EDITIE KLEIN-BRABANT
SEPTEMBER 2017 ADVERTEREN? JAN MOENS: 0479/70 07 59 VOLGENDE VERSCHIJNING: 12 OKTOBER
T R AV E L T O
Dit zijn de mooiste eilanden van Indonesië FAC T C H E C K
5 Mythes over psychologie ontmaskerd FOCUS
Vrijduiken naar 123 meter zonder zuurstof: zo doe je het DOSSIER
WA A RO M W E A L L E M A A L M O O R D E N A A R S Z IJ N WWW.WIEPER.BE | JAARGANG 10 | NUMMER 102
T R EC TO PN I X
URBANUS S TA AT E R W E E R
“Ik voel me nog altijd niet versleten, het velletje aan mijn wijsvinger hangt nog stevig vast.”
WELKOM
Be e ss tt e e ll e e zz e e rr ,, B Beste lezer,
Zijn we allemaal geboren om vlees te verorberen? Of heeft ieder van ons toch stiekem als herbivoor het daglicht gezien? Het is een vraag die vaak bron is van levendige gesprekken tot wilde discussies. Maar omdat een open blik op de wereld en haar voortschrijdend inzicht ons na aan het hart liggen, trakteren we u in september met veel plezier op iemand voor wie het wèl allemaal duidelijk is; Gary Yourofsky. Gary is een Amerikaan met een hart voor dieren, daar zal niemand aan twijfelen. Maar waar dierenvriendschap voor de ene eindigt bij de snoezige beestjes in zijn tuin of straat, daar begint die van Gary al bij het insectenrijk. Al verdient wie sterke argumenten aanvoert
ons respect. En u? Schuift u na uw kennismaking met Gary een stukje verder op richting het veggie-bestaan? Wij zitten er nog even mee in onze maag. Al wensen wij u straks wèl smakelijk eten, welk deel van ons aards bestaan u ook naar binnenwerkt. Veel leesplezier, Jan Moens Opmerkingen of suggesties? jan@wieper.be
INHOUD Interview .......................................................................................
04
4 24 04
++ Urbanus staat er weer
Fact check ........................................................................................
14
++ 5 mythes over psychologie ontmaskerd
Dossier ................................................................................................. ++ Waarom we allemaal moordenaars zijn
Travel to ............................................................................................
18
24
++ dit zijn de mooiste eilanden van Indonesië
Focus ..................................................................................................
28
++ Vrijduiken naar 123 meter zonder zuurstof: zo doe je het
Verschijning: maandelijks Editie: Klein-Brabant Andere editie: Meise-Londerzeel, Grimbergen & Kapelle o/d Bos Totale oplage: 47 000 ex. September 2017 Volgende verschijning: 12 oktober 2
28
Aan huis bezorgd bij ieder gezin in de streek door Bpost Hebt u een exemplaartje gemist? Spreek uw postbode aan of meld het ons, dan doen wij het nodige.
Coverfoto © Andreas Terlaak Ontwerp en realistatie:
Om in Wieper Magazine te adverteren, contacteer Jan Moens / ++ 0479/700759 / janmoens@medijan.be. Dasmusweg 5a / 1980 Zemst ++ Fax: 015/61 63 72 ++ info@wiepermagazine.be
++ www.wiepermagazine.be Een uitgave van Wieper BVBA Verantwoordelijke uitgever: Jan Moens Wieper is niet verantwoordelijk voor de advertenties van haar adverteerders. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Urbanus Van een rustig pensioen wil hij niet weten. Integendeel: het lijkt voor hem nog niet druk genoeg. Urbain Servranckx – beter gekend als Urbanus – heeft nog teveel te vertellen aan de wereld. En dat op die ongezouten, maar ook ontroerend humoristische manier die we van hem gewoon zijn. Dit najaar schenkt hij ons zijn kijk op de wereld in de vorm van een nieuwe plaat én een theatershow. Nog voor de plaat verscheen werd één nummer al veelbesproken in de media. Een liedje dat hij zogezegd schreef over de terreurgroep Boko Haram in Nigeria. Het is duidelijk dat Urbanus ook ditmaal de politieke actualiteit niet schuwt, en daar wilden wij hem natuurlijk graag over uithoren. WIEPER: JE BRENGT EEN NIEUWE PLAAT UIT ÉN EEN NIEUW THEATERSTUK, DOE JE DAT OM JE MENING TE DELEN? URBANUS: “Zolang de creativiteit blijft komen en de wereld me verwondert, zal ik daar mijn mening over verwoorden. Ik voel me nog altijd niet versleten, het velletje aan mijn wijsvinger hangt nog stevig vast. Ik rijd met de fiets, drink niet, rook niet en eet gezond. Mijn overgewicht is gewoon de schuld van de opwarming van het klimaat. Wat ik wel merk, is dat het moelijker begint te worden om nieuwe liedjes of sketches op mijn harde schijf te zetten. Ik begrijp artiesten die tot hun 85ste oude nummers zingen, omdat die wèl in hun langetermijngeheugen opgeslagen zitten. Je zou daar een souffleur voor kunnen gebruiken, maar de kans bestaat dat ik die niet hoor (lacht). Ik plaats daarom altijd een barkruk
© www.jamesarthur.eu
“Het moet een geweldige troost zijn om te geloven dat je niemand ooit écht kwijt kan geraken.”
4
naast me op het podium met daarop een klein koffertje. Daarin liggen wat A4’s met enkele sleutelwoorden op gekribbeld. Nu al wat groter dan vroeger, dus schrik niet als er tijdens mijn shows een gigantische valies naast me staat. Ik denk dat ik heel wat mooie nummers geschreven heb, en dan spreekt het voor zich dat ik die wil delen. Een artiest mag tenslotte ook trots zijn op zijn werk.” WIEPER: WAT MAAKT HET VOOR JOU EEN SUCCESPLAAT, VOOR DE VERKOOP HOEF JE HET TOCH NIET MEER TE DOEN? URBANUS: “Ik haal mijn heil inderdaad niet uit de verkoop van een album. Al is het natuurlijk ook niet de bedoeling dat de platenfirma er haar broek aan scheurt. Ik krijg meestal wel een gouden plaat, maar dat vertaalt zich niet naar mijn portemonnee gezien ik zèlf de studio, de muzikanten en zelfs de lay-out van de cd financier. Met de optredens en de strips verdien ik mijn boterham, en ik doe het ook nog steeds heel graag. De voorbije jaren heb ik opgetreden op allerlei zomerfestivals met de jongens van De Fanfaar. Dat is een groepje uit Halle dat ik tien jaar geleden heb leren kennen, omdat ze gevraagd hadden of ze het nummer ‘Gigippeke van Meulebeik’ in een heavy metal-jasje mochten steken. Een aantal jaar terug hebben we besloten om samen te toeren. Ik had dat nog nooit gedaan, dus het begon eerder als een gimmick. We gingen het maar één zomer doen, maar het zijn er uiteindelijk drie geworden. Het klikte zo goed dat ik hen ook als studiomuzikanten voor de nieuwe plaat heb gevraagd. We hebben die uiteindelijk samen geproducet.” WIEPER: BEN JE ZELF OOK IN MOLEMBEEK OPGEGROEID? URBANUS: “Bijlange niet, ik heb daar wel in de buurt gewerkt in een drukkerij. Ik ben geboren in Pede, een deelgemeente van Dilbeek om
“Als ik samen met jou 40 dagen op een zolder zou zitten zonder eten of drinken, zal er ons ook wel iets verschijnen zeker?” precies te zijn. Dat was een behoorlijk landelijke omgeving, maar zodra de verstedelijking ook daar begon op te komen, ben ik 40 km opgeschoven. Naar Tollembeek, een iets meer onderontwikkelde wereld (lacht). Neenee, ik woon hier heel graag. Ik ben iemand die graag dieren rond zich heen heeft: honden, schapen, kippen,… ze zijn hier allemaal welkom. Ook de strip Urbanus speelt zich af op de boerenbuiten. Al is de omgeving eerlijkheidshalve meer gebaseerd op de woonplaats van tekenaar Willy Linthout. Maar omdat ik tijdens mijn sketches steeds verkondigde dat ik in Tollembeek woonde, moest mijn personage in de strip daar natuurlijk ook wonen. In de eerste strip zag ik eruit zoals ik op het podium stond: een jongen van 23 jaar met lange haren en een velours broek. Maar Willy wou er een familiestrip van maken, omdat je met één personage snel uitgepraat bent. Cesar en Eufrazie zijn dus eigenlijk de ouders van Willy. In de strip gaat het nog steeds over Tollembeek, alleen is het uiterlijk heel erg geïnspireerd op Willy’s jeugd. We zijn beide afkomstig uit een dorpje ver genoeg van de stad, het past dus wel. Nu - 35 jaar later - brengen we nog vijf strips per jaar uit. Hij verzint een ruwe synopsis en aan de hand daarvan houden we een brainstorm. Zo ontstaan de gekste dialogen en taferelen. We hebben zelfs al strips klaarliggen voor eind volgend jaar. Als er dus kinderen aan mijn deur komen om over een nieuwe strip te praten, weet ik vaak al niet meer waarover die gaat. Dat werk is dan al anderhalf jaar oud, voor mijn geheugen is dat een behoorlijke opgave om dat terug op te rakelen (lacht)!” pagina 8
KEUKENCENTER MASURE SCOORT DRIE OP DRIE Keukens, badkamers en dressings zijn er in allerlei maten, vormen, prijsklassen en ja, gewichten. Zo ook als je kijkt naar de bijhorende speciaalzaken. Wat maakt een keuken- of interieurspecialist dus dat je nèt met hem in zee wil gaan? Zonder twijfel de voor jou unieke aanpak. Daarnaast verkiest iedereen de allerbeste specialist die zijn ‘probleem’ kan oplossen en voelt niemand zich graag een nummer. Een persoonlijke hands-on aanpak op basis van een gamma dat jou persoonlijk kan doen dromen: jawel, daar moeten we zijn! Het toeval wil dat Puurs een familiale keuken- en interieurspecialist huisvest die alle drie bovenstaande eigenschappen perfect onderschrijft: Keukencenter Masure. Dat vraagt om uitleg. JULLIE STAAN BEKEND VOOR HET TEGEMOETKOMEN AAN IEDER’S UNIEKE SMAAK. MARC MASURE: “Wij leggen onszelf niet graag een limiet op, ook qua ontwerp. Sowieso gaan esthetica en kwaliteit bij ons hand in hand. En dat kan je goed zien in de keukens die we de voorbije 47 jaar afgeleverd hebben. Dat gaat echt van een eenvoudige budgetkeuken tot de meer exclusieve modellen met glas en keramiek. En ja, ook hypergepersonaliseerde realisaties zoals een keuken in nautisch thema met een aanrecht in de vorm van een boot! Je kan het zo gek niet bedenken. Elke persoon heeft zijn of haar eigen unieke voorkeur en dat moet de inrichting van een huis ook uitstralen.” KEUKENCENTER MASURE IS EEN KLEIN FAMILIEBEDRIJF. ZORGT DAT NIET VOOR BEPERKINGEN? MARIA MASURE: “Eigenlijk niet. We zijn net meer betrokken bij het concept en kunnen de tijd maken voor een persoonlijke ervaring. Het is zonde als je bij een keuken- of badkamerrenovatie op het einde van de rit niet helemaal tevreden bent over het resultaat. Want tenslotte gaat het om ruimtes die je dagelijks nodig hebt. We begeleiden de klant van a tot z, waardoor die zich ook bij elke stap betrokken voelt. Na het uittekenen van het project door een interieurarchitect en de productie ervan, zorgen wij zelf voor de renovatie. Maar ook na de plaatsing kan er op ons gerekend worden. We zijn dan misschien een relatief klein familiebedrijf, maar we beschikken ook over een eigen servicedienst van specialisten die alle producten door en door kennen.”
“Wij leggen onszelf niet graag een limiet op, ook qua ontwerp.” Keukencenter Masure Kleine Amer 15, 2870 Puurs 03/889 22 48 info@keukensmasure.be www.keukensmasure.be
Open: ma - vrij: 10 - 18u30. Zat: 10 - 17u. Zon- & feestdagen gesloten
VERLENGING OPENDEUR VOORWAARDEN
GRATIS 5 LUXE TOESTELLEN BIJ AANKOOP VAN EEN KEUKEN*
geldig t.e.m zondag 30/9/2017
* Tot max. 20% van de totaalprijs van uw keuken. Zie voorwaarden in de toonzaal.
Urbanus
WIEPER: IS ER VEEL VERANDERD VOOR HET STRIPFIGUUR?
WIEPER: DIE REBELSHEID IS NOG STEEDS TE VINDEN IN JE MUZIEK. VIND JE DAT ER NU MEER NOOD IS AAN KRITIEK OP DE MAATSCHAPPIJ EN HET GELOOF? URBANUS: “Er is altijd wel nood aan geweest. Maar nu wordt kritiek wel beter aanvaard. In de jaren ’70 en ‘80 lachte ik vaak met de kerk. En daardoor werd ik al snel gezien als een voorvechter, een halve antichrist. Maar zo heldhaftig was dat allemaal niet, omdat ik wist dat er ruimte voor was. Zeker in de regio van waar ik kwam. Mensen waren wel gelovig en gingen naar de mis, maar iedereen – òòk de pastoor – maakte grapjes over van alles en nog wat. Mensen namen hun geloof niet zo au serieux. Ze stapten er niet van af, maar er mocht wel mee gelachen worden. Wanneer ik met mijn grappen in regio’s als West-Vlaanderen of Limburg terechtkwam, werd er heel anders op gereageerd. Daar was het niet oké om met de kerk te lachen. Verder heb ik nooit echt problemen gehad met mijn liedjes of shows. Het nummer ‘Bakske vol met stro’ heeft wel wat pastoors tegen de borst gestoten. Als je hen geloofde, zong ik ware duivelsverzen. Maar hoe meer zij erover predikten, hoe beter de plaat verkocht (lacht). Heel erg vond ik het dus niet. Nu moet je op je tellen passen als je grappen maakt over de radicale islam. Maar er kan eindelijk wel over gesproken worden. De Vlaamse regering liet onlangs zelfs weten een half miljoen euro uit te trekken voor projecten die met humor en emotie de propaganda van terreurgroep IS tegenspreken. Jongeren worden veel te hard voorgelogen om zichzelf aan te sluiten bij IS. Er wordt hemel en aarde beloofd, 8
“Zie onze geest als een computer, die kan ook soms rare kuren uithalen en verkeerde info door de printer sturen.”
© VTM
URBANUS: “Een beetje. Nu heeft Urbanus ook een smartphone waarmee hij sms’t en toestanden. Maar dan wel gepaard met het gezeur en gezaag van de oudere generatie. In mijn andere stripreeks ‘Mieleke, Melleke, Mol’ blijf ik wel wat meer mee in de wereld van de huidige generatie kinderen. Die strip werd ook voor een jonger publiek gemaakt, tot de leeftijd van zeven jaar. Daar komt dus geen gore of vettige praat in voor. Bij de strip Urbanus hebben we dat wel doelbewust gedaan. In mijn beginperiode was ik dan tamelijk rebels. Ik was een stripfanaat, maar vond de personages in populaire strips – zoals Suske & Wiske en Jommeke – geen échte kwajongens. Ze collaboreerden met de ouders en de schoolmeesters. Willy en ik wilden een strip met échte rebellen. Het toppunt voor mij was dan ook een lezersbrief van een kwade moeder. Haar zoontje was op het schooltoilet betrapt met een Urbanus-strip en had straf gekregen. Wij vonden dat werkelijk geweldig. Het was een bewijs dat we het gat in de markt hadden gevonden.”
maar dan zie je dat meisjes daar bijvoorbeeld gebruikt worden als slavin en vervolgens niet weggeraken. We kunnen natuurlijk ook alleen weten wat ons verteld wordt. Ik wil dan ook niemand zijn geloof afpakken, maar ik vind wel dat ik het recht heb om eraan te twijfelen. Zelfs als mensen me zwart op wit zouden kunnen bewijzen dat er leven na de dood is, dan heeft dat nog niet per se met geloof te maken. Vanwaar halen ze eigenlijk de arrogantie te beweren dat het leven na de dood iets met religie te maken heeft? Misschien zijn we er hier gewoon gekomen door de natuur en speelt ons hiernamaals zich ook gewoon verder af in de natuur. De menselijke geest kan heel wat
“Mocht Jezus terugkomen, we zouden hem nogal overtroeven met mirakels. Wat wij kunnen met technologie en wetenschap.” dingen fabriceren, als ik samen met jou 40 dagen op een zolder zou zitten zonder eten of drinken, zal er ons ook wel iets verschijnen zeker? Dan komen we beneden en zeggen we dat we ‘het licht gezien hebben!’ (lacht) Ik zie onze geest als een computer, die kan ook soms rare kuren uithalen en soms de verkeerde info door de printer sturen.” WIEPER: DE DOOD EN HET HIERNAMAALS BOEIEN JE AL SINDS HET OVERLIJDEN VAN JE VADER, HOE OUD WAS JE TOEN? URBANUS: “Mijn vader was 47 en ik net twintig. Hij is gestorven aan een hartaderbreuk, heel plots. Telkens wanneer iemand sterft, weet die precies hoe de vork in de steel zit, of:
die weet niets meer. Zanger Jan De Wilde – mijn voorbeeld – verwoordde het mooi en zei dat hij niet in God geloofde, maar zich wel aan zijn geboden hield. Dat vind ik heel mooi. Als je je aan de geboden houdt en niet moordt en steelt zonder daar iets in ruil voor te verwachten, dan heb je de hemel – als die er al is - des te meer verdiend. Het geloof is goed als het mensen tegenhoudt om te moorden, maar nu lijkt net het omgekeerde waar. Jezus is als een betweter alles komen uitleggen, maar waar is hij nu? Mocht hij terugkomen, we zouden hem nogal overtroeven met mirakels. Wat wij kunnen met technologie en wetenschap, bijvoorbeeld. Ik zou direct aan de kust staan en de zee commanderen om achteruit te gaan en dan opnieuw terug te keren. Dan kunnen mensen ervan uitgaan dat ik de zee bedwing. Alles is schijn. Al heeft het geloof zeker ook iets moois. We zitten hier gemiddeld tot ons 85ste levensjaar, als je dan iemand verliest en je gelooft dat je die ooit terugziet, dan is dat verlies draaglijk. Anderen sleuren het mee voor de rest van hun dagen en dan lijkt die pijn zinloos. Het moet een geweldige troost zijn om te geloven dat je niemand ooit écht kwijt kan geraken. Ik zou mijn vader – en een heleboel andere mensen – ook graag terugzien. Maar ik denk dat het geloof eerder iets is dat de mens geschapen heeft om het leven dragelijk te maken.” WIEPER: ALS WE DE TITEL VAN JE THEATERSHOW MOGEN GELOVEN, IS HET PUBLIEK ERAAN VOOR DE MOEITE, HET TREKTO PNIX. VANWAAR DE NAAM? URBANUS: “Het kind moest een naam hebben, zo simpel is het. En gezien de jeugd voortdurend woorden verkort, dacht ik een gelijkaardig spielereitje te maken. Ik laat het me een aantal keer ontvallen wanneer ik zogezegd pagina 10
Urbanus
© GP Daniels
“Het toppunt was een lezersbrief van een kwade moeder. Haar zoontje was op het schooltoilet betrapt met een Urbanus-strip en had straf gekregen.”
kwaad word in de show. En wanneer je een tour benoemt, riskeer je ook niet dat het publiek meerdere keren komt kijken en telkens iets anders verwacht. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar vroeger kwam het weleens voor dat we voor de tweede keer in een stad en ook voor hetzelfde publiek speelden. En die waren tamelijk misnoegd omdat ik met dezelfde grappen afkwam. Tja, je moet niet verwachten dat de Titanic niet tegen de ijsberg vaart, wanneer je de film voor de tiende keer bekijkt.” WIEPER: WE ZIJN ALVAST BENIEUWD, BEDANKT VOOR HET GESPREK!
Na drie jaren toeren met een luidruchtig rockbandje langs de zomerfestivals, is URBANUS opnieuw toe aan het knusse van de theaters. Of de wereld plots beter wordt van de nieuwe show valt te betwijfelen, maar dat het publiek met een opgelachen kaartje naar buiten gaat, staat vast. Absurde verhalen, grove leugens en gênante situaties zullen afgewisseld worden met een broos of kinderlijk naïef liedje. Hij heeft daarom 12 nieuwe liedjes gemaakt waarvan deze maand een CD is uitgebracht. Deze nieuwe CD is mee de basis voor zijn gloednieuwe theatershow. Meer info over de speeldata en locaties: www.urbanuszelf.eu . Tickets zijn verkrijgbaar bij de theaters zelf.
Een huis inrichten lijkt soms makkelijker gezegd dan gedaan, zo ook met schilderwerk. Als je je onvoldoende inlicht bij experts, kan er algauw iets fout gaan. Daarom vroegen we raad aan specialisten in het vak Ilse Maes en Fons Borms van familiebedrijf Maes Homestyling.
OP ADVIES BIJ MAES HOMESTYLING
WAAROM HET ENE LIKJE VERF HET ANDERE NIET IS DE JUISTE VERF UITKIEZEN IS BLIJKBAAR NIET EVIDENT, WAT KAN ER ZOAL FOUT GAAN?
ILSE MAES: “Je wil de mensen geen eten geven die hier al in paniek over de vloer zijn gekomen. Bepaalde verven zijn bedoeld om op één type ondergrond te gebruiken. Houtverf schilder je niet op de muren en vice versa. De meeste mensen denken ook dat ze meteen goed zitten met dure verf, maar de prijs zegt niet altijd iets over de kwaliteit. Als leek kan je dus compleet verkeerde producten kopen. Bij zware probleemgevallen gaan we zelfs ter plaatse adviseren want elke situatie is anders. Enkel de verf zelf uitstrijken, dat doen we nog nét niet. (lacht). Onze vraagstelling is er steeds op gericht om je als klant te behoeden voor latere vergissingen. Wat verwacht je van de verf, wat zijn de omstandigheden, welke glansgraad is nodig, wat is het budget, moet de verf afwasbaar zijn, is de ruimte vochtig? Enzovoort.”
HOE VER RIJKT JULLIE ERVARING? WANT IS DE KLANT DAN NIET BETER AF MET EEN SCHILDER? FONS BORMS: “Dat zou zeker kunnen, als dat jouw voorkeur heeft. Maar dat is natuurlijk niet altijd het geval. Gelukkig kan je hier niet enkel als KMO, gemeentebestuur of school terecht, ook als particulier kan je gratis steunen op de bakken ervaring in de verf- en interieursector die we in 3 generaties hebben opgebouwd. Professionele schilders helpen wij met onze groothandel trouwens ook geregeld de juiste verf kiezen. Nieuwe technologieën worden op de voet gevolgd en elk teamlid wordt permanent bijge schoold. Verf is altijd onze passie geweest. We weten dus echt wel waarover we het hebben en zorgen ervoor dat elke klant zèlf verder kan.” JULLIE FAMILIEBEDRIJF HEET MAES HOMESTYLING, WAARMEE HELPEN JULLIE MENSEN NOG? ILSE MAES: “Door de jaren heen zijn we uitgebreid naar een totaalservice op
vlak van interieurproducten. Binnen ons assortiment vind je onder andere (vlies) behang, binnenzonwering, raamdecoratie, vloerbekleding, kroonlijsten enzovoort. Je laat ons gewoon weten wat je wil realiseren in je interieur en wij geven je advies over de producten en werkwijzen die je daarvoor best gebruikt.”
Zelf plannen om je interieur te transformeren? Vergaar meer info bij Maes Homestyling, Sint-Katharinastraat 12, 2870 Ruisbroek-Puurs, tel 03 866 27 01, www.maeshomestyling.be
Fact check 5 Mythes over psychologie ontmaskerd Over je IQ – je algemene intelligentie – heb je zeker al gehoord, en ook het EQ – emotionele intelligentie – is je bekend. Maar hoeveel weten we over onze PsyQ, wat ons drijft? Hoe goed kunnen we ons eigen gedrag en dat van anderen voorspellen? Baseren we dat op onze algemene kennis over de psychologie, dan durven we weleens grondig de mist in gaan. WIEPER ontrafelt voor u 5 psychologische mythes. 1. D e vaardigheden van mannen en vrouwen zijn heel verschillend Als het gaat om de psychologie van de sekseverschillen wordt algemeen aangenomen dat mannen en vrouwen van compleet andere planeten zijn. De grootste psychologische sekseverschillen zijn er op vlak van ruimtelijk inzicht, taal en grammatica. De gemiddelde man gooit een bal verder dan ongeveer 98% van alle vrouwen. Elke psycholoog zal je vertellen dat mannen over een beter ruimtelijk inzicht beschikken dan vrouwen. Maar hoe groot dat verschil is? Eerder klein. Want eigenlijk is de gemiddelde vrouw beter dan 33% van de mannen. En ook op vlak van taal en grammatica klopt het cliché niet volledig, want volgens de prestaties van een gestandaardiseerde grammaticatest scoort 33% van de mannen beter dan de gemiddelde vrouw. Niet echt een geval van Mars en Venus, maar eerder van Mars en Snickers: in principe hetzelfde, maar de een bezit iets meer noten dan de andere. 2. Rorschach inktvlekken tonen aan hoe ons brein werkt De inktvlekkentest, ook wel de Rorschachtest, is een populaire traditionele psychologische test. Psychologen zouden erachter kunnen komen wat iemands persoonlijke eigenschappen zijn aan de hand van interpretatie van (afbeeldingen van) inktvlekken. Maar uit een studie uitgevoerd in de jaren 70 werd die betrouwbaarheid al zwaar onderuit gehaald. Er bleek geen enkele aanwijzing te zijn dat de test daadwerkelijk persoonlijkheid kan onthullen. Als de inktvlekkentest wordt gebruikt in combinatie met andere testmethodes dan is er wel een verhoogde kans dat de psycholoog een accurate diagnose stelt. Al toonde een recente studie zelfs aan dat wanneer je
14
persoonlijkheden van mensen gaat diagnosticeren op basis van de inktvlekkentest, er schizofrenie wordt vastgesteld bij één zesde van klaarblijkelijk volkomen normale deelnemers. Niet goed scoren op een inktvlekkentest betekent dus wellicht niets meer dan dat je niet erg visueel ingesteld bent. 3. Blootstelling aan klassieke muziek maakt slimmer Het concept komt voort uit een Amerikaans onderzoek uit 1993. Studenten die naar pianomuziek van Mozart hadden geluisterd, vertoonden vlak daarna een verbetering in ruimtelijk redeneren (in de vorm van het vouwen en snijden van papier). Dat in combinatie met de correlatie tussen muzikaliteit en intelligentie, leidde tot de theorie van het ‘Mozart Effect’. Later herhaalden onderzoekers die initiële studie, maar daar kwam iets heel anders naar voren. Er werd ontdekt dat bijna alles dat je bewustzijn verhoogt - zoals luisteren naar Mozart muziek – je ruimtelijke beredenering verbetert. Maar die verbetering is slechts van korte duur, er is dus absoluut geen sprake van langetermijneffecten. Een andere versie van de Mozartmythe is dat het luisteren naar Mozart je niet alleen slimmer, maar ook gezonder maakt. Helaas lijkt ook dat niet te kloppen voor iemand die bijna elke dag naar de muziek van Mozart luisterde, namelijk Mozart zelf. Hij leed aan gonorroe, pokken, artritis, en - waarvan de meeste mensen denken dat het zijn dood werd - syfilis. 4. B ij sommige mensen werkt de linker- of rechterhersenhelft beter Volgens de mythe is de linkerhersenhelft logisch, goed met vergelijkingen en de rechter hersenhelft creatiever en dus beter met onderwerpen als muziek. Een mythe, omdat je voor bijna alles wat je doet alle delen van de hersenen gebruikt. Ze ‘praten’ als het ware tegen elkaar. Zelfs voor alledaagse dingen als het hebben van een normaal gesprek. Een van de redenen waarom die mythe al zo lang leeft, is omdat er wel een beetje waarheid in schuilt. Een verwante versie van de mythe luidt namelijk dat linkshandige mensen creatiever zijn dan rechtshandigen. Dat is ergens logisch, want je hersenen controleren de te-
genovergestelde handen. Het is niet vanzelfsprekend dat linkshandigen creatiever zijn dan rechtshandigen, wel wie tweehandig is. Het impliceert namelijk dat beide zijden van de hersenen veel met elkaar in contact staan, wat lijkt samen te gaan met flexibel denken. En tweehandigheid komt vaker voor bij mensen die met hun linkse hand schrijven. Er zit dus wat waarheid in het idee van de creatieve linkshandige, maar niet veel.
“Als we 40 jaar zijn bereiken we een dieptepunt – de zogenaamde midlifecrisis – waarna we opnieuw gelukkiger worden: klinklare onzin.”
5. Veel mensen ervaren een mid-life crisis Meer dan een halve eeuw zijn we er ten stelligste van overtuigd dat het geluk van mensen in een U-vorm verloopt. Zo zou ons geluksgevoel pieken als we 20 jaar zijn, om daarna af te nemen. Als we 40 jaar zijn bereiken we het dieptepunt – de zogenaamde midlifecrisis – waarna we opnieuw gelukkiger worden. Maar nu stellen onderzoekers van de Canadese universiteit dat die gelukscurve je reinste onzin is. Mensen zouden net gelukkiger worden vanaf hun twintigste, zo blijkt uit twee langdurige onderzoeken. “Wij hebben voor het eerst gekeken naar dezelfde individuen”, verklaart socioloog en hoofdonderzoeker Harvey Krahn het gangbare, maar foute idee. “Als je wilt kijken hoe mensen veranderen als ze ouder worden, moet je telkens dezelfde mensen bekijken en niet de een met de ander vergelijken.” Wat blijkt? Het geluksgevoel neemt net toe met de jaren. Vooral tussen 18 en 30 jaar worden mensen steeds vrolijker. Ook opvallend is dat mensen beduidend beter in hun vel zitten als ze 40 jaar zijn, dan als ze 18 jaar zijn.
16
Dossier Waarom we allemaal moordenaars zijn Wekelijks één dag vegetarisch eten, doen de meesten onder ons zonder problemen. Zij het niet altijd bewust. Maar nu kiezen steeds meer Belgen er resoluut voor om ook de rest van het jaar álle dierlijke producten te bannen en volledig in te tekenen op veganisme. Eén Amerikaanse activist – Gary Yourofsky - neemt de taak op zich om de wereld te hervormen, zodat dieren niet meer op ons bord belanden. Hij gaat zelfs zover dat hij het slachten van dieren vergelijkt met de Holocaust. WIEPER: HEEL WAT ZOGEZEGDE VEGANISTEN DRAGEN WEL LEDER, IS DAT UIT ONWETENDHEID OF ONVERSCHILLIGHEID?
WIEPER: MENSEN ÉTEN DIEREN, MAAR OOK DIEREN ETEN DIEREN, WAT MAAKT ONZE DAAD DAN ZOVEEL ERGER?
WIEPER: WAT IS JE DOEL? WANT DE HELE WERELD VEGANISTISCH LATEN WORDEN IS PRAKTISCH ONMOGELIJK.
GARY YOUROFSKY: “Wat ze dragen líjkt dan wel op leder, maar is het misschien niet. Synthetische stoffen kunnen er hetzelfde uitzien als dierenhuid. Heel wat mensen uiten dus onterechte beschuldigingen aan het adres van dierenrechtenactivisten. Bovendien zijn de meeste niet veganistisch opgegroeid, dan is het goed mogelijk dat ze al lederen schoenen hadden en ze die gewoon willen uitlopen. Dan is de schade toch al gebeurd en heeft het product weggooien geen nut meer. Ik vind leder bovendien een eufemisme, het gaat tenslotte om dierenhúid. Omdat we dat woord niet gebruiken, wordt het nog zo vaak gekocht. Je handtas is niet van leder gemaakt, maar wel van de huid van een koe. Zodra mensen beseffen wat ze dragen en eten, zullen degene met een gezond verstand kiezen voor het veganisme. Ik vergelijk de moord op dieren met de Holocaust, dat is ook afslachting op grote schaal.”
YOUROFSKY: “Maar liefst 75 procent van de dieren op deze planeet zijn herbivoren. Wat de mens de levensloop noemt, is meer een cirkel van marteling en dood. Vleeseters zeggen vaak dat dieren elkaar ook opeten. Maar waarom doen we dan niet alle andere dingen
YOUROFSKY: “Nochtans zal dat ooit wel moeten. Op deze manier kunnen we niet verder leven. Onrecht blijft niet bestaan. Net zoals de vrouw wèl ooit gelijkwaardig zal gesteld worden aan de man. Het lijkt er inderdaad op alsof het veganisme nooit wereldwijd ingeburgerd zal zijn, maar het kàn wel. Het duurde vierhonderd jaar voor blanke Amerikanen om geen zwarten te bezitten. We kunnen onze medemens nog niet met vriendelijkheid en respect behandelen, laat staan de dieren en insecten in de wereld. Ik denk dat we elkaar ooit respectvol zullen behandelen, zodra we ook zo omgaan met dieren. Verplaats je eens in de geest van een dier. Ze worden verkracht om bezwangerd te worden en zodra ze bevallen, wordt hun baby meteen afgenomen. Het wordt volgepropt met eten, in een concentratiekamp gedropt waar het wacht op een rit naar het slachthuis. Daar wordt het kind ondersteboven gehangen, volledig bij bewustzijn en omringd door haar eigen soort. Het huilt, schreeuwt en staat doodsangsten uit. Vervolgens wordt ze met een mes opengesneden en in stukken gehakt. Hoe kunnen we dat rechtvaardigen? De steak die op je bord ligt, is het vlees van een koe. Waar halen wij als mens het recht om te denken dat wij het meest speciale wezen op deze planeet zijn? Waar halen we het recht om ons andere levende wezens toe te eigenen? We zijn helemaal niet speciaal, want als je de mensheid van de aarde verwijdert, is àlles beter af. Als bijen uitsterven, valt het hele systeem in duigen. Bij mieren net hetzelfde. Zij zijn belangrijk voor de wereld, wij niet. De mens speelt geen vitale rol. Integendeel, wij zijn de martelaars, de onderdrukkers.”
WIEPER: EEN RADICALE VERGELIJKING, JE STELT MENSENLEED DUS GELIJK AAN DAT VAN DIEREN? YOUROFSKY: “Ik vind het beledigend dat we de menselijke Holocaust erger vinden dan degene die nu nog steeds plaatsvindt op de dieren. Die van hen is ontelbaar keer groter. Als je naar kippen- of veeslachthuizen gaat en de dieren vervangt door joden, dan zie je dat een vergelijking met Auschwitz terecht is. Je plaatst levende wezens in kleine hokken om ze te ontmantelen en te vermoorden. Onschuldige, weerloze wezens. Het drama is niet minder omdat het met dieren gebeurt. De nazi’s wisten hoe ze joden konden uitmoorden door gewoonweg te bestuderen wat de vleesindustrie deed. We weten hoe we elkaar moeten martelen en vermoorden, omdat we het lustig op dieren hebben getest.” 18
Gary Yourofsky
“Fysiologisch zijn we niet gemaakt om vlees te eten. Onze kaken gaan horizontaal bij het kauwen, om het eten te malen.” die pakweg een leeuw doet? Zij ruiken aan elkaars kont wanneer ze elkaar begroeten, dat doen wij toch ook niet? Leeuwen doden soms ook hun jongen, omdat ze er geen zin meer in hebben. Wij worden dan veroordeeld voor moord. Een leeuw is een carnivoor, een mens niet. Plaats een baby in een hok met een appel en een konijn. Waarmee zal die spelen en wat zal hij eten? Fysiologisch gezien zijn we ook niet gemaakt om vlees te eten. Onze kaken gaan horizontaal bij het kauwen, om het eten te malen. Als we vlees hoorden te eten, dan zouden onze kaken bewegen als bij een leeuw. Die trekt en slikt zijn voeding. Wij ademen door onze poriën, net zoals herbivoren dat horen te doen.”
WIEPER: JE BESCHULDIGT DE MENSHEID VAN ARROGANTIE, MAAK JE JE DAAR ZELF NIET SCHULDIG AAN DOOR VLEESETERS TE VEROORDELEN? pagina 20
Dossier zi’s, … En het zal wellicht een shock zijn voor de mensen die vlees en melkproducten eten, maar veganisten zijn ethischer dan hen. Net zoals een verkrachter ook minder ethisch is dan een niet-verkrachter.” WIEPER: DENK JE DAT ER TUSSEN VEGANISTEN GEEN VERKRACHTERS EN MOORDENAARS ZITTEN? YOUROFSKY: “Neen. Je zal geen veganistische verkrachter vinden. Of tegen een van hen staan gevangenissen vól vleeseters.” WIEPER: HITLER WAS TOCH EEN VEGETARIËR?
“Dit is de langstdurende en grootste holocaust ter wereld.” YOUROFSKY: “Er zijn twee soorten mensen in de wereld: mensen die oordelen en mensen die liegen over hun oordeel. We vormen elke dag een mening over anderen. We oordelen over kinderverkrachters, moordenaars, na-
YOUROFSKY: “Neen, dat is een leugen die Geubels rondstrooide. Hitler had zoveel macht, waarom zou hij vegetarisme of veganisme dan niet verplicht maken? Zijn chefs hebben boeken uitgebracht met zijn favoriete gerechten, vóóral gebaseerd op vlees. Dat mensen nu nog geloven dat hij vegetariër was, bevestigt de kracht van propaganda. Geubels wou Hitler als vreedzaam doen overkomen, net als iemand anders die toen wereldwijd geliefd was: Ghandi. Geubels deed dus alsof Hitler ook vegetariër was en liefdevol was tegen dieren. Maar alle concentratiekampen hadden ook slachthuizen. Toen de geallieerden
de mensen gered hebben, lieten ze de dieren zitten. Daarom is het de langstdurende en grootste holocaust ter wereld, want die was al lang voordien bezig en is nu nog stééds aan de gang. Elke seconde, van elke minuut, van elk uur, van elke dag, worden vrouwelijke dieren verkracht en bezwangerd. Elke seconde worden dieren vermoord.” WIEPER: BEGRIJP JE DAT JE MET JE RADICALE UITSPRAKEN JEZELF NIET GELIEFD MAAKT? YOUROFSKY: “Ja. Want als mensen zouden toegeven dat ik een man ben die meeleeft met levende wezens, dan voelen ze zichzelf teveel aangesproken op hun eigen wangedrag. Martin Luther King, Ghandi en Sezer Chavez werden tijdens hun leven ook niet geëerd. Meer zelfs, ze werden veracht. Want ze wilden grote veranderingen teweegbrengen. Het is pas later dat mensen terugkijken naar revolutionaire activisten en beseffen dat deze het goede in de wereld wouden brengen. Mensen noemen me een terrorist omdat ik de dieren wil redden. Hoe noemen we dan mensen die dieren martelen en vermoorden? Juist ja, vleeseters.” WIEPER: BEDANKT VOOR HET GESPREK!
22
INTERIEURGLAS INSPIRATIE PROJECT: STEELLOOK @ GROBBENDONK Glas in ons interieur wordt steeds populairder. De reden ervan is even helder als het glas zelf: het vergroot de openheid, zorgt voor extra lichtinval en is een esthetische meerwaarde. We gunnen u een kijkje op het resultaat van dit laatste Interieurglas-project.
INNOVATIEVE AANPAK Marc en Pascale ontdekten Interieurglas op de woonbeurs te Mechelen. “Toen we langs de stand liepen, sprong het aanbod meteen in het oog. De stand zag er professioneel uit en toonde mooi de mogelijkheden en creativiteit van Interieurglas”, vertelt Marc. De glazen schuifdeur die stond opgesteld, was precies wat ze zochten. Hun initiële wens: een schuifdeur die vlot en zacht sloot. Tijdens het gesprek bewees Interieurglas haar innovatieve aanpak. Waarna Pascale en Marc hun wensen algauw werkelijkheid zagen worden in de voorstellen, ontwerpen en aanpak. De concrete prijszetting volgde dan ook meteen. En een sterke, unieke service van Interieurglas.
PIVOTERENDE DRAAIDEUR De nieuwbouw van Marc en Pascale werd in een recordtijd gerealiseerd. Elke aannemer en installateur kreeg een strakke deadline. Maar dat vormde geen probleem. Hoewel Interieurglas geconfronteerd werd met een aantal moeilijkheden, werden er meteen oplossingen voorgesteld. Door de constructie van het plafond concludeerde Interieurglas dat het beter was om niet te kiezen voor een schuifdeur. Het werd een zelfsluitende, pivoterende steellook draaideur. Een beslissing die er met kop en schouders bovenuit stak. “En daar hebben we nog geen minuut spijt van”, verzekert Marc.
Tijdens het gesprek bewees Interieurglas haar innovatieve aanpak. Het werd een zelfsluitende, pivoterende steellook draaideur. GLAZEN SCHEIDINGSWAND Op zoek naar meer inspiratie? Bezoek ons, en wij vertellen u graag alle mogelijkheden. DRAAIDEUREN | SCHUIFDEUREN | DOUCHEDEUREN DOUCHEWANDEN | SCHEIDINGSWANDEN | GELAKT GLAS | BALUSTRADES | BELOOPBAAR GLAS Interieurglas, Rijksweg (N16) 63 - Industriezone Pullaar 453, 2870 Puurs. Dagelijks doorlopend geopend van 10u tot 17u, behalve op maandag en zondag. Afspraak is mogelijk.
Ook de glazen scheidingswand aan de trapvide was niet meteen een gemakkelijke klus. Maar de professionaliteit en het streven naar perfectie resulteerde ook hier weer in meer dan tevreden klanten. Voor Marc was de kwaliteit prioritair, al kreeg hij er uiteindelijk veel meer bij. Door de persoonlijke touch, de correcte manier van werken en openheid verliep de samenwerking buitengewoon vlot en slaagde het volledige bouwproject niet enkel binnen de tijd maar ook met glans.
GLAS IN STEELLOOK, ALMAAR POPULAIRDER Overweeg je om voor glas te gaan in je interieur? Dan ben je misschien wel te vinden voor de ‘steellook’. Hij is strak, elegant en geeft een extra touch aan je woning. Bovendien past hij binnen elke interieurstijl, van modern tot klassiek, industrieel of landelijk. Zo zou hij perfect oude stalen raamstijlen kunnen vervangen in een landelijk interieur. Maar het strakke uitzicht van deze glazen deuren of scheidingswanden met steellook, is evengoed een ideale match voor een moderne woning. De sterkte van dit concept is dat het glas de drager blijft. Het is gehard en zeer stevig. Een kader van zwart gelakte, aluminium profielen geeft het geheel deze unieke look. De fijne afwerking met zwarte silicone en verlijmde tussenprofielen maken het volledig af. De glazen deuren worden gezet op een vloerveer, wat sluitingen overbodig maakt. De deur valt gewoon mooi achter je toe!
Speciale herfstvoorwaarden tot 31 oktober! Opendeurweekends op 7 & 8 en 14 & 15 oktober!
Travel to Dit zijn de mooiste eilanden van indonesië Het is moeilijk om het mooiste eiland van Indonesië te kiezen. Maar wat we wèl met zekerheid kunnen zeggen is dat het zoveel meer te bieden heeft dan alleen Java en Bali. Wij bieden jou een overzicht van de eilanden en wat je er precies kan verwachten. Als extraatje krijg je er nog enkele onontdekte plekken bovenop! Zei iemand “Welke reisbestemming kiezen we volgend jaar”? machtige Bromo vulkaan. Ook tijdens de rest van het jaar heb je vanaf verschillende uitkijkpunten een geweldig mooi uitzicht op de vulkaan en de omgeving. Java Java Het bruisende hart van Indonesië. Java is voor rondtrekkers immens populair dankzij de vele bezienswaardigheden. Het Borobudur Tempelcomplex mag je zéker niet missen. Het is het grootste boeddhistische heiligdom ter wereld en wordt daarom tot een van de wereldwonderen gerekend. Een klein uurtje rijden naar het zuiden ligt de stad Yogyakarta met het Prambanan Tempelcomplex. Dat historisch bouwwerk is de grootste hindoetempel van Indonesië en is geweldig fotogeniek. De hoofdstad van Indonesië, Jakarta, ligt ook op het eiland. Die gigantische stad móét je minstens een keer ervaren. De drukte, de chaos en de steeds toeterende tuktuks bezorgen je eerst misschien een cultuurschok, maar daar zet je je al snel over. Achter dat alles schuilt namelijk een bijzondere stad die vraagt om ontdekt te worden. Als je naar het oosten reist, kan je niet om het Bromo Tengger Semeru Nationaal Park heen. Elk jaar, bij volle maan in december of januari, viert de lokale bevolking een Kasado ritueel in het gebied en gooien ze offers in de krater van de
Kalimantan 24
Sumatra Het op één na grootste eiland van Indonesië, gekenmerkt door de vele vulkanen en kratermeren, ongerept oerwoud en een groot scala aan bevolkingsgroepen en stammen. Een must see hotspot is het Tobameer, met een diepte van meer dan 450 meter het diepste meer ter wereld. Het ontstond na een vulkaanuitbarsting, zo’n 75.000 jaar geleden. Sumatra is bovendien een van de weinige plekken ter wereld waar de orang-oetan nog in het wild voorkomt. Ook tijgers, neushoorns, olifanten, gibbons en een grote hoeveelheid vogels, insecten en reptielen hebben zich hier permanent gevestigd. Ga dus zeker eens langs in het Gunung Leuser National Park, maar ook het Kerinci Seblat en het Way Kambas National Park zijn echte aanraders voor dieren- en natuurliefhebbers. Hier moet je zijn om de Sumatraanse olifant in zijn natuurlijke habitat te spotten. Sluit ten slotte je dag af met een zonsondergang op een tropisch strand, zoals dat van Ujong Batee, waar de bomen letterlijk in de zee lopen.
Sumatra neo zich uitstekend verleent voor avontuurlijke ontdekkingstochten. Aan natuur en cultuur zeker geen gebrek! Een bijzondere ervaring is een boottocht over de zwartwaterrivieren van de regenwouden. Tijdens zo’n rondvaart kun je de orang-oetans van dichtbij bewonderen en doe je verschillende inheemse dorpjes aan, die bekend staan om hun opmerkelijke paalwoningen. In de zuidelijke stad Banjarmasin is een bezoek aan de drijvende markt zeer de moeite waard. Vanuit hun bootjes verhandelen de locals dagelijks hun verse producten, veelal groenten en fruit. Niet te vergelijken met de floating market van Bangkok, gezien Borneo véél minder toeristisch is. In het dorpje Tanjung Isuy kan je kennis maken met de traditionele Dayakcultuur: volkeren die vooral leven van de jacht, de landbouw en de visserij en bekend staan om hun openhartigheid. Liever duiken? Bezoek het eiland Derawan, daar zwemt een veelvoud aan kleurrijke rifvissen en schildpadden in het ondiepe en kraakheldere water.
Kalimantan Het Indonesische deel van het eiland Borneo is het grootste, maar ook het onbekendste en minst bezochte gebied van het land. En dat terwijl Bor-
Sulawesi Sulawesi Bekend om haar rijke variatie aan natuur: bergen, vulkanen, regenwouden en prachtige rijstterrassen. De koraalriffen van Bunaken behoren tot de mooiste ter wereld. In Indonesië kom je wel meerdere uitstekende duikgebieden tegen, maar Bunaken is veruit de koploper. Het park bestaat uit vijf eilanden, gelegen voor de kust van Manado. Het Bogani Nani Wartabone National Park bevat een zeer bergachtig gebied. In het park leeft de babiroessa, een speciaal hertzwijn dat alleen op Sulawesi leeft. Ook leeft er de bijzondere maleovogel, een kleine vogel die zijn enorme eieren alleen in vulkanische grond legt. Verder heeft Sulawesi ook tal van prachtige tropische stranden. Neem zeker een bezoek aan Batu Gong Beach. Het enige in zijn soort waar je natuurlijke gongklanken kan horen, die veroorzaakt worden door de golven die tegen de rotswanden aanslaan. pagina 26
Travel to De Molukken
resortgebieden. Hier kan je surfen, snorkelen, relaxen en vooral genieten. In het noorden van Bali kan je zelfs dolfijnen spotten! In het hart van Bali, omringd door groene rijstvelden, ligt het plaatsje Ubud, al decennialang geliefd onder spirituele types en yoga-beoefenaars. Lombok & de Gili-eilanden
De Molukken De kans is gigantisch dat je nooit alles zal zien wat de Molukken te bieden hebben. Het is een archipel die bestaat uit 1027 grote en kleine eilanden, allemaal gelegen tussen Sulawesi en Papoea. De meeste toeristen bezoeken de archipel vanwege de spectaculaire zeetuinen, waarvan je rechtstreeks kunt genieten door er te snorkelen of scubadive-lessen te nemen. Volgens een aantal onderzoekingen in Aluku zijn er meer dan 738 soorten zeevissen.
Lombok is de veel minder toeristische buur van Bali, maar daarom niet minder interessant. Je kan er prachtige trektochten maken door rijstvelden en tabaksplantages. Je vindt er aan de zuidkust amper bezochte – maar o zo mooie – stranden en de authentieke Sasak cultuur. De Gili-eilanden zijn drie minuscule tropische parels voor de kust van Lombok. Gemotoriseerd vervoer is er verboden. Met een paard met wagen, huurfietsen of gewoon te voet heb je het eiland namelijk ook gezien. Ze zijn hooguit drie kilometer lang. Gili Trawangan heeft het nachtleven, Gili Meno de stilste stranden en Gili Air de boeiendste lokale community. Alle drie hebben ze bounty stranden, helderblauw water, gezellige bars, hangmatten tussen de palmen en fantastische duik- en snorkelplekken. Lombok
Bali De meeste reizen door Indonesië eindigen op het bekende Bali. Actieve vakantiegangers sluiten hun reis af met een cocktail en een frisse duik in een zwembad of de zee. Bali dankt haar populariteit aan de stranden, relaxte omgeving en vriendelijke bevolking, maar vooral ook aan haar unieke, spirituele Hindoe-cultuur. Het “Eiland van de Duizend Tempels” beschikt over talrijke culturele en religieuze rituelen. De Gunung Agung is met zijn 3.142 meter de hoogste berg van Bali en geschikt voor lange bergwandelingen. De indrukwekkende waterval van Gitgit is ongeveer 50 meter hoog en ligt in de buurt van Singaraja, op ongeveer drie kwartier rijden vanaf Lovina. Uiteraard zijn ook de stranden een toeristische attractie van het eiland. Kuta, Sanur, Seminjak, Jimbaran en Nusa Dua zijn geliefde strand- en
Karimunjawa Eén van Indonesië’s best bewaarde geheim: de eilanden van Karimunjawa. Deze tropische archipel telt 27 eilanden die grotendeels onbewoond zijn. Op slechts twee van de eilanden heeft de lokale bevolking zich gevestigd: Karimunjawa Island en Kemujan Island. Via een brug kan je van het ene eiland op het andere komen. Karimunjawa Island telt maar één klein dorpje en kenmerkt zich vooral door het heuvelachtige binnenland en de hagelwitte stranden. Kemujan Island is vlakker en heeft veel mangroves. Het eiland is per (klein) vliegtuig bereikbaar doordat zich hier een 900 meter lange landingsstrip bevindt. Wie in een van de exclusieve resorts verblijft, wordt vanuit de Javaanse stad Semarang opgehaald met een klein Cessna-vliegtuigje. Wanneer je zelfstandig reist, kun je vanuit de nabijgelegen stad Jepara de trage veerboot nemen (6 uur) of de snellere speedboten uit Semarang of Jepara (2 à 3 uur). Raja Ampat
Sumba-eiland Op zo’n 300 km ten zuiden van Bali, ligt Sumbaeiland betrekkelijk geïsoleerd van de rest van Indonesië. Mede daardoor is het een van de armste gebieden van het land. Aan de andere kant is het wel rijk op cultureel vlak. Op het gehele eiland is het animisme nog volop aanwezig: de bevolking gelooft dat niet alleen mens en dier een ziel hebben, maar ook planten, stenen, bergen en rivieren. Een heel aparte traditie en dus ook uniek om van dichtbij te ervaren. Neem zeker een kijkje vanop de 1225 meter hoge top van de uitgebrande Wangga Meti vulkaan, daarboven krijg je een schitterend panorama van de omgeving te zien.
Bali 26
Karimunjawa
Raja Ampat Een eilandengroep in West-Papoea waar de paradijsvogel nog rondvliegt. En dat is niet zonder reden: het water is er blauwer dan blauw, het koraal magnifiek en de eilandjes idyllischer dan waar ook. De locals zijn nog puur, de jungle is om de hoek. Toeristen? Amper. Het is hét paradijs voor duikers en onderwaterfotografen. De biodiversiteit is ongekend: meer dan 1.300 soorten vis en 75% van alle bij-mens-bekende koraalsoorten vind je hier. Op de eilandjes Saonek, Mansuar en Yenwaupnor vind je zowel resorts, hotels als goedkope hostels. Het is lastig om de Raja Ampat eilanden te bereiken. Bezoekers moeten vanuit de haven van Sorong (per vliegtuig te bereiken vanuit Jakarta of Bali) zelf een motorboot huren; er zijn geen geregelde verbindingen met de eilanden. Een tocht van Sorong naar Batanta (Raja Ampat) per motorboot duurt drie tot vier uur, een tocht naar Waigeo (het grootste eiland) vijf tot zes uur. Het is een lange zit, maar wil je eens iets anders dan anders, dan is dit zeker een aanrader!
Focus Vrijduiken naar 123 meter zonder zuurstof: zo doe je het Free divers noemen het een verslaving waar ze niet van af willen. Het moment waarop ze alleen – zonder zuurstoftank – door het water zweven. De sport lijkt enkel weggelegd voor mensen met een buitengewone longcapaciteit, maar niets is minder waar. Je kàn namelijk verrassend eenvoudig leren om je adem langer in te houden. Hoe het menselijke lichaam erin slaagt om tot 123 meter af te dalen zonder zuurstof? Wereldkampioen vrijduiken Guillaume Néry geeft het antwoord. Vraag het aan welke duiker ook, en die zal elke duiktocht beschrijven als een reis. Wie het doet zonder zuurstoftank, noemt het een reis tussen twee ademteugen. Toegegeven, het is een reis die voor de modale – ongetrainde – man niet lang zou duren. Frans wereldrecordhouder Guillaume Néry (35) geeft mee hoe hij twee liter extra lucht kan opnemen in zijn longen. “Mijn laatste ademteug gebeurt traag, diep en intens. Als je ervoor zorgt dat je langzaam naar adem hapt als een karper – ook de naam van de techniek – dan kan je tot twee liter extra lucht in je longen persen. Wanneer ik duik heb ik dus een longcapaciteit van 10 liter”, aldus Néry. Zodra je het wateroppervlak verlaat treedt het eerste effect op: de duikreflex. Het eerste wat gebeurt, is het verlagen van je hartslag. Die daalt van 60-70 per minuut naar 30 tot 40 slagen. Binnen enkele seconden. De tweede reflex die optreedt is het immersie-effect, het bloed stroomt uit je armen en benen om de essentiële organen te voorzien. Dat mechanisme is aangeboren en komt dus ook voor bij mensen die voor het eerst duiken. Door die bonus van de natuur, kan je met vertrouwen beginnen aan de afdaling. 100 meter vrije val Wanneer je zonder zuurstoftank afdaalt in zee, perst de druk je longen steeds meer samen. Die lucht zorgt ervoor dat je drijft. Hoe dieper je komt, hoe meer druk je voelt en hoe minder lucht je longen bevatten, waardoor je makkelijker daalt. Op 35 tot 40 meter hoeft een vrijduiker zelfs niet meer te zwemmen. Hij is dan zwaar genoeg om vanzelf de diepte in te vallen. Die fase van vrije val wordt dan ook het mooiste moment van het vrijduiken genoemd. Néry: “Het is de reden dat ik nog steeds duik, omdat het voelt alsof je naar beneden wordt getrokken. Ik kan zonder te bewegen van 35 naar 123 meter zakken. Ik laat me in de diepte trekken, net alsof ik vlieg, echt een geweldig gevoel van vrijheid.” Tussen de 50 en 60 meter treedt het tweede fysieke effect op. De longen bereiken het restvolume, als ze theoretisch niet verder samengedrukt kunnen worden. Die tweede reactie heet het bloodshift-effect. De capillaire longvaten zuigen zich vol met bloed door onderdruk. De longen worden dan steviger en beschermen de borstkas tegen platdrukken, zodat een klaplong en ook samenklevende longen voorkomen wordt. Dat verschijnsel maakt het mogelijk verder te gaan met de duik. Op tachtig meter diepte voelt de druk als verstikking aan: 28
het middenrif wordt helemaal ingedrukt en de ribbenkast trekt naar binnen. Mentaal moet je je reflexen onderdrukken om hiertegen te vechten. Want als je dat onderwater doet, kunnen je longen scheuren, geef je bloed over en krijg je een oedeem. Néry: “Je moet dan tegen jezelf zeggen dat de natuur en de elementen sterker zijn. Ik laat me door het water samendrukken en accepteer de druk. Als je dat doet, ontspannen je longen. Daardoor voelt het voor een ervaren duiker dat je in een beschermende cocon zit.” Die cocon biedt hem de mogelijkheid om verder te dalen tot 100 meter. Het magische getal in elke sport. In de jaren zeventig hebben dokters en fysiologen uitgerekend en voorspeld dat het menselijk lichaam niet dieper dan 100 meter zou kunnen gaan. Nog dieper zou het lichaam imploderen. Fransman Jacques Mayol daagde de wetenschap uit en daalde tot 105 meter met behulp van gewichtjes en een ballon om nadien op te stijgen. Nu is het mogelijk om met die techniek – no limits – tot 200 meter te dalen. Mayol toonde aan dat het menselijk lichaam zich oneindig kan aanpassen.
“Je kàn verrassend eenvoudig leren om je adem langer in te houden.”
chaam weg te rukken van de bodem. Ook op de terugweg wordt hij naar de bodem gezogen. Je moet dus twee keer zo hard zwemmen. En krijg je te maken met een effect dat stikstofnarcose heet. Dat overkomt niet alleen duikers met flessen, maar ook vrijduikers. Het wordt veroorzaakt door stikstof die in je bloed oplost, waardoor je de realiteitszin verliest. Een warboel aan gedachten begint door je hoofd te draaien. Je hebt er geen vat op en dat moet je ook niet proberen. Je moet het laten gebeuren. Hoe meer je probeert het te beheersen, hoe erger het wordt. Dan gebeurt een derde reactie: de behoefte om te ademen. Het begint op 60 meter diepte. Je kàn dan in paniek raken, maar dat brengt je enkel in levensgevaar. Néry: “Het enige dat helpt is niet naar omhoog te kijken. Niet met je ogen en ook niet in gedachte. Je moet in het moment blijven. Ik kijk naar het touw voor me, dat me terug omhoog leidt. Op 30 meter komt de bevrijding. De veiligheidsduikers begeleiden me in de laatste meters, waar een mogelijk probleem schuilt.” Op 20 meter beginnen de longen langzaam hun normale volume terug te krijgen en kan de duiker beginnen met uitademen. Zo hoeft hij aan het oppervlak enkel nog in te ademen. Néry: “Die eerste ademteug voelt sensationeel, maar tegelijk traumatiserend. Het is een shock voor je systeem, omdat ik van duisternis naar daglicht ga en van geluidloosheid naar de onrust boven.” Extreme rust
Ademnood Guillaume Néry daalde tot 123 meter op spierkracht alleen. Néry: “Wanneer ik arriveer op de bodem ben ik helemaal alleen. Het is donker, ijskoud en de druk voelt 13 keer sterker aan dan boven. Mensen verklaren me gek, maar je begrijpt het pas als je zelf gedoken hebt. En dat hoeft niet eens zo diep te zijn. Ik voel me daar volledig ontspannen én nietig. Als ik naar omhoog kijk of naar links, rechts, voor me, achter me, dan zie ik hetzelfde: de eindeloze blauwe diepte. Er is verder geen plek op aarde waar je dat zo ervaart.” Lang kan die ervaring niet duren, want ook hij blijft een mens van vlees en bloed die nood heeft aan ademhalen. Wanneer hij besluit terug naar boven te gaan, gaat er een schock door hem heen. Het kost namelijk geweldig veel moeite om je li-
Zijn duik is een extreme vorm van vrijduiken. Maar je hoeft helemaal zo diep niet te gaan om van de voordelen te genieten. Zodra je stopt met ademen, leg je ook je gedachten het zwijgen op. Het zou zorgen voor geestelijke rust. Tegenwoordig kennen we enkel onrust en stress. Onze hersenen zijn overwerkt, we denken aan 100 km per uur. Onderwater je adem inhouden betekent dat je jezelf de kans geeft gewichtloos te zijn, te zweven. Dat is de kwaal van de 21e eeuw: we hebben rugpijn, nekpijn, omdat we de hele tijd gestrest en gespannen zijn. Maar in het water kan je jezelf helemaal laten gaan. Leren vrijduiken is ook goed leren ademen. Je adem inhouden in zee, niet per se op 100 maar misschien twee of drie meter, met een bril op en zwemvliezen, zorgt er al voor dat je de wereld anders kan gaan zien. Je ziet vissen, zeewier, flora en fauna. Je kan het bespieden, door het water glijden, rondkijken en weer omhoog gaan, zonder iets achter te laten. Behalve misschien wat opgeborrelde stress dan.
30