicatie/detail/16003
Gebouw
ja
K ampeerweide
Wordt het aangeboden aan de toeristische markt?
nee
Wordt het aangeboden aan de toeristische markt?
ja
Jeugdlokaal?
ja
Maximum 60 dagen verhuur per jaar
nee
Geen Vlaamse normen van toepassing, check bij de gemeente of er bepalingen zijn voor jeugdverblijven of kampeerterreinen.
Meer dan 60 dagen verhuur per jaar
Enkel verhuur aan erkend jeugdwerk? nee ja
Geen Vlaamse normen van toepassing, wel meldingsplicht bij de burgemeester
Enkel verhuur aan jeugdgroepen?
Erkenning als jeugdverblijfcentrum noodzakelijk, normen in decreet ‘toerisme voor allen’ (alle info over erkenningen en subsidies op www.cjt.be/ ondersteuning)
Maximum 75 dagen verhuur per jaar
nee ja
Meer dan 75 dagen verhuur per jaar
Logiesdecreet van toepassing (hoofdstuk openluchtrecreatieve verblijven)
Geen Vlaamse normen van toepassing, wel meldingsplicht bij de burgemeester
Verduidelijking:
tt “wordt aangeboden aan de toeristische markt” betekent het bekendmaken, zelf of via bemiddeling, dus ook via een website of brochure. Mondeling reclame wordt hier niet onder begrepen. tt voor het aantal verhuurbare dagen tel je de kalenderdagen: voor een groep die verblijft van vrijdagavond tot zondagmiddag tel je drie dagen. M a g d a?
t
15
“Mijn JBP is mijn werkinstrument, ik hoop met het meerjarenplan ook zo aan de slag te gaan� De Pinte stapte begin 2011 als pilootgemeente mee in het BBC verhaal. Sharon Delabie van de jeugddienst blikt een jaar na datum terug en vooruit. Tekst: Sharon Delabie
t
16
t
BBC
beleids- en beheerscyclus De balans na één jaar met de BBC
Kansen
Het enthousiasme om mee te stappen in het BBC verhaal kwam bij ons van de financieel beheerder, daarin voluit gesteund door het managementteam (MAT).
tt De BBC moet werken als een wisselwerking tussen top down en bottum up. Een wisselwerking tussen een algemene visie van het MAT over de BBC en doelstellingen gevormd van onderuit. Enkel zo wordt het BBC verhaal geen doel op zich maar een ondersteuning om te komen tot beter beleid. Zo ontstaan er procedures en een samenwerking die tijdswinst opleveren. Het MAT vormt hierin een belangrijk scharnierpunt. Je staat als bestuur voor belangrijke keuzes.
tt Ik merk dat de focus (nog steeds) sterk op het financiële luik ligt. Voor de beleidsnota en de doelstellingen van het meerjarenplan is er nog te weinig een ‘gedragen verhaal’. Doelstellingen, acties en budgetten moeten van onderuit komen, in overleg met de sector en het beleid en niet (alleen) vanuit de dienst financiën.
tt Als jeugddienst heb je heel wat ervaring met plannen, tt De doelstellingen van het meerjarenplan 2007-2012 integreerden we in een nieuw meerjarenplan voor 20112014. De oefening om doelstellingen en acties uit het JBP te integreren was geen gemakkelijke oefening: ∫∫ De doelstellingen zijn vrij algemeen ∫∫ Wat beschouwen we als ‘een actie’? Enkel de acties over de prioriteiten en specifieke acties rond speelruimte staan in het meerjarenplan. Voor heel wat acties in het jeugdbeleidsplan zijn geen werkingsmiddelen begroot. Toch is het belangrijk dat ze een plaats krijgen in de beleidsplanning, want ze vergen personeelstijd en kosten dus geld. ∫∫ Sommige diensten hebben massa’s actiepunten en sommige bitter weinig. Want er was ook onduidelijkheid over wat onder de noemer gelijkblijvend beleid valt en wat je onderbrengt als actiepunt. Een algemeen kader voor de verschillende diensten dat duidelijk gecommuniceerd wordt, is heel belangrijk.
want er werden al heel wat jeugdbeleidsplannen geschreven de voorbije jaren. Gebruik deze ervaring. Ik gebruik mijn jeugdbeleidsplan als werkinstrument, ik hoop dat het meerjarenplan ook een werkinstrument wordt.
tt BBC biedt ook kansen om gebiedsoverschrijdende projecten op te zetten waardoor ze budgettair beter gedragen worden en diensten verplicht worden om buiten het eigen werkdomein te kijken en breder te denken.
Bedreigingen tt Eén valkuil is te weinig tijd voorzien voor diensten om vertrouwd te geraken met en kennis op te doen van de terminologie, de inhoud en de mogelijkheden. We merken als één van de pilootgemeenten van 2011 dat er zeer weinig tijd was om alles grondig voor te bereiden en kennis te nemen van de nieuwe materie. Het is belangrijk dat je als (jeugd)dienst naast tijd voor actie ook plannings- en beleidstijd krijgt om zo een visie op te bouwen en die te bewaken in de uitvoering van het beleid.
tt We liepen vorig jaar vertraging op omdat we een wissel hadden van financieel beheerder. Dit illustreert het belang van een eindverantwoordelijke die aan de kar trekt.
Veranderingen op de werkvloer
tt Te weinig aandacht voor een ‘gedragen verhaal’. De BBC mag niet enkel een verhaal van het managementteam of de leidinggevende zijn: informeer en betrek iedereen en voedt het inhoudelijke verhaal in overleg met je sectoren.
tt De jeugddienst valt onder het beleidsdomein vrije tijd samen met cultuur, bib, sport en buitenschoolse kinderopvang. De algemene omschrijving per post is niet altijd even duidelijk, waardoor het in het begin wat zoeken was naar de eigen financiële posten.
Eindconclusie?
tt Het softwarepakket, gemaakt om een betere rapportering van de cijfers mogelijk te maken, staat nog niet helemaal op punt. Het softwarepakket is al in gebruik sinds begin 2011, maar is nog niet volledig af. Iedere keer als we iets ontvangen van de financiële dienst is het bang afwachten welke lay-out het zal hebben en hoe we onze weg er zullen in vinden. De leverancier van het softwarepakket kon nog niet alle functies voorzien. Daardoor loopt het gebruik van het softwarepakket af en toe nog wat stroef: het is moeilijk om standopgaves of overzichten te raadplegen en een beeld te krijgen van hoe de budgetten jeugd evolueren.
BBC
BBC is voor iedereen een nieuwe uitdaging die na het wegwerken van wat kinderziekten heel wat in zijn mars heeft.
tt Gebruik je ervaring als jeugddienst voor het planningsproces.
tt Informeer je goed over de stand van zaken bij je diensthoofd of bij het managementteam. Zie de BBC niet als een nachtmerrie, maar wel als een mogelijkheid om grensoverschrijdend te werken en om een algemeen beleid op te stellen. t
t
17
is overal actief! PROVINCIAAL Op deze pagina’s maken we plaats voor nieuwtjes uit jouw provincie. Van een kort verslag over de voorbije provinciale bijeenkomst tot opmerkelijk nieuws uit de provincie dat een plek in de schijnwerpers verdient. t
Antwerpen Gemeentera adsverkiezingen Na een tournee langs Limburg, Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen in december kwam Karuur op de februari editie van de provinciale bijeenkomst langs in Antwerpen en Vlaams-Brabant. Een uitgebreide bundeling van de tips, tricks en weetjes vind je op www.vvj.be, een kort verslagje krijg je hier! In het kader van Debattle kregen we twee filmpjes voorgeschoteld: tt eentje met 8 tips voor jongeren over de Gemeenteraadsverkiezingen tt een trailer over het concept Debattle
Westvl a anderen Dag dames met pit! Na vele jaren actieve dienst op de jeugddiensten van Torhout en Izegem, wuiven we twee bestuurders van VVJ West-Vlaanderen uit. Liesbet Hauspie en Marijke Ameye – voor trouwe driedaagse bezoekers geen onbekenden – verlaten de jeugddiensten en zoeken andere oorden op. We willen hen nog even deftig in de bloemetjes zetten en bedanken voor hun enthousiasme en inzet binnen VVJ. Liesbet en Marijke, veel succes in de nieuwe uitdaging, jullie waren binnen en buiten het bestuur, twee ‘madammen’ met pit!
Ideaal om mee te pakken naar je jeugdraad, contacteer Hannes van Karuur voor meer info: hannes. jossaert@karuur.be! Daarna was er ruim de tijd om uit te wisselen over : tt hoe organiseer je een debat of help je een debat organiseren? tt Hoe informeer je jongeren over de gemeenteraadsverkiezingen? tt Wat is de rol van de schepen? tt Zotte ideeën En reken maar dat er zotte ideeën kwamen. En goede ideeën, bruikbare ideeën, vernieuwende ideeën. Met alle uitdagingen die ons te wachten staan naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen, is het altijd fijn eens bij de buren te gluren.
Heb jij interesse om het West-Vlaamse bestuur te vervoegen? Meld je bij Koenie! t
Foto © Ilya
De vruchten van de uitwisseling in de verschillende provincies vind je ook terug in het uitgebreide verslag op www.vvj.be! t
C o n ta c t
C o n ta c t
VVJ Koen, 03 821 06 04, ksteuperaert@vvj.be, www.vvj.be/west-vlaanderen
VVJ Imke, 03 740 76 44, ipichal@vvj.be, www.vvj.be/antwerpen
18
t
VVJ i s o v e r a l a c t i e f
is overal actief!
Vl a amsbrabant
limburg Jouw jeugdlok a al in de ruimte: kruipolie komt na ar je toe! Naar goede gewoonte organiseert de provincie Limburg in het voorjaar enkele Kruipoliemomenten. Dit jaar is het thema Beheer van jeugdlokalen. tt In het eerste deeltje focussen we op het praktische beheer van jeugdlokalen: hoe kan elke gemeente dit organiseren? Wat kan de taak van de jeugddienst hierin zijn? tt Daarna zoomen we in op een jeugdlokaal in zijn ruimte: samenleven met andere dichtbij gelegen jeugdwerkorganisaties, overleggen met de buren, ten volle gebruik maken van het groen in de omgeving…
Een opvolger voor Nele De Cuyper De provinciale jeugddienst heeft met Thomas Huyberechts een nieuwe rots in de branding voor het lokale jeugdbeleid. Nele vond een nieuwe uitdaging als subsidiecoördinator.
Kom af! Niet alleen jeugddiensten en jeugdwerkkoepels zijn welkom, maar ook jeugdbewegingen (liefst de lokalenverantwoordelijke) en eigenaars/beheerders van jeugdlokalen! Op 19 maart in Heusden-Zolder, 20 maart in Neerpelt, 26 maart in Bilzen en 27 maart in Maasmechelen. Meer info en inschrijven via http://jeugdlimburg.be. t
Ondergronds fuiven in Halle De stad Halle bouwt een ondergrondse fuifzaal voor kleine fuiven. De jeugddienst krijgt een stek op het gelijkvloers, samen met een balletzaal. Het nieuwe gebouw zal verbonden worden met het achterliggende cultuurcentrum. Het einde van de werken is voorzien voor 2013. t
C o n ta c t
C o n ta c t
VVJ Ellen, 03 821 06 05, edeboeck@vvj.be, www.vvj.be/limburg
VVJ Ilse, 03 740 76 42, iholvoet@vvj.be, www.vvj.be/vlaams-brabant
OostVl a anderen
Vanaf 9 februari verzamelt de VVJ knuffel “ViViJan “ auto-, fietsen wandel-miles, op zijn weg langs de OostVlaamse jeugddiensten! Wat dit wil zeggen kwam je te weten op de provinciale bijeenkomst in Lokeren of bij een collega die er wel was ;-(. t
Binnenkort nemen wij en de provinciale jeugddienst afscheid van Ellen Meersschaert. Ze vond een nieuwe uitdaging bij stadsbestuur Gent. We willen Ellen bedanken voor het jarenlange ondersteuningswerk. We zullen haar missen en hopen dat ze een stukje ‘ jeugddienst’ meeneemt.
C o n ta c t VVJ Filip, 03 821 06 08, fstallaert@vvj.be, www.vvj.be/oost-vlaanderen
VVJ i s o v e r a l a c t i e f
t
19
Public Partners, city & outdoor concepts, biedt totaaloplossingen voor speeltuinen, skateparken en algemene aanleg van stadsparken. Lastenboeken, aanbestedingen en overheidsopdrachten zijn ons niet vreemd. Deze projecten kunnen we perfect opvolgen van concept over implementatie tot nazorg. Op onze website willen we naast een selectie van ons aanbod u voornamelijk inspireren, tal van nieuwigheden presenteren en u laten dromen van sterke concepten.
www.publicpartners.be info@publicpartners.be Tel. 051 69 71 62
Foto © Roger Smith
VVJ en jeugddiensten op facebook 561 mensen vinden het leuk, 42 mensen praten er dagelijks over en 11 mensen waren er. U raadt het al: we hebben het over de VVJ Facebook fanpagina! Mensen die tegen wil en dank niet bij voorgenoemde groep horen, kunnen via deze weg toch op de hoogte blijven van het reilen en zeilen in Facebookland.
Chiromeisjes Herne naakt! 2 3 december 2 0 1 1 t 1 1 u 5 9
Nee, dit is niet de nieuwste xxx-film van Dennis Black Magic, maar wel een unieke actie om het jaarthema ‘Armoede is een onrecht, maak er spel van’ onder de aandacht te brengen. Naaktkalenders maken om een centje bij te verdienen voor je vereniging, we kijken er al lang niet meer van op. De Chiromeisjes Herne gingen niet alleen uit de kleren voor hun eigen spaarpot, maar ook om er jongeren in armoede mee te steunen. Op deze fijne manier belichten ze het gezamenlijk jaarthema van de jeugdbewegingen. Toppie!
Meer info over het jaarthema op www.maakerspelvan.be
Steun het goede doel (2) 1 0 december 2 0 1 1 t 0 1 u 2 3
In het rijtje jeugdwerk voor het goede doel kunnen we niet om de jeugddienst van Laakdal heen. Zij wisten de enige echte Astrid Bryan te strikken als special guest op hun jaarlijkse jeugdraadquiz ten voordele van Music For Life. VVJ steunde deze prachtige actie en ging gretig op de foto met de Hollywoodse schone. Money well spent, al zeggen we het zelf!
Wil je ook weten hoe Astrid Bryan te pakken te krijgen? Alle info bij els.janssen@laakdal.be
Dropzone retro
2 0 januari 2 0 1 2 t 1 2 u 3 0 Jeugddienst Maasmechelen verblijdde ons met een foto van een 13-jaar oude Dropzone. Een gekopieerd velletje papier in zwart-wit, meer had Dropzone niet om het lijf. Bedankt om ons mee te nemen op een trip down memory lane!
Meer info over Dropzone bij VVJ Leen, lbartholomeus@vvj.be, 03 740 76 40
VVJ zocht en vond: jeugddienst Oostkamp 2 7 januari 2 0 1 2 t 1 1 u 4 9
De VVJ-Facebookpagina bewees een paar weken geleden nog maar eens zijn nut: kaboutertjes waren gaan lopen met het papier waarop onze vormingsverantwoordelijke de jeugddienst had genoteerd die een vraag stelde over een cursus inkleding en animatie. Exact 15 minuten na onze Facebookoproep maakte jeugddienst Oostkamp zich al kenbaar. De wereld is klein, mijnheer.
Meer info over die kaboutertjes bij VVJ Jitske, jverwimp@vvj.be, 03 821 06 02.
t
21
VVJ zocht en vond: inschrijftools Op vraag van jeugddienst Essen gingen we op zoek naar goede en slechte ervaringen met inschrijftools voor een speelplein- en Grabbelpaswerking. We vonden heel wat jeugddiensten bereid hun verhaal te doen. Een greep uit het aanbod: Antigone (Turnhout), Recreatex (Ichtegem, Steenokkerzeel, Schilde), Studio Grabbel (Duffel) en E-Grabber (Maasmechelen). Voor verhalen groot en klein moet je bij de respectievelijke jeugddiensten zijn. Bedankt voor jullie medewerking!
Meer info bij VVJ Koen, ksteuperaert@vvj.be, 03 821 06 04
Bent u ook op zoek naar onderhoudsarme speeltoestellen? Het maken van onderhoudsvriendelijke en aantrekkelijke speeltuinen is ons vak. Dat doen we al meer dan 50 jaar! De kunststof speeltoestellen zijn vervaardigd uit gerecycled kunststof, zijn duurzaam en vrijwel onderhoudsarm. Dus goed voor het milieu en uw portemonnee. Wij produceren onze speeltoestellen zelf in onze eigen fabriek in Nieuwendijk. Naast de kunststof speeltoestellen leveren wij ook toestellen in gecoat metaal, RVS en hardhout.
Bent u geïnteresseerd in een van onze speeltoestellen of in een van onze andere producten, bel ons voor een afspraak of vrijblijvende offerte.
Boer Belgium b.v.b.a. Industrieweg Brechtsebaan 18A BE - 2900 Schoten T +32 (0)3 31 48 679 F +32 (0)3 31 41 189 www.boerplay.com
www.kinderspel.be
La mpe st ra at 17 5 - 8510 Roll ege m - inf o @k ind er s p el . b e
S P E E LT O E S T E L L E N - S P O R T T O E S T E L L E N - S T R A AT M E U B I L A I R - W AT E R G L I J B A N E N - T H E M AT I S E R I N G
kinderspel Veiligheidspartner voor speeltuinen
VEILIGHEID IS GEEN KINDERSPEL! OF JUIST WEL? KINDERSPEL is uw dienstverlenende partner die u adviseert en concreet helpt op het vlak van veiligheid van speeltoestellen en -terreinen voor kinderen. We zorgen voor oplossingen die werken bij mogelijke of vastgestelde problemen. Daarbij zijn de wettelijke richtlijnen ons uitgangspunt. We begeleiden u met advies, ondersteuning en transparante rapportages. KINDERSPEL zorgt daarmee voor de veiligheid van kinderen. Maar net zo goed voor de gemoedsrust van de uitbater: particulier, vzw, jeugddienst of overheid.
Risico-analyse • Controles bij indienststelling en periodiek • Keuring met Europees certificaat • Onderhoud • Projectbegeleiding
actueel
Debattle De jeugd schrijft geschiedenis 14 oktober 2012 staat al lang dik en vet aangeduid in je agenda. Maar het weekend van 28, 29 en 30 september wordt zo mogelijk nog veel belangrijker. Want dan kruisen jeugd en politici de degens. Tekst: Katrien Vanhove en Hannes Jossart
t
De kracht van Debattle: samen jong, samen sterk, samen slim
Debattle is meer dan een weekend vol debatten
Debattle zet jeugdbeleid, kinderen en jongeren midden in de verkiezingscampagne vol in de schijnwerpers.
Er zijn immers nog tal van andere manieren om jeugdthema’s onder de aandacht van de lokale politici te brengen. En debatten organiseren is niet aan iedereen besteed. De website helpt je hierbij: tt De dossierkasten op www.debattle.be worden gaandeweg gevuld met informatie over thema’s waarrond de gemeenteraadsverkiezingen zullen draaien. Gebruik deze informatie om bijvoorbeeld zelf een eisenbundel samen te stellen. Naast jeugdthema’s als speelruimte en fuiven kom je heel wat meer te weten over ruimtelijke ordening, sociaal beleid, wonen, mobiliteit…. tt Naast informatie reikt Debattle ook tools aan. Workshops, vormingen, hulpmiddelen, handleidingen en voorbeelden die je helpen bij het organiseren van je debat maar ook bij het opzetten van een ludieke actie of het opmaken van een memorandum. Ook andere acties dan debatten kan je registeren op de Debattlewebsite. Doe dat zeker, want je kan andere organisatoren en sympathisanten vast inspireren met jouw voorbeeld!
In de massa’s debatten in de aanloop naar verkiezingen vallen die over jeugdthema’s niet altijd op. Ook de onderwerpen en problemen die kinderen en jongeren aankaarten staan vaak niet hoog op de politieke agenda, hoe terecht en hoe dringend ze soms ook zijn. Debattle brengt daar verandering in.
28, 29 en 30 september is Debattleweekend Midden in de verkiezingscampagne, precies twee weken voor de gemeenteraadsverkiezingen is het de bedoeling om zoveel mogelijk politieke jeugddebatten op te zetten in heel Vlaanderen en Brussel. Door alles te focussen op dat ene weekend zuigt Debattle alle aandacht van politici en journalisten naar zich toe.
Join Debattle! (See you at Debattlefield!)
Debattle is een project van Karuur in samenwerking met Steunpunt Jeugd, VVJ en enkele koepels van jeugdverenigingen
Maak je jeugdraad en jongeren warm voor Debattle! Speel de filmpjes op de vergadering van je jeugdraad, vraag ze op via hannes.jossaert@karuur.be (zie ook p18). Registreer de debattle op www.debattle.be en kijk wie er nog allemaal mee doet. ac tueel
Meer info? www.debattle.be
t
23
Uit het leven van een jeugdconsulent
Naam t
Marc Tulleners Beroep t
Stafmedewerker jeugddienst Maasmechelen
Marc Tulleners beheert sinds begin 2010 de twee jeugdcentra, coรถrdineert de controles en herstellingen van de speelterreinen en toestellen en is de verantwoordelijke voor de gemeentelijke jeugdinfrastructuur. De sterkte van deze functie binnen de jeugddienst is dat je een aantal zaken zelf kunt doen en dat iemand binnen de dienst het blijft opvolgen. Zo bewaken we mee dat er geen extra drempels opgeworpen worden voor onze doelgroep.
Ambitie t
De band met alle jongeren aanhalen, en jongeren via de jeugddienst kansen bieden naar verdere ontplooiing. het meest trots op t
Speelpleinwerking Flapuit! kreeg in 2010 dankzij een investeringssubsidie van de provincie een nieuw speelterrein en een heleboel spelmateriaal. Het enthousiasme van de kinderen was overweldigend.
24
t
Dagboek
“Werken op de jeugddienst houdt je jong, het is een verrijking van je leven.”
t 9u30 t
Om 9u30 houden we het eerste interambtelijk speelpleinoverleg van het nieuwe jaar, ik zet de vergaderzaal klaar. Logge titel, maar de vlag dekt de lading. Iedereen die van ver of dichtbij iets met de Maasmechelse speelterreinen te maken heeft komt er samen. Onze opdracht: ervoor zorgen dat de speelterreinen van onze gemeente tiptop in orde zijn en voldoen aan de Europese normeringen. Rocco, mijn collega die de controles en herstellingen van alle speeltoestellen uitvoert, meldt geen nieuwe slijtage of herstellingen na zijn recentste controle. Ondertussen zijn enkele van de bestelde artikelen geleverd op de gemeentelijke werkplaatsen. We spreken af dat Rocco de nodige herstellingen op zijn volgende controleronde in orde brengt. Voor de montage van de nieuwe korf van de vogelnestschommel kan hij rekenen op de hulp van de collega’s van de gemeentelijke werkplaatsen. Ook vanuit de dienst Veiligheid en Preventie zijn er geen problemen te melden. Deze dienst werkt zeer nauw samen met de bewoners uit de verschillende wijken. Omdat heel wat van onze speelterreintjes in de wijken liggen, blijven we via hen op de hoogte van overlast en vernielingen op en rond onze speelterreinen.
t 12u30 t
Middagpauze met mijn collega’s van de jeugddienst. Meestal is het op dinsdag broodjesdag. Door de voorbije feestdagen hebben we elkaar een tijdje niet gezien, we wisselen enthousiast verhalen uit over de jaarwisseling.
t 14u00 t
Het repetitiekot van ons jeugdcentrum wordt intensief gebruikt. Met collega Zeko controleer ik ons geluidsmateriaal. Zeko is ondersteunend medewerker in het jeugdcentrum. Hij staat in voor het onderhoud van het gebouw en helpt de verschillende werkingen begeleiden. Het geluidsmateriaal is gelukkig nog in orde. Vanavond repeteren er twee bands, de eerste van 17u tot 20u en de tweede van 20u tot 23u. Johan, onze vaste vrijwilliger, opent de repetitieruimte en sluit ze af.
t 15u00 t
Ik trek mij nog even terug op mijn bureau en overloop met Sandra de planning voor de rest van de week. Sandra is net als Zeko ondersteunend medewerker in het jeugdcentrum. Op woensdag en zaterdagnamiddag organiseren we kinderfeestjes en er moet nog heel wat materiaal aangekocht worden. Ik overloop met Sandra de reservaties voor de maand januari. Het wordt behoorlijk druk maar dat hebben we graag. Al die uitgelaten en blije kinderen maakt onze job alleen maar mooier.
t 16u30 t
Mijn werkdag zit er op, hij is zoals altijd omgevlogen. Ik heb deze week nog geen avondvergaderingen gepland dus ik kan vanavond languit in de zetel genieten van een goeie film. t
t 13u30 t
Ik heb een afspraak met de directeur van de vrije basisschool Proosterbos. Eind januari organiseren zij hun jaarlijkse eetdag bij ons in het jeugdcentrum. Ons jeugdcentrum is daar met zijn grote professionele keuken een prima plek voor. Alleen jeugdverenigingen, scholen en sportverenigingen met een erkende jeugdafdeling kunnen ons gebouw huren. Ik overloop met de directeur het contract en het huisreglement en loop nog even met hem door het jeugdcentrum om praktische zaken te tonen. Dagboek
t
25
voor u bekeken
SPEEL* GOED
O p m a at va n d e s t r a at. N a a r e e n i n t e g r a l e k i j k o p g r a ff i t i e n s t r e e t a r t. Bart Vanhoenacker & Peter Bosschaert Je kan het boek aanschaffen voor 17,95 euro (excl. verzendkosten) via daisy@graffiti-jeugddienst.be Krabbels of kunst? Kleur of terreur? Graffiti en street art duiken al jaren op in het straatbeeld. Maar wat ondernemen steden en gemeenten op vlak van graffiti? Zien ze graffiti als een brok jeugdcultuur of als een overlastfenomeen? Op basis van een literatuurstudie, eigen expertise, een online bevraging bij 251 gemeenten en steden in Vlaanderen en Brussel en 42 interviews met lokale actoren biedt deze publicatie een integrale kijk op graffiti en het omgaan ermee.
Gratis te downloaden via www.amateurkunsten.be/speelgoed “Ieder kind is een kunstenaar. De moeilijkheid is om er één te blijven als je groot wordt.” - Pablo Picasso Kinderen hebben niet veel nodig om creatief bezig te zijn. Fantasie is vaak voldoende om tot de origineelste creaties te komen. Het Forum voor Amateurkunsten geeft samen met ABC - Art Basics for Children, winnaar van de Vlaamse Cultuurprijs voor Cultuureducatie 2011 - een boekje uit dat de creativiteit van kinderen prikkelt. SPEEL*GOED staat boordevol prenten en inspiratiemateriaal om zelf speelgoed te maken. Thuis, op school, of in de jeugdbeweging. Eens het af is, kan je er verder mee aan de slag. Schaduwspel, klanken toveren, muziek maken of een stop-motion filmpje .... Creativiteit kent geen grenzen! Het boekje is bedoeld voor kinderen van 3 tot en met 12 jaar maar steekt ongetwijfeld ook ouders, grootouders, leerkrachten, jeugdwerkers... aan. Kortom, iedereen die houdt van knutselen en dingen ineensteken. t
Op die manier zorgt dit boek voor inzicht, tips en good practices. Van kleinschalige initiatieven tot een uitgebouwd integraal en geïntegreerd graffitibeleid op maat van de straat. Van repressie en verwijdering tot legalisering en artistieke creaties in het straatbeeld. Tientallen quotes en foto’s werpen een blik op een wereld vol controverse en kleur. Kortom: een ideaal basisboek met informatie en achtergronden over graffiti en street art. Maar vooral een handig inspiratieboek voor iedereen met interesse in en plannen rond graffiti. t
F u i f p u n t (. b e ) i n e e n n i e u w k l e e d j e www.fuifpunt.be De website heeft een nieuwe structuur, een nieuwe indeling volgens thema’s en andere nieuwigheden. De thema’s die op de website uitgebreid aan bod komen zijn: organisatie en tips, verzekeringen, wet- en regelgeving, fuifbeleid en infrastructuur. t
26
t
voor u bekeken
voor u bekeken
De boer op met vrije tijd Bekijk het op www.fondsvrijetijdsparticipatie.be of bestel via info@fondsvrijetijdsparticipatie.be Verschillende organisaties, zoals het Fonds Vrijetijdsparticipatie, proberen vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede te stimuleren. Maar uit onderzoek blijkt dat daarbij hoofdzakelijk armoedeorganisaties in stedelijke gebieden worden bereikt. Armoedeorganisaties in meer landelijke gebieden hebben te kampen met een aantal bijkomende hindernissen. Om daar een oplossing voor te zoeken, zette het Fonds Vrijetijdsparticipatie enkele proefprojecten op. Deze projecten leverden modelpraktijken, tips, voorbeelden en methodieken op, die nu gebundeld zijn in een boekje. t
DVD ‘ Ta a l s t i m u l e r i n g i n d e v r i j e t i j d ’ Check http://www.vlaamsbrabant.be/ over-de-provincie/beleid-en-bestuur/ vlaams-karakter/alaboemsasa/index. jsp Een informatieve DVD over hoe je in meertalige contexten op een positieve manier het Nederlands stimuleert in jeugdbewegingen en buitenschoolse opvang. ‘Positief’ verwijst hier niet naar een schoolse vorm van taalstimulering, wel naar taalstimulering als opportuniteit in de natuurlijke interactie die zich rond het spelgebeuren afspeelt. De makers gaan ervan uit dat het Nederlands de voertaal is en het gebruik van andere talen niet wordt gesanctioneerd. Niet alleen relevant dus voor gemeenten uit de Vlaamse rand rond Brussel, maar voor iedereen die met meertaligheid geconfronteerd wordt in zijn werking. t
Colofon Hoofdredactie
Leen Bartholomeus Vormgeving
MadebyHanna.com Redactie
Leen Bartholomeus Ellen De Boeck Sharon Delabie Koen Depreitere Maria Euwema Ilse Holvoet Jan Inghels Marc Ipermans Hannes Jossart Ruben Librecht Sofie Marque Imke Pichal Filip Stallaert Koen Steuperaert Marc Tulleners Nathalie Van Ceulebroeck Katrien Vanhove Kaï Van Nieuwenhove Jitske Verwimp Sofie Willems
Foto’s
adopt a negotiator, Han Soete, Ed Yourdon, Roger Smith, Erin Mc Hammer, Banksy, Sierraromeo Sarah Ji Coverfoto
iStockphoto.com V. U . K a ï Va n N i e u w e n h o v e REDACTIE
S ta d s m o n i t o r 2 0 1 1 Via www.thuisindestad.be kan je aan de hand van een of meer indicatoren (waaronder ‘Cultuur en vrije tijd’) informatie over de centrumsteden raadplegen. Gratis te verkrijgen via info@thuisindestad.be. Om de dertien Vlaamse centrumsteden te helpen gegronde beleidskeuzes te maken en om hen voeding te geven voor het strategische debat, werd de Stadsmonitor ontwikkeld. Een 200-tal indicatoren brengen de leefbaarheid van de steden in kaart en geven aan hoe duurzaam hun ontwikkeling is. De nieuwe editie kan dienen als input voor de bestuursprogramma’s na de lokale verkiezingen van oktober 2012. t
Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen T 03 821 06 06, F 03 821 06 09 E info@vvj.be Dropzone is een tijdschrift van de Vereniging Vlaamse Jeugddiensten vzw. Abonnementinfo? Mail info@vvj.be
Met steun van
voor u bekeken
t
27
Soms vraagt een mens zich af… Toen ik in 2006 de deur in Wilrijk achter mij dicht trok, dacht ik niet dat ik de deur van VVJ weer zou open duwen in 2012. Het kan verkeren. Ik ben blij dat deze deur soortgelijk maar zeker niet dezelfde is. De tijd bleef niet stil staan en VVJ veranderde, gelukkig. Natuurlijk zijn er gelijkenissen. Het is nog altijd moeilijk om aan mijn vader uit te leggen wat voor werk ik doe (‘iets met kindjes en spelen?’). Maar wat veranderde er dan? En dan doel ik niet op de nieuw bepleisterde muren of het gebruik van Windows®7. Wat veranderde er in het veld? Misschien bent U het? Hallo? U? Bent U vandaag meer betrokken bij jeugdbeleid? Mag U over meer dan ‘kindjes en spelen’ meepraten? Of veranderde het jeugdbeleid? Hebben we geen J(W)BP* meer nodig om dit jeugdbeleid te integreren in het gemeentebeleid? Zijn wij klaar voor het BBC* verhaal? En wat veranderde er niet? Wel, en dat weet ik zeker, als VVJ er in 2006 voor U was (en die U staat niet toevallig steeds in hoofdletters), dan is VVJ er ook vandaag voor U. En in 2028 zal VVJ er hopelijk ook voor U zijn. En U mag gerust jeugdconsulent, schepen of afdelingshoofd Vrije Tijd/Welzijn heten, voor uw lokaal jeugdbeleid moet U bij ons zijn. Mag dat ook meteen mijn wens voor de toekomst zijn? Dat er morgen, meer, breder en breder gedragen jeugdbeleid mag zijn. En dat wij er steeds voor U mogen zijn. Genegen groeten, Kaï t (* voor begripsverklaring: bel 03 821 06 06)