ﻟﯿﮋﻧﻛﺎﻧﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨوە ﻟ ﮔﻧﺪەﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺮە ﻟ ﻛﺎر ﺑردەواﻣﻦ
ﻣﺎﭼﻛ ﭘﭽواﻧی ﺋﺎﯾﯿﻦ و ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻛﻮردە
ﻋﻣﯿﺪ ﺳرﺣد ﻗﺎدر ﺑڕﻮەﺑری ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺷﺎرۆﭼﻜ و ﺷﺎرەدﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛرﻛﻮوك ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“دا ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﺑﺎزﮔﻛﺎﻧﯽ ﻛرﻛﻮوك ﺗﻮﻧﺪ ﻛﺮاون و ﺧﻧﺪەﻗﯿﺶ ﺗواو ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾ ﺋﮔر ﺗﻗﯿﻨوە ﻟ ﻛرﻛﻮوك ﺑﺒ ،ﻛواﺗ ﻟﻧﺎو ﺷــﺎردا ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻞ ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛﺮێ .ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوەﯾﺶ دەدا ﻛ ﻟﯿﮋﻧﻛﺎﻧﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨوە ﻟ ﮔﻧﺪەﯽ ﻣﯿﺮەی ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﻧھﺸﺘﻨﯽ ﺗﺎوان ﺑردەواﻣﻦ ﻟ ﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎن و ﺗﯚﻣﺗﺒﺎران ﺳﺰا دەدرﻦ.
5
3
ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺘﺎن ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋوەی ﺋﺴﺘ ﻟ دەﯾﻜﯾﻦ ﻣﺎﻮﺮاﻧﯿﯿ
ﺳﺎﺢ ﺳرۆﻛﯽ زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن: ﺧﺎﻟﯿﺪ
4
ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷم2013/ 10/ 23 ،
ﺋﻧﺪاﻣﻜﯽ ﻟﯿﮋﻧی داراﯾﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق :ﺑﯚ زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟی وەزارەﺗﯽ ﺑرﮔﺮی
ﺣﻜﻮوﻣت ﻟ ﺗﻜﺪاﻧﯽ ڕەوﺷﯽ ﺗﻧﺎھﯿﯽ ﻋﺮاق ﺗﻮەﮔﻼوە ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧــی داراﯾﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤد ﭼﺎوﺷــﯿﻦ ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ” وﺷــ“دا ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــوە دەدات ﻛــ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺑﻮدﺟی ﻋﺮاق ﺑﯚ ﺑﻮاری ﺳــرﺑﺎزی و ﺗﻧﺎھــﯽ ﺗرﺧﺎن ﻛــﺮاوە ،ﻛﭼﯽ ڕەوﺷــﯽ ﺗﻧﺎھﯿــﯽ ﻋــﺮاق ڕۆژ ﻟ دوای ڕۆژ ﺧﺮاﭘﺘــﺮ دەﺑــﺖ .ﺋﻣ ﺑ ﺑــوای دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤــد ﺋو ﮔﻮﻣﺎﻧ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت ﻛــ ﺑﺷــﻚ ﻟ داﻣﻮدەﺳﺘﮕﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﺗﻜﺪاﻧﯽ ڕەوﺷــﯽ ﺗﻧﺎھﯽ ﻋﺮاق ﺗﻮەﮔﻼﺑﻦ. دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤــد ﭘﯽ واﯾ ھر ﺋﻣ ﺑﯿﺎﻧــﻮوش ﺑ دەﺳــﺘوە دەدات ﻛ ھﻣﻮو ﺳﺎ ﺑﻮدﺟﯾﻛﯽ ﺋﺠﮕﺎر زۆر ﺑﯚ ﺋم ﺑﻮارە ﺗرﺧﺎن ﺑﻜﺮﺖ.
ﺋﻣﺴــﺎڵ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 20 ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻟ ﺳﺎﻣﺎن و ﺑﻮدﺟی ﺧﻜﯽ ﻋﺮاق ﺑــﯚ وەزارەﺗﻛﺎﻧﯽ ﺑرﮔــﺮی و ﻧﺎوﺧﯚ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە .واﺗــ ﻟ ﻣﺎوەی ﺋم ﺳﺎدا 600ھزار دﯾﻨﺎر ﻟ ﻣﺎﻓﯽ ھر ﺗﺎﻛﻜﯽ ﻋــﺮاق ﺑ ﻧﺎوی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸوە ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن دەﺑن. دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤد ﭼﺎوﺷــﯿﻦ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــ ﯾﻛﯾﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺳــرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋــﺮاق ﺑﻮدﺟی ﻋﺮاق ﺑﺑــ ڕاوﮋﻛــﺮدن ﺑ ﯾﻛ ﺋﯿﺪارﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت و ﭘرﻟﻣﺎن ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛﺎت و ﺑﻮدﺟﻛ ﻟ ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺑﯚ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿ ڕاﺳﺘﻗﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﺧﻚ ﺗرﺧﺎن ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚ ھﻧﺪێ ﺑﻮار داﺑﯿﻦ دەﻛﺎت ﻛ ﺧﯚی ﻣﺑﺳﺘﯿﺗﯽ. 8
ﮔﯚڕان ﻟ ﺑﻏﺪا دژی ﻛﻮردە
ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎرﻚ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوە دەدات ﻛ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان ﺑﯚﯾ ﻟﮔڵ ﯾك ﺑﺎزﻧﯾﯽ ھﺒﮋاردﻧﺪا ﻧﯿﯿ ،دﻨﯿﺎﯾ ﻟوەی ﻟ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﺎﻟ ،ﺳﺣدﯾﻦ ،ﻣﻮوﺳ و ﺑﻏﺪا دەﻧﮓ ﻧﺎھﻨ .ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺶ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﭘﺮﺳﯽ ﯾك ﺑﺎزﻧﯾﯽ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻋﺮاق ﻧﺗوەﯾﯿ و ﻧﺎﺑ ﺣﺰﺑﯿﯿﺎﻧ ﺑﯿﺮی ﻟ ﺑﻜﺮﺘوە. ھرﯾك ﻟ ﭘﺎرﺗﯽ ،ﯾﻛﺘﯽ ،ﻛﯚﻣڵ و ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ داوا دەﻛن ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻋﺮاق ﯾك ﺑﺎزﻧﯾﯽ ھﺒﮋاردن ﭘەو ﺑﻜﺮێ ،ﺑم ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان دژی ﺋو داواﯾی ﻛﻮرد دەوەﺳﺘﺘوە و داوا دەﻛﺎت ھر ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾك ﺑﺎزﻧﯾﻛﯽ ﺳرﺑﺧﯚ ﺑ. 6 15
د .ﻋﺑﺪوﻟ ﺋﺑﺮﯾﺸﻣﯽ
4
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤﻣد
دﯾﻦ دەوت ،رواﻧﯿﻦ و راﻣﺎﻧﻚ ﻟ ﻗﻮرﺋﺎن وﺗﻚ ﺑ ﺳرۆك
ﺑﻏﺪا ﺳﻮود ﻟ ﻧزاھ ﺑ رووﻧﯽ ﺑﺎس ﻟ ﮔﻧﺪەﯿﯽ ﻋرەﺑﯽ ﻛرﻛﻮوك ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻛرﻛﻮوك دەﻛﺎت ﻧﺎﺑﯿﻨﺖ ﯾﻛﺘﯽ ﺧﺎﻧﻮوی ﺋو ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧ دەڕووﺧﻨ ﻛ ﮔﻮﻣﺎن دەﻛﺎت ﮔﯚڕان ﺑﻦ 2
ﺳــرۆﻛﯽ ﺣﺰﺑﻜــﯽ ﻋرەﺑــﯽ رای دەﮔﯾﻧﺖ ﻛ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ھﺰی راﺑــﻮون ”ﺳــﺣﻮە“ ﺑــﯚ ﻋرەﺑﻛﺎﻧﯽ ﻛرﻛــﻮوك ﻟﻻﯾن ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳرۆﻛﯽ وەزﯾﺮاﻧوە ،دژی ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻧﺎھﯿــﯽ ﻛرﻛﻮوﻛ و دووﭘﺎﺗﯿﺸــﯽ دەﻛﺎﺗوە ﺷــﺎرەﻛ ﺗﻧﯿــﺎ ﯾك ھﺰی ﺗﯚﻛﻤــ و ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوی ﭘﻮﯾﺴــﺘ. ﺋﻧﺪاﻣﻜــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﺶ دە ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻛرﻛﻮوك ﻟ ﺗﯿﺮۆر وا ﺑﺎﺷ ﯾك ھﺰ ﺳرﭘﺷﺘﯽ ﺷﺎر ﺑﻜﺎت. 2
7
ھﯿﻮا ﻣﺟﯿﺪ ﺧﻟﯿﻞ
ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻨﻜﻓﺮاوان ﯾﺎن ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ داﺧﺮاو
ﻣﺤﻣدی ﻣﻻ ﻗﺎدر :دﯾﺎر ﻧﯿﯿ ﺣﺰﺑ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن چ ﺟﯚرە ﺣﻮﻛﻤاﻧﯿﯿﻛﯿﺎن دەوێ
ﻣﺤﻣدی ﻣﻻ ﻗﺎدر ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﭘﺸــﻮوی ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﯽ واﯾ ﺑو ھﯚﯾوە ﻛ روون ﻧﯿﯿ ﺣﺰﺑ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎن چ ﺟــﯚرە ﺣﻮﻛﻤﻜﯿﺎن دەوێ، ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑﺒﻨ ھﺰﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕر ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳرەڕای ی ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻦ .ﻣﺤﻣدی 95%ی ﺋوەی 95% ﻣﻻ ﻗﺎدر ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“دا دە” ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﻮﺳــﻤﺎﻧﻦ و ﻧﻮﮋ دەﻛن ،ﺑم زۆرﺑی زۆری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻧﺗوەﯾﯿــﻦ ،ﺑﯚﯾــ ﺧﻚ زﯾﺎﺗــﺮ دەﻧﮕﯿﺎن ﺑ ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎن داوە“.
ﺋو ﺳﺑﺎرەت ﺑ دۆﺧﯽ ﺋﺴﺘی ﯾﻛﺘﯽ دە” :ﻣﺎم ﺟﻻل ھر دوو ﺳــ ﻻی ﻛﯚ ﻛﺮدﺑﻮوەوە و ھﻣﻮوﯾــﺎن ﻗﺒﻮوﯿﺎن ﺑﻮو ،ﺑم ﺋﺴﺘ ﻛﺳﻚ ﻧﯿﯿ ﺟﮕی ﻗﺒﻮوﯽ ھﻣﻮو ﻻﯾﻧﻚ ﺑ و ﺋﻣش 30ی ی ھﯚﻛﺎرﻜ ﺑﯚ ﺷﻜﺴﺘﯽ ﯾﻛﺘﯽ .ﯾﻛﺘﯿﯿﻛﺎن زۆر ﺟﺎر ﺑﺎﺳﯽ 30 ﺣﻮزەﯾﺮان دەﻛن ،ﺑم ﺋوە ھﯚﻛﺎری ﺷﻜﺴﺘﻛﯾﺎن ﻧﯿﯿ ،ﺑﻜﻮ ﻋﯾﺐ ﭘﯚﺷــﯿﻦ و ﺧﯚﮔﻠﻜﺮدن و ﺧﯚدزﯾﻨوەی ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﯾﻛﺘﯿﯿ ﻟ ﺷﻜﺴﺘﻛﯾﺎن .ﻟو ھﺒﮋاردﻧدا دەرﻛوت ﻛ ھرﮔﯿﺰ ﯾﻛﺘﯽ ﺑﻗت ﭘﺎرﺗﯽ دەﻧﮕﯽ ﻧھﻨﺎوە ،ﺑم ﺳــرەڕای ﺋوەش ﭘﻧﺠﺎ ﺑ ﭘﻧﺠﺎ ﻟﮔڵ ﯾﻛﺘﯽ ﭘﻚ ھﺎﺗﻮوە“. 5
ﺑﻛﺮﮕﯿﺮاواﻧﯽ ﺗﻧﺰﯾﻤﯽ دەوﻟﯿﯽ ﺋﯿﺨﻮان ﻣﻮﺳﻠﻤﯿﻦ ﺗﺎﻧ ﻟ ﺗﻜﯚﺷرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەدەن
7
ﺧﺎﻧﻮوە ﻛﯚرﯾﯿﻛﺎن دوای ﻣﺎﻧﮕﻜﯽ ﺗﺮ ﺟﮕــﺮی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟــﺮ ﺗﺎھﯿﺮ ﻋﺑﺪوﻟ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ” وﺷــ “ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ ڕەﻧﮕ ﻣﺎﻧﮕﻜﯽ ﺗﺮ ﭘۆﺳ وردﺑﯿﻨــﯽ ﺑﯚ ﻓﯚڕﻣﯽ ﺋو ﻛﺳــﺎﻧی داوای وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺧﺎﻧﻮوە ﻛﯚرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ھوﻟﺮﯾﺎن ﻛﺮدووە ،ﺗواو ﺑﺖ. ﺗﺎھﯿﺮ ﻋﺑﺪوﻟ دەﺖ ”ﺋﺴﺘﺎ ﭘﺮۆﺳی داﺧﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوەﻛﺎن ﺑﯚ ﻧﻮ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗر ﺗواو ﺑﻮوە و ﻟﻣودوا وردﺑﯿﻨﯿﯽ ﺳر ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗــر و ﻣﯾﺪاﻧﯽ دەﺳــﺖ ﭘ دەﻛﺮﺖ“.
ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ ﺟﮕ ﻟ ھرﻢ ﻟ ھﻣﻮو ﻋﺮاﻗﺪا دادەﺑزﺖ
9
9
ﮔرﻣﯿﺎن/وﺷ .ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﻛﻻری ﻟــ دەرﺑﻧﺪﯾﺨﺎن ژﻣﺎرەﯾك ﺧﺎﻧﻮوی زﯾﺎدەڕۆی ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﻛﺘﯽ ھﺎﺗﻨ رووﺧﺎن و دواﺗﺮ ﻛﺸﻛ ﺗﺷﻧی ﻛﺮد ﺑﯚ دەرﻛﺮدﻧﯽ رووﻧﻜﺮدﻧوە ﻟ ﻧﻮان ﺑڕﻮەﺑری ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﮔرﻣﯿﺎن ،ﺋﻧﺪاﻣﻜﯽ ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾﻛﺘﯽ ﻛ ﻧﺎڕاﺳﺘوﺧﯚ ﭘﻧﺠی ﺗﯚﻣت ﺑﯚ ﯾﻛﺘﺮ رادەﻛﺸﻦ. ﻟ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﺋم ﻣﺎﻧﮕدا ھﺰﻜﯽ ﺳرﺑﺎزی ﻟ ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﯿوە ﮔﯾﺸﺘﻨ دەرﺑﻧﺪﯾﺨﺎن و ژﻣﺎرەﯾك ﺧﺎﻧﻮوی زﯾﺎدەڕۆﯾﯿﺎن رووﺧﺎﻧﺪ ﻛ ﺑرﭘﺮﺳــﯽ ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾﻛﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﺗﯿﺎدا ﺑﻮو ،ﺑم ﻟ ھﻣﺎن ﺷﺎرۆﭼﻜدا ﺧﺎﻧﻮوی ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﺑﺎی ﯾﻛﺘﯽ ھﯾ ﻛ ﺑﺷﯽ ﮔڕەﻛﻚ زەوی داﮔﯿﺮ ﻛﺮدووە و ﻧڕووﺧﻨﺮا. ﻋﻣﯿﺪ ﻣﺤﻣد ﻓﺎﯾق ﺑڕﻮەﺑری ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﮔرﻣﯿﺎن ﻛ ﺧﺎﻧﻮوەﻛی ھﺎﺗ رووﺧﺎﻧﺪن ﻟ رووﻧﻜﺮدﻧوەﯾﻛﺪا دەﭘﺮﺳ ،ﺑﯚﭼﯽ ﻟو ھﻣﻮو ﺧﺎﻧﻮوە زﯾﺎدەڕۆﯾی دەرﺑﻧﺪﯾﺨﺎن ﺗﻧﯿﺎ ﺧﺎﻧﻮوی ﭼﻧﺪ ﻛﺳﻚ رووﺧﻨﺮا؟. ﻓﺎﯾــق زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،ھﻧﺪﻚ ﺑرﭘﺮس ﭘﻼﻧﺪاﻧری ﺋــو ﻛﺎرە ﺑﻮون ،ﺑم ﺑڕﻮەﺑری ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﮔرﻣﯿﺎن ﻧﺎوی ﻛﺳﯽ ﻧھﻨﺎﺑﻮو ﻛ ﻟ ﭘﺸﺘﯽ ﭘﻼﻧﻛوە ﺑﻦ ،دواﺗﺮ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕی ﻣﺣﻤﻮود ﺳﻧﮕﺎوی ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾﻛﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﻣﯽ رووﻧﻜﺮدﻧوەﻛی ﻣﺤﻣد ﻓﺎﯾﻗﯽ داﯾوە. ﺋﻮﻣﺪ ﺷﺦ ﻟﻧﮕری ﺑرﭘﺮﺳﯽ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻣﺣﻤﻮود ﺳﻧﮕﺎوی ﻧﯿﮕراﻧﯿﯽ ﺧﯚی دەرﺑی ﻟوەی ﻋﻣﯿﺪ ﻣﺤﻣد ﻓﺎﯾق ھﺮﺷــﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﻛﺮدووەﺗ ﺳر ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﯾﻛﺘﯽ و ﻟ ﺑﺷــﻜﯽ رووﻧﻜﺮدﻧوەﻛدا رەﺧﻨ ﻟ دەﺳﺘواژەی ﺋﻧﻔﺎل ﺋﺎﺳﺎ دەﮔﺮﺖ ﻛ ﺑﯚ ﺋو ﺷﯚﻓﻧ ﺑﻛﺎر ھﺎﺗﺒﻮو ﻛ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯽ دەرﺑﻧﺪﯾﺨﺎﻧﯽ رووﺧﺎﻧﺪ. ”ﺑڕﻮەﺑری ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﮔرﻣﯿﺎن وﯾﺴﺘﻮوﯾﺗﯽ ﻟ رﮕی رووﻧﻜﺮدﻧوەﻛﯾوە ﺷرﻋﯿﯿت ﺑﺪات ﺑ ﺧﺎﻧﻮوە زﯾﺎدەڕۆﻛی“ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻣﺣﻤﻮود ﺳﻧﮕﺎوی وای ﮔﻮت. رووﺧﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوی ﻣﺤﻣد ﻓﺎﯾق ﺑڕﻮەﺑری ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﮔرﻣﯿﺎن دوای ﺋو ﮔﻮﻣﺎﻧﺎﻧ ھﺎت ﻛ ﻟﻻی ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﯾﻛﺘﯽ دروﺳﺖ ﺑﻮو ﻟﺳری ﺑوەی ﻛﺎری ﺑﯚ ﺳرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان ﻛﺮدووە.
ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﻧوت و ﮔﺎز ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
10
2
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺳﻴﺎﺳت ﺳرﺑﺎز ﺳﺎﺢ
ﺣﻜﻮوﻣﺗﻜﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﭘﻚ ﺑﻨﻦ
ﺳرۆﻛﯽ ﺣﺰﺑﻜﯽ ﻋرەﺑﯽ :ﯾﻛﯾﺰﯾﯽ ﻋرەﺑﯽ ﻛرﻛﻮوك ﺳﻮودی ﺑﯚ ﺑﻏﺪا ﻧﯿﯿ وﺷ/ﻛرﻛﻮوك ھژار ڕەﺷﯿﺪ
ﺳرۆﻛﯽ ﺣﺰﺑﻜﯽ ﻋرەﺑﯽ رای دەﮔﯾﻧﺖ ﻛ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھﺰی راﺑﻮون ”ﺳﺣﻮە“ ﺑﯚ ﻋرەﺑﻛﺎﻧﯽ ﻛرﻛﻮوك ﻟﻻﯾن ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳرۆﻛﯽ وەزﯾﺮاﻧوە ،دژی ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻧﺎھﯿﯽ ﻛرﻛﻮوﻛ و دووﭘﺎﺗﯿﺸﯽ دەﻛﺎﺗوە ﺷﺎرەﻛ ﺗﻧﯿﺎ ﯾك ھﺰی ﺗﯚﻛﻤ و ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﭘﻮﯾﺴﺘ. ﺋﻧﺪاﻣﻜﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﺶ دە ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻛرﻛﻮوك ﻟ ﺗﯿﺮۆر وا ﺑﺎﺷ ﯾك ھﺰ ﺳرﭘﺷﺘﯽ ﺷﺎر ﺑﻜﺎت. ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﺋم ﻣﺎﻧﮕــ ھﺰی وﺷــﻜﺎﻧﯽ ﻋﺮاق و ﺑ ھﺎوﻛﺎری 12ی ﺳﻮﭘﺎ ﻛﯚﺑﻮوﻧوەی ﻓﯿﺮﻗی 12ی ﺳــرۆك ھﯚزەﻛﺎﻧــﯽ ﻋرەﺑــﯽ ﺳــﻮﻧی ﻛرﻛﻮوﻛﯽ رﻚ ﺧﺴﺖ ﻛ ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑ ﺗﻟﻓﯚن ﺑﺷــﺪاری ﺗﯿﺎدا ﻛــﺮد و ﺑﻨﯽ ﺟﯚرەوﺟﯚری ﺑــ ﻋرەﺑﻛﺎن دا،
ﻟواﻧ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھﺰی راﺑﻮون ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯿﺎن. ﻟو ﺑﺎرەﯾوە ﻣﺳــﻌﻮود ﺋﻛﺮەم ﺳــرۆﻛﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی دەﻧﮕﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎزاد /ﻧﺰﯾﻚ ﻟ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻋﺮاﻗﯿﯿــ /ﻟــ ﻟﺪواﻧﻜــﺪا ﺑ رۆژﻧﺎﻣــی ”وﺷــ“ی راﮔﯾﺎﻧﺪ، ﺑﮕﻮﻣﺎن دژی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھر
ھﺰﻜﯿﻦ ﻟ دەرەوەی دەﺳﺗﯽ ﺋﯿﺪارەی ﻛرﻛﻮوك ﺑ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋو ا ھﺰاﻧ ﺳﻮود ﺑ ﺷﺎرەﻛ ﻧﺎﮔﯾﻧﻦ، ھروەھــﺎ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻛرﻛﻮوك ﯾــك دەزﮔﺎی ﺗﻧﺎھﯿﯽ ھﺑﺖ و دەﺳــﺗﯽ رەھﺎی ﭘ ﺑﺪرێ ﺑﺳر ھﻣﻮو ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ،ﺑﯚ ﺋوەی ﮔﺮووﭘﻛﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺖ ﻧﺗﻮاﻧﻦ ﺑ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﻨ ﻧﺎوﺷﺎر. ﺋﻛــﺮەم دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛــﺮدەوە ”ﯾﻛﯾﺰﯾﯽ ﻋرەﺑــﯽ ﻛرﻛﻮوك ﺳــﻮودی ﺑﯚ ﺑﻏﺪا ﻧﺎﺑــ ،ﺑﻜﻮ دەﺑﺖ ﻋرەﺑﯽ ﻛرﻛﻮوك ﯾﻛﯾﺰ ﻟ ھﻮﺴﺖ ﺑراﻣﺒر ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋوەی ﺳــﻮودی زﯾﺎﺗﺮە ﺗــﺎ ﺑﻏﺪا ﺑــﯚ دواڕۆژﯾﺎن، ﭼﻮﻧﻜ ﻟ ھﻣﻮو ڕووﯾﻛ ﺋوان
ھﺎوﺑﺷــﻦ ﻟﮔڵ ﻛــﻮرد ،ﺟﮕ ﻟوەی ﺑﻏــﺪا ﺑردەوام ﻣﻮزاﯾدە ﺑﺳــر ﻋرەﺑــﯽ ﻛرﻛﻮوﻛــﺪا دەﻛﺎت ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ :ھﺎﺗﻨﯽ ھﺰی دﯾﺠﻠــ ﮔﻮاﯾــ ﺑــﯚ ﺑرﮔﺮی ﻟ ﻋرەب دروﺳــﺖ ﻛﺮا ،ﺑم ﻟ ﻛﺎﺗــﯽ ﺧﯚﭘﺸــﺎﻧﺪاﻧﻛﺎن دەﯾﺎن ﺧﻜــﯽ ﻋرەﺑــﯽ ﺣوﯾﺠﯾﺎن ﻛﻮﺷﺖ و ﺑﺮﯾﻨﺪار ﻛﺮد. ”دەﺑﺖ ﺳــﻮﻧﻛﺎن ﺋــو ﯾﺎرﯾﯿ ﺑﺒﯿﻨــﻦ و ﺑﺰاﻧــﻦ و رﮕ ﻧدەن ﺑﯚﭼﻮوﻧﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﺗﺮ ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﺮێ“ ﺳرۆﻛﯽ ﺣﺰﺑﻛ وای ﮔﻮت. ﻟــ ﻛﯚﺑﻮوﻧوە ﺳــرﺑﺎزﯾﯿﻛی ﺳﻮﭘﺎدا ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﻛم ﻟ ﺳرۆك ھﯚزەﻛﺎﻧﯽ ﻋرەب ﺑﺷﺪار ﺑﻮون.
ﻧﺟــﺎت ﺣﻮﺳــﻦ ﺋﻧﺪاﻣــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔی ﻛرﻛﻮوك ﻟﺳــر ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺗﻮرﻛﻤــﺎن ﺑ ”وﺷ“ی راﮔﯾﺎﻧﺪ ”دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھــﺰی راﺑﻮون ﺑــﯚ ﻋرەﺑﻛﺎﻧﯽ ﻛرﻛــﻮوك ھﯿﭻ ﻟ ﻛﺸــﻛﺎﻧﯽ ﺗﻧﺎھﯽ ﭼﺎرەﺳر ﻧﺎﻛﺎت ،ﺑﻜﻮ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ و ﺧﻣﺨﯚری ﻟﺑﺎرەی ﻛرﻛﻮوك دەﺑﺖ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺷﺎر ﺗﯚﻛﻤ و ﭘﺘو ﺑﻜﺮێ. ”وﺷــ “ﭘﻮەﻧﺪی ﺑــ ژﻣﺎرەﯾك ﻟو ﺳــرۆك ھﯚزاﻧ ﻛﺮد ﻛ ﻟ ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛــدا ﺑﺷــﺪار ﺑﻮون، ﺑم ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﺑــﻮون زاﻧﯿﺎری ﻟﺑﺎرەی ﺑﻨﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯿﯿوە ﺑﺪەن.
ﻧﻮوﺳﺮاوﻜﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﻧزاھ ﺑ رووﻧﯽ ﺑﺎس ﻟ ﮔﻧﺪەﯿﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻛرﻛﻮوك دەﻛﺎت
ﺳــﺎﯽ 1969و ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺟﺒﺟﻜﺮاو ،ﯾﺎﺳــﺎ ﺳــﺰاﯾﺎن ﻟ ﺑراﻣﺒر ﭘەو دەﻛﺎ“. ”ﺑﯚﯾــ ﺑﭘــﯽ دەﺳــﺗﯽ دەﺳﺘﻮورﯾﯽ ﻟﮋﻧﻛ و رﻮﺷﻮﻨ ﭼﺎودﺮﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی دﯾﻮاﻧــﯽ ﭼﺎودــﺮی داراﯾﯽ و ﺑر ﻟــ رەواﻧﻛﺮدﻧﯽ ﺗواوی ﺑﺎﺑﺗﻛ ﺑﯚ دەﺳﺘی ﭘﺎﻛﺴــﺎزی و ﻻﯾﻧﯽ دادوەری ﺗﺎﯾﺒــت و ﭘﻮەﻧﺪﯾﺪار، ﺗﻜﺎ دەﻛﯾﻦ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨوە و رﻮﺷــﻮﻨ وەرﮔﯿﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﻮە ﻟ ﺑراﻣﺒــر ﺋو ﺑﺎﺑﺗ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜن و وﻨﯾﻛﯽ وەﻣﻛ ﯾﺎن ﻟﻜﯚﯿﻨوەﻛﻣﺎن ﺑﯚ رەواﻧ ﺑﻜن و ﺑﭘﻟــ ﺋﺎﮔدارﻣــﺎن ﺑﻜﻧوە ﻟﺑر ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻛی ،ﺋوەش وەك ﺧﺰﻣﺗﻚ ﺑ ﻋﺮاق و ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﮔﺸﺘﯽ“ ﻟ ﻧﻮوﺳﺮاوەﻛدا ھﺎﺗﻮوە.
وﺷ/ﻛرﻛﻮوك ھژار ڕەﺷﯿﺪ
ﺑﭘﯽ ﻧﻮوﺳﺮاوﻜﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﭼﺎودﺮﯾﯽ داراﯾﯽ ﻋﺮاق ﻛ ﺋﺎراﺳﺘی دﯾﻮاﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻛرﻛﻮوك /ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕی ﭘﺎرﺰﮔﺎر /ﻛﺮاوە ،ﺑ ژﻣﺎرە 27و وﻨﯾﻛﯽ دەﺳﺖ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“ 27-4-2013 4572ﻟ ﺑرواری 2013 ﻛوﺗﻮوە ،ﺑ رووﻧﯽ ﺑﺎس ﻟ ﺑﻮوﻧﯽ ﮔﻧﺪەﯽ دەﻛﺎت ﻟ دوو ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻛرﻛﻮوﻛﺪا و ﺟﯚری ﮔﻧﺪەﯿﯿﻛﯾﺶ ﺑ داراﯾﯽ و ﻛﺎرﮔی و ﭘﺸﻠﻜﺎرﯾﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﻧﺎو دەﺑﺎت ﻛ ﯾﺎﺳﺎ ﺳﺰای ﺑﯚ داﻧﺎوە. ﻟو راﭘﯚرﺗدا ﻛ ﻟ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕی ﺣﻮﺳــﻦ ﺋﺳــدی ﺋﻧﺪاﻣــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ ﻧﻮﻨراﻧﯽ ﻋﺮاﻗوە رەواﻧ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻛرﻛﻮوك ﻛﺮاوە و داوای ﻟﻜﯚﯿﻨوە دەﻛﺎت ،ھﺎﺗﻮوە ”ﻟ راﭘﯚرﺗﯽ ﺑﺷﯽ ﺳﯿﻣﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﭼﺎودﺮﯾﯽ داراﯾﯽ ﻟ ﻣﺎوەی ﻧﻮان 30ی ژﻣﺎرە 30/9/2012ی 1/7/2012ﺗﺎ 2012 2012 27760 3-3-2ﻟــ ﺑــرواری 31ﻛــ ﺗﺎﯾﺒــت ﺑــ 31/12 12/2012 2012 ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻛرﻛﻮوك
– ﺧرﺟﯿﯿﻛﺎن ﺑﯚ ﻟﮋﻧﻛی ﺋﻤ رەواﻧ ﻛــﺮاوە -ﯾﻛم -ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻛرﻛﻮوك -ﺑﮔی )) ((2ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧوەی ھردوو ﻛرﺗــﯽ )) ((1-2ﻛ وﻨﯾﻛﯽ ﻟ ھﺎوﭘﭻ ﻛﺮاوە ،ﭼﻧﺪ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻛﯽ ﮔﺮﻧﮓ ھﺎﺗﻮوە ﻛ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺸﻠﻜﺎرﯾﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﯾﺎن ﮔﻧﺪەــﯽ داراﯾﯽ ﯾــﺎن ﻛﺎرﮔی 330ی ی دەﻛن ،ﻛ ﺑﭘﯽ ﻣﺎدەی 330 111ی ﺳــﺰاﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ژﻣﺎرە 111ی
ﻟ ﺷﺎرەﺑﺎن ﻗﺎﻋﯿﺪە ﺑ ﺟﻠﯽ ﺳرﺑﺎزﯾﯿوە ﺧﺎﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ دادەﻧ وﺷ/ﻛرﻛﻮوك ھژار ڕەﺷﯿﺪ دادﮔﺎی دووی ﺗﺎواﻧﻛﺎﻧﯽ دﯾﺎﻟ ﻓرﻣﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﯚ ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎڵ ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿك دەرﻛﺮد ﻛ دەﺑﺎﺑﯾﻛﯽ ﺳردەﻣﯽ ﺳدام ﻟ ﻣﺎﻛﯾﺪا دۆزراﯾوە .ﺋوە ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﺷﻣﻮوی راﺑﺮدوو ﭼﻛﺪاراﻧﯽ ﻗﺎﻋﯿﺪە ﻟ ﻧﺰﯾﻚ ﺷﺎرەﺑﺎن ﺑ ﺟﻠﯽ ﺳرﺑﺎزﯾﯿوە ﺧﺎﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯿﺎن داﻧﺎوە. ﺳــرﭼﺎوەﯾك ﻟ دادﮔﺎی دووی دﯾﺎﻟ ﺑــ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷــ“ی راﮔﯾﺎﻧﺪ ”ﻟــ ھﻓﺘی ﯾﻛﻣﯽ ﺋم ﻣﺎﻧﮕدا دەﺑﺎﺑﯾﻛﯽ ﺳردەﻣﯽ ﺳــدام ﺣﻮﺳــﻨﯽ ﻟداردراو ﻟ ﺑﺎﺧﭽــی ﻣﺎــﯽ ھﺎووﺗﯿﯿك
دۆزراﯾوە ،ﺑﯚﯾــ دادوەر ﺑﯾﺎری ﮔﺮﺗﻨــﯽ )م ،ع(ی ﺑﯚ ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎڵ دەرﻛﺮد. ﺋــو ﺑﯾﺎرەی دادﮔــ دوای ﺋوە ھﺎت ﻛ ﻣــﺎوەی ﭼﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﻜ ھﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻧﺎھﯿــﯽ دﯾﺎﻟ دوا
ﻣﯚﺗﯿــﺎن ﺑــ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﺳﻨﻮورەﻛ دا ﺋوەی ﻛرەﺳﺘی ﺳرﺑﺎزﯾﯽ رژﻤﯽ رووﺧﺎوی ﻻﯾ رادەﺳــﺘﯿﺎن ﺑــﻜﺎت ،ﺑــم ﺋو ھﺎووﺗﯿﯿ ﻛ ﻣﺎــﯽ دەﻛوﺘ ﻧﺎوﭼﯽ ”ﺗل ﺋﺳــﻤر“ی ﻧﻮان ﺷﺎرۆﭼﻜی ﺷﺎرەﺑﺎن و ﺑﻋﻘﻮوﺑ ﭘﺎﺑﻧــﺪی داواﻛــی ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻧﺎھﯽ ﻧﺑﻮو ،ﺑﯚﯾ ﺑﭘﯽ ﻣﺎدەی 144 / 10دادوەر ﺳﺰای دا. ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺗﻮراس ﻣﺣﻤﻮود ﺑرﭘﺮﺳــﯽ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی
دﯾﺎﻟــ ھواﻛــی ﺑﯚ ”وﺷــ“ ﭘﺸﺘاﺳــﺖ ﻛــﺮدەوە و ﮔﻮﺗــﯽ ”ﮔڕان ﺑﯚ ﭘﺎﺷﻤﺎوە ﺳرﺑﺎزﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳردەﻣﯽ ﺑﻋﺲ ﺑردەوام دەﺑ.“ ھــر ﻟ ﺳــﻨﻮوری دﯾﺎﻟــ و ﻟ ﺷــﺎرۆﭼﻜی ﺷــﺎرەﺑﺎن ﻟ ﭘﺎش ﺟــژن ﮔﺮووﭘﻛﺎﻧــﯽ ﺳــرﺑ ﻗﺎﻋﯿﺪە ﺑﺟﻠﯽ ﺳرﺑﺎزﯾﯿوە ﺧﺎﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ دادەﻧﻦ. ﺳــﺎﻣﯽ ﺧزرەﺟــﯽ ﺑرﭘﺮﺳــﯽ ھﺰەﻛﺎﻧــﯽ راﺑﻮون ”ﺳــﺣﻮە“ ﻟ دﯾﺎﻟ ﺑ” وﺷــ“ی راﮔﯾﺎﻧﺪ،
ڕۆژی ﺷــﻣﻮوی راﺑــﺮدوو ﭼﻧﺪ ﭼﻛﺪارﻜــﯽ رﻜﺨﺮاوی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯽ ﻗﺎﻋﯿــﺪە ﻟ ﻧﻮان ﺷــﺎرۆﭼﻜﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺎرەﺑﺎن و ﺑﻋﻘﻮوﺑ ﺧﺎﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯿﺎن داﻧﺎوە ﺑ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ رﻓﺎﻧﺪﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن. ﺧزرەﺟﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ﺑ ﮔﯾﺸــﺘﻨﯽ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺣﻮە ﺑﯚ ﻧﺎوﭼﻛ ﭼﻛــﺪارەﻛﺎن ﻟﮔڵ ھﺰی ﺳــﺣﻮە ﺑﺷــڕ ھﺎﺗﻦ و دواﺗﺮ ھﮫﺎﺗﻦ ﺑــﯚ ﻧﺎو ﺑﺎﺧﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﻧھﺎﺗﻨ ﮔﺮﺗﻦ.
ھﻣــﻮوان ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﻜﯽ ﻧﻮێ دەﻛﯾﻦ ﻛ ﭘــ دەﭼ ﺋﻣﺠﺎرەﯾﺎن ﺗﻣﻧﯽ ﺳــرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﻛ ﭼﻮار ﺳــﺎڵ ﺑ ،ﺣﻜﻮوﻣت دەﺑ ﺑرﻧﺎﻣی ﺗﺎزە و ﺗﻮاﻧﺎی ﻧﻮێ و ﻛﺳﺎﻧﯽ ﻟﮫﺎﺗﻮو ﺑﺨﺎﺗ ﻛﺎر و ﺳﻮود ﻟو ﻛﻤﺎﺳﯿﯿﺎﻧ وەرﺑﮕﺮێ ﻛ ھﯾﺒﻮوە و ﺑردەوام ﺑ ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺎﺷﯿﺎن ﺑﻜﺎت ،ﯾﺎﺧﯚ ﺋو ﻓرﻣﺎﻧﺒرە ﺑﺎﯾﺎﻧی ﺗﻮاﻧﺎﯾﺎن ﻧﯿﯿ ﺑﺑ دوودﯽ دوورﯾﺎن ﺑﺨﺎﺗوە و ﻛﺳــﺎﻧﯽ ﺷﺎﯾﺎن ﺑﺨﺎﺗ ﺷﻮﻨﯿﺎن ،ﭼﻮﻧﻜ ﻛﺸی ﺋوەﻧﺪە ﺑﭽﻮوك ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﺪا ھﯾ ﻛ ﻣﺮۆڤ ﺷرم دەﻛﺎت ﺑﯿﺮی ﻟ ﺑﻜﺎﺗوە. ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﻠﯿﯚﻧﻚ و 348ھزار ﻣﻮوﭼﺧﯚر ھﯾــ ،رەﻧﮕ ﻧﻮﻛﺘی وا ﻟــ دﻧﯿﺎدا ﻧﺑــ ،ﺑم ھﻣﻮو ﻣﻮوﭼﺧــﯚرەوە ﻓرﻣﺎﻧﮔﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــت ﻛﺎروﺑﺎری ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑ ﻛﯿﺴــڵ ﺑڕێ دەﻛن ،ﺋــو ﻓﺎﯾﻠی ﺑﯚ ﻣﺎﻣﻛــت ھﺘﮕﺮﺗــﻮوە ﻛﺎﺗﻚ ﻟــ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛ دﯿﺘ دەرەوە ﺷــﻮﻨﯽ ﻧﻣﺎوە ﻣﯚر و ﺋﯿﻤﺰای ﺑﺳــرەوە ﻧﺑ، رۆژــﻚ ﺑۆ ﻓرﻣﺎﻧﮕﯾــك ﺋوەﻧــﺪە ژوورە و ژوورت ﭘ 2013دا دا دەﻛن وەك ﻛﺎرﻣﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﺷــﺎرەزا دەﺑﯽ ،ﻟم 2013 دەﺑﯿﻨﯽ ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﮔﻮﺑڕۆژە زۆرﺗﺮﯾــﻦ رەواﺟﯽ ھﯾ ،ﻟ ھﻣــﻮو ژوورەﻛﺎﻧﺪا ﭼﻧﺪﯾﻦ ﻓرﻣﺎﻧﺒــری زﯾﺎدە و ﺑﻜﺎر دەﺑﯿﻨﯽ ﻛ ﺧرﯾﻜﯽ ﻗﺴــی ﺑﻤﺎﻧﺎن و ﺳــرﻣﺰەﻛﯾﺎن ﺗﻮﻜﯽ ﮔﻮﺑڕۆژە و ﻧﺎﯾﻠﯚﻧﯽ ﭼﺒﺲ داﯾﭙﯚﺷــﯿﻮە ،ﺑم ﻛﺎﺗﻚ ﻣﺎﻣﻛﺗﯿﺎن ﭘﺸــﺎن دەدەﯾﺖ دەﻦ ﺋو ﻓرﻣﺎﻧﺒرەی ﺋو ﻛﺎرە دەزاﻧ ﭼﻮوەﺗ دەرەوەی وەزارەت ﻟ دەرەوە ﭼﺎوەڕێ ﺑﻜ ﺗﺎ دﺘوە. وەك رووﻧــ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ داھﺎﺗــﻮو ﭘﺎرﺗﯽ ﭘﻜﯽ دﻨ ،ﺋم ﻣﺘﻤﺎﻧﯾ ﻛم ﻧﯿﯿــ ﻛ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑــ ﭘﺎرﺗﯿﯿﺎن داوە، ﺑﯚﯾــ دەﺑ ﻛﺳــﺎﻧﻚ ﺑﺨﺮﻨ ﭘﯚﺳــﺘﻛﺎﻧﯽ ﭘﻮەﻧﺪار ﺑ ﻛﺎروﺑﺎری ھﺎووﺗﯿﺎن ﻛ ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑرﭘﺮﺳــﯿﺎرﺘﯿﺪا ﺑﻦ، ﺋﺎﺧﺮ ﺑڕﻮەﺑری ﮔﺸﺘﯽ و ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزﯾﺮ ھﯾ ﻟوەﺗی ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ﻛــﻮردی ھﯾ ھر ﻟ ﺟــﯽ ﺧﯚﯾﺗﯽ ،رەﻧﮕ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻢ ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮ ﺑ ﻟ ﺑﺷﻚ ﻟ ﻓرﺧ ﺑرﭘﺮﺳــﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ،ﻟﺮەدا دەﺑ ﺑﭙﺮﺳﯽ ﺗﯚ ﺋﮔر ﺧﺰﻣت ﻧﺎﻛﯾﺖ ﺋی ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘﻚ داﮔﯿﺮ دەﻛﯾﺖ؟ ﺋی ﺋﮔر ﺋوە ﺳــﻠﻮﻛﯽ ﺧﯚﺗ ﺣﺰﺑﻛــت ﭼﯚن ﻟﯽ ﻗﺒﻮوڵ ﻛــﺮدووی ﺗﯚ ﺑردەوام ﺑﯽ ﻟو ﭘﯚﺳــﺘدا؟ ،ﺑﯚﯾ ﭘﻢ واﯾ ﻛﺎﺗﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿ و ﺣﻜﻮوﻣﺗﺪاری ﭘﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑ ﺧﻜﯽ ﺷﺎرەزا و ﺗﺮﺳــﻨﯚك و ﻟﮫﺎﺗﻮو ھﯾ ،ﺗﺮﺳﻨﯚك ﺑو ﻣﺎﻧﺎﯾی دڕاوﻛ ﺑﯿﮕﺮێ ﻛﺎﺗﻚ دﯾﻨﺎرﻚ ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛی ﻧﺎﻣﻨ، ﯾﺎﺧﯚ ھﺎووﺗﯿﯿك ﺑﺑ ﺗواوﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﻛی ﻟ ﭘﺮﺳــﮕ دەﭼﺘ دەرەوە. ﺋوەی ﺳﯾﺮە ﺑﻻی ﻣﻨوە ﺷرﻣﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧ ﻟ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻛﺳﺎﻧﻚ ﻛ ﭘﺸــﺘﺮ ﻧﺎردووﻧﯿﺎﻧ ﺑﯚ ﻧﺎو ﺣﻜﻮوﻣت ،ﺋﺎﺧﺮ ﺣﺰب دەﺑ ﺑﺰاﻧ ﻛﺎﺗﻚ ﺑڕﻮەﺑرﻜﯽ ﺧﺮاپ ﯾﺎﺧﯚ ﮔﻧﺪەڵ دەردەﻛﺎت ،رەﻧﮕ ﺧﺰاﻧﯽ ﺋو ﻛﺳــی ﻟ زﯾﺰ ﺑ ،ﺑم دەﯾﺎن ﺧﺰاﻧﯽ ﺗﺮ ﺳرﺳــﺎم دەﺑﻦ ﺑــو ﻟﭙﭽﯿﻨوەﯾ و ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﺑﯚ دەﻛن. ﻟم ﻣﺎوەﯾدا ﺑﯚ ﻛﺎرﻚ رﻢ ﻛوﺗ وەزارەﺗﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ، دەﭼﻮوﻣــ ھر ژوورﻚ رەواﻧی ژوورﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن دەﻛﺮدم، دواﺟﺎرﯾﺶ ﺑﺑ وەم دەرﭼﻮوم و ﻛﺎرەﻛم ﻧﻛﺮا ،ﻧﺰﯾﻜی دوو ﺳﻋﺎت ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺑڕﻮەﺑری ﺑﺷﻚ ﺑﻮوم ﻛ ﺑﯚ 5 ﺧﻮﻟــك ھﺎﺗ ژوورەﻛی و رەواﻧی ﻻی ﻛﺳــﻜﯽ ﺗﺮی ﻛﺮدم ،ﺋوﯾــﺶ ﺑھﻣﺎن رﮕــدا ﮔڕاﻧﺪﻣﯿﯿوە ﺑﯚ ﻻی ﻓرﺧــ ﺑڕﻮەﺑرەﻛــ ،ﺑم ﻟو ﻣﺎوە ﻛﻣدا دﯾﺴــﺎن ژوورەﻛی ﺟ ھﺸــﺘﺒﻮو ،ﺋﻣ ﺋوەﻧﺪە ﻣﺎﻧﺪووی ﻛﺮدم، ﻛﺎرەﻛم ﺑﯚ ھﻓﺘﯾك دوا ﺧﺴﺖ و ھر ﻟ ﭘﺸﯽ ﺧﯚﻣوە دەﻣﮕﻮت دەﺑ چ ﺷــﺎﻧﺎزﯾﯿك ﺑﺖ ﻟ ﺣﻜﻮوﻣﺗﻜﯽ وادا وەزﯾﺮ ﺑﯽ ،ھﻓﺘی دواﺗﺮ ﭼﻮوﻣوە ھﻣﺎن وەزارەت و ھر ﻟــ ژووری ﯾﻛم ﻛ ﭼﻮوﺑــﻮوم ﻛﺎرەﻛ ﺗواو ﻛﺮا ،ﺑم ﺳﯾﺮ ﻟوەدا ﺑﻮو ﮔﻮﺑڕۆژەﺧﯚر و ﻟﻓﺧﯚرەﻛﺎن ﺋﻣﺠﺎرە ﻛﺎرﯾﺎن دەﻛﺮد ،وەﺳﻜﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدم ﭘﺎرەی ﺷﺘﻚ ﺑﺪەم ﻟ ﺑﺷﯽ داراﯾﯽ ،دﯾﺴﺎن ﺋو ﻓرﻣﺎﻧﺒرەی ﭘﺎرەی وەردەﮔﺮت ﭼﻮو ﺑﻮوە دەرەوە ﻧﯿﻮ ﺳــﻋﺎت راوەﺳﺘﺎم ﺗﺎ ھﺎﺗوە ،ﺋﻣ ﺣﺎﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﺪارﯾﯿ؟ ﺗﻜﺎﯾ ﭼﺎﻛﯽ ﺑﻜن و ﺋو ﻛﺎراﻧی ﻟــو ھﻣﻮو ژوورەدا دەﻛﺮێ ھﻣﻮوی ﻟ ﯾك ژوورﯾﺸــﺪا دەﻛﺮێ ،ﺋﯿﺘﺮ ﺑﯚ ﺧﻚ ﺗﺎ ﺋو رادەﯾ ﻣﺎﻧﺪوو دەﻛن. ﺑڕﻮەﺑر ھﯾ ﺑﯚ ﺋﯿﻤﺰاﯾــك رۆژﻚ دوات دەﺧﺎ ﺗﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺋــوەی ﺗﯚ ﺑﺰاﻧﯽ ﻛ ﺋو ﺑڕﻮەﺑرە ،ﯾﺎن ﻟ ﻛﺎﺗﯽ دەواﻣﺪا ﻛﯚﺑﻮوﻧــوەی ﺑڕﻮەﺑرەﻛﺎن دەﻛــﺮێ و ھﻣﻮوان دەﭼﻨ دﯾﻮاﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎ و دەﺑ ھزاران ھﺎووﺗﯽ ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن ﻛﺎت ﺑﮋﻣــﺮن داﺧــﻮا دﺘوە ﯾﺎن ﻧﺎ ،ﻟــ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دەواﻣﺪا ﭘﯿﺎن دەﻦ ﺳﺒی وەرﻧوە ﺑڕﻮەﺑر ﻧﺎﯾﺗوە.
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﻣﯿﺮەی ﻛرﻛﻮوك:
3
ﻟﻻﯾن ﭘﺎﺳواﻧﯽ ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﭘﺸﻮوەوە ﺗﻗم ﻟ ﻛﺮاوە وﺷ/ﻛرﻛﻮوك -ھژار ڕەﺷﯿﺪ
ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﻣﯿﺮەی ﻛرﻛﻮوك ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ ﻟﻻﯾن ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﭘﺸﻮوەوە ﺗﻗی ﻟ ﻛﺮاوە و ﺑﺮﯾﻨﺪار ﻛﺮاوە ،ﺑم ﻧﯿﮕراﻧ ﻟوەی ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﺑﺮﯾﻨﺪارﯾﺪا ﻟ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻛرﻛﻮوك ﻧﺎوی ﺑ ﻧھﺎﺗﻮو ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە. ﺑﭘﯽ ﻧﻮوﺳﺮاوی ژﻣﺎرە 2779ی 2779ی 21ﻛــ ﺑ 21/7/2013 ﻟــ رۆژی 2013 ﺋﯿﻤــﺰای ﻟﯿــﻮا ﺟﻣــﺎل ﺗﺎھﯿﺮ ﺑڕﻮەﺑری ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻛرﻛﻮوك ﺋﺎراﺳــﺘی ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯿــﯽ
ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻧﺎوﺷــﺎر ﻛــﺮاوە ،ﺑ ﭘﺸﺘﺒﺳــﺘﻦ ﺑــ ﻧﻮوﺳــﺮاوی 11328ی ھﻣــﺎن ڕۆژ داوای 11328ی ﺑدواداﭼﻮون ﻟﺳر ﺑﺮﯾﻨﺪارﺑﻮوﻧﯽ ﺑرزان ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾﻢ ﺑڕﻮەﺑری
ﻣﯿﺮەی ﻛرﻛﻮوك دەﻛﺎت. ﻟﻻﯾﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ﺑﭘــﯽ ﺑﮕﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﻧﺧﯚﺷــﺨﺎﻧی ﺋﺎزادﯾﯽ ﻛرﻛﻮوك ﻛ وﻨﯾﻛﯽ دەﺳﺖ ”وﺷــ “ﻛوﺗﻮوە ،ﺋوە ﭘﺸﺘاﺳــﺖ دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﺑرزان ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾــﻢ ﺑڕﻮەﺑــری ﻣﯿــﺮەی ﻛرﻛﻮوك ﻟــ ﺑرواری 20ﺑ ﺑﺮﯾﻨﺪاری ﺑﺮاوەﺗ 20/7/2013 2013 ﺋو ﻧﺧﯚﺷﺨﺎﻧﯾ ﻟﻻﯾن دﻛﺘﯚر ﻣﻮراد ﺧﺎﻟﯿﺪەوە ﺳرﭘرﺷــﺘﯿﯽ
ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧوەی ﻛﺮاوە. ﺑــم ﻟــ ﺑﮔﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺗﺮی ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯿــﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻛرﻛﻮوﻛﺪا ﺑژﻣــﺎرە 10855ﻟ 19ﻛ ﻟﻻﯾن 19/8/2013 ﺑرواری 2013 ﻟﯿﻮا ﺟﻣﺎل ﺗﺎھﯿــﺮ واژوو ﻛﺮاوە، ﺑرﭘﺮﺳــ ﺑﺮﯾﻨﺪارەﻛ ﺑ ﻧھﺎﺗﻮو ﺑﯚ دەوام )ﻏﺎﺋﯿﺐ( ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە. ”وﺷــ “ﺑﯚ ﺑدواداﭼﻮون ﻟﺳر ﺋــو ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎﻧی ﻧﺎو ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻛرﻛــﻮوك ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑــ ڕاﺋﯿﺪ
ﺑــرزان ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾــﻢ ﻛﺮد ﻟ ﻟﺪواﻧﻜﯿــﺪا ﮔﻮﺗــﯽ ”ﻣﻦ ﻟو ﺑــروارەی ﻛــ ﺑ ﻧﻮوﺳــﺮاوی ﻓرﻣﯿــﯽ ﭘﯚﻟﯿــﺲ ﺑــﺎس ﻟــ ﻏﺎﺋﯿﺒﺒﻮوﻧﻢ دەﻛن ،ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺎش ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻮون ﻛــ ھﺮش ﻛﺮاﯾ ﺳــرم و ﺑﺮﯾﻨﺪار ﻛﺮام و ﺑﭘﯽ ھﻣﻮو ﺑﮕﯾﻛﯽ ﻧﺧﯚﺷﺨﺎﻧی ﺋﺎزادی ﺧوﻨﺮا ﺑﻮوم“. ”ﻣــﻦ ﻧﺎزاﻧــﻢ ﻟ چ ﯾﺎﺳــﺎﯾﻛﺪا ھﯾ ﻛﺳــﻚ ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻜﺮﺖ و
ﺑﭽﺖ دەواﻣــﯽ ﻓرﻣﯿﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﺎت ،ﺑم ﺑﺎش ﺗ دەﮔم ﻛ ھﯚی ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﻧﺎوم ﺑ ﻧھﺎﺗﻮو ﺑــﯚ ﺋوە ﺑﻮوە دوور ﺑﺨﺮﻤوە ﻟ ﭘﯚﺳﺘﻛی ﺧﯚم“ ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾﻢ وای ﮔﻮت. ﺋو ﺑرﭘﺮﺳی ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ”ﺋو ﻛﺳــﺎﻧی ھﺮﺷﯿﺎن ﻛﺮدە ﺳــرم و ﺑﺮﯾﻨﺪارﯾﺎن ﻛﺮدم ﭘﺎﺳــواﻧﯽ ﺑڕﻮەﺑری ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻣﯿــﺮەی ﻛﯚن ﻋﻗﯿﺪ ﺣﻮﺳــﻦ
ﺑﻮون و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴﯿﺎن ﭘ ﺑﻮو ،ﺋﺴﺘﺎﯾﺶ ﻟ دادﮔﺎ ﺳﻜﺎی ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻢ ﻟ دژﯾﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە، ﭼﻮﻧﻜ ﻟــ ﻛﺎﺗﯽ ھﺮﺷــﻛدا ﻛﺳﻜﯿﺎﻧﻢ ﻧﺎﺳــﯿﯿوە ﻟواﻧی ﺗﻗﯾﺎن ﻟ ﻛﺮدم“. ﻟ ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا ﺑرﭘﺮﺳــﯽ ﻣﯿﺮەی ﻛرﻛــﻮوك ھﺎﺗ ﮔﯚڕﯾﻦ و ”وﺷ “ﻟ ژﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮودا زاﻧﯿﺎری ﻟﺑﺎرەی ﺋو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧ ﺑو ﻛﺮدەوە.
ﻋﻣﯿﺪ ﺳرﺣد ﻗﺎدر:
ﻟﯿﮋﻧﻛﺎﻧﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨوە ﻟ ﮔﻧﺪەﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺮە ﻟ ﻛﺎر ﺑردەواﻣﻦ وﺷ/ﻛرﻛﻮوك -ھژار ڕەﺷﯿﺪ
ﻋﻣﯿﺪ ﺳرﺣد ﻗﺎدر ﺑڕﻮەﺑری ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺷﺎرۆﭼﻜ و ﺷﺎرەدﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛرﻛﻮوك ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“دا ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﺑﺎزﮔﻛﺎﻧﯽ ﻛرﻛﻮوك ﺗﻮﻧﺪ ﻛﺮاون و ﺧﻧﺪەﻗﯿﺶ ﺗواو ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾ ﺋﮔر ﺗﻗﯿﻨوە ﻟ ﻛرﻛﻮوك ﺑﺒ ،ﻛواﺗ ﻟﻧﺎو ﺷﺎردا ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻞ ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛﺮێ .ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوەﯾﺶ دەدا ﻛ ﻟﯿﮋﻧﻛﺎﻧﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨوە ﻟ ﮔﻧﺪەﯽ ﻣﯿﺮەی ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﻧھﺸﺘﻨﯽ ﺗﺎوان ﺑردەواﻣﻦ ﻟ ﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎن و ﺗﯚﻣﺗﺒﺎران ﺳﺰا دەدرﻦ. دەﮔﻮﺗــﺮێ ﺑﺎزﮔﻛﺎﻧﯽ ﻛرﻛﻮوك ھر ﺑﯚ ﺳــﻻﻣﻜﺮدن ﻟ ﺷﯚﻓﺮ داﻧــﺮاون و ھﯿــﭻ رۆﻚ ﻧﺎﺑﯿﻨﻦ ﻟــ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ دۆﺧــﯽ ﺗﻧﺎھﯿﯽ ﺷــﺎرەﻛدا ،ﺑﯚ ﺋم ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿ ﭘ ﻧﺎﻛﻧوە؟. ﭘﺸــﺘﺮ ﺑــﺎس ﻟوە دەﻛــﺮا ﻛ ﺋــو ﺧﯚﻛــﻮژ و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻼﻧی دەﺗﻗﻨــوە ﻟــ دەرەوە دﻨــ ﻛرﻛــﻮوك ،ﺑﯚﯾ ﺋﺴــﺘﺎ ھﺰی ھﺎوﺑــش ﻛــ ﭘﺸــﻤرﮔ و ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﻟﻧﺎوﯾﺪان ﻟ ﺑﺎزﮔﻛﺎن رۆڵ دەﺑﯿﻨﻦ ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺎزﮔﻛﺎن ﺗﻮﻧﺪۆﺘــﺮ ﺑﻜﺮﻨــوە و رﮕﺮی
ﺑﻜﺮﺖ ﻟو ﻛﺳﺎﻧی دەﯾﺎﻧوﺖ ﻟ ﺑﺎزﮔﻛﺎﻧوە ﺑﻨ ﻧﺎو ﺷﺎرەﻛوە، ﺋﺴﺘ ﺗﺎ رادەﯾك دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺧﻚ دﻨﯿــﺎ ﺑﻜﯾﻨوە ﻛــ ﺑﺎزﮔﻛﺎن ھــﺰی ﺗﯚﻛﻤــ و ﻟﮫﺎﺗﻮو ھن و ﺧﻧﺪەﻗﯿــﺶ ﻟــ دەوروﺑری ﻛرﻛﻮوك ﻟــ دراوە ،ﺑﯚﯾ ھر ﺣﺎﺗﻜــﯽ ﺗﻗﯿﻨوە روو ﺑﺪات، واﺗ ﻟ ﻧﺎو ﺷــﺎردا ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛﺮﻦ. ﻣﺎوەﯾﻛ ھﺳــﺖ دەﻛﺮێ ﺷــﻮﻨﯽ ﻛﺮدەوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪڕەوی ﮔڕەﻛﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﻧﯿﺸﯿﻦ دەﻛﻧ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ،ھﯚی ﺋﻣ ﭼﯿﯿ؟.
ﺗﯿــﺮۆر ھﻣﻮو ﻛﺎﺗــﻚ ﺑدوای ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﺪا دەﮔڕێ ،ﻣﻦ ھﻧﺪﻚ ﺟﺎر ﺋــو ﻟﺪواﻧﺎﻧــم ﭘ ﺑﺎش ﻧﺑﻮوە ﻛ ﺑﺷﻚ ﻟ ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺗﻧﺎھﯿــﯽ ﻛرﻛــﻮوك دەﯾﺎﻧﮕﻮت ﻧﺎوﭼ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن ﻟ دەﺳــﺘﯽ ﺋﻤداﯾــ و ﻧﺎھﯿﻦ ﻛﺮدەوەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯽ ﺗﯿﺎدا ﺑﻜﺮێ ،ﺑم ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ﻋرەﺑﻨﺸــﯿﻨﻤﺎن ﭘ ﻧﺎﯾﺗ ﭘﺎراﺳــﺘﻦ ،ﺑم ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﺗﯿﺮۆر ﮔﯾﺸﺘ ھﻣﻮو ﻧﺎوﭼﯾك ﺑــ ﺗﺎﯾﺒت ﺣﺎﺗــﯽ ﺧﯚﻛﻮژی ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿ ﺑﺘﻮاﻧﯿﺖ ڕﮕﺮﯾﯽ ﻟ ﺑﻜﯾﺖ. زاﻧﯿــﺎری ھﯾ ﻛــ ﭼﻧﺪ ﺑرﭘﺮﺳــﻚ دﻨــ ﮔﯚڕﯾــﻦ، ﻣﺑﺳﺘﻤﺎن ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺗﻧﺎھﯿﯿ، ﺗﯚ دەﺗﻮاﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺪەی ﻟﻣﺒﺎرەﯾوە؟ ﺑــردەوام ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری دەﻛﺮێ، ﺋوەﯾــﺶ ﺑــﯚ ﺑﺎﺷــﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ھﺰەﻛﺎﻧﻤﺎﻧ ،ھر ﻛﺳﻚ ﺑﺑﺎﺷﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ڕاﻧﭘڕﻨ دﺘ ﮔﯚڕﯾﻦ
و ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿ ،ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر داوای ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺧﯚم ﻛــﺮدووە ،ﭼﻮﻧﻜ ﻛﺎری ﺋﻤ ﻟ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺷﺎرۆﭼﻜ و ﺷﺎرەدﯿﻛﺎن ﻟ ھﻣﻮو ﻛس ﻗﻮرﺳﺘﺮە ،ﺋﻮە وەك ڕۆژﻧﺎﻣﻧﻮوس دەﻛم ﺑ ﺷــﺎھﯿﺪ ﻛ ﻟﮔﻤﺎن ﺑﻮوﻧ ،ﺋﻤ دەﭼﯿﻨ ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ﺣوﯾﺠــ و دەوروﺑری ﺑدوای ﻣرﮔــﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧــﺪا ﮔڕاوﯾﻦ و ﭼﻧﺪﯾــﻦ ﺟﺎرﯾﺶ ﺑﯚﻣﺒﻤﺎن ﭘﺪا ﺗﻗﯿﻮەﺗــوە و ﺗﻗﯾــﺶ ھر ﻣﭘﺮﺳــ ﭼﻧﺪ ﺟﺎر ﺋﺎراﺳﺘﻣﺎن ﻛﺮاوە. ﺑﭘﯽ رﻜﻜوﺗﻨــﯽ ﯾﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ﻟﻛﺎﺗﯽ داﻧﺎﻧﯽ ﻧﺟﻤدﯾﻦ ﻛرﯾﻢ ﺑ ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻛرﻛﻮوك، ﺧﺎﻜــﯽ رﻜﻜوﺗﻨﻛ ﺋوەﺑﻮو ﺑڕﻮەﺑری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻛرﻛﻮوك ﻛ ﺋﺴــﺘﺎ ﯾﻛﺘﯿﯿ ﻻدەدرێ و ﻛﺳــﻜﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﺷــﻮﻨﯽ دەﮔﺮﺘوە ،ﺑم دواﺗﺮ ﻟﺳر داوای ﭘﺎرﺰﮔﺎر ﺳرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﺋــو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــی
دواﺧﺴﺖ ،ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﭘﺸﮫﺎﺗﻚ ھﯾ ﻟو رووەوە. ﺋو ڕﻜﻜوﺗﻨی ﻛ ﻛﺮاوە ھﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﭘﺎرــﺰﮔﺎر ﺑﻮو، راﺳﺘ ﺑﯾﺎرﻜﯽ ﻟو ﺟﯚرە ھﺑﻮو، ﺑم ﺋــو ﺑﺎﺑﺗــ ﭘﻮەﻧﺪی ﺑ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ھردوو ﺣﺰب / ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻛﺘﯽ/ﯾوە ھﯾ و ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺋﻤدا ﻧﯿﯿ ﺗﺎ ﺑﯾﺎرەﻛ ﺟﺒﺟــ ﺑﻜﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜ ﻣﻦ ﻟ دوور و ﻧﺰﯾﻜــوە ﺋــﺎﮔﺎداری ﺋو ڕﻜﻜوﺗﻨﺎﻧ ﻧﯿﻢ. ﺋی ﺋــو ﮔﻧﺪەﯿﯿﺎﻧی ﻟ ﻣﯿﺮەی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻛرﻛﻮوك ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮون و ﻟﯿﮋﻧی ﻟﺳــر دروﺳﺖ ﻛــﺮا ،ﻛﺎری ﻟﯿﮋﻧﻛــ ﺑ ﻛﻮێ ﮔﯾﺸﺖ و ﻛ ﺳﺰا دراوە؟
ﻣﻮﺋﯾد ﺗﯾﺐ
ﻓﺎﺗﯿﺢ داراﻏﺎﯾﯽ
ﺋﻮﺳﺎﻣ ﺟﻣﯿﻞ
ﻟ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻣﯿﺮە دوای ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻛﯚﻣﻚ ﻛﺸــ دروﺳﺖ ﺑﻮو، ھﻧﺪﻚ ﺷﺖ ﺑﯾﺎر ﺑﻮو ﺑﺒﺮﺘ ﻣﯿﺮە ﻧﺑﺮاوە و ﻟ ﻣﺎﻜﺪا ھﮕﯿﺮاون، دوای ﺋــوەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻛﺎﻧــﻢ وەرﮔﺮت ﺋو ﺋﻓﺴراﻧﻣﺎن ﮔﺮت و داﻣﺎﻧ ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺑــﯚ ﻟﻜﯚﯿﻨوە ،ﻟﯿﮋﻧﻛ ﺑردەواﻣ ﻟــ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ و ھر ﻛﺳــﻚ ﺗﺎواﻧﺒﺎر ﺑﺖ ﯾﺎﺧﯚ ﺑ ﺗﺎوان دادﮔﺎ ﯾــﻛﻼی دەﻛﺎﺗوە، ھر ﺋوە ﻧﯿﯿ ﭘﺮﺳﻛ. ﺋی ﭼﯿﺘﺮ ھﯾ؟ ﻟ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻧھﺸﺘﻨﯽ ﺗﺎواﻧﯿﺶ ﻛﺸﯾك دروﺳﺖ ﺑﻮوە ﺋﻓﺴری ﻛﯚﮔﻛی ڕای ﻛــﺮدووە ،دوای ﺋﺎﺷﻜﺮاﺑﻮون دەرﻛوت ﻛﯚﻣﻚ
ﭼــك و ﺗﻗﻣﻧــﯽ وەرﮔﯿﺮاوە ﺑﻧﺎوی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻧھﺸﺘﻨﯽ ﺗﺎوان و ﻧــدراوە ﭘﯿــﺎن ،ﺑﯚ ﺋﻣﯾﺶ ﻟﯿﮋﻧــ دروﺳــﺖ ﻛــﺮاوە و ﺋو ﻛﺳﺎﻧی ﺗﻮەﮔﻼون ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﺑردەم ﯾﺎﺳﺎدا دەﺑﯿﻨﻨوە. ﺑﺎﺷــ ﺋــو ﻛﺸــﺎﻧی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ﻛرﻛﻮوك و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﯾﻛﺘﯽ ﻟﮔڵ ﺗﯚ ھﯾﺎﻧ ﺧﯚی ﻟ ﭼﯿﺪا دەﺑﯿﻨﺘوە؟ ﻣــﻦ ﺧرﯾﻜــﯽ ﻛﺎری ڕۆژاﻧی ﺧﯚﻣﻢ و ﺑﺷﺪاری ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔ دەﻛم ،ھﯿﭻ ﻛﺸﯾﻛﻢ ﻧﯿﯿ ﻟﮔﯿﺎن ،ﺑﯚﯾ ﺋوان ھﯾﺎﻧ و ﻧﺎزاﻧﻢ ﻛﺸــﯾﺎن ﭼﯿﯿ ﻟﮔڵ ﻣﻦ.
ﺟﻣﯿﻞ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘــﺎری ﻋﺮاق ﻟ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﯚ ”وﺷــ “ﮔﻮﺗﯽ، ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﻋــرەب ھوﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑو ﺋﺎراﺳﺘﯾﯾ ﻛ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪی ﺑــ ﻛرﻛﻮوك ﺑــﺪرێ ،ﻛﻮرد دژی ھﻧﮕﺎوی ﻟم ﺟﯚرەﯾ ،ﺗواﻧﯿﻨﯽ ﻋــرەب ﺑــو ﺷــﻮەﯾﯾ ﻛــ ﻧﺎﯾﺎﻧــوێ رﮋەی راﺳــﺘﻗﯿﻨی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﻛی ﺑ دەرﺑﻜوێ ﺑ ﺗﺎﯾﺒﺗﯿﺶ ﻛﻮرد. ﺟﻣﯿﻞ رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ،ﺋﮔر وەك ھر ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻛﯽ ﺗــﺮ ھﺒﮋاردن ﻟ ﻛرﻛﻮوك ﺑڕﻮەﺑﭽ ،ﺋوﻛﺎت رــﮋەو ژﻣــﺎرەی ﻛــﻮرد ﺑرووﻧﯽ ﻟــ ﻛرﻛﻮوك دەردەﻛــوێ ،ﻻی ھﻣﻮواﻧﯿﺶ رووﻧ ﺑوەی زۆرﯾﻨی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﻛرﻛــﻮوك ﻛﻮردە، ﭘﺎﺷــﺎن ﻋرەب و ﺗﻮرﻛﻤﺎن دێ، ﺑــ دەرﻛوﺗﻨﯽ ژﻣــﺎرە و رﮋەی راﺳﺘﻗﯿﻨی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻛﻮرد ﺋو ﻛﺸﻤﻛﺶ و ﻣﻠﻤﻼﻧﯿی ﻟﺳر ﻛرﻛﻮوك دەﻛﺮێ ھﺎوﻛﺸــﻛی
دەﮔــﯚڕێ ،ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋوﻛﺎت ﺋو ھﺎوﻛﺸﯾ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪی ﻛﻮرد دەﺑ. ﻛرﻛــﻮوك ﺑﯚ ﻛــﻮرد ﮔﺮﻧﮕ و ﭘﺮﺳــﻜﯽ ھﺳﺘﯿﺎرﯾﺸــ ﻻی ﺳرﺟم ﻋﺮاﻗﯿﯿﻛﺎن ،ﺳرەڕای ﺋوەی ﻟﺳردەﻣﯽ رژﻤﯽ ﺑﻋﺲ ھﻣﻮو ﺟﯚرە ﮔﻮﺷــﺎرﻚ ﻟﺳر ﻛرﻛــﻮوك ھﺑﻮو ﺑــوەی ﺋو دﯾﻤﯚﮔﺮاﻓﯿﯿی ھﯾﺗﯽ ﻟرﮕی ھﻨﺎﻧﯽ ﻋرەﺑوە ﺑﯿﮕﯚڕن ،رﮋەی ﻛﻮرد ﻟ ﻣﺎوەی 40ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﻛــم ﺑــﻮوەوە ،ﺑم ﻟــدوای ﻧﻣﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﺳدام زۆرﯾﻨی ﻛﻮردەﻛﺎن ﮔڕاﻧوە ﺷﻮﻨﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣی ﻛرﻛﻮوك ﻛ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣﯾﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿ وەك ﺑر ﻟ ﺷﺎوی ﺗﻋﺮﯾﺒﻜﺮدﻧﯽ ﻟﮫﺎﺗــوە ،ﺑﯚﯾــ ھﻣﯿﺸــ ﻟ ﻛرﻛــﻮوك ﻛــﻮرد زۆرﯾﻨ ﺑﻮوە، ﻋرەﺑﯿﺶ ﻟ زۆرﯾﻨی ﻛﻮرد ﻟ ﻛرﻛﻮوك ﺑردەوام ﺗﺮﺳﺎوە.
ﻛﻮرد دژی ھر ھوﻜ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪی ﺑ ﻛرﻛﻮوك ﺑﺪرێ وﺷ /ھوﻟﺮ
ﺳرەڕای ﺗﻧﮕﮋەی رﻚ ﻧﻛوﺗﻦ ﻟﺳر ﺷﻮازی ﺑڕﻮەﭼﻮوﻧﯽ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ،ﻛﻮرد ﻟ ﻧﺎوەﺧﯚﯾﺪا دووﭼﺎری ﺗﻧﮕﮋەﯾﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھﺎﺗﻮوە ﻟﺳر ﭘﺮﺳﯽ ﻛرﻛﻮوك ﻟﮔڵ ﻋرەب، ﭼﻮﻧﻜ ﻛﻮرد ﺑ ھﻣﻮو ﺷﻮەﯾك دژی ﭘﺪاﻧﯽ ھر ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪﯾﯿﻛ ﺑو ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾ ﻛﺸ ﻟﺳرە ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻋﺮاق. ﻣﻮﺋﯾــد ﺗﯾــﺐ ﮔﻮﺗﺑــﮋی ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯿــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﻮﻨراﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑ” وﺷــ“ی راﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﺋﺴﺘﺎ ھوﻚ ھﯾ ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﯚ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻟرﮕی دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗوە ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻋﺮاق ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪی ﺑ ﻛرﻛﻮوك ﺑﺪرێ. ﺗﯾﺐ ھﻤﺎی ﺑــﯚ ﺋوەش ﻛﺮد، ﻛــﻮرد ﺑھﯿﭻ ﺷــﻮەﯾك رﮕﺎ ﻧﺎدات ھﯿﭻ ﯾﺎﺳﺎﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﻛرﻛﻮوك دەرﺑﻜﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜ ﻛﻮرد ﺋوەی ﻛﺸــی ﻟﺳری ھﯾ ﯾ ،ﺋﮔر ھﺒﮋاردن 23ﯾ، ﻣﺎدەی 23 ﺑ ﯾﺎﺳــﺎی ﻛــﯚن ﺑڕﻮەﭼﻮو،
ﺋوﻛﺎت دۆﺧﯽ ﻛرﻛﻮوﻛﯿﺶ وەك ھــر ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻛﯽ ﺗﺮ دەﺑ ،ﺑم ھــوڵ ھﯾ ﯾﺎﺳــﺎﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت دەرﺑﻜــﺮێ ﻛــ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪی ﺑ ﻛرﻛﻮوك ﺑﺪات ،ﺋﻤش دژی ھر ﺟــﯚرە ھــوڵ و ھﻧﮕﺎوﻜﯽ ﻟم ﭼﺷﻨﯾﻦ. ﻟﮋﻧی ﻣﺎدەی 23ﺳرﺑ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاﻗــ و ﻟ 7 ﻛس ﭘﻚ ھﺎﺗﻮوە و ﺋرﻛﯽ داﺑﺷــﻜﺮدﻧﯽ دەﺳﺗ ﻟ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻛرﻛﻮوك ﺑﺷــﻮەی 32ﺑﯚ ھــر ﯾﻛﻚ ﻟ ﻧﺗوەی 32% ﻛــﻮرد و ﻋــرەب و ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﯾﺶ ﺑﯚ ﻛﺮﯾﺴــﺘﯿﺎن ،ھروەھﺎ 4%ﯾﺶ ﯾﻛﻼﯾﯿﻜﺮدﻧوەی ﺳرﭘﭽﯿﯿﻛﺎن ﻟﺳــر ﻣﻮﻜــﯽ دەوــت و
ﻛﻮرد ﺑھﯿﭻ ﺷﻮەﯾك رﮕﺎ ﻧﺎدات ھﯿﭻ ﯾﺎﺳﺎﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﻛرﻛﻮوك دەرﺑﻜﺮێ
ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎرەﺳر ﺑﯚ ﻛﺸی ﻛرﻛﻮوك ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎدەی 140ـە 140
ﻋرەﺑﻛﺎن ﻧﺎﯾﺎﻧوﺖ رﮋەی راﺳﺘﻗﯿﻨی ﻛﻮردی ﻛرﻛﻮوك دەرﺑﻜوﺖ
ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛرﻛﻮوك. ﻻی ﺧﯚﯾــوە ﻓﺎﺗﯿــﺢ داراﻏﺎﯾــﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﻛﯚﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﻠ ﺑﻏــﺪا ﺑــﯚ ”وﺷــ “رای ﮔﯾﺎﻧﺪ، ﻟﺑــﺎرەی ﭘﺮﺳــﯽ ﻛرﻛﻮوﻛــوە ﻛﻮرد ﯾــك ﺑﯚﭼﻮون و داواﻛﺎری و ﺗواﻧﯿﻨﯽ ھﯾــ ،ﺋوﯾﺶ ﺋوەﯾ ﻛــ ﻧﺎﺑ ھﯿــﭻ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪی ﺑ ﻛرﻛﻮوك ﺑﺪرێ.
داراﻏﺎﯾﯽ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎرەﺳر ﺑﯚ ﻛﺸی ﻛرﻛﻮوك ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ە ،ﺋﮔر ﺋو ﻣﺎدەﯾ 140ـە، ﻣــﺎدەی 140 ﻛــ ﻟــ دەﺳــﺘﻮورﯾﺶ ھﺎﺗﻮوە ﺟﺒﺟ ﺑﻜﺮێ ،ﺋو ﺟﯚرە ﮔﺮﻓﺘﺎﻧ ﻟ ﻧــﻮان ﻛﻮرد و ﭘﻜﮫﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻧﺎﯾﺗــ دروﺳــﺘﺒﻮون ،ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟﺑﺎرەی ﭘﺮﺳﯽ ﻛرﻛﻮوﻛوە ﻟﮔڵ
ﺑﯚﭼﻮون و ﺗواﻧﯿﻨﯽ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردە ،ﺋﻤــ ﺑھﯿﭻ ﺷــﻮەﯾك ھﯿﭻ ﺟــﯚرە ﺑﯾﺎرﻚ ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛﯾﻦ ﻛــ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪی ﺑ ﻛرﻛــﻮوك ﺑــﺪات ،ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻛرﻛــﻮوك وەك ھر ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻛﯽ ﺗﺮی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﻛﻮرد ﮔﺮﻧﮕ. ھر ﭘﻮەﺳﺖ ﺑو ﺑﺎﺳوە ﺋﻮﺳﺎﻣ
4
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە )) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ژﻣﻣﺎﺎررە ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤﻣد
رەھﻧﺪەﻛﺎن
20
وﺗﻚ ﺑ ﺳرۆك
ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺳﺎﺢ ﺳرۆﻛﯽ زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
ﺋوەی ﺋﺴﺘ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﯾﻜﯾﻦ ﻣﺎﻮﺮاﻧﯿﯿ ھﺒﺴــﻧﮕﻨﻢ .دەﺑــ ﻛﺳــﯽ
ھوﻟﺮ /وﺷ – رﺒﯿﻦ ﻓﺗﺎح ﭼﻗﺒﺳــﺘﻨﯽ ھﺎوﻛﺸی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﻧﺎﺟﮕﯿﺮﯾﯽ دۆﺧﯽ ﺗﻧﺎھــﯽ ،ﻧﺎﻟﺑﺎری دۆﺧــﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﯾﻛﺘﺮ ﺳﯾﻨوە و دﯾﺎرﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﻋﺮاﻗﯿﺒﻮون، ﺗﺎﻛــەوی و ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ ﺣﻮﻛﻤاﻧــﯽ ،ﺑﺗﺎﻧﺒﺮدﻧﯽ ﺳروەﺗﯽ وﺗﻚ و ﺑ ﻛﺎری و ھژاری و ﺗﻧﮕﮋەی ﻧﯿﺸــﺘﺟﺒﻮون و ھﺘﺪ ،ھﻣﻮو ﺋﻣﺎﻧ ﻟ ﺣﺎﻜﺪا ﺑڕﻮە دەﭼﻦ ﻛ ﻋﺮاﻗﯽ ﺑﻧﺎو ﻓﯿﺪراﯽ ،ﺑ ﺳرۆك و ﺟﮕﺮی ﺳــرۆك ﻛﯚﻣﺎر ﻛﯚﻣﮕــ ﺑڕﻮە دەﺑﺎ، ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە رﮕﺧﯚﺷﻜر ﺑﻮوە ﺑﯚ دەﺳﺘﻮەرداﻧﯽ راﺳﺘوﺧﯚی وﺗﺎﻧﯽ دەوروﭘﺸﺖ. ﺋﮔر واﻣﺎﻧﺪا ﺳــرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣﺎر ﻛ ﻛﻮردە ﺑﯿﺎﻧﻮوی دﯾﺎرﻧﺑﻮوﻧــﯽ ﻧﺎﺗﻧﺪورﺳــﺘﯿﯿ و ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﭼﺎﻛﺒﻮوﻧــوەی دەﻛﯾــﻦ ﻛــ ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯿﻛــﯽ ﺑﮫﻮودەﯾــ .ﺋــی ﭼﯚن ﺑــوا ﺑــوە ﺑﻜﯾﻦ ﻛ ﺟﮕﺮەﻛی ﻛ ﺗﺎرﯾﻖ ھﺎﺷﻤﯿﯿ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿ ﭘﯚﺳﺘﻛی ﺟ ھﺸــﺘﻮوە و ھﮫﺎﺗﻮوە ﺑﯚ وﺗﻜﯽ دراوﺳﯽ ﻋﺮاق ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋم ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯿ ﺳــر ﺑ ﻣزەﺑﯽ ﺳﻮﻧﯾ و ﺗﯚﻣﺗﺒﺎرە ﺑوەی دەﺳﺘﯽ ھﺑﻮوە ﻟ ﺗﯿﺮۆر و ﻛﻮدەﺗﺎ ﺑﺳــر ﻣﺎﻟﯿﻜﯿــﺪا و داواﻛﺮاوە ﻟ دادﮔﺎ و ھر ﺋو دەوﺗش ﻛ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟﮔڵ ﻋﺮاﻗــﺪا ھﯾ ،رادەﺳــﺘﯽ ﻧﺎﻛﺎت ﯾــﺎن ھﯿﭻ ﻧﺑ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑو دۆﺧﯽ ﻧ ﺷڕ ﻧ ﺋﺎﺷﺘﯿﯿ ﻟ ﻧﻮان دوو ﻣزەﺑﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑﮫﻨﺮﺖ ،ﺋﺎﯾﺎ ﻛس ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺋوەی ﻛﺮدووە ﻛ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ وەزﯾﺮان دەزﮔﺎﯾﻛﯽ ﺟﺒﺟﻜﺎرە و ﻟ ژﺮ دەﺳﺗﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧ ،ﺑﯚﭼﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﻓﺸــﺎر دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت ﺗﺎ ھرﯾك ﻟ ﻛﻮرد و ﺳــﻮﻧ ﺋو ﭘﯚﺳــﺘﺎﻧ ﭘ ﺑﻜﻧوە و وﺗﻚ ﻟﺑر ﺧﺎﺗﺮی دوو ﻛس ﺑ ﺳرۆك ﻧﺑ. ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ وﺗﻚ ﺑﺑ ﺳــرۆك ،ﻟوﻮە ﺳــرﭼﺎوەی ﮔﺮﺗﻮوە ﻛــ وﺗﻛ ﻟــ دەرەوەی ھﺎوﻛﺸــی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻧﻮدەوﺗﯿﯿ ﻛ وﺗﺎﻧﯽ وەﻛــﻮ ﺋﻣرﯾــﻜﺎ و ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و ﻟﺳــر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ھرﻤﺎﯾﺗﯿــﺶ ﺋﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾ ،ﻧ دەﺳــﺘﻮور و ﻧ ﯾﺎﺳــﺎ دەﯾﺒﻧ ڕﻮە ،ﺑﭘﭽواﻧوە ﭼﻧﺪ ﺣﺰب و ﭘﻜﮫﺎﺗﯾﻛــﯽ ﻣزەﺑــﯽ و ﻧﺗوەﯾــﯽ ﺑڕﻮەی دەﺑــن ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﭼﯚن دەﺑ ﺳــرۆك ﻛﯚﻣﺎر ﻛ ﻟ ﭘﻜﮫﺎﺗی ﻛﻮردە و ﻟ دۆﺧﻜﯽ ﻧﺎﺗﻧﺪروﺳــﺘ، ﻛﭼﯽ ﻛﺳﻚ ﻧﺑ ﻟ ﺟﮕی ﭘﯚﺳﺘﻛ وەرﺑﮕﺮێ و ﺋﮔرﯾﺶ داﻧﺮا ھﺎوﻛﺸــی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﻚ دەﭼﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ ﮔــﺮێ دراوە ﺑ دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻋــﺮاق ،ﺋی ﺋﮔر ھﺎﺷــﻤﯽ ﺗﯚﻣﺗﺒﺎرە ﺑ ﭘﺮﺳــﻜﯽ ﺗﻧﺎھﯽ و ﺧﯚی رادەﺳــﺘﯽ ﯾﺎﺳــﺎ ﻧﺎﻛﺎت ،ﺑﯚﭼﯽ ﻛﺳــﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﺋو ﭘﯚﺳــﺘ داﻧﺎﻧﺮێ ،ﺗﺎ ﻻﻧﯿﻜم ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﻛﯽ ﮔورە ﻧﻛوﺘ ﻧﺎو دەﺳﺗﯽ ﺣﻮﻛﻤاﻧﯽ ﻋﺮاﻗوە؟ .وەﺧﺘﻚ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﭼﺎرەﺳرﻛﺮدﻧﯽ ﺋم دۆﺧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿ ﻟ دەﺳﺗﯽ ﺣﺰب و ﭘﻜﮫﺎﺗﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﯿﯿــ ،ﺗ دەﮔﯾﻦ ﺑﯚﭼﯽ وﺗﻚ ﺑ ﺳرۆﻛ. ﺑ ﺳــرۆﻛﯽ ﺑﯚ ﻋــﺮاق ﺑڕادەﯾــك ﻛﺎرﯾﮕری ﺧﺮاﭘﯿﯽ ﻟﺳــر دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ داﻧﺎوە ﻛ ﺧرﯾﻜ ﭘﺮﺳﯽ ﺗﺮی ﻟ دەﺑﺘوە ،ﭼﻮﻧﻜ ﺣﺰﺑﻛی ﺳــرۆك ﻛﯚﻣﺎر ﻛ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯿﯿ ﻟﻻﯾك ،ﻧﯾﺎری ﯾﻛﺘﺮﯾﺸــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜ ھرﯾﻛﯾﺎن ﺳــر ﺑ ﺑرەﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﻦ ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮ ،ﻛﺎرﻜﯽ ﻛﺮدووە ﺋﮔر ﺑﺎﺳﯽ ﺋو ﭘﯚﺳﺘ ﺑﻜﺮێ ﻛ وەﻛﻮ ﻛﻮرد ﻛﻟﻨﻛ ﭘ ﺑﻜﺮﺘوە ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﺑﯚ ﺑرەوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ دەﺳــﺘﻮور و ﭘﺮﺳــﯽ ﻧﺎوﭼ داﺑاوەﻛﺎن ،ﺑﺎﻧﺴــﯽ ھﺰ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺗﻚ دەﭼ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋوﻛﺎت ﻛﻮرﺳﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻤﯿﺶ ﻟق دەﺑﺖ و دوورﯾــﺶ ﻧﯿﯿ ھرﻤﻛ ﺑﺒﺘــ دوو ﭘﺎرﭼی ﺟﯿﺎواز ،ھروەك ﺋوەی ﺋﺴﺘﺎ ﻛﺎری ﺑﯚ دەﻛﺮێ و ﻟ ﻣﺳﻟی ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاﻗﯿﺶ رەﻧﮕﯽ داﺑﻮوەوە ،ﺑو ﭘﯿی ﻟﺳر ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻓﺮە ﺑﺎزﻧﯾﯽ ﻧﯿﻤﭽ رﻜﻜوﺗﻨﻚ ھﺑﻮو دواﺗﺮ ﺑھﯚی ﻧﺎڕەزاﯾﺗﯿﯽ ﻛﻮردەوە دوا ﺧﺮا ،ﻟﺮەوەﯾ ﺋﮔر وﺗﻚ ﺑ ﺳرۆك ﺑﺖ چ ﻛﻟﻨﻚ دەﺧﺎﺗ ﻧﺎو ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿوە.
ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺳﺎﺢ ﺳرۆﻛﯽ زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﯽ واﯾ ﺑو ھﯚﯾی ھﻣﻮو ﺷﺘﻚ ﺑﻻش ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ زاﻧﻜﯚ داﺑﯿﻦ ﻛﺮاوە ،ﺑﺷﻜﯽ زۆر ﻛﻣﯿﺎن ﺑ ﺟﺪی دەﺧﻮﻨﻦ .ﺋو ﻛ ﻣﺎوەﯾك وﺗﺑﮋی ﻛﺎﺑﯿﻨی ﭘﻨﺠﻣﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوە ،ﻟ دﯾﻤﺎﻧی رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“دا ﺧﻮێ ﻟ ھﺴﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﺮۆﺳی ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑدوور دەﮔﺮت .ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺳﺎﺢ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺮدەوە ﻛ” ﺋوەی ﺋﺴﺘ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﯾﻜﯾﻦ ،ﻣﺎﻮﺮاﻧﯿﯿ .ﻣﺎﻮﺮاﻧﯿﯿ ﻛ ھﻣﻮو ﺷﺘﻚ ﺑﻻش ﺑ ﺧﻚ دەدەﯾﻦ و ﺧﻚ ﻧﺮﺧﯽ ﺷﺘﻛی ﺧﯚی ﻧﺎزاﻧ.“ ﭼﻧﺪ ﺳــﺎڵ ﻟﻣوﺑر زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﻣزرا ،ھﯚﻛﺎرەﻛی ﭼﯽ ﺑﻮو و ﺋﺎﯾﺎ ﺗﻮاﻧﯽ ﻣﺑﺳﺘﻛی ﺧﯚی ﺑﭙﻜ؟ 2003ەوە ﻛــ ﻟــ دوای ﺳــﺎﯽ 2003ەوە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻮاﻧﯽ ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺋﺎزاد ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﺎت و دواﺗﺮ ﭘﺮۆﺳی دەﺳﺘﻮور و رﻜﻜوﺗﻦ ﻟﮔﻷ ﺑﻏﺪا دەﺳﺘﯽ ﭘ ﻛﺮد ،ھﻧﺪێ ﺧﻚ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻨ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯿﯿﺎن ﺑ ﺧﻚ ھﺑﻮو ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑﺰاﻧﻦ .ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺋوﻛﺎت ﺑﻮو، ﺋو ﭘﯽ ﺑــﺎش ﺑﻮو ﺋﮔــر ﺋﻤ دەﺳﺘﭙﺸــﺨری ﺑﻜﯾــﻦ ﻟوەی ﺧﻚ ﭘ ﺑﮕﯾﻧﯿﻦ و ﺑ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﻟ ﺑﻮاری ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺑﺨﻮﻨﻦ و ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﯾﺎرﻣﺗــﯽ ﺋــو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧ ﺑﺪەن ﻛ ﻟــ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەﺑرھﻨﺎن دەﻛن .ﻟﺑر ﺋوە ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی زﻣﺎﻧﯽ ﺳــرەﻛﯽ ﻟ زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ و ھﻧﺪێ دەرﺳﯿﺸــﯿﺎن ﺧﻮﻨﺪ ﻛ ﻟ رﮕﯾــوە دەﺗﻮاﻧــﻦ ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣت و ﺧﺰﻣﺗــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑﻜــن .ﺧﻮﻨﺪن
دەرەوە ﺑﻨﯽ. ﻛﺸــﯾﻛﯽ ﺳــرەﻛﯽ ﻟــ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋوەﯾ ﻛ دەرﭼﻮواﻧﯽ زاﻧﻜــﯚ ﺣــز دەﻛن ﻟــ ﻛرﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ داﺑﻤــزرن ﻧك ﻛرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒت ،ﻟ زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎر ﻛﺮاوە ﺑﯚ ﺋوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﻣﺘﻤﺎﻧﯾﺎن ﺑ ﻛرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒت ھﺑ و ﻟوﺶ ﻛﺎر ﺑﻜن؟ ﺋﻤ دەﻣﺎﻧوێ ﺷــﺘﯽ ﻧﻮێ ﻓﺮی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﻤﺎن ﺑﻜﯾﻦ ،ﯾﻛم زﻣﺎن و دووەﻣﯿﺶ ﺋو واﻧﯾی دەﯾﺨﻮﻨﻦ ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺳردەﻣﯿﺎﻧﯾ ،ﻟواﻧﯾ ﻟﮔڵ ﻛﺎروﺑﺎری ھﻧﺪێ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺧﯚﻣﺎﯽ رﻚ ﻧﻛوﺖ ،ﺑم ﺋﮔر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻟ دەرەوە ھﺎﺗﺒ ،داواﻛﺎرﯾﯽ ﺟﯿﺎوازی ھﯾ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ زﻣﺎن و ھﻧﺪێ ﻛس ھﯾ ﻛ ﻟﺳــر ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﯽ ﻧﻮێ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺗــواو ﻛﺮدﺑ .ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ﺋﻣــ ﻟــ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧــﯽ ﺋﻤدا دەﺑﯿﻨﻨوە .ﺧﯚﺷــﻤﺎن ﺑردەوام ﺑ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران دەﯿﻦ ﻛ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑ ﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﻧﻮێ ﺑﯿﺮ ﺑﻜﻧوە و ﺑو ﺗﺒﯿﻨﯿﯿﺷوە ﻛ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ
ﺧﻮﻨﺪن وەﻛﻮ وەﺑرھﻨﺎﻧﯽ درﮋﺧﺎﯾﻧ و ﺗﺎ 10ﺳﺎﯽ ﯾﻛم ﭘﺘوە دﯾﺎر ﻧﯿﯿ، وەﻛﻮ وەﺑرھﻨﺎﻧﯽ درﮋﺧﺎﯾﻧ و ﺗﺎ 10ﺳﺎﯽ ﯾﻛم ﭘﺘوە دﯾﺎر ﻧﯿﯿ، دەﺑ ﻟ ﻣﺎوەﯾﻛــﯽ درﮋﺧﺎﯾﻧﺪا ﺳــﯾﺮی ﺋو ﻣﺳــﻟﯾ ﺑﻜﺮێ. ﮔﺮووﭘﯽ ﯾﻛم و دووەﻣﯽ ﺋﻤ ﻛ ﺧﻮﻨﺪﻧﯿﺎن ﺗواو ﻛﺮدووە ،ﺋﺴــﺘ ﻟﻻی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن و ﺣﻜﻮوﻣت ﻛﺎرﯾﺎن ھﯾ و ھﯿﭻ ﻛﺎﻣﯿﺎن ﺑﻜﺎر ﻧﯿﻦ .ﺋﻣ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﻣﺎژەﯾ ﺑوە ﻛ ﻣﺑﺳﺘﻛی ﭘﻜﺎوە. ﺋﮔر زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﮔڵ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺣﻜﻮوﻣﯿﺪا ﺑراورد ﺑﻜﺮێ ،ﺋﻧﺠﺎﻣﻛی ﭼﯚن دەﺑ؟ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ زۆرە ﻟﺮەن، ﺑــم زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﻮﯿ، دەﺷــﻜﺮێ ﻛﺳــﻜﯽ ﺑﻼﯾن ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ زاﻧﺴــﺘﯽ ﺋو زاﻧﻜﯚﯾﺎﻧ ﺑﯾﻛــوە ﺑراورد ﺑــﻜﺎت .ﺋوان ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ھﺑﻮو ،وەﻛﻮ ﺋــوەی ﻛــ ﻣﺎوەﯾﻛــﯽ زۆر ﺑﻮو ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ داﺑاﺑﻮو، ﺑﯿﺮﻣــ ﺳــﺎﯽ 2002 – 2001ﻛ ھﺎﺗﻤوە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺳــرداﻧﯽ ھﻧﺪێ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧــم ﻛﺮد و ﮔﺮﯾﺎﻧﻢ دەھﺎت ،ﭼﻮﻧﻜ ﺳــرﭼﺎوەﻛﺎن زۆر ﻛﯚن ﺑــﻮون ،ﺑزەﯾﯿﻢ ﺑ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎدا دەھﺎت .ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ھﻣﻮو ﺷﺘﻜﯽ ﺳردەﻣﺎﻧ داﺑاﺑﻮو، ﺑــم وردە وردە ﺋواﻧــ ﮔﯚڕاون. ﺋﺴــﺘ ھﻧﺪێ ﺧﻚ ﻟ دەرەوە دــﻦ و دەﺗﻮاﻧﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎش ﻟ
ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﯽ ﮔورەدا ﺗ دەﭘڕێ، ﺋﮔــر ﻟﮔڵ ﻛرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﺪا ﻛﺎر ﺑﻜن ﻟ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛﻮرﺗﺪا دەﺗﻮاﻧﻦ زۆر زﯾﺎﺗــﺮ ﻟ ﻣﻮوﭼــی ﻛرﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ وەرﺑﮕﺮن .ﺋﻤ دەﻣﺎﻧوێ ﺧﯚﻣﺎن ﻟﮔڵ ھﻟﻮﻣرﺟﯽ ﺑﺎزاڕی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﮕﻮﻧﺠﻨﯿﻦ ،ﺑﺎزاڕی ﺋﻤ ﺗﻧﯿﺎ ﺣﻜﻮوﻣت ﻧﯿﯿ .ﺋﺴﺘﺎ ﺑﺎزاڕی ﺋﻤ ﮔﺷــی ﻛﺮدووە ،ﺧﻚ ﻟ دەرەوە ھﺎﺗﻮوە و ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸﺪا ﺧﻜــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺧﯚﻣﺎﯽ ﮔﺷﯾﺎن ﻛﺮدووە. ﺑ ﺑراورد ﻟﮔــڵ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣــﯽ ،زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗــﺎ ﭼﻧــﺪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗﯽ ﻟــ رووی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻜــﯽ ﺷــﺎرەزا و ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧــﯽ ﺗﻮﮋﯾﻨــوە ،ﻟ ﺋﺎراﺳﺘی ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺷﺪار ﺑ؟ ﺋﻤ ﺗﺎزە دەﺳﺘﻤﺎن ﺑوە ﻛﺮدووە. ﺧﻮﻨﺪﻧــﯽ ﺑــﺎ ﭘﺮۆﺳــﯾﻛﯽ درﮋﺧﺎﯾﻧ .ﺋو زاﻧﻜﯚﯾﺎﻧی ﭘﺶ ﻟ ﺋﻤ ،ﻣﮋووﯾﻛﯽ درﮋﺧﺎﯾﻧﯿﺎن ھﯾــ و ﺋﻤ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﯿــﺎن ﺧﯚﻣﺎن ﻟﮔــڵ ﺋــوان ﺑــراورد ﺑﻜﯾﻦ. ﻟواﻧﯾ ﺳــ ﭼﻮار ﻧــوە دوای ﺋﻤــ رﮕ ﺧﯚش ﺑﻜــن ﺑﯚ ﺋو ﻗﺴﯾی ﺋﺴﺘﺎ ﻣﻦ و ﺗﯚ دەﯾﻜﯾﻦ. ﺋﻤ ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ،رەﻧﮕ ﻟ ﭼﻧﺪ ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧﻮﺷﺴﺘﯽ ﺑﯿﻦ، ﻣﻦ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﺧﯚم زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ھﯿﭻ ھ ﯾﺎن ﺧﺎﻚ ھﯾ ﻛ زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋھﻠﯽ ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺎﺗوە؟ ﺑــ ،ﺧﻮﻨــﺪن ﻻی ﺋﻤــ ﺑــ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿــ و واﻧــﻛﺎن ﺳــردەﻣﯿﯿﺎﻧن و دەﯿــﻦ دەﺑ ﻟﮔڵ ﺑﺎزاڕ و ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺋﺴﺘی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﮕﻮﻧﺠ .ﺋوە ﻻﯾﻧﯽ ﺑھﺰی ﺋﻤﯾــ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﺋﻤ ﺳرەﺗﺎ ﺑﯿﺮﻣﺎن ﻟ ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳت ﻛﺮدەوە و دوای ﺋوﯾﺶ ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﺑﺎزاڕی ﻧوت و ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗر زﯾﺎدی ﻛﺮدووە ،ﻟﺑر ﺋوە ﺑﺷــﯽ ﺑﺎزاڕی ﻧوت و ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗرﻣﺎن زﯾﺎد ﻛﺮدووە .زاﻧﻜﯚﯾك ﻛ ﻧﺗﻮاﻧ ﺧﯚی ﻟﮔڵ دەوروﭘﺸــﺘﯽ ﺑﮕﻮﻧﺠﻨ، ﭘﺎش ﻣﺎوەﯾك ﻟﻧﺎو دەﭼ. ﻛرﺗــﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧــﯽ ﺑــﺎ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﯚن ھﺪەﺳﻧﮕﻨﯽ؟ ﺋوە ﺑﯾــﺎری ﺣﻜﻮوﻣﺗــ ،ﻟﺑر ﺋــوەی ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﯾــﺎری داوە زاﻧﻜــﯚﻛﺎن زﯾﺎد ﺑﻜﺮــﻦ ،ھﻧﺪێ زاﻧﻜﯚش ﺑ ﺷﻮەی ﺋھﻠﯽ دەﺳﺘﯿﺎن ﺑﻛﺎرﻛﺮدن ﻛﺮدووە ﻟ ﭼﻮارﭼﻮەی ﺑﯾﺎرﻜﯽ درﮋﺧﺎﯾﻧﺪا ﻛ ﻟ ﭘﻼﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﺪاﯾــ .ﺑﯚﯾ ﻣــﻦ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﻗﺴی ﻟﺳر ﺑﻜم. ﻛــﯚی زاﻧﻜــﯚ ﺋھﻠﯿﯿــﻛﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧ ﺑﯚﺷﺎﯾﯿك ﭘ ﺑﻜﻧوە؟ ﺑو ﺣﯿﺴــﺎﺑی ﻛــ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﺗﺪاﯾ ،ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗﯽ ،ﺑم ﺋﺎﯾﺎ ﺋو زاﻧﻜﯚﯾﺎﻧ ﺳردەﻛون ﯾﺎن ﻧﺎ ،ﺑ ﺑوای ﻣﻦ ﺋوە ﭘﺮﺳــﯿﺎرﻜﯽ ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯿﯿــ و ھﺸــﺘ زووە ﺑﯚ وەﻣﻛی. ﭘﺮۆﺳی ﺑرﻧﺎﻣی ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی ﭼﯚن ھﺪەﺳﻧﮕﻨﯽ؟ ﺋﻤ وەﻛــﻮ زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟو ﭘﺮۆﺳــﯾدا ﺑﺷﺪار ﻧﺑﻮوﯾﻨ، ﺑﯚﯾــ ھﯿﭻ ﺷــﺘﻜﻢ ﻟﺳــری ﻧﺧﻮﻨﺪووەﺗــوە و ھﯿــﭻ ھﻮﺴﺘﻜﯿﺸﻢ ﺑراﻧﺒر ﻧﯿﯿ. ﺳــﺎﻧ 120 ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ﺋو ﺑرﻧﺎﻣﯾ ﺗرﺧﺎن دەﻛﺮێ ﻛ ﺋﻣش ﭘﺎرەﯾﻛﯽ زۆرە ،ﻧدەﻛﺮا ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺗﺮ ﺳرﻣﺎﯾﮔﻮزاری ﻟو ﻛرﺗدا ﻛﺮاﺑﺎ؟ ﻛﺎﻛــ ﺧﻮﻨﺪن ﻟ ھﯿــﭻ وﺗﻚ ھرزان ﻧﯿﯿــ و ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ زۆر ﮔﺮاﻧــ ،ﺑﺗﺎﯾﺒت ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﻟ ﺑﻮاری ﺗﻛﻨﯿﻜﯽ ﻟ زۆر ﺷــﺘﯽ ﺗﺮ ﮔﺮاﻧﺘﺮە .ﺗﯚ ﺋﮔر ﺑﺘوێ وﺗﻛت ﮔﺷــ ﭘ ﺑﺪەی ،ﺋــو ﭘﺎرەﯾی ﻛ ﻣــﻦ و ﺗﯚ ﺑ زۆری دەزاﻧﯿﻦ ﺑ ﺑراورد ﻟﮔڵ ﺋو ﻛﯚﻣﮕﯾﺎﻧی دەﯾﺎﻧوێ ﮔﺷــ ﺑﻜــن ،وەﻛﻮ دﯚﭘﻚ واﯾ ﻟ دەرﯾﺎﯾﻛﯽ ﮔورەدا. ﺋو وﺗﺎﻧی ﺋﺴــﺘ ﮔﺷــﯾﺎن ﻛــﺮدووە و ﺋﻤــ ﺧﯚزﮔﯾﺎن ﺑﯚ دەﺧﻮازﯾﻦ ،ﺋواﻧ ﻣﻠﯿﺎرەھﺎ دۆﻻرﯾﺎن ﺑﯚ ﻛرﺗــﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﺗرﺧﺎن ﻛــﺮدووە .ﻛﯚرﯾــﺎ و ژاﭘــﯚن دوای ﺗواوﺑﻮوﻧﯽ ﺷڕﯾﺎن ،ﻗﯚﻧﺎغ ﺑ ﻗﯚﻧﺎغ ﺧﻜﯿﺎن ﻧــﺎرد و ﭘﺎرەﯾك ﻛ ﻣﻦ و ﺗﯚ ﺑﺧﯿﺎﻤﺎﻧــﺪا ﻧﺎﯾ ،ﺧرﺟﯿﺎن ﻛﺮد .ﻣﺎوەﯾﻛﯽ زۆری ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺋو ﻛﺳــﺎﻧ ﮔڕاﻧوە وﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﺑﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻟ ﮔﺷی ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ وﺗﻛﯾﺎﻧﺪا ﻛﺮد .ﺋﻣ وەﻛﻮ وەﺑرھﻨﺎن واﯾ و رەﻧﮕ ﻗﺎزاﻧﺠﻛی ﻟــ داھﺎﺗﻮودا
ﺋوەﻧﺪە زۆر ﺑ ﻛ ﺗﯚ ﺧﯾﺎﺖ ﺑﯚی ﻧﭼ. ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرــﻢ ﭼــﯚن دەﺗﻮاﻧ ﺋو ﭘﺎرەﯾــ ﻟ ﻧﺎو ﺧﯚﯾﺪا ﺧــرج ﺑﻜﺎت و ھﺎوﻛﺎت ﺋﺎﺳــﺘﯽ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ ﭘ ﺑرز ﺑﻜﺎﺗوە؟ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤ ﭼﯚن ﺑﺒﻨ ھﯚﻛﺎرﻚ ﺑﯚ راﻛﺸﺎﻧﯽ ﺳرﻣﺎﯾی ﺑﯿﺎﻧﯽ؟ ﺋــوە زۆری ﻣــﺎوە ،ﭼﻮﻧﻜــ ﺋو ﺗﻮاﻧﺎﯾی ﻟ دەرەوە ھﯾ ،ﻻی ﺋﻤ ﻧﯿﯿ .زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤ وەﻛﻮ زاﻧﻜﯚی وﺗﺎﻧﯽ ﺋوروﭘــﯽ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯿﺎن ﻧﯿﯿ. ﺋﻣ ﺧوﻧﻜــﯽ زۆر ﺟﻮاﻧ و ﻣﻦ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﺖ دەﻛم ،ﺑم ﺑﯚ ﺋوە دەﺑ ھﻟﻮﻣرﺟﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺧﯚت ھﺑ .ﺋﺴــﺘ ﺋﮔــر ﻟ زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺷﻚ ﺑ ﻧﺎوی دەرﻣﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜم ،ﺟﮕ ﻟ ﺋﺎواﻣﺪﯾﻜﺎ دەرﻣﺎﻧﺨﺎﻧﯾﻛﻢ ﻧﯿﯿــ ﻛ رۆژاﻧ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻦ ﻟوێ ﺷﺖ ﻓﺮ ﺑﻦ ،ﺑم ﺋﮔر ﺋﻣ ﻟ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺑﻜﺮێ ،ﻛﯚﻣﻚ دەرﻣﺎﻧﺨﺎﻧ ھﯾ ﻛ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟوێ ﺷﺖ ﻓﺮ ﺑﻦ. ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗــﯽ ﻟو ﺳﯿﺎﺳــﺗی ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑــﺎ دﯾﺎری ﻛــﺮدووە، ﺳرﻛوﺗﻮو ﺑ؟ ﻛﺎری ﻣﻦ ﻧﯿﯿ وەﻛﻮ ﺳرۆﻛﯽ زاﻧﻜﯚ ﺑرﻧﺎﻣی ﺣﻜﻮوﻣت ھﺒﺴﻧﮕﻨﻢ. ﺋﮔر ﭘﺮۆژەﯾك ھﺑ و ﭘﻢ ﺑ ﺑــروارد ﺑﻜﺎت ،ﺋﻣ ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻮوە و ﺋﻣ ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﺧرﺟﻜﺮدﻧــﯽ ﭘﺎرەﻛﯾــ و ﺋﺎﯾﺎ ﺗﺎ چ رادەﯾــك ﺳــرﻛوﺗﻮوە؟ ﺋﻤ دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺋوﻛﺎت ﻗﺴــ ﺑﻜﯾﻦ. ﺋوەی ﻣﻦ ﺗﺎ ﺋﺴﺘ ﺑﯿﻨﯿﻮﻣ ،ﺧﻚ ﻗﺴ دەﻛن ،ﺑم ﻟﻜﯚﯿﻨوەﯾﻛﯽ ﺗﺮ و ﺗﺳﻟﯽ ﻟ ﭘﺸﺖ ﻧﯿﯿ .ﺧﻚ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھﯾ و ﺋﻣش ﺟﯿﺎوازە ﻟ ھﻮﺴــﺘﻜﯽ زاﻧﺴﺘﯿﯿﺎﻧ .ﻣﻦ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘ ھﯿﭻ ﻟﻜﯚﯿﻨوەﯾﻛﻢ ﻧﺑﯿﻨﯿﻮە ﻛــ ﺑرﻧﺎﻣی ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎی ﺣﻜﻮوﻣت ھﺒﺴﻧﮕﻨ. ﺋﺴﺘ ﭘﺮۆﺳی ﺑرھﻣﮫﻨﺎن و ھﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﻧوت ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﯾ ﻛــ ﭘﺎرەﯾﻛﯽ زۆری ﺗﺪاﯾ ،ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻗــرزی ﺧﻮﻨــﺪن ﻟــ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺑﺷــﻚ ﻟ داھﺎﺗﯽ ﻧوت ،ﭼــﯚن ﺧﻮﻨﺪﻧــوەی ﺑﯚ دەﻛن؟ ﺳرەﺗﺎ ﺑﺎ رووﻧﯽ ﺑﻜﻣوە ﻛ ﺋو ﭘﺎرەﯾ ﺑ ﺑــراورد ﻟﮔڵ ﭘﺎرەی وﺗﺎﻧﯽ ﺧــﺎوەن ﻧوت ھﯿﭻ ﻧﯿﯿ، ﺑــم ﺋﻤــ ﻟﺑر ﺋــوەی ﺗﺎزە دەﺳــﺘﻤﺎن ﭘ ﻛﺮدووە ،ھردوو ژﻣﺎرەﻛ زﯾﺎد ﺑﻜﺎت وا دەزاﻧﯿﻦ زۆر ﮔورەﯾ .ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺳﻮﯾﺪ و داﻧﯿﻤﺎرك دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺗﻧﯿﺎ ﺑﻗت ھﻣﻮو ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺎرە ﻟ رﮕوﺑﺎن ﺧرج ﺑﻜــن .ﺋﻤ ﺋو ﭘﺎراﻧﻣﺎن زۆر ﺑــﻻوە ﮔورەﯾــ ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜــﯽ زۆر ﺧﺮاﭘوە ھﺎﺗﻮوﯾﻦ. ﺳﻨﺪووﻗﻜﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﻟﺑر دوو ھﯚ
ﺑﻻﻣوە ﺑﺎﺷ ،ﺋﻤ ﺋزﻣﻮوﻧﻜﯽ ﺑﺎﺷــﻤﺎن ﻟ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ھﯾ .ﺗﺎ ﺋﺴﺘ ﺧﻮﻨﺪن ﻟ زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺑ ﭘــﺎرە ﺑﻮوە و ﻟ ﺋﺳﺘﯚی ﺣﻜﻮوﻣﺗ .ﺋﻤ ﻛﺘﺐ ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرەﻛﺎن دەﻛﯾﻦ ،ﺑﺷﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿــﺎن ﺑﻻﺷــ و دەرﻣﺎی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﺷﯿﺎن دەدەﯾﻨ .ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﺑﺷــﻜﯽ زۆر ﻛﻣــﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﺋﮔر ھﻣﻮو ﺷﺘﻜﺖ ﺑﻻش داﯾ، ﺧﻮﻨﺪﻧﻛ ﺑﺟــﺪی وەردەﮔﺮێ. ﻣﻦ ﻟ ﺷــﻮﻨﻚ ﮔورە ﺑﻮوم ﻛ ﺑﯚ ﺧﻮﻨــﺪن ﻗــرزم وەرﮔﺮت و دەﻣﺰاﻧــﯽ ﺋﮔر دەﺳــﺘﻢ ﺑﻛﺎر ﻛﺮد ،دەﺑ ﺑﯿﺪەﻣوە .ﻗرزەﻛﺷﻢ ﺋوەﻧﺪە دﯾﺎری ﻛﺮاوە ﺋﮔر ھﺎﺗﻮو ﻟــ ﭼﻮارﭼــﻮەی ﺋــو ﭘﺎرەﯾی وەرﯾﺪەﮔﺮم ،دەرﭼﻢ ،ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻛم ھﻣﻮوی ﺗﻚ دەﭼ .ﭘﺮۆﺳــی ﻓﺮﺑﻮوﻧﯽ رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺗﺎك، ﭘﺮۆﺳﯾﻛﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯿ ﺑﯚ ﺋوەی ﻣﺮۆڤ ﻓﺮی رﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﺧﯚی ﺑﺒ .ﺋوەی ﺋﻤ ﺋﺴﺘ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﯾﻜﯾﻦ، ﻣﺎﻮﺮاﻧﯿﯿ .ﻣﺎﻮﺮاﻧﯿﯿ ﻛ ھﻣﻮو ﺷــﺘﻚ ﺑﻻش ﺑ ﺧﻚ دەدەﯾﻦ و ﺧﻚ ﻧﺮﺧﯽ ﺷــﺘﻛی ﺧﯚی ﻧﺎزاﻧ .ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻗرزی ﺧﻮﻨﺪن ﺷــﺘﻜﯽ زۆر ﺑﺎﺷــ ﺑــﯚ ﺋوەی ﺗــﺎك ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜــﯽ زووەوە ﻓﺮی ﺑرﭘﺮﺳــﯿﺎری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺧﯚی ﺑ. ﺋﻣش دەﺑ ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﭽﻮوﻛوە دەﺳﺖ ﭘ ﺑﻜﺮێ و ﺧﻚ ﻟﺳری ڕاﺑﺖ و ﺳﯿﺴــﺘﻣﻜﯽ ﺋﯿﺪارﯾﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﺑﯚ داﺑﻨﯽ .دەﺑ ﺋو ﺧﻚ ﺗ ﺑﮕﯾﻧﺮێ ﻛ ﺋو ﭘﺎرەﯾ ﻗرزە و دەﺑ دواﺗﺮ ﺑﺪرﺘوە و وا ﻧزاﻧ ﻛ ھﻣﻮوی ﻓﺸﯾ. ﺋﮔــر وەﻛــﻮ ﻗــرز ﭘﺎرەی ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﺧــرج ﺑﻜــﺮێ و ﺋواﻧﯿــﺶ ﻟ داھﺎﺗــﻮودا ﺑﯿﺪەﻧوە و دواﺗﺮ ﺑﺪرێ ﺑ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺋﻣ دادﭘروەرﯾﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ ﻟو ﺑﻮارەدا دروﺳــﺖ دەﻛﺎت؟ ھر واﯾ ،ﺋﮔر ﻗــرز ﺑﻮو دەﺑ ﺑﯿﮕﯾﺘــوە و ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻛﺎر دێ .ﺋــوە ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﻜــﯽ زۆر ﺑﻨﯿﺎﺗﻨراﻧﯾــ ﺑﯚ ﺋــوەی ﺧﻚ ﻓــﺮی ﺑرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾﯿﺗﯽ ﺑﻜی ﻧك ﻟ ژﯾﺎﻧــﯽ ﺋﻣۆﯾﺪا ،ﺑﻜﻮ ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ ﻧوەﻛﺎﻧــﯽ داھﺎﺗﻮوش .ﺋﻣ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ وﺗﻛش ﺑھﺰ دەﻛﺎت. وﺗﻜﯽ وەﻛﻮ ﻧروﯾﺞ ،دەوﻣﻧﺪە و ﻧوﺗﯿﺸــﯿﺎن زۆرە ،ﺑم ﭘﺎرەی ﻧوت ﺑﻓۆ ﻧــﺎدەن .ﻟو وﺗدا ﺋﮔر ﺧﻮﻨــﺪﻛﺎر ﺑﯽ ،دەﺑ ﻗرز ﺑﻜی و ﺣﻜﻮوﻣت ھﻣﻮو ﺷﺘﻜﺖ ﺑﻻش ﭘ ﻧﺎدات. ﭼﯚﻧ ﺋﮔر ﺑﺷﻚ ﻟ داھﺎﺗﯽ ﻧوت ﺑﯚ ﺋو ﺳــﻨﺪووﻗ ﺗرﺧﺎن ﺑﻜﺮێ؟ ﺋﮔر ﻗرز ﺑ ﭘﺸــﻨﯿﺎزﻜﯽ زۆر ﺑﺎﺷــ .ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺸــ ﺣﻜﻮوﻣت ﻛﺎرﻜﯽ ﺟﺪی ﻟﺳر ﺋوە ﺑﻜﺎت.
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻣﺤﻣدی ﻣﻻ ﻗﺎدر:
5
دﯾﺎر ﻧﯿﯿ ﺣﺰﺑ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن چ ﺟﯚرە ﺣﻮﻛﻤاﻧﯿﯿﻛﯿﺎن دەوێ وﺷ / ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ– زرﯾﺎن ﺟوھر ﻣﺤﻣدی ﻣﻻ ﻗﺎدر ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﭘﺸﻮوی ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﯽ واﯾ ﺑو ھﯚﯾوە ﻛ روون ﻧﯿﯿ ﺣﺰﺑ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن چ ﺟﯚرە ﺣﻮﻛﻤﻜﯿﺎن دەوێ ،ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑﺒﻨ 95ی ﺧﻜﯽ ھﺰﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕر ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳرەڕای ﺋوەی 95%ی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻦ .ﻣﺤﻣدی ﻣﻻ ﻗﺎدر ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“دا دە” ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻦ و ﻧﻮﮋ دەﻛن ،ﺑم زۆرﺑی زۆری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻧﺗوەﯾﯿﻦ ،ﺑﯚﯾ ﺧﻚ زﯾﺎﺗﺮ دەﻧﮕﯿﺎن ﺑ ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎن داوە“. ﺋﻧﺠﺎﻣــﯽ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧــﯽ ﺋﻣﺴﺎڵ ھﯿﭻ ﻣﻮﻓﺎﺟﺋﯾﻛﯽ ﺑﯚ ﺗﯚ ﺗﺪا ﺑﻮو؟ ﺑرای ﻣــﻦ ﺋو ھﺒﮋاردﻧ ھﯿﭻﻣﻮﻓﺎﺟﺋﯾﻛﯽ ﺗﺪا ﻧﺑﻮوە ،ﭘﺎرﺗﯽ وەﻛﻮ ھﻣﯿﺸ زۆرﯾﻨﯾ .ﭘﺎرﺗﯽ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺸﻮوﺷﺪا ﺋﻧﺠﺎﻣﻛی ﺑﺎش ﺑﻮوە ،ﺑم ﻟﺑر ﺋوەی ﻟﮔﻷ ﯾﻛﺘﯽ ﭘﻧﺠــﺎ ﺑ ﭘﻧﺠﺎ ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾ ﺑــ ﺗواوی دﯾﺎر ﻧﺑــﻮو .ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ وەﻛﻮ ﺧﯚی ﻣﺎوەﺗوە .ﺑﯚﭼﻮوﻧﻜﯿﺶ ھﯾــ ﻛ دەﻦ ﺋﻣﺴــﺎڵ ﮔﯚڕان ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺸﻮو ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻮوە، ﭼﻮﻧﻜ ﭘﯿــﺎن واﯾ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ 2009دا ھﻧــﺪێ ﻟــ ﺳــﺎﯽ 2009دا ﯾﻛﺘﯿﯿﻛﺎن ﺑھﯚی رﻜﻜوﺗﻨﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﺎن ﻟﮔڵ ﭘﺎرﺗﯽ دەﻧﮕﯿﺎن ﺑــ ﮔــﯚڕان داوە ،ﺑم ﺋﻣﺴــﺎڵ ﯾﻛﺘﯿﯿﻛﺎن دەﻧﮕﯿﺎن ﺑ ﯾﻛﺘﯽ دا .ﯾﻛﺘﯽ ﻛﻮرﺳﯽ ﻛﻣﯿﯽ ھﻨﺎوە،
ﺋﻣش ﻟوە ﺳرﭼﺎوە دەﮔﺮێ ﻛ ﻧﯿﻤﭽ ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﺑﺳــر ھﺎﺗﻮوە و ﺑﻮوەﺗ دوو ﺑــش ،ﺑم ﺋﮔر ﻛﻮرﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕان و ﯾﻛﺘﯽ ﺑ ﯾﻛوە ﺣﯿﺴﺎب ﺑﻜﯾﻦ ﺋوا ﻟ ﭘﺎرﺗﯿﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ ھﻨﺎوەﺗوە. ﭘــﺖ واﯾ ﻟــ ﻏﯿﺎﺑﯽ ﺟﻻل ﺗﺎﺑﺎﻧﯿﺪا ،ﺳــرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﯾﻛﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺳﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﻗﺒﻮو ﺑﯚ ﺑدەﺳﺘوە ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺋو ﺣﺰﺑ؟ ﻣﺎم ﺟﻻل ھر دوو ﺳــ ﻻیﻛﯚ ﻛﺮدﺑﻮوەوە و ھﻣﻮوﯾﺎن ﻗﺒﻮوﯿﺎن ﺑﻮو ،ﺑم ﺋﺴــﺘ ﻛﺳــﻚ ﻧﯿﯿ ﺟﮕی ﻗﺒﻮوﯽ ھﻣﻮو ﻻﯾﻧﻚ ﺑ و ﺋﻣش ھﯚﻛﺎرﻜ ﺑﯚ ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﯾﻛﺘﯽ .ﯾﻛﺘﯿﯿــﻛﺎن زۆر ﺟﺎر 30ی ﺣﻮزەﯾﺮان دەﻛن ،ﺑم ﺑﺎﺳﯽ 30ی ﺋوە ھﯚﻛﺎری ﺷﻜﺴﺘﻛﯾﺎن ﻧﯿﯿ، ﺑﻜﻮ ﻋﯾﺐ ﭘﯚﺷﯿﻦ و ﺧﯚﮔﻠﻜﺮدن
ﺧﯚدزﯾﻨــوەی ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ و ﯚدز ﻨ ﺧﯚدزﯾﻨ ﯾﻛﺘﯿﯿ ﻟ ﺷﻜﺴــﺘﻛﯾﺎن .ﻟو ھﺒﮋاردﻧدا دەرﻛوت ﻛ ھرﮔﯿﺰ ﯾﻛﺘﯽ ﺑﻗــت ﭘﺎرﺗــﯽ دەﻧﮕﯽ ﻧھﻨﺎوە ،ﺑم ﺳــرەڕای ﺋوەش ﭘﻧﺠﺎ ﺑ ﭘﻧﺠﺎ ﻟﮔڵ ﯾﻛﺘﯽ ﭘﻚ ھﺎﺗﻮوە. ﺑم ھر ﯾﻛﺘﯿﯿﻛﺎن ﻧﺑﻮون دەﻧﮕﯿﺎن ﺑ ﮔﯚڕان دا ،ﺑﻜﻮ ﺑﺷﻚ ﻟ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋو ﻛﺎرەﯾﺎن ﻛﺮدووە .ﺳــرۆﻛﯽ ﻟﯿﺴــﺘﻛﯾﺎن ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻣﺴــﺎﺪا ،ﭘﺸﺘﺮ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻮوە؟ ﺋواﻧ ﺗﺎزە ﺑﻮوﻧﺗ ﮔﯚڕان ،ﯾﻛﺘﯽو ﭘﺎرﺗﯿﺶ ﺧﻜﯽ ﻧﻮﯿﺎن ھﺎﺗﻮوەﺗ ﻧﺎو .ﻣﻦ ﭘﻢ واﯾ ﺷﻜﺴﺘﯽ ﯾﻛﺘﯽ ﺑﯚ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧوەی ﮔﯚڕان و ﺋﺎﻣﺎدەﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺟﻻل ﺗﺎﺑﺎﻧﯽ دەﮔڕﺘوە .ﺗﺎﺑﺎﻧﯽ داﯾﻨﻣﯚی ﺣﺰﺑﻛی ﺑﻮوە و ﻣﺎﻧوەی ﯾﻛﺘﯿﺶ ﺑﻧﺪە ﺑو داﯾﻨﻣﯚﯾ ،ھر وەك ﭼﯚن ﺑﺎرزاﻧﯽ داﯾﻨﻣﯚی ﭘﺎرﺗﯿﯿ. ﺋﮔــر ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﯾﻛﺘﯽ زﯾﺮەك ﻧﺑﻦ ،زۆر زﯾﺎﺗﺮ زەرەر دەﻛن. ﺋــدی دەﻧــﮓ و ﭘﮕــی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﺖ ﭘ ﭼﯚﻧ؟ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو و ﻛﯚﻣڵ ھردووﻛﯿﺎنﭘــﺶ ﻛوﺗﻮوﻧــ .ﻛﯚﻣــڵ ﭼﻮار ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛی ﻛﺮدە ﺷش ﻛﻮرﺳﯽ )ﻟ ﺧﻮا ﺑزﯾــﺎد ﺑ .(ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوش ﺷﺷﯽ ﻛﺮدە 10ﻛﻮرﺳﯽ و ﺋﻣش
ﺑ ﻣﺎﻧﺎی ﺳرﻛوﺗﻨ. ﺑــم ﻟ ﺋﻧﺠﺎﻣــﻛﺎن رازی ﻧﯿﻦ ،ﭘﯿــﺎن واﺑــﻮوە دەﺑ دەﻧﮓ ﻟــ ﮔﯚڕان زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻨﻨــوە .ﺋﻣ ﺑﯚ ﺋوە ﻧﺎﮔڕﺘوە ﻛ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ھﻮﺴــﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎن ﻟﮔڵ ﮔﯚڕاﻧﺪا ﻧﺑﻮوە؟ ﺋــوە راﺳــﺖ ﻧﯿﯿــ ،ﭼﻮﻧﻜــﮔﯚڕان ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﯿ .راﺳــﺘ ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﻮﺳــﻤﺎﻧﻦ و ﻧﻮــﮋ دەﻛــن ،ﺑــم زۆرﺑــی زۆری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻧﺗوەﯾﯿﻦ ،ﺑﯚﯾ ﺧﻚ زﯾﺎﺗﺮ دەﻧﮕﯿﺎن ﺑ ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎن داوە. ﺧﻚ ﺣﺰﺑﻜﯽ دەوێ ﺗﯚزﻚ رﺰ ﻟ دﯾﻦ ﺑﮕﺮێ و ﺑ ﺋﺎﺷــﻜﺮا دژاﯾﺗﯿﯽ ﻧﻛﺎت ،ﺣﺰﺑﻚ وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ .ﻣﻦ ﻧﻮﮋ دەﻛم و ﺑــ رۆژووش دەﺑﻢ ،ﺑم ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﻢ. ﺟــﺎ دەﻛﺮێ ﻣﻮﺳــﻤﺎن ﺑﯽ و ھﺎوﻛﺎت ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﺶ ﺑﯽ؟ ﺋدی ﺑﯚ ﻧﺎﻛﺮێ! ﺧﻮا دەﻓرﻣﻮوێدەﺗــوێ ﻛﺎﻓﺮ ﺑ ﯾﺎن ﻣﻮﺳــﻤﺎن، ھردووﻛﯿﺎن ﭘﺎداﺷﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھﯾ. ﺑم ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻋﻟﯽ ﺑﺎﭘﯿﺮ ﻟ ﻛﺘﺒﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﮕﯿﺮی ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﻋوﻟﻣ دە ﻛ ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﯿت واﺗ ﺑ دﯾﻨﯽ و دوور ﻟ دﯾﻦ؟ ﻣــﻦ رــﺰم ھﯾ ﺑــﯚ ﺟﻧﺎﺑﯽﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻋﻟﯽ ﺑﺎﭘﯿﺮ ،ﺑم واﻧﯿﯿ، ﭼﻮﻧﻜ ﻋﻟﻤﺎﻧﯿﯿت واﺗ زاﻧﺴــﺘﯽ
ﺋــو ھﯚﻛﺎراﻧــی ﻛ ﻟ زاﻧﺴــﺖ وەردەﮔﯿﺮﻦ. ﭘﺖ واﯾ ﺋﺴﺘﺎ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﺑﻮوﻧﺗ ﺑﺎﻧﺴﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕر؟ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺎﻧﺲراﺑﮕــﺮن و ﻧﺑﻮوﻧﺗ ﺑﺎﻧﺴــﯿﺶ، ﭼﻮﻧﻜ ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻛﻮرﺳﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑدەﺳــﺖ ﺑﻨﻦ .ﺋﮔــر ﻛﯚﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻧﺰﯾﻜی 30ﺑﯚ 40ﻛﻮرﺳﯽ دەﺳﺘﺑر ﺑﻜن، ﺋو ﻛﺎت ﺑھﺰ دەﺑﻦ .ﺋﺴــﺘش ﻧﺎﻛــﺮێ ﭘراوﺰ ﺑﺨﺮﻦ ،ﭼﻮﻧﻜ17 ﻛﻮرﺳﯽ ﺑﯚ ﺋوان ﻛم ﻧﯿﯿ. ﺑﯚﭼــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺋو رۆ ﺑﮕن؟ ﭼﻮﻧﻜــ ﺷــﻮەی ﺳﯿﺴــﺘﻣﯽﺣﻮﻛﻤاﻧﯿﺎن دﯾﺎر ﻧﯿﯿ ،ﻛس ﻧﺎزاﻧ چ ﺟــﯚرە ﺣﻮﻛﻤﻜﯿﺎن دەوێ ،ﺑﯚﯾ زۆر ﻛس دەﻧﮕﯿﺎن ﭘ ﻧﺎدات .ﺋﮔر ﺧﻚ ﺑﺰاﻧﻦ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن چ ﺟﯚرە ﺣﻮﻛﻤﻜﯿﺎن دەوێ و ﺑڕووﻧﯽ دﯾﺎر ﺑ ،ﺋوﻛﺎت ﺧﻜﻜﯽ زۆر دەﻧﮕﯿﺎن ﭘ دەدات. ﺑرای ﺗﯚ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭘﻜﮫﺎﺗی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺋﻣﺠﺎرە ﭼﯚن ﺑ؟ ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ رﮕــ ﺋوەﯾ ﭘﻨﺞﺣﺰﺑ ﺳرەﻛﯿﯿ ﺑﺮاوەﻛ ﻛﺎﺑﯿﻨی دوو ﺳــﺎﯽ دروﺳــﺖ ﺑﻜــن، ﺳرۆﻛﯽ وەزﯾﺮان ﭘﺎرﺗﯽ ،ﺳرۆﻛﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﮔﯚڕان ،ﺟﮕﺮی ﺳرۆﻛﯽ
ﺣﻜﻮوﻣــت ﺑــﯚ ﯾﻛﺘــﯽ و دوو ﺟﮕﺮﯾﺶ ﺑﯚ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﺑ. ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘ وەزارﯾﯿﻛﺎﻧﯿﺶ دەﻛﺮێ ھر ﭘﻨﺞ ﻛﻮرﺳﯽ وەزﯾﺮﻚ و ھر ﻛﻮرﺳــﯿﯿك ﺑڕﻮەﺑرﻜﯽ ﮔﺸﺘﯽ ھﺑــ ،ﺋﮔــر وا ﻧﻛن ﺣﺰب و ﺧﻜﻛش زەرەر دەﻛن .ﺋوﻛﺎت رەﻧﮕ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﺒﻨ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن و ﻛﺎری ﺑﺎﺷﯿﺶ ﺑﻜن. دەﻛﺮێ ﺑﺑ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺣﻜﻮوﻣــت ﭘــﻚ ﺑﮫﻨﺪرێ؟ ﺷــﺘﯽ وا ﻧﺎﺑ و راﺳﺘﯿﺶ ﻧﯿﯿ،ﻧﺎﺑ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛ زۆرﯾﻨﯾ ﺑﯿﻜی ﺑ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن .ﺑﯚ ﺋو ﻗﯚﻧﺎﻏ ﭘﻮﯾﺴﺘ ھر ﭘﻨﺞ ﺣﺰﺑ ﺳرەﻛﯿﯿﻛ ﻛﺎﺑﯿﻨ ﭘﻚ ﺑﻨــﻦ و ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزاری ﺧﻚ ﺑﻦ. ﺑﯚ ﻟ ﻧﺎو ﺋــو 39ﺣﺰﺑ ﺗﻧﯿﺎ ﺑﺎﺳﯽ ﭘﻨﺞ ﺣﺰﺑﻛ دەﻛی؟ ﺣﺰب ھﯾ ھزار و 700دەﻧﮕﯽھﻨــﺎوە ،ﺗﯚ ﺧﻮا ﺋــوە ﺣﺰﺑ؟ ﺋو
ﺣﺰﺑﺎﻧ ھر ﻧﻣﻨﻦ ﺑﺎﺷﺘﺮە. ﺋدی ﺳﻮودﯾﺎن ﺑﯚ ﯾﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ﻧﯿﯿ؟ ﺑﺧﻮا ھﯿﭻ ﺳﻮودﯾﺎن ﻧﯿﯿ.ﺋــدی ﺑــﯚ ﭘﺎﭙﺸــﺘﯿﯿﺎن ﻟ دەﻛن؟ ﺑﺧﻮا ﻧﺎزاﻧﻢ ،رەﻧﮕ ﺷﺘﻚ ھﺑو ﻣﻦ ﺋﮔــر زاﻧﯿﺒــﺎم دەﻣﮕﻮت. ﮔﻮﻧﺎﺣــ ﺋــو ﭘﺎرەﯾ ﺑــﺪرێ ﺑو ﺣﺰﺑﺎﻧ .ھﻧﺪﻜﯿﺎن وەﻛﻮ دووﻛﺎﻧﻦ، ﻟ ﺑﺮی ﺋوەی ﺑﭽﻨ ﺑﺎزاڕ و ﻟﺳر دووﻛﺎﻧﻛﺎﻧﯿﺎن داﺑﻨﯿﺸــﻦ ،دەﭼﻨ ﺑﺎرەﮔﺎﻛﺎﻧﯿــﺎن و ﭘﺎرە ﻟ ﺣﻜﻮوﻣت وەردەﮔﺮن .ﺑ ﺑــوای ﻣﻦ ﺋوەی ﻛﻮرﺳــﯽ ﻟ ﭘرﻟﻣــﺎن ھﯾ ،ﺑ رادەی ژﻣــﺎرەی ﻛﻮرﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻮدﺟﯾﺎن ﭘ ﺑﺪرێ .ﺋو ﺣﺰﺑﺎﻧش ﻛ ﻛﻮرﺳﯿﯿﺎن ﻧﯿﯿ ،ﺣﻗ ﭘﺎرەﻛﯾﺎن ﻟ ﺑﺒن ،ﺑم ﻣﯚﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺎن ھﺑ ،ﺋﮔرﯾﺶ ﺑو ﺷﻮەﯾ ﺑﻜن، ﺑﺧﻮای ھﻣﻮو ﺋو ﺣﺰﺑ ﺑﭽﻮوﻛﺎﻧ ﻧﺎﻣﻨﻦ.
ﻻﯾﻧ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن دژی ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻠﯽ ﮔﯚڕەﻛی ﺷﺮﻛﯚ ﺑﻜﺳﻦ ﺋﺣﻤد وەرﺗ:
وﺷ / ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻻﯾﻧ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﺗﺎرادەﯾك ھﺎوڕان دەرﺑﺎرەی رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺋم دواﯾﯿی ﭘﺎرﻛﯽ ﺋﺎزادی و ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻠﯽ ﮔﯚڕەﻛی ﺷﺮﻛﯚ ﺑﻜﺳﯽ ﺷﺎﻋﯿﺮ. ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺳ ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﺮاق، ﺋﯿﺪاﻧی ﺋو ﻛﺎرە دەﻛن و دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﻧوە ﻛ ﻟ ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا رﺰی ﺗواوی ﻣﺮدووان ﮔﯿﺮاوە و ﺋو رووداواﻧ رﮕ ﭘﻨدراوە و ﺟﮕﺎی ﻧﺎﺑﺘوە. ﺗﯚﻓﯿﻖ ﻛرﯾــﻢ ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﯚﻣــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ھﻮﺴﺘﯽ ﺣﺰﺑﻛی ﺳﺑﺎرەت ﺑ ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻠﯽ ﮔﯚڕی ﺷــﺮﻛﯚ ﺑﻜس دەﺧﺎﺗــ ڕوو و دە” ﺑ ھﻣﻮو ﺷﻮەﯾك ﺋﯿﺪاﻧی دەﻛﯾﻦ“. ﺋو دە” رﺰﮔﺮﺗﻦ ﻟــ ﻣﺮدووان ﯾك ﻟــ ﺧﺎ ﺑﻨڕەﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣ و ﺋﻤ ﺑ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿوە ﻟﻣ دەڕواﻧﯿﻦ ،ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻠﯽ ﮔﯚڕی ﺋو ﺷــﺎﻋﯿﺮە ﮔورەﯾی ﻛﻮردﯾﺶ ﺑــ رــﺰی ﻧﻮاﻧﺪﻧ ﺑراﻧﺒــر ﺑو ﻛﺳﺎﯾﺗﯿﯿ.“ ﺋــو دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛ ھر ﻟ ﺳــرەﺗﺎی رووداوەﻛﺎﻧــوە ﺋوان ھﻮﺴــﺘﯽ رووﻧﯿــﺎن ھﺑــﻮوە و ﺋﯿﺪاﻧی ﺋو ﻛﺎرەﯾﺎن ﻛﺮدووە .ﺗﯚﻓﯿﻖ ﻛرﯾﻢ دەﺖ ”ﺋو ﻛﺎرە ھﯾﻛﯽ ﮔورەﯾ و ﺧﺰﻣت ﺑ ھﯿﭻ ﻛس و ﻻﯾﻧﻚ ﻧﺎﻛﺎت ،ﺷﺘﻚ ﻧﯿﯿ ﻟ ﺋﺎﯾﻨﯽ
ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا ﺟﮕی ﺑﺒﺘوە“. ھﺎوﺷــﻮەی ﻛﯚﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺶ، ﺑرﭘﺮﺳــﻜﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻠﯽ ﮔﯚڕەﻛی ﺑﻜس ﺑ ﻛﺎرﻜﯽ ”ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻦ و ﺗﺮﺳﻨﯚﻛﺎﻧ “ﻧﺎو دەﺑﺎت. ﺋﺑﻮﺑﻛﺮ ھدﻧﯽ ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“ دە” ﺋوە ﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮﺳــﻨﯚﻛﺎﻧﯾ و ﺋﻤــ ﻟــ ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮو ﺋﯿﺪاﻧ و رﺴــﻮای دەﻛﯾﻦ ،ﺋو ﻛﺎرە ﺗﻧﯿﺎ ﺳﻮوﻛﺎﯾﺗﯿﻜﺮدن ﻧﯿﯿ ﺑ ﻛﺎك ﺷﺮﻛﯚ، ﺑﻜﻮ ﺳﻮوﻛﺎﯾﺗﯽ و دەﺳﺘﺪرﮋﯾﺸ ﺑﯚ ﺳر ﺧﻜﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ“. ﺑرﭘﺮﺳــﻛی ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮو وای ﺳﺘﺎﯾﺸــﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎر و ﺑرھﻣﻛﺎﻧﯽ ﺷﺮﻛﯚ ﺑﻜس ،ﺋوەﺷﯽ ﺧﺴﺘروو ﻛــ ﺑﻜﺳــﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﮔــورەی ﺑ ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە و ھق ﻧﯿﯿ ﺑو ﺷــﻮەﯾ ﭼﺎﻛی ﺑﺪرﺘوە .ﮔﻮﺗﯽ ”ﻟ ﺋﺎﯾﻨﯽ
ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا ﺋو ﺟﯚرە رووداواﻧ رەﻓﺰە و ﺟﮕی ﻧﺎﺑﺘوە“. ﺋﺑﻮﺑﻛــﺮ ھدﻧــﯽ ﺟﮕــ ﻟــوەی ﻛﺎرەﻛــ ﺋﯿﺪاﻧــ دەﻛﺎت، داواﻛﺎرﯾﯿﻛﯿﺶ ﺋﺎراﺳﺘی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺋــو ﺷــﺎرە دەﻛﺎت و دەــﺖ ”داواﻛﺎرم ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑزووﯾﯽ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪەراﻧﯽ ﺑﺪۆزﺘوە و رووﺑڕووی دادﮔﺎﯾﺎن ﺑﻜﺎﺗوە“. ﺋﺣﻤد وەرﺗ ﺳرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎوڕاﯾ ﻟﮔڵ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھــردوو ﺑرﭘﺮﺳــﯽ دووﻻﯾﻧــ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛی ﺗﺮ ،ﺑم ﭘﯽ واﯾ ”ﭘﺎرك ﺷﻮﻨﻜﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ و ﻧدەﺑﻮو ﺑﻜﺮاﯾﺗ ﮔﯚڕﺳﺘﺎن“. ﺋﺣﻤد وەرﺗ ﺑ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“ دەــ” ﺋــو رووداواﻧــ ھﻣﻮوی ﻧﺧﻮازراو ﺑــﻮون و ﻧدەﺑﻮو رووﯾﺎن ﺑﺪاﯾــ ،ﺑ ﺑوای ﻣــﻦ ﻧدەﺑﻮو ﺋو ﭘﺎرﻛ ﺑﻜﺮاﯾ ﺑ ﮔﯚڕﺳــﺘﺎن ،ﺑم ﻟﮔڵ ﺋوەﺷــﺪا ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋو ﻛﻠ ﻟ وﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﺪا دروﺳﺖ ﻧﯿﯿ و رﮕی ﭘــ ﻧدراوە .ﺧﻮای ﮔورە ﻟــ ﻗﻮرﺋﺎﻧﺪا ﺧﯚی ﺑﺎس ﻟوە دەﻛﺎت ﻛ رﺰی ﻟ ﻣﺮۆڤ ﮔﺮﺗﻮوە و ﻟﺳر ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮە دروﺳﺘﯽ ﻛﺮدووە ،ﺑﯚﯾ ھق ﻧﯿﯿ ﺋو ﻛﺎراﻧ روو ﺑﺪەن“. ھﻓﺘــی راﺑــﺮدوو ﭘﯾﻜــری
ﺧﯚﺷوﯾﺴــﺘﯽ ﻟ ﭘﺎرﻛــﯽ ﺋﺎزادﯾﯽ ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺳــﻮوﺗﻨﺮا ،دوای ﭼﻧﺪ رۆژﻜﯿﺶ ﻛﻠﯽ ﮔﯚڕی ﺷﺮﻛﯚ ﺑﻜﺳﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮﯾﺶ ﺷــﻜﻨﺪرا. ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ھﯿﭻ ﻛﺳــﻜﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾــﺪار ﺑــو دوو رووداوەی دەﺳﺘﮕﯿﺮ ﻧﻛﺮدوووە. ﭘﻧﺠی ﺗﯚﻣت ﺑرەو ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﻟــ دوای رووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎرﻛــﯽ ﺋــﺎزادی ،ﭼﻧﺪﯾﻦ ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯽ و ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر ﺑﯚ ﺋﯿﺪاﻧﻛﺮدﻧﯽ ﺋــو رووداواﻧ ﻟــ ﻧﺰﯾﻚ ﮔﯚڕەﻛی ﺑﻜﺳﯽ ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺋﻧﺠﺎم درا. ھﺎوﻛﺎت ﻟ ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻓﯾﺴــﺒﻮوك و ﺗﻮﯾﺘردا ،ﺑﺷــﻚ ﻟ رۆژﻧﺎﻣﻧﻮوﺳــﺎن ،ﻧﻮوﺳــران و رۆﺷﻨﺒﯿﺮان ،ﻻﯾﻧ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪەری ﺋو ﻛﺎراﻧ ﺗﯚﻣﺗﺒﺎر ﻛﺮد. ﻟ ﺑراﻧﺒرﯾﺸــﺪا ھرﺳ ﻻﯾﻧﻛ رەﺗــﯽ دەﻛﻧــوە ﻟ ﭘﺸــﺖ ﺋو رووداواﻧــ ﺑــﻦ و ﭘﯿــﺎن واﯾــ ﺗﯚﻣﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧﯿﺎن ”ﺑ ﺑﻨﻣﺎﯾ.“ ﺋﺑﻮﺑﻛــﺮ ھدﻧــﯽ دەــ” ﺋو ﻧﻮوﺳــﯿﻨﺎﻧ و ﺋو ﺗﯚﻣﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧﺎﻧ، ﺑﺑ ﺑﮕ و ﻧﺎڕەوان و ﻟ ﺋﯿﺴــﻼم و ﯾﺎﺳﺎﺷﺪا ﺟﮕی ﻗﺒﻮﻜﺮدن ﻧﯿﯿ.“ ھدەﻧــﯽ رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛ
ﻛﻧﺎﻛﺎﻧــﯽ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺋــوان ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺑرﻓﺮاوان رووﻣﺎﯽ ﺋــو ﻧﺎڕەزاﯾﺗﯿﯿﺎﻧﯾﺎن ﻛــﺮدووە و ﺑﮔﺮﻧﮕﯿﯿوە ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟﻮە ﻛﺮدووە، ﺋﻣﺷﯽ ﺑ واﺗﺎی ﺑﮕ ﺑﯚ ﻗﺴﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ھﻨﺎﯾوە. ﺗﯚﻓﯿﻖ ﻛرﯾــﻢ ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﯚﻣﯿــﺶ ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــوە ﻛــ ﺗﯚﻣﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﻻﯾﻧ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ”ﺗﻔﻧﮓ ﻧﺎﻧ ﺑ ﺗﺎرﯾﻜﯿﯿــوە“ .ﺋــو دە” ﺋو ﻧﻮوﺳﯿﻨﺎﻧی ﺋﻤ ﺗﯚﻣﺗﺒﺎر دەﻛن، ﺑﯾﺎرﻜﯽ ﭘﺸــﻮەﺧﺘﯾ و ﺋوەش ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯿ.“ ﻻی ﺧﯚﺷﯿوە ﺋﺣﻤد وەرﺗ دە ”ﺑﺑ ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﮕ ﺗﯚﻣﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧﯽ ھرﻻﯾك ﻧ ﺷــرع ﻗﺒﻮوﯿﺗﯽ ﻧ ﯾﺎﺳﺎ .زۆرﺟﺎر رووداوە ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮ ﻛ ﻟ ﻛﯚﻣــﮕﺎدا روو دەدەن، ﯾﻛﺴر ﻻﯾﻧ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﭘ ﺗﯚﻣﺗﺒﺎر دەﻛﺮــﻦ و ﭘﻧﺠﯾﺎن ﺑﯚ رادەﻛﺸﺮێ ،ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻟ ﺧﯚڕا و ﺑ ﺑﮕ ﺗﯚﻣﺗﺒﺎر ﺑﻜﺮﻦ“. ﺋﺣﻤد وەرﺗ :ﻣﺎﭼﻛ ﭘﭽواﻧی ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻛﻮردە ﺷرﻣزارﻛﺮدﻧﯽ رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﻛﯽ ﺋﺎزادﯾﯽ ﺷﺎری ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ ﺗﻧﯿﺎ ﻟ ﭼﻮارﭼﻮەی ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ﺑﯾﺎﻧﻨﺎﻣدا ﻧﯿﯿ .ﺳــرەﺗﺎی ﺋو ھﻓﺘﯾ ﻛﭻ
و ﻛﻮڕــﻚ ﻟــ ﺷــﻮﻨﯽ ﭘﯾﻜرە ﺳــﻮوﺗﺎوەﻛی ﺧﯚﺷوﯾﺴــﺘﯽ، ﯾﻛﺘﺮﯾﺎن ﻣﺎچ ﻛــﺮد .ﺑوﺑﻮوﻧوەی وﻨی ﺋو ﻣﺎﭼ ﻟــ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن و ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿﻛﺎﻧــﺪا ،ھزاران ﻻﯾﻜﯽ ﻟ ﻛوﺗوە. دواﺗﺮ وﻨی ﭼﻧــﺪ ژن و ﻣﺮدی ﺗﺮ ﺑو ﺑﻮوﻧــوە ﻛ ﯾﻛﺘﺮﯾﺎن ﻣﺎچ دەﻛﺮد .ﺋﻣ ﺑرﻓﺮاوان ﺑﻮوەوە و ﻧﺎوی ”ھﻓﺘی ﻣﺎچ“ﯾﺎن ﻟو ھﻓﺘﯾ ﻧﺎ. ﺑوﺑﻮوﻧوەی وﻨی ﻣﺎﭼﻜﺮدﻧﻛﺎن ﻛﺎرداﻧوەی ﻟ ﻛوﺗوە و داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯿﯽ داواﯾﻛــﯽ ﺟﻮوﻧﺪووە. ﻛﺳــﻚ ﻟــ ڕﮕــی ﺗــﯚڕی ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ ﻓﯾﺴﺒﻮوﻛوە داوای ﻛﺮدووە ﺑ ﺗﯚﻣﺗﯽ ”ﺑزاﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸﺘﯽ“ رﻮﺷﻮﻨﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﮕﯿﺮﺘ ﺑر ﺑراﻣﺒــر ﺑو دوو ﮔﻧﺠی ﻟ ﺷــﻮﻨﯽ ﭘﯾﻜری ﺧﯚﺷوﯾﺴﺘﯽ ﯾﻛﺘﺮﯾﺎن ﻣﺎچ ﻛﺮدووە .ﺋﺴﺘﺎ داواﻛ ﻟ ﺑردەﺳﺘﯽ ﺳــرۆﻛﯽ داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯿﯽ ھرﻤ. ﺋﺣﻤد وەرﺗ ﺳرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﺑﺎرەی ﻣﺎﭼﯽ ﻛﻮڕ و ﻛﭽﻛی ﭘﺎرﻛﯽ ﺋﺎزادی دە” ﺋو ﻛﺎرە ﭘﭽواﻧی ﺋﺎﯾﻦ و ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮردە و ﻛﺎرداﻧوەﯾﻛﯽ ﺑﺎﺷﯿﺶ ﻧﺑﻮو“.
ﻧﺎﻣﯾك ﺑﯚ ﻛﯚﻣﮕی ﻛﻮردی ﺑﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﻛﯚﻣﻨﺎﺳــﻜﯿﺶ رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﻛﯽ ﺋﺎزادی رەھﻧﺪی ﺟﯿــﺎوازی ھﯾ و ﺋو ﻛﺳــﺎﻧی ﺋــو ﻛﺎراﻧﯾﺎن ﻛــﺮدووە ”ﻧﺎﻣﯚن ﺑ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻛﻮردی و ﺷﺘ ﻧﻮﯿﻛﺎن“. ﺋﺎزاد ﻛرﯾﻢ ﻛﯚﻣﻨــﺎس دەرﺑﺎرەی رووداوی ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﯚڕەﻛــی ﺑﻜس دە” ﺋﻣ ﻧﺎﺑﺖ ﺗﻧﯿﺎ ﺑ رووداوﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ وەری ﺑﮕﺮﯾﻦ و ﺑﺳﺎﻧﺎﯾﯽ ﺳﯾﺮی ﺑﻜﯾﻦ ،ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋﻣﺎﻧــی ﻛﺎرەﻛﯾــﺎن ﻛــﺮدووە، ﭘروەردەﯾﻛــﯽ دواﻛوﺗﻮوﯾــﺎن ھﺑﻮوە .ھرﭼﻧــﺪە رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﻛــﯽ ﺋﺎزادی ﻟ دوو ﻛﺎﺗﯽ ﺟﯿﺎواز و دوو ﺷﺘﯽ ﺟﯿﺎواز ﺑﻮون ،ﺑم ﯾك رووی دراوﻜﻦ“. ﺋو ﭘــﯽ واﯾ” ﺗﻧﯿﺎ دەﺳــﺘﻚ و ﺗﺎﻗﻤﻜﯽ ھﺎوﺷــﻮە و ﻧﺰﯾﻚ ﻟ ﯾك ﻟ ﭘﺸــﺖ ﺋو رووداواﻧن ،ﭼﻮﻧﻜ ھردووﻛﯿــﺎن دژی ﺳــﻮﻣﺒﻮل و ﭘﯿﺮۆزﯾﯿﻛﯽ ﻛﯚﻣﮕ وەﺳﺘﺎوﻧﺗوە و رﻗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھﺷﺘﻮوە ،ﺋﻣﺎﻧی ﺋم ﻛﺎرەﯾﺎن ﻛﺮدووە ﻧﺎﻣﯚن ﺑﺷــﺘ ﻧﻮﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕــی ﻛﻮردی و ﻧﺎﯾﺎﻧوێ دەق و ﻛﻮﻟﺘﻮورە ﻛﯚﻧﻛﺎن ﺗﭙرﻨ و دەﯾﺎﻧوێ ﻟو رﮕﯾوە ﭘﯾــﺎم و ﻧﺎﻣﯾــك ﺑﺪەﻧــ ﻛﯚی ﻛﯚﻣﮕ.“
6
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻟ ﺑﻏﺪا ﮔﯚڕان دژی ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿ ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﯾﺎر دەدات وﺷ/ﺑﻏﺪا ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎرﻚ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوە دەدات ﻛ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان ﺑﯚﯾ ﻟﮔڵ ﯾك ﺑﺎزﻧﯾﯽ ھﺒﮋاردﻧﺪا ﻧﯿﯿ ،دﻨﯿﺎﯾ ﻟوەی ﻟ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﺎﻟ، ﺳﺣدﯾﻦ ،ﻣﻮوﺳ و ﺑﻏﺪا دەﻧﮓ ﻧﺎھﻨ .ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺶ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﭘﺮﺳﯽ ﯾك ﺑﺎزﻧﯾﯽ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻋﺮاق ﻧﺗوەﯾﯿ و ﻧﺎﺑ ﺣﺰﺑﯿﯿﺎﻧ ﺑﯿﺮی ﻟ ﺑﻜﺮﺘوە. ﻟــ ﭘﻨﺎو داﻛﯚﻛﯿﻜــﺮدن ﻟ ﻣﺎﻓﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺑﻏﺪا ،ھرﯾك ﻟ ﭘﺎرﺗــﯽ ،ﯾﻛﺘــﯽ ،ﻛﯚﻣڵ و ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ داوا دەﻛن ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻋﺮاق ﯾك ﺑﺎزﻧﯾﯽ ھﺒــﮋاردن ﭘەو ﺑﻜﺮێ، ﺑم ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان دژی ﺋو داواﯾی ﻛﻮرد دەوەﺳﺘﺘوە و داوا دەﻛﺎت ھر ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾك ﺑﺎزﻧﯾﻛﯽ ﺳرﺑﺧﯚ ﺑ. زﯾﺎﺗــﺮ ﻟ ﻣﺎﻧﮕﻜــ ﺗﻧﮕﮋەﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺗﺮ ،ﺋم ﺟﺎرەﯾﺎن ﻟﺳر ھﺒﮋاردﻧــﯽ داھﺎﺗﻮوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﻛ ﺑﯾﺎرە ﻟ 30 ﻧﯿﺴــﺎن/ ﺋﭘﺮﯾﻠﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑﺘ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪان، ﻟ ﻧﻮان ﻛﻮرد و ﻋرەﺑﯽ ﺷــﯿﻌ و ﺳــﻮﻧی ﻋﺮاق ﻟﺑﺎرەی ﯾﺎﺳﺎی
ھﺒﮋاردﻧــوە ﺳــری ھــﺪاوە، ﻛــﻮرد ﭘﺪاﮔﯿﺮە ﻟﺳــری ﺋوەی ﻟ ھﺒﮋاردﻧــﯽ داھﺎﺗﻮو ﻋﺮاق ﯾك ﺑﺎزﻧــ ﺑــﺖ ،ﺑم ﻻﯾﻧﯽ ﺷــﯿﻌ و ﺳــﻮﻧ ﺑھﯚی ﺋــوەی ژﻣﺎرەی ﻛﻮرﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﻣﺴــﯚﮔرە داوا دەﻛــن ﻋــﺮاق 18ﺑﺎزﻧــ ﺑﺖ، ﺑﯾﺎرﯾــﺶ واﯾ ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋم ﻣﺎﻧﮕ ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﺑﮕﻧ رﻜﻜوﺗﻦ ﻟﺳری ،ﺑم ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان ﻛ ﻻﯾﻧﻜﯽ ﻛﻮردە ﻟﮔڵ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻋرەﺑﯽ ﻋﺮاﻗ. ﻋﺎرف ﺗﯾﻔﻮور ﺟﮕﺮی ﺳــرۆﻛﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﻋﺮاق ﻟ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ “رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ،داواﻛﺎری ﻛﻮرد ﻟوەوە ﺳرﭼﺎوەی ﮔﺮﺗﻮوە ﻛ ﻧﺎﺑ
ﺑھﯚی داﺑﺷﺒﻮوﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑﺳر 18 ﺑﺎزﻧی ھﺒﮋاردﻧﺪا زﯾﺎن ﺑ ﻛﻮرد ﺑﮕﺎ، ﭼﻮﻧﻜ ﻛﻮرد ﻟ ﻋﺮاق ﭘﻜﮫﺎﺗﯾﻛﯽ ﺳرەﻛﯿﯿ و ﻧﺎﻛﺮێ ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﺑﺨﺮێ. ﺗﯾﻔــﻮور ھﻤﺎی ﺑﯚ ﺋــوەش ﻛﺮد، ﺋﮔــر ﺗﺒﯿﻨــﯽ و داواﻛﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺋﻣﺠــﺎرە ﺟﺒﺟ ﻧﻛﺮێ، ﺑﺷــﺪاری ﻟ ھﺒــﮋاردن ﻧﺎﻛﯾﻦ، ﭼﻮﻧﻜ ﭘﺮﺳﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ و ھﺳﺘﯿﺎرە و ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﻧﺗوەی ﻛﻮرد و ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺑﻏﺪا ھﯾ. ﭘﺸﺘﺮ ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن ﻟﮔڵ ﻣﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳرۆﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﯾﻛﺪا رﻚ ﻛوﺗــﻦ ﻟﺳــر ﺋــوەی ﻟﺑﺎرەی ﯾﺎﺳــﺎی ھﺒﮋاردﻧوە ﻟ ﺑﻏﺪا وەك ﻛﻮرد ﯾك دەﻧــﮓ ﺑﻦ ،ﺑم رۆژﻚ دوای ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛ ﮔﯚڕان ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧــﯚی ﮔــﯚڕی و ﭼــﻮوەوە ﺳــر ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﻋرەﺑﻛﺎن .ﻻی ﺧﯚﯾوە ﺑﻛﺮ ﺣﻣﺳــدﯾﻖ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻋﺮاق ﺑﯚ ”وﺷــ “ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋوان /ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو /ﻟﮔــڵ ﻛﯚی ﺑﯚﭼﻮون
و داواﻛﺎری ﻻﯾﻧــ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﻦ ﻛ داوا دەﻛن ﻋﺮاق ﯾك ﺑﺎزﻧی ھﺒﮋاردن ﺑﺖ ..18ھﺒﮋاردن ﭘﺮﺳﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻧك 18 و ھﺳــﺘﯿﺎرە و ﺋﻤ ﻟــ رواﻧﮕی ﻧﺗوەﯾﯿوە ﺳــﯾﺮی دەﻛﯾﻦ ﻧك ﺣﺰﺑﺎﯾﺗﯽ ،ﻟــ ﺑرژەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮردداﯾ ﺳرﺟم ﻋﺮاق ﯾك ﺑﺎزﻧ ﺑﺖ ،ﺋﻤ ﻟ ﺑﻏــﺪا ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿﯽ ﻧﺗوەﯾك دەﻛﯾﻦ ﻧك ﺣﺰﺑﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو. 2010ی ی ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ 7ﺋﺎدار/ﻣﺎرﺳﯽ 2010 ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﻮﻨراﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑھﯚی ﻓﺮە ﺑﺎزﻧﯾﯽ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻜﯽ ﻛﻮرد ﺑ49 ھزار دەﻧﮓ دەﺑــﻮو ﺑ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر، ﺑم ﻟ ﭘﺎرــﺰﮔﺎی ﺑﺎﺑﻞ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻚ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺗﻧﯿﺎ ﺑ 12 ھزار دەﻧﮓ ﺑﻮو ﺑﯚ ﮔﯾﺸﺘﻦ ﺑ ﭘرﻟﻣﺎن. ﺷــﻮان ﻣﺤﻣد ﺗھﺎ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﻋﺮاق ﭘﯽ واﯾ ﻟ ﭘﻨﺎو ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺗﺳــﻜﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾﺗــﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان ﺑﺷــﻮەﯾك ﺑﯾﺎر دەدات ﻛ دژی ﺑرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﻛﻮردە .ﺗھﺎ ﺑ ”وﺷ“ی ﮔﻮت ،ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺋﺎﺳــﺘﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی
20
ﺳﻧﮓ ﻧﺗوەﯾﯿــﺎن ﺑﺷــﻮەﯾك ﺑرزە زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﺑﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻟ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﺪا ھﯾ ،ﺋﻣش ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮردە. ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔــﯚڕان ،ﺑﯚﯾ ﻟﮔڵ ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﻋرەﺑــﯽ ﻋﺮاﻗﺪاﯾــ ﺑوەی ﺳــرﺟم ﻋﺮاق 18ﺑﺎزﻧ ﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ دﻨﯿﺎﯾــ ﻟوەی ﻟ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﻏﺪا ،دﯾﺎﻟ ،ﻣﻮوﺳ و ﺳﺣدﯾﻦ ھﯿﭻ دەﻧﮕﻚ ﻧﺎھﻨ، ﮔﯚڕان ﭘﯽ واﯾ ﺋو ﻛﻮرداﻧی ﻟو ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﺎﻧ دەﻧﮓ دەدەن ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻛﺘــﯽ دەﭼ ،ﺑم دەﺑ وا ﺑﯿﺮ ﺑﻜﻧوە ﻛ ﭘﺮﺳﻛ ﻧﺗوەﯾﯿ، ﺑﯚﯾ دەﺑ ﻟ ﭘﺮﺳــﯽ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﻋﺮاق ﻧﺗوەﯾﯽ ﺑﯾﺎر ﺑﺪەﯾﻦ ﻧك ﺑرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ. ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ راﺑــﺮدووی ﻋﺮاق ﻛــﻮرد ﺑــ دەﻧﮕــﯽ دوو ﻣﻠﯿﯚن ھﺎووﺗــﯽ ﺗﻮاﻧــﯽ 43ﻛﻮرﺳــﯽ دەﺳــﺘﺑر ﺑﻜﺎت ،ﺑم ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻋﺮاﻗﯿ ﺑ دەﻧﮕــﯽ دوو ﻣﻠﯿﯚن و 150ھزار ﻛس 91ﻛﻮرﺳــﯽ ﺑ دەﺳﺖ ھﻨﺎوە.
دەزﮔﺎی ﺧﺮﺧﻮازﯾﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻧﻤﻮوﻧﯾﻛﯽ ﺑﺎ ﻟ ﺧﺰﻣﺗﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻧﺎﺧﻮازاﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھوﻟﺮ/وﺷ
ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣی ”وﺷ“دا ﻣﻮوﺳﺎ ﺋﺣﻤد ﺟﮕﺮی ﺳرۆﻛﯽ دەزﮔﺎی ﺧﺮﺧﻮازﯾﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ وردەﻛﺎرﯾﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ دەزﮔﺎﻛی ﺑﯚ ﭘﻧﺎﺧﻮازاﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛ ﻧﯿﺸﺘﺟﯽ ھرﻤﻦ دەﺧﺎﺗ ڕوو، ھﺎوﻛﺎت ﺑﺎس ﻟو ﻛﯚﻣﻛﺎﻧ دەﻛﺎت ﻛ رەواﻧی ﻧﺎوﺧﯚی رۆژﺋﺎواﯾﺎن ﻛﺮدووە. ﺋﺣﻣــد ﺋوەﯾــﺶ دەﺧﺎﺗ ڕوو ﻛرەﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﻓﻨﻜﻜرەوە ،ﺗﺎﻧﻜﯿﯽ ﻛ دەزﮔﺎﻛــی ﺑردەوام دەﺑ ﻟو ﺋﺎو ،ﺷﯿﺮی ﻣﻨﺪاڵ ،ﻧوت ،ﻣﻮﺑرﯾﺪە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎﻧــ و ﺑﻨﻜــی ﺧﯚی ﻟ و ﭘﺎﻧﻜ داﺑش دەﻛﺎت. ﻛﻣﭙﻛﺎﻧﯽ ﭘﻧﺎﺑــران ﻛﺮدووە و ھوﯽ ﻣﺴــﯚﮔرﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺋﯿﺪارەداﻧﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ دەدا ﻟ رﮕی ﭘﻮەﻧﺪی ﭘﻧﺎﺧﻮازان ﺑ رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻛﺒﺧﺸــﯽ ﻣﻮﺳﺎ ﺋﺣﻤد ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ دﻧﯿﺎوە. دەزﮔﺎﻛی ﺳ ﺗﯿﻤﯽ ﻓﺮﯾﺎﮔﻮزارﯾﯽ ﺧﺮای ھﯾ و ﺑﻨﻜﯾﺎن ﻟ ھرﯾك ﭘﺸﻜﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺧﻮاردﻧﯽ رۆژاﻧ ﻟ ﻛﻣﭙﻛﺎﻧﯽ ﻛورﮔﯚﺳﻚ ،ﺑﺣﺮﻛ و ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﻣﺎڵ و ﻗﻮﺷــﺘﭘ ﻛﺮدووەﺗــوە ،رۆژاﻧ ﻟ ﭘــﺎش ھﺎﺗﻨﯽ ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ زۆر ﻟ ﻟ ﻛﺎﺗﮋﻣﺮ 8ﺑﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎ 8ﺷــو ﺑ ﭘﻧﺎﺧﻮازاﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑردەواﻣﯽ ﻟ ﺧﺰﻣت ﭘﻧﺎﺑراﻧﻦ، ﺑﯚ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛ ﻧﺗوە ﺑم رەﺧﻨی ﮔﺮت ﻟ ﺷــﻮازی ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ﺑــ 200 ھــزار داﺑﺷــﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺎری ﺑﺳــر ﻛس ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮدووە ،دەزﮔﺎی ﭘﻧﺎﺑراﻧﺪا و ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑ داﺧوە زۆر ﻟ ﺧﺮﺧﻮازﯾﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ رﻜﺨﺮاو و ﺋو ﻻﯾﻧﺎﻧی ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺑــردەوام ﻟ ڕــﮕﺎی ﻛﺮدﻧوەی ﭘﻧﺎﺑران دەﻛن ،ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺋﯚﻓﯿﺴﻛﺎﻧﯿﯿوە ﻟ ﻛﺎﻣﭙﻛﺎن رۆژاﻧ رەﻣﻛــﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿــﻛﺎن دەﺑﻧ ھﺎوﻛﺎری ﺑﺳــر ﭘﻧﺎﺑران داﺑش دەﻛﺎت ،ﺑﯚ ﺋم ﻣﺑﺳﺘش ﻣﻮوﺳﺎ ﺋﺣﻤد رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ”ﺑ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ دەوﻣﻧــﺪان و ﺧﺮوﻣﻧﺪاﻧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻮاﻧﺮاوە ﺑﺷﻜﯽ زۆر ﻟ ﻛﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧﺰاﻧ ﭘﻧﺎﺧﻮازەﻛﺎن ﻟ ﺳــرﺟم ﻛﺎﻣﭙﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﯾﻦ ،دەزﮔﺎ ﻟ رﮕﺎی ﺋو ﺗﯿﻢ و ﺋﯚﻓﯿﺴﺎﻧی ﻟ ﻛﺎﻣﭙﻛﺎﻧﯽ ﭘﻧﺎﺑران ﻟ ﺳــرﺟم ﻧﺎوﭼﻛﺎن ھﯾﺗﯽ ،رۆژاﻧ ﺳــ ژەﻣ ﺧﯚراك ﺑﺳر 13ھزار ﭘﻧﺎﺧﻮاز ﻟ ﺑﺣﺮﻛ، ﺑﺎﺳــﺮﻣ و ھرﯾﺮ داﺑش دەﻛﺎت، ھروەھﺎ دەزﮔﺎﻛ ﻟ ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدن و ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪاﻧﯽ ﭘﻧﺎﺧﻮازاﻧﯽ ﻛﻮردی رۆژﺋﺎوا ﺑردەواﻣــ و رۆژاﻧ دەﯾﺎن ﺟــﯚر ﻟــ ﭘﺪاوﯾﺴــﺘﯽ رۆژاﻧ و
ﻛﻣﭙﻛﺎن ،ﺑم ﺋﻤ ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ رﻜﻮﭘــﻚ ﻧﺎوﻧﻮوﺳــﯽ ﭘﻧﺎﺑــران دەﻛﯾﻦ و ﺑــ ھﯿﭻ ﻗرەﺑﺎﻐﯿﯿك ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎن ﺑﺳردا داﺑش دەﻛن، ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯿــﺶ ﭘــﻚ دﻦ ﻟ ﺋﺎزووﻗ ،ﺧﻮاردﻧﯽ ﺑﯾﺎﻧﯿﯿﺎن ،ﺷﯿﺮی ﻣﻨﺪاڵ ،ﭘﺪاوﺳﺘﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ،ﺗﺑدۆر ﺑﯚ ھﮕﺮﺗﻨﯽ ﺧﯚراك و ﺗﺎﻧﻜﯿﯽ ﺋﺎو. ھﻣﺎھﻧﮕﯽ ﻟﮔڵ رﻜﺨﺮاوە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ﺟﮕــﺮی ﺳــرۆﻛﯽ دەزﮔﺎی ﺧﺮﺧﻮازی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــ ﭘــﺮۆژەی ﺋﺎﯾﻨــﺪەی دەزﮔﺎی ﺧﺮﺧﻮازﯾﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﯚ ﺧﺰﻣﺗﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﻛﺮد ﻟوەی ﺑردەوام دەﺑﻦ ﻟــ ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋــﺎوا” ،ﭘﻮەﻧﺪﯾﻤــﺎن ﺑ ﭼﻧﺪ رﻜﺨﺮاوﻜــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿوە ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺋوەی ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺧﺮا ﺑﮕﯾﻧﻨ ﻛﻣﭙﻛﺎن ،ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧ رﻜﺨﺮاوی ﺷﺘر ﺑﯚﻛﺴﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯽ ،زۆر ﺧﺮا ﺑدەﻧﮓ داواﻛﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﻤﺎﻧوە ھﺎﺗﻦ و 500ﺧﻮەﺗــﯽ داﺑﯿﻦ ﻛﺮد ﻛ ﺑﯚ ﭘﻧﺎﺧﻮازاﻧﯽ ﻗﻮﺷــﺘﭘ ﺳﻮودی ﻟ وەرﮔﯿﺮا و 370ﭘﺎﻛﺗﯽ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ
ﺧﻮﻨﺪﻧﯿﺸــﯽ ﺑﯚ ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﻛﻣﭙﯽ ﻋرﺑت داﺑﯿﻦ ﻛﺮد .ﺟﮕ ﻟوەش ھﻣﺎھﻧﮕﯿﯿﻛــﯽ زۆرﻣﺎن ﻟﮔڵ رﻜﺨﺮاوی UNHCRھﯾ. ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻧﺎﺧﻮازاﻧﯽ دەرەوەی ﻛﻣﭙﻛﺎن ﭘﻧﺎﺧﻮازاﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوا ﺗﻧﯿــﺎ ﻟــ ﻛﻣﭙــﻛﺎن ﻧﯿﺸــﺘﺟ ﻧﺑﻮون، ﺑﻜﻮ ھﻧﺪﻜﯿﺎن رووﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗ ﮔڕەﻛﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎر و ﺷﺎرۆﭼﻜﻛﺎن، ﻟم دۆﺧدا ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺋو ﺑﺷــ ﻟ ﭘﻧﺎﺑر ﺋﺎﺳﺎن ﻧﺎﺑ ،ﺑم ﻣﻮوﺳﺎ ﺋﺣﻤــد دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ دەزﮔﺎﻛی ﺑــدوای ﺋو ﺧﺰاﻧﺎﻧدا ﮔڕاوە و ﻧﺎو ﺑﻧﺎو ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﻛﺮدوون، ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ :ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺟﯚراوﺟﯚری رۆژاﻧــ و ﻧﺎوﻣﺎﻤﺎن ﺑﺳــر 400 ﺧﺰان ﻟ ﺷﺎرۆﭼﻜی ﻛﯚﯾ داﺑش ﻛﺮدووە ،ﺋﻤ ﺑــردەوام دەﺑﯿﻦ ﻟ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﭘﻧﺎﺑران و ﺑﯚ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﺎرە ﺧﺮﺧﻮازﯾﯿــﻛﺎن ،ﺳــﻮود ﻟ ﺋﺎﯾﺪﯾﺎ و ﻓﯿﻜﺮی ﻣﺮۆﭬﺪۆﺳــﺘﺎﻧی ﺑﺎرزاﻧﯿﯽ ﻧﻣﺮ وەردەﮔﺮﯾﻦ. ﻧﺎردﻧﯽ 13ﺋﻣﺒﯚﻧﺲ ﺑﯚ
ﻋﻮﻣر ﻋﻟﯽ ﻏﻓﻮر
رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ”دەزﮔﺎی ﺧﺮﺧﻮاﯾﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺟﮕ ﻟــ ﻧﺎردﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟــ 4 ھزار ﺗﯚن ﻟ ﺧﯚراك ﺑﯚ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، 13ﺋﻣﺒﯚﻧﺴﯿﺸﯽ ﺑﯚ ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪاﻧﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رەواﻧــ ﻛــﺮدووە ﻛ ﻟﻻﯾن ﻛﯚﻣــی ﺟﭭﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ﺷﺘﻮﺗﮕﺎرﺗﯽ ﺋﻤﺎﻧﯽ داﺑﯿﻦ ﻛﺮاﺑﻮون“ ﺋﺣﻤد وای ﮔﻮت. ﺟژﻧﯿﺎن ﭘﻜوە ﻛﺮد دەزﮔﺎی ﺧﺮﺧﻮازﯾــﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ وەك ﺟﮕﺮی ﺳرۆﻛﻛی ﺑﺎﺳﯽ دەﻛﺎت ”ﺑﺑﯚﻧی ھﺎﺗﻨــﯽ ﺟژﻧﯽ ﻗﻮرﺑﺎن، ﺑــ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ رﻜﺨــﺮاوی ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳــﻮوری ﺋﯿﻤﺎراﺗــﯽ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛﺎرەﺑﺎی ﮔﯾﺎرە و دەﯾﺎن ﻛﺳﺎﯾﺗﯿﯽ ﺧﺮوﻣﻧــﺪ ﺟژﻧﯽ ﺋﻣﺴــﺎﻤﺎن ﻟﮔــڵ ﭘﻧﺎﺧﻮازاﻧــﯽ ﺳــرﺟم ﻛﻣﭙﻛﺎﻧــﺪا ﺑڕێ ﻛــﺮد ،ﺑﯚ ﺋو ﻣﺑﺳــﺘ 7500 ﻛﯿﻠﯚ ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ ﺑﺳــر 3720ﺧﺰان ﻟ ﻛﻣﭙﻛﺎﻧــﯽ ﭘﻧﺎﺧﻮازاﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن و 1050ﺧﺰاﻧﯽ ﺋﺎوارەی رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑش ﻛﺮد.
زﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ھﻣﺋﺎﻏﺎﯾﯽ ﺋﻤ ھﻣﻮو زﻣﺎﻧﻛﺎن ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ،ﺑم ﺑﮔﻮﺮەی ﺋو ﺷﺎرەزاﯾﯿی ﻓﺮە ﺗﺎ ﻛم ﻟ ﭼﻧﺪ زﻣﺎﻧﻜﺪا ھﻣﺎﻧ دەزاﻧﯿﻦ ھﯿﭻ زﻣﺎﻧﻚ ﺑ ﻛﺸ ﻧﯿﯿ ،چ ،vocabularyچ وەك رﻨﻮوس spellingﯾﺎن دەﻧﮓ زاراوە،vocabulary وەك واﺗﺎ و زاراوە ..pronunciation و ﮔﯚﻛﺮدن pronunciation ﻟ زﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﺪا ھﻧﺪێ وﺷ ھﻣﺎن ﺳﭙ و رەﻧﮕ دەﻧﮕﯿﺸﯿﺎن roseﺑواﺗﺎی ھﯾ ،ﺑم واﺗﺎی ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ھﯾ) ھﯚﻣﯚﮔﺮاف( وەك ))rose ،riseھﻧﺪێ وﺷــﯾﺘﺮ ھﻣﺎن ﮔــﻮڵ ،ﻟﮔڵ roseوەك راﺑﺮدووی ))،rise ﭘﺮۆﻧﻧﺴﯿﯾﺸﻨﯿﺎن ھﯾ ،ﺑم واﺗﺎﯾﺎن ﺟﯿﺎوازە )ھﯚﻣﯚﻓﯚن( وەك ))ate: ate .(.(eight eight ﭘﯿﺘــﻛﺎن ھﻣﻮوﻛﺎت وەك ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺎﺧﻮﻨﺮﻨــوە ،ﺑﻜﻮ زۆرﺟﺎر ﺑ دەﻧﮕﯽ ﺟﯿﺎواز دەﺧﻮﻨﺮﻨوە )ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﭘﯿﺘﯽ Cﺑﯚ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ :س، ش ،چ ،ك ،ﻛﭗ( ﺑﻛﺎر دێ ،ﻛ ﺧﻮﻨر ﺑﺳﻟﯿﻘی راھﺎﺗﻮوی ﺧﯚی ﺋو ﺣﺎﺗﺎﻧ دەﻧﺎﺳــﺘوە ،ﺋﻣ ﺟﮕ ﻟوەی ھﻧﺪێ ﺟﺎر ﭘﯿﺘﻚ و زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ ﺑ وﻨ دەﻧﻮوﺳــﺮﻦ ،ﺑم ﻧﺎﺧﻮﻨﺮﻨوە ،وەك ﭘﯿﺘﯽ nﻟ ..vagueھﻧﺪێ ﺟﺎرﯾﺶ ﺑﭘﭽواﻧوە ﭘﯿﺘﻚ ،columnﯾــﺎن ueﻟvague ،column ﻧﺎﻧﻮوﺳــﺮێ ﺑم ﻟ ﺧﻮﻨﺪﻧوەدا ﮔﯚ دەﻛــﺮێ ،وەك ﭘﯿﺘﯽ )ت( ﻟ ..pizza وﺷی ﭘﯿﺘﺰادا pizza واﺗــ ﺑﺑ زاﻧﯿﻨــﯽ ﺗﺮاﻧﺴﻜﺮﯾﭙﺸــﻦ )ھﻤﺎی دەﻧﮕــﯽ(ی ﭘﯿﺖ و وﺷﻛﺎن ،ﺋﺎﺳﺘﻣ ﺑﺘﻮاﻧﯽ ﺑڕاﺳﺘﯽ ﺑﯿﺎﻧﺨﻮﻨﯿﺘوە ،ھرﺑﯚﯾ ھﻣﯿﺸ ﻓرھﻧﮕﻛﺎن ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ) ipaواﺗ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻧﻮدەوﺗﯿﯽ ﺑﯚ دەﻧﮕﯽ ﭘﯿﺘﻛﺎن(ﯾﺎن ﻟﮔﺪاﯾ. ﻛواﺗــ ﺑﺎ زۆر دﻤﺎن ﻟ ﺧﯚﻣــﺎن داﻧﻣﻨ ﺋﮔر زﻣﺎﻧﻛﻣﺎن ،ﺑو ﺑﺨﺰﻣﺗﯽ و ﺑﻜﺳﯿﯿی ﻟ ﻣﮋوودا ﭘﯿﺪا ﺗﭙڕﯾﻮە ،ھﻧﺪێ ﻛﺸی ھﺑﻦ ﻛ ﺑﺒﻨ ﺗﺎﺳ ﻟﺑردەم ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ﺧﻮﻨﺪﻧوەدا ،ﺑم ﺋﯿﺘﺮ ھر ﻧﺗوەﯾك دەﺑ ھوﯽ ﺑﻨﺒ ﯾﺎن ﻻﻧﯿﻜم ﻛﻣﻜﺮدﻧوەی ﺋو ﺗﺎﺳــ و رەﮔﻼﻧ ﺑﺪات ﻛ ﻟ زﻣﺎﻧﻛﯾــﺪان ،ﺋوەﯾﺶ ﺋرﻛﻜ دەﻛوﺘ ﺳرﺷﺎﻧﯽ ھر ھﻣﻮو ﺋواﻧی ﺳروﻛﺎرﯾﺎن ﻟﮔڵ زﻣﺎﻧﺪا ھﯾ ،ﺑ ھﺎووﺗﯿﯿﻛﯽ ﻧﺧﻮﻨﺪەواری ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸوە. ﺋﻤ ﺟﮕ ﻟ ﻧﺑﻮوﻧﯽ زﻣﺎﻧﻜﯽ ﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛ ھﻣﻮو ﻛﻮردﻜﯽ ﺧﻮﻨﺪەوار ﺑﺘﻮاﻧ ﺑﯿﺨﻮﻨﺘوە و ﭘﯽ ﺑﻨﻮوﺳــ ،ﺑدەﺳــﺖ ﭘﺎﺷﺎﮔرداﻧﯿﯿﻛﯽ ﺑﻤﺎﻧﺎﺷــوە ﮔﺮﻓﺘﺎرﯾﻦ ﻟ ﻣﺎﻣﻛﺮدن ﻟﮔڵ وﺷﺳﺎزی و دەﻧﮓ و رەﻧﮓ و رﻨﻮوﺳﯽ وﺷــﻛﺎن و ﺗﻧﺎﻧت ﻟ ﺧﺎﺒﻧﺪﯾﺸﺪا ،ﻛ ھﯚی ﺳــرەﻛﯿﯽ ﺋوەﯾﺶ دەﮔڕﺘوە ﺑﯚ ھﻣﻣرﺟﻋﯽ و ھرﻛس ﺑﯚ ﺧــﯚی ﻟو ﺑﻮارەدا .ھر دەزﮔﺎﯾﻛــﯽ راﮔﯾﺎﻧﺪن و ھﻧﺪێ ﺟﺎر ھر ﻧﻮوﺳــرﻚ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺧﯚی ﻣرﺟﻋﻜ و ﯾﺎﺳﺎی ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋو ﺑﻮارە دادەﻧ و ﺑﺳــر ﺳﺘﺎﻓﻛﯾﺪا دەﺳــﭘﻨ ،وای ﻟﮫﺎﺗﻮوە دەﭼﯿﺘ ھر دەزﮔﺎﯾك دەﺑ ﺟﺎرﻜﯿﺘﺮ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺧﯚت ﺑﮕﯚڕﯾﺖ، ﺑﺷﻮەﯾك ﺧرﯾﻜ ﺑﯿﻦ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوەﺗ ﻣرﺟﻋﺴﺘﺎﻧﯽ زﻣﺎن، رﻚ وەك ﻣﺎﯽ ﻓﺮە ﻛﯾﺒﺎﻧﻮوی ﻟﮫﺎﺗﻮوە ﻛ ﻛﻮرد دە” ھﻣﯿﺸــ ﺑ ﺋﺎژەﯾ.“! ﺑواﻧ وﺷﻛﺎن ،دەزﮔﺎﯾك دەﻧﻮوﺳ” داﻣﻮدەزﮔﺎ“ ،ﯾﻛﻜﯿﺘﺮ دەﻧﻮوﺳ ”دام و دەزﮔﺎ“ ،ﺳــﯿم دەﻧﻮوﺳــ” داوودەزﮔ ،“ﭼﻮارەم دەﻧﻮوﺳ ”داودەزﮔ “ﭘﻨﺠم دەﻧﻮوﺳــ” داﻣﻮدەﺳــﺘﮕ .“ﯾﻛﻚ دەﻧﻮوﺳ ”ﻧوەد ،ﺳــد“ ﺋوﯾﺘﺮ دەﻧﻮوﺳ” ﻧوەت ،ﺳت“ ،ﯾﻛﻚ دەﻧﻮوﺳ ”رەﻓﺘﺎر“ ﺋوﯾﺘﺮ دەﻧﻮوﺳ” رەوﺗﺎر“ .ﯾﻛﻚ دەﻧﻮوﺳ” ﻛﺎﺗﮋﻣﺮ“ ﺋوﯾﺘﺮ دەﻧﻮوﺳ” ﻛﺎژﺮ“ ،ﺳــﯿم دەﻧﻮوﺳ” دەﻣﮋﻣﺮ“ ﭼﻮارەم دەﻧﻮوﺳ ”ﺳﻋﺎت“ ﭘﻨﺠم دەﻧﻮوﺳ” ﺳﺎت“ .ﯾﻛ دەﻧﻮوﺳ” ﻧﻮدەوﺗﯽ“ ﺋوﯾﺘﺮ دەﻧﻮوﺳــ” ﻧﺎودەوﺗﯽ“ ﺳــﯿم دەﻧﻮوﺳ” ﻧﻮﻧﺗوەﯾﯽ“ ﭼﻮارەم دەﻧﻮوﺳ” دﻧﯿﺎﯾﯽ“. ھﯾ دەﻧﻮوﺳ” ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋ“ ﺋوﯾﺘﺮ دە ﻧﺎ ”ﺳﺘﺮاﺗﯿﺞ“ راﺳﺘ ،ﺳﯿم ھردووﻛﯽ ﭘ ھﯾ و دەﻧﻮوﺳــ” ﺳﺘﺮاﺗﯿﮓ“ .ھﯾ ﻧﻓﺮەﺗﯽ ﻟ ھﻧــﺪێ ﭘﯿﺘﯽ ﺑﺎو ﻛﺮدووە ﮔﻮاﯾ رەﭼﻛﯿﺎن ﻛﻮردی ﻧﯿﯿ ،ﺑﯚﯾ ﺑ ﺋﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دە ﺋﻓﮕﺎﻧﺴﺘﺎن ،ﺑ ﻣﯚزەﻧﺒﯿﻖ و ﺋﻓﺮﯾﻘﺎ دە ﻣﯚزەﻧﺒﯿﻚ، ﺋﻓﺮﯾﻜﺎ .ﺗﺎ وای ﻟﮫﺎﺗﻮوە ھﻧﺪێ ﺟﺎر ﻟ ﺑﺎﺗﯽ ﺑﻏﺪا ﺑﻨﻮوﺳﻦ ”ﺑﺧﺪا“ و ﻟﺑﺎﺗﯿﯽ ”ﻏدر“ ﺑﻨﻮوﺳﻦ ”ﺧدر“. ﯾﻛﻚ ”ﺣﻜﻮﻣت“ ﺑ ﯾك )و( دەﻧﻮوﺳــ ﺋوﯾﺘﺮ دەﯾﻜﺎﺗ دوو واو، ﻻی ﯾﻛﻚ ”ﻛرﻛﻮك“ ﯾــك )و(ە و ﻻی ﯾﻛﻜﯿﺘﺮ دوو )و(ە ،ﺑﮕﺮە ﻻی ھﻧﺪێ ﺑﺎﻛﻮر ﺑ ﯾك )و( و ﺑﺎﺷــﻮور ﺑ دوان دەﻧﻮوﺳــﺮێ .ﻻی ھﻧﺪﻜﯿﺶ دوو واو ھر ﻧﯿﯿ .ھﯾ ﭘﺸــﮕﺮ و ﭘﺎﺷﮕﺮ و ﭘﺎرﭼﻛﺎﻧﯽ وﺷــ ﺟﯿﺎ دەﻛﺎﺗوە و دەﻧﻮوﺳ” رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﺑﺎﻧﮕﯽ ﻛﺮد ،دەﺳﺘﯽ ﭘ ﻛﺮد“ ﻻی ﯾﻛﻜﯿﺘﺮ ﺑدەرزەن ﭘﻜوە دەﻧﻮوﺳــﺮﻦ ”راﯾﮕﯾﺎﻧﺪ، ﺑﺎﻧﮕﯿﻜﺮد،دەﺳﺘﯿﭙﻜﺮد“. ﺋﺴﺘﺎ ﻛ ﻣﻦ ﺋم ﺑﺎﺑﺗ دەﻧﻮوﺳﻢ ھﻨﺪەم ﮔ ﻟ ﺷﻮەی ﻧﻮوﺳﯿﻨﺪا ﺑﭘــﯽ ﻧزﻣﯽ دەزﮔﺎ و دەوروﺑر ﮔﯚڕﯾــﻮە ،ﺑزەﺣﻤت ﺧﯚم ﯾﻛﻼ دەﻛﻣوە ﺑﻛﺎم رﻨﻮوس و ﺷﻮە ﺑﻨﻮوﺳﻢ ،ﺑﯚﯾ زۆر ﺟﺎر ﻟﯾك وﺗﺎردا وﺷﯾك ﺑ دوو ﺷﻮە دەﻧﻮوﺳﻢ .ﺑڕاﺳﺘﯽ ﺗﻜﯿﺎن داوﯾﻦ!. ﻟم ﺑﺴروﺑرﯾﯽ ھﻣﺋﺎﻏﺎﯾﯿی زﻣﺎﻧﯿﺸﺪا ،ھر ﻛس ھﺪەﺳﺘ ﮔﻮاﯾ ﭼﺎﻛﯽ ﺑﻜﺎ ،ھﻨﺪەﯾﺘﺮ ﺧﺮاﭘﯽ دەﻛﺎ .ﻛﻮرد دەﻣﻜ وﺗﻮﺘﯽ ”ﻣﻦ ﺋﺎﻏﺎ و ﺗﯚ ﺋﺎﻏﺎ ﺋی ﻛ ﺟﻤﺎن ﺑﯚ داﺧﺎ“ .ﺋم ھﻣﺋﺎﻏﺎﯾﯿ وای ﻛﺮدووە ﺋو ھﻣﻮو ﻛﯚﻧﮕﺮاﻧی ﺑﯚ ﮔﻛﺮدﻧﯽ زﻣﺎﻧﻜﯽ ﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺳﺘﺮاون ﻧــك ﺋوەﯾﺎن ﭘﻨﻛﺮێ ،ﺑﻜﻮ ﺗﻧﺎﻧت ﻧﺗﻮاﻧﻦ ﻟﺳــر دەرﻛﺮدﻧﯽ راﮔﯾﻧﺮاوﻜﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ و ﭼﻧﺪ راﺳﭙﺎرەﯾﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ رﻚ ﺑﻜون. ﺗﻜﺎﯾ ﺑﺳ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ھﻣﺋﺎﻏﺎﯾﯽ!.
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺑﻛﺮﮕﯿﺮاواﻧﯽ ﺗﻧﺰﯾﻤﯽ دەوﻟﯿﯽ ﺋﯿﺨﻮان ﻣﻮﺳﻠﻤﯿﻦ
ﺗﺎﻧ ﻟ ﺗﻜﯚﺷرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەدەن ﻋﺑﺪوﻟەزاق ﻋﻟﯽ
ﺳــرەﺗﺎ دەﺑﺖ ڕاﺳــﺘﯿﻨﯾك ﺑﮕﻮﺗﺮﺖ :ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻨﻜﻓﺮاوان، ﺋو ﺣﻜﻮوﻣﺗی ﻛ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧ ﺟﻮاﻧﭽﺎﻛﻛی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘﯽ ﻟﺳر دادەﮔﺮﺖ ،واﺗ ﺗﮫﺪاﻧﯽ ھﺒــﮋاردن و ﺳــﻮوﻛﺎﯾﺗﯽ ﺑدەﻧﮕﯽ ﺋو ﺧﻜی ﭼﻮوﻧﺗ ﺳــر ﺳــﻨﺪووﻗﻛﺎن ﺗﺎ دەﻧﮓ ﺑﺣﺰﺑﯽ دﺨﻮازی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺪەن. واﺗــ؛ ﺗﻮوڕداﻧــﯽ ﺋﻧﺠﺎﻣﻛﺎﻧﯽ ھﺒﮋاردن. ﮔــﯚڕان و ﭘﺎﺷــﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ،ﺋــو دەﺳﺘی ﭘﯿﺎن ﻧﺑدرا ،ﺋﺴﺘ ﻣﺎﭼــﯽ دەﻛــن .ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿوە، ﺧﻮاﻧﺧﻮاﺳﺘ ،ﺋم ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧ، ﺋﮔر ﺑﯿﺘﻮاﻧﯿﺒﺎﯾ ﭘﻧﺠﺎ و ﺷش
ﺑﻨﻼدﻧــﯽ ﭘﺸــواﯾﺎن ﺟﯿﺎوازە ﻛ ﺗﺎ ﻛﻮﺷــﺘﯿﺎن دﻧﯿﺎی ﺑﺳر دوو ﻓﻮﺳــﺘﺎﺗﯽ ﻛﻮﻓــﺮ و ﺋﯿﻤﺎﻧﺪا داﺑــش دەﻛﺮد و ﻟ ﺳــﺎﯾی ﺋو ﻣﻠﮫﻮوڕﯾﯿدا ،ﺳدان ﺗﺎواﻧﯽ ﺋﻧﺠﺎم دا؟ ﺧﻮﻨری ﺑڕﺰ :ﺑﻤﺒﻮورە ﺋﮔر ﺑــﻚ وﺷــ و دەﺳــﺘواژەی
ﻛﻮرﺳــﯽ ﺑﻨﺖ ،ﺋﺴﺘﺎ دەﻣﻚ ﺑــﻮو ،ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻛﺘﯽ و ھﻣﻮو ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﺳــی ﺑﻮوەوە. ﭼﻮﻧﻜ ﮔــﯚڕان و ﭘﺎﺷــﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﮕﻟﻜﯽ ﻓﺎﺷﯿﺴــﺘﻦ .ﺑﯿﺮ و ڕﺒﺎز و ﺑﻮوﻧﯿﺎدﯾﺎن ﻓﺎﺷﯿﺴﺘﺎﻧﯾ. ﯾــك ﺑﺑــﺎری ﺧــﯚم ،ھرﮔﯿﺰ زەڕەﯾك ﮔﻮﻣﺎﻧﻢ ﻟ ﻓﺎﺷﯿﺴــﺘﯿﯽ ﮔــﯚڕان و ﺳــراﻧﯽ ﻧﺑــﻮوە و ﻧﯿﯿــ .ﺧــﯚ ﺋﮔــر ﺑﻤﺎﻧوﺖ ﭘﻨﺎﺳــﯾﻛﯽ ﭘــ ﺑﭘﺴــﺘﯽ ﮔﯚڕان ﺑﻜﯾﻦ ،دەﺑ ﺑﯿﻦ :ﺑﺎ ﻓﺎﺷﯿﺴﺘﻛی ﻧﻮ ﯾﻛﺘﯽ .ھر ﻟﺑر ﺋو ﻧھﺠﺷﯽ ﻟ ﯾﻛﺘﯽ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەﺗوە. ﺳــﺎﻧﻚ ،ھﯚﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﻮ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو ،ﺗــﺎ ﺑﭘﺎرەی ﺣراﻣﯽ ﺗﻧﺰﯾﻤــﯽ دەوﻟــﯽ ﺋﯿﺨــﻮان ﻣﻮﺳــﻠﻤﯿﻦ و ﻗﺗر و ڕﻜﺨﺮاوە ﺳﺎﺧﺘﻛﺎﻧﯿﺎﻧوە ،ﻧﮔﯾﺸﺘﺒﻮوﻧ ﺋم دە ﻛﻮرﺳﯿﯿی ﺋﻣﺠﺎرەﯾﺎن، ﻛﻣﻚ ﺷرﻣﻮﺷــﻜﯚﯾﺎن ﻣﺎﺑﻮو، وەك ﺋﺴﺘﺎ ڕووﻗﺎﯾﻤﺎﻧ ،ﭘﻻﻣﺎری ﺣﺰﺑﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻜﯚﺷراﻧﯽ ﺋم وﺗﯾﺎن ﻧدەدا. ﺋو ﺳــﻮوﻛﺎﯾﺗﯿﯿی ﻣﻮوﺳﻧﻨﺎ ﺋﻣﯿﻨﯽ ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ
ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺑﺎﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺗﻧﺰﯾﻤﯽ دەوﻟﯿﯽ ﺋﯿﺨﻮان ،ﺷــوی ﯾﻛﺸــﻣﯽ ڕاﺑــﺮدوو ﻟــ ﺗﻟﭬﺰﯾﯚﻧــﯽ ﺑﺣﺰﺑﻛﺎﻧــﯽ ”ڕووداو“ەوە ﺳﯚﺷﯿﺎﻟﯿﺴــﺖ، )ﺷــﯿﻮﻋﯽ، زەﺣﻤﺗﻜﺸــﺎن و ﺑﺰووﺗﻨوەی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ( ﻛــﺮد ،ڕووی ڕاﺳــﺘﻗﯿﻨی ﻓﺎﺷﯿﺴــﺘﯿﯿﺎﻧی ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺧﯚ ﺑﻓﺮﯾﺸﺘ و ﺑ ﻣزﻮم ﭘﯿﺸــﺎﻧﺪەری دەرﺧﺴﺖ. دەرﻛوت ﺋﮔــر ﺑﮕﺎﺗ ﭘﺎژﻧی ﭘﯽ ﻓﺎﺷــﯿﻠﻜﯽ وەك ﻣﺤﻣد ﻣﻮرﺳﯽ وەﺳــﺘﺎی ،ﭼﯽ ﺑﺳر ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دﻨﺖ. ﻣﻮوﺳــﻧﻨﺎ ،ﺑــو ﺣﺰﺑــ ﺗﻜﯚﺷــراﻧی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ دەﮔــﻮت :ﻗرەﺑﺎﻐــﯽ .ﻣرﺟﯽ ﺣﺰﺑﻛﺷﯽ )ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو( ﺑﯚ ھﺎﺗﻨ ﻧﻮ ﻛﺎﺑﯿﻨی ﻧﻮﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗوە، ﺑﻧھﺸــﺘﻨﯽ ﺋو )ﻗرەﺑﺎﻐﯽ( ﯾوە ﺑﺳﺘوە. ﭘﺶ ﺋم )دﻛﺘﯚر(ە دەرﭼﻮوەی ﻻی ﻋﻮﻣــر ﺣﺳــن ﺋﻟﺒﺷﯿﺮی ﺳﻮودان ،ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو ﻣــﻻ ﻛﺎرواﻧﻜﯿــﺎن ھﯾــ ،ﻟ ﺑرﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺗﻟﭬﺰﯾﯚﻧﺪا ﺧﻜﯽ
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ داﺑش ﻛﺮد ﺑﯚ دوو ﺑش ،ﻟ دوو ﺷــﻣﻧﺪەﻓردا: ﺷــﻣﻧﺪەﻓرﻜﯿﺎن ،ﺧﯚﯾــﺎن )ﺋﯿﺨﻮاﻧــﻛﺎن(ی ﺗﺪاﯾ و ڕووە و ﺑھﺷــﺖ دەڕوات ،ﺋــوی ﺗﺮﯾﺸﯿﺎن ،ﺣﺰﺑ ﻋﯿﻠﻤﺎﻧﯽ و ﻟﯿﺒﺮاڵ و ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺟﻣﺎوەرەﻛﯾﺎﻧﯽ ﺗﺪاﯾ و ڕووە و دۆزەخ ﻣﻠﯽ ﻧﺎوە. ﺟﺎرێ ھر ﺑﭘﯽ ﺷرﯾﻌﺗﯽ ﺋو ﺋﺎﯾﻨی ﻣﻻ ﻛﺎروان و ﻣﻮوﺳﻧﻨﺎ و ھﺎوڕاﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﭘﻮە دەﻛن ،ﺋو ﻧﺎﻣﺎﻗﻮوﯿﯿ ،ﻛﻮﻓﺮە و ﻛﻮﻓﺮﻜــﯽ ﻣﻮﺗﻗﯿــﺶ .ﺋﺎﺧﺮ ﻛﺎروان و ﻣﻮوﺳــﻧﻨﺎ ﭼﯿــﻦ ﺗﺎ ﺑﯾﺎر ﺑــﺪەن ﻛ ﻣﻮﺳــﻤﺎﻧ و ﻛــ ﻛﺎﻓــﺮە؟ ﺋــو ﻣﺎﻓﯾﺎن ﻟ ﻛﻮــﻮە ﺑﺧﯚ داوە ﺗــﺎ وﯾﮋداﻧﯽ ﺋــم ﭘﻨﺞ ﻣﻠﯿﯚﻧ ﺑﭙﺸــﻜﻨﻦ و ﺑﺷــ زۆرەﻛی ﺑﻨﺮﻧ دۆزەخ و ﺣراﻣﺨﯚرەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺨﻮاﻧﯿﺶ ﺑﻨﺮﻧ ﺑھﺷﺖ؟ ﺋﺎﺧﺮ ﺋﯿﻤﺎن و ﻛﻮﻓﺮ )ﺑدەﺳﺘواژەﻛﺎﻧﯽ ﺋوان(، ﺑدەﺳــﺖ ﺧــﻮا و ﻟــ ﻋﯿﻠﻤﯽ ﺧﻮاداﯾ ،ﻧك ﺋم ﻗرەﻗﯚزاﻧ. دووەم ،ﺋــو ﺷﻛﺮﺷــﻜﺎﻧﺪﻧی ﻣﻻ ﻛﺎروان ،ﭼﯽ ﻟ ﻗﺴــﻛﺎﻧﯽ
زﺑﺮت ﻟم وﺗــﺎرەدا ﺑﯿﻨﯽ ،ﺑم ﻣﻮﺳﻧﻨﺎ ﺋﻣﯿﻦ و ﻣﻻ ﻛﺎروان و ﺳﺣدﯾﻦ ﻣﺤﻣد ﺑھﺎدﯾﻨﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎن ،ﺑﻛﺮﮕﯿﺮاواﻧــﯽ ﺗﻧﺰﯾﻤــﯽ دەوﻟﯿــﯽ ﺋﯿﺨــﻮان ﻣﻮﺳــﻠﻤﯿﻦ ،ھﯿﭽﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﻮرد و
ﻧﭽﯿﺮﭬــﺎن ﺑﺎرزاﻧﯿﺪا ﺳــﺑﺎرەت ﺑــ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن ﺑــ رووﻧﯽ دەردەﻛوەﺖ ﻛــ دەﺖ ”ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ھﻣﻮوﻣــﺎن دۆڕاوﯾﻦ“. ﻣﺧﺰای ﺋــم ﻗﺴــﯾ ﺋﮔر ﻟﺳر ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨدا ﺷﯽ ﺑﻜﯾﻨــوە ،ﺗواو راﺳــﺘ .ھﯿﭻ ﯾك ﻟــ ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﺎ ﺋﺴﺘ ﺑــ ﻓرﻣﯽ راﯾــﺎن ﻧﮔﯾﺎﻧﺪووە ﻛ ﻟ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚﻧﺪا دەﻣﻨﻨوە. ﺋﻣ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾ ﻛ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﻜﯽ 56ﻛﻮرﺳــﯽ ﺑﯚ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨ زۆر ﻛﺎرﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﻧ .ﺑم ﻛﺸﻛ ﻟ ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪاﯾ ﻛ واھﺎ ھﺰر دەﻛن ﺋوەی ﻟ دەرەوەی دەﺳت ﺑﺖ ﺑ دۆڕاو ھژﻣﺎر دەﻛﺮﺖ .ﺗﻧﺎﻧــت ﺋم ﻟﯚژﯾﻜ ﭘﺎﺳــﺎو ﺑ ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳــﺗﺪار دەدات ﻛــ ﺑﺑــ ﺑرﺑﺳــﺖ ﻣﻮﻣﺎرەﺳی دەﺳــت ﺑﻜﺎت. ﺋﻣ ﻟــ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾــ ﻛ ھم ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳــﺗﺪار و ھﻣﯿﺶ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴــﯿﯚن ﺑﺷﻜﻦ ﻟ ﻛﯚی ﺳﯿﺴﺘﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ. ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھوﻛﺎﻧﯽ وەﮔڕ ﺧﺴــﺘﻮوە ﺑﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻨﻜﻓﺮاوان ﻛ ﺋﻣش ﺑ ﺳــﻮودی ﭘﺎرﺗﯽ دەﺷــﻜﺘوە و ﺑﺒری دەﻛﺎت ﻟ ھر ﺧــراپ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﻜﯽ دەﺳــﺗﯽ و دووری دەﻛﺎﺗوە ﻟ ھر ڕەﺧﻨﮔﺮﺗﻨﻚ و ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭘﻼﻧﯿﺸــ ﺑﯚ ﺳــرﻛوﺗﻨﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗــﻮو .ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ ﺧﻣﯽ دەﺳﺗﺪاری ھﯾ و ﺑﯚ ﺋوەی ﻛ ﭘﺎﺳﺎو ﺑ ﺑﺷﺪارﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﺪات ،ﺟﺧﺖ ﻟﺳر دوو ﺑﺎﺑت دەﻛﺎﺗــوە ..1 :وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛــﯚی وەزارەت ﻛ دﯾــﺎر ﻧﯿﯿ واﺗﺎی ﭼﯿﯿ ،ﺋﺎﯾﺎ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿ ﻟ ﺳرﺗﺎﭘﺎی ﺳﯿﺴــﺘﻣﯽ وەزاری
ﻛ ﺳــﺧﺘ ﺑﺑ رەزاﻣﻧﺪﯾﯽ ﺳرﺟم ﻛﺎﺑﯿﻨ ﺋم ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿ ﺋﻧﺠــﺎم ﺑﺪرﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻟــ ﯾــك ﻛﺎﺑﯿﻨی ھﺎوﺑﺷــﺪا ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺷــﻮازی ﻣﻮﻣﺎرەﺳی دەﺳــت ﺑﻮوﻧــﯽ ھﺑــﺖ. ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯿﺶ ﻛ ﺑرﻧﺎﻣی ﺧﻮدی ﻛﺎﺑﯿﻨﻛــ ھــر ﻟﺳــرەﺗﺎوە ﺑرﻧﺎﻣﯾﻛــﯽ ﻛﯚدەﻧﮕــ..2 . ﺑﺎﻧﮕﺷﻛﺮدن ﺑوەی ﻛ ﺋﮔر ﺋوان ﺑﺷﺪار ﺑﻦ ﻟ ﺣﻜﻮوﻣت ﺋﻧــﺪام ﭘرﻟﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯿﺎن ھﻣﺎن رۆــﯽ ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن دەﺑﺖ ﻛــ ﺋﻣــش ﺧﯚی ﻟــ ﺧﯚدا ﮔﺮﯾﻤﺎﻧﯾﻛــﯽ ﭘﻮوﭼــ) ﺑﺎﺗ.( ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑــ ﮔﺸــﺖ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﻛﺎﻧوە ﺋوەی ﺳــﻟﻤﺎﻧﺪووە ﻛ ﮔﺸﺖ ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﻚ ﭘﻜوە ﯾﺎن ﻟﺳــر ﭘــﺮۆژە ﯾﺎﺳــﺎﯾك رازﯾﻦ ﯾﺎن دژی دەوەﺳﺘﻨوە .ﺑ واﺗﺎﯾﻛﯽ ﺗﺮ ﺗﺎ ﺋﺴﺘش رۆﺣﯽ ﺗﺎﻛﮕراﯾــﯽ ﻟﻧــﺎو ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧﯿﯿــ. ﻧﻤﻮوﻧﯾﻛﯽ زۆر رووﻧﺘﺮ ﺋوەﯾ ﻛ ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﭘﺳﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی درﮋﻛﺮدﻧوەی ﻣﺎوەی ﺳرۆﻛﯽ ھرــﻢ و ﭘرﻟﻣــﺎن ،ﺋﻧــﺪام ﭘرﻟﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺋم ﺑﺰووﺗﻨوەﯾ ﺑﯾﺎرﯾﺎن دا ﻛ دوای ﺗواوﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺎوەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﭼﯿﺘﺮ ﺑﺷــﺪاری ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛﺎﻧــﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﻧﻛن و دوا ﺑﯾﺎرﯾﺶ ﻟ دەﺳﺖ ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺋم ﺑﺰووﺗﻨوەﯾــدا ﺑﻮو ﻛــ رازی ﻧﺑــﻮو ﺑــم ﺑﯾــﺎرەی ﺋﻧﺪام ﭘرﻟﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯽ .ﻧﺎﻛﺮﺖ ﺋﻣش رەﭼــﺎو ﻧﻛﺮﺖ ﻛــ ﻣﻛﺘب ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭘﺎرﺗﻛﺎﻧــﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رۆﯽ ﯾﻛﻼﻛرەوەﯾﺎن ھﯾ ﻟ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯾﺎر و ﯾﺎﺳﺎ ﮔﺮﯾﻨﮕﻛﺎﻧﺪا. ﻟــم ھﺎوﻛﺸــﯾدا ﯾﻛﺘــﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟ ﻧﻮان
ﭘﺗﯽ دەﺳــت و ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن ﺑﺎزﺑﺎزﻦ دەﻛﺎت ،ﻛ ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺳــرەﻛﯽ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ ﻟ ﺑﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟ دەﺳت .ﺑﯚ ﺋم ﻣﺑﺳــﺘش ﻣﺎﻧﯚری ﺋﻣ دەدات ﻛ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ ﻟ دەﺳﺗﺪا ﺑﺷﺪار ﺑﺖ .واﺗ ﺋوﯾﺶ ھﻣــﺎن ﻗواﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دەژەﻧــﺖ ،ﺑم ﺑــ دﯾﻮەﻛی ﺗﺮدا .ﺑم ﭘﯿ ،ﺑ ﺷــﻮەﯾﻛﯽ راﺳــﺘوﺧﯚ رﮕﺧﯚش دەﺑﺖ ﺑــﯚ ﺑﺷــﺪارﺑﻮوﻧﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮو و ﻛﯚﻣﯿــﺶ ﻟــ ﻛﺎﺑﯿﻨــدا، ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯿــﺶ ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮو ﻛــ ﻟــ دەﭬری ﺑﺎدﯾﻨــﺎن رﻛﺎﺑری ﯾﻛﻣﯽ ﭘﺎرﺗﯽ و ھﺰی دووەﻣ. ﺑﯚ ﺋم ھﺎوﻛﺸــﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘ رۆــﯽ ھــﺰە دەرەﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺶ رەﭼﺎو ﺑﮕﺮﯾﻦ ﻛ ﻟﻻﯾن زۆرﻚ ﻟ ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ھرﻢ رۆﻛ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾ. ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﺧﻮاﺳــﺖ ﺑﯚ ﺳــر ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﺑﻨﻜﻓــﺮاون زۆرە، ﺑم ﻣرج ﻧﯿﯿ ھر ﺷﺘﻚ ﻛ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻟﺳــر ﺑﺖ ﺑ ﻣﺎﻧﺎی ﺑﺎﺷــﯿﯽ ﻛﺎﻛوە ﺑ .ﻟ ﯾﻛم ھﻧﮕﺎودا ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻨﻜﻓﺮاوان واﺗــ ﻧﺑﻮوﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ .ﭼﻮﻧﻜــ ﭘــﺶ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ،ﭘﯚﺳــﺘ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘ ﯾﻛﻼ ﺑﻜﺮﻨوە ﻛ ﺋوەش ﺑ ﺗواﻓﻮق ﭼﺎرەﺳــر دەﻛﺮﺖ .ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗــﺮەوە ﺧــﻮدی ﺣﻜﻮوﻣﺗﻛ درﮋﻛــﺮاوەی ﭘرﻟﻣــﺎن دەﺑ. ﺋﻣش ﺑــو واﺗﺎﯾــ دﺖ ﻛ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﺑﻨﻜﻓﺮاوان ھر ﻟ ﺑﻨڕەﺗﺪا ” ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ داﺧﺮاو“ە ﺑھــﯚی ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ رۆﺣــﯽ رەﺧﻨﮔﺮﺗﻦ .ﺋﻣ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾ ﻛ دەﻛــﺮێ ﭘرﻟﻣﺎن ﻟﺳــر ﺑﻨﻣــﺎی ھﺎوﻛﺸــی زۆرﯾﻨ و ﻛﻣﯿﻨــی ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﭘﻚ ﺑﺖ .ﺑم ﻛﺸــﻛ ﻟﺮەداﯾ
ﻛ ﺧﻮدی ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﻣﺮازﻚ ﻧﯿﻦ ﺑﯚ دەرﺑﺎزﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕ ﻟ دۆﺧﻜﯽ ﭼﻗﺒﺳﺘﻮوی ﺋﺎﯾﻨﯽ، ﺧﻛﯽ ،ﻧرﯾﺘﺴــﺎﻻری و ھر ﭼﺷــﻨ دۆﺧﻜﯽ ﭼﻗﺒﺳﺘﻮو ﺑﯚ دۆﺧــﻚ ﮔﺷﺳــﻧﺪووﺗﺮ، ﺑ ﻗــدەر ﺋوەی ﻛــ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺷــﻜﻦ ﻟ ﺋﺎﻣــﺮازی دووﺑﺎرە ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧــوەی ﺋم دۆﺧ. ﺑــ ﺋﺎوڕداﻧــوە ﻟــ ﺷــﻮازی ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺋم ﭘﺎرﺗﺎﻧ ،ﻧﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﻟﯿﺴــﺘﻛﺎن ،ﺷﻮازی ﭘوﭘﺎﮔﻧــﺪەی ھﺒــﮋاردن و دروﺷﻤﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋم راﺳﺘﯿﯿﻣﺎن ﺑــﯚ دەردەﻛــوێ ﻛــ ﭘﺎرﺗــ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ ﻧ ﺋﺎﻣﺮازی ﮔﯚڕاﻧﻦ و ﻧــ ﺋﺎﻣﺮازی ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺑﯚ ﻣﺎﻧوە ﻟــ ﺳــر دەﺳــت ﺋﺎﻣﺎدەن ھــر ﺟــﯚرە رﻜﺎرــﻚ ﺑﮕﺮﻧ ﺑر ﻛــ دەﻛﺮێ ﻟــ دواﺟﺎردا ﺑ زﯾﺎﻧــﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑ. رﻜﺎری ﺋﻣﺠﺎرەش ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻨﻜﻓﺮاواﻧــ ﻛ ﻟــ دواﺟﺎردا ﻛﯚﻣﮕ ﻟ ﻧﺰﯾﻚ ﻣودا ﯾﺎن دوور ﻣودادا ،زەرەرﻣﻧﺪی ﺳرەﻛﯿﯿ. دەﻛﺮێ ﺧﻮﻨﺪﻧوەﯾﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﯚ ﺋــم ﺟﯚرە ﺣﻜﻮوﻣﺗ ﺑﻜﺮێ، ﺑو ﻣﺎﻧﺎﯾــی ﻛ دوای ﻧﺰﯾﻜی ﺣــوت دەﯾــ ﻟــ ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾﺗﯽ ﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 20 ﺳﺎﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗ ﺑ ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ﺣﻮﻛﻤاﻧﯽ، واﺗ) ﻧﺰﯾﻜــی ﯾك ﻧوە ﺋﮔر ﺗﻣﻧــﯽ ھر ﻧوەﯾــك ﺑ25 ﺳﺎڵ ھژﻣﺎر ﺑﻜﯾﻦ( ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎش ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ وەك رﻜﺨﺮاو ﻣﺎوەﻧﺗــوە و ﻧﺑﻮوﻧ ﺑداﻣزراوەﯾــﯽ ))institutional- institutional ((izedﯾﺎﺧﻮد ﺋﯿﺮادەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ized ﺑﯚ ﺑﻮون ﺑــ داﻣزراوەﯾﯿﺎن ﺗﺪا ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿ .ﺋﻣش راﺳــﺘوﺧﯚ رەﻧﮕﯽ داوەﺗوە ﻟ ﭘﻨﺎﺳﻛﺮدﻧﯽ ﭼﻣﻜﻛﺎن ﻟﻻﯾن ﺋم ﭘﺎرﺗﺎﻧوە،
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻜﯚﺷــرەﻛﺎﻧﯽ ھﻣــﻮو ﻧھﺸــﺘﻮوەﺗوە، ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ڕﺰ و ﺷــﻜﯚﯾﺎن ﺗﭙڕاﻧــﺪووە .ﻟﺑرﺋــوە دەﺑ ﮔﻮﯿﺎن ﻟ ﺑﻚ ﻗﺴی ﺳﻮﺮی ﺧﯚﯾﺎﻧﺌﺎﺳــﺎ ﺑــﺖ .دەﺑــ ﺋو ڕاﺳﺘﯿﻨﯾ ﺑﺰاﻧﻦ ،ﺋﮔر ﻛﺳﺎﻧﻚ ھﺑــﻦ ﻟــم وﺗــدا ھ و
ﻛﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﺎن ھﺑﺖ ،ﺋوا ﺋوان ﺑﻛﺮﮕﯿﺮاون ،ﺑﮕﺎﻧﭘرﺳــﺘﻦ، ﺑﭘﺎرەی ﺣرام و ﺧﯚﯾﺎن و ﻣﺎڵ و ﻣﻨــﺪاڵ و ﺣﺰﺑﻛﯾﺎن ﺑڕﻮە دەﺑــن ،ﺑﯚﯾ ھﻣﻮو ﻛﺳــﻚ ﻟم وﺗدا ،ﻣﺎﻓﯽ ﻗﺴــﻛﺮدن و
ڕەﺧﻨﮔﺮﺗﻨﯽ ﻟوان زﯾﺎﺗﺮ ھﯾ. ڕاﺳــﺘﯿﺘﺎن دەوــﺖ ،ﺋﮔــر ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەوﺗــﯽ ﻗﺎﻧﻮون ﺑﻮواﯾــ ،دەﺑﻮواﯾ ﺋﺴــﺘﺎ ﺋواﻧ ﺑﺗﯚﻣﺗــﯽ ﺑﻛﺮﮕﯿــﺮاوی و ﭘﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﺑڕﻜﺨﺮاوﻜــﯽ ﻧﺎﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯽ ﻧﻮدەوﺗــﯽ و ﺧﻮاردﻧﯽ ﭘــﺎرەی ﺣرام ﺑﻧﺎوی ڕﻜﺨــﺮاوی ﻣﺮۆﯾﯽ و ھﺗﯿﻮو و ﺑﻮەژﻧﺎﻧوە ،ﻟــ ﻛﻮﻧﯽ زﯾﻨﺪاﻧﺪا ﺑﻮوﻧﺎﯾــ ،ﻧك ﺷــواﻧ ﺳــﻨﮓ دەرﭘڕﻨﻦ و ﻗﺴی ﺑﺴروﺑر ﺑﻜن. ھرﺑﯚﯾ ،ﻟ ﭘﻨﺎو ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑھدەرﻧداﻧــﯽ ھﻣــﻮو دەﺳﺘﻜوت و ﺳروەرﯾﯿﻛﺎﻧﯿﺪا. ﻟ ﭘﻨﺎو ڕﺰﮔﺮﺗﻦ ﻟ ھﺒﮋاردن و ﺋﻧﺠﺎﻣﻛﺎﻧــﯽ و ﭘﺮۆﺳــی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻛ ﮔوھرەﻛی: زۆرﯾﻨــ و ﻛﻣﯿﻨ ،دەﺳــت و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧ ،ﺗﻜﺎﯾــ ڕێ ﻟم ﻓﺎﺷﯿﺴــﺘﺎﻧ ﺑﮕــﺮن ﻧﮔﻧ دەﺳت. دەﺳﺘاﻛﺸــﺎﻧﯽ ﺋم ﻓﺎﺷﯿﺴﺘﺎﻧ ﺑﯚ ﻧﻮ ﺣﻜﻮوﻣت ،ھﯾﻛ ﺗﺎ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻤﻨﺖ ﺑﺎﺟﻛی دەدات.
ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯿت ﻟﻻﯾن ﺋــم ﭘﺎرﺗﺎﻧــ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ ﻟــ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ھﺒــﮋاردن و ﺑﻮوﻧﯽ زۆرﯾﻨــ و ﻛﻣﯿﻨ ﺑﺑ ﮔﻮﺪان ﺑ ﻧــﯚرم و رەﻓﺘﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻣﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ )دەﻛﺮێ ﺋــم ﺟــﯚرە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯿ ﻟــ ﻻوازﺗﺮﯾــﻦ ﭘﻨﺎﺳــﯾﺪا ﻟ ﭼﻮارﭼــﻮەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯽ ھﺒــﮋاردن ﭘﯚﯿــﻦ ﺑﻜﺮﺖ ﻛ ﺋﮔری رووﺧﺎﻧﯽ ﻟ ھر ﻛﺎت و ﺳﺎﺗﻜﺪا ،ﺋﮔرﻜﯽ زۆر ﺑ ھﺰە و ﺋم ﺷــﻮازە ﻟ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ زۆر دوورە ﻟــ ﭼﻣﻜﯽ ﻟﯿﺒﺮال دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻛــ ﻛﯚﻣــﻚ ﺑﻨﻣﺎی ﺟﮕﯿــﺮی ھﯾ .(ھر ﺑﯚﯾش ﺋم ﭘﺎرﺗﺎﻧ ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪەری ﺑ داﻣزراوەﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻣﯽ ﺣﻮﻛﻢ ﻧﯿﻦ .ﻧﺑﻮوﻧﯽ دەﺳﺘﻮورﻚ ﻛ ﺋم ﻛﺸﯾ ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺎت، ﺑﮕﯾ ﻟﺳر ﻣﺴﺪاﻗﯿﯿﺗﯽ ﺋم ﭘﺎرﺗﺎﻧ ).ﺗﻧﺎﻧت ﺋﮔر ﮔﻮﺷﺎری دەرەﻛﯿﺶ رﮕﺮ ﺑ ﻟ ھﺑﻮوﻧﯽ دەﺳﺘﻮور ،دەﻛﺮێ ﯾﺎﺳﺎی روون داﺑﮋرــﻦ ﺑﯚ ﭘﻨﺎﺳــﻛﺮدﻧﯽ ﭼﻣﻜ ﮔﺮﻧﮕﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﭼﯚﻧﯿﺗﯿﯽ ﺑڕﻮەﺑﺮدﻧﯽ وت(. دەﻛﺮێ رەﺗﯽ ﺋم ﻗﺴﯾ ﺑﺪرﺘوە ﺑوەی ﻛ ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن دەرھﺎوﯾﺸﺘی ﻛﯚﻣﮕﺎن .ﺋﻣ ﻗﺴﯾﻛﯽ راﺳــﺘ ،ﺑم ﺗواو ﻧﻛﺮاوە ،ﭼﻮﻧﻜ ﺑ ﺋﺎوەڕداﻧوە ﻟ ﺧﻮدی ﭼﻣﻜﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋرﻛﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾ ﻛــ ﺋرﻛﯽ ﺳرەﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨوەی ﻛﯚﻣﮕﺎﯾــ ﺑﯚ دۆﺧﻜﯽ ﭘﺸﻜوﺗﻮوﺗﺮ ،ﺗﻧﺎﻧت ﺧﻮدی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯿﺶ ﻧﻮﺧﺒﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺷﺎرەزا ﺑڕﻮەی دەﺑﺎت ﻛ ﺧﻣﯽ ﺳــرەﻛﯽ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ ﻟ ﺟﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﻚ ﺑرﻧﺎﻣ ﻛ ﺧﺰﻣــت ﺑدۆﺧﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎ ﺑﻜﺎت و ﺋــو ﭼﻣﻜﺎﻧی ﻛ ﻟ
دژی ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﺑﺎن ﺑﯚ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن و ﻧﺗوە ﯾﺎن ﺑﯿﺎﻧﺘﻮﻨﺘوە ﯾﺎن زۆر ﻻوازی ﺑﻜﺎت. ﺑ ﭘﭽواﻧوە ﺑ ﺋــﺎوەڕدان ﻟ ﻣــﮋووی ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﮔﯚڕاﻧﯿﺸــوە ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﻛﺎر ﺑﻜــن ﺑــﯚ ﻧھﺸﺘﻨﯽ ﺋم ﭼﻣﻜﺎﻧ و ھر ﻟ ﺑﻨڕەﺗﺪا ﻣﺎﻛﯿﻨی ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋم ﭼﻣﻜﺎﻧــن .واﺗ ﺋﮔرﭼﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎ ﺑــ درﮋاﯾﯽ ھﻛﺎﻧﯽ ﺧــ ،ﻧﺎوﭼ و ﺋﺎﯾــﻦ داﺑش ﻛــﺮاون ،ﺑم ﺑــ ﭘﭽواﻧی ﺋرﻛــ راﺳــﺘﻗﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻣﺎﻛﯿﻨــی ﺑھﺰﻛﺮدﻧــﯽ ﺋــم ﭼﻣﻜﺎﻧ ،ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﻦ. ﺋﻣــش وای ﻛــﺮدووە ﻛــ دەﻧﮕﺪەر ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟﺳــر ﺑﻨﻣــﺎی ﺑرژەوەﻧﺪی ﺧــﯚی ﯾﺎ ﺧﻮد ھﺴــﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑرﻧﺎﻣــی ﭘﺎرﺗــﻛﺎن دەﻧــﮓ ﺑﻻﯾﻧﻚ ﻧــدات ،ھﻨﺪەی ﻛ ﭘﺸــﻮەﺧﺖ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎﻛی دﯾﺎری ﻛــﺮاوە .ﺋﻣــش وا دەﻛﺎت ﻛ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻛﻮردی ﺗﺎﻛﻜﯽ ﭘﺎﺳﯿﭫ ﺑﺖ و ﻟ ﺑراﻧﺒردا ﺋﺎﯾﻦ، ﻧﺎوﭼ و ﺧﻞ ﺋﻛﺘری ﺋﻛﺘﯿﭫ ﺑﻦ و ﻛﺎم ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ زۆرﺗﺮ ﺧﺰﻣت ﺑم ﺋﻛﺘرە ﺋﻛﺘﯿﭭﺎﻧ ﺑــﻜﺎت ،ﺗــﺎك دەﻧﮓ ﺑــو ﭘﺎرﺗ دەدات .ﺑم ﭘﯿش ھﺎوﻛﺸﻛﺎن ﻟ رەوﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺧﯚی ﻻی داوە و ﺧﻮﻨﺪﻧــوەی ﭘﭽواﻧ ﺑــﯚ ﭼﻣﻜــﻛﺎن دەﻛﺮﺖ .ھر ﺑﯚﯾــش داﺧﺮاوەﯾــﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎ و ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ داﺧــﺮاو ﺑرھم دﻨــ ،ﺑم ﺑ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻨﻜﻓــﺮاوان ﻧﺎو دەﺑﺮدرێ. * ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪی دﻛﺘــﯚرا ﻟــ ﮔﺷﺳﻧﺪﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،زاﻧﻜﯚی ﺑﺎﻧﮕﯚر
ﻣﻮﺳﻧﻨﺎ ﺋﻣﯿﻦ و ﻣﻻ ﻛﺎروان و ﺳﺣدﯾﻦ ﻣﺤﻣد ﺑھﺎدﯾﻨﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن ،ﺑﻛﺮﮕﯿﺮاواﻧﯽ ﺗﻧﺰﯾﻤﯽ دەوﻟﯿﯽ ﺋﯿﺨﻮان ﻣﻮﺳﻠﻤﯿﻦ ،ھﯿﭽﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﻮرد و ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺗﻜﯚﺷرەﻛﺎﻧﯽ ﻧھﺸﺘﻮوەﺗوە
ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻨﻜﻓﺮاوان ﯾﺎن ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ داﺧﺮاو ھﯿﻮا ﻣﺟﯿﺪ ﺧﻟﯿﻞ
دوای ﺑــ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫﺎﺗﻨــﯽ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧــﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﻛ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧــﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨﯾﻛﯽ ﻧﻮﯽ ﻟ دەﻛوﺘــوە و ﺋﮔرەﻛﺎﻧﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧــﯽ ﺟــﯚری ﻛﺎﺑﯿﻨﻛ ﻓﺮاواﻧــﻦ .ﻟــ رووی ژﻣــﺎرەی ﻛﻮرﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧــوە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﯽ ﺋوﺗﯚ ﻟ ژﻣﺎرەی دەﻧﮕﯽ ھــﺰە ﺳــرﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رووی ﻧداوە .واﺗ ھﻣــﺎن ھﺎوﻛﺸــی ﺧﻮﻟــﯽ ﺳــﯿﯿﻣﯽ ﭘرﻟﻣــﺎن دووﺑﺎرە ﺑﻮوەﺗوە ﺑ ﭼﻧــﺪ ﺗﺒﯿﻨﯿﯿك ﻟﺳر دەﻧﮕﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﻛ دواﺟﺎر ﻟ رووی ﻛﻮرﺳﯿﯿوە ﺋواﻧﯿــﺶ زﯾﺎدﯾــﺎن ﻛــﺮدووە. ﺗﻧﺎﻧت ﺋوەی ﻛ ﺑﻧﺪﯾﺸ ﺑ زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ژﻣــﺎرەی دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﮔــﯚڕان و ﭘﺎرﺗــﯽ ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ژﻣﺎرەی دەﻧﮕﺪەراﻧﯿﺶ رەﭼﺎو ﺑﻜﺮﺖ. ﻛواﺗــ ﺑــ ھﻣــﻮو ﭘﻮەرﻚ ھﺰەﻛﺎن ھر ھﻣــﺎن ژﻣﺎرەی ﻛﻮرﺳﯿﯿﺎن ھﻨﺎوە ،ﯾﺎن ﯾك دوو ﻛﻮرﺳــﯽ ﻛم ﺑﻮوە ﯾﺎن زﯾﺎد ﻛ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﻛﯽ ﺋوﺗﯚی ﻟﺳــر ھﺎوﻛﺸــ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن ﻧﯿﯿ. ﺑم ﺑدﯾﻮەﻛــی ﺗﺮەوە ﺋﮔر ﺳــﯾﺮی ﺑﺎﺑﺗﻛ ﺑﻜﯾﻦ ،ھﯿﭻ ﯾك ﻟــ ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــ دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن رازی ﻧﯿﻦ ﺑو ﭘﯿی ﻛ ھﻣﻮوﯾﺎن ﺧﻮازﯾﺎری دەﺳــﺗﻦ .ﺋﻣ ﻟ ﮔﻮﺗﺎرﻜﯽ
7
8
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ،
ﺋﺎﺑﻮوری
ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺤﻣد ﺗﺎھﯿﺮ
دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤد ﭼﺎوﺷﯿﻦ ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧی داراﯾﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق:
وﺷ/ھوﻟﺮ ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧی داراﯾﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎس دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤد ﭼﺎوﺷﯿﻦ ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﺪا ﻟﮔڵ ”وﺷ “ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت، ﻟ داڕﺷﺘﻨﯽ ﺑﻮدﺟدا ﭘﺮس ﻧك ﺑ ﭘرﻟﻣﺎن ﻧﻛﺮاوە ،ﺑﻜﻮ ڕاوﮋ ﺑ وەزارەﺗﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯿﺶ ﻧﺎﻛﺮﺖ و ﺗﻧﯿﺎ ﭼﻧﺪ ﻛﺳﻚ ﺑ ﺋﺎرەزووی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻮدﺟﻛ داﺑش دەﻛن.
ﻟ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻼن و ﭘﺮس و ڕاوﮋﻧﻛﺮدن ﺑ داﻣﻮدەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣــت و ﭘرﻟﻣــﺎن ،ﺑ ﺑوای دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤد ﭼﺎوﺷﯿﻦ ﻧك ﺗﻧﯿﺎ ﺑﻮدﺟــی ﻋﺮاق ﻟ ﭼﻧﺪ ﺳﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻧﺑﻮوەﺗ ھﯚی ﭘﺸﻮەﭼﻮوﻧﯽ وت ،ﺑﻜﻮ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ زۆر ﺧﺮاﭘﯿﺸﯽ ﻟﺳر ﺑــﺎری ﺋﺎﺑﻮوری و ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و
ھروەھﺎ 124ھﻨﺪەی ﺑﻮدﺟی ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧوەی ﺷﻮﻨوارەﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاﻗــ .ﻟــ ﻛﺎﺗﻜــﺪا ﻛــ ﻋــﺮاق ﺑــرەو ﻛﻣﺌــﺎوی و وﺷﻜﺳــﺎﯿﯿﻛﯽ ﻛﻣﻮﻨــ دەڕوات ،ﺑﻮدﺟی ﺳــرﺑﺎزﯾﯽ ﺳــﺎﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻋﺮاق ﺷش ھﻨــﺪەی ﺑﻮدﺟی ﺳــرﭼﺎوە ﺋﺎوﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاﻗ.
ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ وەزارەﺗﻛﺎﻧﯽ ﺑرﮔﺮی و ﻧﺎوﺧﯚی ﻋﺮاق زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﯾك ﻣﻠﯿﯚن ﻛﺳ ،ﻛﭼﯽ ﻟ 11 ﺳﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﺑ دەﮔﻤن ﻋﺮاق ڕۆژﻜﯽ ﺑﺑ ﺗﻗﯿﻨوە و ﺧﻮﻨژان ﺑڕێ ﻛﺮدووە ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﻣﻨﯿــﯽ ﺋم وﺗ داﻧﺎوە. دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤد ڕووﻧﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛــ ﻟ ﭼﻧﺪ ﺳــﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﺑﻮدﺟــ ﺑــﯚ ﺑﻮاری ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﺑرﮔﺮی و ﺳرﺑﺎزی ﺗرﺧﺎن ﻛــﺮاوە ،ﻛﭼﯽ ﺗﻧﺎھﯽ ﻟ ﻋﺮاق ﻧك ﺗﻧﯿﺎ ﺑرەو ﺑﺎﺷﯽ ﻧﭼﻮوە ،ﺑﻜﻮ ڕۆژ ﻟ دوای ڕۆژ ﺧﺮاﭘﺘﺮ دەﺑﺖ. 2014ـﯾﺶ ﯾﺶ ﻟ ﺑﻮدﺟی ﺳــﺎﯽ 2014 10ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن و 435ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ﺑرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە. ھروەھــﺎ 10ﺗﺮﯾﻠﯿﯚﻧﯿــﺶ ﺑﯚ وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە 12ـﯽ ـﯽ ﻛــ ﭘﻜوە ﻧﺰﯾﻜــی 12% ھﻣﻮو ﺑﻮدﺟــی ﻋﺮاﻗﯿﺎن ﺑ ﺑﺷﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸوە ﺑﺮدووە. ﺗرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــ20 ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ﺑﻮاری ﺳرﺑﺎزی و ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﻟــ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾ ﻛ ﻣﺎﻓﯽ ﻣــﺮۆڤ ﺗﻧﯿــﺎ 31ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎری ﺑــﯚ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە .واﺗ ﺑﻮدﺟی ﺑﻮاری ﺳــرﺑﺎزی 336 ھﻨﺪەی ﺑﻮدﺟی ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆﭬ.
ﺟﮕ ﻟــو ﺑﻮدﺟ زۆرە ،ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧــﯽ وەزارەﺗﻛﺎﻧــﯽ ﺑرﮔﺮی و ﻧﺎوﺧﯚی ﻋﺮاق زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﯾك ﻣﻠﯿﯚن ﻛﺳ ،ﻛﭼﯽ ﻟ 11ﺳﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﺑ دەﮔﻤن ﻋﺮاق ڕۆژﻜﯽ ﺑﺑ ﺗﻗﯿﻨوە و ﺧﻮﻨژان ﺑڕێ ﻛﺮدووە. زۆرﯾﯽ ﺑﻮدﺟ و ﺳﺘﺎﻓﯽ ﺳرﺑﺎزی و ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟ ﻋﺮاق ﺑ ﺑوای دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤد ﭼﺎوﺷﯿﻦ ﻧﯿﺸــﺎﻧی ﺋوەﯾ ﻛ ﺑﺷــﻚ ﻟواﻧــی ﺑﻮدﺟﻛــ دادەڕﮋن ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﭘﺸــﺖ ﻧﺎﺋﺎراﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاﻗــﻦ ﺗﺎ ﺑ ﻧﺎوی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــوە ﭘﺎرەﯾﻛــﯽ زۆر ﺑ دەﺳﺖ ﺑﮫﻨﻦ.
ﺋــم ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎرە ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑوە دەدات ﻛ داھﺎت و ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺋم وﺗ ھﯽ ھﻣﻮو ﺧﻜﯽ ﻋﺮاﻗ و ﻟــ داھﺎﺗــﯽ ﺳــﺎﯽ داھﺎﺗﻮو 600ھــزار دﯾﻨﺎر ﻟ ﻣﺎﻓﯽ ھر ﺗﺎﻛﻜــﯽ ﻋﺮاﻗﯽ ﺑــﯚ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ و ﺑرﮔﺮی دەڕوات .واﺗ ﺋو دوو وەزارەﺗ ھﻣﻮو ڕۆژﻚ ھــزار و ﺷﺳــد دﯾﻨــﺎر ﻟ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ھر ﺗﺎﻛﻜﯽ ﺋم وﺗ ﺑﻧﺎوی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸوە ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن دەﺑن. ﻧﺎھﺎوﺳﻧﮕﯿﯽ ﻟ داﺑﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟدا ﻧك ﺗﻧﯿــﺎ ﺑﻮاری ﺳــرﺑﺎزی، ﺑﻜﻮ وەزارەﺗﻛﺎﻧــﯽ داراﯾﯽ و ﻧوﺗﯿﺶ ﺑﺷــﯽ ھــرە زۆری ﺑﻮدﺟــی وﺗﯿﺎن ﺑــﯚ ﺗرﺧﺎن ﻛــﺮاوە .وەزارەﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ﻋﺮاق 2014ـدا ﻧﺰﯾﻜی ﻟ ﺑﻮدﺟــی 2014دا 28ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎری ﺑﯚ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە ﻛ ﺑ ﺗﻧﯿﺎ ھﻨﺪە و ﻧﯿﻮی ﺑﻮدﺟی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ. ھروەھــﺎ وەزارەﺗــﯽ داراﯾــﯽ ﻋــﺮاق 33ﺗﺮﯾﻠﯿــﯚن دﯾﻨﺎری ﺑــﯚ ﺗرﺧــﺎن ﻛــﺮاوە ﻛــ25 ھﻨــﺪەی ﺑﻮدﺟــی وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎ .ﺋﻣ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾ ﻛ زۆرﺑــی ﺧﯚراﻛﯽ ﻋﺮاق ﻟ دەرەوەی ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧوە ھﺎوردە دەﻛﺮﺖ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺧﯚراﻛﯽ ﻟــ ﻣﺗﺮﺳــﯿﺪاﯾ .ﻟــ داھﺎﺗﯽ 2014ـدا ﻛــ دەﺑــﺖ ﺳــﺎﯽ 2014دا ﻟــ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯽ
ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛ زۆرﺑی ﺧﯚراﻛﯽ ﻋﺮاق ﻟ دەرەوەی ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧوە ھﺎوردە دەﻛﺮﺖ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺧﯚراﻛﯽ ﻟ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪاﯾ ،ﺑﻮدﺟی وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ ﻋﺮاق 25ھﻨﺪەی ﺑﻮدﺟی وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎ
زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 20 ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻟ ﺑﻮدﺟی 2014ﺑﯚ دوو وەزارەﺗﯽ ﺑرﮔﺮﯾﯽ و ﻧﺎوﺧﯚ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە
ﺗﺎﻛﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺧرج ﺑﻜﺮﺖ، 946ھزار و 517دﯾﻨﺎری ﻣﺎﻓﯽ ھر ﺗﺎﻛﻜﯽ ﻋﺮاﻗﯽ ﺑﯚ وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە. ﺋﮔرﭼــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﯾك ﻣﻠﯿﯚن ﻛﺮﭽﯽ ﻟــ ﻋﺮاﻗــﺪا ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھﯾ ،ﺑم ﺑﻮدﺟی وەزارەﺗﯽ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧوە و ﻧﯿﺸﺘﺟﻜﺮدن 10ـی ی ﻧﺎﮔﺎﺗــ ﯾــك ﻟﺳــر 10 وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ. ﻟــ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛ ﻋﺮاق ﻟ ڕووی زاﻧﺴﺘوە ھﺸﺘﺎ ﻟ ھﺷﺘﺎﻛﺎﻧﺪا ﺑﺟ ﻣﺎوە ،ﺑﻮدﺟی وەزارەﺗﯽ داراﯾــﯽ 141ھﻨﺪەی ﺑﻮدﺟی زاﻧﺴﺖ و ﺗﻛﻨﻟﯚژﯾﯿ. ﭘﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﻮاری ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻟ ﻋﺮاﻗــﺪا ﺗﻧﯿﺎ 37ﻣﻠﯿﺎری ﺑﯚ ﺗرﺧــﺎن ﻛﺮاوە ،ﺑــم دﯾﻮاﻧﯽ وەﻗﻔــﯽ ﺷــﯿﻌﯽ 35ھﻨﺪەی ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮی واﺗ 1 ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن و 321ﻣﻠﯿﺎری ﺑﯚ داﻧﺪراوە. ﻟ ﻧﻮ ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺸــﺪا ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﺑﻮدﺟــی ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ وەزﯾــﺮان ﻟــ ھﻣﻮوان زﯾﺎﺗﺮە .ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ وەزﯾــﺮان 414 ﻣﻠﯿﺎری ﺑﯚ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە ،ﺑم ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎن 380 ﻣﻠﯿﺎر و ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﺎر 94 ﻣﻠﯿﺎرﯾﺎن ﺑﯚ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە. ﻧﺑﻮوﻧﯽ ھﺎوﺳــﻧﮕﯽ ﻟ ﻧﻮان ﭘــﺎرەی ﺗرﺧﺎﻧﻜــﺮاو ﺑــﯚ ﺑﻮارە ﺟﯿــﺎوازەﻛﺎن ﺑ ﺑــوای دﻛﺘﯚر ﺋﺣﻤــد ﭼﺎوﺷــﯿﻦ ﺑــﯚ ﺋوە دەﮔڕﺘوە ﻛ ھﯿﭻ ﭘﻼﻧﻚ ﻟ ﭘﺸﺖ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﺋم ﺑﻮدﺟﯾ ﻧﯿﯿ و ڕەﭼﺎوی ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ وت ﻧﻛﺮاوە و ﺗﻧﯿﺎ ﭘﺎرە ﺑﯚ ﺋو ﺷﻮﻨﺎﻧ داﻧﺪراوە ﻛ ﺑ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯿﺒن. دزی ﺑ ڕۆژی ڕووﻧﺎك ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ﺋﺣﻤد ﭼﺎوﺷــﯿﻦ ﻧﺎﯾﺸــﺎرﺘوە ﻛ ﻟﮔڵ ﺋوەی ﺳﺎﻧ ﭘﺎرە ﺑﻧﺎوی ﭘۆژەﻛﺎﻧوە
ﺗرﺧﺎن دەﻛﺮﺖ ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﺳــﺎﻚ ﻧﯿﻮەی ﺋم ﭘﺎرەﯾ ﻟ ﭘــۆژەﻛﺎن ﺧرج ﻧﻛﺮاوە و ﻛﺳــﯿﺶ ﻧﺎزاﻧﺖ ﻧﯿﻮەﻛی ﺗﺮ ﺑﯚ ﻛﻮێ دەﭼﺖ و ﭘرﻟﻣﺎﻧﯿﺶ ھرﮔﯿﺰ ڕاﭘﯚرﺗﻛﺎﻧﯽ ﺑ دەﺳﺖ ﻧﺎﮔﺎت. دﻛﺘــﯚر ﺋﺣﻤد ﺋﺎﺷﻜﺮاﺷــﯽ دەﻛﺎت ﻛ ﭘﺎرﺳــﺎڵ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ9 ﺗﺮﯾﻠﯿــﯚن دﯾﻨﺎر ﻟ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧــوت زﯾﺎد ﺑﺒﻮو؛ ﺋم ﭘﺎرەﯾ ﻟ ژﺮ ﻧﺎوی ﺑﻮدﺟی ﺗواوﻛر ﺑﯚ ﭼﻧﺪ ﭘۆژەﯾك ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاﺑﻮو ﻛ ھﯿﭻ ﺑﻨﻣﺎﯾﻛﯿﺎن ﻧﺑﻮو؛ ھر ﺑﯚﯾ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎن ﭘﺳﻨﺪ ﻧﻛﺮا و ﻧﺮدراﯾوە ﺑــﯚ ﺣﻜﻮوﻣت و ﺋﺴﺘﺎﯾﺶ ﻛس ﻧﯾﺰاﻧﯽ ﺋم 9 ﺗﺮﯾﻠﯿﯚﻧ ﭼﯿﯽ ﻟ ھﺎت و ﻛوﺗ ﺑر دەﺳﺘﯽ چ ﻛﺳﺎﻧﻚ. ﺋو ﻓی ھﻣﻮو ﺳﺎ ﻟ ﻛﻮرد دەﻛﺮﺖ! ھرﭼﻧــﺪە ﻟﺳــر ﺑﻨﻣــﺎی ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮوان ھرﻤﯽ 17ـﯽ ـﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻮﯾﺴــﺘ17% ﺑﻮدﺟــی ﻋﺮاﻗﯽ ﭘ ﺑﺪرـﺖ، ﺑــم ﺑــ ﮔﻮﺗــی دﻛﺘــﯚر ﺋﺣﻤد ﭼﺎوﺷــﯿﻦ ھﯿﭻ ﺳﺎﻚ ﺋﻣ ڕووی ﻧــداوە و ﺋواﻧی ﺑﻮدﺟ دادەڕــﮋن ﻓﻜﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﻣﻜﺮدﻧوەی ﭘﺸــﻜﯽ ھرﻢ ﺑﻛﺎر ھﻨﺎوە ﻛ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ھرﻢ ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ڕﮕﺮﯾﯿﺎن ﻟ ﺑﻜﺎت. دﻛﺘــﯚر ﺋﺣﻤــد ڕووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ داڕﮋەراﻧﯽ ﺑﻮدﺟ،
ﺑﺷــﻜﯿﺎن ﺑﻧــﺎوی ﺑﻮدﺟی ﺳــﯿﺎدی ﺟﯿــﺎ ﻛﺮدووەﺗوە ﻛ ﺑ ﻗﺴــی ﺧﯚﯾﺎن ﺋم ﺑﺷ ﺑﯚ ھﻣﻮو ﻋــﺮاق ﺧرج دەﻛﺮﺖ. ﭘﺎش دەرﻛﺮدﻧــﯽ ﺋم ﺑﻮدﺟﯾ ﻛ ﺋﻣﺴﺎڵ 46ﺗﺮﯾﻠﯿﯚﻧ ،ﭘﺸﻜﯽ ھرﻢ دﯾﺎری دەﻛﺮﺖ .ﺑﺷــﯽ ھرــﻢ ﻟو ﭘﺎرەﯾــ ﻧﺰﯾﻜی 8 ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎرە ﻛ 156 ھزار
دەردەھﻨﻦ .ﺋم ﭘﺎرەﯾش ﭼﻧﺪ ﺳﺎﻜ ﻛ ﻣﺸﺘﻮﻣی ﻟﺳرە و ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻧدراوە. ھروەھــﺎ 10ﺗﺮﯾﻠﯿﯚﻧﻛــی ﺑرﮔﺮﯾﻜــﺮدن ﻟــ ﻋــﺮاق ﻟ ﺑﻮدﺟــی ﺳــﯿﺎدی دەدرــﺖ ﻟ ﻛﺎﺗﻜــﺪا ﺑرﮔﺮﯾﻜــﺮدن ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺋﺳﺘﯚی ﭘﺸــﻤرﮔﯾ و ﻟــ ﺳــﺎﯽ
ﻟ ﺑﻮدﺟی 2014ـی ﻋﺮاﻗﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 20 ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ﺑﻮاری ﺳرﺑﺎزی و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە ،ﺑم ﺗﻧﯿﺎ 31ﻣﻠﯿﺎرﯾﺎن ﺑﯚ داﻛﯚﻛﯿﻜﺮدن ﻟ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ داﻧﺎوە ﯾﻛــی ﻧﯿﺸــﺘﺟﺒﻮوﻧﯽ ﺑﯚ ﺧﻜﯽ ﻛﻣﺪاھﺎﺗﯽ ھرﻢ ﭘ دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ و ﺋم ﻛﺸﯾ ﺑ ﺋﺠــﮕﺎری ﻟــ ھرﻢ ﺑﻨﺒ دەﻛﺎت ،ﺑم ھرﻢ دەﺳــﺘﯽ ﭘﯽ ڕاﻧﺎﮔﺎت. ﺋــم ﭘﺎرەﯾ ﮔﻮاﯾ ﺑــﯚ داﻧوەی ﻗرزەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ، ﻗــرزە دەرەﻛﯿﯿــﻛﺎن و ﻗرەﺑــﻮوی ﺷــڕی ﻛﻮــﺖ و ﺧرﺟﯿﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨوەی ﻧوت و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻧﺪاو و ھﯽ ﺷﻣﻧﺪەﻓر ﻟ ﻋﺮاق ﺗرﺧﺎن دەﻛﺮﺖ ،ﻛ ﺗﻧﯿﺎ 1ﺗﺮﯾﻠﯿﯚﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﺮﯽ ﺋو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧ داﻧﺪراوە ﻛ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧوت
ﭘﺎرەی ﺑرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﻟ ﻋﺮاق ﻟ ﺑﺷﯽ ھرﻢ دەﮔدرﺘوە، ﺑم ﭘﺎرەی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ھرﻢ ﺑ ﭘﺸﻤرﮔ ﻧﺎدرﺖ
ەوە ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ 2007ـەوە 2007 ﻋﺮاﻗﯽ ﺧرﺟﯿﯽ ﭘﺸﻤرﮔی ﻧــداوە و ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻢ ﻟــ ﺑﺷــﻛی ﺧــﯚی ﻟــ ﭘﺸــﻤرﮔی ﺧــرج ﻛﺮدووە و ھﻣﻮو ﺳــﺎﻜﯿﺶ ﺋم ﺑﺎﺑﺗ ﻛﻮرﺗﮫﻨﺎﻧﯽ ﻟ ﺑﻮدﺟی ھرﻤﺪا دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ﺋﻧﺪاﻣــﯽ ﻟﯿﮋﻧــی داراﯾــﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﻋــﺮاق دﻛﺘــﯚر ﺋﺣﻤد ﭼﺎوﺷــﯿﻦ ﻧﺎﯾﺸﺎرﺘوە ﻛ ﻟﮔڵ ﺋــوەی ﺣﻜﻮوﻣت و ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑ ﺷــﻮەی ﺗواﻓﻮﻗــﯽ ﺑڕــﻮە دەﭼــﺖ، ﺑــم ﻟو ﻛﺎﺗ ھﺳــﺘﯿﺎراﻧدا ھﻣﻮو ڕﻜﻜوﺗﻨﻛﺎن ﻓراﻣﯚش دەﻛﺮﻦ و ﻛﻮردﯾﺶ ﻟﺑر ﺋوەی ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺪا ﻛﻣﯿﻨﯾ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻣﺴﯚﮔر ﺑﻜﺎت. ﺋو ،ﺋﺎﻣﺎژە ﺑ ﺑﻮدﺟی ﭘﺎرﺳﺎڵ دەدات ﻛ ﻛﻮرد ﺗﺎ ﺳر ﺋﺴﻘﺎن دژی وەﺳــﺘﺎﯾوە و ﺑھﯚﯾــوە ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ﻛﺮد، ﻛﭼــﯽ دواﺟــﺎر ﺑــ ھﻣﻮو ﻛﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯿﯿوە ﺑﻮدﺟﻛ ﺑﺑ دەﻧﮕﯽ ﻛﻮرد ﭘﺳﻨﺪ ﻛﺮا.
10ﺳﺎڵ دەدرێ دۆﻻ ﺧﺎﻧﻮ ھزارﻧﯿﻮەﻛ ھر دەدرﺖ ﻧﺮﺧﯽ دوو ﺳﺎڵ 40 وﺷ /ﻣﺤﻣد ﺗﺎھﯿ
وﺷ /ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ
ﺋﺎﺑﻮوری
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
9
ﻣﺎﻧﮕﻜﯽ ﺗﺮ وردﺑﯿﻨﯿﯽ ﻓﯚڕﻣﯽ ﺧﺎﻧﻮوە ﻛﯚرﯾﯿﻛﺎن ﺗواو دەﺑﺖ
ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ھﯿﭻ ﺑرﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ھﺎوﺷﻮەی ﻋﺮاﻗﯽ ﺑﯚ داﺑزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ ﻟﺑردەﺳﺘﺪا ﻧﯿﯿ
ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ ﺟﮕ ﻟ ھرﻢ ﻟ ھﻣﻮو ﻋﺮاﻗﺪا دادەﺑزﺖ وﺷ /ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ
ھرﭼﻧﺪە وەزارەﺗﯽ ﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑﯾﺎری داوە ﻛ ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ 66داﺑﺒزﻨﺖ ،ﺑم ﮔﻮﺗﺑﮋی وەزارەﺗﯽ ﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ھرﻢ ﺑ ڕﮋەی 66% ڕەﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﺋم ﺑﯾﺎرە ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮕﺮﺘوە.
وەزﯾــﺮی ﮔﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻋــﺮاق ﺑــ وەﻛﺎﻟت ﺗﻮرھــﺎن ﻣﻮﻓﺘﯽ ڕاﮔﯾﺎﻧﺪووە ﻛ ﻟ ﺳــرەﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﯾــﺎزدەوە ﺑﯾــﺎری داﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ ﺟﺒﺟــ دەﻛﺮــﺖ و ھــر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾك ﻛ ﺑــم ﺑﯾﺎرەوە ﭘﺎﺑﻧﺪ ﻧﺑــﺖ ،ھﻛی ﻟ ڕادەﮔﺮﺖ. وەزﯾﺮی ﮔﯾﺎﻧــﺪن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوە دەدات ﻛ ﻻﯾﻧ ﭼﺎودﺮﯾﯿﻛﺎن ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺑــردەوام ﻟــ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﯾﺎرەﻛــ دەﻛﯚﻨوە. ﺗﻮرھﺎن ﻣﻮﻓﺘــﯽ ﻟو ﺑواﯾداﯾ ﻛ داﺑزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ
ﻟﻻﯾــن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﮔــورە و ﻧﻮەﻧﺪﯾﯿــﻛﺎن ،رەﻧﮕﺪاﻧوەی ﺋﯿﺠﺎﺑﯿــﯽ ﻟﺳــر داھﺎﺗــﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەﺑﺖ. ﺑ ﮔﻮﺗی ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺋو رﻜﺎرە ﻟ ﻧﻮان وەزارەت و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﺪاﯾ و ﺋﮔــر ﻟــ ﭼﻮارﭼــﻮەی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــﺪا ﺑﺖ، ﺋــوا دەﺑﺖ ﻟــ ھرﻤﯿﺶ ﻧﺮﺧــﻛﺎن داﺑزﻨﺮﺖ ،ﺑم ﺋﮔــر ﻟﮔــڵ وەزارەﺗــﯽ ﮔﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ھرﻤﺪا ﺑﺖ ،ﺋوە ﺑﺎﺑﺗﻜﯽ ﺟﯿﺎوازە. ﮔﻮﺗﺑﮋی وەزارەﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨوە و ﮔﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ھرــﻢ ﺋﻮﻣــﺪ ﻣﺤﻣد ﺳﺎﺢ ڕەﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە
ﻛ ﺋم ﺑﯾﺎرە ھرﻢ ﺑﮕﺮﺘوە و دەــﺖ ”ﺗــﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ھﯿﭻ ﻧﻮوﺳﺮاوﻜﯽ ﻓرﻣﯿﻤﺎن ﻟﺑﺎرەی ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺋــم ﺑﯾﺎرەی وەزارەﺗــﯽ ﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑ دەﺳﺖ ﻧﮔﯾﺸﺘﻮوە“. ﺋﻮﻣــﺪ ﻣﺤﻣد ﺳــﺎﺢ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــوە دەدات ﻛ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻧﺘرﻧﺘﯽ ھرﻢ ﻟ وەزارﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨوە و ﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ھرﻢ ﻣﯚــت وەردەﮔــﺮن و ﺑﭘﯽ رﻨﻤﺎﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ ﻛﺎر دەﻛن ﻧــك ﺑﻏــﺪا .ھروەھﺎ دەﺖ ”ﺋﻤــ ھﯿــﭻ رﻨﻤﺎﯾﯿﻛﻤﺎن ﺑــﯚ وەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧــﺖ و داﺑزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﻛی ﻟ ھرﻢ دەرﻧﻛﺮدووە“. ﺋﻮﻣــﺪ ﻣﺤﻣــد ﺳــﺎﺢ ﻟو ﺑواﯾداﯾــ ﻛ ﺋــم ﺑﯾﺎرەی ﺑﻏــﺪا ﺳــرﻛوﺗﻮو ﻧﺎﺑﺖ و ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑوەﯾــﺶ دەدات ﻛ
ﻧﺮﺧــﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑ ﺑراورد ﺑھﯽ ﺷﻮﻨﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋﺮاق ﺧﺮاﺗﺮە و ﻟ ﭼﺎو ﺳــﺎﻧﯽ ڕاﺑﺮدووﯾﺶ ھــم ھرزاﻧﺘﺮ ﺑﻮوە و ھﻣﯿﺶ ﺧﺮاﺗﺮ. ﮔﻮﺗﺑﮋی وەزارەﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨوە و ﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ھرﻢ ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــ ﺑــم زوواﻧــ ﺑﯾﺎرﻚ ﺑﯚ ﺳرﺗﺎﺳــرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾــﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ ﻟ ھرــﻢ دەردەﻛن .ﺋو ڕووﻧﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛــ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺘﯽ ھــر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾك دەﺑﺖ ﻟ ﺳرﺗﺎﺳری ھرﻢ ﺑردەﺳﺖ ﺑﺖ ﺗﺎ ﻟو ڕﮕﯾوە ڕﻛﺎﺑرﯾﯽ ﻟ ﻧﻮان ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﺪا زﯾﺎد ﺑﺖ و ﺧﻚ ھرزاﻧﺘﺮﯾﻦ و ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺧﯚی ھﺒﮋﺮﺖ.
ﺟﮕﺮی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﺗﺎھﯿﺮ ﻋﺑﺪوﻟ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ”وﺷ “ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ ڕەﻧﮕ ﻣﺎﻧﮕﻜﯽ ﺗﺮ ﭘۆﺳ وردﺑﯿﻨــﯽ ﺑــﯚ ﻓﯚڕﻣﯽ ﺋو ﻛﺳﺎﻧی داوای وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺧﺎﻧــﻮوە ﻛﯚرﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ھوﻟﺮﯾــﺎن ﻛﺮدووە ،ﺗواو ﺑﺖ. ﺗﺎھﯿــﺮ ﻋﺑﺪوﻟــ دەﺖ ”ﺋﺴﺘﺎ ﭘﺮۆﺳی داﺧﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوەﻛﺎن ﺑﯚ ﻧﻮ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗر ﺗواو ﺑــﻮوە و ﻟﻣــودوا وردﺑﯿﻨﯿﯽ ﺳر ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗر و ﻣﯾﺪاﻧــﯽ دەﺳــﺖ ﭘ دەﻛﺮﺖ“. ﺋم وردﺑﯿﻨﯿﯿ ﻛ ﺑ ﺑوای ﺗﺎھﯿﺮ ﻋﺑﺪوﻟــ ﻟواﻧﯾ ﻣﺎﻧﮕﻚ ﺑﺨﺎﯾﻧﺖ ،ﻟ ﭘﻨﺎو ﺋــوە دەﻛﺮﺖ ﻛــ ﺗﻧﯿﺎ ﺋو ﻛﺳــﺎﻧ ﻟو ﺧﺎﻧﻮواﻧ ﺳﻮودﻣﻧﺪ ﺑﻦ ﻛ ﻛﺮﭽﯿﻦ و ھﯿﭻ ﺧﺎﻧﻮو و زەوﯾﯿﻛﯿﺎن ﻧﯿﯿ و ﭘﺸﺘﺮﯾﺶ ﻟ ﻗرزی ﺧﺎﻧﻮوﺑــرە و وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ زەوی و ﺷــﻮﻗ ﺳﻮودﻣﻧﺪ ﻧﺑﻮوﻧ. ﺑــﯚ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺧﺎﻧــﻮوە ﻛﯚرﯾﯿــﻛﺎن ﻟ ﺷــش ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿﻛی ھوﻟﺮ 69ھزار ﻓــﯚرم ﻟﻻﯾن ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــوە وەرﮔﯿﺮاوە و ﺑــ ﮔﻮﺗــی ﺟﮕــﺮی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ھﻣﻮو ﻓﯚڕﻣﻛﺎن ﮔڕاوﻧﺗوە. ﺑــﯚ دﻨﯿﺎﺑــﻮون ﻟــوەی ﺗﻧﯿﺎ ﻛﺳــﺎﻧﯽ ﻛﺮﭽﯽ و ﻧﺎﺳــﻮودﻣﻧﺪ ﻟو ﺧﺎﻧﻮواﻧ ﺳﻮودﻣﻧﺪ دەﺑﻦ ،ﺑ ﮔﻮﺗی ﻋﺑﺪوﻟــ ﻟ ﺗﺎﭘــﯚﻛﺎن ﺑ دوای ﻧﺎوەﻛﺎﻧــﺪا دەﮔڕﻦ ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﻦ ھﯿﭻ ﺧﺎﻧﻮوﯾﻛﯿﺎن
ﻧﺑﺖ .ھروەھﺎ ﻟ ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻧﯿﺸــﺘﺟﺒﻮوﻧﯿﺶ ﻟــوە دەﻛﯚﻨــوە ﻛــ ﻟــ ھﯿﭻ ﭘﺮۆژەﯾك ﺳﻮودﻣﻧﺪ ﻧﺑﻮوﺑﻦ. ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸوە ﺑﺷﻮەی ﻣﯾﺪاﻧﯽ ﺳرداﻧﯽ داواﻛﺎرەﻛﺎن دەﻛن ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﻦ ﺑ راﺳﺘﯽ ﻟ ﺧﺎﻧﻮوی ﻛﺮﺪان ﯾﺎن ﻧﺎ. ﭘــﺎش ﯾﻛﻼﻛﺮدﻧــوەی ﻧﺎوەﻛﺎن ﺗﯿﺮوﭘﺸــﻚ ﻟ ﻧﻮان ﺋو ﻛﺳــﺎﻧدا دەﻛﺮﺖ ﻛ ﻣرﺟﻛﺎﻧــﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯿــﺎن ﺗﺪاﯾــ و ﺑــ ﮔﻮﺗــی ﺟﮕﺮی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ، ﺗﯿﺮوﭘﺸﻜﻛ ﺑﺷﻮەی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻟ ﭘﺶ ﭼﺎوی ﻛﺎﻣﺮاﻛﺎﻧوە
69ھزار ﻓﯚرم ﺑﯚ ﭘﻨﺞ ھزار ﺧﺎﻧﻮوە ﻛﯚرﯾﯿﻛﺎن ﻟﻻﯾن ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧوە ﭘ ﻛﺮدراوەﺗوە دەﺑﺖ. ﭘﺮۆژەی ﺧﺎﻧــﻮوە ﻛﯚرﯾﯿﻛﺎن ﻛــ ﻟﻻﯾــن دەﺳــﺘی وەﺑرھﻨﺎﻧــوە ﻣﯚﺗﯽ ﭘ دراوە ،ﻟ ﭘﻨﺞ ھزار ﺧﺎﻧﻮوی 200ﻣﺗﺮی ﭘﻚ ھﺎﺗﻮوە. ﻧﺮﺧــﯽ ﺋــم ﺧﺎﻧﻮواﻧــ39 ھــزار و 500دۆﻻرە و ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻟﺳــر وەﺑرھﻨــرە ﺋرﻛــﯽ ﻛﯚرﯾﯿﻛوە داﺑﯿﻦ دەﻛﺮﻦ. ﻟــ رۆژی ﭼﻮوﻧــ ﻧــﺎو ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧوە ﺗﺎ دوو ﺳــﺎڵ، ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺧﺎﻧﻮو 19ھــزار و 750دۆﻻر ﺑــ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛ ﺑﺪات ﻛ ﺣوت ھزاری ﭘﺸــﻛﯿﯿ و ﺋوی ﺗﺮی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧ 531 دۆﻻرە .ﭘﺎش ﺗواوﺑﻮوﻧﯽ دوو ﺳﺎﻛﯾﺶ،
ﺋواﻧی ﺧﺗﯽ ﻧﯚﺑﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺋﻣﺴﺎﯿﺎن وەرﮔﺮت وﺷ/ھوﻟﺮ
ﺋﻛﺎدﯾﻤﯽ ﻧﯚﺑﯽ ﺳﻮﺪ ﺳ ﻛﺳﯽ وەك ﺑﺮاوەی ﺧﺗﯽ ﻧﯚﺑﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ 2013ڕاﮔﯾﺎﻧﺪ ﻛ ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟ ﯾﻮﺟﯿﻦ ﻓﺎﻣﺎ ،ﻻرس ﭘﯿﺘر ھﺎﻧﺴﻦ و ڕۆﺑرت ﺷﯿﻠر ﻛ ھر ﺳﻜﯿﺎن ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾﯽ و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜﯚن. ھــﯚﻛﺎری ھﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋم ﻟﺑﺎرەی ﺑھــﺎی داراﯾﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳ زاﻧﺎﯾ ﻟﻻﯾن ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە“. ﻧﯚﺑوە ﺑــﯚ ﺋوە دەﮔڕﺘوە ﺋﻛﺎدﯾﻤﯿــﯽ ﻧﯚﺑ ﺳﺘﺎﯾﺸــﯽ ﻛــ ﺷــﻮازﻜﯽ ﻧﻮﯿــﺎن ﯾﻮﺟﯿﻦ ﻓﺎﻣﺎی ﻛﺮد ﻛ ﭘﺸﺎﻧﯽ ﺑــﯚ ﺷــﯿﻜﺮدﻧوەی ﺑھﺎی داوە ﻧﺎﻛﺮﺖ ﺑھﺎی ﭘﺸﻜﻛﺎن ﻟ ﻣﺎوەی ﻛﻮرﺗﺨﺎﯾﻧﺪا ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ داراﯾﯿﻛﺎن داھﻨﺎوە. ﺋــوان ڕﮕﯾﻛــﯽ ﺗﺎزەﯾﺎن ﺑﻜﺮــﺖ؛ ﭼﻮﻧﻜــ زاﻧﯿﺎرﯾﯿــ ﺑــﯚ ﺗﺎوﺗﻮﻜﺮدﻧــﯽ ﺑھــﺎی ﺗــﺎزەﻛﺎن ﺑ ﺧﺮاﯾــﯽ ﺑھﺎی ﻛﺎﻏــزە ﭘﺸــﻜﻛﺎن دەﮔﯚڕن .ﺑﮔﻮﺗی ﭘﺸــﻜﻛﺎن، ﺑھــﺎدارەﻛﺎن و ﺷــﻮەﻛﺎﻧﯽ ﺋــم ﺋﻛﺎدﯾﻤﯿﯿــ ،ﻛﺎری ﺗﺮی داراﯾﯽ ﺧﺴــﺘﻮوەﺗ ڕوو ﭘﺮۆﻓﯿﺴﯚر ﻓﺎﻣﺎ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﻛﯽ ﻛ ﺋﺴﺘﺎ وەك ﺳﺘﺎﻧﺪاردﻚ ﻟ ﻗﻮوﯽ ﻟﺳــر ﺗﻮﮋﯾﻨوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮﮋﯾﻨوەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﻜﯚدا ﺑﻛﺎر ﺋم ﺑــﻮارە داﻧــﺎوە و ڕەﻓﺘﺎری دەھﻨﺮﺖ و ﻟ وەﺑرھﻨﺎﻧﯽ ﺑﺎزاڕی ﮔﯚڕﯾﻮە. ﭘۆﻓﯿﺸــﻨﺎﺪا ﺳــﻮودی ﻟ ﻟﻻﯾﻛــﯽ ﺗﺮەوە ﭘۆﻓﯿﺴــﯚر ھﺎﻧﺴــﻦ ﺷــﻮازﻜﯽ ﺋﺎﻣﺎری وەردەﮔﯿﺮﺖ. ﺋﻛﺎدﯾﻤﯿــﯽ ﻧﯚﺑــ ﻟــو ﺧﺴﺘﻮوەﺗ ڕوو ﻛ ﺑﻮاری ﺋﻣ ﺑواﯾداﯾ ﻛ” ﺋم ﺳ ﻛﺳ دەڕەﺧﺴﻨﺖ ﻛ ﺑﯿﺮدۆزەﻛﺎﻧﯽ ﺗﮕﯾﺸﺘﻨﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﺋﻤﯾﺎن داﻧﺎﻧﯽ ﺑھﺎ ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜﺮﻨوە.
ﻻرس ﭘﯿﺘر ھﺎﻧﺲ
ھروەھﺎ ﭘﺮۆﻓﯿﺴــﯚر ﺷــﯿﻠر ﺑھــﯚی ﺋــو ﻛﺎرەی ﻛــ ﻟ دەﯾی ھﺷﺘﺎدا ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ داوە، ﺋﻣﺴﺎڵ ﺑﺮاوەی ﺧﺗﯽ ﻧﯚﺑ. ﺷــﯿﻠر ﻟ ھﺷــﺘﺎﻛﺎﻧﺪا ﺑﯚی دەرﻛوت ﻛ ﺑھﺎی ﭘﺸﻜﻛﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــ ﻗﺎزاﻧﺠﻛﯾــﺎن ﻟ ھﺒز و داﺑزداﯾ. ﻟ ﻛﯚﻧﻔاﻧﺴــﯽ ڕۆژﻧﺎﻣواﻧﯽ ﺑﯚ ڕاﮔﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻧﺎوی ﺑــﺮاوەﻛﺎن، ﺑــ ﺗﻟﻓﯚﻧــوە ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﭘﺮۆﻓﯿﺴــﯚر ﺷــﯿﻠر ﻛﺮا ،ﺋو
رۆﺑرت ﺷﯿﻠر
ﮔﻮﺗﯽ ”ﻟﺑر ﺋوەی ﺧﻜﻜﯽ زۆر ﺑﺗﻮاﻧﺎ و ﻟﮫﺎﺗﻮو ﺋﻣﺴــﺎڵ ﭘﺎﻮراوی ﺋــم ﺧﺗ ﺑﻮون، ﺑــوام ﻧدەﻛﺮد ﻛــ ﻣﻦ ﺑﺮاوە ﺑﻢ“. ﺷــﯿﻠر ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋوەﯾ ﻛ ﻟ ڕﮕی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ﺧﺰﻣت ﺑ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯽ ﺑﻜﺎت. ﺧﺗــﯽ ﺑﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣﺴــﺎڵ 8ﻣﻠﯿــﯚن ﻛﺮۆﻧﯽ ﺳــﻮﺪە ﻛ دەﻛﺎﺗ 1 ﻣﻠﯿﯚن و 250ھزار دۆﻻری ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾﯽ.
ﯾﻮﺟﯿﻦ ﻓﺎﻣﺎ
ﻟ دە ﺳﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﺧﺗﯽ ﻧﯚﺑــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری ﻟﻻﯾــن ﺋﻣرﯾﻜﯿﯿﻛﺎﻧوە ﻗﯚرخ ﻛﺮاوە و ﻟ 20 ﺑــﺮاوەی ﺋم ﺧﺗ، ﯾﺎن ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾﯿﻦ .ﭘﺎرﺳﺎﯿﺶ 17ﯾﺎن 17 ﺋﺎﻟﻮﯾﻦ راس و ﻟﻮﯾﯿﺪ ﺷــﯿﭙﻠﯽ ﻟــ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺋــم ﺧﺗﯾﺎن ﺑﺮدەوە. ﻧﯚﺑﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻟ وەﺳﯿﺗﻨﺎﻣی ﺋﺎﻔﺮﺪ ﻧﯚﺑﺪا ﻧﺑﻮو ،ﺑم ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﺎوەﻧﺪﯾﯽ ﺳﻮﺪ ﻟ ﺳﺎﯽ 1968 ﺋم ﺧﺗﺷــﯽ ﺧﺴﺘ ﺳر
ﺧﺎوەن ﺧﺎﻧﻮو ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑ ﻣﺎوەی 10ﺳــﺎڵ 19ھزار و 750دۆﻻرەﻛــی دووەم ﺑﺪاﺗوە ﻛــ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧ164 دۆﻻرە. ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎن ﻟﺳر رووﺑری 200ﻣﺗﺮ دروﺳﺖ دەﻛﺮﻦ ﻛــ 100 ﻣﺗﺮی ﺧﺎﻧﻮوە و 100ﯾﺸﯽ ﺑﺎﺧﭽ و ﮔراج 100ﯾﺸﯽ و ﺣوﺷ .ھر ﺧﺎﻧﻮوﯾك ﯾك ﻧﮫﯚﻣ و ﺳــ ژووری ﻧﻮوﺳﺘﻦ و ھﯚڵ و ﻣﺗﺒخ و ﺣﻣــﺎم و ﺋﺎودەﺳــﺘﯽ ﺗﺪاﯾ. ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻛﯚرﯾﯿﻛ ﻛﺎرﮔی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯽ
ﭘﻨﺞ ﺧﺗ ﺳــرەﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﯚﺑ و ﯾﻛم ﺧﺗﯽ ﻧﯚﺑﯿﺸﯽ ﺳﺎﯽ 1969ﺑﺧﺸﯽ. ﺋﺎﻟﻔﺮــﺪ ﻧﯚﺑــ ﻛــ زﯾﺎﺗﺮ ﺑ داھﻨــری دﯾﻨﺎﻣﯿﺖ )ﺗﯽ ﺋﻦ ﺗﯽ( ﻧﺎﺳــﺮاوە ،ﻟﺑــر ﺋوەی داھﻨﺎﻧﻛــی ﺑــﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﺳــرﺑﺎزی ﺑــﻛﺎر دەھﻨﺪرا، زۆر ﺋــﺎزاری دەﭼﺷــﺖ .ﺑﯚﯾ ﻟ دوا وەﺳــﯿﺗﻨﺎﻣﯾﺪا داوای ﻛــﺮد ﻛ ھﻣﻮو ﺳــﺎﻣﺎﻧﻛی وەﺑرﺑﮫﻨﺮــﺖ و ﻗﺎزاﻧﺠــﯽ ﺳــﺎﻧی ﺑو ﻛﺳﺎﻧ ﺑﺪرﺖ ﻛ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻨﻛﺎن ﺑﯚ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯽ دەﺧﻮﻘﻨﻦ. ﺑﭘــﯽ وەﺳــﯿﺗﻨﺎﻣﻛی، ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺋم ﻗﺎزاﻧﺠ ﺑﯚ ﭘﻨﺞ ﺑﺷﯽ ﯾﻛﺴﺎن داﺑش ﺑﻜﺮﺖ و ﺑﺳــر ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺑرھﻣﻛﺎن ﻟــ ﺑﻮاری ﻓﯿﺰﯾﺎ، ﻛﯿﻤﯿﺎ ،ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ ،ﺋدەﺑﯿﺎت و ﺋﺎﺷﺘﯿﺪان ،داﺑش ﺑﻜﺮﺖ. ﺑ ﺑــراورد ﻟﮔــڵ ﺧﺗ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ،ڕەوﺗــﯽ
ھﻨﺎوەﺗ ﺷﻮﻨﯽ ﭘﺮۆژەﻛ و رۆژاﻧــ ﻟــ ﺗﻮاﻧﺎﯾﺪاﯾــ ﭘﻨــﺞ ﺧﺎﻧــﻮو دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت و ﺑرەﺑرە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺮاﺗﺮﯾــﺶ دەﺑﺖ و ﻟ ﻣــﺎوەی دوو ﺳــﺎﻛدا ھﻣﻮو ﺧﺎﻧــﻮوەﻛﺎن ﺗواو دەﻛﺎت. ﻟ ﭼﻮار ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﯾﻛﻣﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ 600ﺧﺎﻧــﻮو ﺑ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﺎﻧــوە دروﺳﺖ دەﻛﺎت و ﯾﻛﺴر رادەﺳﺘﯽ ﺧﻚ دەﻛﺮﺖ. ﭘﺮۆﺳــﻛ دﯾﺴــﺎن ﺑم ﺷــﻮەﯾ ﺑردەوام دەﺑﺖ و ﺑــ ﺗواوﺑﻮوﻧــﯽ ھــر وەﺟﺒﯾــك ،ﯾﻛﺴــر رادەﺳــﺘﯽ ﻛﺮﭽﯿﯿــﺎن دەﻛﺮﺖ.
ﭘﺎوﺗﻨــﯽ ﻛﺳــﻛﺎن و ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺑﺮاوەی ﺧﺗﯽ ﻧﯚﺑــ ،دوور و درــﮋە و ﺑ وردی ﺋﻧﺠــﺎم دەدرــﺖ. ﺋﻣــ وای ﻛــﺮدووە ﻛ ﺋم ﺧﺗــ وەك ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾــﻦ ﺧﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﻨﺎﺳــﺮﺖ. ھﯿﭻ ﻛﺳﻚ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋــم ﺧﺗــ ﺑﭙﺎﻮﺖ، ﺑﻜﻮ ﻟﯿﮋﻧﻛﺎﻧﯽ ﻧﯚﺑ ﻓﯚڕﻣﯽ ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺘﻨﻜﺮدن ﺑﯚ ﺳ ھزار ﻛس ﻟــ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەﻧﺮن و ﺋــوان دەﺗﻮاﻧﻦ ﺗﺎ ی ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﯾﻛﯽ ھﻣﻮو 31ـی 31 ﺳــﺎﻚ ﺋم ﺑﺎﻧﮕﮫﺸــﺘ ﺑﯚ ﺑﻮون ﺑــ ﭘﺎﻮراو ﭘﺳــﻨﺪ ﺑﻜن .ﻟ ﻧﻮان ﺋم ﻛﺳــﺎﻧ 200ﻛﺳ ﺟﯿﺎ دەﻛﺮﻨوە و دەدرﻨ ﻟﯿﮋﻧﻛﺎﻧوە ،ﭘﺎﺷﺎن 15ﻛﺳﯿﺎن ﻟ ﺑﮋﻧﮓ دەدەن و ﻟ ڕﮕی دەﻧﮕﺪان ﻧﺎوەﻛﺎن ﻟ ﻟﯿﮋﻧی ﺧﺗﻛﺎﻧﺪا ﯾﻛﻼ دەﻛﺮﻨوە.
10
ﻧوت
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿ :رﺒﯿﻦ ﻓﺗﺎح
ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﻧوت و ﮔﺎز ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زﻣﻨﺎﻛﯚ ﺳﻋﯿﺪ
ﭘرﻟﻣﺎن دەزﮔﺎﯾﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎداﻧﺎن و ﭼﺎودﺮﯾﯿــ ﻟ ھــر وﺗﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا .ﻟ ﺳﯚﻧﮕی ﺑﺎوەڕﺑﻮون ﺑــوەی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وــای ھﻣــﻮو ﺗﺒﯿﻨﯿﯿــﻛﺎن، ﻧﻮﻨری ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧ و ﻟ ﭘرۆﺷــﯿﻤﺎن ﺑــﯚ ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ رۆﯽ ﭘرﻟﻣــﺎن ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا، ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻟﺳــروەﺧﺘﯽ دەﺳﺖ ﺑﻛﺎرﺑﻮوﻧــﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻧﻮﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ھوڵ دەدەﯾــﻦ ﻛﯚﻣﻚ ﭘﺸــﻨﯿﺎزی ﭘﯾﻮەﺳﺖ ﺑو دۆﺳﯿﯿﯾ ﺑﺨﯾﻨ ڕوو. دەﻛﺮﺖ ھرﯾك ﻟو ﭘﺸﻨﯿﺎزاﻧ وا ﻟﻜﺪاﻧوەﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮﺖ ﻛ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺷﻚ ﻟو ﻛﻟﻦ و ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﺎﻧ ﭘ ﺑﻜﻧوە ﻟــ ﺑڕﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻛرﺗﯽ ﻧــوت و ﮔﺎزی ھرﻤــﺪا ھن. ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻛــ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟ ﺑﻮاری ﻧــوت ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻣﮋووﯾﻛــﯽ ﺋوەﻧــﺪە دووری ﻧﯿﯿ ﻟﻻﯾــك و ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻛﯚﻣﻚ ﺗﺒﯿﻨﯽ و ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺑﻨڕەﺗﯽ ﻟﺳر زەﻣﯿﻨی واﻗﯿﻌﺪا دەﺑﯿﻨﺮﺖ.
ﻗﺴﻛﺮدن ﻟﺳــر ﯾك ﺑ ﯾﻛﯽ ﺋــو ﻛﻟــﻦ و ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﺎﻧی ﻟ ﭘﺮۆﺳی ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻤﺪا ھﯾــ ،ﻛﺎرﻜــﯽ ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿﯿ، ﭼﻮﻧﻜ ﻛﺸــﻛﺎن ھﮕﺮی ﭘﺘﺮ ﻟ رەھﻧﺪﻜــﻦ ،وەك رەھﻧﺪی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ،ﻛﺎرﮔی ،ﺟﯿﯚﻟﯚﺟﯽ و ﭘﺮﺳــﯽ داھﺎت و دادﭘروەری ﻟ داﺑﺷــﻜﺮدن و ﻣﺴــﯚﮔرﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﯿت و .ھﺘﺪ ﺑم ﺋوەی ﻟﺮەدا دەﻣﺎﻧوﺖ ﭘﺘﺮ ھﻮەﺳﺘی ﻟﺳر ﺑﻜﯾﻦ ،ﭘﺮﺳﯽ رۆــﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧ ﻟ ﺑڕﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﻟو رواﻧﮕﯾوە ،ﭘﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎت ﺑر ﻟ ھر ھﻧﮕﺎوﻚ ،ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟﯿﮋﻧﯾﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﻧوت و ﮔﺎز دروﺳــﺖ ﺑﻜﺮﺖ، ھﺎوﺗــﺎی ﻟﯿﮋﻧی ﻧــوت و ﮔﺎزی ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﻋﺮاق ،ﻛ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟﯿﮋﻧی ﭘﯿﺸﺳــﺎزی و وزە و ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﭘﯾﻮەﺳﺖ ﻛﺮاوە ﺑ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزەوە ،ﺋــوە ﻟــ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛ ﻧــوت و ﮔﺎز ﺋﮔــر ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ دۆﺳــﯿی ﺋﻣــۆی ﻋــﺮاق و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺑﺖ ،ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿوە ﯾﻛﻚ ﻟ ھرە دۆﺳــﯿ ﮔﺮﻧﮓ و ھﺳﺘﯿﺎرەﻛﺎﻧ و ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭘرﻟﻣﺎن ﻟ رﮕی ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒــت ﺑــ ﻧــوت و ﮔﺎزەوە، ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ دۆﺳﯿﻛ ﺑﺪات. دوای ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧﻛ ،ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﺋو ﻟﯿﮋﻧﯾــ ﺑ دوو ﺋﺎراﺳﺘی ﺳرەﻛﯽ ﻛﺎر ﺑﻜن.
ﯾﻛﻣﯿــﺎن :ﮔڕاﻧــوە ﺑﯚ ﺧﻚ و ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ،ﺑﺗﺎﯾﺒــت ﺋو ﭘﺴﭙﯚڕاﻧی ﻟ ھﻧﺎوی ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھن ،دوور ﻟو ﭘﺴﭙﯚڕە ﺑﯿﺎﻧﯽ و ﺗﻧﺎﻧت ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﺎﻧی ﺗﻧﯿﺎ ﺑﺎﯾخ ﺑ ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەدەن. ﻣﺑﺳــﺖ ﻟــوەش ﺋوەﯾــ ﻛ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎران ﺑﮔﺸﺘﯽ و ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﻧوت و ﮔﺎز ﺑﺗﺎﯾﺒــت ﭘــﺮس و راوﮋ ﺑ ﭘﺴــﭙﯚڕاﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎﯽ ﺑﻜن ﻛ ﺷﺎرەزاﯾﯿﺎن ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎز ﺑﮔﺸﺘﯽ ھﯾ. ﺋﻣۆ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا، ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﺑرﻓﺮاوان ﻟ ﭘﺴﭙﯚڕ و ﺷﺎرەزا ﻟ ﺑﻮارە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧوت دروﺳــﺖ ﺑﻮون ،وەك ﺑﻮاری ﯾﺎﺳﺎ و ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ،ﺑﻮاری ﺟﯿﯚﻟﯚﺟــﯽ و ﭘﻜﮫﺎﺗی ﻧوت و ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ وەك ژﯾﻨﮕ و ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻛ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧوت ﺑردەوام ﻛﺎرﯾﮕری ﺗﺮﺳــﻨﺎك ﻟﺳــرﯾﺎن دادەﻧﺖ. دووەﻣﯿﺎن :ﻟﯿﮋﻧی ﻧوت و ﮔﺎزی ﭘرﻟﻣﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﭘﺘــو ﻟﮔــڵ ﺣﻜﻮوﻣــت و وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚ ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣــت ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزدا و ﭘﺎﺷﺎن ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﯾﺎﺳﺎﯾﺎﻧی ﭘﺸﺘﺮ دەرﻛﺮاون ،ﻟ ﺳرووﯾﺎﻧوە ﯾﺎﺳﺎی ﻧوت و ﮔﺎزی 22ی ی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ ژﻣﺎرە 22 .2007 ﺳﺎﯽ 2007 ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺋو ﻟﯿﮋﻧﯾ ﺑ ﺋﺎراﺳﺘی ﮔﻛﺮدﻧــﯽ ژﻣﺎرەﯾــك ﭘﺮۆژە ﯾﺎﺳــﺎی ﭘﯾﻮەﺳــﺖ ﺑــ ﻛرﺗﯽ
ﻧــوت و ﮔﺎز ﻛﺎر ﺑﻜﺎت وەك ھر ﭼﻮار ﭘﺮۆژە ﯾﺎﺳــﺎی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛ ﻟ ﯾﺎﺳﺎی ﻧــوت و ﮔﺎز دووﭘﺎﺗﯿﺎن ﻟﺳــر ﻛﺮاوە ،ﭘﺮۆژە ﯾﺎﺳــﺎی ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ داھﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ﻧوت، ﭘﺮۆژە ﯾﺎﺳﺎی ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﭘﺎﭙﺸﺘﯽ ژﯾﻨﮕ ،ﭘﺮۆژە ﯾﺎﺳﺎی ﻛﺎﻧﺰا ﻓﻠﯿﺰی و ﻧﺎﻓﻠﯿﺰﯾﯿﻛﺎن و ..ھﺘﺪ ﻟﮔڵ ﺋوەﺷــﺪا ،ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﮔﺸﺘﯽ و ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﻧــوت و ﮔﺎز ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ، دەﺑﺖ ﺋــﺎﮔﺎداری ﻛﯚﻣ ﺧﺎﻚ ﺑﻦ ﻛــ ﻟــ راﺳــﺘﯿﺪا دەﻛﺮﺖ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﻛﯽ ﮔورەی ﺋرﻨﯽ و ﻧرﻨﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ،وەك: ..1رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧــوت ،وەك ﺋوەی ﻟ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧــوت و ﮔﺎزی ھرــﻢ دووﭘﺎﺗﯽ ﻟﺳــر ﻛﺮاوە ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺑ ﯾﺎﺳــﺎﯾك رﻚ ﺑﺨﺮــﺖ ،ھﯾﻛﯽ ﮔورەﺷــ ﺋﮔر ﭘرﻟﻣﺎن رەزاﻣﻧﺪی ﻟﺳر ﺋــو ھوﻧ ﺑﺪات ﻛــ ﻟﻻﯾن وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن و ﺑ ﺋﺎراﺳﺘی ﺑﺧﺸﯿﻨﯽ ﻛﯚی ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟ ﺋﺎراداﯾ) ﻟ ﺧﻮﻟﯽ ﺳــﯿﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن ﭘﺮۆژە ﯾﺎﺳﺎی ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﺋﺎراﺳــﺘی ﭘرﻟﻣﺎن ﻛﺮد، ﺑﭘﯽ ﭘﺮۆژەﻛ وەزارەت ﻟ ﻛﯚی ﺋــو ﺑﺎﺟﺎﻧــ ﺧــﯚش دەﺑﺖ ﻛ ﺑﭘﯽ ﯾﺎﺳــﺎ دەﻛوﺘ ﺋﺳﺘﯚی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧوﺗــﯽ( .ﺑﺎﺟــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧوﺗﯽ ﭘﺮﺳــﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕ و ﻧﺎﻛﺮﺖ ھروا ﺑ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﻟ ﻛــﯚی ﺑﺎﺟﻛﺎن ﺑﺒﺧﺸﺮﻦ. ..2ﺑدواداﭼــﻮون ﻟﺳــر ﺋــو ﻛﺎراﻧی ﭘﺸــﺘﺮ ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻛﺮاون ،وەك ﮔﺮﺒﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﻧوت و دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﺧﺎــ ﺑھــﺰ و ﻻوازەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘﻛﺎن و ﺑدەﻣوەﭼﻮوﻧــﯽ ﺋو رەﺧﻨ و ﻧﺎڕەزاﯾﯿﺎﻧــی ﺑراﻣﺒر ﺑ ﻛرﺗﯽ ﻧوت ﻟﻻﯾن ﭘﺴــﭙﯚڕان و ﺧﻚ ھن .ﺟﮕــ ﻟــ ﺑدواداﭼﻮوﻧﯽ ﻧﺎڕەزاﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧﻜﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗــﯽ ،ﺑھــﯚی ﺋــو زﯾﺎﻧﺎﻧی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧــوت ﻟ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزدا، ﺑ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋــو ﻧﺎوﭼﺎﻧی دەﮔﯾﻧﻦ. ..3ﭼﺎﻻﻛﻜﺮدﻧﯽ رۆﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ھرﻤﺎﯾﺗﯿــﯽ ﻧــوت و ﮔﺎز ﺑﯚ داڕﺷــﺘﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــﺗﻜﯽ ﻧوﺗﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺧﯚ ﺑدوورﮔﺮﺗﻦ ﻟ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﺋﻣﺮی واﻗﯿﻊ ،ﻛ ﭘﺸــﺖ ﺑ ھﺰ دەﺑﺳﺘﺖ. ھﻣﻮو ﺋواﻧی ﺳــرەوە و ھر ھﻧﮕﺎوﻜﯽ ﺗﺮ ﻛــ ﻟ رﮕﯾوە دەﻛﺮﺖ ﻛرﺗﯽ ﻧــوت و ﮔﺎزی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ داﻣزراوەﯾﯽ ﺑﻜﺮﺖ و ﺑﺨﺮﺘ ﺳر راﺳﺘڕﯿﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻛ ﺧﺰﻣت ﺑ ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و داھﺎﺗــﻮوی وت دەﮔﯾﻧﺖ ،ﺑرﭘﺮﺳــﯿﺎرﺘﯿﯿﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﺋﺎﻛﺎری ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧ و ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻟ ﺋﺎﺳﺖ ﺋو ﺑرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯿﯿدا ﺑﻦ. ﺋﻧﺪازﯾﺎری ﻧوت
ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ﭘراوﺰ ﻣﺧن ﺳﻻم ﻋﺑﺪوﻟ
ﻟو ﭼﻧﺪ ﺳــﺎی راﺑﺮدوودا ﻛ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻧوت ﻟــ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﺷــﯾﺎن ﻛﺮد و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﻮاری ﻧــوت و ﮔﺎز ﺑ ﻟﺸــﺎو رووﯾﺎن ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮد ،ﻟ زۆرﺑی ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻧوت دۆزراﯾوە و دەﺳﺖ ﻛﺮا ﺑ ھﻜﻧﺪﻧﯽ ﺑﯿﺮ و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﮕی ﻧوﺗﯽ زەﺑﻻح. ﭘﺮۆﺳﻛ ﺑ ﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺧﺮا ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟ زاﺧﯚوە ﺗــﺎ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ ﮔﺮﺗوە، دەﯾــﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻧوﺗــﯽ ﻟ ﭼﻧﺪﯾــﻦ وﺗــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــوە ﮔﺮﺒﺳــﺘﯽ ﻧوﺗﯿــﺎن ﻟﮔــڵ ﺣﻜﻮوﻣت ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد ،ﻛ ﺑﭘﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻛﺎن ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ 52ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻧوﺗﯽ ﻟ ﻧﺰﯾﻜی 60ﺑﻠﯚﻛﯽ ﻧوﺗﯽ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدووە. ﻟ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا، ھــزاران ﻛﺮــﻜﺎری ﺧﯚﻣﺎــﯽ
ﻛﺎر دەﻛــن ،ﺑــم ﺑداﺧوە ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟﻻﯾن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ زەﺑﻻﺣﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﻧوت و ﮔﺎزەوە ﭘﺸﻞ دەﻛﺮﺖ و رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣــﮕﺎی ﻣدەﻧﯽ و ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ﻛﺸی ﻛﺮﻜﺎراﻧــﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯿﺎن ﭘراوﺰ ﺧﺴﺘﻮوە. ﻛﺎﺗﻚ ﺋﻤ ﻟﮔڵ ژﻣﺎرەﯾك ﻟ ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧــﯽ ﻣدەﻧﯽ و ﭼﺎﻻك ﻟ ﺑﻮاری داﻛﯚﻛﯿﻜﺮدن ﻟ ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮﻜﺎران ”ﻟﯿﮋﻧی ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮﻜﺎر، ژﯾﻨﮕ و ﺧﻚ“ﻣﺎن ﻟ ﺳﻨﻮوری ﻧﺎوﭼــ ﻧوﺗﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ و ﮔرﻣﯿــﺎن دروﺳــﺖ ﻛــﺮد و ﺑدواداﭼﻮوﻧﻤﺎن ﻟﺳــر رەوﺷﯽ ﻣﺎﻓــﯽ ﻛﺮﻜﺎران ﻟــ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧــوت ﻛﺮد ،ﺑ ﺗــواوی ﺑﯚﻣﺎن روون ﺑــﻮوەوە ،ﻛﺮﻜﺎراﻧــﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ﺗﺎ چ رادەﯾﻛﯽ ﺗﺮﺳــﻨﺎك ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘﺸــﻞ دەﻛﺮﺖ. ھــر ﻟــ ﻣﺎوەﯾﻛــﯽ ﺧﺮاش، ﻟﺳــر ﺑدواداﭼﻮوﻧﻤــﺎن ﻛﺮﻜﺎراﻧــﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ﻟ ﺳﻨﻮوری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ و ھوﻟﺮ ﻛﺮد و ﻟوﺸﺪا ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﮔر ﺑ ھﻣــﺎن رادەی ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻧوت ﻟ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ و ﮔرﻣﯿﺎن ﭘﺸﻞ ﻧﻛﺮﺖ ،ﻛﻣﺘﺮ ﻧﯿﯿ. ﺑﻧــﺎوی ﻟﯿﮋﻧﻛوە ﻟــ ﻣﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا ،ﺳــرداﻧﯽ
ﻣﯾﺪاﻧﯿﻤــﺎن ﺑــﯚ ھرﯾــك ﻟ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ”ﭼﯿﺎ ﺳﻮورخ، ﻛﺎﻧــﯽ ﭘﻣــﻮو ،ﺣﺳــﯿﺮە و ﻣﯿﺮﻗﺎﺳــﻢ ،ﻛﻮردەﻣﯿﺮ ،ﺑرزﻧﺠ، ﻛﯚرﻣﯚر ،ﻛﮕی ﻧوﺗﯽ ﺗﻗﺘق و ﻧﺎﺣﯿی دﯾﺒﮔ و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ دەوروﺑری“ ﻛﺮدووە ،ﻟ ھﻣﻮو ﺋو ﻛﮕﺎﻧــدا ،ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﭘﺸﻞ دەﻛﺮﻦ. ﭘﺸﻠﻜﺎرﯾﯿﻛﺎن ﺑ ﻛﻮرﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﭼﻧــﺪ ﺧﺎﻜــﯽ ﺑﭽﯿﻨﯾﯿﺪا دەﺑﯿﻨﻨوە ،ﻛ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﻟ ھﯿﭻ ﺷﻮﻨﻜﯽ ﺗﺮی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ،ﺑو ﺷﻮەﯾ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧوت و ﮔﺎز ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮﻜﺎران ﭘﺸــﻞ ﻧﺎﻛن. دەﻛﺮﺖ ﭘﺸــﻠﻜﺎرﯾﯿﻛﺎن ﺑو ﺷﻮەﯾی ﺧﻮارەوە ﺑﺎس ﺑﻜﯾﻦ: ..1ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﻟ رۆژﻜﺪا 12ﻛﺎﺗﮋﻣﺮ ﻛﺎرﯾﺎن ﭘ دەﻛﺮﺖ ،ﻛ ﺑﭘﯽ ﯾﺎﺳﺎ و ﺑﯾﺎر و رﻜﻜوﺗﻨﻨﺎﻣ ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎن ﻧﺎﺑﺖ ﻟ 8 ﻛﺎﺗﮋﻣﺮ ﭘﺘﺮ ﺑﺖ. ..2ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﻟ ھﻓﺘﯾﻛﺪا ﺷــش رۆژ ﻛﺎر دەﻛن ،ﻛــ ﺑﭘﯽ ﭘﻮەرەﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ دەﺑﺖ ﭘﻨﺞ رۆژ ﻟ ھﻓﺘﯾﻛﺪا ﻛﺎر ﺑﻜن. ..3ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﺑ ﺷﻮەی ”داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎﺗﯽ“ ﻛﺎر دەﻛــن ،ﻛ ﺋو ﺷــﻮە ﻟ ﮔﺮﺒﺳﺖ ﺑﺗواوی دژ ﺑ ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧ .ﺋﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎن دەرﺑﺎرەی ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ داﻣزراو ﺑ ﺷــﻮەی
ﻛﺎﺗــﯽ و ﺋــو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــی ﺑو ﺷــﻮەﯾ ﮔﺮﺒﺳﺖ ﻟﮔڵ ﻛﺮﻜﺎران دەﻛن ،ﺑ” ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ ﻛﯚﯾﻠﻛﺎن“ ﻧﺎو دەﺑن. ..4ﻟﮔــڵ ﺋــوەی ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻧوﺗﯽ ﺑ ﺷــﻮەی ﮔﺮﺒﺳــﺘﯽ ﻛﺎﺗــﯽ ﻛﺎرﯾﺎن ﭘ دەﻛﺮــﺖ ،ھﯿــﭻ وﻨﯾﻛــﯽ ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘ ﻧدراوە، ﺑﻜــﻮ وﻨــی ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛ ﺗﻧﯿﺎ ﻻی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯿﯿ، ﺋوﯾﺶ ﻟ رووی ﯾﺎﺳﺎﯾﯿوە ﻣﺎﻧﺎی ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﮔﺮﺒﺳﺖ دەﮔﯾﻧﺖ، ﭼﻮﻧﻜــ ﺋﮔــر ﻛﺮﻜﺎرــﻚ ﻟ ﺑراﻣﺒر ھر ﭘﺸــﻠﻜﺎرﯾﯿﻛﯽ ﺧــﺎوەن ﻛﺎرەﻛــی ﺑﯿوــﺖ ﺳــﻜﺎ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ وﻨﯾﻛــﯽ ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛی ﭘﺸﻜش ﺑ دادﮔﺎ ﺑﻜﺎت و ﺋﮔر ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛی ﻧﺑﺖ ،دادﮔﺎ ھﯿﭻ ﺳﻜﺎﯾﻛﯽ ﻟ وەرﻧﺎﮔﺮﺖ. ﻛواﺗ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻧوﺗﯽ ﻟــ ﺑﻨڕەﺗﺪا ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻛﺎرﯾﺎن ﻧﯿﯿ. ..5ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﻟــ ﻣرﺟﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻻﻣﺗﯽ ﭘﯿﺸــﯾﯽ و ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑﺒش ﻛﺮاون ،ﺑﮕﺮە ﺋﮔــر ﻛﺮﻜﺎرﻚ ﺑھــﯚی ﻧﺑﻮوﻧــﯽ ﻣرﺟﻛﺎﻧﯽ ﺳﻻﻣﺗﯽ ﭘﯿﺸﯾﯽ و ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻟ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﺪا رووﺑڕووی ﭘﻜﺎن و ﺑﺮﯾﻨﺪارﺑــﻮون ﺑﺒﺘوە، ﻟﻻﯾــن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛوە ﻧك ھر
ﻗرەﺑﻮو ﻧﺎﻛﺮﺘــوە ،ﺑﮕﺮە ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺮﺖ ﺑ دەﺳﺖ و ﻗﺎﭼﯽ ﺷﻜﺎو و ﺟﺳــﺘی ﺑﺮﯾﻨﺪارەوە رۆژاﻧ ﻟــ دەواﻣﻜﺮدن ﺑــردەوام ﺑﺖ. ”ژﻣﺎرەﯾك ﻛﯾﺴﯽ ﻛﺮﻜﺎران ﻟ ﻛﮕﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﻣﯿﺮ ﻗﺎﺳــﻢ و ﻛﮕی ﻧوﺗﯽ ﺗﻗﺘق ﻟﻻﯾن ﻟﯿﮋﻧی ﻣﺎﻓــﯽ ﻛﺮﻜﺎر ،ژﯾﻨﮕ و ﺧﻚ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە“. ..6ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوﺗﯽ ﺑ دەﮔﻤن ﻧﺑﺖ دەﺳﺘﺑری ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﺧﺎﻧﻧﺸــﯿﻨﯿﺎن ﺑﯚ ﻧﻛــﺮاوە .ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑﭘــﯽ ﯾﺎﺳــﺎی دەﺳــﺘﺑری ﻛﯚﻣﯾﺗــﯽ و ﺧﺎﻧﻧﺸــﯿﻨﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛ ﺳــﺎﯽ 2012ﻟــ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﻣﻮار ﻛﺮاوەﺗوە، ﻛﯚی ﻛﺮﻜﺎران دەﺳﺘﺑر ﺑﻜﺮﻦ. ﻟــو رواﻧﮕﯾــوە ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ھر ﻟ ﺳرەﺗﺎی دەﺳﺖ ﺑﻛﺎرﺑﻮوﻧﯿﺎﻧوە ﺑﺎﯾﺧﻜــﯽ ﺟﺪی ﺑ رەوﺷــﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ﺑﺪەن، ﺋوەش ﺑ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﻛﺎر و ﯾﺎﺳــﺎی ﺳﻻﻣﺗﯽ ﭘﯿﺸﯾﯽ و ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ و ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی دەﺳﺘﺑری ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﺧﺎﻧﻧﺸﯿﻨﯽ ﻛﺮﻜﺎران دەﺑﺖ. ﺳرﭘرﺷﺘﯿﺎری ﻟﯿﮋﻧی ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮﻜﺎر ،ژﯾﻨﮕ و ﺧﻚ
د .ﺑﻮار ﺧﻨﺴﯽ
ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ھرﻤﯽ ﺑﯚ ﻧوت و ﮔﺎز ﻛﺎرا ﺑﻜﺮﺖ ﺳرﺗﺮﯾﻦ ھﻧﮕﺎو ﻛ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ رﭭﺑری ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯿﮕﺮﻧ ﺑر ،ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻧــوت و ﮔﺎزە ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﻟ ﻣﺎوەی ﭼﻮار ﺳــﺎﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﻛﯚﻣﻚ ﺑﺎﺑﺗــﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻢ زەق دەﺑﻨوە ،ﺑو ﭘﯿی ﻛ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن ﻟ ﺑرﻧﺎﻣﯾﺪاﯾ، ھﻧــﺎردەی ﻧوت ﻟ ﺳــﺎﯽ 2015ﺑﯚ ﯾك ﻣﻠﯿﯚن 2019ﯾﺶ ،ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑرﻣﯿﻞ ﻧوﺗﯽ رۆژاﻧ و ﻟ ﺳﺎﯽ 2019ﯾﺶ، ﺑرھﻣﮫﻨﺎن ﺑﯚ دوو ﻣﻠﯿﯚن ﺑرﻣﯿﻞ ﻧوﺗﯽ رۆژاﻧ ﺑرز ﺑﻜﺎﺗوە. ﺟﮕﻟوەی وەك ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ و وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن راﯾﺎن ﮔﯾﺎﻧﺪووە، ھﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨوەی ﻧوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ رﮕی ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺑﯚ ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋﻣﺴــﺎڵ ﺗــواو دەﺑﺖ و ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮﺖ ﻟ ﺳــﺎﯽ داھﺎﺗﻮودا راﺳــﺘوﺧﯚ دەﺳﺖ ﺑﻜﺮﺖ ﺑ راﻛﺸﺎﻧﯽ ھﯽ ھﻧﺎردەی ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ. ﺑو ﺷﻮەﯾ ﻟ ﻣﺎوەی ﺧﻮﻟﯽ داھﺎﺗﻮوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوەن ﻛﺎر ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ھرﻢ ،ﺗﺎ ﺋﺎﺳــﺘﻜﯽ ﺑرﻓﺮاوان ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑدواداﮔڕاﻧــوە ﺑــﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﺑرھﻣﮫﻨــﺎن و ھﻧﺎردەﻛﺮدن دەﭼﻦ ،ﺋوەش وا دەﻛﺎت رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔڕاﻧوە ﺑﯚ ﯾﺎﺳﺎی ﻧوت و ﮔﺎزی 22ی ﺳﺎﯽ 2007ﺑ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ژﻣﺎرە 22ی ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﺰاﻧﺮﺖ. ﻣﺎدەﻛﺎﻧــﯽ ﭼﻮارەم و ﭘﻨﺠم ﻟ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻛﯽ ﯾﻛﺠﺎر زۆرﯾــﺎن ھﯾــ ،ﻣﺑﺳــﺖ ﻟــوەش ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻧوت و ﮔﺎزە ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا، ﻛ دەﺗﻮاﻧﺖ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾــﻦ رۆڵ ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﮕﺖ. ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻧوت و ﮔﺎز ،ﺑرﭘﺮﺳــﯿﺎری ﺳرەﻛﯿﯿ ﻟ داڕﺷﺘﻨﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎز، ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛﺎﻧﯽ ﻧوت و دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﺎن و ھﻧﺎردەﻛﺮدن و .ھﺘﺪ ﺑو ﺷﻮەﯾ ،ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻧوت و ﮔﺎز ،وەﻣﯽ ھﺑﻮوﻧﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿت ﻟ رﭭﺑری ﻛرﺗــﯽ ﻧــوت و ﮔﺎز ﻟــ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەداﺗوە. ﻟ ﺗــك ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧدا ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــﯽ ﺧﻮﻟــﯽ ﭼﻮارەﻣــﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ھﻮەﺳﺘ ﻟﺳر ﻣﺎدەﻛﺎﻧﯽ 10و 11 و 13ﻟ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻜن، ﻛ ﺑ ﮔﻮﺮەی ﺋو ﻣﺎداﻧ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭼﻮار ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻚ ﺑﮫﻨﺮﺖ و ھرﯾك ﻟ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺑﺷــﺪاری دەﻛن ﻟ ﭘﺮۆﺳﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﻧوﺗﺪا ،ھر ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑدواداﮔڕاﻧوە ﺗﺎ دەﮔﺎت ﺑ ﭘﺮۆﺳﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎوﺗﻦ و ھﻧﺎردەﻛﺮدن و ﺑ ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧﯽ ﻧوت. ﻛﺎرا ﻛــﺮدن و ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ھﻣﻮو ﺋو ﺋﻧﺠﻮوﻣن، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و داﻣزراواﻧی ﻟ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دووﭘﺎﺗﯿﺎن ﻟﺳر ﻛﺮاوەﺗوە، ﻟﻻﯾــك ﺑﺎرﮔﺮاﻧﯿﯿﻛﯽ ﮔورە ﻟــ ﻛﯚڵ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن دەﻛﺎﺗوە ،ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺷﻓﺎﻓﯿﯿت ﭘﺘﺮ ﺑرﺟﺳﺘ و ﻣﺴﯚﮔر دەﻛﺎت. ﺋوە وەﺑﯿﺮ دەھﻨﻤوە ،ﻛ ﻣﺎوەی ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــ ﻟﺑرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋو ﭘﺮۆﺳــﯾی ﻟ ھﻣﺎن ﻣﺎوەدا ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ دەﺳــﺘﯽ ﭘــ ﻛــﺮدووە و ھﻧﮕﺎوی ﺑــﯚ دەﻧﺖ، ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ و ھﺳــﺘﯿﺎرە ﻟــ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﻟــو رواﻧﮕﯾوە ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘرﻟﻣﺎن، ﺑ ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﺗواوەوە ھﺴﻮﻛوت ﻟﮔڵ ﭘﺮۆﺳﻛﺪا ﺑﻜن و ھوﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟ رﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ﺋو ﻛرﺗدا ﺑﮔڕ ﺑﺨﻦ. راوﮋﻛﺎری ﺗﻧﺎھﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽﺧﻚ
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت
ﻋزﯾﺰ ﺟﻣﯿﻞ
11
ﮔﺮاﻧﯿﯿﺶ ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋوەی ﮔﺷﺘﯿﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛم ﺑﺒﺘوە ھرﭼﻧﺪە ﺑﺎس ﻟوە دەﻛﺮﺖ ﻛ ﺗﻗﯿﻨوەﻛی ﺋم دواﯾﯿی ﻧﻮ ھوﻟﺮ ھﯚﻛﺎر ﺑﻮوﺑﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﮔﺷــﺘﯿﺎر ﻛم ﺑﺒﺘوە ،ﺑم ﻣــﻦ ﻟﮔڵ ﺋو راﯾدام ﻛ ﮔﺮاﻧﯽ ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋوەی ﮔﺷــﺘﯿﺎران ڕوو ﻟ ﻛﻣﯽ ﺑﻜن ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﮔر ﺳﯾﺮ ﺑﻜﺮﺖ ﻧﺮﺧﯽ ﻣﯚﺗﻞ ﺷوی 75ﺗﺎ 150دۆﻻرە ،ھﺎوﻛﺎت ﺋﻮﺗﻠﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ ھر ﻧﻓرﻚ ﻟ 35 ﺗﺎ 100ھزار دﯾﻨﺎرە ،ﺋﮔر ﻛﺳــﻜﯽ ﺧﺰاﻧﺪار ﻟ ﺑﻏﺪادەوە ﺑﺘ ﺋــﺮە ﺑﻻﯾﻧــﯽ ﻛﻣوە زﯾﺎﺗﺮ ﻟــ ھزار دۆﻻری ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑﯚ ﺧــﻮاردن و ﺧوﺗﻦ ،ﺟﮕ ﻟوەی ﺋﮔر ﺳرداﻧﯽ ھر ﺷﻮﻨﻜﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎری دەﻛﺎت ﭼــﻮار ﻣﻨﺪاﯽ ﭘ ﺑﺖ ﺑﻻﯾﻧﯽ ﻛﻣوە 200دۆﻻری ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑﯚ ﺋوەی ﻣﻨﺪاﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎری ﺑﻜن ،ﺋﻣــش ﺑﺎرﮔﺮاﻧﯿﯿﻛﯽ زۆرە و ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋوەی ﺧﺰاﻧﻛﺎن ھوڵ ﺑﺪەن ﻛﻣﺘﺮ ﺑﻨ ﺋﺮە، ﺋﮔر ﻛﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﻧﺮﺧﯽ ﻣﯚﺗﻠﻛﺎن و ﺋﻮﺗﻠﻛﺎن ھرزان ﺑﻜﺮﺖ و ﻧﺮﺧﯽ ﻛﺎﻛﺎن ﻛم ﺑﻜﺮﺘوە ،ﺑﮕﻮﻣﺎن ﮔﺷﺘﯿﺎران زﯾﺎﺗﺮ دەﺑﻨوە.
ﺋﺎﺳﯚ ﻓرھﺎد
ﺋﺣﻤد ﻋﺑﺪوﻟ
ﻛﻣﯿﯽ ﮔﮔﺷﺘﯿﺎران ﺑﻧﻮ ﺷﺎرەوە دﯾﺎرە ﺑھﯚی ﺋو ﺑﺎرودۆﺧ ﻧﺎھﻣﻮارەی ھﺎﺗ ﺋﺎراوە ،ھﺳﺖ دەﻛﯾﻦ ﻛ ﮔﺷﺘﯿﺎر زۆر ﺑ ﻛﻣﯽ ڕووﯾﺎن ﻟ ﭘﺎﯾﺘﺧﺖ ﻛﺮد، ﻣﻦ ﺑﯚ ﺧﯚم وەك ﺷﯚﻓﺮی ﺗﻛﺴﯽ ﻟ ﺟژﻧﻛﺎن و ﺑﯚﻧﻛﺎﻧﺪا ھرﻛﺎت دەھﺎﺗﻤ ﺑﺎزاڕ ﺑﺑ ڕاوەﺳﺘﺎن ﻧﻓر ھﺑﻮو ﺗﺎ ﺑﯿﮕﯾﻧﻢ ،ﺑم ﻟ ﺋﺴﺘﺎدا ﻛ دﻤ ﻧﻮ ﺑﺎزاڕ دەﺑﺖ دەﻣﻚ راﺑﻮەﺳﺘﻢ ﺗﺎ ﻧﻓر ھﺑﺖ ﺑﯿﮕﯾﻧﻢ. ﺋﺣﻤد ﮔﻮﺗﯽ ،ھرﭼﻧﺪە ﻛ ﮔﺷﺘﯿﺎر ﻛم ﺑﻮوەﺗوە ،ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷﻤﺎن ﺑ ﻛﻣﯽ ڕوو دەﻛﻧ ﻧﻮ ﺑﺎزاڕ ،ﺋوﯾﺶ ﺑھﯚی ﺋو دەﻧﮕﯚﯾﺎﻧی ﻛ ﺑﺎس ﻟوە دەﻛﺮﺖ ﺋو ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧی ﺗﻗﯿﻨوەﻛﯾﺎن ﺋﻧﺠﺎم داوە ﮔﺮووﭘﻦ و ھﺸﺘﺎ ﺑ ﻛﯚﺗﺎ ﻧھﺎﺗﻮون ،ﺋﻣش وای ﻛﺮدووە ﻛ ﺗﺮس و دڕاوﻛ ﻟ ﻧﻮ ﺧﻜﺪا ھﺑﺖ و ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑ ﺗﺮﺳوە ڕوو ﻟ ﺑﺎزاڕ دەﻛن.
ﺑﺎ ﺋﺎراﻣﯿﯽ ھرﻢ ﺑﮕﯾﻧﺪرﺘ ﮔﺷﺘﯿﺎران
ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺋﯚﻏﺰ ﺑگ
ﭘﻮﯾﺴﺘ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﭼﺎوﻛﺮاوەﺗﺮ ﺑﻦ
ﺋوەی ھرﻤﯽ ﺋﻤ ﺟﯿﺎ دەﻛﺎﺗوە ﻟ ﺑﺷــﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋﺮاق ﺋو ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﺑرەو ﭘﺸﭽﻮوﻧﯾ ﻛ ھﯾ ،ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻟﺳر ،،100 ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ ھﯚﺷــﯿﺎر ﺑﻜﺎﺗوە ﺗﺎ ﺋواﻧﯿﺶ ھﻣﺎھﻧﮕﯿﯿﺎن ھﺑﺖ ﻟ ﮔﯿﺎن و ﺋو ﺋﺎﺳﺎﯾﺸی ھﯾ ﺑﻜﺮﺘ100% ﭼﻮﻧﻜ ﺗﺎ ﺑﺎزﮔﻛﺎن ﺗﻮﻧﺪ ﺑﻦ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﻮ ھرﻢ ﭘﺎرﺰراو دەﺑﺖ ،ھروەھﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘ ھوڵ ﺑﺪرﺖ ﺋو ﻛﻮن و ﻛﻟﺑراﻧی ھن ﻟ دەرەوەی ﺷﺎر ﭼﺎودﺮﯾﯿﺎن ﺑﺨﺮﺘ ﺳر و ﻧھﺪرﺖ ﺑﺒﺘ ﻣﺎﯾی دزەﻛﺮدﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن و ﺋواﻧی دەﯾﺎﻧوﺖ ﻛﺎری ﮔﺮەﺷﻮﯾﻨﯽ ﺑﻜن ﻟ ﻧﻮ ھرﻢ. ھروەھﺎ زۆر ﺑ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﻢ ﻛ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﭼﺎوﻛﺮاوەﺗﺮﺑﻦ و ﻟ ھر ﻛﺎرﻜﯽ ﻧﺷﯿﺎو ﯾﺎﺧﻮد ھﺳﺖ ﻛﺮا ﺑوەی ﻛ دەﺳﺘﻚ ھﺑﺖ ﺑ ﺗﻜﺪاﻧﯽ ﺋﺎراﻣﯿﯽ ھرﻤﻛﻣﺎن ،ھﻣﺎھﻧﮕﯿﯽ دەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑﻜن ھﺗﺎ ڕﮕﺮی ﺑﻜﺮﺖ ﻟ ﺗﻜﺪاﻧﯽ ﺋﺎراﻣﯽ.
وەﺳﺘﺎ ﺧﺎﻟﯿﺪ
دووەم ڕۆژی ﺟژن دووﻛﺎﻧﻢ ﻛﺮدەوە، ﺑــم ﻛﻣﯿﯽ ﮔﺷــﺘﯿﺎرﯾﯽ ﻋرەب و ﻧﻮﺧﯚﯾﯽ ﺑﻧﻮ ﺑــﺎزاڕەوە دﯾﺎر ﺑﻮو،
ﭘﺸــﺒﯿﻨﯿﻤﺎن دەﻛﺮد ﻟ ﺟژن و ﺑر ﻟ ﺟژن داھﺎﺗﻜﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎن ﺑ دەﺳﺖ ﺑﻜوﺖ و ﻓﺮۆﺷﻜﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎن ھﺑﺖ، ﺑم ﺑ ﭘﭽواﻧوە ﺋوەی ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻧﺑﻮوﯾﻦ ڕووی دا ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋو ﺟژﻧ ﯾــك ھﻓﺘ ﭘﺸــﻮو ﺑــﻮو ،ﺋوەش دەرﻓﺗﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ رەﺧﺴﺎﻧﺪ ﺑﯚ ﺋواﻧی ﻛ دەﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ ﺑﻨ ﺑﺎزاڕ و ﻛﺎ ﺑﻜن، ﺑم ھم ﻛﯾﺎری ﻧﻮﺧﯚﯾﯽ ﻛم ﺑﻮو و ھﻣﯿﺶ ﮔﺷﺘﯿﺎر ،ﺑﯚﯾ ﺑ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﯿﻦ ﻟﻻﯾن دەزﮔﺎ ﺗﺎﯾﺒﺗﻛﺎن و راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﻛﺎﻧوە ﻛﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﻟﺳــر ﺋوەی ﻛ ﺋــو ھﻤﻨﯽ و ﺋﺎراﻣﯿﯿی ھﯾ ﻟ ﻧﻮ ھرــﻢ ﺑﮕﯾﻧﺪرﺘوە ﺑ ﮔﺷــﺘﯿﺎران ﺗﺎ دﻨﯿﺎﺑــﻦ ﻟوەی ﻛــ ھرﻢ ﺋﺎراﻣــ و ھﻣﻮو ﭼﯿﻦ و ﺗﻮﮋەﻛﺎن ﭘﺎرﺰراون ﻟ ﻧﻮﯾﺪا.
ﺳح ﺳﻋﯿﺪ
ﻟ ﺑﺎزﮔﻛﺎن ﺷﻮازﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﯚ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﻦ
ﺋﺎراﻣﯽ ﮔڕاوەﺗوە ﺧﯚﺷﺒﺧﺘﺎﻧ ﺋﺴﺘﺎ ﺋﺎراﻣﯽ ﮔڕاوەﺗوە ﻧﻮ ﺷﺎر ،ھروەھﺎ ھﺳﺖ دەﻛﺮﺖ ﺧﻚ وردە وردە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەﺳﺖ ﭘ دەﻛﻧوە و ﺟﻤﻮﺟﻮﯽ ﺑﺎزاڕﯾﺶ ﺑردەواﻣ ،ھروەھﺎ ﭘﻤﺎن ﺑﺎﺷ ھﻧﺪﻚ ﻟو ﻋرەﺑﺎﻧی ڕﮕﭘﺪاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮوﻧﯿﺎن ﭘ دراوە ،ﻟﯿﺎن ﺑﺴﻧﺪرﺘوە و ﺑﻨﺮﻧوە ﺷﻮﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ھروەھﺎ ﻧھﺪرﺖ ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن ﺑﻧﺎوەوە ﺑﻜﺮﺖ و ﻛﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﻟ ﺷﻮﻨﻜﺪا ﻛﯚ ﺑﻜﺮﻨوە ﻧك ﺑو ﺷﻮەﯾی ﺋﺴﺘﺎ ھﯾ ﭘرش و ﺑون و ﻧﺎزاﻧﺮﺖ ﭼﯽ دەﻛﺮﺖ و ﻛ ﺳرداﻧﯿﺎن دەﻛﺎت .وەﺳﺘﺎ ﺧﺎﻟﯿﺪ ﮔﻮﺗﯽ ،ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻮردﻜﯽ ﺋﻤ ﺳرداﻧﯽ ھر ﺷﻮﻨﻜﯽ ﻋﺮاق دەﻛﺎت ﺑ ﺗﺮس و ﻟرزەوە دەڕوات ﺗﺎ دﺘوە ﺧﯚی و ﺧﺰاﻧﻛی رۆﺣﯿﺎن ﻟ ﻧﻮ ﻣﺸﺘﯿﺎﻧ ،ﺑم ﺋوان ﺑ ﭘﭽواﻧوە ﻛﺎﺗﻚ دﻨ ھرﻢ ﺑ ﺋوﭘڕی ﺋﺎزادی دەﮔڕﻦ و ﻛﺳﯿﺶ ﻧﯿﯿ ڕﮕﯾﺎن ﻟ ﺑﮕﺮﺖ ،ﺑﻜﻮ ﺑ ﭘﭽواﻧوە ڕﺰﻜﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن ﻟ دەﻧﺮﺖ ﺗﺎ ﺑﺧﯚﺷﯽ ﻛﺎﺗﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺳر ﺑرن ،ﺑﯚﯾ ﺑ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﯿﻦ ﻛﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﺋو ھﻣﺎھﻧﮕﯿﯿی ھﯾ ﻟ ﻧﻮان ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ھرﻢ و دەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﭘﺘو ﺗﺮ ﺑﻜﺮﺖ ﺗﺎ ﻧھﺪرﺖ ﺋو ﺋﺎراﻣﯿﯿی ھﯾ ﺗﻚ ﺑﺪرﺖ.
ھرﭼﻧﺪە ﺑﺎزﮔﻛﺎن ﺗﻮﻧﺪﺗﺮ ﺑﻜﺮﻦ ﺋوەﻧﺪە ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﺑرﻗرار دەﺑﺖ ﻟ ھرﻢ ،ھروەھﺎ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻟ ﺑﺎزﮔﻛﺎن رەﭼﺎوی ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن و ﻋرەب و ﮔﺷﺘﯿﺎر ﺑﻜﺮﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ زۆرﻚ ﻟ ﺧﻜﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻟ دەرەوەی ھوﻟﺮ دﻨ ﻧﻮ ﺷﺎر و ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻟ ﺋﺴﺘﺎدا ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ زاﻧﻜﯚ و ﭘﯾﻤﺎﻧﮕﺎﻛﺎن ،ﺑﯚﯾ دەﺑﺖ ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺮﺘوە ﻟوەی ﻛ ﺷﻮازی ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﻟ ﺑﺎزﮔﻛﺎن ﺑﮕﯚڕدرﻦ ،ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ وا ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪرﺖ ﻛ ﺧﻜﯽ زۆر دوا ﻧﻛون ﺑﯚ ﺳر ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟ ﺋﺴﺘﺎدا وەك ﭘﺸﯿﻨﺎن دەﻦ ”ﺗڕ و وﺷﻚ ﭘﻜوە دەﺳﻮوﺗﻦ“ ﺋﻤی ﻛﻮرد وەك ﮔﺷﺘﯿﺎر و ﻋرەﺑﻛﺎن ﺳﯾﺮ دەﻛﺮﯿﻦ ﻟ ﺑﺎزﮔﻛﺎن ،ﺋوەش ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﻤش دوا ﺑﻜوﯾﻦ ﺑﯚ ﺳر ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن ،ھروەھﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻟ ﺑﺎزﮔﻛﺎن ﺋو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠ ﺟﺎم رەﺷﺎﻧی دەﯾﺎﻧوﺖ ﺑﻨ ﻧﻮ ھرﻢ ڕﮕﺮﯾﯿﺎن ﻟ ﺑﻜﺮﺖ و ﻧھﺪرﺖ ﺑ ﺟﺎﻣﯽ رەﺷوە ﺑﻨ ژوورەوە ،ﭼﻮﻧﻜ ھﻧﺪﻚ ﻟو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻼﻧ ﺟﮕی ﮔﻮﻣﺎﻧﻦ و ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻟﻣوﺑدوا ھﻮەﺳﺘﯾﺎن ﻟﺳر ﺑﻜﺮﺖ.
ﻋﻟﯽ ﺣﺳن
زﯾﺎﺗﺮ ﭼﺎودﺮی ﺑﺨﺮﺘ ﺳر ﻛﺳ ﮔﻮﻣﺎﻧﻠﻜﺮاوەﻛﺎن ھﻣــﻮوان ﺋــوە دەزاﻧﯿﻦ ﻛ ﻟ ﻛﯚﻧﻛﺎﻧﻤﺎﻧﺪا ﺋﮔر زﯾﺎﺗﺮ ﻟ دوو ﻣﺎــ ﻋرەﺑﯽ ﺗﺪا ﻧﺑﺖ ﺋوا ﺑﻻﯾﻧﯽ ﻛﻣوە ﻣﺎﻜﯽ ﺗﺪاﯾ ،راﺳﺘ ﺋوەی ھﺎﺗﻮوەﺗ ﺋﺮە زۆرﯾﻨﯾﺎن ﻟﺑر ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﻣﺎڵ و ﻣﻨﺪاﻛﺎﻧﯿﺎن ھﺎﺗﻮون ،ﻧﺎﻛﺮﺖ ھﻣﻮوﯾﺎن ﺑﭼﺎوی ﺧﺮاپ ﺳﯾﺮ ﺑﻜﺮﻦ ،ﺑم ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺗﺪا ﻧﯿﯿ ﻛ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن و ﻧﺎﺣزان ھﻣﯿﺸ ھوڵ دەدەن ﺋو ھﻻﻧ ﺑﻘﯚزﻧوە ﻛ ﺋﻤ وەك ﻣﯿﻠﻠﺗﻜﯽ ﻋﺎﺗﯿﻔﯽ ﻧﺎﺳــﺮاوﯾﻦ و ﺋو ﺳــﯚز و ﻋﺗﻔی ھﻣﺎﻧ ﺑﯿﻘﯚزﻧوە و زەﺑﺮی ﻛﻮﺷــﻨﺪەﻣﺎن ﻟــ ﺑﺪەن ،وەك ﺋوەی ﻛ ﺋﻤ ﺑ ﺳــﻨﮕﯽ ﻓﺮاواﻧوە ﺑرﭘﺮﺳــﻛﺎﻧﻤﺎن ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ﺟژﻧﯿﺎن ﻟ ﺧﻚ دەﻛﺮد ﺋوان ﺗﻗﯿﻨوەﯾﺎن ﻟ ﻧﻮﯾﺎﻧﺪا ﻛﺮد و ﻛﺎرەﺳــﺎﺗﯽ ﯾﻛﯽ ﺷﻮﺑﺎﺗﯿﺎن ﺧﻮﻘﺎﻧﺪ .ﭘﻮﺳﺘ ھرﻛﺳﻚ ﻟﺑر ﭘﺎراﺳﺘﯽ ﺳر و ﺳﺎﻣﺎن و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻛی ﺧﯚی ﺑ ﭘﺎرﺰەری ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن و وﺗﻛی ﺑﺰاﻧﺖ ،ھر ﻛﺳﻜﯽ ﮔﻮﻣﺎﻧﺎوی ﺑﯿﻨﯽ ﻛ ﺑﯚ ﺳرداﻧﯽ ﺋو ﻋرەﺑﺎﻧ ھﺎﺗﺒﻮو دەزﮔﺎ ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻟ ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻜﺎﺗوە ﺗﺎ ھﻣﻮو ﻻﯾﻛﻤﺎن ﭘﺎرﺰراو ﺑﯿﻦ.
ﻋدﻧﺎن ﺟﻣﯿﻞ
ﺟﮕی دﺨﯚﺷﯿﯿ ﺑﯚ ﺋﻤ ﻛ ﺗﺎواﻧﺒﺎران ﺑ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛم دەﺳﺘﮕﯿﺮ ﻛﺮان ھرﭼﻧﺪە ﺗﺎواﻧﺒﺎران ﮔﯿﺮان و رادەﺳﺘﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﻛﺮاون ،ﺑم ھر ھﺳﺖ دەﻛﺮﺖ ﻛ ﭼﯚﯿﯿك ﺑ ﺑﺎزاڕەوە دﯾﺎرە ،ﮔﺷﺘﯿﺎران ﻛم ﺑﻮون و ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷﻤﺎن ﺑ ﻛﻣﯽ دﻨ ﻧﻮ ﺑﺎزاڕ ،و ﻣﯚﻛﺎﻧﯿﺶ ﭼﯚواﻧﯿﯿﺎن ﭘﻮە دﯾﺎر ﺑﻮو ﻟ ﺟژﻧﺪا ،ﺋوەی رووی داوە ﺟﮕی ﻧﯿﮕراﻧﯿﯿ ﺑﯚ ﺋﻤ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﻤ ھﻣﯿﺸ ﺑردەوام ﻻﻧی ﺣﺳﺎﻧوە ﺑﻮوﯾﻦ ﻟم ﻣﺎوەی دواﯾﯿدا ،ﭼﺎوی ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﺑﺮادەراﻧﯽ ﭘﺎرﺰەری وت ﻛﺮاوەﯾ و ﻧﺎھﻦ دووﺑﺎرە ﻛﺎری ﻟو ﺷﻮەﯾ روو ﺑﺪات. ھروەھﺎ ﺟﮕی دﺨﯚﺷﯿﯿ ﺑﯚ ﺋﻤ ﻛ ﺗﺎواﻧﺒﺎران ﺑ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛم دەﺳﺘﮕﯿﺮ ﻛﺮان و رادەﺳﺘﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﻛﺮان ،وای ﺋوەی ھرﻤﻛﻣﺎن ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺗﯿﺪا ﺑرﻗرارە ،ھﺎوﻛﺎت ھوڵ ﺑﺪەﯾﻦ ھرﯾﻛﻣﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﺒﯿﻨ ھﯚﻛﺎرﻚ ﺑﯚ ﺋو ﺋﺎراﻣﯿﯿی ھﯾ ﻟ ھرﻢ و ﺑﺗﺎﯾﺒت ﻟ ھوﻟﺮ.
12
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺣﻤﻮد ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ
ﻛﻮرد ﻟﺑﯿﺮ ﻣﻛن ﺷﺎﺋﻮول ﻣﻧﺸﯿ
دﯾﺎردەﯾﻛــﯽ ﺳــﯾﺮە و ﺟﮕی ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﭘﺪاﻧ ﺋوﯾﺶ ﺋوەﯾ ﻛﻮرد ﻛ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ رەوەﻧﺪی ﺋﺗﻨﯿﻦ، ﺧﺎوەﻧﯽ دەوت ﻧﯿﻦ ،ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛ ﺋوەﯾ ﺋوە ﭼﯚن و ﺑﯚﭼﯽ؟ ﭼﻮﻧﻜ ھﻣﻮو ﮔل و ﻧﺗوەﻛﺎﻧﯽ ﺳــر زەوی ﺑﻮوﻧ ﺧﺎوەﻧــﯽ دەوت و ﺳرﺑﺧﯚﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎ و وەك ﺋﻧﺪام ﻟ رﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن وەرﮔﯿﺮان ،ﺗﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻧﺑ ،ﺟﺎ ﺑر ﻟوەی ھوﯽ ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ راﺳﺘﯿﯿﻛﺎن ﺑﺪەﯾﻦ و وەﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛ ﺑﺪەﯾﻨوە ،ﺑﺎ ھﻧﺪێ زاﻧﯿﺎری و راﺳﺘﯽ ﻟﺑﺎرەی ﻛﻮردەوە ﺑﺨﯾﻨ روو. ﻛﻮرد ﻣﺎوەی دوو ھزار ﺳﺎڵ ﭘﺶ زاﯾﻦ ﺑﯚ ﺋو ﻧﺎوﭼﺎﻧی ﻛ ﺋﺴــﺘﺎ ﺗﯿﺎﻧﺪا ﺟﮕﯿﺮ ﺑــﻮون ،ھﺎﺗﻮون و ﻗوارەﯾﻛﯽ ﺳرﺑﺧﯚﯾﺎن ﺑﻧﺎوی ”ﻣﯿﺘﻨــﯽ“ ﻟ ﺑﺎﻛــﻮری رۆژﺋﺎوای ﻋــﺮاق و ﺑﺎﻛــﻮری رۆژھﺗــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ دروﺳــﺖ ﻛﺮد ،ژﻣﺎرەی ﻛﻮرد ﻟ ﻧــﻮان 30ﺗﺎ 40ﻣﻠﯿﯚن ﻛﺳ و ﻟ ﻧﺎوﭼ ﻧﺰﯾﻚ ﯾﻛﻛﺎن ﻟ ھرﭼﻮار وﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻋﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ و ﺋﺮان ﺟﮕﯿﺮن و ﺋو ﻧﺎوﭼی ﻛ ﺗﯿــﺪا دەژﯾﻦ ﻧﺎوی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ و رووﺑرەﻛﺷﯽ 230 ھزار ﻛﯿﻠﯚﻣﺗﺮ ﭼﻮارﮔﯚﺷﯾ. 1919دا و ﻟــ دوای ﻟــ ﺳــﺎﯽ 1919دا ﺟﻧﮕﯽ ﯾﻛﻣﯽ دﻧﯿﺎ وﺗﺎﻧﯽ زﻟﮫﺰ ﺑﻨﯿﺎن ﺑﻛﻮرد دا ﺑداﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﻜﯽ ﺳرﺑﺧﯚ ﺑﯚﯾﺎن ﻟﺳر ﺋو ﺧﺎﻛی ﻛ ﺗﯿﺪا ﻧﯿﺸﺘﺟﻦ، ھروەھﺎ ﻛﯚﻣی ﻧﺗوەﻛﺎﻧﯿﺶ )ﻋﺼﺒــ اﻻﻣــﻢ( رﻨﻮﻨــﯽ ﺑــﯚ داﻣزراﻧﺪﻧــﯽ دەوﻜــﯽ ﻛﻮردی دەرﻛﺮد ،ﺑم وﺗﺎﻧﯽ ھﺎوﭘﯾﻤﺎن ﺑﻨﻛﯾــﺎن ﺑــﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺟ ﻧﮔﯾﺎﻧﺪ و ﺑﭘﯽ ﭘﯾﻤﺎﻧﻨﺎﻣی ﻟﯚزان ﺧﺎﻛﯽ ﻛﻮرداﻧﯿﺎن ﺑﺳــر ﭼــﻮار وﺗﯽ
ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻋﺮاق و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺳﻮورﯾﺎ و ﺋﺮان داﺑش ﻛﺮد. ﺑﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻣﮋووی ھﺎوﭼرﺧﯽ ﻛﻮرد ﭘــە ﻟ ﺧﺑﺎت ﻟــ ﭘﻨﺎو ﺳرﺑﺧﯚﯾﯽ و ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﺑﺰاوی ﯾﺎﺧﯿﺒﻮوﻧﯿﺶ ﻟ ﻣﮋووی ﻛﻮرد ﻟ ﺳﺎﻧﯽ 1930و 1935و 1946ﻟ ﻋﺮاق ﺑﻮو ،ھروەھﺎ ﻟ ﻣﺎوەی 15 ،،1975 ﺳــﺎﺪا ﻟ ﻧــﻮان 1960ﺗﺎ 1975 ﺑم رژﻤ ﯾك ﻟدوای ﯾﻛﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑ ﺋﺎﮔﺮ و ﺋﺎﺳﻦ رووﺑڕووی ﺋو ﯾﺎﺧﯿﺒﻮوﻧ ھﺎﺗﻨوە. ﺳــرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺧﯿﺒﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳــردەﻣﯽ ﺳــدام ﺣﻮﺳﻨﺪا ﮔﯾﺸــﺘ ﺗﺮۆﭘﻚ ﺋــو ﻛﺎﺗی ﻟ 1987ﭘﻧــﺎی ﺑــﯚ ﮔﺎزی ﺧردەل 1987ﭘﻧــﺎی ﺑــﺮد و ﺑو ھﯚﯾوە 5ھزار ﻛس ﻛﻮژران و ھزاراﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑــﻮون ،ھروەھــﺎ ژﻣــﺎرەی ﺋو ﻛﻮرداﻧی ﻟ ھﻤﺗﻛﺎﻧﯽ ﺋﻧﻔﺎﻟﯽ ﺳــدام ﺣﻮﺳــﻦ ﻟﻧــﺎو ﭼﻮون ﮔﯾﺸﺘﻨ 200 ھزار ﻛس. ﻟــ دوای رووﺧﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺳــدام ﺣﻮﺳﻦ ﻛﻮرد ھﻧﺎﺳی ﻗﻮوﯿﺎن
ھﻜﺸﺎ و ﺑﻮوﻧ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯽ ﺋــوەش ﺑﭘــﯽ رﻜﻜوﺗﻨــﻚ ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاق و ﺑﻮوﻧ ﺧﺎوەن ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺑﺎ ﻟ ﺳﯿﺴﺘﻣﯽ ﻓرﻣﺎﻧەواﯾﯽ ﻋﺮاﻗﺪا. رژﻤﯽ ﺳــرﻛﻮﺗﻜﺎری ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــ ﺑراﻣﺒر ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺋو وﺗ ﻟ رژﻤﻛی ﺳــدام ﺣﻮﺳــﻦ ﺑزەﯾﯿﺘــﺮ ﻧﺑﻮو ،ﺋــو ﻛﺎﺗی ﻟ ﺳرەﺗﺎﯾﯿﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎﻓﻛﺎن ﺑ ﺑﺷﯽ ﻛﺮدن ،ﺋوﯾﺶ ﺑﺑﺒﺷــﻜﺮدﻧﯿﺎﻧ ﻟ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ،ﺋﺴﺘﺎش دوای ﺗﭙڕﺑﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ دوو ﺳﺎڵ ﺑﺳر ﺑرﭘﺎﺑﻮوﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻛﻮردی ﺋو وﺗ ھوﯽ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﻗوارەﻛﯾﺎن ﻟ ﺑﺎﻛﻮری ﺋو وﺗ دەدەن. ﻟــ ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﺧﺑﺎﺗــﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺑﯿﺴﺘﻛﺎﻧﯽ ﺳدەی راﺑﺮدوو دەﺳﺘﯽ ﭘ ﻛﺮد ،ﺑم رژﻤﻛی ﻛﻣﺎل ﺋﺗﺎﺗﻮرك ﻟ ﺳــرﻛﻮﺗﻜﺎرﯾﯿﻛی ﺑﯚﯾﺎن ﺳــرﻛوت ،ﺑم ﺧﺑﺎﺗﯽ ﻛﻮرد ﻟو وﺗ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑردەواﻣ و ﺋوان ﻧﺎوﭼ ﺳﺧﺘﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮری
ﺳﻣﯿﺮ ﺳﺎﺤ
ﻋﺮاﻗﯿــﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﯾــﺎن ﻛﺮدووەﺗ ﺑﺎرەﮔﺎ. ھرﭼﯽ ﺋﺮاﻧــ ﻛﻮردی ﺋو وﺗ ﻟ دوای ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛم ﻟ ﺟﻧﮕﯽ دووەﻣــﯽ دﻧﯿــﺎ ﺳــرﻛوﺗﻦ ﻟ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﻗوارەﯾﻛﯽ ﺳرﺑﺧﯚ ﻟــ ﻧﺎوﭼی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان، ﺋــوەش ﺑ ﯾﺎرﻣﺗﯿــﯽ ﯾﻛﺘﯿﯽ ﺳﯚﭬﯿﺗﯽ ﭘﺸــﻮو ،ﺑم رژﻤﯽ ﺷﺎی ﺋﺮان ﺋو ﻛﯚﻣﺎرەی ﻟﻧﺎو ﺑﺮد. ﺋﺮان ﻟ دوای ﺷﯚڕﺷﯽ ﺧﻮﻣﯾﻨﯽ 1979دادا ﯾﺎﺧﯿﺒﻮوﻧﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ ﻟــ1979 ﺑﺧﯚﯾوە ﺑﯿﻨــﯽ ،ﺑم ﺑ ﺋﺎﮔﺮ و ﺋﺎﺳﻦ ﻟﻻﯾن ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧوە ﺳرﻛﻮت ﻛﺮاﯾوە. ﻟم ﭼﻧﺪ رۆژەدا ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳرﻗﺎﯽ ھوﯽ ﮔﻛﺮدﻧــﯽ ﺑﯿﺮۆﻛی داﻣزراﻧﺪﻧــﯽ ﻓﯿﺪراﯿﯿﺗﻜــﯽ ﺗﻮرﻛﯽ-ﻛﻮردﯾﯿــ ﮔــورەی ﻛ ﻛﻮرداﻧــﯽ ﻋﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ دەﮔﺮﺘــوە ،ﺋــوەش دوای داﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﻜﯽ ﻛﻮردی ﻛ ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﺋو ﯾﻛﺘﯿﯿ ﻓﯿﺪراﯿﯿ ﺑ ﻟﮔڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا.
ﺋﺴــﺘﺎ ﻛــﻮرد ﻟ زۆرﯾﻨــی ﺋو وﺗﺎﻧــ ﻟــ ھﻣــﻮو ﻛﺎﺗﻜﯽ ﺗﺮ زﯾﺎﺗﺮ ﻟــ ﺑدﯾﮫﺎﺗﻨﯽ ﺧوﻧﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟــ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ وﺗــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺰﯾﻜﺘﺮن ،ﺑم ﻟﺑر رۆﺷﻨﺎﯾﯽ ﺋو ﭘﺸﻮەﭼﻮوﻧﺎﻧدا دەﺑ ھﻮﺴﺘﯽ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺋو ﭘﺮﺳ ﺋﺎﯚزەدا ﭼﯚن ﺑ؟ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ ﭘﺎﺑﻧﺪە ﺑــ داﻧﻨﺎن ﺑ ﻣﺎﻓــﯽ ﻛﻣﯿﻨﻛﺎن و ﺧﻮاﺳــﺖ و وﯾﺴــﺘﯽ ﮔﻻن ﻟ ﻣﺎﻓﯽ ﭼﺎرەی ﺧﯚﻧﻮوﺳﯿﻨﺪا ،ﺑو ﻣرﺟی ﻟﺳر ﺣﺴﺒﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑ وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛوە ﻧﺑ ،ﺋﮔر ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﭘﺎﺑﻧــﺪ و ﻻﯾﻧﮕﺮی ﯾﻛﺘﯿﯿﻛﯽ ﻓﯿﺪراﯽ ﺑ ﻟﮔــڵ ﻛﻮرددا ،ﺋو ﯾﻛﺘﯿﯿی ﻛ ﺑﺎرﺳﺘی وﺗﺎﻧﯽ ﻣﯿﺎﻧەوی ﺳــﻮﻧﻨ ﻟ ﻧﺎوﭼﻛدا ﭘﺘوﺗــﺮ دەﻛﺎت ،ﺋــوە رەﻧﮕــ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺋو ھﻧﮕﺎوەدا ھﻮﺴﺘﯽ ھﺑ ،ﺑم ﺋوە ﺑر ﻟ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﻧﺎﺑ. ﭘﮕی ﺗﻟﭬﺰﯾﯚﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ
ھﻜﯽ ﻧﻮﯽ ﻧوت.. ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی ﺳرﺑﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دﻨﺘوە ﺑرﭼﺎو ھﻜﯽ ﻧﻮــﯽ ھﻧﺎردﻧﯽ ﻧوت دەﺑﺘــ ﭘﺘوﻛﺮدﻧــﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ھﻮﺴــﺘﯽ ھرﻤــﯽ ﻧﯿﻮﭼ ﺳــرﺑﺧﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــ ﺑﺎﻛﻮری ﻋﺮاق ،ﺋوەش ﺑھﯚی ﺋو داھﺎﺗ زﯾﺎدەی دەﯾﺨﺎﺗ ﺳر ﭘﺸﻜﯽ ھرﻤﻛ ﻛ ﻟ داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ﻋﺮاق ﺑﯚی دێ ،ﺋوەش دەﺑﺘ ﺧﺎﻜﯽ وەرﭼرﺧﺎن ﻟ ﭘﺘوﻛﺮدﻧﯽ ﭘﮕی ﺋو ھرﻤ ﻟ ھوــ ﺑردەواﻣﻛﺎﻧﯽ ﺑرەو ﺳرﺑﺧﯚﯾﯿﺪا. ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛ ﻟوەﺗی ەوە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯿﯿ ،زۆر 1991ەوە 1991 ﺟﺎر ﺑﻮوەﺗ ﻣﺎﯾی ﺗﻮڕەﯾﯽ ﺑﻏﺪا، ﺑﮕﺮە ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر ھڕەﺷــی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــوەی ﻛــﺮدووە ،ﺑم ﺳرەڕای ﺋوە ﻗرزاری ﭼﺎﻛی ﺑﻏﺪاﯾ ﺑھــﯚی ﺗرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺸــﻜﻚ ﻟ ﺑﻮدﺟی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻋﺮاق ﻛــ ﺋﻧﺪاﻣﯽ رﻜﺨﺮاوی ﺋﯚﭘﯿﻜ و ﺑی ﺑﻮدﺟی ﺳﺎﻧی دەﮔﺎﺗــ 100 ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻری ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾﯽ ،ﻛ ﺋﮔری ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧــی ﺋو دۆﺧی ﻟ دەﻛﺮێ. ﻛﻮرد ﺑڕاﺳﺘﯽ ﺗﻮاﻧﯿﯿﺎن داھﺎﺗﯽ
ﺑﺎش ﻛــ دەﮔﺎﺗ ﻣﻠﯿﺎرﻚ دۆﻻر ﻟ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧوﺗﯽ ھرﻤﻛ ﺑھــﯚی ﺗﺎﻧﻜرەوە ﻟــ رﮕی ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە ﺑــرەو ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ دﻧﯿﺎ ﺑدەﺳــﺖ ﺑﻨــﻦ ،ﻟﻛﺎﺗﯽ ﺑﻛﺎرﺧﺴــﺘﻨﯽ ھ ﻧﻮﯿﻛی ھﻧﺎردﻧــﯽ ﻧوﺗﻛﺷــﯿوە ﻟ ﻛﯚﺗﺎی ﺋﻣﺴــﺎڵ ،ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺗﻮاﻧــﯽ ﻧﺰﯾﻜی ﺋــو ﺑە ﭘﺎرە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧ ﺑدەﺳﺖ ﺑﻨ. راﻛﺸــﺎﻧﯽ ﺋــو ﺑﯚڕﯾﯿــی ﮔﻮاﺳــﺘﻨوەی ﻧوﺗــ وەك ﻧﯿﺸــﺎﻧﯾﻛ ﺑﯚ ﮔﺷــﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﺳرﺑﺧﯚﯾﯽ ھرﻤﻛ و رەﻧﮕ ﺑﺒﺘــ ﻣﺎﯾی داﺑﯿﻨﻜﺮدن و ﭘﻛﺮدﻧــوەی ﭘﻮﯾﺴــﺘﯽ ﻧﺎوەﺧــﯚ ﻟ داھــﺎت ،ﺋﮔرﭼﯽ ﺋو ھﻧــﮕﺎوە ﻟﺧﯚﯾــﺪا ﺑس ﻧﯿﯿ ﺑﯚ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺧوﻧﯽ ﺳرﺑﺧﯚﺑﻮون ﻛ ﻛﻮرد ﺧوﻧﯽ ﭘﻮە دەﺑﯿﻨﻦ. ھرﯾــك ﻟ واﺷــﻨﺘﯚن و ﺑﻏﺪا ﺗﺮﺳــﯿﺎن ﻟــوە ھﯾ ﻛــ ﺋو ھــ ﻧوﺗــ ﺑﺒﺘــ ھــﯚی ﺟﮕﯿﺮﻛﺮدﻧــﯽ ﺳــرەﺗﺎﯾك ﺑﯚ داﺑﺷﺒﻮوﻧﯽ ﻋﺮاق ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋوەﺗﺎ ﺑھﺎوﺷﻮەی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﺑــم دواﯾﯿ ﭘﺎرــﺰﮔﺎی ﻧﯾﻨوا ﻛــ دەﻛوﺘ ژﺮ دەﺳــﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪﯾــﯽ ﺑﻏﺪا، دەﺳﺗﯽ داوەﺗ ﭘﺎرﺰﮔﺎرەﻛی ﺑﯚ ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻧوﺗﯽ ﻟﮔڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧوﺗﯿﯿﻛﺎﻧﺪا. ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دووﭘﺎت ﻟ ﭘﺎﺑﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚی وەك ﺑﺷــﻚ ﻟ دەوﺗــﯽ ﻓﯿﺪراﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯽ ﻋــﺮاق دەﻛﺎﺗوە و ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــﯚ ﺋــوە دەﻛﺎت ﻛ ﻻﻣرﻛزی ﻟ دەﺳــت ﺗﺎﻛ رﮕﯾ ﺑﯚ ﻧھﺸﺘﻨﯽ ﭘﺎرﭼﺑﻮوﻧﯽ وت. ﻻی ﺧﯚﯾوە ﺋﺎﺷــﺘﯽ ھوراﻣﯽ وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟــ ﻣﯿﺎﻧــی ﺳــرداﻧﻜﯽ ﺑﯚ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿــﺎ ﻟو ﻣﺎﻧﮕــدا ﮔﻮﺗﯽ، داﺑﺷﻜﺮدﻧﯽ ھﻣﻮو داھﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ﺑﭘﯽ دەﺳﺘﻮوری ﻓﯿﺪراڵ و ﺳرﺑﺧﯚﯾﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺗﺎﻛــ رﮕن ﺑﯚ ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻋﺮاق. ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮرد ﺋوەﯾ ﻟ ﺳرەﺗﺎدا رۆژاﻧ ﺑــی 150ھزار ﺑرﻣﯿﻞ ﻧوﺗــﯽ ﺧﺎو ﻟ رﮕــی ﺑﯚڕﯾﯿ
ﻛﻮرد ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎیﻋرەﺑﯽ
ﻧوﺗﯿﯿ ﻧﻮﯿﻛ ھﻧﺎردە ﺑﻜن، ﻛ ﺑدرﮋاﯾﯽ 281ﻛﯿﻠﯚﻣﺗﺮ ﻟ ﺧﺎﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە ﻟ ﻛﮕی ﺗﻗﺘﻗوە ﺑﯚ ﻧﺎوﭼی ﺳﻨﻮورﯾﯽ ﻧﻮان ﻋﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ و ﺗﻮرﻛﯿﺎ درﮋ ﺑﻮوەﺗوە. ﺳﯿﺎﺳــﺗ ﺗﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــ ﺑــﻮاری وزەوە ﺑﻮوە ھﯚی ﺗﻮوڕەﯾــﯽ ﺑﻏﺪا ﻛ ھڕەﺷی ﺑﯾﻨﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻟﮔڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺑﺒﺷــﻜﺮدﻧﯽ 17ی ی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ17% ﭘﺸﻜﯽ ﻟ ﺑﻮدﺟی ﮔﺸﺘﯿﯽ وت ﻛﺮد ،ﺋﮔر ﺑﺑ رەزاﻣﻧﺪی ﺋو دەﺳــﺖ ﺑھﻧﺎردﻧــﯽ ﻧوت ﻟ رﮕی ﺋو ﺑﯚڕﯾﯿ ﻧﻮﯿی ﻧوت ﺑﻜﺎ. ﭼــﺎوەڕوان دەﻛــﺮێ ﻗﺑــﺎرەی ﺑﻮدﺟــی ﻋﺮاق ﻟ 2014 ﺑﮕﺎﺗ 150ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻری ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾﯽ و ﺋو ﺑەش ﺑﮔﺷﻛﺮدﻧﯽ ﻗﺑﺎرەی ھﻧﺎردﻧــﯽ ﻧوت زﯾﺎﺗــﺮ دەﺑ ﻛ رەﻧﮕ ﺋــوەش ﺑﺒﺘ ھﯚی ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑی ﭘﺸــﻜﯽ ﻛﻮرد ،وەك ﺷﻮان زوﻻل ﺳرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛﺎردۆﭼــﯽ ﺑﯚ راوــﮋﻛﺎری ﻛ ﺑﺎرەﮔﺎﻛــی ﻟــ ﻟﻧﺪەﻧ دە،
ﯾﻛﻚ ﻟ ﺣﯿﺴﺎﺑﺎﺗﯽ ﻛﻮرد ﺋوەﯾ ﻛ ﺋﮔر دەﺳﺘﯿﺎن ﺑ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧوﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺮد ،دەﺑ داھﺎﺗﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺖ دەﺳــﺘﺑر ﺑﻜن ﺑﯚ ﭘــﺪان و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﭘﺎرەی ﺗﭽﻮوﻧﯽ ﺑرھﻣﮫﻨــﺎن ،ﺋوە ﺋﮔر ﺑﻏﺪا ﭘﻧﺎی ﺑﯚ ﺋوﭘڕی ھڕەﺷﻛﺎﻧﯽ ﺑﺮد ﻟ ﺑﺒﺷﻜﺮدﻧﯽ ھرﻤﻛــ ﻟ ﭘﺸــﻜﻛی ﻟ ﺑﻮدﺟدا. ﺋــوەش ﻣﺎﻧﺎی ﺋوەﯾ ﻛ دەﺑ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رۆژاﻧ ﺑی 400ﺑﯚ 500ھزار ﺑرﻣﯿﻞ ﻧوﺗﯽ ﺧﺎو ﺑرھم ﺑﻨــ ،ﺑﭘﯽ ﺋو ﺣﯿﺴــﺎﺑﺎﺗی ﻛ ﻗﺑﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮخ ﻧوﺗﯽ ﺧﺎو و ﺧرﺟﯽ ﺗﭽﻮون و ھﺎوﺑﺷﯽ و ﻗﺎزاﻧﺞ ﻟﺧﯚ دەﮔﺮێ، زۆرﯾﻨــی ﻣزﻧﺪەﯾﯿﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋــوە دەﻛن ﻗﺑﺎرەی ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎی ھرﻤﻛ ﻟــ 350 ھــزار ﺑرﻣﯿﻞ ﻧوﺗﯽ ﺧﺎو ﻟ رۆژﻜــﺪا زﯾﺎﺗﺮە ﻛ ﻟو ﻗﺑﺎرەش 140ھزار ﺑرﻣﯿﻞ ﺑﯚ ﭘﻛﺮدﻧوەی ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ﻧﺎوەﺧﯚ دﺘ ﺑﻛﺎرھﻨﺎن. ﻋرەﺑﯿﯿ ﻧﺖ
دەوﺗﯽ ﻛﻮردی ..ﻛی و ﻟ ﻛﻮێ؟ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﻟ ﺋﺎﻣﺎرﻜﯽ ﻧﺎﻓرﻣﯿﺪا ژﻣﺎرەﯾﺎن ﻟ ﻧﻮان 30 40 30-40 ﻣﻠﯿﯚن ﻛﺳــ ﻟو ﺷﻮﻨ ﺳــرەﻛﯿﯿی ﺗﯿﺪا ﺑون ﻟ ھرﯾك ﻟ ﻋﺮاق و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋﺮان و ﺳﻮورﯾﺎ ،داواﻛﺎرﯾﯽ ﻣﮋووﯾﯽ ﺋوان ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﭼﺎرەی ﺧﯚﻧﻮوﺳﯿﻨ ﻛ ﺑﯚ ھﻣﯿﺸ ﺑ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﯽ ﻛﻮردی و ﻣﺎﻓﯽ ﺋو دەوﺗ ﻟ ﺑﻮون ﺧﯚی ﭼ ﻛﺮدووەﺗوە ،ﺳراﻧﯽ ﻛﻮرد زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﺟﺎرﻚ ﺑﯚ ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋــو ﺧوﻧ ﺟﻮووﻧﺗــوە ،ﺑــم دوای ﻛوﺗﻨــ داوی ﯾﻛﻨﮔﺮﺗﻨوەی ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎن و ﯾﻛﻼﻛﺮدﻧوەی ﺣﯿﺴﺎﺑﺎﺗﯽ ﻧﻮان زﻟﮫﺰ و ھﺰە ﺑﭽﻮوﻛﻛﺎن ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﻛﺸﺎﻧﯽ ﻧﺧﺸ و داﻧﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮور ﻟ ﻧﻮان وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﻟ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﺳردەﻣﻜﯽ ﻣﮋووﯾﯿوە ،ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﻛﯽ ﮔورەﯾﺎن داوە. ﻣﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳرۆﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ دووﺑﺎرەی ﻛﺮدەوە، ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔورە ﺋــو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯾ ﻛﺎﺗﻚ ﺑﺎرودۆﺧﻛ ﮔﻮﻧﺠــﺎو دەﺑ ،ﺋوە ﭘۆژەﯾﻛﯽ ﺋﺴــﺘﺎ و ھﻧﻮوﻛﯾﯽ ﻧﯿﯿ ،ﺑم ھﯿﭻ ﺷﺘﻚ ﻣﺣﺎڵ ﻧﯿﯿ ،ﻟﺮەدا دﯾﻤﻧﻛ زﯾﺎﺗﺮ روون دەﺑﺘوە ،داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔورە ﻧﺎﯾﺗ ﺋﺎراوە ﻣﮔر ﻟ رﮕی ﭘﺪاﭼﻮوﻧوە ﺑ ﻧﺧﺸﻛﺎن و داﺑﺷﻜﺮدﻧوەی زەوی و ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ژﺮﺧﺎﻧﯽ دەﺳــﺘﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺟﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﻧﺑ ،ﭘرەﺳﻧﺪﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮری ﻋﺮاﻗﯿﺶ راﺳﺘﯽ ﺋو رەوﺗ ﭘﻮﺧﺖ دەﻛﻧوە. ﺋزﻣﻮوﻧﯽ دەﺳﺘﻮوری ﻋﺮاق ﻟ ﺳﺎﯽ 2005و دەﺳﺘﻮوری ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن 2007دا ﻣﺎﻓﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧوە ﺑو ھرﻤ دەدەن ھر ﻛﺎﺗﻚ وﯾﺴــﺘﯽ ،ﺑم ﻟــ2007 دا ﺑﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻤ ھﯚﻛﺎری ﺟﯿﺎﻧﺑﻮوﻧوەی ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑھﯚی ﭘﺎﭘﺳﺘﯚی ھرﻤﯽ و ﻧﺎودەوﺗﯿﯿوە ﻧﯿﯿ ،ﺑﮕﺮە ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺸﻮەﭼﻮوﻧﻛﺎﻧ ﻟﺳر ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺋﺮان ،ﺑو ﭘﯿی ھر ﺟﻤﻮﺟﯚﻚ ﻟ ژﺮ ﺳــﺎﯾی ﺋو ﭘﺸﻮوەﭼﻮوﻧﺎﻧوە دەﺑ ،ھر ﺋوەش ﻟ ﻗﺴﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺗ دەﮔﯾﻦ ﻛﺎﺗﻚ دە ﻛ ﺷﺘﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿ ﻛ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﺧﺎوەﻧﯽ دەوﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﺖ ،ﺑم ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﻜﺮێ ﺑﯚ ﺟﺒﺟﺒﻮوﻧﯽ ﺋو داواﻛﺎرﯾﯿ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﻤ ﺧﻮازﯾﺎرﯾﻦ ﺋو ھﻧﮕﺎوە ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ و ﻟ رﮕی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟﮔڵ ﺋو وﺗﺎﻧی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن ﺑﺳر داﺑش ﻛﺮاوە ﺑﺘ دی. ﭼﯿﺘﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێ ﺋو راﺳﺘﯿﯿ ﺑﺘ ﺷﺎردﻧوە ﻛ ﻟداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ دەوﺗﯽ ﻛﻮردی ﺑ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯿﯿﻛﯽ ﺳرﺑﺧﯚ ﯾﺎن ﺷﻮازﻜﯽ ﻓﺮەواﻧﺘﺮ ﻣﺎﻧﺎی ﺑردەواﻣﯽ و ﭘرەﺳﻧﺪﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺗﻧﮕﮋە ﻧﺎوەﺧﯚﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋو وﺗﺎﻧ و ﺗﻧﮕﮋەی ﻧﻮان وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳﯽ دەوﺗﯽ ﻛﻮردی ﻛ ﺗﻜﮫﻜﺸــﯿﯽ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯿــﺎن دەرﮔ ﻟ ﺑردەم دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ دەوﺗﯽ ﻛﻮردی وا دەﻛن ،ﺋﻣۆ رۆژی ﻓﯿﺪراﯿﯿﺗ و ﺑﯾﺎﻧﯿﺶ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪراﯽ و دواﺗﺮ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧوە ﻟو وﺗﺎﻧی ﻛﻮرد ﺗﯿﺪا دەژﯾﻦ و راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﯽ ﺳرﺑﺧﯚ .ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــرﻛﺮدەی ﺑھﺰی ﻛﻮرد وەك ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﯽ دواﯾﯽ ھرﻤﻛ دەرﯾﺎن ﺧﺴــﺖ ،ﺑﺎش دەزاﻧ ﻛ ﺋــو ﺋرﻛی ﭼﺎوەڕواﻧﯽ دەﻛﺎت ﻟوﭘڕی ﺳﺧﺘﯿﯿ ،ﺑم ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﻛﻣﺘرﺧﻣﯽ ﻟ ﺑﺟﮕﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋو ﺋرﻛ ﻣﮋووﯾﯿی ﻟ ﺑردەم ﮔﻟﻛﯾوە ﺗﯚﻣﺗﺒﺎر ﻧﻛﺮێ ،ﺋو ﭘﺎﺷﻛﺸﯾﺎن ﻟ ﻧﺎﻛﺎت ،ﻗﺴﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟﺑﺎرەی ﺋوەی ﺟﮕﺮەوەی ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮاو ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺧﻮاﺳــﺖ و ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﺑرﭼﺎو ﺑﮕﺮێ و ﻗﺴﻛﺎﻧﯽ ﻛ ﮔﻮﺗﯽ، ﺋﻤ ژﻣﺎرەﯾك ﻻوی ﻛﻮردی ﺳــﻮورﯾﺎﻣﺎن ﻟﺳر ﺟﻧﮓ ﻣﺷﻖ ﭘ ﻛﺮدووە و ﺋﻤش ﻟﭘﺎڵ ﺋواﻧوە ﺷــڕ دەﻛﯾﻦ ﺋﮔر ﻧﺎﭼﺎر ﻛﺮاﯾﻦ ،ﺋﺎﻣﺎژەﻛﺎﻧﯽ دووﺑﺎرە روون ﻛﺮدەوە ﻛ ﺷڕی ﺋوان ھﯽ ﺋﻣۆ ﻧﯿﯿ ،ھروەھﺎ ﺋﺎﻣﺎژەن ﺑﯚ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ وەﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟ ھﻣﺎن دووری ﻟﻻﯾﻧ ﻧﺎﻛﯚﻛﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﯚ ﺋوەی ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺷڕﻜوە ﻧﮔﻠﻨﻦ ﻛ” ھﯿﭻ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﯿﺎن ﺗﯿﺪا ﻧﯿﯿ .“ﺑم ﺋﺎﺧﯚ ﺋو ھﻣﻮو ﺋﺎﻣﺎدەﺳﺎزﯾﯿ ﺑﯚﭼﯽ و ﻛی و ﭼﯚن دﻨ ﺑﻛﺎرھﻨﺎن؟ ﺑﺎرزاﻧﯽ ھﻣﻮو ﺋواﻧی ورﯾﺎ ﻛﺮدەوە ﻛ دەﺳﺖ ﺑﯚ ﻛﻮردی ﺳﻮورﯾﺎ درﮋ دەﻛن، ﺑم ﭘﯾﺎﻣﯽ راﺳــﺘﻗﯿﻨ ﺑﯚ ﺋﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﺎراﺳﺘﯾ ،ﺋﺎﺧﯚ ﺋو ﻟ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮاو ﻟ ھوﻟﺮ ﺗﻮوﺷﯽ ﺳﭘﺮاﯾﺰﻣﺎن دەﻛﺎ ﺑ ھﻣﻮارﻛﺮدﻧوەی ھﻮﺴــﺘﻛﺎﻧﯽ ﻛ ﺑر ﻟ ﺳــ ﻣﺎﻧﮓ ﻟﺑﺎرەی ھﻮرﻛﺮﻧوە و دەﺳﺘﮕﺮﺗﻦ ﺑ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟﮔڵ ﺳــراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻏﺪا و دﯾﻤﺷــﻖ و ﺗﺎران و ﺋﻧﻘرە رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ﻟ رﮕی داﻧﺎﻧﯽ ﻧﺧﺸرﮕﺎﯾﻛﯽ ﺟﯿﺎوازی ﻛﻮردی ،ﻟﭘﺎڵ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘۆژەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔورە وەك ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻜﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﯽ ﻧﻮێ ،ﺑو ﭘﯿی ﺑﺎﻧﮕﮫﺸــﺘﻦ ﺑﯚ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯽ ﻣﺎوەی ﺑﺳرﭼﻮوە ،ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻟ ﺑردەم ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ﻧﻮوﭼﺨﻮاردووی ﻋﺮاق ﻟ ﻣﺎوەی دە ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا .ﺋو ﻗﺴﺎﻧی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﭘﺸﺘﺮ ﻟﻻﯾن ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤوە رﺨﯚﺷﯽ ﺑﯚ ﻛﺮاﺑﻮو ﺑ ﺋﺎﻣﺎژەﻛﺮدن ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﺴﺘﺎ ھﻛﺎﻧﯽ ﭘﻮەﻧﺪی ﻟﮔڵ ﺑﻏﺪا و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻧﯿﻮﭼ ﭘﭽاوە و ﺋوەی ﺋﺴﺘﺎ ھڕەﺷ ﻟ ﯾﻛﭙﺎرﭼﯾﯽ ﻋﺮاق دەﻛﺎت ﺧــﻮدی ﻣﺎﻟﯿﻜﯿﯿ ،ﻛﻮردی ﻋــﺮاق ھﻟﻜﯽ ﻣﮋووﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﺳــرﺑﺧﯚﯾﯽ ﺑﯚ رﻜﻜوﺗﻮوە ،ﺑم ﭼﻧﺪ رﮕﺮﯾﯿك ھن ﻟ ﭘﺸوەﯾﺎن رازﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻧﻘرەﯾ ﻛ ﺑﯚ ھﻣﯿﺸ ﭘﺮﺳﯽ دەوﺗﯽ ﺳرﺑﺧﯚی ﻛﻮردی ﻟ ﺑﺎﻛﻮری ﻋﺮاق ﺑھﯽ ﺳﻮور داﻧﺎوە ،ﺑﯚﯾ ﺋﮔرﭼﯽ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﯽ ﺳــرﺑﺧﯚ ﻛﺎرﻜﯽ ﺳﺧﺘ ،ﺑم ﺋﺳﺘم ﻧﯿﯿ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﻣۆ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ وﺗﺎﻧﯽ زﻟﮫﺰە ﻛ ﺋو وﺗ ﺑﺘ داﻣزراﻧﺪن .رەﻧﮕ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﺑﯿﺮی ھﻣﻮوان ﺑﻨﺘوە ﻛ ﻧﺎوﭼﻛ ﻟ دۆﺧﻜﯽ وادا دەژی ﻛ ﺋﺳﺘﻣ ﺑﺘﻮاﻧﺮێ رۆڵ و ﭘﮕ و ﺧوﻧﯽ ﻛﻮردی ﺗﺪا ﻟﻧﺎو ﺑﺒﺮێ و ھﺒﻮەﺷﻨﺪرﺘوە ،ﺋﻤش ﺋوە دەزاﻧﯿﻦ ﻛ ﻓﺎﻛﺘری ﺟﯿﯚﭘﯚﻟﺗﯿﻚ ﻟ ﺑردەم ﻛﻮرد ﻓراھﻣ و ﺋوەﺷﯽ ﺋﺴﺘﺎ ﺋوان ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎﻧ ﻓﺎﻛﺘری ﺟﯿﯚﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﻜ، ﺑم ﺳــراﻧﯽ ھوﻟﺮ ﺋوەش دەزاﻧﻦ ﻛ دۆﺧﻛ و راﺳــﺘﯿﯿﻛﺎن ﻟ ﻋﺮاق ﻟوەی ﺳﺎﯽ 2003ﺟﯿﺎوازە و رۆژ ﺑڕۆژ ﺑرەﻛﺎن ﺋﺎﯚزﺗﺮ و ﺗﻜﮫﻜﺶ دەﺑﻦ. ﻛﻮرد ﭼﻧﺪان ﻗﯚﻧﺎﻏﯿﺎن ﻟ ﭘﺮﺳــﯽ ﺳﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣی ﺧﯚﯾﺎن و داﻧﭙﺪاﻧﺎﻧﯽ ھرﻤﺎﯾﺗــﯽ و ﻧﺎودەوﺗــﯽ ﭘﯿﺎن و رازﯾﻜﺮدﻧﯽ ھﻧــﺪێ ﻻﯾن ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻧﺧﺸــﻛﺎن ﺑﯾﻮە ،ﺑم ﺋوان ﺑﺳﺧﺘﯽ ﻣﻠﻜﭼﯿﯽ ﺋو ﭼﻮار وﺗی ﺗﯿﺪا دەژﯾﻦ ﺑﯚ ﭘﺎﭘﺳﺘﯚﻛﺎن ﺑﺋﺎراﺳﺘی دووﺑﺎرە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧوە و داڕﺷﺘﻨوەی دەﺳﺘﻮور و ﺳﯿﺎﺳﺗﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑو ﺋﺎراﺳﺘﯾش دەزاﻧﻦ. ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟ ھﻣﻮوان ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑ ﺳــﺧﺘﯽ ﺑردەواﻣﺒﻮون ﻟ ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ دووﻓﺎﻗ و ﺳــﻮودوەرﮔﺮﺗﻦ ﻟ ھﺎودژی و ﺟﯿﺎوازی ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ دەزاﻧــ ،رەﻧﮕ ھرﺑﯚﯾش ﺋﻣﺠﺎرە ﺑﯾﺎری داوە ﺑرەو ﭘﺸــﺘﺮ ھﻧﮕﺎو ﺑﻨ و ﺑــﺎز ﺑﺪا ،ﺑم زۆرﻚ ﻟ ﭘﯾﺎﻣﻛﺎﻧﯽ دواﯾﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯿﯿﺎن ﺑ رووﻧﻜﺮدﻧوە و ﺑدواداﭼﻮون ھﯾ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ دوورﺗﺮ و ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮن ﻟوەی ﺗﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻧﺎوەﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎ ﯾﺎن ﺋواﻧی ھوﯽ ﻛﺮدﻧ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﺳﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەدەن ،ﺋﺎراﺳﺘ ﺑﻦ. رۆژﻧﺎﻣی ﺷرﻗﻮﻟﺌوﺳت
ﻛﻮرد ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
13
ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺮﺳﯿﺎن ﻟ ﺳرﻣﺎی زﺳﺘﺎن ھﯾ
وﻟﯿــم ﺗﯚﯽ ﻧﻮﻨری ﺋﺎژاﻧﺴــﻛی ﺳــر ﺑ ڕﻜﺨــﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ھﺳــﺖ ﺑ ﻧﯿﮕراﻧﯿﯿﻛﯽ زۆر دەﻛﺎت و ﭘﯽ واﯾ ﭘﻧﺎﺑرەﻛﺎن زۆر ﺑ زەﺣﻤت ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﻣﺴﺎﯿﺎن ﺗواو دەﻛن. ﺋو دەﺖ ”دەﺑﺖ دان ﺑو ڕاﺳﺘﯿﯿدا ﺑﻨﯿﻦ ﻛ ژﯾﺎﻧﯽ زﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋم ﭘﻧﺎﺑراﻧ زۆر زەﺣﻤت دەﺑﺖ. ﺋﮔر ﻛش و ھوا ﺳﺎرد ﺑﺖ و ﻛﺸی ﻛﻣﯿﯽ ﺧﯚراﻛﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯿﺶ ھﺑﺖ ،ﺋوﻛﺎت ﺑﺎرودۆخ زۆر ھﺳﺘﯿﺎر و ﻣﺗﺮﺳﯿﺪار دەﺑﺖ“. ﻛﻣﻚ ﻟ ﻋﺎﺋﯿﺸ دوور ﺑﻜوە دەﮔﯾﺘ ﺧﺎﻧﻮوﯾﻛﯽ ﺗﺮی ﻧﯿﻮە ﺗواوﻛﺮاو ﻛ ﺋﺣﻤد و ﺧﺎﻧوادەﻛی ﺗﯿﺎﯾﺪا دەژﯾﻦ .ﺋﺣﻤــد ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗﯽ ﺧﺎﻧﻮوە ﻧﯿﻮە ﺗواوﻛﺮاوەﻛــ ﺑو ﺟﯚرە ﻟ ﺑــﻜﺎت ﻛ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺑﮋﯾﻦ .ﺋوەی ﺟﯽ ﺧﯚﺷﺤﺎﯿﯿ ﺋوەﯾ ﻛ ﭘﺸﻜوﺗﻨﻜﯽ ﮔورەی ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗوە .ﺋﻣــش دەرﻓﺗﯽ ﺑﯚ ﺋﺣﻤد و ﭼﻧﺪﯾﻦ ﻛﺳــﯽ ﺗﺮ رەﺧﺴﺎﻧﺪووە ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﯿﺶ ﺑﻜن و ﻟو ڕﮕﺎﯾوە ﺧرﺟﯿﯽ ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧــی ﺧﺎﻧوادەﻛﺎﻧﯿﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜن .ﺋﺣﻤد ﭘﺸﺘﺮ ﻟ رﯾﺴﺘﻮراﻧﺘﻜﯽ ﺣﻟب ﺋﯿﺸﯽ دەﻛﺮد، ﺑــم ﭘﺎش ﺋوەی ﻛﭽﻜﯽ ﻣﺮد ،ﺋﯿﺪی ﺋوﯾﺶ ﻟﮔڵ ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺧﺎﻧوادەﻛﯾﺪا ﺳﻮورﯾﺎﯾﺎن ﺑﺟ ھﺸﺖ و ڕووﯾﺎن ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮد .ﺋو دەﺖ ”ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﺷــڕەﻛدا ﻛﭽﻛم ﻧﺧﯚش ﻛوت .ﺑﺮدﻣ ﻧﺧﯚﺷﺨﺎﻧ ،ﺑم ﻛس ﻧﺑﻮو ﯾﺎرﻣﺗﯿﻤﺎن ﺑﺪات و ھرﺑﯚﯾش ﻟوێ ﻣﺮد“. ﺋﺣﻤد دەﺖ ﭘﯽ ﺧﯚﺷ ﺑﮕڕﺘوە ﺑﯚ ﺳﻮورﯾﺎ، ﺑم ﭘﺎش ﺋوەی ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑﯚ ﺋو وﺗ ﮔڕاﯾوە. ﺋﺣﻤد و ﻋﺎﺋﯿﺸ و ھزاران ﻛﺳﯽ ﺗﺮ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧ ﻟ ﻣﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺷــڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ دوور ﺑﻜوﻧوە ،ﺑم ﺳــرﻣﺎی زﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑڕﻮەﯾ و ژﯾﺎﻧﻜﯽ زەﺣﻤت ﭼﺎوەڕﯿﺎن دەﻛﺎت. ﺳرﭼﺎوە :ﺑﺷﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﻣﺎﭙڕی دەﻧﮕﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ
ﻟ ﻣﺎوەی ﭼﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﺳــدان ھزار ﻛﻮردی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ڕووﯾﺎن ﻟ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە و ژﻣﺎرەﯾــك ﻟواﻧﯿﺶ ﻟ ﺧﺎﻧﻮوە ﭼﯚﻜﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ھوﻟﺮدا ژﯾﺎن ﺑﺳر دەﺑن .ﺋﻣ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾ وەرزی زﺳــﺘﺎن ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوەﺗوە و ﭘ دەﭼﺖ ﺳــرﻣﺎی ﺋم وەرزەش ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺗﺎڵ ﺑﻜﺎت. ﻋﺎﺋﯿﺸ ﻟ ﺧﺎﻧﻮوﯾﻛﯽ ﻧﯿﻮە ﺗواوﻛﺮاوی دەرەوەی ﺷــﺎری ھوﻟﺮدا ﺧﻮاردﻧــﯽ ﺑﯾﺎﻧﯿﯽ ﺑﯚ ﺧﯚی و ﺳ ﻛﺳﯽ ﺗﺮ ﻟ ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧوادەﻛی ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛﺎت .ﺧﺎﻧﻮوەﻛ ﭼﺸﺘﺨﺎﻧی ﻧﯿﯿ و ھرﺑﯚﯾش ﺋو ﺧﺎﻧﻤ ﻟ ﺗﻧﯿﺸــﺖ ﺧﺎﻧﻮوەﻛوە ﺑ ﭼﯿﻠﻜ و ﺷــﺘﯽ ﺗﺮ ﺋﺎﮔﺮ دەﻛﺎﺗوە ﺑﯚ ﺋــوەی ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺧﻮاردﻧﻛ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜﺎت. ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ زۆر ﻟ ﭘﻧﺎﺑرەﻛﺎن ﻟ ﻛﺎﻣﭙﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑــ ﭘﻧﺎﺑراﻧﺪا دەژﯾﻦ ،ﺑم ﺧﺎﻧــوادەی زۆری وەﻛﻮ ﺧﺎﻧوادەﻛی ﻋﺎﺋﯿﺸش ھن ﻛ ﻟو ﺟﯚرە ﻛﺎﻣﭙﺎﻧدا ﻧﺎژﯾﻦ .ﺋم ﺧﺎﻧواداﻧش زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺸﺖ ﺑو ﺧﯚراﻛ دەﺑﺳﺘﻦ ﻛ ﻟ ﻻﯾن دراوﺳﻜﺎﻧﯿﯿﺎﻧوە ﺑﯚﯾﺎن داﺑﯿﻦ دەﻛﺮﺖ. ﻛﺎﺗﻚ ﻋﺎﺋﯿﺸ ﺧرﯾﻜﯽ ﺋﺎﮔﺮﻛﺮدﻧوەﯾ ﺋﺎﻓﺮەﺗﻜﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﺧرﯾﻜﯽ ﭼﻨﯿﻨ ﺑﯚ ﺋــوەی ﺟﻠﻮﺑرگ ﺑﯚ ﻣﻨﺪاﻛﺎن دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت .ﻋﺎﺋﯿﺸــ دەﺖ ”ﺧﻜﯽ ھﻣﻮو رۆژﻚ ﺧﻮاردﻧﻤﺎن ﺑﯚ ﻧﺎھﻨﻨﻦ. ھﻧﺪــﻚ رۆژ ﺧﻮاردﻧﻤﺎن ﺑﯚ دەھﻨﻦ و ھﻧﺪﻚ رۆژی ﺗﺮﯾﺶ ﻧﺧﺮ .ﺋﻤ ھﯿﭻ ﭘﺎرەﻣﺎن ﻧﯿﯿ .ﺟﮕ ﻟ ھﻧﺪﻚ ﺟﻞ ھﯿﭻ ﺷﺘﻜﯽ ﺗﺮﻣﺎن ﻧﯿﯿ.“ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﭘﻧﺎﺑراﻧﯽ ﺳــر ﺑ ڕﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن دەﺖ ﻟ ﻣــﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻧﺰﯾﻜی 63ھزار ﻛس ﻟ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ھﺎﺗﻮوﻧﺗ ﻧﺎو ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧوە. ﺑم ﺟﯚرەش ژﻣﺎرەی ﺋو ﭘﻧﺎﺑرە ﺳــﻮورﯾﺎﻧی ﻛ ﺋﺴﺘﺎ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەژﯾﻦ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟــ 220 ھزار ﻛس دەﺑﺖ .ﺑﮕﻮﻣﺎن زۆرﯾﻨی ﺋواﻧﯿﺶ ﻛﻮردی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ.
ﺋﻧﻘرە و ﭘﻛﻛ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﻜﯽ ڕووﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳری ﻛﺸی ﻛﻮرد ﻧﯿﯿ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ )ﺑدەﭘــ (و ﻛﯚﻣــﺎ ﺟﭭﺎﻛــﻦ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧ) ﻛﺟﻛــ (ﺑــ ﺋﻮﻣﺪﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻟ ﭘﺎﻛﺠ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯿﻛی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەرﺑــی و ڕاﯾﺎن ﮔﯾﺎﻧﺪ ﭘــ دەﭼــﺖ ﺋــم ﭘﺎﻛﺠــ ”ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺑﺖ“. ﺑدەﭘ و ﻛﺟﻛ ﭘﺸــﺒﯿﻨﯿﯽ ﺋوەﯾــﺎن ﻧدەﻛﺮد ﻛ ﭘﺎﻛﺠﻛ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾــﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟــ ﺑﻮاری ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﭘﺮۆﺳــی ﺧﻮﻨــﺪن ﺑ زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی ﻟ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﺪا ﺑﯚ ﻛــﻮرد ﻟﮔڵ ﺧــﯚی ﺑﮫﻨﺖ، ﺑم ﭼﺎوەڕﯽ ﺋوەﯾﺸﯿﺎن دەﻛﺮد ﭼﻧﺪ ﺋﺎﻣﺎژەﯾﻛﯽ ﮔﺮﻧﮓ دەرﺑﺎرەی داھﺎﺗﻮوی ﭘﺮۆﺳی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺗﺪا ﺑﺖ.
دەﺑــﺖ ﺋو ڕاﺳــﺘﯿﯿﻣﺎن ﻟﺑﯿﺮ ﻧﭼﺖ ﻛ ﺳرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ﻛﺸی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﭘﯾﻮەﻧﺪی ﺑ ﭘﺮۆﺳــی ﺋﺎﺷﺘﯿﯿوە ھﯾ .ﻋﺑﺪو ﺋﯚﺟﻻﻧﯽ ﺳرۆﻛﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﻜﺮاوی ﭘﻛﻛ ھر ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﺋم ﭘﺮۆﺳﯾوە داوای ﺋوەی ﻛــﺮدووە رۆﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘــ ﺑﺴــﭙﺮدرﺖ .ﺋو ﻧﺎﯾوﺖ ﺗﻧﯿﺎ ﭘﯾﻮەﻧﺪی ﻟﮔڵ ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑدەﭘ و ﻛﺟﻛدا ھﺑــﺖ ،ﺑﻜــﻮ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺗــﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮان و ڕﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧــﯽ و داﻣزراوە ﺳــرﺑﺧﯚﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﺒﯿﻨﺖ .ﺑم ﺋو ﭘﺎﻛﺠی ﺣﻜﻮوﻣت ﺳــ ھﻓﺘ ﭘﺶ ﺋﺴﺘﺎ ڕای ﮔﯾﺎﻧﺪ ﺋم رۆــی ﻧداﯾ ﺋﯚﺟﻻن .ﻟوەش زﯾﺎﺗﺮ ،ﻛﻮردەﻛﺎن ﭼﺎوەڕﯽ
ﺋوەﯾــﺎن دەﻛــﺮد ﺣﻜﻮوﻣــت ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﺧﯚی ﻟــ ﺑراﻣﺒر دادﮔﺎﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ دەﺳــﺘﮕﯿﺮﻛﺮاواﻧﯽ ﻛﺟﻛــدا ﺑﮕﯚڕــﺖ و ﻧرﻣﯽ ﭘﯿﺸــﺎن ﺑﺪات ،ﺑــم ﺑو ﺟﯚرە ﻧﺑﻮو .ھرﺑﯚﯾش وادﯾﺎرە ﻛﺟﻛ و ﺑدەﭘ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﭘﺎﻛﺠ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯿﻛی ﺣﻜﻮوﻣت ﻧﺎﻛن. ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دەﯾوﺖ ﺋﺎﮔﺮﺑﺳﺘﻛیﭘﻛﻛﺑردەواﻣﯽ ھﺑﺖ .ﭘﺎﺷــﺎﻧﯿﺶ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﭘﻛﻛﻟوەداﻧﯿﯿﺋﺎﮔﺮﺑﺳﺘﻛی ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭘ ﺑﮫﻨﺖ و دەﺳــﺖ ﺑــ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿــ ﭼﻛﺪارﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎﺗــوە .ﺋــو ﺑﺎرودۆﺧی ﻛ ﺋﺴــﺘﺎ ھﯾ ﻟــ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ھردووﻻداﯾ و
ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪەرﯾﺸ ﺑﯚ ﺋوەی ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷــﺘﯽ ﺳــرﻛوﺗﻦ ﺑدەﺳﺖ ﺑﮫﻨﺖ .ھرﺑﯚﯾش ﺣﻜﻮوﻣت ھﻧﮕﺎوی ﺋرﻨﯽ ھﺪەﮔﺮﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﮕﯾﻧﺘ ﺋو ﻗﯚﻧﺎﻏی ﻛ ﺑﺎوەڕﯾﺎن ﺑ ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷــﺘﯽ ھﺑﺖ .ﺑــم دەﺑﺖ دان ﺑو ڕاﺳﺘﯿﯾﺸــﺪا ﺑﻨﯿﻦ ﻛ ﺣﻜﻮوﻣت و ﭘﻛﻛ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﻜﯽ ڕووﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــری ﻛﺸی ﻛﻮرد ﻟ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﻧﯿﯿ. ﺳــرﻧﺠﻚ ﻟــ” ﭘﺮۆﺳــی داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﻛﺎن“ ﺑﺪەن .ﺳــرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺣﻜﻮوﻣت ڕەﺗﯽ دەﻛﻧــوە ﻟﮔڵ ﭘﻛﻛ و ﺋﯚﺟﻻن داﻧﻮﺳﺘﺎن ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەن .ﭘ
دەﭼﺖ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﯚ ﻣﺑﺳﺘﯽ ﻧھﺸﺘﻨﯽ ﻓﺸﺎری ﺟﻣﺎوەر ﺑم ﺟﯚرە ﺑﺖ ،ﺑم ﺋو ﺷﺎردﻧوە و ﺑھﯚﺷﯿﺎری ھﻧﮕﺎو ھﮕﺮﺗﻨش ﻧﺎﻛﺮــﺖ ﺗﺎﻛــﻮ ھﺗــﺎ ھﺗﺎﯾــ ﺑردەواﻣــﯽ ھﺑﺖ .ﭘﻮﯾﺴــﺘ داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﻛﺎن ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﻓرﻣﯽ ﺑڕﻮە ﺑﭽــﻦ و ﻧﻮەﻧﺪﻜﯿﺶ ﻟ ﻧــﻮان ﭘﻛﻛــ و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ھﺑــﺖ و ﺋﮔر ﺑﺖ و ﺋــم ﻧﻮەﻧــﺪەش ھﺰﻜــﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ ﺑﺖ ﺑﺎﺷﺘﺮە .ﻟواﻧﯾ ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸﻨﯿﺎزﻜﯽ ﻟو ﺟﯚرە ڕەت ﺑﻜﻧوە و ﺑ دەﺳــﺖ ﺗﻮەرداﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ داﺑﻨﻦ ،ﺑم ﺋﻧﻘرە
ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر رۆﯽ ﻟو ﺟــﯚرەی ﮔاوە ،ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﻟ ﺣﺎﺗﯽ ﻓﻠﯿﭙﯿﻨﺪا .دەﺑﺖ ھﻣﻮو ﻻﯾك ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟــ ﺋﺎﯾﺪﯾﺎی ھﺑﻮوﻧــﯽ ﻧﻮەﻧﺪــﻚ ﺑﻜن ﺑﯚ ﺋوەی ﻛﺸی ﻛﻮرد ﻟ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺮﺖ. ﭘﺎﺷﺎن رۆﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟ ﭘﺮﺳﻜﯽ وەﻛﻮ ﻛﺸی ﻛﻮرددا زۆر ﮔﺮﻧﮕ .دەﺑﺖ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎش دان ﺑو ڕاﺳــﺘﯿﯿدا ﺑﻨﺖ ﻛ ﻛﺸــی ﻛــﻮرد ﻟو وﺗــدا ﻛﺸــی ﻧﺗوەﯾﯿــ. ﺟﯽ ﻧﯿﮕراﻧﯿﯿ ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴــﺘﺎش ﺣﻜﻮوﻣت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻦ دان ﺑو
ڕاﺳﺘﯿﯿدا ﺑﻨﻦ و ﺋﻣش واﺗﺎی ﺋوە دەﮔﯾﻧﺖ ﻛ ﭼﺎرەﺳری ﻛﺸــی ﻛﻮرد ﻟــ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ دوا دەﻛوﺖ. ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺸــﺪا ،دەﺑــﺖ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟــ ﺑراﻣﺒر رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا دەﺗﻮاﻧﺖ ﻛﺎرﯾﮕرﯾــﯽ ﮔــورەی ﻟﺳــر ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻧﺎو ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﺑﺖ. ﺋﻧﻘرە دەﺗﻮاﻧﺖ ﺳﯿﺎﺳــﺗﻜﯽ زﯾﺮەﻛﺎﻧﺗﺮ ﻟــ ﺑراﻣﺒر رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭘﯾەو ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺋوەی ﻛﺸــی ﻛﻮردی ﻧﺎو ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮ ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺮﺖ. ﺳرﭼﺎوە :رۆژﻧﺎﻣی ﺣﻮرﯾﯿﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ
14
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾت ﺟﺎن
ﻋﺑﺪو ﺣﯿﺠﺎب:
ﻛم ﺗﺎ ﻛﻮرﺗﻚ ھﻣﻮو ڕاﭘڕﯾﻨﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﭘﺎش ﺷڕی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دووەم ڕەﻧﮕﻜﯽ ﺳﻮورﯾﺎن ﭘﻮە دﯾﺎر ﺑﻮوە دﯾﻤﺎﻧ :ﺋﻓﺮاﺳﯿﺎب ﮔﺮاﻣﯽ ﻣﮋووی ﺧﺑﺎت و ﺑﺰووﺗﻨوەی ﺳﯿﺎﺳﯽ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳدەی ﺑﯿﺴﺘﻣﺪا ﻣﮋووﯾﻛﯽ ﭘ ﻟ رووداو و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑﻮوە و زۆرﺑی ﺑﺰاوﺗ رزﮔﺎرﯾﺨﻮاز و ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟداﯾﻜﺒﻮوی ﺋم ﺳدەﯾن ،ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﺪا ﻟﮔڵ ﻧﻮوﺳر و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮ، ﻋﺑﺪو ﺣﯿﺠﺎب ھوڵ دەدەﯾﻦ ﺗﯿﺸﻚ ﺑﺨﯾﻨ ﺳر ﻛﯚﻣﻚ ﺑﺎﺑﺗﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﺪار ﺑ ﻣﮋوو و ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟ رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە.
ﻟ ڕواﻧﮕی ﻣﻨوە ﺑرھﻣﯽ ﺧﺑﺎﺗﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳدەی ﺑﯿﺴﺘﻣﺪا ﻟ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛﻮرﺗﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑ ﻧﺮﺧﻜﯽ زۆر ﻛﻣﺘﺮ ﻟوەی ﻛ ﻛﻮرد ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ داوﯾﺗﯽ ﺑ ﺋﻧﺠﺎم دەﮔﺎ وﺷــ :زۆر ﻟ ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘﯿﺎن واﯾ ﻛ ﻛﺸی ﻛﻮرد دەﮔڕﺘوە ﺑﯚ ﺳﯿﺴﺘم و ﺑڕﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ دەﺳــﺗﺎﻧﯽ زاڵ ﺑﺳــر ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺋﺎﯾﺎ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ ﻛﻮرد، ﺑ ﻣﺑﺳﺘﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھﻘــﻮوی چ ﺑﺎرودۆﺧــﻚ ﺑﻮو ،ﺑ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻟ رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا؟ ﺑﺎ ﻻﯾﻧﯽ ﻛــم ﺋﻤی ﻛﻮرد ﭘﺮﺳــﯽ ﻧﺗوەﯾــﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑ ”ﻛﺸــ “ﻧﻧﺎﺳــﻨﯿﻦ .ﺋﻤ ﻛﺸــﻣﺎن ﻧﯿﯿــ ،دۆزﻜــﯽ ﻗﻮوﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ، ﻛﻮﻟﺘــﻮوری و ﺋﺎﺑﻮورﯾﻤــﺎن ھﯾ ﻛ ڕﯾﺸــی ﻟ ﺷﻮەی ھﺴﻮﻛوﺗﯽ دەﺳــﺗﺪاران ﻟﮔــڵ ﻣــﺎف و ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣی ﻧﺗوەﯾﯽ ﺋﻤی ﻛﻮرددا ھﯾ. ﻟــ ﭘﻮەﻧــﺪی ﻟﮔــڵ ﺳــرھﺪاﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﻧﺗوەﯾــﯽ ﻛــﻮرددا دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺎﺳﯽ ﺳــ ﺗواﻧﯿﻨﯽ ﺟﯿﺎواز ﺑﻜﯾــﻦ :ﺗواﻧﯿﻨــﻚ ﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﺗﯿــﯚری ﻣﻮدﺮﻧﯿﺘوە ﻧﺰﯾﻜ ڕاﭘڕﯾﻨــ ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑو دژﻛﺮدەواﻧوە دەﻟﻜﻨﺘوە ﻛ ﭘﺸــﻧﮕ ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﻧﺗوەﺳــﺎزﯾﯽ دەوﺗــ ﺗﺎزە داﻣزراوەﻛﺎﻧــﯽ دەﺳــﺗﺪار ﺑﺳر ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە ﻧﯿﺸﺎﻧﯿﺎن دا و ﻣﺑﺳــﺘﯿﺎن ﺋوەﺑــﻮو ﻛ ﺟﮕﺎﯾــك ﺑــﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﻟ دەﺳــﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا وەدەﺳﺖ ﺑﻨﻦ .ﻟــو ڕواﻧﮕﯾوە ﯾﻛم ڕاﭘڕﯾﻨﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ ڕاﭘڕﯾﻨﯽ ﺷــﺦ ﺳﻋﯿﺪی ﭘﯿﺮان و ﻟ درﮋاﯾﯽ ﺋوﯾﺸــﺪا ﺳــرھﺪاﻧﯽ ﺋﺎﮔﺮی ﻟ دژی ﻛﯚﻣﺎری ﻧﻮێ داﻣزراوی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻧﺎﺳــﻨﻦ .ﺑﭘﯽ ﺋو ﺗﯿﯚرﯾﯿ ﯾﻛــم ڕاﭘڕﯾﻨــﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﻟ رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺋو ﺑﺰووﺗﻨوە ﻧﺗوەﯾﯿ ﺑﻮو ﻛ داﻣزراﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﻛﻮردﺳﺘﺎن 1946ی ﻟ ﻛوﺗوە ﻟ ﺳﺎﯽ 1946ی و ﻟ ﺑﺎﺷــﻮورﯾﺶ ﺑﺰووﺗﻨوەی
ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑ ﯾﻛم ﺳرھﺪاﻧﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد دەژﻣﺮن. ڕواﻧﮕﯾﻛــﯽ ﺗــﺮ ﻛــ زﯾﺎﺗﺮ ﺧﺰﻣﺎﯾﺗﯽ ﻟﮔڵ ﺋو ﺗﯿﯚرﯾﯿ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿوە ھﯾــ ﻛــ ﺑ ﺗواﻧﯿﻨــﯽ ﺋﺘﻨﯿﺴﯿﺴــﺘﯽ دەﻧﺎﺳﺮێ ،ڕﯾﺸی ﺑﺰووﺗﻨوەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺗوەﯾــﯽ دەﮔڕﻨﺘوە ﺳر دەﺳﺗﯽ ﺳﻮﻧﻨﺗﯿﯽ ﻣﯿﺮﻧﺸﯿﻨ ﻛﻮردەﻛﺎن و وﯾﺴــﺘﯽ ﺋوان ﺑﯚ ﺳروەری ﻟــ ھرﻤﻜــﯽ ﺑرﻓﺮاواﻧﺘﺮدا. ﻻﯾﻧﮕﺮاﻧــﯽ ﺋــو ﺗواﻧﯿﻨــ، ﯾﻛم ﺗﯿﯚرﯾﺴــﯿﻧﯽ ﺋو ﺑﯿﺮە ﺑــ ﺣزرەﺗﯽ ﺋﺣﻤدی ﺧﺎﻧﯽ دەزاﻧﻦ ﻛ ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳدەی 17ی زاﯾﻨﯿﺪا ﺑﺎﺳــﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ 17ی ﯾﻛﺘﯿﯽ ﻛﻮرد ﺑ ﻣﺑﺳــﺘﯽ داﻣزراﻧﺪﻧــﯽ ﺳــروەرﯾﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ دەﻛﺎ. ﺗواﻧﯿﻨــﯽ ﺳــﯿم ﻛــ ﻟ ڕواﻧﮕی ﻣﻨوە ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﻟﮔڵ ڕاﺳــﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔﻮﻧﺠ، ﺳــرھﺪاﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﺑــو ﺋﺎﻮﮔﯚڕە ﺋﺎﺑــﻮوری ،ﭘﯿﺸﺳــﺎزی و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿﺎﻧــوە ﮔﺮێ دەدا ﻛ ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳدەی ﺑﯿﺴﺘم ﻟــ ﻛﯚﻣﮕﺎﻛﺎﻧــﯽ ڕۆژھﺗﯽ ﻧﻮەڕاﺳﺘﺪا ڕووﯾﺎن دا .ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻧﺗوەﯾــﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﻛــﻮرد ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﺑﺷــﻮەی ﺑ ﺗواوی ﺳــرﺑﺧﯚ ﻟو ڕەوﺗ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿﺎﻧــوە ﺷــﻜ ﺑﮕﺮێ ﻛ ﻟــ ﻛﯚﻣﮕﺎ ﺟﯿﺮاﻧﻛﺎﻧﺪا ﻟــ ﮔﯚڕﺪا ﺑﻮون، ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﺋو ڕەوﺗ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿﺎﻧــی ﻛــ ﻟ ﻛﯚﻣﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋرﻣﻧﯽ ،ﺗﻮرك و ﻓﺎرس و دواﺗﺮﯾﺶ ﻟ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻋرەﺑــﺪا ڕووﯾــﺎن دا .ﺑــم ﻧﺎﻛﺮێ ﺳرەﺗﺎی ﺷﻜ ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﺗﻧﯿﺎ ﺑو دژﻛﺮدەواﻧوە ﭘﻮەﻧﺪ ﺑﺪرێ ﻛ ﻟ ﺑراﻣﺒر دەﺳﺗ ﻧﺎوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﺪا ڕووﯾﺎن داوە. ﺑﺷــﻚ ﻟــ ﭘﺸــﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣــﮕﺎی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھم ﻟ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﺗﻧﺰﯾﻤﺎت ﻟ ﻧﻮەڕاﺳﺘﯽ ﺳــدەی 19و ﻟ
ﺑﺰووﺗﻨوەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﺑﺷﻮەی ﺗواو ﺳرﺑﺧﯚ ﻟو ڕەوﺗ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿﺎﻧوە ﺷﻜ ﺑﮕﺮێ ﻛ ﻟ ﻛﯚﻣﮕﺎ ﺟﯿﺮاﻧﻛﺎﻧﺪا ﻟ ﮔﯚڕﺪا ﺑﻮون ﺳــردەﻣﯽ ﻋﻮﺳــﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﺪا و ھــم ﻟــو ﺋﺎﻮﮔﯚڕاﻧــی ﻛــ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﭘﺎﺷــﺎﯾﺗﯿﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻟــ ﺳــردەﻣﯽ ﻗﺎﺟــﺎردا ﻟــﯽ ﻛوﺗــوە ﺑ ﺷــﻮەی ﭼﺎﻻﻛﺎﻧــ ﺑﺷــﺪار ﺑﻮون .ھﻣﻮوی ﺋــوان ﺑ ﻧﺎو و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣی ﻛﻮردی ﺧﯚﯾﺎﻧوە ﺋــودەم ﭼﺎﻻﻛﯿﯿــﺎن دەﻧﻮاﻧﺪ. ﺗﻧﺎﻧت ﺳــﻮاراﻧﯽ ﻋﺷﺎﯾﺮﯾﯽ ﺣﻣﯿﺪﯾﯿــ ﻛ ﻟــ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﺳــﻮﺘﺎن ﺣﻣﯿﺪی ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﺪا ﺑﻮون ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣﯾﻛﯽ ﻛﻮردﯾﯿﺎن ھﺑﻮو .ھرﭼﻧﺪ ﺋو ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﺎﻧ ﺋــودەم ﻟ ﺷــﻜﯽ ﺋﯿﺘﻨﯿﻜﺪا ﺑﻮون و ﻧﺎﻛﺮێ ﺑ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣی ﻧﺗوەﯾﯿﺎن ﺑ ﺣﯿﺴﺎب ﺑﻨﯿﻦ، ﺑم ﭘﻠ و ﭘﺎﯾی ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎن ھر ﻟو ﺋﺎﺳﺘدا ﺑــﻮو ﻛ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣی ﺗــﻮرك و ﻋرەب و ﻓﺎرس ﻟو ﺳردەﻣدا ﺑﻮوی. ﺳــرەﺗﺎی ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧــوەی ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣﻛﺎن ﻟ ﻧﻮان ﻛﯚﻣﮕﺎ ﻗوﻣﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋــوﻛﺎت ﻛ ﺑ ﺳرەﺗﺎی ﺷﻜﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑﯿﺮۆﻛی ﻧﺗوەﯾــﯽ ﻟﻻی ﭘﺸــﻧﮕ ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﯾــﺶ
داﻣزراﻧــﯽ دەژﻣــﺮدرێ ﺟﻣﻌﯿﯿﺗﯽ ﺋﯿﺘﯿﺤﺎد و ﺗرەﻗﯽ 1899ی ی ﻟ ﺋﯿﺴﺘﺎﻧﺒﻮڵ ﻟ ﺳﺎﯽ 1899 ﺑﻮو ﻛــ وەك ﺑﺰووﺗﻨوەﯾﻛﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﺗــﻮرك دەژﻣﺮدرێ، ﺑم ﺑﺷــﻜﯽ داﻣزرﻨران، ﺋﻧﺪاﻣﺎن و ﺑڕﻮەﺑراﻧﯽ ﻛﻮرد و ﻋرەﺑﯿــﺶ ﺑــﻮون .دواﺗــﺮ 1910دا دا ﻛــﻮردەﻛﺎن ﻟ ﺳــﺎﯽ 1910 ﻟــو ﻛﯚﻣــ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــوە و ﺟﻣﻌﯿﯿﺗﯽ ﺗﻋﺎون و ﺗرﻗﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿﺎن داﻣزراﻧــﺪ و دەﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮد ﺑ ﺑوﻛﺮدﻧوەی ﮔﯚﭬﺎری ﺗﺎﯾﺒت ﺑو ﺟﻣﻌﯿﯿﺗ ﺗﺎ ﻟو ڕﮕﺎﯾوە ﺑﯿﺮی ﻧﺗوەﯾﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑو ﺑﻜﻧــوە .ﺑر ﻟ داﻣزراﻧــﯽ ﺋــو ﻛﯚﻣﯾــ، 1898دا ﮔﯚﭬــﺎر ﯾﺎ ﻟــ ﺳــﺎﯽ 1898دا رۆژﻧﺎﻣــی دوو ﺣوﺗﻮاﻧــی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳﺘﯽ ﺑ وەﺷﺎن ﻛﺮدﺑﻮو .ﻟ ﻣﯾﺪاﻧﯽ ﺧﺑﺎﺗﯽ ﺑ ﻛﺮدەوە ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ڕاﭘڕﯾﻨــﯽ ﭼﻛﺪاراﻧ ﺳــری ھﺪاﺑﻮو و ﺑ ﮔﺸﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ رەوﺗﯽ وﺷﯿﺎرﯾﯽ ﻧﺗوەﯾﯿﺪا ﺑــﻮو .ﺑﯚﯾــش ﺑﺟﯿــ ﻛ رﯾﺸی ﺑﺰووﺗﻨوەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮕڕﻨﺪرﺘوە ﺳر
ڕاﭘرﯾﻨﯽ ﺷــﺨﯽ ﺷﻣﺰﯾﻨﺎن، ﺳــﯾﺪا ﺷــﺦ ﻋﻮﺑﯾﺪوﻟــ 80ی ی ﺷﻣﺰﯾﻨﯽ ﻟ ﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ 80 ﺳــدەی ﻧــﯚزدەی زاﯾﻨﯿــﺪا. ھﯚﻛﺎری ﺋو ﺳــرھﺪاﻧش دەﮔڕﺘوە ﺳر ھﻟﻮﻣرﺟﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ ﺋودەم و ھوﺪاﻧﯽ ھر ﻛﺎم ﻟ ﻛﯚﻣ ﻗوﻣﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺋو ﺳــردەﻣ ﺑﯚ ﮔﯾﺸــﺘﻦ ﺑ ﺳــروەرﯾﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻟ ﻧﺎوﭼی ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا. ﺑﯚ ﺷﺦ ﻋﻮﺑﯾﺪوﻟ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﻜﯽ ﻛﻮردی ﻛ ﺑﺘﻮاﻧ ﺑﺒ ﺑ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﻋﻮﺳــﻤﺎﻧﯽ ﻟ ﻛﺸــی دژی ڕووﺳﻛﺎن، ﺋرﻣﻧﯿﯿــﻛﺎن و دەوﺗــﯽ ﺷﯿﻌی ﻗﺎﺟﺎردا ھم ﻟ ڕووی ﻧﺗوەﯾﯿــوە و ھم ﻟ رووی دﯾﻨﯿﯿوە واﺟﺒﻜﯽ ﺳــر ﺷﺎن ﺑﻮو .ﺑــ دوای ﺋــو ڕاﭘڕﯾﻨ، ھــردوو ڕاﭘڕﯾﻨﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺦ ﻣﺣﻤﻮودی ﺣﻓﯿﺪ و ﺳــﻤﺎﯾﻞ ﺋﺎﻏﺎی ﺷﻜﺎك ﯾﺎ ﺳﻤﻜﯚ ھر ﺑو ﻣﺑﺳﺘ دەﺳﺘﯿﺎن ﭘ ﻛﺮد. ﺑﺎ ﺋوەش ﻟــ ﺑﯿﺮ ﻧﻛﯾﻦ ﻛ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻛﯽ ﻣــزن ﻟ ﻧﻮان ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺳــرھﺪان و ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑ ﺟﻣﺎوەرﯾﺒﻮوﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھﯾ. ﺋواﻧــی ﻣﻦ ﺑﺎﺳــﻢ ﻛﺮدن ﺑ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺳرھﺪاﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨوە و ﺷــﻜﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑﯿﺮی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻟﻻی ﻛﯚﻣﻜﯽ ﭘﺸــﻧﮕﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎوە دەژﻣﺮدرێ .ﺑﯚﯾش دوای ھر ﺳــرھﺪاﻧﻚ ،ﺑ ﻟــ ﻧﻮﭼﻮوﻧــﯽ ﺳــرﻛﺮدە ﯾﺎ ﺳــرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ڕاﭘڕﯾﻨــﻛﺎن ﺑــﯚ ﻣﺎوەﯾﻛــﯽ دوور و درﮋ، ﺧﺑﺎﺗــﯽ ﻧﺗوەﯾﯿــﺶ ﺑــ دەﻧــﮓ دەﺑــﻮو .ﻗﯚﻧﺎﻏﯿــﯽ ﺑ ﺟﻣﺎوەرﯾﺒﻮوﻧــﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی
ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆر ﻧﻮﯿ. وﺷ :ﺳــدەی ﺑﯿﺴﺘم ﺑ ﺳدەی ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿ ﻣزﻧﻛﺎن ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿــﺪا ﻧﺎوزەد دەﻛــﺮێ ،ﺑم ﻛــﻮرد ﺑﭘﯽ ھﻜوﺗﻮوﯾــﯽ ﻟــ ﻧﺎوﭼــی ﻗﯾﺮاﻧﺎوﯾــﯽ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ، زۆرﺟﺎر رووﺑڕووی ﺷﻜﺴــﺖ ﺑﻮوەﺗوە ،ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﺳــدەی ﺑﯿﺴــﺘم ﺑﯚ ﻛﻮرد و ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﯚن ھﺪەﺳﻧﮕﻨﻦ؟ ﺳــدەی ﺑﯿﺴــﺘم ﻧــ ﺗﻧﯿﺎ ﺑــﯚ ﻛــﻮرد ،ﺑﻜﻮ ﺑــﯚ ھﻣﻮو ﮔﻻﻧﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ڕۆژھﺗﯽ ﻧﻮەڕاﺳــﺖ ﺳــردەﻣﻜﯽ ﭘ ﻟ ڕووداو و ﻗﯾــﺮان ﺑﻮو .ﻟو ﺳــدەﯾدا ﻧﺧﺸی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھرﻢ ﺷــﻜﯽ ﮔﺮت ،وﺗﺎﻧﯽ ﻧــﻮێ داﻣزران و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮا ﺑ ﻛﯚﻟﯚﻧﯿﯿﻛﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ. ھــر ﻟــو ﻛﺎﺗﺷــﺪا ڕووداوە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳدەی ڕاﺑﺮدوو ﺋــو دەرﻓﺗﯾﺎن ﺑــﯚ ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘــﻚ ھﻨــﺎ ﻛ ھﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾــﺎن وەك ﻧﺗوە ﺑﺴﻟﻤﻨﻦ و ﻟﺳر ﺋو ﺑﻨﻣﺎﯾ داوای ﻣﺎﻓــﯽ ﺑﺷــﺪارﺑﻮون ﻟ دەﺳﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ﺑﻜن. ھﻣــﻮو ﺷﻜﺴــﺘﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟــ ﺳــدەی ڕاﺑــﺮدوودا ھﺳــﺘﺎﻧوەﯾﻛﯽ ﺑھﺰﺗﺮﯾﺎن ﺑــ دواوە ﺑــﻮوە .ﻛــ واﺑــﻮو ﺷﻜﺴــﺘﻛﺎن ﻛﺎﺗــﯽ و ﺗﻧﯿــﺎ ﻟﻣﭙرﻚ ﺑﻮون ﻟﺳــر ڕﮕﺎی ﺧﺑﺎﺗﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﺑﯚ ﮔﯾﺸﺘﻦ ﺑ ﯾﻛﺴــﺎﻧﯽ و ﺋﺎزادی .ﺋﮔﯿﻨﺎ ﺧﺑﺎﺗــﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺷــﺎوەﺗوە و ﻟــ ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺳــدەی ﺑﯿﺴــﺘﻣﺪا ﮔﯾﺸﺘ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ھرە ﺑــرزی ﺧﯚی. ﻟــ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳﺗﻜﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ دروﺳﺖ ﺑــﻮو ،ﻟــ ﺑﺎﻛــﻮور ﺧﺑﺎﺗﻜﯽ ﺑرﯾﻨــﯽ ﺟﻣﺎوەری دەﺳــﺘﯽ ﭘــ ﻛــﺮد و ﻟــ ڕۆژھت ﮔﺷــﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﻧﺗوەﯾﯽ ﮔﯾﺸــﺘ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜــﯽ ﺑرز ﻛ ﺗﻧﺎﻧــت زەﺧــﺖ و زۆرﯾــﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾــﯽ ﺣﺎﻛﻤﯿﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧ
داوﯾﺗﯽ ﺑ ﺋﻧﺠﺎم دەﮔﺎ. وﺷ :ﺋﮔر ﻗﯚﻧﺎﺧﯽ ﺑھﺰی ﻛﻮرد ﻟﺳــدەی ﺑﯿﺴــﺘﻣﺪا دەﺳﻨﯿﺸــﺎن ﺑﻜﯾﻦ ،ﻛﺎم ﻗﯚﻧﺎخ و ﺳــﺎن ﺑﯚ ﻛﻮرد وەك ﺧﺎﯽ وەرﭼرﺧــﺎن دەﺳﻨﯿﺸــﺎن دەﻛن؟ داﻣزراﻧــﯽ ﺟﻣﻌﯿﯿﺗــﯽ ﺗﻋــﺎون و ﺗرﻗﯽ ﻟ ﺳــﺎﯽ ،،1910ھو دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﻜﻛﺎﻧﯽ 1910 ﺷــرﯾﻒ ﭘﺎﺷﺎ و ﺳرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ دەﺳﺘﺑرﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﭘﺎش ﺷڕی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿــﯽ ﯾﻛم ﻛــ ﭼﻧﺪ ﺧﺎﻜــﯽ ﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﺳــﯿﭭری ﻟ ﻛوﺗوە ،ڕاﭘڕﯾﻨﯽ ﺷــﺦ ﺳﻋﯿﺪی ﭘﯿﺮان ،ﺳرھﺪاﻧﯽ ﺋﺎﮔﺮی و داﻣزراﻧﺪﻧﯽ دەوﺗﯽ ﻛﺎﺗﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟــ ﺑﻨﺎری ﻛﻮی ﺋﺎﮔﺮی ،ڕاﭘڕﯾﻨﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻤﻜﯚ ﻟــ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺷــڕی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﯾﻛﻣوە ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎﻛﺎﻧﯽ 20ی ﺳــدەی ﺑﯿﺴــﺘم، 20ی ڕاﭘڕﯾﻨــﯽ ﺷــﯿﺦ ﻣﺣﻤﻮودی ﺣﻓﯿــﺪ ،داﻣزراﻧﯽ ﻛﯚﻣی 1927دا، دا، ﺧﯚﯾﺒــﻮون ﻟ ﺳــﺎﯽ 1927 ﻛﯚﻣی ھﯿﻮا ﻟ ﻣﺎوەی ﺷڕی دووەﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ،ﻛﯚﻣی ژﯾﺎﻧوەی ﻛﻮرد ﻟ ﺳﺎﯽ 1942 و ﭘﺎﺷــﺎن ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑــ ﺣﯿﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺳﺎﯽ 1945دا ،داﻣزراﻧــﯽ ﻛﯚﻣﺎری 1945دا، 1946دا، دا، ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺳــﺎﯽ 1946 ڕاﭘڕﯾﻨــﯽ ﺑﺎرزاﻧــﯽ ،ڕاﭘڕﯾﻨﯽ ﭼﻛﺪاراﻧــ ﻟــ ڕۆژھﺗــﯽ 1979ەوە، ەوە، ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺳﺎﯽ 1979 ﺳــرھﺪاﻧﯽ ﭼﻛﺪاراﻧــ ﻟ ﺑﺎﻛــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ ەوە ،داﻣزراﻧــﯽ 1984ەوە، ﺳــﺎﯽ 1984 ﺑﺰووﺗﻨوەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻛﻮرد ﻟ 90ەوە، ەوە، ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟ ﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ 90 داﻣزراﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ 90ەوە ەوە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺳﺎﻛﺎﻧﯽ 90 ھﻣﻮوﯾــﺎن ﺑ دەﺳــﺘﻜوﺗﯽ ﮔورەی ﻛــﻮرد دەژﻣﺮدرﻦ. ﺑــم وەﻛــﻮ ﻗﯚﻧﺎﻏﻛﺎﻧــﯽ وەرﭼرﺧــﺎن دەﺑــ ﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﺳﯿﭭر ،ڕاﭘڕﯾﻨﯽ ﺷﺦ ﺳﻋﯿﺪ، داﻣزراﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﻛﻮردﺳﺘﺎن، داﻣزراﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ
ﺳدەی ﺑﯿﺴﺘم ﻧ ﺗﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻛﻮرد ،ﺑﻜﻮ ﺑﯚ ھﻣﻮو ﮔﻻﻧﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ڕۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﺳردەﻣﻜﯽ ﭘ ﻟ ڕووداو و ﻗﯾﺮان ﺑﻮو. ﻟو ﺳدەﯾدا ﻧﺧﺸی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھرﻢ ﺷﻜﯽ ﮔﺮت ،وﺗﺎﻧﯽ ﻧﻮێ داﻣزران و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮا ﺑ ﻛﯚﻟﯚﻧﯿﯿﻛﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ ﺑ ﺗواوی ﭘﺶ ﺑ ﺧﯚﻧﻮاﻧﺪﻧﯽ ﺑﮕﺮێ. ﻟ ڕواﻧﮕی ﻣﻨــوە ﺑرھﻣﯽ ﺧﺑﺎﺗــﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛــﻮرد ﻟ ﺳدەی ﺑﯿﺴﺘﻣﺪا ﻟ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛﻮرﺗﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑ ﻧﺮﺧﻜﯽ زۆر ﻛﻣﺘﺮ ﻟوەی ﻛ ﻛﻮرد ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑ ﺟﻣﺎوەرﯾﺒﻮوﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﻧﺗوەﯾــﯽ ﻟــ ﺑﺎﻛــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــ 90ەوە و ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ 90ەوە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛــﻮردی ﺑ داﻣزراﻧﯽ ﺗﻟﭬﺰﯾﯚﻧــﯽ ﺳــﺘﻻﯾﺘﯽ ﻧــﺎو ﺑرﯾﻦ.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
2013/ 10/ ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ10 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
دﯾﻦ دەوت، رواﻧﯿﻦ و راﻣﺎﻧﻚ ﻟ ﻗﻮرﺋﺎن د .ﻋﺑﺪوﻟ ﺋﺑﺮﯾﺸﻣﯽ
ھر ﻣﺮۆﭬﻚ ،ﺋــﺎزاد ﻟ ھر ﺑﯿﺮ و ﺑﺎوەڕ و ﺋﺎﯾﻨﻚ ﻟ داﯾﻚ دەﺑ .دواﯾﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ داﯾﻚ و ﺑﺎب و زﻣﺎﻧﯽ ﺋوان و ﺑﺎوەڕ و داب و ﻧرﯾﺘﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی دەوروﺑری ،ﺑﺳری دادەﺳﭘ. ﺑم دﯾﺴــﺎﻧﯿﺶ ﻣﺮۆﭬﯽ ﺧﺎوەن ﺑﯿــﺮ و ﺋﺎوەز ،دەﺗﻮاﻧ ﺑ ﺗﻔﻜﺮﯾﻦ و ڕاﻣﺎن و ھﺴــﻧﮕﺎﻧﺪن ،ﺋﺎزادی ﺧﻮداﭘﺪاوی ﻣﺎﻓــﯽ ھﺒﮋاردن و دەرﺑﯾﻨــﯽ ﺑﯿﺮ و ﺑﺎوەڕ ﺑدەﺳــﺖ ﺑﻨﺘوە. وەك ﻣــﮋوو ﻧﯿﺸــﺎن دەدا ،ﺗــﺎ ﻣﺎوەﯾــك دوای ﭘﯾﺪاﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼم ،ﺋﺎزادی داب و ﻧرﯾﺖ و دەرﺑﯾﻨــﯽ ﺑﯿﺮوڕا -ﺗﻧﺎﻧت ﻟﻣڕ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺶ -ﺗﺎ رادەﯾك ﻟ ﺋﺎرادا ﺑﻮو .ھــر ﻟو ﻣﺎوەﯾــدا ﺑﻮو ﻛ زاﻧﺴﺖ ﻟﻧﻮ ﻣﻮﺳــﻤﺎﻧﺎن ﭘرەی ﮔﺮت ﺗﺎﻛﻮ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﻮﺳﻤﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﮔﯾﺎﻧﺪە ﺋو ﺑرھﻣ ﻓﻟﺴﻓﯽ و زاﻧﺴﺘﯿﯿﺎﻧی ﻛ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﻟ 1200ﺳﺎڵ ﺑر ﻟ ﺋﯿﺴﻼم ﺗﯚﻣﺎرﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮون و ﺑﺷﻜﯿﺎن وەرﮔاﯾ ﺳــر زﻣﺎﻧﯽ ﻋرەﺑــﯽ .دﯾﺎرە ﺋو زاﻧﺴﺘﯿﯿﺎﻧ ﺟﯿﺎ ﻟ ﺋﺎﯾﻦ ﺑﻮون. ﺑم ،دوای ﻣﻌﺎوﯾ ،ﺳ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻟ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼم دەﺳﺘﯽ ﭘ ﻛﺮد:
1داﺳــﭘﯿﻨﯽ ﺧﻮڕاﻓ ﺑﺳــرﻣﻮﺳﻤﺎﻧﺎن 2-دەﺳﺗﯽ ﮔﻧﺪەڵ، ﻛ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﺮد ﺑ ﺋﺎﻣﺮازی دەﺳت 3ﺑــ ﮔﻮﻣﺎﻧﺒــﻮون ﻟ زاﻧﺴــﺖ.ﻟﻣڕ ﺧﻮڕاﻓ ،ﻛﺎﺗﯿــﻚ ﻛﺎروﺑﺎری ﺟﻣــﺎوەر ﻟــﻻی دەﺳــﺗﯽ ﮔﻧﺪەڵ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑ ﺑرﺗﯿﻞ و دﯾــﺎری و ﭘﺎڕاﻧوە ﺑــﻮو؛ ﺑﯚ داوا و ﭘﺎڕاﻧوە ﻟ ﺧﻮداش ،ﻛﻞ و ﺑرد، ﺷﺦ و دۆﻋﺎﻧﻮوس ﺑﺮەوﯾﺎن ﭘﯾﺪا ﻛﺮد .ﺑم ﻟ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﺪا چ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﯿ ﻛﺳﻚ ﯾﺎن ﺷﺘﻚ، ﺑﻜﺮﺘ ﺗﻜﺎﻛﺎر ،ﯾﺎن داردەﺳــﺘﻚ ﺑــﯚ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧوە ﻟ ﺧــﻮدا .ﺑواﻧ ﻟ ﺋرﻛﯽ ﻧﻮﮋدا ھر ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﻚ ﻟــ 17 ڕوﻛﻌﺗــﺪا روو ﻟ ﺧﻮدا دە” :ﺋﻤ ھر ﺗﯚ دەﭘرﺳﺘﯿﻦ، ﭘﺸــﺘﯿﺶ ھر ﺑﺗﯚ دەﺑﺳﺘﯿﻦ“ ﺧﻮداش ﻛ ﻟ ھﻣﻮو ﺟﯿك ﺣﺎزر و ﻧﺎزر و ﺋﺎﮔﺎدارە ،ﺋﯿﺪی چ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑ ﭘﻧﺎﺑﺮدن ﺑ ﻛﻞ و ﺑرد ،ﺷﺦ و دۆﻋﺎﻧﻮوس ھﯾــ؟ ﻟ واﻗﯿﻌﺪا ﺧﻮڕاﻓــ و دەﺳــﺗﯽ ﮔﻧﺪەڵ، ﺑری ﭘرەی زاﻧﺴﺘﯿﺎن ﮔﺮت. زاﻧــﺎ و ﺧﺎوەن ﺑﯿﺮاﻧﯽ ﺳــردەﻣﯽ ﭘرەی زاﻧﺴــﺖ -ﻛ ﻧﯾﺎﻧﺪەﺗﻮاﻧﯽ ﺋــو ڕەوﺗ ﻟﮔڵ ھــﺰر و ﺑﯿﺮی ﺧﯚﯾﺎن ﮔﺮێ ﺑﺪەن -ﺑﺷــﻜﯿﺎن ڕووﯾﺎن ﻟ ﻋﯿﺮﻓﺎن ﻛــﺮد .ﻋﺎرﻓﺎن ﺑ داﻧﺎﻧﯽ ﺷــﯿﻌﺮ و ھﺒﺳــﺖ، ڕواﻧﮕــی ﺟﯿــﺎوازی ﺧﯚﯾﺎن ﻟو دﯾﻤﻧ ﺧﻮراﻓﯿﯿی ﺋﺎﯾﻦ دەرﺑی و ﺧﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸــﯿﺎن ﻟ ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺗﯚراﻧﺪ .ﻟو ﻧﻮەدا زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳﯽ ﺑــﻮو ﺑــ ﺧزﻨی ﻋﯿﺮﻓــﺎن .ﻟ ﺧﻮارەوە ،ھﺒﺳﺘﻚ ﻟ” ﺧﻮاﺟﻮی ﻛﺮﻣﺎﻧﯽ“ ﺑ ﻧﻤﻮوﻧی ﺑﯿﺮی ﻋﯿﺮﻓﺎن،
دەﺧﺮﺘ ﺑرﭼﺎو: ﻗﻮرﺋﺎن ﻟ ﻣﺎوەی 23ﺳﺎﺪا ﻟ ﻣﻛﻜ و ﻟــ ﻣدﯾﻨ ،ﺑدــﯽ ﭘﻐﻣﺒر راﮔﯾﺎﻧــﺪراوە .ﭘﻐﻣﺒرﯾﺶ ﺋو ﺑﺎﺑﺗﺎﻧــی ﺑڕاوــﮋی ﺧــﯚی ﺑﯚ ﺗﮕﯾﺸــﺘﻨﯽ ﺟﻣﺎوەر دەرﺑﯾﻮە و ﭘــﯽ راﮔﯾﺎﻧﺪوون .ھر ﺑﯚﯾش دەﺳــﭙﻜﯽ ﺳــﻮوڕەﺗﻛﺎن ﺑــ ”ﺑﯿﺴﻤﯿﻠﻼ“ دەﺳﺖ ﭘ دەﻛﺎ .دﯾﺎرە ﻛ ﺧﻮدا ﻗﺴﻛﺎﻧﯽ ﺑﻧﻮی ﺧﯚی دەﺳﺖ ﭘ ﻧﺎﻛﺎ؛ ﺑﻜﻮ ﺋوە ﺧﻜﻦ ﻛــ دەﺑ ﺳــﻮوڕەﺗﻛﺎن ﺑﻧﻮی ﺧﻮدا دﺳــﺖ ﭘ ﺑﻜن و ﺑﯿﻜﻧ ﻋــﺎدەت ،ﻛﺎروﺑﺎرﯾﺎن ﺑﻧﻮی ﺧﻮدا دەﺳﺖ ﭘ ﺑﻜن. ﺑو ﭼﺷــﻨ ﺑﯚﻣﺎن دەردەﻛوێ: ﭘﻐﻣﺒر ﺑ ﺗﮕﯾﺸــﺘﻨﯽ ﺧﯚی ﻟو ﻣﺑﺳــﺘﺎﻧی ﻛ ﺑ ﻓرﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮدا ﺑدﯽ ڕاﮔﯾﺸﺘﻮون ،ﺋوﯾﺶ ﺑ ڕاوﮋی ﺧﯚی ﺑﯚ ﺧﻜﯽ ﺑﯾﺎن ﻛــﺮدوون .ﻟﻻی ﺗﺮ ﻟــ ﻗﻮرﺋﺎﻧﺪا ﻟــ ﭘﻐﻣﺒر و ﺧــﺎوەن ﺑﺎوەڕان وﯾﺴــﺘﺮاوە ﺑ ﮔورەﯾــﯽ ﺧﻮدای ھﺒﻦ .ﺋو ڕەوﺗش ﻟ ﺳﻮوڕەﺗﯽ ﻓﺎﺗﯿﺤ -وەك دەﺳﭙﻜﯽ ﻗﻮرﺋﺎن- ﺑڕووﻧﯽ دەردەﻛوێ” :ﺋﻟﺤﻣﺪو ﻟﯿﻠﻼھﯽ ڕەﺑﯿﻠﻌﺎﻟﻣﯿﻦ -واﺗﺎ ﺳﻮﭘﺎس ﺑﯚ ﺧﻮا ﻛ ڕاھﻨری ﺟﯿﮫﺎﻧ “دﯾﺎرە ﺋوە ﺋرﻛﯽ ﺧﻜ ﻛ ﺳﻮﭘﺎﺳــﯽ ﺧــﻮدا ﺑﻜن؛ ﺋــو ﭼﻣﻜش ﺑ ﺗﮕﯾﺸــﺘﻨﯽ ﭘﻐﻣﺒــر ،ﺑﯾﺎن ﻛﺮاون. ﺋﮔرﭼﯽ ﻗﻮرﺋﺎن ﺑﺷﻮەی وﺗﺎر ﻟ زاری ﭘﻐﻣﺒر ھﺎﺗﻮوەﺗ دەر ،ﺑم ﻟ ﺳــرەﺗﺎوە ﻣﺑﺳﺖ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺑﺎﺑﺗﻛﺎن ﺑﻮوە .ﻟ ﻗﻮرﺋﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑم وﺗﺎراﻧ وەك ”ﻛﺘﺐ و ﻧﻮوﺳــﺮاوە“
ﺋﺎﻣﺎژە ﻛﺮاوە .ﺑ ﻧﻤﻮوﻧ ﺳــرەﺗﺎی ﺳــﻮوڕەﺗﯽ ”ﺑﻗــرە“ ،ﻛ دوای ﻓﺎﺗﯿﺤ ﺳرﻟﻜﯽ ﻗﻮرﺋﺎﻧ ،وﺗﺎرەﻛ ﺑو ﭼﺷــﻨ دەﺳــﺖ ﭘ دەﻛﺎ: ”زاﻟﯿﻜﻟﻜﯿﺘﺎب -ﺋم ﻛﺘﺒ.“ ﻣﺎﻧﺎ و ﻧﻮی ﺑﺎﺑﺗﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮرﺋﺎن: ﻗﻮرﺋﺎن ﻟ ڕﯾﺸی ’‘ﻗﺮء“ ﺑ ﻣﺎﻧﺎی ﻛﯚﻛﺮدﻧوە و ﺧﻮﻨﺪﻧوە ﮔﯿﺮاوە. ﺋﺎﯾــ ،وەك ﻧﯿﺸــﺎﻧ و ﻋﻻﻣت، ھروەھﺎ ﺑ ﻣﺎﻧﺎی ﭘﻧﺪ و ﻋﯿﺒﺮەت ﺑﻛﺎر ﺑﺮدراوە. ﺳﻮوڕەت ﺑ ﻣﺎﻧﺎی ﭘﮕی ﺑرز و ﺑﻨﺪ ،ﺑم ﻟ ﻗﻮرﺋﺎﻧﺪا ﺑو ﺑﺷﺎﻧ دەﮔﻮﺗــﺮێ ﻛ ﻟ اﯾــن ﺧﻮداوە وەك ﺑﺎﺑﺗﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒــت ﺑدﯽ ﭘﻐﻣﺒــر ڕاﮔﯾﺎﻧــﺪراون .ﻟﻣڕ ﻧﻮی ﺳــﻮورەﺗﻛﺎن ،دەﻦ دواﯾ داﻧﺪراون. ﺋرێ ﭼﯚن ﺑﻮو ﻗﻮرﺋﺎن ﻟ وﺗﺎرەوە ﻛﺮا ﺑ ﻛﺘﺐ؟ ﻟ ﻣﺎوەی 23ﺳﺎﺪا ﻛ ﺋﺎﯾﺗﻛﺎﻧــﯽ ﻗﻮرﺋﺎن ﺑڕاوﮋی ﭘﻐﻣﺒر ﺑ ﺧﻚ ڕادەﮔﯾﺎﻧﺪران، ھﺎوﻛﺎت ﺑﺷﻜﯿﺎن دەﻧﻮوﺳﺮاﻧوە، ﺑم ﺋو ﻟوﺣﺎﻧــش ﻧدەﺑﻮوﻧ ﻛﺘــﺐ؛ ﺑﻜــﻮ ﻟ ﺳــردەﻣﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎن )ﺧﻟﯿﻔی ﺳﯿم( ﺑﻮو ﻛ ﺑ ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ڕﻜﻮﭘﻜﻜﺮدﻧﯽ ﮔﺸــﺖ ﻗﻮرﺋﺎن ﻟ ﭼﺷﻨﯽ ﻛﺘﺐ ﺋو ﻣﺑﺳــﺘ ﭘﻚ ھﺎت و ﻗﻮرﺋﺎن ﺑ 30 ﺟﻮزو ،ھر ﺟﻮزووەش ﺑ2 ﺣﯿﺰب داﺑش ﻛﺮا .ﺷﻮازی ﺧت و ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺳرەﺗﺎﯾﯽ ﻗﻮرﺋﺎﻧﯿﺶ ﻟ ﺳدەﻛﺎﻧﯽ دواﯾﯿﺪا ﺑﺷﻮەی ﺋﻣۆ ھﺎﺗ دەر. ﺑ ڕﻜﻮﭘﻜﻜﺮدﻧﯽ ﻗﻮرﺋﺎن ﺑ ﺷﻮەی ﻛﺘﺐ ،ﺑرﮔﺮی ﻟ ﻓﺮە ﻧﻮﺳﺨﯾﯽ و ﺟﯿﺎوازی ﻧﻮﺳــﺨﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮرﺋﺎن
راﻣﯿﻦ ﺟھﺎﻧﺒﮔﻠﻮو
ﻛﺮا .ﺋو ﻛﺎرەش ﺗﮕﯾﺸــﺘﻮوﯾﯽ و دوورﺑﯿﻨﯿﯽ ﻛﺎرﺑدەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋو ﺳردەﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼم دەﮔﯾﻧ .ﻟو ﻧﻮوﺳﯿﻨوەﯾدا ﺳﻮوڕەﺗﯽ ﻓﺎﺗﯿﺤ ﻛﺮا ﺑ دەﺳﭙﻜﯽ ﻛﺘﺒﻛ .ﺑدوای ﻓﺎﺗﯿﺤــ ،درﮋﺗﺮﯾــﻦ ﺳــﻮوڕەت )ﺑﻗرە( -ﻛ 286 ﺋﺎﯾﺗ -ﻛﺮاوەﺗ ﺳرەﺗﺎی ﺳﻮورەﺗﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ .دواﯾ ﺳﻮوڕەﺗﻛﺎن ﺑ ﻧﯿﺴﺒﺗﯽ درﮋی ﺑ دوای ﯾﻛﺪا ھﺎﺗﻮون .ﺑﺎ ﺋوەش ﺑﮕﻮﺗــﺮێ :زۆرﺗﺮی ﺋــو ﺋﺎﯾﺎﺗﺎﻧی ﻟ ﻣﻛﻜ ھﺎﺗــﻮون ،ﻛﻮرﺗﻦ و ﺋﯽ ﻣدﯾﻨ درﮋن. ﻗﻮرﺋﺎن ﻟ ﺳرەﺗﺎوە ﻟ ﺟﺳﺘی 6236ﺋﺎﯾت و 114ﺳﻮوڕەﺗﺪا ﺑﻮوە، ﻛ ﺗﻧﯿﺎ ﻧﺰﯾﻚ ﺑ 1600 ﺋﺎﯾت ﻟ ﻣدﯾﻨ ڕاﮔﯾﺎﻧﺪراوە .ﺋﮔر درﮋی و ﻛﻮرﺗﯽ ﺋﺎﯾﺗــﻛﺎن ،ﺑ ژﻣﺎرەی وﺷــﻛﺎن ﻟ ﺑرﭼﺎو ﺑﮕﯿﺮێ؛ دوو ﺑﺷــﯿﺎن ﻣﻛﻜﯾﯽ و ﺑﺷﻜﯿﺎن ﻣدﯾﻨﯾﯿﻦ 86 .ﺳﻮوڕەت )ﻟ114 ﺳﻮوڕەت( ﻣﻛﻜﯾﯿﻦ ﻛ ﺗواوەﺗﯽ ﺑﻨﭽﯿﻨ و ﺳــ ﺋرﻛﯽ ﺳرﭼﻨﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼم دەﮔﺮﻧــوە .ﺑﯚﯾ ﺑڕاﺷﻜﺎوی دەﻛﺮێ ﺑﯿﻦ :ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼم ﻟ ﻣﻛﻜ ﮔﻟ دراوە، داب و ﻧرﯾﺖ و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯿﺶ -ﻛ ﺑﺎﺑﺗﮕﻟﯽ ﺳردەﻣﯿﻦ -ﻟ ﻣدﯾﻨ. ﻟــﻻی ﺗــﺮەوە دەﻛــﺮێ ﺑﯿﻦ: ﺑﺷــﻜﯽ زۆر ﻟ ﻣﺑﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮرﺋــﺎن ،ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺳــردەﻣﯽ ﺑﺘﭙرﺳﺘﯿﻦ ،ﺑﺷﻜﯿﺸﯿﺎن داب و ﻧرﯾﺘﻜﻦ ﻛــ زۆرﺑی ﺋواﻧﯿﺶ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺳــردەﻣﯽ ڕاﺑﺮدوون و ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ھﺎوﭼرخ ﻧﺎﮔﺮﻧوە. ﺑــم ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﺋﺎﯾﻦ ﻛ ﺑﺎوەڕ ﺑ ﺑرﭘﺮﺳﺒﻮوﻧھﻣﯿﺸﯾﯿ.
% 90ی ﺧﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻣﺎچ ﺑ ﻛﺎرﻜﯽ ﺷﯿﺎو دەزاﻧﻦ ﺋﺎ :ﻣﺤﻣد ﺗﺎھﯿﺮ
ھرﭼﻧﺪە ﻣﺎﭼﯽ دوو ﮔﻧﺞ ﻟ ﭘﺎرﻛﯽ ﺋﺎزادﯾﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺧرﯾﻜ ﺑﯾﺎری ﺳﺰاداﻧﯽ دادﮔﺎی ﺑﯚ دەرﺑﭽﺖ ،ﺑم ﺋﺎﻣﺎرە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ﭘﺸﺎن دەدەن ﻛ ﻣﺎﭼﻜﺮدن ﻟ ﻧﻮ ﻛﻮﻟﺘﻮورە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ھﯚﮔﺮی زۆری 10ی ﺧﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻣﺎﭼﻜﺮدن ﺑ ﻛﺎرﻜﯽ ﻧﺷﯿﺎو ﻟ ھﯾ و ﺗﻧﯿﺎ 10%ی ﻗم دەدەن. ﭘــﺎش ﺷــﻜﺎﻧﯽ ﭘﯾﻜــری ﺧﯚﺷوﯾﺴــﺘﯽ ﻟ ﭘﺎرﻛﯽ ﺋﺎزادﯾﯽ ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ ،دوو دﺪار ﻟ ﺷﻮﻨﯽ ﭘﯾﻜرەﻛ ﻣﺎﭼﻜﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻛﺮد و وەك ﻛﺎرﻜﯽ ﺳــﯿﻤﺒﻮﻟﻚ ﺑوﯾﺎن ﻛــﺮدەوە ،ﺑم دواﺑدوای ﺋم ﻛﺎرەﯾﺎن ﻟﺳر داوای ﻛﺳﻚ، دۆﺳﯿﯿﻛﯿﺎن ﻟ داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯽ ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮاوە. ﺑﺷــﻚ ﻟ ﺧﻜﯽ ھرﻢ ﻟﺳر ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ ﻓﯾﺴــﺒﻮوك ﻣﺎﭼﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺎن ﺑ ﺑدڕەوﺷﺘﯽ ﻟ ﻗم داوە و ﺑ ﺑﺎﺷــﯽ ﻧﺎزاﻧﻦ ﻛ ﺋــم ﻛﺎرە ﻟ ﺑرﭼﺎوی ھﻣﻮو ﺧﻚ ﺋﻧﺠــﺎم ﺑﺪرـﺖ ،ﺑم ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ھﻧﺪێ ﻛﺳــﯽ ﺗﺮ وەك ﭘﺎﭙﺸــﺘﯿﻜﺮدن ﻟ ﻣﺎﭼﻛی ﺋــم دوو ﮔﻧﺠــ ،وﻨی ﻣﺎﭼﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﮔڵ ھﺎوﺳرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑو ﻛﺮدووەﺗوە. ﺋم ﻣﺎﭼ ﻛ ﺋﺴــﺘﺎ ﻣﺸﺘﻮﻣی ﻟ ھرــﻢ ﻧﺎوەﺗوە ،ﻟــ ھﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺸﺪا ﻻﯾﻧﮕﺮ و ﻧﯾﺎری ﺧﯚی ھﯾ .ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن ﭘﺸﺎن دەدەن ﻛ ی ﺧﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎن وەك ﺑﺷﻚ 10ی 10% ﻟ ﺧﻜﯽ ھرــﻢ ﻣﺎﭼﻜﺮدن ﺑ ﻛﺎرﻜﯽ ﻧﺷــﯿﺎو دەزاﻧــﻦ ،ﺑم
زۆرﯾﻨــی ﺧﻚ واﺗــ90% ﯾﺎن 90ﯾﺎن ﻟﮔــڵ ﻣﺎﭼﻜﺮدﻧــﺪان .ھر ﺋﻣ ﺑﻮوەﺗ ھﯚی ﺋــوەی ﻛ زاﻧﺎﻛﺎن ﻟوە ﺑﻜﯚﻨوە ﻛــ ﻣﺎچ ﭼﯿﯽ ﺑ ﻣﺮۆڤ دەﺑﺧﺸﺖ ﻛ ﺋوەﻧﺪە ﻟ ﻧﻮ ﺧﻜﺪا ڕەواﺟﯽ ﭘﯾﺪا ﻛﺮدووە. ﻣﺎچ ﻛ ﻟ زۆرﺑی ﻛﻮﻟﺘﻮورەﻛﺎﻧﺪا ﻧﯿﺸــﺎﻧی دەرﺑﯾﻨﯽ ھﺎوڕﯿﺗﯽ، ﺧﯚﺷوﯾﺴــﺘﯽ و ﻋﺷــﻘ ،ﺑــ ﺑــوای ﺑﻮوﻧوەرﻧﺎﺳــﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯽ دزﻣﯚﻧﺪ ﻣﯚرﯾﺲ ﻟو ﻛﺎﺗوە ﺳری ھﺪاوە ﻛ داﯾــﻜﺎن و ﺑﺎوﻛﺎن ﻟ دەﻣــﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧــوە ﺧﻮاردﻧﯿﺎن ﺑ ﻣﻨﺪاﻛﺎﻧﯿﺎن داوە. ﻟــ ھــر ﻛﻮﯿﻛــوە ﺳــری ھﺪاﺑﺖ ،ﺋﺴﺘﺎ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿ ﺳﯾﺮ و ﺳرەﻧﺠاﻛﺸــﻛﺎﻧﯽ ﻟﻻﯾن ﭘﺰﯾﺸﻜﺎن و دەرووﻧﻨﺎﺳﺎﻧﯽ ﺋﻤﺎﻧﯽ دەرﻛوﺗﻮوە ﻛــ ﺗﻮﮋﯾﻨوەﯾﻛﯽ ﺑرﻓﺮاوان ﻟﺳــر ﺋﻧﺠــﺎم داوە. ﺑﭘﯽ دەرەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﺗﻮﮋﯾﻨوەﻛ ﺋو ﻛﺳــﺎﻧی ﺑﯾﺎﻧﯿــﺎن ﺑر ﻟ ﭼﻮوﻧدەر ،ھﺎوﺳری ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺎچ دەﻛن ،ﻛﻣﺘﺮ ﺗﻮوﺷﯽ ﻧﺧﯚﺷﯽ و ڕووداوی ھﺎﺗﻮﭼــﯚ دەﺑﻦ .ﻧك ھر 30ﯾﺶ داھﺎﺗﯿﺎن ﺋوە ﺑﻜﻮ 20ﺗﺎ 30%ﯾﺶ ﻟــ ﺧﻜﯽ ﺗﺮ زﯾﺎﺗــﺮ دەﺑﺖ و 5
ﺳــﺎﯿﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ھﺎوﺗﻣﻧﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەژﯾﻦ .دﻛﺘﯚر ﺋﺎرﺗﻮور ﺳﺎزﺑﻮ ﻛ ﻟــو ﺗﻮﮋﯾﻨوەﯾــدا ڕۆﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕری ﮔــاوە ،ﻟو ﺑواﯾداﯾ ﻛ ھﯚﻛﺎری ﺳرەﻛﯿﯽ ﺳرﻛوﺗﻨﯽ ﺋــم ﻛﺳــﺎﻧی ﻛــ ﻣﺎﻛﯾﺎن ﺑ ﻣﺎﭼﻜﺮدﻧــوە ﺑﺟ دەھﻦ، ﺑﯚ ﺋــوە دەﮔڕﺘوە ﻛــ ﺋوان ڕۆژەﻛﯾﺎن ﺑ ڕواﻧﮕﯾﻛﯽ ﺋرﻨﯽ و ﺑﺎش دەﺳﺖ ﭘ دەﻛن. زاﻧﺎﯾــﺎن ﺑــﺎس ﻟــوە دەﻛن ﻛ
ﺋﮔــر دوو ﻛس ﻟ ﻧﺎﺧﯽ دوە ﯾﻛﺘﺮ ﻣﺎچ ﺑﻜن ،ﻟﺪاﻧﯽ دﯿﺎن ﻟ 60ﺗﺎ 80ﺟﺎر ﻟــ ﺧﻮﻟﻛﻜﺪا ﺑﯚ 110ﺟﺎر ﺑرز دەﻛﺎﺗوە و ﺳﻮوڕی ﺧﻮــﻦ ﺧﺮاﺗﺮ دەﺑــﺖ و ﻟ ھر ﺧﻮﻟﻛﻜﺪا ﺳ ھﻨﺪە زﯾﺎﺗﺮ ھوا ﺑ ﻟش دەﮔﺎت .ﺋﻣ دەﺑﺘ ھﯚی ﺳﻮوﺗﺎﻧﯽ ﻛﺎﻟﯚرﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮ و ڕﻜﺒﻮوﻧﯽ ﻟﺷﻮﻻر .ھروەھﺎ 30ﻣﺎﺳﻮوﻟﻜی دەﻣﻮﭼــﺎو و ﻣﻞ و ﭘﺸــﺖ ﭼﺎﻻك دەﻛﺎت ﻛ ﺋﻣﯾﺶ ڕﮕﺮ دەﺑﺖ
ﻟــ دەرﻛوﺗﻨﯽ ﭼــﺮچ و ﻟﯚچ ﻟ دەﻣﻮﭼﺎو و ﭘﯿﺮﺑﻮون درەﻧﮕﺘﺮ ﺧﯚی ﭘﺸﺎن دەدات. ﺟﮕ ﻟﻣﺎﻧ ڕژاﻧﯽ ھﯚڕﻣﯚﻧﯽ ﺋﯚﻛﺴﯽ ﺗﻮﺳــﯿﻦ ﻛــ ھﯚرﻣﯚﻧــﯽ وەﻓﺎ و ﭘﯾﻮەﺳﺘﺒﻮوﻧ ،زﯾﺎد دەﻛﺎت و ڕژاﻧﯽ ھﯚڕﻣﯚﻧﯽ دڕاوﻛ ﻛم دەﻛﺎﺗوە. زاﻧــﺎﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــوە دەدەن ﻛ ﺋﮔر دوو ﻛــس ﺑﯚ ﯾﻛم ﺟﺎر ﯾﻛﺘﺮ ﻣﺎچ ﺑﻜن ،ﯾﻛﺴر دەزاﻧﻦ ﻛ ﻟﮔــڵ ﯾﻛﺘــﺮ دەﮔﻮﻧﺠﻦ ﯾﺎن ﻧﺎ؛ ﺑﯚﯾــ زۆر ﻛس ﺑ ﻣﺎﭼﯽ ﯾﻛم ﺷﯾﺪای ﯾﻛﺘﺮ دەﺑﻦ و زۆر ﻛﺳﯿﺶ ﻟ ﯾﻛﺘﺮ دوور دەﻛوﻧوە و ﻟــ ﻧﺎﮔڕــﻦ ژﯾﺎﻧﻜــﯽ ﺗﺎڵ ﺑﯾﻛوە دەﺳﺖ ﭘ ﺑﻜن. ﺷﻮﻦ ﭘﯽ ﻣﺎچ ﻟ ھﻮﻧر و ﺷﯿﻌﺮدا ﻛم ﻧﯿﯿ و ﺷﺎﻋﯿﺮان ﺑواﯾﺎن ﺑوەﺑﻮو ﻛ ﻣﺎﭼﻜﺮدن وەك ﻣﻮﻋﺠﯿﺰە ھﺰی ھﯾ .ﻟ ﻧﻮ ﻛﻮرداﻧﯿﺸﺪا ﺷﺎﻋﯿﺮی دﺪاری ،ھﻤﻦ ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌﺮﻜﯽ ﺑﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺑ ﻧﺎوی ﻣﺎﭼﯽ ﺧﻮداﯾﯽ ھﯚﻧﯿﻮەﺗوە ﻛ ﺗﺪا دەﺖ ”وەرە ﺑﺎ دەﺳﺖ ﻟ ﺑﺎﻛت وەرﻨﻢ ،وەرە ﺑﺎ ﻛﻮﻤم ﻟ ﻛﻮﻤت ﺧﺸﻨﻢ _ وەرە ﻣﺎﭼﻢ دەﯾ ،ﻣﺎﭼﯽ ﺧﻮداﯾﯽ، ﻛ ﺑﺰارم ﻟ ﻣﺎﭼﯽ ﺳﯿﻨﻣﺎﯾﯽ“. ﻣﺎﭼﻜﺮدن ﺋﺴﺘﺎ ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ڕۆژﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺑــﯚ داﻧﺪراوە ﻛ ڕۆژی ﺷﺷــﻣﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺣوﺗ و ﺑﺷــﻜﯽ زۆر ﻟــ دــﺪاران و ھﺎوﺳراﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻟو ڕۆژەدا ﻛﯚ دەﺑﻨوە و ﺑ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﯾﻛﺘﺮ ﻣﺎچ دەﻛن.
15
ﺋﺎﮔﻮرا
ﺧﺎ ھﺎوﺑﺷﻛﺎﻧﯽ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻر
ﺑﺷﯽ دووەم و ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ
ﺋو ﭘﺮﺳﯿﺎرەی ﻟﺮەدا دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﺨﯾﻨ ڕوو ،ﺋوەﯾ ﻛ ﺋﺎﯾﺎ رﺰﮔﺮﺗﻦ ﻟ ﯾﺎﺳﺎی ﺋﺧﻼﻗﯽ واﺗﺎی ﺑواﺑﻮون ﺑﺧﻮداﯾ؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺋو دوو ﺑﺎﺑﺗ ﻟ ﯾﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎوازن ﯾﺎن وەك ﺗواﻧﯿﻨﻛی ﻛﺎﻧﺖ دوو ﺷﺘﯽ ﺋﺎوﺘ و ﻟ ﯾﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎ ﻧﻛﺮاوەن؟ ﺑ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻛﺎﻧﺖ ،ھﺰری زاﻧﺴﺘﯽ واﺗﺎی ھﺰری ﺋﺧﻼﻗﯽ ،ﻟﺑر ﺋوەی ﺑدوای ﺑرزﺗﺮﯾﻦ و ﻟﻮﺗﻜی ﺑﺎﺷﯿﺪا دەﮔڕﺖ ،وەك ﭼﯚن ﺑدوای ﺋﺎزادﯾﺪا دەﮔڕﺖ ،ﺑﯚﯾ ﺋو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠ ﺋﺧﻼﻗﯿﯿی ﺑﯚ ﺧﯚی دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن دەﻛﺎت ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻜ ﻛ ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿ ،واﺗﺎ ﻟﻧﺎوﯾﺪا ﺑﻨﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮداوەﻧﺪ ﺑﻮوﻧﯽ ھﯾ. ﻟﺑــر ﺋوەی ﻟ ﺑوا ﺑﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻮدا و ﻟ ﺑواﻛﺮدن ﺑ ژﯾﺎﻧﯽ ﭘﺎش ﻣــﺮدن و ﻧﻣﺮی ﻛ ﺑ ﺑوای ﻛﺎﻧﺖ زۆر ﮔﺮﻧﮕﻦ ،ﻟواﻧﺪا دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺷــﻮﻦ ﻟﻮﺗﻜ و ﺑرزﺗﺮﯾﻦ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﺎﺷدا ﺑﮕڕﯿﻦ و ﺑدەر ﻟﻣ ﺋﻤ ﺑﺷﻮﻦ ﻛﯚﻣﻚ ﭼﮋ و ﺑﻨﻣﺎی ﺋﺧﻼﻗﯿﯿوە ﻋوداﯿﻦ ﻛ ھرﮔﯿﺰ ﻧﺎﮔﯾﻦ ﺑو ﺋﺎﺳﺖ و ﭘﻠﯾی ﻛ ﺑﺎﺳﻤﺎن ﻟﻮە ﻛﺮد. ﺑﮕــی ﺋﯿﻤﺎﻧﺪاران ﺳــﺑﺎرەت ﺑ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﺋوەﯾ ﻛ ﭘەوﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ﻛﻠﯿﻠﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺧﻼﻗﯿﯿ .ھﯚﻛﺎری ﺋﻣ ﺋوەﯾ ﻛ ﺗﺎك ﺑ ﺗﻧﯿﺎﯾﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ھﺴﻮﻛوﺗﻜﯽ ﺋﺧﻼﻗﯽ ھﺑﺖ .زۆرﯾﻨــی ﺋواﻧی ﺑواﯾﺎن ﺑ ﺧــﻮدا و ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ھﯾــ ،دەﮔن ﺑو ﺋﻧﺠﺎﻣ ﻛــ ﺗﺎك ﺑ ﺗﻧﯿﺎﯾﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﺑﺒﺖ ﺑ ﻛﺳــﻜﯽ ﺋﺧﻼﻗﯽ ،دەﺑ ﻟ دەرەوە ﻛﯚﻣﻚ ﺣﻮﻛﻢ و ﻓرﻣﺎن ﺑﺪرﺖ ﺑ ﻛﺳــﻛﺎن .ﺋﮔر ﺧﻮدا ﺑ ﺷﺘﻚ ﺑﺎﺷ ،واﺗﺎ ﺋو ﺷﺘ ﺑﺎﺷ ،ﻟﺑر ﺋوەی ﻓرﻣﺎﻧﻜﯽ ﺋﯿﻼھﯿﯿ .ﺋوە ھﻣﺎن ﺋو ﭘﺮﺳﯿﺎرەﯾ ﻛ 26 ﺳــدە ﭘﺶ ﺋﺴﺘ ﺋﻓﻼﺗﻮون ﻛﺮدووﯾﺗﯽ .ﺋﻓﻼﺗﻮون ﻟ ﯾﻛﻚ ﻟ دﯾﺎﻟﯚﮔﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑﺎﺳﯽ ﻟم ﺑﺎﺑﺗ ﻛﺮدووە .واﺗﺎ ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛ ﻟﻻﯾن ﺳﻮﻗاﺗوە دەﻛﺮﺖ و دە ﺋﺎﯾﺎ xﺑﺎﺷ ﻟﺑر ﺋوەی ﺧﻮدا وﯾﺴــﺘﻮوﯾﺗﯽ ﺑﺎش ﺑﺖ؟ ﯾﺎن ﺧﻮدا داوای ﻛﺮدووە ﻟﺑر ﺋوەی xﺧﯚی ﺑﺎﺷــ؟ ﺋم دوو ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ﺗواو ﻟﯾﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎوازن .ﻟم ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿدا دەﻛﺮێ ﺑﯿﻦ ﺋﺧﻼق دوو دﯾﻮی ھﯾ .دﯾﻮی ﯾﻛﻣﯽ ﻛ دەﮔﻮﺗﺮێ ﺑﺎﺷ ،ﺑﺎﺷــ ﻟﺑر ﺋوەی ﺧﻮدا ﺋﯿﺮادەی ﻛﺮدووە و ﯾﺎﺳﺎﯾك ﺑﺎﺷ ﻟﺑر ﺋوەی ﺧﻮدا وﯾﺴﺘﻮوﯾﺗﯽ و ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋﯿﻼھﯿﯿ. ﺟﯚری دووەﻣﯿﺎن ﺧﻮداوەﻧﺪ ﺑﺎﺷــی دەوێ ﻟﺑر ﺋوەی ﺑﺎﺷ ﻟ ﺟوھردا ﺧﯚی ﺑﺎﺷ. ﺋﮔر ھﻧﺪﻜﯿﺶ ﺑﺎس ﻟ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻر ﺑﻜﯾﻦ ،ﺋوا ﺑﯚﻣﺎن دەردەﻛوــﺖ ھﻧﺪﻚ ﺟﯿﺎوازی ﻟ ﻧﻮان ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳــﯿﻜﯚﻻر و ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ھﯾ .ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻر ﺋﺧﻼﻗﻜ ﻛ ﺑوای ﺑ ﻧﻣﺮی و ژﯾﺎﻧﻜﯽ ﺗﺮ ﻧﯿﯿ و ﺑﺎس ﻟ ﭘﻮەﻧﺪی ﻧﻮان ﻣﺮۆڤ و ﺧﻮدا ﻧﯿﯿ .ھﻣﯿﺸ ﺋﺧﻼﻗ ﺳﯿﻜﯚﻻرەﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺷﻤﻮوﻟﯽ ﻧﺎﺑﯿﻨﻦ ،ﺑﻜﻮ ﺧﯚﯾﺎن وەك ﭘﻜﮫﺎﺗﯾﻛﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ دادەﻧﻦ ﻛ دەﻛﺮێ ﺑﮕﯚڕدرﻦ و زﯾﺎﺗﺮ ﺗﯿﺸــﻚ دەﺧﻧ ﺳر ﺋو ﺑﺎﺑﺗﺎﻧی ﻛ ﭘﻮەﻧﺪﯾــﺪارن ﺑ رۆژەوە و ﺋوەش ﻟ ﻛﯚﻣﮕﺎ ﻣﯚدﺮﻧﻛﺎﻧﺪا ﺑدی دەﻛﺮﺖ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﺑﺎﺑﺗﻛﺎﻧﯽ وەك ﺳﻜﺲ ،دزی ،ﻛﻮﺷﺘﻦ ،ﺳﺰای ﻟ ﺳــﺪارەدان ،ﺋواﻧ ﻛﯚﻣﻚ ﺑﺎﺑﺗﻦ ﻛ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳــﯿﻜﯚﻻر دەﯾﺎﻧﺨﺎﺗــ روو .ﻟواﻧﯾــ ھﻧﺪﻚ ﺧﺎﯽ ھﺎوﺑﺷــﯿﺶ ﻟ ﻧﻮان ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻر و ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﺪا ﺑﻮوﻧﯽ ھﺑﺖ .ﺋﮔر ﺑﯾﺎر ﺑﺖ ﻟﮔڵ ﻛﺳــﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻟ ﻛﯚﻣﮕﯾﻛﺪا ﺑﮋﯾﻦ ،ﺋو ﺷــﺘﺎﻧ ﭼﯿﻦ ﻛ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟ ﺳرﯾﺎن رﻚ ﺑﻜوﯾﻦ؟ ﻛﺎﺗﻚ ﺳﯾﺮی ﺋﺎﯾﻨ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻤﯿﯿﻛﺎﻧﯽ وەك ﺋﯿﺴﻼم دەﻛﯾﻦ ،دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛ ھﻧﺪﻚ ﺧﺎﯽ ھﺎوﺑﺷﯽ ﻟﮔڵ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻردا ھﯾ .ﯾﻛم ﺧﺎﯽ ھﺎوﺑش ﺋوەﯾــ ﻛ ﻟ ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﻛدا ھﺎﺗــﻮوە ،ﺋوﯾﺶ ﺋوەﯾ ﻛ دە ”ﺗﯚ ﻧﺎﻛﻮژی“ .واﺗﺎ ﻛﻮﺷــﺘﻦ ﻗدەﻏﯾ .ﺋوە ﯾﻛم ﻓرﻣﺎﻧ ﻛ ﻟ ﺋﺎﯾﻨ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻤﯿﯿﻛﺎﻧﺪا ﺑﺎس ﻛﺮاوە و ﻟ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻرﯾﺸــﺪا ﺑﺎﺳﯽ ﻟ دەﻛﺮﺖ .رەﺗﻜﺮدﻧوەی ﺳﺰای ﻛﻮﺷﺘﻦ و ﻟ ﺳﺪارەدان و ﻧﺎﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ،واﺗﺎ ﺗﯚ ﺑﻜﻮژ ﻧﯿﺖ .ﺑ ﺑوای ﻣﻦ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻر زۆر ﺑرزﺗﺮە ﻟوەی رەﺧﻨﮔﺮان و دژەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺳﯽ ﻟ دەﻛن .ﻟﺑر ﺋوەی ﺗﻧﮫﺎ ﺳــﻮودﮔﯾﺎﻧﺪن ﻧﯿﯿ ﺑ ﺋوﯾﺘﺮ ،ﺑﻜﻮ ﺷﺘﻚ زﯾﺎﺗﺮە ﻟ ﻗﺎزاﻧﺞ .ﻟﺮەوە ﺑﯚ دۆزﯾﻨوەی زﯾﺎﺗﺮی ﺧﺎ ھﺎوﺑﺷــﻛﺎن ﺑﺎس ﻟ ﺑﻮدﯾﺰﻣﯽ ﺗﺒﺘﯽ دەﻛﯾﻦ ،ﻟﺑر ﺋوەی ﺑﻮدﯾﺰم ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﺋﺎﯾﻨ ﺑم ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺋﺎﯾﻨﯿﺶ ﻧﯿﯿــ .ﭘروەردەﯾﻛﯽ ﺋﺧﻼﻗﯽ و ﻓﻟﺴﻓﯿﯿ ﺑم وەك ﺋﺎﯾﻨﯿﺶ ﻧﺎﺳﺮاوە .ﻟ ﺑﻮدﯾﺰﻣﺪا ﻛﯚﻣﻚ ﺧﺎڵ ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھﯾ ﻛ دەﻛﺮێ ﺟﯚرﻚ ﻟ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻر ﺑﻦ ،ﺑم ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺑﯚ ﻛﺳــﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﺶ ﮔﺮﻧﮓ و ﺟﮕی ﺳرﻧﺠﻦ. ﻟو ﭼﺎوﭘﻜوﺗﻨﺎﻧی ﻛ ﻟﮔڵ ﺑﺎﻧﮕﺨﻮازاﻧﯽ ﺑﻮدﯾﺰم ھم ﺑﻮوە ﻛ ﯾك ﻟوان داﻻﯾﻠﻣﺎ ﺑﻮوە ﺳــرﻧﺠﯽ ﺋوەم داوە ﻛ ھﻣﻮوﯾﺎن زۆر ﺑ ﻗﻮوﯽ ﺑواﯾﺎن ﺑ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻر ھﯾ .ﯾﻛﻚ ﻟو ﻛﺳﺎﻧی ﻛ ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﻮﻻر ﻟ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا دەﻛﺎت ﺧﻮدی داﻻﯾﻠﻣﺎﯾ ،ﺋوان ﺑواﯾﺎن واﯾ ﻟ ﺳــردەﻣﯽ ﺑﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺒﻮون و ﻟ ﺳردەﻣﯽ ﻓﺮە ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﻓﺮە ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﺪا ﺗﻧﯿﺎ ﺋﺧﻼﻗﻚ ﻛ دەﺗﻮاﻧ وەﻣﯽ ﺑﯚ ھﻣﻮان ھﺑﺖ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺳﯿﻜﯚﻻرە.
16
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :دﻻوەر رەﺣﯿﻤﯽ
ﻋﺗﺎ ﻧھﺎﯾﯽ:
ﻛﻮﻟﺘﻮور ع .ﺣﺎﺗﻣﯽ
ﯾﻛﻚ ﻟ ﺳرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋدەﺑﯽ ﻛﻮردی ﻛﺸی ﺷﻮﻧﺎﺳ
ﭘﺪاﭼﻮوﻧوە ﻟﺳر ﻓﯿﻠﻤﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣۆی ﺟﯿﮫﺎن
دەرﮔواﻧﻛﺎن ﭘﯿﺮەﻣﺮدی ﻻی ﺧﻮاری ھﯚﻛ
وﺷ .ﺗﺎران -ﻛﻣﻧﺪ
ﺳﺑﺎرەت ﺑ ڕۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ و رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی و زﻣﺎن ﻟ ﭼﯿﺮۆك و رۆﻣﺎﻧ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧﺪا و رەوﺗﯽ وەڕﮔان ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﭼﻧﺪ ﭘﺮﺳﻜﯽ ﺗﺮی ﺋدەﺑﯽ ،وﺷ ﺋم دﯾﻤﺎﻧﯾی ﻟﮔڵ رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس و وەرﮔ ﻋﺗﺎ ﻧھﺎﯾﯽ ﺳﺎز دا. ٢-١ وﺷ :ڕۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﭼﯿﯿ و ﭼﯽ دەﺑﺘ ھﯚی ﺋوەی ﻛ ڕۆﻣﺎﻧﻚ ﺑــ ڕۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﺑﻨﺎﺳــﺮﺖ؟ ﻣــﮋوو ،ﻛﺎرەﻛﺘر و ﻧﯚﺳــﺘﺎﻟﯿﮋﯾﺎ، ﻛﺎﻣﯾــﺎن وا دەﻛن ﻛ ڕۆﻣﺎﻧﻚ ﺑ ڕۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ھژﻣﺎر ﺑﻜﺮﺖ؟ ﺋوەی راﺳﺘﯽ ﺑﺖ ﻣﻦ ﯾﻛﻣﺠﺎرە رووﺑڕووی ﭘﺮﺳــﯿﺎرﻜﯽ ﻟم ﺷﻮە دەﺑﻤوە .ﺋﮔر ﻣﺑﺳﺖ ﻟ رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ھﻣــﺎن رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﺖ ،ﺋــوە ھﻣﻮو ﺋــو رۆﻣﺎﻧﺎﻧ دەﮔﺮﺘــوە ﻛ ﺑــ زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی دەﻧﻮوﺳــﺮﻦ .ﺑــم ﭘــﻢ واﻧﯿﯿ ﻣﺑﺳــﺖ ﻟ رۆﻣﺎﻧــﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ھﻣﺎن رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﺖ .ﻛواﺗ ﻣﺑﺳﺖ ﻟم ﭘﺮﺳﯿﺎرە ﺋﺎﻣﺎژەﻛﺮدﻧ ﺑ ﻛﯚﻣﻚ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪی ﺷﻜﯽ ﯾﺎن ﺑﺎﺑﺗﯽ رۆﻣﺎن ﻛــ ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑ ﻣــﮋوو و ﻓرھﻧﮕﯽ ﻛﻮرد و ﭘﺮس و ﻛﺸــ ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎﻧﯿوە ھﯾ. ﺑﮕﻮﻣﺎن دەزاﻧﻦ ﻛ رۆﻣﺎن ژاﻧﺮﻜﯽ ﺋدەﺑﯿﯽ ﻧﻮﯿ ﻛ ﺳرەﺗﺎ ﻟ رۆژﺋﺎوای ﺳردەﻣﯽ دوای رﻨﺴﺎﻧﺴوە ﺳری ھــﺪاوە و درەﻧﮕﺘﺮ ﻟــ زۆرﺑی وﺗ رۆژھﺗﯿﯿﻛﺎن ھﺎﺗﻮوەﺗ ﻧﻮ ﺋدەﺑــﯽ ﻛﻮردﯾﯿــوە .واﺗ ﺋﻤی ﻛﻮرد درەﻧﮕﺘﺮ ﻟــ زۆرﺑی ﻧﺗوە دراوﺳﻜﺎﻧﻤﺎن و ﺗﻧﺎﻧت ﻟ رﮕی ﺋواﻧــوە رۆﻣﺎﻧﻤﺎن ﻧﺎﺳــﯿﻮە و ﺑ ﻻﺳــﺎﯾﯿﻜﺮدﻧوەی ﺋوان و ﻟ ژﺮ ﻛﺎرﯾﮕــری ﺑرھﻣﻛﺎﻧــﯽ ﺋواﻧﺪا رۆﻣﺎﻧﻤﺎن ﻧﻮوﺳــﯿﻮە .ﺋﻤی ﻛﻮرد ﻛﺎﺗﻚ ﻟﮔڵ رۆﻣﺎن ﺋﺎﺷــﻨﺎ ﺑﻮوﯾﻦ و دەﺳــﺘﻤﺎن ﺑ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ رۆﻣﺎن ﻛــﺮدووە ،ﻛ ﺋم ژاﻧــﺮە ﺋدەﺑﯿﯿ وەك ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮﯾﻦ ژاﻧﺮی داﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺳــردەﻣﯽ ﻣﯚدﺮن ،ﺑﺷﯽ ھرە زۆری ﻗﯚﻧﺎﻏﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻜوﺗﻨﯽ ﺧﯚی ﺑﯾﻮە و ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﻛﻼﺳــﯿﺰم و رۆﻣﺎﻧﺘﯿــﺰم و رﯾﺎﻟﯿﺰم و ﻧﺎﺗﯚراﻟﯿﺰم و ﺳــﻣﺒﻮﻟﯿﺰم و ﺳﻮرﯾﺎﻟﯿﺰم و رۆﻣﺎﻧﯽ ﻣﯚدﺮن و رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ و ﭘﯚﺳــﺖ ﻣﯚدــﺮن و ﺗﻧﺎﻧــت رﯾﺎﻟﯿﺰﻣــﯽ ﺟﺎدووﯾــﯽ ﯾــﺎن ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﯿﺸــﯽ ﺋزﻣﻮون ﻛﺮدووە .ﭘﺸﯿﻨی رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑ ﮔﺮان ﻟ ﭘﻧﺠﺎ ﺳﺎڵ ﺗ دەﭘڕێ و رەگ و رﯾﺸی ﻟ ﻣﮋوو، ﻓرھﻧﮕﯽ ﻛﻮردﯾــﺪا ﻧﯿﯿ .ﺋﻣ ﺑ ﻣﺎﻧﺎی ﺧﻣﺴﺎردی رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی و رۆﻣﺎﻧﻨﻮوﺳــﯽ ﻛــﻮرد ﺑراﻣﺒــر ﺑــ ﻣــﮋوو ،ﻓرھﻧﮓ و ﻛﺸــ ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎن ﻧﯿﯿ .ﺋوە ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑ ﻧﺎوەڕۆك و ﺑﺎﺑﺗﯽ ﺑرھﻣﻛﺎﻧوە ھﯾ .رۆﻣﺎﻧﻨﻮوﺳــﯽ ﻛﻮردﯾﺶ وەك زۆرﻚ ﻟــ ھــﺎوﻛﺎرە ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ھوﯿــﺎن داوە ﺋــﺎوڕ ﻟو ﺑﺎﺑﺗﺎﻧ ﺑﺪەﻧوە ﻛ ﺑﺎﺑﺗﯽ ﺳرەﻛﯿﯽ ﻛﯚﻣﮕی ﺧﯚﯾﺎﻧــ و ﺋو ﭘﺮس و ﻛﺸﺎﻧ ﺑرﺟﺳﺘ ﺑﻜﻧوە ﻛ ﭘﺮس و ﻛﺸــی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕﻛﯾﺎﻧ و رەگ و رﯾﺸــﯾﺎن ﻟ ﻣﮋوو ،ﻓرھﻧﮕﯽ ﻛﯚﻣﮕﻛداﯾ .ﺟــﺎ ﺋم ھوﻧ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧ ﺳــﯿﻔﺗﯽ ﻧﺗوەﯾﯿﺒﻮون ﺑ رۆﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺒﺧﺸــﻦ ﯾﺎن ﻧﺎ؟ وەﻣﺪاﻧــوە ﺑم ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ﺑﻻی
ﻣﻨــوە ﺑ ﻗــدەر ﺋــوە ﮔﺮﯾﻨﮓ ﻧﯿﯿ ﻛ ﺑﭙﺮﺳــﯿﻦ ﺋﺎﯾﺎ ﺋم ھوﻧ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗﯽ ﯾﺎرﻣﺗﯿﯽ ﺳرھﺪاﻧﯽ ﻋﻗﯿﯿﺗﻜﯽ ﻧﻮێ و ﻣﯚدﺮن ﻟ ﻧﺎو ﻛﯚﻣﮕدا ﺑــﺪات؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗﯽ ﯾﺎرﻣﺗﯿﯽ ﺳرھﺪاﻧﯽ ﺗﺎك ﺑﺪات ﻛ ﭘﺸﻤرﺟﯽ ﻛﯚﻣﮕﯾﻛﯽ ﻣﯚدﺮﻧ؟ ﺋﺎﯾــﺎ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺗﯽ ھﺎوﺳــﯚزﯾﯿﻛﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ و ﻣﺘﻤﺎﻧﯾﻛﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ﻟ ﻧﺎو ﺗﺎﻛﻛﺎﻧﺪا ﺳﺎز ﺑﻜﺎت؟ ﺑﮕﻮﻣﺎن رۆﻣــﺎن دەورﻜﯽ ﺑﺎی ﻟ ﭘۆژەی ﻧﺗوەﺳــﺎزﯾﺪا ھﯾــ و دەﺗﻮاﻧــ روﺋﯿﺎﯾﻛﯽ ﻋﻗﻧﯽ ھﺎوﺑش ﻟ ﻧﻮان ھﻣﻮو ﺗﺎﻛﻛﺎﻧﯽ ﻧﺗوەدا ﺳﺎز ﺑﻜﺎت. ﺑم ﺑو ﻣرﺟ ﻛ ﻧﻮوﺳرەﻛی ﺗﺎﻛﻜﯽ ﻣﯚدﺮان ﺑﺖ ﻛ ﻓرھﻧﮓ و ﻋﻗﯿﯿﺗﯽ ﺑــر ﻟ ﻣﯚدﺮﻧﯽ ﺗ ﭘڕاﻧﺪﺑ و دﯾﺪﻜﯽ ﻧﻮﯽ ﻋﻗﻧﯽ ﺑﯚ ﻣﺮۆڤ و ﺟﯿﮫﺎن ﺑﺒﺖ .ﺑداﺧوە دەﺑ ﺑﻢ ﻛ ﺑﺷﯽ زۆری رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺗــﺎ ﺋﺴــﺘﺎش ﺑﻗﻣﯽ ﻛﺳﺎﻧﻚ دەﻧﻮوﺳــﺮﺖ ﻛ وای ﺧﻮﻨﺪەواری و ﺋﺎﮔﺎداری رﮋەﯾﯿﺎن ﻟ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳردەﻣﯽ ﻣﯚدﺮن، دەﯽ ﻟ ﻧﺎ وﺷــﯿﺎرﯾﯿﺎﻧﺪا ھﺸﺘﺎ ﻟ ﺳردەﻣﯽ ﺑر ﻟ دﯾﻜﺎرت و ﮔﺎﻟﯿﻠ و ﻧﯿﯚﺗﯚن ﻧﺰﯾﻚ ﻧﺑﻮوﻧﺗوە ،ھﺸﺘﺎ رواﻧﯿﻨﻜﯽ ﺧﺮ و ﺷــڕی و رەش و ﺳــﭙﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﻣﺮۆڤ ھﯾ .ھﺸﺘﺎ ﺑواﯾﺎن ﺑ رﮋەﯾﯿﮕری ﻧﯿﯿ و وەك ﻗﺎزی و دادوەرەﻛﺎن ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻗﺗﻌﯽ و ﻧﮔــﯚڕ ﺑﯚ ﻣﺮۆڤ و دﯾــﺎردەﻛﺎن دەردەﻛن .ھﺸــﺘﺎ ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯽ رۆﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯿــﺎن وەك ﻣﺮۆﭬــﯽ ﺑﯾﺖ و ﺣﻗﺎﯾﺗ ﻛﯚﻧــﻛﺎن ﻧوەك ﺗﺎك، ﺑﻜﻮ ﺗﺎﯾﭙــ و ﻧﻮﻨراﯾﺗﯽ ﺗﺎﻗﻢ و ﮔﺮووﭘــ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿﻛﺎن دەﻛﺎت.
ﺑردەوام ﭼــﺎوی ﻟ دواوەﯾ و دﯽ ﻻی راﺑﺮدووە .ﺋﻣ ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ زۆری ﺑ ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﺧﺖ و ﻧﺎﻟﺑﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ ﻛﻮردەوە ھﯾ» .ﺳﺎڵ ﻟ دوای ﺳﺎڵ ﺧﯚزﮔﻣﺎن ﺑ ﭘﺎر« دروﺷﻤﻜﯽ ﺟﻣﺎوەرﯾﯿ ﻛ ﺗﻋﺒﯿﺮ ﻟ ھﻟﻮﻣرﺟــﯽ ﻧﺎﻟﺑﺎری ژﯾﺎﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﺗﻧﺎﻧــت ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻛــﻮرد دەﻛﺎت، زەﻣﯿﻨ ﺑﯚ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﯾﻜﺒﻮون و ﭼﺎو ﻟ راﺑﺮدووﺑﻮوﻧــﯽ ﻣﺮۆڤ و ﻛﯚﻣﮕی ﻛــﻮردی ﺧــﯚش دەﻛﺎت .ﺋﺒت ﻧﺎﺑ ﺋوەﺷــﻤﺎن ﻟ ﺑﯿــﺮ ﺑﭽﺘوە ﻛ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﻛﺸــی ﻛﻮرد ،ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﻟ ﺳد ﺳــﺎﯽ راﺑﺮدوودا، ﻛﺸــی ﺷــﻮﻧﺎس ﺑﻮوە و ھﯾ. ﻛﺸی ﺷﻮﻧﺎس ﻛﺸﯾﻛﯽ ﻗﻮوڵ و ﻓﺮە رەھﻧــﺪە .زۆرﺑی ﻛﯚﻣﮕ ﻛﻣﯿﻨ ﺋﺎﯾﻨــﯽ و ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎن ﺑ ﺷــﻮەﯾﻛﯽ زەﻗﺘﺮ و ﺑرﺟﺳﺘﺗﺮ رووﺑڕووی ﺋم ﻛﺸــﯾ دەﺑﻨوە، ﻛ ﻟ ﺗﺮس و ﻓﯚﺑﯿﺎی ﺳــﯾﻨوە و ﺗﯿﺎﭼﻮون و ﻓوﺗﺎﻧوە ﺳرھﺪەدات. ﻛﯚﻣﮕــی ﻛﻮردﯾــﺶ وەك
ﺑﺎﺑﺗﯽ ﺳرەﻛﯿﯽ ﺑﺎﻨﺪەﻛﺎﻧﯽ دەم ﺑﺎ ،وەك ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮم ،ﺗﺮس ﻟ ﻓراﻣﯚﺷﯽ و ﺗﯿﺎﭼﻮوﻧﯽ ﺋزﻣﻮوﻧﻜ ﺑ ﻧﺎوی ژﯾﺎن ﺋﺒت وەك ھﻣﻮو ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﮔﻮﺗﻮوﻣ ،دەرﺑﯾﻨﯽ ﺋم واﻗﯿﻌ ﺑو ﻣﺎﻧﺎﯾــ ﻧﯿﯿ ﻛ ﺧﺗﯽ راﺳــﺖ و ﭼپ ﺑﺳــر ھوﯽ ﺋو دەﮔﻤن ﻧﻮوﺳراﻧدا ﺑﻜﺸﯿﻦ ﻛ ﻣﺑﺳﺘﯿﺎن ﻟــ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ رۆﻣــﺎن ﮔاﻧوە و ﺑرﺟﺳــﺘ ﻛﺮدﻧــوەی ﺗﺎك و ﺧم و داﻐــ و روﺋﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛ ﻟ ﻛﺸی ﺑردەوام ﻟﮔڵ ﻋﻗﯿﯿﺗﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻛﯚﻣﮕدا .ﺋو ﻧﻮوﺳراﻧ ﻛــ ﻟــ ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ رۆﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﻧﺗــوە ﺧرﯾﻜ ﺳــرھﺪەدا و دەردەﻛوﺖ. وﺷــ) :ﺑﺎﻨﺪەﻛﺎﻧــﯽ دەم ﺑﺎ(ت ﻟﻮڕــﮋە ﻟ ﻧﯚﺳــﺘﺎﻟﮋﯾﺎ .ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻧﻮان ﻧﯚﺳﺘﺎﻟﮋﯾﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﺑ ﺋدەﺑوەﯾ ﯾﺎ ﺑ ﺷﺧﺴوە ،واﺗ ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﻛ ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﭼﯚن ﭼﯚﻧﯿﯿ؟ ﺑر ﻟــوەی وەﻣﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛ ﺑﺪەﻣوە ،دەﺑــ ﺑﻢ ﻛ ﻣﺮۆڤ و ﻛﯚﻣﮕی ﻛﻮردی ﺑ ﮔﺸﺘﯽ ﻣﺮۆڤ و ﻛﯚﻣﮕﯾﻛﯽ ﻧﯚﺳﺘﺎﻟﮋﯾﻜ ،واﺗ
ﻛﯚﻣﮕﯾﻛﯽ ﻛﻣﯿﻨی ﻧﺗوەﯾﯽ، ﻟ ھﻣﻮو ﭘﺎرﭼﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺑ ﺷــﻮازی ﺟﯚراوﺟﯚر رووﺑڕووی ﺳﯾﻨوە ﺑﻮوەﺗوە ﻛ ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﺘﺮﯾﻨﯿﺎن ﺳــﯾﻨوەی ﻣــﮋوو ،ﻓرھﻧﮓ و زﻣﺎن ،ﯾﺎن ﺑﻣﺎﻧﺎﯾﻛﯽ ﺗﺮ ،ﺳﯾﻨوەی راﺑــﺮدووە .ﺋــم ﻛﯚﻣﮕﯾــ ﻛ ﺑداﺧوە ھﯿﭻ ﻣﺟﺎﻟﻜﯽ ﺋوﺗﯚی ﺑﯚ ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧﯽ ﺷﻮﻧﺎس ﻟﺳر ﺑﻮﻧﯿﺎدی ﺋﺴــﺘﺎ و داھﺎﺗﻮوی ﻧﺑﻮوە ،ﺑﻧﺎﭼﺎر ﺗﻧﯿــﺎ ﭼﺎوی ﻟ راﺑﺮدووە .ﺋم ﺗﺮس و ﻓﯚﺑﯿﺎی ﺳﯾﻨوە و ﺗﯿﺎﭼﻮوﻧ ،ﺋم ﭼﺎو ﻟ راﺑﺮدووﺑﻮوﻧ ،ﻟ ھﻣﻮو ﺋﺎﺳﺖ و ﺋﺎﻗﺎر و ﺑﻮارﻜﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛﻛﺳﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮرددا رەﻧﮕﯽ داوەﺗوە ﻛ ﺋوەش ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ﺗﺮی ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﻣﺮۆڤ و ﻛﯚﻣﮕی ﻛﻮردﯾﯿ. ﻟﺮەوە ﺋﮔر ﺑﮕڕﻤوە ﺑﯚ وەﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛی ﺋﻮە ،دەﺑ ﺑﻢ ﯾﻛﻚ ﻟ ﺳرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋدەﺑﯽ ﻛﻮردی ﺑ ﮔﺸﺘﯽ و ﭼﯿﺮۆك
و رۆﻣﺎﻧﻛﺎﻧــﯽ ﻣــﻦ ﺑﺗﺎﯾﺒــت، ﻛﺸی ﺷﻮﻧﺎﺳــ .ﺋم ﻛﺸﯾ ﻟ ﺗﺮﺳــﯽ ﻛﺳــﺎﯾﺗﯽ و ﭘﺮﺳﻮﻧﺎژی ﭼﯿﺮۆك و رۆﻣﺎﻧﻛﺎﻧﻢ ﻟ ﺳاﻧوە و ﺗﯿﺎﭼﻮوﻧﯽ راﺑﺮدووﯾﺎﻧﺪا ﺑرﺟﺳــﺘ دەﺑﺘوە .ﻟــ زۆرﺑی ﭼﯿﺮۆﻛﻛﺎن و ﻟو ﺳــ رۆﻣﺎﻧدا ﻛ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﺑوم ﻛﺮدووﻧﺗــوە ،ﺗﻧﺎﻧت ﻟو ﭼﯿﺮۆك و رۆﻣﺎﻧﺎﻧﺷﺪا ﻛ ﺧرﯾﻜﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯿﺎﻧﻢ ،ﺳرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ﺧم و داﻐی ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯿﻛﺎن ،ﺗﺮس ﻟ وﻧﺒﻮون ﯾﺎن ﺗﯿﺎﭼــﻮون و ﻓوﺗﺎﻧﯽ راﺑــﻮردووی ژﯾﺎﻧﯿﺎﻧ .ﺑــ ﻣﺎﻧﺎﯾﻛﯽ ﺗﺮ ،ھﯚﻛﺎری ﺳــرەﻛﯽ دەرﻛوﺗﻨﯽ ﻛﺳــﺎﯾﺗﯽ ﻟ ﭼﯿﺮۆك و ﺑﺗﺎﯾﺒت رۆﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﻣﻨــﺪا ﺋوەﯾ ﻛ ژﯾﺎﻧﯽ راﺑﺮدووﯾﺎن )ﻛ دەﺗﺮﺳﻦ ون ﺑﺒﺖ ﯾﺎن ﻓراﻣﯚش ﺑﻜﺮﺖ( ﺑﮕدرﺘوە. ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــ ھرﺳــ رۆﻣﺎﻧﻛم ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻛﺳــﺎﻧﻜﻦ ﻛــ ﻟ دوا رۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻣﻧﯿﺎﻧﺪان و ھﯿﻮاﯾﻛﯽ ﺋوﺗﯚﯾــﺎن ﺑ ﺋﺴــﺘﺎ و داھﺎﺗﻮوی ﺧﯚﯾﺎن ﻧﻣﺎوە ،دەﺗﺮﺳﻦ راﺑﺮدووﺷﯿﺎن ﻟ ﺑﯿﺮ ﺑﭽﺘوە و ﻓراﻣﯚش ﺑﻜﺮﺖ. ﺑﯚﯾــ دەﯾﺎﻧوێ ﺋو راﺑﺮدووە ﭘﺎرﭼ ﭘﺎرﭼﯾــی ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻛــﯚ ﺑﻜﻧوە، ﺑﯿﮕﻧــوە ،ﺗﯚﻣﺎری ﺑﻜــن و ﻟ ﺗﯿﺎﭼﻮون و ﻟﺑﯿﺮﭼﻮوﻧوەی ﺑﭙﺎرﺰن. ﺋﻣ ﺑ ﻣﺎﻧﺎی ﺧﯚﺷﯽ راﺑﺮدوو ﻧﯿﯿ. ﺑﭘﭽواﻧوە ،راﺑﺮدووی ﺋو ﻛﺳﺎﻧ ﭘە ﻟ ﻛﺎرەﺳﺎت و ﻧھﺎﻣﺗﯽ .ﺑم ھرﭼﯚﻧﻚ ﺑﺖ ،ﺋو راﺑﺮدووە ﺑﺷﯽ ﺳــرەﻛﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺎﻧ ،وــای ھﻣﻮو ﻣﯾﻨﺗﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ،وــای ھﻣﻮو ﺷﻜﺴﺖ و دۆڕاﻧﻛﺎﻧﯽ ،ﻧﺎﯾﺎﻧوێ ﻟ ﺑﯿﺮ ﺑﭽﺘــوە و ﺑﻔوﺗ .ﻓوﺗﺎن و ﺗﯿﺎﭼﻮوﻧﯽ راﺑﻮردوو ،ﻛ ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﻓوﺗــﺎن و ﺗﯿﺎﭼﻮوﻧــﯽ ﺋﺴــﺘﺎ و داھﺎﺗﻮوﺷ ،ﻓوﺗﺎﻧﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳ .ﺋﻣ ﺗﻧﯿﺎ ﺑ ﻣﺎﻧﺎی ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺋم ﻣﺮۆﭬﺎﻧــ ﻧﯿﯿ ،ﺑﻜﻮ ﻟــوە زﯾﺎﺗﺮ، ﺑﻣﺎﻧــﺎی ھوﺪاﻧ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺷــﻮﻧﺎس و ﺑرﺧﯚداﻧ ﻟ ﺑراﻣﺒر ھﺮش و ﺷــﺎوی ﻓراﻣﯚﺷــﯽ و ﺗﯿﺎﭼﻮون و ﺳدراﻧوە ﻟ ﯾﺎدەوەری ﻛﯚﻣﮕــ و دەوروﺑرەﻛﯾﺎن .ﺋﻣ ﺗﻧﯿﺎ ﻛﺸــ و ﭘﺮﺳﯽ ﻛﺳﺎﯾﺗﯿﯽ ﭼﯿــﺮۆك و رۆﻣﺎﻧﻛﺎﻧــﯽ ﻣﻦ ﻧﯿﯿ، ﺑﻜﻮ ﻛﺸــ و ﭘﺮﺳــﯽ ﻣﺮۆڤ و ﻛﯚﻣﮕــی ﻛﻮردﯾﯿــ .راﺑﺮدووی ﻣﺮۆڤ و ﻛﯚﻣﮕی ﻛﻮردی ﭘە ﻟ ﻛﺎرەﺳﺎت و ﻧھﺎﻣﺗﯽ و ﺷﻜﺴﺖ و دۆڕان ،ﺑم ﺑو ﺣﺎش ﻧﺎﺑﺖ ﻟ ﺑﯿﺮ ﺑﭽﺘــوە و ﻓراﻣﯚش ﺑﻜﺮﺖ.
ھــر ﻣــﺮۆڤ و ﻛﯚﻣﮕﯾك ﻛ ﻣﻞ ﺑ ﺗﯿﺎﭼﻮون و ﻓراﻣﻮﺷــﺒﻮوﻧﯽ راﺑﺮدووی ﺑﺪات ،ﻧﺎﭼﺎر دەﺑ ﺋﺴﺘﺎ و داھﺎﺗﻮوی ﻟﺳــر ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ ﺑﻨﯿﺎد ﺑﻨﺖ .ﺋﻣ ﺑﺎﺳﻜﯽ دوور و درﮋە ﻛ ﻟﺮەدا ﻣﺟﺎﻟﯽ ﻟﺳر رۆﯾﺸﺘﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﻧﯿﯿ .ﻛﻮرﺗﯽ ﺑﻜﻣوە ،ﺑﺎﺑﺗﯽ ﺳــرەﻛﯿﯽ ﺑﺎﻨﺪەﻛﺎﻧﯽ دەم ﺑﺎ ،وەك ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮم ،ﺗﺮس ﻟ ﻓراﻣﯚﺷﯽ و ﺗﯿﺎﭼﻮوﻧﯽ ﺋزﻣﻮوﻧﻜ ﺑ ﻧﺎوی ژﯾﺎن. ژﯾــﺎن ﺋزﻣﻮوﻧﻜــﯽ ﺗﺎﻗﺎﻧﯾــ ﻛ وــای ھﻣﻮو ﻛﺸــ و ﮔﺮﻓﺖ و ﻧھﺎﻣﺗﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ،وــای ھﻣﻮو ﻧﺎﻣــﻮرادی و دۆڕاوﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ،ﻧﺎﺑ ﺑﻔوﺗ و ﺑﺴــدرﺘوە .ﻣﺑﺳﺘﯽ ﺳــرەﻛﯽ رۆﻣﺎﻧﯿــﺶ ﮔاﻧوەی ژﯾﺎن و ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋــم ﺋزﻣﻮوﻧ ﺗﺎﻗﺎﻧﯾ ﻟ ﺗﯿﺎﭼﻮون و ﻓراﻣﯚﺷﺒﻮون. ﺋــوە ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﻛــﯽ ﺋوﺗﯚی ﺑ ﻧﻮﺳــﺘﺎﻟﮋﯾﺎوە ﻧﯿﯿــ .ﭘﯾﻮەﻧﺪی ﺑ ﻛﺸــﯾﻛﯽ ﮔورەی ﻣﺮۆﭬﯽ ﺋم ﺳردەﻣوە ھﯾ .ﻣﺮۆﭬﯽ ﺳردەﻣﯽ ﺑر ﻟــ ﻣﯚدﺮن ،ﺧﯚی ﻟ ﻧﺎو ﻛﯚ و ﻛﯚﻣﺪا ﭘﻨﺎﺳ دەﻛﺮد و ﺑھﺎﯾﻛﯽ ﺋوﺗﯚی ﺑ ﻓرداﻧﯿﯿﺗﯽ ﺧﯚی ﻧدەدا. ﺋو ﻣﺮۆﭬ ﺗﺮﺳﯽ ﻓراﻣﯚﺷﯽ ﻧﺑﻮو، ﭼﻮﻧﻜــ ﻛﯚ و ﻛﯚﻣڵ ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿﯽ ﺋــوی دەﻛﺮد و ﻛﯚ و ﻛﯚﻣﯿﺶ ﻟ ﺑﯿﺮ ﻧدەﭼﻮوەوە .ﺋم ﻣﺮۆﭬ ﺗﺮﺳﯽ ﻟ ﺗﯿﺎﭼﻮون ﻧﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜ ﺗﺎك ﻧﺑﻮو. ﺗﺮﺳﯽ ﻓراﻣﯚﺷﯽ ﻟ ﺑﺎﻨﺪەﻛﺎﻧﯽ دەم ﺑﺎدا ،ﺗﺮﺳﯽ ﺗﯿﺎﭼﻮوﻧﯽ ﺗﺎﻛ .ھوﺪان ﺑﯚ ﺑﯿﺮھﻨﺎﻧوە و ﮔاﻧوەی راﺑﺮدوو، ھوﺪاﻧــ ﺑــﯚ دەﺳــﺘﺑرﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳــﻜﯽ ﻓردی و ﺗﺎﻛﻛﺳﯽ. ﺧم و داﻐی ﻣﺮۆڤ ﻟم رۆﻣﺎﻧدا ﺧم و داﻐی ﻣﺮۆﭬﯽ ﺳــردەﻣﯽ ﻣﯚدﺮﻧ .ﻣﺮۆﭬﻚ ﻛــ ھوڵ دەدا ژﯾﺎن و راﺑــﺮدووی ﭘﺎرﭼ ﭘﺎرﭼ و ﭘرﺗــوازەی ﺧﯚی ،ﻟ رووی ﻛﺎر و ﺑرھم و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿ ﺷﺧﺴﯿﯿﻛﺎﻧﯽ وەك ﭼﯿﺮۆك و ﺑﺗﺎﯾﺒت ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧﯿﯿوە ﻛﯚ ﺑﻜﺎﺗوە .ﻛﺳﺎﯾﺗﯿﯽ ﺑﺎﻨﺪەﻛﺎﻧﯽ دەم ﺑﺎ ﻣﺮۆﭬﻜﯽ ﻧﻮﺳــﺘﺎﻟﮋﯾﻚ ﻧﯿﯿ )ﺑــو ﻣﺎﻧﺎﯾ ﻛ دــﯽ ﻻی راﺑﺮدوو ﺑﺖ و ﺑﮕڕﺘوە ﺑﯚ راﺑﺮدوو( ،ﺑﻜﻮ ﻣﺮۆﭬﻜ ﻛ ھوڵ دەدا راﺑﺮدووی ﭘﺎرﭼ ﭘﺎرﭼ ﺑﻮوی ﺧﯚی ﺑﮕﻮﺰﺘوە ﺑﯚ ﺋﺴــﺘﺎ و داھﺎﺗﻮوی .ﺋو ،وای ھﻣﻮو ﻧﺎﺋﻮﻣﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ،ﺗﺎﻛ ﺋﻮﻣﺪی ﺋوەﯾ ﻛ راﺑﺮدووی ﭘ ﻟ ﻧھﺎﻣﺗﯽ و دۆڕاﻧﯽ ،ﻟ ﺋﺴﺘﺎدا ﻛﯚی ﺑﻜﺎﺗوە و ﺑﯚ داھﺎﺗﻮوی ﺑﮕﺘوە.
”دەرﮔواﻧﻛﺎن“ ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ دۆﻛﯿﯚﻣﻨﺘری درﮋە ﻟ دەرھﻨﺎﻧﯽ ”درۆر ﻣﯚرێ“ ﻛ ﺑر ﻟﻣ وەك دەرھﻨر ﺑس ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ ﺑﻧﻮی ”ﺷﺎرۆن“ ﭼ ﻛﺮدووە .ﺋو ﻓﯿﻠﻤش وەك ”دەرﮔواﻧﻛﺎن“ ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿ و ﺳﺑﺎرەت ﺑ ﺳردەﻣﯽ ﺳــرۆك وەزﯾﺮان ”ﺋﺎرﯾﻞ ﺷﺎرۆن“ە و دﯾﺴﺎن وەك ”دەرﮔواﻧﻛﺎن“ ﺳرﻧﺠﯽ رەﺧﻨﮔﺮاﻧﯽ راﻛﺸــﺎ ﺑــم ”دەرﮔواﻧﻛﺎن“ زۆر ﺳــرﻛوﺗﻮوﺗﺮ ﺑﻮو ،زۆر 2013ش ش ﺧﺗﯽ دۆﻛﯿﯚﻣﻨﺘﺮﯾﯽ ﺑ دەﺳﺖ ھﻨﺎ و ﻧﺎوزەدی ﺋﯚﺳﻜﺎری ﺳﺎﯽ 2013 ﺑﻮو ﻟ ﺑﻮاری دۆﻛﯿﯚﻣﻨﺘﺮﯾﯽ درﮋ .زۆرﺑی رەﺧﻨﮔﺮاﻧﯿﺶ ﺋو ﻓﯿﻠﻤﯾﺎن داﻧﺎﯾ .2012 رﺰی ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﻛﺎن و دۆﻛﯿﯚﻣﻨﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎﯽ 2012 ﻓﯿﻠﻤﻛ ﻟ دﯾﻤﺎﻧ ﻟﮔڵ ﺷش ﺳرۆﻛﯽ ﭘﺸﻮوی ”ﺷﯿﻦ ﺑﺖ“ ﭘﻚ ھﺎﺗﻮوە. ”ﺷــﯿﻦ ﺑﺖ“ رﺨﺮاوی ﺋﯿﺴﺘﺨﺒﺎراﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻠ ﻛ دوای ﺷڕی ﺷش رۆژە ﻟ ﺳﺎﯽ 1968داﯾﺪەﻣزرﻨﻦ .زۆرﺑی ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋم رﻜﺨﺮاوەﯾ ﺑﯚ ﺧﻚ ﻧﻧﺎﺳــﺮاون و ﯾﻛم ﺟﺎرە ﻛ ﺷــش ﺳــرۆﻛﯽ ﭘﺸﻮوی ﺋم رﻜﺨﺮاوەش ﺳﺑﺎرەت ﺑﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎن ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻚ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮوﻧ و ﻗﺴﯾﺎن ﻛﺮدووە )ﻟ ﺳــرۆﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮوی ”ﺷﯿﻦ ﺑﺖ“ ﺋم ﺷش ﻛﺳ زﯾﻨﺪوون(. ﺟﮕ ﻟ دﯾﻤﺎﻧﻛﺎن ،وﻨﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﯾﺎ ﺋرﺷﯿﻔﯿﻦ ﯾﺎ ﺋﻧﯿﻤﯾﺸﻨﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﯚﺗﺮﯾﻦ ﻛ ﺋو رووداواﻧی ﺧﺮاوﻧﺗ ﺑرﺑﺎس ،ﭘﯿﺸﺎن دەدەن. دەرھﻨر ﺑﯚ ﺑﺎﺳــﻜﺮدن ﻟﺳر ﺑﺎﺑﺗﯽ ﻓﯿﻠﻤﻛی ﺷﻮازﻜﯽ ﻛﺮۆﻧﯚﻟﯚژﯾﻜﯽ ﻧﺎﮔﺮﺘوە ﺑﻜﻮ ﻓﯿﻠﻤﻛ و ﻟﺪواﻧﻛﺎﻧﯽ دﯾﻤﺎﻧﻛﺮاوەﻛﺎن ﻟ رووی ﺑﺎﺑﺗوە داﺑش ﻛــﺮدووە ﺑ ﺣوت ﺑش .ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﻓﯿﻠﻤﻛ ﻟوەداﯾ ﻛ دەرھﻨر ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑ ﻧﺎﺳﻜﯽ و وﺷﯿﺎری ﺗواو ﺋﺎراﺳﺘی دﯾﻤﺎﻧﻛﺮاوەﻛﺎن ﻛﺮدووە و ﺋﻣ وای ﻟ ﻛﺮدووە ﻛ ﺋوان ﺑراﺷﻜﺎوی ﻟﺳر ﻛﺸﮔﻟﯽ ﺑﺪوﻦ ﻛ رەﻧﮕ ﻛﻣﺘﺮ ﻛﺎرﺑدەﺳﺘﻜﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯽ ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟ ﻛﺮدووە .ﺋﻣش ﺑﻮوەﺗ ھﯚی دەرﺧﺴــﺘﻨﯽ زۆر ﻟ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت و ﻣﮋووی ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺟﺪی و ﻗﻮوڵ .وەك ﻧﻤﻮوﻧ دﯾﻤﺎﻧﻛﺮاوەﯾك ﻛﺎﺗﯽ ﺑﺎﺳﻜﺮدن ﻟ ڕووداوی ﻓاﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎﺳﯽ 300دە ﻛ ﺋو ﻓرﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ دوو ﻓﻨری ﻓﻟﺳــﺘﯿﻨﯽ ﮔﯿﺮاوی داوە .ﺋﻣ دەﺑﺘ ھﯚی دەﺳﺖ ﻟﻛﺎرﻛﺸﺎﻧوەی ﺋم ﺳــرۆﻛﯽ ”ﺷﯿﻦ ﺑﺖ“ە ،ﺑم ﺋو ﻟ وەﻣﯽ دەرھﻨر ﺳﺑﺎرەت ﺑﻻﯾﻧﯽ ﺋﺧﻼﻗﯽ ﺋم ﻛﺎرە دەﮔﺎﺗ ﺋو ﺋﻧﺠﺎﻣ ﻛ ﻟ” ﺷﯿﻦ ﺑﺖ“ ﺋﺧق ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿ. ھروەھﺎ دﯾﻤﺎﻧﻛﺮاوەﻛﺎن ﻟ ﺗواوی ﻗﺴﻛﺎﻧﯿﺎن ﺧﺑﺎﺗﮕە ﻓﻟﺳﺘﯿﻨﯿﻛﺎن ﺑ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺖ ﻧﺎو دەﺑن ،ﺑم ﻛﺎﺗﯽ ﺑﺎﺳﻜﺮدن ﻟﺳر داﻧﻮﺳﺘﻨﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟ ﻧﻮان ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ و ﻓﻟﺳﺘﯿﻦ ،ﯾﻛﻚ ﻟ دﯾﻤﺎﻧﻛﺮاوەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوە دەﻛﺎ ﻛ ﺋوەی ﺋﻤ ﭘﯽ دەﯿﻦ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺖ ،ﺑﯚ ﺧﻜﻛی ﺧﯚی ﺧﺑﺎﺗﮕی ﺋﺎزادﯾﯿ .ﻟ ﺷﻮﻨﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﺎس ﻟ رۆﯽ ﺧﻜﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ و ﺗﯚﻧﺪڕەوەﻛﺎن ﻛ زۆرﺗــﺮ ﭼﯿﻨﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﻦ ،دەﻛﺮێ .دﯾﻤﺎﻧﻛﺮاوەﻛﺎن ﻟﺮە ﺑﯚﻣﺎن رووﻧﯽ دەﻛﻧوە ﻛ ﺳــﺎﯽ 1974ﺋﻣ ﺧﻚ ﺑﻮون ﻛ ﺑ ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪان دەﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮد ﺑ ﻧﯿﺸــﺘﺟﺒﻮون ﻟ ﻧﺎوﭼ داﮔﯿﺮﻛﺮاوەﻛﺎن .ﺳــرەﺗﺎ ﺣﻜﻮوﻣت دەﯾﻮﯾﺴﺖ ﺑرﮔﯿﺮی ﻟوان ﺑﻜﺎ ،ﺑم دواﺗﺮ رﮕی ﺑوان دا و ﻟ دوای ﺋوە ھﻣﯿﺸــ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻛﺮدووە ﻟ ﭘﺮۆﺳی ﻧﯿﺸــﺘﺟﺒﻮون .دواﺗﺮ ﺑﺎس ﻟ ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﯽ ﺋﯚﺳﻠﯚ دەﻛﺮێ .دﯾﻤﺎﻧﻛﺮاوەﻛﺎن ﻟﺮەش ﺑﯚﻣﺎن رووﻧﯽ دەﻛﻧوە ﻛ ﺗﻮﻧــﺪڕەوەﻛﺎن و ﺧﻚ ﭼﯚن ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺧﯚﯾــﺎن دەرﺑی و ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﺋﯿﺰاك راﺑﯿﻦ ﺳرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺋوﻛﺎﺗی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ و ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺑ دەﺳﺘﯽ ﻻوﻜﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯽ ﺗﯿﺮۆر ﻛﺮا .ﻟﺮە ﯾﻛﻚ ﻟ دﯾﻤﺎﻧﻛﺮاوەﻛﺎن دە ﻣﻦ ﺋو ﻛﺎﺗ ﺋوەم ﻟﺧﯚ دەﭘﺮﺳــﯽ ﻛ ﺋﻤ ﺧﻜﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﻦ؟ ﭼﻧﺪ ﻟ ﯾﻛﺘﺮ دەﭼﯿﻦ؟ ﺑﯚ ھﺎﺗﻮوﯾﻦ ﺑﯚ ﺋﺮە؟ ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ھﻣﻮو دﯾﻤﺎﻧﻛﺮاوەﻛﺎن ﻟﺳر ﺋو ﺑﺎوەڕەن ﻛ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﺷڕﺧﻮازی و داﮔﯿﺮﻛر و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺗﺎ ﺋﻣۆ ھ ﺑﻮوە و ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﺋﺎوا ﭘﺶ ﺑﭽﺖ. ”دەرﮔواﻧﻛﺎن“ وﻨﯾﻛﯽ زۆر ﻗﻮوڵ و ﺳرﻧﺠاﻛﺶ ﺳﺑﺎرەت ﺑ ﺳﯿﺎﺳت و ﻛﯚﻣﮕی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ دەﺧﺎﺗ ﺑرﭼﺎوی ﺑﯿﻨر و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﻜﯽ داﮔﯿﺮﻛر و ﺋﻧﺠﺎﻣﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﺪاری ﺑم ﺷﻮەﯾ ﺑ ﺟﻮاﻧﯽ ﺗواو دەردەﺧﺎ. ﺋﺎوا ”دەرﮔواﻧﻛﺎن“ دەﺑﺘ ﯾﻛﻚ ﻟ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ دۆﻛﯿﯚﻣﻨﺘﯿﯽ ﺋم ﺳﺎﻧی دواﯾﯽ و ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ ﺟﺪی و ﭘ ﻟ وردﺑﯿﻨﯽ ﺳﺑﺎرەت ﺑ ﺳﯿﺎﺳت ﻛ دەﺗﻮاﻧ واﻧی زۆری ﺗﺪا ھﺑﺖ ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳﺗﻮاﻧﻛﺎن .ﻧﻮی دواﯾﻣﯿﻦ ﺑﺷﯽ ﻓﯿﻠﻤﻛ ”ﭘﺮەﻣﺮدی ﻻی ﺧﻮاری ھﯚﻛ“ﯾ .ﻟم ﺑﺷــدا ﯾﻛﻚ ﻟ دەرﮔواﻧﻛﺎن دەﮔﯿﺘوە ﻛ ﻛﺎﺗﯽ ﻣﻨﺪاﯿﯽ ﺧﯚﺷﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎﺗﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮوە .ﺋو ﻛﺎﺗ ﺋو ﻟ ﺑﯾﺘﻠﻤﻮﻗدەس ﻟﮔڵ ﺑﺎوك و داﯾﻜﯽ دەژی و ھﻣﯿﺸــ وا ﺑﯿﺮی دەﻛﺮدەوە ﻛــ ﻟﻻی ﺧﻮاری ھﯚﻜﯽ درﮋ ﭘﯿﺮەﻣﺮدﻚ ھﯾ ﻛ ﺑﯿﺮ ﻟ ﺋو دەﻛﺎﺗوە )ھﯚڵ و ﭘﯿﺮەﻣﺮد ﺋﺎﻣﺎژەﯾ ﺑ ھﯚﯽ ﻛﺎری ﺳــرۆك وەزﯾﺮ و ﺳرۆك وەزﯾﺮی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ( .ﺋو دەرﮔواﻧ دە ﭘﺎﺷﺘﺮ ﻛ ﺑﻮوﻣ ﺳرۆﻛﯽ ”ﺷﯿﻦ ﺑﺖ“ ،ﺟﺎرﻚ ﭼﻮوم و ھﯚﻛم ﺑﯿﻨﯽ .ﺑﯿﻨﯿﻢ ﻛس ﻟوێ ﻧﯿﯿ .ﺋو ﻛﺎﺗ زاﻧﯿﻢ ﻟوێ ﻛﺳﻚ ﺑــﯚ ﻣﻦ ﻧﯿﯿ .ﻟﺮە ﺗﺮاﭬﻠﯿﻨﮕﯽ ﻛﺎﻣﺮا وﻨﻛﺎﻧﯽ ھﻣﻮو ﺳــرۆك وەزﯾﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﻤﺎن ﭘﯿﺸﺎن دەدات ﻛ ﻟ ﯾﻛﻣﯿﻨوە ھﺗﺎ دواﯾﻣﯿﻦ ﻟﺳر دﯾﻮاری ھﯚﻛ داﯾﺎن ﻧﺎوە. دەرﮔواﻧﻛﺎن The Gatekeepers دەرھﻨر :درۆر ﻣﯚرێ وت :ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ،ﻓەﻧﺴﺎ ،ﺑﻟﮋﯾﻜﺎ ،ﺋﻤﺎﻧﯿﺎ ﺳﺎڵ2012 : ﻣﺎوە 101 :ﺧﻮﻟك
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
17
رەﺧﻨ و ﺗﯿﯚری رەﺧﻨی ﺷﻮەﻛﺎری ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﺪا ﻟﮔڵ ﻗرەﻧﯽ ﺟﻣﯿﻞ ھوﻟﺮ .وﺷ /ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ
ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﻗرەﻧﯽ ﺟﻣﯿﻞ ﻟم دﯾﻤﺎﻧﯾدا ﺑﺎﺳﯽ رەﺧﻨ و ﺗﯿﯚری رەﺧﻨی ﺷﻮەﻛﺎری دەﻛﺎت و رای دەﮔﯾﻧﺖ ﻛ ﺗﻧﯿﺎ ﻛﻣﯽ ﯾﺎ ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺗﯿﯚری ڕەﺧﻨﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ھﻮﻧری ﺷﻮەﻛﺎری ھﯚﻛﺎر ﻧﯿﯿ، ﺑﻜﻮ زۆر ھﯚ و ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﯽ ﻗﻮوﺘﺮ ھﯾ ﻛ ﺑﻮوﻧﺗ دﯾﻮاری ﺑرز ﻟ ڕﯽ ﮔﺷﺳﻧﺪن و ﭘﺸﻜوﺗﻨﯽ ھﻮﻧر ﺑﮔﺸﺘﯽ و ﺷﻮەﻛﺎری ﺑ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ. وﺷــ :ﻟ ﻧﺎو ﻛﻮرددا ﺗﯿﯚری ڕەﺧﻨﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺷــﻮەﻛﺎری ﻛﻣ ،ﺋﻣ ﺗﺎ ﭼﻧﺪ ﺑﻮوەﺗ ھﯚی دواﻛوﺗﻨﯽ ھﻮﻧرەﻛ؟ ﻗرەﻧــﯽ ﺟﻣﯿــﻞ :ﺗﻧﯿﺎ ﻛﻣﯽ ﯾﺎ ﻧﺑﻮوﻧــﯽ ﺗﯿــﯚری ڕەﺧﻨﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ھﻮﻧری ﺷــﻮەﻛﺎری ھــﯚﻛﺎر ﻧﯿﯿ ﺑﯚ ﺋم ﻣﺑﺳــﺘ، ﺑﻜــﻮ زۆر ھــﯚ و ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﯽ ﻗﻮوﺘﺮ ھــن ﻛ ﺑﻮوﻧﺗ دﯾﻮاری ﺑرز ﻟــ ڕﯽ ﮔﺷﺳــﻧﺪن و ﭘﺸــﻜوﺗﻨﯽ ھﻮﻧر ﺑﮔﺸﺘﯽ و ﺷــﻮەﻛﺎری ﺑ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ .ڕاﺳــﺘ ﺗﯿﯚرﯾﺎ و ﻓﻟﺴــﻓ ھﻮﻧرﯾﯿﻛﺎن ﮔﺮﯾﻨﮕﻦ ﺑﯚ ﺑ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺷﻮەﻛﺎری ،ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻛــ ھﻮﻧرﻣﻧــﺪی ﻛــﻮرد ﻟــ ﭼﻮارﭼﻮەﯾﻛﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ داﺧﺮاو و ﻛﻮﻟﺘﻮورﻜــﯽ ﭼﻗﺒﺳــﺘﻮودا دەژی ،ﺑم ﺋﻤــ ﻣﮋووﯾﻛﯽ دووری ﺋم ﺑﻮارەﻣﺎن ﻧﯿﯿ ﺗﺎ وەﻛﻮ زﻧﺠﯿﺮەی ﻟﻜﯚﯿﻨوەی ھﻮﻧری و ڕەﺧﻨﯾﯿﻤــﺎن ھﺑــﺖ ،ھﯿﭻ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜــﯽ زەﻣﻧﯿﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧی ھﻮﻧــری ﺟﯚراوﺟﯚر و ﺷــﻮازە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﻟ ﻣﮋوودا ﻧﯿﯿ، ﺗﺎﻛﻮ ﺋﯿﻤۆﻣﺎﻧﯽ ﭘﻮە ﺑﺒﺳﺘﯿﻨوە و ﺑﯿﻜﯾﻦ ﺑ ﺑﻨﭽﯿﻨﯾﻛﯽ ﺗﯿﯚری و ﻛﺎری ﻟﺳــر ﺑﻜﯾﻦ ،ﺋوەﯾ ھﻮﻧرﻣﻧــﺪی ﻛــﻮرد دﺖ ﻛﺎر ﻟــوە دەﻛﺎت ﻛ ﻟــ دەرەوەی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی ﺧﯚی وەری دەﮔﺮﺖ و ﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﭘ دەﺑﺧﺸ ﻛ ﺑﺘﻮاﻧــ ﺑ ھﯽ ﺧﯚی ﺣﯿﺴــﺎب
ﺑﻜﺎت. ﮔﺷﺳــﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕــی ﻣدەﻧــﯽ و ﺑﺰاﭬــﯽ ﺑﯿﻨﺎﺳــﺎزی، روﺧﺴــﺎری ﺷــﺎر و ﻻدێ و ﻟﯿﺎﻗﺗــﯽ ﻣﺮۆﭬــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ زۆر ﮔﺮﯾﻨﮕــﻦ ﺑــﯚ دەوروﺑــری ھﻮﻧــری ﺷــﻮەﻛﺎری ،ھﻣﻮو ھﺴــﻧﮕﺎﻧﺪﻧﻚ ﺑ ﺑــراوردی واﻗﯿﻌﻚ دﺖ ،ڕەﺧﻨ و ﺗﯿﯚرﯾﺎش ﻟ واﻗﯿﻌﻜﯽ ﭘﺸــﻜوﺗﻮودا ﺳر ھــﺪەدات و ﭘﻮەرﻜﯽ زەﻣﻧﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺑــﯚ ھﻣﻮو ھﻮﻧرەﻛﺎن دادەﻧــﺖ و ﻣﺘﯚدﻚ دادەڕﮋﺖ ﻛــ ﻟﮔــڵ ﻛﺳــﺎﯾﺗﯽ ﺋودا ﺑﮕﻮﻧﺠﺖ و ھروەھﺎ ﺳﯿﻤﺎﯾﻛﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺸــﯽ ھﺑــﺖ .ﻟــﺮەدا ﭼﻮارﭼﻮەﯾﻛــﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿــﯽ دواﻛوﺗــﻮو ﻧــك دەﺑﺘ ھﯚی دواﻛوﺗﻨﯽ ھﻮﻧــر ،ﺑﻜﻮ ﺗﯿﯚرﯾﺎ و ڕەﺧﻨش دەﮔﺮﺘوە .ھﻮﻧری ﺷــﻮەﻛﺎری ﺋﯿﻤۆ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑــ ﺋﺎﻗﺎرﻜﺪا ﺗــ دەﭘڕﺖ ﻛ ﺋﺎﻗﺎری ﺋو ﻧﯿﯿ ،ڕەﻧﮕ ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳﻨﻮور ﺑﺖ )ﭼﻮﻧﻜ ﻟ زەﻣﻧﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﮕﯿﺮی ﺑرﻓﺮاواﻧﺪا دەژﯾﻦ و ڕﮕﺎﻛﺎن زۆر ﻛــﻮرت ﻛﺮاوﻧﺗوە و ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋواﻧﯽ ﺗﺮﻣﺎن ﻟ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوەﺗــوە( ﻛ ﺋوﯾــﺶ ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﺋﯿﻤــۆی ﻣﺮۆﭬﯽ ﭘﺸــﻜوﺗﻮوە، ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﻛ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺋــوە ﺑﻜﺎت ﺗﺎ ھﻣﻮو ﺋو ﭘﺸﻜوﺗﻨی ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿی ﻛ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑﯚ ﺋــو ﺑﻨﻣﺎﯾ دروﺳــﺖ ﺑﺖ،
ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺑﺖ ﻛﺎر ﻟﺳــر ھﻮﻧری ﭘﺸﻜوﺗﻮو ﺑﻜﺎت .ﺋﻣش ﺧﯚی ﻟ ﺧﯚﯾﺪا ﻟﯚژﯾﻚ ﻧﯿﯿ. وﺷــ :ﺗﺎﺑﻠﯚ ﻟ چ واﻗﯿﻌﻜﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﺋرك و ﺳﻮودﻣﻧﺪی ﺧﯚی دەﮔﯾﻧ؟ ﻗرەﻧﯽ ﺟﻣﯿــﻞ) :ھر ﻛﺎرﻜﯽ ھﻮﻧری زادەی زەﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺗﯽ( وەك ﻛﺎﻧﺪﯾﻨﺴﻜﯽ دەﺖ .ﻟ ھﻣﻮو ﻛﺎﺗﻚ ،ﻟ ھر واﻗﯿﻌﻚ ﺧﯚش ﯾﺎ ﻧﺎﺧﯚش ،ﺗﺎﺑﻠﯚﻛــ ڕەﻧﮕﺪاﻧوەی ڕاﺳــﺘﮕﯚﯾﯽ و واﻗﯿﻌﯽ دەرووﻧ و ﻛﺎرﯾﮕــری ﺧــﯚی دەﮔﯾﻧ و ﭼﮋی ﺧﯚی دەﺑﺧﺸ .ﺋوەش دەﮔڕﺘوە ﺳر ھﻮﻧرﻣﻧﺪەﻛ ﺗــﺎ چ ڕادەﯾك ھﺎوﺳــﻧﮓ ﺑﻮوە ﻟﮔــڵ ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ھﻮﻧــری و ﻛﯚﻣﯾﺗــﯽ ،ھﺎوﺳــﻧﮕﯽ ﻣﺑﺳﺘﻢ ﺗﮕﯾﺸﺘﻦ و ھﯚﺷﯿﺎرﯾﯽ ھﻮﻧرﻣﻧﺪە ﺑ ﮔﺸﺘﯽ ﻟ واﻗﯿﻌﯽ ﺑرﭼــﺎو و ﺗﺎﻣــزرۆی ﺧﻚ و ﭘﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿ دەرووﻧﯿﯿــﻛﺎن و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭼﮋی ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ ،ﺑﯚ ﺋو ﺷﻮاز و ﺑﺎﺑﺗﺎﻧی ﻛ ھﻮﻧرﻣﻧﺪ دەﯾﺒﺧﺸــﺖ .ﺋو ﻛﺎﺗی ﺗﺎﺑﻠﯚ ﭼﺎوی ﺑﯿﻨر ﺗﺮ دەﻛﺎ و دەرووﻧﯽ دەورووژﻨ ،ﭘﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿﻛﯽ رۆﺣــﯽ ﺋﻧﺠــﺎم دەدرێ، ﺗﮕﯾﺸﺘﻨﻚ دروﺳﺖ دەﺑﺖ ﻟ ﻧﻮان ﺑﯿﻨر و ﻛﺎرە ھﻮﻧرﯾﯿﻛ، ﺋو ﻛﺎﺗ ﺋرﻛﯽ ھﻮﻧر )ھﻮﻧرﻚ ﻛ ﻟ ﺑھﺮەﯾﻛﯽ ﺑرز و ﺗﯚﻛﻤی ﺗﻛﻨﯿﻜــﯽ و ﻓﻜﺮﻜــﯽ ﻗﻮوــﯽ ھﻮﻧرﻣﻧﺪەوە ﺋﻧﺠــﺎم دراﺑﺖ( ﻛﺎرﯾﮕرە و ﺑﯿﻨرﯾﺶ ﺳﻮودﻣﻧﺪە. ﻟ ﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸــوە ﻛﯚﻣﮕی ﺋﻤ ﭘــ ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ،ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻧﻮﺧﺒی ھﺳــﺘﯿﺎر و ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮ ﺗﻧﯿﺎ ﭼﺎو و دەرووﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻛﺎر ﻧﺎھﻨﯽ ،ﺑﻜﻮ ﺑــ ﻋﻗﯿﺗﻜﯽ ﺷــﯿﻜﺎری و ڕﺧﻨﮔﺮﯾﯿــوە دەڕواﻧﺘــ ﻛﺎری ھﻮﻧــری، ﻟــﯽ دەﻛﯚﺘــوە و ﮔﻮﺗﺎرﻜﯽ
ﺋدەﺑــﯽ ﻟــ ﻧﻮاﻧﯿﺎن دروﺳــﺖ دەﺑــﺖ ،دەﯾﺨﺎﺗ ژﺮ ﻛﺎرﯾﮕری ﺗرازووی ﻋﻗ و ﺋﺎﺳــﺘﻜﯽ ﭘ دەﺑﺧﺸــ ،ﻛ ﺋوﯾﺶ دەﺑﺘ ھﯚی ھﻨﺎﻧدﯾﯽ ﻓﻜﺮی ھﻮﻧری ﯾﺎﺧــﻮد ھﺴــﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﻓﻜﺮی ﻧــﺎوەڕۆك و ﺷــﻮەی ﺗﺎﺑﻠﯚ ،ﻟم ﺣﺎﺗدا ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﺋوە ﺑھﻧﺪ ھﺪەﮔــﺮێ و زﯾﺎﺗــﺮ ﻟ واﻗﯿﻌﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﻛﯚﻣﮕ ﻧﺰﯾﻚ دەﺑﺘوە و ﺋزﻣﻮوﻧﻜﯽ ﺗﺎزەی ﻻ دروﺳﺖ دەﺑ. وﺷ :ھﻮﻧرەﻛﺎن ﻧﺗوەﺑﻮوﻧﯿﺎن ﭘﻮە دﯾﺎرە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﺳــﯿﻨﻣﺎی ﻛــﻮردی ﺑــ زﻣﺎﻧــﯽ ﻛــﻮردی دەﻧﺎﺳــﺮﺘوە ،ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی ﻛﻮردی دﯾﺎرە و دەﻧﺎﺳــﺮﺘوە ،ھروەھﺎ ﺷﺎﻧﯚ ،ﺑم ﺷــﻮەﻛﺎری ﺑ ﭼﯽ دەﻧﺎﺳﺮﺘوە؟ ﻗرەﻧــﯽ ﺟﻣﯿﻞ :ﻛرەﺳــﺘی ﺷــﻮەﻛﺎری ﺧــﯚی ﻟــ ﺧﯚﯾﺪا زﻣﺎﻧﻜــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿــ ،ھﯿــﭻ ﻣﯚرﻛﻜﯽ ﻧﺗوەﯾــﯽ ﭘﻮە ﻧﯿﯿ،
ڕەﻧﮕﻛﺎن ﻟ ھر ﺷﻮﻨﻚ ﺑﻦ ﺑو زﻣﺎﻧی ﺋوێ دەدوﻦ ،وﺷــ و ڕﺰﻣﺎن و ﺋﺎوازی ﻓﯚﻟﻜﻠﯚری ھﯿﭻ ﻧﺗوەﯾك ﻧﯿﻦ ،ﺑم ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﻛــ ﺑﺎﺑﺗــﻚ دادەڕﮋﺖ ﭼﻧﺪ ﻓﯚڕﻣﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺧﯚی ھﯾ ،ﻛ ﻟو ﺧﺳــت و ھﺴﻮﻛوﺗوە ھﺎﺗــﻮوە ﺗﯿﺪا ﭘــروەردە ﺑﻮوە و ﻟ ﻧﺎﺋﺎﮔﺎﯾﯽ ڕەﺳــﻧﺎﯾﺗﯽ ﺧﯚﯾوە ھﺎﺗــﻮوە ،دەﯾﺨﺎﺗ ﺳــر ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚوە ،ﺑــ ﻧﺗوەﯾﯿﻜﺮﻧﯽ ھﻮﻧر ﻟــ ﭼﻮارﭼــﻮەی ﻧﺗوەﯾﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاودا ﺑ ﺑرﮔﯽ ﻓﯚﻟﻜﻠﯚری و ﻋﻗﻜــﯽ ﺧﯚﭘرﺳــﺖ ﺋــوا ھﻮﻧرﻜــﯽ ﻻواز ،ﺑــ ﻗﻮوﯾﯽ ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯽ ﻟ دروﺳــﺖ دەﺑﺖ، ﺑم ﺋﮔر ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﻓﻜﺮﻜﯽ ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯿﯽ ھﻮﻧری ﻟ ﻗﻮوﯾﯽ ﻧﺗوەﯾﯿــﺪا ھﻨﺠﺎ و ﻛﺮدی ﺑ ﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺑﯿﻨﺮاو ،ﺑ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ داﯾﺷــﺖ و ﭘﺸﻜﺷﯽ ﻛﯚﻣﮕی ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯽ ﻛﺮد ،ﺋوﻛﺎت ﺋو ھﻮﻧرە ھﺰ و ﺳﻧﮕﯽ ﺧﯚی
ﺋو ﺷﯿﻌﺮاﻧی ﻟ ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﺪا ھﻨﺎﮔﯿﺮﻦ رەھﺒر ﻣﺣﻤﻮودزادە
٢-٢ ﺋدەﺑﯽ ﻓﯚﻟﻜﻠﯚری و ﻟ ﺳرووی ھﻣﻮوﺷﯿﺎﻧوە ﺣﯾﺮان ،ﻟﺑﺎری ﭘﻜﮫﺎﺗ و ﻧﺎوەڕۆﻛوە وا ڕﻚ دەﺧﺮێ ﻛ ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﺷوﯾﺴﺘﻚ ﻣﯚدﻠﺴﺎزی ﺑﻜﺎ. ﻛرەﺳﺘی ﺋم ﭘﺮۆﺳﯾ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ ﻟ ڕەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯚﺷﻧﯿﮕﺎی دووھم ﻛﺳﯽ ﺗﺎك .واﺗ ﺋو ﻛﺎﺗی ﻛﻮڕە ﺣﯾﺮان وەدەﻧﮓ دێ ،ﺧرﯾﻜﯽ دووﺑﺎرە ﺑرھم ھﻨﺎﻧوەی ﺣﻮزووری ﻛﭽ ﺣﯾﺮاﻧ ،ﯾﺎن ﺑﭘﭽواﻧ ،ﻛﭽ ﺣﯾﺮان ﻟ ﻛﺷﻮھواﯾﻛﯽ داﺧﺮاو و ﻧﺧﻮازراودا، ﺑ وەدەﻧﮕﮫﺎﺗﻨﯽ ﺧﯚی ،ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮڕە ﺣﯾﺮان ﺑرھم دەھﻨﺘوە: ﻧﻤﻮوﻧی ﯾﻛم: ﺋﻣﻦ دەﻢ ﻛﭘﺮﻜﺖ ﺑﯚ دروﺳﺖ دەﻛم ﻟ ﮔﻮ، ﻟ ﺳﻮورەﮔﻮ دارەڕا ﻟ ڕەﺷڕﯾﺤﺎﻧ ھﺷﯽ داوﻤ ﻟ ﺳﯚﺳﻨ ،ھﻟ ،ﮔﯿﺎﺑﻧﺪ و ﮔﯿﺎﺧﺎوی ﻛﻮﺴﺘﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوﻜﺖ ﺑﯚ دادەﻧﻢ ﺑﻨﭽﯿﻨﯽ ﻟ زێ ﭘﻧﺠراﻧﯽ ﺗ دەﺑم ﻟ رووی ﺷﯿﻮﺑﺎی ﺋﺎﻣﺎن ﻧﺎزدار ﺣﯾﺮان ﺋﮔر ھﺎﺗﯿﯿ ﺳﯾﺮاﻧ ،ﺷوێ دە ﻧﯿﻮە ﺷوﺪا ﺑﯚﻧﯿﺎن ﺑوا ﺑﯚ ﻣﺎﯽ دە دەرو ﺟﯿﺮاﻧﺎن 4 ﻧﻤﻮوﻧی دووەم: ﻛﯿﮋ دە :ھﺗﯿﻮە ﻻوە دە چ ﺑﻜم دﻧﯿﺎﯾ ﺷرت و وەﻓﺎی ﺑﯚ ﻛس ﻧﯿﯿ دەﺑ ﺗﻜڵ ﻛﯾﻦ ﺧت و ﺧﺎﯽ ﮔردﻧ ھزاری وەﻛﻮ ﻣﻦ و ﺗﯚ ﻣﺮدووە ،ﻣﺎﺖ ﺧراﺑ ﺑ ﺑ ﻣﺧﺴﻮود و ﺑ ﺑ ﻣﺮادی ﻣﺮدن ﺑ وێ داﺧ ،ﺑوێ ﻛﺳرێ5 . ﺑو ﭘﯿ وەك ﺋﻧﺠﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯿك ،دەﯿﻦ ﻟ ﮔﻮﺗﻨوەی ﺷﯿﻌﺮی ﻛﻼﺳﯿﻜﺪا ،ﺑ ﻣﯚدﻠﺴﺎزی ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﺋو ﻛﺳــی ﺷﯿﻌﺮەﻛی ﮔﻮﺗﻮوە ،ﭼﻣﻜﯽ ﺣﻮزوور ﺑرﺟﺳﺘ دەﺑﺘوە، ﺑم ﻟ ﺷــﯿﻌﺮی ﻓﯚﻟﻜﻠﯚرﯾﺪا ،ﺑ ﻣﯚدﻠﺴﺎزی ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﺋو ﻛﺳی ﺷﯿﻌﺮەﻛی ﺑﯚ ﮔﻮﺗﺮاوە ،ھﻣﺎن ﻣﺑﺳﺖ ﺑرﺟﺳﺘ دەﺑﺘوە. ﻛواﺗ ﺑﺎ ﺑزﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﭼﻧﺪ ﻣﺑﺳﺘﯽ ﺗﺎزەوە ،ﭘﯚﻟﯿﻨﻜﺮدﻧﻛﻣﺎن ،دووﺑﺎرە ڕﻚ ﺧﯾﻨوە: ﺷﯿﻌﺮی ﻣﯚدﺮن ،ﻟﭼﺎو ﺷﯿﻌﺮی ﭘﺶ ﻣﯚدﺮن ،ﺷﯿﻌﺮﻜﯽ ﻟ ھﮕﺮﺗﻦ ﻧھﺎﺗﻮوەﺧﻮدی ﺷــﯿﻌﺮی ﭘــﺶ ﻣﯚدﺮﻧﯿﺶ ،ﻟم رۆﭼﻨﯾوە ،دوو ﻟﻜﯽ ﻟــ دەﺑﺘوە و دووﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺟﯿﺎواز ،ﺑم وﻜﭽﻮو ،ﺑﯚ ﺧﯚی داﺑﯿﻦ دەﻛﺎ. -ﺑم ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﺷﯿﻌﺮ ،ﺑﻣﺎﻧﺎ ژاﻧﺮﯾﯿﻛی ﺧﯚی ،ﺑﻧﯿﺴﺒﺗﯽ ﻧوﻋﯽ ﭼﯿﺮۆك ،ژاﻧﺮﻜﯽ
ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ دﯾﻜﯾ. ﻟ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺗﺮدا ،ھر ﺋم داﺑﺷﻜﺮدﻧ ،ﻟ ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯽ ﭼﯿﺮۆﻛﯿﺸﺪا ﺑ ﮔﻮﺮەی دوو ڕواﻧﯿﻨﯽﺟﯿﺎواز ﺑﯚ ﺋم ژاﻧﺮە ،دووﺑﺎرە وە ڕاﺳﺖ دەﮔڕﺘوە ،ﺑم ﭼﺷﻨ ﻛ ﺑﭘﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ”ﺋﯿﺪﮔﺎر ﺋﺎﻟن ﭘﯚ“ ﮔی ﭼﯿﺮۆك دەﺑ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋو ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪﯾﯿ ﺑ ﻛ ﺑﻜﺮێ ﻟ دەورﯾﻤﺰی ﺷﻮﺧﻮاردﻧﺪا ،ﺑﯚ ﻛﺎت راﺑﻮاردن ﺑﮕدرﺘوە. واﺗ ﻣرﺟﯽ ڕﻜﻮﭘﻜﯽ ﮔی ﭼﯿﺮۆك ،ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺑﻮوﻧﯿﺗﯽ ،ﻛﭼﯽ ﻟوﻻﺷوە ﭼﯿﺮۆك ﺑﻣﺎﻧــﺎ ﭼﺨﯚﻓﯿﯿﻛــی ،ﺧﺎوەﻧﯽ ﮔﯾﻛﯽ ﺋوﺗﯚﯾ ﻛ ﮔاﻧوەی ﻟ ﭘﺸــﺖ ﻣﺰی ﺷﻮﺧﻮاردﻧﺪا ﻛﺎرﻜﯽ دژوارە ،واﺗ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﭼﺨﯚﻓﯽ ﭼﯿﺮۆﻛﻜﯽ ﻧﺎﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯿﯿ. ﺋم ﺧﺎﻧﺑﻧﺪﯾﻜﺮدﻧ ،ھر ﺑم ﺷﻮەﯾ دەﺗﻮاﻧ ﻧوع و ﻧﻮوﺳﺮاوەی ﺗﺮﯾﺶ ﺑﺘﻧﺘوە .ﺑم وەك دﯾﺎرە ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﺳرەﻛﯿﯽ ﺋﻤ ﻟم وﺗﺎرەدا ،ھﻨﺎﻧ ﺑرﺑﺎﺳﯽ ﻣﻜﺎﻧﯿﺴﻤﯽ ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﺷﯿﻌﺮە .ﻛواﺗ ﺑﺎ ﺟﺎرێ ﺧﯚﻣﺎن ﻟ ﺧﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋدەب ،ﻛﻼ ﺑﻜﯾﻦ و ﺑﮕڕﯿﻨوە ﺳــر ﺋم ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ﻛ ﺷــﯿﻌﺮ ﭼﯚن ھﮕﯿﺮان و ﻣﺎﻧوەی ﺧﯚی ﻟ ﯾﺎدەوەری ﻣﺮۆڤدا دەﺳﺘﺑر دەﻛﺎ؟ ﺋﮔر ﺑ ﺋﺎراﺳﺘﯾﻛﯽ ”ﺗﻗﻠﯿﻞ ﮔڕاﻧوە“ ﺑواﻧﯿﻨ دەﻗﻜﯽ ﺋدەﺑﯽ ﭘﺶ ﻣﯚدﺮن ،دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺋو ﭘﻜﮫﺎﺗﯾ ﻛ ﺋو دەﻗ ﺑرھم دەھﻨ ،ﺑﺎرﺗﻗﺎی داﭘﯚﺷــﯿﻨﯽ ”دواﻧﯾﻛﯽ ﻟﻚ دژ“ ﺑرﺗﺳﻚ دەﺑﺘوە ،واﺗ ﻧﺎوﻛﯽ ﺋو ﭘﻜﮫﺎﺗﯾ ،ﺑﺮﺘﯿﯿ ﻟ دوو ﺟﻣﺴری ﻣﺎﻧﺎﯾﯽ دژ ﺑﯾك، ﺑــم ﺗﯚﻛﻤــ و ﺗﻚ ﺋﺎﻘﺎو ،وەﻛﻮ ﭼﺎك و ﺧﺮاپ ،ﺑرز و ﻧوی ،ﭘﺎﻛﮋ و ﻛﺮﮋ ،ﻛﺰ و ﺑھﺰ و ﭼﯽ و ﭼﯽ. ﻛ ﺋوەﻣﺎن زاﻧﯽ ﺑﺎ ﭼﯿﺘﺮ درﮋدادڕی ﻧﻛﯾﻦ و ﺷﻠﮔﻣﺎن ھر ﻟو دەراوﺑﺪەﯾﻦ :ﺷﯿﻌﺮی ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ،ڕﺴﺎی ھﮕﯿﺮاﻧﯽ ﺧﯚی ﻟ ﺳﯚﻧﮕی ﺋم ﻧﺎوﻛ دوو ﺟﻣﺴرەوە ﻣﺴﯚﮔر دەﻛﺎ و ﺑ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﭼﻣﻜﯽ ”ﺗﻗﺎرون“ و ﺑراﻧﺒرﻛ ،ﺧﯚی ﺑﯚ ﻟ ﺑرﻛﺮدن ،ﺋﺴﻚ ﺳﻮوك و ﻟﺑردن ﻧﯿﺸﺎن دەدا. ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﺑﺎ ﻟ ﺗﻜﮫﻧﮕﻮوﺗﻨﯽ دوو دژە ﺟﻣﺴری ﺑرزی و ﻧﺰﻣﯽ و ھﯚﺋﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻗل ﺳﯿﻔﺗﯽ ،ﻟو ﺷﯿﻌﺮەدا ورد ﺑﯿﻨوە: ﺣﯾﻔ ﻛﻮﺴﺘﺎن ﺑو ﺳرە ﺑرزاﻧوە ھرﺗم ﻧﺑ ﺋو ﺗﻣ ﭘﯿﺮۆزە ،ﺳﺎﯾی ﻟو ﺳراﻧ ﻛم ﻧﺑ ﺧﯚ ﺑز ﻧﺎﯾﮕﯚڕﻣوە دەﺷﺘﯽ وﺗﯽ ﺧﯚم ﺑم ﻣﻦ ﺳرم ﺗﺪا دەﭼ ﺟﮕﺎم ﺋﮔر ﺣﺳﺘم ﻧﺑ6 ھروەھﺎ ﺑواﻧﯿﻨ دژوەﺳﺘﺎﻧﯽ دوو ﭼﻣﻜﯽ ﺋﻗ و ﺋوﯾﻦ ﻟم ﺷﯿﻌﺮەدا ھردەﺑﻮو رۆژی ھوەڵ ﻣﻦ دوو دﻢ ﺑ و ﯾك زﻣﺎن ھوێ7 ﺗﺎ ﻟ ﻣﺎﻜﺪا ﺋﭬﯿﻦ و ﺋﺎوەزم ﻧﺑﻨ ھوێ ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ ﺑﺎﺳﻛ: ﺋﻟﻒ :دەﻗﯽ ﺋدەﺑﯽ ﺑﺑ ﺗﯿﯚری ﻧﺎﺧﻮﻨﺪرﺘوە ،ﺗﻧﺎﻧت ﺋو ﻛﺳــﺎﻧی ﭘﯿﺎن واﯾ ﺑ
دەﮔﯾﻧــﺖ و دەﻧﺎﺳــﺮﺘوە. ھر ﻛﯚﻣﮕﺎﯾــك ﻛراﻛﺘرﻜﯽ ﻣﮋووﯾــﯽ ﺧﯚی ھﯾــ ،ﺑﭘﯽ ﺋوە ژﯾﺎن و ھﻣﻮو ﺧﺳــﺗﯽ داﺑﻮﻧرﯾﺘﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﻟو ﻣﮋووەوە ﺳــرﭼﺎوەی ﮔﺮﺗــﻮوە ،ھﻮﻧرە ﻓﯚﻟﻜﻠﯚرﯾﯿــﻛﺎن و ﻛﻟﭘــﻮور ﻛرﺳــﺘی دەرﺑﯾﻨﯽ ﺳــﺎدە و ﺳــﺎﻛﺎری ﻋﻗﯿﯿﺗﯽ ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯽ ﺋو ﻣــﮋووەن ،زﻣﺎن و ﺋدەب و ﮔﯚراﻧﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎی وەك ﺟﻠﻮﺑرﮔﯽ ھر ﻟو ﻣﮋووەوە ھﺎﺗﻮوە ،ﺑم ﺋــو ھﻮﻧراﻧــی ﻛــ ﻣﮋووی ﭘﻜﮫﺎﺗــی ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﯿﯿ وەك ﺳــﯿﻨﻣﺎ ،ﺷﺎﻧﯚ ،ﺷﻮەﻛﺎری، دەﻛوﻧ ﻧﻮ ﭼﻮارﭼﻮەی ﻣﮋووی ﻧــﻮێ ،ﺑم ﺟﯚرە ﻟﺳــر ﻓﻜﺮ و ھﺳــﺘ ﻧﻮﯿــﻛﺎن ﻛﺎر دەﻛﺎت، ﺋو ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﺎﻧی ﻛ ھﺷﯿﺗﯽ وەك ﻧﺑﻮوﻧــﯽ ﻣــﮋووی ﺑرﭼﺎو و ﺗﯚﻣﺎرﻛــﺮاو ،ﺗﯿﯚرﯾــﺎ و ڕەﺧﻨ، ﻟﻜﯚﯿﻨــوە ،ھﻣــﻮوی ﻧﻮﻦ، ﺋــوەش ھﯚﯾﻛ ﻛــ ﺧﻜﯽ
ﺷــﻮەﯾك ﻟــ ﺗﺎﺑﻠــﯚی دەوﺖ ﻟﮔڵ ﻋﻗﯽ ﺳﺎدەی ﺋودا ﺑ، ﺗﺎ ﻟ ﺋزﻣﻮوﻧــﯽ ﻋﻗﯿﯿﺗﯽ ﺋو ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺘوە )ﺋوەش ﻟ ڕاﺳﺘﯿﺪا ﻟو ﻗﯚﻧﺎﻏــ ﺟﯿﮫﺎﻧﮕﯿﺮﯾﯿ ﺗواو ﻣﺮدووە( .ﻟﺮەدا ﻣﺑﺳﺘﻢ ﻟوەﯾ ﺋﺎﯾﺎ ﺋو ھﻮﻧرﻣﻧﺪە ﺑ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎس ﻟ ﭼﯽ دەﻛﺎ؟ ﺋﻣﯾ ﺋﯿﻤۆ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺷﻮازی ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﻟ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧــﯽ ھﻮﻧرﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دﯾــﺎر دەﻛﺎت .ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﻟ ھر ﺷﻮﻨﻚ ﺑﺖ ﺧﺎوەن ﭘﺎﺷﺨﺎﻧﻜﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ھﺳﺘﯿﯿ ﺋوﯾﺶ ﭘﻚ دﺖ ﻟ :ﭘﺎﺷﺨﺎﻧﯽ ﻧﺗواﯾﺗﯽ )ﯾﺎﺧﻮد ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ( ،ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯽ، ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯽ ﺧﯚی ،ﺋم ﺳــ ﻻﯾﻧ ﮔﺮﯾﻨﮕ ﺑــﯚ ﻣﺎﻣﻛﺮدﻧﯽ ھﻮﻧــری ﻟ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا و دەرﺑﯾﻨﯽ ﻓﻜﺮی و ﻛﺳﺎﯾﺗﯿﯽ ﺧﯚی ﻧﻤﺎش ﺑﻜﺎت ،ﯾﺎﺧﻮد ﺑ ﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺗﺮ )ﻛﺎﺳــﺎﯾﺗﯿﯽ ﺧﯚی ﺑ ھر ﺳ ﭼﻣﻜــوە ﺑﻜﺎت ﺑــ دﯾﻤن ﺑﯚ ﺑﯿﻨﯿﻦ(.
ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺑ ھﯿﭻ واﺳﺘﯾك دەﻗﻜﯽ ﺋدەﺑﯽ دەﺧﻮﻨﻨوە ،ﺑ ﺋوەی ﺧﯚﯾﺎن ﭘ ﺑﺰاﻧﻦ ﻛﯚﻣﻚ ﺗﯿﯚری ﺋﺎﻣﺎدەﯾﺎن ﻟ ﻣﺸﻜﺪا ھﯾ. ب :ﺧﻮﻨﺪﻧوەی دەﻗﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎواز ،ﻛرەﺳــﺘی ﺟﯿﺎواز واﺗ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھﻣﭼﺷــﻦ دەﺧﻮازن .ﺋﮔر ﻗرارە ھر ﺑ ﺗﻧﯿﺎ ﯾك ﺟﯚرە ﺷﯿﻌﺮ ﺑﺨﻮﻨﯿﻨوە و ﭼﮋی ﻟ وەرﮔﺮﯾﻦ، دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ھر ﺷــﯿﻌﺮی ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺑ ڕەﺳﻤﯽ ﺑﻨﺎﺳــﯿﻦ و ﺧﯚﻣﺎن ﻟ ﺟﯚری ﺗﺮی دەﻗﯽ ﺷﯿﻌﺮی ﻧﺑﺎن ﺑﻜﯾﻦ. پ :ﺑم ﺟﺎری واﯾ ﺗﻧﺎﻧت ﻟ ﯾك دﯾﻮاﻧ ﺷﯿﻌﺮدا ،دەﻛﺮێ دوو ﺟﯚر دەق دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﯾــﻦ ﻛ ھر ﻛﺎﻣﯾﺎن ﺑﻜوﺘ ﺧﺎﻧﯾﻛﯽ ﺟﻮدا ﻟ ﺧﺎﻧی ﺋوﯾﺘﺮﯾﺎن ،وەك ﺋم دوو ﺷﯿﻌﺮە ﺟﯿﺎوازە: ﻣﺎﻢ ﻧﯿﯿ وەرە ﺋﺎوارەﯾﯿﻤوە ﻟ ﻛس ﻧﺎﭼﻢ وەرە ﻧﻮ ﺗﻧﯿﺎﯾﯿﻤوە ﻟ ھﯿﭻ ﻛﺳﯿﺶ ﺗﺮﺳﻢ ﻧﯿﯿ ﺋﺎزادﯾﻤوە8 وەرە ﻧﻮە ﺋﺎزادﯾﻤوە ﺗﯚ ھﺎﺗﯽ :ﻛﻮﻧﺪەﭘﭘﻮو ﺗﻮوﺷﯽ دوو دﯿﯿﻛﯽ ﺳﯾﺮ ﺑﻮو ﺗﯚ ھﺎﺗﯽ :ﺋﯿﺸﺮاق ﺧوﻧﯽ ﺑ ﭘﻠی ﻟ ﺗﯿﺸﻚ ﺗﯿﺸﻚ ﺗﺮەوە ﺑﯿﻨﯽ ﺋﯿﻤ ﺳﻮورﺗﺮ ﺑﻮوﯾﻦ ﻟ ﺋﺎراﻣﯽ ﺋم زرﯾﺎﯾ ﺑﻜﯚﯿﻨوە ﺑﯚﻧﯽ ﻓﺮۆی ﺋم ھﺎﺗﻨی ﺗﯚ ﭼﯽ ﻧوڕەس ﺑﻮو ﻛﺮدﯾﯿ ﺧﯚرھﺗﯽ ﺑﺎغ ..ﺑﺎﻛﻮوری ﺋﺎو... ﻣرﮔﻤﺎن9 ﺑﺎﺷﻮوری دڵ ..ﺧﯚرﺋﺎوای ﻣرﮔﻤﺎن ﻟﺮەدا ژﯾﺮاﻧﺗﺮﯾﻦ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﺧﻮﻨﺪﻧوە ،ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ ﻟ ﺗﯾﺎرﺑﻮون ﺑ ﻛرەﺳﺘ ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧوەی ﺷﯿﻌﺮ: ﭘراوﯾﺰەﻛﺎن: 1و ..2ﺷﯿﻌﺮی ﯾﻮوﻧﺲ رەزاﯾﯽ-ن ..3زﻣﺎﻧﻨﺎﺳﺎن ﺑﯚ ﺋوەی ﻟ ﭘﻨﺎﺳﻛﺮدﻧﯽ ﺷﺘﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒت ،ﻧﺎﭼﺎر ﻧﺑﻦ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﺪار ﺑ زەﻣﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﻏﯾﺮی زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺪەﻧ دەﺳﺖ ،ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ڕاﺳﺘوﺧﯚ ﻧﻤﻮوﻧﯾك ﻟو ﺷﺘ دەھﻨﻨوە و ﭘﯽ دەﻦ ”ﭘﺶ ﻧﻤﻮوﻧ .“ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﺑﯚ ﭘﻨﺎﺳﻛﺮدﻧﯽ ”ﺑﺎﺪار“ ،ﺑﯚ ﺋوەی ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﻗرەی زاراوەﮔﻟﯽ ﺋﺎژەﻨﺎﺳﯽ و ..ﻧدەن، ”ﭼﯚﻟﻛ “ﯾﺎن ”ﻛﯚﺗﺮ“ ﯾﺎن ﺑﺎﺪارﻜﯽ ﻟم دەﺳﺘ وەك ﭘﺶ ﻧﻤﻮوﻧ دەﻧﺎﺳﻨﻦ. ل193 193 ..4ﺋﺣﻤد ﺑﺣﺮی – ﮔﻧﺠﯽ ﺳرﺑ ﻣﯚر – ل ..5ھﻣﺎن ﺳرﭼﺎوە ،ل 167 6و ..7ﺷﯿﻌﺮی ﺧﺎﻟﯿﺪی ﺣﯿﺴﺎﻣﯽ -ن 8و ..9ﺷﯿﻌﺮی م-ﺳﺎﻣﺎڵ-ن.
18
ﺑﯚﭼﻮون
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻋﻟﯽ زەﻤﯽ
ﭼﺎوەڕﯽ چ ﺷﺘﻚ ﻟ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﺑﻜﯾﻦ؟ ﻧﻮﺳﯿﻨﯽ :رۆﮔر ﻛوھﯿﻦ
ھــﺰە ﮔورەﻛﺎﻧﯽ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﮔڕاﻧوە .ھﺰەﻛﺎﻧﯽ دژە ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪان و ﺷﯚڕش دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮدووەﺗوە ،ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن و
ﻟﯿﺒﺮاﻛﺎن ﺧرﯾﻜﯽ ﺷڕﻛﺮدﻧﻦ، ﺷڕ ﻟ ﻧﻮان ﺷﯿﻌ و ﺳﻮﻧﻨﻛﺎﻧﺪا دەﺳــﺘﯽ ﭘ ﻛﺮدووە ،ﻛﺸــی ﻧﻮان ﻓﻟﺳــﺘﯿﻦ و ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ درــﮋەی ھﯾــ و ﺋﺳــﺘﻣ ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺮﺖ ،ﺋﺎزادی ﯾﻛﺴﺎﻧ ﺑ ﻓــوزا ،ھﯿــﭻ داھﺎﺗﻮوﯾﻛﯽ ﮔش ﺑﯚ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﻧﺎﺑﯿﻨﺮﺖ. رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﺑدەﺳﺖ ﭼﻧﺪﯾــﻦ ﻛﺸــی ﮔــورەوە دەﻧﺎﻨــﺖ .داﮔﯿﺮﻛﺎرﯾــﯽ ﺋــو ﻧﺎوﭼﯾــی ژەھــﺮاوی ﻛﺮدووە، ﺑ ﺑﺎﺷــﯽ ﺳــﻮود ﻟــ داھﺎﺗﯽ ﻧــوت وەرﻧﺎﮔﯿﺮﺖ ،داﻣزراوەی
ﺳــرﺑﺧﯚ ﻧﯿــﻦ و ھرﺑﯚﯾش ﻛﺸــی ﻧــﻮان ﺧــﻛﺎن و ﭘﻜﮫﺎﺗ ﻧﺗوەﯾﯿﻛﺎن ﭼﺎرەﺳر ﻧﺎﻛﺮﻦ .ﺋﺴﺘﺎش ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﻮوەﺗ وﺗﻚ ﻛ ﺗﻧﯿــﺎ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی و ﺑﯿﺮۆﻛی ﺟﯿﮫﺎدی ﺗﯿﺎﯾﺪا ﮔﺷ دەﻛﺎت. ﺗﻧﯿﺎ دوو ﺳــﺎڵ و ﻧﯿﻮ ﺑﺳــر دەﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺑھﺎری ﻋرەﺑﯿﺪا ﺗﭙڕﯾــﻮە ،ﺑــم ڕووداوەﻛﺎن ﺋوەﻣﺎن ﭘﯿﺸــﺎن دەدەن ﻧﺎﺑﺖ ﺑ ھﯿﭻ ﺷﻮەﯾك ﻗﺴ دەرﺑﺎرەی داھﺎﺗﻮو ﺑﻜﺮــﺖ .ﺣﻜﻮوﻣﺗﻛﺎن ﻟﺳر ﺑﻨﭽﯿﻨی ﺋو ﺷﺘﺎﻧ داھﺎﺗﻮو ﺑﻨﯿــﺎت دەﻧﻦ ﻛ ﻟم ﻧﺎوﭼﯾدا
ﺑﯚﭼﯽ ڕوﺣﺎﻧﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﻛﺸی ﺋﺮان ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺎت؟
ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ڕوﺣﺎﻧﯽ و ﺋﺣﻤدی ﻧژاد ﺗﻧﯿﺎ ﻟ ڕووﺧﺴﺎرداﯾ
ﯾﻛﻚ ﻟــ ﯾﺎرﯾﯿ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗرە زۆر ﺑﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﻛﺎن ﻧــﺎوی واﺗــ ”ﺳﯿﭭﻼﯾﺰەﯾﺸــﻦ“ ﺋــو ”ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿت“ە. ﻛﺳــﺎﻧی ﺋم ﯾﺎرﯾﯿ دەﻛن ﺑﺎش ﻟو ڕاﺳــﺘﯿﯿ ﺗ دەﮔن ﻛ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯽ ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﯾﺎرﯾﯿﻛــدا زۆر ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑﯚ ﺋوەی ﺳــرﻛوﺗﻮو ﺑﯿﺖ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧــ ،ھر ﻛﺎﺗــﻚ وﺗﻚ دەﺑﺘــ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﭼﻛــﯽ ﺋﺗﯚﻣــﯽ ﺋﯿﺘﺮ ﻟ ﺳــرەﺗﺎی ھــر داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﻜﺪا دەﺑﺖ ﻧﺎوی ﺋو وﺗــش ﺑﮫﻨﺮﺖ و ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ وەرﺑﮕﯿﺮﺖ .ﺋم ﺑﺎرودۆﺧش وادەﻛﺎت ﻛــ ﻏﺎﻧﺪی ﺑﯿﺮ ﻟوە ﺑﻜﺎﺗــوە ھﯿﻨﺪﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺎﺗ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﭼﻛــﯽ ﺋﺗﯚﻣــﯽ. ﻟﮔڵ ﺗﭙڕﺑﻮوﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯿﻛدا رۆــﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ دەردەﻛوــﺖ .دەﺑﺖ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑو ڕاﺳﺘﯿﯿ ﺑﻜﯾﻦ ﻛ ﺋوەی ﻟم ﯾﺎرﯾﯿدا دەﺑﯿﻨﺮﺖ ﺑﯚ رۆژﮔﺎری ﺋﻣۆﯾﺶ ڕاﺳﺘ: وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەﯾﺎﻧوﺖ ﺑﺒﻨ ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﺋﺗﯚﻣﯽ ﻧك ﺑﯚ ﺋوەی ﺋو ﺟﯚرە ﭼﻛ ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﻦ ،ﺑﻜﻮ ﺑــﯚ ﺋوەی ﺋو ﭼﻛ دەﺳﺗﯿﺎن ﭘ ﺑﺪات و ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻧﻮدەوﺗﯽ ﮔﻮﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﮕﺮﺖ. ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﺮان دەﯾﺎﻧوﺖ ﻟ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ دەﺳت
و رۆــﯽ ﮔورەﯾــﺎن ھﺑــﺖ و ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﺋﺗﯚﻣﯿﺶ ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ڕﮕﺎﯾ ﺑﯚ ﺋوەی ﺑو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯾﺎن ﺑﮕــن .ژﻣﺎرەﯾك ﻟ ﺗﻮﮋەرەوان دەــﻦ ﺋﮔر ﺋﺮان ﺑﺒﺘــ ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼﻛــﯽ ﺋﺗﯚﻣﯽ ﺋوا ﺋﺎﻣﺎدەﯾ ﺋو ﺟﯚرە ﭼﻛش ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﺖ .ﺋم ﮔﻮﺗﯾ ڕاﺳﺖ ﻧﯿﯿ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﺮان وەﻛﻮ ﺋﻟﻘﺎﻋﯿﺪە ﯾﺎن ڕﻜﺨﺮاوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮ ﻧﯿﯿــ و ﻛﺎرﻚ ﻧــﺎﻛﺎت ﻛ دەرﺋﻧﺠﺎﻣﻛــی ﺳــﯾﻨوە و ﻟﻧﺎوﭼﻮوﻧــﯽ ﺧﯚی ﺑــﺖ .ﺑﺎری ڕوﺑﯿﻦ ﻟ رۆژﻧﺎﻣی ”ﺋﻮرﺷــﻟﯿﻢ ﭘﯚﺳﺖ“دا ﻧﻮﺳــﯿﻮﯾﺗﯽ“ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳــرەﻛﯽ ﺋﺮان ﺋوەﯾــ ﺑﺒﺘ ھﺰﻜــﯽ ﮔــورە ﻟــ ﻧﺎوﭼی رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەراﺳــﺘﺪا و ﺑﺳر ﭼﻧﺪ وﺗﻜﺪا دەﺳﺗﯽ ﺗواوی ھﺑﺖ -ﻟواﻧش ﺳﻮورﯾﺎ و ﻟﻮﺑﻨﺎن. ﺋﺮان ﺣــز دەﻛﺎت ڕﺒراﯾﺗﯿﯽ ﺗواوی ﻣﻮﺳــﻮﻤﺎﻧﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ وەرﺑﮕﺮــﺖ .ھرﺑﯚﯾش دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺋﺮان ﻟ ھوﯽ ﺑدەﺳــﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﺋﺗﯚﻣﯿﺪاﯾــ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋو ﭼﻛــ ﯾﺎرﻣﺗﯿــﯽ دەدات ﺋــو دەﺳﺗی ھﺑﺖ و ﭘﻼﻧﻛﺎﻧﯽ ﺟﺒﺟ ﺑﻜﺎت“. ھرﺑﯚﯾش ﻣﺘﻤﺎﻧﺑﻮون ﺑ ﺣﺳن ڕوﺣﺎﻧﯽ ﺳرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺋﺴﺘﺎی ﺋﺮان ﺷــﺘﻜﯽ ﺳــﺎوﯾﻠﻜﺎﻧﯾﯿ. ڕوﺣﺎﻧﯿﺶ ھﺎوﺷﻮەی ﺋﺣﻤدی ﻧــژاد دەﯾوــﺖ ﺋــﺮان ﺑﺒﺘ وﺗﻜــﯽ ﺑھــﺰی ﻧﺎوﭼﻛ و
ﭘ دەﭼﺖ ﺑﺎوەڕﯾﺸــﯽ واﺑﺖ ﺋﺮان ﻟ ڕﮕی ﺑدەﺳﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﭼﻛﯽ ﺋﺗﯚﻣﯿﯿــوە دەﺗﻮاﻧﺖ ﺑــو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــی ﺑــﮕﺎت. ھرﺑﯚﯾــش ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻧﻮان ڕوﺣﺎﻧــﯽ و ﺋﺣﻤــدی ﻧژاد ﺗﻧﯿﺎ ﻟ ڕووﺧﺴــﺎر و ﺷﻮازی ﻗﺴﻛﺮدﻧﺪاﯾ ،ﺋﮔر ﻧﺎ ﭘﻼﻧﯽ ﺋﺮان ﺑﯚ ﻧﺎوﭼﻛــ و ﺟﯿﮫﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑﺳردا ﻧھﺎﺗﻮوە. ﻟوەش زﯾﺎﺗﺮ ،ﺋﮔر ڕوﺣﺎﻧﯿﺶ ﭘﯽ واﺑﺖ ﻛــ ﺋﺮان ﭼﻛﯽ ﺋﺗﯚﻣﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺖ ﻧﯿﯿ ،ﺋوا ﭘ ﻧﺎﭼــﺖ ﺋﺎﯾﺗــﻮ ﻋﻟﯽ ﺧﺎﻣﻧﯾــﯽ ڕاﺑــری ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋﺮان ﺑو ﺟﯚرە ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺎﺗوە .ﺑﮕﻮﻣﺎن دەﺳﺗﺪاری ڕەھــﺎش ﻟــ ﺋﺮاﻧــﺪا ڕاﺑرە ﻧوەك ﺳــرۆك ﻛﯚﻣﺎر .ﭼﻧﺪ ھﻓﺘﯾــك ﭘﺶ ﺋﺴــﺘﺎش ﺑﯚﻣﺎن ڕوون ﺑﻮوەوە ﻛ ڕوﺣﺎﻧﯽ ﺗﻧﺎﻧت دەﺳﺗﯽ ﺋوەی ﻧﯿﯿ ﻟﮔڵ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎی ﺳرۆﻛﯽ ﺋﻣرﯾــﻜﺎدا ﺗوﻗــ ﺑــﻜﺎت. ھرﺑﯚﯾش دەﺑﺖ ﺋو ﭘﺮﺳﯿﺎرە ﺑﻜﯾــﻦ ﺋﺎﯾﺎ ڕوﺣﺎﻧــﯽ ﭼﻧﺪە دەﺳﺗﯽ ھﯾ؟ ﺑم ﯾﺎرﯾﯽ ”ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿت“ ﺋوەﻣﺎن ﭘ دەﺖ ﻛ ﺋﮔر ﺋﺮان ﭼﻛﯽ ﺋﺗﯚﻣﯽ دەﺳﺖ ﺑﻜوﺖ ،ﺋوا ﻛﯚﻣــﮕﺎی ﻧﻮدەوﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮێ ﻟ ڕووﺣﺎﻧﯽ دەﮔﺮﺖ. ﺳرﭼﺎوە :ﻣﺎﭙڕی ”ڕﯾڵ ﻛﻠﯿر وﺪ“ی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ
ﺑﻮﻧﯿﺎن ﻧﯿﯿ ،ﯾﻛﺪەﻧﮕﯽ دەرﺑﺎرەی ﺳﺮوﺷﺘﯽ وت ،ﺳروەرﯾﯽ ﯾﺎﺳﺎ، ﭘﻨﺎﺳﯾﻛﯽ ھﺎوﺗﯿﺒﻮون ﻛ ﻟ ﺳﻨﻮوری ﺧﯚﺷوﯾﺴﺘﯿﯽ ﺗﺎﺋﯿﻔﯽ و ﻣزھﺑــﯽ ﺑﭽﺘــ دەرەوە، ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﺋوەی ڕاﺑﺮدوو ﻟﺑﯿﺮ ﺑﻜﺮﺖ و داھﺎﺗﻮوﯾﻛﯽ ﮔش ﺑﯚ ﻧوەی داھﺎﺗﻮو ﺑﻨﯿﺎت ﺑﻨﺮﺖ. ﺑﺷﺎر ﺋﺳــد ﭼﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ دژ ﺑ ﺧﻜﯽ ﺧﯚی ﺑﻛﺎر ھﻨﺎ، ﺷــڕی ﻧﻮان ﺷﯿﻌ و ﺳﻮﻧﻨ ﻟ ﻋﺮاﻗﺪا دەﺳﺘﯽ ﭘ ﻛﺮدووەﺗوە، ﺳﻮﭘﺎی ﻣﯿﺴﺮ دەﺳﺘﯽ ﺑ ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺨﻮان ﻣﻮﺳــﻠﻤﯿﻦ ﻛــﺮدووە .ھرﺑﯚﯾــش ﭼﯿﺘــﺮ
ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿــﺖ ﺑﯿﺮ ﻟ ﺳــﺎﯽ 2011 ﺑﻜﯾﺘوە ،ﺋوەش ﻛﺎﺗﻚ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑ دەﺳــﺗﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗــﯚرەﻛﺎن دەھــﺎت و ﻋرەﺑــﻛﺎن ﺑــ ﺧﯚﺷﺤﺎﯿﯿوە دەرﺑﺎرەی ﺋﺎزادی و ﺗﻮاﻧﺎی ھﺎووﺗﯽ ﻗﺴﯾﺎن دەﻛﺮد. ھﺰی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻋرەﺑﯽ ﻟﺳر ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ھی ﺧﯚی ﺑردەواﻣ و ﺧﻜﯽ ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺎت ﭘﻧﺎ ﺑﯚ ﻛﺎری ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺑﺒﺎت. ڕاﺳــﺘ رژﻤ داﭘﯚﺳﻨرەﻛﺎن ﻟــ ﻧﺎوﭼﻛــدا ﻣــﺎون ،ﺑم ﺗواﻧﯿﻨﯽ ﺧﻜــﯽ زۆر ﮔﯚڕاوە. ﮔﻧﺠﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼﻛــ ﭼﯿﺘــﺮ ﻧﺎﯾﺎﻧوﺖ ﺣﻜﻮوﻣﺗﻛﺎن ھﺰ و
ﺗﻮاﻧﺎ و زﯾﺮەﻛﯿﺎن ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت. ﻣﯿﺴﺮﯾﯿﻛﺎن ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن ﻛﺮد و دەزاﻧﻦ ﻟو ڕﮕﺎﯾوە دەﺗﻮاﻧﻦ چ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿك ﺑﻜن .ﺋﺮاﻧﯿﯿﻛﺎن 2009دا ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن ﻟ ﺳﺎﯽ 2009دا ﻛــﺮد .ڕاﺳــﺘ ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺑــم ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﺎﻧ ھــﺎت ،ﺑــم ﭼﺎرەﺳــرﻧﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸــﻛﺎن دەﺑﺘ ھﯚی دەﺳﺖ ﭘﻜﺮدﻧوەﯾﺎن. ﺋﮔــر ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻧﻮان ﺋﺮان و ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺒﻨوە و ﺑﺎﻮﺰﺧﺎﻧــی ﺋﻣرﯾــﻜﺎ ﻟــ ﺗﺎران ﺑﻜﺮﺘــوە ،ﺋوا ﺑﺎرودۆﺧﯽ رۆژھﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ زۆر دەﮔﯚڕدرﺖ .ﺋﮔر ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ واز
ﻟ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ھی ﺧﯚی ﺑﮫﻨﺖ ﺋــو ﻛﺎﺗ ﻋرەﺑﻛﺎن ﺑﯿﺮ ﻟــوە دەﻛﻧوە ﻛ ﭼﯚن وﺗﻜﯽ ﺗﻣن 65ﺳﺎڵ ﺗﻮاﻧﯽ ﺑو ﺟﯚرە ﭘﺸﻜوﺗﻦ ﺑدەﺳﺖ ﺑﮫﻨﺖ .ﺋو ﻛﺎﺗ ﻋرەﺑﻛﺎن ﺑﯿــﺮ ﻟ داھﻨــﺎن و ﻧﻮﮕری و ﭘﺸــﻜوﺗﻦ دەﻛﻧــوە. دەﺑــﺖ ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﯾﻛﺘــﺮ ﻗﺑﻮوﻨﻛــﺮدن ﻟ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا ﻧﻣﻨﺖ ﺑﯚ ﺋوەی داھﺎﺗﻮوﯾﻛــﯽ ﮔــش داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮﺖ. ﺳرﭼﺎوە :رۆژﻧﺎﻣی ﻧﯿﻮﯾﯚرك ﺗﺎﯾﻤﺰی ﺋﻣرﯾﻜﯽ
ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ و ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ دواﯾﻦ دەرﻓﺗ ھﻓﺘــی داھﺎﺗﻮو ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳــرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋــﺮاق ﻟ ﻛﯚﺷــﻜﯽ ﺳــﭙﯽ ﻟﮔــڵ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎی ﺳــرۆﻛﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻛﯚ دەﺑﺘــوە .ﺋــم ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﯾ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾــ ﻋــﺮاق ڕووﺑڕووی ﺷــﭘﯚﻟﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺑﻮوەﺗوە و ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﺋﻣﺴﺎوە ﺑھﯚی ﺗﻗﯿﻨوە و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿوە زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﭘﻨﺞ ھزار ﻛس ﻟ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﻋﺮاق ﻛﻮژراون و ھزاراﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮون .ھرﺑﯚﯾش دەﺑﺖ ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ زۆر ﺑ ﺟﺪﯾﯿوە دەرﺑﺎرەی ﺑﻮاری ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و ﻓﺮەﭘﺎرﺗﯽ و ﺑرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾﯿﺗﯽ ﻟ ﻋﺮاﻗــﺪا ﻟﮔڵ ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻗﺴ ﺑﻜﺎت .دەﺑﺖ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ڕازی ﺑﻜﺎت ﺑــﯚ ﺋوەی ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﻋﺮاق ﻟــم ﻧﺎوﭼ ھﺳﺘﯿﺎر و ﺷــژاوەی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا رۆــﯽ ﻧﻮەﻧﺪﻚ ﺑ ﺋﺎراﺳــﺘی ﭼﺎرەﺳــرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸــﻛﺎن ﺑﮕﺖ. ﻟ ﭘﺎش ﭘﺮۆﺳی ڕزﮔﺎرﯾﯽ ﻋﺮاق ﻟ ﺳﺎﯽ 2003ھزاران ﺳرﺑﺎزی ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻟ ﻋﺮاق ﻛﻮژران. ﻟ ﻣــﺎوەی 10ﺳــﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻧﺰﯾﻜــی ﻧﯿــﻮ ﻣﻠﯿــﯚن ﻋﺮاﻗﯽ ﻛﻮژراون .ﻋــﺮاق ﻟ ﻧﺎوﭼﯾﻛﯽ ھﺳــﺘﯿﺎرداﯾ و ﺳﻨﻮورﻜﯽ دوور و درﮋی ﻟﮔڵ ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺋﺮان و ﺳــﻌﻮودﯾدا ھﯾ .ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺸ ڕﻛﺎﺑراﯾﺗﯿﯿﻛــﯽ ﮔــورە ﻟــ ﻧﻮان ﺋﺮان و ﺳــﻌﻮودﯾدا ھﯾ. ﻛﺎرﯾﮕرﯾــﯽ ﺷــڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ زۆر ﺑڕووﻧﯽ ﻟ ﻋﺮاﻗﺪا دەﺑﯿﻨﺮﺖ .رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﻟ ڕﻛﺎﺑراﯾﺗﯽ و ﻛﺸﻤﻛﺸﻜﯽ ﮔورەداﯾ :ﺷڕی ﻧﻮان ﺷﯿﻌ و ﺳﻮﻧﻨ ،ﺷڕی ﻧﻮان ﺷﺎﻧﺸﯿﻨﻛﺎن و ﺋو وﺗﺎﻧی ﺑرەو دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ھﻧﮕﺎو ھﺪەﮔﺮن ،ﻛﺸی ﻧﻮان ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ھﺎرﯾﻜﺎری ﻛﻧﺪاو و ﺋﺮان .ھرﺑﯚﯾــش ﭼﺎرەﻧﻮوس و داھﺎﺗــﻮوی ﻋﺮاق ﺑﯚ ﺋم ﻧﺎوﭼﯾ زۆر ﮔﺮﻧﮕ. 2008دا ڕﻜﻜوﺗﻨﻨﺎﻣی ﻟ ﺳﺎﯽ 2008دا ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻟ ﻧﻮان ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺋﻣرﯾــﻜﺎ و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاﻗﺪا واژوو ﻛﺮا .ﺋــو ڕﻜﻜوﺗﻨﻨﺎﻣﯾ ﺟﺧــﺖ ﻟﺳــر ھﺑﻮوﻧــﯽ ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﺑﻮاری رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟ ﻧﻮان ھــردوو وﺗــﺪا دەﻛﺎﺗــوە. ﻣﺎوەﯾﻛــﯽ زۆرە ﺑﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺋم ڕﻜﻜوﺗﻨﻨﺎﻣﯾ ﻓراﻣﯚش ﻛﺮاون، ﺑــم ﻧﺎﺑــﺖ ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛــی ﻧــﻮان ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ و ﻣﺎﻟﯿﻜﯿﺶ ﺗﻧﯿﺎ ﻗﺴــﻛﺮدن ﺑــﺖ دەرﺑــﺎرەی
ﻧﺎوەڕۆﻛــﯽ رﻜﻜوﺗﻨﻨﺎﻣﻛــ و ﭼﺎﻻﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ .ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺳــرۆﻛﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ﺳــرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋﺮاق زۆر ﺑ ڕاﺷﻜﺎواﻧ دەرﺑﺎرەی ﻗﯾﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋﺮاق و رۆﯽ ﻋﺮاق ﻟ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛدا ﻗﺴــ ﺑﻜــن .ﭼﻧﺪ ھﻓﺘﯾك ﭘﺶ ﺋﺴــﺘﺎ ﻟﻮﻗﻤﺎن ﻓﯾﻠــﯽ ﺑﺎﻮــﺰی ﻋــﺮاق ﻟــ ﺋﻣرﯾــﻜﺎ ڕای ﮔﯾﺎﻧﺪ وﺗﻛی دەﺗﻮاﻧﺖ ﺑﺒﺘــ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻜﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧــ ﭘﻜــﺮاوی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﻟ ﻧﺎوﭼﯾﻛﯽ ھﺳﺘﯿﺎر و ﺷژاوی ﺟﯿﮫﺎﻧــﺪا .ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﯽ ﮔورە رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗوە و ﺋــو ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧش ﺑﯚ ﺋﻣرﯾﻜﺎ زۆر ﮔﺮﻧﮕــ ،ﺑــم ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺳــرەﺗﺎ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ واز ﻟ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﮔﯚﺷــﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺳــﻮﻧﻨﻛﺎن و ﺑھﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘﮕ و دەﺳــﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﮫﻨﺖ. زﯾﺎﺗﺮ ﻟــ ﻧﯿﻮ دەﯾﯾ واﺷــﻨﺘﯚن داوا ﻟ ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻋﺮاق دەﻛﺎت ﻛﺎر ﺑﯚ ﺳرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘﺮۆﺳــی ﺋﺎﺷــﺘﺒﻮوﻧوەی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﻜن، ﺑم ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ھﯿﭻ ﻛﺎﺗﻚ ﺋو داواﯾی ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎی ﺟﺒﺟ ﻧﻛﺮدووە .ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺗﻧﯿﺎ ﻛﺎﺗﻚ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮوە ﺳــﺎزش ﺑﻜﺎت ﻛ دﻨﯿﺎ ﺑﻮوﺑﺖ ﻟوەی ﭘﯚﺳــﺖ و دەﺳــﺗﻛی ﻟ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪاﯾ و ﻟ ڕﯽ ﺋو ﺳﺎزﺷوە دەﺗﻮاﻧﺖ ﺑﯿﭙﺎرﺰــﺖ .ﺑم ﭘــ دەﭼﺖ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﺎرودۆخ ﮔﯚڕاﺑﺖ .ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﮔﯚﺷﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺳــﻮﻧﻨ ﺑﻮوەﺗ ھﯚی دەﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪان و ﻧﺎڕەزاﯾﺗــﯽ ﻟﻻﯾــن ﺋــو ﭘﻜﮫﺎﺗــ ﺗﺎﺋﯿﻔﯿﯿــی وﺗــوە، ﺳــرھﺪاﻧوەی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋی
و ﻧﺎﺋﺎراﻣــﯽ ،زﯾﺎﺗــﺮ ﻗﺴــﻛﺮدن دەرﺑﺎرەی ﻟﻚ ھﻮەﺷﺎن و ﭘﺎرﭼ ﭘﺎرﭼﺑﻮوﻧﯽ ﻋﺮاق .ﺋم ڕەوﺷــ ﻧﺎﻟﺑﺎرەی ﻋﺮاق دەﺗﻮاﻧﺖ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑ دەﺳــﺗﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﮫﻨﺖ، ھرﺑﯚﯾش ﻧﺎوﺑﺮاو ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺋوەی ﺗﺪا دەﺑﺖ ﺳﺎزش ﺑﻜﺎت .ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺋﻣرﯾﻜﺎش ﺳﻮود ﻟم ﺑﺎرودۆﺧ وەرﺑﮕﺮــﺖ و ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻜﺎت ﺑ ﺋﺎراﺳــﺘﯾﻛﯽ ڕاﺳﺖ ھﻧﮕﺎو ھﮕﺮﺖ و ﺳﯿﺎﺳت ﺑﻜﺎت. ﮔﻮﻣﺎن ﻟــوەدا ﻧﯿﯿ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ھــی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ -ﺑﺗﺎﯾﺒﺗــﯽ ﺑھﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘﮕ و دەﺳــﺗﯽ ﺧﯚی و ﮔﯚﺷﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻮﻧﻨ- ھﯚﻛﺎری ﺳرەﻛﯿﯽ ﺋو ﻗﯾﺮاﻧﯾ ﻋﺮاﻗﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗوە .ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺳــﻮﻧﻨﻛﺎن ﺑھﯚی ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﺗﺎﺋﯿﻔــﯽ ،ﮔﻧﺪەــﯽ ﺣﻜﻮوﻣت و ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﺮدﻧﯽ دەﺳــﺗﻛﺎن ﻟﻻﯾن ﻣﺎﻟﯿﻜﯿﯿوە ﺑﻮو .ﺳــرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋــﺮاق ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﺑﻮو ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪەران داواﻛﺎرﯾــﯽ ﺟﺒﺟ ﺑﻜﺎت و ﺳــﺎزش ﺑﻜﺎت. ھﺮﺷــﻛی ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﻧﯿﺴــﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﺳــر ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪەراﻧﯽ ﺣوﯾﺠــش ﺳــﻮﻧﻨﻛﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺗﻮوڕە ﻛﺮد .ﺑﻛﻮرﺗﯽ ،ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ وای ﻛﺮدووە ﻋﺮاق ﺑﺒﺘ ژﯾﻨﮕﯾﻛــﯽ ﻟﺑــﺎر ﺑــﯚ ﮔﺮووﭘ ﭼﻛﺪارەﻛﺎن .ﺋﺴﺘﺎ ھﻣﺎھﻧﮕﯽ و ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﺑھﺰﯾﺶ ﻟ ﻧﻮان ﮔﺮووﭘــ ﭼﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻋﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎدا ھﯾ .ﺳرﭼﺎوەﯾك ﻟ ﺳــﻮﭘﺎی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟ ﻋﺮاق دەﺖ ”ﺷﯚڕﺷﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﯚ ﺋﻤ زۆر ﮔﺮﻧﮕــ ،ﭼﻮﻧﻜ دەرﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋو ﺷﯚڕﺷــ ﯾﺎرﻣﺗﯿﻤﺎن دەدات ﻋــﺮاق ﻟ ژــﺮ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﺋﺮان
دەرﺑﮫﻨﯿﻦ“ .ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺧﯚﯾﺸﯽ دان ﺑو ڕاﺳﺘﯿﯿدا دەﻧﺖ ﻛ ﻗﯾﺮاﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻛﺎرﯾﮕرﯾــﯽ ﮔــورەی ﻟﺳر ڕەوﺷﯽ ﻋﺮاﻗﺪا ھﯾ. ﺑﮕﻮﻣــﺎن ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ وﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼﻛــش ﻛﺎرﯾﮕری ﻟﺳــر ﻋــﺮاق ھﯾــ .وﺗﺎﻧــﯽ ﻛﻧﺪاو ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﭘﺸــﻜش ﺑــ ﮔﺮووﭘ ﭼﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺳﻮورﯾﺎ دەﻛن و ﭼﯚن ﺳــﯾﺮی ﺑﺷــﺎر ﺋﺳد دەﻛن ﺑو ﺟــﯚرەش ﻟ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ دەڕواﻧﻦ .وﺗﺎﻧــﯽ ﻛﻧﺪاو ﭘﯿﺎن واﯾــ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺮان دەﻛﺎت. ﻣﺎوەی ﭼﻧﺪﯾــﻦ ﻣﺎﻧﮕ ﺋﺮان ﻟ ڕﮕی ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ﻋﺮاﻗوە ﭼك و ﺗﻗﻣﻧﯽ ڕەواﻧی ﺳﻮورﯾﺎ دەﻛﺎت و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاﻗﯿﺶ ﺑ دەﻧﮕ. ﺋﻣش وای ﻛﺮدووە ﻛﻧﺪاو زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺗــﻮوڕە ﺑﺖ .ﺗﻧﺎﻧت ھﻧﺪــﻚ ڕاﭘﯚرﺗﯿﺶ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑوە دەﻛن ﻛﻧﺪاو ﯾﺎرﻣﺗﯿﯽ ﮔﺮووﭘ ﺳــﻮﻧﻨﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻋﺮاﻗﯿﺶ دەدات ﺑﯚ ﺋــوەی ڕووﺑــڕووی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﻮەﺳﺘﻨوە. ﺗواوی ﺋــو ﺧﺎﻧی ﺑﺎس ﻛﺮان ﺋوەﻣﺎن ﺑــﯚ ڕوون دەﻛﻧوە ﻛ دەﺑــﺖ ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛــی ﻧﻮان ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ و ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ زۆر ﺟﺪی ﺑﺖ. ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻟ ڕەوﺷﯽ وﺗﻛی ﺗ دەﮔﺎت و ھرﺑﯚﯾش ﭘ دەﭼﺖ داوای ﯾﺎرﻣﺗــﯽ ﺑﻮاری ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ھواﮕﺮی ﻟــ ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑﻜﺎت. دەﺑﺖ واﺷــﻨﺘﯚﻧﯿﺶ ﻟ ﺑراﻣﺒر ھر ﺟﯚرە ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪاﻧﻜﺪا ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻜﺎت ﭼﺎﻛﺴــﺎزﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪات. ﺳرﭼﺎوە :ﮔﯚﭬﺎری ﻓﯚرﯾﻦ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺋﻣرﯾﻜﯽ
ﺟﯚراوﺟﯚر
ژﻣﺎرە ) ، (19ﭼﻮارﺷﻣﻤ2013/ 10/ 23 ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺳﻮﻋﺎد ﺣﺳن
ﻧﺎودارﺗﺮﯾﻦ ﭼﭘﻠرەﻛﺎن ﺋرەﺳﺘﯚ
384ی ﭘﺶ زاﯾﻦ ﻟ ﺋرەﺳــﺘﯚ ﺳــﺎﯽ 384ی ﺷــﺎری ﻣﻗﺪوﻧﯿﯿــ ﻟداﯾﻚ ﺑــﻮو و 62 ﺳــﺎڵ دواﺗﺮ ﻛﯚﭼﯽ دواﯾــﯽ ﻛﺮد .ﺋو ﻟ ﻓﯾﻠﺳﻮوﻓﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧ ﻟ ﻧﺎودارﺗﺮﯾﻦ ﻓﯾﻠﺳــﻮوﻓﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎواﯾ ﻛ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ ﺋﻓﻼﺗﻮون ﺑﻮوە .ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ﺑرھﻣﻛﺎﻧﯽ ﻟــ ﺑﻮارەﻛﺎﻧــﯽ ﻓﯿﺰﯾﺎ ،زﯾﻨﺪەوەرﻧﺎﺳــﯽ، دەوت ،ﻓﺳــﻠﻓ ،ﻛﺮدار و ﺷــﯿﻌﺮدا ﺑﻮوە .ﺋرەﺳﺘﯚ ،ﺳﻮﻗﺮات و ﺋﻓﻼﺗﻮون ﻟ ﻛﺎرﯾﮕرﺗﺮﯾﻦ ﻓﯾﻠﺳــﻮوﻓﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﻦ .ﺋو ﺳردەﻣﯽ ﺧﯚی ﺑ ﭼﭘﻠری ﻧﺎﺳﺮاوە.
ﺋﻓﻼﺗﻮون
ﺋﻓﻼﺗﻮوﻧﯿــﺶ ﻟ ﺳــ ﻓﯾﻠﺳــﻮوﻓ ﻧﺎودارەﻛﺎﻧــﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧــ .ﺋو ﯾﻛم ﻓﯾﻠﺳﻮوﻓ ﻛ ﺑرھﻣﯽ ﻧﻮوﺳﺮاوی ﻟ ﭘﺎش ﺑﺟ ﻣــﺎوە .زۆر ﻛس ﭘﯽ واﯾ ﺋﻓﻼﺗﻮون ﻟ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﻓﯾﻠﺳﻮوﻓﻛﺎﻧﯽ ﻣﮋووە .ﺋوﯾﺶ ھر ﺑ دەﺳــﺘﯽ ﭼپ ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾﺗﯽ.
ژوﻟﯿﯚ ﺳﺰار
ﻟﯿﺪی ﮔﺎﮔﺎ
ﮔﺎﮔﺎ ،ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋ و ﺋ ﺎوازداﻧری ﺋﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯿ. ﮔﯚﭬﺎری ﻓﯚرﺑﯿﺲ، ﻟ ﯿــ ﺪی ﮔﺎﮔ ﺎی وەﻛﻮ 1111ﯾ ﯾﻣﯿــﻦ ژﻧﯽ ﺑ ھ ﺰی ﺳــﺎﯽ 2011 ﻧﺎﺳ ﺎﻧﺪ ووە. ﮔ ﺎﮔﺎ ﻟ دا وی ﻣﺎﯾﻜ ﺟﺎﻛﺴﯚن، دووەم ﻛﺳ ﻛ ﻻﯾﻧ ﮕﺮ اﻧﯽ ﻟ ﻧﺎو ﺗﯚ ڕی ﻛﯚﻣﯾﺗﯿــﯽ ﻓﯾ ﺴــﺒﻮوك 10 ،ﻣﻠﯿﯚن ﻛﺳــﯽ ﺗﭙڕاﻧﺪ ووە. ﮔ ﺎﮔﺎ ﺳــرەڕای ﮔﻮﺗﻨﯽ ﮔﯚراﻧــﯽ و ﺋﺎوازداﻧری ،ﺑ ھﯚی ﭘﯚﺷﯿﻨﯽ ﺟﻠﻮﺑ ری ﺳ ﯾﺮ و ﺳﻣ رەش، ﻧﺎوی دەرﻛﺮدووە.
ﻟﯚدوﯾﮓ ﭬﺎن ﺑﯿﺘﮫﯚﭬﻦ
17ی دﯾﺴــﺎﻣﺒری ﺑﯿﺘﮫﯚﭬــﻦ رۆژی 17ی ﺳــﺎﯽ 1770ﻟ ﺷﺎری ﺑﯚن ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮو. ﺑﺎوﻛﯽ ﺑ ﺗواوی ﺧﻮﻟﯿﺎی ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﺑﻮو و دەﯾﻮﯾﺴﺖ ﺑھر ﺷﻮەﯾك ﺑ ﻛﻮڕەﻛی ﺑﺒﺘ ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎرﻜﯽ ﻟﮫﺎﺗﻮو و ﺑ ﺗﻮاﻧﺎ. ﺳﯿﻤﺒﻮﻟﯽ ﺑﺎوﻛﯽ ﺑﯿﺘﮫﯚﭬﻦ ،ﻣﯚﺗﺰارت ﺑﻮو ﻛ ﺗﻮاﻧﯽ ﻟ ﺗﻣﻧﯽ ﺷش ﺳﺎﯿﺪا دﻧﯿﺎی ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﺑﮫژﻨ .ﺑﯿﺘﭭﯚﻧﯿﺶ وەﻛﻮ ﺑﺷﻚ ﻟ ﻧﺎودارەﻛﺎن ،ﭼﭘﻠر ﺑﻮوە.
19
ﻣﮫﺎﺗﻤﺎ ﻏﺎﻧﺪی
ﺳﺘﯿﭫ ﻣﻛﻜﻮﺋﯿﻦ
ﻧﯿﻜﯚڵ ﻛﯿﺪﻣن
ﭘﺎﺑﻠﯚ ﭘﯿﻜﺎﺳﯚ
ﻓﺮﺪرﯾﻚ ﻧﯿﺘﺸ
ﻧﯿﺘﺸ ﺳﺎﯽ 1844ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮو و ﺳﺎﯽ 1900ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮد .ﺋو ﻓﯾﻠﺳﻮوف، ﺷﺎﻋﯿﺮ و ﻣﯚﺳﯿﻘﺎرﻜﯽ ﻧﺎوداری ﺋﻤﺎﻧﯿﯿ. ﻧﯿﺘﺸ ﻟ ﻣﮋووی ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧوەی ﺟﯿﮫﺎن، ﺑﯿﺮﻣﻧﺪﻜﯽ ﺑ رﻛﺎﺑرە .رەﺧﻨﮔﺮﺗﻦ ﻟ ﻓرھﻧﮓ ،دﯾﻦ و ﻓﻟﺴــﻓی ﺳردەم ﻟﺳر ﺑﻨﻣﺎی ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺑﻨﯿﺎﺗﻨر ﻟﺑﺎرەی ﺑﺎﯾخ و ﻛــﺮدەوە و ﻛــﺮدار ،ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺑﯚﭼﻮون و ﻧﻮوﺳﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺘﺸﯾ .ﺋوﯾﺶ ﭼﭘﻠرﻜﯽ ﻧﺎوداری ﻣﮋووە.
ﻏﺎﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳــﺗﻤدارﻚ ﺑــﻮو ﻛ ﺑﺑ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی و ﺑ ﭘﺸﺘﺒﺳﺘﻦ ﺑ راﺳﺘﮕﯚﯾﯽ ،ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻛ ﺋوﻛﺎت دەﺳــﺘﯽ ﺑﺳــر ھﯿﻨﺪدا ﮔﺮﺗﺒﻮو ،ﺑرﺧﻮداﻧﯽ دەﻛﺮد .ﺋو دەﯾﻮﯾﺴﺖ وﺗﻛــی ﺑﺳــرﺑﺧﯚﯾﯽ ﺑﮕﯾﻧ. 30ی ژاﻧﻮﯾی ﺳﺎﯽ 1948 ﻏﺎﻧﺪی رۆژی 30ی ﺗﯿﺮۆر ﻛﺮا.
ﺋﻟﺒﺮت ﺋﻧﺸﺘﺎﯾﻦ
ﻣﻛﻜﻮﺋﯿﻦ ﺋﻛﺘری ﻧﺎوداری ﺋﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯽ 1980ش ش ﺳﺎﯽ 1930ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮو و ﺳﺎﯽ 1980 ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛــﺮد .ﯾﻛم دەرﻛوﺗﻨﯽ ﺋو ﺋﻛﺘــرە ،ﻟ ﻓﯿﻠﻤﯽ ”ﺑﻖ“ ﺑﻮو .ﺋو ﻛ ﺑ” ﭘﺎﺷــﺎی ﻟﺳرﺧﯚﯾﯽ“ ﻧﺎﺳﺮاوە و ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﺒﻮوە ﻧﯿﺸــﺎﻧی ﻓرھﻧﮕﯽ ﻧﺗوەﯾﯽ ،ﯾك ﻟ ﭼﭘﻠرە ﻧﺎودارەﻛﺎﻧﯽ ﻣﮋووە.
ﻛﯿﺪﻣن ﺋﻛﺘری ﺋﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯽ–ﺋﯚﺳﺘﺮاﻟﯽ ﺳﺎﯽ 1967ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮوە .ﺋو ﻛ ﺑﺮاوەی ﺧﺗﯽ ﻧﯚﺑﺸ ،ﻟ ﭼﭘﻠرە ﻧﺎودارەﻛﺎﻧ. ﻛﯿﺪﻣن ﺳرەڕای ھﻮﻧری ﺳﯿﻨﻣﺎ ،ﻟ ﮔﯚراﻧﯿﺒﮋﯾﺸﺪاﻟﮫﺎﺗﻮوە.
ﺋﻧﺠﯿﻠﯿﻨﺎ ﺟﻮﻟﯽ
ﺟﯿﻤﯽ ھﻧﺪرﻜﺲ
ﭘﺎﺑﻠــﯚ رۆﺋﯿــﺰ ﭘﯿﻜﺎﺳــﯚ ﻧﯿﮕﺎرﻛــﺶ و ﭘﯾﻜرﺗﺎﺷــﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎﯾﯽ و ﯾــك ﻟ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ و ﻛﺎرﯾﮕرﺗﺮﯾﻦ ھﻮﻧرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺳــدەی 20ﺑﻮوە .ﺋو ﻟﮔڵ ژۆرژ ﺑﺮاك ﻧﯿﮕﺎرﻛﺶ و ﭘﯾﻜرﺗﺎﺷــﯽ ﻓرەﻧﺴﺎﯾﯽ، ﻟ داﻣزرﻨراﻧﯽ ﺳرەﻛﯿﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧی ﻛﻮﺑﯿﺴــﻤﻦ .ﺧﺎﺗﻮوﻧﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎوﯾﻨﯿﯚن و ﮔﺮﻧﯿــﻜﺎ ﻧﺎودارﺗﺮﯾــﻦ ﺑرھﻣﻛﺎﻧﯽ ﺋو ھﻮﻧرﻣﻧﺪەن .ﭘﯿﻜﺎﺳﯚ زۆرﺑی ﺗﻣﻧﯽ ﺧﯚی ﻟ ﻓرەﻧﺴﺎ ژﯾﺎوە.
ﭬﯿﻠﯿﺎم ﺷﻜﺴﭙﯿﺮ
ﻣﺎری ﻛﻮری
ژوﻟﯿﯚ ﺳﺰار ﯾﺎن ﻗﯾﺴر ،ﺳدەﯾك ﭘﺶ ﻟ زاﯾﻦ ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮوە .ﺋو ﺳــرﻛﺮدەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺳرﺑﺎزﯾﯽ ﻛﯚﻣﺎری رۆم ﺑﻮوە. ﺳــﺰار دوای 56ﺳــﺎڵ ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛــﺮد .ﺳــﻨﺎی رۆم دوای ﺳــﺎڵ دوای ﻣﺮدﻧﯽ ﺳــﺰار ،ﺋوﯾﺎن وەﻛــﻮ ﯾك ﻟ ﺧﻮاوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ رۆم ﻧﺎﺳﺎﻧﺪ .ﺳﺰارﯾﺶ ﻟ ﻛﺳــ ﻧﺎودارەﻛﺎﻧ ﻛ ﺑ دەﺳﺘﯽ ﭼپ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﻛﺮد.
ﻟﯿﯚﻧﺎدرۆ داﭬﯿﻨﭽﯽ
ﻛﻮری ﺳــﺎﯽ 1867ﻟــ ھﻧﮕﺎرﯾﺎن ﻟ داﯾﻚ ﺑــﻮوە .ﺋو ﯾﻛــم زاﻧﺎﯾ ﻛ دوو ﺟﺎر ﺧﺗــﯽ ﻧﯚﺑﯽ ﻟ ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎ و ﻓﯿﺰﯾﺎدا وەرﮔﺮﺗﻮوە .ﻣﺎری ﻛﻮری ﺳﺎﯽ 1934و ﻟ ﺗﻣﻧﯽ 62ﺳــﺎﯿﺪا ﺑھﯚی ﺷﺮﭘﻧﺠی ﺧﻮﻦ ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮد. ﺋو ﺑھﯚی ﻟﻜﯚﯿﻨوە ﻟﺳــر رادﯾﯚم ﻛ ﻣﺎدەﯾﻛ ﻣﺮۆڤ ﺑھﯚﯾوە ﺗﻮوﺷــﯽ ﺷﺮﭘﻧﺠ دەﺑ ،ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮد.
ﺋﻧﺸﺘﺎﯾﻦ ﻛ ﻧﺎودارﺗﺮﯾﻦ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﭼﭘﻠری 1905دادا ﻣﮋووە .ﺋو ﭘﺮۆﻓﯿﺴﯚرە ﻟ ﺳﺎﯽ 1905 ھﻧﺪێ ﻟﻜﯚﯿﻨوەی ﺧﯚی ﺧﺴﺘ ڕوو ﻛ ﺑﻨﺎﻏی زاﻧﺴﺘﯽ ﺋوﻛﺎﺗﯽ ﺑ ﺗواوی ھژاﻧﺪ .ﺗﯿﯚری ﺋو ﺳﺑﺎرەت ﺑ ﮔردوون و زەﻣﺎن ،ﺑﻮوﻧ ﺑﻨﻣﺎی ﺳرەﻛﯿﯽ ﻓﯿﺰﯾﺎ و ﺑﻨﺎﻏی زاﻧﺴﺘﯽ ﻣﯚدﺮﻧﯽ داﻣزراﻧﺪ.
ﮔﯚﻧﺘﺮ ﮔﺮاس
ی ﻧﯚﭬﻧﺒری ﺳــﺎﯽ 27ی ھﻧﺪرﻜﺲ ﻟ27 1942ﻟــ ﺷــﺎری ﺳــﯿﺎﺗﻠﯽ رۆژﺋﺎوای ﺑﺎﻛﻮوری ﺋﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮو .ﺑﺷــﻜﯽ زۆری ژﯾﺎﻧﯽ ﺋو ﮔﯿﺘﺎرﯾﺴــﺘ ﻧﺎودارە ،ﻟ ﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛﯚﻧﺴﺮﺗﺪا ﺑﻮوە .ﺋو ﮔﯿﺘﺎرﯾﺴﺘ ی ﺳﭙﺘﺎﻣﺒری ﺳﺎﯽ 18ی ﭼﭘﻠرە رۆژی 18 1970ﻟ ﺷــﺎری ﻟﻧﺪەن ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮد.
ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ
ﺟﻮﻟــﯽ ﺳــﺎﯽ 1975ﻟــ داﯾــﻚ ﺑﻮوە. ﺋــو ﺋﻛﺘــرە ﺋﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯿــ ﺋﺴــﺘ ﻧﻮﻨری ﻧﯿﯿﺗﭙﺎﻛــﯽ رﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧ ﺑﯚ ﻛﺎروﺑــﺎری ﭘﻧﺎﺑران. ﺟﻮﻟﯽ ﺑردەوام ﻟﻻﯾــن ﮔﯚﭬﺎرەﻛﺎن و ﻟ رﻮڕەﺳــﻤﻛﺎﻧﺪا وەﻛــﻮ ﺟﻮاﻧﺘﺮﯾﻦ و ﺳرﻧﺠاﻛﺸــﺘﺮﯾﻦ ﺋﻛﺘر ﻧﺎﺳﻨﺪراوە. ﺟﻮﻟﯽ ﺳــ ﺧﺗﯽ ﮔﯚﻟــﺪن ﮔﻠﻮب و ﺧﺗﻜﯽ ﺋﯚﺳﻜﺎری ﺑﺮدووەﺗوە .ﺋوﯾﺶ ﭼﭘﻠرە.
ﺋﯿﺴﺤﺎق ﻧﯿﻮﺗﻦ
ﺷــﺎﻋﯿﺮ و ﺷﺎﻧﯚﻧﻮوﺳــﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯽ ﻛ ﺑ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮوﺳر ﻟ زﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﺸﺪا 26ی ﺋﭘﺮﯾﻠﯽ ﺳﺎﯽ دەﻧﺎﺳﺮێ .ﻟو رۆژی 26ی 1564ﻟ ﺷﺎری ﺳــﺘﺮاﺗﻔﯚردی ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﭼﺎوی ﺑ ﺟﯿﮫﺎن ﭘﺸــﻜﻮﺗﻮوە .ﻧﺎوازەﯾﯽ ﺷﻜﺴــﭙﯿﺮ وەﻛﻮ ﺷــﺎﻋﯿﺮ ،ﻧﻮوﺳر و ﺷــﺎﻧﯚﻧﻮوس ﺗﺎﯾﺒﺗ و ھﻧﺪێ ﻛﺳﯿﺶ ﺑ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﺷﺎﻧﯚﻧﻮوﺳﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻧﺎوی دﻨﻦ ،ﺑم ﺑﺷﻜﯽ زۆر ﻟ راﺳﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋو ﻧﻮوﺳرە ﻧﺎدﯾﺎرە.
ﺋﺎﻣﯿﺘﺎب ﺑﺎﭼﺎن
ﭼﺎرﯽ ﭼﺎﭘﻦ
داﭬﯿﻨﭽــﯽ ﺗﻧﯿــﺎ ھﻮﻧرﻣﻧﺪﻜﯽ ﻧﺎودار ﻧﺑــﻮو ،ﺑﻜــﻮ ﻟــ ھﻣــﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﺳــردەﻣﯽ رﻨﺴﺎﻧﺲ ﻟﮫﺎﺗﻮو ﺑﻮوە .ﺋو ھﻮﻧرﻣﻧﺪە ﭼﭘﻠرە ژﯾﺎﻧﻜﯽ ھﻮﻧرﯾﯽ درەوﺷﺎوەی ھﺑﻮوە ،ﺳرەڕای ﺋــوەی ﺗﻧﯿﺎ ﭼﻧﺪ ﺗﺎﺑﻠﯚﯾﻛﯽ ﻛﻣﯽ ﻟ ﭘﺎش ﺑﺟــ ﻣﺎوە .ﺋــو زۆری ﺣز ﻟ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧــوەی زاﻧﺴــﺘﯿﯽ ھﺑﻮو ،ﺑﯚﯾ ﻛﺎﺗﻜﯽ ﻛﻣﯽ ﺑﯚ ﻛﺎری ھﻮﻧری دەﻣﺎ.
ﭼﺎﭘــﻦ ﯾﻛﻚ ﻟــ ﻧﺎودارﺗﺮﯾﻦ ﺋﻛﺘر و دەرھﻨرەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﯿﻨﻣﺎﯾ و ﺑﺮاوەی ﺧﺗﯽ ﺋﯚﺳﻜﺎرﯾﺸ .زۆرﺑی ﻓﯿﻠﻤﻛﺎﻧﯽ ﺋو ﻧﺎودارە ،ﺑ دەﻧﮓ و ﻛﯚﻣﺪﯾﻦ .ﭼﺎﭘﻦ ﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ 65 ﺳﺎڵ ﻟ ﺑﻮاری ﺳﯿﻨﻣﺎدا ﻛﺎری ﻛــﺮدووە ،ﻟ ﭼﭘﻠرە ﻧﺎودارەﻛﺎﻧﯽ ﻣﮋووە.
ﮔﺮاس ﻧﻮوﺳــر و ھﻮﻧرﻣﻧﺪی ﻧﺎوداری ﺋﻤﺎﻧــﯽ و ﺑــﺮاوەی ﺧﺗــﯽ ﻧﯚﺑــﯽ 1961ەوە و ﻟ ﺋدەﺑﯽ .ﺋــو ﻟ ﺳــﺎﯽ 1961ەوە ﺳرەﺗﺎی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﻤﺎﻧﯿﺎی ﻓﯿﺪراڵ ،ﺑردەوام ﻟ رﯾﺰی ﭘﺸــوەی ﺳﯚﺳــﯿﺎل دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﻛﺎن ﺑﻮو و ھوﻟ ﺑﯚ ﺳرﻛوﺗﻨﯽ ﺋو ﺣﺰﺑ دەدا .راوﮋﻛﺎرە ﺳﯿﯚﺳﯿﺎل دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤﺎﻧﯿﺎ وەﻛﻮ وﯾﻠﯽ ﺑﺮاﻧﺖ ،ھﻠﯚت ﺷــﻤﯿﺖ و ﮔﺮﻧﺎرد ﺷﻨﯚدﺮ ﺑردەوام دووﭘﺎﺗﯿﺎن ﻛﺮدووەﺗوە ﻛــ ﺑﺷــﻚ ﻟــ ﺳــرﻛوﺗﻨﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﻛﯾﺎن ،ﺑ ھﯚی ﮔﯚﻧﺘﺮ ﮔﺮاﺳوە و ﺑﻮوە و ﺧﯚﯾﺎن ﺑ ﻗرزداری ﺋو ﻧﻮوﺳرە ﻧﺎودارە دەزاﻧﻦ.
ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ ﺳــرۆك ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﺴــﺘی ﺋﻣﺮﯾﻜﺎش ﻟــ ﭼﭘﻠــرە ﻧﺎودارەﻛﺎﻧﯽ ﻣﮋووی ﺳــردەﻣ .ﺋو ﺳﺎﯽ 1961ﻟ 44ەﻣﯿﻦ ﺳــرۆك ﻛﯚﻣﺎری داﯾﻚ ﺑﻮوە و 44ەﻣﯿﻦ وﯾﻼﯾﺗ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣﺮﯾﻜﺎﯾ.
ﺳــﺮ ﺋﺎﯾﺰاك )ﯾــﺎن ﺋﯿﺴــﺤﺎق( ﻧﯿﻮﺗﻦ زاﻧﺎی ﻓﯿﺰﯾﺎ ،ﺑﯿﺮﻛﺎری ،ﮔردووﻧﻨﺎﺳــﯽ و ﻓﯾﻠﺳﻮوف ،ﻟداﯾﻜﺒﻮوی ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾ .ﺋو ﯾﻛم ﻛﺳ ﻛ ﯾﺎﺳﺎی ﺳﺮوﺷﺘﯿﯽ زاڵ ﺑﺳر ﺳﻮوڕاﻧﯽ زەوی ﺋﺳﺘﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی دۆزﯾﯿوە .ﺗﻮﮋەرەوان ﭘﯿﺎن واﯾ ﻧﯿﻮﺗﻦ ﺑﺎوەڕی ﺑ ﺧﻮا و ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﺘﺒﯽ ﭘﯿــﺮۆز ھﺑﻮوە .ﺋو ﭘﯽ واﺑﻮو ﺟﯿﮫﺎن ﻟ ﺳﺎﯽ 2060و دوای ﺷڕی ﺧﺮاﭘ و ﺑﺎﺷ ﻛ ﺗﯿﺪا ﺑﺎﺷ ﺳرﻛوﺗﻮو دەﺑ ،ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘ دﺖ.
11ی ﺋﯚﻛﺘﯚﺑری ﺳــﺎﯽ 1942 ﺑﺎﭼﺎن ﻟ11 ی ﻟ وﺗﯽ ھﯿﻨﺪ ﻟ داﯾﻚ ﺑﻮوە و ﺳرﻗﺎﯽ ﻛﺎری ﺋﻛﺘری و دەرھﻨری ﺳﯿﻨﻣﺎﯾﯿ. ﺑﺎﭼﺎن ﺳــﺎﯽ 1969ﻟــ رﮕی ﻓﯿﻠﻤﯽ ”ﺣــوت ھﯿﻨﺪی“ ﭼﻮوە ﻧــﺎو ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺳﯿﻨﻣﺎ و ﻟو ﻛﺎﺗ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎش ،ﺑ ﯾك ﻟ دﯾﺎرﺗﺮﯾﻦ ﻛﺳﺎﯾﺗﯽ ﺳﯿﻨﻣﺎﯾﯽ دەﻧﺎﺳﺮێ. ﺑﺎﭼــﺎن 12ﺧﺗــﯽ ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﻓﯿــﺮی )ﺧﺗﯽ ﺳرەﻛﯿﯽ ﻓﯿﻠﻤ ھﯿﻨﺪﯾﯿﻛﺎن( ﺑﺮدووەﺗــوە .ﺋو ﻛ ﯾــك ﻟ ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺋﺳﺘﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﻨﻣﺎی ھﯿﻨﺪە ،ﭼﭘﻠرە.
www.wishe.net ﻟ ﻣﺎﭙڕی وﺷ ھﻣﻮو زاﻧﯿﺎرﯾﯿك ﺑﺒﯿﻨ
ﺳﻮودەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎچ
wishe@wishe.net
15
ﻧﺎودارﺗﺮﯾﻦ ﭼﭘﻠرەﻛﺎن 19
ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳرﻧﻮوﺳر :ﺳرﺑﺎز ﺳﺎﺢ sarbaz@wishe.net
ﺑڕﻮەﺑری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟﻟﯿﻞ ھﭼﻦ :ﻛﺎرزان ﻛﺎﻧﺑﯽ ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧی ﻛﻮردﺳﺘﺎن
kawa@wishe.net araakar4@gmail.com ﺑﯚ ﭘﯾﻮەﻧﺪی0964(0)7502376262 :
داﺑﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﻮەﻧﺪ
Heftenameyekî sîyasî giştîye 0964(0)7502386262 ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھوﻟﺮ
ﺑدران ﺋﺣﻤد ﺣﺑﯿﺐ
ﺋﯿﺴﻼﻣﯽﺳﯿﺎﺳﯽ،ﻛ دروﺳﺘﯽ ﻛﺮد؟
وﻨ
ﻛﺎن ﻟ ﻓﯾﺴﺒﻮوك وەرﮔﯿﺮاون
ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺗﻮﻧﺪﺗﯿﮋ ﻟ ﭼﯿﯿوە ھﺎﺗﻮوە؟ ﺋﻤ زوو زوو ﺋو ﭘﺮﺳﯿﺎرە دەﺑﯿﺴﺘﯿﻨوە و ﺑردەواﻣﯿﺶ ﮔﻮێ ﺑﯚ وەم رادەدﺮﯾﻦ .وای ﺋوەش ،ﺷــﯿﻜﺮدﻧوەﯾﻛﯽ ﭘ ﺳﻟﻤﻦ ﻧﻛوﺗﻮوەﺗ ﺑر ﮔﻮﻤﺎن ﺗﺎ ﻟﯿوە دەﺳﺖ ﺑ ﻛﺎرەڕاﯾﯽ ﺑﻜﯾﻦ ﺑﯚ رووﺑڕووﺑﻮوﻧوەی ﺋو ﻣﺗﺮﺳﯿﯿی وای ﻛﺮدووە ﻛﺳﻤﺎن ﺑ ﺗﻣﺎی ﺳﺒﯾﻨی ﺧﯚی ﻧﺑ .ھر وەﻣﻜﯽ دەﯾﺒﯿﺴﺘﯿﻦ ،دەﻣﺎﻧﺒﺎﺗوە ﺳر ﯾك ﭼﺎوﻛﺎﻧﯽ ،ﺋوەﯾ دە :ﺑﻮوﻧﯽ ھل و ژﯾﮕی ﮔﻮﻧﺠﺎوی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ ،رێ ﺧﯚﺷﻜرن ﺑﯚ ﺳرھﺪاﻧﯽ ﻣﯾﻠﯽ ﺗﻮﻧﺪﺗﯿﮋی .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﮔﻮوﻓك و ﺳرەﻧﻮﻜﯽ ﮔﻧﺪەﯽ، ﯾﺎن ﺳﯿﺴﺘﻣﯽ ﺣﻮﻛﻤﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﯿﺎﻧ ،زۆر ﺗواون ﺑﯚی .ﯾﺎن دە ﺑﺎری ﺑﮋﻮی ﺑرەوژﺮی ھﻧﺪﻚ ﭼﯿﻨﯽ ﺟﻮاﻛﯽ ،ﻛﮋﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺳﺎزاﻧﺪووە ،ﺗﺎ ﮔﺮووﭘﯾﻠﯽ ﺳرەڕۆ ﮔرای ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ ﺗﺪا داﺑﻨﻦ و ﺑﯿﺘﺮووﻛﻨﻦ .زۆر ھﯚی ﺗﺮﯾﺶ دەﻦ، ﺑم ھﯿﭻ ﯾﻛﻚ ﻟواﻧ ﺑﻣﺎن ﻧﺎﺷﻜﻨﻦ .راﺳﺘ ﺋواﻧ ﮔﺸﺘﯿﺎن ھﯚن ،ﺑم ﺑس ﻧﯿﻦ ﺑﯚ ﻓﺎﻣﯿﻨﯽ ﺋو دﯾﺎردەﯾ و ﺋوﺟﺎ ﺑﮔﮋداﭼﻮوﻧوەی. ھﻣــﻮو ﺋــو ھﯚﯾﻟی ﻟﺑــﺎرەی ﺗﻮﻧﺪﺗﯿﮋی ﯾــﺎن ﺗﯿﺮۆری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿوە دەﯾﺎﻧﺒﯿﺴﺘﯿﻦ ،دەﻣﺎﻧﺒﻧوە ﺳر ﯾك ﭘﻨﺘﯚﻛ وەك ﮔﻮﺗﻤﺎن ،ﻛ دە” ﻣرج ﯾﺎن ﺑﺎرﻜﯽ ﮔﺸﺘﯽ“ ﺑﻮوەﺗ زەوﯾﻨی ﭘﯾﺪاﺑﻮوﻧﯽ .ﻛس ﺋﺎﻣﺎژە ﺑ” ھﯚﯾﻟﯽ ﺧﯚﯾﯽ“ ﯾﺎن دەﺳﺘﯽ دروﺳــﺘﻜر ﻧﺎﻛﺎ ﻟو دﯾﺎردەﯾدا .ﮔﺸﺖ ﻻ وﻨﻛ وا دەﻛﺸﻦ: ”ﺑﺰاوەﯾﻠﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ داری ﺧﯚڕﺳﻜﻦ ،ﻟ ھل و ھوای ﺑﯚﻟﻮاودا ﺳر دەردەھﻨﻦ“ .ھﯿﭻ ﺟﺎر ﻧﺎﯾﺒﻧوە ﺳر ﺋو وﯾﺴﺖ و ﻣﺑﺳﺘ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧی )ﺑ ھر ﻧﯿﺎزﻚ( ﻟ ﭘﺸﺖ رووان و رﺳﻜﺎﻧﯽ ﺋو داری زەﻗﻨﺑﻮوﺗوەن. ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳــرەڕۆ ،ﺑو ﺷﻮەی ﺋﺴﺘی ،ﺑﯚ ﯾﻛﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻟ ﺋﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻧﺪا ﺳری ھﺪا .ﺋوﯾﺶ ﺑﯚ رووﺑڕووﺑﻮوﻧوەی داﮔﯿﺮﻛری ﺳﯚﭬﯿﺗﯽ .ﺋﻣرﯾﻜ، ﺋو ﻛﺎﺗ دروﺳــﺘﯽ ﻛﺮد و ﺑﺧﻮی ﻛﺮد ،ﺑﯿﺎﻧﻮوﺷــﯽ ﺑﯚ ھﻨﺎﯾوە ﻟ رووی ﺳﯿﺎﺳــﯽ .ﭘﺎﺷﺎن ،ﺳﯿﺤﺮ ﺑڕووی ﺳﯿﺤﺮﺑﺎزدا ھﮕڕاﯾوە .ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋﻓﻐﺎﻧﯽ ﻟو ﺳــﺎﺗوە ﺑﻮوە ﺑ ﻧﺎوﻛ و ھوﻨﯽ ﺑﺰاوەﯾﻠﯽ ﻻڕۆ ﻟ ﮔﺸﺖ دﻧﯿﺎ و ﺳﺮەی ﯾﻛﻣﯿﺸﯽ ﻟ ﺋﻣرﯾﻜﯾ. ﻛ دوو ﯾﻣن ﯾﻛﯿﺎن ﮔﺮﺗــوە ،دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرەﻛی ﺑﺎﻛﻮر ،ھﻟﯽ دا ﺑ ﻗﺎﻋﯿﺪە ﺗﺎ ﮔﺷ ﺑﻜﺎ ﻟ وﺗﺪا .ﺑﻛﺎری ھﻨﺎ ﺑﯚ ﻟﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ھﻣﻮو ﺑﻨﻜ و ﺑﻨواﯾﻛﯽ ﺋو ﺑﺰاوە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿی ،ﺟﺎران ﺳر ﺑ ﺑﺎﺷﻮوری ﯾﻣن ﺑﻮو .رەﻧﮕ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ زۆر ﻧﺑﺎ ﻟ ﺋﺴﺘوە ،ﯾﻣﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﻟ رﯽ ﺑﺰاوﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ رووﺗوە، ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺑ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧوە ﺷﺎد ﺑﺒ ،ﺑم ﺑﺎﻛﻮر ﻗﺎﻋﯿﺪەﯾﻛﯽ ﻛﺮد ﺑ ﺗﻮوﺷﯽ ﺧﯚﯾوە ،رزﮔﺎرﯾﯽ ﻟ ﻧﯾ. ﺑﺎ ﺑﭽﯿﻦ ﺑﯚ ﻣﯿﺴــﺮ .ﻣﯿﺴــﺮﯾﯿل ﭘﯿﺎن واﺑﻮو ﻓﺳﺘﯿﻦ ﺑ ﺣﻣﺎس رزﮔﺎری دەﺑ .ﯾﺎﻧﺧﯚ ،ﮔﺮﯽ دﯾﺮۆﻛﯿﯽ ﻋرەب ﻟ ﺋﺎﺳــﺖ ﺋﯿﺴاﺋﯿﻠﺪا ﺑ ﭘﮕﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻻڕۆ دەﻛﺮﺘوە .ﺣﻣﺎﺳﯿﺎن ھﻨﺎﯾ ﭘﺶ و ﻓﺗﺤﯿﺎن داﯾ دواوە. ﭘﭽواﻧش دەرﭼﻮو .ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻣﯿﺴﺮ ،ھر ﻛ ﮔﯾﺸﺘ ﻛﻮرﺳﯽ، دەﺳــﺘﯽ ﻛﺮد ﺑ ﻣﭽﻜﯾﯽ ﺑﯚ ﺋﯿﺴــاﺋﯿﻞ .ﻓرﻣﻮوش ﺋﻣۆ ﻣﯿﺴﺮ ﺑﺒﯿﻨ ﺑ دەﺳﺘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯾﻠوە .ھﯿﭻ وﺗﻜﯽ ﻋرەب ﻧﯿﯿ ،ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﯚ ﻧﯿﺎزﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑﻛﺎر ﻧھﻨﺎﺑ .ﺗﺎ دواﺟﺎر ﺑڕووی ھﻣﻮوﺷﯿﺎﻧﺪا ھﮕڕاﯾوە. ﺑﺧﻮﻛﺮدﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ وەك راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﭼﻜ ﮔﻮرگ واﯾ ﻟﻧﺎو ﻣﺎﺪا. ﺗﯚ ﭘﺖ واﯾ ،ﻟ ﺑﺮﺘﯿﯽ ﺋو ﭘﯿﺎوەﺗﯿﯿی ﻟ ﺋﺎﺳﺖ ﺑﭼﻜ ﮔﻮرﮔﺪا ﻧﻮاﻧﺪووﺗ، ﺋو وەﻓﺎی دەﺑ و ﭘﻻﻣﺎری ﻣﻨﺪاﺖ ﻧﺎدا .ﺑم ﮔﻮرگ ﮔﻮرﮔ و ﻣﺎﯽ ﻧﺎﺑ. ﭘﺸــﯽ ﭼﻧﺪ رۆژﻚ ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﮔﻮﺗﯽ ”ﻣﻦ ھﺸﺘ ﻟﺳر ھﻮﺴﺘﯽ ی ﺧﯚﻣﻢ ،ﻛ داوام ﻛﺮد ﻛﯚﻣﮕی ﻧﺎودەوﺗﯽ ﭘﺮﺳــﯿﻨوە ﻟ 2009ی ﺳــﺎﯽ 2009 رﮋﯾﻤﯽ ﺳــﻮورﯾ ﺑﻜﺎ ﺳﺑﺎرەت ﺑو ھﻣﻮو ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯾﻠی ﻟ ﺳﻨﻮوری ﺋو وﺗوە ﺋﺎودﯾﻮی ﻋﺮاق دەﺑﻮون“ .ﺋوەی رﮋﯾﻤﯽ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳــد ﻛﺮدی ﻟ ﺑﺧﻮﻛﺮدن و ﺣواﻧﺪﻧوەی ﮔﺮووﭘﯾﻠﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺪا ،ﺑﺷــﯽ ﭘﻧﺠﺎ ﺳﺎﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻧﺎوﭼﻛ دەﻛﺎ .ﺑۆ دەردی ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﺑﺒﯿﻨ ﺑ دەﺳﺘﯿﺎﻧوە .ﺳﯾﺮ ﻟوەداﯾ ،ﮔﻮرگ ﺑﺧﻮﻛر دەرس ﻟ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەی ﺧﻚ وەرﻧﺎﮔﺮێ ،وەری ﺑﮕﺮﺗﺎﯾ ﺑﺧﻮی ﻧدەﻛﺮد .رﮋﯾﻤﯽ ﺳﻮورﯾ ﻟ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەی ﺧﯚﯾﺸﯽ ﺳﻮود وەرﻧﺎﮔﺮێ ،ﺋﺴﺘش ھر ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺖ ﺑﺧﻮ دەﻛﺎ و ﻧﯿﺎزی ﭘﯿﺗﯽ. ﻣﺑﺳــﺖ ﻟ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺗﻧﯿﺎ ﺋو ﮔﺮووﭘ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺖ و ﭘﺎرﺗﯿﯿ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧ ﻧﯿﻦ ،ﻛ ﺑ ﻣﯚت و ﺑ ﻣﯚت ﻛﺎر دەﻛن و ﺑﯿﺮی ﺗﻮﻧﺪﺗﯿﮋی ﺑﻣﻼ و ﺑوﻻدا دەوەﺷــﻨﻦ .ﺳــﻨﻮورەﻛ ﻟوە ﻓﺮەواﻧﺘﺮە .ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ھﻣﻮو ﺋو ﺗﺎﻛ ﺳرەڕۆﯾﺎﻧش دەﮔﺮﺘوە ،ﻛ ﻟﻮوت ﻟ ژﯾﺎﻧﯽ ﮔﺸﺘﯽ و ﺑﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ وەردەدەن .ﭼﺎوﭘﯚﺷﯿﻦ ﻟواﻧ ﻟ ھر ﺑﻮارﻜﯽ :ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﯾﺎن ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ ،ﺑرﻧﺎﻣی رﻨﻮﻨﯽ ﯾﺎن ﺧﺮوﻣﻧﺪی ،ﯾﺎن ھرﭼﯿﯿﻛﯽ ﺗﺮ، ﮔﺸﺘﯽ دەﭼﺘوە ﭼﻮارﭼﻮەی ﺑﺧﻮﻛﺮدﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ .ﻟوەدوا ،ھر ﺳﯿﺴﺘﻣﻜﯽ ﻓرﻣﺎﻧەواﯾﯽ ،ﺳﻮود ﻟ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەی ﺋو وﺗﯾﻠ وەرﻧﮔﺮێ ﻛــ ﻧﺎوم ﺑﺮدن ،دەق ﺋوەﯾ ،ﺑﭼﻜ ﮔﻮرگ ﻟ ﻣﺎﻛﯾﺪا ﺑﺧﻮ دەﻛﺎ و ﭘﯽ واﯾ ﺧﻜﯽ ﺗﺮی ﭘ دەﺗﺮﺳﻨ ،ﻛﭼﯽ ﺧﯚی ﺑﻮوە ﺑ ﻧﭽﯿﺮ.