U S A KO N T R A C H I N Y:
RYWALIZACJA O WPŁYWY W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ
PAW E Ł PAW Ł OWSK I
Amerykańskie zaangażowanie w Intermarium
P
andemia koronawirusa z Wuhan powoduje tak głęboki kryzys ekonomiczny, organizacyjny i strukturalny, że bez wątpienia już dziś można ją traktować jako istotną cezurę czasową. Ta sama przyczyna, która powoduje spowolnienie gospodarcze, jednocześnie wpływa na przyspieszenie procesów na arenie międzynarodowej, obserwowane przede wszystkim na linii Pekin-Waszyngton, ale również w innych układach. Jednym z pól rywalizacji tych największy konkurentów jest obecnie Europa Środkowo-Wschodnia. Pod koniec prezydentury Baracka Obamy, która przyniosła nieudaną próbę resetu relacji USA-Rosja, rosyjska agresja na Krym i Donbas spowodowała wyraźne zwiększenie zaangażowania Stanów Zjednoczonych na wschodniej flance NATO i we współpracę z państwami regionu. Działania te mają charakter zarówno militarny, jak i polityczny czy gospodarczy. Budżet zapoczątkowanej w 2014 r. European Deterrence Initiative wzrósł znacząco za prezydentury Donalda Trumpa, choć było to krytykowane przez część wyborców, i obecnie wynosi od 5,9 – 6,5 mld dolarów rocznie.
10
Raport Specjalny
Najlepszym wyrazem zwiększonej obecności USA w Europie Centralnej miały być ćwiczenia wojskowe DEFENDER EUROPE 20, które były planowane na przełom kwietnia i maja. Miało w nich wziąć udział aż 37 tys. żołnierzy NATO, w tym 8 tys. spoza USA. Szczególnie duży nacisk był kładziony na największy od 25 lat przerzut sił amerykańskich do Europy, który miał objąć aż 20 tys. żołnierzy. Ta operacja wiązała się także ze stworzeniem nowych i odświeżeniem istniejących Pandemia koronawirusa spowodowała wstrzymanie działań. Odbiła się także na siłach już stacjonujących, chociażby na wielonarodowym batalionie na Litwie, gdzie odnotowano zachorowania i konieczne było daleko idące ograniczenie działań tej jednostki. USA są od samego początku bardzo pozytywnie nastawione do współpracy państw regionu w ramach Inicjatywy Trójmorza. Zalety płynące dla Waszyngtonu ze ściślejszego współdziałania państw pom ięd z y Morz em Ba ł t yck i m, Cz a r ny m i Adriatykiem w porozumieniu z USA od lat promował nad Potomakiem prof. Marek Jan Chodakiewicz, przede wszystkim w swojej książce „Intermarium”. Inicjatywa Trójmorza obejmuje 12 państw członkowskich Unii Europejskiej i ma służyć wzmocniewww.warsawinstitute.review