fair
#33 • mei-aug ‘20
volg ons op
PTEN • E C
IRE RE
CE
FA
FA
IRE RE
Het magazine voor eerlijke handel
PTEN •
Bio en fair: een unieke combinatie Palestijnse boeren zetten dapper door Cadeautips om de oren oxfamwereldwinkels.be
Fotoblog
Foto: Eric de Mildt
Bio loont!
2 fair
De koffieboer kreunt wereldwijd onder de effecten van twee grote factoren: de bijzonder lage en volatiele koffieprijs en de klimaatverandering. De leden van Muungano in Zuid-Kivu gooiden daarom twee jaar geleden het roer om. Ze stapten over op duurzame teelttechnieken: zo plantten ze bomen en hagen aan in de bestaande koffievelden. Inheemse soorten die zorgen voor schaduw en bescherming, en die uitdroging, erosie en verarming van de bodem voorkomen. Planten die ook andere vruchten dragen, goed voor de diversificatie van hun teelt. Ze weren chemische meststoffen en pesticides. In het schrift - dat koffieboerin Zawadi Ndamwengue hier laat zien - wordt alles nauwkeurig bijgehouden: de aanplantingen, de gemaakte kosten, de opbrengsten. En de cijfers liegen niet, want sinds de omschakeling naar agro-ecologische koffievelden is de omzet met 50 % toegenomen. De vruchten van hun duurzame inspanningen vertalen zich bovendien in biokoffie van een betere kwaliteit. En dat werkt aanstekelijk voor alle leden van de coรถperatie.
Inhoud
In dit magazine: 09
VISIE PALESTINA
Waarom de boeren in Palestina niet zonder jouw steun kunnen
24
FAIR RECEPT
De unieke 'Rebel with a Cause'-cocktail
P•
CADEA
DEAUTI CA
Op de barricade voor zorgplicht
IP • CAD UT
06 VISIE ZORGPLICHT
UTIP • EA
11
18
SHOP
Ontdek het bio-assortiment Klinken met rosé
SHOP
Cadeautips
05 CHILEENSE WIJNPARTNER Red del Vino wordt ‘green’
26 PRODUCTVERHAAL Palmolie, slachtoffer van haar eigen veelzijdigheid
28 CHANGEMAKERS Fair Fashion Fest licht de modesector door
Shop nu ook online in jouw wereldwinkel shop.oxfamwereldwinkels.be
Agenda? Blader snel naar bladzijde 30.
Vind de wereldwinkel in jouw buurt op oxfamwereldwinkels.be/winkels 3 fair
Op de radar Nieuwe choco
Webshop 24u/24 open
Wereldwinkel toe? Shop online! Goed nieuws: je hoeft je niet meer hals over kop naar de wereldwinkel te reppen om er tijdig te geraken. Sluit je dag in rust af, plof thuis in de zetel en bestel je faire producten online vanuit de rust van uw kot. Je hebt de keuze tussen je bestelling afhalen in je lokale wereldwinkel of aan huis te laten leveren. Met je aankoop steun je onze gedreven vrijwilligers die zich elke dag inzetten voor eerlijke handel, en ook onze partners wereldwijd! En psst … je kan misschien ook eens iemand verrassen met een geschenk(pakket)?
Hier vind je ons: shop.oxfamwereldwinkels.be
Choco die alle vakjes afvinkt
LM PA IE L O IJ VR
Voor de liefhebbers van chocopasta met hazelnoten, de fans van bio en zij die met veel vragen zitten over palmolie en voorlopig het bos door alle labels niet zien: ta-daa! Bio, palmolievrije fairtradechoco. Een duurzame en waardevolle aanvulling op ons chocopasta-assortiment. De varianten met palmolie, de fondantchoco en hazelnootpasta, blijven ook, en daar hebben we goede redenen voor: we nemen de palmolie af van kleine, duurzame coöperaties in Ghana en Costa Rica. Hen willen we niet in de kou laten staan. Hier geen bosbranden of andere ecologische wantoestanden, en geen bedreigde inheemse diersoorten zoals in Indonesië. Bovendien is palmolie door het productieproces vaak de gezondste plantaardige olie. Allemaal te veel om hier in enkele regels te proppen, lees daarom onze visie hierover, op p. 26 van dit magazine.
Towards one Oxfam!
We melden de blijde geboorte van Oxfam België
(vlnr) Voorzitter raad van bestuur Lodewijk De Witte, algemeen directeur Eva Smets, adjunct-algemeen directeur Thomas Mels en ondervoorzitser raad van bestuur Khadija Maghouz. Foto: Tineke D'haese
4 fair
Je zag het wellicht al passeren. Oxfam-Wereldwinkels|Fair Trade en Oxfam-Solidariteit werden één organisatie: Oxfam België. De integratie kreeg op 15 februari 2020 groen licht van de respectievelijke algemene vergaderingen. Voortaan trekken we dus samen ten strijde tégen ongelijkheid en vóór economische rechtvaardigheid. Straffe woorden die we ook blijven omzetten in daden, via de wereldwinkels en tweedehandswinkels. Eva Smets, de nieuwe algemeen directeur van Oxfam België, heeft er alvast zin in: “Als eengemaakte organisatie kunnen we ons beter wapenen voor de uitdagingen die op ons afkomen en kunnen we een nog grotere impact hebben.” In een volgende fase is het de bedoeling om de krachtenbundeling te vervolledigen met de Franstalige zusterorganisatie Oxfam-Magasins du Monde, gekend om eerlijke handel in artisanaat. Dat is in lijn is met de ‘One Oxfam’-strategie van Oxfam International, die streeft naar een geïntegreerde Oxfam-werking in elk land. Lees meer op: oxfamwereldwinkels.be/Oxfam-België-bundelt-krachten
Op de radar Spotlight op team ‘Educatie’
‘Educeren’ kan je leren Omdat de jeugd de kiem is van alle verandering, doen vrijwilligers van Oxfam-Wereldwinkels ook aan 'educatie'. Over eerlijke handel, duurzaamheid en alles wat in die deelverzameling zit. Een special-ops team leidt dit allemaal in goede banen: welke activiteiten, wie, wat, waar, hoe? Hoewel we al veel expertise in huis hebben, is er plaats voor nog meer straffe koppen! Interesse om hieraan mee te werken op beleidsvlak of ‘in het veld’? Contacteer ons voor meer info en wie weet vangt jouw training binnenkort aan: educatie@oww.be voor al je vragen!
WELKOM De inmiddels gepensioneerde, maar niet minder gepassioneerde, Jef Lingier klopte 15 jaar geleden aan bij de wereldwinkel van Houthalen-Helchteren. Hij vervoegde er het 25 (!)-koppige vrijwilligersteam. Jef draagt vooral de Palestijnse kwestie (zie p. 9) een bezorgd en warm hart toe. De Palestijnse producten in de wereldwinkel zijn een hoopvol lichtpuntje voor hem. En dat de wereldwinkels ook staan voor lokaal en bio, daar is hij een fervent supporter van. Jef: “Dankzij de steun van de gemeente Houthalen-Helchteren beschikken we over een winkelpand, goed gelegen in het handelscentrum. En gelukkig zijn we met een ruime ploeg vrijwilligers. Ik was geruime tijd ook lid van het dagelijks bestuur, maar nu doe ik het wat kalmpjes aan, met nog één vrijwilligersbeurt per maand. Ik trek mij erg het lot aan van de Palestijnen en ben blij met de ondubbelzinnige stellingname van Oxfam tegen de bezetting door Israël. Verder heeft onze wereldwinkel een nauwe band met Tara, een fairtradecoöperatie van handwerkers in India die ook handel drijft met Oxfam. Tien vrijwilligers gingen al eens ter plaatse kijken. Ze liepen er in het spoor van Dr.
Foto: Yel
Herman Kuppers, die er sinds vele jaren actief is als arts in
Partnernieuws
de sloppenwijken.
Red del Vino wordt ‘Green’
We zijn ook blij met de toevoeging van fair trade uit eigen
Het Partnerfonds van Oxfam-Wereldwinkels ondersteunt een verduurzamingsproject van onze Chileense partnercoöperatie Red del Vino. De infrastructuur van de organisatie krijgt een groene facelift. Denk: zonnepanelen op hun dak en een recyclagecentrum voor iedereen uit de regio (er is een nijpend tekort aan recyclagepunten in de streek!). Red del Vino geeft alvast het goede voorbeeld voor haar streekgenoten. In het kader van de volledige verduurzaming van de organisatie, hoopt de coöperatie ook om haar leden zo talrijk mogelijk over de streep te trekken in de omschakeling naar biolandbouw. Want dat zou ‘natuurlijk’ perfect passen in het groene conversietraject! Wordt vervolgd …
dezelfde principes werkt. We zijn er de grondleggers van,
streek: producten uit korte keten, tegelijk biologisch en duurzaam (nvdr. het Italiaanse Libera Terra-assortiment ontdek je op p. 14). Onze wereldwinkel ligt overigens mee aan de basis van zorgbakkerij ComPani, die ook volgens staken er vele uren vrijwilligerswerk in. Ikzelf ging er bijvoorbeeld elke dinsdagvoormiddag afwassen, anderen deden nog veel meer dan dat! Sinds vorig jaar is de bakkerij overgedragen aan vzw De Winning, een verzelfstandigde realisatie waar we terecht fier op mogen zijn. De Winning werkt als sociale werkplaats met mensen met een beperking. En natuurlijk: ook in deze bakkerij tref je enkele fairtradeproducten aan.” Zo is de cirkel rond!
5 fair
Visie zorgplicht
Op de barricade voor zorgplicht Er kleeft kinderarbeid aan je smartphone, en er zit extreme armoede in je koffie. Ethische bedrijven en vrijwillige certificeringen alleen slagen er niet in dat tij te keren. Daarom staat Oxfam op de barricade voor zorgplicht: bedrijven bij wet verplichten zorg te dragen voor het milieu en de mensen achter hun product - hoe haaks dat ook staat op hun bedrijfsbelangen of hoe complex de productieketen ook mag zijn. Consumenten zouden niet zelf de keuze moeten maken tussen producten mét of producten zonder mensenrechtenschendingen en milieuschade.
Je kent wellicht nog meer schrijnende verhalen over de producenten van onze spullen die zich afspelen in een land, ver, ver van hier. Maar waarom blijven organisaties je met de neus op deze feiten drukken? CENTEN VÓÓR MENSEN EN MILIEU De economische globalisering ging gepaard met de creatie van een heel arsenaal aan handelsverdragen en instellingen die voornamelijk de commerciële belangen van bedrijven wereldwijd beschermen. Daartegenover staan de vaak zwaarbevochten maar veel zwakkere regels, verdragen en instellingen die de mensenrechten en het milieu beschermen. De VN-Richtlijnen voor Bedrijven en Mensenrechten (* kader) omvatten duidelijke internationale normen over mensenrechten in het bedrijfsleven, met verplichtingen voor staten en bedrijven. De richtlijnen droegen enigszins bij tot meer bewustzijn over de verantwoordelijkheden van bedrijven, maar door de vrijblijvende aard en het uitblijven van afdwinging door 6 fair
Er is meer nodig! Om bij álle bedrijven respect af te dwingen voor het milieu en de rechten van de mensen in hun volledige ketens. VN RICHTLIJNEN VOOR ‘BEDRIJVEN EN MENSENRECHTEN’(2011) De VN-richtlijnen, unaniem goedgekeurd door de VNMensenrechtenraad in 2011. Samengevat komen deze principes neer op: Beschermen: staten moeten bescherming bieden tegen mensenrechtenschendingen door derden, met inbegrip van ondernemingen, en daarvoor de nodige beleidsmaatregelen nemen. Naleven: bedrijven moeten de mensenrechten eerbiedigen en stappen ondernemen om schendingen tegen te gaan. Remediëren: slachtoffers van mensenrechtenschendingen moeten toegang hebben tot rechtsherstel.
overheden, leidden ze niet tot grote verandering in de bedrijfspraktijk.. Er is meer nodig! Om bij álle bedrijven respect af te dwingen voor het milieu en de rechten van de mensen in hun volledige ketens, dus in alle stappen van bij de productie van grondstoffen, over de verwerking en het transport, tot bij de consument. Nemen we koffie als voorbeeld. Er zijn de koffieboeren op het veld, de mensen die de koffiebessen wassen in het wasstation, de transporteurs over land en zee, de koffiebranders, de verpakkers … De kans dat de mensen aan het begin van deze keten hun rechten geschonden zien is bijzonder groot. Basismensenrechten zoals een leefbaar inkomen verdienen, geen kinderen die zware of gevaarlijke arbeid moeten doen, gendergelijkheid, recht op sanitaire voorzieningen en huisvesting. Veel bedrijven proberen immers personeelskosten zo laag mogelijk te houden en produceren in landen met zo min mogelijk regels. Veel van de mensen hebben weinig verhaal tegen
Visie zorgplicht
Familieleden van Rana Plaza-slachtoffers houden foto's vast van hun dierbaren. Foto: Rohat Ali Rajib
deze vormen van uitbuiting en zijn extra kwetsbaar voor machtsmisbruik en schendingen van hun rechten. RANA PLAZA ALS NULPUNT De ineenstorting van de Rana Plaza-textielfabriek in Bangladesh kostte in 2013 het leven aan meer dan 1000 arbeiders, vooral vrouwen. De veiligheid was er ondermaats en ongecontroleerd. Zowat het enige positieve dat deze ramp teweegbracht, was dat het debat over de verantwoordelijkheid van bedrijven voor wat gebeurt in hun volledige ketens op de kaart werd gezet. In sommige van onze buurlanden leidde dat debat, op gang getrokken door activisten, al tot hoopgevende regelgevingen die de zorgplicht in wetgeving verankeren: Frankrijk voerde in 2017 een ‘waakzaamheidsplicht’ in (nvdr. deze wet werd recent toegepast in het lopende proces van 5 kleine ngo’s tegen oliegigant Total, een primeur!) en Nederland ontwikkelde vorige jaar de ‘Child Labour Due Diligence’-wet. Ook Duitsland, Zwitserland en Finland overwegen bindende
verplichtingen. Hoopgevende evoluties, maar ze kunnen niet maskeren dat ruim 10 jaar nadat de VN Richtlijnen unaniem werden goedgekeurd, de werkelijke uitvoering nog steeds op zich laat wachten. CORONACRISIS LEGT PIJNPUNTEN OPNIEUW BLOOT De wereldwijde weerslag van de coronapandemie zet dat debat met een nieuwe urgentie op de agenda, want in diverse ketens is al langer een ramp, zij het in slow motion, gaande. Op bloemenboerderijen in Oost-Afrika werden duizenden werknemers zonder loon naar huis gestuurd nadat de verkoop op de Amsterdamse bloemenbeurs kelderde. Lokale coronamaatregelen maken het
Deze crisis toont ons de kwetsbaarheid van de mondiale productieketens waarvan we afhankelijk zijn.
moeilijk een andere bron van inkomsten te zoeken. In Azië werden al honderdduizenden werknemers in de textielsector met onbetaald verlof gestuurd of ontslagen (in sommige gevallen zelfs zonder achterstallig loon) nu kledingmerken wereldwijd anticiperen op lagere verkoopcijfers en massaal hun bestellingen annuleren. Bij gebrek aan afdoende sociale bescherming, trokken tienduizenden mensen naar hun dorpen van herkomst in de hoop te kunnen rekenen op een familiaal vangnet. In ‘onze’ delen van de ketens kunnen bedrijven leunen op het systeem van sociale zekerheid en op overheidssteun. Via het sociaal overleg zijn de belangen van hun werknemers verdedigd, en profileren bedrijfsleiders hier zich in tijden van #allemaalsamen liever als zorgzame werkgever. Maar de werknemers die aan het begin staan van hun keten kunnen niet rekenen op diezelfde zorg. Daarbij signaleren kleinschalige boeren, bijvoorbeeld de boeren in de bananenteelt in de Filipijnen of in de groenteteelt in Europa, momenteel een verstoorde toegang tot meststoffen, zaaigoed, en seizoenarbeid. Ze vrezen eveneens voor de oogst. In andere teelten, zoals aardappelen, zuivel of koffie, leiden een dalende vraag naar de producten en vertragingen in het transport, de levering en dus ook de betaling tot grote inkomensonzekerheid bij de producenten. Ondertussen is het in veel productielanden met een slecht uitgebouwde gezondheidszorg alsook moeilijke leef- en werkomstandigheden, bang afwachten hoe erg COVID-19 zal toeslaan. En ondanks dit alles blijven boeren wereldwijd aan de slag. 7 fair
Visie zorgplicht
#FOODFRONTLINERS ZIJN HET MEEST KWETSBAAR Dat onze winkelrekken gevuld blijven, danken we dus niet alleen aan de werknemers in onze supermarkten, maar evengoed aan de boeren, dichtbij en veraf. Deze crisis toont ons de kwetsbaarheid van de mondiale productieketens waarvan we afhankelijk zijn. Nog belangrijker, het toont welke mensen in deze ketens de buffers zijn die de schokken opvangen: niet de aandeelhouders van grote internationale bedrijven maar de kleinschalige ondernemers, de boeren en de werknemers in lagelonenlanden en onderbetaalde sectoren. Zij staan in de frontlinie. In de voedselproductieketens noemen we hen daarom #foodfrontliners. Dat is geen toeval. Bedrijven kiezen er bewust voor om hun productie te doen in lagelonenlanden. Een zorgplicht kan een tegengif zijn voor dat weloverwogen ontlopen van die sociale ĂŠn ecologische verantwoordelijkheid. Bedrijven moeten verantwoordelijk gesteld worden voor wie werkzaam is in hun keten, ook als die zich in het buitenland bevinden! Een zorgplicht kan, zoals de term impliceert, bedrijven verplichten om systematisch zorg te dragen voor de werknemers en boeren die nu, en tijdens elke crisis, zorg dragen voor ons. COLLECTIEVE OPROEP VOOR PRODUCTEN WAAR GEEN MISERIE AAN HANGT Steeds meer middenveldorganisaties en ook vooruitstrevende bedrijven, wijzen beleidsmakers op de nood aan een bindende aanpak: een wettelijke 8 fair
verplichting die de lat op vlak van zorg doorheen de keten voor alle bedrijven hoger legt. De constructieve initiatieven in onze buurlanden zijn alvast een positief precedent en ook Europese beleidsmakers overwegen actie. Nu moet BelgiĂŤ mee op de kar. We zien dat in elk van deze landen het maatschappelijke middenveld een belangrijke rol speelt: ze kaarten het probleem aan, voeren rondetafelgesprekken en publiekscampagnes, ze hebben aangedrongen op ambitieuze politieke standpunten, op het aannemen van een nationale wet inzake de zorgplicht.
Nogal wat maatschappelijke verandering komt nu in een stroomversnelling terecht. Soms is een crisis nodig om mensen als door een wesp gestoken te doen opspringen. The time is now, zong Roisin Murphy. Draag zorg voor elkaar, ook over de grenzen heen.
Wil je intussen op de hoogte blijven over de gelijkaardige, lopende internationale initiatieven? business-humanrights.org is waar je wezen moet.
Visie Palestina
Olijfboeren van coöperatie Al Reef, de handelspoot van PARC, zijn terecht blij met de recente bio-oogst. Foto's: Yel
Waarom de boeren in Palestina niet zonder jouw steun kunnen Marion Meyvis met dadelboer Amjad Barakat
S
inds 1992 hebben we een innige relatie met de Palestijnse boerencoöperatie PARC (Palestinian Agricultural Relief Committee) en haar dochterorganisatie Al Reef. Dat de Palestijnse bevolking het moeilijk heeft, is een gekend feit. Maar het is helemaal geen sinecure om aan landbouw te doen in een klimaat waar het op politiek vlak tegenvalt, de regenval schaars is, irrigatie noodzakelijk is en de ‘bezetter’ die toevloei beheert. De omschakeling naar biologische landbouw is in deze omstandigheden ei zo na heldhaftig, maar oh zo vruchtbaar. Alle steun is dus welkom voor de Palestijnse boeren!
Palestina is door het leeuwendeel van de wereld erkend als staat. Buurland Israël ziet dat anders. In de bezette gebieden en daarbuiten ondersteunen wij de ondernemende boeren, verenigd in democratische coöperaties. Ze trachten hun producten te verhandelen, ondanks de valsspelende concurrentie en een afwezige zeehaven. Voorzieningen voor de Palestijnse boeren zijn bovendien
schaars. Zowel arbeidskrachten als grondstoffen, zoals water, zijn moeilijk te verkrijgen. STOUT OLIJFVLIEGJE Recent trok Oxfam-medewerker Marion Meyvis naar Palestina om poolshoogte te nemen van de ontwikkelingen bij de partner PARC/Al Reef. In 2018 ondervond de coöperatie
bijvoorbeeld problemen met de olijfoogst. De uitblijvende regen en geniepige olijfvlieg richtten aanzienlijk wat schade aan, wat resulteerde in een slechte oogst. De impact op het inkomen van de boeren was allesbehalve positief en ook geplande investeringen, verbouwingen, … gingen even de koelkast in. De laatste oogst van 2019 loonde dan wel weer: de regen viel wanneer die 9 fair
Visie Palestina de eerste jaren wat terug. En mijn inkomsten dus ook. Binnen dit en twee jaar kom ik hopelijk weer op het volume dat ik behaalde voor de omschakeling. Dankzij de hogere prijs die je krijgt voor biodadels, zou ik dan een leefbaar inkomen kunnen verdienen.”
verwacht was, de vlieg bleef op veilige afstand en Oxfam Fair Trade kon een stevige voorraad Extra Vierge bioolijfolie bemachtigen, genoeg om de wereldwinkels in 2020 te bevoorraden. ONEERLIJKE STRIJD IN DE VALLEI DER DADELS
10 fair
Oxfam-in-Palestina (OiP) opereert vanuit Gaza, Ramallah en Jeruzalem en zet voornamelijk in op landen vrouwenrechten. Biologische landbouw is momenteel nog geen speerpunt voor OiP. Als lid van dezelfde internationale organisatie, Oxfam International, wisselen we uiteraard informatie uit. Onze aanbevelingen en bevindingen rond biolandbouw in Palestina staan weldra misschien dus wél op de agenda van OiP ...
boerden toen allemaal biologisch! We weten dus waar we mee bezig zijn.” Onder het motto van ‘samen sterk’ zou het ook opportuun zijn om de productie van lokale en biologische meststoffen te centraliseren en een groepsaankoop voor compost op poten te zetten.
In afwachting van nog meer positieve (r)evoluties in de Palestijnse landbouw, blijven we actief inzetten op de eerlijke handel tussen Palestina en de internationale markt. Want die steun is onontbeerlijk. Kiezen voor producten uit Palestina heeft niet alleen een positieve financiële impact voor de boeren, maar je maakt er een niet mis te verstaan statement mee: ik ga niet akkoord met de oneerlijke situatie en ik steun de Palestijnse boeren en hun families.
Biodadelboer Amjad Barakat, producent van de overheerlijke biomedjouldadels, kan zich hier ook in vinden. Drie jaar geleden maakte hij om gezondheidsredenen de overstap naar biolandbouw. Hij liep een vergiftiging op van de pesticides die hij op zijn druiven gebruikte. Sindsdien waakt hij als een herder over zijn kudde. Chemicaliën komen er niet meer in, de gezondheid van zijn medewerkers en bij uitbreiding die van de consument is hem heilig. Ook de stijgende marktvraag naar bioproducten motiveerde hem in zijn beslissing. Amjad kijkt alvast reikhalzend uit naar meer biologische meststoffen voor zijn dadelbomen. Amjad: “Door de omschakeling naar bio valt het volume aan dadels
LAAT JE STEM HOREN
Dat deze steun zich voor de consument vertaalt in smeuïge dadels en unieke, overheerlijke maftoulcouscous (zie kader) is lekker mooi meegenomen. P• • TI T
T IP• IP
Bij de dadelboerderijen en de verwerkingscentra valt vooral het gebrek aan scholing en kennis over biolandbouw op. Hoewel de overkoepelende Palestijnse organisatie COAP (Company of Organic Agriculture in Palestine) streng toeziet en certificeert, kan ze meer inzetten op het delen en verspreiden van de kennis rond biolandbouw. Want die is er wel degelijk! Biotarweboer Youssef getuigt: “Tien jaar geleden was de markt nog niet verzadigd van de chemicaliën. We
De tarwebloem voor deze couscous wordt tot twee keer toe met de hand gezeefd, vervolgens gepasteuriseerd, gedroogd en opnieuw gepasteuriseerd. De vrouwen die dit kunstige en delicate handwerk uitvoeren komen bijna allemaal uit de Palestijnse vluchtelingenkampen rond Jericho. Coöperatie Al Reef pikt ze daar elke ochtend op. Er is een plan om deze vrouwen ook in een coöperatie te verenigen, Al Maktoz geheten. Zo zouden hun stemmen alvast luider kunnen klinken!
IP• TIP
SCHATKIST AAN BIO-INFORMATIE
OXFAM-IN-PALESTINA
IP • T
De balans is ernstig verstoord en de schaal helt door in het voordeel van de Israëlische bezetters: ze bezitten de gronden, betalen bijgevolg geen pacht, en hebben zich de exclusieve toegang tot de onontbeerlijke irrigatiesystemen toegeëigend. Deze economische voordelen zorgen ervoor dat ze meer fondsen overhouden om arbeidskrachten te betalen; zij bepalen dan ook de hoogte van het salaris van die krachten, dat sowieso al (te) hoog is voor Palestijnse boeren. Palestijnen zetten daarom noodgedwongen (onbetaalde) familieleden in. Dat zijn natuurlijk gezinsleden die geen ander werk kunnen doen, met alle financiële gevolgen van dien.
MAFTOULCOUSCOUS DOOR DAPPERE VROUWEN
•T
Bij de dadelboeren houden de uitdagingen koppiger aan. In de vruchtbare Jordaanvallei, meer bepaald de streek rond Jericho, tiert de dadelproductie welig. Maar in diezelfde streek bevinden zich ook Israëlische nederzettingen. De zogeheten ‘settlers’ zijn de directe concurrenten van de Palestijnse dadelboeren, maar ze vechten niet met gelijke wapens.
Blader door naar p. 25 en ontdek het Palestijnse couscousrecept.
Shop fair & bio PINOTAGE-SYRAH ROSÉ 25 cl €2,05 75 cl €4,75 nieuw! 3 l BOX €16,95 Een aanrader bij zeevruchten, frisse slaatjes en als zomers aperitief. Fris schenken 8-12 °C.
BIO LA POSADA SYRAH ROSÉ Prima als aperitief, bij lichte maaltijden en BBQ’s. Gebotteld in Argentinië. 75 cl €6,95
nieuw! SENSUS BRUT ROSÉ-SCHUIMWIJN Lekker als aperitief en bij fruitige desserten. Serveer op 8-10 °C. Gebotteld in Chili. 75 cl €9,50
Is een product uit dit magazine niet (meer) beschikbaar in jouw wereldwinkel? Zo lang de voorraad strekt, kan elke winkel elk product bestellen, vraag er gerust naar! Je kan op elk moment de correcte prijzen vinden op oxfamwereldwinkels.be/producten. Alle prijzen zijn onder voorbehoud van drukfouten, wijzigingen en correcties en zijn niet cumuleerbaar met eventuele andere acties of promoties.
11 fair
SHOP fair & bio BIO Confituur Aardbei-rabarber of drie vruchten. Met vruchten uit België en fairtraderietsuiker uit Paraguay. 220 g €4,10
Start je dag met smaak
Choco fondant 400 g €2,95
BIO Palmolievrije choco met noten 400 g €4,75
Choco met noten 400 g €2,95
BIO Honingkoek 300 g €3,20
nieuw!
TO PALM OR NOT TO PALM? Over palmolie is al heel wat inkt gevloeid. Voortaan vind je in je wereldwinkel chocopasta zónder en mét palmolie. En die laatste is uiteraard duurzamer dan duurzaam. We leggen het je helemaal uit op p. 26.
BIO Chocoladeespressoboontjes, BIO Chocolate Crunchy of BIO Chocoladenoten 100 g €3,75
BIO Chocolade fondantchocolade 72% cacao, fondantchocolade met sinaasappel, melkchocolade, melkchocolade met kokosnoot, melkchocolade zout-karamel of witte chocolade amandel-karamel 100 g €2,20
12 fair glutenvrij
lactosevrij
vegan
zonder toegevoegde suikers
SHOP fair & bio
Fairtradekoffie nummer 1
Grijze theezeef met deksel 8 x 4 cm €8,50 (65799)
Grijs schaaltje 11 x 16 cm €7 (65805)
Koffie was het eerste product dat Oxfam als fairtradepionier op de markt bracht, ondertussen bijna 50 jaar geleden. Sinds die tijd is de wereld veranderd. Maar onze koffie blijft zonder uitzondering de best verkochte fairtradekoffie in België. Al die jaren combineerden we de grootste impact voor de koffieboeren met topkwaliteit voor onze klanten. En dat blijven we nog járen doen. Beloofd!
T•
F AI R R E
c
FA
PT • FAI
R E C E PT •
BIO Oploskoffie uit Tanzania 100 g €4,55
Keramiek uit Nepal
CE
IR RECEP
Check het recept op oww.be/recepten
BIO Thee uit Sri Lanka 1,8 g x 20 €1,95 Groene thee met citroen of zwarte thee met bosvruchten, citroen of sinaas-mango.
R
Verkwikkende dorstlesser
é
é frapp f a
Kop grijs-blauw 7,5 x 12,5 cm €12 (65797)
BIO Agavesiroop uit Mexico 350 g €4,10
BIO Decafkoffie gemalen 250 g €3,55 pads 112 g €2,60 bonen 1 kg €13,95
Originekoffie
Kop grijs-geel 7,5 x 7cm €8,50 (65795) grijs-rood 7,5 x 9 cm €10 (65796)
BIO Ethiopiakoffie gemalen of bonen 250 g €4,85
BIO Perukoffie gemalen 250 g €3,80
BIO Congokoffie gemalen 250 g €4,10
BIO Highlandkoffie gemalen 250 g €3,35 bonen 250 g €3,50 pads 112 g €2,30 gemalen 1 kg €12,45 bonen 1 kg €12,45
13 fair
SHOP fair & bio
Duurzaam van dichtbij HOP.O
.B ELS E
>S
A M WE R XF
W ELD INK
Eerlijk voor de producent is vaak ook eerlijker voor de natuur. Daarom nemen we stap voor stap meer biologische producten op in ons aanbod. En we halen ook faire, artisanale lekkernijen van dichterbij in huis. Korte keten, biologisch, fair trade: allemaal wegen richting een duurzame toekomst!
BIO pasta Libera Terra, uit Italië Caserecce, spaghetti of volkorenspaghetti 500 g €2,45
Limoncello Libera Terra, uit Italië 50cl €21,95
BIO Salsa piccante 90 g €4,40
BIO Extra Vierge olijfolie uit Palestina 500 ml €11,35
Pesto met basilicum 130 g €3,95
LIBERA TERRA, DE SMAAK VAN ITALIAANSE VRIJHEID
BIO Passata di pomodoro siccagno Libera Terra, uit Italië 410 g €2,65
BIO Kerstomaatjes op olie Libera Terra, uit Italië 290 g €5,95 14 fair
Pure bio-ingrediënten, Europese fair trade en authentieke productiemethodes. Dat is ‘Libera Terra’, een coöperatie die sinds 2001 aan landbouw doet op gronden die bevrijd werden uit handen van de maffia.
SHOP fair & bio
Werelds getint, dat smaakt! Palmharten uit Peru 410 g €3,40 In soep, in salades, op pizza’s, of gegratineerd. Deze kant-en-klare palmharten doen denken aan asperges, maar zorgen voor een subtiele exotische toets.
BIO Trio van quinoa: witte, rode en zwarte quinoa uit Bolivia 500 g €5,55
BIO Quinoa uit Bolivia 500 g €5,10
BIO Volle rijst uit Thailand 1 kg €4,75 BIO Sojasaus uit Thailand 20 cl €2,65 BIO Kokosmelk uit Thailand 40 cl €3,05
BIO Worldmix: basmatirijst, linzen, quinoa of jasmijnrijst, mungbonen, rode quinoa 250 g €2,50 Een kleurrijk en voedzaam alternatief voor rijst.
Katoen uit India Set van 2 oranje gestreepte handdoeken 50 x 70 cm €10,95
BIO Witte rijst uit Thailand 1 kg €5,25
(65808)
BIO Mascobadorietsuiker uit de Filipijnen 1 kg €5,95
Kruidenpasta voor rode curry uit Thailand 70 g €1,65
.B ELS E
HOP.O A M WE R XF
>S
W ELD INK
Stolp van bamboe uit Vietnam 29 x 29 x 13 cm €14
Katoen uit India Tafellaken blauw/oranje/wit 140 x 180 cm €54
(65858)
(65813)
Katoen uit India Set van 2 blauwe of oranje vaatdoeken 35 x 35 cm €3,95
Onderlegger van acaciahout uit Nepal 20 cm €15,50 (65807) De acaciaboom groeit snel. Dat maakt het ijzersterke hout uitermate geschikt om ecologisch verantwoorde gebruiksvoorwerpen van te maken. Voor elke boom die ze rooien, planten de producenten er een nieuwe aan. 15 fair
SHOP fair & bio
nieuw!
.B ELS E
HOP.O A M WE R XF
>S
nieuw!
W ELD INK
BIO LAUTARO CABERNET SAUVIGNON GRAN RESERVA uit Chili 75 cl €11,45
BIO RAZA SELECTION CHARDONNAY uit Argentinië 75 cl €9,75
BIO ECOLOGICA BRUT TORRONTÉS SCHUIMWIJN uit Argentinië 75 cl €11,95
“Ceder, zoete kers, peper en grafiet vormen het boeket. In de mond volgt een krachtige en stevige vulling met afgeronde tannine in het middenstuk en kruidnagel en zoethout in het slot. Een smakelijke, evenwichtige wijn.”
“Aromatisch intens: floraal, tropisch fruit, perzik, ananas, vanille, wat rokerig met zeste. De smaak is puur en verfijnd, harmonieus en goed getypeerd.”
“Een verfrissend aperitief met een licht goudgele glans. Puur plezier in de smaak: fruitig, fris, elegant en sappig, voldoende droog met een fraaie lengte.”
Wijnrecensente Simonne Wellekens in De Standaard (12/1/2020)
Wijnrecensente Simonne Wellekens in De Standaard (12/1/2020)
Wijnrecensente Simonne Wellekens in De Standaard (12/1/2020)
Biowijnen op je rek
BIO LAUTARO CABERNET SAUVIGNON uit Chili 75 cl €6,95 16 fair
BIO LA POSADA MALBEC uit Argentinië 75 cl €7,60
BIO LA POSADA SYRAH ROSÉ uit Argentinië 75 cl €6,95
BIO LA POSADA TORRONTÉS uit Argentinië 75 cl €7,60
BIO RAZA SELECTION MALBEC-SHIRAZ uit Argentinië 75 cl €10,35
SHOP fair & bio
SENSUS BRUT ROSÉSCHUIMWIJN uit Chili 75 cl €9,50 VIDSECA PAÍSCARIGNANCABERNET uit Chili 75 cl €7,50
SENSUS EXTRA BRUT SCHUIMWIJN uit Chili 75 cl €9,50
vergeet de chips niet!
Drink onder collega’s? Apéro al fresco? Hef een fair glas op de zonnige dagen! nieuw!
Yucachips uit Costa Rica met zout, taco of paprikasmaak 50 g €1,15 150 g €2,95 BIO Cashewnoten uit Ivoorkust zeezout 100 g €4,20 natuur 100 g € 3,60
of de nootjes! SAUVIGNON BLANC uit Chili 3 l €16,95
PINOTAGESYRAH ROSÉ uit Zuid-Afrika 25 cl €2,05 75 cl €4,75 3 l €16,95
CHENIN BLANC uit Zuid-Afrika 75 cl €4,75 3 l €16,95
MERLOT RAZA PINOT GRIS uit Argentinië uit Argentinië 75 cl €5,25 75 cl €7,25
17 fair
SHOP fair & bio
DEAUTI CA
IP • CAD UT
CADEA P•
Het ideale cadeau
UTIP • EA
PA OL LM VR IE IJ
JUSTEbierglas €2,95
Geschenkdoos voor JUSTE-bieren €1,38 Op maat van 3 flesjes JUSTE naar keuze en 1 JUSTE-bierglas.
BIO Pralines 160 g €6,65 16 artisanale pralines in 4 overheerlijke smaken: CaramelBrésilienne, Brut de Noir, Mokka en Melk-Pistache.
BIO Truffels met hazelnootvulling 100 g €3,85
Zeevruchten Melkchocolade gevuld met palmolievrije hazelnootpasta. Oxfam Fair Trade betaalt een extra premie zodat de cacaoproducenten een leefbaar inkomen verwerven. 275 g €7,45 > Lees op p. 26 alles over Oxfam’s visie en keuze in palmolie.
JUSTE-BIER
.B ELS E
>S
HOP.O A M WE R XF
W ELD INK
Belgisch bier met natuurlijk geteelde Belgische gerst en hop, plus faire ingrediënten uit het Zuiden. Zonder ggo's of kunstmatige stoffen. JUSTE-bier 33 cl, per stuk of per 4 Tripel €1,95 (excl. statiegeld) Blond €1,45 (excl. statiegeld) Bruin €2,05 (excl. statiegeld)
Bier met liefde gebrouwen, drink je met verstand.
zacht suède uit India
18
Rugzak van donkergroen leder uit India 10 x 25 x 33 cm €95 (68308) / Beige of mosterd portemonnee met flap 11 x 8,5 cm €12,90 (68386-68385) / Beige of mosterd portemonnee met dubbele flap 10,5 x 8 cm €12,90 (68389-68388) / Donkerbruin heuptasje 32 x 17 cm €28 (68382) / Beige, mosterd of grijsblauw make-uptasje 15 x 8,5 cm €8,50 (68392-68390-68391) / Beige of mosterd handtas met flap 26 x 30 cm €38 (68381-68380)
SHOP fair & bio 3
juwelen van tagua uit Ecuador
4
1
2
juwelen van hoorn uit Vietnam
5
7 8
koperen oorbellen uit Chili
6
9
12 11
zilveren juwelen uit Mexico
Houten brillenhouder met snor uit India €12,50 (65924)
Houten rugkrabber met handje uit India 18 cm €6,50 (65980)
1 halsketting met ovale kralen 25 cm €27,50 (68398) 2 oorbellen 6,5 cm €6,90 (68404) 3 armband 10 cm €12,50 (68402) 4 halsketting hal-
ve-maanvormige kralen 25 cm €27,50 (68400) 5 gelakte hanger met oranje kwastje 6 x 10 cm b €22,50 (68289) 6 gelakte oorbellen met oranje kwastje 3,5 x 9 cm €19,90 (68290) 7 opengewerkte naturel oorbellen 3 x 6,5 cm €9,90 (68292) 8 opengewerkte naturel hanger 5 x 7 cm €16,50 (68291) 9 lus met turkooise steentjes 2,5 x 6 cm €13,90 (68414) 10 cirkel met rode glazen kraal 1,5 x 5 cm €17,50 (68409) 11 oorbellen met dromenvanger en rode kralen 5 cm €18,50 (68342) 12 hanger met dromenvanger en rode kralen 33 cm €29,90 (68340)
10
Potje van gehamerd metaal uit India 10,5 x 10,5 cm €9,90 (65919)
19 fair
SHOP fair & bio
Haarborstel van pereboomhout en everzwijnhaar uit Duitsland 22 cm €19 (87322)
Herbruikbare linnen boterhamzakjes uit België grijs (87316) fushia (87315) €11,80
Haarborstel rond van beukenhout en everzwijnhaar uit Duitsland d 30 mm €13,50 (87326)
Haarborstel van beukenhout uit Duitsland 25,5 cm €28,50 (87325)
Kinderkam uit Duitsland 8 x 6 cm €14,50 (87327)
E-TIP • ST
TE-TIP • AS
ZER O W
ZERO WASTE TIP
Oxygen
ZERO WA
ZERO WASTE, ZEKER FAIR Opvallende vaststelling: veel zero waste-spullen (of de grondstoffen ervoor) komen uit Azië. Vaak zijn ze in - op z’n zachtst gezegd - nogal vage omstandigheden gemaakt. Daarom ontwikkelde Oxfam-Magasins du monde een eigen reeks milieubewuste producten. Alles uit dit Oxygengamma wordt in Europa geproduceerd, mét bijzondere aandacht voor de oorsprong van de grondstoffen. Lokaal en fair trade! Doe het zelf-bijenwasblok Wrapi uit Belgie €4 (87346) Heb je plastic folie al vervangen door de bijenwasdoeken van Wrapi? Met dit blok bijenwas ga je next level zero waste! In een kwartiertje maak je je oude bijenwasdoeken weer als nieuw. Hoe het werkt, zie je op wrapi.be.
Tandenborstel van beukenhout met natuurlijke haartjes uit Duitsland €7,50 (87320)
Set van 3 groente- en fruitzakjes van gerecycleerde muskietennet uit Bangladesh €3,50 (65826)
Mand van natuurlijke vezels, met handvatten uit Vietnam 30 x 18 cm €24,50 (65729) 20 fair
Set van 10 bamboe-rietjes uit Cambodja €12,50 (65141)
Linnen reiszakje uit België grijs (87318) fushia (87317) €7,10
SHOP fair & bio
Staycation in zicht! Een lentefrisse plaid in de mand, wat fruit en drankjes erbij … en hup! Weg zijn wij. Aan vakantie vieren hoeft geen vliegtuig te pas te komen. Een vakantie in eigen land - of zelfs in eigen tuin - kan minstens even ontspannend zijn. Vakantie is waar je picknickmand staat!
•T
IP• TIP
T IP• IP
P• • TI T
Katoenen sjaal wit-zwart gestreept uit India €15 (68240)
IP • T
Nog tips voor een duurzame vakantie? Kijk op oxfamwereldwinkels.be/ duurzamevakantie.
Mand van natuurlijke vezels uit Madagascar 15 x 36 x 26 cm €19,90 (68280) 20 x 42 x 28 cm €27,90 (68281)
Hamam-handdoek van blauw-wit katoen uit India 100 x 180 cm €29,95 (65816)
Waaier van bamboe uit Vietnam 35 x 37 cm €4 (65891)
Deurstop schildpad 17 x 15,5 x 12,5 cm €14,90 (65933)
Set van 2 kleine waaiers van bamboe uit Vietnam 21 x 30 cm €7,90 (65892)
Plaid van gerecycleerd blauw-wit katoen uit India 130 x 160 cm €24,50 (65869) 21 fair
SHOP fair & bio
Lekker thuis met de kids
BIO Witte chocolade 50 g €0,95
BIO Mangoamazonenotenreep of dadelwalnotenreep Licht gebakken fruitreep. 40 g €1,15
BIO Frisdrank Icetea, sinaasappellimonade, apple-ginger of cola. 33 cl €1
BIO Mangokokosreep of Choco Crispy-reep 33 g €1,20
Katoenen speeltjes uit Sri Lanka bal 40 cm €13,50 (65369) dobbelsteen 10 x 10 cm €9,90 (65371)
Selyn helpt weefsters en naaisters op weg die zelf een nieuw atelier willen starten. Zo kunnen ze hogerop komen en zelf werk bieden aan andere vrouwen uit hun dorp. Vrouwen die een eigen inkomen verdienen, worden zelfstandiger en verbeteren hun levensstandaard en die van hun kinderen.
Theelichthouder van capiz uit de Filipijnen geel, groen, roze of blauw 15 x 6 cm €6,90 (65991-6599265993-65994)
3D-wenskaart met kinderwagen en baby (groen of geel), lotusbloem of lavendel uit Vietnam €7,50
(65852-65853-65840-65841)
Houten memoryspel uit India €16,50 (65374)
Opberger van gerecycleerd karton uit Vietnam 50 x 70 cm €7,90 (65837) 22 fair
Jute mand met deksel uit Bangladesh 25 x 25 cm €28,50 (65821)
SHOP fair & bio
Ietsje té Belgisch weer buiten? Breng buiten naar binnen met enkele fleurige planten, zomerse decospullen en kleurrijk lekkers op tafel.
Decoratiedieren van gerecycleerd metaal uit India
Het Indische Noah’s Ark verzamelt meer dan vijfhonderd 500 handwerklieden en een veertigtal eigen medewerkers. De organisatie engageert zich al sinds 1986 om de waardevolle traditionele knowhow van de producenten te verzilveren.
Worldshakesap Multivruchtensap van pompelmoes, sinaasappel, banaan, appel, peer en rode biet. 20 cl €0.50 1 l €2 (excl. statiegeld)
BIO Sinaas-mangosap uit Brazilië 1 l €2,90 (excl. statiegeld)
Tropicalsap Multivruchtensap van sinaasappel, mango, passievrucht, ananas, rode biet, appel en peer. 20 cl €0,55 1 l €2,25 (excl. statiegeld)
BIO Zandkoekjes met citroen of kokos 125 g €2,40
G IN
ËN • L AA RIE
CA G IN LO
ËN • L AA RIE
CALO
BIO Theedrank van maté, groene thee en passievrucht of rooibos met limoen. Exotische infusie, laag in calorieën. 50 cl €1,65 BIO Quinoabiscuits Krokante koekjes met quinoa, cacao, honing en rietsuiker uit Zuid-Amerika. 260 g €2,90
Set van 3 kleurrijke terracottavogels uit Thailand 9 x 3,5cm €7,90 (65895) vogel 37 x 11 x 36 cm €23,50 (65907) / vogel 38 x 11 x 29 cm €23,50 (65908) / vogel met kuif 13 x 9 x 15 cm €9,90 (65917) / kikker 15 x 13x 9 cm €13,50 (65920)
23 fair
Foto: yel
Recept
F AI R R E
R
FA
PT • FAI
IR RECEP
FA
R E C E PT •
5 MIN.
R E C E PT •
INGREDIËNTEN • 4,5 cl BIO Rum* • 2 cl citroensap of BIO Limoennectar* • 0,5 tl BIO honing* of 1,5 cl honingsiroop (1 deel honing, 1 deel water) • 4 cl appelsap* • Gingerbeer (of BIO Apple-ginger*) * Verkrijgbaar in de Oxfam-Wereldwinkel
BIO Apple-ginger Bruisende frisdrank 33 cl - €1
Giet alles in een longdrinkglas met veel ijsblokken, even roeren en afwerken met je favoriete ginger beer of apple ginger. Decoreer met een schijfje appel. Bottoms up!
Mocktail “Fair Therapy” 1 PERS.
Vers geperst Belgisch appelsap Sap van 100 % Belgische kwaliteitsappels uit boomgaarden in omschakeling naar bio. 1 l - €2,50 (excl. statiegeld) 20 cl - €0,60 (excl. statiegeld)
BEREIDING
24 fair
F AI R R E
PT • FAI
1 PERS.
T•
CE
Rebel with a cause
R
T•
Meer down-to-earth dan zaakvoerder Olivier Jacobs vind je ze niet. De begeesterde man sleepte kortgeleden nochtans de prestigieuze Gault&Millau-prijs in de wacht voor Cocktailbar van het Jaar. Het geheime recept van Jigger’s? Een dubbel terras, een tot de verbeelding sprekend interieur, creatieve barmannen, de nononsense sfeer en vooral de interactie met de klant. Toen wij kwamen aandraven met onze nieuwe bio-rum uit Paraguay, ging Olivier meteen in op het voorstel. En aanschouw! Een unieke cocktail ontsproot uit de samenwerking: “Rebel with a cause” Jigger’s Coolers & Cocktails, Oudburg 16, Gent. jiggers.be
CE
IR RECEP
JIGGER’S COOLERS & COCKTAILS, DE WERELD IN EEN GLAS.
BIO Rum 1 jaar uit Paraguay 70 cl €24,95
5 MIN.
BEREIDING Meng onderstaande ingrediënten en giet ze vervolgens in een feestelijk glas met veel ijsblokken: • 15 cl afgekoelde rooibosthee* • Een snuifje kaneel* • Verse citroen- of limoenschijfjes • Verse munt * Verkrijgbaar in de Oxfam-Wereldwinkel
BIO Vloeibare honing in knijpfles uit Nicaragua 250 g €3,65
Decoreer met een muntblaadje. Optioneel: voeg apple ginger* toe voor extra pit.
Recept
WIJNTIP! Een couscous die doet dromen over Zuiderse sferen, daar hoort een rosé bij!
T•
F AI R R E
PT • FAI
LAND IN LOCKDOWN
R
FA
CE
IR RECEP
Koopmanskloof pinotage rosé uit Zuid-Afrika 75 cl €5,95
R E C E PT •
Palestijnse couscoussalade met bio-medjouldadels 4 PERS.
30 MIN.
INGREDIËNTEN
BEREIDING
• • • • • •
• Hak de hazelnoten grof en meng met de olijfolie, de honing en een snuifje korianderpoeder. Kruid met peper en zout. • Bereid de couscous volgens de instructies op de verpakking. Spoel de kikkererwten en laat uitlekken. • Schil de wortelen en snij met een dunschiller in fijne plakjes. Spoel de spinazie en laat goed uitlekken. • Snij de dadels en kerstomaten in stukjes. Hak de verse kruiden fijn. Pel de sjalot en snipper fijn. • Meng de spinazie met de wortelen, de sjalot, de kikkererwten, de dadels, de bessenmix, het citroensap, de kerstomaten, en de gehakte verse kruiden door de couscous. • Serveer de couscoussalade met de hazelnootdressing. Smullen!
• • • • • • • •
250 g couscous* 100 g BIO medjouldadels* 140 g jonge spinazie 1,5 el citroensap* ½ bosje peterselie Handvol bessen (rozijnen, veenbessen, gojibessen) 240 g kikkererwten* 3 wortels 1 sjalot ½ bosje koriander Bosje verse munt Peper* Zout 20 kerstomaten
Voor de dressing • 2 el BIO honing* • 50 g hazelnoten • 3 el BIO olijfolie extra vierge* • Korianderpoeder • Peper en zout* (*) Verkrijgbaar in de Oxfam-Wereldwinkel.
Al bijna 14 jaar leven de 2 miljoen mensen in de Gazastrook in lockdown. Wij hebben hier nu een voorsmaakje van gekregen. Weliswaar in onze comfortabele huizen, met fietstochtjes en toegang tot levensmiddelen en een degelijke gezondheidszorg. Niet zo in één van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld. Blijf in uw kot is er zelfs geen optie, wil de bevolking nog iets van inkomsten hebben. Nu, meer dan ooit moeten België en de EU aandringen op de opheffing van de blokkade tegen Gaza. Ook met de aankoop van een fairtradeproduct uit Palestina steun je de boeren en hun gezinnen en maak je een duidelijk statement! Meer lezen: oxfamwereldwinkels.be/gaza-14jaar-in-lockdown.
BIO Kikkererwten uit India 250 g €2.45
BIO Extra Vierge olijfolie uit Palestina 50 cl €11,35
Couscous uit Palestina 500 g €4,25
BIO Medjouldadels uit Palestina 500 g €4,95 25 fair
Productverhaal
Palmolie, slachtoffer van haar eigen veelzijdigheid De kans dat je vandaag al palmolie gebruikt hebt, is vrij groot. Het zit in shampoo, brood, margarine en zelfs in je brandstoftank. Het is een wonderproduct waar we maar niet genoeg van krijgen. En daar begint de miserie, want te veel is trop voor de natuurlijke bronnen op aarde. Moeten we palmolie dan gelijk naar de strafbank verwijzen? Niet meteen. Want duurzame palmolie van kleinschalige coöperaties bestaat. Het socio-economische aspect is hier van belang: voor coöperaties die kiezen voor duurzame teelt, betekent palmolie een mooie bron van inkomsten. Palmolie is een heel goedkoop gewas om te verbouwen en dankzij de veelzijdige toepassingsmogelijkheden is de vraag ernaar – onder andere uit Europa – enorm hoog. We beleven momenteel een echte ‘palm rush’. Wereldwijd is het de meest populaire plantaardige olie. Het zit in 50% van de consumentenproducten. Ook in een groot aantal industriële toepassingen, zoals biobrandstoffen, treffen we palmolie aan. Maar iedereen weet wat er aan de hand is met palmolie en het roept steeds vaker negatieve gevoelens op. Want we kennen allemaal de verwoestende impact van palmolieplantages. Pijnlijke beelden van orang-oetans die uit hun habitat verjaagd worden staan op het netvlies gebrand. En van brand gesproken: massale ontbossing, verlies aan biodiversiteit door monocultuur. 26 fair
Oerbos- en veengebieden staan in de fik om plaats te maken voor plantages, dus adieu, klimaatregulerend bos. Naast die milieukosten zijn ook de sociale verliezen groot. Lokale gemeenschappen zijn vaak het slachtoffer van landroof. Grote, corrupte bedrijven kopen land op, vaak met de steun van de al even corrupte overheden. Op land waar mensen al generaties lang wonen en voedsel telen, komen er plantages waar de arbeidsomstandigheden mensonwaardig zijn. En wie protesteert wordt hard aangepakt en (mond)dood gemaakt. KEER U EENS OM, REUSKE Vrijwillige initiatieven van bedrijven leiden wereldwijd helaas niet tot duurzame palmolieteelt. Het meest bekende duurzaamheidsinitiatief voor palmolie is het RSPO.(*) Het is echter vooral gericht op de
monsterplantages. En net daar knelt het schoentje. De grootschaligheid van deze ‘gecertificeerde’ plantages staat namelijk echte transparantie in de weg, want net zo goed produceren ze er minder koosjere palmolie. Hoe kun je het tij dan keren? Bij gebrek aan andere initiatieven zijn enkele ngo’s toch mee rond de tafel gaan zitten bij het RSPOinitiatief. Zo kunnen ze de vinger in de wonde blijven drukken. Veel bedrijven slagen er namelijk niet in om hun beloftes waar te maken en echte ‘conflictvrije’ palmolie te gebruiken. ** DUIVELS GENOEG, MAAR PALMOLIE KENT OOK ENGELTJES We kunnen nog wel dieper graven in de complexe problematiek. (***) Maar palmolie kent ook heel wat positieve eigenschappen. Zo biedt de teelt ontwikkelingskansen aan kleinschalige landbouwers. Serendipalm is zo’n voorbeeld. Het is een associatie van
We beleven momenteel een echte ‘palm rush’
Productverhaal kleinschalige telers in Ghana. De palmbomen die daar van oudsher thuishoren gedijen er prima tussen ander tropisch loof, en hebben geen kunstmatige ingrepen zoals chemische mest- en bestrijdingsmiddelen nodig. En kijken we ook even naar de opbrengst per hectare van palmolie in vergelijking met andere oliën. De noten leveren een mooi rendement op. Voor een andere teelt zou wellicht meer grond nodig zijn om hetzelfde volume olie te produceren. Palmolie an sich is dus niet de boosdoener, wel de manier waarop ze vandaag veelal geproduceerd wordt. ALLES MET MATE, BEHALVE JE VERONTWAARDIGING! Als consument let je voorts het best op de oorsprong van de palmolie (kleinschalige coöperaties zijn the way to go), of die coöperaties duurzaam telen en of de aankoper eerlijk handelt. In het geval van bijvoorbeeld ‘onze’ palmolieproducten is dit dan Coopeagropal uit Costa Rica voor onze chips en het Ghanese Serendipalm voor onze choco’s, de pralinéchocolade (voor de vulling) en de citroen- en kokoskoekjes. Palmolie is een zeer vette olie die meer dan 40% verzadigde vetzuren bevat. En die mijd je gezondheidshalve beter, zoveel is geweten. Een verstandig gebruik is dus sowieso raadzaam. We ontwikkelen daarom producten met zo weinig mogelijk palmolie en andere verzadigde vetten. En waar palmolie weinig meerwaarde
Palmolie an sich is niet de boosdoener, wel de manier waarop ze vandaag veelal geproduceerd wordt.
heeft, vervangen we ze door plantaardige alternatieven. Neem de chocoladezeevruchten, daar kwam enkel cacaoboter aan te pas.
Palmolie is een voedselgewas en zou geen grondstof moeten zijn voor biobrandstof. De campagne ‘Geen Voedsel in mijn Tank’ verdient daarom extra steun! Wij juichen alvast de recente resolutie van het Europees Parlement toe, die de commissie oproept tot een regelgeving over geïmporteerde producten die uit ontbossing voortkomen. En daar is palmolie zonder twijfel het vlaggenschip van.
Choco met noten 400 g €2,95 Choco fondant 400 g €2,95
VERTROUWEN IN DE KEUZE VAN DE KLANT In een (palm)notendop: in ons assortiment zitten producten met én zonder palmolie. De producenten van palmolie die we bezigen, zijn kleinschalig en telen op duurzame wijze. We geloven dat de consument zelf een goede keuze kan maken en hebben maar één vraag: eis ook zelf goede regelgeving.
BIO Palmolievrije choco met noten 400 g €4,75
nieuw!
(*) RSPO, de Roundtable of Sustainable Palm Oil, werd in 2004 opgericht met als doel de productie van palmolie wereldwijd te verduurzamen middels geloofwaardige standaarden van verschillende stakeholders. De leden bevinden zich in alle rangen van de palmolietoeleveringsketen en moeten aan strikte voorwaarden voldoen om te mogen toetreden. Het keurlabel CSPO (Certified Sustainable Palm Oil) wordt toegekend als het product voldoet aan vooropgestelde omgevings- en sociale criteria. (**)http://palmoilscorecard.panda.org/. Uit recent onderzoek van WWF bleken maar 15 van de 173 ondervraagde internationale bedrijven beloftevol te zijn. Dertig bedrijven hinkten achterop, en 41 bedrijven reageerden niet op de vraag om te rapporteren. (***) In ons dossier uit 2018 hebben we de ‘duurzame palmolie’-claim van de RSPO en nationale platformen zoals de Belgian Alliance on Sustainable Palm oil (BASP, sinds 2012), geanalyseerd. oxfamwereldwinkels.be/nieuws/de-mythe-van-duurzame-palmolie
27 fair
Changemakers
Fair Fashion Fest licht de modesector door Op 28 en 29 november vindt in Gent hét festival voor eerlijke mode plaats: Fair Fashion Fest. Een feest voor faire kledij en accessoires, plus een stevige brok informatie over de problemen in de kledingindustrie. En over mogelijke oplossingen, uiteraard.
ontwerpers houden er rekening mee en zelfs grote ketens voelen aan dat ze er iets mee moeten doen. Dat vind ik fantastisch. Iedereen weet nu dat - modieuze en betaalbare faire mode bestaat. De tijd is rijp om op het Fair Fashion Fest wat dieper te gaan.”
Martine Deneckere, vrijwilliger bij Oxfam-Wereldwinkel Mariakerke, stond mee aan de wieg van het initiatief. “Dit is het vierde Fair Fashion Fest. Het groeide uit Belmundo, een jaarlijks festival rond internationale solidariteit.” Vandaag is Martine een van de honderd onstuitbare vrijwilligers die het Fair Fashion Fest waarmaken.
Op zaterdag 28 november trapt Sarah Ditty het Fair Fashion Fest af. Als policy director van de internationale Fashion Revolution-beweging zet zij de toon voor de komende twee dagen. Panelgesprekken rond uiteenlopende stellingen passeren de revue.
DOORKIJKJURKJE, OF DOORKIJKMODE? Met het thema ‘See Through Fashion’ schaart het Fair Fashion Fest 2020 zich voluit achter de Schone Kleren Campagne en de internationale Fashion Revolution-campagne. Transparantie is een eerste noodzakelijke stap om tot duurzame en ethische mode te komen, zo luidt het. Martine: “Ik zie de aandacht voor eerlijke kleding altijd maar groeien. Meer winkels bieden ze aan, nieuwe fair fashion-merken ontstaan, 28 fair
LEREN, ONTDEKKEN … EN SHOPPEN!
‘s Zondags beginnen we met een keynote van Kalpona Akter, een voormalige naaister die nu een internationaal gerespecteerde arbeidsrechtenorganisatie leidt in Bangladesh. Het hele weekend lang wissel je informatie af met praktische workshops: kleren ruilen, leren herstellen, spinnen en vilten … Naast shoppen, natuurlijk. Op de fair fashion-markt ontdek je nieuwe collecties en merken. Hier zet vrijwilliger Martine haar schouders
Martine Deneckere
onder. “Vóór merken en winkels een plaatsje krijgen op deze markt checken wij of ze er wel écht thuishoren, aan de hand van sociale en ecologische criteria.” Enkele van de meest ethische merken krijgen een plek in de spotlights van de fair fashion-modeshow. Elk jaar een entertainende performance! En, o ja: ook de innerlijke mens verwennen ze hier op zijn fairst. Wereldwinkelvrijwilligers schenken je eerlijke drankjes in bij de bar, de Oxfam-caravan serveert koffie en thee, en tijdens het kleding swishen nip je van fairtradeschuimwijn. Cheers!
Fair Fashion Fest 28-29 NOVEMBER 2020 INDUSTRIEMUSEUM GENT
Een initiatief van Gent Fair Trade (Gentse Oxfam-Wereldwinkels en Stad Gent), samen met Schone Kleren Campagne, Fashion Revolution & MO*. > Kijk op fairfashionfest.be voor het volledige programma! > Zin om mee te werken? Mail naar info@gentfairtrade.be.
Changemakers
De jeugd komt op voor de cacaoboeren SCHOLENACTIE WEEK VAN DE FAIR TRADE (7 > 17 OKT 2020 Chocolade is big business. Maar de oneerlijke verdeling in de cacaosector zorgt nog steeds voor grote problemen, zoals extreme armoede, bij miljoenen cacaoboeren. Daarom verlengt Oxfam-Wereldwinkels haar Bite to Fight-campagne en zet het belang van een eerlijk inkomen voor de cacaoboeren nogmaals in de kijker.
Bestel nu gratis plaktattoos
We roepen dit jaar ook op om werk te maken van de zorgplicht, een wettelijk kader dat bedrijven ertoe verplicht zorg te dragen voor alle mensen in hun productieketen, alsook het milieu. (Lees hier meer over op p. 6)
SCHOLENACTIE Elke deelnemende school kan haar actie in de verf zetten door gratis plaktattoos ‘voor een eerlijk inkomen’ te bestellen. Een massafoto of een portrettenreeks van getatoeëerde jongens en meisjes met een willetje springt geheid in het oog! Ze kunnen informerende posterreeksen ontwikkelen en verspreiden in de school. Of ‘levende’ automaten maken die naast een stukje chocolade ook infofolders aanbieden. Mogelijkheden zat! Nog meer inspiratie vind je op de site. Leerkrachten kunnen middels onze lesbrieven de problematiek opnemen in de lessen, of een bezoek brengen aan de lokale Oxfam-Wereldwinkel. Vorig jaar namen maar liefst 171 scholen in Vlaanderen en Brussel deel. Meer dan 78.000 leerlingen en studenten in het lager, secundair en hoger onderwijs werden door het thema geprikkeld, en meer dan 5.200 werden gesensibiliseerd.
Zeg het met eerlijke geschenken: dank jullie wel, zorgpersoneel! De zorgverleners staan aan de frontlinie in de strijd tegen corona. Ook de honderden thuisverpleegkundigen van het Wit-Gele Kruis draaien deze dagen op volle toeren. Oxfam besloot daarom om het personeel van een zoet opkikkertje te voorzien. Een actie die … gesmaakt werd! Ook het AZ Jan Portaels in Vilvoorde vond een fair geschenkpakket the way to go. Hiermee wilden ze hun zorgpersoneel een warm hart toedragen. Ze deden een bestelling van maar liefst 800 pakketten bij wereldwinkel Vilvoorde. De vrijwilligers schoten gelijk in actie - in ploegen weliswaar, want: social distancing - en het hoofdkantoor van Oxfam Fair Trade trad hen hierin bij. Zorgers voor allen, allen voor de zorgers!
TIP! CONTENTE MENSEN Deelnemen aan de actie is meer dan opkomen voor mensenrechten. Je creëert namelijk ook een kettingreactie van contentement: de boer is content, want hij krijgt eerlijk betaald, zijn kinderen zijn content en kunnen naar school. Het milieu is content want de boskap wordt een halt toegeroepen. De grote cacaohandelaren zijn content want kunnen blijven handelen.(*) En wij zijn content! Zeker als jullie weer massaal meedoen!
Wil jij ook iemand verrassen die je een handje heeft toegestoken? De buurman die de haag kwam scheren? De collega die je boodschappen doet? Neem een kijkje op shop.oxfamwereldwinkels.be, plaats je bestelling en wij spelen van ‘geluksbrenger’.
Alle info op oxfamwereldwinkels.be/scholenactie (*) lees meer over de cacaoproblematiek: oww.be/expertise/cacao
29 fair
F T RE U
#FOOD FRONT LINERS
U
FUTURE PROOF 2020 (DIS)CONNECT
Om de nood aan fair trade in de verf te zetten, organiseert de internationale World Fair Trade Organisation (WFTO) sinds 2004 elk jaar de World Fair Trade Day, op de tweede zaterdag van mei. In de naweeën van de coronacrisis is duidelijk geworden welke mensen onze maatschappij echt dragen: het zijn de zorgers. Zij die zorgen voor onze gezondheid, en zij die zorgen voor ons eten en drinken. Daarom trapten we dit jaar op World Fair Trade Day onze #foodfrontliners campagne af waarin we onze producenten in de kijker zetten. Ze staan als eerste in de productieketen en ze zijn dikwijls ook het meest kwetsbaar voor crises zoals deze pandemie. Daarom: steun de boeren, veraf en dichtbij!
De toekomst redden? Kom inspiratie opdoen van 22 tot en met 25 oktober.* We kijken alweer uit naar een nieuwe editie van Future Proof, het uitdagende en baanbrekende vierdaagse event. Het thema van 2020 is ‘(dis)connect’: hoe staat de mens tegenover zichzelf, zijn medemens, de natuur en de systemen in deze wereld? We lijken de verbinding kwijt te zijn. We zijn eenzamer dan ooit en intoleranter ten opzichte van elkaar. Compromissen kunnen maken lijkt een kunst uit lang vervlogen tijden. Waar zit de kink in de kabel? En hoe fixen we die om opnieuw verbinding te maken? (*)locatie ntb. Meer info: future-proof.be
Meer info vind je op oxfamwereldwinkels.be/foodfrontliners
WIN IT FAIR & SQUARE!
WIN PRIJZEN
Gedurende de maand juni maak je bij elke aankoop in de wereldwinkel kans op mooie prijzen zoals een JURA-espressomachine, faire geschenkpakketten … en zoveel Meer! Hou onze pagina in de gaten! oxfamwereldwinkels.be/wedstrijd
OXFAM DAY 2020 LEREN VAN EN VOOR DE NATUUR Oxfam België palmt op 12 september de iconische BOZAR in en kaart er, verspreid over diverse zalen, de onrechtvaardigheden aan die de klimaatproblemen met zich meebrengen. Het milieu ziet zijn peren af, maar ook de impact op (kwetsbare) gemeenschappen mag niet onderschat. De bezoeker kan bij tal van lezingen inspiratie opdoen van hoe het anders kan. Aansluitend zijn er ook workshops die het gereedschap aanreiken om verandering teweeg te brengen: hoe ga je in debat met andersdenkenden (organisatie: Liga voor de Mensenrechten), hoe schrijf je een creatief en inspirerend verhaal? En hoe wenden we de intelligentie van de natuur aan? In ‘salle Horta’ kan je onderwijl snuisteren bij tal van kraampjes met eerlijke en duurzame producten. Want uiteraard gaan fair trade en duurzaamheid hand in hand! Meer info: oxfam.be/oxfamday
Foto: Peter Caton/DEC
SOLIDARITEIT KENT GEEN GRENZEN Op enkele maanden tijd heeft het coronavirus ons leven op zijn kop gezet. Het baart ons zorgen dat het virus zich verspreidt in arme landen waar de gezondheidszorg veel minder goed ontwikkeld is en waar water en voedsel schaars zijn. Oxfam heeft een jarenlange ervaring op gebied van hygiëne en ziektepreventie. We zetten nu volop in op onze acties op het terrein om de meest kwetsbare bevolkingsgroepen te helpen. Zo installeren we onder meer waterkranen, douches en toiletten in Congo en sensibiliseren we Syrische vluchtelingen in Jordanië over de hygiënemaatregelen. Want zorgen voor elkaar, dat doen we sowieso beter over de grenzen heen; zeker tijdens een pandemie! Steun de meest kwetsbaren onder ons: www.oxfamsol.be
30 fair
Alle activiteiten onder voorbehoud van de ontwikkelingen van het Coronavirus. Hou de website in de gaten voor updates: oxfamwereldwinkels.be/activiteiten
Column
Colofon
Woord van het jaar Zullen we de verkiezing van het woord van het jaar nu al houden? Ik voorspel vandaag toch al de verdiende winnaar. Dit jaar geen neologisme, kortstondig modeverschijnsel of het product van een pr-operatie. Doe maar gewoon eentje dat we allemaal al lang kennen. Maar wel eentje waarvan het gebruik de laatste maanden exponentieel is toegenomen.
“Het wijst ons op al het goede waartoe onze soort in staat is.”
Onze premier sluit er haar toespraken mee af. De experten smokkelen het in al hun adviezen. We gebruiken het massaal in de zinnen waar we als kersverse telewerkkampioenen onze e-mails mee beëindigen. We strooien het rond tijdens videocalls en e-peritieven met vrienden en familieleden die we te lang moeten missen. We scanderen het om acht uur ’s avonds in de lofbetuigingen aan onze nieuwe helden. Het is een woord dat vertrouwd, misschien wat oubollig klinkt. (Alhoewel, met een Engelse tongval heeft het zelfs een futuristisch kantje.) Het is kort, krachtig en ook zacht. Substantief én werkwoord. Het drukt ons met de neus op onze wederzijdse afhankelijkheid van elkaar. Het beschrijft wat we aan het begin en einde van ons leven niet kunnen ontberen, maar ook in al die tijd daartussen van onschatbare waarde is. Het is een vierletterwoord dat velen door de strijd tegen een onzichtbare vijand weer naar waarde hebben leren schatten. Het wijst ons op al het goede waartoe onze soort in staat is. En heeft de kracht om solidariteit en verbondenheid opnieuw bovenaan het maatschappelijke prioriteitenlijstje te zetten. Hier bij ons, maar niet in het minst ook internationaal.
Oxfam-Wereldwinkels Ververijstraat 17 9000 Gent 09/218 88 99 redactie@oww.be Winkels oxfamwereldwinkels.be/ winkels Facebook facebook.com/ oxfamwereldwinkels Nieuwsbrief oxfamwereldwinkels.be/ digizine
Colofon Verantwoordelijke uitgever: Thomas Mels, Ververijstraat 15, GENT 26e jaargang nr 033 (mrt20 - 043) Verschijnt in januari, mei, augustus & oktober Redactie: Fei Lauw & Griet Rebry Medewerkers: Tom Ysewijn, Sarah Vaes, Stefaan Calmeyn, Elisabeth Pulinckx, Elien De Jaeger, Wim Melis, Ive Boogaerts, Stefanie Devloo, Judith Hoogewys, Marion Meyvis, Adeline Vandorpe, Annette De Groot, Maarten Fissette, Marie Dekeuleneer, Yves Boussen, Ilse Vanderjeugd, Hans Canters, Thomas Mels, Yasmine Mertens. Fotografie: Yel Vormgeving: Efraïm Sebrechts Styling: Yel & Efraïm Coverbeeld: Yel
Laat ons dus nu al dat woord van het jaar kiezen. Of maak er meteen het woord van het decennium van. We zullen het nodig hebben. Oh ja, ZORG goed voor jezelf en elkaar. Thomas Mels Adjunct - directeur Oxfam België
31 fair
Fair magazine, het magazine voor eerlijke handel driemaandelijks tijdschrift • mei/juni/juli/augustus 2020 verantwoordelijk uitgever: Thomas Mels Ververijstraat 15/17 - 9000 Gent 26e jaargang nr 107 oplage: 80.050 erkenningsnummer: p206781
PB- PP
BELGIE(N) - BELGIQUE
T H C E R OP GENIETEN ipel bier
ruin & b , d n lo b d n e s Verfris
, K J I L R U U T A N BELGISCH & FAIR oxfamwereldwinkels.be/bier Bier met liefde gebrouwen, drink je met verstand
tr