ROODBRUINE BIEREN IN DE LEIESTREEK
Vlaamse Roodbruine Bieren Het karakter van de Leiestreek
Bierweetjes Fietsroutes Recepten www.rondjeroodbruin.be
2
Bieren met karakter Water, fietspaden en kunstmusea zijn maar enkele van de vele toeristische troeven van de Leiestreek. Je vindt hier ook gastronomische toppers, gezellige eethuisjes en unieke bieren! Laat dat laatste geen understatement zijn. Ons verhaal van de Vlaamse roodbruine bieren is een verhaal over creativiteit, vakmanschap en goede smaak. Het is een authentieke beleving die iedereen aanspreekt, van bierkenner tot toerist. Gezondheid!
3
Roodbruine geheimen
Een uniek bier De Leiestreek, ooit het toneel van een bloeiende vlasindustrie, is de bakermat van de roodbruine bieren. De benaming ‘roodbruin’ wordt gebruikt voor bieren van gemengde gisting, met zure en lichte smaak. We spreken over gemengde gisting omdat het gaat over een mengeling van jong bier van hoge gisting met een bier van spontane gisting.
4
Wist je dat… Door de opkomst van de koelmachines brouwerijen in de 19de eeuw vaak ook dienst deden als ijsfabrieken?
Middeleeuws vakmanschap Het Vlaamse roodbruine bier ontstaat in de middeleeuwen. Het wordt dan nog gebrouwen met ‘gruyt’, een mengsel van kruiden, in plaats van hop. Het nadeel van gruyt is dat het bier gevoelig wordt voor bederf. Daarom ondergaat het een rijping op ‘foeders’ of eikenhouten vaten. Hierdoor ontwikkelt het bier deels verzuurde en fruitige aroma’s. Na minimum 18 maanden wordt het gerijpte bier ‘versneden’ of gemengd met het jonge bier. Omdat mensen vroeger niet beschikten over koeling was dit licht zurige bier smaakvoller en meer dorstlessend.
5
Een blijver In de 19de eeuw wordt vooral bier van hoge gisting gedronken, tot de uitvinding van de koeltechniek voor een kentering zorgt. Koelmachines laten toe bieren van lage gisting, de zogenaamde pilsbieren, te brouwen. De bieren van lage gisting worden heel populair maar toch blijven de vier traditionele brouwers, De Brabandere, Omer Vander Ghinste, Rodenbach en Verhaeghe, vasthouden aan hun ambachtelijk brouwproces van het roodbruin bier. Vandaag winnen de Vlaamse roodbruine bieren opnieuw aan populariteit. Het authentieke verhaal spreekt internationaal aan. Brouwerijbezoeken zitten in de lift. En proeven hoort erbij! Op www.rondjeroodbruin.be vind je info over welke brouwerijen je kan bezoeken.
6
Roodbruine vakmannen De Vlaamse roodbruine bieren zijn het ultieme bewijs van het traditioneel vakmanschap van de lokale brouwers in de Leiestreek. Ze behoren tot dezelfde soort maar hebben allemaal een verschillende smaaktoets. Van friszuur tot vol zoet, voor elk wat wils! Op de volgende bladzijden maak je kennis met de vier brouwerijen die roodbruine bieren met liefde vervaardigen.
7
Brouwerij De Brabandere Deze familiebrouwerij in Bavikhove werd opgericht in 1894 door Adolf De Brabandere, een lokale landbouwer. Vandaag, meer dan 120 jaar later, zijn de vierde en vijfde generatie actief.
8
Petrus Oud Bruin
Petrus Oud Bruin is een mengeling van 1/3 zacht zuur foederbier met 2/3 donker jong bier. Deze combinatie resulteert in een verfrissend, vineus, karaktervol bier, kortom de ideale dorstlesser!
Alcoholpercentage: 5,5% Schenktemperatuur: 6-8째C
Petrus Aged Pale
Petrus Aged Pale is 100% zuiver foederbier. Het bier is uitermate verfrissend door zijn geraffineerde friszure smaak en fruitig vineus aroma. Het is een bier voor de echte bierliefhebber. Alcoholpercentage: 7,3%
Schenktemperatuur: 8-10째C
Petrus Aged Red
Petrus Aged Red is een mengeling van foederbier, donker jong bier en krieken. Dit zorgt voor een complex degustatiebier met een verrassend zoetzure afdronk. Petrus Aged Red was meteen een groot succes, want uniek op de markt. Alcoholpercentage: 8,5% Schenktemperatuur: 8-10째C
9
Brouwerij Omer Vander Ghinste Brouwerij Omer Vander Ghinste is de trots van Bellegem, bij Kortrijk. Alles begon in mei 1892: Remi Vander Ghinste kocht een woonhuis en bijhorende gebouwen van een brouwer voor zijn zoon Omer. Datzelfde jaar nog denderen de eerste vaten “ouden tripel� over de Bellegemse kasseien.
10
Cuvée des Jacobins
Cuvée des Jacobins is een 100 % foederbier. Het is een onversneden lambiek en heeft 18 maanden gerijpt op eikenhouten vaten. Dit robuust maar gesofisticeerd bier heeft een afdronk van vanille, gedroogde kersen en cacao. Dit is een complex, maar gebalanceerd zuur bier. Alcoholpercentage: 5,5% Schenktemperatuur: 4-6°C
VanderGhinste Oud Bruin
VanderGhinste Oud Bruin was het eerste bier dat de brouwerij op de markt bracht onder de naam Bellegems Bruin, nog lang voor er sprake was van pils! De typische smaak wordt gekenmerkt door de fruitigheid van de hoge gisting met de zachte zuurheid van het spontane gistingsbier. Alcoholpercentage: 5,5% Schenktemperatuur: 5-8°C
11
Wist je dat‌ De schuimkraag het bier beschermt tegen zuurstof zodat de smaak behouden blijft?
Brouwerij Rodenbach De bekendste vertegenwoordiger van het roodbruin bier is Rodenbach. Brouwerij Rodenbach in Roeselare werd in 1821 gesticht door Alexander Rodenbach, zijn broers Ferdinand en Pedro en hun zus Amelia en haar echtgenoot.
12
rodenbach
Rodenbach doorloopt twee gistingsfasen vooraleer het bier zijn zachtzure smaak verkrijgt. De eerste gistingsfase is uniek, omdat hoge gisten er samenleven met melkzuurflora. Na het rijpen in foeders verkrijgt Rodenbach dat uniek fruitig boeket. Alcoholpercentage: 5,2% Schenktemperatuur: 6-8째C
rodenbach grand Cru
Dit bier van gemengde gisting bestaat voor 2/3 uit oud bier en 1/3 uit jong bier. Het is een degustatiebier en is zuurder van smaak dan de normale Rodenbach. Een bier voor echte bierexperts. Alcoholpercentage: 6% Schenktemperatuur: 6-8째C
rodenbach Vintage
De Vintage wordt geselecteerd uit de foeder die na 2 jaar rijping het beste bier heeft voortgebracht. Het is 100% oud belegen bier. Zijn smaak is complex, rond, intens en verfrissend. De zachtzure, fruitige afdronk is lang en mooi in balans net als bij een grand cru wijn. Alcoholpercentage: 7% Schenktemperatuur: 6-8째C 13
Wist je dat‌ De jonge wielrenner Senne Leysen voor elke wedstrijd een Rodenbach met 2 rauwe eieren drinkt? Flandrien Briek Schotte deed er maar 1 in.
Brouwerij Verhaeghe Brouwerij Verhaeghe uit Vichte beheerst perfect de kunst van het brouwen. Het is een klein familiebedrijf waarvan de geschiedenis teruggaat tot 1885. Tot op vandaag houdt de brouwerij vast aan haar keuze voor een kleiner volume en een hoge kwaliteit, en dat wordt gesmaakt door de bierliefhebber!
14
duchesse de Bourgogne
Dit zoet, fruitig bier wordt gebrouwen met diep gebrand gerstemout en overjaarse hoppen. Na de hoofdgisting en de tweede lagering ondergaat het bier een derde lagering van circa 18 maanden in foeders. Het resultaat is een volle, zoete en licht rinzige smaak. Alcoholpercentage: 6,2% Schenktemperatuur: 12째C
Vichtenaar
De Vichtenaar wordt gebrouwen op basis van diep gebrande mouten, kruidige hoppen, fruitige gist en zacht zuiver water. Na de hoofd-gisting en de tweede lagering ondergaat de Vichtenaar een derde gisting in eikenhouten vaten gedurende een periode van 8 maanden. Dit bier smaakt licht zurig en complex. De rinzige smaak maakt het bijzonder dorstlessend. Alcoholpercentage: 5,1% Schenktemperatuur: 6-8째C
15
Roodbruine fietstochten
De Vlaamse roodbruine bieren zijn niet alleen de beste getuigen van het traditionele vakmanschap van de lokale brouwers, bovendien zijn ze ook nog eens de ideale fietsdrank! Dat danken ze aan hun uitermate dorstlessend, zurig karakter en aan het lage alcoholpercentage. Kenners weten het al langer: bekomen van je fietstocht doe je het best op een zonnig terrasje met een roodbruin biertje bij de hand. We geven je graag wat inspiratie met de volgende tochten op het fietsnetwerk Leiestreek. De knooppuntenkaart van het fietsnetwerk koop je voor â‚Ź 8 op www.toerisme-leiestreek.be.
16
“Paters en hertoginnen” Beleef 38 km fietsplezier tussen brouwerij De Brabandere in Harelbeke en brouwerij Verhaeghe in Vichte. Onderweg geniet je van het landschap, de Leie en uiteraard van een Petrus Oud Bruin of Duchesse de Bourgogne!
69 59
54
Desselgem
39 60
23
9
82 72
BAVIKHOVE
55 34
40
86
Deerlijk
26
52
97
67
35 start/ aankomst KUURNE
44 45
Stasegem
94
56 65
14 VICHTE
Start: parking in de Lt.-Gen. Gérardstraat, Kuurne 67 › 86 › 34 › 39 › 23 › 69 › 59 › 54 › 60 › 9 › 55 › 82 › 72 › 94 › 14 › 65 › 52 › 56 › 45 › 44 › 40 › 97 › 26 › 35 › (67) Alle cafés en bezienswaardigheden op deze route vind je op: www.west-vlinderen.be/routes/detail/kgwcgv 17
“In het wiel van Omer” Je start in hartje Kortrijk en verkent 26 km het groene zuiden van de stad. Je rijdt door Bellegem, het dorp waar de Omers elkaar opvolgen bij brouwerij Omer Vander Ghinste. Proef onderweg eens de VanderGhinste Oud Bruin! KORTRIJK 10
start/ aankomst
93 83 73
53
BISSegem
99
18 82 92 80
54
ZWEVegem
57
32 62 30
38 BELLegem 77 61
14
18
Start: Kortrijk 1302, Begijnhof Kortrijk 53 › 73 › 83 › 93 › 10 › 18 › 82 › 92 › 54 › 32 › 62 › 30 › 38 › 14 › 61 › 77 › 57 › 80 › 99 › 53 Alle cafés en bezienswaardigheden op deze route vind je op: www.west-vlinderen.be/routes/detail/j92a2v
“Rond de Rodenbachstad” Een fikse tocht van 41 km vanuit Roeselare brengt je langs het kanaal, door dorpen en over de oude spoorwegbedding die nu fietspad is geworden. Een Rodenbach als dorstlesser mag niet ontbreken onderweg! ROESELARE
start/ aankomst
1 6
22
26
94
78 66
RUMBEKE
76
56 12
39
IZEGEM
21
20
BEITEM 44 LENDELEDE SINT-ELOOISWINKEL
14 LEDEGEM
30
ROLLEGEM60 KAPELLE
64
42
Start: Polenplein, Roeselare 1 › 94 › 22 › 26 › 78 › 66 › 56 › 12 › 21 › 20 › 14 › 42 › 64 › 60 › 30 › 44 › 39 › 76 › 6 › 1 Alle cafés en bezienswaardigheden op deze route vind je op: www.west-vlinderen.be/routes/detail/vu4hp3 19
Roodbruine gastronomie Bier en gastronomie vormen een perfecte combinatie! Bier heeft naast zoet en zuur, nog een derde dimensie: bitter. Dat maakt bier nog veel spannender dan wijn om aan tafel of in de keuken mee te combineren. Met enkele Michelinsterren, heel wat hoge scores in de Gault&Millau gids en prijzen voor beloftevolle jonge chefs mogen we zonder overdrijven stellen dat de Leiestreek een gastronomische topregio is. Restaurants en chefs herontdekken roodbruin bier, doen aan foodpairing, en jullie houden ervan. Ontdek onze topadresjes op www.rondjeroodbruin.be Vlaams roodbruin bier is ook een inspiratiebron voor lokale ondernemers. Wat dacht je van pralines met roodbruin bier, Rodenbachtaart, of kaas gerijpt in Rodenbach? Ontdek zelf hoe roodbruin bier jouw gerechten een extra toets geeft met volgende receptjes.
20
Sorbet van roodbruin bier met grijze garnaal © www.streekproduct.be
Ingrediënten voor 8 hapjes › 1 dl water › 60g griessuiker › sap van 1/2 citroen › 25cl Rodenbach Grand Cru › 6 Coeur de Boeuf tomaten › bieslook › basilicum › 2 eetlepels olijfolie › sap van 1/2 limoen › peper en zout › 250g grijze garnalen Bereiding Breng het water samen met de suiker aan de kook. Voeg het bier en citroensap toe en laat afkoelen. Doe dit mengsel in de ijsmachine en draai een sorbet. Bewaar in de vriezer. Snipper de bieslook en een deel van de basilicumblaadjes fijn. Pel de tomaten en verwijder de zaadjes. Snijd ze in kleine blokjes. Voeg de bieslook- en basilicumsnippers bij de tomaatblokjes, roer er de olijfolie en het limoensap onder en breng op smaak met peper en zout. Laat 15 minuten marineren. Pel de garnalen. Doe wat van het tomatenmengsel op een bord en leg er een quenelle van de Rodenbach sorbet op. Bestrooi met de grijze garnalen en werk af met wat basilicumblaadjes, bieslook en peper.
21
een eXtraatje: de Rodenbach cocktail meng 90% Rodenbach Grand Cru 5% Amèr Picon 5% Double Crème de cassis. Smaakt dit naar meer? Bezoek www.rondjeroodbruin.be voor meer recepten!
Wist je dat… De smaak van bier afhankelijk is van het type glas waarin je het schenkt? Een juist bierglas zorgt voor de juiste schuimkraag en het vrijkomen van smaakaroma’s, en dus voor de smaakbeleving.
Creëer je roodbruin arrangement Combineer een fietstocht, gastronomisch etentje en lekkere bierdegustatie tijdens een weekendje weg in de Leiestreek. Alle plekjes om te slapen vind je op www.toerisme-leiestreek.be Wie weet kan je er een bieractiviteit aan koppelen zoals het jaarlijkse bierfestival in Zwevegem. Evenementen in de Leiestreek vind je op www.toerisme-leiestreek.be
22
Brouwerijen in de Leiestreek
Of je nu houdt van roodbruin, blond, donker of amber, in de Leiestreek vind je zeker je gading op vlak van bier! Een overzichtje van alle brouwerijen: ’t Gaverhopke:
www.tgaverhopke.be
Alvinne:
www.alvinne.be
Brouwers Verzet: www.brouwersverzet.be De Bie:
www.brouwerijdebie.be
De Brabandere:
www.brouwerijdebrabandere.be
Eutropius:
www.brouwerij-eutropius.be
Gruut:
www.gruut.be
Gulden Spoor:
www.guldenspoor.be
Het Alternatief:
www.brouwerijhetalternatief.be
O. Vander Ghinste: www.omervanderghinste.be Rodenbach:
www.rodenbach.be
Sint Canarus:
www.sintcanarus.be
Toye:
www.goedendagbier.be
Van Honsebrouck: www.vanhonsebrouck.be Verhaeghe:
www.brouwerijverhaeghe.be 23
Colofon teksten en inhoud: Fien Vandenheede en Emmanuel Derdeyn fotografie: Brouwerijen uit de Leiestreek, David Samyn, Michael Dehaspe, VLAM, Jan D’Hondt (B.Ad) opmaak: Drukkerij Oranje druk: Lowyck & Pluspoint Verantwoordelijke uitgever: Claude Croes, voorzitter Toerisme Leiestreek vzw, Engelse Wandeling 2 F4L, 8500 Kortrijk D/2016/9163/6