Bosnië-Herzegovina Rondreis (PDF)

Deze gratis reisgids bevat 2 dagen van onze volledig uitgewerkte rondreis door Bosnië en Herzegovina.

Bespaar jezelf uren opzoekingswerk en mis geen enkele bezienswaardigheid.

Koop nu de digitale (pdf – 150 blz A4) reisgids met de volledige rondreis en meer dan 55 beschreven bezienswaardigheden, boordevol praktische informatie, bijzondere plekjes en tips van locals.

 Koop de volledige gids op shop.themediabay.be

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

2

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

3

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

4

INLEIDING Bosnië en Herzegovina is een land op de Balkan dat vooral bekend staat om zijn weelderige bossen, brullende rivieren en zoutwatermeren. De hoofdstad Sarajevo is de populairste toeristische bestemming van het land – en dan vooral de schilderachtige oude wijk Baščaršja – maar ook de watervallen van het land krijgen steeds meer internationale bezoekers. Ze behoren dan ook tot de mooiste van Europa.

De kans is groot dat je al een paar foto's van Bosnië bent tegengekomen op sociale media. Foto’s en video’s van de pittoreske hoofdstad en de Oude Brug in Mostar krijgen vele likes en views.

Bosnië is een klein, maar multicultureel land dat bestaat uit twee autonome entiteiten - de Federatie van Bosnië en Herzegovina met een Bosnisch-Kroatische meerderheid en de Republika Srpska met een Servische meerderheid - en er is nog een derde eenheid, het district Brčko.

Bosnië heeft een 25 kilometer lange kustlijn langs de Adriatische zee met daarlangs slechts één stad, Neum. In Bosnië vind je ook de enige zoutmeren van Europa en het land wordt doorsneden door zeven grote rivieren die zich in de vorm van watervallen een weg banen door prachtige kloven. En ook kunstliefhebbers komen aan hun trekken. Overal in Bosnië kan je prachtige voorbeelden van islamitische architectuur bewonderen.

Deze gids neemt je mee door alle tien kantons van de Federatie van Bosnië en Herzegovina en de Republika Srpska. Wedden dat je nog voor je terug huiswaarts keert al je volgende reis naar dit topland plant?

Totale afstand: 1905 km •

Je rondreis naar Bosnië voorbereiden? Bekijk hier onze favoriete verblijven in Bosnië

•

Een geweldige wandeling maken in Bosnië? Bekijk hier de leukste daguistappen

•

Je vliegticket naar Bosnië boeken? Bekijk hier de goedkoopste vliegtickets naar Bosnië

•

Een auto huren in Bosnië-Herzegovina? Boek je huurwagen online bij Sunnycars.

•

Met de camper naar Bosnië? Huur een camper hier online en ga zelf op stap.

•

Goedkoop op internet in Bosnië? Koop online een eSIM kaart, zo betaal je geen dure roaming tarieven en ben je steeds online.

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

5

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

6

DAG 1: SARAJEVO 1

Sarajevo is een relatief moderne stad vergeleken met andere hoofdsteden op de Balkan. De stad werd gesticht in 1462 toen de Ottomaanse gouverneur van Bosnië een

karavanserai bouwde in wat vandaag de historische wijk Baščaršija is. In de straten is dat oorspronkelijke oosterse charme nog steeds aanwezig, en dat in het hart van Europa. Het is precies wat de meeste reizigers aantrekt.

Sarajevo wordt ook wel het Europese Jeruzalem genoemd, vanwege de belangrijke gebedshuizen van moslims, christenen en joden. Sarajevo is altijd een multiculturele stad geweest.

De Bosnische hoofdstad kwam op de voorgrond van het politieke wereldtoneel terecht toen de Oostenrijks-Hongaarse aartshertog Franz Ferdinand hier in 1914 werd vermoord. Het ontketende de Eerste Wereldoorlog. Sarajevo haalde ook het wereldnieuws in de jaren 1990 toen hier een burgeroorlog uitbrak.

Sarajevo is een bruisende stad waar toeristen uit de hele wereld naartoe komen. Je zou daarom geen problemen mogen ondervinden om accommodatie te vinden die aan je wensen voldoet. De beste hotels liggen naast de oude wijk Baščaršija, waar de meeste bezienswaardigheden zich bevinden, maar er zijn ook minder dure hotels te vinden iets verder van het centrum. Wil je in hostels verblijven, dan heb je enkele uitstekende opties met uitzicht op de oude bazaar.

Waar overnachten in Sarajevo?

• Hotel luxe: Hotel President Sarajevo • Hotel mid: ibis Styles Sarajevo • Hotel budget: Pigeon Square Rooms

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

7

Sarajevo stadswandeling • Afstand: 3 km • Beginpunt: stadhuis Sarajevo // GPS: 43.858850, 18.433420 • Eindpunt: Ashkenazi-synagoge // GPS: 43.856160, 18.425110

Je kan deze route ook volgen met gps. Installeer de app Google Maps op je smartphone en klik dan op deze link of scan de QR-code rechts.

Zo kan je je smartphone als gps gebruiken.

A

Een van de indrukwekkendste gebouwen in Sarajevo is het stadhuis of Vijećnica, ontworpen door een Tsjechische architect in 1891. Het is het meest representatieve

overblijfsel van de Oostenrijks-Hongaarse overheersing. Het gebouw was ook de thuisbasis van de Nationale en Universiteitsbibliotheek van Bosnië en Herzegovina, die ernstig beschadigd werd tijdens de burgeroorlog in de jaren 1990, maar gereconstrueerd en heropend werd in 2014.

De indrukwekkende gevel is versierd met zuilen en rode strepen die de architectonische eenheid van Oost en West illustreren en de oude Moorse stijl nieuw leven inblazen. Let binnen op de kleurrijke glas-in-loodramen. Het gebouw dient nu voor de vergaderingen van de Raad van Sarajevo en er vinden grote culturele en staatsevenementen plaats. Stadhuis, Obala Kulina bana, Sarajevo // GPS: 43.858850, 18.433420

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

8

Stadhuis Sarajevo - © Shutterstock

B

Baščaršija is de meest herkenbare wijk van Sarajevo. De wijk werd opgetrokken in de 15e eeuw tijdens de Ottomaanse overheersing. Meer zelfs, het was toen het

commerciële hart van de stad. (Baş çarşı betekent “de belangrijkste winkelstraat” in het Turks.)

De wijk ligt aan de oever van de rivier Miljacka en is een overblijfsel uit de tijd toen kleine ambachtelijke winkeltjes moskeeën omringden. Die zijn vandaag bewaard gebleven als religieuze en historische monumenten.

Verdwaal in het sfeervolle doolhof van smalle steegjes en plof neer op een terrasje om een traditionele zwarte koffie te drinken in een van de plaatselijke cafés. Tijdens de hoogtijdagen van Baščaršija in de 17e eeuw telde de wijk meer dan duizend winkels waar meer dan tachtig ambachten uitgevoerd werden.

Kazandžiluk begint aan de oostkant van het Baščaršija-plein. Het is een van de oudste en meest herkenbare straten van Sarajevo. Kazandžijas waren meesterlijke metaalbewerkers. Baščaršija, Sarajevo // GPS: 43.859830, 18.431290

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

9

C

Sebil is een Arabisch woord voor een fontein in traditionele islamitische bouwstijl op een plein die het grote publiek van water voorziet. Die fonteinen komen nog steeds veel

voor in Turkije, en ook in andere moslimlanden, maar dus ook in de populairste staat van Sarajevo.

De sebilj-fontein is een van de belangrijkste bezienswaardigheden van Baščaršija. Hij werd in 1913 gebouwd op dezelfde plek waar oudere versies van de fontein stonden, maar die werden door de eeuwen heen gesloopt or door verschillende branden verwoest. Men zegt dat er in de 17e eeuw, tijdens de gouden eeuw van Baščaršija, 300 sebiljs in Sarajevo stonden. Deze sebilj is het enige overgebleven exemplaar. Sebilj-fontein, Baščaršija, Sarajevo // GPS: 43.859670, 18.431060

D

Een van de oudste gebedshuizen in Sarajevo, gebouwd in 1530 op nog oudere fundamenten, is de Servische Kerk van de Heilige Aartsengelen Michaël en Gabriël, de

zogenaamde Oud-orthodoxe Kerk.

De kerk ligt in het stedelijke deel van Baščaršija op een korte wandeling van de moskee van Ghazi Husrev Beg, die je later nog zal zien. 15e-eeuwse Turkse documenten vertellen dat er 42 islamitische en 103 christelijke gebedshuizen waren in de stad, die vandaag overigens nog steeds bijzonder multicultureel is.

De binnenplaats van de kerk huist een verzameling iconen uit de 13e en 14e eeuw en er worden ook zeldzame manuscripten, liturgische voorwerpen en kunstwerken bewaard. Het belangrijkste document hier is het Edict van Sarajevo uit 1307. Oud-orthodoxe kerk, Mula Mustafe Bašeskije 59, Sarajevo // GPS: 43.860300, 18.430010

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

10

Sebilj-fontein - © Shutterstock

E

Het War Childhood Museum vertelt de persoonlijke verhalen en ervaringen van kinderen die opgroeiden tijdens de Bosnische oorlog. Het biedt een uniek perspectief

op het conflict en de impact ervan op de jongere generatie. War Childhood Museum, Sarajevo // GPS: 43.861919, 18.428541 // https://warchildhood.org/

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

11

War Childhood Museum - © Shutterstock

F

De moskee Ghazi Husrev Beg is een van belangrijkste Ottomaanse gebouwen op de Balkan, opgericht in het centrum van Sarajevo in 1530. Ghazi Husrev Beg was een

Ottomaanse gouverneur die 20 jaar lang over Bosnië regeerde. Hij gaf de opdracht voor het ontwerp van de moskee aan een Perziër, Acem Esir Ali, die in die tijd beschouwd werd als de belangrijkste architect van het rijk.

Leuk weetje: de moskee van Ghazi Husrev Beg was de eerste ter wereld die elektriciteit kreeg.

Dat gebeurde aan het einde van de 19e eeuw, tijdens de heerschappij van de OostenrijkHongaren.

Er zijn verschillende andere gebouwen in Baščaršija vernoemd naar Ghazi Husrev Beg (of Bey in het Turks) die deel uitmaakten van zijn Vakuf (schenking). Zo zijn er een moskee, islamitische scholen, een bazaar, een hamam (Turks bad) en een bezistan (overdekte bazaar) die zijn naam dragen. Ghazi Husrev Beg-moskee, Ulica Sarači 18, Sarajevo // GPS: 43.859140, 18.429150

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

12

Ghazi Husrev Beg-moskee en klokkentoren - © Shutterstock

G

De 16e-eeuwse klokkentoren van Sarajevo is de enige openbare klok ter wereld die de maantijd aanhoudt en de tijden voor de moslimgebeden aangeeft. Een

tijdwaarnemer stelt de tijd voor deze dertig meter hoge klok eenmaal per week handmatig in.

De klokkentoren is moeilijk te missen. Het bouwwerk typeert de skyline van Baščaršija, net als de minaret van de moskee van Ghazi Husrev Beg. Op de binnenplaats van de moskee werd lang geleden met verschillende instrumenten en technieken de precieze tijd berekend. Klokkentoren, Mudželiti veliki, Sarajevo // GPS: 43.859200, 18.428530

H

Het Museum of Crimes Against Humanity and Genocide (Muzej zločina protiv čovječnosti i genocida) is gewijd aan het herdenken van de verschrikkelijke misdaden

tegen de menselijkheid en genocide die plaatsvonden tijdens de Bosnische Oorlog in de jaren 1990. Het museum heeft als doel om de herinnering aan de slachtoffers van de oorlog levend te houden en om het publiek bewust te maken van de gruwelijke gebeurtenissen die zich hebben

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

13

afgespeeld. Het presenteert tentoonstellingen met documenten, foto's, persoonlijke verhalen, en artefacten die getuigen van de wreedheden die tijdens de oorlog zijn begaan.

Hier komt je meer te weten over de oorzaken en het verloop van de Bosnische Oorlog die plaatsvond tussen 1992 en 1995, het museum biedt context en achtergrondinformatie. . Museum of Crimes Against Humanity and Genocide, Muvekita 11/1, Sarajevo // GPS: 43.85971, 18.425957 // https://www.facebook.com/MuseumOfCrimesAgainstHumanityAndGenocide/

Museum Galerija 11/07/95- © Galerija110795.ba

I

Niet veel verder kan je een bezoek brengen aan museum Galerija 11/07/95. Dit staat in het teken van de herdenking van de genocide in Srebrenica (gelegen in het oosten

van Bosnië-Herzegovina, aan de grens met Servië), een van de meest tragische gebeurtenissen tijdens de Bosnische Oorlog in de jaren 90. De datum 11 juli 1995 markeert het begin van de Srebrenica-genocide, waarbij 8372 Bosnische moslimmannen en jongens werden vermoord door Bosnisch-Servische troepen onder leiding van generaal Ratko Mladić. Galerija 11/07/95, Trg Fra Grge Martića 2, Sarajevo // GPS: 43.859577, 18.425662 // http://www.galerija110795.ba/

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

14

J

Sarajevo-rozen zijn littekens van mortiergranaten gevuld met rode hars die dienen als gedenktekens voor degenen die hun leven verloren tijdens het beleg van Sarajevo in de

jaren 1990. Ze zijn een aangrijpende herinnering aan de impact van de oorlog op de stad. Elke mortier staat voor een specifieke locatie waar een mortiergranaat insloeg en slachtoffers maakte. De rode hars symboliseert het bloedvergiet en de uiteindelijke veerkracht van de mensen. De Sarajevo-roos voor de Katedrala Srca Isusova, de kathedraal van het Heilig Hart van Jezus, is zo'n gedenkteken. Sarajevo-rozen, Sarajevo // GPS: 43.859097, 18.425654

Sarajevo-rozen - © Shutterstock

K

De Eeuwige Vlam is een gedenkteken gewijd aan de gevallen soldaten en burgers van de Tweede Wereldoorlog. Het vuur brandt al sinds 1946. Het herdenkt niet alleen de

slachtoffers van die oorlog, maar dient ook als een breder symbool van de veerkracht en het uithoudingsvermogen van de stad in tijden van tegenspoed. De Eeuwige Vlam is een plechtige herinnering aan de impact van de oorlog op de lokale gemeenschap. Sarajevo’s Eeuwige Vlam, Sarajevo // GPS: 43.858803, 18.421838

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

15

Eeuwige Vlam - © Shutterstock

L

De Asjkenazische-synagoge werd in 1902 gebouwd om te voldoen aan de behoeften van de Joodse gemeenschap die aan het einde van de 19e eeuw naar Sarajevo kwam. Dit

is de enige actieve Joodse synagoge in de stad. Hij werd ontworpen door de beroemde Tsjechische architect Karlo Paržik en was het eerste religieuze bouwwerk in Sarajevo in de pseudo-Moorse stijl die in die tijd bijzonder populair was in het Oostenrijks-Hongaarse Rijk.

De synagoge barst van de bogen en beschilderde decoraties en is versierd met gebrandschilderde ramen en deuren. Toeristen kunnen van maandag tot vrijdag naar binnen, maar lees je wat in voor je bezoek, want er zijn geen brochures in het Engels. Je kan hier rondleidingen boeken die je meenemen naar andere Joodse bezienswaardigheden in de stad.

De geschiedenis van de Joden in Sarajevo gaat eeuwen terug. Uit documenten blijkt dat de Sefardische synagoge Velika Avlija in 1581 werd gebouwd door de Turkse pasja om arme leden van de gemeenschap te helpen. Hoewel de synagoge in de daaropvolgende eeuwen twee keer

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

16

afbrandde, is het nog steeds een belangrijk onderdeel van het Joodse erfgoed. Het doet nu dienst als museum. De Sefardische gemeenschap bouwde in 1932 een andere synagoge, de grootste op de Balkan, maar die werd in 1941 door de nazi's verwoest. Ashkenazi-synagoge, Ulica Hamdije Kreševljakovića 74, Sarajevo // GPS: 43.856160, 18.425110

M

Het Museum Sarajevo 1878-1918 staat op de plek waar aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk in 1914 werd vermoord. Dit was de gebeurtenis die de aanleiding gaf tot

het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Het museum is gewijd aan de bloeiperiode van Sarajevo tijdens de Oostenrijks-Hongaarse overheersing. Je ziet er voorwerpen die te maken hebben met de manier van leven van die tijd en ook levensgrote beelden van Ferdinand en zijn vrouw Sofia.

Naast het museum ligt nog een bezienswaardigheid: de Latinski Most (Latijnse Brug), hoewel de brug door de Ottomanen werd gebouwd. De brug overspant de rivier en verbindt het museum met de katholieke wijk die vroeger Latinluk heette. Men gelooft dat de Latijnse Brug de oudste is in Sarajevo. Oude manuscripten vermelden de brug al sinds het midden van de 16e eeuw. Museum Sarajevo

1878-1918,

Obala

Kulina

bana,

Sarajevo

//

GPS:

43.857886,

18.428984

//

https://www.muzejsarajeva.ba/

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

17

Buiten de wandeling N

Het Gele Fort, of Žuta Tabija, een oude citadel op een heuvel die over de stad uitkijkt.

Het fort speelde een cruciale rol in de verdediging van Sarajevo door de eeuwen heen.

Het werd oorspronkelijk gebouwd tijdens het Ottomaanse tijdperk in de 18e eeuw als onderdeel van de verdedigingswallen van de stad.

Vanaf dit uitkijkpunt kan je de skyline van de stad, de wijk Baščaršija, de rivier Miljacka en de omliggende bergen bewonderen. Het is ook een geweldige plek om foto's te maken, vooral bij zonsopgang of zonsondergang. Gele Fort, Sarajevo // GPS: 43.862077, 18.439918

Gele Fort - © Shutterstock

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

18

O

Fan van panoramische uitzichten? Dan moet je naar de Trebević-berg. De top kan worden bereikt met de kabelbaan van Sarajevo . Die kabelbaan werd oorspronkelijk

gebouwd voor de Olympische Winterspelen van 1984 in Sarajevo. Het functioneerde tot de Bosnische oorlog, toen het zwaar beschadigd raakte, omdat het op een strategische positie lag voor militaire operaties. In de buurt zijn nog steeds verlaten bunkers en loopgraven te zien.

Na jaren van restauratie werd de kabelbaan in 2018 heropend voor het publiek, 25 jaar na de oorlog – een symbool dat de oorlog echt voorbij is. De rit duurt ongeveer zeven minuten. Op de top kan je wandelen, fietsen en picknicken. Er zijn ook verschillende restaurants en cafés.

Tickets voor de kabelbaan kan je gewoon ter plekke kopen in Bistrik of vooraf online. Parkeer je wagen hier. Sarajevska žičara, Sarajevo // GPS: 43.855517, 18.435298 // www.zicara.ba

Verlaten bobsleebaan van Sarajevo - © Shutterstock

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

19

P

De verlaten

bobsleebaan van Sarajevo werd oorspronkelijkgebouwd voor de

Olympische Winterspelen van 1984. De baan is gelegen op de berg Trebević, net buiten

de stad. Je kan er vanuit de stad naartoe stappen, al is het eenvoudiger om er met de auto (zie ligging hier) of met de kabelbaan naartoe te gaan (eindstation kabelbaan vind je hier). Het is een unieke toeristische attractie geworden, vooral voor wandelaars en fietsers.

De verlaten betonnen structuur biedt ook een bijzonder canvas voor straatartiesten en graffiti kunstenaars. Wie op zoek is nog naar meer urbenex locaties moet zeker ook eens de toren Bistrik Kula (43.842365, 18.4380030) bezoeken en het verlaten hotel van de Olympische Spelen van 1984, Hotel Igman (43.744384, 18.279803) en de skischans van de Olympische Spelen 1984 (43.769053, 18.247760). Sarajevo Abandoned Bobsled Track, Sarajevo // GPS: 43.839929, 18.443184

Sarajevo-tunnel - © Shutterstock

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

20

Q

De Sarajevo-tunnel, ook bekend als de Tunnel van de Hoop , was een belangrijke levensader tijdens het Beleg van Sarajevo, een langdurige blokkade van de hoofdstad

tijdens de Bosnische Oorlog. De tunnel maakte het mogelijk om voedsel naar de stad te brengen en humanitaire hulp te verlenen. Er werden ook gewonde burgers via de tunnel geëvaceerd en wapens aangevoerd.

Vandaag is er een klein museum op de plek van de originele Sarajevo-tunnel over de geschiedenis van de oorlog en het belang van de tunnel voor de bevoorrading van de stad. Koop je ticket voor het Tunnel museum hier online Sarajevo-tunnel, Sarajevo // GPS: 43.820105, 18.338069 // http://tunelspasa.ba

Avaz Twist Tower - © Shutterstock

R

Vanuit het oude centrum van Sarajevo kan je een wandelng maken van 30 minuten naar het hoogste gebouw van de stad, de Avaz Twist Tower. De wolkenkrabber is in gebruik

als kantoorgebouw en het hoofdkwartier van de krant Dnevni Avaz. Het is het hoogste gebouw van voormalig Joegoslavië. Het gebouw werd tussen 2006 en 2008 gebouwd naar een ontwerp

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

21

van Faruk Kapidžić. In architectonisch opzicht valt de Avaz Twist Tower op door de draaiing van de zijden, het ontwerp lijkt op de Turning Torso in Malmö, Zweden. Het gebouw is 142 meter hoog met een antenne van nog eens 30 meter op het dak. Op 100 meter hoogte bevindt zich een restaurant en nog een paar verdiepingen hoger is er een uitkijkterras. e Avaz Twist Tower (betaalde toegang tot het panoramisch terras). Abaz Tist Tower, Tešanjska 24A, Sarajevo // GPS: 43.860906, 18.401896 // http://avaztwisttower.ba

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: OPTIONEEL :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: Rij je van Sarajevo richting Mostar zonder de de volledig rondreis te volgen, maak dan zeker een stop bij de Tito bunker in Konjic.

X

De Tito-bunker, officieel bekend als het ARK D-0 (Atomska Ratna Komanda), is een voormalige nucleaire bunker en militair commandocentrum in de buurt van de stad

Konjic (zie ligging hier), zo’n 65 km ten zuidwesten van Sarajevo. De bunker werd gebouwd om de Joegoslavische president Josip Broz Tito, zijn familie en de naaste medewerkers te beschermen in het geval van een nucleaire aanval tijdens de Koude Oorlog.

De bouw van de bunker begon in het geheim in 1953 en duurde bijna 26 jaar tot 1979. Het complex was een van de meest geheime locaties in het voormalige Joegoslavië. De bunker is uitgehouwen in een berg en ontworpen om een directe nucleaire inslag te weerstaan. Het complex strekt zich uit over ongeveer 6.500 m² en bestaat uit meer dan 100 kamers en een uitgebreid netwerk van gangen.

Het was ontworpen om ongeveer 350 mensen voor een periode van maximaal 6 maanden te huisvesten. Het had zijn eigen luchtzuiverings- en watervoorzieningssystemen. De Titobunker is een belangrijk historisch monument dat de spanningen en paranoia van de Koude Oorlog-periode illustreert. De locatie en het bestaan van de bunker waren tot de jaren 1990 een streng bewaard staatsgeheim. Veel van de lokale bevolking en zelfs hoge militaire functionarissen wisten niet van het bestaan ervan.

Na het uiteenvallen van Joegoslavië en het einde van de Koude Oorlog verloor de bunker zijn strategische belang. In de jaren na de oorlogen die volgden op de desintegratie van Joegoslavië, werd de bunker grotendeels vergeten.

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

22

Sinds 2011 huisvest het de jaarlijkse Biënnale van Hedendaagse Kunst, genaamd "Biennial of Contemporary Art, D-0 ARK Underground". Dit evenement trekt kunstenaars uit de hele wereld aan en benut de unieke sfeer van de bunker voor een reeks tentoonstellingen en installaties.

De bunker is nu gedeeltelijk opengesteld voor het publiek door middel van rondleidingen, waardoor bezoekers een uniek kijkje kunnen nemen in dit fascinerende stukje Koude Oorloggeschiedenis. Raadpleeg de website voor de exacte openinguren (zie hier). Tito's Bunker - ARK D-0, Ljuta, Bosnië en Herzegovina // GPS: 43.634850, 17.9948279 // https://www.bunker.ba/

Tito bunker in Konjic - © Dreamstime

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: EINDE OPTIONEEL :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

23

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

24

DAG 2: SARAJEVO > ZENICA • • • •

Afstand: 208 km Beginpunt: Sarajevo Eindpunt: Zenica Bezienswaardigheden: •

Visoko (optioneel)

•

Zenica

•

Vranica

•

Smetovi

•

Smetovi – Kraljevine-wandeling

•

Vranduk-kasteel

•

Tvrtkovac

•

Bobovac (optioneel)

•

Tešanj-kasteel (optioneel)

•

Maglaj-fort (optioneel)

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: OPTIONEEL :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: Als je geïnteresseerd bent in bijzondere fenomenen en pseudo-archeologische theorieën, raden we je aan om een omweg te maken naar Visoko.

1

Vlakbij de stad Visoko kan je de Ravne-tunnels bezoeken, een netwerk van ondergrondse gangen. Deze tunnels kregen wereldwijd aandacht nadat een

controversiële hypothese opdook.

Volgens de Bosnische piramidehypothese zijn de heuvels in Visoko geen natuurlijke formaties, maar wel oude piramides. De Ravne-tunnels vormen een onderling verbonden systeem van ondergrondse gangen die door een onbekende beschaving werden gebouwd en ze zijn mogelijk gerelateerd aan de vermeende piramides.

De tunnels werden in 2005 ontdekt door Semir Osmanagić, een Bosnische zakenman die beweert dat de Bosnische piramides de grootste en oudste piramides ter wereld zijn. Sinds hun ontdekking zijn de Ravne-tunnels een populaire bestemming geworden voor toeristen en archeologen die het mysterieuze ondergrondse netwerk willen verkennen.

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

25

Men denkt dat de Ravne-tunnels zich over meerdere kilometers uitstrekken en dat er kamers, zijgangen en zelfs ondergrondse watersystemen zijn. Sommige onderzoekers en bezoekers beweren dat de tunnels unieke energetische eigenschappen bezitten die genezingen en spirituele ervaringen veroorzaken.

Critici van de Bosnische piramidehypothese beweren dat de heuvels in Visoko gewoon natuurlijke geologische formaties zijn. Zij beschouwen de Ravne-tunnels eerder als natuurlijke grotten dan als door de mens aangelegde gangen.

Je kan de tunnels bezoeken met een plaatselijke gids. Oordeel dan vooral zelf over welk doel de gangen precies dienen en hoe ze ontstaan zijn. Ravne-tunnels, Kakanjska // GPS: 43.996959, 18.159882 Bosnische zonnepiramide, Ulica Ravne 1, Visoko 71300 // GPS: 43.996180, 18.159072 // www.bosanskepiramide.ba

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: EINDE OPTIONEEL :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

2

Zenica ligt in de vallei van de rivier de Bosna, ongeveer zeventig kilometer ten noordwesten van Sarajevo. De stad is vooral bekend om zijn ijzerfabriek, maar ook om

de universiteit. Gezien de centrale ligging van de stad is het een mooie uitvalsbasis om heel Bosnië en Herzegovina te bezoeken.

De eerste steden in dit gebied dateren uit de oudheid en de naam Zenica werd voor het eerst genoemd in 1436. Kort daarna viel de stad in handen van de Ottomanen. Historische documenten vermelden dat de stad aan het eind van de 17e eeuw vooral bekend was om de teelt van meloenen. Toen het Oostenrijks-Hongaarse Rijk de macht overnam, begon men met de aanleg van economisch en sociaal belangrijke infrastructuur, zoals een spoorwegnet, kolenmijn, papierfabriek en ijzerfabriek.

Wandel door de geschiedenis van de stad in het middeleeuwse Vranduk-fort en breng een bezoek aan het Stadsmuseum. Of ga naar de buitenwijken van Zenica om ontspannende fietstocht te maken door het groen. Zenica is ook de ideale plek om in traditionele restaurants de lokale gerechten te proberen.

Omdat je waarschijnlijk de meeste tijd in de omgeving van Zenica zal doorbrengen, weg van het stadscentrum, kan je accommodatie in de buurt van de bezienswaardigheden die we hierboven hebben

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

26

genoemd overwegen. Breng bijvoorbeeld een nacht door in de buurt van een van de kastelen of naast het Prokoško-meer.

Waar overnachten in Zenica?

• Appartement: Apartmani Kubo • Boutique hotel: Carpe Diem • Resort: Prokosko Resort

Zenica - © Shutterstock

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

27

Wandeling religieuze sites in Zenica • Afstand: 1,6 km • Beginpunt: Čaršijska-moskee, Zenica // GPS: 44.199391, 17.912838 • Eindpunt: Sint-Ilija-kerk, Zenica // GPS: 44.205101, 17.904804

Je kan deze route ook volgen met gps. Installeer de app Google Maps op je smartphone en klik dan op deze link of scan de QR-code rechts.

Zo kan je je smartphone als gps gebruiken.

A

Een van de oudste moskeeën in Zenica is de

Sultan-Ahmet-moskee, of de

Stadsmoskee (Gradska Džamija), die zich in het centrum bevindt. Er wordt aangenomen

dat de moskee in de 18e eeuw werd gebouwd door de Ottomaanse sultan Ahmed III. Het complex herbergt een medrasa (islamitische school) en een harem. De Stadsmoskee heeft een traditionele Ottomaanse architectuur met karakteristieke elementen zoals een koepel, minaret en bijzonder gedetailleerde versieringen. Het werd uitgeroepen tot nationaal monument van Bosnië. Čaršijska-moskee, Zenica // GPS: 44.199391, 17.912838

B

Een andere belangrijke gebedsplaats in Zenica is de Servisch-orthodoxe kerk van de

Geboorte van de Heilige Moeder Gods , die werd gebouwd aan het eind van de 19e

eeuw. De kerk is uitgerust met een 26 meter hoge klokkentoren en een opvallende gele gevel. Kerk van de Geboorte van de Heilige Moeder Gods, Zenica // GPS: 44.201647, 17.901769

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

28

C

De multiculturele omgeving wordt verder weerspiegeld in de rooms-katholieke kerk

van Sint-Ilija (Crkva sv. Ilije Proroka) in Zenica. Deze kerk is gewijd aan de heilige Elia

de Profeet, een belangrijke figuur in het Oude Testament.

De kerk werd gebouwd in 1870 en is een schoolvoorbeeld van de architectuur uit die tijd. Er hangen drie klokken in de toren. Sint-Iija-kerk, Zenica // GPS: 44.205101, 17.904804

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

29

3

Een van de beste uitzichten in de buurt van Zenica heb je vanop de berg Vranica, ten zuidwesten van de stad. De glooiende berg is relatief makkelijk te beklimmen, ook voor

beginners. Vanop de top, op een hoogte van 1626 meter, kan je het Prokoško-meer zien liggen.

Ze zeggen dat het panoramisch uitzicht op het meer het mooist is bij zonsopgang en zonsondergang. Het is populair om hier een huisje te huren op de berghellingen naast het meertje om er te genieten van de ochtendstilte.

Het dorpje bij het meer komt elke lente tot leven wanneer de lokale bevolking vee uitlaat op de weiden. Er is hier niet veel te doen behalve wandelen en foto's maken, maar dat maakt deze plek net extra bijzonder. Prokoško-meer, Vranica // GPS: 43.958603, 17.757235

Prokoško-meer, Vranica - © Shutterstock

 Op zoek naar een hotel in Zenica? Kijk hier voor de deals

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

30

4

Smetovi is een berg aan de rand van Zenica met een hoogte van 1025 meter. Het is een populaire picknickplaats voor de locals, aangezien de berg slechts acht kilometer van

de stad verwijderd ligt.

Als je houdt van wandelen, fietsen of basketbal of voetbal spelen, dan is dit de plek waar je moet zijn. Smetovi is ook populair bij fotografen en schilders vanwege de prachtige landschappen.

Volgens de legende vocht een folkloristische cycloop genaamd Vran hier tegen een dappere krijger genaamd Duk. De plek waar ze slaags raakten werd later Vranduk genoemd. De cycloop verloor zijn evenwicht en viel (smeo se in het Bosnisch), en het gebied werd Smetovi genoemd.

Mis het geweldige uitzicht vanaf Smetovi niet. Je kan hier bergen zien die tot wel honderd kilometer verder liggen. Er is ook een bergbeklimmersvereniging en op de hoogste bergpiek staat het monument voor de partizanenstrijders van Zenica van de Tweede Wereldoorlog. Smetovi, Zenica // GPS: 44.245640, 17.977540 //

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

31

Spomenik Smetovi – Kraljevine-wandelpad Het Monument voor Gevallen Partizanen van Zenica werd in 1968 gebouwd op de berg Smetovi. Het alumunium geeft het beeld een sterk en lichtrijk karakter. Je kan het monument vaak zien vanuit het centrum van Zenica als het licht er op de juiste manier op reflecteert. Onze wandeling begint bij de parkeerplaats van de Spomenik Smetovi, vlakbij Restoran 960 en de speeltuin. We lopen naar de uitkijkpost bij Kraljevine en keren via dezelfde weg terug.

• • • • •

Afstand: 11 km Wandeltijd(heen/terug): 3 uur Hoogtemeters: 225 meter Begin- en eindpunt: parking Smetovi (zie ligging op de kaart) Moeilijheidsgraad: gemakkelijk

Je kan deze route ook volgen met gps. Installeer de app Google Maps op je smartphone en klik dan op deze link of scan de QR-code rechts.

Zo kan je je smartphone als gps gebruiken.

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

32

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

33

5

Ongeveer

tien

kilometer

van

het

centrum

ligt

een

van

de

bekendste

bezienswaardigheden van Zenica, het kasteel Vranduk . Dit 14e-eeuwse kasteel was

oorspronkelijk de thuis van de plaatselijke heerser en veranderde later in een koninklijk bolwerk. Hier woonden twee koningen, Stjepan Ostoja (overleden in 1418) en Stjepan Tomaš (overleden in 1461).

Het beste verhaal over het kasteel Vranduk vertelt dat toen Eugen van Savoye Bosnië binnenviel namens de Oostenrijkse Habsburgse dynastie, hij zich voor de imposante kasteelmuren terugtrok. Oude inscripties en manuscripten verwezen vaak naar Vranduk als het meest intrigerende en veerkrachtige deel van het land. Het werd daarom vaak de Poort van Bosnië genoemd.

Er is ook een tunnel, gebouwd tijdens de Tweede Wereldoorlog, die onder Vranduk doorgaat.

Het kasteel is uitgeroepen tot nationaal monument en werd gerestaureerd en omgebouwd tot museum. Vranduk-kasteel, Zenica // GPS: 44.291748, 17.903932

Vranduk-kasteel - © Shutterstock

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

34

6

Een andere geweldige plek als je van wandelen houdt, is de berg Tvrtkovac. Dit is de hoogste top in de buurt van Zenica op 1304 meter. Men denkt dat de berg vernoemd is

naar koning Tvrtko I Kotromanić, die regeerde vanuit Bobovac. Mooie wandelpaden voeren je over heuvels, door valleien en langs dichte bossen met onderweg prachtige uitzichten om elke bocht. Tvrtkovac, Zenica // GPS: 44.290035, 18.076397

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: OPTIONEEL :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: Er zijn nog een paar forten die je moet zien als je dit deel van Bosnië bezoekt. Geschiedenisliefhebbers kunnen er zelf een dag of twee aan besteden.

2

Je mag bijvoorbeeld de stad Bobovac niet missen, een middeleeuws bouwwerk uit het begin van de 14e eeuw. Het ligt in de buurt van het dorp Borovica, ongeveer 75 kilometer

ten oosten van Zenica. Dit was de hoofdstad tijdens de heerschappij van Stefan II Kotromanić (1322-1353) tot Stefan Tomašević, de 15e-eeuwse despoot van Servië en Bosnië, de stad Jajce tot nieuwe hoofdstad uitriep. Hoewel er alleen nog ruïnes van de stad zijn overgebleven waar ooit de Bosnische kroon werd bewaard, is het uitzicht vanaf de heuvel wel adembenemend. Bobovac, Borovica // GPS: 44.309380, 17.972151

3

Op weg naar Maglaj ten noorden van Zenica en niet ver van Vranduk, kan je ook het

kasteel van Tešanj en het fort van Maglaj bezoeken. Het eerste bevindt zich in de stad

Tešanj en werd door koning Stefan Tomašević aan zijn oom Radivoj geschonken. Het ligt op een klif en geldt als een van de grootste historische verdedigingsbolwerken in Bosnië. Tešanj, Tešanj // GPS: 44.614175, 17.989728

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

35

Tešanj kasteel - © Shutterstock

4

Een ander groot fort ligt in de nabijgelegen stad Maglaj. Het Maglaj-fort kan uitpakken met maar liefst vijf torens. Het fort werd gebouwd in de 14e eeuw en moest het

Bosnische koninkrijk bewaken. Fort van Maglaj, Maglaj // GPS: 44.543982, 18.102729

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: EINDE OPTIONEEL :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

36

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

37

Deze gratis reisgids bevat 2 dagen van onze volledig uitgewerkte rondreis door Bosnië en Herzegovina.

Bespaar jezelf uren opzoekingswerk en mis geen enkele bezienswaardigheid.

Koop nu de digitale (pdf – 150 blz A4) reisgids met de volledige rondreis en meer dan 55 beschreven bezienswaardigheden, boordevol praktische informatie, bijzondere plekjes en tips van locals.

 Koop de volledige gids op shop.themediabay.be

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

38

DISCLAIMER We krijgen onze informatie van betrouwbare en zorgvuldig geselecteerde bronnen. Niettegenstaande kunnen we niet verantwoordelijk worden gehouden voor mogelijk niet-accurate informatie noch voor het gebruik van deze informatie en mogelijke negatieve gevolgen. We waarderen het erg als je opmerkingen, toevoegingen of fouten aan ons zou kunnen doorgeven via info@themediabay.be.

Ontdek meer reisgidsen op www.reisroutes.be en www.reisroutes.nl.

Alle kaarten © OpenStreetMap.org

Adverteren in deze reisgids?

Neem contact op met The Media Bay via info@themediabay.be.

Laatste update: oktober 2023 © Alle rechten voorbehouden.

Deze reisgids is een uitgave van The Media Bay. Niets van deze uitgave mag vermenigvuldigd worden zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

39

Koop de de volledige reisgids op shop.themediabay.be

40