A Region of Samorząd Województwa jest Członkiem Wspierającym Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Cittaslow. Rozmawiamy z Marszałkiem Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Jackiem Protasem. Panie Marszałku, czy filozofia Cittaslow wpisuje się w strategię rozwoju Województwa Warmińsko-Mazurskiego? Oczywiście, że tak, bo jedną z najważniejszych gałęzi naszej gospodarki jest turystyka, a także produkcja zdrowej żywności. Do dużych i znanych na całym świecie miast jeździmy na wycieczki czy duże imprezy, ale większość z nas woli odpoczywać w bardziej kameralnych warunkach, w miejscach spokojnych, mniej tłocznych i z dala od wielkomiejskiego zgiełku. A do tego idealnie nadają się małe miasteczka, gdzie nikt się nie spieszy, nie ma hałasu i tłumów. Na zabytkowej starówce nie znajdziemy barów z fast-foodami, tylko miłe knajpki z przysmakami regionalnej kuchni. To między innymi właśnie kuchnia ma przyciągać, kusić, zachwycać. Aż pięć z sześciu miast członkowskich należy terytorialnie do Województwa WarmińskoMazurskiego. Dlaczego warto włączyć się do tego programu? Postawmy jako przykład Reszel, który jako pierwsze miasto w Polsce przystąpił do sieci
miast dobrego życia. Ma niezwykle ciekawą historię, kiedyś był silnym ośrodkiem kulturalnym i gospodarczym. I chociaż dziś aglomeracją nie jest, bardzo dba o historię, realizuje program rewaloryzacji starej zabudowy, stale się rozwija. Okazuje się, że może czerpać z tego korzyści, podobnie jak inne miasteczka z Warmii i Mazur, które za przykładem Reszla zdecydowały się na wstąpienie do sieci Cittaslow. Do tej pory, oprócz Reszla, z naszego regionu do sieci miast dobrego życia przystąpiły: Lidzbark Warmiński, Biskupiec, Bisztynek i Nowe Miasto Lubawskie. Uważam, że podobny potencjał ma jeszcze wiele innych miast, w których żyje mniej niż 50 tysięcy mieszkańców. Na Warmii i Mazurach wszystkie miasteczka mają jeszcze jeden ważny atut – leżą zwykle w pobliżu pięknych lasów, jezior czy rzek, miejsc idealnych do wypoczynku w spokoju i nienaruszonej przyrodzie. Czy przystąpienie do sieci Cittaslow jest trudne? Mogą się o to ubiegać miasta liczące mniej niż 50 tys. mieszkańców. Inne warunki to dobry system kontroli powietrza i wody, wspieranie rozwoju alternatywnych źródeł energii, tworzenie publicznych obszarów zieleni z ławkami do wypoczynku i miejscami do zabawy, likwidowanie barier architektonicznych, restauracja oryginalnych zabytków i dzieł o kulturowej lub historycznej wartości,
rozwój organicznego rolnictwa. Marka Cittaslow nie tylko więc gwarantuje lepsze warunki życia mieszkańcom, ale także przyciąga turystów. W związku ze światowym zgromadzeniem Cittaslow, które po raz pierwszy odbędzie się w Polsce w czerwcu b.r. spodziewacie się Państwo zapewne wielu gości z całego świata. Mazury zostały uznane za jedno z pięciu najpiękniejszych miejsc w Europie. Zakwalifikowały się też do finału konkursu na 7 Nowych Cudów Świata. Co Pana zdaniem będąc na Warmii i Mazurach należy koniecznie zobaczyć? Atrakcji jest mnóstwo i można je dopasować do własnych upodobań czy ulubionego rodzaju aktywności. Oprócz przyrody perełkami są nasze zamki gotyckie, unikatowy i historyczny Kanał Elbląski, miejsca związane z Mikołajem Kopernikiem, czyli głównie Frombork, Olsztyn i Lidzbark Warmiński, wszystko to dopełnia dobra oferta kulturalna, nierzadko prezentowana właśnie w obiektach zabytkowych, a także usługi poprawiające samopoczucie w nowoczesnych ośrodkach spa. W dodatku stale rozszerza się oferta pozasezonowa, dzięki czemu w wielu miejscach na Warmii i Mazurach można jeździć na nartach, konno, a nawet psimi zaprzęgami. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiała: Renata Ratajczak
Region dobrego 2
fot. W. Wójcik
Good Living The Self-Government of the Warmia and Mazury Region is a Supporting Member of the International Cittaslow Network. Jacek Protas, Marshal of the Warmia and Mazury Region, talks about the network’s goals and priorities. Does the Cittaslow philosophy coincide with the development strategy of the Warmia and Mazury Region?
Most definitely, because our region thrives on tourism and organic food production. Popular tourist destinations around the world organize mass-scale attractions and large events, but most of us choose to spend our holidays in quieter locations far away from the hustle and bustle of big city life. Small towns where life is slow and harmonious are the ideal destination. There are no fast food restaurants in old town squares, only small cafes that serve regional specialties. Local cuisine is one of the greatest attractions for visitors. Five out of six member towns are part of the Warmia and Mazury Region. What are the benefits of membership in the Cittaslow network?
życia
Let me quote the example of Reszel, the first Polish town to have joined the Cittaslow network. As a powerful center of culture and business in the past, Reszel has a colorful history. Although it is not a metropolitan area today, the town is dedicated to preserving its heritage by initiating revitalization and development projects. Reszel has benefited immensely from Cittaslow membership, and other towns in Warmia and Mazury have decided to follow in its footsteps. They are Lidzbark Warmiński, Biskupiec, Bisztynek and Nowe Miasto Lubawskie. I can see similar potential for growth in other towns and cities with a population of under 50,000. Most towns in Warmia and Mazury are situated in the proximity of pristine forests, lakes and rivers – the ideal destination for holiday makers.
Is it difficult to become a member of the Cittaslow network?
Towns and cities with a population of under 50,000 are eligible to apply for membership. They are expected to have effective air and water quality control systems, they have to support the development of renewable energy sources, public greens with benches and playgrounds, they have to eliminate architectural barriers, support efforts to restore monuments and artworks of cultural and historical value, and promote organic farming. The Cittaslow brand not only guarantees a higher quality of life, but it also attracts tourists. The General Assembly of the Cittaslow network, to be held in Poland in June, is bound to attract many visitors from around the world. Mazury has been acclaimed as one of the five most beautiful sites in Europe, and the region has qualified for the finals of the New Seven Wonders of the World competition. What sightseeing attractions do you recommend?
There are many attractions to accommodate all tastes and interests. In addition to unspoiled nature, Warmia and Mazury is renowned for its Gothic castles, Elbląg Channel and sites associated with Nicolaus Copernicus, mainly Frombork, Olsztyn and Lidzbark Warmiński. There is a wide variety of cultural events and festivals, many of which are staged in historical sites. Spas and wellness centers also contribute to the region’s appeal. Tourism operators are also introducing new services outside the summer season, including skiing, horseback riding and dog sledding. Thank you for the interview.
3
International Assembly
Międzynarodowe Zgromadzenie Ogólne Najważniejsza impreza członków Stowarzyszenia Cittaslow w tym roku odbędzie się 24 i 25 czerwca w Lidzbarku Warmińskim. Zgromadzenie odbywa się już po raz czwarty – do tej pory odbyły się w czerwcu 2008 roku we Włoszech, 25 i 26 czerwca 2009 roku w Mendrisio w Szwajcarii oraz 24-29 czerwca 2010 roku w Seulu w Korei Południowej. W Zgromadzeniach udział biorą przedstawiciele miast członkowskich z takich krajów jak Australia, Austria, Belgia, Chiny, Finlandia, Francja, Holandia, Korea Południowa, Niemcy, Norwegia, Stany Zjednoczone, Węgry, Włochy. Członkowie podejmują decyzje, dotyczące m.in. dalszego rozwoju sieci, wspólnych działań i projektów.
P R O G R A M : 23 czerwca 2011 Przyjazd uczestników – transfery delegacji zagranicznych z lotnisk
24 czerwca 2011 od 8.30 – rejestracja uczestników Hotel Krasicki 9.00 – 11.45 – warsztaty 11.45 – 12.00 – przerwa kawowa 12.00 – 14.00 – oficjalne otwarcie Zgromadzenia Ogólnego i Festiwalu Cittaslow 14.00 – 15.00 – obiad 15.30 – wyjazd do Bisztynka, Świętej Lipki i Reszla, 16.00 – 17.00 – zwiedzanie Bisztynka, 17.30 – 18.30 – zwiedzanie Sanktuarium Maryjnego w Świętej Lipce, 19.00 – 19.30 – zwiedzanie Reszla, 20.00 – 22.30 – kolacja na Zamku w Reszlu, 22.30 – powrót do hoteli
25 czerwca 2011 7.30 – rejestracja uczestników Hotel Krasicki 8.00 – 13.30 – obrady Zgromadzenia Ogólnego otwarcie obrad, wybory nowych władz, przyjęcie nowego systemu certyfikacji, referat programowy „Cittaslow 2020 – nowa wizja miasta, projekt sposobu życia na XXI wiek” 13.30 – 14.30 – obiad 14.30 – 18.30 – udział w Festiwalu Cittaslow zwiedzanie Zamku Biskupów Warmińskich, 18.45 – wyjazd do Gietrzwałdu, 20.15 – 22.00 – kolacja „Uczta pierogowa” w „Karczmie Warmińskiej” w Gietrzwałdzie
26 czerwca 2011 Wyjazd uczestników – transfery delegacji zagranicznych na lotniska
4
miasta
dobr
of the Cittaslow Association
Stowarzyszenia CITTASLOW
This year, the key event that brings together members of the Cittaslow Association will be held on 24 and 25 June in Lidzbark Warmiński. Members of the Cittaslow Association will attend the annual assembly for the fourth time. Previous years’ events were held in Italy (June 2008), Mendrisio in Switzerland (25-26 June 2009) and Seoul in South Korea (24-29 June 2010). Annual assemblies are attended by the representatives of the network’s member cities in, among others, Australia, Austria, Belgium, China, Finland, France, the Netherlands, South Korea, Germany, Norway, United States, Hungary and Italy. They make decisions regarding the network’s development, future plans and shared projects.
P R O G R A M : 23 June 2011
25 June 2011
Arrival – transfer of foreign delegations from airports
7.30 – registration in Hotel Krasicki 8.00 – 13.30 – General Assembly
24 June 2011
opening ceremony, election of new Assembly authorities,
from 8.30 – registration in Hotel Krasicki 9.00 – 11.45 – workshops:
adoption of a new certification system,
11.45 – 12.00 – coffee break
presentation entitled “Cittaslow 2020 – new town vision
12.00 – 14.00 – formal opening of the General Assembly and the Cittaslow Festival
– lifestyle in the 21st century” 13.30 – 14.30 – lunch
14.00 – 15.00 – lunch 15.30 – transfer to Bisztynek, Święta Lipka and Reszel,
14.30 – 18.30 – Cittaslow Festival tour of the Warmia Bishops’ Castle,
16.00 – 17.00 – tour of Bisztynek, 17.30 – 18.30 – tour of the Sanctuary in Święta Lipka,
18.45
19.00 – 19.30 – tour of Reszel,
20.15 – 22.00 – “Pierogi Feast” – dinner at ”Warmińska Inn”
20.00 – 22.30 – dinner in the Reszel Castle,
– transfer to Gietrzwałd, in Gietrzwałd.
22.30 – transfer to hotels
re g o
26 June 2011 Departure – transfer of foreign delegations to airports
życia
5
A Journey Through Polish Cittaslow Cities Szlakiem polskich miast slow city Zapraszamy Państwa w wyjątkową podróż – do miejsc wolnych od chaosu, stresu i zgiełku, gdzie mieszkańcy żyją bez pośpiechu, a każdy turysta znajdzie dla siebie coś wyjątkowego. Zapraszamy do miast dobrego życia. Reszel jako pierwszy zdecydował się przystąpić do polskiej sieci Cittaslow, później w jego ślady poszły Biskupiec, Bisztynek i Lidzbark Warmiński. Obecnie do Stowarzyszenia należą też Nowe Miasto Lubawskie, Murowana Goślina (w województwie wielkopolskim) oraz Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego jako członek wspierający Cittaslow. Miasta należące do Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Cittaslow są wyjątkowe – promują użycie technologii zorientowanych na poprawę jakości środowiska i tkanki miejskiej oraz produkcję wyjątkowej żywności, wynikającej z unikatowego charakteru regionu. Dążą też do polepszenia dialogu i komunikacji pomiędzy lokalnymi producentami i konsumentami, dzięki czemu rozwija się branża produkcji żywności, używająca naturalnych i przyjaznych dla środowiska technik. Choć ideą miast Cittaslow jest zwolnienie tempa życia, nie oznacza to, że pozostają one w tyle za resztą świata. Nie poddają się globalizacji, ale stają się nowymi centrami ukierunkowanymi na przyszłość. Wykorzystują możliwości technologiczne i kulturalne naszych czasów, nie zapominając jednocześnie o historii i tradycji, jaką pozostawili nasi przodkowie.
Lidzbark Warmiñski
Reszel
Biskupiec
Bisztynek
Nowe Miasto Lubawskie
Murowana Goœlina 6
miasta
We would like to take you on a very special journey to places that are free of chaos, stress and commotion, where people live slow-paced lives, and where every tourist will find something of special interest. Welcome to the network of cities where life is good. Reszel was the first town to join the Polish National Network of Cittaslow Cities, and Biskupiec, Bisztynek and Lidzbark Warmiński followed in its footsteps soon after. Today, the movement also brings together Nowe Miasto Lubawskie, Murowana Goślina (Wielkopolska Region) and the self-government of the Warmia and Mazury Region as a Cittaslow Supporter. The members of the International Cittaslow Network are unique towns that promote technologies oriented towards improving the quality of the natural environment, the urban fabric and the production of healthy food that reflects the region’s specific character. They aim to enhance communication between local suppliers and consumers to stimulate the production of food that relies on natural and environmentally-friendly methods. Cittaslow towns favor a slowpaced life, but it doesn’t mean that they lag behind the rest of the world. They do not give in to globalization, becoming new centers of cultural diversity. The members of the Cittaslow community draw upon technological and cultural advances of modern times without forgetting about their unique history, tradition and heritage.
dob
The Magic Aura of Reszel Castle Hotel The scenic landscape of Mrągowo Lakeland, in a far corner of north-east Poland, hides the Reszel Castle, a true gem of Medieval architecture. The castle’s every nook and corner tells its own story that dates back 600 years, creating a truly magical atmosphere where guests can experience unforgettable moments... Castle interiors have been redesigned in a highly innovative way. Today, the castle hosts a contemporary art gallery, conference rooms, a hotel, a restaurant and a cafe. The designers have successfully merged the castle’s Medieval roughness with contemporary comfort. The restaurant serves regional and old Polish cuisine that enjoys immense popularity. The Reszel castle is the ideal venture point for touring this charming corner of Warmia and Mazury which is renowned for historical monuments and unspoiled nature. Active recreation enthusiasts will find a wide variety of exciting options in the region, including horseback riding, hunting, sailing, motorboat cruises and cross-country drives. The castle is the ideal destination for conventions, business meetings, conferences, knight tournaments, training courses and family events. It is also the ideal place for all those who want to take a trip back in time and experience a memorable adventure in the unique atmosphere of the Middle Ages.
Czar i urok hotelowego Zamku
Gdzieś na krańcu Polski położony w malowniczej scenerii pojezierza mrągowskiego ukryta jest prawdziwa perełka średniowiecznej architektury – Zamek Reszel. Tu każdy zakamarek opowiada swoją własną ponad 600-letnią historię, tu można chłonąć atmosferę starego zamczyska, a jednocześnie przeżyć niezapomniane chwile…. Zamkowe pomieszczenia zostały zaaranżowane w ciekawy i efektowny sposób. Znajdziemy tu galerię sztuki współczesnej, sale konferencyjne, a także hotel, restaurację, kawiarnię…. W zamkowym Hotelu udało się z powodzeniem połączyć średniowieczną surowość wnętrz ze współczesnym komfortem. W Restauracji natomiast królują dania kuchni regionalnej i staropolskiej, które cieszą się niezwykłą popularnością. Zamek Reszel ze względu na swe położenie jest idealną bazą dla wypraw po niezwykle urokliwym zakątku Warmii i Mazur: pełnym ciekawych zabytków i pięknej przyrody… Na życzenie można też skorzystać z różnych form aktywnego wypoczynku: jazdy konnej, polowania, rejsów żeglarskich jachtami i łodziami motorowymi, wypraw samochodami terenowymi. Ze względu na swój charakter obiekt idealnie nadaje się do organizacji zjazdów, spotkań biznesowych, konferencji, bali rycerskich, szkoleń, uroczystości rodzinnych. Jest to miejsce idealne także, dla tych, którzy chcą poczuć niesamowitą atmosferę tamtych lat i choć przez chwilę przenieść się w czasie i zamieszkać w najprawdziwszym Zamku i przeżyć niezapomnianą przygodę.
re g o
życia
ZAMEK RESZEL KREATIV HOTEL Sp. z o.o.
Podzamcze 3, 11-440 Reszel tel +48 89 755 01 09
www.zamek-reszel.com
7
Po raz pierwszy w Polsce odbędzie się Międzynarodowe Zgromadzenie Ogólne Stowarzyszenia Miast Cittaslow Dla Lidzbarka Warmińskiego to zaszczyt gościć przedstawicieli miast całej sieci Cittaslow. Czy Lidzbark Warmiński jest dobrze na to przygotowany? To oczywiście ostatecznie ocenią nasi goście, więc staramy się, aby wywieźli od nas najlepsze i niezapomniane wrażenia. Ranga wydarzenia jest ogromna. Pamiętajmy, że zgromadzenie miast ma charakter ogólnoświatowy, a odwiedzający nas goście zapamiętają nas jako miasto, region i kraj. Lidzbark Warmiński jest w fazie rozwoju i inwestycji, odbudowuje swój historyczny potencjał. Jesteśmy w trakcie rewitalizacji infrastruktury staromiejskiej – budynku ratusza, murów obronnych i ulic Starego Miasta. Zmienia oblicze kompleks zamkowy – na przedzamczu swoje podwoje otworzył luksusowy Hotel „Krasicki”, który będzie podejmował naszych gości, a na zamku biskupów warmińskich zakończył się właśnie pierwszy etap konserwacji krużganków, który odsłonił unikatowe malarstwo ścienne okresu gotyku. W mieście, poprzez inwestycje sektora prywatnego, poszerza się baza hotelowa, mamy nowe obiekty sportowe – stadion, boiska. Funkcjonują ścieżki rowerowe, które docelowo połączą ze sobą atrakcyjne miejsca rekreacyjne i krajobrazowe z historycznym centrum. Ożywiamy szlak wodny rzeki Łyny, powstają w mieście trzy stanice kajakowe. Ponadto ruszył właśnie odwiert do wód termalnych dla Term Warmińskich, kompleksu wypoczynkowego o zasięgu regionalnym. Nasza strategia rozwoju miasta poprzez eksponowanie jego walorów historycznych, rekreacyjno-uzdrowiskowych i podporządkowanych temu działań proekologicznych takich jak, realizowana obecnie kompleksowa przebudowa gospodarki wodno-ściekowej, wpisuje się w filozofię grupy Cittaslow „aby żyło się lepiej”. Jako miasto gospodarz dajemy temu wyraz i myślę, że ten żywy proces zostanie przez naszych gości życzliwie oceniony. Co będzie głównym tematem tegorocznego Zgromadzenia? Odbywające się po raz czwarty Zgromadzenie Ogólne ma na celu podsumowanie działań podejmowanych w ciągu roku przez kraje członkowskie Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Cittaslow, umożliwi wymianę doświadczeń i opracowanie zadań dla członków sieci zarówno na najbliższą, jak i odległą przyszłość. Debaty podczas przewidzianych w programie warsztatów będą toczyły się wokół takich tematów jak “Nowa certyfikacja Cittaslow”, “Europejska polityka Cittaslow w perspektywie lat 2013 – 2020”, “Cittaslow a polityka społeczna i projekty dla krajów rozwijających się” oraz “Cittaslow 2020 – nowa wizja miasta – projekt sposobu życia w XXI wieku”. Wyniki swoich badań przedstawi Komitet Naukowy Cittaslow. Jednym z wiodących tematów będzie rozpropagowanie idei sieci miast Cittaslow na arenie europejskiej, wpisanie jej w przyszłą perspektywę finansową Unii Europejskiej. Zgromadzenie Ogólne w Lidzbarku ma szczególny charakter, gdyż w jego ramach odbędą się wybory nowych
8
Rozmawiamy z Burmistrzem Miasta Lidzbark Warmiński
władz Stowarzyszenia oraz wprowadzane będą zmiany w statucie Stowarzyszenia i procedurze certyfikacyjnej. Zapadną zatem decyzje mające wiążące znaczenie dla rozwoju światowej sieci. Podczas Zgromadzenia w Lidzbarku odbędą się m.in. warsztaty dla miast pretendujących do rangi członków Stowarzyszenia, warsztaty dla miast członkowskich oraz Festiwal Cittaslow – stwarzający możliwość prezentacji wszystkich miast oraz ich oferty kulturalnej. W Zgromadzeniu wezmą udział przedstawiciele miast członkowskich z takich krajów jak Australia, Austria, Węgry, Niemcy, Holandia, Belgia, Francja, Włochy, Norwegia, Finlandia, Stany Zjednoczone, Chiny, Korea Południowa. Stowarzyszenie Cittaslow w ostatnich latach intensywnie się rozwija, a o popularności jego idei świadczy chociażby liczba miast zainteresowanych przystąpieniem do sieci i liczba rozwijających się krajowych sieci. Do maja 2011 powstało ich już 9. W roku 2010 do sieci przyjęte zostały pierwsze miasta z Chin i Afryki. Obecnie sieć liczy 142 miasta z 24 krajów. Program dwudniowego Zgromadzenia Cittaslow jest bardzo ciekawy. Co Pan polecałby szczególnie? Uczestnikom zjazdu chcemy pokazać nasz region i najbliższe warmińskie miasta stowarzyszenia Cittaslow, stąd wizyty w Bisztynku i w Reszlu z kolacją na tamtejszym zamku. W programie pobytu jest także zwiedzanie Sanktuarium Maryjnego w Świętej Lipce i wizyta w Gietrzwałdzie. W Lidzbarku goście zwiedzą Zamek Biskupów Warmińskich z bogatymi zbiorami Muzeum Warmii i Mazur, gdzie niewątpliwą atrakcję stanowią, odkryte w zeszłym roku podczas prac konserwatorskich krużganków, średniowieczne malowidła ścienne. Wszystkich serdecznie zapraszam do Lidzbarka Warmińskiego w piątek i sobotę 24 i 25. czerwca na jarmark regionalny. Na scenie w centrum miasta prezentować się będą zespoły artystyczne polskich miast sieci Cittaslow. Na głównym deptaku swoje kramy otworzą lokalni twórcy i rzemieślnicy. O smak wszystkich odwiedzających zadbają laureaci konkursu „Dziedzictwo Kulinarne”, którzy będą nas raczyć swoimi regionalnymi produktami. Naszym spotkaniom będzie towarzyszyć klimat festynu i rodzinnego pikniku. Zapraszam bardzo serdecznie. Jak ocenia pan pozycję Polski w sieci Cittaslow? W roku bieżącym decyzją władz Międzynarodowej Sieci Samorząd Województwa Warmińskiego wspólnie z Polską Krajową Siecią Miast Cittaslow ma zaszczyt organizować doroczne Zgromadzenie Ogólnego Międzynarodowego Stowarzyszenia Cittaslow w Lidzbarku Warmińskim. Decyzja ta jest ukoronowaniem działań Samorządu Województwa i miast Polskiej Krajowej Sieci. Zainicjowane w 2005/2006 roku działania Samorządu Województwa i miast założycielskich (Lidzbark Warmiński, Reszel, Biskupiec i Bisztynek) przyszłej Polskiej Krajowej Sieci Miast Cittaslow miały wpływ na podjęte w 2008 podczas pierwszego Zgromadzenia Ogólnego
oraz Przewodniczącym Krajowej Sieci Cittaslow
– Arturem Wajsem
w Orvieto, zmiany w Statucie Międzynarodowego Stowarzyszenia, w którym uwzględniona została funkcja tzw. „członka wspierającego” Cittaslow, ukonstytuowane zostało w szerszym zakresie, bardziej autonomiczne funkcjonowanie sieci krajowych Cittaslow, zaś samemu Stowarzyszeniu nadano w pełni międzynarodowy charakter. Polska Krajowa Sieć Miast była jedną z pierwszych utworzonych sieci krajowych (nastąpiło to w 2007 roku). Warto podkreślić, że zmiany w statucie Stowarzyszenia, które mają być przyjęte podczas Zgromadzenia w Lidzbarku kontynuują ten sposób funkcjonowania Międzynarodowej Sieci – pozycja i rola sieci krajowych ma zostać wzmocniona. Reprezentanci Polskiej Krajowej Sieci Miast Cittaslow od początku bardzo aktywnie działają w jej ramach. Podczas pierwszego Zgromadzenia Ogólnego w Orvieto w 2008 roku ówczesny Burmistrz Reszla Pan Zdzisław Szypulski został wybrany w skład Międzynarodowego Komitetu Koordynującego Sieci Cittaslow, natomiast Burmistrz Miasta Biskupiec Pani Elżbieta Samorajczyk została członkiem Rady Gwarantów. Podczas drugiego Zgromadzenia Ogólnego w Mendrisio w Szwajcarii, Polska Sieć przekazała swoje stanowisko w sprawie kryteriów kwalifikowalności, czyli wymagań, jakie muszą spełnić miasta, które chcą stać się członkami. Z ramienia Polskiej Krajowej Sieci Miast Cittaslow wytypowany został ekspert prof. dr hab. Krzysztof Skalski, Instytut Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego do prac Międzynarodowego Komitetu Naukowego Cittaslow. Komitet Naukowy składa się z ekspertów i naukowców różnych dyscyplin, których rolą jest wsparcie organów Cittaslow, dostarczanie szerokich i aktualnych danych naukowych w celu poprawy podejmowanych działań, nakreślania kierunku rozwoju Sieci i modelowania struktury Stowarzyszenia. Jako Polska Krajowa Sieć Miast Cittaslow dbamy zatem o to, aby być obecnymi w strategicznych dla rozwoju sieci organach i mieć wpływ na jej przyszłość, co zostało docenione przez władze sieci. Dziękuję za rozmowę i życzę dalszego rozwoju krajowej sieci.
miasta
Rozmawia³a: Renata Ratajczak
dob
This year, the General Assembly of the International Cittaslow Network will be held in Poland for the first time Artur Wajs, Mayor of Lidzbark Warmiński
and Chairman of the National Network of Polish Cittaslow Cities, talks about the event and the movement’s future plans This year, Lidzbark Warmiński will have the honor of welcoming the representatives of Cittaslow Member States. Are you well prepared for the occasion? Our guests will be the judges of that, therefore, we make every effort to ensure that they leave our country with the best of memories. The General Assembly is a momentous event. The Cittaslow network incorporates countries from around the globe, and the visitors will remember us as a city, region and country. Lidzbark Warmiński is developing rapidly to reinstate it historical potential. We have launched a project to revitalize the old town, including the town hall building, fortified walls and the streets. The castle is also undergoing vast transformation. Our guests will be provided with accommodation in the luxurious Krasicki Hotel that opened on castle premises. A wide variety of investment projects have been initiated in the private sector to build hotels, a stadium and sports fields. Three riverside hostels will open in the city to promote kayaking on river Łyna. Drilling works are currently in progress to supply thermal water for Warmia Thermal Springs, a local recreational complex. Our development strategy, which includes the protection of historical heritage, the development of spas and recreational centers and the initiation of environmental protection measures, fully coincides with the Cittaslow philosophy of improving the quality of life for the local community. What will be the main topics of discussion during this year’s General Assembly? The 4th General Assembly will discuss the members’ achievements in the past year, it will be a platform for exchanging experiences and planning tasks for the future. A series of debates will be held during workshop meetings, including in areas such as “New Cittaslow certification system”, “European policy of the Cittaslow Association for 2013 – 2020”, “Cittaslow and social policy and projects for developing countries” and “Cittaslow 2020 – new town vision –lifestyle in the 21st century”. Efforts will be made to promote the Cittaslow concept in the
re g o
European arena and to secure EU funding for the movement in the future. During the General Assembly in Lidzbark, the association will elect new authorities, the movement’s statute and certification procedure will be amended. Vital decisions will be made with highly significant consequences for the growth of the International Network of Cittaslow Cities. The General Assembly will be attended by representatives of Cittaslow cities in Australia, Austria, Hungary, Germany, Holland, Belgium, France, Italy, Norway, Finland, United States, China and South Korea. The Cittaslow movement has been developing dynamically in the past years, and the number of candidates applying for membership as well as the number of national networks attest to its popularity. Nine national networks have been incorporated by May 2011. The first cities in China and Africa joined the movement in 2010. Today, the network brings together 142 cities from 24 countries. The two-day program of the General Assembly features very interesting events. What would you recommend? Our guests will be given a tour of the region and the nearest Cittaslow towns in Warmia. We will visit Bisztynek and Reszel where a dinner reception is planned in the castle. Other items on the schedule include a tour of the Sanctuary in Święta Lipka, a visit to Gietrzwałd and a tour of Warmia Bishops’ Castle in Lidzbark Warmiński. A regional festival will be held in Lidzbark Warmiński on 24 and 25 June. Winners of the “Culinary Heritage” competition will serve regional specialties. Local artists and craftsmen will sell their products, and musicians from Polish Cittaslow cities will perform on a stage in the city center. The event will be a family picnic, and I would like to invite everyone to join us. What is Poland’s status in the Cittaslow network? Under the decision of the network’s authorities, the Self-Government of Warmia Region and the
życia
National Network of Polish Cittaslow Cities will have the privilege of hosting this year’s Cittaslow General Assembly in Lidzbark Warmiński. This decision has been made in recognition of the achievements of Warmia’s self-government and Polish Cittaslow cities. In 2005 and 2006, Warmia’s self-government and the founding cities of the National Network of Polish Cittaslow Cities (Lidzbark Warmiński, Reszel, Biskupiec and Bisztynek) initiated a number of measures which prompted the 1st General Assembly in Orvieto in 2008 to amend the association’s statute. The Supporting Member function was introduced, national Cittaslow networks were provided with greater autonomy, and the association was given the status of a fully-fledged international organization. The National Network of Polish Cittaslow Cities, created in 2007, was one of the first domestic networks in the Cittaslow movement. The representatives of the National Network of Polish Cittaslow Cities have been very active on the international forum. During the 1st General Assembly in Orvieto in 2008, Zdzisław Szypulski, then Mayor of Reszel, was appointed member of the Cittaslow Coordinating Committee, and Elżbieta Samorajczyk, Mayor of Biskupiec, was elected member of the Board of Guarantors. During the 2nd General Assembly in Mendrisio, Switzerland, the Polish network presented its position on qualification criteria that have to be met by candidates applying for membership. The National Network of Polish Cittaslow Cities appointed Professor Krzysztof Skalski of the Institute of Public Affairs at Jagiellonian University for the Cittaslow International Scientific Committee. The National Network of Polish Cittaslow Cities makes every effort to participate in organizational units that are vital for the network’s development and future. I believe that our efforts have been duly recognized by the association’s authorities. Thank you for the interview and the best of luck in your future endeavors.
9
Hosted Nicolaus Copernicus Sigismund III Vasa Napoleon Bonaparte.
projekt graficzny: www.gravite.pl
Since 2011 We are honoured to host You.
Hotel Krasicki**** Hosts since centuries 122 Rooms / 7 Conference Room / Spa & Wellness Wine-Bar / Observatory / Library CafĂŠ / Gondola
www.HotelKrasicki.pl 10
Belongs to Anders Group
11
Lidzbark Historyczna Stolica Warmii
Urząd Miejski ul. Świętochowskiego 14 11-100 Lidzbark Warmiński tel. +48 89 767 85 00 fax +48 89 767 23 03 e-mail: um@lidzbarkwarminski.pl
Lidzbark Warmiński – malownicze miasteczko w województwie Warmińsko – Mazurskim położone w widłach rzek Łyny i Symsarny, historyczna stolica Warmii. Pochodzenie miasta wywodzi się od staropruskiej osady Lecberg. Prawa miejskie Lidzbarkowi nadano w 1308 roku, a przez wiele lat miasto nosiło nazwę Heilsberg. Co z pruskiego można było przetłumaczyć na „Allsbergas” gdzie „Alle” oznaczało Łynę, a „Berg” od niemieckiego „burg” zamek. Można więc powiedzieć, że Lidzbark Warmiński to dosłownie zamek nad Łyną. I Trudno się temu dziwić, skoro widok monumentalnego gotyckiego zamku góruje nad panoramą tego urokliwego miasteczka. Odwiedzający miasto turyści zwiedzanie zamku powinni postawić sobie za cel nr 1. Dzięki niemu Lidzbark Warmiński stał się znany na terenie Polski i Europy. Znajdująca się tu przez ponad 400 lat siedziba biskupów warmińskich spowodowała, że miasto było ważnym ośrodkiem politycznym, centrum wiary i kultury, Rzeczpospolita obojga narodów. Z zamkiem związanych było wiele osobistości świata nauki, sztuki i dyplomacji. Rezydowali tu Jan Dantyszek, Michał Kromer, Stanisław Hozjusz, czy książe poetów Biskup Ignacy Krasicki. W Lidzbarku Mikołaj Kopernik „ wstrzymał słońce, a poruszył ziemię” pisząc swój komentarzyk do przyszłego epokowego dzieła „O obrotach sfer niebieskich”. Spacerując komnatami lidzbarskiego zamku w wielkim refektarzu trafimy na wymalowane herby wszystkich biskupów warmińskich, a pośród nich na herb Eneasza Sylwiusza Piccolomini późniejszego papieża Piusa II. Ta wiadomość elektryzuje wszystkich turystów. Papież z Lidzbarka? - tego się nie spodziewali. Ale Lidzbark Warmiński kryje w sobie jeszcze wiele takich niespodzianek, bo bogata ponad 700 letnia historia wielokrotnie dała ku temu powody. Na początku XVIII wieku zamek okupowali Szwedzi, a Król Szwecji Karol XII w 1703 roku spędził tu zimę. Nazwa miasta figuruje również na Łuku Triumfalnym w Paryżu, poniewa¿ 10 czerwca 1807 pod Lidzbarkiem Warmińskim odbyła się największa bitwa napoleońska w Prusach Wschodnich, którą dowodził sam Cesarz. Świadkami bogatej lidzbarskiej historii są również inne wysokiej klasy zabytki, godne zobaczenia i poświęcenia im kilku cennych chwil czasu. Pośród nich wymienić należy XIV wieczną kolegiatę świętych apostołów Piotra i Pawła wraz z zabudowaniami klasztornymi i wikarówką, barokowy kościół podwyższenia Krzyża Św. Postawiony jako votum dziękczynne za kres epidemii dżumy przez Biskupa Załuskiego, czy Oranżerię Krasickiego tj. barokowo-klasycystyczny pawilon ogrodowy stanowiący niegdyś centralne miejsce wspaniałych ogrodów Biskupa Ignacego Krasickiego . Spacerując ulicami tego przebogatego w historie miasteczka napotykamy XIV wieczne masywne mury obronne, do których dawniej dobudowywano małe domki ubo¿szych mieszkańców. Do dziś zachowały się dwa XVII wieczne domy. Wjazdu do miasta strzegły trzy bramy, do dziś zachowała się tylko jedna zwana Wysoką Bramą. Ta największa tego typu budowla na Warmii i Mazurach swoim wyglądem
12
przypomina Bramę Holsztyńską w Lubece. Powstała w XV wieku i ku zaskoczeniu turystów stanowiła „tylko” bądź „aż” przedbramie połączone murowaną szyj¹ i bramą właściwą. Idąc w kierunku dawnego kościoła ewangelickiego, dzisiaj cerkiew, mijamy pierzeję wspaniale zachowanych kamienic o charakterze eklektycznym z przełomu XIX i XX wieku. Wspomniany Kościół Ewangelicki to najwybitniejszy przykład architektury protestanckiej na Warmii. Jego projekt powstał w Wyższej Deputacji Budowlanej w Berlinie i inspirowany był twórczością Karola Fryderyka Schinkla, który w owym czasie kierował placówką. Drewniany kościół w konstrukcji ryglowej stylem przypomina neoromańska bazylikę i jest z tego względu unikalnym obiektem na skalê europejską. To kolejna niespodzianka dla wytrwałych turystów. Bogata historia to nie jedyny atrybut tego miasteczka. Wdzierająca się do jego centrum przyroda w postaci obszaru chronionego krajobrazu rzek Łyny i Symsarny sprzyja refleksyjnym spacerom, a dla bardziej aktywnych miłośników turystyki wodnej proponuje spływ szlakiem kajakowym na Łynie, czy na znajdujących się w okolicy Lidzbarka Warmińskiego trzech jeziorach. Odwiedzający miasto turyści nie będą się tu nudzić. Lidzbark kipi wydarzeniami kulturalnymi zwłaszcza latem. Na początku maja i czerwca odbywa się tu Ogólnopolski Festiwal Sera organizowany przez stowarzyszenie Slow Food, w czerwcu turyści mogą obejrzeć rekonstrukcje wspomnianej bitwy napoleońskiej, a w lipcu uczestniczyć w Festiwalu Kultury Myśliwskiej, czy Festiwalu Czekolady organizowanym na cześć Biskupa Ignacego Krasickiego, który miał wielką słabość do tego delikatesu. Przełom lipca i sierpnia to tydzień, który spędzimy z Międzynarodową Letnią Szkołą Muzyki Dawnej. Nastrojowe wieczory przy dźwiękach barokowej muzyki przenoszą nas kilkaset lat wstecz w czasy rezydujących tu biskupów. Sierpień to Dni Miasta, Dni Dziedzictwa Kulinarnego i sztandarowa, znana już w całej Polsce impreza kabaretowa „Lidzbarskie Wieczory Humoru i Satyry”. Wszyscy znamy ja z telewizyjnych przekazów. Najlepsze w Polsce kabarety toczą bój o symboliczną
„Złota Szpilkę”. Jak przystało na Biskupa I. Krasickiego znanego z licznych fraszek Lidzbark Warmiński tryska w tym czasie humorem, a ludzie bawią się do białego rana. Obok dobrze rozwiniętej oferty kulturalnej wspaniale rozwija się baza sportowa i związana z tym oferta dla osób pragnących aktywnie spędzić czas. Nowy stadion lekkoatletyczny, wyjątkowy na skalę europejsk¹ tor motocrossowy, silne sekcje tenisa stołowego i zapasów ściągają do Lidzbarka licznych miłośników tych dyscyplin sportowych. Z Lidzbarka pochodzi wielu medalistów Mistrzostw Polski we wspomnianych już dyscyplinach. Lidzbark Warmiński to wyjątkowe miasteczko. Warto przyjechać tu na kilka dni i przekonać się o tym samemu. Liczne pensjonaty, hotele, czy czterogwiazdkowe centrum konferencyjnowypoczynkowe na przedzamczu prezentują ofertę dostosowaną do każdej kieszeni. Lidzbark Warmiński to miasto należące do Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Sieci Cittaslow. Sieci, której motywem przewodnim jest hasło „aby żyło się łatwiej”. Przynależność do sieci zobowiązuje do tego, aby dbać o lokalną tradycję, dziedzictwo kulinarne, ekologię, organizować w różnych formach mieszkańcom czas wolny, a przede wszystkim być gościnnym Władze miasta i jego mieszkańcy sukcesywnie i skutecznie realizują tę politykę od kilku lat. Starania te zostały docenione przez władze światowe Stowarzyszenia Cittaslow, które powierzyły Lidzbarkowi Warmińskiego organizacjê w 2011 roku w dniach 24-25 czerwca Światowego Zjazdu Miast Sieci Cittaslow.
miasta
dobr
Warmiński , Warmia s Historical Capital Lidzbark Warmiński, a picturesque city in the region of Warmia and Mazury, situated in fork of rivers Łyna and Symsarna, is the region’s historical capital. Its history dates back to the Old Prussian settlement of Leceberg. Lidzbark Warmiński was granted municipal rights in 1303, and for many years, it was known under the name of Heilsberg. Translated from Prussian as “Allsbergas”, where “Alle” denotes river Łyna and “Berg” – a castle, it literally means a castle on river Łyna. The monumental Gothic castle that overlooks the scenic panorama of the region is city’s greatest landmark. It is the prime tourist attraction that has contributed to Lidzbark Warmiński’s renown in Poland and Europe. As a seat of Warmia’s bishops for more than four centuries, it provided the town with the status of a political hub and a center of faith and culture in the Polish-Lithuanian Commonwealth. The castle hosted numerous scientists, artists and diplomats throughout its history, among them Jan Dantyszek, Michał Kromer, Stanisław Hozjusz and the prince of Polish poets, Bishop Ignacy Krasicki. It was in Lidzbark Warmiński that Nicolaus Copernicus “stopped the sun and moved the earth” by writing a commentary to his future epochal work, On the Revolutions of the Celestial Spheres. The castle’s refectory is ornamented with the coats of arms of Warmia’s successive bishops, including Enea Silvio Piccolomini, the future Pope Pius II. This bit of information takes most tourist completely by surprise. A Pope from Lidzbark is not something they had expected.
Lidzbark Warmiński has accumulated many secrets throughout its 700-year-old history. At the beginning of the 18th century, the castle was occupied by the Swedes, and in 1703, it was the winter residence of Swedish king Charles XII. The city is inscribed on the Triumphal Arc in Paris to commemorate the largest Napoleonic battle that was fought in East Prussia under the Emperor’s command on 10 June 1807. Other must-see monuments include the 14th Saints Peter and Paul collegiate church, the
www.lidzbarkwarminski.pl
re g o
życia
Holy Cross Baroque church, a votive offering for the end of the black plague erected by Bishop Załuski, and Krasicki’s Conservatory, a garden pavilion built in the Baroque and Classicist style in the center of the magnificent bishop gardens. In the 14th century, the town was enclosed by a fortified wall, and in successive centuries, Lidzbark’s poorest citizens built their meager houses adjacent to the wall. Two buildings dating back to the 15th century still stand today. Throughout history, the city was accessed by three guarded gates, but only the High Gate survived to this day. Built in the 15th century, it is the largest structure of the type in Warmia and Mazury that resembles the Holsten Gate in Lubeck, Germany. The road to the former Protestant church, an Orthodox church today, is lined with beautifully restored tenement houses from the turn of the 19th century. The church, one of the finest examples of Protestant architecture in Warmia, was modeled on the work of Karl Frederich Schinkel, head of the Higher Council of Architecture in Berlin. The shrine’s Prussian walls give it a semblance of a Neo-Roman basilica, and it is one of the most unique monuments of sacral architecture in Europe. Lidzbark’s colorful history is not the only attraction. The city is part of the protected scenic area of rivers Łyna and Symsarna which create ample recreational opportunities, including canoeing trips down river Łyna and three lakes in the area. Every summer, Lidzbark turns into a true cultural hub. The National Cheese Festival is organized by the Slow Food network in May and June. A reconstruction of the Napoleonic battle takes place in June, and in July, visitors can attend the Hunting Festival and the Chocolate Festival held in honor of Bishop Ignacy Krasicki who had a great weakness for this delicacy. The International Summer School of Ancient Music is a week-long event held at the turn of July and August. August is the month of the City Days, Culinary Heritage Days and Lidzbark Nights of Humor and Satire, an acclaimed comedy event in Poland where performers compete for the “Golden Pin” award. Lidzbark is rapidly developing its sports facilities for active recreation enthusiasts. The new track and field stadium, a state-of-the-art motocross track, table tennis and wrestling clubs attract numerous sports buffs to the city. Lidzbark is the home of many sports champions. Tourists hoping to visit this unique place will find plenty of accommodation options to suit all budgets in hotels, boarding houses and the four-star recreational center on castle premises. Lidzbark Warmiński is a member of the International Network of Cittaslow Cities. The movement’s goal is to create a better quality of life for all inhabitants, and Lidzbark actively pursues that mission by protecting local traditions, culinary heritage and nature, organizing events for the local community and, above, extending a warm welcome to all visitors. The efforts made by the city’s authorities and residents have been recognized by the Citta Slow network which chose Lidzbark Warmiński as the host of the movement’s General Assembly on 24-25 June 2011.
13
RESZEL
Warmiński Reszel położony w historycznej Barcji należy do najpiękniejszych i najchętniej odwiedzanych przez turystów miejscowości w Polsce. Jest to jeden z „żelaznych” celów podczas zwiedzania województwa warmińsko-mazurskiego.
Niewielkie miasteczko z przyjazną przestrzenią publiczną, ciche, spokojne, z zacisznymi kafejkami, klimatycznym rynkiem i piękną przyrodą. Niektórzy nazywają je oknem do minionego świata- tak jak kiedyś płynęło życie. Wolniej i …radośniej… To sprawia, że Reszel coraz częściej jest wybierany przez turystów jako miejsce wypoczynku. Obok wartych obejrzenia zabytków takich jak: zamek biskupów warmińskich, kościół farny pw. św. Piotra i Pawła, stara plebania, mury miejskie, baszta więzienna z fragmentem murów, most gotycki, ratusz, późnobarokowy kościół św. Jana Chrzciciela, miejskie kamienice, park miejski nad głęboką doliną rzeki Sajny, Gości przyciąga niepowtarzalny klimat tego miasta. Atmosfera, której brakuje w większych i komercyjnych ośrodkach turystycznych. Wyjątkowość tego miejsca sprawiła, że Reszel jako pierwszy w Polsce spełnił rygorystycznie postawione wymogi i w 2006 roku przystąpił do Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Cittaslow, które obecnie skupia 120 miast z 20 krajów. ,,Powolne” miasto wspiera tradycyjne rzemiosło i lokalną kulturę. Tworzy silną i otwartą na innych społeczność. Chroni środowisko, promuje dobre jedzenie, podnosi jakość życia mieszkańców. Nie stawia na popularność, tylko skupia się na utrzymaniu atmosfery niewielkiego miasteczka, które turystom ma do zaoferowania coś więcej niż tylko zabytki – prawdziwy odpoczynek. Dokładnie taki jest Reszel. „Reszel udowadnia, że każda gmina, bez względu na swoją wielkość i budżet, może realizować ważne, także międzynarodowe projekty. Przede wszystkim liczy się motywacja do działania i zaangażowanie” – dodaje dr Hałasiewicz – jury konkursu na najbardziej ekologiczną i prospołeczną gminę w Polsce. Gmina Reszel otrzymała tytuł „Gminy przyszłości 2010” w konkursie zorganizowanym w ramach Ogólnopolskiego Programu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Społeczności Lokalnych „Gaspol kibicuje klimatowi” pod patronatem Ministerstwa Gospodarki.
14
Urząd Gminy w Reszlu: ul. Rynek 24, 11-440 Reszel tel. +48 89 755 39 00, fax. +48 89 755 07 58
www.reszel.pl
Ratusz w Reszlu
Wyroby Piekarni Pañstwa Trzczak w Reszlu
miasta
Kościół farny
dob
L
MAŁE MIASTO O WIELKIM FORMACIE
A SMALL GREAT TOWN Reszel, located in the historical Bartia, remains one of the most beautiful and the most visited places in Poland. It is one of the key visiting sites in the Warmińsko Mazurskie Voivodeship.
It is a quiet small town with friendly public space, sheltered cafés, a romantic square, and beautiful landscapes. It is called “a window to bygone days”, to the time when people used to live differently slower and… more cheerfully… Therefore, Reszel is more and more often chosen by tourists as a place to rest and relax in. Apart from the attractive historic places, such as: the Warmian Bishops’ Castle, the St. Peter and Paul’s Fara Church, the old presbytery, the town walls, the tower prison with a fragment of the wall, the gothic bridge, the town hall, the late baroque St. John the Baptist Church, tenements, and a park along the deep Sajna river valley, guests are attracted by the unique atmosphere of the town. The atmosphere that is missing in big, commercial resorts.
Due to its unique character Reszel, as the first town in Poland, met 60 strict requirements and in 2006 joined CittaSlow, the International Association of Cities, gathering 120 cities from 20 countries. The “slow” town supports traditional craftsmanship and local culture, creating strong and open community. The community members protect the environment, promote good food and improve their living standard. They do not focus on the town’s popularity but on maintaining the atmosphere of a small town offering something more than just historic places – true relaxation. This is exactly what Reszel is like. – Reszel is a proof that each gmina, regardless of its size and budget, may implement important international projects. Motivation and commitment are the most important things – says dr Hałasiewicz, a juror in the competition for the most environmentally friendly and pro-social gmina in Poland. The Gmina of Reszel was awarded the title of “Gmina of the future 2010” (Polish: “Gmina przyszłości 2010”) in the competition organised under the Polish National Programme for the Sustainable Development of Local Communities “Gaspol Supports Climate” (Polish: Ogólnopolski Program na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Społeczności Lokalnych “Gaspol kibicuje klimatowi”), held under the auspices of the Ministry of Economy.
Zamek w Reszlu
„Warmia i Mazury regionem zjednoczonej Europy” Projekt dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007 – 2013 oraz z budżetu samorządu województwa warmińsko-mazurskiego
re g o
życia
15
BISKUP
– warmińska perła! Urząd Miejski w Biskupcu: al. Niepodległości 2, 11-300 Biskupiec,
tel. +48 89 715 01 10, fax. +48 89 715 24 37
Gmina Biskupiec, położona w środkowej części województwa warmińskomazurskiego w otoczeniu lasów i jezior, to bez wątpienia jeden z najpiękniejszych rejonów Polski. Bogata w urozmaicony krajobraz, liczne jeziora, rzeki, lasy, pola i łąki tworzy doskonałe warunki dla aktywnego wypoczynku i wszelkiego rodzaju turystyki. Bazując na bogactwie natury gospodarstwa agroturystyczne, hotele i pensjonaty o każdej porze roku proponują gościom różnorodną ofertę turystyczną. To właśnie tu, z dala od zgiełku, tłoku i życia na wysokich obrotach można złapać chwilę oddechu i wytchnienia. Tereny wiejskie naszej gminy zapewniają bezpośredni kontakt z przyrodą i naturą. Turyści mogą pływać, wędkować, uprawiać sporty wodne, polować albo wybrać się na ciekawą wędrówkę po nowo wybudowanych ścieżkach pieszo-rowerowych. Unikalna flora i fauna dostarcza niezapomnianych wrażeń i sprawia, iż nie ma czasu na nudę. Ciekawa roślinność i osobliwe zwyczaje zwierząt fascynują przecież o każdej porze roku. Ponadto naturalne i nieskażone środowisko Gminy Biskupiec stwarza świetne warunki przyrodolecznicze!!! Czas spędzony w okolicach Biskupca to także możliwość spotkań z folklorem, jedzeniem regionalnym i ciekawymi ludźmi. Dlatego warto tu być i żyć! Gmina Biskupiec to potencjał, który lokalne władze wykorzystują działając na rzecz poprawy jakości życia Mieszkańców. Tym samym Gmina w ostatnich latach przechodzi szereg przeobrażeń wskutek licznych inwestycji takich jak: Rewitalizacja Starego Miasta, zagospodarowanie parku miejskiego oraz terenów przestrzeni publicznej, budowa ścieżek rowerowych, przebudowa głównych ulic. Niewątpliwie Gmina Biskupiec to krajobraz pełen możliwości.
16
miasta
Fot. Janusz Bachmura
Fot. UM Biskupiec
Serdecznie zapraszamy do odkrywania energii naszej gminy!!
dob
– The Pearl of Warmia! www.biskupiec.pl
Fot. UM Biskupiec
PIEC
e-mail: ratusz@biskupiec.pl
The commune of Biskupiec, located in the central part of Warmińsko-Mazurskie Voivodeship, surrounded by forests and lakes, is beyond doubt one of the most beautiful parts of Poland. Rich in varied landscapes, a multitude of lakes, rivers, forests, fields and meadows, it provides perfect conditions for active recreation and all types of tourism.
re g o
The time spent in the area of Biskupiec gives a chance to explore folk traditions, taste regional food and meet interesting people. This is why it is worth being and living here! The commune of Biskupiec has the potential on which the local authorities build to improve the standard of living of the inhabitants. Hence, in the recent years, the commune has undergone a number of transformations as a result of numerous investments such as: revitalisation of the Old Town, development of the Town Park and public space, construction of biking paths and conversion of the main streets. Beyond doubt, the commune of Biskupiec constitutes a landscape that is full of opportunities.
We gladly invite you to discover the energy of our commune!!
Fot. UM Biskupiec
Fot. UM Biskupiec
Fot. Justyna Kalkowska
Agri-tourism farms, hotels and boarding houses rely on the region’s environmental richness to provide a diverse tourist offer for their guests in every season of the year. It is here, in a place far away from turmoil, crowds and high-paced life, that one can find a moment of relief. Rural areas in our commune offer direct contact with nature and environment. Tourists can swim, go fishing, do sports, go hunting or take a trip on the newly constructed walking and biking paths. The unique flora and fauna offer exciting experiences, leaving no time for boredom. Interesting vegetation and peculiar animal habits are fascinating in every season of the year. Furthermore, pure and unpolluted environment of the commune of Biskupiec creates natural conditions which are beneficial for health!!!
życia
17
Bisztynek Bisztynek, a small town in the northern part of the Warmia and Mazury Region, lies along the former Royal Route from Warsaw to Konigsberg, presently Kaliningrad. Bisztynek is the ideal holiday destination – the municipality is intersected by major roads and tourist trails, including the E-11 European Long Distance Path and an international cycle path that runs through old castles in Lidzbark Warmiński, Reszel and Kętrzyn. Bisztynek is situated in an area referred to as the Green Lungs of Poland with vast forests and valuable nature and bird habitats, among them the Polder nature reserve in Sątopy Samulewo and the pristine valley of river Sajna. It is a predominantly agricultural municipality that thrives on fertile soils and an unspoiled natural environment. An abundance of architectural monuments, such as churches, roadside shrines and historical buildings, make Bisztynek a popular sightseeing destination. Bisztynek’s beginnings date back to the settlement of Strowangen founded in the 14th century. In 1385, Strowangen was granted municipal rights, and it adopted the name of Bisschofstein (Bishop’s Boulder) after the Devil’s Rock, the largest erratic boulder in the Eastern Masurian Lakeland. Today, it is a monument of inanimate nature with the circumference of 28 m and the height of 3 m. Bisztynek is a town with a Medieval layout. St. Martin’s Parish Church from the late 14th century, Bisztynek’s architectural gem, tells the tale of key moments in the town’s history. St. Matthew the Apostle’s Church is the Sanctuary of Most Holy Christ’s Blood. In the Middle Ages, the town was enclosed by a fortified wall with three gates: Reszel, Warsaw and Lidzbark. The only surviving structure is the Lidzbark Gate with a fragment of the wall dating back to the turn of the 15th century. Bisztynek is a member of the International Cittaslow Network, and together with the towns of Reszel, Lidzbark Warmiński and Biskupiec, it creates the Polish National Network of Cittaslow Cities. The town pursues a development strategy that harmoniously combines human activity with nature. With no industrial facilities on local ground, Bisztynek lives a life in the slow lane in accordance with the Cittaslow concept. Bisztynek is a place where the past meets the present, but our town has more to offer than historical monuments. By promoting a more humane and ecologically sound environment and the local heritage, Bisztynek is a model town where “life is good”.
Bisztynek to niewielkie miasto znajdujące się w północnej części województwa warmińskomazurskiego, leżące na dawnym Trakcie Królewskim z Warszawy do Królewca – obecnie Kaliningradu. Tereny miasta i gminy, sprzyjają aktywnemu wypoczynkowi, przebiegają tu bowiem szlaki komunikacyjne i turystyczne, m.in. europejski szlak turystyczny E-11 oraz międzynarodowa trasa rowerowa śladami starych zamków w Lidzbarku Warmińskim, Reszlu, Kętrzynie. Rozległe tereny leśne, cenny pod względem ekologicznym i ornitologicznym rezerwat przyrody Polder we wsi Sątopy-Samulewo oraz głęboko wcięta dolina rzeki Sajna sprawiają, że Gmina i Miasto Bisztynek położone na obszarze Zielonych Płuc Polski stanowią nie lada atrakcję dla miłośników fauny i flory. Nasze atuty, takie jak nieskażona przyroda, duże możliwości inwestycyjne oraz przygraniczne położenie stanowią dobrą prognozę na przyszłość oraz stwarzają możliwość rozwoju naszej „małej ojczyzny”. Wiodącą funkcją gminy jest rolnictwo, któremu sprzyjają urodzajne gleby i nieskażone środowisko naturalne. Wraz z cennymi zabytkami architektury – piękne kościoły i kapliczki, zabytkowe kamienice – gmina jest atrakcyjnym celem wycieczek krajoznawczych. Początki miasta wiążą się z osadą Strowangen, założoną w XIV w. W 1385r. osada otrzymała prawa miejskie przyjmując nazwę Bisschofstein (Biskupi Kamień). Nazwa ta pochodzi od głazu znajdującego się na terenie Bisztynka, zwanego Kamieniem Diabelskim. Jest to największy głaz narzutowy na całym Pojezierzu Wschodnim: jego obwód wynosi 28 m, wysokość 3 m, obecnie pomnik przyrody nieożywionej. Historyczny charakter miasta określają walory średniowiecznego układu urbanistycznego oraz zachowane zabytki. Głównym zabytkiem jest kościół parafialny św. Macieja z końca XIV wieku. To właśnie z tym obiektem wiążą się wszystkie historyczne momenty w życiu Bisztynka. Obecnie kościół pw. św. Macieja Apostoła jest Sanktuarium Najdroższej Krwi Pana Jezusa. W średniowieczu miasto zamknięte było murami z trzema bramami: Reszelską, Warszawską i Lidzbarską. Do dzisiaj zachowała się tylko Brama Lidzbarska z fragmentem murów obronnych z przełomu XV i XVI wieku. Bisztynek należy do Międzynarodowej Sieci Miast Cittaslow i wspólnie z miastami: Reszel, Lidzbark Warmiński i Biskupiec tworzy Polską krajową Sieć Miast Cittaslow. Biorąc pod uwagę uwarunkowania Bisztynka dostrzeżono możliwość rozwoju poprzez wykorzystanie naturalnych warunków miasta, w którym brak jest zakładów przemysłowych i w którym życie toczy się własnym tempem odpowiadającym idei „slow cities”. Bisztynek to miejsce gdzie historia spotyka się z teraźniejszością kształtując miasto. Dzięki dobrym pomysłom oraz ich realizacji nieduża aglomeracja Bisztynka, gdzie życie toczy się własnym tempem sprawia, że tworzy on idealny model „miasta dobrego życia”, w którym stawia się na ochronę przyrody, powietrza, wspieranie lokalnych potraw i rzemiosł oraz dąży do poprawy jakości życia mieszkańców.
Urząd Miejski w Bisztynku: ul. Kościuszki 2, 11-230 Bisztynek, tel. +48 89 521 64 00, e-mail: urzadbisztynek@poczta.onet.pl www.wrota.warmia.mazury.pl/bisztynek_gmina_miejsko_wiejska 18
miasta
dob
Nowe Miasto Lubawskie www.umnowemiasto.pl
Our picturesque town was grounded by the Commander of the Kulmerland – Otto von Lautenberg in 1325. The town is located in the valley of the Drwęca River, it is surrounded with fortifications, a system of towers and gates as well as a double moat. It was one of the best fortified towns of the Teutonic Order.
Nasze malownicze miasto zostało założone przez Komtura Ziemi Chełmińskiej Ottona von Lautenberga w 1325 roku. Położone w zakolu rzeki Drwęcy, otoczone murami obronnymi, systemem baszt i bram oraz podwójną fosą było w ówczesnych czasach jednym z najbardziej ufortyfikowanych miast Zakonu Krzyżackiego.
The Nowe Miasto Lubawskie with its 12 thousand residents has maintained the structure of a medieval city and has maintained numerous gothic structures and buildings and most valuable historical monuments. The most significant of those structures is the St. Thomas the Apostle parish church from the 14th century. The interiors of the church constitute a unique mixture of Gothic, Renaissance and Baroque arts and crafts. Gothic paintings in the oldest part of the presbytery depicting the saints’ figures are particularly interesting. Wall paintings from the first half of the 17th century are the largest group of such decorations in Poland – they cover all the walls and the whole ceiling of the sanctuary. Another extremely valuable historical structure of the church is the brass tombstone of Kuno von Liebenstein, which was founded by the Grand Master of the Teutonic Knights, Konrad von Jungingen. The most valuable monuments that may be found in our city include wooden sculptures depicting Jesus Christ bearing the cross, Simon of Cyrene, the Holy Mother, St. Andrew and Jesus Crucified. It seems virtually impossible to name all valuable monuments of that unique sanctuary. Numerous elements of the town’s fortifications and walls from the 14th century have also been retained in fairly good condition. The two special gates of the town draw particular attention – the Lubawska and Brodnicka gates, along with the partially preserved round tower and one of the half-shell towers. The town offers unique landscape and cultural experience, a very welcoming atmosphere and fantastic local cuisine. In May 2010, the town of Nowe Miasto Lubawskie has joined the International association of small towns – Cittaslow, which promotes towns which offer a peaceful place to live and enjoy nature.
Liczące prawie 12 tys. mieszkańców Nowe Miasto Lubawskie do dziś zachowało układ średniowiecznego grodu i może poszczycić się wieloma zachowanymi gotyckimi budowlami oraz zabytkami klasy zerowej. Najokazalszym z nich jest kościół farny pod wezwaniem Św. Tomasza Apostoła z XIV wieku. Wnętrze bazyliki to niesamowita mieszanka sztuki gotyckiej, renesansowej i barokowej. Na uwagę zasługują gotyckie malowidła w najstarszej części prezbiterium przedstawiające postaci świętych. Natomiast malowidła ścienne z pierwszej połowy XVII wieku należą do największego zespołu w Polsce – pokrywają one całkowicie ściany i strop świątyni. Cennym zabytkiem kościoła jest mosiężna płyta nagrobna Kunona von Liebenstaina, którą ufundował Wielki Mistrz Zakonu Konrad von Jungingen. Do najwyższej klasy zabytków zaliczane są gotyckie rzeźby drewniane przedstawiające figury Chrystusa dźwigającego krzyż, Szymona Cyrenejczyka, Matki Boskiej, św. Andrzeja i Chrystusa ukrzyżowanego. Nie sposób wymienić tu wszystkich cennych zabytków nowomiejskiej świątyni. Na terenie miasta zachowały się też w niezłym stanie fragmenty murów obronnych i fortyfikacji miasta z XIV wieku. Imponująco na tle miasta wyglądają bramy Lubawska i Brodnicka, częściowo zachowana baszta okrągła i jedna z baszt łupinowych.
Nowe Miasto Lubawskie is a place worth to pay a visit – come and see for yourself!
Dla turystów nasze miasto w swojej ofercie posiada unikalne walory przyrodnicze i kulturowe, gościnną atmosferę oraz lokalne tradycje kulinarne. W maju 2010 roku Nowe Miasto Lubawskie wstąpiło do Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Cittaslow, promującego miejsca spokojnego życia w zgodzie z naturą.
Warto odwiedzić Nowe Miasto Lubawskie – przekonajcie się o tym Państwo sami!
Urząd Miejski / City Council: ul. Rynek 1, 13-300 Nowe Miasto Lubawskie tel. +48 56 472 96 10, fax +48 56 474 27 14 e-mail: urzad@umnowemiasto.pl
re g o
życia
19
Murowana Goślina – A Dream Destination
Situated only 20 km north of downtown Poznań, the municipality of Murowana Goślina has a population of more than 16,000. Murowana Goślina is a modern municipality committed to environmental protection, investment and economic growth. A Dream Destination
Murowana Goślina was listed in Wprost weekly’s ranking of 100 most attractive places to live in Poland. A member of the International Cittaslow Network, the municipality has launched a variety of projects to improve the local community’s quality of life. Murowana Goślina is the organizer of many cultural and sports events, including the “Largest St. Jacob’s Fair in Wielkopolska” and the “Musica Sacra, Musica Profana” music festival in Długa Goślina. Each year, the municipality organizes a cycling marathon, and a record high number of 1021 contestants participated in the event in 2011.
A Dream Destination for Tourists
The “Puszcza Zielonka” Landscape Park features more than 500 km of marked cycle paths. The park is surrounded by the Wooden Church Trail with the beautiful 17th century shrine in Długa Goślina. Tourists will find high-standard, year-round accommodation in 18 hotels and agritourist farms. For water sports enthusiasts, there are several bathing areas in Kamińsko, Okoniec and Wojnówek.
Zapraszamy do Murowanej Gośliny! A Dream Destination for Investors
For local development needs, Goślina has developed 44 local zoning plans to support new investment schemes. Investors are offered real estate tax breaks. The municipality has zoned attractive land plots for business activation in the industrial zone close to regional road No. 196 and the Goślin Industrial Zone 2 by the ring road.
Awards and special mentions:
• Murowana Goślina – the most responsible beneficiary of EU funds in Wielkopolska (Rzeczpospolita ranking of 8 March 2010), • 3rd place on the list of top-performing urban and urban-rural municipalities in Wielkopolska which made their way to the top 100 list of best Polish municipalities in Rzeczpospolita’s 12th Ranking of Local Self-Governments, Best Urban and Urban-Rural Municipality category, • 2nd place in the “European Municipality – European Town 2010” ranking of Gazeta Prawna (1st place in Wielkopolska, urban-rural municipality category), • finalist of the “Grunt na medal” (Ideal destination) contest in 2007, 1st prize winner in 2010!
20
– „adres marzeń” dla każdego
Murowana Goślina to gmina licząca ponad 16 tysięcy mieszkańców, położona 20 km na północ od centrum Poznania. Cechy ją wyróżniające to: młode społeczeństwo, nowoczesność, nastawienie na inwestycje i rozwój, ale również wspaniałe walory przyrodnicze i mieszkaniowe. „adres marzeń” dla mieszkańców
Gmina znalazła się na liście tygodnika „Wprost” wśród 100 najatrakcyjniejszych miejsc do zamieszkania w Polsce. Murowana Goślina należy także do Międzynarodowej Sieci Miast Dobrego Życia Cittaslow. Dzięki temu w gminie wprowadzono wiele projektów, które wpłynęły na wzrost poziomu życia mieszkańców. Murowana Goślina żyje wydarzeniami kulturalnymi i sportowymi. Wśród nich jest „Największy w Wielkopolsce Jarmark św. Jakuba” czy festiwal muzyczny „Musica Sacra Musica Profana” w Długiej Goślinie. Co roku, na otwarcie sezonu organizowany jest maraton rowerowy, który gromadzi setki uczestników z całej Polski. W 2011 roku padł rekord frekwencji – 1021 startujących.
„adres marzeń” dla turystów
Ze względu na sąsiedztwo Parku Krajobrazowego „Puszcza Zielonka” prężnie rozwija się turystyka rowerowa. Oznakowane szlaki rowerowe liczą ponad 500 km długości. Wokół Puszczy wiedzie Szlak Kościołów Drewnianych z przepięknym XVII-wiecznym kościółkiem w Długiej Goślinie. Atrakcyjny pobyt przez cały rok oferuje turystom 18 hoteli i gospodarstw agroturystycznych. Miłośnicy kąpieli mogą wybrać ofertę kąpielisk w Kamińsku, Okońcu i Wojnówku.
Visit Murowana Goślina! „adres marzeń” dla inwestorów
Na potrzeby planowania rozwoju gminy opracowano 44 miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, ułatwiające lokowanie inwestycji. Inwestorzy mogą liczyć na zwolnienia z podatku od nieruchomości. Specjalnie wydzielona strefa przemysłowa na obrzeżach miasta w sąsiedztwie drogi wojewódzkiej nr 196 Poznań-Wągrowiec stanowi atrakcyjną ofertę inwestycyjną. Tereny pod inwestycje (tzw. II Goślińska Strefa Przemysłowa) wyznaczono również przy powstającej obecnie obwodnicy miasta.
Nagrody i wyróżnienia:
• Murowana Goślina liderem wykorzystania funduszy unijnych w Wielkopolsce (Ranking „Rzeczpospolitej” z 8.03.2010), • 3. miejsce wśród najlepszych gmin miejskich i miejsko-wiejskich województwa wielkopolskiego, które znalazły się wśród 100 najlepszych gmin z całej Polski w 12. edycji Rankingu Samorządów „Rzeczpospolitej” w kategorii: Najlepsza Gmina Miejska i Miejsko-Wiejska, • 2 miejsce w Polsce, w Rankingu „Europejska Gmina - Europejskie Miasto 2010” Dziennika „Gazeta Prawna” (1. miejsce w Wielkopolsce, w kat. gm. miejsko-wiejskich), • finalista „Gruntu na medal” (2007) i I miejsce w 2010! Wchodząca w skład Aglomeracji Poznańskiej Murowana Goślina to połączenie otwartych ludzi, nowoczesnego myślenia, sąsiedztwa wielkiego miasta z wypoczynkiem, bezpieczeństwem mieszkańców i wielkim bogactwem przyrody.
miasta dobrego życia
Hotel Star-Dadaj Resort&SPA is situated amidst picturesque woods on Dadaj Lake peninsula, 30 km from Olsztyn in the direction of Mrągowo.
Hotel Star-Dadaj Resort&SPA, to malowniczo położony hotel wśród lasów, na półwyspie jeziora Dadaj, 30 km od Olsztyna jadąc w kierunku Mrągowa.
The hotel can accommodate 250 guests in two hotel buildings and year-round bungalows. Guests can choose from a variety of facilities, including three conference rooms, barbecue hut, Russian-style sauna, night club, beach, water sports equipment rental, indoor pool with the length of 25 m, sports hall with the area of 800 m2, sauna, sunbed parlor, billiards, bowling alley and tennis courts. The hotel is the ideal venue for summer holidays, conferences, anniversary events and wedding receptions. The unique ambiance of Prussian-style interiors is additionally enhanced by paintings of artists who participate in landscape painting workshops that are regularly held in the hotel. The hotel offers orthopedic rehabilitation services in its fully equipped and professionally staffed rehabilitation center. Treatments are adapted to the patients’ individual needs. Rehabilitation packages combine the following services: cryotherapy, water massage, laser therapy, electrotherapy, magnet therapy, ultrasound therapy and light therapy. Our Guests can rejuvenate and relax in the warm and tranquil environment of our SPA. We offer a wide range of facial and body treatments by BIODROGA, a renowned supplier of spa cosmetics. The professional staff of Hotel Star Dadaj will cater to every guest’s individual needs, making your stay a truly unforgettable experience. Visit our hotel, and you will want to return to this unique place time and again.
Do dyspozycji Gości mamy: 250 miejsc noclegowych – 2 budynki hotelowe oraz domki całoroczne, 3 sale konferencyjne, Chata Grillowa, Chata Warmińska Sauna – bania ruska, Klub nocny „Piekiełko”, plaża, sprzęt wodny: łódki, żaglówki, kajaki. basen kryty o dł. 25m, hala sportowa 800 m2 sauna, solarium, bilard, kręgle, korty tenisowe. To doskonałe miejsce do wypoczynku, organizacji szkoleń i konferencji, bankietów, jubileuszy, przyjęć weselnych oraz imprez okolicznościowych. Wnętrza hotelu utrzymane są w typowym pruskim stylu, a o atrakcyjności wystroju hotelu stanowią też liczne oryginalne obrazy twórców uczestniczących w plenerach malarskich organizowanych cyklicznie w hotelu. Dysponujemy nowocześnie wyposażonymi gabinetami przeznaczonymi do rehabilitacji ortopedycznej. Oferujemy usługi fizjoterapeutyczne w zakresie chorób i urazów narządu ruchu. Program rehabilitacji dostosowany jest do indywidualnych potrzeb pacjenta. Podczas turnusów rehabilitacyjnych wykonujemy zabiegi z zakresu: krioterapii, hydromasażu, laseroterapii, elektroterapii, magnetoterapii, terapii ultradźwiękami, światłolecznictwo. Zapraszamy również do naszych gabinetów SPA. To miejsce, które w miłej atmosferze pomoże zadbać o dobre samopoczucie i młodzieńczy wygląd. Zapraszamy Państwa do skorzystania z szerokiej gamy zabiegów na twarz i ciało renomowanej firmy kosmetycznej BIODROGA. Hotel Star Dadaj otoczony lasami z pięknym jeziorem, i bogatą infrastrukturą oraz profesjonalną kadrą i indywidualnym podejściem do każdego z Gości sprawia, że pobyt w obiekcie dostarcza niezapomnianych wrażeń. To miejsce, do którego się z przyjemnością wraca.
www.star-dadaj.pl
Dadaj koło/near Ramsowa, 11-010 Barczewo województwo warmińsko-mazurskie / Warmia and Mazury Region tel.: +48 89 514 57 29 tel./fax: +48 89 514 59 10 e-mail: star-dadaj@wp.pl, spa@star-dadaj.pl
Starostwo Powiatowe w Lidzbarku Warmiñskim: ul. Wyszyñskiego 37, 11-100 Lidzbark Warmiñski, tel. +48 89 767 79 00, fax +48 89 767 79 03
T
he district of Lidzbark Warmiński is situated in the Warmia and Mazury Region in north-eastern Poland. Its capital is Lidzbark Warmiński, a picturesque city intersected by meandering rivers. The district comprises five municipalities: the urban municipality of Lidzbark Warmiński, rural municipalities of Lidzbark Warmiński, Kiwity and Lubomino, and the urbanrural municipality of Orneta. Popularly referred to as the “Green Lungs of Poland”, the district became famous for its pristine nature, historical monuments and tourist attractions. Lidzbark also features several nature conservation areas, among them the Beaver Reserve on river Pasłęka and bird sanctuaries. Fishing, canoeing and water sports enthusiasts will find plenty of active recreation options on the picturesque lakes of Wielochowo, Symsar and Tonka, as well as on rivers Łyna, Pasłęka and Drwęca Warmińska. Numerous bathing areas, resorts and agritourist farms await visitors throughout the season. The district is intersected by new cycle paths that lead through beautiful pine and spruce woods. Lidzbark Warmiński has a rich and colorful history, and the abundance of historical monuments is yet another tourist magnet. Lidzbark Castle, known as the “Wawel Castle of the North” is situated in the fork of rivers Łyna and Symsarna in the eastern part of the city. For many centuries, the castle was the seat of Warmia’s bishops. There is a number of sightseeing trails that will enable visitors to experience the beauty of Lidzbark’s nature and tour monuments that testify to the district’s turbulent history. One of them is the Copernicus Trail which links the cities related to the life and work of Nicolaus Copernicus. Tourism is the driving force for economic development in Lidzbark Warmiński. Visitors will find an abundance of accommodation options to suit all budgets in hotels and boarding houses. Local restaurants and inns serve excellent regional cuisine in beautiful interiors with a unique ambience. Lidzbark’s authorities have embarked on a variety of investment projects to increase the local community’s quality of life. Such undertakings include the construction and upgrading of roads and bridges, educational projects and environmental protection schemes. One of the key projects involves the construction of Warmia Thermal Springs, a resort featuring swimming pools, hotels, sports facilities and a conference center, which will be completed at the estimated cost of PLN 100 million. The project’s beneficiary is Lidzbark district, and the undertaking is carried out in partnership with the urban municipality of Lidzbark Warmiński. The site will significantly boost Lidzbark’s already high appeal for tourists, and the new attractions are bound to satisfy even the most demanding guests. Lidzbark Warmiński attracts visitors around the year, so make sure to place this enchanting district on the list of holiday destinations you hope to visit this season.
Powiat New Tourist Attractions in Lidzbark Warmiński District
Za
e-mail: sekretariat@powiatlidzbarski.pl
P
Lidzbarski coraz więcej turystycznych atutów i atrakcji
praszamy!
www.powiatlidzbarski.pl
owiat lidzbarski odnajdziemy na mapie Polski w północno-wschodniej części kraju w województwie warmińsko-mazurskim. Siedzibą władz jest Lidzbark Warmiński, pięknie położone miasto, które charakteryzuje się malowniczym i różnorodnym krajobrazem. Przecinają go kręte rzeki. Na powiat składa się pięć gmin. Oprócz miejskiego Lidzbarka Warmińskiego są to także: gminy wiejskie – Lidzbark Warmiński, Kiwity, Lubomino oraz miejsko-wiejska gmina Orneta. W okolicy nie brakuje wspaniałych zabytków oraz miejsc atrakcyjnych turystycznie i zachęcających do wypoczynku, czemu sprzyja nieskażona wielkim przemysłem natura. To właśnie tu znajduje się część „Zielonych Płuc Polski”. W okolicy istnieje kilka chronionych obszarów przyrodniczych, jak choćby słynny Rezerwat Bobrów na rzece Pasłęce oraz rezerwaty ornitologiczne. W powiecie dominuje rolnictwo, a żyzne gleby i łagodny klimat, sprzyjają jego rozwojowi. Piękne jeziora takie jak: Wielochowo, Symsar czy Tonka oraz rzeki, z których wymienić warto choćby: Łynę, Pasłękę czy Drwęcę Warmińską, stanowią atrakcję dla wędkarzy i amatorów kajakarstwa oraz innych wodnych szaleństw. Wokół zbiorników wodnych nie brakuje kąpielisk i ośrodków wypoczynkowych, a także gościnnych gospodarstw agroturystycznych. Sosnowo-świerkowe lasy zachęcają z kolei do pieszych oraz rowerowych eskapad. W ostatnich latach przybyło tu wiele zwłaszcza rowerowych ścieżek, których szlaki wiodą przez romantyczne i malownicze okolice. Praktycznie codziennie, zaopatrzeni w dobry plan terenu, odkrywać możemy nowe, zaskakujące swym pięknem miejsca. Bogata historia i wiele zabytkowych obiektów, to kolejny powód, aby powiat lidzbarski uwzględnić podczas turystycznych wojaży po Polsce. Na wschodzie miasta, wśród morenowych wzgórz, znajduje się Zamek Lidzbarski, perła Lidzbarka Warmińskiego, zwany też „Wawelem Północy”. Ta okazała budowla położona jest w rozwidleniu rzeki Łyny i jej dopływu Symsarny. Długie lata pełniła funkcję rezydencji Biskupów Warmińskich. Warto też odwiedzić dobrze zachowane kościoły i wiele innych ciekawych zabytków. Ich urokliwe położenie pozwoliło na wytyczenie licznych szlaków, po których wędrując, mamy bezpośredni kontakt zarówno ze wspaniałą przyrodą jak i bogatą i burzliwą historią regionu. Słynny, i to nie tylko w Polsce, jest np. Szlak Kopernikowski, łączący miasta związane z życiem i pracą Mikołaja Kopernika. Gości więc nie brakuje, zaś rozwój turystyki to oczko w głowie tutejszych władz i jeden z motorów gospodarczego rozwoju. Sprzyjają temu wspomniane już atrakcje i nizinno- górzyste położenie powiatu, przyciągające turystów praktycznie przez okrągły rok. W samym Lidzbarku Warmińskim i jego okolicach, nie brakuje miejsc noclegowych, hoteli oraz pensjonatów, których oferta przeznaczona jest na każdą kieszeń. Bogata jest też propozycja miejscowej gastronomii. Wiele tutejszych lokali specjalizuje się w przysmakach kuchni regionalnej. Zachęcają one ciekawym wystrojem wnętrza i panującą w nich atmosferą. O tym jak zmienia się oblicze powiatu, świadczyć mogą liczne inwestycje, zwłaszcza infrastrukturalne. Modernizacja i budowa dróg i mostów, inwestycje oświatowe, czy w ochronę środowiska sprawiają, że żyje się tu coraz lepiej. Dostrzegają to nie tylko mieszkańcy, ale i wiele osób, które po latach znów odwiedzają te strony. Potwierdzają one, że zmiany są ogromne, zaś wygląd tutejszych miast i miejscowości zmienił się w ostatnim czasie diametralnie. Warto więc przekonać się o tym osobiście i odwiedzić powiat lidzbarski, choćby podczas tegorocznego sezonu urlopowego. Powiat stale się rozwija, o czym mogą świadczyć powstające właśnie Termy Warmińskie, kompleks unikatowych nowoczesnych basenów, hoteli i obiektów sportowych wraz z centrum konferencyjnym. Różnego rodzaju baseny z wodą o leczniczych i relaksujących właściwościach będą nową turystyczną atrakcją Lidzbarka Warmińskiego, ale staną się też zapewne atrakcją na skalę ogólnopolską. Inwestycja ma kosztować ok. 100 mln złotych. Beneficjentem przedsięwzięcia jest powiat lidzbarski zaś partnerem – gmina miejska Lidzbark Warmiński. Powiat i region zyskają więc dodatkowe atuty, poza znanymi już od lat takimi jak: wspaniała przyroda z jeziorami i lasami oraz historyczne zabytki, które bardziej wymagającym gościom z kraju i z zagranicy mogły już nie wystarczać. A.K.