EDITIE MEISE-LONDERZEEL, GRIMBERGEN & KAPELLE O/D BOS
MAART 2017 ADVERTEREN? JAN MOENS: 0479/70 07 59 VOLGENDE VERSCHIJNING: 18 APRIL
G E ZO N D &W E L Waarom je een kind hierna nooit meer alcohol schenkt FOCUS Hoe je outfit je machtspositie op de werkvloer bepaalt MODE Trend report: dit wordt de lente- & zomermode van 2017 SUPERMAN Maakt Google ons dommer?
WWW.WIEPER.BE | JAARGANG 10 | NUMMER 97
CENTEN Is een eigen woning kopen nog een goed idee?
D IEE TG O ERO E
SANDRA BEKKARI OVER D E S A N A- M E T H O D E
“Een gezonde levensstijl is een ideale vorm van zelfliefde.”
WELKOM
Be e ss tt e e ll e e zz e e rr ,, B Beste lezer,
Wie de laatste maanden niet op Pluto zat, heeft ongetwijfeld al van haar gehoord. Met rasse schreden wint ze terrein op haar conculega Pascale Naessens in de wereld van gezonde voeding anno 2017. Sandra Bekkari wil echter alles behalve een dieetgoeroe worden genoemd. Nochtans heeft het er alle schijn van dat het net dàt is tot wat ze momenteel in Vlaanderen vervelt. In haar bestsellende boek ‘Nooit meer diëten’ gaat ze prat op de
Sana-methode. Een methode van zeven stappen die een gezonder leven voor iedereen binnen handbereik moet leggen, met gezonde voeding als centrale bouwsteen. Smakelijk! Jan Moens Opmerkingen of suggesties? jan@wieper.be
INHOUD Interview.......................................................................................
04
Eureka................................................................................................
14
Gezond & Wel...................................................................................
16
Mode...................................................................................................
18
Focus..................................................................................................
22
Centen................................................................................................
24
Kruiswoordraadsel.....................................................................
26
Superman..........................................................................................
28
++ Sandra Bekkari over de sana-methode ++ Praktische tips voor fashion victims
++ Waarom je een kind hierna nooit meer alcohol schenkt
++ Trend report: dit wordt de lente- & zomermode van 2017 ++ hoe je outfit je machtspositie op de werkvloer bepaalt ++ Is een eigen woning kopen nog een goed idee?
++ Maakt Google ons dommer?
Verschijning: maandelijks Editie: Meise-Londerzeel, Grimbergen & Kapelle o/d Bos Andere editie: Klein-Brabant Totale oplage: 47 000 ex. Maart 2017 Volgende verschijning: 18 april 2
4 28 04 22
Aan huis bezorgd bij ieder gezin in de streek door Bpost Hebt u een exemplaartje gemist? Spreek uw postbode aan of meld het ons, dan doen wij het nodige.
Coverfoto © Foodphoto Ontwerp en realistatie:
Om in Wieper Magazine te adverteren, contacteer Jan Moens / ++ 0479/700759 / janmoens@medijan.be. Dasmusweg 5a / 1980 Zemst ++ Fax: 015/61 63 72 ++ info@wiepermagazine.be
++ www.wiepermagazine.be Een uitgave van Wieper BVBA Verantwoordelijke uitgever: Jan Moens Wieper is niet verantwoordelijk voor de advertenties van haar adverteerders. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
© Foodphoto
Sandra Bekkari
Met haar boek ‘Nooit meer diëten’ doet ze elke persoon met overgewicht luidop dromen. Maar Sandra Bekkari schreef naar eigen zeggen niets revolutionair. En het boek bevat inderdaad geen magische recepten die je plotsklaps in een supermodel omtoveren. Sprookjes bestaan niet, tenzij je écht je levensstijl blijvend wil veranderen. Betekent dat al het lekkers voorgoed verbannen? Toch niet. Want Bekkari wil zeker niet de volgende Pascale Naessens genoemd worden. In de haar zelf ontwikkelde sana-methode is geen enkel voedingsmiddel taboe. Vond ze dan toch de Heilige Graal uit? Wij vroegen haar de koolhydraten van het lijf. WIEPER: JOUW KOOKBOEK HEET ‘NOOIT MEER DIËTEN’, MAAR HET LEGT TOCH OOK EEN BEPAALD EETPATROON – EN DUS EEN DIEET – OP? SANDRA BEKKARI: “Neen. Diëten staat voor mij synoniem aan lijstjes met verboden voedingsmiddelen, aan calorieën tellen, aan niet meer genieten. Nooit meer moeten diëten betekent een gezonde balans vinden in je eetpatroon. Daar knelt het schoentje bij velen, omdat ze gezonde voeding gelijk stellen aan diëten. Je mag zeker niet denken: dat màg allemaal niet meer. We weten tenslotte al-
“Als het enkel om gewicht draait, val je snel terug in dezelfde gewoontes.”
lemaal dat het verbodene des te aanlokkelijk is. In mijn boeken leer ik hoe je in een aantal stappen geleidelijk aan een gezonde balans vind in je levensstijl. Gezond eten betekent niet dat je plotsklaps op konijnenvoer moet leven. Bovendien is een terugval doodnormaal, beter zelfs: het is wenselijk zolang je maar geniet. Als we vasthouden aan dat zwartwit denken, gaan we pas de mist in.” WIEPER: VANDAAG KAN JE DUIZENDEN PRODUCTEN KOPEN IN DE SUPERMARKT. HOE WEET JE DAT JE MET DE JUISTE VOEDING THUIS KOMT? BEKKARI: “Een eenvoudige en heel praktische tip is om zoveel mogelijk in de buitenste rijen te winkelen. Daar vind je doorgaans de meest verse, minimaal bewerkte voedingsmiddelen. Probeer die middelste rij te beperken. Als de basis van je boodschappenmandje uit pure verse voeding bestaat, ben je al heel goed bezig. Zelfs in een heel onvoorspelbare week kan je nog voor maaltijden boordevol groenten zorgen. Ik vind verse groenten persoonlijk veel lekkerder, maar er is niets mis met blik- of diepvriesvoeding. Zolang je er maar op let dat er geen suiker aan toegevoegd is. Je moet de lat niet te hoog leggen voor jezelf. Groenten uit blik of de diepvries pimp je dan gewoon met wat kruiden of olijfolie. Mensen schrikken er vaak van dat ik in mijn boeken soms met tomatenblokjes uit conserven werk. En als ik geen tijd heb, kook ik ook met voorgesneden groenten. Who cares?” WIEPER: JE ONTWIKKELDE DE SANA-METHODE, KAN JE ONS UITLEGGEN WAT DIE PRECIES INHOUDT?
© Foodphoto
4
BEKKARI: “De methode leert je in zeven stappen een gezonde levensstijl aan. Wonderen bestaan niet en de methode is dus zeker niet revolutionair. Als je verandering wil zien in je lichaam, moet je je gedrag op permanente basis veranderen. Ik zie vaak dat er tussen
“Gezonde voeding wordt vaak gelijkgesteld aan diëten, daar knelt het schoentje bij velen.” weten en doen een grote kloof ligt. Iedereen zijn levensstijl is anders. Allereerst wordt een analyse gemaakt van het huidige eetpatroon en vervolgens wordt beslist hoe we dat zullen aanpakken. Het is hoe dan ook niet aan te raden om alle zeven stappen tegelijk te volgen. Want dan is de verandering te groot en lijkt de inspanning onhaalbaar. De eerste stap is bewuster eten. We eten nog te vaak op automatische piloot, zonder te genieten. Heel wat mensen zijn ervan overtuigd dat ze niet veel eten totdat hen gevraagd wordt te noteren wat ze eten. Een koekje bij de koffie, dat extra glas alcohol, eten tijdens het koken,… het loopt op. Zodra hun eetpatroon in kaart gebracht is, kunnen ze leren om bewuster met eten om te gaan. Wil je een tussendoortje eten? Doe gerust zolang je er ook echt een pauze voor neemt. Als je snel een snack verorbert voor de computer realiseer je je niet dat je net iets gegeten hebt. De tweede stap is om meer aandacht te geven aan hydratatie. We weten allemaal wel dat water gezond is, maar drinken het in de praktijk nog te weinig. Koppel het aan een gewoonte: een glas water bij het opstaan en een tas kruidenthee voor het slapengaan. De derde stap is dagelijks ontbijten. Wat je ’s ochtends eet bepaalt eigenlijk of je tussendoor naar extraatjes zal grijpen. De Sana-methode schenkt ook aandacht aan het stabiel houden van de bloedsuikerspiegel. Dat zorgt er onder andere voor dat je niet continu zin hebt in van alles. Daarom werk ik in mijn boeken nooit met snelle suikers, omdat die een piek in de bloedsuikerspiegel veroorzaken. De vierde stap is tijd maken voor een tussendoortje, omdat wanneer je gedurende de hele dag te weinig eet, je ’s avonds geheid de mist in gaat. Als je na een drukke werkdag pagina 8
Sandra
Bekkari
“Gezond eten betekent niet dat je plotsklaps op konijnenvoer moet leven.” thuis komt en nog moet koken, grijp je door je hongergevoel niet naar de meest gezonde dingen. Plan dat in en pak iets mee naar het werk of zorg ervoor dat je voor het koken al een tas soep kan eten. Bij de vijfde stap schep je je bord op volgens de sana-methode: minstens de helft van je bord bestaat uit groenten. Wanneer je daarvoor zorgt, hoef je nooit meer caloriëen te tellen. Want meer groenten betekent dat je minder andere dingen binnen krijgt, zonder in te boeten aan gezonde voedingsstoffen. Wees creatief en maak sauzen op basis van groenten of wissel pasta in voor spaghetti gemaakt van courgette. Dat brengt ons bij de zeste stap: variëren met superfoods. En dan heb ik het niet over gehypete voedingsmiddelen, wel over groenten, fruit en andere kleurrijke, pure voedingsproducten. Variatie is belangrijk. De laatste stap is terug actiever zijn. Sommige mensen kan je niet motiveren om te sporten en dat is ook niet per se nodig. Het is al veel als je meer beweging brengt in je dagelijkse leven: verder parkeren, de trap nemen of wandelen tijdens de lunchpauze. Het klinkt uiteraard cliché, maar het werkt wel. Er zijn teveel mensen die zeggen dat ze geen tijd hebben om te sporten en dus niets doen. Dat is zo jammer, omdat dagelijks een kleine aanpassing al veel verandert.” WIEPER: JE BAATTE VROEGER IN EEN FITNESSCLUB UIT, DOE JE ZELF NOG VEEL AAN SPORT? BEKKARI: “Neen. Ik weet dus waarover ik het heb wanneer ik zeg dat meer bewegen op dagelijkse basis veel meer doet. Als kind was ik altijd vrij sportief, ik heb lang atletiek gedaan op competitieniveau. Het was dus voor mij al snel duidelijk dat voeding vooral moet dienen als brandstof. Toen ik in mijn fitnesscentrum werkte, merkte ik op dat het merendeel kwam om af te vallen. Als het puur om gewicht draait, dan heeft wat je in je mond steekt veel meer invloed dan een paar keer sporten in de week. En dan bedoel ik echt niet dat je niet mag zondigen. Zelf pas ik de tachtig-twintig regel toe: tachtig procent gezond eten en twintig procent jezelf verwennen met een lekkernij. Die twintig procent is niet bepalend als je kijkt naar het totaalplaatje. De titel ‘Nooit meer diëten’ is niet zomaar gekozen omdat het als muziek in de oren klinkt. Gezond eten moet een lange-termijn-gedachte worden, anders gooi je best al meteen de handdoek in de ring.” 8
© Foodphoto
“Wanneer minstens de helft van je bord uit groenten bestaat, hoef je nooit meer calorieën te tellen.” WIEPER: DIËTEN BLIJFT POPULAIR, VINDEN WE DIE STRIJD NIET ENIGSZINS AANLOKKELIJK? BEKKARI: “Het moet wel. We denken heel extreem in zwart-wit op vlak van voeding. En het is logisch dat snelle oplossingen er aantrekkelijker uitzien dan een langdurige inspanning. Jaar na jaar staan magazines vol vermageringstips en het lezerspubliek loopt steeds blindelings in de val. Extreme aanpassingen en crashdiëten zijn nochtans nefast om een gezond en slank figuur te verkrijgen en te behouden. En toch merk je dat bijna elke persoon met gewichtsproblemen al élk dieet op de markt heeft uitgeprobeerd. Opnieuw: zolang het niet om gedragsverandering gaat, heeft het weinig zin. Er zijn veel mensen die gewicht verliezen met de sana-methode, al gaat het voor mij louter om een leuke bijwerking. Persoonlijk vind ik de herwonnen energie de grootste motivatie. Onze huidige maatschappij verwacht alsmaar meer en dan is het belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt. Ik beschouw een gezonde levensstijl als een
gezonde vorm van zelfliefde. Je moet je lichaam verzorgen voor jezelf en je weerstand, niet zozeer voor dat getal op de weegschaal. In het begin val je altijd snel af, maar op een bepaald moment zal je toch op een plateau terechtkomen. Wat is je motivatie dan? Als het enkel om gewicht draait, val je snel terug in dezelfde gewoontes.” WIEPER: GEEF JE JE KINDEREN OOK DEZELFDE EETGEWOONTES MEE? BEKKARI: “Ik heb zelf een nieuw samengesteld gezin met twee pluskinderen en mijn eigen dochter. Zij is opgegroeid met die gezonde levenswijze, maar het is niet zo dat ik mijn pluskinderen een eetpatroon opgedrongen heb. Voor kinderen mag je sowieso niet te drastisch zijn, het is beter om geleidelijk aan meer groenten in hun leven te implementeren dan plotsklaps al het snoep te bannen. Heb je kinderen die teveel snoepen? Dan is het beter om
“Als het puur om gewicht draait, dan heeft wat je in je mond steekt veel meer invloed dan een paar keer sporten in de week.” pagina 10
Sandra
hen hier bewust mee te leren omgaan. Stel bijvoorbeeld een koekentrommel samen voor een week. Ze moeten hier dan zelf mee zien rond te komen. Is de trommel leeg na twee dagen? Wees dan consequent en vul die niet opnieuw aan. Tenslotte doe je dat ook niet met zakgeld wanneer de onderkant van de spaarpot bereikt is. Dat werkt veel beter dan hen gewoon iets te verbieden. Ik vind het geen goede trend om ook bij kinderen het brood te schrappen. Het is belangrijk dat ze groenten eten bij hun maaltijd, maar kinderen hebben daar niet genoeg mee. Ze zitten niet stil en hebben dus ook voldoende brandstof nodig.” WIEPER: JE GING ONLANGS IN DEBAT MET PASCALE NAESSENS OVER HET ETEN VAN KOOLHYDRATEN. ZIJ VIND DAT JE KOOLHYDRATEN NIET MAG COMBINEREN MET EIWITTEN. HOE STA JIJ DAAR TEGENOVER? BEKKARI: “Daar ben ik niet akkoord mee. Het is aangetoond dat sporters na een intensieve activiteit een recupererende maaltijd nodig hebben met eiwitten én koolhydraten. Heel veel natuurlijke voedingsmiddelen zoals quinoa, kikkererwten en linzen bestaan uit een combinatie van de twee. Maar een
dieet waarin je beide niet combineert werkt uiteraard wel om de simpele reden dat je iets weglaat en het vervangt door groenten. Laten we zeggen dat Pascale en ik het eens zijn over het feit dat de bevolking meer groenten moet eten. Verder komen we niet echt overeen en
“Pascale Naessens en ik zijn het erover eens dat de bevolking meer groenten moet eten. Verder komen we niet echt overeen.” daar ging het uitvergrote debat over. Bij vrouwen heet dat dan een catfight en bij mannen een discussie. Over het algemeen eten we inderdaad teveel - sterk bewerkte - koolhydraten in vergelijking met onze fysieke activiteit. Onze grootouders aten meer aardappelen en brood, maar ze beweegden ook aanzienlijk meer. Een simpele huishoudelijke taak als de was doen, vergde toen al meer inspanning. We zijn ongelofelijk verwend met automatische deuren, afstandsbedieningen, roltrappen, liften, nemen voor alles de auto en doen
Bekkari
vooral zittend werk. Koolhydraten zijn zeker niet slecht, maar de kwaliteit is belangrijk. Neem nu witte belegde broodjes, dat zijn een hoop snelle suikers waarop groenten enkel als garnituur dienen. Die manier van eten moeten we aanpassen. Maar sporters, mensen die fysiek zwaar werk verrichten en opgroeiende kinderen hebben andere behoeftes. In mijn boek staat ook duidelijk uitgelegd dat je het blokje koolhydraten moet aanpassen volgens je fysieke activiteit. Heb je een zittend beroep? Dan is het misschien niet nodig om bij iedere maaltijd koolhydraten te eten en kan je perfect wat meer groenten nemen.” WIEPER: BEDANKT VOOR HET GESPREK!
“Nooit meer diëten deel 3” is verschenen bij Borgerhoff & Lamberigts en kost 24,95 euro.
NIEUWE MANIER OM FIXATIE DISPARATIE OP TE SPOREN
LAST VAN HOOFDPIJN, GEÏRRITEERDE OGEN, SPANNING IN DE NEK OF SCHOUDERS? Voel je je meteen aangesproken? Dan is de kans groot dat jouw ogen niet (meer) op de juiste manier samenwerken en je oogspieren en hersenen onbewust extra energie moeten spenderen om alsnog één zuiver beeld te bekomen. Om daar zeker van te zijn, ga je best langs bij een gespecialiseerd optometrist. Met Eye Genius, het nieuwste apparaat op de markt om klachten als dubbel en wazig zicht, hoofdpijn en lichtgevoeligheid op te lossen, kan de optometrist je nu nóg sneller van je klachten verlossen. Het is algemeen bekend dat je is. Maar liefst tachtig procent van de met oogklachten niet eerstdaags bevolking lijdt namelijk aan fixatie terecht kan bij je oogarts, zeker disparatie, waarvan tien procent niet als het om kleinere problemen meteen last ondervindt. Gezien de gaat. Het digitale, multi m ediale symptomen vaak afgedaan worden tijdperk vergt geweldig veel van als oververmoeidheid, worden onze ogen. Visuele activiteiten dicht slechts weinigen in een vroeg bij de ogen op een smartp hone of stadium geholpen. Om die reden is tablet, langdurige concentratie op het aan te raden om preventief je ogen een computerscherm, een slechte te laten controleren met de nieuwe verlichting en uiteenlopende Eye Genius. Indien het inderdaad focuspunten kunnen de ogen gaat om fixatie disparatie, kan het sterk belasten en leiden bij een probleem simpelweg gecorrigeerd merendeel van de bevolking tot worden met prisma-glazen. De oogproblemen. Een klein – doch enige optometrist in de omgeving die heel vervelend – probleem is fixatie het revolutionaire apparaat in huis “Maar liefst tachtig procent van disparatie, dat voorkomt wanneer heeft, is Michel Daelman van Optiek de bevolking lijdt aan fixatie beide ogen niet op exact dezelfde Daelman: “Het grote voordeel met plaats in de ruimte focussen. En dit nieuwe systeem is dat de fixatie disparatie, waarvan tien procent ook al is dit verschil voor jezelf disparatie nog sneller en beter meteen last ondervindt.” niet altijd zichtbaar, hierdoor moet opgespoord kan worden én tevens Michel Daelman (Optiek Daelman, Londerzeel) je visueel systeem zich constant budgetvriendelijker is dan welke bijpassen om het beeld scherp te vroegere test ook. Het is wel zo dat krijgen.De symptomen uiten zich een bril met prisma-glazen de enige in een combinatie van klachten als blijvende oplossing is. Voor fixatie wazig of dubbel zicht, spanning in disparatie bestaat geen medicijn de nek, problemen bij het lezen, of operatie. Dat maakt het des te hoofdpijn, lichtgevoeligheid en belangrijk dat het correcte probleem concentratieproblemen. Als die opgespoord wordt door een ervaren symptomen genegeerd worden, optometrist. Wijst de test niet op zullen de klachten gestaag fixatie disparatie, dan kunnen we verhogen en regelmatiger voorkomen. Hoe langer het alsnog doorverwijzen naar een oogarts.” Wie zijn of haar ogen probleem genegeerd wordt, hoe moeilijker het wordt om wil laten testen met de Eye Genius kan best even kijken welke er een goede correctie voor te vinden. Het voordeel van opticien hiervoor geschikt is. Er zijn maar een handvol opticiens de nieuwe Eye Genius is dat de fixatie disparatie voor de over heel Vlaanderen die het apparaat in huis hebben. eerste keer in 10 minuten op een correcte manier kan worden gemeten en opgespoord. Daarmee is de Eye Genius het snelste meetsysteem in zijn soort op de markt. Door Bij vragen over de Eye Genius kan je terecht bij de Hoya-gekwaligeïntegreerde voorafgaande testen kunnen onbetrouwbare ficeerde optometrist uit de streek: Optiek Daelman, 052/30 93 17, optiek.daelman@skynet.be of ga langs. Dorpsstraat 1, 1840 Londerzeel. meetwaarden automatisch worden uitgesloten. SIMPELE OPLOSSING Geen last of slechts sporadisch last van symptomen als hoofdpijn of droge ogen? Dan is het mogelijk dat je tot nu toe ontzien bent geweest, maar de kans is groot dat er toch iets gaande 12
Geopend op dinsdag, woensdag en vrijdag van 9u tot 12u en van 14u tot 19u. Donderdag tot 18u en zaterdag doorlopend van 9u tot 18u.
Eureka PRAKTISCHE TIPS VOOR PRAKTISCHE VRAGEN Je adem stokt en een kleine schokgolf gaat door je lichaam: jouw of je partners favoriete kledingstuk is gekrompen of verkleurd in de was! En ook je lievelingsgeurtje blijkt bijna leeg te zijn. Goed om je haren bij uit te trekken… ware het niet dat WIEPER je ook deze maand bijstaat met tips & tricks om de last van de dagdagelijkse banaliteit op je schouders te verlichten.
① MIJN FAVORIETE BLOUSE IS GEKROMPEN IN DE WAS, VALT DIE NOG TE HERSTELLEN? Je kan gekrompen kleding uiteraard niet ‘ontkrimpen’, maar je kan wel voldoende vezels herstellen om het kledingstuk terug in zijn originele vorm te trekken. Vooral voor katoen, kasjmier en wol is er vaak nog hoop op herstel. Vul een emmer of de gootsteen met lauw water. Voeg per liter water een halve liter azijn toe. Dompel je gekrompen kledingstuk onder en laat 25 minuten weken. Rol het kledingstuk vervolgens op tot een bal en knijp er het overtollige vocht uit. Spoel het kledingstuk NIET uit. De azijn versoepelt de vezels. Stop droge handdoeken in het kledingstuk en zorg dat het egaal gevuld is met rollen handdoeken. Wanneer het te bobbelig wordt, rekt je kledingstuk namelijk ook op die manier uit. Schud of sla nadien het kledingstuk met handdoeken ergens tegenaan om het nog meer uit te rekken. Doe dat een tiental minuten. Laat het kledingstuk vervolgens gevuld met handdoeken in de lucht drogen, het liefst verticaal en hangend. Opgelet! Gebruik die methode niet voor synthetische stoffen of strak geweven kleding.
② MIJN PARFUMFLESJE IS BIJNA LEEG, HOE DOE IK ER ZO LANG MOGELIJK MEE? Een parfum is niet zoals wijn, het wordt niet beter met de jaren. Maar het is natuurlijk des te leuker als je er lang mee kan doen. Onderaan op de fles staat een symbool van een geopend potje met een cijfer en de letter ‘M’ ernaast. Dat is het aantal maanden dat je een parfum na opening kan bewaren. Ongeopend blijft het geurtje gemiddeld vijf jaar optimaal. Zet je parfum niet in de badkamer, waar het vochtig en warm is. Op een koele en droge plaats kan je je parfum namelijk veel langer bewaren. Zet je flacon ook best niet in de buurt van een raam, omdat het licht de parfum verkleurt en zorgt voor een minder lange houdbaarheid. Breng ook niet telkens opnieuw parfum aan wanneer je denkt dat de geur vervlogen is. Om de vier of zes uur is ruim voldoende. Je hersenen wennen namelijk aan de geur en filteren die weg, maar andere mensen ruiken die nog wel degelijk. Het is eveneens aan te raden om je te parfumeren na een douche of nadat je je ingesmeerd hebt met vaseline of bodylotion, omdat een vochtige huid beter geuren vasthoudt.
③ HOE ZORG IK ERVOOR DAT MIJN WITTE LAKENS EN KLEREN OPNIEUW HELDERWIT ZIEN? Niemand wil zich toedekken met grauw uitziende lakens. Gelukkig is witte was snel terug helderwit te krijgen. Zo kan je het nog natte kledingstuk terug in de wasmachine plaatsen en er een vaatwasmachinetablet bijdoen in de trommel. Was op een normaal programma en je zal zien dat alles weer stralend wit ziet. Nog een manier om de was terug helder te krijgen, is er een schepje bakpoeder bij te voegen. Daar zit namelijk bicarbonaat in, een bleekmiddel. Heb je iets wit gewassen met een kleurrijk kledingstuk? Meng dan vier liter water met 60 ml bleekmiddel. Laat het verkleurde kledingstuk gedurende tien minuten weken. Spoel, was opnieuw en herhaal indien nodig. Opgelet! Dit kan enkel met kledingstukken die terug wit moeten worden!
④ IS ER EEN MANIER OM MIJN SPORTSCHOENEN WATERDICHT TE MAKEN? De modieuze sneakers gemaakt van canvas of katoen zijn meestal niet bestendig tegen een veelvoorkomend fenomeen in België: regen. Lang niet elke spray zal sneakers volledig waterdicht maken. Een betere oplossing is zelf aan de slag te gaan met bijenwas en een haardroger. Wrijf de bijenwas over de gehele schoen (geen zorgen over je handen, bijenwas is makkelijk afwasbaar). Smelt de was over de schoenen met een haardroger en laat ongeveer vijf minuten inwerken voor gebruik. Et voilà, je schoenen zijn klaar om in de regen te lopen.
14
Gezond & Wel Waarom je een kind hierna nooit meer alcohol schenkt Als we het nieuws mogen geloven, hield het merendeel van de bevolking een alcoholstop in februari. Mooi voor volwassenen die zich bewuster willen worden van hun alcoholverbruik, maar wat met de bewustwording bij jongeren? Iedere ouder is het eens dat het ongezond is voor een tiener om zich bewusteloos te drinken. Maar dat alcohol ook al bij occasioneel gebruik verkeerde effecten kan hebben op de hersenen is minder bekend. Een blik op een rist minder smakelijke gevolgen. Hersengroei Vroeger werd gedacht dat de hersenen zo rond het zesde jaar, wanneer ze in volume niet veel meer toenemen, al volledig volgroeid waren. Maar uit onderzoek blijkt dat sommige delen zelfs nog in ontwikkeling zijn tot de leeftijd van 24 jaar. Puberhersenen zijn nog onrijp en dat zorgt net voor die typische puberverschijnselen en -gedragingen. De prefrontale cortex/schors is nog in volle ontwikkeling op zestienjarige leeftijd, de wettelijke leeftijd om alcohol met een laag promillage te drinken. Die wetenschap heeft er ook toe geleid dat de leeftijdsgrens voor sterkedrank een tijd terug is opgetrokken naar achttien. In tegenstelling tot andere verdovende middelen heeft alcohol invloed op álle delen van de hersenen en niet slechts één specifiek gebied. Wanneer er wordt gekeken naar de hersenen van een vijftienjarige die al drinkt, zien we dat zijn of haar hippocampus wel tot 10% kleiner kan zijn dan bij een leeftijdsgenoot die niet drinkt. Zeker wanneer de jongere al op jonge leeftijd begon met drinken en lange tijd achter elkaar is blijven drinken (dus niet incidenteel) zien we een kleinere hippocampus. Het opslaan van informatie, waarbij de hippocampus een belangrijke rol speelt, kan door alcoholgebruik in de puberteit langere tijd minder goed verlopen. Ook in de prefrontale schors is te zien dat dit hersendeel minder groot is bij een jongere die drinkt. We zien dan dat de jongere meer moeite heeft met leren en vaker last ondervindt om de aandacht bij taken te houden. Ook zien we dat de hersenen van een vijftienjarige die drinkt minder actief zijn (vast te stellen met MRI-onderzoek). Calciumvergiftiging Alcohol remt bovendien de opname van calcium in de hersenen. Wanneer eerst een grote hoeveelheid alcohol ingenomen wordt en er daarna gestopt wordt met drinken en de alcohol dus weer uit de hersenen verdwijnt, proberen de hersenen dat te kort aan calcium te compenseren door grote hoeveelheden calcium op te nemen. Hierdoor kan een voor de hersenen giftige hoeveelheid calcium in de hersenen worden opgenomen waardoor hersencellen kunnen afsterven. Bij jongeren blijkt een keer flink te veel drinken – lees: comazuipen - meer schade aan te richten in de hersenen dan bij een volwassene. Daarnaast zien we ook dat alcohol drinken in de puberteit invloed heeft op de witte stof in de hersenen. Dat is de isolerende laag rond de zenuwen in de hersenen en heeft dus een beschermende func16
“In tegenstelling tot andere verdovende middelen heeft alcohol invloed op álle delen van de hersenen en niet slechts één specifiek gebied.”
tie. Bij jongeren die veel drinken is die stof in veel mindere mate aanwezig. De resultaten van die onderzoeken wijzen dus op een flink negatief effect van alcohol op puberhersenen. Maar toch zou het ook andersom kunnen zijn: dat jongeren met minder witte stof in de hersenen of een kleinere hippocampus of prefrontale cortex gevoeliger zijn voor de verleidingen van alcohol en dus eerder over gaan tot excessief alcoholgebruik. Het probleem is dat onderzoek waarbij eerst de hersenen bekeken worden voordat er ooit gedronken is en daarna wanneer de jongere op te jonge leeftijd al gedronken heeft om ethische redenen nooit uitvoerbaar zijn. Al wijst onderzoek bij dieren toch wel in de richting dat de schade in de hersenen wel degelijk het gevolg is van en niet de oorzaak voor het alcoholgebruik.
Minder suf Alcohol heeft bij volwassenen zowel een dempende als stimulerende werking. De dempende werking heeft vooral invloed op het cerebellum, dat zorg draagt voor het coördineren van beweging. Na het drinken van alcohol wordt de drinker wat suffig en slaperig en de motoriek wordt beïnvloed, waardoor de drinker minder stevig op zijn benen staat en ook de concentratie afzwakt. Maar door de stimulerende werking voelt de drinker zich prettig, wordt die wat luidruchtiger en kan die zich minder geremd gedragen dan normaal. Dat opwekkend effect is ook bij jongeren aanwezig, maar de dempende invloed blijft uit. Daardoor worden jongeren minder suf van alcohol en ook hun motoriek lijkt minder aangetast te worden. Het lichaam van een puber geeft dus minder snel aan dat het ‘dronken wordt’. Daardoor wordt er nog meer gedronken, te meer omdat pubers door een nog niet volledig ontwikkelde prefrontale cortex minder goed de gevolgen van hun eigen gedrag kunnen inschatten. De jongere voelt - door het uitblijven van de lichamelijke signalen en het niet goed inschatten van de gevolgen van het eigen drinkgedrag – soms veel te laat het overmatig alcoholverbruik. En dan kan de schade al aangericht zijn. Want juist veel in één keer drinken is schadelijk voor de hersenen. Door een lager lichaamsgewicht is er bovendien ook veel sneller sprake van een hoog alcoholpromillage. Ook zien we dat bij jongeren alcohol minder snel wordt afgebroken omdat hun lever kleiner is dan die van een volwassene. Er is dan simpel gezegd dus sprake van meer alcohol in een lichter en mogelijk ook kleiner lichaam wat daar langer blijft. Dat dit voor meer schade kan zorgen lijkt dan voor de hand te liggen. Puberale gevolgen Bij volwassenen heeft onderzoek uitgewezen dat er mogelijk weer verbetering kan optreden in gebieden die door excessief alcoholgebruik zijn beschadigd wanneer er lange tijd niet gedronken wordt. Of dat ook geldt voor de schade die in de puberteit in de hersenen kan ontstaan door alcoholgebruik is nog niet bekend. Mogelijk is deze schade toch meer permanent, juist omdat de hersenen nog in ontwikkeling zijn en deze ontwikkeling door alcohol geremd wordt. Maar of de gevolgen van alcoholgebruik nu blijvend zijn of niet, ze zijn ernstig genoeg om jongeren in ieder geval tot hun achttiende jaar te weerhouden van het drinken.
Mode Trend report: dit wordt de lente- & zomermode van 2017 De sneeuw op onze Europese daken is nog niet lang ontdooid, en toch is de zomer al volop in zicht. Althans toch tijdens de internationale modeweken. Op de catwalk van Parijs, Milaan, New York en Londen werd de nadruk gelegd op een mengeling van kleuren en dessins. Een bont geheel, alles kan en mag. Ook leeftijd wordt alsmaar relatiever, want jong en oud dragen dezelfde kleding. Ontwerpers hebben zich voor de voorjaarsen zomercollecties laten inspireren door modetrends uit de jaren tachtig. Dat vertaalt zich in duidelijke silhouetten en schouderpartijen die gezien mogen worden. Het verschil met toen is dat de schoudervorm nu veel ronder is van vorm. Ook active wear is terug van weggeweest: sportkleding is zo ontworpen dat het zich niet meer laat beperken tot de binnenkant van een sportschool. De dessins zijn opvallend, geometrisch en worden met elkaar gecombineerd. Zo ontstaat er ogenschijnlijk een chaotisch geheel, maar het verhaal erachter zorgt ervoor dat het totaalplaatje alsnog klopt. Vrouwenmode De modieuze vrouw van 2017 mag niet vroom zijn wat betreft haar onderkleding, want die
mag deze lente en zomer volop gezien worden. Bh’s, bustiers en strakke topjes worden over de kleding gedragen, maar ook in plaats van een gewoon T-shirt. De topjes laten een gedeelte van de buik bloot en om het geheel niet te naakt te laten aanvoelen, wordt het gecombineerd met een vestje of blazer. De ondergoedtrend is ook te zien in jurken en topjes door middel van transparantie en het gebruik van kant. Diepe V-halzen en haltermodellen komen ook veel voor in de lente- en zomercollecties. De invloed van de seventies is nog steeds heel
“Bh’s, bustiers en strakke topjes worden deze zomer en lente over de kleding gedragen, ook in plaats van een gewoon T-shirt.”
Kleuren Rood, wit en blauw zijn veel geziene kleuren. Maar de collecties worden ook overheerst door oranje, bruin, vanille, roze, lila, limegeel, aquablauw en donkergroen. Lila en limegeel zijn nieuw in het gamma. Als glamourachtige afwerking wordt kleding gecombineerd met glitter en is die ook te verkrijgen in metallic kleuren. Herenmode De kledingcollecties voor mannen bestaan uit een combinatie van stijlen. Oude en nieuwe kledingstukken worden gecombineerd met luxe- en betaalbare kleding. Ook mannen dragen active wear zoals joggingsbroeken, sweaters met een kap en sportkleding die is ontworpen voor dagelijks gebruik. Mannen zullen steeds meer kleding dragen die is
aanwezig met ruches, aanwezige mouwen, botanische prints en borduursel. Verder is asymmetrie nog steeds heel hot. Rokken zijn aan de ene kant langer dan aan de andere kant of ze zijn helemaal ongelijk. En dat geldt ook voor de topjes. Bij sommige modellen is alleen de schouder vrij, bij andere topjes de hele arm. Ook de witte blouse is nog steeds een trend, alleen is de uitvoering aangepast. De blouse is net iets anders door de vorm, de aparte mouwen of door het gebruik van speciale stoffen. Qua dessin zijn ruitpatronen volledig uit en zijn strepen weer helemaal in. Echt zomers zijn de jurken en truien met een Bretonse streep in de kleuren rood, wit en blauw, net zoals vorige zomer. Materiaalgebruik en accessoires Dit voorjaar wordt kleding gemaakt van soepele, luxe, transparante en natuurlijke stoffen. Verkrijg een luchtig en zomers gevoel door die kleding te combineren met rieten accessoires zoals een zomerhoed of -tas. Op vlak van accessoires is groter beter: opvallende kettingen, gemaakt van natuurlijke en transparante materialen. En in 2017 snoeren we alles aan met een tailleriem. Het enige accessoire dat een beurt heeft gekregen van een krimpmachine is de handtas. Als er geen iPhone meer in past, dan weet je dat je goed zit. 18
pagina 20
Mode gemaakt van zachte materialen in zachte tinten. Een trend die daar haaks op staat is de legertrend. Broeken en jassen zijn gemaakt van stevige stoffen met grote zakken erop. Er is duidelijk behoefte aan natuurlijke, neutrale mode die licht is en waarbij innovatie een belangrijke rol speelt. Dat vertaalt zich in mode met heldere dessins, rustige kleuren en gemaakt van soepele stoffen. De dessins en prints zijn aanwezig (lees: exotische prints,
palmbladeren, bloemen en planten), maar in één kleur. Het geheel moet rust en luxe uitstralen. Contrasterende blokprints zijn ook helemaal terug en voor wie durft zijn er kledingcombinaties met dezelfde print. De jeanstrend dit jaar laat zich vertalen in een rechte jeans met iets te korte pijp waardoor de sneakers goed zichtbaar zijn. Ook de streetwear uit de jaren negentig liet zich zien op de catwalk van de lente- en zomercollecties.
Bon niet inwisselbaar in contanten, niet cumuleerbaar met andere aanbiedingen, geldig tot 18-04-2017
Kleuren Voor de mannenmode zomer 2017 gelden authentieke vormen maar dan wel in afwijkende kleuren. De heren mixen er vrolijk op los dit voorjaar en deze zomer. De trendkleuren zijn groen, blauw, navy, vergrijsde wittinten, grijs, zwart, geel en – jawel – roze. Bij de trendy man wordt naar hartenlust gecombineerd met poedertinten.
Focus Hoe je outfit je machtspositie op de werkvloer bepaalt Elk dier dat kan zien, kan misleid worden. Die regel is niet enkel geldig in het dierenrijk. Een mooi uiterlijk blijkt evolutionair een signaal voor genetische kwaliteit te zijn. Aantrekkelijkheid vertegenwoordigt gezondheid en een grotere kans op overleving. Volgens onderzoek biedt uiterlijk schoon ook veel voordelen op de arbeidsmarkt. De uitspraak “Kleed je voor de job die je wilt, niet voor degene die je hebt”, lijkt nu dus meer dan ooit van toepassing. Wij onderzochten hoezeer kleding invloed heeft op de werkvloer. We zien uiterlijke kenmerken als bewijs van onderliggende kwaliteiten. We verkeren graag onder succesvolle en capabele mensen. En we zijn er graag van overtuigd dat de mensen die we aannemen uit de goed bedeelde helft afkomstig zijn. Bij de ene job weegt uiterlijk veel zwaarder door dan bij de andere. Voor een politicus vallen persoon en prestatie samen. Hun uiterlijke verschijning is veel belangrijker. Hoe hun stem klinkt, het verhaal van hun achtergrond en wat ze dragen, het speelt allemaal een veel grotere rol dan in andere beroepen. Dat geldt uiteraard niet alleen voor vrouwen. Oudere mannelijke Chinese politici hebben bijvoorbeeld allemaal zwart haar omdat ze het verven, niet omdat Chinezen niet grijs zouden worden. Perceptie is alles. Pochportretten Uniformen kunnen voorgeschreven worden, zoals bij soldaten, gevangenen en schoolkinderen. Ze maken je maatschappelijke positie meteen duidelijk aan iedereen die je tegenkomt. Draag je geen uniform, dan vertel je de wereld telkens weer dat je zelf uitkiest wat je aantrekt, wat voor iemand je bent of hoe je gezien wenst te worden. Kleren zeggen niet alleen iets over je, vaak schreeuwen ze het uit. Kleding is altijd een belangrijke manier geweest om er rijkdom en status mee te etaleren. En dat is niet enkel zo bij vrouwenkleren. Musea, paleizen en landhuizen over de hele wereld hangen vol ‘pochportretten’ die de rijkdom en smaak van de mannelijke en vrouwelijke geportretteerden uitdragen aan de hand van de kleren die ze dragen. Zijde, fluweel, goudgalon. Glimmende wapenuitrustingen, schitterende juwelen. De vermogende
22
17de-eeuwse burgers uit de Nederlandse Gouden Eeuw droegen calvinistisch zwart, maar pronkten dan met hun rijkdom door middel van de omvang en de verfijnde kwaliteit van hun kanten plooikraag en manchetten. Dat is vandaag de dag niet anders, al gebeurt het pochen iets subtieler. Neem nu de torenhoge hakken die vrouwen dragen, zeker wanneer ze aan het werk zijn. Onhandig en nutteloos op het eerste zicht, maar de hakken verkondigen dat de dragers ervan bemiddeld, modieus en dus zeker nog niet rijp voor hun pensioen zijn. Het laat uitschijnen dat ze hun tijd doorbrengen op zachte tapijten en niet rondhossen door de stadsstraten, maar dat ze genoeg geld hebben om een taxi te nemen.
“Je hoort mensen wel vaker zeggen dat vrouwen zich kleden voor andere vrouwen, een stelling die niet enkel klopt, maar ook volkomen rationeel is.” Natuurlijk helpt het dan wel om het verschil te zien tussen een designerschoen en een goedkope massavariant, maar dat lukt de meeste vrouwen zonder al te veel moeite. De kleding van de moderne man is veel minder kleurrijk dan vroeger en de mannen in topfuncties kleden zich overal hetzelfde: in pakken, blazers en mantels. Toch zijn er genoeg manieren om je rijkdom en smaak te laten zien: van de kwaliteit en snit van een kostuum tot de rijkelijke stof van de das en het dure leer van het paar schoenen dat onder de gestileerde broek vandaan komt. Het gaat niet om het object op zich, maar wel om de manier waarop de man zich verhoudt tot anderen en om wat voor iemand hij wil zijn. Bewust of onbewust gebruiken mensen mode om iets over zichzelf te vertellen. Maar hoewel ook mannen indruk willen maken met hun kleren – vooral in de eerste cruciale minuten van een presentatie, vergadering of verkooppraatje – is het vooral vrouwenkleding die met de aandacht gaat lopen. Je hoort mensen wel vaker zeggen dat vrouwen zich kleden voor andere vrouwen, een stelling die
niet enkel klopt, maar ook volkomen rationeel is. Andere vrouwen – vroeger gezien als rivalen in de liefde, het huwelijk en de maatschappij – worden nu ook gezien als concurrentie op de werkvloer. Vrouwen laten dus aan andere vrouwen via hun kleding zien wie ze zijn en voor wat ze staan. Werkkleding In het verleden was kleding die status had per definitie kleding waarin je geen lichamelijke arbeid kon verrichten. Je liet ermee zien dat je dat niet hoefde. Dat gold net zo hard voor een kimono in Japan als voor de knoopjesjurken en korsetten van het 19de-eeuwse Westen, waar niemand in of uit kwam zonder de hulp van een kamermeisje. Maar tegenwoordig zijn vrouwen ook aan het werk, waardoor ze kleding nodig hebben waarmee ze de wereld laten zien dat ze serieus werkende carrièrevrouwen zijn: ze zijn niet de dienstbode, noch huisvrouw en ook geen pronkstuk voor hun echtgenoot. Het zag er lang naar uit dat de werkende vrouw eenvoudigweg het werkuniform van de westerse man zou gaan imiteren: donkerblauw pak, witte blouse en lage pumps. Het schoeisel heeft al plaatsgemaakt voor een variant met hoge hakken die blijk geven van rijkdom, smaak en fitness. Algemener gesproken zijn er de afgelopen twintig of dertig jaar nieuwe soorten werkkleding ontstaan die het signaal ‘elitevrouw’ afgeven. Die kleding is direct herkenbaar als kantoorkleding, maar is ook zichtbaar duur en prestigieus. Bovendien is het een stuk minder eenvormig dan het mannelijke equivalent. Jurken van prachtige snit, broeken die niet kreuken en natuurlijke stoffen. Het belang van de juiste kleren zal waarschijnlijk alleen nog maar groter worden, om de eenvoudige reden dat er meer vrouwen tot de top doordringen die met elkaar concurreren en zowel op mannelijke als vrouwelijke cliënten en meerderen indruk proberen te maken. Hierbij bevestigen de ogenschijnlijke uitzonderingen enkel de regel. In de meeste beroepen zijn de precieze bijdrage en prestatie van een enkel individu lastig te beoordelen voor iemand die niet tot hetzelfde team behoort, laat staan voor de wereld buiten de werkplek. Voor hen zijn kostbare signalen zoals juiste kleding dus een stuk effectiever. En zullen ze dus blijven voortbestaan.
Centen Is een eigen woning kopen nog een goed idee? Meer dan 70 procent van de Belgen is eigenaar van het huis waarin ze wonen. En door de historisch lage rentevoet lijkt het nu het ideale moment om de stap te wagen. Maar is dat wel zo? Want waren de Belgische woningprijzen niet overgewaardeerd? We vroegen het aan Bruno Baudewyns, Crelanbankagent te Wolvertem en sinds jaar en dag gespecialiseerd in sparen en beleggen. WIEPER: IS HET NOG INTERESSANT OM ALS INVESTEERDER VASTGOED TE KOPEN? BRUNO BAUDEWYNS: “Investeerders adviseer ik om toch voorzichtig te zijn, omdat de kans bestaat dat de komende jaren een rentestijging wordt vertaald in een prijsdaling. Dat is natuurlijk geen drama voor wie nu in zijn eigen woning heeft geïnvesteerd, omdat hij of zij er onmiddellijk genot van heeft, dat prijseffect zich uitvlakt in de tijd en er niet per se een bepaald financieel rendement moet worden behaald. Als we de betaalbaarheid van de woningen bekijken op basis van de huidige rente, is de woningmarkt bovendien bijna perfect in evenwicht.” WIEPER: WAT BRENGT DE VERDERE TOEKOMST? BAUDEWYNS: “De vraag naar woningen zal zeker stijgen. Het Federaal Planbureau berekent dat de bevolking zal toenemen. Het aantal gezinnen zal tegen 2025 aangroeien met 7,4%. Op basis van
die gegevens mogen we rekenen op een prijsstijging van 2,2 procent op de woningmarkt in de komende jaren tot 2020. De stijging zal wel wat trager zijn voor bestaande woningen. Wat betreft de schuldenlast is er evenmin een acuut probleem. Het aantal ontleners met een betaalachterstand blijft erg laag. De schuldgraad van de gezinnen in ons land is nog altijd minder hoog dan het gemiddelde in de eurozone. Al is ook hier uiteraard voorzichtigheid geboden.” WIEPER: WAAR MOET JE OP LETTEN BIJ HET AANGAAN VAN EEN WOONKREDIET? BAUDEWYNS: “Naast het bekomen van een goede rentevoet is het belangrijk om na te gaan hoe de service van de bank eruitziet. Is er een persoonlijke aanpak van uw dossier? Kan je de looptijd van de lening wijzigen? En wat als je in een financieel moeilijke periode komt, kan je de lening dan duidelijk pauzeren? Dat zijn moge-
Bruno Baudewyns
lijkheden die je zeker moet bespreken alvorens een woonkrediet aan te gaan. Het zorgt voor een gerust gemoed voor de jaren die volgen. Het is ook altijd aan te raden om na te gaan of je woning in aanmerking komt voor subsidies en/of premies. De woonbonus is dan wel beperkt en in het Brussels Gewest zelfs afgeschaft, er worden nog steeds voordelen aangeboden door de overheid. Kopers kunnen bijvoorbeeld een gratis verzekering Gewaarborgd Wonen aanvragen, wat betekent dat je je kosteloos kan verzekeren tegen inkomensverlies door plotse werkloosheid of arbeidsongeschiktheid. Op die manier wil de Vlaamse Overheid je bijstaan zodat je alsnog je lening kan afbetalen indien je een tijd niet kan werken.” WIEPER: BEDANKT VOOR HET GESPREK! Met dank aan Bruno Baudewyns, spaar- en beleggingsspecialist Crelan Baudewijns & Co - Hoogstraat 35/A, 1861 Meise, 02 270 00 17
kruiswoordraadsel OPLOSSING: 1
PP.06
volledig
2
3
naar beneden
4
5
gebarenspel
harde val
geleerd
3
dans
ambtsgewaad
8
Waddeneiland
Europees gebergte
5 laatstleden
7
korte aantekening
plaats in Duitsland
boom
6
hoekpilaster
gewicht
president van de VS
6
pret alfabet
familielid
kwinkslag
2
opkoper van gestolen goederen
voorzetsel
graansoort oerwoud sterrenbeeld
dank je
hagedis
knaagdier hoeveelheid
zangstem
1
telefonisch bericht
plaats in BelgiĂŤ pers. vnw. edelgas
oude lap
7
stel rivier in Schotland inwendig orgaan
Franse kaas
Duitse misdaadfilm
gedicht v. Homerus vreemd brandstof
Am. onderzoeksbureau
speelgoed
dicht
schuchter
4
tegen naschrift stootwapen
8
voorbij
opgooi steensoort
26
MAXIMAAL
Superman Maakt Google ons dommer? Even een korte test: lees je probleemloos de artikels in WIEPER aan één stuk door? De kans is groot dat je snel over de teksten struint op zoek naar relevante informatie. En als je iets wil weten, zoek je het op via een internetzoekmachine. Wat blijkt nu? Dat we door de voortdurende blootstelling aan het internet – met zijn nooit aflatende stroom aan nieuwtjes, beelden en links – de vaardigheid verleren om ons te concentreren en diep na te denken. We worden eeuwige klikkende, zappende en scannende warhoofden. Maakt het internet ons dommer? Zo ja, helpt WIEPER graag met de nodige tips om je brein productiever te maken en zo informatie beter te onthouden. Uit onderzoek blijkt dat we het internet als extern geheugen aanschouwen. Wanneer informatie terug te vinden is online, vergeten we die beduidend sneller omdat we het nut niet inzien om de info zelf vast te houden. Daarmee kan je dus vaststellen dat zoekmachines als Google ons parate kennisniveau doen dalen en daarmee ook ons niveau van inzicht. Wie het daarmee eens is, is Nicholas Carr, auteur en bekende internetcriticaster. Hij merkte bij zichzelf op dat hij zich steeds minder goed kon concentreren op het lezen van lange stukken tekst. Aanvankelijk schreef hij het toe aan ouder worden of verstrooidheid. Al snel realiseerde hij zich echter dat, zelfs wanneer hij niet achter de computer zit, zijn geest zich toch wilde gedragen zoals online. Zijn hersenen wilden zich niet focussen op de ene na de andere pagina, ze wilden heen en weer springen tussen verschillende documenten, op links klikken, googelen, mails checken enzovoort. Zijn recentste onderzoek bevestigt zijn bevindingen: onze hersenen passen zich aan onze ervaringen en omstandigheden aan, ook als we volwassen zijn. En laat onze grijze massa nu vooral goed zijn in zich aan te passen aan nieuwe werktuigen. Dat is wat wetenschappers neuroplasticiteit noemen. Vandaag is het internet een centraal element van de omgeving waarin we leven, werken en met elkaar omgaan. Dan spreekt het voor zich dat ons digitale tijdperk ook de manier waarop we denken beïnvloedt. Het Von Restorff-effect Volgens Carr is ons brein niet alleen minder in staat om zich te concentreren, maar de impact van het internet zou er ook voor gezorgd hebben dat we minder goed onthouden. Nochtans dicteert de logica ons dat wanneer we minder moeten onthouden er meer ruimte is voor het echte denkwerk. Maar dat blijkt nu net omgekeerd te zijn: hoe meer dingen we in ons geheugen hebben opgeslagen, hoe gemakkelijker we diep kunnen nadenken en hoe beter we kunnen leren. Pas als we iets onthouden door het te verplaatsen van ons korte- naar ons langetermijngeheugen, gaan we die nieuwe informatie verweven met alle andere dingen die we al hebben geleerd of meegemaakt. Als je online een paar feiten gaat opzoeken, 28
is dat voldoende om een vraag te kunnen beantwoorden, maar niet om diepe persoonlijke verbanden te leggen tussen de feiten. En dat is nu net essentieel om kennis op te doen. Door verbanden te leggen, filteren we de nuttige informatie van de resterende overbodige prikkels. Informatie die opvalt heeft namelijk een grotere kans om je bij te blijven. Dit principe wordt in de psychologie het Von Restorff-effect genoemd, naar de onderzoekster die het effect ontdekte. Denk even terug aan de gebeurtenissen die je de afgelopen week zijn bijgebleven. De kans is groot dat het om dingen gaat die anders waren dan de dagelijkse routine. Er zijn verschillende manieren om informatie te laten opvallen en humor is daar een van. Iets bizar of absurd maken is een tweede manier en daarmee komen we tot het volgende wat van belang is voor ons geheugen: creativiteit. Bizarre interacties Beelden helpen om ons geheugen te stimuleren, ze zijn er als het ware de taal van. Je kan dat effect drastisch versterken door er overdreven, gekke of grappige beelden van te maken. Ofwel: combineer het gebruik van beelden met creativiteit. Dat werkt het best als er een
“Neuroplasticiteit en het digitale tijdperk zorgen ervoor dat de manier waarop we denken verandert.”
Von Restorff effect
duidelijke interactie is tussen datgene wat je wil onthouden en het beeld waaraan je het koppelt. Hoe gekker de interactie, hoe beter. Als je een naam wil onthouden, kan je die bijvoorbeeld niet enkel koppelen aan een beeld, maar ook aan een bijzondere koppeling tussen de persoon en het beeld van die naam. Neem de naam ‘Dieter’, die kan je combineren met ‘gieter’. Maar wil je nog zekerder zijn dat je de naam onthoudt, dan beeld je je in dat je een gieter met water over Dieter giet. Die koppeling is zo afwijkend dat ze daardoor bijna gegarandeerd onthouden wordt. Je kan die methode van onthouden voor meerdere zaken gebruiken dan enkel voor namen. In principe werkt het voor vrijwel alles waarbij er een vraag en antwoord is. Zo kan je dit inzetten om begrippen, hoofdsteden of een vreemde woordenschat te leren. Een voorbeeld hiervoor is de hoofdstad van de Amerikaanse staat Mississippi, Jackson. Dat kan je onthouden door je in te beelden dat Michael Jackson de Mississippirivier overzwemt. Daarmee doe je een aantal dingen. Ten eerste zet je de informatie om in beelden, ten tweede maak je een koppeling tussen de vraag (‘Hoe heet de hoofdstad van Mississippi?) en het antwoord (Jackson). Tot slot maak je een gekke koppeling tussen vraag en antwoord. Hét geheim om je geheugen te trainen en beter te onthouden. Antwoord Maar terug naar de titel van dit artikel. De reden waarom het internet ons dommer kan maken, is omdat we het teveel aanschouwen als ons back-up geheugen. We maken ons alsmaar minder kennis eigen, omdat we erop rekenen dat we met enkele muisklikken de informatie op een dienblaadje geserveerd krijgen. Daardoor gaan we niet meer creatief aan de slag met informatie, komt deze dus ook niet in ons langetermijngeheugen terecht en slagen we er hierdoor minder in om tot nieuwe inzichten te komen. Door onze creativiteit in te zetten, onthouden we dus niet alleen beter. Want dit werkt ook andersom; door beter te onthouden, worden we creatiever. Niet meer dan logisch: als je weinig parate kennis hebt, dan kom je niet tot geniale nieuwe inzichten omdat het je ontbreekt aan de nodige bouwstenen.