Reisgids Emilia-Romagna & Gardameer (PDF)

Deze gratis reisgids bevat 4 dagen van onze volledig uitgewerkte rondreis Emilia-Romagna en het Gardameer

Bespaar jezelf uren opzoekingswerk en mis geen enkele bezienswaardigheid.

Koop nu de digitale (pdf – 200 blz A4) reisgids met de volledige rondreis en meer dan 110 beschreven bezienswaardigheden, boordevol praktische informatie, bijzondere plekjes en tips van locals + 14 wandelingen.

 Koop de volledige gids op shop.themediabay.be

INLEIDING

Deze gids brengt je langs prachtige natuur, sleept je mee in een eeuwengeschiedenis en dompelt je onder in een immens rijke cultuur. De route begint aan de oevers van het Gardameer en gaat vervolgens zuidwaarts via Verona en Mantua naar de regio Emilia-Romagna. Tijdens dit twee weken durende avontuur zal je van de ene verbazingwekkende stad naar de andere rijden, maar ook vergeten dorpjes en prachtige stukken groen bezoeken.

Totale afstand: 1060 km

• Je rondreis langs het Gardameer voorbereiden? Bekijk hier onze favoriete hotels en verblijven aan het Gardameer

• Je rondreis door Emilia-Romagna voorbereiden? Bekijk hier onze favoriete hotels en verblijven in Emilia-Romagna

• Wil je graag tickets of georganiseerde tours boeken, en zo de wachtrijen vermijden? Boek je tickets voor tours bij GetYourGuide

• Een auto huren voor je rondreis? Boek je auto met all incl. via SunnyCars

• Met de camper door Italië? Huur je camper bij Goboony

GARDAMEER EN OMGEVING

Het Gardameer ligt in Noord-Italië tussen Milaan en Venetië en is het grootste meer van het land. Het helderblauwe water wordt omringd door een prachtig berglandschap en aan de oevers liggen historische dorpjes, prachtige bezienswaardigheden en boomgaarden vol olijf- en citroenbomen. De meest pittoreske dorpjes liggen aan de zuidkant van het meer. Aan de noordkant, dichter bij de Alpen, kan je daarentegen avontuurlijke activiteiten uitproberen en nog meer indrukwekkende landschappen ontdekken.

Fietstip: wie wil, kan de omgeving van het Gardameer op de fiets verkennen. De Ciclabile di Limone sul Garda is een 140 kilometer lang fietspad dat het hele meer omcirkelt. Als je geen eigen fiets hebt, kan je ook een fietstocht boeken; ontdek de fietstours langs het Gardameer hier.

DAG 1: DESENZANO DEL GARDA EN SIRMIONE

Desenzano del Garda is de grootste stad aan het Gardameer. Hoewel het er misschien niet zo pittoresk is als op andere plaatsen die je op deze route zal zien, is het wel een goede uitvalsbasis om je tocht rond het meer te beginnen.

In de stad zelf is veel te zien en te doen. Je kan bijvoorbeeld de Romeinse villa aan het meer bezoeken of langsgaan bij het archeologisch museum Giovanni Rambotti om het Italië van de bronstijd te leren kennen. De belangrijkste bezienswaardigheid van Desenzano is echter het Castello di Desenzano del Gardo, ook wel bekend als het Terrazza sul Garda. Beklim de toren van het kasteel voor een prachtig uitzicht over het meer.

De stad ligt aan de SP572 en heeft een treinstation van waaruit je onder andere naar Milaan, Verona en Venetië kan reizen.

 Desenzano del Garda, Italië // GPS: 45.4698811, 10.5379153

We raden je eigenlijk aan om Desenzano del Garda al meteen terug te verlaten zodra je de belangrijkste attracties hebt gezien. Ga daarna verder naar Sirmione, een van de meest idyllische en pittoreske dorpjes rond het meer.

Dit rustige dorpje ligt op een schiereiland, waardoor het lijkt alsof je langs alle kanten wordt omringd door het helderblauwe water. Vooral de Rocca Scaligera, het kasteel van Sirmione aan de oevers van het meer, is een bezoek waard.

Ga ook naar de ruïnes van de Grotte di Catullo (de grotten van Catullus) en neem de tijd om die oude Romeinse villa te bekijken. Bezoek ook nog het kasteel van Scaligero en geniet van het uitzicht over het meer

TIP: Boek hier een gegidste rondleiding door het centrum van Sirmione

 Sirmione, Italië // GPS: 45.4923913, 10.6084050

Desenzano del Garda, Italië - © Shutterstock

Eten in Sirmione

• Trattoria Clementina is een verborgen pareltje in familiebezit, ver weg van de meer toeristische plekken in Sirmione. Je kan er elke dag verse pasta eten. Het is de perfecte plek om een aantal uitstekende lokale gerechten te proberen in combinatie met de beste wijnen die de regio te bieden heeft. Er is ook een heerlijk buitenterras (meer info hier).

• Als je besluit om op het schiereiland te dineren, is Il Vicolo een verrassend goed hamburgerrestaurant in Amerikaanse stijl met eersteklas lokale ingrediënten (meer info hier).

• Als je op zoek bent naar iets chiquers, dan is Risorgimento een goede optie. Het restaurant serveert vooral uitstekende visgerechten en heeft een uitgebreide wijnkaart. (meer info hier).

 Op zoek naar een hotel in Sirmione? Klik hier voor speciale aanbiedingen.

Kasteel op het eiland van Sirmione - © Shutterstock

DAG 2: DESENZANO DEL GARDA NAAR GARGNANO

• Afstand: 54 km

• Beginpunt: Desenzano del Garda

• Eindpunt: Gargnano

• Bezienswaardigheden:

• Rocca di Manerba en Punta Sasso

• Punta Belvedere

• San Felice en Isola del Garda

• Salò

• Vittoriale degli Italiani

• Gargnano 3

Rocca di Manerba is een natuurreservaat aan de oever van een meer met schilderachtige uitzichten. Je vindt er ook een ruïne van een fort met een leuk openluchtmuseum waar de geschiedenis van het bouwwerk uiteengezet wordt. Vanaf de parkeerplaats is het ongeveer een kwartiertje bergop wandelen naar de middeleeuwse ruïnes. Het natuurgebied eromheen is een van de vele mooie, ongerepte gebieden rond het Gardameer waar je in alle rust kan wandelen of fietsen en rustige picknickplekjes kan vinden.

Aan de oever van het meer, wanneer je het natuurreservaat doorkruist, ligt het uitkijkpunt van Punta Sasso (zie locatie op de kaart). Het is een prachtige plek met enkele van de beste panoramische uitzichten over het Gardameer.

 Rocca di Manerba, Italië // GPS: 45.5568475, 10.5691416

Niet ver van de oevers zie je Punta Belvedere, (zie locatie op de kaart), een voorgebergte waar je mooie wandelingen kan maken. Aan het einde van dit schiereiland kan je ook door ondiep water (enkel- of heuphoogte) wandelen naar Isola San Biagio (ook wel gekend als Konijneneiland, zie locatie op de kaart). Daar ligt een kleine bar met terras, de perfecte plek om te genieten van het rustige uitzicht op het meer.

 Punta Belvedere, Via Cavalle, 19, 25080 Manerba del Garda BS, Italië, Italië // GPS: 45.5664922, 10.5699123

In San Felice en het omliggende gebied vind je veel stranden op korte afstand van elkaar en ook een ruim aanbod aan campings. Dé must-see hier is echter Isola del Garda, een eiland waarop de Villa Borghese-Cavazza prijkt. Dat bouwwerk ziet eruit als een sprookjeskasteel uit een Disneyfilm.

Het eiland is in privébezit en je kan het dus niet zomaar bezoeken. Je moet vooraf een rondleiding reserveren Boek je tickets hier online

 Isola del Garda, Italië // GPS: 45.5934797, 10.5881882 // Koop hier je tickets online

Rocca di Manerba - © Shutterstock

Salò is een andere grote stad aan het meer en is in de Italiaanse geschiedenisboeken vooral bekend als het hoofdkwartier van de Repubblica Sociale, de zetel van de fascistische regering aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Tegenwoordig heeft Salò een van de mooiste en langste promenades aan het Gardameer. Je kan hier aan het water wandelen langs eeuwenoude huizen en uitrusten op een terras vanwaar je een mooi uitzicht hebt over het meer.

In Salò staat ook de Duomo di Sant'Annunziata, een 15e-eeuwse kathedraal met zowel gotische als renaissancistische bouwelementen. Bezoek in dit romantische dorp ook het park Alto Garda Bresciano of ga zonnebaden op het strand van Rimbalzello.

 Salò, Italië // GPS: 45.6056389, 10.5224155

Isola del Garda - © Shutterstock

Het stadje Gardone Riviera is op zich niet zo bijzonder, maar je kan er wel de indrukwekkende villa Vittoriale degli Italiani bezoeken. Deze villa is een van de belangrijkste bezienswaardigheden van de regio. Dit enorme huis werd in 1921 gebouwd voor politicus en dichter Gabriele d'Annunzio nadat hij uit een raam was gevallen. Omdat de fascistische regering hun tegenstander graag ver weg van de hoofdstad (Rome) had, steunden ze de bouw van dit enorme complex door extra geld beschikbaar te stellen.

D'Annunzio woonde er tot zijn dood in 1938, maar de bouw van het complex werd pas voltooid in 1955, toen het mausoleum klaar was. De villa is een bijzonder gebouw, waarbij elke kamer een andere stijl heeft. Op het stuk land dat bij de villa hoort staat ook een groot amfitheater en je ziet er ook het militaire schip Puglia, een nogal surrealistische toevoeging aan het al absurd grote landgoed.

 Vittoriale degli Italiani, Italië // GPS: 45.6240163, 10.5651098// https://www.vittoriale.it/en/

Vittoriale degli Italiani - © Shutterstock

Gargnano is een ander mooi dorp waar je kan wandelen langs een romantische promenade aan het water. Als je Gargnano bezoekt, neem dan de weg die de Gardesana Occidentale doorkruist. De rit door dit prachtige stukje natuur rond het Gardameer is het bezoek aan Gargnano op zich al waard.

Vanuit het dorp kan je prachtige wandelingen maken door de bergen. Nog leuker is een zeiltochtje op het meer. Je kan ook de Villa Feltrinelli bezoeken, het oude huis waar de fascistische leider Benito Mussolini zijn laatste jaren doorbracht. Het is nu een hotel. Een andere bezienswaardigheid is de Limonaia la Malora, een van de oudste citroenboomgaarden in de regio, daterend uit de 16e eeuw.

Ben je bij het Gardameer, maak dan zeker een boottochtje op het meer en bezoek ook het Castello Scaligero dit waterkasteel is absoluut een bezoekje waard! Boek hier tickets voor je boottochtje online.

 Gargnano, Italië // GPS: 45.685776, 10.6591610

Villa Feltrinelli in Gargnano - © Shutterstock

Eten in Gargnano

• Trattoria San Martino is een geweldig, betaalbaar restaurant dat vlakbij het water ligt. Ze serveren regionale gerechten in een trendy omgeving, een leuke afwisseling met de traditionele restaurantinterieurs (denk aan wit linnen en/of donkerhouten tafels) die je overal in Italië vindt (meer info hier).

• Ristorante La Tortuga heeft een beperkte capaciteit en is de perfecte plek voor een romantisch diner. Probeer het proefmenu. Dit restaurant kreeg een vermelding in de Michelingids (meer info hier).

 Op zoek naar een hotel in Gargnano? Klik hier voor speciale aanbiedingen.

EMILIA-ROMAGNA

Nadat je Mantua hebt verlaten, ga je zuidwaarts naar Emilia-Romagna. De naam van deze regio stamt uit de Romeinse tijd, net als heel wat monumenten waarover we je hieronder meer zullen vertellen. Emilia-Romagna kan uitpakken met meer dan tien UNESCO-werelderfgoedsites.

DAG 7: FERRARA EN DE PO DELTA

We stellen voor dat je vandaag de stad Ferrara verkent vooraleer je door de Po-delta rijdt om de dag af te sluiten aan de Adriatische kust.

• Afstand: 212 km

• Beginpunt: Mantua

• Eindpunt: Po-delta

• Bezienswaardigheden:

• Ferrara

• Delizia di Belriguardo

• Delizia Estense del Verginese

• Casino di Campotto

• Castello Estense della Mesola

• Torre Palu

• Parco Regionale del Delta del Po

Ferrara werd in 1995 erkend als 'renaissancestad'. Het was een belangrijk intellectueel centrum in de 15e en 16e eeuw en de thuisbasis van talrijke kunstenaars zoals Piero della Francesca, Jacopo Bellini en Andrea Mantegna. De stad werd herontworpen door Biagio Rossetti, wat de geboorte markeerde van het moderne urbanisme. De ‘ideale stadsindeling’ van Ferrara heeft een grote invloed gehad op de stedelijke architectuur in de eeuwen daarna.

De stad Ferrara is samen met de Delizie Estensi en de Po-delta (zie hieronder) het eerste UNESCO-werelderfgoed dat je in deze regio bezoekt.

Ferrara stadswandeling

• Afstand: 8,2 km

• Beginpunt: Piazza del Municipio (zie ligging op de kaart)

• Eindpunt: Certosa di Ferrara (zie ligging op de kaart)

We beginnen deze wandeling op het Piazza del Municipio, een prachtig terracotta-plein omzoomd met mooie gebouwen. Hier vind je ook een mooie overdekte trap en de paleisgevel van de Colonna di Borso D'Este.

Je kan deze route ook wandelen met gps. Installeer de app Google Maps op je smartphone en klik dan op deze link of scan de QR-code rechts.

Zo kan je je smartphone als gps gebruiken.

Tijd om oostwaarts te trekken naar de kathedraal van Ferrara, door de Volto del Cavallo, een sierlijke boog met een bronzen ruiterstandbeeld en een zittende figuur aan weerszijden, die de ingang naar het Piazza della Cattedrale markeert. Het standbeeld bij de ingang van de kathedraal stelt Sint-Joris voor, de beschermheilige van de stad, die een draak doodt.

De kathedraal dateert uit de 12e eeuw en is een combinatie van romaanse en gotische architectuur, de twee bouwstijlen die de middeleeuwen tekenden. De kerk heeft een sierlijke marmeren gevel in drie lagen en een indrukwekkend barok interieur. Tegenover de kathedraal bevindt zich het kathedraalmuseum, dat indrukwekkende religieuze kunst en historische wandtapijten huisvest.

 Kathedraal van Ferrara, Piazza della Cattedrale, 44121 Ferrara FE,, Italië // GPS: 44.8358009, 11.6197380 // http://www.ferraraterraeacqua.it/it/ferrara/scopri-il-territorio/arte-e-cultura/chiese-pievi-battisteri/cattedrale

 Ontdek meer van Ferrara op een gegidste rondleiding; boek hier online.

BTen zuiden van de kathedraal ligt een reeks kronkelende straten die ooit het Joodse getto van Ferrara vormde en die zich uitstekend leent tot een gezellige wandeling. Meer dan tweehonderd jaar lang moest de Joodse bevolking van de stad in deze afgesloten wijk wonen.

Zicht op de kathedraal door de boog - © Shutterstock

 Ghetto Ebraico, Ferrara, Italië // GPS: 44.8339540, 11.6209852

Het Museo Nazionale dell'Ebraismo Italiano e della Shoah, een modern museum dat in 2017 zijn deuren opende, vertelt niet alleen het verhaal van de Joodse bevolking van Ferrara, maar van Joden in Italië in het algemeen en meer specifiek tijdens de Tweede Wereldoorlog.

 Museo Nazionale dell’Ebraismo Italiano e della Shoah, Via Piangipane 81, 44121 Ferrara, Italië // GPS: 44.8356848, 11.6134108 // https://meis.museum

Baan je vervolgens westwaarts een weg naar het Museum van Casa Romei. Dit renaissancepaleis uit de jaren 1400 heeft een elegante binnenplaats en omvat vele kamers vol fresco's, friezen en beeldhouwwerken.

 Casa Romei, Via Savonarola 30, 44121 Ferrara, Italië // GPS: 44.8333423, 11.6259799

Palazzo Bonacossi - © Shutterstock

Het historische Palazzo Bonacossi herbergt een fantastische collectie oude kunst. Op de begane grond bevindt zich de collectie van kardinaal Giovanni Maria Riminaldi, die alle werken in de tweede helft van de jaren 1700 aan de stad schonk. De verzameling omvat bronzen en marmeren beelden, mozaïeken uit de Romeinse tijd, maar ook waardevolle schilderijen uit de 17e en 18e eeuw. Op de eerste verdieping bevindt zich de bibliotheek, die je doordeweeks kan bezoeken.

 Palazzo Bonacossa, Via Cisterna del Follo 5, 44121 Ferrara, Italië // GPS: 44.8318663, 11.6291556

Het Palazzo Schifanoia is nog zo'n renaissancepaleis dat is omgebouwd tot museum. Er worden ook historische kunstwerken tentoongesteld, waaronder een reeks indrukwekkende en gerenommeerde fresco's. Dit is een van de paleizen die door de familie Este is gebouwd en is opgenomen op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Er is ook een café en een aangename, groene tuin aan de achterkant.

 Palazzo Schifanoia, Via Scandiana 23, 44121 Ferrara, Italië // GPS: 44.8304700, 11.6290803 // http://www.artecultura.fe.it/159/museo-schifanoia

Dit is nog een palazzo uit de renaissance. Hier vind je het Nationaal Archeologisch Museum, dat een reeks fascinerende vondsten uit de Etruskische stad Spina tentoonstelt, waaronder juwelen, bronzen beelden en vazen.

 Nationaal Archeologisch Museum, Via XX Settembre 122, 44121 Ferrara FE, Italië // GPS: 44.8274064, 11.6272600// http://www.archeoferrara.beniculturali.it/

Je hebt toegang tot delen van de stadsmuren van Ferrara (te voet of op de fiets) vanop de Porta d'Amore. Dat bolwerk van de liefde is onlangs gerenoveerd en er werd een verbindingsgang en een nieuwe toegang tot de ondermuur aangelegd. Vanaf hier kan je in westelijke richting wandelen om andere delen van de historische vestingwerken van Ferrara te bekijken. De totale lengte van de stadsmuren bedraagt maar liefst negen kilometer. Ferrara wordt ook beschouwd als een van de meest fietsvriendelijke steden in Italië; het is dus een goed idee om de stad vanop de fiets te verkennen.

 Stadswallen van Ferrara, Ferrara, Italië // GPS: 44.8251541, 11.6254373

De Via delle Volte, bezaaid met charmante trattoria's, is een smalle middeleeuwse straat, beroemd om zijn gewelfde bogen. Dit is een geweldige plek om een hapje te eten (probeer het plaatselijke pastagerecht Cappellacci di Zucca, met pompoen gevulde pasta met Parmezaanse kaas) voordat je verder gaat met je wandeling

Stadswallen van Ferrara - © Shutterstock

 Via delle Volte, Ferrara, Italië // GPS: 44.8320968, 11.6199801

Ga in noordelijke richting terug langs de kathedraal, waar je deze route begon, en ga verder naar het kasteel van Estense. Deze indrukwekkende waterburcht dateert uit de 14e eeuw en is een andere belangrijke erfenis van de familie Este die op de UNESCO-lijst staat. Het kasteel heeft rijkelijk versierde privévertrekken, een kapel, een gevangenis en een museumruimte. Het werd oorspronkelijk gebouwd na een aantal ernstige rellen waarbij een van Niccolò d'Este's assistenten werd gelyncht door een woedende menigte. Beter voorkomen dan genezen, dacht Niccolò, dus gaf hij opdracht tot de bouw van een echt kasteel.

 Kasteel van Estense, L.go Castello 1, 44121 Ferrara, Italië // GPS: 44.8377848, 11.6195994 // https://www.castelloestense.it/it

Via delle Volte - © Shutterstock

Direct naast het Castello Estense ligt het Teatro Comunale di Ferrara, een operagebouw uit de 18e eeuw. Het werd ontworpen door Antonio Foschini en heeft een prachtige ovaalvormige binnenplaats die geweldige foto’s oplevert.

 Teatro Comunale, Ferrara, Italië // GPS: 44.8382541, 11.6204298

Het Diamanti-paleis is een indrukwekkende getuige van de Italiaanse renaissanceperiode. Het unieke ruitvormige marmer op de gevel onderscheidt dit paleis van alle andere in de stad. Binnenin vind je de beroemde nationale portrettengalerij van Ferrara. De steenrijke familie Este kon veel getalenteerde kunstenaars betalen om hun portretten te schilderen, die later samen de School van Ferrara genoemd zouden worden.

 Diamanti-paleis, Ferrara, Italië // GPS: 44.8420960, 11.6212335

 Ontdek meer van Ferrara: stadswandeling met een lokale gids; boek hier online.

Kasteel van Estense - © Shutterstock

Parco Massari was oorspronkelijk een privétuin van de familie Massari; vandaag is het het grootste en populairste park bij de plaatselijke bevolking. Op een warme dag zorgen de grote bomen voor wat welgekomen schaduw, de ideale plek voor een picknick.

 Parco Massari, Corso Porta Mare, 3, 44121 Ferrara, Italië // GPS: 44.8432943, 11.6236394

Oorspronkelijk was Certosa di Ferrara een charterhuis, maar later werd het omgebouwd tot een kazerne en uiteindelijk een begraafplaats. Hier vind je het grafmonument van Borso d'Este en graven van talloze min of meer beroemde mensen. Dit grote gebied heeft een aantal fascinerende verrassingen in petto voor wie de tijd neemt om het complex te verkennen. Vooral de kerk van San Cristoforo alla Certosa is een bezoekje waard, maar wandel ook door de rest van het complex en de tuinen eromheen.

 Certosa di Ferrara,Via Borso, 1, 44121 Ferrara, Italië // GPS:44.8455258, 11.6270497 // http://www.certosadiferrara.it

Ten westen van de stad, richting de kust, ligt de Po-delta, waar de rivier de Po in de Adriatische Zee uitmondt UNESCO beschrijft de delta als "een gepland cultuurlandschap dat zijn oorspronkelijke vorm heeft behouden".

Nadat je Ferrara hebt verkend, wil je misschien enkele van de villa's van de hertogen van Este bezoeken die op de UNESCO-lijst staan. Die liggen niet in de stad zelf. Veel villa's zijn echter niet

Begraafplaats Certosa di Ferrara- © Shutterstock

toegankelijk voor het publiek, maar je kan er wel drie bezoeken: Delizia di Belriguardo, Delizia Estense del Verginese en Castello Estense della Mesola.

Om de Po-delta beter te begrijpen en deze plekken te bezoeken, raden we je deze route aan:

Delizia di Belriguardo, het eerste zomerverblijf van de familie Este, herbergt nu een museum met vondsten uit de Etruskische en Romeinse tijd en de renaissanceperiode. Bijzonder waardevol zijn de behoorlijk modern uitziende glaswerken, die getuigen van de hoge handvaardigheid en techniek van de ambachtslieden uit die tijd.

 Delizia di Belriguardo, SP29 274, 44019 Voghiera, Italië // GPS: 44.7528851, 11.7566330 // https://bellobelriguardo.wordpress.com/

Delizia del Verginese- © Shutterstock

De structuur heeft een moderne restauratie ondergaan en de kamers zijn kaal, maar de collectie Romeinse vondsten van Fadieni is opmerkelijk en zorgt ervoor dat Delizia Estense del Verginese een bezoek waard is.

 Delizia del Verginese, Via Verginese, 44015 Gambulaga, Italië // GPS: 44.7413825, 11.8166695 // http://www.atlantide.net/amaparco/delizia-estense-del-verginese/

Het Casino di Campotto is een landelijk gebouw in Via Cardinala bij de ingang van een natuurreservaat. Het huisvest tentoonstellingen voor een breed publiek over de natuur, de menselijke geschiedenis en de interactie tussen die twee. Buiten het museum strekt zich de 1600 hectare grote Val Campotto Oase uit.

 Museo delle Valli di Argenta, Via Cardinala 1/C, 44011 Campotto FE, Italië // GPS: 44.5826904, 11.7987982 // http://www.vallidiargenta.org/

Het Castello Estense della Mesola werd in de 16e eeuw gebouwd door de laatste hertog van Ferrara, Alfonso II. Het diende als residentie tijdens het jachtseizoen.

 Castello Estense della Mesola, P.za S. Spirito, 44026 Mesola FE, Italië // GPS: 44.9237129, 12.2305226 // https://castellodimesola.it/

Torre Palu dateert uit de 18e eeuw en werd gebouwd om het Canal Bianco naar zee te doen afwateren. Het is een van de best bewaard gebleven waterwerken in deze regio.

Het Parco Regionale del Delta del Po werd in 1988 opgericht om het unieke waterrijke ecosysteem van de Po-delta, het grootste watergebied van Italië en een van de belangrijkste van Europa, te beschermen.

Het is zeker de moeite waard om wat tijd uit te trekken om het ongeveer 54.000 hectare grote biosfeerreservaat, dat door UNESCO is erkend, te verkennen. Als je van fietsen houdt, kan je altijd een fiets huren en langs de oevers van de Po naar de Adriatische Zee trekken, of je kan een boot opstappen en al het groen vanop het water aanschouwen

Het park herbergt een grote verscheidenheid aan flora en fauna. Hier leven meer dan 350 vogelsoorten, 100 vissoorten en talloze soorten zoogdieren, reptielen en amfibieën. Het is een

Castello Estense della Mesola - © Shutterstock

belangrijk broedgebied voor veel vogelsoorten en een cruciale tussenstop voor trekvogels op hun reis tussen Europa en Afrika.

Het gebied wordt gekenmerkt door een netwerk van rivieren, kanalen, lagunes en zoutpannen, die zijn gevormd door eeuwenlang menselijk ingrijpen. De traditionele visvangst, zoutwinning en landbouw hebben een uniek cultureel erfgoed in de regio gecreëerd, dat gevierd wordt met lokale festivals, evenementen en traditionele gerechten.

Meer informatie en rondleidingen kunnen worden geboekt bij Po Delta Tourism (zie locatie hier).

 Po Delta Tourism, Corso G. Mazzini 136, 44022 Comacchio, Italië // GPS: 44.697629, 12.177278 // https://www.podeltatourism.it/en/

Ten zuiden van de Po-delta liggen een aantal lido's met mooie stranden, waar je heerlijk kan overnachten aan de Adriatische kust voordat je verder zuidwaarts gaat naar Ravenna. Of je kan meteen doorrijden naar Ravenna, zodat je een goede uitgangspositie hebt voor het avontuur dat je morgen opwacht.

Regionaal park Delta del Po - © Shutterstock

Eten in Ferrara

Emilia-Romagna is een van de meest geprezen culinaire regio's van Italië. Je smaakpapillen zullen hier verwend worden. Hieronder vind je drie plaatsen voor elk budget waar je heerlijk kan eten:

• Schiaccia – hier serveren ze dertig verschillende panini en het restaurant is erg centraal gelegen, dichtbij de kathedraal (meer info hier).

• Trattoria La Ferrarese – probeer hier de lokale specialiteit cappellacci di zucca, pasta gevuld met butternutpompoen (meer info hier).

• Cucina Bacilieri – geweldige plek voor een chiquer gastronomisch Italiaans diner (meer info hier).

 Op zoek naar een hotel in Ferrara? Klik hier voor speciale aanbiedingen.

DAG 11: BOLOGNA

• Afstand: 80 km

• Beginpunt: Bologna

• Eindpunt: Modena

• Bezienswaardigheden:

• Bologna stadswandeling

• Regionaal park Gessi Bolognesi e Calanchi dell'Abbadessa (optioneel)

• Madonna di San Luca (optioneel)

• Marzabotto (optioneel)

Bologna is de hoofdstad van de regio, gelegen tussen de Apennijnen en het hart van de Po-vlakte. Dit is een historische stad vol kunst en cultuur, maar ook een handelsknooppunt waar flink wat geproduceerd wordt. Bologna wordt ook wel 'de geleerde' genoemd vanwege de beroemde universiteit en 'de vette' vanwege de gastronomische hoogstandjes. Bologna zal zowel mensen bekoren die op zoek zijn naar cultuur als degenen die gewoon willen genieten van het lokale eten en drinken en de omgeving willen leren kennen.

De stad is ook beroemd om zijn portieken. Er is waarschijnlijk geen enkele andere stad die in dat opzicht met Bologna kan wedijveren - de stad heeft alleen al in het centrum 38 kilometer aan portieken. Het huidige aanzicht van Bologna doet vooral denken aan de 17e en 18e eeuw; de oude stad is een van de grootste en best bewaarde in de regio.

Nog voor de Romeinen hadden de Etrusken zich hier al gevestigd. Later lijfden de Franken en Longobarden de regio in. In 1088 werd hier de oudste universiteit ter wereld gesticht. Het bleek het begin van de gouden eeuwen die de stad daarna zou beleven.

Vandaag bezoek je Bologna en vandaar ga je verder naar Modena.

 Ontdek meer van Bologna met een gegidste tour. Proef en ontdek Bologna met een lokale gids; boek je tour hier.

Bologna stadswandeling

• Afstand: 8 km

• Beginpunt: Piazza Maggiore (zie ligging op de kaart)

• Eindpunt: Archiginnasio di Bologna (zie ligging op de kaart)

Je kan deze route ook wandelen met gps. Installeer de app Google Maps op je smartphone en klik dan op deze link of scan de QR-code rechts.

Zo kan je je smartphone als gps gebruiken.

Het grootse, met paleizen omzoomde plein Piazza Maggiore was het hart van het middeleeuwse Bologna. Het plein kreeg zijn huidige uiterlijk in de 15e eeuw. Het was eeuwenlang de plek waar mensen samenkwamen en ooit werd hier de stadsmarkt gehouden. Vandaag de dag zie je hier ’s zomers vooral rondtrekkende toeristen. Het is het perfecte startpunt om de historische kern van de stad te ontdekken.

Rondom dit prachtige plein liggen onder andere het 15e-eeuwse Palazzo dei Notari, het bijzondere Palazzo del Podesta, dat doorkruist wordt door twee straten op de benedenverdieping, en de kerk van San Petronio, waarvan de bouw begon in de 14e eeuw. Die kerk, met zijn onafgewerkte gevel, is de belangrijkste van Bologna. Het is misschien niet het mooiste gebouw, maar het interieur is bijzonder interessant. Dit is de vijftiende grootste kerk ter wereld. Je kan een rondleiding boeken die je naar de top van de kathedraal brengt en je tot onder de houten dakconstructie brengt. Maar wees gewaarschuwd, op een warme dag kan het daarboven en vooral onder het dak erg heet worden.

Verder wordt het Piazza Maggiore nog geflankeerd door het Palazzo Comunale (stadhuis) en het niet-te-missen 15e-eeuwse Palazzo dei Banchi met zijn gewelfde galerijen. Iets verderop staat de monumentale fontein met het standbeeld van Neptunus. Zeemeerminnen dartelen rond de voeten van de god.

 Piazza Maggiore, Bologna, Italië // GPS: 44.4937390, 11.3431052

Het Museo Civico Mediaevale is gevestigd in een 15e-eeuws palazzo en huisvest een collectie middeleeuwse bronzen beelden, harnassen en beroemde boeken uit de stad. In de omliggende straten staan verschillende historische torens en paleizen. Neem de tijd om door dit gebied te wandelen en de buurt te verkennen. Heb je weinig tijd, wandel dan meteen door naar punt C.

 Museo Civico Mediaevale, Bologna, Italië // GPS: 44.4965043, 11.3420807// http://www.museibologna.it/arteantica/luoghi/62013/id/36155

Finestrella is een schilderachtig smal straatje met restaurants en kijkt uit over een kort kanaal dat in de middeleeuwen werd gebouwd. Stop hier voor foto's of misschien om een hapje te eten voordat je verder gaat. Als je geduld hebt en een tafel bij het raam krijgt, kan je genieten van een prachtig uitzicht over het kanaal dat je zeker aan Venetië zal doen denken.

 Finestrella, Bologna, Italië // GPS: 44.4986228, 11.3452042

Standbeeld van Neptunus op het Piazza Maggiore - © Shutterstock

De Sint-Pieterskathedraal werd in de 17e en 18e eeuw gerestaureerd. De kathedraal heeft een hoge klokkentoren en is versierd met prachtige fresco's. Het grootste deel van de huidige structuur werd gebouwd in de jaren 1600, maar een deeltje is zelfs nog ouder. Neem de tijd om het prachtige barokke interieur en de rijkelijk beschilderde binnenplaats te bezoeken.

 St Peter's Cathedral, Via dell'Indipendenza, 7, 40125 Bologna, Italië // GPS: 44.4957086, 11.3444372

Ga vervolgens zuidwaarts op Via Rizzoli.

De Torens van Bologna is de verzamelnaam voor een groep middeleeuwse torens die de skyline van de oude stad vormen. Het is ons favoriete stukje van de oude stad. De belangrijkste zijn de beroemde Twee Torens, het symbool van Bologna

Deze monumenten op het Piazza di Porta Ravegnana werden in de 12e eeuw gebouwd door adellijke families. De Torre degli Asinelli is de beroemdste van alle historische torens hier in

Canale delle Moline- © Shutterstock

Bologna. Je kan de bijna 500 honderd treden beklimmen voor een prachtig uitzicht. En neen, je beeldt het je niet in, de toren staat inderdaad een beetje scheef. Meer zelfs, met zijn bijna honderd meter is de Torre degli Asinelli de hoogste scheve toren van Italië. (Die van Pisa is slechts 57 meter hoog).

TIP: Boek je ticket voor de torens online en geniet van het adembenemende uitzicht.

 De Twee Torens, P.za di Porta Ravegnana, 40126 Bologna, Italië // GPS: 44.4942258, 11.3467316

De grootse Basiliek van San Giacomo Maggiore dateert uit de 14e eeuw en is een verzameling van verschillende bouwstijlen. Binnen kan je een aantal prachtige voorbeelden van renaissancekunst bewonderen.

 Basilica San Giacomo Maggiore, Piazza Gioacchino Rossini, 40126 Bologna, Italië // GPS: 44.4956910, 11.3492140

De torens van Bologna - © Shutterstock

Als je een omweg maakt om het gebied van de Universiteit van Bologna te verkennen, moet je zeker naar dit 16e-eeuwse Palazzo Poggi Museum gaan, waar je een reeks eclectische wetenschappelijke tentoonstellingen vindt en historische fresco's in een unieke omgeving kan bewonderen

 Palazzo Poggi Museum, Via Zamboni, 33, 40126 Bologna, Italië // GPS: 44.4968675, 11.3524055

Een ander uitstekend museum in dit deel van de stad is Pinacoteca Nazionale Bologna, waar Italiaanse kunstwerken die dateren uit de 13e tot 18e eeuw en veel opmerkelijke renaissancewerken tentoongesteld worden.

Als je meer tijd hebt, kan je in en rond de universiteit ook andere musea bezoeken, gewijd aan onder andere geologie en fossielen, mineralogie en anatomie

 Pinacoteca Nazionale Bologna, Via delle Belle Arti, 56, 40126 Bologna, Italië // GPS: 44.4977516, 11.3534888

Palazzo Poggi Museum - © Shutterstock

Aan de andere kant van het universiteitscomplex vind je een halfvergaan middeleeuws wachthuis en stadspoort, de Porta San Donato. Maak hier een korte stop voordat je omkeert en teruggaat door de universiteit om je wandeling voort te zetten.

Ga verder naar de met bezienswaardigheden bezaaide Strada Maggiore. Let zeker op Casa Isolani aan je rechterkant, het huis met de houten portiek. Je zal er een paar merkwaardige pijlen zien uitsteken. Iets verderop aan de linkerkant staat Casa Rossini. Vanaf 1822 behoorde dit huis toe aan de beroemde riddermeester Gioacchino Rossini, die opdracht gaf tot een dure verbouwing en een bizarre gevel liet ontwerpen. De woning werd gebouwd in de jaren 1824-27 en kreeg muzikale symbolen op de gevel aangemeten. Je leest ook het motto: "Non domo dominus sed domino domus" (Niet de eigenaar moet trots zijn op het huis, maar het huis op de eigenaar). Aan de overkant van de weg kan je geweldig antiek kopen.

 Porta San Donato, Piazza di Porta S. Donato, 40126 Bologna, Italië // GPS: 44.4983712, 11.3563679

Porta San Donato - © Shutterstock

De allerbelangrijkste bezienswaardigheid langs de Strada Maggiore is echter het uitstekende Internationaal Muziekmuseum en -Bibliotheek Muziekliefhebbers zullen zeker een bezoek willen brengen aan een van 's werelds belangrijkste documentatiecentra voor oude muziek. Het is gehuisvest in een voormalig augustijner klooster.

Iets verderop aan dezelfde kant van de straat staat de Toren van Oseletti. Deze toren was oorspronkelijk bijna zeventig meter hoog, vandaag blijven er daar nog slechts dertig van over. De constructie werd opgetrokken door de adellijke familie Oseletti in de 13e eeuw. Tegenwoordig is de toren in privébezit en niet toegankelijk voor bezoekers.

Verderop stuit je aan de linkerkant op het museum Davia Bargellini, een gratis museum met een kleine maar interessante collectie antiquiteiten, een korte stop waard.

 Internationaal Muziekmuseum en -Bibliotheek, Str. Maggiore, 34, 40125 Bologna, Italië // GPS: 44.4928200, 11.3502753// http://www.museibologna.it/musica

Een Italiaanse basiliek en voormalige kerk in een onversierde maar imposante gotische stijl uit de jaren 1300 is je volgende stop langs deze route. De Basilica di Santa Maria dei Servi heeft prachtige portieken op het plein van het aangrenzende klooster en in december vindt hier een leuke kerstmarkt plaats. Binnen is de kerk vredig en er hangen een aantal opmerkelijke kunstwerken, maar de portiek buiten steelt de show.

 Basilica di Santa Maria dei Servi, Str. Maggiore, 43, 40125 Bologna, Italië // GPS: 44.4915852, 11.3529418

Er zijn zoveel palazzi in Bologna dat het onwaarschijnlijk is dat je tijd hebt om ze allemaal te bezoeken. We raden je toch aan om om even te stoppen bij Palazzo Ercolani, iets verderop in deze straat. Dit is een huis in handen van de universiteit en gedeeltelijk opengesteld voor het publiek. Het paleis is wondermooi en gedecoreerd met prachtige beelden langs de majestueuze trap. Natuurlijk kan je ook fresco's op het plafond bewonderen en even ontspannen in de prachtige tuin.

De stadspoort Porta Maggiore is het sluitstuk van de Strada Maggiore. Hij werd begin 1900 gedeeltelijk gesloopt. Wat ervan overblijft dateert uit de 13e eeuw.

Basilica di Santa Maria dei Servi - © Shutterstock

 Palazzo Ercolani, Str. Maggiore, 45, 40125 Bologna, Italië // GPS: 44.4912946, 11.3540300

 Porta Maggiore, Piazza di Porta Maggiore, 40125 Bologna, Italië // GPS: 44.4900371, 11.3572948

Even ten zuiden vind je Casa Carducci, een museum, archief en bibliotheek in het voormalige 16e-eeuwse huis en de tuin van de dichter Giosuè Carducci (1835-1907). Het museum is gevestigd in het vertrek waar Carducci woonde van 1890 tot aan zijn dood en binnen staan de originele meubels, boeken en een verzameling brieven.

 Casa Carducci, Piazza Giosuè Carducci, 5, 40125 Bologna, Italië // GPS: 44.4882483, 11.3572184 // http://www.casacarducci.it/

Porta Santo Stefano is een middeleeuwse stadspoort met portieken en wallen, geflankeerd door twee grote 19e-eeuwse gebouwen op deze plek. Vanaf hier kan je de Via Santo Stefano inslaan waar je nog meer bezienswaardigheden staan op te wachten.

 Porta Santo Stefano, Piazza di Porta Santo Stefano, 40125 Bologna, Italië // GPS: 44.4847297, 11.3561811

Porta Maggiore - © Shutterstock

Langs de Via Santo Stefano kan je een aantal historische palazzi bezoeken, waaronder Palazzo Bianchi, Palazzo Zani en Palazzo Vizzani Sanguinetti.

 Via Santo Stefano, Bologna, Italië // GPS: 44.4893100, 11.3512044

Ga langs bij Cremeria Santo Stefano voor je dosis heerlijk ambachtelijk ijs. Het ijs van deze ijsjeszaak wordt beschouwd als het allerbeste in Bologna (volgens het Italiaanse eet- en wijntijdschrift Gambero Rosso). Er kan een rij staan, maar dat geeft je de tijd om je favoriete smaken te kiezen, die variëren van ricotta met gekarameliseerde vijgen tot tiramisu met aardbeien en nog veel meer traditionele smaken. Alles wordt dagelijks en in huis bereid.

 Cremeria Santo Stefano, Via Santo Stefano, 70c, 40125 Bologna, Italië // GPS: 44.4883527, 11.3521641 // https://facebook.com/CremeriaSantoStefano

Via Santo Stefano - © Shutterstock

Piazza Santo Stefano is een charmant driehoekig voetgangersgebied omringd door gebouwen uit de 15e tot 17e eeuw en is waarschijnlijk een van de meest sfeervolle pleinen van Bologna. Hier vind je ook het kerkcomplex Santo Stefano, een combinatie van verschillende zeer oude kerken. Er wordt gezegd dat Sint-Petronius, een 5e-eeuwse bisschop, deze basiliek liet bouwen bovenop een tempel gewijd aan de godin Isis.

 Piazza Santo Stefano, Bologna, Italië // GPS: 44.4921526, 11.3484933

Palazzo Pepoli is een plaatselijk historisch museum met tentoonstellingen over de fascinerende geschiedenis en cultuur van Bologna.

 Palazzo Pepoli, Via Castiglione, 8, 40125 Bologna, Italië // GPS: 44.4923070, 11.3464378

Basilica di Santo Stefano - © Shutterstock

De basiliek van San Domenico is een van de rijkste kerken van Bologna wat kunstschatten en geschiedenis betreft. Het is de thuisbasis van de Dominicaanse orde. Binnen kan je werken zien geschilderd door een aantal grootmeesters zoals Guercino en er zijn beelden van Michelangelo en Nicolo Pisano te zien.

 Basilica di San Domenico, P.za S. Domenico, 13, 40124 Bologna, Italië // GPS: 44.4894365, 11.3442053 // https://sandomenicobologna.it/

Palazzo Pepoli - © Shutterstock

Het Archiginnasio van Bologna (Biblioteca Comunale dell'Archiginnasio) is een van de belangrijkste gebouwen van de stad. Het was ooit het hoofdgebouw van de Universiteit van Bologna, maar tegenwoordig is er een gemeentelijke bibliotheek in gevestigd. Dit prachtige architectonische juweeltje werd gebouwd in de 16e eeuw.

Ga in noordelijke richting langs de Basilica di San Petronio en je bent weer terug op het plein Piazza Maggiore.

 Archiginnasio di Bologna, Piazza Galvani, 1, 40124 Bologna, Italië // GPS: 44.4921403, 11.3434092 // http://www.archiginnasio.it/

Basilica di San Domenico - © Shutterstock

Aan de rand van de stad kan je het plaatselijke Museum voor Moderne Kunst aan de Via Don Giovanni Minzoni bezoeken, meer info op de website.

Eten in Bologna

Tussen al dat wandelen door moet je zeker een paar lokale specialiteiten proeven, zoals tagliatelle al ragù, lasagne alla Bolognese, tortellini en brodo of mortadella-worst. Vraag niet naar spaghetti bolognese, tenzij je in een erg toeristische tent wil belanden. Italianen eten over het algemeen nooit spaghetti met ragù (de saus die bij de meeste mensen in de buurt komt van het idee van bolognesesaus) en beschouwen het zelfs als godslastering. Een paar jaar geleden zei de burgemeester van Bologna dat spaghetti bolognese gewoon "nepnieuws" is en hij ontkende het bestaan ervan, waarmee hij duidelijk maakte dat Italianen deze dingen nogal serieus nemen.

• Twee goede restaurants voor lunch zijn Tamburini (dichtbij Piazza Maggiore, meer info hier) Tamburini is een familiebedrijf dat hier al sinds 1932 gevestigd is. Ze verkopen de beste kazen en vlees, of je kan klassieke (bolognese) pastagerechten bestellen.

• En La Tua Piadina (dichtbij Piazza Santo Stefano, meer info hier). La Tua Piadina ontleent zijn naam aan de lokale versie van de tortillawrap gevuld met kaas, vlees of groenten -

Archiginnasio di Bologna - © Shutterstock

piadina. Bij La Tua Piadina kan je kiezen uit meer dan dertig opties, waarvan er veel vegetarisch zijn.

Als je dorst hebt, kan je ook wat lokale wijnen proberen. Emilia-Romagna is misschien niet zo'n bekend wijngebied als Piemonte of Toscane, maar het heeft altijd veel (voornamelijk bulkwijnen) geproduceerd. De laatste jaren is de kwaliteit echter gestegen, en er zijn veel jonge wijnboeren die erg goede wijnen maken. Lambrusco is de typische mousserende rode wijn uit de regio, maar er vallen nog veel meer soorten te proeven

Voor het diner zijn er ook veel geweldige restaurants om uit te kiezen.

• Als je geïnteresseerd bent in een moderne kijk op klassieke Italiaanse gerechten in een trendy omgeving, dan ben je bij Oltre aan het juiste adres. (meer info hier). Dit intieme restaurant serveert niet alleen geweldige cocktails, maar biedt ook een heerlijk proefmenu (of à la carte). Bereid je voor op het proeven van misschien wel de beste tortellini in crema met een saus op basis van twee jaar oude parmigiano.

• Een ander geweldig restaurant als je de voorkeur geeft aan iets traditionelers is Sette Tavoli (Zeven Tafeltjes), een klein en intiem restaurant dat seizoensgebonden en lokale gerechten serveert. (meer info hier).

 Ontdek meer van Bologna met een gegidste tour. Proef en ontdek Bologna met een lokale gids; boek je tour hier.

Het regionaal park Gessi Bolognesi e Calanchi dell'Abbadessa beslaat bijna 5000 hectare en omvat een netwerk van meer dan 200 grotten, plateaus en kliffen. Niet ver van het centrum van Bologna vertrekken enkele wandelingen door het park. Het is een welgekomen afwisseling van natuur en avontuur na een dagje Bologna.

Als je meer tijd hebt, kan je zelfs een prachtige wandelroute van ongeveer vijf dagen volgen, helemaal in zuidelijke richting van Bologna naar Florence, een wandelroute die het overwegen waard is als je er de tijd voor hebt. Houd er wel rekening mee dat veel van deze paden lange stukken hebben waar geen streepje schaduw te bespeuren valt. Vooral in de zomer kan het drukkend heet worden in Emilia-Romagna.

 Regional Park of Gessi Bolognese e Calanchi dell'Abbadessa, Italië // GPS: 44.4309279, 11.4019631 // https://enteparchi.bo.it/parco-dei-gessi-bolognesi-e-calanchi-dellabbadessa/

Net ten zuidwesten van de historische kern van de stad vind je een rooms-katholieke kerk gewijd aan de Maagd Maria, het Heiligdom van de Madonna di San Luca. Het is schilderachtig gelegen op een beboste heuvel ongeveer 300 meter boven de stadsvlakte.

Een leuke activiteit is om van het centrum van Bologna naar de Madonna di San Luca te wandelen. Het pad is volledig overdekt door portieken en loopt bergopwaarts vanaf Porta Saragozza. Het wandelpad is vijf kilometer lang, telt 666 arcades en is het langste overdekte wandelpad ter wereld. Het verbindt de Porta Saragozza met het San Luca-heiligdom, op de Colle della Guardia.

Neem een fles water mee, want het bergopwaartse gedeelte van de wandeling kan behoorlijk vermoeiend zijn.

 Heiligdom van de Madonna di San Luca, Italië // GPS: 44.4791468, 11.2980969

Wandeling naar Santuario della Madonna di San Luca

• Afstand: 5 km (enkel)

• Beginpunt: Piazza Maggiore (zie ligging op de kaart)

• Eindpunt: Santuario della Madonna di San Luca (zie ligging op de kaart)

Je kan deze route ook wandelen met gps. Installeer de app Google Maps op je smartphone en klik dan op deze link of scan de QR-code rechts.

Zo kan je je smartphone als gps gebruiken.

Heiligdom van de Madonna di San Luca - © Shutterstock

Marzabotto is een klein stadje op ongeveer een uur rijden ten zuiden van Bologna. Het staat bekend om zijn Etruskische archeologische vindplaatsen. In het Nationaal Etruskisch Museum wordt een uitstekende collectie vondsten tentoongesteld.

 Nationaall Etruskisch Museum, Via Porrettana Sud, 13, 40043 Marzabotto, Italië // GPS: 44.3369451, 11.2038808 // https://musei.emiliaromagna.beniculturali.it/musei/museo-nazionale-etrusco-pompeo-aria-e-area-archeologica-dikainua

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: EINDE OPTIONEEL :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

 Op zoek naar een hotel in Bologna? Klik hier voor speciale aanbiedingen.

Deze gratis reisgids bevat 4 dagen van onze volledig uitgewerkte rondreis Emilia-Romagna en het Gardameer

Bespaar jezelf uren opzoekingswerk en mis geen enkele bezienswaardigheid.

Koop nu de digitale (pdf – 200 blz A4) reisgids met de volledige rondreis en meer dan 110 beschreven bezienswaardigheden, boordevol praktische informatie, bijzondere plekjes en tips van locals + 14 wandelingen.

 Koop de volledige gids op shop.themediabay.be

DISCLAIMER

We krijgen onze informatie van betrouwbare en zorgvuldig geselecteerde bronnen. Niettegenstaande kunnen we niet verantwoordelijk worden gehouden voor mogelijk niet-accurate informatie noch voor het gebruik van deze informatie en mogelijke negatieve gevolgen. We waarderen het erg als je opmerkingen, toevoegingen of fouten aan ons zou kunnen doorgeven via info@themediabay.be.

Ontdek meer reisgidsen op www.reisroutes.be en www.reisroutes.nl.

Alle kaarten © OpenStreetMap.org

Adverteren in deze reisgids?

Neem contact op met The Media Bay via info@themediabay.be.

Laatste update: juni 2023

© Alle rechten voorbehouden.

Deze reisgids is een uitgave van The Media Bay. Niets van deze uitgave mag vermenigvuldigd worden zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

© Koop de volledige gids op shop.themediabay.be