زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ١٠٠ ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺷﺪاری ﻟ ﻛﺎﺑﯿﻨی ﻧﻮﺪا دەﻛن
ﻛﺎروان ﺳﺎﺢ ﺳرۆﻛﯽ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن ﺑﯚ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺖ، ﺷرﻣﻜﯽ ﮔورە ﺑﻮو ﻟ ﺧﻮﻟﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺑﻮو ،ﭘﺸﯽ واﯾ ،ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﯽ ﺧﯚی ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﺪا دەﺑﺖ.ﺋو ﭘﯽ واﯾ ﻟ دوای ﺋم ھﺒﮋاردﻧدا ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ١٠ ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺷﺪاری ﻟ ﻛﺎﺑﯿﻨی ﺣﻜﻮوﻣﺗﺪا دەﻛن. 7
ﻋﺗﺎ ﺳراوی ﺷﺎوی ﻋﻟﯽ ﻋﺳﻜری ﺑ ﺧﺎﺋﯿﻦ ﻟ ﻗم دەدا 2
ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﭘﻨﺞ ھزار ﺧﺎﻧﻮو ﺑﯚ ﻛﺮﭽﯿﯿﺎﻧﯽ ھوﻟﺮ دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ 8
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷم2013/ 9/ 4 ،
ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر
ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺟﮕﺮەوەی ﭘﯾدە دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﯚﺟﻻن:
4
ﭘﻛﻛ ھوﯽ ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﻢ دەدا
ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﯚﺟﻻن ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﭘﺸﻮوی ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘﻛﻛ ﺑﺳر ﺳ ﺑﺎﺪا داﺑش دەﻛﺎت و دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ دوو ﺑﺎﯽ ﻋﻟوی ،دژی ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەوەﺳﺘﻨوە .ﺋو ﻛ ﺑﺮای ﻋﺑﺪو ﺋﯚﺟﻻن ﺳرۆﻛﯽ ﺑﻧﺪﻛﺮاوی ﭘﻛﻛﯾ ،ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“دا ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﻧﺎڕاﺳﺘوﺧﯚ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوە دەﻛﺎت ﻛ ﭘﻛﻛ ﻛﯚﺳﭙ ﻟﺑردەم ﺳرﻛوﺗﻨﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ .ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﯚﺟﻻن ﻛ داﻣزرﻨری ﭘﯾدەﯾ ،ﺑ رووﻧﯽ ﭘﯾدە ﺑ ﺣﺰﺑﻜﯽ ”دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر“ ﻧﺎو دەﺑﺎ و دە، ”ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻛﺎر ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺟﮕﺮەوەی ﭘﯾدە دەﻛﺎت“.
ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن و ﯾﻛﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯿﺎن دوا ﺧﺴﺖ
ھرﯾك ﻟ ﯾﻛﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ،ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن و ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان رۆﯽ ﺳرەﻛﯿﯿﺎن ﮔا ﻟ دواﺧﺴﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾﯽ ﻧﺗوەی ﻛﻮرد ﺑﯚ 25ﺗﺸﺮﯾﻨﯽ دووەﻣﯽ داھﺎﺗﻮو .دوﻨ ﻟﯿﮋﻧی ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﻟ راﮔﯾﻧﺪراوﻜﺪا ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛ ﺑھﯚی ھﻤﺗﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻧﮕﺷی ھﺒﮋاردﻧوە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ دوا دەﺧﺮێ ﺑﯚ 25ﺗﺸﺮﯾﻨﯽ دووەﻣﯽ داھﺎﺗﻮو ﻛ ﻟو ﻛﺎﺗدا ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ھﺎﺗﻮوەﺗ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪان.
ھﺰ و ﺳﻨﻮوری ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﯽ ﭘﻛﻛ ﺑرﺗﺳﻜﺘﺮ دەﺑﺘوە
2
ﻟﺪواﻧﯽ دۆران ﻛﺎﻜﺎن ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﺳﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﺎ ﺟﭭﺎﻛﯿﻦ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﻛﺟﻛ (و ﺳﺎﺢ ﻣﻮﺳﻠﯿﻢ ﺳرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات )ﭘﯾدە( ﻟﺑﺎرەی ﺋﮔری ھﺮﺷﯽ ﺳرﺑﺎزﯾﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺳر ﺳﻮورﯾﺎ و دەرەﻧﺠﺎﻣﻛﺎﻧﯽ ،ﺑﻻی ﺷﻗﺎﻣﯽ ﻛﻮردﯾﯿوە ﺟﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺑﻮو ،ﺑم راﺳﺘﯿﯿﻛی ﺋوەﯾ ﻛ ﭘﺎرت و ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﭼﺎوەڕﯽ ھﻮﺴﺘﻜﯽ ﻟو ﺷﻮەﯾﯾﺎن دەﻛﺮد.
رﻜﻼم
3
2
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن و ﯾﻛﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯿﺎن دوا ﺧﺴﺖ ھوﻟﺮ/وﺷ ھرﯾك ﻟ ﯾﻛﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ،ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎن و ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان رۆﯽ ﺳــرەﻛﯿﯿﺎن ﮔا ﻟ دواﺧﺴﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾﯽ ﻧﺗوەی ﻛﻮرد ﺑﯚ 25 ﺗﺸﺮﯾﻨﯽ دووەﻣﯽ داھﺎﺗﻮو. دوﻨــ ﻟﯿﮋﻧــی ﺋﺎﻣــﺎدەﻛﺎری ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﻧﺗوەﯾــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــ راﮔﯾﻧﺪراوﻜﺪا ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛ ﺑھــﯚی ھﻤﺗﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻧﮕﺷی ھﺒﮋاردﻧوە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾــﯽ دوا دەﺧــﺮێ ﺑﯚ 25 ﺗﺸﺮﯾﻨﯽ دووەﻣﯽ داھﺎﺗﻮو ﻛ ﻟو ﻛﺎﺗــدا ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ
ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯿﺶھﺎﺗﻮوەﺗﺋﻧﺠﺎﻣﺪان. ﺳــرﭼﺎوەﯾك ﻟــ ﻟﯿﮋﻧــی ﺋﺎﻣــﺎدەﻛﺎری ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛــ ﺑــ رۆژﻧﺎﻣــی ”وﺷــ“ی راﮔﯾﺎﻧﺪ، ھرﯾك ﻟ ﯾﻛﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ و ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان رۆﯽ ﺳرەﻛﯿﯿﺎن ھﺑﻮو ﻟ دواﺧﺴﺘﻨﯽ
ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛــ ﺑﯾﺎر 15ی ﺋــم ﻣﺎﻧﮕدا ﺑﺘ ﺑــﻮو ﻟ15 ی ﺋﻧﺠﺎﻣﺪان. ﺳــرﭼﺎوەﻛ دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛﺮدەوە ﻛــ ﺋــو ﻻﯾﻧــ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧ دﻨﯿﺎﺑﻮون ﻟوەی ﻟ ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛدا ﻣﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ وەك ﺳرۆﻛﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد دﯾــﺎری دەﻛﺮێ و ﺑوەﯾﺶ ﺗﺮﺳــﯿﯿﺎن ﻟ ﻧﯿﺸﺖ ﻛ ﺋو دەﺳــﻜوﺗ ﺑ ﺳﻮودی ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ 21ی ی ھﺒﮋاردﻧ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯿﯿﻛی 21 ﺋم ﻣﺎﻧﮕدا ﺑﺸﻜﺘوە.
ﯾﻛﺘﯽ و ﮔﯚڕان دۆڕان ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛن
ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ /وﺷ
ﻟﮔــڵ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧوەی ﻛﺎﺗــﯽ ﺑڕﻮەﭼﻮوﻧﯽ ھﺒﮋاردﻧــ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯿﯿ ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮاوەﻛــی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ 21 ﺋــم ﻣﺎﻧﮕ ،ﺗﺮس و دڕاوﻛﯽ ﺟﺪی ﺑ ھرﯾك ﻟ ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕاﻧوە دەﺑﯿﻨﺮێ. ﺳــرﻛﺮدەﯾﻛﯽ ﯾﻛﺘــﯽ رای دەﮔﯾﻧ ﻛ ﺣﺰﺑﻛی ﺑ ھﯿﭻ ﺟﯚرــﻚ دەﺳــت ﻧﺎداﺗ ھﯿﭻ ﺣﺰﺑﻚ ،ﻟ ﺑراﻣﺒرﯾﺸﺪا رﻜﺨری ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان ﻟ داﻧﯿﺸﺘﻨﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯿﺪا دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛﺮدووەﺗوە ﺋﮔر ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ھﺒﮋاردﻧﯿﺎن ﺑ دڵ ﻧﺑ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ دەﺧﻧ ﻣﺗﺮﺳﯿﯿوە. ﺋﺴﺘﺎ ﻣﻠﻤﻼﻧﻜﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﯾﻛﺘﯽ و ﮔــﯚڕان ﺑــﯚ ھــﺰی دووەﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﯾﺸﺘﻮوەﺗ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﻣﺗﺮﺳــﯿﺪار و ﺋﮔری رووداﻧﯽ ﻛﺸــ ﺑر ﻟ ھﺒﮋاردن و دوای ھﺒﮋاردن ،ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮاوە. ﻋﺗﺎ ﺳراوی ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ دﯾﺪارﻜﯽ ژﻣﺎرەی دوﻨــ ﺳﺸــﻣﯽ رۆژﻧﺎﻣــی ”ﺋﺎوﻨ“دا دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ
ھﺰ ﻧﯿﯿ دەﺳــت ﻟ ﯾﻛﺘﯽ 100ی ی وەرﺑﮕﺮﺘــوە ﺋﮔــر 100% دەﻧﮕﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻨ. ﺳــراوی دە ،ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛ ﭘﺸــﺒﻛﯿﺎﻧ ﻟﺳر دﺴــﯚزﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﻣﺤﻣد ﻣﻮرﺳﯽ ﺳــرۆﻛﯽ ﻟﻛﺎرﺧﺮاوی ﻣﯿﺴــﺮ ،دەﯾﺎﻧوێ دەﺳــت ﻟ ﯾﻛﺘﯽ ﺑﺴــﻨﻦ ،زۆر ﺳھﻮن، ”ﻟﻮﻟی ﺗﻔﻧﮕﻛﺎﻧﻤﺎن ھﯽ 1976 ﯾﺶ ﺷــڕی ﺋواﻧﯽ ﭘ 2010ﯾﺶ ﻟ2010 دەﻛﯾﻦ. ﺋﻧﺪاﻣﻛی ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾﻛﺘﯽ ﭘﺪاﮔﯿﺮی دەﻛﺎت ﻟﺳر ﺋــوە ﺣﺰﺑﻛــی دەﺳــﺗﯽ ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ رادەﺳــﺖ ﻧــﺎﻛﺎت و دووﭘﺎﺗﯿﺸــﯽ دەﻛﺎﺗــوە ﻛ ﺋوە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ زۆرﯾﻨی ﺳرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﯾﻛﺘﯿﯿ. ﻻی ﺧﯚﯾوە ﻧوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻓﺎ
وﺷ /ﺑﻏﺪا ھﯚﺷﯿﺎر زﺒﺎری وەزﯾﺮی دەرەوەی ﻋﺮاق ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﺪا ﻟﮔڵ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷــ “رای دەﮔﯾﻧ ﻛ ﺧﺮاﭘﺒﻮوﻧﯽ دۆﺧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﻟ ﻋﺮاق ﺑھﯚی ﻻوازﯾﯽ داﻣزراوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸ ﻟ وت ،ﺋوەﯾﺶ دەﺧﺎﺗ روو ”دۆﺧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﻧرﻨﯿﯽ ﻟﺳر دۆﺧﯽ ﺗﻧﺎھﯿﯽ ﻋﺮاق دروﺳﺖ ﻛﺮدووە“. زﺒــﺎری ،ﻛ ھــﺎوﻛﺎت ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻣﻛﺘﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧ ،ﻟﺑﺎرەی ﺗﺮﺳــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــ دەرﻛﺮدﻧــﯽ ی ﻧﺗوە ﻋﺮاق ﻟژﺮ ﺑﻧــﺪی 7ی ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ،ھﻤﺎ ﺑــﯚ ﺋوە دەﻛﺎت ﻛ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻻﯾﻧﻜــﯽ ﺳــرەﻛﯽ ﺑــﻮوە ﻟ
داﻣزراﻧﺪﻧوەی ﻋــﺮاق ﻟ دوای ،2003ﺑﯚﯾ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﻋﺮاق ﺳﺎﯽ ،2003 ﻟژﺮ ﺑﻧﺪی 7ﺑ ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸ و ھﯿﭻ ﻣﺗﺮﺳﯿﯿك ﻧﺎﺑﯿﻨ. ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎﯚزﻛﺎن و ﺗﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻋﺮاق ﺑم ﺷﻮەﯾی ﺋﺴﺘ دەﯾﺒﯿﻨﯿﻦ ،ﺑﯚﭼﯽ
رﻜﺨــری ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﮔﯚڕان ھﻣﺎن ﺗﺮﺳﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ ھﯾ و ﻟ ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەﻛی دەﺗﺮﺳ، ﺑﯚﯾــ ﻟ داﻧﯿﺸــﺘﻨﻜﺪا ﺑ ﭼﻧﺪ ﻛﺳــﻜﯽ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺧﯚی ﮔﻮﺗﻮوە، ﺑ ﯾﻛﺘﯿﻢ راﮔﯾﺎﻧــﺪووە ﺋﮔر ﺑﺪۆڕﯿﻦ ﻟﺘﺎن ﺗــﻚ دەدەﯾﻦ و ﻟم ھﺒﮋاردﻧدا ﻧﯾﺒﯾﻨوە ،رﮕ ﻧﺎدەﯾﻦ ھروا ﺑ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﺳرﺗﺎﻧﺪا ﺑوا و رﮕی ﺗﺮ دەﮔﺮﯾﻨ ﺑر. رﻜﺨری ﮔــﯚڕان ﺑ ھﺎوڕﻜﺎﻧﯽ راﮔﯾﺎﻧﺪﺑــﻮو ”ﺋﮔــر ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ھﺒــﮋاردن ﺑ ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﺋﻤ ﻧﺑ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺧﯾﻨ ﻣﺗﺮﺳﯿﯿوە و وا دەﻛﯾــﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧوت ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟــ ﺑﻦ، ﺑوەﯾﺶ ھرﻢ ﺷﻜﺴﺖ دﻨ ﻟ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻛﺎﻧﯿﺪا“. ﭼﺎودــﺮان ﺋــم دوو ﺑﯚﭼﻮوﻧی ﯾﻛﺘــﯽ و ﮔــﯚڕان ﻟــم ﻛﺎﺗ ھﺳــﺘﯿﺎرەدا ﺑ ﻣﺗﺮﺳﯽ ﺑﯚ ﺳر ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ھرﻢ ﻧــﺎو دەﺑن و ﻧﯿﮕراﻧــﻦ ﻟوەی ﺋــو ھﺰاﻧی ﺑردەوام ﺑﺎﺳــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿت دەﻛن ،دۆڕان ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛن.
دەﮔڕﺘوە؟ ﺋو رەوﺷی ﺋﺴــﺘ دەﯾﺒﯿﻨﯿﻦ ﺑھﯚی ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻻوازی و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯽ داﻣزراوەﻛﺎﻧﯽ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻋﺮاﻗ ،ھروەھﺎ ﻻوازﯾــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾــﯽ ھواﮕﺮی و ﻛﻣﺘرﺧﻣﺒﻮوﻧﯿــﺎن ﻛــ ﮔﻮاﯾ ﻟــم دواﯾﯿﯿدا ھﯿﭻ ﻣﺗﺮﺳــﯽ و ھڕەﺷــﯾك ﻧﻣﺎوە ،ﺑﯚﯾ ھﯚی ﺳرەﻛﯿﯽ ھﯚﻛﺎرە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿﻛﺎﻧ ﻟﮔڵ ﺋوەﺷﺪا ھﯚی دەرەﻛﯿﺶ رۆﯽ ﺧــﯚی ھﯾ ،ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧ: ﺑردەواﻣﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎﯚزﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﻧرﻨﯿﯽ ﻟﺳر دۆﺧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻋﺮاق ھﯾــ ،ﭼﻮﻧﻜ
”وﺷــ “زاﻧﯿﻮﯾﺗــﯽ ﻛــ رۆژی ﯾﻛﺸــﻣﯽ راﺑﺮدوو ﺷــﺎﻧﺪﻜﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﮔــﯚڕان ﺑــ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﻣﺤﻣد ﺗﯚﻓﯿﻖ رەﺣﯿﻢ ﺳرداﻧﯽ ﻗﻧﺪﯾﻠﯿﺎن ﻛﺮد ﺑﯚ ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽھﻮﺴﺘﯽﭘﻛﻛ ﻟ دواﺧﺴﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛدا. ﭼﺎودﺮــﻚ ﭘــﯽ واﯾــ ﺋــم ھوــی ﺋو ﻻﯾﻧﺎﻧــی ﺑﻮوﻧ ھــﯚی دواﺧﺴــﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛ ﺑــ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ دەﺳــﺘﻜوﺗ ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎﻧــ ﺑــﯚ ﺑرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ.
ﻟﯿﮋﻧی ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ
ﺳرﻛﺮدەﯾﻛﯽ ﯾﻛﺘﯽ ﺷﺎوی ﻋﻟﯽ ﻋﺳﻜری ﺑ ﺧﺎﺋﯿﻦ ﻟ ﻗم دەدا
ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ /وﺷ ﺋﻧﺪاﻣﻜﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ی ﺋﺎب ،ﺷﺎوی ﻋﻟﯽ ﻋﺳﻜری ﺑ 31ی ﺑراﻣﺒر ﻟﺪواﻧﻜﯽ ﻟﺑﺎرەی 31 ﭘﺎرﺗﯽ ﻟ ﻗم دەدا و دە” ھر ﻛﺳﻚ ﯾﺎن ﺳرﻛﺮدەﯾﻛﯽ ﯾﻛﺘﯽ ی ﺋﺎب ﺧﯿﺎﻧت ﻧﯿﯿ ،ﺧﺎﺋﯿﻦ و ﺳر ﺑ ﭘﺎرﺗﯿﯿ.“ 31ی ﺑ31 31ﺋﺎب/ﺋﯚﮔﺴﺘﺴــﯽ 1996 ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھوﻟﺮی ﮔــﺮت و ﻟو رۆژەوە ھﺎوﺳﻧﮕﯽ ھﺰ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﯚڕا. ﻋﺗــﺎ ﺳــراوی ﺋﻧﺪاﻣــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾﻛﺘﯽ،
ﻟ ﻟﺪواﻧﻜــﺪا رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ”ھر ﻛﺳــﻚ ﯾﺎن ﺳــرﻛﺮدەﯾﻛﯽ ﯾﻛﺘــﯽ ﺑ 31 ﺋــﺎب ﺧﯿﺎﻧت ﻧﯿﯿ ،ﺋــوە ﺧﺎﺋﯿﻨ و ﻟ ﭘﺎرﺗﯽ و ﭘﺎراﺳﺘﻨوە ﻧﺰﯾﻜ.“ ﺋو ﻟﺪواﻧی ﺳراوی ﺷوی ﯾك ﻟﺳر دووی ﺋم ﻣﺎﻧﮕ ﻟ ﻛﻧﺎﯽ
””“NRTﯾوە ھﺎﺗــ ﺑوﻛﺮدﻧوە و ﺳــراوی دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛ ﻗﺴــﯾﺎن زۆرە ،ﺑم ﻣﺎم ﺟﻻل و ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دەﻣﯿﺎن ﺑﺳﺘﻮون. ﺋوە ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﭘﺸﺘﺮ و ﻟ ھﻣﺎن ﻛﻧﺎڵ ،ﺷــﺎو ﻋﻟﯽ ﻋﺳﻜری ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رای ﮔﯾﺎﻧﺪ 31ﺋﺎب ﺧﯿﺎﻧت ﻧﯿﯿ و ﭘﺎرﺗﯿﯽ ”31 ﻛﺮد ﺑ ھﺰی ﯾﻛم ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻢ و ﺳــرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣت و ھﺰﻜﯽ ﮔــورەی رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ“.
ﻋﺳــﻜری زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ، ﺳﯿﺎﺳــت ﺋﻣــﺮی واﻗﯿﻌ و رۆﻣﺎﻧﺴــﯿﯿت ﻧﯿﯿ ،ﯾﻛﺘﯽ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎﯾﺶ رۆﻣﺎﻧﺴــﯿﯿﺎﻧ ﺳﯿﺎﺳت دەﻛﺎت. ﭼﺎودــﺮان ﭘﯿــﺎن واﯾ ﺋو ﻟﺪواﻧی ﺳــراوی ﻛﺸــ ﻟﻧﺎو ﯾﻛﺘﯽ دروﺳﺖ دەﻛﺎت، ﺑــو ﭘﯿــی ﺷــﺎو ﻋﻟﯽ ﻋﺳــﻜری ﻟ ﺑﻨﻣﺎﯾﻛﯽ دﯾﺎری ﯾﻛﺘﯿﯿ و ﺑﺎوﻛﯽ ﯾك ﻟ ﺳــرﻛﺮدە ﻛﺎرﯾﮕرەﻛﺎﻧﯽ ﺳرەﺗﺎی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋو ﺣﺰﺑ ﺑﻮوە.
ھﯚﺷﯿﺎر زﺒﺎری :ﭼﺎرەﺳری ﻛﺸﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ و ﺑﻏﺪا ﻛﺎﺗﯽ دەوێ ﻋﺮاق ﻟﮔڵ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺋﺎﯚﮔﯚڕی ھﯾ ﻟ ﺑﻮاری ﺟﻮﮔﺮاﻓﯽ ،ﺳﻨﻮور، ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ ،ﻧﺗوەﯾﯽ و ﺋﺎﻮﮔﯚڕی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ،ﺑم دووﭘــﺎت ﻟوە دەﻛﻣوە دۆﺧﻛ ﻧﮔﯾﺸﺘﻮوەﺗ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪار ،ﺑداﺧوە رۆژاﻧ ﻛﯚﻣﻚ ﻟ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺳــﭭﯿﻞ ﮔﯿــﺎن ﻟ دەﺳــﺖ دەدەن ،ﺋواﻧ ﺑﮕﻮﻧﺎھﻦ و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟ ﺋﺳﺘﯚی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاﻗﺪاﯾ. ﻟ ﻣﺎوەی راﺑﺮدوو ﻋﺮاق ﻟژﺮ 7ی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﺑﻧﺪی ی دەرھﻨﺮا ،ﺋــوە ﻛﺎرداﻧوەی ﻟ ﻛوﺗوە و ھﺳــﺖ دەﻛﺮا ﻛﻮرد ﺗﺮﺳﯽ ﻟو دەرﻛﺮدﻧ ھﯾ ،ﺑﯚﭼﯽ ﻛﻮرد ھﺸﺘﺎ ﻟ ﭘﭼﻛﺒﻮون ﯾﺎﺧﯚ ھــر ﺳــرﺑﺧﯚﯾﯿﯿﻛﯽ ﺑﻮاری ﺳرﺑﺎزی ﻟ ﻋﺮاق ،ﺗﺮﺳﯽ ھﯾ؟ ھــق ﻧﯿﯿ ﻣﯿﻠﻠﺗــﯽ ﻛﻮرد ھﯿﭻ ﺗﺮﺳــﻜﯽ ھﺑ ﻟــ دەرﭼﻮوﻧﯽ ﻋﺮاق ﻟ ﺳﺰاداﻧﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ ﯾﺎﺧﯚ ﺑﻧﺪی 7ﻟﺑر ﯾك ھﯚ ،ﺋو ﺑﯾﺎرە ﻟﺳــر ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺟﺒﺟ دەﻛﺮا ﻧك ﺗﻧﯿﺎ ﻟﺳر ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﺑﻏﺪا و ﺑﺳﺮا ﯾﺎن ھر
ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻛــﯽ ﺗﺮی ﻋــﺮاق ،ﺑﯚﯾ ﻟ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧﻮدەوﺗﯽ ﻋﺮاق ﺑ ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــوە وەك ﯾك ﻗــوارەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ھژﻣﺎر دەﻛﺮﻦ ،ﻟﺑر ﺋو ھﯚﯾﺎﻧ ھﻣﻮو ﻻﯾك ﺳﻮود ﻟو ﺑﯾﺎرە وەردەﮔﺮن و ھﯿــﭻ ﻣﺗﺮﺳــﯿﯿﻛﯿﺶ ﻧﯿﯿ، ﻟﻣــودوا ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛ ﺑﺷــﻜ ﻟ ﻋﺮاق ﺑ ﺋﺎزاداﻧ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ دەﻛﺎت ﻟﮔڵ دەرەوە ﻟ ﺑــﻮاری ھﻨﺎن و ﺑﺮدن و ﻟﺳــر زۆرﺑــی زۆری ﭘﺮﺳــﻛﺎن ،ﺑﯚﯾ ﺑﻧــﺪە ھﯿﭻ ﻣﺗﺮﺳــﯿﯿك ﻧﺎﺑﯿﻨﻢ ﻟﺳــر ﻋﺮاق ﺗﺎ ﺋوﻛﺎﺗی ﻛﻮرد ﺑﺷــﺪارە و ﻻﯾﻧﻜــﯽ ﮔﺮﻧﮕــﯽ دووﺑﺎرە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧوەی ﻋﺮاﻗﯽ دوای رووﺧﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮوە. دەﻣوێ ﺑــ رووﻧﯽ وەﻣﻢ ﺑﺪەﯾﺘوە ،ﺑﯚﭼﯽ ﻟﺳــر ﭘﺮﺳﯽ ﺣﻜﻮﻣاﻧﯽ ھﻣﯿﺸ ﭘﻜﮫﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﻧﺎﻛﯚﻛﻦ؟ ﺑﮕﻮﻣــﺎن ھــﯚﻛﺎر زۆرن ،ھــﯚی ﻣﮋووﯾﯽ و ﺋﺎﺳــﺘﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﻋﺮاق وەك دەوت، ھر ﻟ ﺳــرەﺗﺎی داﻣزراﻧﺪﻧﯿوە
ﺋم وﺗ ﺋو ﻛﺸــﺎﻧی ھﯾ ﺗﺎ ﺋﺴﺘ ،ﺑم رەﻧﮕ ﺋﺴﺘﺎ رووﻧﺘﺮ دەرﺑﻜــوێ ﺑــوەی ﭼــﯚن ﺋو وﺗ ﺣﻮﻛﻢ دەﻛﺮێ ﻛ ﭘﺸــﺘﺮ ﺑــ ﺣﻮﻛﻤﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗــﯚری ﺑڕﻮە دەﺑﺮا ،ﺑم دەرﻛــوت وت ﺑ ﺗﺎﻛﻼﯾﻧ ،ﺑ ﺗﺎﻛەوی ،ﯾﻛﺤﺰﺑﯽ و ﯾﻛﻨﺗوەﯾــﯽ ﺑڕــﻮە ﻧﺎﺑﺮێ، ﺋﺴﺘﺎ ھوڵ دەدرێ ﺑ ﺣﻮﻛﻤﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوی و ﺋﯿﺘﺤــﺎدی ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻋﺮاق ﺑﻜﺮێ، ﺋوﯾﺶ ﺋﺎﺳﺘﻧﮕﯽ ﻟ ﺑردەﻣﺪاﯾ، ﻟﺑر ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚﭘرﺳﺘﯽ و ﺗﺎﯾﻔﯽ و ﻧﺗوەﯾﯽ و ﻧﺎوﭼﮔری. ﻟﮔڵ ﺋوەﺷﺪا ﺋﻮە ﺗﺒﯿﻨﯿﺘﺎن ﻟﺳر ﺳﯿﺴﺘﻣﯽ ھﺒﮋاردان ﻟ ﻋﺮاق ھﯾ؟ ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺳﯿﺴــﺘﻣﯽ ھﺒﮋاردن ﻻﯾﻧﻚ دەﭼﺳــﭙﻨ ﻛ دەﺑ ھﻣــﻮو ﻻﯾــك ﭘﺎﺑﻧــﺪ ﺑﻦ ﺑ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ھﺒﮋاردن ،ﺑﯚﯾ ﮔﺮﻓﺖ ﻟ ﺳﯿﺴﺘﻣﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻧﯿﯿ، ﺑﻜﻮ ﮔﺮﻓــﺖ ﻟ ﺑڕﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺋو ﺳﯿﺴﺘﻣدا ھﯾ. ﺳــرەڕای ھﻧﮕﺎوﻧــﺎن ﺑــ
ﺋﺎراﺳــﺘی ﭼﺎرەﺳــرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ھوﻟﺮ و ﺑﻏﺪا، ﺑم ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دووﭘﺎت ﻟوە دەﻛﻧوە ﺗــﺎ ﺑڕﻮەﭼﻮوﻧﯽ ھﺒﮋاردﻧــﯽ داھﺎﺗــﻮو ﻛــﯚی ﻛﺸــﻛﺎﻧﯽ ﻋــﺮاق وەك ﺧﯚﯾﺎن دەﻣﻨﻨوە؟ ﺑﮕﻮﻣــﺎن دەﻛﺮێ ﭼﺎرەﺳــری ﺋو ﻛﺸــﺎﻧی ﻟ ﻋﺮاق ھﯾ ﺑ ﻛﺸی ﻧﻮان ھوﻟﺮ و ﺑﻏﺪاﺷوە ﺑﻜﺮێ ،ﺑم ﺋﻣ ﻛﺎری دەوێ و ﺑ ﻗﺴ ﺧﯚﺷــ ،ﺑم ﺑ ﻛﺮدەوە ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻛﺎری دەوێ و ﺋﺴﺘش دۆﺧﻜﯽ ﻟﺑــﺎر ھﺎﺗﻮوەﺗ ﭘﺶ و ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎن ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮوﻧﺗوە و ﺳرﺟم ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ وەك دۆﺧﯽ ﻟﺑﺎر و ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﻮوﻧﯽ ھﯾ ﺑوەی ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛ ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﺶ ﺑﻜﺮێ، ﺑم ﺑ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚم ﺳرﺟم ﭘﻜﮫﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﭼﺎوﯾﺎن ﻟوەﯾ ﺗﺎ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺋﯿﺪارەی ﺋو ﺗﻧﮕﮋەﯾ ﺑﻜﺎت ﺑــ ﻛﻣﺘﺮﯾﻦ زﯾﺎن ﺗــﺎ دەﮔﯾﻨ ھﺒﮋاردن و ﺋوﻛﺎﺗﯿﺶ دۆﺧﻜﯽ ﺗﺮ دﺘ ﺋﺎراوە.
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ ﺳ ﺳرۆﻛﯽ ھﯾ وﺷ /ﮔرﻣﯿﺎن .ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﻛﻻری
ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ ﺟﮕ ﻟو ﺳرۆك ﺷﺎرەواﻧﯿﯿی ﻟ دﯾﺎﻟوە ﺑﯚی دﯾﺎری ﻛﺮاوە ،ﺑھﯚی ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﺋﯿﺪارەی ﮔرﻣﯿﺎن و ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻨوە دوو ﺳرۆك ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﺗﺮﯾﺸﯽ ﺑﯚ داﻧﺮاوە و ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟو ﺳرۆﻛﺎﻧﯾﺶ دان ﺑوی ﺗﺮدا ﻧﺎﻧﻦ. ﺧﺎﻧﻗﯿــﻦ دەﻛوﺘــ155// 155 ﻛــﻢ ﺑﺎﻛــﻮری رۆژھﺗــﯽ ﺑﻋﻘﻮﺑــ و رووﺑرەﻛی دوو ھــزار و 757ﻛﯿﻠﯚﻣﺗــﺮی ﭼﻮارﮔﯚﺷــﯾ و ﯾﻛﻜــ ﻟ ﻧﺎوﭼــ ﺟــ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧــﻮان ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻢ
و ﺑﻏــﺪا و ﻟ دوای ﭘﺮۆﺳــی ﻧﺎﺳــﺮاو ﺑ” ﺋﺎزادﯾــﯽ ﻋﺮاق“ ﻟ ﻻﯾــن ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧوە داوودەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺑڕﻮە دەﺑﺮﺖ. ﺟواد ﻓﯾﺰو ﻣﺤﻣد ﺳرۆﻛﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ ﻛ ﻟ ﻻﯾن
ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯿﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﮔرﻣﯿﺎﻧوە ﻛﺎری ﻟﮔڵ دەﻛﺮێ ﺑ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“ی راﮔﯾﺎﻧﺪ، ﻟ ﻛﯚﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﻣﻮوز/ﯾﯚﻟﯿﯚی 2013ەوە ﻟــ ﻻﯾن ﺋﻣﺴــﺎڵ 2013ەوە ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯿﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﮔرﻣﯿﺎﻧــوە وەك ﺳــرۆﻛﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ دﯾﺎری ﻛﺮام. ”ﻣﻦ ﻛﺎری ﺧﯚم دەﻛم و ﺳرۆك ﺑﺷــﻛﺎن و ﻣﯚری ﺷــﺎرەواﻧﯿﻢ ﮔﯚڕﯾﻮە و ﻧﻮوﺳﺮاوﯾﺸﻢ ﺑﯚ ﺳرﺟم داوودەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــت ﻛﺮدووە و ﺋﺎﮔدارم ﻛﺮدووﻧﺗوە
ﻛ ﺳرۆﻛﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﻢ“ ﻣﺤﻣد وای ﮔﻮت. ﺟواد ﻓﯾﺰو ﺑ ﺳرﺳﻮڕﻣﺎﻧوە ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــوە دا ﻛ” ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﺳﯚران ﻋﻟﯽ دەﻛﺎ ﻟ ﻛﺎﺗﻜــﺪا ﻟﻜﯚﯿﻨوەی ﻟﮔــڵ دەﻛﺮێ ﻟﺳــر ﭼﻧﺪ ﮔﺮﻓﺘﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ“. ﻣﺤﻣد ﻣﻻ ﺣﺳن ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﺷﺎرۆﭼﻜی ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ ﺑ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷــ“ی راﮔﯾﺎﻧــﺪ ،ﻻی ﺋﻤ ﺳﯚران ﻋﻟﯽ ﺳرۆﻛﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻨ و ﺋو ﺷرﻋﯿﯿﺗﯽ ھﯾ
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺎدەﺳﺘ ،ھرﭼﻧﺪە ﻛﻮرد ﺳﺎﺢ ﻣﻮﺳﻠﯿﻢ ﺳــرۆﻛﯽ ﭘﯾدە، ﺑﻮوﻧــﯽ ﺋــو ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿــی رەت ﻛﺮدووەﺗوە. ﻟ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟﯿﺎ ﻟ ﭘﯾــدە 15 ،ﺣﺰﺑﯽ ﺗــﺮی ﻛﻮردی ﭼﺎﻻﻛﯿﺎن ھﯾ .ﺋــوان ﻧﯿﮕراﻧﻦ ﻟــ ھﺴــﻮﻛوﺗﻛﺎﻧﯽ ﭘﯾدە و ﺑــ” ﭘﺎواﻧﺨــﻮازی“ ﻧــﺎو دﻨﻦ .ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــرﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﻛﺸﯾ ھر 16ﻻﯾــن ﻟ ھوﻟﺮی ﭘﺎﯾﺘﺧﺘﯽ ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﻛﯚ ﺑﻮوﻧــوە و ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﻜﯽ ﺑﺎﯾﺎن ﭘــﻚ ھﻨﺎ ،ﺑم دﯾﺴــﺎن ﺋو 15 ﻻﯾﻧ دەﻦ ﭘﯾــدە ”ﺗﺎﻛەوی“ دەﻛﺎت. ﺋو ھﺴــﻮﻛوﺗﺎﻧی وای ﻛﺮدووە ﭘﯾدە ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن روﺧﺴــﺎرﻜﯽ ﺟﻮان ﻧﯿﺸــﺎن ﻧدا .ﺟﯿﺎ ﻟﻣــ ھﻧﺪێ ﻻﯾﻧﯽ ﻋرەﺑﯽ ﭘﯿﺎن واﯾ ﯾﭘدە راﺳــﭙﺮدراوی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳدە .ﺑرەی ﻧﻮﺳــﺮە ،ﮔﺮووﭘﯽ ﺋﺣﺮاری ﺷــﺎم ،ﺋﺣﻔﺎد رەﺳــﻮڵ و ﺑــرەی ﻛــﻮردی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟــ ﺑﯾﺎﻧﻨﺎﻣﯾﻛﺪا دووﭘــﺎت ﻟو راﺳﭙﺮدراوﯾﯿی ﭘﯾدە دەﻛﻧوە. ﺋوان ﻟ ﺑﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻛدا دەﻦ” ،ﻟ ﺷــڕدا ھﯿﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿك ﻟ ﻧﻮان ﻛــﻮرد و ﻋرەب ﻧﺎﻛﯾــﻦ ،ﺋوەی ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ رژﻤﯽ ﺗﺎواﻧﺒﺎری ﺋﺳد ﺑــﻜﺎت ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋﻤﯾ و ﻟﮔﯽ ﺷڕ دەﻛﯾﻦ“. ﻟﮔڵ ﭘرەﺳــﻧﺪﻧﯽ ﺷــڕ دژی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ دﯾﻤﺷﻖ ،ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﻧﺎوﭼــ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﭼﯚڵ ﻛﺮد و
ﭘﯾدە ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﺋــو ﻧﺎوﭼﺎﻧی ﮔﺮﺗ دەﺳــﺖ .ھر ﺋﻣ وای ﻛﺮد ھﻧــﺪێ ﻻﯾن ﭘﯿــﺎن واﺑ ﺋوە ﻟــ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ رﻜﻜوﺗﻨــﯽ ﻧﻮان دﯾﻤﺷﻖ و ﭘﻛﻛدا ﺑﻮوە .ﭘﻛﻛ ﻟﻧﺎو ﺳﻮورﯾﺎ ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮوە. ﻟ ﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻟﮔڵ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟ ﻻﯾن ﺑﺷــﺎر ﺋﺳــدەوە دژ ﺑ ﺧﻜﯽ ﺳﭭﯿﻞ، ﺳﺎﺢ ﻣﻮﺳﻠﯿﻢ ﺳرۆﻛﯽ ﭘﯾدە ﺑ دووری زاﻧﯽ ﺋﻣ ﻟ ﻻﯾن ﺑﺷــﺎر ﺋﺳدەوە ﻛﺮاﺑ. ھﯿﻮا ﻣﺟﯿﺪ ﺧﻟﯿﻞ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ دﻛﺘﯚرا ﻟ ﮔﺷــی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟ زاﻧﻜﯚی ﺑﻧﮕﻮوری ھرﻤﯽ وﺰی ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ، دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﺑﺒرﯾﻜﺮدﻧﯽ
و ﻛﺎری ﺧﯚی دەﻛﺎ ،ﺑﯚﯾ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﻣــوە ﺋﻤــ ﺑ رەﺳــﻤﯽ ﺳﯚران وەك ﺳرۆﻛﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ دەﻧﺎﺳﯿﻦ. ﻟــ ﺑراﻣﺒــردا ﺟــواد وادی ﺑڕﻮەﺑــری ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﮔرﻣﯿﺎن ﻟﺑﺎرەی ﺋو ﭘﺮﺳــوە داوای ﻟﺒﻮردﻧــﯽ ﻛــﺮد و ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻢ ﻟﺪوان ﺑﺪەم“. ﻟ ﻻﯾﻛــﯽ ﺗﺮەوە ﺑــو ﭘﯿی ﺧﺎﻧﻗﯿــﻦ ﯾﻛﻜــ ﻟــ ﻧﺎوﭼ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ھرﻢ و ﻟــ رووی ﻛﺎرﮔﯾﯿوە ﺳــر
ﺑ ﺑﺎرــﺰﮔﺎی دﯾﺎﻟﯾ ،ﭘﺎرﺰﮔﺎی دﯾﺎﻟ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺷﺎ ﻣﺤﻣدی ﺑ ﺳرۆﻛﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ داﻧــﺎوە و ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﺎرﮔﯾﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ ﻟﮔڵ ﺷﺎ ﻣﺤﻣد ﺗﺎوﺗﻮێ دەﻛن. ﻓﺎزڵ ﺣﻮﺳــﻦ /ھﺎووﺗﯿﯿﻛﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ /ﻧﯿﮕراﻧﯿﯽ ﺧــﯚی ﺧﺴــﺘ روو ﻟــوەی ﻧﺎزاﻧﻦ ﻛ ﺳــرۆﻛﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﺷــﺎرۆﭼﻜﻛﯾﺎﻧ و ﺑ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷــ“ی ﮔــﻮت ”ﺋوﻛﺎﺗﺎﻧی ﻛﺎرﻜــﯽ ﻛﺎرﮔﯾﻤــﺎن ھﯾ و
3
ﭘﻮەﻧــﺪارە ﺑ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿوە، ﻧﺎزاﻧﯿــﻦ روو ﻟ ﻛﻮێ ﺑﻜﯾﻦ، ﺑوەﯾﺶ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻤﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ ﺑﻮوە“. ﻻی ﺧﯚﯾوە رۆژﻧﺎﻣﻧﻮوﺳــﻚ ﻛــ ﭼﺎودﺮﯾــﯽ ﺋــو دۆﺧ ﻛﺎرﮔﯾﯿﺎﻧــی ﻧﺎوﭼــی ﮔرﻣﯿﺎن دەﻛﺎت ﺑﯚ ”وﺷــ“ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛ ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﻧــﻮان ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﻛﺘﯽ، ﺧﺎﻧﻗﯿﻨﯽ ﺗﻮوﺷــﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﻛﺮدووە.
ھﺰ و ﺳﻨﻮوری ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﯽ ﭘﻛﻛ ﺑرﺗﺳﻜﺘﺮ دەﺑﺘوە ھوﻟﺮ /وﺷ
ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﺎﻛﺎﻧﯽ ،ﺗﺮﺳﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﺋﮔری ھﺮﺷﯽ ﺳرﺑﺎزﯾﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺳر ﺳﻮورﯾﺎ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد. ﭘﻛﻛ ﻟوە دەﺗﺮﺳ ﭘﯾﺸﻜﯽ ﺋﺎﮔﺮەﻛ ﺋواﻧﯿﺶ ﺑﮕﺮﺘوە. ﻟﺪواﻧــﯽ دۆران ﻛﺎــﻜﺎن ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﺳــﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣــﺎ ﺟﭭﺎﻛﯿــﻦ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﻛﺟﻛ (و ﺳــﺎﺢ ﻣﻮﺳﻠﯿﻢ ﺳرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات )ﭘﯾــدە( ﻟﺑــﺎرەی ﺋﮔــری ھﺮﺷــﯽ ﺳــرﺑﺎزﯾﯽ ﺋﻣرﯾــﻜﺎ ﺑــﯚ ﺳــر ﺳــﻮورﯾﺎ و دەرەﻧﺠﺎﻣﻛﺎﻧﯽ ،ﺑﻻی ﺷــﻗﺎﻣﯽ ﻛﻮردﯾﯿوە ﺟﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺑﻮو ،ﺑم راﺳــﺘﯿﯿﻛی ﺋوەﯾ ﻛــ ﭘﺎرت و ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن ﭼﺎوەڕﯽ ھﻮﺴﺘﻜﯽ ﻟو ﺷﻮەﯾﯾﺎن دەﻛﺮد. دۆران ﻛﺎــﻜﺎن ﺋﻣرﯾــﻜﺎ و وﺗﺎﻧــﯽ ﯾﻛﺘﯿــﯽ ﺋورووﭘــﺎی ﻟــ دەرەﻧﺠﺎﻣﻛﺎﻧــﯽ ﺋو ﺷــرە ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮاوە ﺋﺎﮔدار ﻛﺮدەوە و ﺑ ﺷڕی ﺳﯿﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻧﺎوی ﺑﺮد. ﺋو ﺑ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻓﻮرات دە” ،ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿ ﻛﺎم وت ھــﺮش دەﻛﺎت و ﻛﺎﻣﯾﺎن ﺑرﮔﺮی ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ دەﻛﺎت، ﺗﻧﯿﺎ دەﺑ ﺋوەﻧﺪە ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺷڕەﻛ ﺳﻨﻮوری ﺳﻮورﯾﺎ دەﺑزﻨ و ھﻣﻮو ﻧﺎوﭼــی رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ دەﮔﺮﺘوە“. ﻻی ﺧﯚﯾوە ﺳــﺎﺢ ﻣﻮﺳﻠﻢ ھﻣﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھﯾ و دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛــ ﭘﯾــدە رﮕی ﺳــﯿﻣﯽ ھﺒﮋاردووە ﻛ ﺋوﯾﺶ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ رﮕی ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﯾ ﺑﯚ رووﺧﺎﻧﯽ دەﺳﺗﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﺳرۆﻛﯽ ﺳﻮورﯾﺎ. ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳ
دەﯾﯾ ﺷــڕی ﭼﻛــﺪاری دژ ﺑ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛﺎت .ﭼﺎودﺮان دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﻧــوە ﻛــ ﭘﺎرﺗﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات )ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ( ،ﭘﺎرﺗــﯽ ﭼﺎرەﺳــری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﭘﭼدەﻛ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻋﺮاق( و ﭘﺎرﺗﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺋﺮان( ،ﭘﺎﺷﻜﯚی ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﭘﻛﻛ(ن و درﮋەدەری ﺳﯿﺎﺳــﺗﻛﺎﻧﯽ ﺋو ﺣﺰﺑن. ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﭘﻛﻛــ ﺳــﺎﯽ 1998ﺧﺮاﯾ ﻧﺎو ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺗﯿﺮۆرەوە و ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ھر ﻟو ﻟﯿﺴــﺘدا ﻣﺎوەﺗــوە ،ﺋﻣش ﻧﯿﮕراﻧﯿﯽ ﺳرەﻛﯿﯽ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺋــو ﺣﺰﺑﯾ .ﺋوان ﻟــ داھﺎﺗﻮو و ﭘﮕی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﺑﺎﻛﻮر و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺗﺮﺳﻦ. ﺑﭘــﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧﯿﻮدەوﺗﯽ ھر ﺣﺰب و ﻻﯾﻧﻚ ﺑﺨﺮﺘ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺗﯿــﺮۆرەوە ،ﺋو ﻻﯾﻧــ ﻣﺎﻓﯽ ﻧﯿﯿ ﭘﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻟﮔڵ ھﯿــﭻ ﺣﺰب و ﻻﯾﻧﻜﯽ ﺗﺮ داﺑﻤزرﻨ .ھروەھﺎ ھر وﺗﻜﯿﺶ ﻣﺎﻓﯽ ﺋوەی ھﯾ ھﺮﺷﯽ ﺳرﺑﺎزی ﺑﻜﺎﺗ ﺳر. ﺋﺴــﺘﺎ ﭘﺎرﺗﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻧﺰﯾﻚ ﻟ ﭘﻛﻛ ﺑ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋوەی ﺑﺎﯽ ﺳــرﺑﺎزﯾﯽ ھﯾ ،ﻟ زۆرﺑی ﻧﺎوﭼــ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوای
رﻜﺨری ﮔﯚڕان ﻟ رازﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺗﯚراوەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەﻛﯽ ﺳرﻛوت ﻟﮔڵ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧوەی ھﻤﺗﯽ ھﺒﮋاردﻧ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯿﯿ ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮاوەﻛی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻧوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻓﺎ ،ﺳرﻛوت ﻟ رازﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺳرﻛﺮدە ﺗﯚراوەﻛﺎﻧﯽ ﻧــﺎو ﺑﺰووﺗﻨوەﻛی و ﺗﻮاﻧﯽ ﻓﺮﯾﻮﯾﺎن ﺑﺪات ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛﺎﺗــﯽ ﻛ ﺧﯚی داﯾﻨﺎوە ﺑﻛﺎرﯾﺎن ﺑﻨ ﺑﯚ ﺑﺎﻧﮕﺷــی ھﺒﮋاردن. ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺣﺎﺟﯽ ﻣﺣﻤﻮود ،ﻗﺎدر ﺣﺎﺟﯽ ﻋﻟﯽ ،ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺑﺎﻧﯿﻤﺎراﻧﯽ ،ﺳح رەﺷﯿﺪ و ﺳﻼر ﻋزﯾﺰ وەك ﭘﺸﺘﺮ ﻟ ﻛﻧﺎﯽ ﺟﯿﺎوازەوە راﯾــﺎن ﮔﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ﻟﻧﺎو ﮔــﯚڕان ﺑﯾﺎرەﻛﺎن ﺗﺎﻛەواﻧ دەدرێ و ﻧﯿﮕراﻧﻦ ﻟوە ،ﺗﻧﺎﻧت رﻜﺨری ﮔــﯚڕان ﻟ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﺟﭭﺎﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەﻛدا وەك ﺋﻧﺪاﻣﯿﺶ داﯾﻨﻧﺎن ،ﺑﯚﯾ ﺋو ﺳرﻛﺮداﻧ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧوەی
ﺧﯚﯾﺎن راﮔﯾﺎﻧﺪ. ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔــﯚڕان ﻟﮔڵ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧوە ﻟ ھﺒﮋاردن و ﺗﺮﺳــﯽ ﻟ ﻛﻣﺒﻮوﻧوەی ﻛﻮرﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎن، ﭘﻼﻧﻜﯽ ﺗﯚﻛﻤﯾﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﺷــﺘﻜﺮدﻧوەی ﺋو ﺳــرﻛﺮدە ﺗﯚراواﻧ داﻧﺎ و رﻜﺨری ﮔﯚڕان ﺳرﭘرﺷــﺘﯿﯽ ﻛﺮد و ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺳرﻛوﺗﻨﯽ ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎ. ﺑﭘــﯽ ﭘﻼﻧــ ﻛــ ﻟــ ﭼﻧــﺪ ﺳــرﭼﺎوەﯾﻛوە ﺑــ رۆژﻧﺎﻣــی ”وﺷــ“ ﮔﯾﺸــﺘﻮوە ،ﻧوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘﻓﺎ ﺑﯾــﺎری دا ﺑــﯚ ﺋﺎﺷــﺘﻜﺮدﻧوەی ﺋــو ﺗﯚراواﻧــ، ﺳــرﻛﺮدە
ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﺑﯚ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟ ﻻﯾن ﺳﺎﺢ ﻣﻮﺳﻠﯿﻤوە، ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﯿﻛ ﻛــ دەﺧﺮﺘ ﻧﺎو ﭼﻮارﭼﻮەی ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺗﺎواﻧﯽ ﺷڕ .ﺑﭘﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﻧﻮدەوﺗﯽ ﻛ ﺳﺎﯽ 1925دەرﭼﻮوە ،وﺗﺎن ﻣﺎﻓﯽ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛــﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿﯿﺎن ﻧﯿﯿ. ھﯿــﻮا ﻣﺟﯿﺪ دە” ،ﻗﺴــﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎﺢ ﻣﻮﺳﻠﯿﻢ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧ ﻟ ﭘﺸﻠﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﻛﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ، ﭘﯾدە دەزاﻧ ﻟ ﺋﮔری ھﺮﺷﯽ ﺳــرﺑﺎزﯾﯽ وﺗﺎن ﺑﯚ ﺳر ﺳﻮورﯾﺎ ﭘﮕی ﻻواز دەﺑ ،ﺑﮕﻮﻣﺎﻧﯿﺸــﻢ ﻟوەی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻟــ ﭼﻮارﭼﻮەی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳــددا ،ﻟ ﭘﻛﻛ دەدات“.
ﭘﮕی ﭘﻛﻛ ﻟ ﺑﺎﻛﻮر ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﺗواو ﻟ ھﺮﺷــﯽ ﺳــرﺑﺎزﯾﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺳــر ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻛﺎت .ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻣ ھژﻣﻮوﻧﯽ دەﺳــﺗﯽ ﺧﯚی ﻟــ ﻧﺎوﭼﻛ زﯾــﺎد دەﻛﺎت .ﺋوان دەزاﻧــﻦ ﺑــو ھﺮﺷــ ،ﭘﮕی ﻣﻛﺘﺑﻚ ﺑ ﻧﺎوی ﭘﯾدە ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ”ﻟﯿﮋﻧــی راﭘڕاﻧﺪﻧﯽ ﻻواز و ﺋﮔری داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﮔــﯚڕان“ ﻧﺎوﭼﯾﻛــﯽ ﻛﻮردﯾــﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت و ﺳﯿﻔﺗﯽ ﺳــرﺑﺧﯚ ﻛﻣﺘــﺮ ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ دەﺑﺘوە .ﺟﯿﺎ ﻟﻣش ﭘ ﺑﺪا و ھرﯾك ﻟو ﺳرﻛﺮداﻧ ﺋــو ﺗﺮﺳــﯾﺎن وەك ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﺋو ﻟﯿﮋﻧﯾ داﺑﻨﺮﻦ. دەڕەوﺘوە ﻛ ﺑﭘﯽ ﭘﻼﻧﻛ ،ﻧوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻓﺎ رۆژﺋــﺎوای ﺋــو ﻟﯿﮋﻧﯾــی ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾﻛــﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە و دوای ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺑﺒﺘــ ﭘرﻟﻣﺎن و ﺑﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﺑﺰووﺗﻨوەﻛ ﻟﯿﮋﻧﻛــ ھﺪەوەﺷــﺘوە و ھرﯾــك ﻟو ﺳرﻛﺮداﻧ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻟ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان دوور دەﺧﺮﻨوە.
ﭘﮕﯾك ﺑﯚ ﭘﻛﻛ. ھﯿــﻮا ﻣﺟﯿــﺪ دەــ” ،ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﻧﺪاﻣﻜــﯽ ﺑھــﺰی ﻧﺎﺗﯚﯾ و ﻟ ﺷــڕی دژ ﺑ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﺷــﺪار دەﺑ ،زۆرﯾﺶ ﺋﺳــﺘﻣ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧــﯚی ﻟﮔڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻟﮔڵ ﭘﻛﻛــ ﺑﮕﯚڕﺘــوە ،ﺑــم ﭘﯿ ھﻣــﻮو ﻛﺎرﺗﻛﺎن ﻟ دژی ﭘﻛﻛ دەﺷﻜﻨوە“. ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑردەواﻣ، ﭘﻛﻛ ھﻧﺪێ ﮔرﯾﻼی ﺧﯚی ﻟ ﺑﺎﻛــﻮر ﺑــﯚ ﺑرزاﯾﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻗﻧﺪﯾﻞ ﭘﺎﺷﻛﺸــ ﭘ ﻛﺮدووە و ﺋﻧﻜرە ھﻧــﺪی ﻣﺎﻓــﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﺑــ ﻛــﻮردەﻛﺎن داوە .ﻟو ﭘﺮۆﺳــﯾدا ﭘﻛﻛــ و ﺋﯿﻤﺮاــﯽ ﻻﯾﻧــﯽ داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺪﻧﻜﺎرن ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺋﻧﻜرا ،ﺑــم ﺋوەی زۆر داوﻨﯽ ﭘﻛﻛی ﮔﺮﺗﻮوە ،ﻧﺎوەﻛﯾﺗﯽ ﻟ ﻧﺎو ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺗﯿﺮۆردا. ﺋﻣ ﺟﯿﺎ ﻟ رەواﻧﺪﻧوەی ﺗﺮﺳــﯽ ھژﻣﻮوﻧﯽ ﭘﻛﻛ ﺑﺳــر ﺣﺰﺑ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮدا .ﺣﺰﺑﯽ ﺋﺎی رزﮔﺎری ﻛ ﭘــﺶ ﭘﻛﻛ ﺑﻮوﻧﯽ ھﺑﻮوە ،ﺋﺴﺘﺎ ﺧﯚی رﻚ دەﺧﺎﺗوە و دەﯾوێ ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﯚی ﻟ ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳﺖ ﭘ ﺑﻜﺎﺗوە. ﭼﻛﻜﺮدﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﺑــو ﭘﯿ ،ﺳــﻨﻮوری ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی ﺳــرەﻛﯿﯽ ﭘﻛﻛ ﺑﯚ ﻧﺎو ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﮔﻮازرﺘــوە ،ﺋﻣ ﺳــرەڕای ھﮕﺮﺗﻨﯽ دروﺷــﻤﯽ ﭼﻮار ﭘﺎرﭼی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ ﻟ ﻻﯾن ﭘﻛﻛوە. ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﭼــك ﺑﻮو ﻛ ﭘﻛﻛــ ﻟــو ﺳــﺎﻧی دواﯾﯿﺪا
ﺑــﻛﺎری دەھﻨــﺎ ،ﺑــم وﺗ ﺋورووﭘﺎﯾﯿﯿﻛﺎن ﺑ ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋوەی ﻧﺎوی ﭘﻛﻛ ﻟ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺗﯿﺮۆرداﯾ، ھڕەﺷــی ﺋوەﯾــﺎن ﻛــﺮدووە ﻛﻧﺎ ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳــر ﺑو ﭘﺎرﺗ دادەﺧــن .دوا ﻛﺎرداﻧوەش ﺑراﻧﺒــر ﺑ ﺑﻮوﻧــﯽ ﭘﻛﻛ ﻟو ﻟﯿﺴﺘدا ،ﺋوە ﺑﻮو ﻛ ﺑڕﻮەﺑراﻧﯽ ﺗــﯚڕی ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ ﻓﯾﺴــﺒﻮوك ﭼﻧــﺪ ﻣﺎﭙڕﻜﯿﺎن ﺑــ ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺑوﻛﺮدﻧوەی وﻨ و ﺋﺎی ﭘﻛﻛ داﺧﺴﺘﻮوە. ھﯿــﻮا ﻣﺟﯿــﺪ ﭘﯽ واﯾ ﺋﺴــﺘﺎ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﭘﻛﻛ ﻻواز ﺑﻮوە .ﺋو دە” ،ﺧﻚ و ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ ﭘﺎﺑﻧﺪە ﺑ ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜ ﭘﻛﻛ ﻟﻧﺎو ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺗﯿﺮۆرداﯾ، ﮔﻮﯽ ﻟ ﻧﺎﮔﯿﺮێ“. ﺋو ﺑﯚ ﭘﺎﭙﺸﺘﯿﯽ ﻗﺴﻛﺎﻧﯽ ،ﺑراوردﻚ ﻟ ﻧﻮان ﻣﯿﺪﯾﺎی ﭘﻛﻛ و ﻣﯿﺪﯾﺎی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﺮاق دەﻛﺎت و ھﻟﻮﺴــﺘﯽ ﻣﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــﺑﺎرەت ﺑ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﻛﻮ ﻧﻤﻮوﻧ دﻨﺘوە .ھﯿﻮا ﻣﺟﯿﺪ دە” ،ﻛﺎﺗﻚ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ ﺑرﮔﺮی ﻟــ ﻛﻮرداﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوا دەﻛﯾﻦ، رەﻧﮕﺪاﻧوەی ﺗــواوی ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻋرەﺑﯽ و ﺋورووﭘﺎدا ھﺑﻮو ،ﺑم ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋم رەﻧﮕﺪاﻧوەﯾ ﺑراﻧﺒر ﺑ ﻗﺴﻛﺎﻧﯽ ﭘﻛﻛ ﻧﺎﺑ.“ زۆرﺑــی ﭼﺎودــﺮان ﭘﯿــﺎن واﯾ ﺑھﯚی رۆﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻧﺎوﭼﻛدا و ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﯽ ﺳرۆﻛﯽ ﺋو ھرﻤ ،ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿ ﻧﺎوﭼﯾﯿﯿﻛﺎن و ﭘﺎواﻧﺨﻮازﯾﯽ ﭘﻛﻛ ،ﺋﯿﺘﺮ ﭘﻛﻛ ھﺰ و ﺳﻨﻮوری ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﯽ ﭘﺸﺘﺮی ﻧﺎﻣﻨ و ھﺮﺷــﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎش ﺑﯚ ﺳر ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﺋﻣ زﯾﺎﺗﺮ ﻛﻣﺘﺮ و ﺑرﺗﺳﻜﺘﺮ دەﻛﺎﺗوە.
4
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە )) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ژﻣﻣﺎﺎررە ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤﻣد
رەھﻧﺪەﻛﺎن
ﭘﻛﻛ ﭼﻧﺪ ﺟـــﺎرﻚ
14
ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻛﺎر ﺑﯚ دروﺳـــــــ
ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟ ﺑﺮی ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺎﺟﮕﯿﺮﯾﯽ دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﺳر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ و دەرەوە ﻛ رﮕﺮی ﻟ ﯾﻛﺒﻮوﻧﯽ دەﻛﺎت، ژﯾﺎﻧﻜﯽ ﺷــﺎزی ﺑرھم ھﻨﺎوە ﻛ ﻟ ﺳﯿﺎﺳــت و ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﺪا ﭼ ﻛﺮاوەﺗوە ،ﺑﻣش ﺑﻮارﻚ ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﻣﺎوەﺗوە ،ﺳﯿﺎﺳﺗﻚ ﻛ ﻟ ﺑﺮی ﺋوەی ﺧﯚﺷــﮕﻮزەراﻧﯽ ﺑﯚ ھﻣﻮوان دەﺳﺘﺑر ﺑﻜﺎت و ﺧﻚ ھﺳــﺖ ﺑﻜن ﺑﺋﯿﺮادەی دەﻧﮕﺪان دەﺗﻮاﻧﻦ دەﺳت ﺑﮕﯚڕن ،ﺑﭘﭽواﻧوە ﮔﺮەوەﻛ ﺧﺮاوەﺗ ﺧﺰﻣت ﭼﻧﺪ ﮔﺮووﭘﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿوە ﻛ ﻟﺳــر ﺑﻨﻣﺎی ﺷڕی ﺋﯿﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ ﺑ ﺧﻚ ﺧﯚﯾــﺎن دەوﻣﻧﺪ دەﻛن ،ﺋم ﺣﺎﺗ ﭼﻧﺪ ﺑﺎرەﯾــ ﻧھﺎﻣﺗﯿﯿﻛﯽ ﺧﻮﻘﺎﻧﺪووە ﻛ ﻻﯾﻧﯽ ﻛم ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺧﻜﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوەﺗوە ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ. ﺗﻮەﮔﻼﻧﯽ ﺧﻚ ﺑواﻧوە ﻛ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎﯾﺎن ھﯾ ﺑﯚ ﺣﺰب و ﺋواﻧﯾﺸﯽ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎﯾﺎن ﻧﯿﯿ ﻛ ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﺑﺎﻧﮕﺷی ھﺒﮋاردن دەردەﻛوﺖ ،ﺑﺷــﻮەﯾك ﻟ ﺷــﻮەﻛﺎن ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﻜ ﺑﯚ ﺋو ژﯾﺎﻧ ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﯿ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿی ﻛ ﺗﻧﯿﺎ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﮔﺮووﭘﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەﮔﻮزەرــﺖ ،ﻣﺑﺳــﺘﻢ ﺋــو ژﯾﺎﻧﯾ ﻛ ﺧــﻚ ﮔرەﻛﯿﺗﯽ ﻟ رﮕی ھﺒﮋاردﻧوە ﺑﯿﮕﯚڕﺖ ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﻚ ﻛ وﯾﺴــﺘﯽ ﺧﯚﯾﺗﯽ ،ﻛﭼﯽ ﮔﺮووﭘﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻣﺑﺳــﺘﻢ ﻟ ﭘﯿﺎواﻧﯽ ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧــ ،ﺧﻚ ﺑﯚ ﻣراﻣﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﻛﺎر دﻨﻦ ﺗﺎ درﮋە ﺑ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺪەن ،ﺋم ﺣﺎﺗ ﺟﮕ ﻟوەی ﻓزاﯾﻛﯽ ﻧﺎﺗﻧﺪروﺳﺘ و ﺑﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻚ ﻧﯿﯿ ﻟ ﺳﯿﺎﺳت ،ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﺸﯽ ﮔﯚڕﯾﻮە ﺑﯚ ﺑﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻛ ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿ ،ﺑو واﺗﺎﯾی ﺧﻚ ﺑﺑ وﯾﺴﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑ ﺳﯿﺎﺳﺗوە ﺗﻮە دەﮔﻠﻦ. ﻟﮔــڵ ﺋوەدا ﻛ ھﻣــﻮو ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﯚ ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ دەﺳت و ﺣﻮﻛﻤاﻧﯽ و دەوﺗﺪاری، وﻨﯾﻛﯽ ﺧﯾﺎﯿﯿﺎن ﭘﺸــﻜﺶ ﻛﺮدووە ،ھر وەﻛﻮ ﭼﯚن ﺑھﺷــﺖ ﺑﯚ ﺋﯿﻤﺎﻧــﺪاران ﺧﺮاوەﺗ روو ﻟ ﺑﺮی ﺑ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ دﻧﯿــﺎ ﺑﯚ ﻗﯿﺎﻣت ،ﺋﺎواﯾﺶ وﻨﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھﯾ ﮔﻮاﯾ ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دەﺧﺮﺘ ﺧﺰﻣت ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﯿوە ﻟ دوای دەرەﻧﺠﺎﻣﯽ ھﺒﮋاردﻧوە، ﻟوﺸوە ﺧﻚ ﻟ ﺳﺎﯾی دەرەﻧﺠﺎﻣﯽ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن دەﺣﺳﺘوە ،ﻟ ﺣﺎﻜﺪا ﺑﺋزﻣﻮون دەرﻛوﺗﻮوە ﻛ ﻟ دوای ھر ھﺒﮋاردﻧﻜــﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ،ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻛﯚﻣﮕ ﺑﺳر دوو ﭼﯿﻨﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﺪا داﺑش دەﺑ، داﺑﺷﺒﻮوﻧﻚ ﻛ ﻟ ﺑﺎزاڕ و ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿوە دەﺳﺖ ﭘ دەﻛﺎت ،ﺗﺎ دەﮔﺎﺗ ﺷــﻮﻦ و رﮕی ﺗــﺎك ﻟ ﻛﺎﯾی ﺳﯿﺎﺳــﯿﺪا ،ﺋو ﺗﺎﻛی ﻛ ﺑر ﻟ ھﺒﮋاردن ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋﯿــﺮادەی دەﻧﮕﯽ ﺧﯚی ﺑﻮوە و ﺑﺑــ ﺋﯿﺮادەی ﺧﯚی ﺗﺳــﻠﯿﻢ ﺑ ﻛﯚﻣﮕﯾك ﺑﻮو ﻛ ﺗﺳﻠﯿﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳت دەﺑ ،ﺋــوﻛﺎت دەردەﻛوﺖ وﻨــ ﺧﯾﺎﯿﯿﻛ چ وەھﻤﻜــ و ﭼﯚن ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﮔــﯚڕاوە ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ. ﯾﻛﻚ ﻟ دﯾــﺎردە ھرە دزﻮەﻛﺎن ﻛ ﻟ ﭘﺮۆﺳــی ھﺒﮋاردن ﻧﺎﺑﯿﻨﺮێ ،ﮔڕاﻧﺪﻧوەی ﻧرﯾﺘﯽ ﻛﯚﻧﭘرﺳﺘﯽ و ﻋﺷــﯿﺮەﺗﮕری و ﺑﻨﻣﺎــ و ﺑﺣﺰﺑﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺑ ﺋﯿﺮادەﯾﯿــﯽ ھﻣﻮو ﺗﺎﻛﻛﺎﻧ ﻟــ ﮔﺮدﺑﻮوﻧوەﯾﻛﺪا ﻛ ﻟــ دەرەوەی ﺋﯿﺮادەی ﺗﺎﻛ ،ﻧﻤﻮوﻧــش ﺋو ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎ ﻋﺷــﯿﺮەﺗﯿﯿﯾ ﻛ ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﺷﺎﺷــی ﺗﻟﭬﺰﯾﯚﻧــوە دەﯾﺒﯿﻨﯿﻦ ،ﻛﺳــﻚ ﻣﺎف ﺑﺧــﯚی دەدات ﺑﻧــﺎوی ھﻣﻮو ﺗﺎﻛﻛﺎﻧﯽ ﺳــر ﺑ ﻋﺷــﯿﺮەﺗﻜوە ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎ ﺑﯚ ﺣﺰﺑﻚ دەﻛﺎت ،ﻟوﺸوە ﻟ رﮕی رﯾﻜﻼﻣوە ﺑﻮوﻧﯽ ﺗﺎﻛﻛﺎن ﻣﺣﻮ دەﻛﺎﺗوە و ﺧﻚ دەﻛﺎت ﺑ ﻛﺎﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و دەﯾﻔﺮۆﺷﺖ ﺑﺣﺰب ،ﻟ ﺣﺎﻜﺪا ﻧك ﺋم دﯾﺎردەﯾ ﻟ دﻧﯿﺎدا ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿ و ﻟ دوای ﻟداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑوە وەﻛﻮ دﯾﺎردەﯾﻛﯽ ﻣﯚدﺮﻧــ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘ ھﺎﺗﻮوە ،ﺑﮕﺮە ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺣﺰﺑﺎﯾﺗــﯽ ﺑﯚ ﺧﯚی ﺳــﯾﻨوەی ژﯾﺎﻧــﯽ ﺑﻣﮕﻟ و ﭘــﻮەری ﺋﺎزادﯾﯽ ﺗﺎﻛ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺣــﺰب ﺧﯚی ﻟﮔڵ ھﺎﺗﻨﯿﺪا ﺑﯚ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺎك ﻟ ﺑﻨﻣﺎ و ﻋﺷــﯿﺮەت ﺑرھــم ھﺎﺗﻮوە ،ﻛﭼﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ دوای ﺋو ﭼﻧﺪ ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ھﺒﮋاردﻧی ﻟژﺮ ﻧﺎوی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺣﻮﻛﻤاﻧﯿﯽ ﻛﺮدووە ،ﺑﺷﺎﻧﺎزﯾﯿوە ﺋوە رادەﮔﯾﻧﺮێ ﻛ ﺗﺎك ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿ ﺑﺑ ﻛﯚﻣڵ و ھﯿﭻ ﮔﺮووﭘﻜﯿﺶ ﻧﯿﯿــ رووﺑڕووی ﺋو ﻧرﯾﺘ ﺑﺒﺘــوە ،ﺋﯿﺪی ﻟوﻮە ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﺗﻜڵ ﺑ ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳت دەﻛﺮێ.
ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﯚﺟﻻن ﺑﯚ وﺷ ﻋﻮﺳﻤ
ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﯚﺟﻻن ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﭘﺸﻮوی ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن،
رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“دا ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﻧﺎڕاﺳﺘوﺧﯚ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوە دەﻛﺎت ﻛ ﭘﭘﻛﻛ ﻛﯚﺳﭙ ﻟﺑردەم ﺳرﻛوﺗﻨﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ .ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﯚﺟﻻن ﻛ داﻣزرﻨری ﭘﯾدەﯾ ،ﺑ رووﻧﯽ ﭘﯾدە ﺑ ﺣﺰﺑﻜﯽ ﺋﯚ ””دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر“ ﻧﺎو دەﺑﺎ و دە” ،ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻛﺎر ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺟﮕﺮەوەی ﭘﯾدە دەﻛﺎت“. ﺟ ﻛﯚﯾ /وﺷ – زرﯾﺎن ﺟوھر ﺋــﻮە ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﺑــ داھﺎﺗﻮوی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﺷﺒﯿﻨﻦ؟ ھﻣﻮو ھﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘﯿﺎن واﺑﻮو ﺋو ﭘﺎرﭼﯾ دوای ﭘﺎرﭼﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎزاد دەﻛﺮێ ،ﭘﯿــﺎن واﻧﺑﻮو دوای ﺑﺎﺷــﻮور ،رۆژﺋﺎوا ﺋــﺎزاد دەﺑ ،ﺑﯚﯾ دەﺗﻮاﻧــﻢ ﺑــﻢ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯽ ﺗواوﯾﺎن ﺑﯚ ﺋــو ﻗﯚﻧﺎﻏ ﻧﻛﺮدﺑﻮو .راﺳــﺘ ﮔﻟﯽ رۆژﺋﺎوا ﻟ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ و ﻟﻧــﺎو ﭘﻛﻛدا ﺑﻮوﻧ و ﺧﻜﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﺸــﯿﺎن ھﯾ ،ﺑم ھﯿﭻ ھﺰﻚ ﺧﯚی ﺑــﯚ ﺋو ﻗﯚﻧﺎﻏ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﻛﺮدﺑﻮو. ﺳــﻧﮓ و ھﺎوﻛﺸــی ھﺰە ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﯚﻧ؟ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳر ﺑ ﭘﺎرﺗﯽ ،ﯾﻛﺘﯽ، ﻛﯚﻣڵ ،ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮو و ﭘﻛﻛ ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھن ،ﺑم دواﺟــﺎر ھﻣﻮوﻣــﺎن دەزاﻧﯿﻦ ﻛ ﭘﻛﻛ ﻟــو ﭘﺎرﭼﯾدا ﺧﺑﺎﺗﻜﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ﻛــﺮدووە .ﻣﻦ ﭘــەو و ﭘﺮۆﮔﺮاﻣــﯽ ﭘﯾدەم ﺋﺎﻣــﺎدە ﻛﺮد و ﺳرﭘرﺷــﺘﯿﯽ داﻣزراﻧﺪﻧﯿﺸــﻢ ﻛﺮد ،ﺑﯾﺎر ﺑﻮو ﺳــﺎﻚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﻟ ﺑﻜﯾــﻦ و دواﺗﺮ ﺑﺒﺘ ھﺰﻜﯽ ﺳــرﺑﺧﯚ ،ﺑم ﺋﻣــ ﻟ ﻻﯾن ﭘﻛﻛــوە ﻗﺒﻮوڵ ﻧﻛــﺮا .ﺋوان دەﯾﺎﻧﮕﻮت دەﺑــ ﭘﯾدە ھﺰﻜﯽ ﮔﺮﺪراوی ﺳــر ﺑ ﭘﻛﻛ ﺑ و ﺋﺴــﺘﺎش ھر واﯾ ،ﺑﯚﯾ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﭘﯾدە ،ﭘﻛﻛی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ. * ﺑﯚ ﻧﺗﺘﻮاﻧﯽ ﺳرﭘرﺷﺘﯿﯽ ﭘﯾدە ﺑﻜی؟ ﭼﻮﻧﻜ ﻣﻦ ﻟ ﭘﻛﻛ ھﺎﺗﻤ دەر، ﺑ ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﭘﻛﻛ ﻣﻦ ﺧﯿﺎﻧﺗﻢ
ﻛﺮدووە .ﻣﻦ ﭘﻢ واﯾ ھر ﻛﻮردﻚ دەﺑــ ﻟ ﭘﺎرﭼی ﺧــﯚی ﺧﺑﺎت ﺑﻜﺎت و ﺧﯚﺷــﻢ ﺋﺎﻣــﺎدەی ھﻣﻮو ﺧﺰﻣﺗﻜــﻢ ،ﺑم ھر ﻛﺳــ و ﻟ ﭘﺎرﭼی ﺧﯚی .ﭘﻮﯾﺴــﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﺑﺷــﻚ ﺑﯚ ﺑﺷــﻛی ﺗﺮ ﺧﺑﺎت ﺑﻜﺎت. ﮔﻮاﯾ ﺋﺴــﺘﺎ ﭘﯾدە دەﺳﺘﯽ ﺑﺳر ھﻣﻮو ﺑﯾﺎرە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﮔﺮﺗــﻮوە، ﭘﺖ واﯾ ﭘﺎرﺗﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺳــر ﺑ ﭘﺎرﺗﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﻟو ﺑﯾﺎراﻧدا ھﺎوﺑﺷﻦ؟ ﺋو ﺣﺰﺑﺎﻧی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛ ﺳــر ﺑ ﭘﺎرﺗﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﻦ ،ﺣﺰﺑــﯽ ﺑﭽﻮوﻛﻦ و ﺟﻣﺎوەری زۆرﯾــﺎن ﻧﯿﯿ .ﭘﻛﻛ ﻟ ھﺷــﺘﺎﻛﺎﻧوە ﺧﺑﺎﺗﯽ ﻛﺮدووە، ﺑﯚﯾ ﺟﻣــﺎوەری ﭘﯾــدە زﯾﺎﺗﺮە. ھروەھﺎ دەﺳــﺗﯽ دﯾﻤﺷﻘﯿﺶ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﭘﯾــدەوە ﻛﺮدووە و ﺑﻻی ﺋﺳدﯾﺶ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ھﺰ ﻛ ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳﺗﯽ ﺑدەﺳــﺘوە ﺑــ ،ﭘﯾدەﯾ ،ﺑﯚﯾ ﺋﺴــﺘﺎ ھﻣﻮو ﺑﯾﺎرە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﺑدەﺳﺖ ﺋو ﭘﺎرﺗوەﯾ. ﻛواﺗ ﭘﯾدە ﻟ ﺋﺎراﺳــﺘی ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﻛﺎر دەﻛﺎت؟ ﺑ ،ﺋﺳــد رﻜﻜوﺗﻨﯽ ﻟﮔڵ ﭘﯾدە ھﯾــ و ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟﮔڵ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎن .ھر ﺑ ھﯚی ﺋو رﻜﻜوﺗﻨوە ،ﺋﺳد رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ رادەﺳــﺘﯽ ﭘﯾدە ﻛــﺮدووە .ﻟو ﻣﺎوەﯾﺷــﺪا ﭘﯾدە ﺧﯚی رﻜﺨﺴﺖ و ھر وەﻛﻮ ﭘﻛﻛ ،ﻟ ھر ﺷﻮﻨﻚ ﺑ رﮕ ﻧﺎدات ھﺰی ﺗﺮ ھﺑ. ﺋو ﺟــﯚرە ﺳﯿﺎﺳــﺗ ﭼﯚن ﭘﻨﺎﺳ دەﻛی؟
ﺗﯚزﻚ ھﺳﺘﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯿﯽ ھﯾ ،ﺑﯚﯾ زەﻣﯿﻨﻛ ﺑﯚ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻻوازە. ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻜﯽ ﺑﯚ ھﺰ و ﻻﯾﻧ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﺳﺖ و ھﻣﻮو ھﺰە ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن ﺟﯿﺎ ﻟ ﭘﯾدە ﻧﺑ ،ﺑﺷﺪار ﺑﻮون، ﺑﯚ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﭘﯾدەی ﺑﺎﻧﮕﮫﺸــﺖ ﻧﻛﺮد؟ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺧرﯾﻜﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺟﮕﺮەوەﯾﻛ ﺑــﯚ ﭘﯾدە ،ﭼﻮﻧﻜ ﭘﯾدە ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑھﺰ و دروﺳﺘﯽ ﻟﮔــڵ ﺟﯿﮫــﺎن ﻧﯿﯿ .ﭘﺸــﺘﺮ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻟﮔڵ ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﻋﺮاق و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ھﺑﻮو ﺑﯚ ﺋــوەی ﺑﮕﺎﺗ دەﺳــت ،ﺑم ﺋﻣــ ھﯾ و دەﺑ ﭘﯾــدە ﭘﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻟﮔڵ ھﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ھﺑ ،ﭼﻮﻧﻜ ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﺑﺑ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ ،وت ﺑڕﻮە ﺑﺒﺎت .ﭘﯾدە ﺳﯿﺎﺳــﺗﻜﯽ ﻋﻗﻧﯽ ﻧﯿﯿ و ﻛﻮرد ﻻواز دەﻛﺎت. ﺋو دە ﺑھﺰی ﮔل وت ﺑڕﻮە دەﺑﺎت ،ﻛﭼــﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻟﮔڵ ﺋﺮان ،ﺳﻮورﯾﺎ ،ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻋﺮاق ھﯾ
دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻻوازە. ﺑﯚﭼﯽ ؟ دەﺳﺗﯽ ﺋﺳد و ھﺰی ﭘﻛﻛ واﯾﺎﻧﻜــﺮدووە ﺧﻚ ﻟــ دﯾﻦ دوور ﺑﻜوﻧوە ،ﺑﯚﯾــش ﺧﻜﯽ رۆژﺋﺎوا ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛﺎت. ﻋﻓﺮﯾﻦ ﺷﺎرﻜﯽ ﻣﯚدﺮﻧ و ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ
و ﻟﺑﯿﺮی ﭼﻮوە ﺗﻣﻧﯽ ﺋو رژﻤﺎﻧ ﻟ ﺗواوﺑﻮوﻧﺪاﯾ .دەﺑ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﭘﯾدە ﻟ ﺳــﻨﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﭽﺘدەر. ﺳــﺎﺢ ﻣﻮﺳــﻠﯿﻢ ﺳــرۆﻛﯽ ﭘﯾدە ﭼﻧﺪ ﺟﺎر ﺳــرداﻧﯽ ﺋﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎی ﻛﺮد ،ﻛﭼﯽ ﺋو وﺗﺎﻧ ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺸی ﻛﻮردﯾﺎن ھﯾ ،ﺋو
ﺳــرداﻧﺎﻧ ﺑژرەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮردﯾﺎن ﺗﺪاﯾ؟ ﻣﻦ ھﻣﯿﺸ ﻟﮔڵ دﯾﺎﻟﯚﮔﻢ ،ﻟﮔڵ ھﻣﻮو ﻻﯾﻧــﻚ ،ﺗﻧﺎﻧت ﻟﮔڵ رژﻤﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳــدﯾﺶ .ﺋﮔر داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺪن ﻟﺳر ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﻜﯽ راﺳﺖ و ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮرددا ﺑ، ھﻣﯿﺸ ﭘﻮﯾﺴﺘ. ﭘﺖ واﻧﯿﯿــ ھﻣﺎن ﻣﮋووی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ رۆژﺋﺎواش دووﺑﺎرە دەﺑﺘوە؟ زەﺣﻤﺗ ﻟ رۆژﺋﺎوا ﺷــڕی ﻧﺎوﺧﯚ دروﺳــﺖ ﺑ ،ﭼﻮﻧﻜــ ﭘﯾدە ﻟ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑھﺰﺗﺮە و ﺋو ھﺰاﻧ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺷڕ ﻟﮔڵ ﭘﯾدە ﺑﻜن. ﺳﯿﺎﺳﺗﻛﺎﻧﯽ ﻣﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﺳــرﻛوﺗﻮو و ﺑﺎرﮔﺮەوەﯾ ﺑﯚ رۆژﺋﺎوا؟ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﭘﻛﻛــ و ﭘﺎرﺗﯽ رﻚ ﺑﻜــون و ھردوو ھــﺰی ﮔورە ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟ رۆژﺋﺎوا و ﯾﻛﺘﯿﯽ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋو ﭘﺎرﭼﯾ ﺑﻜن .دەﺑ دەﺳــﺗﻜﯽ ھﺎوﺑــش ،رۆژﺋﺎوا ﺑڕﻮە ﺑﺒﺎت .ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻟوەی ﺋﮔر ﭘﻛﻛــ و ﭘﺎرﺗﯽ رﻚ ﺑﻜون ،ﺋوا ﻛﻮرد ﻟ رۆژﺋﺎوا ﺳــرﻛوﺗﻮو دەﺑ. ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟــو دوو ھﺰە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑ ﺗﻧﯿﺎ ﻛﺸﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﭼﺎرە ﺑﻜن و ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑ رﻜﻜوﺗﻦ ھﯾ. ﺋﺴــﺘﺎ ﺋﺎﻣــﺎدەﻛﺎری ﺑــﯚ ﺑڕﻮەﭼﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻟ 15ی ﺋــم ﻣﺎﻧﮕ دەﻛﺮێ ،ﺗﺎ ﭼﻧﺪ 15ی ﭘﺖ واﯾ ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛ ﺳرﻛوﺗﻮو ﺑ؟ ﻣــﻦ ﭘﻢ واﯾــ ﻛﯚﻧﮕــﺮە ﺑ ھﯚی ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﻧــﻮان ﭘﻛﻛ و ﭘﺎرﺗﯽ ﺳــرﻛوﺗﻮو ﻧﺎﺑــ و ﺋﺴــﺘﺎش ﻣﺗﺮﺳﯽ ﻟﺳــر ﻧﺑﺳﺘﻨﯽ ھﯾ. ﻣﻦ داﻣزرﻨی ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳری
ﺋوە دﯾﻜﺎﺗﯚرﯾﺗ .ﺋو ﺳﯿﺎﺳــﺗی ﭘﻛﻛــ و ﭘﯾدە ﻟــ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘــەوی دەﻛــن، ﺳﯿﺎﺳــﺗﻜﯽ ھﯾ و ﻛﻮرد ﭘﯽ ﻻواز دەﺑ. ﺑــو ﺷــﻮەی ﺳﯿﺎﺳــﺗ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟ رۆژﺋﺎوا ﺑ ﭼﯽ دەﮔﺎت؟ ﺋﺴــﺘﺎ ﭘﯾدە ﺑ ﺗﻧﯿــﺎ ﻟ ﺑرەی ﺷــڕی دژ ﺑــ ﺑرەی ﻧﻮﺳــﺮە و دەوﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﻋﺮاﻗﺪاﯾ ،ﺋﮔر رﮕ ﺑ ھﺰی ﻛﻮردی ﺗﺮ ﺑﺪات ﻛ ﻟو ﺷــڕەدا ﺑﺷﺪار ﺑ ،ﺋوا ﻛﻮرد ﺑھﺰ دەﺑــ ،ﺑم ﭘﯾــدە ﺑو ﺳﯿﺎﺳﺗ ﺗﺎﻛەواﻧی ﺧﯚی ،ﻛﻮرد ﻻواز دەﻛﺎت. ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو و ﻛﯚﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دەﯾﺎﻧوێ دوو ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﺑﻤزرﻨﻦ، ﭘﺖ واﯾ ﺋوان ﺳرﻛوﺗﻮو دەﺑﻦ؟ زەﺣﻤﺗ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺳــرﻛوﺗﻮو ﺑﻦ، رەﻧﮕ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ رﮕی ﺋﻟﭙﺎرﺗــﯽ ﺑﺘﻮاﻧ ﺧﯚی ﺑرەوﭘﺶ ﺑﺒــﺎت ،ﺑم زەﻣﯿﻨی
ﺑﯚ ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ دەدات ﺑﻣﺑﺳﺘﯽ ﺋــوەی ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﺘﯿﯿﻛــﯽ ﻧﺎودەوﺗﯽ ﭘﻚ ﺑﮫﻨ ﺗﺎ ﻛﺸی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑ رﮕی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺘ ﭼﺎرەﺳرﻛﺮدن. ﺋو ﺳــرﻛﺮدەی ﻛﻮرد ﻟ رۆژﺋﺎوا ھﻤﺎی ﺑﯚ ﺋوەش ﻛﺮد ﻛ ﻟ ھر ﺋﮔرﻜﯽ رووﺧﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺳد ﻟ دەﺳﺗﺪارﺘﯿﯽ ﺳﻮورﯾﺎدا ،ﺋوان وەك ﻛﻮرد و ﯾﻛﺘﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟــ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎدەن ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﺑﻜن ﻟﺳر ﺋو ﭘۆژەﯾی ﻛ ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ﯾﻛﺘﯿﯽ ﺋورووﭘــﺎ و ﻛﯚﻣــﻜﺎری ﻋرەﺑﯽ
ھﯾﺗﯽ ،ﺑﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘﯾك ﺑــﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨوەی دوای دەﺳــﺗﺪارﺘﯿﯽ ﺋﺳــد ﻟــ ﺳﻮورﯾﺎ ،ﻛ ﺋﺴﺘ ﺋو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾ ﺑڕﻮە دەﭼ. ﻋﺑﺪوﻟﺤﻛﯿــﻢ ﺑﺷــﺎر ،ﻛــ ﯾﻛﻜــ ﻟ ﺳــرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟ درﮋەدا ﮔﻮﺗﯽ ،رەﻧﮕ ﻛﺸــ و ﮔﺮﻓــﺖ ﻟﻧــﺎو ﻻﯾﻧ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ھﺑ، ﺑــم ﺋﺴــﺘ ﻟــ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﻦ ﺑﯚ ﺋوەی ﻛــﻮرد وەك ﻻﯾﻧﻜﯽ ﺳــرەﻛﯽ ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺧﯚی ﺑﯚ
دوای ﺋﺳــد ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚﯾ ﻟ ھوﯽ ﭼﺎرەﺳــرﻛﺮدﻧﯽ ھر ﮔﺮﻓﺘﻜﯽ ﻟم ﭼﺷــﻨﯾﻦ ﺋﮔر ﻟ ﻧﻮان ﻻﯾﻧ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ھﺑﻮوﺑــ ،ﭼﻮﻧﻜــ ﻟــ ﻣﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﺗــﺎ رادەﯾــك ﻟــﻚ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧوەﯾﻛﯽ ﺗواو ﻟ ﻧﻮان ﻻﯾﻧ ﻧﺎﻛﯚﻛﻛﺎن ھﺑﻮو ،ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دوای ﺋﺳــد ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ و ھﺳــﺘﯿﺎرە و ھــر ﺟﯚرﻚ ﻟــ ھﻛﺮدن ﺑ زﯾﺎﻧﯽ ﻛﻮرد دەﺷﻜﺘوە. ﻻی ﺧﯚﯾــوە دﻛﺘــﯚر ﺟﻋﻔر ﺣﻣــﺎم ﻧﻮﻨــری ﭘﯾــدە ﻟ
ﺋﺳد رﻜﻜوﺗﻨﯽ ﻟﮔڵ ﭘﯾدە ھﯾ و ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟﮔڵ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎن
ﺑﯾﺎرەﻛی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻛﻮردی رۆژﺋﺎوا ﻟـــــــ راﭘﯚرت /وﺷ
ﺑﯾﺎری ﺗﺴﺮوەاﻧﺪﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟﻻﯾن ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺳرۆﻛﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎوە ،ﭘﺮﺳﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺧﺴﺘ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﺗﺮەوە و ﺋﺴﺘﺎ ھﻣﻮو ﻻﯾك ﺷژاﻧﯽ ﭘﻮە دﯾﺎرە ﻟ ﺑراﻣﺒر ﻗﺮﻧﺎﻏﯽ دوای ﺋﺳد. ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿ ﻻﯾﻧــ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯾﺎری ﯾﻛﮕﺮﺗﻦ دەدەن ﺑﯚ ﺋﯿﺪارەﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﻟ دوای ﻧﻣﺎﻧﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﻟ دەﺳﺗﺪارﺘﯿﯽ ﺳﻮورﯾﺎدا، ھﺎوﻛﺎت ﻻﯾﻧــ ﻧﺎﻛﯚﻛﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﭘﯽ ﭘۆژەﯾك ﺋﯿﺪارەی ھرﻤﯽ ﻛﻮردی دەﻛن وەك
ھرﻤﻜﯽ ﺳرﺑﺧﯚ و ﻟ دوای ﺋﺳــدﯾﺶ ھرﻤﻜﯽ ﻛﻮردﯾﯽ ھﺎوﺷﻮەی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن دادەﻣزرﻨﻦ. ﻋﺑﺪوﻟﺤﻛﯿﻢ ﺑﺷــﺎر ﺳرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ”ﺋﻟﭙﺎرﺗﯽ“ ﺑﯚ ”وﺷ “ﮔﻮﺗﯽ ،ﭘﻢ واﯾ ﺋﻣرﯾﻜﺎ رژﻤﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری ﺳﻮورﯾﺎ ﻧﺎڕووﺧﻨ ،ﺑﻜﻮ ھوڵ
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ھوﯽ ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ داوم
رﺒﻮار ﻣﺤﻣد ﺳﯚﻓﯽ
ــــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺟﮕﺮەوەی ﭘﯾدە دەﻛﺎت ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﭘﻛﻛ ﻟ ﭘﺎرﺗﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﻧﯿﯿ و ﺑﮕﺮە دژی ﭘﺎرﺗﯿﻦ. ﻋﻟﯽ ﺑﺎﭘﯿــﺮ ﺋﻣﯿﺮی ﻛﯚﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟ ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا داوای ﻟ ﭘﻛﻛ ﻛﺮد واز ﻟ ﻓﻜﺮەی ﭼپ ﺑﻨ و ﺑﮕڕﺘوە ﺳر رەﺳﻧﺎﯾﺗﯿﯽ ﻛﻮرد و ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼم .ﺋو ﭘﯽ واﺑﻮو ﻟوەﺗی ﻛﻮرد ھﯾ ﻟ ﻻﯾن ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧوەﭼوﺳﻨﺪراوﻧﺗوە، ﺋﻣ ﺗﺎ ﭼﻧﺪ راﺳﺘ؟ ﭼــپ و ﻋﻟوﯾﯿﻛﺎن ،ھﺳــﺘﯽ ﻧﺗوەﯾﯿﯿــﺎن ﻻواز ﻛــﺮدووە .ﺧﯚم ﭘﺸــﺘﺮ ﭼپ ﺑﻮوﻣ ،ﺑم ﺋﺴﺘ ﻓﻜــﺮەی ﭼپ ﻻواز ﺑﻮوە .ﺋﺴــﺘ ﭼپ ﻧﯿــﻢ ،ﺑﻜﻮ ﻛﻮردﭘــروەرم. ﺋﺴﺘ ﻧ ﻛﺳــﻜﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯿﻢ و ﻧ
ﻛﯚﻧﮕــﺮە .ﺋﺴــﺘﺎ ﻣﺎم ﺟــﻻل ﻟ ﻧﺧﯚﺷــﺨﺎﻧﯾ و ﺳــرۆك ﺋﺎﭘﯚش ﻟ زﯾﻨﺪاﻧ ،ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻛﺳﻚ ﺑﺒﺘ ﺳرۆﻛﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮە ﻛ ﺗﻣﺴﯿﻠﯽ ﺋﯿﺮادەی ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت و ﺋﺴﺘﺎش ﺋو ﻛﺳ ﻣﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯿﯿ .ھر وەك ﺳرۆك ﺋﺎﭘﯚ دە ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺳرۆﻛﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮە ،ھﺎوﺳــرۆﻛﯽ ھﺑ و ﺑﯚ ﺋﻣش ﻟﯾﻼ زاﻧﺎ ﭘﺸﻨﯿﺎز ﻛﺮاوە .ﻣﻦ ﭘﺸــﻨﯿﺎز دەﻛم ھردوو ﺳرۆك، ﺑﺒﻦ ﺑــ ھﺎوﺳــرۆﻛﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ. ﺑم ﺋﺴﺘﺎ ﻋﻟوﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﭘﻛﻛ دژاﯾﺗﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات دەﻛن ،ﺋﺎﯾﺎ ﻋﻟوﯾﯿﻛﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧ دەﺳﺖ ﺑﺳر ﭘﻛﻛدا ﺑﮕﺮن؟ ﭘﻛﻛــ ﺳــ ﺑﺷــ ،ﺑﺷــﯽ ﻧﺗوەﯾــﯽ ﻛــ ﻣــﻮراد ﻗرەﯾن ﭘﺸﺘﺮ ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ دەﻛﺮد ،ﺑﺷﯽ ﭼپ و ﻋﻟوﯾﯿﻛﺎﻧﯿﺶ ھن ﻛ ﺑ ﯾﻛوە ﺟﻮو دەﻛن و ﺋﺴــﺘﺎ ﺋــو دوو ﮔﺮووﭘ ﻟﻧــﺎو ﭘﻛﻛدا ﺧــﺎوەن دەﺳــﺗﻦ .ﺋــو دوو ﮔﺮووﭘ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺟﻣﯿﻞ ﺑﺎﯾﻚ دەﻛن ﻛ ﺧﯚی ﺳــﻮﻧﻨﯾ ﺑم ﻟﻧــﺎو ﻋﻟوﯾﯿﻛﺎﻧﺪا ﮔــورە ﺑﻮوە. ﺋﻣ واﯾﻜﺮدووە ھــﺰی وﺗﭙﺎرﺰ ﻟﻧــﺎو ﭘﻛﻛــدا ﻛــم ﺑﺒﺘوە. ﺋﺴــﺘﺎ ﺑﯿﺮ و ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ و ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﻟﻧــﺎو ﭘﻛﻛدا ﻻوازە و زﯾﺎﺗﺮ ﻓﻜﺮەی ﭼــپ زا ،ﺑﯚﯾش ﻟﺳر ﺋو ﺑﻨﻣﺎﯾ دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻢ ﻛ
ﻛﺳــﻜﯽ ﭼﭘﯽ ،ﺑﻜﻮ دەﻣوێ ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜم ﻛ ﺧﺰﻣت ﺋﺎﯾﯿﻦ ﺑﻜﺎت ،ﺑم ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﻧﺑ ،ﺧﺰﻣﺗﯽ ﭼﯿﻨــﻛﺎن ﺑﻜﺎت، ﺑم ﭼﯿﻨﺎﯾﺗﯽ ﻧﺑ .ﻟﺳــر ﺋو ﺑﻨﻣﺎﯾ ﺋو ﭘﺸــﻨﯿﺎزەی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻋﻟﯽ ﺑﺎﭘﯿﺮ ﻟ ﺟﮕــی ﺧﯚﯾﺪاﯾ، ﺑم ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﻟ ھﻣﻮو ﻛﺎت ﻧﺗوەﯾﯿﺘﺮ و وﺗﭙﺎرﺰﺗﺮ ﺑﻦ. ﺗﯚ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﺑ ﻧﯿﺎز ﺑﻮوی ﺑﮕڕﯿــوە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘﺎرﺗﻜــﯽ ﻧــﻮێ داﺑﻤزرﻨﯽ ،ﺑﯚ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘ ﺋــم ﻛﺎرەت ﻧﻛﺮدووە؟ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ رﮕﺮە؟ ﻣﻦ دوو ﺳﺎ دەﻣوێ ﺑﮕڕﻤوە و دەرﻓﺗﻚ ﺑﯚ ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮازی دروﺳﺖ ﺑﻜم ،ﺑم ﺑداﺧــوە ﺋردۆﻏﺎن رﮕــ ﻧــﺎدات ﻣﻦ ﻟــ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻢ. دەﻣــوێ ﭘﺎرﺗﻜــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات دروﺳﺖ ﺑﻜم ﻟﭘﻨﺎو ﺋﺎﺷﺘﯿﯽ ﻧﻮان ﻛــﻮرد و ﺗﻮرك ﻛــ دوو ﻧﺗوەی ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻦ ،ﺗﺎ ﺋﺴﺘ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﻣی ﻗﺒــﻮوڵ ﻧﻛــﺮدووە ،ﺑﯚﯾ ﻣﻨﯿﺶ ﺑﯾﺎرەﻛــی ﺧﯚم راﮔﺮﺗــﻮوە ،ھر ﻛﺎﺗﻚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺗﻧﺎھﯿﯽ ﻣﻦ ﻟﺋﺳﺘﯚ ﺑﮕﺮێ ،ﺋوا دەﮔڕﻤوە. ﻟــ ﻣﺎوەی راﺑــﺮدوودا ھواﯽ ﺋوە ﺑو ﺑﻮوەوە ﻛ ﮔﻮاﯾ ﭘﻛﻛ دەﯾــوێ ﺗﯿﺮۆرت ﺑــﻜﺎت ،ﺋﻣ ﺗﺎ ﭼﻧﺪ راﺳﺘ؟ ﮔﺮووﭘﻚ ھﺎﺗﺒﻮون ﺑﯚ ﻛﯚﻛﺮدﻧوەی
زاﻧﯿﺎری ﻟﺳــر ﺋﻤ ،ﺑم دواﺗﺮ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮو ﻛ ﻟ ﻗﻧﺪﯾﻠوە ھﺎﺗﻮون. ﺗﺮﺳﻢ ﻟوە ھﯾ ﻛ ﻛﯚﻛﺮدﻧوەی زاﻧﯿﺎری ﺑــﯚ ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻤ ﺑ، ﻧك ﺑــ ﺗﻧﯿﺎ ﺧﻮدی ﻣــﻦ ،ﺑﻜﻮ ھﻣﻮو ﺋــو ﺑﺮادەراﻧی ﻟ ﭘﻛﻛ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧﺗوە .ﻟو ﻛﺎﺗوە ﺟﻣﯿﻞ ﺑﺎﯾﻚ ﺑﻮوەﺗوە ﺳــرۆﻛﯽ ﭘﻛﻛ، ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ ﺋﻤ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوە .ﺗﺮﺳﻤﺎن ﻟوە ھﯾ ﻟﮔڵ ھﺎﺗﻨ ﺳرﻛﺎری ﺟﻣﯿــﻞ ﺑﺎﯾﻚ ،ﭘﻛك دەﺳــﺖ ﺑ ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﻛﺳﺎﻧ ﺑﻜﺎت ﻛ ﻟﯽ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧﺗوە .ﻟو ﺑﺎوەڕﺷﺪام ﻛ ﺳرۆك ﺋﺎﭘﯚ رﮕ ﻧﺎدات ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﭘﻛﻛ ﺧﻜﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﻮژﺖ. ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟ ﺋﺳﺘﯚی ﻛﯿ؟ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﯾﻛﺘــﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﻤ ﺑﭙﺎرﺰن ،ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﻤ ﻟ ﺋﺳﺘﯚی ﺋواﻧ. ﺗــﯚ ﯾﻛﺘــﯽ و ﭘﺎرﺗﯿــﺖ ﻟ ﺑﻮوﻧﯽ ھوﻜﯽ ﻟو ﺟﯚرە ﺋﺎﮔدار ﻛﺮدووەﺗوە؟ ﺋوان دەزاﻧﻦ و ﭘﻮﯾﺴــﺘ رێ ﻟو ﻛﺎرە ﺑﮕﺮن ،دەﺑ ﺧﺎﯽ ﭘﺎﺳواﻧﯿﻢ ھﺑــ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯿﺶ ﺑــ وردی ﭼﺎودﺮﯾﻢ ﺑﻜﺎت .ﻣﻦ ﺋو داواﯾم ﻟ ﻛﺮدووﻧ ،ﺋﯿﺘﺮ ﻧﺎزاﻧﻢ وەﻣﯿﺎن ﭼﯚن دەﺑ. ﺗﯚ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﺑ ﻛﯚﻛﺮدﻧوەی ﺋو ﻛﺳﺎﻧی ﻟ ﭘﻛﻛ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧﺗوە و ﺋﺴﺘ ﻟ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ، ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﻧﻮێ دروﺳﺖ ﺑﻜی؟ ﺳﯿﺎﺳﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻤ ﻟﺮە دروﺳﺖ ﻧﯿﯿ ،دەﺑ ﻟﻧﺎو ﺧﺎك و ﮔﻟﯽ ﺧﯚﺗﺪا ﺧﺑﺎت ﺑﻜی. ﺋدی ﭼﯚن ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳری ﻟﺮە ﭼﺎﻻﻛ و ﺋﺴــﺘ ﺳــرﻗﺎﯽ ﺑﺎﻧﮕﺷــﯾ؟ ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﺋــو ﺣﺰﺑ دەﺗﻮاﻧ ﺳرﻛوﺗﻮو ﺑ؟ ﻣﻦ دەﻢ ﺋﮔر ﭘﺎرﺗﻚ ﺳرﺑﺧﯚ ﻧﺑ ،ﺳــرﻛوﺗﻮوش ﻧﺎﺑ .ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳــری ﺳــرﺑﺧﯚ ﻧﯿﯿــ و ﺳــرﻛوﺗﻮوش ﻧﺎﺑ .ﺑﯚ ﭘﺖ واﯾ ﻛﻮرﺳــﯽ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎن ﺑدەﺳــﺖ دﻨﻦ؟ زۆر زەﺣﻤﺗ. ﺑﯚﭼﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﯾﻛﻣﺠﺎر رﮕی ﻟ ﮔﺮت و دواﺗﺮ رﮕی ﭘ دا ﺋو ﺣﺰﺑ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺑﻜﺎت؟ ﺑ ھﯚی ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــوەی ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﺑــﻮو .ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﺑو ﻛﺎرە ﻧﯿﺎزﭘﺎﻛﯿﯽ ﺧﯚی ﺑ ھﻣﻮو ھﺰ و ﻻﯾﻧﻛﺎن ﻧﯿﺸﺎن دا و ﺋﻣش
)ﭘﭼدەﻛــ ،(ﭘﺎرﺗــﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات )ﭘﯾــدە( و ﭘﺎرﺗــﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﭘﮋاك(م، ﺑم رﮕﯾﺎن ﻧداوە ﻟ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﺑﺷﺪار ﺑﻢ .ﺋﺴﺘﺎ ﻛﯚﻧﮕﺮە ﻟژﺮ دەﺳﺘﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﺪاﯾ و ﺋﮔر واﺑ ﺳرﻛوﺗﻮو ﻧﺎﺑ .ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻧﯿﻮە +ﯾﻛﯽ ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮە ﻛﺳﺎﻧﯽ ﺳرﺑﺧﯚ ﺑﻦ ﺑﯚ ﺋوەی ﺳرﻛوﺗﻮو ﺑ. ﺋﻣ ﺗﺎ ﭼﻧﺪ راﺳﺘ ﻛ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﯾوێ ﻣﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﺒﺘ ﺳرۆﻛﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ؟ ﺋﻣــ داوای ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﯿﯿــ ،ﺑﻜﻮ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﻛﯽ ﻧﺎو ھﺰە ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧ ﻛ ﺳرۆﻛﯽ ھرﻢ ﺑﺒﺘ ﺳرۆﻛﯽ
ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رای ﮔﯾﺎﻧﺪ، ﺋﺴــﺘ ﻟ ھوﯽ ﻓﺮەواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﭘــۆژەی ﻻﯾﻧــ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯿﻦ ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺋو ﻗﯚﻧﺎﻏی ﻛﻮرد ﭘﯿﺪا ﺗﭙر دەﺑ ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮردا ﺑﺖ. ﻧﻮﻨری ﭘﯾدە ﺋوەﺷــﯽ روون ﻛﺮدەوە ”ﺋﺴﺘ ﭘۆژەﯾك ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮاوە ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﯿﺪارەی ھرﻤﯽ ﻛــﻮردی ﺑﻜﯾــﻦ ﻟــ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛ ﺳــرﺟم ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ﻟ رۆژﺋــﺎوا ﺑﺷــﺪارن ،وردەﻛﺎرﯾﯽ
ﭘۆژەﻛــ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿــ ﻟــوەی ﺑ ﺑﺷــﺪارﯾﯽ ﺳــرﺟم ﻻﯾﻧــ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن ﺋﯿﺪارەی ھرﻤﯽ ﻛﻮردی ﻟــ رۆژﺋــﺎوا دەﻛﺮێ ﺗﺎ ﺋوﻛﺎﺗی دۆﺧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﯾﻛﻼﯾﯽ دەﺑﺘوە“. ﺋوەﺷــﯽ ﺧﺴــﺘ روو ،ﺑﭘــﯽ ﭘۆژەﻛــ ﻟ دوای ﺋﺳــدﯾﺶ ھرﻤــﯽ ﻛــﻮردی ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ھرﻤﻜــﯽ ﺳــرﺑﺧﯚ دەﺑ و ﺳــرﺟم ﺑڕﻮەﺑراﻧــﯽ ﯾﻛ ﺋﯿﺪارﯾﯿﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻛــﻮرد دەﺑﻦ، ﺑﯚﯾــ ﺋﯿﺪارەﻛﺮدﻧــﯽ ﺋﺴــﺘی ھرﻤــﯽ ﻛــﻮردی ﻟــ رۆژﺋﺎوا
وەك ﺧﯚﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﻜــ ﺑﯚ دوای ﺋﺳــد ،ﺋوﻛﺎﺗش ﭘۆژەﻛی ﻛﻮرد ﻟﮔڵ ﻻﯾﻧ ﻋرەﺑﯿﯿﻛﺎن ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻟﺳــر دەﻛــﺮێ ﺑﯚ ﭘﺮﺳﯽ ﺑﺷــﺪارﯾﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﻛﯚی ﺳﻮورﯾﺎی دوای ﺋﺳد. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺑﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺋو ﭘۆژەﯾ ﺋو ﻣﺗﺮﺳﯿﯿﺎﻧی ﻟﺳر ﻛﻮرد ھﺑﻮو ﺑرەو ﻧﻣﺎن دەﭼ، ﺳرﺟم ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺶ ﮔﯾﺸــﺘﻮوﻧﺗ ﺋو ﺑﺎوەڕەی ﻛ دەﺑــ ﻛــﻮرد ﻟ رۆژﺋــﺎوادا ﯾك ﺑﮕﺮێ و ﯾﻛﯿﺶ دەﮔﺮﯾﻦ ﺗﺎ زﯾﺎن ﺑ ﻧﺗوەﻛﻣﺎن ﻧﮔﺎت.
ﭘﯾدە ﺳﯿﺎﺳﺗﻜﯽ ﻋﻗﻧﯽ ﻧﯿﯿ و ﻛﻮرد ﻻواز دەﻛﺎت.
ﺑﯾﺎرﻜﯽ دروﺳــﺖ ﺑﻮو .ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﭘﻛﻛش ﺋﻣــ ﻟﺑرﭼﺎو ﺑﮕﺮێ، دەﺑ وەك ﭼﯚن ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ رﮕی ﺑ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳــری دا ﻟ ھوﻟــﺮ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﻜن، ھر ﺑو ﺷــﻮەﯾش ﭘﻛﻛ واز ﻟ ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﻛﺳــﺎﻧ ﺑﻨ ﻛ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﺗوە و ﭼﯽ ﺗﺮ ﺑ ﺧﯿﺎﻧﺗﻜﺎر ﻧﺎوﯾﺎن ﻧھﻨ ،ﺑم ﺑداﺧوە ﺋﻣ ﻟ ﭘﻛﻛدا ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧﯿﯿ .ﺗﯚ ﻟﻧﺎو ﭘﻛﻛدا 30ﺳﺎڵ ﻗﺎرەﻣﺎن ﺑ ،ھر ﺋــو رۆژەی وازت ﻟو ﺣﺰﺑ ھﻨﺎ، ﺋوە ﻛﺳــﻜﯽ ﺧﯿﺎﻧﺗﻜﺎری .ﺋﻣ ﺳﯿﺎﺳــﺗﻜﯽ ھﯾ .ﺋﮔر ﻟﻧﺎو ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯿﺪا ﺑﺷﺪار ﺑﻢ ،ﺋوا ﯾﻛم داوام ﺋوە دەﺑ ﻛ ﭘﻛﻛ واز ﻟــ ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﻛﺳــﺎﻧ ﺑﻨ ﻛ ﻟــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﺗوە و ﺑ ﺧﯿﺎﻧﺗﻜﺎرﯾﺶ ﻧﺎوﯾﺎن ﻧھﻨ. * ﺑﯚ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺖ ﻛﺮاوی؟ ﺋوە ﺑﺎﻧﮕوازی ﻣﻨ ،ﭘﺸــﻢ واﻧﯿﯿ ﭘﻛﻛ رﮕ ﺑﺪات ﻣﻦ ﺑﺷﺪاری ﻟ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯿﺪا ﺑﻜم .ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺋوەﯾــﺎن ﭘ ﮔﻮﺗﻮوﻣــ ،ﺑم ھﯿﻮادارم ﻟو ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾ ﺑﺷﺪار ﺑﻢ. ﺋــو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾی ﺋﺴــﺘی ﻧــﻮان ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﭘﻛﻛ ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﺳرﻛوﺗﻮو دەﺑ؟
ﭘــﺖ واﯾــ ﺋــو ھﻧــﮕﺎوە ﺳرﻛوﺗﻮو دەﺑ؟ ﺋو ھﻧﮕﺎوە رەﻧﮕ ﺟﺎرﺟﺎر ﺑﻮەﺳﺘ و ﺟﺎرﺟﺎر دەﺳﺖ ﭘ ﺑﻜﺎﺗوە ،ﺋﻣ ﺗﺎ ﺳــﺎﯽ 2015ﺑــردەوام دەﺑ و دەﺳﻜوﺗﯿﺸﯽ دەﺑ. ﮔڕاﻧوەی ﮔرﯾﻼ ﺑ ﺑ ﺋوەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﯿﭻ ھﻧﮕﺎوﻜﯽ دﯾﺎر ﺑﻨ ،ﺗﺎ ﭼﻧﺪ راﺳﺘ؟ ﺋوە زۆر ﮔﺮﻓﺖ ﻧﯿﯿ ،ﺋﮔر ﭘﻛﻛ ﺑﯿوێ ھﻣــﻮو ھﺰی ﺧﯚی ﻟ15 رۆژدا ﭘﺎﺷﻛﺸــ ﭘ دەﻛﺎت و ھر ﻟو ﻣﺎوەﯾﺷﺪا دەﺗﻮاﻧ ﺑﯚ ﻧﺎو ﺧﺎﻛﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺎن رەواﻧ ﺑﻜﺎﺗوە. ﺗــﺎ ﭼﻧﺪ ھــﺰ و ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺗﻮاﻧﻦ درﮋە ﺑو ﭘﺮۆﺳﯾ ﺑﺪەن و ھﺎوﻛﺎر ﺑﻦ ﻟ ﺳرﺧﺴﺘﻨﯿﺪا؟ ھﻮﺴــﺘﯽ ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮور ﺑﺎﺷ ،چ ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ،چ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻛﺘﯽ و چ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن .ھﻣﻮو ﻻﯾﻧﻚ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺋﺴﺘ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺳرﻛوﺗﻨﯽ ﭘﺮۆﺳﻛ ﺑﻜن. ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا زﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﺑرەو ﺑﺎﺷﻮور ﭼﯚڵ دەﻛن ،ﺋوە ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﺧﺰﻣت ﺑ ﻛﻮرد و دۆزەﻛی دەﻛﺎت؟ ﺋــوە ﻛﺎرﻜﯽ ھﯾ ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺷﻮﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﭼﯚڵ ﻧﻛن .ﺧﻜﯽ
ﻟو ﻛﺎﺗوە ﺟﻣﯿﻞ ﺑﺎﯾﻚ ﺑﻮوەﺗوە ﺳرۆﻛﯽ ﭘﻛﻛ، ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ ﺋﻤ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوە .ﺗﺮﺳﻤﺎن ﻟوە ھﯾ ﻟﮔڵ ھﺎﺗﻨ ﺳرﻛﺎری ﺑﺎﯾﻚ، ﭘﻛﻛ دەﺳﺖ ﺑ ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﻛﺳﺎﻧ ﺑﻜﺎت ﻛ ﻟﯽ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧﺗوە ﭘﻛﻛ ﺳﯽ ﺳــﺎ ﺷڕ دەﻛﺎت و ﻟو ﻧﻮەﺷﺪا ھزاران ﺷھﯿﺪی داوە، ﺋوان ﺋﺴــﺘ وەرس ﺑﻮوﻧ .ﺳدان ھــزار زﯾﻨﺪاﻧﯽ و ﺋﺎوارە ،ﺋﺴــﺘ ﻛﻮرد ﻣﺎﻧﺪوو ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑوە ﺑ و ﻛﻮرد ﻟ رﮕی ﺋﺎﺷﺘﯿﯿوە ﺑ ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚی ﺑﮕﺎت .ﺋو ﺑﯾﺎرەی ﺋﺎﺷﺘﯽ دروﺳﺘ و ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑردەوام ﺑ ،ﻣﺎدام ﻛﻮرد و ﺗﻮرك ﺑﺮا و ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻦ ،ﭘﻮﯾﺴﺘ ﯾﻛﺘﺮ ﻗﺒﻮوڵ ﺑﻜن.
ـــــــ ﯾك ﻧﺰﯾﻚ دەﻛﺎﺗوە ــــــــ
رۆژﺋﺎوا ﭘﺶ ﻟ ﺷــڕﯾﺶ ،ﺑﺮﺳﯽ و ﺑﻜﺎر ﺑﻮون ،ﺑم دوو ﺳﺎ دۆﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋﺎــﯚز ﺑﻮوە .ﻟوێ ﻛﺎر ﻧﯿﯿ و ﺷــڕﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗــ ﺑھﺎﻧﯾك ﺑﯚ ھﺎﺗﻨ ﻧﺎو ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭘﻛﻛ و ھﻣﻮو ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺗواوی ﺋو ﺧﻜ ﺑﻜن ﺑﯚ ﺋوەی ﻟ رۆژﺋﺎوا ﺑﻤﻨﻨوە. دەﺑ ھﻣﻮو ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﭽ، ﺑم رﮕ ﻧدەن ﺑو ﺷﻮەﯾ روو ﻟ ﺑﺎﺷﻮور ﺑﻜن و رۆژﺋﺎوا ﭼﯚڵ ﺑﻜن.
5
ﺋﻧﻔﺎﻟﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوا و ﺑﮫﻮﺴﺘﯿﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﭼﻧﺪ رۆژﻜ ﺋﻧﻔﺎﻟﻜﯽ ھﺎوﺷﻮەی ھﺑﺠ دووﺑﺎرە دەﻛﺮﺘوە ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺗﺮ و ﺑ ﻓﯚرﻣﻜﯽ ﺗﺮ ،ﺑم ﺋﻣﺠﺎرە ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور و ﺷﺎری ھﺑﺠ ﻧﺎ ،ﺑﻜﻮ ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺷﺎرە ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋوێ دەﻛﺮﻨــ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ،ﻣﻦ ﺗﻨﺎﮔم ﺋﮔر ﮔﺮووﭘﯽ ﺟﯿﮫﺎدی ﺑﻮوﻧﯽ ھﯾ ﺋی ﺑﯚ ﻧﺎﭼﻦ ﺑﯚ ﻗﻮدس و ﻓﺳﺘﯿﻦ رزﮔﺎر ﺑﻜن ،ﻧﺎﺷﺰاﻧﻢ ﺋوان ﺑﯚ ﮔﺮﺗﻮوﯾﺎﻧ ﺑ ﻛﻮردی ﺧﺮ ﻟﺧﯚﻧدﯾﻮی رۆژﺋﺎواوە؟. ﺋﮔر ﻛﯚﻣڵ و ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو و ﺑﺰووﺗﻨوە راﺳﺖ دەﻛن و ﭘﯾﺎﻣﯿﺎن رووﻧ و ﻛﻮرداﯾﺗــﯽ و دﯾﻨﺪارﯾﯿﺎن ﺗﻜڵ ﻛﺮدووە ﺋی ﺑﯚ ﻓﺘﻮای ﺷــرﻋﯽ ﻟــ دژی ﺋو ﮔﺮووﭘ ﺳــﺎﺧﺘﻛﺎرﯾﯿﺎﻧی ﺋﯿﺴــﻼم دەرﻧﺎﻛن؟ ﺣﺰﺑ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﺑﺎ واز ﺑﻨﻦ ﻟ ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼم ،ﭼﻮﻧﻜ ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﯾﺎن ﺋﯿﺴﻼﻣ و ﯾﻛﻼ ﺑﻮوەﺗوە ،ﺑم ﺋوەی ﯾﻛﻼ ﻧﺑﻮوەﺗوە دﯾﺎرﻧﺑﻮوﻧﯽ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﮔل و ﺧﺎﻛﻜ ﻛ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺑﮋﯾﻦ وەك ﻣﺳﻌﻮود ﻣﺤﻣد دە” ﺋﮔر ﺧﺎﻛﻜﻤﺎن ﻧﺑﺖ ﺋی ﻟ ﻛﻮێ و ﻟ چ ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎﯾك ﻧﻮﮋ و ﺋرﻛ دﯾﻨﯿﯿﻛﺎن ﺟﺒﺟ ﺑﻜﯾﻦ“. ھﯿﭻ ﻛﺎت ﻛﺸــی ﺑﺰووﺗﻨوە رزﮔﺎرﯾﺨﻮازەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟﮔڵ وﺗﺎﻧﯽ دەوروﺑردا ﻟﺳــر دﯾﻦ ﻧﺑﻮوە ،ﺑﻜﻮ ﻟﺳر ﺋﯿﺘﯿﻚ و رەﮔز و ﻧﺗوە ﺑﻮوە ،ﺟﺎ ﺋﮔر ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﺷڕی ﻛﻮردﺑﻮون و ﻧﺗوە ﻧﻛن ﺋﯿﺘﺮ ﺷرﻋﯿﯿﺗﯽ ﺷﯚڕﺷﮕﯾﯿﺎن ﭼﯽ دەﺑ؟. ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎن زۆرﺟﺎر ﻻﻓﯽ ﺋوە ﻟ دەدەن ﮔﻮاﯾ ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑﯚ ﺑوﻛﺮدﻧوە و ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻟ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﭘﯿﺮۆزی ﺋﯿﺴﻼم ،ﺑم ﻟوە ﺑﺌﺎﮔﺎن ﺋو ﺳــردەﻣ ﺑﺳــرﭼﻮو ﻛ ﻣﺮۆﭬﻛﺎن ﻋﻗ ﺑﻛﺎر ﻧھﻨﻦ ،ﺋو ﻗﯚﻧﺎﻏ ﺑﺳرﭼﻮو ﻣﻨﺪاﻛﺎن ھﻣﺎن ﮔﯚرەوﯾﯽ ﺑﺎوﻛﯿﺎن ﻟ ﭘ ﺑﻜن! ﺋﮔرﭼﯽ ﻣﮋووی داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﺋﺣﺰاﺑﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻣﺎوەﯾﻛﯽ زۆر ﻛﻣ و ﯾﻛم ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟ ﺳﺎﯽ ١٩٨٧داﻣزرا ﻟم دەﻻﻗﯾوە ﻣﮋووی ﺣﺰﺑ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ٢٦ﺳﺎڵ ﺗﻨﺎﭘڕﻨ ،ﺑم ﺑوﺑﻮوﻧوەی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼم ١٤٠٠ﺳﺎ ﻟﻧﺎو ﻛﻮرداﻧﺪا وﺟﻮدی ھﯾ ،ﻟم دەﻻﻗﯾوە دەﻛﺮﺖ ﺑﭙﺮﺳﯿﻦ ﭘﺶ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺋی ﻛ ﺑرﮔﺮﯾﯽ ﻟ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼم دەﻛﺮد؟ ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋوە ﻛﻮرد ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻮون ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻧﺎﺳﻨﺎﻣی ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻮون ﻧك ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ. ﺑداﺧوە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋوەی ﻟﻘﻜﯽ ﺋﯿﺨﻮاﻧﯽ ﻋرەﺑﯿﻦ و ﺗﯚ و ﺗﻮﺧﻤﯿﺎن ﻛﻮردی ﻧﯿﯿ و ھﮕﺮی ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻓرھﻧﮕــﯽ ﻋــرەب و ﻋرەﺑﭽﺘﯿﻦ و ﻟ ﻣﻨﺪاــﺪان و رەﺣﻤﯽ ﻛﻮردﯾﯿوە ﻧھﺎﺗﻮوﻧﺗ ﮔﯚڕێ ،ﺑﯚﯾ ھﻣﯿﺸــ ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻛﻮردی و ﺋﯿﺘﯿﻜﯽ ﻛﻮردی و ﮔﻮﺗﺎرﻜﯽ ﻛﻮردی ﻟ ﮔﻮﺗﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا وﻧ !ﺋوەﻧﺪەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺧﻣﯽ زﯾﻨﺪووﻛﺮدﻧوەی ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻓرھﻧﮕﯽ ﻋرەﺑﭽﺘﯿﺪان ،ﻧﯿﻮھﻨﺪە ﺑﺎوەڕﯾﺎن ﺑ ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻓرھﻧﮕﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﯿ ،رەﻧﮕ ھر ﻟﺑرﺋﻣ ﺑﺖ دەﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮدووە ﺑ زﯾﻨﺪووﻛﺮدﻧوەی ﻋﮔﺎل و دﯾﺰداﺷــی ﻋرەﺑﯽ و ﻟوە ﺗﻨﺎﮔن ﻋرەﺑﭽﺘﯽ ﺟﯿﺎﯾ و ﺋﯿﺴــﻼﻣﺗﯿﺶ ﺟﯿﺎﯾ ،ﻛﺸی ھرە ﮔورەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﺑﺮی ﺋﯿﺴﻼﻣﺗﯽ ﻋرەﺑﭙرﺳﺘﯽ دەﻛن، ھــر ﻟﺑرﺋــوە ﺑﻮو ﻟ ﭼﻧــﺪ رۆژی راﺑﺮدوودا و ﻟــ ﭼﻧﺪ رۆژی داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﺋوەﻧﺪەی ﻟ ﺧﻣﯽ ﺣﻮﻛﻤﻛی ﻣﻮرﺳﯽ و ھﺎوﻛﺸی ﻣﯿﺴــﺮ ﺑﻮون ،ﻛﻮا ھﻮﺴــﺘﯿﺎن ﺑﯚ ﺋﻧﻔﺎﻟﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوا؟ ﺑ ﺑﺎوەڕی ﻣــﻦ ﺋﮔر ﺑﺖ و ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﻣﺠﺎرە ھﻮﯾﺴﺘﻜﯽ رووﻧﯽ دژاﯾﺗﯿﯽ ﺑرەی ﻧﻮﺳﺮە و ﺋﻣﺴﺎﻟﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﺑﺖ، ھﻗ ﺋﮔر ھﯚﺷﯿﺎرﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻣﻋﺮﯾﻔﯿﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ﮔﺷی ﻛﺮدﺑﺖ ،ﺋوە دەﺑﺖ ﻟﺳر ﺳﻨﺪووﻗﻛﺎﻧﯽ دەﻧﮕﺪاﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﺳﺰای ﺗﻮﻧﺪی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﺑﺪرﺖ.
6
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﭼﭘﻛﺎن ﺑ ﭘرﻟﻣﺎن دەﮔن ﯾﺎن ﭘﺎﺷﻛﺸی ﯾﻛﺠﺎری دەﻛن ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟ دوای ،،1992 ﺷﻜﺴــﺘﻛی ﺳــﺎﯽ 1992 ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﺷﻜﺴــﺖ ﺑــﻮو ﺑر رەوﺗﯽ ﭼپ ﺑﻜوﺖ ،ﺑ ﺟﯚرﻚ ﻛ ﭘﺎرﺗﻛﺎﻧﯽ ﭼﭘﯽ ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯿﺎن ،رووﺑڕووی ﻗﯾﺮاﻧﻜﯽ ﮔورە ﻛﺮدەوە. ﺋﺴــﺘﺎ ،ﭼﭘﻛﺎن ﺑ ﺑــراورد ﻟﮔڵ ھردوو رەوﺗﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ و رەوﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻛ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھــن ،ﻟــ رووی
رووﺑڕووی ﺷﻜﺴــﺖ ﺑﻮوﻧﺗوە، ﺟﮕ ﻟوەی ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﭼپ ﻟ ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا، ﻧك ھر ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧــﯽ ﺑرەﯾﻛﯽ ھﺎوﺑﺷــﯽ ﭼــپ دروﺳــﺖ ﺑﻜن ،ﺑﮕﺮە ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺋﯿﻨﺸــﯿﻘﺎق و دووﻟﺗﺒﻮوﻧﯿــﺎن ﺗﻜــوت و ﺋوەﻧﺪەی ﺗﺮﯾﺶ ﭘرﺗوازە ﺑﻮون. دﯾــﺎر ﻋزﯾﺰ ﺑﯚ )وﺷــ (دەﺖ، ”ﻟم ھﺒﮋاردﻧﺷــﺪا ،ﭼﭘﻛﺎن ﭘﯾﺎﻣﻜــﯽ ﺟﯿﺎواز ﻟــ ﭘﯾﺎﻣﯽ ﺑﺎﻗــﯽ ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾــﺎن ﻧﯿﯿ و ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻜــﯽ ﺟﯿﺎوازﯾــﺶ ﻟ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺎن دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻧﻛﺮدووە .ﻛﺎﺗﻚ )ﺣﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن( ﻟ ﭼﻮارﭼﻮەی ﻟﯿﺴﺘﯽ )ﺋــﺎزادی(دا )ھﺎژە ﺳــﻠﻤﺎن(ی ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﺧﯚی دووﺑﺎرە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ
ھﺑﺖ ،ﺋوەﺷــﯽ ﺑﺷــﻜﯽ ﺑﯚ ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻼن و ﺑرﻧﺎﻣ و ﺑﺷﻜﯽ ﺑــﯚ زاﻜﺮدﻧــﯽ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿــ ﺗﺎﻛﻛﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھﻧﺪــﻚ ﻟ ﺳرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﭼپ دەﮔڕﺘوە ﺑﺳــر ﺑرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﭼپ و ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا. ﺋــﺎراس ﺋﯿﻠﻨﺠﺎﺧﯽ ،ﻧﻮوﺳــر و رۆژﻧﺎﻣﻧﻮوس ،دەﺖ” ،ﺋﺴــﺘﺎ ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﭼــپ و ﺋﻧﺪاﻣﻛﺎﻧﯿــﺎن ،ﺗﻧﯿﺎ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻣﯿﻨﺤــی ﺣــﺰب و ﻣﻮوﭼــی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﯾﺎن دەﻛــن ،ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﭼــپ ،ﺑــ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧــﯽ ﺧﺎﻧﻧﺸــﯿﻨﯽ و ﭼﺎودﺮﯾــﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ دەﭼﻦ“. ﻟــ ھﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋــم ﺧﻮﻟی ﭘرﻟﻣﺎﻧــﺪا ،ھرﯾــك ﻟ ﺣﺰﺑﯽ
ﭼﻧﺪاﯾﺗﯿﯿوە زۆرﺗﺮﯾﻦ ژﻣﺎرەی ﺣﺰب و رﻜﺨﺴﺘﻨﯿﺎن ھﯾ ،ﺑم ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﻣﺎوەری و ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﯽ ﻧﺎو ﭘﺮۆﺳــی ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﻛﻣﺘﺮﯾﻦ ﺳﻧﮕﯿﺎن ھﯾ. ھﺎﺗﻨ ﭘﺸوەی ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﭼﭘــﻛﺎن دەﺧﺎﺗــ ﺑــردەم ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەﯾﻛــﯽ ﺳــﺧﺘوە، ﺋزﻣﻮوﻧﯽ راﺑﺮدوو ،ﺷﻜﺴــﺘ ﯾك ﻟــ دوای ﯾﻛــﻛﺎن و داﺑزﯾﻨﯽ ﻛﺮﭬﯽ ﺟﻣﺎوەرﯾــﯽ ھرﯾك ﻟ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﭼپ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا، ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﭘﺎرﺗ ﭼﭘﻛﺎﻧﯽ رووﺑــڕووی ﻓﺸــﺎرﻜﯽ ﮔورە ﻛﺮدووەﺗوە. دﯾﺎر ﻋزﯾﺰ ﻣﺴﺘﻓﺎ ،رۆژﻧﺎﻣﻧﻮوﺳ و ﻛﻮڕی ﯾﻛﻚ ﻟ ﺷھﯿﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺷــﯿﻮﻋﯿﯿ ،ﺋو ﺋﺴﺘﺎش
دەﻛﺎﺗوە ،ﺋوە رووﻧ ﻛ ﺋو ﭘﺎرﺗ ﻟ ھﻮﺴﺘﻛﺎﻧﯿﺪا ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻛﯽ ﺋوﺗﯚ دروﺳﺖ ﻧﺎﻛﺎت و ﺳرﻟﻧﻮێ ﺑ ھﻣﺎن ﺷــﻮاز و ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﺟﺎران ،دەﺑﺘ دارەدەﺳﺘﯽ ﺣﺰﺑ دەﺳﺗﺪارەﻛﺎن و ﺋواﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑھﻣﺎن ﺷﻮە“. ﻟــ ھﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋــم ﺧﻮﻟی ﭘرﻟﻣﺎﻧﺪا 37 ،ﻗوارەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺷــﺪاری دەﻛــن ،ھرﯾك ﻟ ﭘﺎرﺗــ دەﺳــﺗﺪارەﻛﺎن ،ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻛﺘﯽ ﺑ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺟﯿﺎواز و ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯿﺶ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺟﯿﺎوازﯾــﺎن دەﺑﺖ ،ﺟﮕ ﻟوەی ﭼﻧﺪﯾﻦ ﻗــوارەی ﺗﺮی ﻧﻮێ ﺑ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎ ﺑﺷــﺪار دەﺑﻦ، ﻟو ﻧﻮەﻧﺪەﺷﺪا ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﭼپ ھرﯾك ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎن دەﺑﺖ. ﺋــوەش وا دەﻛﺎت ﭼﭘــﻛﺎن
ﺷــﯿﻮﻋﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴــﺖ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــ دوو ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺳرﺑﺧﯚ و ﺣﺰﺑﯽ زەﺣﻤﺗﻜﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛﺮﻜﺎران و رەﻧﺠﺪەراﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟﯿﺴــﺘﻜﯽ ھﺎوﺑﺷــﯿﺎن ﺑﻧﺎوی ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋﺎراﺳﺘی ﺳﯿم دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ﺑﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﭘﺸــەو ﺣﻣﯿﺪ، ﭼﺎﻻﻛــﻮان ،ﭘﺎرﺗﻛﺎﻧــﯽ ﭼــپ ﺧــﺎوەن ﭘﮕــی ﺟﻣﺎوەرﯾــﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﻦ ،ﺑم ﭘﮕﯾك ﻛ ﺗﻮاﻧﺎی ﭘﭽواﻧﻛﺮدﻧوەی ھﺎوﻛﺸﻛﺎﻧﯽ ﻟــ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﻛی ﺧــﯚی ﻧﯿﯿــ ،ﭘرﺗوازەﺑﻮوﻧــﯽ ﭘﺎرﺗﻛﺎﻧﯽ ﭼپ ،ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮە ﺑﯚ ﻟﻗﺒﻮون .ﺋو ﺑﺎس ﻟوە دەﻛﺎت ﭼﭘﻛﺎن ﻟ دوای راﭘڕﯾﻨوە ﺗﺎ ﺳردەﻣﯽ ﺷڕی ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﻮوﻧﻜﯽ ﺑھﺰﯾﺎن ھﺑــﻮو ،ﺑم ﺑھﯚی ﻧﺎڕۆﺷــﻨﯽ ﻟ ﺑرﻧﺎﻣــی ﻛﺎر و ﻟ ﺑﺮی ﺧﻣﺨﻮاردن ﺑﯚ ﻛﺸــ ﻧﺗواﯾﺗﯿﯿﻛﺎن و ﺋﺎﻣﺰﻛﺮدﻧوە ﺑﯚ ﺑﯿﺮی ﻧﻮﻧﺗوەﯾﯽ و ﺋﺎراﺳﺘﻛﺮدﻧ ﻧﺎڕۆﺷــﻨﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑرەو ﭘﻮوﻛﺎﻧوە ﭼــﻮون ،ھروەھﺎ دروﺳــﺘﺒﻮﻧﯽ ﭼﻧــﺪ رەوﺗﻜﯽ ﺗــﺮی ﺑﭽﻮوك ﺑﻧــﺎوی ﭼﭘــوە ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺑــﻮو ﺑﯚ ﭘرﺗﺒﻮوﻧــﯽ ﭼﭘﻛﺎن و ﺑﯿﺮی ﺋﺴﻮﯿﯿت و ﺋﯿﺴﻼﻣﮕراﯾﯽ و ﭘﭽواﻧﺑﻮوﻧوەی ھﺎوﻛﺸــ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﭘﺎرﺗ ”ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﻛﺎن”ھﯚﻛﺎرﮔﻟﻜﯽ ﮔورەﺑﻮون ﺑــﯚ ﭘرﺗوازەﺑﻮون و ﻟﻚ ھﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧوەی رﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭼپ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋوە ﺟﮕ ﻟــوەی ﻛ ھــﯚﻛﺎری ﺋﺎﺑﻮوری و ﻧﺎﺟﮕﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧﻜﯽ ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮی ﺋو ﭘرﺗوازەﺑﻮوﻧ ﺑﻮون. ﺋو دۆﺧــی ﭼﭘﻛﺎن ﻟ دوای راﭘڕﯾﻨــوە ﺗــﯽ ﻛوﺗــﻮون، ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿ ﺑ
وﺷ .ھوﻟﺮ /رﺒﯿﻦ ﻓﺗﺎح
دەرﻛوﺗﻨﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭼپ ﻟ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﺑﯚ دەرﻛوﺗﻨﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯿﯽ ﻋﺮاق ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﻧﯿﻮەی دووەﻣﯽ ﺳدەی راﺑﺮدوو دەﮔڕﺘوە .ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺧﺑﺎﺗﯽ ﭼﻛﺪارﯾﺪا و ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﻧﻮﺪا ،رەوﺗﯽ ﭼپ ﺑﺳر ﭼﻧﺪ ھﺰ و ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎدا داﺑش ﺑﻮون. راﭘڕﯾﻨــﯽ ﺑھــﺎری 1991و ﺳــﺎزﻛﺮدﻧﯽ ﯾﻛﻣﯿــﻦ ﺧﻮﻟــﯽ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دا ،ﯾﻛﻣﯿﻦ زەﻧﮕﯽ 1992دا، ﻟ ﺳﺎﯽ 1992 ﺷﻜﺴﺖ و ﭘﺎﺷﻛﺸی ﭼﭘﻛﺎﻧﯽ ﻟــ دا .ھرﭼﻧــﺪ ﭼﭘﻛﺎن ﻟ ﺳردەﻣﺎﻧﯽ ﺷــﺎﺧﺪا ،ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﻓﺮەﯾــﺎن ھﺑﻮو ،ﺑــم ھر ﻟ ﯾﻛﻣﯿﻦ ﺧﻮﻟــﯽ ھﺒﮋاردﻧوە ﭘﺎﺷﻛﺸﯾﺎن ﻛﺮد. ﻟ ﯾﻛﻣﯿﻦ ھﺒﮋاردﻧﺪا ،ﺣﺰﺑﯽ زەﺣﻤﺗﻜﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧﯚی داﯾ ﭘﺎڵ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑو ﺷﻮەﯾ ،ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﯽ ﺑرﻛوت، ﺣﺰﺑــﯽ ﺷــﯿﻮﻋﯿﯽ ﻋﺮاﻗﯿﺶ ،ﻟ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﯾﻛﺘﯿــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺷــﯿﻮﻋﯽ و ﺑﻼﯾﻧــﻛﺎن ﺑﺷــﺪارﯾﯽ ﻛﺮد، % 2.17ی ﺑم ﻟﯿﺴــﺘﻛ ﺗﻧﯿﺎ 17 دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎ. ﺋﻧﺠﺎﻣﯽھﺒﮋاردﻧﻛ،ﺷﻜﺴﺘﻜﯽ ﮔورە ﺑﻮو ﺑﯚ ﭼﭘﻛﺎن ،ﭼﭘﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ھﯚﻛﺎری ﺷﻜﺴــﺘﻛﯾﺎن ﺑــﯚ ﭘرﺗوازەﯾﯿــﯽ ھﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭼــپ ﮔاﯾوە ،ھــر ﻟ دوای ھﺒﮋاردﻧــوە ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭼپ، ھوــﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧــﯽ ﻟﯿﮋﻧــی ھﺎرﯾﻜﺎری ﯾﺎن ﺑرەی ﭼﭘﯿﺎن دا، ﺑم ﺳرﻛوﺗﻮو ﻧﺑﻮون. ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻟــﯽ دووەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﻛ ﻟ 2005 ﺑڕﻮەﭼﻮو، 13ﻗوارەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﺷــﺪار ﺑــﻮون ،ﺣﺰﺑﯽ زەﺣﻤﺗﻜﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳــرﺑﺧﯚﻛﺎن ﺑ ﻟﯿﺴــﺘﻜﯽ ھﺎوﺑش داﺑزﯾﻦ و ﺗﻧﯿﺎ ﯾك ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯿﺎن ﺑدەﺳــﺖ ھﻨﺎ ،ﺣﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯚﺳﺎﻟﯿﺴﺖ و ﭼﻧﺪ ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺗﺮی ﭼپ ﺧﯚﯾﺎن داﯾ ﭘﺎڵ ﻟﯿﺴﺘﯽ دەﺳت و ﺑو ﺷــﻮەﯾ ،ﭼﻧﺪ ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﯿﺎن وەرﮔــﺮت ،ﺑــم ﻟﯿﺴــﺘﻛﺎﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺨﻮازاﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑﺰووﺗﻨــوەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﮔﻟﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ..ھﺘﺪ ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ دەﻧﮕﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑدەﺳﺖ ﺑﮫﻨﻦ. ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﺳــﯿﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺣوت ﭘﺎرﺗــﯽ ﭼپ ﻟﻧﺎوﯾﺎﻧــﺪا ”ﺣﺰﺑﯽ ﺷــﯿﻮﻋﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺣﺰﺑﯽ زەﺣﻤﺗﻜﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن“، ﻟﯿﺴــﺘﻜﯽ ھﺎوﺑﺷــﯿﺎن ﺑﻧﺎوی ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺋــﺎزادی و ﻋداﻟﺗــﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮد ،ﺑم ﺗﻮاﻧﯿــﺎن ﺗﻧﯿــﺎ ﯾك ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﺑدەﺳﺖ ﺑﮫﻨﻦ. ﺑــم ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴــﺖ ﺑ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﻣﺤﻣد ﺣﺎﺟﯽ ﻣﺣﻤــﻮود و ﺣﺰﺑــﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪە ﺑ ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﻗﺎدر ﻋزﯾﺰ ﻛ ﻟ ﺣﺰﺑﯽ زەﺣﻤﺗﻜﺸﺎن ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە، ﺑ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯿﻜﺮدن ﻟﮔڵ رەوﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ،ﺗﻮاﻧﯿﺎن ھرﯾﻛی ﻛﻮرﺳﯿﯿك ﻣﺴﯚﮔر ﺑﻜن. ھﺒﮋاردﻧــﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﺳــﯿﻣﯽ
ﺋﮔر ﭼﭘﻛﺎن ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺋم ﺧﻮﻟدا ﺷﻜﺴﺖ ﺑﮫﻨﻦ، رووﺑڕووی دۆڕاﻧﻜﯽ ﺣﺗﻤﯽ دەﺑﻨوە ،ﻛ ھﺳﺘﺎﻧوەی ﺋﺎﺳﺎن ﻧﺎﺑﺖ ﻟﻧــﺎو ﻣﯿﺪﯾﺎی ﭼﭘﻛﺎﻧــﺪا ﻛﺎر دەﻛﺎت ،دەﺖ” ،ﺋﮔر ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﻟــ ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﭼﭘﻛﺎن ﺑﻜﯾﺖ ،ﻟﺑﺎرەی ﺳــﻧﮕﯽ ﭼپ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﺪا ،دەﻦ ﭘﮕﯾﻛﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮﻣﺎن دەﺑﺖ ،ﺑــم ﺋوە ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑــو ﺧﯾﺎڵ ﭘوﯾﯿی ﭘﺸﻮوﯾﺎﻧوە ھﯾ.“ زۆرﺑــی ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ، ﺷــﺎرەزاﯾﺎن و رۆژﻧﺎﻣﻧﻮوﺳــﺎن، ھﻣــﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ دﯾــﺎر ﻋزﯾﺰ دووﭘــﺎت دەﻛﻧــوە ،ﺑــوەی ﭼﭘﻛﺎن ﺑھﯚی ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧوەﯾﺎن ﻟــ دەﺳــت و ﭘﺸــﺘﻜﺮدﻧ ﭼﯿﻨــ ﭼوﺳــﺎوەﻛﺎﻧﯽ وت،
ﻧﺗﻮاﻧﻦ ﻟ ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﺑﺷﯽ ﭘﺎرﺗ ﺧﺎوەن ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﯿﻛﺎن ﺳﻮﺋﯿﺴﺘﻔﺎدە ﺑﻜن و ﺳــﻧﮕﯽ راﺳــﺘﻗﯿﻨی ﺧﯚﯾــﺎن ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﻣﺎوەرﯾﺪا دەردەﻛوﺖ. ﭼﺎودــﺮان و ﻛﺎدﯾﺮاﻧﯽ ﭼپ ،ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺷﻜﺴﺘﯽ رەوﺗﯽ ﭼﭘﺪا، ﭘﻧﺠی ﺗﯚﻣﺗﺒﺎری ﺋﺎراﺳــﺘی ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧــﯽ ﭼــپ دەﻛــن ،ﺑــو ﻣﺎﻧﺎﯾی ﻛــ ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﭼپ ،ﺳرﭼﺎوەی ﺷﻜﺴﺘﻛﺎﻧﻦ و ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﯾــﺎن ﻧﺎﯾﺎﻧوﺖ رﺒراﯾﺗﯿــﯽ ﭼــپ ﺑﻜــن و ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿــﺎن ﻟــ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﻛدا
ﺑراورد ﻟﮔــڵ رەوﺗﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻧﺗوەﯾــﯽ و ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ،ﺑم ﺋﮔر ﻟ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺳﻨﻮوردارﯾﺶ ﺑﺖ ،ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﭼﭘﻛﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧ درــﮋە ﺑ ﻣﺎﻧوەی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺪەن، ﻟﮔڵ ﺋوەﺷﺪا ،ھﺎﺗﻨﭘﺸوەی ﭼﻧــﺪ ﻗــوارە و ھﺰﻜﯽ ﻧﻮﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﺎن ﻟﺳر ﺟﻣﺎوەر و ﮔﯚڕەﭘﺎﻧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛ ھﯾ ،وا دەﻛﺎت ﺋﮔر ﭼﭘﻛﺎن ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺋم ﺧﻮﻟدا ﺷﻜﺴﺖ ﺑﮫﻨــﻦ ،رووﺑــڕووی دۆڕاﻧﻜﯽ ﺣﺗﻤﯽ ﺑﺒﻨوە ،ﻛ ھﺳﺘﺎﻧوەی ﺋﺎﺳﺎن ﻧﺎﺑﺖ. وەك دﯾــﺎر ﻋزﯾــﺰ ﭘــﯽ واﯾ، ﺑھﺰﺗﺮﯾــﻦ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﭼپ ﻛ ﺋﮔری ﺑﺮدﻧوەی ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎن ھﺑﺖ ،ﻟﯿﺴــﺘﻛی ﺣﺰﺑﯽ ﺷــﯿﻮﻋﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧ، ﭼﻮﻧﻜ رﻜﺨﺴﺘﻨﻛﺎﻧﯽ ﺋو ﺣﺰﺑ ﺑ ﺑراورد ﻟﮔڵ رﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ھروەھﺎ ﻣﮋووی ﺋــو ﺣﺰﺑ و ژﻣﺎرەی ﺷــھﯿﺪ و ﺧﺎﻧوادەی ﺷھﯿﺪەﻛﺎﻧﯽ ،ﻟﮔڵ ﮔﻮﻧﺠﺎوی ﺷﻮازی ﻧﯿﻤﭽ ﻛﺮاوە ﺑﯚ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن” ،رەﻧﮕ ﻟ زاﺧﯚ ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ ،ﺑﺷﯽ ﻛﻮرﺳﯿﯿك دەﻧﮓ ﺑﮫﻨﻦ“. ﺋﮔــر ﻟوﭘڕی ﺋﻮﻣﺪﯾﺸــوە ﻟﻜﺪاﻧــوە ﺑــﯚ دۆﺧــﯽ ﭘﺎرﺗ ﺑﺷﺪارەﻛﺎﻧﯽ ھﺒﮋاردن و ﻟﯿﺴﺘﯽ ﭘﺎرﺗ ﭼﭘــﻛﺎن ﺑﻜﺮﺖ ،ﺋوە ﻟ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ دۆﺧﺪا ،ھرﯾك ﻟ ﺣﺰﺑﯽ ﺷــﯿﻮﻋﯽ و ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺖ دەﺗﻮاﻧــﻦ ھرﯾك ﻛﻮرﺳــﯿﯿك ﻣﺴﯚﮔر ﺑﻜن ،ﺋﮔر ﺋﻮﻣﺪەﻛ ھﻧﺪــﻚ ﻓﺮاواﻧﺘــﺮ ﺑﻜﺮــﺖ و ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋﺎراﺳﺘی ﺳﯿم ،ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﺑﺷﯽ ﺣﺰﺑﯽ زەﺣﻤﺗﻜﺸﺎن و ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎران و رەﻧﺠﺪەراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻛﻮرﺳــﯿﯿك ﺑدەﺳــﺖ ﺑﮫﻨﻦ ،ﻛ ﺋﮔرﻜﯽ ﻻوازە ،ﺑــو دۆﺧــوە ﭼﭘﻛﺎن دەﺑــﻦ ﺑــ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺗﻧﯿﺎ ﺳــ ﻛﻮرﺳــﯽ ﻟ ﻛﯚی 111ﻛﻮرﺳﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺪا. رەﭼﺎوﻛﺮدﻧــﯽ دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋــو ھﻟﻮﻣرﺟ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿی ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮﺖ ﻟــ دوای ھﺒﮋاردن و ﻟ ﺋﻧﺠﺎﻣﻛﺎﻧــﯽ ھﺒﮋاردﻧﻛدا ﺑﻜوﺘوە ،ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻛ ﭼﯽ ﺗﺮ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻛﺘﯽ ﺧﺎوەن ﻟﯿﺴﺘﻜﯽ ھﺎوﺑــش ﻧﯿــﻦ ،ﺣﺰﺑﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯿﺶ ﺑھﻣﺎن ﺷﻮە ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﯾﺎن ھﯾ و ﭼﻧﺪﯾﻦ ﻗوارەی ﺗﺮی ﻧﻮێ دەرﻛوﺗﻮون، ھﻣﻮو ﺋواﻧــ ﭘﮕی ﭼﭘﻛﺎن ﻟوﭘڕی ﺋﻮﻣﺪﯾﺸﺪا ،ﻻواز دەﻛﺎت. ﻟــ ﺑﺎرﻜــﯽ ﺗﺮﯾﺸــﺪا ،ﺋﮔــر ﭼﭘﻛﺎن ﻟــ ﺑدەﺳــﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﭼﻧــﺪ ﻛﻮرﺳــﯿﯿﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺷﻜﺴــﺖ ﺑﮫﻨﻦ ،ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿﯿوە ﭘﺎﺷﻛﺸــی ﯾﻛﺠﺎری دەﻛن و ﮔﯚڕەﭘﺎﻧــ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛ ﭼﯚڵ دەﻛن ،ﺑﺗﺎﯾﺒــت ﻛ ﻟ دوای دەﺳــﺘﺒﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻮﻟــﯽ ﻧﻮﯽ ﭘرﻟﻣــﺎن ،ﯾﺎﺳــﺎی ﺑﻮدﺟــی ﺣﺰﺑــﻛﺎن ﭘﺳــﻨﺪ دەﻛﺮﺖ و ﺋــوەش ﻛﺎرﯾﮕرﯾــﯽ ﻧرﻨــﯽ ﻟﺳر ﭼﭘﻛﺎن دەﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺑﻮدﺟﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿﯿــوە ﺑﮔﻮﺮەی دەﻧﮓ و ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟ ﭘرﻟﻣﺎن دﯾﺎری دەﻛﺮﺖ.
14
ﻋﻮﻣر ﻋﻟﯽ ﻏﻓﻮر
ﺳﻧﮓ ھﻤﺗﯽ ھﺒﮋاردن و رەﺳﯿﺪی ﻧﮔﯚڕ ﻟ ﻣﺎوەی ھﻤﺗــﯽ ھﺒﮋاردﻧﺪا ﺣﺰب و ﻗــوارە رﻛﺎﺑرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ھوﻜﯽ ﻧزۆﻛﺪا ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ رەﺳﯿﺪی دەﻧﮕﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛوﻧ ﺋوﭘڕی وروژان و ھﻧﺎﺳﺳﻮاری و ﻣﺮﺧﺶ ﻣﺮﺧﺶ ﺑراﻣﺒر ﯾﻛﺘــﺮ ،ھﺎوﻛﺎت ﺟﯿﺎواز ﻟ ﺟﺎران ﺧﯚﯾﺎن ﺧﺎﻛﯽ ﺧﺎﻛﯽ دەﻛﻧوە و ﻟ ﺳرداری ﺧﻜوە دەﺑﻨ ﺧﺰﻣﺗﻜﺎر و دەرﺑﺎری ﺋو ﺧﻜ ،ھروەھﺎ دەﺳﺘﺒواﻧﯾﺶ ﺑﻦ و –دەﺳﺘۆﯾﺸﺘﻮاﻧﯿﺸﯿﺎن- ﺑرات دەﺑﺧﺸﻨوە. واﺑﺎوە ﺣﺰﺑﻛﺎن ﻟﻛﺎﺗﯽ ھﻤﺗــﯽ ھﺒﮋاردﻧﺪا ﺧرﯾﻜﯽ دەﻧﮓ ﻛﯚﻛﺮدﻧوەن ،ﺑم ﻟ راﺳــﺘﯿﺪا ھﻤﺗﻛ زﯾﺎﺗﺮ وەرزی دروﻨ و ﺟﻣﻮﺟﯚرﻛﺮدﻧﯽ ﺋو دەﻧﮕﺎﻧﯾ ﻟ ﻣﺎوەی ﭘﺸﺘﺮدا ﺑدەﺳﺘﯿﺎن ھﻨﺎون ،ﺗﺎ ﺋوەی ھﻤﺗﯽ ﭘﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ دەﻧﮕﯽ ﻧﻮێ ﺑ. ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ ھﻤﺗﯽ ھﺒﮋاردن ھﯿﭻ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﻛﯽ ﻟﺳــر زﯾﺎدﻛﺮدﻧــﯽ دەﻧﮕﯽ ﻗوارەﻛﺎن ﻧﯿ ،ھﯿﭻ ﻧﺑ ﺗﯿﺪا ھر ﺣﺰب و ﻗوارەﯾك ھواداراﻧﯽ ﺧﯚی ﺷــﺣﻦ دەﻛﺎﺗوە ﺗﺎ دەﻧﮓ ﺑﺪەن و دەﻧﮓ ﻛﯚ ﺑﻜﻧوە ،ھروەھﺎ دەﮔﻮﻧﺠ ﻛﺳﺎﻧﻜﯽ راڕا و دوودﯿﺶ ﻟــ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺋم ﯾﺎن ﺋو ﻻﯾن ﺧﯚ ﯾــﻛﻼ ﺑﻜﻧوە ،ﺑم ﺋواﻧ زۆر ﺳــﻨﻮردارن و ﻟم وﺗﺎﻧی ﻛ ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﺋزﻣﻮوﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺪان و ھﺸﺘﺎ ھﯚﺷــﯿﺎرﯾﯽ ھﺎوﺗﯽ ﻧﮔﯾﺸﺘﯚﺗ ﺋو ﺋﺎﺳــﺘی ﻟﺑﺮی ﺣﺰب و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ دەﻧﮓ ﺑــ ﭘﺮۆژە و ﺑرﻧﺎﻣ و ﻟﻮەﺷــﺎوەﯾﯽ ﺑﺪات ،ھﻤﺗﯽ ھﺒﮋاردن زﯾﺎﺗﺮ وەك ﺟژن ﯾﺎن وەرزی دروﻨﻛﺮدﻧﯽ ﺣﺎﺳﺗﯽ ﻟﮫﺎﺗﻮوە ،ﺗﯿﺪا ﺣﺰب و ﻗوارەﻛﺎن ھﺎوﺷــﻮەی ﺑﺎﺑﺎ وەرزﺮ -دروﻨ و ﺗﺗی ﺣﺎﺳﺗﯽ ﺋو ﺗﯚوەدەﻛــن ﻛ ﻟ ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا ﭼﺎﻧﺪووﯾﺎﻧ و ﺋﺎﻣﺎدەی دەﻛن ﺗﺎ ﻟ رۆژی ھﺒﮋاردﻧﺪا ﻟ ﺑﺎزاڕ ﺳﺎﻏﯽ ﺑﻜﻧوە و ﺑﮋﻮﯾﯽ ﭼﻮار ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮوﯾﺎﻧﯽ ﭘ داﺑﯿﻦ ﺑﻜن. واﺗ ﺣﺰﺑﯽ ﺋﻟﯿﻒ ﻟ ﻣﺎوەی ﭼﻮار ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ھواداراﻧﯽ ﭼﻧﺪە زﯾــﺎد ﺑﻮوﺑﻦ ،ھر ھﻨﺪەﯾ و ﺗﻮاﻧــﺎی ھﻤﺗﻛ ﺑﯚ زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮوردارە )ﺋﺒت ﺋﻣ ﺑدەر ﻟ ﮔﺮﺗﻨﺑری ﺷﻮازی ﻧﺎڕەوای وەك ﭼﺎوﺳــﻮرﻛﺮدﻧوە و وﯾﮋدان ﻛﯾﻦ ،ﻛ ﻟ دەرەوەی ﺳﻨﻮری ھﻤﺗ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻛن و زﯾﺎﺗﺮ ﺳﯿﻤﺎی رژﻤ ﺳرﻛﻮﺗﻜرەﻛﺎﻧ ،(ﻟﺑرﺋوەی ﭘﺎرﺗﯿﻛﺎن دەﻧﮓ ھر ﺑ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻛﺘﯿﻛﺎن ﺑ ﯾﻛﺘﯽ و ﮔﯚڕاﻧﻛﺎن ﺑ ﮔﯚڕان و ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﺑ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو دەدەن و ﺑدەﮔﻤن روودەدا ﺋﻧﺪام و ھواداری ﺣﺰﺑﻚ دەﻧﮓ ﺑ ﺣﺰﺑﻜﯿﺘﺮ ﺑﺪا ،ﺋﯿﺘﺮ ﺑرﻧﺎﻣ و ﻛﺎرﻧﺎﻣی ﺋو ﺣﺰﺑ ھرﭼﯽ و ھرﭼﯚن ﺑ. ﻟــﺮە ﺑﻮوﻧﯽ ﺑرﻧﺎﻣی ھﺒﮋاردن زﯾﺎﺗــﺮ رۆﺗﯿﻨﻜ و ﺑدەﮔﻤن ﻛﺎرﯾﮕری ﻟﺳر ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ دەﻧﮕﺪەر ھﯾ ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟﻻﯾك ﺑرﻧﺎﻣﻛﺎن ھﻣﻮو ھﺎوﺷــﻮە و ﭘن ﻟ ﺑﻨﯽ زل زل ،ﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدﻧ ﺳر ھﺳﺖ و ﺳــﯚزی ﺧﻜﯽ ﺳﺎدە داڕﮋراون ،ﺗﺎ ﺋوەی ﭘﺮۆژەﯾﻛﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑﻦ و ﻟﺳر ﺑﻨﭽﯿﻨی ﻟﻜﯚﯿﻨوەی زاﻧﺴﺘﯽ و رادەی ﺗﻮاﻧﺎ و ﺋﺎﻣﺎدەﺳﺎزﯾﯽ ﺋو ﻗوارەﯾ ﺑﯚ ﺑدﯾﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋــو ﺑﻨ ﮔورە و ﮔﺮاﻧﺎﻧی ﻟــو ﻛﺎرﻧﺎﻣﯾدا ﺑ ﺧﻚ دراون داﻣزراﺑﻦ ،ﺑﮕﺮە ﺑﯿﺴﺘﻮﻣ ھﻧﺪێ ﻗوارە و ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﭘﺎرە ﻛﺳﺎﻧﯽ ﺋﻛﺎدﯾﻤﯿﯿﺎن ﺑﻛﺮێ ﮔﺮﺗﻮوە ﺗﺎ ﺑرﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺟﻮان و ﺳرﻧﺠاﻛﺸﯽ ھﺒﮋاردﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻨﻮوﺳﻨوە ،واﺗ ﺑرﻧﺎﻣﻛ ھر ﻟ ﺑﻨڕەﺗﺪا زادەی ﻋﻗ و ﺑﯿﺮی ﻗوارەﻛ ﻧﯿ ﺗﺎ ﺑرﻧﺎﻣی ﺑﯚ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ھﺑ، ﻟﺮەوەﯾ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺑرﻧﺎﻣی ھﻣﻮو ﻗوارەﻛﺎن ﯾك ﻟ ﯾﻛﺘﺮ ﺟﻮاﻧﺘﺮ و ھﻣﮔﯿﺮﺗﺮن و ﺧﻮا ﺋﻣﺎﻧﮕﺮێ ھﯿﭽﯿﺎن ﺑ ﺧﺮاپ ﺑﺰاﻧﯿﻦ! ،ﺑم وەك دەﻦ ”ﻛﺮدار ﺷرﺗ. “ راﺳﺘﯿﻛی ﻗوارەﻛﺎن ﺧﯚﯾﺸﯿﺎن دەزاﻧﻦ ﺑرﻧﺎﻣﻛﺎن ﺗﻧﮫﺎ رۆﺗﯿﻦ و ﺑﻨﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﻧﮫﺎ ﺳﺎوﯾﻠﻜﺧﺗﺎﻧﺪﻧﻦ و ھﯿﭽﯿﺘﺮ. ﻟﻻﯾﻛﯿﺘﺮەوە ﺧﻜﯿﺶ ﻟوە ﺗﮕﯾﺸــﺘﻮون ﻛ ﺑﻨﻨﺎﻣﻛﺎﻧﯽ ﻗــوارە و ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ رﻜﻼﻣﻦ ﻧــك ﻛﺮدارﻧﺎﻣ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺑﯿﻨﯿﻮﯾﺎﻧ ﻟ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺧﻮﻟﯽ ﭘﺸﻮودا ھﻣﺎن ﺑﻦ دران و ﭘﺎش ھﺒــﮋاردن ﻟﺑﯿﺮ ﻛﺮاون ،ھرﺑﯚﯾ ﺑﺎﯾﺧﻜﯽ ﺋوﺗﯚ ﺑ ﻧﺎوەرۆﻛﯽ ﺑرﻧﺎﻣی ھﺒﮋاردﻧﯽ ﻗوارەﻛﺎن ﻧﺎدا و ﻛﺎر ﻟ ﺑﯾﺎری ﻧﺎﻛن. ﺑم ﺋو ھﻤﺗ ،ﻛ ﭘﺎرەﯾﻛﯽ زۆری ﺗﺪا ﺧرج دەﻛﺮێ ،ﻟ رووﯾﻛوە ﺑﯚ ﺧﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑرات و ﺑرەﻛﺗ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺣﺰﺑﯽ دەﺳﺗﺪار ﺑﯚ ﺑرﺗﺳــﻜﻜﺮدﻧوەی ﻣودا ﺟﻤﻮﺟﻮڵ و رەﺧﻨ و ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﺗ ﺑھﺰەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻟ ھﻤﺗﻛدا، ﻟﮔــڵ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــوەی وادەی ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧــﺪا ﭼﺎﻻﻛﯿﯿــ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﭼﺗﺮ دەﻛﺎﺗوە ،ﺑﻧﺰﯾﻦ ھرزان دەﻛﺎ ،ﺟﺎدە ﻗﯿﺮ دەﻛﺎ ،ﭘﺮۆژەی ﮔورە رادەﮔﯾﻧ .ﺷــﯚﻓﺮی ﺗﺎﻛﺴﯿك وﺗﯽ ”ﺋﮔــر ﺣﻜﻮﻣﺗﯽ ھرﻢ ﻟﺑــر ھﺒﮋاردﻧﯿﺶ ﻧﺮﺧﯽ ﺑﻧﺰﯾﻨﯽ داﺑزاﻧﺪﺑ ھر ﺑﺎﺷــ ،ﺧﻮا ﺑﻜﺎ ﺳ ﭼﻮار ﺳﺎڵ ﺟﺎرﻚ ھﺒﮋاردن ﺑﻜﺮێ ﺗﺎ ﺣﻜﻮﻣت ﺷــﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮﻣﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎ“ ،ﭼﺎﯾﭽﯿﻛﯽ ﺷﻗﺎﻣﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﻟ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺋﯾﻮت ”ﺑھﯚی ﻧﻤﺎﯾﺸﻛﺎﻧﯽ ﻗوارەﻛﺎﻧوە ﻟم ﻧﺎوﭼﯾ ﻓﺮۆﺷﻤﺎن زﯾﺎدی ﻛﺮدووە“. ﺑﻛﻮرﺗﯽ ،ﺳﻧﮕﯽ ﻣﺣك ﺑﯚ رﮋەی دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ھر ﻗوارەﯾك ﺋو ﺋﯿﺸﯾ ﭘﺸﺘﺮ ﻛﺮدوﯾﺗﯽ و ھﻤﺗﯽ ھﺒﮋاردن زﯾﺎدەﯾﻛﯽ زۆر ﺳﻨﻮردار دەﺧﺎﺗ ﺳر رەﺳﯿﺪی دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ،ھرﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎﻛﺎ ﻟو ﻣﺎوەﯾدا ﺧﯚﯾﺎن ﺳﻏت ﺑﻜن و ﮔﺮژی ﺑﻨﻨوە ،ﺑﻜﻮ ﻟﺑﺮی ﺋوە ﻟ ﺧم ﺳرﺧﺴﺘﻨﯽ ﭘﺮۆﺳﻛدا ﺑﻦ ﭼﺎﻛﺘﺮ و ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﺗﺮە.
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻛﺎروان ﺳﺎﺢ ﺳرۆﻛﯽ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن:
زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 10 ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺷﺪاری ﻟ ﻛﺎﺑﯿﻨ ﻧﻮﺪا دەﻛن رﺒﯿﻦ ﻓﺗﺎح
ﻛﺎروان ﺳﺎﺢ ﺳرۆﻛﯽ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن ﺑﯚ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن ﻟ ﺧﻮﻟﯽ ﺳﯿﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،دەﺖ ،ﺷرﻣﻜﯽ ﮔورە ﺑﻮو ﻟ ﺧﻮﻟﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺑﻮو ،ﭘﺸﯽ واﯾ ،ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﯽ ﺧﯚی ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﺪا دەﺑﺖ .ﺋو ﭘﯽ واﯾ ﻟ دوای ﺋم ھﺒﮋاردﻧدا، زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 10 ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺷﺪاری ﻟ ﻛﺎﺑﯿﻨی ﺣﻜﻮوﻣﺗﺪا دەﻛن. ﻟــ ھﺒﮋاردﻧــﯽ ﺧﻮﻟــﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺰﯾﻚ دەﺑﯿﻨوە ،ﺋﺎﯾﺎ ﺧﺎﻜﯽ زەق ھﯾ ﺋــم ھﺒﮋاردﻧــ ﻟواﻧﯽ ﭘﺸﻮو ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺎﺗوە؟ ﺑ ،ھر ﻛﺎم ﻟ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن ﻟ ﻗﯚﻧﺎغ و ھﻟﻮﻣرﺟﻜﯽ ﻧﺎوﭼﯾﯽ و ھرﻤﯽ و ﻧﻮدەوﺗﯿﯽ ﺟﯿﺎوازدا ﺳــﺎز ﻛﺮاون .ﺟﯿﺎ ﻟوەی ﻟ ھر ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯿﺸﺪا ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿــﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺷﻮەﯾك ﺑﻮوە .ﻟ رووی ﻟﯿﺴــﺖ و ﻗوارە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺸوە ،ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﯾﻛﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺪا ،ﭼﻧﺪ ﻟﯿﺴﺘﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ھﺑﻮون ،ﻟ دووەم ھﺒﮋاردﻧــﺪا ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟ20 ﻗوارە ﺑﺷﺪار ﺑﻮون ،ﺋﺴﺘﺎش 37 ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺷﺪاری دەﻛن و ﺟﯿــﺎ ﻟ ﻗــوارە ﻛﯚﻧﻛﺎن16 ، ﻗوارەش ﻟ ﻧﻮێ دروﺳﺖ ﺑﻮون. ﺋو ﻓﺮەﯾﯿﯿ ،ﺋﻮﻣﺪی ﺋوە دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﭘرﻟﻣﺎﻧﻜــﯽ ﻛﺎرا ﺑﺘ ﺋﺎراوە و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﯽ رﯾﺸﯾﯽ ﻟ ﭘﺮۆﺳــی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دروﺳﺖ دەﻛﺎت .ﭘﺎش 21ﺳﺎڵ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑﯚ ﯾﻛﻣﺠﺎر ﻟﯿﺴﺘﻜﯽ ﺳرﺑﺧﯚ ﭘﻚ ھﺎت ،ﻛ ﺋﻤــ ﺑﻮوﯾﻦ ،ﻟ ﭘﺮۆﺳی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﺗﺪا ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺋــو ﻗوارەﯾــ ،ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﯿﻛﯽ ﮔورەﯾ ،ﺋﮔر ﺗﻣﺎﺷﺎی ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ 2003ی ﻋﺮاق ﺑﻜﯾﻦ ،ھر دوای 2003ی ﻟ ﺳرەﺗﺎوە ،ﻗوارەی ﺳرﺑﺧﯚ
ﻟــ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاﻗﺪا ﭘﻚ ھﺎت، ﻟﺑرﺋوە ﻋﯾﺒﻜــﯽ زۆر ﮔورە ﺑﻮو ﻛ ﺋو ﻗوارە ﺳــرﺑﺧﯚﯾ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧﺑﻮو. ﻟو رواﻧﮕﯾوە ﺋﻤ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری و ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻛﯽ ﮔورە دەﺑﯿﻨﯿﻦ. ﻛواﺗــ ﻟــو ﺑــﺎوەڕەدان، ھﺒــﮋاردن ﺋﻧﺠﺎﻣﻛﺎﻧــﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿك ﯾﺎن ﺟﯿﺎوازﯾﯿك ﻟ ﻛﯚی ﭘﺮۆﺳ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛ دروﺳﺖ دەﻛﺎت؟ ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿﯿــوە ،ﻧــ ﻛﺎﺑﯿﻨــی ﺋﻣﺠــﺎرەی ﺣﻜﻮوﻣــت وەك ﻛﺎﺑﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸــﻮو دەﺑﺖ ،ﻛ ﺗﻧﯿــﺎ دوو ﺣــﺰب ﻟﮔڵ ﭼﻧﺪ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧــﻚ دروﺳــﺘﯽ ﺑﻜن، ﻧ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯿﺶ ﻟ ﺳ ﭼﻮار ﻗــوارەی دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو ﻗﺗﯿــﺲ دەﻣﻨﺖ .دﻨﯿﺎم ﻟــ دوای ﺋم ھﺒﮋاردﻧدا ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 10 ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺷﺪاری ﻟ ﻛﺎﺑﯿﻨی ﺣﻜﻮوﻣﺗﺪا دەﻛــن و ﻧﺰﯾﻜی 10ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺗﺮﯾﺶ وەك ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن دەﻣﻨﻨوە. ﺑو ﺷﻮەﯾ ،ﯾﺎرﯾﯿﻛ رەوﺗﻜﯽ ﺗﺮ وەردەﮔﺮﺖ و ﻣﻠﻤﻼﻧﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﭘرﻟﻣﺎن ،ﺑﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺧﻚ ﺗواو دەﺑﺖ. ﻻﯾﻧﯽ ﻛم ﻟــ دوو ﺧﻮﻟﯽ راﺑــﺮدووی ﭘرﻟﻣﺎﻧــﺪا ﺟﯚرﻚ ﻟــ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟ ﻧــﻮان ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن دروﺳــﺖ ﺑﻮو ،ﻛ ﻟﯿﺴﺘﯽ ھﺎوﺑﺷــﯽ ﻟ ﻛوﺗوە، ﺑم ﻟــم ھﺒﮋاردﻧــدا ،ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن ﺑﻛﯚی ﮔﺸــﺘﯽ
ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺳــرﺑﺧﯚ و ﺟﯿﺎﺟﯿﺎن ھﯾ ،ﺋوە ﺑﯚﭼﯽ دەﮔڕﺘوە؟ ﭘﺮۆﺳی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪاری ﺗﭙڕ ﻛﺮدووە ،ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﺑﺰاﭬﯽ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻛﻮرددا ،ﺗﻧﯿﺎ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟــ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﻛدا ھﺑــﻮو ،دواﺗﺮ ﯾﻛﺘﯽ ﻟ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە ،ﭘﺎﺷــﺎن ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﻧﻮﺪا ،ﭼﻧﺪ ﭘﺎرﺗﻜــﯽ ﺗﺮ دەرﻛوﺗــﻦ ،دوای راﭘڕﯾﻦ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﻗوارە و رەوﺗﯽ ﺗﺮ دروﺳــﺖ ﺑﻮون ،ﺑو ﺷﻮەﯾ، ﻗﯚﻧﺎغ ﺑ ﻗﯚﻧﺎغ ﻓﺮەﯾﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەرﻛــوت .ﺋــو ﭘرﺗﺒــﻮون و ﻓﺮەﯾﯿﯿ ،ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﮔﺷﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﺗوە ھﯾ، ﺗﺎ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿت ﮔﺷ ﺑﻜﺎت، ﻓﺮەﯾﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەردەﻛوﺖ. ﻟــ ھﻣــﺎن ﻛﺎﺗﺪا ،ﭘﯾﻮەﺳــﺘﯽ
ﺑﺗــواوی دەرﻧﻛوﺗﺒــﺖ، ﻟــم ھﺒﮋاردﻧــدا ھرﯾك ﻟ ﭘــﺎرت و ﻗوارەﻛﺎن ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯿﯽ ﺟﻣﺎوەرﯾﯿﺎن دەردەﻛوﺖ .ﺑم ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــﺪا ،دەﺑﺖ ھﻣﻮوﻣﺎن ﻟ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺳــروەرﯾﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧﻚ ھﺎوﭘﯾﻤــﺎن ﺑﯿﻦ .دەﺑﺖ دەﺳــﺘواژەی ﺋﺎﺷــﺘواﯾﯽ و ﭘﻜوەژﯾﺎن و ﯾﻛﺘﺮ ﻗﺒﻮوﻜﺮدن، ﺑﻜﯾﻦ ﺑ دروﺷﻤﯽ ﺳرەﻛﯿﻤﺎن و ﻟ ﮔﻮﻓﺘﺎر و ﻛﺮداری رۆژاﻧﺷﻤﺎن رەﻧــﮓ ﺑﺪاﺗــوە .ﻛواﺗ دەﺑﺖ ﻛﯚی ﭘﺎرت و ﻗوارە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن، ﺑرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﺑــﺎی ﻧﺗــوە و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ﺑﺨﻧ ﺳــرووی ھﻣﻮو ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒت و ﺣﺰﺑــﯽ ،دەﺑــﺖ ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ
ﻧ ﻛﺎﺑﯿﻨی ﺋﻣﺠﺎرەی ﺣﻜﻮوﻣت وەك ﻛﺎﺑﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮو دەﺑﺖ، ﻧ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯿﺶ ﻟ ﺳ ﭼﻮار ﻗوارەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﻗﺗﯿﺲ دەﻣﻨﺖ ﺣﺰﺑــﯽ ﻻواز دەﺑــﺖ و ﭘﺎﺑﻧﺪی ﺑــ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺧﻚ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﮔﺷ دەﻛﺎت. ﻟم ھﺒﮋاردﻧــدا ،ﻛ ھﺰ و ﻗوارە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﺑ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳرﺑﺧﯚ ﺑﺷﺪاری دەﻛن ،ﺋو ﺣﺎﺗ ،ﺳــﻧﮕﯽ راﺳــﺘﻗﯿﻨی ھرﯾك ﻟ ﭘﺎرت و ﻗوارەﻛﺎن ﺑ ﺗواوﯾﯽ ﺳﺎخ ﻧﺎﻛﺎﺗوە؟ ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿﯿــوە ،ﺋﮔــر ﻟــ ﻗﯚﻧﺎﻏﻛﺎﻧــﯽ راﺑــﺮدوودا ،ﺑھﯚی ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ھﺎوﺑش و ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧــوە ،ﺳــﻧﮕﯽ ھــﺰەﻛﺎن راﺳــﺘﻗﯿﻨی
ﻛــﯚك ﺑﯿــﻦ و ﻣﻠﻤﻼﻧﯿــﻛﺎن ﻟــ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ ﺧﻚ ﺑﻜﯾﻦ ،ﻟو ﻧﻮەﻧــﺪەدا ﺑﺮاوە ﺋوەﯾ ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﻨﻛﺎﻧــﯽ ﺟﺒﺟ دەﻛﺎت و ﺑﺎﺷــﺘﺮ دەﺗﻮاﻧﺖ ﻣﻠﻤﻼﻧﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑ ﺋﺎراﺳﺘی وەدﯾﮫﻨﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺧﻚ ﺑڕﻮە ﺑﺒﺎت. ﺑﺎﺳــﺘﺎن ﻟــوە ﻛــﺮد ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﻟ دوای ھﺒﮋاردن ﺑﺳــر ﺑــرەی دەﺳــت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن داﺑش دەﺑﻨوە ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋزﻣﻮوﻧــﯽ ھﻣﺎن ﭼﻮار ﺳــﺎﯽ
راﺑﺮدوو دووﺑﺎرە دەﻛﻧوە؟ ﺋوەی ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ دەﺳﺗوە ھﺑﺖ ،ﺑ ﺧﯚﯾﺪا دەﭼﺘوە ،ﺑﯚ ﺋوەی ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻧﯾﻜﺮدووە دەﯾﻜﺎت، ﺋوەی ﻟ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯿﺶ ﺑﺖ، ﺋوەی ﻧﺎواﻗﯿﻌﯽ ﺑــﻮوە ،ﻟﻣودوا دەﺑﺖ ﺑﺧﯚداﭼﻮوﻧوە ﺑﻜﺎت .ﺋﯿﺘﺮ ﺧﻚ ﻣﺎﻧﺪوو ﺑــﻮوە ﻟو ﮔﺮژی و زﻣﺎﻧ زﺑﺮەی ﻟ ﻧﻮان ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن و دەﺳت ھﺑﻮو ،ﻟو رواﻧﮕﯾوە ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑﺧﯚدا ﺑﭽﻨوە و زﯾﺎﺗﺮ ﺑــ ﺗﻧــﮓ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺧﻜوە ﺑﻦ ،دەﺳــت وای ھﻣﻮو ﺋــو ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﺎﻧی ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﭘﺸﻜﺸــﯽ ﻛﺮدوون، دەﺑﺖ ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﯿﻛﺎن ﭘ ﺑﻜﺎﺗوە، ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯿﺶ دەﺑﺖ ﻟوە ﺗ ﺑﮕﺎت ،ﺑﯚ ﺋوە دروﺳﺖ ﻧﺑﻮوە ﺗﺎ ﻛﻮدەﺗﺎی ﺳرﺑﺎزی ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪات. ﭼﻮﻧﻜ ﺋزﻣﻮوﻧﯽ راﺑﺮدوو واﯾﻜﺮد ﺧﻚ رووﺑــڕووی دڕاوﻛ و ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮون ﺑﺒﺘوە. ﻟم ھﺒﮋاردﻧدا ﺑﯚ ﯾﻛﻣﺠﺎر دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ رووﺑــڕووی ﭼﻧﺪﯾــﻦ ﻟﯿﺴــﺖ و ﻗــوارەی ﺳــرﺑﺧﯚ ﻟ دەرەوەی ﻟﯿﺴــﺘ ﻛﯚﻧﻛﺎن دەﺑﯿﻨــوە ،دەرﻛوﺗﻨﯽ ﺋو ﻟﯿﺴــﺘ ﻧﻮﯿﺎﻧ ،دروﺳﺘﻜﺮاوە ﯾﺎن رەﻧﮕﺪاﻧــوەی ھﻟﻮﻣرﺟﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ؟ رەﻧﮕﺪاﻧــوەی ﺑــ ھﻟﻮﻣرﺟﻛﯾــ ،ﺋﻤــ ﺑش ﺑــ ﺣﺎﯽ ﺧﯚﻣﺎن ،وەك ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺳــرﺑﺧﯚﻛﺎن ،رﺰ ﻟــ ھﻣﻮو ﻻﯾﻧﻛﺎن دەﮔﺮﯾﻦ ،ﺑ دەﺳت و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن و ﻻﯾﻧﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮﯾﺸــوە ،ﺑم ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﯿﻛﯽ ﮔورە ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﺑــﻮو ،ﻛــ ھﯿﭻ ﻟﯿﺴــﺘﻜﯽ ﺳــرﺑﺧﯚی ﺗــﺪا ﻧﺑــﻮو ،ﻟو رواﻧﮕﯾوە دوو ﺳﺎڵ ﭘﺶ ﺋﺴﺘﺎ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﺳــرﺑﺧﯚﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟ
ﭘرﻟﻣﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮد .ﺋﺴﺘﺎش ﻛ ﻟ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳــرﺑﺧﯚﻛﺎﻧﻤﺎن راﮔﯾﺎﻧﺪووە ،دەﺳــﺘﻣﯚی ھﯿﭻ ﺣــﺰب و ﻻﯾﻧﻚ ﻧﺎﺑﯿــﻦ ،ﺗﻧﯿﺎ داﻛﯚﻛــﯽ ﻟ ﻣﺎﻓﯽ ﭼوﺳــﺎوە و ﺑﺷﻤﯾﻨﺗﻛﺎن دەﻛﯾﻦ. ﭘﺖ واﯾ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن ﺑﺘﻮاﻧــﺖ ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯿﯿﻛﯽ ﻟــ ھﺒﮋاردﻧﻛدا ھﺑﺖ؟ ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿﯿوە ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯿﯽ ﺑﺎﺷﯽ دەﺑــﺖ ،دﻨﯿﺎﺷــﯿﻦ ﻟــوەی ﭼﻧــﺪ ﺑﺮادەرﻚ ﻟــ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪاﻧﯽ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺳــرﺑﺧﯚﻛﺎن دەﭼﻨ ﭘرﻟﻣﺎﻧــوە .ﺋﮔر ﺗﻣﺎﺷــﺎی رــﮋەی ﺑﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟــ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸــﻮو ﺑﻜﯾﻦ، دەردەﻛوــﺖ ﻛــ ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﺑرﻓﺮاواﻧﯽ ﺧﻚ ﺑھﯚی ﻣﺘﻤﺎﻧ ﻧﺑﻮون ﺑ ھﯿــﭻ ﻛﺎم ﻟ ﭘﺎرت و ﻟﯿﺴﺘﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮو ،ﺋﺎﻣﺎدەﻧﺑﻮون ﺑﺷــﺪاری ﻟــ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﺪا ﺑﻜن ،ﺑم ﺋﺴــﺘﺎ ﻛ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳــرﺑﺧﯚﻛﺎن ھﯾــ ،ﺋﻮﻣﺪی ﺑﺷﻚ ﻟو ھﺎووﺗﯿﺎﻧ ﺑدەﺳﺖ دەھﻨﺖ و وا دەﻛﺎت ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﺑرﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﻟ ھﺎووﺗﯿﺎن ﺑﺷﺪاری ﻟ ھﺒﮋاردﻧﻛــدا ﺑﻜن .ﺟﮕ ﻟوەی دەﻧﮕﺪەراﻧﯽ ﻧــﺎڕازی ﻟو ھﺰاﻧــی ﭘﺸــﺘﺮ دەﻧﮕﯿﺎن ﺑﯚ داوە ،ﺑھﻣﺎن ﺷﻮە دەرﻓﺗﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن دەﺑﺖ دەﻧﮓ ﺑ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺗﺮ ﺑﺪەن ،ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻛ ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن دەﺗﻮاﻧــﺖ ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿﯽ ھﻣﻮو ﻻﯾن و ﻛﺳﻛﺎن ﺑﻜﺎت. ﻟ ﺑﺎرﻜﺪا ﻛ ﺋﻮە وەك ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳرﺑﺧﯚﻛﺎن ﻛﻮرﺳﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﺑﺒﻧوە ،ﻟ ﺑرەی دەﺳت ﯾﺎن
7
ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن دەﺑﻦ؟ ﺋﻤــ ﺋزﻣﻮوﻧﯽ دوو ﺳــﺎڵ ﻟ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﺳــرﺑﺧﯚﻛﺎﻧﻤﺎن ھﯾــ ،ﭼــﯚن ﻟــ دوو ﺳــﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﻧ ﺋﻣﯿــﺎن ﺑﻮون و ﻧ ﺋوﯾﺎن ،ﻟ داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﻧ ﺋﻣﯿﺎن و ﻧ ﺋوﯾﺎن دەﺑﯿﻦ .ﻟو ﭘۆژاﻧدا ﻛــ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑــ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺑﺎی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن و ﻧﺗوەﻛﻣﺎﻧوە ھﺑﺖ ،ﺳد ﻟ ﺳد ﭘﺎﭙﺸﺘﯿﯽ دەﻛﯾﻦ ،ﺷرﻣﯿﺸﻤﺎن ﻟوە ﻧﯿﯿ ﺋﮔــر دەﺳــت ﭘۆژەﯾﻛﯽ ﺑﺎش ﭘﺸﻜﺶ ﺑﻜﺎت ﭘﺎﭙﺸﺘﯿﯽ ﺑﻜﯾﻦ .ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿﯿوە ﭘﺎﭙﺸﺘﯽ ﻟ ھر ﭘۆژەﯾك دەﻛﯾﻦ ﺋﮔر ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﻚ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ،ﺋﯿﺘﺮ ﺋو ﭘۆژەﯾ ﻟ ھر ﻻﯾﻧﻜوە ﺳرﭼﺎوە ﺑﮕﺮﺖ. دەﺑــﺖ ﺋوەش ﺑﻢ ،ﻛ دەﻧﮕﯽ ﺋﻤــ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧــﺪا ﻛﺎرﯾﮕری و ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯿﯽ ﺧــﯚی ھﯾ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ،ﻛﺎﺗﻚ ﻟ ﺧﻮﻟﯽ ﺳﯿﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧــﺪا ،ﭘــۆژەی دﯾﻮاﻧــﯽ ﭼﺎودﺮﯾﯽ داراﯾﯽ ھﺎﺗ ﭘرﻟﻣﺎﻧوە، ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﻛﺎﻧﯽ دەﺳــت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑھﯚی ﯾﻛﺴﺎﻧﺒﻮوﻧﯽ دەﻧﮕﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﯾﻛﻼﯾﯽ ﺑﻜﻧــوە ،ﺋﻤــ ﭼﻮﻧﻜــ ﺋو ﭘۆژەﯾﻣﺎن ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﻚ دەزاﻧﯽ ،دەﻧﮕﻤﺎن ﺧﺴــﺘ ﭘﺎڵ و ﺑو ﺷﻮەﯾ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎن ﭘﺳﻨﺪ ﻛﺮا .ﺑﻛﻮرﺗﯽ ﺋﻤ ﺑو ﺷــﻮەﯾ ﻛﺎر دەﻛﯾﻦ ،ﻛ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﻜﺪا ﺑﺖ ،ﭼﻮوﻧ ﭘﺎڵ ﺑرەی ﺧﻜﯿــﺶ ﺑ ﺷــرم ﻧﺎزاﻧﯿﻦ و ﺷﺎﻧﺎزﯾﯽ ﭘﻮە دەﻛﯾﻦ.
ﺗﯚڕی ﺷﻣﺲ:
ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﻟ ﺳ رﮕوە ﭘﺸﻠﻜﺎرﯾﯽ رﻨﻤﺎﯾﯿﯽ ھﺒﮋاردﻧﯿﺎن ﻛﺮدووە ھوﻟﺮ /وﺷ - ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ 21ی ﺋم ﻣﺎﻧﮕ ﺑﯚ ﻟﮔڵ دەﺳﺖ ﭘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎﻧﮕﺷی ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﯽ 21ی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺎﻮراو و ﻗوارە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﺑ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺷﻮاز ﻛوﺗﻮوﻧﺗ ﺧﯚ ﺑﯚ ﺑﺎﻧﮕﺷی ھﺒﮋاردن ،ھﺎوﻛﺎت رﻜﺨری ﺗﯚڕی ﺷﻣﺲ ﺑﯚ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ ﺑ ﺳ ﺷﻮاز ﭘﺸﻠﻜﺎری ﻛﺮاوە و ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯿﺎن ﻟ ﺋﺎﮔدار ﻛﺮدووەﺗوە. ھﯚﮔــﺮ ﭼﺗــﯚ رﻜﺨــری ﺗﯚڕی ﺷــﻣﺲ ﺑــﯚ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ھﺒﮋاردﻧــﻛﺎن ﺑ” وﺷــ“ی راﮔﯾﺎﻧــﺪ” :ﺋﻤ ﺑ ھﺎوﺋﺎھﻧﮕﯽ ﻟﮔــڵ 41رﻜﺨــﺮاو ﻟ ﺗﯚڕی ﺷﻣﺲ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن دەﻛﯾﻦ و ﭘﺸــﻠﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑ راﭘﯚرﺗﻚ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﺴــﯿﯚن ﺑرز دەﻛﯾﻨوە ،ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯿﺶ ﺋﺎزادە ﻟوەی وەری دەﮔﺮﯾﺖ ﯾﺎﺧﻮد ﻧﺎ“. ھﯚﮔﺮ ﭼﺗــﯚ ھروەھــﺎ ﮔﻮﺗﯽ: ”رۆژاﻧ دﯾﺪار و ﺳرداﻧﻤﺎن ھﯾ ﻟﮔــڵ ﻛﯚﻣﺴــﯿﯚن و ﺋواﻧﯿﺶ ﺑدواداﭼﻮون ﻟﺳر راﭘﯚرﺗﻛﺎﻧﻤﺎن
دەﻛن ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﮕﻧ ﺋﻧﺠﺎم ﻛ ﭼﻧﺪ ﺋو ﭘﺸﻠﻜﺎرﯾﯿﺎﻧ ﻛﺮاوە“. ھﯚﮔــﺮ ﭼﺗــﯚ ﺑــﺎس ﻟــوەش دەﻛﺎت ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴــﺘﺎ ﺳ ﺟﯚر ﻟ ﭘﺸــﻠﻜﺎری ﺑدی دەﻛﺮﺖ ﻟ ﭘﺮۆﺳــی ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن ،وەك ”ﭘﺮوﭘﺎﮔﻧﺪەﻛﺎن ﻟﺳــر ﺑﻨﻣﺎی رﻨﻤﺎﯾﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺴﯿﯚن ﺑڕﻮە ﻧﺎﭼﺖ ،داﻣﻮدەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﻛﺎر ھﺎﺗﻮون ،ھروەھﺎ دﯾﺎردەی دڕاﻧﺪﻧﯽ ﭘﺮوﭘﺎﮔﻧﺪەی ﯾﻛﺘﺮﯾﺶ ﭘﯾﺪا ﺑﻮوە“. ﺑ ﭘﯽ دواﯾﻦ زاﻧﯿــﺎری ژﻣﺎرەی ﭘﺎــﻮراوان ﺑــﯚ ھﺒﮋاردﻧــﯽ
ھزار و ٣١٨ﭘﺎﻮراو ﭘﺸﺒﻛﯽ ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ١١١ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎن دەﻛن ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھزار و 318ﭘﺎــﻮراوە ﻛ ﭘﺸــﺒﻛﯽ ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ 111ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎن دەﻛــن ،ﺑو ﭘﯿش
ھــزار و 207ﭘﺎــﻮراو دوای ﺗواوﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺮۆﺳــﻛ دەﭼﻨوە ﻣﺎوە. ﺳرﺑﺳــﺖ ﻣﺴــﺘﻓﺎ ﺳرۆﻛﯽ
ﻛﯚﻣﺴــﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎی ﺳرﺑﺧﯚی ھﺒﮋاردﻧــﻛﺎن ﺗﺋﻜﯿــﺪ ﻟوە دەﻛﺎﺗــوە ﻛــ ﻛﯚﻣﺴــﯿﯚن ﻣﯿﻜﺎﻧﺰﻣﻜــﯽ ﺧــﯚی ھﯾ ﺑﯚ
ﻏراﻣﻛﺮدﻧﯽ ﺋــو ﭘﺎﻮراواﻧی ﺳــرﭘﭽﯿﯽ رﻨﻤﺎﯾﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ھﺒﮋاردن دەﻛﺎت. ﺳــرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣﺴــﯿﯚﻧﯽ ﺑــﺎی ﺳــرﺑﺧﯚی ھﺒﮋاردﻧــﻛﺎن ھروەھﺎ دەﺖ ”ﻛﯚﻣﺴــﯿﯚن ﻟ ھر ﺷــﺎرﻚ ﻟﮋﻧی ﺗﺎﯾﺒت ﺑ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋو ﺳرﭘﭽﯿﯿﺎﻧی ھﯾ و ﺑﭘﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﺳﺰا دەدرﻦ، ﺳــﺰاﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﭘــﯽ ﻗﺑــﺎرەی ﺳرﭘﭽﯿﯿﻛﺎن دەﺑﺖ و ﺣﺎت ھﯾ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ 50ﻣﻠﯿــﯚن دﯾﻨﺎرەوە ﺗﺎوەﻛﻮ 150 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎرﯾﺸﯽ ﺗﭙڕ ﻛﺮدووە، ھﻧﺪﻚ ﻗــوارەش ﺑ ﺑی 150 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎرﯾﺶ ﻏراﻣ ﻛﺮاون و ﺑ ھﻣﺎن ﯾﺎﺳﺎ و ﭘﻮەرﯾﺶ ﻣﺎﻣ ﻟﮔڵ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەﻛﯾﻦ“. ﺑ ﭘﯽ رﯾﻨﻤﺎﯾﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎی ﺳرﺑﺧﯚی ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن
ﺑھﯿﭻ ﺷﻮەﯾك ﻧﺎﺑﺖ )ﺳﻤﻎ و ﻏڕە( ﺑﯚ ھﻮاﺳــﯿﻨﯽ ﭘﯚﺳﺘری ﺑﺎﻧﮕﺷ ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﺮﺖ. ھر ﺑ ﮔﻮــﺮەی رﻨﻤﺎﯾﯿﯿﻛﺎن ﻧﺎﺑﺖ ﺷﻮﻨ ﮔﺸﺘﯽ و ﺋﺎﯾﯿﻨﯿﯿﻛﺎن ﻟ ﻻﯾن ﻗوارە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑﺷﺪارﺑﻮو ﺑﻣﺑﺳﺘﯽ ﺑﺎﻧﮕﺷ ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﺮﺖ ،ﺋﻣ ﺟﮕ ﻟوەی ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭘﺎﺑﻧﺪی ﭼﻮارﭼﻮەﯾﻛﯽ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺑﻦ ﻛ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ ﻟوەی ﻧﺎﺑــﺖ ﺑــ ھﯿﭻ ﺷــﻮەﯾك ﻟ رﮕــی ﭘﺮوﭘﺎﮔﻧــﺪەی ﺣﺰﺑﻚ ھﺮش ﺑﻜﺮﺘ ﺳر ﭘﺮوﭘﺎﮔﻧﺪەی ﺣﺰﺑﻜﯽ ﺗﺮ ﯾﺎن ﺗﯚﻣت ﺑﯚ ﯾﻛﺘﺮ ھﺒﺳﺘﻦ. 21ی ﻣﺎﻧﮕــﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑﯾﺎرە ﻟ21 ی ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺑﺷــﺪاری ﻗوارەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەﺳــﺖ ﭘﺒﻜﺎت ،ﺑــﯚ ﺋﻣش زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﺷــش ﻣﺎﻧﮕ ﻟﻻﯾن ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﺎﺷﯽ ﺑﯚ دەﻛﺮﺖ.
8
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ،
ﺋﺎﺑﻮوری
ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺤﻣد ﺗﺎھﯿﺮ
ﭘﺸﺎﻧﮕی ﻧوت و ﻏﺎز ﺑ ﺑ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ زەﺑﻻﺣﻛﺎن ﻛﺮاﯾوە ﺳﯿﻣﯿﻦ ﭘﺸﺎﻧﮕی ﻧوت و ﻏﺎزی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ ﺑﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﭽﻮوﻛﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﻧوت و ﻏﺎز ﻛﺮاﯾوە و ﻣﺎوەی ﭼﻮار رۆژ ﺑردەوام دەﺑﺖ. رۆژی دووﺷــم ﺑ ﺑﺷــﺪارﯾﯽ 45ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی 13وت، ﺳﯿﻣﯿﻦ ﭘﺸــﺎﻧﮕی ﻧوت و ﻏﺎزی ھرﻢ ﻟ ﺷﻮﻨﯽ ﭘﺸﺎﻧﮕ ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھوﻟﺮ ﻛﺮاﯾوە 5ی ﻣﺎﻧﮓ ﺑردەوام و ﺑﯾﺎرە ﺗــﺎ ی ﺑﺖ. ﺑ ﭘﭽواﻧــی ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯿﻛﺎن، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﮔورەﻛﺎﻧﯽ وەك ﺋﯿﻜﺴﯚن ﻣﯚﺑﯿﻞ ،ﺷﭭﺮۆن ،ﮔﺎزﭘﺮۆم و ﭼﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛــﯽ زەﺑﻻﺣﯽ ﺑﻮاری ﻧــوت و ﻏﺎز ﻟم ﭘﺸــﺎﻧﮕﯾدا ﺑﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻧﻛــﺮدووە و ﺗﻧﯿﺎ
ﻛﯚﻣﻚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮ 15ﯾﺎن ﯾﺎن ﺑﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدووە ﻛ15 ھــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎن و ﺷﺷــﯿﺎن ھﯽ ﺋﯿﻤــﺎرات و ﭘﻨــﺞ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻋﺮاﻗﯽ و ﭼﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛﯽ ﻛﻮﺘﯽ ،ﺳﻌﻮودی و ﭼﯿﻨﯿﻦ. زۆرﺑی ھرە زۆری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺗﺎﯾﺒﺗــﻦ ﺑ ﺧﺰﻣﺗﮕــﻮزاری ﻟ ﻛﮕ ﻧــوت و ﻏﺎزﯾﯿــﻛﺎن و ھﻜﻧــﺪن و راﻛﺸــﺎﻧﯽ ﺑﯚری و ﭼﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛــﯽ ﺑﻮاری ﭘﺎوﺗﻨﯿــﺶ ﺑﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻟو ﭘﺸﺎﻧﮕﯾدا ﻛﺮدووە.
وﺷ /ﻣﺤﻣد ﺗﺎھﯿﺮ ﻟ ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮودا ﭘﻨﺞ ھزار ﺧﺎﻧﻮو ﺑﯚ ﻛﺮﭽﯿﯿﺎﻧﯽ ھوﻟﺮ ﺑ ﻧﺮﺧﯽ ﻧﺰﯾﻜی 40ھزار دۆﻻر دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ. دوﻨ ﺳﺸم ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﻟــ ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾﻛــﯽ رۆژﻧﺎﻣواﻧﯿﺪا ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛﯽ ﻛــﯚری _ ﻋﺮاﻗــﯽ ،ﭘﻨﺞ ھزار ﺧﺎﻧﻮو ﻟ ﻧﺰﯾﻚ ﻛﯚﻣﮕی ﭘﯿﺮزﯾﻦ دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﻛ ﻟ ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎﺪا ﺗواو دەﺑﻦ. ﺑ ﮔﻮﺗــی ﭘﺎرــﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﻧوزاد ھﺎدی ﻧﺮﺧﯽ ﺋم ﺧﺎﻧﻮواﻧ 39ھــزار و 500دۆﻻرە و ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻟﺳر ﺋرﻛﯽ وەﺑرھﻨــرە ﻛﯚرﯾﯿﻛوە داﺑﯿﻦ دەﻛﺮﻦ. ﭘﺎرــﺰﮔﺎری ھوﻟــﺮ رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗــوە ﻛ ﻟــ رۆژی ﭼﻮوﻧ ﻧــﺎو ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧوە ﺗﺎ دوو ﺳــﺎڵ، ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮو 19ھزار و 750دۆﻻر ﺑ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛ ﺑﺪات ﻛ ﺣوت ھزاری ﭘﺸﻛﯿﯿ و ﺋوی ﺗﺮی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــ 531 دۆﻻرە. ﭘﺎش ﺗواوﺑﻮوﻧﯽ دوو ﺳﺎﻛﯾﺶ،
ﺧــﺎوەن ﺧﺎﻧــﻮو ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑ ﻣﺎوەی 10ﺳــﺎڵ 19ھزار 750 دۆﻻرەﻛــی دووەم ﺑﺪاﺗوە ﻛ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧ 164 دۆﻻرە. رۆژاﻧ ﭘﻨﺞ ﺧﺎﻧﻮو ﭘﺎرــﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑوە دەدات ﻛ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﻛﯚرﯾﯿﻛ ھﻣﻮو ﻛﺎرﮔﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ھﻨﺎوەﺗ ﺷــﻮﻨﯽ ﭘۆژەﻛــ و رۆژاﻧ ﻟ ﺗﻮاﻧﺎﯾﺪاﯾ ﭘﻨﺞ ﺧﺎﻧﻮو دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت و ﺑرەﺑــرە ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﺮاﺗﺮﯾﺶ دەﺑﺖ و ﻟ ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎﻛدا ھﻣﻮو ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎن ﺗواو دەﻛﺎت .ﺑ ﮔﻮﺗی ﻧوزاد ھﺎدی ﻟ ﭼﻮار ﻣﺎﻧﮕﯽ ﯾﻛﻣﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ 600 ﺧﺎﻧﻮو ﺑــ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﺎﻧوە دروﺳــﺖ دەﻛﺎت و ﯾﻛﺴــر رادەﺳﺘﯽ ﺧﻚ دەﻛﺮﺖ. ﺗﻧﯿﺎ ﻛﺮﭽﯿﯿﺎﻧﯽ
ﺑﺷــﯽ ھرە زۆری ﺋم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﭽﻮوﻛﺎﻧ ﺋﺎﻣﺎدەن ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزاری ﺑﯚ ﺋو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﮔوراﻧ داﺑﯿﻦ ﺑﻜن ﻛ ﭘﺸــﺘﺮ ﮔﺮﺒﺳﺘﯿﺎن ﻟﮔــڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗﺪا ﻛــﺮدووە و ﺳــرﻣﺎﯾی ﺧﯚﯾــﺎن ھﻨﺎوەﺗ ھرﻤوە .ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 50 ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻧوﺗــﯽ ﻟﮔڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﮔورە و ﺑﭽﻮوﻛﻛﺎﻧﯽ وﺗﺎن واژۆ ﻛﺮدووە و ﺑﻧﯿﺎزە ﺗﺎ ﺳﺎﯽ 2015ﺑرھﻣﯽ ﻧوﺗﻛی ﺑﮕﯾﻧﺘ ﯾك ﻣﻠﯿﯚن ﺑرﻣﯿﻞ ﻟ ھر رۆژﻜﺪا. ﺋﺴﺘﺎ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ھرﻢ رۆژاﻧ 250 ھزار ﺑرﻣﯿﻠ و ﻟ رﮕی ﻏﺎزەﻛﺷــﯿوە 22 ﺳﻋﺎت ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑﯚ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﻛی داﺑﯿﻦ دەﻛﺎت.
وﺷ /ﻣﺤﻣد ﺗﺎھﯿ
زۆرﺑی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﺷﺪارﺑﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﺎﻧﮕی ﻧوت و ﻏﺎز ﺗﻮرﻛﯿﻦ ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ﭘﻨﺞ ھزار ﺧﺎﻧﻮو ﺑﯚ ﻛﺮﭽﯿﯿﺎﻧﯽ ھوﻟﺮ دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ ﺑــ ﮔﻮﺮەی ﺋــم ﭘﻼﻧــی ﺑﯚ داﺑﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎن داﻧﺮاوە، ﺗﻧﯿﺎ ﺋو ﻛﺳــﺎﻧ ﻟو ﺧﺎﻧﻮواﻧ ﺳــﻮودﻣﻧﺪ دەﺑــﻦ ﻛــ ﺧﯚﯾﺎن ﺧﺎﻧﻮوﯾــﺎن ﻧﺑــﺖ و ھرﮔﯿــﺰ ﻟــ ﭘۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون و ﻗرزی ﺧﺎﻧﻮوﺑرە ﺳﻮودﻣﻧﺪ ﻧﺑﻮوﺑﻦ و ﻟ ﺧﺎﻧﻮوی ﻛﺮﺪا ﺑﻦ و ﺑﯿﺘﺎﻗی ﺧﯚراﻛﯿﺸﯿﺎن ھﯽ ھوﻟﺮ ﺑﺖ.
ﻟﯿﮋﻧﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎرــﺰﮔﺎی ھوﻟﺮ دووﺑــﺎرە وردﺑﯿﻨﯽ ﺑــﯚ دەﻛﻧوە ﺗﺎ ﻟوە دﻨﯿﺎ ﺑــﻦ ﻛ داواﻛﺎرەﻛ ﺑڕاﺳﺘﯿﯽ ﻛﺮﭽﯿﯿ. ﻧوزاد ھﺎدی ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ ﺋم ﻋرەﺑــ ﺋﺎواراﻧی ﻟ ھوﻟﺮ ﻛﺮﭽﯿﻦ و ﺑﯿﺘﺎﻗــی ﺧﯚراﻛﯿﺎن ھوﻟﺮە ،ﻟو ﺧﺎﻧﻮواﻧ ﺳﻮودﻣﻧﺪ ﻧﺎﺑﻦ ،ﻟﺑرﺋوەی ﺋوان ﺑ ﻛﺎﺗﯽ ھﺎﺗﻮون و دەﮔڕﻨوە ﺷــﻮﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن.
ھﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣی ﻛﺮﭽﺘﯽ ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋم ﺧﺎﻧﻮواﻧ ﺑ ﮔﻮﺗی ﻧوزاد ھــﺎدی ﺑس ﻧﯿﯿ ﭼﻮﻧﻜ ﻟواﻧﯾ ﻛﺳــﺎﻧﻚ ھﺑﻦ ﻛ ﺑ ﺷﻮەﯾك ﻟ ﺷﻮەﻛﺎن ﻧﺎﺳﻨﺎﻣی ﻛﺮﭽﺘﯿﯿﺎن وەرﮔﺮﺗﺒﺖ ،ھرﺑﯚﯾ
ﭘﻨﺠﺸﻣ ﻓﯚرم داﺑش دەﻛﺮﺖ ﺑ ﭘﯽ ﺋو ﭘﻼﻧی ﺑﯚ داﺑﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻓﯚرﻣﻛﺎن داﻧﺮاوە ،ﺳــﺒی رۆژی ﭘﻨﺠﺸﻣ ﻓﯚرﻣﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋم
ﻧﺧﺸی ﺧﺎﻧﻮوە ﻛﯚرﯾﯿﻛﺎن ﻛ ﻟﺳر رﮕﺎی ﻣﺳﯿﻒ ﻟ ﻧﺰﯾﻚ ﭘﯿﺮزﯾﻦ ھﻜوﺗﻮوە
ﺧﺎﻧﻮواﻧــ ﻟ ﻻﯾن ھر ﺷــش ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿﻛی ھوﻟــﺮەوە ﺑﯚ ﻣــﺎوەی 15رۆژ داﺑش دەﻛﺮﺖ. ﭘﺎﺷﺎن ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿﻛﺎن ﻟ ﻣﺎوەی 10رۆژدا ﻓﯚرﻣﻛﺎن وەردەﮔﺮﻧوە و دەﺳﺖ ﺑ وردﺑﯿﻨﯽ دەﻛﺮﺖ و ﭘﺎﺷﺎن ﺗﯿﺮوﭘﺸــﻚ ﺑﯚ ﺋو ﻛﺳﺎﻧ دەﻛﺮﺖ ﻛ ﻣرﺟﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗﺪاﯾ. ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﺑ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧﺖ ﻛ داواﻛﺎراﻧﯽ ﺋم ﻓﯚرﻣﺎﻧ ﻛﯚﭘﯿﯽ ﺑﯿﺘﺎﻗی ﺧﯚراك ،ﻧﺎﺳﻨﺎﻣ و رەﮔزﻧﺎﻣﯾﺎن ﭘ ﺑﺖ. ژﻣــﺎرەی ﻓﯚرﻣﻛﺎن ﺑــ ﮔﻮﺗی ﻧوزاد ھﺎدی دﯾﺎری ﻧﻛﺮاوە و ﺑ ﭘﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ﻛﺮﭽﯿﯿﺎن داﺑش دەﻛﺮﺖ.
500ﺷﻮوﻗ ﺑ ﺧﯚڕاﯾﯽ ﺑﯚ ھژاران ھرﭼﻧﺪە ﺧﺎﻧــﻮوە ﻛﯚرﯾﯿﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﻜﯽ ﻛﻣﺪاھﺎت دروﺳــﺖ دەﻛﺮــﻦ ،ﺑــم ﻟﺑرﺋــوەی ﺣوت ھزار دۆﻻر ﭘﺸــﻛﯿﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺘ و ﻟــ ﻣــﺎوەی دوو ﺳــﺎﺪا ﭘﻮﯾﺴــﺘ ھﻣﻮو ﻣﺎﻧﮕ 531دۆﻻرﯾــﺶ ﻟ ﻗﯿﺴــﺘﻛﺎن ﺑﺪەﻧــوە ،ﺋــو ﻛﺮﭽﯿﯿﺎﻧی ﻛ ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﺎدﯾﯿﺎن زۆر ﻛﻣ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭘﺸــﻛﯽ و ﻗﯿﺴــﺘﻛﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜن ،ﺑــم ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﺑﺎس ﻟ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ 500ﯾﻛی ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮوﻧﯽ ﺗﺮ دەﻛﺎت ﻛ ﺑ ﺧﯚڕاﯾﯽ ﺑﺳــر ﺧﻜﯽ ھژاری ھوﻟﺮدا داﺑش دەﻛﺮﻦ. ﻧوزاد ھﺎدی ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــ ﺋــم 500ﺷــﻮوﻗﯾ ﻟــ ﺑراﻧﺒر ﭘﺪاﻧﯽ ﻣﯚﺗﯽ ﭘۆژەی ﻓﻠﯚرﯾﺎﺳﯿﺘﯽ ﺑ وەﺑرھﻨرەﻛی دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ. ﭘۆژەی ﻓﻠﯚرﯾﺎﺳــﯿﺘﯽ ﭘﺸــﺘﺮ ﭘۆژەﯾﻛــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﺟﺒﻮوﻧﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧوە ﺑﻮو ﻛ ﺑﺮﯾﺘﯿﯽ ﺑﻮو ﻟ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ 500 ﺷﻮوﻗ ﺑﯚ ﺧﻜﯽ ﻛﻣﺪاھﺎت. ھﯚﻛﺎری ﺑﺧﺸﯿﻨﯽ ﺋم ﭘۆژەﯾ ﺑــ وەﺑرھﻨری ﻓﻠﯚرﯾﺎﺳــﯿﺘﯽ ﺑــ ﮔﻮﺗی ﻧــوزاد ھــﺎدی ﺑﯚ ﺋوە دەﮔڕﺘوە ﻛــ وەزارەﺗﯽ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧوە ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﭘۆژەﻛ ﺗواو ﺑﻜﺎت و ﭘﺎﺷــﺎن ﺑﯾﺎر دراوە
ﺑ وەﺑرھﻨــر ﺑﺪرﺖ ،ﺑم ﺑ ﻣرﺟﻚ 500ﺷــﻮﻗ ﺑﯚ ﺧﻜﯽ ﻛﻣﺪاھﺎﺗﯽ ھوﻟﺮ ﺑ ﺑ ﺑراﻧﺒر دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت. ﺑ ﮔﻮﺗی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﺋم ﭘۆژەﯾ ﻟ ﻻﯾن ﺷﺎرەواﻧﯿﯿوە 30 دۆﻧﻢ زەوی ﺑﯚ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە و ﻟ ﻻﯾن دەﺳﺘی وەﺑرھﻨﺎﻧﯿﺸوە ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــواو ﻛــﺮاوە و ﺑم زوواﻧ دەﺳﺖ ﺑ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ دەﻛﺮﺖ. ﺋــو رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗــوە ﻛــ ﻛﯚﻣﻨﺎﺳــﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟــ ﻟﯿﮋﻧی ﭘﺎرﺰﮔﺎ ﺋوە دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن دەﻛن ﻛ چ ﻛﺮﭽﯿﯿك ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﭘﺸﻛﯽ و ﻗﯿﺴﺘﻛﺎﻧﯽ ﺑﺪاﺗوە و ﻟو ﺷﻮوﻗ ﺑ ﺑراﻧﺒراﻧ ﺳﻮودﻣﻧﺪ ﺑﺖ.
ﻛﺮﭽﯿﯽ زۆر و ﺧﺎﻧﻮوی ﻛم ھرﭼﻧﺪە ﭘــۆژەی ﻛﯚرﯾﯿﻛﺎن ەوە ﻣﯚﺗــﯽ 2011ـەوە ﻟــ ﺳــﺎﯽ 2011 وەرﮔﺮﺗــﻮوە ،ﺑــم ﻟ ﺳــﺎﯽ 2012ﻣﯚﺗــﺪان ﺑــ ﭘۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون وەﺳﺘﺎوە و ﺋﺴﺘﺎ ھﯿــﭻ ﭘۆژەﯾﻛﯽ ﻧﻮێ ﺟﺒﺟ ﻧﺎﻛﺮﺖ .ﺋﻣ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾ ﻛ ﺑ ﭘﯽ ﺋﺎﻣﺎری ﻛﯚﻣی ﻛﺮﻨﺸﯿﻨﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﻟ 60 ھــزار ﻛس وەك ﻛﺮﭽﯽ ﻧﺎوی ﺧﯚی ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە و ﭘﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮــﺖ ﺋواﻧی ﻛــ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣی ﻛﺮﭽﺘﯿﯿــﺎن وەرﻧﮔﺮﺗﻮوە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 100 ھزار ﻛس ﺑﻦ.
ﺑ ﮔﻮﺗی ﺑڕﻮەﺑری ﻛﺎروﺑﺎری ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟ دەﺳﺘی وەﺑرھﻨﺎن ﻧــورۆز ﻣوﻟــﻮود ﺗــﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﭘﺪاﻧﯽ ﻣﯚﺗــﺪان ﺑ ﭘۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﺟﺒﻮون دەﺳــﺘﯽ ﭘــ ﻧﻛﺮدووەﺗوە .ھﯚﻛﺎری دەﺳــﺖ ﭘ ﻧﻛﺮدﻧــوەی ﻣﯚﺗﺪان ﺑم ﭘۆژاﻧ ﺑ ﮔﻮﺗی ﻧورۆز ﻣوﻟﻮود ﺑﯚ ﺋوە دەﮔڕﺘوە ﻛ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﯾﺎری داوە دەﺳﺘﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت و ﺑﯚ ﺋم ﻣﺑﺳﺘﯾﺶ رەﺷﻨﻮوﺳﻜﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧﯿﺸــﺘﺟﺒﻮون ﺋﺎﻣﺎدە ﻛــﺮاوە و ﭘــﺎش ھﺒــﮋاردن ﻟ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ وەزﯾﺮان ﭘﺳــﻨﺪ دەﻛﺮــﺖ و رەواﻧــی ﭘرﻟﻣﺎن دەﻛﺮﺖ و ﭘﺎﺷﺎن ﭘﺳﻨﺪﻛﺮاﻧﯽ ﻟ ﻻﯾن ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧوە ،دەﺳﺘﻛ دادەﻣزرــﺖ و ﺳرﭘرﺷــﺘﯿﯽ ھﻣﻮو ﭘۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون ﺑ ھﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ،وەزارەﺗﯽ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــوە و ﻗــرزی ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون دەﻛن .ھروەھﺎ ﺑرﻧﺎﻣــی ﺗﺎزە ﺑــﯚ ﭼﺎرەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸی ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون دادەڕﮋن و رﻨﻤﺎﯾﯽ ﻧﻮێ دەردەﻛن. ﭘﺸــﺘﺮ دەﺳــﺘی وەﺑرھﻨﺎن ﻣﯚﺗﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﯾﻛی ﻧﯿﺸــﺘﺟﺒﻮوﻧﯽ ﺑ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺑﺧﺸﯽ ،ﺑم ﺑﺷﯽ ھرە زۆری ﯾﻛــﻛﺎن ﺑ ﺟﯚرﻚ دروﺳــﺖ ﻛﺮان ﻛ ﺋو ﻛﺳﺎﻧی ﺑڕاﺳﺘﯽ ﻛﺸی ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮوﻧﯿﺎن ھﯾ،
500ﺷﻮﻗ ﺑﯚ ﺋو ﻛﺳﺎﻧ دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ ﻛ ﺑھﯚی ھژارﯾﯿوە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭘﺸﻛﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎن ﺑﺪەن ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻤﯿﺶ ﺑﯾﺎری داوە ﻛ ﺳــﺎﻧ 3 ھزار ﯾﻛی ﻧﯿﺸــﺘﺟﻜﺮدن ﻟــ ھرﺳــ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛی ھرﻢ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت، ﻛ ﺑ ﮔﻮﺮەی ﺋم ﺑرﻧﺎﻣﯾ53 ، ﺳﺎﯽ ﺗﺮ ﻛﺸی ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون ﭼــﺎرە دەﺑﺖ .ھﺒــت ﺋﮔر ﻣﯚﺗﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوی ھرزان ﺑــ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون ﻧدرﺖ.
ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺳــﻮودی ﻟ وەرﮔﺮن و زﯾﺎﺗــﺮ ﭬﻼ و ﺧﺎﻧﻮوی ﮔﺮاﻧﺒھﺎ دروﺳﺖ ﻛﺮان و زەوﯾﯿ ﺑﺎﺷﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺷﺎرﯾﺸﯿﺎن ﻟﺳر ﺗﺎﭘﯚ ﻛﺮا. ﺋﺴــﺘﺎ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرــﻢ رﭽﻜﯾﻛﯽ ﺗــﺮی ﮔﺮﺗﻮوەﺗ ﺑر و دەﯾوێ ﯾﻛی ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون ﺑﯚ ﻛﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻣﺪاھﺎت دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت.
10ﺳﺎڵ دەدرێ دۆﻻ ﺧﺎﻧﻮ ھزارﻧﯿﻮەﻛ ھر دەدرﺖ ﻧﺮﺧﯽ دوو ﺳﺎڵ 40
وﺷ /ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ
ﺋﺎﺑﻮوری
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
9
ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺑﻧﺰﯾﻦ ﻟ ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮوﺗﻣﻧﯽ ﻗدەﻏ ﻛﺮاوە
ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﻧوزاد ھﺎدی ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن و ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن ﻣﺎﻣﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻧﺰﯾﻨﯿﺎن ﻟ ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻧﺰﯾﻦ ﻗدەﻏ ﻛﺮدووە. وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن و ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺋﺴﺘﺎ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﺑﺎزاڕی ﺳﻮوﺗﻣﻧﯽ دەﻛن و ﺗﻧﯿﺎ رﮕ ﺑ ﻛﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧوت و ﮔﺎزواﯾﻞ دەدەن
ﺑﻧﺰﯾﻨﺨﺎﻧﻛﺎن ﭼﯽ ﺗﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻟ ﺑﺎزاڕی ﺳﻮوﺗﻣﻧﯽ ﺑﻧﺰﯾﻦ ﺑﻜن ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
وﺷ /ھوﻟﺮ ﻟ ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣواﻧﯿﺪا ،دوﻨ ﺳﺸم ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛ ﻟوەﺗی وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ ﺑﻧﺰﯾﻦ ﺑﯚ ﺑﻧﺰﯾﻨﺨﺎﻧﻛﺎن داﺑﯿﻦ دەﻛﺎت ،رﮕی ﻛﯾﻨﯽ و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺑﻧﺰﯾﻦ ﻟ ﺑﺎزاڕی ﺳﻮوﺗﻣﻧﯽ ﻗدەﻏ ﻛﺮاوە.
ﻧــوزاد ھﺎدی ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑوەﯾﺶ دا ﻛ ﺗﯿﻤــﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿﻛﺎن و ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺋﺴﺘﺎ ﭼﺎودﺮﯾــﯽ ﺑﺎزاڕی ﺳــﻮوﺗﻣﻧﯽ دەﻛن و ﺗﻧﯿــﺎ رﮕ ﺑ ﻛﯾﻦ و
ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧوت و ﮔﺎزواﯾﻞ دەدرﺖ. ھﯚﻛﺎری ﻗدەﻏﻛﺮدﻧﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺑﻧﺰﯾﻦ ﺑ ﮔﻮﺗی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﺑﯚ ﺋوە دەﮔڕﺘوە ﻛ ﻟو ﺑﺎزاڕەدا ﻣﺎدەی ﻧﻓﺘﺎ ﻟﮔڵ ﺑﻧﺰﯾﻨﯽ ﺑﺠﯽ
ﺗﻜڵ دەﻛﺮﺖ و ﺑ ﻧﺎوی ﺑﻧﺰﯾﻨﯽ ﻣﻮﺣﺳــن و ﺳــﻮوﭘر ﺑ ﺧﻚ دەﻓﺮۆﺷﺮﺘوە. ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﺋوان 40رۆژ ﻟﻣوﺑر ﻟﮔڵ
وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن ﻛﯚ ﺑﻮوﻧﺗوە و ﮔﻠﯾﯿﯽ ﺧﻜﯿﺎن ﻟــ ﺧﺮاﭘﯿــﯽ ﺑﻧﺰﯾﻨــﻛﺎن ﭘــ راﮔﯾﺎﻧــﺪوون و ﭘﺎش ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوە و ﻟﻜﯚﯿﻨــوە ﻟو ﺑﺎﺑﺗــ ﺑﯚﯾﺎن دەرﻛوﺗﻮوە ﻛ ﺋم ﺳﺎﺧﺘﻛﺎرﯾﯿ ﻟ ﻻﯾن ﺑﻧﺰﯾﻨﻔﺮۆﺷﺎﻧوە ﺋﻧﺠﺎم دەدرﺖ ﻛ ﺑﻮوەﺗ ھﯚی ﺗﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻛﺎﻧﯽھرﻢ. ﭘﺎرــﺰﮔﺎری ھوﻟــﺮ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑ ﺑرزﺑﻮوﻧــوەی ﺗﻮاﻧــﺎی ﭘﺎوﺗﻨﯽ
ﭘﺎوﮔﻛﺎﻧﯽ ﻛورﮔﯚﺳﻚ ﻟ ھوﻟﺮ و ﺑﺎزﯾــﺎن ﻟ ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ دەدات و دەــﺖ ”ﺑھــﯚی ﭘەوﻛﺮدﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﺳرﺑﺧﯚﺑﻮون ﻟ رووی ﺳﻮوﺗﻣﻧﯿﯿوە ،ﺋﺴﺘﺎ ﺋم ﭘﺎوﮔﺎﻧ ﻟ ﺗﻮاﻧﺎﯾﺎﻧﺪاﯾ ﺑﻧﺰﯾﻨﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ ھرﻢ داﺑﯿﻦ ﺑﻜن ،ھر ﺑﯚﯾ ﺑﯾﺎر دراوە ﻟ ﻻﯾن وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎﻧوە ﺑﻧﺰﯾﻦ ﺑ ﻧﺮﺧﯽ 500دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ھﻣﻮو ﺑﻧﺰﯾﻨﺨﺎﻧﻛﺎن داﺑﯿــﻦ ﺑﻜﺮﺖ و ﺟﮕ ﻟو ﺑﻧﺰﯾﻨ ھﯿﭻ ﺑﻧﺰﯾﻨﻜﯽ ﺗﺮ ﻧﻓﺮۆﺷﺮﺖ“. ﺑ ﮔﻮﺗی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﺋﺴﺘﺎ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن رۆژاﻧ 2 ھزار ﻟﯿﺘﺮ ﺑﻧﺰﯾﻦ ﺑﺳر ﺑﻧﺰﯾﻨﺨﺎﻧﻛﺎﻧــﯽ ھوﻟﺮدا داﺑش دەﻛــن .ﻧوزاد ھــﺎدی ﭘﯽ واﯾ ﻟﺑرﺋوەی ﺋﺴــﺘﺎ ﭘﺮۆﺳﻛ ﻟ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و دھﯚﻛﯿﺸوە ﺟﺒﺟ دەﻛﺮﺖ ،وردە وردە دەﻛوﺘ ﺳر ﺳﻜی ﺧﯚی و ﺳﻗﺎﻣﮕﯿﺮ دەﺑﺖ. داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻧﺰﯾﻦ ﻟ ﺋﺳــﺘﯚی ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﻓﯿﺪراﯿﯽ ﻋﺮاﻗ ﻛ دەﺑﻮاﯾ ﭘﺸﻜﯽ ھرﻢ ﺑﺪات ،ﺑم ﺳﺎﻚ ﻟﻣوﺑر ﭘﺪاﻧﯽ ﺋم ﭘﺸﻜ ﺑ ھرﻢ وەﺳــﺘﺎ ،ﺑم ﺋﺴــﺘﺎ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ دەﺗﻮاﻧﺖ ھﻣﻮو ﺑﻧﺰﯾﻨﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت.
ﻣﺎﻧﮕﺎﻧ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ٦٠٠ ھزار دﯾﻨﺎری ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ دەﻓوﺗﺖ ﺋﮔرﭼﯽ ﯾﺎﺳﺎ رﮕی ﺑ ھﺎوﺗﺎﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼی ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﻟﮔڵ ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺳرﺑﺎزﯾﯽ ﺋم وەزارەﺗ داوە ،ﺑم ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋم ﯾﺎﺳﺎﯾ ﺟﺒﺟ ﻧﺎﻛﺎت و ﺑ ھﯚﯾوە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧ ھر ﻛﺎرﻣﻧﺪﻜﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯽ ھرﻢ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 600 ھزار دﯾﻨﺎر ﻟ دەﺳﺖ دەدات. ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﻋــﺮاق ﻣﻮوﭼــ و ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﺋرﻛﺪا ،ﻟﺑرﭼﺎو ﻧﮔﯿﺮاوە ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯽ ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯽ و ھﻣﺎن ﻣﻮوﭼــی ﻛﺎرﻣﻧﺪﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻟﮔڵ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻣدەﻧــﯽ ﻛ ﻟــ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﺎن ھﺎوﺗﺎ ﻛﺮدووە و ﻛﺎر دەﻛــن وەردەﮔﺮن ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟ 2014دادا ﻛﺎﺗﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺎﻧــﺪا ﺑﺎس ﻟ ﻛﺎری ﺑﯾﺎرە ﻟ ﯾﻛم رۆژی ﺳﺎﯽ 2014 ﺟﺒﺟ ﺑﻜﺮﺖ .ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﻓرﻣﺎﻧﺒرﻜﯽ ﻣدەﻧﯽ ﻟ وەزارەﺗﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﺑرﮔﺮی ﻟ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ ﻛﺮا ﻛ ھﻣﺎن ﻣﺗﺮﺳــﯽ ﻧﻮﻨراﻧﯽ ﻋﺮاق ﺣﺳــن ﺟﯿﮫﺎد ﻟﺳــر ژﯾﺎﻧﯽ ھﯾ و رۆژاﻧ دەوام ﺋﻣ ﭘﺸﺘاﺳــﺖ دەﻛﺎﺗــوە ﻛ دەﻛﺎت ،ﺑﯚﯾ ﻣﻮوﭼﻛﯾﺎن ﯾﻛﺴﺎن ﺑﮔﻮﺮەی ﯾﺎﺳﺎ ،ﻣﻮوﭼی ﺳرﺟم ﻛﺮاوە“. ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟ وەزارەﺗﯽ ﻓوﺗﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ 13ھزار ﻧﺎوﺧﯚی ﻋﺮاق زﯾﺎد دەﻛﺎت و ھﺎوﺗﺎ دەﻛﺮﺖ ﺑ ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺳرﺑﺎزی .ﻛس ﺑﮔﻮﺗی ﺣﺳن ﺟﯿﮫﺎد ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﺋﮔرﭼــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ ﺧﺎﻧﻧﺸﯿﻨﯿﺸــﺪا دوای 15ﺳﺎڵ ﺑ ﻋــﺮاق ﺑﯾــﺎری ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ی ﻛﯚی ﻣﻮوﭼــ و دەرﻣﺎ ،ﺋم ﯾﺎﺳــﺎﯾی ﻟ ﯾﻛــم رۆژی 80ی 80% ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﻛﺎرﻣﻧﺪی ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟ ﺳــﺎﯽ 2014داوە ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ وەزارەی ﻧﺎوﺧﯚ ﺧﺎﻧﻧﺸﯿﻦ دەﻛﺮﻦ .ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎری ﭘ ﺣﺳــن ﺟﯿﮫﺎد ﺋوەﺷﯽ ﺧﺴﺘ ﻧﺎﻛﺮﺖ ،ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر روو ،ﻟــ ﭘــۆژە ﯾﺎﺳــﺎﻛدا ھﯿﭻ ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﯿﺪارﯾﯽ ﺋﺎﻣﺎژەﯾــك ﺑزﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ راﯾﺎن ﮔﯾﺎﻧﺪووە ﻛﺎرﻣﻧﺪﻜﯽ ﺳرﺑﺎزی ﻟ وەزارەﺗﯽ ھر ھﻣﻮارﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﻧﺎوﺧﯚ ﻧﻛــﺮاوە ،ﺑــم ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﺑ ﻣﻮوﭼ ﻟ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاﻗوە ھﻣﻮارﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺧﺰﻣت و ﺑﻜﺮﺖ ،ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺧﺎﻧﻧﺸــﯿﻨﯿﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚدا ،دەﮔﺮﺘوە ،ﺑو ﭘﯿی ﺳﯿﺴﺘﻣﯽ ھﺎوﺗﺎﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﻮوﭼی ﻛﺎرﻣﻧﺪی ﻣﻮوﭼ ﻟ ﻋﺮاق و ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا، ﻣدەﻧﯽ و ﺳــرﺑﺎزی ﻟ وەزارەﺗﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوە. ﻧﺎوﺧــﯚ ﺑﯾــﺎری ﻟﺳــر دراوە و ﺑھــﯚی ﺟﺒﺟﻨﻛﺮدﻧــﯽ ﺋم ﯾﻛﺴــﺎن ﻛﺮاوە ،وﺗﯿﺸﯽ” :ﻛﺎری ﯾﺎﺳﺎﯾ ﻟ ھرﻢ ،ﻧﺰﯾﻜی 13ھزار ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ ﻟﺳر ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻛﺎرﻣﻧﺪی ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯽ وەزارەﺗﯽ
ﻧﺎوﺧﯚی ھرﻢ ھﻣﻮو ﻣﺎﻧﮕﻚ ﻣﺎﻓﯽ دەرﻣﺎی ﺧﻮاردن و ﻣﺗﺮﺳــﯿﯿﺎن دەﻓوﺗﺖ. ﺑﮔﻮﺗی ﻣﺎﻓﭙروەر ﺗﻧﯿﺎ ﻣﺤﻣد ﻟ وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرــﻢ ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧــﯽ ﺳــرﺑﺎزی ﻟــ وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ دەرﻣﺎی ﺧﻮاردﻧﯿــﺎن ﺑﯚ ﺧرج دەﻛﺮﺖ ﻛ رۆژاﻧ 11 ھزار دﯾﻨﺎرە و دەرﻣﺎی ﻣﺗﺮﺳــﯿﺶ ﻛــ ﻛﻣﺘﺮﯾﻨﯽ 400 ھزار دﯾﻨﺎرە ،ﺑم ﺑﯚ ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯽ دەرﻣﺎی ﻣﺗﺮﺳــﯽ و ﺧــﻮاردن ﺧــرج ﻧﺎﻛﺮﺖ ،ﻛ ﺋﻣش ﺑﭘﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛی ﻋﺮاق ﻧﺎدادﭘروەرﯾﯽ ﺗﺪاﯾ. ﺋــو ﻣﺎﻓﭙــروەردە ﭘﺸــﯽ واﯾ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻛــﯽ ﺋوﺗــﯚ ﻧﯿﯿــ ﻟ ﻧﻮان ﻋــﺮاق و ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻟ رووﺑڕووﺑﻮوﻧــوەی ﻣﺗﺮﺳــﯿﯽ رۆژاﻧی ﻛﺎرﻛــﺮدن و ﺋرﻛﻛﺎن، ھروەك دەــ” :ﮔﺮﻓﺘﻛ ﺋوەﯾ ﻧﺎدادﭘــروەری ﻟــ ﺳﯿﺴــﺘﻣﯽ ﻣﻮوﭼی ﻧﺎوەﻧــﺪ و ھرﻢ ھﯾ، ﺋﮔرﻧﺎ ھردوو ﻻﻣﺎن ھﻣﺎن ﺋرك رادەﭘڕﻨﯿﻦ“. ﺣوا ﺑ ﮔوای ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﻧﺎوﺧﯚ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧرﯾﻤﺎن ﻋﺑﺪو ﻗــﺎدر ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــ ﭘﺸــﺘﺮﯾﺶ ﻛﯚﻣــﻚ ﻟ ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ داواﻛﺎرﯾﯿﺎن ﭘﺸﻜﺸﯽ ﺋﻤ ﻛﺮد ﺗﺎ ﻟــ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯽ ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺳرﺑﺎزی ﺳﻮودﻣﻧﺪ ﺑﻦ ،ﺑم ﻟ ﻟﯿﮋﻧی ﻧﺎوﺧﯚ رﮕﺮی ﻛﺮا ﻟﺳــر
ﺋــو ﻛﺎرە ،ﺑﯚﯾــ داواﻛﺎرﯾﯿﻛــ ﻧﮔﯾﺸــﺘ ﺣﻜﻮوﻣــت ،دواﺗــﺮ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاﻗــﯽ ﭘۆژەﯾﻛﯽ ﺑــﯚ ﺋــم ﭘﺮﺳــ ﮔ ﻛــﺮد و ﺧﺮاﯾــ داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ ﭘرﻟﻣــﺎن و دەﻧﮕــﯽ ﻟﺳــر درا ،ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻟ ﻟﯿﮋﻧــی ﻧﺎوﺧــﯚی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑدواداﭼﻮوﻧﻤﺎن ﻟﺳر ﺋو ﯾﺎﺳــﺎﯾ ﻛﺮد و ﺑرزﻛﺮاﯾوە ﺑﯚ
ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ،ﺑم ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﻟﯿﮋﻧی ﻧﺎوﺧﯚی ﭘرﻟﻣﺎن زۆر ﺟﺪی ﻧﺑﻮوﯾﻦ و ھر ﻟ ﻛﯚڵ ﺧﯚﻛﺮدﻧوە ﺑﻮو ،ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ داواﻣﺎن ﻟ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯽ ﻛﺮد ﺋو ﯾﺎﺳﺎﯾ ﺟﺒﺟ ﺑﻜﺎت ﭼﻮﻧﻜ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ژﯾﺎﻧﯽ ھﻣــﻮو ﺧﻜوە ھﯾ، ﻛﭼﯽ وەﻣﻤﺎن ﻧدراﯾوە. ﺋــو ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘــﺎرەی ﻟﯿﮋﻧــی
13ھزار ﻛﺎرﻣﻧﺪی وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ھرﻢ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧ دەرﻣﺎی ﺧﻮاردن و ﻣﺗﺮﺳﯿﯿﺎن دەﻓوﺗﺖ
ﻧﺎوﺧﯚ ھروەھــﺎ دەﺖ“:دواﺗﺮ ﺑ رەزاﻣﻧﺪﯾــﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﮔﯚڕان داواﻛﺎرﯾﯿﻛﻤــﺎن ﭘﺸــﻜﺶ ﻛﺮد ﺑــﯚ ﺋــوەی ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﯾﻛﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺋــم ﺑﺎﺑﺗ، ﭘﺎﭘﺳــﺘﯚﯾﻛﯽ زۆرﻣﺎن ﻟﮔڵ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ و ھﻣﻮو ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﯚ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎن دروﺳــﺖ ﻛﺮد ،ﻛﭼﯽ ھﯿــﭻ وەﻣﻜﻤــﺎن ﻧدراوەﺗوە، ﺋﻤ ﺑ ﺷــﻮەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ داواﻣﺎن ﭘﺸﻜﺶ ﻛﺮدﺑﻮو ،ﻟﺑرﺋوەی ﻟ ﺑﻮدﺟــی 2013ﺋﮔری ﺋوەﻣﺎن داﻧﺎﺑــﻮو ﻣﻮوﭼ ﻟــ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاﻗﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑﺳردا دﺖ و دوو ﻣﺎدەﻣﺎن ﻛ ﺑﺎس ﻟوە دەﻛن
ھــر زﯾﺎدﻛﺮدﻧﻜــﯽ ﻣﻮوﭼی ﻟ ﻋﺮاﻗﺪا دەرﭼﺖ دەﺑﺖ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟﺒﺟ ﺑﻜﺮﺖ ،ﻟ ﯾﺎداﺷــﺘﻛ ﺋوەﺷــﻤﺎن ﻧﻮوﺳﯿﻮە ﻛ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﺋو داواﻛﺎرﯾﯿــ ﺑﺪاﺗ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ،ﺑم ﺋوان ﺑ ﺟﺪی داواﻛﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﺧﺴﺖ، داوای ﻛﯚﺑﻮوﻧــوەی ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺋو دوو ﺑﮔﯾی ھﺎوﺗﺎﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼــی ھرﻢ ﺑ ﻋﺮاق و ﺑﯚ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺧﺰﻣت و ﺧﺎﻧﻧﺸﯿﻨﯿﯿﻛش ﻛ ﯾك ﻣﺎﻧﮓ ﻛﺎﺗﯽ ﻣﺎﺑــﻮو ،ﺋوە ﺑﻮو 20ی ﺣﻮزەﯾﺮان ﺋوﯾﺶ ﻛﺮا ﺑ ﻟ20 ی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ و رەت ﻛﺮاﯾوە.
ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯾﺎری ﻧداوە ﻣﻮوﭼی ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺳرﺑﺎزﯾﯽ و ﻣدەﻧﯽ ھﺎوﺗﺎ ﺑﻜﺎت ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
10
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿ :رﺒﯿﻦ ﻓﺗﺎح
ﻧوت ﻟ ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴﺘﻛﺎﻧﯽ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا
ﭘﺎرﺗﯽ ﻧوت ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ دەرەﻛﯽ و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻧوت ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﺪا ﺑﻛﺎر دەھﻨﺖ رﺒﯿﻦ ﻓﺗﺎح ﺋﺴﺘﺎ ،ﻛ دۆﺳﯿی ﻧوت و ﮔﺎز ،ﺳرﭼﺎوەی ﺳرەﻛﯿﯽ ﺑﻮدﺟی ﻋﺮاق و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻚ دەھﻨﺖ ،ھﺎوﻛﺎت ﻟ رووی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿوە، ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﻟﺳر ﺋﺎﺳﺘﯽ ھرﻢ و ﻧﺎوﭼﻛ و ﻧﻮدەوﺗﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە .ﺋوە واﯾﻜﺮدووە زۆرﯾﻨی ھﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﻟ ﺑرﻧﺎﻣﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا دۆﺳﯿی ﻧوت ﺑﻮرووژﻨﻦ. ﺷش ﺳــﺎڵ ﺑﺳــر دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﻧوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺗﭙــڕ دەﺑــﺖ ،ﺑم ھﺸــﺘﺎ ﺑﺷــﻚ ﻟــ ﻣــﺎدە و ﺑﮔﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛ ﺟﺒﺟــ ﻧﻛــﺮاون، ﺑﺗﺎﯾﺒــت ﺋــوەی ﭘﻮەﻧﺪﯾــﯽ ھﺑﺖ ﺑ ﭘﻜﮫﻨﺎن و ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻧوت و ﮔﺎز، ھرﭼﻮار ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻛی ﺑﻮاری دۆزﯾﻨوە و دەرھﻨﺎن و ﺑﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧﯽ ﻧوت، ﺳﻨﺪووﻗﻛﺎﻧﯽ داھﺎت و ژﯾﻨﮕ و .. ھﺘﺪ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺑﺷــﯽ دووەم ﻟــ ﺑرﻧﺎﻣــی ﻟﯿﺴــﺘﻛی ﺑﯚ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری و داراﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﻛﺮدووە و ﺑﺷﻜﯽ ﻓﺮاوان ﻟ ﺑرﻧﺎﻣ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻛﺷﯽ، ھﻮەﺳﺘﻛﺮدﻧ ﻟﺳر دۆﺳﯿی
ﻧــوت و ﮔﺎزی ﻋــﺮاق دووﭘﺎت ﻛﺮدووەﺗــوە ،ﺋــوەش ﻟﭘﻨﺎو ﭼﺎرەﺳرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻛﺎﻧﯽ ﺑردەم ﭘﺮۆﺳی ﻧوت ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﭘﺎرﺗــﯽ ھــﺎوﻛﺎت ﻟــ ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴــﺘﻛﯾﺪا ،ھﺎﺗﻨــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﻮاری ﻧوت و راﻛﺸــﺎﻧﯽ ﺑﯚرﯾﯽ ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻢ ﺑﯚ ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﺋورووﭘﺎ و ﺟﯿﮫﺎن ﻟ رﮕــی ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ،ﺑ ﯾﻛﻚ ﻟ دەﺳﺘﻜوﺗﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ دادەﻧﺖ ﻟ ﺑﻮاری ﻧوت و ﮔﺎزدا. ﻟ دواﯾﻦ ﺧﺎﯽ ﺑﺷ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻛی ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴﺘﻛی ﭘﺎرﺗﯿﺪا ،ﻗﺴ ﻟﺳر ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯽ ﺧﻜﯽ ھرﻢ ﻟ ﻧوت و ﮔﺎزدا ﻛﺮاوە” ،وەرﮔﺮﺗﻨوەی ﻣﺎﻓــﯽ ﺧﻜــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ ﻗﻣەوی ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ و ﻧوت و ﮔﺎز ﻟ ﺳﯿﺎﺳــت و ﻛﺎر
ﺑﭘﭽواﻧی ﮔﺮﻧﮕﯿﺪاﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟ ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴﺘﻛﯾﺪا ﯾﻛﺘﯿﯽ ﯾك وﺷ دەرﺑﺎرەی ﻧوت ﻧﺎﺖ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن ﺑﮔﺸﺘﯽ و ﻧوت و ﮔﺎز ﺑﺗﺎﯾﺒت. وەك ﻟــ ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴــﺘﻛﯾﺪا دەردەﻛوــﺖ ،ﭘﺎرﺗــﯽ ﻟــ ﮔﯚﺷــﻧﯿﮕﺎﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿوە ھﺴــﻮﻛوت ﻟﮔڵ دۆﺳﯿی ﻧوﺗــﺪا دەﻛﺎت و ﻧــوت و ﮔﺎز ﺑــ” ﻛﻠﯿﻠــﯽ ھﯿــﻮای دواڕۆژ ﺑﯚ ﮔﺷــﻛﺮدن و ﭘﺸــﻜوﺗﻦ“ .ﻟ ﻗــم دەدات .ﺋــو ﺗواﻧﯿﻨی
و داھﺎﺗﯿــﺪا ﺑو ﺟﯚرە ﻛ ﺑﺘﻮاﻧﺮێ رﮋەﯾك ﻟــ داھﺎﺗﻛی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧ ﺑﺪرێ ﺑ ھﻣــﻮو ھﺎووﺗﯿﯿﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“. دوای ﺑرﻧﺎﻣی ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــ ﮔﺮﻧﮕﯿــﺪان ﺑ دۆﺳــﯿی ﻧوت و ﮔﺎز ،ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان دﺖ، ﻟ ﺑراﻣﺒردا ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ ﻛــﯚی ﺑرﻧﺎﻣی
ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﯚ دۆﺳــﯿی ﻧوت و ﮔﺎز، ﻟ ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ﭼﻧﺪ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدووی دەﺳــﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻣﺎﻣﻛﺮدن ﻟﮔڵ دۆﺳــﯿی ﻧوت و ﮔﺎز ،ﺑﺗواوی رەﻧﮕﺪاﻧوەی ھﯾ. ﺋﺎراﺳــﺘﻛﺮدﻧﯽ دۆﺳــﯿی ﻧوت و ﮔﺎز ،ﻟــ ﺧﺎﻜــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ﺑرەو ﺧﺎﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﻟ ﭼﻧﺪ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﺗﺮﺳﻜﯽ ﮔورەی ﻟﺳر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻋﺮاق و ﻧﺎوﭼﻛ و ھرﻤﺎﯾﺗــﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮد، ھرﺋوەش واﯾﻜــﺮد ،ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋــﺮاق ﺑــ ﺑردەواﻣــﯽ ھوﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑرﺑﺳﺖ ﻟﺑردەم ﭘﺮۆﺳﻛ ﺑﺪات. ﻟو رواﻧﮕﯾوە ،ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــ ﺑرﻧﺎﻣــی ﻟﯿﺴــﺘﻛﯾﺪا ،ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛﯽ ﻧﻮان ھوﻟﺮ و ﺑﻏﺪا ﻟ دۆﺳﯿی ﻧوت و ﮔﺎزدا ﻛﺮدووە و ﭘﺎﭙﺸــﺘﯽ ﻟ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی
ﻟﯿﺴﺘﻛﯾﺪا ،ﻛم ﺗﺎ زۆر ﺑﺎﺳﯽ ﻟ دۆﺳــﯿی ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻢ ﻧﻛﺮدووە ،ﻟــ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾﻛﻚ ﻟ ھﺰە دەﺳــﺗﺪارەﻛﺎﻧ و زﯾﺎﺗﺮ ﻟــوەش ﯾﻛﻣﯿﻦ ﮔﺮﺒﺳــﺘﯽ ﻧوﺗﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﻟ ﻧﻮان ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﯿﻨ ﺋﯿﻨﺮﮔﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯽ و ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻢ ﻟ ﺋﯿﺪارەی ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮاوە. ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔــﯚڕان ﻟ ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴــﺘﻛﯾﺪا ،ﺑ ﭘﻠــی ﯾﻛم دووﭘﺎت ﻟ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯽ ﻧــوت و ﮔﺎز دەﻛﺎﺗــوە ،ﺗﻧﯿــﺎ ﺋــو ﺧﺎﻧــ دەورووژﻨﺖ ،ﻛ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﺑ ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯽ ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻧوﺗﯽ ھرﻤﻛﯾﺎﻧﺪا ھﯾ و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ﻧﺎدات ،ﻛــ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟ ﺑرﻧﺎﻣﻛی ﺧﯚﯾﺪا دووﭘﺎﺗﯽ ﻟﺳر دەﻛﺎﺗوە. ﺗوەری ﺳﯿﻣﯽ ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان ،ﺗﺎﯾﺒت ﻛﺮاوە
ﺑ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ژﺮﺧﺎن ،ﺧﺎﯽ دووەﻣﯽ ﺗوەرەﻛ، ﺑﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ”ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ و داﻧﺎﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻧوەﻛﺎن“ ﺧﺮاوەﺗ روو ،ﮔﯚڕان دەﺖ” ،ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان ﻟــ ﻣﺎوەی ﭼﻧﺪ ﺳــﺎﯽ راﺑــﺮدوودا ،ﺑــ ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎز و ﺷﻮازی دەرھﻨﺎن و ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﻟ ﻻﯾن دەﺳــﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھرﻤوە ،ﺋو ﺑواﯾی
و ﮔﺎز و ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯽ و ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛﺎﻧﯽ ﻧوت دەﻛﺎت ،ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸﺪا ،داﻧﺎﻧﯽ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ”ﻧــوەﻛﺎن“ دەﺧﺎﺗ روو ،ﺑ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋوەی رﮋەﯾك ﻟ داھﺎﺗــﯽ ﻧــوت ﺑﺨﺮﺘ ﺋو ﺳﻨﺪووﻗوە و ﺑﯚ ﻧوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ھﺒﮕﯿﺮــﺖ .ﻟﮔــڵ ﺋــوەدا، ﺗرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﻟ داھﺎﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺑﯚ ﺋو ﻧﺎوﭼﺎﻧی ﻛ ﺧﺎوەن ﺋو ﺳﺎﻣﺎﻧن،
و ﻛﯚﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ،ﻟ ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴــﺘﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧــﺪا ،ﺑھﻣﺎن دﻧﯿﺎﺑﯿﻨﯿﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﮔﯚڕان، دووﭘــﺎت ﻟ دۆﺳــﯿی ﻧوت و ﮔﺎز دەﻛﻧــوە و ﺗﻧﯿــﺎ رەھﻧﺪە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿﻛی دەﺑﯿﻨﻦ. ﺑﺷﯽ دووەﻣﯽ ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴﺘﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ،ﺗﺎﯾﺒت ﻛــﺮاوە ﺑ ﭼﺎﻛﺴــﺎزﯾﯽ ﺋﺎﺑﻮوری، ﻟ ﺧﺎــﯽ ﯾﻛﻣﯿﺎﻧــﺪا ھﺎﺗﻮوە، ”ﺑھﺰﻛﺮدﻧﯽ ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ
ﻻ دروﺳﺖ ﺑﻮوە ﻛ ﺋو ﺳﯿﺎﺳﺗ، ﻟ دەرەوەی ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﭘرﻟﻣﺎن و رای ﮔﺸــﺘﯽ ،ﺑــ ﺋﺎﻗﺎرﻜــﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪاردا دەﺟﻮوﺖ و ﭘﻼﻧﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ رۆﺷﻦ ﺑﯚ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯽ ھرﻢ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﮔﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺋﺎرادا ﻧﯿﯿ.“ ﻟ ﺑﺷــﻜﯽ ﺗﺮی ﺑرﻧﺎﻣﻛﯾﺪا، ھﺎﺗــﻮوە ”ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﮔــﯚڕان ﺳــرﻣﺎﯾﮔﻮزارﯾﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿــﻛﺎن ﻟ ﺑﻮاری ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯽ ھرﻤﺪا ﺑﭘﻮﯾﺴﺖ دەزاﻧﺖ ،ﺑم ﻟــ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺑــوای واﯾــ ﻧﺎﺑ ﮔﺮﺒﺳــﺘ ﻧوﺗﯿﯿــﻛﺎن ﻟﮔــڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﺪا ﺗﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺷڕی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﮔڵ ﺑﻏﺪا ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﺮﺖ ،ﻧﺎﺑ ﻟ ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛﺎﻧﺪا ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﮔﻟــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻧوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﻟﺑرﭼﺎو ﻧﮔﯿﺮێ“. ﻟــو رواﻧﮕﯾﺷــوە ،دەﯾوﺖ، ”ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛﺎن ،ﺑــر ﻟــ ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﻟــ ﻻﯾــن ﺣﻜﻮوﻣﺗوە ،ﺑ ﻛﻧﺎﯽ ﻟﯿﮋﻧﻛﺎﻧﯽ ﭘرﻟﻣــﺎن و ﻛﻧﺎــﯽ راوﮋﻛﺎری دەﺳﺘﻮوری و ﺗﻛﻨﯿﻜﯿﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﺪا ﺗﺒﭙڕن“. ﻟ ﺧﻮﻟــﯽ ﺳــﯿﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺑــﯚ ﯾﻛﻣﺠــﺎر ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان وەك ھﺰﻜﯽ ﻧــﻮێ دەرﻛوت و 25ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮدەوە ،ﻟﮔڵ ﻛﯚﻣڵ و ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻮون ﺑ ﺧﺎوەﻧﯽ 35ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎن و ھرﺳــ ﻻﯾﻧﻛ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن راﮔﯾﺎﻧﺪ. ھر ﻟو ﺧﻮﻟدا ،وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ ،ﭼﻧﺪ ﭘــۆژە ﯾﺎﺳــﺎﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒــت ﺑ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧوت ،ﻛﺎﻧﺰا ﻓﻠﺰی و ﻧﺎﻓﻠﺰﯾﯿﻛﺎن، ﺑﺎﺟــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧــوت، ﺋﺎراﺳــﺘی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮد ،ﺑم ﺑھﯚی ﭘﺸﺨﺴــﺘﻨﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن ﻟ ﻧﻮان دەﺳت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﺪا ،ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟ ﭘۆژەﻛﺎن ﭘﺳﻨﺪ ﻧﻛﺮان. وەك ﻟ ﺑرﻧﺎﻣﻛﯾﺪا دەردەﻛوﺖ، ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﮔﯚڕان ،ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﺪا ،وای رەﺧﻨﮔﺮﺗﻦ ﻟ ھﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎڕۆﺷــﻨﯽ ﻟ دۆﺳﯿی ﻧوت و ﮔﺎزدا ،ﭘﺸﻨﯿﺎز ﺑﯚ ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ رۆﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﻟ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﻧوت
ﺗﺎ ﭘۆژەی ﺑﻮوژاﻧﺪﻧوە و ﺋﺎوەداﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن ﺗﯿﺎدا ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪرﺖ و ﻟ ﺋﺎﺳﺖ زﯾﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕﯾﯿﺶ ﻗرەﺑﻮو ﺑﻜﺮﻨوە“. ھردوو ﺧﺎﻛی ﺳــرەوە ،ﻟ ﯾﺎﺳﺎی ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻢ و ﭘۆژە ﯾﺎﺳﺎی ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎﻧﺪا دووﭘﺎت ﻛﺮاوﻧﺗوە ،ﺑو ﺷﻮەﯾ، ﺋــوەی ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﮔــﯚڕان ﺑﺎﻧﮕﺷــی ﺑﯚ دەﻛﺎت ،ﻟو ﯾﺎﺳﺎ و ﭘۆژاﻧــدا ھﯾ ،ﻛ ﭘﺸــﺘﺮ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن ﺋﺎراﺳــﺘی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﺮدوون، ﺑــم زەﻗﻜﺮدﻧــوەی ﻣﻠﻤﻼﻧ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن ﭘﺳــﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ دواﺧﺴﺘﻦ. ﻟــو ﻧﻮەﻧــﺪەدا ،ورووژاﻧﺪﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﻧوﺗــﯽ ﻟــ ﻻﯾن ﭘﺎرﺗﯿﯿوە ،ﺋــوەی ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﺋﯿﺪارەداﻧــﯽ دۆﺳــﯿی ﻧوت و ﮔﺎزەوە ھﯾــ ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ھرﻢ و ﻋــﺮاق ،ﻧﺎوﭼﻛــ و ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا و زەﻗﻜﺮدﻧــوەی ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿــﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑــ ﻧوت ﻟ ﻻﯾن ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕاﻧوە ،ﻟو ﺧﺎﻧــدا ﻛ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺗﻧﯿﺎ ﺑ ﺧﻚ و ﻧوﺗوە ھﯾ ،ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﭘﮕی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ھرﯾك ﻟ ﭘﺎرﺗﻛﺎن ھﯾ. ﭘﺎرﺗﯽ ﻟــ رواﻧﮕی دەﺳــت و ﺣﻮﻛﻤاﻧﯿﯿوە ھﺴــﻮﻛوت دەﻛﺎت و ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ، وەك ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﭘــﯽ واﯾــ ﺑرﭘﺮﺳــﯿﺎرﺘﯿﯽ ﺋﯿﺪارەداﻧــﯽ دۆﺳــﯿﻛ ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ دەرەوەدا، ﺑﺗﺎﯾﺒــت ﺋــوەی ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛــﯽ ﻧــﻮان ھوﻟﺮ و ﺑﻏﺪا ،ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﻧوﺗﯽ ھرﻢ ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﭼﻛــ و ﺟﯿﮫﺎن
ھرﻢ ﺑ ﮔﻮاﺳﺘﻨوەی ﻟ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺗﺎﻛەھﻧﺪی ﭘﺸﺘﺒﺳﺘﻮو ﺑ ﻧوت ﺑﯚ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻓﺮەڕەھﻧﺪ“ .ﻟ ﺧﺎﯽ ی ﺑﺷــﯽ دووەﻣــﺪا ھﺎﺗﻮوە، 11ی 11 ”رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕ ﻟ ﺑﻮاری ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن و ﮔﺷﭘﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﯽ ﻧوت و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻧوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﻟ داھﺎت و ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﺪا“. ﻟ ھﻣــﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸــﺪا ،ﻛﯚﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟ ﺧﺎﯽ دووەﻣﯽ ﺑﺷﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺑرﻧﺎﻣی ﻟﯿﺴــﺘﻛﯾﺪا دەﺖ” ،ﺋﺎﺷــﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑە ﭘﺎرەی ﺷﯿﺮﯾﻨﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧوت و ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻟﭘﻨﺎو ﺑرژوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﭘﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﭘۆژە ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﺎﻧﺪا“. ﺋوەی ﻟــ ﺑرﻧﺎﻣــی ھﺰﻜﯽ ﺣﻮﻛﻤاﻧﯽ وەك ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا و ﺋوەﯾــﺶ ﻛ ﻟ ﺑرﻧﺎﻣی ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﺪا زەق ﻛﺮاوەﺗــوە ،دوو رەھﻧﺪی ﺑﻨڕەﺗﯽ و ﭘﯾﻮەﺳﺖ ﺑ دۆﺳﯿی ﻧوت و ﮔﺎز ﭘﻚ دەھﻨﻦ ،ﻛﺸﻛ ﻟوﻮە ﺳــر ھﺪەدات ھرﯾك ﻟ ھﺰەﻛﺎن ﺗﻧﯿﺎ ھﺴــﻮﻛوت ﻟﮔڵ رەھﻧﺪﻜﯽ دۆﺳــﯿﻛدا ﺑﻜن ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﮔر ﺑو ﺷﻮەﯾ ﺑﺖ ،ﻛ ھردوو ﺑرەﻛ دووﭘﺎﺗﯽ ﻟﺳــر دەﻛﻧــوە ،ﻻﺳــﻧﮕﯽ دروﺳﺖ دەﻛﺎت. راﺳــﺘﯿﯿﻛ ﺋوەﯾ ،ﻧــوت ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻟ ﺧﺎﻜــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ﺑﯚ ﺧﺎﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﭼﻛ و ﻧﻮدەوﺗﯿــﺪا ﺋﺎراﺳــﺘ ﺑﻜﺮﺖ، ﻟﭘﻨﺎو ﺑھﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘﮕی ھرﻢ و ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﺳــرﺑﺧﯚﯾﯽ، ﻟــ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی ھرﻤﯽ
ھرﯾك ﻟ ﭘﺎرﺗﻛﺎﻧﯽ دەﺳت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻟ ﭘﮕی ﺧﯚﯾﺎن و ﻟ ﯾك رەھﻧﺪدا ﻣﺎﻣ ﻟﮔڵ ﻧوت دەﻛن ﻟ ﺑرﭘﺮﺳــﯿﺎرﺘﯿﯽ ﺋــودا ﻧﯿﯿ وەﻛﻮ ھﺰﻜﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ،ﻟو رواﻧﮕﯾوە ﭘﺎرﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ دەرەوەدا و ﮔﯚڕان ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا زەق دەﻛﺎﺗوە. ھرﯾك ﻟ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــﺪا ،دەﺑﺖ ﻧوت و ﮔﺎز و ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿﻛﺎن، ﻟــ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧــﻚ ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﺮﺖ ،ﺑ ﺋﺎراﺳﺘی ﺷﻓﺎﻓﯿت و ﺑرﺟﺳــﺘﻛﺮدﻧﯽ دادی ﻛﯚﻣﯾﺗــﯽ ﻟ داﺑﺷــﻜﺮدن و ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻛی.
ﻧوت د .زاھﯿﺮ ﻣﺟﯿﺪ ﺟﯿﺪ
ﻣﺴﯚﮔرﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﯿت ﻟ ﮔﺮﺒﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﺪا ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻧوت ﻟ ﻻﯾن ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﮔڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ،ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ زۆری ﻟ رووی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ﺑــدوای ﺧﯚﯾﺪا ھﻨﺎ .ﻟــ رووی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ،ھﻧﺪــﻚ ﻟ ﺋﺎﻛﺎﻣﻛﺎن، ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﺑ دووﺑﺎرە ﭼﺎوﺧﺸــﺎﻧﺪﻧوەی ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ھﺑﻮو ﻟ ﻧﻮان ھرﻢ و وﺗﺎﻧﯽ دەوروﺑر ،دوورﺗﺮﯾﺶ ﻟوە ھﻧﺪﻜﯿﺎن ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ راﯾﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻛﺎﻧوە ھﺑﻮو ﻟ ﻧﻮان ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و وﺗﺎﻧﯽ ﮔورە و زﻟﮫﺰ ﻟ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا. ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﮔﺮﺒﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ﻛﺸی ﺟﯚراوﺟﯚرﯾﺸﯿﺎن ﺑدوای ﺧﯚﯾﺎﻧوە ھﻨﺎ .ﻟواﻧﯾ ﯾﻛﻚ ﻟ ﻛﺸــ ھــرە زەﻗﻛﺎن ھﺑﻮون و ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﯿت ﺑﺖ. ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛ ﺋوەﯾ ،ﺋﺎﯾﺎ ﺷﻓﺎﻓﯿﯿت ﻟ ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻧوت ﭼﯚن دﺘ دی؟ ﻟــﺮەدا ،ھوڵ دەدەﯾﻦ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺋو ﭘﻮەرە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﺎﻧ ﺑﺨﯾﻨ روو ﻛ ﺑ ھﯚﻛﺎری ﺳرەﻛﯽ دادەﻧﺮﻦ ﺑﯚ دﯾﺎرﻛﺮدﻧﯽ ھﺑﻮون و ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﯿت ﻟ ﮔﺮﺒﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﺪا. ﺑر ﻟ ھﻣﻮو ھﻧﮕﺎوﻚ ﺑﯚ ھﺎﺗﻨدﯾﯽ ﺷــﻓﺎﻓﯿﯿت ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻻﯾﻧﯽ ﭘﻮەﻧﺪار ﻟ ﺣﻜﻮوﻣت ھﺒﺴــﺘ ﺑ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋو ﮔﺮﺒﺳــﺘﺎﻧی دەﯾوﺖ ﺋﻧﺠﺎﻣﯿﺎن ﺑﺪات ﺑﯚ ھﻣﻮو ﻻﯾك .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ :ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻻﯾﻧﯽ ﭘﻮەﻧﺪار ﻟ ﻛﺎﺗﻜﯽ وەﻛﻮ ﺋﺴــﺘﺎدا ھﺒﺴــﺘ ﺑ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎت و ﺷﻮﻦ و ﮔﺸﺖ ﺋو ﭘﺸﻤرﺟﺎﻧی ﺣﻜﻮوﻣت ھﯾﺗﯽ ﺑﯚ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﮔﺮﺒﺳــﺖ ﻟ ﻻﭘڕەی ﺋﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯿﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑﺧﯚی ،ﺑﯚ ﺋوەی ھر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و ﻛﺳﻚ ﺋﮔر ﺑﯿوﺖ ﮔﺮﺒﺳﺖ ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪات ﺋﺎﮔداری و ﺑرﭼﺎوڕووﻧﯿﯽ ھﺑﺖ .ﻟ ﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸوە ﺗﺎ ﻛﺒﻛ دروﺳﺖ ﺑﺖ ﻟ ﻧﻮان زۆرﻚ ﻟ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯽ و ﻧﻮﺧﯚﯾﯿﯿﻛﺎن ،ﺋوەش ﻟ ﺋﺎﻛﺎﻣﺪا دەﺑﺘ ھﯚی ﺋوەی ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﺘﻮاﻧﺖ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﭘﺸﻤرج ﺑﺳر ﻻﯾﻧﻛی ﺗﺮی ﮔﺮﺒﺳــﺖ ﺑﺴﭘﻨﺖ و ﻟ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋوەﺷﺪا ﻛﯚﻣﮕ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻗﺎزاﻧﺞ دەﻛﺎت. دوای ﺋوە دەﺑﺖ ﻻﯾﻧﯽ ﭘﻮەﻧﺪار ﺋو ﻻﯾن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜﺎت ﻛ ﮔﺮﺒﺳﺘﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﮔڵ ﺋﻧﺠﺎم داوە و ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋو ﮔﺮﺒﺳﺘش روون ﺑﻜﺮﺘــوە ﺑﯚ ﺧﻚ ،زۆرﺗﺮﯾﻦ زاﻧﯿﺎری ﺑﺨﺮﺘ روو ﻟﺳــر ﺋو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧی ﮔﺮﺒﺳــﺘﯿﺎن ﻟﮔڵ ﺋﻧﺠﺎم دراوە ،ﭘﺎﺷــﺎن ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘﻛ ﺑ زﻣﺎﻧﯽ ﻓرﻣﯿﯽ ﺋو وﺗ ﺑﺨﺮﺘ روو ،ﺗﺎ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺧﻚ ﺑﯿﺨﻮﻨﺘوە. ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻟﺳــر ﺣﻜﻮوﻣت ﺋو داھﺎﺗی دەﺳــﺘﯽ دەﻛوﺖ ﻟو ﮔﺮﺒﺳﺘﺎﻧ ﺑﯿﺨﺎﺗ روو ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻛش دﯾﺎر ﺑﻜﺎت )ﺋوەی ﻟ رﮕی ﺷــﯿﺮﯾﻨﯿﯿﻛﺎن ،ﺋوەی ﻟ ﻣﻮﻜﺎﻧ وەری ﮔﺮﺗﻮوە و ﺋوەی ﻟ ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛ ﺑری ﻛوﺗﻮوە ﭼﻧﺪە؟( ،دوای ﺋوە ﺋو داھﺎﺗﺎﻧ ﻟ ﻛﻮێ داﻧﺮاون و ﻛ ﺗﺳروﻓﯽ ﭘ دەﻛﺎت و ﭼﯚن و ﻟ ﭼﯽ ﺧرج دەﻛﺮﺖ؟ دواﺗﺮ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺷﻮﻨﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘﻛ و رووﺑری ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن دﯾﺎر ﺑﻜﺮﺖ .ھروەھﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘ رﮕ ﻧﮔﯿﺮﺖ ﻟ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻛ ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﮔﺮﺒﺳﺘﻛﺎن راﺑﮕﯾﻧﻦ .ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﺮﺖ ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ﭼﻧﺪە و ﺑراورد ﺑﻜﺮﺖ ﻟﮔڵ ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن. ھﻮﺴﺘﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﯽ ﻧوت ﺟﯿﺎوازە ﻟو ﺑﺎرەﯾوە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ: ((BPﺑرﯾﺘﺎﻧﯽ ﭘﺸﻨﯿﺎزی ﻛﺮد ﺋو ﺑە ﭘﺎرەﯾ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺎﺗﻚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ))BP ﺑﻜﺎت ﻛ ﺑﭘﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻧوﺗﯽ ﻧﻮاﻧﯿﺎن دەﯾﺪاﺗ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺋﻧﮕﯚﻟﯿﺎ، ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺋﻧﮕﯚﻟﯿﺎ ﺋو ﭘﺸﻨﯿﺎزەی رەت ﻛﺮدەوە و ﻗﺑﻮوﯽ ﻧﻛﺮد ﺋو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧ ﺑــو ﺑﻜﺮﻨوە .ﺑم ھﻧﺪﻚ ﻟ وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺑرھﻣﮫﻨﯽ ﻧوت ﺑﭘﭽواﻧوە ﺧﯚﯾﺎن داوا ﻟ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧوت دەﻛن ﺋو ﺑە ﭘﺎرەﯾی دەﯾﺪەن ﺑ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑوی ﺑﻜﻧوە ﺑﭘﯽ ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙﯽ ”اﻧﺸﺮ ﻣﺎ ﺗﺪﻓﻊ“ ﺑ واﺗﺎی ﺋو ﺑە ﭘﺎرەﯾی دەﯾﺪەی ﺑوی ﺑﻜوە ،وەﻛﻮ وﺗﯽ ﻧﯾﺠﯿﺮﯾﺎ. ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑــی ﺋو ﻧــوت و ﮔﺎزەی رۆژاﻧ دەردەھﻨﺮﺖ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜﺮــﺖ ،ﺋوەش ﺑراورد ﺑﻜﺮﺖ ﻟﮔڵ ﺑــی ﻧوت و ﮔﺎزی ﯾدەﻛﯽ ﺧﻣﻨﺮاو ﻟو وﺗ ،ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﺮﺖ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻧوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﻟ ﻣﺗﺮﺳــﯿﺪاﯾ ،ھروەھﺎ ﺑﯚ زاﻧﯿﻨﯽ ﺋوەی ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﭘﮕی ﺋو وﺗ ﺑھﺰە ﻟ ﺑــﺎزاڕی ﻧوت و رۆﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ﭼﯽ ﺑﻮوە ﻟ ﺑھﺰﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﭘﮕﯾ ،ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸﺪا ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺰاﻧﺮﺖ ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﯽ ﻧوت ﻟو وﺗ ﺑرەوﭘﺶ ھﻧﮕﺎو دەﻧﺖ ،ﺋوەش ﻟ رﮕی دﯾﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺑــی ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧــوت و ﮔﺎز ﻟ ھر رۆژ و ﻣﺎﻧﮓ و ﺳــﺎﻜﺪا و ﺑراوردﻛﺮدﻧﯽ ﻟﮔڵ رۆژ و ﻣﺎﻧﮓ و ﺳﺎﯽ دواﺗﺮ ،ﺋوەش ﺳﻮودی دەﺑﺖ ﺑﯚ دﯾﺎرﻛﺮدﻧﯽ رﮕﺮﯾﯿﻛﺎن ﻟ ﺑرەوﭘﺸوەﭼﻮوﻧﯽ ﺑﻮاری ﻧوت ﻟ وﺗﺪا. ﺳرەڕای ھﻣﻮو ﺋواﻧش ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑی ﺋو ﺑﺎﺟی ﺣﻜﻮوﻣت وەری دەﮔﺮﺖ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜ ﻧﺎﻛﺮێ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﺎج ﻟ ھﺎووﺗﯿﯿﻛﯽ وﺗﻛــی وەرﺑﮕﺮﺖ ،ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺧﺎﻧﻮوﻚ ،ﺑــم ﺑﺎج ﻟ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛــﯽ زەﺑﻻﺣﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ وەرﻧﮔﺮﺖ ،ﻛــ ﺑ ﻣﻠﯿﺎران دۆﻻر ﻟ وﺗﻛدا ﻗﺎزاﻧﺞ دەﻛﺎت .ﺑﺎﺑﺗﯽ ﺑﺎج ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﺳﯿﺎدەی دەوﺗﯿﺸوە ھﯾ ،ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﺎج وەرﺑﮕﺮﺖ و رای ﺑﮕﯾﻧﺖ ﻛ ﺑﺎﺟﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﺑەﻛی دﯾﺎر ﺑﻜﺎت و رووﻧﯿﺸــﯽ ﺑﻜﺎﺗوە ﭼﯚن و ﻟ ﭼﯽ ﺧرج دەﻛﺮﺖ. ﺋواﻧی ﻟ ﺳرەوە ﺋﺎﻣﺎژەم ﺑﯚ ﻛﺮد ،ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﭘﻮەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﯿﺗﻦ ﺑﭘﯽ رﻜﺨﺮاوە ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ،ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺰاﻧﯿﻦ ھﻮﺴﺘﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻢ ﭼﯚﻧ ﺳــﺑﺎرەت ﺑو ﺑﺎﺑﺗ ،ﻟ ﮔﯚﺷی داھﺎﺗﻮو ﺗﯿﺸﻚ دەﺧﯾﻨ ﺳــر ھﻧﺪﻚ ﻣﺎدە و ﺑﮔی ﺋو ﯾﺎﺳﺎﯾ ،ﻛ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑ ﭘﺮﺳﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﯿﺗوە ھﯾ.
ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽﺧﻚ
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
زۆر ﺳﻮﭘﺎس ﺑﯚ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ زﺮەﭬﺎﻧﯽ ﻛ ﺑردەوام ﭼﺎودﺮﯾﻤﺎن دەﻛن و ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎن ﺑﺳرﻣﺎﻧﺪا داﺑش دەﻛن ،ھروەھﺎ ﺳﻮﭘﺎﺳﯽ ھﻣﻮو ﺧﺮﺧﻮازان دەﻛﯾﻦ ﻛ ﺑردەوام ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺑﯚ ﻛﻣﭙﻛﻣﺎن دەھﻨﻦ، ﺋﺴﺘﺎ زۆرﻚ ﻟ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤ داﺑﯿﻦ ﻛﺮاوە ،ﺑم ھﻧﺪﻚ ﻟ ﻣﺎﻛﺎن ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯽ ﺗواوﯾﺎن ﻧﯿﯿ وەك ﻣﻮﺑرﯾﺪە و ﭘﺎﻧﻜ ،ھﺎوﻛﺎت ﭘﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑ ﺷﻮﻨﯽ ﺧﯚﺷﯚردن ھﯾ ﭼﻮﻧﻜ زۆر ﺑزەﺣﻤت دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺳری ﺧﯚﻣﺎن ﺑﺸﯚﯾﻦ ﺑﺗﺎﯾﺒت ﺋﺎﻓﺮەﺗﻛﺎن زۆر ﻧﺎڕەﺣﺗﯽ دەﭼﮋن ﺑدەﺳﺖ ﺋﺎو ھﻨﺎﻧوە .ﻟﺮەوە دەﺧﻮازﯾﻦ ھوڵ ﺑﺪرﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮﺖ ﺑ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻣﻮﺑرﯾﺪە و ﭘﺎﻧﻜ ﭼﻮﻧﻜ ﺑو ﮔرﻣﺎﯾ زۆر زەﺣﻤﺗ ﻟژﺮ ﺋو ﺧﻤﯾدا ﺋﯿﺪارە ﺑﻜﯾﻦ ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻣﻨﺪا ﺳﺎواﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛ ﺑرﮔی ﺋو ﮔرﻣﺎﯾ ﻧﺎﮔﺮن و زۆرﯾﻨﯾﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﺳﻜﭽﻮون ھﺎﺗﻮون. دووﺑﺎرە ﺳﻮﭘﺎس ﺑﯚ ھﻣﻮو ﺋو ﻛﺳﺎﻧی ﻛ ﺑــ ﺧﻣﺨﯚرﯾﯿــوە ھﺎوﻛﺎرﯾﻤﺎن دەﻛن ﺳﻮﭘﺎس ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت
ﺟﺑﺎر ﻋﻟﯽ
ﺋو ﺧﺰﻣﺗﻜﺮدﻧ ھرﮔﯿﺰ ﻟﺑﯿﺮ ﻧﺎﻛﯾﻦ
ﻋﺎﺋﯿﺸ ﻋﺑﺪو
11
ﭘﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧ
ھرﭼﻧﺪە ﺑﮔﻮﺮەی ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻛﺎر ﻛﺮاوە ﻛ ﭘﺰﯾﺸﻚ و ﻛﺎرﻣﻧﺪی ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻟﻧﺎو ﺧﻮەﺗﮕﻛﻣﺎن ھﺑﺖ ،ﺑم ﺑداﺧوە ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧﻤﺎن ﻧﯿﯿ ،ﺋﻤی ﺋﺎﻓﺮەت ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن و ﮔﺮﻓﺘ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ ﭘﺰﯾﺸﻜﺎﻧﯽ ﭘﯿﺎوان ﺑﺎس ﺑﻜﯾﻦ .داواﻛﺎرﯾﻦ ﻟ ﻻﯾﻧ ﭘﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎن ﺧﻣﻚ ﻟو ﮔﺮﻓﺘﻣﺎن ﺑﺨﯚن و ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜن. ﺋو ﮔﺮﻓﺘ ﻛﺸــی ﺳــرﺟم ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧﯽ ﻛﻣﭙﻛﯾ و ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﺋﺎﻓﺮەت واﯾﻜﺮدووە زۆرﺟﺎر ﻧﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻧﺧﯚﺷﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﯚ ﭘﺰﯾﺸﻜ ﭘﯿﺎوەﻛﺎن ﺑﺎس ﺑﻜﯾﻦ ﺑﺟﯚرــﻚ ﻧﺎﭼــﺎر ﺑﻮوﯾﻦ دان ﺑﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ﺑﮕﺮﯾﻦ و ﺑدەم ﺋــﺎزارەوە رۆژ ﺑﻜﯾﻨوە .ﻟ دۆﺧﻜﯿﺸــﺪا ﻛ زۆر ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﺖ ﺑﭽﯿﻨ ﻻی ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺋوا رەواﻧی ھوﻟﺮﻣﺎن دەﻛن ﻟو ﻛﺎﺗﺷﺪا ﺑﯚ ﺋﻤ زۆر زەﺣﻤﺗ ﻣﻨﺪاﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟ وەھﺎ ﺣﺎﻜﺪا ﺑﺟ ﺑﮫﯿﻦ ﺗﺎ دەﮔڕﯿﻨوە.
رەﻣﺰی ﻋزﯾﺰ
ﺷﻮان ﻋﺑﺪوﻟﻌزﯾﺰ
ﺷﺮوان ﯾﺎﺳﺮ
زۆرﻚ ﻟ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﻧﻛﺮاوە
ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻛﺮدﻧوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﯾﻦ
ﭼﺎوﻣﺎن ﻟ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻛﻛﻣﺎﻧ
ﻟﺮە ﻟ ﻛﻣﭙﯽ ﻛورﮔﯚﺳــﻚ ﺟﮕ ﻟوەی ﻟﻧﺎو ﺗﯚز و ﺧﯚڵ ﻏرق ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﻧ ﮔرﻣﺎو ﻧ ﺋﺎوی ﭘﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﻧﯿﯿ ،ﺋو ﺋﺎوەی ﻛ ھﯾ ھﺸﺘﺎ ﺑ ﺗﻧﻜر ﺑﯚﻣﺎن دەھﻨﻦ .ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻛﺎرﺋﺎﺳﺎﻧﯿﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮﺖ و ھر ﻟﻘﻜﯽ ﺋم ﻛﻮﭼﯾ ﺑﻟﻮﻋی ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺧﯚی ھﺑﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺋﺎوﻣﺎن دەﺳﺖ ﺑﻜوﺖ. ﯾﺎرﯾﺪەدەرە ﭘﺰﯾﺸــﻜﯿﯿﻛﺎن ﺑردەوام داواﻣﺎن ﻟ دەﻛــن ﺋﺎﮔداری ﺧﺎوﻨﯽ و ﭘﺎك راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺷﻮﻨﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯿﻦ و دەﺳﺘﻤﺎن ﺟﻮان ﺑﺸﯚﯾﻦ ،ﺑم ﺑھﯚی ﻛﻣﯿﯽ ﺋﺎوەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑ ﮔﻮﺮەی ﭘﻮﯾﺴﺖ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑ ﭘﺎك و ﺧﺎوﻨﯽ ﺑﺪەﯾﻦ ،ھﯿﻮادارﯾﻦ ﻛﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮﺖ.
زۆرﻚ ﻟ ﮔﻧﺠﺎﻧﯽ ﺋﻤ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﻦ و ھرﯾك ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﺧﻮﻨﺪن دەﻣﺎﻧﺨﻮﻨﺪ ،ﺑم ﺋﺴﺘﺎ ﻛ ﺋﺎوارە ﺑﻮوﯾﻦ ﭘﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑوەﯾ درﮋە ﺑ ﺧﻮﻨﺪﻧﻤﺎن ﺑﺪەﯾﻦ. داوا ﻟ وەزارەﺗﯽ ﭘردەوردە دەﻛﯾﻦ ،ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯿﻤﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺋوەی ﻟ ﺧﻮﻨﺪن داﻧﺑﯿﻦ .ھروەھﺎ ﭘﻟ ﺑﻜﺮﺖ ﻟ ﻛﺮدﻧوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧ و ﻛﺘﺒﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜن ﻧك ﻟ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﺪا ﺑﯿﻦ و ﻛﺘﺒﻤﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﻧﻛﺮاﺑــﺖ .ﺋﻮﻣﺪەوارﯾﻦ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﺧﻣﻤﺎن ﻟ ﺑﺨﻮات و ﻧھﺖ ﻛس ﺧﻣﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ھﺑﺖ.
ﺋﺴﺘﺎ ﺑﺋﻮﻣﺪەوە دەڕواﻧﯿﻨ ﺋو دەﻧﮕﯚﯾﺎﻧی ﻛ ﺑﺎس ﻟ ھﺮﺷﻜﺮدﻧ ﺳر رژﻤﻛی ﺋﺳد دەﻛن ،ﺋﻮﻣﺪەوارﯾﻦ ﺳرﺟم وﺗﺎن دەﺳﺖ ﺑﺨﻧ ﻧﺎو دەﺳﺘﯽ ﯾﻛﺘﺮ و ﻛﺎر ﺑﻜن ﺑﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻛﻛﻣﺎن .ﺋﻤ ﻟ رۆژﺋﺎوا ﮔﯿﺮۆدەی دەﺳﺘﯽ رژﻤﻜﯽ ﺑﻋﺴﯽ ﺗﻮﻧﺪڕەوﯾﻦ ﺋو رژﻤی ﻛ ﺑزەﯾﯽ ﺑ ﺧﺎك و ﻣﯿﻠﻠﺗﻛی ﺧﯚی ﻧﺎﯾﺗوە و ھرﭼﯚن ﺑﯚی رەﺧﺴﺎﺑﺖ ﺑو ﺷﻮەﯾ دەﺳﺘﯽ ﻧﭘﺎراﺳﺘﻮوە و ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚﻣﺒﺎران ﻛﺮدووە. ﺋﻮﻣﺪ زۆرە ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﻤش ﺑﮕڕﯿﻨوە ﺑﺎوەﺷﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺗﺎﻛﻮ ﺑ ﺋﺎزادی ﺑﮋﯾﻦ و دەﺳــﺖ ﺑﻜﯾﻨوە ﺑ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎن .ھﯿﻮادارﯾﻦ ﺋو ﺷڕە ﻟﻣ زﯾﺎﺗﺮ درﮋە ﻧﻛﺸــﺖ و ﺧﺎﻛﻛﻣﺎن ﺋﺎزاد ﺑﻜﺮﺖ و ﺋﻤش ﺑ زﺪی ﺑﺎوك و ﺑﺎﭘﯿﺮاﻧﻤﺎن ﺷﺎد ﺑﯿﻨوە و ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎوارەﯾﯿﻤﺎن ﺑﺖ.
ﭼﻨﺎر ﺳﻋﺪ
ﯾﺎﺳﺮ ﻧﺎﺳﺮ
ﺷﭭﺎن ﺣواس
ﻟ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن دەﻛﯚﯿﻨوە
ﻟ ﻛﻣﭗ دووﭼﺎری ﻧﺧﯚﺷﯿﯽ دەرووﻧﯽ دەﺑﯿﻦ
ﭼﺎوەڕواﻧﯽ رﮕﭘﺪاﻧﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﻦ
ھرﭼﻧــﺪە رﻜﺨــﺮاوەﻛﺎن و دەزﮔﺎ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪەﻛﺎن ﺑردەواﻣــﻦ ﻟ ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻛﻣﭙﻛ ،ﺑــم ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن و ﻣﻨﺪان ﭼﻧﺪﯾﻦ ﭘﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺑ ﺧﯚﯾﺎن ھﯾ ،ﺋﻤ وەك ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﻛﺎر دەﻛﯾﻦ ﺑﯚ ﺋوەی ﻟ رﮕی رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧوە ﭘﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒــت ﺑ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺑﮕﯾﻧﯿﻨ ﻛﻣﭙﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھﯾ و ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑﯚﯾﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮﺖ. ﺋﮔرﭼﯽ ﻟﻧﺎو ﻛﻣﭙﻛدا ﭼﻧﺪ ﻛﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿك ﺑدی دەﻛﺮﺖ ،ﺑم ھوﻛﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳرﻛﺮدﻧﯿﺎن ﺑردەواﻣ .ھروەھﺎ ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﺑﺎش ﻟ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎن و ﻣﻨﺪاﻧﻤﺎن ﺑﯚﯾﺎن ھﻨﺎوە و ﺑﮔﻮﺮەی ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﭘﯿﺎن دەدەﯾﻦ و ﻛﺎر دەﻛﯾﻦ ﺑﯚ ﺋوەی ھﺎﻧﯽ رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎن و ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺑﺪەﯾﻦ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜن.
ﺑھﯚی ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﮔﻧﺠﺎن ﻟﻧﺎو ﻛﻣﭙﻛﻣﺎن ھﻣﻮوﻣﺎن ﺑﺰارﯾﻦ، ﺋﻤ ﺷــو و رۆژ ﻟﻧﺎو ﺋو ﺧﯚڵ و ﺗﭘﻮﺗﯚزەدا ﺑﺳــر دەﺑﯾﻦ و ھﯿﭻ ﺷــﻮﻨﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﺎن ﻧﯿﯿ ﺑﯚ ﺋوەی ﺧﯚﻣﺎن ﺳرﻗﺎڵ ﺑﻜﯾﻦ ﺑ ﯾﺎرﯾﻜﺮدن و ﻛﺎت ﺑﺳرﺑﺮدﻧﻜﯽ ﺑﺳﻮود. ھرﭼﻧﺪە ﻟ ﻻﯾــن دەزﮔﺎی ﺧﺮﺧﻮازﯾﯽ ﺑﺎرزاﻧﯿﯿوە ﺷــﻮﻨﻚ ﺑﯚ ﺋﻤ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە و ﺗﻟﭬﺰﯾﯚﻧﯽ ﻟﯿ ،ﺑم ﺑﺰار دەﺑﯿﻦ ﻟ داﻧﯿﺸﺘﻦ ھﯿﻮادارﯾﻦ ﺧﻣﻜﻤﺎن ﻟ ﺑﺨﯚن ﺑﯚ ﺋوەی ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧﺧﯚﺷﯿﯽ دەرووﻧﯽ ﻧﺑﯿﻦ و ﯾﺎرﯾﮕﺎﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت و ﭼﻧﺪ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﯽ ﮔﻧﺠﺎﻧﻣﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜن.
ﻧﺰﯾﻜــی ﻣﺎﻧﮕﻜ ﺋﻤ ﻟــ ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯽ ﺋوەداﯾﻦ رﮕﻣــﺎن ﭘ ﺑﺪرﺖ ﺑﭽﯿﻦ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ،ﺋﺴــﺘﺎ ﻟ ﻻﯾن ھﺎوڕﻜﺎﻧﻤوە ﻟ ھوﻟﺮ ﻛﺎرﻜﻢ ﺑﯚ دۆزراوەﺗوە و ھر ﺑﭽﻤ دەر ﻟ ﻛﻣﭗ راﺳﺘوﺧﯚ دەﺳﺖ ﺑ ﻛﺎر دەﻛم ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ھواﻚ ﻧﯿﯿ ﺑــﯚ ﺋوەی رﮕﻣﺎن ﭘ ﺑﺪرﺖ ﺑ ﺋﺎزاداﻧ ﺑﭽﯿﻨــ دەرەوەی ﻛﻣﭙﻛ و ﻛﺎر ﺑﻜﯾﻦ .ﺑﺗﺎﯽ ﺗﻧﮕﯽ ﭘ ھﭽﻨﯿﻮﯾﻦ و ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﭼﯽ ﺑﻜﯾﻦ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﺋﻤ ﺗﻮاﻧﺎی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﻤﺎن ھﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘ رﮕﻣﺎن ﭘ ﺑﺪرــﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﻛﺎر ﺑﻜﯾﻦ و ﺑھﯚی ﺋوﻛﺎرەﺷﻤﺎن ﺑﮋﻮی ﺧﺰاﻧﻤﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜﯾﻦ.
12
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺣﻤﻮد ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ
ﺋو ﭼﻛﺎﻧی رەﻧﮕ ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﻨ ﺑﻛﺎرھﻨﺎن
ﺷﺎرەزاﯾﺎن وای دەﺑﯿﻨﻦ ﻛ ﺟﯚر و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭼﻛﯽ ﺑﻛﺎرھﺎﺗﻮو ﺧﺎﯽ ﯾﻛﻼﻛرەوەﯾ ﻟ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎدا ،ﻟو ﻛﺎﺗی ھﺰەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ھڕەﺷی ﺳﺰاداﻧﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد دەﻛن ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺋﮔری ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟو ﺷڕەی دوو ﺳﺎڵ زﯾﺎﺗﺮە وﺗﻛی ﮔﺮﺗﻮوەﺗوە ،ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯽ ﺟﯚری ﺋو ﭼﻛﺎﻧی ﻛ رەﻧﮕ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ھﺮﺷﻜﺮدن و ﺳﻮورﯾﺎش ﺑﯚ ﺑرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﺑﻛﺎری دﻨﻦ ،دەﺧﺎﺗ روو.
ﭼﻛﯽ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻓەﻧﺴﺎ ﭼﻛﯽ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻣﻮوﺷﻛﯽ ﻛﺮوز ﺗﯚﻣﺎھﯚك 1983ەوە ﺑﯚ ﭘﻜﺎﻧﯽ ﺋو ﻣﻮوﺷــﻛﺎﻧ دوورھﺎوــﮋن و ﻟ ﺳــﺎﯽ 1983ەوە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻛﺎﻧﯽ ﺳر وﺷﻜﺎﻧﯽ دﻨ ﺑﻛﺎرھﻨﺎن ،ﺋو ﺟﯚرە ﻣﻮوﺷﻛ ﻟﺳــر ﻛﺷــﺘﯽ و ﻛﺷــﺘﯿﯽ ﺑﻨﺎوﻟﺪەرەﻛﺎن دەھﺎوﮋرﻦ و ﻟ زۆرﯾﻨی ﺷــڕ و رووﺑڕووﺑﻮوﻧوە ﺳــرﺑﺎزﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻟو دواﯾﯿدا ﺑﻛﺎر ھﻨﺮاون ،ﺋو ﻣﻮوﺷــﻛ ﺑــ ﺑﭽﻮوﻛﯿﯽ ﻗﺑﺎرە و ﻓﯾﻨﯽ ﻟ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﻧﺰم ﻛ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ ﻟ ﻻﯾن رادارەﻛﺎﻧوە ﺳﺧﺖ دەﺑ ،دەﻧﺎﺳﺮﺘوە.
ﻣﻮوﺷﻛﯽ ﺟﯚری ﺳﻜﺎﻟﺐ ﻣﻮوﺷــﻛﯽ ﻧﺎوەﻧﺪھﺎوﮋن و ﻟ ﻻﯾــن ﻓۆﻛی ﺟﯚری ﻣﯿﺮاج 2000و ﺟﯚری راﻓﺎﻟﯽ ﺷــڕﻛر دﻨ ھﺎوﺸﺘﻦ ،وای ﺋوە ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻓەﻧﺴﺎ ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﺷﺘﯿﯽ ﻓۆﻛﺑرە ﻟ دەرﯾﺎی ﻧﺎوەڕاﺳﺖ و ﺑﻨﻜﯾﻛﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﺸﯽ ھﯾ ﻟ ﺋﯿﻤﺎرات. ﻓۆﻛﺑری ﭼﺎرﻟﺲ دﯾﮕﯚل ﻛﺷﺘﯿﯽ ﺷــڕﻛری ﺳرەﻛﯿﯽ ﻓەﻧﺴﺎﯾ و ﺋﺴﺘﺎ ﻟ ﺷﺎری ﺗﯚﯚﻧ و ھﮕــﺮی ﻛوەی ﻧﺎوەﻛﯿﯿــ، وای ﺋوەش ﺗﻮاﻧﺎی ھﮕﺮﺗﻨﯽ 40ﻓۆﻛی ﺷڕﻛری ھﯾ. ﭼﻛﯽ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ رووﺳﯿﺎ ((200ﻛ ﻟ ﺳــردەﻣﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ ﺳــﯚﭬﯿﺗﯽ ﭘﺸﻮو ﻟ ﺳﺎﯽ 1967 وای ﻣﻮوﺷــﻛﯽ ﺟﯚری )ﺋﺲ 200 ھﺎﺗ دروﺳــﺘﻜﺮدن ،رووﺳــﯿﺎ دوو ﻛﺷﺘﯿﯽ ﺷــڕﻛری رەواﻧی دەرﯾﺎی ﺳﭙﯽ ﻛﺮدووە ﻛ ﯾﻛﻜﯿﺎن ﻣﻮوﺷﻛﮫﮕﺮی )ﻣﯚﺳﻜﺎﭬﺎ(ﯾ و ﺋوەی ﺗﺮﯾﺎن دژە ﻛﺷﺘﯿﯽ ﺑﻨﺎوﻟﺪەرﻜ. ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﭼﻛﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ 200ی دژە ﻓۆﻛ ﻣﻮوﺷﻛﯽ ﺟﯚری ﺋﺲ 200ی ﻣﻮوﺷﻛﯽ دروﺳــﺘﻜﺮاوی رووﺳــﯿﺎن و ھرﯾﻛﯾﺎن ﺗﻮاﻧﺎی ﺑﯾﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 150 ﻛﯿﻠﯚﻣﺗﺮﯾﺎن ھﯾ و دەﺗﻮاﻧﻦ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑ وردی ﺑﭙﻜﻦ ،ﺑــم ﺑ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺳرﺑﺎزی ﭼﻛﻜﯽ ﻛﯚﻧ و ﺳردەﻣﯽ ﺑﺳر ﭼﻮوە.
ﻓۆﻛی ﺟﯚری F16 رەﻧﮕ ﺋو ﺟﯚرە ﻓۆﻛﯾ ﻛ ﺋﺴﺘﺎ ﻟ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋﻮردن ھن ﺑﻨ ﺑﻛﺎرھﻨﺎن ،ﺟﯚرە ﻓۆﻛﯾﻛﯽ ﺷڕﻛری ﺳﻮوﻛ و ﺑ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﻓۆﻛی ﺷڕ ﻛ ﻟ ﭼﺎرەﻛﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﺳدەی ﺑﯿﺴﺖ دەرﻛوﺗﻮوە ﺋژﻣــﺎر دەﻛﺮێ ،ﺋو ﻓۆﻛﯾ ﭘرەی ﭘــ درا ﺑﯚ ﻛﻣﻜﺮدﻧوەی
ﻣﻮوﺷﻛﯽ ﺟﯚری ﺋﺲ ) 300ﺑﻮوﻧﯿﺎن دووﭘﺎت ﻧﻛﺮاوەﺗوە( ﮔﻮﻣﺎن ﻟ رەواﻧﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﺟﯚرە ﻣﻮوﺷــﻛ ﻟ ﻻﯾن رووﺳﯿﺎوە ﺑﯚ ﺳــﻮورﯾﺎ ھﯾ ،ﺑم ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺋوا ﻣﻮوﺷﻛﻜﯽ ﺑرﮔﺮﯾﯽ ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯽ زەﻣﯿﻦ-ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯿ و ﺑﯚ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺑرﮔﺮﯾﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯽ رووﺳﯿﺎ دروﺳــﺖ ﻛﺮاوە ،ﺑﻣﺑﺳﺘﯽ رووﺑڕووﺑﻮوﻧوەی ﻓۆﻛ و ﻣﻮوﺷﻛﯽ ﻛﺮوز ﻛ دواﺗﺮ ﭘرەی زﯾﺎﺗﺮی ﭘ دراوە ۆ ﺑﯚ رﮕﮔﺮﺗﻦ ﻟ ﻣﻮوﺷﻛ ﺑﺎﻟﯿﺴﺘﯿﯿﻛﺎن. ﻣﻮوﺷﻛﯽ ﺟﯚری ﺋو ﺟﯚرە ﻣﻮوﺷﻛ ﺗﺎﯾﺒﺗ ﺑ ﺑﯚردﻣﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺷــﺘﯿﯿﻛﺎن و ﻟ ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ ﻣﻮوﺷــﻛﯽ ﺟﯚری ﻛﺮوزی رووﺳــﯿﺎﯾﯿﯿ ﻛ دژە ﻛﺷﺘﯿﯿ و دەﺗﻮاﻧ ﻟ دۆﺧﻜﯽ ﻟﺸﻮاﻧﯽ ﺑﺘﻟﯽ ﺋﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯿﺪا ﺋرﻛﻛی
ﻓﻓۆﻛی ﺟﯚریی F15 ﻓۆﻛﯾﻛﯽ ﺷڕﻛری ﻓﺮەﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧ و ﺑﻣﺑﺳﺘﯽ ﺑﺎدەﺳﺘﯿﯽ ھﺰە ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﺳر زەوﯾﺪا ھﺎﺗﻮوەﺗ داھﻨﺎن و ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﻧﯿﺎزە ﺗﺎ ﺳــﺎﯽ 2025ﻟ ھﺰە ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑﻛﺎری ﺑﻨ. ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺋو ﻓۆﻛﯾی ﺑ ھرﯾﻛ ﻟ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ و ﺳﻌﻮودﯾی ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧــﯽ داوە ،ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎڵ ﻛ ﺋو ﻓۆﻛﯾ ﺟﯿﺎ دەﻛﺎﺗوە ﻛ دوورھﺎوﮋن و دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﮕﻧ ﻗﻮوﯾﯿﯽ ﺧﺎﻛﯽ دوژﻣﻦ و ﻟﺪاﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﯿﻛﺎن ﻟ ھﻛﺎﻧﯽ دواوە و ﻟ دووەم ﺷــڕی ﻛﻧﺪاو ھﺎﺗ ﺑﻛﺎرھﻨﺎن.
ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑزۆری ﻓۆﻛی ھ ﺟﯚری ﺑﻛﺎر دەھﻨﻦ ،ھروەھﺎ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﭼﻧــﺪ ﺟﯚرە ﻓۆﻛﯾﻛــﯽ رووﺳــﯿﺎﯾﯿﻦ ،ﺑم ﺑﭘــﯽ راﭘﯚرﺗﻜــﯽ ﭘﯾﻤﺎﻧﮕی ﻟﻜﯚﯿﻨوەﻛﺎﻧﯽ ﺷــڕ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺧﺎوەﻧﯽ ﻓۆﻛی ﺟﯚری ﻣﯿﻜﯽ رووﺳﯿﺎﯾﯿﻦ. ﺳﺎﯾﺘﯽ ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯿﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯽ
ﻛﻮرد ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎیﻋرەﺑﯽ ﺑﯿﺴﺎن ﺷﺦ
ھﺑﺠﻛی ﺳﻮورﯾﺎ رەﻧﮕ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﺑﺘﻮاﻧ ﺑ ﭼﺎوﻜﯽ ﺋﺎرام ﭘﺎڵ ﻛوێ ،ﺑﺑ ﺋوەی ﺑﯾﺎرﻜﯽ ﻧﺎودەوﺗﯽ ﻟﺑﺎرەی دەﺳﺘﻮەرداﻧﯽ ﺳرﺑﺎزی ﯾــﺎن دەرﭼﻮو ﻟ دادﮔی ﺗﺎواﻧﻛﺎن ﯾﺎن ھر رﻮﺷــﻮﻨﻜﯽ ﺗﺮ ﺋﺎراﻣﯽ ﺑﺸــﻮﻨﻦ ،ﻛ ﺗﻧﺎﻧت ﭬﯿﺘﯚی رووﺳﯿﺎش ﻧﺗﻮاﻧ ﺑڕووﯾﺎﻧﺪا ﺑﻮەﺳﺘﺘوە ،ﺗﻧﺎﻧت ﺋو ھ ﺳﻮورەی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﯚی داﻧﺎوە و ﺋﻣﯿﻨﺪاری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﻧﯿﮕران ﻛــﺮدووە ،ﺋواﻧ ﻧﯿﻦ ﻛ ﺧوی ﺳــﺘﻣﻜﺎرەﻛی دﯾﻤﺷﻘﯿﺎن زڕاﻧﺪووە ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋو ﺑﺎش دەزاﻧ ﻛﺎری ﻟﮋﻧﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ و دﻨﯿﺎﺑﻮون و ﺳﻟﻤﺎﻧﺪن ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑ ﻛﺎت ھﯾ ﻛ ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا دەﭼﺘ ﺧﺎﻧی ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺋو رژﻤوە. ﮔﻮﻣﺎن ﻟوەدا ﻧﯿﯿ ﻛ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﻟ ﻧﮫﻨﯿﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﭘﻜﻧﯿﻨﯽ دێ ﺑوەی ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗﯽ ﺋو ﺣﺷــﺎرﮔﯾی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ﻛ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن وەك ﻗﻐﺎن ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻛﺎری دﻨﻦ، ﺑﺑ رژاﻧﺪﻧﯽ دﯚﭘﻚ ﻟ ﺧﻮﻨﯽ ﺳﻮﭘﺎﻛی ﻟﻧﺎو ﺑﺮدووە ،ﺋو ﺑﯚ ﺋﻣﺠﺎرە ﻛﻮﺷﺘﺎرﮔﯾﻛﯽ ﭘﺎﻛﯽ ﭘﺸﻜﺸﯽ دﻧﯿﺎ ﻛﺮد ،وەك ﺋوەی ﺳــﯾﺮی روﺧﺴﺎری ھرﯾك ﻟ ﺋﻤ ﺑﻜﺎ و ﺑ ﺋﺎراﻣﯽ و ﺗﻛﺑﺎزﯾﯿــوە ﺑﮔﻮﯽ ھرﯾﻛﻣﺎﻧــﺪا ﺑﭽﺮﭘﻨ و ﺑ ”ﻣﺎوەی دوو ﺳــﺎ ﺧﻮﻨﺷﺘﻦ ﺋﻮەی ﺗﻮوﺷﯽ ﺷﯚك ﻛﺮدﺑﻮو ﻧك ﻛﻮﺷﺘﻦ ،دەﻓرﻣﻮون ﺋوەش ﻛﻮﺷﺘﻦ ﺑﺑ ﺧﻮﻨﺷﺘﻦ“. رەﻧﮕ ﺳــﺧﺘﺘﺮﯾﻦ ﺋوەی ﺳــﻮورﯾﯿﺎﯾﯿﻛﺎن ﺑــم دواﯾﯿﯿ رووﺑڕووی ﺑﻮوﻧوە ﮔڕان ﺑﻮوە ﺑدوای ﺑﺮﯾﻦ ﯾﺎن رووﺷــﺎن ﯾﺎن ﭘﺎﺷﻤﺎوەی ﺧﻮﻦ ﺑﺟﺳﺘی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن ﻛ ﺑﯿﺴﻟﻤﻨﻦ ﺑڕاﺳــﺘﯽ ﺧﻮﻨﻜﯽ ﮔرم و ﻟﯿﻨﺞ ﺑــ دەﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋواﻧﺪا ھﺎﺗﻮﭼــﯚی ﻛﺮدووە ،ﺑــم ﻧﺧﺮ ،ھﯿﭻ ﻟواﻧــ ﻧﺑﻮون و دەﺳﺖ ﻧﻛوﺗﻦ ،ﺗﻧﺎﻧت ﻻﺷﻛﺎﻧﯿﺶ ،ﺗﻧﯿﺎ ﺑﺪەﻧﮕﯿﯿﻛﯽ ﻛﭗ و ﻧﻮﺳﺘﻨﻜﯽ ﺋﺎرام ،ﻣﻨﺪاﻛﺎن ﻧﻮﺳﺘﻮون و ھرﯾﻛﯾﺎن ﻧﯿﺸــﺎﻧﯾﻛﯿﺎن ﺑ ﺳــﻨﮕﯿوە ﻧﻮوﺳــﻨﺮاوە و ﺑو ﺟﯚرە ﻟ ﻣﺘﺒﻮوﻧﻛﯾﺎن ﺑردەواﻣﺒﻮون ،ﺋﺎﺧﯚ ﺳرﻛﯚﻧﻛﺮدن و ﺗﻮوڕەﯾﯽ و ﺑﺰاری ﻟ ﺑراﻣﺒر ﻧﻮﺳﺘﻨﺪا چ ﺳﻮودﻜﯽ ھﯾ؟ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳــد ﺑﯚ ﻧھﺎﻣﺗﯿﯿﻛﻣﺎن ﺟﯽ ھﺸﺘﯿﻦ ،ﺗﻚ ھﺪەﭼﯿﻦ و ﻣﯚم دادەﮔﯿﺮﺳﻨﯿﻦ و دواﺗﺮ ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﺧﯚﻣﺎن دەﮔڕﯿﻨــوە ،ﺑم ﺋو ﻣﮋوو ﺑــﺎش دەﺧﻮﻨﺘوە و ﺑﺎش دەزاﻧ ﭼﯚن دووﺑﺎرەی ﺑﻜﺎﺗوە ،ﺋو ھﺑﺠ ﺑﺎش دەﻧﺎﺳ ﻛ ھﺎوﺷﻮەی ﻧﺎوﭼی ”ﻏﻮﺗ “ﺑﻮو و زﻧﺠﯿﺮەﯾك ھﺮﺷﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ”ﻧﺎوﭼﯾﯽ“ ﺑﺧﯚﯾوە ﺑﯿﻨﯽ ﻛ ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ ”دﻧﯿﺎﯾﯽ“ ﻟ ﺗﯚﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﻧھﺎﺗ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن. ﺋﺳــد ﺑــﺎش دەﯾﺰاﻧــ ﺷــڕی رﯾﻔﯽ دﯾﻤﺷــﻖ ﺗﻧﯿﺎ ﺑﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾــﯽ ﯾﻛﻼ دەﺑﺘوە وەك ﭼﯚن ﺳــدام ﺣﻮﺳﻦ ﺷــڕی ﻟﮔڵ ﺋﺮان و دواﺗﺮﯾﺶ ﻛﻮرد ﺑ ھﺮﺷﻜﯽ ھﺎوﺷﻮە ﻟ ﺳﺎﯽ 1988ﯾﻛﻼ ﻛﺮدەوە ،ﻛ ﺋوﻛﺎت راﮔﯾﺎﻧﺪن و ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ وەك ﺋﺴﺘﺎ ﻧﺑﻮون ،ﺑم وﻨ و دﯾﻤﻧﯽ ﺗرﻣ ﺧﻨــﻜﺎوەﻛﺎن ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺋو ﺑﺎوﻛی ﻛ ﻣﻨﺪاﻛی ﻟ ﺑﺎوەش ﮔﺮﺗﻮوە و ﺑﯾﻛوە ﺑھﺎوﺷــﻮەی ﻣﻨﺪاﻛﺎﻧﯽ ”ﻏﻮﺗ “ﻧﻮﺳــﺘﻮون ،ﺑﺋﻤ ﮔﯾﺸﺘﻦ ،ﺑم ﭼﯽ ﺗﺮ دوای ﺋوە؟ ﻛﺎﺗﻚ ﺟﯚرج ﺑﯚش ﺧﺎوەﻧﺪارﯾﺗﯿﯽ ﺳدام ﺣﻮﺳﻨﯽ ﺑﯚ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟ 2003 ﻛﺮدە ﭘﺎﺳــﺎو ﺑﯚ ﺑرﭘﺎﻛﺮدﻧﯽ ﺷڕ ﻟ دژی ﻋﺮاق ،ﻛﺎﺗﻚ ﻋــﺮاق ﺋوﻛﺎت ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋــو ﭼﻛ ﻧﺑﻮو، ﻣﮋووی ﺷرﻣزارﯾﯽ وﺗﻛی ﻟﺑﯿﺮ ﻛﺮد ﻟ ﻣﺎﻣﻛﺮدﻧﯽ ﻟﮔڵ ﻋﺮاق ﻟــ 1988 ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺋو ژەھﺮەدا، ﺋوﻛﺎﺗی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺳدام ﺣﻮﺳﻨﯽ ﻟ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ھﺮﺷﻛ ﺑﯚ ﺳر ھﺑﺠ ﺑﺘﺎوان ﻛﺮد و ﺋﺮاﻧﯽ دوژﻣﻨﯽ ﺳرﺳﺧﺘﯽ ﺗﯚﻣﺗﺒﺎر ﻛﺮد. ﺋوﻛﺎت واﺷــﻨﺘﯚن دﻨﯿﺎ ﺑﻮو ﻟ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣی ﺑﻜﻮژەﻛ ،ﺑم ﺑﻣﺑﺳﺘﯽ ﻣﺴﯚﮔرﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻜﯽ ﺑھﺰ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺋﺮاﻧﺪا ﭼﺎوی ﻟــ ﻛﻮژراﻧﯽ ھزاران ھﺎووﺗﯽ ﻟﻚ ﻧﺎ ،ﭼﻮﻧﻜ دەﺑﻮاﯾ ﻟ ﻧﻮان دوو ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﺑﮋارەدا ھﺒﮋﺮێ ،ﺗواو وەك دۆﺧﯽ ﺋﺴــﺘﺎ ﻛ ﺋﺳــد ھرﭼﯿﯿك ﺑﻜﺎ ﺋوە ﻻی رۆژﺋﺎوا ﺗﺎی ﺗرازووەﻛی ﻟ ﺑراﻣﺒر ﭼﻛﺪاراﻧﯽ ھﺎوﭘﯾﻤﺎن ﻟﮔڵ رﻜﺨﺮاوی ”ﻗﺎﻋﯿﺪە“ ﻛ ﻧﯾﺎری ﺋون ،دەﺑ ﻻﺳﻧﮕﺘﺮ ﺑ. ﺋوەی ﺋﺴﺘﺎ دەﯾﺒﯿﺴﺘﯿﻦ ﻟ زﻣﺎﻧﻜﯽ ﺧﯚﻣﺸﯽ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﻛﻮﺷﺘﺎرﮔی ”ﻏﻮﺗ “ﺗﻧﯿﺎ دووﺑﺎرەﻛﺮدﻧوەی ﺋو ﻟﺪواﻧﺎﻧن ﻛ ﻟ دوای ﻛﺎرەﺳــﺎﺗﯽ ھﺑﺠ ﮔﻮﺗﺮان ،ﺋوﻛﺎت ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺣوت ﻣﺎﻧﮕﯽ وﯾﺴﺖ ﺗﺎ ﻧﯿﮕراﻧﯽ ﺧﯚی ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟــ ﻧﻮان ﻻﯾﻧ ﻧﺎﻛﯚﻛﻛﺎﻧﯽ ﺷڕەﻛ دەرﺑی و ﺑم ﺟﯚرە ﺑﻜﻮژ و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ھﺎوﺗﺎ ﻛﺮد. ﺑﺷﺎر ﺋﺳــد ﺋوە ﺑﺎش دەزاﻧ ﻛ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﺧﺎون و ﺋوﯾﺶ ﻟﺑردەم ﺷــڕﻜﯽ ﯾﻛﻼﻛرەوەداﯾ ،ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑﯾﺎری ﺑﭘﻟی ﺳرﺑﺎزی ﺑﺪا و ﺋﮔر ﺷڕەﻛﺎﻧﯽ ﺑﭼﻛﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﯾﻛﻼ ﻧﺑﻮوﻧوە ،ﺑﺎﻛﯽ ﻧﯿﯿ ﻟ وەﺷﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﻮرزﻜــﯽ ﻛﺎرﯾﮕر ﻛ رﮕــی ﺑردەﻣﯽ ﻟ ﻧﺎوﭼی رﯾﻔﯽ دﯾﻤﺷﻖ وا ﺑﻜﺎ ،ﺑﯚ ﺋو ﻣﺑﺳﺘش ﻧﻤﻮوﻧﯾﻛﯽ ﭘﺸﻮوی ﺑﺎﺷﯽ ﻟ ﻻﯾن ﺣﺰﺑﯽ ﺑﻋﺲ ﻟ ھﺑﺠ ﺑﯚ ﻣﺎوەﺗوە. رۆژﻧﺎﻣی ﺣﯾﺎت
ﻛﻮرد ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﭘﻮەﻧﺪی ﺑ ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﭼﻧﺪﯾﻦ وﺗوە ﻛﺮاوە
13
ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد داوا ﻟ وﺗﺎن دەﻛﺎت ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﯽ ﺳرﺑﺧﯚی ﻛﻮردی ﺑﻜن
ﮔﯚﭬــﺎری ﭬﺴــﺘﻨﻚ ﻛﺎﭬــﻜﺎزای رووﺳــﯿﺎﯾﯽ ھواﻜــﯽ ﺑــو ﻛﺮدووەﺗوە و ﺗﯿﺎﯾــﺪا ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوە ﻛﺮاوە ﻛ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗواوی ھوﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺧﺴﺘﻮوەﺗ ﮔڕ ﺑﯚ ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﻛﯚﻣﮕی ﻧﻮدەوﺗﯽ ﺗﺎﻛﻮ ﺳــرﺑﺧﯚﯾﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن راﺑﮕﯾﻧﺖ. ﭼﻧﺪ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﻜﯽ ﺑﺎی وﺗﺎن ﺑــ ﮔﯚﭬﺎرەﻛﯾــﺎن راﮔﯾﺎﻧــﺪووە ﻛــ ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﻧﮫﻨﯽ ﻟﮔڵ ﺑرﭘﺮﺳﺎن و ﻧﻮﻨراﻧﯽ ﺑﺎی وﺗﺎﻧﯽ ﻋرەﺑﯽ ،رووﺳﯿﺎ ،ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ و ﭼﻧﺪﯾــﻦ وﺗﯽ ﺗــﺮی ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧﺎوﭼﻛ و ﺟﯿﮫﺎن ﻗﺴﯾﺎن ﻛﺮدووە و داواﯾﺎن ﻟﻜﺮدوون ﻛ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی
ﻟــ داﻣزراﻧﺪﻧــﯽ دەوﺗﻜــﯽ ﺳرﺑﺧﯚی ﻛﻮردی ﺑﻜن. ﺋــو دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎراﻧــ ﺋوەﺷــﯿﺎن روون ﻛﺮدووەﺗــوە ﻛــ ﭘﻼﻧــﯽ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑــﯚ داﻣزراﻧﺪﻧــﯽ دەوﺗﻜــﯽ ﺳــرﺑﺧﯚ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ ﺧﯚی دەﮔﺮﺖ و ﺑﯚ ﺋو ﻣﺑﺳﺘش داوا دەﻛن وﺗﺎﻧــﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧﺎوﭼﻛ و ﺟﯿﮫﺎن ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟم ھﻧﮕﺎوە ﺑﻜن. ﭼﻧﺪ ﭘﺴــﭙﯚڕﻜﯽ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻠﯿﺶ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻛــﺮدووە ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﺧرﯾﻜ ﺑــ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ دﺮﯾﻨی ﺧﯚی دەﮔﺎت ،ﺋوﯾﺶ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗــﯽ ﺳــرﺑﺧﯚی ﻛﻮردﯾﯿ. ﭘﺴــﭙﯚڕە ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻠﯿﯿﻛﺎن راﯾﺎن
ﮔﯾﺎﻧﺪووە ﭼﻧــﺪ ﻓﺎﻛﺘرﻚ ھن واﯾﺎﻧﻜــﺮدووە ﺋﺴــﺘﺎ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺑﺒﺘــ ﺧﺎوەﻧﯽ دەوﺗﯽ ﺧﯚی .ﯾﻛم ،ﻣﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗﯽ ﺗواوی ﭘﺎرت و ﮔﺮووﭘ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن ﻟ دەوری ﯾﻛﺘﺮی ﻛﯚ ﺑﻜﺎﺗوە ﺑﯚ ﺋوەی ﻟﺳر ﺑﻨﭽﯿﻨیﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﯾﻛﯽﻧﺗوەﯾﯽ ﻟﮔــڵ ﯾﻛﺘﺮی ﻣﺎﻣــ ﺑﻜن. ﮔﯚﭬﺎرە رووﺳﯿﺎﯾﯿﯿﻛ ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾﺗﯽ ”ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺗﻧﺎﻧــت ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗــﯽ ﭘﻛﻛش رازی ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾك ﻛﺸ و ﺟﯿﺎوازﯾﯿ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿﻛﺎن ﻓراﻣــﯚش ﺑــﻜﺎت و ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺳﯿﺎﺳــت و ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺗﻜﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوی ﻛــﻮردی ﺑــﻜﺎت“. ﺋﻣش ﯾﻛﻣﯿﻦ ﺟﺎرە ﻟ ﻣﺎوەی
ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻧﻮان ﺑﺎﺷﻮر و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ داھﺎﺗﻮوی ﻛﻮرد زۆر ﮔﺮﻧﮕ
ﭘﺪەﭼﺖ دەرﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﺷڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎ ﺑو ﺟﯚرە ﺑﺖ ﻛ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑﺒﻨ ﺧﺎوەﻧﯽ ھرﻤﯽ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯿﯽ ﺗﺎﯾﺒــت ﺑ ﺧﯚﯾــﺎن .ﺑﮕﻮﻣﺎن رۆﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ھر ﭘﺸﻜوﺗﻨﻜﯽ داھﺎﺗﻮوی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا زۆر ﮔﺮﻧﮕ. ﻛﻮرداﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﯚﺷوﯾﺴــﺘﯿﯿﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯿﺎن ﺑــﯚ ﻛﻮرداﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯾ و ﺑ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺷــﻮەش ﯾﺎرﻣﺗﯿﯿــﺎن دەدەن. ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ھرﻤﯿــﺶ ﺗــواوی ھوﯽ ﺧــﯚی ﺧﺴــﺘﻮوەﺗ ﮔــڕ ﺑﯚ ﺋــوەی ﯾﻛﯾــﺰی ﻟــ ﻧﻮان ﭘﺎرت و ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت و رﮕ ﻧدات ﺋو ﭘﺎرﺗﺎﻧ ﺋو ھﻧــ ﺑﻜن ﻛــ ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﻟ ﺳﺎﻧﯽ ﻧوەدەﻛﺎﻧﯽ ﺳــدەی راﺑﺮدوودا ﺋﻧﺠﺎﻣﯿﺎن دان. ﺷڕ ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑردەواﻣ ،ﺑم ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺸﻮازی ﻟ ﺧﻮﺷﻚ و ﺑﺮاﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛن .ﭘﺰﯾﺸﻜﺎن و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھوﯽ دۆزﯾﻨوەی ﺋﯿﺸــﻮﻛﺎر دەدەن .ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺎﻧــﯽ ﻛﻮردی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ رﮕﯾــﺎن ﭘــ دەدرــﺖ و
دەرﻓﺗﯿﺎن ﺑﯚ دەڕەﺧﺴــﻨﺮﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﻟــ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧــﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑﺨﻮﻨــﻦ .ﺋﻣ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾــ ﻛــ رژﻤﯽ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳد ﺗﻧﺎﻧت ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﺑﻮو ﻣﺎﻓﯽ ھﺎووﺗﯿﺒﻮون و ﭘﺎﺳﭙﯚرﺗﯿﺶ ﺑﺪاﺗ ﻛﻮردی وﺗﻛی. ﻣﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳرۆﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗواوی ھوﯽ ﺧﯚی ﺧﺴﺘﻮوەﺗ ﮔڕ ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧوەی ﭘــﺎرت و ﻻﯾﻧــ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ ﯾﻛﺘﺮی. ﺋﯚﻓﺮا ﺑﯿﻨﮕﯿﯚ ﭘﺴﭙﯚڕﻜﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﻮردە ﻟ زاﻧﻜــﯚی ﺗﻟﺌﺑﯿﺐ واﻧ دەﺘوە .ﺋو دەﺖ ”ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯾ ﺑﯚ ﺋوەی رۆﯽ ﻧﺎوەﻧﺪﻚ ﻟ ﻧــﻮان ﭘﺎرت و ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﺑﮕﺖ. ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ ﻛﻮرداﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ھﯾ ﺑﯚ ﺋــوەی ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﻟ رﯽ ﺧﺎﻛﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە ﺑﮕﺎﺗ ﺳر دەرﯾﺎ“. ﺋﯾﻮب ﻧﻮوری رۆژﻧﺎﻣﻧﻮوﺳــﻜ و ﭘﯽ واﯾ ﺋﮔر ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺒﻨ ﺧﺎوەﻧﯽ ھرﻤﻜﯽ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯿﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺧﯚﯾﺎن ﺋوﻛﺎﺗ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳرﺑﺧﯚﯾﯿﯽ ھرﻤﻛی ﻧﺰﯾﻚ دەﺑﺘوە .ﺋﯚﻓﺮا ﺑﯿﻨﮕﯿﯚش دەﺖ ﺋﮔر رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺒﺘ ھرﻤﯽ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯽ ﺋوﻛﺎﺗــ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺗﻮاﻧــﺖ ﻟــ رﯽ دەرﯾــﺎوە ﻧوت رەواﻧــی دەرەوە
ﺑﻜﺎت و ﺋﻣش ﺑﯚ ﭘﺸﻜوﺗﻦ و ﺳرﺑﺧﯚﯾﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆر ﮔﺮﻧﮕ. ﺗﻮﮋەرەواﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەﻦ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﺎوەڕواﻧﯽ دەرﻓﺗﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو دەﻛﺎت ﺑــﯚ ﺋــوەی ﺗﯿﺎﯾــﺪا ﺳــرﺑﺧﯚﯾﯽ راﺑﮕﯾﻧــﺖ. ﺋــم ھﻧــﮕﺎوەش ﻟــ ﻻﯾن زۆرﯾﻨی ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە ﭘﺸﻮازﯾﯽ ﮔورەی ﻟ دەﻛﺮــﺖ ،ھروەﻛﻮ ﭼﯚن راﭘﺮﺳــﯿﯿﻛﯽ ﺳــﺎﯽ 2005 98ی ی ﺋوەی دەرﺧﺴــﺖ ﻛ98% ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داوای ﺳرﺑﺧﯚﯾﯽ دەﻛن. ﺑﯿﻨﮕﯿــﯚ دەﺖ ،ھﻮﺴــﺘﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻟﺑﺎرەی ﺳرﺑﺧﯚﯾﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆر ﮔﺮﻧﮕــ .ﺋم ﭘﺴــﭙﯚڕە ﭘﯽ واﯾــ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋﺮان و ﻋﺮاق دژی داﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﯽ ﺳرﺑﺧﯚی ﻛﻮردﯾﻦ، ﺑم ﺋﮔر ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت ﺋوﻛﺎﺗ ﺋو ﺳ وﺗش ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ دژی ﻛﻮرد ﺷڕ ھﮕﯿﺮﺳﻨﻦ. ﻟــ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ،ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟــ داﻣزراﻧﺪﻧــﯽ دەوﺗﻜــﯽ ﺳــرﺑﺧﯚی ﻛﻮردی دەﻛن. ﭘﺪەﭼﺖ ﺋم ھﻮﺴــﺘش ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ راﺳﺘوﺧﯚی ﻟﺳر ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻟﺑﺎرەی ﻛﻮرد ھﺑﺖ. ﺳرﭼﺎوە :رۆژﻧﺎﻣی ”زە ﺗﺎﯾﻤﺰ“ی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ
ﭼﻧﺪﯾﻦ دەﯾی راﺑــﺮدوودا ﻛﻮرد ﺋم ﺟﯚرە ﺳــرﻛﺮدەﯾی ھﺑﺖ و ﺑﺘﻮاﻧــﺖ ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻧﻮان ﭘﺎرت و ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن ﻧھﺖ. دووەم ،ﺋﺴﺘﺎ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺷــﻮﻨﻜﯽ ﺋﺎرام و ﭘﺸﻜوﺗﻮوە و ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻤﯿﺶ ﻛﺎروﺑﺎری ﺗواوی ﻧﺎوﭼﻛی ژﺮ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﺧﯚی ﺑڕــﻮە دەﺑــﺎت .رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﺳﺎﻜ ﻟ ﻻﯾن ﻛﻮردەﻛﺎﻧوە ﺑڕﻮە دەﺑﺮﺖ. ﮔﯚﭬﺎرە رووﺳﯿﺎﯾﯿﯿﻛ ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﯽ ھواﻛدا ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾﺗﯽ ،ﺋﺴﺘﺎ ﺗﻮﮋەرەوان و ﭘﺴــﭙﯚڕاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﯿﺮ ﻟوە دەﻛﻧوە ﻛ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﯽ ﺳــرﺑﺧﯚی ﻛﻮردی چ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﻛﯽ ﻟﺳر ﻧﺎوﭼﻛ و ﺟﯿﮫﺎن دەﺑﺖ.
ﺋﻧﻘرە ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﻟدەﺳﺖ دەدات
ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺋﯿﺨﻮاﻧﻛﺎن دەﺑﺘ ھﯚی زﯾﺎﺗﺮ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧوەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻛﻮرد
ﭼﻧﺪ رۆژﻚ ﭘﺶ ﺋﺴــﺘﺎ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﺎﯿــﯚزی ﺧﯚی ﻟ ﻗﺎھﯿــﺮە ﺑﺎﻧﮓ ﻛﺮدەوە .ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ ،ﻣﯿﺴﺮ ﺑﺎﯿﯚزی ﺧﯚی ﻟ ﺋﻧﻘرە ﻛﺸﺎﻧﺪەوە .ﺋﻣش واﺗﺎی ﺋوە دەﮔﯾﻧﺖ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻧــﻮان ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻣﯿﺴــﺮ ﻟوﭘڕی ﺧﺮاﭘﯿﺪاﯾ. ﭘــﺎش ﺋــوەی ﭘﺎرﺗــﯽ داد و 2002دا ﻟ ﮔﺷﭘﺪان ﻟ ﺳــﺎﯽ 2002دا ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﺳــﺗﯽ ﮔﺮﺗ دەﺳــﺖ ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﻧﻘرە ﺋﺎوڕی ﺟﺪﯾﯿﺎن ﻟ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ داﯾوە. ﭘﺶ داد و ﮔﺷﭘﺪان ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ وﺗﻛﯾﺎن ﺑ ﺑﺷــﻚ ﻟ ﺋورووﭘﺎ دادەﻧﺎ ،ﺑــم ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﺷــﭘﺪان ﺑ ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ رەﺟــب ﺗﯾﺐ ﺋردۆﻏــﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ دا و ﭘﻮەﻧﺪﯾﺸــﯽ ﻟﮔڵ وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﺑھﺰ ﻛــﺮد .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ، وەزﯾﺮی دەرەوەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟ ﻧﻮان 2009دا زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﺳــﺎﻧﯽ 2002و 2009دا 9ﺟﺎر ﺳرداﻧﯽ ﺋﺮان و ﺳﻮورﯾﺎی ﻛﺮد .ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﻧﻘرە و دﯾﻤﺷﻖ ﭘﺪاﻧﯽ ﭬﯿﺰا ﺑ ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺳــﻮورﯾﺎﯾﺎن ﻧھﺸﺖ ﺑﯚ ﺋوەی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ھردوو وت ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑ ﺑ ﭬﯿﺰە ﺳــردان ﺑﻜن .ﻛﺎﺑﯿﻨی ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھــردوو وﺗﯿــﺶ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر ﭘﻜوە ﻛﯚﺑﻮوﻧوە ﺑﯚ ﭘرەدان ﺑ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮاﻧﯿﺎن. ﺗﻧﺎﻧت ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸﻨﯿﺎزی ﺋوەی ﻛﺮد ﺟﯚرە ﭬﯿﺰەﯾــك داﺑﻨﺮﺖ ﻛ ﻟ رﮕﯾوە ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺋﻮردن و ﻟﺒﻨﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺳــرداﻧﯽ ﺋــم وﺗﺎﻧــ ﺑﻜن- ھﺎوﺷﻮەی ﭬﯿﺰەی ﺷﯿﻨﮕﻦ. ﭘﻮەﻧﺪی ﻟﮔڵ ﭘﺎرﺗ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋﻧﻘرە ﺗﻧﯿﺎ ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ وﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑرەوﭘﺸــوە ﻧﺑﺮد ،ﺑﻜﻮ ﻟﮔڵ ﺋو ﭘﺎرﺗﺎﻧش ﻛ ﭘﺎﺷــﻜﯚی ﺋﯿﺨﻮان ﻣﻮﺳﻠﯿﻤﯿﻦ ﺑﻮون .ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﯽ واﺑﻮو ﺋم ﭘﺎرﺗﺎﻧ ﻟ رﯽ ﭘﺮۆﺳــی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و
ﻓﺳﺘﯿﻦ و ﻧھﺰەی ﺗﻮﻧﺴﯿﯿ ﻛ ﻣﺎوﻧﺗوە .ﺑﯚﯾــ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﯾوﺖ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﺑھﺰ ﻟﮔڵ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﭘﻚ ﺑﮫﻨﺖ :ﻛﻮردی ﺳﻮورﯾﺎ، ﻋﺮاق و ﺗﻮرﻛﯿﺎ.
ھﺒﮋاردﻧوە دەﮔﻧ دەﺳت و ﺋوﻛﺎﺗش رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﻟ ﻻﯾن ﺋﯿﺨﻮاﻧوە ﺑڕﻮە دەﺑﺮﺖ. ﺑھﺎری ﻋرەﺑﯽ ﺋــم دەرﻓﺗی رەﺧﺴﺎﻧﺪ :ﺋﯿﺨﻮان ﻟ ﻣﯿﺴﺮ و ﺗﻮﻧﺲ و ﻟﯿﺒﯿﺎ دەﺳــﺗﯽ ﮔﺮﺗ دەﺳﺖ. ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ ،ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻗﺗر دەﺳﺘﯿﺎن ﺑ ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪاﻧﯽ ﺋﯿﺨﻮاﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋوەی ﺳرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ رۆڵ ﻟﻧﺎو ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺋو وﺗدا ﺑﮕﺖ. ﺑم ﺋــم ﺳﯿﺎﺳــﺗی ﺋﻧﻘرە زۆری ﻧﺧﺎﯾﺎﻧﺪ :ﻣﻮرﺳــﯽ ﻟﺳــر ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﻣﯿﺴﺮ دوور ﺧﺮاﯾوە ،ﺑرەی ﻧﻮﺳﺮە ﻟ ﺳﻮورﯾﺎدا ﺑﻮوە ﺑھﺰﺗﺮﯾﻦ ھﺰی ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﭼﻛــﺪار .ﻟوەش زﯾﺎﺗﺮ ،ﭼﻧــﺪ ﮔﺮووﭘﻜﯽ ﺗﺮی ﻧﺎو
ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻧﻮان ھوﻟﺮ و ﺋﻧﻘرە 2007دادا ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟ ﺳﺎﯽ 2007 ﻟﮔــڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘــﻚ ھﻨــﺎ و ﻟو ﻛﺎﺗوەش ﺋم ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿ ﺑردەواﻣ و رۆژ ﻟــ دوای رۆژﯾــﺶ زﯾﺎﺗــﺮ ﭘرەی ﭘــ دەدرﺖ .ﺑھﺰﺑﻮوﻧﯽ ﭘﮕی ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻤﯿﺶ ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪەرە ﺑﯚ ﺑھﺰﺑﻮوﻧﯽ ﭘﮕی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻧــﺎو ﻋﺮاﻗﺪا.
ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟ ﻻﯾن ﺳــﻌﻮودﯾوە ﯾﺎرﻣﺗﯿﯿﺎن دەدرﺖ و ﺋواﻧﯿــﺶ زۆر ﺑھﺰن .ﭘﮕی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟ وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻧﺎوﭼﻛش زۆر ﻻواز ﺑــﻮوە .ﻟــوەش زﯾﺎﺗــﺮ، ﻟﻛﺎرﻻداﻧﯽ ﻣﻮرﺳــﯽ ﻛﺸی ﻟ ﻧﻮان ﺳﻌﻮودﯾ و ﺗﻮرﻛﯿﺎدا دروﺳﺖ ﻛﺮد ،ﭼﻮﻧﻜ ﺳﻌﻮودﯾ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ ژەﻧراﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺴــﺮ دەﻛﺎت و ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺋﯿﺨﻮان دەﻛﺎت .واﺗــ ﺗﻧﯿــﺎ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟ ﻧﺎوﭼﻛدا ﺣﻣﺎﺳــﯽ
ﺳرەڕای ﺋوە ،ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮﺖ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑﺒﻨ ﺧﺎوەﻧﯽ ھرﻤﻜﯽ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯿﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺧﯚﯾﺎن. ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺑﺎﺷــﻮور و رۆژﺋــﺎوای دەﯾﺎﻧوــﺖ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﺑھﺰﯾــﺎن ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ھﺑﺖ، ﭼﻮﻧﻜ ﺋــو ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿ ﯾﺎرﻣﺗﯿﯿﺎن دەدات رووﺑــڕووی ﺑﺰووﺗﻨوەی ﻧﺗواﯾﺗﯿﯽ ﻋرەﺑــﯽ ﺑﺒﻨوە .ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ،ﺗﻮرﻛﯿﺎش دەﯾوﺖ
ﺋم ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿی ﻟﮔــڵ ﻛﻮرددا ھﺑــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜــ ﺋــم ﺟــﯚرە ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧوەﯾ ﻟ ﻛﻮرد دەﺑﺘ ھﯚی ﺋوەی ﻧﺎﺋﺎراﻣﯽ و ﺷــڕی ﻧﺎوﺧﯚی وﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼﻛــ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﺎن ﻟﺳر ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﺑﺖ. ﭘﺎﺷــﺎﻧﯿﺶ ،ﺋﻧﻘرە ﻟــ ھوﯽ ﺋوەداﯾ ﻛﺸی ﻛﻮردی وﺗﻛی ﻟ رﯽ دﯾﺎﻟﯚﮔوە ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺎت. ﺋﻣــش واﺗــﺎی ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫﻨﺎن ﺑ رەوﺷﯽ ﻧﺎﻟﺑﺎر و ﺷڕی ﻧﺎو ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﮔﯾﻧــﺖ .ﻛﻮرد ﻟ ﭘﺮۆﺳــی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺸــﺪا دەﺗﻮاﻧﺖ رۆﻜــﯽ زۆر ﮔﺮﻧــﮓ ﺑﮕــﺖ. ﭼﯚن؟ رەﺟب ﺗﯾــﺐ ﺋردۆﻏﺎن ﭘﻼﻧﯽ ﺋوەی ھﯾ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ 2014دادا ﺑﺒﺘ ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﺳﺎﯽ 2014 ﺳــرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ،ﺑم دەﺑﺖ ﺋوﻛﺎﺗش دەﺳــﺗﺪاری ﯾﻛﻣــﯽ وت ﺑــﺖ .ﺋردۆﻏﺎن ﻛﺎر ﺑﯚ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺋم ﭘﻼﻧی دەﻛﺎت و ﺑﯚ ﺳرﺧﺴﺘﻨﯿﺸﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾ ﻟﺒﻮردﻧﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﺑﯚ ﺷــڕواﻧﺎﻧﯽ ﭘﻛﻛــ دەرﺑــﻜﺎت ،ﻋﺑــﺪو ﺋﯚﺟﻻﻧﯽ ﺳرۆﻛﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﻜﺮاوی ﭘﻛﻛ ﺑﮕﻮازﺘوە ﺑﯚ ﻧﺎو ﺧﺎﻧﻮوﻚ ﺑﯚ ﺋوەی ﻟــوێ ﻟژﺮ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﺪا ﺑﺖ ،ﻣﺎﻓﯽ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد داﺑﯿﻦ ﺑــﻜﺎت .ﻟ ﺑراﻣﺒرﯾﺸــﺪا ﭘﻛﻛــ و ﻛﻮرد ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺳﯿﺴــﺘﻣﯽ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯽ ﻟــ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا دەﻛن .ﺑم ﺷــﻮەﯾش ﻛﻮرد دەﺑﺘ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻜﯽ ﻧﻮﯽ ﺑھــﺰی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟــ ﻧﺎوﭼﯾﻛﯽ زۆر ھﺳــﺘﯿﺎر و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا. ھﻧﺪﻚ ﺳرﭼﺎوەش ﺋوە ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛن ﻛ ﺋﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ رﮕ ﻧﺎدات ﭼك ﺑﮕﺎﺗ دەﺳــﺘﯽ ﭼﻛﺪاراﻧﯽ ﺑرەی ﻧﻮﺳﺮە ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋو ﭼﻛﺪاراﻧــ دژ ﺑ ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ دەﺟﻧﮕﻦ .ﺑﯚﯾ دەﯿﻦ ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﺋﯿﺨﻮان ﻣﻮﺳﻠﯿﻤﯿﻦ ﻟ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻋرەﺑﯿﺪا واﯾﻜﺮد ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ رﯾﺸﯾﯽ ﻟ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد روو ﺑﺪات. ﺳرﭼﺎوە :ﮔﯚﭬﺎری ”زە ﺋﺗﻧﺘﯿﻚ“یﺋﻣرﯾﻜﺎﯾﯽ
14
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾت ﺟﺎن
ﺷﻮﻧﺎس و ﻣﮋوو رۆﯽ ﻣﮋوو ﻟ ﺑﯿﭽﻤﮕﺮﺗﻨﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﻧﺗوەﯾﯿﺪا ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺗوەﻛﻮﻟﯽ ﻧﺗــوە و ﺷــﻮﻧﺎس ،ﻟ ﭼﻣﻜ ﺑﻨڕەﺗــﯽ و ﻟــ ھﻣــﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺋﺎﯚزەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯿﻦ، ﺋﮔرﭼﯽ زۆرﺑــی ﺑﺰووﺗﻨوە و ﺑﮔﺸــﺘﯽ دﯾﺎردە ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿ ﺟﯚراوﺟــﯚرەﻛﺎن ﺑﯾﺎرﻣﺗﯿــﯽ ﺋﻣﺎﻧوە ﺷﺮۆﭬ و راﭬ دەﻛﺮﻦ، ﺑــم ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗــﺪا زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ زاﻧﺴــﺘ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿــﻛﺎن ﻟ ھﻣﺒــر ﭘﻨﺎﺳــ و ﭼﯚﻧﯿﺗﯿﯽ ﺑﯿﭽﻤﮕﺮﺗﻦ و ﭘرەﺳﻧﺪﻧﯿﺪا ﻟﺳر رواﻧﮕﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗوە ،ﻛﯚك ﻧﯿﻦ. ﮔﻮﻣﺎن ﻟوەدا ﻧﯿﯿ ﻛ ﺑﺰووﺗﻨوە ﺷﻮﻧﺎﺳــﺨﻮاز و ﻧﺗوەﺧﻮازەﻛﺎن، ﯾﻛﻚ ﻟــ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺑﺰووﺗﻨوە ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ھﺎوﭼــرخ ::1389 ﺑ ﺋژﻣﺎر دــﻦ )ﮔﯿﺪﯾﻨﺰ1389 ، .(.(639ﺑﺎﺳــﻜﺮدن ﺳــﺑﺎرەت ﺑ 639 ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻛﻮردی و ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﯾﻛﻚ ﻟو ﺑﺎﺳﮕﻟﯾ ﻛ ﻟ ﺳــد ﺳــﺎﯽ راﺑﺮدوودا و ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﭘﺎش ﺷڕی دووەﻣﯽ ﺟﯿﮫــﺎن ،ﻟ زۆرﺑــی ﻣﻠﻤﻼﻧ ﻓﯿﻜﺮی و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ،ﺑﺷﻮاز و ھﯚﻛﺎرﮔﻟﻜــﯽ ﺟﯚراوﺟﯚرەوە ﻗﺴــی زۆر ﻟﺳــر ﻛــﺮاوە. ھﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧوەی ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚری ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ﭘﺎش ﺷڕی ﯾﻛﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎن و ﺳــرھﺪاﻧﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳ ﻧﻮﯿــﻛﺎن ،ﭘرەﻧﺳــﻧﺪووﯾﯿﯽ ﻧﺎوﭼ ﻛﻮردﻧﺸــﯿﻨﻛﺎن ،ﺋﺎﯾﺪﯾﺎ و ﺑﯿﺮە ﻣﯚدﺮﻧﻛﺎن ،ﺷﯚڕﺷﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛــ ﻟ ﺋﺮان و وﺗﺎﻧﯽ دەوروﺑر رووﯾــﺎن دا ،ﺋــو ھﯚﻛﺎراﻧ ﺑﻮون ﻛ ﺑﻮوﻧ ھﯚی ﺋوەی ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻧﺗوەﯾــﯽ و ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻟ ﻻﯾــن ﻛﻮردەﻛﺎﻧوە ﺳــرﻧﺠﯽ ﭘــ ﺑﺪرــﺖ و ﺑواﺗﺎﯾﻛﯽ ﺗﺮ، ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﻧﺗوەﺧﻮازﯾــﯽ ﻛﻮردی ﺑﯿﭽﻢ ﺑﮕﺮﺖ. ھﻧﺪﻚ ﻟــ ﭘﻮەﻧــﺪی ﻟﮔڵ ﭘــۆژەی ﻧﺗوەﺳــﺎزی و ﺑرەوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ ﺧﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﺳر ﺑﻨﻣﺎی ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ،ﻟﺳر ﺋو ﺑﺎوەڕەن ﻛ ﺗﻧﯿﺎ ﯾك ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﻛﻮردی ﺑﻮوﻧﯽ ھﯾ ﻛ ﻟﺳــر ﺑﻨﻣﺎی ﻣﮋوو ،زﻣﺎن ،ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن و داﺑﻮﻧرﯾﺘﯽ ھﺎوﺑﺷ و ﺑدوای دۆزﯾﻨوە ،ﭘﻨﺎﺳــ و وەﺳــﻔﯽ ﺋم ﺷﻮﻧﺎﺳــ ﯾﻛﺎﻧﮕﯿﺮەوەن .ﻟ ﺑراﻣﺒردا ،ھﻧﺪﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﺎس ﻟ ﺟﯚراوﺟﯚرﺑﻮوﻧﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﻛﻮردی ﯾــﺎن ﺷﻮﻧﺎﺳــ ﺟﯚراوﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی دەﻛن ﻛ ﺑ درﮋاﯾﯿﯽ ﻣﮋوو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑﺳردا ھﺎﺗﻮوە و دروﺳﺖ ﺑﻮوە و ﯾﺎن ﺋوەی ﻛ ﺗﻜڵ ﺑ ﺷﻮﻧﺎﺳﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﻮوە. ﻟﻧــﺎو ﻛــﻮردەﻛﺎن ،ھوﺪان ﺑﯚ ﭘﻨﺎﺳــی ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ و ﻛــﻚ وەرﮔﺮﺗﻦ ﻟــ ﻣﮋوو ﺑﯚ ﭘﻨﺎﺳــی ﻣﮋﯾﻨی ﺧﯚی ھﯾ و ”ﺋﻣﯿــﻦ زەﻛﯽ ﺑگ“ ،ﯾﻛﻚ ﻟو ﻛﺳــﺎﻧﯾ ﻛ ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﻚ ھوﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨوەی
ﻣﮋووی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ دا و ﻗﯚﯽ ﻟ ھﻤﺎﯽ ﺗــﺎ ﺋوەی ﻛ ﺑ ﻛﻚ وەرﮔﺮﺗﻦ ﻟ ﻣﮋوو ،ﭘﻨﺎﺳﯾﻛﯽ ﻧﻮێ و ﭘﻜﮫﺎﺗﯾك ﺑﯚ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧوەی ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻛــﻮرد داﺑﮋﺖ .ﻟم ﻧﻮەﺷﺪا ”رەﺷــﯿﺪ ﯾﺎﺳﻤﯽ“ﯾﺶ ﺧــﺎوەن ﭘﮕﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗ و ﺑ ﻧﯚﺑی ﺧﯚی ،ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﻟﺳر رەوﺗــﯽ ﺑﯿﭽﻤﮕﺮﺗﻨﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ھﺑﻮوە. ﻟواﻧﯾ ﺋم ﺑﺎﻧﮕﺷــﯾ راﺳﺖ ﺑﺖ ﻛ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳــرەﻛﯽ ﻟ ﻣﮋووﻧﻮوﺳــﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا، ﺳﻟﻤﺎﻧﺪن و ﭘﻨﺎﺳی ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﻧﺗوەﯾــﯽ ﺑﻮوﺑﺖ .ﺟﯿﺎ ﻟوەش زۆرﺑــی ﺷــﺎﻋﯿﺮان و ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛــﻮرد ﺋﺎﻣﺎژەﯾﺎن ﺑ ﭼﺎوﮔــ و ﻛﯚﻧﺒﻮوﻧــﯽ ﻣﮋووی ﻛﻮرد ،وەﻛﻮ ﺗﻮﺧﻤﻜﯽ ﺑﻨڕەﺗﯽ ﻟ ﭘﻨﺎﺳی ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﺮدووە و ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﻟﻮە ﻛﺮدووە. ﻟم وﺗﺎرەدا ﺋم ﭘﺮﺳﯿﺎرە دەﺧﺮﺘ ﺑــر ﺗﺎوﺗــﻮێ و ﺗﻮﮋﯾﻨوەوە ﻛ ﺑﮔﺸﺘﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻧﺗوەﯾﯿﯽ ﻛــﻮردان ،ﻟژــﺮ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ چ ھﯚﻛﺎرﮔﻟﻜــﻦ و رۆﯽ ”ﻣﮋوو“ ﻟم ﻧﻮەدا ﭼﯽ ﺑﻮوە؟ ﺧﺎﻜﯽ ﺗﺮ ﺋوەﯾ ﻛ ﺋﺎﯾﺎ ﭘﻨﺎﺳی ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﻧﺗوەﯾــﯽ ﺑ ﭘﺸﺘﺒﺳــﺘﻦ ﺑ ”ﻣﮋوو“” ،ﻧﺗوەﺧﻮازی“ ﺑﻮوەﺗ دﯾﺎردەﯾﻛــﯽ ﺧﯾﺎﭙروەراﻧــ، رۆﻣﺎﻧﺘﯿــﻚ ،ﻛــﯚن و ﻛوﻧﺎر ﯾﺎن
ﻛ ﻟﺳــر ﺑﻨﻣﺎی ھﺎوﺷﻮەی ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿ و ﻛﻮﻟﺘﻮوری ھﺎوﺑش ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺖ و ﺗــواو ﺑﯚ ﺋﻧﺪاﻣﯿﺗﯽ ﻟ ﺟﭭﺎﻛﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ﺑ ﺋژﻣﺎر دﺖ .ھروەھﺎ ﻟﺳــر ﺋو ﺑﺎوەڕەﯾ ﻛ ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﻟ ﺑﻨڕەﺗﺪا ﻟــ ھوﻨﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮوری و ﻛﯚﻣﮕــی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿوە ﺳــر ھﺪەدات و ﺑﭘﯽ ﺋم ﺑﻨﻣﺎﯾش ،رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛﯚﻣﮕی وەرزﺮی ﻛ رەوﺷﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ ﺗﺎﻛﻛﺎن ﻟ رﮕی ﻛﻮﻟﺘﻮورەﻛﺎﻧﯿﺎﻧوە دﯾﺎری دەﻛﺮﺖ، ﺑــ ﺗــواوی ﻟــ دژاﯾﺗﯿﺪاﯾ و ﺟﺧﺖ ﻟﺳــر ﺋوە دەﻛﺎﺗوە ﻛﯚﻣﮕﯾــك ﻛــ ﻗﯚﻧﺎﻏﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﯽ ﺗﭙڕاﻧﺪووە ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ ﭼﺷــﻨﻚ ﯾﻛﺴﺎﻧﺴــﺎزی و ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮور و زﻣﺎﻧﻜﯽ ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ھﺎوﺑش ھﯾ ،ﻟﮔڵ ﺋوەﺷﺪا ﺑﻮوﻧﯽ ﺑرﯾﺎن و ﻛﻮﻟﺘﻮورە ﻧﺎوﭼﯾﯿﯿﻛﺎن دەﺗﻮاﻧﻦ رﮕﺮ ﺑﻦ ﻟ ﺷﻜﮕﺮﺗﻨﯽ ﺋم ﻛﻮﻟﺘﻮورە ﻧﻮﯿدا، ﺑﯚﯾــش دەوﺗﯽ ﻣﯚدﺮن ﺑرەو ﺑﺳﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮور ھﻧﮕﺎو دەﻧﺖ .ﺋم رواﻧﮕﯾی ”ﮔﻠﻨر“ ﻟﻣڕ ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﺑﯚ دﻧﯿﺎﯾك ﺷــﯿﺎوی ﮔداڕﺷﺘﻨ ﻛ ﺑﻮوﻧﯽ دەوﺗﻜﯽ ﻟ ﭘﺸــﺪا دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو ،وەﻛﻮ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯿﯿك ﻟﻗم دەدرﺖ. ھروەھﺎ ﺋو ﻟﺳر ﺋو ﺑﺎوەڕەﯾ
”ﺋﻣﯿﻦ زەﻛﯽ ﺑگ“ ،ﯾﻛﻚ ﻟو ﻛﺳﺎﻧﯾ ﻛ ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﻚ ھوﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨوەی ﻣﮋووی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ دا و ﻗﯚﯽ ﻟ ھﻤﺎﯽ ﺗﺎ ﺋوەی ﻛ ﺑ ﻛﻚ وەرﮔﺮﺗﻦ ﻟ ﻣﮋوو ،ﭘﻨﺎﺳﯾﻛﯽ ﻧﻮێ و ﭘﻜﮫﺎﺗﯾك ﺑﯚ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧوەی ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﻛﻮرد داﺑﮋﺖ ﺋوەی ﻛ ﻟ ﺳدەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮو و ﺑرھﻣﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎﺧﯽ ﻣﯚدﺮن ﺳرﭼﺎوەﯾﺎن ﮔﺮﺗﻮوە؟ ﭼﻮارﭼﻮەی ﺗﯿﯚری ﻟﺑــﺎرەی ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﯾــﺎن ﻧﺗوەﺧــﻮازی ،ﺗﯿﯚرﯾﮕﻟﻜــﯽ ﺟﯿــﺎواز و زۆرﺟﺎر دژواز ھﯾ .ﻟ واﻗﯿﻌــﺪا ﻟ ﺳــدەی ھژدەﯾم ﺑــدواوە ،ﻛ ﺋم ﺋﻧﺪﺸــﯾ ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺑرﺑــو ﭘــرە دەﺳــﺘﻨ و ھــﺪی ھــﺪی ھﻣــﻮو ﻧﺎوﭼــ ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەﮔﺮﺘــوە” .ﮔﯿﺪﯾﻨﺰ“ ﭘﯽ واﯾ ﻧﺎودارﺗﺮﯾﻦ ﺗﯿﯚرداڕﮋەری ﻧﺗوەﺧﻮازی”ﺋﺮﻧﺴﺖﮔﻠﻨر“ە. .(.(639 )ھﻣﺎن ﺳرﭼﺎوە639 : ﺑﮔﺸﺘﯽ ”ﮔﻠﻨر“ ﻟ ﺑﺎﺷﺎری روون و ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑراﻣﺒر ﺑ ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰﻣﯽ ”ﺋزەﻟﮕرا ـ ﺳﺮوﺷﺘﮕرا“ ،ﻟﺳر ﺋــو ﺑﺎوەڕەﯾ ﻛ ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم دﯾﺎردەﯾﻛــﯽ ﺗــواو ﻣﯚدﺮﻧ و ﻟ ﺳــردەﻣﯽ ﻧﻮــﺪا ،ﻛﻮﻟﺘﻮور و دەﺳت ﺑﺷــﻮازﻜﯽ ﻧﻮێ ﻛﻛ ﺑﻮوە و ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰﻣﯿﺎن ﭘﻚ ھﻨﺎوە ،ھروەھﺎ ﺋو ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﺑ ﻣراﻣﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەزاﻧﺖ
ﻛــ ﻟوــا ﺑﺷــﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟــ ﺑﺳــﺘﻨﻛﺎﻧﯽ ﺗواﻧﯿﻨــﯽ ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﯚ ﺟﯿﮫﺎن ،ﺑﻮوﻧﯽ دەوﺗﻜﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوە و ﺑھﯚی ﺋوەی ﻛ ھﻧﺪﻚ ﻟ ﻛﯚﻣﮕﻛﺎن ﻟــ ﻻﯾﻛــوە ﻟــ ﺑﻨڕەﺗــﺪا دەوﺗﺒﻮوﻧــﯽ ھر ﻧﯿﯿــ و ﻟ ﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺧﺎوەﻧﯽ ﻓرھﻧﮕﯽ ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿت ﻧﯿــﻦ ،ﺋﯿــﺪی ﻧﺗوە و ھﺳﺘﯽ ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﻟــ ھﻣــﻮو ﺷــﻮﻨﻜﺪا ﺑدی ﻧﺎﻛﺮﺖ ،ﺑ واﺗﺎﯾﻛﯽ ﺗﺮ دەوت و دواﺗــﺮ ﻧﺗــوە دﯾﺎردەﯾﻛــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﮕﯿﺮی )ﺟﯿﮫﺎﻧﺸﻤﻮل( ﻧﯿﻦ. ﻟﮔڵ ﺋوەﺷــﺪا ﭘﻨﺎﺳی ورد ﻟ ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ،ﺗﻧﯿﺎ ﺑ ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﻜﯽ ھﺎوﺑش ﻧﯿﯿ ،ﺑﻜﻮ ﺑﻮوﻧﯽ داﻣزراوەﯾﻛﯽ رﺒری ﯾﺎن دەوتﺑﻣﺑﺳﺘﯽﺟﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﻧﺗوەﯾﯽ و دژاﯾﺗﯽ ﻟﮔڵ دەﺳﺗﯽ ﺑﮕﺎﻧﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑﭘﻮﯾﺴﺖ دەزاﻧﺖ. ﮔﻠﻨــﺮ ﻛــ زۆر ﻻﯾﻧﮕــﺮی ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﻧﯿﯿ ،وەﻛﻮ ﺗﯿﯚرﯾﯿﻛﯽ ﻣﺗﺮﺳــﯿﺪار ﻧــﺎوی دەھﻨﺖ، ﺑــ ﺗﻧﯿــﺎ ﺑھﯚی ﺋــوەی ﻛ ﺗﯿﯚرﯾﯿﻛﯽ ﻧﺎڕاﺳﺖ )ﻛﺎژب( ،ﺑﻜﻮ
زۆرﺗﺮ ﺑھﯚی ﺋــوەی ﻛ ﺧﯚی ﺑ ﻗــرزار دەزاﻧﺖ .ﻟ رواﻧﮕی ﺋوەوە” ،راﺑﻮوﻧﮕری“ )) ((١ﭼﻣﻚ ﯾﺎن ﻛﺮدارﻜﯽ ﺣﯿﻤﺎﺳــﯿﯿ ﻛ ﻟ ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰﻣﯽ ”ﺋزەﻟﮕرا“وە زۆر ﺑﻛﺎر دەھﻨﺮﺖ و ﻟﺳــر ﺋم ﺑﻨﻣﺎﯾ ،ﭘﺎﺳﺎو ﺑﯚ ﮔﺮﯾﻤﺎﻧی ”ﺟﯿﮫﺎﻧﮕراﯾــﯽ“ ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم دەھﻨﺘوە ﻛ ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﻟ ﺗــواوی ﻛﯚﻣﮕﻛﺎﻧــﺪا ﺑﻮوﻧﯽ ھﯾــ ،ﺑم ﻟــ زۆرــﻚ ﻟو ﺷــﻮﻨﺎﻧدا ﻧﻮﺳــﺘﻮوە و دەﺑﺖ ﻟــو ﺧــوە ھﺳــﺘﺘوە ،ﺑم ﺷﻮەﯾ ﻛ ﭼﻣﻜﯽ ﺧوﺗﻮوﯾﯽ و ﻧﻮﺳــﺘﻮوﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺗوەﯾــك ﯾﻛﻚ ﻟ ﭼﻣﻜ ﺳرەﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗﯿﯚرﯾﯽ ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰﻣﯽ ”زاﺗﮕرا ـ ﺳﺮوﺷــﺘﮕرا“ﯾ .ﻟ ﺑراﻣﺒردا ﮔﻠﻨــر ،ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﺑــ ﺟﯿﮫﺎﻧﺸــﻤﻮل و ﺣﺎﺷــﺎھﻨﮔﺮ ﻧﺎزاﻧﺖ ،ﺑﻜﻮ ﻟ رواﻧﮕی ﺋوەوە ﺑرھﻣﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﺎرودۆﺧﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗــﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿــ ﻛ ﻟ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋﻣۆدا ﭘرەی ﺳﻧﺪووە و رﯾﺸــﯾﻛﯽ ﻗﻮوــﯽ ﻟ ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿــﯽ دەوراﻧــﯽ ﺋﻤدا ھﯾــ و ﻟــو ﺑﺎوەڕەداﯾ ﻛ ﺑ ﭘﭽواﻧی ﻛﯚﻣﮕی وەرزﺮی ﻛــ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺑــرز ،ﻟ ﭘﺎواﻧﯽ ﮔﺮووﭘﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﺪا ﺑــﻮوە ،ﻟ ﻛﯚﻣﮕی ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﺪا ،ﻛﻮﻟﺘﻮور ﻟﺳــر ﺑﻨﻣﺎی ﺧﻮﻨﺪەواری و ﭘروەردە و ﻓﺮﻛﺮدﻧ و ﺑﺷــﻚ ﻟــ ﺋﯿﻤﺘﯿــﺎزەﻛﺎن ﺑــﯚ ﮔﺮووﭘﯽ ﻛﻣﺎﯾﺗــﯽ ﻟﺑرﭼﺎو ﻧﮔﯿﺮاوە و ﻟ ھﻣﻮو ﻛﯚﻣﮕدا ﭘرەی ﭘ دراوە و ﻟ دەوراﻧﯽ ھﺎوﭼرﺧﯿﺸﺪا ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﺳر ھﺪەدات. ﻟ ﺋﺎﻛﺎﻣﺪا ﺋو ﻟﻣڕ ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم، ﻟﺳــر ﺋو ﺑﺎوەڕەﯾــ ﻛ ھر واﻧﯿﯿ ﻛــ ﻧﺗــوەﻛﺎن ﺑر ﻟ ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ﺳرﺑﺧﯚ ﺑﻮوﺑﺘﻦ و ﺋﺴــﺘﺎ ﻟ ﺧو ھﺳﺘﺎﺑﺘﻦ و ﺧﻮازﯾﺎری ژﯾﺎﻧﯽ ﺳرﺑﺧﯚﯾﺎﻧی ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻦ ،ﺑﻜﻮ ﻟ راﺳــﺘﯿﺪا ﺋم ﻛﻮﻟﺘﻮورﮔﻟن ﻛ ”ﻧﺗوە“ ھﯾﺒــﻮوە و ﻧﺗوەش دروﺳــﺖ دەﻛن .ﻟ ﺳرەﺗﺎوە، ﻧ ﻧﺗوەﻛﺎن ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھﺑﻮو ،ﻧ ﺷﺘﻚ دەﻛن .ﻛﻮﻟﺘﻮورە ﺑرزەﻛﺎن، دەﺑﻨــ ﺟﮕــﺮەوەی ﻛﻮﻟﺘﻮورە ﻧﺰﻣﻛﺎن و ﺗﻜﺒﻮوﻧﯿﺎن دەﺑﺘ ﺟﮕﺮەوەی ﻓﺮەﭼﺷﻨﯽ و دواﺗﺮ ﺋم دﯾﺎردەﯾش ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺧﯚﯾوە دەﮔﺮﺖ” .ﻧﺗوەﻛﺎن“ ﺑﮔﺸﺘﯽ ﺳﺒری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋم دﯾﺎردەﯾن .ﻟــم رووەوە ﺑ رای ﺋــو ،ھﻧﺪﻚ ﻟــ ﻧﺗوەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوەن رەگ و رﯾﺸی ﻛوﻧﺎران، ھﻧﺪﻚ ﻟ رﭽﻛﻛﺎن ﺑﺎﻧﮕﺷی ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﻛﺎن ﭘﻜﯿﺎن ھﻨﺎون، ھﻧﺪﻜﯽ ﺗﺮ ﻟ ﻧﺗــوەﻛﺎن ﻟ ﺑﻨڕەﺗﺪا ﺧﺎوەﻧﯽ ھﯿﭻ رەﮔﻚ ﻧﯿﻦ. ﺋﮔرﭼﯽ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻧﺗوەﻛﺎن ﻟ ﺟﯚری دووەﻣﻦ ،ﺑم ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ رﭽﻛــدار ﺑــﻮون ،ﺑرھﻣﯽ ﺳردەﻣﯽ ھﺎوﭼرﺧﻦ. ﺋﺮﻧﺴﺖ رﻨﺎن :ﺋو ﺑﭘﭽواﻧی ﺋﺎﻤﺎﻧﯿﯿــﻛﺎن ،ھــوڵ دەدات ھﺗﺎ ﺗﮕﯾﺸــﺘﻨﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿــﻚ ﻟ ﻧﺗــوە ﺑﺨﺎﺗ روو و ﻟ ﻧﻮوﺳﻨﻜﺪا ﻟژﺮ ﻧﺎوی ”ﻧﺗوە ﭼﯿﯿ؟“ ،ھﺴﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ـ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻟ ﻧﺗوە ﺑ ﻧﺎدروﺳــﺖ دەزاﻧﺖ و ﻟﺳر ﺳﯿﺎﺳــﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻜﺒﻮوﻧــﯽ
ﻧﺗوە ﭘﺪاﮔﺮی دەﻛﺎت) .رﻨﺎن، .(.(1391 1391 ﺋو ﺑر ﻟ ھﻣﻮو ﺷﺘﻚ ﭘﺪاﮔﺮی ﻟﺳر ﺋوە دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﻗوارەی ﻛﯚﻣﮕی ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر و ﻓﺮەﭼﺷﻨ و ﻧﺗوەش ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﯾﻛﻚ ﻟو ﻓﺮەﭼﺷﻨﯿﯿﺎﻧﯾ .ﺑ واﺗﺎﯾﻛﯽ ﺗﺮ ،رﻨﺎن ،ﻟو ﺑﯿﺮەداﯾ ﻛــ ﮔﺮﯾﻤﺎﻧــی ﺟھﺎﻧﮕراﯾﯿﯽ ﻧﺗوە ﺑــ درﮋاﯾﯿــﯽ ﻣﮋوو و ﺗﻧﺎﻧت ﻟ ﺳــردەﻣﯽ ﺋﺴﺘﺎدا ﺑﺷﻮەﯾك ﻟ ﺷــﻮەﻛﺎن رەت ﺑﻜﺎﺗوە ،ﺋو ﺷﻮەﮔﻟ ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟ: ﺟﭭﯿﻦ و ﻛﯚﺑﻮوﻧوەی ﻣﺮۆﭬﻛﺎن، ﺧ ،دەوﺗﺸﺎر ،ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚری ،ﺑ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻛﺎﻧﯽ دﯾﻨﯽ ،ﻧﺗوەﻛﺎن، ﻛﯚﻧﻔﯿﺪراﺳــﯿﯚﻧﻛﺎن ،ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿ ﺧﺰﻣﺎﯾﺗﯿﯿــﻛﺎن و ...؛ ﻟﺳــر
ﺋــو ﺑﺎوەڕەﯾ ﻛ ﻟــ راﺑﺮدوودا ﻧﺗوە ﺑو واﺗﺎﯾی ﻛ ﺋوڕۆﻛ ھﯾ ،ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺑﻮوە و ﻟ ﺋﺎﻛﺎﻣﺪا دﯾــﺎردە ﻧﻮﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻣــﮋووی ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯿﻦ .ھوﻨــﯽ ﮔﻮﺗﺎری رﻨﺎن ﻟو ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿدا ﺋﻣﯾ ﻛ ﻧﺗوە وەﻛــﻮ ﻗوارﻚ ﻟ ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ دﯾﺎردەﯾﻛﯽ ﻧﻣﺮاﻧ ﻧﯿﯿ ،ﺑﻜﻮ ﺳــردەﻣﻚ دەﺳﺘﯽ ﭘ ﻛــﺮدووە و ﺳــردەﻣﻜﯿﺶ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘ دﺖ. ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دووەﻣﺪا ھوڵ دەدات وەﻣﯽ ﺋــم ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ﺑﺪاﺗوە ﻛ ﺋﺎﯾﺎ ”ﻧﺗــوە“ ﭼﯿﯿ؟ ﯾﺎن ﻟ راﺳــﺘﯿﺪا ”چ ﺷــﺘﻜﯿﺶ ﻧﯿﯿ“ ﺑﺪاﺗوە؛ رﻨﺎن ﺳــرەﺗﺎ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑ
ﻧژاد )رەﮔز( دەﻛﺎت و ﻟﺳــر ﺋو ﺑﺎوەڕەﯾ ﻛ ﻟم ﺑﺳــﺘﻨدا ﺋﮔری ھﺨﺰاﻧﻜﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪار ھﯾ :ﺑم ﺷــﻮەﯾ ﻛ زۆرﺑی ﻧــژادەﻛﺎن ﻟﮔڵ ﻧﺗوەدا ﯾك دەﮔﺮﻧــوە و ﺑــ ﮔﺮووﭘﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺗوەﮔــرا و ﺗﻧﺎﻧت زﻣﺎﻧﯿﺶ، دەﺳــﺗﻜﯽ ﺳــرﺑﺧﯚ وەﻛﻮ دەﺳﺗ ﻧﺗوەﯾﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎ دەﺑﺧﺸﺖ .ﺑ ھﻣﺎن رادەش ﻛ ﺋﺳﯽ ﻧﺗوەﻛﺎن ،دادﭘروەراﻧ و رەواﯾ ،ﺋﺳﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺳرەﺗﺎﯾﯿﯽ ﻧــژادەﻛﺎن ﺑرﭼﺎوﺗﻧﮕﺎﻧﯾــ و ﺑﯚ ﭘﺸــﭭﭼﻮوﻧﯿﺶ راﺳﺘﯿﯿﻛﯽ ﻣﺗﺮﺳــﯿﺪارە .ﺋــو ﺷــﻌﻮورە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿی ﻛ ﻧﺧﺸــی ﺋورووﭘﺎی ﭘﻚ ھﻨــﺎ ،ﻟ ھﯿﭻ رووﯾﻛوە ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﻧژادەوە
ﻧﺑﻮو و ﺳرەﺗﺎﯾﯿﺘﺮﯾﻦ ﻧﺗوەﻛﺎﻧﯽ ﺋورووﭘــﺎ ،ﻧﺗوەﮔﻟﻜــﻦ ﻛ ﺗﻜوﯾﯿﻛﯽ ﺧﻮﻨﯿﯿﺎن ھﯾ. ﻟــ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ دواﺗــﺮدا ،رۆــﯽ زﻣــﺎن وەﻛﻮ ﯾﻛــﻚ ﻟ ﺗﻮﺧﻤ ﭘﻜﮫﻨرەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺗــوە و ﺑ ﻧﯿﺸﺎﻧی ﻧژاد دەﺧﺎﺗ ﺑر راﭬ و ﺗﻮﮋﯾﻨوەوە و ﻟو ﺑﺎوەڕەداﯾ ﻛ زﻣﺎﻧﻛﺎن ھﻘــﻮووی ﻣﮋوون ﻛ ﺷﺘﻜﯽ ﺋوﺗﯚ ﻟﺑﺎرەی ﺧﻮﻨﯽ ﺋو ﻛﺳــﺎﻧی ﻛ ﺑ زﻣﺎﻧﻛﺎن ﻗﺴ دەﻛن ﻧﺎدەن ﺑ دەﺳﺘوە، ﻛواﺗ زﻣﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧ وەﻛﻮ ﯾﻛﻚ ﻟ ﻧﯿﺸــﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﻧژاد ،ﭘﻨﺎﺳــ ﺑﻜﺮێ ،ﺑﻜﻮ وەﻛﻮ ﺋﺎﻣﺮازﻜﯽ ﯾﺎن ھﯚﻛﺎرــﻚ ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧوە و ﺟﭭﯿﻦ
ﺑﺷﯽ ﯾﻛم
ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺖ دەﻛﺮﺖ ،ﺑم ﺑﯚ ﺋم ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﯾ ﻧﺎﭼﺎر ﻧﺎﻛﺮﺖ. ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﺋــو ﻟﺳــر ﺋــو ﺑــﺎوەڕە ﭘﺪاﮔــﺮی دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﭘﻜﮫﻨری ﻧﺗوەﻛﺎن ،ﻧ ﻧژادە و ﻧــ زﯾﺎﺗﺮ ﻟــوەش زەوی ﯾﺎن )ﺧﺎك( .راﺳﺘ ﻛ زەوی ژﺮﺧﺎن و ﭘﻜﮫﻨر و ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿﯽ ﻛﺎر و ھوڵ دەدات ﺑدەﺳــﺘوە ،ﺑم ﺋوە ﻣﺮۆﭬﻛﺎﻧﻦ ﻛ ﮔﯿﺎن دەﺑﺧﺸﻦ. ﺟﮕ ﻟــوەش ﻟــم رواﻧﮕﯾی رﻨﺎﻧوە ،دﯾﻨﯿﺶ وەك ﺋوەی ﻟ ﺟﻮوﻟﻛﻛﺎﻧﺪا ﺑــدی دەﻛﺮﺖ، ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﺑﻨڕەﺗﯽ ﺋﺎرەزووﻣﻧﺪاﻧ ﺑﯚ ﺑرﭘﺎﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺗوەﯾﻛﯽ ﻣﯚدﺮن دەﺳﺘﭙﺸﺨری ﺑﻜﺎت .ﻟ ﺋﺎﻛﺎﻣﺪا، ﺑﮕھﻨﺎﻧوەی ﻛﺳﺎﻧﻚ ﻛ ﭘ ﻟﺳر ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿ ھﺎوﺑﺷﻛﺎن ﺑﯚ ﺑﯿﭽﻤﮕﺮﺗﻨﯽ ﻧﺗوە دەﮔﺮﻧوە، ﻗﺒــﻮوڵ ﻧﺎﻛﺎت و ﭘــﯽ واﯾ ﻛ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿــ ھﺎوﺑﺷــﻛﺎن ﺋﮔرﭼﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﺑھﺰی ﻧﻮان ﻣﺮۆﭬﻛﺎن ﺑرﻗرار دەﻛﺎت، ﺑــم ﺑــﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧــﯽ ﻧﺗوە ﻧﺎﺗواوە. ﭘﺮﺳﯿﺎرﻚ ﻟﺮەدا زەق دەﺑﺘوە، ﻛــ ﺋﮔــر ﺋــم ﺗﻮﺧﻤﺎﻧ ﺑﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧﺗــوە ﺗواو ﻧﯿﯿ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻧﺗوەﺳــﺎز ﺑــﻦ ،ﻛواﺗ ”ﻧﺗوە“ ﭼﯿﯿ و چ ھﯚﻛﺎرﻚ ﺑﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯿﺪا رۆڵ دەﮔﺖ؟ رﻨﺎن ﻟﺳر ﺋم ﺑﺎوەڕەﯾ ﻛ ﺟوھری ﻧﺗوە ،ھﻣﺎن دەﺳﺘواژەﯾ ﻛ ھﻣــﻮوان ﻟ ﻻﯾﻛــوە زۆرﻚ ﻟ ﺷــﺘ ھﺎوﺑﺷﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘﻜوە ھﺑﺖ و ﻟ ﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە زۆرﻚ ﻟ ﺷﺘﻛﺎﻧﯿﺎن ﻓراﻣﯚش ﻛﺮدﺑﺖ. ﻧﺗوە رەوﺗﻜﯽ ﻣﮋووﯾﯿﯿ ﻛ ﻟ زەﻧﺠﯿﺮە رووداوﻜﯽ ھﺎوﺋﺎراﺳــﺘ و ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوەوە ﺳــرﭼﺎوە دەﮔﺮــﺖ .ﯾﻛﺎﻧﮕﯿﺮﯾــﯽ ﻧﺗوە زۆرﺟﺎر ﻟ ﻻﯾــن ﻓرﻣﺎﻧەواوە ﭘﻚ دەھﻨﺮﺖ ،وەﻛﻮ ﻓڕەﻧﺴ، زۆرﺟﺎرﯾﺶ ﺑ وﯾﺴﺘﯽ ﺋﺎزاداﻧ و راﺳﺘوﺧﯚی وﯾﻼﯾﺗﻛﺎﻧوە وەﻛﻮ ھﯚﻧﺪا ،ﺳﻮﯾﺴــﺮا و ﺑﻟﺠﯿﻜﺎ ،و زۆرﺟﺎرﯾﺶ ﻟ رۆﺣﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺧﻜــوە وەﻛﻮ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ و ﺋﺎﻤﺎﻧﯿﺎ ﺳــرﭼﺎوە دەﮔﺮــﺖ .ﺋــو ﺑ ﭘﺪاﮔﺮی ﻟﺳــر رۆﯽ ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﻣﺮۆڤ ﻟ ﻧﻮاﺧﻨﯽ ﻧﺗوەدا ،ﭘﯽ واﯾ ﻛ ﺷــﻜﮕﺮﺗﻨﯽ ﺗﻮﺧﻤﻜﯽ ﭘﯿﺮۆز ﻛ ﻧﺎوﯾﺎن ﻟ ﻧﺎوە ”ﻧﺗوە“، ﻛــ ﻣــﺮۆڤ ھﻣﻮو ﺷــﺘﻜ و ھﯿﭻ ﺷــﺘﻜﯽ ﻣﺎدی ﺑ ﺗﻧﯿﺎﯾﯽ ﺗواوﻛــری ﺋم دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻧﺗوە ﻧﯿﯿ. رﻨﺎن ﺑــر ﻟوەی ﻛــ ﻧﺗوە ﺑ ﺗﻮﺧــﻢ و ﺑﻨﻣــﺎ ﻣﺎدﯾﯿﻛﺎن ﻧﺎودــﺮ ﺑــﻜﺎت ،زۆرﺗﺮ ﻟﺳــر ﺋﺳﯽ ﻣﻋﻨوی و رەوﺗﯽ ﺋﺎﯚز و ﻗﻮوﻛﺎﻧــﯽ ﻣــﮋوو ﭘﺪاﮔﺮی دەﻛﺎت و؛ ﭘــﯽ واﯾــ ﻧﺗوە، ﺑﻨﻣﺎﯾﻛــﯽ ﻣﻋﻨوﯾﯿ ،ﻧك ﮔﺮووﭘﻜ ﻛ ﻟﺳر ﺑﻨﻣﺎی ﺧﺎك دﯾﺎری ﻛﺮاﺑﺖ .ﺋو درﮋە دەدات ﻛ ﺋم ﺋﺳــ ﻣﻋﻨوﯾﯿ دوو ﺗﻮﺧﻤﯽ ھﯾ :ﺣزی ھﺎوﺑﺷﯽ ﻣﯿﺮاﺗﯽ ﭘﺑرھﻣــﯽ ﺑﯿﺮەوەری و ﺣــز ﺑــ ژﯾﺎﻧــﯽ ھﺎوﺑش و ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﺑردەواﻣﯽ ﺑﺧﺸﯿﻦ ﺑ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧــﯽ ﻣﯿﺮاﺗﻜ ﻛ ﺑﺷــﻮەی ھﺎوﺑش ﺑــ ﺋﻤ ﮔﯾﺸــﺘﻮوە .ﻟ ﺋﺎﻛﺎﻣــﺪا رﻨﺎن، ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺧﻮارەوە ﺑﯚ ﻧﺗوە دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن دەﻛﺎت.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻣﻻ ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾﻢ ﻣﻮدەڕﯾﺲ ﻗﻓﺗﻜﯽ ورد ﺑم ﭘ ﺑ ﺑﺎی ﻣﮋوو رەﺳﻮوڵ ﺳﻮﺘﺎﻧﯽ
ﺋﺧﻼﻗﯽ
ﺑﺰاﯾﺪ ﺑﺎوﻛﯽ ﮔردوون دەﺑ زۆر دان ﺑ ﺟرﮔﺪا ﺑﮕﺮێ ﺗﺎوەﻛﻮ داﯾﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎن دﯾﺴﺎن رۆﯾﻛﯽ وەﻛﻮ ﺗﯚی ﺑﺘوە. ﺋﮔــر ﻓﺎرس ﻏﻮﻣﺤﻮﺳــﻨﯽ ﯾﻮوﺳــﻔﯽ و دﻛﺘــﯚر ﺧﻟﯿﻠــﯽ ﺧﺗﯿﺐ رەھﺒــر و ﺑھﺎﺋدﯾﻨﯽ ﺧﻮڕەﻣﺸﺎھﯽ و ﻛ و ﻛﯽ ﺗﺮﯾﺎن ھﯾ و ﺷﺎﻧﺎزﯾﯿﺎن ﭘﻮە دەﻛن، ﺋوەﺗــﺎ ﺋﻤش ﻟﺮە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾﻤﯽ ﻣﻮدەڕﯾﺴــﻤﺎن ھﯾــ ،ﻛــ راﺷــﻜﺎواﻧ دەﻢ ﺑداﺧــوە ﻧﻤﻮوﻧی زۆر ﻛم و دەﮔﻤﻧ و ﺧﯚزﮔم دەﺧﻮاﺳﺖ ﻧﻤﻮوﻧــی ﻟــو ﭼﺷــﻨﻣﺎن ﺋوەﻧــﺪە زۆر ﺑﻮاﯾــن ،ﺗﻮاﻧﯿﺒﺎم ﻟم وﺗﺎرەدا ﻧﺎوی دەﯾﺎن ﻛﺳﯿﺎن رﯾﺰ ﺑﻜم .ﺧﯚ ﺋﮔــر ھزاران
ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾﻢ ﻣﻮدەڕﯾﺲ ﺳﻟﻤﺎﻧﺪی ﺋﺎﯾﯿﻦ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن دەﺗﻮاﻧﻦ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﯾﻛﺘﺮی ﺑﻜن و ﺋﺎﯾﯿﻨﭙروەری و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙروەری ﻧك دوواﻧی دژ ﺑ ﯾك ﻧﯿﻦ ﺑﮕﺮە دەﺗﻮاﻧﻦ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﯾﻛﺘﺮی ﺑﻜن ﺣﻮﺟﺮەﻛﺎن دەڕواﻧﻦ و ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑــو ﻛﻣﺮداﻧوە دەﻛن ﻛ ﻟ ﺣﻮﺟﺮەﻛﺎﻧﺪا ﭘروەردە ﺑﻮون و ﺑﻮون ﺑ ﭘﺸﻧﮓ و ﺳرﻗﺎﻓی رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی و ﺷﯚڕﺷــﮕی و ﺑرﺧﻮدان و ﻧوەﺳﺘﺎن. ﻣﺰﮔوﺗﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻮﺟــﺮەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮوﻧــ ﺑﺸــﻜ و زاﻧﻜﯚﯾــك ﺑــﯚ ﭘروەردەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺳﺎﻧﯽ وەك ﻧﺎﻟﯽ و ﻣوﻟوی و ﻣﺣﻮی و ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر و ﭘﺸوا ﻗــﺎزی و ﺳــدان ﻛﭘﯿﺎوی ﺗــﺮ ،ﻛــ ﺑﻮوﻧﺗــ ﻛﯚﻛی ﻣﮋووەﻛﻣــﺎن و ﻧﺗوەﻛــی ﺧﯚﯾﺎن ﺷــﺎﻧﺎزﯾﯿﺎن ﭘﻮە دەﻛﺎت. ﺋواﻧی رووی ﻣﮋووﯾﺎن ﺳﻮور و ﺳــری ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﺎن ﺑــرز ﻛﺮدووە. ﻟــﺮەدا دەﻣﺎﻧــوێ ﺑــﺎس ﻟ ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯿﻛﯽ ﻣــزن و ﻧﻣﺮی ﻧﺗوەﻛﻣــﺎن ﺑﻜﯾﻦ، ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯿك ﻛــ واﻧــی ﺣﻮﺟﺮەﻛﺎن وەك ﺷــﯿﺮی داﯾﻚ ﻟ ﺧﻮﻨﯽ ﮔڕان و ﻟ ﺑﺎوەﺷــﯽ ﻣﺰﮔوﺗﻛﺎﻧــﺪا ﺣﻮﺟــﺮەی ﭘــروەردە ﺑﻮو .زاﻧــﺎی ﻣزن و ﻟﻜﯚر و ﺧﻣﺨــﯚری ﻧﺗوە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻣﻻ ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾﻤﯽ ﻣﻮدەڕﯾــﺲ ،ﺋو ﻛﺳــی ﺑ ﻗﻓﺗﻜﯽ وردﯾﻠوە ﺑﺎی ﭘ ﺑ ﺑــﺎی ﻣﮋوو ﮔورە و ﻣزن ﺑﻮو .ﺋو ﻛﺳی وەك ﺑﯽ ﺋم ﺷﯿﻌﺮە ﻧﺎودارەی ﺳﻋﺪی ﺗﺎﯾﺒت ﺑﯚ وی ﻧﻮوﺳﺮاوە ﻛ دە: ﺻﺒﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺒﺎﯾﺪ ﭘﺪر ﭘﯿﺮ ﻓﻠﻚ را ﺗﺎ دﮔﺮ ﻣﺎدر ﮔﯿﺘﯽ ﭼﻮ ﺗﻮ ﻓﺮزﻧﺪ
ﻛﺳﯿﺸــﻤﺎن ﻟو ﺟﯚرە ھﺑ، ﻧــك ﺗﯚزــﻚ ﻟــ ﮔورەﯾﯽ و ﻣزﻧﯿﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻛم ﻧﺎﺑﺘوە، ﺑﮕﺮە ﭘﻠــ و ﭘﺎﯾ ﺗﺎﯾﺒﺗﯿﯿﻛی ﺋــو درەوﺷــﺎوەﺗﺮﯾﺶ ﺧــﯚی دەﻧﻮﻨﺖ ،ﺋﺎﺧﺮ ھر ﮔﻮو ﺑﯚﻧﯽ ﺧﯚی ﻟﻮە دێ. ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻟ ﻣﺎوەی ﺣﻓﺘﺎ ﺳﺎڵ ﺗﻣﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺪا ،وەك ﭼــﯚن ﺑﺑ ھﻧﺎﺳﻛﺸﺎن ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑﮋﯾ ،ﺋــﺎواش ﺑﺑــ ﻛﺘﺐ و ﻗم ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺋﯚﻗﺮە ﺑﮕﺮێ. ﻟ ﺳــردەﻣﯽ ﺑ زاﻧﻜﯚﯾﯿﺪا ،ﻟ ﺳردەﻣﻜﺪا ﻛ زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑرﻧﺎﻣی ﺗﻮاﻧوە و ﻧھﺸﺘﻨﯽ ﺑﯚ دادەڕﮋرا ،ﻟ ﺳــردەﻣﻜﺪا ﻛ ھﺸــﺘﺎ ﺧﻮﻨــﺪەواری ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا وەك ﺋﺴــﺘﺎﻣﺎن ﮔﺷــی ﻧﻛﺮدﺑــﻮو و ﺑﯚﻧــﯽ ﻧﺧﻮﻨﺪەواری ﻟ زۆر ﺷﻮﻦ و ﮔڕەك و ﻣﺎوە دەھﺎت ،ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻗﯚﯽ ھﻤﺎﯽ ﺑﯚ ﺳﺎﻏﻜﺮدﻧوە و ﺷــرح و رووﻧﻜﺮدﻧوەی ﺷﯿﻌﺮ و دﯾﻮاﻧــﯽ ﻛ ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﻤﺎن. ﺋو ﻗﻮوﯾﯿﯽ ﺷــﯿﻌﺮی ﻧﺎﻟﯽ و ﻣﺣــﻮی و ﻣﻟوﯾــﯽ ﺑ ﺋﻤ ﻧﺎﺳﺎﻧﺪ .ﺋو ﭼﺎوی ﺷﯿﻌﺮدۆﺳﺘﺎن و ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮردی ﻛﺮدەوە و ﭘﯽ ﮔﻮﺗــﻦ :ﺋــو دەرﯾﺎﯾ ﺑ ﺑﻮارە و ﻟﮔڵ ﺋوەدا ﻣﻟﻛﺮدن ﺗﯿﺪا ﺧــﯚش و ﺑﭼﮋە ،ﺑم ھر ﻛس ﻣﻟوان ﻧﺑ ﺗﯿﺪا دەﺧﻨﻜ .ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ دەﺳﺘﯽ ﯾك ﺑ ﯾﻛــﯽ ھﯚﮔﺮاﻧﯽ ﺷــﯿﻌﺮی ﮔﺮت و ﻟــ دەرﯾﺎی ﻗﻮوڵ و ﺑ ﺑــﻦ و ﺑ ﺑﻮاری ﺷــﯿﻌﺮی ﺋو
ﺋﺎﮔﻮرا
ﻋﺷﻖ
ھژار ﻟ ﺷﯿﻌﺮەﻛی ﺑرەو ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧﺪا ﺋوﻛﺎﺗی ﺑ ﺧﯾﺎڵ دەﭼﺘوە ﺑﯚﻛﺎن و روو دەﻛﺎﺗ ﻗی ﺳرداری ﺑﯚﻛﺎن دە: ﺋــو ﻗﯾی ﻛ ﺑرز وەﺳﺘـــﺎوە دوور ﻟ ﺋﺴـﺘﺎﻛ ھوارﮔی ﭘﯿـﺎوە ﺳرﺳرا و ﻛﯚﺷﻜﯽ ﮔﻟ ﺳردارە ﺑــﯚﺗ ﺑــردار ،چ ﺧـــﻮدا ﺑردارە ﻧﺎوەﻧــﺪی ﺳــردەﻣﺎﻧﻚ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی و ﺑرﺧﻮداﻧﯽ ھﺰری و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻧﺗــوەی ﻛﻮرد ﺣﻮﺟــﺮەی ﻣﺰﮔوﺗــﻛﺎن ﺑﻮو. ﺋو ﺣﻮﺟﺮاﻧی وا ﺋﺴﺘﺎ ﺑﺷﯽ ھرە زۆرﯾﺎن ﻛﺮاوﻧﺗ ﺷﻮﻨﻚ ﺑﯚ ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻨﻜﺮدﻧﯽ داﺑﻮﻧرﯾﺘﯽ ﻛــﻮردەواری و ﺗﯿﺎﻧﺪا ﺑداﺧوە ﺧﻜﻜــﯽ دژ ﺑــ داﺑﻮﻧرﯾﺘﯽ ﻛــﻮرد ﭘــروەردە دەﻛﺮــﻦ و ﺑ ﺷــﯿﺮی دژەﻧﺗــوەی ﻛﻮرد ﻓﺮﭼﻜﯿــﺎن ﭘــ دەﮔــﺮن ،ﺋو ﺣﻮﺟﺮاﻧ ﺑــ درﮋاﯾﯿﯽ ﻣﮋوو، ﺋوەﻧﺪەﯾــﺎن ﺧﺰﻣﺗــﯽ ﭘــ ﻟ ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑــ ﻣﯿﻠﻠﺗﻛﻣــﺎن ﻛــﺮدووە ،ﻛ ﻧك ھــر ﻛﻮردە ﺋﯿﻤﺎﻧﺪار و ﻣﻮﺳــﻤﺎﻧﻛﺎن ﺑﮕﺮە ﺋو ﻛﻮرداﻧی ھﯿــﭻ ﺑﺎوەڕﻜﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯿﺸــﯿﺎن ﻧﯿﯿــ ﺑڕﺰەوە ﻟ
راﻣﯿﻦ ﺟھﺎﻧﺒﮔﻠﻮو
15
ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧدا ﻓﺮە ﻣﻟی ﻛﺮدن. ﺋو ﺑﻮو ﺑ ﭘﺸﻧﮕﯽ ﻟﻜﺪاﻧوە و ﺳﺎﻏﻜﺮدﻧوەی ﺋدەﺑﯽ ﻛﻼﺳﯿﻚ و ﻛﯚﻛی ﺋدەﺑﯿﺎﺗﯽ ﻛﻮردی. ﺋــو ﺧﺰﻣﺗــی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﺑ ﺋدەﺑﯿﺎﺗــﯽ ﻧﺗوەﻛﻣﺎﻧــﯽ ﻛــﺮد ،ﻟﮔڵ ﺋــوەدا ژﯾﺎﻧﻜﯽ ﻧﻣﺮاﻧی ﺑ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﺑﺧﺸﯽ و ﺋــوی ﻛــﺮدە ﺧﺎوەﻧﯽ ﭘﻠ و ﭘﺎﯾﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت و ﻟ ﺳﺎی ﺋو ﺧﺰﻣﺗﺎﻧﯾﺪا ﺑــﻮو ﺑو ﻣﺮۆﭬی ھﻣﻮوﻣﺎن ﺑ ﺷﺎﻧﺎزﯾﯿوە ﺑﺎﺳﯽ ﺑﻜﯾﻦ و ﺑﯿﻜﯾﻨ ﺳرﭼﺷــﻦ و ﻧﻤﻮوﻧــی ﺧﯚﻣﺎن ،ﻟ ﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸــوە ﺗﯿﻦ و ﮔﻮڕﻜﯿﺸــﯽ داﯾ ﺑــر ﻟﻜﯚران و ﺗﻮﮋەران و ﺋدﯾﺒﺎن و ھﺴــﻧﮕﻨراﻧﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﮔر ﻛﻟﻨﻚ ﻣﺎﺑﺘــوە ،ﻧﺗﺮﺳــﻦ و ﻗﯚــﯽ ﻟــ ھﻤﺎــﻦ و ﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜن .ﺋو رﭽﻜﯾی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺷــﻜﺎﻧﺪی ،ﺗﯿﻦ و ﮔﻮڕی ﺋوەی وەﺑر ﻧﻮوﺳران و ﻟﻜﯚران ﻧﺎ، ﺑو ﻗﻮﻟﻠی ﻗﺎﻓــدا ھﺰﻧﻦ و
ﻧﺗﺮﺳﻦ و ﺧﯚﯾﺎن ﺑو زەرﯾﺎ ﺑ ﺑﻮارەدا ﺑﺪەن. ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻟﮔــڵ ﺋــوەدا ﻛ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﮔل و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻛی ﺧــﯚی ﻛــﺮد و ھﻣــﻮو ﺗﯿﻦ و ﺗﻮاﻧــﺎ و ﺗﻧﺎﻧت ھﻧﺎﺳــﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺸــﯽ ﺧﺴــﺘ ﺧﺰﻣت ﺑ ﮔــل و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﻛی ،ﺑم راﺳﺘﯿﯿﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﺳﻟﻤﺎﻧﺪ، ﺋوﯾﺶ ﺋو راﺳﺘﯿﯿی ﻛ ﺋﺎﯾﯿﻦ و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن دەﺗﻮاﻧﻦ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﯾﻛﺘﺮی ﺑﻜن و ﺋﺎﯾﯿﻨﭙروەری و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙروەری ﻧك دوواﻧی دژ ﺑــ ﯾــك ﻧﯿــﻦ ﺑﮕــﺮە ﺑو ﻣرﺟی ﺋﯿﻤﺎﻧﺪارەﻛ ﻛﺳﻜﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮ ﺑﺖ و ﺧﯚی ﺑ ﺑﮕﺎﻧﺎن ﻧدۆڕاﻧﺪﺑــﺖ ،ﺋــوا دەﺗﻮاﻧ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑھﺮەی ﻟ ھﻜﻨ و ﺧﺰﻣﺗﯽ ھــردوو ﺑﻮارەﻛش ﺑــﻜﺎت .ﺋــوەش وەﻣﻜﯽ ﺑ ﭘﭽﻮﭘﻧــﺎ و ﺑــ ﺗﻮﻜــ ﺑﯚ ھﻣــﻮو ﺋو ﻛﺳــﺎﻧی ﭘﯿﺎن واﯾ ھﺳﺘﯽ ﻧﺗواﯾﺗﯽ ﻟﮔڵ ﺋﺎﯾﯿﻦ ﯾــك ﻧﺎﮔﺮﺘــوە و ،ﻟو
رﮕﯾوە ھﻣﻮو ھوﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەﺧﻧ ﮔــڕ ﺑــﯚ ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ھﺳــﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﭙروەری و ﻧﺗوەﺧﻮازﯾﯽ ﮔﻟﻛﻣﺎن .ﺋو ﻛﺳﺎﻧی ھﺳﺘﯽ ﻧﺗوەﺧﻮازی ﺗﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﺑ ﺷﺘﻜﯽ ﺧﺮاپ دەزاﻧﻦ ،ﺋﮔﯿﻨﺎ ھرﺧﯚﯾﺎن ﻟﮔڵ ﺋوەﺷــﺪا ﻛ ﺑزﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﺎﻧﮕواز دەﻛن ،ﺑم ﺷﺎﻧﺎزﯾﯽ ﺑ ھﺳــﺘﯽ ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ و ﺗﻧﺎﻧت ﺷﯚﭬﻨﯿﺰﻣﯽ ﻋرﺑﯿﺸوە دەﻛن. ﺑو ھﯿﻮاﯾــی ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﭙروەرەﻛﺎن، ﺋواﻧــی دﯿــﺎن ﺑﯚ ﺧــﺎك و ﻧﺗوەﻛﯾﺎن ﻟ دەدا ،ﺣﻮﺟﺮە و ﻣﯿﻨﺒرەﻛﺎن ﺑﻜﻧوە ﺑ ﺷﻮﻨﯽ ﺧﺰﻣﺗﻜــﺮدن ﺑــ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯽ ﺑﺗﺎﯾﺒﺗــﯽ ﮔﻟﯽ ﻛــﻮرد ،وەك ﭼــﯚن ﺧﺰﻣﺗــﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﻛﯾﺎن دەﻛن ،ﺋﺎواش ﻧﺗوەﻛﺷــﯿﺎن ﻟﺑﯿﺮ ﻧﻛن.
ﺋﮔر ﻋﺷﻖ ﺋرﻛﯽ ﺳرﺷﺎن ﻧﺑﺖ ﺋﺎﯾﺎ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﻋﺷﻖ ھﯿﭻ ﻣﺎﻧﺎﯾك دەﺑﺧﺸﺖ؟ ﺋوە ﭘﺮﺳﯿﺎرﻜ ﻛــ دەﺑ ﻟــ ﺧﯚﻣﺎﻧــﯽ ﺑﻜﯾﻦ و وەﻣﻛﺷــﯽ ﺑﺪەﯾﻨوە .ﻟ رواﻧﮕی ﻣﻨوە وەﻣﯽ ﺋو ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ”ﺑ“ﯾ .ﺳرەڕای ﺋوەی ﻋﺷﻖ ﺋرﻛﯽ ﺳرﺷﺎن ﻧﯿﯿ ﺑم ﺋﺧﻼﻗﯽ ﻋﺷــﻖ ﻣﺎﻧﺎی ھﯾ .ﻋﺷــﻖ دەﺗﻮاﻧ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋﺧﻼﻗﯿﯽ ھﺑﺖ .ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻚ ﻛ ﻟ رواﻧﮕی ﺋﻤی ﻣﺮۆﭬوە ﭘﯿﺎوﭼﺎﻛﺎن ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿﯽ ﻣﮋووەﻛﯾــﺎن ﻛﺮدووە ،واﺗﺎ ھرﻛﺎت ﺋﻤ ﻟﺑﺎرەی ﭘﯿﺎوﭼﺎﻛﺎﻧﯽ ھــر ﺋﺎﯾﻨﻚ ﻗﺴــ دەﻛﯾﻦ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺳرﺟﻣﯽ ﺋو ﭘﯿﺎوﭼﺎﻛﺎﻧ ﺑﺷﻮەﯾك ﻟ ﺷﻮەﻛﺎن ﻧﻤﻮوﻧــی ﺋﺧﻼﻗــﯽ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯿﻦ و ﺋــو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠ ﺋﺧﻼﻗﯿﯿ ھﻣﯿﺸ ﻟ رﮕی ﻋﺷﻘوە دەﺳﺘﺑر ﺑﻮوە. ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــ ﮔﺎﻧــﺪی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻜــﯽ ﺋﺧﻼﻗﯿﯿ ﺑﯚ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯽ ﺑم ﺳﯿﻤﺒﯚﻟﯽ ﻋﺷﻘﯿﺸ .ﺑﯚﯾ ﺋﺧﻼق ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﻟﯚژﯾﻚ ﻧﯿﯿ ﺑﻜﻮ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋو ﺷﺘﯾ ﻛ دڵ و ھﺳﺘﯽ ﺋﻤ ﭘﻤﺎﻧﯽ دەﻦ .ﺑم ﻟﺮەدا داﺑاﻧﻚ دروﺳﺖ دەﺑ ﻟﮔڵ ﺗواﻧﯿﻨﻛی ﺋﯿﻤﺎﻧﻮﻞ ﻛﺎﻧﺖ .ﻟ رواﻧﮕی ﻧﻓﯿﮕراﻛﺎن و ھﻧﺪﻚ ﻟ ﻓﯾﻠﺳﻮﻓﻛﺎﻧﯽ ﻋﻗﮕرای وەك ﻛﺎﻧﺖ و ھﯿﮕ، ﺋﺧﻼق ﺗﻧﯿﺎ ﭘﯾﻮەﺳﺘ ﺑ ﻋﻗوە .ﺑم ﻟ رواﻧﮕی ﭘﺎﺳﻜﺎﯽ ﻣﺳﯿﺤﯽ و ﻓﯾﻠﺳﻮﻓﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی وەك ﺑﺎﺑﺎ ﺋﻓﺰەﻟﯽ ﻛﺎﺷﯽ و ﻣﻻ ﺳدرا و ﻋزﯾﺰەدﯾﻨﯽ ﻧﺳﻔﯽ و ،...ﻛﺎﺗﻚ دەﺗوێ وەﺳــﻔﯽ ﻋﺷﻖ ﺑﻜﯾﺖ ،ﺗﻧﯿﺎ ﺑ ﻋﻗ وەﺳــﻔﯽ ﻧﺎﻛی ﺑﻜﻮ ھﻣﯿﺸــ دڵ ﯾﺎن ھﺳــﺘ ﺧﯚی وەﭘﺶ دەدات .ﺑﯚﯾ ﻟﺮەدا ﺑﺎﺑﺗﻚ دﺘ ﭘﺸــوە ،ﺋوﯾﺶ ﺋوەﯾ ﻛ ﻟواﻧﯾ ﻋﺷﻖ ﺑر ﻟ ﺋﺧﻼق ﺑﺖ و ھﻧﺪﻚ ﻟ ﻓﯾﻠﺳــﻮﻓﻛﺎن ﻟﺳر ﺋو ﺑواﯾن ﻛ ﻋﺷﻖ ﻟﭘﺶ ﺋﺧﻼﻗوەﯾ. ﻟﺑرﺋوەی ﻛﺳﻚ ﻛ ﻋﺎﺷﻖ ﻧﺑ ﻧﺎﺗﻮاﻧ زاﻧﺎش ﺑﺖ و ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷــﻮەی رەوﺷﺘﺒرزﯾﯽ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﻟ رﮕی ﻋﺷﻘوە دەﺳــﺘﺑر دەﺑﺖ .ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮوﻧ ﺑــﯚ ﺋوە ﻟــ ﻋﯿﺮﻓﺎﻧﺪا دەﺑﯿﻨﯿــﻦ .ﺋﺒت دەﺑ ﺋﺎﮔداری ﺋوەش ﺑﺒﯿﻦ ،ﺋو ﻋﺷﻘی ﺑرەو رەوﺷﺘﺒرزی و ﻛﺎﻣﺒﻮوﻧﻤﺎن دەﮔﯾﻧﺖ ﻋﺷﻘﻜﯽ ﺋﺎرەزووﺑﺎزاﻧ ﻧﯿﯿ ﺑﻜﻮ ﻋﺷــﻘﻜﯽ ﻋﯿﺮﻓﺎﻧﯿﯿ .زۆر ﻛس ﭘﯿﺎن واﯾ ﻋﺷــﻖ ﺗﻧﯿﺎ ”ﺋﻮروس“ و زەوق و ﺋﺎرەزووﺑﺎزﯾﯿــ ،ھﻧﺪﻜﯿﺶ ﭘﯿﺎن واﯾ ﻋﺷــﻖ ﺗﻧﯿﺎ ”ﺳــﻜﺲ“ و ﺟﻮوﺗﺒﻮوﻧ ،ﻓﺮۆﯾــﺪ ﭘﯽ واﯾ ”ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯿت ﭘﺮۆﺳﯾﻛ ﻟ ﺧﺰﻣت ”ﺋﯿﻮروس“دا. ﻟﺑرﺋوەی ﺋﻮروس ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﯾﻛﺘﯿﯿ ﻟ ﻧﻮان ﻛــس و ﺑﻨﻣﺎ و رەﮔز و ﻧﺗوەﻛﺎن“. ﻓﺮۆﯾﺪ رﻚ ﻗﺴﻛی ﺷﯚﭘﻨﮫﺎوەر دووﺑﺎرە دەﻛﺎﺗوە و دە ﻋﺷﻖ ﯾﺎﺳﺎی ”ﺟﯚرەﻛﺎن“ە ﻛ ﺋوەش وﺗی ﻓﺮۆﯾﺪە .ﺗﺎ ﺋﺮە رەﻧﮕ ھﺎوڕا ﺑﯿﻦ و ﻟواﻧﺷــ دژی ﺑﯿﻦ ﺑم ﺋو ﻛﺳــﺎﻧی ﺋﺎﮔداری ﺑرھﻣﻛﺎﻧﯽ ﺋﻓﻼﺗﻮﻧﻦ ،دەزاﻧﻦ ﻛــ ﺋﻓﻼﺗﻮن دﯾﺎﻟﯚﮔﻜﯽ ھﯾ ﺑﻧــﺎوی ﻧﺎﻣی ﻣﯿﻮاﻧﯽ ﻛ ﻟ زﻣﺎﻧﯽ ﺋرەﺳــﺘﯚﭘﺎن ﺳــﺑﺎرەت ﺑ ﺋﻓﺴﺎﻧﯾك ﻗﺴــ دەﻛﺎت و ﺋﻮروس ﺑم ﺷﻮەﯾ ﭘﻨﺎﺳــ دەﻛﺎت ﻛ ﻟ راﺑﺮدوودا ﺳ ﺟــﯚر ﻣﺮۆڤ ﺑﻮوﻧﯽ ھﺑﻮو ،ﯾك ﭘﯿﺎو ،ﯾك ژن ،ﯾك ﭘﯿﺎو-ژن و ژﯾﻮس ﺑﯾﺎر دەدا ﻣﺮۆﭬﯽ ژن-ﭘﯿﺎو ﺑﻜﺎت ﺑــ دوو ﺑش .ﺗﻮوڕەﯾﯽ ژﯾــﻮس وادەﻛﺎ ژن و ﭘﯿﺎو ﻟﯾﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎ ﺑﺒﻨوە ،ﺳرەﺗﺎ ژن و ﭘﯿﺎو ﯾك ﻣﺮۆڤ ﺑﻮون و ﻟﺑرﺋوەی دەﯾﺎﻧوێ دووﺑﺎرە ﺑﺒﻨوە ﺑ ﯾك ﻣﺮۆڤ ،ژﻧﺎن دەﯾﺎﻧوێ ﺋو ﯾﻛﺒﻮوﻧ ﻟﮔڵ ﭘﯿﺎوان ﺑدەﺳﺖ ﺑﮫﻨﻦ و ﭘﯿﺎواﻧﯿﺶ دەﯾﺎﻧوێ ﻟﮔڵ ژﻧﺎن. ھرﻛﺳــ و ﺑﺷﻮﻦ ﻟﺗﻛی ﺗﺮی ﺧﯚﯾوە و. ﺋﺒت ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﯿــﻛﺎن ﻟﺑرﺋوەی ھﺎوڕەﮔزﺑﺎزﯾﯿﺎن ﻟﻧﺎودا ھﺑﻮوە ﺑم ﺋو ﻣﻮﻧﺎﻗﺷﺎﻧﯾﺎن ﻧھﻨﺎوەﺗ ﻧﺎو ﻓﻟﺴــﻓﻛﺎﻧﯿﺎﻧوە .ﺑﯚﯾ ﻟﺮەدا ھﯿﭻ ﻗﺴــﯾك ﻟﺳــر ھﺎوڕەﮔزﺑﺎزی ﺑــدی ﻧﺎﻛﺮﺖ ﺑﻜﻮ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﺳــر ﺋوەﯾ ﻛــ ژن و ﭘﯿﺎو ﺑــدوای ﯾﻛﺘﺮدا دەﮔڕــﻦ .ﺑﯚﯾ ﺑو ﺋﻧﺠﺎﻣ دەﮔﯾﻦ ﻛ ﻋﺷــﻖ ﺗﻧﯿﺎ ﻣﯾﻞ و وﯾﺴــﺘ و ﺋو ﺧﻮاﺳﺘش ﯾﻛﺒﻮوﻧ ﻟﮔڵ ﺋوی ﺗﺮ .ﺋوە رﻚ ﺋو ﻗﺴﯾ ﻛ ﺋﻓﻼﺗﻮن دەﯾﻜﺎت ،ھﻣﻮو ﻋﺷــﻘﻚ ،ﻋﺷﻘ ﺑﯚ ﻛﺳﻚ ﯾﺎن ﺷﺘﻚ.
16
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻋﺎدل ﻣﺤﻣد ﻛرﯾﻢ:
ع .ﺣﺎﺗﻣﯽ
ﻧﻮﮕراﯾﺗﯽ ﻟ ھﻮﻧری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎدا ﺗﻧﯿﺎ ﺑ ﺷﻮە و روﺧﺴﺎر ﻧﺎﺑﺖ
دﯾﻤﺎﻧ :ھﻤﻦ ﺧﻟﯿﻞ ﻋﺎدل ﻣﺤﻣد ﻛرﯾﻢ ،ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﺳﺎﻧﯽ ھﺷﺘﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳدەی راﺑﺮدووەوە ﻟﻧﺎو ھﻮﻧری ﻣﻮزﯾﻜﺪاﯾ ،ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑواﻧﺎﻣی ﻣﺎﺳﺘرە ﻟ ﺑﻮاری ھﻮﻧری ﻣﻮزﯾﻚ ،ﻟﺑﺎرەی ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردی ﺑ ﭼﻧﺪ ﭘﺮﺳﯿﺎرﻚ ھﻨﺎﻣﺎﻧ ﺋﺎﺧﺎوﺗﻦ. دوای ﺋــوەی ﺑواﻧﺎﻣــی ﻣﺎﺳﺘرت ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎ ،ﺋﺴﺘﺎ ﺳرﻗﺎﯽ ﭼﯿﻦ؟ ﺳــرﻗﺎﯽ ﮔڕاﻧوەم ﺑﯚ ﭘﯿﺸــ ﭘﯿﺮۆزەﻛــی ﺧــﯚم ﻛﺎری ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ھﻮﻧــر ﻟ ﺑﺷــﯽ ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎی ﭘﯾﻤﺎﻧﮕی ھﻮﻧرە ﺟﻮاﻧﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ ،دەﻣوێ ﺑــو زاﻧﯿﺎرﯾﯿــ ﻧﻮﯿﺎﻧــی ﻟ ﻣــﺎوەی دوو ﺳــﺎﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﻣﺎﺳــﺘرﻣﺪا وەرم ﮔﺮﺗــﻮون ﺑ ﺋﻣﺎﻧﺗــوە ﺋــو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــ ﺑﮕﯾﻧﻤــوە ﺑــ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﺑﺷــﻛم ،ﺑھﯿــﻮای ﺋــوەی ﺑﺒﺘ ﻓﺎﻛﺘرــﻚ ﺑﯚ ﭘروەردەی زاﻧﺴــﺘﯽ ھﻮﻧرﯾــﺎن .ھروەھﺎ وەﻛﻮ ﺗﯿﭙﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺶ ﺳرﻗﺎﯽ ﺑوﻛﺮدﻧوەی ﺑرھﻣ ﻧﻮﯿﻛﺎﻧﻤﺎﻧﯿــﻦ ﻟ دووﺗﻮﯽ دوو ﺳــﯿﺪﯾﺪا ﻛ ﺑﻧﺪە ﺑڕﻮەﺑری ھﻮﻧرﯾﯿــ ﻟ ﺗﯿﭙﯽ ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎی
ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ. وەﻛــﻮ ﻛﺳــﻜﯽ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟم ﺑﻮارە ،راﺗــﺎن ﭼﯿﯿ ﻟﺑﺎرەی ﮔﻧﺠﺎﻧﯽ ﺋﻣۆ؟ ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﮔﻧﺠﺎﻧــﯽ ﺋﻣۆی ﮔﻟﻛم ﺧﯚﺷــﺒﺧﺘﺎﻧ ھﻧﺪێ ھﻟﯽ زﯾﻨﯽ ﻟﺑر دەﺳــﺘﺎﯾ و ﺋﺎزادە و ھﺳــﺖ ﺑ ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚی زﯾﺎﺗﺮ دەﻛﺎت ،وەك ﻟ ﺟﯿﻠﻛﺎﻧﯽ ﺳــردەﻣﯽ ﺧﯚﻣــﺎن و ﺗﺎ ﺟﯿﻠﯽ ﻧوەﺗﻛﺎﻧﯿﺶ ،ﺑم ﻟﮔڵ ﺋم ﻛﺮاﻧوە و ﺑﺎھﯚزی ﺗﻛﻨﻟﯚژﯾﺎﯾی ﻛ ﮔﻧﺠﻛﺎﻧﻤﺎن ﭘﯽ ﺋﺎﺷــﻨﺎن، زەﻣﯿﻨ ﻟﺑﺎر ﻧﯿﯿ ﺑﯚ ﮔﻧﺠﻛﺎﻧﻤﺎن ﺗﺎ ﺑ واﻗﯿﻌﯽ ﻣﻮﻣﺎرەﺳــی ﺋو ﭘﺸﻜوﺗﻨﺎﻧ ﺑﻜن ﻛ ﻟ رﮕی ﺋﯿﻨﺘرﻧــﺖ و ھﻧــﺪێ ﻛﻧﺎﯽ ﺗــﺮەوە ﭘــﯽ ﺋﺎﺷــﻨﺎن ،ﻛواﺗ ﭘﺸــﻜوﺗﻨﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺗﯿﯚری و ﺧﯾﺎﯿﯿــ وەك ﺋوەی ﻛ ﺧﯚی ﺗﯿﺎ ﺑﺒﯿﻨﺘوە ،ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن
ﺑ رﻜﺨﺴــﺘﻨوە و ﻟﭙﺮﺳﯿﻨوە و زەﻣﯿﻨﺳــﺎزﯾﯿ ﺗﺎ ﺑ واﻗﯿﻌﯿﺎﻧ ﻟﮔڵ رەوﺗﻛدا ﺑۆن ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻟ ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪن. ﺑو ﭘﯿی ﺋﻮە ﻛﻣﺎﻧﭽژەﻧﻦ ﭘﻨﺎﺳت ﺑﯚ ﺋم ﺋﺎﻣﺮە ﭼﯿﯿ؟ ﺋﺎﻣــﺮی ﻛﻣــﺎن ﺳــرﻛﺮدە و ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗــﯚری ﺋﺎﻣﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮە ﻟ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا. ﺳــﺎﻧﻜ ﻟ ﺑﻮاری ھﻮﻧری ﻛﺎر دەﻛــن ،ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﻛﺎری ھﻮﻧــری ﻣﻮزﯾﻜﯿﺖ ﺑــﯚ ﻛﺎم ﻟ ھﻮﻧرﻣﻧﺪان ﺋﻧﺠﺎم داوە؟ وەﻛــﻮ ﻛﺎری ژەﻧﺪن ﺑــﯚ زۆرﻚ ﻟــ ھﻮﻧرﻣﻧــﺪە ﻧﺎودارەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﺎری ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﻣﺎﻧﭽــم ژەﻧﺪووە ،ﺑــم وەﻛﻮ ﺋﺎوازداﻧﺎن و ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎ ﻛﺎرم ﺑﯚ ﺋم ھﻮﻧرﻣﻧﺪاﻧــ ﺋﻧﺠﺎم داوە )ﺣﻣﺟــزا ،ﺋــﺎزاد ﺧﺎﻧﻗﯿﻨﯽ، ﺋﻣل ﺳﻋﯿﺪ ﻛﻮردە ،ﻣﺤﻣد رەﺋــﻮوف ﻛرﻛﻮوﻛــﯽ ،ﻛﯿﮋان ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺧﯾــﺎت ،ﺋﺎزاد ﻛرﯾﻢ، ﻣﺣﻤﻮود وەھﺎب ،ﺋﺎﭬﺎن ﺟﻣﺎل، ﻟﻮﻗﻤﺎن ﺳﻟﯿﻢ ،ھﻮﻧر ﺣﻣﺟزا، ﻋﺒﺪوﻟﻘﺎدر ﺣﺳن...ھﺘﺪ. ﺋﺴﺘﺎ ﭼﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾك ﻟ
ﺑﻮاری ھﻮﻧــری ﻛﺎر دەﻛن ،ﺑ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻮە ﻟ چ ﺋﺎﺳﺘﻜﺪان؟ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﭘﺮۆﻓﯿﺸــﻨﺎﯽ وا ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎﺑﯿﻨﻢ ﻛ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﺗواو ﺑ ھﻮﻧــر و ھﻮﻧرﻣﻧﺪان ﺑﻜﺎت ﻟ ھــردوو رووەﻛوە چ ﻣﻋﻨوی چ ﻣﺎدی. ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﻣۆی ھﻮﻧری ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﯚن دەﺑﯿﻨﯽ؟ ھﻧﺪێ ﻛﺎری ﺟــﻮان دەﻛﺮﺖ، ﺑم ﭘﺎﺷﺎﮔرداﻧﯿﯿﻛی ﻛ ﻟ ﺳرەﺗﺎدا ﺋﺎﻣﺎژەم ﭘ دا واﯾﻜﺮدووە ﻛﺎرە ﺟﻮاﻧﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﺸــﺎرﺘوە و ﮔﻮﮕﺮاﻧﯽ ﺑ ھﯿﻮا ﻛﺮدووە. ﻧﻮﮕری ﻟ ھﻮﻧر و ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردی ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭼﯚن ﺑﺖ؟ ﻧﻮﮕراﯾﺗﯽ ﻟ ھﻮﻧری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎدا ﺗﻧﯿﺎ ﺑ ﺷﻮە و روﺧﺴﺎر ﻧﺎﺑﺖ، ﺑﻜﻮ دەﺑﺖ ﻻﯾﻧﯽ ﻣﻋﺮﯾﻔﯿﺶ ﻣﺑﺳــﺘﻢ زاﻧﺴــﺘﯽ ﻣﻮزﯾــﻚ و ﻗﺎﺒﻮوﻧ ﻟو ﻧﻮﮕراﯾﺗﯿﯿ ھﺎوﺗﺎ ﺑــﺖ ﻟﮔڵ ﻻﯾﻧــﯽ رۆﺣﯽ و ﻓﯿﻜﺮی ﺧﻮدی ﻣﻮزﯾﺴﯿﺎﻧﻛ .ﺑﯚﯾ ﻧﻮﮕراﯾﺗﯽ ﺑدەﮔﻤن دەﺑﯿﻨﻢ ﻟــ ﻣﻮزﯾﻚ و ﮔﯚراﻧﯿــﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﭼﻧﺪ ھوﻜﯽ ﻛم ھﯾ ﺑم ﺳﻨﻮوردارە. ﺋﺎﺳــﺘﯽ ھﻮﻧرﻣﻧﺪاﻧــﯽ ﻣﻮزﯾﻜﮋەن ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ چ ﺋﺎﺳﺘﻜﺪا دەﺑﯿﻨﯽ؟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﺎش ﻟﺮە و ﻟوێ ﺑدی دەﻛﺮﺖ ،ﺑــم ﭘرﺗــوازە و ﻛﯚﻛﺮاوە ﻧﯿﯿ .ﺑ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋوەی ھﻮﻧری ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﻛﺎری ﺑﻛﯚﻣ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻛﺎر ﺑﻜﺮــﺖ ﻟﭘﻨﺎو ﺋوەی ﺗﻮاﻧــﺎﻛﺎن ﯾك ﺑﺨﺮﺖ و ﺷﯿﻮەی ھرەﻣﯽ ﭘﻚ ﺑﮫﻨﺮﺖ، ﯾــك دواﻧﻚ ﻟﺳــر ھرەﻣك ﺑﻦ و ﻣﯚزﯾﺴــﯿﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑ دەوری ﺋﻣﺎﻧوە ﺑﻦ ھﺎوﺷﻮەی رەوﺗﯽ ھﻮﻧری ﻣﻮزﯾﻚ ﻟ وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ .واﺗ ﯾك دواﻧﻚ ﭘﺸﻧﮕﻦ و ﺋواﻧــﯽ ﺗــﺮ ﻛﺎرەﻛﺘــری ﺧﺴﺘﻨڕووی ﺑرھﻣﯽ ھﻮﻧری ﻧــﺎوازەی ﺋــو ﭘﺸــﻧﮕﺎﻧن، ھﻣﻮو ﭘﻜوە ﺗﻻری ھﻮﻧری ﮔورەﻣــﺎن دەﻧﺧﺸــﻨﯿﻦ ،ﺗﺎ ﺋﻣــش روو ﻧــدات رەوﺗــﯽ
ﻟ ﺳﻨ ﯾﮐﻣﯿﻦ ﭘﯿﺸﺎﻧﮕی ﺳﺎﻧی ﺷﻮەﮐﺎری ﺑڕﻮە دەﭼ وﺷ .ﺳﻨ:
ی 8ﺑ ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﭼﻧﺪﯾﻦ ھﻮﻧرﻣﻧﺪی 20ی رۆژی ﺳﺸﻣ20 ﻧﺎﺳﺮاوی ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ﻟﻻﯾن ﻧﺎوەﻧﺪی ھﻮﻧری ﭘﺎرﺰﮔی ﺳﻨوە ﯾﮐﻣﯿﻦ ﭘﯿﺸﺎﻧﮕی ﺳﺎﻧی ﺷﯿﻮەﮐﺎری ﺑﯚ ﮐﯚﻣﮏ ﺷﯿﻮەﮐﺎری ﮐﻮرد ﮐﺮاﯾوە ،ﮐ ﺑﯚ ﻣﺎوەی 12رۆژ ﺑردەوام ﺑﻮو. ﺑ ﮔﻮﺗی ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ھﻮﻧری ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﺳﻨ ﺋﻣﯿﻦ ﻣﻮرادی ،ﺋم ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﯾ ﺑﯚ ﮐﯚﮐﺮدﻧــوە و ﻟﮑﯚﯿﻨوەﯾ ﻟــ ﺑرھﻣــﯽ ﺳــﺎﻧی ھﻮﻧرﻣﻧﺪان و ﺋﺎﺷﮑﺮاﺷــﯽ ﮐــﺮد ﮐــ ھــوڵ دەدەﯾﻦ ﮐ ﺋــم ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎﯾ ﺑﮑﯾﻨ ﻧرﯾﺘﮑﯽ ﺳﺎﻧ. ﻟم ﭘﯿﺸﺎﻧﮕﯾدا ھﻮﻧرﻣﻧﺪی ﻧﺎﺳــﺮاوی وەک ھــﺎدی زﯾﺎﺋدﯾﻨﯽ ،ﻓرﯾﺪون ﺳــﺎدق
ﺋﯾﻮﺑــﯽ ،ﺋﮐــﺮەم ﮐرﯾﻤــﯽ، ﻣھــﺪی زﯾﺎﺋدﯾﻨــﯽ ،ﺋﮐﺒر ﻣﻧﺴــﻮری ،ﺳﺘﺎرە ﺣﻮﺳﯾﻨﯽ و ﺋﻗﺪەس ﺣﻮﺳﯾﻨﯽ ﺑﺷﺪارن. ﻟﮔــڵ ﺋــو ھﻮﻧرﻣﻧــﺪە ﻧﺎﺳــﺮاواﻧدا ھرﯾــک ﻣﺎﺷــﺎ ﻣﻮﺣﻣدی ،ﻟﯿــﺪا ﻋﺑﺪواﻟﮫﯽ، زﯾﺒﺎ ﺷــﺦ ﺋﺣﻤــدی ،ﮐژاڵ ﺣﻮﺳــﻦ ﭘﻧﺎھﯽ ،ﻓﺎﺋﺰه ﻓﺎﺗﺤﯽ، ﻓﺮﻧــﻮش ﺳــﻋﯿﺪی و ﭼﻧــﺪ ﮔﻧﺠﮑــﯽ دﯾﮑی ﺷــﻮەﮐﺎر ﺑﺷﺪارن.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ھﻮﻧرﯾﻤﺎن ﺗواو رﭽﻜی ﺧﯚی ﻧﺎﮔﺮﺖ. ﺑرھﻣﯽ ﺑﺎش و ﺳرﻛوﺗﻮو ﻟ ﺑﻮاری ھﻮﻧر ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﭼﯚن ﺑﺖ؟ ﺑرھﻣﯽ ﺑــﺎش ﺋوەﯾ ھﻣﻮو رووەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﺎش ﺑــﺖ و ھﻣﻮوﯾﺎن ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﻦ ﺳﺑﺎرەت ﺑــ ﮔﯚراﻧﯿﯿوە دەﺑﺖ ﺳــرەﺗﺎ )ھﯚﻧﺮاوەﯾﻛﯽ ﺟــﻮان و ﮔﻮﻧﺠﺎو دواﺗﺮ رﯾﺘــﻢ و ﺋﺎواز و ﺋﺎﻣﺮەﻛﺎن و ﭘﺎﺷــﺎن ژەﻧﯿﺎر و دەﻧﮕﯽ ﻟﺑﺎر و ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن و دواﺗﺮﯾﺶ ﺑوﻛﺮدﻧــوە و ﮔﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺑ ﮔﻮﮕــﺮان( ،ﺋﻣﺎﻧــ ھﻣﻮو ﺋو ﺗﻮﺧﻤ ﺑﻨڕەﺗﯿﯿﺎﻧن ﻛ ﻓﺎﻛﺘری ﺑﻨڕەﺗﯿﻦ ﻟ ﺳرﺧﺴﺘﻨﯽ ﻛﺎرﻜﯽ ھﻮﻧری ﺑــﺎش و ﺑﭘﺰ ،ﯾﻛﻚ ﻟم ﺗﻮﺧﻤﺎﻧ ﻧﮔﻮﻧﺠ و ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺑــﺖ واﺗ ﻛﺎرەﻛــ ﺋوە ﻧﯿﯿ ﻛ ﺑــ ﺑرھﻣﻜﯽ ﺑﺎش ﻧﺎوزەد ﺑﻜﺮﺖ. ﺑرﻧﺎﻣــ و ﭘﻼﻧﺖ ﭼﯿﯿ ﻟ ﺑــﻮاری ھﻮﻧــر و چ ﺧﯚزﮔــ و ﺧوﻧﻜﺖ ھﯾ؟ ﻛﯚﻣﻚ ﺑرھﻣــﻢ ھﯾ ﺗﯚﻣﺎر ﻧﻛــﺮاون دەﻣوــﺖ ﺗﯚﻣﺎرﯾﺎن ﺑﻜم ﺋﮔر ھﻟﻢ ﺑﯚ ﺑﮕﻮﻧﺠﺖ و دەﺳﺘﮕﯿﺮۆﯾﯽ ھﺑﺖ .ﻟ ﺳروو ﺋﻣﺎﻧﺷــوە ﺑــﻮاری ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ دﻛﺘﯚرام ﺑﯚ ھﺒﻜوﺖ ﺳــ و دووی ﻟ ﻧﺎﻛم ،ﭼﻮﻧﻜ ﺧﻮﻨﺪن و زاﻧﺴــﺖ ﻛﻠﯿﻠﯽ ﭼﺎرەﺳــری دەروازە داﺧﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﺸــ ھﻮﻧرﯾﯿﻛﺎﻧﻤﺎﻧ ﻛ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻻﯾﻧــ ﭘﻮەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن ﺑــ ھﻧــﺪەوە ﻟﯽ ﺑواﻧــﻦ .ﻛﺎر ﺑﯚ ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ھواداراﻧﯽ ھﻮﻧر ﺑﻜن ﺗﺎ ﺑﯿــﺮ ﻟ ﺧﻮﻨــﺪن ﺑﻜﻧوە و ﮔﺮﻓﺘﻛﺎن دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﺑﻜﺮﺖ ﺗــﺎ ﺑــ رﮕﯾﻛــﯽ زاﻧﺴــﺘﯽ ﭼﺎرەﺳرﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﺪۆزرﺘوە. ﺧﯚزﮔ ھﻮﻧــر دەﺧﺮاﯾ ﺑرﻧﺎﻣ و ﺋﺟﻨــﺪای ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە .ﺑرﻧﺎﻣی ﭘرەﭘﺪاﻧﯽ ھﻮﻧرﯾﯿــﺎن دەﺑﻮو، ﺧﺰﻣﺗﻜﯿــﺎن ﺑــ ھﻮﻧــر و ھﻮﻧرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﻛﻮرد دەدا.
ﭘﺪاﭼﻮوﻧوە ﻟﺳر ﻓﯿﻠﻤﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣۆی ﺟﯿﮫﺎن
ﻓﯿﻠﻤﯽ زەﯾﺘﻮون دﯾﺴﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﺷﺘﯽ
ﺷــڕ و ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟ ﻧﻮان ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ و ﻓﺳﺘﯿﻦ ھﻣﯿﺸ و ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻟم ﺳــردەﻣ ﺑﺎﺑﺗﻜﯽ ﺳرﻧﺠاﻛﺶ ﺑﻮوە ﺑﯚ ﺳﯿﻨﻣﺎی رۆژﺋﺎوا ھروەك ﭼﯚن ﯾﻛﻚ ﻟ ﺑﺎﺑﺗ ﺳرەﻛﯿﯿﻛﺎن ﺑﻮوە ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ رۆژﺋﺎوا .ﻛواﺗ ﺳﯾﺮ ﻧﯿﯿ ﻛ رۆژﺋﺎواﯾﯿﯿﻛﺎن ھﻣﻮو ﺳﺎﻚ ﭼﻧﺪ ﻓﯿﻠﻤﻚ ﺳﺑﺎرەت ﺑم ﺑﺎﺑﺗ ﭼ ﺑﻜن. زۆرﺑی ﺋو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧش ﭘﯾﺎﻣﻛﯾﺎن ﺋﺎﺷــﺘﯽ و ﭘﻜوەژﯾﺎﻧ ﻛــ رەﻧﮕــ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﺑﯿــﺮ و رای ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ رۆژﺋﺎوا )ﺑﺗﺎﯾﺒت ﺋورووﭘﺎ( ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳری ﻛﺸی ﻧﻮان ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ و ﻓﺳﺘﯿﻨﯿﺶ ھر ﺋﻣﯾ .ﺋم ﭘﯾﺎم و رواﻧﮕﯾ ﺋﻣۆ ﻟ زۆرﺑی ﺋو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧش ﻛ ﻟ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ و ﻓﺳﺘﯿﻦ ﭼ دەﺑﻦ ،ﺑدی دەﻛﺮێ. زەﯾﺘﻮوﻧﯿــﺶ ﯾﻛﻜ ﻟم ﻓﯿﻠﻤﺎﻧ :وەﻛﻮ زۆرﺑی ﺋو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿك و ﻓﺳﺘﯿﻨﯿﯿك ﺗﻮوﺷﯽ ھﻟﻮﻣرﺟﻚ دەﺑﻦ ﻛ ﺑ ﻧﺎﭼﺎری دەﺑ ﯾﺎرﻣﺗﯿﯽ ﯾﻛﺘﺮ ﺑﺪەن و ھر ﺋﻣ دەﺑﺘ ھﯚی ھﺎوڕﯿﺗﯽ و ﻟ ﯾﻛﺘﺮ ﺗﮕﯾﺸﺘﻨﯿﺎن و ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑﯿﺮ و ﺑﺎوەڕﯾﺎن ﺳﺑﺎرەت ﺑ ﯾﻛﺘﺮ .ﻟﺮە ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻓﯿﻠﻤﻛ ﻟ ﺳﺎﯽ 1982و ﭼﻧﺪ رۆژﻚ ﺑر ﻟ ھﺮﺷﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﯚ ﺳر ﻟﺒﻨﺎن روو دەدا. ﭼﯿﺮۆﻛﻛ ﻟ ﻛﻣﭙﯽ ﭘﻧﺎﺑرە ﻓﺳﺘﯿﻨﯿﯿﻛﺎن ﻟ ﺑﯾﺮووت دەﺳﺖ ﭘ دەﻛﺎت” .ﻓھﺪ“ ﻛﻮڕﻜﯽ ھرزەﻛﺎری ﻓﺳﺘﯿﻨﯿﯿ ﻛــ ﻟﮔڵ ﺑﺎوك و ﺑﺎﭘﯿﺮی دەژی .ﺋﮔرﭼﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ژﯾﺎن ﻟ ﻛﻣﭗ ﻧﺎﻟﺑﺎرە ﺑم ”ﻓھﺪ“ ﻛﻮڕﻜﯽ ﻻﺳﺎرە و ﺣزی ﻟ ﯾﺎرﯾﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘﯿ ﺗﺎﻛﻮ ﺷوﻚ ﺑﺎوﻛﯽ ﻟ ﺑﯚردﻣﺎﻧﯽ ﻛﻣﭗ ﻟ ﻻﯾن ﻓۆﻛﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻠوە دەﻛﻮژرێ” .ﻓھﺪ“ ﻟﻣودوا دەﭼﺖ ﺑﯚ ﻛﯚرﺳﯽ ﻓﺮﻛﺎرﯾﯽ ﺷــڕ ﻛ ﺑﺰاﭬﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی ﻓﺳــﺘﯿﻦ ﺑﯚ ﻻوەﻛﺎن ﺑڕﻮەی دەﺑــﺎ .رۆژﻚ ﻓۆﻛﯾﻛﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯽ دەﻛوﺘ ﺧﻮار و ﻓۆﻛواﻧﻛ ﻛ ﻧﺎوی ”ﯾﯚﻧﯽ“ﯾ، ﻟ ﻻﯾن ﺷــڕواﻧ ﻓﺳــﺘﯿﻨﯿﯿﻛﺎن دەﺳﺘﺒﺳر دەﻛﺮێ. ”ﻓھﺪ“ ﺳــرەﺗﺎ ﺑ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻟﮔڵ ”ﯾﯚﻧــﯽ“ رووﺑڕوو دەﺑﺘوە ﺑم دوای ﺋوەی ﻛ ﭘﺎﺳواﻧ ﻟﺒﻨﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ،ﯾﻛﻚ ﻟ ھﺎوڕﯿﻛﺎﻧﯽ دەﻛﻮژن ،ﺑﯾﺎر دەدا ﻛ” ﯾﯚﻧﯽ“ ﺑڕە ﺑﻜﺎت ﺑو ﻣرﺟی ﻛ” ﯾﯚﻧﯽ“ش ﺋوی ﻟﮔڵ ﺧﯚ ﺑﺒﺎ ﺑﯚ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻛــ ﺑﮕﺎت ﺑ ﺋﺎواﺗﯽ ﺧﯚی و ﺑﺎوﻛﯽ ﻛ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﯾﺎﻧ. ”ﻓھﺪ“ و ”ﯾﯚﻧﯽ“ ﻟ رﮕدا ﻧﺎﭼﺎر دەﺑﻦ ﯾﺎرﻣﺗﯿﯽ ﯾﻛﺘﺮ ﺑﺪەن و وردە وردە ھﺎوڕﯿﺗﯽ ﻟ ﻧﻮاﻧﯿﺎن ﭼ دەﺑ. ﻛواﺗ ﻓﯿﻠﻤﻛ ﺋوەﻧﺪە ﺷــﺘﻜﯽ ﺗﺎزەی ﻧﯿﯿ و ھر ﻗﺴ و ﭘﯾﺎﻣﯽ ﻓﯿﻠﻤﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟم ﺑﺎرەدا دووﭘﺎت دەﻛﺎﺗوە ﺑم ﺋم ﭘﯾﺎﻣ ﻟﺑر ﻻﯾﻧ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯿﯿﻛ ﺳرﻧﺠاﻛﺸ. ﺋو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧ ﻛ ﺑﺎﺳــﻤﺎن ﻛﺮد ،ھردوو ﻻﯾﻧﯽ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ و ﻓﺳــﺘﯿﻦ ﺑ ھق دەزاﻧﻦ .ﻟﺮەش ﺋﺎواﯾ ﺑم ﻟ ھﻧﺪﻚ ﺷــﻮﻦ ﺗﺮاژﯾﺪﯾﺎی ﺧﻜﯽ ﻓﺳﺘﯿﻦ ﺑ ﻧﺎﺳﻜﯽ ﺑرﺟﺳﺘ دەﺑﺘوە .ﻧﺎﺳــﻜﯽ ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﻟ دﯾﺎﻟﯚﮔﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤﻛش دەﺑﯿﻨــﺮێ .ﻧﺎوی ﻓﯿﻠﻤﻛ ﺋﺎﻣــﺎژە دەﻛﺎ ﺑ دار زەﯾﺘﻮوﻧﻚ ﻛ ﺑﺎوﻛﯽ ”ﻓھﺪ“ ﻟ ﮔﯚﺪاﻧﻜﺪا ﭘروەردەی ﻛﺮدووە ﻛ رۆژﻚ ﻟ ﺧﺎﻛﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑوﻨ” .ﻓھﺪ“ ﻟ ﺗوای رﮕدا ﮔﯚﺪاﻧﻛ ﻟﮔڵ ﺧﯚی دەﺑﺎ ﻛ ﺋﺎواﺗﻛــی ﺑﺎوﻛﯽ ﺑﺘ دی .ﺋﻣش ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ و زەﻗﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﺎدە ﺑﯚ ﺋﺎﺷﺘﯽ. ”ﺋﯿﺮان رﯾﻜﻠﯿﺲ“ دەرھﻨری ﻓﯿﻠﻤﻛ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﯿ .زۆرﺑی ﻓﯿﻠﻤﻛﺎﻧﯽ ”رﯾﻜﻠﯿﺲ“ ھر ﺳﺑﺎرەت ﺑ ﺑﺎرۆدۆﺧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ و ﻓﺳــﺘﯿﻦ و وﺗــ دراوﺳــﻜﺎﻧﯿﺎﻧ و ھﻧﺪﯾﻜﺎن وەك ”ﺑﻮوﻛﻛی ﺳــﻮورﯾﺎ“ و ”داری ﻟﯿﻤﯚ“ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯿﺎن دەرﻛﺮدووە. ﺑرھﻣﮫﻨری ﻓﯿﻠﻤﻛش ”ﮔرس ﺋﺎﻧﻮﯾﻦ“ە ﻛ ﯾﻛﻚ ﺑﻮو ﻟ ﺑرھﻣﮫﻨرﻛﺎﻧﯽ ”ﻟﺪواﻧﯽ ﭘﺎﺷﺎ“ ﻛ دوو ﺳﺎڵ ﻟﻣوﺑر ﺧﺗﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺋﯚﺳﻜﺎری وەرﮔﺮت. (Zaytoun ﻧﺎوی ﻓﯿﻠﻢ :زەﯾﺘﻮون ))Zaytoun دەرھﻨر :ﺋﯿﺮان رﯾﻜﻠﯿﺲ. ﻧﻮوﺳر :ﻧﺎدر رزق. ﺋﻛﺘر :ﺳﺘﯿﻔﻦ دۆرف ،ﻋﺑﺪو ﺋﻟﻌﻗﻞ. ژاﻧﺮ :دراﻣﺎ ،ﺋدﭬﻨﭽﺮ. .2012 ﺳﺎڵ2012 : وت :ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ،ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ھﻮﻧرﻣﻧﺪﻜﯽ ﭘراوﺰﺧﺮاو
17
رﺒﯿﻦ ﻓﺗﺎح ﺷــﻮﻦ ،ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕﯾﻛﯽ ﺑﭽﻮوك ،ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﺷــﻗﺎﻣﯽ رەﺷــﯿﺪ ﻟ ﺑﻏﺪاد ،ﻛﺎت ،ﺳرەﺗﺎی ،1950ﻣﺰﻜﯽ ﺑﭽﻮوك و ﭼﻧﺪ ﭘﺎرﭼ ﻛﺎﻏزﻜﯽ ،1950 ﺳــﭙﯽ و ﻛﯚﻣﻚ ﻗم رەﻧــﮓ ،ﮔﻧﺠﻜﯽ ﺗﻣن 27ﺳﺎڵ ،ﻗﻣﻜﯽ ﺑدەﺳﺘوە ﮔﺮﺗﻮوە و ﺧﯚی ﺑﺳــر ﻛﺎﻏز و ﻣﺰەﻛی ﺑردەﻣﯿﺪا ﺧﻮار ﻛﺮدووەﺗوە. ﻟ دەرەوەی ﺟﻧﺠﺎﯿﯽ ﺷــﻗﺎم ،ﻏﺒﻏﺒﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚﻛــران و ﮔوھــﯚڕی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﻗﺎﻣﯽ رەﺷــﯿﺪ ،ھﻮﻧرﻣﻧﺪﻚ ﺳــرﻗﺎﯽ ﻛﺸــﺎﻧﯽ ھﻜﺎرﯾﯽ ﻛﯚﻣﻚ ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯿ، ھﻛﺎن دەﻛﺸﺖ و ﻣﺎوەﻣﺎوە ﺳرﻧﺞ ﻟ ﭘﺎرﭼ ﻛﺎﻏزﻜﯽ ﻟﯚچ ﺧﻮاردوو دەدات ،ﻛﺎﻏزەﻛﺎن ﺑ ﻗﻣﯽ ﺳﻮور ﻟﺳــرﯾﺎن ﻧﻮوﺳﺮاوە ،ھﻣﻮوان دەزاﻧﻦ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿك ﻟﻧﻮان ﻧﻮوﺳــﺮاوی ﺳــر ﻛﺎﻏــزە ﻟﯚﭼﺨــﻮاردووەﻛﺎن و ھﻜﺎرﯾﯿﻛی ﺑردەﺳﺘﯽ ھﻮﻧرﻣﻧﺪەﻛ ھﯾ. ﻟــﺮە ،ﻟ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕی )ﺧﺗــﻞ ﻋرەﺑﯽ( ﻟ ﺳــر راﺳﺘ ﺷﻗﺎﻣﯽ رەﺷﯿﺪ و ﻟﻧﺎو ﺟرﮔی ﺑﻏــﺪادا ،ھﻮﻧرﻣﻧﺪﻜﯽ ﮔﻧﺞ ،ﺑ ﻛﻮردی ﺑﯿﺮ دەﻛﺎﺗــوە و ﺑ ﻛﻮردی و ﺑﯚ ﻛــﻮرد ھﻜﺎری دەﻛﺸــﺖ .ﺋو ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎﻧــ و ھﻜﺎری ﺋو ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧ دەﻛﺸﺖ ،ﻛ ﺋﻤ ھﻣﻮوﻣﺎن ﺷﺎﻧﺎزﯾﺎن ﭘﻮە دەﻛﯾﻦ ،ﺋو دەﯾوﺖ ،ﻟرﮕی ھﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯿﯿوە ،ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﭘﺘو ﻟﻧﻮان وﺷ و وﻨدا دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت. ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ،ﺳــﺎﯽ 1923ﻟــ ﻛرﻛﻮك ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮوە ،ﺑم ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺳرەﺗﺎﯾﯽ ﻟ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺗواو ﻛﺮدووە ،دواﺗﺮ ﮔڕاوەﺗوە ﻛرﻛﻮك و ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺧﻮﻨﺪووە .ﺳــﺎﯽ 1945ﻟــ ﭘﯾﻤﺎﻧﮕی ھﻮﻧرە ﺟﻮاﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﻏﺪا وەرﮔﯿﺮاوە و ﺳــﺎﯽ 1950ﺑﺷــﯽ وﻨی ﻟو ﭘﯾﻤﺎﻧﮕﯾدا ﺗواو ﻛﺮدووە .ﺋو ،ﻟ ﺳﺎﯽ 1973 ،-1977ﻟ ﺑﺷــﯽ ﺧﯚﺷﻨﻮوﺳﯽ و زەﺧﺮەﻓ ﻟ ، 1977 ﭘﯾﻤﺎﻧﮕی ھﻮﻧــرە ﺟﻮاﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﻏﺪاد واﻧی ﮔﻮﺗﻮوەﺗوە و ﺗــﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺗﻣﻧﯽ ﻟ 1996 ﻟ ﻛﺎرە ھﻮﻧرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑردەوام ﺑﻮوە. ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ،وەك ھر ﯾﻛﻜﯽ ﺗﺮ ﻟ ھﻮﻧرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﻛﻮرد ،ﭘراوﺰ و ﻓراﻣﯚش ﻛﺮاوە ،ھم ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﻮﻧرەﻛﯾﺪا و ھم ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﺪا.
زۆر ﻛم ﻟﺑﺎرەی ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ﻧﻮوﺳــﺮاوە ،ﺋوەﺷﯽ ﻧﻮوﺳﺮاوە و ﮔﻮﺗﺮاوە ،ﻛﯚﻣ ﺷﺘﻜﯽ ﺳرەﺗﺎﯾﯿ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ وەك ﺳــرﭼﺎوەﮔﻟﻚ ﺑﯚ ﻧﺎﺳــﯿﻨﯽ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن و ھﻮﻧرەﻛی ﺑ ﺗواوی ﭘﺸــﺘﯽ ﭘ ﺑﺒﺳﺘﯿﻦ. ﻟﻛﯚی ﺋو وﺗﺎر و دﯾﺪار و وردە ﺑﺎﺑﺗﺎﻧی ﻟﺑﺎرەی ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ﻧﻮوﺳﺮاون ،دەﻛﺮﺖ ﻛﻮراﺳﻛی ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ،ﻛ ﺳــﺎﯽ 2010ﻟــ ﻻﯾن ﺑﺧﺘﯿﺎر ﺳﻋﯿﺪ ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮاوە ،ﺑ دەوﻣﻧﺪﺗﺮﯾﻦ ﺑرھم داﺑﻨﯿﻦ ،ﻛ ھم ﺑﺷــﻚ ﻟــ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن و ھم ﺑﺷــﻜﯽ زۆر ﻟ ﺑرھﻣﻛﺎﻧﯽ ﺗﺪا ﻛﯚﻛﺮاوەﺗوە. ﺑﭘﯽ ﻛﻮراﺳــی ﺗﺎﯾﺒــت ﺑــ ھﻮﻧرﻣﻧﺪ، ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ﺑﺳــر دوو ﺑــﻮاردا داﺑش دەﺑﻦ ،ﯾﻛﻣﯿﺎن ،ﺋــو ﻛﺎرە ھﻮﻧرﯾﯿﺎﻧی ﻛ ﺑﺑــ ﺑراﻣﺒــر ﺋﻧﺠﺎﻣــﯽ داون ،دووەﻣﯿﺎن، ﺋو ﻛﺎرە ھﻮﻧرﯾﯿﺎﻧی ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و دەزﮔﺎ و ﻻﯾﻧﻛﺎﻧــﯽ دﯾﻜ ،ﺑﻣﺑﺳــﺘﯽ ﭘﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋﻮی ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧی ﺑرھﻣﯽ ھﻨﺎون. ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری ﻛﻮراﺳــﻛ ،ﭘﯽ واﯾ ،ﺳــرەﺗﺎی ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ،ﺑــﯚ ﺋو ﻛﺎرە ھﻮﻧرﯾﯿﺎﻧ ﯾﺎن وردﺗﺮ ﺑﯿﻦ ھﻜﺎرﯾﺎﻧ دەﮔڕﺘوە ،ﻟ ﺳﺎﻧﯽ 1939ﻟــ ﮔﯚﭬــﺎری ﮔﻻوﮋ و دواﺗﺮ ﻟ 1939-1949 1949 1948ﻟ ﮔﯚﭬﺎری ﻧــﺰار ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ داون. 1948-1949 1949 ﺟﮕــ ﻟــ ھﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﮔﯚﭬﺎرەﻛﺎﻧﯽ وەك ﮔﻻوﮋ و ﻧﺰار ،ھﻜﺎری و ﻧﺧﺸﺳﺎزی ﺑرﮔﯽ ﻛﯚﻣﻚ ﻛﺘﺒﯽ ﻛﺮدووە ،وەك )ﯾﺎدﮔﺎر و ھﯿﻮا( ی ﺑﺮاﯾﻢ ﺋﺣﻤد ،دﯾﻮاﻧﯽ )ﺷﺦ ﺳﻻم( ،دﯾﻮاﻧﯽ )ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن(ی ھــژار ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧﯽ) ،ﺋﻏﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن(ی د .ﻣﺎرف ﺧزﻧدار” ،ﭘﻜﻧﯿﻨﯽ ﮔدا(ی ﺣﺳــن ﻗﺰﭽــﯽ) ،دﯾﻮاﻧﯽ ﺑﺨﻮد(، )ﺷھﯿﺪاﻧﯽ ﻗی دم دم( و ﮔﻟﻜﯽ دﯾﻜ. ﺋــو ﺑﯿﺮۆﻛﯾی ﻛــ ﭘﯽ واﯾ ،ﺳــرەﺗﺎی ﻧﺎودەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ﺑﯚ ھﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚﭬﺎری ﮔﻻوﮋ و ﻧﺰار دەﮔڕﺘوە ،ﻟوﻮە ﺳــرﭼﺎوە دەﮔﺮﺖ ،ﻛ ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﺳﺎﯽ 1950ﻟﻻﯾن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻋﻻﺋددﯾﻦ ﺳﺟﺎدی ﭘﺸﻨﯿﺎز ﻛﺮا ﺑﯚ ﻛﺸﺎﻧﯽ ھﻜﺎرﯾﯽ ﻛﯚﻣﻚ ﻟ ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻼﺳﯿﻜﯽ ﻛﻮرد. ھــر ﻟــو ﻛﺎﺗــدا ،ﺳــﺟﺎدی ﻟــ رﮕی
ﻧﻮوﺳﺮاوﻜوە ،ﺑ ﻛﻮرﺗﯽ وەﺳﻔﻜﯽ روﺧﺴﺎری ھرﯾك ﻟ ﺷــﺎﻋﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ﻧﻮوﺳﯿﻮە و ﻟ ﺳــر ﺑﻨﻣﺎی ﺋو وەﺳﻔﻜﺮدﻧﺎﻧی ﺳﺟﺎدی ﺑﯚ ﺷــﺎﻋﯿﺮەﻛﺎن ،ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ھﻜﺎری ھرﯾك ﻟ ﺷﺎﻋﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺸﺎوە. ﺋــو ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧی ﺑﺎﺑﺎﺟــﺎن ،ﻟﺳــر ﺑﻨﻣﺎی وەﺳﻔﻛﺎﻧﯽ ﻋﻻﺋدﯾﻦ ﺳــﺟﺎدی ھﻜﺎرﯾﯽ ﻛﺸــﺎون ،ﭘﻜﮫﺎﺗﻮون ﻟ” ،ﻣــﻻی ﺟزﯾﺮی، ﺋﺣﻤــدی ﺧﺎﻧــﯽ ،ﻧﺎﻟﯽ ،ﻣوﻟــوی ،ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدری ﻛﯚﯾﯽ ،ﺳی ﺑﺎﻗﯚ ،ﺑﺎﺑﺎ ﺗﺎھﯿﺮی ھﻣداﻧﯽ، ﺑﺴــﺎراﻧﯽ ،ﺳﺎﻟﻢ ،ﺷﺦ رەزای ﺗﺎﺑﺎﻧﯽ ،ﺳﺎﻟﻤﯽ ﺳــﻨ ،ﻣﺟﺪی ،ﺣرﯾﻖ ،ﻣﺣــﻮی ،ﻛﻮردی، ﻣﻻی ﺟﺑﺎری و ﺋــدەب“ ،ھﻜﺎرﯾﯽ ھﻣﻮو ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧ ،ﻟ ﭼﺎﯾﯽ ﯾﻛم و دووەﻣﯽ ﻣﮋووی ﺋدەﺑﯽ ﻛﻮردی ،ﻛ ﯾﻛﻣﯿﺎن ﻟ ﺳﺎﯽ 1951 و دووەﻣﯿــﺎن ﻟ ﺳــﺎﯽ 1971ﭼــﺎپ ﻛﺮاوە، ﺑوﻛﺮاوﻧﺗوە. ﺟﮕ ،ﻟ ھﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮرد ،ﻛ ﻟ ﻛﺘﺒﯽ ﻣﮋووی ﺋدەﺑﯽ ﻛﻮردی ﻋﻻﺋدﯾﻦ ﺳــﺟﺎدی ﺑوﻛﺮاوﻧﺗوە ،ﺑﺧﺘﯿﺎر ﺳــﻋﯿﺪ
ﺗزﺑﯿﺢ ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﺟﻮاﻧﯽ ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ :ھوﻟﺮ
ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﺑھﺎ ﻧﺗوەﯾﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚی ھﯾ و زۆرﺟﺎرﯾﺶ ﺑﻮوەﺗ ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺳﯿﻤﺎﯾﻛﯽ ﺟﯿﺎواز ﺑ ﻧﺗوەﻛی و ﻟﻧﺎو ﻧﺗوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺟﯿﺎی ﻛﺮدووەﺗوە ،ھﺒﺗ ﺋﻣش ﺟﻮاﻧﯿﯿﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻟ دﻧﯿﺎی دەرەوە ھﯾ. ھرزان ھﯾ ،ﺑــم ﺗزﺑﯿﺤ ﻗزواﻧﯿﯿﻛﺎن ﻛﯾﺎری ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھﯾ. ﺗزﺑﯿﺢ وەك رەﻣﺰ و ﺑھﺎی ﻧﺗوەﯾﯽ ﭘﯿﺎواﻧﯽ ﻛــﻮرد ،ﺑﺗﺎﯾﺒت ﭘﯿــﺮەﻛﺎن ﻟﮔڵ ﺑﯚ زاﻧﯿﻨﯽ ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺗزﺑﯿﺢ و ﭘﻜﮫﺎﺗﻛﺎﻧﯿﺎن ﺟﻠﻜــﯽ ﻛﻮردﯾــﯽ رەﻧﮕﯿــﻦ زۆرﯾﻨﯾــﺎن رووﻣــﺎن ﻟ ﺷــﻮﻨﯽ )دﻧﯿــﺎی زﯾــﻮ( ﻛﺮد، ﺗزﺑﯿﺤﻜﯿﺸــﯽ ﺑدەﺳــﺘوەﯾ ،ﺟﺎران زﯾﺎﺗﺮ ﻣﺤﻣــد ﺋﺣﻤــد ﻛ ﻟــ ﻻی ﭘﯿــﺎوە ﺑﺗﻣﻧﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋم ﻛﻮﻟﺘﻮورە ھﺑﻮوە ،ﺑم ﺋﺴــﺘﺎ ھﮕﺮﺗﻨــﯽ ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﮔﺮاﻧﺒھﺎ و دەﮔﻤن ﻟﻧﺎو ھﻣﻮو ﻧوەﻛﺎﻧﺪا ﺑرﭼﺎو دەﻛوﺖ .ﺗﻧﺎﻧت ﺳرﻛﺮدە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﺒــش ﻧﯿــﻦ ﻟــ ﺑﻛﺎرھﻨــﺎن و زﯾﻨــﺪوو راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋــو ﻛﻮﻟﺘﻮورە و زۆرﺑﯾﺎن ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎش ﺗزﺑﯿﺢ ﺑﻛﺎر دەھﻨﻦ. ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺗزﺑﯿﺢ ﺷﻮازی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﻗزواﻧﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﻜﯽ ﺧﯚﻣﺎﯿﯿــ و ﻟــ ھﻧﺪﻚ ﺟﮕ زۆر ﺑﺟﻮاﻧﯽ دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ ﺑﻣــش ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﺧﯚﻣﺎﯽ ﺷــﺎن ﺑﺷــﺎﻧﯽ ﺗزﺑﯿﺤــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺑــرزە ،ﺗﻧﺎﻧــت ﺑرزﺗﺮﯾﺶ، ھرﭼﻧﺪە ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﯚر ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﺑﺎﻏﯾﯽ و ﺷﻮوﺷــﯾﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮاوە و ﺑﻧﺮﺧﻜﯽ
ﺧﺎوەﻧﻛﯾﺗــﯽ وردەﻛﺎرﯾــﯽ ﺗزﺑﯿﺤــﯽ روون ﻛﺮدەوە و ﺳــرەﺗﺎ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟ ﺗزﺑﯿﺤﯽ )ﻛھﺮەب( ﻛــﺮد ﻛ ﺋــم ﺗزﺑﯿﺤ ﺟﮕ ﻟ ﺟﻮاﻧﯿﯿﻛــی ﺑﯚ ﻧﺧﯚﺷــﯿﯽ دڵ و زەردوﯾﯽ ﺑﻛﺎر دــﺖ .ﻟﺑﺎرەی ﭘﻜﮫﺎﺗــی ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﻛھﺮەﺑــوە ﻣﺤﻣد ﺋﺣﻤــد ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋم ﺟﯚرە ﺗزﺑﯿﺤ ﻟ ﺑرد ﭘﻚ ھﺎﺗﻮوە ﺋﻣش ﺑو ﺷــﻮەﯾﯾ ﻟ ﻧﺰﯾﻚ رووﺑﺎرەﻛﺎن ﻛﺎﺗﻚ ﻏرەی دار ﻟ دارەﻛ دەﭼﯚڕﺖ دەڕژﺘ ﻧﺎو رووﺑﺎرەوە، ﭘﺎش ﺗﭙڕﯾﻨﯽ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ زۆر ﺑﭼﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵ وەك ﺑردی ﻟ دﺖ“ ،ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟ درﮋەی ﻗﺴــﻛﺎﻧﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑ ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺋم ﺟــﯚرە ﺗزﺑﯿﺤ دا و ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋم ﻛھﺮەﺑ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﯚری ھﯾ ﻟواﻧ :ﻛھﺮەب ﭘﯚﯚﻧﯽ ﻛ ﻟ رەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ )زەرد و ﺳﻮور( ﭘﻚ ھﺎﺗﻮوە ،ﻛھﺮەب ﺋﺑﻮﻋﺷــﺮە رووﺳــﯽ )ﻣﯾﻠــو ﭘﺮﺗﻗﺎﯽ(، ﻛھﺮەب ﺋﻤﺎﻧﯽ )ﺳــﻮور( ،ﺗﻮراب ﻛھﺮەب ﻛ ﺋوﯾــﺶ ﭼﻧﺪ رەﻧﮕﻜﯽ ھﯾــ .“ﻣﺤﻤد ﺋﺣﻤــد ﻟ درﮋەی ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗزﺑﯿﺤــﺪا ﮔﻮﺗــﯽ، ”ھروەھــﺎ ﺗزﺑﯿﺤــﯽ ﻛﺮﻣــﺎن )ﻗھﺮەﻣﺎن( ھﯾــ ﻛ ﻟ ﺟﯚرە ﺑردﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒت دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ و ﻟﻣﮋە ﺋــو ﺟﯚرەﯾ ھﯾ و زۆر ﺑﻧﺮﺧ .ﺟﯚرە ﺗزﺑﯿﺤﻜﯽ ﺗﺮ ھﯾ ﻛ ﻟ ﺷﻔﺮەی ﻓﯿﻞ دروﺳﺖ ﻛﺮاوە ﺑ ز و زﯾﻮ رازﻨﺪراوەﺗوە ،ﺳﺎدەﺷﯽ ھﯾ .ﺟﯚرﻜﯽ ﺗﺮی ﺗزﺑﯿﺢ ھﯾ ﻛ ﺑ) ﯾﻮﺳــﺮ( ﻧﺎو دەﺑﺮﺖ و رەﻧﮕﯽ رەﺷــ ،ﺋم ﺟﯚرە ﻟ دار ﭘﻚ ھﺎﺗﻮوە و ﺑ ز و زﯾﻮ رازﻨﺪراوەﺗوە ،ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪﯾﯽ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری ﻛﻮراﺳﻛی ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ،ﺋﺎﻣﺎژە ﺑ ﻛﯚﻣﻚ ھﻜﺎرﯾﯽ ﺗﺮی ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﺑﺎدﯾﻨﺎن دەﻛﺎت ،ﻛ ﻟ ﻛﺘﺒــﯽ ”ھﻮزاﻧﭭﺎﻧﺖ ﻛﻮرد“ ﻟ ﺳــﺎﯽ 1980ﺑو ﻛﺮاوﻧﺗوە و ﭘﻜﮫﺎﺗﻮون ﻟ ”ﻋﻟﯽ ﺣرﯾﺮی ،ﻓﻗ ﺗﯾﺮان ،ﻣﻻ ﺋﺣﻤدی ﺟﺰﯾﺮی ،ﺧﺎﻟﯿــﺪ زﺒﺎری ،ﺋﺣﻤــدی ﺧﺎﻧﯽ، ﻣﻧﺴﻮر ﮔﺮﮔﺎﺷــﯽ ،ﻣﻻ ﺣﻮﺳﻦ ﺑﺎﺗﯾﯽ ،ﭘﺮﺗﻮ ھــﻛﺎری ،ﺑﻛﺮ ﺑگ ﺋرزی ،ﺷــﺦ ﻧﻮرەدﯾﻦ ﺑﺮﯾﻔﻜﺎﻧﯽ ،ﺗھﺎ ﻣﺎﺋﯽ و ﺣﺳن ﺑﺎﻣڕﻧﯽ“. ﻛﺎرە ھﻮﻧرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ،ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ھﯾ ،ﺑم ﺋوەی ﻟ ھﻣــﻮو ﻛﺎرەﻛﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﻻی ﺑﮋاردەﯾك ﺑ ﮔﺮﻧﮓ ھﺴــﻧﮕﻨﺪراوە ،ھﻜﺎرﯾﯽ ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮردە ،ﺋــوەش ﻟوﻮە ﺳــرﭼﺎوە دەﮔﺮﺖ، ﻛ ﺋــو ﯾﻛﻣﯿﻦ ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﺑــﻮو ھﻜﺎرﯾﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑ وردی و ﺳــرﻛوﺗﻮوﯾﯽ ﺑﻜﺸــﺖ و ﭘﺎﺷﺎن ،ھﻜﺎری ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮرد، ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ زۆر ﺑرﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﻟ ﺑرھﻣﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ،ﺑوﺑﻮوﻧﺗــوە و ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﺎن ﻟﺳــر ﺧﻚ دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە ،ﺑ رادەﯾك ﻛ ﺋﺴﺘﺎ
ﺋم ﺗزﺑﯿﺤش ﺋوەﯾ ﻛﺎﺗﻚ ﺧﺎوەﻧﻛی ﻛ ﺑدەﺳــﺘﯿوە ﺑﺖ و ﺧﻣﻜﯽ ھﺑﺖ ﭘﻟﻚ ﯾﺎﺧﻮد ﺗﻮﮋاﻚ ﻓێ دەدات .ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﻧﺮﺟﯿﻞ )ﻛﯚك( ﻛ ﺋوﯾﺶ ھر ﻟ دار دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ. ھروەھﺎ ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﺳﻧﺪەﻟﻮس ﻛ زۆر رەﻧﮕﯽ ھﯾ ،ﺑم ﭘﻜﮫﺎﺗﻛی دﯾﺎر ﻧﯿﯿ ،ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺋﻤﺎﻧﯿﯿﻛی داﺧﻮازﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮی ھﯾ.“ ﺋو ﺗزﺑﯿﺤﺎﻧی ﺑﺎس ﻛﺮان ﻧﺮﺧﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﭘﯽ ﺷــﻮاز و ﭘﻜﮫﺎﺗﯾﺎن دەﮔﯚڕﺖ ﻛ ھﻣﻮوﯾﺎن ﻧﺮﺧﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 100 دۆﻻرە. ﻟﺑﺎرەی ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﻗزواﻧوە ﻣﺤﻤد ﺋﺣﻤد ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﻗزوان ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﯚری ھﯾ و ﮔﺮاﻧﯽ و ھرزاﻧﯿﯽ ﺋم ﺗزﺑﯿﺤﺎﻧ ﺑﯚ ﺷﻮازی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯿﺎن دەﮔڕﺘوە ،ھﻧﺪﻚ ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﻗزواﻧﯿﯽ زۆر ﺟﻮان و رﻚ ھﯾ ﻛ ﺑﯚ دﯾﺎری دەﺑﺮــﺖ و ﻧﺮﺧﻜﯽ ﺧﯾﺎﯿــﯽ ﭘ دەدرﺖ، ﺟﯚرەﻛﺎﻧــﯽ ﺗزﺑﯿﺢ و ﺋواﻧــی ﻛ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯿﺎن ھﯾ ﺗزﺑﯿﺤﯽ ﻗزواﻧﯽ )ﺑرزﻧﺠ، ﺗﯾﻠق و ﻻﺳﻮورە(ﯾ ،ﻧﺮﺧﯽ ﺋم ﺗزﺑﯿﺤﺎﻧ ﻟ 6ھزار دﯾﻨﺎر ﺗﺎ ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎری ﻋﺮاﻗﯿﯿ.“ ﺗزﺑﯿﺢ ﺑﯚ ﯾﺎدﻛﺮدﻧوەی ﺧﻮدا ژﻧــﺎن و ﭘﯿﺎواﻧــﯽ ﺑﺗﻣن زﯾﺎﺗــﺮ ﺗزﺑﯿﺢ ﺑﯚ ﺗزﺑﯿﺤﺎت )ﯾﺎدەوەرﯾــﯽ ﺧﻮدا( ﺑﻛﺎر دەھﻨﻦ ﻛ ﺋﻣ دﯾﺎردەﯾﻛ ﻟﻧﺎو ﻣﻮﺳــﻤﺎﻧﺎﻧﺪا زۆرە، ﻏزال ﻋﻮﻣر ﺗﻣن 73ﺳﺎڵ ،ﻟ ﺗﻣﻧﯽ 35 ﺳــﺎﯿﯿوە ﺗزﺑﯿﺢ ﺑﻛﺎر دەھﻨﺖ و ھﻣﯿﺸ ھﺎوڕــﯽ ﺑــﻮوە و دەــﺖ” ،ﺗﻧﯿﺎ ﻟــ ﻛﺎﺗﯽ ﻧﺎﻧﺨــﻮاردن و ﺧوﺗﻦ ﺗزﺑﯿﺢ ﺑــﻛﺎر ﻧﺎھﻨﻢ ﺋﮔرﻧــﺎ ھﻣﻮو ﻛﺎﺗﻚ ﺗزﺑﯿﺢ ﺑﻛﺎر دەھﻨﻢ، ھﻣﯿﺸ زﻛﺮی ﺧﻮدای ﭘ دەﻛم ،ﻟ ھﻧﺪﻚ ﻛﺎﺗﺪا ﺋﮔر دﯾﺎرﯾﻢ ﭘ ﺑﺧﺸﺮاﺑﺖ ﺑﺋﺎواﺗوە
ﺑﯚ ھر ﻛﺳــﻚ ،ﻛ ﻧﺎوی ﻧﺎﻟﯽ دەﺑﯿﺴــﺘﺖ، راﺳــﺘوﺧﯚ وﻨﯾﻛﯽ ﻧﺎﻟﯽ دﺘ ﭘﺶ ﭼﺎوی، ﻛ ﺑ ﭘﻧﺠی ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ﻛﺸﺮاوە. ﺗﻮاﻧــﺎی ھﻮﻧری ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ،وای ﻛﺮدووە ﺳــﺎﯽ 1967ﻟﻻﯾن ﺑﺎﻧﻜﯽ ﺳــرەﻛﯿﯽ ﻋﺮاﻗوە ،ﺑﯚ ﻛﺸﺎﻧﯽ دراوە ﻛﺎﻧﺰاﯾﯿﻛﺎن ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺖ ﺑﻜﺮﺖ و ﺑو ﺷﻮەﯾ ،ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن وﻨی دراوە ﻛﺎﻧﺰاﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاﻗﯽ ﻛﺸــﺎوە ،ﻛ ﻟ ﭘﻨﺞ ﻓﻠﺲ 25 ،ﻓﻠﺲ، 50ﻓﻠﺲ 100 ،ﻓﻠﺲ 250 ،ﻓﻠﺲ 500 ،ﻓﻠﺲ و ﯾك دﯾﻨﺎر ﭘﻜﮫﺎﺗﻮون. ھﻣــﻮو ﺋو ﻛﺎراﻧی ﺑﺎﺑﺎﺟــﺎن ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ داون، ﺷــﯿﺎوی ﺋوەن ،ﻛﻮرد ﺷــﺎﻧﺎزﯾﯿﺎن ﭘﻮە ﺑﻜﺎت، ﺑم ﺑداﺧوە ﻛ وەك ﺋوەی ﭘﯿﻮﺳــﺘ ﻧك ھر رﺰ ﻟ ﺑﺎﺑﺎﺟــﺎن و ھﻮﻧرەﻛی ﻧﮔﯿﺮاوە، ﺑﮕﺮە ﭘراوﺰ و ﻓراﻣﯚش ﻛﺮاوە ،ﺑڕادەﯾك ﻛ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻧﺎزاﻧﺮﺖ ﻛﯚی ﺑرھﻣﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ﭼﯽ ﺑﻮون و ﻟ ﻛﻮﻦ! ﺋوەش ﺑﺎﯾﺧﯽ ﻛﻮراﺳﻛی ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن و ھر ﺑرھﻣﻜﯽ ﺗﺮی ﺗﺎﯾﺒت ﺑو ھﻮﻧرﻣﻧﺪە ﺑ ﺑﺎﯾﺧﺘﺮ دەﻛﺎت.
ﺑــﻮوم ﻛــ ﺗزﺑﯿﺢ ﺑــﺖ و زۆر ﺗزﺑﯿﺤﻢ ﭘ ﺑﺧﺸﺮاوە ،زۆرﺟﺎر ﻟ ﺣﺟوە ﺑﯚﯾﺎن ھﻨﺎوم و زۆر ﭘﯽ دﺨﯚش ﺑﻮوم“. ﺋو ﺋﺎﻓﺮەﺗ ﺑﺗﻣن رۆﭼﻮوە ھروەھﺎ دە، ”ﺋﮔر رۆژﻚ ﺗزﺑﯿﺤﻛم ون ﺑﻜم ،ھﺳﺖ دەﻛم ﺷﺘﻜﯽ ﮔورەم ﻟﺑﯿﺮ ﻛﺮدووە ﯾﺎن ﻟ ون ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾ زۆر دﻢ ﺑ ﺗزﺑﯿﺢ دەﻛﺮﺘوە و ھﻣﯿﺸ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻟ ﻻم ﺑﺖ“. ﺗزﺑﯿﺢ ﺑﯚ ﺧﯚﺧﺎﻓﻧﺪن ھﺎووﺗﯽ ﯾﺣﯿﺎ رەزا ﺗﻣن 28ﺳــﺎڵ دە، ”ﻣﻦ ﺗزﺑﯿﺢ ﺑﯚ ﺧﯚ ﻟﺑﯿﺮﻛﺮدن و ﺧﯚﺧﺎﻓﻧﺪن ﺑﻛﺎر دەھﻨﻢ ،ﻟو ﻛﺎﺗوەش ﺗزﺑﯿﺤﻢ ھﮕﺮت ﻛــ ﺗﺎزە وازم ﻟ ﺟﮕرە ھﻨﺎﺑﻮو ،ﺳــرەﺗﺎ ﺗﺎ راھﺎﺗﻢ ﭼﻮار ﭼــﻮار دەﻧﻜﻛﺎﻧﻢ ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛﺮد، ﺋوەش ﺟﯚرﻚ ﺑﻮو ﻟ ﺗﻮوڕەﺑﻮون و دەﻣﺎرﮔﯿﺮی ﻛ ﺑھﯚی ﺟﮕرەﻛﺸﺎﻧوە رووﺑڕووم ﺑﻮوەوە، ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿﯿوە ﺗزﺑﯿﺢ ﺋﺎراﻣﻜرەوەﯾﻛﯽ ﺑﺎﺷ.“ ﻓرﻣﺎﻧﺒری وەزارەﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺧﺎﺲ ﺟﺑﺎر ﻟم ﺑﺎرەﯾوە دە” ،ﺗزﺑﯿﺢ ﻟ ﺑﻜﺎرﯾﺪا ﺑﻛﺎر دەھﻨﻢ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﺋﮔر ﻛﺎرم ھﺑﺖ ﺑﻛﺎری ﻧﺎھﻨﻢ“. زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺗزﺑﯿﺢ ﺑﺗﺎﯾﺒﺗــﯽ ﻟ ﺑﯚﻧﻛﺎﻧﺪا ھﺎوڕﯿﻛﯽ ﺑﺎﺷــ ،ﻛﺎﺗﻚ ﻟﮔڵ ﺑﺮادەرەﻛﺎﻧﻢ ﻟﺳر ﺷﻗﺎم دەوەﺳﺘﯿﻦ ﺑﻛﺎر دەھﻨﯿﻦ ﯾﺎن ﻛ دەﭼﯿﻦ ﺑﯚ ﺋﺎھﻧﮓ ﺗزﺑﯿﺢ ﺑﯚ ﺳــرﭼﯚﭘﯽ ﮔﺮﺗــﻦ زۆر ﺟﻮاﻧ ،ھروەھﺎ ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﭘﺮﺳــ و ﻣﺟﻠﯿﺴﯿﺸــﺪا ،ﺋﻣﺎﻧــ ھﻣــﻮوی ﻛﺎﺗﯽ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧــﯽ ﺗزﺑﯿﺤﻦ ﻻی ﻣﻦ ،ﺑم ﺋﮔر ﻛﺎرم ھﺑــﺖ ھرﮔﯿﺰ ﺑﻛﺎری ﻧﺎھﻨﻢ ﭼﻮﻧﻜ ﺗزﺑﯿﺢ ﺧرﯾﻜﺖ دەﻛﺎت“.
18
ﺑﯚﭼﻮون
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺗﻧﮕﮋەی ﺳﻮورﯾﺎ ،ﺷڕ و ﺳرﻣﺎﯾ و وﺮاﻧﻜﺎری
ﻛﺒﻛﯽ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ وﺗﺎﻧﯽ زﻟﮫﺰی ﺟﯿﮫﺎن ﻟ ﺳﻮورﯾﺎدا ﯾﻛﻼﯾﯽ دەﻛﺮﺘوە ﻛﺎﻣﺮان ﻣﺗﯿﻦ
رژﻤﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﻟ ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی دﯾﻤﺷــﻖ ﭼﻛــﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿﯽ ﺑﻛﺎر ھﻨﺎوە .ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ژﻣﺎرەﯾك ﻟ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﭘﻼﻧﯽ ﺋوەﯾﺎن ھﯾ ﻛﺮدەی ﺳــرﺑﺎزی دژ ﺑ ﺳﻮورﯾﺎ ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەن ،ﺑم رەﺗﻜﺮدﻧوەی رۆﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻟ ﻻﯾن ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﺋو وﺗوە ﻟو ﻛﺮدە ﺳرﺑﺎزﯾﯿدا ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﻟﺑﺎرەی ھﯚﻛﺎری راﺳﺘﻗﯿﻨی ﺷڕەﻛ و دەرﺋﻧﺠﺎﻣﻛی دروﺳﺖ ﻛﺮد. ﺳــرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ھــﯚﻛﺎری ﺋــم ﮔﻮﻣﺎﻧــ ﻟ ھﻮﺴــﺘﯽ رۆژﺋﺎوادا ﺑرﭼــﺎو دەﻛوــﺖ .ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﯾﺎﻧوﺖ ﭼﺎوەڕﯽ دەرﺋﻧﺠﺎﻣــﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨــوەی ﭘﺸــﻜﻨراﻧﯽ رﻜﺨــﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ﻟﺑﺎرەی ﺋﮔری ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟو ﻧﺎوﭼﺎﻧــی دەرەوەی دﯾﻤﺷــﻘﺪا ﺑﻜن .ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ ﭼﯿﻦ و رووﺳﯿﺎ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ رژﻤﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد دەﻛن .ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺋﻣرﯾﻜﺎ و وﺗﺎﻧــﯽ ﺗﺮی رۆژﺋــﺎوا ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑ رۆﯽ ﺋو ﭘﺸﻜﻨراﻧ -ﻟ ﺑﻮاری ﺋﮔری ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ،ﺑی ﺋو ﭼﻛی ﺑﻛﺎر ھﻨــﺮاوە ،ﭼﯚن ﺑــﻛﺎر ھﻨﺮاوە- ﺑــﺪەن .ﺋــم ھﻧــﮕﺎوەی رۆژﺋﺎوا دەﺗﻮاﻧﺖ ﻟ ﺑﯾﺎری ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺳــﻮورﯾﺎدا رۆﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ھﺑﺖ و ﺑرەﯾﻛﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﻧﻮدەوﺗﯽ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺳــﻮورﯾﺎدا دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت .ﺋم ھﻧﮕﺎوە ﺷــرﻋﯿﯿﺗﯽ ﺋﺧﻼﻗﯿﯽ ﻛﺮدەی ﺳرﺑﺎزﯾﯽ ﺳر ﺳﻮورﯾﺎش ﻟ ﻻﯾن رۆژﺋﺎواوە زﯾﺎﺗﺮ دەﻛﺎت و ﭘﺎﭘﺳــﺘﯚش دەﺧﺎﺗ ﺳر ﭼﯿﻦ و رووﺳﯿﺎ ﺑﯚ ﺋوەی ﻟ رﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن و ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﺪا ﻟ ﺑراﻣﺒر ﭘﺮﺳﯽ ﺳﻮورﯾﺎدا ﻧرﻣﯽ ﺑﻨﻮﻨﻦ. ﺋﻣرﯾــﻜﺎ ﻟــ ﺳــردەﻣﯽ ﺑﯿﻞ ﻛﻠﯿﻨﺘﯚﻧﺪا ھﺮﺷــﯽ ﻛﺮدە ﺳــر ﺳﻮودان .ﺟﯚرج ﺑﯚﺷﯿﺶ ﻟ ﺳﺎﯽ 2003دا ھﺮﺷﯽ ﻛﺮدە ﺳر ﻋﺮاق. 2003دا ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋم ھﺮﺷــﺎﻧ ﻧﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺋوە ﺑﺴﻟﻤﻨﺖ ﻛ ﺋو دوو وﺗ ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼﻛــﯽ ﻛﯚﻣﻜﻮژ ﺑﻮون. ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻛﺎﻧﯽ دەرﻓت ﺑﺪەﻧ ﺗﯿﻤــﯽ ﭘﺸــﻜﻨراﻧﯽ رﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ﺑﯚ ﺋوەی ﻟو ﺑــﺎرەوە ﻟﻜﯚﯿﻨوەی ﺧﯚﯾﺎن ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەن .ھﺮﺷــﯽ ﺳرﺑﺎزﯾﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺳر ﺳﻮورﯾﺎ ﺑ ﻟﺑرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺟﯿﯚﭘﯚﻟﺗﯿﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿــﯽ ﺧﯚی ھﯾ .ﭘﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﺑرژەوەﻧﺪﯾــﯽ وﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼﻛ و ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺶ ﻟ ﺳﻮورﯾﺎدا روون ﺑﻜﺮﺘوە. ﺳدەی ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻧوت ﻟ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺑرەو ﻛﻣﺒﻮوﻧوە دەﭼــﺖ و ﺧرﺟﯿﯽ دەرھﻨﺎﻧﯽ ﻣــﺎدە و ﻛﺎﻧﺰاﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﻟ ﺑرزﺑﻮوﻧــوەی ﺑردەواﻣﺪاﯾ .ﺑﯚﯾ ﺳدەی ﺑﯿﺴﺖ و ﯾك ﺑ ﺳدەی ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ دادەﻧﺮﺖ .ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺑﯚ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری و ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺋورووﭘﺎ زۆر ﮔﺮﻧﮕ ،ﺑــ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻟــ وەرزی 2009دادا زﺳﺘﺎﻧﺪا .ﻟ زﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﺎﯽ 2009 رووﺳﯿﺎ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯿﯽ ﺋورووﭘﺎی
ﺑی و ﺋوەش ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﮔورەی ﻟﺳر داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺋو وﺗﺎﻧ و ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﺋورووﭘﺎ ھﺑﻮو. ﭘﺎش ﺋــو رووداوە ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋورووﭘﺎ ﺑﯿﺮﯾﺎن ﻟ ﺳرﭼﺎوەی ﺗﺮی ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻛﺮدەوە .ﯾﻛﻣﯿﻦ ﭘۆژەی ﺋوان ﺑــﯚری ”ﻧﺎﺑﺎﻛﻮ“ و ”رەوی ﺑﺎﺷﻮور“ ﺑﻮو .ﺑﯾﺎر واﺑﻮو ﻟ رﯽ ﺋــم دوو ﺑﯚرﯾﯿوە ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯽ ﺋﺎزەرﺑﺎﯾﺠﺎن ﻟ رﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﺑﮕﯾﻧﺮﺘ ﺑﻮﻟﮕﺎرﯾﺎ و ﻟوﺸــوە رەواﻧی ﻧﻣﺴــﺎ و وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋورووﭘﺎ ﺑﻜﺮﺖ. ﺋــم ﭘۆژەﯾ ﺗﻧﯿﺎ ﺳــﻮودی ﺑﯚ ﺋﺎزەرﺑﺎﯾﺠــﺎن ھﺑﻮو .ﭘﺎﺷــﺎﻧﯿﺶ، ﻟﮔڵ ﺋــم ﭘۆژەﯾدا رووﺳــﯿﺎ ﺑﯾﺎری دا ﻟ رﯽ ﺑﯚرﯾﯽ ”ﺟﻮﯾﺒﺎری ﺑﺎﻛﻮر“ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯽ رەواﻧی ﺑﻮﻟﮕﺎرﯾــﺎ و ﻟوﺸــوە رەواﻧی وﺗﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﺋورووﭘﺎ ﺑﻜﺎت .ﺋم ﺑﯚرﯾﯿش ﻟ ھردوو ﺑﯚرﯾﯽ ”ﻧﺎﺑﺎﻛﻮ“ و ”رــەوی ﺑﺎﺷــﻮور“ ﮔورەﺗﺮ ﺑﻮو .ﺑﯚﯾــ ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــﺪا وﺗﺎﻧﯽ ﺋورووﭘﺎ ﻟو ﭘﻼﻧی ﭘﺸــﻮوﯾﺎن ﭘﺎﺷﻛﺸﯾﺎن ﻛﺮد و ﭼﺎوﯾﺎن ﺑﯾ
ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻟ ﻛﻧﺪاوی ﻓﺎرس داﺑﯿﻦ ﻛﺮدووە .ﺑﯚﯾ ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮا ﻛ ﺋــم ﺑﯚرﯾﯿ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺑــﯚ ﻣﺎوەی 100ﺗﺎﻛــﻮ 150ﺳــﺎﯽ داھﺎﺗﻮو ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯽ ﺋورووﭘﺎ داﺑﯿﻦ 2007دادا ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎت .ﻟ ﺳﺎﯽ 2007 ﺋﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯾﺎرﯾﺎن دا ﻟ رﯽ ﭘۆژەﯾﻛوە ﮔﺎزی ﺋﺮان ﻟ رﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە رەواﻧی ﺋورووﭘﺎ ﺑﻜن .ﺋم ﭘﻼﻧ ﻟژﺮ ﻛﺎرﯾﮕر و ﭘﺎﭘﺳﺘﯚی ﺋﻣرﯾﻜﺎدا ﺷﻜﺴﺘﯽ ھﻨﺎ ،ﺑــم ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﻟم ﭘۆژە ھﺎوﺑﺷــی ﻧﻮان ﺋﺮان و ﻋﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎدا ﺑﺒش ﺑﻮو .ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ، ﺋــم ﭘۆژەﯾــ رۆــﯽ ﻗﺗر و ﺳــﻌﻮودﯾی ﻟ ﺑﺎزاڕی داھﺎﺗﻮوی وزەی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻻواز دەﻛﺮد. ﻗﺗر ﺧــﯚی ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑﻜﯽ زۆر ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿ .ﺳﻌﻮودﯾش ﻛﺸــﯾﻛﯽ ﮔــورەی ﻟﮔڵ ﺋﺮاﻧﺪا ھﯾ و ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ رﯾﺎزﯾﺶ ﭘﯿﺎن واﺑــﻮو ﺑﯚرﯾﯽ ﮔﺎزی ﺋﺮان- ﻋﺮاق-ﺳــﻮورﯾﺎ دەﺑﺘــ ھــﯚی ﺑھﺰﺗﺮﻛﺮدﻧــﯽ ﭘﮕی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺋــﺮان و ﺗواوﻛﺮدﻧــﯽ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣ
ﺑﺪات .ھﻧﺪﻚ ﻟ ﮔﺮووﭘﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎش ﺑردەوام ﭘﺪاﮔــﺮی ﻟﺳــر ﭘﻮﯾﺴــﺘﯿﯽ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻛﺮدەی ﺳرﺑﺎزی دژ ﺑ رژﻤﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد دەﻛﻧوە- ﺗﻧﺎﻧــت ﭘــﺶ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧــﯽ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟ ﻻﯾن ﺳﻮﭘﺎی ﺳﻮورﯾﺎوە. ﺷــڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎ ﮔورەﺗﺮ 2011دا ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﻮو و ﻟ ﺳــﺎﯽ 2011دا ﭘﺸــﻨﯿﺎزی داﻧﺎﻧﯽ ﺑﯚرﯾﯿﻛﯽ ﻛﺮد ﺑﯚ ﻣﺑﺳﺘﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨوەی ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯽ ﻗﺗر ﻟ رﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﺳﻌﻮودﯾ و ﺋﻮردﻧوە .ﭘﺸﻨﯿﺎزەﻛی ﺋﻣرﯾــﻜﺎ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــوە دەﻛﺮد دەﺑــﺖ ﺋــو ﮔﺎزە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿ ﺑ ﺳــﻨﻮوری ﺋﺎوﯾﯽ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ و ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ﺑﮕﯾﻧﺮﺘــ ﺋورووﭘﺎ. دەﻛﺮا ﺋم ﺑﯚرﯾﯿ ﺑﺒﺘ ﺟﮕﺮەوەی راﺳــﺘﻗﯿﻨی ﭘــۆژەی ﺑﯚرﯾــﯽ ﺋﺮان-ﻋﺮاق -ﺳﻮورﯾﺎ .ﺑ ﮔﻮﺮەی ﭘﺸﻨﯿﺎزەﻛی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺋو ﺑﯚرﯾﯿ ﮔﺎزﯾﯿ ﻟ ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧــﯽ دەرەوەی ﺷﺎری ﺣﻤﺴﯽ ﺳﻮورﯾﺎ دەﺑﻮوە ﺳ ﻟﻘوە .ﻟﻘﯽ ﯾﻛﻣﯽ ﺑ ﻧﺎو ﺧﺎﻛﯽ
ﺋم ﺳﯿﺎﺳــﺗی ﻟ ﺳــردەﻣﯽ ﺟﻧﮕﯽ ﻧــﻮان ﺋﺮان و ﻋﺮاق ﺑ ﺳرﻛوﺗﻮوﯾﯽ ﺑﯚ ﻣﺎوەی ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵ ﺟﺒﺟ ﻛﺮد. ﺋم ھﺎوﺳﻧﮕﯿﯿی ھﺰ ﻟ ﻣﯿﺎﻧی ﭘﻜﺪاداﻧﻛﺎﻧﯽ ﺋم دواﯾﯿﯿی ﻧﻮان ﺳــﻮﭘﺎی ﺳــﻮورﯾﺎ و ﭼﻛﺪاراﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﺪا ﺷﻜﺴــﺘﯽ ھﻨــﺎ. ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟ ﻣﺎوەی راﺑﺮوودا ﺋو ﺑﯿﺎﻧﻮوەی داﯾ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ھﺎوﺳﻧﮕﯽ ھﺰ ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎدا رﻚ ﺑﺨﺎﺗوە، ﺋوەش ﻟ رﯽ وەﺷﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﻮرزﻜﯽ ﺳرﺑﺎزی ﺳﻨﻮوردار دژ ﺑ رژﻤﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد .ﺋﺴﺘﺎش ﺋﻣرﯾﻜﺎ دەﯾوﺖ ﺋم ﻛﺮدە ﺳرﺑﺎزﯾﯿ ﺑﯚ ﺋو ﻣﺑﺳﺘ ﺟﺒﺟ ﺑﻜﺎت. ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ رژﻤﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﻟ رﯽ ھﺮﺷــﯽ ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯿوە ﻛﻣﺘﺮﯾﻦ ﻣﺗﺮﺳﯽ ﺑﯚ ﺳر ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺳــرﺑﺎزاﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ھﯾ ،ﺑم ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺑدوور دەزاﻧﺮﺖ ﺑﺒﺘ ھــﯚی رووﺧﺎﻧﯽ ﺋو رژﻤ. ﺋم ﻛﺮدە ﺳرﺑﺎزﯾﯿش ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﺋﺮاﻧــوە ھﯾ -چ ﻟ ﺣﺎﺗﯽ
ﺟﯿﮫﺎﻧــ .ﻟ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺴــﺘﺎدا ﺋم ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﺮدﻧ ﺗــﺎ رادەﯾﻛﯽ زۆر ﭘﯾﻮەﺳــﺘ ﺑ رﮕﺮﯾﻜﺮدن ﻟ ﺑھﺰﺑﻮوﻧﯽ ﺋــو وﺗﺎﻧی ﻛ ﻟ ﺑﻮاری ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﯽ ﻧوﺗﺪا ﭘﮕ و رۆﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن ھﯾ و ﺟﮕﯿﺮن. ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺋﻣرﯾﻜﺎ دەﯾوﺖ ﻟ رﯽ ﺋم ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺗوە ﭘﮕی وﺗﺎﻧﯽ ﻛﻧــﺪاو ﺑھﺰﺗﺮ ﺑﻜﺎت، ﭼﻮﻧﻜ ﺋو وﺗﺎﻧ ﺧﺎوەن ﺑﻜﯽ زۆر ﻧوﺗــﯽ ﯾدەﻛــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﻦ و ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﺑھﺰﯾﺸﯿﺎن ﻟﮔڵ ﺋﻣرﯾﻜﺎدا ھﯾ. ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼﯽ دەوﺖ؟ ﻟم ﻧﻮەﻧﺪەدا ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ رۆژﺋﺎوا و ﻗﺗر و ﺳﻌﻮودﯾ دەﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜ ھــﯽ ﭘﺸــﻨﯿﺎزﻛﺮاوی ﺋﺮان- ﻋــﺮاق -ﺳــﻮورﯾﺎ دەﺑﺘ ھﯚی ﺑﺒﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟــ داھﺎﺗ ﮔﻮﻣﺮﮔﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨوەی ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯿﯽ ﺋم ﻧﺎوﭼﯾ ﺑﯚ ﺋورووﭘﺎ. ﻟــ ھﻣــﺎن ﻛﺎﺗــﺪا ،ﭘــۆژەی
ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺳﻮرﯾﺎ ﺑھﯚی ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﯾﯽ و ﻧﻮدەوﺗﯿﯽ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎش ﯾﻛﻼ ﻧﺑﻮوەﺗوە
ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯿﯽ ﻛﻧﺪاوی ﻓﺎرس. ھردوو وﺗﯽ ﺋﺮان و ﻗﺗرﯾﺶ ﻟ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯿﺪا زۆر دەوﻣﻧﺪن. ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯿﯽ ﺋﺮان ﺑﯚ ﺋورووﭘﺎ ﺑﯚرﯾﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯽ ﺋﺮان- ﻋــﺮاق -ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــ ھﺎوﯾﻨﯽ 2011دا و ﭘﺎش ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﺳــﺎﯽ 2011دا ﻛم ﻟ دەﺳــﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﯾﺎر ﻟﺳــر داﻧﺎﻧﯽ درا. ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋــﺮان و ﻋــﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ رﻜﻜوﺗﻨﻨﺎﻣی داﻧﺎﻧﯽ ﺑﯚرﯾﯽ ﮔﺎزی ”ﺑﯚرﯾﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ“ﯾﺎن واژۆ ﻛﺮد .ﺑﯾــﺎر واﺑﻮو ﺋم ﺑﯚرﯾﯿ ﺳــﺎﻧ ﺑی 40ﻣﻠﯿــﺎر ﻣﺗﺮی ﭼﻮارﮔﯚﺷــ ﻟ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯿﯽ ﺋﺮان ﻟ رﯽ ﻋﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎوە ﺑﮕﯾﺎﻧﺪاﯾ ﻟﺒﻨﺎن و ﻟوﺸــوە ﻟ رﯽ دەرﯾﺎوە ﺋو ﮔﺎزە ﺑﮕﯾﺸﺘﺎﯾﺗ ﯾﯚﻧﺎن و ﻟوﺸوە ﺑﯚ وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋورووﭘﺎ .ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺋﺮان ﺑﻜﯽ زۆر ﭘﺎرەی ﺑــﯚ دەرھﻨﺎﻧﯽ ﮔﺎزی
ﺋﺗﯚﻣﯿﯿﻛــی .ﺑﯚﯾــ ھــردوو وت دەﺳﺘﯿﺎن ﺑ ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪاﻧﻜﯽ ﺑرﻓﺮاواﻧﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ و ﺳرﺑﺎزﯾﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋوەی ﺷﻜﺴــﺖ ﺑو ﭘۆژەﯾی ﺋﺮان و ﻋﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﮫﻨﻦ. ﭘۆژەی ﻧوﺗﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﺷــﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ھﺎوﺑﺷــﯽ ﺳــﻌﻮودﯾ و ﻗﺗــر ﻗﻮوﻜﺮدﻧــوەی ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻧﻮان ﺷــﯿﻌ و ﺳــﻮﻧﻨی ﻧﺎو ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﻮو .ﺋم ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺗش ﻟ رﯽ ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪاﻧﯽ ﮔﺮووﭘ ﺳــﻟﻓﯽ و ﭘﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎن ﺑــ ﺋﻟﻘﺎﻋﯿﺪەوە ﺟﺒﺟ ﻛﺮا .ﺋﻣش ﺑﻮوە ھﯚی ﺋوەی ﺣﺰﺑﻮی ﻟﺒﻨﺎن ﺑﯾﺎر ﺑﺪات ﺑﭽﺘ ﻧﺎو ﺷــڕی ﺳــﻮورﯾﺎوە و ﯾﺎرﻣﺗﯿﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﺑﺪات. ﺑﺷﻜﯽ ﺗﺮ ﻟ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ھﺎوﺑﺷﯽ ﺳﻌﻮودﯾ و ﻗﺗر ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋوەی ﻛﺮدەی ﺳرﺑﺎزی دژ ﺑ رژﻤﯽ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳد ﺋﻧﺠﺎم
ﻟﺒﻨﺎﻧﺪا دەﮔﯾﻧﺮاﯾ ﺳــر دەرﯾﺎ. ﻟﻘــﯽ دووەﻣــﯽ ﮔﺎزی دەﮔﯾﺎﻧﺪە ﺑﻧﺪەری ”ﺗﺎرﺗﻮس“ی ﺳﻮورﯾﺎ .ﻟﻘﯽ ﺳﯿﻣﯿﺸﯽ ﻟ رﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﮔﺎزی دەﮔﯾﺎﻧﺪە ﺳر دەرﯾﺎی ﻧﺎوەڕاﺳﺖ. ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدووش ،ﺷڕﻜﯽ ﮔورە ﻟ دەوروﺑری ﺷﺎری ”ﺣﻤﺲ“ ﺑ ﺑﺷــﺪارﯾﯽ ﭼﻛﺪاراﻧﯽ ﺣﺰﺑﻮی ﻟﺒﻨﺎن رووی دا .ﺋم ﺷڕەش ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺗﻛی ﺋﻣرﯾﻜﺎ دەﻛﺎت. ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ رژﻤﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺗﺒﯿﻨﯿــﯽ ﯾﻛﻣــﯽ ﺋﻣرﯾــﻜﺎ ھﺎوﺷﻮەی ھﻮﺴﺘﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠ، ﺋوﯾــﺶ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ ﻟ ﭘﺎﭘﺳــﺘﯚ ﺧﺴــﺘﻨ ﺳــر ﺋﺮان ﻟ رﮕی ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ﻟڕادەﺑدەری رژﻤﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳدەوە. ﺋﻣرﯾــﻜﺎ ﺋم ﺳﯿﺎﺳــﺗی ﻟ رــﯽ درــﮋەدان ﺑــ ﺟﻧﮓ ﺑﯚ ﻣﺑﺳــﺘﯽ ھﺎوﺳﻧﮕﯽ ھﺰی ﻧﺎو ﺳــﻮورﯾﺎوە ﭘﺎراﺳــﺘﻮوە .واﺷﻨﺘﯚن
دەﺳﺘﭙﻜﺮدﻧوەیداﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺪﻧﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣ ﺋﺗﯚﻣﯿﯿﻛی ﺗﺎران و چ ﻟ ﺣﺎﺗﯽ ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺋو داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺪﻧﺎﻧ و ﭘﻼﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﯚ ھﺮﺷﻜﺮدﻧ ﺳر ﺑﻨﻜ ﺋﺗﯚﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان .ﭘﺎﭙﺸــﺘﯿﯽ ھﻣﻻﯾﻧــ و ﺑردەواﻣﯽ ﺋﺮان ﻟ رژﻤﯽ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳــدﯾﺶ ﺗﺎ رادەﯾﻛــﯽ زۆر ﭘﯾﻮەﺳــﺘ ﺑم ﺳﯿﺎﺳﺗی ﺋﻣرﯾﻜﺎوە. ﺗﺒﯿﻨﯽ و ﺳــرﻧﺠﻜﯽ ﺗﺮی زۆر ﮔﺮﻧﮓ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎوە ھﯾ .ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﺑﺎزاڕی ﻧوﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﭘۆژەﯾﻛﯽ ﺳــرەﻛﯽ و ﺑﻨﭽﯿﻨﯾﯿﯿــ ﻟــ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺗﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ .واﺷﻨﺘﯚن ﻟ رــﯽ ﺋــم ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺗوە دەﯾوــﺖ رﮕــ ﻟ ﮔﺷــی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﭼﯿﻦ ﺑﮕﺮﺖ و ﻧھﺖ رووﺳــﯿﺎش ﺟﺎرﻜﯽ ﺗــﺮ وەﻛﻮ زﻟﮫﺰﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دەرﺑﻜوﺘوە، ﺑــ ﺗﺎﯾﺒﺗــﯽ ﻛﺎﺗــﻚ دەزاﻧﯿﻦ رووﺳﯿﺎ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑﻜﯽ زۆر وزەی
ﭘﺸــﻨﯿﺎزﻛﺮاوی ﺋﻣرﯾﻜﺎ دەﺑﺘ ھــﯚی ﺑرزﺑﻮوﻧــوەی داھﺎﺗــﯽ ﮔﻮﻣﺮﮔــﯽ ﻧــوت ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ. ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ ،ﺋم ﭘۆژەﯾ وا دەﻛﺎت ﭼــﯽ ﺗــﺮ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﻣﺑﺳــﺘﯽ دەﺳﺘﻜوﺗﻨﯽ وزەی ﺧﯚی ﭘﺸﺖ ﺑ ﺋﺮان ﻧﺑﺳﺘﺖ. ھﯚﻛﺎرﻜــﯽ ﺗــﺮی ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪاﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟ ﻻﯾن ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﺑردەواﻣﯿﺪاﻧ ﺑو ﺷڕە ﻛﻣﺨرﺟﯿﯿی ﻛ ژﻣﺎرەﯾك ﻟ ھﺰە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ دژ ﺑ ھﺰە ﻛﻮردﯾﯿــﻛﺎن دەﯾﻜن، ﭼﻮﻧﻜ ﺋــو ﭘﺎرﺗی ﺋﺴــﺘﺎ ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳﺗﺪارە ﭘﺎرﺗــﯽ ﯾﻛﺘﯿــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ- ﭘﯾدە-ﯾ و ﺋوﯾﺶ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﺑھﺰی ﻟﮔڵ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﯾ. ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻠﯿﺶ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟــ ﺑردەواﻣﺒﻮوﻧﯽ ﺋم ﺷڕە دەﻛﺎت، ﭼﻮﻧﻜ ﺋم ﺷڕە دەﺗﻮاﻧﺖ دوژﻣﻨ ﮔورەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ -واﺗ ﺣﺰﺑﻮ
و ﺋﺮان و رژﻤﯽ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳد- ﺗﻮوﺷﯽ ﻻوازﺑﻮون و ﻟﻧﺎوﭼﻮوﻧﻜﯽ ﻟﺳرﺧﯚ ﺑﻜﺎت. ﺳرﻛوﺗﻨﯽ ﺋم دواﯾﯿﯿی ﺳﻮﭘﺎی ﺳــﻮورﯾﺎ و ھﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﺰﺑﻮ ﻟ ﺷــڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎدا ﺑﯚ ﺋم ﺳﯿﺎﺳﺗی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ زۆر ﮔﺮﻧﮕ، ﭼﻮﻧﻜ دەرﺋﻧﺠﺎﻣﻛی ھﺮﺷﯽ ﺳرﺑﺎزی و ﺳﻨﻮورداری ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾ ﺑﯚ ﺳر ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﺑم ھر ﺋم ھﺮﺷ ﻧﺎﺑﺘ ھﯚی ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫﻨﺎن ﺑ دەﺳﺗﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد. ﭘــﺎش ھﺮﺷــﯽ ﺋﻣرﯾــﻜﺎ و ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺳــر ﺳﻮورﯾﺎ، ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ھﺮﺷﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن زﯾﺎﺗﺮ دەﻛن و رژﻤــﯽ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳــدﯾﺶ ﻗرەﺑﻮوی ﺑﺪەﺳﺗﯿﯽ ﺧﯚی ﻟ ﺑراﻣﺒر ھﺮﺷﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوادا ﻟ ﺧﻚ و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن دەﻛﺎﺗوە. ﮔورەﺗﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺷڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎ ﺑم ﺟﯚرەش ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯽ ﺑﺘﺎواﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ دەﺑﻨ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳت و ﺑرژەوەﻧﺪﯾــﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ و ﺟﯿﮫﺎن ﻛ رﻛﺎﺑری ﻟﺳر ھﺰ و ﺳرﻣﺎﯾی ﺳﻮورﯾﺎ دەﻛن .ھﺮﺷﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮاوی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺳر رژﻤﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد دەﺑﺘ ھﯚی ﮔورەﺗﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺷــڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎ و ﻗﻮوﺒﻮوﻧوەی ﻛﺸ و ﻧھﺎﻣﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺋو وﺗ .ﺋم ھﺮﺷــ ﺳرﺑﺎزﯾﯿی ﺋﻣرﯾــﻜﺎ دەﺑﺘــ ھﺎﻧﺪەرﻚ ﺑﯚ ﺋــوەی ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ھﺮﺷﻛﺎﻧﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻜن .رژﻤﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧــﺖ وەﻣﯽ ھﺰە ﻧﻮدەوﺗﯿﯿــﻛﺎن ﺑﺪاﺗوە و ﺑو ﺟﯚرەش ﺗﻮوڕەﯾﯿﯽ ﺧﯚی ﺑ ﺳر ھﺎووﺗﯿــﺎن و ﻧﯾﺎراﻧﯿــﺪا ﺧﺎﯽ دەﻛﺎﺗوە .ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋم ھﺮﺷــ ھﺎوﺷﻮەی ھﺮﺷــﻛی ﺳﺎﯽ 1991دەﺑﺖ .ﻟو ﺳــﺎدا ھﺰە ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎن ﺳﻮﭘﺎی ﻋﺮاﻗﯿﯿﺎن ﻟ ﻛﻮﺖ دەرﻛﺮد و رژﻤﯽ ﺳدام رووﺑڕووی ﺷﻜﺴــﺘﻜﯽ ﮔورە ﺑﻮوەوە .ﺳــداﻣﯿﺶ دەﺳــﺘﯽ ﺑ ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ ﺑرﻓﺮاواﻧﯽ ﺷــﯿﻌ و ﻛﻮردی وﺗﻛی ﻛــﺮد .ﺑﯿﺮﺗﺎن ﻧﭼﺖ ﺷــﯿﻌ و ﻛﻮردی ﻋﺮاق ھﺎوﺷﻮەی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺧﻮازﯾــﺎری ھﺮﺷــﯽ ﺳرﺑﺎزﯾﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺳر رژﻤﯽ ﺳدام ﺑﻮون. ﺑﯚﯾ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ رﮕ ﺑﯚ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫﻨﺎن ﺑ ﺗﻧﮕﮋەی ﺳــﻮورﯾﺎ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎﮔﺮﺑﺳــﺖ و دەﺳــﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺪﻧ ﻟژــﺮ ﭼﺎودﺮﯾﯽ رﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧﺪا. ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ واز ﻟ داﻧﺎﻧــﯽ ﻣرج ﺑﯚ ﯾﻛﺘــﺮی ﺑﮫﻨﻦ و دەﺳــﺖ ﺑ داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺪن ﺑﻜن .دەﺑﺖ ﺋوان ﺋــو راﺳــﺘﯿﯿ ﺑﺰاﻧﻦ ﻛــ ھﺰە دەرەﻛﯿﯿــﻛﺎن -ﺋﯿــﺪی ھر ﻟ ﺋﺮاﻧوە ﺑﯿﮕﺮە ﺗﺎﻛﻮ دەﮔﺎﺗ رووﺳﯿﺎ و ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ﻗﺗر و ﺳﻌﻮودﯾ و ﺗﻮرﻛﯿﺎ -ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻛﯽ ﺋوﺗﯚ ﺑ ﮔﯿﺎن و ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻧﺎدەن. ﺳرﭼﺎوە :ﺑﺷﯽ ﻓﺎرﺳﯿﯽ ﻣﺎﭙڕی ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯿﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯽ ﺗﺒﯿﻨــﯽ :ﻧﻮوﺳــر ﭘﺴــﭙﯚڕی ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿــ ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎﻧ ﻟ زاﻧﻜﯚی ﺳﺎﺳﻜﺴﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾﯽ
ﺟﯚراوﺟﯚر
ژﻣﺎرە ) ، (13ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 9/ 4 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺳﻮﻋﺎد ﺣﺳن
ﭼﻧﺪ ﻧﮫﻨﯿﯿﻛﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮاﻧﻛﺮاو
دەﺳﺘﻨﻮوﺳﯽ ﭬﻮﯾﻨﯿﭻ
ﻣــﮋووی ﺋو دەﺳﺘﻨﻮوﺳــ ﺑﯚ ﺳــدەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ دەﮔڕﺘوە ،ﺑم دﯾﺎر ﻧﯿﯿ ﺑ چ زﻣﺎﻧﻚ ﻧﻮوﺳﺮاوە .زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﺳدەﯾﻛ ﭼﻧﺪﯾﻦ زﻣﺎﻧﺰان و ﺷﺎرەزای ﻣﮋووی زﻣﺎن، ھوﯽ دۆزﯾﻨوەی ﻣﺎﻧﺎی ﺋو دەﺳﺘﻨﻮوﺳــ دەدەن ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺳــرﻛوﺗﻮو ﻧﺑﻮوﻧ .ھﻧﺪێ وﻨی ﭘﻮەﻧﺪﯾﺪار ﺑ زاﻧﺴﺘﻛﺎﻧﯽ دەرﻣﺎﻧﺴﺎزی ،ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ و ﻓﻟﻛﻨﺎﺳﯽ ﻟﻧﺎو دەﺳﺘﻨﻮوﺳﻛدا ھﯾ ،ﺑﯚﯾ ﺷﺎرەزاﯾﺎن ﻟﺳر ﺋو ﺑﺎوەڕن ﻛ دەﺳﺘﻨﻮوﺳﻛ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑو زاﻧﺴﺘﺎﻧوە ھﯾ.
ﻛﻔﻨﯽ ﺗﻮرﯾﻦ وﻨی ﭘﯿﺎوﻜﯽ ﻟﺧﺎﭼﺪراو ﻟو ﻛﻔﻨدا ﻛﺸﺮاوە .زۆرﺑی ﻛﺎﺗﯚﻟﯿﻜﻛﺎن ﭘﯿﺎن واﯾ ﺋﻣ ﻛﻔﻨﯽ ﻋﯿﺴﺎ ﭘﻐﻣﺒر ﺑﻮوە. ﺋﺴﺘﺎ ﻛﻔﻨﻛ ﻟ ﻛﺴی )ﺳﻧﺖ ﺟﺎن(ی ﺷﺎری ﺗﻮرﯾﻨﯽ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ ھﮕﯿﺮاوە .ﺳــرەڕای ﻟﻜﯚﯿﻨــوەی ﺑرﻓﺮاوان، ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﻛس ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە رووﻧﻜﺮدﻧوەﯾﻛﯽ ﺟﯽ ﺑﺎوەڕ ﻟﺳر ﭼﯚﻧﯿﺗﯿﯽ ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧﯽ وﻨﻛ ﻟﺳر ﻛﻔﻨﻛ ﺑﺪات و ﻛﺳﯿﺶ ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻟﺑری ھﺒﮕﺮﺘوە .ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەﻛﺎن دەرﯾﺎن ﺧﺴــﺘﻮوە ﻛــ ﻣﮋووی ﻛﻔﻨﻛ ﺑﯚ ﺳــدەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ دەﮔڕﺘوە. ﻟ ﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺷﻮﻨوارﻧﺎﺳــﺎن ﭘﯿﺎن واﯾ ﻛﻔﻨﻛ ﻟ ﺳدەی ﭼﻮارﯾﺸﺪا ھﺑﻮوە .ﭘﺎرﭼ ﻗﻮﻣﺎﺷﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھﯾ ﻛ دەﻦ ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﻟﺧﺎﭼﺪان ،ﻟ ﺳــری ﻋﯿﺴــﺎ ﻛﺮاوە. ﭘﺮۆﻓﯿﺴــﯚری ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎﯾﯽ ﻣﺎرك ﮔﺎﺳﻜﯿﻦ ﺳــﺎﯽ 1999 ﻟﺳر ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺋو دوو ﭘﺎرﭼ ﻗﻮﻣﺎﺷ ،ﻟﻜﯚﯿﻨوەﯾﻛﯽ ﺑرﻓﺮاواﻧﯽ ﻛﺮد .ﮔﺎﺳﻜﯿﻦ ﺑو ﺋﻧﺠﺎﻣ ﮔﯾﺸﺖ ﻛ ﻟ دوو ﻛﺎﺗﯽ ﺟﯿﺎواز ،ﺑم ﻧﺰﯾﻚ ﻟ ﯾﻛﺘﺮی ،دوو ﭘﺎرﭼ ﻗﻮﻣﺎﺷﻛ ﻟ ﺳر ﻛﺳﻚ ﻧﺮاوە.
ﺟﻛﯽ ﺑﻜﻮژ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎﯽ 1888ﺳردەﻣﻜﯽ ﻧﺎﺧﯚش و ﭘ ﻟ ﺗﺮس ﺑﻮو ﺑﯚ ﺷــﺎری ﻟﻧﺪەن .ﺑﻜﻮژﻚ ﻛ ﺧﯚی ﺑ) ﺟﻛﯽ ﻟ ﻧﺪ ە ﻧــﯽ ﺑﻜــﻮژ( ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﺑﻮو ،ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ ژﻧﺎﻧﯽ دەﺳــﺖ ﭘ ﻛﺮد .زۆرﺑی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ﺟﻛﯽ ﺑﻜﻮژ ،ژﻧﺎﻧﯽ ﻟﺷﻔﺮۆش ﺑﻮون. ﺟﻛﯽ ﻗﻮڕﮔﯽ ﺋو ژﻧﺎﻧی دەﺑی. ﭘﯚﻟﯿﺲ زۆر ﺑﺧﺮاﯾﯽ دەﮔﯾﺸــﺘ ﺷــﻮﻨﯽ رووداوەﻛﺎن ،ﺑم ھﯿﭽﯽ ﺑﯚ ﻧدەدۆزراﯾوە .دۆﺳﯿی ﺟﻛﯽ ﺑﻜﻮژ ﺗﺎ ﺋﻣــۆش ﻛﺮاوەﯾ ،ﺑم ھﯿﭻ ﺳــرەداوﻚ دەرﻧﻛوﺗﻮوە. ﺋو ﺑﻜﻮژە ﻧﻧﺎﺳﺮاوە ﺑﻮوە ﺑﺎﺑﺗﻜﯽ ﺳــرﻧﺠاﻛﺶ ﺑــﯚ داﺳــﺘﺎن و ﻓﯿﻠﻢ ،ﺑﯚﯾ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ100 ﭼﯿﺮۆك ﻟو ﺑﺎرەﯾوە ﻧﻮوﺳــﺮاوە. ﺗﻧﯿــﺎ ﺑﮕﯾﻛﯽ ﺑﺟﻤﺎو ﻟو ﺑﻜﻮژە ،ﻧﺎﻣﯾﻛ ﻛ ﺟﻛﯽ ﺑﻜﻮژ ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾﺗﯽ و ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﻧﺎردووە ،ﺑــم ﺋﻣش روون ﻧﺑﻮوەﺗوە ﻛ ﺋﺎﯾﺎ ﺑڕاﺳﺘﯽ ﺋو ﻧﺎﻣﯾ ﺟك ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾﺗﯽ؟
19
ﺳﮕﯚﺷی ﺑرﻣﻮدا
ﺋو ﺳﮕﯚﺷﯾ ﻟﻧﺎو ﺋﯚﻗﯿﺎﻧﻮوﺳﯽ ﺋﺗﺳﯿﯽ ﺑﺎﻛﻮرداﯾ و ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ زۆری ﻓۆﻛ و ﺑﻟم ﺗﯿﺪا ﺑ ﺳروﺷﻮﻦ ﺑﻮوﻧ .ﺑﯚﭼﻮون و ﻟﻜﺪاﻧوەی زۆر ﺑﯚ ﺳﮕﯚﺷی ﺑرﻣﻮدا ﻛﺮاوە، ﻟواﻧ ﺧﺮاﭘﯿﯽ ﻛﺷﻮھوا ،ھﺮﺷﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ، ﺟﮕﯚڕﻛﯽ ﻛﺎت و ھﻧﺪێ ﯾﺎﺳــﺎی ﻓﯿﺰﯾﺎ .ﻟ ھﻧﺪێ راﭘﯚرﺗﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﺪار ﺑو ﺳﮕﯚﺷــﯾ زﯾﺎدەڕۆﯾﯽ ﻛﺮاوە ،ﺑم راﺳﺘﯿﯿﻛی ﺋوەﯾ ﻛ ﻛﻟﻮﭘل و ﺧﻜﻜﯽ زۆر ﻟو ﺳﮕﯚﺷﯾدا ون ﺑﻮوﻧــ و ھﯿﭻ ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺟﺪﯾﺶ ﺑﯚ ﺋو دﯾﺎردەﯾ ﻧﯿﯿ .ﻟﮔڵ ﺋوەﺷــﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟ15 ﺳﺎ ﺳﮕﯚﺷی ﺑرﻣﻮدا ﻧﻛوﺗﻮوەﺗ رۆژەﻓﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧوە.
ﺑﻮوﻧوەرﻜﯽ ﺳﯾﺮ ﻻك ﻧــﺲ ﯾﺎن ﻟخ ﻧﺲ ﻧــﺎوی زەﻟﻜﺎوﻜ ﻛ ﻟ وﺗﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾ و ﺳــﺎﻧ ﺧﻚ ﺑﺎس ﻟ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺑﻮوﻧوەرﻜﯽ ﺳﯾﺮ ﻟ ﻧﺰﯾﻚ ﺋو زەﻟﻜﺎوە دەﻛن .ﻣﮋووی دەرﻛوەﺗﻨﯽ ﺋو ﺑﻮوﻧوەرە ﺳﯾﺮە ﺑﯚ ﺳدەی 16دەﮔڕﺘوە ،ﺑم ﺟﯚرج 22ی ﺗﻣﻮوزی 1933ﺑﻮوﻧوەرﻜﯽ ﺳﭙﺎﯾﺴﺮ و ﺧﺰاﻧﯽ ﻟ22 ی ﺳﯾﺮ و ﺳرﺳﻮڕھﻨرﯾﺎن ﻟ ﭘﺶ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻛی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯿﻨﯽ .ﺋــوان دەﻦ ﺑﻮوﻧوەرەﻛ ﺧﺎوەن ﺟﺳــﺘﯾﻛﯽ ﮔــورە ،ﻣﻠــﯽ ﺑﺎرﯾﻚ و ﻛﻠﻜﯽ ﮔــورە ﺑــﻮوە .ﮔﻮاﯾ ﺋو ﺑﻮوەﻧوەرە ﻟ ﭘﺶ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻛی ﺋوان ﺗﭙڕﯾﻮە و ﺑرەو زەﻟﻜﺎوەﻛ ﭼﻮوە .ﺋﻣ ﯾﻛﻣﺠﺎر ﻧﯿﯿ ﻛ ﺑﻮوﻧوەرﻜﯽ ﻟو ﺷﻮەﯾ دەﺑﯿﻨﺮێ .زۆرﺟﺎر ﭘﺎﭘﯚڕە ﺳرﺑﺎزﯾﯿﻛﺎن ﻟ رﮕی ﺋﺎﻣﺮەﻛﺎﻧﯿﺎﻧوە ﺑﻮوﻧوەری ﻟو ﺷﻮەﯾﯾﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮە و ھﻧﺪێ ﺧﻜﯿﺶ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗﯽ وﻨﯾﺎن ﺑﮕﺮێ ،ﺑم وﻨﻛﺎن روون ﻧﺑﻮوﻧ و ھر ﺑﯚﯾــ زاﻧﺎﯾﺎن ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑ دەرەﻧﺠﺎﻣﻜﯽ ورد ﺑﮕن.
ﻟﻮورە ﻟ زۆرﺑی ﺷﻮﻨﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎدا دەﻧﮕﯽ ﺗﺎﺋﻮس ﯾﺎن ﺳﺮوﺷﺖ دەﺑﯿﺴﺘﺮێ .ﺋو دەﻧﮕ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﺷﻮﻨﯽ ﺑﺪەﻧﮓ دەﺑﯿﺴﺘﺮێ و وەﻛﻮ دەﻧﮕﯽ ﻣﺎﺗﯚرﻜ ﻛ ﻟ دوورەوە دێ .دەﻧﮕﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ وﯾﻼﯾﺗــ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣرﯾــﻜﺎ ،ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿــﺎ و وﺗﺎﻧــﯽ ﺑﺎﻛــﻮری ﺋورووﭘﺎ ﺑﯿﺴﺘﺮاوە .ﺳــرەڕای ﺋوەی ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﻟﻜﯚﯿﻨوەی زۆر ﻟ ﺳرﭼﺎوەی دەﻧﮕﻛ و ھوﯽ زۆر ﺑﯚ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ دراوە ،ﺑم ھﯿــﭻ ﻛﺎم ﻟواﻧ ﺳــرﻛوﺗﻮو ﻧﺑﻮوﻧ .ﺑرزﺗﺮﯾﻦ دەﻧﮕﯽ ﺗﺎﺋﻮس ﻟ ﺷــﺎری ﺑﭽﻮوﻛــﯽ ﺗﺎﺋﻮس ﻟ وﯾﻼﯾﺗــﯽ ﻣﻜﺰﯾﻜﯚ ﺑﯿﺴــﺘﺮاوە. ﻛﯚﻧﮕﺮﺴﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺳﺎﯽ 1997 ﭼﻧﺪ زاﻧﺎﯾﻛﯽ ﺋﻧﯿﺴﺘﯿﺘﯚ زاﻧﺴﺘﯿﯿ ﺑﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎی راﺳﭙﺮاد ﻟو دەﻧﮕ ﺑﻜﯚﻨوە ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻛس ﺳــرﭼﺎوەی ﺋــو دەﻧﮕی ﻧدۆزﯾﻮەﺗــوە .دەﻧﮕﯽ ﺗﺎﺋﻮس وەﻛﻮ ﻟﻮورەﯾ.
ژﻧﯽ ﭼﺎﻛت ﻗﺎوەﯾﯽ دوای ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺟﺎن ﺋﻒ ﻛﻨﺪی ﺳرۆﻛﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ، FBIﺑﯚ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر ھﻣﻮو ﻓﯿﻠﻢ و وﻨﻛﺎﻧﯽ رووداوەﻛی ﺳﯾﺮ ﻛﺮدەوە .ﺗﻧﯿﺎ ﺷﺘﻜﯽ ﮔﻮﻣﺎﻧﺎوی ﻟ وﻨ و ﻓﯿﻠﻤﻛﺎن دەﺑﯿﻨﺮا ،ژﻧﻜﯽ ﻟﭼﻚ ﻟﺳــری ﭼﺎﻛت ﻗﺎوەﯾﯽ ﺑﻮو .ﺋو وەﺳﺘﺎوە و ﺷﺘﻜﯽ ﺑدەﺳــﺘوەﯾ و وەك ﭘﯚﻟﯿﺲ ﮔﻮﻣﺎن دەﻛﺎت ،ﭘﺪەﭼــ ﻛﺎﻣﺮا ﺑ .ﻛﺎﺗﻚ ﺗﻗ ﻟ ﻛﻨﺪی ﻛﺮا و ﺧــﻚ رای دەﻛﺮد ،ﺋو ژﻧ ﻟﺟﯽ ﺧﯚی وەﺳــﺘﺎوە و وﻨی رووداوەﻛ دەﮔﺮێ .ﭘﯚﻟﯿﺲ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر ﻟ رﮕی رۆژﻧﺎﻣﻛﺎﻧــوە داوای ﻛﺮد ﺋو ژﻧ ﺳــرداﻧﯿﺎن ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺳﻮود ﻟ وﻨﻛﺎﻧﯽ وەرﺑﮕﺮن ،ﺑم ﺋو ژﻧ ھرﮔﯿﺰ ﻧﭼﻮو. ﺳﺎﯽ 1970ژﻧﻚ ﺑ ﻧﺎوی ﺑﯿﭭﺮﻟﯽ ﺋﯚﻟﯿﭭر ﺧﯚی ﺑ ﭘﯚﻟﯿﺲ ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪ و ﮔﻮﺗﯽ ﺋو ژﻧﯾ ﻛ ﺑدواﯾﺪا دەﮔڕﻦ .ﭘﯚﻟﯿﺲ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و ﻟﻜﯚﯿﻨوەی ﻟﮔڵ ژﻧﻛ دەﺳــﺖ ﭘ ﻛﺮد، ﺑم ﺑﯚی دەرﻛوت ﻛ ﻗﺴﻛﺎﻧﯽ ﯾﻛﺘﺮ ﻧﺎﮔﺮﻧوە و رەﻧﮕ درۆ ﺑﻜﺎت .ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ دەرﻧﻛوﺗﻮوە ﺋو ژﻧ ﻛ ﺑﻮوە و ﻟوێ ﭼﯽ ﻛﺮدووە.
ﭘﺎﭘﯚڕی ﻣﺎری ﺳﯿﻠﺴﺖ ﺋو ﭘﺎﭘﯚڕە ﺳﺎﯽ 1860ﻟ ﺷﺎری )ﻧﻮا ﺋﺴﻜﯚﺗﯿﺎ(ی ﺋﻣرﯾﻜﺎ، ﭼﻮوە ﺳــر ﺋﺎو .ﺋﻣﺎزۆن ﻧﺎوی ﺳرەﺗﺎﯾﯿﯽ ﺋو ﭘﺎﭘﯚڕە ﺑﻮو و 280ﺗﯚن ﻛﺸــﯽ ﺑﻮو .ﺋو ﭘﺎﭘﯚڕە ﻟ ﻣﺎوەی 10ﺳــﺎﺪا ﺗﻮوﺷــﯽ ﻛﺸی زۆر و دواﺟﺎر ﻟ ﻧﯿﻮﯾﯚرك ﺑ ﻧﺮﺧﯽ ﺳ ھزار دۆﻻر ﻓﺮۆﺷﺮا .ﺧﺎوەﻧ ﻧﻮﯿﻛی ﻧﺎوی ﭘﺎﭘﯚڕەﻛی ﻟ ﺋﻣﺎزۆﻧوە ﺑﯚ ﻧﻮا ﺋﺴﻜﯚﺗﯿﺎ ﮔﯚڕی. ﺑﻨﺠﺎﻣﯿﻦ ﺑﺮﯾﮕﺰی 37ﺳﺎن ،ﻛﺎﭘﺘﻨﯽ ﻧﻮﯽ ﭘﺎﭘﯚڕەﻛ ﺳﺎﯽ 1872ﻟﮔڵ ﺧﺰان و ﻣﻨﺪاﻛی و ﭼﻧﺪ ﻛﺳــﻜﯽ ﺗﺮ ﺑرەو ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ ﺑڕێ ﻛوﺗﻦ ،ﺋوان ون ﺑﻮون و ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎﯾﺶ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺋو ﻛﺳﺎﻧ دﯾﺎر ﻧﯿﯿ .دوای ﻣﺎوەﯾك ﭘﺎﭘﯚڕەﻛ دۆزراﯾوە ،ﺑم ﻛﺳــﯽ ﺗﺪا ﻧﺑــﻮو و راﭘﯚرﺗﯽ رۆژاﻧی ﻛﺎﭘﺘﻨﯿــﺶ دﯾﺎر ﻧﺑﻮو .ﺳرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎﯽ 1873 دوو ﺑﻟــم ﻟــ ﻛ ﻧﺎ ر ە ﻛﺎ ﻧــﯽ ﻧﯿﺎ ﺋﯿﺴــﭙﺎ دۆزراﻧوە ،ﺗرﻣﯽ ﻛﺳــﻚ ﺑــ ﺋــﺎی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻟــ ﺑﻟﻣــﻚ و ﺗرﻣــﯽ ﭘﻨــﺞ ﻛﺳــﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟــ ﺑﻟﻣﻛی ﺗﺮدا ﺑﻮو .ھﻧﺪێ ﻛــس ﭘﯿــﺎن واﯾ ﺋــوە ﺗرﻣﯽ ﻛﺳﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﭘﺎﭘﯚڕی ﻣﺎری ﺳﯿﻠﺴﺘ ،ﺑم راﺳﺘﯿﯿﻛی ﺋوەﯾ ﻛ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎش ﻧﺎﺳﻨﺎﻣی ﺋو ﻛﺳﺎﻧ دﯾﺎر ﻧﯿﯿ.
ﻛﯚﭼﺒراﻧﯽ روﻧﻮك واﺘر راﯽ ﺳﺎﯽ 1854ﻟﺳر ﻓرﻣﺎﻧﯽ ﺷﺎژن ﺋﻟﯿﺰاﺑﺘﯽ ﯾﻛم ﺑﯚ رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ دۆﺧﯽ ﭘﻧﺎﺑراﻧﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾﯽ ،ﺳرداﻧﯽ ﻛﻧﺎرەﻛﺎﻧﯽ رۆژھﺗﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎی ﻛﺮد .ﻟ ﻧﻮان ﺳﺎﻧﯽ 1585و 1587دوو ﮔﺮووﭘﯽ ﻛﯚﭼﺒر ﻟ دوو ﻧﺎوﭼی رۆژھﺗﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻧﯿﺸﺘﺟ ﺑﻮون .ﯾك ﻟ ﮔﺮووﭘﻛﺎﻧﯽ ﻟﮔڵ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﺋو ﻧﺎوﭼﯾی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺷڕی دەﺳﺖ ﭘ ﻛﺮد ،ﺑم دوای ﺋوەی ﺧﯚراك و ھﺰی ﺷــڕﻛری ﻧﻣﺎ ،ﺑﯚ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﮔڕاﻧوە .ﮔﺮووﭘﻛی ﺗﺮ رﮕی ﺋﺎﺷــﺘﯿﯽ ﻟﮔڵ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﮔﺮﺗــ ﺑر ،ﺑم ﺋو ﺳﯿﺎﺳــﺗش ﺳرﻛوﺗﻮو ﻧﺑﻮو و زۆرﯾﺎن ﻟ ﻛﻮژرا. دواﺟﺎر ﺋو ﻛﯚﭼﺒراﻧ ﻛﺳﻜﯿﺎن ﺑ ﻧﺎوی ﺟﺎن واﯾﺖ راﺳــﭙﺎرد ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﮕڕﺘوە ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﺑﻨ .ﻛﺎﺗﻚ واﯾﺖ ﺷــﻮﻨﻛی ﺟ ھﺸــﺖ 90 ،ﭘﯿــﺎو 17 ،ژن و 11ﻣﻨﺪاڵ ﻟوێ دەژﯾﺎن .ﻛﺎﺗﻚ ﺳﺎﯽ 1590واﯾﺖ ﻟ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎوە ﺑﯚ ﺋو ﺷﻮﻨ ﮔڕاﯾوە ،ھﯿﭻ ﺷﻮﻨوارﻜﯽ ﺋو ﻛﺳﺎﻧ دﯾﺎر ﻧﺑﻮو ،ﺗﻧﺎﻧت ﺑﯚی دەرﻛوت ﻛ ھﯿﭻ ﺷڕﻜﯿﺶ ﻧﻛﺮاوە .ﺋو ﻛﺳﺎﻧ ﻧﺎوی ”ﻛﯚﭼﺒری وﻧﺒﻮو“ﯾﺎن ﻟ ﻧﺮا و ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎﯾﺶ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺋوان ﺑ ﻧﺎدﯾﺎری ﻣﺎوەﺗوە.
www.wishe.net ﻟ ﻣﺎﭙڕی وﺷ ھﻣﻮو زاﻧﯿﺎرﯾﯿك ﺑﺒﯿﻨ
ﻣﻻ ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾﻢ ﻣﻮدەڕﯾﺲ ﻗﻓﺗﻜﯽ ورد ﺑم ﭘ ﺑ ﺑﺎی ﻣﮋوو
wishe@wishe.net
ﭼﻧﺪ ﻧﮫﻨﯿﯿﻛﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮاﻧﻛﺮاو 19
15
ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳرﻧﻮوﺳر :ﺳرﺑﺎز ﺳﺎﺢ sarbaz@wishe.net
ﺑڕﻮەﺑری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟﻟﯿﻞ ھﭼﻦ :ﻛﺎرزان ﻛﺎﻧﺑﯽ ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧی ﻛﻮردﺳﺘﺎن
kawa@wishe.net
Heftenameyekî sîyasî giştîye
araakar4@gmail.com ﺑﯚ ﭘﯾﻮەﻧﺪی0964(0)7502376262 :
0964(0)7502386262 ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھوﻟﺮ
داﺑﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﻮەﻧﺪ
ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ﺑدران ﺋﺣﻤد ﺣﺑﯿﺐ
ﺟﯿﺎوازی ﻟ ﻧﻮاﻧﯽ ﺋﻤ و ﺋواﻧﺪا
ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻨﺞ رۆژ دوای ھﻣﻮو ﻟﯿﺴﺘﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺑﺎﻧﮕﺷی ھﺒﮋاردﻧﯽ دەﺳﺖ ﭘ ﻛﺮد .ﻣﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻜﺮﺗﺮی ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات و ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯿﯽ ﺟﮕﺮی ،ﺑﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻟ دەﺳﺘﭙﻜﯽ ﺑﺎﻧﮕﺷﻛدا ﻛﺮد 2013 /9 / 2 ..ﯾﺎرﯾﮕﺎی ﺷھﯿﺪ ﻓڕەﻧﺴﯚ ھرﯾﺮی
14
رۆﯽ ﻣﮋوو ﻟ ﺑﯿﭽﻤﮕﺮﺗﻨﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﻧﺗوەﯾﯿﺪا
ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺗوەﻛﻮﻟﯽ
راﻣﯿﻦ ﺟھﺎﻧﺒﮔﻠﻮو
15
ﺋﺧﻼﻗﯽ ﻋﺷﻖ
ﭼﭘﻛﺎن ﺑ ﭘرﻟﻣﺎن دەﮔن ﯾﺎن ﭘﺎﺷﻛﺸی ﯾﻛﺠﺎری دەﻛن دەرﻛوﺗﻨــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭼپ ﻟ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا، ﺑﯚ دەرﻛوﺗﻨﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺷــﯿﻮﻋﯿﯽ ﻋﺮاق ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﻧﯿﻮەی دووەﻣﯽ ﺳــدەی راﺑــﺮدوو دەﮔڕﺘوە. ﻟــ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺧﺑﺎﺗــﯽ ﭼﻛﺪارﯾﺪا و ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﻧﻮﺪا ،رەوﺗﯽ ﭼپ ﺑﺳر ﭼﻧﺪ ھﺰ و ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎدا داﺑش ﺑﻮون. راﭘڕﯾﻨــﯽ ﺑھــﺎری 1991و ﺳــﺎزﻛﺮدﻧﯽ ﯾﻛﻣﯿــﻦ ﺧﻮﻟــﯽ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
دا ،ﯾﻛﻣﯿﻦ زەﻧﮕﯽ 1992دا، ﻟ ﺳﺎﯽ 1992 ﺷﻜﺴﺖ و ﭘﺎﺷﻛﺸی ﭼﭘﻛﺎﻧﯽ ﻟــ دا .ھرﭼﻧــﺪ ﭼﭘﻛﺎن ﻟ ﺳردەﻣﺎﻧﯽ ﺷــﺎﺧﺪا ،ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﻓﺮەﯾــﺎن ھﺑــﻮو ،ﺑــم ھر ﻟ ﯾﻛﻣﯿــﻦ ﺧﻮﻟــﯽ ھﺒﮋاردﻧوە ﭘﺎﺷﻛﺸﯾﺎن ﻛﺮد. ﻟ ﯾﻛﻣﯿــﻦ ھﺒﮋاردﻧﺪا ،ﺣﺰﺑﯽ زەﺣﻤﺗﻜﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧﯚی داﯾ ﭘﺎڵ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑو ﺷﻮەﯾ ،ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﯽ ﺑرﻛوت. 6
ﺑدﯾﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ھﻮﻧرﻣﻧﺪﻜﯽ ﭘراوﺰﺧﺮاو
17
ﺷــﻮﻦ ،ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕﯾﻛﯽ ﺑﭽﻮوك ،ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﺷﻗﺎﻣﯽ رەﺷــﯿﺪ ﻟ ﺑﻏﺪاد ،ﻛﺎت، ،،1950ﻣﺰﻜﯽ ﺑﭽﻮوك و ﭼﻧﺪ ﭘﺎرﭼ ﻛﺎﻏزﻜﯽ ﺳﭙﯽ و ﻛﯚﻣﻚ ﻗم ﺳرەﺗﺎی 1950 رەﻧﮓ ،ﮔﻧﺠﻜﯽ ﺗﻣن 27ﺳــﺎڵ ،ﻗﻣﻜﯽ ﺑدەﺳﺘوە ﮔﺮﺗﻮوە و ﺧﯚی ﺑﺳر ﻛﺎﻏز و ﻣﺰەﻛی ﺑردەﻣﯿﺪا ﺧﻮار ﻛﺮدووەﺗوە. ﺑدﯾــﻊ ﺑﺎﺑﺎﺟﺎن ،ﺳــﺎﯽ 1923ﻟ ﻛرﻛﻮك ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮوە ،ﺑــم ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺳرەﺗﺎﯾﯽ ﻟ ﺷﺎری ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ ﺗواو ﻛﺮدووە ،دواﺗﺮ ﮔڕاوەﺗوە ﻛرﻛﻮك و ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺧﻮﻨﺪووە .ﺳﺎﯽ 1945ﻟ ﭘﯾﻤﺎﻧﮕی ھﻮﻧرە ﺟﻮاﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﻏﺪا وەرﮔﯿﺮاوە و ﺳــﺎﯽ 1950ﺑﺷﯽ وﻨی ﻟو ﭘﯾﻤﺎﻧﮕﯾدا ﺗواو ﻛﺮدووە .ﺋو ،ﻟ ﺳﺎﯽ 1973 ،،-1977ﻟ ﺑﺷﯽ ﺧﯚﺷﻨﻮوﺳﯽ و زەﺧﺮەﻓ ﻟ ﭘﯾﻤﺎﻧﮕی ھﻮﻧرە ﺟﻮاﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﻏﺪاد 1977 واﻧــی ﮔﻮﺗﻮوەﺗوە و ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺗﻣﻧــﯽ ﻟ 1996 ﻟ ﻛﺎرە ھﻮﻧرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑردەوام ﺑﻮوە.
ﺋﮔــر ﺑﻤﺎﻧوێ ،ﺑﯚﻣﺎن دەﻟﻮێ ھﻣﻮو رۆژ ﭼﺘﻜﯽ ﺗﺎزە ﻟ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەی دﻧﯿﺎی ﭘﺸﻜوﺗﻮوەوە ﻓﺮ ﺑﺒﯿﻦ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﺋوەی ﻟم ﭼﻧﺪ رۆژەی ﭘﺸﻮودا ﻟ ھﻮﺴــﺘﯽ وﺗﯾﻠﯽ رۆﺋﺎوا ﻟ ﺋﺎﺳــﺖ ﻛﺸی ﺳــﻮورﯾدا ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن، دەرﺳﻜﯽ ﮔورەی ﺗﺪاﯾ .دەرﺳﻛ ﺋوەﯾ :ﺋو ﭼﺘی ﻟ ﻻی ﺋﻤدا ﺑﻮوە ﺑ ﺧﻮا ،ﻟ ﻻی ﺋوان ﻣﺮۆﭬﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﯿ .ﻟ ﻻی ﺋﻤ ،ﻛﺎﺑﺮا ﺑ ﺋوەی ھﯿﭻ ﭘﺎﭙﺸﺘﯿﯿﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯽ ھﺑ ،ھر ﻟﺑرﺋوەی ﺳرۆﻛ ،دەﺗﻮاﻧ ﺑ ﺷــڕﻚ ،ﺗﯚوی ﮔﻟﯽ ﺧﯚی و ﺗﻧﺎﻧت ھﺎوﺳﯿﻟﯿﺶ ﺑﺒﺘوە ھر ﻛﺎت ڕﻛﯽ ھﺴــﺎ .ﻟ ﻻی ﺋوان ﻛﺎﺑﺮا ﭘﺎﭙﺸﺘﯿﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ ھﯾ ﺑم وﺮاﯾﯽ ﻟ ﺧﯚﯾﺪا ﺑدی ﻧﺎﻛﺎ .دەﮔڕﺘوە ﺑﯚ ﺑﯾﺎری ﮔل و ﺳــرﭼﺎوەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ. ﭼﻧﺪ رۆژﻜ ﮔﺸﺘﻤﺎن ﻟﻮ ﻟ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣی ﺳرۆﻛﯽ ﺋﻣرﯾﻜ دەﻛﺮۆژﯾﻦ: "ھی ﻧﺎوﻛﺖ ﻛوێ ﭘﯿﺎو ،ﺗﯚ ﺳرۆﻛﯽ ﺋﻣرﯾﻜی ،ھﻣﻮو دەﺳﺗﻜﺖ ھﯾ ،دە ﻟﯽ دە ،وﺮاﻧﯽ ﻛ ،ھﯽ ﮔەوە" .دەﻣﺎﻧوێ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣ ﺑﺨﯾﻨ ﭘﺴــﺘ و ﻛوﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳــدی ﺑﭼﻜ ﺧﻮاوە ،ﻛ ھرﭼﯿﯿﻛﯽ ﻟﺑﯿﺮ ﺑﻮوﺑ ﻟﺳر ﺗﺧﺘﯽ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﺪا ،ﮔﻟﯽ ﻟﺑﯿﺮ ﻧﺑﻮوە .ﺋﯚﺑﺎﻣ راوﮋ ﺑ ﻛﯚﻧﮕﺮﺲ ﻧﻛﺎ ،ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻧﺎﻣﻨ ﻟﮔڵ ﺳــداﻣﯽ ﺳﺎﯽ 1980ﻛ ﺋﻤ ﺑﯾﺎﻧﯽ ﻟ ﺧو راﺑﻮوﯾﻦ ،ﺋو ﺷــوی ﭘﺸﻮو ﺷڕﻜﯽ ﮔورەی ﺟﺎڕ داﺑﻮو ﻟﮔڵ وﺗﻜﯽ ﺗﺮدا. ﺋﯚﺑﺎﻣ رۆژی ﺷــﻣﻮوی راﺑﺮدوو ﮔﻮﺗﯽ ﻣﻦ دەﺳﺗﻢ ھﯾ ﻟﯽ دەم ﺑم ﺑﯾﺎرم داوە ﻛﯚﻧﮕﺮﺲ رﻢ ﭘ ﺑﺪا .ﭘﺶ ﺋوەش ،ﺟﭭﺎﺗﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿ رــﯽ ﺑ دەﯾﭭﯿﺪ ﻛﺎﻣﯿﺮۆﻧﯽ ﺳــرۆك وەزﯾﺮەﯾﻞ ﻧــدا وﺗﻛی ﺗﻜﯽ ﺗﻧﮕﮋەی ﺳﻮورﯾ ﺑﻜﺎ .ﻟواﻧﺑﻮو ھﻣﺎن ﭼﺖ ﻟ ﻓەﻧﺴش دووﺑﺎرە ﺑﺒﺘوە. ﻟ رواﻧﮕی ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺋﻤوە ،ﺋم رووداوەﯾﻠ ﮔﺸﺘﯽ ﭼوت و ﺗﺎ ﺑﯽ ﻛﺮﺘﯿﺸــﻦ .ﺋﻤی ﮔﻟﯾﻠﯽ داﻣﺎوی رۆھﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ و دﻧﯿﺎی ﻋرەب و ﺋﯿﺴﻼم ،دەﻣﺎﻧوێ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرەﯾﻠﻤﺎن ﻟ ﻛﯚڵ ﺑﺒﺘوە ﺑ ھر ﺟﯚر و ﺑ ھر ﺑﺎﺟﻚ ﺑ .ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﺷــﻤﺎﻧ ﻟﺑرﺋوەی ﺑ دەﺳت و "ﻛﻣﺌﻧﺪاﻣﯿﻦ". ﺳــدام ﭼﯚن دەڕۆﯾﯽ ﺋﻣرﯾﻜ ﻧﺑﻮاﯾ؟ ﻗزاﻓﯽ داﯾﻨﺎﺑﻮو ﭘﺎش 42ﺳــﺎڵ ﻟﺳر ﻛﻮرﺳﯽ ،ﻛ ﻣﺮد ﻛﻮڕەﻛی ﯾﺎن ﻛﭽﻛی ﻟ ﺷﻮﻨﯽ ﺧﯚی ﺑﺟ ﺑﮫ. ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻛﯽ ﺳرﺳــﻮڕھﻨ ،ﻛ ﺋﻤ ﻟ ﻧﺎوﭼی ﻋرەب و ﺋﯿﺴــﻼﻣﺪا، ﮔﻠﯾﯽ ﻟ ﺳرۆﻛﯾﻠﯽ ﺧﯚﻣﺎن دەﻛﯾﻦ ﻟوەی ﺑﻮوﻧﺗ ﺧﻮا ،ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﮔڕاﻧوەی ﺳــرۆﻛﯾﻠﯽ وﺗﯾﻠﯽ رۆﺋﺎوا ﺑﯚ ﮔﻟﯾﻠﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﺑﯾﺎرەﯾﻠﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪاردا ،ﺑ ﺗﺮﺳﻨﯚﻛﯽ و ﻧﺎﭘﯿﺎوی ﻧﺎو دەﺑﯾﻦ .ﻣﻦ ﺧﯚم ﭼﻧﺪ رۆژە ﻟ ﺋﺎﺧﺎوﺗﻦ ﻟﮔڵ ھﺎوەﯾﻠﺪا ،ﭼﯽ ﻧﻣﺎوە ﺑ ﺋﯚﺑﺎﻣی ﻧﻛم ،ﺑم ﻛﺎﺗ ﺑ ﺷﻨﯾﯽ ﺑﯿﺮ دەﻛﻣوە و ﺑ ﺗﻧﯿﺎ دەﺑﻢ ،ﺑﯚم دەردەﻛوێ ﺋوەی ﺋو دەﯾﻜﺎ، راﺳﺘﯿﯿﻛﯽ ﺗواوە .دەﺑ ﺋﻤ ﺳﻮودی ﮔورە ﻟو ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەﯾ وەرﺑﮕﺮﯾﻦ. ﺑ دەﺳــﺖ ﺗ وەرداﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜ ،ﯾﺎن رۆﺋﺎوا ﺑ ﮔﺸﺘﯽ ،ﺗﻧﮕﮋەی ﺳﻮورﯾ ﭼﺎرەﺳر ﻧﺎﺑ ،ﺑﮕﺮە دﻨﯿﺎم ﺑ ﺑﻨﯿﺶ دەداﺗوە ﺗﺎ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ دوور .ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﭼﯚن ﻟ ﻋﺮاق ،دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر ﺗﻧﯿﺎ ﻧﺎو و ﺷﻮەی ﮔﯚڕا ﺋﮔﯿﻨﺎ ھﻣﺎن ﻣﺸﻚ و ھﻣﺎن ﻛﺮدەوە داﻣزراوەﺗوە ﺋﮔر ﻛﺮﺘﺘﺮﯾﺶ ﻧﺑ .ﮔﻟﯾﻠﯽ ﺋم ﻧﺎوﭼﯾ، ﺗــﺎ ﺋو رۆژەی ﺑﯿﺮﻚ ﻟ ﺧﯚﯾﺎن دەﻛﻧوە ،ﺗﺎوەﻛﻮ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮەﯾﻞ ﺗﻛﺎﻧﻚ دەدەن و دﻨــ ﺑراﯾﯿــﯽ ﺧﻜﻛوە ،ﺋم ﺑﺎرە ھــروەك ﺧﯚی دەﻣﻨ. ﺳرۆﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،رەﻧﮕ وت ﻟ داﮔﯿﺮﻛر ﺋﺎزاد ﺑﻜﺎ ،ﻣﮋووی دﻧﯿﺎ ﭘﯾﺗﯽ ﻟ ﻧﻤﻮوﻧی ﺋو ﺳــرۆﻛﯾﻠی وﺗﯿﺎن ﻟ ﭼﻨﮕﯽ ﺑﮕﺎﻧ دەرھﻨﺎوەﺗوە، ﺑم ھﻣﺎن ﺳرۆﻛﯾﻞ ،ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ وﺗﯿﺎن داﮔﯿﺮ ﻛﺮدووەﺗوە .دﻧﯿﺎ ﭘە ﻟ ﻧﻤﻮوﻧ ﺑ ﺟﯚرﻚ ھﯿﭻ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑ ھﻨﺎﻧوە ﻧﺎﻛﺎ .ﺑﯚ ﺗﯚ چ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻛﯽ ھﯾ ﻛ ﺑﺮﺳﯿﺖ دەﻛﺎ؟ ﺧﯚﯾﯽ ﯾﺎن ﺑﯿﺎﻧﯽ؟ ﺑ زواﻧﯽ ﺧﯚت ﺗﺖ ھﺪەدا ﯾﺎن ﺑ زواﻧﻚ ﻛ ﺗﯽ ﻧﺎﮔی؟ ﻟواﻧﯾ دەﺳﺘﻚ ﻟ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ﺑﻮەﺷﻨﻦ ،دەﯾﻜوﻨﻦ ﯾﺎن ﻧﺎ؟ ھﯿﭻ دﯾﺎر ﻧﯿﯿ .ﺑم ﺑﺸﯿﻜوﻨﻦ ھﯿﭻ ﻧﯿﯿ ،ﭼﻮﻧﻜ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﻜﯽ ﺗﺮ ﺳر ھﺪەداﺗوە ﻛﻣﺘﺮ ﻧﺑ ﻟ ﺑﺷﺎر ﺋﺳد .ﺑر ﻟ ھﻣﻮو ﭼﺖ ﺋو وﺗ ﺗﺎ ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎﯽ ﺗﺮ ﻛﺎرەﺑﺎی ﻧﺎﺑ .ﻣﻦ دﯽ ﺧﯚم ﭼﯽ ﺗﺮ ﺧﯚش ﻧﺎﻛم ﺑ ﺧﯾﺎڵ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﻚ ﺑﮕﯚڕﻣوە ﺑ ﯾﻛﻜﯽ ﺗﺮ ،ﺑﮕﺮە ﺑﺎوەڕم ﺑ ﺳــرﻛﺮدەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﻣﺎوە ﻟم ﻧﺎوﭼﯾی ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ،ﻧﺎوﭼی ﻋرەب و ﺋﯿﺴﻼم .ﺗﺎ ﺋو رۆژەی رۆﺷﻨﺒﯿﺮەﯾﻞ دﻨ ﭘﺸوەی ﺧﻚ و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ دەدەن ﺑﯚ داﻧﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎ و ﺑﺳﺘﻨوەی ﺳرۆك و ﺑرۆك ،ﺑ ھزار و ﯾك راﯾڵ و ﭘﯚی ﻟﭙﭽﯿﻨوەوە ،ﺑ ﺗﻣﺎی ﺋوە ﻧﺎﺑﻢ ﮔﻟﯾــﻞ وەك ﻣﺮۆڤ ﻣﺎﻣﯾﺎن ﻟﮔﺪا ﺑﺘ ﻛﺮدن .ﺋوەی ﺳــرﻛﯚﻣﺎر و ﺳروەزﯾﺮەﯾﻠﯽ رۆﺋﺎوا ﭘﺸﺎﻧﯿﺎن داﯾﻦ ﻟم رۆژاﻧدا ،ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەﯾﻛﯽ ﮔﺮﯾﻨﮓ ﺑﻮو .ﮔﻮﺗﯿﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑ ﺷﻮازی ﺑﺷﺎر ﺧﯚی ،ﺑﺷﺎر ﺑﮕﯚڕﯾﻦ.