Polnische EURO-Chance, die genutzt werden soll Diesjährige Fußball-Europameisterschaft, die in Polen und Ukraine stattfinden wird, wird unter dem Motto „Gemeinsam die Zukunft bilden“ organisiert. Für Polen sind das keine leeren Worte - Organisation von der 2012 Europameisterschaft mobilisierte den ganzen Staat. Seit vielen Jahren ist in Polen solch eine große Sportveranstaltung nicht stattgefunden. Dies bekam eine gewaltige finanzielle, logistische und investitionsauswendige Herausforderung für unseren Staat, die aber viel verspricht. Obwohl nicht alle Investitionen – außer rein sportlichen Vorhaben – gelungen sind, z.B. die neuen Schnellstraßen und Autobahnen, können die Fans beruhigt sein, dass sie schnell und bequem an den Hauptstadien gelangen. Die Stadien sind ganz beeindruckend, was auch alle die die Stadien gesehen haben bestätigen. Das Nationalstadion in Warschau, das im Express-tempo gebaut wurde, bleibt ein der schönsten Objekte dieser Art auf der Welt. Es bleibt zu hoffen dass die Qualität der Sportinfrastruktur wird genauso gut wie das Aussehen dieser Arena. In der Zeit zwischen 8. Juni und 1. Juli 2012 (das Finale wird in Kiew stattfinden) werden die zwei Maskottchen der Meisterschaft, nämlich Slavek und Slavko, die Mannschaften auf 8 Stadien begleiten, drin auf 4 polnischen: in Warschau, Danzig, Posen und Breslau. Dazu kommen die Städte die als Teamcamps für Nationalmannschaften gelten werden. Für alle diesen Städte, wie es gewöhnlich bei solchen Sportevents ist, ist es eine große Chance für weltwiete Promotion. Umso mehr, dass Fußball ist weltweit populär, und die Meisterschaft wird nicht nur in Europa ein großes Ereignis, sondern weltweit auch. Auch deswegen sollte sich Polen von der besten Seite zeigen. Tourismus blüht in Polen seit vielen Jahren. Unser Land wurde von vielen Gästen aus der ganzen Welt neu entdeckt, was auch bedeutet dass mehr und mehr Touristen nach Polen kommen. Viele davon sind sehr Überrascht über die Schönheit der Landschaft, sowie über das hohe Niveau der Hotels. Es bleibt doch noch viel zu verbessern. Deshalb sollte die EURO 2012 diesen guten Trend erhalten und immer mehr Gäste einbringen. Nicht nur Touristen werden dann nach Polen kommen, sondern auch viele Journalisten aus allen Ländern – und nicht nur Sportjournalisten. Sie zeigen sicher vieles über unseren Land, unseren Leben, Organisation und Landschaft, Kultur, touristische Attraktionen usw. Es ist meistens so, dass ein Event solcher Größe eine Gelegenheit für die Media ist, das Land weiter zu zeigen und einem größeren Publikum vorzustellen. Promotion, die sonst Tausende Euro kosten würde. Damit es solche Effekte wie erhofft bringt, Polen muss sich von ihrer besten Seite zeigen und die einzigartige Gelegenheit nutzen um in die Gruppe der wenigen Staaten der Welt zu kommen die solch ein großes Sportereignis organisieren können. Sicher können wir es schaffen!
Polska EURO-szansa, którą trzeba wykorzystać Tegoroczne Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej, których Polska wraz z Ukrainą są gospodarzami odbędą się pod hasłem „Razem tworzymy przyszłość”. Dla Polski nie są to tylko puste słowa bowiem, organizacji Euro 2012 towarzyszyła w naszym kraju naprawdę wielka mobilizacja. Polska od lat nie gościła u siebie tak dużej imprezy sportowej. Było to więc dla nas spore wyzwanie finansowe, inwestycyjne i logistyczne, które jednak powinno dać owoce. Wprawdzie, poza częścią stricte sportową, nie wszystkie inwestycyjne zamierzenia, np. dotyczące nowych dróg i autostrad, udało się zrealizować, to jednak kibice mogą być spokojni o szybkie i sprawne dotarcie na główne areny piłkarskich zmagań. Te ostatnie prezentują się bardzo okazale, co przyznają wszyscy, którzy je już widzieli. Zbudowany w tempie ekspresowym Stadion Narodowy w Warszawie uznawany jest za jeden z ładniejszych obiektów tego typu na świecie i miejmy nadzieję, że z wyglądem zewnętrznym będzie korespondować jakość jego sportowej infrastruktury. Od 8 czerwca do 1 lipca 2012 roku (finał mistrzostw odbędzie się w Kijowie) oficjalne maskotki turnieju, czyli Slavek i Slavko, towarzyszyć będą uczestnikom rywalizacji, w sumie, na 8 stadionach, w tym 4 polskich: w Warszawie, Gdańsku, Poznaniu i Wrocławiu. Do tego należy dodać miasta, które będą centrami pobytowo-treningowymi dla piłkarskich drużyn narodowych. Dla nich wszystkich, jak zwykle bywa przy okazji tak dużych wydarzeń sportowych, jest to szansa na wypromowanie się w szerokim świecie. Szansa – dodajmy – tym większa, że popularność piłki nożnej ma charakter globalny, a zmagania drużyn śledzić będą kibice nie tylko w Europie, ale na wszystkich kontynentach. Tym bardziej Polsce zależy aby pokazać się z jak najlepszej strony. Nasz kraj od lat ma bardzo dobrą passę turystyczną. Przez wielu gości ze świata został odkryty na nowo, co przełożyło się na stale rosnącą liczbę turystów odwiedzających Polskę. Wielu pozytywnie zaskoczonych jest jej urokami i dobrym poziomem oferty wypoczynkowej, choć do ideału jeszcze sporo brakuje. Dlatego Euro 2012 powinno podtrzymać tę dobrą passę i przełożyć się na jeszcze większą liczbę gości przyjeżdżających do Polski. Zjadą do nas bowiem też przedstawiciele światowych mediów i to nie tylko tych zajmujących się sportem. Z pewnością przekażą wiele informacji na temat naszego kraju, życia jego mieszkańców, poziomu organizacyjnego, wyglądu ulic, kultury, turystycznych atrakcji, itd. Zazwyczaj impreza tej rangi jest dla mediów okazją do pokazania szerzej miejsca w którym się odbywa. To promocja na którą w normalnych warunkach trzeba wydać dziesiątki milionów euro. Jednak aby dała ona efekty, takie jak się spodziewamy, Polska musi zaprezentować się z jak najlepszej strony i wykorzystać niepowtarzalną szansę wejścia na stałe do światowej ligi państw, potrafiących udźwignąć organizacyjnie największe sportowe wydarzenia. Z pewnością stać ją na to! Adam Kaliński
GDAÑSK
WARSZAWA
POZNAÑ
2
WROC£AW
T
his year’s travel trade show in Berlin is a highly anticipated event for the whole industry. Here you can annually (this year on 10 - 11 March) find out about the condition of international tourism and its development trends. Although the eurozone crisis does not portend well for the future of the industry as many people put off their travel and leisure expenses, it might be an opportunity for others, including us, Poles, to scout for attractive offers in countries struck the hardest by the crisis, such as Greece, Portugal or Spain. Moreover, tour operators in our country, with their offer aimed mostly at foreign visitors, should seize the opportunity and come up with offers which will encourage people to visit Poland in the summertime – especially considering the chance presented by this year’s EURO 2012. It is estimated that at least an extra million tourists will visit our country this year. It would be great if they could leave with the best possible impression about Poland because such an opportunity for promotion is unlikely to repeat itself soon. Egypt, a very popular destination among Polish tourists, is this year’s official partner country of the Berlin show. As usual, “Welcome To” is going to follow closely the world’s biggest travel trade show.
Editor-in-Chef Bo¿ena Prusakowska
Spis treœci / Contents
T
egoroczne targi turystyczne w Berlinie są imprezą bardzo wyczekiwaną przez całą branżę. To właśnie tu, corocznie (w tym roku, w dniach 07 i 11 marca), można zorientować się jaka jest kondycja międzynarodowej turystyki i jej trendy rozwojowe. Wprawdzie kryzys w strefie euro dobrze branży nie rokuje, gdyż wielu ludzi musi odłożyć wydatki związane z podróżami i wypoczynkiem, to jednak jest to również okazja dla innych, w tym dla nas Polaków, którzy w krajach, dotkniętych kryzysem najmocniej, jak: Grecja, Portugalia czy Hiszpania powinni znaleźć atrakcyjne cenowo oferty. Także organizatorzy wypoczynku w naszym kraju, skierowanego głównie do gości zagranicznych, muszą skorzystać z szansy i zaoferować coś co zachęci do odwiedzenia latem Polski, tym bardziej, że i tak dużym dla nas handicapem jest tegoroczne Euro 2012. Jak się szacuje, odwiedzi nasz kraj przynajmniej milion turystów więcej aniżeli zwykle. Warto by zapamiętali Polskę jak najlepiej, bowiem taka promocyjna szansa szybko się może nie powtórzyć. W tym roku oficjalnym państwem partnerskim targów w Berlinie jest Egipt, bardzo częsty cel zagranicznych wycieczek polskich turystów. „Welcome to” , jak zwykle, z uwagą śledzić będzie przebieg tej największej w świecie targowej imprezy turystycznej.
Gmina Mosina – miejsce z widokiem na Poznań The Municipality of Mosina – a place with a view over Poznań Pętla Żuławska The Żuławska Route
4-6
7
Muzeum Okręgowe w Lesznie The District Museum in Leszno
8-9
Zapraszamy do Kórnika Welcome to Kórnik
10-11
Spotkajmy się nad Wartą Let’s meet by the Warta river
12-13
Statkiem na Euro 2012 Sail to Euro 2012
14-15
Na grzyby do Drawska Mushroom hunting in Drawsko
16
Po wyjątkowe piwo do Czarnkowa Quest for a unique beer in Czarnków
17
Zachodniopomorski Szlak Żeglarski The Western Pomerania Saling Route
18-19
Nowa Marina w Kamieniu Pomorskim Welcome to the New Marina in Kamień Pomorski Welcome to Żagań
20 21-24
Międzyrzecki Rejon Umocniony The Międzyrzecz Fortified Region
25
Kraina Lasów i Jezior The Land of Forests and Lakes
26
Welcome to Sława
27
Wolsztyn – czyli nie tylko stare parowozy Wolsztyn – old steam locomotives and more
28-29
Powiat Nowotomyski The District of Nowy Tomyśl
30-31
Foto na okładce: Warszawa: Stadion Narodowy: PZ Studio_Archiwum www.warsawtour.pl. Wrocław: M. Przybyło, Aeroklub Wrocław. Poznań: Ÿródło „EURO Poznań 2012” sp. z o.o. Gdańsk: Archiwum UM Gdańsk.
Foto na 2 stronie okładki: Warszawa: PZ Studio_Archiwum www.warsawtour.pl. Wrocław: Ÿródło Wrocław 2012 sp. z o.o. Poznań: Ÿródło „EURO Poznań 2012” sp. z o.o. Gańsk: fot. Archiwum UM Gdańsk.
www.welcome.com.pl Welcome to Poznań and Wielkopolska ul. Wieniawskiego 5/9, 61-712 Poznań, tel./fax +48 61 852 10 06, tel. 61 8617 000, e-mail: miesiecznik@welcometo.poznan.pl Editor-in-chief: Bożena Prusakowska, bprusakowska@o2.pl Director of Marketing: Renata Piątkowska-Ratajczak – mobile 600 45 32 16 Marketing managers: Ewa Stasiak – mobile 698 805 992 Translation: Agnieszka Rataj, Kacper Kozicki Associates: Adam Kaliński, Ewa Stasiak, Lidia Wejman, Piotr Szachta, Romuald Ferens, Renata Ratajczak Correction of text: Lidia Wejman DTP & Prepress: Relex, Elżbieta Zawadzka
Wydawnictwo BESSA tel./fax +48 22 877 33 71 President: Elżbieta Swatowska Vice-President: Bożena Prusakowska THE PUBLISHER OF: Welcome to Warsaw 03-450 Warsaw, 11/3 Ratuszowa tel./fax +48 22 877 33 71 Welcome to Cracow and Małopolska – franczyza 31-503 Cracow, 25A Lubicz St. tel./fax +48 12 421 89 77
Redakcja nie odpowiada za treść reklam i artykułów sponsorowanych. Cena zakupu jednego egzemplarza: 10,58 zł 3 We do not take responsibility for the kontent of the advertisements and the sponsored articles.
Mosina Commune
and healthy lifestyle
Located only 18 km south of Poznań, the capital of Wielkopolska, Mosina Commune, known in Poland for the image of a dandy, is a perfect place for active leisure activities If you seek a comprehensive offer and wish to combine culture, sport and rest, come and visit Mosina Commune. This naturally beautiful place is formed by the three forms of nature protection: the Wielkopolska National Park, the Nature 2000 Area and the Rogalin Landscape Park. From almost 17 m high wooden view tower located in Pożegowo, you can admire the plants and wildlife of the region as well as the picturesque panorama of Poznań. Tourists will also find here a car park, a footbridge joining it with the tower and two breezeway tents where they can sit, relax and contemplate the breath-taking landscape or just read the informative boards around and learn about the natural beauty of the region. Open to the public, this facility is widely visited by tourists. There are both walking paths and bicycle touring routes nearby. Those who love active lifestyle can choose between five marked tourist tracks (85 km long in total). The tracks include: 9.5 km long Professor Adam Wodziczko track, 8 km long Szlak Kosynierów, 13 km long Cyryl Ratajski track, 12 km long Bernard Chrzanowski track. Worth recommending is the Cyryl Ratajski walking track, which leads from Mosina, through Osowa Góra near Napoleon’s Well (a small spring from which it is said the emperor drank while visiting the area after the victory over Prussia in 1809), then near Góreckie Lake and further on to Górka and Dymaczewskie Lake. The other part of the commune is associated with the residential complex in Rogalin – palace and a park located on the Warta River, which used to belong to the Raczyński Family. The residence is regarded as one of the most precious late Baroque sites in Poland, with an outstanding
collection of paintings, a rococo garden, a landscape park and ancient oaks. Moreover, its location in the picturesque valley of the Warta River makes the place even more attractive for tourists. Therefore, Rogalin is visited by approximately 50 000 tourists a year. The right wing exhibition in the palace displays the history of its consecutive owners. Particularly worth seeing is the London Cabinet, a detailed reconstruction of the chamber in London where resided the last family member – Count Edward Raczyński, President of The Polish Republic in Exile. The Painting Gallery presents Edward Aleksander Raczyński’s collection, with „Virgin of Orleans” by Jan Matejko, from the turn of the 19th and 20th century. In the park nearby, you will find three popular oaks, which bear the names of the legendary Slavic brothers: Lech, Czech, Rus. These and other specimens constitute one of the largest stands of old pedunculate oaks in Europe. Finally, cultural and sports attractions in Mosina complement the wide tourist offer. The city centre houses a former synagogue from about 1876, now the seat of the City Gallery and the Museum Chamber as well as the venue of many cultural events – exhibitions, previews or meetings with famous artists. An image of a dandy from Mosina stands at the square nearby. Numerous sports facilities, including complex pitches, bicycle routes, equestrian facilities, sail harbour and organised sports activities, all favour promoting healthy lifestyle and being fit. Come to Mosina and spend your free time actively!
URZĄD MIEJSKI W MOSINIE PL. 20 PAŹDZIERNIKA 1, 62-050 MOSINA tel. +48 61 8 109 500, fax +48 61 8 109 558 e-mail: um@mosina.pl 4
www.MOSINA.pl
Gmina Mosina
– miejsce z widokiem na Poznań
Znana w Polsce z postaci Eleganta – Gmina Mosina, to doskonałe miejsce sprzyjające aktywnemu wypoczynkowi, położone tylko 18 kilometrów na południe od stolicy Wielkopolski – Poznania Jeśli szukasz kompleksowej oferty kulturalno-sportowo-rekreacyjnej, zapraszamy do naturalnie pięknego miejsca, które tworzą trzy główne formy ochrony przyrody: Wielkopolski Park Narodowy, Obszary Natura 2000 i Rogaliński Park Krajobrazowy. To właśnie m.in. faunę i florę tych terenów oraz panoramę Poznania można zobaczyć z blisko 17-metrowej drewnianej wieży widokowej położonej w Mosinie na Pożegowie. Dla turystów przygotowano parking i kładkę spacerową łączącą parking z wieżą, dwie wiaty biwakowe, gdzie można usiąść, odpocząć, podziwiać niesamowity krajobraz oraz poczytać o walorach przyrodniczych terenu na tablicach edukacyjno-informacyjnych. Obiekt jest ogólnie dostępny i chętnie odwiedzany. W jego pobliżu przebiegają zarówno piesze jak i rowerowe szlaki turystyczne, a pasjonaci aktywnego spędzania wolnego czasu mają do dyspozycji jeden z pięciu oznakowanych szlaków turystycznych, których łączna długość wynosi 85 km. Przygotowano min: trasę im prof. Adama Wodziczki o długości 9,5 km, trasę „Szlak Kosynierów” 8km trasę im. Cyryla Ratajskiego 13 km, trasę im. Bernarda Chrzanowskiego 12 km. Warta szczególnego polecenia jest trasa piesza im. Cyryla Ratajskiego prowadząca z Mosiny przez Osową Górę w pobliżu studni Napoleona (źródełko, z którego według legendy pił sam cesarz zwiedzający okolice po zwycięstwie nad Prusami w 1809 roku). Biegnie ona dalej w pobliżu Jeziora Góreckiego w kierunku Górki i Jeziora Dymaczewskiego. Z drugiej strony Gminy, nad Wartą położony jest kompleks pałacowo-parkowy w Rogalinie – Rezydencja Rodu Raczyńskich. To jedno z najcenniejszych późnobarokowych założeń rezydencjonalnych w Polsce ze świetnymi zbiorami malarstwa, rokokowym ogrodem, parkiem krajobrazowym i wiekowymi dębami. Jego atrakcyjność turystyczną podnosi malownicze położenie w dolinie Warty. Walory te sprawiają, że Rogalin odwiedza rocznie ok. 50 tys. osób. Wystawa w prawym skrzydle prezentuje historię kolejnych właścicieli pałacu. Szczególnym miejscem jest tutaj Gabinet Londyński – wierna rekonstrukcja pokoju w londyńskim mieszkaniu
ostatniego z rodu – Edwarda hr. Raczyńskiego, Prezydenta RP na Uchodźstwie. W Galerii Malarstwa podziwiać można obrazy z przełomu XIX i XX w. z kolekcji Edwarda Aleksandra Raczyńskiego, w tym „Dziewicę Orleańską” Jana Matejki. W przypałacowym parku rosną najbardziej znane dęby, noszące imiona trzech legendarnych braci słowiańskich – Czecha, Lecha i Rusa. Wraz z pozostałymi okazami stanowią jedno z największych w Europie skupisk wielowiekowych dębów szypułkowych. Szeroką ofertę turystyczną uzupełnia oferta kulturalna i sportowa. W centrum Mosiny w dawnej synagodze z około 1876 roku działa Galeria Miejska, oraz Izba Muzealna. Odbywają się tutaj wernisaże, wystawy i spotkania z artystami znanymi w całym kraju. Nieopodal Galerii, przy Skwerze Eleganta stoi pomnik tej postaci. Kompleksy boisk sportowych, ścieżki rowerowe, ośrodki jeździeckie, przystań żeglarska oraz zorganizowane zajęcia ruchowe sprzyjają zaś dbaniu o dobrą kondycję i propagowaniu zdrowego stylu życia. Zapraszamy do ciekawego wypoczynku w naszej gminie. Opracowanie: Karolina Adamczyk Urząd Miejski w Mosinie
5
www.MOSINA.pl
Erholung in der Reichweite von Posen
Gemeinde Mosina
Gemeinde Mosina – mit dem berühmten eleganten Herren mit dem Hut im Wappen – liegt 18 Kilometer südlich von der Großpolen-Hauptstadt Posen und ist für eine aktive Erholung bestens geeignet Dieser von der Natur her schöne Standort mit drei Naturschutzgebieten – dem Nationalpark Großpolen, dem Naturgebiet 2000 und der Landschaftspark Rogalin – bietet unvergessliche Erlebnisse. Aus einem fast 17 Meter hohen Holzaussichtsturm in Pożegowo können die artenreiche Tier- und Pflanzenwelt dieser Region und eine hervorragende Panorama von Posen bewundert werden. Zu dem Turm führt ein Steg von dem Parkplatz und in der Nähe sind zwei Picknickplätze unter dem Dach eingerichtet, wo man sich in Ruhe erholen und die unvergessliche Landschaft genießen kann. Bildungsund Informationstafeln enthalten viele interessante Details über die einheimische Natur. Die Aussichtsanlage ist ein beliebter Ausflugsort für Einwohner und Touristen. In ihrer Nähe verlaufen ausgezeichnete Wander- und Radwege von einer Gesamtlänge von 85 km. Auf Touristen warten u.a. der Prof.-Adam-Wodziczko-Weg mit einer Länge von 9,5 km, der Bauersoldaten-Weg mit 8 km, der Cyryl-RatajskiWeg mit 13 km und der Bernard-Chrzanowski-Weg mit 12 km. Besonders empfehlenswert ist der Cyryl-Ratajski-Wanderweg, der von Mosina über Osowa Góra, den Napoleon-Brunnen (aus diesem Brunnen soll laut einer Überlieferung der Kaiser Napoleon nach dem Sieg über Preußen im Jahre 1809 Wasser geschöpft haben) und weiter an dem Górecki-See in Richtung Górki und Dymaczewski-See führt. Im Warthetal liegt die sehenswerte alte Residenz der RaczyńskiFamilie in Rogalin – eine der wertvollsten Schloss- und Parkanlagen im Spätbarokstil in Polen. Das Schloss beherbergt eine Gemäldegalerie mit einer hervorragenden Gemälde-Sammlung von Edward Aleksander Raczyński aus Ende des 19. und Anfang des 20. Jh. Besonders schön ist die „Jungfrau von Orleans” von dem polnischen Maler Jan Matejko. Im rechten Schlossflügel wird die Geschichte der ehemaligen Schlossbesitzer präsentiert. Sehenswert ist das sog. Londoner Kabinett – eine treue Wiedergabe des Zimmers des Grafen Edward Raczyński (des Präsidenten der Republik Polen im Exil nach dem 2. Weltkrieg) in seiner Wohnung in London. Neben dem Rokoko-Garten erstreckt sich eine große Parkanlage
Impressum: Gemeinde Mosina Pl. 20 Października 1 61-050 Mosina tel. +48 61 8109 500 fax. +48 61 8109 558 e-mail: um@mosina.pl
6
mit uralten Eichen, die einen der größten Standorte jahrhundertealter Stiel-Eichen in Europa bilden. Drei dieser Eichen sind danach den legendären slawischen Brüdern genannt: Lech, Czech und Rus. In Mosina gibt es auch viele Kultur- und Sporteinrichtungen. In der alten Synagoge aus 1876 in der Stadtmitte wurden eine Stadtgalerie und eine Museumskammer eingerichtet. Hier werden Vernissagen, Ausstellungen und Treffen mit berühmten Künstlern organisiert. Auf der Elegant-Grünanlage steht das Denkmal des Eleganten Herren (Gestalt aus dem Wappen der Stadt). Sportplätze, Radwege, Reitzentren, eine Anlegestelle für Segelboote sowie organisierte Sportveranstaltungen runden das breite Angebot ab und fördern einen gesunden Lebensstil.
Herzlich willkommen in der Gemeinde Mosina. Bearbeitet durch: Karolina Adamczyk Stadtamt Mosina
7
www.muzeum.leszno.pl
8
Muzeum Okręgowe w Lesznie to instytucja z ponad 60-letnią tradycją. Właśnie w tym miejscu mieszkańcy Leszna i okolic, a także goście z Polski oraz spoza granic naszego kraju mogą zobaczyć ciekawe muzealia i ekspozycje. Zapraszamy do odwiedzenia i zapoznania się z: - galerią malarstwa polskiego o tematyce wiejskiej z XIX/XX w. - portretem trumiennym z XVIII w. - pamiątkami związanymi z Janem Amosem Komeńskim i braćmi czeskimi - galerią portretów szlacheckich i mieszczańskich, m.in. Leszczyńskich i Sułkowskich - dziejami Leszna i regionu południowo-zachodniej Wielkopolski - kolekcją portretów leszczyńskich królów kurkowych XVIII-XX w. - kulturą materialną Ziemi Leszczyńskiej - militariami związanymi z 55 pułkiem piechoty i 17 pułkiem ułanów wlkp. - starodrukami i filokartystykami związanymi z regionem - pamiątkami związanymi z kulturą Żydów. Muzeum posiada pracownię konserwacji malarstwa, która zabezpiecza własne obiekty oraz świadczy usługi na rzecz osób fizycznych i prawnych. W Galerii Sztuki Muzeum Okręgowego w Lesznie (dawnej synagodze) organizujemy wystawy, koncerty, konferencje oraz spotkania okolicznościowe i biznesowe. Naszą działalność nieustannie rozwijamy dzięki naszemu Mecenasowi Kultury – Partnerowi Muzeum Okręgowego w Lesznie firmie Werner Kenkel Sp. z o.o.
The District Museum in Leszno is an institution with over 60 years of tradition. Here the residents of Leszno and its surroundings, as well as visitors from other parts of Poland and from abroad, can see interesting exhibits and expositions. Visit our museum to see: - gallery of 19th and 20th century Polish rural landscape paintings - 18th century coffin portrait - John Amos Comenius and the Unity of the Brethren memorabilia - gallery of portraits of noblemen and burghers, e.g. the Leszczyński and the Sułkowski families - history of Leszno and South-Western Greater Poland region - collection of 18th-20th century portraits of Leszno Fowler Brotherhood - material culture of the Leszno Land - military memorabilia of the 55th infantry regiment and 17th Greater Poland lancers regiment - old prints and cards relating to the region - Jewish memorabilia. Our museum has a painting preservation workshop which secures its own facilities and provides services for individuals and corporations. We organise exhibitions, concerts, conferences and occasional and business meetings in the Art Gallery of the District Museum in Leszno (former synagogue). We are constantly developing our activity thanks to our Cultural Patron, Partner of the District Museum in Leszno, Werner Kenkel Sp. z o.o.
Das Kreismuseum in Leszno hat schon eine 60-jährige Tradition und bietet seinen Gästen aus nah und fern viele interessante Sammlungen und Ausstellungen. Insbesondere können in unserem Museum folgende Sammlungen besichtigt werden. - Galerie der polnischen Malerei des 19. und 20. Jh. - Sargportraits aus dem 18. Jh. - Sammlungen zu Jan Amos Komeński und tschechischen Brüdern - Galerie der Porträts der Adeligen und Bürgen, unter anderem der Familien Leszczyński und Sułkowski - Geschichte von Leszno und der süd-westlichen Region von Großpolen - Galerie der Porträts der Schützenkönige von Leszno – 18.-20. Jh. - materielle Kultur der Leszno-Region - Militaria des 55. Infanterieregiments und des 17. Regiments der Ulanen von Großpolen - regionale alte Drucke und alte Postkartensammlung - Sammlungen der jüdischen Kultur. Im Museum gibt es eine Werkstatt für Gemälderestaurierung, die sowohl interne als auch externe Aufträge realisiert. In der Kunstgalerie des Kreismuseums (in der alten Synagoge) werden Ausstellungen, Konzerte, Konferenzen, Gelegenheits- und Geschäftstreffen organisiert. Unsere Tätigkeit wird dank der Unterstützung des Kunstmäzens und Partners des Kreismuseums Leszno – der Firma Werner Kenkel Sp. z o.o. systematisch ausgebaut.
Muzeum Okręgowe w Lesznie pl. Jana Metziga 17 64-100 Leszno tel. +48 65 529 61 40, fax. +48 65 529 29 86
District Museum in Leszno pl. Jana Metziga 17 64-100 Leszno Telephone No. +48 65 529 61 40, Fax No. +48 65 529 29 86
Kreismuseum Leszno pl. Jana Metziga 17 64-100 Leszno Tel. +48 65 529 61 40, Fax. +48 65 529 29 86
Galeria Sztuki Muzeum Okręgowego w Lesznie (dawna synagoga) ul. Gabriela Narutowicza 31 tel. +48 65 529 61 43, fax: +48 65 529 29 86 sekretariat@muzeum.leszno.pl
Art Gallery of the District Museum in Leszno (former synagogue) ul. Gabriela Narutowicza 31 Telephone No. +48 65 529 61 43, Fax No. +48 65 529 29 86 sekretariat@muzeum.leszno.pl
Kunstgalerie des Kreismuseums Leszno (die ehemalige Synagoge) ul. Gabriela Narutowicza 31 Tel. +48 65 529 61 43, Fax: +48 65 529 29 86 sekretariat@muzeum.leszno.pl 9
Willkommen in Kórnik
Welcome to Willkommen in Zapraszamy do
10
Kórnik ist ein richtiges Reiseziel für alle, die alte Stätten mit langer Geschichte und gelebter Tradition schätzen können oder den Stress des Alltags vergessen und das malerische Arboretum bzw. die Promenade von Kórnik in Ruhe genießen wollen. Die Gemeinde Kórnik liegt im Herzen von Großpolen direkt in der Nähe von Posen und mitten auf der Strecke Berlin-Warschau. Von dieser günstigen Lage profitiert nicht nur die hiesige Wirtschaft, sondern auch der Fremdverkehr. Seen und Wälder sind der größte Vorteil dieser Region, der für eine interessante Freizeitverbringung und Erholung sorgt. In Kórnik kann nach kulturellen Inspirationen gesucht und das Sport- und Freizeitzentrum OAZA aktiv erlebt werden. Im Sommer und Winter bietet die Stadt viele interessante Möglichkeiten der Freizeitgestaltung: Suche nach den Spuren der Geschichte, Besichtigung des Baumgartens und des Schlosses Kórnik, Erholung und Entspannung. Unsere Gäste können sich überzeigen, dass Kórnik doch in ihrer Reichweite ist ….. Die in den Räumen des Schlosses Kórnik untergebrachte alte Bibliothek – eine der größten in Polen – ist durch ihre wertvollen Handschriften, Altdrucke, KartographieMünzen-, Musikalien- und Zimeliensammlungen bekannt. Insbesondere sind die Handschriften von Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki und Cyprian Kamil Norwid sowie Raritäten der polnischen Geschichtsschreibung (die Chronik von Wincenty Kadłubek) zu nennen. In dem schönen Baumgarten können auf einer Fläche von knapp 50 ha rund 3000 Arten und Sorten von Bäumen und Sträuchern aus der ganzen Welt bewundert werden. Die berühmte Sammlung von Azaleen und Rhododendren ziehen Liebhaber dieser schönen Pflanzen vom Mai bis September an. Nicht zu verpassen sind auch das Museum für Baumkunde sowie Sommerkonzerte, die auf dem Parkgelände im Freien organisiert werden (Freilichtkonzerte „Musik aus Kórnik”). Mehr anspruchsvollen Touristen stehen zahlreiche Wander- und Radwege durch den Wald zur Verfügung: „Posner Ring”, „Borowiec-Erholungsring” und „Biberweg”. In Czmoniec (Biberweg) steht ein 15-Meter hohes Aussichtsturm, von dem das WartheUrstromtal und breite Auen zu bewundern sind. Entlang des Kórnik-Sees führt eine Promenade, auf dem See verkehrt ein kleines Schiff „Anna Maria” und im gepflegten Baumgarten wurde ein Bildungsweg „Bäume der Welt” angelegt. Auf die Gäste wartet auch das neu eröffnete Sport- und Freizeitzentrum OAZA mit Sport- und Kinderschwimmbad, Wasserrutschen, Jacuzzi und vielen anderen Attraktionen. Im Hotel „Rodan” wurde ein hervorragendes Tenniszentrum errichtet. Bäder an den Ufern des Kórnik-Sees, in dem eine große Vielfalt der Fischarten lebt, sind ein wahres Schnäppchen für alle Wassersportliebhaber und Angler.
Welcome to Kórnik
Zapraszamy do Kórnika
Kórnik Kórnika
Zapraszamy do Kórnika tych, których przyciąga miejsce o bogatej przeszłości i tych, którzy chcą odpocząć od zgiełku miasta i pospacerować po urokliwych alejkach Arboretum, bądź wzdłuż kórnickiej Promenady. Gmina Kórnik to obszar leżący w samym sercu Wielkopolski, tuż obok Poznania. Jego korzystne położenie – w połowie drogi pomiędzy Berlinem, a Warszawą, ma znaczący wpływ nie tylko na rozwój gospodarczy, ale i turystyczny. Tutejsze jeziora oraz lasy, stanowią największy naturalny skarb regionu i są wymarzonym miejscem dla rekreacji i wypoczynku. Z radością witamy tych, którzy szukają w Kórniku inspiracji kulturalnych, a także tych, którzy pragną aktywnie spędzić czas np. w Kórnickim Centrum Sportu i Rekreacji „OAZA”. Zapraszamy do poszukiwań śladów dawnych dziejów, zwiedzania Arboretum i Zamku Kórnickiego o każdej porze roku, aktywnego wypoczynku i odkrycia, że Kórnik przecież jest tak blisko… Biblioteka Kórnicka jest jedną z największych bibliotek w Polsce. Umiejscowiona jest w salach zamkowych i szczyci się wieloma cennymi rękopisami i starodrukami oraz publikacjami z zakresu kartografii, numizmatyki oraz wartościowymi zbiorami muzykaliów i cimeliów. Do najsłynniejszych dzieł w zbiorach Biblioteki Kórnickiej należą: rękopisy dzieł Adama Mickiewicza; Juliusza Słowackiego i Cypriana Kamila Norwida oraz perły polskiego dziejopisarstwa (Kronika Wincentego Kadłubka). Tereny kórnickiego Arboretum obejmują powierzchnię prawie 50 ha, na których można podziwiać ponad 3000 gatunków i odmian drzew i krzewów z całego świata. Słynne w całej Polsce azalie i różaneczniki przyciągają od maja do września miłośników tych pięknych roślin. Na uznanie zasługuje również Muzeum Dendrologiczne. Na uwagę zasługują również koncerty na świeżym powietrzu, które corocznie, w okresie letnim odbywają się na terenie parku (cykl koncertów plenerowych „Muzyka z Kórnika”). Amatorom turystyki aktywnej polecamy piesze i rowerowe szlaki turystyczne biegnące przez piękne kompleksy leśne. Wśród nich: „Pierścień dookoła Poznania”, „Borówiecki Ring Rekreacyjny” oraz „Szlak Bobrowy” z 15 – metrową wieżą widokową w Czmońcu, skąd roztacza się wspaniały widok na starorzecze Warty i rozległe łąki. Można również pospacerować promenadą wzdłuż Jeziora Kórnickiego, ścieżkami turystyczno-edukacyjnymi „Drzewa Świata” w Arboretum lub popłynąć stateczkiem „Anna Maria” po Jeziorze Kórnickim. Wszystkich chętnych zapraszamy również do nowo otwartego Centrum Rekreacji i Sportu „OAZA”. Do dyspozycji miłośników pływania oddany został basen sportowy, basen do nauki pływania, wodne zjeżdżalnie, jacuzzi, oraz inne atrakcje. Na tenisistów czeka świetnie przygotowane Centrum Tenisowe Hotelu „Rodan”, a czynne latem kąpieliska i bogactwo gatunków ryb w kórnickich jeziorach to prawdziwa gratka dla wędkarzy i uprawiających sporty wodne.
We would like to invite those of you attracted by places with a rich history and those who want to take a rest from the urban hustle and bustle and stroll along the charming alleys of the Arboretum or along the Kórnik promenade. The municipality of Kórnik lies in the very heart of Wielkopolska, just outside Poznań. Its good location – midway between Berlin and Warsaw – has had a significant impact not only on the development of its economy but also tourism. The local lakes and forests are the region’s greatest natural treasure and also perfect places for recreation and leisure. We will happily welcome those looking for cultural inspirations in Kórnik as well as those who want to spend time actively, for example at the OAZA Sports and Recreation Centre. We encourage you to search for traces of the past, to visit the Arboretum and the Kórnik Castle during every season, to engage in active leisure and to discover that Kórnik is so close... The local library is among Poland’s largest. Located in the castle, it boasts numerous valuable rare manuscripts and antique books as well as publications relating to cartography, numismatics and music. The most famous items stored at the Kórnik Library include the manuscripts of works by Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki and Cyprian Kamil Norwid as well as the gems of Polish historiography (Vincent Kadlubek’s Chronicles). Kórnik’s Arboretum covers the area of almost 50 ha and is home to over 3,000 species of trees and shrubs from all over the world. From May onwards, the azaleas and rhododendrons, which are famous across Poland, begin to attract the enthusiasts of these beautiful plants. The Dendrological Museum is also worth a mention. Also interesting are the open-air concerts which take place in the park every year (a series of open-air concerts called “Music from Kórnik”). We encourage walking enthusiasts to take advantage of the walking and cycling trails running through scenic forest complexes. These include: “A ring around Poznań”; “Borówiec Recreational Ring”; “The Beaver Route” with a 15-metre-high observation tower in Czmoniec, from which there is a delightful view over the old Warta river bed and extensive meadows. You can also take a walk along the promenade alongside the Kórnik Lake, explore tourist and educational routes, such as “Trees of the World” in the Arboretum, or take a voyage on the Anna Maria ship on the Kórnik Lake. Moreover, everyone is welcome to visit the recently opened OAZA Sports and Recreation Centre, where swimming enthusiasts can enjoy a sports swimming pool, a beginners’ swimming pool, water slides, a jacuzzi, as well as other attractions. Tennis lovers can take advantage of the high-standard Tennis Centre at the Rodan hotel, while summer bathing beaches and the wealth of fish species in Kórnik’s lakes will prove to be a real treat for fishing and water sports enthusiasts.
Urząd Miejski w Kórniku / Municipal Office in Kórnik, Plac Niepodległości 1, 62-035 Kórnik tel. (+48) 61 817 04 11, fax (+48) 61 817 04 75, e-mail: kornik@kornik.pl, www.kornik.pl
11
www.zascianek.org.pl
www.znamiwarto.pl
Treffpunkt Warthe Die WARTHE ist einer der größten Flüsse in Polen. Das natürliche, oft verschlungene Flussbett schafft hervorragende Bedingungen für Paddeltouren. Hier kann die Natur mit der malerischen Landschaft des Warthetals genossen werden. Aus der Initiative von drei benachbarten regionalen Gruppen: „Zaścianek”, „Z Nami Warto” und „Unia Nadwarciańska” wird im Rahmen der Kooperationsprojekte die Aktivität „WARTA” (gemeinsame Animation der Entwicklung der aktiven Touristik) realisiert. Das Hauptziel dieses Projektes ist eine effiziente Nutzung des vorhandenen Natur- und Kulturpotentials, insbesondere der Ausbau der touristischen Infrastruktur und die Förderung der Natur- und Kulturvorteile der Region. Das Projekt WARTA wird aus den Mitteln des Europäischen Landwirtschaftsfonds für die Entwicklung des ländlichen Raums im Rahmen der Achse 4 (Leader) für die Jahre 2007-2013 mitfinanziert. Das Projekt „WARTA” fügt sich in die Strategie der Touristikentwicklung in Großpolen ein und ergänzt das durch die Woiwodschaft Großpolen vorbereitete Programm für die Entwicklung der Paddelboottouristik auf der Warthe. Ende Juli Anfang August 2011 wurden in Pogorzelica, Ratyń und Orzechowo die ersten drei Schwimmplattformen gebaut. Schon im Mai dieses Jahres entstehen weitere Einrichtungen dieser Art in Czeszewo und Spław. Geplant ist die Herausgabe einer touristischen Karte und die Errichtung eines Netzes von INFOKIOSKS. Der Verein „Unia Nadwarciańska” (Warthetalunion) umfasst die Gemeinden Słupca, Strzałkowo, Powidz, Lądek und Zagórów. In dem malerischen Warthetal können zahlreiche seltene Pflanzen- und Tiergarten gefunden werden. Der lokale Verein „Zaścianek” agiert in der berühmten, im Herzen von Großpolen gelegenen Gegend „Zerkower Schweiz” in den Gemeinden Żerków (Żerków) und Neustadt an der Warthe (Nowe Miasto nad Wartą). Das ist ein interessantes Erholungsgebiet mit einer seltenen Flächengestaltung sowie einer artenreichen Pflanzen- und Tierwelt des Żerkowsko-Czeszewski-Landschaftsparks. Lokale Gruppe „Z Nami Warto” handelt in den Gemeinden Kołaczkowo, Miłosław, Pyzdry und Września. Hier sind insbesondere heimische natürliche Lebensräume im Rahmen NATURA 2000 sehenswert, vor allem Ulme- und Esche-Auen sowie niedrige Buchenwälder. In den natürlichen Wäldern und Überschwemmungsgebieten haben Grau- und Weißreiher sowie Schwarzstorche ihre Neste. Wir empfehlen unseren Gästen zahlreiche schöne Wander-, Reit- und Radwege in dem Landschaftspark „Nadwarciański i Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy”. In die malerische Landschaft sind alte Paläste, Höfe, Kirchen und Meierhöfe wunderschön eingebettet. Ihre Pferde, Paddelbote und Räder können Sie zu Hause lassen. Wir bieten alles, was unsere Touristen brachen – eine breite Palette der Unterkünfte, gute Küche und gastfreundliche Gastgeber.
HIER können Sie malerische Landschaften genießen, eine wilde Naturwelt entdecken und Wassersport erleben – herzlich willkommen! Paddeltouren sind eine hervorragende Form der aktiven Erholung und ein unvergessliches Abenteuer. Viel Spaß! HERZLICH WILLKOMMEN!
12
www.unianadwarcianska.pl
Spotkajmy WARTA to jedna z głównych rzek Polski. Płynie naturalnym, często krętym korytem, jej brzegi porasta las. Walory rzeki skłaniają kajakarzy do odkrywania jej uroków. Podczas spływów kajakowych można „zanurzyć się” w świat przyrody, podziwiać malownicze nadwarciańskie krajobrazy. Z inicjatywy 3 sąsiadujących Lokalnych Grup Działania: „Zaścianek”, „Z Nami Warto” oraz „Unia Nadwarciańska”, w ramach wdrażania projektów współpracy, realizowana jest operacja: „Wspólna Animacja Rozwoju Turystyki Aktywnej” o akronimie „WARTA”. Głównym celem projektu jest efektywne wykorzystanie L¹d posiadanych zasobów przyrodniczych i kulturowych, celem szczegółowym – rozbudowa infrastruktury turystycznej oraz promocja walorów przyrodniczych i kulturowych. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, w ramach Osi 4 – Leader PROW, na lata 2007-2013. „WARTA” wpisuje się w strategię rozwoju turystyki w Wielkopolsce, stanowi uzupełnienie programu rozwoju turystyki kajakowej na rzece Warcie, opracowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego. Na przełomie lipca i sierpnia 2011r. w miejscowościach: Pogorzelica, Ratyń i Orzechowo posadowiono pierwsze 3 pomosty pływające. Już w maju br. powstaną kolejne: w Czeszewie i Spławiu. Planuje się wydanie mapy turystycznej oraz ustawienie INFOKIOSKÓW. Stowarzyszenie „Unia Nadwarciańska” – obejmuje gminy: Słupca, Strzałkowo, Powidz, Lądek i Zagórów. Bogata historia oraz wspaniałe walory przyrodnicze, to wielkie bogactwo tej ziemi. Przepiękna pradolina Warty zachwyca swym urokiem, jest siedliskiem wielu rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Zaścianek” to znana w świecie „Szwajcaria Żerkowska”. Malowniczo położona w sercu Wielkopolski, obejmuje obszar gmin Żerków i Nowe Miasto nad Wartą. Urzeka pięknem krajobrazu, unikalną rzeźbą terenu, bogactwem flory i fauny Żerkowsko-Czeszewskiego Parku Krajobrazowego. Lokalna Grupa Działania „Z Nami Warto” – obejmuje gminy: Kołaczkowo, Miłosław, Pyzdry i Wrześnię. Na szczególną uwagę zasługują ekosystemy objęte ochroną NATURA 2000 – łęgu wiązowo-jesionowego i grądu niskiego. Nad brzegiem Warty można wypatrzyć czaplę siwą i białą oraz bociana
się nad Wartą
Let’s meet on the Warta river The Warta river is one of the biggest rivers in Poland. Its natural, often winding flow and forested banks attract many canoeists who come here to contemplate the beauty of the region. While canoeing, they can dive into the world of nature and admire the picturesque landscape around.
Ci¹¿eñ
Ko³aczkowo
Œmie³ów czarnego, gniazdujących w okolicznych lasach i rozlewiskach. Zachęcamy do wycieczek: pieszych, konnych i rowerowych po „Nadwarciańskim i ŻerkowskoBiechowo Czeszewskim Parku Krajobrazowym”. Warto przekonać się, jak malowniczo wkomponowane są w przyrodę zabytkowe pałace, dwory, kościoły. Konie, kajaki, czy rowery można zostawić w domu – my mamy wszystko czego potrzebują turyści. Czeka tu na nich bogata baza noclegowa, gastronomiczna i gościnni mieszkańcy.
WARTA, which stands for Wspólna Animacja Rozwoju Turystki Aktywnej (active tourism development project), is a joint initiative of the three neighbouring local action groups: Zaścianek, Z Nami Warto, Unia Nadwarciańska, realised within different cooperation projects. The main objective of WARTA, co-financed by the European Agriculture Fund for Rural Development within the Axis 4 Leader under Rural Development Programme for 2007-2013, is to use the natural and cultural resources of the area effectively. Besides, the project aims at developing tourist infrastructure and promoting the culture and natural beauty of the region. WARTA is a part of tourism development strategy in Wielkopolska and belongs to canoe tourism development programme on the Warta river, elaborated by the Marshal Office of the Wielkopolska Province. The first three floating bridges on the river were built in Pogorzelica, Ratyń and Orzechowo on the turn of July and August 2011. Other bridges (in Czeszewo and Spławie) are going to be open in May this year. Moreover, tourists will enjoy such conveniences as tourist maps and info-newsagents. The association Unia Nadwarciańska is composed of the following communes: Słupca, Strzałkowo, Powidz, Lądek and Zagórów. The biggest heritage of the land is its rich history as well as its outstanding nature. The charming valley of the Warta river is a natural habitat for many rare plants and animals. The local action group Zaścianek, known worldwide as Szwajcaria Żerkowska, is located in the heart of Wielkopolska. This picturesque area, which comprises Żerków communes and Nowe Miasto on the Warta river, captivates with the beauty of the landscape, its unique lie of the land and a wide variety of plants and animals of the Żerkowsko-Czeszewski Landscape Park. The local action group Z Nami Warto covers the communes: Kołaczkowo, Miłosław, Pyzdry and Września. Particularly worth seeing prove to be the elm-ash riparian forest and broadleaved forest ecosystems, both protected under NATURE 2000 programme. At the bank of the river you can spot the grey and the white heron and the black stork, nesting in the nearby forests and swamps. We recommend walking, horseback and bicycle tours in the Nadwarciański and ŻerkowskoCzeszewski Landscape Park. You should see how the monumental palaces, manor houses and churches complement the local nature. So leave your horse, canoe or bike! We have everything you need, including a wide choice of accommodation and gastronomy as well as hospitable inhabitants.
If you wish to admire picturesque landscapes, explore the mysterious world of nature or fall in love with water sports, come and visit us! Canoeing is an excellent way of resting actively, unforgettable adventure and great fun! FEEL INVITED!
JEŚLI PRAGNIESZ: Odkryć malownicze krajobrazy, przeżyć wyprawę w zaczarowany świat natury, zakochać się w sportach wodnych – odwiedź NAS! Spływy kajakowe są wspaniałą formą aktywnego wypoczynku, niecodzienną przygodą, to możliwość dobrej zabawy oraz spędzenia wolnego czasu! SERDECZNIE ZAPRASZAMY!
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie, Projekt pn.: „Wspólna Animacja Rozwoju Turystyki Aktywnej” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
13
www.gminadrawsko.pl
Im Juli 2011 wurden in großpolnischen Czarnkow und Drawsko moderne und – für polnische Verhälltnisse – durchaus neuartige TourismusStandorte – ANLEGESTELLEN – eröffnet. Anlegestellen sind „Tore“ zum vielfältigen Touristenangebot der Region. Heute suchen viele Touristen nach Erholung in der freien Natur, weit von der Fortschrittlichkeit, vom Lärm und städtischen Ballungszentren. Die Behörden in polnischen Regionen versuchen diesen Erwartungen gerecht zu werden. Großpolen ist eine Region, die äußerst reich an Vorzügen der Natur, Bräuchen, Traditionen ist, wo, was zu betonen ist, zuverlässige, fleißige und sparsame Menschen leben. Der mit der richtigen Infrastruktur „ausgerüstete“ Fluss die Netze (Noteć) stellt die einzige mögliche Verbindung zwischen den zwei
größten polnische Flüssen: der Oder und der Weichsel dar. Bei uns entstehen Wasserrouten, die ein ausgezeichneter Ort für Wassertourismus sind. Neue Anlegestellen, Marinas und andere Tourismusobjekte werden durch Natur-, Landschafts- und historische Sehenswürdigkeiten unserer Region ergänzt. Die internationale Wasserstraße E-70, E-40, E-30 und die Schleife zwischen den Woiwodschaften Großpolen, Lebus, Kujawien und Pommern (Pętla Wielkopolsko-LubuskoKujawsko-Pomorska) verbinden Städte, in den die EURO 2012 – Spiele ausgerichtet werden. d.h. Posen, Danzig, Warschau und Krakau Die EURO 2012-Fußballspiele finden u.a. in der Hauptstadt der Woiwodschaft Großpolen, in Posen statt. Die geringen Entfernungen der Anlegestellen an der Netze in Drawsko und Czarnków zu Posen machen aus diesen Orten einen günstigen Ausgangspunkt, von dem aus die von der Hauptstand Großpolens angebotene Touristenattraktionen genutzt werden können. Neue Anlegestellen tragen zur Entwicklung des Tourismus in Großpolen und zur erneuerten Schiffbarkeit der Netze bei und bilden die Infrastruktur für polnische und ausländische Touristen.
MIT EINEM SCHIFF ZU EURO 2012
ZAPRASZAMY SERDECZNIE DO KORZYSTANIA Z NOWOCZESN WIR MÖCHTEN SIE HERZLICH IN DEN MODERNEN MARINAS
www.teraznotec.pl
Die Anlegestellen in Drawsko und Czarnków: – haben moderne und innovative Infrastruktur, – sichere, bewachte und überwachte Anlegeplatzobjekte, – komplexe Dienstleitungen für Touristen: Übernachtungen, Gastronomie, Bootslagerung, Bootsslipping, Dienstleistungen im Zusammenhang mit sozialer Infrastruktur, – befinden sich nur 60 Minuten von der Hauptstadt Großpolens – POSEN, einer der Arenen für EURO 2012 ( Möglichkeit ein Transportmittel auszuleihen) entfernt, – es sind Orte, an den aktiver Tourismus betrieben wird sowie Sportund Unterhaltungsveranstaltungen ausgerichtet werden.
Das Projekt wurde von der Europäischen Union aus dem Europäischen Fonds für Regionalentwicklung im Rahmen des Großpolnischen Regionalen Operationellen Programms für die Jahre 2007-2013 mitfinanziert 14
EUROPÄISCHE FONDS – FÜR INNOVATIVE ENTWICKLUNG GROSSPOLENS
www.czarnkow.pl W lipcu 2011 w Wielkopolsce, w Czarnkowie i Drawsku otwarto nowoczesne, a co najważniejsze w skali Polski, nowatorskie obiekty turystyczne – PRZYSTANIE WODNE. Przystanie wodne to „bramy” do bogatej oferty turystycznej regionu. Dzisiaj, wielu turystów szuka odpoczynku na łonie natury, z dala od nowoczesności, gwaru i dużych aglomeracji miejskich. Włodarze polskich regionów starają się zaspokoić te oczekiwania. Wielkopolska to region szczególnie bogaty w walory środowiska naturalnego, zwyczaje, tradycje, a także, co warto podkreślić, w solidnych, pracowitych i gospodarnych ludzi. „Uzbrojona” w odpowiednią infrastrukturę rzeka Noteć to jedyne możliwe połączenie dwóch największych polskich rzek: Odry i Wisły. W Wielkopolsce powstają Szlaki Wodne, które są doskonałym miejscem dla turystyki wodnej. Nowe przystanie, mariny i inne obiekty turystyczne uzupełniają walory przyrodnicze, krajobrazowe i historyczne Naszego Regionu. Międzynarodowa Droga Wodna E-70, E-40 i E-30 oraz Pętla Wielkopolsko-LubuskoKujawsko-Pomorska, łączy miasta będące areną
rozgrywek sportowych EURO 2012 tj. Poznań, Gdańsk, Wrocław, Warszawa i Kraków. Mecze Piłkarskie EURO 2012 będą rozgrywane m.in. w stolicy Województwa Wielkopolskiego – Poznaniu. Niewielkie odległości, Przystani Wodnych na rzece Noteć w Drawsku i Czarnkowie, do Poznania, stanowią dogodną bazę wypadową do korzystania z atrakcji turystycznych oferowanych przez Stolicę Wielkopolski. Nowe przystanie wodne, przyczynią się do rozwoju znaczenia turystyki w Wielkopolsce, wznowienia żeglowności Noteci oraz stworzą infrastrukturę dla turystów polskich i zagranicznych.
STATKIEM NA EURO 2012
NYCH PRZYSTANI JACHTOWYCH W CZARNKOWIE I W DRAWSKU IN CZARNKOW UND DRAWSKO WILLKOMMEN HEISSEN Przystanie wodne w Drawsku i Czarnkowie to: – nowoczesna i innowacyjna infrastruktura, – bezpieczne, strzeżone i monitorowane obiekty przystani, – kompleksowe usługi dla turystów: noclegowe, gastronomiczne, przechowywania łodzi, slipowania, usługi związane z infrastrukturą socjalną, – tylko 60 minut jazdy do stolicy Wielkopolski – POZNANIA, jednej z aren EURO 2012 (możliwość wypożyczenia środka transportu), – miejsce organizacji turystyki aktywnej i imprez sportoworozrywkowych.
www.teraznotec.pl
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 FUNDUSZE EUROPEJSKIE - DLA ROZWOJU INNOWACYJNEJ WIELKOPOLSKI
15
www.gminadrawsko.pl
NA GRZYBY DO DRAWSKA!
Wywiad z Markiem Tchórzką, wójtem Gminy Drawsko GMINA DRAWSKO to RAJ DLA GRZYBIARZY, a jakie atrakcje proponuje turystom? Naturalność Puszczy Noteckiej, która należy do obszaru Natura 2000, kryje bogactwo fauny i flory. Przyjezdni znajdą tu nie tylko grzyby, runo leśne ale i miejsca, w których warto się zatrzymać. Na szlakach turystycznych można podziwiać okazałe dęby upamiętniające ważne dla Polaków wydarzenia historyczne, zabytki i pomniki przyrody, takie jak okazałe kościoły, cmentarze, głazy narzutowe, aleje dębowe, jesionowe i lipowe. Mamy szlak napoleoński i szlaki rowerowe, które pozwalają dotrzeć w najdalej i najpiękniej położone zakątki gminy, w krajobrazie których dominują rzeki i jeziora. Na szczególne wyróżnienie zasługuje rzeka Miałkastała trasa spływów kajakowych oraz rzeka Noteć, która stała się inspiracją do stworzenia warunków do wypoczynku, rekreacji i przedsiębiorczości tego regionu. I tak powstała przystań wodna “Yndzel” w Drawsku! Infrastrukturę turystyczną uzupełniają gospodarstwa agroturystyczne, hotel wraz z kompleksowym ośrodkiem wypoczynkowym, który zapewnia wypoczynek dla grup zorganizowanych. Atrakcjami turystycznymi są jazda konna i wędkarstwo oraz cykl imprez kulturalno-rozrywkowych “Lato w Puszczy Noteckiej”, który inauguruje organizowany od 2000 r. Odlotowy Festyn Grzybowy “Grzyby, las wokół nas”.
Gmina Drawsko wspólnie z Miastem Czarnków realizuje projekt STATKIEM NA EURO 2012, który związany jest z powstaniem nowoczesnych przystani jachtowych. W jaki sposób z PRZYSTANI “YNDZEL” mogą korzystać turyści? Budynek przystani to część świetlicowa, wypoczynkowa wraz z miejscami noclegowymi, sanitariatami oraz magazynem sprzętu, w którym można wypożyczyć kajaki oraz rowery. Do dyspozycji jest pole biwakowe, boisko do siatkówki plażowej, dwie plaże – jedna na półwyspie, druga na stałym lądzie, miejsce na ognisko. Pomosty pływające zapewniają przejście na drugą stronę półwyspu oraz cumowanie jednostek pływających. Są też dwa slipy – wewnętrzny i zewnętrzny, które umożliwiają wodowanie lub wciąganie na brzeg niewielkich jednostek. Jednym słowem mamy całe zaplecze sanitarne i energetyczne wraz z punktami medialnymi na pomostach (woda i energia elektryczna), które są dostępne dla każdego. Nad właściwą organizacją przystani czuwa osoba, która zawsze służy swą pomocą i wszelkimi informacjami.
sztandarowej imprezy w naszym regionie “Grzyby, las wokół nas”. Gmina Drawsko znana jest także z pęckowskich kołocy – ciast wypiekanych przez lokalne gospodynie. “Lubicie kołoce, kołaczcie do Pęckowa” to hasło największej imprezy kulturalno-rozrywkowej w Pęckowie zachęcające do odwiedzenia tego miejsca i skosztowania przysmaków, takich jak: drożdżowiec, sernik, makowiec, czy jabłecznik. Specjalnością kuchni naszego regionu jest również dziczyzna. Wszyscy lubią pamiątki z podróży. Jaki souvenir warto przywieźć z DRAWSKA? Z własnego doświadczenia nie polecam kupowania gadżetów, które z upływem lat trafiają do kosza. Największą i najbardziej indywidualną pamiątką dla każdego będą zdjęcia i wspomnienia przypominające minione chwile, miejsca i ludzi. Dla koneserów polecam grzyby; jeśli nie świeże, to w specjalnych słoiczkach w kształcie grzyba, które będą smacznym wspomnieniem naszego regionu. Rozmawiała: Sylwia Kozłowska-Andrzejak
Każdy turysta poszukuje czegoś nie tylko dla ducha, ale i dla ciała. Na jakie specjały zaprasza GMINA DRAWSKO? Oczywiście na grzyby! Dodam, że degustacja zupy i potraw grzybowych odbywa się podczas
ZUM PILZESAMMELN NACH DRAWSKO! Interview mit Marek Tchórzka, Gemeindevorsteher von Drawsko DIE GEMEINDE DRAWSKO ist ein PARADIES FÜR PILZSAMMLER. Welche Attraktionen werden den Touristen angeboten? Im natürlichen Puszcza Notecka (Netze-Urwald), das zum Natura 2000-Gebiet gehört, ist ein Reichtum an Tieren und Pflanzen versteckt. Die Besucher finden hier nicht nur Pilze oder Unterholz, sondern auch besuchenswerte Orte. Entlang der Wanderwege kann man prächtige Eichen bewundern, die an für Polen wichtige historische Ereignisse erinnern, sehenswert sind auch Denkmäler, Naturdenkmäler sowie prachtvolle Kirchen, Friedhöfe, Findlinge, Eichen-, Esche- oder Linden-Alleen. Es gibt hier den Napoleon-Wanderweg und Fahrradwege, über die man zu den weitesten und schönsten, landschaftlich von Flüssen und Seen geprägten Ecken der Gemeinde gelangen kann. Besonders hervorzuheben ist der Fluss Miałka- eine feste Strecke für Paddeltouren sowie der Fluss Netze, der zur Anregung für die Schaffung eines Platzes für Erholung, Sport und Unternehmertum in dieser Region wurde. So entstand der Anlegeplatz “Yndzel” in Drawsko! Die Touristeninfrastruktur wird von Ferienbauernhöfen und einem Hotel mit komplexer Ferienanlage ergänzt, in der ganze Reisegruppen Erholung finden. Zu den Touristenattraktionen gehören das Reiten und Angeln sowie eine Reihe von Kultur- und Unterhaltu
ngsveranstaltungen “Der Sommer im Netze-Urwald”, die jedes Jahr von dem seit 2000 veranstalteten Abgefahrenen Pilzfest “Pilze, Wald um uns herum” eröffnet wird. Die Gemeinde Drawsko setzt gemeinsam mit der Stadt Czarnków das Projekt MIT DEM SCHIFF ZU EURO 2012 um, das mit der Entstehung eines modernen Yacht-Anlageplatz zusammenhängt. Wie können die Touristen den ANLEGEPLATZ “YNDZEL” nutzen? Im Anlegeplatzgebäude gibt es einen Klubraum, einen Erholungsteil mit Übernachtungsplätzen, sanitären Bereich sowie einen Kanu- und Fahrradverleih. Zur Verfügung steht ein Zeltplatz, ein Beachvolleyballplatz, zwei Strände – der eine auf einer Halbinsel, der andere auf dem Festland, ein Feuerplatz. Über die Schwimmstege kann man zu der Halbinsel gelangen und hier können Wasserfahrzeuge angelegt werden. Es gibt auch zwei Slipanlagen –innen und außen, wo kleine Wasserfahrzeuge vom Land ins Wasser gelassen oder aus dem Wasser gezogen werden können. Mit einem Wort gibt es hier den kompletten Sanitärbereich und Elektroversorgung mit Anschlüssen an den Stegen (Wasser- und Elektroanschluss), die für jedermann zugänglich sind. Die richtige Organisation des Anlegeplatzes wird von einer Person überwacht, die immer hilfreich bleibt und den Touristen nötige Informationen liefert.
Jeder Tourist sucht etwas nicht nur für den Geist, sondern auch für den Körper. Zu welchen Spezialitäten lädt die Gemeinde DRAWSKO ein? Natürlich zu Pilzen! Ich möchte hinzufügen, dass die Verkostung von Pilzsuppen und -Gerichten beim führenden Fest unserer Region “Pilze, Wald um uns herum”” stattfindet. Die Gemeinde Drawsko ist für ihre “Pęckowskie Kołoce” bekannt – es ist ein Gebäck, das von lokalen Hausfrauen gebacken wird. “Wenn du Klatschen (kołoce) magst, komm nach Pęckowo” lautet das Motto der größten Kultur- und Unterhaltungsvera nstaltung in Pęckowo, bei der man solche Leckereien wie: Hefekuchen, Käsekuchen, Mohnkuchen oder Apfelkuchen verkosten kann. Zu den Spezialitäten unserer Regionalküche gehört auch Wild. Alle mögen Reiseerinnerungen. Welche Souvenirs sollte man aus DRAWSKO mitnehmen? Aus eigener Erfahrung empfehle ich nicht den Kauf von herkömmlichen Souvenirs, die im Laufe der Jahre in den Müll wandern. Das größte und individuellste Souvenir sind Bilder, durch die man sich an vergangene Augenblicke, Orte und Menschen erinnert. Für Genießer empfehle ich Pilze; es können frische Pilze sein oder auch eingelegte Pilze in speziellen pilzförmigen Gläsern, die sicherlich zur schmackhaften Erinnerung an unsere Region werden.
Das Projekt wurde von der Europäischen Union aus dem Europäischen Fonds für Regionalentwicklung im Rahmen des Großpolnischen Regionalen Operationellen Programms für die Jahre 2007-2013 mitfinanziert 16
EUROPÄISCHE FONDS – FÜR INNOVATIVE ENTWICKLUNG GROSSPOLENS
www.czarnkow.pl
NA WYJĄTKOWE PIWO DO CZARNKOWA!
Wywiad z Franciszkiem Strugałą, burmistrzem Miasta Czarnków CZARNKÓW to MIASTO Z CHARAKTEREM, a jakie atrakcje proponuje turystom? Położone na skraju Puszczy Nadnoteckiej, w pradolinie Noteci Miasto jest stolicą jednego z najpiękniejszych zakątków Wielkopolski zwanego Szwajcarią Czarnkowską i oferuje turystom liczne atrakcje. Czyste powietrze i woda, urokliwe jeziora i lasy przyciągają amatorów ciszy, pieszych wędrówek, wycieczek rowerowych, wędkarstwa, łowiectwa i grzybobrania. Zwiedzanie miasta warto rozpocząć od tarasu widokowego, na którym znajduje się nowoczesna luneta firmy Nikon do obserwacji wspaniałej panoramy Czarnkowa i okolic. Warto odwiedzić także: Muzeum Ziemi Czarnkowskiej, późnogotycki kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny z 1580 roku z renesansowymi nagrobkami rodziny Czarnkowskich, zabytkowy budynek browaru z 1871 roku, w którym cały czas warzone jest znakomite piwo i skocznię narciarską, na której obecnie już nie odbywają się skoki, ale roztacza się z niej malowniczy widok na Czarnków. Od maja do września czynny jest kompleks basenów odkrytych z podgrzewaną, krystalicznie czystą wodą. Ponadto na amatorów rekreacji nad wodą czeka nowoczesna przystań wodna z wszelkimi usługami jakie chciałby spotkać turysta. Marina Czarnków jest miejscem do dobrego wypoczynku, czy grillowania lub spróbowania swoich sił przesiadając się do kajaka czy łodzi. W Czarnkowie odbywa się wiele imprez plenerowych takich jak „Dni Ziemi Czarnkowskiej”
i „Dzień spieczonego Bliźniaka”. W tym roku planowane jest zorganizowanie dwóch nowych „Œwiêta Noteci” i „Sunrise Karaoke Dance Party”. Miasto Czarnków wspólnie z Gminą Drawsko realizuje projekt STATKIEM NA EURO 2012, który związany jest z powstaniem nowoczesnych przystani jachtowych. W jaki sposób z MARINY mogą korzystać turyści? Marina w Czarnkowie to nowoczesny obiekt, zbudowany z dofinansowaniem ze środków Unii Europejskiej. W związku z tym, aż do 2016 roku turyści, którzy przypłyną do Czarnkowa mogą bezpłatnie zacumować, a także bez żadnych opłat skorzystać z nowoczesnej infrastruktury sanitarnej, grilla, pola namiotowego, wi-fi, oraz wysokiej jakości slipu. Za symboliczną opłatą do dyspozycji turystów pozostają kajaki, łodzie i turystyczne rowery miejskie. Każdy turysta poszukuje czegoś nie tylko dla ducha, ale i dla ciała. Na jakie specjały zaprasza MIASTO CZARNKÓW? Browar w Czarnkowie oferuje wyśmienite piwo zarówno pasteryzowane, jak i niepasteryzowane oraz piwo ciemne. Nowością jest Piwo Korzenne oraz Miodowe. Czarnkowskim piwem zachwycają się piwosze od kilkunastu pokoleń ! Tylko w Czarnkowie można kupić wyjątkowe piwo prosto z browaru w sklepiku firmowym. Sprzedawane jest już od pokoleń
w tradycyjnych małych butelkach 0,33l. Nowością jest także piwo w butelce 0,75 l. Czarnkowska Mleczarnia, nagrodzona licznymi tytułami i nagrodami, zaprasza do skosztowania jej wyśmienitych produktów z mleka. Czarnkowska masarnia proponuje ucztę dań mięsnych o niepowtarzalnym smaku i walorach z najwyższej półki! Czarnkowskie restauracje i kawiarnie serwują znakomite posiłki i przekąski, finezyjne desery oraz tradycyjne polskie dania obiadowe z najprawdziwszym polskim schabowym, pierogami i wspaniałym bigosem. Każdy znajdzie coś smacznego! Wszyscy lubią pamiątki z podróży. Jaki souvenir warto przywieźć z CZARNKOWA? Zwyczajem już się stało, iż turyści wracają do swoich domów z przynajmniej jednym sześciopakiem piwa z czarnkowskiego browaru. Można także kupić pamiątkowe kufle z herbem Miasta Czarnków oraz logo browaru. Najważniejsze są jednak wspaniałe wspomnienia i poczucie, że odwiedziło się miasto, w którym warto było się zatrzymać i do którego chce się wracać! Rozmawiała Sylwia Kozłowska-Andrzejak
ZUM EINMALIGEN BIER NACH CZARNKÓW! Interview mit Franciszek Strugała, Bürgermeister der Stadt Czarnków CZARNKÓW ist eine STADT MIT CHARAKTER. Welche Attraktionen bietet sie den Touristen an? Die Stadt liegt am Rande des Netze-Urewaldes, im Urstromtal der Netze. Sie ist die Hauptstadt einer der attraktivsten Regionen Großpolens, die als Szwajcaria Czarnkowska (die Schweiz von Czarnków) bezeichnet wird und Touristen zahlreiche Attraktionen anbietet. Saubere Luft und Wasser, zauberhafte Seen und Wälder ziehen Menschen an, die gern Ruhe genießen, wandern, Rad fahren, angeln, jagen und Pilze sammeln. In zahlreichen Ferienbauernhöfen dieser Region warten gemütliche Erholungsplätze. Die Besichtigung der Stadt sollte man auf der Aussichtstarasse beginnen, wo sich ein modernes Fernrohr von Nikon befindet und von da aus man das großartige Panorama von Czarnków und der Umgebung genießen kann. Empfehlenswert ist auch das Heimatmuseum von Czarnków, spätgotische St. Maria-Magdalena-Kirche aus dem Jahr 1580 mit Grabsteinen der Czarnkowski-Familie aus der Renaissance, historisches Brauereigebäude aus dem Jahr 1871, wo immer noch großartiges Bieg gebraut wird und eine Springschanze, wo zwar nicht mehr Schi gesprungen wird, von der aber es eine malerische Aussicht auf Czarnków gibt. Zwischen Mai und September ist eine Freibadanlage mit beheiztem und kristallklarem Wasser geöffnet ist. Außerdem wartet hier auf Menschen, die nach Erholung am Wasser suchen, ein moderner Anlegeplatz mit sämtlichen Dienstleistungen, die ein Tourist vor Ort gern vorfinden möchte. Marina Czarnków ist ein Platz, wo man sich
gut erholen, grillen oder eigene Kräfte beim KanuFahren oder Bootsfahrten ausprobieren kann. In Czarnków finden viele Feste unter dem freien Himmel wie „Heimattage von Czarnków” und „Tag des angebratenen Zwillings” statt. Man plant in diesem Jahr zwei neue Feste „Netze-Geschmacks-Festspiele” und „Sunrise Karaoke Dance Party” zu organisieren. Die Stadt Czarnków setzt gemeinsam mit der Gemeinde Drawsko das Projekt MIT DEM SCHIFF ZU EURO 2012 um, das mit der Entstehung eines modernen Yacht-Anlageplatz zusammenhängt. Wie können die Touristen die MARINA nutzen? Marina in Czarnków ist eine moderne Anlage, die dankt der Mitfinanzierung der Europäischen Union gebaut wurde. Aus diesem Grund können Touristen, die bis 2016 nach Czarnków kommen hier unentgeltlich ihre Wasserfahrzeuge anlegen, sowie ohne zusätzliche Gebühren den modernen sanitären Teil, den Grill, Campingplatz, wi-fi, und die zeitgemäße Slipanlage nutzen. Für symbolisches Entgelt stehen auch Kanus, Boote und Stadtfahrräder zur Verfügung. Jeder Tourist sucht etwas nicht nur für den Geist, sondern auch für den Körper. Zu welchen Spezialitäten lädt die Stadt CZARNKÓW ein? Die Brauerei in Czarnków bietet vorzügliches Bier, sowohl pasteurisiertes, unbehandeltes als auch dunkles Bier an. Als Neuheit gibt es Würzbier und Honigbier. Bier aus Czarnków wird von Biertrinkern seit mehreren Generationen genossen! Nur in Czarnków kann man
außergewöhnliches Bier direkt von der Brauerei in einem firmeneigenen Geschäft kaufen. Es wird seit Generationen in kleinen traditionellen Flaschen (0,33l) verkauft, die man in sog. Six-Packs einpacken kann, was den Kunden den Transport erleichtert. Neu ist auch Bier in 0,75 l Flaschen. Die Molkerei von Czarnków, die mit zahlreichen Titeln und Preisen ausgezeichnet wurde, lädt Sie zur Verkostung ihrer ausgezeichneten Milchprodukte ein. Jeder findet hier etwas für sich und zwar immer zum eigenen Wohl! Die Fleischerei von Czarnków bietet ein Festessen bestehend aus Fleischgerichten mit einmaligem Geschmack und Qualität an! Die Restaurants und Cafes in Czarnków servieren vorzügliche Mahlzeiten und Imbisse, auserlesene Nachspeisen und traditionelle polnische Gerichte mit echtem polnischen Schnitzel, Pierogi und großartigem Bigos. Jeder findet hier etwas Leckeres für sich! Alle mögen Reiseerinnerungen. Welche Souvenirs sollte man aus CZARNKÓW mitnehmen? Es ist ein Brauch, dass Touristen mit mindestens einem Bier-Six-Pack aus der Brauerei von Czarnków nach Hause fahren. Man kann als Souvenir auch Biergläser mit dem Czarnków -Stadtwappen und dem Brauereilogo kaufen. Doch am wichtigsten sind großartige Erinnerungen und das Gefühl, dass man eine Stadt besucht hat, in der sich der Aufenthalt gelohnt hat und in die man gerne zurück kommt!
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 FUNDUSZE EUROPEJSKIE - DLA ROZWOJU INNOWACYJNEJ WIELKOPOLSKI
17
w w w . tu r y s t y k a . wzp.pl w w w . m a r i n a s .pl
Westpommersche Segelstrecke Die Woiwodschaft Westpommern ist stark touristisch geprägt – eine lange Ostseeküste, zahlreiche Flüsse, lokale Seeplatten und günstige klimatische Verhältnisse schaffen gute Voraussetzungen für die Entwicklung des Tourismus sowie des Wasser – und insbesondere Segelsports. Die aus den Mitteln der Europäischen Union mitfinanzierte Westpommersche Segelstrecke vernetzt Häfen und Jachthäfen von Greifenhagen (Gryfino), Stettin, dem Stettiner Haff, der Oderbucht bis zur Seeküste in Rügenwalde (Darłowo). Die Westpommersche Segelstrecke wird sich bald als eines der wettbewerbsfähigsten Produkten in der polnischen Touristikbranche durchsetzen. Insgesamt werden zur Zeit 16 Investitionen von einem Gesamtwert von 229 Mio. PLN realisiert. Davon entfallen 92,5 Mio. PLN auf EU-Fördermittel. Die komplexe Modernisierung der Segelsportinfrastruktur sowie die Entwicklung und Modernisierung der Häfen und Anlegestellen auf der Segelstrecke erfolgt im Rahmen von drei EU-Programmen. Kleine Häfen und Anlegestellen für Touristen in Kalkofen (Wapnica), Wollin (Wolinie), Cammin (Kamie Pomorski), Horst (Niechorze), Grossmöllen (Mielno), Rügenwalde (Darłowo), Stettin und Kolberg (Kołobrzeg) entstehen dank den Mitteln aus dem Operativen Programm Innovative Wirtschaft. Die Finanzierung der Errichtung des Jachthafens in Swinemünde, der Freizeit- und Segelsportinfrastruktur in Groß Stepenitz (Stepnica) sowie des Wasser- und Segelsportzentrums (Euroregionalne Centrum Edukacji Wodnej i Żeglarskiej) in Stettin erfolgt im Rahmen des Regionalen Operativen Programms der Woiwodschaft Westpommern. Über das Programm Interreg IV A wird der grenzüberschreitende Ausbau der touristischen Wasser- und Segelsportinfrastruktur in der Universitäts- und Hansestadt Greifswald und in Ziegenort (Trzebież in der Gemeinde Pölitz) gefördert. Im Rahmen dieser Investition entstehen touristische Segelsportanlagen – der Jachthafen in Stettin sowie die Schullandheim und Jugendbildungseinrichtung ZeRUM Ueckermünde. Es sollen auch das wassertouristische Zentrum Schwedt/Oder ausgebaut und der Kai in der Stadtmitte von Greifenhagen (Gryfino) errichtet werden. Mit den 2012 zu beendeten Investitionen soll eine gute Basis für eine breite Palette von wassertouristischen Dienstleistungen entstehen. Fast die Hälfte der aktuell betriebenen Jachthäfen wird ihre Kapazität ausbauen und damit neue Plätze für Segler und Wassersportfans schaffen. Die Westpommersche Segelstrecke nutzt das Potential dieser Grenzregion und den natürlichen Anschluss an das Netz der europäischen Binnen- und Seewasserstraßen. 18
Zachodniopomorski Szlak Żeglarski Województwo zachodniopomorskie jest regionem o olbrzymim potencjale turystycznym. Szeroki dostęp do morza, rozwinięta sieć rzeczna wraz z lokalnymi pojezierzami, sprzyjające warunki klimatyczne – to atuty, dzięki którym region jest doskonałym miejscem do uprawiania turystyki i sportów wodnych z żeglarstwem na czele. Dzięki dofinansowaniu z Unii Europejskiej powstaje oraz prężnie się rozwija Zachodniopomorski Szlak Żeglarski. Tworzy go sieć portów i przystani jachtowych zlokalizowanych między Gryfinem nad Odrą, poprzez Szczecin, Zalew Szczeciński, Zatokę Pomorską po wybrzeże morskie w Darłowie. Zachodniopomorski Szlak Żeglarski wkrótce stanie się najbardziej konkurencyjnym produktem turystycznym w Polsce. Realizowanych jest 16 inwestycji, o łącznej wartości 229 mln zł, w tym 92,5 miliona złotych pochodzi ze środków europejskich. Kompleksowa modernizacja infrastruktury żeglarskiej, rozbudowa i unowocześnianie portów i przystani Szlaku, realizowane są z trzech programów. Dzięki środkom Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka powstają mariny i porty turystyczne w Wapnicy, Wolinie, Kamieniu Pomorskim, Niechorzu, Mielnie, Darłowie, Szczecinie oraz w Kołobrzegu. Z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego finansowana jest budowa portu jachtowego w Świnoujściu, budowa infrastruktury rekreacyjnej i żeglarskiej w Stepnicy oraz budowa Euroregionalnego Centrum Edukacji Wodnej i Żeglarskiej w Szczecinie. W ramach programu Interreg IV A realizowana jest transgraniczna rozbudowa infrastruktury turystycznej sportów wodnych w Uniwersyteckim Mieście Hanzeatyckim Greifswald i w Trzebieży (Gmina Police), baza turystyki żeglarskiej – Port Jachtowy Szczecin i ZeRUM Ueckermunde oraz rozbudowa infrastruktur Centrum Turystyki Wodnej w Schwedt nad Odrą i budowa śródmiejskiej części Nabrzeża w Gryfinie. Inwestycje, które zakończą się w 2012 roku dadzą podstawę do tworzenia coraz to bardziej rozwiniętych usług związanych z turystyką wodną. Wzrośnie pojemność blisko połowy spośród obecnie funkcjonujących portów jachtowych, a to z kolei stanowić będzie impuls do rozwoju następnych miejsc dla żeglarzy i miłośników innych sportów wodnych. Zachodniopomorski Szlak Żeglarski pozwoli na pełne wykorzystanie możliwości jakie daje jego transgraniczne położenie oraz naturalne powiązanie z europejską siecią śródlądowych i morskich dróg wodnych.
The Western Pomerania Sailing Route The province of Western Pomerania is a region of a vast tourist potential. A wide access to the sea, a developed river network along with the local lakelands and a favourable climate are among the advantages thanks to which the region is an excellent tourist spot for water sports, of which the most important is sailing. Thanks to EU subsidies, the Western Pomerania Sailing Route has been developing rapidly. It comprises a network of harbours and yacht marinas located between Gryfino by the Oder through Szczecin, the Szczecin Reservoir. the Pomeranian Bay to the sea coast in Darłowo. The Western Pomerania Sailing Route will soon become the most competitive tourist product in Poland. Sixteen investments are being carried out of a total value of PLN 229 million including PLN 92.5 million derived from EU funds. Comprehensive modernisation of sailing infrastructure, development and modernisation of harbours and marinas along the Route are carried out as part of three programmes. Thanks to the funds from the Innovative Economy Operational Programme marinas and tourist harbours in Wapnica, Wolin, Kamień Pomorski, Niechorze, Mielno, Darłowo, Szczecin and Kołobrzeg are under construction. The Regional Operational Programme of the Western Pomerania province provides financing also for the construction of a yacht marina in Świnoujście, the development of a leisure and sailing infrastructure in Stepnica as well as the construction of the Marine and Sailing Euro-regional Education Centre in Szczecin. Under the Interreg IV A programme, the transborder development of tourist infrastructure for water sports takes place in the University and Hanseatic City of Greifswald and in Trzebież (in the municipality of Police). A base for sailing tourism is being developed: the Szczecin Yacht Marina and ZeRUM Ueckermunde as well as the Water Tourism Centre in Schwedt by the Oder, along with the construction of the city-centre part of the coast in Gryfino. The investments, which are due in 2012, will provide a foundation for a growing number of developed services related to water tourism. Almost half of the existing yacht harbours will increase their capacity, which will provide a stimulus for the development of further facilities for sailors and water sports enthusiasts. The Western Pomerania Sailing Route will allow for making a comprehensive use of the opportunities arising from its transborder location as well as its connection to the European network of inland and sea waterways. 19
ie� Po
am
A rski
R IN
kontakt@marinakamienpomorski.pl
mo
MA
rski
Marina Kamień Pomorski, Aleja Mistrzów Żeglarstwa 2, 72-400 Kamień Pomorski
K
K
am
A mo
MA
R IN
ie� Po
www.marinakamienpomorski.pl
WELCOME TO NEW MARINA IN KAMIEŃ POMORSKI Marina Kamień Pomorski Yacht Harbour is an undertaking realised within the Western Pomeranian Sailing Track ("Tourist Harbours Network of Western Pomerania") and co-funded by the European Regional Development Fund within Innovative Economy Operational Programme. Route design includes the construction of a network of yacht harbours and marinas around the Szczecin Reservoir in Szczecin as well as at the Baltic Coast The track is situated on the main marine route, which leads from Berlin, the capital of Germany, through the Baltic Sea to Scandinavia. Located near water reservoirs, it is a paradise for those who love sailing, windsurfing, kitesurfing and fishing. Thanks to excellent wind conditions of Kamieński Bay and constant development of the facility, Kamień Pomorski, the venue of important national and international sailing events, is a worth recommending sailing resort in Poland. Surrounded by the charming Old Town, the harbour in Kamień will be equipped with 240 parking places since May 2012. Its location enables parking yachts throughout the whole season in a specially designed port as well as storing them out of season in sheds or on the ground. The port will also offer an equipment rental (water bikes, canoes, sailboats and bicycles), mechanic and boatyard services, boat slipping and cleaning. Apart from sleeping places, the harbour will be equipped with many other facilities: toilettes, showers, laundry with a drying room, kitchen, sailing shop, café. It will also provide energy and water quay supply and waste collection. Moreover, the investment covers the renovation of the existing harbour (would-be technical back-up for the new marina), training ground, parade square and a park.
Official opening: 9 June 2012. See you in Kamień – the city open to the sea!
20
NEUE MARINA IN KAMIEŃ POMORSKI Das Vorhaben Yachthafen Marina Kamień Pomorski wird im Rahmen der Errichtung der Westpommerschen Segelstrecke (Programm „Netz Touristischer Häfen in Westpommern”) realisiert, das aus den Mitteln des Europäischen Fonds für Regionale Entwicklung im Rahmen des Operativen Programms Innovative Wirtschaft mitfinanziert wird. Die Segelstrecke liegt auf dem Weg von der deutschen Hauptstadt Berlin über die Ostsee nach Skandinavien. Das Konzept der Route umfasst die Errichtung einer Netzinfrastruktur für Hafenanlagen und Marinas in Umgebung des Stettiner Haffs, in Stettin und an der Ostseeküste. Zahlreiche Wasserbecken sind ein Paradies für alle Liebhaber von Segel – und Paddelsport, Windsurfing, Kitesurfing und Angeln. Cammin in Pommern (Kamień Pomorski) ist – dank guter Windverhältnisse auf dem Camminer Bodden (Zalew Kamieński) und der systematisch ausgebauten Infrastruktur – ein empfehlenswertes Segelzentrum in Polen. Hier finden wichtige, auch internationale Segelsportveranstaltungen statt. Die Marina in Cammin in Pommern liegt in einer schönen Umgebung der alten Stadt. Schon im Mai 2012 werden hier 240 Anlegestellen angeboten. Die Yachten können in dem Hafen während der gesamten Saison anliegen und im Winter in den Hallen bzw. auf dem Platz gelagert werden. Eine Sportgeräteausleihe (Wasserräder, Paddelboote, Segelboote und Räder), Bootsbauer, mechanische und Slippenwerkstätte sowie Bootswaschdienstleistungen erweitern das interessante Angebot der Marina. Auf der Marina-Anlage befinden sich Unterkünfte, Toiletten, Duschen, eine Wäscherei mit dem Trockenraum, Küchenanlage, ein Segelbootsladen, Cafes sowie die erforderliche technische Infrastruktur (Wasser – und Stromanschluss am Kai, Schmutzwasserbeseitigung). Im Rahmen des Projektes wird auch die technische Infrastruktur des vorhandenen Yachthafens modernisiert. Es sollen ferner ein Rangierplatz, Appellplatz und eine Parkanlage entstehen.
Die Eröffnungsfeier des neuen Hafens ist für den 9. Juni 2012 geplant. Herzlich Willkommen! Cammin in Pommern – eine auf Wasser aufgeschlossene Stadt – lädt ein!
ZAPRASZAMY DO NOWEJ MARINY W KAMIENIU POMORSKIM Port Jachtowy Marina Kamień Pomorski jest przedsięwzięciem realizowanym w ramach Zachodniopomorskiego Szlaku Żeglarskiego. – „Sieć portów turystycznych Pomorza Zachodniego”, współfinansowanym z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Projekt szlaku obejmuje budowę infrastruktury sieci portów i przystani jachtowych w otoczeniu Zalewu Szczecińskiego, w Szczecinie oraz na wybrzeżu Bałtyku. Trasa Szlaku leży na głównej drodze wodnej prowadzącej ze stolicy Niemiec – Berlina poprzez Bałtyk do Skandynawii. Sąsiedztwo akwenów wodnych to prawdziwy raj dla miłośników żagli, wioseł, windsurfingu, kitesurfingu oraz wędkowania. Doskonałe warunki wietrzne Zalewu Kamieńskiego oraz stale rozbudowywana baza sprawiły, że Kamień Pomorski to godny polecenia ośrodek żeglarstwa w Polsce, gdzie odbywają się ważne imprezy żeglarskie o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Kamieńska marina usytuowana w urokliwym otoczeniu starego miasta, już od maja 2012 roku będzie dysponowała 240 miejscami postojowymi. Lokalizacja portu umożliwia prowadzenie mariny macierzystej czyli przystosowanej do postoju jachtów przez cały sezon, a także do zimowania w hangarach i na placu. Marina dysponować będzie wypożyczalnią sprzętu rekreacyjnego i wodnego: rowerów, kajaków, żaglówek. Będzie można skorzystać również z warsztatu szkutniczego i mechanicznego, slipowania, mycia łodzi. Obiekt będzie posiadał miejsca noclegowe, pełne, nowoczesne zaplecze socjalne (toalety, natryski, pralniê z suszarnią, kuchnię, sklep żeglarski, kawiarniê) oraz techniczne (postumenty z wodą i energią elektryczną na kejach, odbiór nieczystości). W ramach projektu modernizowana jest także istniejąca przystań jachtowa – zaplecze techniczne dla nowego portu. Inwestycja obejmuje również plac manewrowy, plac apelowy oraz teren parkowy.
Zapraszamy na uroczyste otwarcie nowego portu 9 czerwca 2012 roku. Do zobaczenia w Kamieniu – w mieście otwartym na wodę!
welcome to
Urząd Miasta Żagań Plac Słowiański 17 68-100 Żagań tel. +48 68 477 10 40 fax. +48 68 477 10 17 e-mail: info@um.zagan.pl
.pl
agan www.um.z
21
The city of Żagań (Western Poland) enjoys over 800 years of tradition. The greatest minds of contemporary Europe met in the city over the last centuries. Johannes Kepler, great German mathematician, physicist and astronomer, spent the last two years of his life in Żagań. From the beginning of 19th century Żagań was the area where POW camps were held. The camps were used to detain prisoners of war from many countries during World War I and Allied airmen during World War II. It is here that the Great Escape of the Allied airmen took place - only 3 prisoners succeeded, the remaining 77 were captured, 50 of which were shot. This event became the subject of many books and films, to name only the 1963 “The Great Escape” starring Steve McQueen and Charles Bronson. Today the former camp area hosts a POW Camps Museum. The most important feast is the St. Michael’s Fair. It has become a significant tourist attraction. The fair, celebrated in the form of regional days and of a cultural and trade nature, attracts tens of thousands of city dwellers and visitors from the surrounding areas, as well as from other parts of Poland and from abroad. Żagań is also the off-roading capital of Poland. If you enjoy driving SUVs or riding motorcycles on unsurfaced tracks, you should definitely visit Żagań. Żagań is the base of the 11th Armoured Cavalry Division. City authorities, in order to emphasise the European roots of Żagań, take many actions to face the challenges posed by the united Europe. They include investments improving the quality of infrastructure and living conditions of citizens. Everyone who decides to locate their business in Żagań may be certain they will find favourable climate and room for development, as well as assistance provided by city officials.
We invite you to the city which creates perfect conditions for the implementation of any business project, with guaranteed success. TOURIST ATTRACTIONS OF THE CITY There are about 73 locations listed in the register of monuments in Żagań. The most interesting ones include: the Ducal Palace with a 100 ha park, the Post-Augustinian Complex (entered in the list of Historic Monuments), the Viewing Tower, the City Hall Tower, the Widow’s Palace (currently the seat of the Żagań City Office), the Church of the Holy Cross, the City Walls, the town houses, the St. Peter’s and St. Paul’s Church, former Jesuit College, the Church of the Visitation of the Blessed Virgin Mary with the Chapel of the Holy Sepulchre, the Church of the Holy Spirit. The city also hosts the POW Camps Museum presenting the fates of prisoners from many countries detained during the world wars. The Bóbr Boulevard, a cross-border tourist activity zone, includes e.g. a recreation and tourist promenade, a place for mass events, concerts, presentations, a playground, a skate park and a climbing wall. The recreation and sports complex of Żagań Arena comprises a swimming pool, a recreation pool, a paddling pool for kids, a pipe water slide, two spa pools, a Finnish sauna and a steam bath, a gym with cloakrooms, a bowling alley, a squash hall, a cafeteria, an Internet café and a pool room, tennis courts, football pitches and training pitches, a racetrack, tracks for long and high jump, javelin throw, shot put, discus and hammer throw. In addition the pitch has been lighted and a sound system has been installed. There is also a 40-bed hotel and two comfortable parking spaces. Polish Armoured Warfare Tradition Centre
cznej
Turysty ji c a m r o f n mI
Centru 22
Siedziba: ul. Szprotawska 4 (Pałac Książęcy), 68-100 Żagań adres e-mail: it@um.zagan.pl, tel./fax. (+48) 68 477 10 01
a Ż
agañ
Żagań (zachodnia Polska) jest miastem o ponad 800-letniej, gdzie w ostatnich stuleciach odbywały się spotkania samych największych ówczesnej Europy. Wielki niemiecki matematyk, fizyk i astronom Johannes Kepler, ostatnie dwa lata życia spędził właśnie tutaj. W Żaganiu od początki XIX w. funkcjonowały obozy jenieckie obozy w Żaganiu. Więziły jeńców wielu narodowości w czasie I wojny światowej, a w czasie II wojny alianckich lotników. Tutaj doszło do Wielkiej Ucieczki lotników alianckich z obozu hitlerowskiego. Ucieczka zakończyła się sukcesem jedynie 3 jeńców, pozostałych 77 uciekinierów schwytano a 50 z nich rozstrzelano. Wydarzenie to doczekało się wielu publikacji książkowych i ekranizacji filmowych. W 1963 r. nakręcono film „Wielka Ucieczka” ze Stevem McQueenem i Charlesem Bronsonem w rolach głównych. Dziś na terenach poobozowych znajduje się Muzeum Obozów Jenieckich. Największym świętem roku jest Jarmark św. Michała. Stał się on sporą atrakcją turystyczną. Impreza, obchodzona w formie dni regionalnych, o charakterze kulturalno-handlowym, przyciąga dziesiątki tysięcy mieszkańców miasta i okolic, a także gości z kraju i z zagranicy. Żagań to także polska stolica offroadu. Jeśli ktoś lubi jazdę samochodami terenowymi i motocyklami po bezdrożach, powinien koniecznie odwiedzić Żagań. W Żaganiu stacjonuje 11 Dywizja Kawalerii Pancernej. Władze miasta, podkreślając jego europejskie korzenie, podejmują wiele działań na rzecz sprostania wyzwaniom zjednoczonej Europy. W tym celu prowadzone są inwestycje, które mają poprawić jakość infrastruktury i warunków życia mieszkańców. Każdy, kto podejmie decyzję o lokalizacji biznesu w Żaganiu, może być pewien, że znajdzie tu przychylny klimat i przestrzeń do rozwoju oraz opiekę urzędników.
Zapraszamy do miasta, które stwarza świetne warunki dla realizacji każdego przedsięwzięcia gospodarczego z gwarancją sukcesu. ATRAKCJE TURYSTYCZNE MIASTA Na terenie Żagania istnieje około 73 obiektów wpisanych w rejestr zabytków. Do najciekawszych miejsc należy zaliczyć: Pałac Książęcy ze 100 ha parkiem, Zespół Poaugustiański (wpisany na listę Pomników Historii), Wieża Widokowa, Wieża Ratuszowa, Pałac Wdowi(obecnie siedziba Urzędu Miasta Żagań), Kościół św. Krzyża, Mury Miejskie, Kamienice, Kościół p.w. św. Piotra i Pawła, Dawne Kolegium Jezuickie, Kościół p.w. Nawiedzenia NMP z Kaplicą Bożego Grobu, Kościół św. Ducha, W mieście funkcjonuje także Muzeum Obozów Jenieckich obrazujące losy jeńców różnych narodowości przetrzymywanych podczas wojen światowych. Bulwar nad Bobrem – transgraniczna strefa aktywności turystycznej, to m.in. promenada rekreacyjno-turystyczna, miejsce do przeprowadzenia imprez masowych, koncertów, prezentacji, plac zabaw, dla młodzieży skate park i ścianka wspinaczkowa. Kompleks rekreacyjno-sportowy Żagań Arena, to basen pływacki, basen rekreacyjny, brodzik dla dzieci, zjeżdżalnia rynnowa, dwa baseny spa, sauna fińska i parowa, siłownia z zapleczem szatniowym, kręgielnia, hala do gry w squash, bar kawowy, kawiarenka internetowa i sala bilardowa, korty tenisowe. Boiska piłkarskie i treningowe, bieżnia, skocznia do skoku w dal i wzwyż, rzutnia do rzutu oszczepem, pchnięcia kulą, rzutu dyskiem i młotem. Dodatkowo wykonano oświetlenie płyty boiska i system nagłośnienia. Na miejscu znajduje się także hotelik z 40 miejscami noclegowymi i dwa wygodne parkingi. Centrum Tradycji Polskich Wojsk Pancernych.
cznej
Centru
Turysty ji c a m r o f n mI
Siedziba: ul. Szprotawska 4 (Pałac Książęcy), 68-100 Żagań adres e-mail: it@um.zagan.pl, tel./fax. (+48) 68 477 10 01
23
Żagań (Sagan) ist eine alte Stadt im Westen von Polen mit einer rund 800-jährigen Geschichte. In den letzten Jahrhunderten trafen sich hier die Größten des damaligen Europa. Johannes Kepler, der große deutsche Naturphilosoph, Mathematiker und Astronom hat hier seine letzten zwei Lebensjahre verbracht. Anfang des 19. Jh. waren in Sagan Kriegsgefangenenlager eingerichtet, wo im ersten Weltkrieg Kriegsgefangene verschiedener Nationalitäten und im zweiten Weltkrieg alliierte Flieger eingesperrt wurden. Berühmt ist eine misslungene Flucht alliierter Flieger aus diesem Lager. Nur 3 Gefangene haben sich retten können. 77 Flüchtlinge sind gefangen worden und weitere 50 wurden erschossen. Dieser Massenausbruch aus dem deutschen Kriegsgefangenenlager in Sagan ist in vielen Büchern beschrieben. Im Jahre 1963 wurde ein berühmter US-amerikanischer Kinofilm „Gesprengte Ketten” mit Steve McQueen und Charles Bronson in den Hauptrollen gedreht. Auf dem Gebiet des ehemaligen deutschen Lagers befindet sich heute ein Kriegsgefangenenlagermuseum. Der Michail-Jahrmarkt ist der größte Stadtfest von Sagan, das jedes Jahr gefeiert wird. Zahlreiche regionale Veranstaltungen, die aus diesem Anlass organisiert werden, ziehen viele Einwohner sowie Gäste aus Polen und aus dem Ausland nach Sagan an. Sagan ist auch das großte Offroad-Zentrum in Polen – ein Paradies für alle, die mit Offroad-Wägen oder Motorrädern durch Gelände fahren. In Sagan stationiert die 11. Division der Panzerkavallerie. Die lokalen Behörden legen einen Großen Wert auf die Wurzel der Stadt und treffen Maßnahmen im Zusammenhang mit neuen Herausforderungen des vereinigten Europa. Es werden Investitionen mit dem Ziel realisiert, die Infrastruktur und Lebensbedingungen der Einwohner zu verbessern. Jeder Investor findet in Sagan eine günstige Atmosphäre und einen großen Handlungsspielraum und kann auf die Unterstützung der Beamten rechnen.
Herzlich willkommen in einer Stadt, die einen wirtschaftlichen Erfolg garantiert. SEHENS- UND ERLEBENSWERTES DER STADT In Sagan stehen 73 Objekte unter Denkmalschutz: Fürstenschloss mit einer Parkanlage mit 100 ha, Augustinerkirchanlage (eingetragen auf die Liste der Geschichtedenkmäler), Aussichtsturm, Rathausturm, Witwenschloss(heute Sitz des Stadtamtes Sagan), Heilig-Kreuz-Kirche, Stadtmauern, alte Häuser, Peter- und Paul-Kirche, Das ehemalige Jesuitenkollegium, Marienkirche mit der Heilig-Grab-Kapelle, Heilig-Geist-Kirche, Kriegsgefangenenlagermuseum, in dem die Geschichte der Kriegsgefangenen verschiedener Nationalitäten aus den Weltkriegen präsentiert ist, Boulevard am Fluss Bober – ein grenzüberschreitendes touristisches Gebiet mit einer Promenade, eine Fläche für Massenveranstaltungen, Konzerte, Präsentationen, Kinderspielplätze, Skateboard-Park und Kletterwand, Eine Sport- und Erholungsanlage „Żagań Arena“: Schwimmbad, Kinderbecken, Rinnenrutschen, zwei Spa-Schwimmbäder, finnische und Dampf-Sauna, Fitnesszentrum mit Garderobe, Kegelbahn, Squash-Halle, Cafe, Internetcafe, Billard, Tennisspielplätze, Fußballspielplatz, andere Spielplätze, Rennbahn, Hoch- und Weitsprunganlage, Speer-, Kugel-, Disk- und Hammerwurfkreis. Der Fußballplatz ist beleuchtet und beschallt. Ein Hotel mit 40 Betten und zwei Parkplätze runden das breite Angebot ab, Tradizionszentrum der polnischen Panzer-Armee.
stycznej
cji Tury a m r o f n I trum
Cen 24
Siedziba: ul. Szprotawska 4 (Pałac Książęcy), 68-100 Żagań adres e-mail: it@um.zagan.pl, tel./fax. (0048) 68 477 10 01
Kontakt i rezerwacje/ Contact and reservations/ Kontakt und Reservierungen:
biuro@bunkry.pl +48 741 99 99 www.bunkry.pl
Mi�dzyrzecki Rejon Umocniony – najwi�ksze pomilitarne podziemia w Europie � Fortyfikacje Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU), stanowiące największą atrakcję województwa lubuskiego, wzniesiono w latach 30. minionego wieku w celu odparcia niespodziewanego uderzenia wojska polskiego. Rozpostarte są na przestrzeni ok. 100 km pomiędzy Wartą i Odrą pośród malowniczych ciągów jezior i licznych kompleksów leśnych. W 1945 roku umocnienia zostały zdobyte przez jednostki radzieckie i następnie wysadzone w powietrze. Zniszczono wiele, lecz nie wszystko… � W centralnej części fortyfikacji ocalał bezcenny system podziemnych tuneli o łącznej długości 32 km, sieć magazynów amunicyjnych oraz dworcemijanki kolejki wąskotorowej (głębokość sięga do 52 m!). Całe założenie drążone było metodą górniczą w latach 1936-1939 i stanowiło zaplecze dla potężnych obiektów wyposażonych w półautomatyczne moździerze, stacjonarne miotacze ognia oraz sieć karabinów maszynowych. Wszystko to ukryte było pod pancernymi osłonami o wadze sięgającej do 64 ton, których w Polsce nie zobaczy się praktycznie nigdzie indziej. � Od 2011 roku, obiekty MRU znajdują się w rejestrze zabytków i są częścią całorocznych podziemnych tras turystycznych w ramach Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy w Pniewie. W ich obrębie utworzono w 1980 r. największy rezerwat nietoperzy w Europie – jest to zimowa kryjówka dla ponad 35 tys. tych skrzydlatych ssaków. Wycieczki na terenie MRU obejmują warianty tras : krótka – do 1,5 h, długa – do 2,5 h oraz trasy ekstremalne dostępne w terminie 15.IV-30.VIII (do 8 h podziemnych wędrówek!). � Do dyspozycji turystów jest wykwalifikowana kadra przewodnicka (oprowadzająca również w jęz. niemieckim, angielskim i rosyjskim), a także zaplecze: parkingi, gastronomia, wieża widokowa, wystawa sprzętu militarnego, stoisko z pamiątkami oraz strzelnica. � Siedziba Muzeum znajduje się w Pniewie, pomiędzy Międzyrzeczem a Świebodzinem, 2 km od Drogi Krajowej nr 3 (E-65) Zapraszamy! Wrażenia gwarantowane!
Mi�dzyrzecki Rejon Umocniony (Festungsfront Oder-Warthe Bogen) – die größte historische Militärbunkeranlage in Europa
Mi�dzyrzecz Fortication Region – the largest military basements in Europe � The fortifications of the Międzyrzecz Fortification Region (MRU, pl. Międzyrzecki Rejon Umocniony), the biggest attraction of the Lubuskie Voivodeship, were build in 1930s in order to force back the unexpected strike of the Polish army. They cover the area of ca. 100 km between the Warta and the Oder among picturesque lakes and vast forests. In 1945 the fortifications were won by the soviet army and then blown up. Not everything, however, was destroyed… � Priceless system of underground tunnels of the total length of 32 km, ammunition warehouses and pass-by narrowgauge railway stations (on the depth of up to 52 m!) in the central part of the fortifications remained intact. The entire background was bored with a mining method in 1936-1939, and provided infrastructure for huge facilities equipped in semi-automatic mortars, stationary flame-throwers and the network of machine guns. All these were hidden under the armour shield weighing up to 64 tonnes that cannot be seen anywhere else in Poland. � Since 2011 the MRU facilities have been included in the register of monuments and have been a part of the yearlong underground tourist route of the Museum of Fortifications and Bats (Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy) in Pniewo. The largest bats reserve in Europe was established there in 1980 – it is a winter hideout for over 35 thousand of these winged mammals. � Trips in the MRU include the following routes: a short route – up to 1.5 h, a long route – up to 2.5 h, and extreme routes available from 15 April to 30 August (up to 8 h of underground wandering!). � Tourists are escorted by professional guides (speaking also German, English and Russian). They also have the following elements of infrastructure at their disposal: parking lots, gastronomy, a viewing tower, military equipment exhibition, gift shop and a shooting range. � The Museum is located in Pniewo, between Międzyrzecz and Świebodzin, 2 km from the national road no. 3 (E-65) � Visit us! We guarantee you will not regret it!
� Die Befestigungsanlage Międzyrzecki Rejon Umocniony (MRU) ist die größte Attraktion der Woiwodschaft Lebus. Sie wurde in den 30-er Jahren des letzten Jahrhunderts erbaut und sollte vor einem unerwarteten Angriff des polnischen Militärs schützen. Sie erstreckt sich auf ca. 100 km in einem malerischen See- und Waldgebiet zwischen den Flüssen Warthe und Oder. Im Jahr 1945 wurde die Befestigungsanlage von den russischen Truppen eingenommen und anschließend in die Luft gesprengt. Es wurde vieles zerstört, aber nicht alles… � Im zentralen Teil der Befestigungsanlage wurden ein kostbarer unterirdischer insgesamt 32 km langer Tunnelsystem, ein Munitionslagernetz sowie zwei Schmalspurbahn-Bahnhöfe mit Ausweichstellen (die Tiefe reicht bis zu 52 m!) gerettet. Beim Bau der Anlage in den Jahren 1936-1939 hat man sich der Bergbaumethoden bedient; die Bunker waren ein Versorgungspunkt für riesige Militäranlagen, die mit halbautomatischen Mörsern, stationären Flammenwerfern und einem Maschinengewehrnetz ausgerüstet waren. Das alles wurde unter bis zu 64t schwerem gepanzertem Schutz versteckt, den es in Polen eigentlich nirgendwo anders zu sehen gibt. � 2011 wurden die Bunker ins Denkmalregister eingetragen und sie sind ein Teil der unterirdischen Touristenstrecken im Rahmen des Museums für Befestigungsanlagen und Fledermäuse in Pniewo (Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy w Pniewie), das das ganze Jahr geöffnet ist. Hier entstand das größte Fledermaus-Naturschutzgebiet Europas, denn hier befinden sich Winterquartiere für über 35.000 von diesen fliegenden Säugetieren. � Ausflüge auf dem MRU-Gelände gibt es in unterschiedlichen Varianten: es gibt kurze Strecken, die bis zu 1,5 h dauern, und auch lange Strecke – bis zu 2,5 h. Angeboten werden auch Extremstrecken, die man zwischen 15. April und 30. August buchen kann (bei den das unterirdische Wandern bis zu 8 h dauern kann!). � Die Touristen werden von qualifizierten Reiseführern begleitet (die auch auf Deutsch, Englisch und Russisch ihre Führungen machen). Den Besuchern stehen auch Parkplätze, Gastronomie, Aussichtsturm, eine Militärausrüstungsausstellung, ein Verkaufsstand mit Souvenirs und eine Schießanlage zur Verfügung. � Der Museumssitz befindet sich in Pniewo (Pinnow), zwischen Międzyrzecz (Meseritz) und Świebodzin (Schwiebus), 2 km von der Landesstraße Nr.3 (E-65) entfernt. � Wir laden Sie herzlich ein! Tolle Eindrücke garantiert! 25
Najdłuższy most kolejowy w Europie / The longest railway bridge in Europe Ratusz we Wschowie / City hall in Wschowa
Fot. U M i G Wschowa
Kraina Lasów i Jezior leży w zachodniej Polsce w przewa¿aj¹cej czêœci w województwie lubuskim na pó³nocno-zachodnim obszarze historycznego Dolnego Œl¹ska, choæ w jego sk³ad wchodz¹ równie¿ tereny Wielkopolski. Jest ona opasana od południa i zachodu rzeką Odrą i malowniczo poprzecinana jej dopływami. Między licznymi lasami i jeziorami znajdziemy miejscowości z interesującą historią i zabytkami. Chociażby Wschowa, która miała kiedyś zaszczyt bycia drugą stolicą Polski, która może poszczycić się wspaniałym rynkiem z ratuszem oraz licznymi kamieniczkami. Sława szczyci się jeziorami pośród których jest położona, a od jej nazwy pochodzi nazwa całego pojezierza. Gmina Nowa Sól, z jej wioskami, to niegdysiejsza kraina wiatraków, których kilka wciąż można spotkać na jej terenie, a obecnie słynie z produkcji wina. Na jej terenie znajduje się także zabytek architektury inżynierskiej najdłuższy most kolejowy w Europie. Szlichtyngowa jest najmniejszym lubuskim miastem, a tuż obok niego znajduje się magiczne ujście Baryczy do Odry. Otyń – kiedyś miasto, posiada charakterystyczną średniowieczną zabudowę miejską oraz znajdujące się tam ruiny zamku. Siedlisko, przepięknie położone na wzgórzu nad brzegiem Odry, słynęło niegdyś z jednej z największych siedzib rodowych na Dolnym Śląsku – zamku Carolath. To co charakterystyczne w naszej Krainie to także lokalne produkty kulinarne, wytwarzane tradycyjnymi metodami, nierzadko ekologiczne. Stają się one coraz wyrazistszą wizytówką regionu. Turysta może tu skosztować darów Bachusa lub spróbować piwa z lokalnego browaru, zakąszając wyśmienitymi lokalnymi serami, dziczyzną i przetworami z runa leśnego, z naszych wspaniałych lasów.
Fot. S Ko³aski
Stowarzyszenie Kraina Lasów i Jezior – Lokalna Grupa Działania ul. Cmentarna 3 67-112 Siedlisko, tel./fax +48 68 388 34 09, tel. +48 68 414 53 91
Die Wald- und Seenregion liegt im Westen von Polen. Im Süden und Westen wird sie durch die Oder begrenzt. Zwischen zahlreichen Wäldern, Seen und malerisch schwingenden Nebenflüssen der Oder liegen mehrere Ortschaften von interessanter Geschichte, wo viele Sehenswürdigkeiten zu
The Land of Forests and Lakes is situated in Western Poland. From the South and the West it is surrounded by the Odra River, whose tributaries cross it in a picturesque way. Among many forests and lakes you will find towns with interesting history and
Ruiny Zamku Carolath w Siedlisku Ruins of the Carolath Castle in Siedlisko
monuments. One of them is Wschowa, which used to be the second capital of Poland and has a great market square with the city hall and many town houses. Sława, whose name lays at the origins of the name of the entire lakeland, is surrounded by the lakes. The gmina of Nowa Sól, with its villages, used to be the land of windmills, some of which are still standing, and nowadays is known for the local wine. One of the gmina’s engineering monuments is the longest railway bridge in Europe. Szlichtyngowa is the smallest city in the lubuskie voivodeship, situated near the magical estuary of Barycz to Odra. Otyń, once a city, boasts its characteristic medieval city architecture and the ruins of the castle. Siedlisko, beautifully located on a hill by the Odra River, used to host one of the largest aristocratic houses in the Lower Silesia – the Carolath castle. The Land of Forests and Lakes also means local food produced with the use of traditional methods, often organic. It has become a remarkable symbol of the region. Here you can taste the gifts of Bacchus or try some locally brewed beer, with excellent local cheese, game and forest fruit preserves from our great forests.
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
26
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 Leader. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Instytucja Zarzadzająca PROW 2007-2013 – Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Fot. A. Szewczykowski
finden sind. Zu diesen Ortschaften zählt unter anderem Wschowa, einst die zweite Hauptstadt Polens. Hier befinden sich ein herrlicher Markt mit dem Rathaus und schönen Häusern. Die Stadt Sława (Schlawa) ist durch malerische Seen umgeben und hat ihren Namen der ganzen Seenplatte vergeben. In den Dörfern der heutigen Gemeinde Neusalz an der Oder (Nowa Sól) gab es frührer zahlreiche Windmühlen. Das ehemalige Windmühlenland ist heute als Winzerregion bekannt. Von alten Windmühlen sind nur wenige erhalten. In dieser Region liegt auch ein interessantes Werk der alten Ingenieurbaukunst – die Längste Bahnbrücke in Europa. Die kleinste Stadt im Lebuser Land ist Schlichtingsheim (Szlichtyngowa) und in ihrer Nähe mündet die Bartsch (Barycz) in die Oder. In Wartenberg (Otyń) – früher eine Stadt – gibt es typische mittelalterliche Stadtbebauung und alte Burgtrümmern erhalten. Die malerisch gelegene Burg Carolath war früher einer der größten Familiensitze in Niederschlesien. Die Region bietet typische Produkte, die nach traditionellen Rezepturen erzeugt werden. Unseren Gästen werden einheimischer Wein, hervorragendes Bier aus der lokalen Brauerei, Käse, Wildfleischgerichte sowie zahlreiche Produkte aus Waldfrüchten empfohlen.
w w w . s l a w a . p l
„Lato bez granic - Sława 2012” Obchody „lata bez granic” rozpoczynają się zawsze w pierwszy weekend sierpnia. Dniom Sławy towarzyszyć będą między innymi liczne imprezy kulturalne, koncerty największych gwiazd, występy taneczne, wernisaże oraz turnieje o charakterze sportowym. Warto dodać, że podczas Święta Miasta na Jeziorze Sławskim odbywają się regaty żeglarskie oraz pokazy motorowodne. Doskonała zabawa i świetna organizacja sprawiają, że co roku do Sławy przyjeżdżają tłumy publiczności.
Sławska Noc Reggae
Impreza przyciąga do Sławy tysiące spragnionych zabawy fanów reggae. Podczas koncertów wystąpią najpopularniejsi polscy wykonawcy tego typu muzyki. Publiczność może zatem spodziewać się prawdziwej uczty dźwięków reggae.
Wybory Miss Sławskiej Plaży
Na plaży Sławskiego Centrum Kultury i Wypoczynku w Sławie od kilku lat odbywają się wybory Miss Sławskiej Plaży. W tym roku jest to już VII edycja konkursu.
70-lecie klasy Omega
W tym roku obchodzić będziemy 70-lecie istnienia klasy Omega w Polsce. Z tej okazji na jeziorze Sławskim organizowane są regaty z cyklu Puchar Polski, który połączony zostanie ze zlotem fanów żeglarstwa pływających „na Omegach”.
„Sommer ohne Grenzen - Sława 2012” Die Veranstaltung „Sommer ohne Grenzen” beginnt immer am ersten Wochenende im August. Die Sława-Tage 2012 werden durch ein umfangreiches Programm kultureller Veranstaltungen begleitet: Konzerte der größten Stars, Tanzvorführungen, Vernissagen und Sportwettbewerbe. Im Rahmen der Sława-Tage werden Segelbootregatten und Wassersportwettfahrten auf dem Sławski-See veranstaltet. Die gute Organisation und eine tolle Atmosphäre ziehen jedes Jahr große Zuschauerscharen an.
Reggae-Nacht in Sława
Zu dieser Veranstaltung kommen Tausende Reggae-Fans nach Sława. Eingeladen wurden die berühmtesten Musiker dieses Stils – ein wahrer Genuss für alle Reggae-Fans!
Miss Sława-Strand
Auf dem Strand des Kultur- und Erholungszentrums Sława wird seit einigen Jahren Miss SławaStrand gewählt. In diesem Jahr findet diese Veranstaltung schon zum siebten Mal statt.
Das 70. Jubiläum der Segelbote der Omega-Klasse
In diesem Jahr wird das 70. Jubiläum der Omega-Klasse in Polen gefeiert. Aus diesem Anlass wird eine Regatta im Rahmen des Polen-Pokals auf dem Sławski-See veranstaltet. Am Rande der Regatta treffen sich Fans der Omega-Segelbote.
„Summer without limits – Sława 2012” „Summer without limits” always starts on the first weekend of August. Sława Days will include numerous cultural events, concerts by most famous stars, dance shows, previews of art exhibitions and sport tournaments. It is also worth adding that boat races as well as motor boat shows will be organised on Sławskie Lake on the Town’s Day. Great fun and perfect organisation attract many visitors to Sława every year.
Sława Reggae Night
The event attracts thousands of reggae fans to Sława. During the concerts the most popular Polish reggae artists from Poland will perform. The audience may therefore expect a real feast of reggae sounds.
Miss Sława Beach Pageant
Miss Sława Beach Pageant has been organised on the beach of the Sława Culture and Recreation Centre for a few years now. This year’s edition is the seventh.
70 years of Omega class
This year we will be celebrating 70 years of Omega class in Poland. Poland Cup boat races will be organised on the Sławskie Lake, accompanied by the rally of the fans of sailing who use the Omegas.
27
– old steam locomotives and something else
Wols
Wolsztyn is located in the western part of the Wielkopolskie Province, 72 km away from Poznań. Its attractive location in the centre of western Wielkopolska tourist region, recognised for its splendid nature and landscapes, makes Wolsztyn attract many visitors every year. The town offers both abundant tourist attractions and developed infrastructure. No wonder the Town Hall and commune count on local tourism. The main tourist attraction has been the Wolsztyn Steam Engine Depot, Europe’s only steam engine depot still in operation. Dating back to 1907, it houses 30 various locomotives with the best known Polish steam locomotive of 1936 called Piękna Helena (Fair Helen). Steam Locomotive Parade (Parada Parowozów), which takes place on the turn of April and May, has already become an annual tradition, popular both in Poland and abroad. In fact, it attracts hordes of railway lovers from all over the world. Moreover, Wolsztyn offers other attractions, including: Marcin Rożek Museum, Robert Koch Museum, Skansen Budownictwa Ludowego Zachodniej Wielkopolski (folk museum of Western Wielkopolska), a park and a palace. There are also many picturesque tracks nearby to be explored on foot or by bike, where you can contemplate the outstanding local nature. Worth visiting is a forest track called Bagno Chorzemińskie, while 8.5 km long Szlak Żurawi (Crane Track), a part of Żółty Szlak (Yellow Track), is an absolute must for all nature lovers. Not only can you find here some crane and other rare bird’s nests but you can also see numerous natural monuments and visit a neo-classicist palace dating back to 1912. The track was awarded a distinction in Gwiazdy Wielkopolski, competition for the most interesting project of Wielkopolski Program Regionalny (regional programme of Wielkopolska), held last year. Wolsztyn is likewise an economically strong commune. It is here where six years ago Firestone, an international company, opened its plant, which manufactures (mainly for export) shock absorbers for trucks and buses. Located here is also a number of factories: furniture factory, steel accessories factory (hardware, metal profiles, locks, etc.), large fruit and vegetable processing plant as well as many other small companies (mainly food industry). Capable of promoting itself, Wolsztyn is a developing commune that combines its natural beauty with its dynamic economy. Worth seeing. Feel invited!
28
– nicht nur historische
Wolsztyn (Wollstein) liegt im westlichen Teil der Woiwodschaft Großpolen, 72 km von Posen entfernt. Dieser attraktive Standort im Mittelpunkt der touristischen Region von West-Großpolen, die mit ihrem Natur- und Landschaftsreichtum überzeugt, zieht jedes Jahr viele Gäste an. Die Stadt und Gemeinde haben auf den Tourismus gesetzt – sie sorgen für die Pflege zahlreicher Sehenswürdigkeiten und für eine gut ausgebaute Freizeitinfrastruktur. Die bekannteste touristische Attraktion in Wollstein ist der einzige in Europa alte Lokschuppen aus dem Jahre 1907, der bis heute betrieben wird. Er beherbergt 30 historische Loks mehrerer Bautypen. Zu den berühmten historischen Dampfloks aus dem Lokschuppen in Wollstein gehört der polnische Lok „Schöne Helene” – Jahrgang 1936. Der traditionelle, Ende April Anfang Mai jedes Jahres veranstaltete „Dampflokumzug”, ist auch im Ausland gut bekannt. Zu dieser Veranstaltung ziehen Heerscharen von Liebhabern dieser Schienenfahrzeuge aus der ganzen Welt. Wollstein lock aber auch mit anderen Einrichtungen an: dem Marcin-Rożek-Museum, Robert-Koch-Museum, Freilichtmuseum der Volksbaukunst von West-Großpolen sowie mit der Palastund Parkanlage. In der Gegend gibt es auch viele Wander- und Radwege durch die schöne Natur. Besonders empfehlenswert ist der Natur- und Waldweg durch das sumpfige Naturschutzgebiet „Bagno Chorzemińskie”. Vögelliebhaber können auf dem 8,5 Kilometer langen Kranichweg (ein Teil des Gelben Weges) neben zahlreichen
w
w
w
.
w
o
l
sztyn
– czyli, nie tylko stare parowozy
Dampfloks
Naturdenkmälern und dem 1912 im neoklassizistischen Stil errichteten Palast auch Neste von Kranichen und anderen seltenen Vogelarten bewundern. Der Kranichweg wurde im letzten Jahr als das interessanteste Projekt des Regionalen Programms von Großpolen im Wettbewerb „Sterne von Großpolen“ ausgezeichnet. Die Gemeinde Wollstein befindet sich auch wirtschaftlich auf dem Wachstumskurs. Seit 6 Jahren wird hier eine Fabrik des internationalen Konzerns Firestone betrieben, die Stoßdämpfer für Lkw und Busse für Abnehmer vor allem aus dem Ausland herstellt. Es gibt auch eine Möbelfabrik, eine Produktionsstätte für Metallzubehör (Beschläge, Metallprofile, Schlösser usw.), ein großer Obst- und Gemüseverarbeitungs betrieb und viele kleine Firmen, vor allem aus der Lebensmittelbranche. Die dynamisch wachsende Gemeinde wirbt mit ihren Natur- und Landschaftsvorteilen und mit der potentialstarken Wirtschaft. Kommen Sie bitte vorbei! Herzlich willkommen!
s
z
t
y
n
.
p
Wolsztyn leży w zachodniej części województwa wielkopolskiego, 72 km od Poznania. Atrakcyjna lokalizacja w centrum regionu turystycznego bogatego w walory przyrodnicze i krajobrazowe Wielkopolski Zachodniej sprawia, że nie brakuje tu miejsc przyciągających corocznie wielu gości. Jeżeli dodamy do tego liczne zabytki i dobrze rozwiniętą infrastrukturę wypoczynkową, to oczywistym staje się fakt, iż miasto i gmina tak mocno stawiają właśnie na turystykę. Do dziś głównym magnesem przyciągającym gości do Wolsztyna jest jedyna w Europie czynna parowozownia z 1907 roku, z 30 lokomotywami kilkunastu różnych serii. Do najbardziej znanych lokomotyw parowych stacjonujących w Wolsztynie zaliczyć trzeba polski parowóz z 1936 roku zwany „Piękną Heleną”. Coroczną tradycją, o której głośno już nie tylko w Polsce, jest odbywająca się na przełomie kwietnia i maja „Parada Parowozów” przyciągająca do Wolsztyna rzesze miłośników tych szynowych pojazdów z całego świata. Warto jednak wiedzieć, że Wolsztyn to także inne atrakcje takie jak: Muzeum Marcina Rożka, Muzeum Roberta Kocha, Skansen Budownictwa Ludowego Zachodniej Wielkopolski, czy pałac i park. W okolicy nie brakuje też malowniczych szlaków, które możemy przemierzać pieszo lub rowerem, delektując się wspaniałymi okazami miejscowej przyrody. Wymienić trzeba choćby ścieżkę przyrodniczoleśną „Bagno Chorzemińskie”. Lubiącym obcowanie z naturą warto polecić również Szlak Żurawi liczący 8,5 km, który stanowi część istniejącego Żółtego Szlaku, na trasie którego znajdują się gniazda żurawi oraz innych rzadko występujących gatunków ptaków. Znajdziemy na nim liczne pomniki przyrody i neoklasycystyczny pałac z 1912 roku. W ubiegłym roku Szlak Żurawi został wyróżniony w konkursie „Gwiazdy Wielkopolski” na najciekawszy projekt Wielkopolskiego Programu Regionalnego. Wolsztyn to także gmina prężna gospodarczo. Od 6 lat działa tu fabryka światowego koncernu Firestone wytwarzająca, głównie na eksport, amortyzatory do ciężarówek i autobusów oraz fabryka mebli, akcesoriów stalowych (okucia, profile metalowe, zamki, itp.), duży zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego i wiele mniejszych firm, przede wszystkim z branży spożywczej. Wolsztyn to dynamicznie, rozwijająca się gmina, która umiejętnie potrafi się promować, łącząc swe krajobrazowo-przyrodnicze atuty z dynamiczną gospodarką. Warto się o tym naocznie przekonać. Zapraszamy! Oprac. A. Kaliński
l
29
POWIAT NOWOTOMYSKI to rozwinięty gospodarczo region w zachodniej Wielkopolsce obejmujący swym obszarem 1012 km² i zamieszkiwany przez niemal 73 tys. mieszkańców. Tworzą go gminy: Kuślin, Lwówek, Miedzichowo, Nowy Tomyśl, Opalenica, Zbąszyń. Siedzibą powiatowych władz samorządowych jest miasto Nowy Tomyśl.
Przez powiat nowotomyski przebiega Autostrada A2 FOT. AUTOSTRADA-A2.PL
Cecha szczególnie wyróżniająca powiat nowotomyski w skali całego kraju to niezwykle korzystne położenie geograficzne na szlaku wschód – zachód. Przez teren powiatu przebiegają dwa ważne międzynarodowe węzły komunikacyjne Europy Środkowej – kolejowy oraz drogowy. Pierwszy z nich to zmodernizowana linia kolejowa z Poznania do Berlina, będąca częścią międzynarodowej magistrali kolejowej Paryż – Berlin – Warszawa – Moskwa. Drugi to trasa krajowa nr 2, będąca częścią międzynarodowego szlaku E30, łączącego Berlin z Moskwą. Najnowsze udogodnienie komunikacyjne to autostrada A2 Warszawa - Berlin. W grudniu 2011 r. oddano do użytku nowy - 106 km odcinek tej drogi z Nowego Tomyśla do Świecka. Autostrada ma na tym terenie aż dwa węzły wjazdu i zjazdu: w Nowym Tomyślu – 108 km od Świecka i w Trzcielu – 91 km od Świecka. Dopełnieniem bardzo korzystnej dostępności komunikacyjnej jest bliskość międzynarodowego portu lotniczego Poznań – Ławica, skąd bezpośrednio lub przez Frankfurt n./Menem docieramy do wszystkich zakątków świata. Znakomita infrastruktura drogowa w połączeniu z atrakcyjną ofertą turystyczną przyciąga do powiatu nowotomyskiego turystów i przedsiębiorców. Powstają nie tylko nowoczesne firmy, ale także nowe hotele i obiekty turystyczne. Doskonałym tego przykładem jest Hotel Remes Sport & Spa w Opalenicy - rekomendowany przez UEFA na Centrum Pobytowe Euro 2012. W tym ekskluzywnym, czterogwiazdkowym hotelu swoją siedzibę będzie miała drużyna reprezentacji Portugalii z Cristiano Ronaldo na czele. Wybór Portugalczyków nie był przypadkowy, bowiem Centrum RemeSPORT to największe centrum treningowo-sportowe w Europie Środkowej. Mimo dynamicznego rozwoju nowoczesnej turystyki na terenie powiatu nowotomyskiego, w wielu miejscach zachowany jest wiejski styl życia, kultywuje się tradycje lokalne oraz promuje rodzime budownictwo olęderskie. To tutaj bowiem wczasowicze znajdą ciszę, spokój, ekologiczne i tradycyjne potrawy oraz wiele dodatkowych atrakcji i form spędzania wolnego czasu. Na przykład, Jezioro Błędno w gminie Zbąszyń jest doskonałym miejscem dla miłośników sportów wodnych. W tym roku uruchomiony zostanie tam wodny wyciąg narciarski o łącznej długości 900 metrów. Zapraszamy do wszystkich gmin tworzących gościnny powiat nowotomyski o każdej porze roku.
P O W I AT Hotel Remes Sport & Spa w Opalenicy - rekomendowany przez UEFA na Centrum Pobytowe Euro 2012 FOT. WWW.HOTELREMES.PL
30
NO
THE NOWOTOMYSKI POVIAT is the economically developed region in the western part of Wielkopolska covering the area 1012 km2 and hosting the population of nearly 73 thousand people. It includes the following gminas: Kuślin, Lwówek, Miedzichowo, Nowy Tomyśl, Opalenica, Zbąszyń. The poviat self-government bodies are seated in the town of Nowy Tomyśl.
POWIAT NOWYTOMYSKI (NOWYTOMYSKI LANDKREIS) ist eine wirtschaftlich entwickelte Region im westlichen Teil Großpolens mit einer Fläche von 1012 km² und mit fast 73.000 Einwohnern. Diesen Kreis bilden folgende Gemeinden: Kuślin, Lwówek, Miedzichowo, Nowy Tomyśl, Opalenica, Zbąszyń. Die LandkreisGebietskörperschaften befinden sich in der Stadt Nowy Tomyśl.
The unusually favourable location at the East-West route distinguishes the Nowotomyski Poviat at the national level. There are two important international communication routes of the Central Europe running through the poviat – a railway and a road one. The first one is a modernised railway route from Poznań to Berlin being a part of the international route Paris— Berlin—Warsaw—Moscow. The latter is the national road no. 2 being a part of the international route E30 Berlin—Moscow. The latest communication facility is the A2 motorway Warsaw—Berlin. In December 2011 a new section of 106 km from Nowy Tomyśl to Świecko was put into operation. There are two entry and exit junctions here: in Nowy Tomyśl – 108 km from Świecko, and in Trzciel – 91 km from Świecko. In addition to this very favourable communication accessibility, there is an international Poznań – Ławica Airport operating direct connections or connections via Frankfurt am Main to all places in the world. The outstanding road infrastructure and the attractive tourist offer attract visitors and entrepreneurs to the Nowotomyski Poviat. Not only innovative companies but also new hotels and tourist facilities are established here. A great example is Hotel Remes Sport & Spa in Opalenica – a UEFA recommended Accommodation Centre for EURO 2012. The national team of Portugal, including Cristiano Ronaldo, will stay at this exclusive four-star hotel. The choice of the Portuguese was not an accident since the RemeSPORT Centre is the biggest sports training centre in Central Europe. In spite of dynamic development of the modern tourism in the Nowotomyski Poviat, the rural lifestyle has been maintained in many places, local traditions are nurtured and family Hauländer architecture is promoted. Here, tourists will find silence, peace, organic and traditional meals, as well as many additional attractions and forms of leisure. Błędno Lake in the Zbąszyń Gmina, for example, is a perfect place for the enthusiasts of water sports. This year a 900 m water ski lift will be put into operation there. You are welcome to visit all gminas forming the hospitable Nowotomyski Poviat at any time of year.
Das Besondere, das den Landkreis Nowotomyski polenweit auszeichnet, ist die äußerst günstige geografische Lage auf der Ost-West-Strecke. Hier liegen zwei wichtige Verkehrsknotenpunkte Mitteleuropas – Bahn- und Straßenknoten. Bei dem ersten handelt sich um die modernisierte Bahnstrecke zwischen Posen und Berlin, die ein Teil der internationalen Bahnhauptverkehrslinie Paris – Berlin – Warschau – Moskau ist. Der zweite ist Landesstraße Nr. 2, die ein Teil der internationalen Strecke E30 zwischen Berlin und Moskau ist. Die neuste Verkehrsanbindung ist die Autobahn A2 Warschau - Berlin. Im Dezember 2011 wurde ein neuner, 106 km langer Abschnitt dieser Autobahn zwischen Nowy Tomyśl und Świecko dem Verkehr übergeben. Die Autobahn hat auf diesem Gebiet zwei Ein- und Ausfahrten: in Nowy Tomyśl – 108 km von Świecko entfernt und in Trzciel – 91 km von Świecko entfernt. Eine Ergänzung zu dieser sehr günstigen Verkehrslage stellt die Nähe zum Internationalen Flughafen in Posen - Poznań-Ławica dar. Von da aus oder über Frankfurt am Main kann man in alle Ecken der Welt gelangen. Die großartige Verkehrsinfrastruktur in Verbindung mit attraktivem Touristenangebot zieht in den Landkreis Nowotomyski Touristen und Unternehmer an. Es entstehen hier nicht nur moderne Firmen, sondern auch neue Hotels und Touristenanlagen. Ein ausgezeichnetes Beispiel dafür ist das Hotel Remes Sport & Spa in Opalenica – das von der UEFA eine Empfehlung als Aufenthaltszentrum für EURO 2012 bekam. In diesem exklusiven VierSterne-Hotel wird die Portugiesische Nationalmannschaft mit Cristiano Ronaldo untergebracht. Die Wahl der Portugiesen war nicht zufällig, denn das RemeSPORT-Zentrum ist die größte Training- und Sportanlage Mitteleuropas. Trotz der dynamischen Entwicklung des modernen Tourismus im Landkreis Nowotomyski blieb in vielen Orten der ländliche Lebensstil erhalten, es werden lokale Traditionen gepflegt sowie der einheimische Hauländer-Baustil gefördert. Hier können Touristen Ruhe, Stille, ökologische und traditionelle Gerichte sowie viele zusätzliche Attraktionen und Formen der Freizeitgestaltung finden. Zum Beispiel ist Jezioro Błędno (Bentschener See) in der Gemeinde Zbąszyń (Bentschen) ein großartiger Ort für alle Wassersport-Liebhaber. Dieses Jahr wird hier ein Wasserskilift mit einer Gesamtlänge von 900 m in Betrieb genommen. Zu jeder Jahreszeit laden wir Sie in alle Gemeinden des gastfreundlichen Landkreises Nowotomyski ganz herzlich ein.
Starostwo Powiatowe ul. Poznańska 33 64-300 Nowy Tomyśl Tel. (+48) 61 44 26 700
www.nowytomysl.com.pl e-mail: nowytomysl@home.pl KUŚLIN www.kuslin.pl LWÓWEK www.lwowek.com.pl MIEDZICHOWO www.miedzichowo.pl NOWY TOMYŚL www.nowytomysl.pl OPALENICA www.opalenica.pl ZBĄSZYŃ www.zbaszyn.pl
WOTOMYSKI
31
Where to go
Muzeum Socrealizmu
PUB’S & CLUBS
GIRASOLE
ALCATRAZ Klub Muzyczny 13/15 Nowowiejskiego St. tel. +48 61 853 28 81 Co wieczór gramy inn¹ muzykê www.alcatraz.pl
27 ¯ydowska St. tel. +48 61 851 37 29 www.girasole.com.pl e-mail: trattoria�girasole.com.pl Otwarte od 12 do ostatniego goœcia. Polecamy kuchniê w³osk¹ i œródziemnomorsk¹
ROOM 55 80/82 Stary Rynek tel. +48 61 855 32 24 www.room55.pl
RESTAURANTS
67 Œwiêty Marcin St. tel. +48 61 624 88 00 fax +48 61 624 88 01 nhpoznan�nh-hotels.com www.nh-hotels.com
RESTAURACJA GRECKA MYKONOS
PIANO BAR
14 Wolnoœci Sq. tel. +48 61 853 34 36 otw. pn.-pt. 11-23, sob.-niedz. 12-23 www.tawerna-mykonos.com.pl
BROWAR PUB S³odownia
CAFE BORDO Restauracja-Kawiarnia 28 ¯ydowska St. tel. +48 61 851 00 81 www.cafebordo.com Uniesienia dla podniebienia w najpiêkniejszym ogrodzie Starówki
32
RESTAURACJA HOTEL NH Poznañ
Restaurant & Cafe 42 Pó³wiejska St. tel./fax +48 61 859 65 70 www.pianobar.poznan.pl www.slodownia.com Lokalizacja: Stary Browar wejœcie z Dziedziñca Sztuki lub od ul. Koœciuszki CHIÑSKA RESTAURACJA
THE MEXICAN
AZALIA
19 Kramarska St. (od ul.Wielkiej) tel. +48 61 851 05 36 www.mexican.pl
34 Œw. Marcin St. tel. +48 61 853 24 42 open 12 pm-10.30 pm www.azalia.poznan.pl chiñski masa¿
MAT’S HOTEL i RESTAURACJA 115 Bu³garska St. tel. +48 61 868 78 31 fax +48 61 861 41 78 www.hotelmats.pl HOTEL RZYMSKI 22 K. Marcinkowskiego Ave tel. +48 61 852 81 21 fax +48 61 852 89 83 www.hotelrzymski.pl e-mail: hotel�rzymski.pl HOTEL MALTA*** CAMPING MALTA**** 98 Krañcowa St. tel. +48 61 876 62 03 fax +48 61 876 62 83 www.posir.poznan.pl HOTEL SPORT 34 Chwia³kowskiego St. tel. +48 61 833 05 91 fax +48 61 833 24 44 www.posir.poznan.pl
DELICJUSZ
Trzebaw-Rosnówko 1 Poznañska St. tel. +48 61 810 81 08, 061 819 52 60 fax +48 61 819 52 55 www.delicjusz.pl IBB ANDERSIA HOTEL 3 Andersa Sq. tel. +48 61 667 80 00 andersia�andersiahotel.pl www.andersiahotel.pl HOTEL VIVALDI 9 Winogrady St. tel. +48 61 858 81 00 fax +48 61 853 29 77 www.vivaldi.pl e-mail: vivaldi�vivaldi.pl HOTEL POZNAÑSKI 4 Krañcowa St., 62-030 Luboñ k/Poznania tel. +48 61 649 99 88 www.hotelpoznanski.pl GREEN HOTEL **** 1a Jeziorna St. Poznañ – Komorniki tel. +48 61 810 80 75 fax +48 61 810 81 23 www.greenhotel.pl rezerwacja�greenhotel.pl Jedyne takie miejsce!
DWÓR W SKRZYNKACH Skrzynki, 1 Parkowy Sq. tel. +48 61 819 62 25 fax +48 61 819 63 81 Hotel, konferencje, imprezy plenerowe, okolicznoœciowe
NH Poznañ 67 Œwiêty Marcin St. tel. +48 61 624 88 00 fax +48 61 624 88 01 nhpoznan�nh-hotels.com www.nh-hotels.com
PENSJONAT ZACISZE RESTAURACJA Poznañ-Plewiska 471 Grunwaldzka St. tel. +48 61 867 56 66 www.zacisze.poznan.pl
HOTEL, ORANGE PRZEZMIEROWO 14a Poznañska St. PrzeŸmierowo tel. +48 61 651 86 00 fax +48 61 651 86 01 www.hotelorange.pl
358a G³ogowska St. tel. +48 61 83 99 800 www.hoteltwardowski.pl
HOTEL GROMADA*** POZNAÑ 7 Babimojska St. tel. +48 61 866 92 07 fax +48 61 867 31 61 www.gromada.pl e-mail: hotelpoznan@gromada.pl GOŒCINIEC SUCHOLESKI 6 Sucholeska St. Suchy Las tel. +48 61 892 69 92 www.gosciniec-sucholeski.com.pl e-mail: recepcja�gosciniecsucholeski.com.pl HOTEL-RESTAURACJA T&T 4 Metalowa St. tel. +48 61 864 12 81 fax +48 61 864 12 82 www.hoteltt.com.pl e-mail: hotel�hoteltt.com.pl DON PRESTIGE RESIDENCE 2 Œw. Marcin St. tel. +48 61 8590 590 fax. +48 61 8590 591 e-mail: reception@donprestige.com www.donprestige.com
HOTEL TANZANIT Kolsko, Jesionka 57 tel: +48 68 352 40 00 e-mail: hotel@hoteltanzanit.pl www.hoteltanzanit.pl HOTEL SZRENICA Szklarska Porêba 29 Turystyczna St. tel/fax +48 75 717 35 98 e-mail: recepcja@hotelszrenica.pl www.hotelszrenica.pl
Hotel Restauracja 35 Poznañska St, 62-020 Swarzêdz tel. +48 61 81 73 147 mobile +48 607 376 916 e-mail:palacykpodlipami�palacyk.com.pl www.palacyk.com.pl
www.welcome.com.pl
HOTEL SAFIR 41/49 ¯migrodzka St. tel: +48 61 867 37 11 fax: +48 61 867 83 36 e-mail: rezerwacja@hotelsafir.pl www.hotelsafir.pl
Informacje / Useful information
HOTEL-RESTAURACJA
33
Rekomendujemy / We rekommend
ELEGANCE AND REFINEMENT Discreet service, refined elegance and sophistication best describe the Delicjusz Hotel and Restaurant. The restaurant serves excellent food and specializes in Polish cuisine which will tickle the palate of the most demanding guests. The hotel features a beautiful garden and offers a variety of active recreation options such as horseback riding, bowling and other attractions which will make every guest’s stay in Delicjusz an unforgettable experience. The hotel is the ideal venue for organizing conventions, conferences, training sessions and business meetings. Trzebaw-Rosnówko, 1 Poznańska St., tel. + 48 61 810 81 08, +48 61 819 52 60, fax + 48 61 819 52 55, www.delicjusz.pl
SPANISH GARDEN AT THE HEART OF THE OLD TOWN Tapas Bar is one of the most famous and popular restaurants in Poznań, which has already become an inherent element in the topography of the Stary Rynek Square. It is the meeting place for those who find pleasure in unusual food and a glass of good wine, sherry or any other favourite drink. The restaurant specialises in gambas in white wine and garlic sauce, beefsteak with pepper, grilled meats and other tapas... In the Summer, Tapas Bar offers a garden, where visitors may sit and enjoy the Old Market Square atmosphere in the very heart of Poznań. The garden is open from the very morning – visitors may enjoy a fantastic outdoor breakfast out of a great variety: French, spicy, Spanish, Polish, intercontinental or a tapas-breakfast. The garden is open until very late at night – as customary in Spain. In the evening you may sit down with your friends enjoying a mojito or a capirinha.
60 Stary Rynek/Wrocławska, tel. +48 61 852 85 32, www.tapas.pl
Galenica is a chain of modern pharmacies in downtown Poznań. The 24 h outlet in the city center at 2/6 Strzelecka St. has the reputation of an excellently stocked and low-priced pharmacy. The outlet situated next to the Old Brewery at 32 Krakowska St. is open daily from 8 a.m. to 20 p.m. Pod Niedźwiedziem pharmacy at 146 Głogowska St. runs a special scheme for elderly patients. Galenica’s personnel are highly qualified and speak foreign languages. All pharmacies are tourist-friendly, and payments are accepted also in Euro. Galenica’s owner, Ms. Elżbieta Taterczyńska, is committed to modern business development standards, but she attaches equal importance to the core values of the Polish pharmaceutical sector where the needs of the patients always come first. Visit one of our prime locations and see for yourself. plac Wiosny Ludów, 2/6 Strzelecka St., tel/fax +48 61 852 99 22 www.aptekagalenica.pl
Food is a celebration, so there is no need to hurry... and nights in Greece are long... Without a shadow of doubt, Mykonos is the only authentic Greek tavern in Poznań. A holiday atmosphere, Greek hospitality, music and interiors inspired by the architecture and climate of the island of Myconos make this a very special place. Mykonos quickly became popular with Poznań’s gourmands for its excellent and beautifully served cuisine. All products are imported from Greece and the chef is also a native of this enchanting country. Mykonos offers the authentic taste of traditional Greek food – grilled octopus, feta cheese, Greek olives, fresh herbs and lamb which will take all visitors on a magnificent journey to this sunny island. 14 Wolności Sq., tel. 061 853 34 36, www.tawerna-mykonos.com.pl 34
���������������������������� ������������������� ��������������������� ���������������������� �������������������������� ���������������������
����������������������������� ����������������������� ���������������������� ������������������������ ������������������ ��������������������������
���� ������ ���� ������������ ���� ������� ��� ���� ������ ���������� ���� ����������� ����������� ������� ���� ������� ����� �� �������� ��� ������������ ������������������������������������������������ �������������� ������� ������ ������ ������� ������ ������� ���������� �������� ������� ����� ����� ���� ������������������������������������������������� ��������������������������������������������������� ������������������� �������������������������������������������������� ������������� ������������ ������� ���� �������� �������������������������������������������������� ��������������������������������������������������� �������� ���� ������������ ��� ���������� ��������� ������������������������������������������������ ���������������������������������������������������� ��� ���� ������ ��������� ���� ��������������� �������� ��������������� �������� ����������� ���� �������� ��� ���� ���������� ����������� ������� ��������������� ��������� �������� ���� ���������� ���������� ������������� ������ ��������� ������ ��������� ���������������� ������� ��������� ����������� ��������������������������� ������������������������������������������������ ���� ��������� ������������ ��� ���� ����� ��� ������ �� ����� ������ ��� ������� ���� ����� ����������� ��� ���������� �� ��������� ��������� ��� ���� ������������ ������������������������������������������������������ ��� ������ �������� ����������� ������� ������� ����� ����� �� ������ �������������� ������������ ������ ���� �������������������������������������������������� ���������������������
��� ����������� ������ ������ ���� ������� ������������ �� �� �������� ��������� ����� ������ ������������ �� ����� ��������������� ������ ���������� ���������������� ������ �� ������ ������� ����� ������ ������������� ������� ������� ������� ������� ���������� �������� ������ ������ �� ���� ����� ����� ��������� ���� ��� ������� ���������� �������� �������� ��������������� ��� ���������� �������� ��� ������������ ������������ �������� �� ������������� ����������� ������������ �������� ���������� ����� ������� ������������������� �������� ������� ���������� ��� �� �������� �������� ������� �� �� �������������� ��������� ������� ��������� ���� ������� ������������������������������������������������������ ����������������������������������������������� ������������ ������������ ������������� ����������� ��������������� ��� �������������� ��������������� ���������� ������� ������������������� �� ��������� ������� �� ������� �������� ������� �������� �������������� ����������������������������������������������������� �������� ��������� ������������������ ����������� ������������������������������������������������������������ ���������������� ���������������� �������� ���������������� ������������������ ����������� �������� ��� �������� ���������� ����� ��� ��������� ������ �� ������ ����������� ������� ������� �� ���������������������������������������������������� �������� ��� ������������� �� ���������� ����� ��������� ��� ������ �� ������ � ������������ ������ ������������� ��������� ������ ����� ������ ��������� ������� �� �������� ���������� �� ������� ��������������� ����� �������������� ������ �� ����������������������������������������������������� ������������������������������������������������������ �������������������������������������������������
�����������������
Dadaj koło/near Ramsowa, 11-010 Barczewo województwo warmińsko-mazurskie / Warmia and Mazury Region tel.: +48 89 514 57 29 tel./fax: +48 89 514 59 10 e-mail: star-dadaj@wp.pl, spa@star-dadaj.pl
35
Odwied� najwi�ksze targi turystyczne w Polsce
24-27.10.2012 Pozna� www.tour-salon.pl Mi�dzynarodowe Targi Pozna�skie Sp. z o.o., ul. G�ogowska 14, 60-734 Pozna�, tel. +48 61 869 20 89, fax +48 61 869 29 69, e-mail: toursalon@mtp.pl