VVJ - Ossenmarkt 3 - 2000 Antwerpen ∫ P206352 juni 2015 ∫ Jaargang 24 nr. 3 ∫ verschijnt 5x per jaar: feb - apr - jun - sep - dec
DROPZONE T I JDSCHRIF T VOOR LOK A A L JEUGDBELEID
T IE NE R S
P08
Weten we wat ze willen? IN S TA GR A M
10 tips
P20
UITWISSELING L OK A A L , P R O V INC I A A L & IN T E RN AT ION A A L
P 0 6, 1 0 E N 14
EDITO
UIT WISSELING WERKT Een mooie rode draad doorheen deze Dropzone is uitwisseling. We geven je een blik op onze provinciale ledenmomenten die ons weer veel input leverden voor het komende werkjaar. Je krijgt een terugkoppeling over de uitwisseling van negen West-Vlaamse jeugdraden. En we gaan uitgebreid in op onze uitwisseling tussen Vlaamse en Zweedse jeugdambtenaren. Deze rode draad is geen toeval. Sterker nog, VVJ doet nog veel meer dan wat je in deze Dropzone leest. Ik denk maar aan ons lidmaatschap van Intercityyouth www.intercityyouth.eu , de uitwisseling tussen de kindvriendelijke steden en gemeenten of het centrumstedenoverleg. Uitwisseling is dan ook de ontstaansreden van VVJ en is morgen, wanneer het decreet wegvalt, nog meer de toekomst van onze organisatie. Lokaal jeugdbeleid zal actueel en breed blijven doordat jeugdambtenaren, jeugdraden en schepenen met elkaar in dialoog treden. En dat faciliteren is wellicht onze belangrijkste opdracht, sterker, het is misschien wel de voornaamste bestaansreden van deze organisatie.
Vijf geslaagde provinciale bijeenkomsten L E DE NMOME N T E N
Zonder lang na te denken kunnen we meteen een heel lijstje bedenken van wat uitwisseling voor jou, als jeugdambtenaar, als jongere of als politiek gemandateerde kan betekenen. Het geeft je de kans om vanuit een andere context te reflecteren over je eigen jeugdbeleid. Je kan jezelf en je jeugdbeleid kritisch in vraag stellen. Je kan nieuwe inzichten krijgen, inspiratie opdoen en oplossingen bedenken. Je kan je blik verbreden. En zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan. Kortom, door uitwisseling tillen we onszelf op een hoger niveau en brengen we frisse invalshoeken binnen.
06
04 O V E R V V J 26 V O O R U B E K E K E N
We wensen je een speelse en deugddoende zomer. Wedden dat we in september weer veel uit te wisselen hebben?
27 C O L O F O N 28 U I T S M I J T E R Ka誰 Van Nieuwenhove, directeur VVJ vzw
2
Edito
Uitwisseling 9 WestVlaamse jeugdraden groot succes!
10
DE JE UGDR A A D
06
LEDENMOMENTEN
Vijf geslaagde provinciale bijeenkomsten
13
Wat houdt jeugdambtenaren bezig, over de provinciegrenzen heen?
08
TIENERS
50 shades of … puberteit. Puber-tijd!
10
Uitwisseling 9 WestVlaamse jeugdraden groot succes!
IN T E RN AT ION A A L
JEUGDWERK
Dag van de Jeugdbeweging 2015
22
Inspiratie voor de jaarlijkse feestdag
14
We denken dat we weten wat ze willen. Maar is dat wel zo? DE JEUGDRA AD
12 Jeugdambtenaren trokken met VVJ naar Zweden
IN T E RN AT ION A A L
12 Jeugdambtenaren trokken met VVJ naar Zweden En kwamen geïnspireerd terug!
20
2 0 IN S TA G R A M
Instagrammatica In 10 regels naar succes
Twee jeugdraden namen het initiatief om hun collega’s samen te brengen.
Inhoud
3
14
JEUGDRUIMTE
Jeugdruimte in kaart via GIS Help jeugdruimte mee in kaart brengen.
24
DRIEHOEKSVERHOUDING
Overijse
Drie kernspelers van het jeugdbeleid antwoorden op drie vragen.
OVER SAVE THE DATE! 15 OKTOBER PL AN & PL AY
JOMMEK E W ORD T 60 JA A R
MAAK SAMEN MET VVJ EEN KINDERWENS WAAR
INSPIRATIE VOOR JE GEMEENTELIJK JEUGDA ANBOD
Jommeke viert in 2015 zijn diamanten verjaardag. Eén van de absolute pijlers van het feestjaar: de zes kinderwensen die Jommeke en Ballon Media samen met VVJ en vijf andere wenspartners waarmaakt.
Gemeenten organiseren tal van activiteiten voor kleuters, kinderen en tieners in het kader van Grabbelpas, speelplein, jeugddagen, animatiedagen, kinder-ateliers… Hoe kom je tot een boeiend gemeentelijk vrijetijdsaanbod? We brengen coördinatoren van vakantiewerkingen, programmatoren en organisaties samen. Kom op 15 oktober naar Plan & Play en beleef, laat je inspireren en ventileer over alle aspecten van jouw vakantiewerking.
∫∫ Bezoek doorlopend de beurs met een waaier van organi-
ELK E GEMEEN TE MAG A AN V VJ ÉÉN DROOM BEZORGEN 1. Het zijn de jeugddiensten zelf die kiezen hoe ze het concreet ter plaatse aanpakken
∫∫ Via de kindergemeenteraad, met medewerking van een enthousiaste leerkracht, samen met de kids van de speelpleinwerking of door aan elk huis aan te bellen. ∫∫ Daag gerust de kinderen uit om creatief te zijn in het doorsturen van hun droom/wens. ∫∫ Hou het voor jezelf wel haalbaar. Er is niets mis met het vragen om filmpjes maximum één minuut te laten duren, kunstwerken te beperken tot maximaal 1m²…
saties die je kunnen helpen bij de invulling van je vakantieprogramma van a tot z. Van organisaties die workshops, activiteiten, voorstellingen… voor kinderen organiseren, over attractieverhuurders, speeltoestelfabrikanten en reservatiesoftware. ∫∫ Wissel uit met collega-programmatoren. ∫∫ Doe mee aan actieve workshops, schaar je achter de bar voor een gesprek met een gespecialiseerde organisatie, netwerk met collega’s. Laat nieuwe ideeën bruisen en plan ter plaatse al je eerste activiteiten in voor volgende vakanties met één van de talrijke organisaties op de beurs.
2. De wens die jullie uiteindelijk selecteren om aan ons te bezorgen, stuur je vóór 1 augustus door naar sdujardin@vvj.be.
P L A N & P L AY 1 5 O K T O B E R ‘t Bau-huis, Slachthuisstraat 60, 9100 Sint-Niklaas Van 9u30 tot 16u
We kijken al uit naar de waslijst aan toffe ideeën en uitdagende voorstellen Daaruit selecteert VVJ drie kinderwensen die we aan Jommeke bezorgen.
JOMMEKE KIEST DA ARUIT ÉÉN KINDERWENS D I E H I J I N V E R V U L L I N G B R E N G T. In de tweede helft van september contacteren we de 3 genomineerden. Jommeke komt persoonlijk de winnaar bekend maken op Plan & Play, ons uitwisselings- en inspiratiemoment met beurs voor gemeentelijk jeugdaanbod op 15 oktober in ‘t Bauhuis in Sint-Niklaas. Jommeke brengt de kinderwens in vervulling vanaf 16 november.
∆
VRAGEN?
bij VVJ Stijn, sdujardin@vvj.be, 03 821 06 04
4
∆
ov er v vj
OVER
START IN SEPTEMBER MET THEMAMODULES LOK A AL JEUGDBELEID In september kan je starten met themamodules lokaal jeugdbeleid. De themamodules brengen jeugdambtenaren uit de praktijk samen die zich willen verdiepen in een of meerdere van de aangeboden jeugdbeleidsthema’s. Ga voor het attest ‘expert lokaal jeugdbeleid’ of dompel je onder in een of enkele thema’s.
NIEUWE FORMULE Deze formule vervangt de opleiding jeugdconsulent. Je kan op twee jaar je traject ‘expert lokaal jeugdbeleid’ afronden, of de vrijheid nemen om er enkele jaren (max. vier jaar) over te doen. Maar je kan het net zo goed houden bij één thema. De mogelijkheden zijn legio: ∫∫ Je kiest welke themamodules je volgt, vanuit je eigen praktijk en eigen interesses. ∫∫ Je hebt alle vrijheid om op je eigen tempo vorm te geven aan je eigen ideale traject.
V I J F M O D U L E S , V I J F C E N T R A L E T H E M A’ S De modules zijn opgebouwd rond de vijf centrale thema’s uit de praktijk van jeugdambtenaren die voor steden en gemeenten werken: ∫∫ Module gemeentelijk beleid: verschillende aspecten van werken binnen een gemeentelijk kader komen in dit onderdeel aan bod: structuren, wetten en regels, budgetten… maar ook flexibiliteit, timemanagement… ∫∫ Module vrije tijd: een visie ontwikkelen over vrijetijdsbeleid staat centraal. Meer dan programmatie, ontdek je de mogelijkheden van een vrijetijdsbeleid voor kinderen en jongeren. ∫∫ Module ruimte: kinderen en jongeren mogen er zijn en ruimte innemen, letterlijk: denk aan speelruimte, fuifruimte, maar ook psychische ruimte. Een kindvriendelijke inrichting van je stad of gemeente en dat op verschillende gebieden. ∫∫ Module welzijn en onderwijs: de sociale kaart met zijn mogelijkheden en zijn beperkingen. Wat is de taak en rol van het lokale beleid op het gebied van welzijn en onderwijs? ∫∫ Module interactie en participatie: luisteren naar en praten met kinderen en jongeren. Het democratisch model vanuit de blik van kinderen en jongeren bekeken.
VORMINGSK ALENDER
WAT I S A L L E M A A L M O G E L I J K ?
∫∫ Je volgt alleen de starterscursus ∫∫ Je volgt een of meerdere themamodules (3 vormingsdagen per module)
∫∫ Je volgt alle themamodules
G A V O O R H E T AT T E S T VA N ‘ E X P E R T L O K A A L JEUGDBELEID’
∫∫ Volg de starterscursus ∫∫ Alle themamodules ∫∫ Maak een portfolio
WAT K A N J E V O L G E N I N H E T V O R M I N G S J A A R 2015-2016?
∫∫ ∫∫ ∫∫ ∫∫
Starterscursus (in september, januari of juni) Themamodule gemeentelijk beleid (3 dagen najaar 2015) Themamodule ruimte (3 dagen voorjaar 2016) Themamodule vrije tijd (2 dagen basismodule najaar 2015 en 3 dagen verdiepingsmodule voorjaar 2016) ∫∫ Themamodule welzijn en onderwijs (2 dagen basismodule najaar 2015 en drie dagen verdiepingsmodule voorjaar 2016)
WAT K A N J E V O L G E N I N H E T V O R M I N G S J A A R 2 0 1 6 - 2 0 17 ?
∫∫ ∫∫ ∫∫ ∫∫
Starterscursus Themamodule gemeentelijk beleid (3 dagen najaar 2016) Themamodule interactie en participatie (3 dagen najaar 2016) Themamodule welzijn en onderwijs (3 dagen voorjaar 2017)
∆
MEER INFO Bij VVJ Ilse, iholvoet@vvj.be, 03 740 76 42 of VVJ Katrien, kvanhove@vvj.be, 03 740 76 45. Op www.vvj.be en in de brochure die begin september bij je in de bus valt. Inschrijven kan tot eind september via www.vvj.be .
∫ DO 24 VR 25/09/2015 Tweedaagse starterscursus
∫ DI 20/10/2015 Basistraject lokaal jeugdbeleid Module gemeentelijk beleid dag 2
∫ DI 29/09/2015 Basistraject lokaal jeugdbeleid Module gemeentelijke beleid dag 1
∫ D I 2 7/ 1 0 / 2 0 1 5 Basistraject lokaal jeugdbeleid Module gemeentelijke beleid dag 3
∫ DO 15/10/2015 Plan & Play Inspiratie voor je gemeentelijk jeugdaanbod
ov er v vj
5
LEDENMOMENTEN De provinciale bijeenkomsten in mei zijn traditioneel een fijne seizoensafsluiter. Dat was dit keer niet anders! Een beknopt overzicht maken van alles wat uit onze provinciale bijeenkomsten in mei kwam is moeilijk. Maar ondanks de provinciale verschillen kwamen een paar grote aandachtspunten bovendrijven. Wat houdt jeugdambtenaren bezig, over de provinciegrenzen heen?
Vijf geslaagde provinciale bijeenkomsten Tekst: Leen Bartholomeus Beeld: Stijn Dujardin, Ilse Holvoet, Kristof Bouvard, Annelies Schepers, jeugddienst Mortsel
De Vlaamse context: het verdwijnen van de sectordecreten met bijhorende prioriteiten De subsidies die Vlaanderen toekende aan de gemeenten om beleidsprioriteiten te realiseren worden vanaf 1 januari 2016 toegevoegd aan het Gemeentefonds. Het einde van de stok achter de deur, maar het begin van de vrijheid om echt lokale prioriteiten te kiezen. Daarnaast moeten de meeste gemeenten besparen.
∫∫ Het wegvallen van de oormerking van subsidies vormt vooral in de aanloop naar het volgende meerjarenplan een aandachtspunt. Heel praktisch: hoe halen we nog centen uit het Gemeentefonds? Meer in de diepte: hoe zorgen we ervoor dat er blijvend (financieel) geïnvesteerd wordt in jeugdbeleid? ∫∫ Middelen voor kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties: wie nu krijgt, blijft krijgen, wie nu niet krijgt, blijft uit de boot vallen, tenzij er een aanpassing komt van de indicatoren om het bedrag te berekenen. Maar daar hebben we nu nog geen zicht op. ∫∫ Wat met de provinciale dienstverlening die nu afgebouwd wordt? Het is nog niet duidelijk welke taken al dan niet en door welke instantie worden overgenomen. Een belangrijke bekommernis van de jeugddiensten vanwege de vele waardevolle projecten die gemeentebesturen dankzij de provincie konden verwezenlijken op vlak van jeugdbeleid.
De lokale context: de concrete impact van het meerjarenplan en de BBC Jeugddiensten zien kansen in de clustering van diensten. Je kan meer geïntegreerd werken en je dienstverlening efficiënter organiseren. Je leert andere diensten beter kennen, je draagkracht en slagkracht als dienst neemt toe en je wordt geprikkeld en uitgedaagd om buiten de lijntjes van je sector te denken. Logistieke mid6
L E D E N M O M E NT E N
LEDENMOMENTEN delen worden beter/meer ingezet, je kan voortbouwen op gelijkaardige structuren, met aandacht en (h)erkenning van verschillen en er kan (meer) ruimte zijn voor persoonlijke ontwikkeling en om je competenties te delen. En in het beste geval heb je een onafhankelijke coördinator die hiervoor tijd heeft en over muurtjes kan kijken. Maar de clustering kan ook een bedreiging vormen. Voor jeugdbeleid dat niet vrijetijdsbeleid is, tenzij dit geborgd zit in het ruimere beleid van de gemeente. Voor de eigenheid of expertise van elke dienst. We moeten het belang van sectorale deskundigheid benadrukken bij lokale besturen. Doelgroepspecifieke know-how, ervaring en skills (denk maar aan communicatie en participatie), één duidelijk aanspreekpunt, de juiste persoon in het goeie netwerk… Specialisten in hun eigen gebied, die samen integraal werken. Er is nood aan een visie op vrijetijdsbeleid/vrijetijdsdiensten vanuit VVJ enerzijds, en anderzijds op geïntegreerd werken en breed jeugdbeleid. Jeugddiensten krijgen graag steun van de politiek en ruimte om op strategisch niveau mee te denken en om zelf creatief aan de slag te gaan, bv met communicatie en activiteiten.
Welke thema’s leven sterk onder jeugdambtenaren? ∫∫ Vrijwilligersbeleid ∫∫ Participatie: van de hervorming van de jeugdraad tot hoe breng je interactie met kinderen en jongeren in de praktijk
∫∫ Mobiliteit op het platteland: zijn er creatieve, constructieve oplossingen? Mogelijkheid tot dialoog?
∫∫ Zeer praktisch: nieuwe animatie en programmatie, hoe blijf je creatief na al die jaren?
∫∫ Is de schepen van jeugd je schepen? Of is hij/zij je diensthoofd?
Waar ligt de jeugdambtenaar wakker van? ∫∫ Hij mist de inbreng van de ‘ jeugdprofessional’ in het meerjarenplan ∫∫ Tijd vinden om te experimenteren, om te investeren in de doelgroep en om prioriteiten te stellen is moeilijk
∫∫ Het ontbreken van de jeugdreflex bij bestuur en leidende ambtenaren
∫∫ De besparingen zitten op vlak van personeelstijd ∫∫ Als het over de eigen jobinvulling gaat ligt het accent (te veel) op de praktische organisatie van de vakantiewerking, er rest weinig of geen tijd om met visie bezig te zijn of om op lange termijn te werken.
Bedankt!
We hebben ook heel wat opgestoken over wat jullie van onze dienstverlening vinden en nemen de komende maanden en jaren jullie suggesties mee in onze vorming, uitwisseling, visieteksten en dienstverlening.
∆
MEER WETEN? De verslagen zijn beschikbaar bij je provinciale contactpersoon.
L E D E N M O M E NT E N
7
TIENERS
50 shades of … puberteit. Puber-tijd!
Speeddate met tieners op VVJ West-Vlaanderen Tekst: Stijn Dujardin
Foto’s: Tom Museeuw
Al is vergelijken met je eigen kindertijd de eerste don ’t als je nadenkt over de jeugd van nu: als we eerlijk zijn moeten we toegeven: de meesten van ons gingen als 14-jarige niet naar de gemeentelijke jeugddienstactiviteiten. Toch blijven we vandaag programmeren voor tieners en vloeken we als er weinig opkomst is. We denken dat we weten wat ze willen. Maar is dat wel zo? Met dank aan Bo Slambrouck stagiaire JD Avelgem, Sarah Devos JD Harelbeke, Pieter Plysier JD Veurne, Aaron Nys JD Deerlijk en Wesley Butstraen JOC Ieper
Waarmee is de doorsnee 14-jarige anno 2015 eigenlijk bezig? Misschien moeten we gewoon eens speeddaten met onze doelgroep? VVJ WestVlaanderen zocht én vond een leerkracht waarbij we een lesuurtje mochten langsgaan om haar leerlingen de pieren uit de neus te vragen. Face-to-face en dus niet makkelijk. Maar eindelijk eens een eerlijk klankbord! Want zo mochten we ervaren als je jezelf openstelt, laten die gasten vrij snel hun terughoudendheid varen. En omdat onze jeugdconsulenten en de leerlingen elkaar niet kenden, kon er in alle openheid gepraat worden. Plaats van afspraak: het college van Poperinge. Onze gesprekspartners: een klas van 21 tweedejaarsleerlingen. Setting: een studiezaal zoals je je ze nog herinnert uit de eigen schooltijd. Uitkomst: de zaken die we vaak eigenlijk al weten nog eens scherp gesteld.
Jongens en meisjes Toeval of niet, bij aankomst staan de jongens aan de ene en de meisjes aan de andere kant. Uit de gesprekjes blijkt dat ze dit voor activiteiten op zich ook wel graag zo hebben. Jongens willen vooral met jongens dingen doen (kattenkwaad uithalen). En meisjes met meisjes (kletsen en babbelen), maar… dat hoeft daarom dan weer niet automatisch minder avontuurlijk te zijn! We mogen de ‘ladies day’ gerust schrappen en eens vervangen door surfen en parachute springen. 8
tieners
Liever samen Welke activiteit georganiseerd wordt (typisch jongens/meisjes, avontuurlijk of niet, creatief of niet,…), is niet doorslaggevend om al dan niet deel te nemen. Zowel de heren als de dames vinden het véél belangrijker te weten of hun vriend(inn)en er ook zullen zijn of niet. Het aspect van ‘samen iets doen’ is stukken belangrijker dan de inhoud van de activiteit. Dit geldt zowel voor het georganiseerde aanbod als voor hun eigen vrije tijd. Ze doen liever samen met hun vrienden een “minder interessante” activiteit dan helemaal alleen naar een activiteit te trekken die hen méér interesseert. Misschien moeten we tieners dus vooral als groep proberen te bereiken in plaats van met individuele promo? Ons testpubliek reageerde alvast enthousiaster op aanbod waar ‘schrijf je in met je vrienden’ extra gecommuniceerd werd.
Moddervoetbal in een pittoresk dorp Bij het vragen naar de voorkeursactiviteiten werd ons vermoeden wel wat bevestigd: de antwoorden waren enorm uiteenlopend. Zo reageerde de ene spontaan met “Moddervoetbal! Een bal en wat modder, meer hebben wij niet nodig!”, terwijl een ander “wel graag eens naar een pittoresk dorpje trekt om er wat cultuur op te snuiven”… Niet meteen het antwoord dat je verwacht van een doorsnee veertienjarige. Smaken verschillen, ook bij tieners. Enige constante: het mag wel wat sportiefs zijn. Jongeren willen echt wel iets doén, en dat mag al eens wat extra inspanning vragen.
Moeilijkheid hierbij: ze willen niet falen en de kans lopen om zich belachelijk te maken omdat ze iets niet (zo goed) kunnen. Anderzijds zien ze hierin ook wel dé uitgelezen kans om zich te bewijzen tegenover de anderen. Ook de ‘extremere’ sporten scoren uiteraard goed: van skiën en snowboarden tot bungeejumping en parachutespringen… Balanceren op een slappe koord dus (letterlijk en figuurlijk)…
A la minute & word of mouth De tieners geven aan dat ze liever niet al te veel op voorhand plannen. Maximaal drie dagen vooraf. À la minute dus, zoals wij dat noemen. En niet echt zoals we als jeugddienst verondersteld worden te werken misschien? Of zijn daar creatieve oplossingen voor te bedenken? En wat met onze communicatie? Zelf geven ze aan dat ze al zoveel informatie krijgen via flyers en facebook dat ze dit nog zelden bekijken… Zou mondelinge promo via een aantal sleutelfiguren een waardig alternatief kunnen
zijn? Want drukwerk dat via de school meegegeven wordt, verdwijnt alvast onderaan in de boekentas om nooit meer bekeken te worden…
Interactie loont Het speeddaten was op zijn minst een nieuwe ervaring, of ‘vernieuwende’ ervaring te noemen. Weinigen van ons nemen de tijd om dit soort gesprekken in de agenda in te plannen. Nochtans was het soms confronterend en kwamen op korte tijd een aantal eyeopeners naar boven. De vinger aan de pols houden om de bal niet mis te slaan, lijkt ons onontbeerlijk.
Voor herhaling vatbaar Een oefening om te herhalen dus. Zelf, op kleinere schaal, in de eigen gemeente. En ook gerust nog een keertje via VVJ (omdat er dan ook vragen komen van mensen in andere jeugddiensten waar je zelf nog niet aan dacht). Het lijkt ons goed om bij een tieners
9
nieuwe editie eens te daten met leerlingen uit TSO en BSO. En misschien mikken we volgende keer wel op de iets oudere leeftijdscategorie om ook de jongeren die volledig zelf hun doen en laten mogen plannen te bevragen. Of komen die allemaal al als vrijwilliger naar onze speelpleinwerking? ;-)
∆
P L A N & P L AY 15 OKTOBER ’T BAU-HUIS, S I N T- N I K L A A S Uitwisselen met collega’s over tieners? Dat kan op ons uitwisselingsen inspiratiemoment met beurs voor gemeentelijk jeugdaanbod: Plan & Play! Save the date! Meer info over de beurs, actieve workshops en uitwisselingssessies en inschrijven binnenkort op www.vvj.be!
DE JEUGDRAAD
“Op één avond werden problemen opgelost waar we anders maanden over nadachten.” Uitwisseling 9 West-Vlaamse jeugdraden groot succes! Tekst: Hannes Jossart
Alicja Jacobs, voorzitster van de jeugdraad in Staden is één van de enthousiaste organisatoren. Ze vertelt hoe de bal aan het rollen ging: Onze jeugdraad zit al enkele jaren met een ledentekort en is amper bekend binnen onze gemeente. Na meerdere pogingen om hier verandering in te brengen, nodigden we vijf buurjeugdraden uit, waaronder Roeselare om de koppen eens bij elkaar te steken. Op die eerste bijeenkomst kwamen heel wat raakvlakken en gedeelde knelpunten naar boven. Interessant om ook eens uit te wisselen met andere jeugdraden op grotere schaal. We hadden de contactgegevens van alle bestuursleden van de West-Vlaamse jeugdraden niet en we waren ook niet zeker of er interesse was. Dus besloten we een korte enquête uit te sturen. Ondanks de moeilijkheden om aan de juiste contactgegevens te raken, vulden toch bijna 100 ‘ jeugdraders’ onze enquête in. We konden daaruit besluiten dat er zeker draagvlak was voor zo’n initiatief. Meer dan 90% vond het een goed idee om zoiets te organiseren. Via de enquête vroegen we hen ook welke thema’s we konden behandelen en welke data geschikt waren. We besloten de eerste bijeenkomst ‘topdown’ in mekaar te steken. We kozen voor een luik kennismaking en uitwisseling en omdat we op voorhand niet wisten hoe de interacties gingen verlopen, besloten we om ook een workshop te voorzien. Omdat we in de allereerste brainstorm merkten dat vooral bekendheid van jeugdraden een probleem was, besloten we om een workshop over persbeleid te geven. 10
de jeugdra ad
DE JEUGDRAAD In het najaar van 2014 namen de jeugdraden van Staden en Roeselare het initiatief om een uitwisseling op poten te zetten voor alle bestuursleden van jeugdraden en jeugdambtenaren in West-Vlaanderen. Het doel van de eerste bijeenkomst: ideeën uitwisselen en onderzoeken of er nood is aan zo’n platform. 9 jeugdraden goed voor 35 personen tekenden present: 31 jeugdraadvrijwilligers en vier jeugdambtenaren. Een inspirerend initiatief! Wij vroegen twee organiserende en twee deelnemende jeugdraadvrijwilligers de kleren van het lijf.
Reinout Van Zandycke, woordvoerder en bestuurslid van jeugdraad Roeselare en één van de drijvende krachten achter de bijeenkomst, vertelt over het verloop van de avond: Voor de pauze stelde iedereen zichzelf voor. De grootste drijfveer om erbij te zijn die avond: leren van elkaar en zo lokale problemen oplossen. Best practices werden spontaan gedeeld. Zonder veel modereren was er een goede synergie. De jeugdraden met veel actieve leden deelden hun aanpak. Een tip die regelmatig terugkwam: contact opnemen met leerlingenraden van middelbare scholen. Zij zijn vaak ook lokaal geëngageerd en hebben meestal een enorm enthousiasme om de jeugdraad te versterken. Daarnaast werd ook nog wat gedebatteerd over de rol van de jeugdraad. De ene jeugdraad organiseert vooral veel activiteiten, de andere focust zich voornamelijk op adviezen schrijven. De vlotte gesprekken en het enthousiast neerpennen van de tips toont voor mij dat de aanwezigen het zeer boeiend vonden.
Wat leren jullie hieruit voor een eventuele volgende editie?
Heb je er zelf inzichten uit gehaald voor je jeugdraad?
Kan je zo’n jeugdradenoverleg aanraden aan andere jeugdraden?
Ik vond de workshop zeer interessant, maar ook de best practices. Zo gaan wij zeker eens onze scholen contacteren om de jeugdraad voor te stellen. We beseffen nu ook wel dat het voor onze bekendheid een goed idee is om af en toe iets te organiseren. Volgens andere jeugdraden is dit een heel goed middel om hun belangrijkste doelgroep aan te spreken. Dit moet niet veel zijn, maar gewoon eens iets anders doen dan adviezen schrijven en vergaderingen houden. ALICJA
Deze eerste keer was het vooral een kennismaking. Een volgende keer kunnen we nog meer werken rond oplossingen voor typische problemen. Ik denk nu maar luidop, maar misschien moet iedere jeugdraad de volgende keer eens een case voorstellen en zeggen hoe ze dit hebben opgelost. REINOUT
We merkten dat er niet echt een thema moet zijn om veel animo te krijgen. Voor een tweede of misschien zelfs een derde editie kunnen we het gerust houden op het delen van best practices en debatteren over lokale problemen. Op lange termijn gaan we inderdaad misschien wel moeten kijken om te werken rond een thema. We kunnen eventueel enkele bekende sprekers of boeiende ervaringsdeskundigen uitnodigen. We zien wel. Zoals gezegd: enorm veel mogelijkheden. Dat is net ook het leuke aan heel het project.
Het is absoluut een aanrader. Je leert op heel korte termijn enorm veel van bij. Problemen waar je al maanden over zit na te denken worden in één avond opgelost omdat andere jeugdraden ooit ook met een dergelijk probleem zaten. Wij zijn allemaal jonge en geëngageerde mensen die hetzelfde doel hebben: het jeugdbeleid van zijn of haar gemeente nog beter maken. Zoiets kan bijna niet mislukken. ALICJA
de jeugdra ad
11
DE JEUGDRAAD
Laurens Debonne, voorzitter van de Oostkampse jeugdraad nam enthousiast deel aan de uitwisseling: Onze voornaamste motivatie was het leggen van contacten met de jeugdraden van onze buurgemeenten. Daarnaast wilden wij ideeën opdoen voor ons volgend werkjaar: onze jeugdraad is vrij passief in vergelijking met anderen dus het uitwisselen van tips en concreet advies rond het opzetten van projecten was voor ons ook zeer belangrijk. De grootste meerwaarde zat voor mij in het kleine ontmoeten. Even vertellen over je eigen jeugdraad, wat tips krijgen of eens samen lachen met jeugdraadleden die het verslag niet lezen. Het was fijn om even te praten met mensen met dezelfde functie. We kenden niemand vooraf, maar op het einde van de avond hadden we een heleboel contacten gelegd. Een jaarlijkse samenkomst op provinciaal niveau is zeker nuttig. Intergemeentelijk met enkele buurgemeentes lijkt me ook wel wat om in te gaan op regionale problematieken en gezamenlijke projecten op te zetten. Ook Tim Vancouillie, voorzitter van de jeugdraad in Torhout, is enthousiast over het concept: Wij waren met de helft van de onze bestuursleden aanwezig. De grootste meerwaarde voor ons ligt binnen het uitwisselen van ervaringen en ideeën. Het is natuurlijk ook wel eens leuk om te kunnen vergelijken met anderen en voor ons gaf het een boost aan de bestuursgroep. Daarnaast kregen we in een presentatie rond persaanpak een resem interessante tips en tricks aangereikt.
MEER INFO Wisselt jouw jeugdraad ook graag eens van gedachten met andere jeugdraden? Neem contact op met Katrien Vanhove, kvanhove@vvj.be, 03 740 76 45
∆
12
de jeugdra ad
JEUGDWERK
Dag van de Jeugdbeweging 2015 Tekst: Trees Vandenbulcke, pedagogisch stafmedewerker Scouts & Gidsen Vlaanderen
Op zoek naar inspiratie voor de jaarlijkse feestdag Dag van de Jeugdbeweging? Op 23 oktober komen de acht jeugdbewegingen gezamenlijk naar buiten en zetten ze een aspect van de jeugdbeweging in de kijker. Heel wat jeugdbewegingen, jeugddiensten, jeugdraden en scholen zijn creatief in de aanpak van hun acties. Wij pikken er enkele uit die hun actie mooi inbedden in ‘de lokale gemeenschap’, kiezen voor een zichtbare actie die ook niet-jeugdbewegers laat meefeesten! Kristof De Clercq, medewerker van de jeugddienst van Geraardsbergen: “Aan het jeugdhuis organiseerden we een levend kickertoernooi. Per jeugdbeweging nam minimaal 1 team deel. Er kwamen heel wat toeschouwers opdagen en de sfeer zat erin. Iedereen kreeg een gratis drankje in het jeugdhuis en een gratis friet aan de mobiele frituur. Er waren ook heel wat passanten die stopten toen ze alle actie zagen.” Kristof.DeClercq@geraardsbergen.be, 054 43 44 05 Ook in Laakdal merkte de jeugddienst dat de actie niet enkel jeugdbewegers aantrekt. Mathias Van den Eynde: “Door een actie in het straatbeeld te organiseren, zijn er ook andere jongeren die nieuwsgierig komen
kijken wat er te doen is. En als jeugddienst bereik je eens de leden van de jeugdbewegingen.” matthias.van.den.eynde@laakdal.be, 013 35 31 60 Patrick Vandaele, adjunct-directeur Burgerschool Roeselare: “Al meer dan 10 jaar vieren we de Dag van de Jeugdbeweging. De leerlingen die in de jeugdbeweging zitten, blijven de avond voordien in de school slapen. Zij engageren zich om de volgende dag heel wat activiteiten te helpen organiseren voor hun medeleerlingen. Zo sjorren we een vlaggenmast, organiseren we pleinspelen of een quiz, wordt er een ontbijt aangeboden …” patrick.vandaele@sint-michiel.be, 051 26 46 66
∆
J E UGD W E R K
13
Beeld: Niele Geypens
Dag van de Jeugdbeweging op vrijdag 23 oktober zet zingen centraal. Bewegingsliedjes, kreten en bedankjes, kampvuurklassiekers... Een ruim arsenaal aan liedjes begeleidt allerlei typische jeugdbewegingsactiviteiten. Samen zingen doet deugd! Je voelt je verbonden met de groep en het creëert sfeer. Voorbeeldacties vind je op dagvandejeugdbeweging.
be/voorbeeld-acties
OOK EEN ACTIE ORGANISEREN?
Neem een kijkje op dagvandejeugd-
beweging.be/organiseer-zelf De registratie van je actie levert heel wat voordelen zoals naambekendheid, sponsorproducten, gratis affiches… Meer info op www.dagvandejeugd-
beweging.be/ondersteun-alsjeugddienstschool
INTERNATIONAAL
Meten is weten in Zweden
Tekst: Ellen De Grauwe
Beeld: Inne Van den Abbeele, Kaï Van Nieuwenhove, Sven Gilissen
INTERNATIONAAL VVJ trok van 26 tot 29 mei met 12 jeugddienstmedewerkers van Vlaamse steden naar Göteborg in Zweden. KEKS, de ‘tegenhanger’ van VVJ ontving ons en maakte ons wegwijs in het Zweedse jeugdbeleid. We bezochten drie jeugdcentra die het model van KEKS in de praktijk brengen. De stedelijke context en participatie stonden centraal. Hoe het was? Dat vroegen we aan de deelnemers!
Zweeds jeugdbeleid (enkel) op lokaal niveau georganiseerd en gestuurd In Zweden ontvangt een stad middelen vanuit de hogere overheid maar beslist autonoom hoeveel ze daarvan investeert in jeugdbeleid. Er is dus geen prioriteitsbepaling vanuit een hogere overheid waardoor ieder stadsbestuur individueel de keuzes en prioriteiten op vlak van jeugd bepaalt. Erg actueel voor Vlaanderen nu de Vlaamse beleidsprioriteiten verdwijnen en de middelen vanaf 2016 niet langer geoormerkt zijn en worden toegevoegd aan het Gemeentefonds. H A N N E S VA N M E E N E N , K O R T R I J K :
Het grootste verschil met Vlaanderen zit hem in de historiek van het jeugdbeleid. In zekere zin is de Vlaamse jeugd dankzij het decreet sinds 1993 ‘verwend’ en beschermd door de hogere overheden. In Zweden hebben de lokale overheden veel meer autonomie. Iets waar we in Vlaanderen nu ook voor staan. Uit gesprekken met de jeugdwerkers bleek ook dat structureel overleg met de lokale politici niet eenvoudig is. Een college waar elke schepen zijn specifieke bevoegdheden heeft, kennen ze er niet. Iedere schepen is voor alles bevoegd. Er is dus niet echt een jeugdschepen tot wie ze zich kunnen wenden. T H O M A S P E E T E R S , T U R N H O U T:
Power to the (young) people Ik onthou vooral de sterk doorgedreven visie op hoe jongerenactiviteiten tot stand komen. Het Zweeds jeugdbeleid heeft als grootste doel om het engagement en de verantwoordelijkheid van jongeren te stimuleren. Activiteiten en projecten komen er enkel en alleen op vraag van de jongeren en als jongeren de verantwoordelijkheid nemen en instaan voor de organisatie. Ons jeugdbeleid is misschien nog te vaak gericht op het organiseren van activiteiten vanuit de gemeente. E L S D E P A U W, L O K E R E N :
In België vragen we wel ‘wat de jeugd wil en denkt’ maar we voeren nog veel zelf uit. I N N E VA N D E N A B B E E L E , A A L S T:
Het uitgangspunt in Zweden is dat alleen jongeren zelf weten wat ze willen doen en hoe ze dit willen doen. Eigenaarschap hoort één van de basiskenmerken te zijn van jeugdwerk. Als (professionele) jeugdwerker is het niet je taak om te organiseren, maar wel om op zoek te gaan naar jongeren, hun aandacht te trekken en hen te inspireren. Of je nu in Vlaanderen of in Zweden bent, het gaat altijd over mensen waarvan je talenten moet ontdekken en daarmee verder aan de slag gaan. Jongeren laten experimenteren en zichzelf laten ontdekken, zijn telkens de basis van het jeugdbeleid. LIESBETH MEYNS, VGC BRUSSEL:
Ik heb onthouden: “If youngsters tell you: we want to fly to the moon, don’t tell them it won’t work. Tell them: yes I believe in you, but how would you like to do it?” Jongeren zelf laten vallen en opstaan en hen vooral stimuleren om te proberen. SVEN GILISSEN, BORGLOON:
i n t e r n at i o n a a l
15
INTERNATIONAAL
Jeugdwerk is jeugdhuiswerk, steun voor individueel versus verenigingsinitiatief Het lokale jeugdbeleid beperkt zich in Zweden vaak tot een ‘ jeugdhuiswerking’. De traditie die wij hebben om verschillende jeugdwerkverenigingen (met hun eigen geschiedenis) te ondersteunen is minder aanwezig. Dat maakt dat een gemeente eerder individueel initiatief ondersteunt, waar wij eerder initiatief vanuit verenigingen ondersteunen. T H I B A LT B O N T E , G E N T:
Meer vrije tijd en een centrale rol voor jeugdcentra
Door die inrichting van het onderwijs kunnen ze hun jeugdcentra met minder ‘concurrentie’ uitbouwen. Het goede nieuws is dat ook in Zweden de jeugdwerker uiteindelijk het verschil maakt, los van de structuren die hem/haar omringen. Onze Zweedse vrienden zijn zich bewuster van hun rol die ze spelen in de maatschappij.
16
De infrastructuur is goed uitgebouwd, in functie van de centrale visie en het ‘open-huis’ concept om te werken met tieners en jongeren. SVEN, BORGLOON:
Een jeugdwerker hoeft geen organisator of programmator te zijn Een boeiend uitgangspunt vind ik het idee dat een jeugdwerker niet noodzakelijk een organisator of programmator moet zijn. De visie dat ‘de jeugdwerker’ een meer coachende rol kan opnemen waarbij hij jongeren begeleidt om zelf zijn eigen vrijetijd vorm te geven. Ook in een ‘traditionele’ jeugddienst. Jongeren komen in een jeugdcentrum, worden geprikkeld en uitgedaagd om hun eigen interesses te ontdekken en op een actieve en zelfstandige manier hun eigen project uit te werken. Als ze zelf niets ondernemen, gebeurt er in principe ook niets. HANNES, KORTRIJK:
Thibalt, Gent: De school eindigt er tussen 14 en 15 uur. Dat schept natuurlijk heel veel kansen voor wie met jongeren bezig wil zijn. Iets waar we in België een voorbeeld aan kunnen nemen! K U R T VA N D A E L E , R O E S E L A R E :
Opvallend is ook de splitsing van de leeftijden. De jongerencentra in Zweden werken vooral vanaf 16 jaar terwijl de Vlaamse jeugddiensten voor kinderen en jongeren van 0 tot 30 jaar werken. Je kan ook niet echt spreken van jeugddiensten in Zweden. Eerder stads of gemeente personeel dat ingezet wordt in jeugdcentra. JOHAN, MERKSEM:
Het aanbod laten samenhangen met het initiatief van jongeren, wil zeggen dat je ook moet durven en leren loslaten van o.a. het bereiken van resultaten (wat vaak samenhangt met de reden waarom geldschieters met hun geld schieten) LIESBETH, VGC:
i n t e r n at i o n a a l
INTERNATIONAAL
Meten is weten M A U R E E N P I E R L O Z , L E U V E N : Omdat het jeugdbeleid niet verankerd is in wetgeving, is er een grote nood aan verantwoording van het jeugdbeleid dat steden en gemeenten voeren. Daarom investeren zij dagelijks tijd in het loggen van kwalitatieve en kwantitieve gegevens. Dit helpt hen om de meerwaarde van wat ze doen aan te tonen zodat er middelen voor kunnen worden vrijgemaakt. In Vlaanderen besteden wij ook wel veel aandacht aan evaluatie, maar dat is toch op een ander niveau dan in Zweden.
Breed jeugdbeleid lijkt (nog) niet aan de orde Jeugdbeleid ‘beperkt’ zich hoofdzakelijk tot vrije tijd. Uit de contacten die we hadden, blijkt dat men niet bezig is met jeugdruimtebeleid. Wat niet wil zeggen dat het niet gebeurt, maar wij hebben het niet gezien. HANNES, KORTRIJK:
Participatie in zes vragen De ‘ jeugdraad’ van Angered krijgt jaarlijks 6 vragen van het stadsbestuur, daarnaast hebben ze een budget van €10.000 dat ze kunnen geven aan projecten van jongeren. Zo’n werking zou een jeugdraad een andere dynamiek kunnen geven. Zes vragen/jaar geeft veel meer duidelijkheid, een eigen projectsubsidie uitdelen zorgt ervoor dat men zelf de stad ‘mee-maakt’. T H I B A LT, G E N T:
Het verregaande meten en registreren en de instrumenten van KEKS, zoals logboeken en surveys ook echt gebruiken om de doelen en acties van het jeugdbeleid te analyseren, evalueren en bij te sturen, was een eyeopener. Heel interessant hoe je deze tools kan gebruiken om partners zoals andere diensten, politici… te overtuigen en mee te gaan voor een breed jeugdbeleid. BART BERGEN, MORTSEL:
ELS, LOKEREN:
De werkwijze van cijfergegevens en kwaliteitseffecten was inspirerend! Tijd vrijmaken om mee analytisch te werken rond de resultaten van het lokaal jeugdbeleid neem ik zeker mee naar onze werking. Het logboek dat we zagen is een zeer handige tool die bij ons ook nuttig zou kunnen zijn. Ik neem me ook voor om de investeringen voor jeugd en jeugdwerk beter te argumenteren naar de politiek. I N N E , A A L S T:
Participatie, participation, influence… huh? Zweden vullen het woord participatie niet in als beleidsparticipatie maar eerder als het deelnemen aan, deel uitmaken van de lokale gemeenschap. Op wat de zweden youth influence noemen, zijn we niet echt heel diep ingegaan. We zullen dus nog eens terug moeten :-). T H O M A S , T U R N H O U T:
i n t e r n at i o n a a l
17
PERMANENTE OPENING VAN ONZE WEBSHOP
6 JULI 2015
WWW.MATERIAALMAGAZIJN.BE HET AANBOD KWALITATIEF MATERIAAL VOOR ALLE VEELEISENDE SPEELINITIATIEVEN MateriaalMagazijn bvba is een initiatief van de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk vzw Lange Ridderstraat 22, 2800 Mechelen - info@materiaalmagazijn.be
INTERNATIONAAL
In Zweden gaat dit over de mate van invloed dat de jongeren uitoefenen. Jongeren reiken een idee aan, staan in voor de organisatie en planning, starten de voorbereidingen en staan in voor de uitvoering en de opvolging van het project. Wij zien participatie misschien iets te veel als hoe we kinderen, tieners en jongeren kunnen laten deelnemen aan het door ons gecreëerde aanbod. ELS, LOKEREN:
Alle werkingsmiddelen beheerd door de jeugdraad In Zweden hebben jeugdwerkers geen eigen budget meer. Alle werkingsmiddelen zitten in een projectpot die door de jeugdraad beheerd wordt. Zij beslissen collegiaal over projecten. HANNES, KORTRIJK:
Ik heb vooral onthouden dat jongeren zelf kunnen beslissen over hun budgetten. Dat ze zelf kunnen kiezen tussen bijvoorbeeld geld besteden aan de inrichting van het jeugdcentrum of aan de organisatie van bijvoorbeeld een voetbaltornooi. Hier beslissen wij soms te vaak in hun plaats welke activiteiten er op de agenda staan.
certzaal uitgebaat door de stad ondenkbaar dat er alcohol geschonken wordt. Ook in ruimtes van de stad waar jongeren komen kan dit niet. Voor hen is het ook ondenkbaar dat jongeren echt een café uitbaten waar ze bier verkopen cfr. onze jeugdhuizen.
Een internationale uitwisseling verbreedt je horizon Een mooi extraatje dat mij is bijgebleven: de ontmoetingen met de typische Zweedse fauna. Gaan joggen in het park en in plaats van kippen, konijnen en eenden, elanden, pinguïns en zeehonden tegenkomen. ’s Avonds tijdens de busrit naar het hotel een hert naast de bus zien lopen op het voetpad. Het is eens iets anders dan een hond of een kat. B A R T, M O R T S E L :
T H O M A S , T U R N H O U T:
De rol van alcohol Confronterend hoe centraal alcoholgebruik staat bij ons… Zo is het in een Zweedse conH E R M E N S I X , T O R H O U T:
Ik heb er voor mezelf vooral veel aan gehad om de werking van andere jeugddiensten en steden beter te leren kennen. Sinds ik terug ben, denk ik voortdurend aan manieren om onze jeugddienst naar een “hoger niveau” te brengen en een meer hedendaagse, dynamischere aanpak te creëren. I N N E , A A L S T:
De 12 bekijken hoe ze het Zweeds model naar hun eigen lokale context en die van andere steden en gemeenten kunnen vertalen. Wordt vervolgd! ∆
i n t e r n at i o n a a l
19
INSTAGRAMMATICA In 10 regels naar succes! Tekst: Kristof D’hanens en Pieter De Vleesschouwer, Mediaraven Beeld: jeugdambtenaren op driedaagse
Tijd om als jeugddienst ook mee op de kar te springen? Download de app voor Android of iOS en leef je uit. Mediaraven zet je op weg met deze 10 tips:
1
Experimenteer
Voor je Instagram inzet voor je jeugddienst, probeer je de app best eerst een paar maanden persoonlijk uit. Zo weet je waar de klepel hangt, en vermijd je beginnersfoutjes.
2
Foto’s en video’s op Instagram zijn vierkant
Het klinkt evident, maar is het niet altijd. Soms maak je een prachtige landscape groepsfoto met je smartphone, maar past dit onmogelijk in een vierkant, of je moet mensen eraf knippen. Daar denk je dus best op voorhand al aan. Met de app NoCrop en Squaready kan je als noodoplossing toch foto’s in landscape of portrait gaan posten in het vierkante formaat van Instagram.
3
Bedenk spitsvondige onderschriften
Laat op Instagram in eerste instantie het beeld spreken. Maar denk ook na over een spitsvondige tekst. Overdrijf niet en beperk je tot vijftig tekens. Check de quotes van Ugly Belgian Houses of Scouts en Gidsen Vlaanderen maar eens.
20
I n s ta g r a m
De foto-app Instagram is hot. Met 300 miljoen actieve gebruikers is het zelfs groter dan Twitter. Naar schatting de helft van de Vlaamse jongeren (16-26 jaar) gebruikt dit sociale netwerk. En ze vinden het veel hipper dan Facebook.
4
Vertel een verhaal
Instagram dient niet om promo te voeren, maar om het verhaal van je organisatie te vertellen. Geef een blik achter de schermen, zet je vrijwilligers in de kijker. Probeer met je foto’s reacties uit te lokken. Wanneer er over je gesproken wordt, komen nieuwe volgers vanzelf.
5
Betrek de jongeren erbij
Veel jongeren leveren via Instagram eigenlijk gratis fotomateriaal aan voor je jeugddienst. Zie je een toffe foto verschijnen? Vraag of je hem mag gebruiken op je website, Facebook, je magazine. Of repost de foto, al dan niet met commentaar bij. Dat kan niet standaard in de Instagram-app. Maar lukt wel met de extra app RePost.
6
Hashtags, hashtags, hashtags
Gebruik de juiste hashtags. En op Instagram hoef je je niet in te houden. 10-15 hashtags bij 1 foto zijn geen uitzondering. Mention andere gebruikers met een @. Zoek zelf ook interactie op. Like foto’s van jeugdwerkers en jongeren uit je gemeente, reageer erop, wens hen succes met de examens of proficiat met hun verjaardag.
7
Bouw regelmaat in en denk vooruit
Beter iedere dag één post dan vijf posts op een dag en dan een week niets. Veel data en evenementen staan al maanden op voorhand vast. Denk daarbij niet alleen aan wat
je zelf organiseert, maar ook aan pakweg moederdag, Valentijn, de blok of de volgende match van de Rode Duivels. Met de app Latergramme kun je deze posts inplannen.
MEER WETEN OVER COMMUNICEREN MET JONGEREN?
Check de opleiding op www.media-
8
Kopieer, maar wees origineel
Het internet is een bodemloze bron van inspiratie. Bekijk andere accounts, volg nieuwswebsites en blogs. Doe mee met hypes en speciale dagen (Ice Bucket Challenge, Dikketruiendag, Dag van de Jeugdbeweging…). Geef er een eigen twist aan zodat het toch iets typisch van jullie zelf wordt.
9
G R AT I S M E E D O E N DANK ZIJ V VJ VVJ geeft een plaatsje in de opleiding weg aan de origineelste motivatie die op 10 juli binnen is. Stuur ons jouw motivatie via lbartholomeus@vvj.be voor 10 juli.
Wie is verantwoordelijk?
Stel op de jeugddienst één iemand verantwoordelijk voor het beheer van de Instagramaccount. Bij voorkeur is dit ook de persoon die verantwoordelijk is voor de andere sociale media of zelfs alle communicatie. Betrek wel alle collega’s en vrijwilligers om goede foto’s aan te leveren aan deze verantwoordelijke.
10
raven.be/vorming/aanbod/communiceren-met-jongeren
Breid je collectie apps uit
Instagram is een eindeloze speeltuin. Heel wat apps kun je inzetten als uitbreiding op de klassieke Instagram-app. Met FotoRus beschik je over extra filters, opmaakmogelijkheden en tekst. En met programma’s als Gramblr en Latergram.me kan je bijvoorbeeld vanop een computer foto’s uploaden op Instagram.
∆
I n s ta g r a m
21
INSPIRERENDE ACCOUNTS Scouts en Gidsen Vlaanderen (@scoutsgidsenvl) Kazou (@kazouvakanties) Jeugddienst Lochristi (@jeugdlochristi) MNM (@mnmbe) Studio Brussel (@stubru) Mediaraven (@mediaravenvzw) Ugly Belgian Houses (@uglybelgianhouses)
MEER INFO? Neem een kijkje op
www.mediahelpdesk.be of mail naar help@mediaraven.be
RUIMTE
Jeugdruimte in kaart via GIS Tekst: Raf Verbruggen (De Ambrassade)
De Ambrassade en Mediaraven bouwen samen met VVJ, VVSG en de koepels van het jeugdwerk aan een GIS jeugdruimte. Een GIS jeugdruimte? Wat voor een beest is dat? En wat kunnen gemeenten en gemeentelijke jeugddiensten hiermee doen?
Misschien herken je deze situaties wel: recent werden er een aantal nieuwe fietspaden aangelegd in de gemeente, maar de fuifzaal werd vergeten in de plannen, en is daarom nog steeds niet veilig bereikbaar met de fiets. Of: er werd een ruimtelijk uitvoeringsplan opgesteld voor een nieuw natuurgebied, waardoor er op de speelterreinen van de chiro plots geen voetbalgoalen meer mogen staan. Of nog: de gemeente beschikt over een speelbos, maar dat wordt niet gebruikt, want het is moeilijk bereikbaar.
speeltoestellen • sporttoestellen • parkinrichting l Antwerpen l 03 482 4067 l www.speelprojecten.be
RUIMTE Het probleem? De jeugddienst zelf weet heel goed waar speelruimten, jeugdlokalen en jeugdhuizen in de gemeenten gelegen zijn, maar heel wat andere actoren zijn hier minder van op de hoogte. Terwijl zij vaak beslissingen nemen met impact op lokale jeugdruimte. Gemeentelijke diensten zoals mobiliteit, ruimtelijke planning of stedenbouw, maar ook private planners en ontwikkelaars, of Vlaamse instellingen zoals het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) of de administratie Mobiliteit en Openbare Werken (MOW). GIS-data over jeugdruimte kunnen hier een oplossing bieden. Een GIS – of Geografisch Informatie Systeem – is een databank gekoppeld aan een digitale kaart. Het voordeel is dat met een GIS inhoudelijke én ruimtelijke analyses mogelijk worden. Op Vlaams niveau bestaat er al een breed gamma aan GIS-data die gemeenten kunnen gebruiken om jeugdruimte in kaart te brengen: over speelzones en zomerspeelzones (van ANB), scholen (Departement Onderwijs), crèches (Kind & Gezin), sportinfrastructuur (BLOSO), of haltes en verbindingen van het openbaar vervoer. Er zijn nog geen GIS-data beschikbaar over jeugdwerkinfrastructuren (jeugdlokalen, jeugdhuizen,…) en over speel- en jeugdruimten (speelterreinen, skateterreinen, fuifzalen,…). Een belangrijke lacune, en we zien dan ook dat een aantal steden en gemeenten zelf GIS-data produceren van jeugdruimtes. Om deze gemeentelijke initiatieven te ondersteunen, en te zorgen dat ze elkaar versterken en beter op elkaar aansluiten, hebben De Ambrassade en Mediaraven een GIS-datamodel en -databank uitgewerkt voor jeugdwerkinfrastructuren en speelruimten. Voor het verzamelen van de data hebben we jouw hulp nodig. Mediaraven ontwikkelt momenteel een aantal gebruiksvriendelijke hulpmiddelen om zelf GIS-data aan te maken en toe te voegen aan de databank: ∫∫ Koepels van het jeugdwerk en gemeenten zullen al bestaande gegevens over jeugdwerkinfrastructuur en speelterreinen uit hun databanken via een sjabloon kunnen invoeren in de Vlaamse databank. ∫∫ Ten tweede zullen lokale jeugdverenigingen (via de koepels) en gemeenten zelf nieuwe infrastructuren en speelruimten kunnen toevoegen aan de databank via een eenvoudige online tool. ∫∫ Voor het jeugdwerk zullen het sjabloon en de online tool dit najaar al beschikbaar zijn. Voor gemeenten is dit voorzien in de loop van 2016. Momenteel zijn we al wel op zoek naar een aantal pilootgemeenten om de instrumenten te toetsen op hun nut en gebruiksgemak. Interesse om als pilootgemeente bij dit project te worden betrokken? Contacteer raf.verbruggen@ambrassade.be. Uiteraard krijgen gemeenten en jeugdwerkkoepels de volledige beschikking over de gegevens die zij zelf aanleveren. ∫∫ GIS-gebruikers binnen de gemeente kunnen de speelruimtedata in verschillende GIS-formaten (KML, shapefile,…) downloaden en gebruiken in hun eigen GIS-systemen. ∫∫ Ook jeugdconsulenten zonder GIS-expertise kunnen eenvoudige analyses uitvoeren via een online viewer waarop zij kunnen inloggen.
Tot slot werkt Mediaraven aan een digitale speelruimtekaart voor heel Vlaanderen, waarop kinderen, jongeren, jeugdwerkers, leerkrachten… leuke speel- en ontmoetingsplekken kunnen ontdekken. Op deze kaart kan je zelf routes uitstippelen, bijvoorbeeld om met de fiets van de kampplaats naar het speelbos te gaan. Deze kaart vervangt vanaf 2016 de huidige interactieve speelweefselkaart (zie www.groenspeelweefsel.be). Heb je als gemeente zelf je speelweefsel al in kaart gebracht via de interactieve speelweefselkaart? Geen probleem, wij zetten jullie gegevens over naar de nieuwe website.
∆
WAT K A N M I J N G E M E E N T E Z O A L D O E N MET EEN GIS JEUGDRUIMTE?
∫∫ Het gemeentelijk speelweefsel in kaart brengen en analyseren
∫∫ Rekening houden met jeugdruimte bij ruimtelijke plan-
∫∫
∫∫ ∫∫
∫∫
ruimte
23
ningsprocessen, zoals: ∫∫ De aanmaak van ruimtelijke structuurplannen, RUP’s, verkavelingsplannen… ∫∫ Mobiliteits- en verkeersveiligheidsprojecten ∫∫ Inplanting van speelbossen… Aan inwoners en bezoekers van de gemeente tonen waar er leuke speel- of rondhangplekken zijn, en hoe zij daar kunnen geraken (online groepenzoeker, online speelterreinenkaart…) De beschikbare ruimte voor jeugd en de evolutie daarvan monitoren en beheren Ondersteunen van het jeugdwerk (beheer van jeugdwerkinfrastructuur, automatische vrijstelling van onroerende voorheffing voor jeugdlokalen en jeugdhuizen…) …
In de rubriek ‘driehoeksverhouding’ stellen we drie vragen aan de drie hoekstenen van het lokale jeugdbeleid: de jeugdambtenaar, de schepen van jeugd en de jeugdraad. Dit keer strijken we neer in Overijse!
OVERIJSE JEUGDCONSULENTE
Tine Bergiers
Op welke verwezenlijking in het jeugdbeleid ben je trots? T I N E : Vanaf dag één op de job kreeg ik leuke projecten waarop ik al mijn energie kon botvieren. Daarnaast waren er enkele projecten die al een tijdje aansleepten die nu eindelijk zijn gelukt. Nieuw jeugdhuis, nieuwe jeugdlokalen, nieuwe (en reeds bestaande)jeugdfestivals, het verder fine-tunen van een machtig draaiende speelpleinwerking… Misschien ben ik wel gewoon het trotst op de jeugd zelf. Want ‘ik doe ook maar wat er mij wordt gevraagd’. Het zijn zij die de vragen stellen, die met de gekste ideetjes eerst komen en elk op hun eigen manier hun steentje willen bijdragen. P E T E R : De opstart en uitbouw van Kamp Kwadraat, een vrijetijdscentrum in een groene omgeving. De jeugddienst is er gehuisvest en krijgt daardoor enorme mogelijkheden om allerlei initiatieven te nemen op een fantastische locatie. Ook de gemeentelijke speelpleinwerking en de buitenschoolse kinderopvang hebben er fantastische mogelijkheden om hun werking uit te bouwen.
S C H E P E N VA N J E U G D
Peter Van den Berge VOORZIT TER JEUGDRA AD
W O U T E R : We hebben er een jeugdhuis bij in Overijse centrum! De zoektocht begon 4 jaar geleden. In samenwerking met de jeugddienst vonden we een enthousiast bestuur dat de dagelijkse werking op zich neemt. Naast de bestaande jeugdhuizen (Eizer en Tombeek) creëren we zo extra laagdrempelige uitgaansmogelijkheden voor jongeren in eigen streek. Een kans om meer ‘ongebonden’ jeugd te bereiken en hun mening te weten te komen.
Wouter Vanderkelen
24
D r i e h o ek s v e r h o u d i n g
DRIEHOEKSVERHOUDING
“De gekste ideetjes eerst, elk hun steentje willen bijdragen… zoveel enthousiasme bij de jeugd in onze gemeente” Tekst: Leen Bartholomeus
Beeld: jeugddienst Overijse
Het bestuur van onze jeugdraad is op drie jaar verdrievoudigd van 5 naar 15 leden. Daar zijn we fier op en zo kunnen we meer evenementen organiseren voor verschillende leeftijden en doelgroepen. Wekelijks staan er naast ons honderden vrijwilligers te springen voor allerhande initiatieven, echt tof om te zien!
Wat is je ambitie voor het jeugdbeleid in je gemeente? T I N E : In Overijse staat de jeugd vaak voorop en daar wil ik voor blijven gaan. Jeugdwerk draait rond vrijwilligers, plezier maken met vrienden en kinderen of jongeren een hemelse tijd bezorgen. Met de veranderingen vanuit Vlaanderen heerst er heel wat angst. De jeugd is de toekomst en daar moet aandacht, tijd én geld naartoe blijven gaan. Ik streef samen met de collega’s in het vrijetijdscentrum naar een uitgebreide, ondersteunende werking die wij aanbieden aan kinderen en jongeren. En dat allemaal met een hoek af. P E T E R : Een jeugdbeleid waarmee we ruimte creëren voor kinderen en jongeren in onze gemeente. Ruimte voor infrastructuur, jeugdwerk en creativiteit. De kwaliteit van jeugdlokalen en speelterreinen minstens op peil houden en waar het kan verder uit te breiden. Het dynamisch en uitgebreid jeugdwerk in onze gemeente koesteren en ondersteunen, zonder in te grijpen op de autonomie van de werkingen. Samenwerken met de verengingen, de jeugddienst en de jeugdraad. En tenslotte een divers aanbod van opvang-, spel en ontspanningsmogelijkheden aanbieden waar kinderen en jongeren hun creativiteit kunnen gebruiken. Maar ook inspelen op nieuwe tendensen en open staan voor nieuwe ideeën en projecten die vertrekken vanuit de creativiteit van de kinderen en jongeren zelf. W O U T E R : Samen met de 2 ondervoorzitters van de jeugdraad en ons 15 koppig bestuur wil ik ervoor zorgen dat de jeugdverenigingen dichter naar elkaar toegroeien. De samenwerking nog uitbreiden komt alle jeugdverenigingen ten goede. Ik denk meteen aan uitlenen van materiaal en mankracht, en een hechte band is wat vrijwilligers gemotiveerd houdt om zich in te zetten door weer en wind. Daarnaast willen we bereikbaar zijn voor alle jeugd in de druivenstreek en nog meer leven in onze gemeente brengen! Nieuwe initiatieven krijgen zeker onze steun!
Wat was een flopmoment? Maar wel iets waar je iets uit leerde? TINE :
Het buitenterrein van ons vrijetijdscentrum zit niet onder het juiste BPA. De procedure om dat aan te passen vraagt tijd, véél tijd. De twee openluchtfestivals die normaal doorgaan op onze terreinen kwamen zo in het gedrang. Het Meivuur kon dit jaar gelukkig terecht in een buurgemeente maar Yes2Day heeft dit jaar de handdoek in de ring gegooid. Enthousiaste, geëngageerde jeugd niet kunnen geven waar ze recht op hebben, dat pikt, en nog hard ook. Het zette me wel met mijn twee voetjes op de grond. Soms moet je gewoon nog harder werken, nog meer lobbyen, nog meer afspraken maken.. En dat zijn we dan ook van plan! Die festivals zullen hoe dan ook weer hun rechtmatige plaats krijgen in Overijse. P E T E R : Dat je soms te veel uitdagingen en plannen op de tafel legt. Soms zorgt dit voor frustraties omdat je er dan niet in slaagt om één ding goed uit te werken, maar van alles een beetje of net niets. Dus probeer ik er nu over te waken dat we de plannen die we uitrollen beleidsmatig, maar ook administratief 100% kunnen uitwerken. W O U T E R : Een jaar geleden haalden we de banden aan met de andere jeugdraden van de druivenstreek, hieruit komen veel toffe en innovatieve ideeën. Halfjaarlijks spreken we ook af met alle besturen voor een etentje. Helaas waren we onze jeugddienst vergeten uit te nodigen... In al ons jeugdig enthousiasme vergeten we soms al eens onze ideeën en afspraken effectief op papier te zetten en te bezorgen aan de jeugddienst... Woops :-) In ieder geval iets wat we in de toekomst beter in het oog gaan houden!
∆
MEER INFO Tine Bergiers, jeugdconsulente 02 686 31 31 - tine.bergiers@overijse.be
www.kampkwadraat.be www.facebook.com/KampKwadraat
D r i e h o ek s v e r h o u d i n g
25
VOOR U BEKEKEN
DE INTERACTIEVE OVERHEID BASISPRINCIPES PRAKTIJKONDERZOEK
PRAKTIJKBOEK PUBLIEKE RUIMTE
Te bestellen via www.maklu.be Het boek kiest voor eenvoudige vormen van onderzoek, gericht op vragen die in de alledaagse beroepspraktijk leven. Het gaat om onderzoek door professionals in de praktijk, bedoeld om de eigen praktijksituatie beter te begrijpen en te verbeteren. Toegepast onderzoek, actieonderzoek en vooral: praktijk(gericht) onderzoek. In eerste instantie bedoelt voor onderzoeken op de hogeschool, dat betekent dat dit boek zich beperkt tot eenvoudige vormen van onderzoek, gericht op vragen die in de alledaagse werkelijkheid leven. Onderzoek zoals we dat tegenkomen in de media, zoals dat op scholen en andere instellingen wordt uitgevoerd om de eigen praktijk een stap verder op weg te helpen. Onderzoek dat plaats vindt ín de praktijk en vóór die praktijk.
Te bestellen voor 60 euro via http://publiekeruimte.info/ publicaties/diverse/bestellen Het referentiewerk voor iedereen die betrokken is bij planning, ontwerp, inrichting en beheer van openbare ruimten. Het boek verschijnt jaarlijks en bevat een overzicht van recent gerealiseerde projecten in België, een katern van het Agentschap voor Natuur en Bos, een katern van de Vlaamse Milieumaatschappij en een reeks artikels geschreven door deskundigen uit het vakgebied. Verder is in het boek een uitgebreide Wegwijzer Publieke Ruimte opgenomen met nuttige contactgegevens van overheden, organisaties, ondernemingen en opleidingsinstellingen die actief zijn op gebied van openbare ruimte.
∆
Bestel via www.politeia.be Dienstverlening is de dag van vandaag meer dan louter informeren en hulp verlenen. De burger verwacht een open communicatie en inspraak in de beslissingen die genomen worden binnen zijn leefomgeving. In deze publicatie beschrijft Bart Noels een aantal essentiële methodes en technieken die gemeentes, interlokale organisaties, OCMW’s en gemeentebedrijven kunnen aanwenden om een kwaliteitsvolle dienstverlening aan te bieden.
∆
G R AT I S E - B O O K ‘ M E D I A O P K A M P ’ G E E F T L E I D I N G T I P S E N I N S P I R AT I E Download het via www.mediaopkamp.be Het e-book ‘Media op kamp’ bundelt de meest opvallende cijfers over mediagebruik op kamp. Daarnaast vindt leiding er ook inspiratie om nieuwe media te gebruiken op kamp, de wetgeving over portretrecht en een methodiek om als groep afspraken te maken over media op kamp.
∆
26
v o o r u b ekeke n
∆
COLOFON HOOFDREDACTIE
Leen Bartholomeus VORMGEVING
MadebyHanna.com REDACTIE
Leen Bartholomeus Tine Bergiers Kristof Bouvard Kristof D’hanens Ellen De Grauwe Pieter De Vleesschouwer Stijn Dujardin Dalilla Hermans Ilse Holvoet Hannes Jossart Sofie Marque Imke Pichal Annelies Schepers Filip Stallaert Trees Vandenbulcke Wouter Vanderkelen Peter Van den Berge Cathelijne van der Veer Kaï Van Nieuwenhove Katrien Vanhove Raf Verbruggen Jitske Verwimp FOTO’S
Stijn Dujardin, Ilse Holvoet, Kristof Bouvard, Annelies Schepers, jeugddienst Mortsel, Tom Museeuw, jeugdambtenaren op driedaagse, jeugddienst Overijse, Niele Geypens, Inne van den Abbeele, Kaï Van Nieuwenhove, Sven Gilissen COVERFOTO
iStockphoto V. U . K A Ï VA N N I E U W E N H O V E REDACTIE
Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen T 03 821 06 06, info@vvj.be Dropzone is een tijdschrift van de Vereniging Vlaamse Jeugddiensten vzw. Abonnementinfo? Mail info@vvj.be
Met steun van
door Stijn Dujardin Beste Jommeke, Wat zie jij er verdomd goed uit voor je zestig lentes. En wat ben ik verdomd gelukkig dat ik deel mag uitmaken van je mega-verjaardagsfeest-comité. Als kind droomde ik urenlang weg richting Paradijseiland. In mijn gedachten maakte ik de meest fantastische trips met de Vliegende Bol en de Grasmobiel. Ik hept feel gelacht met te uitspraak fan Kwak en Boemel. Ik wou een aap als huisdier. Of een papegaai. Ik werd verliefd op de Miekes. En op Tita Telajora. Ik startte mijn puberteit met een rosse snor en sprak met mijn vriendos over cementos en telefonos. Ook op vandaag wordt er op de werkvloer van VVJ nog regelmatig “JommekesSpaans” gesproken. Als koepelorganisatie van meer dan 300 gemeentebesturen, streven we elke dag naar meer, beter en breder jeugdbeleid. Samen met de lokale jeugddiensten, schepenen en jeugdraden werken we aan een beleid waar kinderen en jongeren als volwaardige partners aan mogen deelnemen. Want zij zijn niet de burger van morgen, maar die van vandaag. Zou het niet fantastisch zijn, Jommeke, als mijn vrienden en die van jou binnenkort samen een schitterend avontuur konden beleven? Dankjewel om ons er dus bij te vragen. Ik ga via de lokale jeugddiensten, schepenen en jeugdraden in elke Vlaamse gemeente op zoek naar een toffe wens*. Het zijn onze lokale partners zelf die kiezen hoe ze het concreet ter plaatse aanpakken: via de kindergemeenteraad, met medewerking van een enthousiaste leerkracht, samen met de kids van de speelpleinwerking of door aan elk huis aan te bellen. Whatever. Ik kijk al uit naar de waslijst aan toffe ideeën en uitdagende voorstellen. Pikken we er dan samen ééntje uit om te realiseren? En breng je dan de begijntjes, Knappe Mataboe of Dikke Springmuis mee? Dan zorg ik voor taart. Mét zestig kaarsjes. Beloofd!
* Voor de kleine lettertjes zie p4