Dropzone september 2011 by Bataljong

België - Belgique P.B.

VVJ - Ossenmarkt 3 - 2000 Antwerpen t P206352 September 2011 t Jaargang 20 nr. 4 t verschijnt 5x per jaar: feb - apr - jun - sep - dec

2000 Antwerpen Groenplaats

dropzone BC1697

Tijdschrift voor lok a al jeugdbeleid

ui t ge die p t t 5p 2 0

Spelende kinderen en geluidsoverlast

RONDHANGEN IS VOOR ( B) ENGELTJES t 5p 6

EUROPEES JAAR VRIJ W ILLIGER t 5p 1 0

“Luister naar je jongeren, leef je in en je leert dagelijks bij”

EDITO Rijk gevuld najaar met een feestelijke start VVJ zette het werkjaar feestelijk in met een opendeurdag om onze nieuwe uitvalsbasis aan de Ossenmarkt in Antwerpen in te huldigen. Die kreeg tijdens de zomermaanden nog een likje verf zodat ze eindelijk volledig operationeel is. Nu is het uitkijken naar een goed gevuld najaar. Naast de vertrouwde provinciale bijeenkomsten bieden we een aantal stevige inhoudelijke prikkels: een herneming van de studiedag Hangman, een kinderrechtenconferentie op maat van stedelijk beleid, een studiedag over jeugdhuisondersteuning en een ‘broeikasdag’ voor ervaren jeugdconsulenten om door te bomen over een ondersteuningsbeleid voor het jeugdwerk.

Een rondhangbeleid in 10 geboden

Vaste stek in het najaar is uiteraard ook Plan-kuren, sedert twee jaar het nieuwe kleedje van de aloude vormingsdagen voor ambtenaren JBP. Plan-kuren is dit jaar dé plek om één van je competenties aan te scherpen die van pas komen bij de beleidsplanning en uitvoering van je jeugdbeleid. Plan-kuren beent je ook helemaal bij over de laatste ontwikkelingen rond de planlastvermindering, het decreet lokaal jeugdbeleid en de (mogelijke) impact op het jeugdbeleid in jouw gemeente. Het overleg aan het begin van de zomer heeft er toe bijgedragen dat de tekst die nu naar het Vlaams parlement gaat beter tegemoet komt aan de bekommernissen van heel wat jeugddiensten om de vraag naar planlastvermindering te combineren met de positieve resultaten van bijna 20 jaar jeugdbeleidsplanning. Hou vvj. be in de gaten voor de laatste nieuwtjes!

HA NGMA N

04 o v e r v v j

Verder in deze Dropzone onder meer:

26 p r o v i n c i a a l

tt De 10 geboden van een rondhangbeleid

30 v o o r u b e k e k e n

tt Praktijkverhalen over vrijwilligers begeleiden en de BBC

Marc Ipermans

31 c o l o f o n 32 u i t s m i j t e r

PS. Tot op Plan-kuren in Waregem, Diest of Antwerpen! 2

edito

Begeleiden betekent informeren, coachen en evalueren

Spelende kinderen en geluidsoverlast: de rechtspraak doorgelicht ui t ge die p t

HA N GMA N

Rondhangen als geïntegreerde beleidsoptie

20 16

De 10 geboden van een rondhangbeleid

Blijf offline mee met wat er online beweegt

FO T OREPOR T AGE

Grabbeldag

Speelplezier op de gevoelige plaat

EUROPEES JAAR VRIJ W ILLIGER

‘grensgevallen’ ondersteunen

Niet door de mazen van het Wuustwezelse ondersteuningsnet

10 EI N DPROEF OPLEIDI N G JEUGDCO N SULE N T

Checklist toegankelijke fuif

Zet fuiforganisatoren op weg om hun fuif toegankelijker te maken

j e u g d c u lt u u r e n verenigingen

FACEBOOK

VVJ en jeugddiensten

EUROPEES JAAR VRIJ W ILLIGER

EI N DPROEF OPLEIDI N G JEUGDCO N SULE N T

Kadervorming stimuleren

Uitgediept

Hoe maak je als jeugddienst jeugdwerkers warm om kadervorming te volgen?

BELEIDS - E N BEHEERSC Y CLUS

Arresten en vonnissen voor je uitgevlooid

DAGBOEK VA N EE N JEUGD CO N SULE N T E

BBC kronieken van een betrokken jeugdconsulent

DAG VA N DE JEUGD BE W EGI N G

Vrijwilligers begeleiden Drie jeugddiensten, drie praktijkverhalen

Kasterlee

Niet op mijn speelplein?

Doet het weer… en jij? Succesverhalen van samenwerking bij vorige edities

inhoud

Ellen De Grauwe

Het energieke diensthoofd van Dendermonde vertelt

over

Oproep Onderzoek Jeugd,

welzijn en overleg

VVJ onderzoekt hoe vormen van jeugdwelzijnsoverleg kunnen bijdragen aan een categoriaal jeugdbeleid in de gemeente. Overleg rond jeugd en welzijn kan diverse vormen aannemen en vanuit verschillende invalshoeken worden opgezet. Samenwerking met OCMW, preventiedienst, WMKJ’s of CLB behoren tot de mogelijkheden. Voor grote, maar ook voor kleine gemeentes biedt samenwerking op het jeugdwelzijnsterrein mooie mogelijkheden, al is het niet altijd evident een goede vorm te vinden. Is jouw jeugddienst actief bezig met jeugdwelzijn? Of heb je dat project in je achterhoofd, maar weet je niet goed hoe eraan te beginnen? Mislukken je pogingen een overleg bij elkaar te krijgen of heb je de ideale modus gevonden? VVJ is nieuwsgierig naar jouw ervaringen met samenwerken in jeugdwelzijnsland! Eind oktober organiseren we een themanamiddag rond dit thema bij VVJ.

Schrijf je in voor Pl ankuren! In oktober slaat VVJ zijn tenten op op drie locaties. Dit jaar trekken we een stevige kaart voor competenties. Uiteraard stellen we ook het voorontwerp van vernieuwd decreet lokaal jeugdbeleid, aangepast aan het planlastdecreet, aan je voor en hebben we aandacht voor de laatste evoluties rond strategische meerjarenplanning.

meedoen of een reactie? Neem contact op met VVJ Maria, meuwema@vvj.be, 03 821 06 01.

Heeft onze k alender al een plekje a an je muur?

Schrijf je snel in voor Plan-kuren via www.vvj.be:

tt dinsdag 18 oktober in Diest tt donderdag 20 oktober in Waregem tt dinsdag 25 oktober in Berchem

VVJ zette zijn deuren voor je open op 23 september Met deze opendeurdag zijn we definitief geïnstalleerd aan de Ossenmarkt. Hou de vvj kanalen in de gaten voor foto’s! t

Eind augustus kreeg je onze vormingsbrochure en –kalender in je bus. Met informatie over onze opleiding jeugdconsulent, interessante studiedagen enz… Graag nog een exemplaar? Vraag het aan VVJ Jan, jinghels@vvj.be, 03 740 76 43.

ov er v vj

over

Competentiedenken binnen VVJ Vorming, helpdesk, begeleidingen zijn maar enkele ondersteuningsvormen die VVJ gebruikt om de kennis van haar leden te helpen vergroten. VVJ gelooft in leerprocessen en kiest er resoluut voor om in te zetten op competentiedenken.

Wat gaan we doen?

tt Competentieprofielen opmaken voor vrijwilligers die actief zijn binnen de jeugddienst tt Jeugddienstmedewerkers leren werken met competentiedocumenten Nieuwsgierig? Wil je meer weten? Check www.vvj.be of contacteer VVJ Jitske jverwimp@vvj.be, 03 821 06 02 t

C o m p e t e nt i e s ?

tentiedenken: wat houdt het in? tt De output van VVJ (vormingen, opleidingen…) vertalen naar competentiebeleid tt Competentiedocumenten uitreiken voor verworven competenties (EVC = Erkenning van Verworven Competenties) Op onze Plan-kuren zullen we voor de eerste keer Oscar-documenten uitreiken aan wie dit wil

Een geïntegreerd geheel van kennis, vaardigheden en attitudes die iemand beheerst en nodig heeft om een taak of opdracht te vervullen, dit in allerhande situaties, binnen allerlei verschillende contexten. De drie elementen samen — kennis, vaardigheid en attitude — vormen de competentie. Competentiedenken vertrekt vanuit de overtuiging dat personen kunnen groeien en zichzelf kunnen ontwikkelen.

Ma ak kennis met Maria! Maria Euwema

D r o o m t ( p r o f e s s i o n e e l ) va n : we-

wikkeling

reldvrede en interessant onderzoek naar een sterk en breed jeugdbeleid, vooral over jeugdwelzijn, diversiteit en participatie

K o m t va n : Nederland, maar vond in Gent

W e n s t d e j e u g d d i e n s t e n : veel inspi-

haar nieuwe thuis! Studeerde in Gent Sociaal Cultureel Werk en de Master Sociaal Werk. Werkte een jaar in een dagcentrum in de bijzondere jeugdzorg en voelt zich dan ook extra betrokken bij de welzijnsthema’s bij VVJ.

ratie om mooie plannen en visies te bedenken, en veel figuurlijke ballen om ze waar te maken!

F u n c t i e : Stafmedewerker Praktijkont-

C o ö r d i n at e n : meuwema@vvj.be,

03 821 06 01

H o u d t va n : liedjes zingen en kindermu-

sicals maken (met mijn musicalclubje ‘Hint’ en duo ‘Lady Bird’), teksten schrijven, filosofisch en ander gebabbel met of zonder tieners (in de jeugdgroep van de Gentse Rabotkerk), Belgische frietjes met Hollandse mayonaise, andere culturen hier en ver weg en mijn buurvrouw koe 3994. H o u d t n i e t va n : mensen die kinderen

overlast vinden, spruitjes, schlagermuziek

ov er v vj

t woe 28/09/2011 Herneming studiedag: een integrale blik op rondhangende jongeren t do 29 t vr 30/09/2011 Starterstweedaagse

tt Werken aan de bekendheid van compe-

Na am:

vormingsKALENDER

t di 04/10/2011 VVJ Limburg, VVJ Oost-Vlaanderen t d0 06/10/2011 VVJ Antwerpen, VVJ West-Vlaanderen, VVJ Vlaams-Brabant t di 11/10/2011 Opleiding jeugdconsulent 3e jaar t do 13/10/2011 Opleiding jeugdconsulent 1e jaar t di 18/10/2011 Plan-kuren Vormingsdag voor jeugdambtenaren - Diest t do 20/10/2011 Plan-kuren Vormingsdag voor jeugdambtenaren - Waregem t di 25/10/2011 Plan-kuren Vormingsdag voor jeugdambtenaren - Berchem

hangman

Rondhangen als ge誰ntegreerde beleidsoptie de 10 geboden van een rondhangbeleid Tekst: Nathalie Van Ceulebroeck t Foto: Photo Alto, Whiskeygonebad

Jongeren komen samen in de openbare ruimte om elkaar te ontmoeten, ver weg van de controlerende blikken van volwassenen. Ze maken dankbaar gebruik van de straten en de pleinen aangelegd om de buurt nieuw leven in te blazen. Een groepje jongeren dat samen op straat of plein hangt, kan bij heel wat mensen gevoelens van onveiligheid oproepen. Het is begrijpelijk dat deze bonte verzameling -door puberhormonen voortgestuwde jongens en meisjes - soms argwaan, angst of irritatie opwekt bij voorbijgangers of buurtbewoners. Niemand beweert dat overlast uitgesloten is op straathoeken, pleintjes of in winkelcentra waar jongeren elkaar ontmoeten. Uit cijfers blijkt echter dat de helft van de jongeren wel eens rondhangt en de meerderheid dit absoluut zonder slechte bedoelingen doet. Een doordacht lokaal beleid kan rondhangen mogelijk maken en problemen proactief aanpakken. Om je te inspireren: de 10 geboden van een rondhangbeleid gespijsd met quotes van deelnemers aan de studiedag De Hangman. Over jongeren in het straatbeeld. Rondhangen als ge誰ntegreerde beleidsoptie.

Jongeren komen samen in de openbare ruimte om elkaar te ontmoeten.

HANGMAN

Een doordacht lokaal beleid kan rondhangen mogelijk maken en problemen proactief aanpakken.

1. Zie rondhangen als een k ans en niet als een probleem

4 . B e s c h e r m h e t p u b l i e k e k a r a k t e r va n publieke ruimte

Dat is cruciaal als vertrekpunt. Rondhangen houdt heel wat groeimogelijkheden in voor jongeren. Zowel op persoonlijk vlak als om te participeren en zich te integreren in de samenleving. Zowel de sociale sector als gemeentediensten en het lokale beleid hebben hierin een taak.

De publieke ruimte is een strijdtoneel van soms tegenstrijdige gebruikersgroepen, gebruikspatronen, betekenissen en expressies. De discussie moet gaan over hoe je het publieke karakter van de publieke ruimte veilig stelt, hoe publieke ruimte écht publiek blijft. Geen enkele doelgroep mag de ruimte monopoliseren, maar evenmin mag je een doelgroep zomaar weren uit de publieke ruimte.

“We kunnen rondhangen beschermen, door probleemgasten wel aan te pakken. Rondhangen mag, maar moet veilig kunnen blijven.”

2. Breng buurtbewoners en rondhangende jongeren samen Mekaar kennen brengt doorgaans begrip en tolerantie met zich mee. Ga in gesprek met buurtbewoners over de omgang met rondhangende jongeren. En met de jongeren over welke mogelijke effecten hun gedrag, al dan niet ongewild, heeft op anderen.

“De publieke ruimte is van iedereen, het is de bedoeling dat we tezamen die publieke ruimte bevolken. Niet alleen jongeren, niet alleen ouderen, maar samen. Soms gebeurt het dat een pleintje alleen door jongeren of ouderen bevolkt wordt en dat de andere groep niet meer naar die plek durft te gaan. Dit kan niet. Er moet ruimte blijven voor iedereen.”

5. Overl ast is een subjectief fenomeen e n e l k v e r h a a l h e e f t tw e e k a nt e n

“ Ik vind het belangrijk om de buren met de jongeren te ‘matchen’, op die manier kunnen we tonen dat ze niet echt elkaars vijand zijn.”

Een focus op één kant van het verhaal is dus altijd een eenzijdige manier van werken. Een beleid dat overlast wil terugdringen, richt zich op de beide kanten, van de ‘veroorzaker’ en de ‘vaststeller’.

3 . F o c u s n i e t e n k e l o p d e n e g at i e v e k a n t e n va n r o n d h a n g e n

“We moeten ook buurtbewoners wijzen op hun al dan niet terecht klagen. Buurtbewoners wijzen op gebrek aan tolerantie wordt op politiek vlak niet gestimuleerd.”

Dat is schadelijk voor de ontwikkeling van een sociale identiteit. Rondhangen is een normale vrijetijdsactiviteit, het maakt deel uit van jeugdcultuur. Zoals elke jeugdcultuur kent ook het rondhangen positieve en negatieve kanten. Alleen focussen op de negatieve kanten draagt niet bij tot het ontwikkelen van een positief zelfbeeld bij de rondhangende jongeren. Het gevaar bestaat dat rondhangende jongeren de negatieve stereotypering met hun gedrag gaan bevestigen en versterken. Als ze dan toch alleen maar als lastig en crimineel worden gezien, kunnen ze zich net zo goed zo gedragen.

6. Rondhanggedrag door jongeren als dusdanig k an geen overl ast zijn Heel wat gemeenten namen in het politiereglement op dat ‘spelende kinderen geen overlast kunnen zijn’. We pleiten voor eenzelfde expliciete erkenning van rondhangen. Stel een gelijkaardige formulering voor over rondhangen in het lokale politiereglement.

HANGMAN

hangman 7. P r a at n i e t o v e r j o n g e r e n m a a r m e t jongeren Het is niet evident om jongeren zelf een actieve rol te geven, maar alleszins dient hun stem verzekerd te worden. Je kan dit doen door structureel te investeren in veldwerk. Voorzie omkadering voor de veldwerker met een breed samengestelde stuurgroep van mensen die rechtstreeks of onrechtstreeks te maken hebben met de jongeren. In deze stuurgroep kan het beleid afgestemd worden (gedeelde visie, acties…). Deelnemers zijn minimaal de jeugddienst, de veldwerker, de lokale beleidsverantwoordelijke en de politie. “Het is niet eenvoudig om alle verschillende belangen te dienen.” “Een lange termijnvisie is moeilijk implementeerbaar omdat lokale besturen de neiging hebben om ad hoc en in het hier en nu te reageren.”

Bescherm publieke ruimte zodat ze écht publiek blijft

“Om je doelgroep te bereiken moet je out of the box durven denken.”

Wat b e t e k e nt r o n d h a n g e n voor jongeren?

8 . L e g v o l d o e n d e v e r a ntw o o r d e l i j kheid bij jongeren zelf en spreek hen er gerust op a an

Ruimte Kunnen rondkijken Niet gezien worden Centrale plek Thuis gevoel

Niet alles moet in regeltjes. Het leerproces dat gevormd wordt door op ervaringen aangesproken worden, biedt jongeren de kans om met twee voeten in de samenleving op te groeien. Een ‘open school’ waarbij de school, de leerlingen en de buurt elkaar kennen en betrokken zijn op elkaar kan hier bijvoorbeeld een grote rol in spelen. Dit zorgt voor minder spanning in de buurt van de school en minder klachten van overlast. Hetzelfde principe van betrokkenheid en bekendheid kan de omgeving van alle (maatschappelijke) instellingen bepalen.

Sociaal Vrienden ontmoeten Gemengde groepen Op elkaar kunnen steunen en vertrouwen Gedrag Praten en voetballen Experimenteren en grenzen aftasten Avontuur zoeken en creëren

“Scholen zouden ook een semi-publieke overgang moeten hebben, een hangplek waar je nog even kan blijven plakken. “

9 . P i n j o n g e r e n n i e t va s t o p é é n p l e k

Ontwikkeling Mensen leren kennen Discussiëren en eigen mening vormen Steun/vriendschap

Vertrek van een brede blik. Zoek naar de natuurlijke ‘hangplekken’ van jongeren en breng het omringende jongerenweefsel in kaart.

Emancipatie Ongedwongen Zelfstandig worden Eigen weg zoeken

10. Werk mee a an een positieve beeldvorming over jongeren Breng een dialoog tot stand tussen de jongeren in je gemeente en de lokale pers. Let zelf in perscommuniqués en verklaringen op een juist taalgebruik (de term ‘hangjongeren’ kan niet zomaar gebruikt worden voor jongeren die zich agressief gedragen of vandalisme plegen). Stimuleer in lokale bladen en op regionale pagina’s een bredere interesse voor jongerenthema’s en good practices. t Meer lezen? Bestel de publicatie ‘De Hangman. Over jongeren in het straatbeeld.’ VVJ leden kunnen het boek bestellen aan de voordeelprijs van 19 euro via www.politeia.be. 8

Praktisch Niet op voorhand afgesproken Gratis Vlot bereikbaar Bron: Kaat Sabbe (2008) Rondhangen: een betekenisvolle tijdsbesteding voor jongeren? niet-gepubliceerd eindwerk, Universiteit Gent

HANGMAN

facebook

VVJ en jeugddiensten op facebook Zien wij, zien wij wat jij niet ziet? Een offline verslagje voor wie niet op Facebook kan, mag of wil zitten! Dendermonde promoot zijn jeugdbeleidsplan 5 AUGUSTUS 2011 t 15u09

Dendermonde maakte een heus JBP promofilmpje om de kern van hun jeugdbeleidsplan mee te geven aan de bevolking. Het filmpje maakt zelfs deel uit van een nog grotere reclamecampagne, waarbij de foto’s uit het plan uitvergroot werden en omhoog hangen in de bomen van het stadspark, stickertjes werden verdeeld, een babyborrel werd gegeven en bierkaartjes verdeeld over jongerencafés. Van jeugdinformatie gesproken!

Meer info bij jeugddienst Dendermonde – 052 21 20 93 jeugddienst@dendermonde.be Foto © Just Us 3

Lieke wint een hoed 1 9 juli 2 0 1 1 t 9 u 3 6

De 500e vindikleuker van de VVJ-pagina was Lieke De Jans van Chirojeugd Vlaanderen (en ondertussen van Jeugd Rode Kruis). Zij won een prachtige rode Grabbelpashoed. Ook chapeau voor enkele opvallende initiatieven: ∫∫ de Speelpleinwerking van Herenthout zorgde ervoor dat in lokale frituren hun eigen hamburger te verkrijgen was. ∫∫ In Aalst dook www.biensoigne.org de wereld in, een blogsite voor tieners. ∫∫ In Brugge, Asse en bij uitbreiding in gans Vlaanderen kreeg de sluiting van een kinderopvang in het centrum wegens lawaaihinder van de spelende kinderen gevolg met een optocht en een brievenactie.

VVJ zocht

0 5 juli 2 0 1 1 t 1 1 u 2 8 ∫∫ subsidies voor kansengroepen (voor JD Boom) ∫∫ tips voor vandalismepreventie op speelterreinen (voor JD Heusden-Zolder). Weinig tot geen respons, daarom een warme oproep: hou in het oog welke collega wat zoekt, en reik tips aan.

Meer info bij VVJ Sofie 03 740 76 44 of swillems@vvj.be

VVJ was af en toe onbereikbaar 2 8 juli 2 0 1 1 t 1 6 u 1 3

Onze verhuis is nog niet helemaal verteerd, af en toe worden onze bureaus dan ook nog bemand door werkvolk die slijpen, schilderen of op mysterieuze wijze onze telefoon- en internetconnectie laten uitvallen. Vandaar al wel eens een onbereikbaar VVJ-secretariaat. Al kan het soms ook met sushi en Fancy Formal Friday te maken hebben…

Leuke dingen gezien op www.vvj.be? Deel ze via facebook, twitter of je mail! facebook

Roesel are dra ait tilt Roeselare liet Villa Vanthilt enkele vakantieweken op haar marktplein kamperen, en Speelplein Speelodroom greep deze kans om te stunten! Ze wilden tijdens de uitzending 1000 keer van Marcels schuifaf ten voordele van de actie 12-12, en lanceerden een uitgebreide campagne via Facebook, Twitter, You Tube om aan een uitnodiging te geraken.

Met succes! Hun campagne werd opgepikt en de uitdaging aanvaard. Er ging een uitgebreide planning vooraf aan hun stunt: ze berekenden vooraf dat er elke drie seconden iemand naar beneden moest glijden. Proefondervindelijk zochten ze ook uit welke kledij het beste glijdt: een oude trainingsbroek. Het resultaat mocht er zijn: 1.050 keer gleden ze van de glijbaan en ze zamelden hiermee 2.461,54 euro in voor het goede doel.

Zoek op facebook ‘Wij kunnen 1000 keer van de glijbaan tijdens de uitzending’

europees jaar vrijwilliger 2011 is het Europese Jaar van de vrijwilliger. VVJ helpt Europa een handje en steekt dit Jaar van de Vrijwilliger een hart onder de riem met een artikelenreeks in Dropzone. Een theoretisch kader over vrijwilligers begeleiden is handig, maar minstens even interessant is gaan kijken hoe jeugddiensten die principes in de praktijk brengen. Drie jeugddiensten, drie invalshoeken.

Vrijwilligers begeleiden Tekst: Leen Bartholomeus

t Foto: Steve Moens, Pieter Verstreken, Peter Janssens Begeleiden is informeren

Eén aspect van vrijwilligers begeleiden is ze goed informeren. Peter Janssens coördineert van op de jeugddienst van Lier de speelpleinwerking Speelmicroob. Hij vertelt hoe ze hun animatoren optimaal proberen te informeren. Monitor worden? De website van het jeugdcentrum, www.moevement. be geeft klaar en duidelijk informatie over de vrijwilligerstaken waar je je voor kan aanmelden. Je komt als vrijwilliger te weten met welke leeftijdsgroep je zal werken, wanneer het speelplein zijn deuren opent en voor wie, met hoeveel andere monitoren je op het speelplein staat en wie je coacht. Daarnaast krijg je praktische info voorgeschoteld over verzekeringen en je onkostenvergoeding. Zodat je meteen weet waar je aan toe bent.

P l a nn i n g s d a g e n Planningsdagen zijn onze voorbereidingsdagen voor de paas-of zomervakantie. tt De eerste planningsdag is vooral een kennismaking met het speelplein, de animatorenploeg en de verantwoordelijken. We stellen de werking en het programma voor. Animatoren krijgen er zicht op hun taken en wat er van hen verwacht wordt: de ‘regeltjes’ waar zij en de kinderen zich aan moeten houden, 10

E u r o p e e s j aa r v r i j w i ll i g e r

de voorbereiding van hun activiteiten op hun planningsformulieren…. tt Tijdens de tweede planningsdag krijgen animatoren vorming, waarover kiezen ze zelf. Het kan gaan over schminken, EHBO, of grote spelen maar evengoed over straffen en belonen of hoe je omgaat met moeilijk hanteerbare kinderen. Deze dagen zijn belangrijk om elkaar te leren kennen en om het ijs te breken. We nemen de tijd om samen met de animatoren activiteiten uit te werken in een planning. De animatoren werken vier activiteiten per dag uit. Een leuke mix van sport, spel, kook, toneel , zang, en dans. Hiervoor hebben zij planningsformulieren die ze digitaal aan hun verantwoordelijke van de week bezorgen. De verantwoordelijken geven hier feedback over.

tt hoe een dagplanning uitwerken tt hoe een activiteit op het podium aankondigen tt welke speeltoestellen en hun regels tt taak van de vlieg (toezicht houden ) tt taak hoofdanimator tt tips voor onthaal nieuwe kinderen tt overzicht knutsel sites tt contactgegevens coördinator

Pleinraden Iedereen is er welkom. Belangrijk is hun inbreng en gehoord worden. Op de pleinraad bespreken we praktische zaken van het speelplein, werken de animatoren activiteiten uit en stellen we de jaarkalender op. We kiezen tijdens de pleinraad uitstappen en activiteiten en verdelen wie waarover tekstjes schrijft voor de brochure.

An i m at o r e n b r o c h u r e

Peters tip voor andere jeugddiensten:

Nieuwelingen krijgen ook een animatorenbrochure mee. Deze brochure is door de hoofdanimatoren zelf samengesteld en opgesmukt met leuke foto’s. Wat kan je erin vinden? tt dagverloop tt waar op letten tijdens uitstappen tt wat er verwacht wordt van een animator: enthousiasme, een kindervriend, verantwoordelijkheidszin, vriendelijkheid, stiptheid, op tijd je planning bezorgen bij de verantwoordelijke.

We hechten heel veel belang aan een persoonlijke benadering en persoonlijk contact met de animatoren. Iedereen nemen zoals hij is en iedereen gelijke kansen geven. Een luisterend oor bieden. Je voelt aan of iemand zich goed voelt in de groep of niet. Een persoonlijk gesprekje. Voor mij persoonlijk is het zeer belangrijk dat de animatoren weten dat ze steeds bij mij terecht kunnen met hun vraagjes, opmerkingen. Het maakt niet uit met wat ze zitten, ze kunnen met alles bij mij terecht, ook met persoonlijke verhalen…

E u r o p e e s j aa r v r i j w i ll i g e r

europees jaar vrijwilliger Begeleiden is evalueren

Sigi Klerckx is vanuit de jeugddienst al meer dan 7 jaar actief als jeugdhuisverantwoordelijke bij JC De Klinker in Aarschot. Evaluatie is een sleutelwoord in de manier waarop ze vrijwilligers in het jeugdhuis begeleidt. Wat wa s d e d r i j f v e e r o m e va l u at i e / f e e d b a c k g e s p r e k k e n m e t b e s t u u r s v r i j w i l l i g e r s va n h e t jeugdhuis in te l assen?

Sigi

Zeven jaar geleden opende het jeugdhuis zijn deuren. Een mooie start: een 20-tal super gemotiveerde vrijwilligers en een nagelnieuw jeugdhuis. Maar ook: geen structuur. Een vrijwilligersploeg nam alles op zich, van besturen over tappen tot activiteiten organiseren. Sommige jongeren verslikten zich letterlijk in het werk. Geleidelijk aan is er een taakverdeling gegroeid, gelinkt aan interesses, tijdsbesteding en inzet. Evalueren is een constante in onze jeugdhuiswerking. We zien tijdig evalueren als een manier om niet vast te roesten. Ook de rol en taken van een jeugdhuisverantwoordelijke bespreken we. We toetsen de verwachtingen van vrijwilligers en van de jeugdhuisverantwoordelijke, die moet zijn rol ook in vraag kunnen stellen. Een vrijwilligersploeg verandert constant. Jongeren gaan verder studeren, beginnen te werken, 16-jarigen nemen verantwoordelijkheden... Jongeren vallen af en komen bij. Het waarom moet je regelmatig in vraag stellen. Enkele jaren geleden hebben we bijvoorbeeld de bestuurstaken herverdeeld op basis van een evaluatie.

t Evalueer taken, kwaliteiten en capaciteiten, nooit de persoon

t Hoe ga an jullie te werk? Hoe heef t he t impac t op de werk ing? We evalueren taken. Je vermijdt zo dat je jongeren persoonlijk treft met wat er gezegd wordt en er is meer openheid, er kan meer gezegd worden. Zo kunnen jongeren groeien in taken en in hun zelfontplooiing. Jongeren krijgen ook meer respect voor elkaar en leren elkaars capaciteiten en kwaliteiten kennen. Jongeren mogen natuurlijk hun taken zelf kiezen en dat maakt het soms moeilijk omdat niet alle jongeren hun capaciteiten kennen. Elkaars capaciteiten, plus- en minpunten leren kennen, bevordert de ontplooiing en algemene werking.

H o e p a k j e e va l u at i e s c o n c r e e t a an? Ik gebruik verschillende methodieken. Bepaal je doel en ga van daaruit op zoek naar een passende methodiek. Evalueer nooit de personen maar wel taken, kwaliteiten en capaciteiten. Via de DKW-methode in ons jeugdhuis geven we iedereen zoveel mogelijk kansen: ik “DOE-KAN-WIL”. Elke jongere moet zichzelf centraal zetten en kijken naar: tt wat hij als taken op zich neemt in het jeugdhuis (DOE), tt wat hij graag zou willen doen (WIL) tt zijn capaciteiten (KAN). Het helpt om taken te herverdelen en spanningen op te lossen. Zo ontdek je dat iemand sterk is in organiseren (KAN) maar het niet doet in het jeugdhuis omdat hij nooit gevraagd werd voor een werkgroep. Ik zoek methodieken op maat. Sommige jongeren vinden het niet makkelijk om in groep voor hun mening uit te komen. Als je een grote ruimte voorziet waar jongeren zich een beetje kunnen wegstoppen kan je overal taken en (moeilijk bespreekbare) agendapunten uithangen, iedereen schrijft zijn feedback anoniem op en nadien wordt de feedback besproken. Het kwaliteitenspel van Peter Gerricksens (www.kwaliteitenspel.nl) gebruik ik soms ook. Om maar te zeggen dat je geen nieuwe methodieken hoeft uit te vinden. Bestaande methodieken, aangepast aan je doelgroep werken vaak even goed.

Sigi’s tip voor andere jeugddiensten: Een levendige vrijwilligerswerking stuur je tijdig bij waar nodig. Wees kritisch over je werking en je eigen functioneren. Luister naar je jongeren, leef je in en je leert dagelijks bij! Ervaar als jeugdhuisverantwoordelijke dat jongeren de experts zijn, dat de frequentie van de inzet geen rol speelt in engagement en dat tijdig evalueren een must is.

E u r o p e e s j aa r v r i j w i ll i g e r

europees jaar vrijwilliger we dat heel veel passeren. Stiefouders vermelden hun ‘kinderen’ bij familie, en op prikborden wordt er gevraagd hoe het met de examens gaat. Het leeft sterk buiten onze speelpleinwerking, en juist daardoor is het zo’n sterke link binnen onze speelpleinwerking. Al hangt veel af van zowel stiefouder als stiefkind natuurlijk.

Wat z i j n d o ’ s e n d o n ’ t s ? Do: probeer er een vriendengroep van te maken.

Begeleiden is coachen

Thomas Van Roy van de jeugddienst van Destelbergen coacht de vrijwilligers van de vakantiewerking. Wat v i n d j e b e l a n g r i j k b i j v r i j willigers coachen en begeleiden? Het is onze rol als jeugddienst om de randvoorwaarden te vervullen zodat zij zich kunnen bezig houden met de kern van de zaak. Dat betekent zoveel mogelijk administratief ondersteunen. Maar ook: zorg dragen voor een leuke sfeer, een hapje en een drankje voorzien. Daarnaast kies ik resoluut voor een persoonlijke aanpak. Zodat ze zich persoonlijk nuttig voelen: een gemeende dank u op het einde van de dag, positieve feedback… persoonlijke appreciatie tonen.

N e m e n e r va r e n a n i m at o r e n e e n r o l o p i n h e t c o a c h e n va n s ta r tende vrijwilligers? Tijdens de speelpleinwerking zijn het hoofdanimatoren die de stagiairs een rondleiding geven op het speelplein, hun voorbereidingen nakijken, tips geven over hoe ze kinderen begeleiden en evalueren. Enkel bij problemen kom ik er bij om te kijken hoe we het kunnen oplossen.

I s e r e e n v o r m va n p e t e r / m e t e r schap? Wij werken op ons speelplein met een vorm van peter/ meterschap. Omdat we ‘peter’ en ‘meter’ nogal oubollig vonden, spreken wij over ‘stiefma’ en ‘stiefpa’, en dat werkt ongelooflijk. De stiefouders zijn ervaren animatoren die zichzelf opgeven om een ‘stiefkind’ te begeleiden. We nodigen onze nieuwe groep stagiairs uit op een avond voor hun basiscursus begint. Tijdens die avond vinden stiefouders en kinderen mekaar aan de hand van spelen en opdrachten. Op een of andere manier ontstaat bij de meesten een zeer leuke ‘ouderband’. Tijdens de cursus de week erna sturen ze al sms’jes als “Dag stiefzoon, hoe gaat het op de cursus” en “Hey pa, met mij alles goed!”. Ook op facebook zien

E u r o p e e s j aa r v r i j w i ll i g e r

Vrijwilligers komen meehelpen omdat ze zich kunnen amuseren met hun vrienden, of om er nieuwe vrienden te maken. Dat is volgens mij nog altijd de grootste motivatie, die je juist moet proberen bespelen. Zeven meisjes die elkaar via de speelpleinwerking leerden kennen en samen op reis gingen naar Venetië, da’s een van de mooiste complimenten die ik me kan inbeelden. Do: Geef zelf het goede voorbeeld. Een voorbeeld hiervan is de organisatie van het animatorenweekend. Dat weekend wordt volledig door ons voorbereid en uitgewerkt. Zij nemen deel aan de activiteiten en kunnen zich een heel weekend amuseren zonder zorgen. Als wij dat weekend niet goed in elkaar zouden steken, waarom zouden zij dan de activiteiten voor de kinderen wel goed in elkaar steken? Don’t: Alles zelf blijven doen. Het evenwicht vinden tussen wat je zelf doet en wat je uit handen geeft, is niet gemakkelijk maar je moet er bewust naar op zoek. Als je alles zelf probeert te doen, en enkel het hoogst noodzakelijke aan hen doorgeeft, dan voelen ze dat er niet veel vertrouwen is, en is er van hun kant niet veel betrokkenheid. Betrokkenheid komt er met vertrouwen, en vertrouwen komt er met verantwoordelijkheid. Je moet dus dingen uit handen durven geven, om hen te motiveren. Je moet een broos evenwicht bewaren, want als je hen meer taken toevertrouwt dan ze aan kunnen dan loop je het risico dat ze opgebrand geraken. Sommige vrijwilligers moet je tegen zichzelf beschermen. Ze zijn zeer gemotiveerd en stellen zich voor meer taken kandidaat dan ze eigenlijk aankunnen.

Thomas’ tip voor andere jeugddiensten: Kies ervoor om rustig iets op te bouwen. Je kan niet verwachten dat het van de ene dag op de andere vlot loopt. Wees geduldig en concentreer je in het begin op de verbondenheid met elkaar. Maak er een groep van, die betrokken is en er een persoonlijke, intrinsieke motivatie in kan vinden. Als je deze groep kan vormen, dan zullen ze zelf vragen waar ze nog een handje kunnen bijsteken. t

“Jeugdconsulenten moeten meer hun ballen laten zien!” Tekst: Wim Soontjens, jeugddienst Kasterlee

t BeeBeeCee in Kasterlee

Als één van de pilootgemeenten stapt Kasterlee vanaf 2012 mee in de nieuwe beleids- en beheerscyclus voor gemeentebesturen. En wie zit er nu al in de cockpit? Niet de jeugddienst… Maar springt jeugdconsulent Wim Soontjes uit de vliegmachine? Nee, dat nu ook weer niet. Een verslagje over de stand van zaken.

In het kort, zoals ik het begrijp: de eerste B gaat over inhoud, de tweede over centen. Laat ons zeggen dat Kasterlee tot nu toe vooral met de tweede B is bezig geweest. En dat ik vooral enthousiast ben over de eerste.

Hoge- en lagedrukgebieden Die nieuwe woordjes zweven al een tijdje door het gemeentehuis, maar niet iedereen kijkt daar vooralsnog van op. Administratieve diensten (dienst bevolking, ruimtelijke ordening,…) die hun werkingsbudgetten niet bedreigd zien en amper projectmatig werken wachten rustig af en zien enkel wat codes en termen veranderen.

BBC

beleids- en beheerscyclus

De jeugddienst daarentegen is – samen met andere vrijetijdsdiensten – vragende partij om nauw bij de voorbereidingen betrokken te zijn en biedt zich actief aan. In de overtuiging dat we deze trein niet mogen missen, in deze fase waarin vorm gegeven wordt aan de manier van werken aan het gemeentebeleid voor het volgende tijdperk: de kansen voor meer communicatie en samenwerking tussen diensten, en een flexibelere inzet van budgetten (over jaren, projecten en diensten heen) zijn te reëel om te laten liggen.

Trein op de wissel Die trein staat nu op een wissel, en het CBS en het MAT kiezen tot nu toe het spoor. De aanpak van CBS en MAT om de nieuwe BBC in praktijk te brengen, is duidelijk top down. Dat is niet onlogisch… en het valt te vermoeden dat het proces naar een nieuwe beleidsnota vanaf 2014 wel anders aangepakt zal worden.

t BBC biedt kansen voor communicatie en samenwerking tussen diensten, deze trein mogen we niet missen

t De financiële dienst, CBS en het MAT schoolden zich bij, en deden vooral tijdsintensieve administratieve ingrepen. Zo kuiste de financiële dienst haar leveranciersbestand op, en hertaalde het MAT zélf de huidige beleidsnota 2007-2012 naar de vereiste vorm voor een beleidsnota, met beleidsdomeinen en -doelstellingen. Begin juni zijn tijdens een interne vorming de diensthoofden (waaronder ik dus) ingelicht. We mochten daar kennis nemen van het resultaat van de beleidsnotaoefening, en van de nieuwe begrotingscodes. Mijn 761 wordt 0750. De jeugddienst is in het beleidsdomein Burger en samenleving beland, en dat vind ik -vanuit breed jeugdbeleid gezien- een goeie zaak. De doelstelling waarbinnen het jeugdbeleid moet passen, klinkt: Het bestuur streeft ernaar een kwaliteitsvol en divers aanbod te garanderen. Over breder jeugdbeleid en participatie staat er letterlijk strategisch of operationeel niks verankerd. Maar ook dat neem ik mee voor wanneer het eerste ‘echte’ legislatuurplan wordt opgemaakt, en die gedachten deel ik nu al met collega’s en andere sleutelfiguren.

Man met een plan Met de voorbije jeugdbeleidsplannen zijn al heel wat deuren opengegaan (en opengewrikt), en die verworvenheden mogen niet verloren gaan. Andere diensten (de vrijetijdsdiensten voorop, maar even goed ICT en communicatie, onderwijs, milieu, OCMW, politie en brandweer…) zetten samen met de jeugddienst stapjes richting breed jeugdbeleid, en zijn niet vies van experimenten. Jeugdbeleid mag dus niet opnieuw teruggebracht worden naar een onderdeel van een strategisch vrijetijdsbeleid of louter operationele ondersteuning en programmatie. Mijn ervaring (en dus voorsprong) in het schrijven van gewikte en gewogen acties, en het succes dat dat al heeft opgeleverd in een opgemerkt en effectief beleid geeft mij bovendien zelfvertrouwen: jeugdbeleid mag niet tussen de lijntjes van het plan te vinden zijn, wel wil ik er lijntjes vol kansen voor kinderen en jongeren in krijgen. Ik juich administratieve vereenvoudiging toe (niet voor niets zei ik het onderwijs ‘adieu’), en ik wacht met een bang hartje af hoe de rapportering zal gevraagd worden aan de diensthoofden. Ik gruw van rapporten en nota’s waar verder niks mee gebeurt. Even snel als pintjes aan de toog, worden rapportjes besteld, en ze maken de zaken niet helderder. Als het aan mij ligt, dan wil ik wél graag nog iets jeugdbeleidsplanachtigs (met inspraakprocessen!) blijven opstellen en voorleggen aan jeugdraad en het College. Niet omdat ik het administratief verschot heb en niet anders kan, maar omdat ‘concreet vooruitkijken op korte termijn’ aanvullend is op ‘strategisch vooruitkijken op lange termijn’. En het kan me een hoop collegenota’s besparen.

t Jeugdbeleid mag niet tussen de lijntjes van het meerjarenplan te vinden zijn

t Verschillende diensten die samen met even veel goesting - en de nodige tijd en middelen – hun schouders zetten onder een stevig speelweefsel, een boeiend informatieblad, een leesbare website, een doordringbare administratie, experimenten met social media en participatie, een evenement… Daar fantaseer ik wel eens over. Gaan we zo soepel kunnen werken dat we een speeltoestel dat niet begroot was toch nog kunnen kopen? Ja, volgens mijn hoofd kàn het, en volgens de regels van de BBC ook, dus hopelijk in het echt ook. Ja, een pak jeugddiensten -zoals die van Kasterlee- zullen wat meer moeite moeten doen, wat meer energie moeten pompen in geduldig strategisch onderhandelen. Wat meer… haar op hun ballen kweken, feitelijk :-). t BBC

fotoreportage foto’s: Ilse Holvoet

GRABBELDAG Op de Grabbeldag in Vlaams-Brabant liet VVJ zich gewillig een kleine eeuw terug in de tijd flitsen. We belanden op één of ander Brabants dorpsfeest, anno 1924 waar het dorpsplein trillde van het spring-, dans-, knutsel-, klim- en ander plezier. t

f o t o r e p o r tag e

fotoreportage

f o t o r e p o r tag e

jeugdcultuur & verenigingen

Jeugd en cultuur twee handen op één buik in Wuustwezel Tekst: Ellen De Boeck

t foto: de Notenkrakers

VVJ werkt aan een visietekst over jeugdwerkondersteuning. Om die te stofferen, zoomen we in op bijzondere jeugdwerkvormen die zich niet zomaar in vakjes laten stoppen. Die de netjes opgetrokken grenzen tussen sectoren tarten. De grens tussen ‘ jeugd’ en ‘cultuur’ is er zo eentje. Wuustwezel is zorgzaam voor ‘grensgevallen’. Genoeg redenen om met Veronique Aernouts, afscheidsnemend jeugdconsulent in Wuustwezel, op de sofa te kruipen en haar de kleren van het lijf te vragen.

Welke Wuustwezelse verenigingen ademen jeugd én cultuur? Van de zeventien erkende jeugdverenigingen in Wuustwezel zijn er vijf die dag in dag uit bezig zijn met jeugd én cultuur: drie jeugdharmonieën, een jeugdtoneelgroep en een jeugdkoor. Daarnaast zijn er ook enkele erkende cultuurverenigingen met een erg jeugdige uitstraling, denk maar aan de organisatoren van Puntpop, een jaarlijks weerkerend muziekfestival.

Hoe ondersteunt de gemeente die organisaties? Via subsidies of zetten jullie andere strategieën in? De jeugdharmonieën, -koren of –toneelgroepen krijgen net als de andere jeugdverenigingen financiële steun op basis van één subsidiereglement. We voorzien subsidies voor werking, kampen en weekends, kadervorming, vervoer, huisvesting en projecten. De jeugdraad adviseerde om bij de werkingstoelage niet alleen te kijken naar het aantal leden, maar ook naar het aantal activiteiten of repetitiemomenten. Zo krijgen ook de koren en toneelgroepen hun deel van de koek. We ondersteunen daarnaast ook op maat: de jeugdtoneelgroep repeteert in een gemeentelijk lokaal en we bieden podiumkansen aan het jeugdkoor, bijvoorbeeld bij de jaarlijkse kersthappening. Er werd ook al samengewerkt tijdens de gemeentelijke vakantiewerking: één van de jeugdharmonieën gaf een workshop voor kinderen.

Merk je verschillen met de andere jeugdverenigingen? Ja, er zijn wel wat verschillen. Bij de opmaak van het huidige jeugdbeleidsplan zijn een aantal specifieke ondersteuningsnoden naar boven gekomen. De jeugdtoneelgroep zou bijvoorbeeld graag repeteren in een repetitielokaal met een goede akoestiek en voldoende ruimte. Dat kunnen we hen niet in één-twee-drie aanbieden, maar we houden het in ons achterhoofd. Verder hebben we de voorbije maanden gemerkt dat we vooral tijdens de algemene vergaderingen van de jeugdraad wat meer aandacht moeten besteden aan de jeugdculturele verenigingen. De meeste agendapunten, projecten 18

j e u g d c u lt u u r & v e r e n i g i n g e n

jeugdcultuur & verenigingen teurkunsten, dus binnenkort krijgen we van hen wellicht tips om nog beter samen te werken.

Wil je nog iets kwijt over de relatie tussen de jeugdraad en de cultuurraad? De jeugdraad en cultuurraad hebben samen één geesteskind: “Kroegenrock”, een lokale kroegentocht met live optredens in een tiental cafés. In het najaar is er telkens een tijdelijke samenwerking voor dit project. De rest van het jaar staat de relatie tussen jeugdraad en cultuurraad op een laag pitje. Maar daar komt verandering in! Met de prioriteit jeugdcultuur in het achterhoofd nodigt de jeugdraad een afvaardiging van de cultuurraad uit op de volgende bestuursvergadering. De jeugdraad zou graag wat beter op de hoogte zijn van wat er reilt en zeilt binnen de cultuurraad, om raakvlakken te vinden en aan bepaalde activiteiten van de cultuurraad een jeugdig accent te kunnen geven. Uiteraard in overleg met de cultuurraad. Nog veel werk aan de winkel dus. Maar met het enthousiasme van de huidige jeugdraadsleden zal dat zeker lukken. t en acties zijn vooral van belang voor de “traditionele” jeugdverenigingen. De jeugdverenigingen met een meer culturele agenda voelen zich daardoor soms minder aangesproken. De jeugdraad is zich daarvan bewust en wil er het komende werkjaar iets aan doen, door bijvoorbeeld een gastspreker uit te nodigen over Facebook en andere sociale media, een thema dat voor alle jeugdverenigingen interessant is.

Hebben jullie speciale voorwaarden opgenomen in het ondersteuningsbeleid voor die “grensgevallen”? Bij de opmaak van de subsidiereglementen is er in het verleden zeker aandacht besteed aan de “grensgevallen”. Een stukje om de erkenning als jeugdvereniging en de daaraan vasthangende voordelen te beschermen zodat dit bij de juiste verenigingen terecht komt. Zo moet een jeugdvereniging bijvoorbeeld kunnen aantonen dat ze geen onderafdeling zijn van een andere lokale vereniging: de jeugdvereniging moet een volledig autonome werking kunnen aantonen op vlak van bestuur, vergaderingen, activiteiten, ledenwerving en financiën. Recentelijk kreeg een bestaande jeugdharmonie op basis van o.a. deze voorwaarden een erkenning als jeugdvereniging. De voorwaarden om erkend te worden als jeugdvereniging aanpassen zou gevoelig kunnen liggen bij de erkende jeugdverenigingen, maar dat was bij ons niet het geval.

Heb je als jeugddienst een samenwerking met de cultuurdienst voor de ondersteuning van verenigingen? De bureaus van de jeugddienst en cultuurdienst liggen naast elkaar. Zo zijn we goed op de hoogte van elkaars activiteiten en plannen. Onze samenwerking is nu vooral projectmatig. Er is veel kruisbestuiving: jeugdverenigingen reserveren bij de cultuurdienst een gemeentelijke zaal voor een concert of een kwis, buurtcomités (waarvan er heel wat erkend zijn als cultuurvereniging) kunnen via de jeugddienst een subsidie krijgen voor buurtfeesten met kinderactiviteiten en ga zo maar door. Daarnaast was er overleg voor het onderdeel jeugdcultuur van het huidig jeugdbeleidsplan en we tekenden in op een trajectbegeleiding van het Forum voor Ama-

A m at e u r k u n s t e n a a r s i n j e g e m e e n te: hoe ondersteun je ze? Het Forum voor Amateurkunsten, Locus en vzw Repetitieruimtes schreven een inspiratienota voor een goed subsidieen ondersteuningsbeleid voor amateurkunstenaars in je gemeente. Het document bevat geen kant-en-klaar model om te implementeren, maar reikt handvaten aan aan jeugd- en cultuurambtenaren om met een brede kijk hun ondersteuningsbeleid onder de loep te nemen. Samengevat bestaat de nota uit de volgende vijf delen:

tt Nieuwe tendensen in het verenigingsleven tt Valkuilen in bestaande subsidiereglementen en mogelijke oplossingen

tt Integraal beleid is een zaak van meerdere diensten tt De bouwstenen van een evenwichtig subsidiereglement tt Uitsmijter: de rol van cultuur- en gemeenschapscentra aan bod De nadruk in deze brochure wordt gelegd op het integraal bekijken van je ondersteuningsbeleid voor verenigingen: beperk je niet tot de subsidies die je geeft, maar vervolledig het plaatje met inhoudelijke en logistieke ondersteuning. Betrek ook je collega’s van de sport- en cultuurdienst bij het ontwikkelen van een beleid voor verenigingen die zich bevinden op het kruispunt van verschillende sectoren. Zo vermijd je dat verenigingen uit de boot vallen.

Meer info? Forum voor amateurkunsten, www.amateurkunsten.be Elke Verhaeghe, 09 235 40 01, elke.verhaeghe@amateurkunsten.be

j e u g d c u lt u u r & v e r e n i g i n g e n

Niet op mijn speelplein? Over spelende kinderen en geluidsoverlast Tekst: Maria Euwema

foto: Inferis

Het debat lijkt zomer na zomer opnieuw los te barsten: zijn spelende kinderen geluidsoverlast of is het hun recht om lawaai te maken? De laatste jaren is er in elk geval een opvallend aantal klachten neergelegd bij de rechter: Kessel-Lo, Lauwe, ErpeMere, Brugge, Asse. Met welke argumenten en perspectieven hebben we hier te maken? En wat als het met jouw speelplein gebeurt? We doken in de arresten en vonnissen van de voorbije jaren. 20

Spelen in woonzones Waar gezinnen wonen, spelen kinderen. Of toch niet? De rechter in Kortrijk besliste in 2006 in Eerste Aanleg dat het jeugdcentrum en de speelpleinwerking van Hoeve Delaere in Lauwe niet pasten in een woonzone. Het Hof van Beroep in Gent vond dit onterecht en stelde dat â&#x20AC;&#x2DC;de maximale verwevenheid tussen spelen en wonen in woonzones het uitgangspunt isâ&#x20AC;&#x2122;: er moet ruimte zijn voor speelpleinen en dergelijke, ook daar waar mensen wonen. Volgens de rechter is het wel mogelijk dat de speelpleinen voor overlast zouden kunnen zorgen, en moet de gemeente de nodige acties ondernemen om dit te voorkomen.

uitgediep t

uitgediept B e z i nt e e r g e b e g i nt… Het brengt ons bij een onderliggende discussie: welke plaats geven we kinderen in onze maatschappij? Kinderen spelen, ze ontdekken, gaan op kamp, leren liedjes en voetballen. We kunnen de muziekschool naar het industrieterrein verhuizen en ze alleen nog leren fietsen op een aangepast parcours. We kunnen ook doen wat een rechter opmerkte: accepteren dat bij een jeugdvereniging af en toe een fuif hoort. Wat niet betekent dat we geen rekening moeten houden met omwonenden. Hierin kunnen jeugddiensten een taak opnemen. Het is belangrijk buurtbewoners goed te informeren en indien nodig te bemiddelen. Maar vooral in de beleidsplannen kinderen en jongeren een duidelijke en weloverwogen plaats geven. Het kan een hoop miserie voorkomen!

En k e l e t i p s : tt Verdedig vanuit de jeugddienst het recht op speelruimte in nieu-

Burenliefde “Eigendom is het recht om op de meest volstrekte wijze van een zaak het genot te hebben en daarover te beschikken, mits men er geen gebruik van maakt dat strijdig is met de wetten of met de verordeningen.” (art. 544 B.W.) Het recht om te genieten van een eigendom is een belangrijk argument voor mensen die overlast ondervinden van hun buren. Juridisch gaat men er van uit dat de mate van last die we van elkaar hebben als buren, in evenwicht moet zijn. Dit betekent dat je een feestje van de buren verdraagt als jij de volgende dag met de heggenschaar in de weer gaat. Het Hof van Cassatie oordeelde dat rechters dit geval per geval moeten bekijken. Dit geldt dus ook voor klachten over speelpleinen, kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang. Kinderen hebben het recht om te spelen, volgens artikel 31 van het IVRK: “De Staten die partij zijn, erkennen het recht van het kind op rust en vrije tijd, op deelneming aan spel en recreatieve bezigheden passend bij de leeftijd van het kind, en op vrije deelneming aan het culturele en artistieke leven”.

Overlast? Maar de vraag is of het geluid van hun roepen, lachen, sjotten en zingen als overlast gezien kan worden. Hierover bestaan verschillende meningen in het maatschappelijk debat en die vinden we ook terug in de vonnissen. Nee, zeggen de rechters meestal tot nu toe, in principe niet. Maar als het geluid niet meer in verhouding is tot de omgeving, dan wel. Wanneer is dat het geval? tt Teveel kinderen op een te kleine oppervlakte: dit valt niet onder de normale burenlast. tt Veel kinderen bij elkaar in een dicht bebouwde omgeving, waar dus veel omwonenden minder genot hebben van hun eigendom. tt Er moeten rustpauzes zijn, waarin mensen kunnen genieten van hun eigendom.

we projecten: nog maar eens reden te meer om over de grenzen van de eigen dienst te overleggen. tt De jeugdconsulent kan hier een belangrijke rol opnemen om het belang van kinderen te verdedigen bij de inrichting van een nieuwe wijk, het zoeken naar een geschikte locatie, een duidelijke communicatie en mee nadenken over de voor- en nadelen van inplantingen en wat preventief via bouwtechnische of organisatorische ingrepen kan gebeuren. tt Participatie van zowel kinderen en jongeren als buurtbewoners aan het beleid over inrichting van de openbare ruimte geeft mensen vooraf de kans om hun mening te geven en je op ideeën te brengen. Een gedragen beleid loopt minder risico op klachten achteraf! tt Neem als jeugddienst deel aan het Lokaal Overleg Kinderopvang. Bekijk nauwkeurig aanvragen die binnenkomen bij het LOK en wees reëel: past het binnen het bestemmingsplan? Is het aantal kinderen en de plaats haalbaar of is het wachten op klachten? Bekijk eventueel samen met de initiatiefnemer wat er gedaan kan worden om overlast te voorkomen. tt Communiceer en betrek de buurt van te voren: een duidelijke en positieve communicatie vanuit het speelplein naar de directe omgeving, waarbij je buren uitnodigt eens een kijkje te komen nemen, op de hoogte brengt van speciale evenementen, laat weten bij wie ze terecht kunnen voor problemen…Om te voorkomen dat conflicten onverhoopt rechtszaken worden. tt Bemiddelen: luister naar buurtbewoners met een klacht en zorg dat ze zich serieus genomen voelen in hun probleem, ook al vind je het nog zo belachelijk dat ze niet zo van de kinderen genieten als jij zelf. Probeer met de verantwoordelijken tot een compromis te komen. tt Mensen betrekken: een speelplein of opvang sluiten of beperken is niet alleen een probleem van de opvang zelf, maar ook van de ouders. Betrek de ouders en breng ouders en omwonenden met elkaar in gesprek. tt Verwerk vorming over omgaan met klachten voor hoofdmonitoren en verantwoordelijken in je monitorentraining. t

uitgediep t

meer lezen? Hou www.vvj.be in de gaten!

Dag van de Jeugdbeweging doet het weer â&#x20AC;Ś en jij? vrijdag 21 oktober 2011

Dag va n d e j e u g d b e w e g i n g

dag van de jeugdbeweging

Diep jij je eigen bewegingskledij op om deze feestdag ten volle mee te beleven? Of werkt de jeugddienst achter de schermen, als rots in de branding waar de organiserende vrijwilligers te rade gaan? Tekst: Trees Vandenbulcke, pedagogisch stafmedewerker Scouts & Gidsen Vlaanderen De Dag van de Jeugdbeweging is er voor en door jongeren. Het initiatief ligt bij vrijwilligers van de verschillende jeugdbewegingen die samen aan de slag gaan, maar betrokkenheid en ondersteuning vanuit de jeugddienst is zeer welkom. Lees het enthousiaste relaas van enkele vrijwilligers over de samenwerking met hun jeugddienst voor eerdere edities van Dag van de Jeugdbeweging.

Gentse jeugddienst lost afwasproblemen op door Pieter Nuytinck, Scouts & Gidsen Vlaanderen

“Een Dag van de Jeugdbeweging hoort ecologisch te zijn: de chocomelk wordt gedronken uit herbruikbare bekers. Goed voor het milieu, minder goed voor de vrijwilligershandjes die de bekers urenlang soppen in een bassin met water dat steeds bruiner kleurt. In 2010 kwam de Gentse jeugddienst to the rescue! Ze lanceerden een mok als gadget voor Dag van de Jeugdbeweging. Een geslaagde win-win: de jeugddienst promoot zich bij de ontbijtgangers én vrijwilligers-

handen komen minder gerimpeld terug van hun taak. Het ontbijt in Gent was zo’n succes dat de voorziene duizenden mokken onvoldoende bleek en we noodgedwongen enkele tientallen achtergelaten bekers terug in roulatie brachten. Maar de Gentse jeugddienst doet meer dan gadgets voorzien. Ze beantwoorden vragen van andere betrokken diensten zoals bijvoorbeeld de dienst Feestelijkheden, ze stellen een camionette ter beschikking om het materiaal terug te brengen, ze blazen ballonnen op voor de kinderen...”

Een ware feestdag in Ieper!

door Dirk Decuypere, nationaal proost van KSJ-KSA-VKSJ “Ook in Ieper is de dag van de jeugdbeweging een groot succes! Gratis koffie, chocomelk, boterkoeken, een BBQ en fuif, ... Ieper kon niet achterblijven op Gent en Antwerpen en ging al vroeg van start met een Dag van de Jeugdbeweging. Jaarlijks is het evenement een schot in de roos en de deelname van de jeugddienst is een vaste waarde!

D a g va n d e J e u g d b e w e g i n g e d i t i e 2 0 1 1 Op vrijdag 21 oktober 2011 roepen Scouts en Gidsen Vlaanderen, JNM, FOS Open Scouting, KLJ, Jeugd Rode Kruis, KSJ-KSA-VKSJ, Chiro en Wel Jong Niet Hetero gezamenlijk hun 240 000 leden op om zich weer massaal in het straatbeeld te tonen in hun jeugdbewegingshemden, -t-shirts en -sjaaltjes. Er gaan zes provinciale acties door in Brugge, Gent, Antwerpen, Hasselt, Leuven en Brussel, maar ook lokaal duiken er heel wat acties op. Op de website www.dagvandejeugdbeweging.be kan je een actie in je buurt opzoeken en toevoegen. In 2011-2012 werken de jeugdbewegingen samen rond het gezamenlijk jaarthema ‘Armoede, maak er spel van’ en dus is dit ook het thema van de Dag van de Jeugdbeweging. Ze verzamelen bij een lekker ontbijt en proberen met een andere bril naar onze werking te kijken. Ben je op zoek naar promotiemateriaal, meer informatie, inspiratie rond het thema...? Neem een kijkje op www.dagvandejeugdbeweging.be. Je vindt er downloadbare logo’s en affiches, maar ook extra informatie over de dag zelf, hun visie en de verschillende acties. Vergeet zeker niet de actie in jullie buurt door te geven op de site!

Dag va n d e j e u g d b e w e g i n g

Foto: Joren Van Utterbeeck

Ook de scholen nemen de feestdag serieus. In het VTI van Ieper aperitieven de leerlingen die in bewegingskledij verschijnen bij de directeur. Over de middag zijn er activiteiten, er worden foto’s genomen en de vlaggen van alle jeugdbewegingen wapperen er in de wind.”

Als jeugddienst kan je heel wat betekenen voor dit samenwerkingsverband van de jeugdbewegingen. tt Wees als jeugdconsulent beschikbaar voor vragen tt Vermeld proactief wat de mogelijkheden en deadlines zijn om materiaal te lenen, een coole locatie te gebruiken, subsidies aan te vragen… tt Spoor scholen aan om deze dag aan te grijpen om vrijetijdsbesteding aan te moedigen. En vice versa: de Dag van de Jeugdbeweging kan een opstapje zijn om de jeugdraad een boost te geven of andere projecten met een gemixte ploeg aan verenigingen op te starten.

Jeugddienst undercovermet een knipoog door Sammy Raeymaekers, Chiro Brussel

“Een zotte en unieke mengelmoes van sjaaltjes, rokjes en shortjes, maar ook van culturen, nationaliteiten en talen... Een beetje diverser, gewaagder, gekleurder, kleiner, maar fijner, kortom: een beetje anders quoi! Dat is de Dag van de Jeugdbeweging in Brussel! Voor de editie van 2009 stelde de VGC-jeugddienst een haarsalon op op het Muntplein. Daar kon je je haar laten knippen, kleuren of een vetkuif laten zetten. Ondertussen interviewde één van de jeugdconsulten de aanwezige ‘cliënten’ over thema’s voor het jeugdbeleidsplan!” t

eindproef opleiding jeugdconsulent

Checklist voor een toegankelijke fuif “Toen wij fuiven organiseerden, moesten we alleen zorgen dat het bier op tijd koud was!”

een verantwoordelijke aangeduid voor toegankelijkheid, nl.

Met dit citaat van zijn vader begint Axel Van Aeken van de jeugddienst van Herk-de-Stad zijn eindproef. Axel wil fuiforganisatoren ondersteunen om hun fuif toegankelijker te maken voor mensen met een handicap. De checklist die is ontstaan uit het traject dat doorspekt was met testcases en waarbij Axel de provincie Limburg, vzw Intro, GeHar en de jeugdraad betrok willen we jullie niet onthouden. Benieuwd hoe dit tot stand is gekomen? Vraag de eindproef op bij VVJ Jitske!.

Beste fuiforganisator, Als je 12 van de volgende 15 bolletjes kan aanvinken (en toelichten,) heb je als organisatie je best gedaan om je fuif zo toegankelijk mogelijk te maken voor mensen met een beperking! tt je verdient het logo van ‘toegankelijke fuif’ dat je kan aanbrengen op je drukwerk. tt Als je kosten hebt gemaakt, kan je ze onderaan toevoegen. Zo kan je voor een kleine fuif (<800 bezoekers) tot € 25 van de gemaakte kosten reduceren en voor een grote fuif (>800 bezoekers) € 50! De punten op de checklist staan in volgorde van belangrijkheid (gebaseerd op het advies van GeHar, de gemeentelijke gehandicaptenadviesraad Herk-de-stad ). We zouden het ten zeerste op prijs stellen als je deze volgorde in rekenschap neemt! Onze organisatie heeft voor toegankelijkheid de volgende stappen ondernomen:

Dit houdt in dat er 1 persoon aanspreekpunt is voor mensen met een handicap en voor het fuifloket. de ingang is drempel – en trappenloos; (Eventuele hoogteverschillen worden opgevangen met een hellend vlak) minstens één toegankelijk, aangepast toilet; er is een mogelijkheid om de handen te wassen en te desinfecteren. er is een vaste en slipvrije ondergrond tot aan de ingang van het gebouw of de tent; de inkom en de nooduitgang zijn vlot bereikbaar en hebben een doorgangsbreedte van minstens 90 cm; er is een mogelijkheid gecreëerd om personen met een handicap vlak bij de inkom te laten afzetten; er zijn minstens 2 aangepaste parkeerplaatsen (minimum 3,5m op 6m) vlakbij de ingang; bezoekers met een handicap kunnen assistentie krijgen van medewerkers; begeleiding bij parkeren op daarvoor voorziene parkeerplaatsen, helpen bij het uitstappen … Wanneer ze aan de inkom verschijnen zullen rolstoelgebruikers worden geholpen op hun hoogte. kassa en bonnenverkoop zijn niet hoger dan 1 m. of er is een plaats waar rolstoelgebruikers op deze hoogte kunnen betalen; er is een dubbele toog met doorgeeffunctie op tafelhoogte; er is voldoende licht aan ingang en uitgang; al de medewerkers zijn op de hoogte van de maatregelen voor toegankelijkheid, zodat ze ook allemaal de nodige vragen kunnen beantwoorden. Deze medewerkers kunnen dan indien nodig doorverwijzen naar de verantwoordelijke; prijslijsten en informatieborden hebben een voldoende groot, duidelijk en contrasterend lettertype; inspanningen die worden geleverd om de fuif toegankelijk te maken worden op voorhand kenbaar gemaakt; (bvb. logo op affiches) andere maatregelen:

eindproef

eindproef opleiding jeugdconsulent

Tips voor jeugddiensten die kadervorming volgen willen stimuleren Kadervorming binnen jeugdverenigingen, een uitdaging Griet Van Overschelde, jeugdconsulent in Pittem, onderzocht voor haar eindproef bij de lokale jeugd waarom kadervorming de laatste jaren minder populair is. Ze vertaalde de bevindingen naar een aantal concrete tips voor andere jeugddiensten.

TIPS VOOR DE JEUGDDIENST St i m u l e e r h e t g r o e p s g e v o e l Samen naar een cursus gaan werkt! Noteer bijvoorbeeld de namen van de individuele kandidaten (uit speelpleinwerking, jeugdvereniging…) en stimuleer hen om in groep te gaan. Laat op een activiteit vroegere cursisten de nieuwe kandidaten stimuleren om deel te nemen aan de cursus.

M a a k e e n o v e r z i c h t s b r o c h u r e va n h e t a a n b o d Met daarin de cursussen bij de verschillende organisaties en welk attest eraan verbonden is. Vergeet ook niet de praktische zaken te vermelden: kost, plaats, hoe in te schrijven…

Zorg voor een financiële stimul ans OPLEIDI N G JEUGDCO N SULE N T & DE EI N DPROEF VVJ organiseert samen met de afdeling Jeugd van het agentschap Sociaal-Cultureel Werk de opleiding jeugdconsulent. Deze driejarige opleiding wordt afgesloten met een eindproef. De cursist maakt een schriftelijke paper over een zelf gekozen onderwerp binnen het gemeentelijk jeugd(werk)beleid. De cursist formuleert een onderzoeksvraag. Hij beantwoordt deze met een eigen kijk en visie op de zaak, geïnspireerd op externe bronnen, en overgoten met een praktijksaus. Een greep uit de thema’s die vorig jaar aan bod kwamen: tienerparticipatie, vrijwilligersbeleid, het jeugdbeleidsplan in memoriam, strategische meerjarenplan en zijn uitdagingen, kadervorming binnen jeugdverenigingen, toegankelijk fuiven, interactief bestuur in het kader van inrichten van openbare ruimtes, MKKJ betrekken bij vrijetijdsaanbod, jongeren en ouders bereiken op de jeugddienst … We plaatsen regelmatig een eindwerk in de kijker. Wil je een eindproef inkijken? Neem contact op met vormingsverantwoordelijke VVJ Jitske, 03 821 06 03 of jverwimp@vvj.be.

Voorbeeld: verschillende vergoedingen voor jongeren met en zonder een attest, indien ze animator zijn op de gemeentelijke speelpleinwerking. Zorg er wel voor dat het verschil niet de bovenhand krijgt. Maar weet dat het in de praktijk wel een stimulans kan zijn.

K i e s v o o r e e n v o u d e n d u i d e l i j k e c o m m u n i c at i e Als je kiest voor een subsidiereglement, zorg dan voor een eenvoudig reglement, met een eenvoudig aanvraagformulier. Dat jongeren aanmoedigt en niet ontmoedigt. Wees ook duidelijk in communicatie, verspreid het reglement via verschillende kanalen. Een aantal vragen waarover je kan nadenken bij de opmaak van het reglement: 1. Betaal je de vergoedingen terug aan de individuen of rechtstreeks aan de jeugdverenigingen? 2. Zie je de cursussen kadervorming enkel als deze die verbonden zijn met een attest als kadervorming? Of vallen EHBO-cursussen, een vorming georganiseerd door de jeugdraad,… hier ook onder? 3. Krijgen jongeren die niet in de gemeente wonen ook een vergoeding van de kosten? Of betaal je de vergoeding ook aan de mensen die ‘werken’ in het jeugdwerk in die specifieke gemeente? Krijgen jongeren (kadervormingscursus gevolgd) die wonen in de gemeente in kwestie, maar geen jeugdwerk verrichten in de gemeente een vergoeding van de kosten? ∫∫ Hier is het handig dat je overlegt met buurgemeenten, hoe werkt het daar? Zijn er jongeren die dubbele betalingen kunnen krijgen, zijn er die uit de boot vallen? 4. Krijgen jongeren die tweemaal een cursus animator gevolgd hebben bij twee verschillende organisaties een vergoeding terug?

eindproef

is overal actief! PROVI N CIAAL Op deze pagina’s maken we plaats voor nieuwtjes uit jouw provincie. Van een kort verslag over de voorbije provinciale bijeenkomst tot opmerkelijk nieuws uit een gemeente dat een plek in de schijnwerpers verdient. t

Antwerpen VVJ en de provinciale jeugddienst peilden bij de Antwerpse schepenen van jeugd naar hun behoeften aan ondersteuning. Ongeveer de helft van alle schepenen gaf antwoord. Nee, leerden we, er bestaat geen perfecte ondersteuningsformule waarmee we alle schepenen tevreden stellen.

Westvl a anderen Doe je het (nog) gra ag?

Toch nemen we deze vaststellingen mee:

Op de volgende provinciale bijeenkomst geen beleidsproblematiek of doelgroep op de agenda, maar een eerder filosofische insteek om het werkjaar te openen. Ervaren of nieuw op de jeugddienst, waar haal je het enthousiasme vandaan om dit werk te (blijven) doen? Een namiddag over je persoonlijk welbevinden op de jeugddienst.

tt De meeste schepenen combineren de bevoegdheid van jeugdbeleid met welzijn, of een deelaspect ervan. Ook lokale economie, communicatie en cultuur zitten vaak onder de vleugels van een jeugdschepen.

tt Schepenen krijgen vooral graag informatie op Op de jeugddienst werken kan in de kleren kruipen! We doen het vaak vanuit grote persoonlijke betrokkenheid met de doelgroep of het jeugdwerk. We zien kansen, uitdagingen, kwaliteitsverbetering, knelpunten, oplossingen … en gaan er ten volle voor. Wat maakt dat we niet zelden meer doen dan strikt genomen moet of de grens tussen werk en privé niet altijd scherp trekken. Zeer nobel, maar zo’n intrinsiek gemotiveerde medewerker past niet altijd in het keurslijf van een gemeente. In de praktijk is het vaak zwoegen om je weg te vinden in de politieke en administratieve jungle. Botsen met verschillende belangen, politiek en/of ambtelijk onbegrip, de traagheid van het apparaat … Hoe ga je om met jouw enthousiasme en motivatie als de rest niet mee wil? We zoeken positieve antwoorden … Hoe kanaliseer je je eigen ambities? Hoe hou je de job zinvol, haalbaar, attractief? Hoe hou je je enthousiasme hoog? Hoe blijf je gefocust op de goede zaak ?

hùn maat, en wisselen graag uit met collega’s uit de regio. En dat mag live, of met digitaal verstuurde documenten. De helft van de respondenten gaf bovendien aan dat hun jeugddienstmedewerkers ook een goeie bron van info zijn.

tt Wat willen schepenen van jeugd vooral bijleren? Hoe ze ‘voeling krijgen’ met wat (maatschappelijk kwetsbare) jongeren nu echt graag willen, meer inzicht in verschillende aspecten van jeugdwerkondersteuning, in breed jeugdbeleid en in veiligheidsdossiers.

VVJ en de provinciale jeugddienst organiseren dit najaar enkele schepenbijeenkomsten over veilig fuiven. Hou vvj.be in de gaten voor meer info! t

Van harte welkom op de eerste provinciale bijeenkomst van het nieuwe werkjaar op donderdag 6 oktober – van 12u30 tot 16u15 Speelpleinwerking Sporrewoan Ieper t

meer info

Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/west-vlaanderen

Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/antwerpen

C o nta c t

VVJ Koen, 03 821 06 04, ksteuperaert@vvj.be

VVJ Sofie, 03 740 76 44, swillems@vvj.be

VVJ i s o v e r al a c t i e f

is overal actief!

Vl a amsbrabant

limburg H o t, h o tt e r , h o tt e s t !

Jeugddienst versus jeugdwerk

Jongeren vind je tegenwoordig even vaak in het jeugdhuis of aan het skate terrein als op een andere plek: Het internet. En dan vooral op die nieuwe sociale media met klinkende namen als Facebook, Twitter of Tumblr.

Daarover gaat de provinciale bijeenkomst van 6 oktober. In de voormiddag discussiëren we met de provinciale jeugdwerkkoepels over wat jullie voor elkaar en het lokale jeugdwerk (kunnen) betekenen. ’s Namiddags inspireert JES je over de relatie met je animatoren, of je neemt met de collega’s de papierslagen en hun alternatieven onder de loep. We sluiten af met een bezoekje aan de nieuwe scoutslokalen in hartje Diest. Inschrijven doe je via www. vvj.be.

Wil je mee zijn als jeugddienst? Dan moet je tegenwoordig zelf ook je weg weten in die nieuwe media. Daarom hebben wij Jeugdwerknet uitgenodigd om ons op de volgende provinciale bijeenkomst te tonen waar die jeugd zich mee bezig houdt.

OPEK = k u n s t + e d u c at i e + i nn o vat i e

Zet dus in je iCal ‘VVJ bijeenkomst’ op 4 oktober en check in op Foursquare bij Hechtel-Eksel. t

Kunst zien én doen kan voortaan in het Openbaar Entrepot voor de Kunsten in Leuven. Het is de uitvalsbasis voor zeven professionele culturele organisaties, waaronder Mooss, WiSPER en 30CC. OPEK wordt een ontmoetingsplek waar jong en minder jong kunst maakt of meemaakt, waar jong talent samenwerkt met ervaren kunstenaars, waar een actief en gemotiveerd publiek elkaar ontmoet tijdens voorstellingen, workshops, masterclasses, festivals of eenvoudigweg in het café met uitzicht op de Vaartkom. Geprikkeld? Check www.opek.be. t

meer info

Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/limburg

Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/vlaams-brabant

C o nta c t

VVJ Ellen, 03 821 06 05, edeboeck@vvj.be

VVJ Ilse, 03 740 76 42, iholvoet@vvj.be

OostVl a anderen Gezocht: Oost-Vlaamse jeugdconsulent voor AV VVJ.

meer info

De oordopjes van de provincie waren deze zomer een succes op de Oost-Vlaamse festivals en stadhappeningen. Je kon het promoteam ‘Een en al gehoor’ horen in Ninove, Wachtebeke, Zottegem, Dendermonde, Gent, Oudenaarde, Eeklo, Stekene en Gent. Noteer alvast in je agenda: 1 december is de volgende OostVlaamse Trip Lokaal, meer info bij de provinciale jeugddienst: ellen.meersschaert@oost-vlaanderen.be.

Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/oost-vlaanderen

Op de provinciale bijeenkomst van 4 oktober in Aalst reiken we een award uit: ‘Het groot JD licht 2011’. Meer info in de uitnodiging.

C o nta c t

Lokeren ging van start met de bouw van een nieuw jeugd- en sportcomplex. En mocht je het nog niet weten Eeklo heeft een “ovonde”…

VVJ Filip, 03 821 06 08, fstallaert@vvj.be

VVJ i s o v e r al a c t i e f

Uit het leven van een jeugdconsulente.

Naam t

Ellen De Grauwe Beroep t

Jeugdconsulente in Dendermonde Ambitie t

De jeugddienst nog meer bekend maken zodat kinderen en jongeren de weg kennen en met al hun ideeĂŤn bij ons terecht kunnen. HE T MEES T T RO T S OP t

EĂŠn van mijn eerste taken was de jeugdraad reanimeren. Ondertussen zit er terug stevige dynamiek in de jeugdraad.

Ellen De Grauwe werd op 1 april 2009 jeugdconsulente van de Rosbeiaardstad Dendermonde. Sinds twee jaar is ze diensthoofd van de jeugddienst, en dat doet ze met hart en ziel.

LEUK W EE TJE t

Ellen heeft een verleden bij KLJ Merchtem.

Dag b o e k

“Samenwerken met collegadiensten opent deuren naar nieuwe initiatieven en onderlinge afstemming” t 8u50 t

t 13u30 t

De jeugddag is een evenement voor kinderen tot 12 jaar. Een hele dag gratis speelplezier op de Grote Markt. Dit jaar verzorgt Ian Thomas het afsluitend optreden. Ik ben razend benieuwd en youtube even zijn repertoire. De jeugddag valt in de kermisweek en dan is er heel veel te beleven in Dendermonde : een openluchtfuif, dag met de burgemeester, Katuit (ommegang met de reuzen), en afsluitend een reuzenfuif.

Tijdens de vergadering bespreken we het Tetterfeest. Dit is een jaarlijks feest voor alle leerlingen van het eerste leerjaar, zo’n 500 kinderen. Tijdens een theatershow maken de kinderen kennis met Kleine Moes, Haarbal, Rinocco drie figuren die hun avonturen in de Tettergazet schrijven en ook echt bestaan :-). Daarop volgt een receptie met animatie. Als toemaatje krijgen ze een brooddoos. We spreken af dat ik de animatie en inschrijvingen voor mijn rekening neem en de boel coördineer. Het is leuk om met collega-diensten samen te werken want elkaar kennen opent deuren naar nieuwe initiatieven en onderlinge afstemming. De vergadering duurt al snel tot 16u30 en we moeten ook nog een tentoonstelling in elkaar steken voor 5 jaar Tettergazet. Twee collega’s willen dit verder uitwerken en stellen hun eerste ideeën tijdens de volgende vergadering voor. Die is al over twee weken want dan verbeteren we de drukproef van de Tettergazet.

De dag begint met een treinrit van Antwerpen naar Dendermonde die al dan niet een goed humeur met zich mee brengt. Binnenkort wordt de treinrit alleszins korter want mijn nieuw huis is in Gent! De dag start met mails lezen en beantwoorden, daarna regel ik wat praktische zaken. De jeugddag komt eraan, dus ik check even of de stadsdiensten van alle afspraken op de hoogte zijn. Het nieuwe evenementenformulier regelt alles in één klap maar er zitten nog wat kinderziektes in het systeem.

t 10u t

Elk jaar op de dag van Katuit (laatste donderdag van augustus) gaan kinderen een namiddag op stap met de burgemeester. Dit jaar gaan ze langs bij de brandweer. De jeugddienst leidt de organisatie in goede banen. Ik heb een afspraak met de commandant van de brandweer om de laatste afspraken te maken voor de grote dag. We denken na over een regenprogramma want de zon liet ons al heel de zomer in de steek. We voorzien zes activiteiten en werken met een doorschuifsysteem. De commandant zet een groot deel van zijn manschappen in. Ik hoef alleen vijf monitoren te zoeken om de groepjes veilig te begeleiden. Ik neem zelf ook een groepje onder mijn hoede want contact met de doelgroep blijft belangrijk. Na de vergadering is het bijna middagpauze en als het meezit kan ik nog een terrasje doen op de Grote Markt met collega’s.

Dag b o e k

Deze namiddag staat er een redactieraad op de agenda om de Tettergazet van september in elkaar te steken. De Tettergazet is een kinderkrant waarin we het aanbod van de stad voor kinderen bundelen. Ik coördineer de werkgroep en de eindredactie van de Tettergazet. Alle collega’s nemen tegen de vergadering de teksten door en tijdens de vergadering verbeteren we ze samen. Ik verwerk alle aanpassingen en stap met instructies naar de drukker. De september editie is altijd stresserend, door de vakantie moet alles op een kortere tijd in orde komen.

t 17u t

Tijdens de vakantiedagen zijn er nog geen avondvergaderingen gepland. Ik profiteer ervan dat ik nog op tijd naar huis kan want vanaf september worden de avonden snel ingepalmd. En ondertussen heb ik de jeugdraad geholpen met de graffitiworkshop, dossiers van speelstraten in orde gebracht, speelplein verder georganiseerd, en dit stukje geschreven. Slaapwel liefste dagboek, deze job zal zeker nog lang een boeiende uitdaging blijven... t

voor u bekeken

W e b t o o l P a r t i c i p at i e s u r v e y 2 0 0 9

D e S o c i a l e Sta at va n V l a a n d e r e n 2011

Probeer het uit via http://www.participatiesurvey.be Begin dit jaar werden op de studiedag over de Participatiesurvey de eerste resultaten van het grootschalige onderzoek naar het participatiegedrag van Vlamingen aan cultuur, jeugd en sport voorgesteld. Dankzij een pas ontwikkelde webtool kan je nu zelf cijfermateriaal uit de dataset generen en op die manier aan de slag gaan met de resultaten van de participatiesurvey. t

B e - In v o lv e d . n l b i e d t i n f o r m at i e o v e r j e u g d p a r t i c i p at i e Neem een kijkje op www.be-involved.nl. De website Be-Involved.nl biedt informatie over jeugdparticipatie op gemeentelijk terrein in Nederland. Be Involved is een verzamelnaam voor instrumenten die gemeenten ondersteunen bij het versterken van jeugdparticipatie. Op dit moment is het enige beschikbare instrument de Kwaliteitsmeter Jongerenparticipatie Gemeenten. Die toont gemeenten hoe het staat met de inspraak en invloed van jongeren op het gemeentelijk beleid. Op welke beleidsterreinen jongeren actief zijn en wat voor invloed ze hebben. Het Verwey-Jonker Instituut en Stichting Alexander zijn de initiatiefnemers van de Kwaliteitsmeter Jongerenparticipatie Gemeenten. t

Wijkmedia onder de loep Wijkmedia onder de loep. Else Rose Kuiper, Bram Lefeber, Bert Mulder. Mira Media , Amsterdam (2010 ) Gratis te downloaden via www.miramedia.nl. Samen een krant maken over de geschiedenis van de buurt, op het web opzoeken waar en wanneer bij jou in de buurt cursussen worden gegeven, in een buurthuis video’s maken over wat jou bezighoudt, met foto’s laten zien waar jouw buurt onveilig is, of een digitale enquête invullen over wat jij in je buurt verbeterd wilt zien, het zijn allemaal mogelijkheden om media in te zetten om inwoners bij de buurt te betrekken en de communicatie én leefbaarheid in de buurt te verbeteren. Mogelijkheden die tegenwoordig zelfs gebruikelijk zijn in veel stadswijken. En dit soort wijkmediaprojecten neemt nog steeds in aantal toe. Daar zijn meerdere redenen voor: werken met media is eenvoudiger en minder kostbaar. Maar vooral: het blijkt effectief. Dus zijn steeds meer organisaties en bestuurders bereid te investeren in wijkmedia, in wat voor vorm dan ook: van ‘digitale trapveldjes’ tot ‘media-ateliers’. Want goede communicatie tussen burgers en instellingen wordt steeds belangrijker. t

Download de publicatie via http://www4.vlaanderen.be/ dar/svr/Pages/2011-04-28-ssv2011.aspx. Het Vlaams Parlement vroeg een tweejaarlijkse analyse en evaluatie van de maatschappelijke toestand in Vlaanderen. De Studiedienst van de Vlaamse Regering (SVR) coördineerde deze opdracht. Voor de uitvoering van het programma vormt SVR een onderzoeksnetwerk met wetenschappers van Vlaamse universiteiten en hogescholen. De editie van 2011 beschrijft en verklaart gelijkenissen en verschillen tussen de leefsituatie in Vlaanderen en in andere Europese landen en regio’s via de politiek institutionele, de macro-economische, de sociaaldemografische en de sociaal-culturele context. Zeven aspecten van de leefsituatie komen aan bod: ∫∫ onderwijs en opleiding ∫∫ werk en arbeidsparticipatie ∫∫ inkomen en armoede ∫∫ gezondheid en zorg ∫∫ wonen en woonomgeving ∫∫ sociale, maatschappelijke en politieke participatie ∫∫ mobiliteit t

P u b l i c at i e r i c h t l i j n e n v o o r h e t g e b r u i k va n s o c i a l e m e d i a Download de publicatie via http://www.fedweb.belgium.be/nl/nieuws/2011/20110517_commcollection21. jsp?referer=tcm:120-128916-64. Deze brochure uit de COMM Collection van de federale overheid is een hulpmiddel bij het gebruik van sociale media. De brochure helpt je om drie doelstellingen te verwezenlijken: ∫∫ een beleid over sociale media voor je organisatie uitwerken, samen met het management ∫∫ hoe je sociale media doeltreffend inzet bij campagnes en communicatieprojecten ∫∫ richtlijnen bij het gebruik van sociale media voor de medewerkers van de organisatie. t

J a a r v e r s l a g 2 0 1 0 A g e nt s c h a p S o c i a a l- C u lt u r e e l W e r k v o o r J e u g d e n V o lwa s s e n e n Download via www.sociaalcultureel.be/agentschap/publicaties.aspx Deze publicatie is de neerslag van de inspanningen die het agentschap in 2010 leverde om vorm te geven aan zijn missie. Ze biedt een overzicht van de organisatie en werking van het agentschap en belicht uitvoerig de activiteiten van het agentschap op het vlak van beleidsvoorbereiding en –uitvoering. t

voor u bekeken

C u lt u u r c e nt r a o p zoek na ar een divers publiek

Colofon

Cultuurcentra op zoek naar een divers publiek. Julie Badisco, Ignace Glorieux & Theun Pieter van Tienoven. Te bestellen via www. maklu.be.

Leen Bartholomeus

Hoofdredactie

Vormgeving

MadebyHanna.com Redactie

Hoe kunnen cultuurcentra een gezonde mix in het publiek bereiken? Dit boek legt bij de zoektocht naar het antwoord de klemtoon niet langer op de vraag naar cultuur, maar op het aanbod. De analyses in dit boek geven het aan: als cultuurcentra in doelgroepen durven denken en hun aanbod op de specifieke wensen van deze groepen afstemmen, dan hebben ze nuttige sleutels in handen om een breed spectrum aan cultuurconsumenten te bereiken. In plaats van het publiek te trainen om alle participatiedrempels vlot te kunnen overwinnen, kan je bestaande drempels verlagen zodat het publiek ze kan nemen. De bevindingen in dit boek wijzen ook denkpistes aan om een meer evenwichtige samenstelling van het publiek te bereiken. Daarom is dit boek geschikt voor cultuurwerkers, maar ook voor iedereen die begaan is met de cultuursector en het maatschappelijk debat rond cultuurparticipatie. t

M a n a g e m e nt e n m a r k e t i n g va n c u lt u r e l e belevingen Management en marketing van culturele belevingen, Willy Faché (Red.) m.m.v. Dirk Noordman, Martin Valcke & Fons Van Dyck. Te bestellen via www.maklu.be. Omdat er een grote aanbod van producten en services is, proberen ondernemingen zich van anderen te onderscheiden door introductie van de belevingdimensie. Die oriëntatie op beleving zie je in steeds meer sectoren. Ook in de vrijetijdssector zie je die trend in de vorm van “entertainmentization”: entertainment in subtropische aquacentra, entertainment in themarestaurants, shopotainment in shoppingcentra en flagship stores. De culturele sector kan in een verhevigde strijd om de vrije tijd van zijn doelgroepen niet anders dan meer aandacht hebben voor intensivering van boeiende en betekenisvolle belevingen, zij het dan wel op een andere wijze dan de commerciële sector. In dit boek onderzoeken de auteurs hoe culturele centra, musea, bibliotheken, theaters en andere culturele organisaties de belevingdimensie kunnen integreren in de programmering, de architectuur, het kwaliteitsbeleid en in het marketingbeleid. t

voor u bekeken

Veronique Aernouts, Leen Bartholomeus, Ellen De Boeck, Ellen De Grauwe, Koen Depreitere, Maria Euwema, Ilse Holvoet, Jan Inghels, Marc Ipermans, Peter Janssens, Sigi Klerckx, Sofie Marque, Wim Soontjens, Filip Stallaert, Koen Steuperaert, Nathalie Van Ceulebroeck, Axel Van Aeken, Trees Vandenbulcke, Griet Van Overschelde, Thomas Van Roy, Jitske Verwimp, Sofie Willems Foto’s

Ilse Holvoet, De Notenkrakers, Franklin Park Library, Inferis, Joren Van Utterbeeck, Just Us 3, Photo Alto, Steve Moens, Whiskeygonebad, Pieter Verstreken, Peter Janssens, Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad 2011, Patrick Gage Kelley, Asrar Makrani, jeugddienst Gent, jeugddienst Kasterlee, Newbirth35, Patrick Gage Kelley Coverfoto

Chiaralily, http://www.flickr.com/ photos/chiaralily/4550714064/in/ set-72157622751086240 V. U . m a r c i p e r m a n s REDAC T IE

Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen T 03 821 06 06, F 03 821 06 09 E info@vvj.be Dropzone is een tijdschrift van de Vereniging Vlaamse Jeugddiensten vzw. Dropzone is gratis voor jeugddiensten en partners in het jeugdbeleid. Een jaarabonnement kost 12 euro en kan je aanvragen via smarque@vvj.be

Met steun van

…viel er heel wat in het water, met Pukkelpop als het trieste dieptepunt

…veroverden de smurfen (opnieuw) menig kinderhart

…waren sillybandz alweer uit de mode

…zetten jeugddiensten massaal foto’s van verloren voorwerpen op hun facebook

In de zomer van 2011 ...

…Bezorgde AEYC Antwerpen een stevige verjongingskuur met zomerbar Bibi als één van de hoogtepunten

…namen heel wat tienerwerkingen een frisse start, die van Gent bijvoorbeeld, met het Komaf huis