Legende
UITWIJKEN FIETSROUTE
In 2020 viert Uitwijken haar tiende verjaardag.
NOORDZEE
Sterneneiland
36
PRAKTISCH • Afstand: 78 km of drie lussen van 21, 29 en 33 km • Suggestie om te starten: Fietsstartpunt Steenbrugge (parking aan de brug), je start aan knooppunt 69 (rondpunt Baron Ruzettelaan)
Uitwijken is een sociaal-cultureel project en trekt naar de wijken rond Brugge met een programma vol muziek, theater, film, circus… Daardoor is Uitwijken een toegankelijk project voor iedereen! De boek-, bar-, techniek- en atelierwagen rijden al tien jaar de stad rond telkens op zoek naar nieuwe plekken, naar nieuwe buurten. De afgelopen tien jaar werden maar liefst 73 verborgen plekken ontdekt tijdens ruim 200 publieksmomenten. En laat deze verborgen plekken nu net zijn wat toerisme Brugse Ommeland in 2020 in de kijker wil zetten. De samenwerking tussen Uitwijken en Westtoer leek dus in de sterren geschreven.
o Noordelijke lus (29 km): Fietsstartpunt kerk Lissewege (met parking): fiets via knooppunt 5 naar 59 waar je de route kan starten 59-45-99-66-46-9-38-36-33-30-96-59
Zeebrugge, Admiraal Keyesplein
4
Zeebrugge
Kleiputten van Heist
20
F
k Fe rry do Ou d-
k
Braambeierhoek
2.9
Monnikenwerve
22 Deze artificiële dam zorgt ervoor dat het dorpje van
Zwankendamme niet al te veel geluidsoverlast ondervindt van het nabije treinrangeerstation. Een stevige beklimming met daarna een deugddoende afdaling!
23 Drie bunkers verdedigden tijdens de Tweede Wereldoorlog
de belangrijke Duitse U-boten-haven van Zeebrugge.
0. 7
8 3.
Oostkerke
Dudzele
0.4
69 99 Herdersbrug
0.9
Pereboom
Brugge-Noord
25
Lissewege
Romboutswerve Romboutswerve Langenhoek De stadswallen van Damme
11
hier een hypermodern zorghotel opende. Je kan er rond de plas wandelen en in 2019 werd een fietsverbinding doorheen het domein aangelegd die nu deel uitmaakt van het fietsnetwerk Brugse Ommeland.
90
Blauwe Toren
14 1.
Zeveneke Duivekeetbos
6
kort na de Eerste Wereldoorlog gebouwd om over de landen aan de overzijde van de spoorweg te kunnen waken.
SINT-PIETERSPLAS
26
97
Koolkerke
Ten Berge
Groene Poort
rt
aa eV
Pannemolen
Zandwegemolen
De Patente
30
1.0
65
Deze oude spoorwegbrug heeft een spectaculaire 30 geschiedenis: lees er meer over bij het wandelommetje in Sint-Pieters.
36
1.0
Norenburg
31
1.5
4
Fort Lapin
0.6
C
27
0.9
10 23
Dampoort
3 Kruisvest
26
1.2
E
9
BRUGGE
Male
52
Doornhut Veltembos
6
Puienbroek
van Male
3
5 0. Begijnvest
Sint-Andries
5
D
98
2 1 Gentpoort
Hoeve Hangerijn
Zevekote
Katelijnepoort
Belgische Militaire Begraafplaats Brugge
A
57
Schobbejakshoogte
Gemene en Loweiden
Ver Assebroek
te je Ab
di
0.5
70
54
Bergjesbos
Kinderboerderij De Zeven Torentjes
Sint-Michiels
Grenspaal
Assebroek
2.4
Driehoek
1.9
nr ou
34
75
4 Paalbos
5
Gemene Weidebeek
Coppietersbos
Varsenare
Lodewijk van Male
3.8
Het Steentje of Steentien
Foreest
Sint-Kruis, Ryckevelde 2.3
St.-Anna
Koude Keuken
geschiedenis. Hier stond de Brugse galg opgesteld, langs een belangrijke invalsweg wat het wangedrag moest ontmoedigen.
7
Rooigem
Malenhoek
32
Foreestbos
18
Sint-Kruis Noordveld
Koude Keuken
enkele jaren terug een heuse ‘promenade’ aangelegd. Met wat geluk zie je hier de Brugse modelbouwclub hun zeilboten testen.
8
Kristus-Koning
Ter Lucht
33
32 Langs de vijver in het park van de Koude Keuken werd
12
1.6
Bloemendale
31 Of je hier rond 1860 een herberg vond, waardoor sommige klanten door het park naar huis waggelden, zou kunnen. Wat zeker is: nu vind je er een speelbosje, visvijver en je kan er ongestoord fietsen.
Grijs Paard
D
1.6
Sint-Jozef
28
31
29
Ruddershove
Moeren
Ten Poele
s am
50
27
Sint-Pieters
29 Als de Scheepsdalebrug in beweging komt is het toch de moeite om even te blijven toekijken. De kantelbrug is een wonder der techniek en duwt het wegdek in een boog omhoog over de lengteas van het kanaal.
Fort van Beieren
11
Park Ten Poele
hier een nieuwe plek waar jongeren uit de buurt kunnen hangen. Hang gerust even met ze mee!
De Polders van Koolkerke en Dudzele Fort van Damme
62
28 Onder de noemer ‘Nesten’, bouwde vzw De Batterie
Nick Ervinck. Zijn ‘lantarenpaal’ refereert zowel naar de art-nouveaustijl van de Parijse metro als naar de nieuwe digitale vormentaal.
DAMME
1.6
Ooievaarsbos
Meetkerke
27 De Pagode van het kasteel Ten Poele werd waarschijnlijk
36 Dit is de sculptuur van de gerenommeerde beeldhouwer
2.0
Kruisabele
26 Aan de Sint-Pietersplas kan je bij ‘Aan de Plas’ terecht voor
kent voor heel wat Bruggelingen geen geheimen meer. Toch nog een weetje: dit is het oudste West-Vlaamse provinciedomein.
Zelzatebrug
13
20
25 Domein Polderwind is privédomein van het Rode Kruis dat
35 Het kasteel van Tillegem en het omliggende Tillegembos
Westkapelle
't Schottenhof
12
Hermitage
Beisbroekbos
Tillegembos
Chartreuzinnenbos
35
3.1
Domein Tudor
25
Pereboomveld Valkenbos
Leysselbeek
93 0.5
1.7
59 99
Watermolen
Steenbrugge
82
De Rode Poort Tillegem
Assebroekse Meersen
69
De Roode Poort
0.4
kijkhutten en ravotten de kinderen naar hartenlust op het speelterrein met hangbrug en uitkijktoren. Je passeert er langs de lokalen van de plaatselijke jeugdbewegingen waar de architecten kozen voor een wel heel speciale voegtechniek.
66
1.1
Lac Loppem
De Wulgenbroeken
36
0.6
21 Zeebos: in dit provinciedomein spot je vogels vanuit de
9
plek om even uit te blazen, op zoek te gaan naar de kijkhut en van de prachtige inheemse vogelsoorten te genieten.
34 De naam van het Galgenbos verwijst naar een lugubere
2000 2500 schaal 1:55.000
45
24 Het weidevogelreservaat van Ter Doest is een excellente
33 Aan het kasteel van de Koude Keuken is zowat alles in de loop der tijd verbouwd, behalve het eeuwenoude poortgebouw.
1500
24
2.1
een verre blik te werpen over de plassen en graslanden die haar omgeven. Met een beetje geluk maak je de trektocht van tienduizenden vogels mee in het voor- en najaar.
Kustframe
2.3
Tillegembos
7 Loppem
Smisje
OOSTKAMP
1.3
20 De Fonteintjes is een langgerekt duinengebied, ideaal om
Beaufort
Monument
46
1.0
cultuur op toer in de Brugse wijken via www.uitwijken.be nog meer verborgen plekken via www.brugseommeland.be/verborgen
Ontdek…
In 2020 toont ook het Brugse Ommeland zijn verborgen kant. De handen werden virtueel in elkaar geslagen met deze kaart als resultaat. Een fietstocht van maar liefst 78 km rijgt de plekken aan elkaar. Je kan de rit ook inkorten en kiezen voor één van de drie kleinere lussen van 33, 21 of 29 km. Daarbovenop zijn er vijf wandelommetjes van zo’n 1,5 tot 3 km waarin je kennismaakt met verrassende plekken en hun verhaal. Brugge is wereldberoemd, maar de wijken van Brugge zijn voor velen nog onbekend terrein. Deze fietsroute en wandelommetjes zetten tal van verborgen plekken in de kijker. En dat is geen toeval… De Uitwijken-karavaan van Brugge Plus brengt al tien jaar cultuur naar bijzondere plekken in de wijken (gelukkige verjaardag!).
Het Fort Van Beieren is een must-see voor alle Bruggelingen. De overblijfselen van dit Franse aarden fort uit de Spaanse Successieoorlog doen je mijmeren over een ver vervlogen tijd.
schepen mogelijk te maken, wordt gewerkt aan het ontwerp van een nieuwe sluis. Fiets er nog eens over tot het zo ver is!
Jachthaven
Vuurtoren
2.5
11
19 Visartsluis: om de passage voor de volgende generatie
Sluis
Rosmolen
19
3.9
atelier open. Loop gerust binnen in dit project dat draait om ontmoeting en co-creatie.
jachtclub in een transparant gebouw van Wim Goes met volledig glazen gevel rond een massief houten binnengedeelte.
Kruidentuin
Watertoren
k kdo
10 Met wat geluk is in House of Time, de zomerbar of het
18 Royal Belgian Sailing Club: thuisbasis voor de Zeebrugse
Strandclub
Windturbine
Brugge-Zeehaven
AL
Fietsroute van 78 km of 3 lussen van 21, 29 en 33 km Met 5 wandelommetjes
Cruushove is een plek waar kwetsbare jongeren van een tijdelijke residentiële opvang kunnen genieten. De hagen rond de zitbank aan de straatkant zijn de enige hagen op privédomein die door de groendienst worden verzorgd, dus ga gerust even zitten.
het groeiend aantal cruiseschepen. ABC staat voor Artes (bouwheer en bewoner), Brugge en Cruise.
Kampeerautoterrein KNOKKE-HEIST
Windmolen
tee
Bezoekerscentrum Lissewege Het Heiligenmuseum
IJNKANA
9
Eén van de mooiste Brugse dreven is ongetwijfeld de Bisschopsdreef. Maar liefst 285 eiken karakteriseren deze mystieke plek.
17 ABC-gebouw Zeebrugge: aanlegplaats en terminal voor
Camping DuinenWatermeer
Begraafplaats
Weidevogelreservaat Ter Doest
3.3
8
In 1764 werden het Kasteel Rooigem en haar tuinen lyrisch beschreven: ‘Versierd met zeer aangename dreven en lustige wandelingen, zodanig dat ‘t zelve met ’ter tyd eene van de plaisantste en schoonste Lust-hoven zal wesen van geheel Vlaenderen’. Als dit je verbeelding niet prikkelt...
lage bakstenen huisjes die doen denken aan de Brugse binnenstad. Deze plek vraagt om gebruikt te worden als openlucht podium en dus komen we er graag met Uitwijken op bezoek.
Pretpark
Toiletten
Ramskapelle
BOUDEW
7
In 2011 verkocht de zusterorde van de reguliere kanunnikessen van het Heilig Graf dit kasteel, dat ooit de residentie was van Lodewijk van Male en de geboorteplaats van zijn dochter Margaretha. Zo wordt het indrukwekkende Kasteel van Male na een lange historie van veroveringen, heropbouw en veranderingen nu privéeigendom en wordt het gerestaureerd met liefde voor dit indrukwekkende erfgoed.
16 Admiraal Keyesplein: dit ronde plein wordt omgeven door
Uitkijktoren
Toeristisch infokantoor
23
2.0
6
Hoeve Hangerijn is een ontmoetingsplek waar mensen met en zonder beperking samen kunnen (be)leven. Samen voeren ze allerlei boerderij-activiteiten uit. Ook leuk: vlakbij zijn er een prikkelpad én een blote voetenpad!
15 Je fietst hier de drukke Kustlaan over via de prijswinnende stalen brug ‘De Lichtenlijn’ van architecten Ney & Partners richting het strand en de Baai van Heist.
Uitkijkplatform
Abdij
1.6
5
Dwaal of fiets rond tussen de knotwilgen, elzen, essen, zomereiken, hazelaars, meidoorns en de lijsterbes! Vorig jaar hielpen vrijwilligers zo’n 500 padden en dubbel zoveel kikkers de oversteek te maken van het nabijgelegen Paalbos naar de poelen in de Gemene Weidebeek.
Kasteel
Ins
30
Heb je de smaak te pakken? Via de knooppunten van het fietsnetwerk Brugse Ommeland stippel je zelf je route uit langs bossen, polders, kastelen, kanalen, dorpen en stadjes. Oneindig fietsplezier verzekerd! Deze en andere fiets- en wandelkaarten kan je bestellen via shop.westtoer.be of kopen via In&Uit Brugge.
heel wat watersporten. Kom tot rust tijdens een mooie wandeling rond de plas. Nagenieten kan in de brasserie de Waterkant, tevens een paradijs voor kinderen.
Kinderboerderij Zegemeer Schuilhut
1.4
4
Eén van de vele eigenaars van het Veltemkasteel at heel graag haring en zo ontstond voor het Veltembos de spraakmakende bijnaam ‘den bush van den hoarynck’.
14 De Sashul is een natuurgebied op een voormalig stapelterrein voor steenblokken die nodig waren om de strekdammen van de haven van Zeebrugge te bouwen. Samen met de Vuurtorenweiden en de Kleiputten vormen ze de Groene Gordel Heist. Een verassend groene rustplek!
Uitzichtpunt
elijk
B
2.8
2.5
3
Kijk even naar het huis in de Blekerijstraat 9a. Een toch wel aparte voorgevel in geperforeerd cortenstaal. Een geslaagde verbouwing van loods tot atelierwoning.
Picknicktafel
Parking
1.3
2
Heel eventjes proeven we van de prachtige Brugse Vesten met de Katelijnepoort en de Gentpoort.
Café/Restaurant
Wandelommetje
Zuid
96
2.9
1
38
ok
gsd
indin
b Ver
Zwankendamme
Fietsnetwerk Brugse Ommeland
van het Schipdonkkanaal met Leiewater en het Leopoldskanaal dat zorgt voor de afwatering van de Meetjeslandse polders. Een methode om de ‘polderkoorts’ (een lokale vorm van malaria) te verslaan.
Knokke
Brug van Ramskapelle
59
13 De ‘Stinker’ en de ‘Blinker’, de namen in de volksmond
Ontdek de Brugse wijken en het Brugse Ommeland
ekdo
21
POLDERWIND
bijzondere architectuur
Hoeve-ijs
Inste
Zeebos
Lissewege
en prachtige rustplek. Centraal op dit plein staat het borstbeeld van de man zelf, een missionaris met een vlotte pen.
Bezienswaardigheid
Startpunt
0m 500 1000 © OpenStreetMap-auteurs
elijk
ins
d ilip
Noord
33
ok
Oudemaarspolder
• Je kan op elk knooppunt op de route starten of in omgekeerde volgorde fietsen. Noteer de knooppuntnummers en volg de groen-witte knooppuntbordjes.
12 Het Amaat Vynckeplein in Dudzele is een pittoreske
Brouwerij
Knooppunt fietsnetwerk
3.6
De Fonteintjes
ZUIENKERKE
bijzonder plekje
Oostwinkel
7.0
78
fietsroute
14
Katterogge
Bijzondere plekjes onderweg
Meer van Heist
16
6
19
Vuurtorenweide
Sashul 5
1
15
36
177
3
182
Baai van Heist
22
www.uitwijken.be
Museum
Lus 32,7 km
Kerk
Heist-aan-Zee
1. Garnaalkotter Virtus 2. Visserskruis Zeebrugge 3. Seafront Maritiem Themapark 4. Lichtschip West-Hinder 5. Admiraal Keyes monument 6. Zeebrugge Churchyard 7. Bezoekerscentrum van het havenbestuur
o Zuidelijke lus (33 km): Fietsstartpunt Steenbrugge (parking aan de brug van Steenbrugge) 5-98-54-75-52-18-12-3-23-27-4-3665-26-57-70-59-99-25-93-82-69
Trek je wandelschoenen aan, pak je fiets bij de hand en ga op ontdekking! En vergeet zeker niet om een bezoekje te brengen aan Uitwijken!
Bezoekerscentrum
Lus 20,7 km
Gevaarlijke oversteek
Pr
Langs de fietstocht werden vijf wandelommetjes uitgetekend (zie ommezijde). Korte wandelingen tussen 1,5 km en 3 km waarbij je van de begane paden afwijkt en echt op ontdekking gaat. De wandelingen leiden je langs verborgen plekken met een verhaal die zelfs voor de rasechte Bruggelingen een verrassing zijn.
Archeologische site
Lus 28,8 km
15 17 Tips in de buurt
o Middelste lus (21 km): Parking Fort van Beieren (Gemene Weidestraat 51): fiets naar knooppunt 97 om te starten 97-90-66-99-69-78-11-14-62-31-27-23-50-97
In drie fietslussen ontdek je de buitenwijken van Brugge. Een tocht met prachtige parken, architecturale hoogstandjes, feeërieke kanalen en grootse havenzichten. Je fietst doorheen een afwisselend landschap met kanalen, polders, bossen, kastelen, dorpjes…
Traject 78 km
Ryckevelde
Rijckevelde
Wandelommetje A assebroek
AR ST
E Wandelommetje Sint-Kruis
T
12
Jaagpad t.h.v. fietsbrug en Lappersfortstraat
Hier huisde tussen 1890 en 2006 een militaire schietstand: De Tir . In dit park werden schietoefeningen in openlucht georganiseerd voor Belgische militairen, maar ook politiescholen hielden hier hun schietoefeningen. De hoge bermen die het park omsluiten, dienden om de vele gemiste kogels op te vangen. De grote speeltoestellen, de klimtorens en loopbrug knipogen naar dit militair verleden. Natuurlijk hadden de militairen ook een overdekte oefenruimte. Als je met je rug naar de klimtorens staat, zie je nieuwbouwappartementen. Daar stonden voorheen de overdekte schietstanden die in 1890 gebouwd werden. Sinds 2015 is dit een verborgen buurtpark, een parel van een plek waar we ook graag langskomen met Uitwijken.
AR ST
5
Wandelommetje 2,25 km Fietslus 78 km Fietslus 32,7 km 5 Fietsknooppunt
START
27
In 1784 bepaalde een nieuw decreet dat overledenen niet langer in een kerk of in de binnenstad mochten worden begraven. Het Brugse stadsbestuur kocht daarop een stuk grond in Assebroek en richtte er de Centrale Begraafplaats Brugge (nu 12 ha) in. Heel wat vooraanstaande Bruggelingen liggen hier begraven. De allerbekendste is ongetwijfeld Guido Gezelle. Naar Vlaamse normen is het Brugse kerkhof alleen al belangrijk omwille van het grote aantal soorten mossen (37 soorten) en korstmossen (87 soorten) die er voorkomen. Particulieren kunnen oude grafkelders en graftekens overnemen zodat historische graven en sculpturen blijven bestaan. Je vindt hier dus zowel eeuwige rust als een serene wandeling.
T
Dit hoekpand was een authentiek volks- en arbeiderscafé. De raak gekozen naam ‘Beter Hier Dan Verder’ , staat nog steeds boven de deur in steen gebeiteld. Het was omwille van die spitsvondigheid dat dit café tot in alle uithoeken van het land bekend was.
69
Aan de overkant van het kanaal, op grondgebied Sint-Michiels werd in 1905 N.V. La Brugeoise opgericht, een fabrikant van spoorwegmaterieel. Een toegangspoort en een wandelbrug maakten de fabriek toegankelijk voor de arbeiders, die toen veelal in Assebroek woonden.
Op een dag stapte regisseur Stijn Coninx het café ‘Belle Vue’ binnen en vroeg of hij er iets te eten kon krijgen. Toen hij vertelde dat hij in de buurt aan het werk was om het boek ‘De Kavijaks’ te verfilmen, beslisten eigenaars Cris en Anita het café een nieuwe naam te geven. Met toelating van de familie Vantorre (de échte Kavijaks) was ‘Kavijaks Kaffee’ geboren. Deze bruine kroeg werd een trekpleister voor muzikanten, muziekliefhebbers en kunstenaars. Roland van Campenhout, Willy Willy, Raymond Van het Groenewoud en Guido Belcanto streken er neer. Maar ook minder bekende goden als Hans De Booy, Bruno Deneckere, Derek, Naomi Symons en vader Fons Symons vonden er een muzikale ‘thuis’. Het café kreeg een eigen bier en een motor- en fietsroute en werd uiteindelijk in 2009 overgelaten. Gelukkig draagt het nog steeds dezelfde, klinkende naam. Begin 20ste eeuw werden een glasfabriek en een ‘cokesfabriek’ (steenkool) opgericht net ten noorden van Zwankendamme. Als de wind verkeerd zat vonden de inwoners van het dorp soms zwarte
START
was aan hun wasdraden. Dit kwam omdat de steenkoolfabriek gigantische hoeveelheden fijn stof de lucht in joeg. De kolenfabriek werd vanaf 2002 gesloopt maar de glasfabriek bestaat nog steeds onder de naam ‘AGC Glass Europe’. De komst van de fabrieken zorgde voor de aanbouw van de tuinwijk . Deze cité-jardin werd de thuis voor de vele Waalse arbeiders die in de fabrieken kwamen werken. Ook de huisjes (nr. 96 en 148) langs de Lisseweegse Steenweg maken deel uit van de oorspronkelijke tuinwijk, in 1925 ontworpen in heuse cottage-stijl door de Brusselse architect Camille Damman.
AR ST
96
T
Wandelommetje 2,85 km Fietslus 78 km Fietslus 28,8 km 59 Fietsknooppunt
59
4
Wandelommetje 1,77 km Fietslus 78 km Fietslus 32,7 km 4 Fietsknooppunt
Scheepsdalebrug, Houtkaai
De vorige Scheepsdalebrug dateerde van 1932. Arthur Vierendeel kreeg in 1926 de opdracht om een nieuwe brug te bouwen. De brug draaide op wielen die over een ronde rail op een ronde sokkel rolden. De brug werd gebouwd in La Brugeoise. Begin 2000 was de oude brug aan vernieuwing toe en er werd hevig gediscussieerd over het al dan niet bewaren van de brug. Uiteindelijk werd het stuk met het unieke draaideel bijgehouden, dat is nu te zien op het erf van het straalbedrijf Vermander in de Gotevlietstraat. De nieuwe kantelbrug werd gebouwd tussen 2009 en 2011. De brug heeft 15 meter hoge rolarmen. Het openen en sluiten van dit wonder der techniek is een spectaculair kijkstuk! Het Rustenburgpark is een typisch buurtpark en een vaste plek om met Uitwijken te bezoeken. Het is een echte ontmoetingsplek waar de bewoners van SintPieters elkaar tegen het lijf lopen en toch een goed bewaard geheim voor de doorsnee Bruggeling.
START
Kerk, Lisseweegse Steenweg
Het dorp kwam de laatste decennia vaak in de media als ‘een tweede Doel’ , omdat het lange tijd werd bedreigd door de uitbreiding van de haven van Zeebrugge. Deze dreiging verdween voor een stuk met de aanleg van een hoge berm die het geluid van het rangeerstation voor goederentreinen dempt. Langzaamaan wordt het dorp een trekpleister voor jonge gezinnen omdat de vastgoedprijzen er anno 2020 nog betaalbaar zijn. Het gezellige dorp vindt een nieuwe dynamiek, en met Uitwijken stoppen we er maar al te graag.
Wandelommetje Sint-Pieters
c
D Wandelommetje assebroek
B Wandelommetje Zwankendamme START
STA RT
START
Aan nijverheid was er begin 20ste eeuw in Sint-Pieters geen gebrek. In 1912 werden de fabriekspanden gebouwd op het adres Steenkaai 34. Dit fabriekscomplex ligt echter niet aan de straatkant en dus goed verscholen. Het werd neergezet in opdracht van Delhaize Frères & cie. Zij gaven onderdak aan een resem diverse bedrijfjes zoals een borstelfabriek, pottenbakkerij ‘Le Hibou’, blekerij ‘De Zon’ en een ijzergieterij. De façades worden gekenmerkt door trapgevels, een verwijzing naar de typische Brugse architectuur. De oude spoorwegbrug met de twee torentjes werd opgetrokken in 1906 en werd later het decor voor een spectaculaire crash. In 1944 had de verzetsbeweging ‘De Gaai’ informatie verzameld over de passage van een SS-trein die oorlogsgoederen vervoerde. Ze zorgden ervoor dat de Duitsers in de waan bleven dat de spoorwegbrug was dichtgedraaid, maar in werkelijkheid stond ze open en de SS-trein donderde het water in.
98
ST AR
T
In de 16e eeuw vond de Brugse poorter Mathias Dagua het te benepen in de Brugse binnenstad. Hij had meer lucht en ruimte nodig en trok de groene buitenrand in. In het huidige Veltembos bouwde hij een buitenverblijf. En het mocht er eentje met stijl zijn: een kasteel met een monumentale dreef. Drie eeuwen later was het kasteel van Dagua volledig vervallen. De nieuwe eigenaar, wapenhandelaar François Bertram, liet het slopen en bouwde er een nieuw kasteel met bijhorende grot. Deze grot staat er nu nog steeds. Na Bertram had het kasteel Veltem nog verschillende eigenaars. Eén daarvan bezorgde Veltem de bijnaam ‘bush van den hoarynck’ omdat hij… veel haring at.
Wandelommetje 3,57 km Fietslus 78 km Fietslus 32,7 km 54 Fietsknooppunt
In de zomer van 2015 hield de Uitwijken karavaan, samen met Pierre, hier halt. Pierre is een Franse circusartiest die het koorddansen als geen ander beheerst. Bij aankomst op het grasplein Wiedauwbos , waar de voorstelling normaal gezien zou doorgaan, ging Pierre eerst even ‘un petit tour à pied’ maken. Na een kwartier kwam hij terug: ’Ik heb een betere plek gevonden om te spelen’, vertelde hij ons met een lichte grijns. Bleek dat hij zijn koord over het Zuidervaartje wou spannen om daar de voorstelling te spelen. Er werd geen moment getwijfeld en deze voorstelling werd een voltreffer met een ‘natte’ finale. In 1886 richtten ‘de zusters van de kindsheid van Maria ter Spermalie’ een bijhuis op. Het droeg de officiële benaming ‘Het Gesticht van het H. Hart’ . De zusters legden zich toe op het opvangen en opvoeden van verlaten kinderen en wezen. In 1970 droegen de zusters het beleid over aan de vzw Nieuwland. Intussen zijn er geen leefgroepen meer in het gebouw en werd de werking van Nieuwland gediversifieerd en over meerdere locaties in het Brugse verspreid. De BLO-school De Spycker verhuisde intussen naar de BLO-school De Boomgaard in Sint-Kruis. Het schoolgebouw wordt nu gebruikt door De Kade, voor lager en secundair onderwijs voor jongeren met een autismespectrumstoornis.
23
18
Wandelommetje 2,58 km Fietslus 78 km Fietslus 32,7 km 23 Fietsknooppunt
Na het afbouwen van de werking van de zusters vond een aantal jongeren in 1970 geen ‘thuis’ meer. Dat werd opgemerkt door een gegoede familie die op de gronden van de zusters van Spermalie de bouw van een villa bekostigde. Villa Cruushove biedt nu een warme thuis aan een twintigtal schoolgaande adolescenten die in een verontrustende opvoedingssituatie terechtkwamen. De hulpverlening heeft tot doel de jongeren optimale ontwikkelingskansen te bieden en hun familie te steunen in het opvoedingsproces. De villa met grote tuin en vijver werd door het architectenteam Oikos getekend, bijgestaan door de jongeren die zelf de vijver ontwierpen. De villa kreeg in 1978 een eervolle vermelding in De bakstenen prijs. Door een gat in de haag kom je bij de ideale picknickplek in de tuin van de villa.
Wandelnetwerk Velden en Meersen
Grasplein Zandtiende
Op het einde van de straat Zandtiende staan we met Uitwijken al jarenlang langs een zanderig wandel- en fietspad. Deze grond was tot voor kort eigenlijk privébezit maar werd toch al publiekelijk gebruikt. In 2020 kon het Brugse stadsbestuur deze gronden, na 30 jaar, aankopen. De site werd omgedoopt tot het Steevens Park , genoemd naar de landbouwer die in 2020 al meer dan 75 jaar in Hofstede Veltem woonde.
Polderstraat t.h.v. knooppunt 12
Meer wandelen? Het wandelnetwerk Velden en Meersen rijgt via knooppunten een aantal landschappelijke pareltjes ten oosten van Brugge aan elkaar. Historische landschappen zoals de Assebroekse Meersen, het Beverhoutsveld, de Gemene- en Loweiden en Oedelemberg zijn het prachtige decor van dit wandelnetwerk . Start in één van de fraaie dorpjes en stippel zelf je route uit. Op de website hebben we alvast een suggestielusje voor je klaargezet! www.brugseommeland.be/velden-en-meersen 54
Hoeve Hangerijn is een ontmoetings- en belevingshoeve waar mensen met en zonder beperking samen kunnen (be)leven, werken en ontspannen. De hoeve heeft een belangrijke sociaalmaatschappelijke functie. Centraal in de dagelijkse werking van Hoeve Hangerijn staat de ontmoeting tussen valide kinderen, jongeren, volwassenen en mensen met een beperking. Samen voeren ze allerlei activiteiten uit in de boerderij en de omgeving. De naam van het Paalbos verwijst naar de grenspalen tussen twee parochies die deze grens aanduidden. Het huidige Paalbos vormt een groene verbindingsas tussen Ryckevelde en het natuurdomein de Gemeneweidebeek. Het voortbestaan van dit bos was lange tijd onzeker. Het was eigendom van de staat en stond ingetekend op het gewestplan als zone voor openbaar nut. Lange tijd lag er een scenario op tafel om op dit gebied een rijkswachtkazerne neer te planten. In 1982 werd de knoop doorgehakt, gelukkig in het voordeel van het bos.
COLOFON Deze fietskaart is een initiatief van de regiowerking Brugse Ommeland (Westtoer) i.s.m. Brugge Plus vzw. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op eender welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Tekst en Samenstelling: Brugge Plus vzw i.s.m. Brugse Ommeland (Westtoer) Opmaak: Elise Vandeplancke Druk: Drukkerij Van Lijsebetten Fotografie: Jasper van het Groenewoud, Johan De Meester, Jan Darthet, David Samyn, Westtoer Kaart fietsroute: Peggy Andries, Westtoer Basiscartografie: NGI, www.ngi.be, toelating A2391 Wettelijk depotnummer: WD/3029/2020/33 Verantwoordelijke uitgever: Westtoer apb
Zin in ontdekkingen om de hoek? www.brugseommeland.be Vraag? Suggestie? Mail ons op info@brugseommeland.be