Raxna new

‫وەزارەتی رۆشنبیری والوان‬ ‫بەرێوەبەرایەتی گشتیی رۆشنبیری‬ ‫وهونەری هەولێر‬ ‫بەرێوەبەرایەتی چاالكیی وێژەیی‬

‫رەخنە‬

‫گۆڤارێكی رۆشنبیریی وێژەیی گشتییە‬

‫لێت دەترسم‬ ‫وەك چۆلەكەییك‬ ‫لەرزی بارانی لە كۆل نابیت و‬ ‫بەرەو چلیكی بئ گەال‬ ‫بفریت‬ ‫لیت دەترسم و‬ ‫دیسان دەرگا بئ مالەكەت‬ ‫پیكدا دەدەم و‬ ‫لە سەر سینگت دەگریم‬ ‫لیت دەترسم‬ ‫و بەردەوام بۆت دەگیرمەوە‬ ‫لەترسی چی‬ ‫هەمیشە لەجگەرەتەوە دیمە سیەكانت‬ ‫كەسم‬ ‫مالەكەم‬ ‫باوانم‬ ‫لیت دەترسم و لە هەموو كەسیك زیاتر‬ ‫لیم نزیكی‬ ‫بەهار حسینی‬

‫من الشعر الكوردي املعاصر‬ ‫شعر‪ :‬كرمي دة شتي‬ ‫ترجمة‪ :‬محمد حسني املةندس‬

‫إعادة صياغة اجلماليات‬ ‫سأعيد كتابة قامة من العشب‬ ‫تنحت اللحن من احلجر وتوزع اخللود‬ ‫وسأضفر حزمة من األطياف‬ ‫تصوغ معنى األبد وتشعل ماء احلياة‪...‬‬ ‫صدحت بريبة من اشتياق العشق‬ ‫توقظ الصدى في الصخر وتكتب خصائصي‬ ‫سأنقش صقرة من انتشاء جمالك‬ ‫وسأبكي آالف املرات كي أضحك مرة واحدة‪...‬‬ ‫أنا أكسو اخلفاء بالكلمة‬ ‫وكي أسبك اجلمال‬ ‫البد لي أن أحطم في الذةن ةياكل آالف أصنام الشعر‬ ‫وكي أشعل شمعة الدم‬ ‫مررت بالدروب واملسالك‬ ‫فلقد كسرت تيجان آالف امللوك واألمراء‬ ‫جرعت شراب املوت‬ ‫وفي جرار األغارقة‬ ‫شربت املاء جرعة بعد جرعة مع روح خمبابا‬ ‫وأخفيت احللى الذةبية والفضية لذكرياتي في الغابة‬ ‫وأصغيت الى خفقان قلب األرض الباكية حتت أقدامنا‬ ‫لقد بقيت في أمسيات تعرف لغة الشعاع‬ ‫ركضت في جسد اجلمرة حافي القدمني‬ ‫إلى أن ةطلت زخة من اخللود على منكبي‬ ‫سكبت خياالتةا كالعطر في‬ ‫لقد نلت ألألة الصمت من ظالم ليال‬ ‫ْ‬ ‫قنينة القدر‬ ‫وسحقت الضوء في عيني‬ ‫سأكتب باقة عشب ذبلت من فراق الندى‬ ‫سأفتح خزانة من شعر ينثال منة نور اجلمال ويغمر الدنيا بالضياء‬ ‫وحني أرغب في كتابة كتابك‬ ‫البد لي أن أطارد الضوء‬ ‫أستلب السلطة من األلة‬ ‫وآخذ الوةيتي باحلسبان‬

‫النص الكوردي‬

‫داڕشتنەوەی جوانییەكان‬ ‫كەریم دەشتی‬

‫قەدە گیایێ‌ ئەنووسمەوە‬ ‫ێ و نەمری ببەشێتەوە‬ ‫ئاواز لە بەرد دابتاش ‌‬ ‫ێ شەبەنگ ئەچنمەوە‬ ‫ڕست ‌‬ ‫مانای ئەبەدی داڕێژی وئاوی حەیات داگیرسێنێ‌‬ ‫گومانێكم لە تاسەی ئەوین چڕیوە‬ ‫دەنگ لە تاشە ەەڵئەسێنێ‌ و ئەدگارم ئەنووسێتەوە‬

‫تەوارێك لە مەستی جوانیت نەنەخشێنم‬ ‫ێ ەەزاران جار بگریم‬ ‫بۆ ئەوەی جارێ‌ پێكەنم ئەب ‌‬ ‫من كە وشە ئەكەم بە بەری نادیاریی‪ ،‬تا جوانیی دابڕێژم‬ ‫ێ پەیكەری ەەزاران بتی شیعر‬ ‫ئەب ‌‬ ‫لەناو زەین وردوخاش كەم‪ ،‬تا مۆمی خوێن داگبرسێنم‬ ‫بەناو ڕێگەو بانەكاندا تێپەڕیوم‬ ‫تاجی شكاوی ەەزاران پاشاو میرم شكاندووە‬ ‫شەرابی مەرگم نۆشیوە و لە كوپەكانی گریكدا‬ ‫قوم قوم ئاوم خوادۆتەوە‬ ‫لە گەڵ رۆحی خمبابادا‬ ‫زێڕوزیوی یادەوەریم لە دارستان شاردۆتەوە‬ ‫گوێم لە دڵی خاك گرتووە چۆن اە ژێر پێی ئێمە ئەگری‬ ‫بە سەر ئەو ئێوارانەوە ماومەتەوە‪ ،‬زمانی تیشك ئەزانن‬ ‫ێ پەتی ڕامكردووە‬ ‫بە ناو بەندەنی سكڵدا بە پ ‌‬ ‫ێ جاویدانیم بە سەر شان و مل باریوە‬ ‫تا ڕێژنەی ‌‬ ‫درەوشانەوەی بێدەنگیم‪ ،‬لەو تاریكە شەوانەوە دەستكەوتووە‬ ‫كە ئەندێشەیان وەك عەتر لە شووشەی قەدەر كردووە‬ ‫ڕووناەییان لە ناو چاوی من ەاڕیوە‬ ‫ێ‬ ‫ێ ئەنووسمەوە لە فیراقی شەونمی خۆیا سیس بووب ‌‬ ‫باقە گیای ‌‬ ‫قاسەی شیعرێ‌ ئەكەمەوە‬ ‫ێ بڕژێت و دونیا نوقمی ەەتاو بكا‬ ‫نووری جوانی ل ‌‬ ‫ێ ڕووناكی ڕاو بكەم‬ ‫كە بمەوێ‌ كتێبی تۆ بنووسمەوە ئەب ‌‬ ‫دەسەاڵت لە خوا بسەنم‬ ‫خوایەتی خۆم ڕەچاو بكەم‬

‫هە‌ر یە‌كە‌و‬ ‫كە‌وتنی‬ ‫خۆی هە‌یە‌‬ ‫كەریم دەشتی‬ ‫‪1‬‬ ‫سە‌رخۆشە‌كان ل ‌ە سە‌اللە‌ی ترێن‬ ‫كە‌ ئە‌كە‌ون وە‌كو ڕە‌زە‌كان ئە‌ژاكێن‬ ‫وە‌ك پە‌یمان ‌ە وردوخاش ئە‌بن‬ ‫‪2‬‬ ‫بە‌اڵم ەاملێت ك ‌ە ئە‌كە‌وێ‬ ‫كە‌ون ئە‌بێ ب ‌ە تە‌متومان‬ ‫دانیمارك وردوخاش ئە‌بێ‬ ‫هە‌موو زە‌ینێ ئە‌چێتە‌و‌ە باخی گومان‬ ‫‪3‬‬ ‫شووشە‌ی عە‌تریش ك ‌ە ئە‌كە‌وێ‬ ‫سە‌ما ئە‌كا‬ ‫ل ‌ە پژانیا ئازادی خۆی دە‌ست ئە‌كە‌وێ‬ ‫‪4‬‬ ‫كە‌ نە‌وڕە‌سێ بە‌سە‌ر لێواری دە‌ریاكان‬ ‫قووڵی ئاسمان باڵی ئە‌گرێت و ئە‌كە‌وێ‬ ‫دە‌ریا بچووك ئە‌بێتە‌وە‌‬ ‫شە‌پۆل ل ‌ە ڕۆحیا ئە‌خە‌وێ‬ ‫‪5‬‬ ‫شالیر كە‌وت‬ ‫شكسبیر ەە‌ڵیگرتە‌و‌ە‬ ‫‪6‬‬ ‫كە‌وتنی فە‌یلە‌سوفە‌كان وە‌ك كە‌وتنی ئاگر وایە‌‬ ‫كە‌ داگیرسێن یە‌كە‌م جار خۆ ئە‌سووتێنن‬ ‫ك ‌ە خامۆش بوون‬ ‫دونیا لە‌نێو پرسیاری قووڵ ئە‌خنكێنن‬

‫‪7‬‬ ‫دڵنیام ەە‌موو ئە‌كە‌وین‬ ‫هێندێ بە‌رە‌و لوتكە‌ ئە‌چێ‬ ‫هێندێ ل ‌ە بنار ون ئە‌بێ‬ ‫هێندێ ئە‌بن بە‌ فریشتە‌‬ ‫هێندێ شە‌یتان‬ ‫‪8‬‬ ‫كاتێ ك ‌ە ووش ‌ە ئە‌كە‌وێ‬ ‫بە‌ناو ڕستە‌كان وە‌رئە‌بێ‬ ‫كە‌ون لە‌گۆ ئە‌كە‌وێ‬ ‫‪9‬‬ ‫نالی ك ‌ە لە‌ غوربە‌تی باباندا كۆستی كە‌وت‬ ‫بە‌اڵم ئێستاش لە‌سە‌ر پێی خۆیدا وە‌ستاوە‌‬ ‫دە‌ستێكی ل ‌ە ناو جوانیدا مە‌لە‌ ئە‌كات‬ ‫دە‌ستێكیشی ل ‌ە تای بە‌الغە‌ت چە‌ماوە‌‬ ‫‪10‬‬ ‫مە‌لت دیو‌ە قە‌تار قە‌تار ئاسمان ئە‌بڕن‬ ‫ئە‌وانیش ڕۆژێ ئە‌كە‌ون‬ ‫هە‌ندێ لە‌ناو قە‌فە‌سی دڵی ئینساندا‬ ‫هێندێ ل ‌ە ناو باخی ئاسمان‬ ‫‪11‬‬ ‫دیستۆفیسكی كە‌وت ‌ە ناو چە‌قۆی شە‌یتانان‬ ‫راسكولینكۆف ڕاستی كردە‌وە‌‬ ‫كە‌كە‌وتە‌ ناو فریشتە‌كان‬ ‫ئیڤان كردیە‌و‌ە ب ‌ە شە‌یتان‬ ‫‪12‬‬ ‫كە‌دە‌ریا ئە‌كە‌وێ‬ ‫شە‌پۆلێكی ئە‌بێ ب ‌ە تە‌مبوری بیابان‬ ‫شە‌پۆلێكی ئە‌بێ بە‌ خوێنی درە‌خت‬ ‫دە‌ریا لە‌ئە‌زە‌لە‌و‌ە كە‌وتووە‌‬ ‫بۆی ‌ە هە‌میش ‌ە هە‌ڵئە‌سێتە‌و‌ە‬ ‫‪13‬‬ ‫ك ‌ە تۆ ئە‌كە‌وی‬ ‫ڕە‌نگ ‌ە هە‌ندێكت ببێ بە‌ كوپە‌ی شە‌راب‬ ‫هە‌ندێكیشت شوشە‌ عە‌تری ژنی پاشا‬ ‫یا زینی سە‌ر پشتی ئە‌سپێ‬ ‫یا گوڵدانێ ل ‌ە باخی سێرك‬ ‫‪14‬‬ ‫ك ‌ە سۆفی ل ‌ە ناو زیكری خۆیا ئە‌كە‌وێ‬ ‫شمشێری دە‌ستی شل ئە‌بێ‬ ‫كۆتایی ب ‌ە ڕۆحیا دێنێ‬ ‫تا خوداش وازی لێ دێنێ‬ ‫‪15‬‬ ‫تابلۆكان ئە‌كە‌ون‬ ‫تە‌واوی فانكۆخە‌كان‬ ‫لە‌گە‌ڵ تە‌رمی خۆیان ئە‌بە‌ن‬ ‫هە‌ندێكیان ڕە‌نگە‌كان‬ ‫هە‌ندێ كە‌ون‬ ‫هە‌ندێ دیمە‌ن‪ ،‬هە‌ندێ خە‌ون‬

‫‪16‬‬ ‫كە‌ ئە‌و بكە‌وێ‬ ‫ڕە‌نگ ‌ە ببێ ب ‌ە چە‌ترە‌كە‌ی سە‌ری‬ ‫فیرعە‌ون‬ ‫یا یە‌مە‌نیە‌كە‌ی سە‌ندریال‬ ‫یا كە‌وڵە‌كە‌ی بە‌رپێی جە‌الد‬ ‫‪17‬‬ ‫كە‌ ئاوێنە‌كان ئە‌كە‌ون‬ ‫پارچە‌یە‌كیان ئە‌بێ ب ‌ە مانگ لە‌ناو ئاودا‬ ‫پارچە‌یە‌كیش ئە‌بێ ب ‌ە نوور‬ ‫بە‌اڵم هە‌میش ‌ە پارچێكی هە‌ر ئە‌مێنێ‬ ‫تا مرۆف دڵی ڕە‌شی خۆی تیا ببینێ‬ ‫‪18‬‬ ‫بە‌اڵم تۆ ئە‌ی فریادرە‌سی من ك ‌ە‬ ‫ئە‌كە‌ویت‬ ‫ئە‌بی ب ‌ە ڕستێ زە‌نگیانە‌ی‬ ‫بە‌رگە‌ردنی كچ ‌ە جوانە‌كانی بابل‬ ‫دڵت ئە‌بێ ب ‌ە كوانوی ئە‌وین‬ ‫دە‌ستە‌كانت قاپێ میەر‬ ‫‪19‬‬ ‫ك ‌ە منیش ئە‌كە‌وم‬ ‫ڕە‌نگە‌ ببم ب ‌ە شە‌ربە‌ی ئاوی بناران‬ ‫یا كاسە‌ی دە‌ستی ئاشقێ‬ ‫ڕە‌نگە‌ ببم ب ‌ە زنجیری پێی سپارتاكۆس‬ ‫یا كوپە‌كە‌ی پڕ ئاگری ئولۆمپیاد‬ ‫‪20‬‬ ‫بە‌اڵم ك ‌ە ئاشق ئە‌كە‌وێ‬ ‫جوانی لە‌ قۆزاخە‌ی دڵ ئە‌مرێ‬ ‫كە‌وتنی ئاشق دونیا چۆل ئە‌كا‬ ‫هە‌موو شتێ ل ‌ە ماتە‌مدا ڕادە‌مینێ‬ ‫كە‌ ئاشقە‌كان ئە‌كە‌ون‬ ‫دونیا ەە‌ر تامی نامینێ‬ ‫‪21‬‬ ‫خواكان ئە‌وانیش ئە‌كە‌ون‬ ‫دونیا ساف ساف ەە‌ڵئە‌گە‌ڕێ‬ ‫زە‌وی چۆل ئە‌بێ لە‌ ترسان‬ ‫چی مرۆڤ ‌ە تێكگیر ئە‌بێ‬ ‫بۆ دروست كردنە‌وە‌ی شە‌یتان‬ ‫‪22‬‬ ‫بە‌اڵم ك ‌ە شاعیر ئە‌كە‌وێ‬ ‫بۆ ئە‌بە‌د هە‌ڵناسێتە‌وە‌‬ ‫كە‌وتنی شاعیرو درە‌خت وە‌ك یە‌ك وایە‌‬ ‫چونكە‌ شاعیر تاقانە‌ی سە‌اللە‌ی خوای ‌ە‬ ‫‪24‬‬ ‫سە‌رە‌نجام هە‌موو ئە‌كە‌وین‬ ‫كە‌وتن گریان و ڕمانە‌‬ ‫كە‌وتن دوا ئاوڕی ئینسانە‌‬ ‫هە‌ریە‌كە‌وكە‌وتنی خۆی هە‌یە‌‬

‫زەوی خڕ نیە‬ ‫رەنگ‬ ‫ە سێگۆشە بێ‌‬ ‫الیەك ژیان‬ ‫الیەك مردن‬ ‫الیەك عەشق‬ ‫ئ‬ ‫ەمە من دەڵیم‬ ‫رەن‬ ‫گە الی سێیەم‬ ‫ب‬ ‫ە‬ ‫ال‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫ۆ‬ ‫و‬ ‫ە‬ ‫شتێكیتر بێ‌‬ ‫زەوی خڕ نیە‬ ‫رەنگە‬ ‫چوارگۆشە بێ‌‬ ‫الیەك ژیان‬ ‫الیەك مردن‬ ‫الیەك عەشق‬ ‫الیەك مەستی‬ ‫ئ‬ ‫ەمە من دەڵیم‬ ‫رەنگە الی سێ‬ ‫ی‬ ‫ە‬ ‫م‬ ‫و‬ ‫چ‬ ‫وا‬ ‫ر‬ ‫ە‬ ‫م و بەالی تۆ‬ ‫وە شتی تر بن‬

‫زەوی خڕ نیە‬ ‫رەنگە‬ ‫پێنجگۆشە بێ‌‬ ‫الیەك ژیان‬ ‫الیەك مردن‬ ‫الیەك عەشق‬ ‫الیەك مەستی‬ ‫الیەك درۆ‬ ‫ئ‬ ‫ەمە من دەڵیم‬ ‫رەنگە الی س‬ ‫ێ‬ ‫ی‬ ‫ە‬ ‫م‬ ‫و‬ ‫چ‬ ‫وا‬ ‫ر‬ ‫ەم‬ ‫بن‬ ‫و پێنجەم بەال‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫ۆ‬ ‫و‬ ‫ە‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫تر‬ ‫من‬ ‫و‬ ‫تۆ‬ ‫چەند تەباین!!‬

‫«التجوال والتجوال‬ ‫الى الطابق السابع من الةذيان»‬

‫شعر‪ :‬حمة عباس‬ ‫ترجمة‪ :‬محمد حسين رسول المةندس‬

‫‪1‬‬ ‫ال‬ ‫لم يبقَ للجنة َجمالُةا السابق‬ ‫طعمةا ورائحتُةا‬ ‫التفاحات‬ ‫ُ‬ ‫الزةور ألوان ُةا‬ ‫احلمائم ةديلُةا‬ ‫النجوم ألألتُةا السابق ْة‬ ‫لذا‪،‬‬ ‫الروح‪...‬‬ ‫الصلوات ال تُضفي السكين َة على‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫‪2‬‬ ‫أنا على برج احلياة‪،‬‬ ‫القبالت‬ ‫ليس بوسعي َع ُّد‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫البنادق‪...‬‬ ‫ةات‬ ‫و‬ ‫ف‬ ‫من‬ ‫ة‬ ‫اخلارج‬ ‫الرصاصات‬ ‫وال‬ ‫َّ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫زلت أناقلقاً‪،‬‬ ‫واآلن ما ُ‬ ‫ةل املرء عاشقٌ‬ ‫أم ُ‬ ‫قاتل‪...‬‬ ‫‪3‬‬ ‫تأتي الريح أحيانا‬ ‫وال تأتي أحيانا أخرى‬ ‫وأنا مغتاظ حينا وةاديء حينا آخر‬ ‫وأنت‬ ‫ِ‬ ‫محياك مرآ ُة الوجود‬ ‫ِ‬ ‫وباطنك لغ ٌز محير‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫تكادُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫احلياة جتعل قلبي قاسيا‪...‬‬ ‫أني أغف ُر للموت‬ ‫مائة مرة‪...‬‬ ‫‪4‬‬ ‫بيتي ةناك‬ ‫وراء التاريخ‬ ‫وفي مركزِ النسيان‬ ‫وراء الوعي‬ ‫وفي مركزِ االنتشاء‪...‬‬ ‫بيتي ةناك‬ ‫في خضم احلرب‬ ‫وراء السالم وفي مركزِ األغنية‪...‬‬ ‫قل لي أين أنت‬ ‫أورائي أم في مركز اجلن ْة‪...‬‬ ‫‪5‬‬ ‫بك‬ ‫أنا مغرم ِ‬ ‫لوني من لون املطر‬ ‫نورس‪...‬‬ ‫صوص‬ ‫روحي‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫تعالَي علميني التحليق‬ ‫تعالي نحلق معا‬ ‫بك‪...‬‬ ‫تعالي أُحلِّقُ ِ‬ ‫‪6‬‬ ‫وحتي داخل السحب‬ ‫رج َ‬ ‫أُ ُ‬ ‫منحت األغني َة الى نةر‬ ‫ُ‬

‫اللذةُآنية ممتلئ ْة‬ ‫فتةرب مني‬ ‫أم ُّد يدي‬ ‫ُ‬ ‫أالحقةا‪...‬‬ ‫ما أقصرَ الساعات‬ ‫صرا‬ ‫واليو ُم أكثر ِق َ‬ ‫والسن ُة أش ُّد قصرا‪...‬‬ ‫أيتةا اآلنية‬ ‫لك‬ ‫فليكن كل ما أملك ِ‬ ‫ولكن غطسينيفيك سويع ًةفقط‬ ‫وأغرقيني‪...‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ةناك إلة في كل قلب‬ ‫ةناك وط ُن في قلب‪...‬‬ ‫في وطني‬ ‫ذنوب عبادة بالعشق‬ ‫نسي األلة‬ ‫َ‬ ‫يُ ِ‬ ‫ويُنزِ ُل على عبادة املط ْر‬ ‫والعبادُ يغسلون عظامةم بةذا املطرْ‪...‬‬ ‫في وطني‬ ‫ال يخاف العب ُد من األلة‬ ‫وال يةددُ األلة أحدا‪...‬‬ ‫في وطني‬ ‫بالعشق‬ ‫األلة‬ ‫ِ‬ ‫بالعش ِقالغيرْ‬ ‫الذنوب‪...‬‬ ‫نسي عبادَة‬ ‫َ‬ ‫يُ ِ‬

‫پیاسەو پیاسە‬ ‫تاحەوتەم چینی وڕێنە‬ ‫‪1‬‬ ‫نا‬ ‫جەننەت جوانییەكانی جارانی نەماوە‬ ‫سێوەكان تام وبۆو‬ ‫گوڵەكان رەنگ و روو و‬ ‫كۆترەكان گمەو‬ ‫ئەستێرەكان ورشەی جارانیان نەماوە‬ ‫بۆیە‬ ‫نوێژەكان سوكنایی بەرۆح نادەن‬ ‫‪2‬‬ ‫بەسەربورجی ژیانەوەم‬ ‫نە ماچەكانم بۆ دەژمێردرێن‬ ‫نە ئەو فیشەكانەی‬ ‫لەلوولەی تفەنگەكانەوە دەردەچن‬ ‫ئێستاش دڵنیا نیم‬ ‫مرۆڤ عاشقە‬ ‫یان بكوژ‬ ‫‪3‬‬ ‫با‬

‫جار جار دێت و جارجاریش نا‬ ‫من‬ ‫دەمێ‌ توڕەو دەمێ‌ ەێمن‬ ‫تۆ‬ ‫روخسارت ئاوێنەی بوون و‬ ‫ناخت مەتەڵێكی ئاڵۆز‬ ‫ژیان‪ ..‬خەریكە دڵم رەق دەكا‬ ‫مردن‪ ..‬سەدجار گەردنی ئازادبێ‌‬ ‫‪4‬‬ ‫ماڵم لەوێیە‬ ‫لە پەنای مێژوو و‬ ‫چەقی لەبیرچوون‬ ‫لە پەنای ئاگاو‬ ‫چەقی سەرخۆشبوون‬ ‫ماڵم لەوێیە‬ ‫لە گەرمەی جەنگ‬ ‫لەپەنای ئاشتی و چەقی گۆرانی‬ ‫بڵێ‌ تۆ لەكوێی‬ ‫لەپەنای منی یا چەقی بەەەشت‬ ‫‪3‬‬ ‫تەریفەی تۆم‬ ‫رەنگم لەرەنگی باران و‬ ‫رۆحم زەرنەقووتەی نەورەس‬ ‫وەرە فێری فڕینمكە‬ ‫وەرە بفڕین‬ ‫وەرە بتفڕێنم‬ ‫‪4‬‬ ‫جۆلالنەم لەناوەەورانداو‬ ‫گۆرانیم دا بە روبارێ‌‬ ‫چێژ دەفرێكی پڕاوپڕە‬ ‫دەستم درێژ دەكەم و ەەڵدێت‬ ‫بەدوایەوەم‬ ‫سەعاتەكان چەند كورتن‬ ‫رۆژ كورتترو‬ ‫ساڵ ەەر زۆر كورت‬ ‫ەەمووشتێكم بۆ تۆ بێ‌ ئەی دەفرەكە‬ ‫تەنەا ساتێك لەناوخۆتا نوقمم بكەو بمخنكێنە‬ ‫‪5‬‬ ‫لەناو ەەموو دڵێكا خوایەك ەەیە‬ ‫لەناوەەموودڵێكا نیشتمانێك ەەیە‬ ‫لە نیشتمانی مندا‬ ‫خوا بەعەشق گوناە لەبیر بەندەكانی دەباتەوە‬ ‫باران بەسەر بەندەكانیا دەبارێنێ‌ و‬ ‫بەندە ئێسقانەكانیشیان بەم بارانە دەشۆنەوە‬ ‫لە نیشتمانی مندا بەندە لەخوا ناترسێت و‬ ‫خواەەڕەشە لەكەس ناكات‬ ‫لە نیشتمانی مندا‬ ‫خوا بەعەشق‪ - ..‬تەنەا عەشق‪-‬‬ ‫‪ -‬گوناە لەبیر بەندەكانی دەباتەوە‬

‫كەریم دەشتی‬

‫بۆ تابلۆی گە‌ڕە‌كە‌كانی مناڵی عومە‌ر دە‌روێش‬ ‫زۆرجاران ەە‌ست ئە‌كە‌م ئاونگی‬ ‫كە‌ پێت ئە‌گە‌م شە‌اڵڵی گیا ئە‌بم‬ ‫زۆر جاران ەە‌ست ئە‌كە‌م تۆ گیای‬ ‫كە‌ بە‌ دە‌ست ئە‌تگرم سە‌وز ئە‌بم‬ ‫جوانترین باڵم لە‌ باخچە‌ی مە‌لە‌كاندا بۆ ەێنابوو‬ ‫جوانترین ڕە‌نگم ل ‌ە شاری تیشكە‌كاندا بۆ كڕی بوو‬ ‫جوانترین شە‌وقم ل ‌ە نووری شاعیراندا بۆ دزی بوو‬ ‫جوانترین دە‌نگم لە‌ گە‌رووی شمشاڵدا بۆ چڕی بوو‬ ‫جوانترین لوتكە‌م ل ‌ە ڕە‌وەزان بۆ تاجی سە‌ری داەێنابوو‬ ‫جوانترین باقە‌ گیام ل ‌ە گوڵستانی بوخارا بۆ چنی بوو‬ ‫جوانترین باوە‌شم لە‌ دڵم بۆ ەە‌ڵێنابوو‬ ‫بە‌اڵم باڵە‌كانی شكاندم و ئێستا فڕینم نە‌ماو‌ە‬ ‫ڕە‌نگە‌كانی ەە‌ڵڕشتم و ئێستا دونیای من بێڕە‌نگ ‌ە‬ ‫شە‌وقە‌كانی لێ بڕیم و ئێستاكێ ل ‌ە تاریكی ئە‌ژیم‬ ‫دە‌نگە‌كانی لێ كپ كردم‪ ،‬توانای گۆرانی لێ كوشتم‬ ‫ئە‌و لوتكە‌یەش كە‌ ەێنابووم‪ ،‬دایڕماندو ئێستا من تە‌نەا دامێنم‬ ‫تە‌ڵ تە‌ڵ گیاكانی سیس كردم‪ ،‬ئێستا من ل ‌ە ناو پاییزم‬ ‫باوە‌شی پڕكردم لە‌ تە‌نەایی‪ ،‬ئێستا تە‌نەاترین كە‌سم‬

‫قاسم شێروانی‬

‫چە‌ند پە‌راوێزێک ل ‌ە زامی نیشتیمان‬ ‫‪/1‬‬ ‫(نیە‌تی ئە‌ژدیەا)‬ ‫من نە‌مزانیو‌ە رووبار گاز ل ‌ە ماسییە‌کانی خۆی بگرێ‬ ‫تا درە‌وشاتر ببرسکێتە‌و‌ە شمشێری شە‌پۆڵ‬ ‫نە‌مزانیو‌ە گورگ بە‌چکە‌کانی ڕادە‌ستی شێر بکا‬ ‫تا هە‌میشە‌ هە‌ر خوێن داچۆڕێ لە‌ عە‌رشی جە‌نگە‌ڵستان‬ ‫من نە‌ مزانیو‌ە مانگ ئە‌ستێرە‌کانی بدات ‌ە ژێرتیغی هە‌ور‬ ‫تا ڕایە‌ڵە‌کانی تروسکە‌ی تریفە‌ی ئە‌و بتە‌نێ‬ ‫باوە‌شی زیوینی پڕگرێشمە‌و نازو نیانی ئاسمان‬ ‫نە‌مزانیو‌ە ڕە‌گی گوڵە‌باخێ گوڵە‌کانی خۆی بسپێرێ‬ ‫بە‌دڕک و داڵ و توترک‬ ‫تا بۆ هە‌ر نە‌غمە‌و نە‌وایێ‬ ‫ەە‌زاران نووکە‌ دڕکی تیژ بچە‌قێت ‌ە جە‌رگی ەۆزار‬ ‫بیستوتان ‌ە کاتێ مار هە‌ڵدە‌گە‌ڕێ ب ‌ە سە‌ر قە‌دی دار‬ ‫هە‌ڵۆی بە‌رز‌ە فڕی بە‌رزایی شاخان‬ ‫بە‌چکە‌کانی بکات ‌ە قوتی فیشک ‌ە فیشکی مار‬ ‫وای ل ‌ە ئازار‌ە سە‌ختە‌کانی پۆل ‌ە مە‌لێکی بێخواو بێ ئاسمان‬ ‫وای لە‌ هە‌ست ‌ە تێک شکێندراوە‌کانی قوربانیێکی فریو دراو‬ ‫وای ل ‌ە مە‌ینە‌تیی ‌ە شاراوە‌کانی (خە‌ون ‌ە کوژراوە‌کان)‬ ‫‪/2‬‬ ‫(تاچاو ەە‌تە‌رکا نغرۆ بوون )‬ ‫گە‌ر بمە‌وێ ئە‌مجارە‌ شیعرێ بۆ نیشتیمان بنووسم‬ ‫رە‌نگە‌ هیچ پێویستیم ب ‌ە ووش ‌ە نە بێ‬ ‫یا دە‌ست بۆ خورجی ئیحا نە‌بە‌م‬ ‫چاو لە‌ تاقچکە‌ی رە‌وانبێژی نە‌گێڕم‬ ‫پە‌نا ش نە‌بە‌م بۆ ئیقاعی ەیچ میلۆدیایێ‬ ‫چونکە‌ دە‌مە‌وێ ب ‌ە شە‌رحی خوێن حونجە‌ی برینێک بکە‌م‬ ‫حە‌فتاو سێ جار کوالوە‌تە‌وە‌و دراوە‌تە‌ بە‌ر نە‌شتە‌ری فە‌رمان‬ ‫فە‌رمانە‌ لە‌ برینێکی تە‌ڕ وە‌ک پە‌ڕی گواڵڵە‌ بێناز‬ ‫لە‌گە‌ڵ رکێف ونە‌عرە‌تە‌ی ەە‌رسە‌دە‌یە‌کا‬ ‫رە‌نگێک لە‌ پە‌ڕی تاوس و‬ ‫میلۆدیایێک لە‌ نار‌ە ناری جیلوە‌ لە‌خۆی دە‌پێچێ‬ ‫برینێک خوێنی لێ ناڕوا‬ ‫برینێک سپی سپی وە‌ک یاسە‌مین‬ ‫سپی سپی وە‌ک ەە‌ستی مە‌لە‌ک تاوس‬ ‫برینێک سپی سپی وە‌کو خە‌ونی شە‌ەید‬ ‫برینێک کۆاڵنە‌ هە‌ناسە‌ سوارە‌کانی مێژووی پرترکرد لە‌ گومان‬

‫دۆندی چیا و کێوە‌کانی ڕووتکردە‌و‌ە ل ‌ە حیشمە‌ت و ویقار‬ ‫برینێک ەێندە‌ی شە‌رمنی و‬ ‫خۆپارێزی رۆشنبیرانم بە‌ئازار‬ ‫برینێک هە‌موومانی مات کرد وە‌ک دیوار‬ ‫لە‌ نووسینە‌وە‌ی وە‌ەا برینێکدا‬ ‫دە‌بێ بچمە‌و‌ە ئە‌شکە‌وت ‌ە ڕە‌ش داگە‌ڕاوە‌کانی مێژووم‬ ‫لە‌گە‌ڵ موچڕکی گاشە‌بە‌رد و‬ ‫خورپە‌ی جوانی بێ تریفە‌ی مانگ و قیژە‌ی خاک‬ ‫لە‌و دە‌شت و کۆو گردوو نشێوانە‌دا‬ ‫ئە‌و حە‌رفان ‌ە کۆکە‌مە‌و‌ە‬ ‫دە‌القە‌ی ەیچ فە‌رەە‌نگێ خدووی پێو‌ە نە‌گرتوو‌ە‬ ‫هیچ ئینسکڵۆپیدیایێ فە‌رشی سووری بۆ ڕانە‌خستوو‌ە‬ ‫خە‌ندە‌یێکی بزڕکاو لە‌ژێر بنە‌ توتڕکێ‬ ‫سە‌دان ڕست ‌ە زە‌نگیانە‌ی ڕوندکی مات بە‌سە‌ردارو پە‌ردوودا‬ ‫دە‌یان برینی پە‌رێشانی پێدا چۆڕاو‬ ‫واقی وڕماوی مناڵێکی ەە‌راش‬ ‫چە‌ندین خۆزگە‌و حە‌زی وردوخاش‬ ‫گۆڵم گۆڵم زیڕە‌ی هە‌ڵە‌تە‌و ڕە‌مید‌ە‬ ‫مشت مشت حە‌یف و داخی بێ دە‌رە‌تان‬ ‫چە‌پک چە‌پک زێماری زواڵڵ‬ ‫دە‌سک دە‌سک نێرگزی ئازار‬ ‫قە‌رتاڵ ‌ە قە‌رتاڵ ‌ە شین و هاوار ی شکۆ لێشکاو‬ ‫زە‌مبیل زە‌مبیل ڕژانی وە‌ج و نمود‬ ‫لە‌والش کۆشێک بێمروە‌تی‬ ‫باوە‌شێک نازی تاز‌ە ڕژاو‬ ‫نیشتیمانێک قیژە‌و ئازاری نە‌بینراو‬ ‫ئیتردە‌بێ‬ ‫ئازار و مە‌رگ و سووتماک بکە‌م ب ‌ە سە‌ردە‌فتە‌ر‬ ‫شیعرێ داڕێژم ل ‌ە خوێنی مە‌ییو‬ ‫لە‌ زیڕە‌ی تۆقیو‬ ‫ل ‌ە نا ئومێدیێکی سە‌د بار‌ە هە‌ڵوە‌ریو‬ ‫شکستە‌کان بکە‌مە‌ تێزی دە‌ربڕین‬ ‫فرمێسک و مە‌ینە‌تی بکە‌م ب ‌ە وێردی موناجات‬ ‫پە‌نابە‌رمە‌و‌ە بۆ حە‌یرانە‌ خوێناوییە‌کانی فورات‬ ‫ئە‌گە‌ر ئاگر ئاوڕێ لە‌ تینوێتی ئاو نە‌داتە‌و‌ە‬ ‫چۆن ل ‌ە نێو لە‌پە‌ تە‌زیوە‌کانی شیعردا‬ ‫جێی ئە‌و ەە‌موو سە‌رە‌نێزە‌ی گە‌ردە‌لوولێ بکە‌مە‌و‌ە‬ ‫ئە‌م ەە‌موو بۆشاییە‌ سوتاوە‌ی خە‌ونی نیشتیمان‬ ‫بە ئارە‌قە‌ی چ شە‌رمە‌زارییە‌ک خامۆش بکە‌مە‌و‌ە ‪.‬‬ ‫—‪‎‬ماڵێک بۆ شیعری شاعیران‪.‎‬‬

‫هاشم سەراج‬

‫پەخشانی شین‬ ‫دوای بیست ساڵ‬ ‫(سارا) ی شازادەم‬ ‫لەبەردەم‬ ‫ئەپارتمانە سپییەکە‬ ‫دۆزییەوە و‬ ‫حەزم چووە‬ ‫ڕوومەتە سوورەکانی‬ ‫و‬ ‫ملپێچە ڕەشە‬ ‫تەڕ و بۆندارەکەی‪..‬‬

‫هاشم سەراج‬

‫پەخشانی شین‬ ‫ژیان‬ ‫چەنێ پووچە‬ ‫جووتێک پاپووجی زەردم‬ ‫بۆ‬ ‫سۆزانییەکی ڕەشئەسمەر‬ ‫بەدیاری ەێنا‬ ‫دوای مەرگی ناوادەی‬ ‫تاکێکیانم‬ ‫لە سەرەنوێڵکێکدا‬ ‫دۆزییەوە‬

‫ئێرە‌ شوێنی ئیشی خێرە‌‬ ‫ئێر‌ە شوێنی ئیشی خێر‌ە‬ ‫شوێنی رێکە‌وتن و نق ‌ە و چپ ‌ە و شتی ژێر ب ‌ە ژێرە‌‬ ‫ئێر‌ە شوێنی ریکە‌وتنە‌‬ ‫شوێنی باویشکی درێژو بە‌قنە‌وە‌ لێخە‌وتنە‌‬ ‫ئێر‌ە شوێنی خە‌ڵکی تێرە‌‬ ‫شوێنی مە‌ڕی ناو حکومە‌ت و معارە‌زە‌ی ئە‌وسای شێرە‌‬ ‫شوێنی لیژنە‌ لیژنێنە‌یە‌‬ ‫مە‌نجە‌ڵێکی پڕ گرنگی تڕخێنە‌یە‌‬ ‫شوێنی تۆبە‌و ئیستغفارە‌‬ ‫بۆ گە‌ورە‌بوون شازی شوێنی تولە‌مارە‌‬ ‫شوێنی پشوو ئارامییە‌‬ ‫دژی دە‌نگە‌ دە‌نگی خە‌ڵکی ناحاڵیە‌‬ ‫شوێنی خڕی و گوپکردنە‌‬ ‫شازی جێگای دار‌ە دارە‌ی پێگرتنە‌‬ ‫باڵە‌خانە‌ی خوا پیاوانە‌‬ ‫خوا نە‌یبڕێ تە‌شتی پڕی حزبە‌کانە‌‬ ‫ئێرە‌ ئینعاشێکی ترە‌‬ ‫شعورت بێ نزیک کە‌وتی دە‌نگ ەە‌ڵمە‌بڕە‌‪!!!!!..............‬‬ ‫د‪ .‬فرهاد بيربال‬

‫ئاوات بۆ ساڵی نوێ‬ ‫كەمێ ئاشتی زیاتر و شەڕی كەمتر‪..‬‬ ‫كەمێ باشیی زیاتر و ئێرەیی كەمتر‪..‬‬ ‫كەمێ خۆشەویستیی زیاتر و رقی كەمتر‪..‬‬ ‫كەمێ راستگۆیی زیاتر و درۆی كەمتر‪..‬‬ ‫لە جیاتی ئەو هەموو نائارامییە‪ ,‬كەمێ ئارامیی زیاتر‬ ‫لە جیاتی هەر بۆ خۆمم بوێ‪ ,‬بۆ تۆ هەندێ زیاتر‬ ‫لە جیاتی ترس و گومان‪ ..‬كەمێ بوێری و یەقینی زیاتر‬ ‫ناتاریكیی و كەمێ رووناكیی زیاتر‬ ‫درێژنەكردنەوەی ئازار و كەمێ لێبوردەیی زیاتر‬ ‫تا ئەو سنوورەی دەكرێ كۆكردنەوەی گوڵ‬ ‫یەكەمجار بۆ سەر گۆڕ نا‬ ‫لەوێ گوڵەكان درەنگ دەگەشێنەوە‪.‬‬ ‫نەناسراوێك‬ ‫و‪ :‬زانا خەلیل‬ ‫بە گشتی مروڤ تەنیا ئەكتەرە‪ ،‬دەرەوە رولی پیدەدا‪ ،‬بەالم مروڤی جوان ئەو كەسەیە كە خوی دەرهینەری خویی و دەرەوەی‬ ‫خویەتی بە گشتی مروڤ تەنیا ئەكتەرە‪ ،‬دەرەوە رولی پیدەدا‪ ،‬بەالم مروڤی جوان ئەو كەسەیە كە خوی دەرهینەری خویی و‬ ‫دەرەوەی خویەتی بە گشتی مروڤ تەنیا ئەكتەرە‪ ،‬دەرەوە رولی پیدەدا‪ ،‬بەالم مروڤی جوان ئەو كەسەیە كە خوی دەرهینەری‬ ‫خویی و دەرەوەی خویەتی‪..‬‬

‫سەدام حوسێن لە‬ ‫سااڵنی نەوەدەکاندا‬ ‫ویستی قەاڵی کەرکوک‬ ‫بڕوخێنێ و بشێوێنێ‪.‬‬ ‫ئەو سەرکەوت لە‬ ‫تێکدانی‪ ،‬بەاڵم ئێمە‬ ‫سەرنەکەوتین لە‬ ‫پاراستنی ئە‌وە‌ی ک ‌ە‬ ‫ماومانە‌‪ .‬ساڵو لە‬ ‫کەرکوکی بابەگوڕگوڕم‪.‬‬ ‫نياز عبدالله‬

‫چ‬ ‫‌‬ ‫ە‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫ب‬ ‫ێ‬ ‫خ‬ ‫چە‌ند ب‬ ‫ە‌تابوون‬ ‫ئە‌ ێ خە‌تابوون‬ ‫م باغ‬

‫ە‌النە‌ی‬ ‫سێوە‌كانیان‬ ‫بە‌ خ‬ ‫ئ ۆوە‌ نە‌دە‌گرت‬ ‫ە‌و ەە‌‬ ‫ناسە‌ پیران ‌ەی‬ ‫ل ‌ە درزی د‬ ‫ە‬ ‫‌‬ ‫ر‬ ‫گا‬ ‫كا‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫ە‬ ‫‌‬ ‫زو‬ ‫یان نواڕی‬ ‫و گوتیان لێ‬ ‫گ‬ ‫‌‬ ‫ە‬ ‫ڕێ‬ ‫ن‬ ‫ب‬ ‫ۆ‬ ‫خ‬ ‫ۆمان بگرین‬ ‫سنوورە‌كانی ب‬ ‫ۆ‬ ‫ع‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ق‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫گو‬ ‫وست ك‬ ‫ناەە‌كان پاكنووس كە‌ینە‌و راون بڕوخێن‬ ‫ە‌ و‬ ‫چاكتر ل ‌ەجارا‬ ‫ن‬ ‫ش‬ ‫ای‬ ‫ە‬ ‫‌‬ ‫ت‬ ‫م‬ ‫ان‬ ‫ی بدە‌ین‬ ‫دە‌نگێك لە‌‬ ‫نا‬ ‫خ‬ ‫م‬ ‫دا‬ ‫را‬ ‫م‬ ‫د‬ ‫‌ەچڵە‌كێنێ‬ ‫س ‌ەر لە‌ گڵكۆ‬ ‫تابلۆی ‌ەك كان دە‌دە‌مە‌وە‌‬ ‫لە‌ تریسك ‌ەی‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫و‬ ‫نا‬ ‫ك‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ە‌وە‌زە‌نگ‬ ‫ل ‌ە كونجی ژ‬ ‫و‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫دە‌نە‌خشێنم‬ ‫ە‬ ‫‌‬ ‫ك‬ ‫ە‬ ‫‌‬ ‫م‬ ‫د‬ ‫ای‬ ‫دە‌نێم‬ ‫سە‌‬ ‫مای تابلۆو گ‬ ‫ری‬ ‫ان‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ە‬ ‫‌ن‬ ‫گ‬ ‫ە‬ ‫‌‬ ‫كان‬ ‫گوناەتر بوون‬ ‫لە‌و گوناەان ‌ە‬ ‫لە‌ كە‌نا ی ب ‌ەری كۆچ‬ ‫رە‌كان‬ ‫نە‌خشاندمان‬ ‫ل‬ ‫ە‌بیرمان چوو‬

‫چە‌ند بێ خە‌تابوون‬

‫چە‌ند بێ خە‌تابوون‬ ‫ئە‌م باغە‌النە‌ی سێوە‌كانیان‬ ‫بە‌ خۆوە‌ نە‌دە‌گرت‬ ‫ئە‌و ەە‌ناسە‌ پیرانە‌ی‬ ‫ل ‌ە درزی دە‌رگاكان دە‌یان نواڕی‬ ‫زوو گوتیان لێ گە‌ڕێن بۆ خۆمان بگرین‬ ‫سنوورە‌كانی بۆ عیشق دروست كراون بڕوخێن‬ ‫گوناەە‌كان پاكنووس كە‌ینە‌وە‌ و‬ ‫چاكتر لە‌جاران شایە‌تمانی بدە‌ین‬ ‫دە‌نگێك لە‌ناخمدا رامدە‌چڵە‌كێنێ‬ ‫سە‌ر لە‌ گڵكۆكان دە‌دە‌مە‌وە‌‬ ‫تابلۆیە‌ك‬ ‫لە‌ تریسكە‌ی رووناكی شە‌وە‌زە‌نگ دە‌نە‌خشێنم‬ ‫ل ‌ە كونجی ژوورە‌كە‌م دایدە‌نێم‬ ‫سە‌مای تابلۆو گریانی رە‌نگە‌كان‬ ‫گوناەتر بوون‬ ‫لە‌و گوناەانە‌ی بە‌ری كۆچ‬ ‫لە‌ كە‌نارە‌كان نە‌خشاندمان‬ ‫لە‌بیرمان چوو‬ ‫چنگێك لە‌م عە‌شقە‌ كۆكە‌ینە‌وە‌‬

‫بيكەس حەمەد قادر ‬

‫ثقافة الكالم‬ ‫ثقافة التحاور‬ ‫أحترم آرائي عند إحترامي‬ ‫ألراء اآلخرين‬ ‫* فريد زامدار‬ ‫الثقافة التفاوضية أو التحاورية في كافة‬ ‫مجاالت احلياة السياسية والثقافية‬ ‫واألقتصادية واألجتماعية ‪ ،‬ثقافة نادرة‬ ‫ومتميزة وال ميلك ةذة الثقافة إال اللذين‬ ‫ميتلكون اخلبرة واحلنكة واألجتذاب في فن‬ ‫املناقشة وثقافة الكالم والتحاور ما مييزة مع‬ ‫فن اخلطابة واخلطابات التقليدية األخرى‪.‬‬ ‫ولكون الثقافة الكالمية من أكثر الثقافات‬ ‫تأثيرا ً في محاور املفاوضات واملناقشات في‬ ‫أي مجال كان ‪ ،‬وأن شفافية التعبير وسحر‬ ‫التلفظ والنطق اجلميل في أية موضوع ما‬ ‫ينبةر الرأي املقابل ويشدة إلية ‪ ،‬حتى إذا لم‬ ‫يكن الرأي املطروح من قبل خصمة املفاوض‬ ‫وباألخص إذا كان املفاوض عدا النزايا األخرى‬ ‫أنيقا ً وجميل املظةر وبةي الطلعة وقوي‬ ‫احلجة ورقيق األسلوب ورشيق اجلملة ويثق‬ ‫باآلخرين أكثر مما يعتبرةم جحيماً‪.‬‬ ‫ومن املؤسف ولقلة جتربتنا وخبرتنا في ةذا‬ ‫احملور احليوي في حياتنا السياسية والثقافية‬ ‫ولضعف ثقافتنا النقدية ملمارسة حقوقنا‬ ‫األجتماعية واملدنية وإستحقاقاتنا الوطنية‬ ‫والسياسية ما نراة وما نسمع من ضجة‬ ‫وصيحات ومناوشات ومشادات كالمية على‬ ‫الشاشات الفضائية العراقية والعربية من‬ ‫قبل بعض األحزاب العراقية وبعض الكتل‬ ‫السياسية في البرملان العراقي حيث ال‬ ‫ميتلكون أية ثقافة كالمية أو ثقافة حوارية ‪،‬‬ ‫فاملفاوض الناجح ةو الذي ميتلك مفاتيح احلوار‬ ‫عندما يتعرف ملكامن الثقافة الكالمية وعلى‬ ‫الشخصية السياسية أن يكون لة أيضا ً قوة‬ ‫األيحاء والةيبة احلوارية وأن يكون مدرسة‬ ‫كالمية قائمة خارج املدارس التقليدية‬ ‫للثقافة التعليمية والتقليدية‪.‬‬