Dropzone september 2015

VVJ - Ossenmarkt 3 - 2000 Antwerpen ∫ P206352 september 2015 ∫ Jaargang 24 nr. 4 ∫ verschijnt 5x per jaar: feb - apr - jun - sep - dec

DROPZONE T I JDSCHRIF T VOOR LOK A A L JEUGDBELEID

JE UGDB E L E ID

P10

Leven na het decreet IN T E RN AT ION A A L

Childfriendly Cities

P12

PLAN & PLAY P06

EDITO

D E Z O M E R VA K A N T I E I S W E E R V O O R B I J EN EEN NIEUW JA AR VOL UITDAGINGEN WA C H T O N S . W I E Z O M E R Z E G T, Z E G T VA K A N T I E ( W E R K I N G E N ) , R E I Z E N …

VVJ Ellen bezocht de voorbije maanden verschillende vakantiewerkingen. Niet alleen voor de lachende kindergezichten, maar vooral om veel inspiratie op te doen voor het VVJ-ondersteuningsaanbod over kinder- en jeugdprogrammatie. Het verslag lees je in deze Dropzone (p6).

De eerste effecten zal je ongetwijfeld voelen op Plan en Play: beurs, uitwisseling en inspiratie voor je gemeentelijk jeugdaanbod op 15 oktober.

We blikken in dit nummer ook terug op twee werkgerelateerde reizen. Zo volgen we de jeugddienst van Berlare naar Barcelona om te zien of deze miljoenenstad ook geestverruimend kan werken ten gunste van het iets kleinere Berlare (p. 22). En ons aller Imke, intussen genoegzaam bekend als mevrouw Kindvriendelijkheid, brengt verslag uit van haar bezoek aan de UNICEF bijeenkomst en haar werk binnen Child Friendly Cities (p. 12).

Enkel terugblikken zou iets te melancholisch zijn voor VVJ, we staan ook stil bij de toekomst. We lanceren met trots Transformerz (p. 16) waarbij we jeugdraden uitdagen om zich te transformeren in het ultieme participatiemodel.

We hebben het uiteraard nogmaals over het (grotendeels) verdwijnen van het decreet lokaal (p. 10) en we trachten je te prikkelen met een praktijkvoorbeeld over goede samenwerking tussen het jeugdhuis en de gemeente (p. 18).

We wensen je een vreugdevol en uitdagend werkjaar en hopen dat je in onze vormingsbrochure je gading kan vinden, want de beste inspiratie haal je volgens ons … bij elkaar.

Een zomer vol plan & play!

VA K A N T IE W E RK INGE N

06

04 O V E R V V J

12

IN T E RN AT ION A A L

06

VA K A N T I E W E R K I N G E N

Een zomer vol plan & play!

14

Verslag van het juliluik van VVJ Ellen’s zomertoer.

26 V O O R U B E K E K E N 10 27 C O L O F O N 28 U I T S M I J T E R

Wat moet je weten als (ondersteuner van een) stageplek?

Kindvriendelijke steden en gemeenten in een internationale context

K ADERVORMING

Aan de slag met de vernieuwde geattesteerde kadervorming Wat je moet weten als (ondersteuner van een) stageplek.

Het leven na het decreet lokaal jeugdbeleid

IN T E RN AT ION A A L

Kindvriendelijke steden en gemeenten in een internationale context

16 18

2

Edito

14

IN T E RN AT ION A A L

Een Berlaarse kijk op sociaal ondernemen in Barcelona Wat kan Berlare leren van Barcelona over jongeren en sociaal ondernemerschap?

JE U G DB E L E ID S PA R T IC IPAT IE

TRANSFORMERZ

Jeugdraden: stel je kandidaat!

PRAKTIJKVOORBEELD

Merchtem

Merchtem houdt van zijn jeugdhuizen en vice versa, en hoe!

VVJ Imke leert in Bazel dat we toch wel straf bezig zijn!

Kaï Van Nieuwenhove, directeur VVJ vzw

22

ACTUEEL

Wat verandert er, wat niet?

En welke kansen zien wij?

12

K A DE R V ORMING

Inhoud

3

24

DRIEHOEKSVERHOUDING

Dilsen-Stokkem

Drie kernspelers van het jeugdbeleid antwoorden op drie vragen.

OVER

OVER

MA AK KENNIS MET TINA!

BEDANKT K ATRIEN!

HEEFT ONZE K ALENDER AL EEN PLEKJE A AN JE MUUR?

NAAM: Tina Schuermans FUNCTIE: projectmedewerker vorming

SEPTEMBER DI WO

OKTOBER DO

¬ 02

VR

¬ 05

VR

¬ 06

¬ 07

WO

¬ 07

ZA

¬ 07

¬ 03

DI

¬ 08

WO

¬ 09

DO

¬ 10 ¬ 11

ZA

¬ 12

ZO

¬ 13

MA

¬ 14

¬ 09

ZA

¬ 10

ZO

¬ 11

MA

¬ 15

DI

¬ 13

¬ 16

WO

¬ 14

DO

¬ 15

ZA ZO

¬ 17 ¬ 18

DO

¬ 24

VR

¬ 25

ZA

¬ 26

ZA

VVJ starterstweedaagse Leuven

¬ 27 ¬ 28

DI

¬ 29

WO

¬ 30

VR

ZO

¬ 21 ¬ 22 ¬ 23

ZO

VVJ Centrumstedenoverleg

¬ 19 ¬ 20

DI WO

MA

Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Gemeentelijk beleid’ — Dag 1

JEUGDDIENSTK ALENDER

¬ 03

VR

¬ 04

ZA

Meesterlijk: Communiceren met jongeren — Dag 2 Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Gemeentelijk beleid’ — Dag 2

¬ 21 ¬ 22

VR

¬ 23

ZA

¬ 24

ZO

¬ 25

MA

¬ 30

ZA

¬ 31

APRIL ZA

VR

¬ 19 ¬ 21 ¬ 22

MA

¬ 23

WO

¬ 23

DI

¬ 24

DO

¬ 24

WO

¬ 25

VR

¬ 25

DO

¬ 26

ZA

¬ 26

¬ 27

VVJ bestuurstweedaagse

ZO

¬ 28

ZO

¬ 29 ¬ 30

MEI ¬ 01

¬ 05

VR

¬ 06

ZA

¬ 07

ZO

O.-H. Hemelvaartdag

¬ 08

¬ 09

ZA

¬ 09

ZO

¬ 10

¬ 11

MA

¬ 11

ZA

¬ 12

DI

¬ 12

DO

¬ 12

MA

¬ 09

DI

¬ 10

WO

¬ 11

ZO

¬ 13

WO

¬ 13

Buitenspeeldag

VR

¬ 13

MA

¬ 14

DO

¬ 14

ZA

¬ 14

DI

¬ 15

Verdiepingsmodule lokaal jeugdbeleid ‘Welzijn & Onderwijs’— Dag 3

¬ 15

ZO

¬ 15

Pinksteren

¬ 16

VR

WO

¬ 16

MA

¬ 16

Pinkstermaandag

Verdiepingsmodule lokaal jeugdbeleid ‘Welzijn & Onderwijs’— Dag 1

ZA

¬ 17

ZO

¬ 17

¬ 18

MA

¬ 18

ZA

¬ 19

DI

¬ 19

ZO

DI

¬ 20

¬ 24

VR

¬ 25

ZA

WO

¬ 21

DO

¬ 22

VR

¬ 23

DO

Verdiepingsmodule lokaal jeugdbeleid ‘Welzijn & Onderwijs’— Dag 2

¬ 26

ZA

VVJ Vlaams-Brabant

¬ 21

VVJ Limburg, VVJ Antwerpen

¬ 22 ¬ 24 ¬ 25

¬ 17 ¬ 18

DO

¬ 19

VR

¬ 20

ZA

VVJ Oost-Vlaanderen, VVJ West-Vlaanderen

¬ 20 ¬ 21

VVJ Gesloten

¬ 29

VVJ Gesloten VVJ Gesloten

¬ 31

VVJ Gesloten

JUNI WO

¬ 02

VR

¬ 03

ZA

¬ 04

ZO

¬ 05

MA

¬ 06

DI

¬ 07

Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Ruimte’ — Dag 1

¬ 09

VR

¬ 10

ZA

¬ 11

ZO

¬ 12

MA

¬ 13

VR

¬ 22

ZA

¬ 23

ZO

¬ 24

Verdiepingsmodule lokaal jeugdbeleid ‘Vrije tijd’— Dag 2

¬ 26

CO2 Basismodule — Dag 4

¬ 27 ¬ 28 ¬ 29 ¬ 30 ¬ 31

VVJ starterscursus dag 3 - Antwerpen

JULI VR

¬ 01

DO

¬ 04

VR

¬ 05

ZA

¬ 06

ZO

¬ 07 ¬ 08

DI

¬ 09

WO

¬ 10

DO

¬ 12

ZA

¬ 13

ZO

¬ 14

MA

¬ 15

DI

¬ 16

WO

¬ 17

DO

¬ 18

VR

¬ 19

ZA

¬ 20

ZO

¬ 21

MA

¬ 22

DI

¬ 24

DO

¬ 25

VR

¬ 26

ZA

¬ 27

ZO

¬ 28

MA

¬ 29

¬ 03

DO

¬ 04

DI

¬ 05

VR

¬ 05

¬ 06

DO

¬ 07 ¬ 08

ZA

¬ 09

ZO

¬ 10 ¬ 11

DI

¬ 12

WO DO

ZA

¬ 06 ¬ 07 ¬ 08

DI

¬ 09

WO

¬ 10

DO

¬ 11

VR

¬ 12

¬ 13

ZA

¬ 13

¬ 14

ZO

¬ 14

DI

¬ 14

VR

¬ 15

MA

¬ 15

WO

¬ 15

ZA

¬ 16

DI

¬ 16

DO

¬ 16

Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Ruimte’ — Dag 3

ZO

¬ 17

WO

¬ 17

VR

¬ 17

MA

¬ 18

DO

¬ 18

ZA

¬ 18

DI

¬ 19

VR

¬ 19

¬ 19

WO

ZO MA

¬ 20 ¬ 21

DO VR

¬ 20 ¬ 21 ¬ 22

ZA Nationale Feestdag

ZO MA

¬ 21 ¬ 22

DI WO

¬ 23

DI

¬ 24

DO

¬ 23

ZO

¬ 24

WO

¬ 24

¬ 25

VR

¬ 24

MA

¬ 25

DO

¬ 25

¬ 26

ZA

¬ 25

DI

¬ 26

VR

¬ 26

¬ 22

ZA

¬ 27

ZA

¬ 23

¬ 27

Pasen

DI

¬ 26

VR

¬ 27

ZO

¬ 26

WO

¬ 27

¬ 27

ZA

¬ 28

¬ 27

¬ 28

ZO

Begin Paasvakantie, Paasmaandag

WO

DO

¬ 28

MA

MA

DO

¬ 28

ZO

¬ 29

¬ 28

VR

¬ 29

MA

¬ 29

¬ 29

DI

DI

MA

¬ 30

WO

¬ 29

DI

¬ 30

¬ 30

¬ 29

¬ 30

WO

VR

ZA

ZA

¬ 30

DI

¬ 31

¬ 30

ZO

¬ 31

WO

¬ 31

¬ 31

DO

DO

ZO

O.-L.-V. Hemelvaart

¬ 20

¬ 22 ¬ 23

DI

DO

ZO

2016

¬ 02

ZO MA

Feest van de Vlaamse Gemeenschap

VVJ Oost-Vlaanderen, VVJ West-Vlaanderen

Meesterlijk: Communiceren met jongeren — Dag 6

¬ 01

DI WO

MA

VVJ Limburg, VVJ Vlaams-Brabant, VVJ Antwerpen

AUGUSTUS MA

¬ 02 ¬ 03 ¬ 04

WO

Einde krokusvakantie

¬ 23

WO

2016

Begin zomervakantie

Start krokusvakantie

¬ 11

VR

ZO

ZA

= Verdiepingsmodule lokaal jeugdbeleid ‘Vrije tijd’— Dag 3 = Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Vrije tijd’— Dag 3

MA

VR

Meesterlijk: Communiceren met jongeren — terugkomdag

CO2 Basismodule — Dag 3

¬ 25

ZA ZO

2016

VVJ starterstweedaagse Lier

VVJ starterscursus dag 1 - Antwerpen

Meesterlijk: Communiceren met jongeren — Dag 5

VR

¬ 02

¬ 03

MA CO2 Basismodule — Dag 2

VVJ starterscursus dag 2 — Antwerpen

DI

¬ 08

DO

¬ 21

DO

Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Ruimte’ — Dag 2

Verdiepingsmodule lokaal jeugdbeleid ‘Vrije tijd’— Dag 1

¬ 17 ¬ 19

WO

¬ 01

DO

CO2 Basismodule — Actuele thema’s over vakantiewerking

¬ 18 ¬ 20

2016

¬ 01

DI

WO

CO2 Basismodule — Dag 1

WO

MA

¬ 23

ZO MA

DI WO

¬ 28 ¬ 30

MA

Einde kerstvakantie

¬ 16

DI

DO

MA

¬ 27

DI

WO

Meesterlijk: tijdelijk ruimtegebruik

Kerstdag VVJ Gesloten

DO

2016

Dag van de arbeid

¬ 02

ZO MA

WO Begin kerstvakantie

WO

MA Trip Lokaal Oost-Vlaanderen

ZA

¬ 17 ¬ 18 ¬ 20

DI

¬ 10

VR

¬ 16

ZA

VR

DO

DO

ZO

ZO

Einde paasvakantie

WO

MA

MA

¬ 08

¬ 15

Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Vrije tijd’ — Dag 1

DO

¬ 06

VR

¬ 17

¬ 05 ¬ 07

¬ 15

¬ 21

¬ 03

DI

¬ 14

¬ 22

¬ 04

VR

¬ 13

DO

¬ 20

DI

DO

WO

¬ 14

ZA

WO

WO

¬ 08

¬ 13

ZO

¬ 03

¬ 06

¬ 11 ¬ 12

DI

¬ 04

¬ 07

¬ 09 ¬ 10

DI

Trip Lokaal Antwerpen

FEBRUARI

2016

Nieuwjaar VVJ gesloten

¬ 08

ZA

Meesterlijk: Communiceren met jongeren — Dag 3

MA

¬ 07

VR

ZO

¬ 16

Trip Lokaal Brussel

¬ 06

DO

MA

¬ 15

¬ 19

WO

¬ 11 ¬ 12

ZO

¬ 18

Meesterlijk: Communiceren met jongeren — Dag 4

¬ 08 ¬ 09 ¬ 10

MA

ZO

¬ 05

¬ 06 ¬ 07

DO

ZO

MA

ZO

ZO MA

WO

MA

2016

¬ 01 ¬ 02

¬ 05

¬ 14

DO

WO

v.u. Kaï Van Nieuwenhove, Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen

v.u. Kaï Van Nieuwenhove, Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen

¬ 29

VR

¬ 04

DI

ZA

DI

¬ 01 ¬ 02 ¬ 03

MA

ZA

VR

ZA ZO

VVJ Centrumstedenoverleg

¬ 05

VR

DO

JANUARI VR

Trip Lokaal Vlaams-Brabant

¬ 04

ZA

DI

Wapenstilstand

¬ 28

DO

VR

¬ 11

2015

Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Vrije tijd’ — Dag 2

¬ 03

VR

¬ 12

ZA Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Gemeentelijk beleid’ — Dag 3

Einde herfstvakantie

¬ 09 ¬ 10

¬ 01 ¬ 02

DO

¬ 13

VR

¬ 26 ¬ 27

¬ 08

DECEMBER DI WO

VR

WO

¬ 19

DO

DI

2015

DO

WO

MA

MEER INFO OVER VORMING EN BIJEENKOMSTEN: VVJ ¬ Vereniging Vlaamse Jeugddiensten vzw ¬ Ossenmarkt 3 ¬ 2000 Antwerpen T 03 821 06 06 ¬ E info@vvj.be ¬ W www.vvj.be

VVJ-vormingstweedaagse

Plan & Play: inspiratie voor je gemeentelijk jeugdaanbod

¬ 17 ¬ 18

2016

Open AV in Malle

VVJ West-Vlaanderen

¬ 16

MA DI

Contacteer ons via het contactformulier op de website of via Imke Pichal, ipichal@vvj.be, 03 740 76 44

¬ 01 ¬ 02

DO

Meesterlijk: Communiceren met jongeren — Dag 1

¬ 20

WO

ZO MA

WO

DI

DI

MAART DI WO

VVJ Limburg, VVJ Oost-Vlaanderen, VVJ Vlaams-Brabant, VVJ Antwerpen

MA

WO

Elke vraag is welkom!

¬ 12

DI

VR

HOUDT VAN: Op vakantie gaan! Niets is fijner dan even weg te zijn uit het Belgenlandje.

¬ 08

VR

WO DO

Alle info over de toolkit, het label en de begeleidingen vind je op deze website: www.kindvriendelijkestedenengemeenten.be

Begin herfstvakantie

¬ 04

DO

¬ 06

MA

OOK IN ONS A ANBOD Kindvriendelijke steden en gemeenten

Allerheiligen

¬ 03

WO

¬ 05

VR

2016

¬ 01 ¬ 02

DI

¬ 04

DI

DO

2015

ZO MA

¬ 03

ZO MA

¬ 06

MA

(PROFESSIONEEL) VERLEDEN: Ik ben net afgestudeerd als sociaal-cultureel werker en heb ervaring in de jeugdraad. Bovendien ben ik al enkele jaren leiding bij Chiro Wilduraantjes. Ook bij Chiro Nationaal ben ik vrijwilliger bij de Commissie Jeugdbeleid.

NOVEMBER

2015

¬ 01 ¬ 02

ZA

¬ 04 ¬ 05

ZO

DO

ROOTS: Geboren in Tienen, opgegroeid in Zoutleeuw maar ben vooral in mijn verenigingsleven actief in SintTruiden. Dus officieel een Vlaams-Brabander, maar stiekem voel ik mij een Limburger.

2015

¬ 01

VR ZA

¬ 28

Einde zomervakantie

VVJ158_KALENDER2015.indd 1

HOUDT NIET VAN: Mij haasten. Dus files, treinstakingen, wachtrijen en andere belemmeringen waardoor ik niet tijdig op mijn bestemming geraak wil ik zoveel mogelijk vermijden.

13/08/15 12:32

VORMINGSK ALENDER ∫ VRIJ 18/09/2015

Op 1 september maakte Katrien Vanhove de overstap naar Mediaraven. Na drie jaar op de jeugddienst van Edegem, waaide Katrien in 2007 binnen bij Steunpunt Jeugd. Begeesterd door participatie, jeugdwerk en jeugdraden, stampte ze vanonder de vleugels van het Steunpunt mee een nieuwe ondersteuningsorganisatie voor jeugdraden en jeugdparticipatie uit de grond. In 2009 werd Karuur boven de doopvont gehouden. Katrien bleek de rots in de branding en de constante van een kleine organisatie die wel wat woelige waters doorzwom maar zich stevig op de kaart zette. Zij was het ook die als waarnemend coördinator van Karuur mee de fusie met VVJ in goede banen leidde. Bij Mediaraven gaat Katrien aan de slag als algemeen coördinator, we wensen haar veel succes in haar nieuwe job!

∆

GRA AG NOG EEN EXEMPL A AR?

VVJ Centrumstedenoverleg

∫ MA 16/11/2015 Meesterlijk: Communiceren met jongeren

∫ DO 24 VRIJ 25/09/2015

Dag 3

VVJ starterstweedaagse Leuven

∫ DI 29/09/2015 Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Gemeentelijk beleid’ Dag 1

∫ DO 08/10/2015 VVJ Limburg, VVJ Oost-Vlaanderen, VVJ Vlaams-Brabant, VVJ Antwerpen

∫ D I 1 7/ 1 1 / 2 0 1 5 Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Vrije tijd’ Dag 1 MA 23/11/2015 Trip Lokaal Brussel ∫ D O 2 6 V R I J 2 7/ 1 1 / 2 0 1 5 VVJ bestuurstweedaagse

∫ DI 13/10/2015 VVJ West-Vlaanderen

∫ MA 30/11/2015 Trip Lokaal Oost-Vlaanderen

∫ MA 12/10/2015 Meesterlijk: Communiceren met jongeren

∫ DI 01/12/2015 Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Vrije tijd’

Dag 1

Dag 2

∫ DO 15/10/2015 Plan & Play:

∫ DO 03/12/2015 Trip Lokaal Vlaams-Brabant

Vraag het aan VVJ-Kristof, kbouvard@vvj.be, 03 740 76 43

DROOMT (PROFEESIONEEL) VAN: Mijn allergrootste droom is om Minister van Jeugd te worden!

WENST JOU: Veel doorzettingsvermogen om verschillende doelen te bereiken! Durf op de tafel te kloppen en te hameren op wat kinderen en jongeren in jullie gemeente belangrijk vinden. Er gewoon voor gaan!

COÖRDINATEN: tschuermans@vvj.be , 03 740 76 45

AFSCHEID Op maandag 6 juli overleed Leen Meuris, medewerker van de Antwerpse provinciale jeugddienst, in een tragisch verkeersongeval. Leen was een fantastische jeugddienstmedewerker en een kanjer van een jeugdraadondersteuner. Haar niet-aflatende inzet voor het jeugdwerk en stralende persoonlijkheid zullen we hard missen. We wensen haar familie, vrienden en de collega’s van de provinciale jeugddienst alle sterkte toe.

∆

∆

START IN SEPTEMBER MET THEMAMODULES LOK A AL JEUGDBELEID De themamodules brengen jeugdambtenaren uit de praktijk samen die zich willen verdiepen in een of meerdere van de aangeboden jeugdbeleidsthema’s. Ga op twee jaar voor het attest ‘expert lokaal jeugdbeleid’ , of dompel je onder in een of enkele thema’s. Je hebt alle vrijheid om op je eigen tempo vorm te geven aan je eigen ideale traject.

∆

MEER INFO Bij VVJ Ilse, iholvoet@vvj.be , 03 740 76 42 Op www.vvj.be en in de vormingsbrochure die begin september bij je in de bus valt.Inschrijven kan tot eind september via www.vvj.be .

4

ov er v vj

Inspiratie voor je gemeentelijk jeugdaanbod

∫ VRIJ 04/12/2015 VVJ Centrumstedenoverleg

∫ MA 19/10/2015 Meesterlijk: Communiceren met jongeren Dag 2

∫ M A 0 7/ 1 2 / 2 0 1 5 Meesterlijk: Communiceren met jongeren Dag 4

∫ DI 20/10/2015 Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Gemeentelijk beleid’ Dag 2

∫ WOE 09/12/2015 Trip Lokaal Antwerpen

∫ D I 2 7/ 1 0 / 2 0 1 5 Themamodule lokaal jeugdbeleid ‘Gemeentelijk beleid’ Dag 3

PROJECTOPROEP TRANSFORMERZ

15 OKTOBER: P L A N & P L AY

VVJ komt met een nieuw participatieproject op de proppen, check p 16!

Bau-huis Sint-Niklaas Uitwisseling, inspiratie en beurs voor je gemeentelijk jeugdaanbod. Check het programma en schrijf je in via www.vvj.be!

ov er v vj

5

VAKANTIEWERKINGEN

VAKANTIEWERKINGEN

Een zomer vol Plan & Play!

Tekst: Ellen De Grauwe

JD Nijlen, JD Boom, JD Roeselare, JD Ieper

Op 15 oktober verwelkomen we jullie op de eerste Plan & Play waar we jullie de visietekst over gemeentelijk jeugdaanbod voorstellen, uitwisseling aanbieden en een bron van inspiratie op jullie loslaten. Maar first things first, VVJ Ellen trok op zomertoer en ging langs bij verschillende zomerwerkingen. Een bloemlezing uit de bezoekjes in juli!

Ranst Inwoners: Soort werking: Doelgroep:

Contact:

18.593 Speelplein + Grabbelpas 4–12 jaar. Vanaf 15 jaar kan je er animator worden. jeugddienst@ranst.be

‘Een 50 à 60 jongeren doen hier jaarlijks heel veel ervaring op en maken zelf kennis met hun eigen competenties. Dat kunnen ondersteunen is fantastisch.’

Aankleding en sfeer van het speelplein zijn zeer belangrijk. Vanaf je de dorpskern binnen rijdt, waan je je op een feest. Overal vlagjes, carnavalspoppen en inkleding. ‘Je zal het wel zien waar je moet zijn’ zei Stefan Oorts, jeugddienst Ranst. En gelijk had hij. Heel het speelplein ademt het thema: ‘ Ronny redder in nooT!’, waarbij muziek centraal staat deze zomer.

Naast de totaalbeleving van het thema, is de jaarwerking nog belangrijker. Animatoren soigneren is het belangrijkste. Het is een totaalervaring en het plaatje moet kloppen. Zo staat er naast de coördinator een co-coördinator op het plein die checkt of alles goed verloopt, de sfeer er in houdt en evalueert. Want een goede evaluatie leidt tot een positieve evolutie. De jaarwerking voelt aan als een soort jeugdbeweging. “Een 50 à 60 jongeren doen hier jaarlijks heel veel ervaring op en maken zelf kennis met hun eigen competenties. Dat kunnen ondersteunen is fantastisch.” zegt Stefan.

De ploeg gaat op animatorenweekend en we houden een vijfdaagse: vijf weken na elkaar één avond een vorming. We organiseren met de speelpleinwerking en de jeugddienst een vijftal ZOMER culturele avonden: rollerdisco, Ranst Zingt!, Ronny Rock … Zo komen de verschillende generaties met elkaar in contact. Ranst zomert en het leeft!

6

va k a n t ie w e r k i n g e n

Nijlen Inwoners: Soort werking:

Doelgroep:

Contact:

22.548 Grabbelpas, Speelplein Boemerang en Tienerwerking ‘De Joeng’ 4–12 jaar (Grabbelpas, speelplein) 13–16 jaar (Tieners) gunther.melis@nijlen.be

Nijlen combineert Grabbelpas en speelplein. Eén locatie waar beide werkingen plaatsvinden of hun uitvalsbasis hebben en met één animatorenwerking die beide bedient.

De tienerwerking is een initiatief vanuit het jeugdhuis met ondersteuning van de jeugddienst. Zij organiseren een drietal activiteiten per week en gaan op het einde van de zomer op kamp. De tienerwerking is een onderdeel van de jeugdhuiswerking. Zo krijgen ze ook voor dat aantal deelnemers subsidies van de gemeente.

Met de buurgemeente Olen is het al 13 jaar een traditie om samen een driedaagse te organiseren. Speelplein Boemerang Nijlen, Grabbelpas Nijlen en Speelplein Olefant Olen trekken dit jaar drie dagen naar de Hoge Rielen. Een topper voor kinderen van 6 tot 12 jaar.

Grabbelpas is extreem populair. We gingen van 60 activiteiten en 300 deelnemers in 2002 naar meer dan 200 activiteiten en 700 deelnemers in 2012. Voor een mix van activiteiten wordt beroep gedaan op externe verenigingen en sportclubs van de gemeente,

om kinderen zo te laten kennismaken met de verschillende socioculturele en sportverenigingen. Er wordt een deel zelf geprogrammeerd dat wordt vorm gegeven door de animatoren (mix van spel en sport) en daarnaast keuzeactiviteiten in een speelpleinjasje. In de namiddag kunnen ook speelpleindeelnemers hieraan deelnemen.

Boom Inwoners: Soort werking: Doelgroep: Contact:

17.600 Speelplein + tienerwerking 7–11 jaar + 12–15 jaar (tieners) jeugd@boom.be

De speelpleinwerking werkt met een open hoeksysteem maar ook met activiteiten. Voor tieners is er een apart programma. Omdat 12 jarigen net het 6de leerjaar hebben afgerond en naar de middelbare school gaan, mogen ze aansluiten bij de tieners. Ze horen daar meer thuis dan bij de ‘kleintjes’.

De tieners krijgen op de eerste dag van de week een lijstje aangeboden met activiteiten die ze kunnen doen. Zo wordt de week samen en met inspraak van de tieners in elkaar gebokst. Er is ruimte voor eigen inbreng maar vaak geven ze weinig tot geen ideeën wanneer de vraag komt wat ze graag willen doen, vandaar het lijstje. Ze proberen het jeugdbewegingsgevoel te benaderen, zodat er een groepsgevoel ontstaat en ze elkaar meebrengen naar de werking.

va k a n t ie w e r k i n g e n

7

VAKANTIEWERKINGEN

VAKANTIEWERKINGEN Ieper Inwoners: Soort werking:

Doelgroep:

Contact:

Brugge 34.984 speelpleinwerking paas- en zomervakantie en Grabbelpas in de kerst en krokusvakantie 3 tot 15 jaar en het jaar waarin ze 16 worden, worden ze animator sporrewoan@jocieper.be

Wesley Butstraen viert al 15 jaar zijn energie bot op speelpleinwerking ‘Sporrewoan’ wat resulteert in heel wat continuïteit en structuur. Zo wordt er elk jaar gesleuteld aan wat net nog beter kan om alles zo goed mogelijk te laten verlopen. Niet alleen voor de kinderen die het speelplein bezoeken maar ook om het de animatoren zo gemakkelijk en overzichtelijk mogelijk te maken.

Roeselare Inwoners: Soort werking:

Doelgroep: Contact:

Denderleeuw 60.355 Speelplein, activiteiten, inclusief speelplein, thema- en sportkampen, …

3 — 15 jaar kverledens@roeselare.be

In Roeselare heeft men recent de hele werking omgegooid. Verschillende diensten en particulier (jeugd)werk waren concurrentie voor elkaar zonder het te weten. Alle puzzelstukjes werden samen gegooid om tot een meer afgestemd verhaal te komen. “Ouders moeten niet weten welke dienst wat organiseert maar wel naar wie ze zich moeten richten voor meer info of om in te schrijven. De vrijetijdsdiensten en OCMW communiceren samen, er is wekelijks overleg met de sport- en jeugddienst om van elkaar op de hoogte te blijven en verschillende activiteiten worden op elkaar afgestemd.

Het motto is: eerst het particulier aanbod, wij werken aanvullend.

Bij het onthaal en op onze website verwijzen wij ook door naar dit particulier aanbod. Alle organisaties zijn ook op de hoogte van onze doorverwijzing naar zapper.roeselare.be, waarop alle info wordt verzameld.” aldus Koen Verledens, jeugdconsulent.

Roeselare wordt verwend met een heel ruim aanbod; een centraal speelplein, nog twee speelpleinen in de buurt, speelpleinwerking Babbeloe voor kinderen en jongeren met een beperking waarbij ook de broers en zussen welkom zijn, thema- en sportkampen, losse activiteiten en taalkampen voor lagere school en tieners.

8

Inwoners: Soort werking:

Doelgroep: Contact:

19.502 Grabbelpas in elke kleine vakantie, speelplein Zomer + mobiel 3 — 15 jaar pieter.demyttenaere@ denderleeuw.be

Er zijn heel wat handige en praktische systemen uitgewerkt. Zo zijn er verschillende draaiboeken per groep, een overzichtelijk monifest met de speelpleinregels, een handig boekje om elke dag de vergaderingen en voorbereidingen in goede banen te leiden, kampregels, handige inschrijfsoftware, animatoren die elkaar evalueren… You name it! Net wanneer je zou denken dat dit heel bureaucratisch lijkt, bots je op ‘Cornetto d’amour’ waarbij pasgevormde koppeltjes tussen de animatoren de hele ploeg moet trakteren op cornetto’s.

Heerlijk!

Inwoners: Soort werking: Doelgroep: Contact:

117.377 Grabbelpas, Swap en speelplein 3 — 15 jaar jeugddienst@brugge.be

Brugge heeft maar liefst vijf pleinen in beheer van de stad en twee speelpleinen die door vzw Oranje (voor mensen met en zonder een beperking) worden georganiseerd. Naast speelpleinen, worden Grabbelpas en Swapactiviteiten aangeboden. Jeugddienst Brugge gaat de uitdaging aan om het aanbod meer op elkaar en op de kinderen en jongeren af te stemmen. Het doel: een sterk merk creëren met een animatorenploeg die kan kiezen waar en welke activiteit ze wil begeleiden. Ook het tieneraanbod heeft nood aan meer ruimte.

Een hele klus met zoveel pleinen, activiteiten en tijdstippen. Verder kunnen skaters zich meten met anderen tijdens twee zomerwedstrijden op de twee Brugse outdoor skateparken.

Spelen kan ook in één van de 48 populaire speelstraten. Je kan ze 4 tot 8 weken vooraf aanvragen, afhankelijk van de frequentie.

Daarbij ontleen je gratis een speelkoffer en komt de speelmobiel langs.

Tot slot wordt er duchtig geëxperimenteerd om communicatie te stroomlijnen. Een stagiair ontwierp en testte een animatoren-App tijdens de paasvakantie. Nu maken twee pleinen er gebruik van.

Hierin verschijnt alle info die ze nodig hebben. De planning wordt doorgestuurd naar de jeugddienst en daar in de app geplaatst. Het is nog een beetje zoeken maar leuk om mee te communiceren.

∆

Denderleeuw werd dan wel onbestuurbaar verklaard, binnen de vrijetijdssector en de buitenschoolse kinderopvang (BKO) is er een mooi afgestemde samenwerking.

Voor de grabbelpas verlopen inschrijvingen en betalingen volledig via de BKO. Ouders brengen hun kind naar de BKO-locatie van hun keuze en de kinderen gaan met de bus naar de locatie van de Grabbelpas.

De BKO verzorgt de voor- en naopvang voor het speelplein. Zo moeten de animatoren ’s ochtend niet om 7u op het speelplein zijn en zijn alle kinderen om 17u30 weg zodat de voorbereiding voor de volgende speelpleindag tijdig start.

De BKO heeft een opvanglocatie op dezelfde school als de speelpleinwerking. Die is enkel open in de weken dat er speelpleinwerking doorgaat. De BKO volgt hier de laagdrempelige werking van het speelplein: je moet niet op voorhand inschrijven en je betaalt € 0,85 per begonnen halfuur, hetzelfde tarief als de naschoolse opvang tijdens het schooljaar.

Een dertigtal tieners vindt ook de weg naar het speelplein. Zij hebben een eigen werking en een programma op maat. In de voormiddag werken de animatoren een activiteit uit en in de namiddag wordt er gewerkt met de input van de tieners zelf. Hangen of actief iets doen. Zij hebben een eigen afgescheiden plek wat maakt dat ze daar ook heel graag zijn.

va k a n t ie w e r k i n g e n

MEER INFO

www.vvj.be/planenplay Kom naar Plan & Play op 15 oktober in ’t Bau-huis, Sint-Niklaas.

Schrijf je in via www.vvj.be

va k a n t ie w e r k i n g e n

9

JEUGDBELEID

JEUGDBELEID

Het leven zonder het decreet lokaal jeugdbeleid Een verhaal van vooral kansen en uitdagingen

Er vloeide al veel inkt over het verdwijnen van het decreet lokaal jeugdbeleid. ‘Al het geld gaat naar het Gemeentefonds en kan voortaan geïnvesteerd worden in nieuwe riolen.’ Hoewel deze bewering hypothetisch niet onwaar is, willen we het toch graag van een positieve kant bekijken. En dan biedt het verdwijnen, of toch zeker het ontmantelen, van het decreet lokaal jeugdbeleid toch ook flink wat kansen.

Tekst: Katrien Vanhove

Wat verandert er effectief?

Participatie en de jeugdraad

Alle middelen die verbonden zijn aan de sectorale decreten voor lokaal cultuurbeleid, sportbeleid, jeugdbeleid, flankerend onderwijsbeleid, de bestrijding van kinderarmoede, gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking en integratie gaan integraal naar het Gemeentefonds. De bedragen die overgeheveld worden zijn berekend op basis van het beschikbare begrotingsbedrag 2015.

De verdeling ervan over de Vlaamse gemeenten en de Vlaamse Gemeenschapscommissie (Brussel) gebeurt op basis van de parameters die geldig waren in 2014. De bedragen zullen dus niet identiek zijn aan deze van 2014 of 2015.

In het werken met jeugdbeleidsplannen en bij het intekenen op beleidsprioriteiten (geïntegreerd in het meerjarenplan), was het verplicht om de jeugdraad hierbij te betrekken. Ten tijde van de jeugdbeleidsplannen moest dit vrij diepgaand en moest de jeugdraad naast het geven van advies ook betrokken zijn in het proces van de opmaak van het jeugdbeleidsplan. Sinds de invoering van het meerjarenplan (in de BBC) volstond het voor het gemeentebestuur om een advies te vragen aan de jeugdraad.

Dat deze middelen naar het Gemeentefonds gaan, betekent dat ze niet meer ‘geoormerkt’ zijn, dat ze niet meer verplicht aan die verschillende sectoren moeten besteed worden. Dus, in die zin klopt het wel dat je gemeentebestuur die centen ook in het vernieuwen van riolen kan steken. Of in eender welk project of beleidsdomein.

Samen met deze geoormerkte middelen verdwijnt het werken met opgelegde beleidsprioriteiten voor deze sectoren. Vroeger stond tegenover het krijgen van Vlaamse subsidies de verplichting om specifieke doelstellingen en acties in te schrijven in het meerjarenplan en uit te voeren. Dit vervalt nu.

Uitzondering voor de randgemeenten en Brussel

Monitoring

Dit alles geldt niet voor de randgemeenten. Dit zijn de faciliteitengemeenten in de Vlaamse Rand rond Brussel (Wezembeek-Oppem, Wemmel, Sint-Genesius-Rode, Linkebeek, Drogenbos en Kraainem).

Voor deze zes gemeenten blijft alles bij het oude en is er een subsidiëring per sector op basis van de reeds bestaande beleidsprioriteiten. Ook voor de Vlaamse Gemeenschapscommissie die het jeugdbeleid in Brussel regelt, verandert er niets.

10

Hoewel de oormerking van de centen verdwijnt alsook de beleidsprioriteiten, werd de jeugdraad als adviesorgaan niet uit het decreet geschrapt. Het decreet bevat nog steeds de verplichting voor de gemeente om een jeugdraad op te richten of te erkennen en die om advies te vragen over het meerjarenplan en de uitvoering van het jeugdbeleid. Wat verandert, is het toezicht over het naleven van deze verplichting en de sanctie bij het niet naleven ervan. Vroeger riskeerde een gemeente die geen advies vroeg dat de subsidies vanuit Vlaanderen ingehouden werden. Die sanctie verdwijnt, vanuit de afdeling Jeugd zal hier geen toezicht meer op uitgeoefend worden. Meer verantwoordelijkheid komt niet alleen bij de besturen maar ook bij burgers en verenigingen zelf te liggen.

Zij kunnen bezwaar maken als zij vinden dat ze in hun rechten geschonden worden omdat er geen jeugdraad en / of participatie is.

Dit kan via een klacht bij de provinciegouverneur.

Het gewijzigde decreet treedt in werking op 1 januari 2016. Vanaf dan zal de Vlaamse overheid starten met een monitoring. Deze monitoring zal in twee richtingen gebeuren. De Vlaamse overheid zal via monitoring proberen om de vinger aan de pols te houden bij lokale besturen. Niet alleen voor het lokaal jeugdbeleid maar ook voor de andere vrijetijdssectoren zal de Vlaamse overheid lokaal informatie vergaren om na te gaan welke evoluties er zijn. De moni-

j e u g d b e l ei d

toring werkt ook omgekeerd. Zo zal de Vlaamse overheid informatie ter beschikking stellen waarmee je als lokaal bestuur aan de slag zal kunnen gaan.

∫∫ Met het oormerken van geldstromen vanuit Vlaanderen met alle bijhorende verplichtingen ontstonden er schotten tussen diensten en beleidsdomeinen. Het wegvallen van deze verplichtingen, biedt ook de uitgelezen kans om de schotten allemaal af te breken. Hoewel het theoretisch gezien kan dat er middelen die het jaar voordien naar jeugd gingen, nu naar riolen gaan, heb je nu meer dan ooit de kans om strategische partnerschappen op te zoeken met collega’s, om beleidsdomeinoverschrijdend te gaan werken. De categoriale jeugdreflex – met kinderen en jongeren in het achterhoofd, met hun perspectief voor ogen, beleid voeren– is nu meer dan ooit mogelijk.

Subsidiebedragen De middelen die vasthingen aan de verschillende decreten die nu verdwijnen, worden samengevoegd en in één geheel aan de gemeentebesturen overgemaakt. Het trekkingsrecht voor de verschillende gemeentebesturen voor het komende jaar is al bekend en kan je terugvinden op de website van de Vlaamse overheid www.sociaalcultureel.be/jeugd/lokaal.aspx .

∫∫ Het gemeentedecreet verplicht participatie, en ook de verplich-

Look at the bright side! ∫∫ Zowel via de jeugdbeleidsplannen als via de beleidsprioriteiten Jeugd vloeide er de afgelopen jaren al heel veel geld naar de Vlaamse gemeenten en de Vlaamse Gemeenschapscommissie voor het opzetten van een jeugdbeleid. Maar naast deze middelen investeerden gemeentebesturen vaak nog heel wat extra uit eigen portemonnee in kinderen en jongeren. Denken we maar aan de infrastructuur die de afgelopen jaren gebouwd werd, de aanleg van speelbossen en speelterreinen, nieuwe lokalen voor jeugdbewegingen of de lonen van gemeentepersoneel bevoegd voor jeugd. Het wegvallen van het decreet betekent niet dat de geldkraan vanuit Vlaanderen dichtgedraaid wordt. Het hoeft ook niet te betekenen dat gemeentebesturen niet meer uit eigen middelen in jeugd zullen investeren. Maar je zal vanuit je dienst door het wegvallen van decretale verplichtingen wel beter moeten waken over de budgetten die in jeugd geïnvesteerd worden. Heel wat gemeenten kennen immers een vergroening, er worden weer meer kinderen geboren en die moeten natuurlijk kunnen genieten van een degelijk jeugdbeleid. Bovendien moet de kwaliteit van bestaande jeugdwerkinfrastructuur en werkingen gehandhaafd worden en nog verbeterd. j e u g d b e l ei d

ting van de jeugdraad blijft behouden. Verplicht of niet, het is maar logisch om participatie in de brede zin te bekijken en de jeugdraad als één van de mogelijke manieren om dit in te vullen.

Het verdwijnen van de sancties kan een bedreiging zijn voor de betrokkenheid van kinderen en jongeren en hun zeggenschap in het jeugdbeleid doen afnemen. Maar het hoeft niet zo te zijn.

Grijp je kans en ga binnen je gemeente na hoe je het best jeugdparticipatie opzet. VVJ staat je hier graag met raad en daad bij.

∆

MEER INFO Hou de komende tijd onze nieuwsbrief Lopend Vuur en www.vvj.be in de gaten. De definitieve wijziging van het decreet werd pas op 30 juni 2015 in het Vlaams parlement goedgekeurd. Nog niet alle concrete implicaties zijn bekend.

Hierover zullen we tijdig communiceren via www.vvj.be .

11

INTERNATIONAAL

INTERNATIONAAL

Van Andorra tot Japan

KINDVRIENDELIJKE STEDEN EN GEMEENTEN? Het label ‘kindvriendelijke stad of gemeente’ erkent steden en gemeenten die met een uitgewerkte strategie werken aan hun kindvriendelijkheid. Wie het label wil halen, legt een portfolio voor aan een jury. UNICEF, Demos, het Europees Netwerk Kindvriendelijke Steden, Hogeschool Gent en de afdeling Jeugd van de Vlaamse overheid beoordelen.

Adviserende partners zijn VVJ en VVSG.

Kindvriendelijke steden en gemeenten in een internationale context Tekst: Leen Bartholomeus

Unicef HQ

Gemeenten kunnen op eigen houtje het traject afleggen of de ondersteuning inroepen van VVJ voor begeleiding.

In juni trok VVJ Imke naar Basel voor een internationale bijeenkomst over child friendly cities georganiseerd door Unicef. VVJ mocht aanschuiven bij de Unicefmedewerkers van Andorra, Oostenrijk, Finland, Frankrijk, Hongarije, Israël, Japan, Polen, Zuid-Korea, Spanje, Zwitserland en UK. Zij coördineren elk in hun land op hun manier het programma kindvriendelijke steden en gemeenten.

Om te leren van mekaars aanpak en antwoorden te formuleren op gemeenschappelijke uitdagingen.

Hoe doen ze het elders? Wij vroegen het aan onze mevrouw kindvriendelijkheid.

Wat viel je op?

Zijn er ook zaken gemeenschappelijk?

I M K E : Hoewel we allemaal vanuit de internationale toolkit zijn vertrokken krijg je per land toch heel verschillende benaderingen. In de UK hebben ze geen label of titel, wel een ‘partnership agreement’.

Oostenrijk verschilt dan weer van de rest omdat het de burgers zijn die een traject naar kindvriendelijkheid doorlopen, die samen nadenken hoe hun gemeente kindvriendelijker kan worden. Daar is een grote betrokkenheid van burgers het vertrekpunt, terwijl dat in de meeste andere landen net een uitdaging is.

I M K E : Het was een bijzondere ervaring om te merken dat hoe verschillend de context, historiek,… van de verschillende samenlevingen en landen ook is, de uitdagingen dezelfde zijn. ∫∫ Eén vraag die alle landen bezig houdt: hoe trek je de kindvriendelijkheid van een stad door naar een kindvriendelijke samenleving? Een stad of gemeente die kindvriendelijkheid als strategie hanteert in haar volledige beleid is eigenlijk nog maar het begin.

Het ‘ultieme’ streefdoel is dat iedereen die werkt, woont, komt, leeft… in een stad, kindvriendelijk denkt en handelt. ∫∫ Ook het monitoren van de kindvriendelijkheid van een stad of gemeente bleek een gedeelde uitdaging. Hoe houd je zicht op alles wat binnen een stad kindvriendelijk is? Hoe bundel je alle acties, plannen, engagementen van verschillende diensten en actoren die de strategie omzetten in de praktijk? ∫∫ Het procesmatige karakter van kindvriendelijkheid is overal erg belangrijk. Lokale besturen, diensten, organisaties en burgers engageren zich om te werken aan kindvriendelijkheid, leggen trajecten af om hun staat van kindvriendelijkheid vast te stellen en af te spreken waar ze samen naar toe willen. Maar uiteindelijk wil je ook wel concrete output voor en impact op kinderen en jongeren.

Hoe breng je die twee in balans? En hoe meet je die impact?

870 Over heel de wereld zijn er op dit moment 870 steden en gemeenten die zich kindvriendelijk mogen noemen. Een 80 tal steden en gemeenten zijn in de running om het label te halen.

Welke verschil in aanpak merkte je nog?

I M K E : In sommige landen stappen vooral kleine gemeenten in, bijvoorbeeld in Oostenrijk, terwijl elders eerder grote gemeenten en steden instappen. Nochtans heeft elke schaalgrootte zijn kansen en uitdagingen. Voor kleine gemeenten is het afleggen van een traject naar een kindvriendelijke strategie intensiever: er is vaak minder mankracht ter beschikking om analyses te doen, bevragingen te organiseren… Terwijl visies en strategieën rond kindvriendelijkheid laten doorsijpelen binnen de volledige organisatie van een stad of gemeente, dan weer een grotere uitdaging is naarmate een stad of gemeente groter is.

12

i n t e r n at i o n a a l

Heel wat boeiende vraagstukken dus. Vonden jullie ook al antwoorden tijdens de tweedaagse in Bazel?

I M K E : Unicef werkt momenteel aan een vervolgtraject. In heel wat landen staat het ‘program childfriendly cities’ nog in de kinderschoenen, bijvoorbeeld in Japan, Israël, Polen… We willen de uitdagingen uitklaren en een gemeenschappelijk kader uitwerken.

Met respect voor de diverse aanpak in de verschillende landen en de mogelijkheid om optimaal van elkaar te leren.

Ik merkte ook wel een gezamenlijke fierheid over wat we doen.

We leven in een complexe wereld maar delen de overtuiging dat een kindvriendelijke aanpak soelaas kan bieden. Van kleuters over pubers naar jongvolwassenen: ze weten heel goed wat ze wel en niet leuk vinden en kunnen dat heel goed benoemen. Hen een kader geven voor input aan beleidsmakers en hen actief partner maken van het beleid van steden en gemeenten, is een heel dankbare job!

6

∆

MEER INFO www.childfriendlycities.org www.childfriendlyplaces.org

M E E R W E T E N O V E R D E T O O L K I T, HET L ABEL EN DE BEGELEIDINGEN?

In Vlaanderen en Frankrijk is het label het langst geldig, namelijk 6 jaar. In andere landen krijgt een stad of gemeente de titel kindvriendelijke stad / gemeente voor 2 à 4 jaar.

i n t e r n at i o n a a l

Check www.kindvriendelijkesteden-engemeenten.be of contacteer Imke om een afspraak te maken voor een gratis intake gesprek: ipichal@vvj.be , 03 740 76 40

13

KADERVORMING

KADERVORMING

Lokaal aan de slag met de vernieuwde geattesteerde kadervorming!

Tekst: Christoph Elaut, VDS en Ann Vandenbussche, afdeling Jeugd

Op 1 oktober start de nieuwe regelgeving attestering. Ondersteun jij een jeugdwerking of lokale groep, van dichtbij of veraf, of fungeert de jeugddienst zelf als stageplek? We geven je een overzicht van mogelijke ondersteuning. Een menu waaruit je selecteert wat van toepassing is op jullie situatie.

Beeld: VDS

Maak de lokale groepen en je eigen werking(en) bekend met www.mijnkadervorming.be Je vindt er een overzicht van alle kadervormingstrajecten die door de erkende verenigingen georganiseerd worden en een overzicht van alle stageplaatsen. ∫∫ De registratie van de stageplaatsen kan via een vereniging (bv VDS) die alle stageplaatsen waarmee ze samenwerken, aanmeldt. Eenmaal geregistreerd, ontvang je een login. Kijk na of alle gegevens van jullie initiatief kloppen! ∫∫ Een stageplaats kan zelf de registratie in orde brengen. Vergeet niet je eigen gemeentelijk initiatief als stageplek te registreren! Dien een digitale aanvraag in bij de afdeling Jeugd via www.mijnkadervorming.be.

Een kwalitatief stagebeleid

Belang van kwalitatieve stagebegeleiding

Informeer lokale stageplekken

De nieuwe wetgeving vergroot het belang van stage en stagebegeleiding. Geef jongeren tijdens hun stage alle groeikansen en zorg dat ze zich gewaardeerd voelen.

Investeren in de begeleiding van stagiairs heeft een grote impact op het speelplezier van de kinderen, zorgt ervoor dat jongeren zich langer engageren binnen jouw lokale werking en heeft ook heel veel impact op de beeldvorming van jouw werking bij startende animatoren.

Afhankelijk van jouw rol als jeugddienst ten opzichte van de jeugdverenigingen kan je hun besturen informeren op de volgende manieren: ∫∫ Breng de lokale groep in contact met hun koepelorganisatie. Heel veel koepels ondersteunen lokale groepen in dit veranderproces, organiseren vormingen, adviezen of infomomenten.

14

k adervorming

∫∫ Voorzie budget voor jeugdgroepen om vormingen en advies te boeken bij koepelverenigingen. ∫∫ Stuur de jeugdgroepen een mail met nuttige sites en faqs (www.sociaalcultureel.be/jeugd , www.speelplein.net , www.deambrassade.be … ) ∫∫ Lees alle info zelf, filter ze en vat ze samen zodat jeugdverenigingen hapklare info krijgen. ∫∫ Organiseer een infoavond over de nieuwe wetgeving en / of agendeer het op de jeugdraad.

Hoe zet je dat op en hoe werk je een visie op stagebegeleiding uit? ∫∫ Hoe maakt een stagiaire kennis met de lokale groep en welke info krijgt hij? ∫∫ Doorloop het trajectboekje van A tot Z en leer stagebegeleiders er mee werken. ∫∫ Laat hen nadenken over hoe tussentijdse evaluaties gebeuren. ∫∫ Hoe gebeurt de eindevaluatie en stopt de begeleiding na de stage? ∫∫ Geef aan iedere begeleider de infobundel ‘stagebegeleiding’: heel wat tips, voorbeeldvragen, werkvormen ... Download via www.speelplein.net ∫∫ Wordt er gewerkt met vaste stagebegeleiders of wisselende? ∫∫ Hoe gebeurt de opvolging tussen de evaluatiemomenten? ∫∫ Wordt de stagebegeleider ook aangezet om over zichzelf te reflecteren?

Erkende stagebegeleiders

Om als stageplek erkend te worden, moet je vanaf 1 oktober over erkende stagebegeleiders beschikken. Hoe ondersteun je stagebegeleiders? ∫∫ Plan vormingen voor stagebegeleiders, denk doorheen het werkjaar na over hoe je als lokale werking kwalitatieve stagebegeleiding kan organiseren. ∫∫ Nodig alle stagebegeleiders uit en leer hen de trajectboekjes kennen. ∫∫ Stimuleer animatoren om een hoofdanimatortraject te volgen sessie stagebegeleiding zit hier sowieso in.

Stagiairs ondersteunen

Je mag als jeugddienstmedewerker met pedagogische bevoegdheid stages begeleiden. Zie je de mensen niet aan het werk, probeer dan één van de volgende mogelijkheden uit: ∫∫ Wees een coach en kom één keer per dag langs op de werking (aan het einde van de dag) om de stagiairs te laten ventileren over hun stage. Wees een aanspreekpunt. ∫∫ Ondersteun hoofdanimatoren en stagebegeleiders in het ondersteunen van de stagiairs. Minder tijdsintensief met toch een grote impact op de kwaliteit van de stagebegeleiding. ∫∫ Verzamel werkvormen waarmee stagebegeleiders aan de slag kunnen tijdens hun ondersteuning van de stagiairs.

Evaluatiemomenten

Nieuw zijn de evaluatiemomenten. We zijn ons bewust van de drempel die ze kunnen vormen, maar zijn overtuigd van de meerwaarde. In het verleden haakten stagiairs af na een slechte stage-ervaring of ze zagen geen groeimogelijkheden meer binnen de werking. Door jongeren te stimuleren k adervorming

15

aan de evaluatiemomenten deel te nemen, vergroot je de kans op kwaliteit en vooral, betrokken vrijwilligers.

Hoe stimuleer je lokale werkingen om deel te nemen aan de evaluatiemomenten? ∫∫ Stimuleer jongeren om in groep deel te nemen. ∫∫ Nodig erkende jeugdwerkorganisaties uit om een evaluatiemoment in jouw gemeente te organiseren. Deze momenten zijn dan niet uniek voor jouw werking(en), maar kosten je ook niets. ∫∫ Neem deel aan één van de VDS-trefmomenten en laat je vrijwilligers daar deelnemen aan een evaluatiemoment. ∫∫ Boek een evaluatiemoment ter plaatse specifiek voor jouw ploeg (of leg een bus in). ∫∫ Pas je subsidiereglement aan en neem dit er ook in op. Bijvoorbeeld: je krijgt je inschrijvingsgeld terug van zodra je ook het evaluatiemoment achter de rug hebt. Of verhoog het bedrag dat ze kunnen terugkrijgen wanneer ze deelnamen aan een evaluatiemoment.

∆

MEER INFO www.sociaalcultureel.be/jeugd/ kadervorming.aspx www.speelplein.net

JEUGDBELEIDSPARTICIPATIE VVJ komt dit jaar met een nieuw participatieproject en… met robots op de proppen. Zijn jeugdraden bereid zich te transformeren tot volwaardige robots? Hoeveel moed hebben ze? Kunnen ze volhouden?

Hoe ver willen ze gaan? Bij TRANSFORMERZ ga je uitdagingen aan.

Transformerz

len

materia e v e i t a re

Boeken

C

Tekst: Hannes Jossart

ops

Tranzsformerz?

Hoe Transformeren?

TRANSFORMERZ zijn jeugdraden die het concept van een jeugdraad durven overboord gooien, beginnen van een wit blad en opnieuw gaan nadenken over een ultieme vorm van jeugdparticipatie in hun stad of gemeente.

Een Transformer volgt een begeleidingsproces onder begeleiding van een VVJmedewerker. In totaal zijn er minstens tien sessies. Tijdens deze sessies werken we onder meer aan: ∫∫ een kwalitatieve vorm van participatie ∫∫ een sterke band met het gemeentebestuur ∫∫ de impact op het jeugdbeleid ∫∫ …

Dit lijstje kan aangevuld worden op basis van de vragen van de jongeren die meestappen in het traject.

Een Transformer zoekt een antwoord op twee vragen: 1. Wat hebben de kinderen en jongeren in onze stad of gemeente nodig om hun noden en behoeften kenbaar te maken?

2. Wat hebben de kinderen en jongeren in onze stad of gemeente nodig om mee te bouwen aan het jeugdbeleid?

De innovatieve blik van Transformerz Dat jeugdraden vruchten afwerpen, weten we. Jeugdraden bestaan immers al 50 jaar. Al vijf decennia vertegenwoordigen jeugdraden de stem van kinderen en jongeren en bouwen zij mee aan het jeugdbeleid in hun stad of gemeente. Wie durft daar nog aan te twijfelen?

Toch moeten we, net zoals bedrijven of organisaties, de jeugdraad constant blijven verbeteren en ontwikkelen.

De structuur, de werking en de instrumenten van een jeugdraad zoals adviezen en acties zijn al heel lang dezelfde.

TRANSFORMERZ test uit of er nog participatiemodellen bestaan die effectiever zijn en beter aansluiten bij de vragen, noden en behoeften van kinderen en jongeren.

Worksh

www.debanier.be

Vraag je eigen catalogus aan via debanier@debanier.be Aalst, Molenstraat 65, 053-70 13 80 | Antwerpen, Kipdorp 30, 03-202 24 71 | Brugge, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 Brussel, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 | Gent, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 | Hasselt, Vaartstraat 14, 011-23 14 89 Leuven, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 | Mechelen, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 | Roeselare, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 | Sint-Niklaas, Stationsstraat 77, 03-766 07 66 | Turnhout, Sint-Antoniusstraat 37, 014-42 15 13 | Commerciële dienst en magazijn: Langstraat 24, Borgerhout, 03-270 04 44

∫∫ De leden van de jeugdraad starten dit begeleidingsproces mee op. Van bij de start of in de loop van het proces kunnen er andere jongeren meestappen. ∫∫ Bij afloop van het traject ligt er een oplossing op tafel waarmee de kinderen en jongeren van de gemeente aan de slag kunnen. Waar TRANSFORMERZ precies zal landen is moeilijk in te schatten maar landen zullen we…

Stel je kandidaat!

Inschrijven doe je door te surfen naar www.transformerz.be en het inschrijfformulier in te vullen.

Inschrijven kan tot 16 oktober 2015.

Op basis van het inschrijvingsformulier kiest VVJ drie jeugdraden uit. Zij starten met een begeleiding op maat en aan een zeer voordelig tarief.

Het begeleidingstraject start in november 2015.

∆

16

W W W.T R A N S F O R M E R Z . B E S C H R I J F J E N U I N E N … … breek met regels en tradities … … creëer en innoveer … … start all over … and rise as a new Transformer!

MEER INFO Bij VVJ Hannes, 02 210 61 93, hjossart@vvj.be of VVJ Ellen, 03 821 06 01, edegrauwe@vvj.be

j e u g d b e l ei d s p a r t i c i p at ie

speeltoestellen • sporttoestellen • parkinrichting l Antwerpen l 03 482 4067 l www.speelprojecten.be

PRAKTIJKVOORBEELD

PRAKTIJKVOORBEELD

“De jeugddienst is de schakel tussen ons en de gemeente” Tekst: Nick Beerens, Formaat

Jeugdhuisondersteuning G E M E E N T E ∫ Merchtem THEMA ∫

I N W O N E R S ∫ 16.066

Nick Beerens, Formaat

JEUGDHUIS TRONK ∫ JOOS T FAES

J E U G D H U I S H A U S K A ∫ K W I N T E N VA N H A U W E R M E I R E N

J E U G D C O N S U L E N T ∫ T O M VA S T E N AV O N D T

JEUGDHUIS IFIGINEIA (IFI) ∫ T O M VA N D E N B O S S C H E & S I M O N R O S S E L

Op zaterdag 14 november organiseert jeugdhuisfederatie Formaat de Dag van de Jeugdhuizen.

Op deze feestdag laten jeugdhuizen zich van hun beste kant zien. Voor veel jeugdhuizen een ideaal moment om samen met de jeugddienst het jeugdhuis in de kijker te zetten in de gemeente.

Merchtemse jeugdhuizen Hauska, Ifigineia en Tronk en jeugdconsulent Tom vertellen over samenwerken, ondersteuning en hun liefde voor het jeugdhuis.

Hoe verloopt de samenwerking met de jeugddienst?

raken aan hun eigenheid. Maar we maken met plezier reclame voor hun evenementen. Als er klachten of problemen zijn, proberen we dat als jeugddienst te vertalen naar het bestuur. Zo komt niet elke klacht bij de burgemeester terecht. De jeugddienst vormt zo een brugfunctie.”

J O O S T ( T R O N K ) “Dat contact groeit met de jaren. Tom zit al zes

T O M ( I F I ) “Tussen Ifigineia en de jeugddienst verloopt de samen-

werking heel goed. Onlangs hadden we problemen met enkele buren. De jeugddienst startte meteen een bemiddeling op. De meeste communicatie verloopt via onze beroepskracht, Jurgen. Jurgen werkt elke dinsdagvoormiddag vanuit de jeugddienst. Zo blijven we goed op de hoogte.”

met de jeugddienst. Ik contacteer Tom om raad te vragen, of voor technische zaken. Tijdens de opstart van ons jeugdhuis verstuurde de gemeente zelfs e-mails en persberichten naar verschillende nieuwsinstanties. Dankzij hen konden we reclame maken bij de jongeren in andere deelgemeenten en heel Vlaanderen.”

J O O S T ( T R O N K ) “Je kan Tom altijd bellen, zelfs ’s avonds. Dat

Hoe is de verhouding jeugdhuis — jeugddienst — jeugdraad?

komt heel goed uit, zeker als vrijwilligersjeugdhuis. Het hele bestuur van het jeugdhuis werkt of studeert, dus overdag hebben we weinig tijd om te bellen.”

T O M ( I F I ) “Qua overleg is het zeker en vast in orde. Je kan altijd

Op welke manieren helpt de jeugddienst de jongeren van Ifigineia, Tronk en Hauska om hun jeugdhuis op de kaart te zetten in de gemeente?

T O M ( J E U G D C O N S U L E N T ) “Elk jeugdhuis is bij de jeugdraad

T O M ( J E U G D C O N S U L E N T ) “Dat is niet zo’n gemakkelijke vraag,

omdat we de jeugdhuizen vrij willen laten. We willen vooral niet

18

Waaruit blijkt de passie van de jeugdhuizen?

J O O S T ( T R O N K ) “De jeugddienst is een schakel tussen ons en

de gemeente. We kunnen vragen of bepaalde dingen kunnen, of een voorstel aanvaard zal worden …. Daarvoor moet er een vertrouwensband zijn. Dat is hier zeker het geval. Verder brengt de jeugddienst veel verduidelijking. Zo zijn er vaak jongeren die niet begrijpen waarom bepaalde beslissingen genomen worden. Voor hen is het belangrijk dat er via de jeugdraad en de jeugddienst op een duidelijke manier gecommuniceerd wordt, in jeugdhuistaal.”

K W I N T E N ( H A U S K A ) “Hauska staat rechtstreeks in contact

p r a k t i j k v o o r b ee l d

jaar op de jeugddienst en op den duur ken je elkaar beter. Dan weet je dat je bij hem terecht kan. Je raakt op elkaar ingespeeld. Ook de jeugdraad helpt daarbij.”

bellen en om de maand is er een jeugdraad waar je ook kan terugkoppelen.”

aangesloten. Hauska wilden we eerst laten opstarten en alles in orde laten brengen. Vanaf september nodigen we ook hen uit op de jeugdraad. We moeten hen daar tijdens hun eerste jaar niet meteen mee lastigvallen.”

T O M ( J E U G D D I E N S T ) “Voor ik Tronk de eerste keer bezocht, ver-

telde mijn collega me al dat je er na een paar minuten iedereen kent. Ik was eerst wat sceptisch, maar effectief, ik kende iedereen na tien minuten.

En bijvoorbeeld Kwinten, zoals hij bezig was met de opstart van Hauska, die gedrevenheid werkt inspirerend. Het zijn allemaal jonge mensen die gepassioneerd voor hun jeugdhuis gaan en daar veel tijd en moeite in steken. Ik vind het daarom niet erg om bereikbaar te zijn, want ik weet dat die jonge gasten daar, vrijwillig, zoveel tijd insteken.

Ifigineia staat elk jaar met een drankstandje op de ‘speel op straat dag’. Voor hen is dat veel werk, zonder enige winst. Dat is geven en nemen. Wij helpen hen uit de nood en op die manier doen zij iets terug. Dat is heel fijn!”

Welke gouden tip hebben jullie voor andere jeugddiensten/ andere jeugdhuizen?

T O M ( J E U G D C O N S U L E N T ) “Ga iets drinken in de jeugdhuizen en

leer de vrijwilligers kennen. We zijn nu zelfs begonnen met ‘het

p r a k t i j k v o o r b ee l d

19

PRAKTIJKVOORBEELD

Een subsidieregeling op maat In Merchtem werken twee van de drie jeugdhuizen met een basissubsidie in combinatie met een extra subsidie gekoppeld aan een afsprakennota. De twee jeugdhuizen zijn qua grootte en stijl enorm verschillend. Daarom werd in een traject afgelegd met de jeugddienst, VVJ, Formaat en de betrokken vrijwilligers besloten om een aantal criteria voor de basissubsidie voor elk jeugdhuis afzonderlijk te bepalen. Beide jeugdhuizen moeten een aantal basiscriteria behalen die voor elk jeugdhuis hetzelfde zijn, aangevuld met een aantal jeugdhuisspecifieke criteria en indicatoren. Zo’n subsidieregeling is op maat van de jeugdhuizen en biedt meer kansen om eigen accenten te leggen.

Om de jeugdhuizen nog een extra stimulans te geven besloot het gemeentebestuur om een bijkomende subsidie van 500 euro te voorzien in ruil voor de opmaak van zo’n afsprakennota. Uiteindelijk bleek de combinatie basissubsidie en extra subsidie met afsprakennota een zeer goede keuze te zijn, tot tevredenheid van alle partijen.

JEUGDCONSUL EN T T OM: “ik heb regelmatig en goed

contact met de jeugdhuizen en ik weet dat ze aan hun criteria voldoen, vandaar dat we geen papieren neerslag

vat van de jeugdraad’. Op de dag van de jeugdraad delen we bonnetjes uit waarmee iedereen iets kan drinken. We doen dit bewust elk jaar in een ander jeugdhuis, zodat iedereen (ook ikzelf) overal eens langs gaat. Dat is fijn, want zo leren ook de jongeren elkaar beter kennen en jij hen. Als jeugdconsulent moet je de vrijwilligers leren kennen. Informeel contact help echt.”

T O M ( I F I ) “Het is zoals Tom zegt. Als je elkaar beter kent, verloopt

zijn ongeveer met honderd man. Dat is het perfecte moment om elkaar te leren kennen.

In het begin van de avond sta je bij je eigen groepje. Maar tegen het einde staat iedereen bij elkaar. Er ontstaat daardoor een band tussen de jeugdhuizen. Tronk komt naar ons ledenfeest, wij gaan naar dat van hen. Ifi was aanwezig op de opening van Hauska en Kwinten komt regelmatig bij ons. Het is tof dat we elk ons eigen karakter hebben, maar toch een groep zijn.”

de samenwerking sowieso vlotter. Het is dus ook aan jeugdhuizen om hun jeugdconsulent te leren kennen.”

J O O S T ( T R O N K ) Een persoonlijke realisatie van Tronk is onze ver-

J O O S T ( T R O N K ) “ Het is stom om met problemen bezig te zijn,

terwijl je er niets van af weet. Waarom zoeken naar antwoorden als er een jeugddienst is die zo veel expertise heeft? Niet twijfelen om hen te contacteren dus.”

K W I N T E N ( H A U S K A ) “Ik vond de jeugddienst heel bereikbaar

toen ik begon. Ze zijn heel open en werkten hard mee aan de opstart. Dat voelt goed als je net begint. Wees dus niet bang om hun hulp te vragen, want zij zijn er om jou te helpen.”

Wat wil je graag nog kwijt? Een leuke anekdote of een gezamenlijke realisatie …

T O M & S I M O N ( I F I ) “We denken meteen aan de jaarlijkse bar-

becue van de jeugdraad. Alle jeugdverenigingen zijn daar, dus we

20

meer vragen. Het jaarlijks gesprek in oktober-november gaat dan ook steeds over hun ‘inspanningsindicator’, hetgene waar ze het komende jaar extra op gaan inzetten en uiteraard ook over de inspanningsindicator van het afgelopen jaar. We kijken hierbij naar de inzet en niet naar het resultaat. Als een jeugdhuis bijvoorbeeld extra leden wil aantrekken en daarvoor een aantal goed uitgedachte wervingsacties lanceert die geen succes hebben, verdienen ze wél de toelage die bij de indicator hoort. Op die manier willen we inspelen op de veranderende situaties bij jeugdhuizen. Als een jeugdhuis plots van bestuursploeg verandert kan hun indicator ook zijn ‘een goede organisatie neerzetten met het bestuur’. De extra subsidie met afsprakennota is een goede manier om de jeugdhuismedewerkers te stimuleren om de kwaliteit van hun werking te optimaliseren.

Het net opgestarte derde jeugdhuis Hauska huurt momenteel een gebouw van de gemeente voor een symbolische euro & nutsvoorzieningsonkosten. Daarnaast proberen we hen vanuit de jeugddienst te ondersteunen waar nodig. Na het eerste jaar wordt de situatie bekeken en bekijkt het college of het contract verlengd wordt.”

∆

HET AANBOD KWALITATIEF MATERIAAL VOOR ALLE VEELEISENDE SPEELINITIATIEVEN

bouwing. Met al die paperassen en de financiële toestand zaten we soms met de handen in het haar. Gelukkig hebben we veel hulp gehad van de gemeente. Zo gebruikten we op aanraden van Tom brandveilig materiaal, waardoor we extra subsidies kregen.”

K W I N T E N ( H A U S K A ) “Elke maand organiseren we een Hauskaffee.

Tijdens een van de eerste edities merkten we dat we te weinig tafels hadden. Op het laatste moment stuurden we nog snel een mailtje naar de jeugddienst. Even later stonden de tafels voor het jeugdhuis klaar. Het is fijn om te weten dat we zo veel ondersteuning krijgen.”

T O M ( J E U G D C O N S U L E N T ) “Ik vind het vooral geweldig dat ik mijn

werk na zes jaar op de jeugddienst nog altijd plezant vindt. Dat ik af en toe een biertje kan drinken in een van de jeugdhuizen. Ik ben ook trots op de jeugdhuizen en op wat zij realiseren. Eigenlijk ben ik trots op alle verenigingen in Merchtem.”

WEBSHOP PERMANENT GEOPEND BESTEL NU HET HELE JAAR DOOR WWW.MATERIAALMAGAZIJN.BE

p r a k t i j k v o o r b ee l d MateriaalMagazijn bvba is een initiatief van de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk vzw Lange Ridderstraat 22, 2800 Mechelen - info@materiaalmagazijn.be

INTERNATIONAAL

INTERNATIONAAL

Een Berlaarse kijk op sociaal ondernemen in Barcelona Van 10 tot en met 12 juni organiseerde de afdeling Jeugd een internationale zending naar Barcelona met subsidies van Youth in Action.

Bedoeling? Drie dagen ondergedompeld worden in het ‘sociaal ondernemende milieu’ in Barcelona.

Een kort relaas van deze driedaagse door een Berlaarse bril.

Tekst: Evelien Van Doorsselaere, vrijetijdsconsulent Berlare

In Spanje geldt leerplicht tot 16 jaar.

Tussen 16 en 19 jaar is maar liefst 70 % van de jongeren werkloos, tussen 20 en 25 jaar is dit 40 %. Via sociaal ondernemerschap wil het agentschap jeugd van de Catalaanse overheid iets doen aan de torenhoge jeugdwerkloosheidcijfers. Het onderwijs werkt met programma’s die ondernemingszin bij kinderen en jongeren stimuleren.

Het agentschap jeugd zet in op het opstarten van een eigen zaak. Een beetje vergelijkbaar met de stimulans die onze overheid biedt aan verschillende jeugdhuizen in Vlaanderen: subsidies om een jaarwerking op te zetten rond artistieke expressie of ondernemerschap met jongeren.

Co-working Barcelona is de stad met de meeste co-working spaces per inwoner wereldwijd (5000).

De co-working spaces brengen mensen samen om krachten te bundelen. Organisaties die een bijdrage leveren aan een betere wereld

hebben een streepje voor. Coworking-ruimtes zijn nog niet meteen aan Berlare besteed.

Deze ‘opereren’ ook beter in een stedelijke context en zijn moeilijker te vertalen naar de context van een kleinere gemeente.

Publiek-private samenwerkingen Het verhaal van de jeugddienst uit Sante Feliu, een gemeente aan de rand van Barcelona leunde het dichtst aan bij ‘onze werkelijkheid’. Ondernemende jongeren kunnen terecht bij de gemeente in verschillende fases van hun ondernemerschap.

In het algemeen is er in Spanje en Catalonië meer en meer publiek-private samenwerking: samenwerkingen tussen gemeenten en onderwijs, universiteiten, banken en andere private spelers. Zo ontwikkelde een school in het kader van een erfgoedproject een ‘augmented reality-app’: via QR-codes aan gebouwen, parken, pleinen,… vind je info over de plaats waar je je bevindt.

22

i n t e r n at i o n a a l

Ook Berlare heeft een app waarmee het bestuur snel en duidelijk communiceert naar burgers, maar ook bedrijven, handelaars, organisaties kunnen gebruik maken van de app. Jeugdverenigingen krijgen de kans om de app gratis te gebruiken. Om bijvoorbeeld een agenda te delen met de ouders van hun leden, activiteiten in de kijker te zetten, promo te voeren voor hun vereniging …

De rol van de gemeente is de aankoop van de app en verdere uitbouw van het netwerk van partners (organisaties, bedrijven, enz. in de gemeente Berlare).

Sociaal ondernemerschap?

In Berlare geloven we in de kracht van sociaal ondernemerschap bij jongeren.

Bij de opstart van ons nieuw jeugdhuis De Kazerne komen verschillende talenten bovendrijven bij jongeren. Jongeren hebben een oud pand ter beschikking gekregen en een investeringsbudget. Ze mochten zelf

aan de slag om een nieuw jeugdhuis op te richten. Het mooie is dat elke vrijwilliger op zijn manier bijdraagt aan het jeugdhuis: er zit een graffitikunstenares in het team, iemand die zich enorm interesseert in geluid en belichting, iemand die de gezelligheid op zich nam, iemand die wel houdt van een experiment met houten paletten enz.

Met de nodige ondernemingszin zijn zij aan de slag gegaan. En ondertussen begint het er ook écht uit te zien als een jeugdhuis!

Belangrijk is dat wij jongeren vanuit de dienst vrije tijd blijven ondersteunen, kansen geven en ook voldoende bedanken!

Op dit moment ondersteunen we jeugdverenigingen vooral financieel en materieel (werkings - en projetsubsidies). Er bestaat nog geen concreet ondernemingsprogramma. Wel zijn we via de jeugdraad en Aulam (interlokale vereniging) op zoek naar interessante vormingen rond ondernemerschap bij jongeren. En zo proberen we ook in Berlare een weg af te leggen naar het stimuleren van ondernemerschap bij jongeren.

∆

FAB L ABS

GO STRANGE INFOBEURS

Ook Fab Labs zijn booming business in Barcelona. ‘Fab lab’ is de afkorting van ‘fabrication laboratory, een experimenteerruimte waar je aan de slag kan met 3D-printers, lasers, computers. Je maakt er kennis met de technologie in een ongedwongen sfeer op café. Stiekem hopen de ontwikkelaars dat deelnemers deze technologie mee gaan verspreiden in hun leefwereld. Via de Fab Labs lopen er verschillende trajecten met scholen of werkloze jongeren. In Vlaanderen is de VDS mee met deze trend: op het gemeentelijk speelplein van Berlare konden de tieners vorig jaar proeven van nieuwe technologieën door een week lang gebruik maken van een 3Dprinter en lasersnijder van VDS.

Net als Evelien inspiratie opdoen in het buitenland? Een uitwisseling organiseren met jouw jeugddienst?

De jongeren van jouw gemeente overtuigen om op internationaal avontuur te gaan?

Plaats van afspraak is de Parkloods, Park Spoor Noord Antwerpen.

Toegang tot de beurs is gratis.

MEER WETEN? Contacteer Evelien Van Doorsselaere, vrijetijdsconsulent Berlare, jeugd@ berlare.be, 052 43 25 40 i n t e r n at i o n a a l

Kom op zaterdag 10 oktober tussen 10u en 17u naar de Go Strange infobeurs van JINT vzw. Neem plaats in de JINT-living en krijg er alles te horen over de internationale mogelijkheden voor jou, je jeugddienst en de jongeren van jouw gemeente. Om 11.30u vertelt het Youth in Action-team je in een infosessie welke subsidies Europa zoal in de aanbieding heeft om jouw internationale project waar te maken.

23

Meer info op www.gostrange2015.be.

DRIEHOEKSVERHOUDING

“Ambitie is maar waar te maken als je op vele mensen kan terugvallen en dat is in Dilsen-Stokkem onze grote troef!”

Tekst: Leen Bartholomeus

Beeld: jeugddienst Dilsen-Stokkem

Op welke verwezenlijking in het jeugdbeleid ben je trots?

In de rubriek ‘driekhoeksverhouding’ stellen we drie vragen aan de drie hoekstenen van het lokale jeugdbeleid: de jeugdambtenaar, de schepen van jeugd en de jeugdraad. Voor deze editie trokken we naar Dilsen-Stokkem!

DILSEN-STOKKEM S C H E P E N VA N J E U G D

Wat is je ambitie voor het jeugdbeleid in je gemeente?

K AT L E E N : De jeugdverenigingen en jongeren in onze stad barsten van

het jeugdig talent. Ik wil jongeren inspireren om met hun ideeën iets te doen en zorgen dat ze weten dat er veel mogelijk is.

De jeugdraad investeert enorm in contacten met het jeugdwerk door persoonlijk op bezoek te gaan of buiten de vergaderingen nog samenkomsten te organiseren. Via dit sterke netwerk van jeugdraad en jeugdwerk kunnen we samen met onze afdeling Vrije Tijd nog meer evenementen en activiteiten voor jongeren organiseren of faciliteren.

C O Ö R D I N AT O R A F D E L I N G W E L Z I J N , V R I J E T I J D , C U LT U U R ( E N O O K JEUGDCONSULENT)

S O F I E : De werking van onze jeugdverenigingen ondersteunen we financieel en logistiek zo goed mogelijk. Jongeren zetten zich vrijwillig in en dat engagement en enthousiasme moeten we absoluut waarderen. Ook binnen onze speelpleinwerking en DOE-pas kunnen we rekenen op een fantastische groep vrijwilligers. Ambitie is maar waar te maken als je op vele mensen kan terugvallen en dat is in Dilsen-Stokkem onze grote troef!

Katleen Jacobs

I N G E : Mijn ambitie voor het jeugdbeleid van Dilsen-Stokkem is het

Sofie Vandeweerd

aanbieden van een zo ruim mogelijke vrijetijdsbesteding voor alle jongeren en hen hierin zoveel mogelijk betrekken zodat ze inspraak hebben in het jeugdbeleid. Daarnaast wil ik ook dat de jongeren weten wie hun aanspreekpunt is (jeugdraad, jeugddienst, Schepen van Jeugd) zodat ze weten waar ze terecht kunnen met vragen.

VOORZIT TER JEUGDRA AD

Inge Leenders 24

D r ie h o e k s v e r h o u d i n g

K AT L E E N : Iedere zomer organiseert onze afdeling een cursus “hulpanimator” voor geïnteresseerde 16 –en 17-jarigen die leiding willen worden bij onze DOE-pas of speelpleinwerking. De meest ervaren hoofdanimatoren uit onze ploeg begeleiden deze cursus en collega Naomi leidt alles in goede banen. Door het succes van deze cursus én een sterk uitgebouwde jaarwerking bestaat ons begeleidersteam ondertussen uit meer dan 60 personen! Dankzij hen kunnen we de stedelijke werkingen draaiende houden. Hun inzet en enthousiasme maken me iedere dag heel trots!

S O F I E : De realisatie van het nieuwe jeugdhuis ‘De Barak’ en de chirolokalen in het centrum van Dilsen bewijst dat veel mogelijk is zolang je maar genoeg tijd en energie steekt in een goede samenwerking. Het nieuwbouwproject is een verhaal van verschillende partners en liep niet altijd van een leien dakje. Dat maakt ons des te trotser op het mooie eindresultaat.

I N G E : Ook heel wat jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties nemen deel aan onze vrijetijdsactiviteiten, daar ben ik trots op.

Onze speelpleinwerking en DOE-pas activiteiten trekken veel volk, missie om een waaier diverse activiteiten aan te bieden geslaagd!

De jeugdbewegingen en jeugdhuizen zijn er voor jongeren in velerlei opzichten en wij ondersteunen hen daar zo goed mogelijk in.

Wat was een flopmoment? Maar wel iets waar je iets uit leerde?

K AT L E E N : Een jaar geleden kreeg ik de kans om de taak van coördinator van de afdeling Vrije Tijd op te nemen. Door de moeilijke financiële tijden werd de functie van jeugdconsulent niet opnieuw

ingevuld en ik heb het gevoel dat we op minder noden kunnen inspelen en niet meer dezelfde ‘zorg’ kunnen besteden aan de jeugd.

De positieve kant van het verhaal? ’Mijn’ jeugdtaken werden verdeeld onder enkele andere collega’s van de afdeling, waardoor nu meer mensen met het jeugdbeleid bezig én betrokken zijn! Ze doen dit met evenveel gedrevenheid en dat levert andere inzichten op!

S O F I E : Na 9 jaar ervaring weet ik dat je je ambities soms moet bijstellen aan de realiteit. Als schepen van jeugd wil je tal van projecten realiseren voor kinderen en jongeren, maar de middelen zijn beperkt. We hebben geleerd creatief te zijn en samen met de jeugddienst en de jeugdraad oplossingen te zoeken via subsidies of samenwerkingsprojecten. En net dat dynamische maakt het beleid ook boeiend!

I N G E : We nodigden alle jongeren tussen 16 en 30 jaar via een persoonlijk uitnodiging uit voor een inspraakmoment ‘Jeugd rond(e) Tafel’ dat we samen met het Schepencollege organiseerden.

Wegens te weinig respons moesten we het event annuleren.

Wij hebben eruit geleerd dat we de jongeren zelf moeten gaan opzoeken op hun eigen diverse ontmoetingsplaatsen.

∆

MEER INFO Katleen Jacobs, Coördinator afdeling welzijn — vrije tijd — cultuur (WVC) Katleen.Jacobs@dilsen-stokkem.be, 089 79 08 82

www.dilsen-stokkem.be www.jedist.be — website jeugdraad Dilsen-Stokkem!

D r ie h o e k s v e r h o u d i n g

25

VOOR U BEKEKEN

D R A A I B O E K TA A L STIMULERING IN DE VRIJE TIJD

E R O P U I T, T O O L K I T VA N U I T P A S — D I A L O O G ROND DREMPELS

GROEPSWERK MET JONGEREN IN DE WIJK Te bestellen via www.epo.be Ondanks een lange traditie in het werken met groepen jongeren is de systematische methodiekontwikkeling ervan tot nu toe beperkt gebleven. Het vertalen van de theorie over groepswerk en over groepsdynamica naar praktische handelingskennis voor het begeleiden van groepen jongeren in de leeftijd van 10 tot en met 23 jaar, blijkt lastiger dan gedacht. Dit boek bundelt wat de afgelopen decennia is geschreven over de betekenis en uitvoering van groepswerk met jongeren in het domein van de vrije tijd.

Deze literatuurstudie is een uitgave van Youth Spot, een lectoraat van de Hogeschool van Amsterdam dat wil bijdragen aan de professionalisering van het grootstedelijke jongerenwerk.

Ontdek de Toolkit Er op UiT via uitnetwerk.be/gereedschap/ er-op-uit De financiële drempel is slechts een van de vele drempels die mensen (in armoede) ervaren wanneer ze participeren aan het vrijetijdsaanbod.

Samen met het Netwerk Tegen Armoede bracht UiTPAS 23 drempels in beeld met een aantal visuele tools waarmee je aan de slag kan. Bedoeling is dat mensen in armoede, organisatoren, beleidsmakers en andere individuen in dialoog gaan rond deze drempels. Elk van hen wordt uitgedaagd om actie te ondernemen op hun terrein en zo drempels naar het vrijetijdsaanbod naar beneden te halen.

∆

∆

START TO BUURTSPORT

I N F O G R A P H I C ‘ S TA R T TO BUURTSPORT ’

ongebondenheid

sport als middel

BUURTSPORT IN HET KORT

wijk

VANUIT EEN BREED SPORTBEGRIP sport en bewegen sportpromotie

aanbod toeleiding ondersteuning

nabijheid

licht georganiseerd

drempels verlagen

vindplaatsgericht

netwerksamenwerking

lokaal beleid

METHODIEK BUURTGERICHTE INITIATIEVEN Te downloaden via www.isbvzw.be Een overzichtelijke houvast om (opnieuw) aan de slag te gaan met buurtsport. Met de ‘Start to 61% 66% Buurtsport-infographic’ reikt het Expertisecentrum Buurtsport jou 55% 76% 54% een handig en concreet werkinstrument aan. Gebruik de infographic als een overzichtelijke houvast om (opnieuw) aan de slag te gaan met buurtsport. Deze fiche gaat veel verder dan inspiratie bieden, en geeft je een concreet stappenplan. doelgroepen

WIE EN HOE?

MET WELKE DOELEN?

67 gemeenten doen al mee!

52 gemeenten maken zich klaar om mee te doen! (situatie 31/12/14)

heeft tijdens het schooljaar op woensdagnamiddag een aanbod

TOP 4 ORGANISATIEVORMEN

74%

■ via open aanbod ■ via evenementen ■ via tornooien

■ via lessenreeksen

48% 45%

35%

heeft in de zomervakantie op weekdagen overdag een aanbod

TOP 3 LOCATIES

■ ■

op sportpleintjes in de buurten/wijken op publieke pleintjes in publieke ruimte

■

in gemeentelijke sporthallen- en centra

72% 69%

61%

TOP 5 POPULAIRSTE SPORTEN

■ ■ ■

omnisport – bewegingsspelen voetbal basketbal

■ ■

dans badminton, fietsen/bmx, skate en gevechtssporten

participatie model

doelgroepen model

integrale model

Via buurtsport inwoners en niet-actieven aanzetten tot sport en bewegen.

Via buurtsport doelgroepen in het algemeen aanzetten tot sport en bewegen en in het bijzonder minder kansrijke kinderen, jongeren en volwassenen.

Via buurtsport gericht inzetten op het bereiken van niet-sportdoelstellingen binnen een integraal lokaal beleid.

zet in op dit model

zet in op dit model

zet in op dit model

∆

Download het draaiboek via www.odice.be Het Agentschap Integratie en Inburgering (ODiCe) analyseerde een reeks initiatieven in Oost-Vlaanderen die anderstalige kinderen en jongeren in hun vrije tijd in contact brengen met het Nederlands.

Op basis van die goede praktijken maakten ze een draaiboek voor lokale besturen.

∆

COLOFON HOOFDREDACTIE

Leen Bartholomeus VORMGEVING

MadebyHanna.com REDACTIE

Leen Bartholomeus Nick Beerens Kristof Bouvard Ellen De Grauwe Stijn Dujardin Christoph Elaut Dalilla Hermans Ilse Holvoet Hannes Jossart Sofie Marque Imke Pichal Kaat Schaubroeck Annelies Schepers Filip Stallaert Ann Vandenbussche Cathelijne van der Veer Evelien Van Doorsselaere Kaï Van Nieuwenhove Katrien Vanhove Jitske Verwimp FOTO’S

G E Z I N N E N I N D E S TA D .

DE GEZINS-EN KINDV R I E N D E L I J K H E I D VA N ONZE CENTRUMSTEDEN IN K A ART www.stadsmonitor.be Als aanvulling van de stadsmonitor werd een bijkomende katern opgemaakt, met een focus op gezinnen en kinderen in de centrumsteden. In deze katern worden enerzijds een aantal bijkomende indicatoren over de gezins-en kindvriendelijkheid van de centrumsteden uitgewerkt.

Daarnaast worden ook de bevindingen van het perceptieonderzoek bij kinderen en jongeren op zowel inhoudelijke als methodologisch vlak meegegeven.

∆

UNICEF H.Q., VDS, Nick Beerens, jeugddienst Dilsen-Stokkem, jeugddienst Nijlen, jeugddienst Boom, jeugddienst Roeselare, jeugddienst Ieper COVERFOTO

François De Heel V. U . K A Ï VA N N I E U W E N H O V E REDACTIE

Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen T 03 821 06 06, info@vvj.be Dropzone is het tweemaandelijks tijdschrift voor lokaal jeugdbeleid van VVJ. VVJ ijvert voor meer, beter en breder lokaal jeugdbeleid. VVJ ondersteunt en informeert jeugdambtenaren, schepenen van jeugd en jeugdraden in Vlaanderen bij het voorbereiden en uitvoeren van het lokale jeugdbeleid.

Meer info: www.vvj.be

Met steun van 26

voor u bekeken

Al wat ge zegt zijt ge zelf door Kaat Schaubroeck, Kind en Samenleving Een journaliste belt. Ze werkt aan een artikel over hoe kinderen gebukt gaan onder hobby’s, bomvolle agenda’s en stress, en ze is op zoek naar een onderzoeker die daar duiding bij kan geven. Het is dringend, zegt ze. Haar deadline nadert.

Ik hoor haar naar adem happen als ik zeg dat die onderzoeker een week vakantie heeft, en ik heb met haar te doen, maar denk tegelijk: is het niet vreemd?

Is het niet vreemd hoe gemakkelijk onze blik vernauwt als we het over kinderen hebben? We noemen hen graag kwetsbaar en vertederend. Onschuldig, guitig, onwetend, zorgeloos. We herleiden hen tot het schattigste stuk van zichzelf, en maken ons vervolgens zorgen over alles wat daar niet binnen past. En dan hebben we het over een zorgwekkend cijfer hier, een alarmerende trend daar, waarop we een adequaat antwoord willen. (Ze zitten te veel aan de computer. Ze vertonen pestgedrag. Ze hebben geen idee waar de melk vandaan komt.

Ze hebben te veel roze in hun speelgoedbakken. En te veel hobby’s in hun agenda.) En de oplossing, dat toverstafje voor ouders, is altijd weer: een handvol opvoedingstips. Als ouders anders opvoeden, dan kunnen kinderen weer hun snoezige, stressvrije zelf zijn.

Het is ongetwijfeld goed bedoeld, maar het doet geen recht aan de wijsheid van kinderen. Je kunt je immers net zo goed afvragen: als de wereld voor volwassenen waanzinnig, complex en hectisch is, waarom verbaast het ons dan zo dat kinderen daar ook mee in de knoop liggen? Waarom zien we niet dat zij, net als wij, greep proberen te krijgen op alles wat voorbij dendert? We hebben het collectief druk. Er is veel druk. Er is zoveel tijd die verdampt terwijl we wachten op perrons en in files, terwijl we worstelen met toestellen die stukgaan of nog een dingetje posten op sociale media. En daarnaast lopen we ons stuk op alles wat wij willen waarmaken als kinderen, ouders, werknemers, partners, vrienden, mensen met passies, verplichtingen en dromen. Forums als The Gentlemom leggen die worsteling bloot, maar ze is niet het privilege van mama’s, en evenmin dat van volwassenen. Ook kinderen botsen op die grenzen. Daar is niet meteen een pasklare oplossing voor, net omdat stress geen zaak van opvoeding of individuele gezinnen is, maar van de maatschappij. Hoeveel ademruimte laat zij? En welke voorzieningen (kinderopvang, openbaar vervoer, loopbaanregelingen, hulptroepen) biedt ze om die ruimte te vergroten?

Het zou daarom mooi zijn als we konden zien hoe kinderen ons vooral een spiegel voorhouden. In speelplaatstaal: al wat ge zegt, zijt ge zelf. Als we vinden dat zij het te druk hebben, dan zegt dat iets over onze manier van leven. Kinderen tonen ons die spiegel telkens opnieuw, wanneer ze treuzelen rond bedtijd, brullend aan de deurklink hangen, bellen willen blazen als de schoolbel klinkt, of wanneer ze elke – maar werkelijk elke - stoeptegel onderzoeken op weg naar de winkel. En zelfs wanneer ze in het pretpark meer enthousiasme tonen voor de eend die voorbij snatert dan voor de wachtrij van de Mega Mindy Flyer. Dan zeggen ze eigenlijk alleen maar wat wij zo vaak denken: ik heb wat meer tijd nodig.

Of: ik zou nu graag aan de agenda ontsnappen. Of nog: ik ben niet zomaar in te plannen. Dat zien, in het volle besef dat het niet zomaar op te lossen is en terwijl we toch dapper tijd toveren tussen laptops, knuffels en brooddozen door, dat is op zich al bijzonder waardevol.

∆