Proef de wereld. Verrijk je smaak. Varen langs theekoepels & buitenplaatsen
12
DE VERBINDENDE ROL VAN KOFFIE
Magazine voor koffie- en theeliefhebbers.Voorjaar/zomer 2019.
REIGNFOREST Mokken (390ml) met levendige kleuren en een botanische print. Verkrijgbaar in kolibrie, papegaai, flamingo en toekan.
ÓOGST SIMON LÉVELT 3
NIEUWE ONTWIKKELINGEN
COLOFON Dit magazine is een speciale uitgave van Simon Lévelt b.v. SIMON LÉVELT B.V. A. Hofmanweg 3 2031 BH Haarlem Tel. +31 (0)23-512 25 22 www.simonlevelt.nl REDACTIE Willemijn van Hardeveld, Ilja de Jong, Marique Knijnenburg VORMGEVING Willemijn van Hardeveld willemijnvanhardeveld.nl REDACTIESECRETARIAAT marketing@simonlevelt.nl PRODUCTIEBEGELEIDING Plan B, planb.nl FOTOGRAFIE Simon Lévelt, Esken Lammertink, Ben Logtenberg, Eric van Lokven, iStock, Daan Vermeer BEELD COVER Stocksy, Tatjana Zlatkovic AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Martin Bless, Willemijn van Hardeveld, Coos Heijink, Ilja de Jong, Paula Koelemij, Anja van Kooten Niekerk, Marique Knijnenburg, Esken Lammertink, Hans Levelt, Mikkel Levelt, Simon Levelt, Wouter Levelt, Ben Logtenberg, Janneke Phillipi, Sanne Sips, Jordi Storms, Daan Vermeer DRUKWERK Printall AS, Talinn © 2019- Simon Lévelt ISSN 2589-1340 Deze uitgave is met grote zorg tot stand gekomen. Ondanks deze zorg zijn fouten nooit helemaal uit te sluiten. Wij kunnen derhalve geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele prijs-, zet- en drukfouten en de gevolgen daarvan. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fax, druk, fotografie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever en andere auteursrechthebbenden.
TEKST
Mikkel Levelt
Zodra het voorjaar wordt en de zon begint te schijnen, stap ik met nog meer plezier in de boot. Wat zou het fijn zijn om een keer het roeiwater in Haarlem te verruilen voor de Vecht. Langs de mooie theekoepeltjes roeien en ergens aan te meren voor een afternoon tea of een theecocktail waarvan onze Esken van Simon Lévelt Enschede het recept heeft bedacht. Laat je ook inspireren door de recepten in dit magazine. Van Lapsang ijs, kip gerookt op een bedje van groene thee tot en met nieuwe koffiesoorten. Deze komen goed tot hun recht in een cafetière. Hoe je deze zetmethode voor koffie én thee gebruikt lees je in deze editie. En we pakken de draad weer op ten aanzien van de Simon Lévelt historie. Mijn achterneef Simon en mijn vader Hans blikken terug op hun gezamenlijke tijd in het bedrijf. We kijken niet alleen terug, maar ook vooruit. Collega Paula is 27 jaar werkzaam binnen de koffiesector en vertelt over de veranderingen en ontwikkelingen binnen de koffiesector. Het is goed om te lezen dat de wereld van koffie en thee zich altijd blijft ontwikkelen. Lees en laat je inspireren. En natuurlijk een mooi voorjaar en fijne zomer! Mikkel Levelt
MIJ N KO F F IE- E N T HE E ADVIE ZEN KOFFIE Escobillo Unwashed Kennismaken met de zoete smaak van ongewassen koffie? Proef de Escobillo; mild, zoet en ongecompliceerd. Simon Lévelt Huismelange Deze volle koffie is zacht van smaak. Melange naar traditioneel familierecept. THEE Uit de Keijzerkist Een melange van thee uit China en Assam met een vleugje Lapsang. Een rookthee met een volle smaak. Oostfriese Melange Deze theemelange is speciaal voor de liefhebber van zeer krachtige en donkere thee. Geschikt voor de Oostfriese theeceremonie.
4 INHOUD
INHOUD
36
08
In de spotlight
Agenda & Tips
Koffie & Thee
0 6 RO O K T H E E Chinese Lapsang Souchong
0 8 U I T & T H U I S Bereid je voor op zonnige dagen
20 ZETMETHODE Koffie zetten met de cafetière
1 2 W E E K E N DT I P S Weelde langs de Utrechtse Vecht
28 NIEUWE SMAKEN ONTDEKKEN Een liefhebber van espresso’s
ÓOGST SIMON LÉVELT 5
18
12 34 Shopping
Reizen
En ook...
1 8 PU U R G E LU K Neem de tijd voor koffie of thee
3 6 KO F F I E V E R B I N DT Terugblikken en vooruitkijken met Paula
2 2 H E T B E N U T T E N VA N N I E U W E V E R KO O PK A N A LE N Simon en Hans, de vijfde generatie
27 ZO M E RS E S M A K E N Maak zelf ijs met rookthee
3 2 D E T H E ECO C K TA I L VA N E S K E N De zomerse Bloody Oolong 3 4 CU LI N A I R Op groene thee gerookte kip
6 IN THE SPOTLIGHT ROOKTHEE
Rookthee Lapsang Souchong staat bekend als rookthee uit China. In China zelf wordt dit type thee Zheng Shan Xiao Zhong genoemd. Over het ontstaan van rookthee gaan verschillende verhalen rond. Zo zou een karavaan de theekisten tijdens een koude nacht rond het vuur hebben geplaatst ter beschutting. Hierdoor kreeg de thee een bijzondere rooksmaak. Ook gaat het verhaal dat het Chinese leger een theefabriek in het noorden van Fujian opeiste. De boer moest zijn fabriek verlaten en droogde zijn thee nog snel boven een vuurtje van pijnbomenhout. Tegenwoordig worden bewerkte theebladeren in bamboemanden gedaan en gerookt boven een vuurtje van naaldhout. Zo ontstaat er een perfecte combinatie van thee met een kruidige, iets rokerige smaak. Met Lapsang Souchong kun je ook heerlijk ijs maken! Kijk op pagina 27. In China wordt rookthee al eeuwen gebruikt om een subtiele, iets zoetere smaak aan eten te geven. Tip voor thuis: bedek je wok met aluminiumfolie en leg daarop een mengsel van rijst, thee en bruine suiker. Laat dit roken en leg je vlees of vis op een rekje erboven. Dek de wok af zodat de rook in de wok blijft hangen. Wist je dat Roquefort kaas heel lekker smaakt in combinatie met rookthee? De houtachtige, rokerige en melkachtige tonen mengen zich en complimenteren elkaar.
ÓOGST SIMON LÉVELT 7
Wuyigebergte, Fujian, China
8 AGENDA & TIPS UIT & THUIS
UIT & THUIS Bereid je voor op zonnige dagen! Van vullend ontbijt, koffie en thee voor onderweg, foodfestival diners en avond afsluitende cocktails.
BO E KE NTIP: PU U R G ENIE TE N VAN THE E In dit boek maakt theespecialist Timothy d’Offay je wegwijs in de talrijke theesoorten en –melanges. Aan de hand van recepten leer je hoe je de bekendste soorten thee zelf thuis kunt zetten. Lees meer over cold brewing, flow brewing en de cooling cup methode. Met Puur Genieten van Thee wordt je volgende theevisite een groot succes!
ROOF TOP MOVIE NIG HT S Houd de komende maanden de agenda van rooftopmovienights.com in de gaten! Tijdens de (hopelijk) zwoele zomeravonden organiseren ze filmavonden op de rooftops van Amsterdam. Met een hapje in je ene hand en een drankje in de ander, zak je diep weg in supergrote zitzakken en geniet je van een film. Pas wel op dat je ogen niet teveel afdwalen naar het prachtige uitzicht van de Amsterdamse skyline.
CRUS HG RIND CO LO MBIA Lekkere koffie smaakt nog lekkerder wanneer je versgemalen koffie gebruikt. De CrushGrind Colombia maalt je koffiebonen van grof tot zeer fijn. Dit maakt de koffiemolen geschikt om bonen te malen voor het zetten van cafetièrekoffie tot Turkse koffie.
ÓOGST SIMON LÉVELT 9
S MO OT HIE BOW L
W E EKE NDJ E W EG Logeren op een bijzonder mooie plek? Dan is deze luxe get away iets voor jou! Je vindt deze vakantiewoning op een klein eilandje op de Bergse Achterplas in Rotterdam. Rust, natuur en ruimte om je heen, en in een kwartiertje ben je in het centrum van Rotterdam. Om het nog mooier te maken; de cabin is alleen bereikbaar met de waterfiets. 3 minuutjes trappen en je bent er. Ga je liever naar de Sallandse Heuvelrug of Vechtdal in Overijsel? Dat kan ook, daar staan ook 2 van deze leuke huisjes. Meer info en beschikbaarheid vind je op: getawaydeluxe.com
Benodigdheden • 2 bevroren bananen • 1 pruim • 4 el kokosmelk • 20 g eiwitpoeder • 1 el kokosolie • Snufje zeezout
DUURZAME V ERPAKKING I N WE BSHOP Om het gebruik van plastic zoveel mogelijk te beperken zijn we steeds op zoek naar duurzame alternatieven. Daarom vernieuwden we onlangs het verpakkingsmateriaal van onze webwinkel. Tegenwoordig wordt gebruik gemaakt van (gerecycled) papieren bescherm- en opvulmateriaal en worden de pakketten dichtgeplakt met papiertape.
Denk aan koud, vol, romig, zoet en knapperig allemaal in één, YUM! Ontbijt of lunch een keer met deze lekkere smoothie bowl van mooie room vol gezonde vetten, superfoods en plantaardige eiwitten. Perfect voor de gezondheidsgoeroes en heerlijk op warme dagen.
M AR AGOGY P E E L P LATANILLO – GUATEM AL A Op zoek naar een volzoete koffie met een rijk aroma en aangename sprankeling? Probeer dan eens de Maragogype El Platanillo uit Guatemala. Wij adviseren je deze koffie te zetten als slow coffee, filterkoffie of met de cafetière.
Zo maak je het Meng alle ingrediënten in de blender tot een dikke, zachte en romige massa. Doe de room in een kom en bedek hem met je favoriete toppings. Denk aan verse plakjes banaan, pindakaas, pinda’s en een lepel knapperige muesli. Meer smoothie bowl recepten vind je op nanabowls.com
10 AGENDA & TIPS UIT & THUIS
ROLLEN DE K E U K E NS M O SCOW MULE Benodigdheden Voor 2 cocktails • • • • • • • •
125 ml water 2 g of 1 theezakje groene thee met munt bijvoorbeeld onze Thé Marocain IJsblokjes 120 ml wodka 4 el verse limoensap Gemberbier Grapefruit Verse munt
Kook het water tot 80 °C en laat de thee 2 tot 3 minuten trekken. Verwijder de thee en laat het volledig afkoelen. Vul de (koperen) mokken met ijsblokjes, verdeel de thee over de mokken en schenk in iedere mok 60 ml wodka en 2 eetlepels limoensap. Vul de mok met gemberbier en roer het door. Versier de cocktail met grapefruit schijfjes en blaadjes verse munt.
Geniet van heerlijk eten en mobiele muziek! Van 29 mei t/m zondag 2 juni vindt bij de Amsterdamse Westergasfabriek het weekend van de Rollende Keukens plaats. Tijdens deze extra lange Hemelvaart editie zijn er tientallen mobiele eetgelegenheden tot één groot openluchtrestaurant verenigt. rollendekeukens.amsterdam
U PDATE: S U K E Q U TO S CHO O L In 2015 is koffie trader Trabocca een meerjarenproject gestart in Ethiopië dat wij en verschillende donateurs financieel steunen. Samen werken we aan de realisatie van een school bij de Suke Quto farm voor 1.200 kinderen. Inmiddels is in juli 2018 de bouw van het eerste schoolblok – bestaande uit 4 klaslokalen – afgerond en het toiletgebouw uitgerust met 6 toiletten. Daarna zijn in oktober, na onder andere politieke onrust en vertragingen, eindelijk de lessen begonnen en wordt gewerkt aan de bouw van het tweede schoolblok. Meer informatie over de Suke Quto school lees je op: tierranovafoundation.com
PE RF ECT E K ARAF De Emsa Flow is meer dan alleen een prachtige karaf. Hij is ook ideaal om ijsthee mee te maken, te presenteren, koel te houden én uit te schenken. Onderin de karaf zit een los koelelement dat je in de vriezer kunt leggen. Bij gebruik blijft je drank ongeveer 4 uur lekker koud.
MO E D E RDAGT IP Verras je moeder op zondag 12 mei met een theebeker van Point Virgule, met theefilter en deksel. Het deksel kan ook als onderzetter voor het filter worden gebruikt. Mocht je iets extra te besteden hebben, is het een leuk idee om onze Lieve Mama thee hierbij cadeau te doen.
ÓOGST SIMON LÉVELT 11
AMBO OT I A ROYAL F IRS T F LUS H 2019 De Royal First Flush is een zeer exclusieve thee die ieder jaar speciaal per vliegtuig ingevlogen wordt. Vraag ernaar in jouw winkel of houd simonlevelt.nl in de gaten.
W I N E E N TUMB LER! Als je een herbruikbare fles gebruikt, bespaar je jaarlijks tientallen wegwerpflesjes. Om bij te dragen aan de Mission Indisposable 2020 geven we 5 Retulp thermosbekers weg. De thermosbekers zijn ideaal voor koffie of (losse) thee. Wil je kans maken op één van de Retulp thermosbekers? Vul op de actiepagina je gegevens in en geef ons je allerbeste tip tegen wegwerpplastic. Niet gewonnen, niet getreurd. De Retulp Tumbler is ook te koop in onze winkels. simonlevelt.nl/winactie-retulp
MISS IO N IND IS P O SABL E 2020 De productie van plastic blijft toenemen en dat heeft ontzettend veel gevolgen voor de natuur en het milieu. Daarom heeft Retulp zichzelf het doel gesteld om 20 miljoen plastic wegwerpflesjes te vermijden en 20 miljoen liter drinkwater te doneren aan mensen in ontwikkelingslanden.
G RO E NE T HEE BE VAT O O K CAF E ÏNE
G ENTSE FE E ST EN Ieder jaar is het 10 dagen lang feest in de historische binnenstad van Gent. De Gentse Feesten laten zich het best beschrijven als volksfeest, festival en cultureel evenement in één. Bekijk gentsefeesten.stad.gent voor het volledige programma en breng van 19 t/m 28 juli een bezoek aan het Belgische Gent.
Uit het Koffie & Thee Onderzoek 2018 bleek dat slechts 26% van de Nederlandse theedrinkers weet dat groene thee cafeïne bevat. De cafeïne in thee noemen we theïne. Theïne in thee is ongeveer 2 tot 3 keer minder dan de hoeveelheid cafeïne in koffie, dit is afhankelijk van de koffiezetmethode.
12 WEEKENDTIPS DE UTRECHTSE VECHT
VAREND LANGS BUITENPLAATSEN EN THEEKOEPELS WEELDE LANGS DE UTRECHTSE VECHT
In de Gouden Eeuw nipten welgestelden van de door de VOC meegebrachte thee, liefst in hun theekoepels die op de oevers van de Utrechtse Vecht lagen. Het gewone volk kon vanuit de trekschuiten die weelde slechts aanschouwen. Hoewel de trekschuiten verdwenen, varen historische salonboten nog steeds langs de bloementuinen, buitenplaatsen en theekoepels langs de Vecht.
TEKST & BEELD
Daan Vermeer
Rijke stedelingen lieten in de zomermaanden de stank en ziektes van de stad achter zich en verplaatsten zich naar optrekjes aan de Utrechtse Vecht. Het voornamelijk met handel verkregen geld werd daar omgezet in rustieke landgoederen aan het water, de buitenplaatsen. Een aantal sieren nog steeds als een ketting de Utrechtse Vecht, vooral tussen Nieuwersluis en Breukelen. Zodra de eerste bloemen bloeien en het aangenaam weer is, bevaart kapitein Idzar met de Swaenenvecht, een geëlektrificeerde notarisboot uit 1908, de wateren tussen beide dorpen. Langs die paar kilometer schitteren de mooiste buitenplaatsen langs de waterkant, zo verklapt Idzar ons nadat hij de aanmeerlijnen heeft binnengehaald en het roer draait om het schip onder de openstaande brug van Nieuwersluis door te varen. Dat dorp ligt halverwege Loenen en Breukelen, daar waar de Utrechtse Vecht bijna het Amsterdam-Rijnkanaal raakt.
LAN GS N EPT U NUS E N ME RCU RIUS Na nog geen vijf minuten varen in de fluisterstille boot doemen de eerste buitenplaatsen op, omsloten door kortgemaaide gazons en uitbundige bloementuinen. Vanuit de opengewerkte salonboot hebben we er een geweldig uitzicht op. De bouwstijl van zo’n landhuis vertelt volgens Idzar veel over de voormalige bewoners. Zo sieren Neptunus, god van de zee en water, en Mercurius, god van ≥
“Bij landgoed Sterreschans varen we langs een vierhoekige koepel met grijze muren en ramen met kruisroedes, gebouwd óp een boothuisje.”
14 WEEKENDTIPS DE UTRECHTSE VECHT
VARE N O P DE V EC H T Rederij De Kampioen vaart in juli en augustus elke zaterdag tussen 11.00 en 12.30 uur in hun open salonboot vanaf Nieuwersluis langs de buitenplaatsen. Kaartjes à €18 p.p. zijn te koop via hun website. Daar is ook een Afternoon Tea arrangement te boeken voor groepen vanaf 10 personen. rederijkampioen.nl Sloep vaart langs het landhuis met de mythische goden
ÓOGST SIMON LÉVELT 15
Kapitein Idzar vaart ons in zijn opengewerkte salonboot
“De bouwstijl van zo’n landhuis vertelt volgens Idzar veel over de voormalige bewoners.” de handel, reizigers en winst, een van de eerste landhuizen. “Deze goden uit de Romeinse mythologie verklappen dat de oorspronkelijke eigenaar zijn geld verdiende als zeehandelaar.” Dat geldt overigens voor veel van de oorspronkelijk 200 buitenplaatsen, vooral Amsterdamse handelaren lieten hier hun geld rollen. Een paar buitenplaatsen verder overheerst juist een sobere stijl. “Dat is typerend voor de menisten. De doopsgezinden, vernoemd naar priester en reformator Menno Simons, zetten zich af tegen het katholicisme en bouwden hun huizen in een sombere stijl”, legt Idzar uit. Dat geldt ook voor buitenplaats Goudesteijn, bij Maarssen. Het gebouw is ontworpen door Jacob van Campen, de architect van het Paleis op de Dam, en gebouwd in een strenge, Lutherse stijl. Hoewel we van het ene naar het andere landhuis varen, weet Idzar te vertellen dat er ook heel wat ontbreken. “Napoleon vroeg simpelweg téveel belasting en zo bleef er te weinig geld over om de landhuizen in stand te houden.” Volgens hem zijn er daardoor zo’n 150 verloren gegaan - later zorgde een bloeiende economie ervoor dat veel erfgoed hersteld werd.
KLEU R EN WAA I ERS LAN G S D E WATER KA N T Tussen de statige landhuizen en notariswoningen door bekijken we grasweides, het wit van de
Uitzicht vanaf het terras van Cafe de Kampioen op de salonboten
berenklauwen en het paars, blauw en roze van bloeiende hortensia’s. Hier en daar zwemt een fuut door het water of zonnen wat zwanen op de kant. Onze ogen vallen op de beschoeiingen die de oever beschermen tegen golfslag van grotere schepen. “Dat zijn gestapelde dakpannen, misbaksels eigenlijk, gebakken van klei van de verderop gelegen Loosdrechtse Plassen”, aldus onze kapitein. Op de grens van de provincies Utrecht en Noord-Holland staat Weerestein, wederom een wat somber landhuis dat gebouwd is van bakstenen en gepleisterde pilaren naast de voordeur heeft. Somber of niet, het ontbreekt bij weinig buitenplaatsen aan een fraaie theekoepel. Bij landgoed Sterreschans varen we bijvoorbeeld langs een vierhoekige koepel met grijze muren en ramen met kruisroedes, gebouwd óp een boothuisje. Iets verderop staat te midden van een bloementuin een zeshoekige koepel van witgeschilderd hout. De tijdloze theekoepels stralen nog altijd luxe uit en waren daarom uitermate geschikt om thee in te drinken. Want net als peper en kaneel, bracht de VOC thee naar Holland vanuit verre oorden. Daarmee was de peperdure drank slechts toegankelijk voor welgestelden. Zij hadden vanuit de theekoepels, waaronder soms een wijnkelder zit, uitzicht op de kronkelende Vecht. Daarover voer het gewone volk in trekschuiten, zij keken letterlijk op tegen de theedrinkende rijken. ≥
16 WEEKENDTIPS DE UTRECHTSE VECHT
Deze woning ligt inderdaad aan het water
AZIAT IS CHE E XOT E N
Verscholen onder de boom staat een theekoepel
“Over de Vecht voer het gewone volk in trekschuiten, zij keken letterlijk op tegen de theedrinkende rijken. ”
THE E DRINKE N I N EEN BUITE NP L AATS Iets ten zuiden van Breukelen, aan de Vecht en in een buitenplaats, ligt Logement Aan de Vecht. Behalve dat het een aantal stijlvolle kamers heeft (vanaf €115 per kamer per nacht), kun je er op afspraak terecht voor een Afternoon Tea (€24,50 p.p.) in de tuinkamer. Bij mooi weer wordt het theeassortiment uitgeserveerd in de tuin aan het water. logement.aandevecht.com
Behalve specerijen en thee, brachten de zeelieden ook een keur aan zaden mee. Eigenaars van de buitenplaatsen hadden bovendien de ruimte en de interesse in botanie. “Enkele eigenaars van de buitenplaatsen waren betrokken bij het bestuur van de Hortus in Amsterdam”, zo vertelt onze schipper. En met regelmaat varen we dan ook langs een achtertuin waarin een exotische boom pronkt. Als we Breukelen naderen, staat er bijvoorbeeld een bloeiende moerbei aan de waterkant, een boom die oorspronkelijk in subtropisch Azië groeit en waar Chinese zijderupsen graag de bladeren van eten. Over Aziatische exoten gesproken: in een aantal achtertuinen die aan het water grenzen, staan geschilderde olifanten. De kunstobjecten zijn onderdeel van een project van het Museum Singer Laren, bedoeld om de Aziatische olifant te beschermen. Hoewel de door kunstenaars beschilderde olifanten na veiling in Nederland over het algemeen de hele wereld over gaan, belandden een paar uiteindelijk langs de Vecht. Wanneer na de dubbele ophaalbrug van Breukelen Kasteel Nijenrode in zicht komt, draait Idzar behendig de salonboot om. Op weg terug naar Nieuwersluis glijden we nog een keer, als gewoon volk, langs de bloementuinen, buitenplaatsen en theekoepels. Gelukkig is de thee tegenwoordig heel betaalbaar. ♦
ÓOGST SIMON LÉVELT 17
THE E TUIN VAN FORT N I EU WERSLU IS Op 5 minuten wandelen van de opstapplaats van rederij De Kampioen ligt Fort Nieuwersluis. Evenals de sluis waar het dorp naar is vernoemd, is het groene verdedigingswerk onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Elke zondag tussen 10.00 en 17.00 uur is de theetuin geopend, waar je kunt proeven van huisgemaakte taarten, soepen én een keur aan theeën. fortnieuwersluis.nl
18 SHOPPING PUUR GELUK
ÓOGST SIMON LÉVELT 19
PUUR GELUK Geluk kun je proeven. Neem de tijd voor koffie of thee en maak er een geluksmomentje van.
HANG IN T HE RE De MyTea theefilter van Umbra hang je om de rand van je theeglas en haalt ‘m er zonder je handen te branden weer gemakkelijk uit.
SW EE T TE A Deze mat roze theepot van Maxwell & Williams heeft een roestvrijstalen theefilter om heerlijke theetjes mee te zetten.
ONE Ons eigen servies verkopen we in verschillende maten en allerlei mooie tinten.
LE K K E R L ANG De Latte Machiatto lepel van Cilio blijft boven je melk uitsteken, wel zo fijn!
I C E CO F F E E MAK E R De Dripo Coffeemaker is geschikt om zelf ijskoffie mee te zetten via de cold brew methode. Je vult het bovenste reservoir met ijsklonten en het ijswater druppelt op de gemalen koffie. Een paar uur later geniet je van je ijskoffie.
M E ER BE L E VING Kikko is een elegante theekom met een licht wolkenpatroon. Tijdens het drinken kun je de aroma van de thee goed ruiken.
RED FRU IT & F LOW E RS Deze zomerse theemelange heeft de zoete smaak van rozijnen, rozenbottel en hibiscus.
S CHU IME N Deze stoere opschuimkan van Joe Frex is er in 350 ml en 590 ml. Door het fijne tuitje is deze kan goed geschikt voor latte art.
20 ZETMETHODE CAFETIÈRE
Spoel en verwarm de cafetière voor met warm water.
Kook water en maal 14 g bonen iets grover dan voor snelfilter.
Doe de gemalen bonen in de cafetière, laat het bloomen en schenk er 200 ml water van ongeveer 94 °C overheen.
Zet de deksel erop en laat het 4 minuten trekken.
Duw het filter langzaam omlaag en de koffie is klaar om te drinken.
ÓOGST SIMON LÉVELT 21
CAFETIÈRE Het duurde even voordat het perfecte ontwerp was gevonden, maar dankzij alle inspanningen zet je met de cafetière snel en gemakkelijk een lekkere kop koffie of thee. V ER B ETERING TEKST
Ilja de Jong BEELD
iStock
In 1852 maakten de Franse ontwerpers Mayer en Delforge het allereerste ontwerp voor de cafetière. Omdat in hun ontwerp het filter niet goed aansloot op de metalen koffiepot en hierdoor gemalen koffie doorliet, zag de Italiaan Attilio Calimani ruimte voor verbetering. In 1929 maakte hij een schroefveer langs het filter. Toch was Faleiro Bondanini, ook Italiaans, nog niet helemaal tevreden. Hij liet het metalen filter doorlopen langs de schroefveer en startte een grootschalige productie waardoor de populariteit van de cafetière groeide. Uiteindelijk werd de cafetière dankzij een samenwerking met het Deense bedrijf Bodum door heel Europa verspreid.
minuten trekken. Druk daarna het filter langzaam naar beneden en je koffie is klaar. Is de koffie niet helemaal naar je smaak en vind je hem bijvoorbeeld te sterk, laat hem dan de volgende keer iets korter trekken of gebruik minder koffie.
W E E TJ E S • Wereldwijd heeft de cafetière verschillende namen: melior, cafetière à piston, plunger coffee, caffettiera a stantuffo. • Als het filter verstopt raakt of de koffie troebel wordt, zijn de bonen te fijn gemalen. • Tussen het metalen filter kunnen restjes koffievet blijven zitten die een volgende keer voor een vreemde smaak kunnen zorgen. Schroef het filter helemaal los om hem goed te kunnen schoonmaken. • Gebruik ongeveer 7 gram koffie per 100 ml water. • Als je de koffie te troebel vindt, kun je hem na het zetten door een papieren filter uitschenken. • Is er iets kapot aan je cafetière? De meeste onderdelen zijn vervangbaar en bij ons verkrijgbaar. ♦
H OE W ER KT HE T ? Haal de deksel met het filter van de cafetière en plaats 14 gram gemalen koffie in de kan. Als je zelf de bonen maalt, maal ze dan iets grover dan snelfiltermaling. Schenk een kleine hoeveelheid warm water (92-96 °C) op de koffie en laat het ongeveer 30 seconden bloomen (opwellen) voordat je er 200 ml warm water op schenkt. Je kunt de koffie eventueel doorroeren. Plaats de deksel erop en laat het 4
T HE E Met de cafetière kun je ook thee zetten. Weeg de thee af en doe dit in de cafetière. Vul de kan met water, doe de deksel erop en laat de thee trekken. Als de trektijd is bereikt, duw je het filter omlaag en de thee is klaar. Je kunt er ook voor kiezen om de thee bovenop het filter te leggen. Wanneer de thee klaar is, trek je het filter omhoog en trekt de thee niet langer door.
22 HISTORIE HET BENUTTEN VAN NIEUWE VERKOOPKANALEN
HET BENUTTEN VAN NIEUWE VERKOOPKANALEN Het is inmiddels twee jaar geleden dat we ons voor het eerst in de Simon Lévelt historie verdiepten. Sinds de start van de eerste winkel in 1826, drukt elke generatie een eigen stempel op het bedrijf.
TEKST
Simon, Hans & Wouter Levelt BEELD
Eigendom familie Levelt
Jacobus, die het bedrijf van vader Simon overnam, breidt het Amsterdamse werkgebied uit naar Noord-Holland. Zijn zoon Henricus zorgt voor naamsbekendheid door heel Nederland. Jacobus en Wilhelmus, de zonen van Henri, leiden het bedrijf door de crisisjaren en besluiten na deze moeilijke tijd om door te gaan met het familiebedrijf. Zij zien het als een verplichting naar de toekomst dat moet worden overgedragen aan de volgende generaties.
SIMON EN HANS, VIJFDE GENERATIE Simon (1935), de zoon van Jacobus (Ko), volgde na zijn schooltijd een opleiding bij een theemakelaar in Rotterdam en vervolgde zijn opleiding in Duitsland om daar kennis van koffie op te doen. In 1957 begint hij bij de groothandel in koffie en thee van Simon Lévelt aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam. Samen met zijn vader koopt hij de koffie en thee in. De koffie moet als goud-, rood-, en paarsmerk steeds dezelfde smaak hebben om de standaardkwaliteit te waarborgen. Bij thee gebeurt hetzelfde met soorten uit Java en Sumatra. Hans (1940), de zoon van Wilhelmus (Wim), gaf tijdens zijn militaire diensttijd al aan dat hij in het familiebedrijf wilde werken. Na een vooropleiding aan de Nederlandsche Economische Hoogeschool in Rotterdam, ging hij een stagetraject in bij een verkooporganisatie voor merkartikelen. In 1963
komt ook Hans bij Simon Lévelt werken. Hij staat zijn vader bij met de verkoop van koffie en thee aan bedrijven, instellingen, winkels en horeca. Met beide zonen in de zaak is het voortbestaan van het bedrijf verzekerd en komt het moment waarop beide vaders zich terugtrekken. Na 40 jaar werkzaam te zijn geweest in het bedrijf beëindigt Ko in 1964 zijn werkzame leven. Enige maanden daarvoor stopte Wim, na ruim 35 jaar, ook met zijn werk voor het bedrijf.
NIEUWE VERKOOPKANALEN In datzelfde jaar zetten Simon en Hans de postorderverkoop op. In de nieuwe Rotterdamse wijk Alexanderpolder worden huis aan huis proefmonsters koffie afgegeven met informatie over Simon Lévelt en een antwoordkaart. Jarenlang wordt op deze manier, als een soort voorganger van de webwinkel, koffie verstuurd naar een beperkt aantal adressen. In 1965 moet Groothandel Spar uit Purmerend noodgedwongen zijn afname van Simon Lévelt koffie en thee beëindigen. Omdat hiermee de helft van de koffie- en theeomzet wegvalt, komt voor Simon en Hans de vraag hoe het nu verder moet. Ze besluiten nieuwe verkoopkanalen te benutten. Belangrijke drijfveer is het kunnen blijven betalen van de werknemers. Veel mensen werken vaak ≥
ÓOGST ÓOGSTSIMON SIMONLÉVELT LÉVELT 23 23
In 1968 opent het Koffiewinckeltje aan de Prins Hendrikkade. Aan de gevel prijkt een vlag en er hangt 6 dagen per week een theekistje als teken dat de winkel geopend is.
24 HISTORIE HET BENUTTEN VAN NIEUWE VERKOOPKANALEN
“De opkomst van koffieautomaten biedt een nieuwe kans om omzet te genereren. Deze machines komen oorspronkelijk uit Amerika. Simon Lévelt koopt vooral kleinere apparaten die in Nederland worden gemaakt.”
hun hele leven voor dezelfde werkgever en komen moeilijk ergens anders aan het werk. De vertegenwoordigers van het bedrijf krijgen de opdracht om in hoog tempo de omzet te verhogen. Met de koffieverpakkingsmachine die oorspronkelijk voor Spar is aangeschaft, wordt nu koffie verpakt voor koffiebranderij P. de Gruijter, het grootwinkelbedrijf in ’s-Hertogenbosch. Simon Lévelt verricht ook werkzaamheden met het inpakken van allerhande artikelen. Dit blijkt al snel teveel werk voor de eigen werknemers en ook familie, vrienden en studenten worden ingeschakeld. Simon en Hans maken lange dagen omdat
er op de Prins Hendrikkade dag en nacht in ploegendienst wordt gewerkt. Na vele maanden is dit niet meer vol te houden en nemen Simon en Hans maatregelen om in rustiger vaarwater te komen, maar het blijft hard werken. De opkomst van koffieautomaten biedt ook een nieuwe kans om omzet te genereren. Deze machines komen oorspronkelijk uit Amerika, maar Simon Lévelt koopt vooral kleinere apparaten die in Nederland worden gemaakt. De vertegenwoordiger mijnheer Van Tienen uit Noord-Brabant heeft goed oog voor deze nieuwe markt. Hij bouwt het verkoopkanaal uit tot een substantieel deel van de totaalomzet. Simon Lévelt levert de machines en ingrediënten voor kopjes koffie en chocolademelk aan ziekenhuizen, scholen en bedrijven. De kopjes kosten een kwartje per stuk, wat maakt dat Hans regelmatig met zakken vol opgehaalde kwartjes bij de bank langsgaat. In 1948 maakte Dirk van den Broek van zijn kruidenierswinkel in Amsterdam, een zelfbedieningswinkel waar ook brood, vlees en groenten werden verkocht. Een grote ommekeer in het winkellandschap, want deze artikelen werden voorheen alleen bij de bakker, slager en groenteboer verkocht. Als antwoord hierop gingen slagers nu ook koffie verkopen. Dit zorgde voor een nieuw verkoopkanaal en om omzet te genereren levert Simon Lévelt de winkeliers koffie in een daarvoor speciaal ontworpen Goudmoor verpakking.
Piet de Brander
Tijdens zijn opleiding in Duitsland zag Simon veel kleine koffiespeciaalzaken waar de koffie ook geproefd kon worden. Hij gelooft dat deze speciaalzaken ook bestaansrecht hebben in Nederland. Hans reageert aanvankelijk sceptisch op het voorstel, maar uiteindelijk besluiten ze samen om ook dit verkoopkanaal weer nieuw leven in te blazen. De winkel waar Simon Levelt in 1826 mee startte, sloot namelijk in 1931 onder druk ≥
Detail van de bascule
Weegmachines sind 1930 tot 1980
Theekistje bij de ingang van de winkel
“Met beide zonen in de zaak is het voortbestaan van het bedrijf verzekerd en komt het moment waarop beide vaders zich terugtrekken�
Voorverpakte koffie Interieur van het eerste winkeltje
Toontje & Harm verpakken met de nieuwe weegmachine
26 HISTORIE HET BENUTTEN VAN NIEUWE VERKOOPKANALEN
Hans & Simon
Veronica Divendal schoonzus van Hans werkte in de winkel
Goudmoor verpakking 1948
“De koffie en thee werd gewogen op een ouderwetse weegschaal en verpakt in puntzakken.” van de Amsterdamse winkeliers die de koffie van Simon Lévelt afnamen en de winkel als concurrent ervaarden. In 1968 heropent het Koffiewinckeltje aan de Prins Hendrikkade. Zes dagen per week wordt de koffie en thee gewogen op een ouderwetse weegschaal en verpakt in puntzakken. Al na enkele maanden boekt het goede verkoopresultaten. 40 jaar na de crisistijd is dit de hernieuwde start voor het verkopen van koffie en thee aan de consument.
VERTREK VAN SIMON In 1969 wordt alles anders. Door alle verkoopinitiatieven laat de omzet een stijging zien en is er wat geld achter de hand. Simon en Hans besluiten te stoppen met het werk voor derden en te focussen op het merk Simon Lévelt. Toch denken ze verschillend over de toekomst. Hans oppert dat het geen goed idee is om verder te gaan met twee kapiteins op het kleine schip. Dit voorstel deelt Simon. Na een paar dagen bedenktijd besluit Simon het bedrijf te verlaten. Het vertrek komt abrupt. Zijn afscheid, vooral van geesteskind het
Koffiewinckeltje, valt hem zwaar. Simon besluit zich niet te laten uitkopen om te voorkomen dat Hans met een schuld achterblijft. Na zijn vertrek begint Simon al snel met een nieuwe baan in Rotterdam. Enkele jaren later gaat hij werken bij een architectenbureau in Amsterdam, waar hij tot zijn pensioen zal blijven. Na het vertrek van Simon zet Hans het bedrijf alleen voort. Hoe Hans zijn stempel op het bedrijf drukt, lees je in het volgende nummer. ♦
ÓOGST SIMON LÉVELT 27
FLAVOURITES Zomerse smaken waar je blij van wordt.
LA PSAN G S O U CHO NG IJ S Benodigdheden
V ROL IJ K PASEN Speciaal voor de Paasdagen verkopen we een sprankelende melange van zwarte thee. De zoete citrussmaak van Vrolijk Pasen zorgt zeker voor het voorjaarsgevoel en mag je natuurlijk ook voor of na Pasen drinken.
H U E HUE TE N A N GO – GUATE MALA Deze zachte koffie heeft een bloemig aroma en een fruitig karakter dat doet denken aan frisse knapperige appel. Van deze bijzondere koffie hebben we een kleine hoeveelheid ingekocht. Je vindt hem daarom tijdelijk in ons assortiment. Wil je ervan verzekerd zijn dat je met de juiste koffie de winkel verlaat? Oefen dan voor je naar de winkel gaat op de uitspraak: ‘wéwé-tenango’.
•
450 ml melk
•
40 ml Lapsang Souchong
•
reep sinaasappelschil
•
450 ml slagroom
•
8 eierdooiers
•
100 g + 50 g suiker
•
1 el + 2 el maïzena
•
5 ml vanille-extract
•
150 ml sinaasappelsap
•
snuf zout
Hoe maak je het? 1. Meng de melk, (volgens zetadvies) gezette thee en sinaasappelschil in een pan. Verwarm dit tot het kookpunt, laat het afkoelen. 2. Zeef het mengsel en schenk het samen met de room in de pan en verwarm het op een laag vuur. 3. Kluts de eierdooiers met 100 g suiker, 1 el maïzena en het vanille-extract en roer het door het mengsel. Blijf roeren tot het zo dik is dat het aan de lepel blijft zitten. Laat het daarna afkoelen. 4. Mix de sinaasappelsap met 50 g suiker, 2 el maïzena en snufje zout en kook het tot een dikke siroop. Laat het daarna afkoelen. 5. Plaats het melk-mengsel in een ijsmaker of in een kom in de vriezer. Roer het dan elke 30 minuten door tot het ijs egaal is. 6. Meng het ijs met de sinaasappelsiroop voor een marmereffect en vries het in totdat je het gaat serveren. foodandhome.co.za
RO O S F RAMB O O S Ideaal voor de zomer! Deze fruitige thee heeft de frisse smaak van framboos en is versierd met rozenblaadjes voor een bloemige geur.
“Deze thee is Zo. Fantastisch. Lekker! De geur maakt me al blij als ik het theeblikje open maak. Een echte zomergeur, warm en welkomend, vol met de geur van rijpe frambozen en bloeiende rozen. De smaak is lekker zacht, fris en fruitig en zonder bittere bijsmaken. Roos Framboos werd gelijk van kopje #1 mijn nieuwe favoriet als het om groene thee gaat.” - SHASS -
28 NIEUWE SMAKEN ONTDEKKEN ESPRESSOMACHINE
NIEUWE SMAKEN ONTDEKKEN Wanneer je jouw favoriete smaak hebt gevonden blijf je deze vaak trouw. Toch zijn er ook dappere avonturiers die zich graag eens laten verrassen.
TEKST
Ilja de Jong BEELD
Ben Logtenberg
J OUW SMAAK HE RONTDE KKEN ? Ben jij ook avontuurlijk ingesteld en op zoek naar een nieuwe koffie- of theesmaak? Geef je dan op voor deze rubriek en misschien staat jouw avontuur in de volgende Oogst. Mail naar: marketing@simonlevelt.nl
Zijn eerste kop koffie dronk Ben bij zijn moeder thuis. Na jarenlang snelfilterkoffie te hebben gedronken probeerde hij voorzichtig een espresso. Dit beviel zo goed dat snelfilterkoffie uiteindelijk niet meer smaakte. Ben kocht een espressomachine, volgde een baristacursus en ging op zoek naar lekkere koffie. Na verschillende soorten te hebben geproefd koos Ben voor de Espresso Corazón. “Als espresso heeft hij een robuuste smaak, ik denk dat het aandeel Robusta net even iets extra’s geeft. Ik ben benieuwd of er andere koffies zijn met dit pittige aroma.” Op basis van Bens smaakprofiel worden in het Proeflab verschillende koffiesoorten bekeken. Uiteindelijk adviseren zij de volgende koffies die perfect zijn om een pittige espresso mee te zetten.
DE RESULTATEN Proeflab: De Espresso del Barista is een koffie met pit, maar smaakt iets fruitiger dan de Corazón. Ben: “Gemalen ruikt de koffie licht zoet. Het doet me denken aan het warm, zoetige van een
varkensstal. Ik bedoel dit positief, niet ruikend naar mest. Verder heeft hij iets kruidigs. De espresso is bitter en droog en geeft me zelfs een tinteling op mijn tandvlees. Niet helemaal mijn ding.” Proeflab: Om Ben echt iets anders te laten ontdekken stellen we deze 100% Arabica koffie voor. De Red Honey uit Honduras heeft een zoete smaak en een zacht bittere nasmaak van donkere chocolade. Ben: “De koffie ruikt bloemig en kruidig, maar smaakt als espresso vrij bitter. Hij geeft een zachte nasmaak waarbij het bitter verdwijnt en wordt dan zoet. Ik kan er geen chocolade in proeven.” Proeflab: De Espresso Indonesia is een volle, zware koffie. Vanwege zijn kracht is hij ideaal als pittige espresso en cappuccino. Ben: “De bonen ruiken iets zoet en kruidig. De koffie zelf smaakt zacht. Voor een vriend maak ik een cappuccino. Hij vindt deze koffie daar minder geschikt voor, de koffiesmaak verdwijnt in de melk.” Ben: “Ik ben gewend geraakt aan de geur, smaak en nasmaak van de Corazón. Het is een goed idee om af en toe te wisselen van koffie om niet eenkennig te worden. Tijdens het testen lette ik nog meer op geur en smaak. Soms smaakte het eerste kopje van een nieuwe soort niet lekker, maar kon ik het tweede en derde kopje wel waarderen. Van de geteste koffies hebben de Red Honey en Espresso del Barista mijn voorkeur. Waar ik in de toekomst ook voor kies, ik zal vooral van koffie blijven genieten.” ♦
ÓOGST SIMON LÉVELT 29
30 ADVERTORIAL BUNZLAU CASTLE
B ECAUSE THI S I S H OM E! Bunzlau Castle helpt je het warme en knusse thuisgevoel te versterken dat je wilt creĂŤren voor jezelf, vrienden en familie. De glazen, handdoeken en mokken in jouw kast zeggen iets over wie jij bent. Je hebt je unieke set samengesteld uit het uitgebreide assortiment van Bunzlau Castle. Jouw patronen, jouw kleuren, jouw combinaties. Producten van de hoogste kwaliteit. Omdat het jouw thuis is.
ÓOGST SIMON LÉVELT 31
BUNZLAU CASTLE Al meer dan 35 jaar levert Clip bv, het familiebedrijf achter het merk Bunzlau Castle, prachtige en tijdloze producten voor thuis. Bunzlau Castle focust zich op het mooier maken van het interieur met unieke lifestyle items van de hoogste kwaliteit. In 1984 begonnen Henk en Tet Bakker met hun bedrijf Clip bv. Al in zijn jonge jaren raakte Henk onder de indruk van een ambachtsman die uit een stuk hout een prachtige klomp vervaardigde. Hiermee was zijn liefde voor het vakmanschap geboren. Daarna zocht Henk altijd naar authentieke ambachtelijk gemaakte producten waar het vakmanschap vanaf straalde. Voor hun bedrijf kozen Henk en Tet ervoor om de producten alleen te produceren binnen Europa. Veel Europese landen hebben een enorme rijke traditie als het gaat om het maken van prachtige producten, veelal van natuurlijke materialen. Daarnaast was de bijdrage aan de werkgelegenheid van deze bedrijven een niet onbelangrijke bijkomstigheid.
NI EUWE G E NE RATI E Wanneer Henk voor zaken naar het buitenland ging werd hij regelmatig vergezeld door zijn zoontje Björn. Dit wekte niet alleen Björns interesse voor mensen van diverse culturen en achtergronden, maar ook de belangstelling voor het bedrijf van zijn ouders. Zo’n zeven jaar geleden kwam Björn in dienst bij Clip bv en leerde het bedrijf in al zijn facetten kennen. Omdat Henk en Tet met de gedachte speelden om het wat rustiger aan te doen, was de tijd rijp om de zaak aan een nieuwe generatie over te dragen. Björn en zijn vrouw Ruchama werden de nieuwe enthousiaste eigenaars. Björns vrouw Ruchama deelt de passie voor het handgemaakte en uiterst duurzame Bunzlau Castle servies. Ruchama en Björn waren beiden al eerder zijdelings betrokken bij de keuze voor uitbreiding
van het assortiment. Nu, een aantal jaren later, hebben Björn en Ruchama het bedrijf nieuw elan gegeven. Met hun creatieve talenten voor het ontwerpen van nieuwe producten is de collectie inmiddels uitgebreid met niet alleen serviezen, maar ook een kristalserie, keukentextiel, plaids, kussens en zelfs dekbedovertrekken. Ook de internationale markt weet de kwaliteit en de unieke Bunzlau Castle producten te waarderen, je vindt verkooppunten van Azië tot Amerika.
SAME N E RG E NS VO O R S TAAN Clip bv werkt vaak samen met familiebedrijven en het is niet altijd bij toeval dat een nieuwe leverancier een familiebedrijf is. Over het algemeen durven deze eigenaars in hun onderneming te investeren en hebben een lange termijn visie. Ze hebben niet alleen een sterke binding met de eerlijke producten die ze vervaardigen, maar zijn ook betrokken bij hun personeel. Samen ergens voor staan, uitdagingen aangaan en kwaliteit leveren. Trots zijn op de dingen die je maakt. Björn: “Het zijn mooie eigenschappen die ons aanspreken. We bezoeken met regelmaat onze partners in Europa. Je kan wel zeggen dat we een tikkeltje eigenzinnig zijn. We gaan altijd een stapje verder, zodat je er zeker van kan zijn dat je kwaliteit in huis haalt. Sterke en mooie materialen, altijd geproduceerd in Europa. Geniet levenslang van onze producten!” ♦ Bunzlau Castle is verkrijgbaar en te bestellen bij de Simon Lévelt winkels. Kijk voor meer informatie op bunzlaucastle.com
32 THEESOMMELIER RECEPT DE THEECOCKTAIL VAN ESKEN
Esken Lammertink – eigenaar van de Simon Lévelt winkel in Enschede – is al sinds zijn 18e “in de weer met eten en drinken”. Eerst als bedieningsmedewerker, daarna als kok en hij werkt nu alweer 10 jaar in de koffie en thee. Na eerst een baristacursus te hebben afgerond, mag hij zich sinds een jaar ook theesommelier noemen. “Thee is ontzettend dynamisch qua smaak, mondgevoel en in zijn delicaatheid. Om mij hier meer in te verdiepen ben ik een
theesommelieropleiding gaan volgen.” Voor zijn eindpresentatie maakte Esken een Bloody Oolong. Een heerlijke cocktail om deze zomer uit te proberen. Wil jij ook je barista of theesommelier kwaliteiten ontwikkelen? De International Tea & Coffee Academy biedt trainingen en cursussen op het gebied van koffie en thee. Kijk voor meer info op itcacademy.nl
ÓOGST SIMON LÉVELT 33
DE THEECOCKTAIL VAN ESKEN Steeds meer Simon Lévelt ondernemers en medewerkers mogen zich barista of theesommelier noemen. Ze zijn niet alleen pro’s in het maken van koffie en thee, maar experimenteren ook met lekkere koffie- en theerecepten. BLOODY OOLON G TEKST
Esken Lammertink
Geïnspireerd op het recept van Alberto Matallana, de beste Bartender van Nederland 2017. Benodigdheden (voor 6 glazen) • 6 biologische tomaten • 200 ml bronwater • 8 g Da Hong Pao • 20 ml citroensap • flinke snuf selderijzout • 3 scheutjes celery bitter • 200 ml vodka • snuf peper en zout • 1 stengel bleekselderij • 1 scheutje tabasco naar smaak Aan de slag 1. Maak een heldere tomatensap van tomaten door deze in een sapcentrifuge te doen. Zeef het sap door kaasdoek om de meeste rode bestanddelen eruit te halen. 2. Verwarm bronwater tot 95 °C en laat de Da Hong Pao 3 minuten trekken. Laat de thee dan afkoelen.
3. Voeg de overige ingrediënten (behalve de bleekselderij) samen in een grote kan en roer dit goed door. En koel dit terug tot 4 °C. 4. Schenk de goed gekoelde Bloody Oolong in een laag glas. 5. Schil en snijd de stengel bleekselderij in vieren en steek hem in de Bloody Oolong. Optioneel In combinatie met een gebakken gamba is de Bloody Oolong een mooi aperitief om een zondaglunch mee te starten. Bak vlak voor het serveren wat gamba’s in olie en een teentje knoflook en blus het af met gembersiroop. Snijd uit een stengel bleekselderij 4 stengels van 8 cm lang bij 0,5 cm breed. Rijg een gamba aan de stengel en leg deze op de rand van het glas. ♦
Tip: Maak de Bloody Oolong onder het genot van de klanken van Ike Quebec’s Favela. Zo creëer je de perfecte stemming om een cocktail bij te maken en smaakt hij extra lekker!
34 CULINAIR OP GROENE THEE GEROOKTE KIP MET YOGHURT-MUNTSAUS
OP GROENE THEE GEROOKTE KIP MET YOGHURT-MUNTSAUS Thuis je eigen kip roken is makkelijker dan je denkt. Met dit recept zet je in 30 minuten een heerlijk fris lunchgerecht op tafel.
RECEPT
Studio Phillipi BEELD
Eric van Lokven
1. Leg een vel aluminiumfolie op de bodem van een braadpan. Strooi de thee erop. Vouw een tweede vel aluminiumfolie dubbel en prik er gaatjes in. Leg op de thee. 2. Leg de kipfilet op de aluminiumfolie met gaatjes. Dek de pan goed af met aluminiumfolie of een goed sluitend deksel. Vouw de folie aan de rand stevig dicht zodat zo min mogelijk rook kan ontsnappen. 3. Zet de pan op matig vuur. Reken 10 minuten vanaf het moment dat de thee begint te roken. Draai het vuur dan laag en rook de kipfilet nog 5 minuten. Open de aluminiumfolie niet, dit onderbreekt het rookproces. Draai het vuur uit en laat de kipfilet in de afgesloten pan nog 10 minuten afkoelen. Neem de kipfilet uit de pan en laat goed afkoelen.
4. Meng ondertussen voor de saus ½ el honing en de gesneden munt door de yoghurt. 5. Snijd de kipfilet schuin in zo dun mogelijke plakjes, bijna als vleeswaren. Leg de plakjes op een platte schaal. Bestrooi de kip met wat zout en peper en verdeel er schepjes yoghurtsaus over. Druppel er nog wat honing over, bestrooi licht met kaneel en garneer met toefjes munt en partjes limoen. Geef de rest van de saus er apart bij. ♌
Tip: In een oude wok kun je ook prima roken! Als er een rooster in de wok zit, kun je dit in plaats van aluminiumfolie gebruiken.
Dit recept is van delicious. het foodmagazine over eten, koken en alles wat het leven lekker maakt. Nog meer inspiratie? deliciousmagazine.nl
ÓOGST SIMON LÉVELT 35
ING RE D IË NT EN 4-6 personen • • • •
• • • •
3 el losse groene thee 400 g kipfilet 1 el honing 2 el fijngesneden munt + wat toefjes voor garnering 150 g Griekse yoghurt zout en peper gemalen kaneel 1 limoen, in dunne partjes, voor erbij
36 REIZEN KOFFIE VERBINDT
Bij koffieboeren in Ethiopië
ÓOGST SIMON LÉVELT 37
KOFFIE VERBINDT Na 27 jaar werkzaam te zijn geweest in de koffiesector staat Paula Koelemij aan de vooravond van haar pensionering; een goed moment om met haar terug te blikken en vooruit te kijken.
TEKST
Paula Koelemij BEELD
Opmeer Reports & eigen reisbeeld
In 1992 maakte Paula haar eerste koffie-inkoopreis naar Nicaragua en Guatemala. In die tijd waren de koffieboeren er daar slecht aan toe. Ze leefden geïsoleerd en waren niet op de hoogte van de koffiemarkt. Ze hadden geen toegang tot bankleningen en waren overgeleverd aan opkopers die tegen bodemprijzen koffie opkochten. Initiatief tot oprichting van coöperaties om koffieboeren te verenigen en te organiseren kwamen uit linkse, progressieve kringen, maar stonden nog in de kinderschoenen. Paula werkte op dat moment bij Fair Trade Organisatie, toen nog S.O.S. Wereldhandel. Eind 1991 kocht Fair Trade uitsluitend koffie in bij coöperaties van kleine koffieboeren die bij de Stichting Max Havelaar waren aangesloten. De missie van Fair Trade was om de coöperaties met eerlijke handel te ondersteunen, met advies te versterken en een stevige structuur te geven. Er is veel aandacht besteed aan de begeleiding naar de exportmarkt en de verbetering van logistieke processen, de lokale infrastructuur en de financiële positie van coöperaties.
ON DERSTE U NING E N BEG E LE ID ING De coöperaties werden aanvankelijk gedreven door het gelijkheidsprincipe. Alle boeren moesten profiteren van de eerlijke handel. Dit betekende dat alle koffie van de boeren opging in een grote berg. Laag gegroeide koffie en de betere kwaliteit hoog gegroeide koffie werden vermengd. Bij Simon Lévelt, waar Paula in 1997 begon, zijn we de boeren gaan begeleiden in kwaliteitsverbetering. We stimuleerden ze om de partijen koffie apart te houden en de kwaliteiten te onderscheiden. En zijn samen met ≥
38 REIZEN KOFFIE VERBINDT
Koffieverwerkingsfabriek in Oeganda
ÓOGST SIMON LÉVELT 39
Keurkamer Pronatur
“Zo hebben we een cupping lab gefinancierd en cupping training gegeven.”
de coöperaties cupping trainingen gaan organiseren zodat de boeren in staat waren kwaliteit te herkennen en te verbeteren. Bij Simon Lévelt wordt iedere maatregel afgestemd op de situatie van de coöperaties en de boeren. Zo hebben we bij koffieorganisatie Pronatur (Peru) een droogpatio aangelegd, een cupping lab gefinancierd en cupping training gegeven. Aan een kleine coöperatie COAPROCL (Honduras) is een extra kwaliteitspremie betaald zodat de boeren een betere kwaliteit koffie konden produceren. En we hebben de coöperatie CENFROCAFE (Peru) gestimuleerd om goede kwaliteit te produceren door dit met een premie te belonen. Dit is vooral bij een lage koffiemarkt belangrijk. Doordat de wereldmarktprijs ver onder de productiekosten ligt, hebben de boeren geen financiële ruimte om de kwaliteit op een hoog niveau te houden. De impact van deze maatregelen is beperkt tot de regio of coöperatie. Daarom hebben we in samenwerking met Kawacom bijgedragen aan de bouw van een koffieverwerkingsfabriek in Oeganda. Hier wordt de biologische koffie van meer dan 12.000 kleine koffieboeren op duurzame wijze
verwerkt. Ook hebben we een trainingscentrum voor de boeren medegefinancierd. Deze aanpak is vervolgens door Kawacom ook toegepast in andere koffiegebieden in Oeganda. Met dit soort initiatieven en samenwerking binnen de keten kunnen we als betrekkelijke kleine speler behoorlijk grote impact realiseren.
SAME NW E RK ING In de jaren 80 werd de koffieketen gekenmerkt door tegenstrijdige belangen. Met alle tussenhandel, opkopers, exporteurs, importeurs en handelshuizen was de keten een ondoorzichtige business. De koffiehandelaren werden – door zowel de koffieboeren als koffiebranders – gezien als zakenlieden die uit waren op winstbejag. Voor Simon Lévelt was dit de belangrijkste drijfveer om direct in oorsprong bij de organisaties van de koffieboeren in te kopen. Door de tussenhandel uit te schakelen kregen de boeren een betere prijs en ontstond transparantie in de keten. De vraag naar transparantie en de noodzaak tot het verduurzamen van de koffiesector heeft geresulteerd in samenwerking tussen de organisaties van koffieboeren, handel en ≥
40 REIZEN KOFFIE VERBINDT
Koffie roosteren in Oeganda
“De veranderingen die de afgelopen 10 tot 15 jaar in de koffielanden hebben plaatsgevonden zijn immens.”
koffiebranders. De betere koffiehandelaren zijn niet meer alleen een doorgeefluik. Door hun kennis van de oorsprongsproblematiek en producten en hun inzicht in de markt van vraag en aanbod, hebben zij een significante rol in een gezonde koffiesector. Aanvankelijk waren dit baanbrekende koffiehandelaren als Trabocca en DRWakefield, maar al snel namen ook de multinationale handelaren deze verantwoordelijkheid op zich met duurzaamheidsprogramma’s en stichtingen voor goede doelen. Certificeringsprogramma’s als Fair Trade, Rainforest Alliance en UTZ Certified hebben een grote rol gespeeld in deze ontwikkeling. Een actueel voorbeeld van samenwerking binnen de keten is het True Cost Accounting Project, geïnitieerd door MVO Nederland. Voor dit project werkt Simon Lévelt samen met andere koffiebranders, koffie-exporteurs en koffieboeren in oorsprong. Samen ontwikkelen we een model om de werkelijke kosten van koffie in kaart te brengen. Hierbij wordt rekening gehouden met een prijs voor de boer gebaseerd op een leefbaar inkomen inclusief de ‘verborgen’ kosten als CO2-emissie, verarmde landbouwgrond, watervervuiling en andere milieu impact van koffie.
VE RAND E RING E N E N O NT W IK K E LING E N De veranderingen die de afgelopen 10 tot 15 jaar in de koffielanden hebben plaatsgevonden zijn immens. De coöperaties zijn inmiddels goed en professioneel georganiseerd. Koffieboeren opereren niet meer geïsoleerd, maar hebben via de coöperaties kennis van de koffiekwaliteit en de markt. Ze zijn op de hoogte van de actuele prijzen op de koffiebeurs in New York en niet meer in onwetendheid overgeleverd aan opkopers. Daarnaast zien we een accentverlegging in de sociale projecten bij koffieorganisaties. Er wordt veel aandacht besteed aan duurzame ontwikkeling. Met een eerlijke prijs en leefbaar inkomen wordt armoede aangepakt. Door koffieboeren te trainen in technieken waardoor zij minder kwetsbaar zijn voor droogte, overmatige regenval en insectenplagen wordt ingespeeld op de gevolgen van klimaatverandering. En er is aandacht voor gendergelijkheid. Vrouwen spelen een cruciale rol in de koffieketen, deze bijdrage wordt nauwelijks erkend. Vrouwen worden onderbetaald, hebben in veel koffielanden geen eigendomsrechten, geen toegang tot financiële faciliteiten en zijn in de minderheid in managementposities bij ≥
ÓOGST SIMON LÉVELT 41
42 REIZEN KOFFIE VERBINDT
Paula Koelemij (hoofd Category Management): “Na 6 jaar bij Fair Trade en 21 jaar bij Simon Lévelt gewerkt te hebben, keer ik de koffiesector nog steeds niet de rug toe. Ik ga als senior expert aan de slag bij PUM, een Nederlandse organisatie die duurzame ontwikkeling begeleidt bij MKB-ondernemingen in ontwikkelingslanden. Het afgelopen jaar heb ik missies gedaan bij een koffiebedrijf in Vietnam en een theebedrijf in Sri Lanka. Dit jaar heb ik een missie in Vietnam en een missie in Colombia op de planning staan. Mijn deskundigheid in de koffiesector wil ik graag blijven inzetten om koffiebedrijven net het zetje te geven dat nodig is voor de volgende stap in hun ontwikkeling.”
“De coffeeshops in Seattle hebben een belangrijke culturele en sociale functie, het zijn multifunctionele ontmoetingsplaatsen.”
koffieorganisaties. Internationale organisaties als International Women’s Coffee Alliance (IWCA), Partnership for Gender Equity (PGE) en Café Femenino hebben vele projecten geïnitieerd om de positie van vrouwen in de koffiegemeenschap te versterken. Simon Lévelt ondersteunt deze ontwikkeling en heeft een Café Femenino koffie van de Peruaanse coöperatie Proassa in het assortiment gevoerd. Onze Gayo Sumatra koffie wordt ingekocht bij de door vrouwen gerunde coöperatie Ketiara in Atjeh, Indonesië. Tijdens haar reis naar Seattle zag Paula hoe de verbindende rol van koffie zeer verdienstelijk kan uitpakken. De coffeeshops hebben daar een belangrijke culturele en sociale functie
in de gemeenschap, het zijn multifunctionele ontmoetingsplaatsen. De bezoekers worden betrokken bij duurzame ontwikkelingen in de koffielanden, er worden kunstexposities en concerten georganiseerd en boekpresentaties en lezingen gehouden. Paula hoopt dat een dergelijke verbindende rol van coffeeshops in culturele en sociale activiteiten zich ook in Nederland zal ontwikkelen. De kracht van koffie is dat koffie verbindt. ♦
ÓOGST SIMON LÉVELT 43
LITER D RIN K IN G WATER D ON ATION
L ESS DI SPOSABL ES
Tot 2020 gaat Retulp samen met Simon Levelt en minimaal 20 andere partners 20.000.000 disposables besparen en 20.000.000 liter water doneren! Kijk op www.retulp.nl hoe wij dat gaan doen en volg de live tussenstand.
Houttil 44 ALKMAAR Julianastraat 40 ALPHEN A/D RIJN Langestraat 85 AMERSFOORT Binnenhof 77c AMSTELVEEN Ferdinand Bolstraat 154 AMSTERDAM Jodenbreestraat 20 AMSTERDAM Kinkerstraat 109 AMSTERDAM Prinsengracht 180 AMSTERDAM Stationsplein 39f AMSTERDAM Waldenlaan 4 AMSTERDAM Hoofdstraat 124 APELDOORN Koningstraat 79 ARNHEM Grote Markt 14a BREDA Noordzandstraat 19 BRUGGE (B) Veerstraat 15 BUSSUM Markt 1 DELFT Schapenmarkt 39 DEN BOSCH Frederik Hendriklaan 178 DEN HAAG Passage 24 DEN HAAG Voorstraat 326 DORDRECHT Nieuwe Emmasingel 113 EINDHOVEN Raadhuisstraat 2 ENSCHEDE Kleine Vismarkt 5 GENT (B) Korte Tiendeweg 22 GOUDA Zwanestraat 38 GRONINGEN Café Oude Kijk in ‘t Jatstraat 2 GRONINGEN Gierstraat 65 HAARLEM Barteljorisstraat 36 HAARLEM Kerkstraat 104 HILVERSUM Polderplein 106 HOOFDDORP Breed 56 HOORN Botermarkt 1 LEIDEN Leopold Vanderkelenstraat 3 LEUVEN (B) Wycker Brugstraat 21a MAASTRICHT Guldenstraat 1 MECHELEN (B) Markt 28 NIEUWEGEIN Lange Hezelstraat 47 NIJMEGEN Freerickplaats 17a ROTTERDAM Meent 114 ROTTERDAM Heuvelstraat 114 TILBURG Vismarkt 21/21a UTRECHT Turnhoutsebaan 5 WIJNEGEM (B) Slotlaan 192 ZEIST Kamperstraat 2 ZWOLLE SIMON LÉVELT B.V. A. Hofmanweg 3 - 2031 BH Haarlem Nederland - Tel. +31 (0)23 512 25 22
simonlevelt.com
