Dropzone juni 2021 by Bataljong

Tijdschrift voor lokaal beleid voor kinderen en jongeren

PB- PP

Bataljong · Ossenmarkt 3 · 2000 Antwerpen · P206352 · Afgiftekantoor: 2000 ANTWERPEN Stuivenberg Juni 2021 – jaargang 30 – Nr. 2 · Verschijnt 4x per jaar: maart - juni - september - december

Dropzone BELGIE(N) - BELGIQUE

IN TA N D E M A A N D E SLAG VO O R ME N TA A L WE L ZIJ N

Jeugdraad en jeugddienst Lokeren slaan handen in elkaar VO O R ST EL L IN G N IE U WE R E G IO - O N D E R ST E U N ERS

Wie zijn ze, wat doen ze en waarvan dromen ze?

Skaten zit nog steeds in de lift!

Een kinderraad als antwoord op kinderparticipatie?

Pop-upskateparken als antwoord op de grote vraag

Een inzicht in ons groepstraject kinderraden

Colofon Met de medewerking van Cara Allonsius Frauke Baeyens Leen Bartholomeus Kristof Bouvard Bert Delville Ellen De Grauwe Jolijn De Haene Zita De Pauw Saar De Wulf Ilse Holvoet Hannes Jossart Bieke Nackaerts Imke Pichal Wim Soontjens Filip Stallaert Jurgen Sprangers Hans Theuns Yentl Tobbackx Koen Van Boxem Tieme Verlinde Jimmy Wertelaers Coördinatie Jimmy Wertelaers Vormgeving hierbenik.be

Verder in dit nummer: 4

Jeugdraad en jeugddienst Lokeren slaan handen in elkaar 8

Verantwoordelijke uitgever Jurgen Sprangers, Brasschaat Contact Bataljong vzw, Ossenmarkt 3 2000 Antwerpen info@bataljong.be 03 821 06 06 www.bataljong.be

Oe is’t? Echt hé! F*ck 69: vijf gesprekshandvatten van Awel

De nieuwe regio-ondersteuners van Bataljong Wie zijn ze, wat doen ze en waarvan dromen ze? Regio-ondersteuners maken ‘Komm-Af’ met drempels

Druk Drukkerij Jansen Coverfoto Ward Rombaut i.o.v. jeugddienst Brugge

In tandem aan de slag voor mentaal welzijn

Driehoeksverhouding Hoe werken schepen, jeugdambtenaar en jeugdraad samen in Wingene?

Terugblik Buitenspeeldag Het succes van de 14de editie, ook in tijden van corona

Stel je vraag Fiscale attesten

Kalender Dit staat binnenkort op de planning bij Bataljong

Worden kinderen en jongeren sluipenderwijs de dupe omdat ze (nog) niet gevaccineerd zijn? Door recentere varianten gaat er meer virus rond tussen kinderen onderling. Toch is het risico op verspreiding onder hen nog altijd lager dan onder niet-gevaccineerde volwassenen. De aanwezigheid van het virus onder kinderen en tieners is een spiegel van de rest van de samenleving. Als meer volwassenen beschermd zijn, zal het virus ook minder onder kinderen circuleren. Want de volwassenen geven het minder door. We hebben als samenleving het voorbije jaar steeds de moeizame balans gezocht tussen enerzijds de broodnodige mentale ademruimte voor kinderen en jongeren (recht op onderwijs, recht op vrije tijd…), en anderzijds virusveiligheid om ouderen en kwetsbaren in de samenleving te beschermen. De jeugdsector toonde zich erg verantwoordelijk en zocht bij elke evolutie dat nieuwe snijpunt actief op. Soms met bijna onhaalbare regels en groepsgroottes tot gevolg. Niet om de veiligheid van kinderen en jongeren te verhogen, want zij worden amper ziek. Maar om oudere generaties en kwetsbare groepen mee te beschermen. Die bescherming wordt nu overgenomen door de vaccinatie. Met welk doel beperken we kinderen en jongeren dan nog in hun vrijheden of leggen we hen extra normen op? Dit is geen pleidooi om elke vorm van hygiëne of deelnamevoorwaarden overboord

te gooien, maar wel om erg kritisch te kijken naar bestaande beperkingen en normen. Jongeren worden bovendien het laatst gevaccineerd. Nochtans zitten zij in een levensfase waarin engagementen en netwerken uitbouwen zo cruciaal zijn voor hun ontwikkeling. Ik zou zelf met plezier mijn plaatsje in de vaccinatierij vrijwillig afstaan aan pakweg een 21-jarige. Toch begrijpen we de keuze voor het volgen van de leeftijdsladder bij de vaccinatie. Maar dan is het ook evident en rechtvaardig dat we kinderen en jongeren niet de dupe maken van deze strategie. En hun solidariteit van het voorbije jaar “belonen” met extra testing, bijkomende drempels voor activiteiten of reizen, strengere protocollen voor hun verenigingen dan elders in de samenleving… Vooral bij reisbeperkingen en drempels dreigt die onrechtvaardigheid zich nu bijzonder scherp te stellen. Maar ook op andere vlakken lijkt die reflex binnen te sluipen. Er wringen dus wel wat gewetensvragen in ons hoofd en hart. Gaan we naar niet-gevaccineerde kinderen kijken als potentieel gevaarlijk? Welke impact heeft dat op hun welzijn en maatschappelijke positie? Hoe lang heeft de samenleving de bescherming door kinderen en jongeren nog nodig? Samen uit, samen thuis? Geldt dat ook voor de jonge inwoners?

Jurgen Sprangers Directeur Bataljong

facebook.com/Bataljong

Laat ons weten hoe jij werk maakt van #sterkbeleidvoorjongeinwoners

instagram.com/Bataljong @Bataljong linkedin.com/company/Bataljong

In tandem aan de slag voor mentaal welzijn Jeugdraad en jeugddienst Lokeren slaan handen in elkaar Tekst: Jolijn De Haene en Ellen De Grauwe

Beeld: Lokeren

69% van de kinderen en jongeren voelt zich nu slechter dan voor corona – zo bleek uit internationaal onderzoek (zie ook “Oe ist? Echt hé!” p. 8-9). Niet voor niets kreeg dit thema het voorbije coronajaar zoveel aandacht in de media. Het motiveerde ook heel wat lokale besturen en jeugdraden om met het mentaal welbevinden van kinderen en jongeren aan de slag te gaan. Zo ook in Lokeren.

Lokeren is een Oost-Vlaamse stad, gekend om haar paardenworsten en Lokerse vlaaien. Een stad met zo’n 40.000 inwoners. Waar toch een echt dorpsgevoel heerst. Waar iedereen iedereen kent. En waar ook de jeugddienst en de jeugdraad elkaar bijzonder goed aanvoelen. Leen (jeugdambtenaar), Nele en Matthias (jeugdraadvoorzitters) nemen ons mee in hoe zij samen aan de slag gingen rond de mentale druk die de coronacrisis op kinderen en jongeren legde.

Hoe loopt de samenwerking tussen jeugddienst en jeugdraad? Nele: Er is een goede samenwerking tussen jeugdraad en jeugddienst. We hebben dagelijks contact. De jeugddienst communiceert over veel projecten met ons, zodat wij er mee over kunnen nadenken. Leen ondersteunt ook verschillende van onze projecten. Leen: De jeugdraad brengt de stem van kinderen en jongeren binnen. We horen via hen wat de noden zijn. Daarnaast kan de jeugdraad een belangrijke rol spelen in het lobbywerk. De jeugdraad heeft soms de ruimte om iets meer druk te zetten om bepaalde zaken aan te kaarten bij de schepen of het schepencollege.

Naam: Leen Van Eetvelde Leeftijd: 29 jaar Ik werk op de jeugddienst sinds… 1 september 2019 Ik ben trots op… de evolutie van de jeugdraad naar een jeugdraad met een duidelijke visie die gefundeerde keuzes maakt en zich daar 100% voor inzet – met mooie realisaties tot gevolg. Ook tijdens de coronapandemie is de jeugdraad actief gebleven. Van een postkaartenactie tot een gesprek met minister Dalle en een duidelijke communicatiecampagne rond de coronamaatregelen. Wow! Ik wil in Lokeren graag nog zien gebeuren dat… we manieren vinden om samen met kwetsbare jongeren in overleg te gaan, om hun noden in kaart te brengen en om hen te laten zien dat hun stem belangrijk is én dat er naar hen geluisterd wordt.

Matthias: Ook met de andere adviesraden is er een goede samenwerking. Er worden spontaan oproepen en andere informatie gedeeld. We zitten ook met drie jeugdraders in de werkgroep armoede. Dat is een initiatief van de welzijnsraad. Die werkgroep staat nog in haar kinderschoenen. Het is boeiend voor ons om hier bij te zijn, omdat dat een doelgroep is die we als jeugdraad niet echt bereiken.

Wanneer werd voor jullie duidelijk dat corona heel wat druk legt op het mentaal welbevinden van kinderen en jongeren? Nele: Dat werd al duidelijk van bij de start van de crisis. We zagen het in onze eigen groep en bij onze eigen vrienden. Dus maakten we ook snel de reflex: “wat dan met kinderen en jongeren die minder draagkracht hebben?” Leen: Ook als jeugddienst hadden we vrij snel het gevoel dat er in de genomen maatregelen weinig oog was voor kinderen en jongeren. Dus bij ons groeide eveneens het idee

om rond dat thema aan de slag te gaan. En om het voor de publieke opinie en bij het college zichtbaar te maken.

Op welke manier hebben jullie in kaart gebracht wat de noden waren rond mentaal welbevinden? Nele: Bij de start van de coronacrisis waren we bezig met het uitschrijven van een eigen missie en visie. We wilden als jeugdraad ook echt aan belangenbehartiging doen én dat laten zien. We wilden de noden van kinderen en jongeren kennen. Van daaruit groeide het idee om Lokerse jongeren te bevragen, onder andere rond mentaal welbevinden. Matthias: We wilden heel breed gaan en ook weten hoe het op school, thuis… met hen ging. We zijn dan gebotst op een vragenlijst van KeKi (Kenniscentrum Kinderrechten, red.). We namen contact op en kregen toestemming om de lijst te gebruiken. We kregen zelfs extra tips om de lijst te hanteren, analyseren en de resultaten naar buiten te brengen. Nele: De vragenlijst werd uitgestuurd in het najaar van 2020. We werkten vooral via sociale media. Om de jongeren in kwetsbare posities te bereiken zonder gsm, pc… verstuurden we een postkaart. Sommige klassen en leefgroepen hebben de vragenlijst samen ingevuld. We zijn geland op zo’n 2.050 antwoorden van de 10.000 Lokerse jongeren tussen 12 en 30 jaar.

En hoe zijn jullie de voorbije maanden met die signalen aan de slag gegaan? Nele: We hebben de signalen vertaald naar een rapport met aanbevelingen en een filmpje gemaakt. Dat rapport hebben we ook aan het schepencollege voorgesteld, zij hebben de belofte gedaan om hier verder mee aan de slag te gaan. Leen: De jeugddienst heeft van het schepencollege de opdracht gekregen om rond de signalen acties op te zetten. Er zitten al een aantal acties in de pijplijn. Ook andere diensten dachten mee.

Nele: Een van de acties was de opstart van een werkgroep “coronaproof initiatieven”. Die werkgroep heeft dan een uitleendienst opgezet voor spelletjes per vier. Elk weekend heeft een jeugdbeweging het initiatief gehost, verspreid over de verschillende parken. Leen: Rond de overdekte ruimtes, ook een aangegeven nood, hebben we de bal teruggespeeld naar de jeugdraad. Dat is een belangrijke nood, maar we merken dat er nog te weinig draagvlak is om iets in beweging te zetten. Het is dus nu aan de jeugdraad om hier actie rond te voeren en het draagvlak te vergroten. Er was recent ook het eerste jeugdwelzijnsoverleg met alle partners rond jeugdwelzijn, zoals de jeugdwelzijnsorganisaties, het JAC, het CGG,… én ook de jeugdraad.

Naam: Matthias Van Acker Leeftijd: 24 jaar Ik ben actief in de jeugdraad sinds… 2017 en ondervoorzitter sinds 2020 Ik ben trots op… het huidige jeugdraadteam. Iedereen binnen ons team is echt gegroeid, waardoor wij als bestuur veel sterker in de stad staan. De welzijnsbevraging vond ik een project waar we met ons allen fier op mogen zijn! Ik wil in Lokeren graag nog zien gebeuren dat… het stadsbestuur in elk beleidsdomein aan de Lokerse jeugd denkt – ook de meest kwetsbare in de samenleving. Volgens mij wordt er nog steeds te weinig plaats gegeven aan hun stem in het beleid.

Naam: Nele Casneuf Leeftijd: 27 jaar Ik ben al actief in de jeugdraad sinds… 2017 en sinds 2020 voorzitter Ik ben trots op… mijn bestuursteam, want zij maken dat de Jeugdraad bestaat in Lokeren. Daarnaast ben ik trots op de visie en missie die ons team volledig zelf geschreven heeft. Het zorgt ervoor dat de leden heel betrokken zijn en dat er straffe acties opgezet worden. Ik wil in Lokeren graag nog zien gebeuren dat… Lokeren een echte kind- en jongerenvriendelijke stad wordt, waar binnen elke beslissing een échte jeugdreflex gemaakt wordt.

Op welke manier worden kinderen en jongeren zelf betrokken in de acties? Leen: We proberen sowieso inspraak en participatie van kinderen en jongeren te realiseren bij nieuwe projecten. Maar we stellen vast dat sommige dingen nog te abstract zijn om al te bevragen. We betrekken hen wel bij concrete projecten en thema’s, zoals ruimte. Wat heel hard opvalt, is hoe erg jongeren appreciëren dat we hen bevragen. Ze voelen zich gehoord en willen graag mee nadenken over mogelijke oplossingen.

Welke lessen hebben jullie uit dit traject gehaald voor jullie zelf? Nele: Door de vragenlijst beseffen we dat we veel bewuster met de noden van jongeren kunnen omgaan. We staan nu bijvoorbeeld veel meer stil bij het feit dat er jongeren zijn die geen eigen plek hebben. We zijn ook kritischer geworden en we durven nu meer te spreken. Het is fijn dat Leen en Mathias dat ook aanmoedigen. We willen belangen kunnen behartigen, dus moeten we als jeugdraad ook durven vragen stellen.

“Het is super dat ik mag samenwerken met een diverse groep vrijwilligers die zich allen met hun eigen talenten en vanuit hun eigen interesses vollen bak willen smijten om de stem van jongeren in Lokeren te vertegenwoordigen.” — Leen Van Eetvelde (jeugdambtenaar, Lokeren)

ZELF AAN DE SLAG – nog enkele tips en voorbeelden voor jeugdraders en -ambtenaren Op 4 manieren aan de slag rond mentaal welbevinden

1. Breng de stem van kinderen en jongeren in beeld. Ga op zoek naar wat er al geweten is, bijvoorbeeld uit onderzoek. Luister naar de signalen die jonge inwoners zelf geven. Bevraag actief je eigen jonge inwoners. Hiervoor kan je bijvoorbeeld de vragenlijst van KeKi gebruiken (www.keki.be/nl/ coronakinderrechten). Ook Bataljong heeft een vragenlijst voor jeugdraden opgesteld (zie verder). 2. Ga in gesprek met kinderen en jongeren

De meest opvallende resultaten uit de Lokerse bevraging? Heel wat negatieve gevoelens kwamen naar boven: woede, verdriet en eenzaamheid. Jongeren missen hun vrienden, hobby’s, de jeugdbeweging… Er was meer ruzie en soms zelfs meer geweld thuis. Tegelijk was er een kleine groep die zich tijdens de coronapandemie wel gelukkiger voelde. Niet iedereen heeft het nodige materiaal voor afstandsonderwijs of heeft een eigen rustige plek thuis. De regels zijn voor jongeren hyperonduidelijk, ook doordat ze soms heel snel veranderen. Jongeren hebben het gevoel niet te mogen twijfelen over hun vaccinatie, omdat ze dan meteen de stempel antivaxxer krijgen. Jongeren willen correct geïnformeerd worden over de vaccinatie door lokale en vertrouwde experten, zoals de huisarts, in plaats van overtuigd te worden door influencers.

Meer info: https://bataljong.be/welbevinden-corona Contact: Jolijn De Haene en Ellen De Grauwe

Informeer en sensibiliseer. Bied een luisterend oor (zie “Oe ist? Echt hé!” p. 8-9). Leid actief en betrokken toe naar de juiste hulpverlening. 3. Ga actief aan de slag Ondersteun organisaties en partners. Zet zelf acties op voor je jonge inwoners. 4. Werk actief samen met je jeugdraad om een sterk verhaal neer te zetten. Betrek hen van bij het bevragen van kinderen en jongeren tot het uitwerken en uitvoeren van aanbevelingen en acties. Bataljong heeft een vragenlijst ontworpen via Google Forms die jeugdraden kunnen overnemen. Hiervoor kan je terecht bij Ellen De Grauwe.

Oe is ‘t? Echt hé! Tekst: Awel en Ilse Holvoet Beeld: Awel

Het welbevinden van jongeren bevindt zich op een historisch dieptepunt. Als lokaal bestuur kan je in gesprek gaan met kinderen en jongeren. Gebruik hiervoor de gesprekshandvatten van F*ck69. Initiatieven als Rodeneuzendag, de Overkophuizen of Tejo vestigden de voorbije jaren al de aandacht op de mentale druk die kinderen en jongeren ondervinden, maar evenzeer op de weerbaarheid en veerkracht van deze jonge inwoners. De coronacrisis verhoogt die druk nu nog meer. Onderzoek wijst uit dat 69% van de jongeren zich vandaag slechter voelt dan voor corona. Door met kinderen en jongeren in gesprek te gaan, kan je als lokaal bestuur het verschil maken. Een interessante tool hiervoor zijn de vijf gesprekshandvatten die Awel opstelde in de campagne F*ck69.

Awel: “Vraag alleen ‘Oe ist?’ als je dat echt wil weten. Reageer ook op een oprechte manier. Lief zijn is weinig waard als je het niet meent. Wees vooral zacht en ondersteunend, maar meen wat je zegt.”

“Erover praten is belangrijk, maar we maken tijdens een gesprek vaak goedbedoelde fouten. Dan kan het gebeuren dat de ander afhaakt. Dus als je echt f*ck wil zeggen tegen die 69%, zeg het dan vijf keer:” – Hanne Jacobs (Awel)

Awel: “Door al vlug over jezelf te praten, ontneem je de ander de kans om àlles op tafel te leggen. Al is de situatie voor jou ontzettend herkenbaar, wacht tot de ander echt zijn hart heeft kunnen luchten voor je over jouw eigen ervaring begint.”

Awel: “Luister actief! Vat kort samen wat de ander net heeft verteld, en vraag of je het goed begrepen hebt. Zo help je alles op een rijtje te zetten, en toon je ook dat je echt wil verstaan wat er speelt. Wees ook niet bang om vragen te stellen. Hoe voelt dat dan voor jou? Wat bedoel je daar juist mee? Neem ook rustig de tijd en zorg voor zo weinig mogelijk afleiding tijdens jullie gesprek. Laat die gsm bijvoorbeeld even links liggen.” Zo kan je deze gesprekshandvatten gebruiken: Bij gesprekjes met jongeren die je toevallig ontmoet Bij gesprekken met collega’s, familie, vrienden... Gebruik ze in een korte methodiek als je samen de zomervakantie voorbereidt Tip: experimenteer ermee, vraag elkaar hoe het ging

Awel: “Het is vaak genoeg om te luisteren en mee te leven. Als je te snel met oplossingen komt, kan het gebeuren dat je gesprekspartner afhaakt. Vind je het heel erg voor die ander en zou je willen dat je het kon veranderen? Benoem dat dan gewoon: ‘F*ck das lastig. Ik vind het erg voor u.’ Het doet deugd als iemand meeleeft! Wil je gesprekspartner een concrete oplossing, dan zal die dat wel aangeven. Twijfel je? Vraag dan: wil je graag samen over mogelijke oplossingen nadenken? Even naar buiten gaan of samen gamen, kan trouwens ook echt helpen. Soms is afleiding net wat je nodig hebt.”

Awel: “Je kwetsbaar opstellen is soms een grote stap. Jongeren vinden het vaak heel eng om open over hun gevoelens te praten. Vergeet dan ook nooit hoeveel moed daarvoor nodig is. Denk niet dat het allemaal wel zal meevallen, en neem de ander ernstig. Zeg ook gerust: ‘Ik ben blij dat je dit met me deelt.’”

Deel de gesprekshandvatten: Met de jeugdwerkinitiatieven Met je collega’s Op social media …

Meer informatie? Cijfers uit onderzoek naar het welbevinden van jongeren lees je in dit artikel: https://bit.ly/3uFWSg3 Het filmpje van de campagne vind je via deze link: https://bit.ly/3y58lYw Wil jouw gemeente aan de slag rond het mentaal welbevinden van jongeren? Bekijk dan zeker de info van deze projectoproep: https://bataljong.be/ projectoproep-voor-lokale-besturen-impact-coronaop-mentaal-welzijn Inspirerende praktijkvoorbeelden hebben we gebundeld op deze webpagina: https://bataljong. be/welbevinden-corona

Skaten zit nog steeds in de lift! Pop-upskateparken als antwoord op de grote vraag Tekst: Bert Delville

Beelden: Unsplash en Lievegem

Locatie

Het afgelopen jaar kregen skaten en rolschaatsen een stevige boost in populariteit. Dat skaten nu een olympische sport is, draagt zeker bij aan de hype. Met een groeiend aantal skatende kinderen en jongeren, zetten veel lokale besturen in op meer plaats voor skaters. Maar een nieuw skatepark aanleggen is duur en kost veel tijd. Tijdelijke skateparken kunnen een oplossing zijn om snel in te spelen op de actuele vraag. Zo’n pop-uppark biedt ook kansen om met skaters in contact te komen als je plannen hebt voor een permanent skatepark. Maar waar let je best op bij de inrichting ervan?

Niet de toestellen, maar de locatie en de ondergrond zijn de belangrijkste onderdelen van je skatepark. Een vlakke ondergrond zoals een strakke nieuwe asfalt of gladde beton is ideaal. Een skateplek in volle zon is dan weer minder aantrekkelijk, want op een grote asfalt- of betonvlakte lopen de temperaturen snel op. Skaters moeten zich ook thuis kunnen voelen op het tijdelijke skatepark, dat vraagt om een locatie waar ze zich welkom voelen en waar het aangenaam is om rond te hangen. Ook bereikbaarheid is belangrijk: zorg dat de routes naar het skateplein “skatebaar” zijn.

Welke toestellen? Voor een pop-upskatepark hoeft de opstelling niet ingewikkeld te zijn. Richt je voor de moeilijkheidsgraad op beginnende skaters. De gevorderde skaters zoeken zelf wel een extra uitdaging of trekken naar de grotere skateinfrastructuren in de omgeving. De belangrijkste aandachtspunten zijn een goede flow en bevestiging van de toestellen. De flow zorgt ervoor dat skaters vlot alle toestellen kunnen gebruiken door de logische volgorde. Naast de toestellen is voldoende open ruimte om uit of aan te rollen belangrijk. Raadpleeg voor de keuze en opstelling van toestellen ervaren skaters in je gemeente. Of laat je adviseren door verhuurders van skatemateriaal.

Kopen of huren? Het huren van een aantal skate-elementen heeft als voordeel dat de verantwoordelijkheid voor het onderhoud en de veilige opstelling niet bij jou, maar bij de verhuurder ligt. Voor een eenmalig initiatief is huren dus zeker een goede optie. Wanneer je dezelfde toestellen regelmatig wilt verplaatsen en er voor lange perioden gebruik van maakt, is een aankoop te overwegen. Als je vooraf weet hoe je kan omgaan met onderhoud, vervoer en stockage van de toestellen, kan dit een stevig financieel voordeel opleveren. Hou rekening met de mogelijkheden van de technische dienst door hen te betrekken en goede afspraken te maken.

Tijdens de paasvakantie trok het pop-upskatepark van Lievegem elke week naar een andere deelgemeente. Hierdoor geniet telkens een andere groep skaters van een skatepark in de buurt. – Sara Van Acker (medewerker jeugd en cultuur, Lievegem)

Meer weten? Dan kan je terecht bij Bert Delville

Keuring en veiligheid Ook een tijdelijk skatepark moet aan een aantal veiligheidseisen voldoen. Zomaar materiaal neerzetten is dus geen goed idee. Bij de opbouw van het skatepark moet je met een aantal zaken rekening houden zoals vrije zones rond de toestellen. Je vindt die info in het “handboek veiligheid van skateterreinen” van de FOD Economie. De geplaatste toestellen moeten voorzien zijn van een typekeuring en hebben dus allemaal een tag met een duidelijk identificatienummer en de contactgegevens van de producent nodig. Toestellen mogen ook niet kunnen verschuiven. Staan ze op een gladde asfalt? Dan zorg je best voor verankering in de grond. Zorg ook voor een periodieke keuring van de toestellen. Dit kan door iedereen gebeuren, maar je maakt er best afspraken over en houdt een logboek bij. Naast een keuring van de geplaatste toestellen moet voor het gehele skateterrein ook een risicoanalyse worden gemaakt. Dit kan een taak zijn voor de preventieadviseur van de gemeente of voor iemand die over een attest “veiligheid op speelterreinen” beschikt. Zorg ten slotte voor een zichtbaar opgehangen reglement bij het skatepark en voor signalisatie dat het dragen van PBM (persoonlijke beschermingsmaterialen) wordt aangeraden.

Communicatie Communiceer duidelijk met de buurtbewoners over je initiatief. Zorg dat buurtbewoners vooraf weten dat het pop-upskatepark er aankomt en dat ze weten wanneer het terug zal verdwijnen. Laat de buurt meteen weten van wie het initiatief uit gaat en hoe het skatepark wordt opgevolgd. Komt er elke dag iemand langs van de jeugddienst? Zijn er extra activiteiten waardoor er begeleiding aanwezig is op het skateterrein? Wordt het park ’s avonds afgesloten? Zorg er zeker voor dat buurtbewoners weten bij wie ze met hun vragen terecht kunnen. Faciliteer de dialoog tussen skaters en buurtbewoners, zodat ze met elkaar in gesprek gaan. Om je skaters te enthousiasmeren, werkt het ophangen van een groot spandoek dat de komst van het skateterrein aankondigt. En vergeet niet een leuk filmpje of een oproep te posten via sociale media.

Bert.delville@bataljong.be

Dit artikel en interessante links vind je op https://bit.ly/3eyR8Ps

Hoe pak je zwerfvuil op en rond het skateterrein aan? Tekst: Mooimakers en Bert Delville

Beelden: Unsplash en Nieuwpoort

Jammer genoeg duikt het probleem van zwerfvuil op en rond het (pop-up)skateterrein regelmatig op in onze helpdesk. In de zomer van 2020 maakten we er een inspiratiepagina over op de website van Bataljong. We verwezen ook naar Mooimakers en de vijf pijlers voor zwerfvuilbeleid die zij gebruiken. Naar aanleiding van hun begeleidingstraject in Nieuwpoort, inspireert Mooimakers jullie in dit artikel met concrete tips voor een integrale aanpak.

Tip 1: Creëer eigenaarschap Mooimakers-coach Ivo De Raeymaeker ging in gesprek met de stad Nieuwpoort, de jeugddienst en drie Nieuwpoortse skaters Lars (14), Seppe (20) en Jelle (18) die regelmatig terug te vinden zijn in het park. “Door de jongeren te betrekken, creëer je eigenaarschap en zo gaan ze de zaken toch op een ander manier bekijken”, aldus Ivo. Jeugdopbouwwerker Robbe Dheuninck: “We willen de jongeren graag dat eigenaarschap geven, het is tenslotte ‘hun’ skatepark. We betrekken hen bij de geplande wijzigingen. Zij moedigen elkaar nu al aan om hun vuilnis in de vuilnisbak te gooien”. “We zijn blij met dit project. De oorsprong was eigenlijk een peuken- en zwerfvuilprobleem, maar ondertussen wordt het skatepark helemaal opgewaardeerd”, gaven de skaters mee. De drie skaters staan zelf kritisch tegenover zwerfvuil, maar begrijpen ook dat het niet altijd even bewust gebeurt: “Het is slecht voor de natuur en doet een openbaar domein er vuil uitzien. Het zorgt bij de buurt voor veel ergernis naast de andere ‘overlast’meldingen en het is simpel op te lossen”. “Sommigen gooien altijd hun vuilnis weg, anderen durven het weleens te vergeten. We spreken onze vrienden er dan ook over aan. Sommige skaters zijn erg milieubewust en ruimen het zwerfvuil op als er te veel ligt.”

Tip 2: Basis op orde De basisfilosofie van Mooimakers voor zwerfvuilgevoelige locaties is: zorg dat je basis in orde is. Dit wil niet alleen zeggen dat er voldoende vuilnisbakken aanwezig moeten zijn, maar dat ze ook op de juiste plek staan en dat de omgeving in orde moet zijn. “De nieuwe vuilnis- en asbakken positioneren we dichter bij de hangplekken van de jongeren. Ze zullen ook groter zijn en meer opvallen. Dat verhoogt de toegankelijkheid. Daarnaast krijgt het skatepark een make-over die het een algemeen schonere indruk geeft. Afsluitingen worden vervangen door struiken. De omranding van het skatepark zelf wordt aangepakt door graffiti-artiesten en op vraag van de skaters komt er een extra zone voor ‘game of SKATE (een spel waar de meest behendige skater wint)’” aldus Robbe.

Mooimakers is het Vlaamse initiatief tegen zwerfvuil en sluikstort van de OVAM, Fost Plus en de VVSG. Mooimakers voert onderzoek, stimuleert kennisuitwisseling, organiseert campagnes en ondersteunt op een proactieve manier alle actoren die zich engageren in de strijd tegen zwerfvuil en zet zelf aanstekelijke acties op. Mooimakers is de motor van een maatschappelijke beweging waar iedereen deel van kan uitmaken.

Tip 3: breng iedereen op de hoogte Via infoborden maken we duidelijk waar het afval thuishoort. Jeugdopbouwwerker Robbe is vaak aanwezig op het skatepark. Hij slaat de brug tussen het stadsbestuur en de jongeren. Andere skaters op de hoogte brengen van het project zodat ze bewust zijn van de problematiek, staat ook op de agenda. Een timelapse zal duidelijk maken welke wijzigingen het skatepark allemaal onderging.

Tip 4: volg op en controleer indien nodig Als laatste tip geeft Mooimakers nog dit mee: blijf de situatie opvolgen. Meten is tenslotte weten. Als blijkt dat het aandeel zwerfvuil toeneemt, las dan extra controles in. In Nieuwpoort wordt hier voorlopig nog niet op ingezet. “Ik praat hier over met de jongeren en spreek hen aan met een vleugje humor als ze zichtbaar vervuilen”, geeft Robbe mee. Deze zachte manier van handhaving heeft effect op de jongeren.

MOOIMAKERS.BE Meer informatie of inspiratie over zwerfvuil op skate- en speelterreinen? mooimakers.be/kenniswijzer

Een kinderraad als antwoord op kinderparticipatie? Tekst: Zita De Pauw

Op 5 februari ging het groepstraject kinderraden van start. Bataljong begeleidde 16 gemeenten die een kinderraad opstartten, die hun kinderraad nieuw leven wilden inblazen of die nog worstelden met hun concept. Op woensdag 19 en donderdag 20 mei stelde elke gemeente zijn afgelegde proces en toekomstvisie voor. We nemen je kort mee doorheen hun traject.

De rol van participatie in dit verhaal? Een nieuwe legislatuur brengt een nieuw meerjarenplan met zich mee. Vaak hét moment om als gemeente plannen uit te schrijven rond participatie. Soms maakt een ‘kindergemeenteraad’ daar deel van uit. Dat er aandacht is voor de stem van kinderen in de gemeente, is zeker positief. Ieder kind heeft namelijk het fundamentele recht om actief betrokken te worden bij beslissingen die zijn leefwereld raken. Maar hoe moet die raad eruit zien? En wat staat er op de agenda? Dat is meestal niet duidelijk. Wel rust op de kinderraad de hoop dat hij het vraagstuk rond participatie met kinderen zal oplossen.

Beeld: Canva

Beerse Beringen Deerlijk Kalmthout Knokke-Heist Lanaken Mechelen Mol

Oosterzele Pelt Roeselare Sint-Katelijne-Waver Sint-Pieters-Leeuw Stabroek Stekene Zwalm

Er zijn burgerinitiatieven die van onderuit, bottom-up, ontstaan. Dit zijn signalen die aandacht van het bestuur verdienen. Daarnaast heeft elk lokaal bestuur de plicht om burgers te laten participeren aan het beleid. Er moet dus ook aandacht zijn voor participatie die top-down vorm krijgt en kansen creëert. Vergeet daarbij niet dat kinderen en jongeren ook volwaardige burgers zijn met een mening. Een kinderraad is een vorm van structurele top-downparticipatie die gedeeltelijk een antwoord biedt op de volwaardige beleidsparticipatie van kinderen. Bron: mentimeter, eerste dagdeel groepstraject kinderraden.

Het is belangrijk om kinderen te betrekken bij het gehele beleidsproces. Ook al hebben ze geen stemrecht, ze hebben wel een stem. Daarnaast zijn enkel zij ervaringsdeskundigen als het over hun leefwereld gaat. En bovenal zijn ze competent genoeg om

zaken te begrijpen en hun mening te uiten. De kern van beleidsparticipatie is een wisselwerking tussen een gemeentebestuur en zijn burgers, waaronder kinderen, die resulteert in invloed op het beleid. Daarnaast is beleidsparticipatie ook een win-

winverhaal. Zowel het lokaal bestuur als de kinderen verwerven competenties, krijgen inzicht in een gedragen beleidsproces en werken aan de democratie van morgen:

Kinderen

Lokale besturen

Creëren van betrokkenheid Ontwikkelen van burgerzin Medeverantwoordelijkheid Kennis opdoen over (beleids)thema’s Leren over de werking van een gemeentebestuur Zelfvertrouwen opbouwen Leren kritisch denken Leren samenwerken en komen tot een consensus

Inhoudelijke verrijking Alternatieve kijk Slagkracht van het beleid Verhogen van de transparantie Investeren in de lokale democratie Verhogen van de legitimiteit van beslissingen Investeren in de toekomst Wat goed is voor kinderen is in de meeste gevallen ook goed voor volwassenen

Spelen en natuur

Spelen in de natuur is belangrijk voor een gezonde ontwikkelingbijkinderenenhetstimuleertcreativiteiten socialeintelligentie.Daarnaastkrijgenkinderendoorhet spelenindenatuurveellichaamsbewegingenhebben daardoorminderlastvanovergewicht.Enspeleninhet groenisgewoonhartstikkeleuk!

Klimaatbestendige speelplekken

Eenwadiiseenmooivoorbeeldvaneenklimaatbestendige speelplek.Erwordtdaarbijgebruikgemaaktvandeopslag mogelijkhedenvandebodembijveelneerslag.Enalsergeen waterindewadistaatisditeenuitstekendemogelijkheidom destrookalsparkjeofspeelterreintegebruiken.Maarhet kanvooralookeenspannende,uitdagendeklim/klauterroute zijnmetdekansopnattevoeten.

Het Wouw-effect

DoordeweldoordachteaanlegvaneenwadiinWouw (gemeenteRoosendaal)veranderdeeensaaienieuwbouw buurtineenklimaatrobuustepubliekeruimte. Waterinfiltratie,vergroening,speelruimteenontmoetings plekkenvormdendeingrediëntenvooreenprachtige, klimaatbestendigespeelplek.

De rol van een ‘raad’ in dit verhaal? Dus, je schepen is overtuigd van de meerwaarde van kinderparticipatie en geeft je de opdracht een kinderraad op te richten. Hoe ga je dat nu aanpakken? Welk kader heb je al meegekregen van je schepen? Hoe ga je het college overtuigen met jouw kinderraad? Hoe ga je de kinderen nu echt betrekken bij het beleid? Bij het inrichten van een kinderraad zijn er een aantal valkuilen waar je best op let en die je al op voorhand kan tackelen:

1. De eerste valkuil is het ‘schattigheidseffect’. Meestal levert een kinderraad goede publiciteit op voor een gemeente. Zorg ervoor dat je kinderraad meer wordt dan fotopolitiek. 2. Kinderen zijn ook uiterst beïnvloedbaar. Ga na wie de eigenlijke agenda bepaalt en hoe de procesbegeleiding zal verlopen. Zorg dat je niet vervalt in schijnparticipatie. 3. Als je werkt met een kinderraad werk je met een beperkte groep kinderen samen en meestal met de kinderen die het ‘luidst’ roepen. Ga op zoek naar een manier om alle kinderen te vertegenwoordigen en onthoud dat je werkt met een delegatiedemocratie. 4. Het ‘hier en nu’ is voor kinderen ook heel belangrijk. Het logge systeem van een gemeente kan nadelig werken. Zorg dus voor afgeronde processen. 5. Als laatste geven we vanuit Bataljong mee dat elke gemeente ook verplicht is om een jeugdraad te hebben. De decretale opdracht van de jeugdraad is om de stem van kinderen en jongeren te vertegenwoordigen. Voor een kinderraad is er geen decretale omschrijving. Vermijd dat je een parallelle raad opricht en gebruik de opening om creatief aan de slag te gaan. Advies geven is nuttig maar denk na over de vorm. Ga je met kinderen een advies schrijven of ga je hun stem op een andere manier bekendmaken?

De rol van de begeleider in dit verhaal? Natuurlijk sta je best stil bij de tijd en middelen die je in de kinderraad steekt. Is er een werkingsbudget voor de kinderraad? Hoeveel tijd heb of krijg je voor de kinderraad? Voel je jezelf er comfortabel bij de kinderraad te begeleiden? Dit zijn allemaal belangrijke vragen als je graag de stem van kinderen écht wil vertegenwoordigen. Om stil te staan bij de rol van de begeleider maakten we kennis met de organisatie Cresside, zeg maar de Waalse tegenhanger van Bataljong. Als Waalse gemeente kan je Cresside inhuren om een kinderraad te ‘installeren’ in je gemeente. Ze voorzien dan de krijtlijnen voor de kinderraad, geven een opleiding aan de begeleider en zorgen voor eensgezindheid binnen de gemeente. Ze gaan een contract aan met gemeenten die de belofte maken tijd en middelen vrij te maken voor de kinderraad en de begeleider voldoende te ondersteunen. We maakten ook kennis met het concept van Kinderburgemeesterdag in Nederland. Dit concept brengt de kinderburgemeesters van Nederlandse gemeenten samen om een dag lang workshops te volgen. Dit doen ze samen met hun schepen, burgemeester of ambtenaar. In Nederland kent elke kinderraad dezelfde opbouw. De vraag die tijdens het groepstraject dus al snel naar de oppervlakte kwam: “Waarom voorziet Bataljong geen handleiding of stappenplan om een kinderraad op te richten? Waarom moeten ze allemaal verschillend zijn? En kunnen we niet gewoon werken volgens een vooraf bepaald kader?”. Een interessante denkpiste die niet onlogisch lijkt en ons ook verder aan het denken zet. Binnen dit traject hebben we echter gekozen om iedereen zijn eigen weg te laten gaan en de creativiteit te stimuleren. De voorziene middelen en tijd zijn niet overal gelijk en dat is belangrijk om in het achterhoofd te houden.

We vroegen aan onze deelnemers wat ze geleerd hebben tijdens dit groepstraject en wat ze hopen te realiseren na dit traject.

“Wij willen een uitvalsbasis zijn voor kinderen en jongeren zodat ze bij ons terecht kunnen met alle vragen, ideeën, suggesties of klachten. Hebben ze nood aan een babbeltje? Dan bieden wij graag ons luisterend oor. Ons doel is ook om het vrijetijdsaanbod en de vrijetijdslocaties aan te passen aan de noden en wensen van de jeugd. De kinderraad zal een belangrijk orgaan zijn om dit mee te verwezenlijken.” – Lies Sas (Beerse)

“De perfecte kinderraad bestaat niet en er is niet zoiets als een instapklaar model dat voor iedereen werkt. Het is wel ongelofelijk inspirerend om te zien hoe iedereen aan de slag gaat met de omstandigheden en welke resultaten daaruit komen. Durven en blijven veranderen is essentieel.” – Tiziana Devalckeneer (Sint-Pieters-Leeuw)

“Wanneer de kinderraad een kopie wordt van de gemeenteraad blijkt het vaak schijnparticipatie te zijn en een populariteitswedstrijd door verkiezingen. De jeugddiensten zijn echter wel heel enthousiast om hier verandering in te brengen. We hopen in de toekomst een kinderraad op te richten waarin aan effectieve participatie wordt gedaan, een kinderraad door en voor kinderen. Waarbij het een combinatie wordt van een kinderraad én ad hoc participatiemomenten die worden voorbereid door de kinderraad.” – Laure Daniels en Lissa Michiel (Stabroek)

“Ik vond het vooral inspirerend om de verhalen van andere steden en gemeenten te horen. Dit maakt dat je zelf ook gestimuleerd wordt om met een andere bril te kijken naar je kindergemeenteraad, en dingen in vraag te (blijven) stellen.“ – Lieselot Coppens (Beringen)

“Het groepstraject was een bron van heel veel leuke ideeën. En om ook eens out of the box te denken. Het is nu een kwestie om deze ideeën mee te nemen naar de praktijk en tot de beste vorm op maat van onze gemeente te komen.” – Gertie Thielman (Stekene)

Wil jouw gemeente ook graag aan de slag gaan met een kinderraad? Zoek je ook medecollega’s om te reflecteren over de werking van de kinderraad? Of toets je jouw ideeën graag eens af met Bataljong? zita.depauw@bataljong.be Laat dan zeker en vast iets weten aan Zita

De nieuwe regio-ondersteuners van Bataljong Wie zijn ze, wat doen ze en waarvan dromen ze? Tekst: Bieke Nackaerts

Beelden: Bataljong

Bataljong loopt aardig vol. Het wordt druk op de Ossenmarkt als we binnenkort terug gezellig bij elkaar mogen kruipen. Want vijf nieuwe en minder nieuwe gezichten leggen sinds kort een warm, regionaal, dekentje over de Vlaamse steden en gemeenten. Waarom? Omdat we geloven in een nog krachtiger lokaal beleid voor jonge inwoners als we dit omarmen met een sterk bovenlokaal beleid.

Na het verdwijnen van de provinciale ondersteuning en de jeugdbeleidsplannen, bleven er de voorbije jaren weinig bruggen over tussen de lokale besturen en de Vlaamse Overheid. Bataljong wil, als laatste overblijvende brug, sterk inzetten op bovenlokale samenwerkingen en doet hiervoor beroep op mensen die vuur en passie voor jeugdbeleid voelen. We stellen deze mensen met veel plezier aan je voor.

Wie is Cato De Craene? Regio-ondersteuner West-Vlaanderen. Ik ben een geboren en getogen West-Vlaamse, afkomstig uit Tielt, waar ik me vanuit verschillende hoeken engageer voor kinderen en jongeren. Momenteel werk ik bij dienst Jeugd en Kinderopvang in Zwevegem tot ik in september het team van Bataljong kom versterken. Wat zijn je kwaliteiten? Mensen enthousiasmeren en verbinden is iets dat mij typeert. Ik zet me ook enorm graag actief in om de belangen van kinderen en jongeren te vertegenwoordigen. Met mijn 23 jaar en mijn beknoptere werkervaring, ben ik het groentje bij Bataljong. Ik kijk er naar uit om een duidelijk beeld te krijgen van alle actoren binnen de jeugdregio’s en duurzame bruggen te bouwen. Mijn vingers kriebelen al! Wat is je (natte) droom als regio-ondersteuner? Mijn droom is vooral om volledig op maat van de leefwereld van kinderen en jongeren te werken, want die stopt niet aan de gemeentegrens. Zo hoop ik samenwerking en visie te zien groeien binnen de jeugdregio’s en zo tot een meer afgestemd jeugdaanbod en -beleid te komen.

Wie is Saar De Wulf? Regio-ondersteuner Antwerpen. Wie is Filip Stallaert? Regio-ondersteuner Oost-Vlaanderen. Ik werk 12 jaar bij Bataljong en kom uit het OostVlaamse Buggenhout waar ik 8 jaar de eerste gemeentelijke jeugdconsulent was. Binnen Bataljong was ik vroeger ondersteuner van Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant. Ik kijk ernaar uit mijn roots terug op te zoeken als regio-ondersteuner. Wat zijn je kwaliteiten? Ik heb veel onderwijs-, jeugdwerk- en jeugdbeleidswatertjes doorzwommen waardoor ik kan plukken uit heel veel praktijkervaring. Mijn kwaliteiten zijn dat ik steeds vertrek vanuit de doelgroep, inzet op cocreatie en dat ik tot vervelens toe de “waarom?”vraag blijf stellen. Wat is je (natte) droom als regio-ondersteuner? Mijn natte droom is een jeugdregioverhaal waar elke stad en gemeente zijn plekje vindt in het “nested doll”-principe. Waar steden en gemeenten aan een tafel gezamenlijk breed jeugdbeleid maken voor en met kinderen en jongeren uit hun regio. Waar de expertise van straffe jeugdregio-ambtenaren noodzakelijk geacht en naar waarde geschat wordt. Tegelijkertijd heeft elke regio dan een open systeem om over het regiomuurtje te kijken en te beseffen dat regio’s rafelige grenzen hebben en samenwerken tussen buurgemeenten hét uitgangspunt is.

Ik ben het nieuwste lid van het Bataljongteam. Daarvoor werkte ik bij Sociale Huisvestingsmaatschappij De Ideale Woning. Als leefbaarheidsmedewerker gaf ik de bewoners een participatieve stem en was aangenaam (samen)wonen mijn missie. Ik kijk ernaar uit om in Antwerpen de bestaande jeugdregiospelers te leren kennen en samen andere gemeenten te inspireren. Wat zijn je kwaliteiten? ‘Saar is onze lijm’ zei men vaak bij De Ideale Woning. Mensen verbinden en samenbrengen zit in mijn natuur. Daarnaast wordt de weinige ervaring in de jeugdsector soms nog een uitdaging, maar genoeg collega’s en jeugdambtenaren om van te leren. Wat is je (natte) droom als regio-ondersteuner? Mijn natte droom is dat er in de regio’s Antwerpen, Rivierenland en Kempen een open deelcultuur ontstaat. ‘Gluren bij de buren’ is dan geen rariteit meer. Samen en verenigd werken we voor en met kinderen en jongeren aan een sterk (boven)lokaal jeugdbeleidsverhaal.

Wie is Bieke Nackaerts? Regio-ondersteuner Limburg.

Wie is Yentl Tobbackx? Regio-ondersteuner Vlaams-Brabant. Sinds november ’20 maak ik deel uit van dit team. Toch is de sector me niet onbekend. Zeven jaar gaf ik het beste van mezelf op de jeugddienst in Herent. En vorig jaar was ik een jaar ambassadeur bij Jeugdwerk Voor Allen. Met m’n roots in Vlaams-Brabant (her)ken ik nog wat gezichten maar ben ik erg benieuwd naar de vele expertises die de regio rijk is. Wat zijn je kwaliteiten? Mensen kennen mij als iemand die vlot connecties legt. Dat maakt mij een geknipte ondersteuner. Ik zie het als mijn eerste taak om de gemeentes in een regio te leren kennen en verbinden. In plaats van allemaal het warm water uit te vinden, zet ik mij graag in voor sterke leidingen om dat water te verspreiden. Ook rond diversiteit en toegankelijkheid hoop ik samen met jullie nog meer stenen te verleggen!

Ik ben opgegroeid in Diest en zwerf wat rond tussen de provincies. Ik heb vijf jaar jeugdwelzijnswerk gedaan bij het CMGJ in Limburg en Samenlevingsopbouw Vlaams-Brabant. Daarna werkte ik zeven jaar voor de dienst Jeugd en Kinderopvang in Rotselaar. Nu ga ik terug naar waar het professioneel voor mij begon: Limburg. Veel gezelliger kan het niet worden! Wat zijn je kwaliteiten? Ik ben graag een partner en ik stap gemakkelijk in die rol. Mee met een groep, en er toch een beetje naast. Ik denk dat het begeleiden van animatorenploegen en jeugdraden mij mede daarom best goed afging. De wondere wereld van de methodieken van procesbegeleiding ga ik nog verder ontdekken. Wat is je (natte) droom als regio-ondersteuner? Eén of meer sterke jeugdregio’s in Limburg mee uitbouwen, waar ik kan genieten van de verschillen en de gelijkenissen tussen besturen en mensen, waar ik mee kan drijven op de golven van gelukzalige, energieen succesvolle samenwerkingsverbanden. En ik droom natuurlijk ook van die befaamde Limburg-trui...

Wat is je (natte) droom als regio-ondersteuner? In mijn droomscenario vinden jeugdambtenaren elkaar vlot en kunnen ze bij elkaar terecht als naaste collega’s. Ze vormen een sterk netwerk dat straf beleid voert voor kinderen en jongeren. Ik droom van bruggen met andere sectoren die impact hebben op de vrije tijd van kinderen en jongeren. Om zo samen het kinderrecht op vrije tijd te realiseren! Meer informatie vind je op www.bataljong.be/jeugdregios

Regio-ondersteuners maken ‘Komm-Af’ met drempels Tekst: Yentl Tobbackx

Beeld: Unsplash

Artikel 31 van het universeel kinderrechtenverdrag stelt dat elk kind recht heeft op rust en vrije tijd. Klinkt logisch toch? Mogelijk denk je dat we hier in België al ruim aan voldoen. Want in nagenoeg alle steden en gemeenten zijn er tal van vrijetijdskansen voor kinderen en jongeren. En toch botsen heel wat van hen op drempels om hun vrije tijd spelend, naar hun eigen wensen en behoeften, in te vullen. Eind 2020 gaf minister Dalle Bataljong, samen met De Ambrassade, JINT en KeKi, de opdracht om een nieuwe ondersteuningsvorm voor het lokale jeugdwerk en jeugdaanbod uit te werken. Dit voor de periode 2021-2024 als vervolg op Jeugdwerk Voor Allen. Het doel: werken aan een meer divers en inclusief lokaal aanbod voor kinderen en jongeren. We schoten dan ook onmiddellijk uit de startblokken en schoven op korte termijn twee belangrijke doelstellingen naar voor: 1. We zorgen voor een zachte overgang van Jeugdwerk Voor Allen. Op die manier kunnen lokale verenigingen en lokale besturen nog steeds vormingen aanvragen rond diversiteit, inclusie, toegankelijkheid… Hiervoor zijn de regio-gezichten van Bataljong het aanspreekpunt. Zij onderhouden het netwerk met expertises over deze thema’s. 2. We schrijven tegen de zomer van 2021 een meerjarenplan voor deze nieuwe ondersteuningsvorm. Die kreeg alvast de werktitel ‘Komm-Af’. Uiteraard schrijven we dat plan niet alleen. Samen met de sector (lokale besturen, jeugdwerkorganisaties, jongeren, experten…) verzamelen we input rond de lokale noden en behoeften, om zo de juiste ondersteuning op de juiste plek te kunnen bieden. Dit plan moet in juli op het kabinet landen.

Surf naar www.bataljong.be/divers-jeugdaanbod of mail Yentl via

We zien twee grote opdrachten weggelegd voor Komm-Af: enerzijds gaan we met het bestaande, diverse jeugdwerk en jeugdaanbod aan de slag om de gemiste kansen volop te benutten. Zo geven we alle kinderen en jongeren kans op deelname aan dat aanbod én werken we de drempels zoveel als mogelijk weg. Anderzijds zijn we ons ook bewust dat het huidige jeugdwerk en jeugdaanbod niet voor elk kind of jongere aansluit op diens interesses of mogelijkheden. Daarom zal Komm-Af ook aan nieuwe, experimentele vormen van jeugdaanbod ondersteuning bieden. Opdat ook zij een plekje vinden in dat landschap. Door op deze twee sporen in te zetten, creëren we een breed palet aan keuzemogelijkheden voor alle kinderen en jongeren om hun vrije tijd naar wens in te vullen. Want dat is hun recht!

yentl.tobbackx@bataljong.be

Driehoeksverhouding

Wingene

Voor deze editie van de driehoeksverhouding kijken we eens binnen bij Wingene, een WestVlaamse gemeente met ongeveer 14.500 inwoners. Een gemeente waar de sfeer tussen jeugdvereniging, jeugddienst, gemeente en de jeugd zelf goed zit. Daar zijn ze terecht trots op, naast de ambitie voor nog sterker jeugdbeleid. We geven het woord aan jeugdraadvoorzitter Sean Ghesquiere, schepen van jeugd Jens Danneels en jeugdambtenaar Frederic Biermez. Tekst: Koen Van Boxem

Beeld: Wingene

V.l.n.r.: Sean Ghesquiere, Frederic Biermez en Jens Danneels

De laatste jaren zie ik dat de verstandhouding sterk verbetert, dat mensen uit de ‘driehoeksrelatie’ van elkaar willen leren, naar elkaar luisteren en samen de handen in elkaar slaan. Ik ben trots dat ik daar deel van mag zijn. - Sean Ghesquiere (voorzitter jeugdraad Wingene)

Wat is je ambitie voor het jeugdbeleid? Sean: “Mijn ambitie is dat kinderen en jongeren uit onze gemeente alle kansen kunnen benutten, waaronder spelen, leren en groeien als persoon. Onze jeugdverenigingen zijn daarbij heel belangrijke spelers. Voor hen wil ik de beste omkadering, zodat ze zonder veel zorgen hun ding kunnen blijven doen. Daarnaast ben ik sterk overtuigd van jeugdige beleidsparticipatie, eventueel met een rebels kantje, maar daarom zéker niet minder waardevol.”

Jens: “Ik wil streven naar een gemeente waarbinnen een dienstoverschrijdende jeugdreflex ontstaat. Bij ieder nieuw project, vanuit eender welke dienst, moet de reflex er zijn om dat beleid af te toetsen aan de noden en wensen van onze kinderen en jongeren. Op die manier verzekeren we ons immers van een duurzaam beleid. We zijn hier heel ambitieus in. Vandaar dat we dit najaar het traject starten om een kindvriendelijke gemeente te worden.”

Frederic: “Mijn ambitie? Een laagdrempelig jeugdbeleid dat participatie en inspraak hoog in het vaandel draagt. Belangrijk, maar niet evident. Jongeren moeten de weg vinden naar onze jeugddienst of naar de jeugdraad als zij vragen of bezorgdheden hebben. En deze organen moeten een platform bieden voor jongeren om zaken te delen. Dit moet echter niet alleen van de jongeren komen. Vanuit de gemeentelijke diensten moeten we ook proactief de jongeren bevragen. Op die manier komen we tot een brede jeugdreflex waarbij onze diensten spontaan aan kindvriendelijk beleid werken. Ik hoop dat we deze ambitie de komende jaren kunnen uitdragen.”

Op welke verwezenlijking in het jeugdbeleid ben je trots? Sean: “Als dit ook als een verwezenlijking geldt, kies ik voor de positieve sfeer die er heerst tussen de jeugdverenigingen onderling en tussen jeugd, jeugddienst en gemeente. De laatste jaren zie ik dat de verstandhouding sterk verbetert, dat mensen uit de ‘driehoeksrelatie’ van elkaar willen leren, naar elkaar luisteren en samen de handen in elkaar slaan. Ik ben trots dat ik daar deel van mag zijn.”

Jens: “Ik ben pas schepen sedert begin 2021, maar onze uitgebreide vakantieen speelpleinwerking blijft toch iets waar jaarlijks hard aan gewerkt wordt en waar we steeds positieve reacties over ontvangen.”

Frederic: “Daar ben ik ook trots op. Gemeente Wingene heeft doorheen het jaar en in de vakanties een zeer uitgebreid kwalitatief aanbod aan vrijetijdsactiviteiten voor de jeugd. Het staat dan ook hoog op de agenda om kinderen 365 dagen te laten buitenspelen en hen in de zomer in volle vrijheid te laten kiezen wat ze iedere dag van de week willen doen. Daarnaast ga ik er prat op om in een hoge mate bereikbaar te zijn voor onze jeugdverenigingen als zij met vragen zitten en deze ook snel te kunnen beantwoorden. Het kan natuurlijk steeds beter!”

Wat was een struikelblok waarvan je toch écht iets leerde? Sean: “Waar ik van geschrokken ben, is dat er op gemeentelijk vlak een domino-effect bestaat. Binnen de grenzen van de gemeente zijn samenwerkingsverbanden, juridische kaders enzovoort zodanig verweven met elkaar dat het heel moeilijk is om iets te veranderen. Wanneer je iets aanraakt, raak je eigenlijk heel veel aan en daar moet je op voorhand over nadenken.“

Meer weten? Contacteer Frederic Biermez via

Jens: “Ik leerde alvast om tijd te nemen om belangrijke beslissingen voldoende af te toetsen. Té snel handelen leidt soms tot een onvoldoende gedragen oplossing.”

jeugd@wingene.be.

Frederic: “Jongeren die niet aangesloten zijn bij een jeugdvereniging kunnen bereiken. Ik denk dat menig jeugddienst blij zou zijn als hier een concreet antwoord op bestond. Zeker in volle Corona-periode valt het op hoe moeilijk het is om een groot doelpubliek van de jeugd te bereiken en moeten we verder durven gaan dan de reguliere communicatiemiddelen. Think out of the box!”

Terugblik

Het succes van de 14de editie, ook in tijden van corona

We mogen trots zijn op de 14de editie van de Buitenspeeldag! Ondanks de coronamaatregelen, hebben we er dit jaar een speciale en onvergetelijke editie van gemaakt. Want je moet niet met honderden samenkomen om plezier te maken. Buiten spelen, rennen, ravotten, gek doen… kan ook in kleine groepjes, met speelpakketten, via wandel- en speelroutes, en op nog veel andere creatieve manieren. Meer dan 200 gemeente- en stadsbesturen over Vlaanderen en Brussel namen deel aan de Buitenspeeldag op 21 april 2021. Samen met verschillende jeugdverenigingen, buurtcomités, sportverenigingen, scholen… hebben ze talloze kinderen en jongeren aan het spelen gekregen. Sommige besturen kozen ervoor om de kinderen zelfstandig aan het spelen te krijgen door zoektochten te organiseren, een tracker te verspreiden om je 1.000 uren buiten spelen bij te

houden, speelkaarten met challenges te voorzien, stoepkrijt uit te delen, enz. Andere besturen organiseerden dan weer activiteiten via inschrijvingen zodat er in bubbels gespeeld kon worden volgens de geldende coronamaatregelen. De nieuwe aanpak, die door corona nodig was, heeft voor veel innovatieve invullingen van de Buitenspeeldag gezorgd. Deze verandering zorgde er vaak voor dat buiten spelen meer tot bij mensen zelf werd gebracht, het laagdrempeliger werd gemaakt tot soms

Jeugd Brugge

letterlijk aan de voordeur of brievenbus van mensen, met speelstraten of flyers met buitenspeeltips. We hopen dan ook dat wanneer we ons meer en meer in het nieuwe normaal bevinden, dat deze voorbije editie van de Buitenspeeldag inspiratie kan blijven bieden om ook in de toekomst deze hoogdag anders vorm te geven. Zo willen we samen met jullie blijven groeien naar een jaar lang buiten spelen met 365xBuitenspeeldag.

De Buitenspeeldag is een initiatief van het Departement Cultuur, Jeugd en Media, isb vzw, Goe Gespeeld!, Kind & Samenleving en Bataljong. Het wordt gesteund door verschillende mediapartners, die hun schermen op zwart zetten tijdens de namiddag om zo mee kinderen zoveel mogelijk buiten te krijgen. De Buitenspeeldag van 2021 zit erop, maar onthoud goed: elke dag is een buitenspeeldag! Bekijk zeker de inspiratiegids 365xBuitenspeeldag en ontdek wat er nog allemaal mogelijk is om elke dag in te zetten op buiten spelen! En we tellen al volop af naar de volgende editie op 20 april 2022. Anzegem

Bekijk de inspiratiegids 365xBuitenspeeldag via https://bit.ly/3ePHS9Q Jeugd Brugge

veel Verbruik je al? teria knutselma tra r krijg je ex ie n a B e D Bij wanneer je g n ti r o k l e e v 0 an 100, 30 d r e e m r o vo koopt. of 500 euro

ee? Speel je m en buitenspell n e n e n in B en klein, voor groot cusgerief, degelijk cir en lschapspell e z e g le e in orig speelgoed. s it te li a w k en evuld ze koffers g n o k e td n O l. te materiaa met het bes

e Ken je onz etten? Creapakk e r knutselide a la k n e tn Een ka n. Inclusief re e d in k 0 2 voor . andleiding h n e l a a ri mate

ACTIE! Leuke sets om de creativiteit te prikkelen. Geniet van een toffe korting vanaf 12 stuks.

debanier.be

Schrijf je in op onze nieuwsbrief & volg ons op sociale 25 media: DeBanierCreatief

de.banier

baniercreatief

Stel je vraag

Dag Lode, V R A AG

satie die i n a g r o n ‘Ee iedt in de b n a a n e kamp wil fiscale gemeente rijven voor itsch attesten u Hoe pakken . de ouders st aan?’ we dat be Lode Maesen, Nieuwpoort

Het gemeentebestuur kan autonoom beslissen welke initiatieven ze erkent als aanbieder van vrijetijdsactiviteiten voor kinderen en jongeren. Dat kan door een eenvoudig collegebesluit. Zonder deze erkenning kunnen deze organisaties geen fiscale attesten uitreiken. In het ideale geval hebben jullie aparte reglementen voor erkenning en subsidiëring van organisaties, bijvoorbeeld voor jeugdwerkinitiatieven. Zo kan het gemeentebestuur hen erkennen zonder dat er meteen subsidies aan gekoppeld moeten worden, of dat zij verwacht worden op een adviesraad. Als erkende organisaties nog andere voordelen hebben, moet je dat natuurlijk ook doorgeven aan de betrokken diensten (denk aan kalenders voor activiteiten en kortingen op huurprijzen van gemeentelijke infrastructuur bijvoorbeeld). In zo’n erkenningsreglement kan je criteria opnemen over waaraan organisaties moeten voldoen om erkend te worden. Heb je dat niet, dan kan je best eens langsgaan en zelf gaan kijken hoe de werking eruitziet. Dan kan jij als jeugdambtenaar, eventueel gesterkt door een advies van de jeugdraad, daarover adviseren aan het schepencollege.

Vraag het aan Bataljong! Zit je zelf met een vraag of heb je hier of daar nood aan een duwtje in de rug? Laat van je horen via www.bataljong.be/stel-je-vraag

Als zij vervolgens fiscale attesten willen uitschrijven, zullen ze ook de stempel en een handtekening van het lokaal bestuur nodig hebben. Je kan hen het officiële sjabloon bezorgen dat ook de andere organisaties gebruiken, met een handtekening en stempel daar al op. Of, als je dat ook doet voor de andere organisaties, aanbieden dat de stad de kopies maakt en verstuurt. Dat is niet verplicht, maar kan een vorm van dienstverlening zijn. Veel succes! Groetjes, Cara.

? Meer info? Trek aan de mouw van Cara cara.allonsius@bataljong.be

Wist je dat het maximumbedrag per dag én de leeftijd opgetrokken zijn? En dat er specifieke afspraken zijn rond corona? Lees er alles over op https://bit.ly/3v04iKZ

In je agenda

Jongtourage

Een blik op het Bataljongaanbod komend werkjaar Aanbod plannen tijdens een pandemie is een klein huzarenstukje. Toch hebben we er goede hoop op dat er na de zomer opnieuw meer ontmoeting kan plaatsvinden. We dromen terug van evenementen zoals een Plan&Play-event en onze Vormingstweedaagse. Uiteraard staat ieders veiligheid voorop, en is onze hele planning onder voorbehoud van de evolutie van het virus. Hou dus zeker de komende maanden onze communicatie verder in het oog.

Themamodules met een nieuwe inhoud Het voorbije jaar namen we de inhoud en werking van onze themamodules stevig onder de loep. Vanaf volgend werkjaar kunnen we uitpakken met vernieuwde inhouden, waarmee we jullie nog straffer willen ondersteunen. Op de planning in najaar 2021: de competentiegerichte themamodule ‘Overtuigend communiceren’, en in het voorjaar 2022 de herwerkte themamodule ‘Beleidsparticipatie van kinderen en jongeren’.

Plan & Play event Sta jij in voor de organisatie, planning en ondersteuning van gemeentelijk vrijetijdsaanbod en vakantiewerking? Dan is het Plan&Play-event jouw tweejaarlijkse hoogmis! Op donderdag 25 november gooien we de deuren van ‘t Bauhuis in Sint-Niklaas voor je open. Combineer op één dag een vrijetijdsbeurs met inspirerende workshops voor een divers gemeentelijk jeugdaanbod.

Ook in 2021 organiseert Bataljong Jongtourage! Een vormingsavond voor alle leden van de jeugdraad om hen te versterken in het meebouwen aan straf beleid voor kinderen en jongeren. Denk aan boeiende workshops en de kans om in een leuke setting te netwerken en van elkaar te leren. En natuurlijk ben jij als ambtenaar ook meer dan welkom. De exacte data liggen momenteel nog niet vast, maar hou zeker in de tweede helft van november wat tijd vrij in je agenda.

Uitwisselingsavond schepenen Op donderdagavond 9 september brengen we jullie schepenen graag digitaal bijeen voor een uitwisseling. We programmeren thema’s die actueel en relevant zijn voor hun rol als beleidsmaker, en creëren zo ook meteen de kans om collega-schepenen te ontmoeten en elkaar te inspireren.

Vormingstweedaagse We zijn trots op onze online editie van 2021, maar kijken er ook enorm hard naar uit om samen met jullie in 2022 de zalen van het Provinciaal Vormingscentrum in Malle opnieuw te vullen! Schrijf woensdag 16 en donderdag 17 maart dus snel in je agenda. De succesingrediënten van onze tweedaagse: uitwisseling, vorming en training op maat! We zetten onze schouders onder een straf inhoudelijk programma van een 50-tal workshops, zodat er zeker iets bij zit dat aansluit op jouw interesses.

Save the date! do. 9 september 2021: Uitwisselingsavond schepenen ma. 20 & di. 21 september 2021: Starterscursus jeugdambtenaren do. 23 en vr. 24 september 2021: Starterscursus jeugdambtenaren di. 28 september 2021: Kick-off jeugdraden

Meer weten? Zodra onze planning rond is krijg je alle informatie met de post opgestuurd naar je dienst! Of check eind augustus onze website voor de volledige kalender en meer informatie. www.bataljong.be/vormingskalender

do. 30 september 2021: Plaatsbezoek skate-infrastructuur Eind november 2021: Jongtourage do. 25 november 2021: Plan&Play-event do. 9 december 2021: Intervisie KVSG do. 27 en vr. 28 januari 2022: Starterscursus januari wo. 16 en do. 17 maart 2022: Vormingstweedaagse wo. 20 april 2022: Buitenspeeldag 27

Bataljong publiceert een boek:

Dwalen met een doel: lokaal kiezen voor kindvriendelijkheid

beschikbaar!

Redactieteam: Nathalie Van Ceulebroeck, Imke Pichal, Chris Peeters & Didier Reynaert

Wie zoekt, die vindt. Duik mee in 264 bladzijden inspiratie, praktijkvoorbeelden en inzichten. Ga ermee aan de slag en effen het pad voor de jonge inwoners in jouw stad of gemeente. Bestellen? Bataljong.be/besteldwalen-met-een-doel Prijs: € 29,50

Ga je mee op tocht? In dit boek verkennen we hoe kindvriendelijkheid er in jouw stad of gemeente kan uitzien. We blikken terug op de kindvriendelijke beweging, maar kijken vooral vooruit. We maken omzwervingen langs thema’s als publieke ruimte, armoede en kinderopvang. Maar we komen altijd terug tot de kern: lokaal kindvriendelijk beleid uitstippelen voor en samen met kinderen en jongeren. Uiteraard kunnen jongeren zelf niet ontbreken: in het boek tref je foto’s genomen door jongeren van Horizon vzw. Een kijk op hun leefwereld, door hun blik.

“We doen een call-to-action naar lokale beleidsmakers, en hopen dat we hen enkele handvatten kunnen geven om echt werk te maken van het welzijn van hun jongste burgers. Om te zoeken naar de juiste partners, om samenwerkingen te starten.” – Eveline Meylemans en Bruno Vanobbergen, auteurs van het hoofdstuk ‘Werken aan welzijn: hoe lokaal beleid een wereld van verschil kan maken’