AKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH w Katowicach
Aleksandra Kołodziejek
DYPLOM 2014 Wydział Projektowy Studia drugiego stopnia – stacjonarne Kierunek: Wzornictwo Specjalność: Projektowanie komunikacji wizualnej Dyplom główny Temat pracy: Misja Legenda. Projekt usługi turystyczno-rekreacyjnej dla miasta Myszków Promotor: dr Justyna Kucharczyk Recenzent: mgr Lubomira Trojan Parametry pracy: 1. Praca pisemna: 88 str., format A4 – 5 szt. 2. Banery o wymiarach 100x220 cm – 3 szt. 3. Prezentacja elektroniczna / obrona dyplomu – 1 szt. 4. Płyta CD zawierająca materiał z pkt. 1-4 – 2 szt. 5. Materiały do gry O Barbarze, która rozpuściła majątek: karty wskazówek, karty legendy, skarbnice legend 6. Materiały promocyjne: koszulki, kubki, przypinki
Podziękowania Pragnę serdecznie podziękować prowadzącym pracownię Prjektowania Komunikacji Społecznej, a w szczególności Pani dr Justynie Kucharczyk – promotorce mojej pracy, za przekazaną mi widzę, cenne wskazówki oraz okazane mi zrozumienie. Dziękuję za niezwykle udaną współpracę Urzędowi Miasta Myszków, Miejskiemu Domowi Kultury w Myszkowie, członkom jury konkursu literackiego na Legendę Myszkowską oraz wszystkim osobom z Myszkowa, które zaangażowały się w opracowany przeze mnie projekt Misja Legenda, a w szczególności: Pani Aleksandrze Pindych, Izabeli Skabek, Agnieszce Szafrańskiej oraz Adamowi Zaczkowskiemu. Dziękuję także swoim najbliższym, którzy byli dla mnie ostoją i udzielali wsparcia przez cały czas studiów i prac nad projektem.
Niniejszą pracę dedykuję swojemu tacie, który na zawsze pozostanie w mojej pamięci.
SPIS TREŚCI
Wstęp
5 10 10
1. Kontekst 1.1. Zbieranie informacji na temat Myszkowa
14 16 17 18 21
2. 2.1. 2.2. 2.3. 2.4.
Proces Projektowy Wstępne określenie grupy docelowej Analiza oferty rekreacyjnej Myszkowa Określenie formy rekreacji Definiowanie grupy docelowej
26 26 27 28 31
3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4.
Rozwój projektu Cele i założenia projektowe Projektowanie dla rodzin z dziećmi Wybór tematyki gier – polskie legendy Opracowanie scenariusza gry
33 33 38 48
4. 4.1. 4.2. 4.3.
Projekt Scenariusz usługi Identyfikacja wizualna usługi Elementy składowe gry
64 66 69 78
5. 5.1. 5.2. 5.3.
Dostarczenie usługi Materiały promocyjne Wdrożenie usługi Kontynuacja projektu
79
Podsumowanie
Wstęp Tematem pracy jest projekt usługi turystyczno-rekreacyjnej o nazwie Misja Legenda, opracowany dla miasta Myszków. Usługa ta skierowana jest do rodzin z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Misja Legenda łączy w sobie elementy gier miejskich i questingu, ma także wymiar społeczny oraz edukacyjny. Zakres opracowania obejmuje dwa podstawowe obszary: opracowanie merytoryczne usługi, od stworzenia wstępnej koncepcji, przez rozwój, opis scenariusza usługi i pierwszej gry, testowane usługi, działania marketingowe, aż do wdrożenia usługi oraz graficznego opracowania usługi, w tym: projekt loga, elementów składowych pierwszej gry i wybranych materiałów promocyjnych. Projekt zrealizowany został w ramach magisterskiej pracy dyplomowej pod kierunkiem dr Justyny Kucharczyk w Pracowni Projektowania Komunikacji Społecznej na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach w latach akademickich 2012-2014. ↓ Fot. 1 Drużyna Czołgi odnajduje kolejny element gry podczas inauguracji misji O Barbarze, która rozpuściła majątek.
7
Projektowanie usług Projektowanie usług, znane także pod angielską nazwą service design, istnieje w świadomości projektantów, przynajmniej od wczesnych lat 90. XX wieku. Rozpowszechnienie internetu i szersze badania nad projektowaniem interakcji1 (w kontekście społecznym) oraz user experience 2 spowodowały jednak zdecydowany rozwój tej dziedziny w ostatnich latach3. Projektowanie usług jest projektowaniem interdyscyplinarnym. Łączy w sobie różne metodologie i techniki, czerpie m.in. z projektowania wzornictwa, marketingu, psychologii czy etnografii. Kompleksowo przechodzi przez etapy, takie jak opracowanie strategii, scenariusza, modelu biznesowego, ale także, a może wręcz przede wszystkim, koncentruje się na projektowaniu doświadczeń czy emocji, które chcemy wzbudzić w użytkowniku. Polega to na próbie zrozumienia użytkownika 4, jego potrzeb i oczekiwań, jak również podmiotu, który będzie wdrażał usługę. Skupia się na relacjach i interakcjach użytkownika z fizycznymi i niematerialnymi aspektami usługi, które pojawiają się w procesie jej świadczenia. Usługa w gruncie rzeczy jest nienamacalna i nietrwała, poza materialnymi jej przejawami, ponieważ możemy mówić o jej zaistnieniu tylko w momencie, w którym użytkownik z niej korzysta. Niezbędna jest zatem wnikliwa analiza rynku oraz przekucie idei w realne rozwiązanie, mające na celu przyniesienie wymiernej korzyści obydwu stronom. Zważywszy na zmiany bezustannie zachodzące na rynku i w samym użytkowniku, proces projektowy może zostać rozpoczęty na dowolnym etapie życia usługi, począwszy od stworzenia wraz z wdrożeniem nowego produktu5, przez modernizację już istniejącego.
1 z ang. interaction design. Wg Dana Saffera (D. Saffer, Designing for interaction. Secon edition: Creating Innovative Applications and Devices., Rodział 1: What is interaction design., New Riders, Berkeley 2010, s. 5) projektowanie interakcji można rozpatrywać w trzech kontekstach: Technologicznym, Behawioralnym i Społecznym. W mojej pracy interesują mnie dwa ostatnie określające projektowanie interakcji, jako definiowanie i tworzenie więzi pomiędzy użytkownikiem a produktem, usługą czy jego otoczeniem 2 User experience jest to całość wrażeń jakich doświadcza użytkownik podczas kontaktu z produktem, uslugą czy firmą (J.J. Garrett, The Elements of User Experience: User-Centered Design for the Web and Beyond., Rozdział 1: User Experience and why it matters?, New Riders, Berkeley 2011, Wyd. 2, s. 3-17 3 na podst. www.uxdesign.pl 4 Projektowanie skupione na użytkowniuku, z ang. human-centered design, user-centered design 5 Produkt: dobro, idea, metodologia, informacje, obiekt lub usługa, powstałe w wyniku procesu i generujące lub zaspokajające jakąś potrzebę. Łączy w sobie cechy materialne i niematerialne (korzyści, cechy, funkcje, zastosowania), które sprzedawca oferuje nabywcy. (www.businessdictionary.com/)
8
Projektowanie w kontekście społecznym W związku z rosnącą wśród ludzi, szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych, świadomością społeczną, coraz bardziej istotne wydają się działania, które poprawiałyby funkcjonowanie tak jednostki, jak całych społeczeństw, czy to lokalnych czy wręcz na skalę światową (np. projektowanie ekologiczne). Według Lucy Kimbell projektowanie społeczne6 można określić jako praktyczną podróż edukacyjną podjętą przez ludzi takich jak projektanci, menadżerowie czy przedsiębiorcy, w celu stworzenia przydatnych, użytecznych i znaczących przedsięwzięć, usług czy produktów, które łączą w sobie efektywne i skuteczne zasoby do pracy na rzecz osiągnięcia pożądanych rezultatów i wpływu na społeczeństwo, pozostawiając mu drogę do sprzeciwu oraz dalszego dialogu7. Definicja ta podkreśla podstawową różnicę pomiędzy projektowaniem komercyjnym, a społecznym, które wsłuchuje się w potrzeby użytkownika i dopiero wtedy na nie odpowiada, w zasadzie nie dopuszczając do sytuacji odwrotnej, jak to zazwyczaj ma miejsce w projektowaniu dla potrzeb rynkowych. Projektowanie społeczne niesie za sobą korzyści, które często są niematerialne i rozłożone w czasie (przez co trudno zmierzyć ich realną wartość), a efekty, można obserwować długo po zakończeniu działań projektowych. Należy dodać, że w proces projektowania, a w szczególności społecznego, warto jest włączyć potencjalnego użytkownika, co pozwoli lepiej odpowiedzieć na jego realne potrzeby, oraz osoby, które projekt będą realizowały i wdrażały. Takie podejście, nazywane projektowaniem partycypacyjnym8, pozwala wykorzystywać kompetencje nie tylko samego projektanta, ale też zróżnicowane doświadczenia i zasoby wiedzy osób mających większą lub mniejszą styczność z projektem, jak również lepiej dopasować usługę do potrzeb użytkowników. Realizując projekt Misja Legenda starałam się uwzględniać dobro lokalnej społeczności jaką stanowią mieszkańcy Myszkowa, wykorzystując wybrane techniki wyżej wymienionych kierunków projektowych oraz wiedzę zdobytą podczas uczestnictwa w programie nauczania prowadzonym na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach przez Pracownię Projektowania Komunikacji Społecznej i podczas Kursu Projektowania Usług (kwiecień-lipiec 2013) organizowanego przez projekt Design Silesia.
6 z ang. social design 7 L. Kimbell, J. Julier, The social design methods menu. In perpetua beta., Wstęp, Fieldstudio Ltd, London, United Kingdom 2012, s. 2 8 z ang. participatory design (własc. cooperative design, znane także w USA pod nazwą: co-design)
9
1. Kontekst ↓ Fot. 2 Myszków – widok na starą papiernię.
Myszków jest miastem powiatowym, leżącym w północno -wschodniej części Wyżyny Śląskiej, na skraju Jury Krakowsko-Częstochowskiej, nad rzeką Wartą. Miasto znajduje się w strefie granicznej historycznego Śląska i Małopolski. W 2012 r. władze samorządowe miasta Myszków, z inicjatywy wicemarszałka województwa śląskiego, wyraziły chęć nawiązania współpracy z Pracownią Projektowania Komunikacji Społecznej. Celem tej współpracy była analiza mocnych i słabych stron miasta, lepsze zrozumienie potrzeb mieszkańców oraz projektowa próba odpowiedzi na wybrane obszary problemów, które miały wyłonić się w trakcie całego procesu.
1.1. Zbieranie informacji na temat Myszkowa Zbieranie informacji na temat Myszkowa, stanowiące podwalinę wszystkich późniejszych działań, było pracą grupową i odbywało się w kilku etapach. Miało na celu zgromadzenie komplementarnej bazy wiedzy na temat miasta i jej mieszkańców.
Wirtualny obraz miasta Przed poznaniem miasta, jego struktur i problemów od wewnątrz, postawiliśmy sobie za cel poznanie jego obrazu z zewnątrz. Taki wirtualny obraz miasta wykreowaliśmy na podstawie ogólnodostępnych informacji, które czerpaliśmy z literatury na temat Myszkowa, stron www, publikacji oraz forów internetowych, a także rozmów z osobami, które Myszków odwiedziły, mieszkały w nim lub nadal mieszkają. Trzeba przyznać, że nie wszystkie zebrane przez nas informacje znalazły później odzwierciedlenie w rzeczywistości. Większość jednak, okazała się bardzo pomocna i pozwoliła szybciej zrozumieć procesy zachodzące w mieście, zadawać właściwe pytania podczas wywiadów, a także lepiej interpretować otaczającą rzeczywistość.
10
Do szczególnie cennych informacji, z punktu widzenia projektowanej usługi, zebranych przed przyjazdem do Myszkowa można zaliczyć dane geograficzne, demograficzne9 oraz historyczne, a w szczególności: • Korzystne położenie geograficzne (Jura Krakowsko Częstochowska), duży potencjał rekreacyjny (86,2% powierzchni miasta stanowią obszary rolne i zalesione, Myszków leży także na granicy parku Krajobrazowego Orlich Gniazd), • Rosnące bezrobocie (obszar postindustrialny) oraz ujemny przyrost demograficzny i saldo migracji (młodzi ludzie wyjeżdżają z miasta w okresie studiów lub w poszukiwaniu pracy), • Silne antagonizmy pomiędzy poszczególnymi dzielnicami miasta (Myszków jest stosunkowo młodym miastem, uzyskał prawa miejskie w roku 1950, kiedy przyłączono do niego okoliczne, niejednokrotnie znacznie oddalone od siebie wsie10), a w szczególności Starym Myszkowem a Mrzygłodem11. ↓ Fot. 3 Prządkowanie zebranych informacji przed pierwszyą wizytą w Myszkowie.
9 Statystyczne Vademecum Samorządowca 2013, Urząd Statystyczny w Katowicach, Bank Danych Lokalnych, www.stat.gov.pl/bdl 10 K. Miroszewski, Po obu stronach Warty: zarys dziejów Myszkowa., Urząd Miasta, Myszków 2010 11 Informacja pozyskana z wywiadów z mieszkańcami
11
↓ Fot. 4 Wywiady z mieszkańcami.
Dizajn w Myszkowie Dizajn w Myszkowie to moment, w którym po raz pierwszy zetknęliśmy się z miastem na żywo. Czterodniowe warsztaty przygotowane przez prowadzących Pracownię Projektowania Komunikacji Społecznej z Katowickiej Akademii Sztuk Pięknych przy współpracy z Urzędem Miasta w Myszkowie, w których w roli wykładowców i prowadzących udział wzięli doświadczeni projektanci, socjologowie, urbaniści, architekci oraz działacze społeczni, miały pomóc nam jak najdogłębniej poznać miasto wraz z mieszkańcami, jego potencjał oraz problemy. Zrealizowany program warsztatów obejmował: • Wykłady n.t. dizajnu, budowania tożsamości miasta poprzez architekturę, partycypację lokalnych społeczności oraz socjologicznych metod poznawania i badania;
↓ Fot. 5 Warsztaty z mieszkańcami i przedstawicielami Urzędu Miasta w Myszkowie.
• Wywiady i warsztaty z mieszkańcami oraz przedstawicielami Urzędu Miasta n.t. ich postrzegania Myszkowa, a także jego wad i zalet; • Spacer wrażeniowy, czyli spojrzenie na miasto z perspektywy osoby z zewnątrz (również potencjalnego turysty); • Spacer moderowany – spojrzenie na miasto z perspektywy jego mieszkańca (rolę przewodnika przyjął jeden z Radnych Myszkowa); • Warsztaty z mieszkańcami z mapowaniem obszarów miasta w konekście jego wad i zalet moderowane przez Pawła Jaworskiego z fundacji Napraw Sobie Miasto. Całość przeprowadzonych działań podczas warsztatów Dizajn w Myszkowie doprowadziła do wyłonienia trzech głównych obszarów problemowych, które wg mieszkańców miasta oraz jego władz zostały uznane za najistotniejsze i najbardziej naglące do dalszego opracowania.
↓ Il. 1 Wybrane obszary problemowe
12
↓ Fot. 6 Wywiady ankieterskie przeprowadzane podczas wyjazdu studyjnego do Myszkowa.
Wyjazd studyjny do Myszkowa Warsztaty Dizajn w Myszkowie, okazały się bardzo owocne i przyniosły nam wiele cennych danych, niezbędnych do dalszej pracy projektowej. Trwały jednak tylko cztery dni, więc niemożliwością było zebranie wyczerpujących informacji na każde interesujące nas zagadnienie, w tak któtkim czasie. Pod czujnym okiem psychologów i socjologów, przygotowaliśmy ankiety i pytania do wywiadów, które miały pomóc nam pogłębić naszą wiedzę. Pytania dotyczyły głównie zagadnienia centrum i jego postrzegania, oferty spędzania wolnego czasu w Myszkowie oraz potrzeb mieszkańców i zauważalnych braków w mieście, w kontekście miejsc spotkań, rozrywki, rekreacji.
Wybór obszaru projektowego – Rekreacja
↓ Fot. 7 Analiza danych zebranych w ankietach i podczas wywiadów pogłębionych.
Po przeprowadzeniu analizy dotychczas zebranych danych, zdecydowałam się zająć obszarem projektowym w Myszkowie, jakim jest rekreacja. Poniżej informacje istotne w kontekście tego obszaru: • Myszków posiada duży potencjał rekreacyjny (niska zabudowa, duże obszary zielone, rzeka Warta, liczne stawy, część obszaru miasta położona jest w otulinie Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych); • Istniejąca oferta rekreacyjna miasta jest niewystarczająca; • Znaczna część mieszkańców jest zdania, iż w Myszkowie nie ma wystarczającej oferty do spędzania wolnego czasu; • Mieszkańcy potrzebują miejsc w mieście, którymi mogliby się chwalić i z którymi mogliby się identyfikować (szczególnie osoby młode); • Turyści częściej odwiedzają inne miasta leżące na obszarze Jury Krakowsko-Częstochoweskiej niż Myszków; • Myszków uważany jest przez mieszkańców i osoby przyjezdne jako mało atrakcyjny, również turystycznie.
Jak można miło spędzić czas w Myszkowie?
brak oferty
Gdzie zabrałbyś/zabrałabyś znajomych spoza Myszkowa?
brak takiego miejsca
↓ Il. 2 Dane z ankiet (116 ankietowanych; przedział wiekowy: 8-90; 53% kobiety, 37% mężczyźni; 10% nie określiło swojej płci; 76% mieszkańcy Myszkowa, 24% ankietowani spoza Myszkowa) istotne w kontekscie obszaru projektowego jakim jest rekreacja.
Co skłoniłoby do pozostania dłużej w centrum?
rozrywka
rekreacja
13
2. Proces projektowy Podczas prac nad projektem, każdy projektant posługuje się różnymi, sobie bliskimi metodami projektowymi, które pomagają mu wyjść z fazy początkowych rozważań i zaprowadzić go do gotowego produktu czy usługi. Większość z nich jednak opiera się na zbliżonych zasadach i zawiera podobne elementy. Obrazując proces projektowy, którym posługiwałam się podczas prac nad usługą Misja Legenda, posłużę się modelem „podwójnego diamentu” opracowanym przez Design Council12.
↓ Il. 3 Schemat przedstawiający proces projektowanej usługi wg modelu „podwójnego diamentu”. Poszczególne fazy nie są odzwierciedleniem postępów prac nad projektem względem czasu i mogą się przenikać (szczególnie faza 1. i 2.).
1. ODKRYWANIE
2. DEFINIOWANIE
Warsztaty Wywiady
Ankiety
Konsultacje z ekspertami Analiza publikacji Dokumentacja fotograficzna i wideo Obserwacja
Pierwsza faza modelu to równocześnie pierwsza faza projektu. Na tym etapie projektant stara się spojrzeć świeżym okiem na dany obszar problemowy, poszukując potrzebnych mu informacji i inspiracji do dalszej pracy. Projektant nie ogranicza się do własnej wiedzy, ale szuka wsparcia w doświadczeniu samych użytkowników oraz ekspertów z dziedzin, których dotyczy projekt.
3. ROZWÓJ
Wybór obszaru projektowego
Opracowanie: i organizacja Konkursu literackiego na legendę myszkowską
Określenie grupy docelowej Wybór formy projektu (usługa)
Systemu identyfikacji usługi Pierwszej gry (merytoryczne i graficzne)
Wybór kanałów promocji
Określenie tematyki gier
materiałów promocyjnych
Wybór legendy z prac nadesłanych na konkurs
Ostateczne testowanie gotowej usługi Organizacja i przeprowadzenie inauguracji pierwszej gry Produkcja materiałów promocyjncyh
Prototypowanie i testowanie
W tej fazie projektant stara się wyłonić najważniejsze elementy zebrane podczas fazy poprzedniej, uporządkować je i na tej podstawie stworzyć klarowny brief do dalszej pracy. Jednoznacznie określić cele ogólne i szczegółowe projektu.
Trzecia faza modelu skupia się na dalszym jego rozwoju poprzez proponowanie nowych rozwiązań (im więcej, tym lepiej), selekcji i weryfikacji wybranych poprzez wizualizowanie, prototypowanie i testowanie.
12 www.designcouncil.org.uk
14
4. DOSTARCZENIE
Ostatnia faza to moment, kiedy produkt czy usługa jest już gotowa i należy ją przygotować do wdrożenia. Istotne jest tutaj testowanie końcowe przez zdefiniowanego użytkownika oraz zadbanie o wszystkie elementy towarzyszące wdrażaniu projektu na rynek (działania logistyczne, marketingowe itp.)
Poniżej schemat wynikowy, ilustrujący jak układały się kolejne etapy projektu Misja Legenda względem czasu:
ODKRYWANIE
ODKRYWANIE
ODKRYWANIE
DEFINIOWANIE
ODKRYWANIE
DEFINIOWANIE
DEFINIOWANIE
ROZWÓJ
DOSTARCZENIE
15
↓ Fot. 8 Dworzec kolejowy w Myszkowie.
2.1. Wstępne określenie grupy docelowej Mając zdefiniowany obszar problemowy przyszedł czas na określenie grupy docelowej, której miał zostać zadedykowany projekt. Z zebranych wcześniej informacji wynikało, że najbardziej zaniedbaną grupą w Myszkowie czują się osoby starsze oraz młodzież. Dodatkowe rozmowy z mieszkańcami wykazały jednak, że także rodzice młodszych dzieci uważają, że oferta dla ich pociech jest w mieście niewystarczająca. Chociaż Dom Kultury prężnie działa, a obiekty sportowe są żywo oblegane, należy pamiętać, że Myszków jest 33 tys. miastem, i w odczuciu mieszkańców takich obiektów i działań kierowanych do dzieci jest wciąż za mało.
↓ Fot. 9 Widok na drogę wojewódzką 798 oraz drogi krajowe 791 i 793 wiodące przez Myszków.
Decydując się na tę grupę odbiorców starałam się także mieć na uwadze często powtarzaną, tak przez władze miasta, jak i przez samych mieszkańców, potrzebę zainteresowania turystów Myszkowem. Miasta i wsie znajdujące się w obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej wokół Myszkowa, ze względu na położone na tym obszarze skały nadające się do wspinaczki, kierują swoją ofertę głównie do ludzi młodych, czynnie uprawiających sport (wspinaczy). Myszków nie ma na terytorium swojej gminy tego typu formacji skalnych, ale jest bardzo dobrze położony pod względem komunikacyjnym. Łatwy dojazd zapewnia droga wojewódzka 798, dwie drogi krajowe: 791 i 793 oraz trasa kolejowa13, co czyni z miasta doskonałą bazę wypadową na pozostały obszar Jury. Myszków zatem mógłby zainteresować przede wszystkim tych turystów, którzy nie przyjeżdżają na Jurę się wspinać, ale raczej traktują ją jako obszar do wycieczek krajoznawczych. Wśród tej grupy, mają swoje liczne przedstawicielstwo – rodzice z dziećmi. Mając wstępnie określoną grupę docelową, mogłam przejść do etapu zastanawiania się nad formą oferty rekreacyjnej, którą chciałam zaproponować dla miasta. W międzyczasie jednak należało zawęzić grupę docelową, ponieważ określenie „rodzice z dziećmi” jest pojęciem zbyt szerokiem i zbyt różnorodnym, aby móc je jednoznacznie scharakteryzować. Konsultacje z psychologiem14 oraz ekspertami z dziedziny socjologii15 doprowadziły do stworzenia ankiet i pytań do wywiadów pogłębionych, które pomogły mi później uszczegółowić obraz potencjalnego użytkownika usługi.
13 trasa kiedyś Warszawsko-Wiedeńska 14 dr Teresa Sikora 15 dr Paulina Rojek-Adamek, mgr Grzegorz Gawron
16
2.2. Analiza oferty rekreacyjnej Myszkowa Zanim dokonałam wyboru w jaki sposób chciałabym się odnieść do obszaru problemowego, zaczęłam od zapoznania się z ofertą rekreacyjną, dostępną w Myszkowie. Mieszczące się na terenie Myszkowa obiekty, takie jak basen czy boiska są raczej oblegane przez prężnie działające kluby i stowarzyszenia sportowe, a przeciętnemu mieszkańcowi trudno jest się na nie dostać16 . Do szerszej dyspozycji pozostaje jedno centrum rozrywki, na terenie którego mieści się kręgielnia oraz siłownia na otwartm powietrzu wybudowana przez stowarzyszenie Podlas. W mieście jak dotychczas powstała jedna ścieżka rowerowa, która prezentuje się raczej mizernie (są plany budowy nowych ścieżek), ale za to na rower można się wybrać poza granice miasta – o leśne szlaki rowerowe dba bowiem Klub PTTK „M2”17. Ogólnodostępne są także stawy wędkarskie, a cyklicznie organizowane imprezy sportowe, w tym kilka rangi ogólnopolskiej czy międzynarodowej (Ogólnopolski Rajd im. Szarych Szeregów, Bieg V Stawów, Turniej Bokserski o Czarne Diamenty) przyciągają rzesze uczestników i obserwatorów. Wszystko to jednak zdaje się nie zaspokajać w pełni potrzeb mieszkańców, którzy zgłaszają potrzebę poszerzenia oferty rekreacyjnej w Myszkowie, w szczególności zaś dostępnej dla najmłodszych użytkowników.
↓ Fot. 10 XXXIV Bieg V Stawów im. Z. Burdy w Myszkowie.
16 informacja pozyskana podczas wywiadów z mieszkańcami 17 www.m2.myszkow.pttk.pl
17
2.3. Określenie formy rekreacji Znając już dokładnie zaplecze rekreacyjne Myszkowa mogłam zająć się poszukiwaniem formy rekreacji, która byłaby różna od tych dostępnych w mieście, a jednocześnie angażowała dzieci i ich opiekunów. Istotnym kryterium było dla mnie stworzenie oferty długoterminowej (rezygnowałam zatem z organizacji pojedynczej imprezy/ wydarzenia), ogólnodostępnej (lokalizacja w przestrzeni otwartej, brak konieczności zapisów, rezerwacji itp.), która nie byłaby sezonowa (chciałam, aby dało się z niej korzystać zarówno latem jak i zimą) i zawierała elementy zabawy i edukacji (połączenie przyjemnego z pożytecznym czyli edukacja przez zabawę). Pozwoliło mi to znacznie zawęzić krąg moich poszukiwań i finalnie zdecydować się na projekt usługi, który bezpośrednio wiązałby się z grami18 terenowymi.
↓ Fot. 11 Harcerze podczas gry terenowej.
Dlaczego zabawa? Naukowcy zajmujący się zagadnieniem zabawy uważają, że jest ona elementem naszego życia koniecznym nie tylko dla zdrowia i dobrego samopoczucia, ale wręcz dla naszego przetrwania. Mimo iż nie jest to bezpośrednim celem zabawy, dzięki niej zwiększamy swoją wytrwałość i opanowanie, pomaga nam łatwiej przystosować się do nowych sytuacji, korzystając z wcześniej zdobytej wiedzy i doświadczenia19. Jak powiedział George Bernard Shaw: nie przestajemy się bawić dlatego, że się starzejemy; starzejemy się dlatego, że przestajemy się bawić20.
Gry terenowe
↓ Fot. 12 Uczestnicy gry terenowej Poszukiwacze zdrowia i urody, rozgrywki w Parku Strzeleckim w Tarnowie.
Gry terenowe to forma zabawy z elementem edukacyjnym zapoczątkowana przez środowiska harcerskie. Polega na wykonaniu określonego zadania lub zadań przez grupę uczestników w realnej przestrzeni (początkowo był to las) w czasie rzeczywistym i zawierająca elementy edukacyjne21.
18 Gra: zabawa towarzyska, w której występuje element współzawodnictwa, określona ustalonymi regułami. (Słownik języka współczesnego języka polskiego, t. 1, red. Elżbieta Wierzbicka, Reader’s Digest, Warszawa 1998, s. 284) 19 na podst. Kwartalnika SGI, July 2013, nr 73, Wyd. Soka Gakkai International 20 We don’t stop playing because we grow old; we grow old because we stop playing – cyt. za S. Brown, K. Cozad, Play Is the Way..., Kwartalnik SGI, July 2013, nr 73, Wyd. Soka Gakkai International, s. 2 21 www.gryterenowe.edu.pl
18
Wyróżniamy kilka rodzajów gier terenowych22:
↓ Fot. 13 Uczestnicy LARP-u pt.: The Battle for Middle-earth, w Czechach.
• Gry zręcznościowe i siłowe – wymagają od uczestników wykazania się sprawnością fizyczną; • Gry taktyczne – wykorzystują umiejętność zaplanowanego działania (taktyki) grup uczestników, którzy w mniej lub bardziej określony sposób mają osiągnąć wyznaczony cel; • Gry fabularne – scenariusz tych gier, zwany fabułą, może dotyczyć wydarzeń historycznych lub zmyślonych. W zależności od rodzaju gry różna jest waga fabuły – od niewielkiej w grach rekreacyjnych po dominującą w LARP-ach23; • Gry miejskie – przypominają gry fabularne jednak zawsze rozgrywane są w przestrzeni miejskiej. Klasyczne gry miejskie mają charakter epizodyczny i przeprowadzane są pod okiem animatorów (organizatorów); • Questing – metoda odkrywania dziedzictwa kulturowego danego miejsca polegająca na tworzeniu nieoznakowanych szlaków w przestrzeni otwartej, którymi można wędrować, kierując się informacjami zawartymi w wierszowanych wskazówkach. Rodzaj gry wymyślony przez Stevena Glazera w 1996 r. określanej mianem Turystyki z zagadkami24.
↓ Fot. 14 Rekonstrukcja obozowiska i bitwy na polach Grunwaldu, Fot. Kamil Nagorek, Głos Pomorza, Agencja FORUM.
Podobnym zjawiskiem, choć raczej nie zaliczanym do gier terenowych, jest odtwórstwo historyczne (czy też: rekonstrukcja historyczna, rekreacja historyczna, z ang. reenacting). Polega ono na ponownym „odgrywaniu” udokumentowanego wydarzenia historycznego z uwzględnieniem strojów i artefaktów wytwarzanych współcześnie, a imitujących te powstałe w epoce, w której rozegrała się odtwarzana sytuacja. Ta kulturowa praktyka znacznie zyskała na znaczenu w kontekście innych form spędzania wolnego czasu w Polsce25.
22 na pods. publikacji książkowych i internetowych 23 ang. live action role-playing 24 Ekoturystyka i odkrywanie dziedzictwa. Zbiór dobrych praktyk., pod. Red. D. Zaręby, Rozdział 3: B. Kazior, Questing – odkrywanie dziedzictwa miesja., Wyd. Fundacja Fundusz Partnerstwa i Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków 2008 25 na podst. Dziedzictwo w akcji. Rekonstrukcja historyczna jako sposób uczestnictwa w kulturze., Praca zbiorowa pod red. T. Szlendaka, Wyd. Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2012
19
↓ Fot. 15 Awers karty gry Niewygodne pytania z serii Urban Playground.
Gry miejskie Początków dzisiejszych gier miejskich można doszukiwać się w grze Ringolevio, która powstała w Nowym Jorku podczas Wielkiego Kryzysu ok. 1930 roku, jednak trudno jednoznacznie wskazać na początek tej formy rozrywki. Pionierami gier miejskich w Polsce były środowiska harcerskie, które już od lat 70. XX w. co roku organizują w Warszawie grę pod nazwą Rajd Arsenał (upamiętnia akcję odbicia Jana Bytnara „Rudego” z rąk Gestapo 26 marca 1943 r.). Pierwszym komercyjnym projektem wykorzystującym mechanizm gry miejskiej była zaś Nokia Game realizowana w I poł. lat 90. w ramach międzynarodowej kampanii reklamowej firmy26.
↓ Fot. 16 Awers karty questu Śladami historii w Żydowskim Jarze w Bałtowie.
Interesującym projektem była zorganizowana przez Krzysztofa Bieleckiego gra miejska Urban Playground w 2005 r. Cykl gier o tyle ciekawy, że niekomercyjny oraz całkowicie niezależny od stowarzyszeń i organizacji. Pomysł przyciągnął grupę wiernych fanów, co niewątpliwie przyczyniło się do propagowania idei gier miejskich jako projektów społecznych27. Ostatnio coraz powszechniejsze stają się także literackie gry miejskie, których scenariusz jest tak skonstruowany, aby uczestnik poznawał pisarzy bądź dzieła literackie, natomiast w Poznaniu powstała seria turystycznych gier miejskich stworzonych specjalnie dla tego miasta, pozwalających podobnie jak w questingu, na samodzielną grę w dowolnie wybranym przez gracza momencie.28 Myszków zaś może poszczycić się Ogólnopolskim Rajdem Szarych Szeregów, rozgrywanym w oparciu o wydarzenia II Wojny Światowej. Gry miejskie należące do najbardziej znanych w Polsce: • Rajd Arsenał
↓ Fot. 17 Awers kart gry Tajemnica mistrza Floriana z serii gra miejska w Poznaniu.
• Urban Playground • Literackie Gry Miejskie w Warszawie • Partyzantz w Katowicach • Gry Uliczne w Łodzi • Gry turystyczne w Poznaniu
26 na podst. www.en.wikipedia.org 27 K. Bielecki, Miasto to gra., Wyd. Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości, Październik 2008 28 www.gramiejska.pl
20
↓ Fot. 18 Wypełnione ankiety na temat gier miejskich i questingu.
2.4. Definiowanie grupy docelowej Badania sondażowe miały na celu zbadanie poziomu wiedzy na temat gier miejskich i questingu, posiadanej przez rodziców i dziadków dzieci w wieku do 12 lat i gotowości do wzięcia udziału w grze miejskiej, a także pomóc w dokładnym zdefiniowaniu grupy docelowej usługi Misja Legenda. Wyniki ankiety miały także wykazać jaką odległość rodzice/dziadkowie są skłonni przejechać z dziećmi/wnukami, aby zagrać w grę miejską. Badanie było prowadzone równolegle w postaci bezpośrednich wywiadów ankieterskich, podczas których zadawane były pytania dodatkowe (wywiady pogłębione) oraz w formie internetowego kwestionariusza. W badaniu wzięło udział 100 ankietowanych (50 kobiet i 50 mężczyzn) w wieku powyżej 15 lat, z czego 73% stanowili ankietowani w przedziale wiekowym 21-40 lat. Przeważały osoby z wykształceniem wyższym (65%) oraz średnim (30%), mieszkające w miastach powyżej 10 tys. mieszkańców (jedynie 8 ankietowanych to mieszkańcy miast poniżej 10 tys. mieszkańców lub wsi).
↙ Il. 4 Wykresy prezentujące dane pozyskane z ankiet na temat gier terenowych, miejskich i questingu.
Wiek dzieci/wnuków posiadanych przez ankietowanych: 1
2%
33%
3 51%
0-2 lata
4%
2
8%
3-4 lata
22%
5-6 lat
27%
40%
40%
7-8 lat 9-12 lat
29%
80%
63%
52%
76%
36% 29% 21%
gra terenowa
gra miejska
questing
9%
16%
questing
21
95%
33%
33% 26%
16% 4% sami
z dzieckiem
3%
1% do 1 km
do 10 km
64%
0%
50%
do 30 km
4%
do 100 km
91%
100%
0%
50%
100%
Wnioski Powyższe wyniki pokazują, że gry terenowe, miejskie oraz questing, cieszą się zainteresowaniem rodziców oraz ich dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Zdecydowana większość ankietowanych nie tylko zetknęła się z terminem gry terenowej czy miejskiej, ale również w nią grała. Sytuacja nieco gorzej wygląda w odniesieniu do questingu – 21% ankietowanych wiedziało co to takiego, a jedynie 9% grało w jakąś questingową grę. Mimo że aż 63% dzieci ankietowanych nie grało nigdy w żadną tego typu grę (29% dzieci grało samo, a 16% wraz z rodzicem), to aż 95% ankietowanych chciałoby zagrać razem ze swoim dzieckiem. Większość ankietowanych byłaby skłonna przebyć odległość między 10-30 km żeby zagrać (zarówno 33% do 10 km, jak i 33% do 30 km), a 26% ankietowanych stwierdziło, iż odległość nie ma dla nich znaczenia, pod warunkiem, że gra byłaby wystarczająco interesująca.
22
Przeprowadzone badania pozwoliły zawęzić grupę docelową do prezentowanych poniżej oraz stworzyć persony – uśredniony obraz potencjalnych użytkowników. Grupa docelowa: Płeć: kobiety i mężczyźni Wiek: 20-40 lat Wykształcenie: wyższe Miejsce zamieszkania: miasto pow. 10 tys. mieszk. Ilość dzieci: 1-3 Wiek dzieci: 4-12 lat Cechy osobowości:
↓ Fot. 19 Fotografia rodziny stanowiąca ilustrację przedstawicieli grupy docelowej usługi Misja Legenda.
• osoby aktywne, • otwarte na świat, • poszukujące nowych doświadczeń, • lubiące spędzać czas ze swoimi dziećmi i na świeżym powietrzu.
Persony Persona to bardzo przydatne narzędzie przy projektowaniu usług. Można powiedzieć, że jest czymś zbliżonym do krótkiego, fikcyjnego życiorysu potencjalnego użytkownika. Badając osoby reprezentujące grupę docelową, wyciąga się ważne informacje dotyczące jej upodobań, zachowań i relacji z usługą i na tej podstawie tworzy się obraz pojedynczej persony. Na ogół przygotowuje się więcej niż jedną personę, tak aby uzyskać np. wizerunek standardowego użytkownika (stanowiącego uśrednienie zachowań badanej grupy), użytkownika niestandardowego (prezentującego skrajne zachowania podczas korzystania z tą konkretną usługą albo podobną) czy użytkownika, który miał już jakieś doświadczenia z usługą lub takiego, który jeszcze nie miał żadnych.29 Prezentowane persony zostały stworzone na podstawie wyników ankiet i wywiadów pogłębionych prowadzonych wsród przedstawicieli grupy docelowej. Stanowią one uśredniony obraz osoby, która już grała w gry terenowe i/lub miejskie oraz osoby, która nie ma jeszcze doświadczenia w tym zakresie, ale jest zainteresowana tą formą rekreacji dla siebie i swoich dzieci.
29 Designin methods for developing services. An introduction to service design and a selecion of service design tools, project collaboration between Technology Strategy Board Driving Innovation and Design Council, www.keepingconnected.co.uk
23
Doświadczony użytkownik
24
Niedoświadczony użytkownik
25
3. Rozwój projektu 3.1. Cele i założenia projektu
Cele projektowe: • Rozszerzenie oferty rekreacyjnej Myszkowa poprzez stworzenie nowej atrakcji w mieście – usługi turystyczno-rekreacyjnej; • Wzmocnienie więzi mieszkańcy – miasto, poprzez włączenie mieszkańców w proces projektowania usługi; • Uwzględnienie całego obszaru miasta. Cele społeczne: • Poprawa wizerunku miasta w oczach mieszkańców; • Zacieranie antagonizmów między mieszkańcami poszczególnych dzielnic Myszkowa (uwzględnienie całego obszaru miasta); • Wzmacnianie więzi międzypokoleniowych poprzez propagowanie turystyki rodzinnej. Założenia projektowe • Usługa dedykowana miastu Myszków (gry oparte na przestrzeni miasta); • Usługa skierowana do rodzin z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (propagowanie turystyki rodzinnej); • Edukacyjny charakter usługi (połącznie zabawy z nauką); • Forma usługi oparta na elementach zaczerpniętych z gier miejskich i questingu; • Niskie koszty produkcji i wdrożenia (umożliwienie przejęcia projektu organizacjom pozarządowym, działającym na terenie miasta, które nie dysponują dużymi środkami finansowymi); • Bezpłatna forma uczestnictwa, aby umożliwić mieszkańcom korzystanie z usługi (Myszków charakteryzuje największe bezrobocie w woj. śląskim); • Możliwość rozbudowy usługi dzięki zaangażoaniu mieszkańców w projekt (podtrzymywanie relacji mieszkańców z miastem); • Forma usługi, która umożliwi użytkownikowi nieograniczony czasem (niezależna od pory dnia czy pory roku) i przestrzenią (lokalizacja w przestrzeni otwartej/publicznej) dostęp.
26
3.2. Projektowanie dla rodzin z dziećmi Projektując usługę Misja Legenda należało mieć na uwadze fakt, że choć bezpośrednią grupą docelową jest osoba dorosła – opiekun, który zdecyduje się wejść w relacje z usługą, to jednak drugim równie ważnym odbiorcą jest dziecko, które wraz z opiekunem, będzie z niej korzystało. Choć usługa kierowana jest do młodych użytkowników w bardzo dużym przedziale wiekowym (4-12 lat), co wiąże się z różnym etapem rozwoju dziecka, to jednak forma zabawy, jaką jest gra miejska, daje możliwość dopasowania się do tak szerokiego spektrum odbiorców. Próg minimalny został ustalony dlatego, że dziecko, które ukończyło cztery lata, potrafi już logicznie myśleć, lubi zabawy, które angażują więcej osób niż tylko je samo, zaczyna odróżniać świat rzeczywisty od wyimaginowanego, a także zaczyna się interesować słowami oraz ich zapisem. Dwunastoletnie dzieci natomiast, mimo że uważają się już za bardzo dojrzałe, to nadal bardzo dużo czasu poświęcają zabawie, czują silną potrzebę przynależenia do jakiejś grupy (np. rodziny) i lubią zwracać uwagę dorosłych, na ich własne pomysły30.
Edukacja przez zabawę Zabawa, jak wspominałam już wcześniej, pełni bardzo istotną rolę w życiu każdego człowieka. W kontekście dzieci, których rozwój somatyczny i psychiczny jest jeszcze w fazie początkowej, ma ona jeszcze większe znaczenie. Często zdarza nam się zapominać, że zabawa niesie z sobą nie tylko przyjemność, ale jest doskonałym narzędziem edukacyjnym. Gry dzięki swojej strukturze stwarzają doskonałe warunki do zaplanowanego nauczania i przekazywania pożądanych treści. Mogą wpłynąć na wzrost kompetencji dziecka, a także pozwalają rozwijać takie cechy jak samodzielność, pomysłowość, poczucie przynależności do grupy, okazywanie umiejętności przetrwania i starania się być coraz lepszym. Umożliwiają używanie własnej sprawności fizycznej i intelektualnej, co przekłada się na ich późniejszą pozytywną samoocenę31.
↓ Fot. 20 Dzieci biorące udział w grze edukacyjnej Poszukiwacze operowych dźwięków w Teatrze Wielkim w Warszawie. Zabawa ma na celu zapoznanie dzieci z różnymi instrumentami muzycznymi wchodzącymi w skład orkiestry symfonicznej, a także nauczenie ich rozpoznawania barwy ludzkiego głosu.
30 na podst. C. Fishel, Designing for children, Rockport Publisher, Inc. Massachusetts, USA 2001 31 na podst. K. W. Vopel, Poradnik dla prowadzących grupy: teoria i praktyka zabaw interakcyjnych, Wydawnictwo Jedność, Kielce: 2003, Wyd. 2 oraz K. W. Vopel, Witajcie oczy!, Wydawnictwo Jedność, Kielce: 2009
27
3.3. Wybór tematyki gier – polskie legendy32 Każda gra miejska ma swój temat. Podobnie myśląc o usłudze opartej na grach miejskich i questingu musiałam podjąć decyzję czego będzie dotyczyła nie jedna, a cała seria gier. Myszków ma niewiele zabytkowych obiektów, a fauna i flora nie wyróżniają się niczym szczególnym na tle innych miast czy wsi położonych w obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Tematyki historycznej nie podejmowałam zaś, głównie z obawy o możliwość pogłębienia ciągle żywych antagonizmów pomiędzy poszczególnymi dzielnicami (ważniejsze wydarzenia historyczne rozgrywały się głównie na terenie Mrzygłodu i Starego Myszkowa33 ). Dokonując wyboru, skupiłam się zatem, na tematach uniwersalnych, które mogłyby zainteresować szersze grono odbiorców, a jednocześnie spełniały warunek edukacyjny. Dobrym tematem wydały mi się polskie legendy, które mam wrażenie, mimo iż stanowią naszą spuściznę kulturową, to jednak znane są raczej wybiórczo i bardzo powierzchownie. Jak się okazało podczas przeprowadzania wywiadów pogłębionych, podobnego zdania byli także moi rozmówcy. Poniżej prezentuję niektóre z wypowiedzi na ten temat:
32 Legenda: opowieść z życia bohaterów, zazw. świętych i męczenników, nie znajdująca potwierdzenia w materiale hist., opowieść fantastyczna o wydarzeniach hist., oparta zazw. na podaniach lud.; klecha, mit; wyjśnienie symboli na mapach, tabelach, wykresach itp.; napis na medalu, monecie ze śrdw.-łac. ‚opis żywota a. wydarzenia’ z łac. legere‚ zbierać, wybierać, czytać’ (W. Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury; cz. 2 od K do P (Polikrates), t. II, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2007) 33 nieformalne dzielnice Myszkowa
28
Organizacja konkursu literackiego
↓ Fot. 21 Jeden z plakatów informujących o konkursie. Tablica informacyjna MDK w Myszkowie.
Decyzja zapadła. Tematem gier miały być polskie legendy i chociaż o Myszkowie nie powstała żadna legenda, zależało mi na powiązaniu samego miasta z tematem gier. Stąd wziął się pomysł przeprowadzenia konkursu literackiego na Legendę Myszkowską. Ponieważ młodzi ludzie zakończywszy edukację na poziomie wykształcenia średniego, zazwyczaj wyjeżdżają na studia lub w poszukiwaniu pracy poza granice Myszkowa, stwierdziłam, że warto byłoby dać im możliwość umocnienia ich więzi z miastem. W związku z powyższym, konkurs literacki został skierowany do uczniów szkół gimanzjalnych i ponadgimnazjalnych, leżących na obszarze Myszkowa. Cele konkursu: • Wzmacnianie więzi między młodym pokoleniem mieszkańców a miastem;
↓ Fot. 22 Dyplomy dla laureatów konkursu literackiego na Legendę Myszkowską.
• Pozyskanie legendy związanej z Myszkowem na scenariusz pierwszej gry z serii Misja Legenda; • Zaangażowanie w projekt potencjalnych graczy i osoby, które mogą później promować usługę; • Zapowiedź wdrożenia usługi.
Zakres opracowania: • Opracowanie regulaminu konkursu; • Opracowanie graficzne plakatów informacyjnych i dyplomów; • Współpraca z literatami działającymi na terenie Myszkowa – zwołanie komisji konkursowej, udział w jej obradach; • Pozyskanie sponsorów i patrona konkursu;
↓ Fot. 23 Gala w MDK w Myszkowie, podczas której zostały wręczone nagrody laureatom konkursu.
• Współpraca z Miejskim Domem Kultury i Urzędem Miasta w Myszkowie przy organizacji gali na zakończenie konkursu (ogłoszenie laureatów i wręczenie nagród).
29
↘ Il. 5 Projekt plakatów informujących o konkursie literackim Legenda Myszkowska oraz dyplomy dla jego laureatów. Projekty powstawały przed stworzeniem systemu identyfikacji dla usług Misja Legenda.
Ocena prac konkursowych Komisja konkursowa w składzie: Krystyna Masłoń, Prakseda Noszczyk, Marcin Pilis, Izabela Skabek, Małgorzata Typel, Maria Wosik, której przewodniczyłam, dokonała oceny nadesłanych prac literackich i wyłoniła 5 laureatów, spośród których wyłoniono trzy miejsca nagrodzone oraz dwa wyróżnienia. Pierwsze miejsce zdobyła Carmen Ceballos z Gimnazjum nr 1 w Myszkowie za pracę pt. Łzy. Szczegółowa informacja o przyznanych miejscach i wyróżnieniach ogłoszona została podczas gali konkursowej dn. 23 listopada 2013 r. w sali widowiskowej Miejskiego Domu Kultury w Myszkowie. Wydarzenie zaszczycił swoją obecnością patron konkursu - Włodzimierz Żak, burmistrz miasta Myszków. Podczas gali laureatom zostały wręczone nagrody. Laureaci konkursu: • I miejsce: Carmen Ceballos (Gimnazjum nr 1) • II miejsce: Magdalena Gruszka (Gimnazjum nr 5) • III miejsce: Krzysztofa Łukoszek (Gimnazjum nr 5) • Wyróżnienie: Kacper Jakóbczyk (Gimnazjum nr 3) • Wyróżnienie: Nikoletta Sularz (LO im mjra Henryka Sucharskiego)
30
3.4. Opracowanie scenariusza gry Opracowanie scenariusza do pierwszej gry przebiegało w kilku etapach. Zanim zajęłam się procesem projektowym, rozpoczęłam od zapoznania się z wybranymi grami miejskimi i questami dostępnymi na polskim rynku. Kolejnym etapem były konsultacje, które odbyłam z projektantem gier miejskich i twórcą Urban Playground Krzysztofem Bieleckiem. Pozwoliło mi to lepiej zrozumieć, jak powstają gry miejskie i przygotować się do poprowadzenia warsztatów na ten temat z mieszkańcami Myszkowa.
↓ Fot. 24 Wykład stanowiący wprowadzenie do warsztatów z projektowania gier miejskich.
Warsztaty z projektowania scenariusza Warsztaty odbyły się 13 listopada 2013 r. w Miejskim Domu Kultury w Myszkowie i wzięli w nich udział głównie przedstawiciele organizacji pozarządowych działających na terenie Myszkowa, studenci Pracowni Projektowania Komunikacji Społecznej, Dyrektor Domu Kultury, radny Myszkowa oraz członkini komisji konkursu literackiego Legenda Myszkowska. Podczas spotkania udało się wstępnie określić przewidywaną trasę pierwszej gry, w wyniku burzy mózgów34 ustalić jej tytuł: Misja Legenda: O Barbarze, która rozpuściła majątek. oraz wytypować osoby chętne do dalszego projektowania usługi. ↓ Fot. 25 Warsztaty z projektowania gier miejskich w Myszkowie.
34 z ang. brainstorming: technika projektowa przeprowadzana w grupie, służąca do generowania dużej liczby pomysłów, które mogą stać się potencjalnym rozwiązaniem danego zagadnienia. (Designing methods for developing services. An introduction to service design and a selecion of service design tools., project collaboration between Technology Strategy Board Driving Innovation and Design Council, www.keepingconnected.co.uk)
31
Dalsze prace nad pierwszą grą Kolejnym etapem projektowym była druga część warsztatów, która odbyła się już w mniejszym gronie, w przestrzeni otwartej miasta. Wspólnie dopracowliśmy trasę pierwszej gry i wyznaczyliśmy potencjalne przestrzenie, w których mogłyby powstać murale, mające stanowić dopełnienie gry w przestrzeni miejskiej. Sporządziliśmy także dokładną dokumentację fotograficzną, która okazała się bardzo pomocna przy opracowywaniu wskazówek.
↓ Fot. 26 Prototypowanie i testowanie kart wskazówek do pierwszej gry.
Same wskazówki zostały opracowane przeze mnie, jednak były poddawane wielokrotnej weryfikacji przez pozostałe osoby zaangażowane w projekt. Zmiana treści wskazówek wynikała również z problemów, które pojawiły się podczas starań o uzyskanie zgody na wykonanie murali na ścianach wybranych obiektów architektonicznych, umiejscowionych na trasie planowanej gry. W wyniku tych trudności propozycje lokalizacji były zmieniane kilkukrotnie podczas procesu projektowego. Prototypowanie35 gry i testowanie jej zarówno na dorosłych jak i na dzieciach, pozwoliło wprowadzić istotne poprawki, których brak mógł spowodować trudności w rozwiązaniu zadań przez późniejszego użytkownika usługi.
35 Wg autorów publikacji: Projektowanie skutecznych usług publicznych: praktyczny podręcznik dla kadry instytucji publicznych, wydanej przez organizację PDR The National Centre for Product Design and Development Research w ramach projektu Design Silesia w 2013 r. w Katowicach: Prototypowanie jest istotnym etapem wszystkich dziedzin projektowania, które umożliwia przetestowanie nowego produktu lub usługi w bezpiecznych warunkach.
32
4. Projekt 4.1. Scenariusz usługi Misja Legenda to usługa turystyczno-rekreacyjna skierowana do rodzin z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. W ramach usługi docelowo ma powstać seria gier miejskich opartych na polskich legendach i rozgrywanych w Myszkowie. Pierwszą grą z cyklu Misja Legenda jest gra O Barbarze, która rozpuściła majątek, stworzona w oparciu o legendę Łzy autorstwa Carmen Ceballos. Każda gra ma polegać na podążaniu wyznaczoną trasą wg wskazań zawartych w karcie wskazówek (do pobrania w MDK w Myszkowie lub ze strony internetowej dedykowanej usłudze) i rozwiązywaniu zadań w niej postawionych. Wpisanie wszystkich odpowiedzi we właściwe pola krzyżówki znajdującej się na odwrocie karty wskazówek skutkuje uzyskaniem hasła, będącego rozwiązaniem danej gry. Hasło upoważnia użytkownika do odebrania kart legend (w MDK w Myszkowie lub przez internet ze strony dedykowanej usłudze), które zawierają część ilustracyjną oraz opis legendy, której dotyczyła dana gra. Dzięki nim użytkownik i jego dziecko mają możliwość przypomnienia sobie treści legendy, kiedy tylko będą mieli na to ochotę. Dopełnienie każdej gry stanowią murale (spójne stylistycznie z ilustracjami zawartymi na dedykowanej grze karcie legend), rozmieszczone na jej trasie. Wdrożenie każdej gry ma rozpoczynać jej oficjalna inauguracja, promująca całą usługę Misja Legenda. Podczas inauguracji do gry wprowadzony jest dodatkowo element rywalizacji – uczestnicy, którzy jako pierwsi ukończą grę, otrzymają nagrody (m. in. skarbnicę legend). Czas przejścia poszczególnych gier będzie zróżnicowany w zależności od długości wybranej legendy i określonej trasy przejścia. Przejście pierwszej gry O Barbarze, która rozpuściła majątek powinno zająć przeciętnemu użytkownikowi około jednej godziny. Poziom trudności został określony zgodnie z grupą docelową jako przystępny dla dzieci powyżej czwartego roku życia (oczywiscie pod czujnym okiem opiekuna). Przy założeniu, że w przyszłości powstanie więcej gier, będzie można różnicować poziom trudności, tak by wzbudzić większe zainteresowanie starszych użytkowników w wybranych grach.
33
Scenorys Scenorys to scenariusz usługi przedstawiony w formie obrazkowej. Przy pomocy szkiców, tekstów lub zdjęć, ilustruje jak potencjalni użytkownicy mogą korzystać z danej usługi36. Poniżej scenorys, który pokazuje jak mogłaby wyglądać droga użytkownika przez jedną z gier z serii Misja Legenda.
Scenorys usługi Misja Legenda:
lub
36 na podst. Projektowanie skutecznych usług publicznych: praktyczny podręcznik dla kadry instytucji publicznych, wydany przez organizację PDR The National Centre for Product Design and Development Research w ramach projektu Design Silesia, Katowice 2013
34
lub
lub
35
Blueprint Blueprint to inaczej szczegółowy plan gotowej usługi sporządzaony w kontekście czasu. Ilustruje „podróż użytkownika przez usługę”, wszystkie punkty styku usługi z użytkownikiem, kanały dystrybucji usługi i działań marketingowych, a także działania personelu zaangażowanego w projekt (działania widoczne dla użytkownika i te, które prowadzone są „poza sceną”). Identyfikacja wizualna usługi.
Blueprint usługi Misja Legenda: Przed usługą
Fizyczne przejawy usługi
Reklama: • internetowa (na stronach UM i MDK), • w lokalnych mediach (inauguracje), • zewnętrzna – Myszków (inauguracje),
W trakcie usługi
Miejski Dom Kultury
Miejski Dom Kultury
Strona internetowa gry
Strona internetowa gry
• „poczta pantoflowa”.
• Przeglądanie stron internetowych, Działania użytkownika
• Przeglądanie lokalnej prasy/ słuchanie lokalnych mediów,
Karta wskazówek
• Zapoznanie się z informacjami na temat usługi za pośrednictwem strony internetowej, telefonicznie lub osobiście.
• Spacer po Myszkowie, • Rozmowa ze znajomymi.
• Udzielanie informacji na temat usługi osobiście, telefonicznie oraz za pośrednictwem poczty e-mail,
Działania personelu – widoczne
Działania personelu – niewidoczne
Proces wspomagający
36
Drukowanie karty wskazówek w swoim domu; Przyjazd do Myszkowa. Przyjazd do Myszkowa; Odbiór karty wskazówek bezpośrednio przed grą w MDK.
• Zapoznanie się z treścią wskazówek i obszarem gry, • Podążanie za wskazówkami, • Uzupełnianie odpowiedzi w krzyżówce na karcie wskazówek do momentu uzyskania hasła.
• Wręczenie użytkownikowi w MDK w Myszkowie karty wskazówek.
• Aktualizowanie informacji zawartych na stronie internetowej.
• Pozycjonowanie strony internetowej, • Zamawianie i/lub umieszczanie reklam w wybranych mediach.
• Projektowanie reklam, • Administracja strony internetowej.
• Przygotowanie treści do aktualizowania strony internetowej.
• Zamówienie druku kart wskazówek (zapewnienie dostatecznej ilości kart dla nowych użytkowników).
• Weryfikacja stanu aktualności wskazówek i w razie potrzeby ich korekta,
• Administracja strony internetowej.
• Druk kart wskazówek.
• Ewentualny druk nowych kart wskazówek po korekcie.
W trakcie usługi
Po usłudze
Miejski Dom Kultury
Miejski Dom Kultury
Strona internetowa gry
Strona internetowa gry
Murale
• Wstępne zapoznannie się z treścią legendy za pośrednictwem ilustracji oraz części tekstowej zawartej w formie murali, które znajdują się w otwartej i ogólnodostępnej przestrzeni Myszkowa.
Karty legendy Powrót do domu; Odblokowanie kart legendy poprzez podanie hasła na stronie www, drukowanie kart na domowej drukarce. Odbiór kart legendy bezpośrednio w MDK; Powrót do domu.
• Przypominanie i utrwalanie treści legendy; • Spędzanie czasu z dzieckiem (gdy rodzic czyta dziecku)/ nauka czytania (gdy dziecko samo czyta).
• Zapoznanie się z informacjami na temat usługi za pośrednictwem strony internetowej, telefonicznie lub osobiście.
Linia Interakcji • Wręczenie użytkownikowi w MDK w Myszkowie kart legendy; • Prośba o wyrażenie zgody przez użytkownika na podanie adresu e-mail w celu informowania go o kolejnych inauguracjach i/lub konkursach. Linia Widoczności • Weryfikacja stanu murali i w razie potrzeby zlecenie ich renowacji.
• Prace konserwatorskie nad muralami.
• Uzupełnianie bazy mailingowej; • Zamówienie druku kart legend (aby starczyło dla nowych użytkowników). • Opracowanie bazy mailingowej,
• Weryfikacja stanu aktualności wskazówek i w razie potrzeby ich korekta, • Weryfikacja stanu murali.
• Prace konserwatorskie nad muralami.
• Administracja strony internetowej.
37
4.2. Identyfikacja wizualna usługi
Logo Założenia projektowe: • Prostota (łatwa rozpoznawalność znaku) • Ograniczona kolorystyka bez przejść tonalnych • Czytelność (przy znacznym pomniejszeniu) • Oryginalność (znak powinien odróżniać się od istniejących) • Przyjazny charakter (skierowane do dzieci) • Kojarzący się z zabawą, grą (wesołe, dynamiczne) • Nawiązujące do symboliki legend
A1 − wersja podstawowa loga do stosowania w negatywie
38
A2 – wersja podstawowa loga (z korektą optyczną znaku) do stosowania w pozytywie
B − wersja pozioma loga
Konstrukcja części typograficznej loga (identyczna we wszystkich wersjach loga) Zastosowane kroje pisma: Riona Sans Regular, kerning optyczny +10% Riona Sans Bold, kerning optyczny +10% a = grubość kreski pionowej litery „i” kroju Riona Sans Regular
67a 25a
2a
40a
11a
a a
39
Konstrukcja wersji A1 loga minimalna wysokość: 15 mm 67a 40a
13a
b = 12,5a c = 11a ø r = 2a ø r2 = 3,5a ø r4 = 6a ø r5 = 10a
14a
35a
4a
11a
bb
c
bb
Konstrukcja znaku do wersji A1
3a 2a
23a 11a
6a
a r
2a
4,5a 2a
r 10,5a
15a
8,5a 2,5a 2a 1,5a 1,5a
2a 3,5a 1,5a 6a
10a
3,5a
3,5a 1,5a
3,5a
4,5a 3a
40
½b
½b 2a ½c
r4 r2
18a
r4 r2
r4
r2 r4
r2
r2 r4
r5
r2 r4
Konstrukcja wersji A2 loga minimalna wysokość: 10 mm 67a 40a
13a
b = 12,5a c = 11a ø r = 2a ø r2 = 3,5a ø r3 = 5,5a ø r4 = 6a ø r5 = 10a
14a
35a
4a
11a
bb
bb
c
Konstrukcja znaku do wersji A2
3a 2a
23a 11a
6a
a r
2a
4,5a 2a
r 10,5a
15a
8,5a 2,25a 2a 1,25a 1,5a
2a 3,5a 1,5a 6a
10a
3,5a
3,5a 1,5a
3,5a
4,5a 3a
½b
r3 r2
18a
r3 r2
r4
r2 r4
r2
r2 r4
r5
r2 r4
½b 2a ½c
41
Konstrukcja wersji B loga minimalna wysokość: 4 mm przy wysokości powyżej 15 mm należy używać znaku z wersji A1
c = 11a d = 12a ø r = 2a ø r2 = 3,5a ø r3 = 5,5a ø r4 = 6a ø r6 = 11a 82a a2
11,5a
,5a
67a
10a 3a
Konstrukcja znaku do wersji B
3a 2a
23a 11a
6a
a r
2a
4,5a 2a
r 10,5a
15a
8,5a 2,5a 2a 1,5a a
2a 3,5a 1,5a 6a
11a
3,5a
3a 1,5a
3,5a
4,5a 3a
½d
½d 2,5a ½c d
42
r4 r2
18a
r4 r2
r4
r2 r4
r2
r2 r4
r6
r2 r4
Stosowanie loga na tłach o różnym stopniu nasycenia 10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Dopuszczalna kolorystyka w kolejnych edycjach Projekt przewiduje zastosowanie różnej kolorystyki w następujących po sobie edycjach. Każda gra będzie miała przyporządkowany jeden kolor. Kolory kolejnym grom powinny być nadawane w kolejności zaprezentowanej poniżej, po wykorzystaniu wszystkich, należy zacząć nadawanie kolorów od początku. Kolory zostały wybrane, tak by wyraźnie różniły się od siebie, minimalizując ryzyko pomyłki. Pierwszy kolor – pomarańczowy, został przyporządkowany misji O Barbarze, która rozpuścila majątek, szczególnie dlatego, że jest to kolor znajdujący odzwieciedlenie w nowej identyfikacji wizualnej miasta Myszków (wdrożonej w 2013 r.), a gra oparta jest na treści legendy o tym mieście.
PANTONE Orange 21 C CMYK 0 / 50 / 90 / 0 RGB 255 / 120 / 0
PANTONE 801 C CMYK 80 / 0 / 0 / 0 RGB 0 / 158 / 227 PANTONE 219 C CMYK 10 / 70 / 0 / 0 RGB 214 / 0 / 126
PANTONE 368 C CMYK 50 / 0 / 100 / 0 RGB 118 / 183 / 42
43
Pole ochronne loga Pole ochronne, czyli obszar, w którym nie może znaleźć się żaden element obcy (np. inne logo, inna grafika itp.) poza logiem, zarówno dla obu wersji podstawowych (A1 i A2) jak i dla wersji poziomej (B) loga Misja Legenda, wyznaczamy przy pomocy litery „m” zaczerpniętej z logotypu danej wersji. Poniżej sposób wyznaczania pola ochronnego w obydwu przypadkach.
Pole ochronne dla wersji A1 i A2
Pole ochronne dla wersji B
44
Przykłady niewłaściwych zastosowań i ingerencji w logo. Nie należy:
45
Kroje pisma Mając na uwadze fakt, że projekt będą kontynuowały różne podmioty, które dysponują raczej niewielkim budżetem, zdecydowałam się na wybór krojów z rodziny PT Sans i PT Serif projektu Alexandry Korolkovej, Olgi Umpelevej i Vladimira Yefimova, wydanych przez ParaType w 2009 na zasadach otwartej licencji (www.paratype.ru). Kroje te zawierają kompletne alfabety łaciński i cyrylicki, z niezbędnymi znakami akcentowymi języków Europy Środkowej i Zachodniej. Przy publikacjach cyfrowych należy stosować oba kroje w odmianie Web.
Kroje do nagłówków i wyróżnień:
aąbcdeęfghijklłmnoóprstuwxyzźż AĄBCDEĘFGHIJKLŁMNOÓPRSTUWXYXŹŻ 0123456789 (.;/*?!@&) PT Sans Regular
aąbcdeęfghijklłmnoóprstuwxyzźż AĄBCDEĘFGHIJKLŁMNOÓPRSTUWXYXŹŻ 0123456789 (.;/*?!@&) PT Sans Italic
aąbcdeęfghijklłmnoóprstuwxyzźż AĄBCDEĘFGHIJKLŁMNOÓPRSTUWXYXŹŻ 0123456789 (.;/*?!@&) PT Sans Bold
46
Krój do tekstów ciągłych i elementów gry (karty wskazówek i legend):
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum. PT Sans Regular, kerning 0%, odstęp między wierszami: 110%
Kroje do tekstów ciągłych, stosowany do dłuższych publikacji. Niedozwolony do elementów gry (karty wskazówek i legend):
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum. PT Serif Regular, kerning 0%, odstęp między wierszami: 110%
47
Wykaz elementów usługi w formie graficznej:
4.3. Elementy składowe gry
Karty wskazówek Karty wskazówek stanowią podstawowy element danej gry. Zapisano na nich zaszyfrowaną trasę gry i zadania, na które odpowiedzi użytkownik powinien wpisać w krzyżówkę znajdującą się na karcie. Uzupełnienie wszystkich pól, ujawnia hasło stanowiące rozwiązanie danej gry. Hasło upoważnia do odebrania kart legend. Karty wskazówek mają być dostęne do odbioru osobistego w Miejskim Domu Kultury w Myszkowie lub do pobrania ze strony internetowej. Zostały przygotowane w formacie A4 do złożenia do formatu DL, tak, aby użytkownik mógł sam wydrukować je na domowej drukarce.
48
Misja Legenda zakłada ciągłą współpracę pomiędzy opiekunem a dzieckiem. Szczególnie podczas zabawy z najmłodszymi podopiecznymi, starsze osoby powinny zwrócić szczególną uwagę na wyjaśnienie dziecku kolejnych wskazówek i naprowadzenie go na rozwiązanie (w tym celu zostały zaprojektowane także podpowiedzi do wskazówek, które mają pomóc dziecku w przejściu danego zadania). Założenia projektowe: • merytoryczne opracowanie wskazówek, zadań i podpowiedzi dopasowane do poziomu percepcji dziecka, tak by mogło brać czynny udział w ich rozwiązywaniu; • stopień pisma dostosowany dla dorosłego czytelnika; • przygotowanie uproszczonej wersji mapki obszaru gry; • przygotowanie kart w takiej formie, aby użytkownik mógł wydrukować je na domowej drukarce formatu A4; • przygotowanie kart w wersji achromatycznej (zmniejszenie kosztów)
↓ Il. 6 Karta wskazówek składana do formatu DL.
49
o kieg
S ł ow
Str aż ac ka
ack
i eg
H
Sp
k sz iu śc Ko
za ielc dz ół kiego łas Pu
P la
Ko pe
r ni ka
PKP Myszków
c Dworco wy
Urząd Miasta
PCK
1 11
st Li
Pr ym as
a
Wy
Koś cie lna Miejski Dom Kultury
H
s Puła
Mi ła
śc Ko
sz ki
50 eg o
I
i
E
ciu sz ki
G
Ko ś
F
iu
D
aj a
Pd
Pn
1 M aja
szy ńsk iego
Zach
A
M
C
3
B
op ad a
Kw iat kow ski
Wsch
Karta wskazówek - awers O Barbarze, która rozpuściła majątek.
aja M
o
Karta wskazówek - rewers
B
G
A
F I
C
E
D
Karty legend
↓ Fot. 27 Wydrukowane karty legend do misji O Barbarze, która rozpuściła majątek w fromacie 120 x 210 mm.
Legendy, której dotyczy dana gra jest utrwalona w formie pakietu kart (ilość kart zależy od długości legendy), zawierającego treść legendy dopełnioną częścią ilustracyjną. Karty zostały przygotowane w dwóch wersjach, jedna do odbioru w Miejskim Domu Kultury w Myszkowie w formacie: 120 mm x 210 mm (papier 200-350 g + folia lub lakier UV dwustronnie), po podaniu hasła stanowiącego rozwiązanie danej gry oraz do wydruku na domowej drukarce przygotowane do wycięcia i złożenia do powyższego formatu z arkusza A4. Karty do druku dostępne są dla użytkowników zarejestrowanych w serwisie poświęconemu usłudze Misja Legenda, którzy przeszli daną grę i uzupełnili swój profil podając hasło z krzyżówki. Założenia projektowe:
↓ Fot. 28 Docinanie i składanie kart legend z formatu A4 do formatu 120 x 210 mm.
Część typograficzna: • krój pisma dostosowany do możliwości percepcyjnych dziecka (proste kształty, kroje bezszeryfowe lub szeryfowa antykwa, gdzie niebezpieczeństwo pomylenia poszczególnych liter jest mniejsze) • stopień pisma dostosowany dla młodszego czytelnika (12-14 pkt.) • odmiana pisma: regular, book lub semibold (pozostałe odmiany mogą stwarzać problemy młodszemu odbiorcy) • wiersze o długości max. 50 znaków • łamanie tekstu zgodne z sensem słów • poszczególne akapity oddzielane podwójną interlinią a nie wcięciem akapitowym Kolorystyka:
↓ Fot. 29 Sklejanie kart legend z formatu A4 do formatu 120 x 210 mm.
• duże kontrasty zapobiegające zlewaniu się tła z typografią • barwy o wyraźnie różnych odcieniach Rozwiązania techniczne: • przygotowanie kart w takiej formie, aby użytkownik mógł wydrukować je na domowej drukarce formatu A4; • przygotowanie kart w wersji kolorowej i achromatycznej.
51
Karty legend do misji: O Barbarze, która rozpuściła majątek, – wersja dostępna w Miejskim Domu Kultury w Myszkowie, awers i rewers:
O Barbarze, która rozpuściła majątek.
www.facebook.com/MisjaLegenda
52
53
Wzór karty przygotowanej do druku na domowej drukarce:
O Barbarze, która rozpuściła majątek.
54
Ilustracje
↓ Fot. 30 Prace nad ilustracjami.
Ilustracje stanowią komentarz do danej legendy i mają pomóc najmłodszym użytkownikom w zapamiętaniu legendy. W tym celu każda ilustracja została opatrzona także krótkim tekstem, który w sposób bardzo skrótowy, streszcza treść legendy. Ilustracje do misji O Barbarze, która rozpuściła majątek zostały zaprojektowane przeze mnie, jednak w kolejnych edycjach gry mają być rezultatem konkursu na ilustrację, ogłaszanego przed nową inauguracją. Ilustracje do pierwszej gry są, a kolejne różnież być powinny, utrzymane w stylistyce pozwalającej na reprodukcję zarówno przy pomocy druku (na kartach legend) oraz w formie murali (element dopełniający daną grę w przestrzeni miasta). Założenia projektowe:
↓ Fot. 31 Przygotowanie szablonów do murali.
• stymulująca wyobraźnię młodego użytkownika; • stanowiąca komentarz do treści legendy; • pomagająca zapamiętać treść legendy; • forma ilustracji nadająca się do przerobienia na szablon, umożliwiający przeniesienie ilustracji do przestrzeni miejskiej w formie murali.
Legenda w przestrzeni miejskiej Wspomniane już murale powinny stanowić dopełnienie gry w przestrzeni miejskiej. Do każdej należy wybrać lokalizacje, które znajdą się na trasie (planszy) danej gry, tak by użytkownik mógł z nimi obcować podczas rozwiązywania wskazówek. Dodatkowo murale są zaznaczeniem istnienia gry w samym Myszkowie, co może pozytywnie wpływać na odbiór miasta przez jego mieszkańców.
↓ Fot. 32 Wycinannie szablonów.
Do misji O Barbarze, która rozpuściła majątek, przewidziałam rozmieszczenie czterech murali w centralnej części miasta, gdzie rozgrywa się akcja misji. Do chwili obecnej zostały zrealizowane przeze mnie trzy z nich, a czwarty (ostatni), ze względu na przeciągające się rozmowy z właścicielami obiektu, na którym zaplanowałam umiejscowienie ilustracji, ma być wykonany niebawem.
55
Zakres prac nad muralami do pierwszej gry: • wybór lokalizacji pod murale, • rozmowy z właścicielami obiektów i pozyskanie ich zgody na realizację murali, • przygotowanie szablonów do części ilustracyjnej i typograficznej, • wykonanie murali.
↓ Il. 7 Plan centralnej części miasta ilustrujący rozmieszczenie murali na trasie gry O Barbarze, która rozpuściła majątek.
56
↓ Fot. 33 Prace nad muralem przy ul. Kościuszki w Myszkowie.
↓ Fot. 34 Gotowy mural na stacji transformatorowej przy ul. Kościuszki w Myszkowie.
57
↓ Fot. 35 Prace nad muralem przy ul. 3 Maja w Myszkowie.
↓ Fot. 36 Gotowy mural na ścianie sklepiku odzieżowego przy ul. 3 Maja w Myszkowie.
58
↓ Fot. 37 Prace nad muralem przy ul. Kościuszki 61.
↓ Fot. 38 Gotowy mural na ścianie kamienicy przy ul. Kościuszki 61 w Myszkowie.
59
↓ Il. 8 Wizualizacja skarbnicy legend w droższym wydaniu np. w ramach edycji limitowanej, rozdawanej użytkownikom jako nagroda, za udział w konkursie lub przejście określonej liczby gier.
↓ Fot. 39 Skarbnica legend z kartami legendy do misji O Barbarze, która rozpuściła majątek.
60
Skarbnica legend Skrabnica legend to pudełko/pojemnik opatrzony logiem usługi, w którym dziecko może kolekcjonować karty legend. Skrabnica legend jest rozdawana uczestnikom podczas inauguracji nowej gry, można ją uzyskać również jako nagrodę podczas konkursów organizowanych przez zespół Misji Legendy (np. za rozwiązanie określonej liczby gier).
Strona internetowa Projekt strony internetowej nie wchodził w zakres opracowania usługi Misja Legenda, jednak medium jakim jest internet, jest dosyć istotne dla funkcjonowania usługi (m.in. umożliwi użytkownikowi pobranie karty wskazówek do wybranej gry, w formie elektronicznej przygotowanej do wydruku, bez konieczności udawania się do Miejskiego Domu Kultury w Myszkowie). Projekt przewiduje powstanie portalu, gdzie użytkownik będzie miał możliwość zapoznania się ze szczegółowymi informacjami na temat usługi oraz który będzie umożliwiał mu zarejestrowanie się. Dzięki rejestracji, użytkownik uzyska dostęp do swojego profilu, z poziomu, którego, będzie mógł odblokowywać kolejne funkcjonalności na stronie, po podaniu hasła z dowolnej gry z serii Misja Legenda. Wpisanie hasła z danej gry, da użytkownikowi dostęp do dedykowanych jej kart legend oraz materiałów pomocniczych, takich jak: gry (kolorowanki, krzyżówki, puzzle związane z daną misją itp.) czy materiały promocyjne (np. przejście trzech gier upoważni użytkownika do otrzymania skarbnicy legend, przypinki albo kredek z logiem usługi, a przejście pięciu gier do otrzymania wybranego wzoru koszulki). Do czasu powstania opisanego wyżej portalu dedykowanego usłudze, w przestrzeni wir tualnej ma funkcjonować funpage usługi na portalu facebook (www.facebook.com/MisjaLegenda) oraz podstrona podpięta pod portal internetowy Urzędu Miasta i/lub Miejski Dom Kultury w Myszkowie, z którego będzie można pobrać materiały do gry i dowiedzieć się o inauguracjach kolejnych gier, konkursach i innych działaniach promocyjnych.
↓ Fot. 40 Print Screen strony głównej prowadzonego przeze mnie bloga na temat projektu.
↓ Fot. 41 Print Screen funpage’a usługi Misja Legenda na facebooku.
61
Przykładowa wizualizacja kilku podstron portalu internetowego dedykowanego usłudze Misja Legenda.
Nowa misja!
» Legenda o Barbarze,
która rozpuściła majątek
Witaj Xxxxxxxxxx Obecnie masz 450 punktów
Wpisz hasło z misji... Odblokuj legendę
Legendy (4) O Barbarze, która rozpuściła majątek O Lechu, Czechu i Rusie O smoku wawelskim O Warsie i Sawie
Gry (12) Kolorowanki (6) Krzyżówki (3) Puzzle (1) Inne (2)
Nagrody (7) Skrytka (1) Odblaski (4) Breloczki (2) Koszulki (1)
62
»
Witaj Xxxxxxxxxx Obecnie masz 450 punktów
Wpisz hasło z misji... Odblokuj legendę
Legendy (4) O Barbarze, która rozpuściła majątek O Lechu, Czechu i Rusie O smoku wawelskim O Warsie i Sawie
Gry (12) Kolorowanki (6) Krzyżówki (3) Puzzle (1) Inne (2)
Nagrody (7) Skrytka (1) Odblaski (4) Breloczki (2) Koszulki (1)
Misje Galeria 27.03.2014
Niezbędnik
Aktualności
Współpraca
Kontakt
Wyloguj się
Inauguracje Konkursy Galeria
Zdjęcia z inauguracji misji: „O Barbarze, która rozpuściła majątek”.
Witaj Xxxxxxxxxx
Galeria
Obecnie masz 450 punktów
27.03.2014
Wpisz hasło z misji... Odblokuj legendę
Legendy (4)
Zdjęcia z gali konkursowej: konkursu literackiego „Legenda Myszkowska”.
O Barbarze, która rozpuściła majątek O Lechu, Czechu i Rusie O smoku wawelskim O Warsie i Sawie
Gry (12) Kolorowanki (6) Krzyżówki (3) Puzzle (1) Inne (2)
Nagrody (7) Skrytka (1) Odblaski (4) Breloczki (2) Koszulki (1)
Galeria 27.03.2014
Zdjęcia z inauguracji misji: o Lechu, Czechu i Rusie.
63
5. Dostarczenie usługi Projekt usługi Misja Legenda został opracowany w sposób umożliwiający jego wdrożenie, troszcząc się o takie elementy jak rodzaj oferty i jej kluczowe procesy (opis wraz ze scenariuszem usługi), określenie segmentów klientów i partnerów, wybór kanałów sprzedaży i obsługi oraz przewidywane działanie marketingowe. Model biznesowy usługi Misja Legenda:
• •
• • •
•
• •
•
•
•
•
• •
•
• •
64
•
Prezentowany model biznesowy stanowi graficzne podsumowanie najważniejszych elementów usługi. Schemat został opracowany na podstawie modelu biznesowego opracowanego przez Alexandera Osterwaldera, który jest często wykorzystywany w procesie projektowania usług.
•
• • •
•
•
•
•
• •
•
• • • •
• • •
• • • •
•
•
•
•
•
•
•
•
•
• •
65
5.1. Materiały promocyjne Materiały promocyjne stanowią element kampanii marketingowej danej marki, zwiększają jej zapamiętywalność i stanowią miły upominek dla obecnego lub potencjalnego użytkownika. Poniżej prezentowane są przykładowe materiały reklamowe mogące promować usługę Misja Legenda. Zostały one wybrane i zaprojektowane zarówno z myślą o młodszych jak i starszych użytkownikach.
Wizualizacje proponowanych materiałów promocyjnych dla usługi Misja Legenda:
Balony
Przypinki
66
Odblaskowe opaski samozwijajÄ…ce
Kubki
67
Kredki ołówkowe i świecowe
Koszulki
68
5.2. Wdrożenie usługi Projekt Misja Legenda został zaprezentowany władzom miasta Myszków. Burmistrz Myszkowa – Włodzimierz Żak wyraził zainteresowanie przejęciem nadzoru nad projektem przy dalszej współpracy ze mną i Miejskim Domem Kultury. Wspólnie został ustalony termin wdrożenia usługi, a Urząd Miasta sfinansował materiały niezbędne do przeprowadzenia inauguracji oraz wybrane materiały promocyjne. Inauguracja pierwszej misji O Barbarze, która rozpuściła majątek z cyklu Misja Legenda została zaplanowana na dzień 6 września 2014 r. w połączeniu z imprezą plenerową Dzień Dawców Szpiku Kostnego, organizowaną przez Urząd Miasta oraz Miejski Dom Kultury w Myszkowie. Zważywszy na fakt, że usługa Misja Legenda nie jest jeszcze powszechnie znana, a działania ją promujące dopiero się rozpoczynają, połączenie tych dwóch wydarzeń miało na celu zainteresowanie szerszej grupy odbiorców. Dla uczestników pierwszej gry, przygotowane zostały różne nagrody: skarbnice legend, balony, przypinki i koszulki.
Inauguracja gry O Barbarze, która rozpuściła majątek Inauguracja pierwszej gry z serii Misja Legenda odbyła się zgodnie z planem w pierwszy weekend września 2014 r. Stoisko, z którego gracze mogli pobierać karty wskazówek oraz skąd rozpoczynali swoją przygodę z misją, znajdowało się przed wejściem do Starostwa Powiatowego w Myszkowie. Uczestnicy mieli możliwość zarejestrowania swoich drużyn, aby wziąć udział w konkurencji zakończenia misji w jak najkrótszym czasie. Dla pięciu najlepszych drużyn przygotowano dodatkowe nagrody, które wyraźnie mobilizowały uczestników do zaciętej rywalizacji. Rejestracja uczestników rozpoczęła się o godzinie 16:00, ale niektórzy zainteresowani pytali o karty wskazówek jeszcze przed wyznaczoną godziną. W grze wzięło udział 38 uczestników, a kolejnych kilkanaścioro pobrało ze stoiska karty wskazówek, aby przejść misję w innym, dogodniejszym dla nich terminie. Misja O Barbarze, która rozpuściła majątek wzbudziła dużo emocji i wyraźnie sprawiła radość graczom. Najmłodszym uczestnikom towarzyszyli ich opiekunowie, natomiast dzieci pomiędzy 12-18 rokiem życia przeważnie same tworzyły własne drużyny. Najlepiej z zadaniami poradzili sobie gracze, którzy mieli już jakieś wcześniejsze doświadczenia z grami terenowymi (szczególnie osoby ze środowisk harcerskich), ale pozostałe osoby też bardzo starały się dotrzymać im kroku.
69
Plakat promujący inaugurację misji O Barbarze, która rozpuściła majątek
GRA MIEJSKA W MYSZKOWIE
6.09.2014 godz.
16.00 - 19.00
O Barbarze, która rozpuściła majątek Starostwo Powiatowe ul. Pułaskiego 6, Myszków
70
Szukaj naszego stoiska podczas Dnia Dawcy Szpiku Kostnego
Plakat informujący o działaniu gry, umieszczony przy stoisku Misji Legendy podczas inauguracji misji O Barbarze, która rozpuściła majątek
GRA MIEJSKA W MYSZKOWIE O Barbarze, która 6.09.2014 rozpuściła majątek
Wyrusz na misję, która przeniesie Cię do świata polskich legend! Misja legenda „O Barbarze, która rozpuściła majątek”, to nauka przez zabawę dla całej rodziny. Edukacyjna gra miejska, która przybliży Wam polską kulturę. Jeśli lubicie spędzać czas z dziećmi na świeżym powietrzu, to znaleźliście to, czego szukacie.
Orientacyjny czas przejścia: do 1 godziny Minimalny wiek gracza: 4 lata (młodsze dzieci mogą towarzyszyć rodzicom i starszemu rodzeństwu podczas rozwiązywania zadań)
godz.
16.00 - 19.00
Objaśnienia: • karta wskazówek: podstawowy element umożliwiający grę. Zawarto na niej mapę z obszarem gry, wskazówki prowadzące was trasą gry oraz zadania, na które należy odpowiedzieć, aby rozwiązać grę • karty legendy: zbiór kart zawierający treść legendy. Odebrać je możesz przy naszym stoisku podając hasło stanowiące rozwiązanie gry • skrabnica legend: tekturowe pudełko opatrzone logiem Misja Legenda, które można otrzymać w dniu dzisieszym przy odbiorze kart legend. Pudełko ułatwi wam kolekcjonowanie kart z tej misji oraz kolejnych
Jak grać?
MISJA START!
1.
2.
3.
4.
Pobierzcie kartę wskazówek z naszego stoiska.
Zapoznajcie się z kartą wskazówek: zadaniami, trasą gry itp. Jeśli macie jakieś wątpliwości – poproście o pomoc naszego wolontariusza.
Podążajcie za wskazówkami uważnie obserwując otaczającą was przestrzeń, odpowiedzi mogą być wszędzie!
Rozwiązania zadań wpisujcie do krzyżówki, którą znajdziecie na odwrocie karty wskazówek.
5.
6.
7.
8.
9.
Na trasie gry odnajdziecie murale, które przybliżą wam treść legendy.
Po rozwiązaniu wszystkich zadań otrzymacie hasło, upoważniające was do odbioru kart legendy.
Karty legendy możecie odebrać przy naszym stoisku do godziny 19.00, jeśli nie zdążycie, karty możecie odebrać w innym terminie – będą dostępne po podaniu hasła w Miejskim Domu Kultury w godzinach jego pracy.
W dniu dzisiejszym, wraz z kartami legendy, otrzymacie dodatkowo skarbnicę legend, która ułatwi wam kolekcjonowanie kart z kolejnych gier.
Wasze dzieci będą wdzięczne, jeśli przeczytacie wspólnie treść legendy. Ilustracje zawarte na kartach pomogą wam zapamiętać jej treść.
Nasze stoisko jest czynne między godziną 16:00-19:00. W tym czasie można pobrać kartę wskazówek i zarejestrować swoją drużynę (rejestracja nie jest obowiązkowa). Pięć zarejestrowanych drużyn, które przejdą misję w najkrótszym czasie otrzyma dodatkowe nagrody. Ogłoszenie wyników przy stoisku o godzinie 19:00.
71
↓ Fot. 42 Przygotowania do inauguracji misji O Barbarze, która rozpuściła majątek.
↓ Fot. 44 Pierwsze zawodniczki są gotowe do rozpoczęcia misji.
72
↓ Fot. 43 Balony z logiem usługi cieszą się dużym zainteresowaniem.
↓ Fot. 45 Zawodniczki zapoznają się z materiałami gry.
↓ Fot. 46 Chętnych do gry przybywa.
73
↓ Fot. 47 Drużyna Igor z Rodziną zbliża się do kolejnego zadania.
↓ Fot. 49 Starsza część drużyny Czołgów czyta treść zadania swoim podopiecznym.
74
↓ Fot. 48 Drużyna Czołgów szykuje się do startu.
↓ Fot. 50 Czołgi wpisują kolejne rozwiązania do krzyżówki.
↓ Fot. 51 Drużyna Gibkich coraz bliżej rozwiązania.
↓ Fot. 52 Drużyna Czołgów zapoznaje się z kolejnym muralem na trasie gry.
75
↓ Fot. 53 Ostatnie zawodniczki pobierają kartę wskazówek, aby zagrać w bardziej dogodnym dla nich terminie.
↓ Fot. 54 Drużyna Gibkich odbiera zwycięskie koszulki z logiem Misja Legenda.
76
Poniżej lista pięciu zarejestrowanych drużyn, które sprawiły się najlepiej i otrzymały koszulki z logo Misja Legenda: • I miejsce z czasem przejścia 20 minut: Hubcio • II miejsce ex aequo z czasem przejścia 1 godzina, drużyny: Czołgi, Gibki oraz Klaudia z Mamą • III miejsce z czasem przejścia 1 godzina 2 minuty: Igor z Rodziną
Wnioski po inauguracji Przeprowadzenie inauguracji gry w połączeniu z inną masową imprezą: Dzień Dawców Szpiku Kostnego, organizowaną w Myszkowie pozwoliło zainteresować nią osoby, które w innym przypadku nie dotarłyby do informacji na temat projektu. Chociaż funpage usługi na Facebooku zyskał ponad 200 fanów, a plakaty informujące o inauguracji gry pojawiły się w sieci i na mieście z wyprzedzeniem, dużo osób obecnych na Dniu Dawców Szpiku Kostnego dowiedziało się o grze dopiero w momencie podejścia do stoiska Misji Legendy. Co ciekawe, szczególnie zdziwienie wśród części uczestników wzbudzał fakt, że gra jest darmowa oraz, że będą mogli wziąć w niej udział również w innym terminie niż dzień inauguracji. To rozwiązanie bardzo przypadło do gustu zainteresowanym, z których część wyraziła chęć zagrania w bardziej dogodnym dla nich czasie oraz przekazania informacji o grze swojej rodzinie czy znajomym. Kilka osób zapytało nawet o prawdopodobieństwo kontynuacji projektu. Elementem, który należałoby zmienić w przyszłości, było kryterium czasu dla wyłanianych zwycięzców. Wprowadziło ono, co prawda dodatkowe emocje i zmobilizowało graczy do rywalizacji, jednak spowodowało także, że niektórzy w zbyt dużym pośpiechu zapoznawali się z otaczającą ich przestrzenią miasta i za wszelką cenę próbowali się wzajemnie wyprzedzić. Sugerowanym rozwiązaniem przy kolejnych inauguracjach jest zastąpienie kryterium czasu, losowaniem nagród, wśród poszczególnych uczestników zabawy.
77
5.3. Kontynuacja projektu Projekt Misja Legenda, jak zostało to wcześniej wspomniane, spotkał się z zainteresowaniem Urzędu Miejskiego w Myszkowie i będzie kontynuowany pod zwierzchnictwem tej instytucji, przy dalszej współpracy z Miejskim Domem Kultury i osobami dotychczas w niego zaangażowanymi. Kolejne gry mają być projektowane i wdrażane cyklicznie, co pozwoli animować przestrzeń miasta i powiększać grono odbiorców.
Schemat ilustrujący zakres działań związanych z projektowaniem i wdrażaniem kolejnych gier z cyklu Misja Legenda
•
•
•
• •
•
• •
78
•
•
Istotnym elementem dla skutecznego funkcjonowania usługi jest odpowiednia jego promocja w Myszkowie i poza jego granicami. Działania marketingowe nie muszą się wiązać z dużymi nakładami finansowymi. Na szerszą skalę dobrym medium może okazać się internet, gdzie zrzeszają się fani gier terenowych oraz targi regionalne, a dla samych mieszkańców warto pozostać przy lokalnej prasie i plakatach rozwieszanych na mieście. Dobrze byłoby zainteresować ofertą także okoliczne szkoły podstawowe i gimnazjalne – gra poprowadzona w ramach zajęć jest ciekawym pomysłem na lekcję o tematyce związanej z polskimi legendami.
Podsumowanie Zainteresowanie formą rekreacji jaką są gry miejskie czy questing cały czas rośnie, a ludzie, którzy na bieżąco śledzą informacje z nią związane często gotowi są pokonywać dosyć duże odległości, aby zagrać w nową grę. Usługa Misja Legenda wpisuje się zatem w trend panujący obecnie w Polsce i na świecie, jest także zaproszeniem dla mieszkańców Myszkowa, aby dołączyli do szerszej społeczności. Projekt, poprzez umieszczenie murali w przestrzeni miasta, na stałę wpisał się w jego pejzaż, a sama usługa stała się przede wszystkim pretekstem do wspólnego spędzania czasu, zarówno dla mieszkańców miasta, jak i osób przyjezdnych. Stwarza on możliwość lepszego poznania siebie wzajemnie, Myszkowa oraz fragmentu polskiej kultury, który stanowią polskie legendy. Mam nadzieję, że projekt Misja Legenda będzie kontynuowany zgodnie z zapowiedziami, co pozwoli w końcu myszkowianom docenić swoje miasto, poczuć, że dzieje się w nim coś atrakcyjnego o czym warto mówić i czym się chwalić.
79
BIBLIOGRAFIA
Publikacje książkowe 1. E. Babbie, Podstawy badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008 2. K. Bielecki, Kod, czyli rzeczy, które zauważasz w mieście, gdy wpatrujesz się w nie odpowiednio długo., Wyd. Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości, Październik 2010 3. K. Bielecki, Miasto to gra., Wyd. Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości, Październik 2008 4. T. Brown, Zmiana przez design: jak design thinking zmienia organizacje i pobudza innowacyjność, Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, Wrocław 2013 5. D. Clark, S. Glazer, Questing. A guide to create the community treasure hunts., Wydawnictwo University Press of New England, Hanover i Londyn 2004. 6. Dziedzictwo w akcji. Rekonstrukcja historyczna jako sposób uczestnictwa w kulturze., pod red. T. Szlendaka, Wyd. Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2012 7.
Ekoturystyka i odkrywanie dziedzictwa. Zbiór dobrych praktyk., pod red. D. Zaręby, Wyd. Fundacja Fundusz Partnerstwa i Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków 2008
8. C. Fishel, Designing for children, Rockport Publisher, Inc. Massachusetts, USA 2001 9. J. J. Garrett, The elements of user experience: user-centered design for the web and beyond., Rozdział 1: User experience and why it matters?, Wydawnictwo New Riders, Berkeley 2011, Wyd. 2 10. R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami., Rozdział 7: Zarządzanie strategią i planowanie strategiczne, Rozdział 20: Zarządzanie techniką i innowacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, Wyd. 1
80
11. W. Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury., cz. 2 od K do P (Polikrates), t. II, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2007 12. L. Kimbell, J. Julier, The social design methods menu. In perpetual beta., Wstęp, Wyd. Fieldstudio Ltd, London, United Kingdom 2012 13. B. Mazepa-Domagała, Upodobania obrazowe dzieci w wieku przedczytelniczym w zakresie ilustracji książkowej., Wydawnictwo Uniwersytety Śląskiego, Katowice 2011 14. K. Miroszewski, Po obu stronach Warty: zarys dziejów Myszkowa., Wydane przez Urząd Miasta Myszków, Myszków 2010 15. B. Muchacka, I. Suchanek, Zabawy tropiące w edukacji przedszkolnej, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2000 16. Partycypacja społeczna i aktywizacja w rozwiązywaniu problemów społeczności lokalnych, pod red. B. Lewenstein, J. Schindlera i R. Skrzypca, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego we współpr. ze Stowarzyszeniem CAL, Warszawa 2010 17. Projektowanie skutecznych usług publicznych: praktyczny podręcznik dla kadry instytucji publicznych, wydany przez organizację PDR The National Centre for Product Design and Development Research w ramach projektu Design Silesia, Katowice 2013 18. J. T. Russell, W. R. Lane, Reklama według Ottona Kleppnera., Wydawnictwo FELBERG SJA, Polska 2000, Wyd. 1 19. T. Samara, Kroje i kolory pisma. Przewodnik dla grafików., Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010 20. D. Saffer, Designing for interaction, Second edition: Creating innovative applications and devices., Wyd. New Riders, Berkeley 2010 21. Słownik języka współczesnego języka polskiego, t. 1, s. 284, pod red. E. Wierzbicka, Wyd. Reader’s Digest, Warszawa 1998 22. Turystyka dziedzictwa. Poradnik dla organizacji pozarządowych., pod red. D. Zięby i B. Kazior, Wydawnictwo Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków 2008, Wyd. 1
81
23. K. W. Vopel, Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży. Cz. 1, Wydawnictwo Jedność, Kielce: 2009 24. K. W. Vopel, Poradnik dla prowadzących grupy: teoria i praktyka zabaw interakcyjnych, Wydawnictwo Jedność, Kielce: 2003, Wyd. 2 25. K. W. Vopel, Witajcie oczy!, Wydawnictwo Jedność, Kielce: 2009
Publikacje periodyczne 1. A. Machwic-Adamkiewicz, Projektowanie książek dla dzieci., Biuletyn Sztuki Projektowania. Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach. Katedra Wzornictwa. Tom 4: Pomiędzy., Wyd. Folia Academiae, Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach 2007, nr 3/2007, s. 78-97 2. Michał Bogacki, Historical reenactment jako nowy sposób prezentacji przeszłości., Kwartalnik „Do Broni!”, Wyd. Polonia Militaris, nr 4/2006, s. 34-37. 3. M. Bogacki (UAM, Poznań), O współczesnym „ożywianiu” przeszłości – charakterystyka odtwórstwa historycznego, Miesięcznik Turystyka Kulturowa, Wyd. KulTour.pl - Organizator Turystyki Kulturowej i Edukacyjnej, Maj 2010, nr 5/2010, s. 4-27 4. Biuletyn Sztuki Projektowania. Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach. Katedra Wzornictwa. Tom 2: Analiza., Wyd. Folia Academiae, Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach 2006, nr 2/2006 5. Biuletyn Sztuki Projektowania. Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach. Katedra Wzornictwa. Tom 3: Identyfikacja wizualna., Wyd. Folia Academiae, Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach 2007, nr 3/2007 6. S. Brown, K. Cozad, Play Is the Way..., kwartalnik Soka Gakkai International, July 2013, nr 73 7.
82
V. Margolin, S. Margolin, Projektowanie społeczne, kwartalnik 2+3D, kwiecień 2003, nr 7 (2/2003), s. 56-65
Strony internetowe 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32.
www.1944.pl www.baltow.info www.baltow.questing.pl www.basniowasuwalszczyzna.pl www.businessdictionary.pl www.designcouncil.org.uk www.geocaching.pl www.gramiejska.pl www.gramiejska.filmotekaszkolna.pl www.gryterenowe.edu.pl www.harcbook.info www.innovationintopractice.org.uk www.insightservicedesign.com www.integracja.info.pl www.ixda.org www.keepingconnected.co.uk www.learningspacetoolkit.org www.m2.myszkow.pttk.pl www.miniportal.harcerski.pl www.mup2006.blogspot.com www.pracowniagiermiejskich.org www.projekty.semp.pl www.questy.com.pl www.servicedesigntools.org www.sportowarodzina.pl www.stat.gov.pl www.szkolnictwo.pl www.urban-playground.org www.uxdesign.pl www.uxfocus.pl www.wikipedia.org www.zabawy.org
83
Publikacje internetowe 1. T. Brown, Design Thinking, Harvard Business Review, June 2008, s. 84-92, www.hbr.org 2. Designing methods for developing services. An introduction to service design and a selecion of service design tools., project collaboration between Technology Strategy Board Driving Innovation and Design Council, www.keepingconnected.co.uk 3. Statystyczne Vademecum Samorządowca 2013, Urząd Statystyczny w Katowicach, Bank Danych Lokalnych, www.stat.gov.pl
Fotografie 1. Drużyna Czołgi odnajduje kolejny element gry podczas inauguracji misji O Barbarze, która rozpuściła majątek, fot.: Andrzej Sobaś 2. Myszków – widok na Starą Papiernię, fot.: Marcin Skabek 3. Porządkowanie zebranych informacji przed pierwszą wizytą w Myszkowie, fot.: Andrzej Sobaś 4. Wywiad z mieszkańcami, fot.: Adam Musielak 5. Warsztaty z mieszkańcami i przedstawicielami Urzędu Miasta w Myszkowie, fot.: Andrzej Sobaś 6. Wywiady ankieterskie przeprowadzane podczas wyjazdu studyjnego do Myszkowa, fot. Adam Musielak 7.
Analiza danych zebranych w ankietach i podczas wywiadów pogłębionych, fot.: Andrzej Sobaś
8. Dworzec kolejowy w Myszkowie, fot.: Krzysztof Kuś, www.kurierkolejowy.eu 9. Widok na drogę wojewódzką 798 oraz drogi krajowe 791 i 793 wiodące przez Myszków, widok satelitarny z aplikacji google maps, www.googlemaps.pl 10. XXXIV Bieg V Stawów im. Z. Burdy w Myszkowie, www.miastomyszkow.pl
84
11. Harcerze podczas gry terenowej, www.starostwolukow.pl 12. Uczestnicy gry terenowej Poszukiwacze zdrowia i urody, rozgrywki w Parku Strzeleckim w Tarnowie, www.p8.edunet.tarnow.pl 13. Uczestnicy LARP-u pt.: The Battle for Middle-earth, w Czechach, fot.: Stan Buštor, www.larping.org 14. Rekonstrukcja obozowiska i bitwy na polach Grunwaldu, Fot. Kamil Nagorek, Głos Pomorza, Agencja FORUM 15. Awers karty gry Niewygodne pytania z serii Urban Playground, www.projekty.semp.pl 16. Awers karty questu Śladami historii w Żydowskim Jarze w Bałtowie, www.baltow.questing.pl 17. Awers karty gry Tajemnica Miastrza Floriana z serii gra miejska w Poznaniu, www.gramiejska.pl 18. Wypełnione ankiety na temat gier miejskich i questingu, materiały własne 19. Fotografia rodziny stanowiąca ilustrację przedstawicieli grupy docelowej usługi Misja Legenda, www.bigskynanny.com 20. Dzieci biorące udział w grze edukacyjnej Poszukiwacze operowych dźwięków w Teatrze Wielkim w Warszawie, www.teatrwielki.pl 21. Jeden z plakatów informujących o konkursie. Tablica informacyjna MDK w Myszkowie, materiały własne 22. Dyplomy dla laureatów konkursu literackiego na Legendę Myszkowską, materiały własne 23. Gala w MDK w Myszkowie, podczas której zostały wręczone nagrody laureatom konkursu, materiały własne 24. Wykład stanowiący wprowadzenie do warsztatów z projektowania gier miejskich, materiały własne 25. Warsztaty z projektowania gier miejskich w Myszkowie, materiały własne
85
26. Prototypowanie i testowanie kart wskazówek do pierwszej gry, materiały własne 27. Wydrukowane karty legend do misji O Barbarze, która rozpuściła majątek w fromacie 120 x 210 mm, materiały własne 28. Docinanie i składanie kart legend z formatu A4 do formatu 120 x 210 mm, materiały własne 29. Sklejanie kart legend z formatu A4 do formatu 120 x 210 mm, materiały własne 30. Prace nad ilustracjami, materiały własne 31. Przygotowanie szablonów do murali, materiały własne 32. Wycinanie szablonów, materiały własne 33. Prace nad muralem przy ul. Kościuszki w Myszkowie, materiały własne 34. Gotowy mural na stacji transformatorowej przy ul. Kościuszki w Myszkowie., materiały własne 35. Prace nad muralem przy ul. 3 Maja w Myszkowie, materiały własne 36. Gotowy mural na ścianie sklepiku odzieżowego przy ul. 3 Maja w Myszkowie., materiały własne 37. Prace nad muralem przy ul. Kościuszki 61 w Myszkowie, materiały własne 38. Gotowy mural na ścianie kamienicy przy ul. Kościuszki 61 w Myszkowie., materiały własne 39. Skarbnica legend z kartami legendy do misji O Barbarze, która rozpuściła majątek, materiały własne 40. Print Screen strony głównej prowadzonego przeze mnie bloga na temat projektu, materiały własne 41. Print Screen funpage’a usługi Misja Legenda na facebooku, materiały własne
86
42. Przygotowania do inauguracji misji O Barbarze, która rozpuściła majątek, fot.: Andrzej Sobaś 43. Balony z logiem usługi cieszą się dużym zainteresowaniem, fot.: Andrzej Sobaś 44. Pierwsze zawodniczki są gotowe do rozpoczęcia misji, fot.: Andrzej Sobaś 45. Zawodniczki zapoznają się z materiałami gry, fot.: Irena Winder 46. Chętnych do gry przybywa, fot.: Irena Winder 47. Drużyna Igor z Rodziną zbliża się do kolejnego zadania, fot.: Andrzej Sobaś 48. Drużyna Czołgów szykuje się do startu, fot.: Andrzej Sobaś 49. Starsza część drużyny Czołgów czyta treść zadania swoim podopiecznym, fot.: Andrzej Sobaś 50. Czołgi wpisują kolejne rozwiązania do krzyżówki, fot.: Andrzej Sobaś 51. Drużyna Gibkich coraz bliżej rozwiązania, fot.: Andrzej Sobaś 52. Drużyna Czołgów zapoznaje się z kolejnym muralem na trasie gry, fot.: Andrzej Sobaś 53. Ostatnie zawodniczki pobierają kartę wskazówek, aby zagrać w bardziej dogodnym dla nich terminie, fot.: Irena Winder 54. Drużyna Gibkich odbiera zwycięskie koszulki z logiem Misja Legenda, fot.: Irena Winder
87
Ilustracje 1. Wybrane obszary problemowe., materiały własne 2. Dane z ankiet (116 ankietowanych; przedział wiekowy: 8-90; 53% kobiety, 37% mężczyźni; 10% nie określiło swojej płci; 76% mieszkańcy Myszkowa, 24% ankietowani spoza Myszkowa) istotne w kontekscie obszaru projektowego jakim jest rekreacja., materiały własne 3. Schemat przedstawiający proces projektowanej usługi wg modelu „podwójnego diamentu”. Poszczególne fazy nie są odzwierciedleniem postępów prac nad projektem względem czasu i mogą się przenikać (szczególnie faza 1. i 2.)., materiały własne 4. Wykresy prezentujące dane pozyskane z ankiet na temat gier terenowych, miejskich i questingu, materiały własne 5. Projekt plakatów informujących o konkursie literackim Legenda Myszkowska oraz dyplomy dla jego laureatów. Projekty powstawały przed stworzeniem systemu identyfikacji dla usług Misja Legenda, materiały własne 6. Karta wskazówek składana do formatu DL., materiały własne 7.
Plan centralnej części miasta ilustrujący rozmieszczenie murali na trasie gry O Barbarze, która rozpuściła majątek., materiały własne
8. Wizualizacja skarbnicy legend w droższym wydaniu np. w ramach edycji limitowanej, rozdawanej użytkownikom jako nagroda, za udział w konkursie lub przejście określonej liczby gier., przygotowane w oparciu o fotografię pobraną ze strony: www.vaupe.pl
88