Het paradijs van Joyce DiDonato

JOYCE DIDONATO

HET VERHAAL VAN EEN VOLMAAKTE WERELD

Door Eddie Vetter

Als er één zangeres maatschappelijk geëngageerd is, is het wel Joyce DiDonato. De Amerikaanse mezzosopraan zet zich onder meer in voor de vredesbeweging, voor muziekeducatie, gevangenishervorming en vluchtelingenwerk. Ook met Eden hoopt ze de wereld een beetje beter te maken.

Lees verder op pagina 8

Joyce Didonato: “Met Eden willen we het verhaal van een volmaakte wereld vertellen, een paradijs dat overstroomt van liefde en schoonheid. Iedereen heeft weleens een geluksgevoel ervaren, al was het maar een glimp ervan. Als ik word meegesleept door muziek, krijg ik zo’n gevoel van gelukzaligheid. Eden is een uitnodiging om terug te keren naar onze wortels, om de perfectie van de natuur te beschouwen en ons af te vragen of we ons wel diep genoeg verbinden met de zuivere essentie van het leven.” “Tijdens de pandemie zag ik bloemen uit de grond schieten terwijl de ‘echte’ wereld op slot ging. De wonderen bleven maar komen na de lange winterslaap, om steeds hoger naar de hemel te reiken. Die bloemen deden niets anders dan hun lot in vervulling brengen: om te bloeien, bijen en vlinders te voeden. Ze vroegen er niets voor terug. Als het werk was gedaan, losten ze weer op in de aarde om de grond te voeden en de cyclus van leven en dood te voltooien.”

“Als ik probeer me te verbinden met de natuur in plaats van met die harde, levenloze wereld van beton en industrie, word ik meegevoerd naar een plaats die tegelijkertijd lijkt te bestaan in de sterren

‘Eden is een uitnodiging om terug te keren naar onze wortels’

en diep in mij. Ik begin me los te maken van de rommel om me heen en voel me deel van iets groters worden. Maar de twijfel blijft, vaak in de donkerste uren van de nacht. Doe ik wel genoeg? De waarheid is dat ik het antwoord op die vraag niet weet. De immense verwoesting die gaande is, overweldigt me. De hoop om de wereld te redden lijkt met de dag verder weg. Juist daarom zoek ik steun in de muziek.”

“Ik vertrouw steeds meer op het volmaakte evenwicht, dat verbazingwekkende mysterie van de muziek waarmee we gezegend zijn. Van Händel tot Ives, ze kunnen ons zoveel leren, net als de natuur. Ze kunnen ons leiden en ons helpen in onze zoektocht, daar ben ik van overtuigd. De tijd lijkt vaak stil te staan als we worden geabsorbeerd door de harmonie en de poëzie van goede muziek.”

“En daarom is Eden een uitnodiging om een paradijs te creëren, het geluk te voeden dat we diep in onszelf kennen en waar we naar verlangen. De geur van lindebloesem, de schaduw van een oude boom, de gulheid van het licht van de zon die elke ochtend weer voor ons wil schijnen, de pure liefde. Dit is volgens mij het moment waarop we de wereld en onze eigen harten moeten voeden en genezen. De natuur en de muziek wijzen ons de weg. Zullen we de oproep beantwoorden?”

Niet voor niets begint de cd met The unanswered question van Charles Ives. Bij hem eindigt de eeuwige vraag van de druïden naar de zin van het bestaan in een veelzeggende stilte. Verrassend is hier dat Joyce DiDonato met haar stem de partij van de solotrompet vertolkt, die aanhoudend vragen stelt en steeds meer afsteekt tegen het (in de woorden van de componist) ‘kosmische landschap’ van het statische strijkerskoor, dat geheimzinnig op de achtergrond flonkert als een schitterende sterrenhemel.

Ook de rest van het programma past in het beeld van een aards paradijs waarover DiDonato wil vertellen. In ‘Ich atmet’ einen linden Duft!’ uit Mahlers Rückert-Lieder staat de geur van de lindebloesem voor de gelukzaligheid van de liefde. ‘Schmerzen’, een van Wagners Wesendonck-Lieder, is een ode aan de zon, die elke avond de ogen rood weent als ze sterft in de spiegel van de zee, maar ’s ochtends in oude pracht ontwaakt. In het beroemde ‘Ombra mai fu’, ook wel het ‘Largo van Händel’ genoemd, afkomstig uit zijn opera Serse, zingt ze over een oude plataan die met zijn schaduw steun en verkoeling brengt.

De liefde voor oudere muziek is bij Joyce DiDonato opgebloeid toen zij ruim twintig jaar geleden bij De Nederlandse Opera de rol van Sesto vertolkte in Händels Giulio Cesare. Van haar lievelingscomponist zingt ze hier ook een aria uit het oratorium Theodora, waarmee ze onlangs nog met veel succes in Londen heeft opgetreden. Maar er klinkt op Eden bijvoorbeeld ook een kerstliedje van Biagio Marini, slechts begeleid op de chitarrone. Bij al dit moois wordt DiDonato in de watten gelegd door haar muzikale vertrouwelingen: het ensemble Il Pomo d’Oro onder leiding van Maxim Emelyanychev.

‘De natuur en de muziek wijzen ons de weg’

DIVERSE COMPONISTEN EDEN

JOYCE DIDONATO, IL POMO D’ORO O.L.V. MAXIM EMELYANYCHEV ERATO 0190296465154 VKZ.NL/22142 € 23,99