Jaarverslag Westtoer 2014

JAARVERSLA G 2014

1

INHOUD Inhoud...................................................................................................................................................... 2 Voorwoord gedeputeerde Franky De Block.................................................................................. 3 Kust........................................................................................................................................................... 4 Westhoek...............................................................................................................................................10 Brugse Ommeland.............................................................................................................................14 Leiestreek.............................................................................................................................................18 West-Vlaanderen................................................................................................................................22 Nuttige adressen................................................................................................................................26

Eindredactie: Stefaan Gheysen, Magda Monballyu, Luc Abbeloos, Lieven Verdonck, Tim Provoost, Josephine Fassaert, Ingeborg Locy, Darline Vandaele, Lien Phlypo, ValĂŠrie Heyman, Evy Van Schoorisse, Katrien Six, Geert Hoorens en Danielle Van de Vijver CoĂśrdinatie: Danielle Van de Vijver en Elke Lemaire Opmaak: Nele Vandepitte Rewriting: Karo Communications Druk: Lowyck Fotografie: Westtoer, Carlo Verfaille, Toerisme Kortrijk, Toerisme Leiestreek, Toerisme Brugse Ommeland, Brouwerij Omer Vanderghinste, Jan Darthet, David Samyn, Michael Dehaspe, Toon Grobet en Bart Heirweg Verantwoordelijke uitgever: Westtoer apb, Koning Albert-I laan 120, 8200 Sint-Michiels (Brugge) WD/3029/2014/89 Met dank aan alle medewerkers van Westtoer die hebben bijgedragen tot de realisatie van dit jaarverslag.

2

VOORWOORD

gen maar waargebeurde verhalen verspreid over de talrijke dorpen en unieke locaties van deze regio. Binnen dit thema ondersteunde Westtoer ook het filmproject rond de Zaak De Zutter, één van de fameuze moorden van Beernem. Westtoer lanceerde samen met diverse partners de seizoensroute 100 % West-Vlaams in Damme. Binnen het LEADER-programma ondersteunde Westtoer de uitbouw van de recreatieve potenties van het Tieltse. Samen met de VLM werd de groene fietsgordel rond Brugge bewegwijzerd. Op marketingvlak investeerde het provinciebedrijf in het streekmagazine Genieten in het Brugse Ommeland, de overzichtskaart en de website.

In november 2014 presenteerde ons provinciebedrijf Westtoer een nieuw strategisch beleidsplan toerisme voor de Vlaamse Kust. Met dit plan wil Westtoer extra impulsen geven aan het kusttoerisme. Bedoeling is voorsprong te nemen ten opzichte van andere concurrerende bestemmingen. Tegen 2020 moet de Kust in alle opzichten een modelbestemming worden met een sterke positie op de buitenlandse markten. Concrete accenten in het plan vormen de realisatie van een beperkt aantal hefboomprojecten met een duidelijk landmarkkarakter en een hoogwaardige architectuur, de verdere vernieuwing van de openbare ruimte op strand en dijk, het versterken van het all weather karakter van de Kust, de uitbouw van het shoppingapparaat en het optimaliseren van de bereikbaarheid. Veel aandacht gaat er ook uit naar een concurrentiële logiessector, innovatieve restaurants en cafés en vakanties op maat. Met dit plan hoopt Westtoer de Kust volledig klaar te stomen voor de uitdagingen van de komende decennia. Concrete realisaties in 2014 aan de Kust waren: Lekker aan zee: Chef wij dagen je uit, het ondersteunen van het kamperen aan de Kust, de Capitoolgids, de campagnes Zee van Smaak en Logeren aan Zee, de online kustpas en de begeleiding van de diverse projecten in het kader van het impulsprogramma voor de Kust van de Vlaamse Regering.

In de Leiestreek legde Westtoer zich in 2014 toe op de realisatie van diverse Interreg IVa-projecten in het kader van de samenwerking met Noord-Frankrijk en Wallonië. Het betrof de projecten Leiestreek van bron tot monding, Lille-KortrijkDoornik met als doel de toeristische promotie van de Eurometropool en het project 300 jaar grens met een specifieke realisatie voor Texture in Kortrijk. Het WO I-project Achter het front van 14-18 positioneerde de Leiestreek binnen de initiatieven van het herdenkingsjaar 2014. Westtoer zette zijn inspanningen verder om de recreatieve mogelijkheden voor de eigen bevolking uit te breiden met een stadswandelroute in Kortrijk en de Twee bekenwandelroute tussen Marke en Bissegem. Het fietsnetwerk Leiestreek vormde het voorwerp van een diepgaand onderzoek van het kenniscentrum van Westtoer en resulteerde in diverse ontwikkelingspistes voor de nabije toekomst. Specifieke events kleurden de Leiestreek zoals Kunst proeven in de Leiestreek, Rondje Roodbruin, Dorp in de kijker en de zomerse boottochten. Op 4 april 2014 lanceerde de Leiestreek de Leiestreek Greeters, een enthousiaste groep van eigen inwoners die op vrijwillige basis kleine groepjes van maximaal 6 toeristen op sleeptouw nemen voor een bezoek aan de regio.

In de Westhoek ging onze aandacht naar de herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog. De laatste 2 strategische projecten openden hun deuren: het vernieuwde Museum aan de IJzer in Diksmuide begin maart en het bezoekerscentrum Westfront in Nieuwpoort in oktober. Dit laatste precies 100 jaar na de onderwaterzetting van de IJzervlakte. In 2014 pakte Westtoer zelf uit met 2 nieuwe autoroutes, Vrij Vaderland en Niemandsland. In het kader van de successerie In Vlaamse Velden lanceerde Westtoer een inspiratiekaart met de opnamelocaties, 3 fietsroutes, een fandag op 15 maart in Veurne en 20 verblijfsarrangementen. Op communicatief vlak publiceerde Westtoer WO I-pockets in het Engels en het Nederlands, een evenementenkalender en Franse en Duitse overzichtsfolders. De website flandersfields.be kreeg een nieuwe look en in februari was Westtoer aanwezig op het Vakantiesalon in Brussel. Dit alles paste binnen het ethisch en meerstemming herdenkingstoerisme, waarbij respect, gastheerschap en vredesboodschap centraal staan. Deze principes werden in 2014 ook uitgedragen door de private sector: op 1 april 2014 werden 160 private actoren na een intensief vormingstraject door Westtoer erkend als herdenkingspartners. Het Kenniscentrum van Westtoer volgde nauwgezet alle evoluties op en noteerde niet minder dan 790.000 WO I-bezoekers in 2014, een stijging van 90 % t.o.v. 2013.

Dit overzicht per regio illustreert het dynamisme van Westtoer. Ik vermeld tenslotte enkele centrale Westtoer-initiatieven die aan het einde van het jaarverslag aan bod komen zoals de West-Vlinderen-campagne rond recreatie, de uitrol van de Q-labels over de volledige Provincie, de trendrapporten per regio en het memorandum voor de nieuwe Vlaamse Regering, goedgekeurd door de Raad van bestuur van Westtoer op 20 mei 2014.

Bij deze wens ik alle Westtoer-medewerkers te bedanken voor de vele initiatieven en voor hun inzet in 2014. Aan u allen wens ik een bijzonder succesrijk en vredevol 2015.

Karaktervol genieten in het Groen, vlakbij Brugge en de Kust.

Dit is het centrale thema voor het Brugse Ommeland. Genieten kan je bij uitstek in de vele authentieke restaurants en cafés in de talrijke typische dorpjes en stadjes van deze regio.

In 2014 zette Westtoer vooral in op de verdere bekendmaking en ontwikkeling van het landschapspark Bulskampveld met een publireportage in de Standaard en het Nieuwsblad, de jaarlijkse infokrant en een nieuwe overzichtskaart. Qua evenementen stond er een gezinshappening en een opendeurdag op het programma. De campagne Gefluister in het Brugse Ommeland legde de focus op een twintigtal verbor-

Franky De Block, Gedeputeerde voor toerisme Voorzitter Westtoer

3

KUST

Strategisch Beleidsplan Op 24 november werd het derde beleidsplan voor toerisme en recreatie aan de Kust voorgesteld in het Staf Versluyscentrum te Bredene. Het beleidsplan verwoordt de ambities die we hebben voor de periode 2015-2020. Waar in het vorige beleidsplan (2009-2014) de nadruk lag op het realiseren van de nodige basisinfrastructuur aan de Kust ligt de lat nu hoger. Samen met de sector willen Westtoer en Toerisme Vlaanderen de Vlaamse Kust verder ontwikkelen tot een topbestemming. Ondanks de vele investeringen de afgelopen jaren is het werk nog niet af. Een toeristische bestemming is altijd in beweging. Dit beleidsplan werd opgemaakt door Westtoer en Toerisme Vlaanderen. Het proces werd begeleid door een plangroep met deskundigen van beide instanties.

Op een klankbordgroep met regionale, provinciale en Vlaamse actoren uit de toeristische en aanverwante sectoren werden de grote lijnen van het plan besproken. Het beleidsplan werd goedgekeurd door het Raadgevend Comité bij Toerisme Vlaanderen in juni 2014 en door de provincieraad van WestVlaanderen op 2 oktober 2014. Het beleidsplan formuleert de grote strategische krachtlijnen. De concrete uitvoering zal gebeuren in jaarlijkse actieplannen.

Meer info is beschikbaar op www.westtoer.be/nl/kenniscentrum/kenniscentrum-kust/strategisch-beleidsplan

financiële steun. In 2014 zijn de eerste 2 innovatieve hotelprojecten gerealiseerd. De andere hoteliers hebben hiervoor de tijd tot eind 2015.

Hotelstudie Oostende Westtoer werkte in opdracht van Toerisme Oostende vzw een studie uit over hotelontwikkelingen in Oostende. Aanleiding voor de studie was het feit dat de Oostendse hotelsector onder druk staat. Het toeristische landschap is de voorbije decennia enorm geëvolueerd. De rentabiliteit van de kusthotels ligt traditioneel onder het Vlaamse gemiddelde en de grondprijzen zijn torenhoog. Bijgevolg verdwijnen steeds meer kleine en familiale hotels onder druk van bouwpromotoren.

Nochtans zorgt deze logiesvorm voor een dynamische mix van toeristen in Oostende en ondersteunt ze Oostende als bestemming voor citytrips. Een voldoende groot hotelaanbod is een van de belangrijkste pijlers om de positie van belangrijke toeristische bestemming te behouden. De hotelstudie schetst een concreet beeld van de mogelijke scenario’s en uitdagingen die daarmee gepaard gaan voor de hotelontwikkeling in Oostende.

ONDERSTEUNING SECTOR & GEMEENTEN

Lekker aan zee: Chef wij dagen je uit!

Om de kwaliteit van de gastronomie aan de Kust te stimuleren, organiseerde Westtoer het opleidingsproject Lekker aan Zee: Chef we dagen je uit! 27 kustrestaurants namen deel aan dit traject. De deelnemers werden gecoacht door topchefs Stéphane Buyens (Le Fox), Stijn Bauwens (Kruidenmolen), Luc Deklerck (Bistro Mathilda) en Dries Cloet (Hotelschool Ter Duinen). Deze vorming zorgde voor een introductie van trends op het vlak van koken, producten en inrichting van een restaurant en heel wat inspiratie. Tijdens de daaropvolgende workshops begeleidden de 4 coaches de deelnemers op het vlak van identiteit, profilering, kaart en productkennis. Aansluitend waren er diverse bezoeken aan West-Vlaamse streekproducenten en aan de vismijnen van Zeebrugge en Oostende.

Hotelinnovatie: een Golf van Vernieuwing In 2013 startte Westtoer met het innovatietraject voor kusthotels in het kader van het Vlaams Impulsprogramma Kust (IPK)-project Hotelinnovatie: een Golf van Vernieuwing. Alle hotels die zich in 2012 hadden aangemeld, kregen begin 2013 een consulent toegewezen om hun innovatieproject verder uit te werken. Na deze begeleidingsfase dienden de hoteliers een definitief innovatiedossier in. De projectjury besliste op basis van deze dossiers welke hotels een financiële innovatie-impuls ontvingen. 30 hoteliers zijn begeleid en 12 hotels kregen

4

toeristische kampeerplekken aan te bieden. Er is overleg met de beroepsvereniging van en voor zelfstandige ondernemers actief in de sector van de openluchtrecreatieve verblijfsrecreatie in Vlaanderen (RECREAD), maar het project beperkt zich niet tot de leden van deze organisatie. Een kerngroep zal de agenda en de concrete invulling coördineren. Anderzijds is er vanuit de sector een gezamenlijke promotiecampagne die de Kust sterker positioneert als bestemming voor kampeertoerisme. Deze campagne focust op een positieve beeldvorming over kampeervakanties aan de Kust. Ze wil een ruime waaier aan potentiële kampeertoeristen aanspreken door de diversiteit van het kampeeraanbod in de kustregio in de kijker te plaatsen.

Ruimtelijk instrumentarium Het Kustactieplan III-project Ruimtelijk instrumentarium voor duurzame en leefbare kampeerbedrijven aan de Kust wil gemeenten inhoudelijk en financieel ondersteunen bij het opstellen van ruimtelijke uitvoeringsplannen voor kampeerbedrijven. Dit met het oog op het behoud van de kampeerfunctie en een evolutie naar moderne kwalitatieve kampeerbedrijven. Dit resulteerde in 11 ruimtelijke uitvoeringsplannen verspreid over 5 kustgemeenten. Anderzijds wil Westtoer met dit project inzetten op de ontwikkeling van een module met goede praktijken. Hierbij komen verschillende ruimtelijke aspecten van een kampeerbedrijf aan bod. We namen een ontwerpbureau onder de arm om inrichtingsplannen voor campings te ontwikkelen. Het bureau bekeek samen met de respectievelijke uitbaters een bepaald thema op hun camping om hen een idee te geven over de manier waarop ze in hun bedrijf vernieuwing kunnen introduceren. Verder wordt er een module ontwikkeld waarmee de kampeeruitbater de rentabiliteit van de nieuwe investeringen kan berekenen. Al deze informatie zal deel uitmaken van een globale website waar uitbaters informatie zullen terugvinden over thema’s zoals toegang en onthaal, parkeren, verkeer, toegangscontrole… Eind november presenteerde Westtoer de resultaten van het project in de vorm van een inspirerende Innovatienamiddag voor kamperen.

De deelnemende kustrestaurants konden een beroep doen op 2 individuele coachings.

Ze konden 1 dag meelopen in de keuken van een coach. Er was begeleiding wat betreft de identiteit van de zaak of men kon kiezen voor een professionele fotoshoot. Een afsluitende studienamiddag behandelde de thema’s rendement en gezonde voeding. Deze opleiding kadert in het Seaconomicsproject binnen het Europese 2 Zeeën Programma met cofinanciering van Horeca West-Vlaanderen.

Toeristisch Impulsprogramma voor de Vlaamse Kust In 2014 betoelaagde de Vlaamse Regering projecten in het kader van de Impulsprogramma’s Kust en Vlaamse Regio’s.

Westtoer begeleidde heel wat gemeenten en private investeerders in toerisme bij de indiening van hun dossier. Aan de Kust maakten we bovendien deel uit van de prospectie- en regiegroep.

Kamperen aan de Kust In 2014 startte een nieuw IPK-project, gericht op het ondersteunen van het kampeertoerisme aan de Kust. Enerzijds werkt een structureel overlegplatform met de sector rond commercieel-marketinggeoriënteerde thema’s. Deze samenwerkingsstructuur zal tools, tips, voorbeelden… aanreiken om de sector te stimuleren tot verdere professionalisering en productvernieuwing op het vlak van communicatie en marketing. Bedoeling is 2 keer per jaar samen te komen met een groep dynamische kampeeruitbaters. Het is een bewuste keuze te werken met individuele kampeeruitbaters die de ambitie hebben om hun gasten voldoende kwalitatieve,

5

Logies op de digitale snelweg Westtoer wil de logiessector ondersteunen op het vlak van online communicatie, digitale informatie, sociale media…

Dit moet de hotels en B&B’s toelaten doelgericht, efficiënt en hedendaags te communiceren met bestaande en nieuwe (toekomstige) klanten. Dat kan onder meer door de ontwikkelde tools (digitale reisgids, digitaal gastenboek, kustpas…) te integreren in de werking van de logiesverstrekker en door actief in te zetten op sociale media, reviewsites, e-mailings, boekingsplatformen… Tegelijk is deze sector een belangrijk contactpunt met de toerist (met continue instroom van nieuwe waardevolle contacten) waarlangs we het volledige verhaal van de Kust kunnen brengen. We zullen de ondernemers tools aanreiken om zowel hun eigen zaak als het volledige kustaanbod (voornamelijk in de buurt van hun eigen locatie) mee te promoten. Einddoel is het ondersteunen en uitdragen van het dynamische en hedendaagse imago van de logiessector en de Kust.

Bezoekerscentrum Westfront Nieuwpoort In 2014 stond Westtoer in voor de algemene coördinatie en de verslaggeving van de tweewekelijkse overlegvergaderingen met alle partijen, betrokken bij het bezoekerscentrum Westfront (opdrachtgever, architecten, tentoonstellingsbouwer…).

Tijdens deze vergaderingen bespraken ze de voortgang van de bouwwerken van de toeristisch-museale inrichting van het bezoekerscentrum onder het Albert I-monument. Het bezoekerscentrum Westfront Nieuwpoort opende de deuren op 18 oktober 2014.

ONDERZOEK KiTS wordt verdergezet KiTS is oorspronkelijk de naam van het KAP III-project Kust indicatoren toeristisch-statistisch. In 2014 verwierf het bestaansrecht in de huidige legislatuur. Via de samenwerkingsovereenkomsten met Westtoer verzekeren de kustgemeenten en de Provincie West-Vlaanderen de continuïteit van het project. Dankzij KiTS kan Westtoer de kustgemeenten actuele managementinformatie bezorgen. Zo publiceerden we in 2014 opnieuw voor elke kustgemeente een trendrapport met de evolutie van het aanbod, de vraag, bestedingen en tewerkstelling. Belangrijke elementen in het rapport zijn het aantal dagtoeristen per gemeente en het gebruik van vakantiewoningen opgesplitst naar verhuur via een toeristisch verhuurkantoor, verhuur via de eigenaar en tweede verblijfsgebruik.

Verder zette Westtoer de monitor voor een aantal belangrijke vraagcomponenten van het kusttoerisme verder. In september gaf de monitor voor de zomermaanden een snelle indicatie van de vraag voor het afgelopen zomerseizoen.

6

Meetingindustrie Eind 2014 liep het onderzoek Meeting Aan Zee af. Het bracht het belang van de meetingindustrie aan de Kust in kaart. Er was immers nood aan betrouwbare gegevens om deze vorm van toerisme beter in de markt te zetten. Het onderzoek omvatte behalve een aanbodinventarisatie een online bevraging bij meeting- en congresplanners die in 2013 aan de Kust een activiteit organiseerden. Bij deelnemers aan deze activiteiten werd een korte bevraging afgenomen. Diepte-interviews bij diverse actoren gaven een zicht op de positie van de Kust op de meetingmarkt. Begin 2015 worden de resultaten van dit onderzoek voorgesteld. Het online monitoringsysteem met automatische feedback naar de deelnemende aanbieders wordt verder uitgerold. Zo kan Westtoer de vraag naar meetingactiviteiten aan de Kust continu opvolgen. Het onderzoek werd mee gefinancierd door Toerisme Vlaanderen in het kader van het IPK.

MARKETING Capitool Vlaamse Kust Capitool Vlaamse Kust is de eerste volledige reisgids voor de Kust die de regio beschrijft en die informeert over de belangrijkste bezienswaardigheden. Dankzij de kleurrijke fotografie, prachtige tekeningen en gedetailleerde cartografie kan de lezer op een boeiende manier de regio verkennen. Het is een eindeloze bron van inspiratie. De reisgidsen in het Nederlands en Frans kwamen tot stand met de steun van het IPK, Westtoer en de 10 kustgemeenten en ze verschijnen op 10.000 exemplaren. De gids is verkrijgbaar bij de boekhandel, de diensten toerisme aan de Kust en via de webshop van Westtoer.

Kustmagazine Inspireren en wegdromen gebeuren niet alleen online. Daarom bracht Westtoer het Kustmagazine uit. De 135.000 exemplaren zijn verdeeld in Vlaanderen en Wallonië (bij Nest), Nederland en Duitsland (bij Plus Magazine) en Frankrijk (bij L’Express).

Zee van Smaak Met Zee van Smaak realiseerde Westtoer in het voor- en najaar een campagne over tijdloze kustgastronomie, met de nadruk op de producten uit de Noordzee. In het voorjaar lanceerden we in samenwerking met Weekend Knack in Vlaanderen en Wallonië een nieuw magazine. In het najaar kwam er een tweede campagnegolf met een speciale bijlage Zee van Smaak bij De Morgen, Le Soir, De Volkskrant (Nederland), La Voix du Nord (Frankrijk) en Duitse regionale weekbladen.

Westtoer werkte het hele jaar samen met Radio 2 voor reportages en acties met luisteraars. Zee van Smaak kreeg de steun van een twintigtal kustchefs en de visserijsector. Met een display en postkaarten plaatsten de chefs de actie in hun restaurant in de kijker. Zee van Smaak kende ruime weerklank in de pers.

Shopping De Kust is de jongste jaren uitgegroeid tot een hippe shoppingbestemming. Shoppen is een van de activiteiten van dagjes- en verblijfstoeristen aan de Kust. Alle kustgemeenten hebben fraaie lanen, straten en pleinen met authentieke adressen. Groot voordeel is dat de winkels aan de Kust open zijn op zondag. Westtoer ontwikkelde in samenwerking met het magazine Steps een uitgebreide offline en online campagne. Het magazine (oplage circa 700.000 exemplaren, verspreid in Vlaanderen als bijlage bij De Zondag) besteedde aandacht aan de shoppingtroeven van de Kust met algemene thematische informatie over de Kust en een overzicht van de shoppingmogelijkheden.

7

Promotiecampagnes op tv Jeroen Meus was in september met het programma Dagelijkse Kust prominent aanwezig op tv. Met de promotiespot Belgen aan Zee liep op de VRT (Eén en Canvas) en de RTBF (La Une en La Deux) een campagne over de typisch Belgische troeven van de Kust. De Franstalige zender RTL zond La Grande Balade uit.

De Kust en Wallonië Westtoer besteedt uitgebreid aandacht aan de promotie voor de Kust in Franstalig België. Tijdens een persconferentie en workshop voor de Franstalige pers presenteerden we in het voorjaar de nieuwigheden voor de Kust. We werken samen met het televisieprogramma Télétourisme (La Une, circa 200.000 kijkers) voor een reeks van 5 reportages (5 weken).

De populaire radiozender Vivacité besteedde met het programma Kustodyssée ruime aandacht aan de Kust (op zaterdag, 8 weken lang). In samenwerking met RTL, de grootste Waalse zender, realiseerden we in het najaar het culinairtoeristisch programma La Grande Balade (circa 200.000 kijkers). Chef Yves Mattagne van Sea Grill ontdekte er samen met zijn gasten de Kust en haar gastronomie.

Kustcampagnes in het buitenland In het najaar werkte Westtoer met de Nederlandse krant De Volkskrant aan een speciale bijlage over de Vlaamse Kust (16 bladzijden). Deze katern haalde een oplage van ruim 100.000 exemplaren. In Frankrijk kwam er een bijlage in samenwerking met La Voix du Nord. Voor de regio Keulen was er een extra katern als bijlage bij de regionale kranten. Tegelijk gaf een online campagne een extra dimensie aan deze kustcampagne. Verschillende landen organiseerden in samenwerking met Toerisme Vlaanderen perstrips voor journalisten en media.

Logeren aan Zee Westtoer en de Confederatie van Immoberoepen (CIB Vlaanderen) realiseerden met de steun van de Vlaamse overheid een campagne om de verhuur van vakantiewoningen aan de Vlaamse Kust te stimuleren. Vakantiegangers die een kwaliteitsvolle vakantiewoning aan onze Kust willen boeken, kunnen voortaan terecht op de toeristische website www.logerenaanzee.be. De campagne verscheen in het voor- en najaar online en offline in De Standaard, Het Nieuwsblad, Het Belang van Limburg, Gazet van Antwerpen en Vers L’ Avenir.

RECREATIE

Online kustpas, je beleeft het aan zee!

Erfgoedwandelroute Blankenberge

De handige kustpas is ideaal om de leukste en boeiendste attracties aan de Kust te bezoeken. De gebruiker geniet van heel wat kortingen en voordelen bij meer dan 30 attracties aan de Kust. In samenwerking met het IPK van de Vlaamse overheid is in 2014 een online variant van deze kustpas ontwikkeld en gepromoot. De voordeelpas is gratis te downloaden op www.kustpas.be.

De 8 jaar oude Erfgoedwandelroute Blankenberge is in 2014 in een nieuw kleedje gestoken. Op 27 april werden in aanwezigheid van gedeputeerde voor toerisme Franky De Block en burgemeester Patrick De Klerck de herwerkte brochure, de nieuwe klinknagelbewegwijzering en het startbord voorgesteld. De 4,1 km lange route start aan het Belle Epoque Centrum en leidt de wandelaar langs de vele historische bijzonderheden die Blankenberge te bieden heeft, zoals de Sint-Antoniuskerk, de Paravent en de Belle Epoquewijk. De gevels met geglazuurde tegels vormen de rode draad langs de vernieuwde wandelroute. De Erfgoedwandelroute Blankenberge is een initiatief van Westtoer en de Dienst Cultuur van de Provincie West-Vlaanderen en een realisatie in nauwe samenwerking met de Stad Blankenberge.

Suggesties met Itrip Coast In het voorjaar lanceerde Westtoer Itrip Coast, een mobiele applicatie die de toerist tijdens zijn verblijf aan de Kust suggesties op maat biedt. Met deze app kan de kusttoerist zijn reis voorbereiden en opvolgen en zijn favorieten selecteren.

Bovendien kan hij via sociale media en e-mail zijn reis delen.

Na een eerste evaluatie zijn in het najaar de functionaliteiten en het design bijgestuurd. Itrip Coast is een realisatie met de steun van het IPK en is gekoppeld met de Franse databank met de steun van het Europese project Côte-à-Côte (binnen Interreg IVa Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen).

8

PROJECTEN In 2014 werkten we voor de Kust samen met internationale partners in diverse Europese projecten.

Nature & Tendance in maart in Reims en Salon Map Pro in september in Parijs). De digitale applicatie ITrip kreeg binnen het project Côte-à-Côte een grensoverschrijdende dimensie.

De gemeenschappelijke acties zijn in de zomer gepromoot tijdens een grensoverschrijdende persconferentie. Het geheel werd afgesloten met een event voor de toeristische actoren aan beide zijden van de grens.

Seaconomics Het project Seaconomics (binnen het 2 Zeeën Programma) werd afgesloten op 30 september 2014 en omvatte verschillende luiken. Het doel was het creëren van een dynamische kustlijn. Door het grensoverschrijdende karakter van het project waren samenwerking met en uitwisseling van informatie tussen de partners een must. Omdat toerisme heel belangrijk is voor de Kust, lag de nadruk op de creatie van een economisch competitieve, aantrekkelijke en toegankelijke regio. Er werden 3 grote acties gerealiseerd. De eerste concentreerde zich op investeringen en onderzoek. Verschillende kustgemeenten investeerden in het aantrekkelijker en toegankelijker maken van hun kustlijn. Deze actie omvatte ook een onderzoek naar het gebruik van de kustjachthavens.

De tweede actie was een opleidingstraject voor ondernemers in de restaurant- en cafésector, waar we via workshops, trainingen, goede praktijken en netwerkevenementen de sector uitdaagden om zich verder te verfijnen en te specialiseren.

Maar liefst 27 deelnemers volgden dit traject. Het derde luik bestond uit marketingcampagnes rond strand en gastronomie waarmee we de toeristen overtuigden van de sterke troeven aan de Kust. Ten slotte organiseerde Westtoer begin september een internationale studietrip voor de projectpartners, met een bezoek aan alle gerealiseerde activiteiten van de Vlaamse projectpartners.

Proximity De cluster Proximity (2 Zeeën Programma) is opgestart in 2013. Het doel is het stimuleren van toerisme vanuit de nabijgelegen markten in de 2 Zeeën-regio. Na een aantal projecten is eind augustus 2014 de eerste fase afgerond. In april 2014 organiseerden we een conferentie voor de bedrijven uit de deelnemende landen. Ze kregen resultaten van onderzoeken in het kader van 4 vorige Europese projecten en informatie over het aantrekken, bewerken… van de nabijgelegen markten. In juni was er een grensoverschrijdende conferentie voor greeters uit de 4 landen. Ze wisselden gegevens uit, bekeken wat goed liep, haalden punten ter verbetering aan en netwerkten. Ten slotte schreven alle projectpartners samen een publicatie met hun bevindingen uit 4 vorige Europese projecten: CAST, SusTRIP, Greet en Balance. De publicatie is digitaal beschikbaar in 3 talen. Intussen is fase 2 van deze cluster goedgekeurd. Die loopt tot 30 juni 2015. De cluster zal in deze fase toeristische aanbieders (zowel ondernemers als vrijwilligers en particulieren) ondersteunen en hen in staat stellen om innovatieve en duurzame producten en diensten te ontwikkelen, specifiek gericht op de nabijgelegen toeristische markten. Zo wordt het toeristisch potentieel van de 2 Zeeën-regio benut door herhaalbezoek te stimuleren en nieuwe bezoekers aan te trekken. Westtoer zal met het oog op een specifieke doelgroep deze innovatieve producten en diensten ontwikkelen met behulp van de methodologie Service Design technologie.

Côte-à-Côte Het project Côte-à-Côte (binnen Interreg IVa Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen) is afgesloten op 31 december 2014. Centraal in dit project stond de promotie voor deze grensoverschrijdende regio. In 2014 ontwikkelden we een drietalige grensoverschrijdende kaart voor het gebied tussen Gravelines en Knokke-Heist. De kaart geeft naast een duidelijk overzicht in 7 thema’s tips over de troeven van dit gebied. De kaart werd gedrukt op 60.000 exemplaren en is intussen aan een herdruk toe. Verder zette Westtoer in op diverse beurzen (Salon

9

WESTHOEK

START HERDENKING 100 JAAR GROOTE OORLOG IN WEST-VLAANDEREN

gebreid, we brachten een viertalige evenementenfolder voor de jaren 2014-2015 uit, organiseerden buitenlandse pers- en tradereizen,... Westtoer verenigde toeristische ondernemers en diensten voor toerisme uit de regio in een netwerk van herdenkingspartners. (zie p.11). Uit onderzoek van Westtoer blijkt een sterke groei van het aantal WO I-bezoekers in de Westhoek. Monitoring van WO I-toerisme is een essentieel onderdeel voor een goed beleid betreffende visitor management en goed gastheerschap, 1 van de 7 pijlers van ethisch en meerstemmig herdenkingstoerisme (zie p.11).

In 2014 ging de herdenking van 100 jaar Groote Oorlog van start. De voorbije 6 jaar werkten verschillende medewerkers van Westtoer intensief om de eeuwherdenking van de Eerste Wereldoorlog op een hoog niveau te tillen. Binnen de investeringen in toeristische infrastructuur is het overgrote deel van de vooropgestelde projecten gerealiseerd. Westtoer werkte mee aan de projecten in Mesen (nieuw toeristisch infopunt), Zonnebeke (Passchendaele Memorial Gardens and Park), Wervik (vernieuwd Nationaal Tabaksmuseum), Koekelare (Käthe Kollwitz Museum en Lange Max Museum), Diksmuide (netwerksites Frontzate en onthaal aan Duitse militaire begraafplaats in Vladslo), Veurne (Belevingscentrum Vrij Vaderland) en Oostende (digitale wandeling). De laatste 2 van de 5 strategische projecten openden hun deuren voor het publiek: het vernieuwde Museum aan de IJzer en z’n omgeving in Diksmuide en het nieuwe bezoekerscentrum Westfront Nieuwpoort. Bij de Provincie startten de eerste herdenkingsevenementen, zoals tijdelijke tentoonstellingen. De eerste editie van GoneWest, de culturele herdenking van WO I ging op 17 oktober van start met het Lichtfront. In 2014 werden de laatste 2 toeristische autoroutes 14-18 in een reeks van 6 geopend. Dit komt uitgebreid aan bod op p.13 (Recreatie). Verder reden we de eerste 2 fietsroutes 14-18 van onze nieuwe reeks in: The Legacy in Zonnebeke en de CoggeGeeraert Fietsroute in Veurne en Nieuwpoort (zie p.12, Recreatie). De komende jaren volgen nog een tiental fietsroutes.

Ten slotte kwam de nieuwe toeristische vaarkaart Flanders Fields uit. Deze thematische routes zijn een uiterst geschikt middel voor de bezoekers om het voormalige frontzonelandschap te doorkruisen. Wat betreft communicatie en promotie zette Westtoer alle zeilen bij: de website www.flandersfields. be bestaat in 4 talen en is mobiel te consulteren, de pocket De Groote Oorlog in de Westhoek werd geactualiseerd en uit-

Fictiereeks In Vlaamse Velden De tiendelige fictiereeks In Vlaamse Velden kaderde binnen de herdenking van 100 jaar Groote Oorlog. Voor de realisatie ervan was er een nauwe samenwerking tussen de Provincie West-Vlaanderen, het productiehuis Menuet en Eén. Heel wat locaties in de Westhoek dienden als decor voor de opnames.

Er werd o.a. in Veurne, Diksmuide, Poperinge en Nieuwpoort gefilmd. Westtoer stond in voor de aanvullende toeristische productontwikkeling: 3 nieuwe fietsroutes, 20 verblijfsarrangementen, dagtrips voor groepen, een inspiratiekaart, een toeristisch boek en een website. De 3 fietsroutes werden uitgewerkt op het fietsnetwerk. Aan de hand van de QR-codes op de kaart kon de fietser fragmenten uit de reeks bekijken.

Voor de verblijfsarrangementen werkten we samen met de 20 logiesuitbaters waar de productieploeg verbleef. Het arrangement bestond uit een overnachting met ontbijt, het toeristisch boek, de inspiratiekaart en de 3 fietsroutes. Voor het grote publiek organiseerden de Provincie West-Vlaanderen/ Westtoer en Stad Veurne de In Vlaamse Velden dag op zaterdag 15 maart 2014. Tijdens deze themadag konden 8.000 bezoekers kennismaken met het WO I-aanbod in de streek. Ze konden er de hoofdrolspelers van de serie ontmoeten. Alle toeristische informatie die nuttig is om de Westhoek te ontdekken in het spoor van de fictiereeks, is gebundeld op www. invlaamsevelden.be.

10

App Autoroutes WO I Westhoek Westtoer ontwikkelde in het kader van het Europese project Great War (Interreg IV A, 2 Zeeën programma) de app Autoroutes Eerste Wereldoorlog die de bezoeker vergezelt langs belangrijke plekken waar WO I zich afspeelde in de Westhoek.

Ze bevat een aantal voorgedefinieerde autoroutes, maar de gebruiker kan ook op basis van eigen interesses en meer dan 100 points of interest zijn eigen WO I-route samenstellen.

De app is rijk geïllustreerd met historische beelden, foto’s, teksten, audiofragmenten… Tijdens de tocht ontmoet de gebruiker personages die hem meenemen in hun eigen WO Iverhaal. Op een aantal points of interest kan met overlays de link gelegd worden tussen toen en nu. De app bevat een offline navigatie om feilloos van de ene bezienswaardigheid naar de andere te rijden. De app is gratis te downloaden in de Appstore en op Google Play.

Netwerk van herdenkingspartners Westhoek Westtoer verenigde 165 toeristische ondernemers en diensten voor toerisme uit de Westhoek in een netwerk van herdenkingspartners. Het netwerk informeert hen en bereidt hen als eerste aanspreekpunt voor op de vele bezoekers in de periode 2014-2018. Er waren opleidingen voor uitbaters van logies, restaurants en cafés en voor de verantwoordelijken van de bezienswaardigheden, de battlefieldtours en de diensten voor toerisme. Belangrijke invalshoeken hierbij waren de geschiedenis van WO I, de voornaamste bezoekerssites en evenementen, storytelling en respectvolle arrangementen. De opleiding omvatte ook een excursie naar de noordelijke en/of zuidelijke Westhoek. Een aantal partners heeft op basis van deze kennis toeristische arrangementen uitgewerkt (www.flandersfields.be/nl/herdenkingspartnerswesthoek/herdenkingsarrangementen). Een rode draad bij dit alles is het ethisch en meerstemming herdenkingstoerisme. Op 1 april 2014 werd het netwerk van herdenkingspartners gelanceerd en ontvingen de partners de communicatieinstrumenten, met onder meer een speciaal ontworpen logo, buttons, een display voor de WO I-publicaties, stickers en een gepersonaliseerd (h)erkenningsbord. Gedurende de 4 herdenkingsjaren (2014-2018) zullen de partners geïnformeerd blijven via nieuwsbrieven, infosessies en studietrips. Het netwerk kadert in het project Great War (Interreg IV A, 2 Zeeën programma). Toerisme Vlaanderen is bij dit project betrokken.

Great War In 2014 liep het project Great War af. Het project was een samenwerking tussen Belgische, Franse en Britse partners met als doel de gemeenschappelijke voorbereiding en aanpak van de 100-jarige herdenking van de Eerste Wereldoorlog. In het kader van dit project werd de Engelstalige versie van de pocket De Groote Oorlog in de Westhoek in een nieuw kleedje gestopt. Aanvullend gaf Westtoer een viertalige toeristische WO I-kaart en een evenementenkalender uit. Dankzij het project Great War kon de Westhoek journalisten uit het Verenigd Koninkrijk en Ierland ontvangen tijdens individuele reizen en groepspersreizen. Van juli tot en met september liep er een marketingcampagne in het Verenigd Koninkrijk. Advertenties in regionale en gespecialiseerde media promootten de regio.

MARKETING

Visitor Management i.h.k.v. 100 jaar Groote Oorlog Eind 2013 ging het project Visitor Management van start met de steun van Toerisme Vlaanderen. Het eerste luik coördineert het toeristisch programma 100 jaar Groote Oorlog in de Westhoek in het kader van een performant visitor management. Begeleiden, afstemmen en organiseren staan centraal.

Het tweede luik evalueert de impact van de herdenkingsjaren 2014-2015 op het WO I-toerisme. De bezoekersstromen, het bezoekersprofiel en -gedrag worden in kaart gebracht met het oog op eventuele bijsturing. Het derde en laatste luik optimaliseert het kwalitatief toeristisch onthaal door het inplanten van modulaire infobakens en fietsrekken aan 30 belangrijke WO I-sites, het ontwikkelen van een mobiele website en acties in het kader van het netwerk van herdenkingspartners.

De infobakens werden in 2014 gerealiseerd.

Innovatie in toerisme Dankzij het LEADER-project Innovatie in toerisme in de Westhoek kon de regiowerking Westhoek voor de tweede keer het Vakantieboek voor Westhoek KD’s uitgeven. Dit boek staat boordevol tips voor een gezinsvriendelijke vakantie in de regio. Kinderen worden extra verwend, want met een Westhoek KD-bandje of -button genieten ze heel wat voordelen zoals gratis toegang, gratis lekkernij… Aanvullend zijn in 2014 de Vakantiekrant en de kindvriendelijke fietsroute Met Jaek en Nink door het vlakke land gelanceerd. Een nationale marketingcampagne maakte ouders warm om met hun kinderen de Westhoek te ontdekken. In 2013 vonden in het kader van het project Innovatie in toerisme brainstormsessies plaats met

11

ONDERZOEK

de publieke sector en private ondernemers. In 2014 kregen de ideeën uit deze brainstormsessies verder vorm in diverse werkgroepen. Zo kwamen er werkgroepen samen rond de thema’s bier, couleur locale/streekproducten en kindvriendelijk toerisme in de Westhoek. Vanuit deze werkgroepen wordt vorm gegeven aan nieuwe LEADER-projecten binnen de streekthema’s.

WO I-bezoekers in de Westhoek 2013 Met de herdenkingsjaren 2014-2018 in het vooruitzicht deed Westtoer in 2013 een onderzoek naar de WO I-bezoekers in de Westhoek. Het onderzoek kaderde in het Europees project Great War (Interreg IV A, 2 Zeeën programma) en is parallel in 3 Noord-Franse departementen uitgevoerd (Nord, Pas-deCalais en Somme). De resultaten zijn in 2014 voorgesteld en vormen een gefundeerde basis voor de evaluatie van de herdenkingsperiode. Het onderzoek toont aan dat de Westhoek in 2013 kon rekenen op 415.500 WO I-bezoekers, een toename van 16% tegenover 2012. Daarmee is duidelijk dat 2013 een belangrijke aanloop nam naar de feitelijke herdenkingsjaren. Bijna 6 op 10 WO I-bezoekers zijn afkomstig uit het buitenland, vooral uit Groot-Brittannië. De Belgische bezoekers zijn voornamelijk Vlamingen. Bijna 4 op 10 WO Ibezoekers verblijven in de Westhoek zelf, voornamelijk in en rond Ieper en Poperinge. De 3 Noord-Franse departementen hebben duidelijk minder binnenlandse maar ongeveer evenveel Britse WO I-bezoekers als de Westhoek.

Weekend van het volkscafé Op 4, 5 en 6 april 2014 organiseerde de regiowerking Westhoek voor de derde keer het Weekend van het volkscafé. De Westhoek & Pays de Flandre vormden het decor voor de levendige presentatie van een tachtigtal vintage volkscafés. Het Weekend van het volkscafé was een initiatief van 9 diensten voor toerisme uit de Westhoek, Pays de Flandre en Westtoer/Toerisme Westhoek.

Duitstalige website De website www.flandersfields.be werd in 2014 vertaald naar het Duits zodat we op de Duitstalige doelgroep kunnen inspelen met relevante informatie over de Westhoek. De site is toegankelijk via www.flandersfields.be/de.

WO I-bezoekers in de Westhoek 2014 Het project Visitor Management 100 Jaar Groote Oorlog in de Westhoek dat Westtoer met de steun van de Vlaamse overheid en Toerisme Vlaanderen uitvoert, bevat een luik dat de bezoekersbevraging op de WO I-sites in de Westhoek verderzet in 2014 en 2015. In 2014 is het eerste deel van het veldwerk van dit onderzoek uitgevoerd. De vergelijking van de resultaten met die uit 2013 zal toelaten om de impact van de herdenkingsinspanningen in 2014 (en 2015) te meten en te monitoren. De onderzoeksgegevens moeten de betrokken actoren in staat stellen om tijdens de herdenkingsjaren een gepast visitor management uit te bouwen.

RECREATIE Nieuwe fiets- en autoroutes in het teken van WO I Naar aanleiding van de herdenking van 100 jaar Groote Oorlog ontwikkelt Westtoer in samenwerking met de betrokken gemeenten een tiental nieuwe toeristische fietsroutes in de Westhoek met WO I als rode draad. The Legacy opende de reeks en werd op 16 augustus 2014 in Zonnebeke ingereden.

Het 37 km lange traject laat de bezoeker kennismaken met het monumentale erfgoed van de Slag van Passendale. De route start aan het Memorial Museum Passchendaele 1917 in Zonnebeke en doet verder een 20-tal sites aan, waaronder het Polygoonbos, het Canadees gedenkteken Crest Farm en Tyne Cot Cemetery om in Zonnebeke te eindigen. De CoggeGeeraert Fietsroute 14-18 is 41 km lang en loopt over het grondgebied van Nieuwpoort en Veurne. De route belicht de onderwaterzetting van de IJzervlakte tijdens WO I en de rol die de historische figuren Karel Cogge en Hendrik Geeraert daarbij speelden. Ze verbindt plaatsen, monumenten en infrastructuren die getuigen van deze opmerkelijke gebeurtenis en verwijzen naar het oorlogsleed: het Albert I-Monument in Nieuwpoort, het Stad- en Landshuis in Veurne, de Belgische militaire begraafplaats van Steenkerke, de buste van

12

we vaarkaart uit. Die geeft een overzicht van de troeven in de regio en de voorzieningen voor de pleziervaarder op en langs het water en plaatst de sites en de musea uit WO I in de kijker.

Voor de realisatie van de kaart werkte Westtoer samen met Promotie Binnenvaart Vlaanderen en Nautiv.

Recreatieve gebiedsvisie IJzer- en Handzamevallei Westtoer werkte in het kader van het LEADER-project Re-Creation of the Landscape een Toeristisch-Recreatieve Gebiedsvisie voor de IJzer- en de Handzamevallei uit. Na een grondige inventarisatie van het studiegebied wat betreft geografie, natuur, recreatie, toeristisch aanbod en horeca, werd een SWOT-analyse uitgevoerd. Die leidde tot de probleemstelling, visie en strategie. De kerngroep (Westtoer, Provincie West-Vlaanderen, Agentschap voor Natuur en Bos, Regionaal Landschap IJzer en Polder, VLM en De Blankaart) werkte een actiegerichte strategie uit en stelde een actieplan op voor de IJzer- en de Handzamevallei. Dit actieplan wordt de leidraad voor toekomstige investeringen en projecten.

Re-Creation of the Landscape LEADER Tielts Plateau, LEADER Westhoek en de Poolse partner Bialskopodlaska Local Action Group (BLGD) werkten samen aan het project Re-Creation of the Landscape. In mei 2014 reisde een delegatie van Westtoer, Tielt en Natuurpunt af naar Slawatycze om er de officiĂŤle opening van het Poolse fietsnetwerk en het Poolse slot van het project bij te wonen.

Eind augustus vond het West-Vlaamse slotevenement van LEADER-project Tielts Plateau plaats in Tielt. 5 Poolse partners bezochten De Blankaart, Diksmuide en Nieuwpoort en genoten van de festiviteiten in het Tielts Plateau. De uitwisselingen in het kader van Re-Creation of the Landscape zijn hiermee afgerond.

Karel Cogge, de Ganzepoot en de Frontzate. In 2014 zijn de laatste 2 toeristische autoroutes 14-18 in een reeks van 6 geopend. Vrij Vaderland start in Veurne en verkent het enige stukje onafhankelijk BelgiĂŤ dat voor een groot deel achter de IJzer ligt. Niemandsland volgt het wisselende strijdtoneel tussen de geallieerde en de vijandelijke sector tussen Diksmuide en Langemark. Eerder al openden de autoroutes Ypres Salient, IJzerfront, Frontleven en Pionier. De brochures van de 6 autoroutes zijn gebundeld in een handige verzamelbox.

Aansluitend ontwikkelde Westtoer de app Autoroutes Eerste Wereldoorlog. Met deze app kan de bezoeker 1 van de 6 autoroutes van Westtoer volgen of een eigen route in de Westhoek samenstellen op basis van meer dan 100 points of interest.

Opening Moerenruiterroute De Moerenruiterroute, geopend op 10 mei, is de 16e provinciale ruiterroute ontwikkeld door Westtoer. De 22 km lange route loopt door de poldervlakten van De Moeren over het grondgebied van De Panne en Veurne. Het is de eerste ruiterroute waarvan een gratis digitale brochure ter beschikking is via www.westtoer.be. De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) stond in voor het ontwerp van deze route. Voor de realisatie van de route zijn 2 nieuwe bruggen, een onthaalparking met aanbindpalen en extra lange parkeervakken voor paardentrailers, een tunnel onder de A18 en een picknickplek voor ruiters aangelegd.

Nieuwe toeristische vaarkaart De Westhoek is een ideale regio voor een vaarvakantie. Om de pleziervaarder wegwijs te maken, gaf Westtoer een nieu-

13

BRUGSE OMM

ELAND

Landschapspark Bulskampveld Inzetten op bekendheid

werden i.s.m. de afgestudeerde gastheren enkele logeerarrangementen ontwikkeld op maat van het Landschapspark Bulskampveld. Deze arrangementen kregen aandacht op de website van het Landschapspark, in de nieuwsbrieven van het Brugse Ommeland en Westtoer en in publireportages in Het Nieuwsblad Magazine en De Standaard Magazine.

In 2014 zette Westtoer verder in op de bekendmaking van het Landschapspark Bulskampveld als toeristisch topproduct binnen het Brugse Ommeland. Het immense groengebied dat zich uitstrekt over de gemeentes Oostkamp, Beernem, Ruiselede, Wingene en Aalter werd op tal van manieren in de kijker gezet. Zo schoof in oktober 2014 een aantrekkelijke publireportage in Het Nieuwsblad Magazine en De Standaard Magazine de diverse troeven van het Landschapspark Bulskampveld naar voren. Bedoeling van deze media-actie was het stimuleren van het verblijfstoerisme in het gebied. De inwoners van het gebied kregen voor de vierde keer een exemplaar van de jaarlijkse Infokrant Landschapspark Bulskampveld. Die bevat behalve leuke wandelsuggesties in het gebied ook alle laatste nieuwtjes. Deze editie stelde de kersverse gastheren van het Landschapspark voor, bevatte een leuke suggestiewandeling in Sint-Maria-Aalter en Ruiselede en lanceerde de Bulskampveld-fotowedstrijd. Het Landschapspark Bulskampveld stond centraal tijdens de Gezinshappening in Wildenburg (i.s.m. Regionaal Landschap Houtland) en de Opendeurdag in het provinciedomein Bulskampveld.

Nieuwe producten voor het Landschapspark In september 2014 werd de nieuwe overzichtskaart van het Landschapspark Bulskampveld gelanceerd. Naar analogie met de overzichtskaart Brugse Ommeland geeft deze kaart een overzicht van het gebied, gekoppeld aan 25 leuke doetips. Verder bevat ze nuttige informatie over wandel- en fietsmogelijkheden, de leukste startplaatsen en picknickplekjes, de gastheren en leuke adresjes. Daar waar de Infokrant vnl. bedoeld is voor de inwoners, richt de overzichtskaart zich tot recreanten en toeristen. Ze is gedrukt op 50.000 exemplaren en wordt verdeeld via Westtoer, de diensten voor toerisme, het Bezoekerscentrum Bulskampveld, de gastheren en de Infopunten Toerisme. Behalve het aanbod voor de individuele bezoeker, wil Westtoer ook het groepsaanbod uitbreiden.

Daarom organiseerden we samen met het Centrum voor Volwassenenonderwijs Spermalie Brugge in 2014 de bijscholing Navorming Landschapspark Bulskampveld voor gidsen en begeleiders. De opleiding mikte op enthousiaste mensen die hun kennis over het gebied actief met bezoekers willen delen.

In oktober hebben een tiental cursisten deze bijscholing met succes afgerond. Ze kunnen nu een aantal nieuwe fietsexcursies in het Landschapspark ontwikkelen en begeleiden. Het Bezoekerscentrum zal deze nieuwe tochten vanaf voorjaar 2015 aanbieden. Alle acties m.b.t. het Landschapspark Bulskampveld kaderen in het LEADER-project Tielts Plateau, Recreatieve ontwikkeling van het Landschapspark Bulskampveld en het Tieltse.

Samenwerking met ondernemers Van januari tot maart werd een traject gastheerschap voor toeristische ondernemers (logies, cafÊs, restaurants, hoeveproducenten‌) uit het Landschapspark Bulskampveld georganiseerd. De gastheren leerden tijdens 5 lesmomenten alles over het Landschapspark en gingen tijdens 5 excursies op verkenning. 28 ondernemers voltooiden het volledige traject. Zij kunnen nu in geuren, kleuren en smaken over het Landschapspark vertellen en optreden als ambassadeurs voor het gebied. Op 21 mei ontvingen de afgestudeerden hun certificaat van gedeputeerde Guido Decorte, voorzitter van het Landschapspark Bulskampveld. Tijdens de zomer

14

Gefluister in het Brugse Ommeland - Ontdek de verborgen verhalen In 2014 pakte het Brugse Ommeland uit met talrijke verborgen, waargebeurde verhalen in het kader van Gefluister in het Brugse Ommeland. Per gemeente werd een intrigerend verhaal onder de loep genomen. Zo worden onder andere het geheim van Vloethemveld, waar Letse gevangenen thuis waren, de moordmysteries van Ettelgem en het verhaal van de mooie Blanche de Namur in Torhout ontrafeld op de Gefluister-minisite. Westtoer fluisterde ook de leukste adresjes toe, van bezienswaardigheden tot logeeradresjes en pittoreske cafeetjes en schotelde talrijke uitgestippelde fiets(zoek) tochten voor. Ideaal om de verborgen verhalen ĂŠn de leukste geheimplekjes in het Brugse Ommeland te ontdekken. Verder waren er 8 verhalentochten, begeleide fiets-, wandel- en bustochten in het teken van een bepaald verhaal, telkens vergezeld van een streekhapje of -drankje. www.brugseommeland.be/gefluister bevat alle informatie over de campagne. Ze kwam aan bod in een special van de nieuwsbrief van het Brugse Ommeland en er verschenen bijdragen in o.a. de Krant van West-Vlaanderen, Nest (april) en De Zondag. Op 21 augustus organiseerde de regiowerking Brugse Ommeland een VIP-bezoek aan het Vloethemveld in Zedelgem/Jabbeke in het kader van Gefluister. Die dag konden een 20-tal wedstrijdwinnaars en pers genieten van een uniek bezoek aan het militair en natuurdomein dat slechts sporadisch openstaat voor bezoekers. Zij ontdekten er naast de onaangetaste natuurpracht ook de sporen van het grootste geallieerde krijgsgevangenenkamp.

MARKETING Streekmagazine Genieten in het Brugse Ommeland De zesde editie van het streekmagazine Genieten in het Brugse Ommeland telde 70.000 exemplaren, bestemd voor Vlaanderen en Nederland. Het wil mensen inspireren om een (korte) vakantie door te brengen in het Brugse Ommeland en zo het verblijfstoerisme stimuleren. In het magazine illustreert Marec met cartoons zijn mooiste plekjes in het Brugse Ommeland. In samenwerking met Knack (Vlaanderen) en Plus Magazine (Nederland) is in het voorjaar een actie uitgewerkt.

Abonnees konden deelnemen aan een wedstrijd en kregen het streekmagazine toegestuurd. Zo werden er 18.000 verdeeld via Knack en 18.000 via Plus Magazine. Bij dezelfde wedstrijd schreven ruim 3.500 mensen zich in voor de digitale nieuwsbrief.

Overzichtskaart Brugse Ommeland Begin juli verscheen de vernieuwde viertalige overzichtskaart van het Brugse Ommeland. Ze bevat behalve een kaart van de regio 40 doe-tips waaronder de toppers uit de regio.

De ommezijde geeft informatie naar analogie met de rubrieken van de website: Overnachten, Actief Beleven, Ontdekken, Proeven en Evenementen. De kaart is gratis verkrijgbaar bij Westtoer en de diensten voor toerisme uit de regio. De kaart is gedrukt op 50.000 exemplaren en in 2015 komt er een herdruk van 30.000 exemplaren.

15

Pers, media en evenementen Dankzij de aanwezigheid in pers en media en op evenementen kon het Brugse Ommeland zich verder positioneren. In april 2014 kwam de regio met Lissewege en Jabbeke aan bod in het tv-programma Vlaanderen Vakantieland. Het RTL4programma Pluijms Eetbare Wereld (Nederland) had het in mei o.a. over Mostaard Wostyn (Torhout) en restaurant Tête Pressée (Sint-Michiels Brugge). De pers- en mediawerking van de regio zorgde voor heel wat persartikels. Er verschenen reportages in Gezond op Stap (Aktivia), VAB-magazine, Krant van West-Vlaanderen (Kortweg Voorjaar, Vakantiekrant en Kortweg Najaar), een toeristische gids bij Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg (voor- en najaar) en sprekende reportages in Vrouwen met Vaart en Plus Magazine Nederland. In oktober 2014 was er de mediacampagne rond het Landschapspark Bulskampveld, die de diverse troeven van het gebied in de kijker zette via een publireportage in Het Nieuwsblad Magazine en De Standaard Magazine (zie p.14).

Het Brugse Ommeland werkte eveneens mee aan een aantal evenementen: de Mediaworkshop voor pers en media, Vélo Baroque (i.s.m. MAfestival), Kroenkel door Autoloze Zondag (i.s.m. Sportdienst Brugge), de Gezinshappening in Wildenburg (i.s.m. Regionaal Landschap Houtland), de Opendeurdag in het provinciedomein Bulskampveld en het wandelevent West-Vlaanderen Wandelt in het Tieltse (i.s.m. Aktivia).

Ondersteuning ‘Zaak: De Zutter’ Het filmproject Zaak: De Zutter gaat over een van de moorden van Beernem en wordt ondersteund door vzw Kwestigen Nacht. Het verhaal speelt zich af in Beernem en zijn bossen, een gebied dat deel uitmaakt van het Brugse Ommeland en het Landschapspark Bulskampveld. De makers willen van de film een streekgebonden verhaal maken: er wordt in Beernem gefilmd, wat zorgt voor regiopromotie. De film is bovendien een realisatie i.s.m. heel wat lokale vrijwilligers, figuranten en acteurs. Bezielster is Katrien Ryserhove, de auteur van het gelijknamige boek. Het sterke verhaal is een kapstok voor productontwikkeling op maat van het Landschapspark Bulskampveld. De regiowerking en de gemeente Beernem ondersteunen het project en zullen de film opnemen in hun promotiekanalen. De opnames zijn gepland voor 2015. Opvallende namen in de cast zijn Katrijn Govaert, Bert Vannieuwenhuyse, Tim David, Kurt Defrancq en Bob De Moor.

Sectorondersteuning Forum en Trip voor Logies Westtoer organiseert 2 keer per jaar het Forum voor logiesuitbaters in het Brugse Ommeland. De fora vinden plaats bij een logiesuitbater uit de regio, behandelen een specifiek onderwerp (aangebracht door de ondernemers zelf) en bieden ruimte voor netwerking. De fora van 2014 stonden stil bij de toeristische relevantie van WO I in de regio (18 maart) en omgaan met online reisbeoordelingen (21 oktober). Op 9 september brachten een 30-tal logiesuitbaters tijdens de jaarlijkse inspiratietrip een bezoek aan logies die extra inspanningen leveren voor specifieke doelgroepen (bv. een kindvriendelijke vakantiewoning met speelbos, hoe je gasten een glutenvrij ontbijt aanbieden, hoe met bepaalde ingrepen je logies toegankelijk maken voor mensen met beperkingen…). Voor het netwerk aan Infopunten Toerisme bij meer dan 80 recazaken in het Brugse Ommeland, werd een vormingssessie georganiseerd. Nu kunnen zij hun klanten op een persoonlijke manier leuke tips uit de regio geven. Op 24 maart konden de Infopunten deelnemen aan een workshop gastheerschap. Daarna werd tijdens een excursie kennisgemaakt met de mooiste troeven van het Tieltse. Deze initiatieven werden deels gefinancierd in het kader van het LEADERproject Tielts Plateau.

16

Recreatie

Bewegwijzering Groene Fietsgordel Brugge In de eerste helft van september realiseerde Westtoer de bewegwijzering van de Groene Fietsgordel Brugge. Dat is een 54 km lange fietsroute rondom werelderfgoedstad Brugge en doorheen bossen, kasteellandschappen, polders en natuurgebieden. De nieuwe route vormt een autoarm kralensnoer van groene, cultuurhistorische en culinaire plekken in de Brugse rand. De route is een initiatief van de VLM in samenwerking met diverse partners. De bewegwijzering gebeurde in 2 richtingen met rechthoekige borden met het logo van Groene Fietsgordel Brugge. Deze fietsgordel is de eerste in een nieuwe reeks thematische fietsroutes. Voor het voorjaar van 2015 is de uitgave van een viertalige routekaart voorzien.

100% West-Vlaams in Damme De proef- en shopfietsroute 100% West-Vlaams in Damme, voorgesteld op 3 juni, leidt de recreant op het fietsnetwerk doorheen de mooie Damse regio. Onderweg kan hij halthouden bij karaktervolle cafeetjes, adresjes en hoevewinkels waar hij hoeve- en streekproducten kan proeven en kopen.

Bij de start van het project kon de fietser bij Toerisme Damme een koeltasje aankopen. Het was gevuld met hoeve- en streekproducten met het label 100% West-Vlaams. De route werd gedrukt op 8.000 exemplaren. Deze voorraad was echter zo snel uitgeput dat er een tweede druk van 8.000 volgde in juli. Die was aan het einde van de zomer volledig verspreid.

De fietsroute kwam tot stand als een unieke samenwerking tussen Inagro (100% West-Vlaams), Damme en POM WestVlaanderen.

Omgevingsrecreatie in het Tieltse Het project Recreatieve ontwikkeling van het Landschapspark Bulskampveld en het Tieltse binnen LEADER Tielts Plateau wil de plattelandsregio rond Tielt op de kaart zetten wat betreft recreatie. In 2014 is ingezet op de nieuwe pocketgids Het Tieltse: rijker dan je denkt! Deze gids wil de troeven van Tielt en buurgemeentes Pittem, Wingene, Ruiselede en Dentergem uitspelen. De uitgave is voor streekbewoners en voor bezoekers een inspiratiebron om te genieten van de toeristische en recreatieve troeven in het Tieltse. De pocketgids was van bij aanvang een groot succes en werd massaal aangevraagd en afgehaald bij de diensten voor toerisme. Na de zomer volgde een herdruk. De gids is gratis te verkrijgen bij Westtoer en bij de toeristische diensten van Tielt, Pittem, Dentergem, Wingene en Ruiselede. Westtoer greep het evenement West-Vlaanderen Wandelt in het Tieltse aan om de regio in de kijker te plaatsen. Dit grootse wandelevenement op initiatief van wandelfederatie Aktivia vond plaats op 28 september in Tielt en nabije omgeving. Het Brugse Ommeland zorgde voor ondersteuning bij het uitwerken van de communicatie en promotie. Zowel het evenement als de troeven van de regio werden onder de aandacht gebracht met o.a. een flyer, folder, radio- en televisiespot. De Krant van West-Vlaanderen publiceerde een aantal mooie artikels over de regio. Als stimulans konden alle deelnemers aan het evenement hun exemplaar van de pocketgids Het Tieltse, rijker dan je denkt! afhalen op de promomarkt.

Het

Tieltse Rijker dan je denkt

17

LEIESTREEK

campagnes leiestreek Greeters

Dorp in de Kijker

4 april betekende het officiële startschot voor Leiestreek Greeters. Greeters zijn enthousiaste inwoners van de regio die op vrijwillige basis groepjes van maximaal 6 toeristen op sleeptouw nemen voor een bezoek aan hun stad, dorp of streek. Ze vertellen verhalen en maken een wandel- of fietstocht langs hun favoriete plekjes. De 25 Greeters wonen verspreid in de Oost- en West-Vlaamse Leiestreek en hebben diverse interesses. Ze worden voorgesteld en gepromoot op de nieuwe website www.greeters-leiestreek.be. De Leiestreek is opgenomen als greeterbestemming in het wereldwijde Global Greeter Network.

Toerisme Leiestreek zet met de actie Dorp in de kijker een jaar lang een dorp in de schijnwerpers. In 2014 was dat Vinkt, een deelgemeente van Deinze. Bestaande evenementen kregen een extra duwtje in de rug en nieuwe initiatieven zoals de fietstocht Kunst op het hof konden rekenen op financiële steun. Verder zetten een handige overzichtsbrochure met logiesarrangementen, 3 wandelingen en een postkaart Vinkt een jaar lang extra in de verf.

Rondje Roodbruin Op 27 april 2014 vond de tweede editie van het bierevenement Rondje Roodbruin plaats. Het begon in 2012 als een samenwerking tussen Toerisme Leiestreek en de brouwerijen Rodenbach, Vander Ghinste en Verhaeghe en breidde in 2014 uit door de medewerking van Brouwerij De Brabandere. Tijdens het evenement stelden de 4 brouwerijen hun deuren open voor het grote publiek. Toerisme Leiestreek zorgde voor de overkoepelende promotie met de nadruk op de bekendmaking van de roodbruine bieren, een belangrijke productlijn voor de Leiestreek. Naar aanleiding van het evenement wijdde Vlaanderen Vakantieland een uitzending aan de roodbruine bieren en pakten 12 restaurants (3 per brouwerij) een maand lang uit met speciale roodbruine menu’s. Meer dan 9.000 bezoekers uit binnen- en buitenland namen deel aan Rondje Roodbruin. Heel wat deelnemers maakten gebruik van de bussen die gratis tussen de brouwerijen reden. Met een speciaal ingelegde bus bezochten Franse toeristen de verschillende locaties in het kader van het Interreg IV-project Leiestreek, van bron tot monding.

Kunst proeven in de Leiestreek Van 24 mei t.e.m. 28 september stond in de Leiestreek kunst centraal met de zesde editie van Kunstzomer. Op 16 verschillende locaties in 9 steden en gemeenten van de Leiestreek maakten de bezoekers kennis met de werken van 42 hedendaagse kunstenaars. Kunstzomer sloot in stijl af met het evenement Kunst onder stroom in Transfo Zwevegem. Daar spreidden de deelnemende kunstenaars een laatste keer hun talenten tentoon. Deze editie was met ruim 7.500 bezoekers een topevenement.

Zomerse boottochten De traditionele boottochten stonden opnieuw op het zomerprogramma. Dankzij de mooie zomerdagen genoten ongeveer 1.400 passagiers van een ontspannende dag op en langs het water. De grensoverschrijdende tochten naar Rijsel en de seniorentochten waren volgeboekt. De nieuwe tochten tussen Deinze en het pittoreske Sint-Martens-Latem bleken een succesformule.

18

Om een vervolg te breien aan het succes van de FietsFeesten in 2013, bundelde en promootte Toerisme Leiestreek in 2014 12 fietsevenementen. 10 Vlaamse en 2 Franse fietsfeesten werden in de kijker gezet. Deze evenementen trokken in totaal meer dan 30.000 fietsers naar de grensoverschrijdende Leiestreek, ruim 10.000 meer dan in 2013.

De gloednieuwe toeristische kaart Leiestreek, van bron tot monding kende een overdonderend succes. Deze handige kaart geeft een overzicht van de toeristische troeven van de streek, gaande van musea, kastelen, fietsverhuurders en recreatiedomeinen tot brouwerijen. De eerste 15.000 exemplaren van de tweetalige kaart waren heel snel uitgeput. In het najaar was er een herdruk (10.000 exemplaren). Geïnteresseerden konden de kaart gratis verkrijgen via de diensten voor toerisme in de Vlaamse en Franse Leiestreek en via de webshop van Westtoer.

Lys sans Frontièrers en Toerisme Leiestreek organiseerden een excursie voor het grote publiek. Op 27 april bezocht het Franse publiek Vlaanderen tijdens Rondje Roodbruin (zie p.18). De Franse Leiestreek kreeg op 21 september bezoek van het Vlaamse publiek n.a.v. Les Journées du Patrimoine.

Binnen dit project opende eind juni het nieuwe kampeerautoterrein Leiekamper in Sint-Eloois-Vijve (Waregem). Het volledig uitgeruste terrein telt 8 plaatsen en ligt langs de Leie, op een boogscheut van het centrum. Kampeerautotoeristen kunnen er water en elektriciteit afnemen en afvalwater lozen.

Het terrein is een welkome aanvulling op het netwerk van kampeerautoterreinen in de Leiestreek met eerdere realisaties in Wervik, Harelbeke en Machelen-aan-de-Leie (Zulte).

Projecten Achter het front van 14-18 Naar aanleiding van de herdenking van WO I ontwikkelden Toerisme Leiestreek en projectvereniging BIE een mobiele applicatie en een magazine met verhalen, getuigenissen en beeldmateriaal over WO I aan de andere kant van het front. Dit project kwam tot stand met de steun van Toerisme Vlaanderen. Met de mobiele app Achter het front van 14-18 ervaart de bezoeker het leven en overleven tijdens de Duitse bezetting in de Leiestreek en BIE-regio. 75 bezienswaardigheden tonen de geschiedenis van WO I aan de hand van verhalen, anekdotes, getuigenissen, foto’s en audiofragmenten. De app biedt de mogelijkheid om enkele thematische routes te kiezen. 4 autoroutes laten de bezoeker kennis maken met thema’s als Geneeskunde & Verzorging, Schuwe Maandag, Dagelijks Leven en Bevrijding van 1918. Wie het verhaal liever te voet ontdekt, kan kiezen uit 7 wandelroutes. Voor groepen zijn er 2 autocarroutes. De bezoeker kan zelf bezienswaardigheden of thema’s selecteren en zo een eigen route samenstellen. Het magazine telt een hele reeks verhalen over hetzelfde thema.

Het telt 60 bladzijden met feiten, interviews, getuigenissen, archiefbeelden, kaartmateriaal, anekdotes… over het leven in bezet gebied en bevat een uitneembaar kaartje met de autoen wandelroutes uit de mobiele app.

Leiestreek, van bron tot monding 2014 was het slotjaar van het Interreg IVa-project Leiestreek van bron tot monding, Fase 2. Toerisme Leiestreek lanceerde de Leiestreek Greeters, die samen met de Greeters de la Lys in Frankrijk een grensoverschrijdend netwerk vormen.

19

Eurometropool Enkele belangrijke acties rondden in 2014 het Interreg IV-project van de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai af. Een nieuwe stadswandelroute van 3,4 km in Kortrijk (uit te breiden tot 4,3 km) loodst de wandelaar langs het historisch erfgoed en de hedendaagse architectuur in de binnenstad (zie p.21). De wandelaar kan op de websites van de Eurometropool en Toerisme Kortrijk gratis de bijhorende audiogids downloaden.

Een tweede actie was de nieuwe toeristische pocket van de Eurometropool. Deze gratis drietalige pocket geeft een overzicht van de toeristische toppers, de stadscentra met hun rijk cultureel aanbod en de parken en natuurdomeinen. De 213.000 exemplaren werden verspreid via tientallen distributiepunten: toeristische diensten, hotels, B&B’s en deelnemende toeristische sites. Aansluitend werd een boekje (50.000 exemplaren) uitgegeven met kortingsbonnen voor 38 attracties in de Eurometropool. In het najaar ondersteunde een groot communicatieproject de lancering van de toeristische pocket. De campagne richtte zich tot de inwoners van de Eurometropool en tot potentiële bezoekers. Ze omvatte tv-spots op lokale zenders, digitale affichage in het station van Lille Europa, publicitaire inlassingen in de gedrukte pers, een Google Adwords campagne en bannercampagnes op de verschillende partnersites. Stewards op de hogesnelheidstreinen tussen Lille, Parijs, Londen en Brussel verspreidden meer dan 31.000 exemplaren van de pocket.

Unie stonden via het Interreg IV-programma Frankrijk-Vlaanderen elk in voor de helft van budget. Westtoer realiseerde een interactieve toeristische onthaalmodule rond industriële ontwikkeling, maakte een film over de streekontwikkeling en verzorgde met promofilmpjes de communicatie over de industriële ontwikkeling van de regio. Dankzij de interactieve module kan de bezoeker aan de hand van heel wat points of interest (POI’s) het industrieel erfgoed van de grensregio Kortrijk-Roubaix-Lille ontdekken. Op een aantrekkelijke en toegankelijke manier, via kaartmateriaal, filmpjes, historische en hedendaagse foto’s, krijgt hij een beeld van de industriële ontwikkeling in deze grensregio. De eerste locatie waar de nieuwe digitale infomodule beschikbaar is, is het nieuwe museum Texture in Kortrijk, dat op 3 oktober opende. Begin 2016 zal de module beschikbaar zijn in het nieuwe museum Eperon d’Or in Izegem. Ook andere industriële erfgoedsites die dit wensen, kunnen deze infomodule gebruiken.

300 jaar grens Westtoer werd in 2014 partner van de Provincie West-Vlaanderen voor het project Driehonderd jaar grens. De Provincie stond in voor de financiering van de actie en Westtoer voor de concrete uitwerking. Er werd een budget van bijna 270.000 euro voorzien voor communicatie, de ontwikkeling van nieuwe software en content en de realisatie van filmisch materiaal. De Provincie West-Vlaanderen en de Europese

ONDERZOEK Grenzeloos fietsen In het kader van Interreg IV-project I3VT voeren Westtoer en Toerisme Oost-Vlaanderen een onderzoek uit naar de fietsers op het fietsnetwerk in de Leiestreek met als doel een inschatting te maken van het aantal fietsers en inzicht te krijgen in hun profiel, gedrag, motivatie en bestedingen. Het plaatsen van tellers en het veldwerk vonden plaats in 2013. In 2014 volgde Westtoer het aantal fietsers verder op via de tellers die online gegevens doorsturen en met behulp van een aantal parameters uit het onderzoek. De belangrijkste resultaten zijn meegedeeld aan de partners van het Europese project en aan verschillende actoren uit de Leiestreek. Op de website van het Kenniscentrum (www.westtoer.be/kenniscentrum) staat een samenvatting van het onderzoek.

20

Ondersteuning sector & gemeenten

Recreatie Stadswandelroute Kortrijk Op zondag 15 juni 2014 huldigden de Stad Kortrijk, de Provincie West-Vlaanderen en Westtoer de Stadswandelroute Kortrijk officieel in. De 3,4 km lange route kan uitgebreid worden tot 4,3 km. Ze start aan Kortrijk 1302 in het Begijnhofpark en ontsluit de belangrijkste getuigen van Kortrijks roemrijke geschiedenis, met de Guldensporenslag in 1302 als hoogtepunt.

De wandeling toont historisch erfgoed zoals de Broeltorens, het belfort en het begijnhof en heeft oog voor de recente stedenbouwkundige ontwikkelingen in de stad. Internationaal gerenommeerde architecten en landschapsontwerpers tekenden met de mooie Leieboorden, winkelcentrum K en de eigentijdse parken het Kortrijk van de 21ste eeuw.

Grensoverschrijdende samenwerking Toerisme Leiestreek organiseerde in het slotjaar van het project Leiestreek van bron tot monding heel wat uitwisselingsmomenten voor de sector. In samenwerking met Lys sans Frontières vonden in 2014 opnieuw een aantal speeddates plaats. Dit zijn netwerkmomenten waarbij publieke en private ondernemers nieuwe samenwerkingsverbanden kunnen smeden.

Op 22 mei vond een grensoverschrijdend colloquium plaats voor beleidsmakers en -uitvoerders in de regio. Hier blikte men terug op de gerealiseerde acties en vooruit op uitdagingen en potentieel in de regio.

Tijdens de exclusieve persreis op 18 en 19 september konden Vlaamse en Franse journalisten in de Leiestreek proeven van streeklekkernijen, prachtige fietslandschappen en nieuwe realisaties.

Twee bekenwandelroute De Stad Kortrijk, de Provincie West-Vlaanderen en Westtoer wandelden op 7 september 2014 de Twee bekenwandelroute in. Deze wandeling van 12 km neemt de wandelaar doorheen de valleien van de Markebeek en de Neerbeek mee naar verrassende groene gebieden tussen de dorpskernen van Marke en Bissegem. Kinderboerderij Van Clé, het speelweefsel en het geïntegreerde Prikkelpad zorgen voor heel wat extra beleving onderweg. Verder leidt de route de wandelaar langs de Leie en mooie restanten van de vlasnijverheid, kapelletjes en de Vlienderkouter.

Eperon d’Or en Transfo Westtoer was in 2014 betrokken bij de ontwikkeling van enkele industriële erfgoedsites tot toeristische attracties en werkte de infomodules uit voor het bezoekerscentrum op de bovenste verdieping van de toekomstige Eperon d’Or site in Izegem. Verder werkten we mee aan de toeristische ontsluiting van de site Transfo in Zwevegem.

Toeristisch ontwikkelingsplan Anzegem In 2014 zorgde Westtoer voor de uitwerking van een toeristisch ontwikkelingsplan voor de gemeente Anzegem. Hierbij stond de ontwikkeling van een zachte ring en van een stimuleringsbeleid voor de recazaken langs deze ring centraal. De studie bevat een analyse, een strategie- en conceptontwikkeling en een concreet actieplan waarmee de gemeente in 2014 aan de slag ging.

21

Memorandum

WEST-VLAA

NDEREN

Naar aanleiding van de vorming van de nieuwe Vlaamse regering en bij de aanstelling van een nieuwe Vlaamse minister voor toerisme stelde Westtoer als belangrijkste provinciale toeristische organisatie in Vlaanderen enkele aandachtspunten voor het toeristisch beleid samen. Volgende thema’s maken deel uit van het memorandum: krachtige financiële impulsen vanuit Vlaanderen gezien het economisch belang van het toerisme in West-Vlaanderen, een kwalitatief en duurzaam toerisme, impulsen voor sociaal toerisme (toerisme voor allen), een verfijning van het logiesdecreet, aandacht voor mobiliteit, landmarkprojecten voor de Kust, overdracht Vlaanderen Vakantieland aan de Provincies, bestemmingen centraal in de buitenlandlandmarketing, kennis gedreven toerisme en een sterk toerisme agentschap. Het memorandum, goedgekeurd door de Raad van Bestuur van Westtoer, werd op 16 juni aan de pers voorgesteld en op 26 september 2014 aan de West-Vlaamse leden van het Vlaams parlement.

adresjes… Ze profileerden zich als échte ambassadeurs van hun regio. Geïnteresseerden vinden alle nuttige informatie op www.hetlekkerewesten.be. Het initiatief kreeg ruime weerklank in een kleurrijk magazine, diverse nieuwsbrieven en op Radio 2.

Vlaanderen lekker land In het najaar stond de actie Jong Keukengeweld op het programma. Maar liefst 17 van de 60 geselecteerde chefs waren afkomstig uit West-Vlaanderen. Nog maar eens een bewijs dat West-Vlaanderen dé culinaire Provincie bij uitstek is. Enkele jonge West-Vlaamse chefs mochten onze gastronomie in het buitenland promoten, zoals Tim Boury (Boury, Roeselare) in Wenen.

Vlaanderen Vakantieland West-Vlaanderen zorgt voor zowat 40% van het totale logiesaanbod in Vlaanderen Vakantieland. Westtoer speelt een belangrijke rol in de werking van Logeren in Vlaanderen en in het tot stand komen van de campagnes Logeren in Vlaanderen Vakantieland. De West-Vlaamse regio’s kwamen veelvuldig aan bod in het tv-programma Vlaanderen Vakantieland.

CAMPAGNES WEST-VLAANDEREN West-Vlinderen De themacampagne West-Vlinderen promoot de combinatie van actie (fietsen of wandelen) en beleving. Ze zet de recreatieve troeven van onze 4 regio’s in de kijker. Rode draad is de gratis smartphoneapplicatie West-Vlinderen met belevingsvolle fiets- en wandelroutes. In samenwerking met Focus & WTV werd een campagne georganiseerd met filmpjes van kijkers.

Ondersteuning sector & gemeenten

Het Lekkere Westen

Het Q-label gaat West-Vlaams

Met Het Lekkere Westen presenteerde Westtoer een origineel concept voor een weekendje weg. De absolute topper waren de 7 nieuwe routes langs de lekkerste adresjes met daaraan gekoppeld Lekkere Westen-verblijfsarrangementen. 61 chefs uit de Westhoek, de Kust, de Leiestreek, het Brugse Ommeland en Brugge vertelden over hun passie, hun voorliefde voor lokale hoeve- en streekproducten, hun favoriete logeer-

Eind 2014 konden toeristische ondernemers opnieuw inschrijven voor het kwaliteitstraject rond het Q-label, dat nu openstaat voor alle West-Vlaamse toeristische ondernemers.

Het traject bestaat uit 2 halve dagen opleiding over kwaliteitszorg en 3 halve dagen begeleiding op maat door een consulent in de onderneming. De ondernemingen die het tot een

22

ties. Doel is het informeren van organisaties en onderlinge netwerking.

Reglement Toeristische Impulsen In het kader van het Reglement Toeristische Impulsen van de Provincie West-Vlaanderen gaf de deputatie in 2014 een toelage aan 9 waardevolle projecten. Hiermee wil ze een belangrijke impuls geven aan de toeristische sector in de verschillende West-Vlaamse toeristische regio’s. Westtoer adviseert de adviescommissie over de ingediende projectaanvragen.

Samen met de Provincie herwerkten we het reglement zodat dit nog beter inspeelt op de noden van de West-Vlaamse toeristische sector. Het nieuwe reglement trad in werking op 1 januari 2014.

Promotie MICE-industrie Westtoer ondersteunt de promotie van de MICE-industrie in Brugge en Zuid-West-Vlaanderen door samen te werken met de vzw Meeting in Brugge en het Congresbureau van Kortrijk. In afwachting van de resultaten van de studie Meeting aan Zee zijn voor de Kust geen specifieke MICE-campagnes ontwikkeld.

Digitaal Websites In 2014 zijn de Drupal-websites verder geoptimaliseerd en is er continu gewerkt aan nieuwe functionaliteiten en modules.

We bouwden een nieuwe importmodule om de data uit de WIN-databank efficiënter online te publiceren. Verder ontwikkelden we campagnewebsites voor specifieke projecten en marketingacties. In 2014 telden alle websites samen meer dan 3 miljoen bezoeken.

goed einde brengen en een positief verslag krijgen van onze mystery visitor, zullen in juni 2015 het kwaliteitslabel Quality Service ontvangen. Intussen hebben 150 toeristische ondernemingen aan de Kust het Q-label verdiend. Meer informatie op www.q-label.be.

WIN-databank

Logiessector & Logeren in Vlaanderen Vakantieland

Westtoer bouwde in 2014 intensief verder aan de uitbouw van de WIN-databank tot een platform voor de toeristische sector. Via dit platform zal het mogelijk zijn gericht nieuws te verspreiden naar specifieke groepen van toeristische ondernemers of diensten. Die zullen via deze weg kunnen deelnemen aan verschillende initiatieven van Westtoer. De databank laat toe de informatie vlotter te ontsluiten naar websites, applicaties en derden die de inhoud willen publiceren. De lancering van WIN 2.0 is voorzien voor begin 2015.

Met het oog op een kwalitatieve en professionele toeristische logiessector ondersteunde Westtoer logiesuitbaters in de Provincie. De sector- en logiescoördinator was het centrale aanspreekpunt bij wie ondernemers terechtkonden met vragen over de sector in het algemeen en het opstarten van een (kleinschalig) logies in het bijzonder. Tijdens regionale en provinciale netwerkmomenten konden logiesuitbaters kennis en ervaringen uitwisselen. In 2014 mocht de promotiecampagne Logeren in Vlaanderen Vakantieland, een initiatief van de vzw Logeren in Vlaanderen, rekenen op de steun van Westtoer. We namen de werving, communicatie en administratieve afhandeling voor West-Vlaamse adverteerders voor onze rekening. Adverteren in deze brochure en/of op de website is nog steeds het promotiekanaal bij uitstek voor kleinschalig logies in Vlaanderen. In het voorjaar organiseerden we regionale infosessies om deze promotiemogelijkheid en de nieuwe, gratis, online boekingstool voor te stellen. 243 West-Vlaamse logiesuitbaters tekenden in voor de campagne (een lichte stijging tegenover 227 in 2013). 179 adverteerders kozen voor de brochure en de website, 64 verkozen enkel de website. Bekijk alle advertenties op www.logereninvlaanderenvakantieland.be. Westtoer onderhield via het sectorplatform een goed contact met de verschillende sectororganisa-

Boekingsmodule Westtoer ontwikkelde in 2012 samen met de hotels en gastenkamers aan de Kust een boekingsmodule. 123 logies hebben zich op deze module aangesloten; ze kunnen geboekt worden via www.dekust.be en via gemeentelijke toeristische websites. In juni 2013 is de module gelanceerd voor de Westhoek. 66 logies onderschreven de samenwerking, waardoor toeristen nu een hotel, B&B of vakantiewoning in de Westhoek kunnen reserveren via www.toerismewesthoek.be en de gemeentelijke websites. In 2014 is de boekingsmodule opgenomen in de website van Toerisme Kortrijk. Ze is optimaal geïntegreerd in de bestaande communicatiekanalen van de respectieve regio’s om zoveel mogelijk boekingen te genereren.

23

Ronde van Vlaanderen. Met de steun van Toerisme Vlaanderen en het Interreg IVa-project I3VT lanceerde Westtoer het project Iedereen Flandrien. In 2014 kwamen er 6 fietsinrijpunten, telkens aan de start van een Flandrien themafietsroute.

Nu zijn er fietsinrijpunten in Avelgem (Pompgebouw Bossuit), Gistel (Oostmolensite), Tielt (Huis Mulle de Terschueren), Torhout (Kasteel Wijnendale) en Waregem (Slekkeput). In Roeselare blijft het nog even wachten tot na de herinrichting van het WieMu. De fietsinrijpunten, naar een ontwerp van Stefan Schöning Studio, springen in het oog door het 3,60 m hoge rode oriëntatiebaken en de retrofoto’s van bekende Flandriens. Het verharde grondoppervlak in kasseien werpt een knipoog naar de vaak zware parcours die de Flandriens trotseerden. Speciaal voor de fietser werd gedacht aan extra comfort. De inrijpunten beschikken over een fietsparkeersysteem met oplaadinfrastructuur voor elektrische fietsen en over gratis Wi-Fi. De nieuwe fietsinrijpunten liggen langs het fietsnetwerk en zijn de ideale start- of rustplek voor wie zijn Flandriengehalte wil testen.

Nieuwe routechirurg Om het beheer van de routes en netwerken te optimaliseren, investeerde Westtoer in de ontwikkeling van de Routechirurg 2.0. Dat is een mobiele toepassing die geïntegreerd is in de al bestaande apps zoals Iedereen Flandrien, Westvlinderen en Kustwandelroute. Dankzij deze handige tool kan de recreant een melding i.v.m. een route of netwerk (bv. het ontbreken van een bord) doorgeven tijdens de tocht of opslaan om achteraf te versturen. De Routechirurg bevat functionaliteiten die de nauwkeurigheid van de melding vergroten en die ervoor zorgen dat de informatie onmiddellijk wordt opgenomen in de klachtenlijst van het Toeristisch-Recreatief Informatie Systeem van Westtoer (TRIS-databank). De Routechirurg 2.0 is gerealiseerd in het kader van het Interreg IVa-project I3VT.

Mediabank Beeld speelt een steeds belangrijkere rol in de communicatie over onze regio. Foto en video, zelf aangemaakt of aangebracht door derden, bepalen vaak meer dan woorden het beeld van onze Provincie. Daarom werd begin 2014 de mediabank gelanceerd.

Skeelergids West-Vlaanderen

Recreatie

Op 8 juli 2014 stelde Westtoer de Skeelergids West-Vlaanderen officieel voor in Zandvoorde (Oostende), in aanwezigheid van gedeputeerde voor sport Carl Vereecke, wereldkampioen skeeleren Bart Swings, paralympisch handbiker Wim Decleir en algemeen directeur van Westtoer Stefaan Gheysen. De gids geeft een overzicht van 10 routes die geschikt zijn voor skeeleraars, inline skaters en handbikers en verspreid liggen over de Provincie. Per route is er een gedetailleerd roadbook en een overzichtelijke kaart.

Nieuwe recreatieve routes Zoals je al eerder kon lezen werden de volgende nieuwe routes geopend in 2014: • de Erfgoedwandelroute Blankenberge (27 april, zie p.8), • de Moerenruiterroute (10 mei, zie p.13), • de Stadswandelroute Kortrijk (15 juni, zie p.21), • The Legacy fietsroute 14-18 (16 augustus, zie p.12), • de Twee bekenwandelroute (7 september, zie p.21), • de Cogge-Geeraert Fietsroute 14-18 (25 oktober, zie p.12).

Beheer van recreatieve routes en netwerken Al meer dan 15 jaar doet Westtoer een beroep op een 700tal vrijwilligers voor de controle van de recreatieve routes en de fiets- en wandelnetwerken. In 2014 voerden zij ongeveer 1.800 meldingen rechtstreeks in de digitale TRIS-databank in. Een paar honderd klachten en suggesties bereikten ons via e-mail en via de Routechirurg. Samen goed voor ruim 2.000 interventies door de beheersploeg van Westtoer. De meters en peters werden uitgenodigd voor een receptie op 24 februari en op 13 maart in het provinciehuis Boeverbos. Elk jaar zetten we een groep in de bloemetjes. In 2014 waren de meters en peters van de wandelroutes, de Kustwandelroute en de wandelnetwerken Bulskampveld, Land van Mortagne, Westkust en Zwin aan de beurt. Op zondag 28 september verzamelden zij in Bredene voor een ontbijt, een wandeltocht langsheen de Kustwandelroute en een lunch.

Voorbereidingen Fietsnetwerk 2.0 Westtoer plant voor het voorjaar van 2016 een herlancering van het recreatieve fietsnetwerk. Het bestaande 2.600 km lange netwerk blijft een absolute topper, maar is ruim 8 jaar na lancering toe aan actualisatie. In samenwerking met alle West-Vlaamse gemeenten en provinciale en Vlaamse administraties wordt het hele fietsnetwerk gescreend op veiligheid, fietscomfort en aantrekkelijkheid. Missing links worden in kaart gebracht, nieuwe fietspaden, bruggen en tunnels in het netwerk geïntegreerd, dorpen en gehuchten ontsloten.

Iedereen Flandrien en I3VT: nieuwe fietspunten 2013 betekende de aftrap van het 100-jarige jubileum van de

24

CIJFERS EN ONDERZOEK Inventarisatie van het logiesaanbod Jaarlijkse brengt het Kenniscentrum van Westtoer het volledige West-Vlaamse logiesaanbod in kaart. Via de WINdatabank vroegen we in 2014 bij 1.900 logiesaanbieders statistische en consumentgerichte informatie op. Websites van Westtoer die logies promoten, maken gebruik van deze geactualiseerde informatie. Deze statistische gegevens zijn eveneens verwerkt in de regionale trendrapporten en in de trendrapporten voor logies op West-Vlaams en Vlaams niveau.

Trendrapport en flyer voor elk regio Westtoer publiceert jaarlijks op de website van het Kenniscentrum een trendrapport voor elke West-Vlaamse regio.

Deze rapporten behandelen de evolutie van het aanbod, de vraag, de bestedingen en de tewerkstelling in de sector. De focus ligt op de evolutie van de laatste 2 jaren (2012-2013), maar er zijn gegevens beschikbaar tot 2002. Het trendrapport bestaat hoofdzakelijk uit tabellen en bevat een inleidende tekst met duiding bij de cijfers. De flyer Kerncijfers Toerisme 2013 geeft specifiek voor elke regio een grafische voorstelling van de kerncijfers.

West-Vlaanderen in cijfers De brochure Kerncijfers Toerisme West-Vlaanderen bevat heel wat cijfers over toerisme en recreatie in West-Vlaanderen in 2013. Daaruit blijkt dat toerisme een belangrijke sector is voor onze Provincie. Er zijn 625.000 bedden voor toeristen en

er bleven ongeveer 6,7 miljoen toeristen overnachten, waarvan 5 miljoen 1 of meerdere nachten aan de Kust. In totaal telden we 31,9 miljoen overnachtingen in West-Vlaanderen.

We schatten het aantal dagtoeristen voor 2013 op bijna 25 miljoen, waarvan 17 miljoen aan de Kust. In totaal spendeerden de toeristen 3,3 miljard euro en zorgden ze voor nagenoeg 50.000 banen (directe en indirecte tewerkstelling).

Toerisme Kerncijferseren 2013 WesT-Vlaand

Innovatieve onderzoeksmethodes Het Kenniscentrum van Westtoer is steeds op zoek naar nieuwe methodes om het toerisme in West-Vlaanderen op een snelle en meer correcte manier in kaart te brengen.

In 2014 werden in dat verband 2 initiatieven genomen. Het eerste initiatief is een pilootproject dat nagaat of het gebruik van big data kan leiden tot betrouwbare en snelle inschattingen van het volume dag- en verblijfstoerisme aan de Kust.

We krijgen immers steeds vaker te maken met informatievragen van de pers die een snelle beschikbaarheid van data vereisen. In het tweede initiatief ging Westtoer samen met de andere toeristische provinciale organisaties en Toerisme Vlaanderen een samenwerking aan met de FOD Economie, aan wie logiesuitbaters hun overnachtingsgegevens moeten doorgeven. Dankzij deze samenwerking kan Westtoer op een snelle manier toegang krijgen tot de gegevens, mits toestemming van de logiesuitbaters. Dit vermijdt dubbele bevragingen, wat leidt tot een administratieve vereenvoudiging voor de toeristische actoren.

KERNCIJFERS TOERISME KuST 2013

KERNCIJFERS TOE RISME wESThOEK 2013

KERNCIJFERS TOERISME bRugSE OMMElaNd 2013

TOERISME KERNCIJFERS 3 LEIESTREEK 201

25

Regiowerking Toerisme Westhoek

Regiowerking Toerisme Leiestreek vzw

Regiowerking Toerisme Kust

Regiowerking Toerisme Brugse Ommeland

Streekhuis Westhoek Woumenweg 100 8600 Diksmuide T +32 51 51 93 43 toerismewesthoek@westtoer.be www.toerismewesthoek.be www.facebook.com/ToerismeWesthoek

Streekhuis Zuid-West-Vlaanderen Engelse Wandeling 2 F4L 8500 Kortrijk T +32 56 24 99 95 toerismeleiestreek@westtoer.be www.toerisme-leiestreek.be www.facebook.com/ToerismeLeiestreek

Koning Albert I-Laan 120 8200 Sint-Michiels (Brugge) T +32 50 30 55 00 dekust@westtoer.be www.dekust.be www.facebook.com/dekust

Koning Albert I-Laan 120 8200 Sint-Michiels (Brugge) T +32 50 30 55 00 brugseommeland@westtoer.be www.brugseommeland.be www.facebook.com/BrugseOmmeland

WESTTOER

Provinciehuis Boeverbos

Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis

Koning Albert I-Laan 120 8200 Sint-Michiels (Brugge) T +32 50 30 55 00 info@westtoer.be www.westtoer.be www.facebook.com/westtoer shop.westtoer.be

Koning Leopold III-Laan 41 8200 Sint-Andries (Brugge) T +32 50 40 31 11

Jan Van Eyckplein 2 8000 Brugge T 0800 20 021 provincie@west-vlaanderen.be