VVJ - Ossenmarkt 3 - 2000 Antwerpen ∫ P206352 september 2018 ∫ Jaargang 27 nr. 3 ∫ verschijnt 4x per jaar maart - juni - september - december
DROPZONE
T I JDSCHRIF T V OOR L OK A A L BEL EID V OOR K INDEREN EN JONGEREN
P L A N HE T P L A N
P6
Tiny schrijft een meerjarenplan PA R T IC IPAT IE
P12
Stemrecht vanaf 16 jaar? Stad Gent experimenteert! V E RK IE Z INGE N
P 14
Schepen van jeugd: motor van goed lokaal beleid
1
CHECKLIST JEUGDAMBTENAREN
ag e ld pe ns of it e e k Bu er zo d on een nt d it o m e ? P- m z ij n kan
Jeugdwerk is divers, of is niet
:
je a l ie pa at B e t ic ip e n r pa ment . m o 0 18 2 in
t ie ip a e n r t ic ie k Pa thod p de m e d je o. v inb s it e we
S TA R T
“Al die buitenlanders altijd!”, sakkert Vincenzo, een jongen in armoede uit Oostende. We zijn op weg naar het eerste zomerkamp. Vijf minuten na dit pleidooi houden we halt in Knesselare, waar Fraidon wat spulletjes in plastiek zakken laadt en instapt. JA N ‘17 Hij is 14 jaar, woont in een opvangcentrum en vertelt aan zijn FEB ‘17 reisgenootjes dat hij 8 maanden geleden aankwam in ons land. MA A ‘1 7 Alleen, na een reis van 40 dagen uit Afghanistan. ASlik. Stilte. Na PR ‘17 ME S T A R T en Fraidon zich samen I ‘1 in aankomst op kamp gooien Vincenzo 7 In 2018 zijn er gemeenteraadsverkiezingen! JUN ‘17 Begin nu al met plannen, werkgroepen een spel met een … wereldbal.opstarten en informatie verzamelen. r je ee over orm ad Infgdr a gen je u k ie z in r . e v MJP en
p roe n rkg ge W e k ie z inr a a d v e r u g d t? je h in e r ic g op
d raa gd je u e t ng ge m B r ec o ll e e n a a r in. ze e lk p r e k g e n s g e a r li g k k e r a Wa e w id be ? n a v
Po J VV
ls : oo set a ly n je g An ar ka e no t wa een m ge er op ? me et ten in z
: t ie kan nt r va me me mo p Z o t a c t lg r o e c o nt d o e s . r me oude en
JUL
‘17
AU G
Ik zie jeugdhuizen waar jongeren met migratieachtergrond verbinden met anderen. Of een Chirogroep waar tieners met stevige autiprofielen deel blijven van de groep, tot en met leiding. Hun ouders lezen de buso-school de les: “Misschien kan je de Chiro vragen hoe je onze zoon best begeleidt?” En ik vergeet nog nieuwsoortige zelforganisaties of jeugdwerk dat zich bevindt op kruispunten met arbeid, onderwijs, welzijn … Zij hebben ook hun waarde zónder enkel door te verwijzen naar de klassieke jeugdbewegingen. Diversiteit zit niet alleen in inclusie, maar ook in een divers aanbod, op maat.
‘17
SEP
‘17
OK T
NO
V ‘1 7
DEC
‘17
JA
beleidsmakers
Tiny schrijft een meerjarenplan P LA N HET PLA N
4 OV ER V VJ
N
26 VOOR U BEKEKEN 27 C OLOFON
g
de at ad L a g d r a if e s t je u m a n n n ee ake m op t hun kste ij me ngr la be ten. n pu
r oo e v el la m o v e r e c b ij z r e n . e ak M a a t t le jo n g b jk ? e e D g e li d ig s it b m o ls n o w e e To o c k d e Ch
en e it r it e n p r io e n ef er r G e k in d d o o n n v a g e r e t ic i jo n p o li n aa
g aa evr l: b e n To od e r e n o p n k in g e r e e jo n le u k n e e n ie r. ma
n p la a r je Wa e s t ? b je a t t le b De
JU
ME
A
A MA
FE
l: k a a e n id s Lo le e li n g b e le Tr ipw is s o v e r u it m in ga t ie . v o r t ic ip r pa
r voo ls t t le To o e b a li n e! D n je a n o a st
N
ken de plannen binnen de gemeente/stad. ben op de hoogte welke collegadiensten een participatieparcours willen uitstippelen. plan inspraak en participatiemomenten om kinderen en jongeren te bevragen. heb methodieken om aan participatie te doen. mobiliseer jeugdraad/jongeren om mee te werken. weet of er een memorandum geschreven wordt. schrijf mee aan het memorandum. heb voor mezelf mijn principes en strijdpunten op een rijtje. beschik over een duidelijke analyse van het jeugdbeleid in de gemeente. verzamel alle partijprogramma's en ploos ze uit. volg de dag van de verkiezingen op de voet. heb een stevig netwerk met collegadiensten. ben op de hoogte van de communicatieplanning van het MJP.
n ag mp C a t ic i li po
18 L‘
AU
G‘ 18
‘1 8
18 I‘
SE
P‘ 18
OK
T‘ 18
NO
‘1 8 PR
V‘ 18
DE
‘1 8
e me je l Z it t a f e n aa het n a v ? P MJ
y ar t e r p ie A lu a t e v am e n t mo
‘19
FE
‘1 8
B‘ 19
MA
#stem16plus.gent
w ie ten we r at ee La ann en w je r e k t r t in e t be rme o . in f M J P t he
Stemrecht voor jongeren vanaf 16 jaar? Stad Gent experimenteert! N
A‘ 19
e me n je Be t het sm e n n in g p la c e s? pro
CHECKLIST JEUGDRADEN
Ik denk na over participatie bij kinderen en jongeren. Ik bezorg de jeugdraad participatie- en brainstormmethodieken. Ik plan initiatieven om aan participatie te doen. Ik stimuleer de jeugdraad om een werkgroep verkiezingen op te richten. Ik licht de jeugdraad in over Debattle en de verkiezingen. Ik ondersteun de werkgroep binnen de jeugdraad om Debattle te organiseren. Ik stimuleer de jeugdraad om samen participatie te organiseren. Ik geef de jeugdraad een voortrekkersrol in de organisatie van Debattle of een ander participatiemoment.
PARTI C I PATI E
PL AN HE T PL AN
06 Tiny schrijft een meerjarenplan
De basics van procesplanning op een rijtje DE B AT T L E
10 Lok de pers naar jouw event
En natuurlijk kan dat beter! Daarom werkt onze nieuwe collega Joris mee aan het Masterplan Diversiteit in/en het Jeugdwerk. Maar wie zegt dat jeugdwerk een voorrecht is van de witte hetero middenklasse zonder handicap, staat er niet met 2 voeten in. Diversiteit is een feit. En jeugdwerk is van nature trouw aan de leefwereld van de jeugd én de evoluties in de samenleving. Het duurt misschien even, en kan een zetje gebruiken, maar jeugdwerk is divers, of is niet.
Schepen van jeugd: motor van goed lokaal beleid
n
C‘ 18
JA
18 B‘
e re ee n is t ga me O r lo o g v a n d ia e p e n u g d s c hg d , jen je un s t e d . a d ie g d r a je u
w jo u t e Is een nm g e d v r ie t a r t k in jk? S li de een p. o n u je c t tra
Ik stimuleer dialoog tussen jongeren en beleidsmakers. Ik informeer beleidsmakers over Debattle en participatiemogelijkheden. Ik stimuleer beleidsmakers om deel te nemen aan vorming en uitwisselmomenten. Ik brief wat lee bij kinderen en jongeren aan de beleidsmakers. Ik stimuleer beleidsmakers om deel te nemen aan jongereninitiatieven (Debattle). Ik spoor de nieuwe schepen van jeugd aan om mee te gaan naar de VVJ-congressen. Ik vraag beleidsmakers om feedback over het MJP.
HANTEER DIT MODEL VOOR ELK PLANNINGS– PROCES!
sin g s e rm ag Vo e d a s s ie s e tw ra se t t e x r a je c g e n t z in a n k ie ver
m du ran en m o it e it M e r io r n s t p o f g d d ie ? je u e v e n afg
CHECKLIST BELEIDSMAKERS
e
n J- se V V gres n Co
JU
ar na r f it e Su web s e d e r a ll r voo ove o in f a t t le b De
ar t ne St pag m c a a t t le b De
‘17
sin g s e rm ag Vo e d a e tw
n ee er m r rdt ndu oo W om o r a v e n d n? e me chre enar s t g e a m b a n d id e l je k m e e e St t om ! a da doen te
d raa g d n ije u m a n D e e e n r ij v e k a nt s c h r t ij - t e a f e s d e p m a 's o m gr a md en p r o v lo e ïn be
e kd tre ad Be gdra je ur b ij ! h ie
le c ia t : v in m s n P r o e nk os t a a l e b ij v e r a 's a e e g k ie o H o ll e r v c je t d e m e g e n? z in
r ja a uw uwe N iet n ie e n s : me rnem s. ic o o p v to t ho
r je see or a li v o ie F in n n in g ip a t p la a r t ice n p je m e n t mo
Ik schreef dit in 2011 als coördinator van Tumult. Ook deze C AT E G O R I E Ë N PA R C O U R S zomer ervoer ik er als chauffeur de kracht van divers jeugdwerk. Wanneer je een twaalfjarige ophaalt uit een appartement waar ze alleen instaat voor de opvang van 6 broers en zusjes omdat er geen papa is en mama op vorming café zit,infodan belangrijk besef je dat op kamp methodiek jeugdraden jeugdambtenaren gaan veel meer betekent dan gewoon amusement. Ieder kind heeft recht op vakantie. Vooral zij die in armoede opgroeien, in een voorziening wonen of met een vluchtverhaal gebukt lopen onder onzekerheid. Ook andere organisaties en gemeenten doen prachtig werk. Ze maken het je vaak niet gemakkelijk op het speelplein, die gastjes met hun rugzak. Maar ze zijn je o zo dankbaar dat je hen de tijd geeft om kind te zijn en zichzelf te ontplooien, vrij van de stigma’s en kwetsuren uit hun opvoedingssituatie.
l: k a a e n id s Lo le e li n g b e le Tr ipw is s o v e r u it m in ga t ie r v o t ic ip r pa
gs r k in : we r aad ar t gd op S t r je u g e n ja a k ie z ind a . v e ra g e n de
p p-u
We geven je interessante methodieken, belangrijke data en input mee. Alle info en methodieken vind je op vvj.be/planhetplan
lo o d ia in Al aan g ge t de e e m t ie k ? li p o t ij e n r pa
Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ik
2 0 19
w jo u t e Is een ndem g e d v r ie r t je k in ? S t a li jk je c t tr aop. nu
sin g s e rm ag Vo e d a ie e t w p ir a t I n s s ie s ses
! T N A E A R L AN JE HO ! n e r o h V e j T t n a a a v LAA L t L a ah o r e n ! n a v t a e a j L n a v t a a L n je horen! a v t a U La O J n a a s i ‘ tO U J n a a ‘ t i sn J O U S N s i O t a ‘ n a a a s ‘t is i t ‘O N S a a s i t ‘ n a a 06 ‘ t i s 12 14 S N O n a a s i S ‘t I N T O ‘ N A A S I T ‘ A S S I N O T ‘ N A A ‘ T I SN O N S A A S I ‘T , k e i t i l , o p P o t e L , k e i , t i p i l r o o g t e P e b L s e a t w e z e e p d , j i p r o g e b Let deze tas e e l w é k w e i r t e i l o p s s n a i t e k e e e l i z t é e d is poli e r wnz a k v a n
2018
20
: n t ie aka al asv r P a je o olu is le g s t e d e n ij ee en b p. e t e r lg r o e do
tor in s je B r a r h o ea t ie e o v e t ic ip a n is ie r p a t o r gt h o d p a g a ? M e je o r e n v in dit e . n s e b k we de
8 tips om van je perscommunicatie een succes te maken DE B AT T L E
11 Stand up and speak out Dit heeft Debattle nog voor jou in petto!
VE RKI E Z I N G E N
PA R T IC IPAT IE
12 Stemrecht voor jongeren vanaf 16 jaar?
Stad Gent experimenteert! VERKIEZINGEN
14 Schepen van jeugd:
motor van goed lokaal beleid
Een oproep aan de toekomstige schepenen van jeugd en de nieuwe colleges! JEUGDWERK
17 Dag van de
Jeugdbeweging
Jeugdbewegingen maken zich klaar voor hun jaarlijkse feestdag
Jurgen Sprangers directeur VVJ vzw
2
INHO UD
I NH O UD
3
DRA AGVL AK
18 Vertrouwen geven,
vertrouwen krijgen
Draagvlak creëren voor je project? Zo doe je dat! JEUGDBELEID
22 Samenwerking troef in de Huizen van het Kind Kansen, uitdagingen en valkuilen voor breed jeugdbeleid DRIEHOEKSVERHOUDING
24 Staden
Drie kernspelers van het jeugdbeleid antwoorden op 3 vragen
OVER
OVER
Nieuw groepstraject belevingsonderzoeken
KALENDER
Plannen om in het voorjaar van 2019, net als vele andere gemeenten, belevingsonderzoeken te organiseren bij kinderen en jongeren, als input en voorbereiding voor het meerjarenplan? Stap dan mee in ons groepstraject! We nemen de jeugdmonitor (met focus op 9- tot 14-jarigen) als basis, bouwen er een kwalitatief onderzoeksluik aan en werken zo richting beleidsaanbevelingen en acties. Tussen januari en juni 2019 brengen we de deelnemende steden en gemeenten zes keer samen, met focus op coaching, vorming en uitwisseling. Daarnaast zorgen we voor een analyserapport van de jeugdmonitor met benchmarking tegenover andere gemeenten. Tot slot kun je – optioneel – het kwalitatief luik door ons laten analyseren.
We hebben groot nieuws! Vanaf 2019 gaat VVJ door het leven als Bataljong. Onder die prikkelende naam verbinden we verder voorvechters van sterk beleid voor jonge inwoners. Als Vereniging Vlaamse Jeugddiensten ondersteunen we al bijna 40 jaar de jeugdambtenaren en jeugddiensten in nagenoeg alle steden en gemeenten. Sinds enige tijd richten we ons ook op jeugdraden en schepenen als belangrijke actoren voor sterk jeugdbeleid. Onze ambitie realiseren - participatief en kwalitatief lokaal beleid voor kinderen en jongeren - kan vandaag dan ook enkel op kruispunten met andere beleidsdomeinen. Sterk beleid voor jonge inwoners wordt ook steeds meer aangevuurd vanuit geclusterde diensten.
DO 20 & VR 21/09/2018 Starterstweedaagse Merelbeke
VR 21/09/2018 Centrumstedenoverleg
VR 28, ZA 29 & ZO 30/09/2018 Debattleweekend
WO 3, DO 4 & VR 5/10/2018 Intercity Youth Conference Thessaloniki
INTERESSE OF VRAGEN?
DI 23/10/2018 Themamoment Vlaams-Brabant
Steek je licht op bij Tieme Verlinde: tverlinde@vvj.be of 03 821 06 04 of lees er meer over op https://www.vvj.be/
DO 25/10/2018
groepstraject_belevingsonderzoeken
Themamoment Antwerpen
WELKOM JORIS
De naamsverandering is een antwoord op de gewijzigde lokale beleidscontext en onze bredere scope: jeugdambtenaren, jeugdraden en schepen van jeugd maken samen het jeugdbeleid. Het is ook de kroon op het werk van een gewijzigde interne werking: we willen de drie kernspelers versterken via thematische netwerken en de rijkdom van de expertise die er in steden en gemeenten aanwezig is maximaal ontsluiten en in de verf zetten. Onder de trotse vlag van Bataljong zullen we ook op Europees, federaal en Vlaams niveau de belangen verdedigen en enthousiast de troeven promoten van kind- en jeugdvriendelijk (lokaal) beleid. Want kinderen en jongeren zijn een cruciale actor. Niet alleen voor de toekomst, maar ook en vooral vandaag.
Functie: stafmedewerker regie vrijetijdsaanbod en beleidsparticipatie
KEUZE FOCUSTHEMA ROND BREED JEUGDBELEID? CHECK! Binnen de commissie ‘Breed lokaal beleid voor kinderen en jongeren’ zullen we jaarlijks werken rond een specifiek focusthema. Hiervoor legden we ons oor bij jullie te luister en uit de reacties blijkt dat we met ‘mobiliteit door de ogen van kinderen en jongeren’ de juiste snaar raken. De mate waarin zij zich autonoom kunnen verplaatsen, heeft een grote invloed op hoe hun leven eruitziet. Er vloeide al veel inkt over hoe volwassenen kijken naar kindvriendelijke mobiliteit, maar hoe kinderen en jongeren dit zélf beleven, en hoe je dat dan vertaalt naar het lokale beleid, is nog een ‘gap’ in literatuur en onderzoek. Daarom nemen we het komende jaar enkele experten-partners en geïnteresseerde ambtenaren, schepenen, leden van de jeugdraad … mee in een proces om hiermee aan de slag te gaan.
Op dinsdag 18 september trokken we onze pijlercommissies op gang tijdens ons Kick-off moment. Elke pijler (Beleidsparticipatie, Regie vrijetijdsaanbod en Breed lokaal beleid voor kinderen en jongeren) heeft haar eigen commissie, onder meer bestaande uit VVJ-leden die meedenken, experimenteren, voorzetten geven en dienst doen als ervaren klankbord. Kriebelt het om deel uit te maken van een van onze commissies? Alle info op www.vvj.be/themacommissies
W IL JI J JE GR A AG ENG AGEREN? DAT K A N!
Roots: het idyllische dorpje Meerle (bij Hoogstraten) waar ik een fantastische kindertijd beleefde. Kampen bouwen, van de skateramp totteren, onder de modder thuiskomen van de Chiro, bankzitten bij het voetbal … Na mijn studies sociaal-cultureel werk bleef ik plakken in Berchem. (Professioneel) Verleden: ✔✔ Jeugdconsulent district Antwerpen ✔✔ Coördinator jeugdhuis Govio Kalmthout ✔✔ Vrijetijdsdienst gemeente Zele ✔✔ Vanuit de Provinciale Jeugddienst Antwerpen naar het Departement Jeugd, Cultuur en Media Houdt van: Gastronomie! Zelf koken, de gastronomie van bepaalde streken ontdekken, op restaurant gaan ... Ik verdiepte me ook in de Belgische biercultuur en behaalde mijn certificaat bierkenner. Maar ook muziek, reizen en curling vervolledigen dit rijtje.
DI 06/11/2018 Themamodule Gemeentelijk beleid – dag 1
Houdt niet van: het geluid van mijn wekker, agressieve muggen, verzuurde mensen, een te ver gebakken steak, gesmolten sneeuw, vertragingen op de Belgische spoorwegen … Droomt van: verre reizen, meer groen & water in de stad, een zorgeloze toekomst met veel fun, liefde en goed eten. Wenst de jeugdambtenaren, schepenen van jeugd en jeugdraden: Een goede verstandhouding en vlotte communicatie om zo samen te werken aan een gedragen lokaal beleid. En natuurlijk ook veel plezier en geluk op het werk en daarbuiten.
OVE R VVJ
Themamodule Gemeentelijk beleid – dag 2
VR 23 & ZA 24/11/2018 Bestuurstweedaagse
DI 27/11/2018 Themamodule Gemeentelijk beleid – dag 3
DI 4/12/2018 ∫∫ Plan & Play vorming – dag 1 ∫∫ Intervisie Kindvriendelijke steden en gemeenten
DO 6/12/2018 Debattle Vlaams
DI 11/12/2018 Themamoment Oost-Vlaanderen
Wil dit ook nog graag kwijt: Een kilootje of 5 :-)
DO 13/12/2018
Coördinaten: jdekkers@vvj.be, 03 740 76 45
VR 14/12/2018
Themamoment West-Vlaanderen
Centrumstedenoverleg
DI 18/12/2018 ∫∫ Plan & Play vorming – dag 2 ∫∫ Themamoment Limburg
Ga je graag specifiek mee aan de slag rond dit thema? Ilse Holvoet: iholvoet@vvj.be of 03 740 76 42
4
DI 20/11/2018
OV ER V VJ
5
PLAN HET PLAN
PLAN HET PLAN
Tiny schrijft een meerjarenplan Beeld: Bart Kaesemans & VVJ
S TA P P E N P L A N V O O R E L K P R O J E C T, B E L E I D O F R E A L I S AT I E
Alles begint met een plan. Vanuit je missie en visie en gevoed door analyses, cijfers en discussie, bepaal je welke doelen je wil realiseren. Daarna ontwikkel je een strategie: een manier om deze doelen te bereiken. Doe wat er in het plan staat. Nadat je een strategie hebt uitgewerkt, voer je de geplande processen, projecten en acties uit. Je checkt of je resultaten overeenstemmen met wat je gepland had. Hiervoor is het nuttig om vooraf je indicatoren vast te leggen. Zo merk je dat er doorheen het proces nieuwe noden ontstaan, dat bepaalde acties niet de gewenste resultaten halen of dat de doelen niet of slechts gedeeltelijk bereikt worden. Je verzamelt hiervoor cijfers, meningen en input om het plan zo snel mogelijk bij te sturen. Je reageert actief, past aan, stuurt bij en komt zo tot een nieuw plan. Vanuit deze info en input pas je het plan licht aan of stuur je zwaar bij. Misschien kom je daardoor zelfs tot een volledig nieuw plan. Hierdoor loopt het proces logischerwijs cyclisch verder. 6
PL AN HE T PL AN
De opmaak van het gemeentelijk meerjarenplan is een proces dat heel wat tijd in beslag neemt omdat het uit zoveel verschillende fasen bestaat. Het managementteam maakt het meerjarenplan op, al dan niet bijgestaan door externe begeleiding. Dit proces vergt zowel kennis als vaardigheden. Van financiële analyse tot people management, over het opzetten van participatie tot het vertalen van strategie naar operationele acties. Een gemeente stelt hiervoor best een team samen dat over al deze vaardigheden beschikt en heeft hiervoor verschillende profielen nodig. In het beste geval is dit een co-creatief top-bottomtopverhaal. Daarom heeft het meerjarenplan een plan van aanpak nodig dat continu en vlot gecommuniceerd wordt naar en afgestemd met alle betrokkenen.
raad
missie & visie beleidsplanning
beleidsuitvoering
beleidsevaluatie
planning
evaluatie
managementteam
PLAN – DO – CHECK – ACT:
OOK HET MEERJARENPLAN HEEFT EEN PLAN ( VAN AANPAK ) NODIG! college, bureau, deputatie
De komende maanden hebben we allemaal één duidelijke focus: de voorbereiding van het meerjarenplan, dat eind 2019 afgewerkt moet zijn. Heel wat jeugdambtenaren geven dit jaar voor het eerst mee vorm aan dit plan. Daarom zetten we in deze én de volgende editie van Dropzone nog even alle basics rond ‘Plan het Plan’ in de kijker. Voor de starters zoomen we in op het verloop van dit planningsproces, de meer ervaren rotten in het vak krijgen nog eens een grondige opfrisbeurt.
De communicatieve planning zorgt ervoor dat alle betrokkenen op elk moment weten wat in welke fase van het meerjarenplan tegen wanneer verwacht wordt. Het is een duidelijk gecommuniceerd projectplan, dat er best van uitgaat dat bij elke stap een vorm van terugkoppeling (participatief) nodig is en dat die terugkoppeling tijd in beslag neemt. SUPERTIP Vraag naar de communicatieve planning van het meerjarenplan. En vraag het opnieuw!
uitvoering
beleidsinstrumenten
medewerkers
Tekst: Filip Stallaert
SUPERTIP Must Read voor wie bezig is met het MJP: https://lokaal bestuur.vlaanderen.be/sites/ default/files/public/thema/ bbc/BBC_beleid/ BB-juni-2011.pdf (p. 21 - 26)
PL A N H ET PL A N
medewerkers
7
middelen
PLAN HET PLAN
PLAN HET PLAN
WELKE FASEN MAG JE VERWACHTEN? Als jeugdambtenaar heb je heel wat expertise over en contact met diverse doelgroepen: jeugdraad, speelplein, kinderopvang ... Wees daarom goed voorbereid op het aanleveren van deze input voor het meerjarenplan. Elk planningsproces bestaat uit de volgende fasen: ✔✔ Inventariseren van informatie ✔✔ Bewerken van het geïnventariseerde ✔✔ Confronteren van mogelijke beleidskeuzes met elkaar ✔✔ Beslissen: effectief de keuze maken ✔✔ Programmeren: beslissingen omzetSUPERTIP Neem zelf het heft ten in de praktijk in handen én denk geïntegreerd!
“Vorige week m’n tekst ‘Mortsel jeugdt! Memorandum lokaal beleid voor kinderen en jongeren’ afgewerkt en doorgestuurd naar mijn collega van beleidsvoorbereiding en -rapportage. Hij coördineert het traject rond het nieuwe meerjarenplan. Discussie blijft of we als ambtenaren nu al een inspiratienota moeten afleveren om in te breken in de partijprogramma’s, of wachten we tot er een nieuwe coalitie is en proberen we dan te wegen op het bestuursakkoord? Wordt vervolgd.”
IN WELKE FASE ZITTEN WE NU?
TIPS VOOR FASE 1: INVENTARISEREN MOE T JE LEREN ✔✔ Zoek uit waar alle info zit en hou dit bij. ✔✔ Kom te weten welke info men centraal verzamelt voor de algemene omgevingsanalyse en maak hier gebruik van (bevolkingscijfers, groeiprognoses …).
Momenteel bevindt de opmaak van het meerjarenplan zich wellicht nog in de inventarisatiefase. Daarbij wordt informatie verzameld om bepaalde keuzes te maken/stofferen, als basis voor het komende beleid. Na de verkiezingen en de start van de bestuursploeg komt er zeker een versnelling naar de volgende fasen. Sommige gemeenten of steden organiseerden dit jaar al ambtenarendenkdagen, maakten een ambtelijk memorandum of zijn daar nu volop mee bezig. Sommigen vullen analyses die ze vorig jaar al maakten voor bijvoorbeeld kindvriendelijkheid aan. Anderen kijken nog wat de kat uit de boom.
BART BERGEN, JEUGDFUNCTIONARIS/ P RO JE C T C OÖRDIN AT OR MOR T SE L
SUPERTIP Lees ter voorbereiding ons memorandum voor goed lokaal beleid en de memoranda van onze partners op https://www.vvj.be/ memoranda
✔✔ Vraag andere diensten welke gegevens ze hebben over kinderen en jongeren (bv. aantal werkloze jongeren of geplande woonuitbreidingen).
✔✔ Verzamel eigen aanvullend materiaal voor een omgevingsanalyse. ✔✔ Lever niet alleen cijfers, maar ook meningen, bij voorkeur uit participatieve trajecten (bv. de meerderheid van de kinderen vindt plek x op het speelplein fantastisch omwille van redenen y en z). ✔✔ Verzamel en bezorg niet enkel materiaal voor je eigen dienst, maar denk geïntegreerd.
T I P S V O O R FA S E 2 : B E W E R K E N I S O O K W E R K E N Er bestaat een heleboel informatie. Niet alles is even relevant of is al geïnterpreteerd vanuit het oogpunt van kinderen en jongeren. Daarom heb je een visie nodig die je helpt te kiezen, te interpreteren en te bewerken. Volgende tips helpen je om zo’n bril voor jezelf op te bouwen en te verspreiden binnen je bestuur.
✔✔ Wat je ook doet: vertrek steeds vanuit het standpunt van kinderen en jongeren.
✔✔ Gebruik de kinderrechten als kapstok voor kindvriendelijk beleid https://www.vvj.be/documenten/dropzone/dropzone-maart-2018
✔✔ Formuleer jouw eigen visie op beleid voor kinderen en jongeren. ✔✔ Maak (binnen én buiten je dienst) een beleid voor kinderen en jongeren. Een gedragen, geïntegreerde visie is het einddoel.
✔✔ Gebruik deze visie om de informatie die je verzamelde en de analyses die je maakte, te interpreteren. Zet de kinderen- en jongerenbril op tijdens het maken van keuzes vanuit de informatie. ✔✔ Stel deze bril en jouw expertise ter beschikking van andere diensten. Zorg dat je weet welke collega’s van andere diensten hier sterk in zijn.
“Oef… Net de Schepenzaal verlaten na een stevige vergadering met het College. Samen met de communicatieambtenaar en de beleidscoördinator slaagden we er toch in het College te overtuigen om een participatief traject op te zetten voor de opmaak van het nieuwe MJP volgend jaar. Het wordt een stevig traject met heel wat extra werk, want we willen al onze dorpskernen bezoeken, en daarna nog een grote terugkoppeling organiseren.
SUPERTIP Succes! In de Dropzone van december zoomen we dieper in op de 3 volgende fasen: confronteren, beslissen en programmeren.
Dat worden al snel een 10-tal extra vergaderingen én heel wat voorbereidingstijd. Maar als de inwoners mee de richting van het nieuwe MJP kunnen én mogen bepalen, dan hebben we dat er graag voor over!“
M E E R I N F O R M AT I E ?
Filip Stallaert gidst je vlotjes door het proces. Je kan hem bereiken op het nummer 03 821 06 08 of via fstallaert@vvj.be
B R U N O S M E T, H O O F D C O Ö R D I N A T O R D I E N S T J E U G D E V E R G E M
8
PL AN HE T PL AN
PL A N H ET PL A N
Check ook zeker https://www.vvj.be/planhetplan
9
DEBATTLE
DEBATTLE
lok de pers naar jouw debattle Tekst: Hannes Jossart
Beeld: VVJ
dit heeft debattle nog voor jou in petto
september 2018 Dit betekent dat maar liefst de helft van de Vlaamse steden en gemeenten meedoet.
Tijdens het Debattle weekend van 28, 29 en 30 september debatteren jongeren en lokale politici met elkaar over de toekomst van hun gemeente of stad. Frisse ideeën en pittige discussies op het scherp van de snee: dat schreeuwt om aandacht. En hoe kan je beter opvallen dan door de pers uit te nodigen? Met deze 8 tips maak je van je perscommunicatie een succes.
1. Timing is key
5. Duidelijke boodschap Onderstreep de meerwaarde van jouw Debattle. Waarom is dit zo’n goed initiatief? Denk maar aan: ✔✔ Jongeren willen betrokken zijn bij de gemeente en mee nieuwe uitdagingen vastleggen ✔✔ Jouw gemeente trekt mee aan de kar van een groter geheel. Over heel Vlaanderen worden Debattles georganiseerd. ✔✔ Interessante beleidsthema’s die typerend zijn voor de stad of gemeente.
Je verstuurt je persuitnodiging best een 4-tal dagen voor je activiteit. Na 2 dagen nog geen reactie? Bel dan even na om te horen of je bericht goed is aangekomen.
6. Voor elk wat wils
2. Val niet té hard op
Voeg een overzicht toe met het programma van de avond. Zo kan elke journalist zelf kiezen op welk moment hij/zij inpikt. Vergeet ook geen samenvattend pdf’je toe te voegen, journalisten houden dit graag bij de hand.
Vermijd een persbericht met toeters en bellen zoals afbeeldingen, gifs of banners. Voor journalisten primeert de inhoud, de boodschap en de primeur. Bovendien maak je door het toevoegen van afbeeldingen meer kans om door de spamfilter te worden tegengehouden.
3. Onderwerp van je mail
7. Toon jeugdig lef Een schriftelijke uitnodiging is een vrij traditionele manier om de pers uit te nodigen. Toch betekent dit niet dat je niet kan opvallen. Ga eens helemaal out-of-the-box en bedenk aanvullend een originele actie om je evenement aan te kondigen.
Een eerste indruk maak je maar één keer. Zorg daarom voor een ‘catchy phrase’ als onderwerp: kort, maar to the point. Zo vergroot je de kans dat je mail geopend en gelezen wordt.
8. Vergeet je communicatie achteraf niet
4. De 5 W’s
Stuur na afloop een persbericht uit, met een kort verslag, aangevuld met straffe quotes. Zo krijgen journalisten die niet aanwezig waren toch nog de kans een artikel te publiceren.
In de eerste paragraaf beantwoord je de 5 W’s: wie, wat, waarom, waar en wanneer. Een journalist heeft weinig tijd en wil zo snel mogelijk weten waarover het gaat, wat hij of zij eraan heeft en of het nieuwswaardig is. Geen antwoord hierop in de eerste 30 seconden? Dan verdwijnt je mail onherroepelijk in de prullenbak.
Zorg ervoor dat de pers niet om jouw evenement heen kan en geef ze een vette kluif. Vergeet niet, wanneer de storm is gaan liggen, de foto’s van jouw Debattle met ons te delen (via info@ debattle.be). Liever een kant en klare persuitnodiging, die bovenstaande tips toepast? Surf naar WWW.DEBATTLE.BE, vul alles in en stuur je uitnodiging meteen de deur uit!
10
D E BATTL E
september 2018
september 2018
Stuur na afloop een prikkelend persbericht. Tips vind je hiernaast of
Klaar voor de start? Warm je publiek vooraf op met ons introfilmpje
WWW.DEBATTLE.BE
WWW.DEBATTLE.BE
november 2018
december 2018
Geen tijd om uit te blazen, de meerjarenplanning komt eraan. Vanaf november vertellen we je er alles over!
We bespreken de resultaten van alle lokale jeugddebatten tijdens een Debattle Vlaams op 6 december. Pin met stip in je agenda, meer info volgt!
oktober 2018 Inspireer ons met jouw Debattle hoogtepunten via de online enquête.
D EBAT T L E
11
L AN JE HO L A AHOREN! o h e j V T n A a E J v A L t N a A a V L ! T N ! A E n e LA AN JE HOR r ! o n h e r e j o n h a V e v j T t n ! A a a n a v e LA L r t o a h e La horen! j n a v t a e a j L n a v L a a tn j e h o r e n ! a v t a U La O J n a a s i S N ‘ tO U O n a a s i J t ‘ n a a S N ‘ t i sn J O U O n a a S N s i O t a ‘ n a a s i a S N ‘t O ‘OtNi sS n a a s i t ‘ N O n a N a A A is NS t S ‘ I T ‘ S O Stemmen N n O a N A A S ‘t is a S I N T O ‘ N S A N A O vanaf 16 jaar? S I N A T ‘ A S S I N O T ‘ N A A Stad Gent IS ONS ‘ Texperimenteert! N A A S ‘T I i n e j t , a k a e L i t i l t o e P i n e j , t k k a e a i n a z t e L i l e p , j o d i p P r n o i g t e e b L e , n w k k e e a i p , z j t i p i l r e o o g d , e P n n i b e Let s t e n t a t w e e z e e l z n é e e p d , w j i p r r o e g s , t e n n b e e Le deze ta e t e h t l w e é e j z k w t e i r n .l.a. a olit e PARTICIPATIE
PARTICIPATIE
Stemmen vanaf 16 jaar: waarom raden jullie het aan? F R A N K : Het is belangrijk dat jongeren op diverse manieren kunnen participeren aan het beleid. Stemrecht is een van deze vormen, waarbij we hen erkennen als volwaardige partners. Als bepaalde groepen stemrecht krijgen, betekent dit ook dat er meer rekening met hen zal worden gehouden. En dat zorgt dan weer voor een betere plek op de politieke agenda, omdat ze dan tot het kiezerspotentieel behoren. Wat waren de vaakst voorkomende tegenargumenten? FRANK: Dat jongeren niet geïnteresseerd zijn in politiek. Maar het is niet omdat ze niet wakker liggen van partijpolitiek, dat ze niet bezig zijn met politiek relevante thema’s. Op ‘Onze Eeuw’, een event rond verkiezingen vanuit de Gentse Jeugdraad, merkten we duidelijk dat jongeren wel openstaan voor politiek. Trouwens, voor volwassenen is een gebrek aan politieke interesse ook geen reden om hen politieke inspraak te ontzeggen, dus waarom zou dat voor jongeren wel zo zijn?
Welke uitdagingen kwamen op jullie pad? K ATHLEEN: Tijdens de voorbereidende gesprekken was de jeugdraad niet meteen enthousiast, omdat de stemmen niet finaal zullen meetellen en ze niet uitkeken naar een populariteitsrondje tussen politici. We volgden daarom hun advies om ook een inhoudelijk luik toe te voegen. Die vragen gaan over de thema’s waarop de stad de komende jaren moet inzetten (vrije tijd, publieke ruimte en mobiliteit). Maar er is ook ruimte voor een eigen voorstel of idee. Praktisch was het zoeken naar een formule waarbij het stemmoment van de jongeren zo veel mogelijk aanleunt bij dat van de meerderjarigen, maar binnen de wettelijke krijtlijnen. Zo mogen minderjarige jongeren niet fysiek stemmen in stemhokjes op de verkiezingsdag, omdat deze anders ongeldig zijn. Het vernieuwde privacyverhaal bleek dan weer een kolfje naar de hand van Digipolis, onze technische partner.
#stem16plus.gent
Hoe blijven jongeren voor en na het traject betrokken? K ATHLEEN: We legden de inhoudelijke vragen voor aan jongeren via scholen en de feedback zorgde ervoor dat we, vooral naar formulering toe, bijstuurden. Begrippen als publieke ruimte, diversiteit … bleken
niet altijd duidelijk. My Utopia wil via schoolbezoeken andere jongeren sensibiliseren en overtuigen om te gaan stemmen. Op die manier luisteren ze ook naar beweegredenen om al dan niet deel te nemen aan het project.
Welke voorbereiding krijgen de jongeren op het stemmen? FRANK: Het Onderwijscentrum stimuleert en ondersteunt leerkrachten om met het thema verkiezingen te werken. Eind september is er een grote lesmarathon, waarbij op verschillende locaties workshops en lessen plaatsvinden. Verder blijkt er vanuit gesprekken met leerkrachten vooral nood aan een digitale plek voor materialen en werkbare methodieken om mee aan de slag te gaan. Tegen september bundelen we al deze informatie online.
Hoe verloopt het stemmoment en wat gebeurt er met de resultaten? K ATHLEEN: Een 5000-tal jongeren krijgt thuis een oproepingsbrief opgestuurd met een (QR-)code. Vanaf 25 september kan iedereen zijn of haar stem uitbrengen (via computer, tablet of smartphone) en de online vragenlijst invullen. Na afloop stellen we de resultaten vrij ter beschikking en ook tijdens het officiële persmoment op 14 oktober zal er aandacht naartoe gaan. Hoewel het wettelijk niet mogelijk is om de stemmen van deze leeftijdsgroep finaal te laten meetellen in de zetelverdeling, betekent dit niet dat ze geen impact hebben. Het huidige bestuur engageerde zich al om rekening te houden met de resultaten en de inhoudelijke input. Het einddoel is natuurlijk dat de nieuwe bestuursploeg het materiaal gebruikt bij de opmaak van het meerjarenplan. Hoe evalueren jullie dit project? FRANK: Wellicht zullen we het project samen met de KU Leuven evalueren. Professor Marc Hooghe en z’n team verrichten heel wat onderzoek rond politieke houdingen bij jongeren en de invloed van burgerschapsvorming op school. Via een vragenlijst bij een steekproef van Gentse jongeren tussen 15 en 19 jaar wil het team nagaan of het project effectief tot meer politieke kennis, interesse en betrokkenheid leidde.
MEER INFO?
Beeld: Dienst Communicatie, Stad Gent
Op 14 oktober brengen 5 000 Gentse jongeren van 16 en 17 jaar hun stem uit tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Daarvoor zorgt ‘stem16plus’, een Gents experiment dat jongeren niet enkel de kans geeft om te stemmen, maar hen ook inzichten biedt rond democratie en burgerschap. Kathleen Snoeck (Jeugddienst Gent) en Frank De Staebel (Onderwijscentrum) geven met plezier een woordje uitleg.
12
Kathleen Snoeck, Jeugddienst Gent: kathleen.snoeck@stad.gent
Waarom kiest Stad Gent voor dit project? K AT H L E E N : De vraag kwam van My Utopia, een jongerenbeweging die pleit voor meer inspraak in het politiek debat. Nadat de Vlaamse overheid besliste om geen stemrecht toe te kennen vanaf 16 jaar, besloten zij om samen met heel wat andere jongeren te pleiten voor stemrecht. Hun pleidooi kon op veel bijval rekenen en al snel trokken ze de onderhandelingen met de schepenen op gang. De initiatiefnemers waren de dienst Burgerzaken, de jeugddienst en het Onderwijscentrum en in een latere fase kwamen ook Digipolis en de dienst Communicatie erbij. Van bij de start nodigden we de jeugdraad en My Utopia mee uit en volgen zij het traject mee op.
PARTICIPATIE
'Onze eeuw, september 2017, De Vooruit Gent'
Tekst: Mieke Vispoel
PA RT I C I PAT I E
13
Frank De Staebel, Onderwijscentrum Gent: frank.destaebel@stad.gent
Ergys Brocaj, My Utopia: engys.brocaj@hotmail.com www.stem16plus.gent
VERKIEZINGEN
VERKIEZINGEN
Schepen van jeugd:
motor van goed lokaal beleid Tekst: Jurgen Sprangers
De vele vernieuwde bestuurlijke organigrammen kunnen het debat opwekken om géén schepen van jeugd meer aan te stellen, maar pakweg een schepen van vrije tijd, beleven of welzijn. Hoewel de evolutie naar vrijetijds- of welzijnsdiensten heel wat kansen biedt om te ontkokeren, is het voor ons glashelder: een sterke schepen van jeugd moet er blijven!
De schepen van de jeugdsector Een schepen van jeugd stuurt het specifieke jeugdsectorbeleid aan. Samen met de ambtenarenploeg, de jeugdraad en andere vertegenwoordigers van kinderen en jongeren gaat hij of zij de uitdaging aan om het brede vrijetijdsaanbod voor kinderen en jongeren te regisseren, het jeugdwerk op maat te ondersteunen en de participatie van kinderen en jongeren te garanderen en te faciliteren. Uitdagingen voor de schepen van jeugd: ✔✔ Interpreteer de definitie van jeugdwerk breed, en regisseer op het niveau van de vrije tijd, dus ook met de blik op sport, cultuur ... Maak het aanbod toegankelijk voor alle kinderen en jongeren, ongeacht handicap, socio-economische achtergrond, etnisch-culturele roots enz. Met een droom van inclusie, maar zonder de waarde van exclusief, verbindend en op maat aanbod voor bepaalde doelgroepen te miskennen. Diversiteit komt het best tot uiting in het totaalaanbod, niet noodzakelijk in elk afzonderlijk initiatief. ✔✔ Zorg voor open, moderne en gedeelde jeugdinfrastructuur. ✔✔ Voer een doordacht fuifbeleid. ✔✔ Veranker de plaats van de jeugdraad als partner in het voeren van een breed jeugdbeleid.
J A N F ONDE R IE , S C HE P E N VA N R UIM T E L I JK E OR DE NING , JE U G D , K INDE R OP VA NG , BE GR A A F P L A AT SE N , GE L I JK E K A NSE N E N T OE G A NK E L I JK HE ID E N GE L UK B ONHE IDE N
Een schepen met impact
Nog belangrijker: de schepen van 30% van je inwoners Maar er is meer. Veel meer. Ook het werk van het voltallige schepencollege, én van elke schepen afzonderlijk, heeft impact op het leven van kinderen en jongeren. Elke schepen is dus mee schepen van en voor kinderen en jongeren, want zij vormen zo’n 30% van je inwoners. Kinderen en jongeren centraal zetten in gemeentelijk beleid, over de beleidsdomeinen heen, levert bovendien dé hefboom naar duurzaam, toegankelijk en democratisch totaalbeleid. Daarmee scoor je niet alleen bij de kinderen en jongeren, maar bij alle burgers en stakeholders. Nog niet elke mandataris maakt die categoriale basisreflex: ‘welke impact heeft dit op kinderen en jongeren’? Beste schepen van jeugd, hen daarin aanvuren, is jouw opdracht! Jij bent de collega die elk ander beleidsdomein versterkt met die doelgroepreflex: “Al gedacht aan het effect op kinderen en jongeren, collega?” of “Zal ik je helpen de link met de kinderrechten te maken?”. Je hebt die legitimiteit omdat het jouw opdracht is om die 30% te vertegenwoordigen, in het bijzonder diegenen wiens rechten onder druk staan. Jouw collega’s zullen ook ervaren dat die kindvriendelijke bril hun beleid effectiever, duurzamer, kwalitatiever en dus succesvoller maakt. Win-win.
14
VE RK IE ZINGE N
“Omdat ik naast Jeugd ook bevoegd ben voor Ruimtelijke Ordening, maak ik er een erezaak van dat in vergunningen voor nieuwe verkavelingen aan de projectontwikkelaar wordt opgelegd om een kwalitatieve speelplek te realiseren i.s.m. de gemeente. En wat de toekomst betreft? Daarvoor droom ik van een veilige speelplek in zoveel mogelijk wijken. Zo kunnen kinderen meer buiten spelen en vriendjes maken. Een handige kaart toont hen de weg naar deze speelplekken en het groter speelweefsel, zodat een veilige en aangename verbinding ontstaat tussen deze speelplekken.”
“In de wereld van kinderen en jongeren valt meer te beleven dan enkel vrije tijd, daarom is het ook belangrijk om op een eigenwijze manier met hen in gesprek te gaan. In het traject van kindvriendelijke gemeente zagen we hoe goed kinderen zelf kunnen aangeven wat anders en veiliger kan in hun schoolomgeving. Een schepen van jeugd die voor verschillende bevoegdheden een kinderbril kan opzetten, is de beste garantie op een echte stem voor kinderen en jongeren aan de beslissende tafel.” TINNE ROMBOUTS, BURGEMEESTER HOOG S T R AT E N ME T BE V OE GDHE ID JE UGD
Schepenen van jeugd zijn dus best sterke schepenen. Met gewicht. In de hele meerderheid. Dat kunnen de jonge talenten uit de politieke partijen zijn, die zo snel aan politieke invloed kunnen winnen. Maar laat ‘jij bent de jongste’ alsjeblieft niet de belangrijkste reden zijn om dit mandaat te krijgen. Trouwens, waarom zou de burgemeester niet de beste schepen van jeugd kunnen zijn? Slechts een schepen of burgemeester met politiek gewicht kan ook deze uitdagingen echt duurzaam aanpakken:
✔✔ Installeer een permanent proces van leefwereldonderzoek en participatie van kinderen en jongeren in het meerjarenplan. Zet een ambtelijke structuur op poten waar de link met kinderen en jongeren gelegd wordt tot in het managementteam, bv. via een regisseur jeugd. ✔✔ Bestrijd kinderarmoede, want geen enkel kind zou in armoede mogen leven en helaas bestaan ze overal. Overal én te veel. Armoede tast de rechten van kinderen en jongeren fundamenteel aan. Zet in op proactieve maatschappelijke dienstverlening, automatische rechtentoekenning en brugfiguren die het isolement doorbreken. ✔✔ Zorg voor kindvriendelijke woonomgevingen door een aangepaste ruimtelijke ordening, woon- en mobiliteitsbeleid.
Teken een plan uit met een verbindingsweefsel, plaatsen om te ontmoeten en aandacht voor verkeersveiligheid voor het kind dat zich zelfstandig verplaatst. ✔✔ Bouw bruggen tussen jongeren en politie en baseer je integrale veiligheidscel op een kansenvisie ten opzichte van tieners en jongeren, niet vanuit een problematiserende bril. ✔✔ Garandeer kwalitatieve toegankelijke kinderopvang die inzet op ontplooiingskansen. ✔✔ Zet in op (psychologische) gezondheid: voer een pestpreventief beleid, zorg voor goed getrainde maatschappelijk werkers die werken vanuit wijkgezondheidscentra en installeer laagdrempelige psychologische eerstelijnshulp bv. met het model van OverKop-huizen of TEJO’s.
✔✔ Schep warme en veilige scholen en schoolomgevingen en gebruik het model van de lokale overlegplatformen om beleid te voeren op maat van kwetsbare gezinnen.
Zet lokaal het kind centraal Als schepen van jeugd zijn de kansen om vanuit een politiek engagement écht aan de samenleving te bouwen groot. De belangen van kinderen en jongeren zijn immers zoveel ruimer dan de actievelden van de potentiële schepen van vrije tijd, beleven of welzijn … Samen met talrijke betrokken medewerkers, het middenveld en de kinderen en jongeren zelf vormt de schepen van jeugd dé motor voor sterk beleid op maat van alle (jonge) inwoners. Er bestaat bijna geen mooiere en belangrijkere job.
“Zonder schepen van jeugd zal er misschien nog aandacht zijn voor kinderen en jongeren, maar met een klassiek beleid. Niets meer. Een sterke schepen van jeugd daarentegen, luistert naar kinderen en jongeren, betrekt hen en zorgt voor een uitdagend beleid dat verbinding maakt met alle domeinen. Want ook publieke ruimte en mobiliteit hebben impact op kinderen en jongeren.” BERT HERREWYN, SCHEPEN VAN LEEFMILIEU, KLIMAAT, JEUGD EN NOORD-ZUID IN KORTRIJK
V ERK I EZ I NG EN
15
VERKIEZINGEN
We stelden enkele jeugdraden de vraag:
WELK PROFIEL HEEFT DE IDEALE SCHEPEN VAN JEUGD VOOR JULLIE? De ideale schepen van jeugd? Voor ons is dat een schepen die … ✔✔ jeugdig is, maar daarom niet jong ✔✔ ruimdenkend en integer is ✔✔ snel kan schakelen en iets kan realiseren zonder te wachten op een vergadering of definitieve beslissing
✔✔ actief deelneemt aan activiteiten en helpt waar nodig ✔✔ waarop je beroep kan doen en niet enkel ‘Schepen van jeugd’ op papier is
✔✔ niet alleen de kiezers maar ook alle kinderen en jongeren van Vosselaar vertegenwoordigt
✔✔ initiatief toont en het contact met kinderen en jongeren opzoekt
✔✔ niet voor de gemakkelijkste, maar voor de beste oplossing kiest
✔✔ opkomt voor alle facetten die te maken hebben met kinderen of jongeren
Voor ons is de ideale schepen van jeugd een jong persoon, met veel voeling met de jeugd. Het liefst van al was hij/zij vroeger ook lid van een jeugdvereniging. Het is iemand die betrokken is bij de werking van de jeugd en jeugdverenigingen, die openstaat voor nieuwe initiatieven, luistert naar de jeugd en makkelijk aanspreekbaar is. En iemand die af en toe aanwezig is: op een evenement, op de jeugdraad …
Jeugdbewegingen maken zich klaar voor hun jaarlijkse hoogdag Op vrijdag 19 oktober 2018 is het Dag van de Jeugdbeweging! Dé feestdag waarop alle leden van de jeugdbeweging hun uniform aantrekken om te tonen hoe tof jeugdbewegingen zijn. “In Lochristi is deze dag een gevestigde waarde”, vertelt jeugdconsulent Christoff Van Acker. “Sinds 2010 organiseren we de Dag van de Jeugdbeweging in onze gemeente. Wat begon als een actie met uniformen op straat, groeide uit tot een heus feest met gratis hapjes, drankjes en DJ’s.”
Samenwerking als sleutel tot succes Voor de organisatie van het evenement werkt de jeugddienst samen met de jeugdraad en de beide jeugdhuizen: JH Lodejo en JH De Beeste. Sinds 2015 organiseren de jeugdhuizen zelfs een echte DVDJBafterparty. De gemeente draagt haar steentje bij door de Dag van de Jeugdbeweging op te nemen in het meerjarenplan en de organisatie ervan financieel te ondersteunen. “Maatwerk is ook erg belangrijk: we gaan na wat leeft bij de doelgroep en welke noden er zijn. Maar ook de andere samenwerkingsverbanden en grondige evaluaties zorgen mee voor de sterkte van dit evenement.”
STEDELIJKE JEUGDRA AD WA REGEM
JEUGDRA AD VOSSEL A AR
SAVE THE DATE
WELKOM OP ONZE REGIONALE CONGRESSEN! In februari 2019 organiseren we onze regionale congressen voor kersverse schepenen van jeugd of ervaren rotten in het vak én hun jeugdambtenaren. Via inspirerende sessies maak je kennis met onze organisatie. We linken deze aan uiteenlopende thema’s rond breed beleid voor kinderen en jongeren (denk maar aan het meerjarenplan, beleidsparticipatie …).
Evalueren om te leren Het enthousiasme van de jeugdwerkers is groot. “Dit is een speciale dag voor hen, ze genieten enorm van het samenzijn, de sfeer en de gezelligheid. Na afloop polsen we naar hun bevindingen via evaluaties met de jeugdbewegingen en met een eindevaluatie bij de werkgroep. Door werkpunten meteen aan te pakken, bouwden we een sterk concept op.”, zegt Christoff. “Zo breidden we onder andere
onze programmatie uit met een volwaardige eventsetting met DJ’s en kunnen we sinds 2015 terecht in de groene, gezellige Pastorijtuin. We luisteren natuurlijk ook naar wat jongeren zelf belangrijk vinden. Daarom is er sinds kort ook een echte DVDJB-afterparty, omdat het feest voor hen wel wat langer mocht duren.“
Zo maak je ook van jouw Dag van de Jeugdbeweging een succes: ✔✔ Registreer je evenement vooraf op www.dagvandejeugdbeweging.be ✔✔ Zet in op face-to-face reclame. Spreek vrijwilligers rechtstreeks aan en overtuig hen om hun vrienden mee te brengen.
✔✔ Communiceer tijdig wanneer iedereen naar school moet vertrekken, bijvoorbeeld door de muziek te stoppen.
✔✔ Jongeren gespot met alcohol? Spreek hen actief aan en open het gesprek.
✔✔ Voorzie aparte activiteiten per leeftijdsgroep. Voor jongere kinderen is het niet altijd evident om hun plekje te vinden tussen oudere kinderen. ✔✔ Tekent jouw burgemeester of schepen (van jeugd) ook present? In uniform?
“De Dag van de Jeugdbeweging brengt lokale jongeren samen. Je zet het belang van jeugdwerk in de picture en het belangrijkste: je bedankt hen voor hun vrijwillige inzet doorheen het jaar!” C HR I S T OF F VA N A C K E R , JEUGDCONSULENT LOCHRISTI
Kom in de avonduren naar het congres in jouw buurt voor een stevig netwerk en een interessante uitwisseling met collega’s, partners en onze organisatie. ∫∫ Dinsdag 12 februari in Kortrijk ∫∫ Woensdag 13 februari in Gent ∫∫ Donderdag 14 februari in Brussel ∫∫ Dinsdag 19 februari in Antwerpen ∫∫ Donderdag 21 februari in Genk
https://www.vvj.be/nieuws/regionale-congressen-2019
16
VE RK IE ZINGE N
JEUG DWERK
17
Laat van je horen met #DVDJB18 DAG
E VAN D
JEU
WEG GDBE
ING
DRAAGVLAK
DRAAGVLAK
Geef vertrouwen, krijg vertrouwen
WHY HOW W H AT
Why - how - what Soms stap je in een project omdat je er zelf voor kiest, soms voer je iets uit dat anderen voor jou beslisten. Hoe dan ook: wil je anderen meekrijgen, dan formuleer je best een duidelijke, inhoudelijke ‘why’.
Bouwen aan draagvlak voor je project Tekst: Ilse Holvoet
Zeker wanneer het project niet jouw eigen keuze was, wil je voorkomen dat het een zware energievreter wordt. Net dan is de ‘why’ nog belangrijker. Bedenk daarom goed wat de meerwaarde van het project is voor jouw werk, voor de doelgroep, voor het bestuur. Pas dan kan je het verhaal in je eigen woorden verkopen, vertellen hoe je wil werken en hoe anderen kunnen bijdragen.
Beeld: Ilse Holvoet, Jeugddiensten Herentals & Wetteren
Stel: je wil in beeld brengen hoe jongeren uitgaan in jouw gemeente, om daarna voorstellen te doen voor het beleid. Je wil de mening horen van de jongeren zelf en zicht krijgen op welke raakvlakken er zijn met welke diensten. Daar komt heel wat bij kijken. Je moet de jongeren meehebben, verschillende beleidsdomeinen activeren en het schepencollege overtuigen.
LUISTEREN
Hoe draagvlak creëren?
Project
BEELD
18
D RAAGVL AK
VERHA AL VERTELLEN
ACTIE
Resultaten hebben een plaats in het beleid en in het discours
Je hoeft daarvoor geen tot in de puntjes uitgewerkt plan te hebben, maar wel een idee over hoe je wil werken. Bijvoorbeeld over de ruimte die je wil maken voor participatie en wie mag of moet participeren. Als mensen het proces nog mee vorm kunnen geven, geeft hen dat ademruimte en een open blik, een kans om voor hen werkbare voorstellen te doen en hun engagement vorm te geven.
Activeer mensen van bij de start
Verzorg je communicatie in woord en beeld
Zeggen dat je aan iets zal meewerken of een vergadering of evenement bijwonen, is niet moeilijk. Effectief aan de slag gaan blijkt dat vaak wel. Daarom is het belangrijk om mensen zo snel mogelijk te activeren, al is het maar met iets kleins. Prikkel (jonge) inwoners om foto’s te posten op sociale media met een bepaalde hashtag, laat mensen op een vergadering een eigen succesverhaal vertellen en luister aandachtig naar faalverhalen. Spring eens binnen op een dienst in plaats van een vergadering te plannen. Vraag hen waar ze mee bezig zijn en zoek of je je karretje daaraan kan vasthaken. Zoek kleine succesjes en bouw daarop verder.
Wil je een verhaal vertellen, dan moet je bepalen wie zal communiceren, hoe, met welke boodschap, wie de ontvanger is en wat je van hem verwacht. Gooi niet alles op een hoop en varieer in je communicatie, want elke ontvanger is anders. Probeer in één zin je kernboodschap te formuleren en er daarna je verhaal rond te breien. Hou rekening met de verschillen in hoe mensen ‘lezen’: op een computerscherm, een mobiel toestel, op papier … Een beeld zegt meer dan duizend woorden. Ga je in gesprek met kinderen en jongeren? Zorg dan voor sprekende foto’s en toffe filmpjes en quotes. Als je later verslag moet uitbrengen, fleurt beeldmateriaal je rapportage op. Professioneel ogende beelden kunnen ook je sociale mediakanalen een boost geven.
Kasteeldreef
Ruimtelijk structuurplan:
Zal het bosje in de Kasteeldreef verkaveld worden?
Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan behandelt het volledige grondgebied van Wetteren, dus inclusief Overschelde. Dit plan werd in 2015 herzien en kan geraadpleegd worden op de website.
Dat was inderdaad opgenomen in het ontwerp van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan. Tijdens het openbaar onderzoek werden verschillende bezwaarschriften daarover ontvangen.
LUISTEREN
De Gecoro heeft alle adviezen en bezwaarschriften behandeld. Op basis van dit advies heeft de gemeenteraad beslist om de visie tot het ontwikkelen van het woonbos Giezeveld te behouden en licht bij te stellen.
CASE 1
Concreet houdt dit in dat de gemeente en de provincie akkoord waren om hier een woonbos te maken.
WET TEREN OP BUURTBEZOEK
Bezwaarschriften in het kader van een procedure tot opmaak van een gemeentelijk ruimtelijk structuurplan worden niet individueel beantwoord omdat het decreet dat niet voorziet. Het GRS is intussen goedgekeurd door de deputatie en het document staat op de gemeentelijke website onder diensten – Stedenbouw en ruimtelijke ordening - Beleid Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening - Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Daar kan je nalezen hoe jouw bezwaarschrift behandeld werd en op welke manier dit eventueel tot aanpassingen van het GRS heeft geleid.
Groenonderhoud
Luister actief naar je stakeholders Doorheen het proces hou je best ogen en oren wijd open. Ook bij mensen die het project niet meteen genegen zijn, maar wel belangrijk zijn voor het doel dat je wil bereiken. Als je hun kritische bemerkingen eens goed bekijkt, zitten er misschien wel waardevolle suggesties in. Enkele tips om actief te luisteren: ✔✔ Vang klachten en meningen op en verbind er conclusies aan ✔✔ Laat mensen achteraf weten hoe je de klachten hebt aangepakt ✔✔ Bouw vertrouwen op: wie vertrouwen geeft, krijgt vertrouwen terug ✔✔ Hoe meer iemand ‘mee’ is in het verhaal, hoe meer eigenaarschap je kan geven
BEELD
Het gemeentebestuur mag sinds 2015 geen pesticiden of herbiciden meer gebruiken. De Vlaamse Overheid heeft dit zo beslist. Onze Groendienst bouwde het gebruik van pesticiden helemaal af. Langs fietspaden maken we bijvoorbeeld gebruik van de veegwagen met staalborstels om het onkruid te verwijderen. Pesticidenvrij groenbeheer is zeer arbeidsintensief. Wij hopen daarom op uw begrip te mogen rekenen wanneer er toch onkruid opduikt. Natuurlijk blijven we ons inspannen om manueel op zo veel mogelijk plaatsen het onkruid grondig te verwijderen. Wenst u meer info over dit pesticidenvrij groenbeleid? U kunt alles nalezen op www.zonderisgezonder.be.
Algemene vragen:
NIEUWSBRIEF
BUURTINFO APRIL 2018
Waarom is er soms sprake van voorkooprecht van VMM, de Vlaamse Waterweg e.d.?
Tot Dinsdag ... in Overschelde
Overheidsinstellingen kunnen dit ‘recht van voorkoop’ gebruiken om hun opdracht van openbaar nut te realiseren (o.a.natuurbehoud, ruimtelijke ordening, woonbeleid, enz.).
COMMUNICATIE
Meer info hierover vind je op http://www.geopunt.be/ catalogus/applicationfolder/ recht-van-voorkoop-afbakeningen
Overschelde in de kijker Met het communicatieproject ‘Tot Dinsdag’ trekt het gemeentebestuur op buurtbezoek. Eerst luisterden de burgemeester en schepenen naar jullie vragen, daarna keerden we terug met een pak informatie. Lees alles nog eens rustig na. Deze nieuwsbrief is er speciaal voor de inwoners van Overschelde.
Waarom worden er niet meer publieke groene zones en rustpunten voorzien in Overschelde? In de toekomst wordt de Vennestraat heraangelegd en dan wordt er extra groen voorzien samen met enkele rustbanken. Ook andere locaties zoals Ham en het terrein rond de kerk zullen worden onderzocht. Deze laatste zal in overleg met de Kerkfabriek moeten gebeuren, die eigenaar is. Heb je zelf ideeën of suggesties? Laat het weten via klachten@wetteren.be en denk mee.
VEILIGHEID
v.u. Alain Pardaen, burgemeester, Rode Heuvel 1 , 9230 Wetteren
Het slagen van een project staat of valt met de steun van mensen. Mensen met tijd, middelen, macht, creatieve ideeën, positieve energie, een kritische blik, zin voor ondernemerschap, of gewoon goesting om te volgen wat er gebeurt. We geven je enkele tips om draagvlak te creëren voor een beleidsproject.
WHY HOW W H AT
VERHAAL VERTELLEN
ACTIE
MOBILITEIT
VERKEER
Cooppallaan
Belindekapellestraat
Giezeveld
De schoolomgeving ter hoogte van Scheppers is duidelijker en veiliger gemaakt dankzij een goede samenwerking tussen de school, de ouderraad het gemeentebestuur en de lokale politie. Er is nu één opvallende, centraal gelegen oversteekplaats zonder verkeerslichten. Het voetpad is afgeschermd. Ook de parking is herschikt, zodat in- en uitrijden veiliger verloopt. Betonblokken scheiden het fietspad volledig van de parking.
Om sluipverkeer richting snelweg en zwaar vrachtverkeer in deze smalle straat te vermijden werden een aantal maatregelen genomen door de gemeente Laarne.
Om de onveilige verkeerssituatie in Giezeveld met parkerende vrachtwagens nabij jeugdbeweging KSA aan te pakken werd door het gemeentebestuur een zonaal parkeerverbod goedgekeurd. Dit verbod voor vrachtwagens om te parkeren in de volledige wijk is ondertussen ingevoerd.
Er geldt een snelheidsbeperking van 50 km/u. Zwaar verkeer wordt vermeden d.m.v. een tonnagebeperking, die ook doorloopt in de Holeindestraat en Kapellestraat. De verschillende routes naar het bedrijventerrein in Laarne werden ondertussen aangepast. Momenteel geldt er door de werken in de Steentjestraat een zoneverbod voor vrachtwagens maar ook een proefopstelling met een lus van eenrichtingsverkeer en dit gedurende een periode van twee jaar voor deze werken. Meer info vind je op www.laarne.be
We merkten dat het voor burgers een grote drempel was om met ideeën of klachten naar de gemeente te stappen. Daarom zochten we een laagdrempelige manier om iedereen de kans te geven suggesties te doen. Met ‘Tot dinsdag’ trekken burgemeester, schepenen en enkele medewerkers van het gemeentebestuur zélf naar de burgers uit de deelgemeenten. Tijdens het eerste bezoek is het enige wat het college doet luisteren. De communicatieverantwoordelijke modereert en stimuleert iedereen om zijn zegje te doen. Het verslag projecteren we live, waardoor iedereen zijn/haar vraag meteen ziet verschijnen op het scherm. Bij controverse vragen we argumenten van alle kanten. 09 369 00 50
wetteren@wetteren.be
09 365 73 73
info@sociaalhuis.wetteren.be
Lokale politie
09 369 00 25
politie.wetteren@pzwlw.be
Voor dringende hulp
bel 101!
Gemeentehuis
Sociaal Huis / OCMW
Verko (afvalintercommunale)
0800 92 992
info@dds-verko.be
AWV (Agentschap Wegen en Verkeer, bevoegd voor gewestwegen)
1700
www.meldpuntwegen.be
GEEF ZELF OOK ACTIVITEITEN OP WWW.UITINWETTEREN.BE BEDANKT VOOR JEININBRENG!
De aanleg van de busparking aan de achterzijde van de school verhoogt de veiligheid voor leerlingen en bevordert een vlotte doorgang van verkeer in de straat ter hoogte van de school. Er loopt ook een proefopstelling waarbij de Stooktestraat niet meer toegankelijk is voor doorgaand verkeer. Fietsers en bromfietsers kunnen wel door.
Deze mooie straatnaam kan soms voor verwarring zorgen omdat er geen enkele link is met de kapel. De as van de Belindekapellestraat is de gemeentegrens met Laarne. De ene zijde van de straat heeft dus een andere naam dan de andere zijde.
Aan het kruispunt met de Kalkensteenweg geldt een parkeerverbod voor vrachtwagens. De lokale politie blijft toezicht houden en optreden bij overtredingen.
Truckers gebruiken niet altijd de juiste toegangswegen naar het industrieterrein. Dit probleem is aangekaart op een Concilio-overleg voor lokale economie. Er is geen goede ontsluitingsweg. Het verkeer van en naar Stookte rijdt via Cooppallaan - Scheldebrug, Cooppallaan Kapellendries en Schoorstraat - Broekstraat. In de zone rond Stookte geldt overal een tonnagebeperking, dus sluipwegen via de Laarnesteenweg mogen niet gebruikt worden. De voorheen gesignaleerde problemen of klachten in de buurt van de hondenschool gelegen aan Giezeveld zijn ondertussen gecontroleerd, aangepakt en opgelost.
NB_totdinsdag_Overschelde_COR2.indd 1
19/04/18 18:32
Na afloop gaan de gemeentediensten aan de slag met de input. Op het tweede bezoek, de terugkomdag, zorgen we voor een antwoord op alle vragen. Wie er niet bij was, kan alles nalezen in een ‘Tot Dinsdag’-nieuwsbrief die we speciaal daarvoor verspreiden. De opkomst varieert per buurt en per situatie, maar gemiddeld kunnen we rekenen op een opkomst van 10% van de aangeschreven gezinnen. A NNE MIE DE PA U W & A NK E V E RS ONNE N , C OMMUNIC AT IE DIE NS T W E T T E RE N
D RA AGV L A K
19
ADVERTORIAL
DRAAGVLAK
Schaamteloos spelen De afgelopen decennia hebben we de openbare ruimte bijna perfect ingevuld. Bankjes, geforceerde bloemperkjes, trapveldjes en wipkippen. Fantasieloze plekjes zonder enige spanning en avontuur, keurig aangeharkt met valdempende ondergronden. Was er maar iets kapot of waren er maar een paar rafelranden geweest, kortom; een ondraaglijke volmaaktheid. Geen mooier verschijnsel in de natuur dan het schoonheidsvlekje. Heel even wordt iets aan de volmaaktheid ontnomen; volmaakt door onvolkomenheden.
Hoe draagvlak creëren? Wil je dieper graven, stel jezelf de volgende vragen: Wat is draagvlak? Zoek je ‘draagvlak’ op in het woordenboek, dan kom je al snel bij ‘steun’ of ‘instemming’. Maar wat betekent het voor jou? En voor je project? Wie moet aan jou steun geven, van wie heb je instemming nodig? In eerste instantie, maar ook daarna? De belangrijkste momenten voor deze sleutelfiguren moeten daarom ook jouw belangrijke momenten worden. Stem je planning van bij het begin van het project daarop af.
Mochten kinderen het voor het zeggen hebben, speelden ze het liefst van al op spannende, wilde plekken. Ongeplande terreinen, waar ze vanuit hun eigen fantasie vrij kunnen spelen. Wanneer we wat ouder worden, merken we steeds minder hoe we verweven zijn met onze omgeving. Hooguit wanneer we met vakantie zijn, geven we er eens wat meer aandacht aan. Bij kinderen en jongeren is die belevingswaarde nog authentiek en vanzelfsprekend. Zij laten zich maar al te graag verrassen door hun omgeving en wat er allemaal te beleven valt. Voor volwassenen is het veel comfortabeler om binnen het parcours van niet-afwijkend gedrag te blijven. Als we een volwassene, verkleed in een riddertenue, een kind zien achtervolgen, denken we: “wat een leuke ouder”. Als we diezelfde volwassene zonder kind zien rondrennen, denken we: “hier is iets mis”. Als we wat ouder worden, spelen we vaker in afzondering of tijdens officiële momenten zoals Carnaval of Sinterklaas. Het begrip “natuurlijk spelen” is ontstaan vanuit de behoefte om meer in contact te komen met de natuur. Kinderen leren spelenderwijs omgaan met de natuur, ze leren wat er leeft, ze leren improviseren, maken kennis met dieren en planten en worden zich bewust van de seizoenen en de effecten van het weer. Spelen in de natuur is bovendien scheppen, het overwinnen van angsten en het kennismaken met mogelijkheden, beperkingen en risico’s. “Natuurlijk spelen” is echter nog meer: over een denkbeeldige lijn lopen of alleen op de hele tegels lopen en niet op de tussenliggende voegen. Dat zijn we als volwassene wat verleerd. Schaamte speelt daar ongetwijfeld een rol bij en dat is jammer. Spelen op je dertigste of veertigste gaat niet meer vanzelf. Je moet er iets voor doen!
Waarvoor wil je draagvlak? Waarover heb je van iemand steun of instemming nodig? Over een fase van een project, over een idee rond kindvriendelijkheid … Wat moeten de sleutelfiguren doen voor, tijdens en/of na je project? Zit er verschil in intensiteit van de engagementen die je nodig hebt? Formuleer concrete verwachtingen naar de mensen en bedenk hoe je ieders tijd zo optimaal mogelijk kan inzetten. Vergeet niet te informeren naar welke vragen de mensen zelf hebben. Waarom wil je draagvlak? Wat wil je bereiken door bij je sleutelfiguren steun en instemming te zoeken? Waar ligt het raakpunt met de maatschappelijke opdracht van een lokaal bestuur? Wie heeft baat bij wat je doet en nog gaat doen? Welke vragen zou je nadien willen stellen aan je doelgroep en hun omgeving en welke antwoorden zou je dan graag horen?
CASE 2
J O N G E R E N P A R T I C I P AT I E B I J H A S H TA G H E R M A N Zodra we hoorden over Debattle, stond snel vast dat we met onze jeugdraad hierrond iets wilden organiseren. We gebruikten het stappenplan van VVJ om onze plannen concreter te maken. Na een brainstormsessie besloten we dat een superheld het ideale personage zou zijn om de stem van de Herentalse jongeren te vertegenwoordigen. #HERman was geboren! Om #HERman bekend te maken, trokken we met grote tekstballonnen de straat op om de mening van jongeren te vragen over uiteenlopende onderwerpen. We bezochten diverse evenementen, trokken naar de speelpleinwerking en deelden overal stickers uit. Meer dan 1 000 jongeren vulden onze enquête in, onder andere door de goede samenwerking met de scholen. De resultaten ervan presenteerden we aan alle politieke partijen tijdens onze nieuwjaarsreceptie. We stelden een heus manifest op met aanbevelingen per thema. Nu de politieke partijen volop hun partijprogramma’s promoten, merken we dat er heel wat rekening werd gehouden met ons manifest. De volgende stap is natuurlijk de Debattle op 28 september, waar we momenteel volop mee bezig zijn. L IN A C A MBRÉ - V OOR Z I T T E R JE UGDR A A D HE RE N TA L S
www.speelprojecten.com
Spelen, het zit in onze natuur D RA AGV L A K
21
JEUGDBELEID
JEUGDBELEID
Samenwerking troef in de
Huizen van het Kind Tekst: Mieke Vispoel & Imke Pichal
Beeld: iStock
De Vlaamse overheid heeft de ambitie om in 2019 in elke Vlaamse gemeente (of over de gemeentegrenzen heen) een Huis van het Kind te hebben. De doelstelling is duidelijk: het creëren van een laagdrempelig, lokaal ondersteuningsaanbod voor baby’s, kinderen, jongeren en (aanstaande) gezinnen, vanuit samenwerkingsverbanden tussen diverse organisaties.
Kind een valkuil om enkel te vertrekken vanuit de behoeften van gezinnen en ouders, niet vanuit de kinderen en jongeren zelf. En net dan zijn slimme samenwerkingen erg welkom! In meer dan 40% van de Huizen van het Kind is de jeugddienst kernpartner en zorgt die mee voor de sturing en ontwikkeling ervan. Dit kan door deel te nemen aan de stuurgroep, inbreng te bieden rond visie, missie en inhoudelijke werking, ondersteuning te bieden in organisatie … In de gemeente Schoten was de Jeugddienst van bij de start de sturende kracht. A N N I C K D E G R È V E : “Omdat we de laatste jaren meer inzetten op welzijn, was onze rol als coördinator een logische stap. Een van de voordelen om als gemeentelijke dienst deze rol op te nemen, is dat we ons bestuur makkelijker kunnen overtuigen om projecten op te starten vanuit het Huis van het Kind. Maar onderschat de tijdsinvestering van deze rol zeker niet. Wij hadden op het moment van de start 3 voltijdse medewerkers in dienst. Maar voor wie als enige consulent op een kleinere jeugddienst werkt, is het geen evidentie om de coördinatie er zomaar bij te nemen.”
Dat betekent echter niet dat je moet investeren in de bouw van een fysiek huis, de samenwerking staat centraal. De Vlaamse overheid stelt hiervoor middelen ter beschikking, waarmee iedere kwalitatieve samenwerking in Vlaanderen en Brussel vanaf 2019 een jaarlijkse subsidie kan krijgen.
Ambrassade) geven tips en aandachtspunten om ook in jouw gemeente een Huis van het Kind te ontwikkelen.
Win-win voor iedereen
De jeugddienst als kernpartner?
Als aanvulling op breed lokaal beleid voor kinderen en jongeren kan er muziek in deze samenwerkingsverbanden zitten. Maar zien we ook valkuilen? En welke rol kan je als jeugddienst spelen in zo’n samenwerkingsverband? Annick Degrevè (jeugdconsulent Schoten), Ann Lobijn (diensthoofd Kinderopvang VVSG) en Ellen De Boeck (De
Als jeugddienstmedewerker is het voor jou een koud kunstje om voor élke beslissing die je neemt de bril van kinderen en jongeren op te zetten. Toch is dat nog niet voor iedereen een evidentie en moet je vaak zoeken hoe je die bril in andere beleidsdomeinen kan binnenbrengen. Zo is het ook voor heel wat Huizen van het
Er zijn heel wat gemeenschappelijke win-wins bij een goede relatie tussen jeugddienst en Huis van het Kind. Je hebt vlottere toegang tot elkaars kennis en ervaringen, kan grotere en betere acties opzetten én bent complementair in het bereiken van doelgroepen en doelstellingen. A N N I C K : “De betrokkenheid bij het Huis van het Kind biedt enorm veel kansen tot samenwerking en netwerk. Omdat we in contact komen met allerhande organisaties is het gemakkelijker om linken te leggen naar breed jeugdbeleid. Zo zetten we onlangs een project op poten dat schooluitval in de secundaire scholen moet tegengaan, in samenwerking met het CAW.”
Zet de kracht van kinderen en jongeren centraal Ellen De Boeck (De Ambrassade) ziet zowel mogelijkheden als uitdagingen bij het Huis van het Kind. ELLEN: “Net zoals wij pleiten voor breed jeugdbeleid, werken de Huizen van het Kind op verschillende kruispunten in het leven van gezinnen. Vrije Tijd is daar een essentieel onderdeel van. Dus wanneer het gaat om het binnenbrengen van de categoriale jeugdreflex, kunnen zij erg interessante partners zijn. In hun overlegplatforms zitten heel wat partners die jeugddiensten (afhankelijk van de lokale context) misschien nog niet altijd bereiken. Hoewel de Huizen van het Kind de ambitie hebben om ook oudere kinderen en jongeren aan te spreken, bereiken ze toch vaak ouders van heel jonge kinderen. Net dan vormt de jeugddienst een grote meerwaarde, om de brug met oudere kinderen en jongeren te maken. Maar ook om het evenwicht tussen welzijn en breed jeugdbeleid te behouden, hou je best een voet tussen de deur van het Huis. Mijn tip? Blijf vooral vertrekken vanuit de kracht van kinderen en jongeren, zonder hen meteen in een welzijnshoekje te duwen.”
22
JE UGD B E L E ID
Geen manusje-van-alles Ook bij VVSG is er enthousiasme over de Huizen van het Kind: men slaagt er via de Huizen in om de verschillende organisaties en actoren die betrokken zijn met het welzijn van het gezin en het kind te laten samenwerken en de neuzen in dezelfde richting te krijgen. Toch blijft VVSG ook kritisch. A N N LO B I J N : “We zien de Vlaamse overheid de laatste jaren alles
wat te maken heeft met het gezin of het kind een plaats geven in het Huis van het Kind. Waar het aanvankelijk startte als een samenwerking tussen actoren actief in de preventieve gezinsondersteuning (met o.a. de consultatiebureaus) krijgt het nu veel meer opdrachten (lokaal loket kinderopvang, groeipakket enz.). Dat houdt volgens ons toch wel enkele risico’s in. Het samenwerkingsverband dat het Huis van het Kind initieel was, verliest terrein ten opzichte van de eigen structuur die het Huis wordt met eigen doelstellingen en opdrachten. Maar een Huis van het Kind krijgt niet altijd de middelen om al die nieuwe uitdagingen en opdrachten op te nemen, die vaak dicht bij de kerntaken van een lokaal bestuur liggen. In sommige regio’s kreeg het Huis van het Kind intergemeentelijk vorm. Ook daar is niets mis mee, als het gaat over een samenwerkingsverband. Maar als dit ook voor ouders de toegangspoort wordt van bepaalde dienstverlening (zoals kinderopvang) en rechten (zoals het groeipakket), dan lijkt een lokale inbedding toch belangrijk, zeker als we alle gezinnen en kinderen dezelfde rechten en kansen willen geven.” Een vast kader over hoe je het Huis van het Kind vormgeeft, bestaat niet. Het concept vertrekt vanuit grote lokale autonomie en stimuleert lokale invulling. Voor je begint, gooi je de volgende vragen best al even op tafel: ✔✔ Vanuit welke lokale visie willen we een Huis van het Kind opstarten? Wat betekent een ‘Huis van het Kind’ voor ons, wat zijn onze doelstellingen, wat is onze identiteit: wat willen we wel/niet zijn? ✔✔ Hoe past het Huis van het Kind binnen ons gemeentelijk jeugdbeleid? Welke plaats neemt het in en hoe verhoudt het zich tegen andere initiatieven en projecten? ✔✔ Welke partners hebben we nodig om te groeien naar een kwalitatieve werking? Wat is ieders meerwaarde en wat kunnen we elkaar bieden? ✔✔ Hoe bereiken we een diverse doelgroep, op vlak van leeftijd, maar ook op vlak van sociaaleconomische achtergrond?
JEUG D BEL EI D
MEER WETEN?
Dan kan je altijd terecht bij Kind en Gezin. Op de volgende websites vind je niet enkel uitgebreide basisinformatie, maar ook concrete toolboxen en inspiratie om jouw Huis verder te laten groeien. www.huizenvanhetkind.be (initiatief van Kind en Gezin) www.expoo.be/huizen-van-het-kind
23
DRIEHOEKSVERHOUDING
DRIEHOEKSVERHOUDING
Tekst: Mieke Vispoel
Beeld: Sector Vrije Tijd Staden
“De jeugd verbinden, samenbrengen en laten genieten, zodat ze trots zijn op de gemeente waarin ze wonen: dat is onze ambitie.” er vertrouwen tussen de jeugd, de jeugdwerking en de ouders en kunnen we doelen formuleren en acties uitwerken om deze te behalen. Want het publiek waarmee of waarvoor je werkt, wisselt snel. Eén van de voorwaarden is om ruim op tijd voldoende mensen en middelen te voorzien en ervoor te zorgen dat ouders en kinderen weten bij wie ze terecht kunnen.
STADEN In de rubriek ‘Driehoeksverhouding’ stellen we drie vragen aan de drie hoekstenen van het lokale beleid voor kinderen en jongeren: de jeugdambtenaar, de schepen van jeugd en de jeugdraad. Dit keer is het de beurt aan Staden! SE C RE TA RIS JE UGDR A A D
Op welke verwezenlijking in het jeugdbeleid ben je trots? YO U N G : Eind vorig jaar ijverden we met de jeugdraad voor openba-
Wat is je ambitie voor het jeugdbeleid? YO U N G : Vragen, suggesties en bedenkingen vanuit de jeugd willen
we vlot laten doorstromen naar het gemeentebestuur, van wie we het belang vaak onderschatten. Daarom organiseren we voor de komende gemeenteraadsverkiezingen een Debattle. Zo willen we jongeren sensibiliseren over het belang van hun stem, letterlijk en figuurlijk. We leven er enorm naartoe en hopen op een talrijke opkomst, waarbij we onze jeugdraad op de kaart zetten. K E V I N : Ik droom van een gemeente waar elke jeugdvereniging de ruimte krijgt om zich te ontplooien. Waar de openbare ruimte een openlucht speelparadijs is, waar een rijk en veilig speel-, sport- of uitgaansaanbod de vrije tijd domineert en waar kinderen en jongeren volop kansen krijgen, zowel voor persoonlijke ontwikkeling als om ervaringen op te doen. Ik wil ook dat kinderen en jongeren trots zijn op hun gemeente en het gemeentebestuur zien als een kompaan om hun leefomgeving op te waarderen. De categoriale jeugdreflex, waarbij we bij elke beslissing stilstaan over de gevolgen ervan voor de jeugd, is daarin zeer belangrijk.
Young Verhalleman DESKUNDIGE VRIJE TIJD - ACCENT JEUGD
Kevin Moeyaert S C HE P E N VA N JE U G D
Marc Bogaert
MARC: Een jeugdbeleid dat standvastigheid biedt in een wisselende speel- en leefomgeving van kinderen en jongeren. Niet enkel in begeleiding, maar ook in die zin dat het kader waarbinnen een beleid zich kan ontwikkelen een periode min of meer hetzelfde blijft. Zo ontstaat 24
D RIE HO E KSVE RHO UD ING
Wat was een flopmoment waar je iets uit leerde? YO U N G : Jongeren vinden én enthousiasmeren om in het dagelijks
bestuur van de jeugdraad te komen blijft moeilijk. Het ontbreekt ons nog aan bekendheid binnen de gemeentegrenzen. Dus om het dagelijks bestuur te laten groeien, hebben we nog een hele weg af te leggen. Maar we zijn wel heel trots dat jeugdbewegingen vlot de weg naar de algemene vergaderingen vinden.
re barbecues op belangrijke ontmoetingsplaatsen in de gemeente. Het gemeentebestuur volgde ons advies en intussen zijn er al drie verspreid over de gemeente. Het project sluit perfect aan bij onze ambitie: de jeugd verbinden, samenbrengen en laten genieten. Zodat ze trots zijn op de gemeente waarin ze wonen en vlot hun weg vinden naar elkaar om samen tot nieuwe impulsen te komen.
K E V I N : In drukke periodes kan het op een eenmansdienst behoorlijk hectisch zijn. Dan durven dossiers weleens overlappen en moet kwaliteitsvolle participatie plaats ruimen voor tijdswinst. Daar wringt het schoentje soms. Een project met onvoldoende inspraak moet inboeten aan kwaliteit en draagvlak. En dan krijg je al eens een opmerking van een buur, van een wijkcomité … Daarom moeten we blijven inzetten op een intensieve bevraging van de omgeving en op een goed draaiende jeugdraad als belangenbehartiger.
K E V I N : De uitbouw van het vrijetijdsaanbod kreeg de laatste twee jaar een flinke boost en dat toont zich in de cijfers. Het overgrote deel van onze activiteiten is volzet, het aantal deelnemers aan de speelpleinwerking is verdrievoudigd en op onze laatste Buitenspeeldag kregen we meer dan 200 kinderen op één dag over de vloer. We mogen trots zijn op de inspanningen die we leverden om de vrije tijd van kinderen zinvol in te vullen. En we gaan nog een stapje verder. We zijn volop bezig met het verbeteren van de openbare ruimte voor kinderen en jongeren. Zo kreeg het Eugene Dermautpark er nieuwe speeltoestellen en een openbare barbecue bij.
MARC: Jongeren zijn heel dynamisch en wisselen snel. Korte, intense inzet vormt geen probleem, maar een langdurig engagement blijkt niet evident – wat de uitwerking van een langetermijnvisie er niet makkelijker op maakt. Als bestuur spelen we nog niet snel en flexibel genoeg in op de wisselende interesses van jongeren. Zij vragen een directe aanpak, met snel en zichtbaar resultaat. Zo bleek de vraag naar huisvesting voor jeugdbewegingen een pak belangrijker en dringender dan het beleid eerst dacht.
M A R C : Iedere deelgemeente heeft goed draaiende jeugdverenigingen. De laatste jaren is er ook extra aandacht voor de niet-georganiseerde jongeren. De jeugddienst werkte hiervoor succesvolle samenwerkingen uit met het jeugdhuis, de bibliotheek, de mobiele speelpleinwerking en zorgde voor de opwaardering van de speelpleintjes in en nabij woonwijken. Maar ook de voorstellen van de jeugdraad voor ontmoetingsplaatsen voor jong en oud dragen hieraan bij. Dit was trouwens een unieke samenwerking tussen de jeugddienst en de dienst voor groenvoorzieningen.
MEER INFO
Kevin Moeyaert, deskundige Vrije Tijd – accent Jeugd, kevin.moeyaert@staden.be - 051 70 82 04
D RI EH O EKSV ERH O UD I NG
25
VOOR U BEKEKEN
Z AKEN DIE JE RAKEN
Te bestellen via www.socialeinnovatiefabriek.be Willemijn Verloop, Mark Hillen en Kaat Peeters beschrijven in een inspirerende no-nonsensestijl hoe sociaal ondernemers uit Vlaanderen en Nederland met hun bedrijf grote maatschappelijke vraagstukken aanpakken. Positieve verhalen over ‘zaken die je raken’ in hart én hoofd. Vanuit thema’s als consumeren, vergrijzing, jongeren, circulariteit, energie, inclusie, grond en voeding bespreken de auteurs problemen én oplossingen voor een betere wereld. Aan de hand van heel wat voorbeelden tonen ze hoe sociaal ondernemers impact hebben op de samenleving, en hoe deze groeiende beweging de mogelijkheid heeft om een transitie in gang te zetten.
COLOFON
1 9 D I Y- V E R G A D E R T E C H N I E K E N
De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk ontwikkelde in opdracht van de VVSG 19 kant-enklare vergaderingen (inclusief methodieken, hapklare vragen, videomateriaal...) om de speelkansen binnen je vakantieaanbod naar een hoger niveau te tillen. De vergaderingen zijn onderverdeeld in 4 thema’s: speelaanbod, speelimpulsen, speelruimte en visie. Als lid van VDS kan je alles gratis downloaden, als niet-lid kan je de PowerPoints en filmpjes rond ‘Speelaanbod’ benutten.
HOOFDREDACTIE Mieke Vispoel
VORMGEVING MadebyHanna.com
De zomer evalueren en meteen verbeterplannen maken voor volgend jaar? Check dan zeker www.speelplein.net/DIYvergaderingen
REDACTIE
I N S P I R A T I E T O T I N N O VA T I E IN JEUGDHUIZEN, JONGERENCENTRA , JEUGDCENTRA EN JEUGDCLUBS O V E R H E T S L I M D E L E N VA N S C H O O L INFRASTRUCTUUR VOOR SCHOLEN, LOK ALE BESTUREN EN VERENIGINGEN
Te bestellen via www.politeia.be
Ruimte delen is ruimte creëren. Momenteel wordt 62 % van de schoolinfrastructuur ook buitenschools gebruikt. Niet slecht, maar het kan nog beter. In de toekomst is het van groot belang dat schoolinfrastructuur buiten de schooluren ook voor andere doeleinden wordt gebruikt. Scholen hebben namelijk een belangrijke functie als ‘maatschappelijk vastgoed’ en als kloppend hart voor de hele buurt. In dit boek lees je een antwoord op vaak gestelde vragen als administratieve vereisten, financiering, beheer en organisatie … Via praktijkvoorbeelden, kant-en-klare hulpmiddelen en inspirerende modeldocumenten ga je onmiddellijk aan de slag.
DE PA R T IC IPAT IE GE T UIGE N DE PRAK TIJK A AN HET WOORD
Te bestellen via www.politeia.be In De participatiegetuigen bundelt auteur Philippe De Vries ervaringen uit de praktijk van mensen die, vanuit hun professionele functie, worstelen met de uitdagingen van participatie in België en Nederland. Het boek bevat interviews met bestuurders, ambtenaren en experten, die hun ervaringen staven met sprekende voorbeelden, kritische bedenkingen en tips. Dit boek vertelt niet het zoveelste ‘hip hip hoera participatie!’ verhaal, maar zoomt in op onvoorziene uitdagingen en soms conflicterende belangen bij het opzetten, uitvoeren en opvolgen van participatietrajecten. Heb je van dichtbij of veraf te maken met participatie? Dan mag dit boek alvast niet op je boekenplank ontbreken!
26
VO O R U B E K E K E N
Te bestellen via www.maklu.be/MakluEnGarant SPRINT JEZELF DOOR SCRUM P R A K T IS C H S TA P P E NP L A N OM T E S TA R T E N MET SCRUM
Te bestellen via www.epo.be Projecten worden steeds complexer. Een planning die uit de hand loopt, een budget dat de spuigaten uitloopt … Misschien is het tijd om een nieuwe methodiek uit te proberen? In deze waaier gidsen Floris en Patries Quant je vlotjes door de wereld van scrum, een nieuwe manier van projectmatig werken. De kern van het verhaal? Veranderen en vernieuwen is de enige constante! In enkele duidelijke stappen kom je te weten welke rollen en processen er zijn, wat je net wel of net niet moet doen en hoe je het overzicht behoudt. Per stap beschrijven ze de acties, de nodige mindset om die acties uit te voeren en de communicatieve vaardigheden die nodig zijn. Scrummen maar!
Hoe kunnen jeugdhuizen, jeugdclubs, jongerencentra, jeugdcentra en jeugdontmoetingscentra hun doelstellingen nog beter bereiken? En vooral: beogen ze de juiste doelstellingen in hun organisatie? Wanneer een jeugdhuis wil bijdragen aan de ontwikkeling van jongeren en hun vrijetijds- en plezierbeleving, dan stellen ze de doelen van hun organisatie best geregeld eens ter discussie. In dit boek reikt auteur Willy Faché materiaal aan voor zo’n gesprek tussen jongeren en jeugdwerkers en legt uit welke ondersteuning van de overheid hierbij wenselijk is.
VO O R U BEK EK EN
27
Leen Bartholomeus Frauke Baeyens Kristof Bouvard Joris Dekkers Ellen De Grauwe Ilse Holvoet Hannes Jossart Imke Pichal Annelies Schepers Filip Stallaert Jurgen Sprangers Hans Theuns Tieme Verlinde Mieke Vispoel
FOTO’S
Ilse Holvoet iStock Bart Kaesemans Dienst Communicatie, Stad Gent Jeugddiensten Wetteren en Herentals Sector Vrije Tijd Staden
COVERFOTO iStock
V. U . J U R G E N S P R A N G E R S REDACTIE
Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen T 03 821 06 06, info@vvj.be Dropzone is het tijdschrift voor lokaal beleid voor kinderen en jongeren van VVJ. VVJ ijvert voor meer, beter en breder lokaal jeugdbeleid. VVJ ondersteunt en informeert jeugdambtenaren, schepenen van jeugd en jeugdraden in Vlaanderen bij het voorbereiden en uitvoeren van het lokale jeugdbeleid. Meer info: www.vvj.be
WONDEN LIKKEN EN WEER DOORGAAN Tekst: Lamia Cheba Lamia Cheba is coördinator bij Bazzz. Op het congres Jeugdwerkwerkt gaf ze, vanuit haar persoonlijke ervaring, een inspirerende TED-talk over diversiteit. Zondagavond. Al zappend zoek ik naar ontspanning na een drukke dag, maar niets kan me bekoren. Enkel in America’s got talent trekt het verhaal van een vader van 5 pleegkinderen, die zijn kans wil wagen naar de Amerikaanse droom, me aan. Hij plukte de kinderen van straat zodat ze kunnen dromen, zoals elk kind dat hoort te doen. Z’n grenzeloze liefde spat van het scherm en grijpt me naar de keel. Ik betrap mezelf erop dat ik zoek naar kleur. In beeld zie ik een zwart kind. De kinderen omhelzen hun vader voor hij het podium betreedt. Het geeft me hoop, want in dit gezin kent liefde geen kleur. Dat is wat ik nu nodig heb, want ook ik lik mijn wonden na de ophefmakende uitzending over Schild en Vrienden. Politici distantiëren zich en wijzen naar potentiële schuldigen. Verhelderende analyses naar de drijfveer van deze beweging volgen elkaar op. Maar wie heeft daar nu behoefte aan? We hebben nood aan een krachtdadig beleid, dat het structureel verankerd racisme in onze samenleving aanpakt. Maar daar verspilt niemand zijn woorden aan. Ik ken het klappen van de zweep, maar toch brengen de beelden me terug naar het rauw racisme dat ik kende in mijn kindertijd. De eerste dagen na de reportage zoek ik op straat naar kleine gebaren. Een glimlach of een simpele goedendag van de witte man die ik nodig heb om weer te kunnen geloven. Kleine gebaren die helpen om mijn wonden te likken. Wonden die ik mijn kinderen wil besparen, maar ik weet dat ik ze nooit voldoende kan voorbereiden op een maatschappij van twee maten en twee gewichten. Terneergeslagen als burger. Want ik dacht dat, als ik mezelf voldoende bewijs, mijn samenleving voor de volgende generaties beter zou zijn. Ik voel me opnieuw klein, maar geef me tijd. Het vuur dat in mij brandt om te blijven vechten voor humaniteit zal nooit doven. Dat is wat een onrechtvaardige behandeling met je doet. Het maakt je een strijder die de samenleving van haar ongelijk wil bewijzen. Racisme heeft mijn levenspad uitgerold, want ongewild kwam ik in de sociale sector terecht. Dit is mijn plek, want hier kom ik veel gelijkgezinden tegen. Mensen zonder oordeel over huidskleur, maar zich bewust van het sluipend gif in onze maatschappij. We hebben geen andere keuze dan onze wonden te likken, op te staan en weer door te gaan. Van onderuit blijven we gaan voor verbinding in gelijkheid. We zijn met veel en dat is onze grootste drijfveer.