37_

‫ﭼﺎﭘﻮوك ﺷێﺦ ﻋﻮﻣەر ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﻛﯚﯾە‪:‬‬

‫ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﺠﺎر ﻛﯚﯾە ﻟە داﻫﺎﺗﯽ‬ ‫ﻧەوت ﺳﻮودﻣەﻧﺪ دەﺑێﺖ‬

‫‪13‬‬

‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬ ‫ﻧﺮخ‪ 500 :‬دﯾﻨﺎر‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەم‪2014/ 3/ 5 ،‬‬

‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﺑە ‪ 150‬ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر دەﻛڕێ‬

‫‪3‬‬

‫ﻛﻮرد ﻛﺎر ﺑﯚ ﺳﺴﺘﻤﯽ ﻛﯚﻧﻔﺪڕا‪‬ﯽ دەﻛﺎت‬

‫ﻣﻮﺣﺴــﯿﻦ ﺳــەﻋﺪوون ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﮔﯚڕﯾﻨﯽ‬ ‫ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــﯚ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵــﯽ ﺗەﻧﯿــﺎ ورووژاﻧﺪﻧــﯽ ﭘﺮﺳــێﻚ ﯾﺎن ﮔﻮﺷــﺎرێﻚ ﺑــﯚ ﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻛﻮرد ﺑە ﺟﺪﯾﯽ ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺋەم ﭘﺮﺳە دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺣﺴــﯿﻦ ﺳــەﻋﺪوون ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ دەڵێ‪” ،‬ﻟــە ﺋێﺴــﺘﺎدا ﻛﻮرد ﺑــێ ﺋﻮﻣێﺪ ﺑــﻮوە ﻟــەوەی دەﺳــﺘﻮوری واڵت وەك ﺧــﯚی ﺟێﺒەﺟێ‬ ‫ﺑﻜــﺮێ‪ ،‬ﻧــەك ﺑەﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ دەﺳــﺘﻮور ﺟێﺒەﺟــێ ﻧﺎﺑــﻦ‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﻫەﻧــﮕﺎوی ﭘێﭽەواﻧەی دەﺳــﺘﻮورﯾﺶ ﻟــە دژی ﻛــﻮرد دەﻧــﺮێ‪ ،‬ﺋەوەﺗــﺎ ﺑﻮدﺟە‬ ‫و ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــڕاوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺋەﻣــە ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛــﻮرد ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑــﺎاڵ ﻛﺎری‬ ‫ﻟەﺳەر ﺑﻜﺎت“‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﻛﻮرد و ﺑﮋاردەی ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵﯽ‬

‫ﺳ‪‬رﺑﺎز ﻋ‪‬ﺑﺪوﻟ‪‬ەﺣﻤﺎن‬

‫‪4‬‬

‫ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤ‪‬ﻣ‪‬د‬

‫‪6‬‬

‫ﻋﻮﻣ‪‬ر ﻋ‪‬ﻟﯽ ﻏ‪‬ﻓﻮر‬

‫ﺳﻮوﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەت و ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﻛێﺮﭬﯽ ﺳەرﻣﺎﯾەدار‬

‫ﺧﺎﻧ‪‬ﻗﯿﻦ دروﺳﺖ‬ ‫دەﻛﺮێ‬

‫ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ‬ ‫ﻋێــﺮاق ﻟــە ﻧﻮێﱰﯾــﻦ ﻫەﻧﮕﺎوﯾــﺪا ﻫێﺰی‬ ‫ﺳــەﺣﻮە ﻟــە ﭘێﻜﻬﺎﺗــەی ﺷــﯿﻌەی‬ ‫ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت ﻛــە‬ ‫ﻛەﻣﯿﻨــەی ﺷــﺎرۆﭼﻜەﻛەن‪ .‬ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺷــﺎرەدێﯽ ﻗەرەﺗەﭘە دەڵێ‬ ‫”ﭘێﻜﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﻫێــﺰە دەﺑێﺘــە ﻫــﯚی‬ ‫دووﺑەرەﻛــﯽ و ﺷــەڕی ﻣەزەﺑﯿــﯽ ﺗﻮﻧﺪﺗﺮ‬ ‫دەﻛﺎت“‪ .‬ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺳــەرﺑﺎزﯾﺶ‬ ‫دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﺋــەو ﻫێــﺰە ﺑﯚ‬ ‫ﺷــەڕی ﺳــﻮﻧە دروﺳــﺖ دەﻛــﺮێ و‬ ‫ﺷەڕی ﺗﺎﯾﻔﯽ ﻗﻮوڵﱰ دەﻛﺎﺗەوە‪.‬‬ ‫‪3‬‬

‫ﻟە ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻨﯿﯿەوە ﺑﯚ ﻫێﺰی ﺟەﻣﺎوەری‬

‫داوای ﻟ‪‬ﻜﯚ‪‬ﯿﻨ‪‬وە ﻟ‪‬و دادوەرە دەﻛﺮێ ﻛ‪‬‬ ‫ﻣ‪‬ﺣﻤﻮود ﺳ‪‬ﻧﮕﺎوی ﺋﺎزاد ﻛﺮد‬

‫دوای ﺋــەوەی ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋــەم ﻫەﻓﺘەﯾــەدا دادﮔﺎی ﺗﺎواﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛﻮوك‪/‬ﮔەرﻣﯿــﺎن ﺑە ﺳــﯿﻔەﺗﯽ ﺗەﻣﯿــﺰ ﺑڕﯾــﺎری دا ﺑــە ﭘﻮوﭼەڵﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫ﺑڕﯾــﺎری ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــﯽ ﻣەﺣﻤــﻮود ﺳــەﻧﮕﺎوی و ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮی ﻓﺎﯾﻠــﯽ ﺗﯿــﺮۆری ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ‪ ،‬ﻣﺎڵﺒﺎﺗــﯽ ﻛﺎوە داوای ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە ﻟــەو‬ ‫دادوەرە دەﻛەن ﻛە ﺑڕﯾﺎری ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ دەرﻛﺮدن‪.‬‬ ‫ﻛﺎوە ﻟەﺗﯿــﻒ ﭘﺎرێــﺰەری ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪ ،‬دوای ﺋــەوەی ﺗﺎﻧەﻣــﺎن ﻟــە ﺑڕﯾــﺎری ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــﯽ ﻫەرﯾــەك ﻟــە ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎران‬ ‫ﻣەﺣﻤــﻮود ﺳــەﻧﮕﺎوی و زاﺧــﯚ ﺋەﺣﻤــەددا ﻛــە ﺑــە ﺑڕﯾــﺎری دادﮔﺎی ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەی ﻛــەﻻر ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﺋــﺎزاد ﻛﺮاﺑــﻮون‪ ،‬ڕۆژی‬ ‫ﯾەﻛﺸــەم دادﮔﺎی ﺗﺎواﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛﻮوك‪/‬ﮔەرﻣﯿــﺎن ﺑــە ﺳــﯿﻔەﺗﯽ ﺗەﻣﯿــﺰ ﺑڕﯾــﺎری دا ﺑــە ﭘﻮوﭼەڵﻜﺮدﻧــەوەی ﺋــەو ﺑڕﯾــﺎرە‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮ‬ ‫ﻟێﭙﺮﺳﯿﻨەوە و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەﮔەڵﯿﺎن دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎﺗەوە‪.‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﮔﺮد و دەﺷﺘ‪‬ﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﻓﺮۆﺷﺘﻦ!‬

‫ھ‪‬ﺰی ﺳ‪‬ﺣﻮە ﻟ‪ ‬ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﯚ ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا‪:‬‬

‫‪14‬‬

‫ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯽ‬ ‫ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻞ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟ‪ ‬دەﻛ‪‬و‪‬ﺘ‪‬وە‬ ‫ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼﯚی‬ ‫ﻫەوﻟێــﺮ ﻧەﻗﯿــﺐ ﻓــﺎزڵ ﺣﺎﺟــﯽ‬ ‫دووﻛﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾــﯽ ﺋﻮﺗﯚﻣﺒێﻠــﯽ‬ ‫ﺷەﺳــﺖ ﻣەﺗﺮﯾــﯽ ﺑــە ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ‬ ‫ﻛێﺸــەی ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚی ﻫەوﻟێــﺮ دەزاﻧێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەو دەڵێــﺖ ”ﺑە ﺑەردەواﻣــﯽ ڕووداو ﻟەو‬ ‫ﺷــﻮێﻨە ڕوو دەدات و ﻟەﮔــەڵ ﺋــەوەی‬ ‫ﻣەﻓﺮەزەﯾەﻛــامن ﺑــﯚ ﺗەرﺧــﺎن ﻛــﺮدووە‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﻟەﺑــەر زۆری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ‬ ‫ﺑەﺗەواوی ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﯽ ﺑﻜەﯾﻦ“‪.‬‬

‫رەﻧﮕ‪ ‬ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﺘ‪ ‬دەرەوەی ﯾﺎرﯾﯿ‪‬ﻛ‪‬‬

‫‪14‬‬

‫‪8‬‬

‫ﻛﻮرد ﺳەرﻛﻮت دەﻛەم‬

‫ﻟــە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧــﺪ رۆژی راﺑــﺮدوودا ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــە ﭼەﻧــﺪ‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺳــەرۆك ﻋەﺷــﯿﺮەت و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﻫــەردوو ﻧﺎوﭼەی‬ ‫ﻣەدﯾﻨــە ﺳــەورە و ﺳــەدردا‪ ،‬ﻫەڕەﺷــەی ﺳــەرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ ﻛــﻮرد و ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟــەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەواﻧــەدا داوای ﻟــە ﺑەﺷــﺪارﺑﻮوان ﻛــﺮدووە ﺑەﺷــﺪاری ﻟــە ﭘﺮۆﺳــەی‬ ‫ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ داﻫﺎﺗــﻮودا ﺑﻜــەن و دەﻧــﮓ ﺑــە ﻟﯿﺴــﺘەﻛەی ﺋەو ﺑــﺪەن‪ ،‬ﺋەوﯾــﺶ ﻟــە ﺑەراﻣﺒەردا‬ ‫ﭘﺎداﺷــﺘﯽ داراﯾﯿــﺎن ﭘــێ دەدا و ﺑەڵێﻨــﯽ ﺑــە ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن داوە ﻛــە ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ داﻫﺎﺗــﻮو‬ ‫ﭘﯚﺳــﺘﯿﺎن ﭘــێ دەدا‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑــە ﻣەرﺟێــﻚ ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜــەن‪ .‬ﻟــە ﻫەرﯾــەك ﻟــەو‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧەواﻧــەدا ﻧﺰﯾﻜــەی ‪ 30‬ﺳــەرۆك ﻋەﺷــﯿﺮەت و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻋەرەﺑــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻣەدﯾﻨە‬ ‫ﺳەورە و ﺳەدر‪ ،‬ﺑەﺷﺪار ﺑﻮوﻧە‪.‬‬ ‫‪4‬‬

‫ھ‪‬ﮕﺮﺗﻨ‪‬وەی ﻣﯿﻦ ﻟ‪ ‬ﺧﺎﻛﯽ ھ‪‬ر‪‬ﻢ‬ ‫‪ 50‬ﺳﺎ‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘ‪‬‬

‫ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪ 1961‬ﺗــﺎ ‪ 1997‬ﻟــە ﺟﯿﺎﺗــﯽ دار ﻟــە ﺧﺎﻛــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﯿــﻦ‬ ‫ﭼێــرناون؛ ﻟەوﻛﺎﺗــەوە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟــە ﻣــﺎوەی ﭼــﻮار ڕۆژاﻧﺪا ﺳــێ ﻛــەس ﻟــەو ﻫەرێﻤە‬ ‫ﺑەر ﺋەو ﻣﯿﻨﺎﻧە دەﻛەون‪.‬‬ ‫ﭘــﺎش ﻫەوڵــﯽ زۆری دەزﮔﺎی ﻣﯿــﻦ ﺑــﯚ ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧــەوەی زەوﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﻫێﺸــﺘﺎﯾﺶ ﺳــێ ﻫــەزار ﻛێڵﮕــەی ﻣﯿــﻦ ﻛــە ‪ 300‬ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗــﺮی ﭼﻮارﮔﯚﺷــە ﻟــە ﺧﺎﻛــﯽ‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺧﯚ دەﮔﺮێــﺖ‪ ،‬ﭘــﺎك ﻧەﻛﺮاوﻧەﺗەوە‪ .‬ﺋــەو ﻛێڵﮕﺎﻧە ﻧــەك ﻫەر ﻟە‬ ‫ﭼﯿــﺎﻛﺎن‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﻟــە ﻧێــﻮ زەوی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ و ﻟەوڕەﮔەﻛﺎﻧــﺪا ﻫەڵﻜەوﺗﻮون و ﺑەﺷــێﻜﯽ‬ ‫زۆرﯾــﺶ ﻟــە ﻛێڵﮕــەﻛﺎن ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻫﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوە ﻟــە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﯿــﻦ و ﺗەﻗەﻣەﻧﯿــﯽ دەزﮔﺎی ﻣﯿــﻦ ﺋﺎﻛــﯚ ﻋەزﯾــﺰ ﻟــە ﺷــﻮێﻨە ﮔەﺷــﺘﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﺪان و‬ ‫ﺑﻮوﻧەﺗە ﻟەﻣﭙەری ﮔەﺷﺎﻧەوەی ﺋەو ﻛەرﺗە ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەدا‪.‬‬ ‫‪15‬‬

‫ﻛﻮرد ﻫﯿﭽﯽ ﻟە ﺋەﺳەد و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﺳﻮورﯾﺎ دەﺳﺖ ﻧەﻛەوﺗﻮوە‬

‫‪5‬‬

‫ﻣﺎوەی ﺳﺎ‪‬ﻜ‪ 95 ‬ﻣ‪‬ﺗﺮ ﺷ‪‬ﻗﺎم‬ ‫ﻟ‪ ‬ﻛ‪‬رﻛﻮوك ﻗﯿ‪ ‬ﻧﺎﻛﺮێ‬

‫‪7‬‬

‫‪2‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳەت‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ژﻣﺎ‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺳەرﺑﺎز ﻋەﺑﺪوﻟڕەﺣامن‬

‫ﻛﻮرد و ﺑﮋاردەی ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵﯽ‬

‫ﻛﻮرد ﻛﺎر ﺑﯚ ﺳﺴﺘﻤﯽ ﻛﯚﻧﻔﺪڕاڵﯽ دەﻛﺎت‬ ‫ھ‪‬وﻟ‪‬ﺮ‪ /‬وﺷ‪‬‬

‫‪11‬ەﻣﯿــﻦ ﺳــﺎڵ دوای رووﺧﺎﻧــﯽ رژێﻤــﯽ ﺑەﻋــﺲ‪،‬‬ ‫ﻋێــﺮاق ﭘێــﯽ ﻧﺎوەﺗــە ‪11‬ەﻣﯿــﻦ‬ ‫ﻛــﻮرد ﺳــەرەڕای ﮔێڕاﻧــﯽ رۆڵێﻜــﯽ ﺋەرێﻨــﯽ و ﺑەﻫێــﺰ ﻟــە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧــەوەی‬ ‫ﻋێﺮاﻗــﯽ دوای دﯾﻜﺘﺎﺗــﯚری‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﺑەﻏــﺪا ﻫەوڵــﯽ‬ ‫ﭘەراوێﺰﺧﺴــﺘﻨﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەدات‪ ،‬ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد‬ ‫ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ داوە ﺑــﯚ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻬێﻨــﺎن ﺑــە ﺣﻮﻛﻤــﯽ ﻣەرﻛــەزی ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﺪا‪ ،‬ﻟــە‬ ‫ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻧﻮێﺸــﺪا ﺑــە ﻛﺮدەﯾﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻫەﻣﯿﺸــەﯾﯽ ﻋێﺮاق ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ‬ ‫ﻓﯿﺪڕاڵــﯽ ﭼەﺳــﭙﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑەﻏــﺪا ﻫــەم ﭘێﺸــێﻠﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻛــﺮد و‬ ‫ﻫــەم ﺑــەردەوام ﺑەراﺳــﺘەوﺧﯚ و ﻧﺎراﺳــﺘەوﺧﯚ ﻫەڕەﺷــەی ﻟــە ﻫەرێــﻢ‬ ‫ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﻫــەر ﻟــە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ دﯾﺠﻠــە و ﺟەزﯾــﺮە و‬ ‫ﺑﺎدﯾــە و ﺟﻮواڵﻧﺪﻧﯿــﺎن ﺑــﯚ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوەی ﺋﯿــﺪارەی ﻫەرێــﻢ و‬ ‫ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺟێﺒەﺟێﻨەﻛﺮدﻧــﯽ ﻣــﺎدەی ‪140‬‬ ‫و ﻟەﺧﯚﻧەﮔﺮﺗﻨــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە وەك ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺑەرﮔــﺮی‬ ‫ﻋێــﺮاق و داﺑﯿﻨﻨەﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﻮوﭼــە و ﭘڕﭼــەك ﻧەﻛﺮدﻧﯿــﺎن‪ ،‬دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﺑەﻛﺎرﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﻣﺎﻓــﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻫەرێــﻢ ﻟــە ﭘەرەﭘێــﺪان و وەﺑەرﻫێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن و ﺑەردەواﻣــﯽ ﻛێﺸــەی ﺑﻮدﺟــە و ﺗــﺎ دواﺟــﺎر‬ ‫ﺑڕﯾﻨــﯽ ﺑﻮدﺟــە و ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﻟێ ﻛەوﺗــەوە‪ ،‬ﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﻟــەو ﺷــێﻮەﯾە ﺟﮕــە ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﺗﺎﻛــڕەو‪ ،‬ﻫﯿــﭻ ﻛەﺳــﯽ ﺗــﺮ ﻛﺎری‬ ‫ﻟەﻣﺠﯚرە ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﻗﻮوﺗﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﺨﺎﺗە ﻧﺎو ﯾﺎرﯾﯿە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﺋﺎﺳــﯚﻛە روون ﺑــﻮو‪ ،‬ﺑەﻏــﺪا ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮ رووی راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی‬ ‫ﺧــﯚی دەرﺧﺴــﺖ‪ ،‬ﻛــە ﻧﯿﺎزﻣەﻧــﺪە دەﺳــەاڵﺗێﻜﯽ ﻣەرﻛــەزی ﺗﻮﻧــﺪ ﻟــە‬ ‫ﺣﻮﻛﻤــﯽ ﺳــەرﺟەم ﻋێــﺮاق ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﺋەﻣــەش ﺟێــﮕﺎی ﻗﺒــﻮوڵ ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد و ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ﭘەﻧــﺎ ﺑــﯚ ﺑﮋاردەﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ‬ ‫ﺑﺒــەن‪ ،‬ﺑــﯚ رێﮕﺮﺗــﻦ ﻟــە ﮔەڕاﻧــەوەی ﺣﻮﻛﻤــﯽ ﻣەرﻛــەزی ﺑــﯚ ﻋێــﺮاق و‬ ‫ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﮔەﻻﻧــﯽ ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﺋەﻣــەش ﻛﺎرێﻜــﯽ ﻣەﺣــﺎڵ ﻧﯿﯿــە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜــە دەﺳــﺘﻮوری ﻋێــﺮاق ﻟــە ﭘێﺸــەﻛﯿﯿەﻛەﯾﺪا ﺑــە رووﻧــﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی‬ ‫داوە ﻛــە ”ﭘﺎﺑەﻧﺪﺑــﻮون ﺑــەم دەﺳــﺘﻮورە ﺳــەروەری و ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾــﯽ ﮔەل‬ ‫و ﺧــﺎك و ﺋﺎﺳــامﻧﯽ ﻋێــﺮاق دەﭘﺎرێﺰێــﺖ“‪ ،‬ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭘێﺸﻜﯿﯿەﻛەﺷــﺪا‬ ‫ﺋﺎﻣــﺎژە دەﻛﺎت ﻛــە ”ﻋێــﺮاق دەوڵەﺗێﻜــﯽ ﻓﯿﺪڕاڵﯿﯿــە ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣــﺎی‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨــﯽ ﺋﺎرەزووﻣەﻧﺪاﻧــەی ﭘێﻜﻬﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ“‪ .‬ﻛەواﯾــە ﺋەرﻛــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﻛــە دوای ﭘێﻜﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﺧﻮﻟــﯽ ﻧﻮێــﯽ ﺑــە ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﻟــەم ﭘﺮﺳــە‬ ‫ﺑڕواﻧــێ و رەﭼــﺎوی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﮔەﻟــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫دەرﻛــەوت ﻛــە ﻓﯿﺪڕاڵﯽ ﻟەﻧــﺎو ﻋێﺮاﻗێﻚ ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛەی ﻫﯿــﭻ ﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫‪80‬ی ﺧەڵﻜــﯽ واڵﺗەﻛــە‬ ‫ﺑــﯚ دەﺳــﺘﻮورەﻛەی داﻧﺎﻧێــﺖ ﻛــە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ‪80%‬ی‬ ‫دەﻧﮕــﯽ ﺑــﯚ داوە‪ ،‬ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺑەﻏــﺪا ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﻟە‬ ‫واڵﺗەﻛــە ﺑەرﻗــەرار ﺑــﻜﺎت‪ ،‬واڵﺗێــﻚ ﺷــەڕی ﺗﺎﯾﻔﯽ ﻟــە ﭘەرەﺳــەﻧﺪﻧﺪاﯾە و‬ ‫ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﺑەﻫــﯚی ﻧﺎﻟەﺑﺎری دۆﺧــﯽ ﺗەﻧﺎﻫﯿﯿــەوە ﺑــەردەوام ﺧەرﯾﻜﯽ‬ ‫ﻛﯚﭼﻜــﺮدن ﺑــﻦ ﺑــﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺳــەﻻﻣەﺗﯽ ﮔﯿﺎﻧﯿــﺎن‪ ،‬ﻫﯿــﭻ ﻫﯿﻮاﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﻟــێ ﺑەرﻫــەم ﻧﺎﯾــەت‪ ،‬ﺟﮕــە ﻟــە ﻫەوڵــﺪان و ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺑــﯚ ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ‬ ‫ﺑﮋاردەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاﻗﺪا‪.‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﻟــە ﺋێﺴــﺘﺎوە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران و ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬دەﺑــێ ﺑەﺟــﺪی ﺑﻜەوﻧــە ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧــﯽ ﭘــڕۆژە و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە‬ ‫ﺑــﯚ ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺑﮋاردەﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﺑــﯚ ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد ﻟە ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﭘێــﻢ واﯾە‬ ‫ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﺑــﮋاردە ﻟــەو ﻫەﻟﻮﻣەرﺟــەی ﺋێﺴــﺘﺎی ﻧﺎوﭼەﻛــە و ﺟﯿﻬــﺎن‬ ‫ﭘێﯿــﺪا ﺗێﭙــەڕ دەﺑێــﺖ‪ ،‬داواﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵﯿﯿــە‪ ،‬ﻛــە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨــﯽ‬ ‫ﺋﺎرەزووﻣەﻧﺪاﻧــەی ﭼەﻧــﺪ دەوڵــەت و ﻫەرێﻤێﻜە ﻛە ﻫەرﯾەﻛەﯾــﺎن ﺧﺎوەن‬ ‫ﺳــەروەری و ﺳﯿﺎﺳــەت و ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﺧــﯚی دەﺑێــﺖ‪ ،‬ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨێﻜﯽﺋﺎرەزووﻣەﻧﺪاﻧە‪.‬‬ ‫ﻟەﺑەرﺋــەوە ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛﺎﺗێﺘــﯽ ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺑﯿــﺮ ﻟــە داﻫﺎﺗــﻮوی ﮔەﻟــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜەﻧەوە‪،‬‬ ‫ﺟﯿــﺎوازی و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿــەﻛﺎن وەﻻ ﺑﻨێــﻦ و ﻛﯚﺷــﺶ ﺑــﯚ ﺋــەوە‬ ‫ﺑﻜــەن‪ ،‬رێﮕــە ﻧــەدەن ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗــﺮ ﻋێــﺮاق ﺑــەرەو ﻣەرﻛــەزی ﺑﮕەڕێﺘەوە‪،‬‬ ‫ﻧﺎﺑــێ ﺑﻬێڵﻦ ﺋــەو ﻫەﻣــﻮو ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داوﯾەﺗﯽ ﺑﯚ ﻧەﻫێﺸــﺘﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎﻛڕەوی و ﻣەرﻛەزی ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﺑە ﻓﯿڕۆ ﺑﭽێ‪.‬‬

‫‪2005‬دادا زۆرﯾﻨەی ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎن‬ ‫ﺑەﭘێﯽ دەﺳﺘﻮوری ﻋێﺮاق ﻛە ﻟە ﺳﺎڵﯽ ‪2005‬‬ ‫دەﻧﮕﯿﺎن ﭘێ داوە‪ ،‬ﻋێﺮاق واڵﺗێﻜﯽ ﻓﯿﺪڕاڵﯿﯿە‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟە ﭘێڕەوﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﺳﺴﺘﻤە‪،‬ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽﻛﯚیﻋێﺮاﻗﯿﯿەﻛﺎﻧەﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽﺋﺎرەزووﻣەﻧﺪاﻧە‬ ‫و ﺳﺎرێﮋﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻫەﻣﻮو ﺑﺮﯾﻦ و زوڵﻢ و ﻣەزڵﻮوﻣﯿﯿەی ﮔەﻻﻧﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫ﻟەﺳەر دەﺳﺘﯽ رژێﻤەﻛﺎﻧﯽ واڵﺗﯿﺎن ﭼێﺸﺘﻮوﯾﺎﻧە‪ ،‬ﺑەاڵم دوای ﻛەﻣﱰ ﻟە‬ ‫‪ 10‬ﺳﺎڵ دەرﻛەوت ﺗﺎﻛﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﻫﯿﭻ ﺑﺎوەڕێﻜﯽ ﺑە ﺳﺴﺘﻤﯽ‬ ‫ﻓﯿﺪڕاڵﯽ ﻧﯿﯿە‪ .‬دەرﻛەوت ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﻟە ﺑەﻏﺪا‬ ‫ﻛﺎری ﺳەرەﻛﯿﯿﺎﻧە و ﺋەﻣەش ﺑﻮوەﺗە ﻫﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻋێﺮاق ﺑەرەو‬ ‫دۆﺧێﻜﯽ ﻧﺎﻫەﻣﻮاری ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺋﺎﺑﻮوری و ﺗەﻧﺎﻫﯽ و ﺑﮕﺮە ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿﺶ‬ ‫ﺑﺒﺎت‪.‬‬ ‫‪2003‬ـەوە‬ ‫ﻟــە دوای ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2003‬ەوە‬ ‫ﻟەوﻛﺎﺗــەی ﺳــەدام ﺣﻮﺳــێﻦ ﻟــە‬ ‫دەﺳــەاڵﺗﺪارێﺘﯽ ﻋێــﺮاق ﻻدرا‪،‬‬ ‫ﻛــﻮرد ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎرەزووﻣەﻧﺪاﻧە‬ ‫ﺑەﺷــﺪاری ﻟــە ﺑﯿﻨﺎﺗﻨﺎﻧــەوەی ﻋێﺮاق‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﺳــەرەڕای ﺋــەوەی ﻟــە‬ ‫دەﺳــﺘﻮوری ﻫەﻣﯿﺸــەﯾﯽ واڵﺗــﺪا‬ ‫ﺳﺴــﺘﻤﯽ واڵت ﺳﺴــﺘﻤێﻜﯽ‬ ‫ﻓﯿﺪڕاڵﯿﯿــە و ﻣﺎﻓــﯽ ﻛــﻮرد و‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی ﭘــێ‬ ‫دراوە‪ ،‬ﻟــەو ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵەدا دەرﻛەوت‬ ‫دەﺳــەاڵﺗﺪاراﻧﯽ ﻋەرەﺑــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟە‬ ‫ﺑەﻏــﺪا ﺳــەرەڕای ﭘێﺸــێﻠﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫دەﺳــﺘﻮور‪ ،‬ﻫــﺎوﻛﺎت دژاﯾەﺗﯿــﯽ‬ ‫ﺧﯚﺷــﯿﺎن ﺑــﯚ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻫــەر‬ ‫ﻫەرێﻤێﻜــﯽ ﻧــﻮێ ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﺪا‬ ‫دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﻟە ﻣــﺎوەی ‪ 4‬ﺗﺎ ‪ 5‬ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدووﺷــﺪا‬ ‫ﭘــﺎش ﺋــەوەی ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮان‬ ‫ﻫەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏــﺪا ﮔەﯾﺸــﺘﻨە ﺗﺮۆﭘﻚ‪،‬‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ ﺑــﯚ ﯾەﻛەﻣﺠﺎر‬ ‫ﺑﻮدﺟــە و ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑــڕی‪ .‬ﻛــﻮرد‬ ‫دوای ﺋــەو ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚﯾﺎﻧە ﻟــە‬ ‫دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺑەﻏــﺪا و ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷــﺘﯿﯿﺎﻧەی ﻫەﻣــﻮو ﻋێﺮاﻗﯿﯿــەﻛﺎن‬ ‫ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی دەﺳــﺘﻮورێﻜﯽ‬ ‫ﻓﯿﺪڕاڵــﺪا ﺑــێ ﺋﻮﻣێــﺪ ﺑــﻮو‪ ،‬ﺑﯚﯾــە‬ ‫ﭘﺮﺳــﯽ ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﻋێــﺮاق‬

‫ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻛــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫دووﭘــﺎت ﻟــە ﻫەوڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑــﯚ‬ ‫ﭼەﺳــﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵﯽ‬ ‫دەﻛــەن‪ ،‬ﺑەاڵم ﭘﺴــﭙﯚڕێﻜﯽ زاﻧﺴــﺘە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﭘێــﯽ واﯾە ﻟە ﺋێﺴــﺘﺎدا‬ ‫ﺋەﺳــﺘەﻣە ﻛــﻮرد ﺑﺘﻮاﻧــێ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻋێﺮاق ﻟــە ﻓﯿﺪڕاڵﯿﯿەوە‬ ‫ﺑﯚ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵﯽ ﺑﮕﯚڕێ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺣﺴــﯿﻦ ﺳــەﻋﺪوون ﺟێﮕــﺮی‬ ‫ﺳــەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق‬ ‫دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ‬ ‫ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻋێــﺮاق‬ ‫ﺑــﯚ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵــﯽ ﺗەﻧﯿــﺎ ورووژاﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺮﺳــێﻚ ﯾــﺎن ﮔﻮﺷــﺎرێﻚ ﺑــﯚ ﺳــەر‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﻛــﻮرد ﺑــە ﺟﺪﯾــﯽ ﻛﺎر‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋەم ﭘﺮﺳە دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺣﺴــﯿﻦ ﺳــەﻋﺪوون ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی‬ ‫”وﺷــە“ دەڵــێ‪” ،‬ﻟــە ﺋێﺴــﺘﺎدا ﻛﻮرد‬ ‫ﺑــێ ﺋﻮﻣێﺪ ﺑــﻮوە ﻟەوەی دەﺳــﺘﻮوری‬ ‫واڵت وەك ﺧــﯚی ﺟێﺒەﺟــێ‬ ‫ﺑﻜــﺮێ‪ ،‬ﻧــەك ﺑەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺘﻮور‬ ‫ﺟێﺒەﺟــێ ﻧﺎﺑــﻦ‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﻫەﻧــﮕﺎوی‬ ‫ﭘێﭽەواﻧــەی دەﺳــﺘﻮورﯾﺶ ﻟــە دژی‬ ‫ﻛــﻮرد دەﻧــﺮێ‪ ،‬ﺋەوەﺗــﺎ ﺑﻮدﺟــە و‬ ‫ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــڕاوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺋەﻣــە‬ ‫ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە‬

‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــە‬ ‫ﺑﻮوﻧــﯽ ﻫەﺳــﺘﯽ ﻛــﻮردەﻛﺎن دەﻛﺎت‬ ‫ﻟــە ﭘێﻨــﺎو ﺑەرﮔﺮﯾﻜــﺮدن ﻟــە ﻋێــﺮاق‬ ‫و ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧــەوە ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣــﺎی‬ ‫ﻫﺎوﺑەﺷــێﻜﯽ ﻛﺮدەﯾــﯽ‪ .‬ﺋــەو ﺑــە‬

‫ﻣﻮﺣﺴﯿﻦ ﺳەﻋﺪوون ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬

‫ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑﯚ‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ورووژاﻧﺪﻧﯽ ﭘﺮﺳێﻚ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ﻛﻮرد ﺑە ﺟﺪﯾﯽ ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺋەم ﭘﺮﺳە دەﻛﺎت‬ ‫رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ دەڵــێ‪” ،‬ﻛــﻮرد‬ ‫ﺑە ﻛﺮدەﯾــﯽ ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﻟــە ﻋێﺮاﻗﺪا‬ ‫ﻛــﺮد‪ ،‬ﺑــەاڵم دەرﻛــەوت ﻛــە ﻋێــﺮاق‬ ‫ﻧەﺑﻮوەﺗــە ﺋــەو واڵﺗــە ﻓﯿﺪڕاڵــەی‬ ‫ﻛــە ﻟــە رێﮕــەی ﯾەﻛێﺘﯿﯿەﻛــﯽ‬ ‫ﺋﺎرەزووﻣەﻧﺪاﻧــەوە‪ ،‬ﻫﺎوﺑەﺷــﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﻛــﻮرد رەﻧــﮓ ﺑﺪاﺗەوە‪.‬‬ ‫ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮان ﻫەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏﺪا‬ ‫ﻧﺰﯾﻜەی ﻫەﺷــﺖ ﺳــﺎڵە ﺑەردەواﻣە و‬ ‫دەرﻛــەوت ﻛــە ﻻﯾەﻧــە ﻋێﺮاﻗﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫وەﻛــﻮ ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻮوﯾﺎن‬ ‫ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿــﻦ دان ﺑــەو ﻣﺎﻓﺎﻧــە ﺑﻨێﻦ‬ ‫ﻛــە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﻛــﻮرد و ﻫەرێﻤﯽ‬

‫ﺳەﻋﺪﺧﺎﻟﯿﺪ‪:‬‬

‫ﮔﻮﻣﺎﻧﻢ ﻧﯿﯿە ﻟەوەی ﻛە زۆرﺑەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ‬ ‫ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧەوەی ﻋێﺮاق‬ ‫ﻟەﭘێﻨﺎوﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧەدازۆرﺋەﺳﺘەﻣە‬ ‫ﻟــە ﻓﯿﺪڕاڵﯿﯿــەوە ﺑــﯚ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵــﯽ‬ ‫ورووژاﻧــﺪ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛــﻮرد‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەی ﺟﺪﯾــﯽ ﻛﺎری ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە ﻧەﻛﺮدووە‪.‬‬

‫ﻛــﻮرد ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑــﺎاڵ ﻛﺎری‬ ‫ﻟەﺳەر ﺑﻜﺎت“‪.‬‬ ‫ﺳــەﻋﺪ ﺧﺎﻟﯿــﺪ وەزﯾــﺮی ﻛﺎروﺑــﺎری‬ ‫ﻧێــﻮان ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ‬

‫ﻫەڵﭙەﺳێﺮدراوەﻛﺎنﺑﻬﺎوێﮋن“‪.‬‬ ‫”ﮔﻮﻣﺎﻧــﻢ ﻧﯿﯿە ﻟــەوەی ﻛــە زۆرﺑەی‬ ‫داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﭘێﯿــﺎن واﯾــە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧــەوەی ﻋێــﺮاق‬ ‫ﻟەﭘێﻨــﺎو ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯿﯿﺎﻧەدا‬

‫ﻫەﻧﮕﺎوێﻜــﯽ ﻟــەم ﭼەﺷــﻨەدا ﺑــرنێ‪.‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟــە ﻧــﺎو ﻋێﺮاﻗێﻜــﯽ ﻓﯿﺪڕاڵﯿﺪا‬ ‫ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿــﻦ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛــﻮرد ﺑــﺪەن‪ ،‬ﯾﺎﻧﯿــﺶ ﺑەﻻﯾەﻧﯽ ﻛەم‬ ‫دەﺳــﺘﻮور ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜــەن‪ ،‬ﯾﺎﺧــﯚ‬

‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﻫەﯾــە‪ .‬ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەدا‬ ‫دەرﻛــەوت ﻛــە ﺋــەوان ﺋﺎﻣــﺎدە‬ ‫ﻧﯿــﻦ ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻫەﻧﮕﺎوێﻜﯿــﺶ ﻟــە‬ ‫ﺋﺎراﺳــﺘەی ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــە‬

‫زۆر ﺋەﺳــﺘەﻣە‪ .‬ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ ﺑــە ﻫەﻣﻮو‬ ‫ﺗﻮاﻧــﺎی ﺳــەرﺑﺎزی و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯽ‬ ‫و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺧــﯚی ﺳــەرﻗﺎڵﯽ‬ ‫ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧــەوەی ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻧــﻮێ‬ ‫ﺑــﻮو‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﺗﺎﻛــە‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەر ﺑــﯚ ﺋﺎﯾﻨــﺪەی ﺋــەو دۆﺧە‬ ‫ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵﯿﯿــە‪ ،‬ﯾــﺎن ﻟــە‬ ‫رێﮕــەی رﯾﻔڕاﻧﺪۆﻣەوە ﺋــەو ﻣﺎﻓە ﺑە‬ ‫ﭘێﻜﻬﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــﺪرێ ﻛــە ﻟە‬ ‫ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﻋێﺮاﻗــﺪا ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳــەر‬ ‫ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺪەن“‪ ،‬ﺳــەﻋﺪ‬ ‫ﺧﺎﻟﯿﺪ وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﺳــﺎڵﺢ ﻋﻮﻣــەر ﭘﺴــﭙﯚڕی زاﻧﺴــﺘە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن رای ﭘێﭽەواﻧــەی ﺋــەو‬ ‫دوو ﻛەﺳــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﻫەﯾــە‪ .‬ﺋــەو‬ ‫ﭘێــﯽ واﯾــە ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ﺋەﺳــﺘەﻣە‬ ‫ﻛــﻮرد ﺑﺘﻮاﻧــێ ﻟــە ﻋێﺮاق ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵــﯽ ﺑﭽەﺳــﭙێﻨێ‪ .‬ﺳــﺎڵﺢ‬ ‫ﻋﻮﻣەر ﺑــە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵێ‪،‬‬ ‫”ﻟــە دەﺳــﺘﻮوری ﻋێﺮاﻗــﺪا‪ ،‬ﻓﯿﺪڕاڵــﯽ‬ ‫ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ واڵﺗــە‪ ،‬ﺋەﮔــەر مبﺎﻧــەوێ‬ ‫ﻋێــﺮاق ﺑﻜەﯾﻨــە ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵــﯽ ﺋــەوە‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘە دەﺳــﺘﻮوری واڵت‬ ‫ﻫەﻣــﻮار ﺑﻜەﯾﻨــەوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﭘێــﻢ واﯾە‬ ‫ﺋەﻣــە ﺋەﺳــﺘەﻣە ﻟە ﺋێﺴــﺘﺎدا ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ‬

‫ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ داراﯾﯿــﺖ ﻫەﺑــێ‪ ،‬ﺋﯿﱰ‬ ‫ﭼــﯚن رێﮕــە دەدەن ﻛــﻮرد ﻫەﻧﮕﺎوی‬ ‫ﮔەورەﺗﺮ ﺑەرەو ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑﻨێ“‪.‬‬ ‫”رەﻧﮕــە ﻟــە دوای ﺳــﺎڵﯽ ‪2003‬‬ ‫ﺗــﺎ ‪ 2004‬ﻛــﻮرد ﺑﯿﺘﻮاﻧﯿﺒﻮاﯾــە ﺋــەو‬ ‫ﺳﯿﺴــﺘﻤە ﻟــە دەﺳــﺘﻮوری ﻋێﺮاﻗــﺪا‬ ‫ﺑﭽەﺳــﭙێﻨێ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﻟــە دوای‬ ‫‪1991‬ـەوە ﻛــﻮرد ﺗﺎرادەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ‪ 1991‬ەوە‬ ‫زۆر ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری و‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯽ و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯿﺸــﯽ ﻫەﺑــﻮو‪،‬‬ ‫ﯾﺎﻧﯿــﺶ ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨەوەی‬ ‫دەﺳــﺘﻮوری ﻫەﻣﯿﺸــەﯾﯽ ﻋێﺮاﻗــﺪا‬ ‫ﺋــەو ﺳﯿﺴــﺘﻤەی ﺑﭽەﺳــﭙﺎﻧﺪاﯾە‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﺋێﺴــﺘﺎ ﺋەﺳــﺘەﻣە ﺑەﻫــﯚی‬ ‫ﺋــەوەی ﻛﺎر و ﻫەﻧــﮕﺎوی زۆری‬ ‫دەوێ‪ ،‬ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵــﯽ‬ ‫ﺧــﯚی ﻟــەوە دەﺑﯿﻨێﺘەوە ﻛــە ﻫەرێﻢ‬ ‫و ﭘێﻜﻬﺎﺗــەی ﺟﯿــﺎواز ﻟە ﻧــﺎو واڵﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﯿﺪڕاڵــﯽ‪ ،‬ﻫــەر ﯾەﻛێــﻚ ﻟەواﻧــە‬ ‫ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری و‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯽ و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿﺶ دەﺑــێ‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎی ﻋێــﺮاق و ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻟەﮔــەڵ ﺑەﻏــﺪا‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺸــﯽ‬ ‫دەوێ“‪ ،‬ﺳﺎڵﺢ ﻋﻮﻣەر وای ﮔﻮت‪.‬‬

‫داوای ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەو دادوەرە دەﻛﺮێ ﻛە ﺳەﻧﮕﺎوی ﺋﺎزاد ﻛﺮد‬

‫ﮔﯚﭬﺎرەﻛەی ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧﯽ ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێﯽ ﻟێ دەرﭼﻮو‬ ‫وﺷ‪/‬ﮔ‪‬رﻣﯿﺎن‪-‬ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﻛ‪‬ﻻری‬ ‫دوای ﺋەوەی ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەم ﻫەﻓﺘەﯾەدا دادﮔﺎی ﺗﺎواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك‪/‬‬ ‫ﮔەرﻣﯿﺎن ﺑە ﺳﯿﻔەﺗﯽ ﺗەﻣﯿﺰ ﺑڕﯾﺎری دا ﺑە ﭘﻮوﭼەڵﻜﺮدﻧەوەی ﺑڕﯾﺎری‬ ‫ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﻣەﺣﻤﻮود ﺳەﻧﮕﺎوی و ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرێﻜﯽ ﺗﺮی ﻓﺎﯾﻠﯽ ﺗﯿﺮۆری‬ ‫ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺎڵﺒﺎﺗﯽ ﻛﺎوە داوای ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەو دادوەرە دەﻛەن ﻛە‬ ‫ﺑڕﯾﺎری ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ دەرﻛﺮدن‪.‬‬ ‫ﻛﺎوە ﻟەﺗﯿــﻒ ﭘﺎرێــﺰەری ﻣﺎڵﺒﺎﺗــﯽ‬ ‫ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی‬ ‫”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪ ،‬دوای ﺋــەوەی‬ ‫ﺗﺎﻧەﻣــﺎن ﻟــە ﺑڕﯾــﺎری ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﻫەرﯾــەك ﻟــە ﺗﯚﻣەﺗﺒــﺎران ﻣەﺣﻤﻮود‬ ‫ﺳــەﻧﮕﺎوی و زاﺧــﯚ ﺋەﺣﻤــەددا ﻛــە‬ ‫ﺑــە ﺑڕﯾــﺎری دادﮔﺎی ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەی‬ ‫ﻛــەﻻر ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﺋــﺎزاد‬ ‫ﻛﺮاﺑــﻮون‪ ،‬ڕۆژی ﯾەﻛﺸــەم دادﮔﺎی‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك‪/‬ﮔەرﻣﯿــﺎن‬ ‫ﺗﺎواﻧەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺑــە ﺳــﯿﻔەﺗﯽ ﺗەﻣﯿــﺰ ﺑڕﯾــﺎری دا ﺑــە‬

‫ﭘﻮوﭼەڵﻜﺮدﻧــەوەی ﺋــەو ﺑڕﯾــﺎرە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻟێﭙﺮﺳــﯿﻨەوە و‬ ‫ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە ﻟەﮔەڵﯿــﺎن دەﺳــﺖ ﭘێ‬ ‫دەﻛﺎﺗەوە‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ”رۆژی دووﺷــەم‬ ‫دادﮔﺎ ﺑڕﯾــﺎری ﮔﺮﺗﻨــەوەی ﺋــەو‬ ‫ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎراﻧــەی دەرﻛــﺮد و ﺑڕﯾﺎرەﻛــە‬ ‫ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﺑــﯚ‬ ‫ﮔﺮﺗﻨەوەﯾﺎن“‪.‬‬ ‫ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ ﺷــەوی ‪ 5‬ﻟەﺳــەر‬ ‫‪6‬ی ﻛﺎﻧﻮوﻧــﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ‪2013‬‬ ‫ی‬

‫ﻟەﻧــﺎو ﻣﺎڵــﯽ ﺑﺎوﻛﯿــﺪا ﻟــە ﮔەڕەﻛــﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺷــﺎری‬ ‫ﻛــەﻻر ﻛــﻮژرا‪ ،‬دواﺗــﺮ ﭼەﻧــﺪ ﻛەﺳــێﻚ ﺑەﺗﯚﻣەﺗﯽ ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ‬ ‫ﻫﺎﺗﻨــە ﮔﺮﺗــﻦ ﻟــە ﻧﺎوﯾﺎﻧــﺪا ﻣەﺣﻤــﻮود ﺳــەﻧﮕﺎوی ﺋەﻧﺪاﻣﯽ‬ ‫ﻣەﻛﺘەﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ و زاﺧــﯚ ﺋەﺣﻤەد ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ‬ ‫ﻫێڵەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻛﺎرەﺑــﺎی ﻛــەﻻر‪ ،‬ﭘﺎﺷــﺎن ﯾەﻛێﻚ‬ ‫ﻟە ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرەﻛﺎن داﻧﯽ ﺑەوەدا ﻧﺎ ﻛە ﺋەو ﻛﻮﺷﺘﻮوﯾەﺗﯽ‪.‬‬ ‫ﻛﺎروان ﺋەﺣﻤــەد ﺑــﺮای ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ ﺗﯿﺮۆرﻛــﺮاو ﻟەﺑــﺎرەی‬ ‫ﺑڕﯾــﺎرە ﻧﻮێﯿەﻛــەی دادﮔﺎوە ﺑــﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗــﯽ ”داواﻛﺎرﯾــﻦ‬ ‫ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە ﻟــەو دادوەرەی دادﮔﺎی ﻛــەﻻر ﺑﻜــﺮێ ﻛــە‬ ‫ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎراﻧﯽ زۆر ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺋﺎزاد ﻛﺮد“‪.‬‬ ‫ﺑﻮوﯾــﻦ‬ ‫ﻦ‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬ﺋێﻤــە ﺑــە ﻧﯿــﺎزی ﻣﺎﻧﮕﺮﺗــﻦ‬ ‫ﻟــە ﺑــەردەم دادﮔﺎ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑڕﯾﺎرەﻛــەی دادﮔﺎ ﺑــە‬ ‫ﺗەﻣﯿﺰﻛﺮدﻧــەوەی ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــﯽ ﺗﯚﻣەﺗﺒــﺎران‪،‬‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺑــەو ﻧﯿــﺎزەی ﺋێﻤــە ﻫێﻨــﺎ و دڵﺨﯚﺷــﯿﻦ‬ ‫ﺑــە ﺑڕﯾﺎرەﻛــە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەی‬ ‫ورد دەﻛەﯾﻦ‪.‬‬ ‫دوای ﺋــەوەی دادﮔﺎ ﻣەﺣﻤــﻮود ﺳــەﻧﮕﺎوی و‬ ‫زاﺧــﯚ ﺋەﺣﻤــەدی ﺋــﺎزاد ﻛــﺮد‪ ،‬ﻓﺎﯾﻠەﻛــەی ﻛﺎوەی‬

‫ﻟــە ﭘﯚﻟﯿﺴــەوە ﮔەڕاﻧﺪەوە ﺑــﯚ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﮔەرﻣﯿﺎن ﺑە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﻣــﺎدەی ‪ 2‬ﻟە‬ ‫ﮔﯚﭬــﺎری ”راﯾــەڵ“ ﻛــە ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ ﺳەرﻧﻮوﺳــەری ﺑــﻮو‪،‬‬ ‫ﻟــە دوای ﺗﯿﺮۆﻛﺮدﻧــﯽ ﺑــﯚ ﻣﺎوەﯾەك ﻫﺎﺗــە راوەﺳــﺘﺎن و دوێﻨێ‬ ‫دڵﺸــﺎد ﺋەﻧــﻮەر رۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس ﺑــە ”وﺷــە“ی ﮔــﻮت‪ ،‬ﺗــﺎ‬ ‫ﺳــﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺷــەﻫﯿﺪﺑﻮوﻧﯽ‪ ،‬ﻛﺎوە‬ ‫ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ ﺳەرﻧﻮوﺳــەری ﮔﯚﭬــﺎری‬ ‫‪ 14‬ژﻣــﺎرەی‬ ‫ﻟــە ﮔﯚﭬﺎرەﻛــە دەرﻛــﺮد‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﺋێﻤەﯾــﺶ ﺑڕﯾﺎرﻣــﺎن‬ ‫دا ﺑەردەواﻣــﯽ ﺑــە‬ ‫ﻛﺎوە‬ ‫ﻛﺎروواﻧەﻛــەی‬ ‫ﻛﺎر‬ ‫ﺑﺪەﯾــﻦ و ژﻣــﺎرە‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻣﺎن دەرﻛﺮد‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﻟەو‬ ‫ژﻣــﺎرە ﻧﻮێﯿــەدا‬

‫ﻛــە ﺗەرﺧــﺎن ﻛــﺮاوە ﺑــﯚ ﻓﺎﯾﻠــﯽ‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ‪،‬‬ ‫ﻛﯚﻣەڵــێ زاﻧﯿــﺎری و ﻧﻬێﻨــﯽ ﺑــاڵو‬ ‫ﺑﻮوﻧەﺗــەوە و زۆر ﻟە رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــە‬ ‫دﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺎﺑەﺗﯿــﺎن‬ ‫ﻟەﺑــﺎرەی ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﺎوەوە‬ ‫ﻧﻮوﺳﯿﻮە“‪.‬‬ ‫ﺑەﻫــﯚی ﺑاڵوﻛﺮدﻧــەوەی ﺑﺎﺑەﺗێــﻚ ﻟە‬ ‫ﮔﯚﭬــﺎری ﮔــەڕان ﻟەﺳــەر ﻣەﺣﻤــﻮود‬ ‫ﺳــەﻧﮕﺎوی‪ ،‬ﻟــە رێﻜﻜەوﺗــﯽ‬ ‫‪ 24‬ﺳــەﻧﮕﺎوی ﺑە ﺗەﻟەﻓﯚن‬ ‫‪24/7/2012‬‬ ‫‪2012‬‬ ‫ﻫەڕەﺷــەی ﻟــە ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﻫەڕەﺷــەﯾەدا‬ ‫ﻛﺎوە ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ رۆژی دواﺗــﺮ‬ ‫‪ 25‬رێــﮕﺎی ﯾﺎﺳــﺎی‬ ‫‪25/7/2012‬‬ ‫ﻟــە ‪2012‬‬ ‫ﮔﺮﺗەﺑــەر و ﻟــە دادﮔﺎی ﻛــەﻻر‬ ‫ﺳــﻜﺎاڵی ﻟەﺳــەر ﺳــەﻧﮕﺎوی ﺗﯚﻣــﺎر‬ ‫ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳەت‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻟە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ﻫێﺰی ﺳەﺣﻮەی ﺷﯿﻌە دروﺳﺖ دەﻛﺎت‬ ‫وﺷ‪/‬ﺧﺎﻧ‪‬ﻗﯿﻦ‪ -‬ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﻛ‪‬ﻻری‬ ‫ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻟە ﻧﻮێﱰﯾﻦ ﻫەﻧﮕﺎوﯾﺪا ﻫێﺰی‬ ‫ﺳەﺣﻮە ﻟە ﭘێﻜﻬﺎﺗەی ﺷﯿﻌەی ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﻛە ﻛەﻣﯿﻨەی‬ ‫ﺷﺎرۆﭼﻜەﻛەن‪ .‬ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﺎرەدێﯽ ﻗەرەﺗەﭘە دەڵێ ”ﭘێﻜﻬێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەو ﻫێﺰە دەﺑێﺘە ﻫﯚی دووﺑەرەﻛﯽ و ﺷەڕی ﻣەزەﺑﯿﯽ ﺗﻮﻧﺪﺗﺮ دەﻛﺎت“‪.‬‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﺶ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺋەو ﻫێﺰە ﺑﯚ ﺷەڕی ﺳﻮﻧە‬ ‫دروﺳﺖ دەﻛﺮێ و ﺷەڕی ﺗﺎﯾﻔﯽ ﻗﻮوڵﱰ دەﻛﺎﺗەوە‪.‬‬

‫”ﺋێﻤە وەﻛﻮ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﺎردێﯽ‬ ‫ﻗەرەﺗەﭘە و ﺑەﺷێﻜﯽ زۆر ﻟە‬ ‫ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧﯽﺳﻨﻮورەﻛەﺑەﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫ﭘێﻜﻬﺎﺗەی ﻛﻮرد و ﻋەرەﺑﯽ ﺳﻮﻧە‪،‬‬ ‫ﻧﺎڕەزاﯾﯽ دەردەﺑڕﯾﻦ و ﻧﯿﮕەراﻧﯿﻦ ﻟە‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻫێﺰە ﺑﯚ ﺷﯿﻌەﻛﺎن“‬ ‫ﻟــە ﻛﯚﺗــﺎی ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2005‬ﻟەﺳــەر‬ ‫دەﺳــﺘﯽ ﺑﻨەﻣﺎڵــەی ﻋەﺑﺪوﻟﺴــﺘﺎر‬ ‫رﯾﺸــە و ﻋەﺷــﺎﯾەری ﺳــﻮﻧﯽ‬ ‫ﺑەﻧﻬێﻨــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺳــەﺣﻮە‬ ‫و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ رزﮔﺎرﻛــەر ﻟــە‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺋەﻧﺒــﺎر ﭘێــﻚ ﻫــﺎت و‬

‫دواﺗــﺮ ﻟــە ﺋەﯾﻠﻮول‪/‬ﺳــێﭙﺘێﻤﺒەری‬ ‫‪ 2006‬ﺑــە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻧەﺗــەوە‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن و ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ وەك‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــەك دژی ڕێﻜﺨــﺮاوی‬ ‫ﻗﺎﻋﯿــﺪە ﺧﯚﯾــﺎن راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻟە ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪ 2007‬ﻋەﺑﺪوﻟﺴــﺘﺎر ﺋەﺑــﻮ رﯾﺸــە‬

‫ﻟەﻻﯾــەن ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ ﻧەﻧﺎﺳــەوە‬ ‫ﻫﺎﺗــە ﻛﻮﺷــنت و ﺋەﺣﻤــەد ﺋەﺑــﻮ‬ ‫رﯾﺸــە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ‬ ‫ﺳەﺣﻮەی ﮔﺮﺗە دەﺳﺖ‪.‬‬ ‫رەﺣﯿــﻢ ﻋەزﯾــﺰ ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺷــﺎرەدێﯽ‬ ‫ﻗەرەﺗەﭘــە ﺳــەر ﺑــە ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ ﺑــﯚ‬ ‫رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﺋﺎﺷــﻜﺮای‬ ‫ﻛــﺮد‪ ،‬ﻟــە ﺷــﺎرەدێﯽ ﻗەرەﺗەﭘــە‬ ‫ﺑــە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ ﺑەڕێﻮەﺑــەری‬ ‫ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻗەرەﺗەﭘــە ‪ 250‬ﻛــەس‬ ‫ﻧﺎوﻧــﻮوس ﻛــﺮاوەن ﻟــە ﭘێﻜﻬﺎﺗــەی‬ ‫ﺷــﯿﻌە ﺑــﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ رێﻜﺨﺴــﺘﻨﯿﺎن‬ ‫ﻟــە ﻫێﺰێﻜــﯽ راﺑــﻮون )ﺳــەﺣﻮە(‬ ‫دا و ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﻢ ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧــﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧﯿــﺎن ﺑــﯚ‬ ‫دەرﭼﻮوە‪.‬‬ ‫”ﺋێﻤــە وەﻛــﻮ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷــﺎردێﯽ‬ ‫ﻗەرەﺗەﭘــە و ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆر ﻟــە‬ ‫ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛە ﺑەﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫ﭘێﻜﻬﺎﺗــەی ﻛــﻮرد و ﻋەرەﺑــﯽ ﺳــﻮﻧە‪،‬‬ ‫ﻧﺎڕەزاﯾــﯽ دەردەﺑڕﯾــﻦ و ﻧﯿﮕەراﻧﯿــﻦ‬ ‫ﻟــە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو ﻫێــﺰە ﺑــﯚ‬ ‫ﺷــﯿﻌەﻛﺎن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﭘێــامن واﯾــە‬ ‫دەﺑێﺘــە ﻫــﯚی ﻧﺎﻧــەوەی ﺋــﺎژاوە و‬

‫‪3‬‬

‫ﭼ‪‬ﻧﺪ ﭼ‪‬ﻛﺪار‪‬ﻜﯽ ھ‪‬ﺰی ﺳ‪‬ﺣﻮە‬

‫دووﺑەرەﻛــﯽ و دۆﺧــﯽ ﺗەﻧﺎﻫﯿــﯽ‬ ‫ﺧﺮاﭘﱰ دەﻛﺎت“ ﻋەزﯾﺰ وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣــﺎژەی دا‪ ،‬ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﺑــە زارەﻛﯽ‬ ‫ﺑــە ﭼەﻧــﺪ ﺳــەرۆك ﻫﯚزێﻜﯽ ﺳــﻮﻧە‬ ‫ﮔﻮﺗــﺮاوە ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘﺎﺑەﻧــﺪ ﺑﻜەن‬ ‫ﺑەﻫێــﺰی ﺳــەﺣﻮەوە‪ ،‬ﺑەاڵم ﺳــەرۆك‬

‫ﻫــﯚزەﻛﺎن ﻟــە ﺗﺮﺳــﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ‬ ‫داﻋــﺶ ﻧﺎوێــﺮن ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑﻜــەن‬ ‫ﺑەو ﻫێﺰەوە‪.‬‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﻛــﻮرد ﻟــە‬ ‫ﺳــﻨﻮوری ﻗەرەﺗەﭘــە ﻛــە ﻧەوﯾﺴــﺖ‬ ‫ﻧــﺎوی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــە ”وﺷــە“‬

‫راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪ ،‬دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻫێــﺰی‬ ‫ﺳــەﺣﻮە ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺳــﻮﻧە ﺑﻮو ﻟە‬ ‫ﺳــﺘەﻣﯽ ﺷــﯿﻌە و ﭘەراوێﺰﺧﺴــﺘﻨﯿﺎن‪،‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﺟێــﯽ ﺳەرﺳــڕﻣﺎﻧە ﻛــە‬ ‫ﻫێــﺰی وا ﺑــﯚ ﺷــﯿﻌەی دەﺳــەاڵﺗﺪار‬ ‫دروﺳﺖ دەﻛﺮێ‪.‬‬

‫”ﺋــەو ﻛﺎرەی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑــﯚ ﺋەوەﯾــە‬ ‫ﺷــەڕی ﺳــﻮﻧە ﺑــەو ﻫێــﺰە ﺑــﻜﺎت و‬ ‫ﺑەوەﯾــﺶ ﺷــەڕی ﺗﺎﯾﻔــﯽ ﻟــە ﻋێﺮاق‬ ‫دەﭼێﺘــە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜــﯽ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪار و‬ ‫ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿــەﻛﺎن ﻗﻮوڵــﱰ دەﺑﻨــەوە“‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛە وای ﮔﻮت‪.‬‬

‫ﺗﺎ‪ 150‬ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎری ﭘێ دەدرێ‬ ‫ﻫەر ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻚ ‪0 1000‬‬

‫ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻫەوڵﯽ ﻛڕﯾﻨەوەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﺳﻮﻧەﻛﺎن دەدات‬

‫ﺑ‪‬ﺷ‪‬ﻚ ﻟ‪‬و ﭘ‪‬رﻟ‪‬ﻣﺎﻧﺘﺎراﻧ‪‬ی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ھ‪‬و‪‬ﯽ ﻛ‪‬ﯾﻨ‪‬وەﯾﺎن دەدات‪ ،‬ﺳ‪‬ر ﺑ‪ ‬ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻣﻮﺗ‪‬ﺣﯿﺪوﻧﻦ ﻛ‪ ‬ﻟ‪‬ﻻﯾ‪‬ن ﺋﻮﺳﺎﻣ‪ ‬ﻧﻮﺟ‪‬ﻔﯽ ﺳ‪‬رۆﻛﯽ ﭘ‪‬رﻟ‪‬ﻣﺎﻧ‪‬وە ﺳ‪‬رۆﻛﺎﯾ‪‬ﺗﯽ دەﻛﺮێ‬

‫وﺷ‪ /‬ﺑ‪‬ﻏﺪا‬ ‫ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟە و ﻣﻮوﭼەی‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻫەرێﻢ ﻧەوەﺳﺘﺎوە و ﺋێﺴﺘﺎ ﻛﺎر ﺑﯚ ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﺑﻮدﺟەی ﻋێﺮاق ﺑەﺑێ رەزاﻣەﻧﺪی و ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﻛﻮردەﻛﺎن‬ ‫دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗــﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻫەﻣــﻮو‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑــﯚ ﺳــەر ﻛــﻮرد‪ ،‬ﻋێﺮاﻗﯿــﺎن ﻛــﺮدووە‪ .‬ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوەی وادەی ﺗﺮﯾﺸــەوە ﻛﻮﺗﻠــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻫەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاﻗﺪاﯾــە و ﻟــە ﻣــﺎوەی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﻣﺎﻧﮕێﻜــە‬ ‫ﻧﻮێﱰﯾــﻦ ﻫەوڵﯿﺸــﯿﺪا دەﯾــەوێ ﻟــە زۆرێــﻚ ﻟــە داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎرە ﺳــﻮﻧەﻛﺎن ﺑﻜڕێﺘــەوە ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺋــەو‬ ‫و ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻣﻮﺗەﺣﯿــﺪوون زﯾﺎﺗﺮﯾــﻦ داﻧﯿﺸــﺘﻨﺎﻧەی ﻛــە ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی‬ ‫ﯾەﻛــەم ﺑــﯚ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎی ﺑﻮدﺟە ﻟە‬ ‫ﭘﺸﻜﯽ ﻟەو ﻫەوڵە ﺑەرﻛەوﺗﻮوە‪.‬‬ ‫ﻣــﺎوەی ﻧﺰﯾﻜــەی دوو ﻣﺎﻧﮕــە ﻧــﺎو ﻛﺎرﻧﺎﻣــەی داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎﻧﺪا ﺑﻮوە‬ ‫ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻣﻮﺗەﺣﯿــﺪوون ﻛە ﺋﻮﺳــﺎﻣە ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧەﺑــﻮون‪ ،‬ﺋەﻣــەش ﺑەﻫﯚی‬ ‫ﻧﻮﺟێﻔــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛــﻮرد ﺑﻮوە ﻟە ﺳــەر‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ دەﻛﺎت‪ ،‬ﺑەﻫــﯚی ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﺑﻮدﺟە‪.‬‬ ‫ﺷــەڕی ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺋەﻧﺒــﺎرەوە دوای ﺋــەوەی ﻟــە ﻣﺎوەی راﺑــﺮدوودا‬

‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫ﻟــە ﻫەوڵەﻛﺎﻧﯿــﺪا ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﻫێﻨــﺎ‬ ‫ﻟــەوەی ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﯾەﻛــەم ﺑــﯚ‬ ‫ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎی ﺑﻮدﺟــەی ﻋێــﺮاق‬ ‫ﺑﻜــﺮێ‪ ،‬ﻫەڕەﺷــەی ﻟەو ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚن‬ ‫و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــە ﻛــﺮد ﻛــە ﺗــﺎ‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗــﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﻛــﺮدووە‪ .‬ﺋێﺴــﺘﺎ ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ‬ ‫ﻫەڕەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻛﺮدەﯾــﯽ ﻛــﺮدووە‬ ‫و ﺑــﯚ ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﭘﯿﻼﻧەﻛــەی‪،‬‬ ‫ﭘﺎداﺷــﺘﯽ داراﯾــﯽ ﺑــە ژﻣﺎرەﯾــەك‬ ‫ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎرە ﻋەرەﺑــەﻛﺎن داوە‬ ‫ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑﭽﻨــەوە ﻧــﺎو ﻫﯚڵەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣــﺎن و رێــﮋەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺗەواو‬ ‫ﺑﻜــەن ﺗــﺎ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎی ﺑﻮدﺟــە‬ ‫ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺑــﯚ ﺑﻜــﺮێ‬ ‫و ﭘﺎﺷﺎن ﺑێﺘە ﭘەﺳﻨﺪﻛﺮدن‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــەی‬

‫ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــە‬ ‫ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە‬ ‫ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە‪،‬‬ ‫رۆژﻧﺎﻣەی“وﺷــە“‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑەڵێﻨــﯽ ﭘﺎداﺷــﺘﯽ داراﯾــﯽ‬

‫داواﻛﺎرﯾﯿەﻛــەی و ﻟــە ﺋەﮔــەری‬ ‫ﻫەڵﺒﮋاردﻧــەوەی ﺑــﯚ ﭘﯚﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــﯚ‬ ‫وﯾﻼﯾەﺗــﯽ ﺳــێﯿەم‪ ،‬ﺋــەوە ﻟــە‬

‫داراﯾﯿەﻛــەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯿــﺎن وەرﮔﺮﺗــﻮوە‬ ‫ﻛە ﻟــە ﻧێــﻮان ‪ 100‬ﺗــﺎ ‪ 150‬ﻣﻠﯿﯚن‬ ‫دﯾﻨــﺎر ﺑــﻮوە و ﺑەڵێﻨــﯽ ﺑــە زﯾﺎﺗــﺮ‬ ‫ﻟــە ‪ 10‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرﯾــﺶ داوە ﻟــە‬ ‫ﺋەﮔــەری ﻣﺎﻧــەوەی ﻟــە ﭘﯚﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺳــەرۆك وەزﯾــﺮان‪ ،‬ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺋﯿﺪاری‬ ‫ﺑە ﺧﯚﯾﺎن و ﻛەﺳﻮﻛﺎرﯾﺎن ﺑﺪات‪.‬‬ ‫رەﻧﮕــە ﺋــەو ﻛﺎرەی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــەك ﻟــە ﻫەڵﻮێﺴــﺘﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت‬ ‫و دواﺟــﺎر ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧــﯽ ﺑﻮدﺟــەی‬ ‫ﻟــێ ﺑﻜەوێﺘــەوە‪ .‬ﺗﺮﺳــﯽ ﺋــەوەش‬ ‫ﻻی ﻛﻮردەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻋێــﺮاق دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە ﺋــەو‬ ‫ﭘــﺎرە ﺑەﺧﺸــﯿﻨەوەﯾە ﻧەﺧﺸــەﻛە‬ ‫ﺑﮕــﯚڕێ و ﻟــە رێﮕــەی زۆرﯾﻨــەوە‬ ‫ﻟــە ﭼەﻧــﺪ داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ داﻫﺎﺗــﻮوی‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﺪا‪ ،‬ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﯾەﻛــەم‬ ‫ﺑﯚ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﺑﻮدﺟە ﺑﻜﺮێ‪.‬‬ ‫ﻋــﺎرف ﺗەﯾﻔــﻮور ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟە ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ دووﭘﺎﺗﯽ‬ ‫ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻫەﻣــﻮو‬ ‫رێﻮﺷــﻮێﻨێﻚ دەﮔﺮێﺘەﺑــەر ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑﯚ‬ ‫ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﺑﻮدﺟە‪.‬‬ ‫ﺗەﯾﻔــﻮور ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“‬ ‫دەڵــێ‪” ،‬ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ زۆر دووﭘــﺎت‬ ‫ﻟــەوە دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە دەﺗﻮاﻧــﻦ ﺑە‬ ‫رێﮕــەی زۆرﯾﻨــەوە ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی‬ ‫ﯾەﻛــەم ﺑــﯚ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎی ﺑﻮدﺟــە‬ ‫ﺑﻜــەن و ﭘﺎﺷــﺎن ﺗێــﯽ ﺑﭙەڕێﻨــﻦ‬ ‫وەك ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو‪ ،‬ﻟەﺑــەر ﺋــەوە‬

‫ﺗەواو ﺑﻜەن“‪.‬‬ ‫ﺗەﯾﻔــﻮور ﻫێــامی ﺑــﯚ ﺋــەوەش‬ ‫ﻛــﺮد ﻛــە ”ﺋەﻣــە ﯾەﻛێﻜــە ﻟــەو‬ ‫رێﮕــە و ﺋەﮔەراﻧــەی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ‬ ‫ﻛﺎر ﺑــﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەﯾــﺶ ﻫﯿــﭻ ﻛﺎﻣێــﻚ‬ ‫ﻟــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــە ﺟﮕە ﻟــە ﻛﻮرد‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣــﺎی ﺋﯿــﺮادە ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯿﺎن‬ ‫ﻧەﻛــﺮدووە‪ ،‬ﻫەﻣــﻮوی ﻟــە ﭘێﻨــﺎو‬ ‫ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛەﺳــﯿﯽ ﺑــﻮوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﻟــەو ﺑڕواﯾــەدام ﺑﺘﻮاﻧــێ ﻛﺎرﯾﮕەری‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــە ﻟــەو‬ ‫رێﯿەوە دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت“‪.‬‬ ‫دﻛﺘــﯚر ﻣﺤەﻣــەد ﺷــەرﯾﻒ ﭘﺴــﭙﯚڕ‬ ‫ﻟە زاﻧﺴــﺘە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﭘێــﯽ واﯾە‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق و ﺷەﺧﺴــﯽ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻫەﻣــﻮو ﻛﺎرێــﻚ ﻟــە ﭘێﻨﺎو‬ ‫دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﯿەﺗــﯽ‬ ‫ﭼەﺳــﭙﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﺋەو ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ دەڵێ‪،‬‬ ‫”ﭘەﻧﺎﺑــﺮدن ﺑــﯚ زۆرﯾﻨــە و ﻛەﻣﯿﻨــە‬ ‫ﺑــە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﭘﯿﻼﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن و ﺋــەو ﻣەﺑەﺳــﺘﺎﻧەی‬ ‫ﻫەﯾﺎﻧــە‪ ،‬ﻣﺎﻧــﺎی ﺋــەوە دەﺑەﺧﺸــێ‬ ‫ﻛــە ﺗەواﻓــﻮق ﻛــە ﻟــە دوای ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪2003‬ـەوە ﺑــﯚ ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧــەوەی واڵت‬ ‫‪ 2003‬ەوە‬ ‫ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺎرﯾــﺎن‬ ‫ﻟەﺳەر دەﻛﺮد ﻧﺎﻣﯿﻨێ“‪.‬‬ ‫ﻣﺤەﻣــەد ﺷــەرﯾﻒ دووﭘﺎﺗــﯽ‬ ‫دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﺑــەو ﻫەواڵﻧــە‪ ،‬ﺑەو‬ ‫ﻣﺎﻧﺎﯾﺎﻧە ﻛــە ﻟە ﻋێﺮاﻗــﺪا زۆرﯾﻨەﯾەك‬ ‫ﻫەﯾە ﻛــە دەﯾــەوێ ﺑەراﻣﺒەرەﻛﺎﻧﯽ‬

‫ﻫﯿﭻ ﻛﺎﻣێﻚ ﻟەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧە ﺟﮕە ﻟە ﻛﻮرد ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی‬ ‫ﺋﯿﺮادە ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯿﺎن ﻧەﻛﺮدووە‪ ،‬ﻫەﻣﻮوی ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺑەرژەوەﻧﺪی‬ ‫ﻛەﺳﯿﯽ ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻟەو ﺑڕواﯾەدام ﺑﺘﻮاﻧێ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﺋەو‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧە ﻟەو رێﯿەوە دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت‬ ‫ﺑــە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ‪ 50‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎر‬ ‫داوە ﻛــە زۆرﺑەﯾــﺎن ﺳــەر ﺑــە‬ ‫ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻣﻮﺗەﺣﯿﺪووﻧــﻦ‪ .‬ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ‬ ‫ﺑەڵێﻨﯿﺸــﯽ ﭘــێ داون ﻛــە ﻟــە‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﺋەﮔــەری‬

‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﺪا‬ ‫داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺋﯿﺪارﯾﯿﺎن ﭘێ دەدرێ‪.‬‬ ‫وەك ﻟــە زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﺑــﯚ‬ ‫”وﺷــە“ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛــﺮاون‪ ،‬ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫ﻧﺰﯾﻜــەی ‪ 15‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎر ﭘﺎداﺷــﺘە‬

‫ﻫەﻣــﻮو ﻫەوڵێــﻚ دەدەن و زۆر‬ ‫ﻧﺰﯾﻜــە ﺑــەوەی ﭘــﺎرە ﺑﺒەﺧﺸــﻨەوە‬ ‫ﺗــﺎ ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــەی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯿﺎن‬ ‫ﻛــﺮدووە ﺑﮕەڕێﻨــەوە ﻧــﺎو ﻫﯚڵــﯽ‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەﻛﺎن و رێــﮋە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ‬

‫ﺑﺴــڕێﺘەوە و دان ﺑــە ﭘێﻜﻬﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺗــﺮ دا ﻧەﻧێــﺖ‪ .‬ﺋــەو دەڵــێ‪” ،‬ﺋــەو‬ ‫ﻛﺎرە ﻋێــﺮاق دەﺑﺎﺗــە ﻧــﺎو دۆﺧێﻜــﯽ‬ ‫زۆر ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪار ﻛــە ﺋﺎﯾﻨﺪەﻛــەی‬ ‫ﻧﺎدﯾﺎر و ﻧﺎڕووﻧە“‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳەت‬

‫)‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ژﻣﺎرە )‪37‬‬ ‫ﻣﺎررە‬ ‫ژﻣﺎ‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد‬

‫رەﻫەﻧﺪەﻛﺎن‬

‫‪38‬‬

‫ﺳﻮوﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەت‬ ‫و ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﻛێﺮﭬﯽ ﺳەرﻣﺎﯾەدار‬ ‫ﻛێﺸــەی ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی و ﻫەرێــﻢ ﮔەﯾﺸــﺘە‬ ‫ﺋــەو رادەﯾــەی ﻛــە ﻣﻮوﭼــە و ﻗﻮوﺗــﯽ ﺧەڵــﻚ ﺑــﻮوە‬ ‫ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﻣﻠﻤﻼﻧــێ و ﻫﺎوﻛێﺸــەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻧێﻮاﻧﯿــﺎن‪،‬‬ ‫ﺑەڕاﺳــﺘﯽ ﺋــەوە ﻓﯚڕﻣــﯽ ﻛێﺸــەﻛەﯾە ﻧــەك ﻛێﺸــەﻛە ﺧــﯚی‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻨە ﭼﺎرەﺳــەر و دەرەﻧﺠــﺎم چ ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ‬ ‫ﻫەرێــﻢ ﭘڕﻛﺮدﻧــەوەی ﺑﺎﻧﻜــەﻛﺎن و چ ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪ‬ ‫داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺪن ﺑــە ﺳــەرﻣﺎﯾەدار دەﻛﺮێــﺖ و ﻧــﺎو و ﻓــﯚڕم و‬ ‫ﻛێﺮﭬــﯽ ﺳــەرﻣﺎﯾەدار ﻟەوﭘــەڕی ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻨﯽ و ﺧﻮێﻨﻤﮋﯾﯿــەوە‬ ‫ﺟﻮان ﻛﺮا‪.‬‬ ‫ﻧﺎوﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﺳــەرﻣﺎﯾەدار ﻟــە ﻫــەردوو ﺣﺎڵەﺗەﻛــەدا ﻛــە‬ ‫ﯾەﻛێﻜﯿــﺎن ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەﻛﺮدﻧﯽ ﺳــﻔﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎﻧــە‪ ،‬ﺋەﻣــە‬ ‫ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری ﺑــﻮو‪ ،‬ﻫەروەﻫــﺎ ﺑەﺷــێﻚ‬ ‫ﺑــﻮو ﻟە ﭘــﺎرە ﺳــﭙﯿﻜﺮدﻧەوە‪ ،‬ﻟە ﺷــﻮێﻨﯿﻜﯽ ﺗــﺮدا ﺑەﺷــێﻚ ﺑﻮو‬ ‫ﻟــەو ﻫﺎوﻛێﺸــەﯾەی ﻟــە ﭘەﻧــﺎی ﺟەﻧﮕــﯽ دەﺳــەاڵﺗﺪارێﺘﯽ و‬ ‫ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﻋێــﺮاق و ﻫەرێﻤــﯽ ﻟــێ دەﻛەوێﺘــەوە ﻛــە ﻟــە‬ ‫رێﮕــەی ﺋێــﺮان و ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎوە ﻣەﺗــﺮەح ﻛــﺮاوە ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە‬ ‫ﻓﯚڕﻣەﻛــەی ﻧﯿﺸــﺎن ﺑﺪرێــﺖ ﺑــە ﺧەڵــﻚ وەﻛــﻮ رﺳــﺘەی‬ ‫ﺋﯿﺴــﺘﯿﻬﻼﻛﯽ ﻛــە ﺋەﻣــە زاراوەﯾەﻛــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە و ﻫەﻣــﻮو‬ ‫ﺧەڵــﻚ ﻟێــﯽ ﺗێ ﻧﺎﮔــەن‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﺳــەرﻣﺎﯾەدار ﻛە ﻫــەم دوورن‬ ‫ﻟــەو ﭘڕەﻧﺴــﯿﭙە ﺣﺰﺑــﯽ و ﻣەﺑﺪەﺋﯿﯿﺎﻧــەی ﺣــﺰب و ﻫێــﺰە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻣەزەﺑﯿﯿــەﻛﺎن ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﺪا ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی‬ ‫ﺑــﯚ دەﻛــەن‪ ،‬ﺟﯚرێــﻚ ﻫەوڵە ﻟــە ﺑﭽﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺣــﺰب وەﻛﻮ‬ ‫ﻗەوارەﯾەﻛــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻣﯚدێــﺮن و ﻛﺮدﻧــﯽ ﺑــە ﻛﺎرﺗﯚﻧێﻜــﯽ‬ ‫ﺑەﺗــﺎڵ‪ ،‬ﺋــەم ﺣﺎڵەﺗــە ﺋەﮔەرﭼــﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ وەﻫﻤێﻜــە‬ ‫ﻟــە ﻣێﺸــﻜﯽ ﺧەڵــﻚ و ﻣەﺣﺎڵــە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﺳــەرﻣﺎﯾەدارەﻛﺎن‬ ‫ﺑــﯚ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑەﺑــێ ﺣــﺰب و ﭘﯿﺎواﻧــﯽ دەﺳــەاڵﺗﺪارێﺘﯽ ﺣﺰﺑــە‬ ‫ﺑﺎاڵدەﺳــﺘەﻛﺎن ژﻣــﺎرە ﻧﯿــﻦ و ﺑﮕــﺮە ﺷــﺎﮔﺮدﯾﺶ ﻧﯿــﻦ‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﻧﺎوﻫێﻨﺎﻧﯿــﺎن ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە و ﺟﻮاﻧﻜــﺮدن و ﺑەرزﻛﺮدﻧــەوەی‬ ‫ﻛێﺮﭬﯿــﺎن ﻟــە ﻧــﺎو ﺧەڵــﻚ ﮔﻮاﯾــە ﻓﺮﯾﺎدرەﺳــﺒﻮون ﻟــە‬ ‫ﮔێڕاﻧــەوەی ﻣﻮوﭼــە و ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ‪،‬‬ ‫ﺟﮕــە ﻟــە ﺟﻮاﻧﻜﺮدﻧــﯽ ﻣﺎﻣەڵــەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﺑــە ﺟەﺳــﺘەی‬ ‫ﺧەڵﻜەوە ﻫﯿﭽﯽ ﺗﺮ ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳــﯽ رادەﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ دەﺳــەاڵت و ﻧﺎوﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﺳــەرﻣﺎﯾەدار‬ ‫ﮔﻮاﯾــە ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری ﭼﺎرەﺳــەر دەﻛــەن‬ ‫و ﺑەﺷــێﻚ دەﺑێــﺖ ﻟــە ﭼﺎرەﺳــەری ﮔەﻧﺪەڵــﯽ ﻫــەروەك‬ ‫ﺋــەوەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﻟەﺑــﺮی ﺣﻜﻮوﻣــەت ﭘــﺎك و ﺧﺎوێﻨــﯽ‬ ‫و ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون و ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛەﻟﭙــەل و ﻫﺘــﺪ‪ ،‬ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑﻮوەﺗــە وێــﺮدی ﺳــەرزاری ﻫەﻧﺪێ‬ ‫ﻧﻮوﺳــەری ﻧﺎﻟﯚﺟﯿﻜــﯽ و ﻫەﻧــﺪێ ﺑەﻧــﺎو رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯽ‬ ‫ﺗێﻨەﮔەﯾﺸــﺘﻮو ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەت‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺋەﻣــە ﻧــەك ﻫــەر ﻟــە‬ ‫دﻧﯿــﺎدا ﻧﯿﯿــە و ﻣﯚدێﻠێﻜــﯽ ﮔﺎڵﺘەﺟﺎڕﯾﯿــە‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﺑەﺷێﻜﯿﺸــە‬ ‫ﻟــە ﺳــﻮوﻛﺮدﻧﯽ ﻧــﺎوی ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛــە و ﻣەﺣﺎڵە‪،‬‬ ‫راﺳــﺘە ﻟــە دﻧﯿــﺎدا ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن دەﯾﺒــەن‬ ‫ﺑەڕێــﻮە‪ ،‬ﺑــەاڵم دﻧﯿﺎﯾــەك ﻧﯿﯿــە ﻣﻠﻤﻼﻧێــﯽ ﺗﯿــﺎدا ﻧەﺑێــﺖ‬ ‫و دﻧﯿﺎﯾەﻛﯿــﺶ ﻧﯿﯿــە ﺑەﺑــێ ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﭘەرﻟەﻣــﺎن و‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــەت‪ ،‬ﺋەﮔــەر واﯾــە ﭘەرﻟەﻣــﺎن و دەوڵــەت و ﺳﯿﺴــﺘﻢ‬ ‫و ﺋﯚرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی درەوەی واڵت‪ ،‬وەﻛــﻮ ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﮕە‬ ‫و ﺑﺎڵﻮێــﺰ و دﯾﭙﻠﻮﻣﺎﺳــﯿەت و ﻫﺘــﺪ چ ﻛﺎرە دەﺑــﻦ‪ ،‬ﺋەﮔــەر‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﺪاری ﺑﺒێﺘــە ﻛەرﺗــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت‪ ،‬چ ﮔەﻣەﯾــەك‬ ‫دەﻣێﻨێﺘـــەوە ﺑــﯚ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــە و ﻣﻠﻤﻼﻧێــﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺗﺎﻛﮕەراﯾﯽ و ﻫﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﻧێﻮەﻧــﺪﻛﺎری و ﭼﺎﻛﺴــﺎزی ﺑەﻧــﺎوی ﺳــەرﻣﺎﯾەدارەوە‪ ،‬ﺗەﻧﯿــﺎ‬ ‫دەرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﻓﯚڕﻣێــﻚ ﻧﯿﯿــە ﺑــﯚ ﻧﺎوﺧــﯚ‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚﯾﺸــە ﺑــﯚ ﻫەﻣﻮو ﺋــەو واڵﺗﺎﻧــەی ﻟــەم ﻧﺎوﭼەﯾەدا‬ ‫ﻛێﺸــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘــێ ﭼﺎرەﺳــەر ﻧﺎﻛــﺮێ‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺑەﺷــﯽ‬ ‫زۆری ﻛﺎری ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺳــەرەﺗﺎ رادەﺳــﺘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ و‬ ‫ﻛەرﺗــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت و ﺳــەرﻣﺎﯾەدار دەﻛــﺮێ ﻛــە ﻟــە ﺋەﺳــڵﺪا‬ ‫ﯾەﻛێﻜــە ﻟــە ﺳــﺎﺧﺘەﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــەت‪ ،‬ﺋــەو ﻣﺎﻧﺎﯾــەی‬ ‫ﻫەﯾــە ﻛــە ﺋەﮔــەر ﻫــەر ﺗەﻧﮕﮋەﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و‬ ‫ﺋﺎﺑــﻮوری ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛە روو ﺑــﺪات‪ ،‬ﻟە رێﮕەی ﺳــەرﻣﺎﯾەدارەوە‬ ‫ﺳــﯿﻤﺒﻮﻟﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺳــﻮوك دەﻛــﺮێ‪ ،‬ﺋــەم ﻓﯚڕﻣــە ﺳــەرەﺗﺎ‬ ‫ﻟــە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــەوە دەﺳــﺘﯽ ﭘــێ ﻛــﺮد و دواﺗــﺮ ﻟــە ﻛﺎری‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪارﯾــﺪا ﭘﺮاﻛﺘﯿــﻚ ﻛــﺮا و ﭘێﺸﻮازﯾﺸــﯽ‬ ‫ﻟــێ ﻛــﺮا‪ ،‬ﭘﺎﺷــﺎن راﮔەﯾﺎﻧــﺪن و ﺋێﺴــﺘﺎش ﻛﺎﯾــەی ﺳﯿﺎﺳــەت‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﺋــەم ﻓﺎﯾﻠــە ﺑــەر ﻟــەوەی ﺣﺰﺑــەﻛﺎن رەﺗــﯽ ﺑﻜەﻧــەوە‬ ‫وەﻛــﻮ ﺋەﺟێﻨﺪاﯾەﻛــﯽ دەرەﻛــﯽ‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺧەڵــﻚ‪ ،‬ﺋەواﻧــەی‬ ‫ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن رادەﺳــﺘﯽ ﺣﺰﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛــﺮدووە‪،‬‬ ‫ﻗﺒﻮوڵــﯽ ﻧەﻛــەن و ﺳــﯿامی ﺳــەرﻣﺎﯾەدارەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺟــﻮان‬ ‫ﻧەﻛەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛێﺮﭬﯽ ﺳەرﻣﺎﯾەدار ﺑەرز ﺑﺒێﺘەوە‪.‬‬

‫دووزﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺑێ ﺋﺎو دەﺑێ‬

‫ﻋەرەﺑﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺋﺎوی دووﻛﺎن ﮔﻞ دەدەﻧەوە‬ ‫وﺷ‪/‬دووزﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو‪ -‬ﺟﻮوﺗﯿﺎر‬ ‫ﺋﺎوی دووﻛﺎن ﻛە ﺑەﻫﯚی ﻛەﻣﯿﯽ ﺑﺎراﻧەوە ﻛەم ﺑەردەدرێﺘەوە‪،‬‬ ‫ﻟەﻻﯾەن ﺟﻮوﺗﯿﺎرە ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧەوە رێڕەوەﻛەی دەﮔﯚڕێ و ﻧﺎﻫێڵﻦ ﺑﮕﺎﺗە‬ ‫دووزﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو‪ ،‬ﻟە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸﺪا ﺑە ﻧﯿﺎزن ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪان ﺑﻜەن و وا‬ ‫ﭘێﺸﺎن ﺑﺪەن ﻛە ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎوی دووﻛﺎن ﺑەرﻧﺎداﺗەوە ﻟە‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر ﻧەﻧﺎردﻧﯽ ﺑﻮدﺟە‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق ﻣــﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕە‬ ‫ﺑﻮدﺟــەی ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ‬ ‫راﮔﺮﺗــﻮوە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﻣﻮوﭼــەی‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﺑــﯚ ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﻛﺎﻧﻮوﻧــﯽ‬ ‫دووەم ﻧــﺎردووە‪ ،‬ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەردا‬ ‫ﻟــە ﻫەرێﻤــەوە ﺑــﺎس ﻟــەو ﻛﺎرﺗﺎﻧــە‬ ‫دەﻛــﺮێ ﻛــە ﻛــﻮرد دەﺗﻮاﻧــێ ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﺑەﻏــﺪا ﺑەﻛﺎرﯾــﺎن ﺑێﻨــێ‪ ،‬ﻟەواﻧەﯾــﺶ‬ ‫ﮔﺮﺗﻨــەوەی ﺋــﺎوی ﺑەﻧﺪاوەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫دووﻛﺎن و دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ﻛــە زەوﯾﯿــە‬

‫ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﻋێــﺮاق و دﯾﺎﻟــە و‬ ‫ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ دەﻛەوێﺘە ﺳەر‪.‬‬ ‫ﺳــەﺑﺎح ﺟﻮﻣﻌــە ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی‬ ‫ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ‬ ‫دووزﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺋــﺎوی دووﻛﺎن ﺑەردەدرێﺘــەوە‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑەﻫﯚی ﻛەﻣﯿﯽ ﺑەﻓــﺮ و ﺑﺎران‬ ‫رێﮋەﻛــەی ﻛەﻣــە‪ ،‬ﺋــەو رێﮋەﯾــەش ﻛە‬ ‫ﺑەردەدرێﺘــەوە ﻛــە دەﮔﺎﺗــە ﻛەرﻛــﻮوك‬

‫ﻟەﻻﯾــەن ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﺣەوﯾﺠــە‪ ،‬زاب‬ ‫و داﻗﻮوﻗــەوە رێڕەوەﻛــەی دەﮔــﯚڕدرێ‬ ‫ﺑــﯚ زەوﯾﯿــە ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن و‬ ‫ﻧﺎﻫێڵﻦﺑﮕﺎﺗەدووزﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﭘﯚﻟﯿــﺲ ﭼﻮوﻧــە ﺳــەر‬ ‫ﺳــەرﭼﺎوەی ﺋﺎوەﻛــە و ﻛﺮدﯾﺎﻧــەوە و‬ ‫ﺋــﺎو ﮔەﯾﺸــﺘە دووز‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻫــەر دوای‬

‫رۆﯾﺸــﺘﻨﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــەﻛﺎن ﻋەرەﺑــەﻛﺎن‬ ‫ﺋﺎوەﻛەﯾــﺎن ﮔﺮﺗــەوە و رووﯾــﺎن ﻛﺮدەوە‬ ‫زەوﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﺋێﻤــە ﻟــە‬ ‫دووز ﻛێﺸــەی ﺋﺎوﻣــﺎن ﺑــﯚ دروﺳــﺖ‬ ‫ﺑﻮوە“‪.‬‬ ‫ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك ﻟــە‬ ‫ﻛەرﻛــﻮوك ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ی‬

‫راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪ ،‬ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك‬ ‫ﺑــە ﻧﯿــﺎزن ﻟــەم رۆژاﻧەدا ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪان‬ ‫ﺑﻜــەن و وای ﭘێﺸــﺎﻧﯽ ﺑــﺪەن‬ ‫ﻛــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋــﺎوی‬ ‫ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﻧەﻧﺎردﻧــﯽ‬ ‫ﺑﻮدﺟــەی ﻫەرێﻤەﻛــە ﻟەﻻﯾــەن‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽﻋێﺮاﻗەوە‪.‬‬

‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﯚ ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا‪:‬‬

‫ﻛﻮرد ﺳەرﻛﻮت دەﻛەم‬

‫وﺷ‪ /‬ﺑ‪‬ﻏﺪا‬ ‫ﻟە ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ رۆژی راﺑﺮدوودا ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﯽ ﻟەﮔەڵ ﺳەرۆك ﻋەﺷﯿﺮەت و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻫەردوو ﻧﺎوﭼەی ﻣەدﯾﻨە ﺳەورە و ﺳەدردا‪ ،‬ﻫەڕەﺷەی‬ ‫ﺳەرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد و ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟــەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەواﻧــەدا داوای‬ ‫ﻟە ﺑەﺷــﺪارﺑﻮوان ﻛــﺮدووە ﺑەﺷــﺪاری‬ ‫ﻟــە ﭘﺮۆﺳــەی ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ داﻫﺎﺗﻮودا‬ ‫ﺑﻜــەن و دەﻧــﮓ ﺑــە ﻟﯿﺴــﺘەﻛەی ﺋەو‬ ‫ﺑــﺪەن‪ ،‬ﺋەوﯾــﺶ ﻟــە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸــﺪا‬ ‫ﭘﺎداﺷــﺘﯽ داراﯾﯿــﺎن ﭘــێ دەدا و‬ ‫ﺑەڵێﻨــﯽ ﺑــە ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن داوە ﻛــە‬ ‫ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ داﻫﺎﺗــﻮو ﭘﯚﺳــﺘﯿﺎن‬ ‫ﭘــێ دەدا‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑــە ﻣەرﺟێــﻚ‬ ‫ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜــەن‪.‬‬ ‫ﻟــە ﻫەرﯾــەك ﻟــەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەواﻧــەدا‬ ‫ﻧﺰﯾﻜــەی ‪ 30‬ﺳــەرۆك ﻋەﺷــﯿﺮەت و‬ ‫ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻋەرەﺑــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻣەدﯾﻨــە ﺳــەورە و ﺳــەدر‪ ،‬ﺑەﺷــﺪار‬ ‫ﺑﻮوﻧە‪.‬‬ ‫ﺳــەرۆك ﻋەﺷــﯿﺮەﺗێﻜﯽ ﻋەرەﺑــﯽ‬ ‫ﻣەدﯾﻨــە ﺳــەدر ﻛــە ﺷــﯿﻌەﯾە‪،‬‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻧﺎوەڕۆﻛــﯽ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“‬ ‫ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺋــەو ﻛــە ﻟــە دوو‬

‫ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەدا ﺑەﺷــﺪار ﺑــﻮوە دەڵــێ‬ ‫”ﺳــێ ﺧﺎڵــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﻫەﺑــﻮو ﻛــە‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ زۆر ﺑــە وردی و ﺑــە درێــﮋی‬ ‫ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﻫــەر ﻟــەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەدا‬ ‫زۆر ﺑەﺗﻮﻧــﺪی دژی ﻛــﻮرد و ﻣﻮﻗﺘــەدا‬ ‫ﺳــەدر و ﺳــﻮﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ وەﺳــﺘﺎﯾەوە‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛﺮدەوە ﻛــە ﺋەﮔەر‬ ‫ﻣﻮﻗﺘەدا ﺳــەدر ﺑە ﻫــەر رێﮕەﯾەك ﻟە‬ ‫ﻫەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﺪا ﺑەﺷــﺪار ﺑــێ‪ ،‬رێﮕەی‬ ‫ﻧــﺎدات ﻟــە ﻧــﺎو ﭘﺮۆﺳــەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ‬ ‫واڵﺗﺪا رۆڵــﯽ ﻫەﺑێ و دەﻧﮕﯽ ﭘێﺸــﻮو‬ ‫ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨێ‪ .‬ﮔﻮﺗﯿﺸــﯽ وەك ﭼﯚن‬ ‫ﺳــﻮﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻛﭗ ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘە ﻟەﻣــەودوا ﻛﺎر ﻟەﺳــەر‬ ‫ﻛﻮرد دەﻛﺎت“‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﺳــەرۆك ﻋەﺷــﯿﺮەﺗە ﻛــە ﻟەﺑەر‬ ‫ﻫەﺳــﺘﯿﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎﺑەﺗەﻛە ﻧەﯾﻮﯾﺴــﺖ‬ ‫رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەﻧــﺎوی‬ ‫ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﻟــە درێــﮋەی ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯿﺪا‬ ‫ﮔﻮﺗــﯽ ”ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە ‪ 20‬ﺧﻮﻟەك‬

‫ﺑەﺗﻮﻧــﺪی ﻗﺴــەی ﻟەﺳــەر ﻛــﻮرد‬ ‫ی‬ ‫ﻛــﺮد‪ .‬ﺋــەو ﮔﻮﺗــﯽ ﻟەﻣــەودوا ﺧــﯚم‬ ‫ﺗەرﺧــﺎن دەﻛــەم ﺑــﯚ ﺳــەرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛــﻮرد و ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪،‬‬ ‫دەﺑــێ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و‬ ‫ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ وا ﻟــێ ﺑﻜــەم‬ ‫ﻣﻠﻜەﭼــﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەﻏــﺪا ﺑــﻦ و‬ ‫ﺑەرەزاﻣەﻧــﺪی ﺋێﻤــە و وەك ﺋــەوەی‬ ‫ﺋێﻤە دەﻣﺎﻧــەوێ ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە ﻧەوﺗﯽ‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رەواﻧــەی‬

‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟەﭘێﻨــﺎو ﺑەدەﺳــﺘﻬێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫دەﻧﮕــﯽ زﯾﺎﺗــﺮە ﻟــە ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ‬ ‫داﻫﺎﺗﻮودا‪.‬‬ ‫دﻛﺘــﯚر ﺟەﻋﻔــەر ﺣﻮﺳــێﻦ ﭘﺴــﭙﯚڕی‬ ‫زاﻧﺴــﺘە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن دووﭘﺎﺗــﯽ‬ ‫دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﺋــەو ﻟێﺪواﻧﺎﻧــە‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﺑــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی و‬ ‫ﺑەدەﺳــﺘﻬێﻨﺎﻧﯽ دەﺳــﺘﻜەوﺗەوەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ دەڵــێ‪،‬‬ ‫دوژﻣﻨﻜﺎرﯾﯿەﻛــﯽ‬ ‫”ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ‬

‫”ﻟەﻣەودوا ﺧﯚم ﺗەرﺧﺎن دەﻛەم ﺑﯚ‬ ‫ﺳەرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد و ﻫەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬دەﺑێ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫و ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ وا ﻟێ ﺑﻜەم ﻣﻠﻜەﭼﯽ‬ ‫ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ﺑﻦ“‬ ‫دەرەوە ﺑﻜــەن‪ ،‬ﻧﺎﺑــێ ﻛــﻮرد ﺗﺎﻛڕەواﻧە‬ ‫ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺪات‪ ،‬ﺋێﻤە‬ ‫ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺋەواﻧﯿــﻦ و ﺋــەوان دەﺑێ ﺑە‬ ‫ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎمنــﺎن رازی ﺑــنب‪ ،‬ﺋەﮔــەر ﻧــﺎ‬ ‫ﻟێﯿﺎن ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛەﯾﻦ“‪.‬‬ ‫زۆرﺑــەی ﭼﺎودێﺮاﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﭘێﯿــﺎن‬ ‫واﯾە ﻛــە ﺋەو ﻗﺴــە و ﻫەڵﻮێﺴــﺘﺎﻧەی‬

‫ﺳــﱰاﺗﯿﮋﯾﯽ ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﻛــﻮرد ﻧﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﻫەرﭼﯽ ﺷــﺘێﻚ ﺑﻜﺎ‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣﺎن دەﻧﮕــﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ ﺋــەو ﻧﺎﭼێ‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم دەﺑــێ ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﻗﺴــە ﺑﻜﺎ‬ ‫ﻛە ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺋەودا ﺑێ“‪.‬‬ ‫”ﺑــەاڵم ﻫﯿــﭻ ﭼەﻗﯚﺗﯿﮋﻛﺮدﻧێﻜــﯽ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟــە ﺋــﺎرادا ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﻟەﻣــڕۆی‬

‫ﻋێــﺮاق رێﮕــە ﺑــە ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻧــەدراوە‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧــێ ﺷــەڕی ﭘێﻜﻬﺎﺗــە ﯾــﺎن‬ ‫ﻻﯾەﻧێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو ﺑــﻜﺎ‪ ،‬ﺋــەوەی‬ ‫ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﺳــﻮﻧەﻛﺎن دەﯾــﻜﺎت ﺑە‬ ‫ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﺷــەڕﻛﺮدﻧە ﻟەﮔــەڵ ﮔﺮووﭘﯽ‬ ‫)داﻋــﺶ( و رێﻜﺨــﺮاوی ﻗﺎﻋﯿــﺪە‪،‬‬ ‫ﻧﺎﺷــﺘﻮاﻧێ ﻫەﻣــﺎن ﺷــﺖ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە‬ ‫ﻛــﻮرد ﺑﻜﺎ ﯾﺎﺧﯚ ﻛــﻮرد ﺑە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺖ‬ ‫ﻧــﺎو ﺑﺒــﺎت‪ ،‬ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەش راﺳــﺘە‬ ‫ﻋێــﺮاق ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟــە ژێــﺮ ﺑەﻧــﺪی ‪7‬‬ ‫ﻫﺎﺗﻮوەﺗــە دەرەوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻫێﺸــﺘﺎ‬ ‫داراﯾــﯽ ﻟە ژێــﺮ دەﺳــﺘﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎداﯾە‬ ‫و ﺳــەرﺑەﺧﯚش ﻧﯿﯿــە ﺗــﺎ ﺑﺘﻮاﻧــێ ﺑــە‬ ‫ﺋــﺎرەزووی ﺧــﯚی ﻟــە ﻫــەر واڵﺗێــﻚ‬ ‫ﺑﯿــەوێ ﺑﺘﻮاﻧــێ ﭼــەك ﺑﻜــڕێ“ دﻛﺘﯚر‬ ‫ﺟەﻋﻔەر وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳــﯽ ﻧــەوت و ﻧﺎوﭼــە‬ ‫دەرەوەی‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﯿــﺪارەی ﻫەرێــﻢ دوو ﻟــە ﭘﺮﺳــە‬ ‫ﻫەڵﭙەﺳــێﺮدراوەﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮان ﺑەﻏــﺪا‬ ‫و ﻫەوﻟێــﺮە ﻛــە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎش ﺑــە‬ ‫ﻣﺎوﻧەﺗــەوە‪.‬‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەرﻧەﻛﺮاوی‬ ‫ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑــەردەوام ﺋــەو دوو‬ ‫ﭘﺮﺳــە ﺑﯚ ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚ ﺧﺴــﺘﻨە ﺳــەر‬ ‫ﻛﻮرد‪ ،‬ﺑەﻛﺎر دێﻨێ‪.‬‬

‫ﻟ‪‬دوای ھ‪‬ڕەﺷ‪‬ﻛﺎﻧﯽ ھ‪‬ﺰی دﯾﺠﻠ‪ ،‬ھ‪‬ﺰی ﭘ‪‬ﺸﻤ‪‬رﮔ‪‬ی ﺣﻜﻮوﻣ‪‬ﺗﯽ ھ‪‬ر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ‪‬ﻧﺎوﭼ‪ ‬ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿ‪‬ﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿﺪارەی ھ‪‬ر‪‬ﻢ ﺟ‪‬ﮕﯿﺮ ﺑﻮوە‪ ..‬ﻓﯚﺗﯚ‪ :‬ﺳ‪‬ﻓﯿﻦ ﺣ‪‬ﻣﯿﺪ‬

‫ﺳﻴﺎﺳەت‬ ‫ﺳﻴﺎﺳ‬ ‫رۆدی ﺣەﺳەن‬

‫رۆﺑــەرت ﻓــﯚرد ﺑﺎڵﻮێــﺰی ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﻜﺮاوی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ‪ ،‬ﻟە‬ ‫ﺧﻮﻟەﻛــﯽ ﺑەﺳــەرﭼﻮوی دوای ﻧــەوەددا ﮔﯚڵێﻜــﯽ ﯾەﻛﻼﯾﯿﻜــەرەوەی‬ ‫ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ رۆژﻧﺎﻣــەی ﻛﺮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺳــﺎﯾﻨﺲ ﻣﯚﻧﯿﺘــﯚری ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾــﯽ‬ ‫رۆﺑــەرت ﻓــﯚرد ﺑﺎڵﻮێــﺰی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــە ﮔﻮﺗﺎرێﻜــﺪا ﻛە ﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺋــەو ﻣﺎﻧﮕــە ﻟــە زاﻧﻜــﯚی ﺗﺎﻓﺖ ﭘێﺸﻜەﺷــﯽ ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺑﺎﺳــﯽ ﺷــێﻮەی‬ ‫دەوڵەﺗــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎی داﻫﺎﺗــﻮوی ﻛــﺮدووە‪ .‬ﻫەروەﻫــﺎ رۆژی داﻧﭙێﺪاﻧــﺎن‬ ‫ﺑــە ﻛﺎرﯾﮕەری ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺋێــﺮان ﻟەﻧــﺎو ﺳــﻮورﯾﺎدا ﺷــﻜﺎﻧﺪووە و ﭬێﺘﯚی‬ ‫ﻟەﺳەر ﻫەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﻫەڵﮕﺮﺗﻮوە‪.‬‬ ‫دوای ﺑەﺳــەرﺑﺮدﻧﯽ ﺳــێ ﺳــﺎڵ ﻟــە ﻛﺎرﻛــﺮدن وەﻛــﻮ ﺑﺎڵﻮێــﺰی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ‬ ‫‪2011‬دا‬ ‫ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ‪ ،‬ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2010‬و ﭘێﺶ ﺋــەوەی ﻟە ﻣﺎرﺳــﯽ ‪2011‬دا‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑەﺟــێ ﺑﻬێڵێــﺖ و ﺑﺎڵﻮێﺰﺧﺎﻧەﻛــەی ﻟــە دﯾﻤەﺷــﻖ داﺑﺨــﺮێ‪،‬‬ ‫‪28‬ی ﺷــﻮﺑﺎﺗﺪا ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻦ ﻛــﺮا‪ .‬ﺋــەو ﭘﯿــﺎوی ﯾەﻛەﻣــﯽ‬ ‫ﻓــﯚرد ﻟــە ‪28‬ی‬ ‫ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑﻮو ﻟە دۆﺳــێﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەﻛﺎن ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺳەرۆﻛەﻛﺎﻧﯽﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚﻧﺪاﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﻓــﯚرد ﻟــە ﮔﻮﺗﺎرەﻛەﯾــﺪا ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺎت ﮔەﻣــەی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑــە‬ ‫داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﺳــەر ﭼەﻧــﺪ ﻛﺎﻧﺘﯚﻧێــﻚ ﻛە ﺑــە ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋەﻣــﺮی واﻗﯿﻊ‬ ‫دروﺳــﺖ دەﻛﺮێــﻦ‪ ،‬ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘــێ ﺑێ‪ .‬ﻓــﯚرد ﭘێﯽ واﯾــە رژێــﻢ وردە وردە‬ ‫ﻻواز دەﺑــێ و ﭼﯿــﱰ ﺋــەو ﻫێــﺰە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەی ﻧەﻣــﺎوە ﺑﺘﻮاﻧــێ ﺣﻮﻛﻢ‬ ‫ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ وەك رەﻗــە و دێــﺮ ﺋەﻟــﺰۆر ﻛە ﻟە دەﺳــﺘﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿە‬ ‫ﺗﻮﻧﺪڕەوەﻛﺎﻧــﺪان و ﻧﺎوﭼــەی ”ﺑﺎﻛــﻮری ﻛﻮردﻧﺸــﯿﻦ“‪ ،‬ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﻟــە‬ ‫ﺑەراﻧﺒــەردا ﺋەﺳــﺘەﻣە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺑﺘﻮاﻧێ دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺋەﺳــەد ﻟــە زۆر‬ ‫ﻧﺎوﭼەداﻧەﻫێڵێ‪.‬‬ ‫ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻓــﯚرد ﻫەرﮔﯿــﺰ داﻫێﻨــﺎن ﻧﯿــﻦ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺋــەوەی ﺟێــﯽ‬ ‫ﺳــەرﻧﺠە ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﻓــﯚرد ‪ -‬ﻛﺎﺗــێ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ دۆﺳــﯿەی ﺳــﻮورﯾﺎ‬ ‫ﺑــﻮو‪ -‬ﻫەﻣﯿﺸــە دووﭘﺎﺗــﯽ ﻫەڵﻮێﺴــﺘﯽ واڵﺗەﻛــەی ﻟــە ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺧﺎﻛــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻛﺮدەوە‪ ،‬ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺴــﺘﺎی ﻛــە داﻧﻨﺎﻧە ﺑە‬ ‫ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ دەرەوەی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑەراﻧﺒــەر ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺟﯿــﺎ ﻟە‬ ‫ﺑاڵوﺑﻮوﻧــەوەی راﭘﯚرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻛــە ﺑــﺎس ﻟــە راﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﻫێﺰی ﺳــەرﺑﺎزی‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــە ﭼەﻧــﺪ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛــﯽ ﺳــﻨﻮوری ﺋــﻮردن و‬ ‫دەﻧﮕــﯚی ﭘﺎرﭼەﺑﻮوﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن‪ ،‬ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺋەوەﯾە ﻫﯿــﻮای ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ‬ ‫و ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﺎﻧــﯽ ﺑــﯚ ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ رێﮕەﭼــﺎرەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی دۆﺧــﯽ‬ ‫ﺳﻮورﯾﺎ‪ ،‬ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ ﻫﺎﺗﻮوە‪.‬‬ ‫ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ ﻛــە ﺑــە ﺗــەواوی ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﻟــە ﺑﯿﺮۆﻛــەی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺧﺎﻛــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻛــﺮد‪ ،‬ﺋێﺴــﺘﺎ داﻧــﯽ‬ ‫ﺷﻜﺴــﺘﺪا ﻧــﺎوە‪ ،‬واﺗــە ﭼﯿــﱰ ﻛﺎﻧﺘﯚﻧــە‬ ‫ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن –‬ ‫ﻫەرﭼــﯚن ﺑــێ و ﻟەﭘێﻨــﺎو ﭼــﯽ دروﺳــﺖ‬ ‫ﻛﺮاﺑــێ و ﺑــە ﻫەﻣــﻮو ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﯿــەوە –‬ ‫دەﻣێﻨﻦ و دەﺑﻨە ﺋەﻣﺮی واﻗﯿﻊ‪.‬‬ ‫ﻛﻮرداﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوا ﺳــەرەڕای ﭘەرﺗەوازەﯾﯿــﺎن‪ ،‬ﻟــە ﺳــەرﺟەم ﻫێــﺰ و‬ ‫ﭘێﻜﻬﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ رێﻜﺨﺮاوﺗــﺮن‪ .‬ﻧەﻫێﺸــﺘﻨﯽ درزی ﺋێﺴــﺘﺎی‬ ‫ﻧێــﻮان ﻫــەردوو ﻫێــﺰی ﺳــەرەﻛﯽ ﻛــە ﭘﺎرﺗــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات‬ ‫و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﻛﻮردﯾﯿــە‪ ،‬ﻛﺎرێﻜــﯽ ﺋەﺳــﺘەم ﻧﯿﯿــە‪،‬‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺋەﮔــەر ﻫــەردوو ﻫێﺰی ﺳــەرەﻛﯿﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘەﻛەﻛــە‪ ،‬ﻟەﺳــەر ﺋــەو‬ ‫ﺑﺎﺑەﺗە رێﻚ ﺑﻜەون‪.‬‬ ‫ﻓــﯚرد ﻟــە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗــﺮی ﮔﻮﺗﺎرەﻛەﯾــﺪا دان ﺑــە رۆڵ و‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﺋێــﺮان ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻧــێ‪ .‬ﺋــەو دەڵــێ‪” ،‬ﺑﯚﯾــە ﻧﺎﺑێ‬ ‫ﻟــە ﻫــەر ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ ﭼﺎرەﺳــەری دوور ﺑﺨﺮێﺘــەوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە‬ ‫ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﻟــە ﻣﺎﻧــەوەی ﺋەﺳــەد ﻟــە دەﺳــەاڵﺗﺪا‪،‬‬ ‫دەﺑــێ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێــﺮان ﮔەرەﻧﺘــﯽ ﺑﻜــﺮێ ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎی‬ ‫داﻫﺎﺗﻮو“‪.‬‬ ‫دەﻛــﺮێ ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯽ ﻓــﯚرد ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە ﻟێــﻚ ﺑﺪرێﻨــەوە ﻛــە‬ ‫ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ دان ﺑــە رۆڵــﯽ ﺋێــﺮان ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻧــێ‪ ،‬وەك ﭼﯚن‬ ‫ﺋــەو رۆڵــەی ﻟــە ﻋێﺮاﻗﯿﺸــﺪا ﻫەﯾــە‪ .‬ﻫﺎﺗﻨــە ﭘێﺸــﯽ ﺋێﺮان‬ ‫ﻟەﺳــەر ﻧەﺧﺸــەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﺪا‬ ‫ﻟــە ﻣﯿﺎﻧــەی ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺳــﻮورﯾﺎدا ﺑــەو ﭘێﮕــە ﺑەﻫێــﺰەی‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﻫەﯾەﺗــﯽ‪ ،‬ﺋێــﺮان ﻧﺎﭼــﺎر دەﻛﺎت ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺑﺎﺷــﻮور و رۆژﺋــﺎوای‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺧــﯚی ﻧﺰﯾﻜــﱰ ﺑــﻜﺎت ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﭘێﮕەﻛــەی ﺟێﮕﯿــﺮ‬ ‫ﺑــێ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛــە دەروازەی ﺟﯿﻮﮔﺮاﻓــﯽ ـ ﺑﺎﺷــﻮور و رۆژﺋــﺎوای‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ـ ﮔﺮﻧﮕــە ﻟــە رووی ﺟﯿﯚﭘﯚﻟەﺗﯿﻜــەوە ﺗــﺎ ﻫﯿﻼﻟــﯽ ﺷــﯿﻌﯽ‬ ‫ﻧەﭘﭽڕێــﺖ و ﺑەﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ ﺑﯿﮕەﯾەﻧێﺘــە ﺳــەر دەرﯾــﺎی ﺳــﭙﯽ‪ ،‬ﻫــەر ﻟەو‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەداﯾــە ﻛــە ﺋێــﺮان ﯾەﻛــەم ﻫەﻧــﮕﺎوی ﺑــﯚ داﻧﭙێﻨــﺎن ﺑــە‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ رۆژﺋﺎوا ﻧﺎ‪.‬‬ ‫ﻓــﯚرد ﭘێﯽ واﯾــە ﻛە دەﺑــێ ﭬﯿﺘﯚ ﻟەﺳــەر ﺳــەرﺟەم ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭼەﻛﺪار‬ ‫ﻫەڵﺒﮕﯿــﺮێ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑەرﺑەﺳــﺖ ﻧەﺑﻦ ﻟە ﺑــەردەم ﻫــەر ﭘڕۆژەﯾەﻛﺪا‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﻫەﺑﻮوﻧــﯽ ﻫێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی ﻛە ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەﯾﺎن ﻟە ﻫــەر ﺑﯚﻧەﯾەﻛﺪا‬ ‫ﻫەﺑێ‪ ،‬ﺋەﺳﺘەم ﻧﯿﯿە و ﺋەﻣەش ﻛﻮرد ﺑەﻫێﺰﺗﺮ دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻟێــﺮەدا ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻧﺎﭼــﺎرە ﻓﯚﺑﯿــﺎ ﻛﻮردﯾﯿەﻛــەی ﺗــﺎ ﻧﺰﻣﱰﯾــﻦ ﺋﺎﺳــﺖ ﻛــەم‬ ‫ﺑﻜﺎﺗــەوە ﺗــﺎ ﻣەرﺟــەﻛﺎن ﺗﻮاﻧــﺎی رﻛﺎﺑــەری ﻟەﮔــەڵ ﺋێﺮاﻧــﺪا ﻟە دەﺳــﺖ‬ ‫ﻧــەدات‪ .‬ﺑــەو ﭘێﯿــە ﻛﻮرد ﻟــە رۆژﻫەاڵﺗــﺪا دەﺑێﺘــە راﮔﺮی ﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯿﯽ‬ ‫ﻫێﺰ ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛــەدا‪ ،‬ﺑــە ﻣەرﺟێﻚ ﻛە ﻧــە ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﻫەﻣــﻮو ﻫێﻠﻜەﻛﺎن‬ ‫ﺑﺨﺎﺗــە ﻧــﺎو ﺳــەﺑەﺗەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﻧــە ﭘەﻛەﻛــەش ﺧــﯚی ﺑــە ﺗــەواوی‬ ‫ﺑﻬﺎوێﮋێﺘە ﻧﺎو ﺑﺎوەﺷﯽ ﺋێﺮان‪.‬‬

‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﻛﻮرد ﻫﯿﭽﯽ ﻟە ﺋەﺳەد و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﺳﻮورﯾﺎ دەﺳﺖ ﻧەﻛەوﺗﻮوە‬

‫وﺷ‪/‬ﻋ‪‬ﻓﺮﯾﻦ‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑە درێﮋاﯾﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﺋەو واڵﺗە ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ‬ ‫ﭘێﺸﻬﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ﻻرﯾﯽ ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﻫەﺑﻮوە‪ ،‬رژێﻤﯽ‬ ‫ﺋەﺳەدﯾﺶ ﻟەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎﻧەی ﻟەﺑﺎرەی ﺳﻮورﯾﺎوە ﻛﺮاوە ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻫەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی داﻧﻨﺎن ﺑە ﻣﺎﻓﯽ ﻛﻮرد ﻧەﻧﺎوە‪.‬‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮان ﺑﺰاﭬــﯽ‬ ‫ﻛــﻮرد ﻟــە رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و‬ ‫ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ‬ ‫دوای‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﺨــﻮازان‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺳــەرﻫەڵﺪاﻧﯽ ﻗﺎﻣﯿﺸــﻠﯚ ﻟــە ﺑەﻫــﺎری‬ ‫‪ 2004‬ﭼــڕ ﺑﻮوﻧــەوە‪ ،‬ﻟــە ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ‬

‫‪ 2005‬ﮔەرﻣﻮﮔــﻮڕی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەﻛﺎن‬ ‫ﮔەﯾﺸــﺘە ﻟﻮﺗﻜــە‪ ،‬ﺋەوﻛﺎﺗــەی ﻫێﺰەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫”راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ دﯾﻤەﺷــﻖ ﺑــﯚ ﮔﻮڕاﻧــﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎﻧــە“ ﻟــە ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﭬﮕــەری ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛــﻮرد‬ ‫ﻟە رۆژﺋــﺎوا‪ ،‬ﺑــەرەی ﻛــﻮرد و ﻫﺎوﺑەﻧﺪی‬ ‫ﻛــﻮردی ﻟــە رێﻜﺨــﺮاوی‬ ‫ﻣەدەﻧــﯽ و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯽ و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ‬ ‫راﮔەﯾەﻧﺮا‪.‬‬ ‫دۆﻛﯿﯚﻣێﻨﺘــە‬ ‫ﻟــە‬ ‫ﺑﻨەڕەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو‬ ‫راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــەدا ﭘﺮﺳــﯽ ﻛﻮرد‬ ‫ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎ وەﻛﻮ ﭘﺮﺳێﻜﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺧﺮاﯾــە ڕوو‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﺟﮕــە ﻟە داﻧﻨــﺎن ﺑە‬

‫و دان ﺑەوەﯾﺸــﺪا ﻧەﻧــﺮا ﻛــە ﻣﺎﻓــﯽ ﻛﻮرد‬ ‫ﻟە دەﺳﺘﻮوری ﺳﻮورﯾﺎدا ﺑﭽەﺳﭙێ‪.‬‬ ‫دوای ﺳــﺎڵێﻚ ﻟــە ﭘێﻨﺠــﯽ ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﯽ‬ ‫‪ 2006‬ﺑــەرەی رزﮔﺎرﺑﻮوﻧــﯽ )ﺧــەاڵس(‬ ‫داﻣــەزرا ﻛــە ﻟــە ﺋﯿﺨــﻮان ﻣﻮﺳــﻠﻤﯿﻦ‬ ‫و ﻋﺒﺪوﻟﺤەﻟﯿــﻢ ﺧــەدام ﺟێﮕــﺮی‬ ‫ﺳــەرۆﻛﯽ ﺳــﻮورﯾﺎی ﺳــەردەﻣﯽ ﺣﺎﻓــﺰ‬ ‫ﺋەﺳــﺪ و ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد و ﻋــەرەب ﭘێــﻚ‬ ‫دەﻫــﺎت‪ ،‬ﺋــەم ﺑەرەﯾــە دووﭘﺎﺗــﯽ ﻟــە‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮﺳــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە‬ ‫ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﻣﺎﻓــﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﺑــﯚ‬ ‫ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد وەك ﻧەﺗــەوەی دووەﻣــﯽ‬ ‫ﺳــەرەﻛﯽ ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ‪ ،‬ﻫەروەﻫــﺎ‬ ‫ﺋەوەﯾــﺶ ﭘەﺳــەﻧﺪ ﻛــﺮا ﻛــە ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ‬ ‫‪ 15‬ﻟــە ﺋﯚرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛــﻮرد ﺑەرێــﮋەی ‪15%‬‬ ‫ﺑــەرەی رزﮔﺎرﯾــﺪا ﺑــﻦ‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧــەت زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛــﻮردی ﻫﺎوﺷــﺎﻧﯽ زﻣﺎﻧــﯽ ﻋەرەﺑــﯽ ﻟە‬ ‫ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣــە ﻓەرﻣﯿﯿــەﻛﺎن ﺑــەﻛﺎر ﻫێــرنا‪،‬‬ ‫ﺑەاڵم ﻟــە ﻛــﺮداردا ﺋەﻣﺎﻧە ﻫﯿﭽــﯽ رووی‬ ‫ﻧەدا‪ ،‬ﺑﯚﯾە دواﺗﺮ ﻛﻮرد ﻟێﯽ ﻛﺸﺎﻧەوە‪.‬‬ ‫ﻟــە دواﺟــﺎردا ﻟەﮔــەڵ دەﺳــﺘﭙێﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎڕەزاﯾــﯽ ﮔەﻻﻧــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ دژی‬

‫ﻛﺎﺗــﺪا ﻫﯿــﭻ ﻻﯾەﻛﯿــﺎن ﻫەﻧــﮕﺎوی ﺟﺪی‬ ‫و داﻧﭙێﺪاﻧﺮاوﯾــﺎن ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ ﻧەﻧﺎوە‪.‬‬ ‫رژێﻤﯽ ﺋەﺳــەد ﺑە ﺗﯚﻣەﺗــﯽ ﺟﻮداﺧﻮازی‬ ‫و ﭘﺎرﭼەﻛﺮدﻧــﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﺧﺎﻛــﯽ‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫و ﻫەڵﺴــﻮوڕاواﻧﯽ ﻛــﻮرد و ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗــە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن ﺳــﺰا دەدا‪ ،‬ﻻی‬ ‫ﺧﯚﯾﺎﻧــەوە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎش ﻟە‬ ‫ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿــﺪا دووﭘــﺎت ﻟە ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺧﺎﻛــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻛﺎﺗــەوە‪،‬‬ ‫ﺋەوەﯾــﺶ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﮔﻮﻣﺎﻧــﯽ ﺋەوان‬ ‫ﻟە ﺋﯿﻨﺘﯿامی ﻛﻮرد ﺑﯚ ﺳﻮورﯾﺎ ﻫەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻛــە‬ ‫ﻻﯾەﻧێﻜــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎﯾە ﻟــە ﺋﯚﻛﺘﯚﺑــەری ‪ 2011‬ﻟــە‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎ داﻣــەزرا‪ ،‬دواﺗــﺮ ﻟــە ﻧﯚﭬەﻣﺒەری‬ ‫‪ 2012‬ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ‬ ‫ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﯚڕش و ﺋﯚﭘﯚزﺳــێﻮﻧﯽ‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎ داﻣــەزرا‪ ،‬ﻟــە ﻛﯚﻧﮕــﺮەی‬ ‫دۆﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــە ﻧﯿﺴــﺎﻧﯽ ‪2012‬‬ ‫و ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ‬ ‫ﻟــە ﻗﺎﻫﯿــﺮەی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘــﯽ ﻣﯿــﴪ ﻟــە‬

‫ﺑﻮرھﺎن ﻏ‪‬ﻟﯿﻮون ﺳ‪‬رۆﻛﯽ ﭘ‪‬ﺸﻮوی ﺋ‪‬ﻧﺠﻮوﻣ‪‬ﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬

‫”ﺷﺘێﻚ ﺑەﻧﺎوی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻟە ﺳﻮورﯾﺎدا ﻧﯿﯿە“‪.‬‬

‫ﻣﺎﻓــە رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد و ﮔﺮﻧﮕــﯽ‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﻫێﻨــﺎن ﺑــە ”ﭘــڕۆژە‬ ‫ﺷــﯚﭬێﻨﯿﯿەﻛﺎن دژ ﺑــە‬ ‫ﻛــﻮرد“ ﻛــە ﺑﺮﯾﺘــﯽ ﺑﻮون‬ ‫ﻟــە ﺑــێ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺳــەدان ﻫــەزار ﻛــﻮرد و‬ ‫ﭘێﻜﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﭘﺸــﺘێﻨەی‬ ‫ﻋەرەﺑــﯽ ﻟــە ﻫەرێﻤــﯽ‬ ‫ﺟەزﯾــﺮە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺋەﻣﺎﻧــە‬ ‫ﻫﯿﭽﯽ ﻧەﮔەﯾﺸــﺘە ﺋەﻧﺠﺎم‬

‫رژێﻤــﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد‪ ،‬ﭘﺮﺳــﯽ ﻛــﻮرد‬ ‫ﻟــە رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەﻛــﯽ‬ ‫زۆری ﭘــێ درا و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛــﻮرد‬ ‫و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ دژ ﺑــە رژێــﻢ ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ‬ ‫ﻟــە دوو ﺑــەرەی ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎ ”ﺋﯿﺌﺘﯿــﻼف“ و دەﺳــﺘەی‬ ‫ﻫﺎوﺋﺎﻫﺎﻧﮕــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺑــﯚ ﮔﻮڕاﻧــﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎﻧە ﭼــﻮوە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜــﯽ ﺗﺮەوە‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﻟێﺮەﯾﺸــﺪا ﻫــەردوو ﻻﯾەﻧــﯽ‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن و ﺋەﺳــەدﯾﺶ‪ ،‬ﻫەوڵﯿــﺎن دا‬ ‫ﻛــﻮرد ﺑﺨەﻧــە ﭘــﺎڵ ﺧﯚﯾــﺎن‪ ،‬ﻟــە ﻫەﻣﺎن‬

‫‪ ،2012‬دان ﺑــە ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺗەﻣــﻮوزی ‪،2012‬‬ ‫ﻛــﻮرد ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ ﻧەﻧــﺮا‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺷــﺎﻧﺪی‬ ‫ﻛﻮرد ﻟــە ﻫــەردوو ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛە ﻛﺸــﺎﻧەوە‬ ‫و دووﭘﺎﺗﯿــﺎن ﻟــەوە ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﻛــﻮرد‬ ‫ﭘێﻜﻬﺎﺗەﯾەﻛــﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺷﯚڕﺷــﯽ‬ ‫ﺳﻮورﯾﺎﯾە‪.‬‬ ‫ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ﻟــە دوای ﺷﯚرﺷــﯽ‬ ‫ﮔەﻻﻧــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎوە‪ ،‬زۆر ﻟــە‬ ‫ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە دﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻟە‬ ‫ﺑﯚﻧــەی ﺟﯿﺎﺟﯿــﺎدا ﻟێﺪواﻧــﯽ ﺷــﯚﭬێﻨﯿﯿﺎن‬ ‫ﺑەراﻧﺒــەر ﺑە ﻛــﻮرد داوە ﻛــە دﯾﺎرﺗﺮﯾﻨﯿﺎن‬

‫‪5‬‬ ‫ﻓﯚﺗﯚ‪ :‬ﺳ‪‬ﻓﯿﻦ ﺣ‪‬ﻣﯿﺪ‬

‫ﮔﯚڵەﻛەی ﻓﯚرد ﺑﺎڵﻮێﺰی‬ ‫ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺋﯚﻓﺴﺎﯾﺖ ﻧەﺑﻮو!‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬

‫ﮔﻮﺗــەی ﺑﻮرﻫــﺎن ﻏەﻟﯿــﻮون ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﭘێﺸــﻮوی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑــﻮو ﻛﺎﺗێــﻚ‬ ‫ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺷــﺘێﻚ ﺑەﻧــﺎوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە‬ ‫ﺳﻮورﯾﺎداﻧﯿﯿە“‪.‬‬ ‫ﺷــﺎﯾﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗﻨــە ﻛــە ﻫەڵﻮێﺴــﺘﯽ‬ ‫دەﺳــﺘەی ﻫﺎوﺋﺎﻫەﻧﮕﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ‬ ‫ﺑــﯚ ﮔﻮڕاﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎﻧــە ﻛــە ﭘﺎرﺗــﯽ‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ”ﭘەﯾــەدە“‬ ‫ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯿەﺗﯽ ﻫەڵﻮێﺴــﺘێﻜﯽ‬ ‫ﻧەرﻣــﱰی ﻟــە ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﻮرد ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﻫەﻣــﻮو رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮان ﻛــﻮرد‬ ‫و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟەﺑــﺎرەی‬ ‫ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺳــﻮورﯾﺎی داﻫﺎﺗــﻮو‪،‬‬ ‫ﺳــﻨﻮوری ﻻﻣەرﻛەزﯾــﯽ ﺋﯿــﺪاری ﺗــێ‬ ‫ﻧەﭘەڕاﻧــﺪووە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑــﺎس ﻟــە داﻧﻨﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳــﺘﻮوری ﺑــە ﻧەﺗــەوەی ﻛــﻮرد‬ ‫دەﻛــەن‪ ،‬ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﻛــﻮرد ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﻓﯿﺪڕاڵﯽ ﺑﯚ‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎی داﻫﺎﺗــﻮو ﺑە ﮔﻮﻧﺠــﺎو دەزاﻧﻦ‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﻻﻣەرﻛەزﯾــﯽ ﺋﯿــﺪاری ﻗﺒــﻮوڵ‬ ‫ﻛــﺮد و ﭼــﻮوەوە ﻧــﺎو ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺋەوەﯾــﺶ ﺟﯚرێــﻚ‬ ‫ﺑــﻮو ﻟــە ”ﺳــﺎزش“ ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛــە ﻟــە‬ ‫دوو ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوودا ﭘێﺪاﮔﯿﺮﯾﯿــﺎن ﻟــە‬ ‫ﻓﯿﺪڕاڵﯽ دەﻛﺮد و ﺑەدەﺳﺘﯿﺎن ﻧەﻫێﻨﺎ‪.‬‬ ‫رژێﻤــﯽ ﺋەﺳــەد ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺷﯚڕﺷــﺪا‬ ‫ﺑڕﯾــﺎری ﮔەڕاﻧﺪﻧــەوەی ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەی ﺑــﯚ‬ ‫‪1962‬وەوە‬ ‫ﻛــﻮرد دەرﻛﺮد ﻛە ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪1962‬وەوە‬ ‫ﻟێﯿﺎنوەرﮔﯿﺮاﺑﻮوەوە‪.‬‬ ‫دان ﭘێﺪاﻧەﻧﺎﻧــﯽ ﻫــەردوو ﻻﯾەﻧــﯽ‬ ‫ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﻛێﺸــەی ﺳــﻮورﯾﺎ‬ ‫”ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن و رژێــﻢ“ ﺑــە ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ‪ ،‬وای ﻟــە‬ ‫ﻫێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی ﻛــﺮدووە‬ ‫ﺑــﮋاردەی ﺳــێﯿەم ﻫەڵﺒﮋێــﺮن و ﻟــە‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬ ‫ﮔەرﻣﻮﮔﻮڕﺗــﺮ ﻧەﺑــﻦ‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﻛــﻮرد ﺑــە‬ ‫”ﺑێﺪەﻧﮕﯽﯾەﻛﻼﻛەرەوە“ﻧﺎﴎاوە‪.‬‬

‫ﭘێﻨﺞ ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﻛەﻻر دێﻨە ﮔﺮﺗﻦ‬ ‫وﺷ‪/‬ﮔ‪‬رﻣﯿﺎن‪ -‬ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﻛ‪‬ﻻری‬ ‫ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ دﯾﺎرﻧەﻣﺎﻧﯽ ﻫەزار ﭘﺎرﭼە ﺣەﺑﯽ ”ﺋﺎڕﺗﯿﻦ“‪ ،‬دادﮔﺎ ﺑڕﯾﺎری‬ ‫ﮔﺮﺗﻦ ﺑﯚ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘێﺸﻮوی ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﻛەﻻر ﻛە ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪن‬ ‫ﭼﻮوەﺗە ﻣﯿﴪ و ﭼﻮار ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛە دەردەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺣەﺳــەن رەﻣــەزان ﺑەڕێﻮەﺑــەری‬ ‫ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﮔەرﻣﯿــﺎن‬ ‫ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﺋﺎﺷــﻜﺮای‬ ‫ﻛــﺮد ”دوای ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ زاﻧﯿــﺎری‬ ‫ﻟەﻻﯾــەن ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ‬ ‫ﻧەﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫دﯾﺎرﻧەﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛــەﻻرەوە ﻟەﺑــﺎرەی دﯾﺎر‬ ‫ژﻣﺎرەﯾــەك ﺣەﺑــﯽ ﺟــﯚری‬ ‫)ﺋﺎڕﺗﯿــﻦ(‪ ،‬دەﺳــﺘەﺑەﺟێ ﻟﯿﮋﻧــەی‬

‫ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻣــﺎن ﻟــەو رووداوە ﭘێــﻚ‬ ‫ﻫێﻨــﺎ ﺑــە ﺋەﻧﺪاﻣێﺘــﯽ ﻧﻮێﻨــەری‬ ‫داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﮔەرﻣﯿــﺎن‪ ،‬ﭘــﺎش‬ ‫ﺑەدواداﭼــﻮون ﻟەﺳــەر داوای داواﻛﺎری‬ ‫ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻓﺎﯾﻠەﻛە رەواﻧەی دادﮔﺎ ﻛﺮا“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬دادوەری ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە‬ ‫ﺑــە ﺑڕﯾﺎرێــﻚ ژﻣﺎرەﯾــەك ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەری‬ ‫ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻛــەﻻری‬

‫راﮔــﺮت ﺑــﯚ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــەو‬ ‫ﻓﺎﯾﻠــە‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﺋێﻤــە ﭘﺎﺑەﻧــﺪی ﻫەﻣــﻮو‬ ‫ﺑڕﯾﺎرێﻜــﯽ دادﮔﺎﯾــﻦ ﻟەﺑــﺎرەی ﺋــەو‬ ‫ﭘﺮﺳەوە‪.‬‬ ‫ﻧەﻣﺎﻧــﯽ ﻫــەزار‬ ‫دﯾﺎرﻧەﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳــﯽ دﯾﺎر‬ ‫ﭘﺎرﭼــە ﺣەﺑــﯽ ﺟــﯚری ﺋﺎڕﺗﯿﻦ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫راﺑــﺮدوودا‪ ،‬ﭘﺰﯾﺸــﻜێﻜﯽ ﺋﺎﻓــﺮەت دوای‬ ‫وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﮔﻮﺗــەی ﺑــە دەﺳــﺘەﺑەری‬ ‫ﺋــﺎزاد ﻛــﺮا و ﻓەرﻣﺎﻧــﯽ ﮔﺮﺗــﻦ ﺑــﯚ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﭘێﺸــﻮوی ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی‬ ‫ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻛــەﻻر دەرﻛــﺮد ﻛــە ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑە‬ ‫ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﻟە ﻣﯿﴪە‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻗــەدەم ﺣەﺳــەن ﻣﺤەﻣــەد‬

‫ﺳــﺎڵﺢ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪن و‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﮔەرﻣﯿــﺎن‬ ‫ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪ ،‬ﭘﺎش ﺋــەوەی‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﻫــەزار ﭘﺎرﭼە‬ ‫ﺣــەب ﻟەﻧــﺎو ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ‬ ‫ﻛەﻻر دﯾــﺎر ﻧەﻣــﺎ‪ ،‬ﻟﯿﮋﻧــەی ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە‬ ‫ﭘێﻨــﺞ ﻛﺎرﻣەﻧــﺪی ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛەی ﺑە‬ ‫ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺋــەو ﺣەﺑﺎﻧە‬ ‫دﯾﺎرﻧەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗێــﻮەﮔﻼن ﻟــە دﯾﺎر‬ ‫ﺗﯚﻣەﺗﺒــﺎر ﻛــﺮد‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﻫەﻧﺪێﻜﯿــﺎن‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﻣــﺎدەی ‪ 340‬ﻫﺎﺗﻨــە ﮔﺮﺗــﻦ‬ ‫و ﺗەﻧﯿــﺎ ﭘﺰﯾﺸــﻜێﻜﯽ ﺋﺎﻓــﺮەت ﺑــە‬ ‫دەﺳــﺘەﺑەری ﺋــﺎزاد ﻛــﺮاوە و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﻟە ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﮔەرﻣﯿﺎﻧﻦ‪.‬‬

‫”ﺋەواﻧــەی ﮔﯿــﺮاون ﭘێــﻚ ﻫﺎﺗــﻮون‬ ‫ﻟــە ﭘﺰﯾﺸــﻜێﻜﯽ ﺋﺎﻓــﺮەت و‬ ‫ﯾﺎرﯾﺪەدەرێﻜــﯽ ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ و دوو‬ ‫ﭘﺎﺳــەوان ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛە“ ﺳــﺎڵﺢ‬ ‫وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە ”ﺋێﺴــﺘﺎ ﻓەرﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﮔﺮﺗــﻦ ﺑــﯚ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﭘێﺸــﻮوی‬ ‫ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻛــەﻻر‬ ‫دەرﭼــﻮوە و ﭼــﺎوەڕوان دەﻛــﺮێ‬ ‫ﭘــﺎش ﮔەڕاﻧــەوەی ﻟــە ﻣﯿــﴪ ﻛــە‬ ‫ﺑــﯚ ﺧﻮێﻨــﺪن ﭼــﻮوە‪ ،‬ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ‬ ‫ﻫﺎﺗﻨــەوەی ﺑــﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دێﺘــە‬ ‫ﮔﺮﺗﻦ“‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳەت‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺋﺎﺟﯿﻨﺪایﺳﯿﺎﺳﯽراﺳﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽرۆژﺋﺎوای‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽﺷێﻮاﻧﺪووە‬ ‫وﺷ‪ /‬رۆدی ﺣ‪‬ﺳ‪‬ن‬ ‫ﻟە ﺳەرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﻫەڵﮕﯿﺮﺳﺎﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟە دژی‬ ‫دەﺳەاڵﺗﯽ ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳەد‪ ،‬ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﺑە ﺗەواوی رووداوەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن رووﻣﺎڵ ﻛﺮدووە و ﺑﻮوەﺗە ﺟێﯽ ﺳەرﻧﺠﯿﺎن‪ .‬ﻟەو ﻧێﻮەدا‬ ‫ﺋﺎﺟﯿﻨﺪای ﺟﯿﺎ و دووﻓﺎﻗﯽ و ﺷﯿﯚاﻧﺪی راﺳﺘﯿﯿەﻛﺎن‪ ،‬ﻛﺎرەﻛﺘەری‬ ‫ﺳەرەﻛﯿﯽ رووﻣﺎڵەﻛﺎن ﺑﻮوﻧە‪.‬‬ ‫ﻛﺎﻣﯿﺮاﻛﺎﻧــﯽ ﻛەﻧﺎڵــە ﻋەرەﺑﯿﯿــەﻛﺎن‬ ‫ﺑــﯚ ﺟــﺎری ﯾەﻛــەم ﺑــە ﺑەرﻓﺮاواﻧــﯽ‬ ‫رووﯾــﺎن ﻟــە ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﻧﺸــﯿﻨەﻛﺎن‬ ‫ﻛــﺮد و رووداوەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑــە ﺑﺎﯾەﺧــەوە‬ ‫ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە‪.‬‬ ‫‪2012‬دا ﻛﺎﺗێــﻚ‬ ‫ﻟــە ﺗەﻣــﻮوزی ‪2012‬دا‬ ‫ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەر ﺑــە رژێﻤــﯽ ﺑەﺷــﺎر‬ ‫ﺋەﺳــەد ﻧﺎوﭼــە ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭼــﯚڵ‬ ‫ﻛــﺮد و دواﺗــﺮ ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ ﺳــەر ﺑــە‬ ‫ﭘﺎرﺗــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﻧــﺎﴎاو‬ ‫ﺑــە ﭘەﯾــەدە‪ ،‬ﺑەﺑــێ ﺷــەڕ ﻟە ﺷــﻮێﻨﯿﺎن‬ ‫ﺟێﮕﯿــﺮ ﺑــﻮون‪ .‬ﻟەوﻛﺎﺗــە ﺑــە دواوە‬ ‫رووداوەﻛﺎﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەﻛــﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ﻟەﻻﯾــەن ﻣﯿﺪﯾــﺎی‬ ‫ﻋەرەﺑﯿﯿــەوە ﭘــێ درا‪ ،‬ﺑەرەﺑــەرەش‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﭘڕوﭘﺎﮔﺎﻧــﺪە و ﺷــێﻮاﻧﺪن و‬ ‫دووﻓﺎﻗﯽ زﯾﺎد ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻟﻌەرەﺑﯿﯿــە و ﺋەﻟﺠەزﯾﺮە‪،‬‬ ‫ﻛﺎﺗێــﻚ ﭼەﻛــﺪارە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە‬ ‫ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن ﺟێﮕﯿــﺮ ﺑــﻮون‪ ،‬ﺑە‬ ‫ﺳــﻮﭘﺎی ﺋــﺎزاد ﻧﺎوﯾــﺎن دەﻫێﻨــﺎن‪ ،‬ﺑەاڵم‬ ‫ﻛﺎﺗێــﻚ ﻫەر ﺋــەو ﻫێﺰاﻧە ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗــﺮی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺟێﮕﯿــﺮ ﺑــﻮون‪ ،‬ﺋــەو‬ ‫دوو ﻛەﻧﺎڵــە وەﻛــﻮ ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺳــەر ﺑــە رێﻜﺨــﺮاوی ﻗﺎﻋﯿــﺪە ﻧﺎوﯾــﺎن‬ ‫دەﻫێﻨــﺎن‪ .‬ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﺋــەو ﻫەڵﻮێﺴــﺘە‬ ‫ﻟەﮔــەڵ دەﺳــﺘﭙێﻜﯽ ﺷــەڕی ﻧێــﻮان‬ ‫ﯾەﻛﯿﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﮔەل ﻧــﺎﴎاو ﺑە‬ ‫ﯾەﭘەﮔــە و ﭼەﻛــﺪارە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﻟە‬ ‫ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺳــەرێﻜﺎﻧﯽ ﺑــﻮو‪ .‬ﺷــێﻮەی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو دوو ﻛەﻧﺎڵــە‬

‫ﻋەرەﺑﯿﯿــە ﻧﺎڕەزاﯾــﯽ زۆری ﻟــە ﻧێــﻮ‬ ‫ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﻟێ ﻛەوﺗەوە‪.‬‬ ‫دەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﺑــە ﺷــێﻮەی‬ ‫ﺟﯿﺎﺟﯿــﺎ ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﻟــە ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەی ﮔﺮووﭘە‬ ‫ﭼەﻛــﺪارەﻛﺎن و راﺳــﺘﯿﯽ رووداوەﻛﺎن‬ ‫و ﺟــﯚری ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻧێــﻮان ﺋــەو‬ ‫ﻫێﺰاﻧــە ﻟەﮔــەڵ رژێﻤﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد‬ ‫دەﻛــﺮد‪ .‬ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺳــﻮﭘﺎی ﺋــﺎزادی ﺳــﻮورﯾﺎ و ﻟێﺪواﻧــﯽ‬ ‫ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﺋــﺎزاد‪ ،‬زۆر‬ ‫ﺟــﺎر ﻧﺎﻛــﯚك ﺑــﻮون‪ ،‬ﺑﯚﯾــە راﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﺷــێﻮێرنان‪ .‬ﻟەﮔــەڵ ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ‬ ‫ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺑــﯚ ﻛﺎری ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن‪ ،‬ﻟﯚژﯾﻚ و‬ ‫ﯾﺎﺳــﺎی ﺷــەڕ ﺑﺎڵﯽ ﺑەﺳەر راﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﻛێﺸــﺎ‪ .‬ﺋــەوﻛﺎت ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن ﭼﻮوﻧــە ﻧﺎو‬ ‫ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧــﺪە و راﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن ون ﺑــﻮون‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺑــە ﭘێــﯽ دۆﺧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ‪،‬‬ ‫ﭘێﻮەرەﻛﺎن دەﮔﯚڕان‪.‬‬ ‫دﯾﻤەﻧەﻛــە ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ‬ ‫ﭘــێ ﻧﺎﯾــەت‪ ،‬ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻋەرەﺑــﯽ‬ ‫ﺋﺎراﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾــﺎن ﻫەڵﺒــﮋارد‪ .‬ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫ﺋــەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧــە ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﯚﻣەڵﻜــﻮژی‬ ‫ﻋــەرەب ﺑــە دەﺳــﺘﯽ ﻛــﻮرد و ﻫێــﺰە‬ ‫ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن دەﻛــەن‪ .‬رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻣﺎﻓــﯽ ﻣــﺮۆڤ‪ ،‬ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧــﺎن‪ ،‬راﭘﯚرﺗــە‬ ‫رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿــەﻛﺎن و ﻧﺎوەﻧــﺪە‬ ‫ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿــەﻛﺎن دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧــەوە‬ ‫ﻛــە ﻫەواڵــﯽ ﻛﯚﻣەڵﻜــﻮژی دوورە‬ ‫ﻟــە راﺳــﺘﯽ‪ ،‬ﺑــەاڵم دﯾﺴــﺎن ﻣﯿﺪﯾــﺎ‬ ‫ﻋەرەﺑﯿﯿــەﻛﺎن ﺑــﺎس ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﻜــﻮژی‬ ‫دەﻛەن‪.‬‬

‫ﻛەﻧﺎڵــﯽ ﺋﯚرﯾێﻨــﺖ ﻧﯿــﻮز ﻛــە ﻧﺰﯾﻜــە ﻟە‬ ‫ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ‬ ‫)ﺋﯿﺌﺘﯿــﻼف(‪ ،‬ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﯚﻣەڵﻜــﻮژی‬ ‫ﻋەرەﺑــەﻛﺎن ﻟــە ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺗــەل‬ ‫ﺑــەڕاك ) ‪ 50‬ﻛــﻢ دوورە ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮوری‬ ‫ﻗﺎﻣﯿﺸــﻠﯚ( ﺑە دەﺳــﺘﯽ ﯾەﭘەﮔە ﻛــﺮد و ﻟە‬ ‫ﺑاڵوﻛﺮدﻧــەوەی ﺑەردەواﻣــﻦ‪ ،‬ﺳــەرەڕای‬ ‫ﺋــەوەی رواﻧﮕەی ﺳــﻮوری ﺑــﯚ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣــﺮۆڤ دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛە ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژﯾﯿەك ﻧەﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﺋﯚرﯾێﻨــﺖ ﻧﯿــﻮز ﺗﺎﻛــە ﻛەﻧﺎڵــﯽ‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎﯾە ﻟــە ﺗﴩﯾﻨــﯽ‬ ‫ﯾەﻛەﻣــﯽ ‪ 2012‬وە رۆژاﻧــە ﺳــەﻋﺎﺗێﻚ‬ ‫ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻫەﯾە‪.‬‬ ‫ﺳەرﺑەﺳــﺖ ﻧەﺑــﯽ ﭘڕۆﻓﯿﺴــﯚری‬ ‫ﻓەﻟﺴــەﻓە ﻟــە زاﻧﻜــﯚی ﺳــەاڵﺣەدﯾﻦ‬ ‫ﻫەﺳــﺖ ﭘــێ دەﻛﺎت ﻣﺎوەﯾەﻛــە‬ ‫ﺋــەو ﻛەﻧﺎڵــە ﺑــە ﺑــێ ﺑەڵﮕــە و دوور‬ ‫ﻟــە ﭘﯿﺸــەﯾﯿﺒﻮون ﻛﺎر دەﻛﺎت‪ .‬ﺋــەو‬ ‫دەڵــێ‪” ،‬ﺋــەوان ﻫەوڵــﯽ ﻫەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﯿﺘﻨەﯾەكدەدەن“‪.‬‬

‫ﺋﯚرﯾێﻨــﺖ ﻟــە ﻫەﻧﺪێــﻚ راﭘﯚرﺗﺪا ﺑﺎﺳــﯽ‬ ‫دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺘەﻧﮓ ﻟــە ﺑــەردەم‬ ‫ﻛﺎری رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯽ ﻛــﺮدووە و ﻧﺎوﭼە‬ ‫ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ ﺑــە ﻧﺎوﭼەﯾەﻛــﯽ‬ ‫”ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪار ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎن“‬ ‫وەﺳــﻒ ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺳــەرەڕای ﺋــەوەی‬ ‫ﻛــە ﭘەﯾﺎﻣﻨێﺮﯾــﺎن ﻟــە ﺷــﺎرەﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧە‬ ‫ﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎن دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻋﺘــەز ﻣﺤەﻣــەد رۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس ﻟــە‬ ‫رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێــﯽ واﯾــە دەﺑێ‬ ‫ﺋﯚرﯾێﻨﺖ راﺳــﺘﮕﯚ ﺑێ‪ .‬ﺋەو ﺑــە رۆژﻧﺎﻣەی‬ ‫”وﺷــە“ دەڵــێ‪” ،‬ﭘەﯾﺎﻣﻨێﺮاﻧــﯽ ﺋﯚرﯾێﻨﺖ‬ ‫ﻟــە ﺣەڵــەب و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺳــﻮورﯾﺎ‬ ‫ﺑــە دەﺳــﺘﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن‬ ‫و رژێــﻢ ﻛــﻮژران‪ ،‬ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻛــە ﻟــە‬ ‫رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎری ﺧﯚﯾــﺎن‬ ‫دەﻛــەن و ﻫﯿــﭻ ﮔﺮﻓﺘێﻜــﯽ ﺋەوﺗﯚﯾــﺎن‬

‫ﺑﯚ دروﺳﺖ ﻧﺎﺑێ“‪.‬‬ ‫ﺳــﯿﺮوان ﺣﺎﺟــﯽ ﺑەرﻛــﯚ ﺑەڕێﻮەﺑــەری‬ ‫ﮔﺸــﺘﯽ رادﯾــﯚی ﺋﺎرﺗــﺎ ‪ FM‬ﺳــەﺑﺎرەت‬ ‫ﺑــە راﮔﺮﺗﻨــﯽ ﭘەﺧﺸــﯽ رادﯾﯚﻛــەی ﺑــە‬ ‫ﻣﺎڵﭙــەڕە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﺑــﻮو ﻛە‬ ‫”ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﺑڕﯾــﺎری راﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺑەرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ رادﯾﯚ ﺑە‬ ‫ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿﺎﻧە ﻣﺎﻣەڵەﯾــﺎن‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻛﺎرﻣەﻧﺪامنــﺎن ﻛــﺮد‪ .‬ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ‬ ‫ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪەرﻣــﺎن ﺑﻮوﻧــە و ﭘێﺸــﱰ‬ ‫ﻫﯿــﭻ ﻛێﺸــەﯾەك رووی ﻧــەداوە“‪ .‬ﺋــەو‬ ‫رەﺧﻨــەی ﻟــە راﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺑەرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫رادﯾﯚﻛــەی ﮔــﺮت‪ ،‬ﺑــەاڵم دووﭘﺎﺗﯿﺸــﯽ‬ ‫ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﺋﺎزادﯾــﯽ رادەرﺑڕﯾــﻦ ﻟــە‬ ‫ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ”ﺑﺎﺷە“‪.‬‬ ‫دوای ﺋــەوەی ﯾەﻛێﺘــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ‬ ‫ﺋــﺎزاد ﺑــﯚی دەرﻛــەوت ﻛــە ﻟە ﺑــﺎرەﮔﺎی‬ ‫ﺋﺎرﺗــﺎ ‪ FM‬رادﯾﯚﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﺑــە ﻧــﺎوی‬ ‫‪ MICT‬ﺑەﺑــێ ﻣﯚڵــەت ﺑەرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑاڵو‬ ‫دەﻛﺎﺗــەوە‪ ،‬ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﭘەﺧﺸــﯽ رادﯾــﯚی‬ ‫ﺋﺎرﺗﺎی راﮔﺮت‪.‬‬

‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟە ﻛەرﻛﻮوك‪:‬‬

‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ دەﺳﺘﯽ ﻫەﯾە ﻟە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﺪا‬ ‫وﺷ‪/‬ﻛ‪‬رﻛﻮوك‪ -‬ھ‪‬ژار ڕەﺷﯿﺪ‬ ‫دوای ﺋەوەی ﭘﺸﻮوی رۆژاﻧﯽ ﺷەﻣﻮو ﻟە ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫ﻫەڵﻮەﺷﺎﯾەوە و ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺑەردەواﻣﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﻟێ ﻛەوﺗەوە‪،‬‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟە ﻛەرﻛﻮوك رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە ﺑە‬ ‫ﭘﺸﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺷەﻣﻮو ﻟە دەﺳەاڵﺗﯽ ﺋەواﻧﺪا ﻧﯿﯿە و ﺋەوەﯾﺶ دەﺧﺎﺗە‬ ‫روو ﻛە دەﺳﺘﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﺧەڵﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﺪا ﻫەﯾە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﯿﺎن ﺑﺎﺷە ﺷەﻣﻮو ﭘﺸﻮو ﺑێ‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ”وﺷــە“‬ ‫ﻫەڵﺸــﺎﻧﺪﻧەوەی ﭘﺸــﻮوی رۆژاﻧــﯽ‬ ‫ﺷــەﻣﻮو ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك ﺑەﻫــﯚی‬ ‫ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺋەﻧﺒــﺎرەوە‬ ‫ﺑــﻮوە ﻛــە ﺑەﻫﯚﯾــەوە ﻫــەزار و‬ ‫‪ 300‬ﻣﺎڵﺒــﺎت ﺋــﺎوارەی ﺋــەو ﺷــﺎرە‬ ‫ﺑﻮوﻧــە و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛــە ﺑــﯚ‬ ‫ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧــەوەی واﻧــە و رۆژە‬ ‫ﻓەوﺗﺎوەﻛﺎﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــﯽ ﺋﺎوارەﯾــە‬ ‫ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن‪.‬‬ ‫ﺷــێﺮزاد رەﺷــﯿﺪ ﺑەڕێﻮەﺑــەری‬ ‫ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ ﻛــﻮردی ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك‬ ‫ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”دەواﻣــﯽ‬ ‫ﺷــەﻣﻮو ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك ﺑــە ﺑڕﯾــﺎری ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ‬ ‫وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێﺮاق ﺑــﻮو‪ ،‬دوای ﺋەوەی‬ ‫وەزﯾﺮی ﭘــەروەردە ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻨێﻜﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧــﺪا ﺑﺎﺳــﯽ‬ ‫ﻟــەوە ﻛﺮدﺑــﻮو ﻛــە ﭘﺸــﻮو زۆرە و‬ ‫رووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎﻫﯿــﺶ وای‬ ‫ﻛــﺮدووە ﭘﺮۆﮔﺮاﻣــﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن ﺗەواو‬ ‫ﻧەﺑێــﺖ ﻟە ﺳــﺎڵﺪا‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋــەو ﺑڕﯾﺎرە‬

‫ﺑ‪‬ڕ‪‬ﻮەﺑ‪‬ری ﺧﻮ‪‬ﻨﺪﻧﯽ ﻛﻮردی‬

‫ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺑﺎرودۆﺧە ﻧﯿﻦ و ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن داوە ﻫەر‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەك ﭘﺸێﻮی ﺑﺨﺎﺗە ﺑەردەم ﭘﺮۆﺳەی ﺧﻮێﻨﺪن‬ ‫ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەیﻟەﮔەڵﺪاﺑﻜەﯾﻦ‬

‫دەرﭼــﻮوە‪ ،‬ﺋێﻤــە وەك ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ‬ ‫ﻛــﻮردی ﭘﺎﺑەﻧﺪﯾﻦ ﺑــە ﭘﺸــﻮو و رۆژی‬ ‫دەوام ﻟەﮔــەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق‪،‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛــە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن داوای ﭘﺸــﻮوی‬ ‫ﺷــەﻣﻮو دەﻛــەن‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﻫﯿﭽﯿــﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﺑﻜەﯾﻦ“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ و ﺧەڵﻜــﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾــﺶ دەﺳــﺘﯿﺎن ﻫەﯾــە ﻟــە‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻫەﯾــە ﭘێــﯽ ﻧﺎﺧﯚﺷــە‬ ‫ﭘﺸــﻮوی ﺷــەﻣﻮو ﻧەﻣێﻨــێ‪،‬‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯿــﺶ راﻫﺎﺗــﻮون ﻛــە ﭘﺸــﻮو‬ ‫ﺑــێ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻗﻮﺗﺎﺑــﯽ ﺋــەوە‬ ‫ﺑﺰاﻧــێ ﻛــە دەواﻣــﯽ ﺷــەﻣﻮو ﻟــە‬ ‫ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺋەواﻧــە و ﺗەﻧﯿــﺎ دوو‬ ‫ﻣﺎﻧــﮓ دەﺧﺎﯾەﻧــێ‪ ،‬ﺳــﺎڵﯽ داﻫﺎﺗــﻮو‬ ‫رۆژاﻧــﯽ ﺷــەﻣﻮو دەﺑێﺘــەوە ﭘﺸــﻮو‪،‬‬

‫ﻫەروەﻫــﺎ ﺑەﭘێــﯽ ﻛﺎﺗــﯽ دەواﻣــﯽ‬ ‫ﻫەرێﻢ و ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﺷــەﻣﻮوان ﭘﺸــﻮو‬ ‫ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪن“‪.‬‬ ‫ﻟەﺑــﺎرەی داوای ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن ﺑــﯚ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ ﻛــﻮردی‬ ‫ﻛــە ﻫەڵﯚﯾﺴــﺘﯽ ﻟــێ دەﺧــﻮازن‬ ‫ﺑەراﻣﺒــەر دەواﻣــﯽ ڕۆژاﻧــﯽ ﺷــەﻣﻮو‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﺷــێﺮزاد دەڵــێ‪ ،‬ﺋــەو‬ ‫ﺑڕﯾــﺎرە ﻟــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــە‬ ‫و ﻫەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی ﺑڕﯾﺎرەﻛــە ﻟــە‬ ‫دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺋێﻤــەدا ﻧﯿﯿــە‪ ،‬دواﺗــﺮ‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﺷــەﻣﻮوەﻛﺎن ﻛــە ﻟــە‬ ‫ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ﻣﺎوە‪ ،‬ﻫەﺷــﺖ‬ ‫رۆژ دەﻛﺎت‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑــە‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪانﻧﺎﻛﺎت‪.‬‬

‫ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن ﻟــە ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی‬ ‫ﺑەردﺑﺎراﻧــﯽ‬ ‫ﭼەﻧــﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾەﻛﯿــﺎن ﻛــﺮدووە و‬ ‫ﻟەﺳــەر ﭼەﻧــﺪ ﺷــەﻗﺎﻣێﻜﯿﺶ ﺗﺎﯾــەی‬ ‫ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ دەﺳــﻮوﺗێﻨﻦ‪ ،‬ﻟــەم‬ ‫ﺑﺎرەﯾــەوە ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ‬ ‫ﻛــﻮردی دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛــە‬ ‫ﺋــەوان ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﺑﺎرودۆﺧــە ﻧﯿﻦ‬ ‫و ﺑڕﯾﺎرﯾــﺎن داوە ﻫــەر ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــەك‬ ‫ﭘﺸــێﻮی ﺑﺨﺎﺗــە ﺑــەردەم ﭘﺮۆﺳــەی‬ ‫ﺧﻮێﻨــﺪن ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەی ﻟەﮔەڵــﺪا‬ ‫ﺑﻜــەن و ﻛەﺳــﻮﻛﺎری ﺋــﺎﮔﺎدار‬ ‫ﺑﻜەﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﻟەﻣــەودوا ﻫــەر‬

‫ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەك ﯾﺎﺧــﯚ ﺑەڕێﻮەﺑــەری‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﻗﻮﺗﺎﺑــﯽ ﻫــﺎن ﺑــﺪات ﺑــﯚ‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪان ﻟﯿﮋﻧــەی ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەی‬ ‫ﻟەﺳەر دروﺳﺖ دەﻛەﯾﻦ“‪.‬‬ ‫ﻟەﺑــﺎرەی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺗەﻧﺎﻫﯿــﯽ‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﻧﺎڕەزاﯾــﯽ‬ ‫دەرﺑڕﯾﻨﯿــﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛــە ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫دۆﺧــﯽ ﻧﺎﺟێﮕﯿــﺮە‪ ،‬رەﺷــﯿﺪ رووﻧــﯽ‬ ‫ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﻫﯿــﭻ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﻛەرﻛــﻮوك ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑﯚﯾــە‬ ‫داواﻣﺎن ﻛــﺮدووە ﻟەو ﺑڕﯾــﺎرە ﻛە ﻫەﯾە‬ ‫ﺑــﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ دوو ﻫــەزار ﻛــەس‬ ‫ﻟــە دەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎﻫــﯽ‪ ،‬ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن‬ ‫ﺑﻜﺮێﻨــە ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﺑەاڵم وەاڵم ﻧەﺑﻮوە‪.‬‬

‫‪38‬‬

‫ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮر‬

‫ﺳەﻧﮓ‬ ‫ﻟە ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻨﯿﯿەوە ﺑﯚ ﻫێﺰی‬ ‫ﺟەﻣﺎوەری‬ ‫ﻟــەم ﺑﺎﺑەﺗــەدا ﻧﺎﻣــەوێ ﺑﭽﻤــە ﻧێــﻮ ﻣەﻋﻤەﻋــەی ﭘێﻨﺎﺳــە ﺟﯚراوﺟﯚرەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻋەﳌﺎﻧﯿﯿــەت و رۆڵــﯽ ﺋﺎﯾــﻦ ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەت و دەوڵەﺗــﺪا‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﭘێﻨﺎﺳــەﻛﺎن‬ ‫ﺧﯚﯾــﺎن زۆر و ﻫەﻧــﺪێ ﺟــﺎر دژ ﺑەﯾەﻛﯿﺸــﻦ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻛــە‬ ‫ﻧــە ﻋەﳌﺎﻧــﯽ و ﻧــە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻫێﺸــﺘﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﭘێﻨﺎﺳــەﯾەك ﺑــﯚ ﺧﯚﯾــﺎن و ﻓﯿﻜﺮ و‬ ‫ﺑﺰاوﺗەﻛەﯾﺎن ﺑﻜەن‪ ،‬چ ﺟﺎی ﭘێﻨﺎﺳەﻛﺮدﻧﯽ ﺑەراﻣﺒەر‪.‬‬ ‫ﺳــەدەﯾەك دەﺑــێ ﻣﻠﻤﻼﻧێــﯽ ﺋــەو دوو ﺗەوژﻣــە )ﻋەﳌﺎﻧــﯽ و ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ( ﻟــەم‬ ‫ﻧﺎوﭼەﯾــە ﺑەردەواﻣــە و ﺳــەرەﻧﺠﺎم ﺗەﻧﻬــﺎ دوو رژێــﻢ ﺑەڕەﺳــﻤﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾــﺎن راﮔەﯾﺎﻧــﺪووە‪ ،‬ﺋەواﻧﯿــﺶ ﺋێــﺮان و ﺗﺎڵﯿﺒﺎﻧﯽ ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻧﻦ ﻛــە ﻫەردووﻛﯿﺎن‬ ‫دوو منﻮوﻧــەی ﭘــڕ ﻟــە زەﺑــﺮ و زەﻧﮕــﻦ‪ .‬دووەﻣﯿــﺎن ﻫــەر زوو ﻟەﻧێــﻮ ﭼــﻮو و‬ ‫ﭘﺎﺷاموەﻛەﯾﺸــﯽ وا ﻟــە وێﺮاﻧﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــەو واڵﺗــە ﺑەردەواﻣــە‪ ،‬ﯾەﻛەﻣﯿﺸــﯿﺎن ﻛــە‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﺳــﯽ ﺳــﺎڵ ﺗەﻣەﻧﯿەﺗــﯽ‪ ،‬ﻛــەس ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑڵێ ﺋﯿﺴــﻼﻣەﺗﯽ و ﻣﺎﻓــﯽ ﻣﺮۆڤ‬ ‫ﻟەو واڵﺗە ﻟە دۆﺧێﻜﯽ منﻮوﻧەﯾﯽ ﯾﺎن ﺑﺎﺷﺪاﯾە‪.‬‬ ‫ﺳــەرەﻧﺠﺎم ﻫێــﺰە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن وردە وردە ﺑــەرەو ﺋــەوە دەﭼــﻦ ﻛــە ﺑــﺎس‬ ‫ﻟــە ﺋەﺳــﻠەﻣەﻛﺮدﻧﯽ دەوڵــەت و ﮔێڕاﻧــەوەی ﺧەﻻﻓــەت و ﺳــەڵﺘەﻧەت ﻧەﻛــەن‬ ‫و زﯾﺎﺗــﺮ ﭘێﺪاﮔــﺮی ﻟــە دەوڵەﺗــﯽ ﻣەدەﻧــﯽ و ﺋــﺎزادی و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﻣﺎﻓــﯽ‬ ‫ﻣــﺮۆڤ و ﻣﺎﻓــﯽ ﻫﺎوواڵﺗــﯽ و ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧــەوەی ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﺋەو ﺷــﺘﺎﻧە دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﻧــە ﻟــە دەﺳــﺘﻮورەﻛەی ﺳــەردەﻣﯽ ﻣﺤەﻣــەد ﻣﻮرﺳــﯽ ﺋﯿﺨﻮاﻧــﯽ ﻣﯿــﴪ و ﻧــە‬ ‫ﻟــە دەﺳــﺘﻮوری ﻧﻮێــﯽ ﺗﻮوﻧــﺲ ﻛــە ﺣﺰﺑــﯽ ﻧەﻫــﺰەی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛــەی دەﻛــﺮد و ﻟــەم دواﯾﯿەدا ﭘەﺳــەﻧﺪ ﻛﺮا‪ ،‬ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﻟە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫دەوڵەت ﺑەو واﺗﺎ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﯿەی ﺟﺎران‪ ،‬ﻧەﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻫــﺎوﻛﺎت راوەﺳــﺘﺎن ﯾــﺎن ﺳــﻨﻮوردارﺑﻮوﻧﯽ ﮔەﺷــەی ﺋــەو ﮔﺮووﭘﺎﻧــە و‬ ‫ﺳــەرﻧەﻛەوﺗﻨﯿﺎن ﻟــە ﮔەﯾﺸــﺘﻨە دەﺳــەاڵت‪ ،‬ﯾــﺎن ﮔەﯾﺸــنت و ﺟێﮕﯿﺮﻧەﺑﻮوﻧﯿــﺎن‬ ‫و دەﺳــﺖ و ﭘــێ ﺑەﺳــﱰاﻧﯿﺎن و ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ منﻮوﻧەﯾەﻛــﯽ ﺳــەرﻧﺠڕاﻛێﺶ‬ ‫ﻟــە ﺋﯿــﺪارەدا‪ ،‬ﺋــەو ﮔﺮووﭘﺎﻧــە ﻧﺎﭼــﺎر دەﻛﺎت ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣــﯽ ﻛﺎرﻛــﺮدن و ﺋەدەﺑﯿﺎﺗــﯽ‬ ‫ﻓﯿﻜــﺮی و ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻧﺎوﯾﺸــﯿﺎن ﺑﮕــﯚڕن‪ .‬دەﺳﺘﺸــﯿﺎن ﺑــەوە ﻛــﺮدووە‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻫێﺸﺘﺎ راﺷﻜﺎواﻧە داﻧﯽ ﭘێﺪا ﻧﺎﻧێﻦ‪.‬‬ ‫ﺑەﺑــڕوای ﺑەﻧــﺪە ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿــﺰم ﺋەوەﯾــە ﺋــەو ﻫێﺰاﻧــە ﭘﺎﺷەﻛﺸــە ﻟــە‬ ‫واﺟﯿﻬــەی ﻣﻠﻤﻼﻧێــﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﻜــەن و ﻫــەوڵ ﺑــﺪەن ﻟەﺑــﺮی‬ ‫ﺧــﯚ ﺳــەرﻗﺎڵﻜﺮدن ﺑــە ﮔەﻣــەی ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗــﯽ و ﺷــەڕە ﻛﻮرﺳــﯽ و رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوە‬ ‫ﻟەﮔــەڵ دەﺳــەاڵﺗە ﻛﻼﺳــﯿﻜﯿﯿەﻛﺎن‪ ،‬ﻛــە دﻧﯿﺎﯾــەك ﻛەﻧﺪ و ﻛﯚﺳــﭗ و ﺳــﻠﻮوﻛﯿﺎت‬ ‫و ﺷــەڕی ﻧﺎﺷــەرﯾﻔﯽ ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی ﮔﺮووﭘــەﻛﺎن و دەرەوە ﺗێﺪاﯾــە‪،‬‬ ‫ﺑــەﻛﺎری ﭘــەروەردە و ﭘێﮕەﯾﺎﻧــﺪن و ﺑﺎﻧﮕــەواز و ﻓێﺮﻛﺮدﻧــﯽ ﻓﯿﻜــﺮی و زاﻧﺴــﺘﯿﯽ‬ ‫ﺧەڵﻜەوە ﺳەرﻗﺎڵ ﺑﻦ‪.‬‬ ‫ﻟەﺑــﺮی ﺋــەوەی ﻫێــﺰی ﺳﯿﺎﺳــﯽ رﻛﺎﺑەر ﺑــﻦ ﻛە ﺑــەوە دەﺳــەاڵت رق ﺋەﺳــﺘﻮورﺗﺮ‬ ‫دەﻛــەن و ﻧﺎﺷــﮕەﻧە دەﺳــەاڵت‪ ،‬ﺑﺸــﮕەن ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﺑﺒﻨــە ﻫێــﺰی ﻛــﻮل ﻓەﯾەﻛﻮﻟﯽ‬ ‫دەوڵــەت‪ ،‬ﺑــﺎ ﺑﺒﻨــە ﻫێــﺰی ﻓﺸــﺎری ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ و رۆﺣﯿــﯽ ﻛﺎرﯾﮕــەر‪ .‬ﻟەﺑــﺮی‬ ‫ﺋــەوەی ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﭽﻨــە دەﺳــەاڵت‪ ،‬ﻛــە ﻧﺎﭼــﻦ‪ ،‬ﺑــەو ﻫێــﺰی ﻓﺸــﺎرەی ﭘەﯾــﺪای‬ ‫دەﻛــەن دەﺳــەاڵت ﻧﺎﭼــﺎری ﺑەﺧﯚداﭼﻮوﻧــەوە و ﭼﺎﻛﺴــﺎزی و ﭘﺎﺷەﻛﺸــە ﻟــە‬ ‫ﺑڕﯾــﺎرە ﻧﺎدروﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜــەن‪ .‬ﺑــەوە دەﺗﻮاﻧــﻦ ﻛﺎرﯾﮕــەری ﻟەﺳــەر ﺳــەرﺟەم‬ ‫ﻫێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن داﺑﻨێــﻦ و ﻫﺎوﺳــﯚزﯾﯿﺎن ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨــﻦ‪ ،‬ﺑەوەﯾــﺶ ﻫــەم‬ ‫ﺋەرﻛــە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛــە و ﻫــەم ﺋەرﻛــە ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿﯿەﻛەﯾــﺶ ﺟێﺒەﺟــێ دەﻛــەن‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋەوەﻧﺪەﯾــە ﺧﯚﯾــﺎن ﻧﺎﭼﻨــە ﺳــەر ﻛﻮرﺳــﯿﯽ دەﺳــەاڵت‪ ،‬ﻛــە ﺋەﻣــە ﺑەﭘێﯽ‬ ‫ﺋەدەﺑﯿﺎﺗــﯽ ﻓﯿﻜــﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻜﯿﺶ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ‬ ‫ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﺷــێﻮای ﺣﻮﻛﻤﺪارﯾﯿــە‪ .‬ﺣەﺳــەن ﺑەﻧﻨﺎ ﺷەﺳــﺖ ﺣەﻓﺘــﺎ ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑەر‬ ‫ﻟــە ﭘەﯾﺎﻣەﻛﺎﻧﯿــﺪا ﺟەﺧــﺖ ﻟــەوە دەﻛﺎت ”ﺋێﻤــە ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﺣﻮﻛــﻢ ﻻﻣــﺎن ﮔﺮﻧﮕــە‬ ‫ﻧەك ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺣﺎﻛﻢ“‪.‬‬ ‫ﺋــەو رۆڵــەی ﺋێﺴــﺘﺎ ﻣەرﺟەﻋﯿﯿەﺗــە ﺷــﯿﻌەﻛﺎن دەﯾﺒﯿﻨــﻦ‪ ،‬ﻟــەوەی ﺑﻮوﻧەﺗــە‬ ‫ﺟەﻣﺴــەری ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە و ﺋﺎراﺳــﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺷــﯿﻌﯽ و ﻫێﺰێﻜــﯽ‬ ‫ﻓﺸــﺎری ﮔــەورە و ﻟــە ﻫەﻧــﺪێ ﺳــﺎﺗەوەﺧﺘﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﺪا ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣــەت و‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ واڵت دێﻨــە دەﻧــﮓ و ﻧﺎﭼــﺎری ﭘﺎﺷەﻛﺸــەﯾﺎن دەﻛــەن‪ ،‬ﺷــێﻮەﯾەﻛە‬ ‫ﻟــەو ﺣــﺰوورە ﻛﺎرﯾﮕــەرەی دەﻛــﺮێ ﻫێــﺰە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺳــﻮﻧەﯾﺶ‬ ‫ﻛەڵﻜﯽ ﻟێ وەرﺑﮕﺮن‪.‬‬ ‫ﺋەوەﺑــﻮو ﭘــﺎش ﭘەﺳــەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوی ﻋێــﺮاق‬ ‫ﻟەﻻﯾــەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــەوە ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺷــﻮﺑﺎت‪ ،‬ﻛــە ﻟــە ﻫــەردوو ﻣﺎدەی‬ ‫‪37‬دا ﺋﯿﻤﺘﯿــﺎزی ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﮔەورەداﺑــﻮو‪،‬‬ ‫‪ 35‬و ‪37‬دا‬ ‫ﻧﻮێﻨــەری ﻣەرﺟەﻋــﯽ ﻧــﺎﴎاو ﻋەﻟــﯽ ﺳﯿﺴــﺘﺎﻧﯽ رەﺧﻨــەی ﺗﻮﻧــﺪی ﻟــە ﯾﺎﺳــﺎﻛە‬ ‫ﮔــﺮت و ﻟەژێــﺮ ﺋەو ﻓﺸــﺎرەدا ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣــﺎر ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﻛەی ﺋﯿﻤــﺰا ﻧەﻛﺮد‬ ‫و ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻫەﻣﻮارﻛﺮدﻧــﯽ ﺋــەو دوو ﻣﺎدەﯾــە ﮔێڕاﯾــەوە ﺑــﯚ ﭘەرﻟەﻣــﺎن‪ .‬ﺋەوەﺗﺎ‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧــﯽ ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑــﯚ ﻓﺸﺎرﺧﺴــﺘﻨە ﺳــەر‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺗﺎ ﻟــە ﺑڕﯾــﺎری ﺑڕﯾﻨــﯽ ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ ﻫەرێــﻢ ﭘﺎﺷــﮕەز ﺑێﺘەوە‪،‬‬ ‫ﺳەرداﻧﯽ ﻣەرﺟەﻋە ﺷﯿﻌﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺟەف و ﻛەرﺑەﻻ دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﺑــﺎ ﻛــەس ﻧەڵــێ ﻻی ﺋێﻤــە ﻣەرﺟەﻋﯿﯿــەت ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﻻی ﺳــﻮﻧەﯾﺶ‬ ‫ﻣەرﺟەﻋﯿﯿــەت ﻫەﯾــە ﺑــﺎ ﻫﺎوﺷــێﻮەی ﻣەرﺟەﻋــﯽ ﺷــﯿﻌەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧەﺑــێ‪ ،‬وەك‬ ‫ﺋــەوەی ﻓەﺗﺤــﻮاڵ ﮔﻮﯾﻠــەن ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻫەﯾەﺗــﯽ‪ ،‬ﻫەﻣﯿﺸــە ﻫەﻧﺪێ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﺳــﻮﻧە رۆڵــﯽ ﮔەورەﯾــﺎن ﻫەﺑــﻮوە و دەﺳــەاڵﺗﺪاران ﻫﺎﺗﻮوﻧەﺗــە دەرﺑﺎرﯾﺎن‪،‬‬ ‫ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ منﻮوﻧــە ﻫەﺑــﻮون‪ ،‬ﻛــە دەﻛــﺮێ ﭘــەرە ﺑــەو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣــە ﺑــﺪرێ‬ ‫و ﻫێــﺰە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺒﻨــە ﻫێﺰێﻜــﯽ رۆﺣــﯽ و ﺟەﻣﺎوەرﯾــﯽ ﻧﺎﺣﺰﺑــﯽ‪ ،‬ﻛــە‬ ‫ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑﺎﺷــﱰ دەﺗﻮاﻧــﻦ ﻛﺎر ﻟــە ﺟەﻣــﺎوەر ﺑﻜــەن‪ ،‬ﺑــە ﺟەﻣــﺎوەری ﺣﺰﺑە‬ ‫دەﺳەاڵﺗﺪارەﻛﺎﻧﯿﺸەوە‪.‬‬ ‫ﻣــەرج ﻧﯿﯿــە ﺋــەو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣە ﻫﺎوﺷــێﻮەی ﺋــەوەی ﮔﻮﯾﻠەﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﺑﺒێﺘــە دەوڵەﺗﯽ‬ ‫ﻧــﺎو دەوڵــەت‪ ،‬ﺑــەاڵم دەﻛــﺮێ ﻛەڵــﻚ ﻟــە ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣەﻛــەی وەرﺑﮕﯿــﺮێ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫ﻛــە ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣــﯽ ﺣــﺰب ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﺷــﺘێﻜﯽ ﭘﯿﺮۆز ﻧﯿﯿــە ﻛە ﺑــە ﻧەﻫێﺸــﺘﻨﯽ ﻛەﻋﺒە‬ ‫ﻛــەچ ﺑﺒــێ‪ ،‬ﺗەﻧﻬــﺎ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻜــە و ﻫﯿﭽــﯽ ﺗــﺮ‪ ،‬ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻜــﯽ ﭘــڕ ﻛێﺸــە و ﺑەاڵ‬ ‫و ﺗــﺎ رادەﯾــەك زڕﯾﺸــە‪ ،‬ﺑﯚﯾــە دەﻛﺮێ ﺑﮕــﯚڕێ ﺑــە ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻜــﯽ ﺗﺮ ﻛە ﺑﺎﺷــﱰ و‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﻧﱰ و ﺑە ﺑﺎﺟێﻜﯽ ﻛەﻣﱰ ﻫەﻣﺎن ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺑەدی ﺑێ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳەت‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺑەﻫﯚی ﺑﯚردﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ‪1300‬‬ ‫ﺧێﺰاﻧﯽ ﺳەﻋﺪﯾە و ﺣەﻣﺮﯾﻦ ﺋﺎوارە ﺑﻮون‬ ‫ر‪‬ﺒﯿﻦ ﻓ‪‬ﺗﺎح‬ ‫ﺑەﻫﯚی ﻛﺮدە ﺗﯿﺮۆرﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ و ﺑﯚردﻣﺎﻧﯽ ﭼڕی ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق‬ ‫ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا‪ ،‬زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ‪ 1300‬ﺧێﺰاﻧﯽ ﺣەوزی ﺣەﻣﺮﯾﻦ و ﻧﺎﺣﯿەی‬ ‫ﺳەﻋﺪﯾە ﭼﯚڵ دەﻛەن و ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯿﺶ روو ﻟە‬ ‫ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦدەﻛەن‪.‬‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﭘەرەﺳــەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﻛــﺮدەوە‬ ‫ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫داﻋــﺶ و ﮔﺮوﭘــە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻟــە ﻧﺎﺣﯿــەی ﺳــەﻋﺪﯾە‪ ،‬ﺣــەوزی‬ ‫ﺣەﻣﺮﯾــﻦ و ﮔﻮﻧــﺪی رەﺑﯿﻌــە‪،‬‬ ‫ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺑەرﻓــﺮاوان ﻟــە‬

‫داﻧﯿﺸــﺘﻮان ﻧﺎوﭼەﻛەﯾــﺎن ﭼــﯚڵ‬ ‫ﻛــﺮدووە و رووﯾــﺎن ﻟــە ﺷــﺎرۆﭼﻜەی‬ ‫ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ و دەوروﺑەری ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻫەڵﻜﺸــﺎﻧﯽ ژﻣــﺎرەی‬ ‫ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯿــﺶ‪ ،‬ﻟﯿﮋﻧــەی ﺑەرﮔــﺮی‬ ‫ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻟــە ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ ﻛــە ﻟــە ژﻣﺎرەﯾــەك‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە‬ ‫ﭘێﻜﻬﺎﺗــﻮوە‪ ،‬ﻛەﻣﭙێﻜــﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿــﺎن ﻟــە ﺋﺎواﯾــﯽ‬

‫ﺑەﻫــﺎری ﺗﺎزە ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﺎوارەﻛﺎن ﻛﺮدەوە‪.‬‬ ‫ﺳــەﻻم ﻋەﺑــﺪواڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻟﯿﮋﻧــەی‬ ‫ﺑەرﮔﺮﯾﻜــﺮدن ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە‬ ‫ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی‬ ‫”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪ ،‬ﺗــﺎ دوو رۆژ‬ ‫ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎ ژﻣــﺎرەی ﺋﺎوارەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛەﻣﭙەﻛــە ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ‪ 600‬ﻛــەس‬ ‫و ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆرﯾــﺶ ﻟــە ژن و‬ ‫ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺗێﺪاﯾە‪.‬‬ ‫ﻛەﻣﭙــﯽ ﺋــﺎوارەﻛﺎن ﺑــە ﻛەﻣﭙــﯽ‬ ‫”ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﮔﺸــﺘﯽ“ ﻧــﺎو ﻧــﺮاوە‪،‬‬ ‫ﭼﺎدرەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەﻣﭙەﻛــە ﻫەﻣــﺎن ﺋــەو‬ ‫ﺧێﻮەﺗﺎﻧــەن ﻛــە ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو ﻟــە‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ رووداﻧــﯽ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزە‬ ‫ﭘێﺸــﻜەش ﺑــە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ ﻛــﺮان‪ ،‬دوای ﺋــەوەی‬

‫ﺑەﻫــﯚی ﻣەﺗﺮﺳــﯽ داڕووﺧﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻛەوﺗﻨــە ﺳــەر‬ ‫ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن‪ .‬ﺳــەﻻم ﻋەﺑــﺪواڵ‬ ‫ﮔﻮﺗــﯽ‪” ،‬ﺋێﻤــە ﺋــەو ﺧێﺰاﻧﺎﻧەﻣــﺎن‬ ‫ﻟــە ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ دۆزﯾﯿەوە ﻛــە ﺑەﻫﯚی‬ ‫ﺧێﻮەﺗﯿــﺎن‬ ‫ﺑﻮوﻣەﻟەرزەﻛــەوە‬ ‫وەرﮔﺮﺗﺒــﻮو‪ ،‬داوای ﺧێﻮەﺗﯿــﺎن ﻛــﺮد‬ ‫ﺑــﯚ ﺋــﺎوارەﻛﺎن و ﺑــە ﯾەﻛﺠﺎرﯾــﺶ‬ ‫ﻧﺰﯾﻜــەی ‪ 40‬ﺧێﻮەمتــﺎن وەرﮔﺮﺗــەوە‬ ‫و ﻟــە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛەﻣﭙەﻛــەدا‬ ‫ﺑەﻛﺎرﻣﺎن ﻫێﻨﺎﯾەوە“‪.‬‬ ‫ﻧﺎوﺑــﺮاو ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــەوەش ﻛــﺮد‬ ‫وەك ﻟﯿﮋﻧــەی ﺑەرﮔﺮﯾﻜــﺮدن ﻟــە‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺳــەرەﺗﺎ‬ ‫ﻟــە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻫەﻧﺪێــﻚ‬ ‫ﺧــﻮاردن و ﺧﯚراﻛﯿــﺎن ﺑــﯚ ﺋــﺎوارەﻛﺎن‬ ‫ﻛڕﯾــﻮە و دواﺗــﺮ ﻟەﻻﯾــەن ﺣﺰﺑــﯽ‬

‫ﺳ‪‬ﻻم ﻋ‪‬ﺑﺪو‪:‬‬

‫ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﮔﺮووﭘە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾەدا ﻛە ﻛﻮرد رێﮋەی‬ ‫ﻧﺰﯾﻜەی ‪% 80‬ی ﭘێﻚ دەﻫێﻨێﺖ‪ ،‬ﺑﻮوەﺗە ﻫﯚی ﺋﺎوارەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮردان‬

‫‪7‬‬

‫ﺷــﯿﻮﻋﯿﯿەوە ﺋــﺎوی ﻛەﻣﭙﯿەﻛــە داﺑﯿﻦ‬ ‫ﻛــﺮاوە‪ ،‬ﭘﺎﺷــﺎن ﻟەﻻﯾــەن رێﻜﺨــﺮاوە‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿــەﻛﺎن ‪ 150‬ﺑەﺗﺎﻧــﯽ‪،‬‬ ‫ﻟەﻻﯾــەن دەزﮔﺎی ﺧێﺮﺧــﻮازی‬

‫ﺑ‪‬رﭘﺮﺳﯽ ﻟﯿﮋﻧ‪‬ی ﺑ‪‬رﮔﺮﯾﻜﺮدن‪:‬‬

‫وێڕای ﺋەو ﻛﯚﻣەﻛﺎﻧەی ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ﺋﺎوارەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎش ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە ﭼﺎدر و ﺧﯚراك و ﭘێﺨەف ﻫەﯾە‪.‬‬ ‫ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﻟﯚرﯾﯿــەك ﺧــﯚراك و‬ ‫ﻛەﻟﻮﭘــەل‪ ،‬ﺧﺎﭼــﯽ ﺳــﻮورﯾﺶ‬ ‫ﻟﯚرﯾﯿــەك ﺑﺮﻧﺠــﯽ ﺑــﯚ ﺋﺎوارەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛەﻣﭙەﻛە داﺑﯿﻦ ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻟﯿﮋﻧــەی‬ ‫ﺑەرﮔﺮﯾﻜــﺮدن ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎدا‬ ‫ﻟــە‬ ‫ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﺋــﺎوارەﻛﺎن وێــڕای ﺋــەو ﻛﯚﻣەﻛﺎﻧــەی‬ ‫ﻟەﻻﯾــەن ﺣــﺰب و رێﻜﺨــﺮاوەﻛﺎن‬ ‫و ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەوە‬ ‫ﭘێﺸﻜەﺷــﯿﺎن ﻛــﺮاوە‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺑە‬ ‫ﭼﺎدر و ﺧﯚراك و ﭘێﺨەف ﻫەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋەﺣﻤــەد زەرﮔﻮوﺷــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑــەری‬ ‫ﻧﺎﺣﯿــەی ﺳــەﻋﺪﯾە ژﻣــﺎرەی‬ ‫ﺋﺎوارەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛەﯾﺎن ﺑە ‪1300‬‬ ‫ﺧێــﺰان و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺷــﺎرۆﭼﻜەی‬ ‫ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨﯿــﺶ دووﭘﺎﺗﯿــﺎن ﻟــەوە‬ ‫ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛــە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ‪400‬‬ ‫ﺧێﺰاﻧــﯽ ﺋــﺎوارە رووﯾﺎن ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪی‬ ‫ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺟﮕــە ﻟــە‬ ‫‪ 600‬ﺋــﺎوارەی ﺗــﺮ ﻛــە ﻟــە ﻛەﻣﭙــﯽ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﮔﺸــﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێ‬ ‫ﻛــﺮاون‪ ،‬ﺑەﭘێــﯽ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟەﻻﯾــەن رێﻜﺨــﺮاوی‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ‪.‬‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەﻋﺪﯾە و ﺟەﻟــەوﻻ‬ ‫و ﺣەﻣﺮﯾــﻦ‪ ،‬ﻟــە دوای ﻛﺸــﺎﻧەوەی‬ ‫و‬ ‫ﭘێﺸــﻤەرﮔە‬ ‫ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫‪ ،2007‬ﺑــە ﺑﺎرودۆﺧێﻜــﯽ‬ ‫ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪،2007‬‬ ‫ﺗەﻧﺎﻫﯿــﯽ ﺧﺮاﭘــﺪا ﺗێﭙــەڕ دەﺑــﻦ‪،‬‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻓەرﻣــﯽ ﻟــەو‬

‫رێﻜﻜەوﺗــەوە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ‪ 3‬ﻫــەزار‬ ‫ﺧێــﺰان ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەﻋﺪﯾە و‬ ‫ﺟەﻟــەوﻻ و ﺣــەوزی ﺣەﻣﺮﯾﻨﯿــﺎن‬ ‫ﺟــێ ﻫێﺸــﺘﻮوە و ‪ 800‬ﻟــە‬ ‫داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەش ﺑەﻫــﯚی‬ ‫ﻛــﺮدە ﺗﯿﺮۆرﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــەوە ﮔﯿﺎﻧﯿــﺎن‬ ‫ﻟە دەﺳﺖ داوە‪.‬‬ ‫ﺳــەﻻم ﻋەﺑــﺪواڵ دەڵێــﺖ‪،‬‬ ‫”ﻟەوەﺗــەی ﻛﺸــﺎﻧەی ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ‪ ،‬وێــڕای‬ ‫دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻫێــﺰی دﯾﺠﻠــەی‬ ‫ﺳــەر ﺑــە ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﻛــﺮدەوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑــەرەو‬ ‫ﻫەڵﻜﺸــﺎن ﭼــﻮون‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧــەت‬ ‫ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا دەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎن ﮔەﯾﺸــﺘە ﻧﺎوەﻧــﺪی‬ ‫ﻗەزای ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ“‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧــە ﻣەدەﻧﯿﯿــە‬ ‫ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺧﯚﺷــﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮا‬ ‫دەﻛﺎت‪ ،‬ﺑــەوەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ‬ ‫ﻋێــﺮاق ﺳــﻮودێﻜﯽ ﮔــەورە ﻟــە‬ ‫ﻫەﺑﻮوﻧــﯽ ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧــﯽ داﻋــﺶ‬ ‫و ﻗﺎﻋﯿــﺪە و ﺑەﻋــﺲ وەردەﮔﺮێــﺖ‬ ‫ﻟــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەدا و ﻟەﺑەرﺋــەوە ﻟــە‬ ‫ﮔﺮووﭘــە‬ ‫رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی‬ ‫ﺧەﻣﺴــﺎردە‪.‬‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻧﺎوﺑﺮاو دەڵێــﺖ‪” ،‬ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ ﮔﺮووﭘە‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟــەو ﻧﺎوﭼەﯾــەدا‬ ‫‪80‬ی‬ ‫ﻛــە ﻛــﻮرد رێــﮋەی ﻧﺰﯾﻜــەی ‪80%‬ی‬ ‫ﭘێــﻚ دەﻫێﻨێــﺖ‪ ،‬ﺑﻮوەﺗــە ﻫــﯚی‬ ‫ﺋﺎوارەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛــﻮردان و ﺋــەوەش وا‬ ‫دەﻛﺎت ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﻫەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧــﺪا‬

‫ﻛــﻮرد دەﻧﮕــﯽ ﻛەﻣــﱰ ﺑەدەﺳــﺖ‬ ‫ﺑﻬێﻨێــﺖ‪ ،‬ﺋــەوەش درێﮋﻛﺮدﻧــەوەی‬ ‫ﻫەﻣــﺎن ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺗەﻋﺮﯾﺒﻜﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛەﯾە“‪.‬‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻟﯿﮋﻧــەی ﺑەرﮔﺮﯾﻜــﺮدن‬ ‫ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ ﻫــەروەك دەڵێــﺖ‪،‬‬ ‫داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ‬ ‫”ﺋﺎوارەﺑﻮوﻧــﯽ‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەﻋﺪﯾە و ﺣــەوزی‬ ‫ﺣەﻣﺮﯾــﻦ و رەﺑﯿﻌــە زﯾﺎﺗــﺮ ﺑەﻫــﯚی‬ ‫ﺋــەو ﺑﯚردﻣﺎﻧەوەﯾــە ﻛــە ﺳــﻮﭘﺎی‬ ‫ﻋێــﺮاق ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛــە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ‬ ‫دەدات“‪.‬‬ ‫ﻟــەو ﺳــﺎاڵﻧەی دواﯾﯿﺪا داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ‬ ‫ﺳــەﻋﺪﯾە‪ ،‬ﺟەﻟــەوﻻ و ﺣــەوزی‬ ‫ﺣەﻣﺮﯾــﻦ ﺑــە ﻛــﻮرد و ﻋــەرەب‬ ‫و ﺗﻮرﻛامﻧــەوە داوای دووﺑــﺎرە‬ ‫ﮔەڕاﻧــەوەی ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە‬ ‫دەﻛــەن ﻟــە ﭘێﻨــﺎو ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ‬ ‫ﺗەﻧﺎﻫﯿــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەدان‪ ،‬ﻟــە‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻟــەو ﺑــﺎوەڕەدان ﺳــﻮﭘﺎی‬ ‫ﻋێــﺮاق ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﺗەﻧﺎﻫﯿــﯽ ﺋــەو‬ ‫ﻧﺎوﭼەﯾــە ﺑﭙﺎرێﺰێــﺖ‪ ،‬داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ‬ ‫ﺋــەو ﻧﺎوﭼەﯾــە ﻫــەروەك رەﺧﻨــەی‬ ‫ﺋــەوەش ﻟــە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛــﻮرد دەﮔــﺮن‪ ،‬ﻛــە‬ ‫ﺑەدەﻧــﮓ داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەواﻧــەوە‬ ‫ﻧەﭼــﻮون ﺑــﯚ ﮔەڕاﻧﺪﻧــەوەی ﻫێــﺰی‬ ‫ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑــﯚ ﺋــەو ﻧﺎوﭼەﯾــە‪ ،‬ﻟــە‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺋــەو داواﻛﺎرﯾﯿــە وەك‬ ‫ﺋەرﻛێﻜــﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ و ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ‬ ‫ﻟێﻚ دەدەﻧەوە‪.‬‬

‫ﻣﺎوەی ﺳﺎڵێﻜە ‪ 95‬ﻣەﺗﺮ ﺷەﻗﺎم ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﻗﯿڕ ﻧﺎﻛﺮێ‬ ‫وﺷ‪/‬ﻛ‪‬رﻛﻮوك‪ -‬ھ‪‬ژار ڕەﺷﯿﺪ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳﺎڵێﻜە ﻛێﺸەی ﻗﯿڕﺗﺎوﻛﺮدﻧﯽ ‪ 95‬ﻣەﺗﺮ ﺷەﻗﺎم ﻟە ﮔەڕەﻛێﻜﯽ‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮاوە‪ ،‬ﺑەو ﻫﯚﯾەﺷەوە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﺋﺎرەزووی‬ ‫ﺧﻮێﻨﺪن ﻧﺎﻛەن و داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻛﯚاڵﻧەﻛەﯾﺶ دەڵێﻦ ﺷﺎرەواﻧﯽ ﻫەر‬ ‫ﺟﺎرە و ﺑە ﺑەڵێﻨێﻚ ﺑەڕێامن دەﻛﺎت‪ .‬ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻟە ﻫەوڵﯽ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەی ﺋەو‬ ‫ﻣﺎاڵﻧەدان‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﻛﯚاڵﻧــە دەﻛەوێﺘــە ﻧــﺎو‬ ‫ﮔەڕەﻛــﯽ رزﮔﺎری ﻟــە ﻧﺎوﺷــﺎری‬ ‫ﻛەرﻛــﻮوك‪ ،‬ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﻟــە ‪2012‬‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﮔەڕەﻛەﻛــە ﻗﯿڕ ﻛــﺮا‪ ،‬ﺑەاڵم‬ ‫ﺋــەو ﻛﯚاڵﻧــە ‪ 95‬ﻣەﺗﺮﯾﯿــە ﺑەﺑــێ‬ ‫ﻗﯿڕﻛﺮدن ﺑەﺟێ ﻫێڵﺮا‪.‬‬ ‫ﺳــﺎڵﺢ ﺋەﺣﻤــەد ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە‬ ‫داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋــەو ﻛﯚاڵﻧــە‬ ‫ﻗﯿڕﻧەﻛــﺮاوە ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی‬ ‫”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪ ،‬زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە‬ ‫ﺳــﺎڵێﻜە داوا ﻟــە ﺷــﺎرەواﻧﯽ و‬ ‫ﺋﯿــﺪارەی ﻛەرﻛــﻮوك دەﻛەﯾــﻦ‬ ‫ﻛﯚاڵﻧەﻛەﻣــﺎن ﻗﯿــڕ ﺑﻜــەن ﻛــە ‪95‬‬ ‫ﻣەﺗــﺮ درێــﮋە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻫەر ﺟــﺎرە و‬ ‫ﺑــە ﺑەڵێﻨێــﻚ رازﯾــامن دەﻛــەن و ﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎﯾﺶ ﻗﯿڕ ﻧەﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫”ﻧﺎزاﻧﯿــﻦ ﻧﻬێﻨــﯽ ﻗﯿڕﻧەﻛﺮدﻧــﯽ ﺋــەو‬ ‫‪ 95‬ﻣەﺗــﺮە ﭼﯿﯿــە‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛــە‬ ‫دەﻛەوێﺘــە‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾەﻛﯿﺸــﯽ‬

‫ﺳــەر و ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن ﺑەﻧــﺎو ﺋــەو‬ ‫ﭘﯿﺴــﯿﯿەی ﻛﯚاڵﻧەﻛــەدا ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ‬ ‫دەﻛــەن و ﺑــەو ﻫﯚﯾــەوە ﻫﯿــﭻ‬ ‫ﺋﺎرەزووﯾەﻛــﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن ﻧﺎﻛــەن‬ ‫و ﻣﺎڵەوەﯾﺸــﯿﺎن ﺑەﻫــﯚی ﭘﯿﺴــﯿﯽ‬ ‫ﺟــﻞ و ﭘێاڵوﯾﺎﻧــەوە ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛﺎن‬

‫ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬ﺷــﻮێﻨﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛەﻣــﺎن‬ ‫ﻧﺎﺧﯚﺷــە و ﺣــەز ﻧﺎﻛــەم دەوام‬ ‫ﻫەﺑــێ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﻫــەر ﻛﺎﺗێــﻚ‬ ‫دەﭼﯿــﻦ ﺑــﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ و‬ ‫داﯾــﻚ و ﺑﺎوﻛﯿﺸــامن ﻟێــامن ﺗــﻮوڕە‬ ‫دەﺑــﻦ ﺑەﻫــﯚی ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ﭼــﻞ‬ ‫و ﭘێاڵوەﻛﺎمنــﺎن‪ ،‬ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺟــﺎر‬ ‫ﻛــە دەﭼﯿــﻦ ﺑــﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە دوو‬ ‫ﭘێــاڵو دەﺑەﯾــﻦ داﻧەﯾەﻛﯿــﺎن ﺑــﯚ‬ ‫ﭘەڕﯾﻨەوەﯾــە ﻟەو ﺷــەﻗﺎﻣەی ﺑەردەم‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛــە و دواﺗــﺮ ﭘێاڵوەﻛــەی‬ ‫ﺗﺮ ﺑﯚ ﻧــﺎو ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﻟەﭘــێ دەﻛەﯾﻦ‬ ‫ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﻛﺎن ﺑێــﺰار‬ ‫ﻧەﻛەﯾــﻦ ﺑــە ﺑﺮدﻧﯽ ﭘﯿﺴــﯽ ﺑــﯚ ﻧﺎو‬

‫ﺳ‪‬ردار ﻋ‪‬ﻟﯽ ﺑ‪‬ڕ‪‬ﻮەﺑ‪‬ری ﭘ‪‬ۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻛ‪‬رﻛﻮوك‪:‬‬

‫ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﻟە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا‬ ‫ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺑﯚﯾە دوا ﻛەوﺗﻮوە‬

‫ﺑێــﺰار ﺑﻮوﻧــە‪ ،‬ﻫەروەﻫــﺎ ﺳــﺘﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎرەﺑــﺎ راﻛێــﴩاوە و وزەی ﺗــێ‬ ‫ﻧەﻛﺮاوە“ ﺋەﺣﻤەد وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﻫەﭬــﺎڵ ﭼێﻨــەر ﯾەﻛێــﻚ ﻟــەو‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــەی ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ﺑــەو ﻛﯚاڵﻧــە‬ ‫ﻗﯿڕﻧەﻛــﺮاوەدا دەﻛﺎت ﺑــﯚ ”وﺷــە“‬

‫ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە‪.‬‬ ‫ﺳــەردار ﻋەﻟــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑــەری‬ ‫ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ﺑــە‬ ‫”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﺑــەر ﻟــە‬ ‫ﻫەﻓﺘەﯾــەك داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋــەو‬ ‫ﻛﯚاڵﻧــەی ﮔەڕەﻛــﯽ رزﮔﺎری ﻫﺎﺗﻨــە‬

‫ﺋ‪‬و ﻛﯚ‪‬ﻧ‪ ‬دەﻛ‪‬و‪‬ﺘ‪ ‬ﻧﺎو ﮔ‪‬ڕەﻛﯽ رزﮔﺎری ﻟ‪ ‬ﻧﺎوﺷﺎری ﻛ‪‬رﻛﻮوك‬

‫ﺷــﺎرەواﻧﯽ و داوای ﭼﺎرەﺳــەری‬ ‫ﻛێﺸــەﻛەﯾﺎن ﻛــﺮد‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﺋــﺎوەڕۆی‬ ‫ﻛەرﻛــﻮوك ﻟــە ﻫەوڵــﯽ ﺋەوەداﯾــﻦ‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸــەی ﺋــەو ﻣﺎاڵﻧــە‬

‫ﺑﻜەﯾﻦ“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾــە ﻟــە‬ ‫‪2013‬دا‬ ‫ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو ‪2013‬دا‬ ‫ﻧەﺑــﻮو‪ ،‬ﺑﯚﯾــە دوا ﻛەوﺗــﻮوە‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﺋێﺴــﺘﺎ داوای ﺑﯚڕﯾــامن‬

‫ﻟــە ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﺋــﺎوەڕۆ ﻛــﺮدووە‬ ‫ﺑەﻫــﯚی ﺋــەوەی ﺋــەو ﻛﯚاڵﻧــەی‬ ‫ﺋــﺎوەڕۆی ﺑــﯚ ﻧەﻛــﺮاوە‪ ،‬ﻛێﺸــەی‬ ‫ﺋﺎوەﻛــەی ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜــﺮێ‪ ،‬دواﺗــﺮ‬ ‫ﻗﯿڕﯾﺶ دەﻛﺮێ“‪.‬‬

‫ﻛەرﻛــﻮوك ﺑﻮدﺟەﯾەﻛــﯽ زەﺑەﻻﺣــﯽ‬ ‫‪2013‬دا‬ ‫ﻫەﯾــە ﻛــە ﻟــە ‪ 2012‬و ‪2013‬دا‬ ‫ﮔەﯾﺸــﺘە ﻫــەزار و ‪ 341‬ﻣﻠﯿــﺎر‬ ‫دﯾﻨــﺎر‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﻟــە‬ ‫ﻧﺰﻣﱰﯾﻦ ﺋﺎﺳﺘﺪاﯾە‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬

‫ﻋێــﺮاق ﺑەﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــەوە‬ ‫ﻟــە ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ دوو ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ‬ ‫ﻫﺎوﻛﺎﺗــە‪ ،‬ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن‪.‬‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە‬ ‫ﺑﯿﺴــﺖ ﺳــﺎڵە ﺋــﺎزادە و ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە دە ﺳــﺎڵ‪ ،‬ﺋــەو ﻣﺎوەﯾــەش‬ ‫ﺑەﺳــە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑەﺷــﯽ زۆری ﭼﯿﻦ‬ ‫و ﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎی ﻋێــﺮاق‬ ‫و ﻫەرێــﻢ ﺋەزﻣــﻮون و ﺷــﺎرەزاﯾﯽ‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﻫەﺑــێ ﻟــە ﯾﺎﺳــﺎ و‬ ‫رێﺴــﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﺮۆﺳــەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ‬ ‫ﺑەﮔﺸــﺘﯽ و دەﺳــﺘﻮوری ﻫەﻣﯿﺸــەﯾﯽ‬ ‫ﻋێﺮاقﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‪.‬‬ ‫ﭼﺎودێــﺮ ﺑــﯚ ﺗەﻧﮕــﮋە و رووداوەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻋێــﺮاق ﻟــە دوای ‪ 2003‬ﺑەﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﻛــە ﻧــﺎوی ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ‬ ‫ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق وەك ﺧﺎڵﯽ‬ ‫ﻫﺎوﺑــەش ﻟــە ﻫەﻣــﻮو رووداوەﻛﺎن‬ ‫دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎنﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك‬ ‫وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑەﭘﺸﺘﺒەﺳــنت ﺑــە‬ ‫دەﺳــەاڵﺗﯽ ﻓﺮەواﻧــﯽ ﭘﯚﺳــﺘەﻛەی‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ دەﺳــﺘﻮور و ﺑەﺋﺎﻣﺎدەﻧەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺟــەﻻل ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎر‪ ،‬ﻫەﻟێﻜﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷــﯽ ﺑــﯚ ﺗﺎﻛــڕەوی ﻟــە ﺑڕﯾــﺎردان ﺑﯚ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺧــﯚی و ﭘﺎرﺗەﻛــەی‬ ‫و ﺗﺎﯾﻔەﻛــەی ﺑــﯚ رەﺧﺴــﺎوە‪ ،‬ﻟێــﺮەدا‬ ‫ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﮔﺮﻧــﮓ ﺋەوەﯾــە‪ ،‬ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ‬ ‫ﺧەرﯾﻜــﯽ ﭼﯿﯿــە و ﺑﯚﭼﯽ ﻣەﺑەﺳــﺘێﻚ‬ ‫ﮔەﻣەﻛــەی دەﻛﺎت و ﺗــﺎ ﻛــﻮێ‬ ‫ﻫەﻧﮕﺎو دەﻧێ؟‬ ‫دوای ﭘﺎﺷەﻛﺸــەی ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟە ﻋێــﺮاق ﻟە ﻛﯚﺗــﺎی ‪2011‬‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟەﺑــﺮی ﺋــەوەی دەﺳــﺖ‬ ‫ﺑەﻫەڵﺪاﻧــەوەی ﻻﭘەڕەﯾەﻛــﯽ ﻧــﻮێ‬ ‫ﺑــﻜﺎت ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﯿﻌە و‬ ‫ﺳــﻮﻧە و ﻛــﻮرد ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ‬ ‫دەوڵەﺗێﻜــﯽ ﺑەﻫێــﺰ و ﺳەرﺧﺴــﺘﻨﯽ‬ ‫ﭘﺮۆﺳــەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻟــە واڵﺗــﺪا‪،‬‬

‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر‪ :‬ﻣەﺣﻤﻮد ﺋﯿﺴامﻋﯿﻞ‬

‫ﻓەﻻح ﻣﻮﺷﻌەل‬

‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و‬ ‫ﺳەردەﻣێﻜﯽﺗﺮ!‬

‫ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳ‪‬رۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋ‪‬ﺮاق ﻟ‪‬ﻧ‪‬ﻮ ﺋﺎﭘﯚڕای ﭘﺎﺳ‪‬واﻧ‪‬ﻛﺎﻧﯿﺪا‬

‫ﺳــەدام ﺣﻮﺳــێﻨﯽ ﺧﻮێﻨﺪﺑێﺘــەوە‬ ‫و ﻫەوڵــﯽ داوە ﺑەﺗەواوەﺗــﯽ‬ ‫ﺑەرﺟەﺳــﺘەی ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﺋێﺴــﺘﺎ ﺋــەو‬ ‫ﻛﯚﻧﺘڕۆڵــﯽ داودەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ واڵﺗــﯽ‬ ‫ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ دەڵــێ‪ ،‬ﻟــە رەﻓﺘﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ‬ ‫ﭘەﯾﺎﻣێﻜــﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﯚ ﻫﺎوﺑەﺷــﺎﻧﯽ ﻟە‬

‫رەﻧﮕــە ﺋﻮﺳــﺎﻣە ﻧﻮﺟێﻔــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟە ﻫەوﻟێــﺮ ﺑﺘﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻛــﻮرد ﺑﺨﺎﺗــە ﺑــەردەم ﺑﮋارەﯾــەك‬ ‫ﻛــە ﺟێﮕــﺮەوەی ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺋەوﯾــﺶ‬ ‫ﭘێﻜﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿەﺗﯿﯿەﻛــە ﻟــە‬ ‫ﻛــﻮرد و ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻣﻮﺗەﺣﯿــﺪوون و‬ ‫ﻫەﻧﺪێــﻚ ﻻﯾەﻧــﯽ ﻧــﺎو ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﯽ‬

‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑــەو ﺷــێﻮە ﺗﻮاﻧــﯽ‬ ‫ﺑەﻫﺎوﺷــێﻮەی ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد ﻟــە‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑەرﮔــﯽ ﺗﯿــﺮۆر ﺑﻜﺎﺗــە ﺑــەر‬ ‫ﺑەرﻫەڵﺴــﺘﻜﺎراﻧﯽ و ﺷــەرﻋﯿﯿەت‬ ‫ﺑەﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧﯿــﺎن ﺑــﺪات و واڵت ﺑﺨﺎﺗــە‬ ‫ﻧﺎو ﮔێﮋاوێﻜﯽ ﺗﺮی ﭘﺸێﻮﯾﺪا‪.‬‬ ‫ﻫەرﭼــﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯿﯿــە‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻛــﻮرد ﻛــە ﺑەﻫــﯚی ﻧــﺎرژدی‬ ‫ﺑەﻏــﺪا و ﻫەوڵــﯽ دواﺧﺴــﺘﻨﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەرﯾﺎن ﺳــﺎڵ ﺑەﺳــﺎڵ ﻗﻮوڵــﱰ‬ ‫دەﺑﻨــەوە‪ ،‬ﺑــێ ﻣﺘامﻧەﯾــﯽ ﻟــە ﻧێــﻮان‬ ‫ﻫــەردووﻻ دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە‪ ،‬رەﻧﮕە‬ ‫ﺋــەوەش وای ﻛﺮدﺑــێ ﻫەوﻟێــﺮ ﻫەوڵﯽ‬ ‫ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری ﻟــە ﺑەﻏــﺪا‬ ‫ﺑﺪات‪.‬‬ ‫ﻧﻮوﺳــﯿﺎری ﻋێﺮاﻗــﯽ ﺗﺎﻟﯿــﺐ ﻋەﺳــەل‬ ‫دەڵــێ‪ ،‬ﻟــە دوای ﭘﺮﺳــەﻛﺎﻧﯽ داﻋــﺶ‬ ‫و ﻓەﻟﻮوﺟــە‪ ،‬ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق‬ ‫ﮔەﻟەﻛــەی ﺑــە ﺑڕﯾﻨــﯽ ﻣﻮوﭼــەی‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە‬ ‫ﺧەرﯾﻚ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻓﺎﻟــﺢ ﻋﯿﺘﺎﺑــﯽ دەڵــێ‪ ،‬ﭘــێ دەﭼــێ‬ ‫ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ زۆر ﺑــﺎش ژﯾﺎﻧﻨﺎﻣەی‬

‫ﭘﺮۆﺳــەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﺪا ﻫەﯾــە ﺋەوﯾــﺶ‬ ‫ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﺑﺘﺎﻧــەوێ ﯾــﺎن ﻧــﺎ ﻣــﻦ‬ ‫ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ‬ ‫داﻫﺎﺗﻮویﻋێﺮاﻗﻢ‪.‬‬ ‫ﻧﻮوﺳــﯿﺎری ﻋێﺮاﻗــﯽ ﺣﺎﻣﯿﺪ ﺷــەﻫﺎب‬ ‫ﻟــەو ﺑﺎرەﯾــەوە دەڵــێ‪ ،‬ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧێــﻮان ﺑەﻏــﺪا و ﻫەوﻟێــﺮ ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەر ﻧەﻛــﺮاون‪ ،‬ﺋــەوەش‬ ‫واﯾــﺎن ﻟــە ﻛــﻮرد ﻛــﺮدووە ﻛــە ﺑﮕەﻧە‬ ‫ﺋــەو ﻗەﻧﺎﻋەﺗــەی ﺑەﻏــﺪا ﺧﻮاﺳــﺘﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑﮕــﺮە‬ ‫ﻫەﻣــﻮو دەرﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ داﺧﺴــﺘﻮوە‪،‬‬ ‫ﺋــەوەش ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑە ﻫﺎﺗﻨەﻧــﺎوەوەی‬ ‫ﮔــەورە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻮاﻧﺎﻧﯽ واڵت دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺑەر ﻟــە داﻧــﯽ ﺑڕﯾــﺎری ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‬ ‫ﻟــە دەرەوەی ﺗﻮاﻧــﺎی ﺳــەراﻧﯽ ﻛــﻮرد‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﺑەﻏﺪا ﻧﺎﭼﺎرﯾﺎن ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ دەڵــێ‪ ،‬ﻟــە راﺳــﺘﯿﺪا ﺋــەوە‬ ‫ﺑﮋارەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎڵــە‪ ،‬ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺑــﯚ‬ ‫ﻛــﻮرد زۆر ﮔﺮﻧﮕــە ﺑــەو ﭘێﯿــەی ﺗﺎﻛــە‬ ‫رێﮕەﯾــە ﺑﯚ ﺋــەوان ﺑﯚ ﺑەدەﺳــﺘﻬێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ داراﯾــﯽ و رزﮔﺎرﺑﻮون ﻟە‬ ‫ﺑﺎرﮔﺮاﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽﻧﺎوەﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺑــﯚ رێﮕﺮﺗﻦ ﻟــە ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻟە‬ ‫ﺑەدەﺳﺘﻬێﻨﺎﻧﯽﺧﻮﻟﯽﺳێﯿەم‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟــە ﻫەوڵــﯽ ﻣﺎﻧەوە ﭘﺸــﺖ‬ ‫ﺑەﺋێــﺮان دەﺑەﺳــﺘێ‪ ،‬ﺑــەاڵم رەﻧﮕــە‬ ‫ﺑــﯚ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺋــەوە ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﺗــﺮی ﻫەﺑــێ ﺋەوﯾــﺶ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵــﯽ‬ ‫ﺋێﺮاﻧــە ﺑــﯚ ﺳــەرﭼﺎوەی ﺑڕﯾــﺎر ﻟــە‬ ‫ﻋێﺮاﻗــﺪا‪ ،‬ﻫــﺎوﻛﺎت ﻧﻮوﭼﺨﻮاردﻧــﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯿەﺗﯽ ﻟــەو واڵﺗــەدا ﻛــە‬ ‫ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ زۆری دا ﺑــﯚ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﻟە‬ ‫دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرێﻚ‪.‬‬ ‫ﻟێــﺮەدا ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻫەﯾــە ﻛــە ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ‬ ‫ﺑــەو ﺗەﻧﮕﮋاﻧە ﻫەوڵﯽ دەﺳــﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫دەﺳــﺘﻮور ﯾــﺎن دواﺧﺴــﺘﻨﯽ‬ ‫ﻫەڵﺒــﮋاردن و ﻣﺎﻧــەوە ﻟــە دەﺳــەاڵت‬ ‫ﺑــﺪات‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﭼــﺎوەڕوان دەﻛــﺮێ‬ ‫ﻛــﻮرد و ﺳــﻮﻧە و ﻫەﻧــﺪێ ﻻﯾەﻧــﯽ‬ ‫ﺷــﯿﻌەی ﻧەﯾــﺎر ﺑــﯚ ﻣﺎﻧــەوەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ‬ ‫ﻟە دەﺳــەاڵت‪ ،‬ﺑــە راوێﮋﻛــﺮدن ﻟەﮔەڵ‬ ‫واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە و ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ ﻫەوڵﯽ ﺋــەوە ﺑﺪەن‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﻜەﻧە دەرەوەی ﯾﺎرﯾﯿەﻛە‪.‬‬ ‫ﺋﺎژاﻧﺴەﻛﺎن‬

‫ﻛــﺮد‪ ،‬ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑەﺳــﻮﻧە‬ ‫ﻫەﻣﯿﺸــە ﺧــﺮاپ ﺑــﻮوە و دواﺗﺮﯾــﻦ‬ ‫ﺋەڵﻘــەی زﻧﺠﯿﺮەﻛــەش ﻧەﻫێﺸــﺘﻨﯽ‬ ‫ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯿــﺎن ﺑــﻮوە ﻟــە‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ و رۆژﺋــﺎوای‬ ‫واڵت‪ .‬ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرەﺗﺎ ﺑەﻛﺮدﻧــەوە‬ ‫ﺳــﻨﻮورەﻛﺎن ﺑــﯚ دزەی ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ‬ ‫ﻗﺎﻋﯿﺪە ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎوە و ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎری ﺑﯚ‬ ‫راﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﻟــە ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق‬

‫ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێ ﻛﻮرد و ﺳﻮﻧە و‬ ‫ﻫەﻧﺪێ ﻻﯾەﻧﯽ ﺷﯿﻌەی ﻧەﯾﺎر ﺑﯚ ﻣﺎﻧەوەی‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻟە دەﺳەاڵت‪ ،‬ﻫەوڵﯽ ﺋەوە ﺑﺪەن‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﻜەﻧە دەرەوەی ﯾﺎرﯾﯿەﻛە‬ ‫ﺋــەو دەﺳــﺘﯽ ﺑــﯚ ﻗﻮڵﻜﺮدﻧــەوەی‬ ‫ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎنﺑﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﭘەﻧﺎی ﺑﯚ ﮔﺮﺗــﻦ و راوەدووﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳــەراﻧﯽ ﺳــﻮﻧە ﺑــﺮد و وێــڕای ﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ژﻣﺎرەﯾەﻛﯿــﺎن‪ ،‬ﻫەﻧﺪێﻜﯿﺎﻧــﯽ ﻧﺎﭼــﺎری‬ ‫راﻛــﺮدن ﺑــﯚ دەرەوەی واڵت‬

‫ﺳﯿﺎﺳەت‬

‫ﺑــەرەو ﻧﺎوﭼــە ﺳــﻮﻧەﻛﺎن دەﺳــﺘﯽ ﭘێ‬ ‫ﻛــﺮد و دواﺗــﺮ دوای ﻓﺮەواﻧﺒﻮوﻧــﯽ‬ ‫ﺑﺎزﻧــەی ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﺋــەو رێﻜﺨــﺮاوە‪،‬‬ ‫ﻫــﯚز و ﺧەڵﻜــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەی‬ ‫ﺑەﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺗﯿــﺮۆر ﺗﯚﻣەﺗﺒــﺎر‬ ‫ﻛﺮد و ﻫەڵﯿﻜﻮﺗﺎﯾە ﺳەرﯾﺎن‪.‬‬

‫ﯾەﻛﱰﺑڕﯾﻨــﯽ ﭘﺮﺳــە ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﯿــﺪاری و داراﯾﯿــەﻛﺎن ﻟــە ﺳﯿﺴــﺘﻤە‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا‪ ،‬دﯾــﺪ و ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜــﯽ ﻛﺎﻣاڵﻧەﯾــﺎن ﺑــﯚ ﮔــﯚڕان ﺑــەرەو‬ ‫دەﺳــﻜەوﺗﯽ ﺟــﯚری ﻟــێ ﺑەرﻫــەم دێــﺖ‪ ،‬ﺋــەوەش ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەو دۆﺳــﯿﺎﻧەی‬ ‫ﻛــە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺟێﮕــەی ﻧﺎﻛﯚﻛــﯽ و ﻣﺸــﺘﻮﻣڕن‪ ،‬ﺋەواﻧــەش‬ ‫زۆرﺟــﺎر دەﭼﻨــە ﻧــﺎو ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﭘەرەﺳــەﻧﺪﻧﯽ ﺋەرێﻨﯿﯿــەوە‪ ،‬ﺑــەو ﭘێﯿــەی‬ ‫ﭘەرەﺳــەﻧﺪﻧێﻜﯽ ﻛﺮدەﻧﯿﯿــە ﺑﯚ ﺑەﻫﺎ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ و ﻓەﻟﺴــەﻓەﯾﯿە ﻫﺎوﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەوڵەت و ﺳﯿﺎﺳەﺗە ﻧﺎوەﺧﯚﯾﯿەﻛەی‪.‬‬ ‫ﻟێــﺮەوە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﻛــە ﺳﯿﺴــﺘﻤە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﻟــە دﻧﯿــﺎدا ﺑەردەواﻣــﻦ‬ ‫ﻟــە دەوڵەﻣەﻧﺪﻛﺮدﻧــﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎن ﻟــە ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾــﯽ و‬ ‫ﻛﺎروﺑــﺎرە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧــەوە‪ ،‬ﺋــەوەش ﻟــە رێﮕــەی ﺋــەو ﻟﯚﺟﯿﻜــە ﺗــەواوﻛﺎرەدا‪،‬‬ ‫ﺑەرەﻧﺠﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ ﻟــە ﺑەﻫێــﺰی ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨــﯽ ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ و ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ‬ ‫ﻣﺎﯾەﻛﯽ و ﻛﻮﻟﺘﻮوری و دروﺳﺘﯽ ﺑﻨﯿﺎﺗﯽ ژێﺮﺧﺎﻧﯽ دێﺘە دەرﻛەوﺗﻦ‪.‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﻛﺎرەﻛــە ﻟــە ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻋێﺮاﻗــﺪا ﺟﯿــﺎواز دەﺑﯿﻨﯿــﻦ‪ ،‬ﺑەوردﯾﺶ‬ ‫ﻣەﺑەﺳــﺘﻢ ﻟە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺑەﻏــﺪا‪ ،‬واﺗە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی‬ ‫و ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە‪ ،‬ﯾــﺎن ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧﺎوەﻧــﺪ ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾﺎﻧــەی‬ ‫ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﻫەرێﻤــﺪا رێــﻚ ﻧەﺧــﺮاون‪ ،‬ﻛــە زۆر ﺟــﺎر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەﻛﺎن ﻟە‬ ‫رێــڕەوی ﻟێﻜﮕەﯾﺸــنت و رێﻜﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەﺳــﺘﻮورەوە ﺑــەرەو ﻫەڕەﺷــە و‬ ‫دوژﻣﻨﻜﺎری و ﭘﺸێﻮﯾﯿەوە روو دەﭼﻦ!؟‬ ‫ﻫەروەﻫــﺎ زۆر ﺟــﺎر ﻧﯿﮕەراﻧــﯽ و ﺗــﺮس داﯾﮕﺮﺗﻮوﯾــﻦ ﻟــە ﺷــەڕ و‬ ‫رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی ﻧێــﻮان ﺑــﺮاﻛﺎن ﻟــە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﺟﺎرێﻜــﺪا‪ ،‬ﺋــەوەش ﺑەﻫﯚی‬ ‫ﺋــەو ﻫێﺰﻛﯚﻛﺮدﻧــەوە و ﻫەڕەﺷــەی ﺑەﻛﺎرﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﻫێــﺰی ﺳــەرﺑﺎزی ﻟەﻻﯾــەن‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪەوە دەﻛــﺮێ‪ ،‬وەك ﺋﺎﻛﺎرێﻜــﯽ دووﺑﺎرەﺑﻮوەوە ﻛــە ﻟەﻻﯾەن‬ ‫رژێﻤە دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜﻮژ ﺑﯚ ﮔەﻻﻧﯿﺎن دەﻫﺎﺗﻨە ﭘێڕەوﻛﺮدن!؟‬ ‫ﻫەروەﻫــﺎ ﻫەﻣــﺎن ﺷــﺖ ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺎﺷــﻮور و رۆژﺋــﺎوا و‬ ‫ﺑﺎﻛــﻮرەوە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ‪ ،‬ﻛﺎﺗێــﻚ ﺳــﺰادان دەﺑێﺘــە ﺗﺎﻛــە رێﮕەﭼــﺎرە ﻟــە ﻫــﯚش و‬ ‫ﺑﯿــﺮی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﺪا‪ ،‬ﻫەروەﻫــﺎ وەك رەﺗﻜﺮدﻧــەوەی ﺗەواوەﺗــﯽ ﻣﺎﻓــەﻛﺎن و‬ ‫رێﻜﻜەوﺗــﻦ و رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و دەﺳــﺘﻮورﯾﯿەﻛﺎن‪ ،‬ﻛــە دەﺑﻨــە ﻣﺎﯾەی‬ ‫ﭘﺘەوﻛﺮدﻧــﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ و ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎ و‬ ‫ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙﯽدادوەری‪.‬‬ ‫ﺋــەو وەاڵﻣــەی ﻛــە ﻫەﻣــﻮوﻛﺎت ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪ دەﯾﺪاﺗــەوە ﺳــﺰای‬ ‫ﺗﯚڵەﺳــەﻧﺪﻧەوەﯾە ﺑەﻫﺎوﺷــێﻮەی ﻟەﻧﺎوﺑــﺮدن‪ ،‬ﺟــﺎ ﻟە رێﮕەی ﺷــەڕی ﺳــەرﺑﺎزی‬ ‫ﯾــﺎن ﮔەﻣــﺎرۆی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەوە ﺑــێ‪ ،‬وەك ﺋەوەی ﺋێﺴــﺘﺎ و ﺑەر ﻟــە دوو ﻣﺎﻧﮓ روو‬ ‫دەدات ﻟــە ﺑڕﯾﻨــﯽ ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺋــەوەش‬ ‫ﺳــﺰاﯾەﻛە ﺑە ﺑﺮﺳــﯿﻜﺮدﻧﯽ ﮔەﻟێــﻚ ﺑەﺗەواوەﺗــﯽ‪ ،‬ﻛە ﺑەﻫــﯚی ﻧﺎﻛﯚﻛــﯽ ﻟەﺑﺎرەی‬ ‫رێــﮋەی ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗەوە ﺳــەری ﻫەڵــﺪاوە‪ ،‬ﻟە ﭘێﺸــﻬﺎﺗێﻚ ﻛــە دەﺑێﺘە‬ ‫ﺳەرەﺗﺎﯾەك ﺑﯚ ﺷەڕێﻜﯽ ﺑێﻬﻮدە و دوژﻣﻨﻜﺎراﻧە و ﺑێ ﺑەزەﯾﯿﺎﻧە!؟‬ ‫ﺑﯿــﺮی ﭘێﺸــەﻧﮕﯽ و ﭘﺎﺷــﻜﯚﯾﯽ ﯾــﺎن ﺳــەرﻛەوﺗﻮو و دۆڕاو و رەوﺗــﯽ‬ ‫ﺑﺎاڵدەﺳــﺘﯿﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪ و ﺑەﻧﺪاﯾەﺗﯿــﯽ ﻫەرێــﻢ و ﭘﺎرێــﺰﮔﺎﻛﺎن‪ ،‬ﺑﻮوەﺗە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە‬ ‫ﭘﺎﺷــاموەی دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾــﯽ ﻛــە ﻫەرﻫەﻣــﻮو ﻋێﺮاﻗﯿﯿــەﻛﺎن ﻟەﺳــەر رەﺗﻜﺮدﻧەوە و‬ ‫دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﯚﻛــﻦ‪ ،‬ﺋــەوەش ﺑــەو ﭘێﯿەی ﻧﯿﺸــﺎﻧەﯾەﻛﯽ رەﺷــﯽ ﺳــەردەﻣﯽ‬ ‫دەﺳــەاڵﺗﯽ رەﻫــﺎ و دوژﻣﻨﻜﺎراﻧــەی رژێﻤــﯽ ﻓﺎﺷﯿﺴــﺘﯿﯿە ﻛــە ﺑــەر ﻟە دەﺳــﺎڵ‬ ‫ﺑەﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯿﯿەوە ﻫﺎﺗە رووﺧﺎﻧﺪن‪.‬‬ ‫ﺋــەوەی ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺑەﻏــﺪا داوا ﻛــﺮاوە ﻛــە ﻟــەو ﻧﻘﻮﻣﺒﻮوﻧــەی ﻟەﻧــﺎو‬ ‫ﺳــﺘەﻣﻜﺎرﯾﺪا ﺑەﺧەﺑــەر ﺑــێ و ﺋــەوەش ﺑێﻨێﺘــەوە ﯾــﺎد ﻛــە ﺑەﻫــﺎری ﺋــﺎزادی‬ ‫ﻟــە ﻋێــﺮاق ﺑەﻫﯿــﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻧەوەﺳــﺘﺎوە و ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎش ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﭼەﻛﻮوﺷــەﻛەی ﻛﺎوەی ﺋﺎﺳــﻨﮕەری ﺑەدەﺳــﺘەوەﯾە و رێﻨﻮێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻣــەﻻ‬ ‫ﻣﺴــﺘەﻓﺎی ﺑﺎرزاﻧﯿﺸــﯽ ﻟە ﻫﺰرﯾــﺪا ﻫەڵﮕﺮﺗــﻮوە‪ ،‬ﻟەوﻛﺎﺗــەی ﻛە ﻟــە ﭼﺎوەڕواﻧﯽ‬ ‫ﺟەژﻧﯽ ﻧەورۆزدا دار ﻛﯚ دەﻛﺎﺗەوە‪!.‬؟‬

‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﭼﯽ ﺑﯚ ﻋێﺮاق ﻛﺮدووە؟‬

‫ﭼﺎود‪‬ﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘ‪‬ﯿﺎن واﯾ‪ ‬ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻟ‪ ‬ﻏﯿﺎﺑﯽ ﺟ‪‬ﻻل ﺗﺎ‪‬ﺑﺎﻧﯿﺪا‪ ،‬ﭘﺎ‪‬ﭘ‪‬ﺳﺘﯚﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺳ‪‬ر ﻛﻮرد زﯾﺎد ﻛﺮدووە‬

‫ﮔــەر ﺑێﯿــﻦ و ﺑﺎﺳــﯽ‬ ‫دەﺳــﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻧــﻮێ‬ ‫ﺑﻜەﯾــﻦ ﻟــە ﻣــﺎوەی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە‬ ‫دە ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوودا‪ ،‬وێــڕای‬ ‫ﺋــەو ﺗەﻧﮕــﮋە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﻛــە‬ ‫ﻋێــﺮاق ﭘێﯿــﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑێــﺖ‪ ،‬دوو‬ ‫دەﺳــﻜەوﺗﯽ ﮔﺮﯾﻨﮕــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری‬ ‫ﻫﺎﺗﻮوﻧەﺗــە دی‪ ،‬ﯾەﻛەﻣﯿــﺎن‬ ‫ﺳــڕﯾﻨەوەی ﺑەﺷــێﻜﯽ ﮔــەورەی‬ ‫ﻗەرزەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەر ﻋێــﺮاق‬ ‫ﻛــە ﺑەﻫــﯚی ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫رژێﻤــﯽ ﭘێﺸــﻮو ﺑەﺳــەر ﻋێــﺮاق‬ ‫دووەﻣﯿــﺶ‬ ‫ﺳــەﭘێرناﺑﻮون‪،‬‬ ‫دەﺳــﺘەﺑەرﻛﺮدﻧﯽ داﻫﺎﺗێﻜــﯽ‬ ‫ﮔــەورە ﻟــە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧــەوت‪ ،‬ﻛــە ﺑەﭘێــﯽ راﭘﯚرﺗــەﻛﺎن‬ ‫داﻫﺎﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــەو ﻣﺎوەﯾــەدا‬ ‫ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺣەوت ﺳــەد ﻣﻠﯿﺎر‬ ‫دۆﻻریﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯽ‪.‬‬ ‫ﻧﻮوﺳــﯿﺎری ﻛــﻮرد ﺟەرﺟﯿــﺲ‬ ‫ﮔﻮڵﯿــﺰادە ﻟــە وﺗﺎرێﻜﯽ ﻟە ﺳــﺎﯾﺘﯽ‬

‫ﺋﯿــﻼف وێــڕای ورووژاﻧﺪﻧــﯽ‬ ‫ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﺋﺎﺧــﯚ ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر‬ ‫ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟــەو واڵﺗە‬ ‫دروﺳــﺘﯽ ﻛــﺮدوون‪ ،‬ﺑﯚﭼــﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق ﻟێﭙﺮﺳــﯿﻨەوەی‬ ‫ﻟەﮔەڵــﺪا ﻧــﺎﻛﺎت؟ ﺋەﮔــەر ﺋەوەش‬ ‫ﺳــەﺧﺘە ﺋەی ﺑﯚﭼﯽ ﺑﺎرﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻟــە دادﮔــەی ﻓﯿﺪراڵﺪا‬ ‫ﺳﻜﺎاڵی ﻟەﺳەر ﺗﯚﻣﺎر ﻧﺎﻛەن؟‬ ‫ﮔﻮڵﯿــﺰادە ﺑﺎﺳــﯽ دەﺳــﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دوو ﺧﻮﻟــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾــﯽ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ دەﻛﺎت و ﺑــەم ﺷــێﻮە‬ ‫ﻛﻮرﺗﯿﺎندەﻛﺎﺗەوە‪:‬‬ ‫‪ .1‬ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻫێﺮش‬ ‫‪.‬‬ ‫و ﻛــﺮدەوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن و رێــﮋەی‬ ‫ﻛﻮﺷﺘﻨﯽﺗﺎﯾﻔﯽ‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﺷــەڕی ﭘــﺎرت و ﻫێــﺰە‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺳــﻮﻧەﻛﺎن و راوەدووﻧﺎﻧﯿــﺎن‬ ‫ﺑەﭘﺎﺳﺎویﺟﯿﺎﺟﯿﺎ‪.‬‬ ‫ﻓﺮەواﻧﺒﻮوﻧــﯽ رێــﮋەی‬ ‫‪.3‬‬ ‫‪.‬‬

‫ﮔەﻧﺪەڵــﯽ ﻛــە ﺑەﭘێــﯽ راﭘﯚرﺗەﻛﺎن‬ ‫ﻋێــﺮاق ﮔەﯾﺸــﺘە ﺳــەرووی‬ ‫ﻟﯿﺴــﺘﯽ واڵﺗﺎﻧــﯽ ﮔەﻧــﺪەڵ ﻟــە‬ ‫دﻧﯿﺎدا‪.‬‬ ‫‪ .4‬ﺗﺎﻛــڕەوی ﻟــە ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾــﯽ و‬ ‫‪.‬‬ ‫ﻛﯚﻧﺘڕۆﻟﻜﺮدﻧــﯽ وەزارەت و دەزﮔﺎ‬ ‫ﺗەﻧﺎﻫﯿﯿەﻛﺎنوﺑﻮدﺟەﻛﺎﻧﯿﺎن‪.‬‬ ‫‪ .5‬ﺗێﻜﭽﻮوﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺑەﻏــﺪا و ﻫەوﻟێــﺮ ﺑەﭘﺎﺳــﺎوی‬ ‫ﻧﺎدەﺳــﺘﻮوری و ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ‬ ‫ﻟــە‬ ‫ﺧﯚدزﯾﻨــەوەی‬ ‫ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻧێﻮان ﻫەردووﻻ‪.‬‬ ‫‪ .6‬ﭘێﺸــێﻠﻜﺮدﻧﯽ دەﺳــﺘﻮوری‬ ‫‪.‬‬ ‫ﻫەﻣﯿﺸــەﯾﯽ و ﺑەﻛﺎرﻫێﻨﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺳــﻮﭘﺎ و ﻫێــﺰە ﺋەﻣﻨﯿﯿــەﻛﺎن ﺑــﯚ‬ ‫ﻟێﺪاﻧﯽﻧەﯾﺎراﻧﯽ‪.‬‬ ‫‪ .7‬دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧــﯽ ﻫەوڵەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫‪.‬‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽﻫەرێﻤەﻛﺎن‪.‬‬ ‫وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ‬ ‫‪.8‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ﻧﺎﺋەﺧﻼﻗــﯽ ﺑەﺑﺮﺳــﯿﻜﺮدﻧﯽ ﮔەﻟﯽ‬

‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑڕﯾﻨــﯽ ﻣﻮوﭼــەی‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ و ﺳــەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻣﺎرۆی ﺋﺎﺑﻮوری ﺑەﺳەرﯾﺪا‪.‬‬ ‫‪ .9‬ﺑــﺮدن و ﺑەﻫەدەرداﻧــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ 600‬ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر ﻟــە‬ ‫‪600.700‬‬ ‫ﻟــە ‪700‬‬ ‫داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوت‪.‬‬ ‫‪ .10‬رێﮕــەدان ﺑەﭘێﺸــێﻠﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫‪.10‬‬ ‫ﺳــەروەری دەوڵــەت و‬ ‫دەﺳــﺘﻮەرداﻧﯽ دەرەﻛــﯽ و‬ ‫رێﮕــەدان ﺑەﺋێــﺮان ﺑەدەرﻫێﻨﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻧــەوت ﻟە ﻧﺎوﭼــە ﻫﺎوﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧێﻮاﻧﯿﺎن‪.‬‬ ‫‪ .11‬ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ داراﯾــﯽ و‬ ‫‪.11‬‬ ‫ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ رژێﻤــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــە‬ ‫دژی ﮔەﻟﯽ ﺋەو واڵﺗە‪.‬‬ ‫ﻟەﭘــﺎڵ‬ ‫ﺋەﻣﺎﻧــە‬ ‫‪.12‬‬ ‫‪.12‬‬ ‫ﭘێﺸــێﻠﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓــﯽ ﻣــﺮۆڤ‬ ‫و ﺋﺎﻓــﺮەت ﻟــە زﯾﻨﺪاﻧــەﻛﺎن‬ ‫و ﺗەﺳــﻜﻜﺮدﻧەوەی ﺋــﺎزادی‬ ‫رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯽ و ﻫﯿﱰﯾﺶ‪.‬‬ ‫ﺋﺎژاﻧﺴەﻛﺎن‬

‫‪ 10‬ﺳﺎڵ دەدرێ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮوﯾەك‬ ‫ﺗﺮﯾﺸ‬ ‫دۆﻻرە ﻛە‬ ‫ﻧﯿﻮەﻛەی‬ ‫ﻫەر‬ ‫ﻫەزار‬ ‫دەدرێﺖ‬ ‫ﻧﺮﺧﯽ‬ ‫دوو ﺳﺎڵ ‪40‬‬ ‫وﺷ‪ /‬ﻣﺤ‪‬ﻣ‪‬د ﺗﺎھﯿ‬

‫وﺷ‪ /‬ﻋ‪‬ﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ‬

‫ﺳﯿﺎﺳەت‬

‫ﻛێﺸــەی ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻟــە‬ ‫ﺑەﻏــﺪا درێــﮋەی ﻫەﯾــە‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﺗﻮێﮋەرەواﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟــەو‬ ‫ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوەی‬ ‫ﺑــﺎوەڕەدان‬ ‫اردﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق‬ ‫ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ‬ ‫ﻫەڵﺒﮋ‬ ‫واﺗــﺎی ﺋــەوە دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﻟــە‬ ‫ﻣﺎوەی ﭼەﻧــﺪ ﻫەﻓﺘــەی داﻫﺎﺗﻮودا‬ ‫ﺋــەم ﻛێﺸــەﯾەش ﭼﺎرەﺳــەر‬ ‫دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﺎژاﻧﺴــﯽ ﻫەواڵــﯽ ﯾﻮﻧﺎﯾﺘــﺪ ﭘﺮێﺲ‬ ‫ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ‬ ‫ﺋﯿﻨﺘەرﻧﺎﺷــﻨﺎڵﯽ‬ ‫ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﻛێﺸــەی ﺋێﺴــﺘﺎی‬ ‫ﻧێــﻮان ﻫەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏــﺪا ﻟــە‬ ‫‪30‬ی ﻣﺎﻧﮕــﯽ‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە رۆژی ‪30‬ی‬ ‫اردﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ‬ ‫داﻫﺎﺗــﻮو ﻫەڵﺒﮋ‬ ‫ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﺪا ﺑەڕێــﻮە دەﭼێــﺖ‪.‬‬ ‫ﻫەڵﺒﮋاردﻧــە ﻟە‬ ‫ﺋەﻣــەش ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ﻫەڵﺒﮋاردﻧــە‬

‫ﭘــﺎش ﻛﺸــﺎﻧەوەی ﺳــﻮﭘﺎی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ‬ ‫ﻟە ﻋێﺮاﻗــﺪا ﺋەﻧﺠﺎم دەدرێــﺖ‪ .‬ﻧﻮوری‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ دەﯾەوێــﺖ ﺑــﯚ ﺟــﺎری‬ ‫ﺳــێﯿەم ﺑﺒێﺘــەوە ﺳــەرۆك وەزﯾــﺮان‬ ‫و ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑــەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﯾﺸــﯽ‬ ‫ﺑــﮕﺎت ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی‬ ‫ﭘێﻜﻬﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﻋێﺮاق ﺑەدەﺳــﺖ‬ ‫ﺑﻬێﻨێــﺖ‪ .‬ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻜــە ﺷــەڕ‬ ‫ﻟــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺋەﻧﺒــﺎر ﺑەردەواﻣــە‪،‬‬ ‫ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺑەرﭼــﺎو ﻟــە ﺳــﻮﻧەﻛﺎن‬ ‫دژ ﺑــە ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﭼەﻛﯿــﺎن‬ ‫ﻫەڵﮕﺮﺗــﻮوە‪ ،‬ﮔﯚﺷــەﮔﯿﺮﻛﺮدن و‬ ‫ﭼەوﺳــﺎﻧﺪﻧەوەی ﺳــﻮﻧەﻛﺎن ﻟەﻻﯾــەن‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗــەوە ﺑەردەواﻣــﯽ‬ ‫ﻫەﯾــە‪ .‬ﺑﯚﯾــە ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ ﻧﺎﻛﺮێــﺖ‬ ‫ﺳــﻮﻧەﻛﺎن ﺋﺎﻣــﺎدە ﺑــﻦ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی‬ ‫ﻟــە ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑﻜەﻧــەوە ﺑــﯚ ﺋــەوەی‬ ‫ﺑﺒێﺘــەوە ﺳــەرۆك وەزﯾــﺮان‪ .‬ﺋەﻣەش‬ ‫واﺗــﺎی ﺋــەوە دەﮔەﯾەﻧێــﺖ رۆڵــﯽ‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﻛــﻮرد ﻟــە ﻫەڵﺒﮋاردﻧــەوەی ﺳــەرۆك‬ ‫وەزﯾﺮاﻧــﯽ داﻫﺎﺗــﻮوی ﻋێﺮاﻗــﺪا زۆر‬ ‫ﮔﺮﻧــﮓ دەﺑێــﺖ‪ .‬رﯾﭽــﺎرد ﻣﺎڵﯿﺴــﯚن‬ ‫ﭘﺴــﭙﯚڕێﻜﯽ ﻛﺎروﺑــﺎری ﻋێﺮاﻗــە و‬ ‫دەڵێــﺖ ”ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛــەم ﭘێــﺶ‬

‫ﻟەﺳــەر ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻚ ڕێــﻚ دەﻛەون“‪.‬‬ ‫ﻣﺎﯾــﻜڵ ﻧﺎﯾﺘــﺲ ﭘﺴــﭙﯚڕێﻜﯽ‬ ‫ﻛﺎروﺑــﺎری ﻋێﺮاﻗــە ﻟــە ﭘەﯾامﻧــﮕﺎی‬ ‫واﺷــﻨﺘﯚن ﺑــﯚ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺧﯚرﻫەاڵﺗﯽ‬ ‫ﻧﺰﯾــﻚ و دەڵێــﺖ ﺋێــﺮان ﺗﻮاﻧــﯽ ڕێﮕﺎ‬

‫ﺋێﺮان ﺗﻮاﻧﯽ ڕێﮕﺎ ﻧەدات ﻟە ﺳﺎڵﯽ‬ ‫‪2012‬دا ﻣﺘامﻧە ﻟە ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ‬ ‫وەرﺑﮕﯿﺮێﺘەوە‬ ‫اردﻧــەﻛﺎن ﺋــەم‬ ‫ﻫەڵﺒﮋاردﻧــەﻛﺎن‬ ‫ﯾــﺎن ﭘــﺎش ﻫەڵﺒﮋ‬ ‫ﻛێﺸــەﯾە ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺮێــﺖ‪ .‬ﺑەﻏــﺪا‬ ‫ﻧﺎﭼــﺎر دەﺑێﺖ ڕێــﮕﺎ ﺑــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﺪات‬ ‫ﻛﺎروﺑــﺎری ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑە ﻧەوﺗــﯽ ﻫەرێﻢ‬ ‫ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﺑــﻜﺎت و ﻫــەردووﻻش ﻟــە‬ ‫ﺑــﻮاری داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ داﻫﺎﺗەﻛــەدا‬

‫‪2012‬دا ﻣﺘامﻧــە‬ ‫ﻧــەدات ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪2012‬دا‬ ‫ﻟــە ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ وەرﺑﮕﯿﺮێﺘــەوە‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﻓﺸــﺎری ﺋێــﺮان ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ‬ ‫ﭘێﻜﻬﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎو ﻋێــﺮاق ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻜﺎت‬ ‫ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﺒێﺘەوە ﺳــەرۆك‬ ‫وەزﯾــﺮان‪ .‬ﻫەرﺑﯚﯾــەش ﺋەرﻛــﯽ‬ ‫ﺋەﻣﺠﺎرەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳەﺧﺘە‪.‬‬

‫‪9‬‬

‫ﺳــەرەڕای ﺋــەوەش‪ ،‬ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ دوو‬ ‫ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑــﺮدووی ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ‬ ‫ﻧﺎوەﻧــﺪی ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺷــﺘﯽ ﮔﺮﻧﮕــﯽ‬ ‫دەرﺑــﺎرەی ﻫەڕەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەر‬ ‫ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫دەرﺧﺴــنت‪ .‬دێﻨﯿــﺲ ﻧﺎﺗﺎﻟــﯽ‬ ‫ﺗﻮێﮋەرەوەﯾەﻛــە ﻟــە ﭘەﯾامﻧــﮕﺎی‬ ‫ﺗﻮێﮋﯾﻨــەوەی ﺳــﱰاﺗﯿﮋﯾﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ‬ ‫و ﻟــە ﺑﺎﺑەﺗێﻜــﺪا ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ‪ ،‬دوو‬ ‫ﻣﺎﻧﮕــﯽ ڕاﺑــﺮدوو ﺳــەﳌﺎﻧﺪی ﻫێﺸــﺘﺎ‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﭼەﻧــﺪ‬ ‫ﺑﻮارێﻜــﯽ زۆر ﺳــەرەﻛﯿﯿەوە ﭘﺸــﺖ‬ ‫ﺑە ﺑەﻏﺪا دەﺑەﺳــﺘێﺖ‪ .‬ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ‬ ‫دەﻛﺎت ﻫەوﻟێــﺮ ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری ﻟــە‬ ‫ﺳــﱰاﺗﯿﮋﯾﯽ ﺑــﻮاری وزە و ﺳﯿﺎﺳــەت‬ ‫و ﺋﺎﺑــﻮوری ﺧﯚﯾــﺪا ﺑﻜﺎت ﺑــﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧێــﺖ ﻫەرێﻤەﻛــەی زﯾﺎﺗــﺮ ﺑەرەو‬ ‫ﭘێﺸەوە ﺑﺒﺎت‪.‬‬

‫ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ چ رۆڵێﻚ ﻟە ﻛێﺸەی ﺋێﺴﺘﺎی ﻧﺎو ﺗﻮرﻛﯿﺎدا دەﮔێڕێﺖ؟‬

‫ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دەﯾەوێ ڕێﮕﺎ ﻟە ﺑەرەوﭘێﺸﭽﻮوﻧﯽ‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﻫەوﻟێﺮ و ﺋەﻧﻘەرە ﺑﮕﺮێ‬

‫رەﺟ‪‬ب ﺗ‪‬ﯾﺐ ﺋ‪‬ردۆﮔﺎن ﺳ‪‬رۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻗﺴ‪ ‬ﻟ‪‬ﮔ‪‬ڵ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺳ‪‬رۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺋ‪‬ﻣ‪‬رﯾﻜﺎ دەﻛﺎت‬

‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑــە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ڕەﺟــەب ﺗەﯾــﺐ ﺋەردۆﻏــﺎن ڕووﺑەڕووی‬ ‫ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﮔــەورە ﺑﻮوەﺗــەوە‪ ،‬ﺋەوەش‬ ‫ﺑەﻫــﯚی ﺋــەو ﻫەڵﻤەﺗــەی ﺑﺰووﺗﻨەوەی‬ ‫ﻓەﺗﺤــﻮاڵ ﮔﯿﻮﻟــەن دژ ﺑــە ﺋەردۆﻏــﺎن و‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ داد و ﮔەﺷــەﭘێﺪان‬ ‫و ﺣﻜﻮوﻣــەت دەﺳــﺘﯽ ﭘــێ ﻛــﺮدووە‪.‬‬ ‫ﺋــەم ﻫەڵﻤەﺗــە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﺋەﻣﺴــﺎڵ‬ ‫دوو ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ زۆر ﮔﺮﻧــﮓ ﻟــە‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ﺑەڕێــﻮە دەﭼــﻦ‪ :‬ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ‬ ‫ﺷــﺎرەواﻧﯽ و ﻫەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ‪.‬‬ ‫ﺳــەرﻛەوﺗﻦ ﯾــﺎن ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﭘﺎرﺗەﻛــەی‬ ‫ﺋەردۆﻏﺎﻧﯿــﺶ ﻟــەم ﻫەڵﺒﮋاردﻧﺎﻧــەدا‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕــەری ﮔــەورەی ﻟەﺳــەر ﭘێﮕــەی‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘﺮﺳــﯽ ﻛــﻮرد‬ ‫ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺳــەرەﺗﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﭙﺮﺳــﯿﻦ ﻓەﺗﺤــﻮاڵ‬ ‫ﮔﯿﻮﻟــەن ﻛێﯿــە؟ ﭼــﯚن دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﺋــەم‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەی ﻟەﺳــەر ڕەوﺷــﯽ‬ ‫ﻧــﺎو ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻫەﺑێــﺖ؟ ﺗێڕواﻧﯿﻨــﯽ ﺋــەو‬ ‫ﻛەﺳــە ﺑــﯚ ﭘﺮﺳــﯽ ﻛــﻮرد ﭼﯚﻧــە؟ ﺋــەو‬ ‫ﺗــﺎ ﭼەﻧــﺪ ﻟــە ژێــﺮ ﻛﺎرﯾﮕــەری واڵﺗﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮداﯾە؟‬ ‫ﻓەﺗﺤــﻮاڵ ﮔﯿﻮﻟــەن ﯾەﻛێﻜــە ﻟــە‬ ‫ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەرﺗﺮﯾــﻦ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎی ﺋەﻣــڕۆ‪ .‬دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎرێﻜــﯽ‬ ‫ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ دەڵێــﺖ ﮔﯿﻮﻟــەن دووەﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑەﻫێﺰﺗﺮﯾــﻦ ﻛەﺳــە ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا‪-‬‬ ‫ﺋــەوەش ﭘــﺎش ﺋەردۆﻏــﺎن‪ .‬ﮔﯿﻮﻟــەن‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــەك دەﻛﺎت‬ ‫ﻛــە ﺑــە ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺧﺰﻣــەت‪ -‬واﺗــە‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری‪ -‬ﻧــﺎﴎاوە‪ .‬ﺑﺰووﺗﻨــەوەی‬

‫ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﺟﯚراوﺟــﯚر‬ ‫ڕادەﭘەڕێﻨێــﺖ‪ ،‬ﻟەواﻧــەش ﭼﺎﻻﻛــﯽ‬ ‫ﺑﺎﻧﻜــﯽ و داراﯾــﯽ و ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﺑــﻮاری‬ ‫ﺧﻮێﻨــﺪن و ﭘەروەردە‪ .‬ﺋــەو ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾە‬ ‫ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻫــەزاران ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەی‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯿە ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا و ﺳــەدان ﻫەزار‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺶ ﻟــەو ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎﻧــەدا دەﺧﻮێﻨﻦ‪.‬‬ ‫ﺑــەم ﺟــﯚرەش ﮔﯿﻮﻟەن ﺳــﺎاڵﻧە ﻣﻠﯿﯚﻧەﻫﺎ‬ ‫دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ دەﺳــﺖ دەﻛەوێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻟــەم ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎﻧــەدا‬ ‫دەﺧﻮێﻨــﻦ ﭘــﺎش ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن‬ ‫ﻟەﻻﯾــەن ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛــەوە ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿــﺎن‬ ‫دەدرێــﺖ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺋﯿــﺶ و ﻛﺎرﯾــﺎن‬ ‫دەﺳــﺖ ﺑﻜەوێﺖ و ﻟــە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸــﺪا‬ ‫داواﯾــﺎن ﻟــێ دەﻛﺮێﺖ ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯿﺎن‬ ‫ﺑــﯚ ﮔﯿﻮﻟــەن ﻫەﺑێــﺖ‪ .‬ﺑﯚﯾــە ﺋــەم‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــە ﻟــە ﺳەراﻧﺴــەری ﺗﻮرﻛﯿﺎدا‬ ‫ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻣﻠﯿﯚﻧەﻫــﺎ ﺋەﻧــﺪام و ﻻﯾەﻧﮕﺮە‪.‬‬ ‫ﻫــەزاران ﻛــەس ﻟەواﻧﯿﺶ ﻟە داﻣــﻮدەزﮔﺎ‬ ‫ﮔﺮﻧــﮓ و ﻫەﺳــﺘﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ واڵﺗــﺪا ﺋﯿــﺶ‬ ‫دەﻛــەن‪ ،‬ﻟەواﻧــەش دادﮔﺎ و ﻫێــﺰی‬ ‫ﭘﯚﻟﯿﺲ‪.‬‬ ‫ﮔﯿﻮﻟــەن ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟــە ﻛﻮدەﺗــﺎی‬ ‫ﺳــەرﺑﺎزی ﺳــﺎڵﯽ ‪ 1980‬ﻛــﺮد‪ .‬ﯾەﻛێــﻚ‬ ‫ﻟــە دەرﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﺋــەو ﻛﻮدەﺗﺎﯾــەش‬ ‫داﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘﺎرﺗــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و‬ ‫دەﺳــﺘﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ دەﯾــﺎن ﻫــەزار ﻛەس و‬ ‫ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ ﺳــەدان ﻛــەس ﺑﻮو‪ .‬ﻟە ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪1983‬دا ژﻣﺎرەﯾــەك ﭘﺎرﺗــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺗﺮ‬ ‫‪1983‬دا‬ ‫ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا داﻣــەزران و ﮔﯿﻮﻟەﻧﯿــﺶ‬ ‫ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟــە ﭘﺎرﺗــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ داﯾﻚ‬ ‫ﻛــﺮد ﺑــە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺗﻮرﮔــﻮت‬

‫ﺋــﯚزال‪ .‬ﺋــەم ﭘﺎرﺗەش ﻟــە ﻧێﻮان ﺳــﺎاڵﻧﯽ‬ ‫‪1991‬دا دەﺳــەاڵﺗﺪاری‬ ‫‪ 1983‬و ‪1991‬دا‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑــﻮو‪ .‬ﭘــﺎش ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻬﺎﺗــﻦ ﺑــە‬ ‫دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺋــﯚزال ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێــﻮان‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﺋــەو ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــە‬ ‫ﺑــەردەوام ﺑــﻮو و ﻫەردووﻛﯿﺸــﯿﺎن‬ ‫ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﯾەﻛﱰﯾــﺎن دەﭘﺎراﺳــﺖ‪.‬‬ ‫ﺋــەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەش واﯾﻜــﺮد ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋــەو ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــە ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﺑﭽﻨــە ﻧــﺎو‬ ‫داﻣﻮدەزﮔﺎﮔﺮﻧﮕەﻛﺎﻧﯽواڵﺗەوە‪.‬‬ ‫‪1997‬دا ﻛﻮدەﺗﺎی ﺳــەرﺑﺎزی‬ ‫ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪1997‬دا‬ ‫ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺋەﻧﺠــﺎم درا و ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺑــە‬ ‫دەﺳــەاڵﺗﯽ ﻧەﺟﻤەدﯾــﻦ ﺋەرﺑــەﻛﺎن‬ ‫ﻫــﺎت‪ .‬ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑــە‬ ‫ﻣﺎﻣەڵەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺗﻮﻧــﺪ دژ ﺑــە ﭘــﺎرت‬ ‫و ﮔﺮووﭘــە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﻛــﺮد‪.‬‬ ‫ﮔﯿﻮﻟــەن ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟــەم ﻛﻮدەﺗﺎﯾــە‬ ‫ﻛــﺮد ﺑﯚﯾــە ﭘێــﯽ واﺑــﻮو ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛەی‬ ‫ڕووﺑــەڕووی ﻫﯿــﭻ ﺟــﯚرە ﻫەڵﻤەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺳــﻮﭘﺎ ﻧﺎﺑێﺘەوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑەو ﺟــﯚرە ﻧەﺑﻮو‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﻧﺎوﺑــﺮاو ڕووی ﻛــﺮدە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛەﯾﺸــﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــە‬ ‫ﺳەراﻧﺴەریﺗﻮرﻛﯿﺎداﻛﺮدەﻧﻬێﻨﯽ‪.‬‬ ‫ﮔﯿﻮﻟــەن ﻟــە ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫‪2002‬دا ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟــە ﭘﺎرﺗــﯽ‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ‪2002‬دا‬ ‫داد و ﮔەﺷــەﭘێﺪان ﻛــﺮد‪ .‬ﻫــەردووﻻ‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺑــە ﯾەﻛــﱰ ﻫەﺑــﻮو‪ .‬ﭘﺎرﺗــﯽ‬ ‫داد و ﮔەﺷــەﭘێﺪان ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯿﻮﻟــەن ﻫەﺑــﻮو ﺑــﯚ‬ ‫ﺋــەوەی ﻧــەك ﺗەﻧﯿــﺎ ﺳــەرﻛەوﺗﻦ‬ ‫ﺑەدەﺳــﺖ ﺑﻬێﻨێﺖ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ‬ ‫ﻫﺎوﺷــێﻮەی ﭘﺎرﺗەﻛــەی ﺋەرﺑــەﻛﺎن‬

‫ﻧەﺑێــﺖ‪ .‬ﮔﯿﻮﻟەﻧﯿــﺶ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە‬ ‫ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی داد و ﮔەﺷــەﭘێﺪان‬ ‫ﻫەﺑــﻮو ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑﺘﻮاﻧێﺖ دەﺳــﺖ ﺑە‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﻜﺎﺗــەوە‪ .‬ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎش ﺑڕﯾﺎرﯾــﺎن دا ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی‬ ‫ﻟــەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە ﺑﻜــەن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە‬ ‫ﭘێﯿــﺎن واﺑــﻮو ﺋەردۆﻏــﺎن ﻛەﺳــێﻜﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﻣﯿﺎﻧــڕەوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ‬ ‫و ﺧــﺎوەن ﺟەﻣــﺎوەرە و دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﻟــە‬ ‫ﺳەرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘﺮۆﺳــەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ‬ ‫ﻟــە ﺟﯿﻬﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و ﮔەڕاﻧــەوەی‬ ‫ﺋﺎراﻣــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛﯿــﺎی‬ ‫ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎدا‬ ‫ﯾﺎرﻣەﺗﯿــﺪەر ﺑێــﺖ‪ .‬ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑەﻫێــﺰی‬ ‫ﻧێــﻮان ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯿﻮﻟــەن و ﭘﺎرﺗــﯽ‬ ‫داد و ﮔەﺷــەﭘێﺪان ﺑــەردەوام ﺑــﻮو‪.‬‬ ‫ﺋــەوان ﻟــە ﻧێــﻮان ﺳــﺎاڵﻧﯽ ‪ 2007‬و‬ ‫‪2010‬دا ﺗﻮاﻧﯿــﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە دەﺳــەاڵﺗﯽ‬ ‫‪2010‬دا‬ ‫ﺳــﻮﭘﺎ ﻟــە ﻧــﺎو دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ﺑﻬێﻨــﻦ‪ ،‬ﺋــەوەش ﺑەﻫــﯚی‬ ‫رۆڵــﯽ ﺑەﻫێــﺰی ﺋــەو ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــە ﻟە‬ ‫دادﮔﺎﻛﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﭘﺎش ﺋــەوە ﺟﯿــﺎوازی ﻟە ﻧێﻮان ﺋــەم دوو‬ ‫ﻫێــﺰەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا دەرﻛــەوت‪ .‬ﯾەﻛەﻣﯿﻦ‬ ‫ﻫەڵﻤەﺗــﯽ ﺋــەم ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــە دژ ﺑــە‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪2010‬دا و ﭘــﺎش ﻫێﺮﺷــﯽ ﺳــﻮﭘﺎی‬ ‫‪2010‬دا‬ ‫ﺋﯿﴪاﺋﯿﻞ ﺑﯚ ﺳــەر ﻛەﺷــﺘﯿﮕەﻟﯽ ﺋــﺎزادی‬ ‫دەﺳــﺘﯽ ﭘــێ ﻛﺮد‪ .‬ﺋــەو ﻫێﺮﺷــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮان ﺋﯿﴪاﺋﯿــﻞ‬ ‫و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻫێﻨــﺎ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﮔﯿﻮﻟــەن ﻟــە‬ ‫ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜــﺪا ﻟەﮔــەڵ رۆژﻧﺎﻣــەی‬

‫وۆڵ ﺳــﱰﯾﺖ ﺟﯚرﻧﺎڵــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ‬ ‫ڕەﺧﻨــەی ﻟــەو ﭘﻼﻧــەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﮔــﺮت ﺑﯚ‬ ‫ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻧەﻫێﺸــﺘﻨﯽ ﮔەﻣﺎرۆی ﺳــەر‬ ‫ﻛەرﺗــﯽ ﻏــەزە‪ .‬ﻣﺎڵﭙــەڕی وێڵــﺪ ﺑﻮڵﯿــنت‬ ‫ﻟــە ڕاﭘﯚرﺗێﻜــﺪا ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﮔﯿﻮﻟــەن‬ ‫ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﺟﯚراوﺟــﯚری ﻟــە واڵﺗﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋەوروﭘــﺎ و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎدا ﻫەﯾە و ﺧﯚﯾﺸــﯽ‬ ‫ﻟــە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ دەژﯾــﺖ‪ .‬ﺋــەو ﻟــە ڕێﯽ‬ ‫ڕەﺧﻨە ﻧەﮔﺮﺗــﻦ ﻟە ﺋﯿﴪاﺋﯿﻠەوە وﯾﺴــﺘﯽ‬ ‫ﻛێﺸــە ﺑــﯚ ﺧــﯚی و ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛــەی ﻟە‬ ‫ﺋەوروﭘﺎ و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎدا دروﺳﺖ ﻧەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺳــﺎڵﯽ ڕاﺑــﺮدوودا ﻛێﺸــەی‬ ‫ﻧێــﻮان ﺋەردۆﻏــﺎن و ﮔﯿﻮﻟــەن ﮔەﯾﺸــﺘە‬ ‫ﻟﻮﺗﻜــە‪ ،‬ﺋەوەش ﭘــﺎش ﺋــەوەی ژﻣﺎرەﯾەك‬ ‫ﺧــﺎوەن ﻛﺎر و ﺳﯿﺎﺳــەمتەدار و ﻛــﻮڕە‬ ‫وەزﯾــﺮ ﺗﯚﻣەﺗــﯽ دزی و ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿــﺎن‬ ‫دراﯾــە ﭘــﺎڵ و دەﺳــﺘﮕﯿﺮ ﻛــﺮان‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دەﺳــﺘﯽ ﺑــە‬ ‫ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەك ﻛــﺮد ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑﺰاﻧێﺖ‬ ‫ﭼــﯚن ﺋــەو ﻫەڵﻤەﺗــە ﮔەورەﯾــە ﺑەﺑــێ‬ ‫ﺋــﺎﮔﺎداری ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑــﺎاڵی ﺑــﻮاری‬ ‫ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﺋەﻧﺠــﺎم دراوە‪ .‬ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾــە ﺋــەو ﻓەرﻣﺎﻧە ﻟە‬ ‫دەرەوەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە دراوە‪ .‬ﺑەڵﮕەﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﺋەﻣــەش ﻟــەوەدا دەردەﻛەوێــﺖ ﻛــە‬ ‫دەﺳــﺘﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺳــﻮﻟەﯾامن ﺋەﺳــاڵﻧﯽ‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻫﺎڵــﻚ ﺑﺎﻧﻜــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﭘــﺎش ﺋەوە ﻫــﺎت ﻛە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ‬ ‫ﻛﯚﻧﮕﺮێــﺲ داوای ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾــﺎن‬ ‫ﻟــە ﻧﺎوﺑــﺮاو ﻛــﺮد‪ ،‬ﺋــەوەش ﺑــە ﺗﯚﻣەﺗﯽ‬ ‫ﺋــەوەی ﻧﺎوﺑــﺮاو ڕێــﺰی ﻟــە ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟە ﺑــﻮاری ﺳــﺰاداﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ‬ ‫ﺳــەر ﺋێﺮاﻧەوە ﻧەﮔﺮﺗﻮوە‪ .‬ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧە‬ ‫ﭘێﯿــﺎن واﯾــە واﺷــﻨﺘﯚن ﺳــﻮودی ﻟــە‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯿﻮﻟــەن وەرﮔﺮﺗــﻮوە ﺑــﯚ‬ ‫ﺋــەوەی ﺋــەم ﻫەڵﻤەﺗــە ﺑــەو ﺟــﯚرە و‬ ‫ﺑەﺑــێ ﺋــﺎﮔﺎداری ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺋەﻧﺠــﺎم‬ ‫ﺑﺪرێــﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯿﻮﻟەن‬ ‫ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻟە ﻧــﺎو ﻫێﺰی‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و دادﮔﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﻫەﯾە‪.‬‬ ‫ﭘــﺎش ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻬێﻨــﺎن ﺑــە رۆڵــﯽ ﺳــﻮﭘﺎ ﻟە‬ ‫ﻧﺎو ﭘﺮۆﺳــەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ واڵﺗــﺪا ﺋەردۆﻏﺎن‬ ‫ﺑڕﯾــﺎری دا ﻫەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧــﯽ ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەی‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەی ﻛــﻮردی‬ ‫واڵﺗەﻛــەی زﯾﺎﺗــﺮ و ﺧێﺮاﺗــﺮ ﺑــﻜﺎت‪،‬‬ ‫ﺑەاڵم ﮔﯿﻮﻟــەن ﻟەﮔــەڵ ﺋەو ﺳﯿﺎﺳــەﺗەدا‬ ‫ﻧەﺑــﻮو‪ .‬ﺑﯚﯾە ﮔﯿﻮﻟــەن ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻫەﻧﮕﺎوی‬ ‫ﻫەڵﮕــﺮت ﺑــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻬێﻨــﺎن‬ ‫ﺑــەو ﭘﺮۆﺳــەﯾە ﺋەردۆﻏــﺎن دەﺳــﺘﯽ‬

‫ﭘــێ ﻛﺮدﺑــﻮو‪ .‬ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯿﻮﻟــەن‬ ‫ﺑــﻮو ﺗﯚﻣــﺎری دەﻧﮕــﯽ داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﯚﺳــﻠﯚی ﻧێــﻮان ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛــە‬ ‫و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ دەزﮔﺎی ﻫەواڵﮕــﺮی‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎی ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺋەﯾﻠﻮﻟــﯽ ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪ 2011‬ﺑــاڵو ﻛــﺮدەوە و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿــﺶ‬ ‫ﻟــەو ﻛﺎرە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻬێﻨــﺎن ﺑــﻮو ﺑــە ﻫــەر‬ ‫داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧێﻜﯽ ﺗــﺮی ﻧێــﻮان ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛــە‬ ‫ﺑەﺋﺎراﺳــﺘەی ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەی‬ ‫ﻛــﻮرد ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا‪ .‬ﻟــە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺷــﻮﺑﺎﺗﯽ‬ ‫‪2012‬ﯾﺸــﺪا ﺑﺰووﺗﻨــەوەی‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ‪2012‬ﯾﺸــﺪا‬ ‫ﮔﯿﻮﻟــەن ﺑڕﯾــﺎری ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە‬ ‫ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە و دادﮔﺎﯾﯿﻜــﺮدن ﻟــە ﻫﺎﻛﺎن‬ ‫ﻓﯿﺪاﻧــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ دەزﮔﺎی ﻫەواڵﮕــﺮی‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﭼــﻮار ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺗــﺮی ﺋــەو‬ ‫داﻣەزراوەﯾــەی دەرﻛــﺮد‪ ،‬ﺋــەوەش ﺑــە‬ ‫ﺗﯚﻣەﺗﯽﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪاﻧﯽﭘەﻛەﻛە‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﯾــەك ﺳــﺎڵە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ داوا ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دەﻛــەن ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑەﻫێــﺰی‬ ‫ﺑــﻮاری وزە و ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟەﮔــەڵ‬

‫ڕادەﮔەﯾەﻧێــﺖ و ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ ﭘﺎرﭼــە‬ ‫ﭘﺎرﭼــە دەﺑێــﺖ‪ .‬ﺑﯚﯾــە ﮔﯿﻮﻟــەن دژ‬ ‫ﺑــە ﺋەردۆﻏــﺎن ﺑــەﻛﺎر دەﻫێﻨێــﺖ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜــە ﻻوازﺑﻮوﻧــﯽ ﺋەردۆﻏــﺎن واﺗــﺎی‬ ‫ﻻوازﺑﻮوﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێــﻮان ﻫەوﻟێﺮ و‬ ‫ﺋەﻧﻘەڕەشدەﮔەﯾەﻧێﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺎڵﭙــەڕی ﻣﯚﻧﯿﺘــەر دەﻧﻮوﺳــێﺖ‪،‬‬ ‫ﺋەﮔــەر ﭘﺎرﺗــﯽ داد و ﮔەﺷــەﭘێﺪان‬ ‫ﻟــە ﻫەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺋــەم‬ ‫ﻣﺎﻧﮕــەدا ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﮔــەورە‬ ‫ﺑەدەﺳــﺖ ﻧەﻫێﻨێــﺖ ﺋەوا ﭘێﮕــەی ﺋەو‬ ‫ﭘﺎرﺗــە ﻟــە ﻧــﺎو ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ﻻواز دەﺑێــﺖ‬ ‫و ﺋەوﻛﺎﺗــەش ﺋەردۆﻏــﺎن وەﻛــﻮ‬ ‫ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵﯽ ڕاﺑــﺮدوو ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﻟــە‬ ‫ﭘەﯾڕەوﻛﺮدﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ و‬ ‫دەرەوەدا ﺑــێ ﮔەڕاﻧــەوە ﺑــﯚ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗــﺮی واڵت ﻫەﻧــﮕﺎو ﻫەڵﮕﺮێــﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەردۆﻏــﺎن رۆڵــﯽ ﮔــەورە ﻟــە ﺑــەرەو‬ ‫ﭘێﺸــﱪدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮان‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا دەﮔێڕێــﺖ‪،‬‬ ‫ﻟەواﻧــەش ﻟە ﺑــﻮاری ﻧەوﺗــﺪا‪ .‬ﻫەرێﻤﯽ‬

‫ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻧﺎﯾەوێﺖ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻟەﺑﻮاریﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەوەﭘێﺸﻜەوﺗﻨێﻜﯽ‬ ‫وەﻫﺎ ﺑەدەﺳﺖ ﺑﻬێﻨێﺖ ﻛە ﭼﯿﱰ ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑە ﺑەﻏﺪا ﻧەﺑەﺳﺘێﺖ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﭘێــﻚ ﻧەﻫێﻨــﻦ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺋەﻧﻘــەڕە ﺋــەو‬ ‫داواﯾــە ڕەت دەﻛﺎﺗــەوە‪ .‬ﻣﺎڵﭙــەڕی‬ ‫وێڵــﺪ ﺑﻮڵﯿــنت ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﭘــﺎش‬ ‫ﺋــەوەی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ دڵﻨﯿــﺎ ﺑﻮو ﻟــەوەی‬ ‫ﻛــە ﻓﺸــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿــﺎن ﻟەﺳــەر‬ ‫ﻫەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﺎﺑێﺖ‪،‬‬ ‫ﺋﯿــﱰ ﺑڕﯾــﺎری دا ﺳــﻮود ﻟــە ﮔﯿﻮﻟــەن‬ ‫وەرﺑﮕﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺷﻜﺴــﺖ ﺑەم‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە ﺑەﻫێــﺰەی ﻧێــﻮان ﻫەوﻟێــﺮ‬ ‫و ﺋەﻧﻘــەڕە ﺑﻬێﻨێــﺖ‪ .‬ﺋەوەی ﺋێﺴــﺘﺎش‬ ‫ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ڕوو دەدات ﺑەﺷــێﻜە ﻟــە‬ ‫ﻫەوڵــﺪان ﺑــﯚ ﮔەﯾﺸــنت ﺑــەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە‪.‬‬ ‫ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻧﺎﯾەوێــﺖ ﻫەرێﻤــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺑــﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــەوە‬ ‫ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨێﻜﯽ وەﻫــﺎ ﺑەدەﺳــﺖ‬ ‫ﺑﻬێﻨێــﺖ ﻛــە ﭼﯿــﱰ ﭘﺸــﺖ ﺑــە ﺑەﻏﺪا‬ ‫ﻧەﺑەﺳــﺘێﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﯽ واﯾــە ﺋەو ﻛﺎﺗە‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‬

‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎوﭼەﯾەﻛــە ﺑــە وﺷــﻜﺎﻧﯽ‬ ‫دەورە دراوە و زۆر ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــەوە‬ ‫ﻫەﯾــە ﻟــە رێــﯽ واڵﺗێﻜــەوە ﻧەوﺗەﻛەی‬ ‫ڕەواﻧــەی دەرەوە ﺑــﻜﺎت‪ .‬ﺋێﺴــﺘﺎش‬ ‫ﻫەوﻟێــﺮ ﭼــﺎوی ﻟەوەﯾــە ﻟــە ڕێــﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە ﺋەم ﻧەوﺗــە ﺑﻨێﺮێﺘــە دەرەوە‪.‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﻻوازﺑﻮوﻧﯽ ﺋەردۆﻏــﺎن ﻛﺎرﯾﮕەری‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻧــەوت و ﭘﻼﻧــﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە‬ ‫ﺑــﻮاری وزەدا دەﺑێــﺖ‪ .‬ﺋــەو ﻛﺎﺗــەش‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﻧﺎﭼــﺎرە ﺳــﺎزش ﺑــﯚ ﺑەﻏــﺪا ﺑــﻜﺎت‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟە ﺑــﻮاری ﻧەوت و ﻏــﺎزەوە‪.‬‬ ‫ﺋەﮔەرﯾــﺶ ﺋــەو ﺳﺎزﺷــە ﻧــەﻛﺎت ﺋەوا‬ ‫ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﺑەردەواﻣــﯽ ﻧﺎﺑێــﺖ و داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻫەرێــﻢ و ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧﯿــﺶ ڕووﺑەڕووی‬ ‫ﻛێﺸــەی ﮔــەورەی ﺑــﻮاری ﺳﯿﺎﺳــﯽ و‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوریدەﺑﻨەوە‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر‪ :‬ﺳﻮﻋﺎد ﺣەﺳەن‬

‫ﻧﯿﻮەی‬ ‫ﺗەﻣەﻧﯽ ﻟە‬ ‫ﺧەودا ﺑﻮوە‬

‫دوو ﻣەﯾﻤﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﻜﺎرﻟە‬ ‫رێﺴﺘﻮراﻧﺖ‬

‫ﻟــە رێﺴــﺘﻮراﻧﺘﯽ ”ﻛﺎﯾﺎﺑﻮﻛــﯽ‬ ‫ﺗﺎوﯾﺮﯾــﻦ“ی ژاﭘــﯚن ﻟەﺑــﺮی‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗــﻜﺎری ﻣــﺮۆڤ‪ ،‬ﺳــﻮود‬ ‫ﻟــە ﺧﺰﻣەﺗــﻜﺎری ﻣەﯾﻤــﻮون‬ ‫وەردەﮔﯿــﺮێ‪ .‬ﺋــەو ﻣەﯾﻤﻮوﻧــە‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﻜﺎراﻧــە ﭼەﻧــﺪ ﺋەرﻛێﻜﯿــﺎن‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺷــﺎﻧە‪ ،‬وەﻛــﻮ ﻫێﻨﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧــەوەی‬ ‫ﺧــﻮاردن‪،‬‬ ‫ﺗەﭘڵەﻛــﯽ ﺟﮕــەرە‪ ،‬ﭘێﺪاﻧﯽ وەﺳــڵ‬ ‫و ﺗەﻧﺎﻧەت ﭘﺎرە وەرﮔﺮﺗﻨﯿﺶ‪.‬‬ ‫”ﻓﻮﻛــﻮ ﭼــﺎن“ و ”ﯾﺎﭼــﺎن“ ﻧــﺎوی‬ ‫دوو ﻣەﯾﻤﻮوﻧــە ﺧﺰﻣەﺗﻜﺎرەﻛــەی‬ ‫”ﻛﺎﯾﺎﺑﻮﻛــﯽ‬ ‫رێﺴــﺘﻮراﻧﺘﯽ‬ ‫ﺗﺎوﯾﺮﯾﻦ“ە‪.‬‬ ‫”ﻛﺎورو ﺋﻮﺗﺴــﻮﻛﺎ“ ﺑەڕێﻮەﺑــەری‬ ‫رێﺴــﺘﻮراﻧﺘەﻛە دەڵــێ‪” ،‬ﺑەﻫــﯚی‬ ‫ﺋــەو دوو ﻣەﯾﻤﻮوﻧــەوە‪ ،‬ﺧەڵﻜێﻜﯽ‬ ‫زۆر ﻫﺎﺗــە رێﺴــﺘﻮراﻧﺘەﻛەم‪ ،‬ﺑﯚﯾــە‬ ‫ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺋﺎﺑﻮورﯾــﺶ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕــەری ﻟەﺳــەر داﻫﺎﺗــﯽ ﻣــﻦ‬ ‫ﻧەﺑــﻮوە‪ .‬ﺋێﺴــﺘﺎ ﺗەﻧﯿــﺎ ژاﭘﯚﻧﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻧﯿــﻦ ﻛــە دێﻨــە رێﺴــﺘﻮراﻧﺘەﻛەم‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜــﻮ ﮔەﺷــﺘﯿﺎرێﻜﯽ زۆر ﺑــﯚ‬ ‫ﺧــﻮاردن رووﻣــﺎن ﺗــێ دەﻛــەن‪.‬‬ ‫ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆر ﻟــەو ﮔەﺷــﺘﯿﺎراﻧەش‪،‬‬ ‫ﻟــە رێﮕــەی ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺘــەوە‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾــامن ﭘێــﻮە دەﻛــەن و‬ ‫ﺷﻮێﻦ دەﮔﺮن“‪.‬‬ ‫”ﻛﺎورو ﺋﻮﺗﺴــﻮﻛﺎ“ ﻟــە درێــﮋەی‬ ‫ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯿﺪا دەڵــێ‪” ،‬رەﻧﮕــە زۆر‬ ‫ﻧﺎوەﻧــﺪ و ﻛﯚﻣەڵــﯽ داﻛﯚﻛﯿــﻜﺎر ﻟــە‬ ‫ﻣﺎﻓــﯽ ﺋــﺎژەاڵن ﻟــە زۆرﺑــەی واڵت‬ ‫رێﮕــە ﻧــەدەن ﻛﺎر ﺑــە ﺋــﺎژەاڵن‬ ‫ﺑﻜــﺮێ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻣــﻦ ﻛﺎرێﻜــﯽ‬ ‫ﺋەوﺗﯚﯾــﺎن ﭘــێ ﻧﺎﻛــەم و ﺋــەو دوو‬ ‫ﻣەﯾﻤﻮوﻧــە رۆژاﻧــە ﺗەﻧﯿــﺎ دوو‬ ‫ﺳەﻋﺎت ﻛﺎر دەﻛەن“‪.‬‬

‫ﻣەڕێﻚ ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە‬ ‫ﻧﺎوﻧﻮوس دەﻛﺮێ‬

‫ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەی ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ ژۆل ﺳــﯿﻤﯚﻧﯽ ﺷــﺎری ﺳــەن ﻧــﺎزری‬ ‫ﻓەڕەﻧﺴــﺎ ﺑــەو ﻫﯚﯾــەی رێــﮋەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــە ﭘﯚﻟێﻜــﺪا ﻛــەم ﺑــﻮوە‪ ،‬ﺋــەو‬ ‫ﭘﯚﻟــەی داﺧﺴــﺘﻮوە‪ .‬رۆژﻧﺎﻣــەی ﺋەﺗﻠەﻧﺘﯿﻜــﯚ ﺑاڵوی ﻛــﺮدەوە ﻛە ﻟــە ﺑەراﻧﺒەر ﺋەو‬ ‫ﻛﺎرەی ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛــەدا‪ ،‬ﺑﻨەﻣﺎڵــەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــﯽ ﭘﯚﻟــە داﺧﺮاوەﻛــە‬ ‫ﻫەڵﻮێﺴــﺘێﻜﯽ ﺳــەﯾﺮﯾﺎن ﻧﻮاﻧــﺪووە‪ .‬ﺋــەوان ﺑــە ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﻧﺎڕەزاﯾــﯽ دەرﺑڕﯾــﻦ‬ ‫ﻣەڕێﻜــﯽ رەﺷــﯿﺎن ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛــە ﻧﺎوﻧﻮوس ﻛــﺮدووە‪ .‬ﺋەو ﻣەڕە ﻧﺎوی وەﻧﺴــﺎﻧە‪.‬‬ ‫دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻧﺎوەﻛــە ﺑــەو ﻫﯚﯾەوەﯾــە ﻛــە وەزﯾــﺮی ﭘــەروەردەی ﻓەڕەﻧﺴــﺎش‬ ‫ﻧــﺎوی وەﻧﺴــﺎن ﭘﯿﯚﻧــە‪ .‬ﺑﺎوﻛــﯽ ﯾــەك ﻟــەو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــەی ﭘﯚﻟــە داﺧﺮاوەﻛــە ﺑــە‬ ‫رۆژﻧﺎﻣــەی ﺋەﺗﻠەﻧﺘﯿﻜــﯚ دەڵــێ‪” ،‬ژﻣﺎردﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ و ﻣــەڕ ﻫﯿــﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯿﺎن‬ ‫ﺑەﯾەﻛــەوە ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋێﻤــەش ﺑڕﯾﺎرﻣــﺎن دا ﻣەڕێﻚ ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛــە ﻧﺎوﻧﻮوس‬ ‫ﺑﻜەﯾــﻦ‪ .‬ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑەﻫــﯚی ﺋــەو ﻣــەڕەوە ژﻣــﺎرەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــەﻛﺎن ﻟــە ‪ 287‬ﻛــەس‬ ‫ﺗێﭙەڕﯾﻮە و ﺗەﻧﺎﻧەت دەﺑێ ﭘﯚﻟێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﻜﺮێﺘەوە“‪.‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛــە دەڵــێ ﺑﻮدﺟــەی ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﻧﯿﯿــە ﺑﯚﯾــە‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﭘﯚﻟــﯽ ﺗــﺮ ﺑﻜﺎﺗــەوە‪ .‬ﺑﻨەﻣﺎڵــەی ﺋــەو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــەش ﻫﯿــﻮادارن وەزﯾﺮی‬ ‫ﭘــەروەردە ﺑڕﯾــﺎر ﻟەﺳــەر ﻛﺮدﻧــەوەی ﺋەو ﭘﯚﻟــە ﺑــﺪات‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەﮔــەر ﻟەﺑەر‬ ‫ﺋەو ﻣەڕەش ﺑێ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﻫﺎوﻧﺎوی ﺧﯚﯾەﺗﯽ‪.‬‬

‫رەﻧﮕﺎڵە‬

‫دوو ﺳﺎڵﯽ ﺗەﻣەﻧە و ﺑە ﺳێ زﻣﺎن ﻗﺴە دەﻛﺎت‬ ‫ﭬﺎﻟێﻨﺘﯿﻨــﺎ ﻛﭽــە ﺗەﻣــەن دوو ﺳــﺎاڵﻧەﻛەی ﺳــەﳌﺎ ﻫﺎﯾــﻚ ﺋەﻛﺘــەری ﻣەﻛﺴــﯿﻜﯿﯿە ﻛــە ﺷــﺎرەزای‬ ‫ﺳــێ زﻣﺎﻧــە و ﻗﺴــەﯾﺎن ﭘــێ دەﻛﺎت‪ .‬ﺳــەﳌﺎ دەڵــێ ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑــەو ﻛﭽــەم دەﻛــەم ﻛــە ﺑــەو ﺗەﻣەﻧەﯾــەوە ﺧﺎوەﻧﯽ‬ ‫ﺋــەو ﻟێﻬﺎﺗﻮوەﯾــە‪ .‬ﻓڕاﻧﺴــﻮا ﻫﺎﻧــﺮی ﭘﯿﻨــﯚ ‪ 48‬ﺳــﺎاڵن‪ ،‬ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻜــﯽ ﻓەڕەﻧﺴــﺎﯾﯿە و ﺑﺎوﻛــﯽ ﭬﺎﻟێﻨﺘﯿﻨﺎﯾــە‪ .‬ﺋەو ﺳــەﺑﺎرەت‬ ‫ﺑــە ﻛﭽەﻛــەی دەڵــێ‪” ،‬ﻛﭽەﻛــەم زۆر ﺑەﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧــێ ﺑــە ﺳــێ زﻣﺎﻧــﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰی‪ ،‬ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ و ﻓەڕەﻧﺴــﯽ‬ ‫ﻗﺴــە ﺑــﻜﺎت و ﺗێﯿــﺪا ﻟێﻬﺎﺗــﻮوە“‪ .‬ﺋەﳌــﺎ ﻫﺎﯾــﻚ ﻟــە دووی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ ﺳــﺎڵﯽ ‪ 1966‬ﻟە ﻣەﻛﺴــﯿﻚ ﻟــە داﯾﻚ ﺑــﻮوە‪ .‬ﺋەو‬ ‫ﺋەﻛﺘــەر و دەرﻫێﻨــەری ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯿە ﻛــە ﺑەﻫــﯚی رۆڵﮕێڕاﻧــﯽ ﻟــە ﻓﯿﻠﻤــە ﺋەﻣﺮﯾﻜﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﻧﺎودار ﺑــﻮوە‪ .‬ﺑﺎوﻛﯽ ﺳــەﳌﺎ‬ ‫ﺑــە رەﭼەڵــەك ﺧەڵﻜــﯽ ﻟﻮﺑﻨﺎﻧــە و ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــە‪ ،‬داﯾﻜﯿﺸــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎﯾە‪ .‬ﺳــەﳌﺎ ﺷــﺎرەزای زﻣﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی‪،‬ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ‪،‬ﻋەرەﺑﯽوﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯿﯿە‪.‬‬ ‫‪1880‬دا‬ ‫ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﺎڵﯽ ‪1880‬دا‬ ‫ﺗەرﻣــﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗێــﻚ ﻟەﻧــﺎو رووﺑــﺎری‬ ‫ﺳــﯿﻨﯽ ﭘﺎرﯾــﺲ دۆزراﯾەوە‪ .‬ﺋــەوﻛﺎت‬ ‫راﮔەﯾەﻧــﺮا ﻛــە ﻫﯿــﭻ ﺷــﻮێﻨەواری‬ ‫ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋی ﻟەﺳــەر ﺟەﺳــﺘەی‬ ‫ﺋﺎﻓﺮەﺗەﻛــە ﻧﯿﯿــە و ﺋەﮔــەری ﻫەﯾــە‬ ‫ﺧــﯚی ﻛﻮﺷــﺘﺒێ‪ .‬رووﺧﺴــﺎری‬ ‫ﺋﺎﻓﺮەﺗەﻛــە ﺋﺎراﻣﯿﯿەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺗێﺪا‬ ‫ﺑــﻮو و ﺗەﻣەﻧﯿﺸــﯽ ﻧەدەﮔەﯾﺸــﺘە ‪16‬‬ ‫ﺳــﺎڵ و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎش ﻫﯿﭻ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەی‬ ‫دﯾــﺎر ﻧﯿﯿــە‪ .‬ﺗﻮێﮋەرێﻜﯽ ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳــﯽ‬ ‫ﻟــە ﭘﺎرﯾــﺲ‪ ،‬رووﺧﺴــﺎری‬ ‫ﺋﺎﻓﺮەﺗەﻛــەی زۆر ﭘێ ﺟــﻮان ﺑﻮو ﺑﯚﯾە‬ ‫ﭘەﯾﻜەرێﻜــﯽ ﭘﯚرﺗﺮێﺘــﯽ ﺑــە ﮔەﭼــﯽ‬ ‫ﻟــێ دروﺳــﺖ ﻛــﺮد‪ .‬ﺑەﻫﯚی ﺷــێﻮەی‬ ‫رووﺧﺴــﺎر و ﺟﻮاﻧﯿــﯽ ﺋــەو ﺋﺎﻓﺮەﺗــە‬ ‫ﭼەﻧــﺪ منﻮوﻧەﯾەﻛــﯽ ﺗﺮ ﻟــەو ﭘەﯾﻜەرە‬ ‫دروﺳــﺖ ﻛــﺮا و ﻟە ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ ﻛەﻣﺪا‬ ‫ﺑﻮوە ﺑە ﭘﯚرﺗﺮێﺘێﻚ ﺑﯚ ﺟﻮاﻧﻜﺎری‪.‬‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﺎت‪ ،‬ﭘﯚرﺗێﺮﺗــﯽ‬ ‫ﺋــەو ﺋﺎﻓﺮەﺗــە ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ زﯾﺎﺗــﺮی‬ ‫دەرﻛــﺮد‪ .‬ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی رووﺧﺴــﺎر و‬ ‫ﺑــﺰە ﭘڕ ﻧﻬێﻨﯿﯿەﻛــەی ﺋــەو ﺋﺎﻓﺮەﺗەﯾﺎن‬ ‫دەﺑﯿﻨــﯽ‪ ،‬ﺑــەردەوام ﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾﺎن‬ ‫دەﻛــﺮد ﻛە ﺋــەو ﺋﺎﻓﺮەﺗە ﭼــﯚن ژﯾﺎوە؟‬

‫دوای ﻣﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوی دەرﻛﺮد‬

‫ﭼــﯚن ﻣــﺮدووە و ﻟــە چ ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿــﺪا ﺑــﻮوە؟ ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋەﻟﺒێﺮ‬ ‫ﻛﺎﻣــﯚ ﺑﺰەﻛــەی ﻟەﮔــەڵ ﺑــﺰەی ﻣﯚﻧﺎﻟﯿﺰا‬ ‫ﺑەراورد دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﭘﯚرﺗێﺮﺗەﻛــە ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ زﯾﺎﺗــﺮی دەرﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﻛــە وێﻨــەی ﻓــﺮاوان ﻟــە‬ ‫ﭘەﯾﻜەرەﻛــە ﮔﯿــﺮان و ﺑەرێﮋەﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﺑەرﻓــﺮاوان ﭘﯚرﺗێــﺮت دروﺳــﺖ ﻛــﺮان‬ ‫و ﻓﺮۆﺷــﱰان‪ .‬ﺋــەو ﻛﺎرە وای ﻛــﺮد‬ ‫ﭘﯚرﺗێﺮﺗەﻛــە ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ دەرﺑﻜﺎت‬ ‫و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑﭽێﺘە ﻧــﺎو ﻫﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧەوە‪.‬‬

‫ﺋــەوﻛﺎت ﺷــێﻮەی ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺋــەو ژﻧە‬ ‫ﻧەﻧــﺎﴎاوە وەﻛــﻮ ﻫێــامی ﺟﻮاﻧﯿــﯽ‬ ‫ژﻧﺎﻧــە دەﻧــﺎﴎا‪” .‬ﺋــەوارز“ ﺷــﺎﻋﯿﺮ‬ ‫و رەﺧﻨەﮔــﺮی ﺑەرﯾﺘﺎﻧــﯽ ﭘێــﯽ‬ ‫‪50‬دا‬ ‫واﯾــە وەك ﭼــﯚن ﻟــە دەﯾــەی ‪50‬دا‬ ‫”ﺑﺮێﺠﯿــﺖ ﺑــﺎردۆ“ ﻫێــامی ﺟﻮاﻧــﯽ‬ ‫ﺑــﻮوە‪ ،‬ﺋــەو ﺋﺎﻓﺮەﺗــە ﻧەﻧــﺎﴎاوەش‬ ‫ﻟــە دەﯾەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەرەﺗﺎی ﺳــەدەی‬ ‫ﺑﯿﺴــﺘەﻣﺪا‪ ،‬ﻣﯚدێــﻞ و ﻫێــامی‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ ﺑــﻮوە و ”ﺋەﻟﯿﺰاﺑێــﺖ ﺑێﺮﮔﻨێﺮ“‬ ‫ﺋەﻛﺘــەری ﻧــﺎوداری ﺋەڵامﻧﯿــﺶ ﻟــە‬ ‫ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺘەﻣﺪا ﻻﺳــﺎﯾﯽ ﺋەو ژﻧە‬ ‫ﻧەﻧﺎﴎاوەی ﻛﺮدووەﺗەوە‪.‬‬ ‫ﻟە ﺑەرﻫەﻣە ﺋەدەﺑﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ‪،‬‬ ‫ﺋەڵامﻧﯿﺎ و ﻓەڕەﻧﺴــﺎدا ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەو ژﻧە‬ ‫ﻧەﻧــﺎﴎاوە ﻛــﺮاوە‪ .‬ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ﻟــە‬ ‫رۆﻣﺎﻧــﯽ ”ﺳﺘﺎﯾﺸــﯽ رووﺧﺴــﺎر“دا‬ ‫ﻛــە ﺳــﺎڵﯽ ‪ 1900‬ﺑــاڵو ﺑــﻮوەوە‪،‬‬ ‫ﺷــﺎﻋﯿﺮێﻜﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧــﯽ ﻋﺎﺷــﻘﯽ‬ ‫ﭘﯚرﺗێﺮﺗــﯽ ﺋــەو ژﻧــە دەﺑــێ و دەﮔﺎﺗە‬ ‫رادەﯾــەك ﻛــە ﻛﭽەﻛــەی دەﻣــﺮێ و‬ ‫ژﻧەﻛەﺷﯽ ﺧﯚی دەﻛﻮژێ‪.‬‬ ‫ﭬێﻼدﯾﻤﯿــﺮ ﻧﺎﺑﺎﻛﯚﻓــﯽ رووﺳــﯿﺶ ﻟــە‬ ‫‪1934‬دا ﺷــﯿﻌﺮێﻜﯽ ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ‪1934‬دا‬ ‫ﺋەو ژﻧە ﻧەﻧﺎﴎاوە ﻧﻮوﺳﯿﻮە‪.‬‬

‫ﺳﺘﯿﺴــﯽ ﻛﭽێﻜــﯽ ﺗەﻣــەن‬ ‫‪ 15‬ﺳــﺎاڵﻧەﯾە ﻛــە ﻟــە ﺷــﺎی‬ ‫ﻟەﻧﺪەﻧــﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿــﺎ دەژی و‬ ‫ﺗﻮوﺷــﯽ ﮔﺮﻓﺘێﻜــﯽ دەﮔﻤەن‬ ‫ﺑــﻮوە‪ ،‬ﺋەوﯾــﺶ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑە‬ ‫ﺧەوﺗﻨﯽ ﺋەوەوە ﻫەﯾە‪.‬‬ ‫ﭘﺴــﭙﯚڕان دەڵێﻦ ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫‪ 100‬ﺣﺎڵەﺗــﯽ ﻫﺎوﺷــێﻮەی‬ ‫ﺳﺘﯿﺴــﯽ ﻟە ﻫەﻣــﻮو ﺟﯿﻬﺎﻧﺪا‬ ‫ﺗﯚﻣﺎر ﻛــﺮاوە‪ .‬ﺋەوان ﺗﻮوﺷــﯽ‬ ‫ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛﯽ دەﮔﻤــەن‬ ‫ﺑﻮوﻧــە و رەﻧﮕــە ﺑەﻫﯚﯾــەوە‬ ‫ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿﺎن ﺑﻜەوێﺘــە‬ ‫ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەوە‪.‬‬ ‫ﻛﻠﯿــﻦ ﻟﻮﯾــﻦ ﺳــﯿﻨﺪۆرم ﻧﺎوی‬ ‫ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛەی‬ ‫ﺳﺘﯿﺴــﯿﯿە ﺑﯚﯾــە دەﺑــێ‬ ‫ﺑــەردەوام ﻟــە ژێــﺮ ﭼﺎودێﺮی‬ ‫ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﺪاﺑێ‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﻛﭽــە ﺑــﯚ ﻣــﺎوەی‬ ‫ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕێــﻚ ﺑە ﺗــەواوی‬ ‫دەﺧــەوێ و دواﺗﺮﯾــﺶ ﺳــێ‬ ‫ﺗــﺎ ﭼــﻮار ﻣﺎﻧــﮓ ﺑە ﺗــەواوی‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎڵــەی‬ ‫ﺑەﺧەﺑــەرە‪.‬‬ ‫ﺳﺘﯿﺴــﯽ زۆر ﻧﯿﮕەراﻧــﯽ‬ ‫ﻛﭽەﻛەﯾﺎﻧــﻦ و دەڵێــﻦ ﺗــﺎ‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧﯿﻮەی ﺗەﻣەﻧــﯽ ﻫەر‬ ‫ﻟە ﺧەودا ﺑﻮوە‪.‬‬

‫ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﻟە‬ ‫رۆژێﻜﺪا ﺑﺮدەوە‬

‫ﺋەﮔــەر ﻟــە ﻣــﺎوەی ﻫەﻣــﻮو ﺗەﻣەﻧــﺪا ﺧەاڵﺗێﻜــﯽ ﯾــەك ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻری‬ ‫ﺑﺒەﯾــەوە‪ ،‬ﺋــەوا ﺑەﺧﺘێﻜــﯽ زۆر ﺑﺎﺷــە‪ ،‬ﻟــەوە ﺑﺎﺷــﱰ ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﺑــﯚ دوو‬ ‫ﺟــﺎر ﺋــەو ﺧەاڵﺗە ﺑﺒەﯾــەوە‪ .‬ﺧﺎﺗﻮوﻧێﻜــﯽ ﺑەﺑەﺧﺘــﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎﯾــﯽ دوو ﻟﯚﺗﯽ‬ ‫ﻛــڕی و دواﺗــﺮ دەرﻛــەوت ﻛــە ﻫــەر دوو ﻟﯚﺗﯚﻛــە ﺑــﺮاوەی ﺧەاڵﺗــﯽ ﯾــەك‬ ‫ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﺧﺎﺗﻮوﻧــە ﻛــە ﺧەڵﻜــﯽ وﯾﻼﯾەﺗــﯽ ﭬێﺮﺟﯿﻨﯿــﺎی ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎﯾــە‪ ،‬دەڵــێ ﻛە‬ ‫ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎش ﺣەﭘەﺳــﺎوە‪ .‬ﺋــەو دوو ﻟﯚﺗــﯚ دەﻛــﺮێ ﻛــە ژﻣﺎرەﻛەﯾــﺎن ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺗەﻣەﻧــﯽ داﯾــﻚ و ﺑﺎوﻛــﯽ و ﺳــﺎڵﻮەﮔەڕی زەﻣﺎوەﻧﺪﯾــﺎن ﯾەﻛــﱰ دەﮔﺮێﺘــەوە‪.‬‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜﯿــﺶ ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﺗﯿــﺮ و ﭘﺸــﻜەﻛە ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛــﺮا‪ ،‬ﻫــەر دوو ﻟﯚﺗــﯚ ﺑﺮاوە‬ ‫ﺑﻮون و ﺋەو ﺧﺎﺗﻮوﻧەش ﻟە ﺧﯚﺷﯿﺎن ﮔﺮﯾﺎ‪.‬‬ ‫ﻟــە وﯾﻼﯾەﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە دوو ژﻣــﺎرەی ﺑــﺮاوەی ﻟﯚﺗﯚ ﺋﺎﺷــﻜﺮان‬ ‫دەﻛﺮێﻦ و ﺋەو ﻛﺎرەش ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵە ﺑەردەواﻣە‪.‬‬

‫ﻫﻮﻧەر‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﻟە ﻛﯚﻟﯿﮋی ﻫﻮﻧەری ﻫەوﻟێﺮدا ﺷﺎﻧﯚﯾﯽ‬ ‫”ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕەی ﺷەوان“ منﺎﯾﺶ ﻛﺮا‬ ‫وﺷ‪ /‬ﭘﯚ‪ ‬ﻗﺎﺳﻢ ﻧﻮوری‬ ‫ﻟــە‬ ‫درێــﮋەی منﺎﯾﺸــﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎرﻧ‬ ‫ﺎﻣە‬ ‫ﻛﺎﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــﯽ دوا‬ ‫ﻗﯚﻧ‬ ‫ﺎﻏــﯽ ﺑەﺷــﯽ ﺷــﺎﻧﯚی ﻛﯚﻟﯿــﮋی‬ ‫ﻫﻮﻧــ‬ ‫ەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﻟــە دووەﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑەرﻫ‬ ‫ەﻣــﺪا ﺷــﺎﻧﯚﯾﯽ ”ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕەی‬ ‫ﺷەوا‬ ‫ن“‬ ‫منﺎﯾ‬ ‫ﺶ‬ ‫ﻛ‬ ‫ﺮا‪.‬‬ ‫ﻟــەم‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ەﯾــەوە ﺳــﯚران ﺧــﺪر‬ ‫دەر‬ ‫ﻫێﻨ‬ ‫ــەری ﺷــﺎﻧﯚﮔەرﯾﯿەﻛە ﺑــﯚ‬ ‫”‬ ‫وﺷـ‬ ‫ـە“ ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬ﺋێﻤــە ﻧﺰﯾﻜــەی‬ ‫ﻣﺎﻧــ‬ ‫ﮓ و ﻧﯿﻮێﻜــە ﺧەرﯾﻜــﯽ‬ ‫ﭘڕ‬ ‫ۆﭬــەی ﺑەردەواﻣﯿــﻦ ﻟــە دەﻗــﯽ‬ ‫”‬ ‫ﺧﻮێ‬ ‫ﻨﺪﻧ‬ ‫ﮕــ‬ ‫ەی‬ ‫ﺷــەوان“ ﻛــە ﻟــە‬ ‫ﻧﻮو‬ ‫ﺳــﯿ‬ ‫ﻨﯽ‬ ‫ﻧﻮوﺳــەری ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑەرﯾ‬ ‫ﺘﺎﻧــﯽ ”ﻫﺎرۆڵــﺪ ﭘﯿﻨﺘەر“ـــە‬ ‫ﻛــە‬ ‫ﻋەﻟــﯽ ﻋﻮﺳــامن ﯾﺎﻗــﻮوب ﺑە‬ ‫زﻣﺎﻧ‬ ‫ێﻜــﯽ ﺟﻮان و ﻧﺰﯾــﻚ ﻟە ڕﯾﺘﻤﯽ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫وﺳـ‬ ‫ـەر‬ ‫ەوە‬ ‫وە‬ ‫ری‬ ‫ﮔێڕاوەﺗە ﺳــەر‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎﻧـ‬ ‫ـﯽ‬ ‫ﻛ‬ ‫ــﻮ‬ ‫ری‪.‬‬ ‫ﻫەرﭼەﻧــﺪە دەﻗە‬ ‫ﺋە‬ ‫ﺳــ‬ ‫ڵﯿﯿ‬ ‫ەﻛە‬ ‫ﭘێــﻚ ﻫﺎﺗــﻮوە ﻟــە ‪8‬‬ ‫ﻛﺎرە‬ ‫ﻛﺘــەر‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻟە منﺎﯾﺸــەﻛەی‬ ‫ﺋێ‬ ‫ﻤــ‬ ‫ەدا ﺗەﻧﯿــﺎ ‪ 5‬ﻛﺎرەﻛﺘــەری‬ ‫ﺳــ‬ ‫ەرەﻛﯽ ﻣﺎوﻧەﺗــەوە و ﻫــەوڵ‬ ‫در‬ ‫اوە‬ ‫ﺋــ‬ ‫ەم‬ ‫ﻛ‬ ‫ﻮرﺗﻜﺮدەﻧەوەﯾــە‬ ‫ﺑە‬ ‫ﻫﯿـ‬ ‫ـﭻ‬ ‫ﺷــێ‬ ‫ﻮەﯾەك ﻛﺎر ﻧەﻛﺎﺗــە‬ ‫ﺳـ‬ ‫ـەر‬ ‫ﭼﯿ‬ ‫ــﺮۆك و زﻣــﺎن و‬

‫ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽدەﻗەﻛە‪.‬‬ ‫ﭘــﱰ ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬ﺑــەو ﻫﯿﻮاﯾەﯾــﻦ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﯿــﻦ ﻛﺎرێﻜــﯽ ﺑﺎﺷــامن‬ ‫ﭘێﺸــﻜەش ﻛﺮدﺑێــﺖ‪ .‬ﺷــﺎﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﺳــە ﺋــەم ﺑەرﻫەﻣــە وەك‬ ‫ﺑەرﻫەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﺑــە ﻫــﺎوﻛﺎری‬ ‫ﻫﻮﻧــەری‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ‬ ‫ﺷــﺎﻧﯚی ﻫەوﻟێــﺮ ﭘێﺸــﻜەش ﻛــﺮا‬ ‫‪2‬ی ﺋــﺎدار ﻟە‬ ‫ﻟــە ڕۆژی ﯾەﻛﺸــەﻣە ی‬ ‫ﻫﯚڵﯽ ﻛﯚﻟﯿــﮋی ﻫﻮﻧــەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎن‬ ‫منﺎﯾﺶ ﻛﺮا‪.‬‬ ‫ﺳــﺘﺎﻓەﻛەی ﺑەرﻫەﻣەﻛــە ‪-‬‬ ‫ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎر د‪ .‬ﺳــﺎڵﺢ ﻋﻮﻣــەر‬ ‫و ﯾﺎرﯾــﺪەدەری دەرﻫێﻨــەر دێﺮﯾﻦ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‪ ،‬ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷــﺎﻧﯚ ﺳــەردار‬ ‫ﺋەﻛــﺮەم و ﺳــﯿﻨﯚﮔﺮاﻓﯿﺎ ﺷــﯿﺮاز‬ ‫ﻋەزﯾــﺰ‪ ،‬ﻛﯚرﯾﯚﮔــﺮاف ﻫــﺎوڕێ‬ ‫ﻛەﻣــﺎل و دﯾﺰاﯾﻨــەری رووﻧﺎﻛــﯽ‬ ‫دێﺮﯾــﻦ ﺣﺎﻣــﺪ و ﺟێﺒەﺟێــﻜﺎری‬ ‫رووﻧﺎﻛــﯽ ﻫەوراﻣــﺎن ﻛﺎﻛــە‪.‬‬ ‫ﻫەرﯾــەك ﻟــە ”ﺑەڵێــﻦ ﻫــﺎدی و‬ ‫ﺷــﺎدی ﻣﺤەﻣــەد و ﺳــﯚران ﻋــﺎدل‬ ‫و ﮔــەردان ﺟەﻣــﺎل و ﻫــﺎوڕێ‬ ‫ﻣﺎل“ ڕۆڵﯿﺎن ﺗێﺪا ﮔێڕا‪.‬‬ ‫ﻛەﻣﺎل“‬ ‫ﻛە‬

‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر‪ :‬وﺷﯿﺎر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﺳﻮەد‬

‫‪11‬‬

‫ﺧەﺑﺎت ﻣﯿﺮزا ﮔﯚراﻧﯿﯽ ”ﮔەاڵڕێﺰان“ ﻛﻠﯿﭗ دەﻛﺎت‬

‫وﺷ‪ /‬وﺷﯿﺎر‬ ‫ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﺧەﺑــﺎت ﻣﯿﺮزا ﯾــەك ﻟەو‬ ‫ﻫﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧەﯾــە ﻛــە ﺑــە ﻓﺮەﺑەﻫــﺮە‬ ‫دەﻧــﺎﴎێ‪ ،‬ﻟەﻻﯾەﻛــەوە ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎرە‬ ‫و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮﯾﺸــەوە ﻣﻮزﯾﻜــﮋەن‬ ‫و ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋە‪ .‬ﺑــﯚ "وﺷــە" ﺋﺎﺷــﻜﺮای‬ ‫دەﻛﺎت ﻛــە دەﯾــەوێ ﺑــەم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧــە‬

‫ﮔﯚراﻧﯿﯽ "ﮔەاڵڕێﺰان" ﻛﻠﯿﭗ ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﺧەﺑــﺎت ﻣﯿــﺮزا ﻟــەم دواﯾﯿــەدا ‪3‬‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿــﯽ ﺗﯚﻣــﺎر ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﮔﯚراﻧﯿــﯽ‬ ‫"دێﻮاﻧە" ﻟــە ﺋﺎوازی ﺧــﯚی و ﻣﻮزﯾﻜﯽ‬ ‫ﻋەﺑــﺪواڵ ﻛەرﯾﻤﯿﯿــە و ﺗێﻜﺴــﺘﯽ‬ ‫ﭼــﺎﻻك ﺷــەﯾﺪاﯾە‪ ،‬ﺋــەم ﮔﯚراﻧﯿﯿــە‬ ‫ﻟــە ﺳــﺘﯚدﯾﯚی "ﻻوە" ﻟــە ﺳــﻠێامﻧﯽ‬ ‫ﻫﺎﺗﻮوەﺗەﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن‪.‬‬

‫دووەم ﮔﯚراﻧﯿــﯽ ﺑەﻧــﺎوی "ﺷــەوم‬ ‫ﻟــێ داﻫــﺎت" ﺋــﺎواز و ﺗێﻜﺴــﺘەﻛەی‬ ‫ﻓﯚﻟﻜﻠــﯚرە و ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﻋەﺑــﺪواڵ‬ ‫ﺷــﺎرﺑﺎژێڕی ﻛﺎری ﻣﻮزﯾﻜــﯽ ﺑــﯚ‬ ‫ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺋەوﯾــﺶ ﻟە ﺳــﺘﯚدﯾﯚی "راز"‬ ‫ﻟــە ﺳــﻠێامﻧﯽ ﻫﺎﺗﻮوەﺗــە ﺗﯚﻣــﺎردن‪.‬‬ ‫ﺳــێﯿەﻣﯿﻦ ﮔﯚراﻧﯿــﺶ ﺑەﻧــﺎوی‬ ‫"ﮔەاڵڕێــﺰان" ﻟــە ﺋــﺎوازی ﺧــﯚی و‬

‫ﺗێﻜﺴــﺘﯽ ﻓﯚﻟﻜﻠﯚرە‪ ،‬ﺑەﻫەﻣﺎن ﺷــێﻮە‬ ‫ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﻋەﺑــﻮاڵ ﺷــﺎرﺑﺎژێڕی‬ ‫ﻣﻮزﯾﻜــﯽ ﺑﯚ ﻛــﺮدووە و ﻟە ﺳــﺘﯚدﯾﯚی‬ ‫"راز" ﻫﺎﺗﻮوەﺗە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن‪.‬‬ ‫ﻟــەم ﺑﺎرەﯾەوە ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﺧەﺑﺎت ﺑﯚ‬ ‫"وﺷــە" دەڵێﺖ‪ ،‬ﺑەﻧﯿﺎزم ﺑــەم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧە‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿــﯽ "ﮔەاڵڕێــﺰان" ﻛﻠﯿــﭗ ﺑﻜەم"‬ ‫و ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــەوەش دەﻛﺎت‪ ،‬زۆرﺑــەی‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﻢ ﻟــە ﺳــﺘﺎﯾﻠﯽ ﺳــﻮﻧەﺗﯽ‬ ‫ﻛﺎرﯾﺎن ﺑﯚ ﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﺧەﺑــﺎت ﻣﯿــﺮزا ﻣﺤەﻣــەد ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪ 1969‬ﻟــە ﺳــﻠێامﻧﯽ ﻟــە داﯾــﻚ ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫‪1983‬وە دەﺳــﺘﯽ ﺑەﻛﺎری‬ ‫ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪1983‬وە‬ ‫ﻫﻮﻧــەری ﻛــﺮدووە و ﺳــەرەﺗﺎ ﺗەﻧﯿــﺎ‬ ‫وەك ﺋەﻛﺘــەر ﻟــە ﺑﻮاری ﺷــﺎﻧﯚدا ﻛﺎری‬ ‫ﻛــﺮدووە و ﺑەﺷــﺪاری ﻟــە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ‬ ‫ﻛﺎری ﺷــﺎﻧﯚﯾﯿﺪا ﻛــﺮدووە‪ .‬دواﺗــﺮ ﻟــە‬ ‫‪2000‬دا دەﺳــﺘﯽ ﻛــﺮدووە ﺑە‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ‪2000‬دا‬ ‫ﮔﯚراﻧﯿﮕﻮﺗــﻦ و ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ‪ 15‬ﮔﯚراﻧﯿﯽ‬ ‫ﺗﯚﻣــﺎر ﻛــﺮدووە و ﭼەﻧــﺪ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ‬ ‫ﻛﻠﯿــﭗ ﻛــﺮدووە‪ .‬ﻟــەرووی ﻣﻮزﯾﻜەوە‬ ‫ﺋﺎﻣێﺮی "ﻧەی" دەژەﻧێﺖ‪.‬‬

‫ﺗﯚﻓﺎن ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ ﺑە ﻓﯿﻠﻤﯽ ”رﯾﺎڵ و ﺑەرﺷە“‬ ‫ﺑەﺷﺪاری ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ دﻧﯿﺎ دەﻛﺎت‬ ‫وﺷ‪ /‬ھﺎوﺗﺎ ﺋ‪‬ﺳﻮەد‬ ‫ﺗﯚﻓــﺎن ﺋەﺑﻮﺑەﻛــﺮ ﯾەﻛێﻜە ﻟــە ﮔەﻧﺠە‬ ‫ﺑەﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و زۆرﯾﻨــەی‬ ‫دەرﻫێﻨــەرە ﮔەورەﻛﺎﻧــﯽ ڕۆژﻫــەاڵت‬ ‫و ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﻛﺎر ﻟەﮔــەڵ‬ ‫ﺋــەو ﮔەﻧﺠە دەﻛــەن‪ ،‬ﺟﮕــە ﻟەوەﯾﺶ‬ ‫ﺧــﯚی ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﻫەﯾــە‬ ‫و ﻟــە ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵەﻛﺎﻧﺪا ﺑەﺷــﺪاری‬ ‫ﻛــﺮدووە و ﺧەاڵﺗــﯽ ﺑەدەﺳــﺖ‬ ‫ﻫێﻨــﺎوە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟــە ﻓﯿﻠﻤــﯽ‬ ‫)رﯾــﺎڵ و ﺑەرﺷــە( ﻛــە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟﺎر‬ ‫ﺧەاڵﺗــﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺑەدەﺳــﺖ ﻫێﻨﺎوە‬ ‫و ﻟــە زۆرﺑــەی واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ‬

‫ﺑەﺷــﺪاری ﻛــﺮدووە‪ .‬ﺗﯚﻓــﺎن ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ‬ ‫ﻟــەو ﺑﺎرەﯾــەوە ﺑــﯚ ”وﺷــە“ دەڵــێ‪:‬‬ ‫دوای ﺋــەوەی ﻓﯿﻠﻤەﻛــەم )رﯾــﺎڵ و‬ ‫ﺑەرﺷــە( ﻟــە ﺋەڵامﻧﯿــﺎ منﺎﯾــﺶ ﻛــﺮا‪،‬‬

‫ﭼەﻧــﺪ ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــێﻜﯽ ﺋــەو واڵﺗە‬ ‫ﻟەﺳــەرﯾﺎن ﻧﻮوﺳــﯽ و ﺋەوەﯾﺶ ﺟێﯽ‬ ‫ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿە ﺑﯚ ﻣﻦ‪ ،‬ﻟــە ﺋەڵامﻧﯿﺎ دوو‬ ‫ﺟــﺎر ﻟەﺑــەر ﻣﻦ ﺋــﺎاڵی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﻫەڵﻜــﺮد‪ ،‬ﻫەروەﻫــﺎ ﻟــەم ﻣﺎوەﯾــەدا‬ ‫ﺑﺎﻧﮕێﺸــﺖ ﻛــﺮام ﺑــﯚ ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ‬ ‫)ﺑﻼك( ﻓﯿﻠﻤێﻜﯿﺸــﻢ ﺑــە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﺑەﺷــﺪار ﺑــﻮو‪ ،‬ﺑــەاڵم ﭼﻮﻧﻜــە ﻫﯿــﭻ‬ ‫ﻛەﺳــێﻚ ﻫــﺎوﻛﺎری ﻧەﻛــﺮدم ﺑــﯚ‬ ‫ﭼﻮوﻧﻢ ﺑﯚ ﺋەوێ ﻧەﻣﺘﻮاﻧﯽ ﺑڕۆم‪.‬‬ ‫ﻫەروەﻫــﺎ ﮔﻮﺗــﯽ‪ :‬ﻓﯿﻠﻤــﯽ )رﯾــﺎڵ و‬ ‫ﺑەرﺷــە( ﻟە ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﭼﺮا ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﭼــﻮار ﭘﺎرﭼــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬

‫ﭘﻠــەی ﯾەﻛەﻣــﻢ ﺑەدەﺳــﺖ ﻫێﻨــﺎ‪،‬‬ ‫ﻫەروەﻫــﺎ ﻟــە ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ )ﻻو(‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾەﻛــەم‬ ‫ﺑــﻮوم‪ ،‬ﻫەروەﻫــﺎ ﻟــە )ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ‪،‬‬ ‫ﺋەڵامﻧﯿــﺎ‪ ،‬ﻧەروﯾــﺞ‪ ،‬ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿــﺎ و‬ ‫ﺳــﻮﯾﺪ( و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺑەﺷــﺪارﯾﻢ ﻛــﺮدووە ﺑەو‬ ‫ﻓﯿﻠﻤــە‪ ،‬ﺑــەاڵم زۆرﺑــەی ﮔەﺷــﺘەﻛﺎن‬ ‫ﻧەﻣﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺧــﯚم ﺑــڕۆم ﻟەﺑــەر‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﭘــﺎرە و ﻫﯿــﭻ ﻛەﺳــێﻜﯿﺶ‬ ‫ﻫــﺎوﻛﺎری ﻧەﻛــﺮدووم‪ .‬ﺑﯚ ﺋەﻣﺴــﺎڵﯿﺶ‬ ‫ﻟــە ﺳــﺘﯚﻛﻬﯚمل ﻓﯿﻠﻤەﻛــەم ﺑەﺷــﺪاری‬ ‫ﻛﺮد ﻛــە ﭼەﻧــﺪ ڕۆژێﻚ ﺑەر ﻟە ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫ﺑﻮو‪.‬‬

‫ﻣﻮﻋﺘەﺳەم ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨﯽ ﻟە ﻓﯿﻠﻤﯽ ”ﻛﻼﺳﯿﻜﯚ“دا دەﺑێﺘە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺖ‬ ‫ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ ﻛــﻮردی‬ ‫”ﻛﻼﺳــﯿﻜﯚ“ ﻟــە دەرﻫێﻨﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺳــەرﻛەوت ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ‬ ‫وێﻨەﮔﺮﺗﻨﺪاﯾــە ﻛــە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫و ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﻋێﺮاﻗــﺪا وێﻨــەی‬ ‫ﮔﯿــﺮاوە‪ .‬ﺋەﻛﺘەرێﻜﯿــﺶ ﻛــە ﻟــەو‬ ‫ﻓﯿﻠﻤــەدا رۆڵــﯽ ﺑﯿﻨﯿــﻮە دەڵێــﺖ‬ ‫ﻟەﻧــﺎو ﺋــەم ﻣﺎﻧﮕــەدا وێﻨەﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ﺗەواو دەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻋﺘەﺳــەم‬ ‫ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨــﯽ ﻛــە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋێﻜــﯽ‬ ‫دﯾــﺎری ﻛــﻮردە و ﻫــﺎوﻛﺎت ﻟــەو‬ ‫ﻓﯿﻠﻤــەدا وەك ﺋەﻛﺘــەر رۆڵــﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯿــﻮە ﺑــە ”وﺷــە“ دەڵێــﺖ‪،‬‬ ‫ﭘﺎڵەواﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو ﻓﯿﻠﻤــە ﻧﺎوﯾﺎن‬ ‫ﺋﺎﻻن ﻣﺤەﻣــەد و زاﻧــﺎ ﻣﺤەﻣەدە‬

‫و ﻣﻨﯿــﺶ ﻟــە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨــەوە‬ ‫ﺑەﺷــﺪارﯾﻢ ﻟەو ﻓﯿﻠﻤــەدا ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻫەروەﻫــﺎ وێﻨەﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻓﯿﻠﻤەﻛــە‬ ‫ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪاﯾــە و ﺑڕﯾﺎرە‬ ‫ﻟەﻧﺎو ﺋــەم ﻣﺎﻧﮕــە )ﺋــﺎدار( ﺗەواو‬

‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺳﺘﯚدﯾﯚﯾەك ﺑﯚ ﻣﻨﺪااڵن ﻟە ﻫەوﻟێﺮ‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﺳــﺘﯚدﯾﯚﯾەك ﻟــە‬ ‫ﻫەوﻟێــﺮ ﻛــە ﺗﺎﯾﺒەﺗــە ﺑەﻫﻮﻧــەری‬ ‫ﻣﻨــﺪااڵن ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ‬ ‫رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻣﻨــﺪاڵ‪ -‬ﻫەوﻟێــﺮ‪،‬‬ ‫ﺑﻮوەﺗــە ﺟێﮕەﯾــەك ﻛــە ﻣﻨــﺪااڵن‬ ‫دەﺗﻮاﻧــﻦ ﻛﺎری ﻫﻮﻧەرﯾــﯽ‬ ‫ﺗێــﺪا ﺗﯚﻣــﺎر ﺑﻜــەن‪ ،‬ﺟێﮕــﺮی‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺋــەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿە‬ ‫ﺑــﯚ ”وﺷــە“ دەڵێــﺖ‪ ،‬ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ‪9‬‬ ‫ﮔﯚراﻧــﯽ و دوو ﺷــﺎﻧﯚﮔەرﯾامن ﻟــەو‬ ‫ﺳﺘﯚدﯾﯚﯾە ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە‪.‬‬

‫ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﻧﯚﭬــەر ﻣﺤێﺪﯾــﻦ ﻛــە‬ ‫ﻣﻮزﯾﻜﮋەﻧێﻜــﯽ دﯾــﺎری ﻛــﻮردە و‬ ‫ﻫــﺎوﻛﺎت ﺟێﮕــﺮی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ‬ ‫رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻣﻨــﺪاڵ‪ -‬ﻫەوﻟێــﺮە‪،‬‬ ‫ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەو ﺳــﺘﯚدﯾﯚﯾە ﺑﯚ ”وﺷــە“‬ ‫دەڵێــﺖ‪ ،‬ﭘێﺸــﱰ ﺳــﺘﯚدﯾﯚﻣﺎن ﻧەﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﻫــەر ﺑەرﻫەﻣێﻜــﯽ ﻫﻮﻧەرﯾامن‬ ‫ﻫەﺑﻮاﯾــە ﻧﺎﭼــﺎر دەﺑﻮوﯾــﻦ ﻟــە‬ ‫ﺳــﺘﯚدﯾﯚﻛﺎﻧﯽ ﺑــﺎزاڕ ﺑە ﭘــﺎرە ﺗﯚﻣﺎرﻣﺎن‬ ‫دەﻛــﺮد‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋەم ﺳــﺘﯚدﯾﯚﯾە ﺑﯚ ﺋێﻤە‬ ‫زۆر ﺳﻮودﻣەﻧﺪە‪.‬‬

‫ﺋــەوەش دەڵێــﺖ‪ ،‬ﺗــەواوی ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎن‬ ‫ﻟەﻻﯾــەن ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ‬ ‫رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ﻫﻮﻧــەر‪ -‬ﻫەوﻟێــﺮەوە‬ ‫ﺑﯚﻣــﺎن داﺑﯿــﻦ ﻛــﺮاوە‪ ،‬وەك‬ ‫ﻣێﻜﺴــەری ﯾﺎﻣﺎﻫــﺎ‪ ،‬ﻛﺎرﺗــﯽ دەﻧــﮓ‪،‬‬ ‫ﺗەﻗﺴــﯿﻤﯽ ﻣێﻜﺮﯾﻔﯚن‪ ،‬ﭘــﺎوەر ﭬﺎﻧﺘﯚم‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗــەر‪ .‬ﺟﯿــﺎ ﻟــەوەی‬ ‫ﻛﺎرە ﻫﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﭘــێ دەﻛەﯾــﻦ‪ ،‬ﻫــﺎوﻛﺎت ﻫــﺎوﻛﺎری‬ ‫دەﻛەﯾــﻦ‪،‬‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯿــﺶ‬ ‫‪11‬ی‬ ‫ﺳــﺘﯚدﯾﯚﻛە ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ ‪11‬ی‬

‫ەوە ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﻛﺎر‪.‬‬ ‫‪2013‬ەوە‬ ‫‪2013‬‬ ‫ﻧﯚﭬــەر ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەوەﯾــﺶ دەﻛﺎت‬ ‫ﻛــە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ‪ 9‬ﮔﯚراﻧــﯽ و ﭘﺎرﭼــە‬ ‫ﻣﻮزﯾﻜﯿــﺎن ﺗﯚﻣــﺎر ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﻟەﮔــەڵ‬ ‫ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧــﯽ دوو ﺷــﺎﻧﯚﮔەرﯾﯽ‬ ‫ﻣﻨــﺪااڵن‪ .‬ﻫەروەﻫــﺎ دوو ﺋەﻧﺪازﯾﺎری‬ ‫دەﻧــﮓ ﻟــەو ﺳــﺘﯚدﯾﯚﯾە ﻛﺎر دەﻛــەن‬ ‫ﺋەواﻧﯿــﺶ ﻟەزﮔﯿــﻦ و ﻋەﻟــﯽ ﻗــﺎدرن‪،‬‬ ‫ﺑــەو ﻫﯿﻮاﯾەﯾــﻦ ﺑﺘﻮاﻧﯿــﻦ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە‬ ‫رێﮕــەی ﺋەو ﺳــﺘﯚدﯾﯚﯾە ﺧﺰﻣــەت ﺑە‬ ‫ﻣﻨﺪااڵﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬

‫ﺑێــﺖ‪ ،‬دواﺗﺮﯾﺶ ﺑڕﯾــﺎرە ﻓﯿﻠﻤەﻛە‬ ‫ﺑەﺷــﺪاری ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ‬ ‫ﺟﯿﻬﺎﻧﯿﺪاﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﻟەﺑــﺎرەی رۆڵﯽ ﺧﯚی ﻣﻮﻋﺘەﺳــەم‬ ‫ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬ﻣــﻦ ﻟــەو ﻓﯿﻠﻤــەدا‬

‫رۆڵــﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺖ دەﺑﯿﻨــﻢ‪ ،‬ﻟــە‬ ‫ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨــەوە دەﭼﻤــە ﺑەﻋﻘﻮوﺑە‬ ‫و ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە رێﻜﺨــﺮاوی‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯽ داﻋﺸــەوە دەﻛــەم‬ ‫و ﻟەوێــﻮە دەﭼﯿﻨــە ﺑەﻏــﺪا و ﺋﯿﱰ‬ ‫ﺑەو ﺷێﻮەﯾە رۆڵەﻛﺎن دەﺑﯿﻨﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺋەوەﯾﺸــﯽ ﮔــﻮت‪ ،‬ﮔﺮﺗەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋێﻤــە ﻟــە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨــە و دروﺳــﺖ‬ ‫ﻟەﻧــﺎو دارﺳــﺘﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو‬ ‫ﺷــﺎرۆﭼﻜەﯾەﯾە‪ ،‬واﺗە ﺑەو ﺷێﻮەﯾە‬ ‫وێﻨەﻣــﺎن ﮔﺮﺗــﻮوە ﻛە ﮔﻮاﯾــە ﺋەو‬ ‫ﺷــﻮێﻨە ﺑەﻋﻘﻮوﺑەﯾــە‪ ،‬ﺋێﺴــﺘﺎﯾﺶ‬ ‫ﮔﺮﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﻤــە ﺗــەواو ﺑــﻮوە‪،‬‬ ‫ﺑڕﯾــﺎرە ﭼەﻧــﺪ ﮔﺮﺗەﯾەﻛﯿــﺶ ﻟــە‬ ‫ﺑەﻏــﺪا و دواﺗﺮﯾــﺶ ﻟە ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑێﻨەﮔﺮﺗﻦ‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬

‫ﺳﯿﺎﺳەت‬

‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺷەڕی ﺋەﻧﺒﺎر زەﻧﮕێﻜﯽ ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارە ﺑﯚ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد‬

‫ﻧﺎﭬﯽ ﭘێﻼی ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻛﯚﻣﺴــﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎﻓــﯽ ﻣﺮۆﭬــﯽ رێﻜﺨــﺮاوی ﻧەﺗەوە‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ﻟــە ﻣﯿﺎﻧــەی‬ ‫ﮔﻮﺗەﯾەﻛــﺪا‬ ‫ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ‬ ‫ڕەﺧﻨــەی ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەت و‬ ‫ﻣﺎﻣەڵــەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق‬

‫ﮔــﺮت‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟــە ﺑــﻮاری‬ ‫ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺮۆﭬــەوە‪ .‬ﻧﺎﭬــﯽ ﭘێــﻼی‬ ‫ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ دادوەری ﻋێﺮاﻗــﯽ ﺑــە‬ ‫”ﻧﺎردﻧــﯽ ﺋــﺎژەاڵن ﺑــﯚ ﻛﻮﺷــﺘﺎرﮔەﻛﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺳــەرﺑڕﯾﻦ“ ﭼﻮاﻧــﺪ‪ .‬ﺋەو‬ ‫ﮔﻮﺗــﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿــﺎن ﻟــە ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋێﺮاﻗــﺪا ﺳــﺰا دەدرێــﻦ و‬

‫دەﺳــﺘﺪرێﮋﯾﯿﺎن دەﻛﺮێﺘــە ﺳــەر و‬ ‫ﻧﺎﭼــﺎر دەﻛﺮێــﻦ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﺗﺎواﻧێﻚ‬ ‫ﺑﮕﺮﻧە ﺋەﺳــﺘﯚ ﻛە ﺋــەوان ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪەری‬ ‫ﻧﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﻛێﺸــەی ﺳــەرەﻛﯽ ﺋەوەﯾــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ‬ ‫و ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــە ﺋەوروﭘﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەك‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ ﻓﺸــﺎر ﻧﺎﺧەﻧە ﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ﻋێــﺮاق ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺋــەم ﺳﯿﺎﺳــەت و‬ ‫ﻣﺎﻣەڵــە ﻫەڵەﯾــەی ﺑﮕﯚڕێــﺖ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ﺑــە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺷــێﻮە ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﻧــﻮوری‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ دەدەن و ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﺸــﯽ‬ ‫دەﻛــەن‪ .‬ﺑــﯚ منﻮوﻧــە‪ ،‬ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ‬ ‫دﯾﺴــێﻤﺒەری ڕاﺑــﺮدوودا ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ‬ ‫‪ 75‬ﻣﻮوﺷــەﻛﯽ ﺟــﯚری ﻫێڵﻔﺎﯾــەری‬ ‫ڕادەﺳــﺘﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق‬ ‫‪23‬ی ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺟﺎﻧﯿــﻮەری‬ ‫ﻛــﺮد‪ .‬ﻟــە ‪23‬ی‬ ‫ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺸــﺪا ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق‬ ‫داوای ‪ 500‬ﻣﻮوﺷــەﻛﯽ ﺗــﺮی ﺟــﯚری‬ ‫ﻫێڵﻔﺎﯾــەری ﻟــە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻛــﺮد و ﺑﯚ‬

‫ﺋــەو ﻣەﺑەﺳــﺘەش ‪ 82‬ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻری‬ ‫ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ﺑــﯚ ﻛڕﯾﻨﯿــﺎن ﺗەرﺧــﺎن‬ ‫ﻛــﺮد‪ .‬دوو ﻫەﻓﺘــە ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫ﻓڕۆﻛەﯾەﻛــﯽ ﮔــەورەی ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ‬ ‫ﻟــە ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧــەی ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ‬ ‫ﺑەﻏــﺪا ﻧﯿﺸــﺘەوە و ‪ 2‬ﻫــەزار و‬ ‫‪ 400‬ﭘﺎرﭼــە ﭼەﻛــﯽ ڕادەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﻛــﺮد‪ .‬ﭼەﻧــﺪ‬ ‫ﻫەﻓﺘەﯾــەك ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑەﻏــﺪا و‬ ‫ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﯾەﻛﯿــﺎن‬ ‫واﺷــﻨﺘﯚن‬ ‫واژۆ ﻛــﺮد و ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋــەم‬ ‫ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﯾــەش ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ‬ ‫ﻋێــﺮاق ‪ 24‬ﻫەﻟﯿﻜﯚﭘﺘــەری ﺟەﻧﮕــﯽ‬ ‫ﺑــە ﺑــڕی ‪ 6‬ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ‬ ‫ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ دەﻛڕێﺖ‪.‬‬ ‫ﻛڕﯾﻨــﯽ ﺋــەم ﻫەﻣــﻮو ﭼــەك و‬ ‫ﺗەﻗەﻣەﻧﯿﯿــە ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوە ﻟــە‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﻋێﺮاﻗﯿﯿــەﻛﺎن ﺑەدەﺳــﺖ‬ ‫دەﯾــﺎن ﻛێﺸــە و ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗــﯽ‬

‫و ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەوە‬ ‫دەﻧﺎڵێﻨــﻦ‪ ،‬ﺋﯿــﱰ ﻫــەر ﻟــە ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ‬ ‫ﻛﺎرەﺑﺎوە ﺑﯿﮕــﺮە ﺗﺎﻛﻮ دەﮔﺎﺗــە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺋــﺎوی ﺧﺎوێــﻦ و ﺧﺮاﭘــﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ‬

‫ﻋێﺮاق ﺑــەﻛﺎر دەﻫێﻨێﺖ‪ .‬ﺋــەم ﻫەﻣﻮو‬ ‫ﭼەﻛﺎﻧــە دەدرێﻨە واڵﺗێﻚ ﻛــە ﻟەﻻﯾەن‬ ‫ﯾــەك ﻛەﺳــەوە ﺑەڕێــﻮە دەﺑﺮێــﺖ‬ ‫و ﺋــەو ﻛەﺳــەش ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ‬

‫ﻛێﺸەی ﺳەرەﻛﯽ ﺋەوەﯾە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻧەك‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ ﻓﺸﺎر ﻧﺎﺧەﻧە ﺳەر ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ﻋێﺮاق ﺑەڵﻜﻮ ﺑە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺷێﻮە‬ ‫ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ دەدەن‬ ‫ﺧﻮێﻨﺪن و ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ‪.‬‬ ‫ﮔﯚﭬــﺎری ﺋﯿﻜﯚﻟﯚﺟﯿﺴــﺖ ﻟــە‬ ‫ڕاﭘﯚرﺗێﻜــﺪا ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﻧــﻮوری‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑەﻧــﺎوی ﺷــەڕی دژە ﺗﯿــﺮۆر‬ ‫و ﺷــەڕی دژە ﺑــە ﺋەﻟﻘﺎﻋﯿــﺪەوە ﺋــەم‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﭼەﻛﺎﻧــە دژ ﺑــە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧﯽ‬

‫ﺗﺎﯾﻔــﯽ ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﺪا ﭘەﯾــڕەو دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫دادﮔﺎﻛﺎن ﺑــﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺧــﯚی‬ ‫ﺑــەﻛﺎر دەﻫێﻨێــﺖ‪ ،‬داﻣﻮدەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺑــﻮاری ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺑەﺗــەواوی ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ‬ ‫ﻛــﺮدوون‪ .‬ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺋــەم‬ ‫ﭼەﻛﺎﻧــەی ﻧەﺑــﻮوە و ﺑــە ﺧﺮاﭘﱰﯾــﻦ‬

‫ﺷــێﻮەش ﻣﺎﻣەڵــەی ﻛــﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻧﺎوﺑــﺮاو ﻟەﻣەوﭘــﺎش ﺋﺎﻣﺎدەﯾــە ﭘەﻧﺎ‬ ‫ﺑــﯚ ﺑەﻛﺎرﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﺋــەم ﭼەﻛــە‬ ‫ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮواﻧەش ﺑﺒــﺎت دژ‬ ‫ﺑــە ﻫــەر ﮔــﺮووپ و ﻻﯾەﻧێــﻚ‬ ‫ﻛــە دەﺳــەاڵﺗەﻛەی ﻗﺒــﻮوڵ‬ ‫ﻧەﻛــەن‪ .‬ﮔﯚﭬﺎرەﻛــە منﻮوﻧــە ﺑــﯚ‬ ‫ﻧﻮوﺳــﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ دەﻫێﻨێﺘــەوە و‬ ‫دەڵێــﺖ ﭼەﻧــﺪ ﻫەﻓﺘەﯾــەك ﭘێﺶ‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﻟە ﻓەﻟﻮوﺟە‬ ‫ﻓﯚﺳــﻔﯚری ﺳــﭙﯽ ﯾــﺎن ﻧﺎﭘﺎڵﻤــﯽ‬ ‫ﺑەﻛﺎر ﻫێﻨــﺎوە‪ .‬ﺑﯚﯾــە ﻋێﺮاﻗﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ و‬ ‫ﻛــﻮردەﻛﺎن ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﻣﺎﻓــﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧــە ﻧﯿﮕــەران ﺑــﻦ ﻟــە‬ ‫ﭘێﺪاﻧــﯽ ﭼەﻛــﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮو ﺑــە‬ ‫ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە دەﻛﺮێﺖ‬ ‫ﻟە ﻫــەر ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺋــەم ﭼەﻛﺎﻧە دژ‬ ‫ﺑە ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑەﻛﺎر ﺑﻬێرنێﻦ‪.‬‬

‫ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳەد ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﻛێﺸە ﻛﺮد‬

‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎ دەﺑێﺘە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﻧﻮێﯽﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەیﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧێﻮان ڕووﺳﯿﺎ و رۆژﺋﺎوا‬

‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ وەﻛــﻮ واڵﺗێــﻚ دەرﻧﺎﻛەوێﺖ‬ ‫ﻛــە زﻟﻬێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﻬــﺎن ﺋﺎﻣــﺎدە‬ ‫ﺑــﻦ ﺷــەڕی ﻟەﺳــەر ﺑﻜــەن‪ .‬ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ‬ ‫ﻫﺎوﺷــێﻮەی ﭘﺎراﮔــﻮای واڵﺗێﻜــﯽ‬ ‫ﻫــەژارە‪ ،‬وەﻛــﻮ ﺋێــﺮان ﭘــڕە ﻟــە‬ ‫ﮔەﻧﺪەڵــﯽ‪ ،‬ﺧــﺎوەن ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺋەوﺗــﯚش ﻧﯿﯿــە و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻟــە‬ ‫ﺳــەدەی ڕاﺑــﺮدوودا ﭼەﻧﺪﯾــﻦ‬ ‫ڕووداوی ﮔــەورە ﺗﯿﺎﯾــﺪا ڕووﯾــﺎن دا‪،‬‬ ‫ﻟەواﻧــەش ﻫــەژاری و ﻟەﺑﺮﺳــﺎﻣﺮدﻧﯽ‬ ‫‪1933‬دا‪،‬‬ ‫ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪1933‬دا‪،‬‬ ‫ﻛﻮﺷــﺘﺎری ﺟﻮوﻟەﻛــەﻛﺎن ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪1941‬دا‪ ،‬ﻛﺎرەﺳــﺎﺗﯽ ﺋەﺗﯚﻣــﯽ‬ ‫‪1941‬دا‪،‬‬ ‫‪.1986‬‬ ‫ﭼێﺮﻧﯚﺑﯿڵﯽ ﺳﺎڵﯽ‪.1986‬‬ ‫ﺑــەاڵم ڕووﺳــﯿﺎ و ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﻟە‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎدا ﻫەﯾــە‪ .‬ڕووﺳــﯿﺎ ﻫــەردوو‬ ‫ﻛﯿﺸــﻮەری ﺋەوروﭘــﺎ و ﺋﺎﺳــﯿﺎ ﭘێﻜەوە‬ ‫دەﺑەﺳــﺘێﺘەوە‪ .‬ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋەو واڵﺗە‬ ‫ﻫــەر ﻟە ﺳــەدەی ﻫــەژدەی زاﯾﻨﯿﯿەوە‬ ‫وﯾﺴــﺘﻮوﯾﺎﻧە رۆڵێﻜــﯽ ﮔــەورە ﻟــە‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﺋەوروﭘــﺎدا ﺑﮕێــڕن‪.‬‬ ‫ﻫﺎوﭘەﯾامﻧێﺘﯿــﺶ ﻟەﮔــەڵ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎدا‬ ‫ﺋــەم ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﯾــﺎن ﺑــەدی دەﻫێﻨێــﺖ‪.‬‬ ‫زﺑﯿﮕﻨﯿــﯚ ﺑﺮزﯾﻨﯿﺴــﺘﯽ ﭘﺴــﭙﯚڕێﻜﯽ‬ ‫ﻧــﺎﴎاوە و دەڵێــﺖ ”ﺑەﺑــێ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ‪،‬‬ ‫ڕووﺳــﯿﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾەﺗێﻜــﯽ‬ ‫ﺋەوروﭘﯽ و ﺋﺎﺳــﯿﺎﯾﯽ ﺑێﺖ“‪ .‬ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ‬ ‫و ﺋەوروﭘــﺎش ﻧﺎﯾﺎﻧەوێــﺖ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ‬ ‫ﺑﺒێﺘــە ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﻫﺎوﭘەﯾامﻧێﺘــﯽ ﺋــەو دوو واڵﺗە دەﺑێﺘە‬ ‫ﻫــﯚی ﺑەﻫێﺰﺑﻮوﻧــﯽ ﭘێﮕەی ڕووﺳــﯿﺎ‪-‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟــەو ﺑــﻮارەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە‬ ‫ﻣﺎﻣەڵــەی ڕووﺳــﯿﺎوە ﻫەﯾــە ﻟەﮔــەڵ‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ و ڕێﻜﺨــﺮاوی‬ ‫ﻧﺎﺗــﯚدا‪ .‬ﺑﯚﯾــە ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ ﻛﺎرﺗێﻜــە‬ ‫ﻫەﻣﯿﺸــە ﺋەم ﻫێــﺰە ﮔەوراﻧــە ﭘەﻧﺎی‬ ‫ﺑﯚ دەﺑــەن ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺑەﻫێﺰﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭘێﮕــەی ﺧﯚﯾــﺎن و ﺳﺎزﺷــﻜﺮدن ﺑــە‬ ‫ﺑەراﻣﺒەرەﻛﺎﻧﯿﺎن‪.‬‬ ‫‪2010‬دا‬ ‫ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺷــﻮﺑﺎﺗﯽ ﺳــﺎڵﯽ ‪2010‬دا‬ ‫ﯾﺎﻧﻜﯚﭬﯿــﺞ ﺑــﻮوە ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ‪ .‬ﻧﺎوﺑــﺮاو ﺑەڵێﻨــﯽ دا ﻛﺎر‬ ‫ﺑــﯚ ﺋــەوە ﻧــەﻛﺎت واڵﺗەﻛــەی ﺑﻜﺎﺗــە‬ ‫ﺋەﻧــﺪام ﻟــە ٍرێﻜﺨــﺮاوی ﻧﺎﺗــﯚ و‬ ‫ﻟەﮔــەڵ‬ ‫رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﯾەﻛﯿﺸــﯽ‬ ‫ڕووﺳــﯿﺎدا واژۆ ﻛــﺮد و ﺑەﮔﻮێــﺮەی‬

‫ﺋــەو رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﯾــەش ﻛەﺷــﺘﯿﯿە‬ ‫ﺟەﻧﮕﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ ﺗﺎﻛــﻮ ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪ 2042‬ﻟــە ﺑﻨﻜــە دەرﯾﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن‬ ‫ﻟــە ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ دەﻣێﻨﻨــەوە‪ .‬ﺋــەم‬ ‫ﻫەڵﻮێﺴــﺘەی ﯾﺎﻧﻜﯚﭬﯿــﺞ واﯾﻜــﺮد‬ ‫ﭼﯿــﱰ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ ﺗﺮﺳــﯽ‬ ‫ﻟــە ﻓﺮاواﻧﺒﻮوﻧــﯽ ﻧﺎﺗــﯚ و زﯾﺎﺗﺮﺑﻮوﻧــﯽ‬ ‫رۆڵــﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟــە ﺳــﻨﻮوری‬ ‫ڕووﺳــﯿﺎدا ﻧەﻣێﻨێــﺖ‪ .‬ﻫەرﺑﯚﯾــەش‬ ‫ﻣﯚﺳــﻜﯚ ﺑڕﯾــﺎری دا ﭼﯿــﱰ ﻛێﺸــە‬ ‫ﺑــﯚ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ دروﺳــﺖ ﻧــەﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺑــە ﻣەرﺟێــﻚ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎش ﻛێﺸــە‬ ‫ﺑــﯚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛــەی ﯾﺎﻧﻜﯚﭬﯿــﺞ ﻟــە‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎدا دروﺳــﺖ ﻧــەﻛﺎت‪ .‬ﺑﯚﯾــە‬ ‫دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜــﯽ ﻧﻮێــﯽ ﭘــڕ ﻟــە‬ ‫ﻫەﻣﺎﻫەﻧﮕــﯽ ﻟــە ﻧێــﻮان واﺷــﻨﺘﯚن و‬ ‫ﻣﯚﺳــﻜﯚدا دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد‪ .‬ڕووﺳــﯿﺎ‬ ‫ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻗﻮرﺳــﱰﻛﺮدﻧﯽ ﺳــﺰاﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳــەر ﺋێﺮاﻧــﯽ ﻛــﺮد‪ ،‬ڕێــﮕﺎی دا ﻫێﺰی‬ ‫ﻧﺎﺗــﯚ ﺳــﻮود ﻟــە ﺋﺎﺳــامﻧﯽ واڵﺗەﻛەی‬ ‫وەرﺑﮕﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﭼــەك‬ ‫و ﺗەﻗەﻣەﻧــﯽ و ﯾﺎرﻣەﺗــﯽ ﺗــﺮ ﺑــﯚ‬ ‫ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﻫێــﺰە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿــەﻛﺎن‬ ‫ﻟــە ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن‪ ،‬رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی‬

‫ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ دەرەوەی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ و ﻧﺎﺗﯚ ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ڕووﺳــﯿﺎدا‪ .‬ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ زاﻧﯿــﺎن ﻛە ﻟــە ڕێﯽ‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎوە دەﺗﻮاﻧــﻦ ﻛێﺸــەی ﮔەورە‬ ‫ﺑــﯚ ﭘﯚﺗﯿــﻦ دروﺳــﺖ ﺑﻜــەن‪ .‬ﺑﯚﯾە ﻟە‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺋﯚﻛﺘﯚﺑەری ڕاﺑــﺮدوودا‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی‬ ‫واژۆﻛﺮدﻧــﯽ ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﺑــﻮاری ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ داﯾــە ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﯾﺎﻧﻜﯚﭬﯿــﺞ ﺋــەو داواﯾــەی ڕەت‬ ‫ﻛــﺮدەوە‪) .‬ڕووﺳــﯿﺎ ﺑڕﯾــﺎری دا ‪15‬‬ ‫ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ﺑﺪاﺗــە‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ ﺑــە ﻣەرﺟێــﻚ‬ ‫ﯾﺎﻧﻜﯚﭬﯿــﺞ ﻟــە ﯾەﻛێﺘﯽ ﺋەوروﭘــﺎ ﻧﺰﯾﻚ‬ ‫ﻧەﺑێﺘــەوە(‪ .‬ﺋــەو ﺑڕﯾــﺎرەی ﯾﺎﻧﻜﯚﭬﯿﺞ‬ ‫ﺑــﻮوە ﻫــﯚی ﺗﻮوڕەﺑﻮوﻧــﯽ ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ‬ ‫زۆر ﻛــەس ﻟــە داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ‪ .‬ﺑﯚﯾــە ﻟەﮔەڵ‬ ‫ڕەﺗﻜﺮدﻧــەوەی ﺋــەو ﭘێﺸــﻨﯿﺎزە‬ ‫ﻟەﻻﯾــەن ﯾﺎﻧﻜﯚﭬﯿﺠەوە ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪان‬ ‫ﻟــە ﺷــﺎری ﻛﯿﯿﭭــﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧــﺖ‬ ‫دەﺳــﺘﯽ ﭘــێ ﻛــﺮد‪ .‬رۆژﺋــﺎواش‬

‫ﺗەﻧﯿﺎ ﺳﯿﺎﺳەت ﻧﯿﯿە واﯾﻜﺮدووە ﻛێﺸەی‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎ ﺑﮕﺎﺗە ﺋەم ﺋﺎﺳﺘە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫وزەﯾﺶ رۆڵﯽ ﮔەورە ﻟەم ﻧێﻮەﻧﺪەدا‬ ‫دەﮔێڕێﺖ‪ .‬ڕووﺳﯿﺎ ﺳەرەﻛﯿﱰﯾﻦ‬ ‫داﺑﯿﻨﻜەری ﮔﺎزی ﴎوﺷﺘﯽ ﺋەوروﭘﺎﯾە‬ ‫ﺑــﻮاری ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﭼەﻛــە‬ ‫ﺋەﺗﯚﻣﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ واژۆ‬ ‫‪1973‬ی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ‬ ‫ﻛــﺮد‪ ،‬ﺑڕﯾــﺎری ‪1973‬ی‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ ﭬﯿﺘــﯚ ﻧەﻛــﺮد‬ ‫ﻛــە ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــﻮو ﺑە ڕەوﺷــﯽ ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪2011‬ی ﻟﯿﺒﯿــﺎ‪ .‬ﻫــەر ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋەو‬ ‫‪2011‬ی‬ ‫ﺑڕﯾــﺎرەش ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــە‬ ‫ﺋەوروﭘﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻫێــﺰی ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿﺎن‬ ‫دژ ﺑە ﻗەزاﻓﯽ ﺑەﻛﺎر ﻫێﻨﺎ‪.‬‬ ‫ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ و‬ ‫ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺑەردەواﻣــﯽ رژێﻤــﯽ‬ ‫ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد ﻟەﻻﯾــەن ڕووﺳــﯿﺎوە‬ ‫ﺑــﻮوە ﻫــﯚی ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﻜــﺮدن ﻟــە‬

‫ﺑەﺷــێﻮەی ڕاﺳــﺘەوﺧﯚ و ﻧﺎڕاﺳــﺘەوﺧﯚ‬ ‫ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟــەو ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﺎﻧە ﻛــﺮد‬ ‫و ﻟــەو ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﺷــﺪا ﭼەﻧﺪﯾــﻦ‬ ‫دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗــﻜﺎری ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ و‬ ‫ﺋەوروﭘــﯽ ﺳــەرداﻧﯽ ﻛﯿﯿﭭﯿــﺎن ﻛــﺮد‬ ‫و ﭼﻮوﻧــە ﻧــﺎو ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪەراﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺋــەم ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯿە واﯾﻜــﺮد ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن‬ ‫و ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪەران داواﻛﺎری ﺧﯚﯾــﺎن‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﺑﻜــەن و دواﺟــﺎر ﺑڕﯾــﺎر ﺑﺪەن‬ ‫ﭘﺎﯾﺘەﺧــﺖ ﺑــە ﺗــەواوی ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ‬ ‫ﺑﻜــەن و ﯾﺎﻧﻜﯚﭬﯿﺠﯿــﺶ ﻧﺎﭼــﺎر ﺑﻜەن‬ ‫واڵت ﺑەﺟــێ ﺑﻬێڵێــﺖ‪ .‬ﺑــەم ﺟﯚرەش‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﮔەڕاﯾــەوە دەﺳــەاڵت‪.‬‬

‫ﺑەاڵم ﻫەروەﻛــﻮ ﭼﯚن رۆژﺋــﺎوا ﺋﺎﻣﺎدە‬ ‫ﻧەﺑــﻮو واز ﻟــە ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ ﺑﻬێﻨێــﺖ‪،‬‬ ‫ڕووﺳــﯿﺎش ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿﯿــە واز ﻟــەو‬ ‫واڵﺗــە ﺑﻬێﻨێــﺖ‪ .‬ﺑﯚﯾــە ﭼەﻧــﺪ رۆژێﻚ‬ ‫ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ‬ ‫دەﺳــەاڵﺗﯽ داﯾــە ﭬﻼدﯾﻤﯿــﺮ ﭘﯚﺗﯿــﻦ‬ ‫ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻫــەر ﻛﺎﺗێــﻚ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ‬ ‫ﻛــﺮد ﭘەﻧــﺎ ﺑــﯚ ﻛــﺮدەی ﺳــەرﺑﺎزی‬ ‫ﺑﺒــﺎت ﺑــﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ ﻟــە‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎدا‪.‬‬ ‫ﺗەﻧﯿــﺎ ﺳﯿﺎﺳــەت ﻧﯿﯿــە واﯾﻜــﺮدووە‬ ‫ﻛێﺸــەی ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ ﺑﮕﺎﺗــە ﺋەم ﺋﺎﺳــﺘە‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜــﻮ وزەﯾــﺶ رۆڵــﯽ ﮔــەورە ﻟــەم‬ ‫ﻧێﻮەﻧــﺪەدا دەﮔێڕێــﺖ‪ .‬ڕووﺳــﯿﺎ‬ ‫ﺳــەرەﻛﯿﱰﯾﻦ داﺑﯿﻨﻜــەری ﮔﺎزی‬ ‫‪80‬ی‬ ‫ﴎوﺷــﺘﯽ ﺋەوروﭘﺎﯾــە و ﺑــڕی ‪80%‬ی‬ ‫ﺋــەو ﮔﺎزەش ﺑەﻧــﺎو ﺧﺎﻛــﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎدا‬ ‫ﺗێﭙــەڕ دەﺑێــﺖ ﭘێــﺶ ﺋــەوەی ﺑﮕﺎﺗە‬ ‫واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺪام ﻟــە ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوروﭘﺎ‪.‬‬ ‫‪2005‬ەوە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ‬ ‫ﻟــە دوای ﺳــﺎڵﯽ ‪2005‬ەوە‬ ‫ﺟــﺎر ﻛێﺸــە ﻟــە ﻧێــﻮان ڕووﺳــﯿﺎ و‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ دەرﺑــﺎرەی ﺋــەم ﭘــڕۆژەی‬ ‫ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺎزە دروﺳــﺘﺒﻮو‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋــەو ﻛﺎﺗــەی‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ ﻟــە ﻻﯾــەن ﺋــەو ﭘﺎرﺗﺎﻧــەوە‬ ‫ﺑەڕێــﻮە دەﺑــﺮا ﻛــە ﭘەﯾﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ‬

‫ﺋەوﺗﯚﯾــﺎن ﻟەﮔــەڵ ڕووﺳــﯿﺎدا ﻧەﺑــﻮو‪.‬‬ ‫‪2009‬دا ڕووﺳــﯿﺎ‬ ‫ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺳــﺎڵﯽ ‪2009‬دا‬ ‫ﮔﺎزی ﴎوﺷــﺘﯽ ﺧــﯚی ﺑــﯚ ﺋەوروﭘــﺎ‬ ‫ﻟــە ڕێــﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎوە ڕاﮔــﺮت و وەﻛﻮ‬ ‫دەرﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﺋــەوەش ‪ 18‬واڵﺗــﯽ‬ ‫ﺋەوروﭘــﺎ ڕووﺑــەڕووی ﻛەﻣﯿــﯽ ﮔﺎز‬ ‫ﺑﻮوﻧەوە‪ .‬ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﺑڕﯾﺎرﯾﺎن‬ ‫دا ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮان واڵﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ و ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ڕاﺑﮕــﺮن ﺗﺎﻛــﻮ‬ ‫ﺳــەرﭼﺎوەی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑــە وزە و‬ ‫ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﭘەﯾــﺪا دەﻛەن‪ .‬ﺑەﺷــێﻚ‬ ‫ﻟــەو ﭘﻼﻧــەش ﻟــە ڕێــﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن‬ ‫و ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﭘــﺮۆژەی ﻫێڵــﯽ‬ ‫ﻧﺎﺑﯚﻛــﯚوە ﺑــﻮو‪ .‬ﻧﺎﺑﯚﻛﯚ ﻫێڵێﻜــﯽ ﮔﺎزی‬ ‫ﴎوﺷــﺘﯿﯿە و ﺑڕﯾــﺎرە ﮔﺎزی ﻧﺎوەﻧــﺪی‬ ‫ﺋﺎﺳــﯿﺎ ﺑﮕەﯾەﻧێﺘە ﻧەﻣﺴــﺎ و ﻟەوێﺸەوە‬ ‫ﺋــەو ﮔﺎزە ڕەواﻧــەی واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی‬ ‫ﺋەوروﭘــﺎ ﺑﻜﺮێــﺖ‪ .‬ﺑﯚﯾــە ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪2009‬دا ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ‬ ‫‪2009‬دا‬ ‫واڵﺗــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ و ﻧﺎوەﻧــﺪی ﺋﺎﺳــﯿﺎ‬ ‫ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﯾەﻛﯿــﺎن واژۆ ﻛــﺮد ﺑــﯚ‬ ‫ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﻟــەم ﭘﺮۆژەﯾــە‬ ‫داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺳــەرﭼﺎوەی ﺗــﺮی وزەﯾە‬ ‫ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﭼﯿــﱰ ﺋەوروﭘــﺎ ﻧﺎﭼــﺎر‬ ‫ﻧەﺑێــﺖ ﺗەﻧﯿــﺎ ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ و وزە ﻟە‬

‫ڕووﺳــﯿﺎ ﺑﻜڕێــﺖ و ﻫەرﺑﯚﯾــەش ﻟــە‬ ‫ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺑــﻮار و ﭘﺮﺳــﺪا ﺳــﺎزش ﺑــﯚ‬ ‫ڕووﺳﯿﺎ ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﻟــەوەش زﯾﺎﺗــﺮ‪ ،‬ﭘــﺎش ﺋــەوەی‬ ‫ﯾﺎﻧﻜﯚﭬﯿــﺞ ﺑــﻮوە ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﺑەﻫێــﺰ ﻟــە ﻧێــﻮان‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎدا دروﺳــﺖ ﺑــﻮو‪ .‬ﻟــەو‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﺷــﺪا ﺳــﺎڵﯽ ڕاﺑــﺮدوو‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ڕووﺳــﯿﺎ ﺑڕﯾﺎرﯾــﺎن دا‬ ‫ﻧﺮﺧــﯽ ﺋــەو ﮔﺎزەی ﺑــە ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎی‬ ‫دەﻓﺮۆﺷــﻦ ﻛــەم ﺑﻜەﻧــەوە‪ .‬ڕووﺳــﯿﺎ‬ ‫ﺑڕﯾــﺎری دا ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﻫــەر‬ ‫ﻫــەزار ﭘێــﯽ ﭼﻮارﮔﯚﺷــە ﻟــە ﮔﺎزی‬ ‫ﴎوﺷــﺘﯿﺪا ﺑــڕی ‪ 8‬دۆﻻری‬ ‫ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ﻟــە ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ وەرﺑﮕﺮێﺖ‪،‬‬ ‫ﺋەﻣــە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﭘێﺸــﱰ ﺋــەو ﻧﺮﺧە‬ ‫‪ 11‬دۆﻻر و ﻧﯿــﻮی ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ﺑــﻮو‪.‬‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ڕووﺳــﯿﺎ ﺋەوەﯾﺸــﯿﺎن‬ ‫ڕوون ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﻫەر ﭼــﻮار ﻣﺎﻧﮓ‬ ‫ﺟﺎرێﻚ ﺋــەو ﭘﺎرەﯾە ﻛەﻣــﱰ دەﻛەﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺋەﻣــەش ﻧﯿﮕەراﻧــﯽ ﻻی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫رۆژﺋــﺎوا دروﺳــﺖ ﻛــﺮد‪ .‬ﺋــەوان ﭘێﯿﺎن‬ ‫واﺑــﻮو ﺋــەم ﭘﻼﻧــەی ڕووﺳــﯿﺎ واﺗــﺎی‬ ‫ﺋــەوە دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ ﻟە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜﺪا ﺑە‬ ‫ﺗــەواوی دەﻛەوێﺘــە ژێــﺮ ﻛﺎرﯾﮕــەری‬

‫ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ وزەی ڕووﺳــﯿﺎوە‬ ‫و دەﻛﺮێــﺖ ﻫەردووﻛﯿﺸــﯿﺎن‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪی وزە ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﺋەوروﭘــﺎدا ﭘەﯾڕەو ﺑﻜەن‪ .‬ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەوروﭘــﺎ ﻫەروەﻫــﺎ ﮔﻮﺗﯿــﺎن ﺋەﮔــەر‬ ‫ڕووﺳــﯿﺎ ﻟــە ﺳــەر ﺋــەم ﺳﯿﺎﺳــەﺗەی‬ ‫ﺧــﯚی ﺑــەردەوام ﺑێــﺖ ﺋــەو ﻛﺎﺗــە‬ ‫ﻧﺮﺧــﯽ ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ‬ ‫زۆر ﻟــە ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎدا دادەﺑەزێــﺖ و‬ ‫ﺋەوﻛﺎﺗــەش ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ رۆژﺋــﺎوا‬ ‫ﻻی ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﻛــەم دەﺑێﺘــەوە‬ ‫و ﻟــە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸــﺪا ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﺋــەو واڵﺗــە ﺑﯚ ڕووﺳــﯿﺎ زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫دەﺑێــﺖ‪ .‬ﻟــەوەش زﯾﺎﺗــﺮ‪ ،‬ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ‬ ‫و ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ دەزاﻧــﻦ ﺋەﮔــەر‬ ‫ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ ﺑﺒێﺘــە ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوا‬ ‫و ﭘﺮۆﺳــەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﺋــﺎزادی‬ ‫ﻟــەو واڵﺗــەدا ﺷــﻮێﻨﯽ ﺧــﯚی ﺑﮕﺮێﺖ‬ ‫ﺋــەوا ﻓﺸــﺎرێﻜﯽ ﮔــەورەش ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ دروﺳــﺖ‬ ‫دەﺑێــﺖ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﮔــﻮێ ﻟــە‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ واڵﺗەﻛــەی ﺑﮕﺮێــﺖ و‬ ‫ڕێــﺰ ﻟــە ﺋــﺎزادی و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و‬ ‫ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﺑﮕﺮێﺖ‪ .‬ﺋەﻣــەش واﺗــﺎی ﺋەوە‬ ‫دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ڕووﺳــﯿﺎش‬ ‫ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﭘﺮﺳــە ﺟﯿﻬﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳەردا دێﺖ‪.‬‬

‫ﻧەوت‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر‪ :‬رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح‬

‫ﭼﺎﭘﻮوك ﺷێﺦ ﻋﻮﻣەر ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﻛﯚﯾە‪:‬‬

‫ﻧەوت‬

‫دادی‬ ‫ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯽ ﻟە‬ ‫داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوﺗﺪا‬

‫ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﺠﺎر ﻛﯚﯾە ﻟە داﻫﺎﺗﯽ‬ ‫ﻧەوت ﺳﻮودﻣەﻧﺪ دەﺑێﺖ‬

‫ﭼﺎﭘﻮوك ﺷێﺦ ﻋﻮﻣەر ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﻗەزای ﻛﯚﯾە ﻟە دﯾﺪارێﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣەی‬ ‫”وﺷە“دا دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛﺎﺗەوە‪ ،‬ﻛە ﺑە ﺗەرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺑڕی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ‪30‬‬ ‫ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﻟە داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوت ﺑﯚ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﻛﯚﯾە‪ ،‬ﺷﺎرەﻛە‬ ‫ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﺠﺎر ﻟە داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوت ﺳﻮودﻣەﻧﺪ دەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫دەﻣەوێــﺖ ﻟــەو ﭘﺮﺳــﯿﺎرەوە‬ ‫دەﺳــﺖ ﭘــێ ﺑﻜەﯾــﻦ‪ ،‬ﻟــە ﺋێﺴــﺘﺎدا‬ ‫ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﺎری‬ ‫ﻛﯚﯾە ﭼﯚن ﻫەڵﺪەﺳەﻧﮕێﻨﻦ؟‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋﺎﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺷــﺎری ﻛﯚﯾــە ﻟە ﻣــﺎوەی دوو ﺳــﺎڵ‬ ‫و ﻧﯿــﻮی راﺑــﺮدوودا ﺑــە رێــﮋەی‬ ‫‪ 300‬زﯾــﺎدی‬ ‫‪300%‬‬‫‪%-400‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ‪400%‬‬ ‫ﻛــﺮدووە‪ .‬ﺋەﮔــەر ﻛﺎرەﺑــﺎ ﺑــە منﻮوﻧە‬ ‫وەرﺑﮕﺮﯾــﻦ‪ ،‬ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪ 1969‬ﺗــﺎ‬ ‫‪ 2011‬ﺗەﻧﯿــﺎ ‪ 37‬وێﺴــﺘﮕەی ﻛﺎرەﺑــﺎ‬ ‫ﻟــە ﻛﯚﯾە ﻫەﺑــﻮون‪ ،‬ﺑەاڵم ﻟــە ﻣﺎوەی‬ ‫دوو ﺳــﺎڵ و ﻧﯿــﻮی راﺑــﺮدوودا ‪400‬‬ ‫وێﺴــﺘﮕەی ﻛﺎرەﺑﺎﻣــﺎن داﻧــﺎوە‪.‬‬ ‫ﻧﺰﯾﻜــەی ‪ 15‬ﮔﻮﻧــﺪ ﻛﺎرەﺑﺎﯾــﺎن‬ ‫ﻫەﺑــﻮو‪ ،‬ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧﺰﯾﻜــەی ‪ 200‬ﮔﻮﻧﺪ‬ ‫ﻛﺎرەﺑﺎﯾﺎن ﻫەﯾە‪.‬‬

‫ﻧﺎﺣﯿــە و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﺪا ﺷــﻜﺎﺑێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﺑــﯚ منﻮوﻧــە‪ ،‬ﻧﺰﯾﻜــەی ‪ 40‬ﮔﻮﻧــﺪ‬ ‫ﺳــەر ﺑــە ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻛﯚﯾــەن‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﻧﺎﺣﯿــەی ﺳــﻜﺘﺎن ﺗەﻧﯿــﺎ‬ ‫‪ 9‬ﮔﻮﻧــﺪ ﻟەﺧــﯚ دەﮔﺮێــﺖ‪ ،‬ﻛــﯚی‬ ‫ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻜﺘﺎن رێﮕﺎوﺑﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻗﯿڕﺗﺎوﯾــﺎن ﺑــﯚ راﻛێــﴩاوە‪ ،‬ﻛــە‬ ‫ﺋــەوە ﺑــﯚ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەر ﺑــە‬ ‫ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻛﯚﯾــە ﻧەﻛــﺮاوە‪ .‬ﻧﺎﺣﯿەﻣﺎن‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻫەﯾــە‬ ‫ﺗــەواو ﻛــﺮاوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻫێﺸــﺘﺎ‬ ‫ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﮔەڕەﻛەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﺎو‬ ‫ﻛﯚﯾــە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾــﯽ ﺗەواوﯾــﺎن‬ ‫ﻧﯿﯿــە‪ .‬ﺋێﻤــە ﻫەوڵــامن داوە‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەﻛﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﺑــﯚ‬ ‫دەرەوەی ﺷــﺎر ﺑێــﺖ‪ .‬ﺗەﻧﺎﻧــەت‬ ‫ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی‬

‫ﺣەوت ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﻟەﻻﯾەن‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗەوە ﻟە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﯾە ﺧەرج ﻛﺮاوە‬ ‫ﻟــە ﺑــﻮاری ﭘــەروەردە‪ ،‬ﺳــێ ﺳــﺎڵ‬ ‫ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆر‬ ‫ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﯾــە ﺳــێ‬ ‫دەواﻣﯿــﺎن ﺗێــﺪا دەﻛــﺮا‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــامن ﺑە ﺳــێ دەواﻣــﯽ ﻫێﻨﺎ و‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ دوو دەوام ﻫەﯾــە‪ .‬ﻟــە رووی‬ ‫داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــﺎو‪ ،‬ﭘــڕۆژەی ﺋــﺎوی‬ ‫ﻛﯚﯾــە ﺗــﺎ ﭼــﻮار ﺳــﺎڵ ﭘێﺶ ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫‪6%‬ی ﺗــەواو ﻛﺮاﺑــﻮو‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟــە ی‬ ‫ﺑــەاڵم ﺋەﻣڕۆ ﭘــﺮۆژەی ﺋــﺎوی ﻛﯚﯾە‪-‬‬ ‫ﺑﯚﮔــﺪ ﺗەواو ﻛــﺮاوە‪ .‬ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑە‬ ‫ﺳــەدان ﭘــڕۆژەی ﺗﺮ ﻟە ﻣــﺎوەی دوو‬ ‫ﺳــﺎڵ و ﻧﯿــﻮی راﺑــﺮدوودا ﺟێﺒەﺟــێ‬ ‫ﻛــﺮاون و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛــﯽ ﮔــەورە‬ ‫رووی داوە‪.‬‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﮔەﺷــەﻛﺮدﻧەی‬ ‫ﺑﺎﺳــﯽ دەﻛــەن‪ ،‬ﺗﻮاﻧﯿﻮﺗﺎﻧــە‬ ‫ﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻛﯚﯾە ﺑــە ﺑــەراورد ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﻧﺎﺣﯿــە و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛە‬ ‫راﺑﮕﺮن؟‬ ‫ﻟەواﻧەﯾــە زۆرﺟــﺎر ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەﻛﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﺑــەﻻی‬

‫ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗــﯽ‬ ‫ﺗەﻗﺘــەق‪ ،‬ﺑــڕی ‪ 7‬ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻری‬ ‫ﺧــەرج ﻛــﺮد‪ ،‬ﻟــەو ﭘﺎرەﯾە ﺗەﻧﯿــﺎ ﻧﯿﻮ‬ ‫ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻرﻣــﺎن ﻟە ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻛﯚﯾە‬ ‫ﺧــەرج ﻛــﺮد و ﻛــﯚی ﭘﺎرەﻛــەی‬ ‫ﺗــﺮ ﻟــە ﺗەﻗﺘــەق و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫دەوروﺑەری ﺧەرج ﻛﺮا‪.‬‬ ‫ﺋــەو ‪ 7‬ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻرەی ﺑﺎﺳــﯽ‬ ‫دەﻛــەن‪ ،‬ﻟەﺳــەر داﻫﺎﺗــﯽ ﺧــﻮدی‬ ‫ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی‬ ‫ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗــﯽ ﺗەﻗﺘــەق ﺑــﻮو‬ ‫ﯾــﺎن داﻫﺎﺗــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە‬ ‫ﴎوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن؟‬ ‫داﻫﺎﺗــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻧەوﺗەﻛــە ﺑــﻮو‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ‪ 18‬ﻣﻠﯿــﺎری ﺗــﺮ ﺑــﯚ ﻛﯚﯾــە‬ ‫و ﺗەﻗﺘــەق ﻫﺎﺗــﻮوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺋێﻤــە‬ ‫ﻧﺎﺣﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮﯾﺸــامن ﺑێﺒــەش‬ ‫ﻧەﻛــﺮد و ﺑــﯚ ﻫــەر ﻧﺎﺣﯿەﯾــەك‬ ‫ﻧﺰﯾﻜــەی ﻧﯿــﻮ ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨﺎرﻣــﺎن‬ ‫ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﭘﺎرەﻛــە ﻟەﺳــەر چ ﺑﻨەﻣﺎﯾــەك‬ ‫ﻟــە ﻧێــﻮان ﻛﯚﯾــە و ﺗەﻗﺘــەق ﯾــﺎن‬ ‫ﻧﺎﺣﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا داﺑەش ﻛﺮا؟‬

‫ﭘﺎرەﻛــە ﻟــە ﺳــەر ﺑﻨەﻣــﺎی ژﻣــﺎرەی‬ ‫داﻧﯿﺸــﺘﻮوان داﺑــەش ﻛــﺮا‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە‬ ‫ﭘــﺎرەی ﭘەرەﭘێــﺪان ﺑەﭘێــﯽ‬ ‫داﻧﯿﺸــﺘﻮوان و ﺋــەو ﭘﺎرەﯾــەش‬ ‫ﻟــە وەزارەﺗەﻛﺎﻧــەوە دێــﺖ ﺑەﭘێــﯽ‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎن ﺑﯚ ﭘڕۆژەﻛﺎن‪.‬‬ ‫ﻣﺎوەﻛﺎﻧــﯽ راﺑــﺮدوو زﯾﺎﺗــﺮ‬ ‫ﻟــە ‪ 30‬ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨــﺎر ﻟەﻻﯾــەن‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻧــەوت‬ ‫و ﮔﺎز و ﺑــە ﺋﯿﻤــﺰای ﻧێﭽﯿﺮﭬــﺎن‬ ‫ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺑــﯚ ﻛﯚﯾــە ﺗەرﺧﺎن ﻛــﺮاوە‪،‬‬ ‫ﺋﺎﯾﺎ ﺋــەو ﭘﺎرەﯾــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەو‬ ‫ﺑــڕە ﭘﺎراﻧــەوە ﻫەﯾە ﭘێﺸــﱰ ﺑﺎﺳــﺖ‬ ‫ﻛﺮد؟‬ ‫ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻫەﯾــە و ﻧﯿﯿــە‪18 ،‬‬ ‫ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨﺎرەﻛــەی ﺑﺎﺳــﻢ ﻛــﺮد‪،‬‬ ‫ﺑەﺷــێﻜە ﻟــەو ﭘﺎرەﯾــە و ‪ 12‬ﻣﻠﯿــﺎر‬ ‫دﯾﻨﺎرەﻛــەش ﺑــﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫رێــﮕﺎی دەرەﻛــﯽ ﻛﯚﯾــە ﺗەرﺧــﺎن‬ ‫ﻛــﺮاوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ‪ 7‬ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻرەﻛــە‬ ‫راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی‬ ‫ﻧەوﺗــﯽ ﺗەﻗﺘەﻗــەوە داﺑﯿــﻦ ﻛــﺮاوە‪.‬‬ ‫ﻟــەو ﭘﺎرەﯾەﺷــﺪا ﭘﺸــﻜﯽ ﻫــەرە‬ ‫ﮔــەورە ﺑــﯚ ﻧﺎﺣﯿــەی ﺗەﻗﺘــەق و‬ ‫ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ دەوروﺑــەری ﺗەرﺧــﺎن‬ ‫ﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﻛەواﺗــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻧــەوت‬ ‫ﺗەﻧﯿــﺎ ﭘﺎرەﻛــەی داﺑﯿــﻦ ﻛــﺮدووە و‬ ‫ﺋێــﻮە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﺘــﺎن دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن‬ ‫ﻛﺮدووە؟‬ ‫ﺑەڵــێ‪ ،‬ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻧەوﺗەﻛــە ﺗەﻧﯿــﺎ‬ ‫ﭘﺎرەﻛــەی داﺑﯿــﻦ ﻛــﺮد و ﺋێﻤــەش‬ ‫دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎمنــﺎن ﻛــﺮد‪.‬‬ ‫ﺋێﻤــە ﺗەﻧﯿــﺎ ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﭘێﺸــﻜەش‬ ‫دەﻛەﯾــﻦ‪ ،‬ﭘﺎرەﻛــە ﻧﺎﺧﺮێﺘە دەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺋێﻤەوە‪.‬‬ ‫ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺑﺎﺳــامن ﻟــە داﻫﺎﺗــﯽ‬ ‫ﻧــەوت ﻛــﺮد‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑەﮔﺸــﺘﯽ‬ ‫دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑڵێﯿــﻦ ﻗــەزای ﻛﯚﯾــە ﺗــﺎ‬

‫ﮔﻮژﻣەﯾەﻛــﯽ ﺑــﺎش ﻟــە داﻫﺎﺗــﯽ‬ ‫ﻧــەوت ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﻧەﺑﻮوﯾــﻦ‪،‬‬ ‫ﺋــەوە ﯾەﻛەﻣﺠــﺎرە ﻛﯚﯾــە ﻟــە‬ ‫داﻫﺎﺗــﯽ ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗــﯽ ﺗەﻗﺘــەق‬ ‫ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ دەﺑێــﺖ‪ .‬ﺋێﻤــە ﭼﺎوﻣﺎن‬ ‫ﻟــە داﻫﺎﺗــﯽ زﯾﺎﺗــﺮە‪ ،‬ﺑــﺎوەڕ ﺑﻜــەن‬ ‫ﺋــەو ﭘﺎرەﯾــەی ﺑــﯚ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﻛﯚﯾە‬ ‫ﺗەرﺧــﺎن ﻛــﺮاوە‪ ،‬ﺋێﻤــە ﺑــڕی زۆر‬ ‫زﯾﺎﺗﺮﻣــﺎن ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟــە ﻧﯚژەﻧﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫رێﮕﺎوﺑﺎﻧــەﻛﺎن ﺧــەرج ﻛــﺮدووە‬ ‫ﺑەﻫــﯚی زﯾﺎﻧﮕەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەوﺗــەوە‪ .‬واﺗــە‬ ‫وەك ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺋێﻤــە ﻧــەك‬ ‫ﻫــەر ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﻧەﺑﻮوﯾــﻦ‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜــﻮ ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑــە ﻣﺎﯾــەی ﺧﯚﻣــﺎن‬ ‫ﮔەﯾﺸﺘﻮوﯾﻨەﺗەوە‪.‬‬ ‫ﻛەواﺗــە ﺋــەو زﯾﺎﻧــەی‬ ‫ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧــەوت‬ ‫ﺑــە ﺷــەﻗﺎم و رێﮕﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﯾــەی‬ ‫دەﮔەﯾەﻧــﻦ‪ ،‬ﺳــﺎاڵﻧە ﺑــە ﭼەﻧــﺪ‬ ‫دەﺧەﻣڵێرنێﺖ؟‬ ‫ﺋﺎﻣﺎرێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوﻣــﺎن ﻧﯿﯿــە‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم زﯾﺎﻧــەﻛﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮان‪.‬‬ ‫ﺷــەﻗﺎﻣامن ﻫەﯾە ﺑەﻫــﯚی ﻫﺎﺗﻮﭼﯚی‬ ‫ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی‬ ‫ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻧەوﺗــەوە ﻟــە ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ ﻛەﻣــﺪا‬ ‫ﺳــێ ﺟــﺎر ﻟەﺳــەر ﯾەﻛــﱰ ﻧــﯚژەن‬

‫ﺋەو ﻫەﻣﻮو ﻧەوﺗە ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛەﻣﺎن‬ ‫دەردەﻫێﻨﺪرێﺖ ﺑەاڵم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻛﯚﯾە‬ ‫ﺑەﺷە ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻧﯿﯿە‬ ‫ﭼەﻧــﺪ ﻟــە داﻫﺎﺗــﯽ ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗﯽ‬ ‫ﺗەﻗﺘەق ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻮوە؟‬ ‫ﺑەداﺧــەوە ﺋــەوەی ﺑﺎﺳــامن ﻛــﺮد‪،‬‬ ‫ﯾەﻛەﻣﺠﺎرە ﻗــەزای ﻛﯚﯾــە ﺑەﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫ﻟە داﻫﺎﺗــﯽ ﻧەوت ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﭘێﺸــﱰ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾــەك ﯾﺎن ﭘــڕۆژەی‬ ‫ﺑﭽــﻮوك ﻫەﺑــﻮوە‪ ،‬ﺑەاڵم ﻫﯿــﭻ ﻛﺎت‬

‫ﺑە ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن دەﮔەﯾەﻧــﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫رۆژاﻧــە ﺳــەدان ﺗﺎﻧﻜەر ﺑەﺳــەر ﺋەو‬ ‫ﺷــەﻗﺎﻣﺎﻧەدا ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ دەﻛــەن‪.‬‬ ‫ﻟەواﻧەﯾــە ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋەو ﺟﻮوﺗﺴــﺎﯾﺪەی‬ ‫ﻟــە ﺑﺎزﮔــەی ﺳــەرەﻛﯽ ﻛﯚﯾــەوە‬ ‫ﺗــﺎ ﮔەڕەﻛەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺴــﻜﺎن و‬ ‫ﺧــﻮارووی ﻛﯚﯾــە دەﭼێــﺖ‪ ،‬ﻟــە‬

‫ﺧەڵﻚ‬

‫‪2- 1‬‬

‫ﺋێﺴــﺘﺎدا ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﭼەﻧــﺪ ﻣﻠﯿﺎر‬ ‫دﯾﻨــﺎر ﻫەﺑێــﺖ ﺑــﯚ ﻧﯚژەﻧﻜﺮدﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺋێﻤــە ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەی‬ ‫ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯿــﺶ‪ ،‬ﻟــە ﻣﺎوەی‬ ‫راﺑــﺮدوودا رێﮕﺎﯾەﻛــﯽ دەرەﻛﯿــامن‬ ‫ﻟــە ﻧﺎﺣﯿــەی ﺗەﻗﺘەق دروﺳــﺖ ﻛﺮد‬ ‫ﺑــﯚ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚی ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت‬ ‫و ﻟــە ﺋێﺴﺘﺎﺷــﺪا رێــﮕﺎی دەرەﻛــﯽ‬ ‫ﻛﯚﯾــە ﺑــﯚ ﻫەﻣــﺎن ﻣەﺑەﺳــﺖ ﺑــە‬ ‫ﮔﻮژﻣــەی ‪ 12‬ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨــﺎر ﻟــە‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﺪاﯾە‪.‬‬ ‫ﭘێﺸــﱰ ﺷــﺎری ﻛﯚﯾــە‬ ‫ﺗﻮوﺷــﯽ ﻛێﺸــەی ﺑڕﯾﻨــﯽ ﺑەﺷــە‬ ‫ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺑــﻮوەوە و وەك‬ ‫ﭼﺎرەﺳــەرﯾﺶ ﭘﺸــﺖ ﺑــە ﺑەﺷــە‬ ‫ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ دەوروﺑــەری ﻛﯚﯾــە‬ ‫ﺑەﺳــﱰا ﺑــﯚ ﭘڕﻛﺮدﻧــەوەی ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ‬ ‫ﻧﺎوﺧــﯚی ﻛﯚﯾــە‪ ،‬ﺋﺎﯾــﺎ ﺋــەو ﻛێﺸــە‬ ‫ﭼﺎرەﺳەر ﻛﺮا؟‬ ‫رەﺧﻨــەی ﺧەڵــﻚ ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﺋەو‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﻧەوﺗــە ﻟــە ﻗــەزای ﻛﯚﯾــە‬ ‫دەردەﻫێرنێــﺖ‪ ،‬ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا‬ ‫ﺷــﺎرەﻛە ﺑەﺷــە ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﻧەﺧێــﺮ ﺋەو ﺑەﺷــە‬ ‫ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯿﯿەی ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــﻮو ﺑــە‬ ‫ﺷــﺎری ﻛﯚﯾــە ﻟەوەﺗــەی ﺑــڕاوە‪،‬‬ ‫ﻧەﮔەڕاوەﺗەوە‪.‬‬

‫ﺗەﻧﻜەرەﻛﺎﻧﯽﮔﻮاﺳﺘﻨەوەیﻧەوت‬ ‫ﺑﺎﯾﯽ ‪ 9 - 8‬ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر زﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑەر‬ ‫ﺷەﻗﺎم و رێﮕﺎ ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﯾە‬ ‫ﮔەﯾﺎﻧﺪووە‬ ‫ﻛﺮاوەﺗــەوە‪ ،‬ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺗێﭽــﻮوی‬ ‫ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧــەوەی ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑــە‬ ‫ﺑڕێﻜــﯽ ﮔــەورە ﻟەﺳــەر ﺑﻮدﺟــەی‬ ‫ﻛﯚﯾە دەﻛەوێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەﮔــەر ﺑــڕی ﺗێﭽــﻮوی‬ ‫ﺷــەﻗﺎم‬ ‫ﻧﯚژەﻧﻜﺮدﻧــەوەی‬ ‫و رێــﮕﺎﻛﺎن ﺑــە ﭘێــﯽ ﺳــﺎڵ‬ ‫دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﺑﻜﺮێــﺖ‪ ،‬دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ‬ ‫ﺑڵێﯿــﻦ ﻟــە ﺳــﺎڵێﻜﺪا ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻧــەوت زﯾﺎﻧــﯽ ﭼەﻧــﺪ ﺑــە ﺑﻮدﺟەی‬ ‫ﻛﯚﯾە دەﮔەﯾەﻧﻦ؟‬ ‫ﻟــە ﻣــﺎوەی ﺳــێ ﺗــﺎ ﭼــﻮار ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫راﺑــﺮدوودا زﯾﺎﻧــﯽ ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻧــەوت ﻟــە ﺳــەر رێــﮕﺎ و‬ ‫ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺎری ﻛﯚﯾــە و‬ ‫دەوروﺑــەری ﺑــە ﻫەﺷــﺖ ﺗــﺎ ﻧــﯚ‬ ‫ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨــﺎر دادەﻧﺮێــﺖ‪ .‬دﯾــﺎرە‬ ‫ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەوت‪،‬‬ ‫ﺟﮕــە ﻟــە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻗەرەﺑﺎڵﻐﯽ‬ ‫ﻟەﺳــەر رێــﮕﺎﻛﺎن و دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫رووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ‪ ،‬وەك‬ ‫ﺑﺎﺳــامن ﻛــﺮد زﯾﺎﻧێﻜــﯽ ﮔــەورەش‬

‫و‬

‫ﺋێﻤــە ﻛێﺸــەی ﺗﺮﯾﺸــامن ﻫەﯾــە‪،‬‬ ‫ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺑەرﻓﺮاوان ﻟــە ﭘەﻧﺎﺑەران‬ ‫و ﺋــﺎوارەی ﻧﺎوﭼــە ﺟﯿﺎﺟﯿــﺎﻛﺎن ﻟــە‬ ‫ﺷــﺎری ﻛﯚﯾــە ﮔﯿﺮﺳــﺎوﻧەﺗەوە‪ ،‬وەك‬ ‫ﺋﯚردوﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮرداﻧــﯽ رۆژﻫــەاڵت‬ ‫و ﺋﺎوارەﻛﺎﻧــﯽ ﻣەﺳــﯿﺤﯽ و‪ .‬ﻫﺘــﺪ‬ ‫ﺑەاڵم ﺋێﻤــە ﻗەرەﺑﻮوﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯿامن ﺑﯚ ﺋەوان ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﻛەﻣﯿــﯽ ﺋــﺎو ﯾەﻛێﻜــە ﻟــە‬ ‫ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻛﯚﯾــە و‬ ‫دەوروﺑــەری‪ ،‬ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻟــە‬ ‫ﮔﻮﻧــﺪەﻛﺎن ﺑەﻫــﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ‬ ‫ﺋــﺎوەوە ﭘﺸــﺖ ﺑــە ﻫەڵﻜەﻧﺪﻧــﯽ‬ ‫ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎﯾﯽ دەﺑەﺳــنت‪،‬‬ ‫ﺋــەو ﻛێﺸــەﯾە ﻛــەی ﭼﺎرەﺳــەر‬ ‫دەﻛﺮێﺖ؟‬ ‫ﭘــڕۆژەی ﮔــەورەی ﺋﺎوﻣــﺎن ﻫەﯾە و‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﺗەواوﺑﻮوﻧــﯽ ﻛێﺸــەی ﺋﺎوی‬ ‫ﻛﯚﯾــە ﻧﺎﻣێﻨێــﺖ‪ ،‬ﺋــەوەش ﭘێﻮەﻧﺪی‬ ‫ﺑــە ﻫەڵﻜەﻧﺪﻧــﯽ ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎﯾﯽ ﻫەﺑێﺖ‪ ،‬ﺋێﻤە ﭘﺎڵﭙﺸــﺖ‬ ‫ﺑــە ﺑڕﯾــﺎری ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان‬ ‫ﺑــﯚ ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧــﯽ ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺑــە ﻫەﻣﻮو ﺷــێﻮەﯾەك‬ ‫دژی وەﺳــﺘﺎوﯾﻨەﺗەوە‪ .‬ﺋــەو ﺑﯿﺮاﻧــە‬ ‫ﺋــﺎوی رووﻛــەش دەﺑــەن و ﺑﻮوﻧەﺗە‬ ‫ﻫــﯚی وﺷــﻜﻜﺮدﻧﯽ ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﴎوﺷﺘﯽ ﺋﺎو‪.‬‬ ‫ﺑــەاڵم داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋــەو‬ ‫ﮔﻮﻧﺪاﻧــە دەڵێﻦ‪ ،‬ﺋەﮔــەر ﺣﻜﻮوﻣەت‬ ‫ﭘــڕۆژەی ﺋﺎوﻣــﺎن ﭘێﺸــﻜەش‬ ‫ﻧــەﻛﺎت‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎرﯾــﻦ ﭘﺸــﺖ ﺑــە‬ ‫ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎﯾﯽ ﺑﺒەﺳﺘﯿﻦ؟‬ ‫ﺋــەوەی دەﯾﺎﻧەوێــﺖ ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە‬ ‫ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺋــەوان دەﯾﺎﻧەوێــﺖ ﻟەﺳــەر‬ ‫ﻫــەر ﭘﺎرﭼــە زەوﯾﯿــەك ﺑﯿﺮێــﻚ‬ ‫ﻫەڵﺒﻜەﻧﻦ‪ ،‬ﺋەوەش ﻗەت ﻧﺎﺑێﺖ‪.‬‬

‫ر‪‬ﺒﯿﻦ ﻓ‪‬ﺗﺎح‬

‫ﺳﺎزداﻧﯽ‪ :‬وﺷ‪ /‬ﻛﯚﯾ‪‬‬

‫‪13‬‬

‫ﻣﺴــﯚﮔەرﻛﺮدﻧﯽ دادی ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ ﻟــە داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﭘــڕۆژەﻛﺎن و ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ‬ ‫ﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﺪا‪ ،‬دەﺑێــﺖ وەك ﭘێﻮەرێﻜــﯽ ﺑﻨەڕەﺗﯽ‬ ‫ﻟە داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ داﻫﺎﺗﯽ ﻧــەوت ﻟەﺑەر ﺑﮕﯿﺮێــﺖ‪ ،‬ﺑە ﭘێﭽەواﻧــەوە ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ‬ ‫ﻧەرێﻨــﯽ دەﺑێــﺖ‪ ،‬ﻛــە ﺧــﯚی ﻟــە ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ﻧﺎﻫﺎوﺳــەﻧﮓ دەﺑﯿﻨێﺘــەوە و‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﺑﻨەﻣﺎ ﺳەرەﺗﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﺑەردەوام ﯾەﻛﺎﻧﮕﯿﺮ ﻧﺎﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەﮔــەر ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺧەرﺟﻜﺮدﻧــﯽ داﻫﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت ﻟــە دەﺳــەاڵﺗﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎز ﺑێــﺖ‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋــەو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــە‬ ‫ﺑــە ورﯾﺎﯾﯿــەوە ﻫەڵﺴــﻮﻛەوﺗﯽ ﺗێﺪا ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﺑە ﺟﯚرێــﻚ ﻛە ﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯿﯿەﻛﯽ‬ ‫ﺗــەواو ﻟــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﻧﺎوﭼــەﻛﺎن و ﺑەﭘێــﯽ‬ ‫ﺳــێﻜﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﻟەﺑەرﭼــﺎو ﺑﮕﯿﺮێــﺖ‪ ،‬واﺗــە ﻫەﺑﻮوﻧــﯽ‬ ‫ﺳﱰاﺗﯿﮋێﻜﯽ ﮔﺸﺘﮕﯿﺮ ﺑﯚ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻧﺎوﭼە و ﺳێﻜﺘەرەﻛﺎن ﺑە ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺋــەو ﭘڕۆژاﻧــەی ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەردەﺳــﺖ ﻧﯿﯿــە‬ ‫ﻛــە ﻟەﺳــەر داﻫﺎﺗــﯽ ﻧــەوت ﺟێﺒەﺟــێ ﻛــﺮاون‪ ،‬ﺗەﻧﯿــﺎ دوو ﺧﺸــﺘەی ﺟﯿــﺎ‬ ‫‪25‬ی ﺋﺎﺑــﯽ ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە‬ ‫ﻧەﺑێــﺖ ﻛــە ﻟــە ‪25‬ی‬ ‫ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﺑــاڵو ﻛﺮاوﻧەﺗــەوە‪ ،‬ﯾەﻛێﻜﯿــﺎن داﻫﺎﺗــﯽ ﺑەدەﺳــﺘﻬﺎﺗﻮو‬ ‫ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ و ﺋــەوەی ﺗــﺮ ﺧەرﺟــﯽ داﻫﺎﺗــﯽ‬ ‫ﺑەدەﺳﺘﻬﺎﺗﻮویﭘﺎداﺷﺘەﻛﺎﻧﯽﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽﺗﻮاﻧﺎﻛﺎنﻟەﺧﯚدەﮔﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺸــﺘەی ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ ﺑــە ﺧەرﺟــﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــەی ﻟەﺧــﯚ ﮔﺮﺗــﻮوە ﻛــە ‪ 450‬ﭘــڕۆژەی ﺗەواوﻛــﺮاو‪ ،‬ژێــﺮﻛﺎر و‬ ‫ﭘــﻼن ﺑــﯚ داﻧــﺮاو ﺑــە ﮔﻮژﻣــەی ﻧﺰﯾﻜــەی ‪ 100‬ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی‬ ‫ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ ﻫەﯾــە‪ .‬ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە ﺧﺸــﺘەﻛە‬ ‫ﻫﯿــﭻ رووﻧﻜﺮدﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﻟــە ﻣــەڕ ﺳــێﻜﺘەری ﭘــڕۆژەﻛﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎن ﻟە ﺧﯚ ﻧەﮔﺮﺗﻮوە‪.‬‬ ‫ﻫەرﭼــﯽ ﺧﺸــﺘەی ﭘﺎداﺷــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧــﯽ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧــە‪ ،‬ﻟە ﺧﺸــﺘەی ﺧەرﺟﯽ‬ ‫ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ رۆﺷــﻨﱰ ﻧﯿﯿــە‪ .‬ﺧﺸــﺘەﻛە ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــە ‪ 14‬ﻛــەرت‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺷــﻮێﻦ‪ ،‬داﻣــەزراوە و ﺳــێﻜﺘەری ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺑەﺑــێ ﺋــەوەی ﻧــﺎوی ﭘــڕۆژەﻛﺎن و ﮔﻮژﻣــەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاوﯾﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫منﻮوﻧــە ﮔﻮژﻣــەی ‪ 724‬ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﺑــﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ”ﭘــڕۆژەی ﺟﯿﺎﺟﯿــﺎ‬ ‫ﻟــە ﻫەوﻟێﺮ‪ ،‬ﺳــﻠێامﻧﯽ و دﻫﯚك“ ﻫﺎﺗــﻮوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻧﺎزاﻧﺮێﺖ ﭘڕۆژەﻛﺎن ﺳــەر ﺑە‬ ‫ﻛﺎم ﺳێﻜﺘەرن و ﻫەرﯾەك ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ﭼەﻧﺪ ﭘڕۆژەﯾﺎن ﺑەرﻛەوﺗﻮوە‪.‬‬ ‫ﻟــە ﺧەرﺟﻜﺮدﻧــﯽ داﻫﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت ﭘێﻮﯾﺴــﺘە رەﭼــﺎوی ﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯽ‬ ‫ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎﻛﺎن و ﺳــێﻜﺘەرەﻛﺎن ﺑﻜﺮێــﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾــەك ﯾــﺎن ﺳــێﻜﺘەرێﻚ ﺑــە ﺗەﻧﯿــﺎ ﻧــەك ﻫــەر دادی ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ ﺗێﺪا‬ ‫رەﭼــﺎو ﻧەﻛــﺮاوە‪ ،‬ﺑﮕــﺮە ﻟەﮔــەڵ ﺑﻨەﻣــﺎ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯿــﺶ ﯾــەك‬ ‫ﻧﺎﮔﺮێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﺋــەوەی ﻟــەو ﺧﺸــﺘەﯾەدا ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻗﺴــەی ﻟەﺳــەر ﺑﻜەﯾــﻦ‪،‬‬ ‫ﺧەرﺟﻜﺮدﻧــﯽ ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ ﮔەورەﯾــە ﺑــﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫وەزارەﺗەﻛﺎﻧــﯽ وەك‪ ،‬ﻧﺎوﺧــﯚ‪ ،‬داراﯾــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری‪ ،‬ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان‪ ،‬ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻫەرﯾــەك ﻟــەو وەزارەﺗﺎﻧــە ﺑﻮدﺟەی‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯿــﺎن ﻫەﯾــە‪ .‬ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ﺑــڕی ‪ 405‬ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﺑــﯚ ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ و‬ ‫ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی وەزارەﺗــﯽ داراﯾــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری ﺧــەرج ﻛــﺮاوە‪ ،‬ﺋــەو ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾــە‬ ‫وێــڕای ﺋــەوەی ﺑڕێﻜــﯽ ﮔەورەﯾــە‪ ،‬رووﻧﯿــﺶ ﻧﯿﯿــە ﺋﺎﯾــﺎ ﭘﺎرەﻛــە ﻟە ﻣــﺎوەی‬ ‫ﭼەﻧﺪ و ﭼﯚن ﺧەرج ﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﺋەﮔــەر ﺋەو ﺑــڕە ﻗەﺑﺎﻧــەی داﻫﺎﺗﯽ ﻧــەوت ﻟە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻣــەزراوەﻛﺎن‬ ‫ﺧــەرج ﺑﻜﺮێــﺖ‪ ،‬ﻟەواﻧەﯾــە ﺑﺎﺷــﱰ ﺋــەوە ﺑێــﺖ دەرﮔﺎی داﻣــەزراوەﻛﺎن‬ ‫داﺑﺨﺮێــﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە وەك دەردەﻛەوێــﺖ داﻣــەزراوەﻛﺎن ﺑﺎرﮔﺮاﻧﯿﯿەﻛــﯽ‬ ‫ﮔەﻟــەك ﮔــەورەن ﺑەﺳــەر ﺑﻮدﺟــەی واڵت و داﻫﺎﺗــﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯿەوە‪ .‬ﺋــەوە‬ ‫ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻛــە ﻧﺎوﭼــە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺑە‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﺧێﺮا و ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﻫەﯾە‪.‬‬ ‫ﯾەﻛێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻟــەو ﺧەرﺟﯿﯿﺎﻧــەی دەﺑێــﺖ ﻗﺴــەی ﻟەﺳــەر ﺑﻜﺮێــﺖ‪،‬‬ ‫ﺗەرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧــﯽ ﺑــڕی ‪ 30‬ﻣﻠﯿــﺎر و ‪ 113‬ﻣﻠﯿــﯚن و ‪ 654‬ﻫــەزار و ‪ 800‬دﯾﻨــﺎرە‬ ‫‪11‬ی ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو و ﺑــە‬ ‫ﺑــﯚ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻗــەزای ﻛﯚﯾــە‪ ،‬ﻛــە ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ ‪11‬ی‬ ‫ﺋﯿﻤــﺰای ﻧێﭽﯿﺮﭬــﺎن ﺑﺎرزاﻧــﯽ وەك ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻧــەوت‬ ‫و ﮔﺎز ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳەر دراوە‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﻧﻮوﴎاوەﻛــە ﭘﺎرەﯾەﻛــە ﻟەﻻﯾــەن )ﻟﯿﮋﻧــەی ﺑــﺎاڵی ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ﻧﺎوﭼە‬ ‫ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن( ﺧــەرج دەﻛﺮێــﺖ‪ ،‬ﻟــە ﺧﺎڵــﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮوﴎاوەﻛەﺷــﺪا ﻫﺎﺗــﻮوە‪” ،‬ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﺧەرﺟﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــەو ﭘﺎراﻧــە ﻟــە داﻫﺎﺗە‬ ‫ﻧەوﺗﯿﯿــەﻛﺎن دادﭘــەروەری ﻟــە ﻧێــﻮان ﭘێﻜﻬﺎﺗــە ﻧەﺗەوەﯾــﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯿﯿــەﻛﺎن‬ ‫ﺑێﻨێﺘــەدی‪ ،‬ﺳــەرەڕای رەﭼﺎوﻛﺮدﻧــﯽ ﭘێﻮەرەﻛﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗــﻮو ﻟــە ﯾﺎﺳــﺎی ﻧــەوت‬ ‫و ﮔﺎزی ﻫەرێــﻢ ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ژﻣــﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮوان و زەرەرﻣەﻧــﺪی ﺷــﺎر و‬ ‫ﺷﺎرۆﭼﻜە و ﻧﺎﺣﯿەﻛﺎن ﻟە ﺳەرﺗﺎﺳەری ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“دا‪.‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﺋــەوەی ﻛێﺸــەﻛە دروﺳــﺖ دەﻛﺎت‪ ،‬ﺋەوەﯾــە ﺋــەو ﭘڕۆژاﻧــەی‬ ‫ﭘﺎرەﻛەﯾــﺎن ﺑەﺳــەر داﺑەش ﻛــﺮاوە‪ ،‬ﺟﮕە ﻟــە ﻧﺎﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻟە ﺳــێﻜﺘەرەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛــﯽ ﮔــەورەش ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻗــەزا‪ ،‬ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻧﺎﺣﯿە و‬ ‫ﮔﻮﻧــﺪەﻛﺎن دروﺳــﺖ دەﻛﺎت‪ ،‬ﺋەﮔــەر ﺋــەوە ﺑﺰاﻧﯿــﻦ ﻟــە ﻛــﯚی ‪ 30‬ﻣﻠﯿﺎرەﻛــە‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ‪ 23‬ﻣﻠﯿــﺎر ﺑــﯚ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻛﯚﯾــە و زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ‪ 4‬ﻣﻠﯿــﺎر ﺑــﯚ ﻧﺎﺣﯿەی‬ ‫‪ 45‬ﻣﻠﯿــﯚن دﯾﻨﺎرﯾــﺎن‬ ‫‪45-480‬‬ ‫ﺗەﻗﺘــەق و ﻫەرﯾــەك ﻟــە ﻧﺎﺣﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ‪480‬‬ ‫ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮاوە و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺧﺮاوﻧەﺗە دەرەوەی ﻫﺎوﻛێﺸەﻛەوە!‬

‫‪14‬‬

‫ﺋﺎﺑﻮوری‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر‪ :‬ﻣﺤەﻣەد ﺗﺎﻫﯿﺮ‬

‫ﮔﺮد و دەﺷﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﻓﺮۆﺷنت!‬

‫ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗ‪‬ﻟﺒ‪‬ﻧﺪ دەﻛﺮ‪‬ﺖ‬

‫ﺑەڕێﻮەﺑەری زەوﯾﻮزاری ﻫەوﻟێﺮ ﻗﺎﺳﻢ ڕەﺣامن‪:‬‬

‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻫەوﻟێﺮ دﻛﺘﯚر ﻋەﺑﺪﻟڕەﺣﯿﻢ‪:‬‬

‫ﺗەﻟﺒەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ زەوﯾﯿەﻛﺎن و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮو ﺗێﯿﺪا‬ ‫ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯿە و ﺋێﻤە رێﮕەﻣﺎن ﭘێ ﻧەداوە‬

‫داﮔﯿﺮﻛﺮاﻧﯽ ﻧﺎوﭼە ﴎووﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن داواﻣﺎن ﻟێ دەﻛەن ﺋەو‬ ‫ﴎووﺷﺘەﯾﺎن ﺑە ﻧﺎو ﺑﻜەﯾﻦ‬

‫وﺷ‪ /‬ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ‬ ‫ڕۆژی ﻫەﯾﻨﯿﯿە و ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯿﺴامﻋﯿﻞ ﻟەﮔەڵ ﺧێﺰاﻧەﻛەی ﺑﯚ ﭘﺸﻮودان ﻫﺎﺗﻮوﻧەﺗە دەرەوەی ﻫەوﻟێﺮ‪ .‬ﺋەﮔەرﭼﯽ‬ ‫ﺋەوان دەﯾﺎﻧەوێ ﻟە ﺷﺎر و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ و ﺷەﻗﺎم دوور ﺑﻜەوﻧەوە‪ ،‬ﺑەاڵم ﻫەر ﮔﺮد و دەﺷﺖ و دۆڵێﻚ ﻛە ڕووی‬ ‫ﺗێ دەﻛەن‪ ،‬ﺗەﻟﺒەﻧﺪ ﻛﺮاوە و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺗێﯿﺪا ﺑﺤەوێﻨەوە‪ .‬ﺋەوان ﻟە ﻧﺎﭼﺎرﯾﯿﺎن ‪ 10‬ﻣەﺗﺮ ﻟە دووری ﺷەﻗﺎم‬ ‫دادەﻧﯿﺸﻦ‪.‬‬

‫ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەك‪ :‬ﭼﯚن دەﺑێﺖ ﻟە ﻧێﻮ ﴎوﺷﺘﯿﺸﺪا ﻫەژار و دەوڵەﻣەﻧﺪ ﻟێﻚ ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺮێﻨەوە!؟‬

‫ﭘﺎش داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮد و ﭼﯿﺎﻛﺎن‪ ،‬ﺗﺎﺑﻠﯚی ﻓﺮۆﺷﺘﻨەوەﯾﺎن ﻫەڵﺪەواﺳﻦ‬ ‫ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﻫﺎﺷەﻫﺎﺷــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼﯚی‬ ‫ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــەﻛﺎن ﻣــﺎم ﺋﯿﺴــامﻋﯿﻞ و‬ ‫ﺧێﺰاﻧەﻛــەی زۆر ﺑێــﺰار دەﻛــەن‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﻟــە ﻧﺰﯾﻚ ﺷــﻮێﻨەﻛەی ﺋــەوان‪،‬‬ ‫ﭬێﻼﯾەﻛــﯽ ﻛەﺷــﺨە دەﺑﯿــرنێ‬ ‫ﻛــە ﻟەﻧێــﻮ زەوﯾﯿەﻛــﯽ ﻓﺮاواﻧــﺪا ﺑــە‬ ‫ﺷــﻮورەﯾەك ﭘــﺎوان ﻛــﺮاوە‪ .‬ﻣــﺎم‬ ‫ﺋﯿﺴــامﻋﯿﻞ ﻛــە ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﻟــەو‬ ‫ﴎوﺷــﺘە ﺟﻮاﻧــە ﭼێــﮋ وەرﺑﮕــﺮێ‪،‬‬ ‫دەڵێــﺖ ”ﻫــەر ﺳــەﯾﺮاﻧﮕە ﻣﺎﺑــﻮو‬ ‫ﻟێامﻧﯽ داﮔﯿﺮ ﺑﻜەن“‪.‬‬ ‫ﺋــەو‪ ،‬ﻛــە ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوەی ﮔەڕەﻛــﯽ‬ ‫ﻫــەژار و دەوڵەﻣەﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــە‬

‫ﻧێــﻮ ﺷــﺎرەﻛﺎن دﯾــﻮە‪ ،‬ﺳــەری ﻟــەوە‬ ‫دەرﻧﺎﭼێــﺖ ﻛــە ﭼﯚن دەﺑێــﺖ ﻟە ﻧێﻮ‬ ‫ﴎوﺷﺘﯿﺸــﺪا ﻫــەژار و دەوڵەﻣەﻧــﺪ‬ ‫ﻟێﻚ ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺮێﻨەوە!؟‬ ‫ﻧەك ﻫەر ﻟەو ﺷــﻮێﻨە ﺑەڵﻜــﻮ ﻟەوﺑەر‬ ‫و ﺋەوﺑــەری زۆرﺑــەی ڕێﮕﺎﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫دەرەوەی ﺷــﺎر زەوی و ﴎوﺷــﺘﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗەﻟﺒەﻧــﺪ ﻛــﺮاوە و ﺋەﮔەر‬ ‫ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﺑﯿﺒﯿﻨــێ ﻟەواﻧەﯾــە‬ ‫ﭘێــﯽ واﺑــێ ﺋــەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧە ﺋﺎژەڵــﯽ‬ ‫ﻛێﻮﯾــﯽ ﻟێﯿــە و ﺋــەو ﺗەﻟﺒەﻧــﺪە ﺑــﯚ‬ ‫ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺧەڵــﻚ داﻧــﺮاوە‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﻟەواﻧەﯾــە ﺑــە ﺑﯿﻨﯿﻨــﯽ ﭬﯿــﻼﻛﺎن‬

‫ﺑﯿﺮۆﻛەیﺑﮕﯚڕێ‪.‬‬ ‫زۆرﺑــەی ﺋــەو زەﯾﯿﺎﻧــە ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﻦ‬ ‫و ﻟەﻻﯾــەن ﻫەﻧــﺪێ ﻛەﺳــەوە‬ ‫ﺑــە ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺗەﻟﺒەﻧــﺪ ﻛــﺮاون‪.‬‬ ‫ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑــەری‬ ‫ﻫەوﻟێــﺮ دﻛﺘــﯚر ﻋەﺑﺪوﻟڕەﺣﯿــﻢ‬ ‫دەﻛﺎت‬ ‫ﺋﺎﺷــﻜﺮای‬ ‫ﻋﻮﻣــەر‬ ‫”ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛەﻣــﺎن ڕێﮕــەی‬ ‫ﺑــە ﻫﯿــﭻ زەوﯾــەك ﻧــەداوە ﺗەﻟﺒەﻧﺪ‬ ‫ﺑﻜﺮێــﺖ و ﺧﺎﻧــﻮوی ﺗێــﺪا دروﺳــﺖ‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ“‪.‬‬ ‫دﻛﺘــﯚر ﻋەﺑﺪﻟڕەﺣﯿﻢ ﺋــەو ﺗەﻟﺒەﻧﺪاﻧە‬ ‫ﺑــە ﺳــەرﭘێﭽﯽ و ﻛﺎرێﻜﯽ ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ‬

‫و زێﺪەڕۆﯾــﯽ ﺑــﯚ ﺳــەر زەوﯾــﯽ‬ ‫ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻟــە ﻗەڵــەم دەدات‪.‬‬ ‫ﺋــەو‪ ،‬ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــە‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛەﯾــﺎن دەﺳــەاڵﺗﯽ‬ ‫ﺳــﺰاداﻧﯽ ﺳــەرﭘێﭽﯿﻜﺎراﻧﯽ ﻧﯿﯿــە‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﺳــﻜﺎاڵﯾﺎن ﻟــە دادﮔە ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺗﯚﻣﺎر دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2006‬ﺑەﭘێــﯽ ﺑڕﯾــﺎری‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻫەرێــﻢ ”ﻫــەر‬ ‫ﻛەﺳــێﻚ زەوی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ‬ ‫ﺑﻔﺮۆﺷــێﺖ‪ ،‬ﯾــﺎ زێﺪەڕۆﯾــﯽ ﺑﻜﺎﺗــە‬ ‫ﺳــەر؛ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟێﭙێﭽﯿﻨــەوەی‬ ‫ﻟەﮔەڵــﺪا ﺑﻜﺮێــﺖ و زەوﯾﯿەﻛەﯾﺸــﯽ‬ ‫ﻟێﺑﺴﺘێرنێﺘەوە“‪.‬‬ ‫ﺋەﻣــە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛــە ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا‬ ‫ﻛڕﯾــﻦ و ﻓﺮۆﺷــنت ﺑــەو زەوﯾﯿﺎﻧــەوە‬ ‫دەﻛﺮێــﺖ و ﻟــە ڕێﮕﺎﻛﺎﻧــﯽ دەرەوەی‬ ‫ﺷــﺎر ﺗﺎﺑﻠــﯚ داﻧــﺮاوە ﻛــە ﻟەﺳــەرﯾﺎن‬ ‫ﻧــﻮوﴎاوە ”ﺋــەو زەوﯾﯿﺎﻧــە ﺑــﯚ‬ ‫ﻓﺮۆﺷﺘﻨﻦ“‪.‬‬

‫ڕۆژ ﻟــە دوای ڕۆژﯾــﺶ‬ ‫ﺳــەﯾﺮاﻧﮕﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗەﻟﺒەﻧﺪﻛﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زﯾــﺎد دەﺑێــﺖ و ﺧەڵــﻚ‬ ‫ﻧﺎزاﻧــﻦ ﺑــﯚ ﺣەواﻧــەوە ڕوو ﻟــە ﻛﻮێ‬ ‫ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی دەﺳــﺘەی ﮔەﺷــﺘﻮﮔﻮزار‬ ‫ﻧــﺎدر ڕۆﺳــﺘﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت‬ ‫ﻛــە زۆرﺑﻮوﻧــﯽ ﺗەﻟﺒەﻧﺪﻛﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﺋــەو زەوﯾﯿﺎﻧــە ﺑﻮوەﺗــە ﻫــﯚی‬ ‫ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوەیﺳەﯾﺮاﻧﮕﺎﻛﺎن‪.‬‬ ‫ﻧﺎدر ڕۆﺳــﺘﯽ ﭘێــﯽ واﯾــە ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﺋەو‬ ‫زەوﯾﯿﺎﻧــە ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﻟەﻻﯾــەن ﯾــەك ﻛەﺳــەوە ﺑــەﻛﺎر‬ ‫ﺑﻬێرنێــﺖ و ڕێﮕەی ﭘێ ﺑﺪرێــﺖ‪ .‬ﺋەو‬ ‫دەڵێــﺖ ”ﺋــەوە ﺋەرﻛــﯽ وەزارەﺗەﻛﺎﻧە‬ ‫ﻟــە زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﭙێﭽﻨــەوە و‬ ‫ﭼﯿــﱰ ﴎوﺷــﺘﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﻧەﺷێﻮێرنێﺖ“‪.‬‬ ‫‪2654‬ی‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﺑڕﯾــﺎری ژﻣــﺎرە ‪2654‬ی‬ ‫و‬ ‫ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ‬ ‫وەزارەﺗــﯽ‬

‫ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺋــﺎو دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧــﻮو ﻟــە ﻧێــﻮ زەوﯾﯿــە‬ ‫ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪2011‬‬ ‫ڕاﮔﯿــﺮاوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺋــەو ﺑڕﯾــﺎرە ﻧــەك‬ ‫ﻫــەر ﻧەﺑﻮوەﺗــە ﻫــﯚی ڕێﮕــﺮی ﻟــە‬ ‫ﺑەردەم ﺋــەو ﺳــەرﭘێﭽﯿﻜﺎراﻧە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ﺋــەوان ﺳــﻨﻮوری ڕێﮕﺎﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن‬ ‫ﺑەزاﻧــﺪووە ﻛــە دەﺑــێ ‪ 50‬ﻣەﺗــﺮ ﻟە‬ ‫ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧەوە دوور ﺑﻦ‪.‬‬ ‫ﺳــەرەڕای ﺋــەوە ﺑەﮔﻮﺗــەی‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑــەری زەوﯾــﻮزاری ﻫەوﻟێــﺮ‬ ‫ﻗﺎﺳــﻢ ڕەﺣــامن ﺋەو ﺳــەرﭘێﭽﯿﻜﺎراﻧە‬ ‫داواﯾــﺎن ﻟــێ دەﻛــەن ﻛــە‬ ‫”زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎنﺑەﻧﺎوﺑﻜەﯾﻦ“‪.‬‬ ‫ﻧــەك ﻫــەر ﺋــەوە‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﺋەﮔــەر‬ ‫ﺑــە ﺑــەر ﻣﺎﺳــﺘەرﭘﻼﻧﯿﺶ ﺑﻜــەون‪،‬‬ ‫دەﺑێــﺖ ﻗەرەﺑﻮو ﺑﻜﺮێﻨــەوە‪ .‬ﺟێﮕﺮی‬ ‫ﺳــەرۆﻛﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﻫەوﻟێﺮ ﺷــﻮان‬ ‫ﯾﻮوﺳــﻒ ﻧﺎﯾﺸــﺎرێﺘەوە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫‪” 200‬ﻣەزرەﻋەﯾــﺎن“ ﻗەرەﺑــﻮو‬

‫دەڵێــﺖ ”ﺑــە ﺑەردەواﻣــﯽ ڕووداو‬ ‫ﻟــەو ﺷــﻮێﻨە ڕوو دەدات و ﻟەﮔــەڵ‬ ‫ﺋــەوەی ﻣەﻓﺮەزەﯾەﻛــامن ﺑــﯚ‬ ‫ﺗەرﺧــﺎن ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻟەﺑــەر‬ ‫زۆری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﺑەﺗــەواوی‬ ‫ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﯽﺑﻜەﯾﻦ“‪.‬‬ ‫ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ﻣﻔــەوەز ﺋــەرﻛﺎن‬ ‫ﻛــە ﻟەﮔــەڵ دوو ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺗــﺮ‬ ‫ﺧﯚﯾــﺎن ﺑــﯚ ﺋــەو ﺷــﻮێﻨە ﺗەرﺧــﺎن‬ ‫ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺑــێ دەﺳــەاڵﺗﯿﯽ ﺧﯚﯾــﺎن‬ ‫ﻟــە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــەو ﻗەرەﺑﺎڵﻐﯿﯿە‬ ‫دەردەﺑڕن‪.‬‬ ‫ﻛﺎرﻣەﻧــﺪ ڕێﺪار ﻛــە ﻟەﮔــەڵ ﺋەرﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑەدەﺳــﺖ ﺋــەو ﺟەﻧﺠﺎڵــەوە ﮔﺮﻓﺘــﺎر‬ ‫ﺑﻮوﻧــە‪ ،‬ﭘێــﯽ واﯾــە ﺋــەو ﺷــەﻗﺎﻣە‬ ‫ﺳــەرەﻛﯿﯿەی ﻧێــﻮ ﺷــﺎر‪ ،‬ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ‬ ‫ﮔﻮﻧﺠــﺎو ﻧﯿﯿــە ﺑــﯚ ﺟﻮاﻧــﻜﺎری‬ ‫ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ‪ .‬ﺋەو دەڵێــﺖ ”ﻫﯿﭻ ڕۆژێﻚ‬ ‫ﻧﯿﯿە ﻛە ﻟێــﺮە ﭼەﻧــﺪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻚ ﺧﯚ‬ ‫ﭘێﻜﺪاﻧەﻛێﺸﻦ“‪.‬‬ ‫ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﻫەوﻟێﺮ‬ ‫ﻧەﻗﯿــﺐ ﻓــﺎزڵ ﺗەﻧﯿــﺎ ﯾەك ﭼــﺎرەی ﺑﯚ‬ ‫ﺋەو ﻛێﺸــەﯾە ﭘــێ ﺷــﻚ دێ‪ ،‬ﺋەوﯾﺶ‬ ‫”ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی دووﻛﺎﻧەﻛﺎﻧــە ﺑــﯚ‬ ‫ﺷﻮێﻨێﻜﯽﮔﻮﻧﺠﺎوﺗﺮ“‪.‬‬ ‫ﻫەڵﺒــەت دووﻛﺎﻧﺪارەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺋەوەﯾﺎن‬ ‫ﭘــێ ﻧﺎﺧــﯚش ﻧﯿﯿــە‪ .‬دووﻛﺎﻧــﺪار‬ ‫ﺣەﻣﯿــﺪ ﻗــﺎدر ﮔﻠەﯾــﯽ ﻟــە ﺗەﺳــﻜﯿﯽ‬

‫ﺷــﻮێﻨەﻛەﯾﺎن دەﻛﺎت و ﭘێــﯽ واﯾــە‬ ‫ﻛﺎﺳــﺒﯿﯿەﻛەﯾﺎن ﻟــەوێ ﻻوازە‪ .‬ﺋــەو‬ ‫دەڵێــﺖ ”ﺗــﺎ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێــﻚ دەڕوات و‬ ‫ﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﺟێــﯽ دەﮔﺮێﺘــەوە‪ ،‬ﻛﺎمتﺎن‬ ‫زۆر ﻟێ دەڕوات“‪.‬‬ ‫ﻧــەك ﻫــەر ﺣەﻣﯿــﺪ ﻗــﺎدر ﺑەڵﻜــﻮ‬ ‫ﮔﺸــﺖ دووﻛﺎﻧــﺪارەﻛﺎن داوا ﻟــە‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣــەت دەﻛــەن ﻟــە ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ‬

‫ﺑﯚ ﺟﻮاﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒ‪‬ﻞ ﺳ‪‬دان ﻛ‪‬ﺳﯿﺎن ﺗﻮوﺷﯽ‬ ‫ڕووداوی ھﺎﺗﻮﭼﯚ ﻛﺮدووە‬

‫ھﯿﭻ رۆژ‪‬ﻚ ﻧﯿﯿ‪ ‬ﺋ‪‬م ﺷ‪‬ﻗﺎﻣ‪ ‬دوو ﺗﺎ ﺳ‪ ‬رووداوی ﻟ‪ ‬رووﻧ‪‬دات‪ ..‬ﺷ‪‬ﻗﺎﻣﯽ ﺷ‪‬ﺳﺖ ﻣ‪‬ﺗﺮی‪ /‬ھ‪‬وﻟ‪‬ﺮ‪ ..‬ﻓﯚﺗﯚ‪ :‬ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ‬

‫وﺷ‪/‬ھ‪‬وﻟ‪‬ﺮ‪ -‬ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ‬ ‫ﻟە ﻫەﻣﻮو ﻻﯾەﻛەوە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﺖ ﺑﯚ دێﻦ‪ ،‬ﺋەﮔەر زۆرﯾﺶ ﺷﯚﻓێﺮێﻜﯽ‬ ‫ﺑﺎش ﺑﯽ‪ ،‬ﻫﯿﭽﺖ ﭘێ ﻧﺎﻛﺮێ و ﻧﺎﭼﺎری ﺧﯚت ﺑە ﻗەزا و ﻗەدەر ﺑﺴﭙێﺮی‪.‬‬ ‫ﺋەوە ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﺷەﺳﺖ ﻣەﺗﺮی ﺑەردەم ڕﯾﺰی دووﻛﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯽ‬ ‫ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﻟەﻫەوﻟێﺮە ﻛە ﻟە ﻧێﻮان دوو ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەدا ﻫەڵﻜەوﺗﻮوە‪.‬‬ ‫ﯾــەك ﻣەﻓــﺮەزەی ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ‬ ‫ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺋەو ﺷــﻮێﻨە داﻧﺮاوە‪،‬‬ ‫ﻛەﭼــﯽ ﺑــەردەوام ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــەﻛﺎن‬

‫ﻟــەوێ ﭘەﻧــﮓ دەﺧﯚﻧــەوە‪ .‬ﻛﺎﺗــێ‬ ‫دوو ﯾــﺎن ﺳــێﯿﺎن ﺧــﯚ ﺑەﯾەﻛــﱰدا‬ ‫دەﻛێﺸــﻦ‪ ،‬ﻗﯿﺎﻣــەت ڕوو دەدات‬

‫و دەرﺑﺎزﺑــﻮون ﻟــەو ﺷــەﻗﺎﻣە وەك‬ ‫ﭘەڕﯾﻨــەوە ﻟــە ﭘــﺮدی ﺳــﯿڕات‬ ‫زەﺣﻤەﺗە‪.‬‬ ‫ﺗێﭙەڕﯾــﻦ ﻟــەو ﺷــەﻗﺎﻣە ﺑــﯚ‬ ‫ﺷــﯚﻓێﺮ ﺋﯿﱪاﻫﯿــﻢ ﺳــەﻋﯿﺪ وەك‬ ‫ﻣﯚﺗەﻛەﯾەﻛــﯽ ﻟــێ ﻫﺎﺗــﻮوە‪ .‬ﺋــەو‬ ‫دەڵێــﺖ ”ﺋﺎﻣــﺎدەم ڕێﮕەﯾەﻛــﯽ دوور‬ ‫ﺑﺪۆزﻣــەوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺧــﯚم ﺗﻮوﺷــﯽ‬ ‫ﺑــەردەم ﻛەﻣﺎﻟﯿﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺷەﺷــﺖ‬

‫ﻣەﺗﺮی ﻧەﻛەم“‪.‬‬ ‫ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ ﺷــﯚﻓێﺮان‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ‬ ‫ﻫﺎﺗﻮﭼﯚﯾــﺶ ﻟــە دەﺳــﺖ ﺋــەو‬ ‫ﺷــەﻗﺎﻣە وەزاڵــە ﻫﺎﺗــﻮوە‪ .‬ﮔﻮﺗەﺑێﮋی‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚی ﻫەوﻟێﺮ‬ ‫ﻧەﻗﯿــﺐ ﻓــﺎزڵ ﺣﺎﺟــﯽ دووﻛﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾــﯽ ﺋﻮﺗﯚﻣﺒێﻠــﯽ ﺷەﺳــﺖ‬ ‫ﻣەﺗﺮﯾــﯽ ﺑــە ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﻛێﺸــەی‬ ‫ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚی ﻫەوﻟێــﺮ دەزاﻧێــﺖ‪ .‬ﺋــەو‬

‫ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛــە ﺧﺮاوﻧەﺗــە ﺳــەر‬ ‫ﺳــﻨﻮوری ﻫەوﻟێــﺮەوە و ﺗێﻜﯿــﺎن‬ ‫داون‪.‬‬ ‫ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻫەوﻟێﺮﯾــﺶ ﻧــەوزاد‬ ‫ﻫــﺎدی ﺗەﻟﺒەﻧﺪﻛﺮدﻧــﯽ ﺳــەﯾﺮاﻧﮕﺎﻛﺎن‬ ‫ﭘﺸﺘڕاﺳــﺖ دەﻛﺎﺗــەوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﭘێــﯽ‬ ‫واﯾە ﺋــەوە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﻫەوﻟێﺮ‬ ‫ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﻫەﻣــﻮو ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە‪ .‬ﺋــەو دەڵێــﺖ‬ ‫”ﻟﯿﮋﻧــەی ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوەﻣــﺎن ﻫەﯾــە‬ ‫و ﺳــەرﭘێﭽﯿﯿﻜﺎران ﻟــە ڕێﮕــەی‬ ‫دادﮔﺎوە ﺳﺰا دەدرێﺖ“‪.‬‬ ‫ﺋەﻣــە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛــە ﺑەڕێﻮەﺑەری‬ ‫ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻫەوﻟێــﺮ دﻛﺘــﯚر‬ ‫ﻋەﺑﺪوﻟڕەﺣﯿــﻢ ﻋﻮﻣــەر ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەوە‬ ‫دەدات ﻛــە ﺋــەو ﺳــەرﭘێﭽﯿﻜﺎراﻧە‬ ‫ﺑــە ﺟﯚرێــﻚ ﻛﺎرەﻛەﯾــﺎن دەﻛــەن‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛەﯾﺸــﯿﺎن‬ ‫ﻛــە‬ ‫ﺳەرەدەری ﻟێ دەر ﻧﺎﻛﺎت‪.‬‬

‫ﺑــﯚ ﭘێﺸــﻨﯿﺎز ﻛــﺮدوون‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻟەﺑەر‬ ‫دووری ﺋــەو ﺷــﻮێﻨە دووﻛﺎﻧــﺪارەﻛﺎن‬ ‫ﭘێــﯽ ڕازی ﻧەﺑﻮون‪ .‬ﺋێﺴــﺘﺎ ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ‬ ‫ﺗــﺮی ﺑــﯚ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛــﺮدوون‬ ‫ﻛــە ﺑەﺑــڕوای ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﻫەوﻟێــﺮ‬ ‫ﮔﻮﻧﺠــﺎوە و ﻟــە ﻣــﺎوەی دووﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﭘێﯿﺎن دەدرێﺖ‪.‬‬ ‫ﺷــﻮێﻨﯽ ﺗــﺎزەی ﺋــەو ﺑــﺎزاڕە ﻟەﺳــەر‬

‫ﻫﺎﺗﻮوﭼﯚی ﻫەوﻟێﺮ ﺑە ﻣەﻓﺮەزەﯾەك‬ ‫ﭘێﺶﻛەﻣﺎﻟﯿﺎﺗەﻛﺎﻧﯽﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ‪60‬‬ ‫ﻣەﺗﺮی ﭘێ ﻛﯚﻧﱰۆڵ ﻧﺎﻛﺮێ‬ ‫ﮔﻮﻧﺠــﺎو زەوﯾﯿــﺎن ﺑــﯚ داﺑﯿــﻦ ﺑﻜﺮێﺖ‬ ‫و ﻟەﺳــەر ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻣﯚڵێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﺟﻮاﻧــﻜﺎری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــﯽ‬ ‫ﻟێ دروﺳﺖ ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻫەوﻟێــﺮ ﻧــەوزاد ﻫــﺎدی‬ ‫ﺋــەوە ﭘﺸﺘڕاﺳــﺖ دەﻛﺎﺗەوە ﻛــە ﺋەو‬ ‫دووﻛﺎﻧﺪاراﻧــە ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ﮔــەورەی‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿــﺎن ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﻛەﻣﺎﻟﯿﺎﺗــﯽ‬ ‫ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﭘێﺸــﻜەش ﻛــﺮدووە و‬ ‫دەڵێــﺖ ”ﭘڕۆژەﻛــەی ﺋــەوان ﺋێﺴــﺘﺎ‬ ‫ﻟــە ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿە و ﭘێــامن ﺑﺎﺷــە ﺋەو‬ ‫دووﻛﺎﻧﺎﻧەﺑﮕﻮازرێﻨەوە“‪.‬‬ ‫ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﻫەوﻟێﺮ ﭼەﻧﺪ ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ‬

‫ڕێــﮕﺎی ﻛەﺳــﻨەزاﻧە و دەﻛەوێﺘــە‬ ‫ﻧێــﻮان ﻫــەردوو ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ‪120‬‬ ‫ﻣەﺗﺮی و ‪ 150‬ﻣەﺗﺮی‪.‬‬ ‫ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ‬ ‫ﻫەوﻟێــﺮ ﺷــﻮان ﯾﻮوﺳــﻒ ﺋﺎﺷــﻜﺮای‬ ‫دەﻛﺎت ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾــە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿــە ﻟــە‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﮔــەورەی‬ ‫ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﺟﻮاﻧــﻜﺎری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ‬ ‫و ﺋــەو دەڵێــﺖ ”ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺑــەو‬ ‫ﻣەرﺟــە زەوﯾﯿــﺎن ﭘــێ دەدات؛ ﻛــە‬ ‫ﻧﺎﺑێــﺖ ﻫﯿــﭻ دووﻛﺎﻧێﻜــﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری‬ ‫ﻛەﻣﺎﻟﯿــﺎت ﻟــە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺋێﺴــﺘﺎﯾﺎن‬ ‫مبێﻨێﺖ“‪.‬‬

‫ﺋﺎﺑﻮوری‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪ 300‬ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮی ﭼﻮارﮔﯚﺷە ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﻫەرێﻢ ﺑە ﻣﯿﻦ ﭼێرناوە‬

‫‪15‬‬

‫ھ‪‬ﮕﺮﺗﻨ‪‬وەی ﻣﯿﻦ ﻟ‪ ‬ﺧﺎﻛﯽ ھ‪‬ر‪‬ﻢ‬ ‫‪ 50‬ﺳﺎ‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘ‪‬‬ ‫وﺷ‪ /‬ﻣﺤ‪‬ﻣ‪‬د ﺗﺎھﯿﺮ‬

‫ﻟە ﺳﺎڵﯽ ‪ 1961‬ﺗﺎ ‪ 1997‬ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ دار ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻣﯿﻦ ﭼێرناون؛ ﻟەوﻛﺎﺗەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻟە ﻣﺎوەی ﭼﻮار ڕۆژاﻧﺪا ﺳێ ﻛەس‬ ‫ﻟەو ﻫەرێﻤە ﺑەر ﺋەو ﻣﯿﻨﺎﻧە دەﻛەون‪.‬‬

‫ﭘــﺎش ﻫەوڵــﯽ زۆری دەزﮔﺎی ﻣﯿــﻦ‬ ‫ﺑــﯚ ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧــەوەی زەوﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﻫێﺸــﺘﺎﯾﺶ ﺳــێ‬ ‫ﻫــەزار ﻛێڵﮕــەی ﻣﯿــﻦ ﻛــە ‪300‬‬ ‫ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗــﺮی ﭼﻮارﮔﯚﺷــە ﻟــە‬ ‫ﺧﺎﻛــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە‬ ‫ﺧــﯚ دەﮔﺮێــﺖ‪ ،‬ﭘــﺎك ﻧەﻛﺮاوﻧەﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﻛێڵﮕﺎﻧــە ﻧــەك ﻫــەر ﻟــە‬ ‫ﭼﯿــﺎﻛﺎن‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﻟــە ﻧێــﻮ زەوی‬ ‫ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ و ﻟەوڕەﮔەﻛﺎﻧــﺪا‬ ‫ﻫەڵﻜەوﺗــﻮون و ﺑەﺷــێﻜﯽ‬ ‫زۆرﯾــﺶ ﻟــە ﻛێڵﮕــەﻛﺎن ﺑەﮔﻮﺗــەی‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻫﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوە ﻟــە‬ ‫ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿــﻦ و ﺗەﻗەﻣەﻧﯿﯽ‬ ‫دەزﮔﺎی ﻣﯿــﻦ ﺋﺎﻛــﯚ ﻋەزﯾــﺰ ﻟــە‬ ‫ﺷــﻮێﻨە ﮔەﺷــﺘﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﺪان و‬ ‫ﺑﻮوﻧەﺗــە ﻟەﻣﭙــەری ﮔەﺷــﺎﻧەوەی‬ ‫ﺋەو ﻛەرﺗە ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەدا‪.‬‬ ‫”ﻟــە ﻧﺎوﭼــەی ﺣﺎﺟــﯽ ﺋﯚﻣــەران‬ ‫و ﺑﺎڵەﻛﺎﯾەﺗــﯽ ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵێﻜە‬ ‫ﭘــڕۆژەی ﻧﺎﺷــﻨﺎڵ ﭘــﺎرك ﻛــە‬

‫ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋﺎﻣــﺎری دەزﮔﺎی ﻣﯿــﻦ‬ ‫ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ‪ 14‬ﻫــەزار ﻛــەس ﺑــەر‬ ‫ﻣﯿــﻦ ﻛەوﺗــﻮون و ‪ 10‬ﻫــەزار ﻛەس‬ ‫ﭘێــﯽ ﻛەﻣﺌەﻧــﺪام ﺑــﻮون و ‪ 4‬ﻫەزار‬ ‫ﻛەﺳــﯿﺶ ﮔﯿﺎﻧﯿــﺎن ﻟە دەﺳــﺖ داوە‪.‬‬ ‫زۆرﺑــەی ﻛەﻣﺌەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﻣﯿــﻦ‪ ،‬ﻟــە‬ ‫ﻛﺎﺗــﯽ ﻫەاڵﺗﻨــﯽ ﺳــﺎڵﯽ ‪ 1991‬و‬ ‫ﮔەڕاﻧەوەﯾــﺎن و ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــەوەی‬ ‫ﻻدێﯿەﻛﺎﻧﯿﺎﻧــﺪا ﻣﯿﻨﯿــﺎن ﭘێــﺪا‬ ‫ﺗەﻗﯿﻮەﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﺑەﻫــﯚی ﻣﯿﻨــەوە‬ ‫ﻛەﻣﺌەﻧــﺪام ﺑــﻮون‪ ،‬ﻧــەك ﻫــەر‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﺑــە ﺑﺎﺷــﯽ ﻛﺎﺳــﺒﯿﯿەك‬ ‫ﺑﻜــەن‪ ،‬ﺑەڵﻜــﻮ ﻟــە ژێــﺮ ﺋﺎزارێﻜــﯽ‬ ‫دەرووﻧﯿــﺪا دەژﯾــﻦ ﻟەﺑــەر ﺋەوەی‬ ‫ﺧەڵــﻚ ﺑــە ﭼﺎوێﻜﯽ ﻛەم ﺳــەﯾﺮﯾﺎن‬ ‫دەﻛﺎت‪ .‬ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ‬ ‫وەك ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻫﺎوﺳــەرﮔﯿﺮﯾﺶ ﭘێــﻚ ﺑێﻨــﻦ و‬ ‫ﺑﻮوﻧەﺗە ﻛەﺳێﻜﯽ ﮔﯚﺷەﮔﯿﺮ‪.‬‬ ‫ﻫەﻧﺪێ ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﻟەﺑــەر ﺋەوەی‬

‫دەﺳــﺘێﻮەردان ﯾــﺎن ﺑــە ﺑەردﺗێﮕﺮﺗﻦ‬ ‫ﺑﻮوﻧەﺗــە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﻣﯿﻦ‪ .‬ﻟــە ﻫەﻧﺪێ‬ ‫ﺣﺎڵەﺗــﺪا ﺟــﯚرە ﺗەﻗەﻣەﻧﯿﯿــەك ﻛــە‬ ‫ﺑــە ﺗەڵــەی ﺑێﺌﺎﮔﺎﯾــﺎن ﻧــﺎﴎاوە‬ ‫ﻟــە ﺷــێﻮەی ﻗەڵــەم‪ ،‬ﺳــەﻋﺎت‪،‬‬ ‫ﯾﺎرﯾــﯽ ﻣﻨــﺪااڵن‪ ،‬ﻣﯚﺑﺎﯾــﻞ ﯾــﺎن‬ ‫ﺑﻮوﻛەﺷﻮوﺷــە دروﺳــﺖ دەﻛــﺮێ و‬ ‫ﻛەﺳــەﻛە ﻛﺎﺗێــﻚ ﻫەڵﯿﺪەﮔﺮێﺘــەوە‬ ‫و دەﺳــﺘﯽ ﻟــێ دەدات ﭘێﯿــﺪا‬ ‫دەﺗەﻗێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﺟﮕــە ﻟــە ﻣﯿــﻦ‪ ،‬ﻟــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەی‬ ‫ﻛــە دەﻛەوﻧــە ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮﻣەﺗــﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪ ﻛــە ﺗــﺎ ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪ 2003‬ﺑــە ﻫێﻠــﯽ ﺳــەوز ﻧﺎﴎاﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑﯚﻣﺒــﯽ ﻫێﺸــﻮوﯾﺶ ﻟــە ڕێﮕــەی‬ ‫ﻓڕۆﻛــە ﯾﺎن ﺗﯚﭘــەوە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻧﺎڕێــﻚ ﺑــاڵو ﻛﺮاوﻧەﺗــەوە و ﺋەﮔــەر‬ ‫ﻛەﺳــێﻚ دەﺳــﺘﻜﺎری ﺑــﻜﺎت و‬ ‫ﻟــە دەﺳــﺘﯽ ﺑﺘەﻗێﺘــەوە‪ ،‬ﯾــﺎن‬ ‫دەﯾﻜــﻮژێ ﯾــﺎن ﻛەﻣﺌەﻧﺪاﻣــﯽ‬ ‫دەﻛﺎت‪ .‬ﺋــەو ﺟــﯚرە ﺑﯚﻣﺒﺎﻧــە‬ ‫ﺟــﯚرە ژەﻫﺮێﻜﯿﺸــﯿﺎن ﺗێﺪاﯾــە ﻛــە‬ ‫ﺋەﮔــەر ﺑﺮﯾﻨەﻛەﯾــﺶ ﭼــﺎك ﺑێﺘەوە‪،‬‬ ‫ﻛەﺳــەﻛە ﺑــەو ژەﻫــﺮە ﮔﯿــﺎن ﻟــە‬ ‫دەﺳﺖ دەدات‪.‬‬ ‫ﻫەرﭼەﻧــﺪە دەﻣێﻜــە ﺷــەڕ و‬

‫ﻟە ﻣﺎوەی ‪4‬‬ ‫رۆژدا ‪ 3‬ﻛەس‬ ‫ﻟە ﻫەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎنﺑەﺑەر‬ ‫ﻣﯿﻦ دەﻛەون‬ ‫ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﭘــڕۆژەی ﮔەﺷــﺘﯿﺎری ﺑەﺧێﻮﻛــەری ﺧێﺰاﻧەﻛەﯾــﺎن ﺑــﻮون‬ ‫و ژﯾﻨﮕەﯾﯿــە ﻟــە ﻋێــﺮاق‪ ،‬دروﺳــﺖ و ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﺑﮋێــﻮی ﭘەﯾــﺪان‬ ‫دەﻛــﺮێ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻣﯿــﻦ و ﺗەﻗەﻣەﻧــﯽ ﺑﻜــەن‪ ،‬ﺷــﯿﺮازەی ﺧێﺰاﻧەﻛەﯾــﺎن‬ ‫ﺋــەو ﭘڕۆژەﺷــﯽ ﺗﻮوﺷــﯽ ﮔﺮﻓــﺖ ﻟێﻚ ﺗﺮازاﻧﺪووە‪.‬‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻫەﻣــﻮو ﺋــەو ﺋﺎزاراﻧــە‬ ‫ﻛﺮدووە“‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ ﺗەﻧﯿــﺎ ‪150‬‬ ‫ﻫــەزار دﯾﻨﺎرﯾــﺎن ﭘــێ دەدات‬ ‫ﻛــە ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺑەﺷــێﻚ ﻟــەو‬ ‫ﺧﯚﭘﺎراﺳﺘﻦ‬ ‫ﻛەﻣﺌەﻧﺪاﻣﺎﻧــە ﺑەﺷــﯽ ﭼﺎرەﺳــەری‬ ‫ــەر ﻟﻟەوەی ﺑﯚ ﺳــەﯾﺮان و‬ ‫ـەەرر‬ ‫ـەر‬ ‫ﺑـﺑـﺑــەە‬ ‫ــە‬ ‫ﯾەك ﺟﺎرﯾﺸﯿﺎن ﻧﺎﻛﺎت‪.‬‬ ‫ـﱰە ﻟە‬ ‫ﱰە‬ ‫ﺑﺎﺷـ‬ ‫ــﻮێﻨێﻚ ﺑﺎﺷ‬ ‫ﮔــەڕان ﺑﭽﻨە ﺷ ێ‬ ‫ە‬ ‫ﺧەڵﻜــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾــﺎن ﺑــە‬ ‫ﻛەﺳــێﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە ﭘﺮﺳــﯿﺎری‬ ‫ﭘێﻠێﻨــﺎن ﯾﺎﻧﯿــﺶ ﺑە‬ ‫ــﯽ‬ ‫ﻫەﺑﻮوﻧــﯽ ﻣﯿــﻦ و ﺗەﻗەﻣەﻧ ﯽ‬ ‫ﻟــە‬ ‫ﺑﻜــﺮێ و ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾــﻚ ە‬ ‫ەوە‬ ‫ﺧﯚﺷــﺖ ﻟــە ﭼﻮوﻧــەدەر ە‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻫەﻣــﻮو ﺋەواﻧەﯾﺸ ﺪا‬ ‫ــﺪا‬ ‫ـەی‬ ‫ﻟەﺑــەر ﺋــەوەی ﻧﺎوﭼـ ی‬ ‫رن‪،‬‬ ‫ﻣﯿﻨڕێﮋﻛــﺮاو ﻟــە ﻫەرێﻤــﺪا زۆ ن‪،‬‬ ‫ﻧێﻮ‬ ‫ﻟەواﻧەﯾــە ﻛەﺳــێﻚ ﺑﻜەوێﺘــە ێﻮ‬ ‫ﻟەو‬ ‫ﻛێڵﮕەﯾەﻛــﯽ ﻣﯿﻨــەوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ەو‬ ‫ﺑــە‬ ‫ﻛﺎﺗــەدا ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ە‬

‫ﯾەﻛﺴــەرر‬

‫ێﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن‬ ‫ﭘﭘێﻮ‬ ‫ﭘێﻮە ﺑﻜەن‪..‬‬

‫ﻣﯿﻨﭽﺎﻧــﺪن ﺗــەواو ﺑــﻮوە‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﻣﯿﻨــە ﭼێرناوەﻛﺎﻧــﯽ ژێــﺮ ﺧﺎﻛــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻟەو ﺷــﻮێﻨە‬ ‫ﴎوﺷــﺘﯿﯿﺎﻧەی ﺧەڵــﻚ ﺑﯚ ﺳــەﯾﺮان‬ ‫ڕووی ﺗــێ دەﻛــەن‪ ،‬ﭼﺎوەڕێــﯽ‬ ‫ﻫەڵەﯾەﻛــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﻫەرێﻤــﻦ ﺗــﺎ‬ ‫ﻛەﻣﺌەﻧﺪام و ﺑێ ﮔﯿﺎن ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﻣﯿــﻦ ﻟــەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧە ﻟــە ﻛەﻣﯿﻨﺪان‪.‬‬ ‫ﻟــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــﻠێامﻧﯽ ﻧﺎوﭼــەی‬ ‫ﭘێﻨﺠﻮێــﻦ و ﮔەرﻣﯿــﺎن و ﻗــەاڵدزێ‪.‬‬ ‫ﻟــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻫەوﻟێــﺮ ﭼﯚﻣــﺎن و‬ ‫ﺣﺎﺟــﯽ ﺋﯚﻣــەران‬ ‫و ﺳــﯿﺪەﻛﺎن‪ .‬ﻟــە‬ ‫ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی دﻫــﯚك‬ ‫ﺋﺎﻣێــﺪێ‪ ،‬زاﺧــﯚ و‬ ‫ﻧﺎوﭼەی ﻓﯿﺸﺨﺎﺑﻮور‪.‬‬ ‫ﻛﺎری‬ ‫ﻫەڵﺒــەت‬ ‫ﻫەڵﮕﺮﺗﻨــەوەی ﻣﯿــﻦ و‬ ‫ﺗەﻗەﻣەﻧــﯽ ﻟە ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﺳــﺎ ڵﯽ‬

‫ڕاﺑــﺮدوودا ﻫــەر ﺑــەردەوام ﺑﻮوە و‬ ‫ﺗەﻧﯿــﺎ دوو ﻣﺎﻧﮕە ﺑەﻫﯚی وەﺳــﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻮدﺟەوە‪ ،‬ﭘەﻛﯽ ﻛەوﺗﻮوە‪.‬‬ ‫دەزﮔﺎی ﻣﯿــﻦ و ﻫەﻧــﺪێ‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ‬ ‫ڕێﻜﺨــﺮاوی‬ ‫و ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺑەرﭼــﺎو ﻟــە‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺑﯿﺎﻧــﯽ و ﻧﺎوﺧــﯚ‬ ‫ﻛﺎری ﻣﯿﻨﻼﺑــﺮدن ﻟــە ﻫەرێــﻢ‬ ‫ﺋەﻧﺠــﺎم دەدەن‪ .‬ﺑــە ﮔﻮﺗــەی‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻫﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوە‬ ‫ﻟــە ﺋﯚﻓﯿﺴــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ دەزﮔﺎی‬ ‫ﻣﯿــﻦ ﺋﺎﻛــﯚ ﻋەزﯾــﺰ ﻫەﻣﻮو ﺳــﺎڵێﻚ‬ ‫ﯾــەك ﺗــﺎ دوو ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗــﺮ ﻟــە ﻣﯿــﻦ‬ ‫ﭘــﺎك ﻛﺮاوەﺗــەوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﭘﺎرﺳــﺎڵ‬ ‫ﻛــە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯿﺎن ﻟەﮔــەڵ ‪20‬‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺑﯿﺎﻧــﯽ و ﻧێﻮﺧﯚﯾــﯽ‬ ‫واژۆ ﻛﺮدﺑــﻮو‪ ،‬ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧــە ﺷــەش‬ ‫ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗــﺮ ﭘــﺎك ﺑﻜەﻧەوە ﻛــە ﺋەﻣە‬ ‫ژﻣــﺎرەی ﭘێﻮاﻧەﯾــﯽ ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧــەوەی‬ ‫ﻣﯿﻨە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﺋەﻣــە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﻛــە ﺋەﮔــەر‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﺳــﺎڵێﻚ ﺑــەو ﺧێﺮاﯾﯿــە‬ ‫ﻫەرێــﻢ ﻟــە ﻣﯿــﻦ ﭘــﺎك ﺑﻜەﻧــەوە‪،‬‬ ‫ﻫێﺸــﺘﺎ ‪ 50‬ﺳــﺎڵﯽ ﭘــێ دەوێ ﺗــﺎ‬ ‫‪ 300‬ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗــﺮە ﻣﯿﻨڕێﮋﻛﺮاوەﻛــە‬ ‫ﺑــە ﺗــەواوی ﭘــﺎك دەﺑێﺘــەوە‪.‬‬ ‫ﻫەڵﺒــەت ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﭘەﯾامﻧﻨﺎﻣەی‬ ‫ﺋﯚﺗــﺎوا ﻛــە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ‪ 162‬وواڵت‬ ‫واژۆﯾــﺎن ﻛــﺮدووە‪ ،‬دەﺑﻮاﯾــە ﺧﺎﻛﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗــﺎ ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2018‬ﻟــە‬ ‫ﻣﯿــﻦ ﭘــﺎك ﺑﻜﺮاﺑﺎﯾــەوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺋﺎﻛﯚ‬ ‫ﻋەزﯾــﺰ ﺑــە دووری دەزاﻧێــﺖ ﻟــەو‬ ‫ﻣﺎوەﯾــەدا ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﻣﯿــﻦ ﻟــە‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﻣێﻨێ‪.‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە دەزﮔﺎی ﻣﯿــﻦ ﺑــە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯽ‬ ‫داراﯾــﯽ و ﺗەﻛﻨﯿﻜﯿــﯽ ڕێﻜﺨــﺮاوی‬ ‫ﯾﻮﻧﯿﺴــێﻒ دەﺳــﺘﯽ داوەﺗــە‬ ‫ﭘڕۆژەﯾــەك ﺑــﯚ وﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﺧەڵﻜــﯽ ﻫەرێــﻢ و ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی‬ ‫ﺑەرﻛەوﺗﻮواﻧﯽ ﻣﯿﻦ‪.‬‬ ‫”ﺋــەو ڕێﻜﺨــﺮاوە ﻟەﮔــەڵ دەزﮔﺎی‬ ‫‪2010‬ـەوە‬ ‫ﻣﯿــﻦ ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2010‬ەوە‬ ‫ﺧەرﯾﻜــە ﺑﺎﺑەﺗــﯽ ﻫﯚﺷــﯿﺎرﯾﯽ‬

‫ﻧﯿﺸﺎﻧ‪‬ﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎﺳﯿﻨ‪‬وەی‬ ‫ﻧﺎوﭼ‪‬ی‬ ‫ﻣﯿﻨ‪‬ﮋﻛﺮاو‬

‫ﻣﯿــﻦ ﺑﭽێﺘــە ﻧێــﻮ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣــﯽ‬ ‫ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەﻛﺎن‪ .‬ﭘﺎرﺳــﺎڵ‬ ‫ﺋــەو واﻧەﯾــە ﺗێﻜەڵــﯽ واﻧەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﻛــﻮردی‪ ،‬ﺑﺎﺑەﺗــە‬ ‫ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻓــﯽ ﻣــﺮۆڤ‬ ‫و ﺋﺎﯾﻦ ﻛﺮاوە“‪.‬‬ ‫ﻟــە ﻣــﺎوەی ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﻛﺎﻧﻮوﻧــﯽ‬ ‫دووەم و ﺷــﻮﺑﺎت ﺗﯿﻤەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫دەزﮔﺎی‬ ‫ﻫﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﻣﯿــﻦ ﺧﻮﻟێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ‬ ‫رۆژﯾﯿﺎن ﺑــﯚ ‪ 313‬ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەﻛﺎن ڕێــﻚ ﺧﺴــﺘﺒﻮو ﻟــە‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﺗــﺎ ﺑەدواداﭼــﻮون ﺑــﯚ ﮔﻮﺗﻨــەوەی‬ ‫ﺋــەو واﻧەﯾــە ﺑﻜــەن و ﺋەﮔــەر‬ ‫ﺗێﺪاﺑــﻮو‪،‬‬ ‫ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿەﻛــﯽ‬ ‫ﺋﺎﮔﺎدارﯾــﺎن ﺑﻜەﻧــەوە‪ .‬ﺋــەوان‬ ‫ڕێﺒەرێﻜﯿﺸــﯿﺎن ﺋﺎﻣــﺎدە ﻛــﺮدووە‬ ‫ﺗــﺎ ﺷــێﻮازی ﮔﻮﺗﻨــەوەی واﻧەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻫﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوە ﻟــە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ‬ ‫ﻣﯿــﻦ ﺑــﯚ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﻛﺎن ﺋﺎﺳــﺎﻧﱰ‬ ‫ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﺟﮕــە ﻟــە ﻣﻨــﺪااڵن ﻫەﻣﻮو ﻛەﺳــێ‬ ‫دەﺗﻮاﻧــێ ﻟــە ڕێﮕەی ﭘﺎﺷــﺨﺎﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ڕاﭘﯚرﺗــەوە ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼــە‬ ‫ﻣﯿﻨڕێﮋﻛــﺮاوەﻛﺎن و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ‬ ‫ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﮔﯿﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن‬ ‫ﺑﺨﻮێﻨﻨەوە‪.‬‬

‫ــەن دەزﮔﺎ‬ ‫ﻟەﻻﯾ ەن‬ ‫ﻜﺮدن و ﻟەﻻ‬ ‫ﻫەﻧــﺪێ ﻧﯿﺸــﺎﻧە دەﺳــﺘﻜ ن‬

‫ﺑەﺳــەردا ﻧەﻛــﺮاوە و ﮔﯿــﺎی ﻟــێ ﺷــﯿﻦ ﺑــﻮوە و‬ ‫ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚی‬ ‫ﻮێــﺮ دەﺑێﺘــەوە‪ .‬ﺋــەو ڕێﮕەﯾــەش ﻟەواﻧەﯾــە ﻟەﺑــەر‬ ‫ﺧەرﯾﻜــە ﻛ‬ ‫ﻫــەر ﻛﻮێﺮەرێــﮕﺎ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻫەﻧــﺪێ ﺟــﺎر ﻛﺎﻧﯿﺎوێﻜﯿﺶ‬ ‫ﻧــەك ﺗەﻧﯿــﺎ‬ ‫ﻛﻮێــﺮ دەﺑێﺘــەوە و ﻛــەس ﺧــﯚی ﺗــێ ﻧﺎﮔەﯾەﻧێﺖ‪،‬‬ ‫ﻛــە ﺧەرﯾﻜــە‬ ‫ﺷﻮێﻨﯿﺸــﺪا دەﺑﯿرنێــﺖ ﻛــە ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە زەوﯾﯿ ە‬ ‫ەﻛــە‬ ‫ﻟــە ﻫەﻧــﺪێ‬ ‫اوە و ﻛێڵــﺮاوە ﯾــﺎن ڕێﮕﺎﯾــە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗــﺮﺮ‬ ‫ﻛﺎری ﺗێــﺪا ﻛــﺮ‬ ‫ﻜــﯽ ﭼــڕە و ﺑــە ﻧﺎڕێﻜﻮﭘێﻜــﯽ ﮔەﺷــەی ﻛــﺮدووە‪،،‬‬ ‫ﭘــﻮوش و ﭘﺎواﻧێ‬ ‫ﺎﻧەی ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﺋــەو ﺷــﻮێﻨە ﺗەﻗەﻣەﻧــﯽ ﻟێﯿــە و‬ ‫ﺋــەوە ﻧﯿﺸــ‬ ‫ﺋێﺴــﻚ و ﭘﺮووﺳــﻜﯽ ﺋــﺎژەڵ ﻟــە ﺷــﻮێﻨێﻚ‬ ‫ﻚ‬ ‫دۆزﯾﻨــەوەی‬ ‫ﺗــﺮە ﺑــﯚ ﻫەﺑﻮوﻧــﯽ ﻣﯿــﻦ و ﺗەﻗەﻣەﻧــﯽ و ﻟەواﻧەﯾــە‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژەﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﻫﯚﻛﺎری ﻣﺮدﻧﯽ ﺋەو ﮔﯿﺎﻧﺪارەﯾﺶ ﻫەر ﻣﯿﻦ ﺑﻮوﺑێﺖ‪.‬‬

‫ژﻣﺎرە ﺗ‪‬ﻟ‪‬ﻓﯚﻧ‪‬ﻛﺎﻧﯽ دەزﮔﺎی ﻣﯿﻦ‬ ‫ﻟە ﻫەوﻟێﺮ‪07507286431 – 07504511172 :‬‬ ‫ﻟە ﺳﻠێامﻧﯽ‪ – 07705499669 :‬ﻫێڵﯽ ﺑێ ﺑەراﻣﺒەر ‪234‬‬ ‫ﻟە دﻫﯚك‪07504642094 – 07504458354 :‬‬

‫ﭼﺎﻧﺪﻧﯽ ﻣﯿﻦ ﻟ‪ ‬ﺧﺎﻛﯽ ھ‪‬ر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬

‫ﺋــەو ﻣﯿﻨﺎﻧــەی ﻟــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑﻮوﻧﯿــﺎن ﻫەﯾــە‪ ،‬ﻫەﻧﺪێﻜﯿــﺎن ﻫﯿــﯽ ﺳــەردەﻣﯽ ﺷــەڕی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ڕزﮔﺎرﯾﺨﻮازﯾــﯽ ﻛــﻮرد‬ ‫‪ 1980‬ﺗﺎ ‪ 1988‬ﭼێرناون‪.‬‬ ‫ﺷەڕی ﻋێﺮاق و ﻛﻮێﺘﯿﺶ ﻫەﻧﺪێ ﻣﯿﻨﯽ ﺗﺮی ﻟە ﺳﺎڵﯽ ‪ 1990‬ﺗﺎ ‪ 1991‬ﺑﯚ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﺮودﺳﺘﺎن ﺑە دﯾﺎری ﭘێ ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﯾﺸﺪا ﻧﺎوﭼە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﻫەرێﻢ ﺑە ﻣﯿﻦ داﭼێرناوﻧەﺗەوە‪.‬‬ ‫دووﺑﺎرە ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨﯽ ﺳﺎڵﯽ‬ ‫ﻟە ﻣﺎوەی ﺳێ ﺳﺎڵﯽ ﺷەڕی ﻧێﻮﺧﯚی ﻫەرێﻤﯿﺸﺪا ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻣﯿﻨﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻫەرێﻢ ﭼێرناون‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫ﻛﻮﻟﺘﻮور‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر‪ :‬ﻫﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن‬

‫ﺗﺎ ﮔ‪‬ﯾﺸﺘﻦ ﺑ‪ ‬ﺋ‪‬دەﺑﯽ زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘ‪‬‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﺑ‪ ‬ﺑ‪‬ﺷﯽ ﻣﻨﺪا‪‬ﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﺑﺪر‪‬ﺖ‬ ‫وﺷ‪ /‬ژوان ﺷ‪‬رﯾﻒ‬ ‫ﺳﯿﻤﯿﻦ ﭼﺎﯾﭽﯽ ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺧﺎمنە ﺷﺎﻋﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ رۆژﻫەاڵﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻛە ﺟﮕە ﻟە ﺷﯿﻌﺮ و ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻟە ﺑﻮاری ﺟێﻨﺪەری و ژﻧﺎن دا ﻛﺎری‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋەدەﺑﯽ ﻣﻨﺪااڵن ﻛﺮدووە و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺑەرﻫەﻣﯽ ﻟەم ﺑﻮارەدا ﺑە‬ ‫ﭼﺎپ ﮔەﯾﺎﻧﺪووە‪ .‬ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﺋەدەﺑﯽ ﻣﻨﺪااڵن ”وﺷە“ دﯾامﻧەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺧﺎمنە ﺷﺎﻋﯿﺮە ﺋەﻧﺠﺎم داوە‪.‬‬ ‫ﺟﮕــە ﻟــە ﺷــﯿﻌﺮ‪ ،‬زﯾﺎﺗــﺮ ﻛﺎر‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺋەدەﺑــﯽ ﻣﻨــﺪااڵن دەﻛــەی‬ ‫و ﻟــەم ﺑﻮارەﺷــﺪا ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑــﻮوی‪،‬‬ ‫ﺳــەرەﺗﺎی ﻣێــﮋووی ﺋەدەﺑــﯽ ﻣﻨﺪااڵن‬ ‫ﻟــە ﺋەدەﺑــﯽ ﻛﻮردﯾــﺪا ﺑــﯚ چ ﻗﯚﻧﺎﻏێﻚ‬ ‫دەﮔەڕێﺘەوە؟‬ ‫ﻣێــﮋووی ﺋەدەﺑــﯽ ﻣﻨــﺪاڵ ﻟــە‬ ‫ﺟﯿﻬﺎﻧــﺪا دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺳــەرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺖ و ﻟــە ﻛﻮردەوارﯾــﺪا‬ ‫ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵێﻜە ﺑە ﺷــێﻮە ﻧﭭﯿﺴــﯿﺎری‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑــەم ﺑەﺷــە دەدرێــﺖ و ﭘێﺶ‬ ‫ﻟــەوە ﺋــەم ﺋەرﻛــە ﻟەﺳــەر ﺷــﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەدەﺑــﯽ زارەﻛــﯽ واﺗە ﻓﯚﻟﻜﻠــﯚر ﺑﻮوە‬ ‫ﻛــە ﻟــە ﻫــەر ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﺪا ﺑە ﺷــێﻮەی‬ ‫ﺷــﯿﻌﺮ و ﭼﯿــﺮۆك و ﻣەﺗەڵ و ﻗﺴــەی‬ ‫ﻧەﺳــﺘەق ﺟێﮕﺎﯾەﻛــﯽ ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ‬ ‫ﻣﻨﺪاڵێﺘﯿــﯽ ﻣﺮۆﭬــﺪا ﺑــﻮوە ﻛــە ﻫەﺗــﺎ‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎﯾﺶ ﻫەﯾەﺗــﯽ‪ .‬ﺑــە ﺑــڕوای ﻣﻦ‬ ‫ﻫێﺸــﺘﺎ ﻣﻨﺪاڵﯽ ﻛﻮرد ﺧــﺎوەن ﺋەدەﺑﯽ‬ ‫ﺋەﻣڕۆﯾﯿﺎﻧــە ﻧﯿﯿە و ﺋــەو ﺑەرﻫەﻣﺎﻧە ﻛە‬ ‫ﭘێﺸﻜەﺷــﯿﺎن دەﻛﺮێــﺖ و ﺑەﭘێــﯽ‬ ‫ﻓﺎﻛﺘــەری ﭘەرەوەردەﯾــﯽ و زاﻧﺴــﺘﯽ‬ ‫ﻧﺎﭼﻨــە رﯾــﺰی ﺋەدەﺑﯽ ﻣﻨــﺪاڵ‪ ،‬ﺋەوەﯾە‬ ‫ﻛــە ﻣﻨــﺪااڵن ﺑــە زۆری ﻟەﻧــﺎو دﻧﯿــﺎی‬ ‫دەرەوەی ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎ وەﻛــﻮ ﺋﯿﻨﺘەرﻧێــﺖ‬ ‫و ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﻏەﯾــﺮە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﺑــە‬ ‫دوای ﺗێﺮﻛﺮدﻧــﯽ ﻧﯿــﺎزە روﺣــﯽ و‬ ‫ﴎوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪادەﮔەڕێﻦ‪.‬‬ ‫ﻟــەم ﺳــﺎاڵﻧەی دواﯾﯿــﺪا ﻣﻨــﺪااڵن ﺑــە‬ ‫زۆری ﺑاڵوﻛــﺮاوەی رەﻧﮕﺎوڕەﻧﮕﯿــﺎن‬ ‫ﻟــە ﺑەردەﺳــﺘە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻫێــﺪی‬ ‫ﻫێــﺪی ﺑەرﻧﺎﻣــەی ﺗﺎﯾﺒەت ﭘێﺸــﻜەش‬ ‫دەﻛــەن‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑەداﺧــەوە ﺋــەو‬ ‫ﺷــﺘﺎﻧەی ﻛــە دەﭼﻨــە رێــﺰی ﺋەدەﺑﯽ‬ ‫ﻣﻨــﺪاڵ ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە ﻛــە ﻟــە دﻧﯿﺎی‬ ‫ﺋەﻣــڕۆدا ﭘێﻨﺎﺳــە دەﻛﺮێ‪ ،‬ﻟــەو ﻛەﻧﺎڵ‬ ‫و ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﻛﻮردﯾﯿﺎﻧــە ﻧﺎﺑﯿﻨــﻢ‪ .‬زۆرﺗﺮﯾﻦ‬ ‫رەﺧﻨــەی ﻣــﻦ ﻟــە ﺑەرﻫەﻣــﯽ ﻣﻨﺪاڵ‬ ‫ﻟــە ﻛﻮردﯾــﺪا ﺋەوەﯾــە ﻛــە زﯾﺎﺗــﺮ ﭘﺎڵ‬ ‫دەدەﻧــە ﭘــﺎڵ ﭘەﻧــﺪ و ﺋﺎﻣــﯚژﮔﺎری‬

‫ﯾــﺎن داب و دەﺳــﺘﻮوری ژﯾــﺎن‪ ،‬ﻟــەم‬ ‫ﺣﺎڵــەدا وێــﮋەرەﻛﺎن ﻟــە ﻟێﻜﺪاﻧــەوە‬ ‫ﺳــﺎدە و ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵــﺪا دەﭼﻨە‬ ‫رﯾﺰی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﻣﻮرﺷﯿﺪەوە‪.‬‬ ‫ﻧﻜﯚڵــﯽ ﻟەﻣــە ﻧﺎﻛــﺮێ ﻟــە رۆڵــﯽ‬ ‫ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن رۆڵێﻜــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ و‬ ‫ﺳــەرەﻛﯿﯿە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﭘڕۆﮔﺮاﻣــﯽ‬ ‫ﻣﻨــﺪااڵن ﭘﺘەوﺗــﺮ ﺑێ و ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚی ﺑڕواﻧﻦ‪.‬‬ ‫ﻟــە ڕاﺳــﺘﯿﺪا ﻻی ﺋێﻤــەی ﻛــﻮرد‬

‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە‪..‬‬ ‫ﻟــە ڕاﺳــﺘﯿﺪا ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺗــﺎ ﮔەﯾﺸــنت‬ ‫ﺑــە ﺋەدەﺑــﯽ زاﻧﺴــﺘﯿﯽ ﻣﻨــﺪاڵ‪،‬‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯿــﯽ زۆرﺗــﺮ ﺑــە ﺑەﺷــﯽ ﻣﻨﺪااڵﻧﯽ‬ ‫ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن ﺑــﺪرێ‪ .‬ﻟــە رۆژﻫــەاڵت‬ ‫ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿــەﻛﺎن ﺗــﺎ ﻣﺎوەﯾــەك‬ ‫ﻟەﻣەوﭘێــﺶ ﺋﯿﺰﻧــﯽ ﺑاڵوﻛﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﻫﯿــﭻ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ ﻛﻮردﯾﯿــﺎن‬ ‫ﻧەﺑــﻮو‪ ،‬ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ﻣــﻦ ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪ 2001‬ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ زﻧﺠﯿﺮەدراﻣــﺎی‬ ‫ﺑﻮوﻛەڵەﯾﯿــﻢ ﺑەﻧــﺎو )ﺧﺮﺗــﯚل و‬ ‫ﺳــەرﭼﯚڵ( ﺑــﯚ ﻛەﻧﺎڵــﯽ )ﻛﻮردﺳــﺘﺎن(‬ ‫ﻟــە ﺷــﺎری ﺳــﻨە ﺋﺎﻣــﺎدە ﻛــﺮد‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫دوای ﺑاڵوﺑﻮوﻧــەوەی ‪ 3‬ﺑــەش ﻛــە‬ ‫ﺑــە ﻫــەزاران ﺑﯿﻨــەری ﻫەﺑــﻮو‪ ،‬ﻟــە‬ ‫ﺗﺎراﻧــەوە دەﺳــﺘﻮوری راوەﺳــﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋــەو ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﯾــﺎن دا و ﻟــە وەاڵﻣــﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨەراﻧــﺪا ﮔﻮﺗﯿــﺎن ﺑاڵوﻛﺮدﻧــەوەی‬

‫ﺑەداﺧەوە ﺋەو ڕەﺧﻨەﻣﺎن ﻟەﺳەرە‬ ‫ﻛە زۆرﺑەی ﺋەو ﺧﺎاڵﻧە ﻧﺎﭘﺎرێﺰێﻦ و‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﻧﺎوی ﻣﻨﺪاڵەوە وەﻛﻮ ﮔەورە‬ ‫ﺷﺖ دەﻧﻮوﺳﯿﻦ‬

‫ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛــﻮردی رۆژﻫــەاڵت‬ ‫ﺧﻮێﻨــەری ﻛﺘێﺒــﯽ ﻛــﻮردی ﺑەﮔﺸــﺘﯽ‬ ‫و ﺧﻮێﻨــەری ﻣﻨــﺪاڵ ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت‬ ‫ﻛەﻣــە‪ ،‬ﺋــەوەش دەﮔەڕێﺘــەوە ﺑــﯚ‬ ‫ﻛێﺸــەی ﻓێﺮﻛﺎرﯾــﯽ زﻣﺎﻧــﯽ ﻛــﻮردی‬ ‫ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە و ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛﺎﻧــﺪا‪ ،‬ﺑﯚﯾــە‬ ‫ﺋەدەﺑــﯽ دﯾــﺪاری و زارەﻛــﯽ واﺗــە‬ ‫ﺗەﻟەﭬﺰﯾــﯚن و ﺷــﺎﻧﯚ ﻛــە ﺑــە ﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟــە ﺑەردەﺳــﺘﯿﺪاﯾە ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﺷــێﻮەی‬

‫ﺑەرﻧﺎﻣــە ﺑــە زﻣﺎﻧــﯽ ﻛــﻮردی دوور ﻟە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ )ﺳەدا و ﺳﯿام(ﯾە‪.‬‬ ‫ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﺋێﺴــﺘﺎی ﺋەدەﺑــﯽ‬ ‫ﻣﻨــﺪااڵن ﻟــە رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﻟــە چ ﺋﺎﺳــﺘێﻜﺪاﯾە و ﮔﯚﭬــﺎر و‬ ‫ﻧﺎﻣﯿﻠﻜەی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەو ﺑﻮارە ﻫەﯾە؟‬ ‫ﻟــە رۆژﻫەاڵﺗــﺪا ﻣﺎوەﯾەﻛــە ﺟﻤﻮﺟﯚڵ‬ ‫ﺑــەدی دەﻛــﺮێ‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑەﻫــﯚی‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺗﻮاﻧــﺎی ﭼــﺎپ و ﺑاڵوﻛﺮدﻧەوە‬ ‫ﻫێﺸــﺘﺎ ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ﺋﺎﺳــﺘﯽ دڵﺨﻮاز‪،‬‬ ‫ﭼەﻧــﺪ ژﻣﺎرەﯾــەك ﮔﯚﭬــﺎر دەرﭼــﻮو‬ ‫ﺑــەاڵم درێــﮋەی ﻧەﺑــﻮو‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺑــە‬ ‫ﻧﯿﺴــﺒەت ﺋــەو ﻫەﻣــﻮو ﻛێﺸــەﯾەوە‬ ‫ﻫەﻧــﺪێ ﻧﻮوﺳــەر و ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﻫــەوڵ‬ ‫دەدەن ﻟــە رێــﮕﺎی ﭼﺎﭘــﯽ ﻛﺘێــﺐ‬ ‫‪“CD‬‬ ‫و ﻟــەم دواﯾﯿﺎﻧەﺷــﺪا ””‪“CD‬‬ ‫ﻣﯚﺳﯿﻘﺎﯾﯿەوەﺋﯿﺶﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﻫەڵﺒــەت ﻟــەم ﺑﻮارەﺷــﺪا وەﻛــﻮ‬ ‫ﺑﻮارەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﻫەﻧــﺪێ ﺑەرﻫەﻣــﯽ‬ ‫ﻧەﺷــﯿﺎو ﻟەﺑــﺎری ﻫﻮﻧــەری و‬ ‫زاﻧﺴــﺘﯿﯿەوە ﺑــاڵو ﻛﺮاوﻧەﺗــەوە‪،‬‬

‫ﺋەﻣــەش دەﮔەڕێﺘــەوە ﺳــەر ﺋــەو‬ ‫ﻟێﮋﻧەﯾــە ﻛــە ﺋﯿﺰﻧــﯽ ﭼــﺎپ دەدەن‪،‬‬ ‫ﺋــەوان ﺑەﭘێــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە ﺋﯿــﺪاری‬ ‫و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻫەڵﺪەﺑﮋێﺮدرێــﻦ‬ ‫و ﭘﺴــﭙﯚڕ و ﺷــﺎرەزاﯾﯿﺎن ﻟەﻣــەڕ‬ ‫ﺋەدەﺑــﯽ ﻣﻨــﺪاڵ ﻟەﺑەرﭼــﺎو ﻧﺎﮔﯿــﺮێ‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﻫەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑەرﻫەﻣــەﻛﺎن‬ ‫ﺑەﭘێﻮاﻧــەی ﺋــەو زاﻧﺴــﺘﯿﯿﺎﻧە ﻧﯿــﻦ ﻛە‬ ‫دەﺑــێ رەﭼــﺎو ﺑﻜﺮێــﻦ وەﻛــﻮ‪ :‬زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻨەڕەت‪ ،‬ﺟﻮاﻧﯿﻨﺎﺳــﯽ و دەرووﻧﻨﺎﺳــﯽ‬ ‫ﻣﻨــﺪاڵ و‪ .‬ﺑەداﺧــەوە زۆرﺗﺮﯾــﻦ رەﺧﻨە‬ ‫ﻟــە ﺷــێﻮەی داڕﺷــﺘﻨﯽ وﺷــەﻛﺎﻧﺪاﯾە‪،‬‬ ‫واﺗــە ﻛەﻣــﱰ ﻧﻮوﺳــەری ﻛــﻮرد ﺑﺎزﻧەی‬ ‫وﺷــەی ﻣﻨــﺪاڵ ﻟەﺑەرﭼــﺎو دەﮔــﺮێ‪،‬‬ ‫ﺋەدەﺑــﯽ ﺋﺎﻣــﯚژﮔﺎری و ﻓێــﺮﻛﺎری‬ ‫ﺑەﺳــەر ﻧﻮوﺳــﯿﻨەﻛﺎﻧﺪا زاڵــە واﺗە ﺋەو‬ ‫ﺷــﺘەی ﻛــە واڵﺗﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮو ﻟە‬ ‫ﻣێــﮋە ﺋــەو ﺷــێﻮازەﯾﺎن ﻟــە ﺋەدەﺑــﯽ‬ ‫ﻣﻨﺪاڵﺳڕﯾﻮەﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ‬ ‫ﺋەدەﺑــﯽ ﻣﻨــﺪااڵن ﻟــە ﭼﯿــﺪا دەﺑﯿﻨﯽ؟‬ ‫ﻛﺎم ﻻﯾەﻧــﯽ دەرووﻧﯿــﯽ ﻣﻨــﺪاڵ ﻟــە‬ ‫ﺋەدەﺑﺪا ﺑەرﺟەﺳﺘە دەﻛەﯾەوە؟‬ ‫ﺋەدەﺑــﯽ ﻣﻨــﺪاڵ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻛﺎرێﻜــﯽ‬ ‫ﻫﻮﻧــەری ﻧﯿﯿــە‪ ،‬واﺗــە ﻫﻮﻧــەری ـ‬ ‫زاﻧﺴــﺘﯿﯿە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە دەﺑــێ ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ‬ ‫ﺋﺎﻓﺮاﻧــﺪا ﻫەﻧــﺪێ ﺧﺎڵــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت‬ ‫ﻟەﺑەرﭼــﺎو ﺑﮕﯿــﺮێ وەﻛــﻮ‪ ،‬وﺷــە‪،‬‬ ‫ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎ‪ ،‬ﺑــﺎری دەرووﻧﻨﺎﺳــﯽ و‬ ‫ﺟﻮاﻧﯿﻨﺎﺳــﯽ و‪ .‬ﺑەداﺧــەوە ﺋــەو‬ ‫ڕەﺧﻨەﻣــﺎن ﻟەﺳــەرە ﻛــە زۆرﺑــەی‬ ‫ﺋــەو ﺧﺎاڵﻧــە ﻧﺎﭘﺎرێﺰێــﻦ و ﺗەﻧﯿــﺎ‬ ‫ﺑــە ﻧــﺎوی ﻣﻨﺪاڵــەوە وەﻛــﻮ ﮔــەورە‬ ‫ﺷــﺖ دەﻧﻮوﺳــﯿﻦ‪ ،‬واﺗــە ﻟــە زﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﮔەورەﻛﺎﻧــەوە ﺑــﯚ ﻣﻨــﺪاڵ دەدوێــﻦ‪.‬‬ ‫ﺑــە ﺑــڕوای ﻣــﻦ و ﺑەﭘێــﯽ ﺑەڵﮕــە‬ ‫‪ 80‬ﻟەﺳــەدی ﺋــەو ﻧﻮوﺳــﯿﻨﺎﻧە‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﭘێــﻮەری ﺋەدەﺑــﯽ ﻣﻨــﺪاڵ‬ ‫ﻧﯿــﻦ‪ .‬ﺋێﻤــە ﭘێــامن واﯾــە ﭼﻜﯚﻟەﯾــﯽ‬ ‫ﺟەﺳــﺘەی ﺧﻮێﻨەرﻣــﺎن دەﺑێﺘــە ﻫﯚی‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﻧﻨﻮوﺳــﯽ‪ ،‬ﺑﯚﯾــە زۆر ﻛــەس ﻛــە‬ ‫دەﯾﺎﻧــەوێ زوو ﻧــﺎو دەرﻛــەن و ﺑﺒﻨــە‬ ‫ﺧــﺎوەن ﻛﺘێﺐ‪ ،‬ﻫــەر ﻟە رێــﮕﺎوە دێﻦ‬ ‫و دەﭼﻨــە ﻧﺎو ﺋەو ﻟﻘە ﺑەﺳــﺘەزﻣﺎﻧە ﺑێ‬ ‫ﺧﺎوەﻧەوە‪ .‬ﺑە ﺧﯚﺷــﯿﯿەوە ﻧﻮوﺳــەراﻧﯽ‬ ‫رۆژﻫــەاڵت ﺑــە ﻛەڵﻜﻮەرﮔﺮﺗــﻦ ﻟــە‬ ‫ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ دوور و درێﮋﺗــﺮی ﺋەدەﺑــﯽ‬

‫ﻣﻨﺪااڵﻧــﯽ ﻓــﺎرس‪ ،‬دەرﻓەﺗێﻜــﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷــﯿﺎن ﻫەﯾــە ﻛــە ﻛﺎری ﭘﺘەوﺗــﺮ و‬ ‫ﺷــﯿﺎوﺗﺮ ﺑﻜــەن‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﺑاڵوﻛﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫رۆژﻫــەاڵت ﻛەﻣــﱰ دەﭼﻨــە ژێــﺮ ﺋەو‬ ‫رەﺧﻨەوە‪.‬‬ ‫ﺑەﻛﻮرﺗــﯽ ﺑڵێــﻢ ﻛــە ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧﺪﯾــﯽ‬ ‫ﺋەدەﺑــﯽ ﻣﻨــﺪاڵ وەﻛــﻮ ﺗەﻛﻨﯿــﻚ ﺋەم‬ ‫ﺧﺎاڵﻧەن‪:‬‬ ‫‪ 1‬ـ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺑﺎزﻧــەی وﺷــەﯾﯽ‬ ‫ﺑەﭘێﯽ ﺗەﻣەﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ‪.‬‬ ‫‪ 2‬ـ ﻟــە ﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨــﯽ ﭘﻠــەی‬

‫دﯾﺎرﯾﻜــﺮاوی ﺗەﻣــەن ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ‬ ‫ﻫەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺑﺎﺑەت و ﻣﯚﺗﯿﭫ‪.‬‬ ‫‪ 3‬ـ ﻛﻮرﺗــﯽ ﺑەرﻫــەم ﺑەﮔﺸــﺘﯽ و‬ ‫دێڕەﻛﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﭼﯿﺮۆﻛﺪا‪.‬‬ ‫‪ 4‬ـ ﻛﻮرﺗﯿــﯽ دێــڕ ﻟــە ﺷــﯿﻌﺮدا ﺑەﭘێﯽ‬ ‫‪ (9‬ﺑڕﮔەﯾــﯽ‪.‬‬ ‫ﭘﻠــەی ﺗەﻣــەن ))‪ 5‬ــ‪ 7‬ـ (‬ ‫ﺑڕﮔــەﻛﺎن ﻫەرﭼەﻧــﺪ ﻛﻮرﺗــﱰ ﺑــﻦ‪،‬‬ ‫ﻛﺎری ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺳەﺧﺘﱰە‪.‬‬ ‫‪ 5‬ـ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ رﯾﺘﻢ و ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ‪.‬‬ ‫ﺑــە ﺑــڕوای ﻣــﻦ ﮔﺮﻧﮕﱰﯾــﻦ ﺧــﺎڵ ﻛە‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟەﺑەرﭼــﺎو ﺑﮕﯿــﺮێ‪ ،‬ﺑــﺎری‬

‫ﺟﻮاﻧﯿﻨﺎﺳــﯿﯿە‪ .‬واﺗــە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻟــەزەت و ﺷــﺎدی ﺑــە ﻛەڵﻜﻮەرﮔﺮﺗــﻦ‬ ‫ﻟە ﻓﺎﻧﺘﺎزﯾﺎ و ﺧەﯾﺎڵ‪.‬‬ ‫ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﻫﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻻوازﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ژاﻧــﺮی ﺋــەدەب و ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﻣﻨﺪااڵن‬ ‫ﻟــە ﺋەدەﺑﯽ ﻛﻮردﯾــﺪا ﺑــەڕای ﺗﯚ ﭼﯿﻦ؟‬ ‫رێﮕﺎ و رێﮕەﭼﺎرەﻛﺎن ﻛﺎﻣﺎﻧەن؟‬ ‫ﻫــﯚﻛﺎری ﻻوازﯾــﯽ دەﮔەڕێﺘەوە ﺳــەر‬ ‫ﭼەﻧﺪ ﺧﺎڵ‪:‬‬ ‫‪ 1‬ـ ﻛەم ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺋەم ﻟﻘە‬ ‫‪ 2‬ـ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ رەﺧﻨە‬

‫ﺋێﻤــە ﻟــەم ﺑــﻮارەدا رەﺧﻨــە و‬ ‫ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻣــﺎن ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﻛەواﺑــﻮو‬ ‫داﻫێﻨﺎﻧﯿــﺶ ﻛەﻣــە و ﺋەﻣﺎﻧــە دەﺑﻨــە‬ ‫ﻫــﯚی ﻻوازﯾــﯽ ﺑﻨەﻣــﺎی ﺗﯿﯚرﯾــﻚ‪،‬‬ ‫ﺗﺎڕادەﯾەك ﻛە ﻧﻮوﺳــەران و ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ‬ ‫ﺋــەم ﺑــﻮارە زﯾﺎﺗــﺮ ﺑەﭘێــﯽ زەوق و‬ ‫ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﺷەﺧﺴــﯽ دەﻧﻮوﺳــﻦ‬ ‫ﺗــﺎ ﺷــێﻮازی دﯾﺎرﯾﻜــﺮاوی زاﻧﺴــﺘﯽ‪،‬‬ ‫ﺑەرﻫەﻣــﯽ ﻣﻨــﺪاڵ ﺑەرﻫەﻣێﻜــﯽ‬ ‫ﻫﻮﻧــەری ـ زاﻧﺴــﺘﯿﯿە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ‬ ‫ﺑــە رەﭼﺎوﻛﺮدﻧــﯽ ﺋــەو ﺧﺎاڵﻧەﯾــە‬

‫ﻛــە ﺋەدەﺑــﯽ ﺋەﻣڕۆﯾﯿﺎﻧــەی ﻣﻨــﺪاڵ‬ ‫دەﺧﻮڵﻘێﻨێ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺪاڵــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە رۆژﻫەاڵﺗــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻟەﻧﺎو ﺑﻨەﻣﺎڵــە و ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﺷــێﻮازێﻜﯽ دوو ﻛﻮﻟﺘــﻮوری و‬ ‫دوو زﻣﺎﻧــﯽ ﺑــەرەو ڕوو دەﺑــێ‪ ،‬ﺑەڕای‬ ‫ﺗــﯚ ﺋەﻣــە چ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿــەك ﻟەﺳــەر‬ ‫دەروون و ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧــەوەی ﻣﻨــﺪاڵ‬ ‫دادەﻧێ؟‬ ‫دﯾــﺎرە ﻛــە ﺋــەو ﺳەرﻟێﺸــێﻮاوﯾﯿە‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﻧێﮕەﺗﯿــﭫ ﻟەﺳــەر‬ ‫ﻫــﺰری ﻣﻨــﺪاڵ دادەﻧــێ ﻛﺎﺗــﯽ زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎڵــە ﻟەﮔــەڵ زﻣﺎﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە‬ ‫و دەزﮔﺎ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛﺎﻧــﺪا ﯾــەك‬ ‫ﻧەﮔﺮێﺘــەوە ﻟەﺑــﺎری دەرووﻧﻨﺎﺳــﯿﯿەوە‬ ‫دەﺑێﺘــە ﻫــﯚی ﺋﺎڵــﯚزی‪ .‬ﻣﻨــﺪاڵ‬ ‫ﺑــە ﺳەرﺳــڕﻣﺎﻧەوە زۆرﺑــەی‬ ‫ﻫێــﺰی ﻓﯿﻜــﺮی ﺧــﯚی ﻟــە رێﮕــەی‬ ‫ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺋەو ﺟﯿﺎوازﯾﯿە دادەﻧێ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﺗــێ دەﺑﯿﻨــﯽ ﻟــە ﻛﺘێﺒێﻜــﺪا ﻟەژێــﺮ‬ ‫وێﻨــەی ﺑــﺎوك ﻧــﻮوﴎاوە )ﺑﺎﺑــﺎ( داﯾﻚ‬ ‫)ﻣﺎدر( و‪ .‬ﻫﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﻫەﺗﺎﻫەﺗﺎﯾــﯽ ﻟە ﻣێﺸــﻚ‬ ‫و رۆﺣﯿــﺪا دروﺳــﺖ دەﺑــێ ﻛــە ﺗــﺎ‬ ‫ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن ﻟەﮔەڵﯿﺪاﯾــە‪،‬‬ ‫ﺋﯿﻨﺠــﺎ ﻛــە ﮔەورەﺗــﺮ ﺑــﻮو و ﺗﻮاﻧــﯽ‬ ‫ﻟێﻜﺪاﻧــەوەی وەزﻋەﻛــەی ﺑەدەﺳــﺖ‬ ‫ﻫێﻨــﺎ دەﺑێﺘــە ﻣﺮۆﭬێﻜﯽ ﺑەرﻫەڵﺴــﺖ‬ ‫و ﺗــﻮوڕە‪ ،‬ﻫێــﺪی ﻫێــﺪی دژی ﺋــەو‬ ‫ﻫەﻟﻮﻣەرﺟــەی ﻛــە دەﺳــەاڵت ﺑــﯚی‬ ‫داﻧﺎوەدەوەﺳﺘێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﺋﺎﺷــﻨﺎﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵــﯽ ﻛــﻮرد‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﺧﻮێﻨــﺪن و ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫زﮔامﻛــﯽ ﻟــە رۆژﻫەاڵﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ‬ ‫چ ﮔﺮﻓﺘﮕەﻟێﻜــﯽ ﺑــﺎر ﻫێﻨــﺎوە؟‬ ‫ﺋەﻣــە ﻧﺎﺑێﺘــە ﻫــﯚی ﻛەﻣﺨﻮێﻨەرﯾــﯽ‬ ‫ﺑەرﻫەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێــﻮە و ﻧﻮوﺳــەراﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮی ﺋەم ﺑﻮارە؟‬ ‫ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە دەڵێﻢ ﻫﯿــﭻ ﻣﻨﺪاڵێﻜﯽ‬ ‫رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن و ﻧﻮوﺳــﯿﻦ‬ ‫ﺑــە زﻣﺎﻧــﯽ زﮔامﻛــﯽ ﻧﺎزاﻧــێ و ﺋەﻣــە‬ ‫دەﮔەڕێﺘــەوە ﺳــەر ﺋەرﻛــﯽ ﺑﻨەﻣﺎڵــە‬ ‫و ﺳﯿﺴــﺘﻤە ﭘەروەردﯾﯿــەﻛﺎن ﻛــە‬ ‫ﺑەداﺧــەوە ﺋــەو ﻣﺎﻓــە ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯿﯿە‬ ‫ﺟێﺒەﺟــێ ﻧﺎﻛــەن‪ .‬ﻟــە ڕاﺳــﺘﯿﯿﺪا ﺋەم‬ ‫ﻛێﺸــەﯾە ﺳــەرﭼﺎوەی ﻛەﻣﺨﻮێﻨەرﯾﯿە‬ ‫ﻟە رۆژﻫەاڵﺗﺪا‪.‬‬

‫ﺑﯚ ﯾەﮐەﻣﺠﺎر رەش ﭘێﺴﺘێﮏ ﺧەاڵﺗﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺋﯚﺳﮑﺎری وەرﮔﺮت‬

‫وﺷ‪ /‬ھ‪‬وﻟ‪‬ﺮ‬ ‫دوازدە ﺳﺎڵ ﮐﯚﯾﻼﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﭼﯿﺮۆﮐﯽ ژﯾﺎﻧﯽ رەﺷﭙێﺴﺘێﮑﯽ ﺋﺎزادە ﮐە‬ ‫‪86‬ەﻣﯿﻦ‬ ‫ﭘﺎش رﻓﺎﻧﺪﻧﯽ وەک ﮐﯚﯾﻠەﯾەک دەﻓﺮۆﴍێﺖ‪ .‬ﺋەم ﻓﯿﻠﻤە ﺗﻮاﻧﯽ ‪86‬ەﻣﯿﻦ‬ ‫ﺧەاڵﺗﯽ ﺋﯚﺳﮑﺎر ﻟە ‪ 2014‬دا ﺑﺒﺎﺗەوە‪.‬‬

‫ﺳــﺘﯿﻮ ﻣــەک ﮐﻮﯾــﻦ‪ ،‬ﯾەﮐەﻣﯿــﻦ‬ ‫رەﺷﭙێﺴــﺘە‬ ‫دەرﻫێﻨــەری‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ﺧەاڵﺗــﯽ ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ‬ ‫ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﺋﯚﺳــﮑﺎر وەرﺑﮕﺮێــﺖ و‬

‫ﺋــەم ﺧەاڵﺗــەش ﭘێﺸــﮑەش دەﮐﺎ‬ ‫ﺑــە ﺳــەرﺟەم ﺋــەو ﮐەﺳــﺎﻧەی‬ ‫ﺋﺎزاری ﮐﯚﯾﻼﯾەﺗﯿﯿﺎن ﭼەﺷﺘﻮوە‪.‬‬ ‫ﻣــەک ﮐﻮﯾــﻦ ﺧەڵﮑــﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾە‬

‫و ﻟــە ﻟەﻧــﺪەن ﻫﺎﺗﯚﺗە دﻧﯿــﺎوە‪ ،‬ﺋەو‬ ‫ﻟەﮐﺎﺗــﯽ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺧەاڵﺗەﮐــەی‬ ‫ﮔﻮﺗــﯽ‪” :‬ﻫەﻣــﻮو ﻣﺮۆﭬــەﮐﺎن‬ ‫ﻣﺎﻓــﯽ ﺋەوەﯾــﺎن ﻫەﯾە ژﯾــﺎن ﺑەرﻧە‬ ‫ﺳــەر‪ ،‬ﻧــەک ﺋــەوەی ﮐــە ﺗەﻧﻬﺎ ﺑە‬ ‫زﯾﻨﺪوﯾﯽ مبێﻨﻨەوە“‪.‬‬ ‫ﺑەر ﻟــە ﻣــەک ﮐﻮﯾــﻦ ﺋﯚﺳــﮑﺎر ﻟە‬ ‫ﻣێﮋووی ﻫەﺷــﺘﺎ و ﺷــەش ﺳــﺎڵەی‬ ‫ﺧﯚﯾــﺪا ﻫەرﮔﯿــﺰ ﺧەاڵﺗﯽ ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ‬

‫ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﺧــﯚی ﺑــە دەرﻫێﻨەرێﮑــﯽ‬ ‫ﻧەﺑەﺧﺸــﯿﺒﻮو‪.‬‬ ‫رەﺷﭙێﺴــﺖ‬ ‫ﻓﯿﻠﻤێــﮏ ﮐە ﺑــﺎس ﻟە ﺑەﺳــەرﻫﺎﺗﯽ‬ ‫ﮐﯚﯾﻠەﯾەﮐــﯽ رەش ﭘێﺴــﺖ‬ ‫دەﮐﺎت ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﺑــەر ﻟــە‬ ‫ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺋەﻣﺮﯾــﮑﺎ ژﯾﺎوە و‬ ‫ﺧەاڵﺗــﯽ ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤــﯽ ‪2014‬‬ ‫وەردەﮔﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﯿﻠﻤــﯽ دوازدە ﺳــﺎڵ ﮐﯚﯾﻼﯾەﺗــﯽ‬

‫ﺟﯿــﺎ ﻟــە ﺧەاڵﺗــﯽ ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ‬ ‫ﻓﯿﻠــﻢ ﺗﻮاﻧــﯽ دوو ﺧەاڵﺗــﯽ ﺗــﺮی‬ ‫ﺋﯚﺳــﮑﺎر وەرﺑﮕﺮێــﺖ‪ :‬ﺧەاڵﺗــﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﺋەﮐﺘــەر ﻟــە رۆڵــﯽ‬ ‫دووەﻣــﯽ ژﻧــﺪا ﮐــە ﺑــە ”ﻟﯚﭘﯿﺘــﺎ‬ ‫ﻧﺎﯾﻨﮕــﯚ“ ﺑەﺧــﴩا و ﺧەاڵﺗــﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣــەی ”ژﯾﺎﻧــﯽ‬ ‫راﺳــﺘەﻗﯿﻨە“ی وەرﮔــﺮت ﮐــە‬ ‫ﻟــە ﺑﯿﺮەوەرﯾﯿەﮐﺎﻧــﯽ ”ﺳــﯚﻟﯚﻣﯚن‬

‫ﻧﻮرﺗــﺎپ“ ﺋــەو ﮐﯚﯾﻠەﯾــەی ﺋــﺎزاد‬ ‫ﮐﺮاﺑــﻮو و ﺳــەرﻟەﻧﻮێ ﻟــە ﺑــﺎزاڕی‬ ‫ﮐﯚﯾﻠە ﻓﺮۆﺷەﮐﺎﻧﺪا ﻓﺮۆﴍاﯾەوە‪.‬‬ ‫ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ دۆڕاوی ﺋﯚﺳــﮑﺎری‬ ‫‪ ،2014‬دەﯾﭭﯿــﺪ ﺋﯚراﺳــڵ ی‬ ‫‪،2014‬‬ ‫دەرﻫێﻨــەری ﻓﯿﻠﻤــﯽ ”ﻓێڵﺒــﺎزی‬ ‫ﺋەﻣﺮﯾﮑــﯽ“ ﺑــﻮو ﮐــە ﻓﯿﻠﻤەﮐــەی‬ ‫ﻫﯿــﭻ ﺧەاڵﺗێﮑــﯽ وەرﻧەﮔــﺮت‪،‬‬ ‫ﺋــەوە ﻟەﮐﺎﺗێﮑﺪا ﺑﻮو ﮐــە ”ﻓێڵﺒﺎزﯾﯽ‬

‫ﺋەﻣﺮﯾﮑــﯽ“ وێــڕای ﻓﯿﻠﻤــﯽ‬ ‫”ﮔﺮاﻧــﺶ“ ﺑــﯚ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ‪10‬‬ ‫ﺧەاڵﺗﯽ ﺋﯚﺳﮑﺎر ﭘﺎڵێﻮراﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﮔﺮاﻧــﺶ ﻟــە دەرﻫێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﻟﻔﻮﻧﺴــﯚ ﮐﻮارۆﻧﯽ ﻣەﮐﺴــﯿﮑﯽ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮﯾــﻦ ﺧەاڵﺗــﯽ ﺋﯚﺳــﮑﺎری‬ ‫ﺑەدەﺳــﺖ ﻫێﻨــﺎ و ﺑــﻮو ﺑــە‬ ‫ﺑــﺮاوەی ‪ 7‬ﺧەاڵﺗــﯽ ﺋﯚﺳــﮑﺎری‬ ‫‪.2014‬‬ ‫‪2014‬‬

‫ﻛﻮﻟﺘﻮور‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫راﮐﺮدن ﻟ‪ ‬ﮐﺎﻣﭙﯽ ‪14‬‬

‫ﺷ‪‬ﺮﮐﯚ ھ‪‬ژار ﻣﻮﮐﺮﯾﺎﻧﯽ‬

‫ﯾەﮐــەم ﺑﯿﺮەوەرﯾﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ‪ ،‬ﺋەوەی‬ ‫ﺋﯿﻌﺪامﮐﺮدﻧێﮑــە ‪.‬ﻟەﮔــەڵ داﯾﮑﯿــﺪا‬ ‫ﺑــﻮو‪ ،‬ﭼﻮوﻧــە ﻣــەزرای ﮔەمنێﮑــﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺪۆﻧــﮓ‪،‬‬ ‫رووﺑــﺎری‬ ‫ﻻی‬ ‫دەﺑﯿﻨــﻦ ﭘﺎﺳــﺪار ﺑــە ﻫــەزاران‬ ‫زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿــﺎن رەﭘێﭽﮑــﯽ ﺋــەوێ‬ ‫داون‪ .‬ﺑــە ورووژاﻧــﯽ ﻣﻨﺪاڵﯿــﯽ‬ ‫ﺑــەو ﻣەﺣﺸــەری ﺧەڵﮑــە‪ ،‬ﺑــە ﻧێﻮ‬ ‫ﻻﻗــﯽ ﺋــەو ﻫەﻣــﻮوە زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﺎﻧەدا‪،‬‬ ‫ﺧــﯚی ﮔەﯾﺎﻧــﺪە رﯾــﺰی ﭘێﺸــﯽ‬ ‫ﭘێﺸــەوە‪ ،‬ﺑﺒﯿﻨێــﺖ چ ﺑﺎﺳــە ‪.‬‬ ‫ﮐﯚڵەﮐەﯾــەک ﭼەﻗﯿﺒــﻮو و‪ ،‬ﭘﺎﺳــﺪار‬ ‫ﺧەرﯾــﮏ ﺑــﻮون ﭘﯿﺎوێﮑﯿــﺎن ﭘێــﻮە‬ ‫دەﺑەﺳــﺘەوە ‪” .‬ﺷــﯿﻦ ﺋﯿــﻦ ﮔێــﻮن“‬ ‫ﺋەوﺳــﺎ ﺗەﻣەﻧــﯽ ﻫــەر ﭼﻮارﺳــﺎڵ‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﻫــﯽ ﺋــەوە ﻧەﺑﻮو ﻟەو ﻗﺴــﺎﻧە‬ ‫ﺑــﮕﺎت ﮐــە ﭘێــﺶ ﮐﻮﺷــﺘﻨەﮐە‬ ‫دەﮔﻮﺗــﺮان ‪ .‬ﺑــەاڵم ﺳــﺎاڵﻧﯽ دوای‬ ‫ﺋــەوە‪ ،‬ﺑــە دەﯾﺎن ﺟــﺎر ﮐە دﯾﺴــﺎن‬ ‫ﺋــەو ﺷــﺘە رووی دەدا‪ ،‬ﻫەرﺟــﺎرە‬ ‫دەﯾﺪﯾــﺖ ﭼــﯚن ﺳەرﭘﺎﺳــﺪارێﮏ‬ ‫راﯾﺪەﮔەﯾﺎﻧــﺪ ﮐــە ‪ ” :‬ﺋەم ﮐەﺳــەی‬ ‫دەﺑﯿﻨــﻦ ﮐــە ﺋێﺴــﺘﺎ دەﯾﮑﻮژﯾــﻦ‪،‬‬ ‫ﻫەﻟــﯽ ﺋــەوەی دراوەﺗــێ ﺑــە ﮐﺎری‬ ‫ﺳــەﺧﺘﯽ ﺑــﺎزووی‪” ،‬ﻗەرەﺑــﻮو“ی‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﻫــﯽ ﺑــﺪات‪ ،‬ﺑــەاڵم دەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺑەﺧﺸــﻨﺪەﯾﯽ ﺣﮑﻮﻣەﺗــﯽ ﮐﯚرﯾــﺎی‬ ‫دﯾﻤﻮﮐﺮاﺗــﯽ رەت ﮐﺮدووەﺗــەوە ”‪.‬‬ ‫ﺗﺎﮐــﻮ ﻧەﻫێڵــﻦ دەﻧﮕــﯽ دەرﭼێــﺖ‪،‬‬ ‫ﻧــەوەﮐﺎ ﻟەﻋﻨــەت ﻟــەو دەوڵەﺗــەی‬ ‫ﮐە دەﯾﮑﻮﺷﺖ‬ ‫ﺑــﮑﺎت‪ ،‬دەﻣﯿــﺎن ﺑــە زﯾــﺦ و ﭼــەو‬ ‫دەﺋﺎﺧﻨــﯽ‪ ،‬ﺋەوﺟــﺎ ﮐاڵوێﮑﯿــﺎن‬ ‫ﺑەﺳــەر دەﻣﻮﭼﺎوﯾــﺪا دەدا ‪.‬ﻟــەم‬ ‫ﯾەﮐــەم ﺋﯿﻌﺪاﻣەدا‪ ” ،‬ﺷــﯿﻦ ” ﺳــێ‬ ‫ﭘﺎﺳــﺪاری دﯾــنت‪ ،‬ﺑــە ﺗﻔەﻧﮕﯿــﺎن‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﯾﺎن ﻟــە زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿەﮐــە‬ ‫ﮔــﺮت و‪ ،‬ﻫــەر ﮐﺎﻣەﯾــﺎن ﺳــێ‬

‫ﺟــﺎر ﭘێــﻮەی ﻧــﺎ ‪ .‬ﺗەﻗەﮐﺮدﻧەﮐــە‬ ‫”ﺷــﯿﻦ“ی راﭼڵەﮐﺎﻧــﺪو ﺗەﻧﺎﻧــەت‬ ‫ﺑــەوە ﭘﺸﺘﺎوﭘﺸــﺖ ﮐــەوت‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﺑــە زووﯾــﯽ ﺧــﯚی ﮐﯚﮐــﺮدەوەو‬ ‫دﯾﺘــﯽ ‪:‬ﭘﺎﺳــﺪار ﻻﺷــەی ﺷــﻞ و‬ ‫ﺧﻮێﻨﺎوﯾﯿــﺎن ﻟــە دار ﮐــﺮدەوە‪،‬دە‬ ‫ﭘەﺗﻮوﯾەﮐــەوە ﭘێﭽــﺎ و ﻓڕﯾﯿﺎﻧﺪاﯾــە‬ ‫ﻋﺎرەﺑﺎﻧەﯾەﮐــەوە ‪ )“.‬ﻟــە ﮐﺘێﺒــﯽ‬ ‫‪. (14‬‬ ‫راﮐﺮدن ﻟە ﮐﺎﻣﭙﯽ ‪(14‬‬ ‫ﻣــﻦ زۆر ﭼﯿﺮۆﮐــﯽ ﺋﯚردوﮔﺎﮐﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋەڵامﻧﯿــﺎی ﻧﺎزﯾــﻢ ﺑﯿﺴــﺘﻮون ‪.‬‬ ‫ﻫێﻨﺪێﮏ ﮐەﺳــﯽ ﺋــەو ﺋﯚردوﮔﺎﯾﺎﻧەم‬ ‫دﯾﺘــﻮون و‪ ،‬ﺑەدوورودرێــﮋی‬ ‫ﭼﯿﺮۆﮐــﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻟــەو‬ ‫ﺋﯚردوﮔﺎﯾﺎﻧــە ﺑــﯚ ﮔێڕاوﻣــەوە‬ ‫‪ .‬ﺑەمنﻮوﻧــە ” دﮐﺘــﯚر ﭘﯿــﻢ‬ ‫ﭘﯿﻤەﻧﺘێــﻞ“ی ﺟــﻮوی ﻫﯚڵەﻧﺪﯾــﯽ‬ ‫ﺑــە ﺋەﺳــڵ ﭘﯚرﺗﻮﮔﺎڵــﯽ‪ ،‬ﮐــە‬ ‫ﻣﺎوەﯾــەک زۆر دۆﺳــﺘﻢ ﺑﻮو‪ ،‬ﯾەﮐێﮏ‬ ‫ﻟــە زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﺋﯚردوﮔﺎﯾﺎﻧەی‬ ‫ﻧﺎزﯾــەﮐﺎن ﺑــﻮوە‪ ،‬زۆر ﮐەﺳــﯽ ﻟەوێ‬ ‫ﻟەدەﺳــﺖ داوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﺧــﯚی‬ ‫ﻣﺎوەﺗــەوە ﺗــﺎ ﻟەﺷــﮑﺮی ﺋەﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ‬ ‫ﻫﺎﺗــﻮون و دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑەﺳــەر‬

‫ﻣﺎﻓــﯽ ﻣﺮۆﭬــﯽ ﮐﯚﻣەڵــﯽ ﻧەﺗــەوە‬ ‫ﯾەﮐﮕﺮﺗﻮوەﮐﺎن ﻟە ﺟﻨێﭫ ﻟەﺳەر‬ ‫ﮐﯚﻣــﺎری ﮐﯚرﯾــﺎی دﯾﻤﻮﮐــﺮات‬ ‫دەرﭼــﻮو و‪ ،‬ﺑــە رژﯾﻤــﯽ ﺋەڵامﻧﯿﺎی‬ ‫ﻧﺎزﯾــﯽ ﺑــەراورد ﮐــﺮد‪ ،‬ﮔﻮﺗــﻢ‬ ‫ﻧــﺎ‪ ،‬وا ﻧﯿــە‪ ،‬ﮐﯚرﯾــﺎی ﺑﺎﮐــﻮور‬ ‫ﻟــە ﺋەڵامﻧﯿــﺎی ﻧــﺎزی ﺧﺮاﭘــﱰە‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﺎﻧــەت ﯾەﮐﺠــﺎر زۆر ﺧﺮاﭘــﱰە‬ ‫‪.‬ﻫﻮﻧــەرو ﺧەﻟﻼﻗﯿەﺗــﯽ ﺣﯿﺰﺑــﯽ‬ ‫ﮐﯚﻣﻮﻧﯿﺴــﺘﯽ ﮐﯚرﯾــﺎی ﺑﺎﮐــﻮور ﻟــە‬ ‫ﻣــﺮۆڤ ﮐﺮدﻧــە ﺣەﯾﻮاﻧێﮑــﯽ زۆر‬ ‫ﻟــە ﺳــەﮔﯽ ﻫــﺎر ﺧﺮاﭘــﱰ‪ ،‬زۆر ﻟــە‬ ‫ﮔــﻮرگ دڕﻧﺪەﺗــﺮ‪ ،‬ﺧﯚﺷــﺒەﺧﺘﺎﻧە‬ ‫ﻻی ﻧﺎزﯾەﮐﺎﻧــﯽ ﻫﯿﺘﻠــەر ﻧەﺑــﻮوە ‪.‬‬ ‫ﻧﺎزﯾــەﮐﺎن ﻟــە وەﺣﺸــﯿﮕەرﯾﯿﺪا وا‬ ‫ﭘەرەﺳــەﻧﺪوو ﻧەﺑــﻮون ‪.‬ﺧﺎمنێﮑــﯽ‬ ‫ﺟــﻮوی ﻫﯚڵەﻧــﺪی‪ ،‬ﺋەوﯾــﺶ وەﮐﻮ‬ ‫”دﮐﺘــﯚر ﭘﯿــﻢ“ی ﺑەﺳــەر ﻫﺎﺗﺒــﻮو‪،‬‬ ‫ﺟﺎرێــﮏ ﺑــﯚی ﮔێڕاﻣــەوە ﮐــە‪ ” :‬ﻟە‬ ‫ﺋــﯚردوﮔﺎی ﻧﺎزﯾــەﮐﺎن‪ ،‬ﮐــە رۆژ‬ ‫دەﺑــﯚوە‪ ،‬دەﺑــﻮو ﻟــە ﻗﺎوﺷــەﮐﺎن‬ ‫دەرﭼﯿــﻦ و ﻟــە دەرەوە رﯾﺰﺑﮕﺮﯾــﻦ‬ ‫‪ .‬ﺋەﻓﺴەرێﮑﯽ‬ ‫ﺋەڵــامن دەﻣﺎﻧﭽەﮐــەی ﻟــە ﮐﯿﻔــﯽ‬

‫ﺋەوەی ﻫﯿﭻ ﮔﻮرﮔێﮏ ﻧﺎﯾﮑﺎت‪ ،‬ﺋەو‬ ‫ﮐﯚﯾﻠەدووﭘێﯿﺎﻧەیﺋﯚردوﮔﺎﮐﺎﻧﯽﮐﯚﯾﻠەﯾﯽ‬ ‫ﮐﯚرﯾﺎی دﯾﻤﻮﮐﺮات‪ ،‬ﻟەﺳﺎﯾەی ﭘەروەردەی‬ ‫رژﯾﻤﯽ ﺳەرۆﮐﯽ ﺑﺎﮐﻮور ﺑﺎﺷﻮور‬ ‫رۆﻫەاڵﺗﯽﺑەﻫەﺷﺘﯽﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯿﯽ‬ ‫ﺣﯿﺰﺑﯽ ﮐﯚﻣﻮﻧﯿﺴﺖ دەﯾﮑەن ‪ .‬ﺋەوەﯾە‬ ‫ﮐە ﮐﯚﻣﻮﻧﯿﺰﻣﯽ ﮐﯚرﯾﺎ ﻟە ﻧﺎزﯾەﺗﯽ ﺋەڵامن‬ ‫ﺟﯿﺎدەﮐﺎﺗەوە ‪.‬‬ ‫ﮐﺎﻣﭙەﮐــەدا ﮔﺮﺗــﻮوە و رزﮔﺎرﯾــﺎن‬ ‫ﮐﺮدووە ‪.‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﮐــە ‪2014 - 2 - 17‬‬ ‫ﮐﯚﻣﯿﺘەﯾەﮐــﯽ‬ ‫راﭘﯚرﺗێﮑــﯽ‬

‫دەرﻫێﻨﺎﺑــﻮو‪ ،‬ﺑەدەﺳــﺘﯿﯿەوە و‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺑﻮو‪ ،‬ﯾــەک ﺑە ﯾــەک ﭼﺎوی‬ ‫دەﺑڕﯾﯿە دەﻣﻮﭼﺎوﻣﺎن و‬ ‫ﻧــﺎو ﺑەﻧــﺎو ﺗــەق ﻓﯿﺸــەﮐێﮑﯽ‬

‫ﺑەﺳــەری ﯾەﮐێﮑــەوە دەﻧــﺎ و‬ ‫دەﯾﮑﻮﺷــﺖ ‪ .‬دەﻣﺎﻧﺰاﻧــﯽ ﺑﯚﭼــﯽ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﮑــە ﺑــە دﯾﺘﻨــﯽ دﯾﻤەﻧــﯽ‬ ‫زەردﻫەڵﮕــەڕاو و رەقﻫەاڵﺗــﻮوی‬ ‫دەﻣﻮﭼــﺎوی‪ ،‬دﯾﺘﻮوﯾــە ﮐــە ﮐﺎری‬ ‫ﺑــﺎش ﭘــێ ﻧﺎﮐﺮێــﺖ‪ ،‬ﮐــە ﺋێﻤــە‬ ‫ﻟەوێــﻮە دەﺑﺮاﯾﻨــە ﮐﺎری ﮐﯚﯾﻠەﯾــﯽ‪،‬‬ ‫ﺋﯿــﱰ ﺋــەو ﮐەﺳــە وەزﯾﻔــەی ﻟــە‬ ‫ژﯾﺎﻧــﺪا ﺗــەواو ﺑﺒــﻮو و دەﮐــﻮژرا ‪.‬‬ ‫ﻟەﺑەرﺋــەوە ﺋێﻤــە ﭘێــﺶ ﭼﻮوﻧــە‬ ‫ﺑەردەﻣــﯽ ﺋــەو ﺋەﻓﺴــەرە‪،‬‬ ‫ﺧﺸــﺘێﮑامن ﻟــە ﮐﻮڵﻤــامن‬ ‫دەﺧﺸــﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎﮐــﻮ ﻫێﻨﺪێــﮏ‬ ‫ﺳــﻮورﯾﯽ ﺧﻮێﻨــﯽ ﺗێﺑڕژێــﺖ و‬ ‫ﻓێــڵ ﻟــە ﺋەﻓﺴــەرەﮐە ﺑﮑەﯾــﻦ و‬ ‫ﻧەﻣﺎﻧﮑﻮژێــﺖ ‪ .‬ﺋــەو ﺧﺸــﺘەش‬ ‫ﻗﺎﭼﺎغ ﺑــﻮو‪ ،‬ﺑەاڵم ﺋێﻤــە ﻫەﻣﺎﻧﺒﻮو‪،‬‬ ‫دەﻣﺎﻧــﺪا ﯾەﮐــﱰو‪ ،‬ﺋەڵــامن وادەﺑﻮو‬ ‫ﭘێﯿــﺎن دەزاﻧــﯽ و ﭼەﻧﺪێﮑﯿــﺎن‬ ‫ﻟەﺳــەرﺋەوە ﺋﯿﻌــﺪام دەﮐﺮدﯾــﻦ‪،‬‬ ‫ﺑەاڵم ﺋێﻤە ﻫەﻣﯿﺸــە ﻫــەر ﻫەوڵﯽ‬ ‫ﯾﺎرﻣەﺗﯿــﯽ ﯾەﮐﱰﻣــﺎن دەدا و‪،‬‬ ‫ﺧــﻮدی ﺗﺮﺳــﯽ ﻣــەرگ ﻟەﺟﯿﺎﺗــﯽ‬ ‫ﺋــەوە ﮐــە ﻟێﮑــامن دوور ﺑﺨﺎﺗەوە‪،‬‬ ‫ﻟێﮑــﯽ ﻧﯿﺰﯾــﮏ دەﮐﺮدﯾﻨــەوە ‪“.‬ﺋەو‬ ‫وێﻨــە ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯿﯿە ﻟــە ” ﮐﺎﻣﭙــﯽ‬ ‫‪“14‬دا ﻧەﺑﻮوە ‪.‬‬ ‫‪“14‬دا‬ ‫ﺋێﻤــە ﺋێﺴــﺘﺎ ﺋﯿــﱰ زۆر زاﻧﯿﺎرﯾــامن‬ ‫ﻟەﺑــﺎرەی رژﯾﻤــﯽ ﺋەڵامﻧﯿــﺎی‬ ‫ﺳــﺘﺎﻟﯿﻦ‪،‬‬ ‫رژﯾﻤــﯽ‬ ‫ﻧــﺎزی‪،‬‬ ‫ﺳــەددام‬ ‫ﻣﻮﺳــﯚﻟﯿﻨﯽ‪،‬ﻋﯿﺮاﻗﯽ‬ ‫ﺣﻮﺳــێﻦ‪ ،‬ﻓﺎﺷــﯿﺰﻣﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿــﯽ‬ ‫ﺧﻮﻣەﯾﻨــﯽ و ﺋﯿــﺪی ﻫــەن‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﻣــﻦ ﺑــەوەی ﮐــە ﻟەﺑــﺎرەی‬ ‫ﮐﯚﻣﻮﻧﯿﺴــﺘەﮐﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎی دووری‬ ‫دەﺧﻮێﻨﻤــەوە ‪ :‬ﭼﯿــﻦ‪ ،‬ﮐﺎﻣﺒﯚﺟﯿــﺎ‬ ‫و‪ ،‬رژﯾﻤــﯽ ﻣﺎڵــﯽ“ ﮐﯿــﻢ”ی ﮐﯚرﯾﺎی‬ ‫ﺑﺎﮐــﻮور‪ ،‬ﻻم واﯾــە وەﺣﺸــﯿﮕەرﯾﯽ‬ ‫ﺋەﻣﺎﻧــەی دواﯾــﯽ زۆر ﻟەوەﮐــەی‬ ‫ﺋەواﻧــەی ﭘێﺸــﱰی ﺗێﭙەڕاﻧــﺪووە‬ ‫‪ “،14‬ﺷــﯿﻦ ” داﯾــﮏ‬ ‫‪ .‬ﻟــە ﮐﺎﻣﭙــﯽ ‪“،14‬‬

‫و ﺑــﺮای ﺧــﯚی ﺑــە ﭘﺎﺳــﺪارەﮐﺎن ﺑە‬ ‫ﮐﻮﺷــﺖ داون‪ ،‬ﻟەﺑەرﭼــﺎوی ﺧــﯚی‬ ‫و ﺑﺎوﮐــﯽ ﺋﯿﻌــﺪام ﮐــﺮاون‪ ،‬ﺑﯚﭼــﯽ‬ ‫وای ﮐــﺮدووە؟ ﺗﺎﮐــﻮ ﮐەﻣێــﮏ‬ ‫ﺧﯚراﮐــﯽ ﭘــﱰی ﺑﺪەﻧــێ‪ ،‬ﭼﻮﻧﮑــە‬ ‫ﻗﺎﻧﻮوﻧــﯽ ﺋــەو ﺋﯚردوﮔﺎﯾﺎﻧــە وەﻫﺎﯾە‬ ‫ﮐە ﺋــەو ﮐﯚﯾﻼﻧــە دەﺑێﺖ ﻫەﻣﯿﺸــە‬ ‫ﺑﺮﺳــﯽ ﺑــﻦ و‪ ،‬رۆژاﻧــە ﺑــە ﻫﯿــﻮای‬ ‫ﻫێﻨﺪێــﮏ ﺧﯚراﮐــﯽ ﭘﱰ‪،‬ﺧەﺑــەر‬ ‫ﻟەﯾەﮐــﱰ ﺑــﺪەن ‪ .‬ﻫەﺳــﺘﯽ داﯾﮑــﯽ‬ ‫”ﺷــﯿﻦ“ﯾﺶ ﻟــەوەی ﮐﻮڕەﮐــەی‬ ‫ﻣﺮۆﭬﭙەروەراﻧەﺗــﺮ ﻧەﺑــﻮوە‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﺋﯿــﱰ ﻟێــﺮەدا ” ﺷــﯿﻦ“ ﻓﺮﯾــﺎی ﺧﯚی‬ ‫ﮐەوﺗــﻮوە و‪ ،‬وەﭘێــﺶ داﯾﮑــﯽ‬ ‫ﮐەوﺗﻮوەﺗــەوەو‪ ،‬زووﺗــﺮ دەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺧــﯚی وەﺷــﺎﻧﺪووە ‪ .‬ﺋــەوەی‬ ‫ﻫﯿــﭻ ﮔﻮرﮔێــﮏ ﻧﺎﯾــﮑﺎت‪ ،‬ﺋــەو‬ ‫ﮐﯚﯾﻠــە دووﭘێﯿﺎﻧــەی ﺋﯚردوﮔﺎﮐﺎﻧــﯽ‬

‫ﻧﯿﺸﺎﻧ‪‬ﻧﺎﺳﯽ و رەﺧﻨ‪‬ی ﻧﯿﺸﺎﻧ‪‬ﻧﺎﺳﯽ‬ ‫ﺋﺎﻛﯚ رۆژھ‪‬ت‬

‫ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗــﻦ و ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن ﭘێــﺶ ﺋــەوەی ﻟــە‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﯿﺪا ﺑێﺘــە ﺋــﺎراوە وەك‬ ‫رێﺒﺎزێﻜــﯽ ﻫﻮﻧــەری ﺑەﻧــﺎوی‬ ‫ﺳﻤﺒﯚﻟﯿﺴــﻢ ) ‪ ( symbolism‬ﻟــە‬ ‫ﺳــەدەﯾﯽ ﻧﯚزدەﯾەﻣﺪا )ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫رێﺒــﺎزی رﯾﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ( و ﺑەﮔﺸــﺘﯽ‬ ‫ﻟــە دﻧﯿــﺎی ﻫﻮﻧــەردا ﺳــەری ﻫەڵﺪا‪.‬‬ ‫ﺋەﻣەﯾــﺶ ﺋەﮔەرﭼــﯽ دەﺗﻮاﻧێﺖ وەك‬ ‫ﭘێــﺶ زەﻣﯿﻨەﯾــەك ﺑــﯚ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﯽ ﺑــە ژﻣــﺎر ﺑێــﺖ‪ ،‬ﺑەاڵم‬ ‫ﻧﺎﺑێــﺖ ﺋەوەﻣــﺎن ﻟــە ﺑﯿــﺮ ﺑﭽێﺖ ﻛە‬ ‫ﺋەﻣــە ﺗەﻧﯿــﺎ رێﺒﺎزێﻚ ﺑﻮو ﺑﺎﺳــﯽ ﺋەو‬ ‫ﻛﯚﻣەڵــە ﺑەرﻫەﻣــەی دەﻛــﺮد ﻛــە ﻟە‬ ‫ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو رێﺒﺎزە‬ ‫ﺑەرﻫــەم ﻫﺎﺗﺒــﻮون‪ .‬واﺗە ﺋــەم رێﺒﺎزە‬ ‫ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــﻮو ﺑــەو ﺑەرﻫەﻣﺎﻧــەی ﻛە‬ ‫ﺑــە ﭘێــﯽ ﺗﯿﯚرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ رێﺒــﺎزی‬ ‫ﺳﻤﺒﯚﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗــﯚخ‬ ‫دەﻛــﺮدەوە و ﻟــە رێﮕەی ﺋــەوەوە ﻟە‬ ‫ﺑەرﻫەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﺟﯿــﺎ دەﺑﻮوﻧەوە‪.‬‬ ‫ﻫــەر ﻟە درێــﮋەی ﺋــەم ﺗێڕواﻧﯿﻨەدا و‬ ‫ﻟــە ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺘەم ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﺎﻧە ﻫﺎﺗــە ﺋــﺎراوە ﻛــە‬ ‫ﺑــە دﯾﺪێﻜــﯽ ﺟﯿــﺎوازەوە ﺑﺎﺳــﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەی دەﻛــﺮد ﻟە ﻧــﺎو ﻫﻮﻧــەردا‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەم ﺷــێﻮازە دەﺗﻮاﻧﺮێــﺖ‬ ‫ﺑــﯚ ﻫــەر ﺑەرﻫەﻣێﻜــﯽ ﻫﻮﻧــەری ﻟە‬ ‫ﻫــەر ژاﻧــﺮ و ﺳــﺘﺎﯾﻠێﻚ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی‬

‫ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳﺎﻧەﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن ﻟــە ﭘﺎﻧﺘــﺎی ژﯾﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻣﺮۆﭬــﺪا ﺑﻮوﻧﯿــﺎن ﻫەﯾــە‪ .‬واﺗــە‬ ‫دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑڵێﯿــﻦ ﻛــە ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن‬ ‫ﻟــە ﺳــەردەﻣێﻜﯽ زۆر ﻛﯚﻧــەوە‬ ‫ﺗــﺎ ﺋەﻣــڕۆ ﻟــە ﻫەﻣــﻮو ﻻﯾەﻛــەوە‬ ‫ﺗێﻜــەﻻو ﺑــە ژﯾﺎﻧــﯽ ﻣﺮۆﭬﺒــﻮون و‬ ‫وەر ﺟــﺎرە و ﺧﯚﯾــﺎن ﺑــە رەﻧﮕێﻜــﯽ‬ ‫ﺟﯿــﺎواز و ﺑە ﺷــێﻮازێﻜﯽ ﺗﺎزە ﻧﯿﺸــﺎن‬ ‫دەدەن‪ .‬ﻟــە ﭘێﻨﺎﺳــەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯿﺪا‬ ‫ﮔﻮﺗﻮوﯾﺎﻧــە ﻧﯿﺸــﺎﻧە ﺷــﺘێﻜە ) وﺷــە‪،‬‬ ‫ﺳــﯿﻤﺒﯚل‪ (..‬ﻛــە ﻟــە ﺟێــﯽ ﺷــﺘێﻜﯽ‬ ‫ﺗــﺮ دادەﻧﯿﺸــێﺖ‪ ) .‬ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ﻛﯚﺗﺮ‬ ‫ﻛــە ﻫەﻣﯿﺸــە ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺋــﺎزادی‬ ‫ﺑــﻮوە( ﻫــەر ﺑــەو ﭘێﯿــە دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن ﻟــە ﺗــەواوی ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﯚۆﭬــﺪا ﺑﺒﯿﻨﯿــﻦ‪ .‬ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی‬ ‫ﻧەﺷﺎﻧەﻧﺎﺳــﯿﺶ ﺟﯚرێﻚ ﺋﺎوڕداﻧەوەﯾە‬ ‫ﻟەم ﻧﯿﺸــﺎﻧﺎﻧە ﺑە ﺟﯚرێﻚ ﻛــە ﮔﻮﺗﺮاوە‬ ‫ﺑەﺋﺎﮔﺎﻛﺮدﻧــەوەی‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﯽ‪:‬‬ ‫زاﻧﺴــﺘێﻜﯽ ﻧﺎﺋﺎﮔﺎﯾــە )ﻧﺎﻫﻮﺷــﯿﺎراﻧە(‪.‬‬ ‫واﺗە ﺋەﮔــەر ﻟە ﭘێﺶ ﺋەﻣــەوە ﻣﺮۆڤ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻟــە ﺗــەواوی ژﯾﺎﻧــﺪا ﺑە‬ ‫ﺷــێﻮازێﻜﯽ ﻧﺎﻫﻮﺷــﯿﺎراﻧە ﺑــە ﻛﺎر‬ ‫دەﻫێﻨــﺎ ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﯽ دەﯾەوێــﺖ‬ ‫ﺋــەم رێﭽﻜەﯾە ﺑــﻜﺎت ﺑە زاﻧﺴــﺘێﻜﯽ‬ ‫ﺋﺎﮔﺎﯾﺎﻧە‪.‬‬ ‫ﺑــە ﻫەرﺣــﺎڵ ﺑــﯚ ﯾەﻛــەم ﺟــﺎر ﻟــە‬ ‫ﺳــەرەﺗﺎی ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺘەﻣﺪا ﺑــﻮو‬ ‫ﻛــە ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﺎﻧە‬ ‫وەك زاﻧﺴــﺘێﻜﯽ ﺳــەردەﻣﯿﯿﺎﻧە‬ ‫ﯾــﺎن وەك ﺷــێﻮازێﻜﯽ ﻧــﻮێ ﻟــە‬

‫رەﺧﻨەﮔﺮﺗــﻦ ﺑــﯚ ﺷــﯿﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫زﻣــﺎن و ﺑەرﻫەﻣــە ﻫﻮﻧــەری و‬ ‫ﺋەدەﺑﯿــەﻛﺎن و ﻟــە درێــﮋەی ﺋــەوەدا‬ ‫ﺑــﯚ ﺷــﯿﻜﺮدﻧەوەی ﻛﻮﻟﺘــﻮور و‬ ‫ﻓەرﻫەﻧﮕــﯽ ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎ و ﻣــﺮۆڤ ﺑــە‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ ﻫﺎﺗە ﺋﺎراوە‪.‬‬ ‫ﭘێــﺶ ﺋــەوەی ﺑﭽﻤــە ﻧــﺎو ﺑﺎﺳــەﻛە‬ ‫ﺟێــﯽ ﺧﯚﯾەﺗــﯽ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــەوە ﺑﻜەم‬ ‫ﻛــە ﻟــە ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﯿﺪا ﺟەﺧــﺖ‬ ‫دەﻛﺮێﺘــەوە ﻟەﺳــەر ﭼــﻮار وﺷــە ﻛە‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟە‪:‬‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧە ‪Sign‬‬ ‫دال )ﺷﻜڵ ((‪Signifier‬‬ ‫‪Signifier‬‬ ‫ﻣەدﻟﻮول)ﻣﺎﻧﺎ( ‪Signified‬‬ ‫دەﻻﻟەت )ﺋﺎﻣﺎژە ( ‪Signification‬‬ ‫ﻫــەر ﻓەﯾﻠەﺳــﻮوﻓێﻚ ﻛــە ﻫﺎﺗــﻮوە‬ ‫ﻫەوڵــﯽ داوە ﺑــە ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺧﯚی و‬ ‫ﻟە رێﮕــەی ﺋەم وﺷــﺎﻧەوە ﺷــێﻮازێﻚ‬ ‫ﻟــە ﺧﯚێﻨﺪﻧــەوەی ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﺎﻧە‬ ‫ﺑێﻨێﺘــە ﺋــﺎراوە‪ .‬ﻫەڵﺒــەت‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﯽ ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎدا ﺑــە دوو‬ ‫ﺟــﯚری ﺟﯿــﺎواز و ﺑــە دەﺳــﺘﯽ دوو‬ ‫رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ ﭘێﻨﺎﺳــە ﻛــﺮا‪ .‬ﻟــە ﺟــﯚری‬ ‫ﯾەﻛەﻣــﺪا ﺑــە دەﺳــﺘﯽ ﻓێﺮدﯾﻨــﺎن‬ ‫دۆﺳﯚﺳــﯚر ﺑﻮو ﻛــە ﻟە زﻣﺎﻧﻨﺎﺳــﯿﺪا و‬ ‫ﻫﺎوﺷــﺎﻧﯽ ﺳﱰاﻛﭽێﺮﯾﺴــﻢ ﺧﺴــﺘﯿﯿە‬ ‫ﺑــەر ﺑــﺎس و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە‪ .‬ﺳﯚﺳــﯚر‬ ‫ﺑــﯚ ﺷــﯿﻜﺮدﻧەوەی ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن‬ ‫ﺟەﺧﺘــﯽ ﻟەﺳــەر دوو ﺷــﺖ‬ ‫دەﻛــﺮدەوە ﯾەﻛﯿــﺎن دەﻻﻟەﺗــﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛە ﺑــﻮو و ﺋــەوی ﺗﺮﯾﺸــﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎﯾەﺧــﯽ ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛە‪ .‬ﻫەر ﺑــەو ﭘێﯿە‬

‫دﻻﻟــەت ﺑﺎﺳــﯽ ﺋــەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە‬ ‫دەرووﻧﯿﯿــەی ﻧــﺎو ﻧﯿﺸــﺎﻧە دەﻛﺎت‬ ‫ﻛــە ﻟــە ﻧێــﻮان دال و ﻣەدﻟﻮوﻟــﺪا‬ ‫ﻫەﯾــە‪ ،‬واﺗە ﻫــەر داﻟێــﻚ ﺋﺎﻣﺎژەﯾەك‬ ‫دەﻛﺎت ﺑــﯚ ﻣەدﻟﻮوﻟێﻚ و ﺑــەم ﺋﺎﻣﺎژە‬ ‫دەﮔﻮﺗﺮێــﺖ دەﻻﻟــەت و ﺋەﻣەﯾــﺶ‬ ‫ﺧــﯚی ﻟــە ﺧﯚﯾــﺪا ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ‬ ‫ﺋﯿﺠﺎﺑﯿﯿــە‪ .‬ﺑﺎﯾەﺧــﯽ ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﻟــە رێــﮕﺎی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﺳــەﻟﺒﯽ‬ ‫)ﺟﯿﺎﻛەرەوە(وەﯾــە ﻛە ﺋەو ﻧﯿﺸــﺎﻧەﯾە‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ دەوروﭘﺸــﺘﯽ‬ ‫ﺧــﯚی ﻫەﯾەﺗــﯽ ﺑــە واﺗﺎﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ‬ ‫ﺑﺎﯾەﺧــﯽ ﻫەر ﻧﯿﺸــﺎﻧەﯾەك ﻟە رێﮕەی‬ ‫ﺷــﻮێﻦ و ﭘێﮕەﯾــەك ﻛە ﺋەو ﻧﯿﺸــﺎﻧە‬ ‫ﻟــە ﻧــﺎو ﺳﯿﺴــﺘﻤﻜەدا ﻫەﯾەﺗــﯽ‬ ‫دەردەﻛەوێﺖ‪ .‬ﻛەواﺗــە ﺋەو دەﯾﮕﻮت‬ ‫ﻣﺎﻧــﺎی ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛە ﺑــە ﺷــێﻮازێﻜﯽ‬ ‫ﺋﯿﺠﺎﺑــﯽ و ﺑەﭘێــﯽ ﻣەدﻟﻮوﻟــﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛە ﭘێﻨﺎﺳــە ﻧﺎﻛﺮێــﺖ ﺑەڵﻜــﻮ‬ ‫ﺑــە ﺷــێﻮازێﻜﯽ ﺳــەﻟﺒﯽ و ﻟــە‬ ‫رێﮕــەی رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوە ﻟەﮔــەل‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﻧــﺎو ﺳﯿﺴــﺘﻤﻜە‬ ‫ﺑﺎﯾــەخ ﭘەﯾــﺪا دەﻛﺎت‪ .‬ﺑەﮔﺸــﺘﯽ‬ ‫ﻫــەر وەك ﮔﻮﺗــﺮا ﺳﯚﺳــﯚر ﭘێــﯽ‬ ‫واﺑــﻮو ﻛــە ﺑﺎﯾەﺧــﯽ ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن‬ ‫ﺑەﺳــﱰاوەﺗەوە ﺑــە ﭘێﻜﻬﺎﺗەی ﮔﺸــﺘﯽ‬ ‫ﺑەرﻫەﻣەﻛــەوە‪ .‬دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑڵێﯿــﻦ‬ ‫ﺋــەو دەﯾﮕــﻮت ﺋــەوە ﺳــﱰاﻛﭽێﺮی‬ ‫ﺑەرﻫەﻣەﻛەﯾــە ﻛــە دەری دەﺧــﺎت‬ ‫ﺋــەو ﻧﯿﺸــﺎﻧەﯾە چ رۆڵێﻜــﯽ ﻫەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﺷــێﻮازەﻛەی ﺋەوﯾﺎن ﻧــﺎو ﻧﺎوە‬ ‫ﺳﱰاﻛﭽێﺮﯾﺴــﺘﯽ‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەﻧﺎﺳــﯽ‬

‫ﻫەڵﺒــەت ﺑــە ﺑــڕوای ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺋەم‬ ‫ﺑﺎﺳــﯽ دەﻻﻟــەت و ﺑﺎﯾەﺧــە ﺟﯚرێﻚ‬ ‫ﭘﺎرادۆﻛــﺲ ﻧﯿﺸــﺎن دەدات ﻟــە‬ ‫وﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺳﯚﺳــﯚردا و ﺑــە ﺑــڕوای‬ ‫ﻫەﻧﺪێﻜﯽ ﺗﺮ ﺳﯚﺳــﯚر وﯾﺴــﺘﻮوﯾەﺗﯽ‬ ‫ﻟە ﺑەﯾﻨــﯽ ﺋــەم دوو داﻧــەدا ﺟﯚرێﻚ‬ ‫دﯾﺎﻟێﻜﺘﯿﻚ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﻟــە ﺟــﯚری دووەﻣــﺪا ﺑــە دەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﭘﯿﺮێــﺲ ﻛــە ﻓەﯾﻠەﺳــﻮوﻓێﻜﯽ‬ ‫ﺋەﻣﺮﯾﻜــﯽ ﺑــﻮو ﺋەﻧﺠــﺎم درا‪ .‬ﺋــەو‬ ‫ﻛــە ﺑــێ ﺧەﺑــەر ﻟــە ﺳﯚﺳــﯚر‬ ‫ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﻛﺎﻧــﯽ دەﺳــﺖ ﭘــێ‬ ‫ﻛﺮدﺑــﻮو ﻫەﻧﺪێﻚ وﺷــەی ﺟﯿــﺎوازی‬ ‫ﺑــﯚ ﺷــﯿﻜﺮدﻧەوەی ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن‬

‫ﮐﯚﯾﻠەﯾــﯽ ﮐﯚرﯾــﺎی دﯾﻤﻮﮐــﺮات‪،‬‬ ‫ﻟەﺳــﺎﯾەی ﭘــەروەردەی رژﯾﻤــﯽ‬ ‫ﺳــەرۆﮐﯽ ﺑﺎﮐﻮور ﺑﺎﺷــﻮور رۆﻫﻼﺗﯽ‬ ‫ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴــﺘﯿﯽ‬ ‫ﺑەﻫەﺷــﺘﯽ‬ ‫ﺣﯿﺰﺑــﯽ ﮐﯚﻣﻮﻧﯿﺴــﺖ دەﯾﮑــەن ‪.‬‬ ‫ﺋەوەﯾــە ﮐــە ﮐﯚﻣﻮﻧﯿﺰﻣــﯽ ﮐﯚرﯾــﺎ ﻟە‬ ‫ﻧﺎزﯾەﺗﯽ ﺋەڵامن ﺟﯿﺎدەﮐﺎﺗەوە ‪.‬‬ ‫ﺋەڵــامن ﺑــە ژﻣــﺎرە ﺧەڵﮑــﯽ‬ ‫ﯾەﮐﺠــﺎر زۆرﯾــﺎن دەﮐﻮﺷــﺖ‪،‬‬ ‫ﻫــەر ﻟــە ﺟﻮوەﮐﺎﻧــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ‬ ‫ﺷــەش ﻣﻠﯿﯚﻧﯿــﺎن ﮐﻮﺷــﺖ‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﮐﻮﺷــﺘﻨەﮐە ” ﻓﯿﺰﯾﮑــﯽ“) ﮐﻮﺷــﺘﻨﯽ‬ ‫ﻟەش( ﺑــﻮو‪ ،‬ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﺒﻮو ﻫەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯿﯿﺎن ﺗێــﺪا وەﻫﺎ ﺑﮑــﻮژن ﮐە‬ ‫ﮐﯚﻣﻮﻧﯿﺴــﺘە دڕﻧﺪەﮐﺎﻧــﯽ ﮐﯚرﯾــﺎی‬ ‫ﺑﺎﮐــﻮور ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧــە ‪ .‬داﯾــﮏ و ﮐــﻮڕ‬ ‫ﻟــە ﺋــﯚردوﮔﺎی ﻧﺎزﯾــﺪا ﺑــﯚ ﮐەﻣێﮏ‬ ‫ﺧﯚراﮐــﯽ ﭘــﱰ ﯾەﮐﱰﯾــﺎن ﺑەﮐﻮﺷــﺖ‬

‫دەﮔەﯾەﻧێــﺖ )دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﭘێــﯽ‬ ‫ﺑڵێﯿــﻦ ﻣەدﻟــﻮول( ‪ 3-‬ﺑﺎﺑەﺗــﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛە ﻛــە دەﺑێﺘە ﺋــەو ﺑﺎﺑەﺗەی‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛە ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەﺳــەر دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑڵێﯿــﻦ ﺋەﻣﺎﻧەﯾــﺶ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن ﻟــە ﮔﯚﺷــەﻧﯿﮕﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗــﺮەوە ﺷــﯿﺪەﻛەﻧەوە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەم‬ ‫ﺷــﯿﻜﺮدﻧەوەﯾﺶ ﺗــﺎ رادەﯾــەك ﻧﺰﯾﻜە‬ ‫ﻟــەو دەرەﻧﺠﺎﻣــەی ﻛــە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺳﯚﺳــﯚر ﺑﻮوە‪ .‬ﺟﯿــﺎ ﻟەﻣﺎﻧــە ﭘﯿﺮێﺲ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑــە ﺳــێ ﺟــﯚر داﺑەش‬ ‫دەﻛﺮد ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون ﻟە‪:‬‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەی ﺋﯿﺸﺎرەﯾﯽ ‪Indexical‬‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەی روﺧﺴﺎری ‪Iconic‬‬

‫ﺳﯚﺳﯚر ﺑﯚ ﺷﯿﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەﻛﺎن ﺟەﺧﺘﯽ ﻟەﺳەر دوو‬ ‫ﺷﺖ دەﻛﺮدەوە ﯾەﻛﯿﺎن دەﻻﻟەﺗﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەﻛە ﺑﻮو و ﺋەوی ﺗﺮﯾﺸﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎﯾەﺧﯽﻧﯿﺸﺎﻧەﻛە‬ ‫ﺑــە ﻛﺎر ﺑــﺮد‪ .‬ﻟــە دﯾــﺪی ﺋــەوەوە‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن ﺳــێ ﻻﯾەﻧﯿــﺎن ﻫەﯾــە‬ ‫‪ .1‬ﺧﯚدەرﺧﺴــنت‬ ‫ﻛــە ﺑﺮﯾﺘﯿــﻦ ﻟــە ‪.‬‬ ‫و ﯾــﺎ ﺷــﻜڵﯽ دەرەوەی ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛە‬ ‫)ﺷــﺎﯾەد ﺑﺘﻮاﻧﯿــﻦ ﭘێــﯽ ﺑڵێﯿــﻦ دال(‬ ‫‪ .2‬ﺗەﻓﺴــﯿﺮ ﻛــە ﻣﺎﻧــﺎی ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛە‬ ‫‪.‬‬

‫ﻧﯿﺸﺎﻧەی ﺳﯿﻤﺒﻮﻟێﻚ ‪Symbolic‬‬ ‫ﻟــە ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺋﯿﺸــﺎرەﯾﯽ ﭘێﻮەﻧــﺪی‬ ‫دال و ﻣەدﻟــﻮول ﻟــە رێﮕەی ﺋﯿﺸــﺎرە‬ ‫و ﯾــﺎن ﺟێﭙەﻧﺠــە و ﺑــە ﺷــێﻮازی‬ ‫راﺳــﺘەوﺧﯚﯾە‪ ) .‬واﺗــە ﻋﻠــەت و‬ ‫ﻣەﻋﻠﻮوﻟــﯽ ﯾــﺎن ﻫــﯚ و ﺑەرﻫﯚﯾــە(‬

‫‪17‬‬

‫ﻧــەدەدا‪ ،‬ﻟــە ﮐﯚرﯾــﺎی ﺑﺎﮐــﻮور‬ ‫دەﯾﮑــەن‪ ،‬ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯿەﺗﯽ ﺋﯿﻨﺴــﺎن‬ ‫ﺗێﺪا‬ ‫ﻟەﻧــﺎوەوە ﭘڵﯿﺸــێﻨﺪراوەﺗەوە‪ ،‬ﻟــە‬ ‫رووﺣــەوە‪ ،‬ﻟــە دڵ و ﻣێﺸــﮏ و‬ ‫ﺋەﻋﺴــﺎﺑەوە‪ ،‬ﺧــﻮدی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەﮐــە‬ ‫ﺑەﺟێﯽدەﻫێﻨێــﺖ‪ ،‬ﻧــەک ﺋــەوە‬ ‫ﮐــە ﮐەﺳــێﮏ ﻟــە دەرەوەوە ﺑــە‬ ‫ﻓﯿﺸــەﮐێﮏ ﮐﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺑــە ژﯾﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺑﻬێﻨێــﺖ‪ ..‬ﺋەوەﯾــە ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﮐــە‬ ‫‪ .‬ﮐەواﺗــە ﺣﻮﮐﻤــﯽ ﺑــەراوردی‬ ‫ﺋــەو راﭘﯚرﺗــە راﺳــﺖ ﻧﯿــە‪،‬‬ ‫ﮐﯚﻣﻮﻧﯿﺴــﺘﯽ ﮐﯚرﯾــﺎ ﻟــە ﻧﺎزﯾــﯽ‬ ‫ﺋەڵــامن دڕﻧﺪەﺗــﺮن‪ ،‬ﭘــﱰ دوژﻣﻨــﯽ‬ ‫ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿــﻦ و‪ ،‬دەﺗﻮاﻧــﻦ ﻣﺮۆڤ ﻟە‬ ‫ﻫــەر ﮔﻮرﮔێﮑــﯽ ﻫــﺎر ﻫﺎرﺗــﺮ ﺑﮑەن‬ ‫)ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﮔــﻮرگ و ﺑەﭼﮑەﮐﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺟﯿﺎوازە(‪.‬‬

‫ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ﻛﺎﺗێــﻚ دووﻛەڵێــﻚ‬ ‫دەﺑﯿﻨﯿــﻦ دەزاﻧﯿــﻦ ﻛــە ﺋــەوە‬ ‫ﺋﯿﺸــﺎرەﯾەﻛە ﺑــﯚ ﺋﺎﮔــﺮ‪ .‬ﻟە ﻧﯿﺸــﺎﻧەی‬ ‫دال و ﻣەدﻟﻬــﻮل ﺗــﺎ رادەﯾــەك ﻟــە‬ ‫ﯾــەك دەﭼــﻦ‪ .‬ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ﻓﯚﺗــﯚ‪،‬‬ ‫ﻫێامﻛﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ‪ ،‬ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗــﯚر و‬ ‫ﻣﺎﻛﯿــﺖ )ﭼﻜﯚﻟەﻛــﺮاوەی ﺑﯿﻨــﺎی‬ ‫ﺋەرﺷــﯿﺘێﻜﺘﯽ( ﻟەواﻧــەن‪ .‬ﻟــە‬ ‫ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺳﻤﺒﯚﻟﯿﺴــﺘﯿﺪا ﭘێﻮەﻧــﺪی‬ ‫دال و ﻣەدﻟــﻮول ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ‬ ‫ﺗەواﻓﻮﻗﯿﯿــە‪ ،‬واﺗــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــە‬ ‫ﻛــە ﺧەﯾــﺎڵ و ﻫەﺳــﺘﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧە‬ ‫دروﺳــﺘﯽ ﻛــﺮدووە‪ .‬ﻫــەر ﺑــەو ﭘێﯿە‬ ‫ﮔﻮﺗــﺮاوە ﻛــە ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺋﯿﺸــﺎرەﯾﯽ‬ ‫ﻣەﺟﺎز دروﺳــﺖ دەﻛﺎت و ﻧﯿﺸــﺎﻧەی‬ ‫ﺷــەﻣﺎﯾﻠﯽ و ﺳــﻤﺒﻮﻟێﻜﯿﺶ‬ ‫ﺋﯿﺴــﺘﯿﻌﺎرە دروﺳــﺖ دەﻛــەن‪ .‬ﻫەر‬ ‫ﻟــە درێــﮋەی ﺋــەوەدا ﻫەﻧﺪێﻜــﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﮔﻮﺗﻮوﯾﺎﻧــە ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺳــﻤﺒﻮﻟێﻜﯽ‬ ‫رێﺒــﺎزی ﺳﻮرﯾﺎﻟﯿﺴــﻢ دروﺳــﺖ‬ ‫دەﻛﺎت و ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺷــەﻣﺎﯾەﻟﯽ‬ ‫و ﺋﯿﺸــﺎرەﯾﺶ رێﺒــﺎزی ﻛﻮﺑﯿﺴــﻢ‪.‬‬ ‫ﺟێــﯽ ﺋﺎﻣﺎژەﯾە ﻛــە ﺑﯿﻨــەر دەﺗﻮاﻧێﺖ‬ ‫ﺑــە ﻟــە ﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺑﺎﻛﮕڕاوﻧــﺪ و‬ ‫رۆڵــﯽ ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن ﺟــﯚری ﺋــەوان‬ ‫ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺟﯿﺎ ﻟەﻣﺎﻧــە ﻫەﻧﺪێﻚ‬ ‫ﻟــە ﻧﯿﺸــﺎﻧەﻛﺎن دەﺗﻮاﻧــﻦ ﻫــەم‬ ‫ﺋﯿﺸــﺎرەﯾﯽ و ﻫــەم ﺷــەﻣﺎﯾﻠﯽ و‬ ‫ﻫــەم ﺳــﻤﺒﯚﻟﯿﻜﯽ ﺑــﻦ‪ .‬منﻮوﻧــەی‬ ‫ﺋــەم ﻧﯿﺸــﺎﻧﺎﻧە دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﻟــە ﻛﺎرە‬ ‫ﻫﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﺑﺒﯿﻨﯿــﻦ و ﺋەﻣەﯾــﺶ‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﺋەوان دەردەﺧﺎت‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫رایﺧەڵﻚ‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر‪ :‬ﻣﺎﻛﻮان ﻋﺰەت‬

‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻣ‪‬ﻻ ﺗﺎھﯿﺮ ﺑﺎﻣﯚﻛﯽ‬

‫وﺷﯿﺎر ﺑﯿﺎو‪‬ﯾﯽ‬

‫ﻟﻮﻗﻤﺎن ﻋ‪‬ﺑﺪوﻟﻘﺎدر‬

‫ﭘ‪‬رو‪‬ﺰ ﺣ‪‬ﻣ‪‬ﺧﺎن‬

‫ﺣ‪‬ﯾﺎت ﻣ‪‬ﺟﯿﺪ‬

‫ڕ‪‬ﺒﻮار ﺋ‪‬ﻣﯿﻦ‬

‫ﻣﺎردﯾﻦ ﺋ‪‬ﺑﻮﺑ‪‬ﻛﺮ‬

‫ﻛﺎرزان ﺳ‪‬ﻻم‬

‫ﺷ‪‬ﻨ‪ ‬ھﯚﺷﯿﺎر‬

‫ﺋ‪‬ردە‪‬ن ﺋ‪‬ﺣﻤ‪‬د‬

‫ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮون ﺑﻮوەﺗە ﺋﺎواﺗﯽ ﻫەڵەﺑﺠەﯾﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻣەﻻ ﺗﺎﻫﯿﺮ ﺑﺎﻣﯚﻛﯽ‬

‫ﺋﺎوامتﺎن ﺋەوەﯾە‬ ‫ﻫەڵەﺑﺠەی ﺷەﻫﯿﺪ ﺑە‬ ‫ﺋﺎواﺗﯽ ڕەوای ﺧﯚی ﺑﮕﺎت‬

‫ﺋﺎواﺗــﯽ ﺋێﻤــە ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﺋــەم ﺷــﺎرە‬ ‫ﺷــەﻫﯿﺪە ﺑــە ﻫەﻧﺪێﻚ ﻟە ﻣﺎﻓــە رەواﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد ﺑەﮔﺸــﺘﯽ و ﺧەڵﻜــﯽ‬ ‫دەﭬــەری ﻫەوراﻣــﺎن و ﺷــﺎرەزوور و‬ ‫ﭘێﻨﺠﻮێــﻦ و دەوروﺑــەر ﺑــﮕﺎت‪ .‬ﻫەڵەﺑﺠە‬ ‫زۆر ﻟــەوە زﯾﺎﺗــﺮە ﻛــە ﺑﺒێــﺖ ﺑەﭘﺎرێــﺰﮔﺎ‬ ‫ﺋــەوە ﻛەﻣﯿــﯽ داواﻛﺎﻧــە‪ ،‬ﺑەراﺳــﺘﯽ ﻛــە‬ ‫ﻛەوﺗﻮوەﺗــە ﮔﯚﺷــەی ﻟەﺑﯿﺮﭼﻮوﻧــەوە و‬ ‫ﺋــەوەی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑێــﺖ ﺑــﯚی ﻧەﻛــﺮاوە‪،‬‬ ‫ﺋێﻤــە ﻟــەم ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە ﺟەﻣﺎوەرﯾــﯽ‬ ‫ﮔــەورە داوا دەﻛەﯾــﻦ ﻟــە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﻫەرێــﻢ و ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن و‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫و‬

‫وﺷﯿﺎر ﺑﯿﺎوێڵەﯾﯽ‬

‫ﺑەﮔــەڕ دەﺧەﯾــﻦ ﺗــﺎ ﺋــەم ﺷــﺎرە ﺑﻜﺮێﺘە‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎ و ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎرێﮋ ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬

‫ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺑە‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯿﻦ‬

‫دوای ﺋــەوەی ﺳــﺎاڵﻧێﻜﯽ زۆرە ﺧﺰﻣەﺗــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛــەم و ﻟــە دوای ڕاﭘەرﯾﻨە‬ ‫ﻣەزﻧەﻛــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺧەرﯾﻜــﯽ‬ ‫ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧــەوەی ﻣﯿﻨــە ﭼێرناوەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫رژێﻤــﯽ ﺑەﻋﺴــﯽ ﻓﺎﺷــﯽ دەﻛــەم ﻟــە‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا و ﻟــەو ﭘێﻨــﺎوەدا ﻫــەردوو‬ ‫ﻗﺎﭼەﻛﺎﻧــﻢ ﻟــە دەﺳــﺖ داوە‪ ،‬ﺑــەاڵم‬ ‫ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛە ﺋــەو ﻫەﻣــﻮو ﺧەڵﻜــە دەﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﺑەﯾەك رەﻧــﮓ ﻫﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺋێﺮە ﺑﯚ‬ ‫ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــە‪،‬‬ ‫ﯾەﻛــەم ﺟــﺎرە وا دەزاﻧــﻢ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻫەردوو‬ ‫ﻗﺎﭼەﻛﺎﻧــﻢ ﭼــﺎك ﺑﻮوﻧەﺗــەوە و ﻫەﺳــﺖ‬ ‫دەﻛەم ﺗﺎزە ﻫﺎﺗﻮوﻣەﺗە دﻧﯿﺎوە ‪.‬‬

‫ﭘەروێﺰ ﺣەﻣەﺧﺎن ﺳەرۆﻛﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵەی ﻫﯿﻮا ﻟە ﻫەڵەﺑﺠە‬

‫داوا ﻟە ﻫەﻣﻮو ﻻﯾەك‬ ‫دەﻛەﯾﻦ ﯾەﻛﺪەﻧﮓ ﺑﻦ‬

‫ﺋێﻤــە وەك ﺧەڵﻜــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــە‬ ‫و دەوروﺑــەری ﺷــﺎرەﻛە داوا ﻟــە‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و‬ ‫ﺟەﻧﺎﺑــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻫەرێــﻢ و ﻫەﻣــﻮو‬ ‫ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن دەﻛەﯾــﻦ ﻛــە‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﯾەﻛﺪەﻧــﮓ و ﯾەﻛڕەﻧــﮓ‬ ‫ﺗەﺑــﺎ ﺑــﻦ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑﺘﻮاﻧﯿــﻦ ﻛەﯾﺴــﯽ‬ ‫ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــەی ﺷــەﻫﯿﺪ‬ ‫ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻓﯿﺪڕاڵــﺪا ﺑﺨەﯾﻨــە‬ ‫ﺑــﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــەوە ﺗــﺎ ﻫەﻣــﻮو‬ ‫ﻛەﺳــﻮﻛﺎری ﺷــەﻫﯿﺪاﻧﯽ ﻫەڵەﺑﺠــە‬

‫ﮔﺮدﺑﻮوﻧ‪‬وەی ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ھ‪‬ﺑﺠ‪ ‬ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدن ﻟ‪ ‬ﺑ‪‬ﭘﺎر‪‬ﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ ﺷﺎرەﻛ‪‬ﯾﺎن‬

‫ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﻋێــﺮاق و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ‬ ‫ﻋێﺮاﻗــﯽ و ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻛــە ﺑێﻨــە‬ ‫ﮔــﯚ و وەاڵﻣــﯽ ﺋەم ﻫەﻣــﻮو ﺟەﻣــﺎوەرە‬ ‫ﮔەورەﯾــەی ﻫەڵەﺑﺠــە ﺑﺪەﻧــەوە ﻛــە‬ ‫ﺑەﺗێﻜــڕای ﭼﯿــﻦ و ﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧــەوە‬ ‫ﺋﺎواﺗــﯽ ﺋــەم ﻣﯿﻠﻠەﺗــە ﺑێﺘــە دی و ﭘێــﺶ‬ ‫ﻣﯿــﻦ ﺳــﺎڵﯿﺎدی ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧــﯽ‬ ‫‪26‬ﻣﯿــﻦ‬ ‫ﯾــﺎدی ‪26‬‬ ‫ﻫەڵەﺑﺠــە رای ﺑﮕەﯾەﻧــﻦ ﻛــە ﻫەڵەﺑﺠــە‬ ‫‪19‬ﻣﯿــﻦ ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﺪا‬ ‫ﺑﻮوەﺗــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ‪19‬ﻣﯿــﻦ‬ ‫و ﭼﻮارەﻣﯿــﻦ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻫەرێﻤــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ‪.‬‬

‫ﻟﻮﻗامن ﻋەﺑﺪوﻟﻘﺎدر ﺳەرۆﻛﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ﭼەﻛﯽ‬ ‫ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟە ﻫەڵەﺑﺠە‬

‫ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ ﻫەڵەﺑﺠە‬ ‫ﺳﺎرێﮋﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯿەﺗﯽ‬

‫ﻫەڵەﺑﺠــە ﺳــﺎاڵﻧێﻜﯽ زۆرە ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ‬ ‫داوە‪ ،‬ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــە‬ ‫وەاڵﻣێﻜــﯽ دروﺳــﺘە ﺑــﯚ ﺳــﺎرێﮋﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺋــەو ﺑﺮﯾﻨــە ﻗﻮوڵــەی ﻛــە ﻟــە دڵ و‬ ‫ﺟەﺳــﺘەی ﻫەڵەﺑﺠەﯾﯿەﻛﺎﻧــە‪ .‬ﻟــەو‬ ‫ﭘێﻨﺎوەﺷــﺪا ﻫەﻣــﻮو ﻫەوڵێﻜــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن‬

‫ﺑەﺋــﺎوات و ﺧەوﻧــﯽ ﻟــە ﻣێﮋﯾﻨــەی‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﺑﮕەن ‪.‬‬

‫ﺣەﯾﺎت ﻣەﺟﯿﺪ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬

‫داوا ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻫەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەﯾﻦ ﺑە‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم ﺷﺎرە‬ ‫ﺷەﻫﯿﺪە ڕاﺑﮕەﯾەﻧێﺖ‬

‫ﻣــﻦ وەك ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬

‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻫﺎﺗﻮوﻣەﺗــە ﻫەڵەﺑﺠــەی‬ ‫ﺷــەﻫﯿﺪ ﺑــﯚ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی رەوای ﺧەڵﻜــﯽ‬ ‫ﻫەڵەﺑﺠــە ﺑــﯚ ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم ﺷــﺎرە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە داوا ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛەﯾــﻦ ﻛــە ﭼــﯽ زووﺗــﺮە‬ ‫ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔەﺑﻮوﻧــﯽ ﺋەم ﺷــﺎرە ﺷــەﻫﯿﺪە‬ ‫ڕاﺑﮕەﯾەﻧﺮێــﺖ‪ ،‬زۆرﯾــﺶ ﺋەﺳــﺘەم ﻧﯿﯿــە‬ ‫و ﺗەﻧﻬــﺎ ﻣﺎﻓێﻜــﯽ رەوای ﺧﯚﯾﺎﻧــە ﻛــە‬ ‫ﺋــەم ﻣﺎﻓەﯾــﺎن ﭘــێ ﺑﺪرێــﺖ‪ ،‬ﺋێﻤــە‬ ‫وەك ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺗــەواوی ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی‬ ‫داواﻛﺎﻧــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﺋەم ﺷــﺎرە ﺷــەﻫﯿﺪە‬ ‫دەﻛەﯾﻦ‪.‬‬

‫ڕێﺒﻮار ﺋەﻣﯿﻦ ﭘﺎرێﺰەر ﻟە‬ ‫دادﮔﺎی ﻫەڵەﺑﺠە‬

‫ﻫﯿﭻ ﭘﺎﺳﺎوێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﻧﯿﯿە ﻛە ﺑڕﯾﺎری‬ ‫ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ ﻫەڵەﺑﺠە‬ ‫ﻧەﻛەوێﺘە ﺑﻮاری‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە‬

‫ﺋــەوەی ﻣــﻦ دەﻣەوێــﺖ ﺋەوەﯾــە ﻛــە‬ ‫ﻫﯿــﭻ ﭘﺎﺳــﺎوێﻜﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﯾــﺎن ﻫﯿــﭻ‬ ‫رﯾﮕﺮێﻜــﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿــە ﺑــﯚ ﺋــەوەی‬ ‫ﺑڕﯾــﺎری ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــە‬ ‫ﻧەﻛەوێﺘــە ﺑــﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــەوە‪،‬‬ ‫ﭼەﻧــﺪ ﺣﺎڵەﺗێﻜــﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻫەﯾــە ﻟــەم‬ ‫ﭘﺮﺳــەدا ﻛــە ﭘەﻧــﺎی ﺑــﯚ ﺑــﺮاوە ﺋەوﯾــﺶ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻟــە دوای‬ ‫‪2003‬ەوە ﻛــە دروﺳــﺖ ﺑــﻮو ﭼەﻧــﺪ‬ ‫‪2003‬ەوە‬ ‫ﻣﺎدەﯾەﻛــﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻫەﯾــە‪ ،‬ﻟــە‬ ‫ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﻣﺎدەﻛﺎﻧــﯽ دەﺳــﺘﻮوردا‬ ‫ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەوە ﻛــﺮاوە ﻛــە ﻫــەر ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛــە ﭘێــﺶ‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2003‬دەرﭼــﻮوە ﺋــەم ﺑڕﯾﺎراﻧــە‬ ‫ﭘﺎﺑەﻧــﺪن ﺑــﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن‪ ،‬ﺑڕﯾــﺎری‬ ‫ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــە ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪ 1998‬ﺑڕﯾــﺎری ﺑــﯚ دەرﭼــﻮو ﻟەﻻﯾــەن‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە‪ ،‬ﻛەواﺗــە‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ دەﺳــﺘﻮور دەﺗﻮاﻧﺮێــﺖ ﭘەرﻟەﻣﺎن‬ ‫و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﭘﺎرﯾﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــە ﺑﺨەﻧــە ﺑــﻮاری‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــەوە‪.‬‬ ‫وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻛــە ﻻﯾەﻧــﯽ‬ ‫ﺟێﺒەﺟێــﻜﺎرە دەﺑێــﺖ ﺑڕﯾــﺎر ﺑــﺪات‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜــە ﻟــەم ﻻﯾەﻧــەدا ﺗەﻧﻬــﺎ ﺑــﻮاری‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن ﻣــﺎوە و دەﺑێــﺖ ﺑڕﯾــﺎر‬ ‫ﺑــﺪات‪ ،‬ﺑڕﯾﺎرەﻛــە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ ﺑڕﯾﺎرەﻛــەی ﭘەﺳــەﻧﺪ‬ ‫ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺑﯚﯾە دووﺑــﺎرە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑەوە‬ ‫ﻧﯿﯿــە ﺑﭽێﺘــەوە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ و‬ ‫دﯾﺴﺎن دەﻧﮕﯽ ﻟەﺳەر ﺑﺪرێﺘەوە‪.‬‬

‫ﻣﺎردﯾﻦ ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ‬

‫ﻫﯿﻮادارﯾﻦ ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﺪا‬ ‫ﻧەﻣێﻨﯿﻨەوە و ﺷﺎرەﻛەﻣﺎن‬ ‫ﺑﻜﺮێﺘە ﭘﺎرێﺰﮔﺎ‬

‫وەك ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﺷــﺎری ﻫەڵەﺑﺠــە‬ ‫ﻟەﮔــەڵ زۆرﺑــەی ﭼﯿــﻦ و ﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺷــﺎرەﻛەﻣﺪا داوای ﻣﺎﻓــﯽ ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻫەڵەﺑﺠــە دەﻛەﯾــﻦ ﻛــە ﺋــەوە ﻣﺎﻓێﻜــﯽ‬ ‫ڕەوای ﺧەڵﻜــﯽ ﻫەڵەﺑﺠەﯾــە ﻛــە‬ ‫ﺋــەو‬ ‫دەﺳــﺘەاڵﺗﺪاران‬ ‫دەﻣێﻜــە‬ ‫ﺑەڵێﻨەﯾــﺎن داوە و ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺟێﺒەﺟــێ‬ ‫ﻧەﻛــﺮاوە‪ ،‬وا ﻫەﺳــﺖ دەﻛــەم ﻛــە ﺋەﻣڕۆ‬ ‫ﻫەڵەﺑﺠەﯾﯿــەﻛﺎن ﮔەﯾﺸــﺘﻮوﻧەﺗە ﺋــەو‬ ‫ﺑڕواﯾــەی ﺋﯿــﱰ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﭼــﯽ زووﺗــﺮە‬ ‫ﺋــەم ﺑڕﯾــﺎرە ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜﺮێــﺖ و ﭼﯿــﱰ‬ ‫ﺋێﻤە ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﺪا ﻧەﻣێﻨﯿﻨەوە‪.‬‬

‫ﻛﺎرزان ﺳەﻻم ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧەی‬ ‫ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ ﻫەڵەﺑﺠە‬

‫ﺑەﮔﻮێﺮەی دەﺳﺘﻮوری‬ ‫ﻋێﺮاق دەﺑێ ﺑڕﯾﺎری‬ ‫ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم ﺷﺎرە‬ ‫راﺑﮕەﯾەﻧﺮێﺖ‬

‫زۆر ﺳﻮﭘﺎﺳــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــە‬ ‫و دەوروﺑــەری دەﻛەﯾــﻦ ﻛــە ﻟــە‬ ‫ﻣەراﺳــﯿﻤێﻜﯽ ﺷﺎﯾﺴــﺘە و ﻣەدەﻧﯿﯿﺎﻧــەدا‬ ‫ﺗێﻜــڕا ﻫﺎﺗﻨــە ﺳــەر ﺷــەﻗﺎم و داوای‬ ‫ﻣﺎﻓــە رەواﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻛــﺮد‪ .‬ﭘﺮﺳــﯽ‬ ‫ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﻫەڵەﺑﺠە ﺋەﻣــە ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﺳــﺎڵێﻜە ﻟــە ﯾــﺎدی ﺗﺎواﻧــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــەدا‬ ‫ﺟەﺧﺘــﯽ ﻟەﺳــەر دەﻛﺮێﺘــەوە و ﺋــەو‬ ‫داواﻛﺎرﯾﯿــە ﺑەﻣﺎﻓــﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧــﯽ دەزاﻧﯿــﻦ‪،‬‬ ‫‪1999‬دا‬ ‫ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ‪1999‬دا‬ ‫ﺑەﺑڕﯾــﺎری ژﻣــﺎرە ‪ 11‬ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ‬ ‫ﻫەڵەﺑﺠە دەرﻛــﺮاوە‪ .‬ﻫەروەﻫــﺎ ﻟە ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﻣﺎدەﯾەﻛــﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻋێﺮاﻗﯿﺸــﺪا‬ ‫ﺑﺎس ﻟــەوە ﻛــﺮاوە ﻛــە ﺋــەو ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎﻧەی‬ ‫ﭘێــﺶ ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2003‬ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﭼــﻮون‪،‬‬ ‫دەﺑێــﺖ ﻛﺎرﯾــﺎن ﭘــێ ﺑﻜﺮێــﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾــە‬ ‫ﺋەﮔــەر ﺋێﻤــە ﺑﮕەڕێﯿﻨــەوە ﺑــﯚ ﺋــەو‬ ‫ﯾﺎﺳــﺎﯾە‪ ،‬دەﺑــێ ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﺋــەم‬ ‫ﺷــﺎرە راﺑﮕەﯾەﻧﺮێــﺖ‪ .‬ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣــﯽ‬ ‫ﻟــەم ﺑڕﯾــﺎرە وەك ﻛﺎرﺗێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ‬ ‫ﻟــێ ﻫﺎﺗــﻮوە ﺑﯚﯾــە ﺋێﻤەﺷــﯽ ﻧﯿﮕــەران‬ ‫ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر داواﻛﺎری‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﺑــﯚ ﺋــەم داواﯾــە‪ ،‬ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪ‬ ‫ﺑڕﯾــﺎری ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﺗەﻟەﻋﻔــەر و‬ ‫دووزﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮوی ﻫێﻨﺎﯾــە ﺑەرﺑــﺎس‪،‬‬

‫ﺑﯚﯾــە ﺋێﻤە ﻫەﺳــﺖ دەﻛەﯾﻦ ﺋــەم ﺑڕﯾﺎرە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧە ﺑــﯚ ﻟەﺑﺎرﺑﺮدﻧــﯽ ﺧەوﻧــﯽ‬ ‫ﻫەڵەﺑﺠەﯾﯿەﻛﺎﻧە‪.‬‬

‫ﺷێﻨە ﻫﯚﺷﯿﺎر‬

‫ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ ﻫەڵەﺑﺠە‬ ‫ﻟە ﺷﺎرێﻜﯽ ﭘەراوێﺰەوە‬ ‫دەﻛﺎﺗە ﺷﺎرێﻜﯽ ﭘڕ ﻟە‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری‬

‫دەﺑێــﺖ ﺋــەوە ﻟــە ﭘێــﺶ ﭼــﺎو ﺑﮕﯿﺮێﺖ‬ ‫ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﻫەڵەﺑﺠــە ﺑــﯚ‬ ‫ﻫەڵەﺑﺠەﯾﯿــەﻛﺎن ﭼەﻧــﺪ ﺳــﻮودی‬ ‫دەﺑێــﺖ‪ ،‬وەﻛــﻮ زﯾﺎدﺑﻮوﻧــﯽ ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﺑەرﭼــﺎوی ﻫەﻟــﯽ ﻛﺎرە ﻟــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ‬ ‫ﻧﻮێﻜــەدا ﺑەﮔﺸــﺖ ﺋــەو ﻗەزاﯾﺎﻧــەی ﻛــە‬ ‫دەﻛەوﻧــە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛــەوە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜــە ﻛﺎرواﻧێﻜــﯽ ﺋﺎوەداﻧــﯽ ڕوو‬ ‫دەﻛﺎﺗــە ﺳــﻨﻮورەﻛە‪ .‬ﻫﯚﻛﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮ‬ ‫ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﻟــە ﺷــﺎرێﻜﯽ ﭘەراوێــﺰەوە‬ ‫ﺑــەرەو ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾەﻛــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ و‬ ‫ﺳــﱰاﺗﯿﮋی و ﺳــﻨﻮوری ﻫەﻧــﮕﺎو‬ ‫دەﻧێــﺖ‪ ،‬ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧەوﺗﯿﺶ ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛە‬ ‫ﺋەوەﻧــﺪەی ﺗــﺮ دەوڵەﻣەﻧــﺪ و ﺑەرﭼــﺎوی‬ ‫دەﻛﺎت و ﻟــە ﺋﺎﯾﻨﺪەﯾەﻛــﯽ ﻧﺰﯾﻜــﺪا‬ ‫ﺑەﻫــﯚی ﭘــﱰۆدۆﻻرەوە ﮔﻮزەراﻧــﯽ‬ ‫ﺧەڵﻜــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ ﻧﻮێﯿەﻛــە ﺑــە ﮔﺸــﺘﯽ‬ ‫ڕوو ﻟە ﺑﺎﺷﺒﻮون دەﻛﺎت‪.‬‬

‫ﺋەردەاڵن ﺋەﺣﻤەد‬

‫ﺑەﺳە ﭼﺎوەڕواﻧﯽ‬

‫وەك داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﻫەڵەﺑﺠــەی ﺷــەﻫﯿﺪ‬ ‫دوو داواﻛﺎرﯾــامن ﻫەﯾــە‪ :‬ﯾەﻛــەم‬ ‫داواﻛﺎرﯾﯿــەك ﺋﺎراﺳــﺘەی دەﺳــﺘەاڵﺗﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﻮێﻨــەراری‬ ‫ﻋێــﺮاق ﻛــە ﺑڕﯾــﺎر ﺑــﺪەن ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ ﺋــەم ﺷــﺎرە‪ ،‬ﯾــﺎن‬ ‫ﺑڕﯾﺎرەﻛــە ﺑﮕەڕێﻨﻨــەوە ﺑﯚ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ .‬داواﻛﺎری دووەﻣــامن داوا‬ ‫ﻟــە ﺳــەرۆﻛﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫دەﻛەﯾــﻦ ﻛــە ﺑڕﯾــﺎر ﺑــﺪەن ﻟەﺳــەر ﺋەو‬ ‫ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾە‪.‬‬ ‫ﻣــﻦ وەك ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ ﻫەڵەﺑﺠەﯾــﯽ‬ ‫دڵﻨﯿــﺎم ﻛــە ﺳــەرۆﻛﯽ ﻫەرێــﻢ و‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧــﯽ‬ ‫ﻫەرێــﻢ ﭘڕۆژەﻛــە دەﮔەﯾەﻧﻨــە دوا‬ ‫ﻗﯚﻧــﺎغ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﻫەڵەﺑﺠەﯾﯿــەﻛﺎن‬ ‫دەﻣێﻜــە ﭼﺎوەڕێــﻦ ﺋﯿــﱰ ﺑــﺎ ﺑــەس ﺑێﺖ‬ ‫ﭼﺎوەڕواﻧﯽ‪.‬‬

‫وەرزش‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (37‬ﭼﻮارﺷەﻣﻤە‪2014/ 3/ 5 ،‬‬ ‫ﮔﺸﺘﯿﯿە‬ ‫ﯿە‬ ‫ﺸﺘﯿﯿ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽﯽ ﮔﮔﺸﺸﺘﯿﺘﯿ‬ ‫ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﯿﺎﺳﺳﯿﯿ‬

‫ﺋەﻣڕۆ ﺷێﺮەﻛﺎﻧﯽ راﻓﯿﺪەﯾﻦ‬ ‫ﺷەڕی ﻣﺎن و ﻧەﻣﺎن دەﻛەن‬

‫ﺋەﻣــڕۆ ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﯾەﻛەﻣــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــە دوا ﯾﺎرﯾــﯽ ﺧﯚﯾــﺪا ﺑــﯚ‬ ‫ﮔەﯾﺸــنت ﺑــە ﺟﺎﻣــﯽ ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎی ‪ 2015‬ﻟــە ﯾﺎرﯾﮕــەی‬ ‫‪5‬ی ﺋێــﻮارە ﺑــە ﻛﺎﺗــﯽ ﻫەوﻟێــﺮ‬ ‫ﺷــﺎرﯾﻘە ﻟــە ﺋﯿــامرات ﻛﺎﺗﮋﻣێــﺮ ی‬ ‫رووﺑەڕووی ﻫەڵﺒﮋاردەی ﭼﯿﻦ دەﺑێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﻋێــﺮاق ﻟــەم ﯾﺎرﯾﯿــەدا ﺗەﻧﯿــﺎ ﻫەﻟــﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ‬ ‫ﻟــە ﭘێــﺶ ﻣــﺎوە ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑــﮕﺎت ﺑــە ﻛێﺒەرﻛێﻜﺎﻧــﯽ ﻛﯚﺗــﺎی‬ ‫ﺟﺎﻣــﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎ ﻛــە ﺑڕﯾــﺎرە ﺳــﺎڵﯽ داﻫﺎﺗــﻮو ﻟــە ﺋﻮﺳــﱰاﻟﯿﺎ‬ ‫ﺑێﺘــە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﺪان‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە دوای ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ‪ 5‬ﯾــﺎری‬ ‫ﻟــە ﻛﯚﻣەڵــەی ﺳــێﯿەم‪ ،‬ﺑــە ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی ‪ 6‬ﺧــﺎڵ ﻟــە‬ ‫رﯾﺰﺑەﻧــﺪی ﺳــێﯿەم دێــﺖ و ﻟەﮔــەڵ ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﭼﯿــﻦ‬ ‫ﻛــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ‪ 8‬ﺧﺎڵــە و رﯾﺰﺑەﻧــﺪی دووەﻣــﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛــەی‬ ‫ﮔﺮﺗــﻮوە‪ ،‬ﯾەﻛێﻜﯿــﺎن ﺳــەردەﻛەون ﺑــﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ داﻫﺎﺗــﻮو‪،‬‬ ‫ﺋەﻣــە ﺟﮕــە ﻟــە ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﺳــﻌﻮودﯾە ﻛــە ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ‬ ‫ﻣﺴــﯚﮔەر ﻛــﺮدووە و ﺑــە ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی ‪ 13‬ﺧــﺎڵ ﻟــە‬ ‫رﯾﺰﺑەﻧﺪی ﯾەﻛەﻣﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛەی دێﺖ‪.‬‬ ‫ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﭼﯿــﻦ ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋەﮔــەر ﻟــە ﯾﺎرﯾﯿەﻛــەی‬ ‫ﺳﺒەﯾﺸــﺪا ﺑەراﻣﺒــەر ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﻋێــﺮاق ﺗﻮوﺷــﯽ دۆڕان‬ ‫ﺑێﺖ‪ ،‬ﺑــەو ﭘێﯿەی ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﻫەڵﺒــﮋاردەی رﯾﺰﺑەﻧﺪی ﺳــێﯿەﻣﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺴــﯚﮔەر ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺳــەردەﻛەوێﺖ ﺑــﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ‬ ‫ﺑﯚ‬ ‫ﻛﯚﺗــﺎی ﭘﺎڵەواﻧەﺗﯿﯿەﻛــە‪ ،‬ﻫەروەﻫــﺎ ﺋــەو ﻫەڵﺒﮋارداﻧەی ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯿﺎن‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ داﻫﺎﺗﻮو ﻣﺴــﯚﮔەر ﻛﺮدووە ﺑﺮێﺘﯿــﻦ ﻟــە ﻫەڵﺒﮋاردەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻌﻮودﯾە‪ ،‬ﺋێﺮان‪،‬‬ ‫ﺋﯿــامرات‪ ،‬ﺑەﺣﺮێــﻦ‪ ،‬ﻛﻮێــﺖ‪ ،‬ﻋﻮﻣــﺎن‪ ،‬ﻗەﺗــەڕ‪ ،‬ﺋﯚزﺑەﻛﺴــﺘﺎن‪ ،‬ﺋــﻮردن‪ ،‬ژاﭘــﯚن‪،‬‬ ‫ﻛﯚرﯾﺎی ﺑﺎﺷﻮور و ﻫەڵﺒﮋاردەی ﺋﻮﺳﱰاﻟﯿﺎی ﻣێﻮاﻧﺪار‪.‬‬ ‫ﺣەﻛﯿــﻢ ﺷــﺎﻛﺮی راﻫێﻨــەری ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﻋێــﺮاق ﺑڕﯾــﺎری داوە ﺑــە ﭘﻼﻧێﻜــﯽ‬ ‫ﺗﯚﻛﻤــە و ﺑەﻫێــﺰەوە رووﺑــەڕووی ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﭼﯿــﻦ ﺑﺒێﺘــەوە ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت‬ ‫ﻛــە ﯾﺎرﯾﯿەﻛــە ﻟــە ﯾﺎرﯾﮕــەی ﺷــﺎرﯾﻘەی ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﻋێــﺮاق دێﺘە‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣــﺪان و ﭼﺎوەڕواﻧﯿــﺶ دەﻛﺮێــﺖ ﺟەﻣﺎوەرێﻜــﯽ زۆری ﻫەڵﺒﮋاردەﻛــە ﺑــﯚ‬ ‫ﻫﺎﻧﺪاﻧــﯽ ﯾﺎرﯾﻜــەران ﻟــە ﯾﺎرﯾﮕــە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻦ ﻛــە ﺋەﻣــەش دەﺑێﺘە ﻛﺎرﺗێﻜﯽ ﻓﺸــﺎری‬ ‫ﺑەﻫێــﺰ ﻟەﺳــەر ﯾﺎرﯾﻜەراﻧــﯽ ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﭼﯿــﻦ و ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻫەڵﺒــﮋاردەی‬ ‫ﻋێﺮاق‪.‬‬ ‫ﺋــەو راﻫێﻨــەرەی ﻋێــﺮاق ﺟﮕــە ﻟــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻫەڵﺒﮋاردەﻛــەی ﺑــﯚ‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﻛﯚﺗــﺎی ﻛێﺒەڕﻛێﻜﺎﻧــﯽ ﺟﺎﻣــﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎ‪ ،‬ﻫەوڵــﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻦ دەدات ﺑــﯚ‬ ‫ﺋــەوەی ﻟــە ﻫەﻟــﯽ ﻧﺎﺳــﻨﺎوی ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ راﻫێﻨەری ﺋﺎﺳــﯿﺎ ﻧﺰﯾــﻚ ﺑﺒێﺘــەوە و درێﮋە‬ ‫ﺑــە ﺳــەرﻛەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔــەڵ ﻫەڵﺒــﮋاردە ﺋﺎﺳــﺖ ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــﺪات‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت دوای ﺋــەوەی ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﺗﻮاﻧــﯽ ﻧﺎﺳــﻨﺎوی ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗــﯽ‬ ‫ﺟﺎﻣــﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎ ﺑــﯚ ﺧــﻮار ﺗەﻣــەن ‪ 22‬ﻟەﮔــەڵ ﻫەڵﺒــﮋاردەی واڵﺗەﻛەی ﺑەدەﺳــﺖ‬ ‫ﺑێﻨــێ ﻛــە ﺑــەم دواﯾﯿــە ﻟــە واڵﺗــﯽ ﻋﻮﻣــﺎن ﺑەڕێــﻮە ﭼــﻮو‪ ،‬ﻫەروەﻫﺎ ﻟــە ﻫەﻣﺎن‬ ‫ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗﯿــﺪا ﺑــﯚ ﻫەڵﺒﮋاردەﻛﺎﻧــﯽ ﺧــﻮار ﺗەﻣــەن ‪ 19‬ﺳــﺎڵ ﭘﻠــەی دووەﻣــﯽ‬ ‫‪2013‬ی ﺗﻮرﻛﯿــﺎی ﺑــﯚ‬ ‫ﺑەدەﺳــﺖ ﻫێﻨــﺎ و ﻫەروەﻫــﺎ ﭘﻠــەی ﺳــێﯿەﻣﯽ ﻣﯚﻧﺪﯾﺎﻟــﯽ ‪2013‬ی‬ ‫ﺧــﻮار ﺗەﻣــەن ‪ 20‬ﺑﯚ ﻋێﺮاق ﺑــﺮدەوە و ﺋــەم ﺟﮕە ﻟە ﭘﻠــەی دووەﻣــﯽ ﻫەرﯾەك ﻟە‬ ‫‪.2013‬‬ ‫ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﺋﺎﺳﯿﺎی ‪ 2012‬و ﺟﺎﻣﯽ ﻛەﻧﺪاوی ‪2013‬‬ ‫ﺷــﺎﻛﺮ ﻟــە ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛــﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿــﺪا ﭘێﺸــﱰ راﯾﮕەﯾﺎﻧﺪﺑــﻮو‪ :‬ﺋێﻤــە ﭘﺎڵەواﻧــﯽ‬ ‫ﭘێﺸــﻮوی ﺟﺎﻣﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎﯾﻦ و ﻟەو ﯾﺎرﯾﯿەﺷــﺪا ﺑەﻫەﻣﻮو ﺷــێﻮەﯾەك ﻫــەوڵ دەدەﯾﻦ‬ ‫ﺳەرﻛەوﺗﻦ ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨﯿﻦ و ﺑﮕەﯾﻦ ﺑە ﻛێﺒەڕﻛێﻜﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻟە ﺋﻮﺳﱰاﻟﯿﺎ‪.‬‬ ‫ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﻋێــﺮاق ﻟــە ﯾــﺎری ﭼﻮوﻧــﯽ ﭘﺎاڵوﺗﻨــﯽ ﺟﺎﻣــﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎدا ﻛــە ﻟــە‬ ‫‪22‬ی ﺋــﺎداری ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو ﻟــە ﯾﺎرﯾﮕــەی ﻫﯿﻠﯚﻧــﮓ ﻟــە ﺷــﺎری ﺷﺎﻧﮕﺸــﺎ ﻫﺎﺗە‬ ‫‪22‬ی‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣــﺪان‪ ،‬ﺑەﮔﯚڵێﻜــﯽ ﺧﺎوێــﻦ ﺑەراﻣﺒــەر ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﭼﯿــﻦ دۆڕاﺑــﻮو ﻛــە‬ ‫ﮔﯚڵەﻛــەش ﻟــە ﺧﻮﻟەﻛــﯽ زﯾﺎدﻛــﺮاوی ﯾﺎرﯾﯿەﻛــەدا ﻟەﻻﯾەن ﯾــﻮ داﺑــﺎوی ﯾﺎرﯾﻜەری‬ ‫ﻫێڵﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﻫەڵﺒﮋاردەی ﭼﯿﻦ ﻫﺎﺗە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن‪.‬‬ ‫ﺷــﺎﻛﺮ ﻟەﺑــﺎرەی ﯾﺎرﯾﯿەﻛــەی راﺑﺮدووﯾــﺎن ﺑەراﻣﺒــەر ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﭼﯿــﻦ ﮔﻮﺗــﯽ‪:‬‬ ‫ﺋــەوﻛﺎت ﻣــﻦ ﺋەرﻛــﯽ راﻫێﻨەراﯾەﺗــﯽ ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﻋێﺮاﻗــﻢ ﻟــە ﺋەﺳــﺘﯚ ﻧەﺑــﻮو‪،‬‬ ‫ﺑــەاڵم ﺑێﮕﻮﻣــﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺟﺎرێــﻚ ﺳــەﯾﺮی ﯾﺎرﯾﯿەﻛەﻣــﺎن ﻛــﺮدووە و ﺧﺎڵــە‬ ‫ﻻوازەﻛﺎﻧــﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛەﻣــﺎن ﭼﺎرەﺳــەر ﻛــﺮدووە و ﺑەﭘﻼﻧێﻜــﯽ ﻧــﻮێ دێﯿﻨــە ﻧــﺎو‬ ‫ﯾﺎرﯾﮕە و ﭘﺸﺖ ﺑەﺧﻮا ﺳەرﻛەوﺗﻦ ﺑەدەﺳﺖ دێﻨﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺟێــﯽ ﺑﺎﺳــە ﻫەڵﺒﮋاردەی ﻋێــﺮاق ﻟەو ﯾﺎرﯾﯿــەدا ﺗەﻧﯿﺎ ﻟــە ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ وەﻟﯿﺪ ﺳــەﻟﯿﻤﯽ‬ ‫ﺑەرﮔﺮﯾــﻜﺎر ﺑــێ ﺑــەش دەﺑێــﺖ ﺑەﻫــﯚی راﮔﺮﺗﻨــەوە ﻟەﻻﯾــەن ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ‬ ‫ﺋﺎﺳــﯿﺎوە‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻟــە رﯾــﺰی ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﭼﯿــﻦ ﭼەﻧــﺪ ﯾﺎرﯾﻜەرێﻜــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ‬ ‫ﺑەﻫــﯚی راﮔﺮﺗﻨــەوە ﯾــﺎری ﻧﺎﻛــەن ﻟەواﻧــە ﺑەرﮔﺮﯾــﻜﺎران ﺳــﯚن زﯾﺎﻧــﮓ‪ ،‬زﻫﺎﻧــﮓ‬ ‫ﻟﯿﻨﺒﯿــﮓ و ﮔﻮاﻧﮕﺰﻫــﻮ ﺋﯿﭭەرﮔﺮاﻧــﺪ‪ ،‬ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋەﻣــەش دەﺑێﺘــە ﻫەﻟێﻜــﯽ ﺑــﺎش‬ ‫ﺑــﯚ ﯾﻮوﻧــﺲ ﻣەﺣﻤــﻮود ﻛﺎﭘﺘﻨــﯽ ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﻋێــﺮاق ﺑﯚ ﺋــەوەی زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﮔﯚڵ‬ ‫ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت و ﺑﮕەڕێﺘەوە رﯾﺰﺑەﻧﺪی ﯾەﻛەﻣﯽ ﮔﯚڵﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗﯿﯿەﻛە‪.‬‬ ‫ﻛێﺸــەی ﺳــەرەﻛﯽ راﻫێﻨــەر و ﯾﺎرﯾﻜەراﻧــﯽ ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﭼﯿــﻦ راﮔﺮﺗﻨﯽ ﻫێﺮﺷــە‬ ‫ﺑەﻫێــﺰ و ﯾەﻛﻼﻛەرەوەﻛﺎﻧــﯽ ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﻋێﺮاﻗــە ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺋــەو ﻫێﺮﺷــﺎﻧەی‬ ‫ﻟەﻻﯾــەن ﯾﻮوﻧــﺲ ﻣەﺣﻤــﻮودەوە دەﻛﺮێﻨــە ﺳــەر ﮔﯚڵــﯽ ﻫەڵﺒﮋاردەﻛەﯾــﺎن‪ ،‬ﻻی‬ ‫ﺧﯚﯾــەوە ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺗﯚﭘــﯽ ﭘێﯽ ﭼﯿﻦ ﺋــەوەی ﻧەﺷــﺎردەوە ﻛــە ﻫەﻣﻮو‬ ‫ﻫەوڵێﻜﯿــﺎن دەﺧەﻧــە ﮔــەڕ ﺗــﺎ ﻫێﺮﺷــە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﯾﻮوﻧــﺲ ﻣەﺣﻤــﻮود‬ ‫ﻧــەزۆك ﺑﻜــەن و وا ﺑﻜــەن ﻟــە ﮔﯚڵــﯽ ﻫەڵﺒﮋاردەﻛەﯾــﺎن دووری ﺑﻜەﻧــەوە و‬ ‫ﺑەﺧﺎوێﻨﯽ ﻟە ﯾﺎرﯾﯿەﻛەدا ﺑێﻨە دەرەوە‪.‬‬ ‫ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﻋێــﺮاق ﻟــە ﻣێــﮋووی ﺧﯚﯾــﺪا ﯾەﻛﺠــﺎر ﻧﺎﺳــﻨﺎوی ﺟﺎﻣــﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎی ﻟە‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2007‬ﺑەدەﺳــﺖ ﻫێﻨﺎوە‪ ،‬ﻫەروەﻫﺎ ﻫەڵﺒــﮋاردەی ژاﭘﯚن ﺑە ﺑەدەﺳــﺘﻬێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫‪ 4‬ﻧﺎﺳــﻨﺎو و ﻫــەردوو ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﺋێﺮان و ﺳــﻌﻮودﯾە ﺑە ‪ 3‬ﻧﺎﺳــﻨﺎو ﻟــە رﯾﺰﺑەﻧﺪی‬ ‫ﭘێﺸەوەی ﭘﺎاڵواﻧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ دێﻦ‪.‬‬

‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر‪ :‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋەﻛﺮەم‬

‫ﭬﯿﻜﺘــﯚر ﭬﺎﻟﺪێﺴــﯽ ﮔﯚڵﭙﺎرێــﺰی ﯾﺎﻧــەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە و ﻫەڵﺒﮋادەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﻟەﮔەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾﺎﻧــەی ﻣﯚﻧﺎﻛــﯚی ﻓڕەﻧﺴــﯽ رێــﻚ ﻛەوﺗــﻮوە وەرزی داﻫﺎﺗــﻮو ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻟــە ﮔﯚڵﯽ ﺋــەو ﯾﺎﻧەﯾە‬ ‫ﻟــە ﺧﻮﻟــﯽ ﭘﻠــە ﯾەﻛــﯽ ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﺑــﻜﺎت‪ .‬رۆژﻧﺎﻣــەی )ﺳــﭙﯚرت(ی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﭘــەردەی ﻟەﺳــەر‬ ‫رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﭬﺎﻟﺪێــﺲ و ﯾﺎﻧــەی ﻣﯚﻧﺎﻛــﯚ ﻫەڵﺪاﯾــەوە و ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ﻛــە ﻫــەردووﻻ‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەی ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ رێﻜﻜەوﺗــﻮون وەرزی داﻫﺎﺗــﻮو ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔــەڵ ﯾەﻛــﱰ ﺋﯿﻤــﺰا‬ ‫ﺑﻜــەن‪ .‬ﺑەﮔﻮێــﺮەی رۆژﻧﺎﻣەﻛــە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛەی ﭬﺎﻟﺪێــﺲ ﺑــﯚ ﻣــﺎوەی ‪ 4‬ﺳــﺎڵە و ﺑەﺑەﻫــﺎی‬ ‫ﻣﻠﯿــﯚن ﯾــﯚڕۆ‪ ،‬واﺗــە ﺋــەو ﯾﺎرﯾﻜــەرە ﻟــە ﺑــڕی ﭘﺎرێﺰﮔﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻫــەر ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﮔﯚڵﯽ‬ ‫ﯾﯾﺎﻧەﻛــە ﺑــڕی ﻣﻠﯿــﯚن ﯾــﯚڕۆ وەردەﮔﺮێــﺖ‪ ،‬ﺋەﻣــە ﺟﮕــە ﻟــە ﻣﻮوﭼــەی ﺳــﺎاڵﻧە و‬ ‫ﺋــەو ﭘﺎداﺷــﺘﺎﻧەی ﻛــە ﻟــە ﯾﺎﻧەﻛــە وەری دەﮔﺮێــﺖ ﻛــە ﭘﺎﺑەﻧــﺪە ﺑــەو ﺋﺎﺳــﺘەی ﻟــە‬ ‫ﯾﺎﻧەﻛــەدا ﭘێﺸﻜەﺷــﯽ دەﻛﺎت و ﻛــە ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێــﺖ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ‪ 10‬ﻣﻠﯿــﯚن ﯾﯚڕۆ‬ ‫ﺑێــﺖ‪ .‬ﺑەﮔﻮێــﺮەی رۆژﻧﺎﻣەﻛــە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﯾﺎﻧــەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﺗــﺎ رادەﯾــەك ﻧەرﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮاﻧــﺪووە ﻟــە ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﭬﺎﻟﺪێــﺲ و رەﻧﮕــە ﻛﯚﺗــﺎی ﺋــەم وەرزە ﺑەڕەﺳــﻤﯽ‬ ‫دوورﻛەوﺗﻨەوەﻛــەی ﻟــە رﯾــﺰی ﯾﺎﻧەﻛــە راﺑﮕەﯾەﻧــێ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛــە ﺋــەو‬ ‫دو‬ ‫ﮔﮔﯚڵﭙﺎرێــﺰە ﻣﺎوەﯾەﻛــە ﺋــﺎرەزووی ﻟــە ﺟێﻬێﺸــﺘﻨﯽ ﯾﺎﻧەﻛــەی دەرﺑڕﯾــﻮە‪ .‬ێﯽ‬ ‫‪ 32‬ﺳــﺎڵ‪ /‬ﻫەر ﻟــە ﺗەﻣەﻧــﯽ ﻣﻨﺪاڵﯿﯿەوە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ‬

‫‪19‬‬

‫ﯾﺎﻧەﯾەدا‪.‬‬ ‫ﻧﺎﺳﻨﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەووﯾ ﯾ‬ ‫و ﯽ‬

‫ﺳ‬ ‫ﯚ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺪ‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ۆ‬ ‫ﻛ‬ ‫ەر ﻧﯿﯿە‬

‫رۆژﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰی ﺑﺎﺑەﺗێﻜــﯽ‬

‫ﻫێﺮﺷــﺒەرەی ﯾﺎﻧــەی ﺗﯚﺗﻨﻬــﺎم ﺑەرﺑەﺳــﺘﯽ ﮔــﯚڵ ﺗﯚﻣــﺎر‬ ‫ﺗﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ررۆژﻧﺎﻣــەی )دەﯾﻠــﯽ ﻣەﯾــﻞ( ﺑــاڵوی ﻛــﺮدەوە ﺋﯿــﱰ‬ ‫ﺳــﯚﻟﺪادۆی ﻫێﺮﺷــﺒەری ﻫەڵﺒــﮋاردەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﭼﯿــﱰ‬ ‫ﺳـ‬ ‫ﻛــەر ﻧﯿﯿــە دوای ﺋــەوەی ﺗﻮاﻧــﯽ ﮔﯚڵ ﺑــﯚ ﯾﺎﻧەﻛــەی ﺗﯚﻣﺎر‬ ‫ﻛە‬ ‫‪28‬ی ﺧﻮﻟــﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑــﯽ‬ ‫‪28‬ی‬

‫ﺑﺎاڵ ﻛێﺸەی ﮔەورەی‬ ‫ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەﯾە‬

‫ﻣﯚرﯾﻨﯚ دەﮔەڕێﺘەوە ﺋﯿﻨﺘەر ﻣﯿﻼن‬

‫ﯽ ﺑﺎاڵی‬

‫وەوە‪.‬‬ ‫ﺮدﺑﻮووە‬ ‫ﺑد‬

‫‪28‬ی‬ ‫ﮔێﻤــﯽ ﯾەﻛەﻣــﺪا ر‬ ‫ۆﺑێ‬ ‫ﺮﺗـ‬ ‫ـﯚ‬ ‫ﺳــ‬ ‫ﯚﻟ‬ ‫ﺪا‬ ‫دۆ‬ ‫ﯾﺎرﯾﯿە‬ ‫ﺗﻮاﻧــﯽ ﺗﺎﻛە ﮔﯚڵﯽ‬ ‫ﻛە و ﺳەرﻛەوﺗﻦ ﺑﯚ ﯾﺎ‬ ‫ﻧە‬ ‫ﻛە‬ ‫ی‬ ‫ﺗ‬ ‫ﯚﻣ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﺑ‬ ‫ﻜﺎ‬ ‫ت‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﮔﯚڵــەی ﺳــ‬ ‫ﯚﻟﺪادۆ ﺗــﺎ رادەﯾـ‬ ‫ـە‬ ‫ك‬ ‫ﻧﺎ‬ ‫ڕە‬ ‫ز‬ ‫ا‬ ‫ﯾــ‬ ‫ﯽ‬ ‫ﯾﺎﻧەﻛــەی ﻛــ‬ ‫ﺟەﻣــﺎوەری‬ ‫ەم ﻛــﺮدەوە و دوای‬ ‫ﺋـ‬ ‫ـە‬ ‫وە‬ ‫ی‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫وە‬ ‫ﯾە‬ ‫ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﺒــ‬ ‫ﻛــﯽ زۆر ﺑــﻮو‬ ‫ﻧﺰﻣــ ﻮو ﮔــﯚڵ ﺗﯚﻣــﺎر ﺑــ‬ ‫ﻜﺎ‬ ‫ت‬ ‫و‬ ‫ﯾــ‬ ‫ﺎر‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ﱰ‬ ‫ی ﯾــﺎری ﺋﺎﺳــﺘﯽ‬ ‫دەﺑــﻮوەوە‪ ،‬ﻫﺎﻧﺪەرا‬ ‫ﻧــ‬ ‫ﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻧە‬ ‫ﻛـ‬ ‫ـە‬ ‫ﭘ‬ ‫ێﯿ‬ ‫ــﺎ‬ ‫ن‬ ‫ﺑەرﭘﺮ‬ ‫واﺑــﻮو راﻫێﻨــەر و‬ ‫ﺳــﺎن ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ‬ ‫ﻫ‬ ‫ەڵ‬ ‫ەﯾ‬ ‫ــﺎ‬ ‫ن‬ ‫ﻛـ‬ ‫ـﺮ‬ ‫دو‬ ‫وە ﻟـ‬ ‫ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﺑﯚ‬ ‫ـە ﺧەرﺟﻜﺮدﻧﯽ ‪30‬‬ ‫ﻫێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە‪.‬‬ ‫ﺳــﯚﻟﺪادۆ ‪ 28/‬ﺳ‬ ‫ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﻫ ــﺎڵ‪ /‬وەرزی راﺑــﺮد‬ ‫وو‬ ‫ﻟـ‬ ‫ـە‬ ‫ﯾ‬ ‫ﺎﻧـ‬ ‫ـە‬ ‫ی‬ ‫ﭬﺎﻟێﻨﺴــﯿﺎی‬ ‫ﺎﺗــە رﯾــﺰی ﯾ‬ ‫ﺎﻧــەی ﺗﯚﺗﻨﻬــﺎم و‬ ‫ﺗ‬ ‫ــﺎ‬ ‫ﺋێ‬ ‫ﺴـ‬ ‫ـﺘﺎ‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫‪ 28‬ﯾــﺎری ﻟـ‬ ‫ﺑــﯚ ﯾﺎﻧەﻛــەی ﺗﯚﻣﺎر ـە ﺧﻮﻟﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑــﯽ ﺋﯿﻨ‬ ‫ﮕﻠ‬ ‫ﯿﺰ‬ ‫ی‬ ‫ﺗە‬ ‫ﻧﻬ‬ ‫ــﺎ‬ ‫‪6‬‬ ‫ﮔ‬ ‫ﯚڵﯽ‬ ‫ﻛــﺮدووە‬ ‫و ﯾﺎﻧەﻛەﺷــﯽ ﺑــە‬ ‫ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی ‪53‬‬

‫و راﻫێﻨــەری ﯾﺎﻧــەی ﭼێڵﺴــﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰی‬ ‫ﺟــﯚزێ ﻣﯚرﯾﻨــﯚی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟــﯽ‬ ‫ﯾﺎﻧەﻛــەی ﻟــە ﺋەرﻛەﻛﺎﻧــﯽ رازی ﻧەﺑــێ‪ ،‬ﺋــەوا‬ ‫ﻧەﯾﺸــﺎردەوە ﺋەﮔــەر ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫رﻛــﯽ راﻫێﻨەراﯾەﺗــﯽ ﯾﺎﻧــەی ﺋﯿﻨﺘــەر ﻣﯿــﻼن‬ ‫دەﮔەڕێﺘــەوە ﺧﻮﻟــﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯿــﺎ و ﺋە‬ ‫دەﮔﺮێﺘەوەﺋەﺳﺘﯚ‪.‬‬ ‫واﻧﯿــﺪا راﯾﮕەﯾﺎﻧﺪ‪ :‬ﺋەﮔەر رۆﻣــﺎن ﺋەﺑﺮاﻣﯚﭬﯿﭽﯽ‬ ‫ﻣﯚرﯾﻨــﯚ ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛــﯽ رۆژﻧﺎﻣە‬ ‫ﯾﺎﻧــەی ﭼێڵﺴــﯽ ﻟــە ﺋــەرك و ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ‬ ‫ﻣﻠﯿﺎردێــﺮی رووﺳــﯽ و ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﺑــێ‪ ،‬ﺋــەوا ﺑــێ دوودڵــﯽ دەﺳــﺖ ﻟــە ﺋەرﻛــﯽ‬ ‫ﺋــەم وەرزەی ﯾﺎﻧەﻛــەی رازی ﻧە‬ ‫ﻧەﻛە ﻫەڵﺪەﮔﺮێ و دەﮔەڕێﺘەوە ﯾﺎﻧەی ﺋﯿﻨﺘەر ﻣﯿﻼن‪.‬‬ ‫راﻫێﻨەراﯾەﺗﯽ ﯾﺎ‬ ‫‪ 2008-20‬راﻫێﻨــەری ﯾﺎﻧــەی ﺋﯿﻨﺘــەر ﻣﯿــﻼن‬ ‫ﻣﯚرﯾﻨــﯚ ﻟــە ﻧێــﻮان ﺳــﺎاڵﻧﯽ ‪8 201100‬‬ ‫ﻨﺎوی ﺧﻮﻟــﯽ ﭘﻠــە ﯾەﻛــﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯿــﺎی ﺑــﯚ ﯾﺎﻧەﻛە‬ ‫ﺑــﻮوە و ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەﺷــﺪا ‪ 2‬ﻧﺎﺳــ‬ ‫راﻫێﻨەراﯾەﺗﯽ ﯾﺎﻧەﻛەﺷــﺪا ﻫەرﺳــێ ﻧﺎﺳــﻨﺎوی‬ ‫ﺑەدەﺳــﺖ ﻫێﻨــﺎوە‪ ،‬ﻟە دوا ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫ﺎﻧــە ﭘﺎڵەواﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ دەﺳــﺘەﺑەر ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺧــﻮل و ﺟﺎﻣــﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯿــﺎ و ﺧﻮﻟــﯽ ﯾ‬ ‫ﺋەرﻛــﯽ راﻫێﻨەراﯾەﺗــﯽ ﯾﺎﻧــەی ﭼێڵﺴــﯽ رازﯾﻢ‬ ‫ﻣﯚرﯾﻨــﯚ ﮔﻮﺗــﯽ‪ :‬ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟــە‬ ‫روو دەدات‪ .‬ﭘــﱰ ﮔﻮﺗــﯽ‪ :‬رەﻧﮕــە رۆژێــﻚ ﺑێﺖ‬ ‫و ﻧﺎزاﻧــﻢ ﻟــە داﻫﺎﺗﻮوﺷــﺪا ﭼــﯽ‬ ‫ﺑــە ﺋەرﻛەﻛﺎﻧــﻢ ﻫﺎﺗــﻮوە و ﺋەوﻛﺎﺗﯿــﺶ ﺑﯿﺮ ﻟە‬ ‫ﺋەﺑﺮاﻣﯚﭬﯿــﭻ وا ﺗێﺒــﮕﺎت ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋەو ﻛﺎﺗــەش ﺟﮕە ﻟە ﯾﺎﻧــەی ﺋﯿﻨﺘەر‬ ‫ﮔەڕاﻧــەوە ﺑــﯚ ﺋﯿﺘﺎڵﯿــﺎ دەﻛەﻣەوە‪،‬‬ ‫ﻣﯿﻼن راﻫێﻨەراﯾەﺗﯽ ﻫﯿﭻ ﺗﯿﭙێﻜﯽ ﺗﺮ ﻧﺎﻛەم‪.‬‬ ‫ەرزﺷــﯿﺪا ﺋەرﻛــﯽ راﻫێﻨەراﯾەﺗﯽ ﭼەﻧــﺪان ﺗﯿﭙﯽ‬ ‫‪51‬ﺳــﺎڵ‪ /‬ﻟــە ژﯾﺎﻧــﯽ و‬ ‫ﻣﯚرﯾﻨــﯚ ‪51//‬ﺳ‬ ‫ﻣەدرﯾــﺪ ﻛــﺮدووە و ﭼەﻧــﺪان دەﺳــﺘﻜەوﺗﯽ‬ ‫ﮔــەورەی وەك ﭘﯚرﺗــﯚ و رﯾــﺎڵ‬ ‫ﮔەورەﺷﯽ ﺑەدەﺳﺖ ﻫێﻨﺎوە‪.‬‬

‫‪www.wishe.net‬‬ ‫ﻟ‪ ‬ﻣﺎ‪‬ﭙ‪‬ڕی وﺷ‪ ‬ھ‪‬ﻣﻮو زاﻧﯿﺎرﯾﯿ‪‬ك ﺑﺒﯿﻨ‪‬‬

‫ﻣﻮﻋﺘەﺳەم ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨﯽ‬ ‫دەﺑێﺘە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺖ‬

‫‪wishe@wishe.net‬‬

‫ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر‪ :‬ﺳ‪‬رﺑﺎز ﺳﺎ‪‬ﺢ‬

‫‪kawa@wishe.net‬‬

‫دﯾﺰاﯾﻦ‪ :‬ﺋﺎﻛﺎر ﺟ‪‬ﻟﯿﻞ‬ ‫ﭼﺎپ‪ :‬ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬

‫‪10‬‬

‫‪sarbaz25@yahoo.com‬‬

‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ‪ :‬ﻛﺎوە ﺟ‪‬م‬ ‫ﻫەڵەﭼﻦ‪ :‬وﺷﻴﺎر ﺋ‪‬ﺳﻮەد‬

‫‪11‬‬

‫دوو ﺳﺎڵﯽ‬ ‫ﺗەﻣەﻧە و ﺑە ﺳێ زﻣﺎن‬ ‫ﻗﺴە دەﻛﺎت‬

‫‪Heftenameyekî‬‬ ‫‪sîyasî‬‬ ‫‪giştîye‬‬

‫‪araakar4@gmail.com‬‬

‫ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی‪:‬‬

‫‪0964(0)7502376262‬‬

‫‪0964(0)7502386262‬‬ ‫ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ﻫەوﻟێﺮ‬

‫داﺑەﺷﻜﺮدن‪ :‬ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ‬

‫ﺳ‪ ‬ﻟ‪ ‬داﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺳ‪‬ﯾﺮ‬ ‫ﻛﺎﺗــﯽ ﻟــە داﯾﻜﺒﻮوﻧــﯽ ﺳــێ ﻛﭽــﯽ‬ ‫ﻟــﯚری دێﺮﺳــﻠﯽ ﺑــەﻻی ﻫەﻣــﻮو‬ ‫ﭘﺰﯾﺸــﻜەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺷــﺎری ﻣەﻧﭽﺴــﺘێﺮی ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿــﺎوە‬ ‫ﺳــەﯾﺮە‪ .‬ﻫەرﺳــێ ﻛﭽــﯽ ﺋــەو ژﻧــە‬ ‫‪7:43‬دا ﻟــە داﯾﻜﺒﻮوﻧە‪.‬‬ ‫ﻟــە ﺳــەﻋﺎﺗﯽ ‪ 43‬دا‬ ‫ﭘﺴــﭙﯚڕان دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧــەوە ﻛــە‬ ‫ﺋەﻣــە زۆر دەﮔﻤەﻧــە و ﻟــە ﻫــەر‬ ‫ﻣﻠﯿــﯚن ﺣﺎڵەﺗێــﻚ‪ ،‬رەﻧﮕە ﺗەﻧﯿــﺎ ﯾەك‬ ‫ﺟﺎر ﺋەﻣە روو ﺑﺪات‪.‬‬ ‫ﺋــﺎﻻ ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﻛﭽــﯽ ﻟﯚرﯾﯿــە‪ .‬ﺋەو‬ ‫‪10‬ی ﺗﴩﯾﻨــﯽ‬ ‫‪ 7:43‬ﻟــە ‪10‬ی‬ ‫ﺳــەﻋﺎت ‪43‬‬ ‫‪2005‬دا ﻟــە داﯾــﻚ ﺑــﻮوە‪.‬‬ ‫ﯾەﻛەﻣــﯽ ‪2005‬دا‬

‫دەﺑێ ﻟە‬ ‫ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎنﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑە ﺑەﺷﯽ‬ ‫ﻣﻨﺪااڵن ﺑﺪرێ‬

‫ﺳــﯿﻤﯿﻦ ﭼﺎﯾﭽــﯽ ﯾەﻛێﻜــە ﻟــە‬ ‫ﺧﺎمنــە ﺷــﺎﻋﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ رۆژﻫەاڵﺗــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛــە ﺟﮕــە ﻟە ﺷــﯿﻌﺮ‬ ‫و ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﻟە ﺑــﻮاری ﺟێﻨــﺪەری‬ ‫و ژﻧــﺎن دا ﻛﺎری ﻟەﺳــەر ﺋەدەﺑــﯽ‬ ‫ﻣﻨــﺪااڵن ﻛــﺮدووە و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ‬ ‫ﺑەرﻫەﻣــﯽ ﻟــەم ﺑــﻮارەدا ﺑە ﭼﺎپ‬ ‫ﮔەﯾﺎﻧﺪووە‪ .‬ﺳــەﺑﺎرەت ﺑە ﺋەدەﺑﯽ‬ ‫ﻣﻨــﺪااڵن ”وﺷــە“ دﯾامﻧەﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﺧﺎمنــە‬ ‫ﺷﺎﻋﯿﺮە ﺋەﻧﺠﺎم داوە‪.‬‬ ‫‪16‬‬

‫ﺋــﺎوی ﻛﭽــﯽ دووەﻣــﯽ ﻟﯚرﯾﯿــە و‬ ‫ﺋەوﯾــﺶ ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2007‬ﻫــەر ﻟــەو‬ ‫ﺳــەﻋﺎﺗەدا ﻟــە داﯾــﻚ ﺑــﻮوە‪ .‬ﺳــێﯿەم‬ ‫ﻛﭽﯿﺸــﯽ ﻛــە ﻧــﺎوی ﻫﺮﯾﺴــﯚﻧﯽ ﻟــێ‬ ‫ﻧــﺎوە‪ ،‬ﻫــەر ﻟەو ﺳــەﻋﺎﺗەدا ﻟــە داﯾﻚ‬ ‫ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﭘﺰﯾﺸــﻜﺎﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﺷــﺎری‬ ‫ﻣەﻧﭽﺴــﺘێﺮی ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿــﺎ دەﯾﺎﻧﺰاﻧــﯽ‬ ‫ﻛــە دوو ﻣﻨﺪاڵەﻛــەی ﭘێﺸــﻮوی ﻟﯚری‬ ‫ﻟــە ﯾــەك ﺳــەﻋﺎﺗﺪا ﻟــە داﯾــﻚ ﺑﻮوﻧە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾــەش ﻫەﻣــﻮو ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﻣﻨﺪاڵﯽ‬ ‫ﺳــێﯿەم ﺑــﻮون‪ .‬ﺋــەو ﻣﻨﺪاڵــەش ﻫەر‬ ‫‪7:43‬دا ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﻟە ﺳەﻋﺎت ‪ 43‬دا‬

‫ﺑﯚ ﯾەﮐەﻣﺠﺎر رەش ﭘێﺴﺘێﮏ ﺧەاڵﺗﯽ ﺋﯚﺳﮑﺎری وەرﮔﺮت‬ ‫دوازدە ﺳــﺎڵ ﮐﯚﯾﻼﯾەﺗــﯽ‪ ،‬ﭼﯿﺮۆﮐــﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ رەﺷﭙێﺴــﺘێﮑﯽ‬ ‫ﺋــﺎزادە ﮐــە ﭘــﺎش رﻓﺎﻧﺪﻧــﯽ وەک ﮐﯚﯾﻠەﯾــەک دەﻓﺮۆﴍێﺖ‪.‬‬ ‫‪86‬ەﻣﯿــﻦ ﺧەاڵﺗﯽ ﺋﯚﺳــﮑﺎر ﻟــە ‪2014‬‬ ‫ﺋــەم ﻓﯿﻠﻤــە ﺗﻮاﻧــﯽ ‪86‬ەﻣﯿــﻦ‬ ‫دا ﺑﺒﺎﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺳــﺘﯿﻮ ﻣــەک ﮐﻮﯾــﻦ‪ ،‬ﯾەﮐەﻣﯿــﻦ دەرﻫێﻨــەری رەﺷﭙێﺴــﺘە‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ﺧەاڵﺗــﯽ ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺋﯚﺳــﮑﺎر وەرﺑﮕﺮێﺖ‬ ‫و ﺋــەم ﺧەاڵﺗــەش ﭘێﺸــﮑەش دەﮐﺎ ﺑــە ﺳــەرﺟەم ﺋــەو‬ ‫ﮐەﺳﺎﻧەی ﺋﺎزاری ﮐﯚﯾﻼﯾەﺗﯿﯿﺎن ﭼەﺷﺘﻮوە‪.‬‬ ‫ﻣــەک ﮐﻮﯾــﻦ ﺧەڵﮑــﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾــە و ﻟــە ﻟەﻧــﺪەن ﻫﺎﺗﯚﺗە‬ ‫دﻧﯿــﺎوە‪ ،‬ﺋــەو ﻟەﮐﺎﺗــﯽ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺧەاڵﺗەﮐــەی ﮔﻮﺗــﯽ‪:‬‬ ‫”ﻫەﻣــﻮو ﻣﺮۆﭬــەﮐﺎن ﻣﺎﻓــﯽ ﺋەوەﯾــﺎن ﻫەﯾــە ژﯾــﺎن ﺑەرﻧە‬ ‫ﺳەر‪ ،‬ﻧەک ﺋەوەی ﮐە ﺗەﻧﻬﺎ ﺑە زﯾﻨﺪوﯾﯽ مبێﻨﻨەوە“‪.‬‬ ‫ﺑــەر ﻟە ﻣــەک ﮐﻮﯾﻦ ﺋﯚﺳــﮑﺎر ﻟە ﻣێﮋووی ﻫەﺷــﺘﺎ و ﺷــەش‬ ‫ﺳــﺎڵەی ﺧﯚﯾــﺪا ﻫەرﮔﯿــﺰ ﺧەاڵﺗــﯽ ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﺑــە دەرﻫێﻨەرێﮑــﯽ رەﺷﭙێﺴــﺖ ﻧەﺑەﺧﺸــﯿﺒﻮو‪ .‬ﻓﯿﻠﻤێﮏ ﮐە‬ ‫ﺑــﺎس ﻟــە ﺑەﺳــەرﻫﺎﺗﯽ ﮐﯚﯾﻠەﯾەﮐــﯽ رەش ﭘێﺴــﺖ دەﮐﺎت‬ ‫ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﺑەر ﻟە ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺋەﻣﺮﯾــﮑﺎ ژﯾﺎوە و‬ ‫ﺧەاڵﺗﯽ ﺑﺎﺷﱰﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ‪ 2014‬وەردەﮔﺮێﺖ‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫ﭬﺎڵﺪێﺰ دەﭼێﺘە‬ ‫ﻣﯚﻧﺎﻛﯚ‬ ‫ﭬﯿﻜﺘــﯚر ﭬﺎﻟﺪێﺴــﯽ ﮔﯚڵﭙﺎرێــﺰی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە و‬ ‫ﻫەڵﺒــﮋادەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧــەی ﻣﯚﻧﺎﻛﯚی‬ ‫ﻓڕەﻧﺴــﯽ رێــﻚ ﻛەوﺗــﻮوە وەرزی داﻫﺎﺗــﻮو ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻟــە ﮔﯚڵﯽ‬ ‫ﺋــەو ﯾﺎﻧەﯾــە ﻟــە ﺧﻮﻟــﯽ ﭘﻠــە ﯾەﻛــﯽ ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﺑــﻜﺎت‪ .‬رۆژﻧﺎﻣــەی‬ ‫)ﺳــﭙﯚرت(ی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﭘــەردەی ﻟەﺳــەر رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﭬﺎﻟﺪێــﺲ و‬ ‫ﯾﺎﻧــەی ﻣﯚﻧﺎﻛــﯚ ﻫەڵﺪاﯾەوە و ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛــە ﻫەردووﻻ ﺑەﺷــێﻮەیی‬ ‫ﯾەﻛــﱰ‬ ‫ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ رێﻜﻜەوﺗــﻮون وەرزی داﻫﺎﺗــﻮو ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔــەڵ ـﱰ‬ ‫ﺋﯿﻤــﺰا ﺑﻜــەن‪ .‬ﺑەﮔﻮێــﺮەی رۆژﻧﺎﻣەﻛــە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛەی ﭬﺎﻟﺪێــﺲ ﺑــﯚ‬ ‫ﻣــﺎوەی ‪ 4‬ﺳــﺎڵە و ﺑەﺑەﻫــﺎی ‪ 60‬ﻣﻠﯿــﯚن ﯾــﯚڕۆ‪ ،‬واﺗــە ﺋــەو ﯾﺎرﯾﻜــەرە ﻟــە‬ ‫ﺑــڕی ﭘﺎرێﺰﮔﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻫــەر ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﮔﯚڵــﯽ ﯾﺎﻧەﻛــە ﺑــڕی‬ ‫وەردەﮔﺮێﺖ‬

‫‪ 28‬ﺑەﻫــﯚی ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯽ دڵــەوە‪ ،‬ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﻧﻮاﻧﺪﻧــﻜﺎر ﻧــەوزاد‬ ‫‪28/2/2014‬‬ ‫رۆژی ﻫەﯾﻨــﯽ رێﻜەوﺗــﯽ ‪2014‬‬ ‫رەﻣەزان ﻟە ﻫەوﻟێﺮ ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮد و دﻧﯿﺎی ﻫﻮﻧەری ﻛﻮردی و ﺋێﻤەی ﺑەﺟێ ﻫێﺸﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﻧــەوزاد رەﻣــەزان ﻟــە ﺳــﺎاڵﻧﯽ ﻫەﺷــﺘﺎﻛﺎﻧەوە ﻛﺎری ﻫﻮﻧــەری دەﻛﺎت و ﺧﺎوەﻧــﯽ دەﯾــﺎن‬ ‫ﺑەﺷــﺪاری ﺷــﺎﻧﯚ و دراﻣﺎﯾــە‪ ،‬ﻫــﺎوﻛﺎت ﻟــەرووی ﻛﯚﻣﯿﺪﯾــﺎوە ﺗﻮاﻧﺎﯾەﻛــﯽ ﻓــﺮەی ﻫەﺑــﻮوە و ﯾەﻛێﻜــە ﺑﻮوە‬ ‫ﻟە ﻫﻮﻧەرﻣەﻧﺪە دﯾﺎرەﻛﺎن ﻟە ﻫەوﻟێﺮدا‪.‬‬

‫‪19‬‬

‫ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ‬

‫ﺋﺎﺷﯽ ﻧەزان ﺧﻮا ﻧﺎﯾﮕێڕێ‬ ‫ﺋــەوەی ﻟێــﺮەدا دەﯾﮕێڕﻣــەوە‪ ،‬ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﻛﯚﻧــە دەﻓﺘــەر ﻧﯿﯿــە‪ .‬ﺑﮕــﺮە‬ ‫ﭼﻮوﻧەوەﯾــە ﺑــە دوێﻨێــﺪا‪ ،‬ﻛــە دوێﻨــێ ﺑﺎوﻛــﯽ ﺋەﻣڕۆﯾــە و ﺳــﺒەﯾﻨێﺶ ﻧــەوەی‬ ‫دوێﻨێﯿــە‪ .‬ددان ﺑــە ﻫەڵــەی دوێﻨێــﺪا ﻧەﻫێﻨﯿــﻦ‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿــﻦ رێ ﺑەدێﯿــﯽ ﺑﻜەﯾــﻦ‬ ‫‪2010‬دا‪ ،‬ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺋەﻟﻌێﺮاﻗﯿﯿــە زۆرﯾﻨەی‬ ‫ﺑــﯚ داﻫﺎﺗــﻮو‪ .‬ﻟــە ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ‪2010‬دا‪،‬‬ ‫ﻛﻮرﺳــﯿﯿەﻟﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻫێﻨــﺎ‪ .‬ﺑــەاڵم دەوڵەﺗــﯽ ﯾﺎﺳــﺎ‪ ،‬ﻛــە ﻛەﻣــﱰی ﻫێﻨﺎﺑــﻮو‪،‬‬ ‫ﺑــﻮو ﺑــە رێﮕﺮ ﻟە ﭘێﺸــﯿﺪا و ﻧەﯾﻬێﺸــﺖ ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘێــﻚ ﺑﻬێﻨێ‪ .‬ﺑﯚ ﻟــە زەوﯾﺪاﻧﯽ‬ ‫ﭘﺸــﺘﯽ ﺋەﻟﻌێﺮاﻗﯿﯿــە‪ ،‬ﻛــﻮرد ﺑﻮو ﺑە ﭘﺸــﺘﯿﻮان ﺑــﯚ ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻫەرﭼەﻧﺪە ﻟــە ﺧﻮﻟﯽ‬ ‫ﭘێﺸــﱰی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ وﯾــﺪا ﺑــﯚ وەزﯾﺮەﯾﻠــﯽ ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﻟێــﯽ دڵﺨــﯚش ﻧەﺑــﻮو‪،‬‬ ‫ﭘێــﺶ ﺋەوﯾــﺶ ﻟــە ﺑﺮاﯾﻢ ﺟﺎﻓــەری دڵﺨــﯚش ﻧەﺑــﻮو‪ ،‬ﻛــە ﻫەردووﻛﯿﺎن ﻟــە ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫دەﻋﻮەیﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەوەﻫﺎﺗﺒﻮون‪.‬‬ ‫وەﻧەﺑــێ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻛــﻮرد ﻟەوەﭘێــﺶ دەﻋــﻮەی ﻧەﻧﺎﺳــﯿﺒێ‪ ،‬ﻛــە ﻫﯿــﭻ‬ ‫ﭼﺘێﻜــﯽ ﻧﺎوﻛــﯚی ﻟەﮔــەڵ ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛــﻮرددا ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻟــە ”ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ‬ ‫ﮔەﻟــﯽ ﻋێــﺮاق“ەوە ﻟــە ﺗــﺎران ﻟــە ‪ 1985‬ﺗــﺎ ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﺑەرﻫەڵﺴــﺘﯿﯽ ﻋێــﺮاق‬ ‫ﻟــە ‪ 2003‬ﻟــە ﻫﺎوﯾﻨەﻫــەواری ﭘﯿﺮﻣــەم‪ ،‬ﻟــە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻛﯚﺗــﺎی‬ ‫ﻫــەر ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛــﺪا دەﻋــﻮەی ﺗێــﺪا ﺑﻮوﺑــێ‪ ،‬ﻛێﺸــە ﺑﺮێﺘــﯽ ﺑﻮوە ﻟە وﺷــەی‬ ‫”دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ“‪ .‬ﺑــە ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﺋــەوەی ”دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﺑﯿﺪﻋەﯾەﻛــﯽ رۆﺋﺎواﯾﯿﯿــە“‪،‬‬ ‫دەﻋــﻮە ﻧەﯾﺪەﻫێﺸــﺖ ﺑﺎﺳــﯽ ﺑێﺖ‪ .‬ﺑــەاڵم وێڕای ﺋەواﻧە‪ ،‬ﻛﻮرد ﺳــێ ﺟــﺎر ”ﺟﺎرێﻚ‬ ‫ﻟــە ﺟﺎﻓــەری و دوو ﺟــﺎر ﻟــە ﻣﺎﻟﯿﻜﯿــﺪا“‪ ،‬ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺧــﯚی ﺑــە دەﻋــﻮەوە‬ ‫ﮔــﺮێ دا ﺗــﺎ ﺋــەوەی ﻛەرﻛــﻮوك ﺑــﻮو ﺑە ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە راﺑــﺮدوو‪ .‬ﺋەوەﺗەش ﺑەﺷــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە داﻫﺎﺗﯽ ﮔﺸﺘﯿﺪا‪ ،‬دەﯾەوێ ﺑﺒێﺘە راﺑﺮدوو‪.‬‬ ‫ﮔەﻣــەی ﻛــﻮرد ﺑــﯚ ﻟــە زەوﯾﺪاﻧــﯽ ﭘﺸــﺘﯽ ﺋەﻟﻌێﺮاﻗﯿﯿــە‪ ،‬ﮔەﻣەﯾەﻛــﯽ ﺋﺎﻛﺎرﯾﯿﺎﻧــە‬ ‫ﻧەﺑــﻮو‪ ،‬وەﭼﻨﯿﻨــﯽ ﺑەرﻫەﻣەﻛەﺷــﯽ ﻫــەر وا دەﺑــێ‪ .‬ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ‪ ،‬ﻛــە ﺑــە‬ ‫دەﻧﮕــﯽ دەﻧﮕﺪەرەﯾﻠــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﮔەﯾﯿﻮەﺗــە ﺋەو ﭘﯚﺳــﺘەی ﺧــﯚی‪ ،‬ﻧﺎﺋﺎﻛﺎرﯾﯿﺎﻧە‬ ‫وەاڵﻣﯿــﺎن دەداﺗــەوە‪ .‬ﻫەڵــەی ﻛــﻮرد ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋــەوە ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑﻮوەﺗــە ﺑەردەﺑــﺎز‬ ‫ﺑــﯚ ﺣﺰﺑێــﻚ‪ ،‬ﻛــە ﺑــەر ﻟــە ﮔەﯾﺸﺘﻨﯿﺸــﯽ ﺑــە دەﺳــەاڵت‪ ،‬ﺑــە ﺑﯿﺴــﺘﻨﯽ وﺷــەی‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ رادەﭼڵەﻛــﯽ‪ ،‬ﺑﮕــﺮە ﺋەوەﺷــە‪ ،‬ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺋەﻟﻌێﺮاﻗﯿﯿــە دوای ﺋــەو‬ ‫ﻧﺴــﻜﯚﯾە‪ ،‬ﺷــﭙﺮزە و ﻫەﻻﻫــەﻻ ﺑﻮو‪ ،‬ﺳــێﻜﻮﭼﻜەی ﺳــﻮﻧﻨە ﻟــە ﻋێﺮاق‪ ،‬ﻟەﺑﺎوەﺷــﯽ‬ ‫ﺋەﻟﻘﺎﻋﯿﺪەدا ﺧﯚی ﮔﺮﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺑەڵﮕــەی ﻧــﺎوێ‪ ،‬ﻛە ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺋەﻟﻌێﺮاﻗﯿﯿــە‪ ،‬ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺑەزﯾﻮەﯾــﻞ )ﻓﻠــﻮل(ی ﺑەﻋﺲ‬ ‫ﺑــﻮو‪ .‬ﺑــەاڵم ﺑﺎﺷــﱰ ﺑــﻮو ﻛــﻮرد ﻟەﮔــەڵ ﺑەزﯾﻮەﯾﻠــﯽ ﺑەﻋﺴــﺪا ﻫەڵــﯽ ﺑﻜﺮداﯾــە‬ ‫ﻧــەك ﻟەﮔــەڵ دەﻋﻮەﯾەﻛــﯽ‪ ،‬ﻛــە زوو دﯾــﺎر ﺑــﻮو ﭼــﯽ ﺑەڕێــﻮە دەﺑﺎ‪ .‬ﻟــە ﮔەﻣەی‬ ‫ﻫێﻨﺎﻧــەوەی ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯿــﺪا ﺑــﯚ دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﯾەﺗــﯽ‪ ،‬ﻫەڵــەی‬ ‫ﺋــەوەی ﭘﺸــﺘﮕﺮﺗﻨﯽ دەﻋﻮە و ﭘﺸــﺘﻜﺮدن‬ ‫ﻟەﺑەرﺋــەوەی‬ ‫ﻛــﻮرد ﻫەڵەﯾەﻛــﯽ دﯾﺮۆﻛــﯽ ﺑــﻮو ﻟەﺑەر‬ ‫ﻟــە ﺋەﻟﻌێﺮاﻗﯿﯿــە‪ ،‬ﺑــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و زەرەری ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﮔــەڕا‪.‬‬ ‫دەﻧﮕﯽ دەﻧﮕەدەرەﯾﻠﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻛەوﺗە ﻧﺎو ﺳەﺑەﺗەی ﺋێﺮاﻧەوە‪.‬‬ ‫ﻧەﺳــﻮوڕاﺑﻮو‪ ،‬راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫وەرﻧەﺳــﻮو‬ ‫ﻫێﺸــﺘە ﺳــﺎڵێﻚ ﺑەﺳــەر ﻫەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻋێﺮاﻗــﺪا وەر‬ ‫‪2011‬دا‪ ،‬ﺳــﻮورﯾەی ﮔﺮﺗــەوە‪ .‬ﻟــەو دەﻣــەوە‪ ،‬رۆﻫەاڵﺗــﯽ ﻧﺎوﯾــﻦ‬ ‫ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ‪2011‬دا‪،‬‬ ‫داﺑــەش ﺑــﻮو ﺑەﺳــەر دوو ﺑــەرەی ﺳــﻮﻧﻨە و ﺷــﯿﻌەدا‪ .‬ﺳــﻮﻧﻨە ﺑە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﺳــﻌﻮدﯾە و ﺗﻮرﻛﯿــە ﻟەﻻﯾــەك‪ ،‬ﺷــﯿﻌە ﺑــە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ‬ ‫ﺋێــﺮان ﻟەﻻﯾەﻛــەی ﺗــﺮ‪ .‬ﻟەم ﭘێﭽــەدا‪ ،‬ﻛــﻮرد ﺧﯚی ﻟــە ﺑﺎوەﺷــﯽ ﺑەرەی ﺳــﻮﻧﻨەدا‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﯿــەوە‪ ،‬ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﭘێــﺶ ﺳــﺎڵێﻚ ﮔﺸــﺖ ﻫێﻠﻜــەی ﺧــﯚی ﻟــە ﺳــەﺑەﺗەی‬ ‫ﺷــﯿﻌەدا ﻫﺎوێﺸــﺘﺒﻮو‪ .‬ﻫەﻟێﻜــﯽ زێڕﯾﻦ ﺑــﻮو‪ ،‬ﺑە ﺑﺮدﻧــەوەی ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺋەﻟﻌێﺮاﻗﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﻛــﻮرد ﺧــﯚی ﻟــە ﺑەﻧــﺪی ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ راﺑﭙﺴــﻜێﻨێ ﺑــەاڵم ﻛﺎرەﻛــەی ﺑــە‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﺋــەو ﻛﺎرە ﺑﺒﯿﻨــﻦ‪ :‬ﺋێــﺮان چ رۆڵێــﻚ‬ ‫ﺑەرﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ‬ ‫ﭘێﭽەواﻧەﯾــﯽ ﻛــﺮد‪ .‬ﺋێﺴــﺘەش ﺑەر‬ ‫دەﮔێــڕێ ﻟــە ﭘــﺎش و ﭘێﺸــﻜﺮدﻧﯽ ﺑــەردی ﻛﻮردﯾــﺪا؟ ﯾــﺎن دەﺑــێ وەك ﺣﺰﺑﻮڵاڵ و‬ ‫ﺳــﻮﭘﺎی ﻣەﻫــﺪی‪ ،‬ﺑﮕــﺮە وەك ﭘەﯾــەدە ﺑﭽێﺘە ﺑــەرەی ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەدەوە ﯾﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﻧﺎﻫێڵێ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﺎزە ﺑێﺘە ﭘێﻜەوەﻧﺎن و ﺑﮋێﻮﯾﺖ ﻟێ دەﺑڕێ‪.‬‬ ‫ﺑــە ﻫەﻣــﻮو ﭘێﻮاﻧەﯾــەك‪ ،‬ﺋەﯾــﺎد ﻋەﻟــﻼوی و ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺋەﻟﻌێﺮاﻗﯿﯿــە ﺑﯚ ﻛﻮرد ﺑﺎﺷــﱰ‬ ‫ﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯿﺎﻧە‬ ‫ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ‬ ‫ﺋــەوەی ﺋەﯾــﺎد ﻋەﻟــﻼوی ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺑەر‬ ‫ﻟەﺑەرﺋــەوەی‬ ‫ﺑــﻮون ﻟەﺑەر‬ ‫ﺑــﻮو‪ ،‬ﺑــە ﭘێﭽەواﻧــەی دەﻋــﻮەوە‪ ،‬ﻛــە وەك ”ﺑﯿﺪﻋــەی رۆﺋــﺎوا“ ﻣﺎﻣەڵــەی ﻟەﮔەڵ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﺪا دەﻛــﺮد‪ .‬ﻫەروەﻫــﺎ ﻛێﺸــەی ﻧﺎوﭼەﯾﻠــﯽ داﺑڕﯾــﻮ‪ ،‬مبﺎﻧــەوێ و‬ ‫ﻧەﻣﺎﻧــەوێ ﻟەﮔــەڵ ﺳــﻮﻧﻨەدا ﯾــەﻛﻼ دەﺑــﻮوەوە ﻧەك ﺷــﯿﻌە‪ .‬ﻫﺎﺗﻨﯽ ﺷــﯿﻌە ﺑﯚ ﻧﺎو‬ ‫ﺋــەو ﻫﺎوﻛێﺸــەﯾە‪ ،‬ﺋﺎڵﯚزﺗــﺮی ﻛــﺮد‪ ،‬ﺋەﮔــەر ﻧەڵێﯿــﻦ ﻟــە ﮔﺮێﮋﻧــەی ﺑﺮد‪ .‬ﻛێﺸــەی‬ ‫‪ ،140‬ﺑــﻮون ﺑــە ﻛێﺸــەی ﻧێــﻮان ﻛﯚﻣﺎری‬ ‫ﻧەوﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻛێﺸــەی ﻣﺎﯾــەی ‪،140‬‬ ‫ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و ﺗﻮرﻛﯿــە‪ .‬ﺑﯿﻨﯿﺘــﺎن ﭘێــﺶ ﺳــﺎڵێﻚ ﻟــە ﺋێﺴــﺘە‪ ،‬ﻫێﻨﺎﻧــﯽ وەزﯾﺮێﻜــﯽ‬ ‫ﺗــﻮرك ﺑــﯚ ﻛەرﻛــﻮوك‪ ،‬ﭼــﯚن ﺗﺎراﻧﯽ ﻟــە دﯾﻦ دەرﻛــﺮد‪ .‬ﺑە ﻫەﻣﺎن ﺷــێﻮەش ﭘﺮﺳــﯽ‬ ‫ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﯾﻠﯽ ﻧــەوت ﻟەﮔــەڵ ﺗﻮرﻛﯿەدا‪ ،‬ﺑــﻮو ﺑە ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﻫەرێﻤــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە‬ ‫ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺧﯚواڵﺗــﯽ‪ .‬ﺋێﻤــەی ﻛــﻮرد ﻧﺎﺑــێ ﻟەﺑﯿﺮﻣــﺎن ﺑﭽێﺘــەوە‪ ،‬ﻛە ﻫــەر ﻛﺎت‬ ‫ﻛێﺸــەی ﺋێﻤــە ﺑﻮوﺑــێ ﺑــە ﻫەرێﻤﯽ‪ ،‬ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧﺴــﻜﯚ ﺑــﻮوە‪ .‬ﻟــە ﺧﯚواڵﺗﯿﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻛێﺸــەﻛەﯾﺪا‪ ،‬ﻛــﻮرد ﻻﯾەﻧــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﺑــﻮوە ﻟــە دان و ﺳــﺘﺎﻧﺪن‪ ،‬ﺑــەاڵم ﻛــە‬ ‫ﺑــﻮوە ﺑــە ﻫەرێﻤــﯽ‪ ،‬وەك ﺗﺎواﻧﺒﺎری ﻧﺎدﯾــﺎر ﻧﺎوی ﻫﺎﺗــﻮوە‪ .‬ﺋێﻤەﯾــەك ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﻫەﻣــﻮو ﻧﺴــﻜﯚﯾە ﺑﯿﻦ ﻟــە ﻣێــﮋوودا‪ ،‬ﻧەدەﺑــﻮو وا ﺑﻜەوﯾﻨــە ﻫەڵــە و ﻫەڵﺪێﺮەوە‪،‬‬ ‫ﺑەاڵم ﭼﯽ دەﻛەی؟ ﺋﺎﺷﯽ ﻧەزان‪ ،‬ﻧەزان ﺧﯚی دەﯾﮕێڕێ‪ ،‬ﺧﻮا ﺑﯚی ﻧﺎﮔێڕێ‪.‬‬