Gazette 1 by Wim Schrever

1ste jaargang nummer 1 1 januari 2012 Redactie-adres Buizemontstraat 19

Giesbaergske

9500 Geraardsbergen

Giesbaergen

koleuren gazette giesbaergske gazette vordat de koleuren goe zoan vermingen

Onafhankelijk multicultureel gazetje ter verdubbeling van de integratie die niet enkelvoudig kan werken. Giesbaergske koleuren gazette is een realisatie en uitgave van Studio Schrever en Uitg. Eigenbegeer

De krant in uw hand, -eigenlijk is het veeleer een newsletter, of een ‘krantletter’ zo u wil-, wil een portret schetsen, een gezicht geven aan de vele verschillende nationaliteiten in onze stad. Ze laat hen ook aan het woord zodat we wat meer over hen te weten kunnen komen. In Geraardsbergen, net als in vele andere steden en gemeenten, leven we momenteel met vele verschillende nationaliteiten: 77 om precies te zijn. Het zijn mensen die van over de giele weireldbol komen die hier onder en rond de kerktoren zijn komen wonen. Sommige van hen doen dat al jaren, andere zijn hier nog niet zo lang en zijn

op zoek naar hun nieuwe thuis. Dit krantje wil ons wat meer over hen leren kennen: over hun talen en gebruiken, over hoe zij de dingen zeggen of doen. Gewoontes uit hun land van herkomst, gebruiken waarmee ze zijn opgegroeid, zinnen en woorden die ze zeggen bij speciale gelegenheden. Zoals bv. met Nieuwjaar: hoe wensen zij elkaar een gelukkig Nieuwjaar, hoe klinkt dat in hun taal, welke taal spreken ze eigenlijk? En wat doen ze daarbij, welke tradities kennen zij daarin, en welke gebruiken ze nu nog? Aan welke oude gewoontes denken zij met heimwee terug, en met spijt dat die gewoontes dat nu niet meer zijn –net zoals wij dat doen wanneer we met ouderen praten over hoe het vroeger (beter) was. In het artikel ‘Love-

mix’ belichten we telkens een gemengd huwelijk, een relatie van twee mensen met verschillende nationaliteiten: welke taal spreken ze samen? Wat bracht hen bij elkaar? Hoe boeiend was het om die culturele verschillen samen te brengen, onder hun tweetjes? De krant zal vier maal per jaar verschijnen, op 1 januari, 1 april, 1 juli en 1 oktober: we houden u op de hoogte. ‘Giesbaergske koleuren gazette’ is online leesbaar op de website van de krant: www.giesbaergskekoleurengazette.be; Ook op Facebook kan je de gazette terugvinden. Inschrijven op de nieuwe ‘gazetteletter’ kan door een email te sturen naar giesbaergskekoleurengazette@gmail. com; de gazette wordt dan in pdf-vorm naar uw emailadres gestuurd. Alvast veel lees- en kijkplezier, en meteen onze allerbeste wensen voor het nieuwe jaar! De redactie.

p1 p1 p1

p1 p2

Inhoud n n n

n n

p4 p4 p4 p4 p4

n n

n n n

Voorwoord van de redactie Inhoud Licht op de stad: in deze rubriek een beeld van de stad gegeven, een opvallende foto van een stadsdeel, een straat met een verhaal(tje) Intussen in de wereld Hoe zeggen zij het? Verschillende nationaliteiten aan het woord over hoe zij elkaar Nieuwjaar wens(t)en in hun thuisland. Hoe doen zij het? Enkele nationaliteiten vertellen hoe ze Nieuwjaar vieren in hun land van herkomst. Lovemix. Een interview met een koppel van verschillende nationaliteit. Metta-cursief Fotocollage: “Giesbaergen multiculturèl” Boekentip HH Dalai Lama Colofon

Intussen

Licht op de stad

in de wereld

In deze rubriek willen we het licht zetten op een opvallende deel van onze stad, een straat, een steeg met een verhaal. Wanneer het over licht gaat zitten we in onze stad wel goed: de hoger gelegen berg (heuvel; eigenlijk is het een getuigeheuvel, een heuvel die een late getuige is van hoe het landschap er vele eeuwen geleden uitzag) vormt een mooi platform waarop vroege en late zonnestralen graag landen. Zonder dat platform zouden we het effect van dat mooie ochtend- en avondlicht niet zo goed zien. Dat vormt zeker een van de aantrekkingspunten van de Oudenberg. www.giesbaergskekoleurengazette.be

Bovendien heeft een berg (een heuvel) sowieso iets mystieks, al van in de Oudheid: vanop de top staan we dichter bij de goden. Vandaar dat er ook op de Oudenberg reeds heel vroeg een kapel werd gebouwd vanwaar het lichtrijk (het godendom) kon worden aanbeden. Vanop de top kan je de dag van ver zien komen. Dat speciale effect en bijhorende gevoel om de zon net over de horizonlijn te zien puren om van daaruit verder te varen naar het ruime hemelsop, is beslist een ommetje en ‘s heel vroeg opstaan waard. Elke wolkenloze ochtend kan je de vurige zonnebol vanover het verre Brussel stilaan de einder zien innemen.

Telkens een mooie en steeds opnieuw een unieke belevenis. Kijken is dan de boodschap. Niets dan kijken. Het licht zien. Dat doet deugd. Er zijn er ook die het licht van de berg niet zien, of niet kunnen verdragen: ene zekere Wouter kon het licht dat onze berg aantrekt niet meer aan en besliste eerder dit jaar tot een scheiding: in april 2011 passeerde (voorlopig) de laatste Ronde van Vlaanderen over de geroemde getuigeheuvel. Misschien op een dag zal Wouter weer het licht zien, en op een bankje onder aan de kapel kunnen genieten van het lichtspel dat er zich sinds vele eeuwen elke dag afspeelt. Shine a light. (WiSch)

1ste jaargang, nummer 1, 1 januari 2012

In een leven vol afscheid heeft zangeres Cesaria Evora nu zelf de deur dichtgetrokken. De Kaapverdische diva op blote voeten overleed op 17 december. Ze werd 70. n Kuifje verovert Amerika: De film ‘The Adventures of Tintin: The Secret of the Unicorn’ ging op 22 december in première in de Amerikaanse bioscoop. Het is de eerste animatiefilm van regisseur Steven Spielberg. Hij hoopt dat Kuifje nu ook in Amerika een held wordt. n Hubert ‘Witse’ Damen, die zopas ereburger werd van Halle, nam einde juli afscheid van zijn collega’s op de set van politiereeks Witse, maar stond in september al weer op de filmset. Niet in Halle, maar in Roemenië, naast wereldsterren Gérard Depardieu en Harvey Keitel. Damen was erg onder de indruk van de armoede in Roemenië, zegt hij. ‘Roemenië is zó arm, voor dat volk is er geen hoop meer.’ De film zou begin 2012 klaar moeten zijn. n In Gent zijn schilder Michael Borremans (Geraardsbergen, 1963) en de Roemeen Mircea Cantor te gast op “Track”, een internationaal kunstproject dat stad Gent in 2012 organiseert, in navolging van vorige kunstprojecten als “Chambres d’ Amis” en “Over the edge”. Michaël Borremans woont en werkt in Gent, waar hij vrije grafiek en fotografie studeerde aan de Hogeschool Sint-Lucas. Sinds midden jaren negentig legt hij zich toe op tekenen en schilderen, en de jongste jaren verkent hij ook het filmmedium. n Op 16, 17, 22 en 23 december stond Urbanus, na acht jaar van het podium weg te zijn geweest, in het Antwerpse Sportpaleis met zijn show ‘Urbanus zelf’. Daarmee is de kous evenwel niet af, want Urbanus wil daarna graag weer op tournee door Vlaanderen. (Bronnen: De Standaard online)

pagina 1

Giesbaergske koleuren gazette

Hoe zeggen zij elkaar ‘Gelukkig Nieuwjaar!’? ‘Beste wensen voor 2012?’

Hoe klinkt het nu in hun taal, als ze mekaar het allerbeste wensen voor de 366 dagen (2012 is een schrikkeljaar) die volgen? De woorden en uitdrukkingen klinken

ons vreemd in de oren maar dragen dezelfde lading: in enkele krachtige woorden bevestigen ze mekaar hun goede wensen en voornemens voor het nieuwe jaar.

Thierno Sow’s vaderland is Guinea. Sinds 2007 woont hij met zijn gezin de Geraardsbergse Buizemontstraat. “Mijn moedertaal is Poular. Dat is de taal van de Peul. De Peul zijn een bevolkingsgroep binnen de grenzen van Senegal maar velen wonen verspreid over Mali en Niger. Deze bevolkingsgroep woonde oorspronkelijk in het noord-oostelijke deel van het Afrikaanse continent. In de 11de eeuw trokken een aantal groepen nog meer naar het zuiden en het oosten en vestigden zich aan het Tsjaad-meer en in het gebied van het huidige Kameroen. Tijdens deze volksverhuizingen zijn er verschillende groepen onderweg blijven hangen waardoor de Peul tegenwoordig in verschillende landen zijn te vinden. In plaats van ‘Gelukkig Nieuwjaar’ zeggen wij letterlijk uit onze taal vertaald: ‘We hebben dit jaar meegemaakt, we vertrouwen erop dat God (Allah) ons ook het volgende zal laten meemaken’.” (MaVe)

“Geen Kerstfeest, wel een kerstboom” Zulpat Radueva is afkomstig uit Tsjetsjenië maar woont al bijna negen jaar in Geraardsbergen, meer bepaald in de volkse Weverijstraat. De vrouw had het niet altijd even makkelijk om zich aan te passen maar spreekt verbazingwekkend goed Nederlands. Ze woont graag in de Oudenbergstad Ook bij haar gaan de eindejaarsfeesten niet onopgemerkt voorbij. “We hebben wel een kerstboom staan. Dat is ook leuk voor de kinderen. Maar Kerstmis zelf vieren we eigenlijk niet. Dat past niet binnen ons geloof. We volgen immers de leer van de Islam en daar vieren we andere feesten en hebben we andere profeten”, vertelt Zulpat die desondanks geniet van de eindejaarsperiode.

“De manier waarop we eindejaar vieren, valt grotendeels samen met de manier waarop de Vlamingen die ook vieren. Op dat vlak is er weinig verschil met de manier waarop de Belgen in deze tijd van het jaar vieren. We hebben een kerstboom en we hebben ook cadeautjes voor elkaar. Maar de feesttafel ziet er wel anders uit. We serveren voor de familie vooral Tsjetsjeense gerechten. Dat zijn gerechten met vreemd klinkende namen

Ook bij Zulpat is de verwelkoming van het nieuwe jaar een heus familiegebeuren. “We vieren dat zoveel mogelijk samen. We hebben vier kinderen, waarvan er al twee buitenhuis wonen. Maar

“lekkere Tsjetsjeense specialiteiten” zoals dizzi galnes. Dat is een lekker vleesgerecht uit Tsjetsjenië. Daarnaast serveren we ook een andere lekkere Tsjetsjeense specialiteit die je het best kan vergelijken met een pizza, al is de bereiding en de kaas die we gebruiken heel anders.”

‘Shtastliva Nova Godina’

Angelina Moyseeva… Met zo’n naam moet je wel uit Oost-Europa afkomstig zijn. Angelina woont sinds één jaar in Geraardsbergen, na enkele jaren in www.giesbaergskekoleurengazette.be

we komen allemaal samen en We vieren het eindejaar en nieuwjaar ook met de kleinkinderen en de rest van de familie en dat is natuurlijk wel heel leuk.” (MaVe)

Ninove gewoond te hebben. Maar de vrouw van Bulgaarse afkomst heeft het alvast aardig naar haar zin in de stad. Het is behoorlijk druk wanneer we Angelina bellen. “Ik moet nog wat boodschappen doen en gaan werken. Dus ja… Ik heb mijn bezigheid”, lacht Angelina. De Bulgaarse vrouw brengt de feestdagen vooral door in het Brusselse waar familieleden en vrienden wonen “Maar ook thuis vieren we uiteraard de feestdagen. We doen dat met lekker eten en ook met cadeautjes.” Angelina woont sinds een jaartje in de

Papiermolenstraat in Geraardsbergen. “Daarvoor woonde ik ook drie jaar in Ninove. Intussen zijn ook mijn vader en moeder bij ons komen wonen zodat de familie wat dichter bij huis is.” Angelina heeft alvast de eindejaarswensen voor iedereen klaar. “We heb-

ten dus vooral een familiefeest. “Ik weet eerlijk gezegd niet of in de Geraardsbergse regio nog veel andere Bulgaarse families wonen. Ik ken nog enkele landgenoten die in Onkerzele wonen. Maar daarmee houdt het wel op.” (MaVe)

“Eindejaar is vooral een familiefeest” ben onze wensen voor iedereen klaar. ‘Vasel Koleda’. Op die manier wensen we iedereen een zalig Kerstmis toe. En we ook onze nieuwjaarswensen klaar. ‘Shtastliva Nova Godina’ zijn onze nieuwjaarswensen voor 2012 voor iedereen. Het is Bulgaars voor ‘gelukkig nieuwjaar’. Voor Angelina zijn de eindejaarsfees-

1ste jaargang, nummer 1, 1 januari 2012

pagina 2

Giesbaergske koleuren gazette vonden we onze gading. Tot we dit huis in de Buizemontstraat vonden. Mijn man vertelde meteen dat dit de plek was waar we zouden gaan wonen. Dit is een leuke stad die ons meteen beviel. We wonen dicht bij het centrum. We voelen ons hier goed met onze drie kinderen”, lacht Charlotte.

“Mwaka Mupaya”

Een rijkelijk gevulde feesttafel, vol kleurrijke en smakelijke gerechten uit de Afrikaanse en Belgische keuken. Dat is wat u kan verwachten bij het Congolese – Rwandese gezin van

“Afrikaanse en Belgische keuken” Charlotte en Edgard uit de Buizemontstraat. Het koppel met drie kinderen woont sinds 2001 in Geraardsbergen en heeft het hier aardig naar haar zin. Charlotte is Rwandese. Haar man is afkomstig uit Congo. Maar bovenal voelen ze zich Geraardsbergenaar. “We waren begin 2000 op zoek naar een huisje. We hebben een pak steden en provincies bezocht. Maar nergens

In ‘LoveMix’ belichten we een koppel met verschillende nationaliteiten. Hoe hebben ze elkaar ontmoet? Was de taal een barrière of net een uitdaging? Welke taal spreken ze thuis? Kennen ze elkaars taal? In de Oudenbergstad wonen een pak nationaliteiten samen. Maar er woont slechts één man uit Mongolië: Baissa.

Het gezin is katholiek en viert Kerstmis en Nieuwjaar dan ook zoals de meeste gezinnen. “Op Kerstavond gaan we samen aan tafel zitten, zoals iedereen. We gaan ook naar de middernachtmis. Ook op Oudejaarsavond zitten we rond de tafel. Dat is telkens een bijzonder mooie tafel: boordevol Belgische maar vooral ook Afrikaanse gerechten met vlees en vis, bananen, kasava, ma-

“Mbula Elamu” niok en maniokbladeren en droge bonen met een lekkere tomatensaus. Op nieuwjaarsdag komen we dan samen met vrienden en familie en bouwen we een heel groot feest om het nieuwe jaar te verwelkomen.” En uiteraard mogen de nieuwjaarswensen niet ontbreken. “In Congo hebben we vier nationale talen. Het swahili en lingala zijn daarvan de belangrijkste. In beide talen klinkt gelukkig Nieuwjaar respectievelijk als Mwaka Mupaya en als Mbula Elamu. Die wensen worden dan ook volop uitgewisseld tijdens de eindejaarsperiode.” (MaVe) De man woont in de Brugstraat samen met zijn vrouw Karin en hun vier kindjes. De manier waarop beiden elkaar leerden kennen, is evenwel niet alledaags. “Eigenlijk heb ik alles te danken aan mijn jonger zusje. Toen ze drie was, in 1997, nam ik haar mee naar het circus. Tijdens de voorstelling zag ik een

“Het was meteen liefde op het eerste gezicht” acrobaat aan het werk. Het was meteen liefde op het eerste zicht. Die acrobaat was Baissa die toen voor het Belgische circusgezelschap werkte”, lacht Karin. Twee jaar later stapte het koppel in het huwelijksbootje. Nu wonen Karin en Baissa gelukkig samen met hun vier kinderen in de Brugstraat. “Thuis wordt vooral Nederlands gepraat. Maar mijn man spreekt tegen de kinderen ook vaak Mongools, zodat zij die taal al behoorlijk machtig zijn. Mijn man vindt dat wel belangrijk.

www.giesbaergskekoleurengazette.be

1ste jaargang, nummer 1, 1 januari 2012

Victoria Scharova woonde tot haar vijftiende samen met haar ouders in Rusland, in Omsk. Sindsdien wonen ze in Geraardsbergen. “Nieuwjaar is hier niet zo verschillend als in Rusland; maar Kerstmis vieren we in Rusland wel pas op 7 januari, volgens de leer van de RussischOrthodoxe kerk.

“S Novym Godom!” En een kerstman kennen wij niet: bij ons noemt hij ‘Vadertje Vorst’, ‘Ded Moroz’ in het Russisch. Gelukkig Nieuwjaar klinkt in het Russisch zo: ‘S Novym Godom!’”. (MaVe) We zijn ook al verschillende malen voor langere tijd op vakantie geweest naar Mongolië. En dan worden we allemaal in die cultuur ondergedompeld. Het is leuk om zien hoe snel de kinderen de taal opvangen. Nochtans is het geen gemakkelijke taal. Ze is totaal niet te vergelijken met Europese talen of een andere taal. Maar Mongolië is een land met heel veel groeimogelijkheden. Mogelijk kunnen we later iets doen tussen beide landen. En dan is het een voordeel dat onze kinderen de taal al kennen.”

“Enkele weken later vieren we ook het Mongoolse Nieuwjaar” Voor de kinderen is er trouwens een andere leuke bijkomstigheid. “We vieren Kerst en Nieuwjaar op de gewone ‘klassieke’ manier. Dus met cadeautjes. Maar enkele weken later vieren we ook het Mongoolse Nieuwjaar. Dat is meestal in februari, op een wisselende dag, naargelang de stand van de maan. En dat Nieuwjaar wordt drie dagen gevierd, met het gezin, familie en vrienden. En dan komen er nog eens cadeatjes.” (MaVe)

pagina 3

Giesbaergske koleuren gazette

Giesbaergen multiculturèl

Colofon

Redactie: Wim Schrever Nele De Winde Marino Verbeken Lieven Beernaert Fotografie & Vormgeving: © Studio Schrever Tekst: Wim Schrever Nele De Winde Marino Verbeken Productie: Studio Schrever MD Webdesign Uitgeverij: Uitg. Eigenbegeer Redactie-adres: Buizemontstraat 19 9500 Geraardsbergen Werkten mee aan dit nummer: Stefaan Van Brabandt, Frank De Waele, Kaat De Corel, Thierno Sow, Tim Van Der Haegen, Marnic De Lange, Walter Van Roey, Guido Mareels, Dirk De Smet

Boekentip

“Communicatie is de kunst de ander in het eigen gewaarzijn op te nemen met het verlangen dat het zijn diepste geheim onthult. Dit verlangen komt niet voort uit nieuwsgierigheid en wil niet het eigen ego bevredigen. Het vloeit voort kostbaar is”.uit: ‘Zen als levensuit het bewustzijn dat ieder verschijnsel vergan- kunst’, Margrit Irgang; uitg. Asoka kelijk is en daarom in zijn huidige vorm van zijn (ISBN 978-90-5670-098-0).

Website: www.giesbaergskekoleurengazette.be Inschrijven op de gazetteletter kan door de link op onze homepage aan te klikken: de Giesbaergske Koleuren Gazette wordt dan als een pdf-bestand naar uw emailadres gestuurd.

metta-cursiefje

The first beneficiary of compassion is always oneself. When compassion, or warmheartedness, arises in us and our focus shifts away from our

“Opzij, opzij, opzij. Maak plaats, maak plaats, maak plaats. We hebben toch zo’n ongelofelijke haast!”. Herman Van Veen zingt dit lied al in 1979 en vandaag de dag is het misschien wel het meest actueel. We worden gestuwd door ons ego die ‘meer wil’, ‘beter wil’, ‘meteen wil’. Hebben we nog tijd voor familie? Hebben we nog tijd voor onze buur? Hebben we nog tijd voor onze collega? Gelukkig zijn er deze kerstdagen om ons hieraan te herinneren. Herinnerd worden om toch nog even tijd te maken voor elkaar. Maar niet alleen tijd maken voor vertrouwden uit onze omgeving, maar waarom niet ook ‘s tijd maken voor onze multiculturele medemens. Je dag starten met eenvoudigweg ‘Goede morgen’, geeft je de unieke kans om tijd bewust te ervaren. Maar ook om bewust in interactie te gaan met de ander. Je (h)erkent de ander in zijn aanwezigheid. En dit kan een wereld van verschil uitmaken. Een kleine moeite toch? (Kasho) own narrow self-interest, it is as if we open an inner door. It reduces fear, boosts confidence and brings us inner strength. By reducing distrust, it opens us to others and brings us a sense of connection to others, and sense of purpose and meaning in life.

H. H. Dalai Lama www.giesbaergskekoleurengazette.be

1ste jaargang, nummer 1, 1 januari 2012

pagina 4