JAARVERSLAG
2011
Geachte lezer, Sinds 11 jaar ben ik actief als Gedeputeerde voor toerisme van de
Toppers aan de Kust zijn het ‘Iedereen Kust-weekend’ van 24 en 25
Provincie West-Vlaanderen en tevens als voorzitter van het autonoom
maart, de KustZe campagne en Beaufort04. Ondertussen werken we
provinciebedrijf Westtoer. Gezien ik voor mijzelf beslist heb om na 2012
verder aan de vernieuwing van het kustproduct met provinciale en
het mandaat van gedeputeerde niet meer op te nemen is het dan ook
Vlaamse impulsmiddelen.
het laatste jaar dat ik mij vanuit deze beide functies tot u kan richten
inhoudstafel
n.a.v. deze publicatie. Ik wil van de gelegenheid gebruik maken om
In de Westhoek komt de voorbereiding van 100 jaar Groote Oorlog
iedereen te danken voor de goede samenwerking en voor de grote
op kruissnelheid met de opening van het streekbezoekerscentrum en
inzet waarmee de toeristische actoren, zowel uit de publieke als de
het nieuwe In Flanders Fields Museum in Ieper, de museumtuin in Zon-
private sector, onze Provincie op de kaart blijven zetten.
nebeke, een nieuwe website en de eerste autoroute nieuwe stijl. In de Leiestreek opent het Jukeboxmuseum zijn deuren in Menen en ligt de
Zelf kan ik als voorzitter met grote tevredenheid en trots terugblikken op
focus op 150 jaar Kanaal Roeselare-Leie. Het Brugse Ommeland (BOL)
de voorbije periode. Westtoer is uitgegroeid tot een performante orga-
tenslotte nodigt u uit op het fietsfeest in het Tielts Plateau van 3 juni.
nisatie met vele gedreven en competente medewerkers. Onder impuls
Centraal in de BOL-werking staan verder de infopunten toerisme en de
van Westtoer kwamen nieuwe toeristische regio’s zoals de Westhoek,
voorbereiding van een nieuw beleidsplan.
het Brugse Ommeland en de Leiestreek tot volle bloei. Het kusttoerisme hield stand qua omzet en werkgelegenheid, terwijl Brugge als interna-
Aan allen een succesvol toeristisch 2012 !
tionale kunststad zijn marktaandeel gevoelig zag stijgen. West-Vlaanderen is in zijn geheel ook uitgegroeid tot een toprecreatieve Provincie met 3 succesvolle fietsnetwerken en met de eerste wandelnetwerken
Inhoudstafel
in Vlaanderen. Ondertussen hebben wij de banden met tal van toeristische actoren
Voorwoord gedeputeerde Patrick Van Gheluwe
3
Headlines 2011
4
versterkt. We kunnen zonder meer stellen dat Westtoer zijn intermediaire rol als tussenschakel tussen het Vlaamse en het lokale niveau uitstekend
Regio Kust
10
Regio Leiestreek
14
Regio Westhoek
17
Regio Brugse Ommeland
20
heeft vervuld. Ik ben er dan ook van overtuigd dat het provinciale niveau een grote meerwaarde biedt voor materies, zoals toerisme, die het lokale belang overstijgen en die omwille van hun verwevenheid met het terrein en met vele lokale stakeholders beter niet vanuit het verre Brussel worden behartigd. De provinciale toeristische organisaties gaan in de nabije toekomst hun werking overigens nog versterken op
Colofon 23 Nuttige adressen
24
Vlaanderen Vakantieland campagne. 2012 wordt opnieuw een toeristisch topjaar. Een greep uit het rijke aanbod : met de campagne ‘West-Vlinderen’ richten we de focus op onze uitstekende fiets- en wandelproducten en op het actieve buitenleven.
Patrick Van Gheluwe, Gedeputeerde voor toerisme Voorzitter van Westtoer
3
2
het vlak van de binnenlandse marketing door de overname van de
aan de adviescommissie over de ingediende projectaanvragen. De
4. Europese recreatieve projecten
deputatie besliste in 2011 over de subsidiëring van 7 nieuwe projec-
Grenzeloos Wandelen
ten, waarvan 6 investeringsprojecten.
In het kader van het Interreg IVa-project ‘Grenzeloos Wandelen’ (Vlaan-
vinciebestuur de toeristische sector stimuleren. Westtoer geeft advies
Reglement 100 jaar WO I Provincie West-Vlaanderen De Provincie West-Vlaanderen voerde een provinciaal subsidiereglement in ter voorbereiding van ‘100 jaar Groote Oorlog’. Ze stelt 5 miljoen euro ter beschikking voor infrastructuurprojecten die een kwalitatieve ontsluiting van het WO I-erfgoed tot doel hebben. Westtoer
headlines 2011 1. Campagnes West-Vlaanderen
ten we de Kust, de Westhoek, het Brugse Ommeland en de Leiestreek.
Genieten. Het zit in ons
mie. Vanaf januari tot en met augustus genereerden we free publicity
De Provincie West-Vlaanderen en Westtoer breiden een vervolg aan de
ter waarde van ruim 2,2 miljoen euro.
Invalshoeken zijn onder meer logeren, fietsen, wandelen en gastrono-
succesvolle regiomarketingcampagne ‘Genieten. Het zit in ons’. Aan de hand van imagospotjes op Eén en Canvas zetten beide organisaties het recreatieve, sportieve en culturele aanbod van onze 4 regio’s in de kijker.
2. Toeristische subsidieprogramma’s Toeristisch Impulsprogramma voor de Vlaamse Kust
Media
De Vlaamse Regering geeft in de periode 2010-2014 meer dan 2 mil-
In samenwerking met de Krant van West-Vlaanderen en De Zondag
joen euro subsidies voor investeringen in het kusttoerisme. Westtoer gaf
publiceerden we 8 weken lang 16 pagina’s onder de naam ‘Actief in
de kustgemeenten in 2011 advies over de projecten die in aanmerking
het najaar’. Deze reportagereeks schonk uitgebreid aandacht aan
komen voor steun. We zochten actief mee naar projecten en begeleid-
fietsen, wandelen en andere ‘actieve’ recreatiemogelijkheden in de
den die van a tot z.
West-Vlaamse regio’s. Westtoer wil in eerste instantie de redacties van diverse media (print,
Op 24 juni 2010 keurde de provincieraad het reglement goed voor
online, audiovisueel) inspireren. Zowel in binnen- als buitenland promo-
toeristische impulsen in West-Vlaanderen. Met dit initiatief wil het pro-
en september 2012 zullen we de laatste oproepen voor dit reglement lanceren.
delnetwerk Bulskampveld (Beernem, Ruiselede, Wingene, Oostkamp en Aalter). Via dit onderzoek willen we een goed inzicht krijgen in het profiel en gedrag van de wandelaars. Met behulp van wandeltellers brengen we het aantal wandelaars in kaart. Een uitgebreide enquête leert ons dan weer wie ze zijn, waar ze vandaan komen en wat ze precies doen. Overigens lopen er een aantal trajecten van het wandelnetwerk Bulskampveld door het Provinciedomein Lippensgoed-Bulskampveld. Vandaar dat we de bezoekers van het Provinciedomein mee opnemen in het onderzoek, waarvan we de eerste resultaten tegen de zomer van
3. Herdenking ‘100 jaar Groote Oorlog’ in volle voorbereiding
2012 verwachten.
Westtoer besteedde uitvoerig aandacht aan enkele infrastructuurpro-
streek’ werkte Westtoer aan het nieuwe Wandelnetwerk Zwin. Het ver-
jecten. Op vraag van het IJzerbedevaartcomité begeleidden we de
kent de mooiste stukjes natuur en landschap in de Zwinstreek en gaat
procedure om een ontwerpbureau aan te stellen dat het IJzertorenmu-
over de grens tot in Cadzand en Retranchement. De opening ervan is
seum in Diksmuide zal herinrichten. Hetzelfde deden we voor het stads-
voorzien in het voorjaar van 2012. In samenwerking met TreinTramBus,
bestuur van Nieuwpoort. Het geselecteerde bureau zal er het nieuwe
Licht en Liefde, het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) en de ge-
bezoekerscentrum bij het sluizencomplex De Ganzepoot inrichten. We
meente Knokke-Heist stelde Westtoer een Groene Halte Wandelroute
volgen de verdere afwikkeling van het project op de voet, zodat het
samen. Blinden en slechtzienden kunnen die zelfstandig volgen vanuit
optimaal aansluit bij de visie die we voor de stad Nieuwpoort uitwerk-
het station van Knokke. Westtoer droeg verder nog bij aan een nieuwe
ten. Voor de gemeente Langemark-Poelkapelle werkten we aan een
fotodatabank voor de Zwinstreek en aan de uitgave van een geza-
concept- en haalbaarheidsplan voor een nieuw bezoekerscentrum in
menlijke landschapsbelevingskaart.
Recreatie en Ecotoerisme in de Zwinstreek Binnen het Interreg IVa-project ‘Recreatie en Ecotoerisme in de Zwin-
Poelkapelle, gewijd aan de Franse gevechtspiloot Guynemer. MIRRA Daarnaast troffen we voorbereidingen voor de ontwikkeling van 6 nieu-
Het Interreg IVa-project ‘MIRRA’ staat voor ‘Maken en Investeren in Re-
we WO I-autoroutes. In de loop van 2012 zullen we de eerste 2 routes
creatieve Routenetwerken met Aandacht voor de Grensstreek’. Sinds
lanceren. Eveneens in 2011 verzorgde het programmasecretariaat
2011 kunnen wandelaars de grensoverschrijdende wandelnetwerken
‘100 jaar Groote Oorlog’ de verdere uitwerking van de honderdjarige
Heuvelland en Westkust ontdekken. De introductie van het knooppun-
herdenking van WO I.
tensysteem in Noord-Frankrijk was duidelijk een schot in de roos. Van beide netwerken werd een wandelnetwerkkaart uitgegeven met bijbehorende toeristische pocket.
5
4
Reglement voor Toeristische Impulsen Provincie West-Vlaanderen
begeleidde intussen een dertigtal West-Vlaamse projecten. In maart
deren-Nederland) pakt Westtoer uit met een onderzoek over het wan-
SusTRIP (Sustainable Tourism Research Intelligence Partnership)
aan de kinderboerderij De Lange Schuur en leidt je langs waterlopen
Peter- en meterwerking
is er een duidelijk onderscheid tussen B&B’s en vakantiewoningen op
Het Interreg IVa-project ‘SusTRIP’ (Sustainable Tourism Research Intelli-
en recent aangeplante bossen richting Zandvoorde. Vanop het vlon-
Al meer dan 10 jaar doen we bij Westtoer een beroep op ruim 600 vrijwil-
het platteland. Voor meer informatie kun je terecht op www.logerenin-
gence Partnership) bevordert het toeristische onderzoek in de grens-
derpad krijgt de wandelaar uitgestrekte weidelandschappen voorge-
ligers voor de controle van de recreatieve routes en de fiets- en wandel-
vlaanderen.be.
overschrijdende kustregio’s. Westtoer gaat hiervoor in zee met Visit Kent,
schoteld. Toppers langs de route zijn uiteraard de vele kreken. De te-
netwerken. Deze meters en peters komen 2 keer per jaar bij elkaar in het
Comité Régional de Tourisme Nord-Pas de Calais, Hogeschool Zeeland
rugweg loopt langs de Groene 62.
Provinciehuis Boeverbos. Elk jaar wordt één bepaalde groep in de bloe-
Opvolgen van trends in het plattelandslogies
metjes gezet. Dit jaar was het de beurt aan de meters en peters van alle
Daarnaast volgen Westtoer en de vzw Logeren in Vlaanderen de trends
en NHTV Internationaal Hoger Onderwijs Breda. In 2011 wijdde een researchforum in Kent aandacht aan het meten
Met onze nieuwe Duinbossenruiterroute kunnen paardenliefhebbers
wandelnetwerken. Op 15 september verzamelden zij voor een heerlijk
in het plattelandslogies op. Aan de hand van een representatieve
van toeristische activiteit in de regio 2 Zeeën via input van de uitbaters
met volle teugen genieten van strand en bossen: de 13 km lange rui-
ontbijt, een stevige boswandeling en een lunch als afsluiter.
steekproef van 65 gastenkamers en vakantiewoningen bekijken we de
zelf. Westtoer startte voorts een pilootonderzoek naar profiel en gedrag
terroute loopt dwars door de Duinbossen en over het strand van De
evolutie in de bezettingsgraad, de herkomst van de gasten, het doel
van bezoekers van enkele kustattracties.
Haan. De route verbindt een hele reeks paden tot een mooi geheel,
van het verblijf, de verblijfsduur en de grootte van het gezelschap.
ruiterroute is een gezamenlijk initiatief van de gemeente De Haan, het
6. Dataverzameling en onderzoek
Agentschap voor Natuur en Bos, het Agentschap voor Maritieme Dienst-
Publiceren van regionale trendrapporten
Westtoer organiseerde in 2011 een online enquête bij de organisato-
verlening en Kust en Westtoer.
Westtoer publiceert sinds 2008 trendrapporten over de ontwikkelingen
ren van dagtrips voor groepen. 640 Vlaamse verenigingen vulden de
en betekent de 15de provinciale ruiterroute die we ontwikkelden. De
5. Fietsen en wandelen
in de toeristisch-recreatieve regio’s. Deze rapporten bevatten een vijf-
enquête in. We stelden de belangrijkste conclusies en aanbevelingen
Het wandelnetwerk Heuvelland werd aan Belgische zijde uitgebreid
Doelenwegwijzers voor de Kustwandelroute
jaarlijkse evolutie (2005-2010) van het aanbod, de vraag en het socio-
voor tijdens een symposium op de beurs BusWorld in oktober. De re-
met Nieuwkerke. Aan Franse zijde kwamen de gemeenten Bailleul,
Westtoer startte in 2011 met de voorbereidingen van de Kustwandel-
economische belang van toerisme en recreatie. Daarnaast schetsen we
sultaten van de studie en specifieke aanbevelingen voor aanbieders
Berthen, Boeschepe, Flêtre, Godewaersvelde, Méteren en Saint-Jans-
route die in 2012 wordt ingewandeld. De wandelaar zal dan van De
nog de langetermijntrend ten opzichte van 2002. Je kunt de informatie
en organisatoren van daguitstappen zijn online beschikbaar op onze
Cappel erbij. Voortaan telt dit netwerk ruim 270 kilometer bewegwij-
Panne naar Knokke-Heist of omgekeerd kunnen stappen. In totaal
raadplegen op onze website onder de rubriek ‘Onderzoek en Cijfers’.
website onder de rubriek ‘Studies’.
zerde paden, een verdubbeling van de oorspronkelijke lengte.
gaat het om ruim 180 km aan bewegwijzerde trajecten. Uniek aan
Het netwerk Westkust werd ingewandeld op 24 juni in Bray-Dunes. Dit
dit concept zijn de vele combinatiemogelijkheden op basis van de
Inventarisatie van het logiesaanbod
vernieuwde netwerk is nu goed voor ruim 160 kilometer wandelplezier.
knooppuntenbewegwijzering. De Kustwandelroute zal bestaan uit één
De Afdeling Kennisontwikkeling van Westtoer bracht ook in 2011 het
Het strekt zich uit van Nieuwpoort, Koksijde en De Panne over de ge-
hoofdwandelroute doorheen de mooiste duingebieden van de Kust,
volledige West-Vlaamse logiesaanbod in kaart. Via de WIN-databank
7. Meetingindustrie
meenten Bray-Dunes, Zuydcoote en Ghyvelde tot Leffrincoucke.
een tweede as langs de dijk en het strand, en verschillende verbin-
vroegen we bij ongeveer 1.700 logiesaanbieders statistische en con-
De zakentoerist besteedt 2 tot 3 maal meer dan de leisuretoerist. Privé-
dingen. Als laureaat van een designwedstrijd ontwierp de Antwerpse
sumentgerichte informatie op. Die informatie gebruiken we voor de
organisaties en gemeentelijke diensten beseffen dat dit soort toerist de
Andere nieuwe recreatieve routes
topdesigner Stefan Schöning een signalisatiesysteem in hout met bij-
regionale trendrapporten en rapporten op Vlaams niveau en voor de
kalmere maanden kan helpen invullen. Het promotiebudget bedroeg
In de loop van 2011 stelden we 4 nieuwe routepublicaties voor. De
passende banken en picknicktafels. Ze zullen in het voorjaar van 2012
promotie van het logies.
in 2010 meer dan 110.000 euro voor de Kust. Ook Brugge herbevestig-
themafietstocht Kanaal Bossuit-Kortrijk verscheen naar aanleiding van
in het landschap verschijnen.
Twee “uitgebreide” wandelnetwerken
de 150ste verjaardag van het kanaal. Fietsers leggen ruim 41 kilometer
de de samenwerking met Westtoer voor de promotie van de meetingOnderzoek over vakantieganger in plattelandslogies in Vlaanderen
industrie. Samen met Westtoer en de Provincie investeerde het 40.000
af tussen Leie en Schelde. De historiek van het kanaal en de natuurrijke
Nieuwe infoborden voor de Grote Routepaden
Westtoer contacteerde in 2010 vakantiegangers in plattelandslogies
euro in promotie.
landschappen langs de oevers vormen de hoogtepunten.
Als onderdeel van het Interreg IVa-project ‘MIRRA’ verving Westtoer sa-
over heel Vlaanderen binnen een onderzoek in opdracht van de vzw
Erfgoedliefhebbers komen volop aan hun trekken met de nieuwe erf-
men met de vzw Grote Routepaden de GR-informatiepanelen in de
Logeren in Vlaanderen (de vroegere vzw Plattelandstoerisme in Vlaan-
Westtoer richtte zich in 2011 via diverse media (zowel offline, online als
goedwandelroute in Lo. Klinknagels leiden de wandelaars naar de be-
Westhoek. Ongeveer 550 kilometer Grote Routepaden doorkruisen
deren). Meer dan 3.600 vakantiegangers namen deel aan het onder-
eventmarketing) meer op specifieke subdoelgroepen van de meetingin-
langrijkste panden en erfgoedsites in dit charmante stadje.
onze Provincie. Op verschillende locaties waren de verouderde infor-
zoek. In 2011 verwerkten en publiceerden we de resultaten. Ze geven
dustrie: managementassistenten, HR afdelingen, directies en marketing.
Voor wie liever het buitengebied opzoekt, ontwikkelden we de Oos-
matieborden aan vernieuwing toe. Daarom werden in 2011 10 oude
aan dat plattelandstoerisme duidelijk in de lift zit in Vlaanderen. De
tendse Krekenwandelroute. Dit 13 kilometer lange circuit verkent de
panelen vervangen door eigentijdse informatieborden.
reden daarvoor is de vraag naar dichtbijvakanties tussendoor. Meer
kreken en het stadsrandbos in het Oostendse hinterland. De route start
dan 9 op de 10 vakantiegangers zijn tevreden over hun verblijf. Verder
7
6
Online enquête bij verenigingen op daguitstap
8. Vorming en professionalisering
9. Corporate events en drukwerk
West-Vlaamse parlementsleden op bezoek
Open Bedrijvendag
Op eerdere bijeenkomsten in 2009 en 2010 was al gebleken dat er
In 2011 nam Westtoer voor de tweede keer deel aan Open Bedrijven-
Vormingssessies
Vlaanderen Lekker Land
bij de West-Vlaamse parlementsleden sterke interesse was om toerisme
dag. Iets meer dan 700 enthousiaste bezoekers kwamen een kijkje ne-
Westtoer verzorgde in 2011 3 gratis vormingssessies voor de gemeenten.
Het magazine ‘Vlaanderen Lekker Fietsland’ werd verspreid op 80.000
en recreatie op regelmatige basis te bespreken. Vandaar dat er in
men achter de schermen. Knooppuntenborden gidsten de bezoekers
exemplaren. Het besteedde uitgebreid aandacht aan de West-Vlaam-
juni 2011 een vervolgmeeting kwam. Op de agenda stonden o.a. het
door het gebouw. Op het einde van hun bezoek konden ze nog de toe-
ming namen 34 personen deel. Kort daarna volgde de opleiding ‘Online
se ‘Ambassadeur van Vlaanderen Lekker Land’, Poperinge, en aan de
Witboek Interne Staatshervorming, de Nota Toeristisch Onthaal en een
ristische beurs bezichtigen met stands van de 4 regio’s, projecten en
Marketing’, met 53 geïnteresseerden. De vorming ‘Recreatie’, die mid-
laureaten Damme, Ieper, Oostende en Roeselare.
overzicht van de projecten en realisaties van Westtoer.
streekproducten. Westtoer werd vermeld in alle publicaties van Open
den oktober aan bod kwam, kon 31 mensen bekoren. Eigen Westtoer-
In het najaar vond de actie ‘Jong Keukengeweld’ plaats. West-Vlaan-
Begin april stond ‘Klassieke Marketing’ op het programma. Aan deze vor-
Bedrijvendag; bovendien maakten we zelf reclame via sociale media.
deren deed zijn imago als dé culinaire Provincie bij uitstek alle eer aan.
Overdracht garnaalkotter Virtus
Maar liefst 17 van de 48 geselecteerde jonge chefs waren afkomstig
Eind juni 2011 droeg Westtoer de oude garnaalkotter Virtus officieel
Professionalisering van de private toeristische sector
uit onze Provincie. In het voorjaar mochten 2 jonge West-Vlaamse chefs
over aan de Stad Brugge. De kotter ligt nu weer op de plek waar hij
10. Databanken en informatiebeheer
Westtoer draagt het belang van kwaliteit en professionalisering van de
onze gastronomie promoten in Londen en New York.
in 1967 gebouwd werd, tegenover de scheepswerven De Graeve in
WIN-databank
Zeebrugge.
In 2011 bouwden we de WIN-databank verder uit. Zo ontwikkelden we
medewerkers stonden in voor deze opleiding.
toeristische logiessector hoog in het vaandel. Vandaar dat we in 2011 volop werk maakten van de verdere ontwikkeling van het kleinschalige
Westtoer sociaal
logies in onze Provincie. We profileren ons als het centrale aanspreek-
Jaarlijks schenkt Westtoer 1.000 euro aan een goed doel. Samen met
Vlaamse Dag Cassel
eigen databank makkelijk evenementen kunnen doorsturen. Oostende
punt voor algemene vragen over de logiessector, en voor vragen over
het kabinet van gedeputeerde Dirk De fauw zochten we opnieuw naar
Een kleine delegatie van de raad van bestuur van Westtoer ging op 12
maakt al gebruik van deze automatische gegevensuitwisseling. Enkele
een West-Vlaams initiatief. Het afgelopen jaar viel ons oog op Huiswerk-
juli naar de Vlaamse dag in Cassel. De aanwezigen konden genieten
andere gemeenten bereiden deze automatisering voor.
klas Ieper, dat optimale onderwijskansen wil bieden aan kinderen uit
van een concert, speeches, stands met streekproducten, … Westtoer
Via het WIN-platform bevroeg Westtoer opnieuw alle West-Vlaamse lo-
kansengroepen.
tekende present met een informatiestand over de projecten ‘Westhoek
giesuitbaters. De databank stuurt alle promotionele logiesinformatie
zonder grenzen’, ‘Van Kust tot Kust’ en ‘MIRRA’.
dagelijks automatisch door naar Toerisme Vlaanderen.
het opstarten van een kleinschalig logies. Dankzij de lopende LEADER-projecten konden we een aantal initiatieven succesvol realiseren. Zo organiseerden we opleidingen rond heikele
in het voorjaar een methodiek waarmee kustgemeenten vanuit hun
thema’s bij de uitbaters, nl. ‘Fiscaliteit en btw’ of ‘Verzekeringen en Aan-
Bezoek aan Le Monde à Paris
sprakelijkheid’. In de Westhoek vonden 2 kennismakingsdagen plaats
Op 18 maart bezocht een kleine delegatie van Westtoer de beurs Le
West-Vlaanderen in cijfers
voor bestaande logiesuitbaters. De thema’s waren ‘nieuwe toeristische
Monde à Paris. Een stand met de Europese projecten ‘Van Kust tot Kust’
In de brochure ‘Toerisme Kerncijfers West-Vlaanderen’ verzamelde West-
initiatieven’ en ‘oorlog en vrede’. De doelstelling van dit initiatief was om
en ‘Westhoek zonder grenzen’ vertegenwoordigde er Westtoer.
toer het afgelopen jaar opnieuw heel wat statistisch materiaal. Uit de cijfers voor 2010 blijkt dat toerisme een belangrijke sector is voor onze
het gastheerschap en het ambassadeursgevoel te verhogen. Daarnaast was er een uiteenzetting over de plannen voor de herdenking van WO I,
Ronde van Vlaanderen vanop de eerste rij
Provincie: zo zijn er niet minder dan 606.900 bedden voor toeristen
specifiek toegespitst op logiesuitbaters.
Op zondag 3 april nodigde Westtoer de West-Vlaamse beleidsmakers
beschikbaar. Er bleven ongeveer 6,7 miljoen toeristen overnachten. 5
Het project ‘Tielts Plateau’ richtte een Forum voor Gastenkamers en Va-
uit om de start van de Ronde van Vlaanderen vanop de eerste rij mee
miljoen verbleef één of meerdere nachten aan de Kust. In totaal telden
kantiewoningen op. Het forum kwam ondertussen al tweemaal bijeen.
te maken. In het Brugse Provinciaal Hof genoten de 179 genodigden
we 34,1 miljoen overnachtingen in West-Vlaanderen.
Het heeft tot doel logiesuitbaters samen te brengen en opleiding / in-
van een heerlijk ontbijt.
We maakten ook een inschatting van de recreatieve dagtoeristen in
formatie aan te bieden over de thema’s die ze zelf kiezen. Ook hier was
West-Vlaanderen. In 2010 telde de Provincie ongeveer 25 miljoen dag-
de kennismakingsdag over nieuwe toeristisch-recreatieve initiatieven
toeristen, waarvan 18 miljoen aan de Kust. In totaal spendeerden de
geslaagd.
toeristen 3,1 miljard euro tijdens hun bezoek, en zorgen ze voor nage-
9
8
noeg 46.900 jobs (directe en indirecte tewerkstelling).
Zee van Kwaliteit Eind 2010 konden toeristische ondernemers van de Vlaamse Kust zich opnieuw inschrijven voor het kwaliteitstraject in het kader van het KAP III-project ‘Zee van kwaliteit’. Het traject omvat 3 halve dagen opleiding rond kwaliteitszorg en 3 halve dagen begeleiding op maat in de onderneming door een consulent. De 62 ondernemingen die het kwaliteitstraject tot een goed einde brachten en een positieve beoordeling kregen van onze ‘mystery vi-
kust
stuurgroep. Vanaf het najaar van 2011 gingen nieuwe kwaliteitstrajecten van start.
Van juni tot en met september 2010 bevroeg Westtoer 500 huurders van vakantiewoningen aan de Vlaamse Kust via een face-to-face enquêtering. Dit onderzoek valt onder SusTRIP (zie p. 6). Het ging op zoek naar de drijfveren om uitgerekend voor die bepaalde logiesvorm en boekingswijze te kiezen. Verder kwamen opportuniteiten voor het verruimen van de dienstverlening van de toeristische verhuurkantoren aan bod. Het afgelopen jaar verwerkten we de resultaten. In oktober legden we ze voor aan de sector tijdens een informatieavond rond toeristisch ondernemen. Uit het onderzoek bleek onder andere dat het huren van een vakantiewoning het best gepromoot kan worden als een unieke
Hotelinnovatie: een Golf van Vernieuwing
beleving van vrijheid, comfort en rust.
In het kader van het Impulsprogramma Kust lanceerde Westtoer samen
Pilootproject bij bezoekers van enkele kustattracties
met Horeca Vlaanderen een nieuw project, om commerciële kusthotels
CAST (Coastal Actions on Sustainable Tourism)
inwoners van de 10 kustgemeenten. Ondertussen hebben de diensten
te steunen die de intentie hebben om te innoveren. Concreet hoopt
van toerisme al een 50-tal kandidaten positief gescreend.
het project een tiental initiatieven te kunnen begeleiden.
Situatieschets stranden en dijken
Vanaf april 2012 is de website www.belgiancoastgreeters.com publiek
In 2011 brainstormde een denktank van experts over de verschillende
In 4 kustattracties, met name Het Zwin, Mu.Zee, Provinciedomein Raver-
Het afgelopen jaar maakte Westtoer een situatieschets van de Kust.
toegankelijk. Bezoekers kunnen er een Greeter boeken.
innovatiemogelijkheden voor hotels aan de Kust. Ze putten daarbij in-
sijde en het Nationaal Visserijmuseum, liep in 2011 een enquête in het
spiratie uit voorbeelden van innovatieve hotels.
kader van SusTRIP. Daarin peilden we naar de profielkenmerken, het
Daarbij brachten we alle elementen op stranden en dijken in kaart die betrekking hebben op de basisinfrastructuur en bepalend zijn voor
Tevredenheidsonderzoek binnen CAST
beslissingsproces, de tevredenheid en het gedrag van de bezoekers.
een kwalitatieve dienstverlening. De studie kadert in het CAST-project
Net als vorig jaar bood Westtoer de deelnemers aan ‘Zee van Kwaliteit’
De onderzoeksmethode hing af van het type bezoeker. De begeleiders
en verleent inzicht in het huidige kustproduct. Ze zal bovendien input
de kans om mee te doen aan het ‘CAST’-project (Interreg IVa-2 Zeeën).
leveren voor een overkoepelende toekomstige aanpak, die de basis-
In 2011 namen behalve 19 hotels en 12 restaurants ook 11 centra voor
infrastructuur op dijken en stranden moet ontwikkelen en verbeteren.
Toerisme voor Allen en 11 kantoren van diensten voor toerisme deel. Met een enquête peilden we naar de algemene tevredenheid en de
KiTS resultaten voor Kust en kustgemeenten
Greeters
tevredenheidscore op verschillende kwaliteitsaspecten.
Het KiTS-project (KAP III) ‘Kust Indicatoren Toeristisch-Statistisch’ is een
Nog in het kader van ‘CAST’ zette Westtoer in 2011 samen met de 10
Eind november brachten we de deelnemers op de hoogte van de re-
Management InformatieSysteem voor de kustgemeenten. Jaarlijks pu-
kustgemeenten het project ‘Belgian Coast Greeters’ op touw. Greeters
sultaten. Op die manier konden ze hun eigen positie vergelijken met
bliceert Westtoer KiTS-trendrapporten over allerlei aspecten van het
zijn vrijwilligers die gratis en op een enthousiaste manier hun liefde voor
het gemiddelde van alle deelnemers in de sector.
toeristische aanbod, de toeristische vraag en het socio-economische
van scholen en andere groepen kregen een online enquête opgestuurd. De individuele bezoekers kregen na hun bezoek vragen van enquêteurs tijdens een face-to-face enquête.
Onderzoek ‘De Vakantieganger in commercieel logies aan de Kust 2011‘
een kustgemeente delen met bezoekers. Ze nemen maximum 6 perso-
belang van het toerisme. In 2011 voerden we opnieuw een enquête uit
nen mee op een wandeling en vertellen persoonlijke verhalen. Ze tonen
bij gebruikers van vakantiewoningen om het volume van directe verhu-
In het kader van het Impulsprogramma Kust en met de steun van de
hen leuke plekjes, gezellige cafeetjes of restaurantjes, attracties, …
ringen en tweedeverblijfgebruik in te schatten. Daarnaast publiceren
Vlaamse regering organiseerde Westtoer van april tot half november
In april 2011 ging Westtoer op zoek naar kandidaat-Greeters onder de
we 3 keer per jaar KiTS-monitoringrapporten die een snelle indicatie
2011 het veldwerk voor een grootschalig onderzoek bij vakantiegan-
van de evolutie van enkele vraagcomponenten geven.
gers in commerciële logies aan de Kust. In totaal namen we meer dan
11
10
sitor’, ontvingen in juni 2011 het kwaliteitslabel ‘Quality Service‘ van de
Motivationeel onderzoek bij huurders van vakantiewoningen
Samen met jongerenzender TMF zochten we een VJ-kustreporter. De
kustinfo op maat: kunst, gastronomie of shoppen, romantisch met zijn
als uit de buurlanden. Alle logiesvormen komen aan bod: huurvakan-
winnaar bracht een enthousiast liveverslag vanop de evenementen en
tweeën of gezellig met de kinderen. Click & go!
tiewoningen, hotels, campings, vakantiedorpen, jeugdlogies en centra
hotspots aan de Kust. Bij Studio Brussel was de Kust de hele zomer lang
voor Toerisme voor Allen.
in de ether, met een wilde safaritocht langs vergeten duinen, nach-
Duitsland verliefd op de Kust
Westkust - Flandre Côte d’Opale’ duurt nog tot december 2012. West-
telijke strandfeesten, hippe beachhouses, kiteclubs, tearooms, lucht-
Onder het motto ’Flanderns Küste liebt Familien’ positioneerden we de
toer staat in voor de coördinatie aan Vlaamse zijde en slaat daarvoor
machtbasissen, …
Kust als Love Brand op de Duitse markt. De focus van de kustcampag-
de handen in elkaar met de gemeenten De Panne, Koksijde-Oostduin-
tevredenheid en bestedingen van vakantiegangers in commerciële lo-
ne lag daarbij op gezinnen met kinderen. Iemand uit de doelgroep
kerke, Nieuwpoort en Middelkerke en Westkans. In maart 2011 voer-
gies aan de Kust. De resultaten zullen beschikbaar zijn vanaf midden
zelf communiceerde op een vrolijke manier over de Kust. Zo vertelde
den we promotie op het internationale vakantiesalon Le Monde à Paris
de kleine Nicolas over al zijn avonturen aan de Kust, en plaatste die
(MAP). In het najaar stonden we met een stand op de beurs Zenith 50+.
op Facebook en op de campagnewebsite www.flandernskueste.de.
We publiceerden een grensoverschrijdende evenementenfolder en
De Kust op tv in Wallonië
Naast intensieve mediadeals met o.a. Luna en Eltern, was de Kust in
aan het einde van het jaar begon het nieuwe magazine ‘Van Kust tot
De Kust was het afgelopen jaar sterk aanwezig op de Waalse tv. De RTBF
Keulen en Düsseldorf zichtbaar in het straatbeeld met een affichage-
Kust’ vorm te krijgen. In samenwerking met Westkans maakten we nog
bracht in het reisprogramma Télétourisme een kustbrede reeks van 10
campagne op bussen en billboards rond supermarkten.
de gids ‘De Kust voor iedereen’. Deze brochure geeft een overzicht van
Met dit onderzoek zullen we meer inzicht verwerven in profiel, gedrag,
2012. Ze zullen goed van pas komen bij het aansturen van de marketing en de productontwikkeling van de Kust.
Fin de Saison Kust
De Kust en Wallonië
Het grensoverschrijdende Interreg IVa-project ‘Toeristische valorisatie
de toegankelijke hotels, restaurants, cafés, attracties en musea aan
reportages. In samenwerking met de grootste zender, RTL, maakten we
Van 2 tot 10 september was Oostende opnieuw het mekka voor de film-
een nieuw culinair en toeristisch programma, ‘La Grande Balade’. Chef
Frankrijk, de Kust als The Place To Be
liefhebber. De stad kan terugblikken op een succesvolle vijfde editie
Yves Mattagne van Sea Grill ontdekt er samen met de kijkers de Kust en
Voor de Franse markt promoten we volop het beeld van Vlaanderen en
van het Filmfestival Oostende. Westtoer koos ervoor om zijn ‘Fin de Sai-
haar gastronomie. Ondersteunend werden voor en na het programma
de Kust als ‘The Place To Be’. Met de campagnesite www.theplaceto.be
son’ te koppelen aan een filmvoorstelling. Achteraf was er een receptie.
Genieten-spotjes van de Kust uitgezonden. Tv Luxembourg berichtte
willen we de bezoeker inspireren. We vertrekken vanuit thema’s zoals
eveneens over de Kust.
kunst, mode, gourmand, … De surfer kan zelf interactief zijn ‘place to
Provinciedomeinen het Zwin en Raversijde
be’ aanduiden, beelden opladen, linken naar sociale media, … Street
‘t Zwin
marketing en advertenties verwezen naar de site.
Er werden voorbereidingen getroffen voor het nieuwe Zwin Natuurcen-
onze Kust.
Kustcampagnes Vlaanderen
Samenwerking Kust – Echte Ardennen
Troevenkaart van de Kust
samenwerking de cijfers van 2010 en de highlights van 2011 aan de
Sea Breaks vanuit de UK
de onderhandelingen aan met de designer (Architecten Coussée en
Na het succes van de vorige edities publiceerden we een nieuwe edi-
pers. Aanvullend was er een gezamenlijke mediaworkshop. Voor de
Met de hands-on reisgids ’10 Short Sea Breaks’, prijzen we de Kust aan
Goris) van het winnende ontwerp Zwin Natuurcentrum. We namen deel
tie van de Troevenkaart van de Kust, in samenwerking met het CAST-
actoren van de meetingindustrie organiseerden we op 28 oktober een
van De Panne tot Knokke-Heist. De gids biedt een overzicht per kustge-
aan de stuurgroepbijeenkomsten rond het Zwin Natuurcentrum. In de
project (zie p 10). Deze kaart is een praktische gids voor de toerist aan
duoworkshop meeting Kust – meeting Ardennen in Brussel.
meente met leuke tips en thematische voorzetten: van kunst, gastrono-
volgende fase is Westtoer vertegenwoordigd in de relevante werkgroe-
de Kust, en verstrekt info over logeren, lekker genieten, ontdekken en
mie, shoppen, flaneren langs de dijk of genieten van onze unieke bre-
pen om de voorontwerpfase te begeleiden.
actie. Zij wordt zowel in het binnen- als buitenland verdeeld.
de zandstranden, … tot het hinterland. Een on- en offline campagne
In maart presenteerden de regio’s Kust en Echte Ardennen in nauwe
trum. In 2011 vatte Westoer samen met de Provincie West-Vlaanderen
KustZe
Kustcampagnes in het buitenland
Met de KustZe-campagne belichten we – in samenwerking met het
In samenwerking met Toerisme Vlaanderen en de kustgemeenten voert
Persbewerking in Luxemburg
groepen om de vernieuwing van het Provinciedomein Raversijde voor
Impuls Programma Kust – de Kust als een bestemming met pit, met
Westtoer een intensieve buitenlandpromotie in Nederland, Duitsland,
In september organiseerden we een geslaagde persconferentie in
te bereiden. Samen met de Provincie West-Vlaanderen en andere part-
muziekfestivals, cultuur, beachfun, toffe logeeradresjes, … Dit gebeurt
Frankrijk, Groot-Brittannië en Luxemburg.
Luxemburg. Pers en reisagentschappen konden er kennismaken met
ners creëerden we de ‘Gebiedsvisie Raversijde’, een concept-master-
de Kust en haar top events in 2011 en 2012.
plan voor de vernieuwing van het domein. We droegen daarnaast bij
aan de hand van een multimediale campagne, een KustZe-agenda
lanceerde de gids.
Raversijde Westtoer maakte deel uit van de stuurgroep en de verschillende werk-
én een heus KustZe-busje dat langs de verschillende campussen toert.
De Kust online voor de Nederlandse toerist
aan 2 specifieke onderdelen van deze gebiedsvisie, namelijk de mu-
Op de Facebookpagina www.facebook.com/kustze houden de fans
De lancering van het kustportaal www.devlaamsekust.nl op de Ne-
seumstudie en het harmonisch parkbeheersplan.
continu de vinger aan de pols. Dynamisch én interactief!
derlandse markt was een groot succes. De potentiële toerist krijgt er
13
12
Toeristische valorisatie Westkust
3.200 mondelinge enquêtes af bij verblijfstoeristen zowel uit eigen land
Pocketgids ‘van bron tot monding’
miljoen euro. Partners aan Franse zijde zijn de intercommunale LMCU
Binnen het Interreg IVa-project ’Leiestreek van bron tot monding’ wer-
sel. Aan Waalse zijde is de intercommunale IDETA partner en tevens
den de Leiekantjes herwerkt en aangevuld met informatie over steden
projectleider.
(Lille Métropôle Communauté Urbaine) en de Dienst Toerisme van Rij-
en dorpen uit de Franse Leiestreek. De nieuwe gids vormt de ideale leidraad voor een verkenning van de Leiestreek van bron tot monding, en valt erg in de smaak bij het grote publiek. De pocketgids zal evolueren tot een topogids met alle nodige informatie voor een reis van bron tot monding.
Leiestreek
Op 16 maart werd in Kortrijk XPO het ’Kortrijk Regional Convention Bu-
150 jaar Kanaal Bossuit-Kortrijk In februari gaven we het startschot voor de viering van 150 jaar Kanaal Bossuit-Kortrijk. Onder impuls van de VVV West-Vlaamse Scheldestreek en met de steun van Toerisme Leiestreek, de Provincie West-Vlaanderen, de steden en gemeenten langs het kanaal en verschillende andere partners kwam een gevarieerd programma tot stand. Het hoogtepunt
Strategisch Beleidsplan
Een professioneel regionaal convention bureau en verdere investerin-
De opmaak van een nieuw Strategisch Beleidsplan voor Toerisme en
ontbeerlijk om de MICE-sector in de Leiestreek duurzaam te versterken.
gen in infrastructuur, dienstverlening en verblijfsaccommodatie zijn on-
Recreatie in de Leiestreek voor de periode 2011-2018 werd in 2011 afgerond. Het proces begon eind 2009 en mondde uit in een bruisend gem) in het bijzijn van Vlaams minister voor Toerisme, Geert Bourgeois,
Nieuwe seizoensmagazines
en ongeveer 150 genodigden. Bij de opmaak waren meer dan 300
In 2011 beslisten we om het promotionele drukwerk voor de Leiestreek
actoren en experts betrokken.
voortaan in magazinestijl uit te geven. Aangezien de thema’s verschillen
plan. Op 2 september 2011 onthulden we dit plan in OC Leieland (Ooi-
Het nieuwe plan schept een kader voor de verdere toeristisch-recre-
(wandelen, gastronomie), volgden we een seizoensgebonden aanpak.
atieve ontwikkeling van de Leiestreek. Productontwikkeling vormt de
Tijdens een nieuwjaarsbabbel op 7 februari presenteerde Westtoer trots
hoofdbrok. Speerpunt op dat vlak is het groen-blauwe netwerk. Dat
het allereerste Leiestreek magazine. Het doelpubliek bestaat uit zowel de
bestaat uit jaagpaden, oude spoorwegbeddingen en een uitgebreid
lokale bevolking als de potentiële toerist, daarom biedt het magazine
netwerk van cultuurtoeristische dagattracties in de Leiestreek. Het plan
een mix van leuke artikels en weetjes en praktische informatie.
reau’ boven de doopvont gehouden. Het convention bureau doet dienst als een professioneel aanspreekpunt voor de MICE-markt in de West-Vlaamse Leiestreek. De medewerkers moeten de streek op de kaart zetten als MICE-bestemming en geïnteresseerde organisatoren bijstaan bij de uitwerking van meetings, beurzen, seminaries en congressen in de regio. Het convention bureau sluit aan bij het EFRO doelstelling 2-project ’XIM2’.
was de 10-daagse van het kanaal begin juli. De nieuwe themafiets-
vieringsjaar. Vlaanderen Vakantieland (Eén) wijdde een volledige uit-
Fietsfeest & boottochten blijven succesvol
zending aan de viering.
De achtste editie van het Fietsfeest Leiestreek lokte zo’n 4.800 fietsers.
De dynamiek die ontstond tussen de verschillende actoren bij de uit-
Onderweg was er heel wat te zien en te beleven, en dorstigen en hon-
werking van het vieringjaar wordt doorgetrokken naar een samenwer-
gerigen konden stoppen bij de vele halteplaatsen. De opkomst was
kingsverband dat de uitbouw van het Kanaalpark Bossuit-Kortrijk tot
massaal in Kortrijk, met net geen 1.700 deelnemers; gevolgd door
doel heeft. Het gebiedsprogramma in opdracht van de Provincie fun-
Roeselare en Waregem met telkens 1.150 fietsers. Vanuit Drongen ver-
geert hierbij als kader.
kenden 800 fietsers de Oost-Vlaamse Leiestreek. De samenwerking met
tocht ‘Kanaal Bossuit-Kortrijk’ stond in de kijker en er kwam een tijdelijke zwemzone ter hoogte van Stasegem. Westtoer en Toerisme Leiestreek ondersteunden de promotie voor het
Pasar en Radio 2 wierp zijn vruchten af.
belicht ook de troeven en uitdagingen van de regio inzake MICE. Het
Project Lille-Kortrijk-Tournai (LKT) goedgekeurd
zaken- en meetingtoerisme is cruciaal voor het toerisme in de Leiestreek
De samenwerking binnen de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai zal de
in het algemeen en voor de West-Vlaamse Leiestreek in het bijzonder.
komende jaren op toeristisch vlak verder gestalte krijgen met het Interreg IVa-project LKT Toerisme. Het totale projectbudget bedraagt 1,6
Ondanks het slechte weer scoorden de zomerboottochten opnieuw goed in 2011. Toerisme Leiestreek telde 3.346 deelnemers op de 75 tochten die uitvaarden tussen 19 juni en 15 september. Vooral de boottochten in de West- en Oost-Vlaamse Leiestreek oogstten succes. De tochten richting Noord-Frankrijk deden het, net als vorig jaar, ook zeer goed. Verder laten de tochten voor 50-plussers in september een be-
15
14
tijdens de lente/zomer (fietsen, varen, terrasjes doen) en de herfst/winter
Kortrijk Regional Convention Bureau van start
tere spreiding toe in het seizoen. Varen in combinatie met eten en drin-
Leiestreek in het voorjaar het voortouw voor een tweede fase van het
ken blijkt nog steeds heel erg in trek. Dankzij de heropenstelling van
project ‘Leiestreek van bron tot monding’. Deze tweede fase bevat on-
het Spierekanaal op 2 juni ontstond een nieuw vaarcircuit. Toerisme
geveer 2 miljoen euro bijkomende investeringen. Binnen het project wil
Leiestreek speelde hier met 3 tochten al een eerste keer op in.
Toerisme Leiestreek starten met het concept ’greeters op de fiets’ en wil het een aantal uitgewerkte dagtrips aanbieden. Verder zijn er in-
Fietsen langs vlasvelden
vesteringen voorzien in Wevelgem, Roeselare, Ingelmunster, Waregem, Zwevegem, Dentergem en Sint-Martens-Latem.
De (West-Vlaamse) Leiestreek is onlosmakelijk verbonden met de vlasop vandaag wordt in de Leiestreek nog vlas verbouwd en verwerkt.
Museumpas
Om dit stuk levend erfgoed dat zo eigen is aan de streek toeristisch te
Van 6 maart tot 11 september namen 18 musea in de Leiestreek deel
nijverheid die eeuwenlang voor grote welvaart in de regio zorgde. Tot
herwaarderen, creëerden we in 2011 fietstochten die de vlasvelden in de streek met elkaar verbinden. In samenwerking met de Provincie, het Vlasmuseum en het Algemeen Belgisch Vlasverbond inventariseerden we de vlasvelden in de streek. Deze gegevens vulden we aan met informatie over vlassites in de buurt. Zo stippelden we 2 routes uit die beschreven staan in een folder. Liefhebbers kunnen de routes downloaden via de websites van de betrokken organisaties en de steden/
deren, Overleg Cultuur en Toerisme Leiestreek ondersteunden dit evenement op promotioneel vlak. Museumbezoekers konden tijdens deze periode stickers verzamelen op een speciaal pasje. Op die manier kregen ze een jaar lang gratis toegang tot één van de deelnemende musea en konden ze deelnemen aan een tombola. De actie begon en eindigde met een speciale activiteit, waarbij alle musea gratis open
De Grote Oorlog herdacht
Het grensoverschrijdende Interreg IVa-project ‘Westhoek zonder gren-
Sinds 2009 werken Westtoer en de Provincie West-Vlaanderen samen
Industrieel erfgoed: sites Roussel en Eperon d’Or
zen’ kwam afgelopen jaar in een stroomversnelling terecht. Dit samen-
met 4 Franse departementen (Nord, Pas-de-Calais, Aisne en Somme)
werkingsverband tussen 14 Franse en 11 Vlaamse partners neemt initi-
rond het thema van de Eerste Wereldoorlog in het kader van een grens-
atieven op het gebied van investeringen, promotie en netwerkvorming.
overschrijdend Interreg IVa project ‘De Grote Oorlog herdacht - Mémoi-
Westtoer staat in voor de coördinatie aan Vlaamse zijde. In het voorjaar
re de la Grande Guerre’. Op het vlak van communicatie brachten de
12,3 euro miljoen geïnvesteerd in de toeristisch-recreatieve ontwikke-
Rond het thema van industrieel erfgoed zijn verschillende projecten
namen Westtoer en Hauts de Flandre samen deel aan het vakantiesa-
verschillende partners een tweede versie van de grensoverschrijdende
ling en promotie van de grensoverschrijdende Leiestreek. Samen met
in ontwikkeling in de Leiestreek. Op de site Roussel, een voormalige
lon in Parijs. In juni verzamelden tientallen reuzen uit Noord-Frankrijk en
kaart (gratis) op de markt die een overzicht bevat van meer dan 100
Lys-sans-Frontières slaagden Westtoer (als projectleider) en Toerisme
bouwmarkt, werd het nieuwe Jukeboxmuseum opgetrokken. Ontwerp-
de Westhoek voor ‘de dag van de Westhoek’ in Diksmuide. Met deze
WO I-sites in het projectgebied. De werkgroep innovatieve producten
Leiestreek erin dit gigantische project met 36 projectpartners in goe-
bureau Madoc was als laureaat uit de bus gekomen om het museum
acties willen beide organisaties de naamsbekendheid van de West-
werkte aan een nieuw concept om het bezoek aan 5 WO I-sites te ver-
de banen te leiden. In 2011 werkte iedereen nog koortsachtig aan
en de onthaalruimte op de site te ontwerpen en te verwezenlijken.
hoek en Frans-Vlaanderen vergroten. Tijdens zogenaamde ‘eductours’
rijken. In West-Vlaanderen werd Lijssenthoek Cemetary hiervoor gese-
de realisatie van de geplande projecten. Enkele blikvangers zijn het
Westtoer begeleidde de realisatie.
kon het personeel van de toeristische diensten langs beide landsgren-
lecteerd. De opdracht voor ontwikkeling van deze innovatieve produc-
nieuwe Jukeboxmuseum in Menen, de vernieuwde machinezaal op de
In Izegem wordt de voormalige schoenfabriek Eperon d’Or ingericht
zen elkaars regio beter leren kennen om zo te komen tot een betere
ten werd gegund aan de firma Vox inze Box uit Marseille. Het gaat om
TRANSFO-site in Zwevegem en het nieuw aangelegde Sint-Poppoplein
als schoeisel- en borstelmuseum. Er komt tevens een bezoekerscentrum
service en doorverwijsfunctie. Westtoer maakte eveneens deel uit van
de realisatie van een audiogids en een applicatie voor smartphone.
rond het industriële verleden en heden van Izegem en de Leiestreek. In
de werkgroepen verantwoordelijk voor de realisatie van diverse bezoe-
Naast een auditief verhaal, zullen ook een video en heel wat beeld-
2011 begeleidde Westtoer het ontwerp en overlegde met de architec-
kerscentra in de streek.
materiaal meer duiding geven bij het bezoek. In maart 2012 zal de
Van bron tot monding Fases 1 & 2 Fase 1 van het Interreg IVa-project ‘Leiestreek van bron tot monding’ liep ten einde op 31 december 2011. In deze eerste fase werd in totaal
langs de Leie in Deinze. Om de toeristisch-recreatieve dynamiek in de grensoverschrijdende Leiestreek in de toekomst voort te zetten, namen Westtoer en Toerisme
waren en extra randanimatie voorzagen.
ten over de bouwwerken.
applicatie beschikbaar zijn voor Apple en Android.
17
Westhoek zonder Grenzen
gemeenten waar de routes doorheen lopen.
16
westhoek
aan de actie ‘Museumpas van de Leiestreek’. De Provincie West-Vlaan-
Imagocampagne ‘De Westhoek’
Genieten in de grensstreek
Erfgoedwandelroute in Lo In mei introduceerden we de nieuwe erfgoedwandelroute ‘charmante
Bezoekerscentrum Ieper en de Westhoek
In het kader van het project ‘De Westhoek Inspireert’ werd voor het
Naar aanleiding van het project ‘Genieten in de Grensstreek’ ver-
luilekkerstad Lo’. Dit is de vijfde erfgoedwandelroute in de Westhoek. Ze
Het interieur van de Lakenhallen in Ieper onderging een facelift. We
tweede jaar op rij een imagocampagne voor de Westhoek op touw
scheen in juni de eerste editie van de activiteitenkalender ‘Couleur
is 2 km lang en onthult het roemrijke verleden van de stad. Blikvangers
bundelden onze krachten om een nieuw toeristisch bezoekerscentrum
gezet. De campagne bestond in de eerste plaats uit een promotionele
locale in de Grensstreek’. De kalender bundelt het aanbod aan ‘cou-
zijn de Westpoort met de Caesarspoort, de belforttoren, de gotische
voor Ieper en de Westhoek op te trekken. Als lid van de werkgroep van
televisiespot die te zien was op Eén, Canvas en de Vlaamse regionale
leur locale’ activiteiten in Alveringem, Heuvelland, Poperinge en Vle-
Sint-Pieterskerk en de middeleeuwse duiventoren. Bij deze wandeling
dit project stond Westtoer o.a. mee in voor de inhoudelijke invulling van
zenders. Daarnaast liepen een reeks on- en offline acties. Er was onder
teren. In juli en augustus reden sportievelingen voor de eerste maal
hoort eveneens een kaart met routebeschrijving en uitleg over de be-
de database. Dit centrum moet het vertrekpunt bij uitstek worden voor
andere een wedstrijd om een bieretiket voor Brouwerij Sint-Bernardus te
de ‘Vergeten Volkscafé Velotocht’. Daarnaast werd een kwaliteitstraject
langrijkste bezienswaardigheden onderweg. De route is bewegwijzerd
de toerist die de streek wil verkennen. Het huidige centrum met dienst
ontwerpen, er verschenen publireportages in het gratis dagblad Metro
uitgestippeld voor zaakvoerders van cafés en restaurants uit de 4 part-
met in de grond bevestigde klinknagels.
voor Toerisme kreeg meer ruimte en een compleet nieuwe inrichting.
en er liepen wedstrijden ‘Win een verblijf in de Westhoek’ in het kader
nergemeenten. Het traject helpt de uitbaters om de kwaliteit van hun
van de arrangementenbrochure ‘Genieten in de Westhoek’.
zaak te verhogen.
Realisatie nieuwe regiowebsite
Negende editie Westhoek voordeelpas
In maart 2011 werden de eerste vergaderingen gehouden voor de
De Westhoek Voordeelpas was in 2011 aan zijn negende editie toe. De
realisatie van de nieuwe regiowebsite van Toerisme Westhoek. Aan de
pas heeft als doel het verblijfstoerisme in de streek te stimuleren. Hij bestaat
hand van ‘mindmaps’ die de inhoud gestructureerd weergeven, werkte
uit een 30-tal kortingsbonnen voor attracties, musea en bezoekerscentra,
de webbouwer wireframes uit die een beeld gaven van hoe de website
en heeft een totale waarde van ongeveer 40 euro. Hij werd op 7.500
er zal uitzien. Tijdens de zomermaanden maakte de webbouwer de site
exemplaren gedrukt en werd door een 100-tal logiesaanbieders ver-
aan. In september startte het Westhoekteam met de content. De nieu-
spreid, onder meer in het kader van de acties met verblijfsarrangementen.
in de wereld van de stad, de Ieperboog en de Westhoek. De deuren
De Amontdreef in de gemeente Zonnebeke vormt de grens met het Po-
openden net voor de kerstvakantie van 2011 voor het publiek.
lygonebos. Recreanten gebruiken deze dreef veelvuldig. Onder meer de Heksenwandelroute en de Polygoneruiterroute volgen dit traject. Westtoer, de gemeente Zonnebeke en Toerisme Vlaanderen investeerden samen in de heraanleg.
Bezoekerscentrum Landhuis Veurne Vlak voor aanvang van het toeristische seizoen 2011 opende het nieuwe bezoekerscentrum van Veurne zijn deuren. Het sluit aan bij het in
we website www.toerismewesthoek.be zal begin 2012 online komen.
Hemelse logeeradresjes in de Westhoek
De bezoeker wordt er op een interactieve manier ondergedompeld Aanleg Amontdreef Zonnebeke
Wandelen in de Westhoek
2010 vernieuwde toeristische infokantoor van de stad, en is ondergebracht in de voormalige archiefruimte van het stad- en landhuis op de Grote Markt. Het centrum wil de bezoeker aanzetten om de stad en de
Grensoverschrijdend wandelnetwerk Heuvelland
streek te verkennen. Het ontwerpbureau Bailleul haalde de opdracht
Voor het project ‘De Westhoek Inspireert’ publiceerde Toerisme West-
Het wandelnetwerk Heuvelland is het eerste dat Westtoer in gebruik
binnen om de multimediale presentatie te verzorgen. Westtoer hielp
hoek samen met logiesuitbaters uit de streek de arrangementenbro-
nam in 2005. Op 17 juni heropende het vernieuwde netwerk.
bij de aanstellingsprocedures en begeleidde het stadbestuur bij de
chure ‘Genieten in de Westhoek’. De arrangementen behandelen 6
We voegden 170 km nieuwe paden toe aan het wandelnetwerk Heu-
verdere realisatie.
thema’s: gastronomie, wandelen/fietsen, WO I, wellness, evenementen
velland. Het telt nu ruim 270 km grensoverschrijdend wandelplezier en
en fun for kids. De brochure kende een oplage van 20.000 exemplaren
180 knooppunten. (zie p. 6)
acties en de toeristische diensten.
19
ding van de brochure gebeurde via brochurefinders, beurzen, media-
19
18
en stond in de spotlights dankzij een imagocampagne. De versprei-
van de streek en zijn bewoners. Een nieuw logo, een huisstijl voor de
Ommetoertjes, word toerist in eigen streek!
onthaalinfrastructuur en een infokrant zorgden ervoor dat dit land-
Na het succes in 2010 werden de Ommetoertjes van het Brugse Om-
schapspark meteen in de kijker liep. Toeristen en recreanten komen
meland in 2011 herhaald. We stelden een nieuw en uitgebreider pro-
er volop aan hun trekken. Het Landschapspark Bulskampveld is een
gramma samen dat van maart tot december liep. Elke derde zondag
hereniging van dit ooit aaneengesloten gebied dat de gemeenten
van de maand nam een streekkenner de deelnemers mee op verken-
Beernem, Oostkamp, Ruiselede, Wingene en Aalter omvat. Samen met
ning per fiets of te voet. Deze kenner vergezelde hen naar verrassende
die gemeenten zijn het de Provincies West- en Oost-Vlaanderen, de
plekken. Streekproevertjes rondden het geheel af.
voor de ontwikkeling van een kwaliteitsvol recreatief aanbod op maat
Vlaamse Landmaatschappij, het Agentschap voor Natuur en Bos, West-
Brugse Ommeland
toer, Toerisme Oost-Vlaanderen, Regionaal Landschap Houtland, Natuurpunt e.a. die de handen in elkaar slaan om het Bulskampveld beter op de toeristisch-recreatieve kaart te zetten.
Nieuw beeldmateriaal In 2011 sleepte de fotograaf David Samyn de opdracht in de wacht
Wandelnetwerk Bulskampveld Westtoer startte in 2011 met een onderzoek en meetsysteem op het
om een fotoshoot te doen voor de West-Vlaamse regio’s. Voor het Brugse Ommeland resulteerde dit in een 600-tal frisse beelden. Deze foto’s werden ook ter beschikking gesteld van de diensten voor toerisme in het Brugse Ommeland.
wandelnetwerk Bulskampveld. In het najaar testten we verschillende
Magazine ‘Genieten in het Brugse Ommeland 2011’ en vernieuwde overzichtskaart
Strategisch beleidsplan wordt herzien
In 2011 was het gratis streekmagazine met voordeelbonnen al aan zijn
vorige beleidsplan maken we momenteel een situatieanalyse. In 2012
derde editie toe. De oplage steeg van 50.000 naar 65.000 exempla-
zullen we deze situatieanalyse toetsen. De volgende stap is de opmaak
ren. Het wordt verspreid via Westtoer, de diensten voor toerisme en de
van strategische doelstellingen en van een actiegerichte marktstrate-
aanvullende Infopunten Toerisme (zie verder), via de logies, persacties
gie. Bij elke fase koppelen we terug naar lokale actoren en is inspraak
en via Vlaanderen Vakantieland. Een digitale versie staat op de web-
mogelijk. Zo kunnen we het plan in 2013 voorstellen.
plan voor Toerisme en Recreatie 2013-2018 van start. Op basis van terreinbezoeken, overleg met de gemeenten en een evaluatie van het
Het onderzoek kadert in het Europees project ’Grenzeloos Wandelen’
Het Tielts Plateau op de kaart
en wordt meegefinancierd door Toerisme Vlaanderen. Partners zijn o.a.
In 2011 werkten we verder aan de ‘Toeristisch-recreatieve valorisatie
Toerisme Oost-Vlaanderen en Toerisme Vlaams-Brabant.
van het Tielts Plateau’ in het kader van het LEADER-project. Samen met
onderzoeken we hoe het aantal wandelaars het best geteld wordt.
de 8 gemeenten Ardooie, Beernem, Dentergem, Oostkamp, Pittem,
Seizoensroute Via Via – Fietsen in het spoor van de Romeinen
site www.brugseommeland.be.
De seizoensfietsroute van het Brugse Ommeland volgde het afgelopen
Aanvullend aan het magazine is er een praktische, viertalige over-
jaar het spoor van de Romeinen. De fietsroute hoort bij het project ’Zie
tips. Je kunt er bovendien een overzicht van routes en netwerken in de
Op 28 september 2011 vierden we de officiële opening van het Land-
Dienst Archeologie Brugge en Ommeland). Voor de 8 Gintergemeen-
regio op terugvinden.
schapspark Bulskampveld. Dit is het grootste bos- en heidegebied van
ten en de stad Brugge was 2011 een echt ‘Romeinenjaar’, met een
de Provincies West- en Oost-Vlaanderen. Alle overheidspartners ijveren
uitgebreid aanbod aan tentoonstellingen, evenementen, workshops,
voortaan voor een verbeterde omgevingskwaliteit van het gebied en
voordrachten en uiteraard deze fietsroute.
Ginter ... Romeinen’, een samenwerking met Ginter (Intergemeentelijk cultureel samenwerkingsverband) en Raakvlak (Intergemeentelijke
Ruiselede, Tielt en Wingene, spant Westtoer zich in om dit plattelandsgebied in het zuiden van het Brugse Ommeland beter op de recreatieve kaart te zetten. Dit doen we onder meer met grootschalige evenementen, zoals het fietsfeest in 2012 dat we momenteel volop voorbereiden. We nemen eveneens tal van initiatieven ter ondersteuning van het kleinschalige logies. In samenwerking met de gemeenten bedachten we 8 nieuwe belevingsarrangementen voor groepen. Om het toeristisch onthaal in de regio te versterken, lanceerden we de Infopunten Toerisme in het Brugse Ommeland. Verder streefden we naar een structureel overleg met de gemeenten en lokale partners. Het project loopt nog tot en met juni 2012.
21
verkenning willen. Naast de overzichtskaart vind je ook 35 leuke doe-
Landschapspark Bulskampveld
zichtskaart van het Brugse Ommeland voor mensen die ter plekke op
20
In 2011 ging het planningsproces voor een nieuw Strategisch Beleids-
types personentellers in diverse omstandigheden. Via dit pilootproject
Kleinschalig logies inspireren
Beleving op de Poelberg
Het afgelopen jaar richtte Westtoer in samenwerking met LEADER Tielts
In juli werd het nieuwe bezoekerscentrum met cafetaria op de Poelberg
Plateau het Forum voor Logies in het Brugse Ommeland op. Dit nieuwe
in Tielt geopend. De cafetaria kwam in de plaats van de vroegere
initiatief brengt logiesuitbaters uit de regio Brugse Ommeland 2 keer
klaslokalen van het plattelandsschooltje, terwijl het bezoekerscentrum
per jaar samen om elkaar beter te leren kennen en ervaringen uit te
zich in de vroegere kapel bevindt. Je ziet, hoort en beleeft er als het
wisselen. De uitbaters bespreken telkens een thema dat ze zelf kiezen.
ware hoe geloof, onderwijs en landbouw 100 jaar geleden hand in
Tijdens de eerste 2 succesvolle edities stonden arrangementen samen-
hand gingen. De site beschikt overigens over een sanitair blok, een
stellen en online marketing centraal.
toeristisch infopunt, een overdekte picknickplaats en een panoramisch
We namen de logiesuitbaters opnieuw mee op daguitstap om hen de
uitkijkpunt. Westtoer hielp inhoudelijk mee aan de totstandkoming van
minder bekende – maar daarom niet minder mooie – plekjes in hun
dit project.
COLOFON
eigen regio te tonen. Tot slot organiseerden we op 7 december 2011 een infosessie ‘Starten met Logies’ in het Brugse Ommeland.
8 unieke groepsarrangementen
Nieuwe Infopunten Toerisme
Vanaf 2012 vind je in het zuiden van het Brugse Ommeland 8 nieuwe en
In het najaar kwamen we aanzetten met een gloednieuw initiatief,
fiets- of wandeltochten van een halve dag in de gemeente. Onderweg
mede dankzij de steun van het LEADER Tielts Plateau project. Om het
stop je voor een verrassende activiteit of een culinaire proeverij uit de
toeristische onthaal in het Brugse Ommeland te verbeteren en te pro-
streek. Een gids kruipt in de huid van een lokale historische figuur, vertelt
fessionaliseren, riepen we maar liefst 83 nieuwe Infopunten Toerisme in
je een authentiek verhaal en leidt je langs minder bekende plekjes.
het leven. Meteen is dit het grootste toeristische onthaalnetwerk in de
De arrangementen zijn uniek en boeiend, zelfs voor de streekbewo-
Provincie West-Vlaanderen! De nieuwe Infopunten Toerisme zijn vooral
ners. De brochure is verkrijgbaar bij de diensten voor toerisme van de
cafés en restaurants die toeristische informatie over de regio en de
gemeenten in het Brugse Ommeland.
gemeente ter beschikking stellen van recreanten en voorbijgangers.
originele groepsarrangementen (van 8 tot 20 personen). Het gaat om
Colofon Eindredactie: Stefaan Gheysen, Magda Monballyu, Luc Abbeloos, Lieven Verdonck, Tim Provoost, Danielle Van de Vijver
Een grote troef hierbij is dat deze zaken open zijn in het weekend of
Coördinatie: Danielle Van de Vijver en Elke Lemaire
’s avonds, wanneer de diensten voor toerisme gesloten zijn. Om van
Opmaak: Nele Vandepitte, Hilde Goossens en Catherine Janssens
de Infopunten Toerisme echte ambassadeurs van hun regio te maken, organiseren we opleidingsdagen rond gastheerschap en het Brugse Ommeland.
Rewriting: Communication Wise Druk: Lowyck Fotografie: Westtoer, Daniel de Kievieth, Layla Aerts, Carlo Verfaille, Michel Decleer, Sonja Lafosse, Jean Godecharle, Toerisme Kortrijk,
22
Verantwoordelijke uitgever: Westtoer apb, Koning Albert-I laan 120, 8200 Sint-Michiels (Brugge) WD/3029/2011/71 Met dank aan alle medewerkers van Westtoer die hebben bijgedragen tot de realisatie van dit jaarverslag.
23
Toerisme Leiestreek, Jan Darthet, Johan De Meester, David Samyn en Michael Dehaspe.
Koning Albert I-Laan 120 路 8200 Sint-Michiels (Brugge) T +32 50 30 55 00 路 F +32 50 30 55 90 info@westtoer.be 路 www.westtoer.be
Nuttige adressen Regiowerking Toerisme Kust
Regiowerking Toerisme Brugse Ommeland
Koning Albert I-Laan 120 8200 Sint-Michiels (Brugge) T +32 50 30 55 00 F +32 50 30 55 95 dekust@westtoer.be www.dekust.be
Koning Albert I-Laan 120 8200 Sint-Michiels (Brugge) T +32 50 30 55 00 F +32 50 30 55 92 brugseommeland@westtoer.be www.brugseommeland.be
Regiowerking Toerisme Leiestreek vzw
Regiowerking Toerisme Westhoek
Streekhuis Zuid-West-Vlaanderen Doorniksesteenweg 218 8500 Kortrijk T +32 56 24 99 95 F +32 56 24 99 90 toerismeleiestreek@westtoer.be www.toerisme-leiestreek.be
Esenkasteel Woumenweg 100 8600 Diksmuide T +32 51 51 93 43 F +32 51 51 93 51 toerismewesthoek@westtoer.be www.toerismewesthoek.be
Provinciehuis Boeverbos
Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis
Koning Leopold III-Laan 41 8200 Sint-Andries (Brugge) T +32 50 40 31 11 F +32 50 40 31 00
Jan Van Eyckplein 2 8000 Brugge T 0800 20 021 provincie@west-vlaanderen.be