ﺑەڕێﻮەﺑەری :DNO
ﺳﻨﺪووﻗﯽ داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوت ﺑﯚ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ داﻫﺎﺗﻮو ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻧەروﯾﺠﯽ ﻣﺴﯚﮔەر ﻛﺮد 8
ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە ﻫﻫەﻓﺘﺘە ژﻣﺎرە )، (25
ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر
2013/ 201 ﭼﻮارﺷەم3/ 12/ 4 ، ﭼﭼﻮﻮااررﺷﺷەەم، م،
ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﯚ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺋەﺳەد 15ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﺑە ﭘەﯾەدە دەدا ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــڕی 15ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨــﺎر ﺑــە ﻧــﺎوی ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧــەوە ﻟــە رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ”ﭘەﯾەدە“ دەدات و ﺋەوەﯾــﺶ ﻫﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛــﯽ ﻧﺎڕاﺳــﺘەوﺧﯚی رژێﻤــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎﯾە ﺑــە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد. ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﻛــﻮرد دەڵــێ ”ﺋــەو ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﯿەی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑــﯚ ﭘەﯾــەدە ﺑــﯚ ﺋەوەﯾە ﮔﺮﻓــﺖ ﻟە ﻧێــﻮان ﭘﺎرﺗە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﮔەورەﺗﺮ ﺑﺒێ“. ﺧەﯾــﺮواڵ ﺣەﺳــەن وەزﯾــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧــﺪا ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛــەی 15ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨــﺎر وەك ﻫــﺎوﻛﺎری داراﯾــﯽ ﺑــﯚ ﭘﺎرﺗــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑە ”ﭘەﯾەدە“ دەدات.
3
ﭼﺎودێﺮی داراﯾﯽ ﺑە 19ﺧﺎڵ ﭘێﺸێﻠﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻛەرﻛﻮوك دەﺧﺎﺗە ڕوو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻛەرﻛــﻮوك ﻟــە ﻧﻮوﴎاوێﻜــﺪا ﻛــە ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣــﺎی راﭘﯚرﺗێﻜــﯽ دﯾﻮاﻧــﯽ ﭼﺎودێــﺮی داراﯾــﯽ ﻛــﺮاوە ،داوا ﻟــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻛەرﻛــﻮوك دەﻛﺎت ﭼﺎرەﺳــەری ﺋــەو ﻛەﻣﻮﻛــﻮڕی و ﭘێﺸــێﻠﻜﺎرﯾﯿﺎﻧە ﺑــﻜﺎت ﻛــە ﻟــە راﭘﯚرﺗەﻛــەی ﭼﺎودێــﺮی داراﯾﯿــﺪا ﻟەﺑــﺎرەی ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﺑﯚ ﺳﺎڵﯽ 2012ﻟەو ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾەدا ،ﻫﺎﺗﻮون. 3
12
وەﻓﯿﻖ ﺳﺎﻣڕاﯾﯽ
15
ﺋﺣﻤد ﺷﺎﻣﻠﻮ
7
رۆدی ﺣﺳن
ﺋﺎﺧﯚ ﺧەوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوەﺗەوە ﻟە ﺑەدﯾﻬﺎﺗﻦ؟ ﻓﺮوغ ،ﮔەڕان ﺑە ﺷﻮێﻦ ﻫﯿﭽﺪا ﺋەﺳەد ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەﻛەی دەوێ
300ﺋﻓﺴری ﻛﻮرد ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺮﻦ ﺳﻮﭘﺎی ﻋﺮاق ﺟ ﺑﻦ
ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺑــە زۆرەﻣﻠــێ و دوورﺧﺴــﺘﻨەوەی ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاﻗــﺪا درێــﮋەی ﻫەﯾە ،ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﻫێــام ﺑــﯚ ﺋــەوە دەﻛﺎت ﻟــە ﺋێﺴــﺘﺎدا رێــﮋەی ﻛــﻮرد ﻟــە ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﺑــﯚ ﻛەﻣﱰ ﻟە 4%داﺑەزﯾﻮە.
ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﺳﭙﯽ ﺑﯚ ﻧوﺗﯽ رەش
ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــەی ﺑــە دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ،ﻟــە 8ی ﻣــﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑــﺮدوودا ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﻟﯿــﻮای 5و ی ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 300ﺋەﻓﺴــەر و ﺳــەرﺑﺎزی ﻛــﻮرد ﺑــە ﻧﺎﭼﺎری رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاﻗﯿﺎن ﺟێﻬێﺸﺘﻮوە.
ﻛﻮرد و ﺗﻮرﻛﻤﺎن ﭘﻜوە ﻧﺎﭼﻨ ھﺒﮋاردﻧوە
ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك راﯾﺪەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﻛــە ﻛــﻮرد ﻧﯿﯿەﺗﭙﺎﻛــﯽ ﺧــﯚی ﻧﯿﺸــﺎن دا ﻛﺎﺗێــﻚ رازی ﺑــﻮو ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻛەرﻛــﻮوك ﻛــە ﻣﺎﻓێﻚ ﺑــﻮو ﻫەڵﺒــﮋاردن ﺑە ﻛــﻮردی داﺑــﻮو ،ﺑﺪرێ ﺑــە ﺗﻮرﻛــامن ،ﺑەاڵم ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛامﻧــﯽ واز ﻟەو زﻣﺎﻧــﯽ زﺑﺮە ﺑەراﻣﺒــەر ﺑە ﻛــﻮرد ﻧﺎﻫێﻨﻦ .ﻟــە ﺑەراﻣﺒەردا ﺳــەرۆﻛﯽ ﺑــەرەی ﺗﻮرﻛامﻧــﯽ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﻫﯿــﭻ ﻛێﺸــەﯾەﻛﯿﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻛــﻮرد ﻧﯿﯿــە ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎنزۆرﺑﺎﺷﻦ. ﺳــﺒەی دوا وادەﯾــە ﺑــﯚ ﺑەﺳــﺘﻨﯽ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ ﺑﯚ ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻛــە ﺑڕﯾــﺎرە ﻟــە 30 ﻧﯿﺴــﺎن/ﺋەﭘﺮﯾﻠﯽ داﻫﺎﺗــﻮو ﺑەڕێــﻮە ﺑﭽــێ، ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﺋەوەﯾــە ﺑﯚﭼــﯽ ﻛــﻮرد و ﺗﻮرﻛامن ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك وەك ﯾــەك ﻟﯿﺴــﺖ ﻧﺎﭼﻨــە ﺋــەو ﻫەڵﺒﮋاردﻧــەوە و ﺑﯚﭼــﯽ ﺑڕﯾــﺎری ﭘێﺸــﻮەﺧﺘە ﻟەﻻﯾــەن ﻫــەردوو ﻻوە دراوە ﻛە ﭘێﻜەوە ﻛﺎر ﻧەﻛەن. ﻧەﺟﻤەدﯾــﻦ ﻛەرﯾــﻢ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻛەرﻛــﻮوك ﻫەﻓﺘــەی راﺑــﺮدوو ﻟــە راﮔەﯾەﻧﺪراوێﻜــﺪا داوای ﻟــە ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛــﻮردی ﻛــﺮد ﺑــﯚ ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــە ﯾــەك ﻟﯿﺴــﺖ ﺑەﺷــﺪاری ﻫەڵﺒــﮋاردن ﺑﻜــەن، ﭼﻮﻧﻜــە وەك ﺋەو ﮔﻮﺗــﯽ ”دڵﻨﯿــﺎم ﻋەرەب و ﺗﻮرﻛامﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ﺑــە ﯾــەك ﻟﯿﺴــﺖ ﺑەﺷﺪاری دەﻛەن“.
2
10
دەزﮔﺎی ھواﮕﺮﯾﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻧﮫﻨﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان و ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت
2
18
10ﺳﺎڵە 5ﭘڕۆژە داوای زاﻧﯿﻨﯽ ﻫێڵﯽ ﺑﻮوﻣەﻟەرزەﯾﺎن ﻛﺮدووە ﺑﻮوﻣەﻟــەرزە ﯾــەك ﻟــە دوای ﯾەﻛەﻛﺎﻧــﯽ ﻫەﻓﺘــەی راﺑــﺮدوو ﺧــەوی ﻟــە ﭼــﺎوی ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــﻠێامﻧﯽ ﺑەﮔﺸــﺘﯽ و ﻧﺎوﭼــەی ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ ﺗﯚراﻧــﺪ و ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﺑــە ﺗﺮﺳــەوە ﻟــە ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا دەﻣﺎﻧەوە .ﭘﺴــﭙﯚڕێﻜﯽ ﺑــﻮاری ﺟﯿﯚﻟﯚﺟــﯽ دەڵێ ،ﺋــەو ﺑﻮوﻣەﻟەرزاﻧەی ﻟــە ﻫەرێــﻢ ﺗﯚﻣــﺎر ﻛــﺮان ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎن ﻧﯿﯿــە و ﺑﻮوﻣەﻟــەرزەی روﺧێﻨەر و ﺗﺮﺳــﻨﺎك ﻟــە ﻫەرێﻢ روو ﻧــﺎدا .ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﻛەﺷﻨﺎﺳــﯽ ﺳــﻠێامﻧﯽ ﺋــەوە ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛﺎت ﻛــە ﻟــە ﻣــﺎوەی 10ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوودا ﺗەﻧﯿــﺎ 5ﭘــڕۆژە داوای ﺋەوەﯾــﺎن ﻛــﺮدووە ﻫێڵــﯽ ﺑﻮوﻣەﻟەرزەﯾﺎن ﺑﯚ دﯾﺎری ﺑﻜەن. 7
ﺷﺎو ﻋﻟﯽ ﻋﺳﻜری: ﻟ ھﺮۆ ﺧﺎن دەﺗﺮﺳﻦ
ﺷــﺎاڵوی ﻋەﻟــﯽ ﻋەﺳــﻜەری ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەاڵﻣــﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ دەداﺗــەوە ﻟەﺑــﺎرەی ﺑەردەواﻣــﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﺎو ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــەوە دەدات ﻛــە ﺋەواﻧــەی رەﺧﻨــە ﻟــە دەﺳــەاڵﺗﯽ ﻫێﺮۆﺧــﺎن دەﮔــﺮن ،رۆﺷــﻨﺒﯿﺮن و داوای ﻣﺎﻓــﯽ ﺋﺎﻓــﺮەت دەﻛــەن ،ﺑــەاڵم ﻟــە دەﺳــەاڵﺗﯽ ژن دەﺗﺮﺳــﻦ .دووﭘﺎﺗﯿﺸــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە دەﯾﺎﻧــەوێ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻛﺎری ﺣﺰﺑــﯽ ﺑﻜــەن ،ﺑــەاڵم ﺑــڕوای ﺧەڵﻜﯿــﺎن ﭘێﻨﺎﮔــﯚڕی ﻟــەوەی ﻛــە ﺣــﺰب ﻛﺎری ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری و داﻣەزراﻧﺪن ﻧﯿﯿە. ﻟەﺑــﺎرەی دەﺳــەاڵﺗﯽ ﻫێــﺮۆ ﺧﺎﻧــەوە ﮔﻮﺗــﯽ :ﻣــﻦ ﻧﺎزاﻧــﻢ ﻫێﺮۆﺧــﺎن دەﺳــەاڵﺗﯽ ﭼﯿــﯽ ﻫەﯾە؟ ﺋەوﯾــﺶ وەك ﻣــﻦ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻣەڵﺒەﻧﺪێــﻚ ﺑــﻮو دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﻣەڵﺒەﻧﺪەﻛەی ﺧــﯚی ﻫەﺑــﻮو و زﯾﺎﺗــﺮی ﻧﯿﯿــە ،ﺑــەاڵم ﺋەواﻧــەی ﺋــەو رەﺧﻨەﯾــە دەﮔــﺮن زۆرﺑــەی ﺋەواﻧــەن ﻛە ﺧﯚﯾــﺎن ﭘێﺮۆﺷــﻨﺒﯿﺮە ،ﺑــەاڵم ﭘێﯿــﺎن ﺷــەرﻣە ﺋﺎﻓﺮەﺗێــﻚ ﺑەرﭘــﺮس ﺑێــﺖ و ﺧﯚﯾﺸــﯿﺎن ﺑــﺎس ﻟــە ﻣﺎﻓﯽ ﺋﺎﻓﺮەت و ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ دەﻛەن ،ﺋەوان ﺗﺮﺳﯿﺎن ﻟە دەﺳەاڵﺗﯽ ﺋﺎﻓﺮەت ﻫەﯾە. 4
ﺟﯚرﺟﯿﺎ ..ﺑەﻫەﺷﺘﯽ ﺑێ ﭬﯿﺰا و ﺋﺎوێﻨەی ﺧەوﻧﯽ ﻛﻮردان
9
ﺑﺪەﻧﮕﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﻰ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺮﺳﻚ ﺑﻮو ﻟ ڕووﺑڕووﺑﻮوﻧوەی ﺣﺰﺑ ﺋﺮاﻧﯿﯿﻛﺎن
14
2
ﺳﻴﺎﺳەت
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺗﻧﯿﺎ ﻛﻮردی ﻛرﻛﻮوك ﺑ داواﻛی دووزﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو رازﯾﯿ وﺷ/ﻛرﻛﻮوك -ھژار رەﺷﯿﺪ دوای ﺋــەوەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺷــﺎرۆﭼﻜەی دووزﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﻟــە ﻫەﻓﺘــەی راﺑــﺮدوودا ﺑەﻫــﯚی ﺗێﻜﭽﻮوﻧــﯽ دۆﺧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾــﺎن ﺑڕﯾﺎرﯾــﺎن دا و داوای ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻛﺎرﮔێڕﯾــﯽ دووزﯾــﺎن ﻟــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــەاڵﺣەدﯾﻨەوە ﺑــﯚ ﻛەرﻛــﻮوك ﻛــﺮد ،دوێﻨــێ ﺳێﺸــەم ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻛەرﻛﻮوﻛــﺪا ﺑەﺑــێ ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧــﯽ ﻋــەرەب و ﺗﻮرﻛامن، ﺑڕﯾــﺎر درا ﺋــەو داواﻛﺎرﯾﯿــەی
ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ دووز ﺑﺨﺮێﺘــە ﺑــەردەم ﻻﯾەﻧــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن. ﺷــﺎرۆﭼﻜەی دووزﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو 255// 255 ﻛــﻢ ﺑﺎﻛــﻮری ﺑەﻏــﺪا /و ژﻣــﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﻧێﺰﯾﻜــەی 180ﻫــەزار ﻛەﺳــە ﻟــە ﻛــﻮرد و ﺗﻮرﻛــامن و ﻋــەرەب ﭘێــﻚ دێــﻦ ،ﭘێﺸــﱰ ﺳــەر ﺑەﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛــﻮوك ﺑــﻮو ،ﺑــەاڵم ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ڕێﮋﯾﻤــﯽ ﻟێﺨــﺮاوی ﻋێﺮاﻗــﺪا ،ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛــەی ﺧﺮاﯾە ﺳــەر ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــەاڵﺣەدﯾﻦ و ﯾەﻛێﻜــە ﻟــە ﻧﺎوﭼــە ﺟــێ
ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﻓﯿﺪراڵ. ﺷــەﻻل ﻋەﺑــﺪول ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣــﯽ دووزﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﺑــە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﺋێﻤــە ﻟــە ﺷــﺎرۆﭼﻜەی دووز و ﺋەﻧﺠﻮوﻣــەن ﺑڕﯾﺎرﻣــﺎن داوە ﻛــە ﺳــﻨﻮوری ﻛﺎرﮔێڕﯾــﯽ ﺷــﺎرۆﭼﻜەﻛەﻣﺎن ﺑﮕەڕێﺘــەوە ﺷــﺎری ﻛەرﻛــﻮوك ﻛــە ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ڕژێﻢ ﺳــﻨﻮوری ﺟﻮﮔﺮاﻓــﯽ ﮔــﯚڕدراوە ﺑــﯚ ﺳــەر ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺳــەاڵﺣەدﯾﻦ، ﺋــەو داواﯾەﻣــﺎن ﺑــە ﻓەرﻣــﯽ داوەﺗە ﺋﯿــﺪارەی ﻛەرﻛــﻮوك ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﭼﺎرەﺳــەری ﺋــەو ﻛێﺸــەﯾە ﺑﻜــەن و
ﺑﮕەڕێﯿﻨەوە ﺳەر ﻛەرﻛﻮوك“. ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﺋﯿــﺪارەی ﻛەرﻛــﻮوك ﺑە ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿەوە داواﻛــەی ﺋێﻤەﯾــﺎن ﻗﺒــﻮوڵ ﻛــﺮدووە و ﺑەڵێﻨﯿﺸــﯿﺎن داوە ﻛﺎری ﺑــﯚ ﺑﻜــەن ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺋــەو داواﯾــەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣــەن و ﺋﯿــﺪارەی دووزﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﻗﺒــﻮوڵ ﺑﻜــﺮێ و ﺳــﻨﻮورەﻛەﻣﺎن ﻟــە ڕووی ﺋﯿﺪارەﯾﯿــەوە ﺑﮕەڕێﺘــەوە ﺑــﯚ ﺷــﺎری ﻛەرﻛﻮوك“. ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ﺷــێﺮزاد ﻋــﺎدل ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛــﻮوك ﻟــە ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺑﺮاﯾەﺗــﯽ ﺑــە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”دوێﻨــێ ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﺪا ﺑڕﯾﺎر درا
ﻛﺎر ﺑــﯚ ﺋــەوە ﺑﻜﺮێــﺖ ﺋــەو داواﯾەی دووز ﺑﺪرێﺘــە ﻻﯾەﻧــە ﭘێﻮەﻧــﺪارەﻛﺎن ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑەﺷــێﻮەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻛﺎرەﻛە ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪرێــﺖ و داواﻛەﯾﺎن ڕەواﯾــە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ڕژێﻢ ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺷــﺎرۆﭼﻜە و ﺷــﺎرەدێ ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﻛەرﻛــﻮوك داﺑــڕاون
ﺑەﻫــﯚی ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺷــﯚﭬێﻨﯿﯿﺎﻧەی ﺑەﻋﺴەوە“. ”ﺑــﯚ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدن ﻟــە داواﻛــەی ﺋﯿــﺪارەی و ﺋەﻧﺠﻮوﻣــەن دووزﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﺑەﺗەﻧﯿــﺎ ﻻﯾەﻧــﯽ ﻛــﻮردی ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﻛــﺮد ،ﻻﯾەﻧــﯽ ﻋــەرەب و ﺗﻮرﻛــامن ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی
ﻟــەو داواﯾــە ﻧﺎﻛــەن ﺑــە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋــەوەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ﻛــە ﻟــە ﻧەﺗــەوەی ﺗﻮرﻛامﻧە ﺑــەو ﻫﯚﯾەوە ﺑەﺷــﺪاری ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛــەی ﻧەﻛــﺮد“ ﻋــﺎدل وای ﮔﻮت.
رێﮋەی ﻛﻮرد ﻟە ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑﯚ ﻛەﻣﱰ ﻟە % 4داﺑەزﯾﻮە
300ﺋﻓﺴر و ﺳرﺑﺎزی ﻛﻮرد ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺮﻦ ﺳﻮﭘﺎی ﻋﺮاق ﺟ ﺑﻦ راﭘﯚرت /وﺷ
ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﺑە زۆرەﻣﻠێ و دوورﺧﺴﺘﻨەوەی ﺳەرﺑﺎزاﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاﻗﺪا درێﮋەی ﻫەﯾە ،ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﻫێام ﺑﯚ ﺋەوە دەﻛﺎت ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا رێﮋەی ﻛﻮرد ﻟە ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﺑﯚ ﻛەﻣﱰ ﻟە 4%داﺑەزﯾﻮە.
ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــەی ﺑــە دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ،ﻟــە ﻣــﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑــﺮدوودا ﻟــە 8ی ﺳــﻮﭘﺎی ﺳــﻨﻮوری ﻟﯿــﻮای 5و ی ﻋێــﺮاق زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 300ﺋەﻓﺴــەر و ﺳــەرﺑﺎزی ﻛــﻮرد ﺑــە ﻧﺎﭼــﺎری رﯾﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاﻗﯿــﺎن ﺟێﻬێﺸﺘﻮوە. ﻫﯚﺷــەﻧﮓ رەزا ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﺑــﯚ ”وﺷــە“ راﯾﮕەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻟە 2003ەوە ﻟــە رﯾﺰی ﺳــﻮﭘﺎی ﺳــﺎڵﯽ 2003ەوە ﻋێﺮاﻗــﺪام ،ﺋــەوﻛﺎت رێــﮋەی ﻛــﻮرد ﺑــە رادەﯾــەك زۆر ﺑــﻮو ﻛــەس
ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ﮔﺮﻓﺘــامن ﺑــﯚ دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت ،ﺑــەاڵم ﻟــە دوای ﺳــﺎڵﯽ 2007ەوە وردە وردە ﺋەﻓﺴــەر 2007ەوە و ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻟەﻻﯾــەن ﺑەرﭘﺮﺳــە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋەرەب دژاﯾەﺗــﯽ دەﻛﺮاﯾــﻦ و ﺑــە زۆرەﻣﻠێ و دوور ﻟــە ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﺧﯚﻣــﺎن ﺑــﯚ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺎﺷــﻮورو ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﻋێﺮاق دەﮔﻮازراﯾﻨەوە. ﻣﺤەﻣــەد ﻧــﻮوری ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﺷــﺎری ﻫەوﻟێــﺮەو ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2004ەوە ﺳــەرﺑﺎزە ﻟــە ﺳــﻮﭘﺎی 2004ەوە ﻋێــﺮاق ،راﯾﮕەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻟــە ﻫــەر ﻣﺎﻧﮕێﻜــﺪا 80
ﺗــﺎ 1100ﺳــەرﺑﺎزی ﻛــﻮرد ﻟــە ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق دوور دەﻛەوﻧــەوە، ﻫﯚﻛﺎرەﻛەﺷــﯽ ﺋەوەﯾــە ﺋەﮔــەر ﺗﻮاﻧﯿﯿــﺎن دەرﻣــﺎن دەﻛــەن ،ﺋەﮔــەر ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧــﯽ ﺋــەوە ﻫەڕەﺷــەی ﻛﻮﺷــﺘﻨامن ﻟێﺪەﻛــەن و ﯾﺎﺧــﻮد رەواﻧــەی ﯾەﻛەﯾەﻛــﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺎﺷــﻮور و ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﻋێــﺮاق دەﻛﺮێﯿــﻦ ﻛــە ﻫﯿــﭻ ﺳــەرﺑﺎزێﻜﯽ ﻛــﻮردی ﻟــێ ﻧﯿﯿــەو ﻟەوێﺶ دژاﯾەﺗﯽ دەﻛﺮێﯿﻦ. ﺋــەو ﺳــەرﺑﺎزە ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑەوەﺷــﺪا دەﯾــﺎن ﺟــﺎر داواﯾــﺎن ﻛــﺮدووە ﺑﯿﺎﻧﮕەڕێﻨــەوە ﺳــەر ﻣﯿﻼﻛــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەی وەزارەﺗــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﻫــەر ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ ﺑــەم ﺑﺎﺳــەوە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﻋێــﺮاق ﻟــە ﻟﯿﮋﻧــەی ﺑەرﮔــﺮی و ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﺷــﻮان ﻣﺤەﻣــەد ﺗەﻫــﺎ ﺑــﯚ ”وﺷــە“
راﯾﮕەﯾﺎﻧــﺪ ،ﭼەﻧﺪﯾﻨﺠــﺎر زۆر ﺑــە ﺗﻮﻧــﺪی دژاﯾەﺗﯿــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن ﻧﯿﺸــﺎن داوە ﺑــەوەی ﻧﺎﺑێــﺖ ﺑــە دژاﯾەﺗﯿﻜــﺮدن ﻛﺎر ﺑــﯚ دوورﺧﺴــﺘﻨەوەی ﻛــﻮرد ﻟــە ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﺑﻜﺮێ. ﺋەوەﺷــﯽ ﮔــﻮت ،ﯾﺎداﺷــﺘﯽ ﻧﺎڕەزاﯾﯿــامن ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻻﯾەﻧــە ﭘێﻮەﻧــﺪارەﻛﺎن ﻛــﺮدووە ﻟەﺳــەر ﺋەم ﭘﺮﺳــە ،ﺑــەاڵم ﻫﯿــﭻ وەاڵﻣێﻜﯽ ﻧەﺑــﻮوە ،ﻛەﻣﺒﻮوﻧــەوەی رێــﮋەی ﻛﻮردﯾــﺶ ﻟــە ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﺗــﺎ دێ ﻟــە زﯾﺎدﺑﻮوﻧﺪاﯾــە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻋەرەﺑــﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣــﺎی ﺗﺎﯾﻔﯽ دژاﯾەﺗﯽ ﻛﻮرد دەﻛەن. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە ﻫەڵﮕــﻮرد ﺣﯿﻜﻤــەت ﻣــەﻻ ﻋەﻟــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و راﮔەﯾﺎﻧــﺪن و ﻫﯚﺷــﯿﺎرﯾﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺳــەر ﺑــە وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑــﯚ ”وﺷــە“
راﯾﮕەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻣﺎوەﯾــەك ﻟەﻣەوﺑــەر ﻟــە ﻟﯿــﻮای 16زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﻫــەزار و 200ﻛــەس ﮔەڕاﻧﺪراوﻧەﺗــەوە ﺳــەر ﻣﯿﻼﻛــﯽ وەزارەﺗــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻛــە ﺑەﻫﯚی دژاﯾەﺗﯿﻜــﺮدن و ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی زۆرەﻣﻠێﯿــﺎن داواﯾــﺎن ﻛﺮدﺑــﻮو ﺑﮕەڕێﻨــەوە ﺳــەر ﻣﯿﻼﻛــﯽ وەزارەمتــﺎن ،ﻫــﺎوﻛﺎت ﻟــە ﻟﯿــﻮای 8 5ﯾــﺶ ﻧﺰﯾﻜــەی ﻫــەزار و 300 و ﯾــﺶ ﺋەﻓﺴــەرو ﺳــەرﺑﺎزﯾﱰی ﻛﻮرد دوای رەزاﻣەﻧــﺪی ﺳــەرۆﻛﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑڕﯾﺎرﯾﺪا ﺋەو ﺋەﻓﺴــەرو ﺳــەرﺑﺎزاﻧە ﺑﮕەڕێﻨﺪرێﻨــەوە ﺳــەر ﻣﯿﻼﻛــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺑڕﯾــﺎر واﯾــە ﻟــەم ﻣﺎﻧﮕــەدا ﻣﻮوﭼەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘێﺒﺪرێ.ﻟــە ﺑــﺎرەی ﺋەواﻧــەی ﻟــەم ﻣﺎوەﯾــەدا دوور
ﺧﺮاوﻧەﺗــەوە ﯾــﺎن ﺑــﯚ ﺷــﻮێﻨﯽ دوورە دەﺳــﺖ ﮔﻮاﺳــﱰاوﻧەﺗەوە، ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺳــەﺑﺎرەت ﺑە ﺋەواﻧــەی ﺗﺎزە دووﭼــﺎری ﺋــەو ﻛێﺸــەﯾە دەﺑــﻦ، ﺋێﻤــە ﻟــە وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺳــەرەﻛﯿامن ﻫەﯾــە ﺑــەوەی ﺑــە ﺑەردەواﻣــﯽ ﻛــﻮرد رﯾﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﺑــە ﺟێﺪەﻫێڵــﻦ ،ﺟــﺎ ﺑــە ﻫــﯚﻛﺎری ﺟﯿﺎوازﯾﯿەوەﯾــە ،ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺟــﺎر ﺑە ﻫــﯚی ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی زۆرەﻣﻠــێ و ﻫەﻧﺪێﻜﺠﺎرﯾــﺶ ﺑە ﻫــﯚی ﻣﻠﻤﻼﻧێ و ﺋﯿﺴﺘﻔﺰاز و دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧەوەﯾﺎﻧە. ﺋەوەﺷــﯽ ﺧﺴــﺘەروو ،ﺋێﻤــە داﺗﺎﯾەﻛــﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوﻣــﺎن ﻟــە ﺑەردەﺳــﺘﺪا ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺑەﭘێــﯽ ﺧەﻣاڵﻧﺪﻧــﯽ ﺋێﻤــە ﺑﺎوەڕﻣــﺎن واﯾــە ﻟــە ﺋێﺴــﺘﺎدا رێــﮋەی ﻛﻮرد ﻟــە رﯾﺰی ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﻛەﻣــﱰ ﻟــە 4% ﺑێــﺖ ،ﺋەﻣــە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە ﺳــﺎڵﯽ
2003و 2004ﻟەﺳــەروﺑەﻧﺪی ﺳــﻮﭘﺎی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧەوەی 15ی ﺋەﻓﺴــەرو ﻋێــﺮاق رێــﮋەی 15%ی ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﻛــﻮرد ﺑﻮون. ﻫەروەﻫــﺎ ﮔﻮﺗــﯽ ،ﭼﺎرەﺳــەری ﺋەو ﻛێﺸــەﯾە ﺑــەم ﺷــێﻮەﯾە دەﺑێــﺖ، ﻫەﻧﺪێــﻚ رێــﻜﻜﺎری ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﺳــەرﺑﺎزی ﻫەﯾــە دەﺑــێ ﺑﮕﯿﺮێﺘــە ﺑــەر ،ﺑــەاڵم ﺋێﻤــە ﻟــە ﻫــەردوو رێﻜﻜﺎرەﻛــەدا ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە وەﻛــﻮ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﭘﺎﺑەﻧــﺪ ﺑﻜەﯾــﻦ ﺑــەوەی ﺋــەو ﺟــﯚرە رێﻮﺷــﻮێﻨﺎﻧە ﻟــە رﯾــﺰی ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﺋەﻓﺴــەرو ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻧەﻛــﺮێ ،ﺑﯚﯾــە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ وردە وردە رێــﮋە و ژﻣــﺎرەی ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﺑــەرەو ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوە دەﭼێﺖ.
ﺑﯚﭼﯽ ﻛﻮرد و ﺗﻮرﻛامن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﭘێﻜەوە ﻧﺎﭼﻨە ﻫەڵﺒﮋاردﻧەوە
وﺷ/ﻛرﻛﻮوك -ھژار ڕەﺷﯿﺪ ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻛەرﻛﻮوك راﯾﺪەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە ﻛﻮرد ﻧﯿﯿەﺗﭙﺎﻛﯽ ﺧﯚی ﻧﯿﺸﺎن دا ﻛﺎﺗێﻚ رازی ﺑﻮو ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻛەرﻛﻮوك ﻛە ﻣﺎﻓێﻚ ﺑﻮو ﻫەڵﺒﮋاردن ﺑە ﻛﻮردی داﺑﻮو ،ﺑﺪرێ ﺑە ﺗﻮرﻛامن ،ﺑەاڵم ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛامﻧﯽ واز ﻟەو زﻣﺎﻧﯽ زﺑﺮە ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﻮرد ﻧﺎﻫێﻨﻦ. ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﺳەرۆﻛﯽ ﺑەرەی ﺗﻮرﻛامﻧﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻫﯿﭻ ﻛێﺸەﯾەﻛﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛﻮرد ﻧﯿﯿە ﻟە ﻛەرﻛﻮوك و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن زۆر ﺑﺎﺷﻦ. ﺳــﺒەی دوا وادەﯾــە ﺑــﯚ ﺑەﺳــﺘﻨﯽ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ ﺑــﯚ ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻛــە ﺑڕﯾﺎرە ﻟە 30ﻧﯿﺴــﺎن/ﺋەﭘﺮﯾﻠﯽ داﻫﺎﺗﻮو
ﺑەڕێــﻮە ﺑﭽێ ،ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﺋەوەﯾــە ﺑﯚﭼﯽ ﻛــﻮرد و ﺗﻮرﻛــامن ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك وەك ﯾەك ﻟﯿﺴــﺖ ﻧﺎﭼﻨە ﺋــەو ﻫەڵﺒﮋاردﻧەوە و ﺑﯚﭼــﯽ ﺑڕﯾــﺎری ﭘێﺸــﻮەﺧﺘە ﻟەﻻﯾەن
ﻫــەردوو ﻻوە دراوە ﻛــە ﭘێﻜــەوە ﻛﺎر ﻧەﻛەن. ﻧەﺟﻤەدﯾــﻦ ﻛەرﯾــﻢ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻛەرﻛــﻮوك ﻫەﻓﺘــەی راﺑــﺮدوو ﻟــە راﮔەﯾەﻧﺪراوێﻜــﺪا داوای ﻟــە ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛــﻮردی ﻛــﺮد ﺑــﯚ ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــە ﯾــەك ﻟﯿﺴــﺖ ﺑەﺷــﺪاری ﻫەڵﺒــﮋاردن ﺑﻜــەن ،ﭼﻮﻧﻜــە وەك ﺋــەو ﮔﻮﺗــﯽ ”دڵﻨﯿــﺎم ﻋــەرەب و ﺗﻮرﻛامﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ﺑە ﯾەك ﻟﯿﺴــﺖ ﺑەﺷــﺪاری دەﻛەن“. ﻋەدﻧــﺎن ﻛەرﻛﻮوﻛــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ
ﻣەﻛﺘەﺑــﯽ ﻫەڵﺒﮋاردن ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻛەرﻛﻮوك-ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮدﺳــﺘﺎن ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﻧﺰﯾﻜﻨەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛــﻮرد و ﺗﻮرﻛــامن ﻟــە ﻛەرﻛﻮوك ﻫــﯚی ﻫەرێﻤــﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻫەﯾــە و ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﺗەﺳــﻜﺒﯿﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻫەردوو ﻧەﺗەوەﯾﺸــەوە ﻫەﯾــە ،ﻫەروەﻫــﺎ ﻛێﺸــەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻧێــﻮان ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛــامن و ﻛــﻮرد ﻟــە دوای ﭘﺮۆﺳــەی ﺋــﺎزادی ﻋێﺮاﻗــەوە ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك ،واﯾﻜــﺮد ﺣەﺳﺎﺳــﯿﯿەت ﻟە ﻧێﻮان ﻫەردووﻻدا دروﺳﺖ ﺑێ“.
”ﻛــﻮرد ﻧﯿﯿەﺗﭙﺎﻛــﯽ ﻧﯿﺸــﺎن دا ﺑەراﻣﺒەر ﺗﻮرﻛــامن ﺑەﻫــﯚی ﺋــەوەی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺑــە ﻻﯾەﻧــﯽ ﺗﻮرﻛامﻧــﯽ دا ﻟــە ﺷــﺎرەﻛەدا ،ﺑــەاڵم ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛــامن وازﯾﺎن ﻟــەو زﻣﺎﻧە زﺑــﺮە ﻧەﻫێﻨﺎ ﻛــە ﻟــە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛﺎﻧەوە دژ ﺑــە ﻛــﻮرد ﺑــەﻛﺎری دێﻨــﻦ ،ﺋەﻣﺎﻧــە ﻫــﯚن ﺑﯚ ﺋــەوەی ڕێــﻚ ﻧەﻛەوﯾــﻦ ﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﺷــێﻮەی ﻫەڵﺒــﮋاردن ﻧەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑەﯾەﻛــەوە ﺑەﺷــﺪاری ﺑﻜەﯾــﻦ ﻟــە ﺑﺎزﻧــەی ﻛەرﻛــﻮوك“ ﻛەرﻛﻮوﻛــﯽ وای 255ﻛــﻢ ﺑﺎﻛــﻮری ﮔــﻮت .ﻛەرﻛــﻮوك 255//ﻛــﻢ ﺑەﻏﺪا /ﻟــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەی ﺑﺎﻛــﻮری ﻋێﺮاﻗە ﻛــە ﺑــﺎری ﺗەﻧﺎﻫــﯽ ﺗێﯿــﺪا ﻧﺎﺟێﮕﯿﺮە و ﻟــە رووی ﭘێﻜﻬﺎﺗــەی ﻧەﺗەوەﯾــﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯿﯿــەوە ﺟﯚراوﺟــﯚرە و ﯾەﻛێﻜــە ﻟــە ﻧﺎوﭼە ﺳــەرەﻛﯿﯿە ﻛێﺸــە ﻟەﺳــەرﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮان ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﻛە ﻣــﺎدەی 140 دەﺳــﺘﻮوری ﻫەﻣﯿﺸــەﯾﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽداﻧﺮاوە. ﺋەرﺷــەد ﺳــﺎڵﺤﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺑــەرەی ﺗﻮرﻛامﻧــﯽ ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﺋێﻤــە ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﻦ ﻟەﮔــەڵ ﻫــەر ﻻﯾــەن و ﻧەﺗەوەﯾەك ﺑەﺷــﺪاری ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ داﻫﺎﺗــﻮوی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨــەران ﺑﻜەﯾــﻦ ،ﺑــە ﻣەرﺟێــﻚ ﺋەو
ﻻﯾەﻧــە داواﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﻤــەی ﺗﻮرﻛــامن ﺑەدیﺑێﻨێﺖ“. ﻟەﺑــﺎرەی ﻫــﯚی ﺑەﺷــﺪاری ﺗﻮرﻛــامن ﻟەﮔــەڵ ﻋــەرەب ﻟــە ﻫەڵﺒﮋاردﻧــەﻛﺎن و دوورﯾﯿــﺎن ﻟــە ﻛــﻮردەوە ،ﺳــﺎڵﺤﯽ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﻣــەرج ﻧﯿﯿــە ﻟەﮔەڵ ﻋــەرەب ﺑــە ﯾەك ﻟﯿﺴــﺖ ﺑﭽﯿﻨــە ﻧﺎو ﭘﺮۆﺳــەی ﻫەڵﺒﮋارﻧەوە“. ”ﻫﯿــﭻ ﻛێﺸــەﻣﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻛــﻮرد ﻧﯿﯿــە ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺸــامن زۆر ﺑﺎﺷــە ،ﺑــﯚ ﻫەڵﺒــﮋاردن ﺗﻮرﻛــامن ﻫەﻣــﻮو ﻻﯾەﻧێــﻚ ﭘەﺳــﻨﺪ دەﻛﺎت و ﻛێﺸــەﻣﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻫﯿــﭻ ﻻﯾەﻧێــﻚ ﻧﯿﯿە ﻛــە ﺑﯿەوێــﺖ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛامن ﺑــﺪات ﻟــە ﻋێــﺮاق ،ﺑــەاڵم ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟــە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚداﯾــﻦ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑﮕەﯾﻨە رێﻜﻜەوﺗﻨێــﻚ ﺗــﺎ ﻟەﮔــەڵ چ ﻧەﺗــەوە ﯾﺎﺧﯚ ﻟﯿﺴــﺘێﻚ ﺑەﺷــﺪاری ﻫەڵﺒــﮋاردن ﺑﻜەﯾــﻦ ﻟــە ﺷــﺎری ﻛەرﻛــﻮوك“ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺑــەرەی ﺗﻮرﻛامﻧــﯽ وای ﮔﻮت. ﭘێﺸــﱰ ﻛــە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺧــﺮاپ ﺑــﻮو، دەﮔﻮﺗــﺮا ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟە ﭘﺸــﺖ ورووژاﻧﺪﻧﯽ ﺑــەرەی ﺗﻮرﻛامﻧﯿﯿەوەﯾــە دژ ﺑــە ﻛــﻮرد، ﺑــەاڵم ﺋێﺴــﺘﺎ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ زۆر ﻧﺰﯾــﻚ و ﺧــﺎوەن
ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻫﺎوﺑەﺷــﻦ ،ﺑــەاڵم ﻛﻮرد و ﺗﻮرﻛــامن ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك ﻫــەر ﺑــە ﮔﻮﻣﺎﻧەوە ﻟە ﯾەك دەڕواﻧﻦ. ﻫەر ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑەو ﺑﺎﺳــەوە ﺳــﯿﺮوان زەﻫــﺎوی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﭘێﺸــﻮوی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺑــەرەی ﺗﻮرﻛامﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ ﺗێــﺪا ﻧﯿﯿــە ﺑەﺷــﺪاری ﻫەڵﺒــﮋاردن ﻟەﮔــەڵ ﻛــﻮرد ﺑــﻜﺎت، دﯾــﺎرە ﺋــەوان ﺋەﺟﯿﻨــﺪای ﺧﯚﯾــﺎن ﻫەﯾــە و ﭘێﺪەﭼــێ رێﻨامﯾﯿــﺎن ﺑﯚ ﺑێﺖ ﺑﯚدﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽﻫەڵﻮێﺴﺘەﻛﺎﻧﯿﺎن. ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ،ﺗﻮرﻛــامن دەﯾەوێــﺖ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﻣﺎﻓــﯽ ﺧــﯚی ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨــێ ،ﺑﯚﯾــە دەﯾﺎﻧــەوێ ﻟــە ﻛەرﻛﻮوك ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎن ﺑــە ﯾەﻛﺴــﺎﻧﯽ داﺑــەش 32ﺑــﯚ ﻫــەر ﺑﻜﺮێــﻦ ﺑەﺷــێﻮەی 32% ﻧەﺗەوەﯾــەك ﻛــە ﺋەﻣەﯾــﺶ ﻫﯿــﭻ ﺑەﻫﺎﯾەﻛــﯽ ﻧﺎﺑێــﺖ ﺑــﯚ ﻫەڵﺒــﮋاردن، ﺑﯚﭼــﯽ ﻫەڵﺒــﮋاردن ﺑﻜﺮێــﺖ؟ ﺋەﮔــەر ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻛەرﻛــﻮوك ﺑﻜــﺮێ ،ﺗﻮرﻛــامن ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ ﻛــە ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛــﻮرد ﭘێــﯽ ﺑەﺧﺸــﯿﻮن ،ﺑە دەﺳــﺖ ﺑێﻨــﻦ ،ﺑﯚﯾە وا ﺑﺎﺷە ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻨەوە ﻟە ﻛﻮرد.
ﺳﻴﺎﺳەت
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﯚ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺋەﺳەد 15 ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﺑە ﭘەﯾەدە دەدا وﺷ /ھوﻟﺮ ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑڕی 15ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﺑە ﻧﺎوی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ﻟە رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”ﭘەﯾەدە“ دەدات و ﺋەوەﯾﺶ ﻫﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚی رژێﻤﯽ ﺳﻮورﯾﺎﯾە ﺑە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳەد .ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻛﻮرد دەڵێ ”ﺋەو ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯿەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﯚ ﭘەﯾەدە ﺑﯚ ﺋەوەﯾە ﮔﺮﻓﺖ ﻟە ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﮔەورەﺗﺮ ﺑﺒێ“.
ﭘێامن واﯾە ﺋەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾە زۆرە و ﻧﺎﺑێ ﺑە ﺣﺰﺑێﻚ ﺑﺪرێ، ﭼﻮﻧﻜە دەﻛﺮا ﻛﯚﻣەﻛﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﭘێﺒﻜﺮێ ﯾﺎﺧﯚ ﭼەﻧﺪ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﻧﺸﯿﻨﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﭘێﺪروﺳﺖ ﺑﻜﺮێ ﺧەﯾــﺮواڵ ﺣەﺳــەن وەزﯾــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی وەزﯾﺮاﻧــﺪا ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛــەی 15ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨــﺎر وەك ﻫــﺎوﻛﺎری داراﯾــﯽ ﺑــﯚ ﭘﺎرﺗــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑــە ”ﭘەﯾەدە“ دەدات. وەزﯾــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻋێــﺮاق دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛــە ”ﺋــەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾــە ﮔﻮاﯾــە ﺑــﯚ ﺑﺎﺷــﱰﻛﺮدﻧﯽ
دۆﺧــﯽ ﻛــﻮردە ﻟــە رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛــە ﺑەﻫــﯚی ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳﻮورﯾﺎوە ،ﺧﺮاپ ﺑﻮوە“. وەزﯾﺮێﻜــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﻛــە ﺑەﻫــﯚی ﻫەﺳــﺘﯿﺎرﯾﯽ ﭘﺮﺳــەﻛەوە داوای ﻛــﺮد ﻧــﺎوی ﻧەﻫێــرنێ ،ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”وەزﯾــﺮە ﻛــﻮردەﻛﺎن و ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە وەزﯾﺮەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻮﻧەی ﻋێــﺮاق دژاﯾەﺗﯿــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑــﯚ ﺋــەو ﻫﺎوﻛﺎرﯾﯿــەی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ دەرﺑــڕی، ﭼﻮﻧﻜــە ﺋــەو ﻛﯚﻣەﻛــە ﺟێــﯽ ﮔﻮﻣﺎﻧە و ﺑەﻫﯚﯾــەوە ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟــە ﺋەﺳــەد
دەﻛــﺮێ ﻟــە رێﮕــەی ﭘﺎرﺗێﻜــﯽ ﻛﻮردﯾﯿــەوە ﻛــە ”ﭘەﯾەدە“ﯾــە، ﺑــەاڵم ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــﻮور ﺑــﻮو ﻟەﺳــەر ﺑەﺧﺸﯿﻨەﻛەی“. ”ﭘێــامن واﯾە ﺋــەو ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾــە زۆرە و ﻧﺎﺑــێ ﺑــە ﺣﺰﺑێــﻚ ﺑــﺪرێ ،ﭼﻮﻧﻜــە دەﻛــﺮا ﻛﯚﻣەﻛــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﭘێﺒﻜــﺮێ ﯾﺎﺧــﯚ ﭼەﻧــﺪ ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﻧﺸــﯿﻨﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﭘێﺪروﺳــﺖ ﺑﻜــﺮێ ،ﺑــەاڵم ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺧــﯚی دەزاﻧــێ ﺑﯚﭼــﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻣەﻛە دەﻛﺎت ﻛــە ﻧﺎڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﻫــﺎوﻛﺎری ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەدی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺳﻮورﯾﺎﯾە“ وەزﯾﺮەﻛە وای ﮔﻮت. ﺑەﻫﺠــەت ﺑەﺷــﯿﺮ ﻧﻮێﻨــەری ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ )ﺋەﻟﭙﺎرﺗــﯽ( ﺑــﯚ ”وﺷــە“ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﺟێــﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎرﻛﺮدن و ﺗێڕاﻣﺎﻧــە ﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺋــەو ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾە ﺑــە ﭘەﯾەدە دەدات ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧﺰﯾﻜەی 250 ﻫــەزار ﭘەﻧﺎﺑەری ﻛــﻮردی رۆژﺋــﺎوا ﻟە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻦ، ﻛەﭼــﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑــە ﻫﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﻧەﻛــﺮدوون ﻛــە زۆر ﻧﺰﯾﻜــﻦ و ﺋﺎﺳــﺎن ﻫــﺎوﻛﺎری دەﻛﺮێــﻦ وﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎﻧە. ﺑەﺷــﯿﺮ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﮔﻮﻣﺎﻧــﯽ ﺗەواوﻣــﺎن ﻟــەو ﻛﺎرەی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻫەﯾــە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻫــەر ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑــﻮو رێﮕــەی ﻧــەدەدا ﭘەﻧﺎﺑەراﻧــﯽ ﻛــﻮردی رۆژﺋــﺎوا ﺑێﻨــە ﻧــﺎو ﺧﺎﻛــﯽ ﻋێــﺮاق، ﯾەﻛــەم واڵﺗــﯽ دراوﺳــێﯽ ﺳــﻮورﯾﺎﯾە
3
ﻛــە رۆڵێﻜــﯽ ﻧەرێﻨــﯽ ﻫەﺑــﻮوە ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﺷﯚڕﺷــﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﺋێﺴــﺘﺎش ﺑەﺷــێﻮەی ﻧﺎڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟــە ﻣﺎﻧەوەی ﺋەﺳەد دەﻛﺎ“. ”ﺋــەو ﻫﺎوﻛﺎرﯾﯿە ﺑــﯚ ﭘەﯾەدە ﮔﻮﻣﺎﻧــەﻛﺎن ﮔەورەﺗــﺮ دەﻛﺎت ﺑــەوەی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻣەراﻣێﻜــﯽ ﮔاڵوی ﻫەﯾــە ﺑەراﻣﺒــەر ﻛــﻮرد ،ﭼﻮﻧﻜــە ﭘەﯾــەدە ﺗەﻧﯿﺎ ﺣﺰﺑێﻜــە و ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗــﯽ ﺗــەواوی رۆژﺋــﺎوا ﻧــﺎﻛﺎت ،ﺑﯚﯾە دەﺑﻮو ﻟــەو ﻫەﻧﮕﺎوەﯾــﺪا ﺋەﮔەر ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻫﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﻮرد ﺑــﻮو ﺋەو ﭘﺎرەﯾە ﺑــە ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯽ ﻛــﻮردی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﺪاﯾــە ،ﺑــەاڵم ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق دەﯾــەوێ ﮔﺮﻓﺘــﯽ ﮔــەورە ﻟە ﻧێــﻮان ﭘﺎرﺗــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋــﺎوا ﮔەورەﺗــﺮ ﺑﻜﺎت“ ﺑەﺷــﯿﺮ وای ﮔﻮت.
”ﺋەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾە ﮔﻮاﯾە ﺑﯚ ﺑﺎﺷﱰﻛﺮدﻧﯽ دۆﺧﯽ ﻛﻮردە ﻟە رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﺑەﻫﯚی ﺷﯚڕﺷﯽ ﺳﻮورﯾﺎوە، ﺧﺮاپ ﺑﻮوە“
ﭼﺎودێﺮی داراﯾﯽ ﺑە 19ﺧﺎڵ ﭘێﺸێﻠﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻛەرﻛﻮوك دەﺧﺎﺗە ڕوو وﺷ/ﻛرﻛﻮوك ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻛەرﻛﻮوك ﻟە ﻧﻮوﴎاوێﻜﺪا ﻛە ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی راﭘﯚرﺗێﻜﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﭼﺎودێﺮی داراﯾﯽ ﻛﺮاوە ،داوا ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻛەرﻛﻮوك دەﻛﺎت ﭼﺎرەﺳەری ﺋەو ﻛەﻣﻮﻛﻮڕی و ﭘێﺸێﻠﻜﺎرﯾﯿﺎﻧە ﺑﻜﺎت ﻛە ﻟە راﭘﯚرﺗەﻛەی ﭼﺎودێﺮی داراﯾﯿﺪا ﻟەﺑﺎرەی ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﺑﯚ ﺳﺎڵﯽ 2012ﻟەو ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾەدا ،ﻫﺎﺗﻮون. ﻟــەو ﻧــﻮوﴎاوەدا ﻛــە ﺑەﺋﯿﻤــﺰای ﺣەﺳــەن ﺗــﯚران ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻛەرﻛــﻮوك ﺑــە ژﻣــﺎرە 1782ﻟــە ﺑــەرواری 18دەرﭼــﻮوە ،ﻫﺎﺗــﻮوە 18/9/2013 2013 ”ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــﯚ ﻧــﻮوﴎاوی دﯾﻮاﻧــﯽ ﭼﺎودێــﺮی داراﯾــﯽ ،ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ وردﺑﻮوﻧــەوەی ﻧﺎوﭼــەی ﭼــﻮاری ﻛەرﻛــﻮوك ژﻣــﺎرە 7/5/7/1/18640ﻟــە ﺑــەرواری 18640 8/9/2013دەﻛﺎت و داوای 2013 ﺑڕﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻧــﺎو راﭘﯚرﺗەﻛــە دەﻛﺎت ،ﻛــە ﭼﺎودێــﺮی داراﯾــﯽ ﻟــەم ﺧﺎاڵﻧــەدا روون ﭘێﺸــێﻠﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووﻧەﺗەوە. .1ﭘێﺪاﻧــﯽ ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﺑــە ﺑڕێﻜــﯽ . زﯾﺎﺗــﺮ ﻟەو ﭘﺎرەﯾــەی ﺑﯚﯾــﺎن ﺗەرﺧﺎن ﻛــﺮاوە ﻟەﮔــەڵ داﺑەزﯾﻨــﯽ ﺋﺎﺳــﺘﯽ رێﮋەی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن. .2ژﻣــﺎرەی ﭘــڕۆژە ﭘێﻨــەدراوەﻛﺎن . ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە 70ﭘڕۆژە.
.3ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ ﻫەﺳــﺘﺎوە ﺑــە . ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن و ﭘێﺪاﻧــﯽ 177 ﭘــڕۆژە ﺑەﺑــێ ﺑﻮوﻧــﯽ رەزاﻣەﻧﺪﯾــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﭘﻼﻧﺪاﻧــﺎن ﻟــە ﺳــەرﯾﺎن، واﺗــە ﻟەﻧــﺎو ﺋــەو ﭘڕۆژاﻧــەدا ﻧﯿﻦ ﻛە ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗــﯽ ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎﻧــەوە ﭘەﺳﻨﺪ ﻛﺮاون. .4ﺑەﻛﺎرﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﭘــﺎرەی ﻣــﺎوە ﻟــە . ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﺑەﺑــێ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ رەزاﻣەﻧﺪی وەزارەﺗﯽ ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎن. .5ﭘﻼﻧەﻛــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺧــﯚی . ﻧەﭘێﻜﺎوە. .6ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘــڕۆژەﻛﺎن . ﺑەﺷــێﻮەی راﺳــﺘەوﺧﯚ ،ﺳــەرەڕای ﺟێﺒەﺟێﻨەﻛﺮدﻧــﯽ رێﻨﻮێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﺷــێﻮازە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــە ژﻣــﺎرە ،2011ﺑﮕــﺮە 183 3ﺑــﯚ ﺳــﺎڵﯽ ،2011 14ﻣﻠﯿــﺎر ﭘــڕۆژە ﺑــە ﺑەﻫــﺎی 14.6 دﯾﻨــﺎری ﻋێﺮاﻗــﯽ ﺑــەو ﺷــێﻮازە ﻫﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن. .7ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ ﻟــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ . ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــە 2012ﭘﺸــﺘﯽ ﺑــە
داواﻛﺮدﻧــﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑەﺳــﺘﻮوە، ﺳــەرەڕای ﺋــەوەی ﴎوﺷــﺘﯽ ﺋــەو ﺟــﯚرە ﭘڕۆژاﻧــە ﭘﺎﺳــﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺳــەردا ﻧﺎﯾەﺗــە ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن، ﻟــە ﺋــەوەی ﭘێﭽەواﻧــەی ﺑڕﮔــەی ﭼــﻮاری ﻣــﺎدەی 14ﻟــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ رێﻨﻮێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ 2008دا ژﻣــﺎرە 1ﺑــﯚ ﺳــﺎڵﯽ 2008دا
ﻫﺎﺗــﻮوە و ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﭘــڕۆژە ﻫەﻧــﺪێ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮاوەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻟــە ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﻧﺎﮔەﻧــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ وەﺑەرﻫێﻨﺎن. .8وەرﻧەﮔﺮﺗﻨــﯽ رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ . ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟــە دژی ﻫەﻣــﻮو ﺑەڵێﻨﺪەر و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣەﻛﺎن. .9ﻧﺎوردﯾــﯽ ﻫەﻧــﺪێ ﻟــە ﻛەﺷــﻔە . ﻗەﺑڵێﻨﺪراوەﻛﺎن.
ﺋﺎﺳــﺘﯽ .10داﺑەزﯾﻨــﯽ 10داﺑەزﯾﻨــﯽ ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺑەﻫــﯚی ﺑﻮوﻧــﯽ ﭼەﻧــﺪان ﻛێﺸــە و ﺑەرﺑەﺳــﺖ ﻛــە ﻟەﮔــەڵ ﻫــەردوو ﺑڕﮔــەی 10و 14ﻟــە رێﻨﻮێﻨــﯽ و دەﺳــەاڵﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ وەﺑەرﻫێﻨــﺎن ﺑــﯚ ﺳــﺎڵﯽ 2012ﻧﺎﻛﯚﻛە. .11ﭘێﭽەواﻧــەی ﻣــﺎدەی 7ﺑڕﮔــەی 11
20ب ،ﻟــە ﻧێــﻮان ﻫــەردوو ﻣێﮋووی ﭘێــﺪان و ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧــﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ دواﻛەوﺗﻦ رووی داوە. .12وەرﻧەﮔﺮﺗﻨــﯽ رەزاﻣەﻧﺪﯾــﯽ 12 ﻓەرﻣــﯽ ﺑــﯚ ﺷــﻮێﻦ و دﯾﺎرﯾﻨەﻛﺮدﻧﯽ زەوﯾﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ ﭘڕۆژەﻛﺎن. .13ﺧەرﺟﻜﺮدﻧــﯽ ﺑەﺷــێﻚ 13 ﻟــە ﭘــﺎرەی ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﻜﺮدن و ﭼﺎودێــﺮی ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ
رێﻨﻮێﻨﯿﯿــە
ﭘێﭽەواﻧــە ﻟەﮔــەڵ رەﭼﺎوﻛﺮاوەﻛﺎﻧﺪا. .14ﺑەدواﻧەﭼﻮوﻧــﯽ ﻧــﻮوﴎاوی 14 ﻟێﮋﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣــەن ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﺳەرداﻧﯿﻜﺮدﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﭘڕۆژەﻛﺎن. ﻧــﻮوﴎاوی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ .15 15 ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧەﻛــە ﭘەﺳــﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ﻟەﺳــەر 11ﭘــڕۆژە ﺑــە ﺑەﻫــﺎی 17 ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر. .16ﭘێﺪاﻧــﯽ 9ﭘــڕۆژە ﻟــە 16 15/12 15 12/2012 دوای ﺑــەرواری 2012 رێﻨﻮێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەﭘێﭽەواﻧــەی .2012 ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯿﯽ 2012 .17ﻓﺮەواﻧﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﺎزﻧــەی ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ 17 ﺋﯿــﺪارەی ﺧﯚﺟێــﯽ ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﭘﻼﻧــﯽ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــەوەی ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛە ﻟــە ﺑــﺮی ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﻜﺮدن و ﭼﺎودێــﺮی ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ و داﻧﺎﻧــﯽ ﭘــﻼن و داڕﺷــﺘﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛە. .18ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﻫەﻧــﺪی ﻛﺎر 18 ﻟەﻻﯾــەن ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ ﻟــە دەرەوەی ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ. .19ﻛڕﯾﻨــﯽ ﻫەﻧــﺪێ ﺷــﺖ ﻟەﺳــەر 19 ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﭘــﺎرەی ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ﺑەﭘێﭽەواﻧــەی ﻫەرێﻤــەﻛﺎن ﻣــﺎدەی 7ﻟــە رێﻨﻮێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﻮدﺟــەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ .2012 .2012
4
ﺳﻴﺎﺳەت
) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ژﻣﺎرە )25 ﻣﺎررە ژﻣﺎ ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
رەﻫەﻧﺪەﻛﺎن
26
ژﯾﺎن ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ ﻛﺮاوە! زۆر ﻟــە ﻣێــﮋە ﻗﺴــە ﻟەﺳــەر ﺋــەوە دەﻛــﺮێ ﻛــە ژﯾــﺎن ﻟە رێﮕــەی دەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻫەواڵﮕﺮﯾــﯽ دەوڵەﺗــەوە ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﻛــﺮاوە ﻟــە ﭘێﻨــﺎو دوورﺧﺴــﺘﻨەوەی ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺑــﯚ ﺳــەر ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ،ﺋــەم ﻛەﯾﺴــە ﺟﯿﻬﺎﻧﯿﯿــە ﺷــﯿﻜﺮدﻧەوەی ﺟﯿــﺎوازی ﺑــﯚ دەﻛﺮێــﺖ ،ﻫەﻧﺪێــﻚ ﭘێﯿــﺎن واﯾــە ﻗﺴــەﻛﺮدن ﻟەﺳــەر ﺋــەم ﺑﺎﺑەﺗــە و ﮔﺮﻧﮕﯿﭙێﺪاﻧــﯽ ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﻣەﺑﺪەﺋــﯽ و ﻓﻜﺮﯾﯿــە ،ﻫەﻧﺪێــﻚ ﭘێﯿــﺎن واﯾە ﺋەم ﺗﺮﺳــە ﻟــە دەزﮔﺎی ﻫەواڵﮕــﺮی ﺑەﺷــێﻜە ﻟــە وەﻫــﻢ ،ﺑەاڵم ﻫێﺸــﺘﺎ ﺑﯿﺮ ﻟــەوە ﻧەﻛﺮاوەﺗــەوە ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎ ﺑەﺷــێﻜﯽ ﮔەورە ﻟــەو ﻓــەزا ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿﯿــەی داﮔﯿــﺮ ﻛــﺮدووە ﻟــە ﭘەراوێﺰﯾﺪا ﺋﺎزادﯾﯿــەك ﻫەﯾــە ﺑﻮوەﺗە ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧــﯽ ﻫەﻣﻮو ﺋﺎزادﯾﯿــە ﻓــەردی و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ،ﺑەﻣــەش ژﯾﺎﻧــﯽ ﻟــە ﻫەﻣﻮو ﻛﻮﻧﺠێﻜﯽ دﻧﯿﺎ ﺑە ﺗەواوەﺗﯽ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ ﻛﺮدووە. ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوو ﻫەرﭼــﯽ رۆژﻧﺎﻣــە و ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﺋەڵامﻧﯿــﺎ ﻫەﯾــە ﺳــەرﻗﺎڵﯽ ﺋــەوە ﺑــﻮون ﻛــە دەزﮔﺎﯾەﻛــﯽ ﻫەواڵﮕﺮی ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ nsiﻛــە ﺋﯿــﺪوارد ﺳــﻨﯚدن ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ دەﻛﺎت ،ﭼﺎودێــﺮی ﻫﺎﻧﺪەﻛــەی ﺋەﻧﺠێــﻼ ﻣێــﺮﻛڵ راوێــﮋﻛﺎری ﺋەڵامﻧﯿــﺎی ﻛــﺮدووە ﻟــە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﻗﺴــەﻛﺮدن و ﻧﺎﻣەﻧــﺎردن ﺑــﯚ ﻛەﺳــە ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧــﯽ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿەﻛﺎﻧﯽ دەوڵــەت ﺋــﺎﮔﺎدار ﺑﻮوﻧــە ،ﺋەﻣــە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻛــﺮد ﻛــە ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﯽ ﮔــەورە ﻟەﻧــﺎو زۆرﺑــەی ﻧﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾــﺎ و ﺗــﯚڕە ﻫەواڵﮕــﺮی و ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎرﯾﯿــەﻛﺎن و ﺗــەواوی ﺋــەو ﺧەڵﻜﺎﻧــەی ﻛــە ﮔﺮﯾﻨﮕــﯽ ﺑــە ﻧﻬێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەڵــامن دەدەن ﺑــەرز ﺑﺒێﺘــەوە ،ﺑــەاڵم ﺑەﻫــﯚی ﺋــەو ﻫﯚﺷــﯿﺎرﯾﯿەی ﺧەڵﻜــﯽ ﺋەڵامﻧﯿــﺎ ﻫەﯾەﺗــﯽ ،داوا ﻛــﺮا دەوڵــەت ﻫــەوڵ ﺑﺪا زەﻣﯿﻨــە ﺑﯚ ﺋــەوە ﺧﯚش ﺑﻜــەن ﺗﯚڕی ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺘــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑــە ﻓــەزای ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻣﯿﺪﯾﺎﯾــﯽ ﺋەڵامﻧﯿــﺎ ﻫەﺑێــﺖ و ﭼﯿــﱰ ﺋــەو ﺑﺎﺟە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﻧەدرێــﺖ و ﻟەﺳــەر ﺳــﻮﻣﻌەی دەوڵــەت و ﻛﺎرەﻛﺘــەری ﺋەڵامﻧﯿــﺎ ﻧەﻛەوێــﺖ و ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻛﺎرەﺳــﺎﺗێﻜﯽ وەﻫــﺎی ﻟێﻨەﻛەوێﺘــەوە ،ﺋەﻣــە واﯾﻜــﺮد ﻫەﻣــﻮوان ﺑــڕوا ﺑــەوە ﺑێﻨﻦ ﻛــە ﭘێﺸــﱰ ﺧەڵﻜــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﭙەروەر ﻫەﺑﻮون ﺧــﺎوەن ﺋەو ﺑڕواﯾــە ﺑــﻮون و دەوڵــەت ﺑــڕوای ﺑــەو ﺑﯚﭼﻮوﻧــە ﻧەﺑــﻮو، ﺳــەرەﻧﺠﺎم ﻧﺎﭼــﺎر ﺑــﻮون دان ﺑــە ﻫەڵەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧــﺪا ﺑﻨێﻦ ﻛــە ﻫەواڵﮕــﺮی دﻧﯿــﺎ ﺑەڕێــﻮە دەﺑــﺎت و ژﯾــﺎن و ﺋــﺎزادی ﺋﯿﻨﺴــﺎن ﺑــە ﺗەواوەﺗــﯽ ﻟەژێــﺮ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵــﯽ دەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻫەواڵﮕﺮﯾﺪاﯾە. ﺋەﮔەرﭼــﯽ دەرﻛەوﺗــﻮوە ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾــﺎ ﺑــە ﻧﺎﭼــﺎر وەﻛــﻮ ﻛەرەﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﯾﻨــﮓ ﺑــﯚ ژﯾــﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘە و دەﺑــێ ﻫەﻣــﻮو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾــەك و ﻫەﻣــﻮو ﺗﺎﻛێــﻚ ﻟــەم داﻫێﻨﺎﻧــە ﺑەﺷــﺪاری ﺑــﻜﺎت ،ﺑــەاڵم ﻟــە ﭘەﻧــﺎی ﺋەﻣەﺷــﺪا ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەم داﻫێﻨﺎﻧەﯾــﺶ دەرﻛەوﺗــﻮوە ﻛــە ﺋﯿﻨﺴــﺎن ﭼﯿــﱰ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻧﻬێﻨــﯽ و ﺗﺎﯾﺒەﻣەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧــﯚی ﻧﯿﯿــە ،ﺳــەرەﺗﺎ ﺳــەﺗەﻻﯾﺖ و دواﺗــﺮ ﻣﯚﺑﺎﯾــﻞ و ﭘﺎﺷــﺎن ﺋﯿﻤەﯾــﻞ و دواﺗــﺮ ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك و ﺗﻮﯾﺘــەر و ﻛﺎﻣێــﺮای ﺳــﯿﻜﻮﯾﺮﯾﺘﯽ ﺳــەر ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن و رەﻧﮕــە ﺷــﺘﯽ ﺳــەﯾﺮﺗﺮﯾﺶ دەرﺑﻜــەوێ ،ﺋەﻣﺎﻧــە ﺑــەدەر ﻟــەوەی ﺑﺎزاڕێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﻦ ﻟە ژﯾﺎﻧــﺪا و ﻧﺎﺑێﺖ ﺋﯿﻨﺴــﺎن ﻟــەم ﺑﺎزاڕە ﺑەﺷــﺪاری ﻧــەﻛﺎت ،ﺑــەاڵم ﺳــەرﺑﺎری ﺋــەوەش ﺑﯿــﺮ ﻟــەوە ﻛﺮاوەﺗــەوە ﻛﯚدەﻧﮕﯿﯿــەك ﻟــە دﻧﯿــﺎدا دروﺳــﺖ ﺑﻜﺮێــﺖ و ﺋەﻣﻨﯿﯿەﺗێــﻚ داﺑــرنێ ،ﯾــﺎن ﺋﯿﻨﺴــﺎن ﺑــﯚ ﺧــﯚی ﺳــﻨﻮورێﻚ ﺑــﯚ ﺋــەم دەﺳــﺘﺪرێﮋﯾﯿە داﺑﻨێــﺖ ﻛــە ژﯾﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەوە ،ﯾــﺎن ﻫﯿــﭻ ﻧەﺑــێ ﻻﻧﯿﻜــەم ﺑەﻫﺎﯾــەك ﺑﮕەڕێرنێﺘــەوە ﺑــﯚ ژﯾﺎن ﻛە ﭘێﺸــﱰ ﻫەﺑﻮو ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑەﻧــﺎوی ﺗەﻗﻠﯿﺪﯾﯿەﺗــەوە ﺑﻮوەﺗــە ﻋەﯾﺒــە و ﺷــێﻮەﯾەك ﻟــە دواﻛەﺗﻮوﯾــﯽ و ﻛﯚﻧەﭘەرﺳــﺘﯽ ،ﺋــەم ﺣﺎڵەﺗــە ﻛــە دﻧﯿــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺳــەرﻗﺎڵﯿەﺗﯽ و ﻗەڵﺴــە ﭘێــﯽ و ﺑــەری ﭘێﻨﺎﮔﯿــﺮێ ﻟــە ﺑــﻮاری ﺋەﻣﻨﯿﯿەﺗــﯽ دەوڵــەت و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﮔﺮووﭘــە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺧــﺮاپ ﻛەڵﻜــﯽ ﻟێﻮەردەﮔــﺮن ،ﺧــﯚ ﻛﺎری ﺗەﻧﯿــﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــەك ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﻛﺎری دەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻫەواڵﮕﺮﯾﯿــە ﻛــە دەﯾﺎﻧــەوێ ﺋــەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﺳــەر ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﮔەورەﻛﺎﻧــﯽ واڵﺗﺎﻧــﯽ زﻟﻬێــﺰ و ﺳــەﻧﻌەت ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﺑﻜــﺮێ ،ﻫەڵﺒــەت ﻟــە ﭘەﻧــﺎی ﺋەﻣەﺷــﺪا ﺋﯿﻨﺴــﺎن دەﺑێﺘــە ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﺟــﯚرە ﻟــە ﻣﻠﻤﻼﻧێــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋەﻣﻨــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ و ﺋــەو ﺋﺎزادﯾﯿەش ﻟە دەﺳــﺖ دەدات ﻛە ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿــﺪا ﻫەﯾەﺗــﯽ و دەﯾەوێ ﺑﯿﭙﺎرێــﺰێ ،ﻫــەم ﺋــەو متﻮوﺣــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەی ﻛــە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﺋﺎزادﯾــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە ﻫەﯾــە و دەزﮔﺎی ﻫەواڵﮕــﺮی ﻛﯚﻧﺘڕۆڵــﯽ دەﻛﺎت ﺑەﻧــﺎوی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺑەرژەوەﻧــﺪی و ﺋەﻣﻨﯿﯿەﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘامﻧﯽ دەوڵەﺗەوە.
ﺑەرﭘﺮﺳێﻚ :ﺷﺎرەدێﯽ ﻣﻮﻟﺘەﻗﺎ ﻋەرەﺑﻨﺸﯿﻨە ﺑﯚﯾە ﺧﺰﻣەت ﻧﺎﻛﺮێ وﺷە/ﻛەرﻛﻮوك -ﻫەژار ڕەﺷﯿﺪ ﺷــﺎردێﯽ ﻣﻮﻟﺘەﻗــﺎ ﺳــەر ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛــﻮوك ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛــﯽ ﻫﯿــﭻ ﺳەرەﺗﺎﯾﯿﺸــﯽ ﺗﯿــﺎدا ﺟێﺒەﺟــێ ﻧەﻛﺮاوە و ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷــﺎردێﯿەﻛە دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟــﺎر داوای ﭘــڕۆژە و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــﺎن ﻟــە ﻻﯾەﻧــە ﭘێﻮەﻧــﺪارەﻛﺎن و ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻛەرﻛــﻮوك ﻛــﺮدووە” ،ﺑــەاڵم ﺳﻮودی ﻧەﺑﻮوە“. ﻣﻮرﻟﺘەﻗــﺎ وەك ﭘێﺸــﱰﯾﺶ
”وﺷــە“ ﺑــاڵوی ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻫﯿــﭻ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛــﯽ ﺗﯿــﺎدا ﻧﯿﯿــە و ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮوی ﺋــەو ﺷــﺎرەدێﯿە ﻟــە ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯿەﻛــﯽ ﺗﻮﻧــﺪدان و ﻫﯿــﭻ ﭘڕۆژەﯾــەك ﻧﯿﯿــە ﺳــەرﻧﺠﯿﺎن راﺑﻜێﺸــێ ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﻛﺎروﺑــﺎری ژﯾﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯿﺸﯽ ﺗﯿﺎدا ﻧەﻣﺎوە. ﻟــە دوا ﻛﺎردا ﻛــە ﺑڕﯾــﺎر ﺑــﻮوە ﺑــﯚ ﻣﻮﻟﺘەﻗــﺎ ﺑﻜــﺮێ ﻧﻮوﴎاوێﻜــﯽ ﺣەﺳــەن ﺗــﯚران ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻛەرﻛﻮوﻛــە ﺑــﯚ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺷــﺎردێﯽ
ﻣﻮﻟﺘەﻗــﺎ ﻛــە ﻛﯚﭘﯿﯿەﻛــﯽ دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗــﻮوە ،ﺗﯿــﺎدا ﻟەﺳــەر داوای ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻣﻮﻟﺘەﻗــﺎ داوا دەﻛﺎت ﻟﻘــﯽ ﺧــﯚراك ﻟــەو ﺷــﺎرەدێﯿە ﺑﻜﺮێﺘــەوە ،ﺑــەاڵم ﺑەﭘێﯽ ﺑەدواداﭼﻮوﻧــﯽ ﭘەﯾﺎﻣﻨێــﺮی ”وﺷــە“ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﺋەوەﯾﺶ ﻧەﻛﺮاوە. ﯾﻮﻧــﺲ ﺟﺒــﻮوری ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺷــﺎرەدێﯽ ﻣﻮﻟﺘەﻗــﺎ ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺋێﻤــە ﻟــەم ﺷــﺎرەدێﯿە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﮔﺮﻓﺘــامن ﻫەﯾــە و ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛــەس ﺑــە دەﻧﮕامﻧــەوە ﻧەﻫﺎﺗــﻮوە
ﺑــە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﭼﺎرﺳــەرﻛﺮدﻧﯿﺎن، داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺋــەم ﻧﺎوﭼەﯾــە ﻟــە ﻫەﻣــﻮو ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەك ﺑێﺒەﺷــﻦ و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟــﺎر داواﻣــﺎن ﻟــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎر و ﻻﯾەﻧــە ﭘێﻮەﻧﺪارەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ﻛــﺮدووە ﻛﺎر ﺑــﯚ ﻣﻮﻟﺘەﻗــﺎ ﺑﻜەن ،ﺑەاڵم ﺑێ ﺳﻮود ﺑﻮوە. ﺟﺒــﻮوری ﮔﻮﺗــﯽ ”ﭘێﻢ واﯾــە ﺋﯿﺪارەی ﻛەرﻛــﻮوك ﺟﯿــﺎوازی دەﻛﺎت ﻟــە ﻧێــﻮان ﻧەﺗــەوەﻛﺎن و ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻋــەرەب ﺳــﺘەﻣﯽ زۆری ﻟێﺪەﻛﺮێــﺖ ﻟــە ڕووی ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەوە، دڵــامن ﺑــەم ﭘﺎرێــﺰﮔﺎرە ﺧــﯚش ﺑﻮو،
ﺑــەاڵم ﺋەوﯾــﺶ ﻫﯿﭽــﯽ ﺑــﯚ ﺋــەم ﻧﺎوﭼەﯾە ﻧەﻛﺮد“. ”ﻫــﯚی ﺋــەو ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯿﯿــە دەﮔەڕێﻨﯿﻨــەوە ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻛــە ﻧﺎوﭼەﻛــە ﻋەرەﺑﯿﯿــە ،ﺋەﮔەرﻧــﺎ ﻟە ﻫﯿــﭻ ﺟێﯿەﻛﯽ ﺋــەم ﻋێﺮاﻗــە ﻧﯿﯿە ﺷــﺎرەدێﯿەك ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﺧــﯚراك و ﺷــﺎرەواﻧﯽ و ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﺑــﺎری ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯽ و ڕەﮔەزﻧﺎﻣــەی ﺗﯿــﺎدا ﻧەﺑــێ ،ﮔەﯾﺸــﺘﻮوﯾﻨەﺗە ﺋــەو ﺑــﺎوەڕەی ﻛــە ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﺪا ﻧﺎژﯾــﻦ ،ﺑﯚﯾــە ﺧﺰﻣەمتــﺎن ﻧﺎﻛەن“ ﺟﺒﻮوری وای ﮔﻮت.
ﺷﺎاڵو ﻋەﻟﯽ ﻋەﺳﻜەری:
ﺋەواﻧەی ﺑﺎﺳﯽ دەﺳەاڵﺗﯽ ﻫێﺮۆﺧﺎن دەﻛەن ﺗﺮﺳﯿﺎن ﻟە دەﺳەاڵﺗﯽ ﺋﺎﻓﺮەت ﻫەﯾە
ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺳﻠێامﻧﯽ ﺋەوەﻧﺪەی ﻣﺎوە ﺟﻨێﻮ ﺑە ﺧﻮﺷﻚ و داﯾﻜامن ﺑﺪەن وﺷ/ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ -زرﯾﺎن ﺟوھر ﺷﺎاڵوی ﻋەﻟﯽ ﻋەﺳﻜەری ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘامﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەاڵﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ دەداﺗەوە ﻟەﺑﺎرەی ﺑەردەواﻣﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەدات ﻛە ﺋەواﻧەی رەﺧﻨە ﻟە دەﺳەاڵﺗﯽ ﻫێﺮۆﺧﺎن دەﮔﺮن ،رۆﺷﻨﺒﯿﺮن و داوای ﻣﺎﻓﯽ ﺋﺎﻓﺮەت دەﻛەن، ﺑەاڵم ﻟە دەﺳەاڵﺗﯽ ژن دەﺗﺮﺳﻦ .دووﭘﺎﺗﯿﺸﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە دەﯾﺎﻧەوێ ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺎری ﺣﺰﺑﯽ ﺑﻜەن ،ﺑەاڵم ﺑڕوای ﺧەڵﻜﯿﺎن ﭘێﻨﺎﮔﯚڕی ﻟەوەی ﻛە ﺣﺰب ﻛﺎری ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری و داﻣەزراﻧﺪن ﻧﯿﯿە.
ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە دەﯾﺎن ﻓﻜﺮی ﺟﯿﺎواز ﭘێﻜﻬﺎﺗﻮوە ،ﺋەﻣەش ﻧﯿﺸﺎﻧەی زﯾﻨﺪوێﺘﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑەﯾە ﻛە ﺑەردەوام ﻟە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری و ﻧﻮێﺒﻮوﻧەوەداﯾە ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻟــە ﻫەڵﺒــﮋاردن ﭘﺎﺷەﻛﺸــەی ﻛــﺮد ،چ ڕێﮕﺎﯾــەك دەﮔﺮﻧــە ﺑــەر ﺗــﺎ دۆﺧــﯽ ﺣﺰﺑﺘــﺎن راﺳــﺖ ﺑﻜەﻧــەوە ﯾــﺎن ﺷﻜﺴــﺘەﻛە ﺑەردەوام ﻧەﺑێ؟ ﺑــﯚ زاﻧﯿﺎرﯾــﺖ ﺋێﻤــە ﭘﺎﺷەﻛﺸــەﻣﺎن ﻧەﻛــﺮدووە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەوە ﻟە ﺳــەرﻛەوﺗﻨﺪا ﺑﻮوﯾــﻦ ﻛە ﺑﻮوﯾﻨــە دوو ﭘﺎرﭼــە ،ﺑﯚﯾــە ﺧﯚﻣﺎن ﺑﺎ ﭘﺎﺷەﻛﺸــەﯾﯽ ﻧﺎزاﻧﯿــﻦ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺑەﺷــێﻜﯽ ﮔەورەﻣﺎن ﻟێﺠﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﻛەﮔﯚڕاﻧﻦ. ﺑەاڵم ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮاوە، ﺑــﯚ ﻫﯿــﭻ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێــﻚ ﻫەﯾــە ﺗــﺎ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮ دووﭼــﺎری ﻟەﺗﺒﻮونﻧەﯾەت؟ ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺷــﺖ ﻫەﯾــە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﻟە راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﺑﺎﺳــﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑەراﻣﺒەرەﻛﺎمنــﺎن ﻟێــﯽ ﺋــﺎﮔﺎدار ﻧەﺑﻦ، ﺑەاڵم ﺋێﻤە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺧﯚﻣﺎن ﻫەﯾە. ﺑﻮرﻫــﺎن ﺳــەﻋﯿﺪ ﺳــﯚﻓﯽ ﻛﺎدری دﯾــﺎری ﯾەﻛێﺘــﯽ دەڵــێ ﻫﯿــﭻ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻦ و ﯾەﻛــﱰ ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدﻧێــﻚ ﻟــە دوای ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﯾەﻛێﺘﯿﯿــەوە ﺑــەدی ﻧﺎﻛﺮێــﺖ ،ﺑــﯚ ﻛﯚﻧﮕــﺮەی داﻫﺎﺗــﻮوش ﺑەﻫەﻣــﺎن ﺷــێﻮە دەﺑێ، رای ﺋێﻮە ﻟەم ﺑﺎرەﯾەوە؟ ﺋــەوە ﻟــە ﺧــﯚی ﺑﭙﺮﺳــە ،ﺋەﮔــەر ﻧﺎ ﺑــﺎ ﻣــﻦ ﯾــەك ﭘﺮﺳــﯿﺎرت ﻟێﺒﻜــەم، ﺋەوەﻧــﺪەی راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﻫەﯾــە و ﻟــە ژێــﺮ ﺳــﻨﻮوری دەﺳــەاڵﺗﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ، ﻫــەر ﺋەوەﻧــﺪە ﻣــﺎوە ﺟﻨێﻮ ﺑــە داﯾﻚ و ﺧﻮﺷــﻜامن ﺑــﺪەن ،ﺋەﮔــەر ﻧــﺎ ﭼﯽ ﻣــﺎوە ﻧەﯾڵێــﻦ ﺋێﻤــەش ﻗﺒﻮوڵــامن
ﻧەﻛﺮدﺑێــﺖ؟ ﻟەﺑــەر ﺋــەوە ﺋــﺎزادی ﻟــە ﺳــﻨﻮوری دەﺳــەاڵﺗﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺳﻨﻮوری ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑەزاﻧﺪووە. ﺋــەو ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧەی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 20 ﺳــﺎڵە ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ و ﻣەﻛﺘــەب ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿــﻦ ،زۆر ﻛەوﺗﻨــە ﺑــەر رەﺧﻨــەی ﺋــەوەی ﻛــە ﻛﺎﺗــﯽ ﺋەوەﯾــە واز ﺑێﻨــﻦ ﺑــە ﺗﺎﯾﺒەت دوای ﻫەڵﺒــﮋاردن ،ﺗــﯚ ﭘێــﺖ واﯾــە ﺋــەوە ﮔﻮﻧﺠــﺎوە ﺑﯚ ﺑﺎﺷــﻜﺮدﻧﯽ دۆﺧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ؟ ﺋــەو ﻗﺴــەﯾە راﺳــﺘە ،ﺑــەاڵم ﺗﺎواﻧــﯽ ﻣﻦ ﻧﯿﯿــە ﻛە ﺋــەو ﺧەڵﻜﺎﻧە ﺋێﺴــﺘﺎش ﻟــە ﻛﯚﻧﮕــﺮەدا دەﻧــﮓ دێﻨــﻦ ،دﯾــﺎرە ﻛﺎدرەﻛﺎن ﺋەواﻧﯿــﺎن ﻗﺒﻮوڵــە ،ﺑﯚﯾــە ﺑﺎوەڕﻣــﺎن واﯾــە ﺋــەو ﺳــەرﻛﺮداﻧە ﺋەﻗڵﯿــﺎن ﭘێــاموە و ﺗﻮاﻧﺎﯾــﺎن ﻣــﺎوە، ﺑﯚﯾە دەﻧﮕﯿﺎن ﭘێﺪەدەن. ﻋﯿــامد ﺋەﺣﻤــەد ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜﯽ ﭘێﺸــﱰدا ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەوە داوە ﻛــە ﻟە دوای ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﯾەﻛێﺘﯿﯿــەوە ﻟەﻧــﺎو ﺣﺰﺑﺪا ﺑــﺎڵ ﯾﺎﺧﯚ ﻛﻮﺗﻠە ﻧەﻣــﺎوە ،ﺑەاڵم ﻫەﻧﺪێــﻚ ﭘــەڕ ﻫەر ﻣــﺎون .ﺗــﯚ ﭘێﺖ واﻧﯿﯿە ﺋــەو ﭘەڕاﻧە ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗﺮ ﺑﺒﻨەوە ﺑە ﺑﺎڵ؟ ﻣــﻦ ﻟــە ﺑﺎڵﻨﺪەﺷــﺪا ﻧەﻣﺒﯿﻨﯿــﻮە ﭘەڕ ﺑﺒــێ ﺑە ﺑﺎڵ ﺗــﺎ ﻟەﻧﺎو ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺑﯿﺒﯿﻨﻢ، ﺑــەاڵم ﺑــﯚ زاﻧﯿﺎرﯾﺖ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟــە دەﯾﺎن ﻓﻜــﺮی ﺟﯿــﺎواز ﭘێﻜﻬﺎﺗــﻮوە ،ﺋەﻣــەش ﻧﯿﺸــﺎﻧەی زﯾﻨﺪوێﺘــﯽ ﺋــەو ﺣﺰﺑەﯾــە ﻛــە ﺑــەردەوام ﻟــە ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری و ﻧﻮێﺒﻮوﻧەوەداﯾە. زۆر ﻗﺴــە ﻟەﺳــەر دەﺳــەاڵﺗﯽ
ﻫێﺮۆﺧــﺎن دەﻛﺮێــﺖ ﻟەﻧــﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ، ﺗــﯚ واﯾﺪەﺑﯿﻨــﯽ ﺋــەو دەﺳــەاڵﺗﺎﻧەی ﻫێــﺮۆ ﻛﺎرﯾﮕــەری دەﺑێــﺖ ﻟەﺳــەر داﻫﺎﺗــﻮوی ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻛــە ﺑــەرەو ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾــﯽ ﺑﭽێــﺖ ﯾــﺎن ﺧەڵــﻚ ﺋەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەی ﺑــﯚ دروﺳــﺖ ﺑێــﺖ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯚﺳــﯿﺎل دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗە؟ ﻣــﻦ ﻧﺎزاﻧــﻢ ﻫێﺮۆﺧــﺎن دەﺳــەاڵﺗﯽ ﭼﯿــﯽ ﻫەﯾــە؟ ﺋەوﯾــﺶ وەك ﻣــﻦ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻣەڵﺒەﻧﺪێﻚ ﺑﻮو دەﺳەاڵﺗﯽ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﻣەڵﺒەﻧﺪەﻛــەی ﺧــﯚی ﻫەﺑــﻮو و زﯾﺎﺗــﺮی ﻧﯿﯿــە، ﺑــەاڵم ﺋەواﻧــەی ﺋــەو رەﺧﻨەﯾــە دەﮔــﺮن زۆرﺑــەی ﺋەواﻧــەن ﻛــە ﺧﯚﯾــﺎن ﭘێﺮۆﺷــﻨﺒﯿﺮە ،ﺑــەاڵم ﭘێﯿــﺎن ﺷــەرﻣە ﺋﺎﻓﺮەﺗێــﻚ ﺑەرﭘــﺮس ﺑێــﺖ و ﺧﯚﯾﺸــﯿﺎن ﺑــﺎس ﻟــە ﻣﺎﻓﯽ ﺋﺎﻓــﺮەت و ﯾەﻛﺴــﺎﻧﯽ دەﻛــەن ،ﺋــەوان ﺗﺮﺳــﯿﺎن ﻟە دەﺳەاڵﺗﯽ ﺋﺎﻓﺮەت ﻫەﯾە. ﻟــە دﯾــﺪی زۆری ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﺘﺎﻧــەوە ﯾەﻛێﺘــﯽ زەرەرﻣەﻧــﺪ ﺑــﻮوە ﻟــە رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﺳــﱰاﺗﯿﺠﯽ ﻟەﮔــەڵ ﭘﺎرﺗﯽ ،ﺗﯚ ﭼﯚﻧﯽ دەﺑﯿﻨﯽ؟ ﻧەﺧێــﺮ ،ﺑەڵﮕەﯾــﺎن ﺑــﯚ ﺋەو ﻗﺴــەﯾە ﭼﯿﯿــە؟ ﺑــە ﻛﺎم راﭘﺮﺳــﯽ ﺋەو ﻗﺴــەﯾە دەﻛــەن؟ ﺑــﯚ ﺑەراﻣﺒەرەﻛەﻣــﺎن زﯾﺎمنەﻧــﺪ ﻧەﺑــﻮو؟ ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺋێﻤــە ﺋەﮔەر ﺷــﺘێﻚ ﺑــﯚ ﻧەﺗەوەﻛەﻣــﺎن ﻗﺎزاﻧﺞ ﺑێﺖ ﺑﺎ زﯾﺎﻧﯿﺸــﯽ ﺑﯚ ﺣــﺰب ﻫەﺑێــﺖ ﺋەوە ﺑــە زەرەر ﻧﺎزاﻧﯿــﻦ ،رەﻧﮕــە ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺳــﺎزش ﻫەﺑێــﺖ ﺋەوﯾــﺶ ﻟەﭘێﻨــﺎو ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺸﺘﯿﺪا ﺑﻮوە.
زۆرﺑــەی ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﺋەوەﻧــﺪەی ﺑــﯚ داﻣەزراﻧﺪن ﺳــەرداﻧﯽ ﺑﺎرەﮔﺎﻛﺎﻧﺘــﺎن دەﻛــەن ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوو ،ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧﯿــﻮ ﻫێﻨــﺪە ﺑــﯚ ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﺣﺰﺑــﯽ ﺳــەرداﻧﺘﺎن ﻧﺎﻛــەن، ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺋێــﻮە ﺑــﺎرەﮔﺎی ﺣﺰﺑﯿﻦ چ ﻛﺎرﺗــﺎن ﺑەوەﯾــە ﺋەرﻛــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑﺨەﻧەﺳەرﺷﺎﻧﯽﺧﯚﺗﺎن؟ ﺑەڵــێ ﺋــەو ﻗﺴــەﯾەت زۆر راﺳــﺘە، ﺧەڵﻜــﯽ ﮔﻠەﯾــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺋێﻤــە دەﻛــەن ﺑــﯚ داﻣەزراﻧــﺪن ،ﺑــەاڵم ﻣﻦ
ﻧەﻣﻬێﺸﺘﻮوە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﺶ ﺑەﻫﯚی دەﺳﺘﻮەرداﻧﯽ ﻣەڵﺒەﻧﺪەوەﺑێ، ﺑەڵﻜﻮﻫەﻣﻮو ﻟە رێﮕەی ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە دەﻛﺮێ و دەﺳﺖ ﻟە ﻛﺎری ﺣﻜﻮوﻣەت وەرﻧﺎدەﯾﻦ
ﻣﻦ ﻧﺎزاﻧﻢ ﻫێﺮۆﺧﺎن دەﺳەاڵﺗﯽ ﭼﯿﯽ ﻫەﯾە؟ ﺋەوﯾﺶ وەك ﻣﻦ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﻣەڵﺒەﻧﺪێﻚ ﺑﻮو دەﺳەاڵﺗﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺳﻨﻮوری ﻣەڵﺒەﻧﺪەﻛەی ﺧﯚی ﻫەﺑﻮو ﺑەڵێﻨﺖ ﭘێﺪەدەم ﺋەﮔەر ﯾەك ﻛەﺳــﺖ زاﻧﯽ ﻟە رێﮕــەی ﻣﻨەوە ﻛە ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻣەڵﺒەﻧــﺪی ﻛﯚﯾــە ﺑــﻮوم ﺑە واﺳــﺘەی ﻣەڵﺒەﻧــﺪ داﻣــەزراوە ،ﺑەڵێــﻦ دەدەم دەﺳــﺖ ﻟــە ﻛﺎر دەﻛێﺸــﻤەوە ،ﺑﯚﯾــە دڵﻨﯿﺎﺑە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ رێﮕەم ﺑــەوە ﻧەداوە، ﯾﺎﺧــﯚ ﻧەﻣﻬێﺸــﺘﻮوە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﺶ ﺑەﻫــﯚی دەﺳــﺘﻮەرداﻧﯽ ﻣەڵﺒەﻧــﺪەوە ﺑــێ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﻫەﻣــﻮو ﻟــە رێﮕــەی ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــەوە دەﻛﺮێ و دەﺳــﺖ ﻟــە ﻛﺎری ﺣﻜﻮوﻣــەت
وەرﻧﺎدەﯾﻦ. ﺋــەی ﻛەواﺗــە ﻛﺎﺗــﯽ ﺋــەوە ﻧەﻫﺎﺗــﻮوە ﺋێــﻮە ﺑــە ﺧەڵــﻚ ﺑڵێــﻦ داﻣەزراﻧــﺪن و ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﻛﺎری ﺋێﻤــە ﻧﯿﯿــە و ﻛﺎری ﺣﻜﻮوﻣەﺗــە و ﺋەﻣە ﺑە رەﺳﻤﯽ راﺑﮕەﯾەﻧﻦ؟ ﺑەڵــێ ،ﺑــەاڵم دەڵێﯿــﺖ ﭼــﯽ؟ ﭼﯚن ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻨﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﮕﯚڕﯾــﻦ؟ ﻓەرﻣﻮو ﺗﯚ ﺑﯚم ﺑﮕــﯚڕە ،ﻧﺎﮔﯚڕدرێــﺖ ،ﺋەﮔەر ﻧﺎ ﺋێﻤــەش ﻫەوڵــﯽ ﺋــەوە دەدەﯾــﻦ ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺎری ﺣﺰﺑﯽ ﺑﻜەﯾﻦ.
ﺳﻴﺎﺳەت
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
”ﭘﺎرەیﻛڕﯾﻨﯽﺗﺎﺑﻠﯚیﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿﯿەمتﺎنﻧﺎدەﻧێﺟﺎﻧﯚرەیرۆژﻧﺎﻣەﯾە“
ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﺋەﻣﺴﺎڵﺪا دوو ﻣﻠﯿﺎر و 400 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨﯽ رۆژﻧﺎﻣە ﺗەرﺧﺎﻧﻜﺮاوە وﺷ /ﻛﯚﯾ-زرﯾﺎن ﺟوھر ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﺋەﻣﺴﺎڵﯽ ﻫەرێﻤﺪا ﺑڕی دوو ﻣﻠﯿﺎر و 400ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎری ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨﯽ رۆژﻧﺎﻣە ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮاوە ،ﺑەاڵم ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎن دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛەﻧەوە ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﺗەﻧﯿﺎ ﯾەك دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎن ﺗەرﺧﺎن ﻧﺎﻛﺎت. ﺳــﺎاڵﻧە ﻟــە ﺑﻮدﺟــەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾــەك ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣــەﻛﺎن ﺑــﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﮕــە و ﯾەﻛــە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿــەﻛﺎن ﺗەرﺧــﺎن دەﻛﺮێــﺖ ،ﺑــەاڵم ﺗێﺒﯿﻨــﯽ ﺋــەوە دەﻛﺮێــﺖ زۆرێــﻚ ﻟــە ﻓەرﻣﺎﻧﮕــە و ﯾەﻛــە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿــەﻛﺎن ﻫﯿــﭻ رۆژﻧﺎﻣەﯾەﻛﯿــﺎن ﺑەدەﺳــﺖ ﻧﺎﮔﺎت و ﻧﺎﻛڕن. ﭼﺎﭘــﻮوك ﺷــێﺦ ﻋﻮﻣــەر ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﻛﯚﯾــە ﺳــەرﺑە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻫەوﻟێــﺮ ﺑــﯚ ”وﺷــە“ دەڵێﺖ ”ﻟە داڕﺷــﺘﻨﯽ ﺑﻮدﺟــەدا ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر دادەﻧێــﻦ ،ﺑــەاڵم ﭘێــامن ﻧــﺎدەن، دەڵێــﻦ ﺑــﯚت ﻫەﯾــە ﺑﺎﯾــﯽ ﯾــەك ﻣﻠﯿــﯚن دﯾﻨــﺎر ﺑﻜــڕی ،ﺑــەاڵم 100 ﻫەزارت دەدەﻧێ“. زۆرێــﻚ ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑــەران و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾەﻛــە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿــەﻛﺎن ﻟــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑــﺎس ﻟــە ﻫەﻣــﺎن ﺣﺎڵــەت دەﻛــەن، ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾەی ﻛــە ﭘﺎرەﯾــەك ﺗەرﺧــﺎن دەﻛﺮێــﺖ و ﺑەدەﺳــﺘﯿﺎن ﻧــﺎﮔﺎت ،ﻟــەو ﻧێﻮەﻧﺪەﺷــﺪا ﭘــﺎرەی ﺗەرﺧﺎﻧﻜــﺮاو ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎن ﺑە ﯾەﻛەﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛﺎن ﻧﺎدرێﺖ. ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣــﯽ ﺷــﺎری ﻛﯚﯾــە دەڵێــﺖ ”ﺗﺎﺑﻠــﯚی ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿﯿــەت ﻛــەوت و ﺑﯚ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧــەوەی ﭘﺎرەﯾــﺎن ﺧەرج ﻧەﻛﺮد ،ﺟﺎ ﻧﯚرەی رۆژﻧﺎﻣەﯾە!“. ﻟە زۆرێﻚ ﻟــە ﯾەﻛــە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛﺎن
ﺗەﻧﯿــﺎ رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﺰﺑــﯽ ﺑەرﭼــﺎو دەﻛــەون ،ﻫەروەك ﺳــﺎڵﺢ ﻛڵێﺴــەﯾﯽ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻧﺎﺣﯿــەی ﺧﺪراﻧــﯽ ﺳــەر ﺑــە ﻗــەزای دووﻛﺎن ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋﯿﺸــﱰاﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻧﻮێــامن ﻫەﯾە ،ﺋــەو ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەش ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣە ﻟــە ﺑﻮدﺟــەدا دﯾﺎری دەﻛﺮێــﺖ ،ﻓــﺮت و ﻓێڵە و ﺷــﺘێﻜامن ﺑەﻧــﺎوی ﺑﻮدﺟــەی ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣەوە ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن ﻧﺎﻛﺮێﺖ“. ﯾﻮﺳــﻒ ﺋەﺣﻤــەد ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺑەﺷــﯽ داراﯾــﯽ ﻫەﻣــﺎن ﻧﺎﺣﯿــە رەﺧﻨــە ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣــەت دەﮔﺮێــﺖ ﺑــەوەی ﻫﯿﭻ ﭘﺎرەﯾــەك ﺑــﯚ ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣــەﻛﺎن ﺗەرﺧــﺎن ﻧﺎﻛــەن ،ﺋــەو دەڵێــﺖ ”وەك ﺋەوەﯾــە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻧەﯾەوێــﺖ ﻛــەس زاﻧﯿــﺎری و ﺋﺎﮔﺎدارﯾﯿەﻛــﯽ ﻟەﺑﺎرودۆﺧــﯽ واڵت ﻫەﺑێــﺖ، ﻟەﺑەرﺋــەوە ﻫﯿــﭻ ﭘﺎرەﯾــەك ﺑــﯚ ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣــەﻛﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﻣەﮔــەر ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەران ﻟــە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻫﺎوﺑەﺷﯽﺑﻜەن“. ﻗﺎﻣﻘﺎﻣﯿﯿەﺗــﯽ ﺷــﺎری ﺳــﯚران ﻫەﻣــﺎن ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﺷــﺎری ﻛﯚﯾــەی ﻫەﯾــە ،ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣەﯾــﺎن ﻧﯿﯿــە و ”ﺑــﯚ ﺧﯚﻣــﺎن رۆژﻧﺎﻣــەﻛﺎن دەﻛڕﯾــﻦ و ﻫﯿــﭻ ﻧەﴎﯾﯿەﯾەﻛــامن ﺑــەو ﻧﺎوﻧﯿﺸــﺎﻧەوە ﻧﯿﯿــە“ ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿــﺪ ﮔﻮاﻧــﯽ ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﻗــەزای ﭼﯚﻣــﺎن ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻫەوﻟێــﺮ وای ﮔﻮت.
ﻫﯿــﻮا ﻗەرەﻧــﯽ ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣــﯽ ﻗــەزای راﻧﯿــە ،ﻫەﻣــﺎن ﮔﻮﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣــﯽ ﻗــەزای ﺳــﯚران دووﺑــﺎرە دەﻛﺎﺗــەوە و ﺋــەو دەڵێﺖ ”ﺗەﻧﯿــﺎ رۆژﻧﺎﻣــەی ﻫەوﻟێــﺮ و ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻧﻮێــامن ﺑــﯚ دێــﺖ، ﻫﯿــﭻ ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯿﺸــامن ﺑــﯚ ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣــەﻛﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﺋەﻣڕۆ رۆژﻧﺎﻣــەی ﺑەﯾﺎﻧــﻢ ﺑــە ﭘــﺎرەی ﺧــﯚم ﻛڕﯾــﻮە ،ﺋەوﯾــﺶ ﭼﻮﻧﻜــە ﻟێﺪواﻧێﻜﯽﺧﯚﻣﯽﺗێﺪاﺑﻮو“. ﺗەرﺧﺎﻧﻨەﻛﺮدﻧــﯽ ﻫﯿــﭻ ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾــەك ﺑــﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﮕــە و ﯾەﻛــە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿــەﻛﺎن ﺑــﯚ ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣــەﻛﺎن ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ،ﻛــە ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﺧﻮﻟــﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ راﯾﺪەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﻛە ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋەﮔەر ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ وەزارەﺗــەﻛﺎن رۆژﻧﺎﻣــەﻛﺎن ﺑﻜڕدرێﻦ ،ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەوە ﭘــﺎرە ﺑﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﺧــﻮارەوە ﺧــەرج ﻧﺎﻛﺮێﺖ. ﺳــەﻣﯿﺮ ﺳــەﻟﯿﻢ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺧﻮﻟــﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻟﯿﮋﻧــەی داراﯾــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺋێﻤــە دەزاﻧﯿــﻦ ﺋــەو ﺑﻮدﺟەﯾەی ﺑەﻧــﺎوی ﻛڕﯾﻨــﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧــەوە ﺗەرﺧــﺎن دەﻛﺮێــﺖ ﺑــە ﻓەرﻣﺎﻧﮕــە و داﻣــەزراوەﻛﺎن ﻧﺎدرێــﺖ، ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋەﮔــەر ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ وەزارەﺗەﻛﺎﻧــﺪا ﺣﺰﺑــە ﺑﺎاڵدەﺳــﺘەﻛﺎن ﺑﻜــڕن، ﺑــە ﭘێﭽەواﻧــەوە رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻫﻠــﯽ ﻧﺎﻛڕدرێــﺖ ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻓەرﻣﺎﻧﮕــە و داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﻫﯿــﭻ ﭘﺎرەﯾەﻛﯿــﺎن ﺑــﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘەﭘێﻨﺎﮔﺎت“.
”ﺧﯚا ﻟە ﻧﺎوﯾﺎن ﺑﺪات ﺣەﻟەﺑﯿﺎن ﺗﺎاڵن ﻛﺮد“ وﺷ /ھوﻟﺮ رۆدی ﺣﺳن ﻟە ﻣﺎڵێﻜﯽ ﭘەﻧﺎﺑەراﻧﯽ ﻛﻮردی رۆژﺋﺎوا ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺎزاری ﻣﻮﺑﺎﯾﻠﻔﺮۆﺷﺎن ﻟە ﻫەوﻟێﺮ ﺷﯚﻓێﺮە ﺣەﻟەﺑﯿەﻛە )ﺑﺎوﻛﯽ ﺳﺎڵﺢ( ﺑﺎس ﻟە دۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘﺎی ﺷﺎری ﺣەﻟەب ﺑﯚ ﻣێﻮاﻧەﻛﺎﻧﯽ دەﻛﺎت . ”ﺷــﺎری ﺣەﻟــەب زەرەری ﻫــەرە زۆری ﻟــەو ﻫەراﯾــەدا ﺑەرﻛــەوت ،ﺑــﺎزارە ﻛﯚﻧەﻛــە )ﺳــﻮوق ﺋەﳌەدﯾﻨــە( ﺑەﺗــەواوی وێــﺮان ﻛــﺮاوە ،ﺷــﯚێﻨەوارەﻛﺎن ﺗﺎاڵن ﻛــﺮان ،دوو ﺑەردﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﯾــەك ﻧەﻫێﺸــﺖ“ ﺑﺎوﻛــﯽ ﺳــﺎڵﺢ ﺑــەو ﻗﺴــﺎﻧە ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﺣەﻟەب ﺑــﯚ ﺧﻮێﻨەراﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەﮔێڕێﺘەوە. ﭼەﻧــﺪ ﺟﺎرێﻜــە ﺑﺎوﻛــﯽ ﺳــﺎڵﺢ ﺷــﯚﻓێﺮی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــەﻛﺎن ﻟــە ﻣﯿﻨــﺎی ﻻزﻗﯿــەی ﺳــﻮورﯾﺎ، ﻟەﺳــەر دەرﯾــﺎی ﺳــﭙﯽ ﻟــە رێﮕــەی دەروازەی ﺳــﻨﻮورﯾﯽ ”ﺋەﻟﻮەﻟﯿــﺪ“ی ﻧێــﻮان ﺳــﻮورﯾﺎ و ﻋێﺮاﻗــەوە ﺑــﯚ ﻋێــﺮاق و ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎندێﻨێ. ﻟەﺳــەر ﺳــﻨﻮوری ﻧێﻮان ﺳــﻮرﯾﺎ و ﻋێــﺮاق ﻛــە درێﮋاﯾﯿەﻛــەی زﯾﺎﺗﺮە
ﻟە 600ﻛــﻢ ،ﺳــێ دەروازەی ﺳــﻨﻮوری ﻫــەن ،دەروازەی ﺋەﻟﻮەﻟﯿــﺪ ﺗﺎﻛــە دەروازەی ﺳــﻨﻮورﯾﯿە ﻛە ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟە دەﺳــﺘﯽ رژێﻤــﯽ ﺋەﺳــەدداﯾە .دەروازﯾــەی ﺋەﻟﺒﻮﻛەﻣــﺎل ﻟە دەﺳــﺘﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﺋــﺎزاد و دەروازەی ﺗﻠﻜﯚﭼــەر )ﺋەﻟﯿﻌﺮوﺑﯿﯿــە( ﻟــە دەﺳــﺘﯽ ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەرﺑە ﭘﺎرﺗــﯽ ،PYDﺑﺎڵــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ،PYD PKKداﯾە. ﺳﻮورﯾﺎیPKKداﯾە. دوای ﺋــەوەی زۆر ﻟــە راﭘﯚرﺗــە ﺑﺎﺳــﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺗێﻜﺪاﻧــﯽ ﺷــﻮێﻨﻮارە ﻣێﮋووﯾﯿەﻛﺎن و دزﯾــﻦ و ﺗﺎاڵﻧﻜﺮدﻧﯿﯿــﺎن ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ ﻛــﺮد ،رﯾﻜﺨــﺮاوی ﺟﯿﻬﺎﻧــﯽ ﯾﻮﻧﺴــﻜﯚ داوای ﻟــە ﻫــەردوو ﻻﯾەﻧﯽ ﺷــەڕی ﺳــﻮورﯾﺎ )ﺳــﻮﭘﺎی ﺋﺎزاد و ﺳــﻮﭘﺎی ﺋەﺳــەد( ﻛــﺮد ﻛــە دەﺳــﺘﺪرێﮋی ﻛﻮﻟﺘﻮوری
ﺋﯿﺘﯿﻼﻓﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑە ﻧﺎﭼﺎری ﺑەﺷﺪاری ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﺟﻨێﭫ 2دەﻛﺎت
رۆدی ﺣﺳن دوای دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﺟﻨێﭫ دوو ،ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘامﻧﯿﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑە ﺗەﻧﮕﮋەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛﺠﺎر ﮔەورەدا ﺗێﺪەﭘەرێﺖ و ﺑە ﻧﺎﭼﺎری ﺑڕﯾﺎری ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛە داوەﺗەوە. 22ی ﻛﺎﻧﻮوﻧــﯽ دووەﻣــﯽ ﺑڕﯾــﺎرە 22ی 2014ﯾەﻛــەم ﮔﻮﺗﻮوێﮋەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻧﮕــﺮی ﺟﻨێــﭫ 2ﺳــەﺑﺎرەت ﺑــە ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺋێﺴــﺘﺎی واڵﺗــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ و ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻬێﻨــﺎن ﺑــە ﺷەڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﺒەﺳﱰێ. ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــەی دەﺳــﺘﯽ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﻛەوﺗــﻮون، ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﯾﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ )ﺋﯿﺘﯿــﻼف( ﻫەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺧــﯚی ﺳــەﺑﺎرەت ﺑــە ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻟــە ﻛﯚﻧﮕــﺮی ﺟﻨێــﭫ 2ﯾەﻛﻼﯾــﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك ﻟــە ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺋــەو ﻫﯚﻛﺎراﻧــەی ﻛــە ﺋﯿﺘﯿﻼﻓــﯽ ﻧﺎﭼــﺎر ﻛــﺮدووە ﺑەﺷــﺪاری ﻟــە ﻛﯚﻧﮕــﺮی ﺟﻨێــﭫ 2ﺑــﻜﺎت ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﺧﺴــﺘە ڕوو، ”ﮔﻮﺷــﺎرێﻜﯽ ﯾەﻛﺠــﺎر زۆر ﻟەﻻﯾــەن واڵﺗــە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺋەوروﭘﯽ ﺑەﺳــەر ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺘﯿــﻼف دەﺳــەﭘێﻨﺪرێ ﺗــﺎ ﻧﺎﭼــﺎر
ﺑێــﺖ ،ﺑەﺑــێ ﻣــەرج ﺑەﺷــﺪاری ﻟــە ﺟﻨێــﭫ 2ﻗﺒــﻮوڵ ﺑــﻜﺎت“، ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ﺋەوەﺷــﯽ ﮔــﻮت ”ﺋــەو ﻫێﺰاﻧــە ﻫەڕەﺷــەی ﺑڕﯾﻨﯽ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟــە ﺋﯿﺌﺘﯿــﻼف دەﻛەن“. ﻫەﻣــﺎن ﺳــەرﭼﺎوە ﺋﺎﺷﻜﺮاﺷــﯽ ﻛــﺮد ﻛــە ﺋﯿﺌﺘﯿــﻼف داوای ﭘــڕ ﭼەﻛﻜﺮدﻧــﯽ ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴــﯿﯚن و ﺳــﻮﭘﺎی ﺋــﺎزادی ﺳــﻮورﯾﺎی ﻟــە ﻓەڕەﻧﺴــﺎ و ﺋەڵامﻧﯿــﺎ ﻛــﺮدووە ﭘێــﺶ ﺑەﺳــﺘﻨﯽ ،2ﺑــەاڵم ﺋــەوان ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﺟﻨێــﭫ ، رەت ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﯿــﺎن ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﺑــە ﭘﺎﺳــﺎوی ﺋــەوەی ”دۆﺧــﯽ واڵﺗەﻛﺎﻧﯿــﺎن رێﮕە ﺑــەو ﺟﯚرە ﻫەﻧﮕﺎواﻧەﻧﺎدات“. ﺳــەرﭼﺎوەﻛەی رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿــﺎ ﺑەڵێﻨــﯽ ﭘڕﭼەﻛﻜﺮدﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴــﯿﯚﻧﯽ داﺑــﻮو، ﺑــەاڵم ﺑەڵێﻨەﻛــەی ﺟێﺒەﺟــێ ﻧەﻛــﺮد. ﻫەروەﻫــﺎ ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﺑەراﻧﺒەر ﺑە ﺋێﺮان و رووﺳــﯿﺎ ﻫێﻨــﺎ ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺗﻮاﻧێ
5
وەﻛﻮﭘێﻮﯾﺴﺖﭘﺸﺘﮕﯿﺮیﺑﻜﺎت“. ”ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﻫﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟە ﺟﻨێــﻒ 2ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﺳــەرﻛەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ رژێﻤــﯽ ﺋەﺳــەد و دەﺳﺘﺒەﺳــەرداﮔﺮﺗﻨﯽ ﻫەﻧﺪێــﻚ ﻧﺎوﭼــەی ﺳــﱰاﺗﯿﮋی ﻟــە ﻫــەردوو ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺣەﻟــەب و دﯾﻤەﺷــﻘﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧــﺖ ﻟــەم دواﯾﯿــﺪا“ ﺑەﭘێﯽﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ”وﺷە“. ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋــﺎﮔﺎدار ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼف ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺋﯿﺘﯿــﻼف ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺋــەو ﺑڕواﯾــەی ﻛــە ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳــەر زەﻣﯿﻨــﯽ واﻗﯿــﻊ دەﮔﻮزەرێــﻦ ﻟــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺋەﺳــەد دان ،ﺑﯚﯾــە ﻫﯿﭻ ﭼﺎرەﯾەﻛﯽ ﻟە ﺑەردەﻣﺪا ﻧﯿﯿە“. ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﺑەﻫێﺰﺑﻮوﻧــﯽ ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ رادﯾــﻜﺎڵ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ دەﺷــێﻮێﻨێ ،ﺑﯚﯾــە ﺗــﺮس ﻻی ﺋﯿﺌﺘﯿــﻼف ﻫەﯾــە ﻛــە ﺋــەوە ﺳــﯚزی ﺟﯿﻬﺎﻧــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺷﻮڕﺷــﯽ ﮔەﻟــﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟەﻧﺎو ﺑﺒﺎت. ﻟەﻻﯾــەن ﺧﯚﯾــەوە ﺋەﺣﻤــەد ﺋەﻟﺠەرﺑﺎ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺋﯿﺌﺘﯿــﻼف ﺋﺎﻣﺎدەﯾــە ﺑەﺷــﺪاری ﻟــە ﺟﻨێــﭫ 2 ﺑــﻜﺎت ،ﺋەﮔــەر ﻛەﻧﺎڵــﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﯚ
ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿــە ﻣﺮۆﯾﯿــەﻛﺎن داﺑﯿــﻦ ﺑﻜﺮێــﻦ و زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺋــﺎزاد ﺑﻜﺮێﻦ .ﺋەوەﺷــﯽ ﮔــﻮت ”دەﺑــێ ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﺋێــﺮان ﻟــە ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛــەدا ﭘەﺳــﻨﺪ ﻧەﻛــﺮێ ﺗــﺎ ﻫێﺰەﻛﺎﻧﯽﻟەﺳﻮورﯾﺎﻧەﻛﺸێﻨێﺘەوە“. ”ﺑەاڵم ﺋەوە ﻫەڵﻮێﺴــﺘە راﺳــﺘﯿﯿەﻛەی ﺋﯿﺌﺘﯿــﻼف ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺑەﺗەﻧﯿــﺎ ﺗەﻛﺘﯿﻜێﻜــە ﺑــﯚ رازﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧــﯽ و ﺗــﺎ رەزاﻣەﻧﺪﯾــﯽ ﮔﺮووﭘە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەر ﺑــە ﺳــﻮﭘﺎی ﺋﺎزاد ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨــێ“ ،ﺑەﭘێــﯽ ﻫەﻣــﺎن ﺳــەرﭼﺎوە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛــەی رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷە“. ﭘێﺸــﱰ ﺳــﻮﭘﺎی ﺳــﻮورﯾﺎی ﺋــﺎزاد رای ﮔەﯾﺎﻧﺪﺑــﻮو ﺑەﺷــﺪاری ﻟــە ﺟﻨێــﭫ 2 ﻧﺎﻛــەن و ﺗــﺎ رووﺧﺎﻧــﯽ رژێــﻢ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد درێﮋە ﺑــە ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﭼەﻛﺪاری دەدەن. ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻛــە ﺑﻨﺎﻏــەی ﺳــەرەﻛﯽ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ )ﺋﯿﺌﺘﯿــﻼف( ﭘێــﻚ دەﻫێﻨێــﺖ ،ﺑــﯚ ”وﺷــە“ی ﺧﺴــﺘە ڕوو ﻛــە وەزارەﺗــﯽ دەرەوەی ﺋەڵامﻧﯿــﺎ ﻟــە داﺑڕﯾﻨــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﮔــەڵ رژێﻤــﯽ ﺋەﺳــەد ﭘەﺷــﯿامﻧە و ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺋێﺴــﺘﺎ دوو ڕای ﺟﯿﺎواز ﻟەو ﺑﺎرەﯾەوە ﻫەﯾە“.
و ﻣﺮۆﯾﯽ ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ ﻧەﻛەن. ﺷــﯚﻓێﺮەﻛە ﮔﻮﺗــﯽ ”ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و ﻛﺎرﮔﺎﻛﺎن ﺗــﺎاڵن ﻛــﺮان و ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎﻧﯿــﺎن دزران و ﺑــە ﭘــﺎرە ﻓﺮۆﴍاوﻧەﺗــە ﺑﺎزرﮔﺎﻧــە ﺗﻮرﻛەﻛﺎن“. ﺑﺎوﻛــﯽ ﺳــﺎڵﺢ ﻛــە ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ راﺑﮕــﺮێ، ﻓﺮﻣێﺴــﻜەﻛﺎﻧﯽ دەﯾﭙﺮﺳــﯽ ”ﮔﻮﻧــﺎح ﻧﯿﯿــە ﺋــﺎوا ﻟە ﺷــﺎری ﺣەﻟــەب ﺑﻜــەن؟ ،ﺋﺎﺧــﺮ ﺣەﻟــەب ﺷــﺎرێﻜﯽ ﺑەرﻫەﻣــﺪار ﺑــﻮو ،ﺑەرﻫەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەك ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑــﯚ واڵﺗﺎﻧــﯽ دراوﺳــێ ﻫەﻧــﺎردە دەﻛــﺮد ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚ ﻫەﻣــﻮو واڵﺗﺎﻧﯽ رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻧﺎوەراﺳــﺖ ،ﻫەﻧﺎردە دەﻛــﺮا ،ﺧــﻮا ﻟەﻧﺎوﯾــﺎن ﺑﺒــﺎت ،ﺑە ﺳــﻮﭘﺎی ﺋەﺳــەد ﺑە ﺳــﻮﭘﺎی ﺋﺎزاد ﺣەﻟەﺑﯿﺎن وێﺮان ﻛﺮد“. ﺷــﺎری ﺣەﻟــەب ﺗــﺎ رادەﯾەﻛــﯽ دوورەﭘەرێــﺰ ﺑــﻮو ﻟــە دۆﺧــﯽ ﺋێﺴــﺘﺎی ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺷﻮڕﺷــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺗەﭬﮕەرێﻜــﯽ ﺋەوﺗــﯚی ﺑەﻫێــﺰ ﻟە دژی رژێﻤــﯽ ﺋەﺳــەد ﻟەﻧﺎوﯾــﺪا ﻧەﺑــﻮو ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﻫەﻧﺪێــﻚ ﻟــە ﺷــﺎرۆﭼﻜەﻛﺎﻧﯽ دەورووﺑــەری ﺣەﻟــەب و زاﻧﻜﯚﻛــەی ﻧەﺑــێ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿــﺎن دژی رژێــﻢ ﺋەﻧﺠــﺎم دەدا .ﭼﺎودێــﺮان ﺋــەو دۆﺧەﯾــﺎن ﮔەڕاﻧــﺪەوە ﺑــﯚ دوو ﻫــﯚﻛﺎر، ﯾەﻛــەم :ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺣەﻟــەب وەﻛــﻮ ﺷــﺎرێﻜﯽ ﭘێﺸەﺳــﺎزی ،ﺑﯚﯾە رژێﻢ ﻫێﺰێﻜــﯽ زۆر ﻟــێ ﻛﯚﻛﺮدﺑــﻮوەوە، دووەم :ﯾــﺎدوەری ﺗﺮﺳــﯽ دەداﯾــە
ﻟەﻛﺎﺗــﯽ ﺣەﻟەﺑﯿــەﻛﺎن ﻧﺎڕەزاﯾــﯽ ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ ﺋﯿﺨــﻮان ﻣﻮﺳــﻠﻤﯿﻨﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــە دژی دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺋەﺳــەدی ﺑــﺎوك ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﻫەﺷــﺘﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳــەدەی راﺑﺮدوودا. ﮔرەﻛﻛﺎﻧﯽ ﻟ ژﺮ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻟﯽ رژﻢ ﺑﺎﺷﺘﺮن ”دۆﺧــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﮔەڕەﻛەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﺎری ﺣەﻟەﺑــﯽ ﻟەژێــﺮ ﻛﯚﻧﱰۆڵــﯽ ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﺳــەد دا ﺑﺎﺷــﱰە ﻟــە دۆﺧــﯽ ﺋــەو ﮔەڕەﻛﺎﻧــەی ﻟەژێــﺮ ﻛﯚﻧﱰۆڵــﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﺋــﺎزاد و ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﺪان .ﻫەروەﻫــﺎ دزی و ﺳــﺘەم و ﺗﻮﻧــﺪڕەوی ﻟــەو ﮔەڕەﻛﺎﻧــە زۆرە ،ﺑﯚﯾــە ﺧەڵــﻚ ﻟە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻧﯿﮕەراﻧــﻦ“ ﺋەﻣــە ﺑەﺷــێﻜە ﻟــە ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﻮﻓێﺮە ﺣەﻟەﺑﯿﯿەﻛە. ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ،ﺟەﻛــﺪاران ﺑــە ﻧــﺎوی ﺳــﻮﭘﺎی ﺋــﺎزاد دزی دەﻛەن و ﻣــﺎڵ و ﻣﻮڵﻜــﯽ ﺧەڵــﻚ ﺗــﺎاڵن دەﻛــەن ،ﺑﯚﯾــە ﺧەڵــﻚ ﭘێﯿــﺎن دەڵێ ”ﺳﻮﭘﺎی دزەﻛﺎن“. ﺷــﯚﻓێﺮەﻛە ﻫێﻨــﺪە دڵــﯽ ﭘــڕ ﺑﻮو ﻧەﯾﺪەزاﻧــﯽ ﭼــﯚن ﮔﻮزارﺷــﺖ ﻟە ﺗﻮوڕەﯾﯿەﻛــەی ﺑــﻜﺎت و ﺗــﺎ ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋەﺳــەد ﻟــە ﭘێﻨﺎو ﻣﺎﻧــەوەی ﺧــﯚی ﻟــە دەﺳــەاڵت ﻫێــﻮی ﻧەوەﻛﺎمنﺎﻧــﯽ ﻟەﻧــﺎو ﺑﺮد و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯿﺶ ﺳــﻮورﯾﺎﯾﺎن ﻛــﺮد ﺑەﻧﺎوەﻧﺪیﺳەﻟەﻓﯿﯿەﻛﺎن“.
6
ﺳﻴﺎﺳەت
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
26
ﻫﯿﭻ ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺧﯚراك ﺑە رێﻜﯽ ﺑە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎن ﻧﺎﮔﺎت
وەزارەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ﻛەﻣﺘەرﺧەم ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎردەﻛﺮێ
ﺳەﻧﮓ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽﺟﻮاﻧەﻣەرگ
ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە ﺧﺮاﭘﺒﻮوﻧﯽ ﺟﯚری ﺧﯚراﻛﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە دەﻛﺎت وﺷ/ھوﻟﺮ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺷەﺧﯚراﻛﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎن ﺑەردەواﻣە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻫﯿﭻ ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺧەڵﻜﯽ ﻋێﺮاﻗﺒە رێﻜﯽ ﻫەﻣﻮو ﻛەرەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوە،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳﺎڵێﻜە ﺧﯚراﻛەﻛە ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺸﯿﺪا ﻧﺎﮔﺎﺗە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎن ،وەزﯾﺮی ﺑﺎرزﮔﺎﻧﯿﯽ ﻋێﺮاق دەڵێ ﻟە ﻫەوڵﯽ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەوﻛێﺸەﯾەداﯾﻦ. ﺑڕﯾــﺎر ﺑﻮوﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﭘێﻨﺞ ﺟــﯚر ﺧــﯚراك ﺑــە ﺷــێﻮەی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە ﺑــە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﺑــﺪا ﻛــە ﺑﺮﯾﺘﯿــﻦ ﻟــە ﺷــەﻛﺮ ،ﺑﺮﻧــﺞ ،رۆن ،ﺷــﯿﺮی ﻣﻨــﺪااڵن و ﺋــﺎرد .ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ﺧەﯾــﺮواڵ ﺣەﺳــەن وەزﯾــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻋێــﺮاق ،زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 34 ﻣﻠﯿــﯚن و 400ﻫــەزار ﻫﺎوواڵﺗــﯽ ﺑەﺷــەﺧﯚراك وەردەﮔــﺮن ،ﻫــﯚی ﺑەردەواﻣﯿﺸــﯽ ﺑــﯚ زۆری ژﻣــﺎرەی ﺋــەو ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﻛە ﻟە ﻋێﺮاق ﻟەژێﺮ ﻫێڵﯽ ﻫەژارﯾﺪان. ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ژﻣﺎرەﯾــەك ﺑﺮﯾــﻜﺎری داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﺧــﯚراك ﺑــﯚ ”وﺷــە“ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺳــﺎڵێﻜە ﺑەﺷــێﻮەی ﭘﭽــڕ ﭘﭽڕ ﺧﯚراﻛــﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەﯾــﺎن ﭘێﺪەﮔﺎت. ﻧەزﯾﺮ ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو ﺑﺮﯾﻜﺎراﻧە
ﻟە ﻫەوﻟێــﺮ راﯾﮕەﯾﺎﻧﺪ ،ﻫــەر ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺟﯚرێــﻚ ﻟــەو ﭘێﻨــﺞ ﺟــﯚرەی ﺧﯚراك دوا دەﻛــەوێ ،ﻫەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﭘﺸــﻜﯽ 3ﻣﺎﻧــﮓ ﺑــە ﯾەﻛﺠــﺎر ﺑــە ﻫﺎوواڵﺗﯽ دەدرێ ،ﻛﺎﺗێــﻚ ﻟــە دواﻛەوﺗﻨــﯽ دەﮔﻮﺗــﺮێ دەﭘﺮﺳــﯿﻨﭙێامن ”ﺑەدەﺳــﺘامن ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ﯾﺎﺧﯚ ﻟە ﻛﯚﮔﺎ ﻧەﻣﺎوە“. ﺟﻮوﺗﯿــﺎر ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﻫێــامی ﺑــﯚ ﺋــەوە ﻛــﺮد ،زۆرﺟــﺎر ﺟــﯚری ﺧــﯚراك ﻫێﻨــﺪە ﺧﺮاﭘــە ﺑــﯚ ﺑەﻛﺎرﻫێﻨــﺎن ﻧﺎﺑــێ ،ﺑــەاڵم ﺑــە ﻧﺎﭼــﺎری داﺑەﺷــﯽ دەﻛەﯾــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻫەر ﺋــەوە ﻟــە وەزارەﺗــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻋێﺮاﻗــەوەدێ ،ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ﻟــە ﺑەﺷــەﺧﯚراﻛﯽ ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑــﺮدوو ﺋەو ﺷــەﻛﺮەی داﺑــەش ﻛــﺮا ﻟــە ﻫــەر
ﻛﯿﻠﯚﯾــەك ﭼەﻧﺪﯾــﻦ دەﻧﻜــە ﺣەﺑــﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯽ ﺗێــﺪا ﺑــﻮو ،ﺑﯚﯾــە زۆرﺑە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧﻔﺮۆﺷــﺘﯿﺎن و دواﺗــﺮ ﺑــە ﮔﺮاﻧﱰ ﺷەﻛﺮﯾﺎن ﻛڕﯾﯿەوە. ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﺷــەڕی ﻋێــﺮاق- ﺋێﺮاﻧــەوە ﻛــە ﻟــە 22ﺋەﯾﻠــﻮول/ 1980دا دەﺳــﺘﯽ ﺳــێﭙﺘێﻤﺒەری 1980دا ﭘێﻜــﺮد و ﻟــە 8ﺋﺎب/ﺋﯚﮔﺴﺘﺴــﯽ 1988ڕاوەﺳــﺘﺎ ،ﺑەﺷــەﺑﮋێﻮﯾﯽ ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ،ﻟــە ڕێﮕــەی ﭘﺴــﻮوﻟەی ﺑﮋێﻮﯾﯿەوەﯾــە و ﻫــەر ﺧێﺰاﻧــە و ﺑەﭘێﯽ ژﻣــﺎرەی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ، ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە ﺑڕێﻜﯽ ﺑــﯚ داﺑﯿﻦ دەﻛــﺮا ،ﺗﺎ ﺳــﺎڵﯽ 1991ﻟەﮔــەڵ ڕاﭘەڕﯾﻨــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دژی ڕێﮋﯾﻤــﯽ ﻟێﺨــﺮاوی ﻋێــﺮاق ﺑەﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺳــەدام ﺣﻮﺳــێﻦ، ﻟــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﻫەوﻟێــﺮ، دﻫــﯚك ،ﺳــﻠێامﻧﯽ( ﺋــەو ﺳﯿﺴــﺘﻤە ﻧەﻣﺎ ،ﺑــەاڵم ﺑەﭘێــﯽ ﺑڕﯾــﺎری ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ﻟــە ﻫﺎوﯾﻨــﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1996دا ،ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ 1996دا، ﺑﮋێﻮی ﺑــﯚ ﻫەرێﻤﯿــﺶ ﮔەڕاﯾــەوە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑەردەواﻣە. ﺑــە ﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ”وﺷــە“
ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی راﺑــﺮدووی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻣﺸــﺘﻮﻣڕ ﻟەﻣــەڕ ﺧﺮاﭘــﯽ ﺟــﯚری ﺑەﺷــەﺧﯚراﻛﯽ ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﻟــە ﻧێــﻮان ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە وەزﯾــﺮان دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە ﻛــە ﻫﯚﻛﺎرەﻛەﯾــﺎن ﺑــﯚ وەزارەﺗــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻋێــﺮاق ﮔەڕاﻧﺪووەﺗــەوە ،ﺑــەاڵم وەزﯾــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ رەﺗﯽ ﻛﺮدەوە. ﺧەﯾــﺮواڵ ﺣەﺳــەن وەزﯾــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻫــﯚی درەﻧﮓ ﮔەﯾﺸــﺘﻨﯽ ﺧــﯚراك ﺑــە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺧﯚراﻛەﻛــە ﻟــە ﻧﺎوﺧــﯚی ﻋێــﺮاق ﺑــە ﻛﺎﻣﯿــﯚن و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــﯽ ﺑﺎرﻫەڵﮕــﺮە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻟــە ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق دۆﺧــﯽ ﺗەﻧﺎﻫــﯽ ﺧﺮاﭘە و ﺷــﻮﻓێﺮان ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﺧﯚﯾــﺪا ﺧــﯚراك ﺑﮕەﯾەﻧﻨﺒــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎﻛﺎن ،ﺳــەرﺑﺎری ﺋــەوەش ﻟــە ﺑەﻧﺪەرەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺋــەو ﺑەﺷــە ﺧﯚراﻛــەی ﻛڕاوەدرەﻧــﮓ ﺑەدەﺳﺖ دەﮔﺎت. وەزﯾــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻫێــامی ﺑــﯚ ﺋــەوەش ﻛــﺮد ،ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟﯿﮋﻧەﯾــەك
ﭘێﻜﻬﺎﺗــﻮوە ﺗﺎ ﻟــە ﺧﺮاﭘﺒﻮوﻧــﯽ ﺟﯚری ﺧﯚراﻛــەﻛﺎن ﺑﻜﯚڵﻨــەوە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺌەو ﺷــەﻛﺮەی ﻟــە دوو ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑــﺮدوودا داﺑــەش ﻛــﺮاوە ،ﻫــەر ﺟﯚرێــﻚ ﻟەو ﺧﯚراﻛﺎﻧــە ﺧــﺮاپ ﺑێﺖ رێــﮕﺎ ﻧﺎدەﯾﻦ ﺑێﺘەداﺑەﺷﻜﺮدن. ”وەزارەﺗــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﺋﯿﻤــﺰا ﻛــﺮدووە ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺗــﺎ ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﺟــﯚری ﺟــﯚراك ﺑێﻨــﻦ، ﻫــەر ﺟﯚرێﻚ ﻟەﮔــەڵ داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤــە ﻧەﮔﻮﻧﺠــێ رەﺗــﯽ دەﻛەﯾﻨەوە، ﺋێﻤــە ﻟێﭙێﭽﯿﻨــەوە ﻟەﮔــەڵ ﻫــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــەك دەﻛەﯾــﻦ ﻛــە ﺧﯚراﻛﯽ ﺧــﺮاپ ﻫــﺎوردە ﺑــﻜﺎت“ وەزﯾــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ وای ﮔﻮت. وەزﯾﺮێﻜــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗﺒــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ، ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ،ﺋەﻣﯿﻨﺪارێﺘﯿــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ راﺳــﭙﺎردووە ﺗــﺎ ﻟەﮔەڵ وەزارەﺗــﯽ ﺑﺎرزﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻋێــﺮاق ﻗﺴــە ﻟەﺑــﺎرەی ﻛێﺸــەی ﺧﺮاﭘﺒﻮوﻧــﯽ ﺟــﯚری ﺧــﯚراك و درەﻧﮓ ﮔەﯾﺸــﺘﻨﯽ ﺑەﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧﮕﻔﺘﻮﮔﯚﺑﻜەن.
ﺑﺎزاڕی ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﺑﺎﺷﻮور و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔەرﻣە وﺷ/ﺳﻨﻮور -رۆدی ﺣﺳن دوای داﺧﺴﺘﻨﯽ دەروازەی ﺳێامﻟﻜە ﻟە ﻧێﻮ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﻻﯾەن ﭘﺎرﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات PYDﺑﺎڵﯽ ﺳﻮورﯾﺎی ﭘەﻛەﻛە ،ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ و ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺑڕێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﭘﺎرە ،ﺧﯚﯾﺎن دەﮔەﯾەﻧﻨە ﺑﺎﺷﻮور /ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن./ دوای ﺗێﻜﭽﻮوﻧــﯽ ﺑــﺎری ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺗەﻧﺎﻫﯿــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑەﻫــﯚی ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺋــەو واڵﺗــەوە ،ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﻧﺸــﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــە دۆﺧێﻜــﯽ ﻗﻮرﺳــﯽ ژﯾﺎﻧــﺪا دەژﯾــﻦ و ﻛﻮرداﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوا وەﻛــﻮ ﭘێﻜﻬﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﭘەﻧﺎﯾــﺎن ﺑﺮد ﺑــﯚ ﻛﯚچ و ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆرﺗﺮﯾــﻦ رێــﮋەی ﻟێﻘەوﻣﺎواﻧــﯽ ﻟەﺧــﯚی ﮔــﺮت ﻛــە ﻧەﺗــەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ﺑــە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 200ﻫــەزار ﻛــەس ﺧەﻣاڵﻧﺪووﯾەﺗﯽ. ﺋەﻣﯿــﻦ ﺋﯿﱪاﻫﯿــﻢ ﻧــﺎوی ﺧــﻮازراوی
ﻗﺎﭼﺎﻏﭽﯿﯿەﻛــﯽ ﻛــﻮردی داﻧﯿﺸــﺘﻮوی ﺳــﻮورﯾﺎﯾە ﻛــە ﺧەڵﻜــﯽ ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻨﻮورە و ﺧەڵــﻚ ﺑــە ﻗﺎﭼﺎخ ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎوە ﺋﺎودﯾﻮی ﻫەرێﻢ دەﻛﺎت. ﺋەﻣﯿــﻦ ﺋﯿﱪاﻫﯿــﻢ ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺋێﻤــە ﻧەﻓــەر ﺑــە 350ﺗــﺎ 400دۆﻻر دەﮔەﯾەﻧﯿــﻦ ﺗــﺎ ﻧــﺎو ﺷــﺎری دﻫــﯚك و ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ داﺧﺴــﺘﻨﯽ ﺳــﻨﻮوری ﺳــێامﻟﻜﺎوە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺳــەدان ﻛــەس ﺑــە ﻗﺎﭼــﺎخ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوﻧەﺗە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“.
YPGو ﭘﺸﻤرﮔ PG ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎری دەﻛن ﺋــەو ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿــە ﻫــﯚی وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺋــەو ﭘــﺎرە زۆرەی ﺑــﯚ ﺋــەو رێﮕــە ﻛﻮرﺗــە ﺑــﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛــﺮد و ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺋﺎﭘﯚﭼﯿﯿــەﻛﺎن )ﯾەﻛﯿﻨەﻛﺎﻧــﯽ ((YPGﻟەﺳــەر ﻫەر ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﮔــەل YPG ﻛەﺳــێﻚ ﻛــە دەﯾﮕەﯾەﻧﻨــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن 75دۆﻻر ﻟــە ﺋێﻤــە وەردەﮔــﺮێ ،ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾﺶ 50 دۆﻻر وەردەﮔــﺮن ،ﻫەروەﻫــﺎ ﺋــەو ﻣﺎاڵﻧــەی ﺑــە ﺷــەو ﻧەﻓەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﯿﺎدا دەﺣەوێﻨﯿﻨــەوە ﺑــﯚ ﻫــەر ﻛەﺳــێﻚ 30دۆﻻر وەردەﮔــﺮن ،ﺋــەوە ﺟﮕــە ﻟــەوەی ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿــە ﻋێﺮاﻗﯿﯿــەﻛﺎن )ﻛــﻮردی ﺑﺎﺷــﻮور( 150دۆﻻر ﺑــﯚ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەﻓــەرەﻛﺎن وەردەﮔﺮن“. ”وﺷــە“ ﻟــەو ﺑەدواداﭼﻮوﻧــەدا ﺑــﯚی
دەرﻛــەوت ﻛــە ﻟــەم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧــەدا دوو ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑەﻫــﯚی وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﭘــﺎرە ﻟــە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿــەﻛﺎن، دەرﻛــﺮاون .ﺋەﻣﯿﻨــﯽ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽــﯽ ﺑــﯚ ”وﺷــە“ ﺋــەوەی ﮔێڕاﯾــەوە ﻛــە ”ﺑــە ﺷــەوان ﻧەﻓــەرەﻛﺎن دەﭘەڕێﻨﯿﻨــەوە و ﻟــە ﻣﺎڵێــﻚ ﻟــە ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﮔﻮﻧــﺪە ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻋێــﺮاق دەﺣەوێﻨــەوە ﺗــﺎ رۆژی دواﺗــﺮ ﻟــە رێــﮕﺎی ﻣﻮوﺳــڵەوە ﺑــە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــﯽ دەﮔەﯾەﻧﺮێﻨــە ﻧﺎو دﻫﯚك ،ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻛەﺳــەﻛﺎن ﺑــە ﮔەرەﻧﺘﯿﯿە و ﺗــﺎ ﻧەﮔەﻧە وەرﻧﺎﮔﺮﯾﻦ“. ﻧﺎﮔﺮﯾﻦ“. ﻧﺎو دﻫﯚك ﭘﺎرەﻛە وەر ”ﻣەرﺟــامن ﻫەﯾــە ﺑــﯚ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەﻓــەر ،ﺋێﻤــە ﻋــەرەب ﺑــﯚ ﻫەرێــﻢ ﻧﺎﻫێﻨﯿــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻧﺎﻣﺎﻧــەوێ ﻛﺎرەﻛەی ﺋێﻤــە ﺑﺒێﺘــە دەرﻓــەت و ﺗﯿﺮۆرﺳــﺖ ﺑﭙەڕﻧــەوە ﺑــﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻫەروەﻫــﺎ ﺑﭙەڕﻧــەوە ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾﺶ ﺑــە ﺗﻮﻧــﺪی ﻫﺎﺗﻨــﯽ ﻋــەرەب رەت دەﻛەﻧــەوە“ ﺋەﻣﯿﻦ وای
ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮر
ﮔﻮت. 21ﺳــﺎڵ( ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ ﻣەﺣﻤــﻮود ))21 رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﻗﺎﭼــﺎخ ﻟــە رێﮕــەی ﻣﻮوﺳــڵەوە ﻫﺎﺗﻮوەﺗــە دﻫﯚك ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ی ﮔــﻮت ”زۆر ﻣﺎﻧــﺪوو ﺑﻮوﯾــﻦ ،ﺳــەرﻟەﺑەﯾﺎﻧﯽ ﻛەوﺗﯿﻨــە رێ و ﻛﺎﺗﮋﻣێــﺮ 3دوای ﻧﯿــﻮەڕۆ ﮔەﯾﺸــﺘﯿﻨە دﻫــﯚك ،ﺋێﻤــە ﺷــەش ﻧەﻓــەر ﺑﻮوﯾــﻦ ﻟــە ﭘﺸــﺖ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜــﯽ ﻫﯚﻧــﺪای ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻣــەڕ ﮔەﯾﺸــﺘﯿﻨە ﻣﻮوﺳــڵ و ﻟــەوێ ﺑە دوو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــﯽ ﺟﯿــﺎ ﮔﻮاﺳــﱰاﯾﻨەوە ﺑﯚ دﻫﯚك“. ”ﻛــە ﮔەﯾﺸــﺘﻤە دﻫــﯚك ﺗەﻟەﻓﯚﻧــﻢ ﺑﯚ ﻣﺎڵــەوە ﻛــﺮد ﺗــﺎ ﭘــﺎرەی ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەﻛە ﺑــﺪەن ،ﺑــەاڵم ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەﻛــە ﭘێــﯽ ﻧەﮔﻮﺗﯿــﻦ ﻟــە رێﮕــەی ﻣﻮوﺳــڵەوە دەﮔەﻧــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻧــﺎ ﻫەرﮔﯿــﺰ ﻧەدەﻫﺎﺗــﻢ“ ﻣەﺣﻤــﻮود وای ﮔﻮت.
ﻛﯚﺗــﺎ ﺋﺎﻣﺎﻧــﺞ ﻟــە ﻛــﯚی ﭘﺮۆﺳــەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟــە ﻫــەر ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﺪا ﺑﺮﯾﺘﯿﯿــە ﻟــە ”ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ زۆرﺗﺮﯾــﻦ و ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﺧﺰﻣــەت ﺑــە ﻛــﯚی ﺧەڵــﻚ و رووداﻧــﯽ ﻛەﻣﱰﯾــﻦ ﭘێﺸــێﻠﻜﺎری و ﺳــﺘەم و ﮔەﻧﺪەڵــﯽ و ﻧﺎﻋەداﻟەﺗــﯽ“ ،ﺑــﯚ ﺑەدﯾﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﺋــەم ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﯾﺶ ﭘێﻮﯾﺴــﺘامن ﺑــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜــﯽ ﺑﺰۆز و ﺑەﻫێــﺰ و ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮ و دەﺳــﺘﻜﺮاوە و دادﭘەروەر ﻫەﯾــە ،ﺋــەم ﺣﻜﻮوﻣەﺗە ﭼــﺎك و ﭘﺎﻛەﯾــﺶ ﻛﯚﻣەڵێ ﻓﺮﯾﺸــﺘە ﻟە ﺗەﺷــﺘێﻜﯽ زێڕﯾﻨــﺪا ﻟــە ﺋﺎﺳــامﻧەوە ﺑﯚﻣــﺎن داﻧﺎﺑەزێﻨــﻦ ،ﺑەڵﻜــﻮ دەﺑــێ ﺧﯚﻣــﺎن ﭼێﯽ ﺑﻜەﯾﻦ. ﺣﺰﺑــە ﺑــﺮاوە ﯾــﺎن ﺑﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﻫەڵﺒــﮋاردن ﻫــەر ﻛﺎرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯿــﺎن ﺑــﯚ ﻛﺎﺑﯿﻨەﻛەﯾــﺎن ﻫەﺑــێ ،ﭼەﻧــﺪە ﺑەﺟــﺪی ﻛﺎر ﺑــﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺎرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﻜــەن ،ﭼەﻧــﺪە ﻛﺎدﯾﺮەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑــە ﻧﯿﺸــﺘامﻧﭙەروەر و دڵﺴــﯚز و ﺧەﻣﺨــﯚر و ﭘڕۆﻓﯿﺸــﻨﺎڵ ﺑﺰاﻧــﻦ ،ﻟــەم ﻫەﻟﻮﻣەرﺟــە ﻛﻮﻟﺘــﻮوری و ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿﯿــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺗێــﺪا دەژی و رەﻧﮕــە ﻟــە ﻫــەر ﻫەﻟﻮﻣەرﺟێﻜــﯽ ﺗﺮﯾﺸــﺪا ،زەﺣﻤەﺗــە ﺑەﺑــێ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﮔەرەﻧﺘﯿﯽ ﻫێﻨﺎﻧەﻛﺎﯾــەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗێــﻚ ﺑﻜــەن ﻛــە ”زۆرﺗﺮﯾــﻦ و ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﺧﺰﻣەت ﺑە ﻛــﯚی ﺧەڵﻚ“ ﭘێﺸــﻜەش ﺑــﻜﺎت و ﻟــە ﺳــﺎﯾەﯾﺪا ”ﻛەﻣﱰﯾــﻦ ﭘێﺸــێﻠﻜﺎری و ﺳﺘەم و ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﻧﺎﻋەداﻟەﺗﯽ“ روو ﺑﺪات. رەﻧﮕــە ﻫــﭻ ﺣﻜﻮوﻣەﺗێــﻚ ﻧەﺗﻮاﻧــێ ﺋﯿﺪارەﯾەﻛــﯽ ﺗــەواو ﺑێﻜێﺸــە و ﻛەﻣﻮﻛــﻮڕی ﺑەرﻗــەرار ﺑــﻜﺎ ،ﺑــەاڵم ﺧــﯚ دەﺑــێ ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﺗﻮاﻧــﺎی ﺑەردەﺳﺘﺪا ﻫەوڵ ﺑﯚ ﺑەدﯾﻬێﻨﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﱰﯾﻦ ﻣﻮﻣﻜﯿﻦ ﺑﺪرێ. ﺋەﻣــە ﻗﺴــەی ﻣــﻦ ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﮔەﻻﻧــﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮو و ﻫەروەﻫــﺎ ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ دێﺮﯾﻨــﯽ ﮔەﻻﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾــﺶ ﺳــەﳌﺎﻧﺪووﯾەﺗﯽ، ﻛــە ﻣــﺮۆڤ چ وەك ﺗﺎﻛەﻛــەس و چ وەك ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻣەﻋﻨەوﯾــﯽ دەﺳــﺘەﺟەﻣﯽ )ﺣﻜﻮوﻣــەت و دەوڵــەت( ﺋەﮔــەر رﻛﺎﺑــەر و ﺑەرﻫەڵﺴــﺘﯽ ﻧەﺑــﻮو ،ﺋەﮔــەر ﻫێﺰێــﻚ ﻧەﺑــﻮو ﭘەﻧﺠە ﺑﺨﺎﺗــە ﺳــەر ﻫەڵەﻛﺎﻧــﯽ و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻫەﻧــﺪێ ﺟــﺎر زﯾﺎدەڕەوﯾﺸــﯿﺎن ﺗێﺪا ﺑــﻜﺎ ﺗﺎ ﺑﯿﱰﺳــێﻨێ و ﺑەﺧﯚﯾــﺪا ﺑﭽێﺘەوە و ﺑــەر ﻟــەوەی ﮔﻮرﯾﺴــەﻛەی ﻟەدەﺳــﺖ دەرﺑﭽــێ ﻫەڵەﻛﺎﻧــﯽ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑــﻜﺎ ،ﺋــەوا ﺑــەرەو ﺗﺎﻛــڕەوی و داﺧــﺮان و ﻗﯚرﺧــﻜﺎری و ﻧﺎﺷــەﻓﺎﻓﯿﯿەت و دێﺰەﺑەدەرﺧﯚﻧەﻛﺮدﻧﯽ زۆر ﻫەق و راﺳﺘﯿﯽ ﻧێﻮ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻣﻞ دەﻧێ. رەﻧﮕــە زۆرﺑەﻣــﺎن رەﺧﻨــە و ﺗێﺒﯿﻨﯿــامن ﻟــە ﺋــەدای ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻟــە ﭼﻮار ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوودا ﻫەﺑــێ و ﺑﮕــﺮە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺧﯚﯾﺸــﯽ داﻧﯽ ﺑــەوەدا دەﻧﺎ ﻛــە ﻟــەو ﺑــﻮارەدا ﺗــﺎزەﻛﺎر و ﻛەﻣﺌەزﻣﻮوﻧــە ،ﺑــەاڵم ﻛــەس ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﻧﻜﻮڵــﯽ ﻟــەوە ﺑﻜﺎ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺗﻮاﻧــﯽ دەﺳــەاڵﺗﺪاراﻧﯽ ﻫەرێــﻢ راﺑﭽڵەﻛێﻨــێ ،ﺗﻮاﻧﯽ ﻛەﺷــﻮﻫەوای ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻣەﻧﮕﺒــﻮوی ﻫەرێــﻢ ﺑﺸــڵەﻗێﻨێ و ﺷــێﻮازی ﺋﯿﺪارەﻛﺮدﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑﮕــﯚڕێ و وای ﻟێﺒــﻜﺎ ﺟﺪﯾــﱰ ﻟــە ﺧەﻣــﯽ ﺧەڵﻚ و ﻛﺎرﻧﺎﻣەﻛەﯾــﺪا ﺑــێ ،ﺗﻮاﻧــﯽ ﻫﺎواڵﺗــﯽ ﺳــەر ﺑە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن و دەﺳــەاڵت ﺑێــﺪار ﺑﻜﺎﺗــەوە و ﺑﯿﺎﻧﻜﺎﺗــە ﺗﻮﺧﻤێﻜــﯽ ﻛﺎرﯾﮕــەر ﻟــە ﭘﺮۆﺳــەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧﯿﺪا. دەﻛــﺮا ﺳــﺎڵ ﺑەﺳــﺎڵ و ﺧــﻮل ﺑەﺧــﻮل ﺷﺎﻧﺒەﺷــﺎﻧﯽ ﮔەﺷــەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧــﯽ ،ﻛــە ﭘــﺎش زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺑﯿﺴــﺖ ﺳــﺎڵ ﻫــەر دەڵێــﻦ ”ﺳــﺎوا“ﯾە، ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﺒﻮوﻧﯿﺶ -ﮔﺮﻧــﮓ ﻧﯿﯿــە چ ﺣــﺰب ﯾــﺎن ﺣﺰﺑﮕەﻟێــﻚ دەﺑــێ -دەوڵەﻣەﻧﺪﺗــﺮ ﺑﺒــێ و ﻛەﻣﻜەﻣــە ﺑﺒﯿﻨــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨە ،وەك ﺋــەوەی ﻟــە واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺧﯚرﺋــﺎوا ﻫەﯾــە ،ﻛــە ﻟەﺳــەر ﻫــەردوو ﭘــێ ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛەی ،واﺗــە دەﺳــەاڵت و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن، ﺑەڕێﻮە ﺑﭽێ. ﺑــەاڵم ﻧﺎﺧﯚﺷــﺒەﺧﺘﺎﻧە دوای ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺧﻮﻟــﯽ ﭼﻮارەﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻫەﻣــﻮو ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ،ﺑــە ﺳــێ ﺣﺰﺑەﻛــەی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯿﺸــەوە ،ﺑــەدوای ﺷــەﻣەﻧەﻓەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﺪا راﻛەڕاﻛەﯾﺎﻧــە و ﺗەﻧﺰﯾــﺮ ﺑــﯚ زەروورەﺗــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺑﻨﻜەﻓــﺮاوان ،ﺑەﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﻫەﻣــﻮو ﺣﺰﺑــەﻛﺎن دەﻛــەن و ﺗﺎﺋێﺴــﺘﺎ ﻫﯿــﭻ ﺣﺰﺑێﻚ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــە ﺋەﮔــەری وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﭘێﮕەی ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ داﻫﺎﺗﻮودا ﻧــﺎﻛﺎ ،ﺑەڵﻜﻮ ﻫەﻣــﻮو ﺑﺎس ﻟە ”ﮔﺮﻧﮕــﯽ“ی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺑﻨﻜەﻓــﺮاوان دەﻛــەن ،وەك ﺋــەوەی ﺋﯿــﱰ ﺋــەو ﺣﻜﻮوﻣەﺗــە ﻣەﻋﺴــﻮوم ﺑــێ و ﻫﯿــﭻ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑــە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻧەﻣﺎﺑــێ ،ﺋﯿــﱰ ﺑﯿﺮﯾــﺎن ﭼــﻮو ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﭘێﻨﺠەﻣﯿــﺶ ﻫــەر ﻛﺎﺑﯿﻨــەی ﺑﻨﻜەﻓــﺮاوان و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨــەوەی ﺋﯿــﺪارە ﺑــﻮو، ﻛــە ﺑﻮو ﺑــە ﺑﺎر ﺑەﺳــەر ﺧــﻮدی ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﺑﻮدﺟــەی ﻫەرێﻤﯿﺸــەوە و 17ی ﺷــﻮﺑﺎت ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻧﺎﭼــﺎر ﺑﻮو ﺳــەرەﻧﺠﺎم ﭘــﺎش ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ 17ی ﻛﺎﺑﯿﻨەﻛەﺑﭽﻮوكﺑﻜﺎﺗەوە. ﺋــەوﻛﺎت ﻛە ﻫێﺸــﺘﺎ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔــﯚڕان ﺳــەری ﻫەڵﻨەداﺑــﻮو ،ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑەﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻟــەو ﻛﺎﺑﯿﻨەﯾــە رەﺧﻨــەی زۆری ﻟێﮕﯿــﺮا و ﺑەﭼﯚڵﻜﺮدﻧــﯽ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن و ﺗێــﻮەﮔﻼن ﻟــە ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺗﯚﻣەﺗﺒــﺎر ﻛــﺮا ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﭘــﺎش ﺋــەو ﭘﺎﺷەﻛﺸــەﯾەی ﺑەﺳــەر دەﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و دوو ﺣﺰﺑەﻛــەی ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﺎن )ﻟــە ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﭼﺎﻛﺴــﺎزی و ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری( 25ی ﺗەﻣــﻮوزی 2009ﻫــﺎت، ﻟــە ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻟــە 25ی ﻫەﻧــﺪێ ﻟــە ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو )ﻟەواﻧــە ﻫــﺎدی ﻋەﻟــﯽ( ﺋــەو ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧەﯾﺎن ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑە ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﻫﯚﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﭘﺎﺷەﻛﺸــەﯾە ﻟێﻜﺪاﯾەوە. ﺣﺰﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﭘــڕۆژەی ﺧێﺮﺧــﻮازی ﻧﯿﯿــە ﺗــﺎ داوا ﻟــە ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ﺑﻜەﯾــﻦ ﭼﺎوﯾــﺎن ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﻛﻮرﺳــﯿﯽ دەﺳــەاڵت ﻧەﺑــێ ،ﺑــەاڵم ﺋــەوەی ﻛە ﻫەﻣــﻮوان ﺑێﺒﺎﻛﺎﻧە ﺟــﺎڕی ﻣەرﮔــﯽ ﺑەﻧﺎﻛﺎﻣﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺑــﺪەن ،ﻟەﺑﺎرێﻜﺪا ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻓﻠﺘــەری ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــە ،ﻣﺎﻧــﺎی واﯾــە ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿــﺎن ﺣﺰﺑــﯽ و ﻛﻮرمتەوداﯾــە و ﭘﺮﺳــﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﺑــﺎاڵی ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ و ﻗﺎڵﻜﺮدﻧــﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻟــە ﺋەﺟێﻨﺪاﯾﺎﻧــﺪا ﻧﯿﯿــە ﯾﺎن ﻻوەﻛﯿﯿە.
ﺳﻴﺎﺳەت
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻛەﺷﻨﺎﺳﯽ ﺳﻠێامﻧﯽ 10 :ﺳﺎڵە ﺗەﻧﯿﺎ 5ﭘڕۆژە داوای زاﻧﯿﻨﯽ ﻫێڵﯽ ﺑﻮوﻣەﻟەرزەﯾﺎن ﻛﺮدووە وﺷ/ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮوﻣەﻟەرزە ﯾەك ﻟە دوای ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻫەﻓﺘەی راﺑﺮدوو ﺧەوی ﻟە ﭼﺎوی ﺑەﺷێﻚ ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێامﻧﯽ ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﻧﺎوﭼەی ﮔەرﻣﯿﺎﻧﯽ ﺗﯚراﻧﺪ و ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎن ﺑە ﺗﺮﺳەوە ﻟە ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا دەﻣﺎﻧەوە .ﭘﺴﭙﯚڕێﻜﯽ ﺑﻮاری ﺟﯿﯚﻟﯚﺟﯽ دەڵێ ،ﺋەو ﺑﻮوﻣەﻟەرزاﻧەی ﻟە ﻫەرێﻢ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮان ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿﺎن ﻧﯿﯿە و ﺑﻮوﻣەﻟەرزەی روﺧێﻨەر و ﺗﺮﺳﻨﺎك ﻟە ﻫەرێﻢ روو ﻧﺎدا. ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﻛەﺷﻨﺎﺳﯽ ﺳﻠێامﻧﯽ ﺋەوە ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﻣﺎوەی 10ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﺗەﻧﯿﺎ 5ﭘڕۆژە داوای ﺋەوەﯾﺎن ﻛﺮدووە ﻫێڵﯽ ﺑﻮوﻣەﻟەرزەﯾﺎن ﺑﯚ دﯾﺎری ﺑﻜەن. ﺑەﭘێﯽ ﺋــەو ﺋﺎﻣﺎراﻧەی ﻟــە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﻛەﺷﻨﺎﺳــﯽ ﺳــﻠێامﻧﯿﯿەوە دەﺳــﺖ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﻛەوﺗــﻮون ،ﻟــە ﻣــﺎوەی دوو ﻫەﻓﺘــەی راﺑــﺮدوودا زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 15ﺑﻮوﻣەﻟــەرزەی ﭘﻠــە ﺟﯿــﺎواز ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﺳــﻠێامﻧﯽ و ﮔەرﻣﯿــﺎن رووﯾــﺎن داوە و ﺟﮕــە ﻟــە زﯾﺎﻧــﯽ ﻣﺎڵــﯽ ﻫﯿــﭻ زﯾﺎﻧێﻜــﯽ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟێﻨەﻛەوﺗﻮوەﺗەوە. ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﻣــﺎوەی ﭼــﻮار رۆژە ﻫﯿــﭻ ﺑﻮوﻣەﻟەرزەﯾــەك ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺳــﻠێامﻧﯽ ﺗﯚﻣــﺎر ﻧەﻛــﺮاوە ،ﺑــەاڵم ﻫێﺸــﺘﺎ ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﺑەﺗﺮﺳــەوە ﻟــە ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن دەﺧەون. 41ﺳــﺎڵ/ ﺋــﺎرام ﺣەﻣەﻋەزﯾــﺰ 41// داﻧﯿﺸــﺘﻮوی ﻛــەﻻر ﯾەﻛێﻜــە ﻟــەو دەﯾــﺎن ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــەی ﺳــﻨﻮورەﻛە ﻛە ﺷــەو ﻟــە ﺗﺮﺳــﯽ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزە رۆژی ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﺋــەو ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ،
ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﻫێــﺰی ﺑﻮوﻣەﻟەرزەﻛــە ﻛــەم ﺑــﻮو ،ﺑــەاڵم دووﺑﺎرەﺑﻮوﻧەوەی ﯾــەك ﻟــە دوای ﯾەﻛﯽ ﺗﺮﺳــﯽ ﺧﺴــﺘە دڵامﻧــەوە و ﻧەﻣﺎﻧﺪەوێــﺮا ﺑێﺨــەم ﺑﺨەوﯾﻦ. ﺋــەو ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿە ﭘێﯽ واﯾە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺗــﺮس و دڵەڕاوﻛێــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــەﻛﺎن و ﻧﺎﻫﯚﺷــﯿﺎرﯾﯽ ﺧەڵــﻚ ﺧﯚی دروﺳــﺘﯽ دەﻛــﺮد” ،ﺗــﺎو ﻧــﺎ ﺗﺎوێــﻚ ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن دەﯾﺎﻧﮕــﻮت ﺑﻮوﻣەﻟــەرزەی ﺗــﺮ روو دەدا ،ﺋەﻣە ﺋێﻤەی ﺗﺮﺳﺎﻧﺪﺑﻮو“. دارا ﺣەﺳــەن ﺑەڕێﻮەﺑــەری ء ﻛەﺷﻨﺎﺳــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﺑﻮوﻣەﻟــەرزەی ﺳــﻠێامﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﻛەوﺗﻮوەﺗە ﺳــەر ﻫێڵﯽ ﺑﻮوﻣەﻟەرزە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚ ،ﺑــەاڵم ﻧﺰﯾﻜﯿﻦ ﻟــە دوو ﻫێڵەوە ﻛــە ﻧﺎوﭼەی ﻓﺎرﺳــﯽ و ﻋەرەﺑﯿــﻦ و ﺑــەردەوام
ﺑﻮوﻣەﻟــەرزە ﺗﯿﺎﯾﺎﻧــﺪا روو دەدا ،ﺑﯚﯾە ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ رووداﻧــﯽ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزەی ﭘﻠــە ﺑــەرزدا ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳــەر ﻫەرێــﻢ دەردەﻛەوێــﺖ“ .ﻟەﺑــﺎرەی ﺑﻮوﻣەﻟەرزەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼــەی ﮔەرﻣﯿــﺎن ﺣەﺳــەن ﺋــەوە دەﺧﺎﺗــە روو ﻛــە ”ﺋەواﻧــە ﺗــﺎ رادەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺣﺎڵەﺗــﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﻦ ء ﻫﯿــﭻ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەك دروﺳﺖ ﻧﺎﻛەن“. دارا ﺣەﺳــەن ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ”ﻟــە ﻣــﺎوەی 10ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوودا ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑــﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﻨــﺞ ﭘــڕۆژە داوای زاﻧﯿﻨــﯽ ﻫێڵــﯽ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزە ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛــەی ﻛــﺮاوە ﻛــە ﺋەواﻧﯿﺶ: ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧــەی ﺳــﻠێامﻧﯽ ،ﭘــڕۆژەی ﺑەﻫەﺷــﺘﯽ ﺷــﺎر و ﺳــێ ﭘڕۆژەی ﺑﻮار ﻧەوت ﺑﻮون“. ”ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەمتــﺎن ﻫەﯾــە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ ﺋــەو ﭘڕۆژاﻧــە دەﻛــەن ﻛــە دروﺳــﺖ دەﻛﺮێــﻦ ،دەﺑێــﺖ ﻟە ﻫەﻣــﻮو ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﺪا ﻣەرﺟەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەﻻﻣەﺗﯽ ء رووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزە و رووداوی ﴎوﺷــﺘﯽ ﻟەﺑەرﭼــﺎو ﺑﮕﯿــﺮێ“ ﺋەﻣــە ﻟێﺪواﻧــﯽ رەﻧــﺞ ﻋەﺑﺪوﻟﺤەﻣﯿــﺪ ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی ﺋەﻧﺪازﯾﺎراﻧــە ﻟــە ﺳﻠێامﻧﯽ. ﺋــەو ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوەدا ﻛــە دوو ﺋەﻧﺪزﯾﺎرﯾــﺎن ﺗﺎﯾﺒەت
ﻛــﺮدووە ﺑــە ﭘێﺪاﭼﻮوﻧــەوە ﺑــەو ﻧەﺧﺸــﺎﻧەی ﻟە دەرەوەی ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎوە ﺑــﯚ ﭘــڕۆژەﻛﺎن دەﻛﺮێــﻦ و ﮔﻮﺗــﯽ ”راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺸــﺪا ﺋێﻤــە ﻟە ﻫەﻧﺪێــﻚ ﭘــڕۆژەدا رێﻨﻮێﻨﯽ دەدەﯾﻨــە ﺧــﺎوەن ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﻛەرەﺳــﺘە ﺑــەﻛﺎر ﺑێﻨــﻦ ،ﻫــﺎوﻛﺎت ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ داﻧــﺎن ء دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘــڕۆژەﻛﺎن دەﺑێــﺖ ﻣەرﺟــﯽ ﺳــەﻻﻣەﺗﯽ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزەی ﺗﯿﺎدا رەﭼﺎو ﺑﻜﺮێ“. ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ﺟەﻟﯿــﻞ ﺣﻮﺳــێﻨﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜــﯚ و ﭘﺴــﭙﯚڕی ﺟﯿﯚﻟﯚﺟــﯽ ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﻫــﯚﻛﺎرە رووداﻧــﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزە ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﺗﻮێﻜڵێﻜﯽ زەوی ﻟــە ﻫەﻣــﻮو ﺷــﻮێﻨێﻜﺪا وەﻛــﻮ ﯾــەك ﻧﯿﯿــە ،ﻟــە ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺷــﻮێﻨﺪا ﺗﻮێﻜڵــﯽ زەوی ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﭼەﺳﭙﺎو ﺟێﮕﯿﺮ ﻧەﺑﻮوە. ﺣﻮﺳــێﻨﯽ ﺑــﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﻟــە ﻫــەر ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ زەوﯾــﺪا ﺷــﻜﺎوی ﻫەﺑــﻮو ،ﺋــەوا ﻗەﺑﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺑــەردی ﮔــەورە ،ﺑــە ﻫێــﺰ ﻟــە ﺑەردێﻜــﯽ ﺗﺮی ﮔــەورە دەﺧﺸــێﺖ و وزەی ﺋــەو ﻟێﻜﺨﺸــﺎﻧە دەﮔﯚڕێــﺖ ﺑــﯚ ﻟەرﯾﻨەوە و ﻟەرزاﻧﺪﻧــەوەی ﺑــەردەﻛﺎن، ﺋەﻣــە دەﺑێﺘــە ﻫــﯚی رووداﻧــﯽ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزەﻛﺎن ،ﺳــەﻧﺘەری رووداﻧﯽ
رۆدی ﺣەﺳەن
ﺑﻮوﻣەﻟەرزەﯾــﺶ ﺋــەو ﺑەﺷــەﯾە ﻛــە ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﻟەرزﯾﻨەوەﻛــەدا ﻫەﺳــﺘﯽ ﭘێﺪەﻛﺮێــﺖ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑەﻫێﺰﺗــﺮ ﻟە ﺷﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ“. ﺷــﺎرەزاﻛەی ﺑــﻮاری ﺟﯿﯚﻟﯚﺟــﯽ ﺑــﺎس ﻟەوەﯾــﺶ دەﻛﺎت ﻛــە ﻫەﻧﺪێــﻚ ﻟــە ﻫﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ رووداﻧــﯽ ﺑﻮوﻣەﻟەرزە ﻟە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﮔەڕێﺘــەوە ﺑــﯚ ﻫەڵﻜەوﺗــەی ﺷــﻮێﻨﯽ ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿــﺎ، ﺋــەو ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺋێﻤە ﻟــە ﭘﻠێﺘــﯽ ﻓﺎرس ء ﻋەرەﺑــەوە ﻧﺰﯾﻜﯿــﻦ ﻛە ﻟــە زﻧﺠﯿﺮە ﭼﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ زاﮔــﺮۆس و ﺗﯚرۆﺳــﺪا ﺟﻮواڵﻧــەوە روو ﺑــﺪات ﻫەﺳــﺘﯽ ﭘێﺪەﻛﺮێــﺖ ،ﺑــەاڵم ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﺋــەو ﺑﻮوﻣەﻟەرزاﻧــەی ﻟــە ﻫەرێــﻢ روو دەدەن ﻟــە ﺟــﯚری وێﺮاﻧﻜــەر ﻧﯿــﻦ ء ﺗــﺎ رادەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﻦ ء ﻧﺎﺑﻨــە ﻫــﯚی ﻛﺎرەﺳــﺎﺗﯽ ﮔــەورە وەك ﺋــەوەی ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﻟێﯽ ﺗﺮﺳﺎون“. ﺋــەو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەی زاﻧﻜــﯚ منﻮوﻧــەی ﺋــەوە دەﻫێﻨێﺘــەوە ﻛــە ژاﭘــﯚن زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزە ﻟێــﯽ روو دەدات و ﺑــە درێﮋاﯾــﯽ ڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﺎڵ ﺑﻮوﻣەﻟــەرزە ﺗﯚﻣــﺎر دەﻛــﺮێ، ﺑــەاڵم زۆرﯾــﺎن ﻫێﻨﺪە ﺳــﻮوﻛﻦ ﻫﯿﭻ زﯾﺎﻧێﻜﯿﺎنﻟێﻨﺎﻛەوێﺘەوە.
ﺷﺎرەزﯾﺎن :ﻧەوت دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردی دروﺳﺖ دەﻛﺎت وﺷ/ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ -داﻧﯿﺎر ﻣﺤﻣد ڕێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻫەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ دەرەوە ﻛە ﻫێﺸﺘﺎ دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ﻛﺮاوە ﯾﺎﺧﯚ ﻧﺎ ،ﻟەﮔەڵ ﻛﺎرداﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی و ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺪا، ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛەن ﻛە ﺑەﻫﯚی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﴎوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﻛﻮرد ﻟە ﺑەدﯾﻬێﻨﺎﻧﯽ ﺧەوﻧە ﻟەﻣێﮋﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻚ دەﺑێﺘەوە و ﻟەﻣەودوا رای ﺟﯿﻬﺎن و ﻫەرێامﯾەﺗﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺗەواوی ﺑەﺳەردا دێ. دﻛﺘــﯚر ﻋﯿــﺰەت ﺳــﺎﺑﯿﺮ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜــﯚ و ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ، ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺳﯿﺎﺳــەت دوو رووی ﯾــەك دراون ،ﺋــەو واڵﺗە ﺳــەرﻛەوﺗﻮو دەﺑێــﺖ ﻛــە ﻟــە ﻫەردووﻛﯿﺎﻧــﺪا ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺧﺴــﺘە ﺧﺰﻣــەت ﺋﺎﺑﻮوری واڵﺗەﻛەﯾــەوە ،ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ ﺟەﻧﮕــﯽ ﻋێﺮاق و ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻧﯽ ﻫەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧﺪ ﺑــﯚ ﺧﺰﻣەﺗــﯽ ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ واڵﺗەﻛەی ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧﯚش ﺑﮋﯾﻦ. ”ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻟــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧــﯽ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ دەوڵەﺗــﯽ ﻛــﻮردی ﺑﺮﯾﺘﯿﯿــە ﻟــە ﻻﯾەﻧــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮو ،ﺑەرﻫەﻣــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﻣــﺎن ﻧەﺑێــﺖ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﺮ ﻟە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوڵەﺗــﯽ ﻛــﻮردی ﺑﻜەﯾﻨــەوە ،ﭼــﻮار رۆژ ﺳــﻨﻮوری واڵﺗــﺎن داﺑﺨﺮێــﺖ ﻧﺮﺧــﯽ ﺷــﻤەك ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﺪا 30ﺑــەرز دەﺑێﺘــەوە ،ﻟەﺑەرﺋــەوە 30% ﺋﺎﺑــﻮوری ﯾەﻛێﻜــە ﻟــە ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺧــﯚ ﺋﺎﻣﺎدەﻛــﺮدن ﺑــﯚ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ دەوڵەت“ ﺳﺎﺑﯿﺮ وای ﮔﻮت. ﺋــەو ﭘﺴــﭙﯚڕە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــە دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛە ﭼەﻧــﺪ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻧەوت ﻟە ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮو ﺑێــﺖ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺟﯿﻬﺎﻧــﯽ ﺑێﻨــە ﻫەرێﻤەﻛەﻣــﺎن ،داﻫﺎﺗــﻮوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔەﺷــﱰ دەﻛﺎت ﻟــە رووی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﺸــەوە، ﭼﻮﻧﻜــە ﻛەرﺗــﯽ ﻧــەوت وەك ﻛــەم ﻛەرﺗــﯽ ﺗﺮە و ﺑــە ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻری ﺗﯿﺎدا ﺧەرج دەﻛﺮێ و ﺑەرﻫەﻣﯿﺶ دێ.
ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﻫﺎﺗﻨــﯽ ﺋــەو ﮔــەورە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــە ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوو ﺑﯚ ﺋــەم ﻫەرێﻤــە ،دڵﺨﯚﺷــﯿﯿەك دەﺑێﺖ ﺑــﯚ ﺗﺎﻛــﯽ ﻛــﻮرد و ﺑــﯚ داﻫﺎﺗــﻮوی ﻫەرێــﻢ ،ﻻﯾەﻧەﻛــەی ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﺑــﯚ ﺣﻜﻮوﻣــەت دەﮔەڕێﺘەوە ﻛــە دەﺑێﺖ زۆر ﻟێــﺰان و ﺣەﻛﯿامﻧــە ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ واژۆ ﺑﻜﺎت“. ﺑــە ﮔﻮﺗــەی دﻛﺘــﯚر ﻋﯿــﺰەت ﺳــﺎﺑﯿﺮ ﻧــەوت ﻟــە رووی ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺸــەوە ﺑــﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﺮﻧﮕــە و دەڵــێ ”ﺑەراوردێــﻚ ﺑﻜەﯾــﻦ ﻟــە ﻧێﻮان ﺋێﺴــﺘﺎ و 10ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑــەر ﺟﯿــﺎوازی زۆر دەﺑﯿﻨــﯽ، ﺋێﺴــﺘﺎ ﻫــەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﻫەر ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەﯾەﻛــﯽ ﺟﯿﻬــﺎن ﺑﺒﯿرنێــﺖ رێــﺰی ﻟێﺪەﮔﯿﺮێــﺖ ،ﺋەﻣــەش ﻫــﯚی ﻧەوﺗــە ﻟــە واڵﺗەﻛەﻣﺎﻧــﺪا ،ﺑــەاڵم 10 ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑــەر ﺑــە ﭬﯿــﺰە ﮔەﺷــﺘﺖ دەﻛــﺮد ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺟﯚرﺟﯿــﺎ و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ واڵﺗــﯽ ﺗــﺮ ،ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑێﭭﯿﺰە ﮔەﺷﺖ دەﻛەﯾﺖ ﺑﯚ ﺋەو واڵﺗﺎﻧە“. ”ﭘێــﻢ واﯾــە داﻫﺎﺗــﻮوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــەﻧﮕﯿﻨﱰ ،ﻗﻮرﺳــﱰ ،ﺋﺎﺷــﺘﯿﯿﺎﻧەﺗﺮ و ﺋﺎراﻣــﱰ دەﺑــێ ،ﻟە ﻣﺎوەی ﭘێﻨﺞ ﺳــﺎڵﯽ داﻫﺎﺗــﻮو ،ﻫەرێﻢ ﻟــە ﮔﺎزدا دەﺗﻮاﻧێﺖ رﻛﺎﺑــەری رووﺳــﯿﺎ ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚﯾــە ﭘﻠە و ﭘﺎﯾەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆر ﺑەرزﺗــﺮ دەﺑێ، ﺧــﯚ ﺋەﮔــەر ﻧەومتــﺎن دەرﻧەﻫێﻨﺎﯾە و ﻫەﻧﺎردەﻣــﺎن ﻧەﻛﺮداﯾــە ،ﺑەﻏــﺪا ﻟــە ﺋێﺴــﺘﺎ زﯾﺎﺗــﺮ دەﯾﭽەوﺳــﺎﻧﺪﯾﻨەوە و ﺋــەو ﺑﻮدﺟەﯾــەی دەﯾﻨێﺮێــﺖ زۆر ﻟــەم رێﮋەﯾــەی ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛەﻣــﱰی دەﻛﺮدەوە“ ﭘﺴﭙﯚڕەﻛە وا دەڵێ.
دﻛﺘــﯚر ﺧﺎﻟﯿــﺪ ﺣەﯾــﺪەر ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜــﯚ و ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳــﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﭘێــﯽ واﯾــە ﻛــە ﻧــەوت وەك داﻫﺎﺗێﻜــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﺑــﯚ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛــە ﺑەﺷــێﻜە ﻟــە ﻋێﺮاق ﻟــەم دۆﺧــەی ﺋێﺴــﺘﺎدا زۆر ﮔﺮﻧﮕــە، ﭼﻮﻧﻜــە وەك ﺋــەو ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺋێﻤــە ﻟــەم ﻛﺎﺗــەدا دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﻧــەوت ﻟــە ﺧﺎﻛەﻛەﻣــﺎن دەرﺑێﻨﯿــﻦ ،ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﺑــە داﺧــەوە ﺗﻮاﻧــﺎی ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎمنﺎن ﻟــە ﻛەرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮدا ﻻوازە و وەك ﺋﺎﺑــﻮوری ﻧﯿﯿــە ،ﺑﯚﯾــە دەﺑێــﺖ ﮔﺮﻧﮕــﯽ زۆر ﺑﺪرێــﺖ ﺑــە ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﻧــەوت ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺑــە ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨــﺎن و ﻫەﻧﺎردەﻛﺮدﻧــﯽ دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﻛەرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮﯾــﺶ راﺑﻜێﺸــﯿﻨە ﻧــﺎوەوە و ﮔەﺷــەی ﺧﯚﯾــﺎن دەﺳــﺖ ﭘێﺒﻜــەن ،ﻧــەوت ﻟــە داﻫﺎﺗــﻮودا دەﺑێﺘــە راﺑــەری ﻛــﻮرد و دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ واڵﺗﯽ ﭘێ ﭘێﺶ ﺑﺨەﯾﻦ. دﻛﺘــﯚر ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﭘێﺸــﱰ ﻛــە ﺋێﻤــە وەك ﺋێﺴــﺘﺎ ﺗﻮاﻧــﺎی دەرﻫێﻨــﺎن و ﻫەﻧﺎردەﻛﺮدﻧــﯽ ﻧەومتــﺎن ﻧەﺑــﻮو ،ﺑەﻏــﺪا ﺑــە ﭼﺎوێﻜﯽ ﺗــﺮ ﺳــەﯾﺮی دەﻛﺮدﯾــﻦ ،ﺑەاڵم ﺋێﺴــﺘﺎ ﭘێﭽەواﻧەﯾــە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﻟــە رێﮕــەی ﻧەوﺗــەوە ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚ ﻟەﺳــەر ﺑەﻏــﺪا ﺑــﻜﺎت، ﻻﯾەﻧێﻜــﯽ ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﺋەوەﯾە ﻛە راﺳــﺘە ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﺧﯚﻣــﺎن ﻟە ﺋﯿــﺪارەدان و ﺋﺎﺑــﻮوری راﮔەﯾﺎﻧــﺪووە ،ﺑــەاڵم ﻧﺎردﻧﯽ ﻧــەوت ﻫەﻧــﮕﺎوی ﮔەورەﯾە ﺑــﯚ ﺑﻮون ﺑــە دەوڵەﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ،ﻟە ﺋێﺴــﺘﺎدا 13ﻧەوﺗﯽ ﻋێــﺮاق داﺑﯿﻦ ﺋێﻤــە ﻟــە 13% دەﻛەﯾﻦ. دﻛﺘــﯚر ﻛەﻣــﺎل ﺋەﺣﻤــەد ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺋﺎﺑــﻮوری ﻟــە زاﻧﻜــﯚی ﺳــﻠێامﻧﯽ ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﯾەﻛەﻣﺠــﺎرە ﻟــە ﻣێــﮋوودا ﻧــەوت ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە رەواﻧــەی دەرەوە ﺑﻜﺮێــﺖ ﻟــە رێﮕــەی ﺑﯚڕﯾﯿــەوە، ﻟێــﺮەدا ﺋــەو ﻧــەوت ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧــﺪی
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەردەﺧــﺎت ،ﺑــە ﺗﺎﯾﺒــەت ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەدۆزێﺘــەوە ﻛــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﭘﺎرێﺰێـــﺖ ﻟەﻻﯾــەن ﺋــەو واڵﺗﺎﻧــەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــﺎن دەﺑێــﺖ ﻟەﮔــەڵ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، دەﺗﻮاﻧــﻢ ﺑڵێﻢ ﻟــە ﻣﺎوەی دوو ﺳــﺎڵﯽ داﻫﺎﺗــﻮو ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺗﻮاﻧــێ ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﺧــﯚی راﺑﮕەﯾەﻧێــﺖ و ﺋــەوەش رزﮔﺎرﻣــﺎن دەﻛﺎت ﻟە ﺑەﺷــە ﺑﻮدﺟــەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﻛــە ﺑەردەوام ﻛەم دەﻛﺮێﺘەوە“. ”ﻧﺎﻛﺮێــﺖ ﺋﺎﺑــﻮوری ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەت ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺮێـﺘــەوە ،ﻟێــﺮەدا ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــەﻛﺎن ﻓەزاﯾەﻛــﯽ ﮔــەورە داﮔﯿــﺮ دەﻛــەن ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ دﻧﯿــﺎ،
ﺋەﻣــە واﯾﻜــﺮدووە ﺋــەو ﻫەﻣــﻮو ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﴎوﺷــﺘﯿﯿەی ﻟــە ﻫەرێــﻢ ﻫەﯾــە و دەﻧێﺮدرێﺘــە دەرەوە و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺋەوروﭘــﺎ و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑﮕەﻧــە ﺋــەو راﺳــﺘﯿﯿەی ﻛــە ﻧﺎﻛﺮێــﺖ ﻟەﻣــەودوا دەﺳــﺘﺒەرداری ﻧــەوت و ﻏــﺎزی ﻫەرێــﻢ ﺑــﻦ ،دەوڵەﺗــە ﺑەﻫــﯚی ﻫەرێﻤﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﻫەرێﻤﯿﯿەﻛﺎﻧــەوە ﻫەڵﻮێﺴــﺘﯿﺎن دەﮔــﯚڕێ ،ﺋێﺴــﺘﺎ ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری ﻟەژێــﺮ ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺋﺎﺑﻮورﯾــﺪا دروﺳــﺖ دەﺑــێ و ﺑڕﯾــﺎرە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن دەﭼێﺘــە ژێــﺮ رﻛێﻔــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــەوە ،ﺑﯚﯾــە داﻫﺎﺗــﻮوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔەﺷــﱰ دەﺑــێ“ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﻛەی زاﻧﻜــﯚی ﺳــﻠێامﻧﯽ وای ﮔﻮت.
7
ﺋەﺳەد ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەﻛەیدەوێ دوای ﻫەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﮔەﻻﻧــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ،2011ﭘﺮﺳــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﻫێــﺰ ﺳــﺎڵﯽ ،2011 ﻫﺎﺗــە ﭘێﺸــەوە و ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەﻛــﯽ زۆری ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﺑﯿﻨــﯽ ،ﺑــﯚ ﺟﺎری ﯾەﻛــەم ﻟــە ﻣێــﮋووی ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋــﺎوادا ﭘﺮﺳــەﻛەﯾﺎن ﺋــەو ﻫەﻣﻮو ﮔﺮﻧﮕﯿﯿــەی ﭘێــﺪرا و ﭼــﻮوە ﻧــﺎو رۆژەﭬــﯽ ﻛﺎرﻧﺎﻣــەی ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ،ﺳــﻮوری ،ﻫەرێﻤــﯽ ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ و ﻧەﺧﺸەﺳــﺎزﻛﺎراﻧﯽ رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻧﺎوەراﺳــﺖ .ﻫەروەﻫــﺎ ﭘﺮﺳــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘﺸــﻜێﻜﯽ ﮔــەورەی ﻟــە ﻣﺎﻧﺸــێﺘﯽ ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﻋەرەﺑﯽ و ﺟﯿﻬﺎﻧﯽ داﮔﯿﺮ ﻛﺮد. ﺑــە ﭘێﭽەواﻧــەی ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯿــەﻛﺎن ،زۆرﺑــەی ﻫێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ رۆژﺋــﺎوا و ﺑــە ﺣﻮﻛﻤــﯽ ﻫەژﻣــﻮون و دەﺳــﺘێﻮەرداﻧﯽ ﻫێــﺰە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﺗﺎﯾﺒەت ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮرﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛــە ﺧﺎوەﻧــﯽ رۆڵێﻜــﯽ ﻛﺎرﯾﮕــەری ﮔــەورەن ﻟەﺳــەر ﮔﯚڕەﭘﺎﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑــە ورﯾﺎﯾــﯽ و ﺑــە ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ زۆر ورد ﻟەﮔەڵ ﺋــەو ﭘێﺸــﭭەﭼﻮوﻧە ﻣﺎﻣەڵەﯾــﺎن ﻛــﺮد و ﺗــﺎ ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧــﯽ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑــﺎش ﺑێﺪەﻧﮕﯿﯿــﺎن ﻫەڵﺒــﮋارد ،ﻫــﺎوﻛﺎت ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﺑێﺪەﻧﮕﯿﯿەدا ﭘﺎرﺗــە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾــﺎن ﻟەﮔــەڵ رژێﻤــﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد رەت ﻛــﺮدەوە ،ﭘێڕەوﻛﺮدﻧــﯽ ﺋــەو ﺳــﱰاﺗﯿﺠە ﻟەﻻﯾــەن ﻫێــﺰە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن واﯾﻜــﺮد ،ﻛــﻮرد وەﻛــﻮ ﻛەﻣﯿﻨــەی ﺑێﺪەﻧﮕــﯽ ﯾەﻛﻼﻛەرەوە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﻬﺎﻧﺪا ﺑﻨﺎﴎێﻦ. ﻟــە ﺑەراﻧﺒــەردا ،ﮔﺮووﭘــﯽ ﮔەﻧﺠــﺎن و رەوﺗــﯽ دواڕۆژی ﻛــﻮرد ﺑــە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳــەرﻛﺮدەی ﺗﯿﺮۆرﻛــﺮاو ﻣﺸــﻌەل ﺗەﻣــﯚ ﻫەڵﻮێﺴــﺘێﻜﯽ ﺟﯿــﺎواز ﻟــە ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻧﻮاﻧــﺪ و ﻟــە ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧە ﺳــەرەﺗﺎﯾﯿەﻛﺎن ﺑــە ﻫﺎوﺋﺎﻫەﻧﮕــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازاﻧــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــە دژی رژێﻤــﯽ ﺋەﺳــەد رۆڵێﻜﯽ ﺑەﭼﺎوﯾــﺎن ﮔێــڕا ،ﺑــەاڵم ﺋــەو دۆﺧــە ﺑــەردەوام ﻧەﺑــﻮو ،وردە وردە دەﻧﮕــﯽ ﻛــﻮردان ﻟــە ﻧێــﻮ ﺗەﭬﮕــەرە ﻣﯿﻠﻠﯿﯿەﻛــەی ﺳــﻮورﯾﺎدا ﻛــﺰ ﺑــﻮوەوە ﺑــە ﺗﺎﯾﺒــەت دوای ﺋــەوەی ﺷــﻮڕش ﭼــﻮوە رێﮕــەی ﭼەﻛﺪاری و ﺷﯚڕﺷﮕێڕان ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭼەﻛﺪارﯾﯿﺎن دەﺳﺖ ﭘێﻜﺮد. ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ دووەﻣــﯽ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎدا دوای ﺋــەوەی رژێﻤــﯽ ﺋەﺳــەد دەﺳــەاڵﺗﯽ ﻟــە ﻫەﻧﺪێﻚ ﻧﺎوﭼــەی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑــە ﺗﺎﯾﺒەت ﻟە دەوروﺑــەری دﯾﻤەﺷــﻘﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧــﺖ و ﺷــﺎری ﺣەﻟــەب و ﺋەدﻟﯿــﺐ ﻛــە ﺑــﯚ ﻣﺎﻧــەوەی رژێــﻢ ﺳــﱰاﺗﯿﺠﯿﻦ ،ﻟــە دەﺳــﺖ دا ،ﺗــﺎ دەﻫﺎت ﺳــﻮﭘﺎی ﺋــﺎزاد ﺑەﻫێﺰﺗــﺮ دەﺑــﻮو و ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی ﺋەﮔــەری رووﺧﺎﻧــﯽ رژێــﻢ زﯾﺎﺗــﺮ ﺧﯚی دەﻧﻮاﻧــﺪ ،ﺑﯚﯾە رژێــﻢ ﻧﺎﭼﺎر ﺑــﻮو ﻫێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەﺑێ ﺷەڕ ﻟە زۆرﺑەی ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﻧﺸﯿﻨەﻛﺎن ﺑﻜێﺸێﺘەوە. ﻟێــﺮەدا دەرﻓەﺗێﻜــﯽ زێڕﯾــﻦ ﺑــﯚ ﻛﻮرداﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوا رەﺧﺴــﺎ ،ﺋــەو داواﻛﺎرﯾﯿــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﻛــﻮرد ﺑــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﻛــﻮردی و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﮔەﻟــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛــە ﺳــەر ﺑــە ﭘﺎرﺗــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات PYDﺑﺎڵــﯽ ﺳــﻮرﯾﺎی ﭘەﻛەﻛــە ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿــﻦ ﻟــە ﺑەدەﺳــﺖ ﺧﺴــﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓــە رەواﻛﺎﻧــﯽ ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد ﻟە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﻓﯿﺪراڵﯿــﺪا زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە واﻗﯿــﻊ ﻧﺰﯾــﻚ ﺑﻮوﻧــەوە ،ﭘﺎرﺗــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات PYDﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﻧﺸــﯿﻨەﻛﺎن ﻛــە رژێــﻢ ﻟێﯿــﺎن ﻛﺸــﺎﯾەوە ﻛﯚﻧــﱰۆڵ ﻛــﺮد و ﺗﻮاﻧﯽ رووﺑــەری دەﺳــەاڵﺗەﻛەی ﻟەﺳــەر زەﻣﯿــﻦ رۆژ ﺑــەرۆژ ﻓﺮاواﻧــﱰ ﺑــﻜﺎت و ﻫەژﻣﻮوﻧــﯽ ﺧــﯚی ﺑﺴــەﭘێﻨﯽ ،ﺑــەاڵم ،وەك دەزاﻧــﺮێ رژێــﻢ ﻗﺴــەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮی ﻫەﯾــە و ﻟــە ﻫەرێﻤــە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن ﺑــە ﺗــەواوی دەﺳــەاڵﺗﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭘێﻨەﻫێﻨﺎوە. ﻟــەو ﭼﻮارﭼێﻮﯾــەدا رژێــﻢ ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧــەی ﻗﺎﻣﯿﺸــﻠﯚ ﻛــە ﻫێﺰێﻜــﯽ ﮔــەورەی ﺑــە ﭼەﻛﯽ ﻗﻮرﺳــەوە ﺗﯿﺎداﯾە ،ﭼــﻮڵ ﻧەﻛــﺮدەوە .ﻫەروەﻫﺎ ﻫێﺸــﺘﺎ ﻫێــﺰە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﺳــەد ﻟــە ﻛﺎﻣﭙێﻜﯽ ﻟەﺷــﻜﺮی ﺑە ﻧــﺎوی ﻓەوﺟــﯽ 154ﻟــە ﺗﺮﺗــەب ﻛــە دەﻛەوێﺘــە 10ﻛﻢ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻗﺎﻣﯿﺸــﻠﯚ ﺟێﮕﯿﺮن و ﻣــﺎون .رژێﻤﯽ ﺋەﺳــەد ﺗﻮاﻧﯽ ﻟــە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑــﺮدوودا ﺑەﻫــﯚی ﺟﯿــﺎ ﻛە ﺋــەم ﻧﻮوﺳــﯿﻨە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺑﺎﺳــﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺧــﯚی ﺑﺴــەﳌێﻨێ و ﺷــەڕ ﻟــە زۆرﺑــەی ﻫــەرە زۆری ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎی ﻟــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺧــﯚی ﯾــەﻛﻼ ﻛﺮدەوە و ﺷﻮێﻨە ﺳﱰاﺗﯿﺠﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دووﺑﺎرە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ ﻛﺮدەوە. ﭘﺎش ﺋــەو ﺳــەرﻛەوﺗﻨﺎﻧەی رژێﻤﯽ ﺋەﺳــەد ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﻫێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴــﯿﯚن ﻟــەم دواﯾﯿــەدا ﺑەدەﺳــﺘﯽ ﻫێﻨﺎ ،ﺋێﺴــﺘﺎ ﺗــﺎ دێ رژێﻢ ﻫەوڵــﯽ ﺋــەوە دەدات دووﺑــﺎرە ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﻧﺸــﯿﻨەﻛﺎن ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﺑﻜﺎﺗــەوە ،ﺋەوەﯾــﺶ ﺑــەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــەی ﻫەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﻟــە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺎﻧﯽ ”ﺟﻨێــﭫ “2ﻛە ﺑڕﯾــﺎرە ﻟــە 22ﻛﺎﻧﻮوﻧﯽ دووﻣــﯽ داﻫﺎﺗﻮو ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ”ﺟﻨێــﭫ “ ﺑەڕێﻮە ﺑﭽێ ،ﺑەﻫێﺰﺗﺮ ﺑێ . ﺋــەو ﺋﯿﺴــﺘﯿﻔﺰاﻧﺎی ﻛە رژێــﻢ ﻟە ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﻓەرﻣــﯽ ﺧﯚﯾــﺪا ﺑەراﻣﺒەر ﭘﺎرﺗــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات PYDﻟــە ﻫــەردوو ﻫەﻓﺘەی راﺑــﺮدوودا دەﯾــﻜﺎت و منﺎﯾﺸــﻜﺮدﻧﯽ ﻫێــﺰی ﺧــﯚی ﻟــە ﻗﺎﻣﯿﺸــﻠﯚ ﻟەﮔــەڵ ﺋﺎﻣــﺎژەدان ﺑــە ﺗﻮاﻧــﺎی ﺳــەرﺑﺎزی ﺧــﯚی ﺑﯚ ﻫەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺷــەڕی ﻛــﻮرد و ﻋــەرەب ﻟــە ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﻧﺸــﯿﻨەﻛﺎﻧﺪا ،ﺋــەو ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯿﯿﺎﻧە دەﺳــەﳌێﻨێ ،ﺑﯚﯾــە دەﺑــێ PYDو ﺳــﻮﭘﺎی ﺋــﺎزاد ﻫﺎوﺋﺎﻫەﻧــﮓ ﺑﻦ ﻟە داﻫﺎﺗﻮودا ،دەﻧﺎ ﺋەﺳەد داوای ”ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺧﯚی“ دەﻛﺎت.
8
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺤەﻣەد ﺗﺎﻫﯿﺮ
ﺋﺎﺑﻮوری
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی دی ﺋێﻦ ﺋﯚی ﻧەروﯾﺠﯽ ﺑﯿﮋەن ڕەﺣامﻧﯽ:
ﺳرۆﻛﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺑڕﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی DNOی ﻧروﯾﺠﯽ
ھوﻟﺮ /وﺷ ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی دی ﺋێﻦ ﺋﯚی ﻧەروﯾﺠﯽ ﺑﯿﮋەن ڕەﺣامﻧﯽ ﻟە دﯾامﻧەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﻟەﮔەڵ ”وﺷە“دا ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ﻛە ﻧەروﯾﺞ ﭼﯚن ﻟە ﻧێﻮ ﻫەﻣﻮو واڵﺗﺎﻧﯽ ﺧﺎوەن ﻧەوﺗﺪا ﺗﻮاﻧﯽ ﻧەوت ﺑﯚ ﺧﯚﺷﮕﻮزەراﻧﯿﯽ ﺧەڵﻜەﻛەی ﺑە ﻛﺎر ﺑﻬێﻨێﺖ و ﻫەرێﻤﯿﺶ ﭼﯚن دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺳﻮود ﻟە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺋەو واڵﺗە وەرﺑﮕﺮێﺖ.
ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ﻧەروﯾﺞ 700ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻری ﺗێﺪاﯾە ﻛە ﺑە ﺋەﻧﺪازەی ﺑﻮدﺟەی 50 ﺳﺎڵﯽ ﻫەرێﻤە. ﺑﯿــﮋەن ڕەﺣامﻧــﯽ وێڕای ﺋﺎﻣــﺎژەدان ﺑــە ﮔەﻧﺠﺒﻮوﻧــﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﻧــەوت ﻟــە ﻧەروﯾــﺞ ﺑــﺎس ﻟــەوە دەﻛﺎت ﻛــە ﺋــەوان ﻟــە ﻣــﺎوەی 40ﺳــﺎڵﯽ ڕاﺑــﺮدوودا ﻛــە ﻧەوﺗﯿــﺎن دۆزﯾﯿــەوە ،ﺑــە داﻧﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ ﺑﺎش ﺑــﯚ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﻧــەوت و داﻫﺎﺗەﻛــەی ،ﺗﻮاﻧﯿﯿــﺎن ﺳــەرﻛەوﺗﻮوﺗﺮﯾﻦ منﻮوﻧــە ﺑــﻦ ﻟــە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﻬﺎﻧﺪا. ڕەﺣامﻧــﯽ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــە ﺳــێ ﻫەﻧــﮕﺎوی ﺳــەرەﻛﯿﯽ دەدات ﻛــە ﻧەروﯾﺠﯿﯿــەﻛﺎن ﺑەﻫﯚﯾــەوە ﺋــەم ﺳــەرﻛەوﺗﻨەﯾەﯾﺎن ﺑــﯚ ﺧﯚﯾــﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە. ﯾەﻛــەم ﻫەﻧــﮕﺎوی ﻧەروﯾــﺞ ﻛﺮدﻧــەوەی دەرﮔﺎی وەﺑەرﻫێﻨــﺎن ﺑــەڕووی واڵﺗﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوی ﺟﯿﻬــﺎن ﺑــﻮوە ﺗــﺎ ﺋــەم ﻧەوﺗــەی ﻟە ژێــﺮ زەوی و دەرﯾﺎﻛﺎﻧــﺪا ﺧەوﺗﺒــﻮو، ﺑﻬێﻨﻨە ﺳەر زەوﯾﯿەوە. ﻫــﺎوﻛﺎت ﻧەروﯾــﺞ زەﻣﯿﻨــەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﺗــﺎ ڕەﺧﺴــﺎﻧﺪ
ﻓێــﺮی ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯿەﻛە ﺑــﻦ و ﺟێﮕــەی ﺧﯚﯾــﺎن ﻟــەو ﻛﺎرەدا ﺑﻜەﻧــەوە. ﻫەروەﻫــﺎ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﺑﯚ ﭘێﮕەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻛﺎدری ﻟێﻬﺎﺗــﻮوی واڵﺗەﻛــەی داﻧــﺎ ﺗــﺎ ﺋــەم ﻛەرﺗــە ﺑەڕێﻮە ﺑﺒەن. ﺑەﻫــﯚی ﺑەرزﺑﻮوﻧــەوەی ﻧﺮﺧــﯽ ﻧــەوت ﻟە ﺳــﺎاڵﻧﯽ 73و 74ﻧەروﯾﺞ ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆری دەﺳــﺖ ﻛــەوت و ﺑــە ﺧەﯾﺎڵﯽ ﺋــەوەی ﻛە ﺋــەم داﻫﺎﺗە ﻫــەر زﯾﺎﺗــﺮ دەﺑێــﺖ ،ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﮔــەورەی ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ داڕﺷــﺖ ،ﺑەاڵم ﺧەوﻧەﻛــەی ﻧەروﯾــﺞ ﻧەﻫﺎﺗــە دی و ﻧﺮﺧــﯽ ﻧــەوت ڕووی ﻟــە داﺑەزﯾﻦ ﻛــﺮد و ﺳــﺎڵﯽ 79ﺗﻮوﺷــﯽ ﻗەرزێﻚ ﺑــﻮو ﻛــە ﺑــە ﺋەﻧــﺪازەی ﻧﯿــﻮەی ﻫەﻣﻮو داﻫﺎﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑﻮو. ﻧەروﯾﺠﯿﯿــەﻛﺎن ﻟــە ﭘــﺎش ﺋــەم ڕووداوە ،ﻟــەوە ﺗێﮕەﯾﺸــنت ﻛــە ﻧﺎﺑێــﺖ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛەﯾــﺎن ﺑــە ﺗەواوەﺗــﯽ ﭘﺸــﺖ ﺑــە داﻫﺎﺗــﯽ ﻧــەوت ﺑﺒەﺳــﺘێﺖ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە
ﮔﺮێﺒەﺳﺘە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێﻢ ﺑە ﺟﯚرێﻜﻦ ﻛە ﺳەرﻧﺠﯽ ﮔەورە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﻬﺎن رادەﻛێﺸﻦ ﺑەاڵم ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﭽﻮوﻛەﻛﺎن رادەﻛێﺸﻦ
ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛــﯽ ڕەﻧﮕﺎوڕەﻧــﮓ ﺑﻨﯿــﺎت ﺑﻨێﻦ. ﺋوەی ﻧروﯾﺠﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎھﺗﺎﯾ ﺑﺨم ﻛﺮد 1990دا ﻛــە داﻫﺎﺗــﯽ ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 1990دا ﻧــەوت ﺑەرزﺗــﺮ ﺑــﻮوەوە ،ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻧەروﯾــﺞ ﺑڕﯾــﺎری دا ﻛە ﺳــﻨﺪووﻗێﻚ ﺑــﯚ داﻫﺎﺗﯽ زﯾــﺎدەی ﻧــەوت داﺑﻨێﺖ و ﺑــﯚ ﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ داﻫﺎﺗﻮوﯾﺎﻧــﯽ ﻫەڵﺒﮕﺮن. ڕەﺣامﻧــﯽ ﮔﻮﺗــەی ﺑــە ﻧەروﯾﺠﯿﯿــەﻛﺎن وەك واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺧەﻟﯿــﺞ ﭘــﺎرەی ﻧەوﺗﯿــﺎن ﻟــە ﻛﺎری ﺑێﺒەﻫــﺎدا ﺑەﻓﯿــڕۆ ﻧــەدا، ﺑەڵﻜــﻮ ﺑﻨﺎﻏەﯾەﻛﯿــﺎن ﭘێﺪاﻧــﺎ ﻛــە ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ،ﻧەوەﻛﺎﻧﯿــﺎن و ﻧــەوەی ﻧەوەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ﭘێﺸــﺘﯽ ﭘێﺒﺒەﺳنت.
ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێــﻢ ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ،زۆر ﻟــە ﻫــﯽ ﺑەﻏــﺪا ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸــﱰن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺑــەرەو ﻫەرێــﻢ ڕادەﻛێﺸێﺖ. ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێــﻢ ﻛــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﻟــە ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﺪا ﭘﺸــﻜﺪار دەﻛﺎت ،ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ڕەﺣامﻧــﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮕــە، ﭼﻮﻧﻜــە ﻛﺎﺗێــﻚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــەك ﭘﺸــﻜﯽ دەﺑێــﺖ ﻟــە ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧﺪا، دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﭘﺸــﻜەﻛەی ﺧــﯚی ﺑﻨﻮوﺳــێﺖ و ﺳــﻮﻣﻌەی ﺧــﯚی ﻟــە ﺑــﺎزاڕی ﺟﯿﻬﺎﻧﯿــﺪا ﺑــەرز ﺑﻜﺎﺗــەوە و ﭘﺸــﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺑــە ﻧﺮﺧێﻜــﯽ ﺑەرزﺗﺮ ﻟە ﺑﺎزاڕی ﺑﯚرﺳەدا ﺑﻔﺮۆﺷێﺖ. ﺋــەو ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﺎﻧەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺑەﻏــﺪا ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن دەﯾــﻜﺎت ،ﺑــﯚ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــە و ﺑە ﮔﻮﺗــەی ڕەﺣامﻧــﯽ زۆر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ
ﻫەرێﻢ ﻫێﺸﺘﺎ ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ داﻫﺎﺗﻮوی ﻧﯿﯿە و ﺑەﻧﯿﺎزە ﺑە ﺷێﻮەی ڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﺑەﺷێﻚ ﻟە داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوت ﺑە ﺧەڵﻜەﻛەی ﺑﺪات ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛــە ﺳــەرﻣﺎﯾەی ﺋــەم ﺳــﻨﺪووﻗە ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە 700 ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر ،ﺑــە ﺑڕﯾــﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎن ﯾــەك دۆﻻری ﻟێﺪەرﻧەﻫێرناﺗــەوە و ﻫەﻣﻮوی ﻟــە واڵﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﻟــە ﺑﻮاری ﺟﯚراوﺟــﯚر وەﺑەردەﻫێرنێــﺖ و ﺳﺎڵ ﻟە دوای ﺳﺎڵ زﯾﺎد دەﻛﺎت. ھﻧﮕﺎوە ھﺎوﺷﻮەﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ و ﻧروﯾﺞ دوو ﻫەﻧــﮕﺎوی ﻧەروﯾــﺞ ﻛــە ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎدا ﻧﺎوﯾەﺗــﯽ ،ﺑــە ﺑــڕوای ﺑﯿــﮋەن ڕەﺣامﻧــﯽ ﻟــە ﻫەرێﻤﯿــﺶ ﺧەرﯾﻜــە دەﻧﺮێــﺖ .ﺋــەو ،ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــەو زەﻣﯿﻨــە ﻟەﺑــﺎرە دەدات ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑــﯚ ﻫﺎﺗﻨــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿــەﻛﺎن ڕەﺧﺴــﺎﻧﺪووﯾەﺗﯽ ﺗــﺎ ﻛەرﺗەﻛە ﺑﺒﻮوژێﻨﻨەوە. ڕەﺣامﻧــﯽ ﺑــڕوای ﺑــە
ﺋــەو ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﺎﻧەﯾﺎن واژۆ ﻛــﺮد و ﭘﺎﺷــﺎن ﻧﺎﭼــﺎر ﺑــﻮون ﻛﺎرەﻛــە ﺑــە ﺟێﺒﻬێڵﻦ. ڕەﺣامﻧــﯽ دەڵێــﺖ ”ﺋێﻤــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻧەوﺗــﻦ و ﺳــەرﻣﺎﯾەی
ﺧﯚﻣــﺎن دەﺧەﯾﻨــە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەوە و ﻟەواﻧەﯾــە ﻫﯿﭽﯿــﺶ ﻧەدۆزﯾﻨــەوە، ﺑﯚﯾــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟــە ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﺪا ﭘﺸــﻜامن ﻫەﺑێــﺖ ،ﺑــەاڵم ﺋــەوەی ﺑەﻏــﺪا دەﯾــﻜﺎت ،ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی وەك ﺋێﻤــە ﻧﺎﺑێــﺖ و ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری ﺑﺎﺷﱰە“. ﻫەﻧــﮕﺎوی دووەﻣــﯽ ﻧەروﯾــﺞ ﻛــە ﻧﺎوﯾەﺗــﯽ ﺑــە ﺑــڕوای ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی دی ﺋێــﻦ ﺋــﯚی ﻧەروﯾﺠــﯽ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺧەرﯾﻜــە ﻟــە ﻫەرێﻤﯿــﺶ دەﻧﺮێــﺖ .ﺋــەو، ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــە ﭼەﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛــﯽ ﻛــﻮردی دەدات ﻛــە ﺧەرﯾﻜــە ﺧﯚﯾــﺎن ﻓێــﺮی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯿەﻛە دەﻛــەن و ﭼەﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛــﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﻛــە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾــﯽ ﻻوەﻛــﯽ ﭘێﺸﻜەﺷــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﻧەوﺗﯿﯿــەﻛﺎن دەﻛــەن ،ﺑــەاڵم ﺑــە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺸــﯽ دەزاﻧێــﺖ ﻛــە ﻫەرێﻢ ﮔەﻧﺠەﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ ﺑــﯚ ﮔﺮﺗﻨەدەﺳــﺘﯽ ﺋــەم ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯿە ﺋﺎﻣــﺎدە ﺑــﻜﺎت. ﺑەﺧﺘــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﺑــڕوای ڕەﺣامﻧــﯽ ﻟەوەداﯾــە ﻛــە ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆر ﻟــەو ﮔەﻧﺠﺎﻧــەی ﭘێﺸــﱰ ﺑــە ﻫــﯚﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ واڵﺗﯿــﺎن ﺑــە ﺟێﻬێﺸــﺘﺒﻮو ،ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛەﺳــﯽ ﻟێﻬﺎﺗــﻮون و دەﻛﺮێــﺖ ﻟــەو ﻛەرﺗەدا ﺳﻮودﯾﺎن ﻟێﻮەرﺑﮕﯿﺮێﺖ. ﺋو ھﻧﮕﺎوەی ھرﻢ ھﺸﺘﺎ ﻧﯾﻨﺎوە ﻫەﻧــﮕﺎوی ﺳــێﯿەم ﻛــە ﻧەروﯾــﺞ ﻧﺎوﯾەﺗــﯽ و ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﻬﺎن ﭘــێ ﺗﯚﻣﺎر ﻛــﺮدووە، ﺑــە ﺑــڕوای ﺑﯿــﮋەن ڕەﺣامﻧــﯽ وردە وردە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻫەرێﻤﯿــﺶ ﺑﯿﻨێــﺖ .ﺋــەو دەڵێــﺖ ”ﺋێﻤــە وەك ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن دەزاﻧﯿــﻦ ﻛــە داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ ﻟــە ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵﯽ داﻫﺎﺗــﻮودا زۆر زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺧەرﺟﯿﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەﺑێــﺖ و ﺋــەو ﻛﺎﺗــە ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داﻫﺎﺗــﯽ ﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ داﻫﺎﺗــﻮو، دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﺋﺎﯾﻨــﺪەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺎت“. ﺑەﭘێــﯽ ﭘﻼﻧــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﻫەرێﻤــﯽ ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن، ،2019 ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗــﺎ ﺳــﺎڵﯽ ،2019 ﻧﺰﯾﻜــەی 2ﻣﻠﯿــﯚن ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧــەوت ﻟــە ﻫــەر ڕۆژێﻜــﺪا دەردێﻨێــﺖ ﻛە ﺋەﮔــەر ﻧﺮﺧــﯽ ﻫــەر ﺑەرﻣﯿﻠێــﻚ 100دۆﻻر ﺑێــﺖ 73 ،ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر ﺑــﯚ ﻫەرێــﻢ داﺑﯿــﻦ دەﻛﺎت ﻛــە 5 ﻫێﻨﺪەی ﺑﻮدﺟەی ﺋێﺴﺘﺎﯾەﺗﯽ. ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟە ﻧێــﻮ ﺧەڵﻜﯽ
ﻫەرێﻤــﺪا ﺑــﺎس ﻟــەوە دەﻛﺮێﺖ ﻛە ﻫــەر ﻛەﺳــێﻚ ﭘﺸــﻜێﻜﯽ ﻟــە ﭘﺎرەی ﻧــەوت ﭘێﺒﺪرێــﺖ ،ﺑــەاڵم ڕەﺣامﻧﯽ ﭘێــﯽ واﯾــە ﺋەﻣــە ﻛﺮدەﻧــﯽ ﻧﯿﯿــە و ﺋەﮔەرﯾــﺶ ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺑــەم ﺷــێﻮەﯾە ﭘﺎرەﻛــە ﯾەﻛﺴــەر ﺧــەرج دەﻛﺮێﺖ و ﻫﯿﭽﯽ ﻟێﻨﺎﻣێﻨێﺘەوە. ڕەﺣامﻧــﯽ ﺑــە ﺑﺎﺷــﱰی دەزاﻧێــﺖ ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑــە ﺷــێﻮەی ﻧﺎڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﺧەڵــﻚ ﻟــە ﭘــﺎرەی ﻧەوﺗــﺪا ﺑەﺷــﺪار ﺑــﻜﺎت .واﺗــە
ﺑــە ﻗــەرز ﺑﺪاﺗــە ﺧەڵﻜــﯽ ﻛــﻮرد ﺗﺎ ﭘــڕۆژەی ﺧﯚﯾﺎﻧــﯽ ﭘێﺒﺨەﻧــە ﮔــەڕ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺧﯚﯾــﺎن ﻫەﺑێــﺖ و ﺑێﻦ و ﺧﯚﺷــﯿﺎن ﻧــەوت دەرﺑﻬێﻨــﻦ و داﻫﺎﺗــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﺑــﯚ واڵﺗەﻛــە داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن. ڕەﺣامﻧــﯽ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑە ﻫەﻧــﺪێ واڵﺗﯽ ﻛەﻧــﺪاو دەدات ﻛــە ﭘــﺎرەی ﻧــەوت ڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑــە ﺧەڵــﻚ دەدەن و ﺧەڵﻜەﻛــەی ﺧﯚﯾــﺎن ﺗەﻣﺒــەڵ ﻛــﺮدووە و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛەﯾﺸــﯿﺎن
داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ راﺳﺘەوﺧﯚی داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوت ﺧەڵﻜێﻜﯽ ﺗەﻣﺒەڵ و ﺑێ ﺑەرﻫەم دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿە ﺧەڵــﻚ داﺑﯿــﻦ ﺑــﻜﺎت؛ ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟەﺳــەرﯾەﺗﯽ ﻛــە ﻟــە ڕێﮕــەی ﺋــەم ﭘﺎرەﯾــەوە ﺑــﻮاری ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﭘێــﺶ ﺑﺨــﺎت، ﭘەروەردەﯾەﻛــﯽ ﺑﺎﺷــﱰ ﺑــﯚ ﻣﻨﺪااڵن و ﮔەﻧﺠﺎﻧــﯽ ﻛــﻮرد داﺑﯿــﻦ ﺑــﻜﺎت، ڕێﮕەوﺑﺎﻧــەﻛﺎن ﺑــﯚ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚی ﺧەڵﻜــﯽ ﻫەرێﻢ ﺑﺎﺷــﱰ ﺑــﻜﺎت .ﭘﺎرە
زۆر واﺑەﺳــﺘەی ﻧەوﺗــە و ﻫــەر ﻛﺎﺗێــﻚ ﻧﺮﺧــﯽ ﻧــەوت داﺑﺒەزێــﺖ، واڵﺗەﻛەﯾــﺎن ﻫﯿﭽــﯽ ﺗــﺮی ﻧﺎﺑێــﺖ ﻛە ﭘێﯽ ﺑﮋﯾﻦ. ﺑﯿــﮋەن ڕەﺣامﻧــﯽ دەڵێــﺖ ”ﺧەڵﻜﯽ ﻫەرێــﻢ زﯾﺮەﻛــﻦ و ﺟﯿــﺎوازن ﻟــە ﺧەڵﻜــﯽ ﻛەﻧــﺪاو و دەﺗﻮاﻧــﻦ ڕێﮕەﯾەﻛــﯽ ﺑﺎﺷــﱰ ﻟــە واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧﺪاو ﺑﮕﺮﻧە ﺑەر“. 10ﺳﺎڵ دەدرێ ﺧﺎﻧﻮوﯾەك ﺗﺮﯾﺸ دۆﻻرە ﻛە ﻧﯿﻮەﻛەی ﻫەر ﻫەزار دەدرێﺖ ﻧﺮﺧﯽ دوو ﺳﺎڵ 40 وﺷ /ﻣﺤﻣد ﺗﺎھﯿ
وﺷ /ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ
ﭘﺎﺷﺨﺎن ﺳﻨﺪووﻗﯽﻧەوەﻛﺎﻧﯽداﻫﺎﺗﻮوﻟەﻧەروﯾﺞ: ﺑﺎﻧﻜــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪﯾــﯽ ﻧەروﯾــﺞ ﺋەم ﺳــﻨﺪووﻗە ﺑەڕێــﻮە دەﺑــﺎت و ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑە ﺗﻮﻧﺪی ﭼﺎودێﺮﯾﯽ دەﻛﺎت. ﺑــە ﺳــێ ﻣﺎﻧــﮓ ﺟﺎرێــﻚ ﺑﺎﻧﻜــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﭘێﻮﯾﺴــﺘە راﭘﯚڕﺗــﯽ ﺧــﯚی ﻟەﺳــەر داﻫﺎﺗﯽ ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ﺑــە ﻫەﻣﻮو ﺧەڵﻜــﯽ ﻧەروﯾــﺞ ڕاﺑﮕەﯾەﻧێﺖ و ﺑــە ﺷــێﻮەی وەرزی و ﺳــﺎاڵﻧەﯾﺶ وردەﻛﺎرﯾــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟەﺳــەر ﺋــەم ﭘڕۆژاﻧــەی ﻟــە ﺷــﻮێﻨە ﺟﯚراوﺟﯚرەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﻬــﺎن ﭘێــﯽ ﺟێﺒەﺟــێ دەﻛﺮێــﺖ ،ﺑــاڵو دەﻛﺮێﺘــەوە و ﺑــە ﺑەردەواﻣﯿــﺶ ﻟەﺳــەر ﺳــﺎﯾﺘەﻛە دادەﻧﺪرێﺖ. ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟــﯚژی و ﻧــەوت و وزەی ﻧەروﯾــﺞ ﺋێﺴــﻮور ﻫﺎرۆﻟﺴــﻦ دەڵێــﺖ ”ﭘــﺎرەی ﺋەو ﺳــﻨﺪووﻗە ﻧﺎدرێــﺖ ﺑە ﺧەڵــﻚ ،ﺋەﮔەر دراﺑﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﺋێﻤە ﺧەڵﻜێﻜﯽ ﻗەڵەو و ﻣﺸەﺧﯚرﻣﺎن ﻟێﺪەردەﭼﻮو“. ﭘــﺎرەی ﺋــەم ﺳــﻨﺪووﻗە ﻧﺎدرێﺘــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿــﺶ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﻮارەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﺋﺎﺑــﻮوری ﮔەﺷــە ﭘێﺒــﺪات و ﻟــە ڕێﮕــەی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﺎﺟەوە ﺧﯚی ﺑەڕێﻮە ﺑﺒﺎت. ﺧەڵﻜــﯽ ﻧەروﯾــﺞ ﻛــە ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە داﻫﺎﺗــﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿــﺎن وەك ﺑــﺎج ﺑــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛەﯾــﺎن دەدەن ،ﺑــە ﺑەردەواﻣــﯽ ﭼﺎودێﺮﯾــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت دەﻛەن. ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﻗﺎزاﻧﺠــﯽ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ داﻫﺎﺗــﻮو ،دەﺧﺮێﺘــە ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﯿﯿەوە و ﻫــەر ﻧەروﯾﺠﯿﯿــەك ﻛــە ﻟــە ﻛەرﺗــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﯾﺎن ﮔﺸﺘﯿﺪا ﻛﺎر ﺑﻜﺎت ،ﺳﻮودی ﻟێﻮەردەﮔﺮێﺖ. ژﻣــﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧەروﯾــﺞ ،وەك ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن 5ﻣﻠﯿــﯚن ﻛەﺳــە و ﺑــە دوو ﺳــﺎڵ ﻟەﺳــەرﯾەك ﺑــە ﺧﯚﺷــﱰﯾﻦ واڵت ﺑــﯚ ژﯾــﺎن ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﻬﺎن دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮا.
ﭘﺎﺷﺨﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎیدیﺋێﻦﺋﯚﻟەﻛﻮردﺳﺘﺎن: ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ﻛێڵﮕــەی ﻧــەوت ﻛــە ﻟــە ﻫەرێــﻢ دۆزراﯾــەوە ﺗﺎوﻛێ ﺑﻮو ﻛــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی دی ﺋێــﻦ ﺋــﯚ دۆزﯾﯿەوە .ﺋــەم ﻛێڵﮕەﯾــە ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﯾەدەﮔﯽ ﻧەوﺗﯿﺸــﯽ ﺗێﺪاﯾــە .ﺋێﺴــﺘﺎ ﺗﻮاﻧــﺎی ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی دی ﺋێــﻦ ﺋــﯚ ﻟــەو ﻛێڵﮕەﯾــەدا 100ﻫــەزار ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوﺗە ﻟــە ﻫــەر ڕۆژێﻜﺪا و ﺗــﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳــﺎڵﯽ 2014 ﺗﻮاﻧﺎﻛــەی ﺑــﯚ ڕۆژاﻧــە 200ﻫــەزار ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧــەوت ﺑــەرز دەﺑێﺘــەوە ،ﺋەﮔــەر ﻫــەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻜــﯽ ﺑــە 100دۆﻻر ﺑﻔﺮۆﴍێــﺖ ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋــەم ﻛێڵﮕەﯾە ﺳــﺎاڵﻧە 7 ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر داﻫﺎﺗﯽ دەﺑێﺖ ﻛە ﻧﯿﻮەی ﺑﻮدﺟەی ﺋێﺴﺘﺎﯾەﺗﯽ. ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی دی ﺋێــﻦ ﺋــﯚ ،ﺳــێ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻟەﮔــەڵ وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێــﻢ واژۆ ﻛــﺮدووە ﻛــە ﯾەﻛەﻣﯿﻨﯿــﺎن ﺗﺎﯾﺒەﺗــە ﺑــە ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗــﯽ ﺗﺎوﻛــێ .ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ دووەﻣﯿــﺎن ﺗﺎﯾﺒەﺗــە ﺑــە ﻛێڵﮕەﯾەﻛــﯽ ﻏــﺎزی ﻟــە دﻫﯚك ﻛــە ﺗــﺎزە واژۆ ﻛــﺮاوە ،دی ﺋێﻦ ﺋــﯚ ﺋەو ﻏــﺎزە ﭘــﺎش دەرﻫێﻨﺎن ﺑــە ﺑﯚڕی دەﮔەﯾەﻧێﺘە وێﺴﺘﮕەی ﻛﺎرەﺑﺎی دﻫﯚك ﻛە ﺋێﺴﺘﺎ ﺑە ﮔﺎزواﯾﻞ ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﻫﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﭘﯿﺴﺒﻮوﻧﯽ ژﯾﻨﮕەﯾە. ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﺳێﯿەﻣﯽ دی ﺋێﻦ ﺋﯚ ﻟە ﻫەوﻟێﺮە ﺑﯚ دوو ﻛێڵﮕەی ﻧەوت ﻛە ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﻟە ﺑەﺳﺘﯚرەﯾە و ﺋەوی ﺗﺮﯾﺎن ﻟە ﺑەﻧەﺑﺎوﯾﯿە. دی ﺋێــﻦ ﺋــﯚ ﻟــە ﺟﯿﺎﺗــﯽ ﭼﺎڵــﯽ ﺳــﺘﻮوﻧﯽ ،ﭼﺎڵــﯽ ﺋﺎﺳــﯚﯾﯽ ﻟە ﻫەرێــﻢ ﺗﺎﻗــﯽ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛــە ﺋەﻣــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨــﺎن ،ﻧﺰﯾﻜەی ﺷــەش ﻫێﻨــﺪە زﯾﺎﺗﺮ دەﻛﺎت .ﻟەم ﺷێﻮازەدا وێڕای ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوەی ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ،ﺋﺎوی ژێﺮ ﻧەوﺗﯿﺶ درەﻧﮕﱰ دەﮔﺎﺗە ﻧەوﺗەﻛە و ﺗێﻜەڵﯽ دەﺑێﺖ.
ﺋﺎﺑﻮوری
ھوﻟﺮ /وﺷ -ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ وادەی ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎودێﺮ ﺳﯿﺘﯽ ﺗەواو ﺑﻮوە ،ﺑەاڵم ﻛڕﯾﺎراﻧﯽ ﻟە ﺑﺮی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛﻠﯿﻠﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺑەﻫﯚی ﺧﯚﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﺧﺎوەﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛەوە ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﭘێﺪەﻛﺮێﺖ ﻛە ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە 20 ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺮﯾﺶ دوا دەﺧﺎت.
2ی ﻛڕﯾــﺎری ﺧﺎﻧــﻮوی ژﻣــﺎرە ی ﭘــڕۆژە ﭼﺎودێــﺮ ﺳــﯿﺘﯽ ﻋەﺑﺪوﻟﻘــﺎدر 11ـی 2011 ﻋەزﯾــﺰ ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ 11ی ﺧﺎﻧﻮوەﻛــەی ﻛڕﯾــﻮە و دەﺑﻮو ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟــە ﺧﺎﻧﻮوەﻛەﯾــﺪا ﺑﻮاﯾــە ،ﺑــەاڵم ﺧﺎﻧﻮوەﻛــەی ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎﯾﺶ ﻫــەر ﻫەﯾﻜەﻟــە و ﺳــەﻗﻔﯽ ﺗــێ ﻧەﻛــﺮاوە؛ ﺋــەو ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻧﻮێــﯽ ﭘێﺪەﻛﺮێﺘــەوە و ﻣــﺎوەی ﺗەواوﺑﻮوﻧەﻛــەی ﺑــﯚ ﻣــﺎوەی 20 ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺮ درێﮋ دەﻛﺮێﺘەوە. ﻋەﺑﺪوﻟﻘــﺎدر ﻛــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻫەﺷــﺖ ﺳــەر ﺧێﺰاﻧــە و ﻛﺎری ﺗەﻛﺴــﯽ دەﻛﺎت ،دەڵێــﺖ ”ﭼــﺎوم ﺳــﭙﯽ ﺑــﻮو ﺗــﺎ ﺋەو ﺧﺎﻧــﻮوەم ﻛڕی ﺑــەو ﺋﻮﻣێﺪەی ﻟــە ﻛﺮێﭽﯿەﺗــﯽ ڕزﮔﺎرم ﺑﺒێــﺖ ،ﺑەاڵم ﺋێﺴــﺘﺎش ﻫەﻣــﻮو ﺳــەرەﻣﺎﻧﮕێﻚ دەﺑێــﺖ 600دۆﻻر ﺑــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛەم ﺑﺪەم“. ﻛڕﯾﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮی ﺋــەم ﭘڕۆژەﯾــە 8/10 10/2011 ﺧﺎﻟﯿــﺪ ﻋﻮﺳــامن ﻟــە 2011 ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻛڕﯾﻨــﯽ ﯾەﻛــەی ژﻣــﺎرە 153ـی ﭘــڕۆژەی ﭼﺎودێــﺮ ﺳــﯿﺘﯽ 153ی واژۆ ﻛــﺮدووە ،ﺋــەو دەڵێــﺖ ”دوای ﭼﺎوەڕواﻧﯿــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە دوو ﺳــﺎڵ ﻛە دەﺑــﻮو ﭘڕۆژەﻛــە ﺑــە ﺳــﺎڵێﻚ ﺗــەواو ﻛﺮاﺑﺎﯾــە ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺧﺎﻧﻮوەﻛــەم ﺗەواو ﻧەﻛﺮاوە“. ﺧﺎﻟﯿــﺪ ﻋﻮﺳــامن دەڵێــﺖ ”ﻣــﻦ ﻛﺮێﭽﯿــﻢ و ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە 500دۆﻻر ﻛــﺮێ ﺧﺎﻧــﻮو دەدەم ،ﺟﮕــە ﻟــەوەش دەﺑێﺖ ﭘﺎرە ﺑﯚ ﻗﯿﺴــﺘﯽ ﺧﺎﻧــﻮوە ﻛەم
ﻛــﯚ ﺑﻜەﻣەوە ﻛــە ﺋەوە ﮔﺮﻓﺘــﯽ زۆری داراﯾــﯽ ﺑــﯚ ﺧﻮڵﻘﺎﻧــﺪووم“ .ﺋــەو ،ﻛە 4/11دووﺑﺎرە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ 11/2013 ﻟــە 2013 ﻛﺮدووەﺗــەوە ،دەڵێــﺖ ”ﺋەﮔــەر ﻫﺎﺗﺒــﺎ و زەوﯾﯿەﻛەﯾــﺎن ﺑەﺧــﯚم داﺑﺎﯾــە ،ﺋێﺴــﺘﺎ دەﻣێــﻚ ﺑــﻮو ﻟــە ﻧێﻮ ﺧﺎﻧﻮوەﻛــەم داﺑــﻮوم و ﺑە ﺋــﺎرەزووی ﺧﯚﺷــﻢ ﺗــەواوم دەﻛــﺮد ،ﺑــەاڵم ﺋێﻤە ﺧەڵﻜــﯽ ﻫەژارﯾــﻦ ﻟــە ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﺑەوﻻوە ﻫﯿﭽامن ﭘێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ“. ﻛڕﯾﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮی ﭼﺎودێــﺮ ﺳــﯿﺘﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻓﻮﺋــﺎد ﺋﯿﱪاﻫﯿــﻢ ﺧﺎﻧــﻮوی 133ـی ﻟــە دەﺳــﺘﯽ دوو ژﻣــﺎرە 133ی ﻛڕﯾﻮەﺗــەوە و ﻛﺎﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﻫــەزار و ﭘێﻨــﺞ ﺳــەد دۆﻻری ﻟێﻮەرﮔﺮﺗــﻮوە ﺑﯚ ﺑەﻧﺎوﻛﺮدﻧﯽ. ﻓﻮﺋــﺎد ﺋﯿﱪاﻫﯿــﻢ دەڵێــﺖ ”ﻛﺎﺗێﻚ ﺋەو ﯾەﻛەﯾــەم ﻛــڕی وادەﻛەی ﯾەك ﺳــﺎڵ ﺑــﻮو و ﺑەڵێﻨﯿــﺎن ﭘێــﺪام ﻛــە زووﺗــﺮ ﻟــەو وادەﯾــەش ﺗــەواوی ﺑﻜــەن، ﺑــەاڵم ﺧﺎﻧﻮوەﻛەم ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑﺎدﻟﯚی ﺑﯚﻛــﺮاوە“ .ﻓﻮﺋــﺎد ﭘێﯽ واﯾــە ﭘڕۆژەﻛە ﺋێﺴــﺘﺎ زۆر ﺑەﺳﺴــﺘﯽ دەڕوات و زەﺣﻤەﺗــە ﻟــەو وادەﯾەی ﺑــﯚی دﯾﺎری ﻛﺮاوە ،ﺗەواو ﺑﻜﺮێﺖ. ﭼﺎودێﺮ ﺳﯿﺘﯽ ﺑﻮوەﺗە ﺋﺎاڵ ﺳﯿﺘﯽ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﭘــڕۆژەی ﭼﺎودێــﺮ ﺳــﯿﺘﯽ ﺧــﯚی ﻛﻮﺷــﺘﻮوە و ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﺎﻧــﺞ ﭘڕۆژەﻛــەی وەرﮔﺮﺗــﻮوە و ﺗــەواوی دەﻛﺎت .ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری ﭘڕۆژەﻛــە ﺟــەواد ﻣﻮﺣــﯽ ﻟــە ﺑــﺎرەی ﺧﺎوﯾــﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧــﺪا دەڵێــﺖ
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
9
”ﺑەﻫــﯚی ﺋــەو ﻫەﻣــﻮو ﻛێﺸــەﯾەی ﭘێﺸــﱰ ﻟــەو ﭘڕۆژەﯾــەدا ﻫەﺑــﻮوە، دەﺳــﺘﭙێﻜﺮدﻧەوەی ﺳــەرەﺗﺎی ﻛەﻣێــﻚ زەﺣﻤەﺗــە ،ﺑــەاڵم ﻛڕﯾــﺎران دڵﻨﯿــﺎ دەﻛەﯾﻨەوە ﻟــەو ﻣﺎوەﯾــەی ﻟە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎمنﺎﻧﺪا ﻫﺎﺗــﻮوە ﻫــەوڵ دەدەﯾــﻦ زووﺗــﺮ و ﺑــە ﻛﻮاﻟﯿﺘــﯽ ﺑﺎش ﯾەﻛەﻛﺎن ﺗەواو ﺑﻜەﯾﻦ. ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺗﺎﻧــﺞ ﺧﻮرﺷــﯿﺪ ﻣــﺰووری دەڵێــﺖ ”ﺋێﻤــە ﺑەﻧــﺎوی ﺋــﺎاڵ ﺳــﯿﺘﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘامن ﻟەﮔــەڵ ﻛڕﯾــﺎرەﻛﺎن ﺋەﻧﺠــﺎم داوە و ﻟە ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛەﺷــﺪا ﻫﺎﺗــﻮوە ﻣﺎوەی ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﯾەﻛــەﻛﺎن 20ﻣﺎﻧﮕــە و ﺋەﮔــەر ﻟــەو ﻣﺎوەﯾــەدا ﺗــەواو ﻧەﻛﺮا وەك ﻏەراﻣە 400دۆﻻر داﻧﺮاوە“. ﺋو ﺧﺎﻧﻮواﻧی ﻟ ﯾك ﻛﺎﺗﺪا ﺑ ﭼﻧﺪ ﻛﺳﻚ ﻓﺮۆﺷﺮاون ﻫەﻧﺪێــﻚ ﻟــە ﺧﺎﻧــﻮوەﻛﺎن ﭘێﺸــﱰ ﻟــە ﯾــەك ﻛﺎﺗــﺪا ﺑــە ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳــێﻚ ﻓــﺮۆﴍاون؛ واﺗــە ﯾەك ﺧﺎﻧــﻮو ﻟە ﯾەك ﻛﺎﺗــﺪا ﺑە ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳــێﻚ ﻓــﺮۆﴍاوە و ﺋێﺴﺘﺎ ﭼەﻧﺪ ﺧﺎوەﻧێﻜﯽ ﻫەﯾە. ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ دەﺳــﺘەی وەﺑەرﻫێﻨــﺎن ﺑێﺠــﺎن ﺋەﺣﻤــەد ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﺋــەو ﻛڕﯾﺎراﻧــە ﻟــە ڕووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەوە ﻫﯿــﭻ ﺑەڵﮕەﯾەﻛﯿــﺎن ﻧﯿﯿــە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﻫەﻧﺪێﻜﯿــﺎن ﻧﻮوﴎاوێﻜــﯽ ﻧێــﻮان ﺧﯚﯾــﺎن و ﺧﺎوەﻧــﯽ ﭘــڕۆژەی ﭼﺎودێﺮ ﺳــﯿﺘﯽ ﻫەﯾــە ﻛــە ﺋەوﯾــﺶ ﺧــﯚی ﻛﻮﺷﺘﻮوە. ﻫەروەﻫــﺎ ﺑێﺠــﺎن ﺋەﺣﻤــەد ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــەوە دەدات ﺑەﭘێــﯽ ڕێﻨامﯾــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺑــﺎاڵی دەﺳــﺘەی وەﺑەرﻫێﻨــﺎن ،دەﺑێــﺖ ﭘــڕۆژە ﻟــە
ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎودﺮ ﺳﺘﯽ ﭘﺎش ﯾك ﺳﺎڵ دواﻛوﺗﻦ دوو ﺳﺎﯽ ﺗﺮﯾﺶ دوادەﻛون ..ﻓﯚﺗﯚ :ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ
ﺳــەدا 10ﺗــەواو ﻛﺮاﺑێــﺖ ﺋﯿﻨﺠــﺎ ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔــەڵ ﻛڕﯾﺎراﻧــﺪا ﺑﻜﺮێــﺖ و ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت دەﺳــﺘەی وەﺑەرﻫێﻨــﺎن ﺋــﺎﮔﺎداری ﺋــەو ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەی ﻧێــﻮان ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭼﺎودێﺮ و ﻛڕﯾﺎراﻧﯽ ﻧەﺑﻮوە.
ﺑــﯚ ﭼﺎرەﻛﺮدﻧــﯽ ﺋــەم ﻛێﺸــەﯾە ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﯾەﻛــەی ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون زاﻧــﺎ ﯾەﺣﯿــﺎ 250 ﺷــﻮﻗە ﻟــە ﻧێــﻮ ﭘڕۆژەﻛەدا دروﺳــﺖ دەﻛﺮێﻦ ﻛــە دەدرێﺘە ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی
زﯾﺎمنەﻧﺪﺑﻮوﻧە. ﻛڕﯾﺎراﻧــﯽ ﺋــەم ﺧﺎﻧﻮواﻧــە ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺧﺎﻧﻮو ،ﺷــﻮﻗەﯾﺎن ﺑﯚ دروﺳــﺖ دەﻛﺮێــﺖ ﻛــە ﺋەوﯾــﺶ ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ﺧﻮرﺷــﯿﺪ ﻣــﺰووری دﯾﺰاﯾﻨەﻛــەی ﻧێــﺮدراوە ﺑــﯚ دەﺳــﺘەی وەﺑەرﻫێﻨﺎن،
ﺑــەاڵم ﻫێﺸــﺘﺎ ڕەزاﻣەﻧﺪﯾــﯽ ﻟەﺳــەر ﻧەدراوە. ﻛڕﯾﺎراﻧــﯽ ﺋــەم ﺧﺎﻧﻮو و ﺷــﻮﻗﺎﻧە ﻟەم ﻣﺎوەﯾــەدا ﺑــەردەوام دەﺑێــﺖ ﻛﺮێــﯽ ﺧﺎﻧــﻮوە ﻛﺮێﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﻦ و ﻗﯿﺴــﺘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛەﯾﺶﺑﺪەن.
ﭘﺎﺷﺨﺎن 13ﻟەﻻﯾەن دەﺳﺘەی وەﺑەرﻫێﻨﺎﻧەوە ﻣﯚڵەت و زەوﯾﯽ ﭘێﺪراوە. 13/2/2012 ﭼﺎودێﺮ ﺳﯿﺘﯽ ﻟە 2012 ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎودێﺮ ﺳﯿﺘﯽ ﺑە 60ﻫەزار دۆﻻر ﻓﺮۆﴍاوە ﺑە ﺷێﻮەی ﻗﯿﺴﺖ. دوای ﺋەوەی ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭼﺎودێﺮ ﺣﺎﺟﯽ ﻫێﻤﻦ ﺧﯚی ﻛﻮﺷﺖ ،ﯾەك ﺳﺎڵ و ﻫەﺷﺖ ﻣﺎﻧﮓ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ڕاﮔﯿﺮا. ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە 188ﯾەﻛەﯾە و 250ﺷﻮﻗەی ﺑﯚ زﯾﺎد ﻛﺮاوە. ﻟﯿﮋﻧەﯾــەك ﺑــﯚ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﻻﯾــەن ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﮔﺸــﺘﯽ وەﺑەرﻫێﻨــﺎن و دەﺳــﺘەی وەﺑەرﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﻫەوﻟێــﺮ و ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻫەوﻟێــﺮ و ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﻫەوﻟێــﺮ ﭘێــﻚ ﻫێــرنا ،ﺗێﯿــﺪا ﻟﯿﮋﻧــە ﺑڕﯾــﺎری دا 250ﺷــﻮﻗە ﻫــەر ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾــە زﯾــﺎد ﺑﻜﺮێﺖ 110 .ﺷــﻮﻗە ﻗەرەﺑــﻮوی ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯿــﺎن دﯾــﺎر ﻧەﺑــﻮو 140ﺷــﻮﻗەﯾﺶ ﺑــﯚ ﻗەرەﺑــﻮوی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺗﺎﻧــﺞ ﻟــە ﺑــﺮی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو ﺷــﻮﻗﺎﻧە درا ﻟــە ﺑــﺮی ﭘێﺸەﻛﯿﯽ ﺋەو 110ﯾەﻛە.
ﺟﯚرﺟﯿﺎ ..ﺑەﻫەﺷﺘﯽ ﺑێ ﭬﯿﺰا و ﺋﺎوێﻨەی ﺧەوﻧﯽ ﻛﻮردان وﺷ/ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ -داﻧﯿﺎر ﻣﺤﻣد ﻟێﺸﺎوی ﮔﺮووﭘە ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێﻢ ،ﺋێﺴﺘﺎ ڕووﯾﺎن ﻟە ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﻛﺮدووە .ﺋەوان ﻛە زۆرﺑەﯾﺎن ﮔەﻧﺠﻦ ﺑەﺑێ ﺳەرﺋێﺸەی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭬﯿﺰا ﮔەﺷﺘﯽ ﺋەم واڵﺗە دەﻛەن. ﻫەرێــﺰ ﺋەﺣﻤــەدی 28ﺳــﺎاڵن ﻛــە ﻟە ﻫەوﻟێــﺮەوە ﻟــە ﺗﺒﻠﯿﺴــﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘــﯽ ﺟﯚرﺟﯿــﺎ ﭘﯿﺎﺳــە دەﻛﺎت ،ﺑــە دەﻧﮕێﻜــﯽ ﺑــەرز ﻟەﮔــەڵ ﻫﺎوڕێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺪەﻛەﻧێــﺖ و دەڵێــﺖ ”ﻟێــﺮە ﻫەﻣﻮو ﺋــەو ﺷــﺘﺎﻧەی ﻟێﯿــە ﻛــە وەك ﮔەﻧــﺞ دەﻣﺎﻧەوێﺖ“.
ﻫەرێﺰ ﻧﺎﯾﺸــﺎرێﺘەوە ﻛە ﯾﺎﻧەی ﺷــەواﻧە و ﺋــﺎزادی وێــڕای ﴎوﺷــﺘﯽ ﺟــﻮان و ﺋﺎراﻣــﯽ و ﺑێﺪەﻧﮕــﯽ ﺋەواﻧﯽ ﭘەﻟﻜێﺸــﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﻛﺮدووە. ﺟﮕــە ﻟــە ﮔەﺷــﺘﯿﺎران ،ﺧەڵﻜﺎﻧــﯽ ﺧــﺎوەن ﺳــەرﻣﺎﯾەﯾﺶ ﻟــە ﻋێﺮاﻗــەوە ڕوو ﻟــە ﺟﯚرﺟﯿــﺎ دەﻛــەن .ﻣﺤەﻣــەد
ﺑﯿﺘﻠﯿﺲ ﭘﺎﯾﺘﺧﺘﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﻛ ﻛﻮردان ﺑ ﺑ ﭬﯿﺰە ﮔﺷﺘﯽ ﺑﯚ دەﻛن
ڕەزواﻧﯿــﺶ ﯾەﻛێﻜــە ﻟــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی دوو ﺳــﺎڵە ﻟــەو واڵﺗــە ﺧەرﯾﻜــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدﻧــە و دەڵێــﺖ ”ﺟﯚرﺟﯿــﺎ زەﻣﯿﻨەﯾەﻛــﯽ ﻟەﺑــﺎری ﺑــﯚ ﻛﺎروﻛﺎﺳــﺒﯽ ڕەﺧﺴــﺎﻧﺪووە ،ﻧــەك ﻫەر ﻣــﻦ ،ﺑەڵﻜﻮ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﮔــەورە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺗــﺮی ﻋێــﺮاق ﺋێﺴــﺘﺎ ﺳــەرﻣﺎﯾەﻛەﯾﺎن ﻟێــﺮە وەﺑەر دەﻫێﻨﻦ“. ﭘێــﯽ ﻛــﻮردان ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑــﯚ ﮔەﺷــﺖ و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜــﺮدن ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺟﯚرﺟﯿــﺎ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺑەﭘێــﯽ ﺳــەرﭼﺎوە ﻣێﮋووﯾﯿــەﻛﺎن ،ﭼﻮوﻧــﯽ ﻛــﻮرد ﺑــﯚ ﺟﯚرﺟﯿــﺎ دەﮔەڕێﺘــەوە ﺑــﯚ ﺳــەرەﺗﺎی
ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﺳــەدەی ﻧﯚزدەﯾــەم، ﻛــە ﺗﺎﻗــە ﻛﻮردێــﻚ رووی ﻟــەو واڵﺗــە ﻛــﺮدووە ،ﺑــەاڵم ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺘەم ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻟــە ﻛﻮرداﻧﯽ ﺷــﺎری وان و ﻗــﺎرس ﻟــە ﺑﺎﻛــﻮری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺗﺮﺳــﯽ دەﺳــەاڵﺗﺪاراﻧﯽ ﺋەوﻛﺎﺗــﯽ ﻋﻮﺳــامﻧﯽ ﻛــە ﻧﺎﭼﺎرﯾــﺎن دەﻛــﺮدن ﺑﺒﻨە ﻣﻮﺳــڵامن ،رووﯾــﺎن ﻟەو واڵﺗە ﻛﺮدووە. ﮔﻮﻫــﺎر ﺟەﻧﮕﯿﺰ ﻛــە ﺧﯚی ﻟــە ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﻟــە داﯾــﻚ ﺑــﻮوە و ﺧــﯚی ﺑــە ﻛــﻮرد دەزاﻧێــﺖ ،ﺑــەاڵم ﺋــەم واڵﺗــە ﺑەﻫــﯽ ﺧﯚی ﻧﺎزاﻧێــﺖ .ﻛﻮﻫﺎر دەڵێﺖ ”ﺳــﺎاڵﻧە
ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﺟﯚراوﺟــﯚر ﻟــەم واڵﺗــە ﺋەﻧﺠــﺎم دەدەﯾــﻦ ﻛــە ﻟەﻧــﺎو ﺟﯚرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸــﺪا ﺑــە ﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﻛــﻮردان ﻧــﺎﴎاون ،ﺑــەاڵم ﺋێﺴــﺘﺎ ﻫەﻣــﻮو ﺋﺎواﺗﻢ ﺋەوەﯾە ﺑــﯚ ﯾەك ﺟﺎرﯾﺶ ﺑێــﺖ ﺳــەرداﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜــەم ﻛە دەڵێــﻦ واڵﺗێﻜــﯽ ﺋــﺎرام و ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮو و ﺟﻮاﻧە. 1926ی ﺑەﭘێــﯽ ﺳــەرژﻣێﺮی ﺳــﺎڵﯽ 1926ی ﺟﯚرﺟﯿــﺎ ،ژﻣــﺎرەی ﻛــﻮردان ﻟــەوێ ﺑــە ﻣﻮﺳــڵامن و ﺋێﺰدﯾﯿــەوە 2502ﻛــەس ﺑــﻮوە ،ﺑــەاڵم دواﺗﺮ ﺑەرە ﺑــەرە ژﻣﺎرەﯾﺎن زﯾﺎدی ﻛــﺮدووە ،ﺑــە ﺟﯚرێــﻚ ژﻣﺎرەﯾﺎن
ﮔەﯾﺸــﺘە زۆرﺗــﺮ ﻟــە 40ﻫــەزار ﻛەس 1%ی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋــەو واڵﺗــە ﻛــە ی ﭘێﻨﺞﻣﻠﯿﯚنﻛەﺳﯿﯿەﭘێﻜﺪێﻨﻦ. ﺟﯚرﺟﯿــﺎ ﯾەﻛێﻜــە ﻟــەو دەوڵەﺗﺎﻧــەی ﻛــە دوای ﻫەڵﻮەﺷــﺎﻧەوەی ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺳــﯚﭬﯿەﺗﯿﯽ ﭘێﺸــﻮو ،ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺧــﯚی ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 1991ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪووە. ﺋــەوﻛﺎت ﺟﯚرﺟﯿــﺎ ﻟــە ڕووی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــەوە ﻛەوﺗــە ﺑﺎرودۆﺧێﻜــﯽ ﺗــەواو دژوار ،ﺑەﺟﯚرێــﻚ ﺟﯿﻬــﺎن وا ﻟێﯽ دەڕواﻧــﯽ ﻛــە ﺑڕﯾــﺎری ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻫەڵــە ﺑــﻮوە ،ﺑــەاڵم دواﺗــﺮ ﺑەﻫــﯚی وەﺑەرﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﺧﯚﻣﺎڵــﯽ و ڕاﻛێﺸــﺎﻧﯽ
ﺳــەرﻣﺎﯾەی ﺑﯿﺎﻧــﯽ و داﻧﺎﻧﯽ دەﺳــﺘﻮور و ﭼﺎﻛﺴــﺎزﯾﯽ ڕﯾﺸــەﯾﯽ ،دەﻛەوێﺘــە ﺳــەر ﺳــﻜەی دەوڵەﺗﺒــﻮون و ﮔەﺷــە دەﻛﺎت. ﺑەﺳــەرﻫﺎﺗﯽ ﺟﯚرﺟﯿــﺎ ﺑــە ﺑــڕوای ڕۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس ﻫەﻧﺪرێــﻦ ﺋەﺣﻤــەد واﻧەﯾەﻛــﯽ ﮔــەورەی ﺑــﯚ دەﺳــﺘەاڵت و ﺧەڵﻜــﯽ ﻫەرێــﻢ ﺗێﺪاﯾــە .ﻫەﻧﺪرێﻦ ﺋەﺣﻤــەد دەڵێــﺖ ”ﺋــەم واڵﺗــە ﻛــە ﺗــﺎزە ﺑە ﺗــﺎزە ﻟەﺳــەر دار و ﭘــەردووی ﭘﺎﺷــﻜﯚﯾەﺗﯽ و ﻛﺎوﻟﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــەڕ ،ﺧــﯚی ﺑﻮﻧﯿــﺎد دەﻧێﺘــەوە ،ﻟــە ﺳــەرﺟەم ﻛەرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری وەك ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ،ﮔەﺷــﺘﻮﮔﻮزار ﺷــﺎن ﺑەﺷــﺎن دەﺑﻮوژێﻨێﺘەوە“. ﻟەم ﺳــﯚﻧﮕەﯾەوە ﺑــە ﺑــڕوای ﻫەﻧﺪرێﻦ ﻣﺤەﻣــەد ﻫەرێــﻢ ﻛﺎرێﻜــﯽ ﻫەڵــە دەﻛﺎت ﻛــە ﺧەوﻧــﯽ ﺋﺎﯾﻨــﺪەی ﺧــﯚی ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟەﺳــەر ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨــﺎن و ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﻗﻮوﺗﻜﺮدﻧــەوەی ﺑﺎاڵﺧﺎﻧــە و ﺳــﻮﭘەرﻣﺎرﻛێﺖ ﺑﻮﻧﯿــﺎد ﺑﻨێ. ﮔەورەﺗﺮ ﻟــەو ﻫەڵەﯾەش ﺑە ﺑــڕوای ﺋەم ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــە ﺋەوەﯾە ﻛــە ﺑەردەواﻣﯽ ﺑــە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ داﻣەزراﻧــﺪن و ﻣﻮوﭼــە ﺑەﺧﺸــﯿﻨەوە ﺑــﺪات ﻛــە ﻣﺮۆﭬــﯽ ﻛﻮرد دەﻛﺎﺗە ﺑەﻛﺎرﺑەر و ﻣﺸەﺧﯚر. ﻫەﻧﺪرێــﻦ ﻣﺤەﻣــەد ﭘێــﯽ واﯾــە ﻛــە ﻫەرێــﻢ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑــە ﺳــﻮودوەرﮔﺮﺗﻦ ﻟــە ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﺟﯚرﺟﯿــﺎ ،ﭘــەرە ﺑــە ﻫەﻣــﻮو ﻛەرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﺪات و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛــﯽ ڕەﻧﮕﺎوڕەﻧــﮓ دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت ﺗــﺎ ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﻟەﺳــەر ﭘێــﯽ ﺧﯚی ﺑﻮەﺳﺘێﺖ و ﺳەرﺑەﺧﯚ ﺑێﺖ.
10
ﻧەوت
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿە :رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﻣﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ -ﺳرۆﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ھرﻢ راﺳﺖ و دروﺳﺘ
ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧــﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ وزە ﻟەﮔــەڵ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت دژی دەﺳــﺘﻮوری ﻋێــﺮاق ﻧﯿﯿــە و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺶ ﻟەﺳــەر ﻫﯿــﭻ ﻻﯾەﻧێــﻚ دروﺳــﺖ ﻧــﺎﻛﺎت .ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رێﮕﺎﯾەﻛــﯽ راﺳــﺖ و دروﺳﺘﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﻧەوﺗەوە ﻟەﺑەرﮔﺮﺗﻮوە.
رﻜﻜوﺗﻨﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﻛوﺘ ژﺮ ﯾﺎﺳﺎی ﻧﻮدەوﺗﯽ
ﺋﺎﺷﺘﯽ ھوراﻣﯽ -وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻛﺎن
ﺋﺴﺘﺎ ﺑﯚڕی ﻧوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺗواو ﻛﺎر دەﻛﺎت
رﯾﻜﺎردۆن -ﺑﺎﯿﯚزی ﺋﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟ ﺗﻮرﻛﯿﺎ
ﺑﻮﻟﻧﺪ ﺋﺎرﻧﭻ – ﺟﮕﺮی ﺳرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ
ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺳــەر ﮔﺮێﺒەﺳــﺘە ﻧەوﺗﯿﯿــەﻛﺎن رێﻜﻜەوﺗــﻮون .ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟــە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﺒﻮوﻧﯽ ﺋــەو ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﺎﻧە ﺑــە ﺋﺎﮔﺎﯾــە ﺑەﭘێــﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻓﯿــﺪراڵ .ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟــە ﺑــﻮاری ﻧــەوت ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﯾﺎﺳــﺎی ﺗﺎﯾﺒەﺗــﻦ و ﻧﺎﻛەوﻧــە ژێــﺮ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەوە.
ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵێﻜە ﻧــەوت ﺑــە ﺗﺎﻧﻜــەر ﺑــﯚ ﺋێــﺮان و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دەﮔﻮازرێﺘــەوە ،ﺑــەاڵم ﻟەﻣــەودوا ﺗﺎﻧﻜــەرەﻛﺎن ﻛــەم دەﻛﺮێﻨــەوە و ﺑــە ﺑﯚڕی ﻧــەوت ﻫەﻧــﺎردە دەﻛەﯾــﻦ .ﺑﯚڕﯾﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺗﺎﻗــﯽ ﻛﺮاوەﺗــەوە و ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗــەواو ﻛﺎر دەﻛﺎت و دەﺗﻮاﻧێــﺖ رۆژاﻧــە 300ﻫــەزار ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧــەوت ﺑﮕﻮازێﺘەوە.
ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ ﻟــە ﻧﺰﯾﻜــەوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﻋێــﺮاق و ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ﻫەﯾــە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻋێــﺮاق ﺧﯚﺷــﺤﺎڵ ﺑێــﺖ ﻟــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺑﯚڕﯾــﯽ ﻧــەوت ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ راﺑﻜێﴩێﺖ .ﺋﯿــﺪارەی واﺷــﻨﺘﯚن ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەداﯾــە ﺋەﻧﻘــەڕە و ﻫەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏــﺪا ﻟــە ﭘێﻨــﺎو ﺑــە دەﺳــﺘﻬێﻨﺎﻧﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﻫﺎوﺑــەش و ﭘﺮﺳــﯽ ﻫەﻧﺎردەی ﻧەوت و ﮔﺎز وﺗﻮوێﮋ ﺑﻜەن.
ﻋﺮاق دەﺑﺖ ﺑ ﺑﯚڕی ﻧوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﯚﺷﺤﺎڵ ﺑﺖ
ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺳﭙﯽ ﺑﯚ ﻧەوﺗﯽ رەش وﺷ /ھوﻟﺮ راﻛێﺸﺎﻧﯽ ﻫێڵﯽ ﺑﯚڕﯾﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﻬﺎن ،داﻫﺎﺗێﻜﯽ ﮔەورەی ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﯚ ﻫەرێﻢ ﻣﺴﯚﮔەر دەﻛﺎت ،ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺳەرەڕای ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدن ﻟە ﻫەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﻧەوت ،راﯾﺪەﮔەﯾەﻧﻦ دەﺑێﺖ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻫەﻧﺎردەی ﻧەوت ﻟەﮔەڵ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽﺋﺎﺑﻮورﯾﯽﻛﻮردﺳﺘﺎنﻫﺎوﺳەﻧﮓﺑێﺖ. راﻛێﺸــﺎﻧﯽ ﻫێڵــﯽ ﺑﯚڕﯾــﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەوﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە رێﮕــەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺑــﯚ ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﻬــﺎن ،ﺋــەو ﭘڕۆژە ﮔەورەﯾەﯾــە ﻋێــﺮاق و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە و ﺟﯿﻬﺎﻧــﯽ ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﺳــەرﻗﺎڵ ﻛــﺮدووە .ﺋــەوەش ﺑەﻫــﯚی ﺋــەو ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿــە ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﻟــە ﭘﺮۆﺳــەﻛەدا دەﻛەوﻧەوە. راﮔەﯾﺎﻧــﺪراوی ﺑەﮔﻮێــﺮەی وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺑﯚڕﯾﯿەﻛــە ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎدا رۆژاﻧــە ﺗەﻧﯿــﺎ 150ﻫــەزار ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوﺗــﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێــرناوی ﻛێڵﮕــەی ﺗەﻗﺘــەق دەﮔﻮازێﺘــەوە ،ﭘﺎﺷــﺎن ﺋــەو ﺑــڕە ﮔەورەﺗــﺮ دەﻛﺮێــﺖ و ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ دواﺗــﺮدا 300ﻫــەزار ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوت ﻟە رۆژێﻜﺪا ﻫەﻧﺎردە دەﻛﺎت. ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗــﯽ ﺗەﻗﺘــەق ﯾەﻛــەم ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻟەﺳــەر ﺋﯿﻤــﺰا ﻛﺮدﺑێــﺖ ،ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛە ﻟــە 17ی ﺟــﻮاڵی 2002ﻟــە ﻧێــﻮان 17ی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﮔﯿﻨێــڵ ﺋﯿﻨێــﺮژی ﺗﻮرﻛــﯽ ﺋﯿﻤــﺰا 2008دا و ﻛــﺮاوە ،ﺑــەاڵم ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2008دا ﺑــە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ﻛێڵﮕــە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛــە ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ دووەم ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻟەﺳــەر ﻫەﻣــﺎن ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺋﺎداﻛــﺲ ﭘێﱰۆﻟﯿﯚﻣــﯽ ﻛەﻧەدی ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدووە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﭘﻼﻧــﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێــﻢ ،ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻫەﻧــﺎردەی ﻧەوﺗﯽ ﻫەرێــﻢ ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2015دا ﺑﯚ ﯾەك ﻣﻠﯿــﯚن ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوﺗــﯽ رۆژاﻧــە و 2019دا ﺑــﯚ دوو ﻣﻠﯿــﯚن ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2019دا ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧــەوت ﻟــە رۆژێﻜــﺪا ﻫەڵﺪەﻛﺸێﺖ. ”ﺋــەو ﻫەڵﻜﺸــﺎﻧەی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻫەﻧﺎردەﻛــﺮدن، ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛﺎت ﺑــە ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە دە واڵﺗــە دەوڵەﻣەﻧﺪەﻛــەی ﺟﯿﻬــﺎن و ﭼــﻮارەم ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨــەری ﻧــەوت ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﻬﺎﻧــﺪا“ ،وەك ﺋــەوەی ﮔﯚﭬــﺎری ﺗﺮﯾﺒﯚﻧﯽ ﻓەڕەﻧﺴــﯽ ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽدەﻛﺎت. د .ﺑێــﻮار ﺧﻨﺴــﯽ راوێــﮋﻛﺎری ﺗەﻧﺎﻫﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧێــﺖ
ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ ﺑــە ﭘﻼﻧێﻜــﯽ ﺗﯚﻛﻤــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻫەﻧــﺎردەی ﻧــەوت دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﺑــﻜﺎت ،ﺑــە ﺟﯚرێــﻚ ﻛــە ﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻟــە ﻧێــﻮان ﯾەدەﮔﯽ ﻧــەوت و ﻫەﻧــﺎردەدا راﺑﮕﯿﺮێــﺖ و داﻫﺎﺗــﯽ ﻧەوﺗﯿــﺶ ﺑــە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ﺑــەردەوام ﺑــەﻛﺎر ﺑﻬێرنێﺖ. ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾەدەﮔێﻜــﯽ ﮔــەورەی ﻧەوﺗــﯽ ﻫەﯾــە ،ﻛــە ﺗــﺎ ﺳــﺎڵﯽ 2011ﺑــە 45ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوﺗــﯽ ﯾــەدەگ دەﺧەﻣڵێــرنا ،ﺋــەوە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻫێﺸــﺘﺎ رووﺑەرێﻜــﯽ ﺑەرﻓــﺮاوان ﻟــە ﺧﺎﻛــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە رووی دۆزﯾﻨــەوەی ﻧەوﺗــەوە ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨﯽ ﺑــﯚ ﻧەﻛــﺮاوە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﻟــە ﺑەدواداﮔــەڕان ﺑــﯚ دۆزﯾﻨــەوەی ﯾەدەﮔــﯽ ﻧــەوت ﻟــە ﻧﺎوﭼە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﺪا ﺑەردەواﻣﻦ. راوێﮋﻛﺎرەﻛــەی ﺗەﻧﺎﻫــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ،ﺋەﮔــەر ﺑەﭘێــﯽ ﻟێﺪواﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ
ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻧــەوت ﺑــﯚ ﻣﻠﯿﯚﻧێــﻚ ﺑەرﻣﯿﻠــﯽ رۆژاﻧــە ﺗــﺎ 2015ﺑــەرز ﺑﻜﺮێﺘــەوە ،ﺋــەوە داﻫﺎﺗــﯽ ﺳــﺎاڵﻧەی ﺋــەو ﻧەوﺗــە دەﮔﺎﺗــە 36ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر و ﺗەﻣەﻧــﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯿــﺶ دەﺑێﺘــە 124ﺳــﺎڵ .ﺋەﮔــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨــﺎن ﺑــﯚ 2ﻣﻠﯿــﯚن ﺑەرﻣﯿﻠﯽ 2019ﺑــەرز 2019-2020 رۆژاﻧــە ﺗــﺎ 2020 ﺑﻜﺮێﺘــەوە ،وەك ﺋــەوەی وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺑــﯚ دەﻛﺎت ،ﺋــەوە داﻫﺎﺗﯽ ﺳــﺎاڵﻧەی
ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻢ ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوﺗــﺪا ﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺴــﯚﮔەر دەﺑێــﺖ ،ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ ﺑﺘﻮاﻧێــﺖ ﺋــەو داﻫﺎﺗــەی ﻟە ﻧەوﺗــﯽ ﻓــﺮۆﴍاودا دەﮔەڕێﺘــەوە ﺑــە ﺋﺎراﺳــﺘەی وەﺑەرﻫێﻨــﺎن و ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ژێﺮﺧﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﻫەرێﻢ ﺑەﮔەڕ ﺑﺨﺎت. ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺑــﯚ ﺑەرزﻛﺮدﻧــەوەی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨــﺎن و ﻫەﻧــﺎردەی ﻧەوﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻫﺎوﻛﺎﺗــە ﻟەﮔــەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ
ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟێﺮەوە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻫەرێﻢ ﻧەﺧﺸەﯾەﻛﯽ ﻫەﻣەﻻﯾەن ﺑﯚ ﺑەﻛﺎرﻫێﻨﺎﻧﯽ داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوت ﻟە ﺑﻮوژاﻧﺪﻧەوەی ژێﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﺑەردەواﻣﺪا داﺑڕێﮋێﺖ ﻫەرێــﻢ دەﮔﺎﺗــە 72ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر، ﺑــەاڵم ﺗەﻣەﻧــﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨــﺎن دەﮔﺎﺗە 61ﺳﺎڵ. ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﭘﺴــﭙﯚڕاﻧﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری دووﭘــﺎت ﻟــەوە دەﻛەﻧەوە
ﻫەرێــﻢ ﻟــە رووی ﻫﯚﯾەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧــەوت .ﺑــەو ﭘێﯿــەی ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧــەوت ﻟــە رێﮕــەی ﺗﺎﻧﻜــەرەوە ﺑــﻮوە و ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێــﺖ ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ
ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ﻧــەوت ﺑە رێﮕــەی ﻫێڵﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺑﯚڕﯾــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻫەﻧــﺎردە ﺑﻜﺮێﺖ. ﻟــەو رواﻧﮕەﯾــەوە وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێــﻢ رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ،رێﮕەی ﻧــەوت ﻟــە ﻛێڵﮕــە ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﭘێﺸــﱰ وا ﺑــﺎو ﺑــﻮوە ﺑــە ﻫێڵــﯽ ﺑﯚڕﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك– ﺟﯿﻬﺎﻧــﺪا ﺗێﭙــەڕ ﺑﺒێــﺖ ﻟــە رێﮕــەی ﻫێڵێﻜــﯽ دواﻧەﯾــﯽ ﻫەﻧﺎردەﻛﺮدﻧەوە. ﺑــەاڵم ﺋەﻣــڕۆ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻫێڵێﻜــﯽ ﺑﯚڕﯾــﯽ ﻫەﻧﺎردەﻛﺮدﻧــﯽ ﻧــﻮێ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت ﻛە ﺑــە ﻫﺎﺗﻨﯽ ﺳــﺎڵﯽ 2015ﻟــە ﺗﻮاﻧﺎﯾــﺪا دەﺑێﺖ 1 ﻣﻠﯿــﯚن ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧــەوت ﻟــە رۆژێﻜﺪا ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﮕﻮازێﺘەوە. ﻫەڵﻜﺸــﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺋەﮔەرێﻜــﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﻜــﺮاو دەرﭼــﻮوە و ﺑﻮوەﺗــە واﻗﯿﻌێﻜــﯽ ﻛﺮدەﻧــﯽ ،ﻫەرێﻤەﻛــە ﻟــە رووی ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــەوە ﺳــﺎڵ ﺑــە ﺳــﺎڵ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﭘــﱰ ﺑەﺧﯚﯾــەوە دەﺑﯿﻨێــﺖ ،ﻛﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﻧﺰﯾﻜــەی 40 ﺳــەﻛﯚی ﻫەڵﻜەﻧﺪﻧــﯽ ﺑﯿــﺮی ﻧەوت ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛــەدا ،ﺋﺎﻣﺎژەﯾەﻛــﯽ ﮔﺮﻧﮕە ﺑــﯚ ﭘەرەﺳــەﻧﺪﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوت ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا.
”ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺋەﮔەر ﺗێﺒﯿﻨــﯽ ﺑﻜﺮێﺖ 2008دا ﺗەﻧﯿــﺎ ﺳــێ ﻛــە ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2008دا ﺳــەﻛﯚی ﻫەڵﻜەﻧﺪﻧــﯽ ﺑﯿــﺮی ﻧــەوت ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻛﺎرﯾــﺎن دەﻛــﺮد“ .ﺋــەوە ﺋــەو ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿــە ﺑﻮو، ﺋﺎﺷــﺘﯽ ﻫەوراﻣــﯽ وەزﯾــﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێﻢ ﻟــە ﻟﻮﺗﻜەی ﺋﻜﯚﻧﯚﻣﯿﺴــﺖ ﻟە 31ی ﺗﴩﯾﻨــﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ 31ی ﺑــە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮواﻧــﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــەﻛە و ﺟﯿﻬﺎﻧﯽراﮔەﯾﺎﻧﺪ. ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﻨەﻛــﺮاو ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﺑەﺧﯚﯾــەوە دﯾــﻮە، ﻫەﻣــﻮو رێﻮﺷــﻮێﻨە ﭘێﻮﯾﺴــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻧــەوت ﻟــە ﺧﺎڵــﯽ ﺳــﻔﺮەوە دەﺳــﺘﯿﺎن ﭘێﻜــﺮدووە ،ﺑەاڵم ﭘــﺎش ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو، ﺋەﻣــڕۆ ﻫەرێﻤەﻛــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﭼەﻧــﺪ ﭘﺎاڵوﮔەﯾەﻛــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﻧەوﺗــە و ﻫــﺎوﻛﺎت ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺗــﯚڕی ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺑﯚڕﯾــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە ،ﻛە ﻧــەوت و ﮔﺎز ﻟــە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧــەوە ﺑــەرەو ﭘﺎاڵوﮔەﻛﺎن و وێﺴﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ دەﮔﻮازﻧەوە. ﻛﺎرﻛﺮدﻧــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 50ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﻟــە ﻛەرﺗــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻫەرێﻤــﺪا ،ﺑەڵﮕەﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮی ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﻫەرێﻤەﻛەﯾــە .ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺑەﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧــەوت
و ﮔﺎزی ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺧﺎﻛــﯽ ﻫەرێــﻢ ﺑەﺳــەر ﭼەﻧــﺪ ﺑﻠﯚﻛێﻜــﯽ ﻧەوﺗﯿــﺪا داﺑــەش ﻛــﺮاوە و ﻟــە ﺋێﺴــﺘﺎدا ﻧﺰﯾﻜــەی ﯾــﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 57ﺑﻠﯚﻛﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻫەﯾە. زۆرﯾﻨــەی ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﺑەدواداﮔەڕاﻧــﻦ ،ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﭼﻮار ﻟــە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت وەﺑەرﻫێﻨﺎﻧﯿــﺎن ﺗێﺪا دەﻛﺮێــﺖ ،وەك وەزﯾــﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﴎوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤﯿــﺶ ﮔﻮﺗــﯽ، ”ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێــﺖ ﺷــەش ﻛێڵﮕــەی ﺗﺮ ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ﺑﻜەوﻧەﻗﯚﻧﺎﻏﯽﺑەرﻫەﻣﻬێﻨﺎﻧەوە“. ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨەﻛﺎن ﻟــە ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑەدﯾﺎرﯾﻜــﺮاوی ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨە ﻟــە ﮔەﺷــەﻛﺮدﻧﯽ ژﻣــﺎرەی ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت ،رێــﮋەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ و ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﺸــﺪا راﻛێﺸــﺎﻧﯽ ﺑﯚڕﯾــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ، ﻫەﻧﮕﺎوێﻜــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ دەﺑێــﺖ ﻟــە ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﯾەﻛﺠﺎری ﭘﺮۆﺳەﻛەدا. ﺋــەوەی ﺑــﯚ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻣێﻨێﺘــەوە ،دووﺑــﺎرە ﺑەﻛﺎرﻫێﻨﺎﻧــﯽ داﻫﺎﺗــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻓــﺮۆﴍاوە ﺑــە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨــﺎن ﺳــێﻜﺘەرە ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ و ﺳــﱰاﺗﯿﮋﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ وەك ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ. ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری دووﭘــﺎت ﻟــەوە دەﻛەﻧــەوە ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟێــﺮەوە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ ﻧەﺧﺸــەﯾەﻛﯽ ﻫەﻣەﻻﯾــەن ﺑﯚ ﺑەﻛﺎرﻫێﻨﺎﻧــﯽ داﻫﺎﺗﯽ ﻧــەوت ﻟــە ﺑﻮوژاﻧﺪﻧــەوەی ژێﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری و ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ﺑەردەواﻣــﺪا داﺑڕێﮋێــﺖ .ﺋــەو ﭘﺮۆﺳــەﯾەش ﺑــە راﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻟە ﻧێــﻮان ﺑڕی ﯾــەدەگ و ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرﻫەﻣﻬێﻨــﺎن ﻟەﻻﯾــەك و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻟــە ﻧێــﻮان ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻫەﻧــﺎردە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە داﻫﺎﺗــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻣﺴﯚﮔەر دەﺑێﺖ.
ﺋێﺴﺘﺎ ﻧﺰﯾﻜەی 40 ﺳەﻛﯚیﻫەڵﻜەﻧﺪﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﻧەوت ﻟە ﻫەرێﻤﯽﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛﺎردەﻛەن ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭘێﺶ 5 ﺳﺎڵ ﺗەﻧﻬﺎ 3ﺳەﻛﯚ ﻫەﺑﻮون
ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽﺧەڵﻚ
وەﻟﯿﺪ ﺋﯿﱪاﻫﯿﻢ
ﻛﻣﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺳرەﻛﯿﻤﺎﻧ
ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑــەردەوام ﺑﺮاﯾﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ﻟــە ﺑﯿــﺮی ﻫﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ڕووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚدا ﺑــﻦ ،وە ﻛﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ڕژەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ،ﻫەروەﻫــﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﭘــەرە ﺑــە ﻫێامﻛﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ﺑﺪرێﺖ ﻫــەروەك ﺋــەوەی ﻛــە ﻫێامﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮوڕاﻧەوە ﺑــەﻻی ڕاﺳــﺖ و ﭼــەپ .ﻫەروەﻫــﺎ ﺋــەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧەی ﻛــە ﺑــﯚ ﭘێﭽﻜﺮدﻧــەوە دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛــﺮاون ﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەرﯾــﻦ ﺑﻜﺮێــﻦ ﺑــە ﺷــێﻮەﯾەك ﻛــە ﺷــﯚﻓێﺮەﻛﺎن ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﺑــە ﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ ﺗێﺪا ﺑﺴــﻮوڕێﻨەوە و ﻧەﺑﻨــە ﻫــﯚی ﺧﻨﻜﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ،ﭼﻮﻧﻜــە وەك دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﻛﺎﺗێــﻚ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێــﻚ دەﯾەوێــﺖ ﭘێــﭻ ﺑﻜﺎﺗــەوە ﺑەﻫــﯚی ﺋــەوەی ﻟــە ﺳــﺎﯾﺘﯽ ﺑەراﻧﺒــەری ڕێﮕەﻛــەی ﺑﯚ ﻓــﺮاوان ﻧەﻛــﺮاوە ،ﺑە زەﺣﻤــەت دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﺑﺴــﻮوڕێﺘەوە و دەﺑێﺘــە ﻫﯚی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻗەرەﺑﺎڵﻐــﯽ ﻟــە ﻫــەردوو ﺳــﺎﯾﺪەﻛە ﺑەو ﺷــێﻮەﯾەی ﻛە ﻟە ﺳــﺎﯾﺪی ﺑەراﻧﺒــەر ڕێﮕــەی ﭘێﻨــﺎدەن دەرﺑــﺎزی ﺑﺒێــﺖ و ﻟــە ﺳــﺎﯾﺘەﻛەی ﺧﯚﺷﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﺘﯽ ﺧﯚی ڕادەﮔﺮێﺖ. ﺑﯚﯾە ﭘــەرەدان ﺑە ﻫێــامﻛﺎن و ڕێﮕﺮﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــەردەم ڕووداوەﻛﺎﻧﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ﻫــﯚﻛﺎری ﺳــەرەﻛﯽ دەﺑــﻦ ﺑــﯚ ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ڕێــﮋەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼﯚ ﻟە ﻫەرێﻤﺪا. ﻫەروەﻫــﺎ ﺧــﯚم ﻛﺎﺗێﻚ ﻟــە ﭼﯚﻣﺎﻧەوە ﺑــەرەو ﻫەوﻟێﺮ دێــﻢ ،ﺋەوەی زۆر ﺑــەدی دەﻛــەم ﻛەﻣــﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼﯚﯾــە و ﻫێــامﻛﺎن و ﺋﺎﻣــﺎژەﻛﺎن ﺑــﯚ ﺷــﯚﻓێﺮان ﻛەﻣــﻦ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻟــە ڕووی دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺷــﺎرەﻛﺎﻧەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋــەو ڕێﮕەﯾــە ڕێﮕەﯾەﻛﯽ ﺳەرەﻛﯿﯿە.
ﻣﺎزن ﻣﺎﻣەﻧﺪ
ھﻟﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ ﮔﻧﺠﺎن ﺑەﺧﺴﻨﻦ
ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﯚ ﮔەﻧﺠــﺎن ﺑﯿﺮ ﻟــە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺎر ﺑﻜﺮێﺘــەوە ،ﺋێﻤە ﻟە واڵﺗێﻜــﯽ دەوڵەﻣەﻧــﺪ دەژﯾﻦ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﺎر ﻫەﺑێــﺖ ،ﻫەرﭼەﻧﺪە ﮔﻠەﯾــﯽ ﻟــەوە دەﻛﺮێــﺖ ﻛــە ﮔەﻧﺠــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن ﻛەﻣــﱰ ﻛﺎر دەﻛەن ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن و ﺷــﻮێﻨە ﺋەﻫﻠﯿﯿــەﻛﺎن ،ﺋەﻣــەش ﺑــﯚ ﺋــەوە دەﮔەڕێﺘــەوە ﯾەﻛەﻣﯿــﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺗــﺎ ﻛﺮێــﻜﺎرە ﺑﯿﺎﻧﯿﯿــەﻛﺎن راوەﺳــﺘﺎﺑﻦ ﻛەﻣــﱰ ﻛﺎر ﺑــە ﮔەﻧﺠﺎﻧــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن دەﻛــەن ،ﺋەﻣــەش ﻟەﺑــەر ﺋــەوەی ﺋــەوان ﺑــە ﻣﻮوﭼەﯾەﻛــﯽ ﻛەﻣــﱰ ﻟــە ﻛﻮردەﻛــەی ﺧﯚﻣــﺎن ﻛﺎر دەﻛــەن و ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺋــەوە ﺷــﺘێﻜﯽ ﺑﺎﺷــە. دووەﻣﯿــﺶ ﮔەﻧﺠــﺎن ﺑﯚﯾــە ﭘێﯿــﺎن ﺧــﯚش ﻧﯿﯿــە ﻛﺎر ﺑﻜــەن ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓــﯽ ﺗێــﺪا ﻧﯿﯿــە ،ﺑــﯚ منﻮوﻧە ﻛﺎﺗێــﻚ ﻛﺮێﻜﺎرێﻜــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن ﻟــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﭘﺸــﻮو ﻫەﺑێــﺖ زۆر ﺑــە زەﺣﻤەت ﺋەو ﭘﺸــﻮوەی ﺑــﯚ دەﺳــﺘەﺑەر دەﻛەن، ﯾــﺎ ﺋەﮔەر ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ ﻫــەر ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯿﺪا ﺋــﺎﮔﺎدار ﻧﺎﻛﺮێﻨــەوە ،ﺑەڵﻜﻮ زۆرﺟــﺎر ﺗﻮوﺷــﯽ دەرﻛــﺮدن دێــﻦ ،ﺑەﻣەش ﻫــﯚﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻛە ﮔەﻧﺠــﺎن ﻛەﻣــﱰ ﻛﺎر ﺑﻜــەن ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن .ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﻫەﯾە ﺑــﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓــﯽ ﻛﺮێــﻜﺎران ،ﺑــەاڵم ﺑەداﺧەوە ﻛﺎر ﻧەﻛــﺮاوە ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺋــەو ﯾﺎﺳــﺎﯾە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺧــﯚی ﺑﮕﺮێــﺖ و ﺑﺒێﺘە ﻫﯚﻛﺎر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮێﻜﺎران. ﺋﻮﻣێــﺪ دەﻛــەم ﮔەﻧﺠەﻛﺎمنــﺎن ﻛﺎﺗﯿــﺎن ﺑەﻓﯿــڕۆ ﻧــەدەن و ﻛﺎر ﺑﻜــەن ،ﺟﮕە ﻟــەوەش ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﯿــﺮ ﻟــەوە ﺑﻜﺮێﺘــەوە ﮔەﻧﺠەﻛﺎن ﭘەرەﯾــﺎن ﭘێﺒﺪرێــﺖ ﻟــە ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەﻛﺎن و ﻛﺎرﯾــﺎن ﭘێﺒﺴــﭙﺮێﺖ، ﺑەﺗەﻣەﻧەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻦ ﺑﻜﺮێــﻦ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ڕێﮕــە ﺑــە ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﺪەن.
داﻧﺎ ﺟەﻣﺎل
ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﯚﺷﯿﺎری زﯾﺎﺗﺮ ﻧﻛﺮﺖ ھﻤﺎﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚ ڕۆﯽ ﺳرەﻛﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺎﺑﯿﻨﻦ
ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﺎﺑەﺗــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ و ﻫﯚﺷــﯿﺎرﯾﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ﺑﺨﺮێﺘــە ﻧێــﻮ ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن ،ﻫەروەﻫــﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋــەو ﻫﯚﺷــﯿﺎرﯾﯿەش ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯿەوە دەﺳــﺖ ﭘێﺒــﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜــە وەك
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت
دەﮔﻮﺗﺮێــﺖ ﻣﻨــﺪاڵ وەك ﭘەڕەﯾەﻛــﯽ ﺳــﭙﯽ واﯾــە ﭼــﯽ ﻟەﺳــەر ﺗﯚﻣــﺎر ﺑﻜەﯾــﻦ رەﻧﮕﺪاﻧــەوەی ﺋــەوەی دەﺑێــﺖ ،ﺑﯚﯾــە ﻛﺎرﻛــﺮن ﻟەﺳــەر ﻫﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﻣﻨــﺪااڵن ﻟــەو ﺗەﻣەﻧــەوە زۆر ﺑەﺳــﻮود دەﺑێــﺖ ،ﻫــﺎوﻛﺎت دەزﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﭘێﻮﯾﺴــﺘە زﯾﺎﺗــﺮ ﻛﺎرا ﺑﻜﺮێــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜــە راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﺑەﺑــێ ﻟــە دەرﮔﺎدان ﺧــﯚی ﺑــە ﻣﺎڵەﻛﺎمنﺎﻧــﺪا دەﻛﺎت .ﻫﯿﻮاﺧــﻮازم وەك ﭼــﯚن ﺋــەوەی ڕﯾــﻜﻼم ﺑــﯚ ﻓﯿﻠﻤەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﯾــﺎ ﺑەرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن دەﻛــەن ،ﺑەﻫەﻣــﺎن ﺷــێﻮە ڕﯾــﻜﻼم ﺑــﯚ ﻫﯚﺷــﯿﺎرﯾﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ﺑﻜــەن و ﻫەﺳــﺖ ﺑــەو ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾەﺗﯿﯿە ﺑﻜــەن .ﻣــەرج ﻧﯿﯿــە ﻛــە ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ و ﺑەڕێﻮﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚوە ڕﯾﻜﻼﻣﯿــﺎن ﭘێﺒﺪرێــﺖ، ﺑەڵﻜــﻮ ﺑــﯚ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑەدواداﭼــﻮون ﺑﻜــەن ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑﺰاﻧــﻦ ﭼﯽ ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﻫەڵﻤەﺗــﯽ ﻫﯚﺷــﯿﺎرﯾﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼﯚ ﺋــەوە ﭘەﺧــﺶ ﺑﻜەن و ﺑﯿﻜەﻧە ڕێﻨامﯾﯽ. ﻫەروەﻫــﺎ ﺗﺎ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻫﯚﺷــﯿﺎری زﯾﺎﺗﺮ ﻧەﻛﺮێــﺖ و ﻧەﮔﺎﺗە ﺋﺎﺳــﺘێﻚ ﻫێامﻛﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ ڕۆڵــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻧﺎﺑﯿﻨــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻟە واڵﺗﺎﻧــﯽ دﻧﯿــﺎ دەﺗﻮاﻧــﻢ ﺑڵێــﻢ ﻛەﻣــﱰ ﻟــە واڵﺗــﯽ ﺋێﻤــە ﻫێامﻛﺎﻧﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼﯚﯾــﺎن ﻫەﯾــە ،ﺑــەاڵم ﺋــەوان ڕێــﺰ ﻟــە ﻫێــامﻛﺎن دەﮔــﺮن و دەزاﻧــﻦ ﻛــە ﻟــە ﻧێــﻮ ﺑــﺎزاڕدا دەﺑێــﺖ ﻫێــﻮاش ﺑــڕۆن ،ﺋﯿــﱰ ﭼــﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑە ﻫێام دەﻛﺎت.
داﻧﺎ ﯾﺎﺳﯿﻦ
ﺧﻨﻜﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚ ﻛم ﺑﻜﻧوە ﺗﺎ ﮔﺷﺘﯿﺎران زﯾﺎﺗﺮ ﺑﮕڕﻦ
ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻛــە ڕێﮕــەﻛﺎن ﯾــﺎن ﺷــﻮێﻨە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻫﺎﺗﻮﭼﯚﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﺗێــﺪا ﺋﺎﺳــﺎن ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺋــەوەش ﻫﯚﻛﺎرێﻜــﯽ ﺑــﺎش دەﺑێــﺖ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺧەڵﻜێﻜــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ڕوو ﻟــە ﺑﺎزاڕ ﺑﻜﺎت و زﯾﺎﺗﺮ ﺟﻤﻮﺟﻮڵ ﺑەدی ﺑﻜﺮێﺖ. ﺋێﻤــە ﻛــە ﺑــە دڵﺨﯚﺷــﯿﯿەوە ڕوو ﻟــە ﺑــەرەو ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﺒﻮوﻧــﯽ ﮔەﺷــﺘﯿﺎرﯾﯽ ﻫەوﻟێــﺮ دەﻛەﯾــﻦ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە زﯾﺎﺗــﺮ ﻛﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ
ﻣﺤەﻣەد ﻋەزﯾﺰ
ﺑ دوو ﭼ داری ﻣــــﺎن ژﯾﻨﮕﻛﻣﺎن ﺧﺎوﻦ ﻧﺎﺑﺖ
ﭘﯿﺴــﯽ و ژﯾﻨﮕــە ﭘﯿــﺲ دەﻛــەن وەك زەﻟــﻜﺎوەﻛﺎن و ﺋــﺎوەڕۆﻛﺎن ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺮێــﻦ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺋــەو ﺋﺎوەڕۆﯾﺎﻧــەی ﻛــە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧەﻛﺮاوﻧەﺗــە ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەواﻧەش ﻫــﯚﻛﺎرن ﺑﯚ ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ژﯾﻨﮕە و ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﺮاﭘﯿﺎن ﻫەﯾە ﻟەﺳەر دەورﺑەر.
ژﯾﻨﮕەﻣــﺎن ﭘﯿﺲ ﺑــﻮو ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺧەﻣێﻜــﯽ ﻟێﺒﺨﻮرێــﺖ .ﺑەداﺧەوە
ﻟــە دەرەوەی ﺷــﺎری ﻫەوﻟێــﺮ ﺋەﮔــەر ﺳــەﯾﺮێﻜﯽ ﻧێﻮ ﺷــﺎر ﺑﻜەﯾﺖ دﻟێﺮ ﺋﯿﱪاﻫﯿﻢ
دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﻛــە ﭼــﯚن دووﻛەڵــﯽ ﭘﯿــﺲ ﺑەرۆﻛــﯽ ﻫەوﻟێــﺮی ﮔﺮﺗﻮوە ،ژﯾﻨﮕی ژاوەژاو ﻓراﻣﯚش ﻛﺮاوە
ﺑﯚﯾــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺋــەو دووﻛەڵــە ﭘﯿﺴــەی ﻧێﻮﺷــﺎر ڕوو ﻟــە ﻛەﻣــﯽ ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺋــەوەش ﺑــە ﻧﺎﺷــﺘﻨﯽ دوو دار ﻧﺎﺑێــﺖ ﻟــە ﺑــەردەم ﻣﺎڵــەﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻫەﻧﺪێﻚ ﻟــەو ﻣﺎاڵﻧــە دوای ﺗەواوﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن و وەرﮔﺮﺗﻨــەوەی ﺑﺎرﻣﺘەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟــە ﺷــﺎرەواﻧﯽ دارەﻛﺎن ﻫەڵﺪەﻛێﺸــﻦ ،ﺋەﮔەرﯾــﺶ ﻫەڵﯿﻨەﻛێﺸــﻦ ﺋــەوا ﻓەراﻣﯚﺷــﯽ دەﻛــەن ﺗــﺎ وﺷــﻚ دەﺑێــﺖ ،ﺑﯚﯾــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟەﻻﯾەن ﭼﺎودێﺮەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿەوە ﺋــەو ﻣﺎاڵﻧــەی ﻛە ﻫﯚﻛﺎرن ﺑــﯚ ﻧەﻣﺎﻧﯽ درەﺧﺘەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳﺰاﯾﺎن ﺑﺪەن. ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑــە ﻫــﺎوﻛﺎری ﺧەڵــﻚ ﻛﺎر ﺑــﻜﺎت ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑــەر ﻟــەو ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧەی ژﯾﻨﮕــە ﺑﮕﺮێــﺖ ،ﺋــەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧەی ﻛــە ﻣﺎوﻧەﺗــەوە ﺋەوەﻧــﺪە ﺑﯿﺮ ﻟــەوە دەﻛﺮێﺘــەوە ﺑﻜﺮێﻨــە ﺑﺎڵەﺧﺎﻧە، ﺑﯿــﺮ ﻟــەوە ﻧﺎﻛەﻧــەوە ﺑﻜﺮێﻨــە ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەﻛــﯽ ﺳــەوز و ژﯾﻨﮕــەی ﭘــێ ﺑﺒﻮوژێرنێﺘەوە. ﻫەروەﻫــﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟەﻻﯾــەن ﺋــەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧەی ﻛە ﻛﺎری ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ دەﻛــەن ﺑــﯚ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺒــە ﭼﺎودێﺮ ﺑﯚ ﺋــەو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻼﻧەی ﻛــە ﻫــﯚﻛﺎرن ﺑــﯚ ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ژﯾﻨﮕــە و ﺑاڵوﻛﺮدﻧــەوەی دووﻛەڵــﯽ ﭘﯿﺴﯿﯽﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯿﺎن.
ﻛﺎﺗێــﻚ ﻫەﻣــﻮوان ﺑﯿــﺮ ﻟــە ژﯾﻨﮕــە دەﻛەﯾﻨــەوە ،وادەزاﻧﯿــﻦ ژﯾﻨﮕە ﺗەﻧﻬﺎ ﺑﺮﯾﺘﯿﺴــە ﻟــە ﺋﺎووﻫــەوا ،ﺑە ﭘێﭽەواﻧــەوە ﻛە ژﯾﻨﮕــە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺑەﺷــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێــﺖ و ﺋــەو ﺑەﺷــﺎﻧەش ﻫەرﯾەﻛەﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺎن ﻫەﯾە. ژﯾﻨﮕــەی ژاوەژاو ﻛــە ژﯾﻨﮕەﯾەﻛــﯽ ﻓەراﻣﯚﺷــﻜﺮاوە ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺋێﻤــەدا ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە زﯾﺎﺗــﺮ ﺋــﺎوڕی ﻟێﺒﺪرێﺘــەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋــەو ﻫەﻣــﻮو دەﻧﮕە دەﻧﮕــە و ﻫــﺎوار و ﻫﯚڕﯾﻨــﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻼﻧــە ﻫﯚﻛﺎرن ﺑــﯚ ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ژﯾﻨﮕــە ،ﺑﯚﯾــە دەﺑێــﺖ ﻫەڵﻤەﺗێﻜــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯽ ﺳەراﻧﺴــەری ﺑــﯚ ﺑەرﭘــﺎ ﺑﻜﺮێــﺖ ﺗــﺎ ﻫﯚﺷــﯿﺎری ﺗــەواو ﻻی ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺮێﺖ. ﻫەروەﻫــﺎ ﭘێﻢ ﺑﺎﺷــە ﻛﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ ﻛــە ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﭘــەروەردە ﺑە ﺟــﺪی ﺑﺎﯾــەخ ﺑــە ژﯾﻨﮕــە ﺑﺪرێــﺖ و ژﯾﻨﮕەﻛەﺷــامن ﻟە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ زۆر دژوارداﯾــە ،ﺑﯚﯾــە ﺑــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧــﻢ ﻛــە ﻛﺎر ﺑﻜﺮێﺖ ﺑﯚی و ﻫەﻣــﻮوان دەﺳــﺖ ﻟەﻧــﺎو دەﺳــﺖ ﻛﺎر ﺑﻜەﯾــﻦ ﺑــﯚ ژﯾﻨﮕەﯾەﻛــﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺖ.
رەزوان ﺧەﺗﺎب
ﺗەﻫﺎ ﺋەﺣﻤەد
ﺑﺎ ﺑﺎﺑﺗﯽ ژﯾﻨﮕ ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﭼوﭘ ﺑﺨﺮﺘ ﻧﻮ ﻗﯚﻧﺎﻏﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪن
ﺑەراﺳــﺘﯽ ژﯾﻨﮕــە ﻟــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋﺎوڕێﻜــﯽ
ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑﯿﺮ ﻟ ﺑﺎزاڕ ﺑﻜﺮﺘوە
ﺑەداﺧــەوە ﺋــەوەی ﺟێﮕــەی ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯿــە زۆرﺑــەی ﮔەﺷــﺘﯿﺎران ﻧﯿﮕەراﻧــﻦ ﻟێــامن و ﭘێــامن دەڵێــﻦ ”ﻫﯿــﭻ ﺷــﺎرێﻜامن ﻧەﺑﯿﻨﯿــﻮە ﺋەوەﻧــﺪەی ﺋــەو ﺷــﺎرە ﭘﯿــﺲ ﺑێــﺖ“ ﺋەﻣــەش ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺧﺮاﭘﯽ
وەﻟﯿﺪ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ
ﻣﺎزن ﻣﺎﻣﻧﺪ
داﻧﺎ ﺟﻣﺎل
داﻧﺎ ﯾﺎﺳﯿﻦ
ﻣﺤﻣد ﻋزﯾﺰ
ﺗھﺎ ﺋﺣﻤد
دﻟﺮ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ
رەزوان ﺧﺗﺎب
ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻛــە ﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﺳــﻨﻮوردار ﺑﻜﺮێــﺖ و ﺋــەو ﻗەرەﺑﺎڵﻐﯿﯿــەی دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە ﻛەﻣــﱰ ﺑﻜﺮێﺘــەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەﮔەر ﺋێﻤــە ﺳــەﯾﺮ ﺑﻜەﯾــﻦ دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻫﺎﺗــﻦ زۆر ڕووی ﻟــە زﯾﺎدﺑــﻮون ﻛــﺮدووە و ﺋــەوەی ﻛــە ﭘــﺎرەی ﻫەﯾــە ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﻣﯚدێﻠەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــەﻻ ﺑﻮوەﺗــە ﺑــﺎو و ﻛﺎر دەﻛەن ﺑــﯚ ﺋــەوەی زوو زوو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﮕــﯚڕن ،ﺋــەو ﻗەرەﺑﺎڵﻐﯿﯿــەش ﻛﺎر دەﻛﺎﺗــە ﺳــەر ﻫﺎﺗﻨــﯽ ﮔەﺷــﺘﯿﺎران ،ﭼﻮﻧﻜــە زۆرﻛﺎت ﻟــە ﻧێــﻮ ﺑــﺎزاڕدا ﺧﻨﻜﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗﻮﭼــﯚ روو دەدات و ﮔەﺷــﺘﯿﺎران درەﻧــﮓ دەﮔەﻧــە ﻧێــﻮ ﺑــﺎزاڕ، ﺋــەوان ﻛــە ﻛﺎﺗﯿــﺎن دﯾﺎرﯾﻜــﺮاوە ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ زۆرﯾﻨــەی ﻛﺎﺗەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟە ﻧێــﻮ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﺑەﺳــەر ﺑــەرن ،ﭘێﯿــﺎن ﺧﯚﺷــە زﯾﺎﺗــﺮ ﺷــﻮێﻨەﻛﺎن ﺑﺒﯿﻨــﻦ ،ﺑــەاڵم ڕوو ﻟــە ﻫــەر ﻻﯾــەك ﺑﻜــەن ﻗەرەﺑﺎڵﻐــﯽ ﺑــﯚ ﺋەوان دەﺑێﺘە ﺋﺎﺳﺘەﻧﮓ و ﮔﺮﻓﺖ.
11
ﺟــﺪی ﻟێﺒﺪرێﺘــەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەوە ﺑﺎﺑەﺗێﻜــە ﻫەﻣﯿﺸــە دەﺑێﺖ ﻛﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــﯚی ﺗــﺎ ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﻫﯚﺷــﯿﺎر ﺑﻜﺮێﻨــەوە ،ﺑﺎﺑەﺗﯽ ژﯾﻨﮕــە ﺑﺎﺑەﺗێﻜــﯽ ﻫەﺳــﺘﯿﺎرە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻫەﻣــﻮو ﻻﯾــەك ﺑەﺟﺪی ﻛﺎری ﺑــﯚ ﺑﻜەﯾــﻦ ،ﻧﺎﺑێﺖ ﻛــەس ﻟە ﺑﯿــﺮ ﻟــەوە ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛــە ﺑﺎﺑەﺗﯽ ژﯾﻨﮕە ﺑەﻛەم وەرﺑﮕﺮێﺖ. ﺧــﯚم زۆر ﺑــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧــﻢ ﻛــە دەﺑێــﺖ ﺑﺎﺑەﺗــﯽ ژﯾﻨﮕــە ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﭼڕوﭘڕ ﺑﺨﺮێﺘــە ﻧێﻮ ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﻮێﻨﺪن و ﺑــەردەوام ﻛﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﻫﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوە ﻟەﺑﺎرەﯾــەوە ،ﻫەروەﻫﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﻣﻨــﺪااڵن ﻛــە ژﯾﻨﮕــە ﺑﭙﺎرێــﺰن و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯿﺎن ﻓێــﺮ ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــەو ﺷــێﻮەش ﺋەوان ﻛــە دەﺑﻨــە ﻧەوەی دواڕۆژ و ﻧەوەﯾەﻛﯽ ژﯾﻨﮕەدۆﺳﺖ ﭘەروەردە دەﺑێﺖ. ﭘێﻢ ﺑﺎﺷــە دەرﺑﺎرەی ﺋەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧەی ﻛــە ﻫﯚﻛﺎرن ﺑــﯚ ﺑاڵوﺑﻮوﻧەوەی
ﻫەﯾە ﻟەﺳەر ﺗێڕواﻧﯿﻨﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎران ﺑﯚﻣﺎن. ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟەﻻﯾــەن ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿەوە ﻫﯿﭻ دووﻛﺎﻧﺪارێﻚ ﺳــﺰا ﻧــەدراوە ﻟەﺳــەر ﺋــەوەی ﻛــە ﻛﺎرﺗــﯚن و ﻋەﻻﮔــە ﻓــڕێ دەدرێﺘــە ﺳــەر ﺷــەﻗﺎم ،ﺗﺎواﻧــﯽ ﺋــەو ﭘﯿــﺲ و ﭘﯚﺧڵﯿﯿــەی ﺷــﺎرﯾﺶ دەﺧەﻣــە ﺋەﺳــﺘﯚی ﺷــﺎرەواﻧﯽ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺗﺎﺋێﺴــﺘﺎ ﻛﺎری ﻧەﻛــﺮدووە ﻟەﺳــەر ﻛﯚاڵﻧــەﻛﺎن ﺣﺎوﯾــەی ﮔــەورە داﺑﻨێــﺖ و دووﻛﺎﻧــﺪارەﻛﺎن ﻧﺎﭼــﺎر ﺑــﻜﺎت ﺑــەوەی ﻛــە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻟــە ﭘﺎﻛﻮﺧﺎوێﻨــﯽ ﺑﻜــەن ،ﺋەﻣــەش ﺑــەرای ﻣــﻦ ﺗەﻧﻬــﺎ ﺗﺎواﻧێﻚ ﻧﯿﯿــە ﻛە ﻟــە ﺋەﺳــﺘﯚی دووﻛﺎﻧــﺪارەﻛﺎن ﺑێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەواﻧﯿــﺶ ﺋەﮔــەر ﺷــﻮێﻨێﻚ ﻧەﺑێــﺖ ﺋــەو زﺑڵــەی ﻟــێ ﻓــڕێ ﺑــﺪەن ﻟــە ﻛــﻮێ داﯾﺒﻨێــﻦ .ﺑﯚﯾــە ﻓﺮێــﯽ دەدەﻧە ﺳــەر ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن و ﺗێﻜــەڵ ﺑەﺋــﺎوەڕۆی دووﻛﺎﻧــەﻛﺎن دەﺑێــﺖ و دەﺑێﺘە ﻫﯚی ﭘﯿﺴﺒﻮوﻧﯽ ژﯾﻨﮕە.
12
ﻛﻮردﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎیﻋەرەﺑﯽ
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣەﺣﻤﻮد ﺋﯿﺴامﻋﯿﻞ
ﺑﺎرزاﻧﯽ ..ﯾﺎرﯾﻜەرێﻜﯽ دﯾﺎری ﻧﺎوﭼەﻛە
وەﻓﯿﻖ ﺳﺎﻣەڕاﯾﯽ
6ی ﻛﺎﻧﻮوﻧــﯽ ﯾەﻛــەم/ ﻟــە ی دﯾﺴــێﻤﺒەری 2005ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧــﯽ وەك ﯾەﻛــەم ﺳــەرۆﻛﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــە رێــﮕﺎی دەﻧﮕﺪاﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــەوە ﻫﺎﺗە راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ،ﺑــەو ﭘێﯿــەش دواﺗــﺮ 2009دا ﻟــە رێﮕــەی دەﻧﮕﺪاﻧــﯽ ﻟــە 2009دا ﺟەﻣﺎوەرﯾﯿــەوە دووﺑﺎرە ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘەﻛە ﻫﺎﺗــەوە ﻫەڵﺒــﮋاردن ،ﺋــەوەش وای ﻛــﺮد ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺑێﺘــە ﭘێﺸــەوەی دﯾﻤەﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛــﻮرد و وەك ﯾﺎرﯾﻜەرێﻜــﯽ دﯾــﺎر و ﮔﺮﻧــﮓ ﻟــە ﻋێــﺮاق و ﻧﺎوﭼەﻛــە ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺑێﺘــە دەرﻛەوﺗﻦ. ﺋــەو ﭘەرەﺳــەﻧﺪﻧە ﺗەﻧﯿــﺎ رێﻜﻜــەوت ﻧەﺑــﻮو ،ﺑﮕــﺮە ﺑەرەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ دوور و درێــﮋی ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻣەﯾﺪاﻧــﯽ و ﺑەرەﻧﺠﺎﻣێﻜــﯽ ﴎوﺷــﺘﯽ ﭼەﻧــﺪان ﻓﺎﻛﺘــەری ﻣێﮋووﯾــﯽ و ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾــﯽ ﺑــﻮو ،ﻛە ﭘﺎڵﯿﺎن ﺑــەو ﭘﯿﺎوە ﻧــﺎ ﺑــﯚ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺋەو ﻗــەوارەی ﻛــە ﺧــﯚی ﺑــە ﻛﺮۆﻛــﯽ دەوڵەﺗــﯽ ﻛﻮردی دادەﻧێﺖ. 16ی ﺋﺎب/ﺋﯚﮔﺴﺘﺴــﯽ ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﻟــە 16ی 1946ﻟــە ﺷــﺎری ﻣﻬﺎﺑــﺎد ﻟــە رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﺋێــﺮان ﻫﺎﺗــە دﻧﯿــﺎ، ﺑێﺸــﻜەی ﯾەﻛــەم دەوڵەﺗﯽ ﻛــﻮرد ﻟە ﻣێــﮋووی ﺋــەو ﻧەﺗەوەﯾە ﻛە ﻟــە دوای ﺟەﻧﮕــﯽ دووەﻣــﯽ دﻧﯿــﺎ ﺑەﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ رووﺳــﯿﺎ ﻫﺎﺗــە داﻣەزراﻧــﺪن و دوای ﺗەﻧﯿــﺎ ﯾــەك ﺳــﺎڵ ﻟەﻻﯾــەن ﺷــﺎی ﺋێﺮاﻧــەوە ﻫﺎﺗــە ﻟەﻧﺎوﺑــﺮدن و ﻟەدارداﻧــﯽ ﺳــەراﻧﯽ ،ﻟــەو ﻛﺎﺗــەی ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺑﺎرزاﻧــﯽ وەزﯾــﺮی ﺑەرﮔﺮﯾــﯽ ﻛﯚﻣﺎرەﻛــە ﻛــە ﻟــە ﺑﺎﻛــﻮری ﻋێﺮاﻗەوە ﻫﺎﺗﺒــﻮو ،ﺗﻮاﻧــﯽ ﺑــەرەو ﻣﯚﺳــﻜﯚ را ﺑﻜﺎت. ﺷــﺘێﻜﯽ رێﻜﻜــەوت ﺑﻮوە ﻛــە ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟــە ﻫەﻣــﺎن رۆژی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻛﯚﻣﺎرەﻛــە و داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺳــەر دەﺳــﺘﯽ ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺑﺎوﻛــﯽ ،ﻫﺎﺗــە دﻧﯿﺎ، ﻛــە دواﺗــﺮ وا ﺑــﯚ ﭼەﻧــﺪان دەﯾەﯾــە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛــە دەﻛﺎت، دوای رووﺧﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣﺎرەﻛــە ﺑﺎرزاﻧﯿــﯽ ﻛــﻮڕ ﻟەﮔــەڵ ﻣﺎڵﺒــﺎت و ژﻣﺎرەﯾــەك ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﯚ ﻋێﺮاق ﮔەڕاﻧەوە.
دوای روﺧﺎﻧــﯽ رژێﻤــﯽ ﭘﺎﺷــﺎﯾەﺗﯽ ﻟــە ﻋێــﺮاق و داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ رژێﻤــﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﻟــە 1958ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﮔەڕاﯾــەوە ﻋێــﺮاق ،ﺋــەوﻛﺎت ﭘێﺸــﻮازﯾﯿەﻛﯽ ﮔەرﻣــﯽ ﻟەﻻﯾــەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗــەوە ﻟێﻜــﺮا و ﭘﯚﺳــﺘێﻜﯽ ﺗەﴍﯾﻔﯿــﯽ ﭘێــﺪرا ،ﺑــەاڵم ﻟــە 1961ﺑــﯚ ﻛﺎری ﭼەﻛــﺪاری ﮔەڕاﯾــەوە ﻛە ﭘێﺸــﱰ ﺑــەردەوام ﺑﻮوە ﺗێﯿــﺪا ،ﺑــەو ﻫﯚﯾــەوە ﺑﺎرزاﻧﯿــﯽ ﻛــﻮڕ وازی ﻟــە ﺧﻮێﻨــﺪن ﻫێﻨــﺎ ﻟــە ﺑەﻏﺪا و ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﺑﺎوﻛﯿﯿەوە ﻛــﺮد ،ﺋەوﻛﺎت ﺗەﻣەﻧــﯽ 16ﺳــﺎڵﯿﺪا ﺑــﻮو ،ﻛــە ﻟــەو ﺳــﺎﺗەوەش رۆڵــﯽ ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﻟــە ﺑﺰاوی ﭼەﻛــﺪاری ﻛــﻮردەوە ﺗــﺎ 1975ﺑﯿﻨﯽ. ﺑەدرێﮋاﯾــﯽ ﺗەﻣەﻧــﯽ ﮔەﻧﺠێﺘﯿــﯽ ﺑﺎرزاﻧﯿﯽ ﻛــﻮڕ ﻫەﻣــﻮو ﻫەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﻗەوارەﯾەﻛــﯽ ﻛــﻮردی ﺗەرﺧــﺎن ﻛــﺮد ،ﺋــەو ﻛﺎری ﻛــﺮد ﻟەﭘێﻨــﺎو دەﺳــﺘﻜەوﺗﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣــﯽ و ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ﺑــەر ﻟــە ﮔﯿﺮﺳــﺎﻧەوەی ﻟەﺳــەر ﭼﺎرەﺳــەری ﻓﯿﺪراڵــﯽ ،ﻛە ﺑە واﻗﯿﻌﯿﯿﺎﻧەﺗــﺮی داﻧــﺎ ﺑەرەﭼﺎوﻛﺮدﻧــﯽ ﺋﺎڵﯚزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽﻧﺎوﭼەﻛە. دوای ﺗێﭙەڕﻛﺮدﻧــﯽ ﭼەﻧــﺪان ﺳــﺎڵ ﻟــە ﺑﻨﻜــە و ﺑﺎرەﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە، ﺑﺎرزاﻧــﯽ رووی ﻟــە ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛــﺮد و ﻟــە 1971وەك ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻟێﮋﻧــەی ﻧﺎوەﻧــﺪی ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻫﺎﺗــە ﻫەڵﺒــﮋاردن و
دواﺗﺮﯾــﺶ وەك ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺳــەرۆﻛﯽ دەزﮔﺎی ﺗەﻧﺎﻫﯿﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑە. ﻟــە دوای ﻧﺴــﻜﯚی ﺋەﯾﻠــﻮول ﺑەﻫــﯚی رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧــﯽ ﺟەزاﺋﯿــﺮ ﻟــە ﻧێــﻮان ﺷــﺎی ﺋێــﺮان و 1975دا، ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــە 1975دا، ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧــﯽ و ﺋﯿﺪرﯾﺴــﯽ ﺑــﺮای دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑــە رێﻜﺨﺴــﺘﻨەوەی رﯾﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻛﺎﺗــﯽ ﺑــﯚ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﺑﺎرزاﻧﯿﯽ ﺑﺎوﻛﯿﺎن ﻛﺮد. ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﻟــە 1976ﺗــﺎ 1979ﺑــە ﻫﺎوەڵــﯽ ﺑﺎوﻛــﯽ ﻟــە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێ ﺑــﻮون ﻛــە ﻟــە دوای رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی ﺟەزاﺋﯿــﺮ ﻟــە ﻋێﺮاق راﯾــﺎن ﻛــﺮد و ﺑــەرەو ﺋێــﺮان رۆﯾﺸــنت و دواﺗــﺮ ﮔەﯾﺸــﺘﻨە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ،ﻟەوێ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﺑﺎوﻛــﯽ ﻛــﺮد ،ﺑــەاڵم دوای ﻣﺮدﻧــﯽ ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺑﺎوﻛــﯽ ﺑــﯚ ﻋێــﺮاق ﮔەڕاﯾــەوە و وەك ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻫﺎﺗە ﻫەڵﺒﮋاردن. ﺑەدرێﮋاﯾــﯽ ﻣــﺎوەی ﻧێــﻮان 1971 ﺗــﺎ 1990ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧێﻜــﯽ ﺑەرﭼﺎوی ﻟەﺳــەر ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﯾــﺪا ﻫەﺑــﻮو و ﺑەﺷﺪارﯾﺸــﯽ ﻟــە داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﭼەﻧــﺪان ﻛﯿﺎﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺳــەرﺑﺎزی ﻛــﺮد ﻛــە وەك
ﻧەﯾــﺎر ﺑﯚ رژێﻤــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧــڕەوای ﺑەﻏﺪا ﻛﺎرﯾﺎن دەﻛﺮد. ﻟــە ﻧﯿﺴــﺎن /ﺋەﭘﺮﯾﻠــﯽ 1991ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺷــﺎﻧﺪێﻜﯽ ﻫەﻣــﻮو ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻛــﺮد ﺑــﯚ ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ ﻟەﮔــەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻟە ﺑەﻏﺪا ﺑــﯚ ﻓەراﻫەﻣﻜﺮدﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻧﯚﻣﯿﯿەﻛــﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨە ،ﺑــەاڵم ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚﻛﺎن ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻨە ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ رازﯾﻜەر ﺑﯚ ﻛﻮرد. ﻟــە 1992ﻛﺎﺗێــﻚ ﻫەرﺳــێ ﭘﺎرﯾﺰﮔﺎی ﻛــﻮردی ﻟــە دۆﺧێﻜــﯽ ﻧﯿﻮﭼــە ﺳــەرﺑەﺧﯚ و ﻟەژێــﺮ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری رۆژﺋــﺎوا دەژﯾــﺎن ،دۆزی ﻛــﻮرد ﭼــﻮوە ﻧــﺎو ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜــﯽ ﻧــﻮێ ﺑەﻫﯚی ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻟــە ﻫەرێﻤەﻛــە ﻛــە ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﺪا ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن 48و ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯽ ﺗﻮاﻧــﯽ 48% ﺑەﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺟــەﻻل ﺗﺎڵەﺑﺎﻧــﯽ رﻛﺎﺑــەری ﺗﻮاﻧــﯽ 45یی دەﻧﮕەﻛﺎن دەﺳﺘەﺑەر ﺑﻜەن. 45% ﺋــەو ﺋەﻧﺠﺎﻣــە ﻟێﻜﻨﺰﯾﻜــە وای ﻛــﺮد ﻫــەردوو ﺣﺰب ﻟەﺳــەر داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ دەﺳــەاڵت ﻟــەو ﻫەرێﻤــەدا رێــﻚ ﺑﻜــەون ،ﻟــە ﺗﴩﯾﻨــﯽ ﯾەﻛــەم/ 2002ش ﻫــەردوو ﺋﯚﻛﺘﯚﺑــەری 2002ش ﺣــﺰب ﮔەﯾﺸــﺘﻨە رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜــﯽ ﺑــەردەوام و ﺑڕﯾﺎرﯾــﺎن دا ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺑــە ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑێﻨــﻦ ﻛــە دواﺗﺮ
ﻟــە 2003ﻟــە دوای ﻫﺎﺗﻨــﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑﯚ ﻋێــﺮاق ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘﺘەوﺗﺮ ﺑﻮو. دوای ﺋــەوە ﻛــە ﺟــەﻻل ﺗﺎڵەﺑﺎﻧــﯽ ﻟــە ﻧﯿﺴــﺎن/ﺋەﭘﺮﯾﻠﯽ 2005ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﻋێﺮاﻗــﯽ وەرﮔــﺮت و ﻋەﺑــﺪواڵ ﺋﯚﺟەﻻﻧــﯽ ﺳــەرﻛﺮدەی ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧــە ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻣﺎﯾــەوە، ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺑــﻮوە ﮔﺮﯾﻨﮕﱰﯾــﻦ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺑــﻮوە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺳــەرەﻛﯽ و ﻛﺎرا ﻟــە ﺗەﻧﮕــﮋە و ﭘﺮﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەدا. ﺳــەرداﻧەﻛەی ﺋــەم دواﯾﯿــەی ﺑﺎرزاﻧﯿــﺶ ﺑــﯚ دﯾﺎرﺑەﻛﺮ ﺑﻮوﻧــﯽ وەك رەﻣﺰێﻚ ﺑﯚ ﻫەﻣــﻮو ﻛﻮرداﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﻟەﻻﯾــەك و ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﺋــەوی ﺑــﯚ داﻧﺎﻧــﯽ ﺳــﻨﻮورێﻚ ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﯾــﺎری ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەی ﺳــەﳌﺎﻧﺪ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻟــەو ﺳــەرداﻧەدا ﻫﺎﻧــﯽ ﺑەردەواﻣﯿــﯽ ﻫەوڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎی دا ﺑــﯚ ﺑەﺋەﻧﺠﺎﻣﮕەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﭘﺮۆﺳــەی ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ ﻟەﮔــەڵ ﻛــﻮرد ،ﻫــﺎوﻛﺎت ﻫﺎﻧــﯽ ﻫــەردووﻻی دا ﺑــﯚ ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ﭘﺮۆﺳــەﻛە و ﺑەدﯾﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ ﻟەو واڵﺗەدا. ﺋﺎژاﻧﺴەﻛﺎن
ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ رووﺑــەڕووی زۆر ﻛێﺸــە ﻫﺎﺗﻮوﻧەﺗــەوە ،ﻫــەر ﻟــە ﺋﺎﻣﺎدەﺳــﺎزی ﺑــﯚ ﻛﯚﻧﮕــﺮەی “2و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺋﯿــﺪارەی ”ﺟﻨێــﭫ “ ﺧﯚﺑەڕێﻮەﺑــﺮدن ﻟەﻻﯾــەن ﻛــﻮرد ،ﺗــﺎ ﻓﺮەواﻧﺒﻮوﻧــﯽ دەﺳــەاڵﺗﯽ ﮔﺮووﭘــە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ،وێــڕای ﻣﺎﻧــەوەی ﻫێــﺰی ﺋەﺳــەد ﺑــە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯽ ﺣﺰﺑﻮاڵ و ﺋێﺮان و رووﺳﯿﺎوە. ﯾەﻛێــﻚ ﻟــەو ﻛێﺸــﺎﻧە وەك ﮔﻮمتــﺎن راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺋﯿــﺪارەی ﺧﯚﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــە ﻟەﻻﯾــەن ﻛــﻮردەوە ،ﺋــەوەش ﺑــﯚ ﺟێﮕﯿﺮﻛﺮدﻧــﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ﺑﻮوﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺟﻮﮔﺮاﻓــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻟــە دوای راوەدووﻧﺎﻧــﯽ ﭼەﻛﺪارە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﻟە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﺪا. ﻛــﻮرد وا ﺳــەﯾﺮی ﺷــەڕی ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻛەن وەك ﻫەﻟێﻚ ﺑﯚ ﺑەدەﺳــﺘﻬێﻨﺎﻧﯽ ﺧﯚﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾﯿﻜــﺮدن ﺑەﻫﺎوﺷــێﻮەی ﻛــﻮردی ﻋێــﺮاق ،ﺋــەوەش دوای ﺋــەوەی ﺑــﯚ ﻣﺎوەﯾەﯾﻜــﯽ درێــﮋ ﻟەژێﺮ ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾــﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد و ﺑﺎوﻛﯿﯿــەوە دووﭼــﺎری ﺳــەرﻛﻮﺗﻜﺎری ﻫﺎﺗﻨەوە. ﺋــەو ﻫەﻧﮕﺎوەی ﻛــﻮردی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﻮوە
ﻣﺎﯾــەی ﺳــەرﻫەڵﺪاﻧﯽ ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻻی واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﻛــە ﻛﻮردﯾــﺎن ﺗێﺪاﯾــە، ﺑەﻻﯾەﻧــﯽ ﻛــەم ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻛــە ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣــﺎوەی 30 ﺳــﺎڵە ﺷــەڕی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋــەو واڵﺗە دەﻛﺎت ،ﻟەﭘــﺎڵ ﭘﺎرﺗــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛــﻮردی ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ ﻛــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎﯾەﻛﯽ ﭼەﻛــﺪارە و ﺑەﻻﯾەﻧﮕــﺮی ﭘەﻛەﻛــە دادەﻧــﺮێ ﻟــە ﺳﻮورﯾﺎدا. ﺋــەو ﺋﯿــﺪارە ﻧﻮێﯿــەی ﻛﻮرد ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎ ﺗەﻧﯿــﺎ ﯾەﻛێﺘــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛــﻮرد و ﭼەﻧــﺪ ﭘﺎرﺗێﻜــﯽ ﺑﭽــﻮوك دەﮔﺮێﺘــەوە، ﻟەوﻛﺎﺗــەی ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ ﮔــەورەی ﮔــﺮووپ و ﭘﺎرﺗــە ﻛﻮرﯾﯿــەﻛﺎن ﻧەﭼﻮوﻧەﺗــە ﭘــﺎڵ ﺋــەو ﻫەﻧــﮕﺎوە، ﻛــە ﺋــەوەش ﮔﻮﻣــﺎن دەﺧﺎﺗــە ﺳــەر ﺑەردەواﻣﺒﻮوﻧﯽ. ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﺋــەو ﻫەﻧــﮕﺎوەدا ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﯾەﻛێﺘــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛــﻮردی ﺑــە رێﻜﺨــﺮاوی ﺑەﻧەﯾــﺎر ﺑــﯚ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟــە ﻗەڵــەم دا ﺑــەو ﻫﯚﯾــەی ﻫەﻧﮕﺎوێﻜــﯽ ﺟﯿﺎﺧﻮازﯾﯿــە و ﺋــەو ﺣﺰﺑەﺷــﯽ ﺑــە ﭘﺎڵﭙﺸــﺖ ﺑــﯚ رژێﻤــﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎر ﻛﺮد.
ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻫەرێامﯾەﺗﯿﺸــەوە ﺋــەو ﻫەﻧــﮕﺎوەی ﭘەﯾــەدە دژ ﺑــە ﺧﻮاﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق دەزاﻧــﺮێ ﻛــە ﻣێﻮاﻧﺪارﯾــﯽ ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی ﺳــﻮورﯾﺎ و ﻧﺰﯾﻜــەی 250ﻫــەزار ﭘەﻧﺎﺑــەری ﺋــەو واڵﺗــە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻛــﻮرد دەﻛﺎت، وێــڕای ﺋــەوەی ﻧەﯾﺎراﻧــﯽ ﺋــەو ﺣﺰﺑــە ﺑــەوە ﺗﯚﻣەﺗﺒــﺎری دەﻛــەن ﻛــە ﻟەﻻﯾــەن ﻫێــﺰی دەرەﻛﯿﯿــەوە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ دەﻛــﺮێ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺋێــﺮان و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺷــﯿﻌەی ﻋێــﺮاق ،ﻛــە ﻫەردووﻛﯿــﺎن ﻻﯾەﻧﮕــﺮ و ﻫﺎوﭘەﯾامﻧــﯽ ﺋەﺳەدن ﻟە ﺷەڕدا. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە ﺋەﺣﻤــەد داود ﺋﯚﻏڵــﻮ وەزﯾــﺮی دەرەوەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﭘەﯾــەدەی ﺑــە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧــەوەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺋەﺳــەد ﺗﯚﻣەﺗﺒــﺎر ﻛــﺮد و ﮔﻮﺗــﯽ ،ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﻫەڵــەی ﭘەﯾــەدە ﺑەرﻫەڵﺴــﺘﻜﺎری ﺳــەرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ ﻛــﻮرد ﺑــﻮو ﻟــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەی ﻛﯚﻧﱰۆڵﯿﺎن دەﻛﺎت ،وێــڕای ﭘﺎڵەﭘەﺳﺘﯚﺧﺴــﺘﻨە ﺳــەر ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺗﺮ ﺗــﺎ ﺋــەو رادەی ﺋێﻤە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــﻜﺎاڵی زۆرﻣــﺎن ﻟــە ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺋەوێ
ﭘێﺪەﮔﺎت. ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑــە داﻧﻨﺎﻧــﯽ ﻫەﻣــﻮوان دۆزی ﻛــﻮرد ﺑﻮوەﺗــە ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺋﺎڵــﯚزی دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯽ ﺑــﯚ واﺷــﻨﺘﯚن ،ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋێﺴــﺘﺎ ﻛــﻮرد ﻟــە ﭘێﻜﻬﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﻋێــﺮاق دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿــﱰن و زﯾﺎﺗــﺮ ﻻﯾەﻧﮕــﺮی ﺳــەرﻣﺎﯾەداری و رۆژﺋــﺎوان ﻟــەو واڵﺗــە ﺷــﭙﺮزەدا، ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﻫێﺸــﺘﺎ زووە ﻛــە ﺑڵێﯿــﻦ ﻛــﻮردی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻫەﻣــﺎن ﺑﯿﺮۆﻛــەن ،ﺑــەاڵم واڵﺗﺎﻧــﯽ رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﻟــە ﻓﺮەواﻧﺒﻮوﻧــﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ﺧﯚﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻛــﻮرد زۆر ﻧﯿﮕەراﻧــﻦ، ﻻی ﺧﯚﯾــەوە واﺷــﻨﺘﯚن دوودڵــە ﻟــە ﻓەراﻣﯚﺷــﻜﺮدن ﯾــﺎن رەﺗﻜﺮدﻧــەوەی ﺑەرﻫەڵﺴﺘﯽﺋەوان. ﺳــەراﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺑــەوە ﻫەﯾــە ﻛــە ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﻟــە ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜــەن ﺋﺎﺧــﯚ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺋــەو ﺳﯿﺎﺳــەﺗەی ﻟەﺳــەر ﺳــﻮورﺑﻮون ﻟەﺳــەر ﻋێــﺮاق ﯾــﺎن ﺳــﻮورﯾﺎی ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو ﺑﻨﯿــﺎت ﻧــﺮاوە ،ﻫﯿــﭻ ﺑــەوەی ﻟەﺳــەر ﺋــەرزی واﻗﯿﻌــﺪا ﻫەﯾــە ﺑەﺳــﱰاوەﺗەوە، ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺑەﺳــﺘﻨﯽ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻟەﮔــەڵ دەوڵەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﻛــە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎش
دەﺑــڕێ ،وا دەﻛﺎت ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋــەو دوو واڵﺗــە و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دڵﺨــﯚش ﻧەﺑــﻦ ،ﺑــەاڵم ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوە ﻧﮕــەﻛﺎن ﻟــە ﺑﻠﯿﻤەﺗــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﺪا ﮔﺮﻧﮕــەﻛﺎن ﮔﺮ داﻧﻨﺎﻧــە ﺑــە ﻫــەر ﻛﺎرێــﻚ ﺋــەو ﻛﺎﺗەی ﺋــەو ﺳﯿﺎﺳــەﺗەی ﻛــە ﻫەﯾــە ﻻواز ﺑێ، ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑەﻻﯾەﻧــﯽ ﻛــەم ﺳــەراﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﭼﺎوﯾﺎن ﻟــەوە ﺑێ ﻛــە ﺋﺎﺧﯚ ﻛﺎﺗــﯽ ﺋــەوە ﻫﺎﺗــﻮوە ﺑــﯚ داﻧﻨــﺎن ﺑــە دۆزی ﻛﻮرد. ﺋﺎﺧﯚ ﺋــەو ﻫەواڵﻧەی ﻛﻮرد ﺳــەرﻛەوﺗﻮو دەﺑــﻦ ،ﺋێﺴــﺘﺎ ﻫﯿﭻ دﯾــﺎر ﻧﯿﯿــە ،ﺑەاڵم ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧــە ﻛــە ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧەﺧﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎﯾﻜﺲ ﺑﯿﻜــﯚ ﺧەرﯾﻜــﯽ رۆﺣﺪاﻧﻦ و ﻛﺎرﺗــﯽ ﻛﻮردﯾــﺶ دەﺑێﺘــە ﻓﺎﻛﺘەرێﻜــﯽ ﻧــﮓ و ﮔــەورە ﻟــە دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ ﮔﺮ ﻧەﺧﺸــە ﻧﻮێﯿەﻛﺎن ﻛــە دەﺑێﺘــە زادەی ﺋــەو ﺷــەڕ و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎﻧــەی ﻛــە ﻫــەن، ﺑــەاڵم ﻫــﯚﻛﺎری ﺋــەوە ﭼﯿﯿــە؟ ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەوان ﺑەﭘێﭽەواﻧــەی ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﻧﺎوﭼەﻛــە ﻛﯚﻧﱰۆڵــﯽ رووداو و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﭼــﻮار واڵﺗــﯽ ﮔــەورەی ﻧﺎوﭼەﻛــە دەﻛــەن ،ﻟەﭘﺎڵ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﻧەﺧﺸەیﻧﺎوﭼەﻛەﺑەﮔﺸﺘﯽ. ﺋﺎژاﻧﺴەﻛﺎن
ﺋﺎﺧﯚ ﺧەوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوەﺗەوە ﻟە ﺑەدﯾﻬﺎﺗﻦ؟
ﻛێ ﭘﺎڵ ﺑە ﻛﻮردی ﺳﻮورﯾﺎوە دەﻧێ ﺑﯚﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە؟
ﻛﻮرد ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﺑەﺳــەر ﭼــﻮار دەوڵەﺗــﯽ ﻟێﻮارﯾــەك داﺑەش ﺑﻮوﻧــە ،ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﺑەﺷــﯿﺎن ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮوری رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑــاڵون و دوای ﺋەواﻧﯿــﺶ ﺑەﺷــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﺋێــﺮان و ﺑەﺷــﯽ ﺑﺎﻛــﻮری ﻋێــﺮاق ﻛــە ﺑــﯚ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔەﺷــەی ﻛــﺮدووە ،ﻻوازﺗﺮﯾــﻦ ﺑەﺷــﯿﺶ ﻛــﻮردی ﺳــﻮورﯾﺎﯾە ﻛــە دووﭼــﺎری ﭼەﻧــﺪ رێﻮﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮوری وا ﺑﻮوﻧەﺗــەوە ﻛە وای ﻟێﻜﺮدوون ﺑﺒﻨە ﻻوازﺗﺮﯾﻦ ﺑەش ﺗﺎ رادەی ﺗﻮاﻧەوە. ﺑــەدەر ﻟە ﻋێــﺮاق ﺳــەرژﻣێﺮﯾﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﻛﻮرد ﻟــە واڵﺗﺎﻧﯽ ﺗــﺮ ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎڵــﯚزە ،رەﻧﮕــە ژﻣﺎرەﯾــﺎن ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ 15ﻣﻠﯿــﯚن و ﻟــە ﺋێﺮاﻧﯿــﺶ 6ﻣﻠﯿﯚن و ﻟــە ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ 5ﻣﻠﯿــﯚن و 2ﻣﻠﯿﯚﻧﯿــﺶ ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ ،رەﻧﮕــە ﻛــﻮرد ژﻣــﺎرەی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟەوە ﺑــﺎس ﺑﻜــەن ،ﺑەاڵم ﺋــەو ﺑﺎﺑەﺗــە ﻫەر ﺟێﯽ ﻣﺸــﺘﻮﻣڕ دەﻣێﻨێﺘــەوە ،ﺟــﺎ زﯾﺎﺗــﺮ ﺑــێ ﯾﺎن ﻧــﺎ ﺋەوە ﻛــﻮرد ﺑﺮﯾﺘﯿــﻦ ﻟە ﺑﺎرﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ ﮔەورە ﻛە ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺗەواوﯾﺎن ﻫەﯾە. ﻛــﻮرد ﺗﺎ ﺳــەرەﺗﺎی ﻫەﺷــﺘﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳــەﺗەی راﺑــﺮدوو ﻟەﮔەڵ رژێﻤــﯽ ﻋەﳌﺎﻧﯽ ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑەﯾەﻛــەوە ژﯾــﺎن ،ﺋــەوﻛﺎت ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﭼەﻛــﺪاری ﻛــﻮردی ﻟــەو واڵﺗــە ،ﻛــە ﻛــﻮرد ﺑــە ﺑﺎﻛــﻮری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧــﺎوی دەﺑــەن ،دەﺳــﺘﯽ ﭘێﻜــﺮد ،ﻟەﮔــەڵ دەﺳــﺘﭙێﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺧﯿﺒﻮوﻧﯿــﺶ ﭼەﻧــﺪان رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی ﻫــﺎوﻛﺎری ﻟــە ﻧێــﻮان ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﻋێــﺮاق ﺑــﯚ ﺳــﻨﻮوردارﻛﺮدﻧﯽ ﺟﻤﻮﺟﯚڵــﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛــﻮرد ﻟەﻫــەردوو واڵت ﻫﺎﺗــە ﺋﯿﻤﺰاﻛــﺮدن، ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻧــەش ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ رێﮕەﯾــﺎن ﭘێﺪرا ﺑــﯚ ﻫﺎﺗﻨە ﻧــﺎو ﺧﺎﻛﯽ ﻋێــﺮاق ﺗــﺎ ﻗﻮواڵﯾــﯽ 10ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ ﺑــﯚ راوەدووﻧﺎﻧــﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛــە ﻟەﻻﯾــەن ﺳــﻮورﯾﺎوە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ دەﻛــﺮا و ﻋەﺑــﺪواڵ ﺋﯚﺟەﻻﻧــﯽ ﺳەرﻛﺮدەﻛەﺷــﯽ ﻟــە دﯾﻤەﺷــﻘەوە راﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ دەﻛﺮد. ﻟەژێــﺮ ﻫەڕەﺷــەی ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟــە 1998ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ داوای ﻟــە ﺋﯚﺟــەﻻن ﻛــﺮد ﺧﺎﻛــﯽ ﺋــەو واڵﺗــە ﺟێﺒﻬێڵــێ ،ﺑــەر ﻟــە ﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻟــە ﻛﯿﻨﯿــﺎ ﻟــە 1999ﻟــە ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ ﻫﺎرﯾــﻜﺎری ﻫەواڵﮕﺮﯾﯿــەوە ﻛــە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎش ﺋﯚﺟــەﻻن ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﮔﯿــﺮاوە ،ﺑــەاڵم ﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﭘﺎرﺗەﻛــەی زۆر ﻛﺎرﯾﮕــەری ﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻧەﻛەوﺗــە ﺳــەر ،واش ﭘێﺪەﭼــێ ﻛــە رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ ﭘەﻛەﻛــە ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە ﺑــﯚ ﺧﺎﻛــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑەﻫــﺎی ﻧەﻣﺎﺑــێ ،ﺋــەوەش دوای ﺋــەوەی ﭘﺎرﺗەﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎی ﺑە ﭘﺎﺑەﻧﺪﻧەﺑﻮون ﺑەﺑەڵێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎر ﻛﺮد. ﺳــەرەڕای ﺋــەوەش ﻛە ﺑــﺰاوی ﻛــﻮرد ﺑﺎزداﻧێﻜﯽ ﮔــەورەی ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﺑﯿﻨﯽ ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﭘێﻜﻬﺎﺗﻨﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﻣﻬﺎﺑﺎد ﻟــە 1946ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان، ﻛــە دواﺗــﺮ ﺑەﻫێــﺰی ﺳــەرﺑﺎزی ﻟەﻧﺎوﺑﺮا ،ﺑــەاڵم ﺑەرﻫەڵﺴــﺘﻜﺎری ﻟــەو واڵﺗە رەوﺗێﻜــﯽ ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧەی وەك ﻟــە ﻋێــﺮاق و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ وەرﻧەﮔــﺮت ،وێــڕای ﺋــەوە ﻫەواڵﮕﺮﯾــﯽ ﺋێــﺮان ﺗﻮاﻧــﯽ ﻋەﺑﺪوﻟڕەﺣــامن ﻗﺎﺳــﻤﻠﯚی ﺳــەرﻛﺮدەی ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان ﺗﯿــﺮۆر ﺑــﻜﺎت ،ﺋــەوەش ﻟەﻛﺎﺗــﯽ 1989دا ،ﻛە ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﻟەﮔــەڵ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ رژێﻤﯽ ﺋێــﺮان ﻟە ﭬﯿەﻧــﺎ ﻟــە 1989دا، دواﺗــﺮ دەرﻛــەوت ﺋــەوان ﺋەﻓﺴــەری ﻫەواڵﮕــﺮی ﺑــﻮون و ﺑەدەﻣﺎﻧﭽــەی دەﻧﮕﺒڕ ﺗەﻗەﯾﺎن ﻟێﻜﺮد و ﺗﻮاﻧﯿﯿﺎن ﺑەرەو ﺋێﺮان را ﺑﻜەن. ﺑﺎرﺳــﺘەی ﻛــﻮردی ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑەدەﺳــﺖ ﻛەﻣــﯽ ژﻣــﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮان و ﭘەرﺗەوازەﯾﯿــﺎن ﻟــە رووی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﯿــەوە ﻟــە ﻧێــﻮان دﯾﻤەﺷــﻖ و ﺣەﻟــەب و ﻧﺎوﭼــەی ﺳێﮕﯚﺷــەی ﺳــﻨﻮوری ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﻋێــﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ ،وێــڕای ﻧﺎوﭼــەی ﺗــﺮ ﻟــە ﭘﺸــﺘێﻨەی ﺳــﻨﻮوری ﻟەﮔــەڵ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ،دەﻧﺎڵێﻨــێ ،ﺑﯚﯾــە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯿﺎن ﻟەﺳــەر دەرەﻧﺠﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﺷــەڕی ﺳــﻮورﯾﺎ دەوەﺳــﺘێ، ﺑــەاڵم ﺋــەو ﺑەﺷــە ﻧﺎﺑێﺘــە ﻣﺎﯾــەی ﺑﺎزداﻧێﻜــﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﺑﯚ ﻛــﻮردی ﻋێــﺮاق و ﺋێــﺮان ،ﺋــەوەش ﺑەﻫــﯚی دووری ﻟــە ﻛەﻧــﺎراوی دەرﯾــﺎی ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ،ﺗﺎﻛە دەروازە ﺑــەرەو دﻧﯿــﺎی دەرەوە ﺑــﯚ ﻛــﻮرد ﻟــە ﭼــﻮار واڵﺗــﺎن ﻛﯚﺗﯿــﺎن داوە، ﻫەرﭼــﯽ دۆﺧــﯽ ﻛــﻮردە ﻟە ﺋێــﺮان ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑەﻫێــﺰ ﺑــە ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ ﺋــەو واڵﺗــەوە ﺑەﺳــﱰاوەﺗەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻟەژێﺮﺳــﺎﯾەی ﺋێﺮاﻧێﻜــﯽ ﯾەﻛﭙﺎرﭼەی ﺑەﻫێــﺰەوە ،ﻫﯿــﻮای ﻛــﻮرد ﻟــەو ﺑەﺷــە دوورە ﻟــە ﺑەدﯾﻬﺎﺗــﻦ ،ﺗــﺎ ﻛﺎﺗــﯽ ﻫﺎﺗﻨەﻛﺎﯾــەوەی ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾــﯽ ﮔــەورە ﻛــە ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێ ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ ﺑﻜﺮێ و وادەی ﺑﯚ دﯾﺎری ﺑﻜﺮێ. ﻫەرﭼــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﯾﯿــە ﻟــە ﻋێــﺮاق ﺋــەوە ﺳــەرﭼﺎوەی ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯿە ﺑــﯚ ﻛﻮرداﻧــﯽ ﻫەرﭼــﻮار دەوڵــەت ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوەی ﻟــەو ﻫەرێﻤــە ﻫﺎﺗﻮوەﺗە دی ﻟــە ﻛەڵەﻛەﺑﻮوﻧــﯽ ﺳــﺎﻣﺎن و دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ داودەزﮔﺎی ﺗﯚﻛﻤــە و رێﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺣﺰﺑﯿــﯽ ﻧﺎوەﺧﯚﯾــﯽ ﺗــﺎ ﺋﺎﺳــﺘێﻚ ﻛــە ﻧﺎﺗﻮاﻧــﺮێ ﺑەﻛــەم وەرﺑﮕﯿــﺮێ ،وێــڕای داﻣــەزراوەی ﺳــەرﺑﺎزی و ﺗەﻧﺎﻫــﯽ، ﺋەواﻧــە ﻫەﻣــﻮوی ﻓﺎﻛﺘــەرن و وا دەﻛــەن ﻛــە ﺑەدﯾﻬﺎﺗﻨــﯽ ﺧەوﻧــﯽ ﻛﻮردی ﺑــە ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻟەﺳــەر ﭼەﻧﺪ ﺋەﮔەرێﻜــەوە ﺑﻮەﺳــﺘێ ﻟە ﻧێــﻮان ﺋەﮔەری ﻟێﻜﻬەڵﻮەﺷــﺎﻧەوەی ﭘێﻜﻬﺎﺗــەی ﻋــەرەب ﻟــە ﻋێﺮاق ﻛــە ﺑەﻫــﯚی درﻛﻜﺮدﻧﯽ ﻋــەرەب ﺑە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛەی دوور ﺧﺮاﯾــەوە ،ﻫەروەﻫــﺎ ﻟە ﻧێــﻮان رووداﻧﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾــﯽ ﮔــەورەی ﻧﺎودەوڵەﺗــﯽ ،ﻛــە ﺳــەﺧﺘە ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯿﯿﺎن ﺑــﯚ ﺑﻜﺮێ، ﺑﯚﯾــە ﺋەواﻧــە وا دەﻛــەن ﻛە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺒێﺘە ﺑﻨﻜەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺧﻮاﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑەرەو ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ. ﺑەﻫەرﺣــﺎڵ و ﺑەﺟﯿــﺎوازی ﻫەڵﻮێﺴــﺘەﻛﺎﻧەوە ،دۆﺧــﯽ ﺋێﺴــﺘﺎی ﻛــﻮرد ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ رﯾﺸــەﯾﯽ ﺑەﺑــەراورد ﻟەﮔــەڵ ﺳــەﺗەی راﺑــﺮدوو ﺟﯿــﺎوازە و ﻫﯿــﻮا و ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﺰﺑــﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﻮﻟﺘــﻮوری و ﺟەﻣﺎوەرﯾــﯽ ﻛــﻮرد ﻧﺰﯾﻜــﱰە ﻟــە ﺑەدﯾﻬﺎﺗــﻦ ،راﺳــﺘﯿﯿەﻛەی ﺋێﺴــﺘﺎ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺧەوﻧﯽ زۆرﯾﻨــەی رەﻫــﺎی ﻛــﻮردە ﻟەﺳــەر ﺷــێﻮەی ﭼەﻧــﺪ دەوڵەﺗێﻜﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﻛــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﻫﺎرﯾﻜﺎرﯾــﺎن ﻫەﺑــێ ،ﻫەرﭼــﯽ ﺧەوﻧــﯽ ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾــﯽ ﻧەﺗــەوەی ﻛــﻮردە ﻟەﯾــەك دەوڵەﺗــﺪا ،رەﻧﮕــە وەك ﺧەوﻧــﯽ ﻧەﺗــەوەی ﻋەرەﺑــﯽ ﺑێ ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ راﺑﻮوﻧــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟــە ﺳــەﺗەی راﺑــﺮدوودا ،ﻛە ﻟەﮔەڵ ﺑﺎدا رۆﯾﺸﺖ. رۆژﻧﺎﻣەیﺷەرﻗﻮﻟﺌەوﺳەت
ﻛﻮرد ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾە ﻟەﮔەڵ دەوڵەﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردﯾﺪا ﻣﺎﻣەڵە ﺑﻜﺎت؟ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﭼەﻧــﺪ ﺑﻨەﻣﺎﯾەﻛــﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە: ﺳــﻨﻮور ،ﺧەڵــﻚ ،ﻫﯚﺷــﯿﺎری، ﺗﻮاﻧــﺎی ﺑەڕێﻮەﺑــﺮدن .ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو ﻟــە رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﺪا ﻫەﯾــە ﻛــﻮردی ﺗێــﺪا دەژﯾــﺖ .واﺗــە ﺳــﻨﻮوری ﺧﺎﻛــﯽ ﻛــﻮردان دﯾــﺎرە .ﭘﺎﺷــﺎﻧﯿﺶ، زۆرﯾﻨــەی ڕەﻫــﺎی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺋــەم ﻧﺎوﭼــە دﯾﺎرﯾﻜﺮاوە ﻛــﻮردە. ﺗەواوﯾــﺶ ﻫﯚﺷــﯿﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﻻی ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﺑــﺎرەی ﺗــەواوی ﭘﺮﺳــەﻛﺎن ﻫەﯾــە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﭘﺮﺳــە ﻧەﺗەوەﯾﯿــەﻛﺎن .ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵەی ڕاﺑــﺮدووی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﻫەرێﻤــﯽ
ﺳــەﳌﺎﻧﺪی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻫەرێــﻢ ﻟــە ﺗﻮاﻧــﺎی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﺪاری زۆر ﺳــەرﻛەوﺗﻮون .ﺑﺎﺷــە ﺋەﮔــەر واﯾــە ﺑﯚﭼــﯽ دەﺑێــﺖ ﭼﺎوەڕێــﯽ دەوڵەﺗێﻜــﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردی ﻧەﻛەﯾﻦ؟ ﺗﻮێــﮋەرەوان دەڵێــﻦ ﭼەﻧــﺪ ﺑەرﺑەﺳــﺘێﻚ ﻟــە ﺑــەردەم ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرددا ﻣــﺎون ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﺑﺒﻨــە ﺧﺎوەﻧــﯽ دەوڵەﺗــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن. ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ﺑەرﺑەﺳــﺖ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑە ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑــﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــەوە ﻫەﯾــە .دەوڵەﺗــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــەوە ﻫەﯾە ﺳــەرﭼﺎوەی ﺑﻮدﺟــەی ﻫەﺑێــﺖ و ﺑــەو ﺟــﯚرەش ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑﺘﻮاﻧێــﺖ ﺋەرﻛەﻛﺎﻧــﯽ
راﭘەڕێﻨێــﺖ .ﺗﺎﻛــﻮ ﺋێﺴــﺘﺎش ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘﺸــﺖ ﺑــەو ﺑﻮدﺟەﯾــە دەﺑەﺳــﺘێﺖ ﻟــە ﺑەﻏــﺪاوە وەرﯾﺪەﮔﺮێــﺖ، ﺑــەاڵم ﭘێﺪەﭼێــﺖ ﻟــە ﻣــﺎوەی ﻛەﻣــﯽ داﻫﺎﺗــﻮودا ﻫەﻣــﻮو ﺷــﺘێﻚ ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی ﺑﮕﯚڕدرێــﺖ. ﻫەﻓﺘــەی ڕاﺑــﺮدووی ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە وزەی ﻧێــﻮان ﻫەوﻟێــﺮ و ﺋەﻧﻘــەڕە زۆر ﮔﺮﻧﮕــە .ﺋەﮔــەر ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺘﻮاﻧێــﺖ ﺳــﺎاڵﻧە ﻟــە ڕێــﯽ ﻧﺎردﻧــەدەرەوەی ﻧەوﺗــەوە ﺑــڕی 12ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ﺑەدەﺳــﺖ ﺑﻬێﻨێــﺖ، ﺋــەوا دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﻛێﺸــەی ﺑــﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﺸــﯽ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑــﻜﺎت و ﭼﯿــﱰ ﻟــەم ﺑﻮارەﯾﺸــەوە ﭘﺸــﺖ ﺑــە
ﭼﯿﱰﺑﯿﺮۆﻛەیﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ ﻋێﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ ﺳەر ﻧﺎﮔﺮێﺖ
ﭼەﻧﺪﯾــﻦ دەﯾەﯾــە ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﻫــەر ﭼــﻮار ﭘﺎرﭼــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺑەدەﺳــﺘﻬێﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﺧەﺑــﺎت دەﻛﺎت .ﻛــﻮرد ﻟەﻻﯾــەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێــﺮان و ﻋێــﺮاق و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺳــﻮورﯾﺎوە ﭼەوﺳــﺎﻧﺪﻧەوەی ڕووﺑــەڕووی ﮔــەورە ﺑﻮوەﺗــەوە و زۆر ﺟﺎرﯾــﺶ ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ﺋــەو ﭼەوﺳــﺎﻧﺪﻧەوەﯾەدا ﺑێﺪەﻧﮕﯿــﯽ ﻫەڵﺒﮋاردووە. ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑﺎرودۆﺧێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە و ڕووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﭼەﻧــﺪ ﻫەﻓﺘــە و ﻣﺎﻧﮕــﯽ ڕاﺑــﺮدووش ﺋەوەﯾــﺎن ﺳــەﳌﺎﻧﺪ ﻛــە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻫﺎوﭘەﯾامﻧﯽ ڕاﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛــەدا زۆر ﻛەﻣــە .ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪﯾﻦ دەﯾــە ﯾﺎرﻣەﺗﯿــﯽ داراﯾــﯽ ﭘێﺸــﻜەش ﺑــە ﺳــﻮﭘﺎی ﻣﯿﴪ ﻛــﺮد ،ﺑەاڵم ﺋێﺴــﺘﺎ ژەﻧەڕاڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﺳــﻮﭘﺎﯾە ﮔــﻮێ ﺑــﯚ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻧﺎﮔــﺮن و ﺗەﻧﺎﻧــەت دەﯾﺎﻧەوێــﺖ ﭘﺸــﺖ ﻟــە واﺷــﻨﺘﯚن ﺑﻜــەن و ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑەﻫێــﺰ ﻟەﮔــەڵ ڕووﺳــﯿﺎدا ﭘێــﻚ ﺑێﻨــﻦ .ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺗﺮﯾﻠﯿﯚﻧەﻫــﺎ دۆﻻر و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻫــەزار ﺳــەرﺑﺎزی ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﺪا ﻛــﺮدە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ،ﺑەاڵم ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﻟەژێــﺮ ﻓەرﻣﺎﻧﯽ ﺋێﺮاﻧــﺪا ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺟێﺒەﺟێ دەﻛــەن و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺎراﻧﯿــﺶ ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛــەدا دەﭘﺎرێــﺰن. ﺳــﻌﻮودﯾە زۆر ﻟە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺗﻮوڕەﯾە و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﭼەﻧــﺪ ﻫەﻓﺘەﯾــەك ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎش ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ دەزﮔﺎی ﻫەواڵﮕﺮﯾــﯽ ﺳــﻌﻮودﯾە ڕای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ﻛــە ﻟەﻣەوﭘــﺎش ﻫەﻣﺎﻫەﻧﮕﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ واڵﺗەﻛــەی
ﻟەﮔــەڵ واﺷــﻨﺘﯚن ﻛــەم دەﻛﺎﺗــەوە. ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﮔــﻮێ ﺑــﯚ داواﻛﺎری ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻧﺎﮔﺮێــﺖ و ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺋﯿﴪاﺋﯿﻠــﺪا ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﻜﺎﺗــەوە .ﻟــە ﺗــەواوی ﻧﺎوﭼەﻛەﯾﺸــﺪا دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻟە ﭘﺎﺷەﻛﺸەداﯾە. ﺋێﺴــﺘﺎ دەرﻓەﺗێﻜــﯽ زێڕﯾــﻦ ﺑــﯚ ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮرد ڕەﺧﺴــﺎوە ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑﺒێﺘــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ .ﻛــﻮرد ﮔەﻟێﻜــﯽ ﻣﯿﺎﻧــڕەوە ،ڕێــﺰ ﻟــە ﭘێﻜﻬﺎﺗــە ﺋﺎﯾﻨــﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ دەﮔﺮێــﺖ، ﻧﮕــﯽ ﺑــە ﺳەرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘﺮۆﺳــەی ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﮔﺮ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﺋــﺎزادی دەدات .ﺑﯚﯾــە دەﺑــﻮو رۆژﺋــﺎوا ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ و ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑە ﻫەﻣــﻮو ﺷــێﻮەﯾەك ﯾﺎرﻣەﺗــﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮردی ﺑﺪاﯾە ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑــە ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺷــﺎد ﺑێــﺖ ،ﺑــەاڵم ڕاﺳــﺘﯿﯿەﻛەی ﺑــەو ﺟــﯚرە ﻧﯿﯿــە .واﺷــﻨﺘﯚن ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻓەرﻣــﯽ ﻟەﺳــەر ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﺑەردەواﻣــە .ﺑﯚ منﻮوﻧــە ،ﭼەﻧــﺪ رۆژێــﻚ ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎ ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی وەزارەﺗــﯽ دەرەوەی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ڕای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،واﺷــﻨﺘﯚن دژی ﺋەوەﯾــە ﻫــەر ﻧﺎوﭼەﯾەﻛــﯽ ﻋێﺮاق ﺑەﺑــێ ڕەزاﻣەﻧــﺪی ﺑەﻏــﺪا ﻧەوﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﻨێﺮێﺘــە دەرەوە .ﺋــەم ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧە ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪ ﻟەﻻﯾــەن ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺑەﻏــﺪا ﻟەژێــﺮ ﻛﯚﻧﱰۆڵــﯽ ﺋێﺮاﻧﺪاﯾــە و ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯿــﺶ ﻫــﯚی ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﻗﻮڵﺒﻮوﻧــەوەی ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ واڵﺗــە .ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟــە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵﯽ ڕاﺑــﺮدوودا ﭘێﮕــەی ﺧــﯚی ﺑەﻫێــﺰ ﻛــﺮدووە و ڕێﮕــﺮ ﺑــﻮوە ﻟــە ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮوﻧﯽ
ﭘﺮۆﺳــەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻟــەم واڵﺗەدا. ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑە ﻫﯿــﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ڕێﺰ ﻟە ﺑﻨەﻣــﺎی ﺷــەراﻛەﺗﯽ ڕاﺳــﺘەﻗﯿﻨە ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻛﺎروﺑــﺎری واڵﺗــﺪا ﻧﺎﮔﺮێــﺖ ،ﺳــﻮﻧەی ﺑــە ﺗــەواوی ﮔﯚﺷــەﮔﯿﺮ ﻛــﺮدووە ،ﻫێــﺰی ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ﻫەواڵﮕــﺮی و دادﮔﺎی ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﻛــﺮدووە ،ﺑــەاڵم ﻫێﺸــﺘﺎ ﻟەﻻﯾــەن واﺷــﻨﺘﯚﻧەوە ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟێ دەﻛﺮێﺖ! ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﻮوەﺗــە ﻫﯚی داﺑەﺷــﺒﻮوﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ و رۆژاﻧــەش دەﯾــﺎن ﻛــەس ﻟــەو واڵﺗــەدا دەﻛﻮژرێــﻦ. ﺋــەوەی ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟــە ﺳــﻮورﯾﺎدا ڕوو دەدات ﺷــەڕی ﺗﺎﯾﻔﯿﯿــە .ﺑــەاڵم زۆر ﺳــەﯾﺮە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟــە ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾــﯽ ﺧﺎﻛــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻛﺎت .ﺋﺎﺧــﺮ ﭘــﺎش ﺋــەم ﻫەﻣــﻮو ﻛﻮﺷــﺘﺎر و ﻛﺎوﻟﻜﺎرﯾﯿــە ﺳــﻮﻧەﻛﺎن و ﻋەﻟەوﯾﯿــەﻛﺎن و ﻛــﻮردەﻛﺎن ﭼــﯚن دەﺗﻮاﻧــﻦ ﭘێﻜــەوە ﺑﮋﯾــﻦ؟ ﭘﺎﺷــﺎن ،ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾــﯽ ﺧﺎﻛــﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ چ ﺳــﻮودێﻜﯽ ﺑﯚ واﺷــﻨﺘﯚن ﻫەﯾــە؟ ﺋەﮔــەر ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻛﺎر ﺑــﯚ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻬێﻨــﺎن ﺑــە ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ و داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﻫەرێﻤێﻜﯽ ﺳــﻮﻧە و ﻋەﻟــەوی و ﻛــﻮرد ﻟــەو واڵﺗــەدا ﺑــﻜﺎت ﺑــﯚ ﺳەرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘﺮۆﺳــەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﺋﺎﺷــﺘﯽ و ڕێﺰﮔﺮﺗــﻦ ﻟــە ﻣﺎﻓــﯽ ﭘێﻜﻬﺎﺗــەﻛﺎن و ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی دەﺳــەاڵت و ﻫەڕەﺷــەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜــﯽ ﺑەﻫێﺰی ﻧﺎوەﻧــﺪ ﺑﺎﺷــﱰ ﻧﯿﯿــە؟ ﮔﯚﭬــﺎری ”ﻧﺎﺷــﻨﺎڵ ﺋﯿﻨﱰﯾﺴــﺖ“ی ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ﻟــە ڕاﭘﯚرﺗێﻜــﺪا دەڵێــﺖ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ واﺷــﻨﺘﯚن ﭼﺎوێــﻚ ﺑــە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧــﺪا ﺑﺨﺸــێﻨﻨەوە و ﻟەو ڕاﺳــﺘﯿﯿە ﺗێﺒﮕــەن ﻛــە ﺑﯿﺮۆﻛەی ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾــﯽ ﻋێــﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ ﭼﯿــﱰ ﺳــەر ﻧﺎﮔﺮێــﺖ .ﮔﯚﭬﺎرەﻛــە ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ ،ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑەﻫێــﺰی ﻧێــﻮان ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧێﻜﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ -ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺋەﮔــەر ﺋەو ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﺑﺎﺷــﻮور و رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺧــﯚی ﺑﮕﺮێــﺖ- ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﻋێــﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ ﻧﯿﮕــەران دەﻛﺎت ،ﺑــەاڵم دەﺑێــﺖ ﺳﯿﺎﺳــەمتەداران ﺑﺰاﻧــﻦ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ڕاﺳــﺘەﻗﯿﻨە ﻛﺎﻣەﯾــە و ﻟەﺳــەر ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻣﺎوەدرێــﮋ ﻫەﻧﮕﺎوﻫەڵﮕﺮن.
ﺑەﻏﺪاﻧەﺑەﺳﺘێﺖ. ﯾەﻛێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻟــە ﺑەرﺑەﺳــﺘەﻛﺎن ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە داﻧﻨــﺎن ﺑــەو دەوڵەﺗە ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾەوە ﻫەﯾــە ﻟەﻻﯾــەن واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﺟﯿﻬﺎﻧــەوە. ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑەﻫێــﺰی ﻟەﮔــەڵ ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻟــە واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە و ﺟﯿﻬــﺎن ﻫەﯾــە. ﻫەرﺑﯚﯾــەش ﭘێﻨﺎﭼێــﺖ دەوڵەﺗــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻛــﻮردی ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺋەوﺗــﯚی ﻟــە ﺑــﻮاری داﻧﻨــﺎن ﻟەﻻﯾەن واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺗــﺮەوە ﺑــﯚ دروﺳــﺖ ﺑێﺖ. واﺗــە واڵﺗﺎﻧﯽ ﺗــﺮ ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ ﺋەوەﯾﺎن ﺗێــﺪا دەﺑێــﺖ ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو دەوڵەﺗە ﻧﻮێﯿــە ﻛﻮردﯾﯿــەدا ﻣﺎﻣەڵــە ﺑﻜەن ﻛە دادەﻣەزرێﺖ.
ﯾەﻛێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻟــە ﺑەرﺑەﺳــﺘەﻛﺎن ﺗﺎﯾﺒەﺗــە ﺑــە ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﯚدەﻧﮕﯿﯿەوە ﻟــە ﻧێــﻮان ﭘﺎرﺗــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا .زۆرﺑــەی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن ﺑــﺎش دەزاﻧــﻦ ﻛــە ﻣﺎﻧــەوەی ﺑــە زﯾــﺎن ﺟﯿﺎوازﯾﯿــەﻛﺎن ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد دەﮔەﯾەﻧێــﺖ و ﻫەرﺑﯚﯾــەش ﭘێﺪەﭼێــﺖ ﺟﯿﺎوازﯾــﯽ ﻧێــﻮان ﺋــەم ﭘﺎرﺗﺎﻧــە ﻟە ﻣــﺎوەی ﻛﻮرﺗــﯽ داﻫﺎﺗﻮودا ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭘێﺒﻬێرنێــﺖ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ
ﻟــە ﺑــﻮاری ﭘﺮﺳــە ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎﻧــﺪا. ﺳــەرەڕای ﺋــەوەش ،ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺑﺎﺷــﯽ ﺑــﯚ ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە ﻫەﯾــە و دەزاﻧێﺖ دەﺑێﺖ ﻫــەر ﻫەﻧﮕﺎوێﻚ ﻟە ﻛﺎﺗــﯽ ﺧﯚﯾــﺪا ﻫەڵﮕﯿﺮێــﺖ .ﻛەواﺗــە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯿﺶ ﻛﺎﺗــﯽ ﺧﯚی ﻫەﯾە. ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺑەﻫێﺰﺑﻮوﻧــﯽ ﺑەردەواﻣﺪاﯾــە و
13
ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەش ﻟــە ﻻوازﺑﻮوﻧــﺪان .ﻫەرﺑﯚﯾــەش ﻟــە ﻣــﺎوەی ﻛﻮرﺗــﯽ داﻫﺎﺗــﻮودا دەوڵەﺗــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻛــﻮردی دادەﻣەزرێــﺖ و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەش ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﺪا ﻧﺎﺑــﻦ ﺑﺘﻮاﻧــﻦ دژاﯾەﺗﯿﯽ ﺋەو دەوڵەﺗە ﺑﻜەن. ﺳــﻮود ﻟــە ﺑﺎﺑەﺗێﻜــﯽ رۆژﻧﺎﻣــەی ﺗﻮدەﯾــﺰ زەﻣﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛــﯽ وەرﮔﯿﺮاوە.
ﻫەرێﻢﻫﺎوﺳەﻧﮕﯽﺳﯿﺎﺳەﺗﯽدەرەوەیﻟەﮔەڵواڵﺗﺎﻧﯽﻧﺎوﭼەﻛەڕاﮔﺮﺗﻮوە
ﺷەڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎ چ ﺷﺘێﻜامن ﻟەﺑﺎرەی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دەرەوەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻫەرێﻢ ﭘێﺪەڵێﺖ؟ ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەی ﺧﺴــﺘە دوو ﺑــەرەوە. ﺑــەرەی ﯾەﻛەﻣﯿــﺎن ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان و ﻋێــﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺣﺰﺑــﻮاڵی ﻟﻮﺑﻨــﺎن ﻟــە ﺧﯚی دەﮔﺮێــﺖ .ﺑــەرەی دووەﻣﯿــﺶ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧــﺪاو ﻟە ﺧــﯚی دەﮔﺮێﺖ. ﻛﺎﺗێﻜﯿــﺶ ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﻔــﯽ وەرﮔــﺮت ،ﺋﯿــﱰ ﻛێﺸــەی ﮔــەورەش ﻟــە ﻧێــﻮان واڵﺗﺎﻧﯽ ﻫــەردوو ﺑەرەﻛــەدا دروﺳــﺖ ﺑــﻮو .ﺑﯚ منﻮوﻧــە ،ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑــﺎاڵی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دەﯾــﺎن ﺟــﺎر ﺑــە ﺗﻮﻧــﺪی ڕەﺧﻨەﯾــﺎن ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋێــﺮان ﮔــﺮت و ڕاﯾﺎﻧﮕەﯾﺎﻧــﺪ واڵﺗێﻜــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻧﺎﺑێﺖ ڕێــﮕﺎ ﺑــﺪات رژێﻤــﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد ﺑــەو ﺟــﯚرە ﻟەﺳــەر ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺑــەردەوام ﺑێــﺖ .ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟــﺎر ﻫﯚﺷــﺪارﯾﯿﺎن داﯾــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧــﺪاو ﻟــە ﺋەﮔەری ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﻛــﺮدەی ﺳــەرﺑﺎزی دژ ﺑە رژێﻤﯽ ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳەد. ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن واڵﺗێﻜــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﻧﯿﯿــە ،ﺑــەاڵم ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ زۆر زﯾﺮەﻛﺎﻧــەی ﭘێــڕەو ﻛــﺮدووە و ﺋەﻣــەش ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﻫەرێﻤەﻛــە و ﺧەڵﻜەﻛەﯾــﺪا ﺑــﻮوە. ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ ﻧەﺑــﻮوە ﻫــﯚی ﺋــەوەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﻛەﻧــﺪاو و رۆژﺋــﺎوادا ﺑەﻫێــﺰ ﺑــﻜﺎت و ﻟە ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان دوور ﺑﻜەوێﺘەوە ،ﯾﺎن ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە. رۆژﻧﺎﻣــەی ﮔﺎردﯾﺎﻧــﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧــﯽ ﺑــە ﻧﮕﯿﯿــەوە ﺑــﺎس ﻟــەم ﺳﯿﺎﺳــەﺗە ﮔﺮﻧﮕﯿﯿــەوە ﮔﺮ 2011دا دەﻛﺎت و دەڵێــﺖ ،ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2011دا ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــەرداﻧﯽ ﺗﺎراﻧــﯽ ﻛــﺮد و ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑــﺎاڵی ﺋــەو واڵﺗــەدا ﻛﯚﺑــﻮوەوە .ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺋﺎﺑﯽ 2013ﯾﺸــﺪا ﻧێﭽﯿﺮﭬــﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ 2013ﯾﺸــﺪا ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــەرداﻧﯽ ﺗﺎراﻧــﯽ ﻛــﺮد و ﻟــە ﺑﯚﻧــەی ﺳــﻮێﻨﺪﺧﻮاردﻧﯽ ﺣەﺳــەن ڕوﺣﺎﻧﯿﺪا وەك ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣــﺎری ﻧﻮێﯽ ﺋێــﺮان ﺑەﺷــﺪاری ﻛــﺮد .ﺳــﺎڵﯽ ڕاﺑﺮدوو ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﺑــﯚ ﻛﺎروﺑــﺎری ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە ﺳــەرداﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﻫەرێﻤــﯽ ﻛــﺮد .ﻟــە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗەﻣــﻮوزی
ڕاﺑــﺮدوودا وەزﯾــﺮی ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــەوە و ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ ﺳــەرداﻧﯽ ﺗﺎراﻧــﯽ ﻛــﺮد و ﻟەﮔــەڵ ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣــﺎری ﺋێــﺮان ﻛﯚﺑﻮوەوە. ﻛەﻧﺎڵــﯽ ”ﭘﺮێــﺲ ﺗــﯽ ﭬــﯽ“ ﺋێﺮاﻧﯽ ﺑە ﻧﮕﯿﯿــەوە ﺑــﺎس ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿــەوە ﮔﺮ ﻧێــﻮان واڵﺗەﻛــەی و ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛﺎت ،ﻟەواﻧــەش ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﻮاری ﺋﺎﺑــﻮوری و 2000دا ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ و دەڵێﺖ ،ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2000دا ﻗەﺑــﺎرەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻧێــﻮان ﻫەرێــﻢ و ﺋێــﺮان ﺗەﻧﯿــﺎ 100ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾــﯽ ﺑــﻮو ،ﺑــەاڵم ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێــﺖ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑﮕﺎﺗــە 4ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر. ﻫــﺎوﻛﺎت ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮرﺳــﺘﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﺑەﻫێــﺰی
ﻟەﮔــەڵ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧــﺪاوی ﻧەﯾــﺎری ﺋێﺮاﻧﺪا ﻫەﯾە .ﮔﯚﭬــﺎری ”ﻓﯚرﯾﻦ ﭘﯚڵﯿﺴــﯽ“ ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ﻟــە ڕاﭘﯚرﺗێﻜــﺪا دەڵێــﺖ ،ﺋێﺴــﺘﺎ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺳــﱰاﺗﯿﮋی و زۆرﺟــﺎر ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑــﺎاڵی ﻫــەردووﻻش ﺑــﯚ ﺗﺎوﺗﻮێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘــﺮس و ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە ﻛــﯚ دەﺑﻨــەوە .ﺋﺎژاﻧﺴــﯽ ﻫەواڵــﯽ ”رۆﯾﺘەرز“ﯾﺶ ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ، ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی وزەی ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺋــەوە ﭘﯿﺸــﺎن
دەدات ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ زۆر ﺑەﻫێــﺰ ﻟــە ﻧێــﻮان ﻫەوﻟێــﺮ و ﺋەﻧﻘــەرەدا ﻫەﯾــە و ﺋــەم ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﯾــەش ﻛﺎرﯾﮕــەری ﻟەﺳــەر ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﻫﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻫێــﺰی ﻧﺎوﭼەﻛــە دەﺑێــﺖ .ﮔﯚﭬــﺎری ”ﭬێﺴــﺘﻨﯿﻚ ﻛﺎﭬــﻜﺎزا“ی ڕووﺳــﯿﺶ ﻟــە ڕاﭘﯚرﺗێﻜــﺪا دەڵێــﺖ ،ﺋێﺴــﺘﺎ ﻗەﺑــﺎرەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮان ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑــە 12ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر دەﺧەﻣڵێرنێــﺖ. رۆژﻧﺎﻣــەی ”ﺗﻮدەﯾــﺰ زەﻣــﺎن“ی ﺗﻮرﻛﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ ،زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﻧﯿــﻮەی ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــەی ﻟــە ﻫەرێﻤــﺪا ﻛﺎر دەﻛەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﻮرﻛﯿﻦ. ﻟــە ﻫەﻣــﺎن ﻛﺎﺗــﺪا ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﺑەﻫێــﺰ ﻟەﮔــەڵ واڵﺗﺎﻧﯽ ﻛەﻧــﺪاوی ﻧەﯾــﺎری ﺋێﺮاﻧــﺪا دروﺳــﺖ
ﺳــەرداﻧەﯾﺪا ﭼــﺎوی ﺑــە ﺷــﺎ ﻋەﺑﺪواڵی ﭘﺎﺷــﺎی ﺋﻮردﻧﯿــﺶ ﻛــەوت .رۆژﻧﺎﻣــەی ”زە ﻧﺎﺷــﻨﺎڵ“ی ﺋﯿامراﺗــﯽ ﻟــە ڕاﭘﯚرﺗێﻜــﺪا دەڵێــﺖ ﺋــەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎﻧــە ﺑﻮوﻧەﺗــە ﻫــﯚی ﺋــەوەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧﺪاوﯾــﺶ ﺋﺎﻣــﺎدە ﺑــﻦ ﺑﭽﻨــە ﻧــﺎو ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺑــﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﭘــڕۆژەی ﮔــەورەی وەﺑەرﻫێﻨــﺎن .رۆژﻧﺎﻣەﻛــە ﭘــﺮۆژەی ”داون ﺗــﺎون ﺋەرﺑﯿــﻞ“ وەﻛــﻮ منﻮوﻧەﯾــەك دەﻫێﻨێﺘــەوە ﻛــە ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ”ﺋﯿﻌــامر“ی ﺋﯿامراﺗﯿــەوە ﺋەﻧﺠﺎم دەدرێﺖ. ﺑەردەواﻣــﯽ ﺋــەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎﻧــەی ﻧێــﻮان ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﻟەﻻﯾــەك و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێــﻢ و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧــﺪاو ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ
ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎنﺑﻮوﻧەﺗەﻫﯚی ﺋەوەی واڵﺗﺎﻧﯽ ﻛەﻧﺪاوﯾﺶ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻦ ﺑﭽﻨە ﻧﺎو ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﭘڕۆژەی ﮔەورە ﺑــﻜﺎت .ﭼەﻧــﺪ ﻫەﻓﺘەﯾەك ﭘێﺶ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــەرداﻧﯽ ﺋﯿــامرات و ﻛﻮێﺘــﯽ ﻛــﺮد و ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑــﺎاڵی ﻫــەردوو واڵت ﻛــﯚ ﺑــﻮوەوە. ﺳــەرۆﻛﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــەو
ﺋــەوە ﭘﯿﺸــﺎن دەدات ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻮوی ﭘێــڕەو ﻛــﺮدووە و ڕێــﮕﺎی ﻧــەداوە ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ ﻫەرێــﻢ ﺑﺨﺎﺗــە ﻫﯿــﭻ ﺑەرەﯾەﻛەوە.
14
ﻛﻮﻟﺘﻮور
) ، ((25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ژﻣﺎرە )25 ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻫﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﺑﺪەﻧﮕﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﻰ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺮﺳﻚ ﺑﻮو ﻟ ڕووﺑڕووﺑﻮوﻧوەی ﺣﺰﺑ ﺋﺮاﻧﯿﯿﻛﺎن ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ /وﺷ .ﺋﻓﺮاﺳﯿﺎب ﮔﺮاﻣﯽ ﻧﻮوﺳــەر و ﺳﯿﺎﺳــەمتەدار ﺣﺎﻣﯿــﺪ ﮔەوﻫــەری ،ﻟــە دﯾامﻧەﯾەﻛﯿــﺪا ﻟەﮔــەڵ )وﺷــە( ﺗﯿﺸــﻚ ﺑﺨەﯾﻨــە ﺳــەر ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯽ ﻛــﻮرد ﻟە ﭼەﻧﺪ دەﯾەی راﺑﺮدوو. ﮔەوﻫــەری ﻟــە ﺑەﺷــێﻜﯽ دﯾامﻧەﻛــەدا دەڵــێ” :ﻫﯿﭽــﻜﺎم ﻟــە ﺑﺰووﺗﻨــەوە ڕزﮔﺎرﯾﺨﻮازەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ،ﭼــەپ و ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و ..ﻫﺘــﺪ ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺧەون و ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑەدی ﺑﻬێﻨﻦ“.
2-2 ،57ﮔﺮﻧﮕﱰﯾــﻦ ﺷﯚڕﺷــﯽ ،57 رووداوی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋێــﺮان ﺑــﻮو ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﻧﻮێــﺪا ،ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﻛــﻮرد ﻛەوﺗــە ﺑﺎرودۆﺧێﻜــەوە ﻛــە ﺗﻮاﻧــﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﯿــﺪارە ﺑــﻜﺎت ،ﺋــەو ﺑﺎرودۆﺧــە ﭼــﯚن ﻫەڵﺪەﺳەﻧﮕێﻨﻦ؟ 1979ی ﺋێــﺮان ﺷﯚڕﺷــﯽ 1979ی ﮔﺮﻧﮕــﯽ وەرﭼەرﺧﺎﻧێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑــﻮو ﻟــە ﺋێﺮاﻧــﺪا .ﮔەﻻﻧــﯽ ﺋێــﺮان ﻫەرﮔﯿــﺰ وەك ﺳــەردەﻣﯽ ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــەر ﻟــە ﺷــﯚڕش، ﯾەﻛڕﯾﺰ و ﻫﺎودەﻧﮓ و ﻫﺎوﻫەڵﻮێﺴــﺖ ﻧەﺑــﻮون ﺑــﯚ ڕوﺧﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺣﻮﻛﻤــﯽ ﭘﺎﺷــﺎﯾەﺗﯽ ﻟــە ﺋێﺮاﻧــﺪا ،ﺑــەاڵم دواﺗﺮ ﯾەﻛﻨەﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻫێــﺰە ﺳــﻜﯿﻮﻻرەﻛﺎن ﻟــە ژێــﺮ دروﺷــﻤێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿــﺪا، ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧــﯽ و ﺧﻮﻣەﯾﻨــﯽ ﺳەرﺧﺴــﺖ .ﺋــەوان ﻟــە ﺑاڵوﯾــﯽ ﻫێــﺰەﻛﺎن و ﺳــﺎوێﻠﻜەﯾﯽ ﺧەڵﻜﺎﻧــﯽ ﺋێــﺮان ﻛــە ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﻣﺤەﻣەد ڕەزا ﺷــﺎدا ،ﻛﺎرﯾــﯽ ڕێﻜﺨﺮاوەﯾــﯽ و ﺑەﻛﯚﻣەڵﯿــﺎن ﻧەﻛﺮدﺑــﻮو ،ﻛەڵﻜﯿــﺎن وەرﮔــﺮت و ﺣﻮﻛﻤــﯽ ﺧﻮﻣەﯾﻨــﯽ و ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺷــﯿﻌەی 12ﺋﯿامﻣﯿــﺎن ﺑەﺳــەر ﮔەﻻﻧــﯽ ﺋێﺮاﻧــﺪا ﺳــەﭘﺎﻧﺪ. ﺋــەوە ڕاﺳــﺘە ﻛــە ﺷﯚڕﺷــﯽ 1979 ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺧﺴــﺘە ﻗﯚﻧﺎﺧێﻜــﯽ ﻧﻮێــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە و ﻟــە ﺷــﺎر و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺧەڵــﻚ ﺑەﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻛــﺮد ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ واڵﺗەﻛەﯾــﺎن ،ﺑــەاڵم دڕﻧﺪەﯾــﯽ ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧــﯽ، و ﺧﻮﻣەﯾﻨــﯽ ﻛەﻣﺌەزﻣﻮوﻧــﯽ و ﺑاڵوﯾــﯽ ﻫێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﻟەﮔــەڵ دەﺳــﺘێﻮەرداﻧﯽ دەرەﻛــﯽ، ﺷﻜﺴــﺘﯿﺎن ﺑــە ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛــﻮرد ﻫێﻨــﺎ .ﻟــەم ﺑﺎرەﯾــەوە ﻣــﻦ ﻛﺘێﺒﻜــﯽ 1100ﻻﭘەڕەﯾﯿــﻢ ﻟــە ژێــﺮ ﻧــﺎوی )ڕۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن (1988 (1988 1978 ﻟــە دە ﺳــﺎڵﺪا 1978- ﺑــاڵو ﻛﺮدووەﺗــەوە و ﺋﺎﻣــﺎژەم ﺑــﯚ ﻛەﻧــﺪ و ﻛﯚﺳــﭙەﻛﺎﻧﯽ دە ﺳــﺎڵﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ڕۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﺎواﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﻛﺮدووە. ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺧﻮاﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﭼﯽ ﺑﻮون؟ ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛــﻮرد 1997دا وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻟــە ﺷﯚڕﺷــﯽ 1997دا ﻣﺎﻓــﯽ ﺧﻮدﻣﻮﺧﺘﺎرﯾــﯽ ﻫەرێﻤــﯽ ڕۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﻮو ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿــﺎی ﺣﺰﺑــﯽ ﺋێﺮاﻧــﺪا. ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان ﻛــە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿــﯽ زۆرﺑــەی ﮔەﻟــﯽ
ﻛــﻮردی دەﻛــﺮد ،ﻫەوڵــﯽ دەدا ﺋــەو ﻣﺎﻓــە ﻟــە دەﺳــﺘﻮوری ﺋێﺮاﻧــﺪا ﺑﮕﻮﻧﺠێﻨێــﺖ .ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەردا ﺧﻮﻣەﯾﻨــﯽ و ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧــﯽ ﻟــە ڕژێﻤــﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺪا، ﺧەرﯾﻜــﯽ ﻓﺮﯾﻮداﻧــﯽ ﺧەڵــﻚ و دەﺳــﺘەﻣﯚﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛــەی ﺑــﻮون و دژی داﻧــﯽ ﺧﻮدﻣﻮﺧﺘــﺎری. ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﻟــە وﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧــﯽ ﻫەﯾﺌەﺗــﯽ ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﻛــﻮرددا ﻛــە ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان ،ﻛﯚﻣەڵــەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸــﺎﻧﯽ ﺷﯚڕﺷــﮕێﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭼﺮﯾﻜــﯽ ﻓﯿﺪاﯾــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﺋێــﺮان ”ﻟﻘﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن“ و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﺷــێﺦ ﻋﯿﺰەدﯾﻦ ﺣﻮﺳــێﻨﯽ ﺑەﺷــﺪار ﺑــﻮون ﺗێﯿــﺪا و ﮔەاڵڵەﯾەﻛﯽ ﺧﻮدﻣﻮﺧﺘﺎرﯾــﺎن ﺋﺎراﺳــﺘە ﻛــﺮد، دواﺗــﺮ ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﮔەاڵڵەﻛــەی ﻟــە ﺷــەش ﻣــﺎدەدا ﻛــﻮرت ﻛــﺮدەوە ،ﺑــەاڵم دﯾﺴــﺎﻧﯿﺶ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑــە ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﺟﯿــﺎواز ،ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮردی ﺧﺴــﺘە ﭘﺸــﺖ ﺋەﺳــﺘﯚ و ﺳــەرﺋەﻧﺠﺎم ﺷــەڕ ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺑــە وﺗﻮوێﮋ و ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛﺎن ﻫێﻨﺎ. ﺑەرﮔﺮﯾــﯽ رەوا ﯾــﺎن ﺷــەڕ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻛﻮێــﻮە دەﺳــﺘﯽ ﭘــێ ﻛــﺮد و ﺋﺎﻛﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﺳــەر ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎ و ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﭼــﯽ ﺑــﻮون؟ ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺟەﻧــﮓ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن چ دەرەﻧﺠﺎﻣﮕەﻟێﻜــﯽ ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑــە دواوە ﺑﻮو؟ ﻫــەر ﻧﺎوێﻜــﯽ ﻟــێ ﺑﻨێﯿــﻦ ﺷــەڕ ﯾــﺎن ﺑەرﮔﺮﯾــﯽ ڕەوا ،ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷــﯽ ﻛﺎرەﺳــﺎت ﻛــﺮد .ﺑەرﻟەوەی ﻛە ﻛێﺸــەی ﻛــﻮرد و ڕژێــﻢ ﺋﺎوێﺘەی ﺷــەڕ ﺑﺒێﺖ ،ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺷــەڕی ﺧﯚﺑەﺧــﯚ ﻫەﺑــﻮو .ﺷــەڕ ﻟــە ﻧێــﻮان ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات و ﻋەﺷــﯿﺮەﺗﯽ ﻣەﻧﮕــﻮڕ ،ﻛﯚﻣەڵــە و ﺳــﻮﭘﺎی ڕزﮔﺎری و دﯾﻤﻮﻛــﺮات ،ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ ﺳــەر ﺑــە ڕژێﻤــﯽ ﺑەﻋﺴــﯽ ﻋێــﺮاق و ﺳــەڵﺘەﻧەﺗﺨﻮاز دژی ڕژێﻤــﯽ ﺋێــﺮان ،ﺷــەڕی ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات و ڕێﻜﺨــﺮاوی ﭘەﯾــﻜﺎر ،ﻛﯚﻣەڵــە و ﭼﺮﯾــﻚ دژی دەرەﺑەﮔــەﻛﺎن .دوای ﻫەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺷــەڕی ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ دژی ﮔەﻟــﯽ ﻛﻮرد ،ﺷــەڕی ﻛﯚﻣەڵــە و دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﺑــﯚ ﻣــﺎوەی ﻧــﯚ ﺳــﺎڵ وەك درێﮋﺗﺮﯾــﻦ ﺷــەڕی ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺘەم .ﺷــەڕ ﻟــە ﻫەﻣﻮو ﺑﻮارێﻜــﺪا زﯾﺎﻧــﯽ ﻗەرەﺑﻮوﻧەﻛــﺮاوی ﻟێﻜەوﺗــەوە .زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﺷــەش ﻫەزار ﻣﺮۆﭬــﯽ ﺗێــﺪا ﻛــﻮژرا ،ﺑــﯚ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ
زۆر ﻣﻨﺪااڵﻧــﯽ ﻛــﻮردی ﻟــە ﺧﻮێﻨــﺪن و ﭘەروەردەﺑــﻮون دوور ﺧﺴــﺘەوە، ﮔەﺷــەی ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ وەﺳــﺘﺎﻧﺪ و زﯾﺎﻧــﯽ ﺑــە ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋێــﺮان ﮔەﯾﺎﻧــﺪ و ﺳــەدان ﻫــەزار ﻛەﺳــﯽ ﻟــە زێــﺪی ﺧــﯚی ﻛــﺮدەوە و ﺋﺎوارەی واڵﺗﺎﻧﯽ ﻛﺮدن و .ﻫﺘﺪ. دەﯾــەی ﺣەﻓﺘــﺎ ﻟــە ﺋێــﺮان رەوﺷــێﻜﯽ ﺗــﺮ ﺑەﺳــەر ﺋێﺮاﻧــﺪا ﻫﺎﺗە ﺋــﺎراوە ،ﻧەزﻣــﯽ ﻧﻮێــﯽ ﺟﯿﻬﺎﻧــﯽ ﻫﺎﺗــە ﺋــﺎراوە ،ﭼﯿﻨــﯽ ﺑــﮋاردەی ﺷــﺎری دروﺳــﺖ ﺑــﻮو ،ﺷــﺎرەﻛﺎن ﮔەﺷــەی ﺧێﺮاﯾــﺎن ﺑەﺧــﯚوە ﺑﯿﻨــﯽ، ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛــﯽ ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە ﺋﺎﺳــﺖ ﺋێﺮاﻧــﺪا ﻫﺎﺗﺒﻮوە ﺋــﺎراوە ،ﮔﻮﺗــﺎرە رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ رۆژﻫەاڵﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑــە ﺟﯿــﺎواز ﻟەﮔــەڵ ﺋــەوەی ﻛــە ﺗێــﻜاڵوی ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﯿــﺮی ﭼــەپ و راﺳــﺖ و دﯾﻨــﯽ ﺑــﻮون ،ﻫەﻣﻮوﯾــﺎن ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﮔﻮﺗــﺎری ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯿﺪا ﻛﺎرﯾــﺎن ﻛــﺮدووە و ﻫەوڵــﯽ ﺧﯚﭘێﻨﺎﺳــەﻛﺮدن ﺑــﻮون و ﺑــە واﺗﺎﯾــەك ﺑــە دوای ”ﮔــەڕان ﺑــە دوای ﺷﻮﻧﺎﺳــﺪا“ ﺑــﻮون ،رەوﺗــﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾــﯽ ﻛــﻮرد ﺑــەرەو چ ﺋﺎﻗﺎرێﻚ رۆﯾﺸﺖ؟ ﯾﺎﺳــﺎﺧﺒﻮوﻧﯽ ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﻣەدەﻧــﯽ، و ﺳﯿﺎﺳــﯽ ڕۆژﻧﺎﻣەواﻧــﯽ، ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗــﯽ ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﺣﻮﻛﻤــﯽ ﭘﺎﺷــﺎﯾەﺗﯿﺪا ﻟــە ﺋێــﺮان ،ﻟە ﺷﯚڕﺷــﯽ 1979دا زﯾﺎﻧــﯽ زۆر و ﺳــﺎڵﯽ 1979دا ﻗەرەﺑﻮوﻧەﻛــﺮاوی ﺑــە ﮔەﻻﻧــﯽ ﺋێﺮان ﮔەﯾﺎﻧﺪ .ﺋــەو ڕەوﺗــە دوای داﻣەزراﻧﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺶ ﺑــەردەوام ﺑــﻮو ،ﺗــﺎ ﺳــەﯾﺪ ﻣﺤەﻣــەد ﺧﺎﺗەﻣــﯽ 1376دا ﺑــە ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 1376دا ﺋێﺮاﻧــﯽ ﻫەڵﺒﮋێــﺮدرا .ﺧﺎﺗەﻣــﯽ ﺑــﯚ ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧــەوەی ﻫەﻟــﯽ ﻟــە دەﺳــﺘﭽﻮو ﻟــە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﻓەرﻫەﻧﮕــﯽ ،ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ ،ﺳﯿﺎﺳــﯽ و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿــﺪا، ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ ﻧﻮێــﯽ ﮔﺮﺗەﺑــەر و ﺗﯿﯚرﯾــﯽ )ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ ﻟــە ﻧێــﻮان ﻓەرﻫەﻧﮕــە ﺟﯿــﺎوازەﻛﺎن(ی ﺋﺎراﺳــﺘە ﻛــﺮد .ﻟەﻧﺎوﺧﯚی ﺋێﺮاﻧﯿﺸــﺪا ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻛــﺮد ﻟــە ﻛﺎری ڕۆژﻧﺎﻣەﮔەرﯾــﯽ ﺋــﺎزاد و ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﻣەدەﻧــﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿــﺪا .ﺑــەو ﻫەﻧــﮕﺎوەی ﻣێﺸــﻜﯽ ﺗﯿﻨــﻮو ﺑــە ﺋﺎزادﯾــﯽ ﭼﯿﻨــە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧــﯽ ﺧەڵــﻚ و ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻻوان ،ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎران ،ﺋﺎﻓﺮەﺗــﺎن، ﻛﺮێــﻜﺎران و ﻧەﺗــەوە ﻛﯚڵﯚﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــە ﺋێﺮاﻧــﺪا ﻫــﺎن دا ﻛــە ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی دەﺳــﺘﻮوری ﺋێﺮاﻧــﺪا ﺑێﻨــە ﻣەﯾــﺪان و داﺧﻮازەﻛﺎﻧﯿــﺎن ڕاﺑﮕەﯾەﻧــﻦ .ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟــە ﺋێــﺮان ﻟەﻻﯾــەك و ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﺳﯚﺳــﯿﺎﻟﯿﺰﻣﯽ ﺳــﯚﭬﯿەت ﻟــە ﻫەﺷــﺘﺎﻛﺎﻧﺪا ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮدا، ﻟەﮔــەڵ ﻛەﻣﺌەزﻣﻮوﻧﯿــﯽ ﺣﺰﺑــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻛﺎری ﺑــە ﻛﯚﻣەڵــﺪا ،ﺑﻮوﻧــە ﻫﯚی ﻫﺎﻧﺪاﻧــﯽ ﺧەڵﻚ ﻛە ﺑەدوای ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧــﺪا ﺑﮕەڕێــﻦ .ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﭼﯿﻨــﯽ ﺑــﮋاردە دروﺷــﻤەﻛﺎﻧﯽ
ﺧــﯚی ﻟــە دەوری ﺋــﺎزادی و ﻣﺎﻓــﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗــﺎن ،ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯽ ،ﻣﺎﻓــﯽ ﻛﺮێــﻜﺎران و ﻧەﺗــەوەﻛﺎن و ﺋﺎزادﯾــﯽ زﯾﻨﺪاﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و .ﻫﺘــﺪ ﻛــﯚ ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﻣﺎﻓێﻜــﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﻦ ﻟــە دەﺳــﺘﻮوری ﺋێﺮاﻧــﺪا .رووﻧﺎﻛﺒﯿــﺮی ﻛﻮردﯾــﺶ ﻟــە ژێــﺮ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﺋەو ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــەدا ،ﺑــە ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿــەوە ﻫﺎﺗــە ﻣەﯾــﺪان و ﺑــە ﭘێﭽەواﻧــەی ﺑﯿــﺮی ﺑەرﺗەﺳــﻜﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗــﯽ، ﺑــەدوای ﺷﻮﻧﺎﺳــێﻜﺪا ﮔــەڕا ﻛــە زاﺧــﺎوی ﻣێﺸــﻜﯽ ﺑێــﺖ ﻟــە ﺧەﺑﺎﺗﯽ دواڕۆژدا. ﮔﻮﺗﺎرێــﻚ ﻛــە ﺑﺎڵــﯽ ﺑەﺳــەر ﻓــەزای ﺳﯿﺎﺳــﯽ و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻟــە دەﯾــەی ﺣەﻓﺘــﺎدا ﻛێﺸــﺎﺑﻮو ،ﮔﻮﺗﺎری ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﻣەدەﻧﯽ و ﺑﺰووﺗﻨــەوە ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ژﻧــﺎن، ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎران ،ﻛﺮێــﻜﺎران و .ﻫﺘــﺪ ﺑــﻮو ،ﺋﺎﯾــﺎ ﺋەﻣــە ﺑەرﻫەﻣــﯽ ﺑێﺌﺎﻛﺎم ﻣﺎﻧــەوەی ﺷــەڕی ﭼەﻛــﺪاری ﺑــﻮو ﯾــﺎن وﺷــﯿﺎرﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﯾــﺎن ﻻوازﯾــﯽ ﺣﺰﺑــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە رۆژﻫەاڵﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؟ ﻫەرﭼەﻧــﺪ ﺷــەڕی ﭼەﻛﺪاراﻧــە ﻟــە ﺳــەردەﻣێﻜﺪا ڕاﮔــﺮی ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛﻮرد ﺑــﻮوە ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑــەاڵم ﺋەﻣــڕۆ ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜــﯽ ﺑەﻫێــﺰ و ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوی ﺟﯿﻬــﺎن ،ﺋﯿــﱰ ﺑــﺎوی ﻧەﻣــﺎوە ،ﯾــﺎن ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯽ ﺧــﯚی ﻟــە دەﺳــﺖ داوە .ﻛــﻮرد ﻧــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺋــەو ﺟﺒەﺧﺎﻧەﯾــە ﻛــە ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر داﮔﯿﺮﻛەراﻧــﺪا ﺧــﯚی ﭘێﺒﭙﺎرێﺰێــﺖ و ﻧــە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛــەی ﺋەوەﻧــﺪە ﺑەﻫێــﺰە ﻛــە ﻟــە ﺷــەڕدا ﺧــﯚی ﭘێﺒﺤەوێﻨێﺘــەوە .وەك ﻟــە وەاڵﻣــﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﭘێﺸــﻮودا ﮔﻮﺗــﻢ ﭼﯿﻨــﯽ ﺑــﮋاردە و رووﻧﺎﻛﺒﯿــﺮی ﻛــﻮرد و ﺋێﺮاﻧــﯽ دروﺷــﻤەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟــە دەوری ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﻣــﺮۆڤ ،ﻣــﺎف و ﺋﺎزادﯾﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗــﺎن ،ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯽ ،ﻣﺎﻓــﯽ ﻛﺮێــﻜﺎران و ﻧەﺗــەوەﻛﺎن و...ﻫﺘﺪا ﻛﯚ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛــە ﻣﺎﻓێﻜﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﻦ ﻟــە دەﺳــﺘﻮوری ﺋێﺮاﻧــﺪا ،ﺑــەو ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿــەوە ﻛــە ڕژێﻤــﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗــﯚر ﺑــە ﻛــﺮدەوە ﻛﺎرداﻧــەوی ﺗﻮﻧــﺪی ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو داﺧﻮازاﻧەدا ﻫەﯾە. ﮔﻮﺗــﺎری ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎی ﻣەدەﻧــﯽ ﺧــﯚی ﻟــە ﻫەﻧــﺎوی ﻧــەوەی ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎری ﻛــﻮرد ﻫﺎﺗــە ﺋــﺎراوە و دەﯾــﺎن ﺑﻼﭬــﯚك و ﺑاڵوﻛــﺮاوەی ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎری ﻫﺎﺗــە ﺋــﺎراوە ،ﭘﺎﺷــﺎن رەوﺗــﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﻣەﺟﻠﯿﺴــﯽ ﺋێــﺮان دروﺳــﺖ ﺑــﻮو و رێﻜﺨــﺮاوی ﻣﺎﻓــﯽ ﻣﺮۆﭬــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋﯿــﻦ ﺟــﯽ ﺋــﯚﻛﺎن داﻣــەزران ،ﺑــەرەی ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوی ﻛــﻮرد ﭘێــﻚ ﻫــﺎت ،ﺋــەم ﻫەواڵﻧــە ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺑــەرەو ﻛــﻮێ رۆﯾﺸــﺖ؟ دەرەﻧﺠــﺎم و ﺷﻜﺴــﺘەﻛﺎن ﭼــﯽ ﺑﻮون؟ ﺗــﺎ ﺋــەو ڕۆژەی ﻣــﺮۆڤ مبێﻨێــﺖ، ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻛێﺸــە ﻟــە ﺟﯿﻬﺎﻧــﺪا ﺑــەردەوام دەﺑــﻦ و
ﻛێﺸــەﻛﺎن ﻫــەر ڕۆژەی ﺧﻮاﺳــﺘێﻚ و ﺷــێﻮازێﻚ ﺑەﺧﯚﯾﺎﻧــەوە دەﮔــﺮن. ﺑــە درێﮋاﯾــﯽ ﻣێــﮋوو ﻻوان و ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎران ﻟــە ڕﯾــﺰی ﭘێﺸــەوە و ﺳــەر ﻗﺎﻓڵــەی ﺋــەو ﺧەﺑﺎﺗــە ﺑــﻮون .ﺑــە ﺑﭽﻮوﻛﺒﻮوﻧــەوەی دﻧﯿــﺎ ﻟــە ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗــەر ،ﯾــﺎن ﺗەﻟەﻓﯚﻧێﻜــﯽ دەﺳــﺘﯿﺪا ،ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە ﻛــە ﻻوان و زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎران دەﺑەﻧــە ﺳــەر و ﺋەڵﻘەﻛﺎﻣــﯽ زﻧﺠﯿــﺮەی ﭘەﯾﻮەﺳــﺘﺒﻮوﻧﯿﺎن ﻟەﮔــەڵ ﯾەﻛــﱰ ﺑەرﻓــﺮەوان دەﻛەﻧــەوە و زۆر ﺑەﭘەﻟــە ﻟــە ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧــەوە ﺋەزﻣــﻮون ﺳــەرﻛەوﺗﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎن وەردەﮔــﺮن .ﺋەﮔــەر ﺗﺎ دوێﻨــﯽ ﻻوی ﻛــﻮرد ﺑــە ﺗﺎواﻧــﯽ ﺑاڵوﻛﺮدﻧــەوەی ﻧﺎﻣەﯾــەك دەﮔﯿــﺮا و ﺑــە ﺳــﺎاڵن ﻟــە زﯾﻨﺪاﻧــﺪا ڕادەﮔﯿﺮا ،ﺋەﻣڕۆ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑــەوە ﻧــﺎﻛﺎت ﺋــەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿە ﺑﺨﺎﺗــە ﺳەرﺷــﺎﻧﯽ ﺧــﯚی ،ﺑەﺑــێ ﻫەﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ دوژﻣــﻦ ،ﻟــە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧــﺪ ﭼﺮﻛەﯾەﻛــﺪا ﻧﺎﻣەﻛــەی ﺑــاڵو دەﻛﺎﺗــەوە ،ﻟــە ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﮔەﻻﻧــﯽ ﺗــﺮ ﺑــﯚ واڵﺗەﻛــەی و ﺑــﯚ ﺋــﺎزادی و ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەڵــﻚ وەردەﮔﺮێــﺖ. ﻟەﺑــەر ﺋــەوە ﺟێــﯽ ﺧﯚﯾەﺗــﯽ ﻛــە ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎی ﻣەدەﻧــﯽ ﺧــﯚی ﻟــە ﻫەﻧــﺎوی ﻻواﻧــﺪا ﺑﺒﯿﻨێﺘــەوە و ڕێﻜﺨــﺮاوی ﻣﺎﻓــﯽ ﻣــﺮۆڤ، ﺋﯿــﻦ ﺟــﯽ ﺋــﯚ و ﺑەرﮔﺮﯾﻜــﺮدن ﻟــە ﻣﺎﻓــﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗــﺎن و ﻛﺮێــﻜﺎران داﻣەزرێﻨێــﺖ و ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﺪا ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚن ﭘێﻜﺒﻬێﻨێــﺖ .ﺋــەم داﻣەزراواﻧــە ﻫەﻧــﮕﺎوی ﺳــەرەﻛﯿﻦ ﻟــە ﭘەروەردەﻛﺮدﻧــﯽ ﻻواﻧــﺪا ﻛــە ﻟە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دواﯾــﯽ ،ﺗﻮوﺷــﯽ ﺳەرﻟێﺸێﻮاوی ﻧەﺑﻦ. ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺳــەوز ﻟــە ﺋێــﺮان ﻗﯚﻧﺎﺧێﻜــﯽ ﺗﺮ ﺑــﻮو ﻟە ﺋێــﺮان ،رەوﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺑﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ رژێﻤــﯽ ﺑــە ﺋﺎﻗﺎرێﻜــﯽ ﺗﺮدا ﺑــﺮد ،ﻛــﻮرد ﺑێﺪەﻧﮕﯽ ﻧﻮاﻧــﺪ ،ﺋﺎﯾــﺎ ﺑێﺪەﻧﮕﯽ ﻣەﺳــڵەﺣەﺗﯽ ﻛﻮرد ﺑﻮو ﯾﺎن ﺑە ﭘێﭽەواﻧە؟ ﺳــەوز، ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾەﻛــﯽ ﺧﯚڕﺳــﻚ ﺑــﻮو ﻛــە دوای ﻫەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺳــێ ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑــەری ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣــﺎر ﺑــﯚ ﺋێــﺮان ﺳــەری ﻫەڵــﺪا .ﺋﺎﯾەﺗﻮڵــﻼ ﺧﺎﻣﻨەﯾــﯽ و ﻛﺎرﺑەدەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑــە ﭘﺮۆﮔﺮاﻣێﻜﯽ ﭘێﺸــﻮەﺧﺖ ،دەﻧﮕــە دراوەﻛﺎﻧــﯽ ﺧەڵﻜﯿــﺎن ﺑــە ﻣﯿﺮﺣﻮﺳــێﻦ ﻣﻮﺳــەوی و ﺋﺎﯾەﺗــﻮاڵ ﻛەروﺑــﯽ ﺧﺴــﺘە ﺳــەر دەﻧﮕــﯽ ﻣەﺣﻤــﻮود ﺋەﺣﻤــەدی ﻧــەژاد و ﺋەوﯾــﺎن ﺑــە ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﻫەڵﺒﮋێــﺮدراوی ﺧەڵــﻚ ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪ ،ﻛەﭼــﯽ ﭘﻼﻧەﻛەﯾﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻮو و ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەردا ﺧەڵــﻚ داوای دەﻧﮕەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻛــﺮدەوە .ﻛﺎﺗێــﻚ ﺳــەرﻧﺞ ﺑــە داﺧﻮازەﻛەﯾــﺎن ﻧــەدرا، ڕژاﻧــە ﻧــﺎو ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن .ﻣﻮﺳــەوی و ﻛەروﺑــﯽ ﻛــە ﻏەدرﻟێﻜــﺮاوی ﺋــەو ڕووداوە ﺑــﻮون ،ﺟڵــەوی ﺋــەو ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــﺎن ﮔﺮﺗــە دەﺳــﺖ و ﻧــﺎوی ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺳــەوزﯾﺎن ﻟێﻨﺎ. ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﻛﺎرﺑەدەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری
ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑــە دڕﻧﺪەﯾــﯽ و ﭼــەك و ﮔﺮﺗــﻦ و زﯾﻨــﺪان ﺧﺎﻣﯚﺷــﯿﺎن ﻛــﺮد، ﺑەاڵم ﻟە ﻣێــﮋووی ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﺋێﺮاﻧــﺪا ،ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾەﻛــﯽ ﺑێﻬﺎوﺗــﺎ ﺑــﻮو .ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎر ،ﻛﺮێــﻜﺎر ،ﺋﺎﻓﺮەت، ﺑﺎزاڕﯾــﯽ ،ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮ و ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﻫەﻣــﻮو ﭼﯿﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــە ﺧﯚﯾــﺪا ﻛﯚ ﻛــﺮدەوە .ﺑێﺪەﻧﮕﺒﻮوﻧــﯽ ﺣﺰﺑــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــەو
ﭘێﺸــەوا ﻗــﺎزی ﻣﺤەﻣــەددا ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺑــﯚ ﺗێﻜﺸــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ڕژێﻤە دﯾﻜﺘﺎﺗــﯚرەﻛﺎن ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻟەﮔــەڵ ﯾــەك ﺣﺰﺑــﯽ ﺳەرﺗﺎﺳــەرﯾﯽ ﺋێــﺮان ﺑــەرە ﭘێﻜﺒﻬێﻨێــﺖ .ﻟــە ﻧێــﻮان ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﻨﺠــەم و ﺷەﺷــەﻣﺪا ﻟەﮔــەڵ ﻣﻮﺟﺎﻫﯿﺪﯾﻨــﯽ ﺧەڵــﻚ ﻟــە ﺷــﻮورای ﺑەرﮔﺮﯾــﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﺪا ڕێﻜﻜــەوت ،ﺑــەاڵم ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ
ﺷەڕی ﭼەﻛﺪاراﻧە ﻟە ﺳەردەﻣێﻜﺪا ڕاﮔﺮی ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﻮرد ﺑﻮوە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑەاڵم ﺋەﻣڕۆ ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﺑەﻫێﺰ و ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوی ﺟﯿﻬﺎن، ﺋﯿﱰ ﺑﺎوی ﻧەﻣﺎوە ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــەدا ،ﺋﺎوێﺘــەی ﺗﺮﺳــێﻚ ﺑــﻮو ﻛــە ﻟــە ڕووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەﯾــﺎن ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﺣﺰﺑــە ﻟەﮔــەڵ ﺋێﺮاﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﻫەﯾﺎﻧــە .ﻟــە ڕاﺳــﺘﯿﺪا ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﮔﯿﺎﻧــﯽ ﺧەڵــﻚ دﯾﺎردەﯾەﻛــﯽ ڕواڵەﺗــﯽ ﺑــﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە
ﻛﺎری ﺑەﻛﯚﻣــەڵ ﺑــﻜﺎت و دوای ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﺷەﺷــەم ﺑــە ﻫەڕەﺷــەی ﻣﻮﺟﺎﻫﯿﺪﯾــﻦ ﻟــە ﺷــﻮورا دەرﭼــﻮو، ﺋەﮔەرﻧــﺎ ﺑــە ﺗﺎواﻧــﯽ ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻫــﺎوﻛﺎت ﻟــە ﺷــﻮورادا ﺑــﯚ ڕوﺧﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ
ﺷەڕ ﯾﺎن ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ڕەوا، ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﺎرەﺳﺎت ﻛﺮد ،ﺑەرﻟەوەی ﻛە ﻛێﺸەی ﻛﻮرد و ڕژێﻢ ﺋﺎوێﺘەی ﺷەڕ ﺑﺒێﺖ ،ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺷەڕی ﺧﯚﺑەﺧﯚ ﻫەﺑﻮو ﺑــە درێﮋاﯾــﯽ ﻣێــﮋووی ﺧەﺑﺎﺗﯿــﺎن ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑــە ڕادەی زۆرﯾــﯽ ﺷــەﻫﯿﺪەﻛﺎن دەﻛــەن .منﻮوﻧەﯾــەك ﻟــەو دوورەﭘەرێﺰﯾﯿــە دەﻫێﻨﻤــەوە. ﭘــﱰ ﻟــە ﺷەﺳــﺖ و ﭘێﻨــﺞ ﺳــﺎڵە ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﻫــەردوو ﺑــﺎڵ( ﺧەﺑــﺎت دەﻛﺎت و ﻫــەزاران ﺋەﻧــﺪام و ﭘێﺸــﻤەرﮔەی
و ﻟــە ژێﺮەوەﺷــﺪا وﺗﻮوێﮋﻛﺮدﻧــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ دەرﯾﺎن دەﻛــﺮد .ﻟــە ڕاﺳــﺘﯿﺪا ﺋەﮔــەر ﺣﺰﺑــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤــە ﺑﺎوەڕﯾــﺎن ﺑــە ژﯾﺎﻧــﯽ ﻫﺎوﺑــەش ﻟــە ﺋێﺮاﻧــﺪا ﻫەﯾە، دەﺑــێ ﻫﺎوﻛﺎرﯾــﯽ ڕێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﺮاﻧــﯽ ﺑﻜــەن و ﻟــە داﻫﺎﺗــﻮودا ﺑەﺷــﺪارﺑﻦ ﻟــە ﺑڕﯾــﺎردان و
ﺣﺰﺑﯽ دميﻮﻛﺮات ﺟﮕە ﻟە ﺷەش ﻣﺎﻧﮓ ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﭘێﺸەوا ﻗﺎزی ﻣﺤەﻣەددا ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑﯚﺗێﻜﺸﻜﺎﻧﺪﻧﯽڕژێﻤەدﯾﻜﺘﺎﺗﯚرەﻛﺎن ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟەﮔەڵ ﯾەك ﺣﺰﺑﯽ ﺳەرﺗﺎﺳەرﯾﯽ ﺋێﺮانﺑەرەﭘێﻜﺒﻬێﻨێﺖ ﺷــەﻫﯿﺪ ﺑــﻮوە ،ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛــەی دەﯾەوێــﺖ ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿــﺎی ﺋێﺮاﻧــﺪا ﻛــﻮرد ﺑــە ﻣﺎﻓــﯽ ﺧﻮدﻣﻮﺧﺘﺎرﯾﯽ ﯾﺎن ﻓﯿﺪراڵــﯽ ﺑﮕەﯾەﻧێــﺖ ،ﺑــەاڵم ﺟﮕــە ﻟــە ﺷــەش ﻣﺎﻧــﮓ ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ
ﺑەدەﺳــﺘەاڵت ﮔەﯾﺸــنت ﻟــە ﺋێﺮاﻧــﺪا، ﺋەﮔــەر ﻧــﺎ دروﺷــﻤەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﮕــﯚڕن، ﭼﻮﻧﻜــە ﮔەﻟــﯽ ﻛــﻮرد ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﺑە ﺗەﻧﯿــﺎ ڕژێﻤــﯽ ﺋێــﺮان ﺑڕوﺧێﻨێــﺖ و دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺋێــﺮان ﺑەدەﺳــﺖ ﺑﮕﺮێﺖ.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
2013/ 12/ ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە12 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
”ﻣﺎﻧﺪوو“ ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺋﺎﻛﯚ .رۆژھت ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧــﺪی زۆرﺑــەی ﺋــەو ﻓﯿﻠﻤــە ﻛﻮرﺗﺎﻧــەی ﻛــە ﻟــە ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵەﻛﺎﻧﺪا ﺧــەاڵت وەردەﮔــﺮن و ﺳــەرﻧﺠﯽ ﺑﯿﻨــەران ﺑــﯚ ﻻی ﺧﯚﯾﺎن رادەﻛێﺸــﻦ، ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەرﯾﯿەﻛــە ﻛــە ﻟــە ﻓــﯚڕم و ﻧﺎوەڕۆﻛــﯽ ﺋــەو ﻓﯿﻠامﻧــەدا دەﻛﺮێﺖ. ﺗەﻧﺎﻧــەت زۆرﺑــەی ﺋــەو ﻓﯿﻠامﻧــەش ﻫــەر ﺑــەو ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧﺪﯾﯿەوە ﻧــﺎﴎاون. ﺋەزﻣﻮوﻧێــﻚ ﻛــە ﯾــەك ﺟــﺎر ﺋەﻧﺠــﺎم دەدرێ و ﺋﯿﱰ دووﭘﺎت ﻧﺎﺑێﺘەوە. ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟــەم ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەرﯾﯿﺎﻧــە ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯿە ﺑەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــەی ﻛــە ﻓــﯚڕم و ﻧﺎوەڕۆﻛێﻜﯽ ﻧــﻮێ ﺑﺨﻮڵﻘێﻨــﺪرێ ﯾــﺎن داﻫێﻨﺎﻧێــﻚ ﺑﻜﺮێ. ﻟــە ﻓﯿﻠﻤــﯽ ”ﻣﺎﻧــﺪوو“دا ﺋــەم ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەرﯾﯿــە ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﻓﯿﻠﻤێﻜــﯽ درێــﮋی ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯿﺪا ﻛﺮاوە و ﺋەﻣەﯾــﺶ ﯾەﻛــەم ﺟــﺎرە ﻟــە ﻧــﺎو ﻓﯿﻠﻤــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﺋــەو داﻫێﻨﺎﻧــە روو ﺑــﺪات .ﻟــەم ﻓﯿﻠﻤــەدا ﻟــە ﭼەﻧﺪ ﻻوە ﺋــەم داﻫێﻨﺎﻧــە دەﺑﯿﻨــﺪرێ ﻛــە ﻟــە ﺧــﻮارەوە ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــە ﯾەﻛێﻜﯿــﺎن دەﻛەم. ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ داﻫێﻨــﺎن ﻟــەم ﻓﯿﻠﻤــەدا ﻟەﺳــەر ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧە ﺋەوﯾــﺶ ﻛەﺳــێﻚ ﻧﯿﯿــە ﺟﮕــە ﻟــە ﺑﺎوﻛــﯽ ﻛﻮڕەﻛــە ،ﺋــەم ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﻛە ﻫﯚﻛﺎرێﻜــﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﮔێڕاﻧــەوەی ﭼﯿﺮۆﻛەﻛەﯾﺸــە ،ﺟﮕــە ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﻓﯿﻠﻤەﻛــە و ﺑــﯚ ﭼﺮﻛەﯾــەك ﻧەﺑــێ ﻫﯿــﭻ ﻛﺎﺗێــﻚ ﻟــە ﺑەراﻧﺒــەر ﻛﺎﻣێــﺮادا ﻧﺎﺑﯿﻨــﺪرێ ،ﺋەﻣــە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﻛە زۆرﺑــەی ﻛﺎﺗــەﻛﺎن ﮔﯚﺷــەﻧﯿﮕﺎی POVی ﺋــەوەوە ﻛﺎﻣێﺮاﻛــە ﻟــە POVی ﺗەﻣﺎﺷــﺎی رووداوەﻛﺎﻧــﯽ دەوروﺑــەر و ﻣﺮۆﭬەﻛﺎﻧــﯽ دەوروﺑــەر دەﻛﺎت .ﻟە ﺧــﻮارەوە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﺋــەم داﻫێﻨﺎﻧــە زۆرﺗﺮ روون دەﻛەﯾﻨەوە. ﻟــە ﭼﯿﺮۆﻛــﯽ ﺋــەم ﻓﯿﻠﻤــەدا ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﻮڕێــﻚ دەﻛﺮێــﺖ ﻛــە ﺑەڵێﻨــﯽ داوە ﺑﺎوﻛــﯽ ﻛــە ﻟــە ﺳــەرەﻣەرﮔﺪاﯾە ﺑﺒﺎﺗــەوە ﺑــﯚ رۆژﻫــەاڵت ﺑﯚ ﺋــەوەی
ﻟــەو ﺋﺎوارەﯾﯿــە رزﮔﺎری ﺑﺒێــﺖ و دوا ﺳــﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﻟــە ﺷــﺎر و ﻣەﻧﺰڵﮕــەی ﺧــﯚی ﺑەﺳــەر ﺑەرێــﺖ. واﺗــە ﺋەﻣــە ﻫێــﺰی ﺳــەرەﻛﯿﯽ دراﻣەﻛەﯾــە و ﺑﺎوﻛەﻛــە ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەم دراﻣەﯾــە ،ﺑــەاڵم وەك ﺋﺎﻣــﺎژەی ﭘێﻜﺮا ﺋێﻤە ﻧﺎﯾﺒﯿﻨﯿــﻦ و ﻟەو ﺷــﻮێﻨەوەﯾە ﻛە داﻫێﻨــﺎن دەﺳــﺖ ﭘێــﺪەﻛﺎت .ﭼــﻮن ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﺑﻨەﻣــﺎﻛﺎن و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﺳــﯿﻨەﻣﺎی درێــﮋ وردﺑﻮوﻧــەوە ﻟــە ﺋــﺎﻛﺎر و ﺟﻮوڵەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧــﺎو ﻓﯿﻠﻤەﻛەﯾــە .واﺗــە ﺋــەو ﺷــﺘەی ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯿﺪا دەﮔﻮﺗــﺮێ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿــە ﻟــەوەی ﻛــە ﻫەر ﻓﯿﻠﻤێــﻚ ﯾەك ﯾــﺎن ﭼەﻧــﺪ ﻛﺎرەﻛﺘەری ﺳــەرەﻛﯽ ﻫەﯾــە ﻛــە ﻫەرﻛﺎﻣﯿــﺎن ﯾــەك ﯾــﺎن ﭼەﻧــﺪ ﺋﺎﻣﺮازێﻜﯿــﺎن ﻫەﯾــە ﻛــە ﺑــﯚ ﺑەدەﺳــﺘﻬێﻨﺎﻧﯽ ﺋــەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺎﻧەﯾــﺎن ﻫــەوڵ دەدەن و دراﻣەﻛــە دەﺑەﻧــە ﭘێﺸــەوە و ﺑــەم ﻛﺎرەﻛﺘەراﻧــە دەﮔﻮﺗﺮێــﺖ ﭘﺮۆﺗﺎﮔﯚﻧﯿﺴــﺖ .ﺑــە درێﮋاﯾــﯽ ﻣێــﮋووی ﺳــﯿﻨەﻣﺎ ،ﻟــە ﺗــەواوی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەﻛﺎن و ﺋــەو ﻛﺘێﺒﺎﻧــەی ﻛــە ﻟــەو ﺑــﻮارەدا ﻧــﻮوﴎاون ،ﺑــﺎس ﻟەوە ﻛــﺮاوە ﻛــە ﭼــﯚن ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻧﻮوﺳــێﻚ و ﯾــﺎن دەرﻫێﻨەرێــﻚ ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن ﻧﯿﺸــﺎن ﺑــﺪات ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺳــەرﻧﺠﯽ ﺑﯿﻨــەرەﻛﺎن ﺑــﯚ ﻻﯾﺎن راﺑﻜێﺸــێ ،ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘەش ﻫــەر ﻧﻮوﺳــەرێﻚ و ﭘﺴــﭙﯚڕێﻜﯿﺶ رێﻨامﯾﯿــەك و ﭘێﺸــﻨﯿﺎزێﻜﯽ ﺗــﺎزەی ﻫێﻨﺎوەﺗە ﺋــﺎراوە ،ﻟەو ﭘێﺸــﻨﯿﺎزاﻧە و ﯾﺎ ﺟﻮاﻧــﱰ واﯾە ﺑڵێﯿــﻦ ﻟــەو رێﻨامﯾﯿﺎﻧەدا ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺑﭽﻮوﻛﱰﯾــﻦ ﺟﻮوڵــەی ﺋەﻛﺘەرەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻟــە ﺑەرﭼــﺎو ﮔﯿــﺮاوە و ﺑــﺎس ﻟــەوە ﻛــﺮاوە ﻛــە ﭼــﯚن ﺋــەم ﺟﻮواڵﻧــە دەﺑــێ ﻟەﻻﯾەﻛــەوە ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی دراﻣەﻛــەدا ﺑــﻦ و رووداوەﻛﺎن ﺑەرەوﭘێﺸــەوە ﺑﺒــەن و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮﯾﺸــەوە ﺳــەرﻧﺠﯽ ﺑﯿﻨەرﯾــﺶ ﺑــﯚ ﻻی ﺧﯚﯾﺎن راﺑﻜێﺸــﻦ، ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺟﯿــﺎ ﻟــەوە زۆر ﺟێــﮕﺎ ﺑﺎس ﻟــە روﺧﺴــﺎری ﺋــەو ﺋەﻛﺘەراﻧــەش ﻛــﺮاوە ،ﺋــەوەی ﻛــە ﺋــەم ﺋەﻛﺘەراﻧــە
دەﺑێ ﭼــﯚن ﺑﻦ ﻛە ﻫــەم ﺑﺎوەرﭘێﻜﺮاو ﺑــﻦ و ﻫــەم ﻫﺎوﺳــﯚزی ﺑﯿﻨەرﯾــﺶ ﺑــﯚ ﻻی ﺧﯚﯾــﺎن ڕاﺑﻜێﺸــﻦ ،ﺋەﻣــە ﺑﺎﺑەﺗێﻜــە ﻛە ﻟــە ﺳــﯿﻨەﻣﺎی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﺪا زۆر ﻟــە ﺑەرﭼــﺎو دەﮔﯿــﺮێ ﭼــﻮن ﺋەﮔــەر ﺋەﺳــﺘێﺮەﯾەﻛﯽ ﺳــﯿﻨەﻣﺎ ڕۆڵﯽ ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن ﺑﮕێــڕێ، دەﺗﻮاﻧــێ داﻫﺎﺗێﻜﯽ زۆر ﺑــﯚ ﻓﯿﻠﻤەﻛە دەﺳــﺘەﺑەر ﺑــﻜﺎت و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻟــە زۆر ﺷــﻮێﻨﺪا ﺑﺎﯾەﺧــﯽ ﺋــەو ﻓﯿﻠامﻧــە دەﮔــەڕاوە ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻛە ﻛــێ رۆڵﯽ ﺋەو ﻛﺎرەﻛﺘەرە ﺳەرەﻛﯿﯿﺎﻧە ﺑﮕێڕێ. ﻟــە ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ ﻏەﯾــﺮە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﺪا ﻫەﻣﯿﺸــە ﺟەﺧــﺖ ﻟەﺳــەر ﻛــﺮدەوە و دژەﻛــﺮدەوەی ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎنﻛﺮاوە. واﺗــە ﻟــە ﺷــەﭘﯚﻟﯽ ﻧﻮێﯽ ﻓەڕەﻧﺴــﺎوە
راﻣﯿﻦ ﺟەﻫﺎﻧﺒەﮔﻠﻮو
ﺑﮕــﺮە ﺗــﺎ ﻓﯿﻠﻤەﻛﺎﻧــﯽ دۆﮔــام 95و ﻓﯿﻠﻤەﻛﺎﻧــﯽ ﻻرﻧــﺲ ﻓــﯚن ﺗﺮﯾــە و ﺋــەو ﻓﯿﻠﻤــە ﺟﯿﺎوازاﻧەی ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە ،ﻫەﻣﯿﺸــە ﺟەﺧــﺖ ﻟەﺳــەر ﺋــەوە ﻛــﺮاوە ﻛــە ﭼــﯚن ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن ﻛــە ﺋﺎﻛﺎرێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت و ﺟﯿﺎوازﯾــﺎن ﻫەﯾــە وا ﻧﯿﺸــﺎن ﺑﺪەن ﻛە ﺑــﯚ ﻣﺮۆﭬﯽ ﺋــەم ﺳــەردەﻣە زۆرﺗﺮ ﺳــەرﻧﺠڕاﻛێﺶ ﺑــﻦ .واﺗــە ﺧﺎڵﯽ ﻫﺎوﺑەﺷــﯽ ﺗــەواوی ﺋــەم ﻓﯿﻠامﻧــە چ ﻓﯿﻠﻤــە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن و چ ﻓﯿﻠﻤــە ﻫﻮﻧەرﯾﯿــەﻛﺎن ﺧﻮڵﻘﺎﻧــﺪن و ﻧﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧــﺎو ﻓﯿﻠﻤەﻛەﯾــە ﺑــە ﺷێﻮازێﻜﯽﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺶ. ﻟــە ﻓﯿﻠﻤــﯽ ”ﻣﺎﻧــﺪوو“دا ﺋــەم ﯾﺎﺳــﺎ ﺳــەرەﻛﯿﯿەی ﺳــﯿﻨەﻣﺎ ﺑە ﺷــێﻮازێﻜﯽ
زۆر ﻫﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧــە ﺷــﻜﺎوە و داﻫێﻨﺎﻧێﻜــﯽ ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯿﺎﻧە ﻛــﺮاوە ﺑﯚ ﺋــەو ﺑﺎﺑەﺗە .وەك ﺋﺎﻣــﺎژەی ﭘێﻜﺮا ﺋێﻤە ﺗــﺎ ﻛﯚﺗــﺎی ﻓﯿﻠﻤەﻛــە و ﺑــﯚ ﭼﺮﻛەﯾەك ﻧەﺑــێ ﺑﺎوﻛەﻛــە ﻧﺎﺑﯿﻨﯿــﻦ ،ﺋەﻣەﯾﺶ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﻛــە ﻟــە ﻧــﺎو دﯾﻤەﻧەﻛﺎﻧﺪا ﻫەﯾــە ،ﺑــەاڵم ﻛﺎﻣێــﺮا ﻟێــﺮە ﺑــە ﺟﯚرێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻟــەم ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوەﺗــەوە ،ﺋەوﯾــﺶ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوەﯾــە ﻟــە ﮔﯚﺷــەﻧﯿﮕﺎی ﻛﺎرەﻛﺘەرەﻛــە ،ﺑــە ﺟﯚرێــﻚ ﻛــە دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑڵێﯿــﻦ ﺟﯿــﺎ ﻟــەوەی ﻛە ﻛﺎﻣێــﺮا ﻟە زۆر ﺷــﻮێﻨﺪا ﻟە POVﺋەم ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەوە ﺗەﻣﺎﺷــﺎی دﻧﯿــﺎ دەﻛﺎت ،ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺟــﺎر ﻟــەوە زۆرﺗــﺮ دەڕوات و ﮔﺮﺗــەﻛﺎن دەﺑــﻦ ﺑــە ﮔﺮﺗــەی subjectiveواﺗــە دەﺑﻨە ﮔﺮﺗەﯾــەك ﻛــە ﺗــەواو دەرووﻧــﯽ ﺋەو ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە و دژەﻛﺮدەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﯚ ﺋێﻤــە دەردەﺧــەن ،ﺑــەاڵم ﺑــە ﺷــێﻮازێﻜﯽ ﻧﺎراﺳــﺘەوﺧﯚ ،ﺷــێﻮازێﻚ ﻛــە دەﺑێﺘــە ﻫــﯚی ﺧﻮڵﻘﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺴــﺘﻌﺎرەﯾەﻛﯽ ﺑەﺳــەری .ﻟــەو ﻛﺎﺗﺎﻧــەدا ﻛــە ﻛﺎﻣێــﺮا دەﺑێﺘــە ﮔﯚﺷــەﻧﯿﮕﺎی ﻛﺎرەﻛﺘــەری ﺑﺎوﻛەﻛــە و ﻛﺎرەﻛﺘەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﻗﺴــە دەﻛــەن ﺧﯚی ﻟــە ﺧﯚﯾــﺪا وای ﻟێﺪێــﺖ ﻛــە ﻛﺎرەﻛﺘــەرەﻛﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻛﺎﻣێﺮاﻛــە ﻗﺴــە دەﻛــەن ،واﺗــە ﺑــە ﻛﻮرﺗــﯽ دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑڵێﯿــﻦ داﻫێﻨﺎﻧەﻛە دەﮔﺎﺗــە ﺋﺎﺳــﺘێﻚ ﻛــە ﻛﺎﻣێﺮاﻛــە دەﺑێــﺖ ﺑــە ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﻛﺎرەﻛﺘــەرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤەﻛــە ،ﺋەﻣەﯾــﺶ ﺧــﯚی ﻟــە ﺧﯚﯾــﺪا ﺋەﮔــەر زێﺪەڕۆﯾﯽ ﻧەﺑێــﺖ داﻫێﻨﺎﻧێﻜــﯽ زۆر ﺑﻮێﺮاﻧەﯾــە ﻟــە ﻓﯿﻠﻤــە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەم ﺳــەردەﻣە و ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻟە ﻧــﺎو ﻓﯿﻠﻤە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا. ﺟﯿــﺎ ﻟــەوە ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧــﺪی ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﻫەﯾــە ﺋــەم ﻓﯿﻠﻤــە ﻛــە ﻟە ﻓﯿﻠﻤــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێــﺶ ﺧــﯚی ﺟﯿــﺎی دەﻛﺎﺗــەوە ،ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ﭘەﯾﻮەﻧــﺪی ﻧێــﻮان ﻛــﻮرد و ﻋــەرەب ﻛــە ﭘــڕە ﻟــە ﻟێﱪدووﯾــﯽ و ﻟــە ﯾــەك ﺗێﮕەﯾﺸــنت ﻛــە ﺑــﯚ ﺷــﯿﻜﺮدﻧەوەی ﺋــەو ﻻﯾەﻧﺎﻧەﯾــﺶ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟــە دەرﻓەﺗێﻜــﯽ ﺗــﺮدا و زۆر ﺑــە وردی ﺑﺎﺳﯽﻟێﺒﻜﺮێ.
ﻓﺮوغ ،ﮔەڕان ﺑە ﺷﻮێﻦ ﻫﯿﭽﺪا ﺷﺎﻣﻠﻮو ﻠﻮو ﻮو ن :ﺋﺣﻤد ﺷﺎﻣﻠ و :ﻛﺎﻣﯿﻞ ﻧﺟﺎڕی
2-1
ﺷــﯿﻌﺮی ﻓــﺮوغ ﻫەﻣــﻮو ﻛﺎت ﺑــﯚ ﻣــﻦ ﺷــﺘێﻜﯽ ﺟــﻮان ﺑــﻮوە .ﺋەﮔــەر وﺷــەی ”ﺟــﻮان“ ﺑــﯚ دەرﺑڕﯾﻨــﯽ ﭼﯚﻧێﺘﯿــﯽ ﺷﯿﻌﺮی ﻓﺮوغ ﺑەس ﺑێ. ﻓــﺮوغ ﺋەوەﻧــﺪەی ﻣــﻦ ﺑﯿﻨﺎﺳــﻢ و ﺋەو ﻧﺎﺳــﯿﻨەش ﺋﯿﺰﻧــﻢ ﺑــﺪا داوەرﯾﯽ ﻟەﺳــەر ﺑﻜــەم ،ﻟــە ﺷــﯿﻌﺮﯾﺪا ـ ﻫەروەﻫــﺎ ﻟــە ژﯾﺎﻧــﯽ دا ـ ﺧەرﯾﻜــﯽ ﮔــەڕان و ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺑــﻮو .ﻣــﻦ ﻗــەت ﻟە ﺷــﯿﻌﺮی ﻓﺮوﻏــﺪا ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻤە ﺷــﻮێﻨێﻚ ﻛــە ﺑﺒﯿﻨــﻢ ﻓــﺮوغ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت .ﺋەو ﺟــﯚرەی دﯾﺎرە ،ژﯾﺎﻧﯿﺸــﯽ وەﻫﺎ ﺑﻮو .واﺗﺎ ﻓﺮوغ ﺑە ﺷــﻮێﻦ ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﺪا ﻧەدەﮔــەڕا .ﻟــە ﺷــﯿﻌﺮی ﺋەودا ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺑەﺧﺘــەوەری و ﺋەوﯾﻨﯿــﺶ وەك ﺷــﺘێﻚ ﻛــە ﺑــە ﺷــﻮێﻨﯿﺪا ﺑﭽﯿــﻦ و ﺑﯿﺪۆزﯾﻨــەوە ﻧﺎﯾەﻧــە ﺋــﺎراوە .ﺋــەو ﻟە ژﯾﺎﻧﯿﺸــﯿﺪا ـ ﺟــﺎ ﻟــە رێﮕﺎی ﺷــﯿﻌﺮەوە ﯾﺎﺧــﻮد ﻟە رێــﮕﺎی ﻓﯿﻠﻢ ﯾﺎ ﻫەر ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗــﺮەوە ـ ﻫﯿﭽــﻜﺎت ﺑە ﺷــﻮێﻦ ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﺪا ﻧەڕۆﯾﺸــﺖ .ﻣــﻦ ﻫەﻣﯿﺸــە ﺋــەوم ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﻧﺎﺳــﯿﻮە ﻛــە ﺋەرﻛﯽ ﺧــﯚی ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﮔــەڕان و ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﺪاﮔەﯾﺎﻧﺪەﺋەﻧﺠﺎم. ﻣــﻦ ﻗــەت ﻧەﻣﺪﯾــﺖ ﻓــﺮوغ ﺷــﺘێﻚ ﺑﺪۆزێﺘــەوە و ﺋەو ﺷــﺘە ﻗﺎﻧﻌــﯽ ﺑﻜﺎت. ﻓــﺮوغ ﻟــە ﺷــﯿﻌﺮی ﺧﯚﯾــﺪا ﺑە ﺷــﻮێﻦ ﭼﯿﺪا دەﮔــەڕا؟ ﺋەوە ﺑﯚ ﻣــﻦ رەﻧﮕە وەك
ﻣەزﻧﺎﯾەﺗﯿــﯽ ﻛﺎری ﻓــﺮوغ و ﮔﺮﻧﮕﯿــﯽ ﺋــەو ﺑێﺘە ﺑــەر ﺑﺎس .ﻣــﻦ ﺣــەز دەﻛەم ﻓــﺮوغ ﺑەﻣﺠــﯚرە ﺑــێ .واﺗــﺎ ﺑە راﺳــﺘﯽ ﺑەﻣﺠــﯚرە ﻓﺮوﻏــﻢ ﺧﯚﺷﺪەوﯾﺴــﺖ. دەﻣﺪﯾــﺖ ﻣﺮۆﭬێﻜــە ﻛە ﺗەﻧﯿــﺎ دەﮔەڕێ. ﺑــەاڵم ﺋــەوەی ﻛــە ﺑــە ﺷــﻮێﻦ ﭼﯿــﺪا دەﮔــەڕێ ،ﺋــەوە رەﻧﮕــە ﺑــﯚ ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ ﻧەﺑــﻮو .ﺋﺎﺧــﯚ ﺑــە ﺷــﻮێﻦ ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﻣﻮﺗڵەﻗــﺪا دەﮔــەڕا؟ ﻧﺎ! ﺋﺎﺧﯚ ﺑــە ﺷــﻮێﻦ ﺋەوﯾﻨێﻜﺪا دەﮔــەڕا ﻛە ﺑﺒێﺘــە ﺋﺎﻣﺮازێﻚ ﺑــﯚ ﺑەﺧﺘەوەرﯾــﯽ ﺋەو؟ ﻧــﺎ! ﭼﻮﻧﻜــە ﺋــەو ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺑە ﺷــﻮێﻦ ﺑەﺧﺘەوەرﯾﺸــﺪا ﻧەدەﮔــەڕا .ﻫەﻣــﻮو ﺷــﺘێﻜﯽ دەدﯾــﺖ و ﻫەﻣــﻮو ﺷــﺘێﻜﯽ ﺧﯚﺷﺪەوﯾﺴــﺖ ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋــەو ﭘەﺗەی ﺟﻠﯽ ﻟەﺳــەر ﻫەڵﺪەﺧﺴــﺖ .ژﯾــﺎن ﻟەو ﻛﺎﺗــەوە ﻛە ﻫەﺗــﺎو رووﻧﺎﻛــﯽ دەﻛﺮدەوە ﺑﯚ ﺋەو ﺷــﺎﯾﺎﻧﯽ ﭘەرﺳــنت ﺑﻮو ﯾﺎ ﻫﯚﻛﺎری ﺗﺮﺳــﺎن .ﻟــە ﺣﺎڵێﻜــﺪا ﻛــە ﻫەردووﻛﯿﺎن ﺑﻮو و ﻫﯿﭽﻜﺎﻣﯿﺸــﯿﺎن ﻧەﺑــﻮو .ﺋەو ﺗەﻧﯿﺎ دەﯾﺪﯾــﺖ و ﺧﯚﺷﯿﺪەوﯾﺴــﺖ ،ﺑــەاڵم ﻟــەم ژﯾﺎﻧــەدا ﺑە ﺷــﻮێﻦ ﻫﯿﭻ ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﺪا ﻧەدەﮔــەڕا .ﺑــە راﺳــﺘﯿﺶ ﺋﺎﺧﯚ ﺳــەدەی ﺋێﻤــە وا ﺳــەدەﯾەﻛە ﻛــە ﺋێﻤــە ﺑــە ﺷــﻮێﻦ ﺷــﺘێﻜﺪا ﺑﮕەڕێﯿــﻦ و ﺑﯿﺪۆزﯾﻨــەوە؟ ﭘێﻢ وا ﻧﯿﯿە .ﺋــەو ﻻﻧﯿﻜەم ﺑەو راﺳــﺘﯿﯿە ﮔەﯾﺸــﺘﺒﻮو ﻛە ﺑە ﺷــﻮێﻦ ﻫﯿﭻﺷﺘێﻜﺪاﻧەﮔەڕێ.
ﻧﺎزاﻧــﻢ ﺋەو ﻗﺴــەﯾە ﺗــﺎ ﭼەﻧــﺪ دەﺗﻮاﻧێ ﺑەﺳــەر زاری ﻣﻨــﺪا ﺑــێ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻣــﻦ ﺧــﯚم وەك ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﻧــﺎﴎاوم .ﺳــەﯾﺮ ﺑﻜــەن .ﻣــﻦ ﭘێــﻢ واﯾــە ﺷــﺎﻋﯿﺮێﻚ، ﺷــێﻮەﻛﺎر ،ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎر ﯾــﺎ .ﻫﺘــﺪ ـ ﭼﻮﻧﻜە ﻣﻦ دەﻣــەوێ ﻫەﻣﻮو ﺋەواﻧە ﻟە وﺷــەی ﺷــﺎﻋﯿﺮدا ﻛــﻮرت ﻛەﻣــەوە ،ﻫەﻣﯿﺸــە ﻣﺮۆﭬێﻜــﯽ ﺑــﺎش و دﻟﯚﭬﺎﻧــە .ﺑــەو ﭘێﯿە ﺋەﮔەر ﺑڵێﯿــﻦ ﻓﺮوغ ﺑەﺷــﻮێﻦ دﻟﯚﭬﺎﻧﯽ و ﺑﺎﺷــﯿﺪا دەﮔەڕا ،ﻛەواﯾە دەﺑــﻮو ﭼﻮوﺑﺎﯾە ﺑەراﻣﺒــەر ﺋﺎوێﻨــە و ﺳــەﯾﺮی ﺧــﯚی ﻛﺮدﺑــﺎ .ﺋــەو ﮔەڕاﻧــە ﻟــەو ﺳــﯚﻧﮕەﯾەوە ﻫەﺑــﻮو ،ﻛــە ﻫێڵێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻧەﺑــﻮو .رەﻧﮕەر ﻫــەر ﺑــە راﺳــﺘﯿﺶ ﺑە ﺷــﻮێﻦ ﺷــﺘێﻜﺪا دەﮔــەڕا .رەﻧﮕــە ﺑــە ﺷــﻮێﻦ ”ﻣەﻟــﯽ ﺋــﺎوی“دا دەﮔــەڕا ﺑــەاڵم ﺑــە دڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺋــەو ﻣەﻟە ﺋﺎوﯾﯿــە ﻧﺎوی ”ﺑەﺧﺘــەوەری“ ﻧەﺑــﻮو .رەﻧﮕە ﻟە ﺑﻮوﻛەڵەﯾــەك دەﮔەڕا ﯾﺎ ﺷــﺘێﻚ ﺑــﯚ ﯾﺎرﯾﻜــﺮدن و ﺷــﺎﯾەدﯾﺶ ﺑە ﺷــﻮێﻦ راﺳــﺘﯿﯿەﻛﯽ ﮔەورەدا وێــڵ ﺑﻮو. ﺷــﯿﻌﺮی ﺋــەو ﻫﯿﭽــﻜﺎم ﻟەواﻧە ﭘێﺸــﺎن ﻧــﺎدا و ژﯾﺎﻧــﯽ ﺋەوﯾﺶ ﻻﻧﯿﻜــەم ﺑە ﻣﻨﯽ ﭘێﺸــﺎن ﻧــﺎدا .رەﻧﮕــە ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻛــە ﻟێــﯽ ﻧﺰﯾﻜــﱰ ﺑــﻮون و ﻫﺎﻣﻮﺷــﯚی زﯾﺎﺗﺮﯾــﺎن ﻟەﮔەڵﯽ ﻫەﺑﻮو ﺑﺰاﻧــﻦ ﻛە ﺋەو ﺑە ﺷﻮێﻦ ﭼﯿﺪا دەﮔەڕا.
15
ﺋﺎﮔﻮار ﺳﯿﺎﺳەت و ﻟێﺒﻮردەﯾﯽ ﺗﺎﻛــە رێﮕە ﺑــﯚ ﻟەﻧﺎوداﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎ ﻧﺎدادﭘەروەرەﻛﺎن و ﺳــەرﺟەم ﺋەﻧﺪێﺸــە و ﻛــﺮدە ﻧﺎﻣﺮۆﯾﯿەﻛﺎن ﻟــە ﻫەﻣﺒەر ژﻧــﺎن و ﻣﻨﺪااڵن و ﻛەﻣﯿﻨــە ﺋﺎﯾﻨــﯽ و ﺋەﺗﻨﯿﻜــﯽ و ﺟێﻨﺪەرﯾﯿــەﻛﺎن ،داﻧﺎﻧــﯽ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣــﯽ ﻧﺎﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋ ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن و ﺑــە رۆژەﭬﻜﺮدﻧــﯽ ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯿە ﺑــﯚ داﻫﺎﺗﻮوﯾەﻛــﯽ ﻧﺰﯾــﻚ .رەﻧﮕــە ﻫــەر ﺑەو ﻫﯚﯾەﺷــەوە ﺑێــﺖ ﺋەﻣڕۆ ﻟــە ﺋێﺮان دروﺷــﻤﯽ ﺧەﺑﺎﺗﻜــﺮدن دژی زۆرداری ﻟەﭘێﻨــﺎو ﺋﺎزادﯾــﺪا ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑێ ﺑــەاڵم ﺋەﻣــە ﺑــەس ﻧﯿﯿە ،ﻟەﺑــەر ﺋــەوەی ﻫﯿﭻ ﮔەرەﻧﺘﯿﯿــەك ﺑــﯚ ﺋــەو ﮔــﺮووپ و ﭘێﻜﻬﺎﺗــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﻧــﺎوەوە و دەرەوەی ﺋێــﺮان ﻛــە ﺧﯚﯾــﺎن ﺑــە ﺷــەرﻋﯿﱰﯾﻦ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ دژی زۆرداری ﻟــە ﺋێــﺮان دەزاﻧــﻦ ،ﭘــﺎش ﺳەرﻛەوﺗﻨﯿﺎن ﻧەﺑﻨەوە ﺑە دەﺳەاڵﺗێﻜﯽ زۆردار. ﯾــەك ﻟــەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎﻧەی داﻫﺎﺗــﻮوی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋێــﺮان دەﮔﺮێﺘــەوە ،ﺋــەو رۆﺣــە ﻣﺎﻧــﺪووە ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗــﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری و ﻫەڵﭙەﺳــێﺮاوە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﯾە ﻛــە ﺑﺎڵــﯽ ﺑەﺳــەر ﻛﯚﻣەڵﮕــەدا ﻛێﺸــﺎوە و ﻟەواﻧەﯾــە زۆر ﺑــە ﺧێﺮاﯾــﯽ ﺑــەرەو ﻓەرﻫەﻧﮕﯽ رق و دووڕووﯾــﯽ و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋی ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺑﮕﯚڕێــﺖ و ﺑﮕﺎﺗــە ﺋەﻧﺠﺎﻣێــﻚ و ﺑــﯚ ﺳــﺎرێﮋﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﭼەﻧــﺪ دەﯾــەی ڕاﺑــﺮدوو ،ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺑﺮﯾﻨــﯽ ﻧــﻮێ دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت .ﺑــەاڵم ﻟــە راﺳــﺘﯿﺪا ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣــﯽ ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺑــﯚ ﺋــەو ﺑﺮﯾﻨــە ﺗﺎزاﻧــە ﻟــە ﻧێــﻮان ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﺪا ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧﯿﯿــە و ﺗەﻧﻬﺎ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺗﯚﻗﺎﻧــﺪن و ﻓەرﻫەﻧﮕــﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋی و ﻧەﻓــﺮەت ﺟێﮕــەی ﭘێﻜەوەژﯾــﺎن و ﻧﺎﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋی و ﻫەﺳــﺘﯽ ﻫــﺎوﻛﺎری و ﻣﺘامﻧەی ﻧێﻮان ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎن دەﮔﺮێﺘەوە. ﭘﺮۆﺳــەی ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺑﺰاﭬــﯽ وەاڵﻣﺪاﻧــەوەی دەﺳــەاڵت و دەﺳــەاڵﺗﺪاران ﺑەراﻣﺒەر ﺑــە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن و ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﻟەﮔــەڵ ﯾەﻛــﱰ و ﭘێﻮەﻧــﺪی و داﻧﻮﺳــﺘﺎن و رەﺧﻨــەی ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎی ﺋێــﺮان ﻟــە راﺑــﺮدوو و داﻫﺎﺗﻮوی ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا دەﭼێﺖ. ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﭘێﺪاﭼﻮوﻧــەوە ﺑــە راﺑــﺮدووی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﻫﺎوﭘێﭽــە ﻟەﮔــەڵ ﻓﯚڕﻣێــﻚ ﻟە ﺑەڵﮕــەی ﻣێﮋووﯾــﯽ ﻛە ﺑەﺑــێ ﻟێﺒﻮردەﯾﯽ ﺑــە ﺋﺎﻗــﺎری رق و ﻧەﻓــﺮەت ﻟــە ڕاﺑــﺮدوودا دەڕوات و دەﺑێﺘە ﻫــﯚی دووﺑﺎرەﺑﻮوﻧــەوەی ﺑﺮﯾﻨــەﻛﺎن .ﺑــەاڵم ﻟێﺒــﻮردن ﺑــە ﻣﺎﻧــﺎی ﻓەراﻣﯚﺷــﻜﺮدن ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﻫﺎوﻛﺎﺗــە ﻟەﮔــەڵ وەﺑﯿﺮﻫێﻨﺎﻧــەوەی ﻫەڵەﻛﺎﻧــﯽ راﺑــﺮدوو و ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧــﯽ ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ. ﺑــە واﺗﺎﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﻟێﺒﻮردەﯾــﯽ ﺑــە ﻣﺎﻧــﺎی ﭘێﺸــێﻠﻜﺮدﻧﯽ دادﭘــەروەری ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟێــﯽ رێﮕﺮﺗﻨــە ﻟــە ﻧﺎدادﭘەروەرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ داﻫﺎﺗــﻮو ،ﺋەﮔــەر ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟــە دادﭘــەروەری ﺳــﺰا ﺑێــﺖ ،دادﺧــﻮازەﻛﺎن ﻫﯿﭽــﻜﺎت ﺗﻮاﻧــﺎی ﻣەزەﻧﺪەﻛﺮدﻧــﯽ زﯾﺎﻧــە ﻣێﮋووﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻧﯿﯿــە ﻛــە ﺑەﺳــەر ﻧەﺗەوەﯾەﻛﺪا ﻫﺎﺗﺒێﺖ. ﻟێــﺮەدا ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟــە دادﭘــەروەری ﭼﺎرەﺳــەرێﻜە ﻛــە ﻫــﺎوﻛﺎت ﻟەﮔــەڵ ﺑــﺮەودان ﺑــە ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ، دەرﻓەﺗێــﻚ ﺑــﯚ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮﺷــنت و ﺑڕﯾــﻦ و ﺋەﺷــﻜەﻧﺠە و ﻛﺎرەﺳــﺎﺗەﻛﺎن دەﺧﻮڵﻘێﻨێــﺖ ﺑــﯚ ﮔێڕاﻧــەوەی ﻣﺎﻓــە زەوﺗﻜﺮاوەﻛﺎﻧﯿــﺎن ،ﺑــەاڵم ﻟــە ﻫەﻣــﺎن ﻛﺎﺗــﺪا رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑــﯚ دووﺑﺎرەﻧەﺑﻮوﻧەوەﯾــﺎن ﻟــە رێﮕەی ﺑاڵوﻛﺮدﻧــەوەی ﻓەرﻫەﻧﮕــﯽ ﻧﺎﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋی و ﭘێﻜﻬێﻨﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎن ﺑــﯚ دۆزﯾﻨــەوەی راﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن ،دەﮔﺮێﺘــە ﺑەر. ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺳــەرﻧﺠﯽ ﺋــەو ﺧﺎڵــە ﺑﺪەﯾــﻦ ﻛــە ﺑەدەﺳــﺘﻬێﻨﺎن و ﮔەﯾﺸــنت ﺑــە ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﻟــە ﺋێــﺮان ﺑەﺑــێ ﺑﻮوﻧــﯽ رەوﺗێﻜــﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﭘﺎرێــﺰ ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕــەدا ﺳــەر ﻧﺎﮔﺮێــﺖ .دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋەﻧﺪێﺸــەی ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯽ ﺗەﻧﻬــﺎ ﺑەﻧــﺪ ﻧﯿﯿــە ﺑــە ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧــەوەی ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎراﻧﯽ ﻛﻮﺷــنت و ﺋەﺷــﻜەﻧﺠەدان و ﻛﺎرەﺳــﺎﺗەﻛﺎن ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺑەﻧــﺪە ﺑــە ﻧەﻫێﺸــﺘﻨﯽ ﺳــﺰای ﻟــە ﺳــێﺪارەدان ”ﻛﻮﺷــنت“ و ﺑﯿــﺮی ﺗﯚڵەﺳەﻧﺪﻧەوە و ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎرەﺳﺎت. ﺗــﺎ ﺋەوﻛﺎﺗــەی وﯾﺴــﺘﯽ دادﭘــەروەری و ﺳــﺰای ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﭘێﺸــێﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻣــﺮۆڤ ﻟە ﺋێــﺮان ﻫﺎوﺗەرﯾﺒﯽ ﺋەﻧﺪێﺸــە و ﻛــﺮدەوەی ﻛﺎرەﺳــﺎﺗێﻜﯽ ﻧــﻮێ ﺑێــﺖ ،داﻫﺎﺗــﻮوی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺋێﺮان ﻟە ﻓەرﻫەﻧﮕﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دەرﺑﺎز ﻧﺎﺑێﺖ. وەك ﻣﺎرﺗﯿــﻦ ﻟﯚﺗەرﻛﯿﻨــﮓ دەڵــێ ”ﺗﺎرﯾﻜــﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﺑەﺳــەر ﺗﺎرﯾﻜﯿــﺪا زاڵ ﺑێــﺖ .ﺗەﻧﻬــﺎ رووﻧﺎﻛــﯽ ﺋــەم ﺗﻮاﻧﺎﯾــەی ﻫەﯾە، رق ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﺑەﺳــەر رﻗــﺪا زاڵ ﺑێــﺖ ،ﺗەﻧﻬﺎ ﺋەﺷــﻘە دەﺗﻮاﻧێ ﺋەﻣــە ﺑــﻜﺎت .ﻟێﺒﻮردەﯾــﯽ ﺑــﯚ ﯾەﻛﺠــﺎر ﻧﯿﯿــە ،ﻟێﺒﻮردەﯾــﯽ ﺷێﻮازێﻜە ﺑﯚ ژﯾﺎن“.
16
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :دﻻوەر رەﺣﯿﻤﯽ
ﺷﯿﻌﺮی ﺳﺎﻛﺎر ،ﺷﯿﻌﺮی دژوار ﺋێﻤە ﻟە ﻛﻮێﯽ دەﻗﺪا وەﺳﺘﺎوﯾﻦ؟ ﺷﻮﻋﯾﺐ ﻣﯿﺮزاﺋﯽ
ھﻮﻧر رەﻧﮕﺪاﻧوەی ﺳﺎﻛﺎر و ﺳﺎوﯾﻠﻜﺎﻧی رووداوە ﺋﺎﻣﺎدە و دەﻣ دەﺳﺘﯿﯿﻛــﺎن ﻧﯿﯿ
..ﺑﺎﺧﺘﯿﻦ...
ﻟــە ﻫەﺷــﺘﺎﻛﺎن ﺑەﻣــﻼوە ،ﻟــە ﭘﺎﻧﺘﺎی وێــﮋەی ﻛــﻮردی و ﻓﺎرﺳــﯿﺪا، ﻫەﻧــﺪێ ﭘﯚﻟﺒەﻧــﺪی ﺑەراﻧﺒــەر ﺑــە ﺷــﯿﻌﺮ ﻫﺎﺗﻮوەﺗــە ﺋــﺎرا و ﻫــەر رۆژ دەﺑﯿﻨــﻦ و دەﺑﯿﺴــﯿﻦ ،ﺷــﯿﻌﺮی داﻣــﺎو ﺑــە ﺟــﯚرێ ﻧــﺎوزەد و ﺗﺎوﺗﻮێ دەﻛــﺮێ ﻛــە ﻟــە ﻫەﻣــﻮوی ﺋەواﻧــە ﺋﺎڵﯚزﺗــﺮ ،داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﺷــﯿﻌﺮ ﺑــە دوو ﺗﯿﭙــﯽ ﺷــﯿﻌﺮی ﺳــﺎﻛﺎر و ﺷﯿﻌﺮی دژوارە. ﻫــﯚی ﺳــەرەﻛﯽ ﺋــەم ﺟــﯚرە ﭘﯚﻟﯿﻨﺒەﻧﺪﯾﻜﺮدﻧــە ﻫــەر ﺷــﺘێ ﺑێــﺖ ،ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎﯾەﻛــﯽ ﺗﯿﯚرﯾــﺰە و ﻫﯚﺷــﯿﺎراﻧە ﻧﯿﯿــە و ﭘێــﻢ واﯾــە ﻫەﻧــﺪێ ﻛــەس ﺑــەو ﺑﯚﻧــەوە دەق ﺑــە ﺟێﯿــﺎن ﻧەﻫێڵــێ ،واﺗــﺎی ﺷــﯿﻌﺮ ﺗــﺎ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرﻫەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن دادەﺑەزێﻨــﻦ و ﻧﺎزاﻧــﻦ ”ﺷــﯿﻌﺮ دﻧﯿﺎﯾەﻛــە ﻛەﺳــﯽ ﺑــەزۆر ﺗێﻨﺎﺗەﭘێ“ )ﺑــە ژﻣــﺎرە ﺗەﻟەﻓﯚﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻋﺎﻟــەم، ﺳﺎڵەح ﺳﻮوزەﻧﯽ( ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺋەو داﺑەﺷــﻜﺮدﻧە، ﺗــﺎ چ رادەﯾــەك دەﺳــﺘەﺑەﻧﺪﯾێﻜﯽ زاﻧﺴــﺘﯿﯿە ،دەﺑــێ ﻟە ﭘێﺸــﺪا وەاڵﻣﯽ ﭼــەن ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻚ ﺑﺪەﯾﻨــەوە و ﻫەر ﻛﺎﻣﯿــﺎن ﺑﺨەﯾﻨــە ﺑــەر ﭘــﺮس و ﺗﺎوﺗﻮێﻜﺮدﻧەوە ..1ﺷــﯿﻌﺮی ﺳــﺎﻛﺎر :ﺳــﺎﻧﺎی ﭼەﺗﻮون ﯾﺎن ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺳﺎوێﻠﻜﺎﻧە ﺷــﯿﻌﺮی ﺳــﺎﻧﺎی ﭼەﺗــﻮون ﻟــە واﺗــﺎ ﻛﻼﺳــﯿﻚ و ﺳــﺎﻛﺎرەﻛەﯾﺪا ﯾﺎﻧــﯽ ”ﺋــەو ﻧﻮوﴎاوەﯾــە ﻛــە ﺧﻮێﻨــەر ﻫەردەم ﻫەﺳــﺖ دەﻛﺎت ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﺋــەو ﺟــﯚرە دەﻗﺎﻧــە زۆر ﺋﺎﺳــﺎن و ﺳــﺎﻛﺎرە ،ﺑــەاڵم ﻛــە دەﺳــﺖ دەﻛﺎت ﺑە ﻧﻮوﺳــﯿﻦ ﻟــە ﻗﻮڕﯾــﺪا دەﻣێﻨێﺘەوە ”)ﺷﻔﯿﻌﯽ ﻛﺪﻛﻨﯽ( ﺋەﮔــەر ﻟــەو واﺗــﺎ ﻛﻼﺳــﯿﻜەﯾﯿە ﭼﺎوﭘﯚﺷــﯽ ﺑﻜەﯾــﻦ ،ﻟــە ﺷــﯿﻌﺮی ﻧﻮێﺪا ،ﺷــﯿﻌﺮی ﺳــﺎﻛﺎر ،ﺋــەو دەﻗەﯾە ﻛــە ﺑــە ﻛەڵــﻚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧە
ﻟــە ﺗەﻣﻬﯿﺪاﺗــێ وەﻛــﻮ :رزﮔﺎرﻛــﺮدن و ﻛەڵــﻚ وەرﮔﺮﺗــﻦ ﻟــە ﭘﻮﺗﺎﻧﺴــﯿێﻠﯽ زﻣﺎﻧــﯽ ﺋەدەﺑﯽ زارەﻛــﯽ و ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑە ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺟﻮاﻧﯿﻨﺎﺳــﯽ و ﺋەﺳــﺘﯿﺘﯿﻜﯽ زﻣﺎﻧــﯽ ﺷــﯿﻌﺮی ﻛــە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿــە ﻟــە: ﮔەﻣــەی زﻣﺎﻧــﯽ ﺑــە رواﻧﮕەﯾەﻛــﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯿەوە )ﻋﺎﻣــە( ﻟــە ﺷــﺖ و ﻣــەك ،ﺋــﺎﻛﺎر ،ﺋەوﯾــﻦ ،ﻛﺎرەﺳــﺎﺗە ﻣﺮۆﯾﯿــەﻛﺎن ،ﻣــەرگ و .ﻫﺘــﺪ ،ﺑــە ﮔﺸــﺘﯽ دەﻛــﺮێ ﺑڵێﯿــﻦ ﺟــﯚرێ ﻣﺎﻣەڵەﻛــﺮدن ﻟەﮔــەڵ ژﯾﺎﻧێﻜــﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎ ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ﺗــەواوی ﺳــﯚﻧﮕە ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ وێﮋەﯾــﯽ رووﺑەڕووی ﺧــﯚی ﺑﻜﺎﺗەوە و ﻫــەردەم ﺋــەو ﺋﯿﻤﻜﺎﻧــە ﺑــﯚ ﺧﯚی داڕژﻧێــﺖ و ﻟە ﺗــەواوی ﻓﯿﻠﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوە ،ﻫــەر ﻟــە ﺧﻮێﻨــەری ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿەوە ﺗــﺎ ﺑەردەﻧــﮓ رەت ﺑﺒــێ و ﺑﺘﻮاﻧــێ ﻛﯚﻣەڵــێ ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوە ﺑــﯚ ﺧﯚی ﺑەرﻫەم ﺑێﻨێ. ﺋەﻣــە ﻫــەر ﺋــەو ﺟــﯚرە ﺷــﯿﻌﺮەی ﺳــﺎﻧﺎی ﭼەﺗﻮوﻧەﯾــە ،ﻛــە ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻟە ﺗــەواوی ﭘﻮﺗﺎﻧﺴــﯿێﻠەﻛﺎﻧﯽ زﻣﺎﻧﯿﯽ ﻛەڵــﻚ وەرﺑﮕــﺮێ ،ﺷــﺎﻋﯿﺮ وا ﺋــەم ﺗەﻣﻬﯿﺪاﻧــە ﻟــە ﭼﯿــﻦ و ﻟﯚوەﻛﺎﻧــﯽ، ﺑﻨﭽﻜــﯽ زﻣﺎﻧــﺪا ﺑــە ﺗەﻛﻨﯿﻜﮕەﻟــێ وەك ﺳﭙﯿﻨﻮوﺳــﯽ و ﺧﯚﺳﺎﻧﺴــﯚری، ﻛەواﻧــە ﻧﻮوﺳــﯿﻦ ،ﻣﺎﻣەڵــەی دەرووﻧﻨﺎﺳــﺎﻧە ﻟەﮔــەڵ زﻣﺎﻧــﯽ ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧــە و ﺑەﻛﺎرﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﺗﻮﺧﻤﮕەﻟــﯽ ﺑەردەﺳــﺘﯽ و رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﻟــە ﺑەردەﺳــﺘﯿﺒﻮون ،ﻛﺎرێ دەﻛﺎ ﻛــە دەق ﻟــە ﺋﺎﻛﺎﻣــﺪا ﻫەر دەﺳــﺘە ﺧﻮێﻨەرێــﻚ ،ﺟــﯚرێ ﻟــەزەت و دەﻣەﺗەﻗــێ ﺋەزﻣــﻮون ﺑــﻜﺎت ،واﺗــﺎ ﺧﻮێﻨــەری ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟــەو ﺟــﯚرە ﺗــەﻛﺎن و ﺧﺎﻓڵﮕﯿﺮﯾﯿــە دادەﭼڵەﻛــﯽ و ﻟــەم راﭼەڵەﻛﯿﻨــە ﭼێــﮋ دەﺑــﺎت و ﺑــە ﻗەوﻟــﯽ ”ﺑــﺎرت“ ﺗﻮوﺷــﯽ ﻫەﺳــﺘﯽ ﻫﺎوﭘێﻜﻬﺎﺗەﯾــﯽ دەﺑــێ، رێــﻚ وەﻛــﻮ ﻓﯿﻠﻤێﻜــﯽ ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ ﻛــە ﺑﯿﻨــەر ﻟەوێــﺪا ﺑــە ﺗﻮﺧﻮﻣﮕەﻟێ وەﻛــﻮ ؛رووﻧﺎﻛــﯽ ،دەﻧﮓ ،ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎ، ﺗەدوﯾﻦ و ﺋﯿﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸــﺘﯽ ﺷــﺎﻧﯚ ﺑــە ﺗەﻧﯿﺎﯾﯽ ﺑﯿــﺮ ﻧﺎﻛﺎﺗەوە و ﻫەﺳــﺖ ﺑــە ﺋﺎوێﺰاﻧﺒﻮوﻧﯿــﺎن ﻧــﺎﻛﺎت ،ﺑەڵﻜــﻮ
ﺋــەوە ﺳــەرﺟەﻣﯽ ﺋــەو ﺋﯿﺸــﺎﻧەن ﻛــە ﺑــە رواڵەﺗێﻜــﯽ ﻧﺎدﯾــﺎرەوە ﻟــە ﺋــﺎﻛﺎم ﻓﯿﻠﻤێــﻚ ﺗﯚﻣــﺎر دەﻛــەن و ﺑﯿﻨەرﯾــﺶ ﭼێــﮋ ﻟــە ﺳﯿﺴــﺘەﻣێﻜﯽ ﮔﺸــﺘﯽ دەﻛﺎت ،واﺗــﺎ ﻟە وێــﺪا ﺑﯿﻨەر ﺗــەواوی ﺋــەو ﺗﻮﺧامﻧــە ﺋەﺑﯿﻨێــﺖ و ﻧﺎﯾﺒﯿﻨــێ و ﻫەرﮔﯿــﺰ ﺑﯿــﺮ ﻟــەوە ﻧﺎﻛﺎﺗــەوە ﻟــە ﭘﺸــﺘﯽ ﺷــﺎﻧﯚوە چ ﺑﺎﺳــە؟ چ رووداوێــﻚ راﺳــﺘە و چ رووداوێــﻚ ﺳــەﺧﺘە ،ﺋــەو ﺗەﻧﯿــﺎ ﻫەﺳــﺖ ﺑــە ﺟﻮاﻧﺒــﻮون دەﻛﺎت. دەﻗــﺎودەق ﻟــە ﺷﯿﻌﺮﯾﺸــﺪا ﻫــەر ﺋــەو ﺋﯿﻤﻜﺎﻧﺎﺗەﯾــە ،ﻫەرﭼــەن دەﺑێ ﺑڵێﯿــﻦ ﺑەردەﻧﮕــﯽ ﭘﺮۆﻓﺸــﻨﺎڵﯿﺶ ﺑەﻫێــﺰە وێﮋەﯾﯿەﻛەﯾــەوە )ﺗﻮاﻧــﺶ ادﺑــﯽ( ﺳــەرﻧﺞ ﺑــە ﺋــەو ﺗەﻛﻨﯿﻜــە ﻧﺎدﯾﺎراﻧــە دەدا و ﻟــەم ﺑەﺷــەی دەﻗەﻛــە ﭼێــﮋ دەﺑــﺎت ﻛــە ﺋەﻣــە ﺋﺎﻛﺎﻣــﯽ رۆﭼﻮوﻧــﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﻟە وﺷــە و ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ زﯾﺴــﺘﯽ ﺋەو ﻟــە ﭘﺎﻧﺘﺎی زﻣﺎﻧﺪاﯾــە و ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ﻫﺎﯾﺪﯾﮕــﺮ: ﻧﻮوﺳــەر ﻟــە ﺟﯿﻬﺎن-زﯾﺴــﺘﯽ ﺧﯚﯾﺪا دەژی و ﺋەزﻣــﻮون دەﻛﺎت و ﺑەﮔﻮﺗــەی ”رۆﯾﺎﯾــﯽ“ :ﻟێﺮەدا ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺑــﯚ ﺋﺎﻓﺮاﻧﺪﻧــﯽ ﭘەﯾﻜــەرەی زﻣــﺎن ﻟــە ﭘێﻜﻬﺎﺗــەی دەﻗــﺪا ،وﺷــەﻛﺎن دەﭼﻨێ و ﯾەﻛﯿﺎن دەﺧﺎت. ﻟ دەﻗﯽ ﺳﺎﻛﺎردا ﺗﻧﯿﺎ ﺑﺎﺳﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨوەی ﻣﺎﻧﺎ ﻟ ﻧﻮوﺳرەوە ﺑﯚ ﺧﻮﻨر ﻧﯿﯿ ﺑەڵﻜــﻮ ﻓﺎﻣﻜﺮدﻧــﯽ ﺟﻮاﻧﯿﻨﺎﺳــﺎﻧەی ﺗەﻣﻬﯿــﺪە ﺟﯚراوﺟﯚرەﻛﺎﻧــە ﻟــە ﻣﺎﻣەڵــەی زﻣﺎﻧﺪا و ﻛێﺸــﺎﻧەدەرەوەی دەﻓﺮاﯾەﺗــﯽ ﭘێﻜﻬﺎﺗــەی زﻣﺎﻧــە ﻛــە دەق ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻻﯾەﻧــﯽ ﺟﯚراوﺟــﯚر دەﻛﺎت. ﻟەم ﺟﯚرە دەﻗﺎﻧەﺷــﺪا ﺋــەو دەرەﺗﺎن و دەرﻓەﺗــە ﻫەﯾــە ﻛە ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺧﯚی ﻟە ﺗﻮﺧﻤــە ﻛــﯚن و ﻛڵﯿﺸــەﺑﻮوەﻛﺎن ﺑﭙﺎرێــﺰێ و ﭘێﺸــﻨﯿﺎزێﻜﯽ ﺗــﺎزەی ﻟــە ﻗﯚڵــﺪا ﺑێﺖ ﻛــە ﺋەﻣــە ﻟەﮔــەڵ ﺋەو ﺳﺎﻛﺎرﻧﻮوﺳــﯿﻨە ﻛﺎڵ و ﻛەﻣڕەﻧــﮓ ﻛــە ﺧﻮێﻨــەر ﺑەﻻڕێــﺪا دەﻛێﺸــێ و ﻟەﮔــەڵ ﻟێﻮەﺷــﺎﯾﯽ و ﻓﺎﻣــﯽ ﺧﻮێﻨــەردا ﮔەﻣــە دەﻛﺎت ،ﺟﯿــﺎوازی
ع .ﺣﺎﺗەﻣﯽ
ﭘێﺪاﭼﻮوﻧەوەﻟەﺳەر ﻓﯿﻠﻤەﻛﺎﻧﯽﺋەﻣڕۆیﺟﯿﻬﺎن
ژﯾﺎﻧﯽ ﭘﺎی ﺑﯚ 3D ﻫەﯾە. دواﯾﯿــﺪا ﺳــﺎاڵﻧەی ﻟــەم ﻛەڵﻜﻮەرﮔﺮﺗــﻦ ﻟــە ﺗــﯚڕێ ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺖ ﻟەﻻﯾــەن ﺧەڵﻜــﯽ ،وەك ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ و ﮔﺮﻧﮕﱰﯾــﻦ ﺷــﻮێﻨﯽ ﺳــەرﻗﺎڵﺒﻮون و ﻻﻗﺮﺗێﻜــﺮدن ،ﻧﻮوﺳــەران و ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻫﺎﻧــﺪا ﺑــﯚ ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ زۆرﺗــﺮی ﺧﯚﯾــﺎن و ﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ دەﻗەﻛﺎﻧﯿــﺎن ،روو ﻟــە ﺋــەم دﻧﯿــﺎ ﺑــێ ﭘەﯾﻜــەرەی ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺘــە ﺑﻜــەن، ﺗــﯚڕی ﺋﯿﻨﺘەرﻧێــﺖ ﺑــە ﻣﯿﻨﺎﻛــﯽ ﯾﯚﺗﯚﭘﯿﺎﯾەﻛــﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨە .ﻛەواﺑــﻮو ﺋەﮔــەر ﺟــﺎران ﺑەردەﻧــﮓ و ﺧﻮێﻨەر ﺑــﯚ ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﻛﺘێﺒێــﻚ ،ﻧﺎﭼــﺎر دەﺑــﻮو ﻫــەم ﻛﺎﺗێﻜــﯽ ﺑﯚ دﯾــﺎری و ﻫــەم ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﺑــﯚ ﺗەرﺧــﺎن ﺑﻜﺎت، ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑــە ﻣەزاﺧێﻜــﯽ زۆر ﻛەﻣــﱰە و ﺑەﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ﺗﺎﻗەﺗــەوە ﺑە ﻛەﯾﻔﯽ ﺧــﯚی رۆژاﻧە ﻫــەزاران ﭘەﯾﺞ ﺷــﯿﻌﺮ و وﺗــﺎر دادەﺑەزﻧــێ و دەﯾﺨﻮێﻨێﺘەوە، ﻟــە ﻫەﻣــﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸــﺪا را و ﺳــﯚﻧﮕەی ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻛەﺳــﯽﺗﺮﯾﺶ ﺑەراﻧﺒــەر ﺑە دەﻗــەﻛﺎن دەﺧﻮێﻨێﺘــەوە و ﻫﺎوﻛﺎت دەﻗەﻛــەی ﺑــﯚ ﺗﺎوﺗــﻮێ دەﻛــﺮێ و ﺋﯿــﱰ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﻛﺘێﺒێﻜــﯽ رەﺧﻨەﯾــﯽ و ﺑەﻫﺮەﮔﺮﺗــﻦ ﻟە ﻓﺴﻔﯚری ﻣێﺸﻜﯿﺶ ﻧﺎﻣێﻨێ. ﺋەﮔــەر ﺳــەردەﻣێﻚ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﺷــﯿﻌﺮ و ﭼﯿــﺮۆك و ﺑﺎﺑەﺗــﯽ وێﮋەﯾﯽ ﻟەﻻﯾــەن ﺧﻮێﻨــەری ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿەوە ﻛﺎرێﻜــﯽ ﻫﻮﻧــەری دژوار و ﻓﺎﻧﺘﺰﯾﺎﯾــﯽ ﺑــﻮو ،ﺋــەو ﻫﯚﻛﺎراﻧــە وا دﻟێﺮﯾﯿەﻛــﯽ ﭘێﺪەﺑەﺧﺸــێ ﻛــە دەﺳــﺖ دەﻛﺎت ﺑــە ﻧﻮوﺳــﯿﻦ و دەﻣﻮدەﺳــﺖ ﻟەﺳــەر ﺗﯚڕێﻜــﯽ ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺘــﯽ داﯾﺪەﻧــێ و ﻫﺎوﻛﺎﺗﯿــﺶ ﻟەﻻﯾــەن دۆﺳــﺖ و ﻫﺎوڕێﯿەﻛﺎﻧﯿەوە ﻻﯾﻚ و دەﺳﺘﺨﯚﺷﯽ ﻟێﺪەﻛﺮێ. ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﺷــﯿﻌﺮﯾﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻧﻮﻛﺘــە و ﻗﺴــەی ﻧەﺳــﺘەق و ﻛﺎرﯾﻜڵامﺗــﯚردا ﺑە ﻫەڵە ﭘــێ ﮔەﯾﯿﻮە و ﺋﺎﮔﺎﯾــﺎن ﻟــەو ﻫەﻣــﻮو ﺗەﻣﻬﯿﺪاﻧــە ﻛــە ﻟــە ﭘﺸــﺘﯽ ﺷــﺎﻧﯚی دەﻗــەوە ﺋﯿــﺶ دەﻛــەن ﻧﯿﯿــە .ﺑــﺎ ﺑﭙﺮﺳــﯿﻦ ﺋﺎﯾــﺎ ﻫەر ﻛــە ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی دەﻗێﻚ ﺗــەواو دەﺑێــﺖ ،ﺋــەوە ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋێــﺶ و ژان و ﻫەواڵــﯽ رووداوێﻜــە ﺑــە ﺋێﻤــە دەﮔﺎت ،ﯾــﺎن ﻟەودﯾــﻮی دەﻗــەوە ﭼەﻧــﺪ ﺑﺎﺑەﺗــﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﻟە ﮔﯚڕﯾﺪاﯾــە؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺑە راﺳــﺘﯽ ﻟــە ﻧێﻮان ﻣەﺳــەﯾﺠێﻜﯽ ﺋﺎﻣﺎﺗﯚراﻧــە و ﺷــﯿﻌﺮی
ﺳﺎﻛﺎردا ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯽ ﺋەوﺗﯚ ﻧﯿﯿە؟ راﺳــﺘە ﻟــەم دەﻣــەدا ﻧﻮوﺳــەری رۆژڕەش ﻟەﺑــەر ﭼﺎﭘﻨەﺑﻮوﻧــﯽ دەﻗەﻛــەی ﻟــە ﻗــەوارەی ﻛﺘێﺒــﺪا- ﺑــە ﻫــەر ﻫﯚﯾــەك -ﻧﺎﭼــﺎر رووی ﻛﺮدووەﺗــە ﺋــەو دﻧﯿــﺎ ﻧەﮔﺒەﺗﯿﯿــەی ﺋﯿﻨﺘەرﻧێــﺖ ،ﺑــەاڵم دەﺑــێ ﺑﺰاﻧﯿــﻦ ﺑەﻻﺳــﺎﯾﯿﻜﺮﻧەوەی ﺋــەم دەﻗﺎﻧــە ﻟەﻻﯾــەن ﺑڕێ ﻛــەس ﻛە ﺳــﺎﻛﺎرﯾﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﺳــﺎوێﻠﻜە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﺪا ﺑە ﻫەڵە ﮔﺮﺗــﻮوە ،ﻫەرﮔﯿــﺰ دەق روو ﻧــﺎدات و ﺑــەس ﭘێــﺶ ﻟــە ﺑەرﻫەﻣﺒﻮوﻧﯿــﺶ دەﻣێﻨێﺘــەوە ،ﻫەرﭼەﻧــﺪ رەﻧﮕــە ﺗــﺎ ﻣﺎوەﯾــەك ﻟــەو دﻧﯿﺎﯾــەدا ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻻﯾــﻚ و ﭼەﭘڵەﻟێﺪاﻧــﯽ زۆرﯾــﺶ ﺑێــﺖ ،ﻧــە ﺧﯚﯾــﺎن ﺑــە ﺧــﺎوەن دەق دەﺑــﻦ و ﻧــە دەق ﺑەرﻫــەم ﻧﻮوﴎاوەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن و دێ ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑەرﺳــﺎﺧﺘێ ﻟــە ﺑەراﻧﺒــەری دەﻗﺪاﯾــە ﺋــەوە ﺗەﻧﯿــﺎ ﻧﺎﻧەﳌﯿــﺎن ﺑﯚ دەﻣێﻨێﺘەوە و ﺑەس . ﻻﺳــﯿﯿﻜﺮدﻧەوە ﻟــە ﭘﺎﻧﺘــﺎی ﻫﻮﻧەردا ﻟــە ﻫــەر ﺷــێﻮازێﻜﯿﺪا ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ﺑەراﻫﻨــﯽ :ﺑەﻫــﯚی ﻧــﺎو دەرﻛــﺮدن و ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻫــﺰر و ﺳــﯚﻧﮕﯽ ﻧﺎزاﻧﺴــﺘﯿﯿﺎﻧە و ﺋﺎﻣﺎﺗﯚراﻧــە ﺑەراﻧﺒــەر ﺑــە ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﻫﻮﻧــەر ،ﺑڕﯾــﺎر ﻧﯿﯿە ﻫــەر ﻛــە دوو ﻻﭘــەڕەی ﮔﯚﭬــﺎر و ﺧﻮێﻨﺪﺑێﺘــەوە، رۆژﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ ﻧﻮوﴎاوەﯾەﻛــﯽ ﺷــﭙﺮزە و ﺋﺎﻣﺎﺗﯚراﻧە )ﻛــە ﻫێﺸــﺘﺎﻛە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑەﻧــﺎوی ﺑەرﻫەﻣﯿﺸــەوە ﻧــﺎوزەدی ﻛەﯾــﻦ(، ﺑﺒﺎﺗە ﻧــﺎو ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن و ﺗﯚڕ ﺑــە ﺗﯚڕ و ﮔﯚﭬــﺎر ﺑە ﮔﯚﭬــﺎر ﻣﺎﻣەڵەی ﭘێﻮە ﺑــﻜﺎت و ﺧﯚی ﺑە ﺧــﺎوەن دەق ﺑﺰاﻧێــﺖ و ﺋــەوەش ﻧﯿﯿــە ﻫەرﻛــەس ﺑەﻫﺮەﯾــەك ﻟــە ﺧﯚﯾﺪا ﺷــﻚ دەﺑﺎت، ﺗﻮوﺷــﯽ ﺋەو ﻧﺎرﺳﯿﺴــە ﺑێــﺖ .ﻫەر ﻧﻮوﴎاوەﯾــەك دەﺗﻮاﻧێ ﻟــە ﻗەوارەی دەﻗێﻜﯽ وێﮋەﯾﯿﺪا ﺧﯚی ﺑﻨﻮێﻨێ. ﻛەواﺑــﻮو ﺋﯿــﱰ ﻟــە ﺳــﯚﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯿەوە ﺟﯿﺎوازﯾــﯽ ﻧێــﻮان دەق و ﺑەرﻫــەم و ﻧــﻮوﴎاوەی دەردەداڵﻧــە ﻧﺎﻣێﻨــێ و ﻫﻮﻧــەری ﺑێﭽــﺎرە دەﺑێﺘە دارەﻛــەی ﺳــەرﻛەل و ﭘﺮدەﻛــەی ﻗﺸــاڵخ ،ﯾــﺎن ﺑــﺎ ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﺑەڕێــﺰەدا ﻫﺎودەﻧــﮓ ﺑڵێﯿــﻦ :ﺑێﭽﺎرە ﻫﻮﻧــەر ﺑڕﯾــﺎر ﺑــﻮو ﺑﺒێﺘــە ﺳــﺎڕێﮋی رۆح ،ﺑﻮوەﺗە ﻧﺎﺳﯚری رۆح.
84ﺷێﻮەﻛﺎری ﻛﻮرد ﺳﻠێامﻧﯽ رەﻧﮕڕێﮋ دەﻛەن وﺷە /ﺳﻠێامﻧﯽ ﻫﻮﻧــەری ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺷــێﻮەﻛﺎری ﺳــﻠێامﻧﯽ -ﻧﺎوەﻧــﺪی ﭼﺎﭘەﻣەﻧــﯽ و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺧــﺎك 2/12 12/2013 ﻟــە رێﻜﻜەوﺗــﯽ 2013 ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎﯾەﻛﯽ ﻫﺎوﺑەﺷــﯽ ﺑــﯚ 84 ﺷــێﻮەﻛﺎر ﻟــە ﻫﯚڵــﯽ ﻣﯚزەﺧﺎﻧەی ﻧﯿﺸــﺘامﻧﯿﯽ ﺋەﻣﻨــە ﺳــﻮورەﻛە ﻛﺮدەوە. ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎﻛە ﻛــە ﺑڕﯾــﺎرە ﺗــﺎ رۆژی ﻫەﯾﻨــﯽ ﺑــەردەوام ﺑێــﺖ ،ﺑــە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧــﯽ ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ ﻓﺮاوان ﻟــە ﺷــێﻮەﻛﺎراﻧﯽ ﺑەﺷــﺪارﺑﻮوی ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕەﻛە و ﺷــێﻮەﻛﺎراﻧﯽ ﺗــﺮ ﻣﯿﻮاﻧﯽ ﭘﯿﺸﺎﻧﮕەﻛە ﻛﺮاﯾەوە. ﻟــە ﺳــەﻋﯿﺪ ﺑەﺧﺘﯿــﺎر ﻫﻮﻧــەری ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺷــێﻮەﻛﺎری ﺳــﻠێامﻧﯽ ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ، ﻟــەو ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎﯾەدا 84ﺑەرﻫەﻣــﯽ ﻫﻮﻧەری ﺧﺮاوﻧەﺗــە ڕوو ،ﻫەرﯾەك
ﻟــە ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ﻟــە ﺑﻮارەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﯿﮕﺎرﻛێﺸــﺎن ،ﺳــﯿﺮاﻣﯿﻚ ،ﭘەﯾﻜــەر و ﮔﺮاﻓﯿــﻚ ﺑــە ﻛﺎر و ﺑەرﻫەﻣێﻜــﯽ ﻧﻮێ ﺑەﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدووە. ﻧﺎوﺑــﺮاو دەرﺑــﺎرەی ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ﻟــە ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎﻛەدا ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﺋــەو ﻫﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧــەی
ﺑەرﻫەﻣەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟــە ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎﻛەدا ﺧﺮاوﻧەﺗــە ڕوو ،ﻫﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧــﯽ ﺷــﺎری ﺳــﻠێامﻧﯽ ،ﻫەڵەﺑﺠــە، ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ،راﻧﯿە و ﻛﯚﯾە ﺑﻮون“. ﺋــەو ﻛﺎرە ﻫﻮﻧەرﯾﯿﺎﻧــەی ﻟــە ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎﻛەی ﺳــﻠێامﻧﯿﺪا ﺧﺮاوﻧەﺗــە ڕوو ،ﺟﮕــە ﻟــەوەی ﻟــە رووی
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ﺟــﯚری ﻫﻮﻧەرەﻛﺎﻧــەوە ﺟﯿﺎوازﯾﯿــﺎن ﻫەﯾــە ،ﻟــە رووی ﻧﺎوەڕۆﻛﯿﺸــەوە ﮔﻮزارﺷــﺖ ﻟــە ﭼەﻧــﺪ ﺑﺎﺑەﺗێﻜــﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿــﺎ دەﻛــەن ،ﺑــەاڵم ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ﻛﺎرە ﮔﻮزارﺷــﺘﻜﺮدن ﻫﻮﻧەرﯾﯿــەﻛﺎن ﺑــﻮو ﻟــەو ﻗﯚﻧﺎﻏــە ﻣێﮋووﯾﯿﺎﻧــەی ﺷــﺎری ﺳــﻠێامﻧﯽ ﻟــە راﺑــﺮدووی ﺧﯚﯾــﺪا ﭘﯿﺎﯾــﺪا ﺗێﭙــەڕ ﺑــﻮوە ،واﺗــە ﮔێڕاﻧــەوەی ﺳــﺎڵە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧــﯽ راﺑﺮدووی ﺷﺎری ﺳﻠێامﻧﯽ. ﻛﺮدﻧــەوەی ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎی ﺋــەو 84 ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪە ﻟــە ﺷــﺎری ﺳــﻠێامﻧﯽ، دوای ﺋــەوە دێــﺖ ﻛــە ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا دوو ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎی ﺗــﺮ )ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎی ژﻧﺎﻧــﯽ ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻫــەر ﭼــﻮار ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛــەی ﺑﺎﺷــﻮوری ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎی و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﺮاﻓﯿﻜــﯽ 48ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ( ﺑــە ﺑەﺷــﺪاری ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧــﯽ ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ﻟــە ﺷــﺎرەﻛەدا و ﺑــە
ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﻫﻮﻧــەری ﺷــێﻮەﻛﺎری ﺷــﺎرەﻛە ﻛﺮاﻧەوە. ﺑەﺧﺘﯿــﺎر ﺳــەﻋﯿﺪ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــەوەش ﻛــﺮد” ،ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎی 84ﺷــێﻮەﻛﺎرەﻛە ،ﻫەوڵێﻜــﯽ ﺗــﺮی ﺋــەم دوو ﻧﺎوەﻧــﺪە ﺑــﻮوە ﺑــﯚ ﺑەدەرﺧﺴــﺘﻨﯽ دوا ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــێﻮەﻛﺎران و ﺑڕﯾــﺎرە ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕەﻛە ﺗــﺎ رۆژی ﻫەﯾﻨﯽ درێﮋەی دەﺑێﺖ“. ﻛﺎری دوا دەرﺑــﺎرەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛەﺷــﯿﺎن ﻟــە ﻣــﺎوەی ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ﻧﺎوﺑــﺮاو ﮔﻮﺗﯽ، ”دوا ﻛﺎری ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﻫﻮﻧــەری ﺷــێﻮەﻛﺎری ﺳــﻠێامﻧﯽ ﻛﺮدﻧــەوەی ﻟەﻣﺴــﺎڵﺪا، ﺗﺎﯾﺒــەت ﭘﯿﺸــﺎﻧﮕﺎﯾەﻛﯽ دەﺑێــﺖ ﺑــﯚ ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ﻛﺎرە ﻧﯿﮕﺎرﻛێﺸــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻫﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﺳﯚران ﺣەﻣە“.
”ژﯾﺎﻧــﯽ ﭘــﺎی“ ﻓﯿﻠﻤێﻜــە ﻟــە دەرﻫێﻨﺎﻧــﯽ ﺋﺎﻧــﮓ ﻟــﯽ دەرﻫێﻨــەری ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ ﺗﺎﯾﻮاﻧــﯽ ﻛــە ﻟەﻣێــﮋە ﻟــە ﻫﯚﻟﯿــﻮود ﻛﺎر دەﻛﺎت .ﻓﯿﻠﻤەﻛــە ﻛــە ﺑــە ﺷــێﻮازی 3D ﭼێﻜــﺮاوە ،ﺑــە ﮔﺸــﺘﯽ ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﻓﯿﻠﻤــە ﺳــەرﻛەوﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ 2012ﺑﻮو، ﭼﻮﻧﻜــە ﻫــەم ﻓﺮۆﺷــێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﺑــﻮو ﻫــەم ﻟەﻻﯾــەن زۆرﺑــەی رەﺧﻨەﮔﺮاﻧــەوە ﭘێﺸــﻮازﯾﯽ ﻟێﻜــﺮا و ﻫەﻣﯿــﺶ زۆر ﺧەاڵﺗــﯽ وەرﮔــﺮت ،ﻟەواﻧــە 4ﺋﯚﺳــﻜﺎر ﺑــﻮو ﺑﯚ ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ دەرﻫێﻨــﺎن ،ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ وێﻨەﻫەڵﮕﺮﺗــﻦ ،ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﺋﻔﻜــﺖ و ﺑﺎﺷــﱰﯾﻦ ﻣﻮزﯾﻚ .ﻓﯿﻠﻤەﻛە ﻟە رۆﻣﺎﻧێﻜﯽ ﯾﺎن ﻣﺎرﺗڵ ﻫەر ﺑەم ﻧﺎوە وەرﮔﯿﺮاوە. ﭼﯿﺮۆﻛــﯽ ﻓﯿﻠــﻢ ﻟــە ﻣــەڕ ﭘــﺎی ﻛﻮڕﯾﻜــﯽ ﺗەﻣــەن 16ﺳــﺎڵﯽ ﻫﯿﻨﺪﯾﯿــە ﻛــە ﭘــﺎش ﺳــەرﻗﺎڵﺒﻮوﻧێﻜﯽ زۆر ﺑــە ﺑــﺎوەڕ ﺑــە ﺧــﻮدا و دﯾﻨــە ﺟﯿــﺎوازەﻛﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛــەی ﺑــە ﻛەﺷــﺘﯿﯿەوە دەﭼێــﺖ ﺑــﯚ ﻛەﻧــەدا .ﺑﺎﺑــﯽ ﭘــﺎی ﺑﺎﺧﭽــەی ﮔﯿﺎﻧەوەراﻧــﯽ ﻫەﯾــە و ﻫەﻣــﻮو ﮔﯿﺎﻧﺪارەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﯚ ﻓﺮۆﺷــنت ﻟەﮔەڵ ﺧــﯚی ﻫێﻨﺎوە. ﻟــە ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﺋﯚﻗﯿﺎﻧﻮوﺳــﯽ ﻫێﻤــﻦ ﺗﯚﻓــﺎن ﻛەﺷــﺘﯿﯿەﻛە ﻧﻘــﻮوم دەﻛﺎت و ﺑەس ﭘــﺎی دەﺗﻮاﻧــێ ﺑــە ﻗﺎﯾﻘێﻜــەوە ﮔﯿــﺎن دەرﺑﻜﺎت ،ﺑــەاڵم ﻟــەم ﺑەﯾﻨــەدا ﭘڵﻨﮕێﻜﯿﺶ ﺧــﯚی دەﮔەﯾەﻧێﺘــە ﻗﺎﯾﻖ .دواﺗــﺮ ﭘﺎی ﺗێــﺪەﮔﺎت ﻛە ﺑــﯚ زﯾﻨﺪووﻣﺎﻧــەوە دەﺑێﺖ ﺑە ﺟﯚرﯾﻚ ﻟەﮔەڵ ﭘڵﻨﮕەﻛە رێﻜەوﺗﻨﯽ ﻫەﺑێﺖ. ﻓﯿﻠﻤەﻛــە وەك ﺋﺎﻣﺎژەﻣــﺎن ﻛــﺮد ،ﺑــە ﺷــێﻮازی 3Dﭼێﻜــﺮاوە .ﺋەﻣــە ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﺳــەرﻛەوﺗﻮوﺗﺮﯾﻦ ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧــە ﻟــە ﺑەﻛﺎرﮔﺮﺗﻨــﯽ 3Dﻫەﺗــﺎ ﺋەﻣــڕۆ .ﻟێــﺮە وەﻛــﻮ ﺋﺎﭬﺎﺗــﺎر و ﻫﯿﯚﮔــﯚ دوو ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﺗﺮی ﺗــەواو ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﻟــەم ﺑــﻮارەدا ،ﺑەﻛﺎرﮔﺮﺗﻨﯽ 3Dدەﺑێﺘــە ﻫــﯚﻛﺎری ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوەی ﺑﯿﻨــەر ﻟــە رووداوەﻛﺎن و ﻓــەزای ﻓﯿﻠــﻢ. ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮەوە وێﻨەﻫەڵﮕﺮﺗﻨــﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﻟــە ﺋەوﭘــەڕی ﺟﻮاﻧﯿﺪاﯾــە .وێﻨەﻫەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﻗﯿﺎﻧــﻮوس ﻟــە ﺗﺎﻧﻜێﻜــﯽ ﮔەورە ﺑــﻮوە ﻛــە دەﺗﻮاﻧێ ﺷــەﭘﯚڵ ﺑەرﻫەم ﺑێﻨــێ .ﺋەﻣەش ﺑــﯚ ﻛﻠەودﯾــﻮو ﻣﯿﺮاﻧــﺪا وێﻨەﻫەڵﮕﺮ ﺋــەو دەرﻓەﺗەی رەﺧﺴــﺎﻧﺪووە ﻛــە زۆر ﺑــﺎش ﻟــە رووﻧﺎﻛــﯽ ﻛەڵــﻚ وەرﺑﮕﺮێــﺖ .ﻟــﯽ و ﻣﯿﺮاﻧــﺪا ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧــە ﻛــە ﻫەﺳــﺘﯿﻜﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧە ﺑﺪەﻧــە زۆرﺑــەی وێﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﻓﯿﻠﻤەﻛــە .ﮔﺮووﭘــﯽ ﺋﻔﻜﺘﯿﺶ ﻛﺎرەﻛــەی ﺋەواﻧﯿــﺎن ﺗــەواو ﻛــﺮدووە .ﺋــەم ﮔﺮووﭘە ﺟﮕە ﻟــەوەی ﻛــە ﭘڵﻨﮕەﻛەﯾﺎن ﺑــە ﺗــەواوی و ﺑــە ﺟﯚرێﻜــﯽ ﺑﺎوەڕﻧەﻛــﺮاو ﭼێﻜــﺮدووە ،دﯾﻤەﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮ ﺗﺎﻧﻜەرەﻛەﺷﯿﺎنﮔﯚڕاوەﺑەﺋﯚﻗﯿﺎﻧﻮوﺳێﻜﯽراﺳﺘەﻗﯿﻨە. ﻛەواﺗــە ژﯾﺎﻧــﯽ ﭘــﺎی ﺑﻮوەﺗــە ﻓﯿﻠﻤێــﻚ ﻛــە ﺑﯿﻨــەر دەﺗﻮاﻧێ ﺣــەزی زۆر ﺑﺒــﺎت ﻟە وێﻨەﻛﺎﻧــﯽ و ﺳەرﺳــﺎم ﺑﺒێــﺖ ﻟــە ﻻﯾەﻧــە ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ،ﺑــەاڵم ﻟــە ﻣــەڕ ﭼﯿــﺮۆك و ﻧــﺎوەڕۆك ﭼــﯽ؟ ﻟــﯽ ﻫەوڵــﯽ داوە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻛە ﯾەﻛﺴــﺎﻧﯽ ﻟــە ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧــە ﺗەﻛﻨﯿﻜــﯽ و ﺟﻮاﻧﻨﺎﺳــﺎﻧەﻛﺎن و ﭼﯿــﺮۆك و ﻧــﺎوەرۆك ﺑەرﻫەم ﺑﯿﻨێــﺖ ،وەﻛﻮ منﻮوﻧــە ﻓــەزای ﺋﯚﻗﯿﺎﻧــﻮوس و ﻫێﻤﻨــﯽ و ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧە ﺑﻮوﻧــﯽ وێﻨەﻛﺎن ﻫەﺳــﺘێﻜﯽ ﻫێﻤــﻦ و ﻣەﻋﻨــەوی دەداﺗــە ﺑﯿﻨــەر و ﻧﺰﯾﻜــە ﺑــە ﻧﺎوەڕۆﻛــﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﻛە ﺳــەﺑﺎرەت ﺑــە ﺑــﺎوەڕ ﺑــە ﺧﻮداﯾــە ،ﺑــەاڵم ﻟــﯽ ﭼﯿﺮۆﻛەﻛــەی زﯾﺎﺗــﺮ ﮔــﯚڕاوە ﺑــە ﺋەدﭬﻨﭽﺮ و ﺋــەم ﻻﯾەﻧــەی ﺑەرﺟەﺳــﺘەﺗﺮ ﻛــﺮدووە .ﺋەﻣەش ﻟــە ﺣﺎڵێﻜﺪاﯾــە ﻛە ﭼﯿــﺮۆك ﺟﮕە ﻟــە ﺑﯿﺮۆﻛــەی ﺑــﻮون ﻟەﮔــەڵ ﭘڵﻨﮕــﺪا ﺑــە ﻧﯿﺴــﺒەت ﻓﯿﻠﻤەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮ ﻛە ﻫــەر ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗەﯾــﺎن ﻫەﯾــە –ﻫەوڵــﺪان ﺑــﯚ زﯾﻨﺪووﻣﺎﻧــەوە دوای ﻛﺎرەﺳــﺎﺗێﻜﯽ دڵﺘەزﯾــﻦ- ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗــﺎزەی ﻧﯿﯿــە .ﻫێﻤﻨــﯽ و زۆر ﺟﻮاﻧﺒﻮوﻧــﯽ وێﻨەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻟــە ﻻﯾێﻜــەوە ﻟــە ﻫەﯾەﺟﺎﻧــﯽ رووداوەﻛﺎن ﻛــەم دەﻛﺎﺗــەوە .ﻟــە ﻻﯾێﻜــﯽ ﺗــﺮەوە ﺑەﻫــﺎدان ﺑــە ﭼﯿﺮۆﻛﮕﻮﺗﻨــەوە ﻻﯾەﻧــە ﻓەﻟﺴــەﻓﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﺮۆﻛــﯽ ﻻواز ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﺋەﻣــەش ﻟــە ﺣﺎڵێﻜﺪاﯾــە ﻛە ﺋەﻣە ﻟــە ﻻﯾەﻧــە ﻫــەرە ﮔﺮﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﺮۆﻛــە .ﻧﻮوﺳــەرێﻚ ﻛە ﻫﺎﺗــﻮوە ﺑــﯚ ﻻی ﭘــﺎی و ﭘــﺎی ﭼﯿﺮۆﻛــﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋــەو دەﮔﯿڕێﺘــەوە ،دەڵــێ ﻣﺎﻣﺖ ﺑــە ﻣﻨــﯽ ﮔﻮﺗــﻮوە ﻛــە ﭼﯿﺮۆﻛــﯽ ﺗــﯚ دەﺗﻮاﻧــێ وای ﻟــە ﻣــﻦ ﺑــﻜﺎت ﻛــە ﻣــﻦ ﺑە ﺧــﻮدا ﺑــﺎوەڕ ﺑﻜــەم .دوای ﺑﯿﺴــﺘﻨﯽ ﺋــەم ﮔﻔﺘﯚﮔﯚﯾــە رەﻧﮕــە ﺑﯿﻨەرﯾﺶ ﻫــەر ﺋەم ﻫەﺳــﺘەی ﻫەﺑێــﺖ ﻛە ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﻓﯿﻠﻤــﺪا ﻻﻧﯿﻜــەم ﻟەﻣﺒــﺎرەدا ﺳــەرﻧﺠﺪاﻧێﻜﯽ ﺟﺪﯾــﯽ ﺑﺒێــﺖ ،ﺑــەاڵم ﺑەﻫــﺎدان ﺑــە ﻻﯾەﻧــﯽ ﭼﯿﺮۆﻛﮕﻮﺗﻨــەوە ﺑﯿﻨــەر ﻧﺎﺋﯚﻣﯿــﺪ دەﻛﺎﺗــەوە و ﻻﯾەﻧــﯽ دﯾﻨــﯽ و ﻓەﻟﺴــەﻓﯿﯿەﻛە وەﻛــﻮ ﭼﯿﺮۆﻛێﻜــﯽ دﯾﻨﯿــﯽ ﻛﯚﻧــﯽ ﻟێﺪێــﺖ .ژﯾﺎﻧــﯽ ﭘــﺎی ﻓﯿﻠﻤﯽ وێﻨــە و ﺋﻔﻜﺘە و ﻟــەم ﺑــﺎرەدا ﻫﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧــە و ﺗەواو ﺳــەرﻛەوﺗﻮوە ﺋەوەﻧــﺪەی ﻛــە ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــﺪا ﺑﯿﻨــەر زﯾﺎﺗــﺮ ﺑــە وێﻨــە ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻓﯿﻠﻤەﻛــە ﺳەرﺳــﺎم دەﺑێــﺖ و ﺣــەزی ﻟێــﺪەﻛﺎت و ﻛەﻣــﱰ ﺧەرﯾﻜــﯽ ﭼﯿــﺮۆك 3Dش و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﻓﯿﻠــﻢ دەﺑێــﺖ .ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﺑﯿﻨﯿﻨــﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﭘــﺎی ﺑــە 3Dش ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ ﻛﺎرﯾﮕەر و ﭘڕ ﻟە ﺟﻮاﻧﯿﯿە. ژﯾﺎﻧﯽ ﭘﺎی Life of Pi دەرﻫێﻨەر :ﺋﺎﻧﮓ ﻟﯽ ﻧﻮوﺳەر :دەﯾﭭﯿﺪ ﻣەﮔﯽ ،ﻟە رۆﻣﺎﻧێﻜﯽ ﯾﺎن ﻣﺎرﺗڵ ﻫەر ﺑەم ﻧﺎوە وەرﮔﯿﺮاوە. ﺋەﻛﺘەر :ﺳﻮوراج ﺷﺎرﻣﺎ ،ﻋﺮﻓﺎن ﺧﺎن ،ژرار دﭘﺎردﯾﻮو ژاﻧﺮ :دراﻣﺎ ،ﺋەدﭬﻨﭽﺮ واڵت :ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ﺗﺎﯾﻮان ،ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺳﺎڵ2012 :
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
دﻻوەر ﻗەرەداﻏﯽ:
17
ﺋەﮔەر ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﺪا ﭘەﯾﺎﻣێﻚ ﻫەﺑێ ،ﺋەوا ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی دەرەوە ﻧﯿﯿە ﺑەڵﻜﻮ ﺋﺎراﺳﺘەی ﻧﺎﺧﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧە ﺳﺎزداﻧﯽ /ﺳرﺑﺳﺖ زاھﯿﺮ دﻻوەر ﻗەرەداﻏﯽ ﺷﺎﻋﯿﺮ و وەرﮔێڕ ،ﯾەﻛێﻜە ﻟە دەﻧﮕە ﺷﯿﻌﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوەی ﻧەوەﺗەﻛﺎن ،ﻟە دﯾامﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔەڵ ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەی ”وﺷە“دا دەڵێ ”ﻣﻦ ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻚ ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﺪا و ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی ﻓێﺮﺑﻮوﻧﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳﯿﯿەوە ،ﺑە ﺋەدەﺑﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ و ﺷﯿﻌﺮی ﻓﺎرﺳﯽ ﻟەواﻧەش ﺳﻮﻫﺮاﺑﯽ ﺳﻮﭘﻬەری و ﻓﺮوخ ﻓﺮوﺧﺰاد و ﺷﺎﻣﻠﯚ و ﺋﯿﺴامﻋﯿﻞ ﺧﻮﺋﯽ و ﺳﺎدق ﻫﯿﺪاﯾەت ،وەك ﺷﺎﻧﯚ و ﻓﯿﻠﻤﯿﺶ ﺑە ﺑەﻫﺮاﻣﯽ ﺑەﯾﺰاﯾﯽ ﻛﺎرﯾﮕەر ﺑﻮوم“ .وەك وەرﮔێڕێﻚ ،ﺑﺎس ﻟە ﭘﺮۆﺳەی وەرﮔێڕان دەﻛﺎت ﻟە ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. دﻻوەر ﻗەرەداﻏــﯽ ،ﭼــﯚن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ﻟــەم دﻧﯿــﺎ ﺟەﻧﺠﺎڵــەی ﺋەدەﺑــﯽ دوای 91ڕێــﮕﺎی ﺧــﯚی دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت ،ﺋــەو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎﻧە ﭼﯿــﻦ ﺗــﯚ دەﯾﺨەﯾﺘــە ﺧﺰﻣەﺗــﯽ دﻧﯿــﺎی داﻫێﻨــﺎن و ﻫەﺳــﺖ و ﺷــﯿﻌﺮی ﺧﯚﺗــەوە ﺗــﺎ ڕێــﮕﺎی ﺷﯿﻌﺮی ﺧﯚت دروﺳﺖ ﺑﻜەﯾﺖ؟
ﻣﻨﺪاڵــە ﺑــﻜﺎ ﻛە ﻟــە ﻧﺎﺧﯿﺪاﯾــە و ﺑە ﭘﯿــﺮ داواﻛﺎرﯾﯿــە ڕۆﺣﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﯿــەوە ﻟــە ﺑﯿﻨﯿــﻦ و ﺑﯿﺴــنت و ﺑەرﻛەوﺗﻨــﯽ دﻧﯿــﺎ ﺑــە ﭼﺎوێﻜــﯽ ﺗــﺮ و ﮔﻮێﯿەﻛﯽ ﺗــﺮ و دەﺳــﺖ و ﭘەﻧﺠەﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ،ﺑﭽێــﺖ .ﺑــەﻻی ﻣﻨــەوە ﺋەﮔــەر ﻟــە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﺪا ﭘەﯾﺎﻣێــﻚ ﻫەﺑــێ ،ﺋــەوا ﻫەرﮔﯿﺰ ﺑەﺋﺎراﺳــﺘەی
ﻧە ﺧﻮێﻨەری ﻧﻮﺧﺒە ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا ﻟەو ﺋﺎﺳﺘەداﯾە ﻛە ﺑە ڕﯾﻜﻼم ﮔﻮێ ﻟە ﺷﯿﻌﺮ ﺑﮕﺮێ و ﻧە ﻣﻨﯿﺶ ﺋەوە ﻟە ﺧﯚم ڕادەﺑﯿﻨﻢ ﻛە ڕﯾﻜﻼم ﺑﯚ ﺷﯿﻌﺮ ﺑﻜەم و ﻧە ڕﯾﻜﻼﻣﯿﺶ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە دەﻛﺮێﺖ. ﺷﯿﻌﺮ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە ﺑە دەﻧﮕﯽ ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺧﯚی ،ﺷﺘێﻜﯽ ﺗﺎزە ﻧﯿﯿە و دەﻣێﻜە ﻟەﻻی ﺋەدەﺑﯽ ﻣﯿﻠﻠەﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻫەﯾە ﺷــﺘﯽ ﺟەوﻫــەری ﻟــە ﺋەدەﺑــﺪا ﺑە ﺑــڕوای ﻣﻦ ڕێــﮕﺎ دروﺳــﺘﻜﺮدن ﯾﺎن ڕێﮕەدۆزﯾﻨــەوە ﻧﯿﯿــە ﺑــە ﻫێﻨﺪەی ﺋــەوەی ﺧــﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدن و ﺧﯚدۆزﯾﻨەوەﯾــە .ﺋەوەش ﺑــە واﺗﺎی ﭘێﺮﻓێﻜﺘﺒــﻮون و ﻛﺎﻣڵﺒــﻮون ﺑــە ﻣﺎﻧﺎ ﺳــﺎدە و ﺳــﺎﻛﺎر و ﺑﺎوەﻛــەی ﻧــﺎ، ﺑەڵﻜــﻮ ﺑــە ﻣﺎﻧــﺎی ﺧﯚﺗەﻛﺎﻧــﺪن ﻟە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻣــەرام و ﭘێﻮەﻧــﺪی زۆر و زەوەﻧــﺪ و زﯾــﺎدە ﻛە ﺑﺎری ﺷــﺎﻧﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﯾــﺎن ﻧﻮوﺳــەر و ﻫﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺑە ﺷــﺘﯽ ﻻﺑــەﻻوە ﻗــﻮرس دەﻛەن، ﻫــەر ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎ و ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ﻫەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧــﺪا ﺧەﯾﺎڵــﯽ دەﻛﻮژن و
دەرەوە و ڕووە و دەرەوە ﻧﯿﯿــە، ﺑەڵﻜــﻮ ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺧﯚﻣــﺎن و ﻧﺎﺧﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧــە .ﺋﯿــﱰ زۆر ﺷــﺘﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﻫــەن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﺑــە ﺋەزﻣــﻮون و ﺳــەﻓەر و ﺑەرﻛەوﺗــﻦ ﺑــە زﻣــﺎن و ﺷــﺎر و ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﻧﻮێــﻮە ﻫەﯾــە .ﺑــەاڵم ﻟــە ﺳــەروو ﻫەﻣﻮو ﺷــﺘێﻜەوە ،ﭼﯚﻧﺎﯾەﺗﯿــﯽ ﺑﯿﺴــنت و ﻧﺎﺳــﯿﻨەوە و ﺑەﭘﯿﺮەوەﭼﻮوﻧــﯽ ﺋــەو دەﻧﮕەﯾە ﻛــە ﻟــە ﻧﺎوەوەﻣﺎﻧﺪا ﺑﺎﻧﮕــامن دەﻛﺎت ،دەﻧﮕێــﻚ ﻛــە ﻛﺎﺗــێ دەﯾﻨﺎﺳــﯿﻨەوە ،ﺧﯚﺷــامن دەوێ و ﻟــە ﻫــەر ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗــﺮ زﯾﺎﺗــﺮ ﺧﯚﻣﺎﻧــﯽ دەدەﯾﻨە دەﺳــﺖ،
ﻣﻦ ﻫەرﮔﯿﺰ ﻟەﮔەڵ ﺋەوەدا ﻧﯿﻢ و ﭘێﻢ ﺧﯚش ﻧﯿﯿە ﻛە ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺗەﻧﻬﺎ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺗێﻜﺴﺘە ﺷﯿﻌﺮﯾﯿەﻛەﯾﺪا ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺑێﺖ و ﺋﯿﱰ دوای ﺋەوە ﺑﺒێﺘەوە ﺑە ﻛەﺳە ﻫەڕەﻣەﻛﯿﯿە ڕۆژاﻧەﯾﯿەﻛﺎن ،ﺑە ﻫەﻣﺎن ڕواﻧﯿﻨﯽ ﺑﺎو، ژﯾﺎن و ﺟﻮاﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺒﯿﻨێ ڕواﻧﯿﻨــﯽ ﭘﯿﺮ دەﻛــەن .ﻣەﺑەﺳــﺘﻤە ﺑڵێــﻢ ﻛــە ﻫــەر ﻫەﻣــﻮو ﺋەرﻛەﻛــە ﻟــەوەدا ﻛــﯚ دەﺑێﺘــەوە ﻛــە ﻣﺮۆڤ ﻛﺎﺗــێ ﺣــەزی ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﺗێــﺪا دەﺟﻮوڵــێ ،ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﭼەﻧﺪێــﻚ دەﺗﻮاﻧــێ ﻫەوڵ ﺑــﺪا ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﺑە ڕۆﺣــﯽ ﺧﯚﯾــەوە ﺑﻜﺎت ،ﻫەﻣﯿﺸــە ﻫەﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت ﻫــەر ﻟــە ﯾەﻛــەم ﻫەﻧﮕﺎوداﯾــە ،ﭘــەروەردەی ﺋــەو
ﻟــە ﻗەرەﺑﺎڵﺨــﯽ و ﻫەراﻫــەراﻛﺎن دوورﻣــﺎن دەﺧﺎﺗــەوە و ﻟێﻨﺎﮔــەڕێ ﺑــە ﺳــﺘﺎﯾﺶ و ﺷــﺘە ﻻوەﻛﯿﯿــەﻛﺎن ﻓﺮﯾﻮ ﺑﺨﯚﯾﻦ. ﭼــﯚن ﻟــە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێــﻮان دەﻧــﮓ و ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﺷــﯿﻌﺮی ﻓــەزای ﺷــﯿﻌﺮی ﺗــﯚ دەدوﯾــێ؟ ﻓــەزای ﻓەزاﯾەﻛــە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ دەﻧﮕﺴــﺎزﯾﺪا ﻛﺎر دەﻛﺎت ﻧــەك
وﺷەﺳــﺎزی ،ﺑــﯚ ﺋــەوەی زﯾﺎﺗــﺮ ﻣەﺑەﺳــﺘەﻛەم دوور ﺑﺨەﻣــەوە ﻟــە ﭼەﻣﻜــﯽ زﻣﺎﻧەواﻧــﯽ دەﻣــەوێ ﺑﭙﺮﺳــﻢ :ﺋﺎﯾــﺎ دەﻧﮕــﯽ ﺧــﯚت ڕﯾﻜﻼﻣــە ﺑــﯚ ﺷــﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﺖ ﯾــﺎن ﭼــﯽ ،ﭼــﯚن ﻟــەم ﻣەﺳــەﻟە ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻮوی؟ ﺋﺎﯾــﺎ ﺗــﺎ ﭼەﻧــﺪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﺗــە ﻟــە ڕێﮕــەی دەﻧﮕــەوە ﺧﻮێﻨــەر زﯾﺎﺗــﺮ ڕاﺑﻜێﺸــﯿﺘە ﻧــﺎو دەﻗەﻛﺎﻧﺘەوە؟ ﻧﺎزاﻧــﻢ ﻣەﺑەﺳــﺘﺖ ﻟە دەﻧﮕﺴــﺎزیو وﺷەﺳــﺎزﯾﯽ ﭼﯿﯿــە ،ﺋەﮔــەر ﻣەﺑەﺳــﺘﺘﺎن ﻟــەو ﺷــﯿﻌﺮە ﺑێــﺖ ﻛــە ﺑــە دەﻧﮕــﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮەﻛە ﺧــﯚی دەﺧﻮێرنێﺘــەوە ،ﺋــەوا ﻫــەم ﻛﺎرێﻜــﯽ ﺋەرﺷــﯿﻔﯿﯿە و ﻫــەم ﻫەﻧــﺪێ ﻛەﺳــﯿﺶ ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﺧﯚی و ﻟــە ﺳــﺎاڵﻧێﻚ دواﺗــﺮدا ﭼێــﮋی ﻟێﺪەﺑەن .ﺳــەﺑﺎرەت ﺑە ﻣەﺳــەﻟەی ڕﯾﻜﻼﻣﯿــﺶ ،ﻧــﺎ ،ﺑــە دڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﻻﻧﯿﻜــەم ﺑﯚ ﻣــﻦ ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﻧﯿﯿە، ﻧــە ﺧﻮێﻨــەری ﻧﻮﺧﺒــە ﻟە ﺋێﺴــﺘﺎدا ﻟــەو ﺋﺎﺳــﺘەداﯾە ﻛــە ﺑــە ڕﯾــﻜﻼم ﮔــﻮێ ﻟە ﺷــﯿﻌﺮ ﺑﮕــﺮێ و ﻧــە ﻣﻨﯿﺶ ﺋــەوە ﻟە ﺧــﯚم ڕادەﺑﯿﻨﻢ ﻛــە ڕﯾﻜﻼم ﺑــﯚ ﺷــﯿﻌﺮ ﺑﻜــەم و ﻧــە ڕﯾﻜﻼﻣﯿﺶ ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە دەﻛﺮێــﺖ .ﺷــﯿﻌﺮ ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوە ﺑــە دەﻧﮕــﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺧــﯚی ،ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗــﺎزە ﻧﯿﯿــە و دەﻣێﻜە ﻟــەﻻی ﺋەدەﺑــﯽ ﻣﯿﻠﻠەﺗﺎﻧﯽ ﺗــﺮ ﻫەﯾــە .ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻧەك ﺷــﯿﻌﺮ، ﺑەڵﻜــﻮ ڕۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺑــە دەﻧــﮓ ﺗﯚﻣــﺎر دەﻛﺮێــﻦ ﺗــﺎ ﺧەڵﻜﺎﻧێــﻚ ﻛــە زﯾﺎﺗــﺮ ﺑــە ﺑﯿﺴــنت وەك ﻟــە ﺧﻮێﻨــﺪەوە ﭼێــﮋ ﻟــە ﻛﺎرێﻜــﯽ ﺋەدەﺑــﯽ دەﺑــەن ،ﭼێﮋی ﻟــێ ﺑﺒەن. ﺑــەاڵم ﺑەداﺧــەوە ﻟــەﻻی ﺧﯚﻣــﺎن زۆر ﻛــەم ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑــەو ﺑــﻮارە دراوە و ﺑــەوەش ﺧەڵﻜﺎﻧێﻜــﯽ زۆر ﻛــە ﺑــە ﺟﯚرێــﻚ ﻟــە ﺟــﯚرەﻛﺎن ﺗﻮاﻧــﺎی ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾــﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﻟــە ﭼێــﮋی ﻛﺎرە ﺋەدەﺑﯿﯿەﻛﺎن ﺑێﺒەش ﺑﻮون. دﻻوەر ﻗەرەداﻏــﯽ ﭼــﯚن ﻟــە دەﻗﺌﺎوێــﺰان ﺗێــﺪەﮔﺎت. وردﺗــﺮ ﺑڵێــﻢ زﯾﺎﺗــﺮ ﻣەﺑەﺳــﺘﻢ ﻟەو ﻻﯾەﻧــەی دەﻗﺌﺎوێﺰاﻧــە ﻛــە ﺗێﻜەڵــە ﺑێــﺖ ﺑــە ﻛﺎرﯾﮕەرﺑــﻮون ﺑــە دﻧﯿﺎی ﺷــﺎﻋﯿﺮێﻜﯽ ﺗﺮ .ﺋــەم ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ﺑﯚﯾە دەﻛــەم ﭼﻮﻧﻜــە ﻫەﻧﺪێ ﺟــﺎر ﺑﺎس ﻟــە ﻟێﻜﭽﻮوﻧێﻜــﯽ ﻫﺰری دﻧﯿــﺎی ﺗﯚ و ﺳــﻮﻫﺮاب ﺳــﻮﭘﻬەری دەﻛﺮێــﺖ ﯾــﺎن ﻟــە ﻫەﻧﺪێــﻚ ﺟێــﮕﺎ ﺑــە ﺗــﯚ دەﮔﻮﺗــﺮێ ﺳــﻮﻫﺮاﺑﯽ ﻛــﻮرد ،ﺋەﮔەر ﺋەم دەرﺑڕﯾﻨە دروﺳﺘە؟ دەﻛــﺮێ ﺋــەو ﻣەﺳــەﻟەﯾە ﻟــەﭼەﻧــﺪ ڕەﻫەﻧﺪێﻜەوە ﺑــﺎس ﺑﻜﺮێﺖ، ﺑــە ﺑــڕوای ﻣــﻦ ﮔﺮﻧﮕﱰﯾﻨﯿــﺎن ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﻛﺎﺗــێ ﻣــﺮۆڤ ﻟــە ﻣﯿﺎﻧــەی ﻓێﺮﺑﻮوﻧــﯽ زﻣﺎﻧێﻜــﯽ ﻧــﻮێ و ﺑەرﻛەوﺗﻨــﯽ ﺑــەو ﺋەدەﺑﯿﺎﺗــەوە ﻛە ﺑــەو زﻣﺎﻧــە ﻧــﻮوﴎاوە ،ﺷــﺎﻋﯿﺮ و ﻧﻮوﺳــەرەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﺧﻮێﻨێﺘــەوە، ﺋــەوا ﺑﯿــەوێ و ﻧەﯾــەوێ ﻻﻧﯿﻜــەم ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﺑەرﻛەوﺗــﻦ ﺑــە ﺑەرﻫەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎﻧــﺪا ،ﺑــە ﺟﯚرێــﻚ ﻟــە ﺟــﯚرەﻛﺎن دەﻛەوێﺘــە ژێــﺮ ﻫەژﻣﻮوﻧﯿﺎﻧــەوە .ﻣــﻦ ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻚ ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧــﺪا و ﺑــە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿــﺶ ﻟــە ﻣﯿﺎﻧــەی ﻓێﺮﺑﻮوﻧــﯽ زﻣﺎﻧــﯽ ﻓﺎرﺳــﯿﯿەوە ،ﺑــە ﺋەدەﺑــﯽ ﺋێﺮاﻧــﯽ و ﺷــﯿﻌﺮی ﻓﺎرﺳــﯽ ﻟەواﻧــەش ﺳــﻮﻫﺮاﺑﯽ ﺳــﻮﭘﻬەری و ﻓــﺮوخ ﻓﺮوﺧــﺰاد و ﺷــﺎﻣﻠﯚ و ﺋﯿﺴــامﻋﯿﻞ
ﺋەﻣڕۆﺑﺰاوﺗێﻜﯽ ﺗﺎ ڕادەﯾەك ﺑﺎﺷﯽ وەرﮔێڕان ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎنﻫەﯾە و ﻫەوڵﯽ ﺷﺎﯾﺴﺘە ﻟەو ﺑﺎرەﯾەوە ﻟە وەرﮔێڕاﻧﯽ ڕۆﻣﺎن و ﺷﺎﻧﯚﻧﺎﻣەدا دراون ،ﺑەاڵم ﺑەداﺧەوە دەزﮔﺎﯾﯽ و ﺳﯿﺴﺘامﺗﯿﻚﻧﯿﻦ ﺧﻮﺋــﯽ و ﺳــﺎدق ﻫﯿﺪاﯾــەت ،وەك ﺷــﺎﻧﯚ و ﻓﯿﻠﻤﯿــﺶ ﺑــە ﺑەﻫﺮاﻣــﯽ ﺑەﯾﺰاﯾــﯽ ﻛﺎرﯾﮕــەر ﺑــﻮوم ،وەك ﭼــﯚن ﻟــە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﻣــﺪا ﺑــﯚ ﺋەدەﺑــﯽ ﻋەرەﺑــﯽ ،ﺑــە ﺳــەﯾﺎب و ﻣﺤەﻣــەد ﻣﺎﻏــﻮت و ﻣەﺣﻤــﻮود دەروێــﺶ و ﺋەواﻧــﯽ ﺗــﺮ ﻛﺎرﯾﮕــەر ﺑــﻮوم .ﻓێﺮﺑﻮوﻧــﯽ ﻫــەر زﻣﺎﻧێــﻚ و ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﺋەدەﺑــﯽ ﺋــەو واڵﺗە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺷــﯿﻌﺮﯾﺶ ،دەروازەی ﻧــﻮێ ﺑــﯚ ﺟــﯚرە ﭼێﮋوەرﮔﺮﺗﻨێــﻚ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە وەك ﺋــەوە ﻧﯿﯿــە ﺑــە وەرﮔێڕاﻧــﯽ ﺑەرﻫەﻣەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟــە زﻣﺎﻧــﯽ ﯾەﻛــەم ﯾــﺎن دووەﻣەوە ﻟێﻮەردەﮔﯿــﺮێ. ﭼێــﮋی منﻮوﻧەﺷــامن ﻟــە ﺋەدەﺑــﯽ ﺟﯿﻬــﺎن و ﺋەدەﺑﯽ ﺧﯚﺷــامﻧﺪا ﺑــﯚ ﺋەو ﺟﯚرە ﭘــێ ﻛﺎرﯾﮕەرﺑﻮوﻧــە ﻫەﯾــە ،ﻟەواﻧــە ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﮔــﯚران ﺑــﯚ ﺷــﯿﻌﺮی ﺗﻮرﻛــﯽ و ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰی ﺑــە زﻣﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن و ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻜﯿامن ﺑــﯚ ﺋەدەﺑــﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻜﯿﯽ ﻓﺎرﺳــﯽ و ﻋەرەﺑــﯽ. ﺑــە دﯾﻮێﻜــﯽ ﺗــﺮدا ﻣــﻦ ﭘێﻤﻮاﯾە ﻟە ﺋەدەﺑﺪا ﺷــﯿﻌﺮ ﺗەرﺟەﻣــە ﻧﺎﻛﺮێﺖ، ﯾــﺎن ﺋەﮔــەر ﺑﺸــﻜﺮێﺖ ﺋــەوا دەﺑێ ﻟەﻻﯾــەن ﺷــﺎﻋﯿﺮێﻜﯽ ﺑەﺗﻮاﻧــﺎی وەك ﺋەﺣﻤــەدی ﺷــﺎﻣﻠﯚوە ﺑﻜﺮێــﺖ ﻛــە ﺧــﯚی ﻧــﺎوی ﻧﺎﻧــێ ﺗەرﺟەﻣــە، ﺑەڵﻜــﻮ ﺑــە )ﺑﺎزﴎاﯾــﯽ( واﺗــە ﺑــە ﺷــﯿﻌﺮاﻧﺪﻧەوەی ﺳــەرﻟەﻧﻮێ ﺗێﻜﺴــﺘە ﺷــﯿﻌﺮﯾﯿەﻛە ﻧــﺎوی دەﻧێ. ﻣەﺑەﺳــﺘﻢ ﺑــﻮو ﺑڵێــﻢ وەك ﺟــﺎری ﺗﺮﯾــﺶ ﮔﻮﺗﻮوﻣــە ،ﺑەڵــێ ﻣــﻦ ﻟــە ڕێــﯽ ﻓێﺮﺑﻮوﻧــﯽ زﻣﺎﻧەﻛەﯾﺎﻧــەوە، ﺑــە ﺋەدەﺑــﯽ ﻓﺎرﺳــﯽ و ﺷــﺎﻋﯿﺮە ﻟەواﻧــەش ﺑەﻫﺮەﻣەﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ، ﺳــﻮﻫﺮاﺑﯽ ﺳــﻮﭘﻬەری ﻛﺎرﯾﮕــەر ﺑــﻮوم ،ﺑــەاڵم ﻣەﺳــەﻟەی ﻧــﺎو و ﻧﺎزﻧــﺎو و ﺋــەو ﺟــﯚرە ﺷــﺘﺎﻧە ،ﺗــﺎ ﺑﺘﻮاﻧــﻢ و ﭘێــﻢ ﺑﻜــﺮێ ﺧﯚﻣــﯽ ﻟــێ ﻻدەدەم و ڕەﺗــﯽ دەﻛەﻣــەوە، ﺋەﮔــەر وەك ﺷــﺘێﻜﯽ ﻧەرێﻨــﯽ و ﻧﺎو و ﻧﺎﺗــﯚرە ﺑﮕﻮﺗــﺮێ ﮔﻮێــﯽ ﺧﯚﻣــﯽ ﻟێﺪەﺧەوێﻨــﻢ و ﺧــﯚ ﺋەﮔــەر وەك ﺳــﺘﺎﯾﺶ و ﭘﯿﺎﻫەڵﺪاﻧﯿــﺶ ﺑﮕﻮﺗــﺮێ، ﺋــەوا ﺑﯚ ﻣﻦ ﺟــﯚرە ﺷــﺎﻧﺎزﯾﯿەﻛە ﻛە ﺑــە ﺳﻮﭘﺎﺳــەوە ڕەﺗــﯽ دەﻛەﻣەوە، ﭼﻮﻧﻜە ﺧﯚم ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯿﺪا ﻧﺎﺑﯿﻨﻢ. زۆر ﺑــە ﺳــﺎدەﯾﯽ دەﭘﺮﺳــﻢ: دﻻوەر ﻗەرەداﻏــﯽ ﻟــەم ﻓــەزا ﺟەﻧﺠﺎڵــەدا ﺋــەم ﻫەﻣــﻮو
ﺳــﺎدەﯾﯿە ﻟــە ﻛــﻮێ دەﻫێﻨــێ، ﺋــەم ﻫەﻣــﻮو ﻗﻮوڵﺒﻮوﻧــەوە ﭘــڕ ﻫەﺳــﺘە ﻟــە ﻛﻮێﯿــەوە دەﻫێﻨــێ ﯾــﺎن ﺗێﻜەڵﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــەو دواﻧــە و ﭘێﻜــەوە ﺑە ﺟﯚرێــﻚ ﻟە ﺟــﯚرەﻛﺎن، ﻟەواﻧەﺷــە ﺳــەﺧﺖ ﺑێﺖ ﻗﺴــە ﻟەو ﺑﺎرەﯾەوە ﺑﻜەﯾﺖ؟ ﻣــﻦ ﻫەرﮔﯿــﺰ ﻟەﮔــەڵ ﺋــەوەداﻧﯿــﻢ و ﭘێــﻢ ﺧــﯚش ﻧﯿﯿــە ﻛــە ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺗەﻧﻬــﺎ ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﺗێﻜﺴــﺘە ﺷــﯿﻌﺮﯾﯿەﻛەﯾﺪا ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺑێــﺖ و ﺋﯿــﱰ دوای ﺋــەوە ﺑﺒێﺘــەوە ﺑــە ﻛەﺳــە ﻫەڕەﻣەﻛﯿﯿــە ڕۆژاﻧەﯾﯿــەﻛﺎن ،ﺑە ﻫەﻣــﺎن ڕواﻧﯿﻨﯽ ﺑــﺎو ،ژﯾــﺎن و ﺟﻮاﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﺑﺒﯿﻨــێ و ﺑــە ﻫەﻣــﺎن دەﺳــﺖ و ﭘەﻧﺠــە ﻗﻮڕﯾﻨەﻛــە ،دەﺳــﺖ ﻟــە ﮔــﻮڵ و ﺑــەرد و ﺋــﺎو ﺑــﺪا و ﺑــە ﻫەﻣــﺎن ﮔﻮێــﯽ ڕۆژاﻧــە دەﻧﮕــەﻛﺎن ﺑــە ﺧــﯚش و ﻧﺎﺧﯚﺷــﯿﯿﺎﻧەوە ﺑﺒﯿﺴــﺘێ. ﻣــﻦ ﺗــﺎ ڕادەﯾــەك ﻫــەوڵ دەدەم ﺟﻮاﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﺳــﺎﺗﺎﻧەی ﻛــە ﺧەرﯾﻜــﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﺷــﯿﻌﺮم و ﺋــەو ﻛــەش و ﴎووﺗــەی ﻛــە ﻟــە ﺧﯚﯾﻤــەوە دەﭘێﭽێــﺖ ،ﺑﮕﻮازﻣــەوە ﻧــﺎو ژﯾــﺎن و ژﯾﺎﻧﯿــﺶ ﺑــﯚ ﻧــﺎو ﺷــﯿﻌﺮ ﺑﺎﻧﮕﻬێﺸــﺖ ﺑﻜــەم .ﻫەوڵﯽ ﻣــﻦ ﺑــﯚ ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﺷــﯿﻌﺮ ﻟــە ژﯾﺎﻧــﺪا ﺗــﺎ ڕادەی ﻫەﺳــﺘﻜﺮدن ﺑــە ﺗﺮﭘــەی دڵــﯽ ﻗﯚﺧێــﻚ و ﺑﯿﺴــﺘﻨﯽ دەﻧﮕــﯽ ﺗەﻗﯿﻨــﯽ دەﻧﻜێــﻚ ﻫەﻧــﺎر، ﻟــە ﺧﯚﻣــﺪا ﺋﺎﺷــﺖ ﺑﻜەﻣــەوە .ﺑــە ﻛﻮرﺗــﯽ ﺑڵێﻢ :ﺷــﯿﻌﺮ ﻻی ﻣــﻦ ﻫەر ﺗەﻧﻬــﺎ ﺑەﺗﺎڵﻜﺮدﻧــەوەی ﺧەﯾﺎڵێــﻚ ﻧﯿﯿــە ﻟەﺳــەر ڕووﺑەرە ﺳــﭙﯿﯿەﻛەی ﻛﺎﻏــەز و ﻧﻮوﺳــﯿﻨەوەی وەزﯾﻔــە ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﭘەراوەﻛﺮدﻧــﯽ
ژﯾﺎﻧﻜﺮدمنــە ﺗﯿﺎﯾــﺪا و ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدمنــە ﺑﯚ ﺋــەوەی دواﺗــﺮ ﺷــﺘﮕەﻟێﻚ ﺑﺒﯿﻨﻢ و دەﻧﮕﮕەﻟێــﻚ ﺑﮋﻧــەوم ﻛــە ﭘێﺸــﱰ ﻧەﻣﺒﯿﻮﯾﻮن و ﻧەﻣﮋﻧەوﺗﻮون. ﺋێــﻮە ﺑــەو ﭘﺮۆﺳــە و رەوﺗــە وەرﮔێڕاﻧــەی ﺋێﺴــﺘﺎ ﻟــە ﻫەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻫەﯾــە رازﯾــﻦ ،ﺋﺎﯾــﺎ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺋﺎﺳــﺘێﻚ ﻛــە ﺑﺘﻮاﻧــﯽ وەك ﭘﺮۆﺳــە و رەوت ﭼــﺎوی ﻟــێ ﺑﻜــﺮێ؟ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑــە وەرﮔێڕێﻚ ﺑﮕﻮﺗــﺮێ وەرﮔێــڕی ﺑــﺎش ،دەﺑــێ چ ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﺗێــﺪا ﺑێــﺖ؟ ﯾﺎن ﺋﺎﺧــﯚ وەرﮔێــڕ دەﺑــێ ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧــﺪی وەرﮔﺮێ ﻟە ﺑﻮارێﻚ؟ ﺋەﻣــڕۆ ﺑﺰاوﺗێﻜــﯽ ﺗــﺎ ڕادەﯾــەكﺑﺎﺷــﯽ وەرﮔێــڕان ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻫەﯾــە و ﻫەوڵــﯽ ﺷﺎﯾﺴــﺘە ﻟــەو ﺑﺎرەﯾــەوە ﻟــە وەرﮔێڕاﻧــﯽ ڕۆﻣــﺎن و ﺷــﺎﻧﯚﻧﺎﻣەدا دراون، ﺑــەاڵم ﺑەداﺧــەوە دەزﮔﺎﯾــﯽ و ﺳﯿﺴــﺘامﺗﯿﻚ ﻧﯿــﻦ .ﻧﺎوەﻧﺪێﻜــﯽ ﺟﯿﺪﯾــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە وەرﮔێــڕان ﻧﯿﯿــە و ﻫەوڵــﯽ ﺑﯚ ﻧــەدراوە ﻫەﺑێ، ﻛــە ﺗﻮاﻧــﺎ ﺑﺎﺷــەﻛﺎن ﻟــە ﺧﯚﯾــﺪا ﻛــﯚ ﺑﻜﺎﺗــەوە و ﭘﻼﻧێﻜــﯽ ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵەﯾﯽ ﺑــﯚ وەرﮔێڕاﻧــﯽ ﻛﺎرە ﺋەدەﺑﯿﯿــە ﺟﯿﻬﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﺴــﺘﺎ و ڕاﺑــﺮدوو داﺑﻨێــﺖ ،ﻫــەوڵ ﺑــﯚ وەرﮔێڕاﻧــﯽ ﻛﺎرە ﺋەدەﺑﯿﯿــە ﺑﺎﺷــە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن ﺑــﯚ زﻣﺎﻧــە زﯾﻨــﺪووە ﺟﯿﻬﺎﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﺑــﺪات ،ﺋــەوەی ﻟــەم ڕووەوە ﻫەﯾــە و ﻛــﺮاوە ،ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺗەﻧﻬــﺎ ﻫەوڵــﯽ ﭘەراﮔەﻧﺪەن ﻛــە وەرﮔێــڕ ﻟەﺳــەر ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﻛﺎت و دەرﻓــەت و ﻣﺎﻧﺪووﯾــﯽ ﺧــﯚی دەﯾــﻜﺎت .ﻟــەوەش ﮔﺮﯾﻨﮕﱰ ﺧەڵﻜﺎﻧــﯽ ﭘﺴــﭙﯚڕ وەك ﺋﯿﺪﯾﺘــﯚر ﻟە
دەزﮔﺎ ﭼﺎﭘەﻣەﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﻧﯿــﻦ ﻛــە ﺑەﺳــەر وەرﮔێڕاﻧەﻛﺎﻧــﺪا ﺑﭽﻨــەوە و ﻫەڵەﺑﮋێــﺮی ﺑﻜــەن ،وەرﮔێــڕان ﺑە ﺑــڕوای ﻣــﻦ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻧێﻮان دوو زﻣــﺎن و دوو ﻛﻮﻟﺘــﻮورە و ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧەوەﯾﺎﻧــە ﻟــە ﯾەﻛــﱰ ﻟــە ﭘﺎﻧﺘﺎﯾــﯽ زﻣــﺎن و ﻛﻮﻟﺘﻮورێﻜــﯽ ﻧﻮێــﺪا .ﭘﺎﺷــﺎن وەرﮔێــڕان دوای زاﻧﯿﻨــﯽ زﻣــﺎن ،ﺳــەﻟﯿﻘە و ﻧەﻓەﺳــﺪرێﮋی و درﻛﻜــﺮدن و وردﺑﯿﻨــﯽ و ﭘەﯾﱪدﻧــە .زۆر ﮔﺮﯾﻨﮕــە ﻫەوڵەﻛﺎﻧــﯽ وەرﮔێــڕان ﺑە ﻛــەم ﻧەﮔﯿﺮێــﻦ و ڕای ﺳــەﯾﺮ و ﺳــەﻣەرە و ﺳــەرﭘێﯽ و ﺑﻮﻏﺰاوﯾــﯽ ﻟــە ﺑﺎرەﯾﺎﻧــەوە ﻧەدرێﺖ .ﺑــە ﺑڕوای ﻣــﻦ ﻟــە ﺑــﺮی ﺋــەوەی وەزارەﺗــﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﯾــﺎن ﻫــەر ﻧﺎوەﻧﺪێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﺑــە ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﻛﯚﻧﮕــﺮەی وەرﮔێــڕان و ﺷــﺘﯽ ﻟــەو ﺟــﯚرەوە، ﭘــﺎرە ﻟــە دەﻋــﻮەت و ﻧﺎﻧﺨــﻮاردن و ﺳەﻓﺎﺳــﺎزﯾﺪا ﺗەﺧﺸــﺎن و ﭘەﺧﺸــﺎن ﺑــﻜﺎت ،ﻟــە ﺑــﺮی ﺋــەوە ژﯾــﺎن و ﮔــﻮزەران ﺑــﯚ منﻮوﻧــە، ﺑــﯚ وەرﮔێڕەواﻧێﻜــﯽ ﺑــە ﺗﻮاﻧــﺎی وەك ﺧەﺑــﺎت ﻋــﺎرف و ﮔــﯚران ﻣەرﯾﻮاﻧــﯽ و ﭼﯚﻣــﺎن ﻫــەردی ﻟــە دەرەوە ﺗەرﺧــﺎن ﺑﻜــەن ،ﺗــﺎ ﻛﺎت ﺑڕەﺧﺴــێﻨﻦ و ﻫەﻧﺪێــﻚ ﻟــە ﺗێﻜﺴــﺘە ﺟﻮاﻧــە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن ﺗەرﺟەﻣــەی ﺳــﻮێﺪی و ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰی ﺑﻜــەن .ﺑﯿﺮﯾﺸــﻢ ﻧەﭼێ ﺋــەوە ﺑڵێﻢ داﺧﺴــﺘﻨﯽ دەزﮔﺎی ﺋــﺎراس، ﮔﻮرزێﻜــﯽ ﻛﻮﺷــﻨﺪە ﺑــﻮو ﻛــە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑــەر ﺑﺰاوﺗــﯽ وەرﮔێــڕان ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛەوت.
18
ﺑﯚﭼﻮون
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﮔﺸﺘﯿﯿە ﯿە ﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﯿﺘﯿﯿ ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻋەﻟﯽ زەڵﻤﯽ
ﺳرۆﻛﯽ ڕووﺳﯿﺎ ﻟﺑر ﻛﭽ وەرزﺷﻮاﻧﻚ ﻟ ھﺎوﺳرەﻛی ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ڕووﺳــﯿﺎ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑە ﻫەﺑﻮوﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ ﻟــە ﻧێــﻮان ﭬﻼدﯾﻤﯿــﺮ ﭘﯚﺗﯿﻨــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ واڵﺗەﻛەﯾــﺎن و ﺋەﻟﯿﻨﺎ ﻛﺎﺑﺎﯾﭭﺎی ﻛﭽە وەرزﺷﻮان و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری واڵت دەﻛەن. ﭼەﻧــﺪ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾەﻛــﯽ ڕووﺳــﯽ ﺑاڵوﯾــﺎن ﻛــﺮدەوە ﭘﯚﺗﯿــﻦ و ﻛﺎﺑﺎﯾﭭــﺎ ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ ﻟــە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧــﺪا ﻫەﯾە و ﺗەﻧﺎﻧــەت دوو ﺗﺎﻛــﻮ ﺳــێ ﻣﻨﺪاڵﯿﺸــﯿﺎن ﻫەﯾە ،ﺑەاڵم ﻫێﺸــﺘﺎ ﻫەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﺑە ﺷﺎردراوەﯾﯽ ﻣﺎوەﺗەوە.
ﻛﺎﺑﺎﯾﭭــﺎ ﯾﺎرﯾﺰاﻧێﻜﯽ ﺟﻮﻣﻨﺎﺳــﺘﯿﻜﯽ ﻧــﺎﴎاوی ڕووﺳــﯿﺎﯾە و ﻟــە ﺋﯚڵﯚﻣﭙﯿﺎﺗﯽ 2004ﯾﺸــﺪا ﻣەداﻟﯿــﺎی زێــڕی ﺑــﺮدەوە .ﺋــەو ﺋێﺴــﺘﺎ ﺋەﺳــﯿﻨﺎی ﺳــﺎڵﯽ 2004ﯾﺸــﺪا ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ڕووﺳــﯿﺎﯾە ﻟەﺳــەر ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دەﺳــەاڵﺗﺪاری واڵت .ﭬﻼدﯾﻤﯿــﺮ ﭘﯚﺗﯿــﻦ ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 1982ژﯾﺎﻧــﯽ ﻫﺎوﺳــەرﯾەﺗﯽ ﻟەﮔەڵ ﻟﻮدﻣﯿــﻼ ﭘێﻜﻬێﻨــﺎ ،ﺑەاڵم ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﯽ ڕاﺑــﺮدوودا ﻟــە ﯾەﻛﱰی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە. ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ دەڵێﻦ ﭘێﺪەﭼێﺖ ﻟە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﻫەﻓﺘــە و ﻣﺎﻧﮕﯽ
ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛ داﻫﺎﺗــﻮودا ﭘﯚﺗﯿــﻦ ﻓەرﻣــﯽ و ﺋﺎﺷــﻜﺮا ژﯾﺎﻧــﯽ ﻫﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﺧــﯚی ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎر و وەرزﺷــﻮاﻧەی واڵﺗەﻛەﯾــﺪا ڕاﺑﮕەﯾەﻧێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێــﻚ ﺑەﺳــەر ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﻧەوەی ﻟەﻫﺎوﺳەرەﭘێﺸﻮوەﻛەﯾﺪاﺗێﭙەڕﯾﻮە. ﻮە.
ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﺑەردەوام ﻟە ﻧێﻮان ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﺋێﺮاﻧﺪا ﻫەﯾە
دەزﮔﺎی ﻫەواڵﮕﺮﯾﯽ ﺋﯿﴪاﺋﯿﻞ ﻧﻬێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت
ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی ﺋەﺗﯚﻣــﯽ ﻧێــﻮان رۆژﺋــﺎوا و ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﺑــﻮوە ﻫــﯚی ﺋــەوەی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻫەواڵﮕﺮﯾــﯽ ﺋﯿﴪاﺋﯿــﻞ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ زاﻧﯿــﺎری دەرﺑــﺎرەی ﴎوﺷــﺘﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵەی ڕاﺑــﺮدووی ﻧێــﻮان ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﺋێﺮان ﺋﺎﺷﻜﺮاﺑﻜەن. ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ دەزﮔﺎی ﻫەواڵﮕﺮﯾــﯽ ﺋﯿﴪاﺋﯿــﻞ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻛــﺮد ﻣــﺎوەی ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵێﻜە داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻧﻬێﻨــﯽ ﻟــە ﻧێــﻮان دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎراﻧــﯽ ﺑــﺎاڵی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﺑەڕێﻮە دەﭼێــﺖ و زۆرﺟﺎرﯾﺶ ﺋــەو داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺎﻧە دەرﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ زۆر ﺑﺎﺷﯿﺎنﻫەﺑﻮوە. ﻫەواڵﮕﺮﯾــﯽ ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﯿﴪاﺋﯿــﻞ ﺑــە ﻛەﻧﺎڵــﯽ دووی واڵﺗەﻛــەی ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺋەﯾﻠﻮوﻟــﯽ ڕاﺑــﺮدوودا دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎرێﻜــﯽ ﺑــﺎاڵی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟــە ﻋﻮﻣــﺎن ﻟەﮔــەڵ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎرێﻜﯽ
ﺑــﺎاڵی ﺋێــﺮان ﻛــﯚ ﺑــﻮوەوە و ﭘێﻜەوە دواﯾــﻦ ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺳــﻮورﯾﺎﯾﺎن ﺗﺎوﺗــﻮێ ﻛــﺮد .ﺋــەو ﺳــەرﭼﺎوە ﻫەواڵﮕﺮﯾﯿەی ﺋﯿﴪاﺋﯿــﻞ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ﻟــەو دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗــﻜﺎرە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾــەدا
ﺋێﺮاﻧﯿﯿەﻛــە ڕای ﮔەﯾﺎﻧــﺪووە ﻛــە ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد ﺋﺎﻣﺎدەﯾــە ﭼەﻛــە ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﻧــﺎو ﺑﺒــﺎت، ﺑــەاڵم دەﺑێــﺖ ﻟــە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸــﺪا ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻛــﺮدەی ﺳــەرﺑﺎزی دژ ﺑــە رژێﻤﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺋەﻧﺠﺎم ﻧــەدات.
ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛــەش ﺑــﻮوە ﻫــﯚی ﺋــەوەی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟــە وەﺷــﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔــﻮرزی ﺳــەرﺑﺎزی دژ ﺑــە رژێﻤــﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد ﭘەﺷــﯿامن ﺑێﺘــەوە و ﺳــﻮورﯾﺎش ﭘﺎﺑەﻧــﺪ ﺑێــﺖ ﺑــە ﺑەڵێﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﺮاﻧــەوە و ڕەزاﻣەﻧــﺪی
ﭘﯿﺸــﺎن ﺑــﺪات ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺗﯿﻤــﯽ ڕێﻜﺨــﺮاوی ﻧەﺗــەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ﺗــەواوی ﭼەﻛــە ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﻧﺎو ﺑﺒﺎت. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮی ﻫەواڵﮕﺮﯾــﯽ ﺋﯿﴪاﺋﯿــﻞ ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی زە ﺗﺎﯾﻤــﺰ ﺋــﯚف ﺋﯿﴪاﺋﯿﻠــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺳــﺎڵە داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻧﻬێﻨــﯽ ﻟــە ﻧێــﻮان دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎراﻧــﯽ ﺑــﺎاڵی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﺋێــﺮان ﻟــە ﻋەﻣــﺎن ﺑــە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﻬێﻨــﯽ ﺑەڕێــﻮە دەﭼﻦ. ﺋەو ﺳــەرﭼﺎوە ﻫەواڵﮕﺮﯾﯿە ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە دەرﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﺋەم ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە ﺑەردەواﻣﺎﻧــە ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ 6ﻫﺎوواڵﺗــﯽ ﺑــﻮوە )ﺳــﯿﺎﻧﯿﺎن ﺋێﺮاﻧﯽ و ﺳــﯿﺎﻧەﻛەی ﺗﺮﯾﺸــﯿﺎن ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ(. ﺳــەرﭼﺎوە ﻫەواڵﮕﺮﯾﯿەﻛــە ﺋەوەﺷــﯽ ڕوون ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە زاﻧﺎﯾەﻛــﯽ ﺋﺎزادﻛﺮاوەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺋەﺗﯚﻣــﯽ ﺋێــﺮان ﺑــﻮوە ﺑــە ﻧــﺎوی ﻣﻮﺟﺘەﺑــﺎ ﻋەﺗەرودﯾــە .رۆژﻧﺎﻣــەی ﻫﺎﺋﺎرﺗــﺰی ﺋﯿﴪاﺋﯿﻠﯿــﺶ ﺋﺎﺷــﻜﺮای
ﻛــﺮد ﻣﻮﺟﺘەﺑــﺎ ﻋەﺗەرودﯾــە ﻟــە ﻛﺎﻟﯿﻔﯚڕﻧﯿــﺎ و ﺑــە ﺗﯚﻣەﺗــﯽ ﻫەوڵﺪان ﺑــﯚ دەﺳــﺘﻜەوﺗﻨﯽ زاﻧﯿــﺎری ﺋەﺗﯚﻣــﯽ دەﺳــﺘﮕﯿﺮ ﻛــﺮاوە .ﺋــەو رۆژﻧﺎﻣەﯾــە ﺑــاڵوی ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﺋــەم زاﻧﺎﯾــە رۆڵﯽ ﮔــەورەی ﻟــە ﺑەرەوﭘێﺸــﱪدﻧﯽ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣــﯽ ﺋەﺗﯚﻣــﯽ و ﻣﻮوﺷــەﻛﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﺸــﺪا ﮔێڕاوە. رۆژﻧﺎﻣــەی وۆڵ ﺳــﱰﯾﺖ ﺟﯚرﻧﺎڵــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﯿــﺶ ﺑــاڵوی ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻣﺎﻧﮕــە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑﺎاڵی ﺋێــﺮان و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﭘێﻜــەوە ﺑﯿــﺮوڕا دەﮔﯚڕﻧــەوە و ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﻛــەی ﭼەﻧــﺪ رۆژێــﻚ ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎی ﺟﻨێــﭫ دەرﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﺑﯿﺮوڕاﮔﯚڕﯾﻨــەوە ﺑﻮوە .رۆژﻧﺎﻣەﻛە ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ ،ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻣﺎﻧﮕــە دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎرێﻜــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ ﺷــﺎرەزای ﻛﺎروﺑــﺎری ﺋێــﺮان ﺑەﻧــﺎوی ﭘﻮﻧﯿــﺖ ﺗەڵــﻮەر ﻟەﻻﯾــەن ﺋﯿــﺪارەی ﺑــﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎوە ڕاﺳــﭙێﺮدراوە ﺑــﯚ
ﺋــەوەی ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑــﺎاڵی وەزارەﺗــﯽ دەرەوەی ﺋێﺮاﻧــﺪا ﻗﺴــە ﺑــﻜﺎت .رۆژﻧﺎﻣەﻛە ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮدووە ﺋــەو دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗــﻜﺎرە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟﺎر ﻟە ﻣەﺳــﻘەﺗﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘــﯽ ﻛﯚﻧــﯽ ﻋەﻣﺎن ﻟەﮔــەڵ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎراﻧــﯽ ﺑــﺎاڵی ﺋێﺮاﻧﯿــﺪا ﻛــﯚ ﺑﻮوەﺗــەوە و ﭘێﻜــەوە دەرﺑــﺎرەی ﭘﺮۆﮔﺮاﻣــﯽ ﺋەﺗﯚﻣــﯽ ﺋێﺮان و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﭘﺮﺳــﯽ ﺗــﺮ ﻗﺴــەﯾﺎن ﻛــﺮدووە .رۆژﻧﺎﻣەﻛــە دەڵێــﺖ دەرﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەﻛﺎن ڕێﻜﻜەوﺗــﻦ ﺑــﻮوە ﻟەﺳــەر ﺋــەو وردەﻛﺎرﯾﯿﺎﻧــەی ﻟــە ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەی ﺋەﺗﯚﻣﯽ ﺟﻨێﭭﺪا واژۆ ﻛﺮان. ﺑاڵوﺑﻮوﻧــەوەی ﺋــەم ڕاﭘﯚرﺗﺎﻧــەش ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەی ﺗﻮوﺷــﯽ ﺳەرﺳــﺎﻣﯽ ﻛــﺮد ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەو ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧە دەڵێﻦ ﭼــﯚن ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﺋێﺮان ﺑــەم ﺟﯚرە ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە دەﻛــەن و ﻫەﻣﯿﺸــەش ﯾەﻛــﱰی وەﻛــﻮ ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ دوژﻣــﻦ ﻧﺎو دەﺑەن.
ﺷﯚڕﺷێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺟﯿﻬﺎﻧﯽ ﻋەرەﺑﯿﺪا ﺑەڕێﻮەﯾە ﺗﯚﻣﺎس ﻓﺮﯾﺪﻣﺎن
ﻟــە ﻣــﺎوەی دوو ﺳــﺎڵﯽ ڕاﺑــﺮدوودا دوو ﺟــﯚر ﺷــﯚڕش ﻟــە ﺟﯿﻬﺎﻧــﯽ ﻋەرەﺑﯿــﺪا ڕووﯾــﺎن داوە .ﯾەﻛێــﻚ ﻟــەو ﺷﯚڕﺷــﺎﻧە ﺗﻮوﻧــﺲ و ﻣﯿــﴪ و ﺳــﻮورﯾﺎ و ﯾەﻣــەن و ﻟﯿﺒﯿــﺎی ﮔﺮﺗــەوە و ﺗﺎﻛــﻮ ﺋێﺴــﺘﺎش دەرﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛــەی داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜــﯽ ﺑەﻫێــﺰ ﻧەﺑــﻮوە ﻟــە ﻫﯿــﭻ ﻛﺎم ﻟەو واڵﺗﺎﻧــەدا .ﺟﯚرەﻛــەی ﺗــﺮ ﻟــە ﺷــﯚڕش ﺳــﻌﻮودﯾە و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧــﺪاوی ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە ،ﺑــەاڵم ﺋەﻣەﯾﺎن ﻟــە ﺷﯚڕﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮوﻧﺲ و ﻣﯿــﴪ و ﯾەﻣــەن و ﻟﯿﺒﯿــﺎ و ﺳــﻮورﯾﺎ ﺟﯿــﺎوازە .ﺷﯚڕﺷــەﻛەی ﺳــﻌﻮودﯾە و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧــﺪاو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛــﯽ ڕاﺳــﺘەﻗﯿﻨە ﻟــە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێــﻮان ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن و
ﺧەڵﻜﯿــﺪا ﭘﯿﺸــﺎن دەدات .ﺋەﮔەرﯾــﺶ ﺳــەرداﻧێﻜﯽ ڕﯾــﺎز و دوﺑــەی و ﺋەﺑﻮزەﺑــﯽ ﺑﻜەﯾﺖ ﺋەوا ﻟە ﴎوﺷــﺖ و ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺋــەم ﺷﯚڕﺷــە ﺗێﺪەﮔەﯾﺖ. ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻟــە واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧــﺪاودا ﻧﯿﯿــە ،ﺑــەاڵم ﺷﯚڕﺷــەﻛەی ﻣﯿــﴪ و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﺗﺮﺳــﯽ ﻻی ﺳــەراﻧﯽ ﺋــەو واڵﺗﺎﻧــە دروﺳــﺖ ﻛﺮد. ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛەﻧــﺪاو دەزاﻧــﻦ ﻛــە ﭼﯿــﱰ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟــە ڕێــﯽ ﺑﺎﺷــﱰﻛﺮدﻧﯽ ﺑــﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﺧەڵﻜﯽ ﺑێﺪەﻧــﮓ ﺑﻜــەن .ﻫەرﺑﯚﯾــەش زۆرﺑەﯾــﺎن داوا ﻟــە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن دەﻛــەن ﺗێڕواﻧﯿﻨــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن دەرﺑﺎرەی ﺷــێﻮازی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻛﺎروﺑــﺎری واڵت و ڕێﮕﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺎﺷــﱰﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن و زﯾﺎﺗﺮﻛﺮدﻧــﯽ دەرﻓەﺗــﯽ ﺋﯿــﺶ و ﻛﺎر دەرﺑــڕن .واﺗــە ﭼﯿــﱰ ﻟــەم واڵﺗﺎﻧــەدا ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑــﺎس ﻟە دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧــﯽ ﺋﯿﴪاﺋﯿــﻞ و ﺋێــﺮان و ﭘەﯾڕەوﻛﺮدﻧﯽﺷەرﯾﻌەتﻧﺎﻛﺮێﺖ. ﺋﯿﻨﺘەرﻧێــﺖ رۆڵــﯽ ﮔــەورە ﻟــەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەی ﻧێــﻮان ﺧەڵــﻚ و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﺪا دەﮔێڕێــﺖ .ﺗﻮێــﮋەرەوان ﺑــە ﮔﺮﻧﮕﯿﯿــەوە ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﻟــە رۆڵــﯽ ﺋﯿﻨﺘەرﻧێــﺖ ﻟــە ﺷﯚڕﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿــﴪ و ﺗﻮوﻧﺴــﺪا ﻛــﺮدووە ،ﺑــەاڵم رۆڵــﯽ ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺘﯿــﺎن ﻟــە ﻛەﻧــﺪاودا ﺑــە ﻻوەﻛــﯽ ﻧــﺎو ﺑــﺮدووە .ڕاﺳــﺘﯿﯿەﻛەی
ﺋەوەﯾــە ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎی ﻛەﻧــﺪاو زۆر داﺧــﺮاوە و ﻫەرﺑﯚﯾــەش ﺧەڵﻜێﻜــﯽ زۆر ﺳــﻮود ﻟــە ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك و ﺗﻮﯾﺘــەر و ﯾﻮﺗﯿــﻮب وەردەﮔﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ڕەﺧﻨەﮔﺮﺗــﻦ ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت .ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ ﺳــﻌﻮودی دەڵێــﺖ ”ﻣــﻦ ﭼﯿــﱰ ﻫﯿﭻ رۆژﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ ﻧﺎﺧﻮێﻨﻤەوە. زۆر ﺗﻮﯾﺘــەر ﺑــەﻛﺎر دەﻫێﻨــﻢ و ﻫــەر ﺋــەو ﻣﺎڵﭙــەڕەش ﺳــەرﭼﺎوەی ﻫەواڵﯽ ﻣﻨــە“ .ﺋــەم ﮔەﻧﺠــە و ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﺳــﻌﻮودﯾە و ﻛەﻧــﺪاو ﺑــەم ﺟــﯚرە ﺑﯿﺮ دەﻛەﻧــەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن رۆژﻧﺎﻣــە و ﮔﯚﭬﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﻛﺮدوون. ﻧﺰﯾﻜــەی ﻧﯿــﻮەی ﺑەﻛﺎرﻫێﻨەراﻧــﯽ ﻣﺎڵﭙــەڕی ﺗﻮﯾﺘەر ﻟە ﺟﯿﻬﺎﻧــﯽ ﻋەرەﺑﯿﺪا ﻟە ﺳــﻌﻮودﯾەدان .زۆرﯾﻨــەی ﺋەواﻧﯿﺶ ﻟــە رێﯽ ﺋەم ﻣﺎڵﭙــەڕەوە ڕەﺧﻨە ﻟە ﺑﻮارە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵــﮕﺎی ﺳــﻌﻮودی دەﮔــﺮن ،ﻟەواﻧــەش ﺣﻜﻮوﻣــەت .ﺷــﺎ ﻋەﺑــﺪواڵی ﭘﺎﺷــﺎی ﺳــﻌﻮودﯾە ﻟــە ﻻﯾــەن ﺳــﻌﻮودﯾەﻛﺎﻧەوە ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘە ،ﺑــەاڵم ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺗــﺮی واڵت ﺑــە ﮔەﻧﺪەڵــﯽ و ﻛەﻣﺘەرﺧــەم ﻟــە ﭼﺎرەﺳــەرﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﺪا ﺗﯚﻣەﺗﺒــﺎر دەﻛــەن .ﻫەرﺑﯚﯾــەش ﺳــﻌﻮودﯾەﻛﺎن ﻟــە ڕێــﯽ ﺗﻮﯾﺘــەر و
ﻓەﯾﺴــﺒﻮوﻛەوە دەﻧﻮوﺳــﻦ :ﺋەﮔــەر ﭼﺎوﻣــﺎن ﺑــە ﺷــﺎ ﻋەﺑــﺪواڵ ﺑﻜەوێﺖ، ﺋــەوا ﻫەڵــەی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋــەم واڵﺗــەی ﭘــێ ڕادەﮔەﯾەﻧﯿــﻦ ،ﻟەواﻧەش ﮔەﻧﺪەڵــﯽ و ﺧﺮاﭘــﯽ ﺳﯿﺴــﺘەم و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛێﺸەی ﺗﺮ. دە رۆژ ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺷــەﭘﯚﻟێﻜﯽ ﺑەﺧــﻮڕی ﺑﺎراﻧﺒﺎرﯾــﻦ ﭼەﻧــﺪ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛــﯽ ﺳــﻌﻮودﯾەی ﮔﺮﺗــەوە. واڵت ﺷــەرﻗﯽ رۆژﻧﺎﻣــەی
ﺧەڵﻜــﯽ ﺑﺎﺳــﯽ دەﻛﺎت ﺗەﻧﯿــﺎ ﻗﺴــە و ﻗﺴــەڵﯚﻛە“ .ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛــەش ﮔﻮﺗــﯽ” :ﻛﭽﺎﻧــﯽ زاﻧﻜــﯚی ﺷــﺎزادە ﻧــﯚران ﻫﯚﻛﺎری ﺋــەم ﻻﻓــﺎوەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛﭽﺎﻧﯽ ﺋــەو زاﻧﻜﯚﯾــە ﺗــﺎوان دەﻛەن“. ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەﻛــەش ﻟــە وەاڵﻣــﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛەدا دەڵێــﺖ ”ﻫــﯚﻛﺎری ﺋەم ﻻﻓﺎوە ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧە“. ﭼەﻧــﺪ ﻫەﻓﺘەﯾــەك ﭘێــﺶ ﺋێﺴــﺘﺎش ﭬﯿﺪﯾﯚﯾــەك ﻟــە ﺋﯿــامرات ﻟــە ڕێــﯽ
ﺷﯚڕﺷەﻛەی ﺳﻌﻮودﯾە و واڵﺗﺎﻧﯽﻛەﻧﺪاوﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﯽ ڕاﺳﺘەﻗﯿﻨە ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪی ﻧێﻮان ﺑەرﭘﺮﺳﺎن و ﺧەڵﻜﯿﺪا ﭘﯿﺸﺎن دەدات ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗێﺮێﻜــﯽ ﺑــاڵو ﻛــﺮدەوە و ﻟەﮔــەڵ ﺋــەم ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗێﺮەﯾﺸــﺪا ﺋــەم ﭘﺮﺳــﯿﺎرەی ﻛﺮدﺑــﻮو” :ﺑﯚﭼــﯽ ﻻﻓــﺎو ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ڕﯾــﺎزی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘــﯽ داﭘﯚﺷــﯽ؟“ ﻫــەر ﻟــە ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗێﺮەﻛەدا ﺳــێ ﻛەس وەاڵﻣﯽ ﺋــەم ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﯾﺎن داﺑﻮوەوە :ﺑەرﭘﺮﺳــێﻚ ،ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨــﯽ و ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ. وەاڵﻣــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛە ﺑــەم ﺟــﯚرە ﺑــﻮو” :ﻻﻓــﺎو ڕووی ﻧــەداوە .ﺋــەوەی
ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــەوە ﻣﺎڵﭙــەڕە ﺑــاڵو ﺑــﻮوەوە .ﻟــە ﭬﯿﺪﯾﯚﻛــەدا ﺋــەوە دەردەﻛەوێــﺖ ﻛــە ﺑەرﭘﺮﺳــێﻚ ﻟــە ﺷــﯚﻓێﺮێﻜﯽ ﺗــﺮ دەدات .ﺋــەم ﭬﯿﺪﯾﯚﯾە ﺑــﻮوە ﻫﯚی ﺷــەرﻣەزارﺑﻮوﻧﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛە .ﻫەﻓﺘــەی راﺑــﺮدووش ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﻫــەژار ﭬﯿﺪﯾﯚﯾەﻛﯽ ﻟە ﻣﺎڵﭙــەڕی وەﺗــﺲ ﺋــەپ ﺑاڵو ﻛــﺮدەوە. ﻟــە ﭬﯿﺪﯾﯚﻛــەدا ﺋــەوە دەﺑﯿرنێــﺖ ﻛە ﺧﺎﻧــﻮوی ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەﻛــە دڵﯚﭘــە
دەﻛﺎت و ﻫەﻣــﻮو ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﻣﺎڵەﻛــەی ﺗــەڕ ﺑــﻮوە .ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەﻛــە دەڵێــﺖ ”ﻣــﻦ ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﺳــﻌﻮودﯾﻢ و ﺑــەم ﺟــﯚرە دەژﯾــﻢ. وەزﯾــﺮی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻜﺮدن ﻟــە ﻛﻮێﯿــە؟ ﺋــەو ﻣﻠﯿﺎرەﻫــﺎ دۆﻻرە ﭼﯿــﯽ ﻟێﻬﺎت ﻛە ﭘﺎﺷــﺎ ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﺗەرﺧﺎﻧــﯽ ﻛــﺮد .ﻛﻮان ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﻢ؟ وا ﻫەﺳــﺖ دەﻛــەم ﻫﯿــﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿــەك ﻟە ﻧێﻮان ﻧــﺎو ﺧﺎﻧﻮوەﻛەم و ﺳەر ﺷەﻗﺎﻣﺪا ﻧﯿﯿە“. ﻟــە ﺳــﻌﻮودﯾە و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﻛەﻧــﺪاو ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻛەﺳــﻢ ﺑﯿﻨــﯽ ﻛــە ﻫﺎوﺷــێﻮەی ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻣﯿــﴪ و واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﻋەرەﺑــﯽ دەﯾﺎﻧەوێــﺖ ﭼﺎﻛﺴــﺎزی و ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری ﮔﺮﻧــﮓ ﻟــە واڵﺗەﻛﺎﻧﯿﺎﻧــﺪا ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪرێــﺖ. ﺑــەاڵم ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳــﻌﻮودﯾﯿەﻛﺎن و داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﻛەﻧــﺪاو ﻟــە ﺷﯚڕﺷــﯽ ﻣﯿﴪﯾﯿــەﻛﺎن و ﺗﻮوﻧﺴــﯿﯿەﻛﺎن و ﺳــﻮورﯾﯿەﻛﺎن و ﻟﯿﺒﯿﺎﯾﯿــەﻛﺎن ﺟﯿــﺎوازە .ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻟــە وﯾﺴــﺖ و ﻓﺸــﺎری ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿــﺎن ﺗێﺪەﮔــەن .ﺑــﯚ منﻮوﻧــە ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋﯿــامرات ﺳــﱰاﺗﯿﮋێﻜﯽ ﺗﺎﻛــﻮ ﺳــﺎڵﯽ 2021ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪووە .ﺗــەواوی 46وەزارەت و داﻣــەزراوە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ واڵت ﭘﻼﻧێﻜﯿــﺎن ﺑــﯚ داﻧــﺮاوە و دەﺑێــﺖ ﻟــە ﻣــﺎوەی 3
ﺳــﺎڵﺪا ﺋــەو ﭘﻼﻧــە ﺑــە ڕێﻜﻮﭘێﻜﯽ ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜــەن .ﻣەرﯾــەم ﺣەﻣــﺎدی ﺗەﻣــەن 48ﺳــﺎڵ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﯾەﻛــەی ڕاﭘەڕاﻧﺪﻧــﯽ ﺋﯿﺸــﻮﻛﺎری ﺣﻜﻮوﻣەﺗــە .ﺋــەو ﺋﺎﻓﺮەﺗــە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﻫەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪن ﺑﯚ ﺋﯿﺸــﻮﻛﺎری وەزﯾــﺮ و ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛﺎن دەﻛﺎت و ﺋــەو ﻫەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪﻧەش دەﮔەﯾەﻧێﺘــە ﻻی ﺋەﻣﯿــﺮی واڵت. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿــﺶ ﺳــﺎاڵﻧەش زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﺗــەواو دەرﺑــﺎرەی ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﻫــەر وەزارەﺗێــﻚ ﺑــە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎن ڕادەﮔەﯾەﻧێﺖ. ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋــەوەی ﻟــەم واڵﺗﺎﻧــەدا ﻫەﯾــە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن ﻫەﺳــﺖ دەﻛــەن دەﺑێــﺖ ﺑــەو ﺟــﯚرە ﺑﻜــەن ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺷــەرﻋﯿﯿەﺗﯿﺎن ﻫەﺑێــﺖ. ﺑــەاڵم ﻛﺎﺗێــﻚ ﺳــەرۆك واڵﺗێﻚ ﺋەم ﻛﺎرە دەﻛﺎت ﺳــەرۆﻛﯽ واڵﺗﺎﻧــﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﻧﺎﭼــﺎر دەﺑــﻦ وەﻛــﻮ ﺋــەو ﺑﻜــەن .ﺋەﻣــەش ﺷــەﻓﺎﻓﯿﯿەت زﯾﺎﺗــﺮ دەﻛﺎت .ﭘێﺪەﭼێــﺖ ﻣﺎڵﭙــەڕە ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﻟــە داﻫﺎﺗــﻮودا ﺑﺘﻮاﻧــﻦ رۆڵــﯽ ﮔەورەﺗﺮ و ﮔﺮﻧﮕﱰﯾﺶ ﺑﮕێڕن. ﺳەرﭼﺎوە :رۆژﻧﺎﻣەی ﻧﯿﻮﯾﯚرك ﺗﺎﯾﻤﺰیﺋەﻣەرﯾﻜﯽ
ﺟﯚراوﺟﯚر
ژﻣﺎرە ) ، (25ﭼﻮارﺷەﻣﻤە2013/ 12/ 4 ، ﻫەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺳﻮﻋﺎد ﺣەﺳەنن
ﭼﻧﺪ وﺗﯾﻛﯽ ﻧﯿﻠﺴﯚن ﻣﺎﻧﺪﻼ ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﯾەﻛﺪا ﻛﺎرێﻚ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە ﻟە ﻫەﻣﻮو ﺗەﻣەمنﺎﻧﺪا ﺋﺎزارﻣﺎن ﺑﺪات. ﺑﯚ ﺋ زۆری دەوێ ەوەی ﺑﺒﻤە ﺋەو ﻣﺮۆﭬەی ﻛە ﺧﻮازﯾﺎرﯾﻢ ﺋێﻤە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟە ﭼﺮﻛە ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺷــﻢ دەوێــﻦ ،ﺑــە وﺷــە و دەﺳــﺘەواژەی ﺟــﻮان و ﭘﺎڵــەوان ﻛەﺳــێﻜە ﻫــەر ﻛﺎرێﻚ ﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ دەﺑــێ ﺑــەردەوام ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﺧﯚ ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺧﯚﯾــﺪا ﺑــﻜﺎت ،ﺑەﺑــێ ﻟﻟەﺑە ەﺑەررﭼﺎوﮔ دەرەﻧﺠﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ. اﯾﯿﺎن ﻟێ ﺑﻜەم ،ﭼﻮﻧﻜە رەﻧﮕە ﺋەوە دواﺟﺎر ﺑێ ﻛە دەﯾﺎﻧﺒﯿﻨﻢ. ﻫﺎوڕێﯿﺎﻧە ﻣﺎڵﺌﺎو ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﮔە ﻧﺎﺧﯚﺷــﯽ و ﭘەرێﺸــﺎﻧﯿﺪا رەﻧﮕــە زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎزارﻣــﺎن ﺑﺪەن، ورەﺑــﻮون ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﺋەزﻣــﻮون و ﺋــەو واﻧﺎﻧــەوە ﻫەﯾــە ﻛــە ﻟێﯽ ﻓێــﺮ ﺑﻮوﯾﻨــە ،ﻧەك ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﭘێــامن واﯾە ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ ﺋ ەوەی ﭼەﻧﺪ ﺟﺎر ﺟەژﻧﯽ ﻟەداﯾﻜﺒﻮومنﺎن ﮔﺮﺗﻮوە. ﻫەﻧﺪێ ﺟﺎر ﯾﺎرﻣەﺗﯿامن دەدەن. ﺑێﮕﻮ ﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، دەﺑێ ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋەﮔەر ﻣــەودای ﻧێــﻮان ﻫﺎوڕێﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋێﻤــە ﺑەرﭘ ﺮﺳــﯿ ﺎرﯾﻦ ﻟــە ﻫــەر ﻛﺎرێﻚ ﻛــە ﻫﺎوڕێﯿەﺗــﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨە ﺑــەردەوام دەﯾﻜەﯾــﻦ ،ﺋەﻣــە ﺳــەرەڕای ﺋەو ﻫەﺳــﺘەﯾە ﻛە ﻫەﻣﺎﻧە. دوور ﺑێ ،ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ راﺳﺘەﻗﯿﻨەش ﻫەر ﺑەو ﺷێﻮەﯾەﯾە. زۆر ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺑەاڵم ﺑــەو واﺗﺎﯾە ﻧﯿﯿــە ﻛە ﻣﺎﻓــﯽ ﺑێﺒەزەﯾــﯽ و ﺋﺎزارداﻧﯽ دوو ﻛەس رەﻧﮕە ﻟە ﺋــەو ﻛﺎﺗەی ﺗــﻮوڕەم ،ﻣﺎﻓــﯽ ﺧﯚﻣە، ﺷﺘێﻚ ﺑڕواﻧﻦ ،ﺑەاڵم ﺑە دوو ﺷێﻮەی ﺟﯿﺎواز ﺑﯿﺒﯿﻨﻦ. ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺧەڵﻜﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑەﺧﯚم ﺑﺪەم. رەﻧﮕــە ژﯾﺎمنــﺎن ﻟــە ﻣــ ﺎوەی ﭼەﻧــﺪ ﺳــەﻋﺎﺗ ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ێﻜﺪا ﻟەﻻﯾــەن ﻛەﺳــﺎﻧێﻜەوە ﺑﮕــﯚڕدرێ ﻛە ﻫﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚﻧەﻣﺎﻧﻨﺎﺳ ﯿﻮن. ژﯾﺎن ﺑەﻫﯚی ﺧەم و ﺋﺎزاری ﺋێﻤەوە ﻧﺎوەﺳﺘێ. ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﻣەاڵﯾەﺗــﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﻟەﺳــەر ﺑﻮوﻧﻢ ﻫەﺑــﻮوە ،ﺑەاڵم دەﻣەﻗﺎڵــە و ﻛێﺸــەی ﻧێﻮاﻧــﯽ دوو ﻛــەس دەرﻓــەت و دۆﺧــﯽ ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾــﯽ و ﻛﯚ ﺑــەو واﺗﺎﯾــە ﻧﯿﯿــە ﻛــە ﺋــەوان ﯾەﻛﱰﯾــﺎن ﺧــﯚش ﻧﺎوێ .ﺋﺎﺷﺘﯿﯽ ﻧێﻮان دوو ﻛە ﺧﯚم ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرم ﻟەوەی ﻛە دەمبە ﭼﯽ. ﺳﯿﺶ ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾە ﻧﯿﯿە ﻛە ﺋەوان ﯾەﻛﱰﯾﺎن ﺧﯚش دەوێ. ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﻫــەوڵ ﺑــﺪەم ،ﭼﻮﻧﻜە رەﻧﮕــە ﺑﺒێﺘە ﻫﯚی ﺋــەوەی ﺑە رەﻧﮕــە ﻫﺎوڕێﯿەﻛــامن ﺳــەرەڕای ﺋــەوەی ﻛ ﻧﺎﺑــێ ﺑــﯚ دۆزﯾﻨــەوەی ﻧﻬێﻨﯿﯿــەك زۆر ەﺳــێﻜﯽ ﺑــﺎش و ﻫێﻤﻨــە ،ﺑــەاڵم ﻫەﻧــﺪێ ﺟﺎر ﺋﺎزا رﻣﺎن ﺑﺪا و ﺋێﻤەش دەﺑێ ﺑەو ﻫﯚﯾەوە ﻟێ ﺑﺒﻮورﯾﻦ. ﺗەواوﯾﯽ ژﯾﺎﻧﻢ ﺑﮕﯚڕێ. ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، دﯾــﻮاری ژوورەﻛﺎمنــﺎن داوە ،رێــﺰ و ﮔەورەﯾﯿــامن ﺑــﯚ ﺋەﮔەر رواﻧﯿﻦ و ﺑﯚﭼ ﻮوﻧﯽ ﺋــەو ﻣﯚڵــەت و ﺳﻮﭘﺎﺳــﻨﺎﻣﺎﻧەی ﻟــە ﺧﯚم ﻛﯚﻧﱰۆڵ ﻧەﻛەم ،دواﺟﺎر ﺋەو ﻣﻦ ﻛﯚﻧﱰۆڵ دەﻛﺎت.
19
ﻧﺎﻫێﻨﻦ. ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢﻟەوەی، ﺋــەو ﻛەﺳــەی ﻫەﻣــﻮو ﺷــﺘێﻜﯽ ﻫەﯾــە ،ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﱰﯾﻦ ﻛــەس ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﻛەﺳــێﻚ ﺧﯚﺷﺤﺎڵە ﻛە زﯾﺎﺗﺮﯾﻦ ﺳﻮود ﻟەو ﺷﺘﺎﻧە وەرﺑﮕﺮێ ﻛە ﻫەﯾەﺗﯽ.
ﻣﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎرەﻛﺎن
ﻧﺰﯾﻜی ﭼﻮار ھزار ﺟﯚری ﻣﺎر ﻟﺳر ﮔﯚی زەوی ھﯾ .وﺷﻜﺎﻧﯽ ،ﺋﺎو ،ژﺮزەوی و ﺳر درەﺧﺘﻛﺎن ،ﺷﻮﻨﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﺎرە .ﺋو ﺧﺸﯚﻛﺎﻧ ﻟﺳر ﺗواوی ﮔﯚی زەوی ﺟﯿﺎ ﻟ ﺟﻣﺴرەﻛﺎن و ھﻧﺪێ دورﮔدا ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھﯾ .ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎر ﺣوت ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺗﺮ درﮋە و ھﻧﺪێ ﺧﻚ ﭘﯿﺎن واﯾ ﻛﺮﻣ.
ﻣﺎری ﺷﯿﻨﯽ ﺑﻠﭽﺮ
ﻣﺎری ﺗﺎﯾﭙﻦ
ﻣﺎری ﺋﻓﻌﯽ
ﺋــەو ﺟــﯚرە ﻣــﺎرە ،ژاراوﯾﱰﯾــﻦ ﺟــﯚری ﻣــﺎرە .ﻣﯿﻠــﯽ ﮔﺮاﻣێــﻚ ﻟــە ژاری ﻣﺎری ﺷــﯿﻦ، دەﺗﻮاﻧــێ ﻫــەزار ﻣﺮۆﭬــﯽ ﺑەﺗﻮاﻧــﺎ ﺑﻜــﻮژێ و ﻟــەو ﻛﺎرەﺷــﺪا زۆر ﻟێﻬﺎﺗــﻮوە .ﺋەﮔــەر ﯾەك ﻟەﺳــەر ﭼــﻮاری ژاری ﺋــەو ﻣــﺎرە ﺑﭽێﺘە ﻧﺎو ﻟەﺷــﯽ ﻣﺮۆﭬــەوە ،ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋەو ﻛەﺳــە ﻟە ﻣــﺎوەی ﻛەﻣــﱰ ﻟــە ﺧﻮﻟەﻛێﻜــﺪا دەﻣــﺮێ .ﻣﺎﺳــﯿﮕﺮەﻛﺎن ﺳــەرەﻛﯿﱰﯾﻦ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧــﯽ ﺋەو ﻣــﺎرە ژاراوﯾﯿــەن .ﻣــﺎری ﺷــﯿﻨﯽ ﺑێﻠﭽێــﺮ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﻧﺎوﭼــە ﺑﺎﻛﻮرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﻮﺳــﱰاﻟﯿﺎ و رۆژﻫەاڵﺗﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﺋﺎﺳﯿﺎ دەژی.
ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟــە ﻣﺎرێﻜــﯽ ﺗﺮی ﺋﻮﺳــﱰاﻟﯽ ﺑﱰﺳــێﯿﻦ ﻛــە ﺋەوﯾــﺶ ﻣــﺎری ﺗﺎﯾﭙﻨــە .ژاری ﺋــەو ﻣــﺎرە ﺑەرادەﯾــەك ﺑەﻫێﺰە ﻛــە ﺑەﯾەﻛﺠــﺎر دەﺗﻮاﻧــێ 12ﻫەزار ﺋــﺎژەڵ ﻟــە ﻗەﺑﺎرەی ﻣــەڕدا ،ﺑﻜــﻮژێ .ژاری ﺗﺎﯾﭙــﻦ زۆر ﺑەﺧێﺮاﯾــﯽ دەﭼێﺘــە ﻧــﺎو دەﻣــﺎر و ﻟەﮔــەڵ ﺧﻮێﻨــﺪا ﺗێﻜــەڵ دەﺑــێ ،دواﺗــﺮ ﻫەﻣــﻮو دەﻣــﺎرەﻛﺎن دەﮔــﺮێ و دواﺟــﺎر دەﮔﺎﺗــە دڵ و ﺑەﺗەواوی ﭘەﻛﯽ دەﺧﺎت .ﺋەو ﻣﺎرە ﻟە رﯾﺰﺑەﻧﺪی ﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ”ﻣﺎﻣﺒﺎی رەش“داﯾە.
ﺋــەو ﻣــﺎرە ﻛــە ﺟﯚرێﻜــە ﻟــە ﺋەﻓﻌــﯽ ،زۆر ژاراوﯾﯿــە ،ﺑــەاڵم ﺑﭽﻮوﻛﯿﺸــە .درێﮋاﯾــﯽ ﻣﺎرەﻛــە دەﮔﺎﺗــە 75ﺳــﺎﻧﺘﯿﻤەﺗﺮ و زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە واڵﺗﺎﻧﯽ ﺋەﻓﺮﯾﻘــﯽ و رۆژﻫەاڵﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﺪا دەژی .ﻣــﺎری ﺋەﻓﻌــﯽ ﻛﺎﺗــێ ﻫەﺳــﺖ ﺑــە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ دەﻛﺎت ،ﺟــﯚرە دەﻧﮕێﻜــﯽ ﻟێــﺪێ و ﺑەﺷــێﻮەی ﭘﯿﺘــﯽ ”ﺋێــﺲ“ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾــﺶ ﺟﻮوڵــە دەﻛﺎت .ﺋــەو ﻣــﺎرە ﺑــە ﺟﺎرێــﻚ ﭘێــﻮەدان ،دەﺗﻮاﻧــێ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﺳــێ ﻫەزار و 300ﻣﺸــﻚ ﺑﻜــﻮژێ .ﻟێﻜﯚڵــەرەوەﻛﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾــە ﺋــەو ﻣــﺎرە ،ﻫــﯚﻛﺎری زۆرﺑــەی ﻣﺮدﻧەﻛﺎﻧــە ﻛــە ﺑەﻫــﯚی ﭘێﻮەداﻧــﯽ ﻣــﺎرەوە ﺗﯚﻣﺎر ﻛــﺮاون .ﺑــە ﻫــەر ﺟﺎرێــﻚ ﭘێــﻮەدان 20 ،ﻣﯿﻠﯿﮕــﺮام ژاری ﻣــﺎری ﺋەﻓﻌــﯽ دەﭼێﺘــە ﻧــﺎو ﻟەﺷﯽﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ.
ﻣﺎری ﻗﺎوەﯾﯽ رۆژھت رەﻧﮕــە ﺑەﻫــﯚی ﻧﺎوەﻛەﯾــەوە ﻫەﺳــﺖ ﭘێﺒﻜــەن ﺋەو ﻣــﺎرە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪار ﻧﯿﯿــە ،ﺑەاڵم ﻓﺮﯾــﻮی ﺋــەوە ﻣەﺧــﯚن ،ﭼﻮﻧﻜــە ﯾــەك ﻟــە ژاراوﯾﱰﯾــﻦ ﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەر ﮔــﯚی زەوﯾﯿە. ﻟەﺷــﯽ ﻣــﺎری ﻗﺎوەﯾــﯽ زۆر ﭘﺘەوە و ﺑەﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ ﻧﺎﻣــﺮێ ،ﺑﯚﯾــە دەﺗﻮاﻧێ ﻟە ﻫەر ﺷــﻮێﻨێﻚ ﺑﯿــەوێ ،ﺑﮋﯾــﺖ .زﯾﻨﺪەوەرﻧﺎﺳــﺎن دەڵێــﻦ ﺷــﻮێﻨﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﻣﺎرە ،ﺋﺎﺳــﯿﺎ و ﺋﻮﺳــﱰاﻟﯿﺎﯾە .ﻣــﺎری ﻗﺎوەﯾــﯽ زۆر ﺧێﺮاﯾــە و ﺑەﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧــێ ﻣﺮۆﭬێــﻚ ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ راﻛﺮدﻧــﺪا ﺑﻜﺎﺗــە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿــﯽ ﺧــﯚی .ﻧﯿــﻮەی ژاری ﺋــەو ﻣــﺎرە دەﺗﻮاﻧــێ ﻟە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺧﻮﻟەﻛێﻜﺪا،ﻛەﺳێﻚﺑﻜﻮژێ.
ﺑﻮش ﻣﺳﺘﺮ ﺑــﻮش ﻣەﺳــﺘێﺮ ﻣﺎرێﻜــﯽ ﺗﺮﺳــﻨﺎﻛﯽ ﺗــﺮی ﺳــەر ﮔــﯚی زەوﯾﯿــە .درێﮋاﯾﯽ ﺋــەو ﺟﯚرە ﻣﺎراﻧــە دەﮔﺎﺗــە ﭼــﻮار ﻣەﺗــﺮ و ﺋــەوەش ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧﺪﯾﯿەﻛــە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑﺒﻨــە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻣــﺎری ﺋەﻓﻌﯿــﯽ دﻧﯿــﺎ .ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎی ﺑﺎﺷــﻮور ﺷــﻮێﻨﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﻣﺎرەﯾــە و ﺧەڵﻜــﯽ ﻛﯚﺳــﺘەرﯾﻜﺎ زۆری ﻟێﺪەﺗﺮﺳــﻦ .ژاری ﺋــەو ﻣــﺎرە ﺑەرادەﯾــەك ﺑەﻫێــﺰە ﻛــە دەﺗﻮاﻧــێ ﻫــەزار و 650ﻣﺸــﻚ ﺑەﯾەﻛــەوە ﺑﻜــﻮژێ .ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەواﻧــەی ﻛــﺮاون ،ﻣــﺎری ﺑــﻮش ﻣەﺳــﺘێﺮ دەﺗﻮاﻧــێ ﺑەﺟﺎرێــﻚ 400ﻣﯿﻠﯿﮕــﺮام ژار ﻟــە ﻧــﺎو ﻟەﺷــﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەﻛەیﺑﻜﺎت.
ﻣﺎری ﻛﺮاﯾﺖ ﺋــەو ﻣــﺎرە ﻛە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﻣﺎﻟﯿﺰﯾﺎﯾــە ،ﻟــە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەر ﮔــﯚی زەوﯾﯿــە و زۆرﺑــەی ﺋﺎژەڵــەﻛﺎن ﻟێــﯽ دەﺗﺮﺳــﻦ .ﻧﯿــﻮەی ژاری ﺋــەو ﻣــﺎرە، دەﺗﻮاﻧــێ ﺋــﺎژەڵ ﯾــﺎن ﻣــﺮۆڤ ﺑﻜــﻮژێ .ﻣــﺎری ﻛﺮاﯾــﺖ ﺑەزەﯾــﯽ ﺑــە ﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺸــﺪا ﻧﺎﯾــەت و دەﺗﻮاﻧــێ ﻫــەر ﺟــﯚرە ﻣﺎرێــﻚ راو ﺑــﻜﺎت .ﺋــەو ﻣــﺎرە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟــە ﺷــەواﻧەدا ڕاو دەﻛﺎت .ﻛﺮاﯾــﺖ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻛﺎﺗێــﻚ دژﻛــﺮدەوەی دەﺑــێ ﻛــە ﻫێﺮﺷــﯽ ﺑﻜەﻧــە ﺳــەر ،ﺑﯚﯾــە ﺋەﮔــەر ﺋــﺎزار ﻧــەدرێ ،ﺋــەوا ﺑێﺌــﺎزارە .ژاری ﺋــەو ﻣــﺎرە 16ﻫێﻨــﺪەی ژاری ﻣــﺎری ﻛﻮﺑــﺮا ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮە.
ﻣﺎری ﺑوری ﺷــێﻮەی ﭘێﺴــﺖ و رەﻧﮕــﯽ زەرد و رەﺷــﯽ ﺋــەو ﻣــﺎرە ،واﯾﻜــﺮدووە ﻧــﺎوی ﻣــﺎری ﺑــەوری ﻟێﺒﻨــﺪرێ .ﺋــەو ﻣــﺎرە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮوری ﺋﻮﺳــﱰاﻟﯿﺎ دەژی و ﺑــە ﯾــەك ﻟــە ژاراوﯾﱰﯾــﻦ ﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﻬــﺎن دەﻧــﺎﴎێ و درێﮋاﯾﯿەﻛــەی دەﮔﺎﺗــە دوو ﻣەﺗﺮ .ﺋــەو ﻣﺎرە ﺑــە ﺟﺎرێﻚ ﭘێــﻮەدان دەﺗﻮاﻧــێ 112ﻣﯿﻠﯿﮕــﺮام ژار ﺑﻨێﺮێﺘە ﻧــﺎو ﻟەﺷــﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەﻛەﯾەوە، ﺑــەو رێــﮋە ژارەش زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 13ﻫــەزار ﻣﺸــﻚ دەﺑﻨــە ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ .ژﻣــﺎرەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿــﺎن ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارن و ﻫــەر ﺑــەو ﻫﯚﯾەﺷــەوە ﻛــەس ﺣــەز ﻧــﺎﻛﺎت ﭼــﺎوی ﺑــە ﻣﺎرێﻜــﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾەﺑﻜەوێ.
www.wishe.net ﻟ ﻣﺎﭙڕی وﺷ ھﻣﻮو زاﻧﯿﺎرﯾﯿك ﺑﺒﯿﻨ
ﭼەﻧﺪ وﺗەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﻠﺴﯚن ﻣﺎﻧﺪێﻼ
wishe@wishe.net
ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳرﺑﺎز ﺳﺎﺢ
19
kawa@wishe.net
دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟﻟﯿﻞ ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن
19
sarbaz25@yahoo.com
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟم
Heftenameyekî sîyasî giştîye
araakar4@gmail.com
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
ﻫەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋﺳﻮەد
ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎرەﻛﺎن
0964(0)7502376262
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ
0964(0)7502386262 ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ﻫەوﻟێﺮ
ﻟە ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ چ ﺑﺎﺳە؟ ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ
دﻧﯿﺎوەكدێﻮﺧﯚیدەﻧﻮێﻨێ
ﻛﯚﻛﺮدﻧوەی :ﻛرﯾﻢ ﻋﺑﺪوﻟﻜرﯾﻢ ﭼەﻧــﺪ ﻛﻮرﺗەﻧﺎﻣەﯾەﻛــە ﺑ ــە ﻣﯚﺑﺎﯾــﻞ ﻫﺎﺗــﻮوە .ﺑﺎﺳــﯽ ﺑﺎ رود ۆﺧـ ـﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ژ ﯾﺎﻧـ ـﯽ ﺧ ەڵــﻚ دەﻛەن. ﺋــ ﻮرﺗ ەﻧﺎ ەم ﻛ ﻣﺎﻧــە ﺑﺨﻮێﻨــەوە دە ز اﻧـ ـﯽ ﭼﯽ ﻟــەم واڵﺗــە ڕوو دەدا. • ﻛﺎﻛــە ﻣــﻦ ﻛەرﯾﻤــﯽ ﮔﺮێ ــﺪ ەرم ﺋــەو ﺳــﺎڵە ﺑ ەﯾەﻛــەوە ﺑﻮوﯾــﻦ ﻟــە ﺗﺎﺟﯽ. د وێﻨــێ ﻫﺎﺗــﻢ ﻣﻨﺪاڵــەﻛﺎن دەرﮔﺎﯾــﺎن ﻟــێ ﻧەﻛﺮدﻣــەوە واﯾــﺎن زاﻧــﯽ ﺳــﻮاڵﻜەرم .ﮔﻮﺗﻢ ﺑ ەڵﻜــﻮ ﭬﯿﺰەﯾەﻛــﯽ ﺷــﻨﮕﻨﻢ ﺑﯚ و ەرﺑﮕــﺮی ﺣــەز ﺋەﻛــەم ﺑﭽﻢ ﺑ ــﯚ ﭘﺎرﯾــﺲ ﺑــﯚ ﻣﯚزەﺧﺎﻧــەی ﻟ ﯚﭬــ ەر. ﻧﺎ ز اﻧ ــﻢ ﺋێــﻮە ﭼﯿﺘــﺎن ﻛــ ﺮدە وە؟ ﺧﯚﺗــﺎن ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪ ﺋە ﻛــەن ﯾــﺎن ﻧــﺎ؟ دەﻧﮕــﯽ ﺑﺎﺷامن ﻫەﯾە ﻟێﺮە. • ﻛﺎﻛــە ﻣــﻦ ﻛﻮڕێﻜــﯽ د ەﻧﮕ ﺨﯚ ﺷــامن ﻻﯾــە ﻟــە
داﺑڕاوەﻛﺎﻧــەوە ﻧﺎوﭼــە ﻫﺎﺗــﻮوە .ﮔﻮﺗــﻢ ﺷــەوێﻚ ﺋﺎﻫەﻧﮕێﻜــﯽ ﺧﯚش ﺑــﯚ ﺋێﻮە و ﻫەﭬــﺎاڵن ﺳــﺎز ﺑﺪەﯾــﻦ ،ﺑەاڵم ﺋەڵــێ ﺗەﭘڵﭽﯿﯿەﻛەم ﭼــﻮوە ﺑﯚ ﻋەﻣﺮە ﺑﺎﺑێﺘەوە ﺋﯿﻨﺠﺎ. • ﻛﺎﻛــە ﻣــﻦ ﭘــﺎش 30 ﺳــﺎڵ ﺋﺎوارەﯾــﯽ ﻟــە ﺳــﻮﯾﺪ ﮔەڕاﻣــەوە ﮔﻮﺗﯿــﺎن دەﺗﻜەﯾــﻦ ﺑــە ڕاوێــﮋﻛﺎر ﺑــەاڵم ﻧەﯾﺎﻧﻜﺮد. ﺋێﺴــﺘﺎ دووﻛﺎﻧــﯽ ﺳەرﺗﺎﺷــﯿﻢ داﻧــﺎوە ﻻی ﻣﺎڵــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن. ﺧﻠــەی ﺋﺎﻣــﯚزام ﺗﻮوﺗﻨێﻜــﯽ ﺑﯚﻧــﺪاری ﺑــﯚ ﻧــﺎردووم .ﺗﻮوﺗﻦ ﺋەﻣــﺎ ﺗﻮوﺗﻦ .ﺋەﺗــەوێ ﺑڕێﻜﺖ ﺑــﯚ ﺑﻨێــﺮم؟ ﻛﺎﻛە ﻣــﻦ داﻣﻨﺎوە ﺑﺒــﻢ ﺑــە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﻮێﻦ ﺋــەم دەﺳــەاڵﺗە ﻫﯿﭽﯽ ﺑەﺳــەرەوە ﻧﯿﯿە .ڕای ﺋێﻮە ﭼﯿﯿە؟ • ﻛﺎﻛــە ﺑــﺮادەران داﯾــﺎن ﻟــە ﺳــﯿﺮوان و ﭘەڕﯾﻨــەوە. ﻫەﻣــﻮو ﭼــﻮون ﺑــﯚ ﺋــەو ﻻ. ﺳــەﻻﻣەﺗﯿﻦ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻣﺎﻣــە
ﺳــﺎﻟەم ﺋــﺎو ﺑــﺮدی .ﺋەﮔــەر ﺷﺷــﺘێﻜﺖ ﭘــێ ﺋەﻛــﺮێ ﻟــەﻻی ﻛﻮڕی ﭼﺎﻛە. ەﺳــﺘﺎ ﺳــﻠێامن ﺑﺎﺷــە ﺋەﮔﯿﻨﺎ ووەﺳ • ﻛﺎﻛــە ﺑــەو ﻓەﺗﺎﺣــەی ﺣــﺰب ﺋێﻤــەی ﺑەﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺖ در اوﺳــێﺘﺎن ﺑڵــێ ﺑــﺎ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﻗەڵەم داوە. ﻧﺎﺧﯚﺷــﯽ ﻧەﻛــەن ﺧــﯚ ﺋێﻤــە • ﻛﺎﻛــە ﻣــﻦ ﻛﻮڕەﻛــەی ﻛەﻧﮕــﺮە ﺑێﻜــەس ﻧﯿــﻦ. ﻗﺎﻟــەی ﻓﺎﺗــە ﺷــەمل ،ﺗﻜﺎﯾــە ﺑە ﻧــﺎوی ﺗەﻗــەی ﺧﯚﺷــﯿﯿەوە ەرەوە وەرە ﺋــەم ﮔﻮێﺮەﻛەﯾــە ﺑ د وو رۆژە ﺋﺎﮔﺮﺑﺎراﻧــە ﺮﺳــﯽ دوێﻨــێ ﺋەوەﻧــﺪەی ﺑ ﻟــ ەم دێﯿــە .ﺋــەم زۆاڵﻧــە ﺑــﻮو دەﻓﺘــەری ﺧﻮﺷــﻜە ﻓەﺗەﭼــﺎوەش ﭼــﯽ ﺋەﻛــەن داﯾﻜﻢ ﺑﭽﻜﯚﻟەﻛەﻣــﯽ ﺧــﻮارد. ﻟێـ ـﺮە ﺑــﯚ ﻧﺎﭼﻨــەوە دێﻜــەی ﺑﯚﻣﺎن ﺗــﺮ ﺋەڵــێ وا ﺑــڕوا ﭼﯽ ﺧﯚﯾــﺎن؟ ﭘﯿــﺎزی ﭼﺎﻛــامن ــەرێ ﻗەﺑــﻮوڵ ﻧﺎﻛــﺮێ .ﺋ ﻫەﯾــە ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻓەردەﯾەﻛﺖ ﮋاردن ﻫەڵﺒــ راﺳــﺘە ﺋەڵێــﻦ ﺑە ﺷێﺮۆدا ﺑﯚ ﺑﻨێﺮم؟ دوا ﺋەﻛەوێ؟ • ﻛﺎﻛــە ﺗــﯚ ﺧــﯚت ﺋەزاﻧــﯽ ەﻋەی ﺳــ ەﺳــﺘﺎ • ﻛﺎﻛــە ﻣــﻦ و ﻣ ــﻦ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜــﯚم ﺳــﺎڵە ﺋــەو ﯿﺮﺗــە ﺳــﻤێڵﻢ .ﺑ ﺑ ــە اڵم ﭼﻮﻧﻜــە ﻣﻮوﭼەﻛــە ــڕی؟ ﻛ ێﺘــﺎن ﻟ ەﻛەم ﺑ ﺷــﻮﻓﺮﻟێﺘ ەﺷـ ـﯽ ﻧەﺋەﻛــﺮد ﻧﺎﭼــﺎر ﭼﻮوم ﭘێﯿــە ﻧــﮕﺎم ﻣﺎ دوو ﺋێﺴــﺘە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﯾەﻛﯽ ﺧﺎﻧﻮوﺑــەرەم ﭼــﺎك ـﺎرەی ﭘـ ودﯾــﻮ ﻛــ ﻟە ﺋەڵێــﻦ ﺮدە وە. ﺋە وﯾــ ﺶ ﺋــەوە دوو ﻮڕەی ﻛــ ﺋــەو ــەاڵم ﺳــ ﺑ ﺎڵە ﺋــەﻛﺎ ﺑﺎ ز ا ڕەﻛــە وەﺳــﺘﺎوە. ەڵــێ ﺋ ﻣــﺮگ ﺋ ﮔﻮ ێﺴ ﻟــە ﻣﺘــﺎن ــﺘﺎ ﺧﺰ داﯾﻜﯽ ﺳــەروەت ﺋەڵێ ﺎﻛەم. ﻧ ای ﺰ ﺋﯿﻤــ ﺑﺒـ ﻧەﺑﻢ ـﯽ ەرﯾﻚ ﺑە ﺋ ﺷــ ەﻧــ ﺪام ﭘ ەرﻟ ەﻣــﺎن ﻟە ﺋێﻤــە ﺷــەﻫﯿﺪﻣﺎن داوە ﻫ ەﻣــﻮوی ﭼﺎﻛــﱰە .ﻧﺎزاﻧــﻢ ﺗﯚ ﻧﺎزاﻧــﻢ ﺑﯚﭼــﯽ ﺑــەش ﺑﺪەﯾﻦ؟ ﻛەﺳێﻚ ﺋەﻧﺎﺳﯿﺖ؟ رێﺰ. ﺳاڵوﯾﺸــامن ﻫەﯾــە ﺑــﯚ • ﻛﺎﻛــە ﺋێﻤــە ﭼــﻮار ﻛــەس ﻋەﻟــەی ﭘــﻮورزات ﺑەڕاﺳــﺘﯽ د وو ﺳــەﻋﺎﺗە ﻟەﺑــەردەم
دووﻛﺎﻧەﻛــەی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺳــﺎﺟﺪی ﻛﯚﻧەﻓــﺮۆش وەﺳــﺘﺎوﯾﻦ .ﺑﺎراﻧێﻜــە ،رەﻫێڵە و ﺷەﺳــﺘەﺑﺎران .ﻧﺎزاﻧــﻢ ﺗــﯚ دێــﯽ ﯾــﺎن ﻧــﺎ؟ ﻫەرﭼەﻧــﺪە ﻛﺎﻛەﺷــﻢ ﺋەڵێ ﺗﺎزە ﺑــەم ﺟﻠە ﺗەڕاﻧــەوە ﻋەﯾﺒــە ﺑﭽﯿــﻦ ﺑــﯚ ﺧﻮازﺑێﻨــﯽ .ﻣﯚﺑﺎﯾﻠەﻛەﺷــﺖ ﺑﯚ ﻧەﻛڕﯾﻢ زاڵﻢ. • ﻛﺎﻛــە ﺋــەوە ﻧــەوزادی ﻧﯚﻛەرﺗــﺎن ﮔﻮﺗــﯽ ﺑــﺎوە ﺋــﺎی ﭘــﺎدم ﺑــﯚ ﺑﻜــڕە ﻣﻨﯿــﺶ ﮔﻮێﺪرێﮋەﻛــەم ﺑﯚی ﻓﺮۆﺷــﺖ. ﺋێﺴــﺘﺎ ﺋەڵێ واﯾەرﻟێﺴــﻢ ﻧﯿﯿە. ﮔﻮﺗــﻢ ﺗــﯚ ﺑﺮادەراﻧــﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘە ﺋەﻧﺎﺳــﯽ ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚﻣﺎﻧــﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن .ﻫﯿﭽﺘﺎن ﭘێ ﻧﺎوێ؟ • ﻛﺎﻛــە ﻣــﻦ ﻟــە ﺟﯿﯚرﺟﯿــﺎوە ﻧﺎﻣــەت ﺑﯚ ﺋەﻧﻮوﺳــﻢ .ﺑﯚﯾەش ﺳــەﻏﻠەﺗﻢ ﻛــﺮدن ﮔﻮﺗــﻢ ﻣــﻦ داﻣﻨﺎﺑــﻮو دوای ﮔەڕاﻧــەوە ﻟەﮔــەڵ داﯾﻜﻢ و ﺋــەوان ﺑﭽﯿﻦ ﺑــﯚ ﺣــەج ﺑــەاڵم ﺋەڵێــﻦ ﻣەﻻ ﺳــﺎڵﺢ ﮔﻮﺗﻮوﯾەﺗــﯽ ﺋــەوەی ﭼﻮوﺑــێ ﺑــﯚ ﺟﯿﯚرﺟﯿــﺎ ﺣەﺟﯽ ﻗەﺑــﻮوڵ ﻧﯿﯿــە .ﻧﺎزاﻧــﻢ ﻣەﻻی ﺗﺮ ﭼــﯽ ﺋەڵێــﻦ؟ ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻜﻢ ﺑﯚ ﺑﻜە ﺗﺎ دێﻤەوە.
”ﻣﺎﻧﺪوو“ ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﻧﻮێ
15
ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧــﺪی زۆرﺑــەی ﺋــەو ﻓﯿﻠﻤــە ﻛﻮرﺗﺎﻧــەی ﻛــە ﻟــە ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵەﻛﺎﻧﺪا ﺧــەاڵت وەردەﮔــﺮن و ﺳــەرﻧﺠﯽ ﺑﯿﻨــەران ﺑــﯚ ﻻی ﺧﯚﯾﺎن رادەﻛێﺸــﻦ، ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەرﯾﯿەﻛــە ﻛــە ﻟــە ﻓــﯚڕم و ﻧﺎوەڕۆﻛــﯽ ﺋــەو ﻓﯿﻠامﻧــەدا دەﻛﺮێﺖ. ﺗەﻧﺎﻧــەت زۆرﺑــەی ﺋــەو ﻓﯿﻠامﻧــەش ﻫــەر ﺑــەو ﺗﺎﯾﺒەمتەﻧﺪﯾﯿەوە ﻧــﺎﴎاون. ﺋەزﻣﻮوﻧێــﻚ ﻛــە ﯾــەك ﺟــﺎر ﺋەﻧﺠــﺎم دەدرێ و ﺋﯿﱰ دووﭘﺎت ﻧﺎﺑێﺘەوە. ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟــەم ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەرﯾﯿﺎﻧــە ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯿە ﺑەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــەی ﻛــە ﻓــﯚڕم و ﻧﺎوەڕۆﻛێﻜﯽ ﻧــﻮێ ﺑﺨﻮڵﻘێﻨــﺪرێ ﯾــﺎن داﻫێﻨﺎﻧێــﻚ ﺑﻜﺮێ. ﻟــە ﻓﯿﻠﻤــﯽ ”ﻣﺎﻧــﺪوو“دا ﺋــەم ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەرﯾﯿــە ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﻓﯿﻠﻤێﻜــﯽ درێــﮋی ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯿﺪا ﻛﺮاوە و ﺋەﻣەﯾــﺶ ﯾەﻛــەم ﺟــﺎرە ﻟــە ﻧــﺎو ﻓﯿﻠﻤــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﺋــەو داﻫێﻨﺎﻧــە روو ﺑﺪات.
ﺳەرۆﻛﯽ رووﺳﯿﺎ ﺑﯚ ﻟە ﻫﺎوﺳەرەﻛەی ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ ڕووﺳــﯿﺎ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــە ﻫەﺑﻮوﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ ﻟــە ﻧێــﻮان ﭬﻼدﯾﻤﯿــﺮ ﭘﯚﺗﯿﻨــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ واڵﺗەﻛەﯾــﺎن و ﺋەﻟﯿﻨــﺎ ﻛﺎﺑﺎﯾﭭﺎی ﻛﭽە وەرزﺷﻮان و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری واڵت دەﻛەن. ﭼەﻧــﺪ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾەﻛــﯽ ڕووﺳــﯽ ﺑاڵوﯾــﺎن ﻛــﺮدەوە ﭘﯚﺗﯿــﻦ و ﻛﺎﺑﺎﯾﭭﺎ ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ ﻟــە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ﻫەﯾــە و ﺗەﻧﺎﻧەت دوو ﺗﺎﻛﻮ ﺳــێ ﻣﻨﺪاڵﯿﺸﯿﺎن ﻫەﯾە ،ﺑەاڵم ﻫێﺸﺘﺎ ﻫەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﺑە ﺷﺎردراوەﯾﯽ ﻣﺎوەﺗەوە. 18
ﻧﺎوﯾــﺎن ﻟەم ﺳــەردەﻣە ﻧــﺎوە ﺳــەردەﻣﯽ زاﻧﯿﺎری .ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟەم ﻧــﺎوە ﺋەوەﯾە ﻣﺮۆﭬــﯽ ﺋــەم ﺳــەردەﻣە و ﻟــەم ﺳــەردەﻣە ﺑــەدواوە ،ﺋﺎﮔــەداری ﻫــەر ﭼﺘێﻚ دەﺑــێ ،ﻛــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﺑــە ژﯾﺎﻧــﯽ وﯾﯿــەوە ﻫەﯾــە ﺟــﺎ رووداوی ﺳﯿﺎﺳــەت، ﺋﺎﺑــﻮوری ،دروﺳــﺘﯽ ،ژﯾﮕــە ﯾــﺎن ﻫــەر ﭼﯿﯿەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﺑــێ .ﺋــەم ﺳــەردەﻣﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿــە ،ﻟــە دوای ﺷــەڕی دووەﻣــﯽ دﻧﯿﺎوە ﺳــەری ﻫەڵــﺪا ،ﻛە ﺋــەو ﻣﺎﻓەی .1948 وەك ”ﺑەﻧﺪ“ێــﻚ ﺑــﺮدە ﻧــﺎو ﺟــﺎڕی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻣﺎﻓەﯾﻠــﯽ ﻣﺮۆﭬــەوە ﻟــە .1948 ﺑــەاڵم ﺋــەو دەم ﻧەدەﺷــﯿﺎ ،ﺑە ﺗەواوی دەﺳــﺘەﺑەر ﺑﺒــێ ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻫﯚﯾەﻟﯽ ﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﻟــە رووی ﺗەﻛﻨﯿﻜــەوە ﻻواز ﺑــﻮون .ﻫەروەﻫــﺎ ﺳﯿﺴــﺘەﻣەﯾﻠﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗــﯚر ،ﺑــە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ دڕﻧﺪاﻧــە دەﺳــەاڵﺗﯿﺎن ﺑەﺳــەر ﮔەﻻﻧــﺪا دەڕۆﯾــﯽ .ﮔــﯚڕان ،ﻟــە ﻣــﺎوەی ﺋــەم ﺑﯿﺴــﺖ ﺳــﺎڵەی دواﯾﯿــﺪا ﻫــﺎت ،ﻛــە ﻟە ﻻﯾەﻛــەوە ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜــﯽ ،ﻟە ﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮﯾﺸــەوە وەرﮔەڕاﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،زۆر رووﯾــﺎن دا .راﺳــﺘە ﻫێﺸــﺘە ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﮔــﻮێ ﺑــە ﻣﺎﻓــﯽ زاﻧﯿﻦ ﻧــەدەر زۆرن ،ﺑــەاڵم ﺳﯿﺴــﺘەﻣێﻚ ﻣﺎﺑــێ و ﺑﯿــەوێ ﻛاڵوڕۆﭼﻨــەی زاﻧﯿــﺎری ﻟــە ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەﻟــﯽ ﺧــﯚی ﺑە ﭘــەڕۆ ﭘــڕ ﺑﻜﺎﺗــەوە ،ﭼﯽ ﺗﺮ ﺑــﯚی ﻧﺎﭼێﺘە ﺳــەر. ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﺗەﻛﻨﯿــﻚ و ﺑەردەﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺑــﯚ ﻫەﻣــﻮو ﻛەﺳــێﻚ ،ﺋــەو ﺑەڕەی ﻟــە ژێــﺮ ﭘــێ ﻫێﻨﺎوەﺗــە دەر .رۆژاﻧــە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ،دەﺳــەاڵﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻟێــڵ، ﻟێــﺮە و ﻟە ﻫــەر ﻛــﻮێ ،ﭼﯿﯽ دەﯾﺸــﺎرﻧەوە ،ﻟــە ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗــﺮەوە دزە دەﻛﺎ و دەﮔﺎﺗەوە ﺑە ﺧەڵﻜﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪار. ﻣﺎﻓــﯽ زاﻧﯿــﻦ ﮔﺮﯾﻨﮕــﱰە ﻟە ﻣﺎﻓــﯽ دەرﺑڕﯾــﻦ ،ﻛە ﻣﺎﻓــﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﺋــەو ﻫەﻣﻮو ﺷەڕەﺷــﯽ ﻟــە ﭘێﻨﺎودا دێﺘــە ﻛﺮدن .ﻣﺎﻓــﯽ دەرﺑڕﯾﻦ زاﯾــەی ﻣﺎﻓﯽ زاﻧﯿﻨــە .ﻣﺎﻓﯽ زاﻧﯿــﻦ ﻧەﺑﻮاﯾــە ﻣﺎﻓــﯽ دەرﺑڕﯾــﻦ ﻧەدەﺑﻮو .ﺋــەوە ﻣﻨﻢ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﻢ ﺑــە زاﻧﯿﺎرﯾﯿە ﺑﯚﯾــە ﺗــﯚ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻣﺎﻓﺖ ﻫەﺑــێ ﺑﯿﺮی ﺧﯚﺗــﻢ ﺑﯚ دەرﺑــڕی .ﺗﯚ ﺷــەڕ ﺑﯚ ﻣﺎﻓﯽ زاﻧﯿﻨــﯽ ﺧــﯚت دەﻛــەی ،ﻛــە داوا دەﻛــەی ﻣــﻦ ﻣﺎﻓــﯽ دەرﺑڕﯾﻨــﻢ ﻫەﺑــێ و ﭼﯿﯿەﻛــﯽ دەﯾﺰاﻧــﻢ ﭘێﺘــﯽ راﺑﮕەﯾﻨــﻢ .ﻫــەزاران ﭼﺖ ﻟــەم دەوروﭘﺸــﺘەدا روو دەدەن ،ﻛــە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎن ﺑەﺳــەر ژﯾﺎﻧــﯽ ﺗــﯚ و ﻣﻨﺪاڵــﯽ ﺗــﯚ و دروﺳــﺘﯿﺘﺎن و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻟــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﺘﺎﻧــەوە ﻫەﯾە .ﻧەﻧﺎﺳــﯿﻨﯽ ﺋــەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻟە ،وا دەﻛﺎ ﻫەڕەﺷــە ﺑﮕﺎﺗــە ﺑــەر دەرﮔﺎی ﻣــﺎڵ و ﻣــﺮۆڤ ﻟــە ﺗﻮێــﯽ ﺑێﺠﺎﻣەدا ﻧﻮوﺳــﺘﺒێ. ﺳــﺎدەﺗﺮﯾﻦ منﻮوﻧــە ﺑﯚ ﮔﺮﯾﻨﮕﯿــﯽ ﻣﺎﻓﯽ زاﻧﯿــﻦ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﯾە ،ﻛــە ﺑەاڵوۆﻛﯽ ﻛــﮋ و ﻫــەوا رۆژاﻧە ﭘێامﻧــﯽ دەدەن .ﻟەوێــﻮە دەزاﻧﯿــﻦ ﺋﺎﺧﯚ :ﺋەﻣڕۆ و ﺳــﺒەی و دووﺳــﺒەی ،ﻛــﮋی ﻫــەوا ﭼﯚﻧــە؟ ﺑﺎراﻧــە ،ﻫەﺗﺎوە ﯾــﺎن ﻧﯿﻮەﻣﮋە؟ ﺗــﯚ دەﺗەوێ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەت ﻟەﻻﺑــێ ﻟەﺑەرﺋــەوەی رەﻧﮕــە ﺑەﯾﺎﻧــﯽ ،رێــﯽ دوورت ﻟەﺑەردا ﺑێ ،ﺑﭽﯽ ﺑﯚ ﺳەﯾﺮان ﯾﺎن ﻛﺎرێﻚ .زاﻧﯿﺎرﯾﺖ ﻧەﺑێ ﻟەوەﯾە ﻟێﺖ ﺑﻘەوﻣێ. ﻣﺎﻓــﯽ زاﻧﯿــﻦ وەﻧەﺑــێ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺳــەﺗﯽ ﺳــەﺗﯽ ﺑــە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯿەوە ﻫەﺑێ. ﺑێــﻮ ﺋــەو ﭘﯿﻮەﻧﺪﯾﯿــەی ﻫەﺑێ ﻣﻦ ﺑﺎﺳــﯽ ﻧﺎﻛــەم و داواﺷــﯽ ﻧﺎﻛــەم .ﻟەﻣێﮋە و ﻟەﺳــەر ﺋــەم ﻻﭘەڕەﯾــﺪا ﻧﻮوﺳــﯿﻢ :ﺧەوﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻟــەﻻی ﺋێﻤــە ﺑەﺗﺎڵ دەرﭼــﻮو و ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺑــﯚی ﻧﺎﮔەڕێﻤــەوە .دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻟــەم ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾــەدا ﻫــەزار ﻛﯚﺳــﭙﯽ ﻟەڕێﺪاﯾــە .ﺋﺎﯾــﻦ ﻛﯚﺳــﭙە ،داوﻧەرﯾﺘــﯽ ﺧێڵەﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻛﯚﺳــﭙە، ﺟﯿﺎوازﯾــﯽ ﻣــەزەو ،ﺟﯿﺎوازﯾــﯽ زوان ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺟﯿﺎوازﯾﯽ دﯾﺎﻟەﻛﺘﯿﺶ ﻛﯚﺳــﭙﻦ ﻟــە ﭘێــﺶ ﭼەﻛەرەﻛﺮدﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﺪا .ﺗﺎ ﺋــەو ﻫەﻣــﻮو ﻛﯚﺳــﭙەﯾﻠە ﺗەﺧﺖ دەﺑــﻦ ،ﻣــﻦ ﻧەﻣﺎوم ،ﻧەوەﺷــﻢ ﻧەﻣــﺎون .ﺑــەﻻی ﻣﻨــەوە ﺧەوﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ”زﯾﻨﺪەﺧــەو“ە و ﻛﺎﺗــﯽ ﺧﯚﺗــﯽ ﭘێــﻮە ﺑە ﻓﯿڕۆ ﻣــەدە .ﺑــەاڵم ﺑﯚ ﻣﺎﻓــﯽ زاﻧﯿﻦ، داﻣﻨﺎوە دەﺳﺘﯽ ﻟێ ﺑەرﻧەدەم ﺋەﮔەر مبﻜێﺸﻨە ﭘﺎی ﺳێﺪارەش. ﺧﯚﺷــﯽ و ﺗﺎڵﯿﯽ ژﯾــﺎن ،ﺑەﻧﺪن ﺑە ﻣﺎﻓﯽ زاﻧﯿﻨــەوە ،وا ﻧەﺑﻮاﯾــە ﻧەدەﺑﻮوە ﺑەﻧﺪێﻚ ﻟــە ﺟــﺎڕی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻣﺎﻓەﯾﻠــﯽ ﻣــﺮۆڤ .ﺑــﯚ منﻮوﻧــە :ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﺋێﻤــە ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏــﺪادا ﭼﯚﻧــە؟ ﻛــەس ﻧﺎﯾﺰاﻧــێ .ﺋﺎﺧــﯚ ﺋێﻤــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــامن ﺑە ﺑەرﻫەڵﺴــﺘﯿﯽ ﺳــﻮورﯾەوە ﻫەﯾــە ﯾﺎن ﺑــە ﻻﯾەﻧەﻛەی ﺗــﺮ؟ ﻛەس ﻧﺎﯾﺰاﻧــێ .ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻟــە ﭼﯿﺪاﯾــﻦ؟ ﻛــەس ﻧﺎﯾﺰاﻧــێ .ﻟەﮔــەڵ ﮔــﯚڕان و ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮودا چ ﺑﺎﺳــە؟ ﻛەس ﻧﺎﯾﺰاﻧــێ .دەﺑێﺘــەوە ﺑەﺷــەڕ ﯾــﺎن ﺑــەرەو ﺧﯚﺷــﯽ دەﭼﯿــﻦ؟ ﻛــەس ﻧﺎﯾﺰاﻧــێ. ﺷــەﻧﺪەﯾەك دەﭼــێ ﺑــﯚ ﺷــﻮێﻨێﻚ دەڵێــﻦ زۆر ﮔﺮﯾﻨﮕــە ،ﻣﻨــﯽ ﻣەﻧــﺪە ﻟێــﺮە ﭼﺎوەڕێــﻢ ﺑﺰاﻧــﻢ ﭼــﯽ دەﻫێﻨﻨەوە؟ دێﻨــەوە و ﻫﯿــﭻ ﻧﺎڵێﻦ .وەﺧﺘە ژﯾــﺎن ﻛﻮێﺮ ﺑﺒێﺘــەوە ﻟــە ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾــﺪا .ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ زاﻧﯿــﺎری ،ﻟــە رووی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــەوە دەﺑــێ ﺑە ﻣﺎﯾــەی ﻗﻔڵﺪاﻧﯽ ﭘەرەﺳــەﻧﺪن ،ﻟــە رووی دەرووﻧﯿﯿەوە دەﺑــێ ﺑــە ﻣﺎﯾــەی دڵەڕاوﻛــە و ﺟــێ ﺑەﺧﯚﻧەﮔﺮﺗــﻦ ،ﻟــە رووی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە دەﺑــێ ﺑــە ﻣﺎﯾــەی ﭘەﻧﮕﺪاﻧــەوەی رك و ﻛﯿﻨــە ،ﻛــە رۆژێــﻚ دێ ﺋــەو رك و ﻛﯿﻨەﯾــە وەك ﻣەﻧﺠەڵــﯽ ﻫەڵــﻢ ،ﺗــﯚ ﺑڵــێ وەك ﭼەﻛــﯽ ﻧﺎوﻛەﯾــﯽ ﺑﺘەﻗێﺘەوە. ﺑﺎﺷــە ﺋەواﻧــەی زاﻧﯿــﺎری ﻧــﺎدەن ،ﺋێﻤە ﺑە ﭼــﯽ دەزاﻧــﻦ؟ ﺑە ﻣەڕ؟ ﻣــﺮۆڤ ﻣەڕ ﻧﯿﯿــە .ﻣــﺮۆڤ ﻣێﺸــﻜﯽ ﻫەﯾــە و ﻟــەو ﻣێﺸــﻜەی ﺧﯚﯾﺪا ﺑــﯚ ﻫەر ﭼﺘێــﻚ ،ﻛە زاﻧﯿﺎﯾــﯽ ﻟەﺑــﺎرەوە ﻧﯿﯿــە و دەﺷــﺰاﻧێ ﺋــەو ﭼﺘــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪاری ژﯾﺎﻧــﯽ وﯾﯿە، ﺧﺮاﭘﱰﯾــﻦ وێﻨــە دەﻛێﺸــێ .وێﻨەﯾــەك ،ﻛــە ﺗێﯿــﺪا :دﻧﯿــﺎ وەك دێﻮێــﻚ ﺧــﯚی دەﻧﻮێﻨێ.