ﺳﺎﻜ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ٢٠٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺗﺎﻻﺳﯿﻤﯿﺎی ﺧرج ﻧﺎﻛﺎت
ﺑڕﻮەﺑر و ھﺴﻮڕاواﻧﯽ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن ﺳرﭼﺎوەی رۆﺗﯿﻨﻦ
ﻣﺎوەی ﺳﺎﻜ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ٢٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺑﯚ ﭼﺎرەﻛﺮدﻧﯽ ٣٠٠ﺗﻮوﺷﺒﻮو ﺑ ﻧﺧﯚﺷﯽ ﺗﺎﻻﺳﯿﻤﺎ ﻟ دەرەوەی ھرﻢ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴـــﺘﺎ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﮔﺮﺒﺳﺖ ﻟﮔڵ ھﯿﭻ وﺗﻚ ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳری ﻧﺧﯚﺷﻛﺎن.
7
6
ﻧﯿﻌﻤت ﻋﺑﺪو: ﺑﺪو:
ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻣﺎﻧﺘﺎر ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﺑرﭼﺎو ﺷﯿﺎوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﯿﯿﻦ ﻧﯿﯿﻦ
5
ﻧﺮخ ٥٠٠ :دﯾﻨﺎر
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ،
ﻛﯚﻣڵ و ﮔﯚڕان دژی ﻧرﻣﯿﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮون رۆژﻚ دوای ﭘﺳﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ درﮋﻛﺮدﻧوەی ﻣــﺎوەی ﺳــرۆﻛﯽ ھرــﻢ و ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ھوﻛﺎﻧﯽ ﺑو ﺋﺎڕاﺳــﺘﯾ ﺑﻮو ﻛ ﺷﻗﺎم دژی ﺑﯾﺎرەﻛی ﭘرﻟﻣﺎن ﺑﻛﺎر ﺑﻨﻦ ،ﺑم ﻟﻣدا ﺷﻜﺴﺘﯿﺎن ﺧﻮارد و ﺧﻚ ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﺑ ﭘﺮﺳﻛ ﻧدا وەك ﺋوەی ﻛﯚﻣڵ و ﮔﯚڕان دەﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ. ﺳــرﭼﺎوەﯾﻛﯽ ﺋﺎﮔدار ﻟــ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮔﯚڕان ﺑ" وﺷ"ی راﮔﯾﺎﻧﺪ ،رۆژی دووﺷم ﻛ ﻧوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻓﺎ رﻜﺨری ﮔﯚڕان و ﻋﻟــﯽ ﺑﺎﭘﯿﺮ ﺋﻣﯿﺮی ﻛﯚﻣڵ ﻛﯚﺑﻮوﻧوە ،ﺑﯚ ﺋوەﺑﻮو ﻛ ﺑرﻧﺎﻣﯾك داڕﮋن ﺑﯚ ﻛﺎرداﻧوەی ﺗﻮﻧــﺪ دژی ﺑﯾﺎرەﻛ ،ھر ﺋــم ھﯚﯾش ﺑﻮو وای ﻛﺮد ﻣﺤﻣــد ﻓرەج ﺋﻣﯿﻨﺪاری ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮو ﺑﺎﻧﮕﮫﺸــﺘﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛــ ﻧﻛن ،ﭼﻮﻧﻜ ﻣﺴﺘﻓﺎ و ﺑﺎﭘﯿﺮ ﭘﯿﺎن واﯾ ﻟــم ﻗﯚﻧﺎﻏدا ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺳــﻮود ﻟ ﻣﯿﺎﻧەوی ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو وەرﺑﮕﺮن .ﺳــرﭼﺎوەﻛ ﮔﻮﺗﯽ، ﺋوەی ﮔﯚڕان و ﻛﯚﻣڵ ﺑﯿﺮﯾﺎن ﻟ ﻛﺮدەوە ﺟﻮﻧﺪﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﺷــﻗﺎم ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾ ھر ﻟ ﺳﺎﺗﯽ ﯾﻛﻣﯽ ﭘﺳﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧوە ﻟ ﻟﺪواﻧــﯽ ﺑرﭘﺮس و ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﺑﺎﺳﯽ ﺧﯚﭘﺸﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن دەﻛﺮد ،ﺑم ﻟﻣدا ﺳرﻛوﺗﻮو ﻧﺑﻮون
2
ﻟ ﻣﻮوﺳ ،رﮋەی ﺑﺷﺪاری ﻛﻮرد و ﻛﻮرﺳﯿﯿك ﻛﻣﯿﯽ ﻛﺮدووە ﺑﭘﯽ داﺗﺎﯾﯿﻛﯽ ورد ﻛ ﺑﯚ ﯾﻛﻣﺠﺎر ﻟ ﺳرﭼﺎوەﯾﻛﯽ ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎی ﺳرﺑﺧﯚی ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن و ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﻛﻮردی ﻟ ،،٢٠٠٩ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﻣﻮوﺳ دەﺳﺖ "وﺷ "ﻛوﺗﻮوە ،ﺑ ﺑراورد ﻟﮔڵ ھﺒﮋاردﻧﯽ راﺑﺮدووی ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻣﻮوﺳ ﻟ٢٠٠٩ ٪٣٥ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﻣﺘﺮ ﻟ ﺟﺎران ﺑﺷﺪاری ھﺒﮋاردﻧﯿﺎن ﻛﺮدووە، ٪٣٠ﺗﺎ ٪٣٥ ٢٠ی ﺣﻮزﯾﺮان/ﯾﯚﻧﯿﯚی راﺑﺮدوو ﺑ رﮋەی ٪٣٠ رۆژی ٢٠ی دا ٢٧٠ھزار ھﺎووﺗﯽ ﻛﻮرد دەﻧﮕﯽ دا ،ﺑم ﻟم ھﺒﮋاردﻧدا ژﻣﺎرەﻛ ﺑﯚ ١٧٠ھزار دەﻧﮓ ٢٠٠٩دا ﺑــو ﭘﯿــی ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ٢٠٠٩ ﻛﻣﯿﯽ ﻛﺮدووە. 5
15
ﺋﺎزاد ﺑرزﻧﺠﯽ
8
ﺑﻧﺪی ﺣوﺗم
8
ﻣﺴﺘﻓﺎ زﻦ
وەرﮔان داھﻨﺎﻧوەی دەﻗ ﻟ زﻣﺎﻧﯽ دووەﻣﺪا ﻋﺮاق ﻟﯽ دەرﺑﺎز ﺑﻮو ﺑم ﻛﺸﻛﺎﻧﯽ ﺑردەواﻣﻦ
دﯾﻮاری ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯽ ﻧﯿﮕراﻧﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە
٪١٠٠ی ﺋو ﺋﺎوەی دەڕژﺘ ﻧﺎو ھرﻢ ،ﭘﯿﺴ
ﻧوەی ﻧﻮﯽ ﻧ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﺋﺮاﻧﯽ
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾك ﻟ ﻋﺮاق ﭘۆژەﯾك داﺑﻤزرﻨﺖ ،ﺑﭘﯽ ﺋو ﺑﯾﺎراﻧﯾ ﻛــ ﻟ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧوە دەردەﭼــﺖ و دەﺑﺖ ﻣﯚﺗﯽ وەزارەﺗﯽ ژﯾﻨﮕی ﭘ ﺑﺖ و ھﺎوڕێ و دۆﺳﺘﯽ ژﯾﻨﮕ ﺑﺖ و ھﯿﭻ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﻛﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ﻟﺳر ژﯾﻨﮕ ﻧﺑﺖ ،ﺑﭘﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ھر ﻛﺳﻚ ﻟ ﻧﺰﯾﻚ ﻛﺎرﮔﯾك رووﺑڕووی ﻛﺸی ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑﺘوە ﺑ ھﯚی ﭘﯿﺴــﯿﯽ ژﯾﻨﮕی ﻛﺎرﮔﻛوە ،دەﺑﺖ ﺋو ﻛﺎرﮔ ﯾﺎن ﺧﺎوەﻧﻛی ﻗرەﺑﻮوی ﻧﺧﯚﺷــﯿﯿﻛی ﺑﻜﺎﺗــوە ،ھروەھﺎ وەزارەﺗﯽ ژﯾﻨﮕش ﻟﮋﻧﯾﻛﯽ ھﯾ ﺳرداﻧﯽ ﺋو ﺷﻮﻨﺎﻧ دەﻛﺎت ﻛ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن رووﺑڕووی ﻛﺸی ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑﻮوﻧﺗوە ﺑ ھﯚی ﭘﯿﺴﯿﯽ ژﯾﻨﮕوە.. 4
15
ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ھر ﻻﯾﻧﻚ ﭼﯚن ﻣﺑﺳﺘﯿﺎن ﺑ ﺑم ﺷــﻮەﯾ ﻣﺎﻣ ﻟﮔڵ ﯾﺎﺳــﺎ دەﻛن و ھــر ﻻﯾﻧﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺑﭘﯽ ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﺧــﯚی دەﻦ ﺋم ﭘﺮﺳــ "ﺳــﺎﯾﺎﯾﯿ "دژەﻛﺎﻧﯿﺶ دەﻦ "ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿ ،"ﭘﺴﭙﯚرﻚ دە" ﯾﺎﺳﺎ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوە و ﺳﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ واﺗ ﻟ ﮔﯚڕﻧﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ .ﻟ ﻣــﺎوەی راﺑﺮدوودا ﻟ ﭘﺮﺳــﯽ ﯾﻛﻼﻛﺮدﻧوەی دەﺳــﺘﻮوردا ژﻣﺎرەﯾك ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ﺋوەﯾﺎن دووﭘﺎت دەﻛﺮدەوە ﻛ ﺑﭘﯽ ﯾﺎﺳــﺎ دەﺳــﺘﻮور ﻧﺎﮔڕﺘــوە ﭘرﻟﻣــﺎن ،ﻧﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ دەﺳــﺘﻮورﯾﺶ ﺑــ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﺎن دەزاﻧﯽ دەﺳــﺘﻮور ﺑﮕڕﺘوە ﭘرﻟﻣﺎن ﺑر ﻟ راﭘﺮﺳﯽ. 2
ﻋﺮاق ﻟ ﻧﻮان ﺑﻧﺪی ﺣوت و ﺑﻧﺪی ﯾﻛﺪا
ﻛﯚﻣی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺑﻛﺎرﺑر ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮدووە ﻛ ﻟ ﺷڕی ﺋﺎزادﯾﯽ ﻋﺮاق و ﺑھﯚی ﺑﯚردﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑو ﭼﻛﺎﻧــی ﻣﺎدەی ﯾﯚراﻧﯿﯚﻣﯿﺎن ﺗﺪا ﺑﻛﺎر ھﺎﺗﻮوە ،ژﯾﻨﮕی ﻋﺮاق ﭘﯿﺲ ﺑﻮوە و ﻟ رﯾﺰﺑﻧﺪﯾﯽ وﺗ ژﯾﻨﮕ ﭘﯿﺴﺒﻮوەﻛﺎﻧﺪاﯾ. ﺋﮔرﭼﯽ ﭘﺸﺘﺮ وەزارەﺗﯽ ژﯾﻨﮕی ﻋﺮاق ﺑرﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ھﺎوﺑﺷﯽ ﺑﯚ ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧوەی ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ﺷــڕ و ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿﯿﻛﺎن ﺑ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻧﻮدەوﺗﯿﯽ وزەی ﺋﺗﯚﻣﯽ ﻟ ﭘﻨﺎو ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕ ﻟﺳــر ﻧﺎوﭼﻛ ھﺑﻮو ،ﺑم وەك ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮا ﻛﺎری ﺟﯿﺪی ﻟﺳر ﻧﻛﺮا ،ﺋوﯾﺶ ﺑھﯚی ﺋو ﻗﯾﺮاﻧﺎﻧی ﻟم دواﯾﯿﯿ رووﺑڕووی ﻋﺮاق ﺑﻮوﻧوە. ﺑﭘــﯽ ﯾﺎﺳــﺎ و رﻨﻤﺎﯾﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ژﯾﻨﮕ ھر
ﯾﺎﺳﺎ ﺑ دەﺳﺖ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎرەوە ﮔﯿﺮی ﺧﻮاردووە
دﯾــﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯿــ ﺑــرزەﻛﺎن ﺑــ دەوری ھﻧــﺪێ ﻓرﻣﺎﻧﮕی ﺣﻜﻮوﻣــﯽ و ﭼﻧﺪ ھﯚﺗﻠﻚ ﻟ ﻧﺎو ﺷــﺎری ھوﻟﺮدا ھر ﻣﺎون ،ﺋﻣ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﺗﻧﺎھﯿﯽ ھوﻟﺮ ﻟ ھﯽ زۆر وﺗﯽ ﺋﺎرام ﺳﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ﺗﺮ ،ﺑم ﺋو دﯾﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﯾﺘﯿﯿﺎﻧ ھﺳــﺘﯽ ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺗﻧﺎھﯽ ﺑــ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەدات و ﺑﮕﻮﻣﺎن ﮔﺷــﺘﯿﺎراﻧﯿﺶ ﺣــز ﻧﺎﻛن ﺳــﯿﻤﺎی ﭘﺎﯾﺘﺧﺘﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎرﯾﯽ ﺳــﺎﯽ ٢٠١٤وﺗﺎﻧﯽ ﻋڕەﺑﯽ ،ﺑو ﺷﻮەﯾ ﺑﺒﯿﻨﻦ.
ﭘﯾدە دەرﻓﺗ زﯾﻨﻛ دەﺧﺎﺗ ﻣﺗﺮﺳﯿﯿوە
ﭘﺎرت و ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن داوا ﻟ ﭘﯾدە دەﻛن ﭘﺎﺑﻧﺪی رﻜﻜوﺗﻨﯽ ھوﻟﺮ ﺑ و رﮕﺧﯚﺷــﻜر ﻧﺑ ﺑﯚ رﺷــﺘﻨﯽ ﺧﻮﻨﯽ ﻛﻮرد ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ھﺎوﻛﺎت داوا دەﻛن ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ دەﺳﺖ ﻟ ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﻮردی ﺳــﻮورﯾﺎ وەرﺑﺪەن ﺑﯚ ﻛﯚﻛﺮدﻧوەی ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑ ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﭼﺎرەﺳری ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛﺎن. ﺗﺎھﯿﺮ ﺳــﻔﻮك ﺳﻜﺮﺗﺮی ﺣﺰﺑﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟ ﻟﺪواﻧﻜﺪا ﺑﯚ "وﺷ "رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﺋو رووداواﻧی ﻟ رۆژاﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻟ ﺷﺎری ﻋﺎﻣﻮدا و ﭼﻧﺪ ﺷﺎرﻜﯽ ﺗﺮ رووی دا ،زەﻧﮕﻜﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪارە ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ،ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑ دەﺳﺘﯽ ﻛﻮرد ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ ﮔورەﺗﺮﻣﺎن ﻧﯿﺸﺎن دەدات ﺑوەی ﻧﺗوەﯾك ﺑ دەﺳﺘﯽ ﺧﯚی دەرﻓﺗﯽ زﯾﻦ ﻟﺑﺎر دەﺑﺎت. 3
ﭼﺎرەﻛﻜﯽ ﺧﯚراﻛﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟ ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑرھم دێ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻧﺟﺎت ﺷﺎرەزای ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ "وﺷ"دا ﺑﺎس ﻟ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮووﺷــﺘﯿﯿﻛﺎن و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛﺎت و ﺑ ﭘﺪاﮔﺮﯾﯿوە دە، ڕۆژﺋﺎوا ﺑﺑ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ دەﺗﻮاﻧﺖ ﺧﯚی ﺑﮋﻨﺖ و ﭘﺸــﺖ ﺑ ﺳﺎﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﺒﺳﺘ. ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻧﺎوﭼﯾﻛﯽ دەوﻣﻧﺪە ﻟرووی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ،ﺋﻣ ﺑﯚ ﻓﺮەﯾﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯽ دەﮔڕﺘوە ﻛ ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺳرەﻛﯿﯽ ھﺎوﺷﺎﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزار و ﻧوت و ﻏﺎز ﭘﺸﺖ ﺑ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ دەﺑﺳﺘﺖ ،ھرﭼﯽ ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﯿ ﺋوە ﻟ ﺳرەﺗﺎداﯾ، ﺑﯚﯾ دەﺗﻮاﻧﯿﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﺳــﺎﻣﺎﻧﻛﺎن ﺑﻣﺸــﻮەﯾن :ﯾﻛم ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﻛ ﯾك ﻟﺳر ٪٣٥ی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﭼﻮاری ھﻣﻮو ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﭘﻚ دەھﻨﺖ و ﻧﺰﯾﻜی ٪٣٥ی رۆژﺋﺎوا ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎﺪا ﻛﺎر دەﻛن و ﺋو ﻓﺮەﯾﯿی ھﯾ ،واﯾﻜﺮدووە ﺳﻮورﯾﺎ ٪٤٥ی ﮔﻧﻤﯽ ﺳﻮورﯾﺎ، ﺳﻧﺘرﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺑﺖ .رۆژﺋﺎوا ﻧﺰﯾﻜی ٪٤٥ی ٪ی ﻟﯚﻛی ﺋو وﺗ ﺑرھم دەھﻨ. ٪٤٠ی ٪٣٠ی ﺟﯚی ﺳﻮورﯾﺎ و ٤٠ ھروەھﺎ ﻧﺰﯾﻜی ٪٣٠ی ﺋﻣش واﯾﻜﺮدووە ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟ رﯾﺰﺑﻧﺪی ١٠وﺗﯽ ﮔورەی ﺑرھﻣﮫﻨری ﻟﯚﻛدا ٪ی ﻛﯚی ﺑرھﻣﯽ ﻟﯚﻛی ﺟﯿﮫﺎن ٪١،٦ی ﺟﮕی ﺧﯚی ﺑﻜﺎﺗوە .ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ١،٦ ﺑرھم دەھﻨﺖ ،ﻟﯚﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﺳــر ﺳﻨﻮوری رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﮔڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺑدرﮋاﯾﯽ ٥٠ﻛﯿﻠﯚﻣﺗﺮ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ دﺮﯾﻜوە ﺗﺎ ﻋﻓﺮﯾﻦ دەڕوﻨﺮێ ،رۆژﺋﺎوا ﺳــﻟی ﺧﯚراﻛﯽ ﺳﻮورﯾﺎﯾ و ھردوو ﻧوﺗﯽ ﺳﭙﯽ و رەﺷﯽ دەداﺗ. 16
3
دەﺑ ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﺗﯽ ﻧوت ﺑ ﺋﺎڕاﺳﺘی دەﺑ وەﺑرھﻨﺎن ﺑﺖ ﻧك ﺑﻛﺎرﺧﺴﺘﻦ
18
رۆﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧﯽ ﻟ ددەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﺗﺪا
16
2
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻟ ﻋﺮاﻗﯽ دوای ﺑﻧﺪی ﺣوﺗﺪا دەﺑ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾﺎﺳﺎ ﺑ دەﺳﺖ ﻛﻮرد ﺑﯿﺮ ﻟ رﮕﯾﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﻜﺎﺗوە ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎرەوە ﮔﯿﺮی ﺧﻮاردووە ھوﻟﺮ /وﺷ .ھوراﻣﺎن ﺳﻋﺪ
٢٧ی ﻣﺎﻧﮕﯽ ی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮەﻛﺎن ،رۆژی ٢٧ی دوای ٢٣ﺳﺎڵ ﻣﺎﻧوەی ﻟژﺮ ﺑﻧﺪی ٧ی راﺑﺮدوو ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻧﻮدەوﺗﯽ ﺑﻛﯚی دەﻧﮓ ﻋﺮاﻗﯽ ﻟژﺮ ﺋو ﺑﻧﺪە دەرھﻨﺎ. ﺣﺳن ﺟﯿﮫﺎد ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻟﮋﻧی ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﺑرﮔﺮی ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑ ھﻓﺘﻧﺎﻣی "وﺷ"ی ﮔﻮت" :ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻋﺮاق ﻟ ژﺮ ﺋو ﺑﻧﺪەدا واﺗ دەرﺑﺎزﺑﻮوﻧﯽ ﻟ ھﻧﺪﻚ ﺑﻧﺪ و ﻛﯚﺗﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و دﺑﻠﯚﻣﺎﺳﯽ و ﺑو ﺷﻮەﯾش ﻋﺮاق دەﺗﻮاﻧﺖ ﻟ ھﻣﻮو ﻣﺤﺎﻓﻠﻛﺎﻧﺪا ﻟ ﮔڵ وﺗﺎﻧﯽ دەرەوە رﻜﻜوﺗﻦ واژوو ﺑﻜﺎت و ﺟﻮــی ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺑﺎزارﮔﺎﻧﯿﺶ ﻟﮔڵ وﺗﺎﻧﯽ دﯾﻜ ﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﺑﻜﺎت". ﺧﯾــﺮو ﺑﺎﺑﻛــﺮ وەزﯾــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻋــﺮاق ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﺋو ﺑﻧﺪە ﻟﺳــر ﻋﺮاق ﺑﺳرﻛوﺗﻨﻜﯽ ﺳــرﺑﺎزی ﻧﺎودەﺑﺎت وەك ﺋوەی ﻛ ﺳــرﻛوﺗﻨﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﺖ. ﺋو ﺑ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷــ"ی ﮔﻮت" :ﻋﺮاق زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ژﺮ ﺑﻧﺪﻜﯽ ﺳرﺑﺎزی دا ﺑﻮو ﻧك ﺑﻧﺪﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ،ﻻﯾﻧ ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻛی ﺗﻧﯿﺎ ﻣﺳﻟی ﺑﺎﻧﻜﻛﺎن ﺑﻮوە و ﺑﯚ ﻟﻣودواﯾﺶ ﺑﺎﻧﻜﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑ ﺋﺎزاداﻧ ﻣﺎﻣ ﻟﮔڵ ﺑﺎﻧﻜﻛﺎﻧﯽ دەرەوە ﺑﻜن ،ھرﭼﻧﺪە ﺋوە ﭘﺸﺘﺮ رﮕ ﭼﺎرەی ﺑﯚ دۆزاﺑﻮوﯾوە ﻛ ﻟ رﮕی ﺑﺎﻧﻜﻜﯽ دﯾﻜوە ﺋو ﻧﻮەﻧﺪەوە ﺋو ﻛﺎرە دەﻛﺮا ﺑم ﻟﻣوﻻ ﺋوە ﻧﺎﻣﻨﺖ". ﺑﺎﺑﻛﺮ ﭘــﯽ واﯾ ﻛ ﻓﺎﻛﺘــری ﻛﺎرﯾﮕر ﻟﺳــر ﻋﺮاق ﻟ ﺋﺴــﺘﺎدا ﻛ رﮕﺮە ﻟ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑــﻮوری و وەﺑرھﻨﺎن و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ دا ﺋو ﻧﺎ ﺋﺎراﻣــﯽ و ﻧﺎﺟﮕﺮﯾﯿی ﻋﺮاﻗ و دەﺖ ":ﺋوەﻧﺪەی ﺋو ﺑﺎرۆدەﺧی ﺋﺴﺘﺎی ﻋﺮاﻗــﯽ ﭘــﺪا ﺗﭙردەﺑــﺖ ﻛﺎرﯾﮕری ﻟــرووی ﺋﺎﺑﻮوری و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿوە ﻟﺳــر ﻋﺮاق ھﺑﻮوە ،ﺋوەﻧﺪە ﺑﻧﺪی ﺣوت ﺋو ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿی ﻧﺑﻮوە ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋو ﺑﺎرودۆﺧ رﮕﺮﺑﻮوە ﻟ ھﺎﺗﻨﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ دەرەوە ﺑﯚ ﻋﺮاق و ﮔﺷﺳــﻧﺪﻧﯽ ﺑﻮاری ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری وەﺑرھﻨﺎن". ﻛﺎرﯾﮕری ﻟﺳر ھرﻢ ﻟ ﺋﯿﺴــﺘﺎدا ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاق داھﺎﺗﯽ ﺋو
ﻧوﺗی دەﯾﻔﺮۆﺷﺖ ﺗﺎ ﺳﺎﯽ ٢٠١٥دەﺑﺖ ٪ـﯽ ﺑﺪاﺗــ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﻛﻮەﯾﺖ وەك ٪٥ـﯽ ﻗرەﺑﻮوﯾك ﺑﯚ ﺋو زﯾﺎﻧﺎﻧی ﻛ ﻟ ﺳــﺎﻟﯽ ١٩٩٠دا ﺗﻮوﺷﯽ ﺋو وﺗ ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾ داﻧوەی ھر ﻗرزﻚ ﺑ وﺗﺎﻧــﯽ دﯾﻜ ﻛﺎرﯾﮕری ﻟﺳــر ﻛﻣﺒﻮوﻧوەی ﺑﻮدﺟی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ دەﺑﺖ. ﺣﺳــن ﺟﯿﮫــﺎد ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــوە دەﻛﺎت دەرﭼﻮوﻧﯽ ﻋﺮاق ﻟ ژﺮ ﺋو ﺑﻧﺪەدا ﺳﻮدی ﺋﺎﺑﻮوری ﺑــﯚ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﯾ، ﭼﻮﻧﻜ ﺑ ﻧﻣﺎﻧﯽ ﻗرزەﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑﻮدﺟی ھرﻤﯿﺶ زﯾﺎد دەﻛﺎت. دﻛﺘﯚر ﻣﺎرف ﻋﻣــر ﮔﻮڵ راﮔﺮی ﻛﯚﻟﯿﮋی ﯾﺎﺳــﺎ و زاﻧﺴــﺘ راﻣﯿﺎرﯾﯿﻛﺎن ﻟ زاﻧﻜﯚی ﺳــﻠﯿﻤﺎﻧﯽ ﺑ ھﻓﺘﻧﺎﻣی "وﺷ"ی ﮔﻮت: ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻋﺮاق ﻟــ ژﺮ ﺋو ﺑﻧﺪەدا دەﺑﺘ ھﯚی ﺋوەی ﻛ ﻋﺮاق ﻟ رووی ﺋﺎﺑﻮورﯾوە دەﺳﺘﯽ ﺑﻜﺮـﺘوە و ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿ دﺑﻠﯚﻣﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻟﮔڵ دەوﺗﺎن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ دەﺑﺘوە ،ﺋوەش دەﺑﺘ ھﯚی ﺋوەی ﻛ ﻋﺮاق ﻟرووی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ﭘﺸــﻜوﺗﻨﯽ ﺑرﭼﺎو ﺑﺧﯚﯾوە ﺑﺒﯿﻨﺖ و ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﻛﻮ ﺑﺷﻚ ﻟ ﻋﺮاق ﺑﺷﺪارە ﻟو ﺷﺘﺎﻧ.
ﺗﺮﺳﻛﺎﻧﯽ ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﺑﻧﺪی ﺣوت دوای ﺗﭙرﺑﻮوﻧــﯽ ﭼﻧﺪ رۆژﻚ ﺑﺳــر دەرﻛﺮدﻧــﯽ ﻋﺮاق ﻟ ژــﺮ ﺑﻧﺪی ﺣوت دا ،ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑﻣﺑﺳﺘﯽ ﺑﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟ ﻛﯚﻧﮕﺮەی وﺗﺎﻧﯽ ھﻧﺎردەﻛﺎری ﻏﺎز ﺳرداﻧﯽ روﺳﯿﺎی ﻛﺮد. ﺣﺳــن ﺟﯿﮫــﺎد ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــوە دەﻛﺎت ﻛ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﻣﺑﺳــﺘﯽ ﺑﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟــ ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﺋــو وﺗﺎﻧی ﻛــ ﻏﺎز ھﻧﺎردەدەﻛن ﭼﻮەﺗ روﺳــﯿﺎ و رەﻧﮕ ﻟ ﺑرﻧﺎﻣی ﺳرداﻧﻛﯾﺸــﯿﺪا ﻣﺳــﻟی ﻛﺮﯾﻨﯽ ﭼك ھﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟ ﺋﯿﺴﺘﺎ ﻋﺮاق ١٠ﻓﺮۆﻛی ھﯿﻠﯿﻜﯚﭘﺘری ﻟ روﺳﯿﺎ ﻛﺮﯾﻮە. دﻛﺘﯚر ﻣــﺎرف ﻋﻮﻣر ﮔﻮﯿﺶ ﭘﯽ واﯾ ﻛ ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻋﺮاق ﻟ ژﺮ ﺑﻧﺪی ﺣوت ،ﻋﺮاق دەﻛﺎﺗوە ﺧﺎوەن ھﺰ و ﻗﻮدرەﺗﻜﯽ ﮔورە و ﺑﭘﻮﺳــﺘﯽ دەزاﻧﺖ ﻟﻣوﻻ ﻛﻮرد ﺑو رواﻧﮕوە ﻣﺎﻣ ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻏﺪادا ﺑﻜﺎت. ﺋــو دەﺖ":ﻋﺮاق ﻟﻣوﭘــﺎش دەﺗﻮاﻧﺖ ھﻣﻮو ﺟﯚرە ﭼﻛﻚ ﺑﻜﺮﺖ ،ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻛــﻮرد ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎن ﻟﮔــڵ ﺑﻏﺪا ﭼﺎك ﺑﻜﺎت ﺋﮔر ﻧﺎ ﻛﻮرد ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺑم دۆﺧی ﺋﺴﺘﺎوە ﺗﺎ ﺳر ﻟﮔڵ ﻋﺮاق ھڵ ﺑﻜﺎت، ﯾــﺎن دەﺑﺖ ﭼﺎرەﺳــرﻜﯽ دﯾﻜ ﺑﯚﺧﯚی ﺑﺪۆزﺘوە و ﻛﺸﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی وەك راﺑﺮدوو ﻟﮔڵ ﻋﺮاق ﺑ ھﻮاﺳﺮاوی ﻧھﻠﺘوە" .
ﭘﺮۆﻓﺎﯾﻞ ١٩٩٠دا ،وﺗﯽ ی ﺋﺎﺑﯽ ﺳﺎﯽ ١٩٩٠دا، ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاق دوای ﺷری ٨ﺳﺎی ﻟﮔڵ ﺋﺮان ،ﻟ٢ ی ﻛﻮﺘﯽ داﮔﯿﺮﻛﺮد و دوای ﻣﺎﻧوەی ﻟو وﺗ ﺑﯚ ﻣﺎوەی ﭼﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﻚ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﺎن ﺑﺳرﻛﺮداﯾﺗﯽ ﺋﻣﺮﯾﻜﺎ ﺗﻮاﻧﯿﺎن ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﻟو وﺗ دەرﺑﻜن و ﻛﻮﺖ ﺑﺗواوەﺗﯽ رزﮔﺎرﺑﻜن ،دواﺑدوای ﺋو رووداوەش ،رﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﺑﻧﺪی ﺣوﺗﻣﯽ ﺑﺳر ﻋﺮاﻗﺪا ﺳﭘﺎﻧﺪ. ﺑﻧــﺪی ﺣوﺗﯽ رﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﺑﺳــر دەوﺗﻜﺪا دەﺳــﭘﻨﺮـﺖ ﻛ ﻣﺗﺮﺳــﯽ ﺑﺖ ﻟﺳر ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ .ﻛﺎﺗﯿﻚ ﻋﺮاق ﭘﻻﻣﺎری ﻛﻮەﯾﺘﯽ دا و ﺑ دەوﺗﻜﯽ ﺧﺎوەن ﭼك و ﺗﻗﻣﻧﯽ ﺗﺮﺳــﻨﺎك ﻧﺎﺳــﺮا ﺧﺮاﯾــ ژﺮ ﺑﻧﺪی ﺣوﺗﻣﯽ ﭘﯾﻤﺎﻧﻨﺎﻣی رﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوەﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧوە ،ﻟو ﻛﺎﺗوە ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻋﺮاق ﮔﻣﺎرۆﯾﻛﯽ ٪ی داھﺎﺗﯽ ﻧوت ﺑﺪا ﺑ ﻛﻮەﯾﺖ ﺗﺎ ﺳﺎﯽ ٢٠١٥ﻛ ﺗﺎ ﺋو ﻟﺳرە و ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺸ ﻋﺮاق ٪٥ی ﻛﺎﺗ ﻗرزەﻛﺎﻧﯽ ﺳر ﺋو وﺗ ﺗواو دەﺑﺖ.
ھوﻟﺮ /وﺷ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ھر ﻻﯾﻧﻚ ﭼﯚن ﻣﺑﺳﺘﯿﺎن ﺑ ﺑم ﺷﻮەﯾ ﻣﺎﻣ ﻟﮔڵ ﯾﺎﺳﺎ دەﻛن و ھر ﻻﯾﻧﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﭘﯽ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺧﯚی دەﻦ ﺋم ﭘﺮﺳ" ﺳﺎﯾﺎﯾﯿ "دژەﻛﺎﻧﯿﺶ دەﻦ "ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿ ،"ﭘﺴﭙﯚرﻚ دە "ﯾﺎﺳﺎ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوە و ﺳﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ واﺗ ﻟ ﮔﯚڕﻧﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ.
ﻟــ ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﻟــ ﭘﺮﺳــﯽ ﯾﻛﻼﻛﺮدﻧوەی دەﺳــﺘﻮوردا ژﻣﺎرەﯾك ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ﺋوەﯾــﺎن دووﭘﺎت دەﻛﺮدەوە ﻛ ﺑﭘﯽ ﯾﺎﺳــﺎ دەﺳــﺘﻮور ﻧﺎﮔڕﺘوە ﭘرﻟﻣﺎن ،ﻧﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺘﻮورﯾﺶ ﺑ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺎن دەزاﻧﯽ دەﺳــﺘﻮور ﺑﮕڕﺘوە ﭘرﻟﻣــﺎن ﺑر ﻟــ راﭘﺮﺳــﯽ .ﺋﻣ ﺑﯚ درﮋﻛﺮردﻧــوەی ﻣــﺎوەی دەﺳــﺗﯽ ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑھﻣﺎن ﺷﻮە ﺑﻮو. ﺑﻮرھﺎن رەﺷﯿﺪ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﮔﯚڕان ﻻﯾﻧﯽ دەﺳت ﺑوە ﺗﯚﻣﺗﺒــﺎر دەﻛﺎت ﻛ ھر ﭼﯚﻧﻚ ﺑﯿﺎﻧوێ ﺑو ﺷﻮەﯾ ﯾﺎﺳﺎ ﺑﯚ ﺑرژەوەﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻛﺎر دەھﻨﻦ .رەﺷﯿﺪ ﺑ" وﺷ"ی ﮔﻮت ،ﯾﻛﺘــﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﯚ ﺑرژەوەﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﯾﺎﺳــﺎ ﺑﻛﺎر دەھﻨــﻦ و ﻟ ھر ﺷﻮﻨﻜﯿﺶ ﻣﺑﺳﺘﯿﺎن ﺑ دەﺳﺘﻜﺎری
ﯾﺎﺳﺎ دەﻛن ﯾﺎﺧﯚ ﯾﺎﺳﺎ دەردەﻛن. ﺑم ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﻓﺮاﻛﺴﯚﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﻜﯽ ﭘﭽواﻧی ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛی ﮔﯚڕان ھﯾ و دەــ ،ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺗﻧﯿﺎ ﭘﺮۆژەﯾك ﻗﺒﻮوڵ دەﻛن ﻛ ﭘﯿﺎن واﯾ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪی ﺋواﻧﺪاﯾ. ﺳــﻣﯿﺮە ﮔﯚران ﺑﯚ "وﺷــ "ﺋﺎﻣﺎژەی دا، ھﻧﺪﻚ ﯾﺎﺳﺎ ھﯾ ھﯿﭻ ﺑﻨﻣﺎﯾﻛﯽ ﻧﯿﯿ و ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﻧﯿﯿ ،ﺑم ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن وەك ﭘﺮۆژەﯾﺎﺳﺎی ﭘﺸﻜﺸﯽ دەﻛن ،ھروەھﺎ ھر ﭘﺮۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾك ﻛ ﭘﺸﻜﺶ دەﻛﺮێ ﺋﮔر ﭘﺮۆژەﯾﻛﯽ ﺑﺎش ﺑــ ﺋوان دەﯾﻜن ﺑــ ﻣﻮﻜﯽ ﺧﯚﯾﺎن وا ﻧﯿﺸــﺎﻧﯽ دەدەن ﻛ ﭘﺮۆژەی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧ، ﺑــم ﭘﺮۆژەﯾــك ھــﯽ ﺋــوان ﻧﺑ و ﺗﭙرﻨﺪرێ دژی دەوەﺳــﺘﻨوە و ﮔﺮﻓﺘﯽ ﻟﺳر دروﺳﺖ دەﻛن.
ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ھﻣــﺎن ﺗﺒﯿﻨﯽ ﻟﺳــر ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ دەﺳــﺗﺪار ھﯾ ﺑوەی ﺗﻧﯿﺎ ﺋو ﭘﺮۆژاﻧ ﭘﺳــﻨﺪ دەﻛن ﻛ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪی دەﺳــﺗ ،ﺑﯚ ﺋم ﭘﺮﺳــ ﮔﯚران ﮔﻮﺗﯽ ،ﻟ ﻧﺎو ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻛﻣﯿﻨن ،ﺑم دەﯾﺎﻧوێ ﺑ زۆرەﻣﻠــ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺴــﭘﻨﻦ ،ﺑﯚﯾ ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن دەﯾﺎﻧوێ ﺑھر ﻧﺮﺧﻚ ﺑ ﺋﯿﺮادەی ﺧﯚﯾﺎن ﻓرز ﺑﻜن. ﺑﺧﺘﯿﺎر ﻏﻓﻮور ﺑﺎﻛﯽ ﭘﺴﭙﯚر ﻟ زاﻧﺴﺘ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن و ﻛﺎری ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋوە دەﻛﺎت ﻛ ﯾﺎﺳــﺎ ﭼﻧﺪ ﺑﻨﻣﺎﯾﻛﯽ ﭼﺳــﭙﺎوی ھﯾــ و دەﺑ ﺳــرﺟم ﻻﯾﻧﻛﺎن ﭘﻮەی ﭘﺎﺑﻧﺪ ﺑﻦ" ،ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﭘﺎﺑﻧﺪﺑﻮون ﺑ ﺳــروەری ﯾﺎﺳﺎ ﻟﻻﯾن دەﺳــت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧوە دەﺑ ھﺑ ﻧك ﺑو ﺷﻮەﯾی ﭼﯚن ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪی ﺋواﻧﺪا ﺑ. ﺑﺎﻛــﯽ ﺑــ" وﺷــ"ی راﮔﯾﺎﻧــﺪ ،ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ ﺟﯚرﻜ ﺋﮔر ﯾﺎﺳﺎﻛ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪی ﻣﻦ ﺑ ﭘﻮەی ﭘﺎﺑﻧﺪ دەﺑﻢ و ﺋﮔر ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﻢ ﻧﺑ ﭘﻮەی ﭘﺎﺑﻧﺪ ﻧﺎﺑﻢ ،ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ھﻣﻮو ﻻﯾﻧﻛﺎن ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺋو ﺳروەرﯾﯿی ﯾﺎﺳــﺎ ﻛ ﺑﺎﺳﯽ دەﻛن و زۆر ﺑﺎﻧﮕﺸی ﺑﯚ دەﻛن ﭘﺎﺑﻧﺪﯾﺸﯽ ﺑﻦ، ﺑم ﻟ ﺑﻨڕەﻧﺪا ﺋوان ھر ﭘﺎﺑﻧﺪ ﻧﺎﺑﻦ ﺑ ھﻧﺪﻚ ﯾﺎﺳﺎ ﻛ وا ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ دەدەن ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪی ﺋواﻧﺪا ﻧﯿﯿ. "ﺷﺘﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﯾﺪا ﺑﻮوە ﺑ ﺷﻮەﯾك دەﺑ ﯾﺎﺳﺎ ﺳﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻟﺳــر ﺑﻜــﺮێ ،ﻟﻻﯾك ﺑﺎﻧﮕﺸــی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﻟ ﻻﯾﻛﯿــﺶ ﺑﺎس ﻟ ﺳﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ دەﻛﺮێ ﻟﺳر ﯾﺎﺳﺎ، ﻛﺎﺗﻚ ﺑﺎﺳﯽ ﺳــﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﺖ ﻛﺮد دەﺑ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻟ ﮔﯚڕ ﺑﻨﯽ ،ﭼﻮﻧﻜ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ واﺗ ﺣﻜﻮوﻣﯿﯽ زۆرﯾﻨﯾ.
ﻛﯚﻣڵ و ﮔﯚڕان دژی ﻧرﻣﯿﯽ ﯾﻛﮕﺮﺗﻮون
ﺑرﭘﺮﺳﻚ :ﺑﺷﻚ ﻟ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن دوو ﮔﻮﺗﺎری دژﯾﻛﯿﺎن ھﯾ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ/وﺷ ﺑھﯚی درﮋﻛﺮدﻧوەی ﻣﺎوەی ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﭘرﻟﻣﺎن ،ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دووﭼﺎری ﭼﻧﺪ ﻛﺸﯾﻛﯽ ﻗﻮوڵ ھﺎﺗﻮون ﻛ وەك ﺳرﭼﺎوەﯾك ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘ دەﻛﺎت ﺗﺎ رادەﯾك ﺑ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﯚﯾﺎن ھژﻣﺎر دەﻛﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜ ﭘﺸﺘﺮ ﺋﺎﮔداری ﺑﯾﺎرەﻛ ﺑﻮون، ﺑم وا ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺧﻜﯽ دەدەن ﻛ ﻣﻮﻓﺎﺟﺋ ﺑﻮوە ﺑﯚﯾﺎن و ﺋوەﯾﺶ ﻟ دﯾﻤﺎﻧﻛی ﺋرﺳﻻن ﺑﺎﯾﺰ ﺳرۆﻛﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮو ﻛ زۆر زﯾﺎﻧﯽ ﺑ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﮔﯾﺎﻧﺪ. ﻛﯚﻣڵ و ﮔﯚڕان دژی ﻣﯿﺎﻧەوی ﯾﻛﮕﺮﺗﻮون رۆژــﻚ دوای ﭘﺳــﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ درﮋﻛﺮدﻧوەی ﻣﺎوەی ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻢ و ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ھوﻛﺎﻧــﯽ ﺑــو ﺋﺎڕاﺳــﺘﯾ ﺑﻮو ﻛ ﺷــﻗﺎم دژی ﺑﯾﺎرەﻛــی ﭘرﻟﻣﺎن ﺑﻛﺎر ﺑﻨﻦ، ﺑم ﻟﻣدا ﺷﻜﺴــﺘﯿﺎن ﺧﻮارد و ﺧﻚ ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﺑ ﭘﺮﺳﻛ ﻧدا وەك ﺋوەی ﻛﯚﻣڵ و ﮔﯚڕان دەﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ. ﺳــرﭼﺎوەﯾﻛﯽ ﺋﺎﮔــدار ﻟــ ﺑﺰووﺗﻨــوەی ﮔﯚڕان ﺑ" وﺷــ"ی راﮔﯾﺎﻧــﺪ ،رۆژی دووﺷــم ﻛــ ﻧوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘﻓﺎ رﻜﺨری ﮔــﯚڕان و ﻋﻟــﯽ ﺑﺎﭘﯿــﺮ ﺋﻣﯿﺮی ﻛﯚﻣــڵ ﻛﯚﺑﻮوﻧوە ،ﺑﯚ ﺋوەﺑﻮو ﻛ ﺑرﻧﺎﻣﯾك داڕﮋن ﺑﯚ ﻛﺎرداﻧوەی
ﺗﻮﻧــﺪ دژی ﺑﯾﺎرەﻛــ ،ھــر ﺋم ھﯚﯾــش ﺑﻮو وای ﻛــﺮد ﻣﺤﻣد ﻓــرەج ﺋﻣﯿﻨــﺪاری ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮو ﺑﺎﻧﮕﮫﺸــﺘﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛ ﻧﻛن، ﭼﻮﻧﻜ ﻣﺴﺘﻓﺎ و ﺑﺎﭘﯿﺮ ﭘﯿﺎن واﯾ ﻟــم ﻗﯚﻧﺎﻏــدا ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺳــﻮود ﻟ ﻣﯿﺎﻧەوی ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو وەرﺑﮕﺮن. ﺳرﭼﺎوەﻛ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋوەی ﮔﯚڕان و ﻛﯚﻣــڵ ﺑﯿﺮﯾــﺎن ﻟ ﻛــﺮدەوە ﺟﻮﻧﺪﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﺷﻗﺎم ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾ ھر ﻟ ﺳﺎﺗﯽ ﯾﻛﻣﯽ ﭘﺳﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧوە ﻟــ ﻟﺪواﻧﯽ ﺑرﭘﺮس و ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎﻧــﺪا ﺑﺎﺳــﯽ ﺧﯚﭘﺸــﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن دەﻛــﺮد ،ﺑــم ﻟﻣدا ﺳرﻛوﺗﻮو ﻧﺑﻮون ،ﭼﻮﻧﻜ دەرﻛوت ﺧﻚ ﻧﺎﯾﺗ ﺳر ﺷﻗﺎم ﺑ ﻗﺴی ﺋو ﺣﺰﺑﺎﻧ ،ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﻛ ١٧ی ﺷﻮﺑﺎت، ﻟ ﺧﯚﭘﺸﺎﻧﺪاﻧﻛﺎﻧﯽ ١٧ی
ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ھﯿﭽﯿﺎن ﻧﭼﻨﯿﯿوە ﻛ ﭘﻮەﻧﺪی ﺑ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺟﻣﺎوەرەوە ھﺑ. ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن راﺳﺘﯽ ﻟ ﺧﻚ دەﺷﺎرﻧوە دوای ﺑﯾﺎرەﻛــی ﭘرﻟﻣــﺎن، ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن وای ﻧﯿﺸﺎﻧﺪا ﻛ ﺋوە ﻣﻮﻓﺎﺟﺋ ﺑﻮوە ﺑﯚ ﺋوان و ﻗﺒﻮوﯽ ﻧﺎﻛــن ،ﺑــم ﺋرﺳــﻻن ﺑﺎﯾﺰ
ﺳــرۆﻛﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ ﺗﻟﭬﺰﯾﯚﻧﯽ "ﮔﻟﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن"دا ﺑ ﺗواوی ﺧﻜﯽ ﻟ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺳﺎرد ﻛﺮدەوە ﻛﺎﺗﻚ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛ رﻜﺨری ﮔﯚڕان ﭘــﯽ وﺗﻮوە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿ ﺑــ ﻻﯾوە ﻣﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳرۆﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ ھﺷﺖ ﺳﺎﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟ دەﺳت ﺑﻤﻨﺘوە .ھروەھﺎ
ﺑﺎﯾﺰ ھﻣﺎن ﭘﺮﺳــﯽ ﺑــ ﺋﻣﯿﺮی ﻛﯚﻣڵ و ﺋﻣﯿﻨﺪاری ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﺶ راﮔﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ،ﺑﯚﯾ ﺧﻚ ﺗﮕﯾﺸﺖ ﻛ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺑ دوو ﺋﺎڕاﺳﺘی ﺟﯿــﺎ ﻛﺎر دەﻛــن و ﯾﻛــم ﺧﯚﮔﻮﻧﺠﺎﻧﺪن ﻟﮔڵ دەﺳت ﻛ ﺋﻣﯾﺎن ﻧﮫﻨﯿﯿ و دووەم وروژاﻧﺪﻧﯽ ﺧﻚ ﻛ ﺗوا ﭘﭽواﻧی ﺋﺎڕاﺳﺘی ﯾﻛم و زۆرﺗﺮ ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯿﺎن رەﻧﮓ
دەداﺗــوە ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟــ ﻛﯚﺑﻮوﻧوە ﺗﺎﯾﺒﺗﻛﺎﻧﺪا ﺑــ ﺟﯚرﻜﯽ ﻧرم و ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻗﺴــ دەﻛن ،وەك ﺋوەی ﭘﺸــﺘﺮ ﻟ ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﯾﻛﯽ ﺳــ ﺳــرۆﻛﻛی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻟﮔڵ ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﻧوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘﻓﺎ ﺑ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﮔﻮﺗﺒﻮو "ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ دەﺳﺘﻜﯽ ﺋﻣﯿﻨﺪا ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﻮە ﺳرۆﻛﻦ".
ﺑﯾﺎرەﻛ ﻣﺎدەﯾﻛﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯿ ﺑﯚ ھﺒﮋاردن ﺋﺴــﺘﺎ رووﻧ ﻛ ﺳــرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﮔداری ھﻣﻮو ﺑﯾﺎرﻜﻦ ﺑر ﻟ دەرﭼﻮوﻧﯽ، ﺑم ﻟــ ﻣﯿﺪﯾــﺎدا ﮔﻮﺗﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﭘﺸــﺎﻧﯽ ﺟﻣــﺎوەر دەدەن و راﺳﺘﯿﯿﻛﺎن دەﺷﺎرﻧوە ﺑﯚ ﺋوەی ﭘﺮﺳ ﮔﺮﯾﻨﮕﻛﺎن ﺑﻜﻧ ﻛرەﺳﺘی ﭘوﭘﺎﮔﻧﺪەی ھﺒﮋاردن ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﻛ ﺋﺴــﺘﺎ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛــم ﻣﺎوە ی ﺋﯾﻠــﻮول ﻛ ھــردوو ٢١ی ﺑــﯚ ٢١ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن و ﭘرﻟﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑڕﻮە دەﭼ. ﭘﺴﭙﯚڕﻜﯽ راﮔﯾﺎﻧﺪن ﻛ ﻧﯾﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎوی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜﺮێ ﺑ" وﺷــ"ی راﮔﯾﺎﻧــﺪ ،ﺋــوەی ﻟــ رادﯾﯚ و ﺗﻟﭬﺰﯾﯚﻧﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧوە ﭘﺧﺶ دەﻛــﺮێ ،ﻛﺎری ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿ ﺑﮕــﺮە ھﻣــﻮوی ﺑﯚﭼﻮون و ﮔﻮﺗــﺎری ﺣــﺰب و ﯾﺧﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧ ،ﺋﻣﯾــﺶ ﺑــ دﻨﯿﺎﯾﯿوە ﻛﺎری ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿ ﻛ ﺋوان دەﯾﻜــن ،ﺑم ﭘﯿﺎن واﯾ ﺧﻚ ﻟوە ﺗﻨﺎﮔن ﻛ زاﻧﯿﺎری ﺑو ﺷﻮەﯾ ﻧﺎﮔﯾﻧﺪرێ.
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوا داوای دەﺳﺘﻮەررداﻧﯽ ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ھرﻢ دەﻛن
3
ﭘﯾدە دەرﻓﺗ زﯾﻨﻛ دەﺧﺎﺗ ﻣﺗﺮﺳﯿﯿوە ھوﻟﺮ-وﺷ
ﭘﺎرت و ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن داوا ﻟ ﭘﯾدە دەﻛن ﭘﺎﺑﻧﺪی رﻜﻜوﺗﻨﯽ ھوﻟﺮ ﺑ و رﮕﺧﯚﺷﻜر ﻧﺑ ﺑﯚ رﺷﺘﻨﯽ ﺧﻮﻨﯽ ﻛﻮرد ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ھﺎوﻛﺎت داوا دەﻛن ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ دەﺳﺖ ﻟ ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﻮردی ﺳﻮورﯾﺎ وەرﺑﺪەن ﺑﯚ ﻛﯚﻛﺮدﻧوەی ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺳﻮورﯾﺎ ﺑ ﻣﺑﺳﺘﯽ ﭼﺎرەﺳری ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛﺎن.
ﺋو ھﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧ ﻣﺗﺮﺳﯽ ﺋــوەش دەﺧﻧــ ڕوو ﻛ ﺋو ﺋﺎﯚزﯾﯿﺎﻧــی ﻟ ﻋﺎﻣﻮدا رووی دا ﺑرەو ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی رۆژﺋﺎوا ﺑﭙڕﺘوە و ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ ﮔورەﺗﺮ ﻟﺳــر ﻛﻮرد ﺑرﭘﺎ ﺑﻜﺎت و ﺋو دەرﻓﺗــ زﯾﻨی ﺑــﯚ ﻛﻮرد ھﺎﺗﻮوەﺗ ﭘﺶ ﻟدەﺳــﺖ ﺑﭽ ﺑھــﯚی ھﺴــﻮﻛوﺗﻛﺎﻧﯽ ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳر ﺑ" ﭘﯾدە" ﻛ ﺑﺎﯽ ﺳﻮورﯾﺎی ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن "ﭘﻛﻛ"ـﯿ. ﺗﺎھﯿﺮ ﺳــﻔﻮك ﺳﻜﺮﺗﺮی ﺣﺰﺑﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟ ﻟﺪواﻧﻜﺪا ﺑﯚ "وﺷ" رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﺋو رووداواﻧی ﻟ رۆژاﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻟ ﺷﺎری ﻋﺎﻣﻮدا و ﭼﻧﺪ ﺷــﺎرﻜﯽ ﺗﺮ رووی دا، زەﻧﮕﻜﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪارە ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ،ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑ دەﺳﺘﯽ ﻛﻮرد ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ ﮔورەﺗﺮﻣــﺎن ﻧﯿﺸــﺎن دەدات ﺑوەی ﻧﺗوەﯾك ﺑ دەﺳــﺘﯽ ﺧــﯚی دەرﻓﺗﯽ زﯾــﻦ ﻟﺑﺎر دەﺑﺎت. ﺋو ﺳﯿﺎﺳﺗﻮاﻧ ﻛﻮردە ﺋوەﯾﺸﯽ ﺧﺴﺘ ڕوو ،ﻟ ﺋﺴﺘوە دەﻛﺮێ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﺑ دەﻧﮓ ﺑــﻦ و رﮕ ﻧــدەن ھﻧﺪﻚ ﻻﯾﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻟــ ﭘﻨﺎو ﺑرژەوەﻧﺪی ﺗﺳﻜﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾﺗﯽ ﻣﺗﺮﺳــﯽ ﻟﺳــر ﻧﺗوەﯾك دروﺳــﺖ ﺑﻜن ،دەﺑ ﭘﯾدە و ﭘﺎرﺗﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﻛﺎرﻚ ﺑﻜن
رﮕــ ﻟــ دووﺑﺎرەﺑﻮوﻧــوەی ﺋــو رووداواﻧی ﻟــ ﻋﺎﻣﻮدا و ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮ رووی دا ﺑﮕﺮن، ﺋﮔر ﻧﺎ ﺋﻣ ﺑرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯿﯿﻛ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﻣﮋوودا. ﭘﻨﺠﺸــﻣﯽ راﺑــﺮدوو ﺑھﯚی ﺧﯚﭘﺸﺎﻧﺪاﻧﻜﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ ﻋﺎﻣﻮدا، ھﺰەﻛﺎﻧﯽ ﯾﻛﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﮔــل "ﯾﭘﮔ "ﻛــ ھﺰﻜﯽ ﭼﻛــﺪاری ﺳــر ﺑــ ﭘﺎرﺗﯽ ﯾﻛﺘﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات "ﭘﯾدە" ﻛ ﺑﺎﯽ ﺳﻮورﯾﺎی ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن "ﭘﻛﻛ"ـــﻦ ١٠ ھﺎووﺗﯿــﯽ ﻛﻮردﯾﺎن ﻛﻮﺷــﺖ و ﻛ ﻟ ﻧﺎوﯾﺎﻧــﺪا ﻣﻨﺪاﻜﯽ ١٠ ﺳﺎن ھﺑﻮو ،ﺋوەﯾﺶ ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﻛﻮرداﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎی ﻟ ﻛوﺗوە. ﺷــﻻل ﮔــدۆ ﺋﻧﺪاﻣــﯽ ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﭼﭘﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﯚ "وﺷ "رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ،رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺎری ﻋﺎﻣﻮدا ﻣﺗﺮﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳر ﻛﻮردی رۆژﺋﺎوای دەرﺧﺴﺖ، ﻣﺗﺮﺳــﯿﯿك ھﻧﺪــﻚ ﻻﯾﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟ ﭘﻨــﺎو ﺑرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﯿﺎن ﻧﺎوە ،ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ دەﯾﺎن ﮔﻧــﺞ و ﻻوی ﻛﻮردﻣﺎن ﺑﯚ دەﺧﺎﺗــ ڕوو ﻟ داھﺎﺗﻮودا ﺑ دەﺳــﺘﯽ ﺧﯚﻣﺎن ،ﺋﻣۆ ﻛﻮرد ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ھﯿﭻ ﭼﺎرەﺳرﻜﯽ ﻧﯿﯿ ﺗﻧﯿﺎ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﯾﻛﺮﯾﺰی و ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ ﻧﺑ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺋو دۆﺧی ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﯚﻣﺎن
دﯾﻤﻧﻜﯽ ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻛﻣﭙﯽ دۆﻣﯿﺰ ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ھﺎﺗﻮوەﺗ ﭘﺶ. ﮔدۆ داوای ﻟ ﺳــرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ھرﻢ و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮد ﺑ ﭘﻟــ ھوﻛﺎﻧﺒﺎن ﭼ ﺑﻜﻧوە ﺑﯚ ﺋوەی ھﺰ و ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ و ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﮔﻟــﯽ رۆژﺋﺎوا ﻛﯚ ﺑﻜﻧوە و ﻟو ﻣﺗﺮﺳــﯿﯿﺎﻧی ﭘﯾــدە دروﺳــﺘﯽ ﻛــﺮدوون ﺋﺎﮔدار ﺑﻜﺮﻨوە و ھوڵ ﺑﺪرێ ﺑ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﭼﺎرەﺳری ﻛﺸﻛﺎن ﺑﻜــﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜــ ﺋﮔــر ﺋوە ﻧﻛن دەرﻓﺗــ زﯾﻨﻛﻣﺎن ﻟدەﺳﺖ دەﭼ. "ﺋﮔــر ﭘﯾــدە ﭘﺎﺑﻧــﺪی رﻜﻜوﺗﻨﯽ ھوﻟﺮ ﻧﺑ ،ﻣﺎﻓﯽ ھﻣﻮو ﺗﺎﻛﻜﯽ ﻛﻮردە دەﺳــﺖ
ﺋﮔر ﭘﯾدە ﭘﺎﺑﻧﺪی رﻜﻜوﺗﻨﯽ ھوﻟﺮ ﻧﺑ ،ﻣﺎﻓﯽ ھﻣﻮو ﺗﺎﻛﻜﯽ ﻛﻮردە دەﺳﺖ ﺑ ﺧﯚﭘﺸﺎﻧﺪان ﺑﻜن ﺑ ﺧﯚﭘﺸــﺎﻧﺪان ﺑﻜن ﻟ ﭘﻨﺎو راﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺷــڕی ﺧﯚﻛﻮژی و رەﺗﻜﺮدﻧــوەی ﯾﻛﺘﺮ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋو دۆﺧی ﺋﻣۆ ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ دروﺳﺖ ﺑﻮوە ،ﺗﻧﯿﺎ ﭘﻮەﻧﺪی ﺑ ﺣﺰﺑﻜوە ﻧﯿﯿ ،ﺑﻜﻮ ﭘﻮەﻧﺪی ﺑ ﻛــﯚی ﻧﺗوەﻛوە ھﯾ ﻛ ﺳدان ﺳــﺎ ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯽ زەوت دەﻛﺮێ" ﮔدۆ وای ﮔﻮت.
ﭘﺸــﺘﺮ ﻻﯾﻧــ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮوورﯾﺎ ﻟژــﺮ ﭼﺎودــﺮی ﻣﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ھوﻟﺮ رﻜﻜوﺗﻨﻜﯿــﺎن ﺑﯚ ﭼﯚﻧﯿﺗﯿﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد ،ﺑم ھرزوو راﮔﯾﻧﺮا ﻛ ﭘﯾدە ﻟ دەرەوەی رﻜﻜوﺗﻨﻛــ ﻛﺎر دەﻛﺎت
ﻟ دۆﺧﯽ ﺋﺎراﻣﯽ ھرﻤﺪا
دﯾﻮاری ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯽ ﻧﯿﮕراﻧﯽ دروﺳﺖ دەﻛﺎت ھوﻟﺮ /وﺷ دﯾﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯿ ﺑرزەﻛﺎن ﺑ دەوری ھﻧﺪێ ﻓرﻣﺎﻧﮕی ﺣﻜﻮوﻣﯽ و ﭼﻧﺪ ھﯚﺗﻠﻚ ﻟ ﻧﺎو ﺷﺎری ھوﻟﺮدا ھر ﻣﺎون ،ﺋﻣ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﺗﻧﺎھﯿﯽ ھوﻟﺮﻻ ﻟ ھﯽ زۆر وﺗﯽ ﺋﺎرام ﺳﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ﺗﺮ ،ﺑم ﺋو دﯾﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﯾﺘﯿﯿﺎﻧ ھﺳﺘﯽ ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺗﻧﺎھﯽ ﺑ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەدات و ﺑﮕﻮﻣﺎن ﮔﺷﺘﯿﺎراﻧﯿﺶ ﺣز ﻧﺎﻛن ﺳﯿﻤﺎی ﭘﺎﯾﺘﺧﺘﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎرﯾﯽ ﺳﺎﯽ ٢٠١٤وﺗﺎﻧﯽ ﻋڕەﺑﯽ ،ﺑو ﺷﻮەﯾ ﺑﺒﯿﻨﻦ. ﻟ دوای ﺳــﺎﯽ ٢٠٠٣ﻛ رﮋﯾﻤﯽ
ﺑ /دۆﺧﯽ ﺗﻧﺎھﯿﯽ ھرﺸــﻤﯽ
ﻋﺮاق ھﺎﺗ رووﺧﺎﻧﺪن ،ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆر ﺟﮕﯿﺮە و ﻣﺎوەی
ﻋﺮاﻗــﯽ ﮔﺮﺗــوە و ﺑردەواﻣــ،
٦ﺳــﺎ ھﯿــﭻ رووداوﻜــﯽ وەك
ﺗﻗﯿﻨوەە و ﺷــڕی ﮔورە رووی ﺗﻗ ﻨ ﻧداوە ،ﺑم دﯾﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯿﯿﻛﺎن زۆر ﺷــﻮﻨﯽ ھرﻤ ﺋﺎراﻣﻛی ﻋﺮاﻗﯿﺸﯽ ﮔﺮﺗوە و ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎﯾﺶ ھﻨﮔﯿﺮاون. ﺳــﯿﺮوان ﺋﺣﻤد ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻛﯚﻟﮋی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﻟ زاﻧﻜﯚی ﺳﺣددﯾﻦ، ھﻣﻮو رۆژﻚ ﻟ رﮕی ﭼﻮوﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﯚﻟﮋ ،ﭼﺎوی ﺑ دﯾﻮاری ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯽ ﺑرز دەﻛوﺖ .ﺳﯿﺮوان وەك ﺧﯚی دە ﺑــردەوام ﺑ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ دﯾﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯿﯿﻛــ دﺘﻧــﮓ دەﺑ،
ھر ﺋــوە وای ﻛﺮدووە ھﺳــﺖ ﺑ ﻧﯿﮕراﻧﯿﯽ ﺑــﻜﺎت .دﯾﻮارەﻛ ﺑ دەوری ﻛﯚﻧﺴــﻮﮕی وﺗﻜــﯽ ﺋوروﭘﺎﯾﯽ ﻟ ھوﻟﺮ داﻧﺮاوە. ﺋﺣﻤد ﺑ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷ "دە "دﯾﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯿﯿﻛ ﺷــڕﻜﯽ دەرووﻧﯽ ﺑﯚ دروﺳﺖ ﻛﺮدووم". ﭼﻧﺪ ﺳــﺎﻜ دۆﺧﯽ ﺗﻧﺎھﯽ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑﺎش ﺑﻮوە و زۆرﺑی راﭘﯚرﺗ ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺶ وەك ﻧﺎوﭼــی ﺋــﺎرام و ﺟﯿﺎواز ﻟ ﻋﺮاق ﻧﺎوی دەﺑن.
ﻋﻟــﯽ ﻣﺣﻤــﻮود دەرووﻧﻨــﺎس ﭘﯽ واﯾ دﯾــﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯿﯿﻛﺎن ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ راﺳــﺘوﺧﯚی ﻟﺳر دەرووﻧــﯽ ﺗﺎﻛﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﺎو ھر ﺷــﺎرﻚ ھﯾ .ﺋو ﺑــ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷ"ی راﮔﯾﺎﻧﺪ "ﺑ ﺑﻮوﻧﯽ دﯾﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯿﯿــﻛﺎن ،ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﺳﯿﻤﺎی ﺷﺎر وەك ﺷﺎرﻜﯽ ﺟﻧﮕﯽ دەﺑﯿﻨﻦ ،ﺋﻣش وا دەﻛﺎت ﺧﻚ ﺑردەوام ﭼﺎوەڕﯽ ﻣﺗﺮﺳﯽ ﺑﻜن". ﻣﺣﻤﻮود دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ رﮋەی ﻧﯿﮕراﻧﯿﯽ ﺋو ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧی
و ﺗﺎﻛــەوی ﻟــ ﺑڕﻮەﺑــﺮدن ﻛﺮدووەﺗ ﺑرﻧﺎﻣی ﺧﯚی. ﻋﻟــﯽ ﺷــﻨﺪﯾﻦ ﺋﻧﺪاﻣــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﭘﯽ واﯾ ﺑرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ و ﯾﻛﺘﺮ ﻗﺒﻮوڵ ﻧﻛﺮدن ھﯚی ﺋوەﯾ ﭘﯾــدە ﭘﺎﺑﻧﺪی رﻜﻜوﺗﻨﯽ ھوﻟــﺮ ﻧﺑ ،ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا رﻜﻜوﺗﻨﻛ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ رﮕﭼﺎرەﯾ ﺗﺎ دۆﺧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﯾــﻛﻼ دەﺑﺘوە ﻛــﻮرد ﺑﺘﻮاﻧ ﺋﯿﺪارەﯾﻛﯽ ھﺎوﺑش ﻟ رۆژﺋﺎوا ﺑﻜﺎت. ﺷــﻨﺪﯾﻦ ﺑــ" وﺷــ"ی ﮔــﻮت ،ﻟﺑــﺮی ﺋــوەی ﺑﯿﺮ ﻟــ ﺑﺎﺷــﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻮزەراﻧــﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻛــﻮردی رۆژﺋﺎوا ﺑﻜﯾﻨوە ،دەﻣﺎﻧوێ ﺑ زۆرەﻣﻠ
دەﺳــﺖ ﺑﺳــر ﻧﺎوﭼﻛــدا داﺑﮕﺮﯾﻦ و ﺑراﻣﺒرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛ ﻣﮋووﻜﯽ ﭘﺮﺷﻨﮕﺪارﯾﺎن ھﯾ ﻟ ﺧﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و داﻛﯚﻛﯽ ﻟ ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻻﯾن ھﺰﻜوە رەت دەﻛﺮﻨوە. "ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭘﯾدە و ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮ ﺑﮕڕﻨــوە ﺳــر ﻣﺰی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و ﭘﺎﺑﻧﺪی رﻜﻜوﺗﻨﯽ ھوﻟﺮ ﺑﻦ ،ﺗﺎ دەﺳــﺗﺪارﺘﯽ ﺑﺷﺎر ﺋﺳــد ﯾﻛﻼ دەﺑﺘوە و ﭘــﺶ ﭼﺎوی ﻛﻮردﯾﺶ روون دەﺑــ و ھﺒــﮋاردن دەﻛﺮێ، ﻧﺎﻛﺮێ ھﺰــﻚ ﺑراﻣﺒرەﻛی رەت ﺑﻜﺎﺗوە و ﻣﺑﺳﺘﯽ ﺑ ﺑ ﺗﻧﯿﺎ ﺋﯿﺪارەی ھرﻤﻛ ﺑﻜﺎت" ﺷﻨﺪﯾﻦ وای ﮔﻮت.
رۆژاﻧــ ﭼﺎوﯾــﺎن ﺑــو دﯾﻮاراﻧــ دەﻛوﺖ ﺑ ﺑــراورد ﻟﮔڵ ﺋو ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧی ﭼﺎوﯾﺎن ﺑ درەﺧﺖ و ﺳوزاﯾﯽ دەﻛوﺖ ،ﺑ ﺗواوی ﺟﯿﺎوازە. ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﺑ ﺑﯾﺎرﻚ ﻟ ھوﻟﺮ دەوری ﭼﻧﺪ ﺑﺎﺧﺎﻧﯾك ﻛﺮاﯾوە و دﯾﻮارەﻛﺎن ھﮕﯿﺮان ،ﺑم ﺋﻣ ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﻛم ﺑﺎﺧﺎﻧی ﮔﺮﺗوە.
دﯾﻮاراﻧ ﻧدراوە. ھــﺎدی ﺑــ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷــ"ی راﮔﯾﺎﻧــﺪ "ھﺑﻮوﻧــﯽ دﯾــﻮارە ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯿﯿ ﺗﻧﺎھﯿﯿﻛﺎن ﭘﺮﺳﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕــ ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ھوﻟﺮ ﻧﯿﯿ."
ﻛﻣﺘرﺧﻣﯽ ﻻﯾﻧﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﺪار ھﯚﺗﻞ ﺷﯿﺮاﺗﯚن ﯾك ﻟو ﺷﻮﻨﺎﻧﯾ ﻛ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎﯾﺶ دﯾﻮاری ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯽ ﺑدەوردا ﻛﺸــﺮاوە .ﺋــو ھﻮﺗﻠ ﻛوﺗﻮوەﺗ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺷﺎری ھوﻟﺮ /ﻧﺰﯾﻚ ﻗ ،/ﺑرﭘﺮﺳﻜﯽ ھﯚﺗﻠﻛ ﻛ ﭘــﯽ ﺑﺎش ﺑــﻮو ﻧــﺎوی ﺑو ﻧﻛﺮﺘــوە ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷــ" ﮔﻮﺗﯽ ،داﻧﺎﻧﯽ دﯾﻮاری ﻛﯚﻧﻜﺮﺘﯽ ﺑﯚ ﭼﻧﺪ ﺳﺎﻚ ﻟﻣوﺑر دەﮔڕﺘوە ﻛ ﺑﯚ ﺋوﻛﺎت ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﻮو ،ﺑھﯚی ٪ﺑ ٪١٠٠ ﺋوەی ھﺳــﺘﯽ ﺗﻧﺎھﯽ ١٠٠ ﻣﯿﻮاﻧــﻛﺎن دەدا ،ﺑم ﺑﯚ ﺋﺴــﺘﺎ ﺑﮔﻮﻧﺠﺎوی ﻧﺎزاﻧﻢ ﺋو دە" ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﭘﺎﺳﺎوﻚ ﺑﯚ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋو دﯾﻮاراﻧ ﻧﯿﯿ ،دﯾﻮارەﻛﺎن ﻗﻮرﺳــﻦ و ﻻﺑﺮدﻧﯿــﺎن ھﻧــﺪێ ﺋﺳﺘﻣ ،ھر ﺋوەش وای ﻛﺮدووە ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ھﯚﺗﻠﻛ ﻟ ﻻﺑﺮدﻧﯽ دﯾﻮارەﻛﺎن ﻛﻣﺘرﺧم ﺑﻦ". ﻧوزاد ھﺎدی ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﻛ ھﺎوﻛﺎت ﺳرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﺗﻧﺎھﯿﯽ ﭘﺎﯾﺘﺧﺘ ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ﻛ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﺑﯾﺎرﻚ ﺑﯚ ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﺋو
دﯾﻮارەﻛﺎن ﻛ دەﭘﺎرﺰن ھﺎووﺗﯿﯿــك دەﭘﺮﺳــ ﺋﺎﺧــﯚ دﯾﻮارەﻛﺎن ﻟ دەوری ﺑﺎﺧﺎﻧﻛﺎن ﻛ ھﯾﺎﻧ ھرﮔﯿﺰ ﻣﺗﺮﺳﯽ ﻟﺳر ﻧﺑﻮوە ،ﺑﯚﭼﯽ داﻧﺮاون؟. ﻣﺤﻣــد ﺟﺎﺳــﻢ ﺑــ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷــ"ی راﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﺑﺎﺷــ ﺋﮔر ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ ﻟﺳر ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ھﺑ ﺑﯚ ﻟﺳر ﺑرﭘﺮﺳــﺎن ﻧﺑ ،ﯾﺎﺧﯚ ﺋوە چ ﺑرﭘﺮﺳﻜ ﭘﯽ واﯾ دەﺑ ﺧﯚی ﭘﺎرﺰراو ﺑﺖ و ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻟ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪا ﺑﻦ؟. ﺟﺎﺳﻢ ﺋوەﯾﺸﯽ ﺧﺴــﺘ ڕوو ﻛ دۆﺧــﯽ ﺗﻧﺎھﯿﯽ ھوﻟﺮ ﻟوﭘڕی ﺑﺎﺷــﺒﺪاﯾ و ﻣــﺮۆڤ ﻟــ ھﻣﻮو ھﺴــﻮﻛوﺗﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎزادە ﻟ ھر ﻛﺎﺗﻜﯽ ﺷــو و رۆژدا ﺑ ،ﺋﯿﺘﺮ چ ﻣﺎﻧﺎی ھﯾ ﻟﻘــﯽ ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯽ دﯾــﻮاری ﺗﻧﺎھﯿﯽ ھﺑــ ،ﯾﺎﺧﯚ وەزارەﺗﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــت ،ﻟــ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھﻣﻮو ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮاوەﯾ و ھﯿــﭻ دﯾﻮارﻜﯿﺎن ﻟــ دەور ﻧﯿﯿ، ھرﭼﻧﺪە ﭘﻢ واﯾــ ﺋوان زﯾﺎﺗﺮ دەﻛوﻧ ژﺮ ھڕەﺷ ﺋﮔر ھﺑ، ﻧــك ﻓرﻣﺎﻧﮕــی ﺣﻜﻮوﻣت و ھﻮﺗﻞ.
4
ﺳﻴﺎﺳت ت ﺎﺳ
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺳرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو:
7
٪١٠٠ی ﺋو ﺋﺎوەی دەڕژﺘ ﻧﺎو ھرﻢ ،ﭘﯿﺴ ھوﻟﺮـ وﺷ ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ دوای ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵ ﺷڕ و ﺑﯚردﻣﺎﻧﻜﺮدن و ﺗﻗﯿﻨوەی ﭘﺎﺷﻤﺎوەی ﻣﯿﻦ و ﺗﻗﻣﻧﯿﯿﻛﺎن ،ھر ﻟ ﺷڕی ﻋﺮاق ﺋﺮان و ﻋﺮاق ﺋﻣرﯾﻜﺎ و دواﺗﺮﯾﺶ ﺗﻗﯿﻨوە ﺧﯚﻛﻮژﯾﯿﻛﺎن و ﻛوﺗﻨﯽ ﺟﺒﺧﺎﻧﻛﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﭘﺸﻮوی ﻋﺮاق ﺑدەﺳﺘﯽ ﺧﻜوە ﻟ دوای رووﺧﺎﻧﯽ رژﻢ ،ﻟواﻧش ﺷﻮﻨﯽ ﻛﻮورەی ﻧﺎوﻛﯾﯿﯽ ﺗﻣﻮوز ،ﺑﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ھﻣﻮو ﺋواﻧ ﮔﻮﻣﺎن ﻟ ﭘﯿﺴﺒﻮوﻧﯽ ﺗواوی ﭘﻜﮫﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕی ﻋﺮاق دەﻛﺮێ ،ﺋوەش ﺋﮔرﻜﯽ ﺗﺮﺳﻨﺎﻛ ﺑﯚ رووﺑڕووﺑﻮوﻧوەی ﭼﻧﺪان ﻧﺧﯚﺷﯽ ﻟ داھﺎﺗﻮودا. ﻛﯚﻣی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺑﻛﺎرﺑر ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮدووە ﻛ ﻟ ﺷــڕی ﺋﺎزادﯾﯽ ﻋــﺮاق و ﺑھﯚی ﺑﯚردﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺋﻣرﯾﻜﺎ ﺑو ﭼﻛﺎﻧی ﻣــﺎدەی ﯾﯚراﻧﯿﯚﻣﯿﺎن ﺗﺪا ﺑﻛﺎر ھﺎﺗﻮوە ،ژﯾﻨﮕی ﻋﺮاق ﭘﯿﺲ ﺑﻮوە و ﻟــ رﯾﺰﺑﻧﺪﯾﯽ وﺗ ژﯾﻨﮕ ﭘﯿﺴﺒﻮوەﻛﺎﻧﺪاﯾ. ﺋﮔرﭼﯽ ﭘﺸﺘﺮ وەزارەﺗﯽ ژﯾﻨﮕی ﻋﺮاق ﺑرﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ھﺎوﺑﺷــﯽ ﺑﯚ ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧوەی ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ﺷــڕ و ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿﯿﻛﺎن ﺑ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻧﻮدەوﺗﯿﯽ وزەی ﺋﺗﯚﻣﯽ ﻟ ﭘﻨﺎو ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕ ﻟﺳر ﻧﺎوﭼﻛ ھﺑﻮو ،ﺑم وەك ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮا ﻛﺎری ﺟﯿﺪی ﻟﺳــر ﻧﻛﺮا، ﺋوﯾﺶ ﺑھﯚی ﺋو ﻗﯾﺮاﻧﺎﻧی ﻟم دواﯾﯿﯿ رووﺑڕووی ﻋﺮاق ﺑﻮوﻧوە. ﭘﺴــﭙﯚڕﻜﯽ ﺑــﻮاری ﺋــﺎو دووﭘﺎت ﻟوە دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﻣﺗﺮﺳــﯽ ﻟﺳر ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎوی ھرﻢ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ رووی ﻧداوە ،ﺑــم ﺋو ﺋﺎوەی ﻟ ھرﻤﯿﺸــﺪا ھﯾ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿﯽ ﺑرز ﻧﯿﯿ. دﻛﺘﯚر رەﺷﯿﺪ ﺟرﺟﯿﺲ ﺳرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋﺎو دە ،ﺋو ﺋﺎوەی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ داﺑﺷــﯽ دەﻛﺎ ،ﺑﭘﯽ ﺳﺘﺎﻧﺪاردە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧ و رﮕــ زاﻧﺴــﺘﯿﯿﻛﺎن دەﮔﯿﺮﺘ ﺑــر ،ﺑم ﻛ دﺘ ﻧــﺎو ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ داﺑﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎن ،ﺳــرﭘﭽﯽ دەﻛﺮــﺖ و ﺋــوەش دەﺑﺘ ھﯚی داﺑزﯾﻨــﯽ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿــﯽ ﺋــﺎوەﻛﺎن و ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﺎن دەﺑﺖ. ﻟــ ﻻﯾﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ﺳــرۆﻛﯽ ٪٧٥ی ٪ی ﻛﯚﻣی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋــﺎو ٧٥
ﭘﺮۆژەی ﺋﺎوی ﺋﯿﻔﺮاز ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ﺋــﺎوی ﻋﺮاق ﺑ ﻣﺗﺮﺳــﯽ ﻧﺎو دەﺑﺎ و دە ،ﺋو ﺳــرﭼﺎوە ﺋﺎوﯾﯿﺎﻧی ﻟــ دەرەوەی ﻋﺮاﻗــوە دﻦ ﻛ ٪ە ﭘﯿﺴﻦ و ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ ٪٧٥ە رﮋەﯾﺎن ﻟ٧٥ ژﯾﻨﮕﯾﯿــﯽ ﮔورەﯾــﺎن ﺑدواوەﯾ، ﻟﺑرﺋــوەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋــو ﺋﺎواﻧ ﺑﯚ ھرﻢ ﺑردەداﺗوە ﻛ ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎﯿﻦ و ﭘــە ﻟــ ﭘﯾﻨﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ،ﺋوەش ﻣﺗﺮﺳﯿﺪارە. ﺑﭘــﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨــوەی وەزارەﺗﯽ ژﯾﻨﮕــی ﻋــﺮاق ﻟــ ﺋﻧﺠﺎﻣــﯽ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧــوە و ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ دەرﻛوﺗــﻮوە رﮋەی ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ﺳــرﭼﺎوە ﺋﺎوﯾﯿﻛﺎن ﮔﯾﺸﺘﻮوەﺗ ،٪ﻛ ﻟــ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ،٪٣٥ ﻧﺰﯾﻜــی ٣٥ ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ﺳــرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧوە ،ﻣﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺑوﺑﻮوﻧوە و ﺗﺷــﻧﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺗﺎ و ﻧﺧﯚﺷﯿﯿ درﻣﻛﺎن ﻟ ﺋﺎراداﯾ ،ﺗﺋﻜﯿﺪﯾﺶ ﻟوە دەﻛﺎﺗــوە ﻛ دۆﺧﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ژﯾﻨﮕ ﻟ ﻋﺮاﻗﺪا ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ ھﺎوﺋﺎھﻧﮕﯿﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن و ﺳرﺟم وەزارەﺗﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــت ھﯾ،
ﺋوەش ﻟ ﻛﺎﺗﻜــﺪا ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧوەی ھﻧﺪــﻚ ﻧﺎوﭼی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎﯽ ﻛ ﺧﺎﻛﻛــی دووﭼﺎری ﭘﯿﺴــﺒﻮون ھﺎﺗﻮوە ،ﭘﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑ ﺳرﭼﺎوەی داراﯾﯿﯽ زۆر ﮔورە ھﯾ. ﺑﭘــﯽ ﯾﺎﺳــﺎ و رﻨﻤﺎﯾﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ژﯾﻨﮕ ھــر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾك ﻟ ﻋﺮاق ﭘۆژەﯾــك داﺑﻤزرﻨــﺖ ،ﺑﭘﯽ ﺋو ﺑﯾﺎراﻧﯾ ﻛــ ﻟ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧــوە دەردەﭼــﺖ و دەﺑﺖ ﻣﯚﺗﯽ وەزارەﺗﯽ ژﯾﻨﮕی ﭘ ﺑﺖ و ھﺎوڕێ و دۆﺳــﺘﯽ ژﯾﻨﮕ ﺑﺖ و ھﯿﭻ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﻛﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ﻟﺳر ژﯾﻨﮕــ ﻧﺑﺖ ،ﺑﭘﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋــﺮاق ھــر ﻛﺳــﻚ ﻟــ ﻧﺰﯾﻚ ﻛﺎرﮔﯾــك رووﺑڕووی ﻛﺸــی ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑﺘوە ﺑ ھﯚی ﭘﯿﺴﯿﯽ ژﯾﻨﮕی ﻛﺎرﮔﻛــوە ،دەﺑﺖ ﺋو ﻛﺎرﮔ ﯾــﺎن ﺧﺎوەﻧﻛی ﻗرەﺑﻮوی ﻧﺧﯚﺷــﯿﯿﻛی ﺑﻜﺎﺗوە ،ھروەھﺎ وەزارەﺗﯽ ژﯾﻨﮕش ﻟﮋﻧﯾﻛﯽ ھﯾ ﺳرداﻧﯽ ﺋو ﺷــﻮﻨﺎﻧ دەﻛﺎت ﻛ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن رووﺑڕووی ﻛﺸــی
ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺑﻮوﻧﺗــوە ﺑ ھﯚی ﭘﯿﺴﯿﯽ ژﯾﻨﮕوە. ﺑﭘﯽ ﺋﺎﻣﺎرە ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿﻛﺎن ﻟ ھﺷﺘﺎﻛﺎﻧﺪا ﻟ ھﻣﻮو ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ٪ﻧﺧﯚﺷﯿﯽ ﺷﺮﭘﻧﺠ ھﺑﻮو، ٪٥-٢ ﺑم ﺋﺴــﺘﺎ رﮋەی ﻧﺧﯚﺷﯿﯿﻛ ٪ە ،زۆرﺑی ٪٢٥ە، ﻟ ﻧــﻮان ٢٢ﺗــﺎ ٢٥ ھﯚﻛﺎرەﻛش ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ژﯾﻨﮕﯾ ،ﻟ ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎو و ھوا و ﭘﺎﺷﻤﺎوەی ﭼك و ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧﻜﺮدن. ﺗﻮاﻧﺎ ﻣﻮﺳــﯿﺢ ﺷــﺎرەزا ﻟــ ﺑﻮاری ژﯾﻨﮕی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑ" وﺷــ"ی ﮔــﻮت ،ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟﺑــردەم رووﺑڕووﺑﻮوﻧوەﯾﻛﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪاری ژﯾﻨﮕﯾﯿﺪاﯾ ،ﻛ ﺋوەش راﺳﺘﻮﺧﯚ ﭘﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﺑ ﺑﺎری ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــوە ھﯾــ ،ﭘﺸــﺘﺮ ﻣﺗﺮﺳــﯿﯽ ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎو و ھوا و ﺧﺎﻛﻤــﺎن ھﺑﻮو ،ﺑم ﺋﯿﺴــﺘﺎ ﻟﮔــڵ ھﺎﺗﻨــﯽ ﺑﺷــﻜﯽ زۆری ﺗﻛﻨﻟﯚﺟﯿﺎ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼﻛ ،ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ ﻣــﺎدە ﺗﯿﺸــﻜﺎوەرﯾﯿﻛﺎﻧﯿﺶ ھﯾ، ﺷــﭘﯚﻟﻛﺎﻧﯽ ﺗﻟﭬﺰﯾﯚن و رادﯾﯚ و ﺗﻟﻓﯚن ﭘﺷﻮی دروﺳﺖ دەﻛن و ﻣﺗﺮﺳﯿﯽ زۆر ﮔورەی ﭘﯿﺴﺒﻮوﻧﯽ ژﯾﻨﮕ ھﯾ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑوەی ﺳرﭘﭽﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻞ و زۆرە و رﮋەی ﺳــوزاﯾﯽ ﻛﻣ ،ﻛ ﺑﭘﯽ ٪١٥ی ٪ی ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دەﺑ ﻟ١٥ ﺷﺎرەﻛﺎن ﺳوزاﯾﯽ ﺑ. ﻻی ﺧﯚﯾــوە ﺳــﺎﺑﯿﺮ ﺧﯚﺷــﻨﺎو ﺳــرۆﻛﯽ رﻜﺨﺮاوی ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران و ﺋﻧﻔﺎﻟﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻟﯿﺴــﺎن ﮔﻮﺗﯽ ،رژﻢ ﭼﻛــﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻣﯿﻨﺮﮋﻛﺮدن و ﺑﯾﻨﯽ دارﺳﺘﺎﻧﻛﺎن ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﺑﻮو، ﻛ ﺋواﻧ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﮔورەن ﻟﺳر ژﯾﻨﮕ ،دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛ ﺋﺴﺘﺎش ﺋو ﺷﺎوە ﺑردەواﻣ ﺑوەی رۆژاﻧ ﺗﯚﭘﺒﺎران ﻟ ﻧﺎوﭼ ﺳــﻨﻮورﯾﯿﻛﺎن ھﯾ و ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﺎن ﺑﺳر ژﯾﻨﮕی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟ دەھﻦ. ﺧﯚﺷــﻨﺎو ﺋﺎﻣﺎژەی ﻛــﺮد ،ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋﺮان و ﻋﺮاق ﺋﺴﺘﺎ ﺑ ﺑردەواﻣﯽ ژﯾﻨﮕــی ھرﻢ ﭘﯿــﺲ دەﻛن،
ﺋو ژﯾﻨﮕ ﭘﯿﺴــﻜﺮدﻧی ﺋوان ﺑﯚ ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ ،ﺑﯚﯾ ﻟ زۆرﺑی ھوﻛﺎﻧﻤﺎن دەﻣﺎﻧوێ ﻛﺎری ﺋــو وﺗﺎﻧ ﺑ ﺟﯿﻨﯚﺳــﺎﯾﺪ ﺑﻨﺎﺳﻨﯿﻦ. رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە ،ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧــﯽ ﺋــوﻛﺎت و ﺗﯚﭘﺒﺎراﻧﯽ ﺋﺴــﺘﺎ ھﯿﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻛﯿﺎن ﻧﯿﯿ و ھﻣﺎن ﺷﺘ، ﺗﻜﺪاﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪ و ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋوﻛﺎت و ﺋــﺎو ﭘﯿﺴــﻜﺮدﻧﻛﺎﻧﯽ ﺋﺴــﺘﺎی دراوﺳــﯿﻛﺎﻧﻤﺎن ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺎن ﻧﯿﯿ، ﻛﺎﺗﻚ ﺷــﻮﻨﯽ ژﯾﺎﻧﺖ ﻟ ﺗﻚ درا، ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪە و ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪ ﺑردەواﻣ، ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴﺘ داوا ﺑﻜﯾﻦ ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪ ﺑﻮەﺳﺘﻨﺮﺖ ،ﻧك ﺑﯿﻦ ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪ دووﺑﺎرە ﻧﺑﺘوە. ﺳــرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣــی ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران ﺟﺧــﺖ ﻟــوە دەﻛﺎﺗــوە ﻛــ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕ ﻛ ﻟ واﻧﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــدا ژﯾﻨﮕــ ﺑﺨﻮﻨﺮﺖ و ﺑﻜﺮﺘ ﭘروەردە ﺑﯚ ﺋوەی ﻣﻨﺪاڵ ﻟ ﺳرەﺗﺎی ژﯾﺎﻧوە ﻓﺮی ژﯾﻨﮕﭘﺎرﺰی ﺑ. دوای ٢٠٠٣ﺑﺗﺎﯾﺒــت ﺋوﻛﺎﺗــی وەزارەﺗــﻚ ﺑﻧــﺎوی ژﯾﻨﮕــ ﻟــ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﻧﺮا ،ھرﻢ ﺷﺎﻧﺒﺷﺎﻧﯽ ﺑﻏﺪا ﻛﺎری ﺑﯚ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧــﯽ ژﯾﻨﮕﯾﻛﯽ ﭘﺎﻛﺘﺮ ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﺮد ،ﺑم ﻟ ﻛﺎﺑﯿﻨی ﺷﺷــوە ﻟﮔــڵ ﻛﻣﻜﺮدﻧوەی وەزارەﺗﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﺋو وەزارەﺗ ﻧﻣﺎ و ﻛﺮا ﺑ دەﺳﺘ. ﺑﭘــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿــﻛﺎن ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﭼﻧــﺪان ﺗﺎﻗﯿﮕی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ھﯾــ ﺑﯚ ھوا و ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ رﮋەی ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ھــوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﮔﯾﺸﺘﻮوەﺗ ﺳرووی ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ،ﺋوەش ﺑﯚ ﻛﻣﯿﯽ ژﻣﺎرەی ﭘۆژە و ﻛﺎرﮔﻛﺎن دەﮔڕﺘوە ،ﻟ ﻻﯾﻛﯽ ﺗــﺮەوە رۆژ ﻟــ دوای رۆژ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ و وەﺑرھﻨــﯽ ﺗﺎزە دﻨ ھرﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋواﻧش ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن ﻟﺳر ﺋﺎﯾﻨﺪەی ژﯾﻨﮕی ھرﻢ دەﺑﺖ.
دروﺷﻤﯽ ﺋﻣۆژاﻧی ﮐﻮرداﻧﯽ ﺑﺎﮐﻮر :ﺣﮑﻮوﻣت ھﻧﮕﺎو ﺑﮫﺎوێ ﺋﺎﻣد/وﺷ .ﻣﺳﻌﻮود ﻣﻧﺎف ﺋﺎﯚزﯾﯿﮐﺎﻧﯽ ﺋﻣﺪواﯾﺎﻧی ﻣﯾﺪاﻧﯽ ﺗﻗﺴﯿﻤﯽ ﺋﯿﺴﺘﺎﻧﺒﻮوڵ ﺋﮔرﭼﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻧﺎوﻧﺮاو ﺑ" ﭼﺎرەﺳــری ﭘﺮﺳﯽ ﮐﻮرد" ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾﮐﯽ ﮐﻮرت ﺧﺴﺘ ﭘراوﺰەوە ،ﺑم ﮐﻮﺷﺘﻨﯽ ﺧﯚﭘﺸــﺎﻧﺪەرﮑﯽ ﮔﻧﺠﯽ ﮐﻮرد ﻟ ﻟﯿﺠی ﺋﺎﻣــد و ﻟﺪواﻧﮐﺎﻧﯽ ﺋردۆﮔﺎن ﭘﺎش دوا ﭼﺎوﭘﮑوﺗﻨﯽ ﻟﮔڵ ﮐﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ ژﯾﺮان ،ﻻﯾﻧﯽ ﮐﻮردی ﻟﻣڕ ﻧﯿﺎزی ﺋﺎﮐﭘ ﺧﺴﺘ ﮔﻮﻣﺎﻧــوە ،ھر ﺋﻣــش ﺑﻮوە ھﯚی دەﺳﺖ ﭘﮑﯽ ھﻤﺗﮑﯽ ھﻣﻻﯾﻧ ﺑﻪ ﻧﺎوی "ﺣﮑﻮوﻣت، ھﻧﮕﺎو ﺑﮫﺎوێ". ﻧﻮﻨراﻧــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ و دﯾﻤﯚﮐﺮاﺳﯽ ﭘﺎش دﯾﺪاری ﭼﻧﺪ رۆژ ﻟﻣوﺑرﯾﺎن ﻟﮔڵ ﻋﺑﺪو ﺋﯚﺟــﻻن ،راﯾــﺎن ﮔﯾﺎﻧــﺪ ﮐ "ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﯾﮐﻣﯽ ﭼﺎرەﺳــری ﭘﺮﺳﯽ ﮐﻮرد ﻟ رواﻧﮕی ﺋواﻧوە ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎﺗﻮوە و ﺋﯿﺘﺮ ﮐﺎﺗﯽ ﺋوەﯾ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دووەم دەﺳﺖ ﭘﺒﮑﺎ". ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﺋﯚﺟﻻن و ﺑدەﭘ ﻟ ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾﮐم ،ﮐﺸﺎﻧوەی ﮔرﯾﻼﮐﺎﻧــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﮐﺮﮑﺎراﻧﯽ ﮐﻮردﺳــﺘﺎن ﻟﻧــﺎو ﺗﻮرﮐﯿﺎﯾ ﮐ وەک ﻟﻣﭙڕﮏ ﺑﯚ ﭘﺸﭭﭼﻮوﻧﯽ ﭘۆﺳــﮐ دەﺑﯿﻨﺮا ،ﺑم ﮐﺎﺗﮏ
رەﺟب ﺗﯾﭗ ﺋردۆﮔﺎن ،ھﻓﺘی راﺑﺮدوو ﻟ دوا ﮐﯚﺑﻮوﻧوەی ﻟﮔڵ ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﮐﯚﻣﺴــﯿﯚﻧﯽ ژﯾــﺮان، رای ﮔﯾﺎﻧﺪﺑــﻮو ﮐ ﻟــ رواﻧﮕی ﺣﮑﻮوﻣﺗــوە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﯾﮐــم ھﺸــﺘﺎ ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧھﺎﺗــﻮوە و ﺗﻧﯿﺎ ٪ﮔرﯾﻼﮐﺎﻧــﯽ ﭘﮐﮐــ ٪١٥ ﻟــ١٥ ﻟﻧﺎو ﺳــﻨﻮورەﮐﺎﻧﯽ ﺗﻮرﮐﯿﺎوە ﺑرەو ﻗﻧﺪﯾﻞ ﮐﺸﺎوﻧﺗوە ،ﮐﭼﯽ ﻻﯾﻧﯽ ﮐﻮردی ﭘﺪاﮔﺮی ﻟﺳر ﮐﺸﺎﻧوەی زۆرﯾﻨی ﮔرﯾﻼﮐﺎن دەﮐن. ﺋــردۆﮔﺎن وﺗﺒﻮوی ﮐ ﺑﻧﯿﺎز ﻧﯿﯿ ٪١٠ھﺒــﮋاردن ﮐم ﺑﻧــﺪی ﻟ٪١٠ ﺑﮑﺎﺗــوە و ھﻧــﮕﺎوی ﺑﭘﻟــ ﺑﯚ ﺗﭙڕاﻧﺪﻧــﯽ ھﻧﺪــﮏ ﮔﯚڕاﻧﮑﺎری داﺧﻮازی ﮐﻮردان ﺑﺎوﮋێ. دەﻣﯿﺮﺗــﺎش ﺳــﻻﺣدﯾﻦ ھﺎوﺳــرۆﮐﯽ ﺑدەﭘــ دوای ﺋو ﻟﺪواﻧی ﺋردۆﮔﺎن و ﺑﺳﺘﻨوەی ھﻧﮕﺎوی ﺣﮑﻮوﻣت ﺑ ﮐﺸﺎﻧوەی دوا ﮔرﯾــﻼی ﭘﮐﮐ و ﺳﺴــﺘﯽ ﺣﮑﻮوﻣﺗﯽ ﻟو ﻗﯚﻧﺎﻏ ﺑ ﻧﺎﻟﯚﺟﯿﮑﯽ ﻧﺎو ﺑﺮد و ﮔﻮﺗﯽ ﺣﯿﺰﺑﮐی ﮔﻮﻣﺎن ﻟ ﻧﯿــﺎزی ﺋﺎﮐﭘــ دەﮐﺎت .دوای ﺋوەش ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ و دﯾﻤﯚﮐﺮاﺳﯽ ھﻤﺗﮑــﯽ ﺑرﻓﺮاواﻧﯽ دەﺳــﺖ ﭘﮑــﺮد و ﺑﯾﺎری ﺑــ ﭘﮑﮫﻨﺎﻧﯽ دەﯾﺎن ﻣﯿﺘﯿﻨﮕﯽ ﺟﻣﺎوەری دا ،ﺑﯚ
ﺋوەی وەﺑﯿﺮ ﺣﮑﻮوﻣت ﺑﮫﻨﺘوە ﮐﮐــ دەرﻓت ﺑﯚ ﺋﺎﺷــﺘﯽ ﮐﻣ و ﺋﮔــر دەﯾــوێ ﻧﯿﺎزﭘﺎﮐﯽ ﺧﯚی ﺑﺴﻟﻤﻨ ،ﻟﭘﻨﺎو ﺟﺒﺟﮑﺮدﻧﯽ داﺧﻮازﯾﯿﮐﺎﻧــﯽ ﮐــﻮرددا ،ﮐﺎری ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﮑﺎت. ﺑر ﻟ دەﺳﺖ ﭘﮑﯽ ﺋو ھﻤﺗ، وەک ﻧرﯾﺘــﯽ ﭼﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑﺮدوو ،ﮐﯚﻣﮏ ﻟ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺷــﺎرۆﭼﮑی ﻟﯿﺠــی ﺋﺎﻣــد ﺑﻣﺑﺳﺘﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻧﺎڕەزاﯾﺗﯿﯿﺎن ﺑراﻣﺒــر ﺑ ﺳــﺎزﮐﺮدﻧﯽ ﺑﻨﮑی ﺳــرﺑﺎزی ﻧﻮێ ،ﺧﯚﭘﺸــﺎداﻧﮑﯽ ھﻤﻨﺎﻧﯾﺎن ﻟــ ﺑردەم ﺑﻨﮑﯾﮐﯽ ﺳرﺑﺎزی ﭘﮏ ھﻨﺎ .ﺧﯚﭘﺸﺎﻧﺪاﻧﮑﯽ ھﻤﻨﺎﻧــ ﮐــ ﻟﻧــﺎﮐﺎو ﺋﺎــﯚزی ﻟﮑوﺗوە و ﺗﻗــی ﭼﮐﺪاراﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﮐﻮژراﻧﯽ ﮔﻧﺠﮑﯽ ﮐﻮرد و ﺑﺮﯾﻨﺪارﺑﻮوﻧﯽ ١٠ﮐﺳﯽ ﺗﺮی ﻟﮑوﺗوە. دوای ﺋــو ھﺮﺷــ ،ﮐﯚﻧﺴــی ﺑڕﻮەﺑریﮐﯚﻣﺎﺟﭭﺎﮐﻦﮐﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻗﻧﺪﯾﻞ ﺑﯾﺎﻧﻨﺎﻣﯾﮐﯽ ﻧﻮوﺳﺮاوی ھڕەﺷــﺋﺎﻣﺰی ﺑو ﮐــﺮدەوە و دروﺳﺘﮑﺮدﻧﯽ ﺑﻨﮑی ﺳرﺑﺎزی ﻧﻮێ، زﯾﺎدﮐﺮدﻧﯽ ھژﻣﺎرەی ﺟردەواﻧﺎن و دروﺳــﺘﮑﺮدﻧﯽ ﺑﻧﺪاوی ﻧﻮﯽ ﺑ ﮐﺮدارﮔﻟﮏ داﻧﺎ ﮐــ ﮔﻮﻣﺎن ﻻی ﺑﺰووﺗﻨوەی ﮐﻮرد دروﺳﺖ دەﮐﺎ. ﮐﺟﮐ دە ﺋﻤــ ﮔﻮﻣﺎن ﻟو
ﻋﻗﯿﯿﺗــ دەﮐﯾﻦ ﮐــ وەﻣﯽ ﺧﯚﭘﺸــﺎﻧﺪەران ﻟــو ﻗﯚﻧﺎﻏــ ھﺳﺘﯿﺎرەدا ﺑ ﮔﻮﻟ دەداﺗوە ،ﺑﯚﯾ وﺗﻮوﯾﺗﯽ "ﭼﺎوﭘﯚﺷــﯽ ﻟو دۆﺧ ﻧــﺎﮐﺎت" ﮐ ﺑ" ﻓﺎﺷــﯿﺰم"ی ﻧﺎوی ﺑﺮدووە. ھﺒت ﺋوە ﺗﻧﯿــﺎ ﻻﯾﻧﯽ ﮐﻮرد ﻧﯿﯿ ﻧﯿﮕراﻧﯽ وەﺳﺘﺎﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﮐ و ﺧﯚﮔﻠﮑﺮدﻧﯽ ﺣﮑﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﮐﯿﺎﯾ، ﺑﮑﻮ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮان و ﺋﺎزادﯾﺨﻮازاﻧﯽ ﺗﻮرﮐﯿﺎش ﺑ ﻧﯿﮕراﻧﯿﯿوە ﺳﯾﺮی دۆﺧﮐ دەﮐن ،ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻓﺘی راﺑــﺮدوو زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ١٠٠ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ، ﺋﺎﮐﺎدﯾﻤﯽ ،ﻧﻮوﺳــر ،ﮐﺳــﺎﯾﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﮐﯚﻣﯾﺗــﯽ ﻧﺎوداری ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﮐ ﻟ ﻧﺎوﯾﺎﻧــﺪا ژﻣﺎرﯾک ﻟ ﺋﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﮐﯚﻣﺴــﯿﯚﻧﯽ ژﯾﺮاﻧﯿﺶ ﺑﯾﺎﻧﻨﺎﻣﯾﮐﯿــﺎن دەﺑﯿﻨــﺮان، ﺑــو ﮐــﺮدەوە و داواﯾــﺎن ﻟــ ﺣﮑﻮوﻣﺗﯽ ﺋردۆﮔﺎن ﮐﺮد ﻟﭘﻨﺎو دﯾﻤﯚﮐﺮاﺗﯿﺗﯽ ﺗﻮرﮐﯿﺎ و ﭼﺎرەﺳری ﭘﺮﺳﯽ ﻟﻣﮋﯾﻨی ﮐﻮرد ،ھﻧﮕﺎوی ﺧﺮاﺗﺮ ﺑﺎوێ و رﮕ ﺑﯚ ﮔﺮەﺷﻮﻨﯽ ﺧﯚش ﻧﮐﺎت. ﻟــ ﺑراﻣﺒــردا ﺑﺷــﯿﺮ ﺋﺎﺗﺎی ﯾﺎرﯾﺪەدەری ﺋردۆﮔﺎن ﻟ ﺣﮑﻮوﻣت، رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ﮐ راﭘﯚرﺗﯽ ھر ﺣوت ﮔﺮووﭘــﯽ ﮐﯚﻣﺴــﯿﯚﻧﯽ ژﯾﺮاﻧﯿــﺎن ﭘ ﮔﯾﺸــﺘﻮوە و ﺋﺎﮐﭘ ﺧرﯾﮑ ﻧﺎوەڕۆﮐﯽ راﭘﯚرﺗﮐ و ﭘﺸﻨﯿﺎرەﮐﺎن
ھﺪەﺳﻧﮕﻨ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﺳﺑﺎرەت ﺑ رای ﺋو ﮐﯚﻣﯿﺴﯿﯚﻧ رادەﮔﯾﻧ .دووﭘﺎﺗﯽ ﮐﺮدەوە ﮐ ﻟ ﻧﯿﮕراﻧﯿﯿﮐﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ و دﯾﻤﯚﮐﺮاﺳﯽ ﺗ دەﮔن ،ﺑم ﻟﮔڵ ﺋوەﺷــﺪا ھﻨﺎﻧ ﺳــر ﺷﻗﺎﻣﯽ ﺧﮏ ﺑ ﮐﺎرﮑﯽ ﺑﺎش ﻧﺎزاﻧﯿﻦ. ﺑدەﭘــ ﺑــﯚ ﺋــوەی ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﭼﺎرەﺳــری ﭘﺮﺳــﯽ ﮐــﻮرد ﻧﮔﺎﺗ ﺑﻨﺒﺳــﺖ ،ﭘﺸــﻨﯿﺎزی ﮐﺮدووە ﺋﺎﮐﭘــ ھرﭼﯽ زووﺗﺮ ﮔﯿﺮاواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﮔﯿﺮاواﻧﯽ ﻓﺎﯾﻠــﯽ ﮐﺟﮐ ﺋﺎزاد ﺑﮑﺎت ،ﯾﺎﺳﺎی ﺳــﺰاداﻧﯽ ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﺑﮕﯚڕێ ،ﮔﯚڕاﻧﮑﺎری ﻟ ﯾﺎﺳــﺎﮐﺎﻧﯽ ﭘﻮەﻧﺪار ﺑ ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪان و ﮐﯚﺑﻮوﻧوە ﺟﻣﺎوەرﯾﯿﮐﺎﻧﺪا ﺑﮑﺎت، ﺑﻧــﺪی ھﺒــﮋاردن ﻻﻧﯿﮑم ﺑﯚ ٪٣داﺑزﻨــ ،ﭘرﻟﻣﺎن زووﺗﺮ ٪ ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑﭘﺸﻮوی ھﺎوﯾﻨ ﺑﻨ و ﮔﯚڕﯾﻨﯽ دەﺳﺘﻮوری ﺗﻮرﮐﯿﺎ دەﺳﺖ ﭘﺒﮑﺎت ،ھروەھــﺎ ﺋﺎﻣﺎدەﮐﺎری ﺑــﯚ ﺑﺎﺷــﺘﺮﮐﺮدﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﺋﯚﺟــﻻن ﻟــ ﺋﯿﻤﺮاــﯽ ﺑﮑﺎت. ﺑدەﭘ راﺷــﯽ ﮔﯾﺎﻧﺪووە ﮐ ﺑ ﮐﯚﻧﻔاﻧﺲ ،ﻣﯿﺘﯿﻨﮕﯽ ﺟﻣﺎوەری و ﭘﺎﭘﺳــﺘﯚی ﻣدەﻧﯽ ،ھوڵ دەدات ﺣﮑﻮوﻣــت ﻧﺎﭼﺎر ﺑﮑﺎت ھﻧﮕﺎوی ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﺎوێ.
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤﻣد
رەھﻧﺪەﻛﺎن
ﮔڕاﻧوە ﺑﯚ ﺧﺎﯽ ﺳﻔﺮ ﺋﮔرﭼﯽ دوای ﻣﺸﺘﻮﻣو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻻﯾﻧﻛﺎن ﻟﮔڵ ﺳــرۆﻛﯽ ھرﻢ و ھوڵ و ﺗﻗﻻی ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻟ دژی ﺋو ﺳﯿﺎﺳــﺗ ،درﮋﻛﺮدﻧوەی وﻻﯾﺗﯽ ﺳرۆﻛﯽ ھرﻢ ﺑﯚ ﻣﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ وەﻛﻮ ﻧﺧﺸــڕﮕﺎﯾﻛﯽ ﻧﻮێ درﮋ ﻛﺮاﯾوە ﺑﯚ ﺋــم دۆﺧی ﻛ ﭘﻮەﻧﺪی ﻧﻮان ﯾﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ﻟﻻﯾك ﻛ ﺋﯿﺪارەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑڕﻮە دەﺑن ،ھروەھﺎ ﺑﯚ ﺳﻨﻮورداﻧﺎﻧﯽ ﭘﺎﺷﻤﺎوەی ھﺎوﻛﺸی ﺑﻏﺪا ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮ ﻛ ﻛﺸ ھﻮاﺳﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ وەﻛﻮ ﺧﯚی ھﺸﺘﻮوەﺗوە ﻛ ﺑﺷﻜﯽ زۆری ﺑ ﻛﺸﺎﻧوە و ﺟﮫﺸﺘﻨﯽ ﭘﯚﺗ ھﺳﺘﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻏﺪا و ھﺘــﺪ ﮔﺮﺪراوە ،ﺑم ھﻣﻮو ﺋﺎﻣــﺎژەﻛﺎن وا دەردەﺧن دۆﺧﻛــ ﺑو ﺋﺎراﻣﯿــی ﺧﯚﯾوە ﻧﺎﻣﻨﺖ و ﺷــڕی ﻧﺎوﭼﮔرﺘﯽ ﺋﻣﺠﺎرە ﻛﺸــﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ و ھوﻟﺮ ﯾﻛﻼ دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﺋﻣــ ﮔڕاﻧوەﯾ ﺑﯚ ﺧﺎﯽ ﺳﻔﺮ. ﺑردەواﻣﺒﻮوﻧــﯽ ﺷــڕی ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛ ﺑﺷــﻜﯽ ﺑﯚ ﻧھﺸﺘﻨﯽ ھﯾﺒﺗﯽ ﯾﻛﺘﺮە ﻟﻧﻮان ھﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎن وەﻛﻮ ﺑﺷــﻚ ﻟ ھﻤﺗﯽ ھﺒﮋاردن و ﻛﯚﻛﺮدﻧوەی دەﻧﮓ ،ﺑﺷﻛی ﺗﺮ ﺷــڕی ﺟﯚرە ھﻮﻧرﻜﯽ ﻣﯚدﻞ ﻧﻮﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿ ﻛــ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ ﻟ ﺋﺟﻨﺪای ﺷــﺎراوە و ﺑﺗﺎﻜﺮدﻧوەی ﺋو ﭘﺸﺒﯿﻨﯿﺎﻧی ﻛ ھرﯾك ﻟ ﺣﺰﺑﻛﺎن ﻟ ﺑراﻣﺒر ﯾﻛﺘﺮ ھﯾﺎﻧ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧ ﺑر ﻟﻣﺎوەﯾك ھﻣﻮو ﻻﯾﻧﻛﺎن ﺷڕی ﺋوەﯾﺎن ﺑﻮو ﭘﺮﺳﯽ وﯾﻼﯾﺗﯽ ﺳرۆﻛﯽ ھرــﻢ ﻧﭼﺘ ﭘرﻟﻣﺎن ،ﻛﭼﯽ دواﺟﺎر ﺑﭘﭽواﻧوە ﮔڕاﯾوە ﭘﺎرﻟﻣﺎن و ﺋو دﯾﻤﻧﺎﻧﺷــﯽ ﻟ ﺑرھم ھﺎت ﻛ ﻟرﮕی ﻣﯿﺪﯾﺎوە ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ،ﺋﺴــﺘﺎ ھﻣﻮو ﺷڕەﻛ ﺑﯚ ﺋوەﯾ ﻛ ﺳﯿﺎﺳــت ﭘﭽواﻧ ﺑﻜﺮﺘوە ،ﺑم ھﯿﭻ ﻻﯾﻧﻚ ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﯾﻛﻚ ﻟ ﺋﮔرە ﻛﺮاوەﻛﺎن ھﺒﮋﺮﺖ و ﻛﺎری ﻟﺳــر ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻨﺪە ﻛ ﺋﺎﯾﺎ ﺋم ﺟﯚرە ﺷڕە ﺑــردەوام دەﺑﺖ ﯾﺎن ھﻣــﻮو وادەﻛﺎن ﻟﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا دەﻛﺮﺖ؟. ﻣﺗﺮﺳﯿﯿﻛ ﺋوەﯾ ﻛ ﺷــﺘﯽ ﭼﺎوەڕوان ﻧﻛﺮاو دﺘ ﭘﺸوە ،ﺑم ﻣﻦ ﭘﻢ واﯾ ﺋم دۆﺧ ھﯿﭻ ﭼﺎرەﺳرﻜﯽ ﺗﺮی ﻧﯿﯿ ﺟﮕ ﻟ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧوە ﻛ ﻟ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﺷــڕی ﺷﺎرەﻛﺎن ،وﭼﺎﻧﻜﯽ ﺗﺮی ﻧﺎوﭼﮔرﺘﯽ ﻟﺑردەﻣﻤﺎﻧﺪاﯾ و دﯾﺴﺎن ﺑم ﺋﮔرەش دەﮔڕﯿﻨوە ﺧﺎﯽ ﺳﻔﺮ. ﺑﺷــﻜﯽ ﺗﺮی ﺷــڕەﻛﺎن ﻟ ھڕەﺷــ ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎن ﺑراﻣﺒر ﯾﻛﺘﺮدا ھﺳــﺘﯽ ﭘــ دەﻛﺮێ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧ ھڕەﺷــی ﮔﯚڕان ﻟ ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﻧﺎﺳﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ ھﻣﻮو رووﯾﻛوە ﺑو ﭘﯿی ﺋﯿﺪﯾﻌﺎی ﻧﺎﺷــرﻋﯿﺒﻮوﻧﯽ ﺋو ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎﻧ دەﻛن ﻛ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎن دەﻧﮕــﯽ ﺑﯚ دەدرــﺖ ،ھروەھﺎ ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺑﯚ ﺗﻜﺪاﻧﯽ ﭘۆﺳــی ھﺒﮋاردن ﺑﯚ ﺋوەی ﺗﻣﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎن درﮋ ﺑﻜﺮﺘوە ﻛ ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪی ﺋﺴﺘﺎی ﮔﯚڕاﻧ ،ھڕەﺷی ﯾﻛﺘﯽ ﻟــ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻨﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑــﯚ ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺗﻜﺪاﻧﯽ رﻜﻜوﺗﻨﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ ﻧﻮان ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻛﺘﯽ ،ھڕەﺷــی دوﻓﺎﻗﯿﺎﻧی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﻛ ﻟﺳرەوە وا دەرﯾﺪەﺧن ﻛﺎر ﺑﻜن ﺑﯚ ﺑﺷﺪارﯾﻨﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛ و ھﺘﺪ ،ﻟژﺮﯾﺸوە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑــﯚ ﺣﻜﻮﻣاﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ھرﻢ ،ﺑم ﻟ ھﻣﻮو ھڕەﺷــﻛﺎن ﻣﺗﺮﺳﯿﺪاﺗﺮ ھڕەﺷی ﭘﺎرﺗﯿﯿ ﻛ ﺑر ﻟ ھﻓﺘﯾك ﺋﺎراﺳــﺘی ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدﺑﻮو ﺑﯚ ﮔڕاﻧوەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ ﻛ ﭘﺪەﭼﺖ ﭘﺎرﺗﯽ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﺖ ﻛﺸﻛﺎن ﺑو ﺋﺎڕاﺳﺘﯾ ﯾﻛﻼ ﺑﻜﺎﺗوە ﻟ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﺧﯚی ،ﺋوﯾﺶ ﺧﯚی ﻟ ﺷــڕی ﺋﺎﺑــﻮوری دەﺑﯿﻨﺘوە، ﺋﻣش ﺟﮕ ﻟ ﭘﺎرﺗﯽ ھﯿﭻ ﻻﯾﻧﻚ ﺳﻮودی ﻟ ﻧﺎﺑﯿﻨﺖ و ﻧﺎوﭼﮕرﺘﯽ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺑ ﺳﺘﺎﯾﻠﻜﯽ ﺗﺮ دﺘ ﺋﺎراوە و دەﭼﯿﻨوە ﺧﺎﯽ ﺳﻔﺮ. ھﻣــﻮو ﺋو ﺋﺎﻣﺎژاﻧــی ﻛ ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی ﻧﺎوﭼﮔرﺘﯽ دەﺧﺎﺗ ﭘﺶ ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮەوە ،ﻟوﻮە ﺳرﭼﺎوەی ﮔﺮﺗﻮوە ﻛ ﻟ ﺑﺎﺷﻮوری ﻋﺮاق ﺋﺎﻮﮔﯚڕی ﺳﯿﺎﺳﯽ رووی دا و ﺋﺟﻨﺪاﯾﻛﯿﺶ ھﯾ ﺋو ﻣﯚدﻠ ھﺎوردەی ھرﻢ ﺑﻜﺮــﺖ ،وەﻛﻮ ﺋزﻣﻮوﻧﻜﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﺑم ﺟﯿﺎوازی ﻧــﻮان ھرﻢ و ﻋــاق ،ﺋوەﯾ ﻛ ﺋــوان ﻟرﮕی ﭘﺮۆﺳــی ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻧوە ﻛــﺮا ،ﺋوەی ھرﻢ ﺑــ ﺋﺟﻨﺪاﯾﻛﯽ دەرەﻛﯽ و ﯾﻛﻚ ﻟ زﻟﮫﺰەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ دەﻛﺮﺖ ،ھر ﺋوەی ﻛ ﻧﺰﯾﻜی ﺳﺎﻚ دەﺑﺖ ﭘﺮۆﺳی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺸــﻜوﺗﻨﯽ ﺑﺧﯚﯾوە ﻧﺑﯿﻨﯿﻮە و ﺑﭘﭽواﻧوە ﺷﻜﺴــﺘﯽ ھﻨﺎوە ،ﺑﯚﯾ ﺋﻣ ﺋﺴﺘﺎ ھﯾ ﺳرەﺗﺎی ﻛﯚﺗﺎﯾﯿ و ﮔڕاﻧوەﯾ ﺑﯚ ﺧﺎﯽ ﺳﻔﺮ.
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻟ ﻣﻮوﺳ ،رﮋەی ﺑﺷﺪاری ﻛﻮرد و ﻛﻮرﺳﯿﯿك ﻛﻣﯿﯽ ﻛﺮدووە
5
ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﺣﺰﺑﻛﺎن ﺑﻮوە ھﯚی ﻓوﺗﺎﻧﯽ 40ھزار دەﻧﮓ و ﻟدەﺳﺘﺪاﻧﯽ 3ﻛﻮرﺳﯿﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻣﻮوﺳ ﻣﻮوﺳ-وﺷ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻣﻮوﺳ ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﻛم ﻛﻮرد ﺑﺷﺪاری ﻛﺮد و ﺑھﯚی ﺳﻜﺎی ﻻﯾﻧﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺮاﯾﺗﯿﯽ و ﭘﻜوەژﯾﺎن ٤٠ھزار دەﻧﮕﯽ ﻛﻮرد ﻧھﺎﺗ ژﻣﺎردن و ﺑوەﯾﺶ ﺳ ﻛﻮرﺳﯿﯽ ﻟدەﺳﺖ دا ،ﺑرﭘﺮﺳﯽ دەزﮔﺎی ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دە ﻧدەﺑﻮو ـ و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﯾﻛﻼ ١٤٠ـ ﺋو ﺳﻜﺎﻧ ﻟ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻣﻮوﺳ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺳﻨﻮوری ﻣﺎدەی ١٤٠ ﻧﻛﺮاوەﺗوە.
ﺑﺷﺪاری ﻛﻮرد ﻛﻣﯿﯽ ﻛﺮدووە ﺑﭘــﯽ داﺗﺎﯾﯿﻛــﯽ ورد ﻛــ ﺑﯚ ﯾﻛﻣﺠــﺎر ﻟ ﺳــرﭼﺎوەﯾﻛﯽ ﻛﯚﻣﺴــﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎی ﺳــرﺑﺧﯚی ھﺒﮋاردﻧﻛﺎن و ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﻛﻮردی ﻟ ﻣﻮوﺳ دەﺳﺖ "وﺷ "ﻛوﺗﻮوە، ﺑ ﺑــراورد ﻟﮔــڵ ھﺒﮋاردﻧﯽ راﺑﺮدووی ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ،،٢٠٠٩ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﻣﻮوﺳــ ﻟ٢٠٠٩ ٢٠ی ﺣﻮزﯾﺮان/ﯾﯚﻧﯿــﯚی ۆژی ٢٠ی ٪٣٥ ٪ ٪٣٠ﺗﺎ ٣٥ راﺑﺮدوو ﺑ رــﮋەی ٪٣٠ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﻣﺘﺮ ﻟ ﺟﺎران ﺑﺷــﺪاری ھﺒﮋاردﻧﯿﺎن ﻛﺮدووە، ٢٠٠٩دا دا ﺑو ﭘﯿی ﻟ ھﺒﮋاردﻧﯽ ٢٠٠٩ ٢٧٠ھزار ھﺎووﺗﯽ ﻛﻮرد دەﻧﮕﯽ دا ،ﺑم ﻟم ھﺒﮋاردﻧدا ژﻣﺎرەﻛ ﺑــﯚ ١٧٠ھــزار دەﻧــﮓ ﻛﻣﯿﯽ ﻛﺮدووە. ﻛﻮرد ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﯽ ﻛﻣﺘﺮ ھﻨﺎوە ﺑﭘــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ "وﺷــ "ﻟ دا ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ٢٠٠٩دا ھﺒﮋاردﻧــﯽ ٢٠٠٩ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﻣﻮوﺳ ﻟ ٣٦ ﻛﻮرﺳﯽ ﭘﻚ ھﺎﺗﺒﻮو ،ﻛﻮرد ١١ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﻟﮔڵ دوو ﻛﻮرﺳﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﺷﺑك
ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
و ﻣﺳــﯿﺤﯽ ﻣﺴــﯚﮔر ﻛﺮدﺑﻮو، ﺑم ژﻣﺎرەی ﻛﻮرﺳــﯿﯿﻛﺎن ﻟم ھﺒﮋاردﻧدا ﺑﯚ ٣٩ﻛﻮرﺳﯽ زﯾﺎدی ﻛﺮدووە ،ﺑم ﻛﻮرد ﺑھﻣﺎن ﺷﻮە ١١ﻛﻮرﺳﯽ و دوو ﻛﻮرﺳﯽ ﺷﺑك و ﻣﺳﯿﺤﯽ ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎوە ،واﺗ ﺋﮔر ﺑراوردﻚ ﻟﮔڵ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ژﻣﺎرەی ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛ ﺑﻜﯾﻦ دەﺑﻮو ﻛﻮرد ﺑو ﭘﯿی ﯾك ﻟﺳر ﺳﯽ دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳﯽ ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎوە ،ﻟو ﺳ ﻛﻮرﺳﯿﯿ زﯾﺎد ﻛﺮاوە ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﯿﺎن ﻣﺴﯚﮔر ﺑﻜﺎت. ﻛﻮرد ٤٠ھزار دەﻧﮕﯽ ﻟ دەﺳﺖ ﭼﻮو ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەك ھﺰﻜﯽ ﮔورە ﻟ ﻣﻮوﺳــ ھﻣﯿﺸــ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﺪا ﺑ ﺑرارود ﻟﮔڵ ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ زۆرﯾﻨی ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑدەﺳــﺖ ھﻨــﺎوە ،ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺑﮕــ ھﺒﮋاردﻧــﯽ ﭘرﻟﻣﺎن و ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ ﭘﺎرــﺰﮔﺎن ﺑﻮوە ﻟ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥و ٢٠٠٩و ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﻣﺠﺎرەی ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛ، ﺋــو ﺳــرﻛوﺗﻨﺎﻧی ﭘﺎرﺗــﯽ،
ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻧﯿﮕران دەﻛﺎت ،ﻟ ﻛﯚی ١١ﻛﻮرﺳــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑ ﺗﻧﯿﺎ ٨ﻛﻮرﺳــﯽ و دوو ورﺳﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﻣﺳﯿﺤﯽ و ﺷــﺑﻛﯽ ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎوە و ﺳ ﻛﻮرﺳﯿﺶ ﺑﯚ ﯾﻛﺘﯽ ﺑــﻮو ،ﺑﯚﯾــ ﻟﮔــڵ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﻧﺠﺎﻣﻛﺎن ﺣﺰﺑ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن و ﺑﺷــﻜﯿﺶ ﻟ ھﺰە ﻋرەﺑﻛﺎن ﺗﺎﻧﯾﺎن ﻟ ﺑﺷﻚ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﻛ دا ،ﺋوەﯾــﺶ ﺑﻮوە ھــﯚی ﺋوەی ﻛﻮرد ٤٠ھزار دەﻧﮕﯽ ﻟ ﺷﺨﺎن، ﻣﺧﻤــﻮور و ﺷــﻨﮕﺎل ﺑﻔوﺗ، ﺑوەﯾﺶ ٣ﻛﻮرﺳــﯽ ﻟدەﺳﺖ دا، وەك ﻟ زاﻧﯿﺎرﯾﻛﺎﻧﺪا ھﺎﺗﻮوە ھﯚی ﻓوﺗﺎﻧﯽ دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑ ﭘﻠی ﯾﻛم ﯾﻛﺘﯽ و ﭘﺎﺷــﺎن ﮔﯚڕان ﺑــﻮوە ،ﺳــرﺑﺎری ﻛﻣﯿﯽ رﮋەی ﺑﺷــﺪاری ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛ ٪٣٧ی دەﻧﮕــﺪەران ﺑﺷــﺪاری ٪٣٧ی ﻟ ﭘﺮۆﺳــﻛدا ﻛﺮد ﺑــ ﻧﺎوﭼ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺸوە. ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن ﺳﻜﺎﯾﺎن ﻟ دژی دەﺳﻜوﺗﯽ ﻛﻮرد ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد ﺧﺳﺮەو ﮔﯚڕان ﺑرﭘﺮﺳﯽ دەزﮔﺎی ھﺒﮋاردﻧــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ" وﺷ"ی راﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﻟ
ھﻣﻮو ﭘﺮۆﺳﯾﻛﯽ ھﺒﮋاردﻧﺪا ﻛﺸ و ھ دەﺑ و ﺳﻜﺎش ﺗﯚﻣﺎر دەﻛﺮێ ،ﺳرەڕای ھﻣﻮو ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﺘﯿﯿــك ،ﺋــوەی ﻟــ ﻣﻮوﺳــ رووی دا ﻟــم ﭼﻮارﭼﻮەﯾدا ﺧﯚی دەﺑﯿﻨﺘوە، .زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،ﻟ ﻣﻮوﺳــ ﻟ ھﻧﺪﻚ ﺷﻮﻦ و ﻧﺎوﭼ ﺗﺎﻧ ﻟ ﭘﺮۆﺳﻛ درا و ﺳﻜﺎ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮا، ﻧك ﺗﻧﯿﺎ ﻟــ ﻻﯾﻧﯽ ﻋرەﺑوە، ﺑﻜــﻮ ﻟــ ﻻﯾﻧــﯽ ﻛــﻮردی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸوە ،واﺗ ﺋواﻧی ﻟ ﻧﺎو ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺮاﯾﺗﯽ و ﭘﻜوەژﯾﺎﻧﺪا ﺑﻮون ،ﺑﺷﻜﯿﺶ ﻟو ﺳﻜﺎﯾﺎﻧ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ﻟ دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻛﺮد و دەﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﻟﯿﺴــﺘﻛی ﻛــم ﻛــﺮدەوە و ﺑــﻮوە ھﯚی ﻟدەﺳﺘﺪاﻧﯽ ﭼﻧﺪ ﻛﻮرﺳﯿﯿك، ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋوە ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪی و ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻛــﻮرد ﻧﺑﻮو ،دەﺑ ﻟو ﻧﺎوﭼﺎﻧی ﻟ دەرەوەی ھرﻤﻦ ھوڵ ﺑﺪەﯾﻦ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻛﻮرﺳﯽ ﺑدەﺳﺖ ﺑﻨﯿﻦ ،ﻟﺑرﺋوەی ﺋو ﻧﺎوﭼﺎﻧ دەﻛوﻧ ﺳﻨﻮوری ﻣﺎدەی ١٤٠و ھﺸﺘﺎ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯿﺎن ﯾﻛﻼ ﻧﺑﻮوەﺗوە و ﺟﯿــﺎوازن ﻟﮔڵ ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن.
ﺳرۆﻛﯽ ﯾﻛﺘﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﺑرﭼﺎو ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ﺷﯿﺎوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﻧﯿﯿﻦ ھوﻟﺮ /وﺷ .ھﻤﻦ ﺑﺎﺑﺎن رەﺣﯿﻢ
ﺳرۆﻛﯽ ﯾﻛﺘﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺖ ﺋدای ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﻟ ھرﺳ ﺧﻮﻟﻛ" وەﻛﻮ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﯿ ،"ﺋﺎﻣﺎژەی دا "ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ﻓرﻣﺎﻧﺒر ﻧﯿﯿ ﻻی ﺳرۆﻛﯽ ﭘرﻟﻣﺎن". ﻧﯿﻌﻣت ﻋﺑﺪو ﻟم ﭼﺎوﭘﻜوﺗﻨدا ﻟﮔڵ "وﺷ "ﺋوەش دەﺧﺎﺗ ڕوو ﻛ ﺑھﯚی ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯽ ﻟﯿﺴﺘﻛﺎﻧوە ﭘرﻟﻣﺎن ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە وەك ﭘﻮﯾﺴﺖ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﻜﺎت ،دووﭘﺎﺗﯿﺸﯽ دەﻛﺎﺗوە "ژﻣﺎرەﯾك ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ھن ﺷﯿﺎوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﻧﯿﯿﻦ". ھﺴﻧﺪﮔﺎﻧﺪﻧﺘﺎن ﺑﯚ ﺧﻮﻟﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﭘرﻟﻣﺎن ﻛ ﻟ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻛﯾﺪا ﭼﯚﻧ؟ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ﻟدەﺳﺖ ﭘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽو ﺳﻮﻨﺪﺧﻮاردﻧﯿﯿوە رەﭼﺎوی ﺋو ﺑﻨﺎﻧ ﺑﻜﺎت ﻛ ﺑدەﻧﮕﺪەری ﺧﯚی داوە و ﺋﯿﺸــﯿﺎن ﻟﺳــر ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺋوەی راﺳﺘﮕﯚ ﺑﺖ ،ﺧﻮﻟﯽ ﺋﺴﺘﺎ ﺧﻚ ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﻟــ ﺧﻮﻟﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟ دەﻛﺮد، ﭼﻮﻧﻜ ﺋزﻣﻮوﻧﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾ ﺑھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن و ﻟﯿﺴــﺘ ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧوە ،ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﻻﯾﻧﯽ ﺋرﻨﯽ زۆر ھﺑﻮو و ﭼﻧﺪﯾﻦ ﯾﺎﺳﺎ ﺑﺷﻮەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﺎﻧ و ﺑزۆرﯾﻨی ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﻛﺎن ﭘﺳﻨﺪ ﻛﺮاوە ،ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە ھﻧﺪﻚ ﻛﺎری ﻧرﻨﯿﺸﯽ ﺗﺪاﺑﻮو ﻟوەی ﻟ ﭼﻮارﭼﻮەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎ ﻟﭘﻨﺎو ﺧــﻚ دەﭼﻮوﻧ ﺳــر رﻛﺎﺑرﯾﯽ ﻧﺎواﻗﯿﻌﯿﯿﺎﻧ ،ﺑﯚﯾ زۆر ﺟﺎر ﺋو رﻛﺎﺑرﯾﯿ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ دەﺑﻮو و زﯾﺎﻧﯿﺸــﯽ ﻟ دەﻛوﺗــوە ،ﺋو ﺧﻮﻟی ﺋﺴــﺘﺎی ﭘرﻟﻣﺎن ﻧ ﻛﺎرای ﺗواوە و ﻧ ﺳﺴﺖ و ﻻواز. ﺑم دەﮔﻮوﺗﺮﺖ ﭘرﻟﻣﺎن ﻻوازە ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺋﻣ دەﺖ؟ ﺋــوان ﺧﯚﯾﺎن ﻟــ ﭘرﻟﻣﺎﻧﻦ ﺋﮔــر ﭘرﻟﻣﺎن ﻻوازﺑــﺖ واﺗ ﺧﯚﯾﺎن ﻻوازن ،ﺧﯚی ﻟراﺳــﺘﯿﺪا ﯾﻛﻚ ﻟ ھﯚﻛﺎرە ﺳــرەﻛﯿﯿﻛﺎن ﻛ واﯾﻜﺮدووە ﭘرﻟﻣــﺎن ﻧﺑﺘ ﻣرﺟع ﭘﺮەوﻛﺮدﻧﯽ ﻟﯿﺴــﺘﯽ داﺧــﺮاوە ﻟ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﺪا ،ھروەھﺎ ﺑﯿﺮوﺑﺎوەڕی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭼﻮوەﺗ ﻧــﺎو ﭘرﻟﻣﺎﻧــوە و ﺋﻣش واﯾﻜﺮدووە ﭘرﻟﻣﺎن ھﻧﺪﻚ ﺳﺴﺖ ﺑﺖ. ﺋم ﺧﻮﻟی ﺋﺴﺘﺎ ﺑ ﺧﻮﻟﯽ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎن دەﻧﺎﺳﺮﺖ و ﻛﻣﺘﺮ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻛﺮدووە؟ -ھرﺳــ ﺧﻮﻟﻛی ﭘرﻟﻣــﺎن ﻛﻣﺘرﺧﻣﻦ
ﻟوەی وەﻛﻮ ﭘﻮﯾﺴــﺖ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯿﺎن ﻧﻛﺮدووە. ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺗﻮاﻧﯿﯿﻮﯾﺗــﯽ وەﻛﻮ ﺧﯚی رۆﯽ ﺧﯚی ﺑﮕێ؟ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯽ ھر ﻟﯿﺴﺘﻚ ھﯾ ﻟﺳر ﺳﯿﺎﺳﺗﯽﭘرﻟﻣﺎن ،ﺋــم ﮔرﻣﻮﮔﻮڕﯾﯿی ﺋــم ﺧﻮﻟ زۆر ﺑﺳــﻮود دەﺑﺖ ﺑﯚ ﺧﻮﻟﯽ ﺋﺎﯾﻨــﺪە ﻛ رﻛﺎﺑرﯾﯽ ﺗﻮﻧﺪﯾﺸﯽ ﺗﺪاﺑﺖ ،ھرﭼﻧﺪە ﺋم رﻛﺎﺑراﯾﺗﯿﯿ زۆر ﺟﺎر ﻟﺳر ﺣﺴﺎﺑﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯿﺶ ﺑﻮوە. رﻨﻮﻨﯿﺘﺎن ﭼﯿﯿ ﺑﯚ ﻟﯿﺴﺘﻛﺎن ﺑﯚ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ داھﺎﺗﻮو؟ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺷﺖ ﺋوەﯾ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ﺗﻧﯿﺎ ﻧﻮﻨریﺋــو دەﻧﮕﺪەراﻧ ﻧﯿﯿ ﻛ دەﻧﮕﯿــﺎن ﭘ داوە ،ﺋو دەﺑــﺖ ﻧﻮﻨــری ھﻣﻮو ﺧﻚ ﺑــﺖ ،دەﺑﺖ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ھﻣﺎھﻧﮕﯿﯽ ﺗواوﯾﺎن ﻟﮔڵ ﯾﻛﺘﺮدا
ﺧﻮﻟﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﭘرﻟﻣﺎن ﻧ ﻛﺎرا و ﻧ ﺳﺴﺖ و ﻻوازە
ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻛﻨﯚﻛﺮاﺗﯽ ﺑﺎش ﻛ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺷﺎرەزاﯾﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﻦ ،دەﺑﺖ ﺋو ﻛﺳﺎﻧ ﺑﺋزﻣﻮون ﺑﻦ، ھروەھﺎ ژﻣﺎرەﯾك ﻛﺳﯽ ﺋﯿﺪارﯾﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳﯽ ﺑﺎش ﺑﻨﺮﻧــ ﭘرﻟﻣﺎن .ھروەھﺎ ﻗﺴــزان ﺑﺖ، ﻧﺎﺑﺖ ﺷرﻣﻦ ﺑﺖ ،ﺋﺴﺘﺎ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ھﯾ ﭼﻮار ﺟﺎر ﻗﺴــی ﺑ ﺳﻮودی ﻧﻛﺮدووە ،ﺧﻜﻚ ھن ﻛ ﺷﯿﺎوی ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﻧﯿﯿﻦ و ﺑﯚ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﻧﺎﺷﻦ و ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺪان ،ﺋو ﻛﺳﺎﻧ ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﺑرﭼﺎوﯾﺸــﻦ ،رەﻧﮕ ﺑﯚ ﻛﺎری ﺗﺮ ﺳرﻛوﺗﻮوﺑﻦ، ﺑم ﺑﯚ ﻛﺎری ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻧﺎﺷﻦ. ﮔﻮﻧﺠﺎوە ﭘرﻟﻣﺎن وادەی ﺧﯚی درﮋ ﺑﻜﺎﺗوە؟ ﻛ ﭘرﻟﻣﺎن درﮋﻛﺮاﯾوە ﺋﺎﺳﺎﯾﯿ و ﯾﺎﺳﺎﯾﯿ ،ﺑم ﻧﺎﺑﺖ ﺋﯿﺴــﺘﯿﻐﻼل ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی
ﺑھﯚی ﺋو ژﯾﻨﮕ ﻧﺎﺗﻧﺪروﺳﺘی ﺗﯿﺪاﯾ ﭘرﻟﻣﺎن ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە وەﻛﻮ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﻜﺎت ھﺑﺖ .ﺋﻤ داوا دەﻛﯾﻦ ﻻﯾﻧ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن ﭼﻧﺪ ﻛﺳــﻜﯽ ﺑﯾﺎر ﺑدەﺳــﺖ و ﺑھﺰی ﻧﺎو ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻨﺮﻧ ﭘرﻟﻣﺎن ﺑﯚ ﺋوەی ﺑ ﮔڕاﻧوە ﺑﯚ ﻣﻛﺘﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯾﺎر ﺑﺪەن ،ﺋﺴﺘﺎ وا ﻧﯿﯿ ،ﺑم ﺋﻣ ﺳــﺘﻣ ﻟــ دەﻧﮕﺪەر دەﻛﺮﺖ، دەﻧﮕﺪەر ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ دەﻧﮓ ﺑ ﻓن ﻛس دەدات ﻛ ﻛﺳﻜﯽ ﺑﺎی ﺣﺰﺑﻛﯾ ،ﺑم ﺋو ﻛﺳ ﻧﺎﯾﺗ ﻧﺎو ﭘرﻟﻣﺎن ﺋوە ﺳﺘﻣ ،ﺋﯿﻨﺠﺎ ژﻣﺎرەﯾك ﻛﺳﯽ
ﮔﺮﻧﮓ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ دەﺳــﺘﻮور ﺑو دوو ﻣﺎﻧﮕ ﻧﺎﺑﺖ ﺑﺨﺮﺘ ﺑرﺑﺎس ،ﯾﺎن ﯾﺎﺳﺎی ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ھرﻢ. ﺑﯚﯾ ﺋو ﻣﺎوەﯾ ﺋﮔر درﮋﯾﺶ ﺑﻜﺮﺘوە دەﺑﺖ ﺋو ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎﻧ دەرﺑﻜﺮﺖ ﻛــ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑژﯾﺎﻧﯽ ﺧﻜوە ھﯾ ،ﻧك ﺑﻘﯚزرﺘوە. دەﮔﻮوﺗﺮﺖ ﭘﺮۆژەﯾﺎﺳﺎﻛﺎن ﻟم ﺧﻮﻟدا ﻣﻮزادەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎن ﭘﻮە دﯾﺎر ﺑﻮوە ،ﺋﺴﺘﺎ ﻧﺰﯾﻜی ١٠٠ﭘﺮۆژە ﯾﺎﺳﺎ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﻦ؟
ﻟرووی ﺳﯿﺎﺳﯽ و راﮔﯾﺎﻧﺪﻧوە ﺳﯾﺮی ﺋم ﭘﺮﺳ ﺑﻜﯾﻦ ﺋو ﻗﺴﯾی ﻟﺪەوەﺷﺘوە ،ﺑم ﻟرووی ﯾﺎﺳﺎﯾﯿوە وا ﻧﯿﯿ ،ﺋﮔر ﭘﺮﺳﻛ ﺑﯚ ﻣﻮزاﯾدەش ﺑﺖ ھﻧﺪﻚ ﻣﻮزاﯾدە ﺧﺮی ﺗﺪاﯾ ،ﺑم ﺗﻧﺴﯿﻖ ﻟﻧﻮان ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎران و ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﻛﺎن ﻧﺑﻮو ﻟ ﭘﺸﻜﺸﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆژە ﯾﺎﺳﺎﻛﺎن و ﺋﻣش ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﺷﻮاﻧﺪووە. دەﮔﻮوﺗﺮــﺖ ﻟــرووی ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﺸــوە ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧ ﺟﯿﺎوازەﻛﺎن ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎن ﻟﮔڵ ﯾﻛﺘﺮ ھﺑﻮو؟ ﺑ واﯾ ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﭼﻧﺪ ﻗﺴــی ﻧﺎﺑﺟ رووﯾﺪا، ﺋﮔرﭼــﯽ ﺋﻣــ ﻟــ ﭘرﻟﻣــﺎن روو دەدات، ﺑم ﻟﺳــر رﻛﺎﺑرﯾﯿﻛﯽ ﺷــرﯾﻔﺎﻧ ﺑﺖ ﻧك ﭘﭽواﻧﻛی. ﭼﺎرەﺳر ﺑﯚ ﺣﺎﺗﯽ ﭘﺮۆژەی دەﺳﺘﻮور ﭼﯿﯿ؟ زۆر ﻛــس دەﻦ دەﺑﺖ ﺑﭽﺘ راﭘﺮﺳــﯿﯿوە و زۆرﯾﺶ دەﻦ ﻧﺎﺑﺖ ﺑﭽﺘ راﭘﺮﺳﯿﯿوە ،ﺋم دەﺑ و ﻧﺎﺑ ﻧﺎﺑﺖ ھﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ دەﺑﺖ ھﻣﻮو ﯾﺎﺳﺎ و دەﺳﺘﻮورﻚ ﺑﯚ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﻚ ﺑﺖ ،دەﺳﺘﻮور و ﯾﺎﺳﺎ ﺑﯚ رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ژﯾﺎﻧ ﻧك ﻟﻜﺘﺮازان ،ﭘﺮۆژە دەﺳــﺘﻮور ﺋﮔر ﺑﺨﺮﺘ راﭘﺮﺳﯿﯿوە ﻟ ﺋﺴﺘﺎدا ﻟﻜﺘﺮازاﻧــﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯿــﺶ روو دەدات ،ﺋﻤــ
ﭘﺮۆژەﻣﺎن ھﺑﻮو ،ﺑم ﻛس ﮔﻮﻤﺎن ﻟ ﻧﺎﮔﺮﺖ؟ ﺑﯚﭼــﯽ ﮔﻮﺘﺎن ﻟ ﻧﺎﮔﯿﺮــﺖ ،ﺋﻮە ﺋﺎﻣﺎدەن ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن و دەﺳت ﯾك ﺑﺨن.؟ ﺋﻤــ دەﺳﺘﭙﺸــﺨرﯾﯽ دەﻛﯾــﻦ و ﺋﺎﻣﺎدەﯾﻦ دەﺳت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﯾك ﺑﺨﯾﻦ ﻟﺳر ﭘﺮۆژەی دەﺳﺘﻮور ﺋﮔر ﺋﻤ ﺑﻜن ﺑ ﺣﻛم ،ﺋﻤ دەﺑﯿﻨ ھﯚی ﻟﻚ ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧوەی ھردووﻻ. ﻣﺎوەﯾﻛ زۆر ﺑﺎﺳﯽ ﺧﺎﻧﻧﺸﯿﻨﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎران دەﻛﺮﺖ ﻛ ﺑەﻛی زۆرە ﻗﺴﺗﺎن ﭼﯿﯿ؟ ﻟ زۆرﯾﻨی وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﯾﺎﺳــﺎ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎران ﺧﺎﻧﻧﺸــﯿﻦ ﻛﺮاون ،ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗــﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆر ﻛﻣﺘﺮە ﻟوەی ﻟــ وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ھﯾ ،ﭼﻮﻧﻜــ ﻟﻻی ﺋــوان ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘــﺎر زۆر ﮔورەﯾ ،ﻟﺮە زۆر ﺑﺎﺳــﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎران دەﻛﺮﺖ، ﺋی ﺑﯚ ﺑﺎﺳــﯽ وەزﯾﺮ و ﺑرﭘﺮﺳﻛﺎن ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻛ ﺧﺎﻧﻧﯿﺸــﯿﺎن زۆرە ،دەﻛﺮﺖ ﭘرﻟﻣﺎن ﺑ ﯾﺎﺳﺎی ﺧﺎﻧﻧﺸﯿﻨﯿﺪا ﺑﭽﺘوە ﺋﮔر ﺑﯿوﺖ ،ﺑم ﻧﺎﺑﺖ ﺋﺎوا ﺧﺎﻧﻧﺸﯿﻨﯿﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎر ﺑﺒﺘ ﺑﻨﺸﺘﺧﯚﺷ. ﺋــو ژﻣﺎرەﯾی ﺑﺎس ﻛﺮا ﻟ رۆژاﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻛ٥٠ ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨــﺎرە زۆرﺗﺮﺑﻮو ﻟوەی ھﯾ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﻤ ﺑﺎﺳﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﺑﻏﺪاﺷﻤﺎن ﻛﺮدﺑﻮو ﻛ ﻟﺳر ھرﻢ ﻧﯿﻦ.
6
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺳﺎﻜ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ٢٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺗﺎﻻﺳﯿﻤﯿﺎی ﺧرج ﻧﺎﻛﺎت ھوﻟﺮ /وﺷ .ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ
ﺳﺎﻜ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ٢٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺑﯚ ﭼﺎرەﻛﺮدﻧﯽ ٣٠٠ﺗﻮوﺷﺒﻮو ﺑ ﻧﺧﯚﺷﯽ ﺗﺎﻻﺳﯿﻤﺎ ﻟ دەرەوەی ھرﻢ ﺗرﺧﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻧﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﮔﺮﺒﺳﺖ ﻟﮔڵ ھﯿﭻ وﺗﻚ ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳری ﻧﺧﯚﺷﻛﺎن.
ﺗﻮوﺷﺒﻮوﯾﻛﯽ ﻧﺧﯚﺷﯿﯽ ﺗﻻﺳﯿﻤﯿﺎ ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻤــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑﯚ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرە ﺗﺎﯾﺒﺗﻛﺎﻧﯽ ﻧﺧﯚﺷــﺎﻧﯽ ﺗﺎﻻﺳــﯿﻤﺎ وەزارەﺗﻛﯾــﺶ راﺳــﭙﺎردووە، ﻟﯿﮋﻧﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺑﯚ ﺋو ﻣﺑﺳﺘ دﯾــﺎری ﻛﺮدووە .ﻟﯿﮋﻧﻛ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ
ﺳــرداﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺋﺮان و ﺋﻮردﻧﯽ ﻛﺮدووە و ﻟﮔــڵ ﺋﯿﺘﺎﯿﯿﻛﺎن ﻛﯚ ﺑﻮوﻧﺗــوە ،ﺑم ﺑ ھﯿﭻ ﺋﻧﺠﺎﻣﻚ ﻧﮔﯾﺸﺘﻮون ،ﺑﯚﯾ ﺑﯾﺎرە ﻟ داھﺎﺗﻮودا ﺳرداﻧﯽ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن ﺑﻜن. ﺋﻣ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺑﺎی
ﺗﺎﻻﺳــﯿﻤﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ھﯚﺷﺪارﯾﯽ ﺑرز ﺑﻮوﻧوەی ژﻣﺎرەی ﺗﻮوﺷــﺒﻮوان ﺑو ﻧﺧﯚﺷــﯿﯿ دەدات .دﯾﺪار ﻗﺎدر ﻧﺑﻮوﻧﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻟ ﻧﻮ ﺧﺰاﻧﻛﺎﻧﺪا و ﭘﺘو ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻧــﻮان وەزارەﺗﻛﺎﻧﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ، ﺋوﻗﺎف و داد ﻟﮔڵ ﻛﯚﻣﻛﯾﺎن، ﺑ ھﯚی ﺳــرەﻛﯿﯽ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺋو ﻧﺧﯚﺷﯿﯿدەﮔڕﻨﺘوە. دﯾــﺪار ﻗﺎدر ﺑــ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷــ" دەــ" ،ﺗﻧﯿﺎ رﮕ ﺑــﯚ ﺑﻨﺒﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﻧﺧﯚﺷــﯿﯿ ،ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺑﺎی ﺗﺎﻻﺳــﯿﻤﺎ و ﻛﯚﻣﻛﺎﻧــﻦ .ﺋــوان دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟــ رﮕی وۆرك ﺷــﯚپ و ﻗﺴﻛﺮدن ﺋو ﻛﺳــﺎﻧ ھﯚﺷﯿﺎر ﺑﻜﻧوە ﻛ دەﯾﺎﻧوێ ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺳری ﭘــﻚ ﺑﻨﻦ .ﺋو ﻛﺎرە ﭘﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑ ھﺎوﻛﺎری ھﻣﻻﯾﻧــ ھﯾ .دەﺑ ﭼﺎرەﺳــر و دەرزی ﻟــﺪان ﺑر ﻟ ﭘﺮۆﺳی ھﺎوﺳرﮔﯿﺮی ﺑﯚ ﺧﺰاﻧﻛﺎن ﺑﻜﺮﺖ ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ وەك ﭘﻮﯾﺴﺖ ﭼﺎرەﺳری ﺋو ﻛﺸﯾ ﻧﻛﺮاوە". ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ ﺑﺎی ﺗﺎﻻﺳــﯿﻤﺎ ﻟ ﺷــش ﻛﯚﻣ ﭘﻚ دﺖ و ﺑﭘﯽ ﺋو ﺋﺎﻣﺎراﻧی ﻻﯾﺎﻧ ،ﺋﺴــﺘﺎ رﮋەی
ﺗﻮوﺷــﺒﻮوان ﺑ ﻧﺧﯚﺷﯽ ﺗﺎﻻﺳﯿﻤﯿﺎ ﻟــ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻟ ﻧﻮان دوو ھــزار و ٢٠٠ﺑــﯚ دوو ھزار و ٥٠٠ﻛﺳ .ﺗﻮوﺷﺒﻮواﻧﯽ ﺧﺎﻧﻗﯿﻦ و ﮔرﻣﯿﺎﻧﯿﺶ ﻟ ﻧﻮ ﺋو ﺋﺎﻣﺎرەدان. دﯾــﺪار ﻗــﺎدر ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــ وەزارەﺗــﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﻟــو ﮔﺮﺒﺳــﺘﺎﻧدا ﭘــﺮس ﺑــ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﻛﯾﺎن ﻧﺎﻛﺎت .و دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە "وەزارەت ﻧﺎھــﺖ ﺋﻤ ﺑﺷــﺪار ﺑﯿﻦ ،ﻟــ ﻛﺎﺗﻜــﺪا ﺋﻤ ﻟــ رووی ﻣﯾﺪاﻧﯿﯿــوە زاﻧﯿﺎرﯾﻤﺎن ﻟﺳــر ﻧﺧﯚﺷــﻛﺎن و ﭼﯚﻧﯿﯿﺗﯽ ﭼﺎرەﺳــرﻛﺮدﻧﯿﺎن ھﯾــ .ﺋــو ﻗﺴــﺎﻧﻣﺎن ﺑ دﻛﺘﯚر دارا ﺳرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧــی ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛﺎن ﮔﻮﺗﻮوە، ﺑم ﺋو ﺑ ﻗﺴﯾﻛﯽ رەق وەﻣﯽ داﯾﻨــوە ﻛــ وەزارەت ﻟﮔﻷ ﺑﻨﻜ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿﻛﺎن ﻛﺎر دەﻛﺎت ﻧك ﻟﮔڵ ﺋﻤ." ﺑــ ﭘﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ دﯾﺪار ﻗﺎدر، ھر ﺗﻮوﺷــﺒﻮوﯾﻛﯽ ﺗﺎﻻﺳــﯿﻤﯿﺎ ﺑﯚ ﺑﺎﺷــﺒﻮوﻧﯽ ﯾﻛﺠﺎرەﻛﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــ ﻧﺷــﺘرﮔرﯾﯿك ﻟــ وﺗﺎﻧﯽ ﭘﺸــﻜوﺗﻮو ھﯾ ﻛــ ١٠٠ ﺑﯚ ١٥٠
ھزار دۆﻻری ﺗﺪەﭼﺖ .ﺋو ﮔﻮﺗﯽ "ﺑ وەزﯾﺮی ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯿﻤﺎن ﮔﻮﺗﻮوە ﻛ ﺑــو ﭘﺎرەﯾی ﺗرﺧــﺎن ﻛﺮاوە، ﻛﻣﺘﺮ ﻟــ ٣٠٠ ﻧﺧــﯚش رەواﻧی دەرەوە ﺑﻜن ﺑﯚ ﺋــوەی ﭘﺎرەﻛﯾﺎن ﺑش ﺑﻜﺎت و ﺋو ﻛﺳﺎﻧ ﺑ ﺗواوی ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺮﻦ". ﺳــرۆﻛﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ ﺑــﺎی ﺗﺎﻻﺳــﯿﻤﺎ ﺑــﺎس ﻟــوە دەﻛﺎت ﻛ ھــﺎوﻛﺎری وەزارەﺗﯽ ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ ﺑ ﺗﻮوﺷﺒﻮواﻧﯽ ﺗﺎﻻﺳﯿﻤﺎ، ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﻛــﯽ رەﻣﺰﯾﯿــ" ،ھﯿــﭻ ﻧﺧﯚﺷﻚ ﺑ ١٥٠ ھزار دﯾﻨﺎر ﻧﺎژی و ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﺋو ﻧﺧﯚﺷﺨﺎﻧ ﺳﺧﺘ، ٢٠١٢ـوە ﺑﯾﺎری ھرﭼﻧﺪە ﻟ٢٠١٢/١/١ ـوە ﺧرﺟﻜﺮدﻧــﯽ ﭘﺎرەﯾﻛــﯽ زﯾﺎدە ﺑﯚ ﺋو ﻧﺧﯚﺷﺎﻧ دراوە ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ ﭘﯿوە ﭘﺎﺑﻧﺪ ﻧﯿﯿ، داوا ﻟــ وەزارەﺗﯽ ﻛﺎر دەﻛم ھوڵ ﺑﯚ ﺧرﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺋو زﯾﺎدەﯾ ﺑﺪەن". دﻛﺘﯚر دارا رەﺷــﯿﺪ ﺳرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧ ﺗﺎﯾﺒﺗﻛی وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯿﯿ و رۆژﻧﺎﻣــی "وﺷــ "ھوﯽ دا ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﺳر ﺋو ﭘﺮﺳ ﺑﯿﺪوﻨ ،ﺑم وەﻣﯽ ﻧﺑﻮو.
ﺑڕﻮەﺑری ﻛﺎرﮔی دەرﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎواﻣﯿﺪﯾﻜﺎ ﻟ ھوﻟﺮ:
ھﻧﺪێ ﺑﺎزرﮔﺎن ﻧﺎھﻦ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ دەرﻣﺎﻧﻤﺎن ﻟ ﺑﻜێ ھوﻟﺮ /وﺷ .ھﻤﻦ ﺑﺎﺑﺎن رەﺣﯿﻢ ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔی دەرﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎواﻣﯿﺪﯾﻜﺎ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛن ﻛ ﺳرەڕای ﺋوەی ﺗﻮاﻧﺎی ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ٩٦ﺟﯚر دەرﻣﺎﻧﯿﺎن ھﯾ ،ﺑم وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻧﯿﺎ ﺑ رﮋەی ٪٢ی ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎن دەرﻣﺎﻧﯿﺎن ﻟ دەﻛن .د .ﺑﺎرام رەﺳﻮوڵ ﺑڕﻮەﺑری ﻛﺎرﮔی دەرﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎواﻣﯿﺪﯾﻜﺎ ﻟ ھوﻟﺮ ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷ"دا دە" ،ھﻧﺪێ ﺑﺎزرﮔﺎن ﻧﺎھﻦ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ دەرﻣﺎﻧﻤﺎن ﻟ ﺑﻜن". ﺋﺎواﻣﯿﺪﯾﻜﺎ ﭘﺎش ﺳــ ﺳﺎڵ و ﻧﯿﻮ ﻟ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﺑرھﻣﻛﺎﻧﺘﺎن ﭼﯿﻦ؟ ﺋﺎواﻣﯿﺪﯾﻜﺎ ﻟــ ﺋﯚﻛﺘﯚﺑری ٢٠٠٩ﺑ ﻓرﻣﯽ ﻛﺮاﯾوە و ﻟ ٢٠١٠ دەﺳﺘﻤﺎن ﺑــ ﺑرھﻣﮫﻨــﺎن ﻛــﺮد ،ﻟ ﯾك ﺑرھﻣوە دەﺳﺘﻤﺎن ﭘ ﻛﺮد ،ﺋﺴﺘﺎ ٦٧ﺟﯚر دەرﻣﺎﻧﻤﺎن ﻟ ﺑﺎزاڕ ھﯾ و دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ٩٦ﺟــﯚر دەرﻣﺎن ﺑرھم ﺑﻨﯿﻦ ﺑﭘﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺘﯿﯽ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﻛرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑﭘﯽ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ و ﺋوروﭘﺎﯾﯽ، ﺋو دەرﻣﺎﻧﺎﻧ ﺑﺮﯾﺘﯿــﻦ ﻟ دەرﻣﺎﻧﯽ ﭼﺎرەﺳرﯾﯽ ﻧﺧﯚﺷﯿﯽ دوورﺧﺎﯾن وەﻛــﻮ دڵ ،ﺧﻮــﻦ ،ﺷــﻛﺮە، ﻧﺧﯚﺷــﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﮔدە ،ھوﻛﺮدن، ﭘﺴﺖ و ﭼﻧﺪﯾﻨﯽ ﺗﺮ ،ﺋﻣ دەﻛﺎﺗ ٪٧٠ی دەرﻣﺎﻧﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ٪٧٠ ی ﭼﺎرەﺳری زۆرﯾﻨی ﻧﺧﯚﺷﯿﯿﻛﺎن، ﺳــﺘﺎﻓﯽ ﺋﺎواﻣﯿﺪﯾﻜﺎ ٢٢٠ﻛﺳﻦ ﻛ ﯾﺎن ﺑﯿﺎﻧﯿﻦ و ﺋواﻧﯿﺶ زۆرﯾﻨﯾﺎن ٣٤ﯾﺎن ٣٤ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎﻧﯿﻦ و ﭘﺴــﭙﯚڕن ﻟ ﺑﻮاری ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ دەرﻣﺎن و ﻟ ﻛﺎرﮔی ﻧﻮدەوﺗﯿــﺪا ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووە .ﺋﻤ ھﻣﯿﺸــ ھوڵ دەدەﯾــﻦ ﭘرە ﺑ ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ دەرﻣﺎن ﺑﺪەﯾﻦ و ھوﯽ ﺑرزﻛﺮدﻧوەی ﻛﻮاﻟﯿﺘــﯽ دەدەﯾﻦ. ھﺎوﻛﺎت زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺑ دەرﻣﺎﻧﯽ ﻧﺧﯚﺷﯿﯿ دوورﺧﺎﯾﻧﻛﺎن دەدەﯾﻦ. ﻛﺎرﮔی ﺋﺎواﻣﯿﺪﯾﻜﺎ ﻟﻻﯾن ﻛﺎرﮔ ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ دەرﻣﺎﻧــوە ﺑواﻧﺎﻣی وەرﮔﺮﺗــﻮوە و دەﺗﻮاﻧﯿﻦ دەرﻣﺎﻧﯽ زۆر ﺋﺎﯚز و ﻗﻮرس دروﺳﺖ ﺑﻜﯾﻦ.
ﻛﺎرﮔﻛﺗــﺎن ﺑ ﭘﻠی ﯾﻛم ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ دەرﻣﺎن ﺑﯚ ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﻣزرا ،ﺑﯚﭼﯽ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺋﻣ ﺑدی ﻧھﺎﺗﻮوە؟ ﻟ راﺳــﺘﯿﺪا ﺋﺎواﻣﯿﺪﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺧﺰﻣﺗﯽ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن داﻣــزراوە ،ھﻣﻮو ﺋﺎواﺗﻤــﺎن ﺋــوە ﺑﻮو ھــﺎوﻛﺎری و ھﺎوﺋﺎھﻧﮕﯿــﯽ زۆرﻣــﺎن ﻟﮔــڵ وەزارەﺗــﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ ھﺑﺖ ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ دەرﻣﺎن ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ھرــﻢ ،دەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧــﯽ ﻛﺎری زۆر ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﻜﯾﻦ ﻟﮔــڵ وەزارەﺗﯽ
دەرﺑﻜن ﻛ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ دەﺑﺖ دەرﻣﺎن ﻟو ﻛﺎرﮔ ﺧﯚﻣﺎﯿﯿﺎﻧ ﺑﻜن ﻛــ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿﯿﺎن ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿﯽ ﺋوروﭘﺎﯾﯿﯿ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﻤ ﮔﻮﻣﺎﻧﻤﺎن ﻟــ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿــﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻧﯿﯿــ ،ﺋﯿﻨﺠــﺎ ﺋﻣ ﺑــﯚ وﺗﯿﺶ ﺑﺎﺷــ و ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھرﻢ دەﺑﻮوژﻨﺘــوە و دەرﻓﺗــﯽ ﻛﺎری زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ ﺑﯚ ﺧﻚ دەڕەﺧﺴــﻨ، ﺑــم ﻟﺑرﺋــوەی وەزارەﺗــﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ھرﻢ دەرﻣﺎن ﻟ ﺋﻤ ﻧﺎﻛﺖ و ﻟ ﺷﻮﻨﺎﻧﻚ دەﯾﻜن ﻛ
وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ھرﻢ دەرﻣﺎن ﻟ ﺷﻮﻨﺎﻧﻚ دەﻛﺖ ﻛس ﻧﺎزاﻧﺖ ﻛﻦ و ﭼﯚن دەرﻣﺎن دروﺳﺖ دەﻛن ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸی دەرﻣﺎﻧﯽ ﺧﺮاپ ﺋﮔر ﺋوان ھﺎوﺋﺎھﻧﮕﯿﯿﺎن ﻛﺮدﺑﺎﯾﻦ ،ﺑم ﺋﻤ ﺋم ھﺎوﺋﺎھﻧﮕﯿﯿــ ﻧﺎﺑﯿﻨﯿﻦ ،ﺋﻤ ھﻣــﻮو رۆژێ ﻟ دەرﮔﺎی وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ دەدەﯾــﻦ و دەﯿﻦ ﻓرﻣﻮون ﺑﺎ ﭘﻜــوە ﻛﺎر ﺑﻜﯾﻦ و ﺑﺰاﻧﻦ ﺋﻤ ﭼﯚن دەرﻣﺎن دروﺳــﺖ دەﻛﯾــﻦ و ﺑــ چ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿﯿك ﺗﺎ دﻨﯿﺎﺑــﻦ ﻟﮔڵ ﻛ ﻛﺎر دەﻛن ،ﺑﺎ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑﺎش ﺑﺰاﻧﻦ ﻛ ﺋﺎواﻣﯿﺪﯾﻜﺎ ﻛﺎرﮔﯾﻛﯽ دەرﻣﺎﻧــﯽ ﺋوروﭘﺎﯾﯿﯿ ﻟﻧــﺎو ھوﻟــﺮدا ،ﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﭘرﻟﻣــﺎن و ﺣﻜﻮوﻣت ﯾﺎﺳــﺎﯾك
ﻛس ﻧﺎزاﻧﺖ ﻛﻦ و ﭼﯚن دەرﻣﺎن دروﺳﺖ دەﻛن؟ ﺋﻣ ﻛﺎری ﺧﺮاﭘﯽ ﻟﺳر ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤ ﻛﺮدووە. ﺑﯚﭼﯽ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ دەرﻣﺎن ﻟ ﺋﻮە ﻧﺎﻛن؟ وەﻣــﻢ ﻧﯿﯿ ،دەﺑﺖ ﻟــ وەزارەت ﺑﭙﺮﺳﻦ ﺑﯚﭼﯽ دەرﻣﺎن ﻟ ﺋﻤ ﻧﺎﻛن، ﺟﺎری وا ھﯾ ﺑﯿﺎﻧﻮوﻣﺎن ﭘ دەﮔﺮن و ﺑﯿﺎﻧﻮو دەھﻨﻨوە ﺑوەی ﻧﺮﺧﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤ ﮔﺮاﻧ ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿﯿوە دەﻢ ﻛ دەرﻣﺎﻧﯽ ﺋﻤ ﺑ ھﯿﭻ ﺟﯚرﻚ ﮔﺮان ﻧﯿﯿ ﺋﮔر ﺑراوردی ﺑﻜﯾﺖ ﻟﮔڵ دەرﻣﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔ ﺑواﭘﻜﺮاوەﻛﺎن.
ھﺳــﺖ ﻧﺎﻛﯾــﺖ ﻛﯚﻣﻚ ﺑﺎزرﮔﺎن ھﺑﻦ ﻟ ﻧﮔڕﻦ دەرﻣﺎن ﻟ ﺋــﻮە ﺑﻜﺖ ﺑــﯚ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن؟ ﭼﻧﺪﯾــﻦ ﺟــﺎر ﻟﮔــڵ وەزﯾﺮی ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮوﯾﻦ ﺑــﯚ ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺋم ﭘﺮﺳ ،وەزﯾﺮ ھﺎﻧﻤﺎن دەدات و ﺣز دەﻛﺎت ھﺎوﻛﺎرﻣﺎن ﺑ، ﺑم ﭘﻮﯾﺴﺘ ﯾﺎﺳﺎﯾك ﻟ ﭘرﻟﻣﺎن دەرﭼﺖ ﺑﯚ ﭘﺎرﺰﮔﺎرﯾﻜﺮدن و ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺑرھﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑــو ﻣرﺟی ﺑ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿــﯽ ﺑرز ﺑﺖ ﺗــﺎ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﻟﺳــر ﺋو ﯾﺎﺳﺎﯾ ﺑۆن ،ﻣﻦ ھﺳﺖ دەﻛم ﻛﯚﻣﻚ ﺑﺎزرﮔﺎن ھن ﺑﯚ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﻧﺎﮔڕﻦ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ دەرﻣﺎن ﻟ ﺋﻤ ﺑﻜﺖ و ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺑﯿﺎﻧﻮو دەدۆزﻧوە. ﺑﯚﭼﯽ ﺋم ﻛﺸﯾت ﺑ ﺳرۆك وەزﯾﺮان ﻧﮔﯾﺎﻧﺪووە؟ ﺳــرۆك وەزﯾﺮان ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﺋم ﭘۆژەﯾــی ﻛــﺮد و دواﺗــﺮ ﻛﺎری وەزارەﺗــﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿ ﭘــﺮدی ھﺎوﻛﺎری دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت و ﭘﻮﯾﺴﺘ ﯾﺎﺳــﺎﯾك دەرﺑﭽﺖ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎن ﺑﯚ ﺋم ﻣﺑﺳﺘ. وەزارەﺗــﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ھﯿﭻ دەرﻣﺎن ﻟ ﺋﻮە ﻧﺎﻛن؟ ﺑ دەﻛــن ،ﺑم زۆر زۆر ﻛﻣ و ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﯿ ،وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺳﺎﻧ ﻧﺰﯾﻜی ﺑﺎﯾﯽ ٥٠ ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر دەرﻣﺎن دەﻛن ،ﺋﻣﺴﺎڵ ﻧﺰﯾﻜی ﯾك ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر دەرﻣﺎن ﻟ
ﺋﻤ ﻛاوە ﻛ زۆر زۆر ﻛﻣ ،واﺗ ٪ی ﻛﯚی ﺋو ﺑە ،ﺋﮔر ﺑﺗﻣﺎی ٪٢ی وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ھرﻢ ﺑﺎﯾﻦ دەﺑﻮو ﺋم ﻛﺎرﮔﯾﻣﺎن داﺑﺨﺴﺘﺎﯾ. ﺋــو دەرﻣﺎﻧــ ﺧﺮاﭘﺎﻧی دﻨ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧوە چ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﻛــﯽ ھﯾ؟ ﺋوەی ﺑــ ﻧﺎوی دەرﻣﺎﻧــوە دﺘ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧوە ﺑﺑ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻣﻦ ﻟ رﯾﺰی ژەھﺮ دای دەﻧﻢ ،ﺳــﺎﻧ ھــزاران ھﺎووﺗﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑھﯚی دەرﻣﺎﻧﯽ ﺧﺮاﭘوە ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧﺧﯚﺷــﯿﯽ ﺗﺮ دەﺑﻦ و ھﻧﺪﻜﯿﺎن دەﻣﺮن. ﺋﻮە دەﺗﻮاﻧﻦ ﺋــو دەرﻣﺎﻧﺎﻧی دﻨ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜن؟ ﺑ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ھﻣﻮو ﺋو دەرﻣﺎﻧﺎﻧی دﻨ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﯾﻦ ﺋﮔــر داواﻣﺎن ﻟــ ﺑﻜﺮﺖ .ﺋﻤ ﺑﺷــﺎﯾدﯾﯽ ﻛﺎرﮔــ ﻧﻮدەوﺗﯿﯿ ﮔورەﻛﺎﻧــﯽ دەرﻣــﺎن ﺗﻮاﻧــﺎی ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﺮدﻧﯽ زۆر ﺑﺎﺷــﻤﺎن ھﯾ. ﺋﻤ ﻟﺳر ﺋﻣ رﻜﻜوﺗﻨﯿﺸﻤﺎن ﻟﮔــڵ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ھرﻢ ھﺑــﻮو ،ﺑم دواﯾﯽ ﻟﮔڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮد. ﺋﺴــﺘﺎ ﺋﻮە دەرﻣﺎن ﺑﯚ ﻋﺮاق داﺑﯿﻦ دەﻛن ،ﺋﻣ ﭼﯚﻧ؟ ﺑــ ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ زۆر ﺑﺎش و ﺑﺑﻜﯽ ﺑﺎش .زﯾﺎﺗﺮ ﻟوەی وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ھرﻢ ﻟﻤﺎن دەﻛن.
7
ﻋﻮﻣر ﻋﻟﯽ ﻏﻓﻮر
ﺳﻧﮓ ﻧﻓﺮەﺗﯽ دوای ﺑھﺎری ﻋرەﺑﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧ ﺟﻣﺎوەرﯾﯿﻛﺎن ﭘﺶ و ﭘﺎش "ﺑھﺎری ﻋرەﺑﯽ" زۆر ﻟﯾك ﺟﯿﺎوازن ،ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﺘﺮ ﺷرﻋﯿﺗﯽ دەﺳﺗﯿﺎن ﻧدەﺧﺴﺘ ژﺮ ﭘﺮﺳﯿﺎر و ﻣﺗﺮﺳﯽ و ﺑزۆرﯾﺶ ﺧﯚﯾﺎن دادەﻣﺮﻛﺎﻧوە ،ﯾﺎن ھﺰە ﺋﻣﻨﯿــﻛﺎن ﺑﭼﻧﺪ رۆژ ﯾﺎن ھﻓﺘﯾك ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺎن ﭘﺪەھﻨﺎ و دۆﺳﯿﻛ دادەﺧﺮا .ﺑم ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﻛﺎﻧﯽ دوای ﺋو ﻗﯚﻧﺎﻏ" ﻧﻓﺮەت" و "زەﺑﺮ"ﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯿﺎن ﻟﮔ ،وەك ﺋوەی ﺑ دەرﺑﯾﻨ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻛ" ﻣﯚزم" و "ﺷــﻗﯽ ﺧﻮدا"ﺑﻦ ﺑﯚ دەﺳﺗﻛﺎن. ھرﺑﯚﯾ ﻟﮔڵ رووداﻧﯿﺎن ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯿﻛﯽ ﮔورە وەردەﮔﺮن ،درﮋە دەﻛﺸﻦ و ﻧﯿﺸــﺎﻧی ﭘﺮﺳﯿﺎر دەﺧﻧ ﺳر ﺷرﻋﯿﺗﯽ دەﺳت و ﺑ راﺳﺘوﺧﯚ ﯾﺎن ﻧﺎڕاﺳــﺘوﺧﯚ داوای "ﺋﯚﻏﺮﻛﺮدن"ی ﻟﺪەﻛن، ﺗﻧﺎﻧت ھﻧﺪێ ﺟﺎر ﺋﮔر دەﺳﺗﻛ ﻟڕﯽ ھﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﺎزاد و ﮔﻣی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺸوە ھﺎﺗﺒ. ھﻣﻮوﻣﺎن ﺑــ راﭘڕﯾﻨﻛﺎﻧﯽ ﺑھﺎری ﻋرەﺑﯽ ﺧﯚﺷــﺤﺎڵ ﺑﻮوﯾﻦ، ﭼﻮﻧﻜ ﺑﯚ ﯾﻛم ﺟﺎر ﮔﻻﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﺑ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳﻟﻤﺎﻧﺪ ﺋﯿﺮادەی ﮔل ﻟﺳروو ھﻣﻮو ھﺰﻜوەﯾ ،ھﺎوﻛﺎت ﺑﺷﺒﺣﺎﯽ ﺧﯚم ﺳــرﻛوﺗﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﻛﺎﻧﯿﺸﻢ ﻟ ھﺒﮋاردﻧﻛﺎﻧﯽ دوای ﺋو رژﻤﺎﻧ ﺑ ﺷﺘﻜﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﻜﺮاو و ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ھﺎﺗ ﭘﺶ ﭼﺎو ،ﻟﻻﯾك وەك ﻣﺎﻓﻜﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﺳﯿﻤﺎﯾﻛﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿ ﻧﻮﯿﻛ ،ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸــوە ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﭼﯿﺘﺮ ﻟ دﻧﯿﺎی ﺧون و وەھﻢ و دروﺷﻤﺪا ﻗﺗﯿﺲ ﻧﺑﻦ و ﺑﻨ دﻧﯿﺎی ﻛﺮدار و ﺋو ﭘﺮۆژەﯾی ﭘﯿﺎن واﯾ" ﺣوت دەرﻣﺎﻧ و ﻣرھﻣﯽ ﮔﺸــﺖ ﺑﺮﯾﻨﻛﺎﻧ "ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜﻧوە) .ﻟ ﻧﻮوﺳﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﺳﯾﺪ ﻗﻮﺗﺐ وا ھﺳﺖ دەﻛﯾﺖ ﺋو ﻛﺸــﺎﻧی ﺳــرﻣﺎﯾداری و ﺷﯿﻮﻋﯿت ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﭼﺎرەﺳرﯾﺎن ﺑﻜن ،ﭘﺮۆژەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻛﻮرد وﺗﻧﯽ "ﺑ ﺳﺑﺮﻚ و دوو" ﻓﻮو ﺑﻨﺒﯾﺎن دەﻛﺎ(. ﺑم ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ﺋو ﯾك دوو ﺳﺎ ﻧك ﺗﻧﯿﺎ دەرﯾﺨﺴﺖ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻛﺎن ﭘﺮۆژەﯾﻛﯽ ﺳﯿﺤﺮﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳری ﻛﺸﻛﺎﻧﯽ ﮔﻻﻧﯿﺎن ﭘ ﻧﯿﯿ و ﺋواﻧﯿــﺶ وەك ﺣﺰﺑﻛﺎﻧﯿﺘﺮ ﻧﺎﭼﺎرن ﻟﻧﻮ ﻛﮕ ﭘ ﻟ ﺷــﺗﯽ ﺋﻐﺎﻣﻛﺎﻧــﯽ وﺗﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼﻛدا ﻛﺎر ﺑﻜن ،ھﺎوﻛﺎت دەرﯾﺸــﯽ ﺧﺴﺖ ﮔﻻﻧﯽ ﺋم ﻧﺎوﭼﯾ – ﺑ ھﻣﻮو ﺗوژم و ﺗﻮﮋەﻛﺎﻧﯿوە -ﻟ ﻗﯾﺮاﻧﻜﯽ ﻓﯿﻜﺮی و ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯽ زۆر ﻗﻮوﺘﺮدا دەژﯾﻦ ﻟوەی ﻛﺸﻛ ﺗﻧﯿﺎ ﻛﺸی ھﺑﻮون ﯾﺎن ﻧﺑﻮوﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺑ. ﻟﻛﺎﺗــﯽ ﭘﻧﺎﮔﯿﺮﯾﯿ ﻣﻠﯿﯚﻧﯿﯿﻛــی ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪەراﻧﯽ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺗﺣﺮﯾﺮی ﻣﯿﺴﺮ دژی ﺣﻮﺳﻨﯽ ﻣﻮﺑﺎرەك ،ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ وﺗﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻻواﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﯽ ﻟ ﻻواﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮﯾﯿوە واﻧی رﻜﻮﭘﻜﯽ ﻓﺮ ﺑﻦ، ﺑم ﻣﯿﺴــﺮﯾﯿﻛﺎن –ﻣﺑﺳﺖ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻛﺎﻧ ،ﺑ دەﺳت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧوە -ﻟﺑﺮی ﺋوەی ﺋو ﻛﻮﻟﺘﻮوری رﻜﻮﭘﻜﯿﯿ ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏ ﻧﻮﻜدا ﮔﺷ ﭘﺒﺪەن ،ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن ﻟ ﺋﺎﻣﺮازەوە ﻛﺮدە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ و ﺑھﺎرەﻛﯾﺎن ھر ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻛﻓﻮﻛﻮﺪا ھﺸﺘوە .ﻟﺑﺮی ﺋوەی ژﯾﺎن و ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧﻜﯽ رەﺷﻮڕووﺗﯽ وﺗﻛ ﭼﺎك ﺑﻜن ،ﻛﻮرەﯾﻛﯿﺎن ﺗﺎودا و رۆژاﻧ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺳــﺎدە و ﺳــﺎﻛﺎر دەﻛﻧ ﺳﻮوﺗﻣﻧﯿﯽ ﺋو ﻛﻮورەﯾــ ،ﻟﺑﺮی ﺋوەی ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟ ﺑﯚﺗی ﺋزﻣﻮوﻧ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﻛدا ﺗوزﯾﻒ ﺑﻜن ،ﺋزﻣﻮوﻧ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮدە ﺑردەﺑﺎز ﺑﯚ ﻣراﻣ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﻛﺎﻧﯿﺎن. ﺋﮔرﭼﯽ ﺗﻧﯿﺎ ﻣﺎﻓﯽ ﮔﻟﯽ ﻣﯿﺴــﺮە ﺑ ﻣﻮرﺳﯽ و ﺋﯿﺨﻮان ﭼﺎﻛﻦ ﯾﺎن ﺧﺮاﭘﻦ و ﺋﻤ ﺑدەر ﻟ ﺷﯿﻜﺎری ﺑﯚﻣﺎن ﻧﯿﯿ" ﭼﭘﯾﺎن ﺑﯚ ﻟ ﺑﺪەﯾﻦ" ،ﯾﺎن "ﺗﭘﯿﺎن ﻟ ﺑﻜﻮﺗﯿﻦ" ،ھروەھﺎ ﺋﮔرﭼﯽ ﺑﺎوەڕم واﯾ ﻣﻮرﺳﯽ و ﺣﺰﺑﻛی ﺑھﯚی ﺑﺌزﻣﻮوﻧﯽ و ﺷﺎﮔﺷﻜی ﺳرﻛوﺗﻦ و ﻛﺎرداﻧوەﯾــﺎن ﺑﯚ دەﯾﺎن ﺳــﺎڵ ﻓراﻣﯚش و ﺳــرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯿﺎن، دەﯾﺎن ھی ﮔورە ﻟ ﺳﯿﺎﺳــﺗﯿﺎﻧﺪا دەﻛن) ،ﻣﻮرﺳﯽ ﺧﯚی ﻟ دواﯾﻦ وﺗﺎرﯾﺪا ﻟ ﭼﻮارﺷــﻣﯽ راﺑﺮدوو داﻧﯽ ﺑوەدا ﻧﺎ ﻟ ﻛﺎرەﻛﯾﺪا ھی ﻛﺮدووە( ﺑم ﺋﺴــﺘﺎﯾﺶ ﺑﺎوەڕم واﯾ ﻣﻮرﺳــﯽ و ﺋﯿﺨﻮان دەرﻓﺗﯿﺎن ﻧدراﯾ ﺑرﻧﺎﻣی ﺧﯚﯾﺎن ﺟﺒﺟ ﺑﻜن ،ﺗﺎ دەرﺑﻜوێ ﭼﯿﯿــﺎن ﭘﺪەﻛﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜ ھــر ﻟ ﯾﻛــم رۆژەوە ﺗﺎ ﺋﻣۆ ﻛ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﻛﺎن ﻟدژﯾﺎن ﻟ ﻟﻮﺗﻜداﯾ ،ﺑ ﻣﺮﺧﺶ ﻣﺮﺧﺶ ﻟﮔڵ ﺷﻗﺎم ﺳرﻗﺎڵ ﺑﻮون. ٨٠ﻣﻠﯿﯚﻧﯽ وەك ﻣﯿﺴﺮ و ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ٨٠-٧٠ ﻛﺸــ ﻟوەداﯾ ﻟ وﺗﻜﯽ ٧٠ ھر ﺣﺰﺑﻜﯽ ﻛﻣﯿﻨ ﻛﻣ ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ھﺑ دەﺗﻮاﻧ ﻣﻠﯿﯚﻧﻚ ﻛس ﻛﯚ ﺑﻜﺎﺗوە و ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺷــﻗﺎﻣﯽ ﺳرەﻛﯿﯽ ﭘﺎﯾﺘﺧﺘﯽ ﭘ ﻗﭘﺎت ﺑﻜﺎت و ﺑ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھﺒﮋﺮدراو ﺑ" ﺑۆ" .ﺧﯚ ﺑم ﭘﻮەرە ﺳﺒی ﺋﮔر ﺋﯿﺨﻮاﻧﯿﺶ دۆڕا ،دﯾﺴــﺎن ﺋوﯾﺶ ﺑ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻣﻠﯿﯚﻧﯽ ﺷﻗﺎم ﻟ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻧﻮێ ﻗﭘﺎت دەﻛﺎت و ﭘﯽ دە" ﺑۆ". ﻣﯿﺴــﺮﯾﯿﻛﺎن ﺋﮔر وەك )ﺋھﻮەﻧﺘﺮﯾــﻦ ﺧﺮاﭘ(ﯾﺶ ﺑ دەﺑ ﺑ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ھﺒــﮋاردن رازی ﺑﻦ ،ﺋﮔﯿﻨﺎ ﻟﯚژﯾﻜﯽ ھﺰ و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی زاڵ دەﺑ ،ﺟﺎ ﯾﺎن ﺋوەﺗﺎ دەﺳــﺗﯽ ﺳــرﺑﺎزی دەﮔڕﺘوە ،ﯾﺎن –وەك ﺋزھرﯾﺶ ھﯚﺷﺪاری داوە -دەﺑﺘ ﺷڕی ﻧﺎوﺧﯚ و زۆرﯾﻨ ﺑ زەﺑﺮوزەﻧﮓ دەﺳــﺗﯽ ﺧﯚی دەﺳــﭘﻨ و دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﺗﻜﯽ دﯾﻨﯽ دﻨﺘ ﻛﺎﯾ .راﺳــﺘﯿﯿﻛی ﺋوە ﺧوﻧﯽ ﻟﻣﮋﯾﻨی ھﺰە ﺟﯿﮫﺎدﯾﯿﻛﺎﻧ ﻛ ﻧﺰﯾﻜی ﺳــد ﺳــﺎ ﺑ ﺋﯿﺨﻮان دەﻦ ﺋﻮە ﻟ وەھﻤﺪا دەژﯾﻦ و ﺑﺑ" ﺟﯿﮫﺎدی ﭼﻛﺪاری" رﮕ ﺑ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ "دەوﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ" ﻧﺎدرێ .ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋﺮان و ﺣﻣﺎﺳﯽ ﻓﻟﺳﺘﯿﻨﯽ ﻟ ﻏززە دوو ﺑﮕی زەﻗﻦ.
ﺳﻴﺎﺳت
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
7
ﺑڕﻮەﺑر و ھﺴﻮڕاواﻧﯽ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن ﺳرﭼﺎوەی رۆﺗﯿﻨﻦ ھوﻟﺮ /وﺷ .ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ رۆﺗﯿﻦ ﻧﯿﮕراﻧﯽ ﺑدوای ﺧﯚﯾﺪا دﻨ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻓﺘی راﺑﺮدوو ﻛﯚﺑﻮوﻧوەی ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ وەزﯾﺮان ﻟ ﭘﺎرﺰﮔﺎی دھﯚك ﺑڕﻮە ﭼﻮو ،ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺳرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ھرﻢ ڕووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ﻛ ﺋو ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﯾ ﺑﯚ ﺋوەﯾ ﻟ ﻧﺰﯾﻜوە ﮔﻮﺒﯿﺴــﺘﯽ ﻛﺸ و ﮔﺮﻓﺖ و ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎی دھﯚك ﺑﻦ و ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﭼﺎرەﺳــرﻛﺮدﻧﯿﺎن داﺑﻨﯿﻦ ،ﯾﻛﻚ ﻟ ﺗوەرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﻛ ﻛﺸی رۆﺗﯿﻦ و دواﻛوﺗﻨﯽ ﻛﺎروﺑﺎری رۆژاﻧی ﺧﻚ ﺑﻮو ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت. ﻧﭽﯿﺮﭬــﺎن ﺑﺎرزاﻧــﯽ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە "ڕۆﺗﯿﻦ و دواﻛوﺗﻨــﯽ ﻛﺎروﺑــﺎری ڕۆژاﻧــی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ،ﻛﺷﻜﯽ ﻧﺎﻟﺑﺎر دروﺳﺖ دەﻛﺎت و ﺑﺰاری و دﮕﺮاﻧﯽ ﻟ دەﻛوﺘوە. دەﺑﺖ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑ ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ ﺷﺖ
ﺑﺪەن ﺳــرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﮔﻮﺗﯽ ،دەﺑ ھﻣﻮو دەزﮔﺎ و ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ﺋوﭘڕی ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑ ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎروﺑﺎری ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑﺪەن و ھﻣــﻮو ھﺎوﻛﺎرﯾﯿك ﭘﺸــﻜﺶ ﺑﻜن ﺑﯚ ﺋوەی ﻛﺎرەﻛﺎن ﺑ ﺧﺮاﯾﯽ و ﻛﻣﺘﺮﯾﻦ ڕۆﺗﯿﻦ ﺑڕﻮە ﺑﭽﻦ. ڕووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە "ﺋوﻟوﯾﺗــﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ
دەﺑﺘ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻛﺎرﮔی و دەﺑ ھﻣﻮو ﺷﺘ ﺑﭽﻮوك و ﻛﺸ ﺑﭽﻮوﻛﻛﺎن ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ و ﺑرﻧﺎﻣ و ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﭼﺎرەﺳرﻛﺮدﻧﯿﺎن ﺑﯚ داﺑﻨﯿﻦ". رۆﺗﯿﻦ ﺳرﭼﺎوەی ﮔﻧﺪەﯿﯿ ﻋﯿﻤﺎد رەﻓﻌت ﻓرﻣﺎﻧﺒری وەزارەﺗﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷــ "دەــ" ﻟ ھﯿﭻ وﺗﻜﯽ دﻧﯿﺎ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﻣﺎﻧﺪوو ﻧﺎﻛن و ﻓﺎﯾﻞ و ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣ و رەﮔزﻧﺎﻣﯾﺎن ﻧﺎوﺖ ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﭽﯿﺘ ھر ﻓرﻣﺎﻧﮕﯾك ﺑﯚ ﻛﺎرﻚ داوای ﻛﯚﻣﻚ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣ و ﭘﺴﻮﻟی ﺧﯚراك و رەﮔزﻧﺎﻣت ﻟ دەﻛن ،ﺟﮕ ﻟــوەی ﭼﻧﺪ رۆژﻚ دەﺗﮫﻨﻦ و دەﺗﺒن ﺑﯚ راﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎروﺑﺎرەﻛﺎﻧﺖ ،ﺑھﯚی ﺋﻣوە واﺳــﺘﻛﺎری و ﮔﻧﺪەــﯽ دروﺳــﺖ دەﺑ ،ﭼﻮﻧﻜ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەﯾﺎﻧوﯾﺖ ﺑزووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗواو ﺑﺖ ﺑﯚﯾ ﺑﻧﺎﭼﺎری ﭘﻧﺎ ﺑﯚ دۆزﯾﻨوەی ﭘﻮەﻧﺪی ﻟو ﻓرﻣﺎﻧﮕﯾ دەﺑن. ﺣﻜﻮﻣﺗﯽ ﺋﻟﻜﺘﺮۆﻧﯽ ﭼﺎرەﺳرە ﺑﯚ رۆﺗﯿﻦ ﺋو ﻓرﻣﺎﻧﺒرە ﺑﺑﺎﺷﯽ دەزاﻧﺖ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺑڕﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻓرﻣﺎﻧﮕــﻛﺎن ﺑﮕﯚڕﺖ ﺑﯚ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺋﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯽ و ﺳــﻮود ﻟــ ﺗﻛﻨﻟﯚﺟﯿﺎ وەرﺑﮕــﺮێ ھــم رۆﺗﯿﻨﺎت و ھﻣﯿــﺶ ﮔﻧﺪەﯽ و
ﻓرﻣﺎﻧﮕ ھﯾ ﭘﺖ دەﻦ ﻣﺎﻣﻛت داﻧ و ﺑۆ ﻓﻼﻧ رۆژ وەرەوە ،ﻟو رۆژەدا دەﭼﯿﺘوە ھﺸﺘﺎ ﻛﺎرەﻛﺗﯿﺎن ﺗواو ﻧﻛﺮدووە واﺳﺘﻛﺎری و ﮔﻠﯾﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯿﺶ ﻛم دەﺑﺘوە. "ﭼﻧﺪ ﺳﺎﻚ ﻟﻣوﺑر ھوﯽ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺋﻟﻜﺘﺮۆﻧﯽ درا ،ﺑم ﻟﺑرﺋوەی ﻟﻧﺎو ﺣﻜﻮوﻣﺗﯿﺸﺪا ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ )ﺳﻠﺴ ﻣﺮاﺟﻊ( واﺗ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ راﭘڕاﻧﺪن و ﺑدواداﭼﻮوﻧﯽ ﺑﺮﯾﺎرەﻛﺎن ﻧﯿﯿ ،زۆرﺟﺎر ﺗﻧﯿﺎ ﮔﻮﻤﺎن ﻟ ﺑﯾﺎرــﻚ دەﺑﺖ و دوای ﻧﺎﺑﯿﻨﯿﻦ ﺑﺘ راﭘڕاﻧﺪن، ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺣﻜﻮوﻣت ﻟ ﺑﻨڕەﺗوە ﺧﯚی ﭼﺎك ﺑﻜﺎﺗوە و ﺑﯚ ﺋﻣﯾﺶ ﺳﻮود ﻟ ﻛﺳﺎﻧﯽ ﺷﺎرەزا و ﻟﯿﮫﺎﺗﻮوی وەرﺑﮕﺮێ" رەﻓﻌت وای ﮔﻮت. رۆﺗﯿﻦ ﻛﻮﻟﺘﻮوری دﯾﻮەﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﻏﺎ و ﺷﺨﻛﺎن ﺑﻮو ﺣﯾﺪەر ﻋﺑﺪو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻟ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﯾﻛﯽ ھوﻟﺮ ﺑﯚ "وﺷ "دە ،ﺋﮔر ﺑﺎﺳﯽ رۆﺗﯿﻨﯿﺎﺗﯽ ﻧﺎو ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣــت ﺑﻜﯾــﻦ ،دەﺑــ ﭼﺎوﻚ ﺑــ ﻣﮋوودا ﺑﺨﺸﻨﯿﻦ و ھﯚﻛﺎﻧﯽ ﺑﺨﯾﻨ ڕوو ،ﺟﺎران ﭘﺶ ﻣﺎﯽ ﺋﺎﻏﺎ و ﺷــﺨﻛﺎن ﺟﻤی دەھــﺎت ﻟ ﺑﺰن و ﻣڕ و ﻛﺎی ﮔﺮاﻧﺒھﺎ ،ھر ﺑﯚ ﺋوەی ﺷﺦ و ﺋﺎﻏﺎ ﻟﻮوﺗﻔﻜﯽ ﺷﯿﺮﯾﻨﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜن ،ﺑﯿﺴﺘﻮوﻣ ﻛﺎﺑﺮا ﻣڕی ﻛﯾﻮە ﺑﯚ
ﺋﺎﻏﺎی ﺑﺮدووە و ﻣﻨﺪاﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﻟ ﺑﺮﺳﺎن ﮔﺮﯾﺎون .ﺋم ﻓرھﻧﮕ ﺑ رەﻧﮓ و رووﺧﺴﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﮔﻮازراﯾوە ﺑﯚ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن .ﻛواﺗ رۆﺗﯿﻨﯿﺎت رﯾﺸﯾﻛﯽ ﻣﮋووﯾﯽ ھﯾ ،ﻟ ﭘﺎڵ ﺋﻣﺎﻧﺷﺪا ﻛﺳﺎﻧﯽ ﻧﺷﯿﺎو ﻟ ﺷﻮﻨﯽ ھﺳﺘﯿﺎر داﻧﺮاون ،ﯾﺎن ﻛﺳﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻛ دەﺳﺘﻣﯚ ﻛﺮاون ﺋم ﺷــﻮﻨﺎﻧﯾﺎن ﭘــ ﭘﻛﺮاوەﺗوە ،ھر ﺑ ﻋﻗﯿﺗﯽ ﻛﻼﺳﯿﻜﯽ ﻛﺎر دەﻛن. ﻓﻜــﺮی ﻋزﯾﺰ ﺑڕﻮەﺑری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻟــ زاﻧﻜﯚی ﻗﯿﺴــﺎرە ﺑﯚ "وﺷــ "ﮔﻮﺗﯽ ،ﺑﻮوﻧﯽ رۆﺗﯿﻦ ﺑ ﭘﻠی ﯾﻛم ﺳــرﭼﺎوەﻛی ﺑڕﻮەﺑر و ھﺴــﻮڕاواﻧﯽ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧﻦ ،ﺧﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑ ﭘﻠی دووەم دﺖ، ﺑــو ﭘﯿی زۆرﺟﺎر ﺧﻜﯿﺶ ھــﯚﻛﺎرن ﺑﯚ رۆﺗﯿﻦ ﻟ رﮕی واﺳــﺘ و ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺸﻮوﯾﻛﯽ درﮋﺗﺮ ﺑﯚ ﻛﺎرەﻛﺎن ﭘرﺗوازەﯾﯽ ﻟ ﻛﺎرەﻛﺎن دروﺳﺖ دەﻛن. ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوەش دەﻛﺎت ﻛ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ورد و ﺑرﻧﺎﻣڕــﮋ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ داﻣزراوەﯾــﯽ ﻟــ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﺑﻜﺮﺖ ﺑ ﺋﻟﻜﺘﺮۆﻧﯽ ،وەك ﺋوەی ﺋﺴــﺘﺎ ﻟ ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚ ھﯾ و ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧ
ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ :رۆﺗﯿﻦ ﺑﻮوەﺗ ﻧرﯾﺘﯽ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ /وﺷ
ﻧﺎزەﻧﯿــﻦ ﻓﻗــﯽ ﻛرﯾــﻢ ﺋﺎﻓﺮەﺗﻜــﯽ ﺗﻣن ﺳروو ﭘﻧﺠﺎ ﺳــﺎڵ ﺑﻣﺑﺳﺘﯽ ﻧﻮﻜﺮدﻧوەی رەﮔزﻧﺎﻣــی ﻋﺮاﻗﯽ ﻟ ﺷــﺎرﺑﺎژەوە ھﺎﺗﺒﻮوە ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ و ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــوە دا ﻣﺎوەی ﻧﺰﯾﻜی ﭘﻨﺞ ﻣﺎﻧﮓ دەﺑﺖ ﺳــرەﻣﺎن ﻧﻮﺳﯿﻮوە ،ﭘﺎﺷﺎن
ﻓﻗ ﻛرﯾﻢ ﺑ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷــ "دە ﻟ ھﻣﻮو ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﺳــﻠﻤﺎﻧﯿﯿوە ﺧــﻚ روو دەﻛﺎﺗ ﺋم ﻓرﻣﺎﻧﮕﯾ ،ﻣﺎدام ھرواﯾ ﺑﺎ ھر ﻧﺎوﭼﯾك رۆژﻜﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺗرﺧﺎن ﺑﻜــﺮێ و ﺧﻚ ﺑﺰاﻧﻦ چ رۆژﻚ ﻛﺎرﯾﯿــﺎن راﯾﯽ دەﻛﺮێ ،ﻧك ﻟــ راﻧﯿ ،ﻗدزێ،
رۆﺗﯿﻦ ﺑﻮوەﺗ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن و ﺳری ﺋم ﺣﻜﻮوﻣﺗش دەﺧﻮا ،ﭼﻮﻧﻜ ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻓرﻣﺎﻧﺒر ﻟ ھﻓﺘﯾﻛﺪا ﺳ رۆژ ﻣﯚت وەرﺑﮕﺮﺖ ﻟ ﺳﻋﺎت ﺣوﺗﯽ ﺑﯾﺎﻧﯿﯿوە ﻟﮔڵ ﻛﻮڕەﻛم ﺳرەﻣﺎن ﮔﺮﺗﻮوە ھﺸــﺘﺎ دەﻦ ﻟوە دەﭼﺖ ﺑﻜوﺘ ﺳﺒی. ﺋو ﺋﺎﻓﺮەﺗ ﻓﺎﯾﻠﻜﯽ ﺳﻮوری ﺑدەﺳﺘوە ﺑﻮو ﻟ ﮔرﻣــﺎ ﺑ ﻓﺎﯾﻠﻛی ﺑﺎوەﺷــﻨﯽ ﺧﯚی دەﻛﺮد،
ﺷﺎرەزوور و راﻧﯿﯿوە ﺧﻚ ﻟ رۆژﻜﺪا ﺳرداﻧﯽ ﺋم ﻓرﻣﺎﻧﮕﯾ ﺑﻜن. ١٩ﺳﺎڵ /ﺑﯚ ﯾﻛم ﺟﺎر ﺳــرﻛوت ﻧﺟﻤدﯾﻦ ١٩// دەﯾوﺖ رەﮔزﻧﺎﻣ دەرﺑﻨﺖ ،ﺋو ﻟوە ﻧﯿﮕران ﺑﻮو ﻛ ھﺸــﺘﺎ ﻧﺑﻮوەﺗ ﺧﺎوەﻧــﯽ رەﮔزﻧﺎﻣ ﻟ
ﻛﻣﺘرﺧﻣﯽ ﻓرﻣﺎﻧﺒران ﺳرﭼﺎوەﯾﻛﯽ ﺗﺮی رۆﺗﯿﻦ ﻛﺎرزان ﻛﺎﻧﺑــﯽ ﭘﺎرﺰەر ﻟم ﺑﺎرەﯾوە دە" ھﻧﺪﻚ ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت رۆﺗﯿﻨﯿﺎﺗﯽ زۆری ﺗﺪاﯾ، ﺋوەش ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺎت ﭘﻧﺎ ﺑﯚ واﺳﺘ ﺑﺒن ﯾﺎﺧﯚ ﺑ ھر رﮕﯾك ﺑﺖ ﻛﺳــﻚ دەدۆزﺘوە ﺗﺎ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ راﯾﯽ ﺑــﻜﺎت ،ﻓرﻣﺎﻧﮕ ھﯾ ﭘﺖ دەﻦ ﻣﺎﻣﻛت داﻧ و ﺑۆ ﻓﻼﻧ رۆژ وەرەوە ،ﻟو رۆژەدا دەﭼﯿﺘوە ھﺸﺘﺎ ﻛﺎرەﻛﺗﯿﺎن ﺗواو ﻧﻛﺮدووە. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،زۆر ﺟﺎر ھﯾ ﻛﺎرەﻛت ﻻی ﻓرﻣﺎﻧﺒرﻜ و ﻛﺳﯽ ﺗﺮ ﻛﺎری ﺋو ﻧﺎزاﻧ ،ﺑﯚﯾ ﻛﺎﺗﻚ ﺋو ﻣﯚت وەردەﮔﺮێ ﯾﺎن ﺳــﺎردی ﻟ ﻛﺎرەﻛی دەﻧﻮﻨ ﯾﺎﺧﯚ ﺑ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠوە ﺳرﻗﺎڵ دەﺑ ،ﺗﻧﯿﺎ ھﺎووﺗﯽ زﯾﺎﻧﯽ ﭘ دەﮔﺎت و ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دوا دەﻛوێ. ﻛﺎرزان ﻛﺎﻧﺑﯽ ﺑ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﺖ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﯚ ﺋــم ﻛﺎرەی ﻟﭙﭽﯿﻨوە ﺑــﻜﺎت و ﻛﺎﺗﻚ ﻛﺎرﻚ ﺑ ﻓرﻣﺎﻧﺒرﻚ ﯾﺎن ﺑڕﻮەﺑرﻚ دەﺳﭙﺮﺖ ﺋﺎﮔﺎداری ﺑﺖ ﻟوەی ﭘﺎﺑﻧﺪی ﻛﺎرەﻛی دەﺑ ﯾﺎن ﻧﺎ ،ھروەك ﻧﻤﻮوﻧــی ﺋــوە دەھﻨﺘوە ﻓرﻣﺎﻧﮕــ ھﯾ ﻟ ﻛﺎﺗﮋﻣﺮەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دەوام وەك ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻛﺎر ﻧﺎﻛن و ﺳﺎردی ﻟ راﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎن دەﻧﻮﻨﻦ. ﻛﺎرزان ﻛﺎﻧﺑﯽ ﺑ ﭘﭽواﻧی ﺋو ﺑﯚﭼﻮوﻧﺎﻧی ﺳرەوە ﻻﯾﻧﯽ ﺟﻮاﻧﯽ ھﻧﺪﻚ ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﯿﺸــﺎن دەدات و ﺑــ ﻧﻤﻮوﻧی ﺑﺎﺷــﯽ راﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ھﺎووﺗﯽ دادەﻧ و دەﺖ "ﻓرﻣﺎﻧﮕ ھﯾ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑــ ﺟﻮاﻧﯽ راﯾﯽ دەﻛﺎت ،وەك رەﮔزﻧﺎﻣی ھوﻟﺮ و ﺑڕﻮەﺑراﯾﻧﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﭘروەردەی ھوﻟﺮ زۆرﻛﺎت ﻛ ﺳرداﻧﯽ دەﻛی ھﺳﺖ دەﻛی ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ زۆر ﺑ ﺑﺎﺷﯽ ﺑڕﻮە دەﭼ ،ﺋﻮاراﻧﯿﺶ داﻧﺮاوە ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﭽﯿﺖ رەﺧﻨ و ﭘﯿﺸﻨﯿﺎز ﺑﺨﯾﺘ ڕوو. ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﻢ ﺑھﯚی رۆﺗﯿﻨوە ﭘﺸﻞ ﻛﺮان ﻓرﻣﺎﻧﺒرﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘروەردە ﺑﺎس ﻟوە دەﻛﺎت ﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﻣﺎﻧﮕﻚ ﺳــرﻗﺎﯽ ﻣﺎﻣی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻣﯚــت ﺑﻮوە ﺑ ھﯚی ﻧﺧﯚﺷــﯿﯿوە ﻛ ﻣﺎﻓﯽ ھر ﻓرﻣﺎﻧﺒرﻜ. ھدﯾ ﻣﺤﻣد دە" ﺑھﯚی ﻧﺧﯚﺷﯿوە داوای ٤ ﻣﺎﻧﮓ ﻣﯚﺗﻢ ﻛﺮد ﻟــ وەزارەﺗﯽ ﭘروەردە ،دوای ٦ رۆژ ﻧﻮوﺳــﺮاوەﻛم ﻟ وەزارەت ﺗواو ﺑﻮو ﺑﯚ ﻟﯿﮋﻧی ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ ،ﺑم ﻟوێ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ ﭼﻧﺪان ﺋﯿﻤﺰا و ﻣﯚر ھﺑﻮو ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ :ﻧﺧﯚﺷــﺨﺎﻧی ﺷھﯿﺪان، ﻧﺧﯚﺷــﺨﺎﻧی ﻟداﯾﻜﺒــﻮون ،دﻛﺘﯚرﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﻟ ﻧﯚرﯾﻨﮕ ،دوای ﭼﻧــﺪان رۆژ ﺋواﻧم ﺗواو ﻛﺮد و دواﺟﺎر ﺑﺮدﻣ ﻟﯿﮋﻧی ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ ﻟ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳﻮور، ﻟوﺶ ﮔﻮﺗﯿﺎن رۆژی ﭼﻮارﺷم وەرەوە ،ﺳﯾﺮ ﻟوەدا ﺑﻮو ﻟﯿﮋﻧی ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ دوو ﻣﺎﻧﮓ ﻣﯚﺗﯽ ﭘﺪام ﻛم، راﭘﯚرﺗﻛم ﺑﺮدەوە وەزارەت ،ﻛﭼﯽ ﻛﻣﯿﺎن ﻛﺮدەوە ﺑﯚ ٤٠رۆژ ،ﺋﯿﺘﺮ ﺋﻣ رۆﺗﯿﻨﯿﺎﺗ.
ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟ ﭼﺎوەڕواﻧﯿﺪا ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ﺷﺎرەزاﯾﻛﯽ ﺑﻮاری ﯾﻠﺴﺎی ﻛﺎر ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋوە دەﻛﺎت ﻛ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑڕﻮەﺑردن ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋﺮاق ﺑﯚ ﺳردەﻣﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎن دەﮔرﺘوە ،ﺋوەﯾﺶ ﺑ ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ زۆرﺗﺮﯾﻦ رۆﺗﯿﻦ ﻟ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن دەﮔڕﻨﺘوە.
ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺑﺎش ﺳﻮود ﻟ ﺗﻛﻨﻟﯚﺟﯿﺎ وەرﺑﮕﺮن و ﻣﯚت دەرھﻨﺎن و ﻣﺎﻣت و ﺳﺰاﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟ رﮕی ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗرەوە دەزاﻧﺮێ.
ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻣﺎوەی ﺷــش ﻣﺎﻧﮕ ﺳــرەی ﻧﻮوﺳﯿﻮە و ﺋﺴــﺘﺎﯾﺶ وەك ﭘــﯽ راﮔﯾﻧــﺮاوە دەﻦ ﺋم رەﮔزﻧﺎﻣﯾش دەﮔﯚڕێ. ﺳرﻛوت ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣی "وﺷ "ﺋوەی ﺧﺴﺘ ڕوو "ﭘﺘﺮ ﮔﻮﺗﯿﺎن ﻛﺎرﺗﯽ زاﻧﯿﺎری دەرﺑﻨﻦ ﺋﯿﺘﺮ ھﯿﭽﺘﺎن ﻧﺎوێ ،ﻛﭼﯽ ﺋﺴﺘﺎ ﻟ ھﻣﻮو ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن داوای ﻓﯚرﻣﯽ ﺧﯚراك دەﻛن ،ﺋﻣ ﻧﯿﺸﺎﻧی ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻼن و ﺧﻚ ﺳرﻗﺎﻜﺮدن و ھﺎوﻛﺎت ﺑﻓﯿﺮۆداﻧﯽ ﻛﺎﺗﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﺴــﺘﺎ زۆرﺑی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻓرﻣﺎﻧﺒرن ،ﻓرﻣﺎﻧﺒرﯾﺶ دەﺑﺖ ﻣﯚت وەرﺑﮕﺮﺖ ﺑﯚ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﭽﺘ دەرەوەی ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛی. ﻓرﻣﺎﻧﮕی دادﻧﻮوﺳــﯽ ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ ﻟ ﺷــﻗﺎﻣﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﻧﺎﺳﺮاو ﺑ" ﺳــھﯚﻛ "وﺴﺘﮕی دووەﻣﯽ ﺑدواداﭼﻮوﻧﻛﻣﺎن ﺑﻮو ،ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ زۆر ھﺎووﺗﯽ ﻟﺳــرەدا ﻟو ﺑرھﺗﺎوە وەﺳــﺘﺎﺑﻮون و ﺳرەی ژن و ﭘﯿــﺎو ﺟﯿــﺎ ﻛﺮاﺑــﻮوەوە ،ﺋﻓﻧﺪﯾﯿــك ﻛ ﻋﯾﻨﻛﻜﯽ رەﺷﯽ ﻟﭼﺎوداﺑﻮو ﺑدەﺳﺘﻜﯽ ﻓﺎﯾﻠﻚ و ﺑدەﺳﺘﻛی ﺗﺮﯾﺸﯽ ﺳﺒری ﺑﯚ ﺳری ﻛﺮدﺑﻮو. ﺋو ﻧﯿﮕراﻧ ﻟ رۆﺗﯿﻨﺎت و ﺑﯚ "وﺷ "ﮔﻮﺗﯽ ،ﺑﯚ ﺑﻧﺰﯾﻦ ﺳرەی ﭼﻧﺪ ﻛﺎﺗﮋﻣﺮی ،ﺑﯚ ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن ﺑﯚ ﻧﺎﻧوا و ﺷــﺘﯽ ﺗﺮی ﺷﺒ ھﻣﺎن ﺷﻮە ،ﺋﻣ ﺑ ﭘﻼﻧﯿﯿ و ھﯿﭽﯽ ﺗﺮ .ﺋم ﺋﻓﻧﺪﯾﯿ ﺧﯚی ﺑ ﺣﻣﯿﺪ ﻋﻟﯽ
ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪ و زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ "ﻛﺎﻛ رۆژﻧﺎﻣ ،ﺗﻟﭬﺰﯾﯚن و ﻣﯿﺪﯾﺎ دﻧﯿﺎﯾﺎن ﭘ ﻧﻛﺮدووە و ﺣﻜﻮوﻣت ﺧﯚﯾﺸﯽ ﻧﺎ ﻟــ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻓرﻣﺎﻧﺒر زﯾﺎد ﻟ ﭘﻮﯾﺴــﺖ ھﯾ ،ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﻧﺎﻦ ﺑﻜﺎری ﺷﺎراوە ھﯾ ،ﺋ وەزارەﺗﯽ ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎن ﺋو ﻓرﻣﺎﻧﺒرە زﯾﺎداﻧ ﺑــﯚ ﺋو ﻓرﻣﺎﻧﮕﺎﻧ ﺑﮕﻮازﻧوە ﻛــ ﻛﺎرﯾﺎن زۆرە ،ﺑﯚ ﺋوەی ﺋم ھﯚﺳﯾ ﻧﻣﻨ. ﻟم ﺑﺎرەﯾوە ﺋﺳﻜﻧﺪەر ﺟﻻل ھﮕﺮی ﺑواﻧﺎﻣی ﻣﺎﺳــﺘر ﻟ ﯾﺎﺳــﺎی ﻛﺎر ﺋوەی ﺧﺴــﺘ ڕوو ﻛ ﺣﻜﻮوﻣت ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺋم ﻛﺸــﯾ ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺎت و رۆﺗﯿﻦ ﺑﻨﺒ ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋــﺮاق ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻛﺎر زۆر ﻛﯚﻧ و ﺑﯚ ﺳردەﻣﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻛﺎن دەﮔرﺘوە. ﺋﺳــﻜﻧﺪەر ﺑﯚ "وﺷــ "رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە "ﻛﺎﺗﯽ ﺧــﯚی ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻢ ﭘﻼﻧﻜﯽ داڕﺷــﺖ ﺑﯚ ﺑﺋﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎن و وەزارەﺗﻛﺎن ،ﺋوەش ﻛس ﻧﺎزاﻧﺖ ﭼﯽ ﺑﺳر ھﺎت ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋو ﭘﻼﻧ دەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺗﺎ رادەﯾك ﻛﺸــﻛ ﭼﺎرەﺳــر ﺑﻜﺎت، ھرﭼﻧﺪە ﻟ ﺳــرەﺗﺎوە ﻛﻣﻚ ﻗﻮرس دەﺑﻮو ﺑﯚ ﻓرﻣﺎﻧﺒران ،ﺑم دواﺗﺮ ﺑﯚ ھﻣﻮو ﻻﯾك ﺑﺳﻮود دەﺑﻮو. ﺋم ﺷﺎرەزاﯾی ﺑﻮاری ﯾﺎﺳﺎی ﻛﺎر دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛ ﺗﺎ ﺳﯿﺴﺘﻤﻛ ﻧﮔﯚڕێ ،رۆﺗﯿﻨﺎت ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﺎﯾت ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟ ﺑﻨڕەﺗﺪا ﺋم ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﻛﺎرەی ﺋﺴــﺘﺎ ﺑﯚ ﺋم ژﻣﺎرە زۆرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺷــﺎرەﻛﺎن داﻧﻧﺮاوە ،ﺑﮕﺮە ﺑــﯚ ﺧﻜﻜﯽ ﻛﻣﺘﺮ
داﻧــﺮاوە ﻛ ﻓرﻣﺎﻧﺒرﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑ ﺧﯚی و ﻗﻣﻛﯾــوە دەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﻛﺎری ھﻣﻮوان ﺑڕێ ﺑﻜﺎت. ٢٥ﺳﺎڵ /ﺟﯚرﻜﯽ ﺗﺮی رۆﺗﯿﻨﺎت ﻛﯿﮋان ﻛﻣﺎل ٢٥// ﺑﺎس دەﻛﺎت و ﺑﯚ "وﺷ "دە ،ﻣﻦ ﻓرﻣﺎﻧﺒرم دوو ﺳــﺎ ﺳــرﻣﻮوﭼم ﺑﯚ زﯾﺎد ﻛﺮاوە ،ﺑم ﻟﺑرﺋوەی ﺑرزﻛﺮدﻧــوەی ﻣﻮوﭼ و ﭘﺪاﻧﯽ ﺳرﻣﻮوﭼ واژووی وەزﯾﺮی دەوﺖ ،ﻧﻮوﺳﺮاوەﻛ دەﭼﺘ ھوﻟﺮ و دەﮔڕﺘوە ،ﺑﯚﯾ ﺳﺎﻧ ﺋم ﺑرزﻛﺮدﻧــوەی ﻣﻮوﭼﯾــی ﻓرﻣﺎﻧﺒران دوا دەﻛوێ. ﻛﯿﮋان ﮔﻮﺗﯽ ،زۆرﺟﺎر ﻟ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﻛﺎﻧوە ﺑﺎﺳﯽ ﺋوە دەﻛﺮﺖ ﻛ دەﺳت ﺑﯚ ﺧﻮارەوە دادەﺑزێ، ﺑم ﺋواﻧ ھﻣﻮوی دوورن ﻟ راﺳﺘﯿﯿوە ﺋﮔﯿﻨﺎ چ ﭘﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎت وەزﯾﺮ ﺳرﺟم ﻧﻮوﺳﺮاوەﻛﺎن واژوو ﺑﻜﺎت ،ﺋﺎﯾﺎ ﺑڕﻮەﺑری ﮔﺸﺘﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺋو رۆ ﺑﮕێ؟؟. "رۆﺗﯿﻦ ﺑﻮوەﺗ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن و ﺳری ﺋــم ﺣﻜﻮوﻣﺗــش دەﺧﻮا ،ﭼﻮﻧﻜــ ﻧﺎﻛﺮﺖ ﻓرﻣﺎﻧﺒــر ﻟــ ھﻓﺘﯾﻛﺪا ﺳــ رۆژ ﻣﯚت وەرﺑﮕﺮﺖ ﺑﯚ ﺑﻧﺰﯾﻦ و ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎن" ﺋﻣ دوا وﺗی ﻛﯿﮋان ﺑﻮو. رۆﺗﯿﻨﺎت ﺳﻨﻮوری ﻓرﻣﺎﻧﮕﻛﺎﻧﯽ ﺗﭙڕاﻧﺪووە و ﻟ دوو ﻛﯚﺑﻮوﻧوەی دواﯾﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧﺪا ﺳرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ﮔﻮﺗﯽ ،ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻛﺎرﮔی ﺧﺮاﭘ و ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿ.
8
ﻛﻮرد ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻋرەﺑﯽ
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ،
ھﯚﺷــﯿﺎر زﺒــﺎری وەزﯾــﺮی دەرەوەی ﻋــﺮاق ﺑﯾــﺎری ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــ ﻻﺑﺮدﻧــﯽ زۆرﯾﻨی ﺳــﺰا ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎن ﻛــ ﻟــ ١٩٩٠ ﺑﺳــر ﺑﻏــﺪادا ﺳﭘﻨﺮاﺑﻮون ﺑھﯚی داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮﺖ ،ﺑ ﮔﺮﯾﻨﮓ و ﯾﻛﻼﻛرەوە ﻟ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻋﺮاق ﻟﮔڵ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻧﻮدەوﺗــﯽ ﻧﺎو ﻛﺮد، ﺑم ﺋو ﺑﯾــﺎرە ﻛ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاق ﺑــ دەرﺑﺎزﺑﻮوﻧﯽ ﺗواوی ﻟ ﺑﻧﺪی ﺣوت دادەﻧ ،ﻟ داﻧوەی ﻗرزەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮﺖ و ھﻧﺪێ ﻛﺸی ﺗﺮ رزﮔﺎری ﻧﺎﻛن. زﺒﺎری ﭘﻨﺠﺸــﻣﯽ راﺑــﺮدوو ﻟ ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾﻛــﯽ رۆژﻧﺎﻣواﻧــﯽ ﻟــ ﺑﺎرەﮔﺎی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﻟ ﻧﯿﻮﯾﯚرك ﻟ دوای داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ دەﻧﮕﺪان ﻟﺳــر ﺑﯾﺎرەﻛ ،رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ﻛ وﺗﻛی ھﻣــﻮو ﭘﺎﺑﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑراﻣﺒــر ﺑﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑﺟ ھﻨﺎوە و ﻋﺮاق و
ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺣﻤﻮد ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ
ﻋﺮاق ﻟ ﺑﻧﺪی ﺣوت دەرﺑﺎزی ﺑﻮو ﺑم ﻛﺸﻛﺎﻧﯽ ﺑردەواﻣﻦ
ﻛﻮﺖ ﻟ ﻓﺎﯾﻠﯽ ﺑﺴروﺷﻮﻨﻛﺎن ﭘﺸﻜوﺗﻨﯿﺎن ﺑدی ھﻨﺎوە. ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﻋﺮاق ﺋــو ﺑﯾﺎرەی ﺑــ ھﻧﮕﺎوﻜﯽ ﻣﮋووﯾــﯽ داﻧﺎ و ﻋﻟﯽ ﻣﻮوﺳــوی ﮔﯚﺗﯿﺎر ﺑﻧﺎوی ﺣﻜﻮوﻣﺗﻛــ رای ﮔﯾﺎﻧــﺪ ﻛ وﺗﻛــی ﺑﺗواوەﺗﯽ ﻟ ﺑﻧﺪی ﺣوت دەرﺑﺎزی ﺑﻮوە و ﺋﮔرﭼﯽ ﺑﻚ ﻟ ﻗرەﺑﻮوەﻛﺎﻧﯽ وﺗﯽ ﻛﻮﺖ ﻣﺎون ،ﺑــم دەﺗﻮاﻧﺮێ ھر ﻛﺎﺗﻚ ﺑﯿﺎﻧﺪەﯾﻨوە. ﺋو ﻗﺴﺎﻧی ﻣﻮوﺳوی ﻟ وەﻣﯽ ﻟﺪواﻧﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻟﻤﺎن ﺣﻣﻮود وەزﯾﺮی راﮔﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻛﻮﺖ ھﺎت ﻛ ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑوە ﻛﺮد ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﻋــﺮاق ﺑﺗواوەﺗــﯽ ﻟــ ﺑﻧﺪی ﺣوت دەرﺑﺎزی ﻧﺑﻮوە ،ﺑﮕﺮە ﻓﺎﯾﻠﯽ ﻗرەﺑﻮوﻛﺮدﻧوە وﺗﻛی ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻟژــﺮ ﺋو ﺑﻧﺪە داﯾــ و ﺋﺎﻣﺎژەی ﻛﺮد ﻛــ ﺑﺳرﭘرﺷــﺘﯽ ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﻚ ھﯾ ﺑﯚ داﻧوەی ﺋو ﺑە ﭘﺎرەی ﻗرەﺑﻮوە
ﻛــ دەﮔﺎﺗــ ١١ ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻری ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾﯽ. ﺋو ﺑﺎﺑﺗ ھرﭼﯚﻧــﻚ ﺑ ،ﺑم ﺋو ﻛﺸــﺎﻧی رووﺑڕووی ﻋﺮاق دەﺑﻨوە ﻟــ دوای ﺑﯾﺎری ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﻟوەی ﭘﺶ ﺑﯾﺎرەﻛ ﺟﯿﺎوازﺗﺮ ﻧﯿﻦ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺑوﺑﻮوﻧوەی ﮔﻧﺪەﯽ ﺋﯿــﺪاری و داراﯾﯽ وت دەﺧﻧ ﺑردەم ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەﯾﻛﯽ ﺳــﺧﺖ ﻟﺑــﺎرەی ﺑڕﻮەﺑﺮدﻧﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧوت ﺑﺑ ﺳرﭘرﺷــﺘﯽ ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧوە. رﻜﺨﺮاوی ﺷﻓﺎﻓﯿﺗﯽ ﻧﺎودەوﺗﯽ ﻟــ دوا راﭘﯚرﺗﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی ﻛﺮد ﻛ ﺋﺴﺘﺎ ﻋﺮاق ﻟ ﻗﻮﯾﯽ ﺗﻜاﻛﺎﻧﯽ ﮔﻧﺪەﯿﯿــ ﻟ دﻧﯿــﺎدا و ﺋوەش دەﺑﺘــ ھﯚی زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋی و زﯾﺎﻧﮕﯾﺎﻧــﺪن ﺑــ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ دەوــت ،ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻛ ٪ی رۆﻛﺎﻧﯽ ﻟژﺮەوەی ھﯽ ٪٢٣ی ٢٣ ھژارﯾﺪان. ﺑﭘــﯽ راﭘﯚرﺗﻛــ ﺗــﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاق ﻧﻮوﭼﯽ ﺧﻮاردووە ﻟــ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿ ﺳــرەﻛﯿﯿﻛﺎن و ﺳــرەڕای دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت ﺑﯚ ﻧھﺸﺘﻨﯽ ﮔﻧﺪەﯽ ،ﺑم ﺋو
دﯾﺎردە ھر ﺑردەواﻣ. ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕی ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﻟﻻﯾــن ﺧﯚﯾوە ﻟ راﭘﯚرﺗﻜﯿﺪا ﻟــ ﻛﯚﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ راﺑــﺮدوو ،رەﺧﻨی ﻟو ﺳــﻮوﻛﺎﯾﺗﯿﯿ ﺑ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ ﻛ ﻟ ﻋﺮاق ھﯾ ،ﮔــﺮت و ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــﯚ زﯾﺎدﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﺎری ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ٢٠١٢دادا ﻟــو وﺗ ﻛﺮد ﻛ ﺗﻧﯿﺎ ﻟ٢٠١٢ ٣,٢٣٨ﻛــس ﻛﻮژراون و ١٠,٣٧٩ ﻛﺳﯿﺶ ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮون ،ﺋوە وای ﻛﺸــ ﻧﺎوﭼﯾﯿﻛﺎن و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿ ﻧﺎوەﺧﯚﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛ ھن و ھڕەﺷ ﻟ ﯾﻛﭙﺎرﭼﯾﯽ و ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ ﺋو وﺗ دەﻛن. راﭘﯚرﺗﻛــ ﻟ ﻣﺎرﺗــﻦ ﻛﯚﭘﻠری ﻧﻮﻨــری ﭘﺸــﻮوی ﺋﻣﯿﻨﺪاری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻧﺗــوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﻟ ﻋﺮاق ﮔﻮاﺳــﺘﯿﯿوە ﻛ دووﺑﺎرە ﺑرزﺑﻮوﻧوەی ژﻣــﺎرەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎن ﻣﺎﻧﺎی واﯾ ﻛﺎری زﯾﺎﺗﺮ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻛﺳــﺎﻧﯽ ﻣدەﻧﯽ، ھروەھــﺎ ﻋﺮاق ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﺑﭘﯿﺮ داوای ﻧﺗــوە ﯾرﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن و ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻧﺎودەوﺗﯽ ﻧھﺎﺗﻮوە ﺑﯚ راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳﺰای ﻟﺳﺪارەدان. ﻋــﺮاق ﻟــ ١٩٩٠ ﻟــدوای
داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﻮــﺖ ﻟﻻﯾــن رژﻤﯽ ﺳدام ﺣﻮﺳﻦ ،ﺧﺮاﯾ ژﺮ راﺳﭙﺎردەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻧﺪی ﺣوﺗﯽ ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧوە ،ﺋو ﺑﻧﺪە رﮕﺎی ﺑــ ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ھــﺰ دا ﻟ دژی ﻋﺮاق ﺑو ﭘﯿی ھڕەﺷی ﺑﯚﺳر ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە ،ﻟﭘﺎڵ ﺑﻠﯚﻛﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرەﯾﻛﯽ زۆری ﻋــﺮاق ﻟ ﺑﺎﻧﻜﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ و ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻗرەﺑﻮوﻛﺮدﻧوەی ﺋو زﯾﺎﻧﺎﻧی ﻋﺮاق ﻟو داﮔﯿﺮﻛﺎرﯾﯿ ﺑ ﻛﻮﺘﯽ ﮔﯾﺎﻧﺪوون. ﭼــﺎوەڕوان دەﻛــﺮێ ﺋــو ﺑﯾﺎرە ﭼﻧﺪان ﻛﺎرﯾﮕری ﺋرﻨﯽ ھﺑ، ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺑﯚﺳر ﺋﺎﺑﻮوری ﻋﺮاق و ﺑﻮژاﻧﺪﻧوەی ﻛرﺗﯽ ﺑﺎﻧﻚ و ﺋﺎزادی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ و ھــﺎوردە و ھﻧﺎردن و ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿــ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿﯿﻛﺎن و ﻛﯾﻨــﯽ دەرﻣــﺎن و ﻛﻟﻮﭘﻟﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ،ﻟﭘﺎڵ ﺑﻮژاﻧوەی ھردوو ﻛرﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﮔﺷﺘوەری و ﭘرەﺳــﻧﺪﻧﯽ ژﺮﺧﺎﻧــﯽ وت و ﻧھﺸــﺘﻨﯽ ھژاری و ﺑﻜﺎری و ﺑﺎﺷﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑﮋﻮی ﻟ ﺳراﻧﺴری ﻋﺮاﻗﺪا. رۆژﻧﺎﻣی ﺣﯾﺎت
ﻧﺎڕەزاﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و دۆزی ﻛﻮرد
٣١ی ﺋﺎﯾﺎری ﻟ ﺧﯚﭘﺸــﺎﻧﺪاﻧﻛﺎﻧﯽ ٣١ی راﺑﺮدوو ﻛ ﻟ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺗﻗﺴــﯿﻢ ﻟ ﺷﺎری ﺋﯿﺴﺘﻧﺒﻮڵ دەﺳﺘﯿﺎن ﭘ ﻛــﺮد ،ﻛﻮرد ﺋﺎﻣﺎدەﺑــﻮون ،ﻛ وەك ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺑراﻣﺒر ﺑﯾﻨوەی دارەﻛﺎن و ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺧﭽی ﮔزی ﺑ ﺑﺷﻚ ﻟــ ﭘۆژەﯾﻛــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــت ﺑﯚ ﭘرەﭘﺪاﻧﯽ ﺋو ﻧﺎوﭼ ﮔﺷﺘﯿﺎرﯾﯿ ﺳــری ھﺪا ،ﻧﺎڕازﯾﯿ ﻛﻮردەﻛﺎن ھﺳﺘﺎن ﺑ ھﻮاﺳﯿﻨﯽ وﻨﯾﻛﯽ ﻋﺑﺪو ﺋﯚﺟﻻن ﻟ رووی دەرەوەی ﺗﻻری رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺋﺗﺎﺗﯚرك ،دوای ﺋوە ﺑ ﺑﯾﺎرﻜــﯽ ﻧﺎڕازﯾﯿﻛﺎن ﺑﯚ ﺑﺳﯿﺎﺳــت ﻧﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﻛ ھﻨﺮاﯾ ﺧﻮارەوە. ﺋﺣﻤد ﺗﻮرك ﺳﯿﺎﺳﺗﻮاﻧﯽ ﻧﺎﺳﺮاوی ﻛﻮرد و ﺳــرۆﻛﯽ ﭘﺸﻮوی ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﯚﻣﮕی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ھﻮەﺷﺎوە ﺑ )ﺟزﯾﺮە ﻧﺖ(ی راﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﻛﻮرد ﺑ رﻨﻮﻨﯽ و راﺳﭙﺎردەی ھﯿﭻ رﻜﺨﺮاو و ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﻛﻮردی ﺑﺷــﺪارﯾﺎن ﻟ ﻧﺎڕەزاﯾﯿﻛﺎن ﻧﻛــﺮد ،ﺑﮕﺮە ھﺎﺗﻨ ﺳر ﺷــﻗﺎم ﺑﯚ دەرﺑﯾﻨﯽ ھﺳﺖ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯿــﺎن وەك ھﺎووﺗﯿﯽ ﺋو وﺗ" .ﺳرەڕای دووﭘﺎﺗﻜﺮدﻧوەی ﭘﺎﭙﺸﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳــﺗﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ ﻧﺎڕەزاﯾﯿﻛﺎن ،ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ ﺋوە ﻛﺮد
ﻛ ﺋو ھﻮﺴﺘ ﻟ رەﺗﻜﺮدﻧوەی دەﺳــﺘﻮەرداﻧﯽ راﺳــﺘوﺧﯚی ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟ ﺷــﻮازی ژﯾﺎﻧــﯽ رۆژاﻧــی ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن و ھوﯽ ﺣﺷــﺎرداﻧﯿﺎن ﻟﻧﺎو ﻗﺎﺒﯽ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺳرﭼﺎوەی ﮔﺮﺗﻮوە" ،ﺗﻮرك وای ﮔﻮت. ﺗﻮرك ﺑدووری زاﻧﯽ ﻧﺎڕازﯾﯿﺎن ھوﯽ ﺗﻜﺪاﻧﯽ ﭘﺮۆﺳــی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺑﺪەن، ﺳــرەڕای ﺑﻮوﻧﯽ ھﻧــﺪێ ﻻﯾن ﻛــ ﺑ" ھوﯽ ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ رەوی ﻧﺎڕەزاﯾﯿﻛﺎن و ﺑﺳﯿﺎﺳﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺑﯚ ﺑرژەوەﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن" وەﺳﻔﯽ ﻛﺮدن، ﺑﮕﺮە ﺑــ ﭘﭽواﻧــوە وای ﺑﯿﻨﯽ ﺋــو ﻧﺎڕەزاﯾﯿﺎﻧ ﺑﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧ ﻟ ﭼﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﺮۆﺳی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻟ وت و ﺑھﺎی ﺋرﯾﻨﯿﺘﺮﯾﺎن دەﺑ ﺑﯚ ﭘﺎﻨﺎن ﺑ ﭘﺮۆﺳی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﺳر رەوە راﺳﺘﻛی ﺧﯚﯾﺪا. ﺗﻮرك رەﺧﻨی ﻟو زﻣﺎﻧ ﮔﺮت ﻛ رەﺟب ﺗﯾﺐ ﺋردۆﮔﺎن ﺳــرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟــ وﺗﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟﺑردەم ﻻﯾﻧﮕﺮاﻧــﯽ ﺑﯚ ﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﻧﺎڕەزاﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺗﻗﺴــﯿﻢ ﺑﻛﺎری ھﻨﺎ. ﺋردۆﮔﺎن ﻟ ﻗﺴﻛﺎﻧﯿﺪا ﺋﯚﺟﻻﻧﯽ ﺑ" ﺳــری ﺗﯿﺮۆر" ﻧﺎو ﺑــﺮد ،ﺋو
داﺧﯽ ﺧﯚی دەرﺑی ﺑﯚ ﺑردەواﻣﯽ ﺣﺰﺑــﯽ ﻓرﻣﺎﻧەوا ﻟﺳــر ھﻣﺎن ﺑﯿﺮۆﻛی ﺣﻜﻮوﻣﺗﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮوی ﺋو وﺗ ،ﻛــ ھرﻛﺎﺗﻚ ﺧﯚﯾﺎن ﺑ ﺣﺷــﺎردراوی ﻟ ﺳﻮوﭼﻜوە دەﺑﯿﻨﯿﯿوە ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺧﻮاﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﮔﻟﺪا ،ھﺮﺷــﯿﺎن ﻛﺮدووەﺗ ﺳر ﻛﻮرد و ﺑ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﺎن ﻧﺎو ﺑﺮدوون، ﺋوەش ﺑﯚ رازﯾﻜﺮدﻧﯽ "ﻧﺗوەﺧﻮازە ﺗﻮرﻛﻛﺎن". ﺗــﻮرك زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋــو ﺟﯚرە رەﻓﺘــﺎرە ھﺳــﺘﯽ ﻧﺎﺋﻮﻣــﺪی ﻟ رﯾﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮرد دروﺳــﺖ ﻛﺮد و وای ﻛــﺮد ﻣﺘﻤﺎﻧﯾــﺎن ﻧﻣﻨ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﻧﯿﺎزی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــرﻛﺮدﻧﯽ دۆزی ﻛﻮرد و ﺳرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ. ﺋﺎﻣــﺎژەی ﻛﺮد ،ﺳــرەڕای ﺋوەش ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ھﯿﻮای واﯾ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟــوە زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎراﻣﯿﯿﻛی ﺗﺎﻗﯽ ﻧﻛﺎﺗوە ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋﮔر ﺣﻜﻮوﻣت ﻟــ ﻧﺎردﻧﯽ ﺋو ﺟﯚرە ﺋﺎﻣﺎژە ﻧرﻨﯿﯿﺎﻧ ﺑردەوام ﺑ ﻟ ﺗﻜﺸﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ھﯿﻮای ﻛﻮرد ،ﺋوە ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ زۆر ﺳﺧﺖ ﭼﺎوەڕواﻧﻤﺎن دەﻛﺎ ﻟ داھﺎﺗﻮودا. ﻟو ﻛﺎﺗی ﻧﺎڕەزاﯾﯿــﻛﺎن ﻟ دژی
ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟــ زۆرﯾﻨی ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋــو وﺗ ﺑــردەوام ١٦ی ی ١٥و١٦ ﺑــﻮون ،ﻛــﻮردەﻛﺎن ﻟــ١٥ ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ راﺑﺮدوو دووەم ﻛﯚﻧﮕﺮەی "ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛــﻮر :ﯾﻛﺘﯽ و ﭼﺎرەﺳر"ﯾﺎن ﻟ ﺷــﺎری دﯾﺎرﺑﻛﺮ ﺳﺎز ﻛﺮد ،ﻟ ﭼﻮارﭼﻮەی ﺋو ﭼﻮار ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﻋﺑﺪو ﺋﯚﺟــﻻن ﺑﯚ ﭘﺎﭙﺸﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟ ﺗﻮرﻛﯿﺎ داوای ﺳــﺎزﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺮد ،ﻟ ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛدا ژﻣﺎرەﯾك ﻟ ﻧﻮﻨراﻧﯽ رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣــﯽ ﻣدەﻧﯽ و ﺑﯿﺮﻣﻧﺪ و رﯾﺸﺴﭙﯿﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮون. ﻟﺑﺎرەی ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛوە ﻧﻮرﺟﺎن ﺋﻛﺘﺎی ﭼﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ﺑ" ﺟزﯾﺮە ﻧﺖ"ی راﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﺋــو ﻛﯚﻧﮕﺮە ﺋﺎﻣﺎژەﯾﻛﯽ ﺋرﻨﯿﯿ ﺑﯚ ھو ﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﭘﻨﺎو ﺳرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘﺮۆﺳــی ﺋﺎﺷــﺘﯽ ﻟ ﻧﻮان ﺗﻮرك و ﻛﻮرددا، ﭼﻮﻧﻜ ﻟﭘــﺎڵ ﺑﺪەﻧﮕﯽ ﭼﻛﻛﺎن و ﻛﺸــﺎﻧوەی ﭼﻛﺪاراﻧــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ ﺧﺎﻛﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ،ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛ دەﺳﻜوﺗﻜﯽ ﭘﺎﭙﺸــﺘﻜﺎرە ﺑﯚ ﭘﺮۆﺳــی ﺋﺎﺷﺘﯽ، ﺋوﯾــﺶ ﺑﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭼﻧــﺪ ﮔﺮووﭘﻜــﯽ ﻛﻮردﯾﯿ ﻛ ﭘﺸــﺘﺮ
ﻟﮔڵ ﯾﻛﺘﺮ داﻧﻧﯿﺸــﺘﻮون ،ﺑﮕﺮە ﺑ ﺟﯿﺎ ﺧﺑﺎﺗﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﮔﺮووﭘﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوەن ﺑﯿﺮی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ﻣﺎرﻛﺴﯽ. ﺋﻛﺘــﺎی رەﺧﻨــی ﻟــ دەوﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﮔﺮت ﺑھﯚی ھﻧﮕﺎوﻧﻧﺎن ﺑ ﺋﺎراﺳﺎﺗی ﺳﻟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﯿﺎزﭘﺎﻛﯽ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯿﺪا ،ﭼﻮﻧﻜ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺳﺘﺎ ﺑﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯿــﺮاوە ﺗﻮرﻛﻛﺎﻧﯽ ﻻی ﺧﯚی ،ﺑم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﭼﻧﺪان ﺳﯿﺎﺳــﺗﻮاﻧﯽ ﻛﻮرد و رﯾﺸﺴﭙﯽ ﻟ ﺑﻧﺪﯾﺨﺎﻧﻛﺎﻧﯽ وﺗﺪان. ﻋﺑﺪو ﺋﯚﺟــﻻن ﻟ ﺑﻧﺪﯾﺨﺎﻧوە ﺳــوی ﺑﯚ ﻧﺎڕەزﯾﺎﻧــﯽ ﮔﺮﺗﯿﮕی ﺗﻗﺴــﯿﻢ ﻟ رﮕــی ﻧﺎﻣﯾﻛوە رەواﻧــ ﻛــﺮد و ﺑﺰاوەﻛﯾــﺎن ﺑــ "ﺑرﮔﺮﯾﻜﺎرﯾﯿﻛــﯽ ﻣﺎﻧﺎدار" ﻧﺎو ﺑﺮد، ﺑم ھــﺎوﻛﺎت ورﯾﺎﯾﯽ ﻟ ﺋﮔری ﻗﯚﺳﺘﻨوەی ﻧﺎڕەزاﯾﯿﻛﺎن ﻟﻻﯾن "ﻧﺗوەﺧﻮاز و ﻛﻮدەﺗﺎﭼﯿﯿﻛﺎن"ـوە دا ،ھروەھــﺎ ورﯾﺎﯾﯿﺸــﯽ داﯾــ ﺣﻜﻮوﻣــت ﻟــ ﺳــﺎردی ﻟــ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧــﯽ ﭼﺎﻛﺴــﺎزﯾﯿ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﻛﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳرﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟو وﺗدا. ﺳﺎﯾﺘﯽ ﺟزﯾﺮەی ﻗﺗری
ﻣﺴﺘﻓﺎ زﻦ
ﻋﺮاق ﻟ ﻧﻮان ﺑﻧﺪی ﺣوت و ﺑﻧﺪی ﯾﻛﺪا ﻧﺗــوە ﯾﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ﻋﺮاﻗــﯽ ﻟژﺮ راﺳــﭙﺎردەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻧــﺪی ﺣوت دەرﻛــﺮد ،دوای ﺋوەی ﺋــو وﺗ ھﻣﻮو ﺑﻨﻛﺎﻧﯽ ﺑراﻣﺒر ﻛﻮﺖ ﺑﺟ ھﻨﺎ و ﺑو ﺷﻮەﯾ ﻓﺎﯾﻠ ھﭙﺳﺮدراوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ھردوو وﺗﯽ ﺧﺴﺘ ﻧﺎو ﺑﻧﺪی ﺷش ،واﺗ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻏﺪا ﻟژﺮ ھڕەﺷی ﺳﺰا و ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ھﺰی ﻧﺎودەوﺗــﯽ ﺑﯚ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﻧﯿﯿ. ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻋﺮاق ﺋو ﺑﯾﺎرە ﻧﺎودەوﺗﯿﯾﺎن ﺑ ھﻧﮕﺎوﻜﯽ ﻣﮋووﯾﯽ ﻟﻗم دا ،ﯾﺎن ﺑ ﻛﯚﺗﺎھﺎﺗﻨﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﻚ و دەﺳــﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟــ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﺑﻏــﺪا و ﻛﻮﺖ و وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ و ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻧﺎودەوﺗﯽ داﻧﺎ. ھﯚﺷــﯿﺎر زﺒﺎری وەزﯾﺮی دەرەوەی ﻋﺮاق و ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳــرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﺋو وﺗ ﻛ ﺳﺘﺎﯾﺸﯽ ﺑﯾﺎرەﻛﯾﺎن ﻛﺮد، ﺋــوە ﺑــﺎش دەزاﻧﻦ ﻛ دەرﭼــﻮون ﻟژﺮ ﺑﻧــﺪی ﯾﻛم، واﺗ ﻛﯚﺗﺎﭘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿــ ﻧﺎوەﺧﯚﯾﯿﻛﺎن ،زۆر ﻟ ھﻣﻮو ﺑﯾﺎر و ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿــ ﻧﺎودەوﺗﯿﯿﻛﺎن ﮔﺮﯾﻨﮕﺘــﺮە ،ھروەھﺎ ھڕەﺷــﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧوە ،ﺋﮔــر ﺑﻏﺪا ﭼﯚك ﺑﯚ ﻣرﺟﻛﺎﻧﯿــﺎن داﻧدا ،ﻟــ ھﻣﻮو ﺳــﺰاﻛﺎﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﻣﺗﺮﺳــﯿﺪارﺗﺮە ،زﺒﺎری ﺧﯚی ﺑر ﻟ دوو ھﻓﺘ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻛﯚﺗﺎ ھﻨﺎ دوای ﺋوەی ھرﯾك ﻟ ﺑﻏﺪا و ھوﻟﺮ ﮔﯾﺸﺘﻨ رﻜﻜوﺗﻦ ﻟﺳر ﺳﻨﻮورداﻧﺎن ﺑﯚ رووﺑڕوﺑﻮوﻧوەی ﭘﺸﻤرﮔ و ﺳﻮﭘﺎی ﻋﺮاق ﻟو ﻧﺎوﭼﺎﻧی ﻛﻮرد داوا دەﻛن ﺑﺨﺮﻨ ﺳر ھرﻤﻛﯾﺎن ،ﺋو ھرﻤی وەك وﺗﻜﯽ دراوﺳــﯽ ﻋﺮاق رەﻓﺘﺎر دەﻛﺎ ،ﻧك ﺑﺷﻚ ﻟ ﺳﯿﺴﺘﻤ ﻓﯿﺪراﯿﯿﻛی وەك ﻟ دەﺳﺘﻮوردا ھﺎﺗﻮوە. ﺋﮔر ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑو ﺋﺎﺳــﺘ ﻻواز و ﻟرزۆك ﺑ، ﺋــوە ﭘﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑﻏﺪا و ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ رۆژﺋﺎوا و ﺑﺎﻛﻮر ،واﺗ ﺋﻧﺒﺎر و ﺳــﺣدﯾﻦ و ﻣﻮوﺳــ ﻟوە ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻧﯿﯿ ،ﻣﺎوەی ﺷــش ﻣﺎﻧﮕ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﺧﯚﭘﺸــﺎﻧﺪەران ﻟــو ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﺎﻧ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯿﺎن ﭼﯚڵ ﻧﻛــﺮدووە وەك ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺑراﻣﺒــر ﻓراﻣﯚﺷــﻜﺮدﻧﯿﺎن ،ﺋوەش ھﻟﯽ ﺑــﯚ رﻜﺨﺮاوە ﭼﻛﺪارەﻛﺎن رەﺧﺴﺎﻧﺪ ﺑﯚ ﻗﯚﺳﺘﻨوەی دۆﺧﻛ و ﭼﻛﺮدﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯿــﺎن ،وای ﻓﺮەواﻧﻜﺮدﻧــﯽ ھﺎرﯾﻜﺎرﯾﺎن ﻟﮔڵ ھﺎوﺗﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟ ﺑری ﺳﻨﻮوری ﺳﻮورﯾﺎ و ﻛﺮدﻧﯽ ﺋو ﻧﺎوﭼﺎﻧ ﺑ ﻣﯿﺮﻧﺸﯿﻨﯽ ﺳر ﺑﻻﯾﻧﯽ دەرەﻛﯽ و ﻧﺎﻛﯚك ﻟﮔڵ ﯾﻛﺘﺮ. ھرﭼﯽ ﭘﻮەﻧﺪی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪە ﺑ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﻛــ ﻣﺎوەی ﭼﻧﺪ دەﯾﯾﻛ ﭘﺸــﺘﮕﻮێ ﺧﺮاوە ،ﺳــرەڕای دەوﻣﻧﺪﯾــﺎن ،ﺑم رﮋەﯾﯽ ﺳــﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﺎن ﺑ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺗﺎﯾﻔﮔری ﺣﻮﻛﻤــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪەوە ﺑﻧــﺪە ،ﺋواﻧﯿﺶ ﻟﻻﯾن ﺧﯚﯾﺎﻧوە داوای ﺑﻮوﻧ ھرﻤﯽ ﺳرﺑﺧﯚ دەﻛن ،ﺑﯚ ﺋوەش ﺳﻮودﯾﺎن ﻟ ﺋزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد و ﺋو دەﻗی دەﺳﺘﻮور وەرﮔﺮﺗﻮوە ﻛ ﺋو ﻣﺎﻓﯾﺎن ﺑﯚ ﻓراھم دەﻛﺎ ،ﺋوەﺗﺎ دەﻧﮕﯽ ﻧﻮﻨراﻧﯿﺎن ﻟــ ﭘرﻟﻣﺎن و دەﻧﮕــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــ ﻧﺎوەﺧﯚﯾﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛ ﺑرز ﺑﻮوﺗوە. ﭼﺎرەﺳری ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑﯚ ﺋو داواﻛﺎرﯾﯿﺎﻧ ھﻓﺘی راﺑﺮدوو ﻟ ﺑﯾﺎرﻜﯽ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺧﯚی ﺑرﺟﺳــﺘ ﻛﺮد ﺑﭘﺪاﻧﯽ دەﺳﺗﯽ زۆر ﻓﺮەوان ﺑ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن ﻟ رووی ﺗﻧﺎھﯽ ،ﺋﺎﺑﻮوری و ﯾﺎﺳــﺎداﻧﺎﻧوە ،وای ﺗرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﭘﻨﺞ دۆﻻر ﺑــﯚ ھر ﺑرﻣﯿﻠــﻚ ﻧوﺗﯽ ﺑرھﻣﮫﺎﺗــﻮو ﺑﯚ ﭘﺎرﺰﮔﺎ ﺑرھﻣﮫﻨﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ،واﺗ ﺋو ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﺎﻧی ﻛﺮد ﺑ ھرﻢ ﺑﺑ ﻧﺎوھﻨﺎﻧﯿﺎن ﺑو ﺷﻮەﯾ. دەوﺗﯽ ﻋﺑﺎﺳــﯽ ﺋوﻛﺎت ﻟﻚ ھﻮەﺷﺎﯾوە ﻛ دەﺳﺗﯽ واﻟﯿﯿﻛﺎن ﻟﺳــر ﺣﺴﺒﯽ دەﺳــﺗﯽ ﺑﻏﺪا ﺑھﺰ ﺑﻮو، ﺋوﻛﺎﺗی ﻣﻠﻤﻼﻧ ﻟﺳــر ﺧﯿﻼﻓت ﺑﻮوە ﺷــڕ ﻟ ﻧﻮان ﻋرەﺑــﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻻﯾك و ﻟﮔڵ ﻓــﺎرس و ﺗﻮرﻛﻛﺎن ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە ،ﺋوﻛﺎت ھر واﻟﯿﯿك ﺑ رەزاﻣﻧﺪی ﺧﻟﯿﻔ ﺑ ھﺸﺘﻨوەی ﺟﯚرە ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ رووﻛش ،وەك ﻣﺎﻧوەی وﻨی ﺧﻟﯿﻔ ﻟﺳــر دراو و دوﻋﺎﻛﺮدن ﺑﯚی ﻟ ﻣﯿﻨﺒری ﻣﺰﮔوﺗﻛﺎن ،دەوﺗﯽ ﺳرﺑﺧﯚی ﺧﯚی راﮔﯾﺎﻧﺪ. ﺋــﺎ ﺋوەﺗﺎ ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﻧﻮان ﻋرەب ﺗﺎﯾﻔﮔری و ﻣزەﺑﮕری دەﻛﺎﺗ ﭘﺎﺳﺎو ،ﺋﺎ ﺋوەﺗﺎ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻻﯾك و ﺋﺮان ﻟﻻﯾﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ دەﺳﺘﺮۆﯾﺸﺘﻦ ﻟﺳر ﺧﺎﻛﯽ راﻓﯿﺪەﯾﻦ دەﻛن ،ﺋﺎ ﺋوەﺗﺎ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪ ﻟ ﺑﻏﺪا دەﺳﺗﯽ زۆر ﺑ ﭘﺎرﺰﮔﺎ )ھرﻤﻛﺎن( دەدا ،ﻟﺮەدا ﻣﮋوو دووﺑﺎرە دەﮔڕﺘوە ﻟﺳر ﺷﻮەی ﻛﺎرەﺳﺎﺗﻚ ﻛ ھر ﻟ ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﻧﺎوەﺳﺘ. ﺑﯚﯾ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﻧﺪی ﺣوت ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻟﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿ ﻧﺎودەوﺗﯿﯿﻛﺎن ﻟﮔڵ ﻋﺮاق ﻧﺎﻛﺎت ،ﺑﮕﺮە ﺑﻧﺪی ﯾك ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮە. رۆژﻧﺎﻣی ﺣﯾﺎﺗﯽ ﻟﻧﺪەﻧﯽ
ﻛﻮرد ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻋﻟﯽ ھوراﻣﯽ
رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﺎوەڕﯽ "ﺑھﺎری ﻛﻮردﯾﯽ" دەﻛﺎت ﺑرژەوەﻧﺪی ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﺑﺎﻛﻮر ،ﺑﺎﺷﻮور و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ڕووی داوە ،ﭘﺮﺳــﯽ ﻛــﻮرد ﻟ ھﻣﻮو ﺷﻮﻨﻚ ﭼﺎرەﺳر دەﻛﺮﺖ ،ﺋﺮاﻧﯿﺶ ھﯿﭻ ڕﮕﺎﯾﻛﯽ ﻟ ﺑردەﻣﺪا ﻧﯿﯿ ﺟﮕ ﻟ ﭼﺎرەﺳرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸی ﻛﻮردی وﺗﻛی. "ﭘﮋاك" ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ داﻧﻮﺳﺘﺎن و ھﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﭘﻛﻛ دەﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜ ﭘﯽ واﯾ ﺋو ﻛﺎرە ٢٠٠٤دادا دەﺑﺘ ھﯚی ﮔﯚﺷﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺮان ،ﻟ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٤ ﺋﻧﻘــرە و ﺗﺎران وازﯾﺎن ﻟ ڕﻛﺎﺑراﯾﺗﯽ ﯾﻛﺘﺮی ﺑﯚ ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﺑھﺰ دەرﻛوﺗﻦ ﻟ ﻧﺎوﭼﻛدا ھﻨﺎ و ﺑﯾﺎرﯾﺎﻧﺪا ﻟ ﺷــڕی دژ ﺑ" ﭘــﮋاك" و "ﭘﻛﻛ"دا ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﯾﻛﺘﺮی ﺑﺪەن ،ﺋوان ﻟ ﺑﻮاری ھواﮕﺮی و ﺳرﺑﺎزﯾﯿوە ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﯾﻛﺘﺮﯾﺎن دەدا ،ﺑﯚﯾ ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﭼﺎرەﺳری ﻛﺸی ﻛــﻮرد ﺋﺮاﻧﯽ ﻟ ﺑرەی دژ ﺑــ ﺧﺑﺎﺗﯽ ﺑﺰووﺗﻨوە ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧﺪا ﺑ ﺗﻧﯿﺎ ھﺸﺘوە. "ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﺘﯽ ﻧﻮان ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋﺮان ﺑرﺑﺳــﺘﻜﯽ ﮔورە ﺑﻮو ﻟ ﺑردەﻣﻤﺎﻧﺪا ،ﺋوان ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر دژی ﺋﻤ ﺷڕﯾﺎن ﻛﺮد ،ﺑم ﺋﺴﺘﺎ ﺋو ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﺘﯿﯿ ﻧﻣﺎوە" ﺋﺎواز وای ﮔﻮت.
ﭼﻧﺪ ﭘﺸﻤرﮔﯾﻛﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﭘﺮۆﭬﻛﺮدﻧﺪا ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
)ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺑرﺧﻮدان( ﻟ ﻧﺎو ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛﯽ ﭘﻼﺳﺘﯿﻜﯽ ﻟ ﻛﺎﻣﭙﻜﯽ "ﭘﮋاك" ﻟ ﺑرزاﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻗﻧﺪﯾﻞ داﻧﯿﺸﺘﺒﻮو. ﺋــو ﻛﻮڕە ﺗﻣن ١٨ﺳــﺎ ﭘﯽ واﯾــ دەﺑﺖ ﻟ ﻣﺎوەﯾﻛــﯽ ﻛﻮرﺗﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺧــﯚی و ھﺎوڕﻜﺎﻧﯽ دەﺳــﺖ ﺑ ﺧﺑﺎﺗﯽ ﭼﻛﺪاری ﺑﻜﻧوە .ﺋو دەﺖ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﺗﺮ "ﺑھﺎری ﻛﻮردی" ﻟ ﺋﺮاﻧﺪا دەﺳــﺖ ﭘ دەﻛﺎت. ﺋﺮان و ﭼوﺳﺎﻧﺪﻧوەی ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﻟــ ﺑرژەوەﻧﺪی ﮔﻟﯽ ﻛﻮرددان ،ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھرﻤﻜﯽ ﻓﯿﺪراﯿﯿ و ﻟ ﭼﻧﺪ ﺳﺎﯽ ڕاﺑﺮدووﯾﺸﺪا ﭘﺸﻜوﺗﻨﯽ ﮔورەی ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎوە ،ﺷﺎر و ﺷــﺎرۆﭼﻜﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟﻻﯾن ﻛــﻮردەوە ﺑڕــﻮە دەﺑﺮﻦ. ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﭘﻛﻛش دەﯾﺎﻧوﺖ ﻛﺸی ﻛﻮردی ﺑﺎﻛﻮر ﻟڕﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿوە ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺮێ. ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧ ڕﮕﺎ ﻧدەن ﺋم ھﻤﺗــﯽ ﺑھﺰﺑﻮوﻧی ﮔﻟﯽ ﻛــﻮرد ﺑﮕﺎﺗ وﺗﻛﯾــﺎن .ﺋــوان زۆر ﺑ ﺗﻮﻧــﺪی ڕووﺑڕووی ﭼﺎﻻﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮرد دەﺑﻨــوە و ﻧﺎﯾــﻦ ھﯿﭻ ﺟﯚرە ﺟﻤﻮﺟﻮڵ و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿــك ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەن .ڕﻜﺨﺮاوی ﻧﺗوە ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن دە ،ﻛﻮردەﻛﺎن ﻟ ﺋﺮاﻧﺪا ﺑ
ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺷــﻮە دەﭼوﺳﻨﺮﻨوە و ڕﺰ ﻟ ﻣﺎف و ﺋﺎزادﯾﻛﺎﻧﯿﯿﺎن ﻧﺎﮔﯿﺮﺖ ،ﺑم دەﺳﺘﻜوﺗﻛﺎﻧﯽ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔورە ﺑﻮوەﺗ ھــﯚی ﺗﻮڕەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژھــت و ﺋواﻧﯿﺶ داوای ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەﻛن. )ﺑرﺧﻮدان( دە" ﺋﻮﻣﺪەوارﯾﻦ ﺋﺮان ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت .ﺳــﯾﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﻜ ،ﻟوێ ﻛﻮردەﻛﺎن ﻛﺎروﺑﺎری ﻧﺎوﭼﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑڕﻮە دەﺑن .ﺑﺎﺷــ چ ﺷــﺘﻚ ڕوو دەدات ﺋﮔر ﻟ ﺋﺮاﻧﯿﺶ ﺑو ﺟﯚرە ﺑ؟ ﻧﺎﻣﺎﻧوﺖ ﺷــڕ ﺑﻜﯾﻦ ،ﺑم ﺋﮔر ﭘﻮﯾﺴــﺖ ﺑــﻜﺎت ﺋﺎﻣﺎدەﯾﻦ ﺑﯚ ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﺑدەﺳــﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯽ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑﺠﻧﮕﯿﻦ". ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ دەرﻓﺗﯽ ﺋﺎزادی رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ی ﺋﺮان ﺑﻮو، ١٩٧٩ی ﭘﺎش ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﺎﯽ ١٩٧٩ ﻟو ﺷﯚڕﺷدا ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان و ﻛﯚﻣ دژی ﺷﺎی ﺋﺮان ﺑﺷﺪارﯾﺎن ﻟ ﺷﯚڕش ﻛﺮد و ﻧﺎوﭼﯾﻛﯽ ﺑرﻓﺮاواﻧﯿﯿﺎن ﻟ رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮد ،ﭘﺎش ﺋوە ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺧﻮﻟﯽ داﻧﻮﺳﺘﺎن ﻟ ﻧﻮان ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺗﺎران و ﺋو ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﺎﻧدا ﺑڕﻮە ﭼﻮو ،ﺑم ﺷﻜﺴﺘﯿﺎن ھﻨﺎ .ﺳرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ھردوو ﭘﺎرﺗﯿﺶ ﺋﺮاﻧﯿﺎن ﺑﺟ ھﺸــﺖ و ھﺎﺗﻨ
ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎش ﻣﺎوﻧﺗوە. ﺋﺮان ﻧﺎﭼﺎرە ﻛﺸی ﻛﻮرد ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺎت ﺗﻧﯿﺎ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﻮردی رۆژھت ﻛ ﺋﺴــﺘﺎ ﺧﺑﺎﺗﯽ
ﺋﺮان ﻟ ژﺮ ﭘﺎﭘﺳﺘﯚی ﮔورەداﯾ ﺋﺮان ڕووﺑڕووی ﭼﻧﺪﯾﻦ ﻛﺸــ ﺑﻮوەﺗوە ،ﻟواﻧ ﻧﻣﺎﻧﯽ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﺳــرﺑﺎزی ﻟﮔــڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ دژاﯾﺗﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﺋــﺮان ﻟ ﺷــڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳــﻮورﯾﺎدا، ﻛﺸــ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧــﯚی و ﻛﺎرﯾﮕری ﺳــﺰا ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎن ﺑھﯚی ﺑردەواﻣﯽ ﺋﺮان ﻟﺳــر
"ﺑﺎﺷﺘﺮ واﯾ ﺋﺎﮔﺮﺑﺳﺘﯽ ﻧﻮان ﭘﮋاك و ﺋﺮان ﺑردەوام ﺑ ،رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﺑ ﺑﺎرودۆﺧﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯿﺪا ﺗﭙڕ دەﺑﺖ ،ﺋﮔری ﺋوە ھﯾ
ﺋم دۆﺧ زﯾﺎﺗﺮ ﺗﻚ ﺑﭽﺖ ،ﺑﯚﯾ ﺑﺎﺷﺘﺮ واﯾ ﻛﻮردەﻛﺎن ﻟ ھﮕﺮﺗﻨﯽ ﭼك دژی ھﯿﭻ ﻻﯾك ﭘﻟ ﻧﻛن" ﭼﻛﺪاری دەﻛﺎت "ﭘﮋاك"ە .ﺋم ﭘﺎرﺗ ﻟ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٤ داﻣزرا و ﺑﺎرەﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻟ ﺑرزاﯾﯿﻛﺎﻧﯽ "ﻗﻧﺪﯾﻞ"دان. )ﺋــﺎزاد ﺋﺎواز( ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧــی ھﻣﺎھﻧﮕﯽ "ﭘﮋاك" دە ،ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪەرﻜﯽ زۆر ﺑﺎﺷــﻦ ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﭘﺎرﺗﻛی ﺑﺘ دی، ﺋوﯾﺶ "ﺋﺮاﻧﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻜﯽ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪراﯿﯿ ."ھروەھﺎ ﮔﻮﺗﯽ ،ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﮔورە ﻟ
ﺑرﻧﺎﻣ ﻧﺎوﻛﯾﯿﻛی. ﺋﺎزاد ﺋﺎواز رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﺋﺮان ﻟ ﻣﺎوەی ﭼﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﺳــرﺑﺎزی زۆری ھﻨﺎوەﺗ ﺳر ﺳﻨﻮوری ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻋﺮاق .ﺑﯚ ﺋﻣ ﺷﻣﺎڵ ﺑﺷﯿﺮی ﮔﻮﺗﺑﮋی ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ دەرەوەی "ﭘــﮋاك" ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد "ﺋﻤش ھﺰی ﺳرﺑﺎزﯾﻤﺎن ﻟ ﺋﺮاﻧﺪا زﯾﺎد ﻛﺮدووە و زﯾﺎﺗﺮﯾﺸﯽ دەﻛﯾﻦ".
9
ﺑﮕﻮﻣــﺎن ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﻧﺎوﭼ ﺳرﺳــﻨﻮورﯾﯿﻛﺎن ﻛﺎرﯾﮕری ﻟﺳر ﻛﺸﺎﻧوەی ﺷــڕواﻧﺎﻧﯽ ﭘﻛﻛ ﻟﻧﺎو ﺳــﻨﻮوری ﺧﺎﻛﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﺑــﯚ ﺑرزاﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻗﻧﺪﯾﻞ دەﺑ .ﻟو ﺑﺎرەﯾوە ﺑرﭘﺮﺳــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺟﺒﺟﻜﺎری ﻛﺟﻛ ﻣﻮراد ﻗرەﯾﻼن ﮔﻮﺗﯽ "ﺑﺎﺷﺘﺮ واﯾ ﺋﺎﮔﺮﺑﺳــﺘﯽ ﻧﻮان ﭘﮋاك و ﺋﺮان ﺑردەوام ﺑ، رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﺑ ﺑﺎرودۆﺧﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯿﺪا ﺗﭙڕ دەﺑــﺖ ،ﺋﮔری ﺋوە ھﯾ ﺋــم دۆﺧ زﯾﺎﺗﺮ ﺗﻚ ﺑﭽﺖ ،ﺑﯚﯾ ﺑﺎﺷﺘﺮ واﯾ ﻛﻮردەﻛﺎن ﻟ ھﮕﺮﺗﻨﯽ ﭼك دژی ھﯿﭻ ﻻﯾك ﭘﻟ ﻧﻛن". ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎرﯾﮕری ﻟﺳر ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟ ﭘﺎرﭼﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯾ. ﺷﻣﺎڵ ﺑﺷــﯿﺮ دەﺖ "دەﻣﺎﻧوﺖ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎن ﻟﮔڵ ﺳــرﻛﺮداﯾﺗﯿﯽ ھرﻢ ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ داھﺎﺗــﻮو ھﺑ ،ﻟــ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛﻣــﯽ داھﺎﺗﻮودا ﮔﯚراﻧﻜﺎرﯾﯿﻛﺎن ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە ﺑﯚ ﺋﺮان دەﮔﻮازرﻨوە".
ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﺘﯽ ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن ﯾﻛﻚ ﻟ ﺳرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ﻛﺸی ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن ھﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺸــ و ﺟﯿﺎوازی ﻧﻮاﻧﯿﺎﻧ ،ﺑﺷﯿﺮی ﻟو ﺑﺎرەﯾــوە ﺋوە دەﺧﺎﺗ ڕوو ﻛــ" ﺋﮔر ﺑ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری و ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﺪا ﺗﭙڕ ﺑﯿﻦ ،ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﺮدﻧﯽ دۆﺧﻛ ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﺎﺑﺖ .ﺑﯚﯾ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻜﯽ ﺋﺴﺘﺎﻣﺎن دەﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و ﺗﮕﯾﺸﺘﻨ ﻟ ﯾﻛﺘﺮی". ٢٠٠٦دادا ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﻟ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٦ داﺑﺷﺒﻮوﻧﯽ ﺗ ﻛوت ،ﻣﺴﺘﻓﺎ ھﯿﺠﺮی ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﺑﺎ ﮔورەﻛی ﺋم ﭘﺎرﺗ دە" ﺋو ﻟﮔڵ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﻮردی رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻮەﻧﺪی ﺑﺎﺷﯽ ھﯾ ،ﺑم ﻟﮔڵ "ﭘﮋاك" ﻧﺎ. ﻟ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺑﯽ ڕاﺑﺮدودا ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﻟﮔڵ ﺑﺎﻜﯽ ﻛﯚﻣــ ڕﻜﻜوﺗﻨﻨﺎﻣﯾﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ھﻣﺎھﻧﮕﯿﺎن واژوو ﻛﺮد ،ﺑﯚ ﺋﻣ ھﯿﺠﺮی ﮔﻮﺗﯽ ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﭘﺎرﺗــ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن دەﺳــﺖ ﺑ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﺑﻜن و ﺟﯿﺎوازﯾﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻻوە ﺑﻨﻦ ،ﭼﻮﻧﻜ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﮔــورە ﻟ رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ڕوو دەدات ،ﻛﺎﺗﻚ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋﺮان دەﺳﺗﯽ ﮔﺮﺗ دەﺳــﺖ زۆر ﻻواز ﺑــﻮو ،ﺑم ھﻣﺎھﻧﮕﯽ ﻟ ﻧﻮان ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﻛﺎﻧﺪا ﻧﺑﻮو .ﺑﯚﯾ ﺋﺴــﺘﺎ دەﺑﺖ داﻧﻮﺳﺘﺎن ﻟ ﻧﻮاﻧﻤﺎﻧﺪا ھﺑ. ١٩٧٩دادا ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ رۆژھﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﺳﺎﯽ ١٩٧٩ دەرﻓﺗﻜــﯽ زﯾﻨﯿﺎن ﻟدەﺳــﺖ دا ،ﺋوە ﺑھﯚی ھﺑﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎوازی ﻗﻮوﯽ ﻧﻮان ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎﻧوە. ﺋﺴــﺘﺎ ھﯿﺠﺮی ﻧﺎﯾوﺖ ﭘﺎرﺗ ﻛﻮردﯾﯿﻛﺎن ھﻣﺎن ھی ﺋو ﻛﺎﺗ دووﺑﺎرە ﺑﻜﻧوە. ﺳرﭼﺎوە :ﻣﺎﭙڕی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی "ﺋﻟﺠزﯾﺮە"
ﺗﻧﮕﮋەی ﺳﻮورﯾﺎ
ﺑرژەوەﻧﺪی وﺗ زﻟﮫﯿﺰەﻛﺎن ﻟ ﻧﺎوﭼﻛدا دەﺧﺎﺗ ﻣﺗﺮﺳﯿﯿوە وﺷ
ﻛﺎرﯾﮕری ﺷڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮرﯾﺎ ﻟ ﺳﻨﻮری ﺟﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺋو وﻻﺘ ﭼﻮەﺗ دەرەوە و ﺑﻮەﺗ ھﯚی داﺑﺷﺒﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣﻟﮕﺎی ﻧﯿﻮدەوﻟﺗﯽ ﺑﺳر دوو ﺑرەدا .ﺑرەی ﯾﻛم ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ دەﻛﺎت و وﻻﺘﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا و ﻋرەﺑﯽ و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟ ﺧﯚی دەﮔﺮﺖ .ﺑرەی دووەﻣﯿﺶ ﺋﺮان و ڕووﺳﯿﺎ و ﭼﯿﻦ و ﺣﺰﺑﻮﻻی ﻟﻮﺑﻨﺎن ﻟﺧﯚی دەﮔﺮﺖ .ﭼﻧﺪ رۆژﻜﯿﺸ ﺋم ﺷڕە ﻛﺸی ﻟ ﻧﻮان وﺗﺎﻧﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ھﺎرﯾﻜﺎری ﻛﻧﺪاو )ﺑ ﭘﺸﻧﮕﯽ ﺳﻌﻮودﯾ و ﻗﺗر( و ڕووﺳﯿﺎ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ﺗﯚﻣﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﻛﺘﺮی ﺳــﻌﻮود ﻓﯾﺴــڵ وەزﯾــﺮی دەرەوەی ﺳــﻌﻮودﯾ رای ﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﺋﺮان و ڕووﺳﯿﺎ و ﺣﺰﺑﻮﻻ رۆﻟﻜﯽ ﮔورە ﻟ ﺷڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎدا دەﮔن .زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ "ﺳﻌﻮودﯾ و ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﭼﯽ ﺗﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪی ﺧﻜﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟﻻﯾن رژﻢ و داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟﻻﯾن ﺋﺮان و ﺣﺰﺑﻮﻻ و ڕووﺳﯿﺎ(وە ﺑﺪەﻧﮓ ﺑﻦ". ڕووﺳﯿﺎ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺋم ﻟﺪواﻧ ﺗﻮﻧﺪەدا ﺑ ھﻮﺴﺖ ﻧﺑﻮو ،ﺑﻜﻮ ﻟ زاری وەزارەﺗﯽ دەرەوەﯾوە ڕای ﮔﯾﺎﻧﺪ "ﺳﻌﻮودﯾ ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەدات ﺑﯚ ﺋوەی ڕوو ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﻜن و ﻟوێ ﺷڕ ﺑﻜن". ﻟدەﺳﺘﺪاﻧﯽ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿ ﮔورەﻛﺎن ﺗﻮــﮋەرەوان ھر ﻟ ﺳــرەﺗﺎی دەﺳــﺖ ﭘﻜﺮدﻧﯽ ﺷڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎوە ﮔﻮﺗﯿﺎن
ﺗﻧﮕﮋەی ﺳﻮورﯾﺎ ﺑ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﺎﯾت، ﺋوەش ﺑھﯚی ﺑرژەوەﻧﺪی وﺗﺎﻧﯽ زﻟﮫﺰ، ﺋﻣ دەری دەﺧﺎت ﻛ ﭘﮕی ﺳﻮورﯾﺎش ﮔﺮﻧﮕ ﺑﯚﯾ زۆرﯾﻨی زﻟﮫﺰان ﯾﺎن ﻻﯾﻧﮕﺮی ﺑﺷﺎر ﺋﺳدن ﯾﺎن ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن دەﻛن. ﺳــﻮورﯾﺎ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋﺮاﻧ و ﭘﺮدی ﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺮاﻧ ﺑ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻋرەﺑﯽ، ﺗﺎران ﻟ ﻣﺎوەی ﭼﻧﺪ ﺳــﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻟ ڕﯽ ﺳﻮورﯾﺎوە ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﮔﺮووﭘﯽ ﻻﯾﻧﮕﺮی داوە ،ﻟواﻧ :ﺣﺰﺑﻮﻻی ﻟﻮﺑﻨﺎن و ﺣﻣﺎس و ﺟﯿﮫﺎدی ﻓﻟﺳﺘﯿﻨﯽ .ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ،ﺋﺮان ﺳﻮودی ﻟ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﺘﯽ ﺧﯚی ﻟﮔل ﺳــﻮورﯾﺎدا وەرﮔﺮﺗﻮوە ﺑﯚ ﻣﺑﺳﺘﯽ ھڕەﺷﻛﺮدن ﻟ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺳﻮورﯾﺎ و ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ھﺎوﺳﻨﻮورن .ﺋﮔر ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ھﺮش ﺑﻜﺎﺗ ﺳــر ﺑﻨﻜــ ﻧﺎوﻛﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ،ﺗﺎراﻧﯿــﺶ دەﺗﻮاﻧﺖ ﻟ ڕﯽ ﺧﺎﻛﯽ
ﺳﻮورﯾﺎوە وەﻣﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﺪاﺗوە، ﺋﻣ وای ﻛﺮدووە ﺋﺮان ﺑ ھﯿﭻ ﺷﻮەﯾك ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﺑﺖ واز ﻟ ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪاﻧﯽ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳد ﺑﻨ. ﺋﺮان و وﺗﺎﻧﯽ ﻛﻧﺪاو ھﻮﺴــﺘﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻛﻧــﺪاو ﻟ ﺑراﻣﺒر ﺷڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳــﻮورﯾﺎدا ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ڕاﺳــﺘوﺧﯚ ﭘﻮەﻧﺪی ﺑــ ﺋﺮاﻧوە ھﯾ، ﺳــﻌﻮودﯾ وەﻛــﻮ ﺑھﺰﺗﺮﯾــﻦ وﺗــﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧــﯽ ھﺎرﯾﻜﺎری ﻛﻧــﺪاو ،ﺧﯚی ﺑ ﭘﺎرﺰەری ﺳــﻮﻧ دادەﻧﺖ و ﺋﺮاﻧﯿﺶ ﺧــﯚی ﺑ ﭘﺎرﺰەری ﺷــﯿﻌ دادەﻧ ،ﺑﯚﯾ ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺳﻌﻮودﯾ ﻟ ﺑراﻣﺒر ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ
ﺳﻮﻧﻛﺎن ﻟﻻﯾن ﺑﺷﺎر ﺋﺳدی ﺷﯿﻌ و ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﻛﺎﻧﯿوە ﺑﺪەﻧﮓ ﻧﺎﺑﻦ. ﺟﮕ ﻟﻣ ﻛﺸــﯾﻛﯽ ﮔورە ﻟ ﻧﻮان وﺗﺎﻧــﯽ ﻛﻧــﺪاو و ﺋﺮاﻧﺪا ھﯾــ :ﺋﺮان و ﺋﯿﻤــﺎرات ﻛﺸــﯾﺎن ﻟﺳــر ﭼﻧــﺪ دوورﮔﯾﻛــﯽ ﺟ ﻧﺎﻛــﯚك ھﯾ ،ﺋﺮان ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﺷــﯿﻌﻛﺎﻧﯽ ﺑﺣﺮەﯾــﻦ دەدات )ﺷــﯿﻌ ﻟــ ﺑﺣﺮەﯾﻦ زۆرﯾﻨﯾــ ،ﺑم ﺳــﻮﻧ دەﺳــﺗﺪارە( و ﺋﻣش ﺑﻮوەﺗ ھﯚی ﺗﻮڕەﺑﻮوﻧﯽ ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ وت ،ﺋﺮان وﺗﺎﻧــﯽ ﻗﺗــر و ﻛﻮﺖ ﺑــ ﭘﺎرﺰەری ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺋﻣرﯾــﻜﺎ دادەﻧﺖ )ﺋوەش ﺑھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻨﻜی ﺳــرﺑﺎزی ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾــﯽ ﻟــو وﺗﺎﻧ ،(ﺋــم وﺗ
ﻋرەﺑﯿﯿﺎﻧ ﻧﺎﯾﺎﻧوﺖ ﺑﺷــﺎر ﺋﺳــد ﻟ ﺷــڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳــﻮورﯾﺎدا ﺳرﻛوﺗﻦ ﺑدەﺳــﺖ ﺑﻨ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋوﻛﺎﺗ ﭘﮕ و دەﺳﺗﯽ ﺋﺮان ﺑھﺰﺗﺮ دەﺑ. ڕووﺳﯿﺎ و رۆژھﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ڕووﺳﯿﺎ ﺑرژەوەﻧﺪی ﮔورەی ﻟ ﻧﺎوﭼﻛدا ھﯾــ .ﺗﻧﯿﺎ ﺑﻨﻜی ﺳــرﺑﺎزی دەرﯾﺎﯾﯽ ڕووﺳــﯿﺎﯾﯽ ﻟ دەرەوەی ﺧﺎﻛﯽ ڕووﺳــﯿﺎ ﺑﻨﻜی ﺳرﺑﺎزی "ﺗرﺗﻮس"ـ ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ. ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ڕووﺳــﯿﺎ ﻧﺎﯾﺎﻧوﺖ ﺋﺳد ﻟ ﭘﯚﺳــﺘﻛی ﻻﭼ ،ﭼﻮﻧﻜــ ﺋوﻛﺎﺗ ﯾﻛﻚ ﻟ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧ ﺳــرەﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻟ ﺟﯿﮫﺎن و ﺗﻧﯿﺎ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟ رۆژھﺗﯽ
ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا ﻟدەﺳﺖ دەدا .ﭘﺎﺷﺎن ،ڕووﺧﺎﻧﯽ رژﻤﯽ ﺋﺳــد ﺑ واﺗﺎی ﻧﻣﺎﻧﯽ ﺋو ﺑﻨﻜ ﺳرﺑﺎزﯾی ڕووﺳﯿﺎش دﺖ ﻟ ﺳﻮورﯾﺎدا. ھــﯚی ﺳــرەﻛﯿﯽ ﻛﺸــی ﻧــﻮان وﺗﺎﻧــﯽ ﻛﻧــﺪاو )ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺳــﻌﻮودﯾ و ﻗﺗــر( ﻟﮔڵ ڕووﺳــﯿﺎ ﭘﻮەﻧﺪی ﺑ ﺟﻣﺴرﮔﯿﺮﯾﻛﯽ ﺑھﺰەوە ھﯾ ،ڕووﺳﯿﺎ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎﯾ و ﭘﻮەﻧﺪی ﺑھﺰی ﻟﮔڵ ﺋﺮاﻧﺪا ھﯾ ،ﺑم وﺗﺎﻧﯽ ﻛﻧﺪاو ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎن و دوژﻣﻨﯽ ﮔورەی ﺋﺮاﻧﻦ ،ﺑﯚﯾ ﺳــرﻛوﺗﻨﯽ ﺋﺳد واﺗﺎی ﺳرﻛوﺗﻨﯽ ﺟﻣﺴری ڕووﺳﯿﺎ و ﺋﺮاﻧ و ﺋﻣش ﺑﻻی وﺗﺎﻧﯽ ﻋرەﺑﯿوە ﺷﯿﺎوی ﻗﺑﻮوﻜﺮدن ﻧﯿﯿ.
10
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻋﻟﯽ ھوراﻣﯽ
ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻧﻮدەوﺗﯽ
ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻜﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزاری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻟﻧﺪەن ﺑڕﻮە ﭼﻮو وﺷ دوو ﺳﺎڵ ﭘﺶ ﺋﺴﺘﺎ داﻣزراوەی "ﻧﺎﺷﻨﺎڵ ﺟﯿﯚﮔﺮاﻓﯽ" ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾﯽ ،ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺧﺴﺘ ﻧﺎو ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋو ٢٠ﺷﻮﻨ ﺳرﻧﺠاﻛﺸوە ﻛ دەﻛﺮﺖ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ﺟﯿﮫﺎن ﺑﯚ ﻣﺑﺳﺘﯽ ﺑﺳرﺑﺮدﻧﯽ ﻛﺎﺗﻜﯽ ﺧﯚش ﺳرداﻧﯿﺎن ﺑﻜن. ﻟو ﻛﺎﺗوە ھرﻢ ﻟﺳر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﻮوەﺗ ﺷﻮﻨﻜﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎری ،ﺣﻜﻮوﻣﺗﯿﺶ ھوﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﻣﺑﺳﺘﯽ ﺑرەوﭘﺸﺒﺮدﻧﯽ ﺋو ﻛرﺗ ﺧﺴﺘﻮوەﺗ ﮔڕ.
"ھزار و ٥٠٠ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺋرﻛﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼ ﮔﺷﺘﯿﺎرﯾﯿﻛﺎن و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻧﺎوﭼ ﺷﻮﻨوارﯾﻛﺎن دەﭘﺎرﺰن" ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزار ﻟ ﻟﻧﺪەن رۆژی دووی ﺋــم ﻣﺎﻧﮕــ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــﻜﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ ﻟژﺮ ﻧﺎوی "ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﺑﻮژاﻧﺪﻧوەی ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﮔﺷــﺘﻮﮔﻮزاری ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن" ﻟژﺮ ﭼﺎودﺮی ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑــ ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﯾﻛی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و وەﺑرھﻨﺎﻧﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺑڕﻮە ﭼﻮو. ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻛ ﻟ ﺳﻧﺘری ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ "ﺑﯽ ﺋﺎی ﺋــﺲ"ی ﻟﻧﺪەن ﺑڕﻮە ﭼﻮو و ﺗﯿﺎﯾﺪا ﻧﻮﻨری ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ زۆر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔورە و ﺑرﭘﺮﺳــﯽ ﺑﺎی ﭼﻧﺪﯾﻦ داﻣزراوەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎدە ﺑــﻮون ،ﻟم ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــدا ﺑرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ داﻣزراوەﻛﺎﻧﯽ ھرــﻢ ﻧﻮﻨراﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﮔورەﻛﺎﻧــﯽ ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾــﺎن ﺑﯿﻨﯽ و ﭘﻜوە ﻟﺑﺎرەی ﭘﺮۆژەی ھﺎوﺑش ﺑﯚ ﻣﺑﺳﺘﯽ ﺑرەوﭘﺸــﺒﺮدﻧﯽ ﻛرﺗــﯽ ﮔﺷــﺘﻮﮔﻮزاری ﻛﻮردﺳﺘﺎن دوان. ﻗرز دەدرﺘ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟ ﻧﺎوﺧــﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﭘﻼﻧﯽ ھﯾ ﻛرﺗﯽ ﮔﺷــﺘﻮﮔﻮزار ﺑرەو ﭘﺶ ﺑﺒــﺎت ،ﻧﻮﺘﺮﯾــﻦ ھوﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻢ
ﻟــ ﺑﻮاری ﺑﻮژاﻧﺪﻧوەی ﻛرﺗﯽ ﮔﺷــﺘﻮﮔﻮزاردا ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ ﻟــ ﭘﺪاﻧﯽ ﻗرز ﺑــو ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛ دەﯾﺎﻧوﺖ ﭘــﺮۆژەی ﮔﺮﻧﮓ ﻟ ﺑﻮاری ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزاردا ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەن ،ﺑ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻟو ﺷﻮﻨﺎﻧی دوورن ﻟ ﺳﻧﺘری ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎن. ﻧﺎدر رۆﺳﺘﺎﯾﯽ ﮔﻮﺗﺑﮋی ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزاری ھرﻢ ﺑ ﻣﺎﭙڕی "ﻣﯚﻧﯿﺘر"ی ڕاﮔﯾﺎﻧــﺪ ،ھرﻢ ﻟــم ڕﮕﺎﯾــوە دەﯾوﺖ ﻛرﺗﯽ ﮔﺷــﺘﻮﮔﻮزار ﺑرەو ﭘﺶ ﺑﺒﺎت و ھﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن و ﺧﺎوەن ﻣﻮﻜﻛﺎن ﺑﺪات ﭘﺮۆژەی ﻣﯚدﺮن ﻟم ﻛرﺗدا ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەن. زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺑﺎﻧﻜﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻗرز دەدەﻧ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن و ﺑڕﻮەﺑراﯾﺗﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزار ﻣﯚﺗﯽ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺋو ﭘﺮۆژاﻧ دەدات ،ﻗرز دەدرﺘ ﺋو ﻛﺳﺎﻧی دەﯾﺎﻧوﺖ ھﻮﺗﻞ و ﮔﻮﻧﺪی ﮔﺷــﺘﯿﺎری و رﯾﺴﺘﻮراﻧﺖ و ﭘﺮۆژەی ﺗﺮی ﮔﺷــﺘﯿﺎری ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەن ،ﻗرز دەدەﯾﻨ ﺋو ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧی دەﯾﺎﻧوﺖ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎری ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨوەی ﮔﺷﺘﯿﺎران ﺑﻜن. "ھزار و ٥٠٠ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺋرﻛﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼ ﮔﺷﺘﯿﺎرﯾﯿﻛﺎن و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻧﺎوﭼ ﺷﻮﻨوارﯾﻛﺎن دەﭘﺎرﺰن" رۆﺳﺘﯽ ﮔﻮﺗﯽ. ﻣﺤﻣــد ﺳــﻟﻤﺎن ﭘﺴــﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﺑ
ﮔﺷﺘﯿﺎران ﻟ ﺳر ﻗی ھوﻟﺮ ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
رۆژﻧﺎﻣی "ﻣﯚﻧﯿﺘر"ی ڕاﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﻣﺎھﻧﮕﯽ ﺗواو ﻟ ﻧﻮان ﻛرﺗﯽ ﮔﺸــﺘﯽ و ﻛرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﺪا ھﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋم ھﻣﺎھﻧﮕﯿﯿ ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﻛرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒت دەدات ﺑﯚ ﺋوەی ﭘﺸﺖ ﺑﺧﯚی ﺑﺒﺳﺘ. ٢٠١٢دا زﯾﺎﺗﺮ ﻟــ دوو ﻣﻠﯿﯚن و ٢٠٠ ﻟ ﺳــﺎﯽ ٢٠١٢دا ھزار ﮔﺷﺘﯿﺎر ﺳرداﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮدووە و داھﺎﺗﯽ ﮔﺷــﺘﯿﺎری ھرﻤﻛ ﮔﯾﺸﺘﻮوەﺗ ٦٥٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر. ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎن و ﻛرﺗﯽ ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزاری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻣﯿﺪﯾﺎی دەرەﻛﯽ ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺑــردەوام ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــ ﻛرﺗﯽ ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزاری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە ،ﻟ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﯾﺎری ڕاﺑﺮدوودا ﻛﻧﺎﯽ "ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯽ" ﺑرﯾﺘﺎﻧﯽ ڕاﭘﯚرﺗﻜﯽ ﻟﺑﺎرەی ھرﻢ ﺑو ﻛﺮدەوە و ﺗﯿﺎﯾﺪا
ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑوە ﻛﺮدﺑﻮو ﻛ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟ ﻣﺎوەی ١٠ﺳــﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﭘﺸــﻜوﺗﻨﯽ ﮔورەی ﻟ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺑﻮار ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎوە ،وەك ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزار. "ﺑــﯽ ﺑﯽ ﺳــﯽ" داوای ﻟــ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﻛﺮدووە ﻟﺳر ﺑﺎﯾﺧﺪان ﺑ ﻛرﺗﯽ ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزار ﺑــردەوام ﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋو ﻛرﺗــ دەﺗﻮاﻧﺖ ﺧﺰﻣﺗﯽ ﮔورە ﺑ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎت. ﮔﯚﭬــﺎری "ﮔﯚﺑــل ﺗﺮەﯾــﺪەر"ی ﺑرﯾﺘﺎﻧﯽ ﻟ ڕاﭘﯚرﺗﻜﺪا ﺑﺎس ﻟــ ﻛﺮدﻧوەی ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ زۆر ھﻮﺗــﻞ ﻟ ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛﺎت ﺑﯚ ﻣﺑﺳــﺘﯽ ﺧﺰﻣﺗﻜﺮدﻧﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎران .ﮔﯚﭬﺎرەﻛ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوەش دەﻛﺎت ﻛــ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ڕﮕﺎوﺑﺎﻧﻛﺎﻧــﯽ ﺑرﻓــﺮاوان و ﻗﯿﺮﺗــﺎو ﻛﺮدووە ﻛــ وای ﻛــﺮدووە ﻛرﺗــﯽ ﮔﺷــﺘﻮﮔﻮزار ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺒﻮژﺘــوە .ﮔﯚﭬﺎرەﻛ دە، ھﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺳــﯿﺤﯽ و ﺋﺰﯾﺪی و ﻣﺴــﻮﻤﺎن و
ﭼﻧﺪﯾﻦ ﻣزھب و ﭘﻜﮫﺎﺗی ﺗﺮ واﯾﺎن ﻛﺮدووە ﻛﻮردﺳﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺳرﻧﺠاﻛﺶ ﺑ ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋم ﭘﻜﮫﺎﺗ و ﮔﺮووﭘــ ﺟﯿﺎوازاﻧ ﭘﻜوە دەژﯾﻦ و ھﯿﭻ ﻛﺸﯾﻛﯿﺸﯿﺎن ﻟﮔڵ ﯾﻛﺘﺮی ﻧﯿﯿ. ﻛﺸﻛﺎﻧﯽ ﻛرﺗﯽ ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزار ﻛرﺗﯽ ﮔﺷــﺘﻮﮔﻮزاری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﺸــﺘﺎ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﻛﺸی ﮔورەی ھﯾ و زۆرﺟﺎرﯾﺶ ﺋم ﻛﺸﺎﻧ ﻧﯿﮕراﻧﯽ ﻻی ﮔﺷﺘﯿﺎراﻧﯽ ﻛﻮرد و ﺑﯿﺎﻧﯽ دروﺳﺖ دەﻛن. ﻟ ﺷــﻮﻨ ﮔﺷــﺘﯿﺎرﯾﻛﺎن ھﻮﺗﻞ ،ﺷــﻮﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺧﻠﯿﺴﻜﺎﻧﯽ ﺳــرﺑﻓﺮ ،رﯾﺴﺘﻮراﻧﺘﯽ ﺑــﺎش دەﺳــﺖ ﻧﺎﻛوــﺖ ،ﻟــوەش زﯾﺎﺗﺮ ،ﻟ ﺷﻮﻨ ﮔﺷﺘﯿﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﺮﻧﮕﯿﻛﯽ ﺋوﺗﯚ ﺑ ﺑــﻮاری ﭘﺎﻛﻮﺧﺎوﻨــﯽ ﻧﺎدرﺖ .ﺋﻣﺎﻧ ﺑ ﻛﻣﻮﻛﻮرﺗــﯽ ﮔورەی ﺑﻮاری ﮔﺷــﺘﯿﺎرﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دادەﻧﺮﻦ.
ﺑﯚﭼﯽ ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﺷﻜﺴﺖ ﻧﺎھﻨ؟ ﻛﺎرە ﺑﻜﺎت ،ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ دەﻧﮕﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ھﯾ و ﻛﻮردﯾــﺶ ﺋﺎﻣﺎدەﯾ ﺋو ﻛﺎرە ﺑﻜﺎت ،ﺋﻣش ﻟ ﺑراﻣﺒر داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﻛﺎﻧﯿﺪا ﻟو دەﺳﺘﻮورەدا، ﭼﻧﺪ ﺳرﭼﺎوەﯾك ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻛﺮدووە ﻋﺑﺪو ﺋﯚﺟﻻن ﺳرۆﻛﯽ ﺑﻧﺪﻛﺮاوی ﭘﻛﻛ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋو ﭘﺮۆژە دەﺳﺘﻮورەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەرﺑﯾﻮوە و ڕای ﮔﯾﺎﻧﺪووە ﻛ ﻛﻮرد ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟ ﺋردۆﮔﺎن دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺒﺘ ﺳــرﻛﯚﻣﺎر ﺋﮔر ﺋو ﻟ دەﺳﺘﻮوردا ﻣﺎﻓﯽ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت.
وﺷﻪ
ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ زۆر ھﺳﺘﯿﺎرە و ﻣﺗﺮﺳﯽ ﺋوە ھﯾ ﻟ ھر ﻛﺎﺗﻜﺪا ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺑﯚ ﻣﺑﺳﺘﯽ ﭼﺎرەﺳری ﻛﺸــی ﻛﻮرد ﺑرﺑﺳﺘﯽ ﮔورەی ﻟﺑردەﻣﺪا دروﺳﺖ ﺑ. ﺑﺷﻚ ﻟم ھﺳــﺘﯿﺎرﯾﯿ رۆژی ھﯾﻨﯽ ڕاﺑﺮدوو ڕووی دا ،ﻛﺎﺗــﻚ ھــﺰی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟ ﻧﺎوﭼــی "ﻟﯿﺠــ"ی ﭘﺎرﺰﮔﺎی "ﺋﺎﻣــد" ﺗﻗی ﻟــ ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪەراﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﺮد و ﻟــ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪا ١٠ی ﺗــﺮ ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮون ،ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿــك ﻛﻮژرا و ١٠ی رۆژی دواﺗﺮ ھزاران ﻛﻮرد ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن ﺳﺎز ﻛﺮد و داواﯾﺎن ﻟ رەﺟب ﺗﯾﺐ ﺋردۆﮔﺎن ﺳرۆك وەزﯾﺮان ﻛﺮد ڕﺰ ﻟ ﭘﺮۆﺳــی ﺋﺎﺷــﺘﯽ ﺑﮕﯿﺮێ، ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪەران ھﺎوارﯾﺎن دەﻛﺮد "ﺋﺎﮔﺎدارﺑ ﺋردۆﮔﺎن ﻧﺎﭼﺎرﻣﺎن ﻣﻛ ﺑﭽﯿﻨ ﺷﺎخ. ﻛﻮردەﻛﺎن ﺗﻧﯿﺎ ﻧﯿﻦ ڕووداوەﻛــ ﻛﺎرﯾﮕــری ﮔورەی ﻟﺳــر ﻛﻮرد ھﺑﻮو ،ﺳﺣدﯾﻦ دەﻣﯿﺮﺗﺎش ھﺎوﺳرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ڕای ﮔﯾﺎﻧﺪ "ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮا ﺣﻜﻮوﻣت ھﻧﮕﺎوی زﯾﺎﺗﺮ ھﮕﺮﺖ ،ﺑم ﻟﺑﺮی
ﺋوە زۆر ﺑﺗﻮﻧﺪی ڕووﺑڕووی ﺧﻚ ﺑﻮوەوە". ﭘﻜﮫﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑ ھﻮﺴــﺖ ﻧﺑﻮون، ﺑﻜﻮ ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﻛرﺗﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺋﺳــﺘﻧﺒﻮڵ و ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺷﺎری ﺗﺮ رژاﻧ ﺳر ﺷﻗﺎﻣﻛﺎن و داواﯾﺎن ﻟ ﺣﻜﻮوﻣت ﻛﺮد ڕﺰ ﻟ داواﻛﺎری و وﯾﺴﺘﯽ ﮔﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑﮕﺮێ. ﺋم ڕووداوە ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾ ﺑ درﮋاﯾﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوو ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟــ ﭼﻮاڕﯾﺎﻧﯽ "ﺗﻗﺴﯿﻢ"ی ﺋﺳﺘﻧﺒﻮڵ و ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺷﺎری ﺗﺮ دژ ﺑ ﺳﯿﺎﺳﺗﯽ ﺋردۆﮔﺎن درﮋەی ھﺑﻮو ،ﺋو ﭘﺮﺳﯿﺎرەی ﻟﺮەدا دﺘ ﭘﺸوە ﺋوەﯾ ﺋﺎﯾﺎ ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﺷﻜﺴﺖ دەھﻨﺖ ﯾﺎن ﻧﺎ؟ ﭘﺮۆژەی ﻧﻮﯽ دەﺳﺘﻮوری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﭘﺎرﺗ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﺳر ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺧﺎﯽ ﻧﺎو ﭘﺮۆژەی دەﺳــﺘﻮوری ﻧﻮــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ڕﻚ ﻧﻛوﺗﻮون ،ﯾﻛﻚ ﻟو ﺧﺎﻧ ﭘﻮەﻧﺪی ﺑ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑڕﻮەﺑﺮدﻧﯽ وﺗوە ھﯾ ،ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﺷﭘﺪاﻧﯽ دەﺳﺗﺪاری ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﯾوﺖ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑڕﻮەﺑﺮدن ﻟ وﺗﺪا ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﯿﯿوە ﺑﯚ ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﺑﮕﯚڕدرﺖ.
ﺑﯚﭼﯽ؟ ﭼﻮﻧﻜ ﺳرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﻛ ﺋردۆﮔﺎن ﻣﺎوەی ﺳــ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮار ﺳﺎﯿﯿ ﺳــرۆك وەزﯾﺮاﻧ و ﭼﯽ ﺗﺮ ﻣﺎﻓﯽ ﺋوەی ﻧﯿﯿ ﺋو ﭘﯚﺳــﺘ وەرﺑﮕﺮﺘوە ،ﺋو ﻧﺎﯾوﺖ ﺑﺒﺘ ﺳرﻛﯚﻣﺎرﯾﺶ ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﺋو ﭘﯚﺳﺘ ﺗﻧﯿﺎ ﺗﺷــﺮﯾﻔﯽ ﺑﺖ ،ﺑﯚﯾ ﭘﻼﻧﯽ ﺋردۆﮔﺎن ﺋوەﯾ ﺳــﺎﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑﺒﺘ ﺳــرﻛﯚﻣﺎر و ﺑﯚ ﻣﺎوەی دوو ﺧﻮل واﺗ ١٠ ﺳﺎڵ ﺳرﻛﯚﻣﺎر ﺑﺖ ،ﺑم دەﺑﺖ ﺋو ﻛﺎﺗش دەﺳﺗﺪاری ﯾﻛﻣﯽ وت ﺑﺖ. ھردوو ﭘﺎرﺗﯽ ﮔﻟﯽ ﻛﯚﻣﺎری و ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﺰووﺗﻨوەی ﻧﺗوەﯾﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن دژی ﺋم ﭘﺮۆژەﯾی ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳــﺗﺪارن و دەﻦ ﺋردۆﮔﺎن ﻟــم ڕﮕﺎﯾوە دەﯾوﺖ ﺑﺒﺘ" ﺳــﻮﺘﺎن" ،ﺋﻣــش واﺗﺎی ﺋوە دەﮔﯾﻧﺖ ﻛ ﺋم ﭘﺮۆژە دەﺳــﺘﻮورە ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺪا دەﻧﮕﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺖ ﺑدەﺳــﺖ ﻧﺎھﻨﺖ ،ﺑﯚﯾ ﺗﻧﯿﺎ
ﯾــك ڕﮕﺎی ﺗﺮی دەﻣﻨﺖ ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ دەﺳــﺘﻮور و ﺋﯿﺸــﻜﺮدن ﺑو دەﺳﺘﻮورەی ﺋﺴــﺘﺎ ﻛﺎر ﻟﺳر ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ دەﻛﺮﺖ. ڕﮕﺎﻛــ ﺋوەﯾــ ﺋو ﭘــﺮۆژە دەﺳــﺘﻮورە ﺑﺨﺮﺘ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣوە ﺑﯚ ﺋوەی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەﻧﮕﯽ ﻟﺳر ﺑﺪەن ،ﺑﮕﻮﻣﺎن ﺋﻣ ﻛﺎرﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿﯿ و ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳﺗﺪار ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺗﺮ ھﯾ، ﺟﮕ ﻟ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﺷﭘﺪان دەﺑﺖ ﭼﻧﺪ ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟو ﭘﺮۆژەﯾ ﺑﻜن ﺗﺎ ﻟﻧﺎو ﭘرﻟﻣﺎن دەرﺑﭽﺖ و ﺑﺨﺮﺘ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣوە، ﭘﺎﺷــﺎن دەﺑﺖ ﺟﻣﺎوەری ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﭽﺘ ﭘﺎڵ ﺟﻣﺎوەری ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳــﺗﺪار ﺑــﯚ ﺋوەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ٪٥٠ی دەﻧﮕﻛﺎن ﺑ" ﺑ "ﺑو ﭘﺮۆژە دەﺳــﺘﻮورە ٪٥٠ی ﺑﺪرﺖ ،ﺑﯚ ﺋوەی ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳــﺗﺪار ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺋم
ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ زۆر ھﺳﺘﯿﺎرە ،ﺋﮔر ﭘﺮۆﺳی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻨ ،ﭘﻛﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﺟﺎران ﺑھﺰ دەﺑﺘوە ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋوﻛﺎﺗ ﻛﻮردەﻛﺎن ﻣﺘﻤﺎﻧﯾﺎن ﺑ ﺣﻜﻮوﻣت و ﭘﺮۆﺳــی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟدەﺳﺖ دەدەن. ﻟوەش زﯾﺎﺗﺮ ،ﺷــڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻮورﯾﺎ دوژﻣﻨﯽ ﮔــورەی ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دروﺳــﺖ ﻛــﺮد ،ﺋﻧﻘرە ﻟ ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻟ ﺑﻮاری ﻟﯚﺟﺴﺘﯿﻜﯽ و ﻣﯾﺪاﻧﯿﯿوە ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎی داوە و ﺋوەش ﺑﻮوەﺗ ھﯚی ﺗﻮڕەﺑﻮوﻧﯽ ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﺮان و ﺳﻮورﯾﺎ ،ﺑﯚﯾ ھردوو وت ﺋﺎﻣﺎدەن ﻟ ﺣﺎﺗﯽ دەﺳــﺖ ﭘﻜﺮدﻧوەی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿ ﺳرﺑﺎزﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﭘﻛﻛدا ﺑ ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺷﻮە ﯾﺎرﻣﺗﯽ ﺋو ﮔﺮووﭘ ﭼﻛﺪارە ﺑﺪەن .ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ،دەﻛﺮﺖ ﻟﮔڵ ﺋم ﺑﺎرودۆﺧﯾﺸــﺪا ﻛﻮردەﻛﺎن ﻟــ ﺑﺎﻛﻮر دژ ﺑ ﺣﻜﻮوﻣت ﺷﯚڕش ﺑرﭘﺎ ﺑﻜن و ﺑم ﺟﯚرە دۆﺧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑ ﺗواوی ﺗﻚ ﺑﭽﺖ ،ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﺎﮔﺎداری ﺋم ﻣﺗﺮﺳﯿﯿ ﮔوراﻧن ،ﺑﯚﯾ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻦ ﻟﺑر ڕووداو ﯾﺎن داواﻛﺎرﯾﯿﻛﯽ ﺑﭽﻮوك ﺋم ﻛﺸﺎﻧ ڕووﺑڕووی ﺧﯚﯾﺎن و وﺗﯿﺎن ﺑﻜﻧوە.
ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽﺧﻚ ﺟﻣﯿﻞ ﺋﺣﻤد
ﭘﻮﯾﺴﺘ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘڕﯾﻨوە ﭘﯾەو ﺑﻜﺮﻦ
ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﭘڕﯾﻨوە ﻟ ﺷــﻗﺎﻣﻛﺎﻧﺪا ﻧھﺎوﺗﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚی دەزاﻧﺖ و ﻧ ﺷﯚﻓﺮان ڕﺰ ﻟ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮﭼﻮو دەﮔﺮن .ﺑداﺧوە ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﭘڕﯾﻨوەدا دەﺑ ﺗﻮﺷﯽ راﻛ ڕاﻛﻜﺮدن و ھﺗﻦ ﺑﯿﺖ ﻟ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻞ ھر ﺑﯚﯾ ڕۆژاﻧ ﭘڕﯾﻨوەﻣﺎن ﻟﺳر ﺷﻗﺎﻣﻛﺎن وەك ﺑرەﻧﮕﺎرﺑﻮﻧوەﯾﻛﯽ ﻟﮫﺎﺗﻮە ﻟﮔڵ ﻣرگ ،ﭼﻮﻧﻜ دﻨﯿﺎﻧﯿﺖ ﺑ ﺳﻻﻣﺗﯽ دەﭘرﯾﺘوە ﯾﺎﺧﻮود ﺗﻮﺷﯽ ﻟﺪان و ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮون دەﺑﯿﻨوە. ﺟﻣﯿﻞ ھﯿﻮای ﺧﻮاﺳﺖ ﻛ ﺷﯚﻓﺮان ﭘﺎﭘﻧﺪ ﺑﻦ ﺑڕﻨﻤﺎﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚ و ھﺎوﻛﺎت ھﺎووﺗﯿﺎﻧﯿﺶ ﻟ ﺷﻮﻨﯽ ڕﮕ ﭘﺪراوی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﭙڕﻧوە ﺗﺎوەك ھﯿﭻ ﻛس دووﭼﺎری ﻧﺎرەﺣﺗﯽ ﻧﺑﺖ و ﺷــﯚﻓﺮاﻧﯿﺶ ﻟﻛﺎﺗﯽ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﭘڕﯾﻨوە ھﺎووﺗﯿﺎن ﺧﺮاﯾﯿــﺎن ﻛﻣﺒﻜﻧوە ﺑﺗﺎﯾﺒت ﺋﺎﮔﺎداری ﺋﻤی ﺑﺳﺎﭼﻮو ﺑﻦ ﻛ ﺗﻮاﻧﺎی ڕاﻛﺮدﻧﻤﺎن ﻧﯿﯿو ﺑ ھﻮاﺷﯽ ڕﮕ دەﻛﯾﻦ.
ﻏﺎزی ﻣھﺪی
ﺧﻣﻚ ﻟ ﺋﺎوەڕۆی ﻛﯚﻧ ھژارەﻛﺎن ﺑﺨﯚن
ﺑداﺧوە زۆرﻚ ﻟ ﻛﯚﻧﻛﺎن ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﻛﯚﻧﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺣﯿ و ﻗزاﻛﺎﻧﯽ دەورﺑــری ھوﻟﺮ دوﭼﺎری ﺑ زﺑﺪان ﺑﻮون ھﺎﺗﻮون ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺑس ﺋو زﺑﻧ ﻛﯚدەﻛﺎﺗوە ﻛ ﻟ ﻧﻮ ﺳــﻟﻛﺎﻧﺪان و ﺋوەی ﻟ ﻛﯚﻧﻛﺎن ﻛوﺗﺒــﺖ زۆر ﮔﻮﯽ ﭘﻨﺎدەن ،ھروەھــﺎ ﺑھﯚی ﺋوەی ﻛ زۆرﻚ ﻟ ﻛﯚﻧــﻛﺎن ﺋﺎوەڕﯾﺎن ﻧﯿﯿ ھروەك وﺮاﻧﺒﻮوی ﮫﺎﺗﻮوە و ﺑﯚﻧﯽ ﭘﺴــﯽ ﺋو ﭼﻜﺎواﻧ ﻟــ ﻛﯚﻧﻛﻣﺎن ﺑﺰاری ﻛﺮدوﯾﻦ و ھروەھﺎ ﺑﻮەﺗ ھﯚی ﺋــوەی ﻣﺶ و ﻣﮔزﻜﯽ زۆر ﻟــ دەوری ﻛﯚﺑﺒﻨوە و ﻣﻨﺪاﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑھﯚﯾــوە دوﭼﺎری ﻧﺧﯚﺷــﯽ دەﺑﻦ ،ﺟﺎ داوا ﻛﺎرﯾﻦ ﻟ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺑ ﺟﺪدی ﺧﻣﺒﺨﻮات ﻟ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎوەڕۆ ﺑﯚ ﻛﯚﻧﻛﺎن و ھروەھﺎ ھﻤﺗﻜﯽ ﺧﺎوﻨﻜﺮدﻧوە دەﺳﺖ ﭘﺒﻜﺎت ﺑﯚ ﮔرەﻛﻛﺎن ﺗﺎ ﻟوھﺎوﯾﻨدا ﺗﻧﺪروﺳﺘﯿﻤﺎن ﺗﻚ ﻧﭼﺖ.
ﺳﯿﺮوان ﻋﻮﺳﻤﺎن
ﺗﻜﺎﯾ ﺑﺎ ﮔﯚڕﺳﺘﺎﻧﻛﺎﻧﯿﺶ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﺎنﭘﺒﮕﺎت
ﺑداﺧوە ﻛﺳ ﺋﺎزﯾﺰەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟ دەﺳﺖ دەدەﯾﻦ و ﺋوەی زۆرﺗﺮ دﮕﺮاﻧﻤﺎن دەﻛﺎت ﺋوەﯾ ﻟﻛﺎﺗﯽ ﺑﺳرﻛﺮدﻧوەی ﻛﺳ ﺋﺎزﯾﺰەﻛﺎﻧﻤﺎن ھﺳﺖ دەﻛﯾﻦ ﺑﻨﺎزن و ﺋوان ﻟ ﺷﻮﻨﯿﻜﯽ وﺷﻚ و دور ﻟ ھﯿﭻ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﻦ. ھرﭼﻧــﺪە ﺑڕﻮﺑراﯾﺗﯽ ﺋﻧﺪازەی ﭘﺎرﻛﻛﺎن ﺑــ ھﻣﺎھﻧﮕﯽ ﻟﮔڵ دەﺳﺘی ژﯾﻨﮕ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ دروﺳﺖ ﺳﻮود ﻟ ﮔﯚرﺳﺘﺎﻧﻛﺎن ﺑﺒﻦ و ﺑﯿﻜﻧ ﺑﺎﺧﭽﯾك ﻛ ﺳــﻮودی ﺑــﯚ ھﻣﻮوان ھﺑﺖ و ﺋﻤش ھﺳﺖ ﺑﻜﯾﻦ ﻛ ﺧﺰﻣت ﺑ ﮔﯚرﺳﺘﺎﻧﻛﺎﻧﻤﺎن دەﻛﺮﺖ. ﺳــﯿﺮوان ڕوﻧﯿﻜﺮدەوە ھرﭼﻧﺪە ﺧﯚﯾﺎن درەﺧﺖ و ﮔﻮڵ دەﭼﻨﻦ ،ﺑم ﺑھﯚی ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎوەوە وﺷﻚ ﺑﻮون ﺋوەش ﻟﺑر ﺋوەﯾ ﻛ ھﻓﺘی ﯾك ﺟﺎر ﺳــرداﻧﯽ ﮔﯚڕﺳﺘﺎﻧﻛﺎن دەﻛن و ﺑھﯚی ﺑﺌﺎوﯾﯿوە دارەﻛﺎن وﺷﻚ ﺑﻮون.
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﻧوزاد ﻛرﯾﻢ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت
ﯾﺎﺳﯿﻦ ﻋزﯾﺰ
11
ﺗﻨﺎﮔم ﺧﺎوەن ﻣﻮﻜﻛﺎن ﺑ چ ﭘﻮﯾﺴﺘ وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾك ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻛﺮێ ﺑ ﺳﯿﺴﺘم ﺑﻜﺮﺖ دەدەﻧ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻣﻦ وەك ﯾﺎرﯾﺪەدەرﻜﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ و ڕاﮔﯾﺎﻧﺪﻧﻜﺎرﻚ ﺋوەی ﺗﺒﯿﻨﯽ دەﻛم ﻟــ ﻛﺎﺗﯽ ﺑﯿﻨﯿﻨــﯽ ﻻﻓﯿﺘ ﺑﯚ ﺑ ﻛــﺮێ داﻧﯽ ﺧﺎﻧــﻮوەﻛﺎن زۆرﻚ ﻟو ﻻﻓﯿﺘﺎﻧ ﻟﯽ ﻧﻮﺳــﺮاوە ) ﺋم ﺧﺎﻧﻮە ﺑﯚﻛﺮێ ﺗﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻛﺎن( ﺟﺎ ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﺋﺎﯾﺎ ﺋو ﺧــﺎوەن ﺧﺎﻧﻮاﻧ ﺑ چ ﯾﺎﺳــﺎﯾك ﺧﺎﻧﻮەﻛﺎﻧﯿــﺎن دەدەﻧــ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ھروەھﺎ ﻟ ﺑر ﺋوەی ﻛ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن و ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻛﺎن ﺑ ﺑﺎﻛﻦ ﻟ ﻛﺮێ ﺧﺎﻧﻮەﻛﺎن ﺑ ھرﭼﻧﺪ ﺑﺖ ﺑ ﻛﺮﯽ دەﮔﺮن و ﺑھﯚﺷﯿوە ﻛﺮێ ﺧﺎﻧﻮو ﺑ ﺗواوی ڕوی ﻟ ﺑرزﺑﻮوﻧوە ﻛﺮدوە. ﻣﻦ وەك ھﺎووﺗﯿك داوا ﻟ ﻻﯾﻧﯽ ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﺪار و ﭘرﻟﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛم ﺑﺟﯿﺪی ﻛﺎر ﺑﻜن ﺑﯚ ﺋوەی ﯾﺎﺳﺎی ﺑﻛﺮﺪان و ﻣﻮﻜﺪاری ھﻣﻮار ﺑﻜﺮﺘوە و ﺑ ڕوﻧﯽ ھوﯽ ﺗﺪا ﺑﺪرﺖ ﺑﯚەﺋوﯾ ﺋو ﺧﺎﻧﻮاﻧ دﯾﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﻛ ﺑ چ ﻣرﺟﻚ ﺑﯚﯾﺎن ھﯾ ﺑﯿﺪەﻧ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎو ﻧﻮﺳﯿﻨﮕ .ھروەھﺎ ﺑﯚ ھﯿﭻ ھﺎووﺗﯿك ﻧﺑﺖ ﻟ ﺧﯚﯾوە ﻧﺮﺧﯽ ﻛﺮﯽ ﺧﺎﻧﻮو زﯾﺎد ﺑﻜﺎت ﺟﮕ ﺑﮔﻮﺮەی ﯾﺎﺳﺎﻧﺑﺖ.
ھﺎوڕێ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ
ﭘﻮﯾﺴﺘ دﯾﺎردەی دﺷﺪاﺷ ﻟﺑرﻛﺮدن ﻟ ﻧﻮ ﻛﻮرددا ﻧﻣﻨﺖ ﺑداﺧوە ﻟ ﻧﻮ ﺷــﺎری ھوﻟﺮ ﺑﺗﺎﯾﺒــت ﻟــ ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺳــﺎﻧ ﻟــ ھﺎوﯾﻨﺪا دﯾــﺎردەی دﺷﺪاﺷ ﻟﺑرﻛﺮدن زﯾﺎد دەﻛﺎت ﻛ ﺋﻣش ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻟﺳــر زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ و ڕﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕــی ﻣدەﻧﯽ ھوﺒﺪەن ﺋو دﯾﺎردەﯾ ﻛﻣﺒﻜﻧوە و ﻛﺎر ﺑﻜن ﺑﯚ ﺋوەی ﺟﻠﻮﺑرﮔﯽ رەﺳﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﭙﯚﺷﺮﺖ. ھرﭼﻧﺪ ﻣﺮۆڤ ﺋﺎزادە ﻟﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﻟ ﭼﯚﻧﯿﺗﯽ ﺧﯚﭘﯚﺷﯿﻨﯽ ﺑم ﺋﻤ ﻣﯿﻠﺗﻜﯿﻦ ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﻟﺘﻮر و رەﺳﻧﺎﯾﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﯿﻦ ﺋﻤ ﺑ ھﻣﻮو ﺷــﻮەﯾك زۆر ﺟﯿﺎوازﯾﻤﺎن ﻟﮔڵ ﻋرەﺑﻛﺎن ھﯾ وەك ﻣﯿﻠﻠت .راﺳﺘ ﺋوان ﺑﺮای ﺋﻤن ﺑم ﺋﻤش ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﻟﺘﻮر و ﺟﻞ و ﺑرﮔﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯿﻦ ﺑﺧﯚﻣﺎن ھر ﺑﯚﯾ داوا ﻟ ﮔﺸــﺖ ﺋو ھﺎووﺗﯿ ﺧﯚﺷﯾﺴﺘﺎﻧ دەﻛم ﻛ ﺑ ﺑﯿﺎﻧﻮی ﺋوەی ﮔرﻣ دزداﺷی ﻋرەﺑﯽ ﻟﺑر دەﻛن ﺑﻛﺎری ﻧھﻨﻦ و ﺷــڕواڵ و ﺟﻞ وﺑرﮔﯽ رەﺳﻧﺎﯾﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﻦ ھم ﻟ روی ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﻮە ﺟﻮاﻧﺘﺮ و داﭘﯚﺷﺮاوﺗﺮە ھﻣﯿﺶ ﻟروی ﺋوەی ﻛ ﮔﺷﺘﯿﺎران ھﺎﺗﻨ ﻧﻮ ﺷﺎرەﻛﻣﺎن ھﺳﺖ ﺑﻜن ﺑوەی ﻛ ﺋﻤ ﺧﺎوەﻧﯽ چ ﻛﻟﺘﻮر و رەﺳﻧﺎﯾﺗﯿﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑﺧﯚﻣﺎﻧﯿﻦ.
ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﺷﺎوەﯾﺲ:
ﯾﺎرﯾﮕﺎی ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺧﯚﻣﺎن دەوێ ﺋو ﻛﯚﻣ ﻣﻨﺪا ﺑﯾﻛوە دەردی دﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺮدەوە و ھﺎوارﯾﺎﻧﺪەﻛﺮد ﺑﯚ ﺋوەی ﯾﺎری ﻣﻨﺪاﻧﯿﺎن ﺑﯚ داﺑﻨﺪرﺖ. زۆرﻚ ﻟو ﻣﻨﺪاﻧ ﻟ ﮔرەﻛﻜﯽ ﺷﺎوەﯾﺴﯽ ﺳر ﺑ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ھوﻟﺮ ﺑھﯚی ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺷﻮﻨﯽ ﯾﺎرﯾﻜﺮدن ﺑ ﻧﺎﭼﺎری ﭘﻧﺎﯾﺎن ﺑﯚ ﯾﺎری ﺋﺎﮔﺮﯾﻦ و راوەﺷﺎﻧﯽ دار ﺑﺮدﺑﻮو ﺋوان دەردی دﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺮدەوە ﺑوەی ﻛ ﺷــﻮﻨﯽ ﯾﺎرﯾﻜﺮدن ﻧﺰﯾﻚ ﻧﯿﯿ ﻟ ﻣﺎﻛﺎﻧﯿﺎن و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑﯚ ﻛﺎت ﺑﺳرﺑﺮدﻧﯽ ﺋو ھﺎوﯾﻨﯾﺎن روی ﻟﺒﻜن ھروەھﺎ ﺋﺎﻣﺎژەﯾﺎن ﺑوەﺷــﺪا ﻛﺮدﻧوەی ﺧﻮﻟﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﻛﺎن و ﻣﯚﺳﯿﻘﺎو ﻛﯚﻣﭙﻮﯾﺘر ﻧﯿﯿ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺳــﻮودی ﻟﻮەر ﺑﮕﺮن ﺗﺎوەك ھم وەك ﻛﺎت ﺑﺳر ﺑﺮدن و ھﻣﯿﺶ وەك زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺎواﻧﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻛﺎری ﺑﮫﻨﻦ.
ﺋوەﯾ ﻛ ﻟ ﻛرﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ ھرﻢ ﺳﯿﺴﺘﻣﻚ ﻧﯿﯿو و ﺋوەی ھﯾ ﺗﻧﮫﺎ ﻣﯿﺰاﺟﯿ و ﺑﻮاری ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺑﻮارﻜﯽ زاﻧﺴﯿﺘ ﺑﯚﯾ ﻧﺎﻛﺮﺖ ﺑ ﻣﯿﺰاج ﺑرێ ﺑﻜﺮﺖ ھر ﺑﯚﯾــ دەﺑﺖ ﻛﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﺟﯿﻨﺪاﯾك داﺑﻨﺪرﺖ ھر ﺑﯚﯾ ﻛﺎﺗﻚ ﻛ ﺑرﭘﺮﺳﻚ ﯾﺎ ﺑڕﻮﺑرﻜﯽ ﮔﺸﺘﯽ دەﮔﯚڕدرﺖ ﺋوەی دﺘ ﺟﯽ ھﯿﭻ ﭘﯾﺮەوﻚ و ﺳﯿﺴﺘﻣﻜﯽ ﻧﯿﯿ ﻟﺳری ﺑوات .ھﯿﻮادارم وەزارەﺗﯽ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺑﺟﯿﺪی ﻛﺎر ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺋوەی وەزارەﺗﻛ ﺑﺳﯿﺴــﺘم ﺑﻜﺮﺖ و ھﯿﻮادارم ﻛ ﺳﻮود ﻟ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﻛﺎن وەرﺑﮕﯿﺮﺖ و ﺋوەی ﻛ ﺑ وﺗ زۆرﻣﺎن ﭘﯿﯿ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺑﻛﺮدار ﺑﯿﻜﯾﻦ و ﺑرد ﺑﺨﯾﻨ ﺳــر ﺑرد ﻧوەك ﺗﻧﯿﺎ ﺑ ﮔﻮﺗﺎرﺑﯿﻦ و ﻛﺮدارﯾﺸﻤﺎن ﻧﺑﺖ.
ڕزﮔﺎر ﻓﻗ ﺳﻟﯿﻢ
ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻣﻨﺪان ھﺎوﻛﺎری ﺗواو ﺑﻜﺮﻦ ٪ﻣﻨﺪان دوﭼﺎری ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دەﺑﯿﻨوە ھر ﺑﯚﯾ ٪٧٥ ﺑــ ﮔﻮﺮەی ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن ٧٥ ﺋﻤــ وەك ڕﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﻣﻨﺪاﻧﯿﺶ ﻛﺎرﻣــﺎن ﻛﺮدوە ﺑﯚ ﺋوەی ﻣﻨــﺪان ھﺎوﻛﺎری ﺑﻜﺮﻦ و دور ﺑﺨﺮﻨوە ﻟو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﺎﻧی ﻛ ﺑراﻧﺒرﯾﺎن دەﻛﺮــﺖ .ﻣﻨﺪان ﻧوەی دوا ڕۆژی ﻧﺗــوەن ھر ﺑﯚﯾ دەﺑﺖ ﻛﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﯚﺷﯿﺎری ﻣﻨﺪان و داﯾﻚ و ﺑﺎوﻛﺎر ﺑرز ﺑﻜﺮﻨوە ﺗﺎوەك ﭼﯿﺘﺮ ﻣﻨﺪان ﻓراﻣﯚﺷﻨﻛﺮﻦ و ﺑﻜﺮﻨ ﻧوەﯾﻛﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺖ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﮕ.
ﯾﺎﺳﯿﻦ رەﺳﻮڵ
ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻛﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﮕﯾﻛﯽ دروﺳﺖ ﻣــﻦ ﻛ ﻣﺎوەﯾﻛﯽ ﻛﻣ ﻟ ﺋﺮان ﮔراوﻣﺗوە ﻟﺮە زۆر ﺷــﺖ ﺑدی دەﻛم ﺑداﺧــوە ﻟ ﻧﻮ ﭘﺎﯾﺘﺧﺖ ﻛﻟﺘــﻮری ﺑﯿﺎﻧﯽ زاڵ ﺑﻮە ﺑﺳــرﻣﺎﻧﺪا ﺋﻣش ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﮔﺮﻓﺘ و ﭘﯿﻮﺳﺘ ﺑﺟﯿﺪی ﻛﺎر ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﺋو ﻛﺎﺒﻮﻧوەی ﻛﻟﺘﻮرە ﺗﯚﺧﺒﻜﺮﺘوە. ﯾﺎﺳــﯿﻦ ﮔﻮﺗﯿﺸﯽ :ﺑھﯚی ﻧﺰﯾﻜﯿﻤﺎن ﻟ ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻋرەب ﻧﺸﯿﻨﯽ ﺧرﯾﻜ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻛﻮردی ﻛم دەﺑﺘوە ﻟو ﻧﻮ ٪٤٠ﺋو ھﺎووﺗﯿﺎﻧ ﻋرەﺑﻦ ﺑﯚ ﺳردان و ﻛﺎرو ﻛﺎﺳﭙﯿﺎن ﺑﺎزار ﮔر ﺗﻣﺎﺷــﺎﯾﻛﯽ ﺧﺮا ﺑﻜﯾﻦ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛ ﻧﺰﯾﻜی ٪٤٠ ھﺎﺗﻮون ،ﺑم ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺧرﯾﻜ رەﺳﻧﺎﯾﺗﯽ ﻣﯿﻠﻠت ﻟدەﺳﺖ دەدەن و ھﺎوﻛﺎت ﺋواﻧﯿﺶ ھﺎوﺷﻮەی ﺋو ﻋرەﺑﺎﻧ ﺧﯚﯾﺎن دەﮔﯚرن. ھروەھﺎ ﻟ ﻧﻮ ھوﻟﺮ ﺑداﺧوە ﻛﻣﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮ ھﺳــﺖ ﭘﺪەﻛﺮﺖ ﺋوەﯾﺶ ﺑــﯚ ﺋوەدەﮔڕﺘوە ﻛ ﮔﻧﺠﺎن دورﻛوﺗﻮﻧﺗوە ﻟ ﺧﻮﻨﺪﻧوە و ﺧﯚﯾﺎن ﺳرﻗﺎڵ ﻛﺮدوە ﺑﻛﺎری ﻻوەﻛﯽ و ﯾﺎرﯾﻜﺮن ﺑ ﻣﻮﺑﺎﯾﻞ و ھﻧﺪﻚ ﻛﺎر ﻛﺗﻧﮫﺎ ﻛﺎﺗﯿﺎن ﻟﺪەﻛﻮژﺖ ھرﺑﯚﯾ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻛ ﮔﻧﺠﺎﻧﯿﺶ ﺑﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺑﭽﻨوە و ھوﯽ ﺧﯚ ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﻛﺮدن ﺑﺪەن.
ﺑھﺠت ﺧﺪر رەﺷﯿﺪ
ھﺎووﺗﯿﺎن ھﺎوﻛﺎری ﺷﺎرەواﻧﯽ ﻧﯿﻦ ﺑداﺧوە ھﺎووﺗﯿﺎن ھﺎوﻛﺎری ﺷﺎرەواﻧﯿﻦ ﻧﯿﻦ و ﯾﺎرﻣﺗﯿﺪەرﯾﺎن ﻧﯿﻦ ﺑﯚ ﺋوەی ﺋو ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﻟ دوﻛﺎﻧﻛﺎن دەﻣﻨﺘوە ﻟ ﺷﻮﻨﻚ ﻛﯚی ﺑﻜﻧوە ﭘﺎﺷﺎن ﻟ ﻻﯾن ﺷﺎەواﻧﯿﯿوە ﺑﺎ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﻓﺮێ ﺑﺪرﺖ. ﮔر دوای ﺋﻮاران ﮔﻮزەرﻚ ﺑﻜﯾﺖ ﺑ ﻧﻮ ﺑﺎزاڕدا دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛ ﭼﯚن ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺑ دﺴﯚزاﻧ ﭘﺎﺷﻤﺎوەﻛﺎن ﻛﯚدەﻛﻧوە و ﻓﺮﯽ دەدەن ﺑم ﻟﮔڵ ﻛﺮدﻧــوەی دوﻛﺎﻧﻛﺎن ﻟ ﺑﯾﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ھر وەك ڕۆژی ﭘﺸــﻮی ﻟﺪەﻛﻧوە و ھﺳﺖ ﺑ ﺑرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﺗﯽ ﻧﺎﻛن و ﺑزەﯾﯿﺎن ﺑو ﻛﺎرﻣﻧﺪە ﻣﺎﻧﺪوو ﺑﻮاﻧ ﻧﺎﯾﺗوە ﻛ ﺑ چ ﻣﺎﻧﺪوﺑﻮﻧﻚ ﻛﺎردەﻛن ﺗﺎوەك ﺋو ﭘﺎﺷﻤﺎواﻧ ﻛﯚدەﻛﻧوە ھﯿﻮاﺧﻮازم ھرﯾك ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﯚﯾوە ھوﯽ ﺧﺎوﻦ ڕاﮔﺮﺗﻨﯽ ﺷﻮﻨﻛﺎن ﺑﺪات و ﻛﺳﻚ ﻧﺖ ﺋو ﺑﺘ ﺋﺎوەی ﻛ ﺧﺎﯿﺒﻮوە ﺑدەﺳﺘﻣوە ﺑﺎﻓﺮﯿﺒﺪەم ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟوەی ﻛ ﻓﺮﺪاﻧﯽ ﺋو دەﺑ ﺑﺗﺎ دەﺑﺘ ھﯚی ﻣﺎﻧﺪوو ﺑﻮن و ﭼﻣﺎﻧوەی ﭘﺸﺘﯽ ﭘﯿﺎوە ﭘﯿﺮەﯾﻛﯽ ﻛﺮﻜﺎری ﺷﺎرەواﻧﯽ.
12
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
دﻛﺘﯚر ﻣوﻟﻮد ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺣﺳن ﺋﻓﺴﺎﻧﻧﺎس:
ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚﻧﺘﺮﯾﻦ ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧﯾ ﻟ ھﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺳﺎزداﻧﯽ :ھرﻢ ﻋﻮﺳﻤﺎن
دﻛﺘﯚر ﻣوﻟﻮد ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺣﺳن ،ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻟ ﻛﯚﻟﮋی زﻣﺎن ﻟ زاﻧﻜﯚی ﺳﻻﺣددﯾﻦ و ﭘﺴﭙﯚڕ ﻟ ﺑﻮاری ﺋﻓﺴﺎﻧ .ﻧﺎوﺑﺮاو ﻛ ﺗﺰی ﻣﺎﺳﺘرەﻛی ﺑﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ "ﻧﻣﺮی ﻟ ﺋﻓﺴﺎﻧی ﻛﻮردﯾﺪا" و دﻛﺘﯚراﻛی "ﭘﻜﮫﺎﺗی ﺋﻓﺴﺎﻧی ﻛﻮردی"ﯾ ،ﻟ دﯾﺪارﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣی وﺷدا ،ﺑﺎس ﻟوە دەﻛﺎت ﻛ ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﻛﯚﻧﺘﺮﯾﻦ ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧﯾ ﻟ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ،ﻟﮔڵ ﺋوەﺷﺪا ﭘﯿﻮاﯾ، ﻛﻮرد ﺧﺎوەﻧﯽ دەوﻣﻧﺪﺗﺮﯾﻦ ﺋﻓﺴﺎﻧﯾ ،ﺑم ﻛﺎری ﻟﺳر ﻧﻛﺮاوە.
ﻟﮔڵ ﺳرھﺪاﻧﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺋﺷﻜوت ﻟ )زەﭬﯿﺎ ﭼﻣ-زاوی ﺟﻤﯽ( دا ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﺗﺮی ﺋﻓﺴﺎﻧ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳﺘﭙﺪەﻛﺎت، ﻛ ﺑﯚ ﭘﺎزدە ﺗﺎ دوازدە ھزار ﺳﺎڵ ﭘﺶ زاﯾﯿﻦ دەﮔڕﺘوە
٢-١ ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧ ﻣﮋووی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ھﻣــﻮو )ﻛــون( و )ﺳﺮوﺷــﺖ( و )ﻣﺮۆڤ(، ﺳــ ﺟﯚر ﻣﮋووﯾﺎن ھﯾــ :ﯾﻛم :ﻣﮋووی ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾﯽ .دووەم :ﻣﮋووی ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ .ﺳﯿم: ﻣﮋووی زاﻧﺴﺘﯽ. ﻣﮋووی ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾﯽ ،ﺋــو ﻣﮋووەﯾ ﻛ ﺑ زﻣﺎن و ﺑ ﺋﺎﻣﺮازﮔﻟﻜﯽ ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﯽ و دﯾﺪﻜﯽ ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﯽ ،ﺑﺎس ﻟ ﺳرھﺪان و ﮔﺷﻛﺮدن و ﭘﮕﯾﺸﺘﻨﯽ ﺷﺘﻛﺎن دەﻛﺎت .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ :ﺑﯚ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻣﺮۆڤ وەك ﺋوەی ﻛ ﻟ ﺋﻓﺴﺎﻧی ﺳﯚﻣرﯾﯿﻛﺎﻧﺪا ھﺎﺗﻮوە ،ﺧﻮداوەﻧﺪە ﺑﭽﻮﻛﻛﺎن ﭘﺎش ﭼﻞ ﺳــﺎڵ ﺑﮕﺎری ﻟ ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺑﺰار ﺑﻮون و ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﻜﯿﺎن ﺑﯚ ﺑردەﻣﯽ ﺑﺎرەﮔﺎی ﺧﻮداوەﻧــﺪە ﻣزﻧﻛﺎن ﻛﺮد و داواﯾﺎن ﻛﺮد ﺋو ﺑﮕﺎرﯾﯿﯾﺎن ﻟﺳــر ھﮕﺮن ،ﻟ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪان ﺑردەوام ﺑــﻮون و ﺑھﺎت و ھﺎوار ﺧوﯾﺎن ﻟ ﺧﻮاوەﻧﺪە ﻣزﻧﻛﺎن ﺣراﻣﻜﺮد ،ﺧﻮداوەﻧﺪەﻛﺎن ﻛﯚﺑﻮوﻧوە و ﺑﯾﺎرﯾﺎﻧﺪا ﻟ ﺧﻮﻨﯽ ﺧﻮداوەﻧﺪﻚ و ﻗﻮڕی ﮔﯿﺮاوە ،ﻣﺮۆڤ دروﺳﺖ ﺑﻜن! ﻣﺮۆﭬﯽ ﻟﻮﻟﻮ ﻛ ﺧﺰﻣﺗــﯽ ﺧﻮداوەﻧﺪەﻛﺎن ﺑﻜﺎت و ﻟ ﺟﮕﺎی ﺧﻮداوەﻧﺪە ﺑﭽﻮوﻛﻛﺎن ﻛﺎرﺑﻜﺎت .واﺗ ﺧﻮداوەﻧﺪە ﻣزﻧﻛﺎﻧﯽ ﺳﯚﻣرﯾﯿﻛﺎن ﻣﺮۆﭬﯿﺎن ﺑﯚ ﺋوە دروﺳﺘﻜﺮد ﻟ ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋوان ﻛﺎر ﺑﻜﺎت. ﺑم ،دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟ ﻗﻮرﺋﺎﻧﺪا ﺧﻮدا دەﻓرﻣﻮوێ: )ﻣﻦ ﻣﺮۆﭬﻢ ﺑﯚ ﺋوە دروﺳــﺘﻜﺮدووە ﺗﺎﻛﻮ ﻣﻦ ﺑﭙرﺳــﺘ .(دﯾﺎرە ﻟ ﺋﻓﺴــﺎﻧ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﻠﻠﺗﻛﺎﻧوە ،ﺷﻮەی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺮۆڤ و ﻣﺑﺳﺘﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧوەﻛی ﺟﯿﺎﯾ .ﺋﻓﺴﺎﻧ دەﺑــ وەك ھﯿﻤﺎ و ڕﮕﺎﯾك ﺑﯚ ﺷــﯿﻜﺮدﻧوە ﺳﯾﺮ ﺑﻜﺮﺖ ،ﻧك راﺳﺘ و راﺳﺖ وەك ﺧﯚی. ﻟ ﺷــﯿﻜﺮدﻧوەی ر ە ﻧﮕــﯽ ﺳــﭙﯽ
و ﺳــﻮور و زەرد و ڕەﺷــﯽ ﻣــﺮۆڤ و رەﻧﮕ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ،ﻋﻗﯽ ڕەﺷ ﺧﻜﻛ چ ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﻛﯽ داھﻨﺎوە .ﻟ ﺋﻓﺴﺎﻧﻛدا دە: ﺧﻮدا ﭼﻧﺪ ﻣﺮۆﭬﻜﯽ ﺑ ﻗﻮڕ دروﺳــﺘﻜﺮد ،ﺑﯚ ﺋوەی ﻣﺮۆﭬ ﻗﻮڕﯾﻨﻛﺎن ﺗواو ﺑﺒﻦ ﺑ ﻣﺮۆڤ، دەﯾﺎﻧﺨﻧــ ﻧﻮ ﻛﻮرە .دواﺟﺎر ﻟــ ﻛم و زۆر ﻣﺎﻧوەﯾﺎﻧــﺪا ﻟ ﻧﻮ ﺋﺎﮔﺮی ﻛﻮرەدا ،ھﻧﺪﻜﯿﺎن زﯾﺎد دەﺳﻮﺗﻦ و ڕەش دەﺑﻦ ،ھﻧﺪﻜﯿﺎن ﺳﭙﯽ و ھﻧﺪﻜﯿﺎن ﺳــﻮور و زەرد .ﺋم ﺋﻓﺴﺎﻧﯾ، ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﻛﯽ )ﺗﻓﺴﯿﺮی( ﺷﯿﻜﺎرﯾﯿ ﺑﯚ رەﻧﮕ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺮۆڤ .ﺑم ،ﺋﺎﯾﺎ زاﻧﺴــﺖ ﺑم ﺷﻮەﯾ ﺑﺎس ﻟ دروﺳﺘﺒﻮﻧﯽ ﻣﺮۆڤ دەﻛﺎت؟ ﻛ ھر ﺋم دروﺳﺘﺒﻮوﻧ ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﯿی ﻣﺮۆڤ ،ﺑﯚ ﺳرەﺗﺎی ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﯽ و دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻣﺮۆڤ دەﮔﻮﻧﺠ. ﻣﮋووﻧﻮوﺳﯽ ﻋرەب )ﻣﺳــﻌﻮدی( و زۆری ﺗﺮﯾﺶ رەﮔﯽ ﻛﻮرد دەﺑﻧوە ﺳر )ﺟﻨﯚﻛ (و )دﻮ(ەﻛﺎﻧﯽ ﺣزرەﺗﯽ ﺳــﻠﻤﺎن) .ﻓﯿﺮدەوﺳﯽ( رەﮔزی ﻛﻮرد دەﺑﺎﺗوە ﺳــر ﺋواﻧی ﻛ ﻟ ﺋﻓﺴــﺎﻧی )ﻛﺎوە و زوﺣﺎك( رزﮔﺎرﯾﺎن دەﺑ و ﻟــ ﻛﻮەﻛﺎن ﯾﻛﺘﺮ دەﮔﺮن ،ﭘﺎش ﺋوەی ھر رۆژەی ﯾﻛﻚ ﻟو دوو ﻛﺳ رزﮔﺎرﯾﺎن دەﺑ، ﻛ دەﺑ دوو ﮔﻧﺞ ﺳــر ﺑﺒﻦ و ﻣﺸﻜﯿﺎن دەرﺧﻮاردی ﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳرﺷﺎﻧﯽ زوﺣﺎك ﺑﺪرﻦ، ﺋم ﺋﻓﺴﺎﻧﯾ ﭼﻧﺪ ﺑﻮوە ﺑﺣﻗﯿﻘت و ﻛﻮرد ﭼﻧﺪ رﺰ ﻟم ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾ دەﮔﺮێ و ﺷﺎﻧﺎزی ﭘﻮە دەﻛﺎت ،دﯾــﺎرە ﺋﮔر ﺋﻤی ﻛﻮرد وەك ھﻤﺎ وەری ﺑﮕﺮﯾﻦ ،ﻣــﻦ ھﯿﭻ ﻻرﯾﯿﻛﻢ ﻟم داﺳﺘﺎﻧ ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾﯿ ﻧﯿﯿ .دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺷﺎﻧﺎزﯾﺶ ﺑم ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾوە ﺑﻜﯾﻦ ،ﺑم ﻧﺎﻛﺮێ ﺋﻣ وەك ﻣﮋوﯾﻛــﯽ ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾﯽ و وەك ھﻤــﺎ وەرﯾﺒﮕﺮﯾﻦ ،ﻧﺎﻛﺮێ وەك ﻣﮋووﯾﻛﯽ راﺳﺘﻗﯿﻨ و زاﻧﺴــﺘﯽ ﭼﺎوی ﻟ ﺑﻜﯾــﻦ .ﻣﮋووی ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾﯽ ﺋﻤی ﻛﻮرد ھر ھﻨﺪە ﻧﯿﯿ ،دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋﻓﺴﺎﻧی ﻣﮋووﯾﯽ ﺑﯚ زۆر ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﻣﮋووﯾﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﭘﯾﺪا ﺑﻜﯾﻦ و ﺑﺪۆزﯾﻨوە. ﻛﻮرد و ﺋﻓﺴﺎﻧ ﮔڕاﻧوە ﺑﯚ ﺋﺷﻜوت ﻧﺸﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧدەر ﺋﮔر ﺑﺎﺳﯽ ﺋﻓﺴﺎﻧی ﻣﮋووی ﻛﻮرد ﺑﻜﯾﻦ ،ﺋوا ﺳرەﺗﺎ دەﺑ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ،ﻣﺮۆڤ ﻟ ﻛﯾوە ﻟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا دەژی ﺑﯚ ﺋم ﻣﮋووەش زۆر دوور ﻧﺎڕۆﯾﻦ و زۆر ﺷــﻮﻨﯿﺶ ﻧﺎﮔڕﯿﻦ، ھر ﺗﻧﯿﺎ ﺋﺷﻜوﺗﯽ )ﺷﺎﻧدەر( ﺑﻜﯾﻦ ﺑ ﻧﻤﻮوﻧ ،ﻟم ﺋﺷــﻜوﺗ زۆر وەﻣﯽ ﮔﺮﻧﮕﻤﺎن دەﺳﺖ دەﻛوێ .زاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷﻮﻨوارﻧﺎﺳــﯿﯽ ﺑﺎﺳــﯽ ﺋوە دەﻛن، ﻛ ﻧﺰﯾﻜی دوو ﺳــت ھزار ﺳــﺎڵ ﭘﺶ ﺋﺴﺘﺎ ﻟ ﺋﺷﻜوﺗﯽ ﺷﺎﻧدەر ﻣﺮۆڤ ﻟــ ﻗﯚﻧﺎﻏﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺪا ﻟم ﺋﺷــﻜوﺗ ژﯾﺎوە .ﻟﺳﺎﻧﯽ ﭘﻧﺠﺎ و ﭘﻨــﺞ ﺗــﺎ ﺷﺳــﺖ و ﭘﻨﺞ ﺗﺎ ﺣﻓﺘﺎو ﭘﻨﺞ ھزار ﺳﺎڵ ﭘﺶ زاﯾﯿﻦ، ﺋﺷﻜوﺗﻨﺸــﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺎﻧدەر ﻛ ﺑﻣﺮۆﭬﯽ ﻧﯿﺎﻧﺪەرﺗﺎﯽ ﺷﺎﻧدەر ﻧﺎﺳﺮاون، ﻟم ﺋﺷﻜوﺗ ژﯾﺎون و ﻣﺮدووی ﺧﯚﯾﺎن ﺷﺎردووەﺗوە ،زاﻧﺎﻛﺎن ﺋم ﻣﺮدوو ﻧﺎﺷﺘﻨی ﺷﺎﻧدەرﯾﯿﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜ ﺑﻛﯚﻣڵ ﻧﮋراون و ﺑﺷــﻮەی ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻧﺎو ﺳــﻜﯽ داﯾﻜﯿﺪا
ﻧــﮋراون ،واﻟﻜﺪەدەﻧــوە ﻛ ﺋــو وەﺧﺘ ﺷــﺎﻧﺪەرﯾﯿﻛﺎن ﺟﯚرە )ﺑﺎوەڕﻜﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ( ﯾﺎن ھﺑﻮوە! ﭼﻮﻧﻜ زاﻧﺎﻛﺎن واﯾﺎن ﻟﻜﺪاوەﺗوە ﻛ ﻣﺮۆﭬﻛﺎن ﺑواﯾﺎن ﺑ زﯾﻨﺪوو ﺑﻮوﻧوە ھﺑﻮوە، ھر ﺑﯚﯾــ ﻣﺮدووەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯾﻛوە ﻧﺎﺷــﺘﻮوە و ﻛرەﺳــﺘ ﺳــﺎدەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺋوەی ﻛ ڕۆژاﻧ ﺑﻛﺎرﯾﺎن ھﻨﺎون ﻟﮔﯿﺎن ﻧﺎﺷﺘﻮون ،ﺋﻣش ﻛﯚﻧﺘﺮﯾﻦ و ﯾﻛﻣﯿﻦ ﺳــرەﺗﺎی ﺳرھﺪاﻧﯽ ﺑﯿﺮۆﻛــی ﺋﺎﯾﯿﻨﯿﯿ ﻟھﻣــﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ،دﯾﺎرە ﺋم ﺳرەﺗﺎ ﺑﯿﺮۆﻛ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿ ﺗﻜ ﺑﺋﻓﺴﺎﻧ، وەك ﺋوەی ﭘﺴــﭙﯚڕاﻧﯽ ﺋﻓﺴــﺎﻧ ﻟﺳر ﺋو ﺑﺎوەڕەن ﻛ ﺳرەﺗﺎ ﺋﻓﺴــﺎﻧو ﺋﺎﯾﯿﻦ ﭘﻜوە ﺳــرﯾﺎن ھﺪاوە ،ﻛواﺗ ﺳرەﺗﺎی ﻣﮋووی ﺳــرھﺪاﻧﯽ ﺋﻓﺴــﺎﻧ ﻟــ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜی ﺷﺳــﺖ و ﭘﻨﺞ ھزار ﺳــﺎڵ ﭘﺶ زاﯾﯿﻦ دەﮔڕﺘوە ،دﯾﺎرە دەﺑ ﺋوەش ﺑﯿﻦ: ﺋﻤــ ﺑﯚ ﺋو ﺳــردەﻣ دەﻗﯽ ﺋﻓﺴــﺎﻧﻣﺎن
ﺋﻓﺴﺎﻧی ﻛﻮردی ﻛﯚﻧﺘﺮﯾﻦ ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧ ﻟ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻟﮔڵ ﺳرھﺪاﻧﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺋﺷﻜوت ﻟ )زەﭬﯿﺎ ﭼﻣــ-زاوی ﺟﻤﯽ(دا ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ ﺗﺮی ﺋﻓﺴــﺎﻧ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳــﺘﭙﺪەﻛﺎت ،ﻛ ﺑﯚ ﭘــﺎزدە ﺗﺎ دوازدە ھزار ﺳــﺎڵ ﭘﺶ زاﯾﯿﻦ دەﮔڕﺘــوە ،ﺋوﯾﺶ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺳــرھﺪاﻧﯽ داﺳﺘﺎﻧﯽ )ﺋﯿﻨﻨ ﻧﺎو دەﻣﻮوزی(ﯾ ،واﺗ) ﺗﻣﻤﻮوز و ﻋﺷﺘﺎر( ،ﻛ رۆژی زﯾﻨﺪووﺑﻮوﻧوە و ھﺎﺗﻨوە ﺳــر دﻧﯿــﺎی دەﻣﻤﻮوزﯾﯽ ،دەﺑــ ﺑڕۆژی ﯾﻛﻣﯽ ﺳری ﺳﺎﯽ ﺳﯚﻣرﯾﯿﻛﺎن و ﺋﺴﺘﺎ ھر ﺋو رۆژە رۆژی ﻧورۆزە و رۆژی ﯾﻛﻣﯽ ﺳــری ﺳﺎﯽ ﻛﻮردﯾﯿ .داﺳــﺘﺎﻧﯽ )ﺋﯿﻨﻨ ﻧﺎو دەﻣﻤﻮوزی( ﻟ ﺳرەﺗﺎدا داﺳﺘﺎﻧﻜﯽ ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯿﯿ ،ﺋم داﺳﺘﺎﻧ- ﺋﻓﺴﺎﻧ-ﯾﯿ ﻗﯚﻧﺎغ ﺑ ﻗﯚﻧﺎغ ﻟﮔڵ ﻣﺮۆﭬﯽ ﺋم
ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﯽ ﺋﻤی ﻛﻮرد ھر ھﻨﺪە ﻧﯿﯿ ،دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋﻓﺴﺎﻧی ﻣﮋووﯾﯽ ﺑﯚ زۆر ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻣﮋووﯾﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﭘﯾﺪا ﺑﻜﯾﻦ و ﺑﺪۆزﯾﻨوە دەﺳﺖ ﻧﺎﻛوێ ،وەك ﺋوەی دەﻗﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﺸﻤﺎن دەﺳﺖ ﻧﺎﻛوێ ،ﺑم ،ﻟﻧﺎﺷﺘﻨﯽ ﻣﺮدووەﻛﺎن ﺑﯿﺮۆﻛی ﺳــرەﺗﺎ ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ و ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾﯿﻛ دەﺧﻮﻨﺪرﺘــوە :ﺋﻣش ﺧﻮﻨﺪﻧوەی ﻛﻮرد ﺧﯚی ﻧﯿﯿ ،ﺑﻜﻮ ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ،ﺋواﻧی ﻛ ﻟﻜﯚﯿﻨوەو ھﻜﯚﯿﻨﯿﺎن ﻟم ﺋﺷﻜوﺗدا ﻛﺮدووە .ﺋﻟﯿﻜﺴﺎﻧﺪەر ﺋﻟﻔﺮﯾﺪۆ ﭬﯿﭻ دەﻧﻮوﺳ: ﺑﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﻛی-ﺷــﺎﻧدەر- )ﺋﺷــﻜوﺗ ﻟﺷــﺎﺧﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەك ﺋرﺷﯿﻔﻜﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺷــﻮﻨوار و ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻣﮋووﯾــﯽ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﺗﯽ ﺑدرﮋاﯾــﯽ ١٠٠ھزار ﺳﺎڵ ﺑردەوام ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺪاﺑﻮوە .ھروەھﺎ ﺳﯚﻟﻜﯽ ﺷﻮﻨوارﻧﺎﺳــﯿﯽ ﺋﻤﺎﻧﯽ ﻛ ﻟﻧﻮان ١٩٥١ﺗﺎ ١٩٦١ﭼــﻮار ﺟﺎر ھﻜﯚﯿﻨﯽ ﻟ ﺋﺷــﻜوﺗﯽ ﺷــﺎﻧدەردا ﻛــﺮدووە ،دەﻧﻮوﺳــ) :ھرﭼﯽ ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿت ھﯾ ﻟدەرﮔﺎی ﺋم ﺋﺷﻜوﺗ ھﺎﺗﻮوەﺗ دەرەوە( ،ﺋم ﺑﺷﺎﻧدەردا ھﮕﻮﺗﻨ ﻟﻻﯾن ﭘﺴــﭙﯚڕاﻧﯽ ﺑــﻮاری ﻣﮋووﯾﯽ ﻛﯚن و ﺷﻮﻨوارﻧﺎﺳﯿﯽ ،زۆر ﺷﯿﻜﺮدﻧوە ھﺪەﮔﺮن، ﻛ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﮔﺮﻧﮕﻦ ،ﺋﮔر ﺳرەﺗﺎی ﺑﯿﺮۆﻛی ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺷﺳﺖ و ﭘﻨﺞ ھزار ﺳﺎڵ ﭘﺶ زاﯾﯿﻨﯽ و ﺑﯚ ﺋﺷﻜوت ﻧﺸﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺎﻧدەر دەﮔڕﺘوە ،ﺋوا دەﺑ ﺋوەش ﺑﺰاﻧﯿﻦ ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ﻟم ھرﻤدا ھر ﻟم ﻗﯚﻧﺎﻏدا ﻧﺎﻣﻨﺘوە ،ﺑﭘﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨوەﻛﺎن ﻟﺳت و ﺑﯿﺴــﺖ ھزار ﺳﺎڵ ﭘﺶ زاﯾﯿﻦ ﺗﺎ ﺋﻣۆ ھﯿﭻ ﺳــردەﻣﻚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ﻣﺮۆڤ ﺧﺎﯽ ﻧﺑﻮوە ،ﺋم ﺑردەواﻣﯿﯿش ،ﺑردەواﻣﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﻣﺮۆﭬــ و ﻣﺮۆﭬﯿــﺶ ﺑرھﻣﮫﻨری ﺋﻓﺴﺎﻧﯾ.
ھرﻤدا دﺘﭘﺶ ،ﻟ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺋﺷﻜوت ﺑﯚ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﮔﻮﻧﺪ )ﮔﻮﻧﺪی ﭼرﻣﻮو( ﺑﻧﻤﻮوﻧ و ﭘﺎﺷﺎن ﺑﯚ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺷﺎر ،ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺑﺎراﻧﯽ ﺷﺎری ھوﻟﺮ-ﺋﻮرﺑﯿﻞ ،ﺋﻮرﺑﯿﻠﻮم ﺑﻧﻤﻮوﻧ :ﻛ ھر ﻟﺳــرەﺗﺎوە ﺷــﺎری ھوﻟﺮ ﭘرﺳﺘﮕﺎی ﻋﺷــﺘﺎر ﺑﻮوە ،ﻋﺷﺘﺎری ﺟﻧﮓ ،وەك ﺋوەی ﺷﺎری ﺑﺎﺑﻞ ﭘرﺳﺘﮕﺎی ﻋﺷﺘﺎری ﺧﯚﺷوﯾﺴﺘﯽ ﺑــﻮوە ،دﯾﺎرە ﮔﻮﻧــﺪی ﭼرﻣﻮو ﺑــﯚ ھزارەی ﺣوﺗﻣﯽ ﭘﺶ زاﯾﯿﻦ دەﮔڕﺘوە و ﺷــﺎری ھوﻟﺮﯾــﺶ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﻛی ﻻﻧﯽ ﻛم ﺑﯚ ھزارەی ﺷﺷﻣﯽ ﭘﺶ زاﯾﯿﻦ دەﮔڕﺘوە، ﺋم ﺑردەواﻣﯽ ژﯾﺎﻧ ﺑردەواﻣﯽ ﺋﻓﺴــﺎﻧش ﻟﮔــڵ ﺧﯚی دﻨ ،ﻟﺳــر ﻗﺴــی ﺑڕﺰ ﭘﺎرﺰﮔﺎری ھوﻟﺮ ﻟو ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨ ﺳﯚﻧرﯾﯿی ﻛ ﺑﯚ ﻗــی ھوﻟــﺮ ﻛﺮاوە ،ﭘرﺳــﺘﮕﺎی ﻋﺷﺘﺎر دەرﻛوﺗﻮوە ،ﻣﺎﻧوەی ﺋم ﭘرﺳﺘﮕﺎﯾ و ﻗی ھوﻟﺮ و ﺑردەواﻣﯽ ژﯾﺎن ﻟ ﺷــﺎری ھوﻟﺮ ،ﺑردەواﻣﯽ ﺋﻓﺴﺎﻧ-داﺳﺘﺎﻧﯽ-ﻋﺷﺘﺎر و ﺗﻣﻤﻮوزﻣﺎن ﺑﯚ دەﺳﻟﻤﻨ ،ﻛواﺗ دواﺟﺎر دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ :ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚﻧﺘﺮﯾﻦ ﻣﮋووی ﺋﻓﺴﺎﻧﯾ ﻟھﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا. ﺋﮔر ﺋــوە ﻛﻮرﺗﯾﻛﯽ ﻣﮋووﯾــﯽ دوور و درﮋی ﺋﻓﺴﺎﻧﯾ ﻟﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋوا ھﻣﻮو ﺋو دەﻗﺎﻧش ﻛ دەﻗﯽ ﺋﻓﺴﺎﻧی ﺋو ﻣﯿﻠﻠﺗﺎﻧن ﻛــ ﻟﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘﺶ زاﯾﯿﻦ ﻧﺎﺳــﺮاون و ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾﺎن ﺑﺟﻤــﺎوە ،ﺋﻓﺴــﺎﻧﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﻓﺴﺎﻧی ﻛﻮردﯾﯿ ،ﻟ ﺳﯚﻣرﯾﯿﻛﺎﻧوە ﻛ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە ﭼﻮوﻧﺗ ﺧﻮارەوە و ﺑردەواﻣﯿﺶ ﭘﯾﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﻟﮔڵ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﺑﻮوە ،ﺗﺎ دەﮔﺎﺗ ﺋﻣۆ .ﮔﻮﺗﯽ و ﻣﯿﺘﺎﻧﯽ و ﺣﭙﯽ و ﺋﯿﻼﻣﯽ
و ﺧﻮری و ﻣﯿﺪی و ﻛﺎردۆﺧﯽ و ﺳﺎﺳﺎﻧﯿﯿﻛﺎن و زۆری ﺗــﺮ ،ھﻣﻮو ﺋو ھــﯚز و ﻣﯿﻠﻠﺗﺎﻧی دﻨوە ﻧﻮ ﺑﺎزﻧی ﻧﺗوەی ﻛﻮرد و ﺑﺷﻜﻦ ﻟﭘﻜﮫﺎﺗی ﻣﯿﻠﻠﺗﯽ ﻛﻮرد ،ﺋﻓﺴﺎﻧﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ﺑﺷــﻜﻦ ﻟ ﭘﻜﮫﺎﺗی ﺋﻓﺴــﺎﻧی ﻣﯿﻠﻠﺗﯽ ﻛــﻮرد ،ھر ﺑﯚﯾ ﺑم ﻣــﮋووە دوورو درﮋ و ﺑــم ھﻣﻮو دەوﻣﻧﺪﯾﯿی ﺋﻓﺴــﺎﻧی ﺋو ھــﯚزو ﻣﯿﻠﻠﺗﺎﻧ ،ﻛﻮرد ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻛﯚﻧﺘﺮﯾﻦ و دەوﻣﻧﺪﺗﺮﯾﻦ ﺋﻓﺴﺎﻧﯾ. ﻧﻤﻮوﻧ :ھﺮۆدۆﺗﺲ ﻣﮋووﻧﻮوﺳــﯽ ﻧﺎﺳــﺮاوی ﺟﯿﮫــﺎن ،ﻟﺑﺎﺳــﯽ ﭘﺎﺷــﺎی ﻣﯿﺪﯾﯿــﻛﺎن و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺷــﺎری )ﺋﻛﺒﺎﺗﺎﻧﺎ( ھﻣداﻧﯽ ﺋﺴــﺘﺎ وەك ﭘﺎﯾﺘﺧﺖ ،دەﻧﻮوﺳ :ﭘﺎﺷﺎ ﺷﺎری ھﻣداﻧــﯽ ﻟﺣوت ﺷــﻮورەی ﯾك ﺑدوای ﯾﻛﺪا دروﺳــﺘﻜﺮد و ،ﻛﯚﺷﻜﯽ ﭘﺎﺷﺎ دەﻛوﺗ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﺷــﺎر و ﺷــﻮورەﻛﺎن ،ھﺮۆدۆﺗﺲ دەﻧﻮوﺳ :وەك ﺋﻓﺴﺎﻧ-ﻣﯿﺪﯾﯿﻛ دە ،ﭘﺎﺷﺎ ﺑﯚ ﺋوە ﺷــﺎرەﻛی ﺑم ﺷﻮەﯾ دروﺳﺘﻜﺮد ﺗﺎ ﺧﻚ و ﻋﺎﻣﻤ ،ﭘﺎﺷــﺎ ﺑ ﻛﺳــﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗﻨﮔن .ﻟﺮە ھﺮۆدۆﺗﺲ ﺑﺎﺳﯽ ﺋﻓﺴﺎﻧﯾﻛﯽ ﻣﯿﺪی-ﻛﻮردی-ﯾــﻛﺎن دەﻛﺎت .ھروەھــﺎ )ﮔزﻧﻓﯚن( ﻟﮔڕاﻧوەﻛﯾﺪا ﻛ ﻟﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﮔڵ ﻛــﻮردەﻛﺎن رووﺑــڕوو دەﺑﺖ ،ﭘﺎش ﺷــڕﻜﯽ زۆر و ﺧﺳﺎرەﺗﻜﯽ زۆر ﺑھﻮﻧری ھﺗﻦ ﻟدەﺳــﺖ ﻛــﻮردەﻛﺎن رزﮔﺎر دەﺑ و دەﭼﺘ ﺋوﺑری رووﺑﺎر دەﻧﻮوﺳــ :ﺷوﻜﯽ ﭘﺎﯾﺰی ﺧﯚش ﺑﻮو ،ﺧﻮاردﻧﻜﯽ زۆرﻣﺎن ھﺑﻮو، ﺷــو ﺗﺎ درەﻧﮓ ﺑﺎﺳﯽ ﺋﻓﺴــﺎﻧی ﻛﻮردەﻛﺎن و ﺋﻓﺴــﺎﻧ دەرﺑﺎرەی ﻛﻮردەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛﺮد ،ﻟم ﻣــﮋووە ﻛــﻮرت و ﻧﻤﻮوﻧــ ھﻨﺎﻧوەﻛﻣﺎن، ﺷــﺘﻜﻤﺎن ﻟ) ﻣــﮋووی ﺋﻓﺴــﺎﻧﯾﯽ( و ﻟ )ﺋﻓﺴــﺎﻧی ﻣﮋووی ﻛﻮرد( ﺧﺴــﺘڕوو .ﺑو ھﯿﻮاﯾی ﺷــﺎرەزاﯾﺎن و ﭘﺴــﭙﯚڕان ﺋم ﺑﺎﺑﺗ ﺑﻟﻜﯚﯿﻨوەی زاﻧﺴﺘﯽ دەوﻣﻧﺪﺗﺮ ﺑﻜن و ﭼﺎﻛﺘﺮ ﺋم ﺑﺎﺑﺗ ﮔﺮﻧﮕ روون ﺑﻜﻧوە.
ﺋﮔر ﺑﺎﺳﯽ ﺋﻓﺴﺎﻧی ﻣﮋووی ﻛﻮرد ﺑﻜﯾﻦ ،ﺋوا ﺳرەﺗﺎ دەﺑ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ،ﻣﺮۆڤ ﻟ ﻛﯾوە ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەژی ﺑﯚ ﺋم ﻣﮋووەش زۆر دوور ﻧﺎڕۆﯾﻦ و زۆر ﺷﻮﻨﯿﺶ ﻧﺎﮔڕﯿﻦ، ھر ﺗﻧﯿﺎ ﺋﺷﻜوﺗﯽ )ﺷﺎﻧدەر(ﻣﺎن ﺑﺳ
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ھﻮﻧر ﺑردەوام ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ ﻧﻮﺒﻮوﻧوە ھﯾ، ھر ﺑﯚﯾ ﺋو ھﻣﻮو ﺳﺘﺎﯾﻞ و رﺒﺎزە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﯾﺎﻧ ھﺎﺗﻮﻧﺗﻛﺎﯾوە،ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ھﻮﻧری ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﯽ
ﻟﻧﺎو ﻛﻮرددا ﻟ ﺑﻮاری ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺪا ﺗﻧﮫﺎ ھوﯽ ﺗﺎﻛ ﻛﺳﯽ ھﯾ و وەﻛﻮ ﺳﺘﺎﯾﻠﻜﯽ ﻛﻮردی ﺗﻧﮫﺎ ﺋﻮﻣﺪﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪەﯾ ﻛ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮی ﻛﻮردی ﺑﮕﺎﺗ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دەﮔﻮﺗﺮﺖ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴﺘﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﻮﺮﯾﻛﯽ ﺋوﺗﯚﯾﺎن ﻧﯿﯿــ ،ﺗﺎ ﻟ رــﮕﺎی ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮەوە رەﺧﻨــی ﺟﯿــﺪی ﺑﮕﺮن ،ﺑــ رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺑرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﺗﯽ؟ ﺋــوە ﻧﺎﺣﻗﯿﻛــﯽ زۆرە ﺑراﻣﺒــر ﺑــ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴــﺘﺎن .ﺧﻜﻜــﯽ زۆر ﻟ ھﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧﺪا ﻗﺴدەﻛن و ﺑﯾﺎردەدەن ،ﺑ ﺋوەی ﻛﺎرﯾﺎن ﺗﺪاﻛﺮدﺑﺖ ،ﯾﻛ ﻟو ﺑﻮاراﻧش ﺑﻮاری ھﻮﻧری ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾــﯽ و ﻛﺎرﺗﯚﻧ .ﻛﯚﻣﮕی ﻛﻮردی ﻟ ﺳرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻨﺎﺑﻮوﻧﯿﺗﯽ ھﻮﻧری ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ .راﺳــﺘ دەﯾﺎن ﺳﺎ ﺑﯿﻨر ﭼﺎوی ﺑ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ و ﻛﺎرﺗﯚن ﻟﺳــر رووﭘڕی ﺑوﻛــﺮاوەﻛﺎن راھﺎﺗﻮە ،ﺑم ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ ﻛم ﻟ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴــﺘﺎن ﻛﺎر ﻟم ﺑﻮارەدا دەﻛن، ﺑﯿﻨر ﺑ ھﻣﻮو ﺗﻮﮋەﻛﺎﻧﯿﯿوە ،ﺷــﺎرەزاﯾﯿﻛﯽ ﺋوﺗﯚﯾﺎن ﻟم ھﻮﻧرە ﻧﯿﯿ و ﺑﯿﺮوڕاﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ﺳــرەﺗﺎﯾﯿ .ﻟﺑرﺋوە زۆر ﮔﺮﻧﮕ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛ رەﺧﻨــ دەﮔﺮﺖ و ﻟــ چ ﺑﻮارﻜﯿﺶ رەﺧﻨ دەﮔﺮﺖ .ﺑﯚ ﺳــﻟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﺎڕاﺳﺘﯽ ﺋو ﮔﻮﺗﻨ، ﺋﻤ ﻛﺎﺗﻚ ﻟــ ﮔﯚﭬﺎری )ﻣﻻ ﻣﺷــﮫﻮر( و )ﺗﻧﺰوﻨــ(ی ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾــﯽ ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺑﻮار ﻧﻣﺎ ﻛﺎرﺗﯚﻧﯽ ﻟﺳر ﻧﻛﺸــﯿﻦ ،ﺑرﭘﺮﺳﯿﺶ ﻧﻣﺎ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ و ﻛﺎرﺗﯚﻧﯽ ﻟﺳر ﻧﻛﺸﯿﻦ ،ﺗﻧﺎﻧت ﻟﺳر ﺑرﺰان ﻣﺎم ﺟﻻل و ﻛﺎك ﻣﺳﻌﻮدﯾﺶ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﻣــﺎن ﺑوﻛﺮدۆﺗــوە ،ﺋوﯾــﺶ ﻟﺑرﺋوەی ﻛ ﺋو دوو ﮔﯚﭬﺎرە ﮔﯚﭬﺎری ﺣﺰﺑﯽ ﻧﺑﻮون ،ﺋﻤ ﺑﺎس ﻟو ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴﺘ ﺣﺰﺑﯿ ﯾﺎن ﺋوەی ﻟ دەزﮔﺎﯾﻛﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﯾﺎن ﺳﺒری ﺣﺰﺑﯽ ﻛﺎردەﻛﺎت ﻧﺎﻛﯾﻦ ،ﺋواﻧ ﺋﮔر ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ﺳﺎﻧﺴﯚرﯾﺎن ﻧﺧﺎﺗﺳر ،ﺋوا ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﺳرووی ﺧﯚﯾﺎن ﺳﺎﻧﺴﯚر دەﺧﺎﺗ ﺳرﺧﯚی و ﺳر ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴﺘﻛش )زۆرﺟﺎرﯾﺶ داوای ﻟﺪەﻛﺮﺖ ﻛــ چ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﻚ ﯾﺎن ﻛﺎرﺗﯚﻧﻚ ﺑﻜﺸﺖ( ،ﺋﮔر ھر ﻧﺎ ﺋوا ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴﺘﻛ ﺳﺎﻧﺴــﯚرﻜﯽ دەرووﻧﯽ دەﺧﺎﺗ ﺳرﺧﯚی ،ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻛﺎری ﺧﯚی و ﺑردەواﻣﺒﻮوﻧﯽ ﻟو دەزﮔﺎﯾدا .ﺑﯚﯾ رەوا ﻧﯿﯿ وﺷﻚ و ﺗڕ ﺑﯾﻛوە ﺑﺴﻮوﺗﻨﯿﻦ. دەــﻦ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﻛــﻮرد ﺣــز ﺑوە دەﻛــن وﻨﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜی ﺑــ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ، ﺋﺎﯾﺎ ﺋو داواﻛﺎرﯾﺎﻧ ﺗﺎﭼﻧﺪ رەواﯾ؟ ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯿﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﺑﮕﻧ ﺋو ﺋﺎﺳــﺘی ﺑﻜﺮﻦ ﺑ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ ﯾﺎن ﺑ ﺧﯚﯾﺎن داوا ﺑﻜن؟ زۆر ﻟــ ﺑــﺮادەران و ھﺎورﯿﺎن ﻟ ﻧﻮوﺳــر و ھﻮﻧرﻣﻧــﺪان ،ﺑــ ﺧﯚﯾــﺎن داوام ﻟﺪەﻛن ﭘﯚرﺗﺮﺘــﯽ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺸــﻢ ،ﺋوەش ھﻧﮕﺎوﻜــﯽ دﺨﯚﺷــﻜرە ،ﻛ ﺋــو ﭼﯿﻨ ﭘﺸــﻧﮕی ﻛﯚﻣﮕﺎ ،ﮔﯾﺸﺘﯚﺗ ﺋو ﺋﺎﺳﺘی ﻛ درك ﺑوە ﺑﻜــن ،ھﻮﻧری ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺶ ﺷﻮازﻜ ﻟ ﺷﻮازەﻛﺎﻧﯽ ھﻮﻧری ﻧﯿﮕﺎرﻛﺸﺎن. ﺑ رەواﺷﯽ دەزاﻧﻢ ﺧﻚ داوا ﺑﻜن ﭘﯚرﺗﺮﺘﯽ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺸﺮﺖ ،ﻟ وﺗﺎن ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑــو ﻛﺎرەوە دەﻛﺮــﺖ و ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ ﺑ ﭘﺎرە ﺑﯚ ﺧﻜﯽ دەﻛﺸــﺖ .ﺑ دﯾﻮﻜــﯽ دﯾﻜ ﺋو ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿی ﻛ ﮔﯾﺸــﺘﯚﺗ ﺋﺎﺳــﺘﻜﯽ وا و ﺧﺰﻣﺗﻜــﯽ ﺑرﭼﺎوی ﻛــﺮدووە ﻟ ﺑﻮارﻚ ﻟــ ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﺪا ،ﺑﯚ ﺧــﯚت ﺣز دەﻛی ﺗﺎﺑﻠﯚﯾﻛــﯽ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾــﯽ وەك ﯾﺎدﻛﺮدﻧوە و رﺰﻟﻨﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺸﯿﺖ ،ﺑ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﺋواﻧی ﻟ ژﯾﺎﻧﺪا ﻧﻣﺎون. ھﯿﭻ ﻛﺎﺗﻚ ﻟﺳــر ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ رووﺑرووی ﻛﺸ ﺑﻮوﯾوە؟ * ﺑ ،ﺑ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ﻟ ﻧوەدەﻛﺎن و ﺳرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋم ﺳدەﯾ ،ﻛ ﺧﻜﯽ ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ و ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧوەی ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺖ ﻧﺑﻮو ،ﺋﺴﺘﺎﺷــﯽ ﻟﮔﺪا ﺑﺖ و ﺗﺎ ﺋوﻛﺎﺗی ﻛ ﺋو ﺟــﯚرە ﺧﻜﺎﻧ ﺑﻤﻨﻦ، ﺑراﻣﺒر و دەوروﺑری ﺧﯚﯾﺎن ﺗﻮوﺷــﯽ ﮔﺮﻓﺖ
13
ھﻨﺪرﻦ ﺧﯚﺷﻨﺎو:
رﮋەﯾﻛﯽ زۆر ﻛم ﻟ ﻛﯚﻣﮕی ﻛﻮردی رەﺧﻨی ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮی ﻗﺒﻮڵ دەﻛﺎت ﺳﺎزداﻧﯽ :ﻋﻟﯽ ﺳﺪﯾﻖ ﮔﺮﻧﮕﯿﺪان ﺑ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ و ﻧﯿﺸﺎﻧﮔﺮﺗﻨﯿﺎن رووﺑرﻜﯽ ﮔورەی رۆژﻧﺎﻣﮔرﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ داﮔﯿﺮﻛﺮدووە ،ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋوﺗﯚ ﺑو ﺑﻮارە ﻧﺎدرﺖ، ھﺎوﻛﺎت داھﻨﺎن و رەﻧﮕﮋی ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴﺘﻛﺎن ﻛﺎرﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﻧﺑﻮوە ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺗﻛﺎﻧﻚ ﺑ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ﺑﺪەن .ﭘراوﺰﺧﺴﺘﻨﯽ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ و ﺑﺎﯾخ ﭘﻨداﻧﯿﺎن ﻟ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردﯾﺪا و ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴﺘ ﻛﻮردەﻛﺎن ﻟ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ ،ﺗوەری ﺳرەﻛﯽ دﯾﺪارﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣی وﺷﯾ ﻟﮔڵ ھﻨﺪرﻦ ﺧﯚﺷﻨﺎویﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴﺖ. و ﻛﺸــ دەﻛن ،ﺑم ﺋــوەی ﻛ ﺟﮕی دﺨﯚﺷــﯿ ﺑراﻣﺒر ﺋواﻧــش ﺧﻜﯽ دﯾﻜ ھن ﺑ ﭘﭽواﻧﯾﺎﻧوە رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ و ﺳــﯿﻨﮓ ﻓﺮاواﻧﻦ و ھﯚﺷــﻤﻧﺪن ،ﻛ زۆرﺟﺎر ﭘﺎﭙﺸﺘﻢ ﺑﻮون. ﻛﯚﻣﮕی ﻛﻮردی ﮔﯾﺸﺘﯚﺗ ﺋو ﺋﺎﺳﺘی ﻗﺒﻮــﯽ ھرﺟﯚرە رەﺧﻨﯾﻛــﯽ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﯽ ﺑﻜﺎت؟ * ﺑ ﮔﺸــﺘﯽ ﻧﺧــﺮ ،ﻧك ھــر رەﺧﻨی ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾــﯽ ﺑﻜﻮ ھر رەﺧﻨ ﺑ ﮔﺸــﺘﯽ، رﮋەﯾﻛﯽ زۆر ﻛم ﻟ ﻛﯚﻣﮕ ﻗﺒﻮﯽ رەﺧﻨ دەﻛﺎت ،ﺋوﯾــﺶ ﻛﺎرﯾﮕرﯾﯿﻛــﯽ ﻧﮕﺗﯿﭫ ﺑﺟﺪــﺖ ﻟــ ﻧﺎﺧــﯽ ﺋو ﻛﺳــی ﻛ رەﺧﻨی ﻟﮕﯿﺮاوە ،ﻟﻛﺎﺗﻜــﺪا ﻛ رەﺧﻨﻛ ﻟ ﺟﮕﺎی ﺧﯚﯾﺗﯽ .ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ﺑ ﮔﺸــﺘﯽ ﻟ ﻧﺎﺧﯿــﺪا رەﺧﻨی ﻗﺒﻮڵ ﻧﯿﯿــ ،ﻟ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛ ﻗﺒﻮﯿﺗﯽ رەﺧﻨ ﻟــ ﺑراﻣﺒرەﻛی ﺑﮕﺮﺖ، ﺑ ھﻣﻮو ﺷــﻮەﯾﻛﯽ رەوا و ﻧﺎڕەوا ﺑرﮔﺮی ﻟ ﺧﯚی دەﻛﺎت ،دەﯾوﺖ ﺑﯿﺴــﻟﻤﻨﺖ ﻛ رەﺧﻨﻛت راﺳــﺖ ﻧﯿﯿ و ﻟ ﺟﮕﺎی ﺧﯚی ﻧﯿﯿ ﯾﺎن رەﺧﻨﻛ رووﺧﻨرە! ﺟﺎ ﻧﺧﺎﺳﻤ رەﺧﻨــ زﺪەڕۆﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾــﯽ .ﺑم دواﯾﯿــ ﻟ ﺳــﺎﯾﺘﻜﯽ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا و ﺑــﯚ ﺑﺑﯿﺮھﻨﺎﻧوەی ﻛﺳــﺎﯾﺗﯽ )ﮔﺎﻧﺪی( داوا ﻟــ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴــﺘﺎن ﻛــﺮا ،ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮی ﺋو ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯿ ﺑﻜن ،ﻟــ زۆرﺑی وﺗﺎن ھﻮﻧرﻣﻧــﺪان ﺑﺷــﺪارﺑﻮون ،ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾــﯽ ﺗﺪاﺑﻮو ﻛ) ﮔﺎﻧﺪی( وەك ﻣﯾﻤﻮن ﻧﯿﺸﺎﻧﺪراﺑﻮو ﻣﯚزﻜﯿﺸﯽ ﭘ ﺑﻮو ،ﻟ رۆژﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺋﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯽ )ﺑــﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ( ﻛﺮاﺑﻮوە ﮔﯚرــﻼ و ﺑرەﻼی ﺷــﻗﺎﻣﻛﺎن ﺑﺒﻮو ،وەك رەﺧﻨﯾك ﻟﺳــر ﺳﯿﺎﺳﺗ ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿ ھﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ. ﺑﯚﭼﯽ ھﻮﻧری ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮی ﻟ ﻧﻮ ﻛﻮرددا
ھﻧﺪە ﺑﺎﯾﺧﺪار ﻧﯿﯿ؟ ﺋﺎﯾﺎ ھﯚﻛﺎرەﻛی ﻛﻮﻟﺘﻮرە ﯾﺎن ﺧﻮدی ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴﺘﻛﺎن؟ * ھﻣــﻮو دﯾﺎردەﯾﻛــﯽ ﻧﻮێ ﻟ ﺳــرەﺗﺎوە ﺑم ﻗﯚﻧﺎﻏــدا ﺗﭙڕدەﺑﺖ ،ﻟــ ﻧوەدەﻛﺎﻧﯽ ﺳــدەی راﺑــﺮدوو ﻛــ ھــردوو ﮔﯚﭬﺎری )ﺳــﯿﺨﻮرﻣ (ﻟ ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ و )ﻣﻻ ﻣﺷﮫﻮر( ﻟ ھوﻟــﺮ دەرﻧﭼﻮوﺑﻮون ،ﻛﺎﺗﻚ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮم ﻟــ رۆژﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﻛــﻮردی ﺑودەﺑﯚوە ،ﺧﻚ
و ﺑــﺮادەران ﮔﻠﯾــﯽ ﺋوەﯾــﺎن ﻟﺪەﻛﺮدم ﻛ ﻣﻦ ﺷــﻮەﻛﺎرﻜﯽ ﭼﺎﻛﻢ و ﺋو وﻨ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻦ و ﻣﻨﺪاﻧ ﭼﯿﯿ ﺑوﯾــﺎن دەﻛﻣوە! ﻛﭼﯽ ﺋﺴﺘﺎ دوای ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎڵ ﺑﯿﺮوڕاﻛﺎن ﮔﯚڕاون. ﺋﺎﯾﺎ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ ﻻی ھﻧﺪرﻦ ﺧﯚﺷﻨﺎو ﺑﻮوە ﺑ ﺑﺷﻚ ﻟﺳرﭼﺎوەی ﺑﮋﻮی ژﯾﺎن؟ * ﻧﺧﺮ ،ﺑداﺧوە ﻟ ھﻣﻮو وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ھﻮﻧرﻣﻧــﺪ ﺑھــﯚی ھﻮﻧرەﻛﯾــوە ﺑﮋﻮی
ژﯾﺎﻧﯽ ﭘﯾﺪا دەﻛﺎت ،ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﻟ وﺗﺎن زۆر ﻟــ دﻛﺘﯚر و ﺋﻧﺪازﯾﺎر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑﮋﻮی ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑرزﺗﺮە و ﺧﯚﺷﮕﻮزەراﻧﺘﺮن ،ﻛﭼﯽ ﺑداﺧوە ﻟ وﺗــﯽ ﺋﻤ ،ﭘﭽواﻧﯾــ .ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ﻟ وﺗﺎن ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻛﺎری دﯾﻜ ﻧﯿﯿ ﺑﺠﮕ ﻟ ھﻮﻧرەﻛی ،ﺑردەوام ھﻣﻮو ھﺳــﺖ و ﺑﯿﺮ و ﻛﺎﺗﯽ ﻟ ﭘﻨﺎو ﺑــﺮەودان ﺑ ھﻮﻧرەﻛﯾﺗﯽ، ﺑداﺧوە ﻻی ﺋﻤ دەﺑﺖ ﻛﺎری دی ﺑﻜﯾﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﯽ ﺑﮋﻮی ژﯾﺎن ﭘﯾﺪا ﺑﻜﯾﺖ ،ﻟ وﺗﯽ ﺋﻤــ زۆرﺑی ھﻮﻧرﻣﻧﺪان ﯾــﺎن ﻛﺎرﻣﻧﺪی ﺣﻜﻮﻣﺗﻦ ﯾﺎن ﺣــﺰب! ﺋوەش ﻛﺎرﯾﮕرﯾﻛﯽ زۆر ﻧﮕﺗﯿﭭﯽ ھﯾ ﻟﺳر ھﻮﻧر و ھﻮﻧرﻣﻧﺪ و ﭘﯿﺸﮔرﯾﯽ ﻟ ﻛﺎرﻛﺮدن. ﻛــﻮرد ﻟــ ﻛﻮــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪاﯾ ﻟــ ﺑﻮاری ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ ،ﺋﺎﯾﺎ ﮔﯾﺸﺘﯚﺗ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ؟ * وەك ھوﯽ ﺗﺎﻛﻛﺳﯽ ،ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﺴﺘﻤﺎن ھﯾ ﮔﯾﺸﺘﻮﻧﺗ ﺋو ﺋﺎﺳﺘ ،ﺑم ﺋﮔر ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺑﺎﺳﯽ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮ ﺑﻜﯾﻦ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دوور ﻟ ھوﯽ ﺗﺎﻛ ﻛﺳﯽ ،ﺋوە ﺋﻮﻣﺪﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪەﯾــ ﻛ ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﯽ ﻛﻮردی ﺑﮕﺎﺗ ﺋو ﺋﺎﺳــﺘ ،ﺑﻜﻮ ﻧﮔﯾﺸﺘﯚﺗ ﺋﺎﺳﺘﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻛ وەﻛﻮ ﺋﺮان و ﺳﻮرﯾﺎ و ﺗﻮرﻛﯿﺎ، ﻛ ﮔﯾﺸــﺘﻮﻧﺗ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ زۆر ﭼﺎك ،ﺋوﯾﺶ ھﯚی ﺧﻮدی و ﺑﺎﺑﺗﯽ زۆری ھﯾ. ﺗــﯚ ﯾﻛﻜــﯽ ﻟواﻧــی ﻟــ رﮕــی ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗــرەوە ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮەﻛﺎﻧﺖ دەﻛﺸــﯽ؟ ھﯚﻛﺎری ﺋﻣ ﭼﯿﯿ؟ ﭘﺸﻜوﺗﻨﻜﯽ ﺳردەﻣ ﯾﺎﺧﻮد ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎری ﻟ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﺪا؟ * ھﻮﻧر ﺑردەوام ﭘﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــ ﻧﻮﺒﻮوﻧوە ھﯾ ،ھر ﺑﯚﯾ ﺋو ھﻣﻮو ﺳــﺘﺎﯾﻞ و رﺒﺎزە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﯾﺎﻧ ھﺎﺗﻮﻧﺗﻛﺎﯾوە ،ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ھﻮﻧری ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗﺮﯾﯽ ،ﭼﻮﻧﻜ ھﻮﻧرﻜ ﭘﯾﻮەﺳــﺘ ﺑ ژﯾﺎﻧــﯽ رۆژاﻧی ﻣﺮۆﭬوە ،ﻟم ﭼﻧﺪ ﺳــﺎی دواﯾﯿﺶ ﺗﻛﻨﻟﯚژﯾﺎ ﭘﺸﻜوﺗﻨﻜﯽ ﺑرﭼﺎوی ﺑﺧﯚﯾــوە ﺑﯿﻨﯿﻮە ،زۆرﺑــی ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ﺳﻮودﯾﺎن ﻟ ﭘﺸﻜوﺗﻨﯽ ﺗﻛﻨﻟﯚژﯾﺎوە ﺑﯿﻨﯿﻮە، ھﻮﻧرﻣﻧﺪﯾــﺶ ﺑدەرﻧﯿﯿــ ﻟــ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﺧﯚی ،ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾﺗﯽ ﺳــﻮود ﻟم ﭘﺸﻜوﺗﻨ ﺗﻛﻨﻟﯚژﯾﺎﯾ وەرﮔﺮﺖ ،ﺑﻜﻮ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺸ .ﻟ ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚ ﺋﺴــﺘﺎ ﺗﺎﺑﻠﺖ ھﯾ و ﻟ ﺟﯿﺎﺗﯽ ﭘڕەﻣــﻮچ )ﻓﭽ (ﺋﺴــﺘﺎ ﻗﻣﯽ دﯾﺠﯿﺘﺎﯽ ھﯾــ ،ﭼــﯚن ﻛﻟﻮﭘﻟﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺸــﺘﺮﻣﺎن ﺑﻛﺎردەھﻨــﺎ ،ﺋﺴــﺘﺎ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺷــﺘﻛﺎﻧﯽ ﺋم ﺳــردەﻣ ﺑﻛﺎرﺑﻨﯿــﻦ ،ﺋﮔر ﻗﻮﻣﺎش ﻧدۆزراﺑﺎﯾوە ،دەﺑﻮاﯾ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﻟﺳر دﯾﻮار و ﺑرد وﻨﺑﻜﺸﯿﻦ ،ﺋﮔر ﻗم و ﭘڕەﻣﻮچ ﻧدۆزراﺑﺎﻧوە ،دەﺑﻮاﯾ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑ ﺧﻮز وﻨ ﺑﻜﺸﯿﻦ ،ﺋﮔر ﺑﯚﯾ ﻧدۆزراﺑﺎﯾوە ،دەﺑﻮاﯾ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ وﻨﻛﺎﻧﻤﺎن رەش و ﺳﭙﯽ و ﺑ رەﻧﮓ ﺑﺎن. ﺋﺴﺘﺎش ﻧﯚرەی ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗر و ﺗﺎﺑﻠﺘ ،ھﻮﻧرﻣﻧﺪ ھر ھﻮﻧرﻣﻧﺪە و ﺑ دەﺳــﺘﯽ ﺧﯚی وﻨﻛ دەﻛﺸــ ،ﺑم ﻟ ﺟﯿﺎﺗﯽ ﭘڕەﻣﻮچ ﻗﻣﯽ دﯾﺠﯿﺘﺎﯽ ﺑﻛﺎردﻨ ،ﮔﺮﻧﮓ ھﻮﻧرﻣﻧﺪەﻛ و ﺋو ﺑھﺮەﻣﻧﺪﯾﯿﯾ ﻛ ھﯾﺗﯽ ،ﺷﺘﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ دەﺑﻨ ﻛﻟﻮﭘل ﻟﺑردەﺳــﺘﯽ ھﻮﻧرﻣﻧﺪەﻛ. زۆرﺑــی ھﻮﻧرﻣﻧﺪە ﺑﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﻛﺎن ﻟﺳــر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ،ﺗﻛﻨﻟﯚژﯾﺎی ﻧﻮێ ﺑﻛﺎردﻨﻦ ﺑﯚ وﻨﻛﺸــﺎن ،ﻧﺮﺧﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ﮔﺮاﻧﺘﺮە ﻟ ﺳﺘﺎﯾﻠﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻜﯽ ،ﺟﺎ ﺋو ھﻮﻧرﻣﻧﺪاﻧ دەﻣﻨﻨوە ﻛــ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻓــﺮی ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗر ﯾــﺎن ﺑرﻧﺎﻣــ ھﻮﻧرﯾﯿﻛﺎن ﺑﻦ، ﯾﺎن ﺋواﻧی ھر دەﯾﺎﻧوێ ﻟﺳــر ﺳﺘﺎﯾﻠﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻜﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑردەوام ﺑﻦ ،ﻛ ﺋﻣش ﻣﺎﻓــﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧ .ﻣﻦ ﺳــﺎﻧﻜ ﺳــﺘﺎﯾﻠﯽ ﻧﻮێ ﺑﻛﺎردﻨﻢ ﺑﯚ وﻨﻛﺸــﺎن ،ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮﯾﺸــ ﻟ ﮔﻮاﺳــﺘﻨوە و ﺑﯚ ﺑﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟ ﻓﺴﺘﯿﭭﺎڵ و ﭘﺸــﺎﻧﮕﺎ ﻧﻮدەوﺗﯿﻛﺎن .ﭼﺎﻛﺘﺮﯾﺸــ ﺑﯚ ھﮕﺮﺗﻦ و ﺋرﺷﯿﻔﻜﺮدن و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻛﺎرەﻛﺎن.
14
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾت ﺟﺎن
ﻗﺎوەﺧﺎﻧی ﻛﻮﻟﺘﻮوری
ﺳﺘﺎن ﻓﯚرﻣﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟ ﻗﺎوەﺧﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن راﭘﯚرت :وﺷ ،ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ
ﻟ ژاوەژاوی ﺋﻮارەﯾﻛﯽ ﺧﯚوﯾﺪا ﺷﻗﺎﻣﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﺗﻧﯿﺎ ﺷﻮﻨﻜﯽ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮو ﺟﻤﻮﺟﯚﯽ ﭘﻮە دﯾﺎر ﺑﻮو ،ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻞ و ﮔرﻣﺎی ﺋﻮارەﯾﻛﯽ ھﺎوﯾﻨﯽ ،روﺧﺴﺎری رﺒﻮاراﻧﯽ ﮔﺮژ ﻛﺮدﺑﻮو .ﭘﺎش رﻜﺮدﻧﻜﯽ زۆر ﺳرﻣﺎن ﺑ ﻛﯚﻧﯽ ﺑراﻣﺒر ﻛﺘﺒﺨﺎﻧی ﮔﺸﺘﯿﺪا ﻛﺮد .ﻗﺎوەﺧﺎﻧﯾك ﻟﻧﺎو ﻛﯚﻧﻜﯽ ﻻوەﻛﯿﺪا ﻟﺳر دەرﮔﺎﻛی ﻧﻮوﺳﺮاﺑﻮو "ﻗﺎوەﺧﺎﻧی ﻛﻮﻟﺘﻮوری".
ﻗﻓﺳی ﻛﺘﺒﻛﺎن دەوراﻧﺪەوری ﻗﺎوەﺧﺎﻧﻛﯾــﺎن ﺗﻧﯿﺒــﻮو و ﻛﺘﺒــﻛﺎن ﻟ ﺷــﯿﻌﺮ و رۆﻣﺎن و رەﺧﻨی ﺋدەﺑﯿﯿوە ﺗﺎ ﻓﻟﺴــﻓ و ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻣــﮋوو ﺑــ رﻜﯽ ﭘﯚﻟﻨﺒﻧﺪی ﻛﺮاﺑﻮون .ﭘ دەﭼﻮو ﺋم ﻓزا ﺋﺎراﻣ ﺑو رووﻧﺎﻛﯿﯿ ﻛﻣ و دﯾﺰاﯾﻨ ﻛﻼﺳﯿﻜﯾوە ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑ ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧوە. ﭘﺎش داﻧﯿﺴﺘﻦ و ﺧﻮاردﻧوەی ﻗﺎوە ﭼﻮوﯾﻦ ﺑﯚ ﻻی ﻛﺎرﻣﻧﺪﻜﯽ ﮔﻧﺞ
ﻛ زۆر ﺑ ﺋدەﺑوە ﭘﺸﻮازﯾﯽ ﻟ ﻣﯿﻮاﻧﻛﺎن دەﻛﺮد .ھر ﻟ ﺳرەﺗﺎی ﭼﻮوﻧــ ژوورەوەﻣﺎﻧﺪا ﺳــرﻧﺠﯽ راﻛﺸﺎﺑﻮوﯾﻦ .ﭘﺎش ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯿﻛﯽ دوو ﺧﻮﻟﻛﯽ ﻛ دەوری ﭼﯚڵ ﺑﻮو ﻟ ﭼﻮوﯾﻨﭘﺶ و داواﻣﺎن ﻟ ﻛﺮد ھﻧﺪﻚ ﻛﺎﺗﻤﺎن ﭘ ﺑﺪا ﺑﯚ ﺋوەی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﻛﯽ ھﺎوڕﯿﺎﻧ ﺑﻜﯾﻦ. ﺋو ﮔﻧﺠ ﻟﻮ ﺑ ﺑﺰەﯾی وﻨی دوو دﯽ ﻟﺳر ﻗﯚﯽ ﺗﺎﺗﯚ ﻛﺮدﺑﻮو، ﻧﺎوی ﺋﺎرام زاﻣﺪار ﺑﻮو .ﻟ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛدا
ﺖ ﻟ ﺋﺎرام زاﻣﺪار :ﻣﺑﺳﺖ داﻧﺎﻧﯽ ﺋو ﻗﺎوەﺧﺎﻧﯾ ﻟﯾک ﻧﺰﯾﮏ ﮐﺮدﻧوەی ﺑﯿﺮوڕاﮐﺎن و ﺋﺎﻮﮔﯚری ﺑﯚﭼﻮوﻧﮐﺎن ﺑﻮوە
دەرﻛوت ﻛ ﺷــﯿﻌﺮ دەﻧﻮوﺳﺖ و دﯾﻮاﻧﻜــﯽ ﺷــﯿﻌﺮی ﺑﭼــﺎپ ﮔﯾﺎﻧــﺪووە .ﺋﺎرام زۆر ﺑ ﻣﺘﻤﺎﻧوە ﻗﺴــی ﺑﯚ دەﻛﺮدﯾﻦ و ﺷﺎﻧﺎزی ﺑ ﻛﺎرەﻛﯾوە دەﻛﺮد .ھروەك ﺧﯚی دەﯾﮕﻮت ﺋو ﺗﻧﯿﺎ ﻣﺎوەی ﻣﺎﻧﮕﻚ ﺑﻮو ﻛﺎرﻣﻧﺪی ﺋو ﻗﺎوەﺧﺎﻧﯾ ﺑﻮو ﺑم ھر ﻟ ﺳرەﺗﺎی داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ٢٠١١/٦/١١ ٢٠١١ ﻗﺎوەﺧﺎﻧﻛوە ﻛ ﻟــ١١ داﻣــزراوە ﭘﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻟﮔﯿﺎن ھﺑــﻮو و ﻟ ﻧﺰﯾﻜــوە ﺋﺎﮔدارﯾﯽ
ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻮوە. ﺋﺎرام ﺑ وردی ﺑﯚی ﺑﺎس ﻛﺮدﯾﻦ ﻛ ﻣﺑﺳﺖ ﻟ داﻧﺎﻧﯽ ﺋو ﻗﺎوەﺧﺎﻧﯾ ﻟﯾك ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧــوەی ﺑﯿﺮوڕاﻛﺎن و ﺋﺎﻮﮔــﯚڕی ﺑﯚﭼﻮوﻧﻛﺎن ﺑﻮوە ﻟ ھﻣﻮو رەھﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺋدەﺑﯽ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻓﻜﺮﯾﯿوە و ﻟ ﻧﻮان ﻗﺴــﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑردەوام ﺟﺧﺘﯽ ﻟ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻣﺮۆﯾﯿﯽ ﺋو ﻗﺎوەﺧﺎﻧ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿــ دەﻛﺮدەوە ﻛ ﺑم ﻣﺑﺳــﺘش ﺗﺎ ﺋﺴﺘ ﻟ
ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ٥٠٠ ﻛﯚڕ و ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﯾﺎن ﻟ ھﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧﺪا ﺋﻧﺠﺎم داوە. ﺋــو ﺷــﺎﻋﯿﺮە ﮔﻧﺠ ﻟــ ﻧﻮان ﻗﺴﻛﺎﻧﯿﺪا دەﺳﺘﯽ ﺑﯚ ﻻی ﻣﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ رادەداﺷــﺖ ﻛ ﻛﺳــﺎﯾﺗﯿﯿ ھﻮﻧــری و ﺋدەﺑﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻟــ داﻧﯿﺸــﺘﺒﻮون و دەﯾﮕــﻮت ﺋﯿﻤ ﺑھــﯚی ﺋــوەی ﺑــ رۆﺣﻜﯽ ﺧﯚﺷوﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧوە ﻣﺎﻣ ﻟﮔڵ ﻣﯿﻮاﻧــﻛﺎن دەﻛﯾــﻦ ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧ ﻣﺘﻤﺎﻧ ﻻی ﺋوان دروﺳﺖ ﺑﻜﯾﻦ و وا ﺑﻜﯾــﻦ ﺋﺮە ﺑ ﻣﺎﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺰاﻧﻦ. ﺋﮔرﭼﯽ ﻛﺎرﯾﮕرﯾــﯽ ﻗﺎوەﺧﺎﻧ ﻟــ ﻣﮋوودا ﺑرﭼﺎوە و ﺷــﻮﻨﻚ ﺑﻮوە ﺑﯚ ﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﻛﯚﻣﯾﺗﯽ و ﻓرھﻧﮕﯽ و ھﻮﻧــری و ﺋدەﺑﯽ و ﻧﯿﮕﺎرﻛﺸــﯽ و ھواڵ و ..دواﺗﺮ ﺑھﯚی ﻣﯿﺪﯾــﺎ و ﺑرﻓﺮاواﻧﺒﻮوﻧﯽ ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﯿــﻛﺎن ھﻧﺪﻚ رۆﯽ ﻟــ ﺳــﻧﺪراوەﺗوە ﺑم ﻟﮔڵ ﺋوەﺷــﺪا ﺗﻮاﻧﯽ ﻟ ھﻣﻮو ﻗﯚﻧﺎﻏﻛﺎﻧﺪا ﺧﯚی ﺑﮕﻮﻧﺠﻨﺖ و ﺑ ﻓﯚرﻣﻜﯽ ﻧﻮﺘﺮەوە دەرﺑﻜوﺘوە. ﺟﻟﯿﻞ ﻣﺴــﺘﻓﺎ ﯾﻛــﻚ ﺑﻮو ﻟ ﻣﯿﻮاﻧﻛﺎﻧــﯽ ﺋــو ﻗﺎوەﺧﺎﻧﯾ ﻛ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜﯚ ﺑــﻮو ﻟ ﻛﻻر
و ﺑﯚ دﯾﺪار ﻟﮔــڵ ھﺎوڕﯿﺎﻧﯽ ﻟ ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ ،ﻗﺎوەﺧﺎﻧی ﻛﻮﻟﺘﻮوری ھﺒﮋاردﺑﻮو .ﺟﻟﯿﻞ ﻣﺎﺳﺘری ﻟ ﻣﮋوودا وەرﮔﺮﺗﺒﻮو و ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺟﯿﺎوازﺗﺮ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــ ﻗﺎوەﺧﺎﻧﻛ دەﻛﺮ و ﭘــﯽ واﺑﻮو ﻛــ ھﻣﻮو ﺷﺎرﻚ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﻗﺎوەﺧﺎﻧﯾﻛﯽ ﻟم ﭼﺷﻨی ﻟ ﺑﺖ ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻧﻮﺧﺒﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟوﺪا ﻛﯚ ﺑﻜﻧوە و راوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺗﯿﺎدا ﺋﺎﻮﮔﯚڕ ﺑﻜن. ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﺟﻟﯿﻞ ھــﺎوﻛﺎت ﻛ ﻛوﭼﻜﯽ ﻟــ ﻗﺎوەﻛی ﺑردەﻣﯽ وەردەدا ،دەﯾﮕــﻮت ﭘﺸــﺘﺮ ﻟــ ﺳــﻠﻤﺎﻧﯽ ﻗﺎوەﺧﺎﻧی ﺷﻋﺐ و ﻟ ھوﻟﺮﯾﺶ ﻗﺎوەﺧﺎﻧی ﻣﭼﻜﯚ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧــ ﺋو دەورە ﺑﺒﯿﻨﻦ ﺑم دواﺗﺮ داﺑاﻧﻜــﯽ ﮔورەﯾﺎن ﺗﺪا دروﺳﺖ ﺑﻮو و ﻟ ﺷﻮﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﻣﺎﻧوە ،واﺗﺎ ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟو ﻓﯚرﻣ ﻛﻼﺳــﯿﻜ دەرﺑﺎز ﺑﻜن و ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﻟﮔــڵ ﻧوەﯾﻛﯽ ﺗﺎزە ﺑــ ﺑﯿﺮ و ﺗواﻧﯿﻨﯽ ﻧﻮﺘﺮەوە دروﺳﺖ ﺑﻜن ،ﺑم ﻗﺎوەﺧﺎﻧی ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﺗﻮاﻧﯽ ﺷــرﻋﯿﯿﺗﯽ ﺋوە وەرﺑﮕﺮﺖ ﻛ ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿﯽ ﻧوەﯾﻛﯽ ﻧﻮێ ﻟ ﻗﺎوەﺧﺎﻧ ﺑﻜﺎت. ﺋو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾ ﺑ ﺑــﺰەوە ﮔﻮﺗﯽ ﺋــو ﻗﺎوەﺧﺎﻧﺎﻧــی ﻧــﺎوم ﺑﺮدن ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿﯽ ﻧﻮوﺳر و ھﻮﻧرﻣﻧﺪ و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮە ﻛﯚﻧﺴــرﭬﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە ﺑم ﻗﺎوەﺧﺎﻧی ﻛﻮﻟﺘﻮوری و ﭼﻧــﺪ ﻧﺎوەﻧﺪﻜــﯽ ﺗــﺮی ﻟم ﺷﻮەﯾ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧ ﺑﺒﻦ ﺑ ﺳﻛﯚی ﻧﻮوﺳــر و ﺋدﯾﺐ و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮە ﭘﯚﺳــﺖ ﻣﯚدﺮﻧﻛﺎن و ﻓزاﯾﻛﯽ ﺟﯿﺎواز و ﻛﺮاوەﺗﺮﯾﺎن ﺧﻮﻘﺎﻧﺪووە ﺑﯚ رەﻧﮕﺪاﻧوەی ﺋﻧﺪﺸ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎن. ھر ﻟ ﻛﻮرﺳــﯿﯿﻛی دەﺳــﺘﯽ ﭼﭘﻤﺎﻧــوە دوو ﮔﻧﺠﯽ ﺗﻣن ١٧ﺳــﺎن ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗرﻜﯿﺎن ١٧-١٦ ١٦ ﻟﺑردەم ﺧﯚﯾﺎن داﻧﺎﺑﻮو و ﺳﯾﺮی ﻓﯾﺴــﺒﻮوﻛﯿﺎن دەﻛﺮد ،وﯾﺴﺘﻤﺎن
ﻟــ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛــدا ﺑﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﺑﻜﯾﻦ ﺑــم وﺗﯿﺎن ﺗﻧﯿﺎ ﺑھﯚی ﺋﯿﻨﺘرﻧﺘــوە ﺳــرداﻧﯽ ﺋــو ﻗﺎوەﺧﺎﻧﯾــ دەﻛﯾﻦ .ﺋــو دوو ﮔﻧﺠ دەﯾﺎﻧﮕﻮت ﺋﺮە ﻓزاﯾﻛﯽ ﺋﺎراﻣــﯽ ھﯾــ و رۆژاﻧــ ﭼﻧﺪ ﻛﺎﺗﮋﻣﺮﻚ ﻟﺮە ﺑﺳر دەﺑﯾﻦ و ﻟﻛﺎﺗﯽ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧــوەی ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﯽ ﺳﺎﯿﺸــﺪا ھر دﯿﻦ ﺑــﯚ ﺋﺮە ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪن. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺟﻟﯿﻞ ﻟﺳر ﻣﺰەﻛﯾوە ﺑدەﻧﮕﯽ ﺑرز ﮔﻮﺗﯽ ھر ﻛﺳ و ھﯚﻛﺎرﻜﯽ ھﯾ ﻛ ﺧﯚی ﻟﺮەدا ﺑﺒﯿﻨﺘــوە ﺑــم ﺋﺎﯾﺎ ﺋــوە ﻟ ﻗﺎوەﺧﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﺑدی دەﻛﯾﺖ؟ ﺋﮔــر ﺑﮕڕﯿﻨــوە ﺣﻓﺘــﺎ و ھﺷــﺘﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳــدەی راﺑﺮدوو، دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻗﺎوەﺧﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺷﻋﺐ و ﻣﭼﻜﯚ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧ ﺑﺒﻦ ﺑ ﻣﻛﯚﯾك ﺑﯚ دﯾــﺪار و ﻟﯾك ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧوەی ﺋدﯾﺒــﺎن و رووﻧﺎﻛﺒﯿــﺮان و ﻟو ﺳردەﻣدا ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎی ﻧوەدەﻛﺎﻧﯿﺶ رۆﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑ ﺑﺎﺷــﯽ ﺑﯿﻨﯿﻮە و ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ وەك ﮔــﯚران و ھﻤﻦ و ھژار و ﭘﺷــﻮ و ..ﺑزۆری ﻟ ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ﺷﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟ ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﺋو دوو ﺷﻮﻨ ﻛﺮدووە و زۆرﺑی دﯾــﺪار و ﭼﺎوﭘﻜوﺗﻨ رۆژﻧﺎﻣواﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟوﺪا ﺋﻧﺠﺎم داوە. ﻧﯿﮕﺎرﻛﺸﯽ ﻗﺎوەﺧﺎﻧ ﯾﻛﻜﯽ ﺗﺮە ﻟو ﻓرھﻧﮕﺎﻧی ﻟ ﻗﺎوەﺧﺎﻧﻛﺎﻧﺪا ﺑ درــﮋای ﻣﮋوو ﺑﻮوﻧﯽ ھﺑﻮو و ﻟﺳر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻛﯚﻣﻚ ﺗﺎﺑﻠــﯚی ﻧﯿﮕﺎرﻛﺸــﯽ ﺑﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ ھﯾ ﻛ ﻟ ﻗﺎوەﺧﺎﻧﻛﺎﻧﺪا ﺑرھم ھﺎﺗﻮوە و زۆرﺑــی رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮان و ﻓﯾﻠﺳﻮف و ﺷﺎﻋﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻟو ﺳردەﻣﺎﻧدا ﻛ ﻛﺎﻣﺮا ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺑﻮوە ،وﻨﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟﻻﯾن ﺋو ﻧﯿﮕﺎرﻛﺸﺎﻧوە ﻛﺸﺮاوەﺗوە ﻛ ﻟ ﻗﺎوەﺧﺎﻧﻛﺎﻧﺪا داﻧﯿﺸﺘﻮون.
”ﻧﻓﺮەت ﻟ دۆﺳﺘﯚﯾﭭﺴﮑﯽ“
ﻋﺗﯿﻖ رەﺣﯿﻤﯽ دۆﺳﺘﯚﯾﭭﺴﻜﯿﯿﮐی ﺋﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن رۆﺑر ﺋﺎرﺗﯚ ﻟ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٨رۆﻣﺎﻧﯽ ”ﺳﻧﮕﯽ ﺳــﺑﻮور“ی ﻋﺗﯿــﻖ رەﺣﯿﻤﯽ ﺧﺗــﯽ ﮔﻧﮑﻮری ﻟــ ﺑﻮاری ﮐﺎرەﺳــﺎﺗﺪا وەرﮔﺮت .ﺋﺴﺘش ﺑــ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ”ﻧﻓــﺮەت ﻟ دۆﺳﺘﯚﯾﭭﺴــﻜﯽ“ دەﺳﺘﺒرداری ﺷــڕی ﺋﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن ﻧﺎﺑﺖ و ﺋوﺟﺎرەﯾﺎن ﭼﯿﺮۆﮐﮑﯽ ﺗﺳﻟﺘﺮ ﻟﺳر ﮐﺎرەﺳﺎﺗﮐﺎن دەﮔﺘوە. ﻣرﮔــﯽ ﺑﺮا ﮐﯚﻣﯚﻧﯿﺴــﺘﮐی و دوور ﺧﺴــﺘﻨوەی ﺧــﯚی و رووﺑڕوو ﺑﻮوﻧوەی دادﭘروەری ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ و زەﻣﯿﻨﯽ واﯾﯿﮑﺮدووە ﻧﻮوﺳری ﻓرەﻧﺴــﯽ-ﺋﻓﻐﺎﻧﯽ ”ﺗﺎوان و ﺳﺰا“ﺑﮕﻮازﺘوە وﺗﮑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ. ﮐﺎﺗــﮏ رەﺳــﻮڵ ﺗورەﮐــی ﺑرز دەﮐﺎﺗــوە و ﺑ ﻧﺎوﭼﺎواﻧﯽ ﭘﯿﺮﮋﻧﮐﯾﺪا دەﮐﺸ ،ﻟ ﻧﺎﮐﺎو ﭼﯿﺮۆﮐﯽ ”ﺗﺎوان و ﺳــﺰا“ی ﺑ ﺧﯾﺎﺪا دﺖ و ورەی دادەﺑزﺖ. ﺳﺴــﺖ دەﺑــ و ﻗﯚﮐﺎﻧﯽ وە ﻟرزﯾــﻦ دەﮐــون و ﺋژﻧــﯚی دەﺷﮑﺖ و ﻟﺮەوە ﺳﺰاداﻧﮐی ﺑ ﻧﺎﺗواوی ﺷﮑﺴﺖ دەھﻨﺖ. ھﻣﻮو ﺷﺘﮏ ﻟﺳر ﺑﻨﻣﺎی ﺷرﯾﻌت و ﻓﻘ دەﺑﺖ ﮐ رەﺳــﻮڵ ﺗﻮوﺷــﯽ ﺷژان دەﺑــﺖ ،ﻟﺑﯿــﺮی دەﮐﺎت ﺷــﺎﯾﺗﮐ ﺑﮑﻮژــﺖ و ﭘﺎرە و
ﺋﺘﻮﻧــﮐﺎن وەرﺑﮕﺮــﺖ .ﺑﯚﯾ” ﺑ دەﺳﺘﯽ ﺧﻮﻨﺎوی و ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺑﺗﺎڵ“ ﺷﻮﻨﮐ ﺟ دەھﺖ .ﺗﺎواﻧﮐی دوو ﺋوەﻧــﺪەی ﻟﺪﺖ و ھرﮔﯿﺰ ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﺧﯚﯾﺎن ﻟ دەرﺑﺎز ﺑﮑﺎت. ﭘﺎش ﺋو دەﺗﺴﭙﮑ ﺳرﻧﺠﺮاﮐﺸ، دژە ﭘﺎواﻧﮐــی ”ﻧﻓــﺮەت ﻟــ دۆﺳﺘﯚﯾﭭﺴــﻜﯽ“ ،دەﻣﺎﻧﺒﺎﺗــ ﻧﺎو ﺷــﺎری ﮐﺎﺑﻮل ﮐــ ﻋﺎدەﺗﯽ ﺑ ﺗﯚز و ﺧﯚڵ و ﺗﻗﯿﻨــوە ﯾک ﻟدوای ﯾﮐﮐﺎن ﮔﺮﺗﻮوە .رەﺳــﻮڵ ھﻣﺎن راﺳﮑﯚﻟﯿﻨﯿﮑﯚﻓﯽ ﺋﻓﻐﺎﻧﯿﯿ .ھﯚﮐﺎری ﺋم ﺗﺎواﻧ ﺑ ﭘﻠی ﯾﮐم ﺑﯚ ﮐﺮﯽ ﻣﺎڵ ﺑﻮو و ﺋوی ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﺑھﯚی ﻋﺷﻖ ﺑﯚ ﺳــﯚﻓﯿﺎی ﺟﻮاﻧﭽﺎک ﺑﻮو ”ﻟﺑر ﺋــوەی ﺧﺎﺗﻮوﻧــ ﭘﯿﺮەﮐ ھﯚﮐﺎر ﺑﻮو ﺑﯚ ﻧﮔﯾﺸﺘﻨﯽ ﺑ ﺳﯚﻓﯿﺎ“ وای ﮐــﺮد ﺋو ﮔﻧﺠــ ورﯾﺎﯾ ﮐ ﮐﺎرﻣﻧــﺪی ﮐﺘﺒﺨﺎﻧــی زاﻧﮑﯚی ﮐﺎﺑﻮل ﺑﻮو دەﺳــﺖ ﺑﯚ ﮐﻮﺷــﺘﻨﯽ ﭘﯿﺮﮋﻧﮐــ ﺑﺒــﺎت .دواﺗــﺮ ﺋﺎزاری وﯾﮋدان و ﺗﺮس ﻟ ﺷﺎﯾﺗﺤﺎﮏ ﮐ ﺗﺎ ﺋﺴﺘش زﯾﻨﺪوو ﺑﻮو دەﺑﺘ ھﯚﮐﺎر ﺑﯚ ﺋوەی ﺧﯚ ﺑﺪاﺗ دەﺳﺘوە و دان ﺑ ھﻣﻮو ﺷﺘﮑﺪا ﺑﻨﺖ. ﻟــم ﻣوداﯾــدا ھﻧﺪــﮏ ﻟــ ﺑﯿﺮەوەرﯾﯿﮐﺎﻧﯽ ﻧــﺎو دەﻓﺘرەﮐی ﺑدەﺳﺖ دەﮔﺎت :رەﺳﻮڵ ﻟ ﺳﺎﯽ ١٩٨٦ﺗﺎ ١٩٦٩ﻟ رووﺳــﯿﺎ ﯾﺎﺳﺎی ﺧﻮﻨــﺪوە و ﺋــﺎﮔﺎداری ﺋدەﺑﯿﺎﺗﯽ رووﺳﯿﯿ .ﭘﺎش ھﺮﺷﯽ ﺳﯚﭬﯿﯿت
ﺑﯚﺳر ﺋﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻟ ﺳﺎﯽ ١٩٧٨ ﺑﺎوﮐــﯽ دەﺑــﺖ ﺑ ﮐﯚﻣﯚﻧﯿﺴــﺖ ﺑــم ﺑﯚﺧﯚی ﺑوای ﺑــ ﻣراﻣﯽ ﮐﯚﻣﯚﻧﯿﺴﺘﯽ ﻧﺎﺑﺖ. ھر ﺑﯚﯾ ﮐﺎرﺑدەﺳﺘﺎﻧﯽ ﺣﮑﻮوﻣت ﺑھــﯚی ﮐﻮﺷــﺘﻨﯽ ژﻧــ ﭘﯿﺮەﮐ دەﯾﺨﻧ ژﺮ ﻟﮑﯚﯿﻨوە .رەﺳــﻮڵ ھر زوو ھﺳــﺖ ﺑــوە دەﮐﺎ ﮐ ﺋﻧﺪام ﺑﻮون ﻟ ﺣﺰﺑﯽ ﮐﯚﻣﯚﻧﯿﺴﺖ ﺑــ ﻣﺎﻧــﺎی وەرﮔڕان ﻟــ دﯾﻨ و ﺗﺎواﻧﮐی ﻟ دﯾﺪی ﯾﺎﺳﺎوە ﻗﻮرﺳﺘﺮ دەﺑﺖ ﻟ ﺗﺎواﻧﯽ ﮐﻮﺷــﺘﻦ“.ھﻣﻮو ﺷــﺘﮏ ﻟﺳــر ﺑﻨﻣــﺎی ﻓﻘ و ﺷــرﯾﻌت وەﺳﺘﺎوە“ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕی داد ﺋــوە وەک داﻧﭙﺪاﻧﺎﻧــﮏ ﺗﯚﻣﺎر دەﮐﺎت .ھﯿﭻ ﺋﺎﺳوارﮏ ﻟ ﺗﺎواﻧﺒﺎری رەﺳــﻮڵ ﺑردەﺳﺖ ﻧﯿﯿ” ﺗرﻣﮐ دﯾــﺎر ﻧﻣﺎوە“ ﻟ دﯾــﺪی دادﮔوە ﺗﺎواﻧﯽ دزﮑﯽ زﯾﻨﺎﮐر زﯾﺎﺗﺮە ﻟ ھﯽ ﺑﮑﻮژﮏ. ﺋــوە ﺳــرەﺗﺎی راﺳــﺘﻗﯿﻨی ﮐﺘﺒﮐــی ”ﻋﺗﯿﻖ رەﺣﯿﻤﯽ“ﯾ: ﺗﺎواﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ،ﺳﺰای زﯾﺎﺗﺮ .ﺗﺎوان ﭼﯿﯿ ﻟ ﺋﺎﯾﻨﮑــﺪا ﮐ ﺑ ﮔﻮﺗی ﻋﺗﯿﻖ ”ﮔﻮﻧﺎھﯽ راﺳﺘﻗﯿﻨ ﻧﺎﻧﺎﺳﺖ ،ﺗﺎواﻧﯽ راﺳﺘﻗﯿﻨش ﻧﺎﻧﺎﺳﺖ“ .ﺋو ژﯾﺎﻧ ﭼﯿﯿ ﮐ ﺑزەﯾﯽ و ﻟﺒﻮردەﯾﯽ ﺗﺪا ﺑدی ﻧﺎﮐﺮﺖ .ﺑﮕەوەی ﮐﺘﺒﮐ دە” :ﺳــرەﺗﺎ ﺑﯚ ﺧﯚﮐﻮژی دەﺑ ﺑوا ﺑ ژﯾﺎن ﺑﮫﻨﺖ و ﺑھﺎی ﭘ ﺑﺪرﺖ .دەﺑ ﻣرگ ﺷــﺎﯾﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ﺑﺖ .ﻟﺮە ،ﻟم وﺗدا ،ﺋﻣۆ ژﯾﺎن و ﺧﯚﮐﻮژی ھﯿﭻ ﺑﺎﯾﺧﮑﯿﺎن ﻧﯿﯿ.
ﺋــم ﮔاﻧوەﯾــ ﻟﻧــﺎو زەﯾﻦ دا وەک ﺗﺎﮐ ﮐس ﻟﮔــڵ ﭘﺎواﻧﯽ ﭼﯿﺮۆﮐﮐی دەﮐوﺘ ﻗﺴ ﮐﺮدن. ﭘﺎواﻧــﮏ ﮐــ ﻟ ژﺮ ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯽ ﭘﺷﯿﻤﺎﻧﯿﺪا ﺑﺪەﻧﮕﯽ ھﺒﮋاردووە. ﻟﺮەدا ﺑﻮاری ﺗوﺳﺎوی ﭼﯿﺮۆﮐﮐ ﺷﺎردراوەﺗوە و ﻟﮔڵ ﭼﻮوﻧ ﭘﺶ ﻧﮫﻨﯿﯿﮐﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟــ ﺟﺎران زﯾﺎد دەﮐن. ”ﮐﯚی ﺋو ﺷﺘﺎﻧی دەﯾﺎﻧﮑم ﺑﯚ ﺑﺮاﮐﻣ“ ﻟواﻧﯾ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿک ﻟﻧﻮان رەﺳﻮڵ و ﺑﺮاﮐــی ﻋﺗﯿــﻖ رەﺣﯿﻤــﯽ دا ھﺑﺖ .ﺑﺮای ﻋﺗﯿﻖ ﯾﺶ ﻟ ﺳﺎﯽ ١٩٨٦ﺗﺎ ١٩٨٩ﻟ رووﺳــﯿﺎ دەرﺳﯽ ﺧﻮﻨﺪووە و ﺑﻮوە ﺑ ﮐﯚﻣﯚﻧﯿﺴــﺖ و ﻟ ﺳــروﺑﻧﺪی ﺑﻮوﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﺳﯚﭬﯿت ﻟ ﺋﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ھﺎوﮐﺎری ﺷــﺎی دەﮐﺮد .ﻟ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪا ﺳــﺎﯽ ١٩٩٠دەﻣﺮﺖ و ﭘﺎش ﺋوە ﻋﺗﯿﻖ رەﺣﯿﻤﯽ ﺋﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟ دەھﺖ و ﺑرەو ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن دەڕوات و ﻟوﻮە دەﭼﺘ ﻓرەﻧﺴﺎ و ﻟ ﺳﺎﯽ ١٩٨٥ ەوە ﻟوێ دەﮔﯿﺮﺳــﺘوە .ﻋﺗﯿﻖ ٢٠٠٢دا ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﯚ ﺗﻧﮫﺎ ﻟــ ﺳــﺎﯽ ٢٠٠٢دا ﯾﮐﻣﺠــﺎر ﭘــﺎش ﮐــﯚچ ﮐﺮدﻧﯽ زﺪی ﺧﯚی ﺑﺒﯿﻨﺘوە ﺑﯚﯾ دە: ”ھﻣﻮو ﺋو ﺷــﺘﺎﻧی دەﯾﺎﻧﮑم ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨوەی ﺑﺮاﮐﻣ .“ﺋم رۆﻣﺎﻧ ﻧﻮﯿ دەﮐﺮێ ھﻤﺎﯾﮐﯽ ﺑﺎش ﺑﺖ ﻟ ﺑﻨﻣﺎﯾﮐﯽ ﺑﺎش و ﺳرﮐوﺗﻮو . دەﺷــ ﺋو ﮐﺘﺒ ھﻤﺎﯾک ﺑﺖ
ﻟــ دادﭘروەری وﺗﮏ ﮐ ﺑ ڕای ﻋﺗﯿﻖرەﺣﯿﻤﯽﻟﮐﯚﻣﯚﻧﯿﺴﺘﮐﺎﻧوە ﺑﮕﺮە ﺗــﺎ ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪﯾــﻦ و ﺗﺎﺑﺎن ﭼﺎوﯾﺎن دەﻧﻮوﻗﻨﻦ و ﺑ ﺗﻧﯿﺸــﺖ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﺗﺎوان و ﮐﺎرەﺳﺎﺗﮐﺎﻧﺪا ﺗﺪەﭘڕﯾﻦ” :ﻟ ﻣﮋووی ﺧﻮﻨﺎوی ﺋم وﺗدا ھﯿﭻ ﮐﺳﮏ ھﺳﺖ ﺑ ﮔﻮﻧﺎه و ﺗﺎواﻧﺒﺎرﺑﻮون ﻧﺎﮐﺎت“. رۆﻣﺎﻧﮑﯽ دوو ﻻﯾﻧ ﻟــ راﺳــﺘﯿﺪا ”ﻧﻓــﺮەت ﻟــ دۆﺳﺘﯚﯾﭭﺴــﻜﯽ“ رۆﻣﺎﻧﮑــﯽ دوو ﻻﯾﻧﯾ ﺳرەڕای ﺋوەی ﮐﺘﺒﮑﯽ ﺑﺎﺷــ ﻟﺳــر ﺗﺎوان و ﮐﺎرەﺳﺎت. ﮐﺎﺗــﮏ ﻗﺴــم ﻟﮔــڵ رەﺣﯿﻤﯽ دەﮐــﺮد ﺋو رﺳــﺘﯾی ﮔاﯾوە: ”ھﺳﺖ ﮐﺮدن ﺑ ﺗﺎوان دەﺑﺘــ ھــﯚی دوو ﺟﯚر ﺧﺳﺎرﻧﺎﺳﯽ رۆﺣﯽ :ﺋﺎﯚزی رۆﺣﯽ ﺑﯚ ﺋو ﮐﺳﺎﻧی ﮔﯿﺮۆدەی ﺑﻮوﻧ و ﺗﮑﭽﻮوﻧﯽ دەرووﻧﯽ ﻟڕادە ﺑدەر ﺑﯚ ﺋو ﮐﺳﺎﻧی داﻧﯿﺎن ﭘﺪا ﻧﻧﺎوە“. رۆﻣﺎﻧــﯽ ”ﺳــﻧﮕﯽ ﺳــﺑﻮر“ ی رەﺣﯿﻤــﯽ ،ﺷــﯽ ﮐﺮدﻧوەﯾﮐــ ﻟﺳر ﺋﺎﯚزی ﺋﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دەﮐﺮێ ﺷژاﻧﮑﯽ رۆﺣﯽ ﺑﺖ ،ﻟ ﮐﺎﺗﮑﺪا ”ﻧﻓﺮەت ﻟ دۆﺳﺘﯚﯾﭭﺴﻜﯽ“ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺗﮑﭽﻮوﻧﯽ ﻟڕادە ﺑدەری دەرووﻧﯽ ﭘﺎواﻧﮐی دەﮐﺎت. ﺋم ﮐﺘﺒ ﺑ زﻣﺎﻧﯽ ﻓرەﻧﺴــﯽ ﻧﻮوﺳــﺮاوە .رۆﻣﺎﻧﮑــ ﻟ ﭼﻧﺪ ﺗﻮﯽ ﻧﺎﺳــﮏ ﭘﮑﮫﺎﺗﻮوە و ھر
ﺗﯚﯾﮐﯿﺸﯽ دەﻣﺎﻣﮑ ﺟﯿﺎوازەﮐﺎﻧﯽ ﻧﺎو رۆﻣﺎﻧﮐ ﺋﺎﺷﮑﺮا دەﮐﺎت. ﻟ ﺳــرەﺗﺎدا رەﺳــﻮڵ ﺗــواو ﺑ راﺳــﮑﻠﯿﻨﯿﮑﯚف ،ﭘﺎواﻧﯽ ﮐﺘﺒﯽ دۆﺳﺘﯚﯾﭭﺴــﻜﯽ دەﭼﺖ .ﭘﺎﺷــﺎن ھﺳــﺖ دەﮐی ﮐ ﺋوە ژۆزﻔﯽ ﭘﺎواﻧﮐی ﮐﺎﻓﮑﺎﯾ
ﻟ ﻟــو دوو دادﭘروەرﯾﯿی ﮐ ﺑﺎﺳــﻤﺎن ﻟﻮە ﮐﺮد ﺗﺪەﭘڕێ. ﻟﮐﯚﺗﺎﯾﯿﺪا دەﺑﯿﻨﯿﻦ رەﺳﻮڵ ھر وەک ﻣﯚرﺳــﯚ ﻟ” ﺑﮕﺎﻧ“ﮐی ﮐﺎﻓﮑﺎدا دەردەﮐوﺖ .ﺳرەڕای ﺋوھﻣﯚ وﮑﭽﻮوﻧ ﮐﺳﺎﯾﺗﯿﯿﺎﻧ ”ژاﮐﯽ ﺧﻮراﻓﯾﯽ“ دﯾﺪرۆﺷــﯽ ﭘﻮە زﯾﺎد دەﺑﺖ ﺑﯚ ﺋوەی دەﺳﺘﯽ ﮔەوە وا ﺑﺖ ﺑﯚ ﺗوس ھﺎوﯾﺸﺘﻦ.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
٢٢٠١٣/٧/٣ ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ١٣/٧ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎزاد ﺑرزﻧﺠﯽ:
راﻣﯿﻦ ﺟھﺎﻧﺒﮔﻠﻮو ٢-٢
وەرﮔان داھﻨﺎﻧوەی دەﻗ ﻟ زﻣﺎﻧﯽ دووەم دا
ﺋﺎﮔﻮرا
ﻧوەی ﻧﻮﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﺋﺮاﻧﯽ
دﯾﻤﺎﻧ :ﺳح ﺣﺳن ﭘﺎوان ﺋﺎزاد ﺑرزﻧﺠﯽ ﯾﮐﮑ ﻟو وەرﮔاﻧ ﮐ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﯿﺗﯽ ﮐﯚﻣﮏ ﺑرھﻣﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟ ﺑﻮارە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﮐﺎﻧﯽ ﺋدەب و ﻓﮑﺮ و ﻓﻟﺴﻓ ،ﻟ زﻣﺎﻧﮐﺎﻧﯽ ﻋرەﺑﯽ ،ﻓﺎرﺳﯽ،ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی وەر ﺑﮕﺘوە ﺑﯚ ﺳر زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻮردی .دواﯾﻦ ﺑرھﻣﯽ رۆﻣﺎﻧﮑﯽ ﻧﻮوﺳری ﺋﻓﻐﺎﻧﯽ ﻋﺗﯿﻘﯽ رەﺣﯿﻤﯽ ﺑﻮو ﺑﻧﺎوی "ﺧﺎك و ﺧﯚﻣﺶ" ،ھروەھﺎ ﮐﺘﺒﮑﯽ ﺑﺎﮔﻮان ﺷﺮی راﺟﻨﯿﺶ ﺋﯚﺷﯚ ﺑ ﻧﺎوی "ﻧﮫﻨﯿﯿﮐﺎﻧﯽ ژﯾﺎن" ﮐ ﯾﮐﮑ ﻟ وەرﮔاﻧ دەﮔﻤﻧﮐﺎن ،ﺟﮕ ﻟوەی وەرﮔاﻧﯽ ﮐﯚﻣﮏ ﺷﺎﮐﺎری ھﻮﻧری و ﺋدەﺑﯽ و ﻓﻟﺴﻓﯽ ﭘﺸﮑش ﺑﺧﻮﻨران ﮐﺮدووە ،ﻟواﻧ رۆﻣﺎﻧﮑﯽ ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺣﻮﺳﻨﯽ ﺑﻧﺎوی "ھزاران ﺧﯚری ﮔﺷﺎوە" و ﮐﺘﺒﯽ "ﻣﺮۆﭬﯽ ﯾﺎﺧﯽ" ﺋﻟﺒﺮت ﮐﺎﻣﯚ و ﭼﻧﺪ ﺑرھﻣﮑﯽ ﺗﺮی ﻓﻟﺴﻓﯽ و ﻓﮑﺮی ھﻨﺎوەﺗ ﺳر زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻮردی. ﺋﺎﯾــﺎ وەرﮔــ دەﺗﻮاﻧــ ﺧﯚی ﻟ ﻗرەی ھﻣﻮو ﺷــﻮە ﭼﺎﻻﮐﯿﯿﮐﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑﺪات، دەﮐــﺮێ ﺑﺘﻮاﻧﯽ ﻟﯾــک ﮐﺎﺗﺪا رۆﻣــﺎن ،ﺷــﯿﻌﺮ ،ﻓﻟﺳــﻔ و ﮐﯚﻣﻨﺎﺳــﯽ و دەرووﻧﻨﺎﺳــﯽ وەرﺑﮕــێ و ﻟــ ھﻣــﻮو ﺑﻮارەﮐﺎﻧﯿﺸﺪا دەﺳﺘەﻧﮕﯿﻦ ﺑﺖ؟ وەم :ﺋــوە ﮐوﺗﻮوەﺗ ﺳــر ﺋﺎﺳــﺘﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﻣﻋﺮﯾﻔﯽ ﺋــو وەرﮔە ،رەﻧﮕــ وەرﮔ ھﺑﺖ ﺑﺘﻮاﻧ ﻟ ﭼﻧﺪ ﺑﻮارﮑﺪا ﺷــﺘﯽ ﺑﺎش ﺋﻧﺠﺎم ﺑــﺪات ،ﻟ ﺑﻮاری ﺋدەﺑﺪا ،ﻟﺑﻮاری ھﻮﻧردا، ﻟ ﺑــﻮاری ﻓﻟﺴــﻓدا ،ﺑم ﻟواﻧﺷــ وەرﮔی وا ھﺑﺖ ﺑﺘﻮاﻧ ﺗﻧﯿﺎ ﻟ ﺑﻮاری ﺋدەﺑﺪا ﮐﺎر ﺑﮑﺎت ﻧک ﻟ ﺑﻮارەﮐﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﯾﺎن ﺗﻧﯿﺎ ﺑﺘﻮاﻧ ﻟ ﺑﻮاری زاﻧﺴﺘﺪا ﮐﺎر ﺑﮑﺎت و ﻧﺗﻮاﻧ دەﻗﮑﯽ ﺋدەﺑﯽ وەرﺑﮕﺖ ،ﻟﺑرﺋوە ﭘﻤﻮاﯾ ﺋــوە ﭘﻮەﻧﺪی ﺑ ﭘﺎﺷــﺨﺎﻧﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﺋــو وەرﮔەوە ھﯾ و ھروەھــﺎ ﭘﻮەﻧﺪی ﺑ رادەی ﻣﻮﻣﺎرەﺳــ ﮐﺮدﻧﯽ ھﯾ ﻟــ ﺑــﻮاری وەرﮔــان ،ﺑم ﺑﺷﻮەﯾﮐﯽ ﮔﺸــﺘﯽ وەرﮔ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﭘل ﺑﯚ ھﻣﻮو ﺑﻮارەﮐﺎن ﺑﮫﺎوێ ﻟﺑر ﺋوەی وەرﮔﮑﯽ ﺋدەﺑﯽ ﻗﻮرﺳــ ﺑﺘﻮاﻧ ﮐﺘﺒﮏ ﻟ ﺑﻮاری ﮐﯿﻤﯿــﺎدا وەرﺑﮕێ، ﯾﺎن وەرﮔﮑــﯽ ﺑﻮاری ﻣﮋوو ﺋﺳــﺘﻣ ﺑﺘﻮاﻧــ ﮐﺘﺒﮏ ﻟ ﺑﻮاری ﺟﻮاﻧﯿﻨﺎﺳﯽ و ﻓﻟﺴﻓی ﺟﻮاﻧﯿﻨﺎﺳــﯿﺪا وەرﺑﮕــێ ﯾﺎن ﮐﺘﺒﮏ دەرﺑﺎرەی ھﻮﻧری ﺷﺎﻧﯚ ﯾﺎن ھﻮﻧری رۆﻣﺎن وەرﺑﮕێ. ﻣﺎﻧﺎی واﯾ وەرﮔ دەﺗﻮاﻧ ﻟــو ﺑﻮاراﻧــدا ﺳــرﮐوﺗﻮو ﺑﺖ ﮐ ﻧﺎوەڕۆﮐــﯽ ﺑﺎﺑﺗﮐﺎن ﻟﯾﮐﺘﺮﯾﯿوە ﻧﺰﯾﮑﻦ؟ وەم :ﺑڕای ﻣــﻦ وەرﮔﮑﯽ ﺑﺎش ﻟ ﺑــﻮاری ﺋدەﺑﺪا رەﻧﮕ ﺑﺘﻮاﻧــ ﭼﯿﺮۆﮐﮏ ﯾﺎن رۆﻣﺎﻧﮏ ﯾﺎن ﺷــﺎﻧﯚﻧﺎﻣﯾک ﯾﺎن ﮐﺘﺒﮏ دەرﺑــﺎرەی رەﺧﻨــی ﺋدەﺑﯽ وەرﺑﮕێ ،ﺑــم رەﻧﮕ ﺑﯚی ﻗﻮرس ﺑﺖ ﮐﺘﺒﮑﯽ زاﻧﺴــﺘﯽ ﺋﺳﺘﺮەﻧﺎﺳــﯽ ﺑﯚ زﻣﺎﻧﮑﯽ ﺗﺮ وەرﺑﮕێ ،واﺗ وەرﮔاﻧﯽ ﺋو ھﻮﻧراﻧی ﻟ ﯾﮐﺘﺮەوە ﻧﺰﯾﮑﻦ ﺑﯚ ﺋو ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮە ،ھروەک ﺋﺎﻣﺎژەم ﭘﺪا ،ﺋوەش ﺑﻧﺪە ﺑﺋﺎﺳــﺘﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﻣﻋﺮﯾﻔﯽ ﮐﺳﯽ وەرﮔەوە. ﺋو ﺑرھﻣ ﻓﻟﺴــﻓﯿﯿﺎﻧ ﮐﺎرت ﻟﺳــر ﮐــﺮدوون ﺑﯚ ﺗﯚ ﺋﺎﺳــﺎﻧﺘﺮ ﺑﻮوە ﯾــﺎن وەرﮔاﻧ ﺋدەﺑﯿﯿﮐﺎﻧﺖ؟ وەم :ﻟﺑــر ﺋــوەی ھــر ﻟــ ﺳــرەﺗﺎی دەﺳــﭙﮑﺮدﻧﻢ ﺑﺧﻮﻨﺪﻧــوە ﻟــ ﺳــرەﺗﺎی ﻻوﯾﻢ ﺣزم ﻟ ﺑﻮاری ﻓﻟﺴﻓ
ھﺑــﻮوە ،رەﻧﮕــ ﺋــوە وای ﮐﺮدﺑﺖ ﺧﻮﻟﯿﯿــﺎی وەرﮔاﻧﯽ ﮐﺎری ﻓﻟﺴــﻓﯽ ﺑﻮوﺑﻢ ،ﺑم ﺑــ ﮔﻮﻣﺎن ﺑــ ﺗﻧﯿــﺎ ﺧﻮﻟﯿﺎ ﺑــس ﻧﯿﯿــ ،ھﻧــﺪێ ﮐﺎری ﻓﻟﺴﻓﯽ ھﯾ ﭘﻢ ﺧﯚش ﺑﻮوە و ﺋﺴــﺘش ھﻧﺪێ ﮐﺎر ھﯾ ﭘﻢ ﺧﯚﺷــ ،ﮔر ﺑﻮار ھﺑ و ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺧﯚﻣﯿﺎﻧﯽ ﻟﻗرە دەدەم و وەرﯾﺎن دەﮔم ﺑﯚ ﺳــر زﻣﺎﻧﯽ ﮐــﻮردی ،ﺑم ﮐﺎرﮐــﺮدن ﻟ ﺑﻮاری ﻓﻟﺴــﻓ و وەرﮔاﻧﯽ ﺑرھﻣﯽ ﻓﻟﺴﻓﯽ ﺧﺎﯽ ﻧﯿﯿ ﻟ ﮐﺸ و ﮔﺮﻓﺖ ،ﻟﺑر ﺋوەی ﺑﻮاری ﻓﻟﺴﻓ ﺑﻮارﮑﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿ ،ھر ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ وەرﮔاﻧﯽ ﮐﺎرﮑﯽ ﻓﻟﺴﻓﯽ ﻓﯾﻠﺳﻮﻓﮏ ﺑﯚ ﮐﺳــﯽ وەرﮔ دوو ﺋرﮐ، ﯾﮐم دەﺑ ﮐﺳﯽ وەرﮔ ھم ﺷــﺎرەزا ﺑﺖ ﻟ ﮐﺎری ﻓﻟﺴﻓ و ھــم ﮐﺎرە ﻓﻟﺴــﻓﯿﯿﮐﺎﻧﯽ ﺋو ﻓﯾﻠﺳﻮﻓی ﺧﻮﻨﺪﺑﺘوە و ﺋﺎﺷــﻨﺎ ﺑﺖ ﺑــ ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨﯽ ﻓﻟﺴــﻓﯽ ﺋو ﻓﯾﻠﺳــﻮوﻓ، ھروەھﺎ ﺋﺎﺷــﻨﺎﺑﺖ ﺑو زاراوە ﻓﻟﺴﻓﯿﯿﺎﻧی ﺋو ﻓﯾﻠﺳﻮوﻓ ﺑﮐﺎرﯾــﺎن دﻨــﺖ ،ﻟ ھﻧﺪێ ﮐﺎﺗﺪا دەﺷ ﻣﺎﻧﺎﯾﺎن زۆر ﺟﯿﺎواز ﺑﺖ ﻟو زاراوە ﻓﻟﺴــﻓﯿﯿﺎﻧی ﻓﯾﻠﺳــﻮوﻓﮑﯽ ﺗــﺮ ﺑﮐﺎرﯾﺎن دەھﻨــ ،ﺋواﻧــ ھﻧﺪــﮏ ﮐﺸــن ﻟــ ﺑــﻮاری ﮐﺎری
وە ھروەھﺎ ﻟ ﺑﻮاری ﻓﻟﺴﻓدا ھﻧﺪﮏ ﮐﺎر و ﺑﺎﺑﺗﯽ ﻓﻟﺴﻓﯿﻢ وەرﮔــ اوە ،راﺳــﺘ ﮔر ﺧﯚم ﺑــﯚ ﺑﻮارﮏ ﻟــو ﺑﻮاراﻧ ﺗرﺧﺎن ﺑﮑﺮداﯾ ﻟواﻧﺑﻮو ﺑﻤﺘﻮاﻧﺎﯾ زﯾﺎﺗﺮ ﺑرھــم وەﺑرﺑﻨﻢ ھــر ﻟو ﺑﻮارە ،ھﻧﺪی ﺟﺎر ﺧﯚﺷــﻢ ﭘﻢ ﺧﯚﺷــ ﺧﯚم ﻟ ﻗرەی ھﻧﺪێ ﺑﻮاری ﺟﯿﺎواز ﺟﯿﺎواز ﺑﺪەم وەﮐﻮو ﺧﻮﻟﯿﺎﯾک وەﮐﻮ ﻋﺷــﻘﮏ ،واﺗ ﻣﻦ وەک ﺋرﮐﮏ ﮐﺎری وەرﮔاﻧﻢ ھﻨﺑﮋاردووە ﺑﮑﻮ ﻋﺷﻘﮑ ﻟﮔــﻢ دەژی ،ﺟﯿــﺎ ﻟﻣ ﻓﺮە ﺑﻮاری وەرﮔاﻧﯿــﺶ ھﻮﻧرە و ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻓﺮە زاﻧﯿﺎری ھﯾ. ﺋﺎﯾــﺎ وەرﮔــان ﺑ ﮔﺮوپ، ﺑﺗﺎﯾﺒت ﺑﯚ ﭘــۆژەی ﮔورەی وەک ﻣﮋووی ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﺎرﮑﯽ ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮ ﻧﯿﯿ ،ﺗﺎ ﯾﺳﺘﺎ ھوﺖ ﺑﯚ ﺋو ﮐﺎرە داوە؟ وەم :ﺋﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﺋو ﭘﺮۆژەﯾ ﺑــ ﺗﻧﯿــﺎ ﺗﻣﻧﮑــﯽ دەوێ، ﺋﮔــر وەرﮔــﮏ ١٠ﺗــﺎ ١٥ ﺳﺎﯽ ﺗﻣﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋو ﮐﺎرە ﺗرﺧﺎن ﺑﮑﺎت ﺋﯿﻨﺠــﺎ دەﺗﻮاﻧ ﺗواوی ﺑﮑﺎت ،ﺑــم ﮔر ﺋو ﭘﺮۆژەﯾ ﺑ ﮔﺮوپ ﺑﮑﺮﺖ رەﻧﮕ ﺳــرﮐوﺗﻮوﺗﺮ ﺑﺖ ﺑﻣرﺟﮏ ﺋو ﮔﺮوﭘ ﮔﺮوﭘﮑﯽ ﺷﺎرەزا ﺑﻦ و وەرﮔی راﺳﺘﻗﯿﻨ و ﺟﺪی ﺑﻦ و ﺟﯚرﮏ ﻟ ھﺎوﺋﺎھﻧﮕﯽ ﻟ ﻧﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ھﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﮑ ﮐﺎری
ھرﮔﯿﺰ ﻟو ﺑواﯾدا ﻧﯿﻢ ھﯿﭻ وەرﮔﮏ ﺑﮕﺎﺗ ﺋو ﺋﺎﺳﺘ ﮐ ﺋﯿﺘﺮ ﺋوﭘڕی ﮐﺎﻣﯽ ﺑﺖ وەرﮔاﻧﯽ ﻓﻟﺴــﻓﯿﺪا دﻨﺘ رﮕﺎی وەرﮔ ،ﺟﯿﺎ ﻟﻣ ﮐﺎری ﺋدەﺑﯿــﺶ ﮐﺸــ و ﮔﺮﻓﺘــﯽ ﺧﯚی ھﯾ ،ﺑم ﻣﻦ ﭘﻢ واﯾ وەرﮔاﻧﯽ ﻓﻟﺴــﻓﯽ ﻗﻮرﺳﺘﺮە ﻟــ وەرﮔاﻧــﯽ رۆﻣﺎﻧﮏ ﯾﺎن ﺑرھﻣﮑﯽ ﺋدەﺑﯽ. ﺑﯚﭼــﯽ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﺧﯚت ﺑﯚ ﯾک ﺑﻮار ﻟــ وەرﮔان ﺗرﺧﺎن ﻧﮐﺮدووە ﺑﯚ ﺋوەی ﻟم ﺑﻮارەدا ﮐﯚﻣﮏ ﭘۆژەی ﮔورە ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەﯾﺖ؟ وەم :ﻟراﺳﺘﯿﺪا ھر ﻟﺳرەﺗﺎوە ﻟﺑرﺋوەی ﺑﺎﯾﺧﺪاﻧﻢ ﻓﺮەﻻﯾن ﺑﻮوە ،ﻓﺮە رەھﻧﺪﯾﯿک ھﺑﻮوە ﻟ ﺑﺎﯾﺧﺪاﻧﻤﺪا ﺑرۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻟﺑر ﺋوە ﻧﻣﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺗﻧﯿﺎ ﻟﺳر ﯾک ﻻﯾن و ﯾک ﺑﻮار ﺑﻮوەﺳﺘﻢ ھر ﺑﯚﯾ ﻟﺑﻮاری ﺷﺎﻧﯚدا ھﻧﺪێ ﮐﺎرم ﺋﻧﺠﺎم داوە ،وەک ﺋﺎﻣﺎدەﮐﺮدن و وەرﮔان ﻟ ﺑﻮاری رۆﻣﺎﻧﺪا و ﻟ ﺑﻮاری ﮐﻮرﺗ ﭼﯿﺮۆﮐﺪا ﻟ ﺑﻮاری ﺷﯿﻌﺮدا ھﻧﺪێ ﺟﺎرﯾﺶ ﺧﯚم ﻟ ﻗرەی رەﺧﻨــی ﺋدەﺑﯽ داوە،
ﮔﺮوﭘﯿــﺶ ﮐﺎرﮑــﯽ ﺑ ﮔﺮﻓﺖ ﻧﯿﯿ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﺋﻤ دەﺳﺘﻤﺎن داﯾ ﭘﺮۆژەی وەرﮔاﻧﯽ ﻣﮋووی ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿﺗﯽ"وﯾﻞ دۆراﻧﺖ"، ﺗﻧﺎﻧــت ﺑرﮔﮑﯿﺸــﻤﺎن ﻟ ﭼﺎپ ﮐﺮد ﮐ زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺸــﮐﯽ و ھﻧﺪﮏ ﭘﻨﺎﺳــ ﺑــﻮو ،ﺑم ﮐﺎﺗــﮏ وﯾﺴــﺘﻤﺎن ﮔﺮوﭘﮐــ ﻓــﺮاوان ﺑﮑﯾــﻦ ،ﮔﺮﻓــﺖ و ﮐﺸــی ﺑﯚ ھﺎﺗ ﭘﺸوە ،ﺋو زﻣﺎﻧی وەرﮔــەﮐﺎن ﺑﮐﺎرﯾﺎن دەھﻨــﺎ ﻟــ وەرﮔﮑــوە ﺑﯚ وەرﮔﮑﯽ ﺗﺮ دەﮔﯚڕا ،ﭘﻮﯾﺴﺘ ﯾک زﻣﺎن و ﯾک دەﺳــﺖ ﺑﺖ، ھروەھﺎ ﺋﺎﺳــﺘﯽ وەرﮔاﻧﮐ ﻟــ وەرﮔﮑوە ﺑــﯚ ﯾﮐﮑﯽ ﺗﺮ دەﮔﯚڕا ،ﻟﺑــر ﺋوە ﺟﯚرﮏ ﺟﯿــﺎوازی دروﺳــﺖ دەﺑﻮو ﻟ زﻣﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﺑﮐﺎرھﻨﺎﻧﯽ زاراوەﮐﺎن و ﺋوەش ﮐﺎرﮑﯽ زۆری دەوێ، ﺋﮔﯿﻨــﺎ ﮔر ﺋــو رﮑﮑوﺗﻦ و ھﺎوﺋﺎھﻧﮕﯿﯿــ ھﺑﺖ ﻟﻧﻮان وەرﮔەﮐﺎﻧﺪا ،ﻣﻦ ﭘﻤﻮاﯾ ﮐﺎری ﺑﮔﺮوپ دەﺗﻮاﻧ ﺷﺎﮐﺎری ﮔورە
ﺑﺨﻮﻘﻨﺖ. ﺋــو ﮐﺎراﻧــی ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﮐﺮدووﺗﻦ ﮐﺎﻣﯿــﺎن ﺑﻻی ﺗﯚوە ﻟ ھﻣﻮوﯾﺎن ﺳرﮐوﺗﻮوﺗﺮە ﯾﺎن ﺑ ﺷــﻮەﯾﮐﯽ ﺗﺮ ﮐﺎﻣﯿﺎﻧﺖ ﻟ ھﻣﻮان ﺧﯚﺷﺘﺮ دەوﺖ؟ وەم :ﺑﯚ وەﻣﯽ ﺋم ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ﺧﻮﻨر ﺳﻧﮕﯽ ﻣﺣﮐ و ﺋو ﺑﯾﺎردەرە ،ﺑم وای دەﺑﯿﻨﻢ ﮐ رۆﻣﺎﻧﮑــﯽ وەک )ﭼــﺎوەﮐﺎن(ی ﺑﻮزورﮔﯽ ﻋﻟوی ﮐ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ھﺷــﺖ ﺟﺎر ﭼﺎپ ﮐﺮاوەﺗوە، دﯾــﺎرە ﺧﻮﻨــری زۆر ﺑﻮوە و ﺧﮑﯿﺶ ھن ﮐــ ﻗﺎﯾﻠﻦ ﺑو زﻣﺎﻧــی ﭘﯽ وەرﮔــاوە ﯾﺎن ﺋو زﻣﺎﻧی ﮐﺎرەﮐی ﭘ ﮐﺮاوە ﺑﮐــﻮردی ،ﺑم ﺋــوە ﻧﺎﮐﺎﺗ ﺋــوەی ﮐ ﻣــﻦ ﻻی ﺧﯚم ﺋو ﮐﺎرە ﺑﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎری ﺧﯚم ﺑﺰاﻧﻢ ﯾﺎن ﺑ ﺧﯚﺷوﯾﺴــﺘﯿﺮﯾﻦ ﮐﺎری ﺧﯚﻣﯽ ﺋژﻣﺎر ﺑﮑم ،ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﻣﻦ ﮐﺎرەﮐﺎﻧﯽ ﺧﯚم ھر ھﻣﻮوی وەﮐﻮو ﯾک ﺧﯚش دەوێ ،ﺑم دﯾﺴــﺎن ﺋــوەش دەﮐوﺘــ ﺳــر زەوق و ﭼــﮋ و ﻣﯾﻞ و ﮔﺮﻧﮕﯿﭙﺪاﻧﯽ ﺧﻮﻨــر ﮐ ﺋم ﮐﺎرە ﻟ ﮐﺎرﮑﯽ ﺗﺮ ﭘﺳــﻧﺪﺗﺮ دەﮐﺎت ﻟ ﻧﺎو ﮐﺎرەﮐﺎﻧﻤﺪا. وەرﮔــ دەﺗﻮاﻧــ ﺑﮕﺎﺗــ ﻗﯚﻧﺎﻏﮏ ﺑﺖ ﺋﯿﺘﺮ ﻣﻦ ﭘﻮﯾﺴﺘﻢ ﺑوە ﻧﯿﯿ ﺑﮕڕﻢ ﺑدووی زﻣﺎﻧﺪا و ﺑ رادەی ﭘﻮﯾﺴﺖ دەﺳﺗﻢ ﺑﺳر زﻣﺎﻧﺪا ﺷﮑﺎوە؟ وەم :ھرﮔﯿﺰ ﻟو ﺑواﯾدا ﻧﯿﻢ ھﯿﭻ وەرﮔﮏ ﺑﮕﺎﺗ ﺋو ﺋﺎﺳﺘ ﮐ ﺋﯿﺘــﺮ ﺋوﭘڕی ﮐﺎﻣﯽ ﺑﺖ، راﺳﺘ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﺎواز ھﯾ ﻟ وەرﮔﮑوە ﺑﯚ ﯾﮐﮑﯽ دﯾﮑ، واﺗــﺎ ﯾﮐﮏ زۆر ﺷــﺎرەزاﺗﺮە ﻟ زﻣﺎﻧﮑﺪا ﻟ وەرﮔﮑﯽ ﺗﺮ ﺑم دﯾﺴــﺎن ﺋﻣ ﻧﺎﮐﺎﺗ ﺋوەی وا ﻟو وەرﮔــە ﺑﮑﺎت ﮐ ﺋﯿﺘﺮ ﺑ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﻧزاﻧﺖ ﺑﮕڕﺘوە ﺑﯚ ھﻧﺪﮏ ﺳرﭼﺎوە و ﻓرھﻧﮓ، ﺑــ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻣــﻦ دەﺑ ﮐﺎری وەرﮔ ﮐﺎرﮑﯽ زاﻧﺴﺘﯿﺎﻧ ﺑﺖ و ﺑردەوام ﮔڕاﻧوەی ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑــﯚ ﺳــرﭼﺎوە زﻣﺎﻧواﻧﯿﯿﮐﺎن و ﺑﺗﺎﯾﺒﺗﯿــﺶ ﻓرھﻧﮕﮐﺎن، ﺋﻣش ﺧوﺷﮏ ﻧﯿﯿ ﻟ ﮐﺎری وەرﮔاﻧﺪا و ﺑﮕﺮە زﯾﺎﺗﺮ ﻻﯾﻧﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﺑﮐﺎرەﮐی دەﺑﺧﺸﺖ. دەﮐــﺮێ ﮐﺎری وەرﮔــان وەک داھﻨﺎﻧﮏ ﺗﻣﺎﺷﺎ ﺑﮑﺮﺖ؟ وەم :ﮐﺎری وەرﮔــان ﭼﻧﺪە ﮐﺎرﮑﯽ زاﻧﺴــﺘﯿﯿ ﺋوەﻧﺪەش
15
ﮐﺎرﮑﯽ ھﻮﻧرﯾﯿــ ،ﺑم ﻣﺎﻧﺎﯾ وەرﮔاﻧﯿــﺶ ﺑﺗﺎﯾﺒﺗــﯽ ﻟــ ﺑــﻮاری ﺋدەﺑــﺪا ھﻮﻧــرە ،ﮐ ھﻮﻧرﯾﺶ ﺑــﻮو ﻣﺎﻧﺎی داھﻨﺎﻧ، واﺗ دەﻗﮏ ﯾﺎن ﺗﮑﺴــﺘﮏ ﻟ زﻣﺎﻧﮏ دﻨﺘ ﺋﺎراوە ﮐ ﭘﺸﺘﺮ ﻟــو زﻣﺎﻧ ﻧﺑــﻮوە ،ﺑڕای ﻣﻦ وەرﮔــان داھﻨﺎﻧــوەی ﺋو دەﻗﯾ ﻟــ زﻣﺎﻧﯽ دووەﻣﺪا ﯾﺎن ﺧﻮﻟﻘﺎﻧﺪﻧــوەی ﺋــو دەﻗﯾ ﻟ زﻣﺎﻧــﯽ دووەﻣﺪا ،دروﺳــﺖ ﮐﺮدﻧوە و ﺑﻮﻧﯿﺎدﮐﺮدﻧوەی ﺋو دەﻗﯾ ﻟ زﻣﺎﻧــﯽ دووەﻣﺪا ،ﻟ ھﻣﻮو ﭘﺮۆﺳﯾﮐﯽ داھﻨﺎﻧﯿﺶ دروﺳــﺘﮑﺮدﻧوەی ﻣﺎﻧــﺎی ﺑﻮﻧﯿﺎدﮑــﯽ زﻣﺎﻧواﻧﯿﯿ ،ﮐواﺗ ﻟــ ﮐﺎری ﺋدەﺑﯿــﺪا و ﻟــ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺋدەﺑﯽ و وەرﮔاﻧﯽ ﺋدەﺑﯿﺪا ﺑ ﺋوە دەﺑﺘوە ﺑ داھﻨﺎن ﺑم ﻟــ ﺑﻮاری ﻓﯿﮑﺮ و زاﻧﺴــﺘﺪا ﺋﮐﺮێ ﺑﯿﻦ زﯾﺎﺗﺮ ﮐﺎرﮑﯽ زاﻧﺴﺘﯿﺎﻧﯾ و ﮐﺎرﮑﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﺎﻧﯾ ،ﺑم ﺳﺑﺎرەت ﺑ ﺑﻮاری ﺋــدەب ﻣﻦ ﭘﻤﻮاﯾ وەرﮔی داھﻨر ﺋﮔر ھﯿﭽﯽ ﻟــ ﺋدﯾﺒﮑﯽ داھﻨــر زﯾﺎﺗﺮ ﻧﺑﺖ ﮐﻣﺘﺮ ﻧﯿﯿ. دەﮐــﺮێ ﮐﺎری وەرﮔــان ﺳــرﭼﺎوەﯾک ﺑــﺖ ﺑﯚ ﺑﮋﻮی وەرﮔ ﻟ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا؟ وەم :ﺑداﺧــوە ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﻟ ﮐﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﮐﺎری ﻧﻮوﺳــﯿﻦ و ﮐﺎری وەرﮔــان ﻧﺑﻮوەﺗــ ﺳــرﭼﺎوەی ﺑﮋﻮی ﺑﯚ ﺋدﯾﺐ و وەرﮔ ،ﻟﺑر ﺋوەی ﯾﮐم ﮐﯚﻣﮕﺎی ﺋﻤ ﮐﯚﻣﮕﺎﯾﮐﯽ ﮐﺘﺒــﯽ ﻧﯿﯿــ ،دووەﻣﯿﺶ ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ ﺑﺎزاڕی ﮐﺘــﺐ ﺑﺎزاڕﮏ ﻧﯿﯿ ﮐ ﺳــرﭼﺎوەﯾک ﺑﺖ ﺑﯚ داھﺎت ،ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﮐﺘﺐ ﻧﺑﻮوەﺗ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﮐﯽ رۆژاﻧ ﺑﯚ ﻣﺮۆﭬﯽ ﮐﻮرد ﺗﺎ وای ﻟ ﺑﺖ ﮐﺎر ﺑﮑﺎﺗ ﺳــر ﺗﯿﺮاژی ﮐﺘﺐ ﺑﺟﯚرﮏ زﯾﺎدﺑﻮوﻧــﯽ ﺗﯿــﺮاژ ﺑﺒﺘ ھﯚی ﺋوەی داھﺎﺗﮏ دروﺳﺖ ﺑﺖ ﺑﯚ ﻧﻮوﺳر و وەرﮔ ،ﺑداﺧوە ﺋو ﭘﺎداﺷــﺘش ﮐ ﻟﻻﯾن دەزﮔﺎ و ﭼﺎﭘﻣﻧﯿﯿﮐﺎﻧوە ﻟﺑراﻣﺒر ﮐﺎری وەرﮔــان دەدرێ ﺑــ وەرﮔ و ﻧﻮوﺳــر ﻟ ﺋﺎﺳﺘﮑﯽ وەھــﺎدا ﻧﯿﯿ ﮐ ﺋو ﻧﻮوﺳــر و وەرﮔــە ﺑﺘﻮاﻧ ﭘﺸــﺘﯽ ﭘ ﺑﺒﺳــﺘ و ﭘﻧﺎ ﺑــﯚ ﮐﺎری ﺗﺮ ﻧﺑﺎت ،ﮐواﺗﺎ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﭘﺎداﺷﺘﯽ ﮐﺎری وەرﮔــان ﻧﺑﻮوەﺗــ ﺳرﭼﺎوەﯾک ﺑﯚ ﺑﮋﻮی وەرﮔ.
ﺧﺎﮑﯽ ھرە ﮔﺮﻧﮓ ﮐ رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﭘﺶ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﺮان ﺑ ﺑﺎﺷﯽ ﻟﯽ ﺗﻨﮔﯾﺸﺘﺒﻮون ﺋوە ﺑﻮو ﮐ دوورە ﭘرﺰی ﻟ ﺋﺎﻮﮔﯚڕی ﺑﯿﺮەڕا ﻟﮔڵ رۆژﺋﺎوا ﻧک ﺋﺎﻣﺎژە ﻧﯿﯿ ﺑﯚ ھﻧﮕﺎوﻧﺎن ﺑرەو دﯾﻤﻮﮐﺮاﺳﯽ ﺑﮑﻮ ھﯚﮐﺎرە ﺑﯚ وەﭘﺎش ﺧﺴــﺘﻨﯽ ﺋو ﭘﺮۆﺳﯾ .رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﺋﺮاﻧﯽ ﺑ ڕەد ﮐﺮدﻧوەی ﭘﻮەرە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﮐﺎن ﺑ ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋوەی ﭘﻮەرﮑﯽ دەرەﮐﯽ و رۆژاواﯾﯿﻦ ﻧک ھر ﺑ دﯾﻤﻮﮐﺮاﺳــﯽ ﻧﮔﯾﺸﺘﻦ ﺑﮑﻮ ﺋوەی ﭘﯽ ﮔﯾﺸﺘﻦ ﺳﺘﻣﮑﺎرﮑﯽ ﻧﻮێ ﺑﻮو ﻟ ﻓﯚرﻣﯽ ﺗﺎرﻣﺎﯾﯿﮐﯽ ﺑﻤﺎﻧﺎی دﯾﻤﻮﮐﺮاﺳﯽ دا .ھﺮ ﺑﯚﯾ رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﭘﺶ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﺮان ﺑ ﺳﻮﮐﺎﯾﺗﯽ ﮐﺮدن ﺑ ﺑﻨﻣﺎﮐﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﮐﺮاﺳﯽ رۆژﺋﺎواﯾﯽ ﻟ ﮐﺎﺗﯽ ھوﺪاﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﮔﯾﺸــﺘﻦ ﺑ ﮐﯚﻣﮕﯾﮐﯽ ﺋﺎزادﺗﺮ و دادﭘروەرﺗﺮ، ﺋرک و ﭘﯾﺎﻣﯽ ﺳرەﮐﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻓراﻣﯚش ﮐﺮد. ﺋﻣۆ ﻟ ﺋﺮاﻧﺪا ﮐﯚﻣﮏ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ ﺑﻮوﻧﯿــﺎن ھﯾ ﮐ ﭘەوی ﻟ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﯾﮐــﯽ ﺗﺎﯾﺒت و دﯾﺎرﯾﮑﺮاو ﻧﺎﮐــن و ﺑرﮔﺮﯾﮑﺎری ھﯿﭻ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﯾﮐﻨﯿﻦ و ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟ ﺟﮕﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ دﯾﻤﻮﮐﺮاﺳــﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻧﺎﮐن .ﺑو ﺷــﻮەﯾش ﭘﺪەﭼ ﺋو ﮔﺮوﭘ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮە ھم ﻟﻧﺎوەوە و ھﻣﯿﺶ ﻟ دەرەوەی ﺋﺮان ﺑ ﭼﺎوی ﮔﻮﻣﺎﻧوە ﺑواﻧﻨ ﺑﻨﻣﺎﮐﺎﻧﯽ ﭼﻣﮑﯽ ﻓﻟﺴــﻓﯽ و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی. ﻟڕاﺳﺘﯿﺪا ﺋﻧﺪﺸــی رەﺧﻨﮔﺮاﻧ و ﭘﺮﺳﯿﺎرﮐﺮدن ﺑ ﭘﭽواﻧی رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﭘﺸــﻮوﺗﺮﺋوەی ﻓﺮی رۆﺷــﻨﺒﯿﺮان ﮐﺮدووە ﮐ ﺑ ﭼــﺎوی ﮔﻮﻣﺎﻧ ﺑواﻧﻨ ﺋﺎوات و ﺳﯿﺎﺳــﺗ ﺑﻮﻧﯿﺎﺗﮕــرەﮐﺎن و ﺋو ﺗﺰە ﺑﺴــرەوﺑراﻧی دەﺧﺮﻨ روو ﺑﺪەﻧ ﺑر رەﺧﻨ .ﺋو ﮔﻮﻣﺎﻧ ﻓﻟﺴﻓﯿﯿ ﺧﯚ ﻟ ھﻣﻮو ﺗواﻧﯿﻨﮏ دەﭘﺎرﺰﺖ ﮐ ﻧﯿﺎزی ﺋﻧﺪازﯾﺎری ﮐﯚﻣﯾﺗﯽ و ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧوەی ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎی ﮐﯚﻣﮕی ﺋﺮاﻧﯽ ھﯾ. داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﻓرھﻧﮕﮐﺎن ﮐ ﭼﺎرەﺳری ﭼﻗﺒﺳﺘﻮوﯾﯽ و ﻧﮔﯚڕی رۆﺷﻨﺒﯿﺮەﮐﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮوﺗﺮی ﺋﺮان ﺑﻮو ،دەﺑﺖ ﺑ ﺑﻨﻣﺎﯾک ﺑﯚ رووﺑروو ﺑﻮﻧــوەی روﻧﺎﮐﺒﯿﺮان و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟﮔڵ ﻣﯚدﺮﻧﯿﺘی ﺑﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﮐﺮاو .ﭼﻮوﻧ ﻧﺎو ﺑﻮاری ﺋو ﺟﯚرە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻓﻟﺴــﻓﯽ و ﻓﮑﺮﯾﯿﺎﻧ ،وای ﻟ رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﺋﻣۆی ﺋﺮان ﮐﺮدووە ﮐ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی "ﺗﻧﯿﺎ رەد ﮐﺮدﻧوە" وەﻻ ﺑﻨﻦ و ﺗﻮاﻧﺎﮐﺎﻧﯿﺎن ﻟﺳــر ﮔﯚڕاﻧﮑﺎرﯾﯿک ﺑﺨﻧ ﮔڕ ﮐ ﻧ ﻻﺳــﺎﯾﯽ ﮐﺮدﻧوەﯾﮐﯽ ﮐﺮﭼﻮﮐﺎﻧی رۆژﺋﺎوا ﺑﺖ و ﻧ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻣﯚدﺮن و ﺑھﺎﮐﺎﻧﯽ ﺑﺨﺎﺗ ﺑر رەﺧﻨ و رەد ﮐﺮدﻧوە .ﻟ رواﻧﮕی ﺋم ﮔﺮووﭘ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮەی ﺋﺮان ،ﻣﯚدﯾﺮﻧﯿﺘ ﺑﯚ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﮐرەﺳﺘﯾﮐﯽ ﻣﺎدﯾﯽ ﻧﺰم ﻧﺎﮐﺮﺘوە و وەک دوژﻣﻨﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﺋﺮاﻧﯿﺶ ھژﻣﺎر ﻧﺎﮐﺮﺖ .ﺑ ﮐﻮرﺗﯽ ،ﻟ ﺳردەﻣﯽ ﺑرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧوەی ﺋﺮان ﻟﮔڵ رۆژﺋﺎوا ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﯚ ﯾﮐم ﺟﺎرە ﻣﯚدﺮﻧﯿﺘ وەک ﮐﯚﻣﯾﮐﯽ ﻓﮑﺮی ﺑرﺑو رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﺋﺮاﻧﯽ ﻟ دوو ڕﯾﺎﻧﯽ ﻗﺑﻮڵ ﮐﺮدن ﯾﺎن رەد ﮐﺮدﻧوەی رەھﺎ دەرﺑﺎز دەﮐﺎت. ﻧوەی ﺗﺎزەی روﻧﺎﮐﺒﯿﺮی ﻟ ﺋﺮان ﺑڕاﺳﺘﯽ ﺋوەی ﺳﻟﻤﺎﻧﺪووە ﮐ ﻟ ﮔڕان ﺑدوای ﺣﻗﯿﻘت دا دەﺑ ﺑﻮﭼﺎن و ﺑ دردوﻧﮕﯽ ﭘﺸﺖ ﺑ ﺗواﻧﯿﻨﯽ رەﺧﻨﮔﺮاﻧ و ﭘﺮﺳﯿﺎرﮐراﻧ ﺑﺒﺳﺘﺖ و وەک ھﻧﺪﮏ ﻟ رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﺋﺮان ﻟ ﺳدەی راﺑﺮدوودا ،ﺋﻧﺪﺸی ﭘﺮﺳﯿﺎرﮐری ﺧﯚﯾﺎن ﻟ ﮐﻮﺷﺘﺎرﮔی ھﯿﭻ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﯾﮐﺪا ﻧﮐن ﺑ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ .ھر ﺑﯚﯾ ﮔﻮﺗﺎری رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﺋﻣۆی ﺋﺮان ﻧک ﺑ دﯾﺪﮑﯽ ﮐﺮاوە و ﺋﻧﺪﺸﯾﮐﯽ رەﺧﻨﮔﺮاﻧ دەڕواﻧﺘ ﺋم ﺟﯿﮫﺎﻧ ،ﺑﮑﻮ دەرﺑﺎزﺑﻮون ﻟ ﮐــﯚت و ﺑﻧﺪی ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﮐﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوو دەرﻓﺗﯽ ﭘ دەدات ﺑــ ﻣﺘﻤﺎﻧﯾﮐﯽ زﯾﺎﺗﺮەوە ﻟﮔڵ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﮐﯚﻣﮕﮐﺎﻧﯽ ﺗﺮدا داﺑﻨﯿﺸﺖ ﺑﯚ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﮐﺮدﻧﯽ ﺷﻓﺎف و ﺑ ﭘردە .ﮔﯚڕاﻧﮑﯽ ﻓﮑﺮی و ﻓﻟﺴﻓﯽ ﻟم ﭼﺷــﻨ وای ﮐﺮدووە رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺋﻣۆی ﺋﺮان ﺳرﻧﺠﮑﯽ رەﺧﻨﮔﺮاﻧ و ﻟ ھﻣﺎﻧﮑﺎﺗﺪا واﻗﻊ ﺑﯿﻨﺎﻧﺗﺮی ھﺑﺖ ﺑﯚ ﺑﺎﺑﺗﯽ ﺷــﻮﻧﺎس و ﻣﯿﺮاﺗﯽ ﺋﺮاﻧﯽ ﺑﯚ ﺋوەی ﺑﺘﻮاﻧ ﻟ ﭘﺪاﭼﻮوﻧوە و ﺳرﻟﻧﻮێ ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧوەﯾﮐﯽ رەﺧﻨﮔﺮاﻧوە وﻣﯽ ﺋم ﭘﺮﺳﯿﺎرە ﺑﺪاﺗوە ﮐ ﺋﺎﺧﯚ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ ﺗﻧﯿﺎ ﭘﺴﭙﯚڕﮑ ﻟ ﺑﻮارە ﺟﯿﺎ ﺟﯿﺎﮐﺎﻧﯽ زاﻧﺴﺖ دا ﯾﺎن ﻟ ھﻣﺎﻧﮑﺎت دا ﺧﺎوەن ﺋﻧﺪﺸﯾ ﺑﯚ ﮔڕان ﺑدوای ﺣﻗﯿﻘﺗﺪا ﺑﺑ ﺋوەی ﺑﺘﻮاﻧ ﺑ رەھﺎﯾﯽ ﭘﯽ ﺑﮕﺎت؟. ﺋو ﺷﻮازە ﻧﻮﯿ ﻟ ﮔﻮﺗﺎری رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿی ھﺎﺗﯚﺗ ﻧﺎو ﮐﯚﻣﮕی ﺋﻣۆی ﺋﺮاﻧوە ،ﺑدەر ﻟ ھﻣﻮو ﺑﯚﭼﻮوﻧ ﺟﯿﺎوازەﮐﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری و ﻓرھﻧﮕــﯽ ،رﮕﭼﺎرەﯾﮐﯽ رەﺧﻨﯾﯿﺎﻧ و ﺑدەر ﻟ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی دەﺧﺎﺗ ﺑردەم ﻧوەﮐﺎﻧﯽ دواﺗﺮی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻟ ﺋﺮاﻧﺪا. ﻟﮔڵ ﺋﻣﺷﺪا رەﻧﮕ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺋوە ﺑﯿﻦ ﮐ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺋﺴﺘﺎی ﺋﺮان ﭘﺘﺮ ﻟ رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﭘﺸــﻮو ﺋﺎﺷﻨﺎﯾ ﺑ ﮐﺸ و ﺑﯚﭼﻮون و ﺑﺎﯾخ و ﻧرﯾﺘﮐﺎﻧﯽ ﮐﯚﻣﮕی ﺧﯚی .ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋو رۆﺷﻨﺒﯿﺮە ﺋﯿﺘﺮ رەدﮐﺮدﻧوە ﯾﺎن ﻗﺑﻮڵ ﮐﺮدﻧﯽ ﻓﮑﺮی و ﯾﮐﭙﺎرﭼﯾﯽ ﺋو ﻧرﯾﺘﺎﻧ ﻧﯿﯿ ،ﺑﮑﻮو ﺳرﻟﻧﻮێ ﭘﺪاﭼﻮوﻧوەﯾﮐﯽ ﻓﻟﺴﻓﯽ و ﻣﻋﺮﯾﻔﯿﯿﺎﻧﯾ ﻟ رەﻧﮕﺪاﻧوەی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋﻣۆدا .ﺋﮔرﭼﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﺋﻣۆی ﺋﺮان ﮔﯿﺮۆدەی ﺋو ﮐﻣﻮﮐﻮڕﯾﯿﺎﻧﯾ ﮐ ﺑﺎﯽ ﺑﺳر ﮐﯚﻣﮕﮐﯾﺪا ﮐﺸــﺎوە ﺑم ﭘﺪەﭼ ﺗﻮاﻧﯿﺒﺘﯽ ﻣودای ﻧﻮان دوو ﺋﻧﺪﺸی ﺋﺮاﻧﯽ و ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﮐﻣﺘﺮ ﺑﮑﺎﺗوە و ﺑ ﭘﺸﺘﺒﺳــﺘﻦ ﺑ ﻓﻟﺴــﻓ و ﻣﻋﺮﯾﻔﻧﺎﺳــﯿﯿﮐﯽ ﺑــدوور ﻟ ﺑرژەوەﻧﺪﯾﺨﻮازی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی ﻣﮋووی ﺧﯚی ﺳرﻟﻧﻮێ داﺑﮋﺘوە.
16
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺤﻣد ﺗﺎھﯿﺮ
ﺧﻜﯽ ھرﻢ دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟ ﺑﯚرﺳی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا ﻣﺎﻣ ﺑﻜن ھوﻟﺮ:وﺷ .ھﻤﻦ ﺑﺎﺑﺎن رەﺣﯿﻢ
ﺋﺴﺘﺎ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەرەﻓﺗﯽ ﺋوەﯾﺎن ﺑﯚ رەﺧﺴﺎوە ﺗﺎ ﻛﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷﺘﻦ ﺑ دراوە ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻛﺎن و ز و ﻧوت و ﭼﻧﺪان ﺷﻤﻛﯽ دﯾﻜ ﻟ رﮕی ﺑﯚرﺳ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎن ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەن. دەﺷــﺘﯽ ﻣﺤﻣد ﻗﺎدر ﮔﻧﺠﻜﯽ ﺗﻣن ٣٢ﺳــﺎ ﻛ ﻣﺎوەی ﺳــ ﺳﺎڵ دەﺑﺖ ﻟ رﮕی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾك ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧوە ﺳرﻗﺎﯽ ﻛﯾﻨﯽ دراو و ﺷــﺘﻮﻣﻛ ﻟ ﺑﯚرﺳ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧــﺪا ،ﺋو ﻛــ ﺗﻧﯿﺎ ﻟ ﯾــك ﻣﺎﻧﮕﺪا ٢ھــزار و ٥٠٠دۆﻻر ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻛــﺮدووە دەﺖ"،ﻣﻦ ﯾﯚرۆ و ﻧــوت و ز ﺑ ﻛﯚﻣڵ دەﻛم و دەﯾﻔﺮۆﺷﻤوە و ﺋﺴﺘﺎ ﺳرﻣﺎﯾﻛم زۆر زﯾﺎدی ﻛﺮدووە". ﺋــم ﻣﺎﻣﻧ ﻟ رﮕی ﺑﯚرﺳــی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿــوە دەﻛﺮﺖ ﻛ ﺋﺴــﺘﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــك ﻟ ﺷــﺎری ھوﻟﺮ ﺑ ڕﻮەی دەﺑــﺎت ،ﻛﺎرەﻛش ﺑﺮﯾﺘﯿﯿ
٪١٠ی ﺋــو ﭘﺎرەﯾی ﻟــوەی ﺑی ٪١٠ی ﺷﺘﯽ ﭘﺪەﻛدرﺖ ،ﺑﺨﺮﺘ ﺑﯚرﺳوە و دواﺗﺮ ﻣﺎﻣﻛ دەﺳﺖ ﭘﺪەﻛﺎت و ھرﻛﺳــﻚ ﺑ ﺋﺎرەزووی ﺧﯚی دەﺗﻮاﻧﺖ ھر ﺷــﻤﻛﻚ ﺑﯿوﺖ ﺑﯿﻜﺖ ﯾﺎن ﺑﯿﻔﺮۆﺷــﺖ ،دەﺷﺘﯽ دەﺖ "ﺑــ ھزار دۆﻻر دەﺳــﺘﻢ ﺑم ﺋﯿﺸــ ﻛﺮد و ﺋﺴﺘﺎ ﻗﺎزاﻧﺠﻜﯽ ﺑﺎﺷﻢ ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎوە" ﺋم ﮔﻧﺠ ﺑ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﺖ ﺋو ﻛﺳﺎﻧی دەﭼﻨ ﻧــﻮ ﺋــم ﻛﺎرە ﺋﺎﮔﺎﯾﺎن ﻟ ﻧﺮﺧﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ھواﻛﺎن ﺑﺖ و ھر ﻛﺎﺗﻚ ﻧﺮﺧﻛﺎن ﺑرزﺑﻮوﻧوە، ﺷــﻤﻛﻛﯾﺎن ﺑﻗﺎزاﻧﺞ ﺑﻔﺮۆﺷــﻦ و ھرﻛﺎﺗﻜﯿﺶ زاﻧﯿــﺎن ﻧﺮﺧﻛﺎن
دادەﺑزن ،ﺣﺴﺎﺑﻛﯾﺎن داﺑﺨن". ﻋدﻧــﺎن ﺣﺳــن ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺋم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾی ﻛ ﻛﺎروﺑﺎری ﺑﯚرﺳ ﻟ ھوﻟﺮ ﺑ ڕﻮە دەﺑﺎت ،دەﺖ" ﺋﻤ ﻧﻮەﻧﺪﮔﯿﺮﯾﯽ ﻟ ﻧﻮان ﺑﺎزاڕە داراﯾﯿ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿــﻛﺎن و ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﺎﻧﺰا ﺑﻧﺮﺧﻛﺎن و ﺷﺘﻮﻣﻛﯽ وەك ﻧوت و ﻗﺎوە ﻟﮔڵ وەﺑرھﻨردا دەﻛﯾﻦ، واﺗــ ﻛﺎری ﻧــﻮان وەﺑرھﻨر و ﭘﯾﻮەﻧﺪی ﻟﮔڵ ﺑﯚرﺳی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ رﻚ دەﺧﯾﻦ". ﺋو رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﯾﺎن ﻟ ﺑﺎزاڕە داراﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺣﺴﺎب ﺑﯚ وەﺑرھﻨرە ﻋﺮاﻗﯿﯿﻛﺎن دەﻛﺎﺗوە و ﺑرﻧﺎﻣﯾﻛﯿﺎن ﭘ دەدەن ﺗﺎ ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﺮﺧﻛﺎن و ﺋو ﺑە ﭘﺎرەﯾ ﺑﻦ ﻛ ﻟ ﺣﯿﺴﺎﺑﻛﯾﺎﻧداﯾ ،ﭘﺎﺷﺎن ﻟ رﮕی ﺋﯿﻨﺘرﻧﺘــوە ﺋﺎﮔﺎداری ﺑﺎزاڕەﻛﺎن دەﺑــﻦ ،ھروەھﺎ ﺋوان ﺑ ٢٤ﺳــﻋﺎت ﺋﺎﮔﺎدارﯾــﺎن دەﻛﻧوە
ﻛــ ﻧﺮﺧــﻛﺎن ﭼﯿﯿــﺎن ﻟﺪﺖ و ﭼﯚن ﺑــرز دەﺑﻨــوە و دادەﺑزن". ﻋدﻧﺎن دەﺷــﺖ ﺋوان ﻣﺎﻣ ﺑ ٥٢ﺷﻤﻛوە دەﻛن ،ﺑم ﺋﺴﺘﺎ ﺧﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ ز و ﻧوت و زﯾﻮ و دراوە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎن و ﻗﺎوە و ﭼﻧﺪ ﺷﺘﻜﯽ ﺗﺮ دەﻛن و دەﻓﺮۆﺷﻦ. ﻟﺑﺎرەی ﺋو ﺑە ﭘﺎرەی ﺑﯚ ﻛﺮدﻧوەی ﺣﯿﺴﺎب ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺗﺎ ﺧﻜﯽ ھرﻢ ﺑﭽﻨ ﻧﺎو ﺋو وەﺑرھﻨﺎﻧوە ،ﻋدﻧﺎن دەﺖ"ھرﻛﺳــﻚ ھزار دۆﻻری ھﺑﺖ ،دەﺗﻮاﻧﺖ ﺣﺒﺴﺎب ﺑﻜﺎﺗوە و ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﻟو ﺑە ﮔورەﺗﺮﯾﺸﻤﺎن زۆرە". ﺋــو ڕووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗوە ﻛــ ﺋﮔر ﻛﺳﻚ ﺣﯿﺴﺎﺑﻚ ﺑﺑی ھزار دۆﻻر ﺑﻜﺎﺗوە ،دەﺗﻮاﻧﺖ ﺑﺎی ١٠٠ھﻨﺪەی ﺋم ﭘﺎرەﯾ ﺷــﻤك ﺑﻜﺖ ،ﺋو ﺑە ﭘﺎرەﯾش ﺑﯚ دﻨﯿﺎﺑﻮوﻧ ﭘﺎﺷﺎن رۆژاﻧ دەﺗﻮاﻧﺖ ﺷﻤك ﺑﻜﯾﺖ و ﺑﻔﺮۆﺷﺖ،
ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﺋﮔــر ﺋﻣۆ ﺑرﻣﯿﻠﻚ ﻧوﺗﯽ ﺑ ٩٠ دۆﻻر ﻛی و ﺳﺒﯾﻨ ﺑﻮو ﺑــ ٩١ دۆﻻر ،ﻟ ھر ﺑرﻣﯿﻠﻚ ﻧوت ١دۆﻻر ﻗﺎزاﻧﺞ دەﻛﺎت ﻛ ﺋم ﻓﺮۆﺷــﺘﻨش ھر ﺧﯚی ﻟ رﮕی ﺋﯿﻨﺘرﻧﺘوە ﺑ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ دەﯾﻜﺎت. ﺋم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾ ﺋﺴﺘﺎ ﺣﯿﺴﺎﺑﯽ ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ٤٥٠ وەﺑرھﻨر ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﺷﻚ ﻟ ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜی ﻋﺮاﻗوە ﻛﺮدووەﺗــوە .ﺑ ﮔﻮﺗــی ﻋدﻧﺎن، ﻛﺮدﻧوەی ﺣﯿﺴــﺎب ﺑﯚ ﺋوەﯾ ﺋﯿﺘﺮ وەﺑرھﻨر ﺋﺎﮔﺎی ﻟ ﭘﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﺑﺖ و ﭼﺎودﺮﯾــﯽ ﭘﺎرەﻛــی ﺧﯚی ﻟ داﺑزﯾﻦ و ﺑرزﺑﻮوﻧوەی ﻧﺮﺧﻛﺎﻧﺪا دەﻛﺎت .ﺋو ﭘﺸــﯿﻮاﯾ ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﺋم ﻛﺎرە ﻟوەداﯾــ ﺑــ ﭘﺎرەﯾﻛﯽ ﻛم دەﺗﻮاﻧﯿﺖ ﺷﻤﻛﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﻜﯾﺖ و ﺋــو ﭘﺎراﻧی ﻟ ﻣﺎوە ﺧوﺗﻮون، دەﺧﺮﻨ ﺋﯿﺸوە.
ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ و ﺗﻟﻓﯚن ﻟ ھرﻢ ﻛم ﻧﺎﻛﺮﺘوە ھوﻟﺮ /وﺷ .ﻣﺤﻣﻤد ﺗﺎھﯿﺮ ھرﭼﻧﺪە وەزارەﺗﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺑﯾﺎری داوە ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ و ﺗﻟﻓﯚن ﻟ ﻋﺮاﻗﺪا ﻛم ﺑﻜﺎﺗوە ،ﺑم ﮔﻮﺗﺑﮋی وەزارەﺗﯽ ﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ھرﻢ ڕەﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە ﺋو ﺑﯾﺎرە ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮕﺮﺘوە. ﺋﻮﻣــﺪ ﻣﺤﻣــد ﮔﻮﺗﺑــﮋی وەزارەﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨوە و ﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ" وﺷ"ی راﮔﯾﺎﻧﺪ ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺳرﺑﺧﯚ ﻟ ﻋﺮاق ﻛﺎر دەﻛن
و ﺑﯾﺎری ﻛﻣﻜﺮدﻧــوەی ﻧﺮﺧﯽ ﭘﻮەﻧــﺪی و ﺋﯿﻨﺘرﻧــﺖ ﺗﺎﯾﺒﺗ ﺑ ١٥ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛــی ﻋﺮاق و ﻧك ھرﻢ. ﻋــﻮدەی ﻗﺎﺳــﻢ ﮔﻮﺗﺑــﮋی ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕیوەزﯾﺮیﭘﻮەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ
ﻋﺮاق ڕۆژی ﯾﻛﺸم ڕای ﮔﯾﺎﻧﺪ ﻛ وەزارەﺗﻛﯾﺎن دوو ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻣﮋووﯾــﯽ ﻟ ﺑــﻮاری ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ و ﺗﻟﻓﯚﻧــﺪا واژوو ﻛــﺮدووە ﻛ ﻧﺮﺧﯽ ﭘﻮەﻧﺪﯾﻜﺮدن و ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ ﺑــ ڕﮋەﯾﻛﯽ ﺑرﭼــﺎو ﻟ ﻋﺮاق دادەﺑزﻨ .ﻗﺎﺳﻢ ﺋوەﯾﺸﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد ﻛ ﺳﯿﺎﺳــﺗﻜﯽ ﻧﻮﯿﺎن ﺑﯚ ڕﻜﺨﺴﺘﻨوەی ﻧﺮﺧﻛﺎن داڕﺷﺘﻮوە ﻛ ﻟﻣودوا ﺟﺒﺟ دەﻛﺮێ. ﺋﻣ ﻟــ ﻛﺎﺗﻜﺪاﯾــ ﮔﻮﺗﺑﮋی وەزارەﺗﯽ ﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ھرﻢ ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ
ﻟوە ھﯾ ﺋو ﺑﯾــﺎرە ﻟ ﻋﺮاﻗﺪا ﺟﺒﺟ ﺑﻜــﺮێ .ﺋﻮﻣﯿﺪ ﻣﺤﻣد ﻟــو ﺑواﯾداﯾــ ﻟﺑرﺋــوەی ﺋــو ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﺎﻧــ ﻟﻻﯾن ﻛرﺗــﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗــوە ﭘﺸــﻜﺶ دەﻛﺮــﻦ ،ﺣﻜﻮوﻣــت ﺗﻧﯿــﺎ دەﺗﻮاﻧــﺖ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﺟﯚرﯾﺗﯿﯽ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﺎن ﺑﻜﺎت. ﮔﻮﺗﺑﮋی وەزارەﺗﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨوە و ﮔﯾﺎﻧــﺪن ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ ھرــﻢ ھﯿــﭻ ﭘﻼﻧﻜﯽ ﻟو ﺷــﻮەﯾﺎن ﺑــﯚ ﻛﻣﻜﺮدﻧــوەی
ﻧﺮﺧﻛﺎن ﻟﺑردەﺳــﺘﺪا ﻧﯿﯿ و ھوﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﺑﺎزاڕ ﭼ ﻛﺮدووەﺗوە. ﺑــ ﮔﻮﺗــی ﻣﺤﻣــد ھــر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛﯽ ﺑﻮاری ﺋﯿﻨﺘرﻧﺖ و ﺗﻟﻓﯚن ﻟــ ڕﻨﻮﻨﯿﯿﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﻛﯾــﺎن ﻻ ﺑﺪات ،ﺳــﺰا دەدرﺖ ،ﺑم ﻧﺎی ﺷﺎرﺘوە ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛﯿﺎن ﻟﺑر ﺳرﭘﭽﯿﯿﻛﺎن ﺳــﺰا ﻧداوە و ﺗﻧﯿﺎ ﭼﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾك ﻟ ﮔﻠﯾﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺋﺎﮔﺎدار ﻛﺮاوﻧﺗوە.
ﻟﻣودوا ﮔﺷﺘﯿﺎراﻧﯽ ﻛﻮﺘﯽ ﮔﺷﺘﯽ ھرﻢ دەﻛن ھوﻟﺮ /وﺷ .ﻣﺤﻣﻤد ﺗﺎھﯿﺮ
ﭘﺎش دەرﭼﻮوﻧﯽ ﻋﺮاق ﻟ ژﺮ ﺑﻧﺪی ﺣوﺗﻣﯽ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺶ، دەﺳﺘی ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزاری ھرﻢ ﯾﺎدداﺷﺘﻨﺎﻣﯾﻛﯽ ﻟﻜﺘﮕﯾﺸﺘﻨﯽ ﻟﮔڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛﯽ ﻛﻮﺘﯽ واژۆ ﻛﺮد ﺗﺎ ڕﮕی ھﺎﺗﻨﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎراﻧﯽ ﻛﻮﺘﯽ ﺑﯚ ھرﻢ ﺧﯚﺷﺘﺮ ﺑﻜﺮﺖ. ﮔﻮﺗﺑﮋی دەﺳﺘی ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزاری ھرﻢ ﻧﺎدر ڕۆﺳﺘﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﺑ ﮔﻮﺮەی ﯾﺎدداﺷﺘﻨﺎﻣﻛ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی "ﻧــﻮور"ی ﻛﻮﺘﯽ ﻟ دەﺳــﺘﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ڕاﮔﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ وﺗﻛﯾﺪا ﺑﺎﻧﮕﺷــ ﺑﯚ ﺷــﻮﻨ ﮔﺷﺘﯿﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ دەﻛﺎت و ﭘﺎﺷــﺎن ﮔﺷــﺘﯿﺎرەﻛﺎن دەھﻨﺘ ھرﻤوە. ﺑــ ﮔﻮﺗــی ڕۆﺳــﺘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟﮔڵ ﭼﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛﯽ ﻧﻮﺧﯚﯾﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻛﺮدووە ﺗﺎ ﺋوان ﻟ ھرﻤﺪا ﮔﺷﺖ ﺑو ﮔﺷﺘﯿﺎراﻧ ﺑﻜن ﻛ ﻟــ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮﺘﯿﯿﻛ دەﯾﺎﻧﮫﻨــﺖ .ھــﺎوﻛﺎت وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ھرــﻢ ﻣرﺟﯽ ھﺑﻮوﻧﯽ ﭬﯿﺰەی ﻟﺳر وﺗﺎﻧﯽ ﻛﻮﺖ ،ﻗﺗڕ و ﺋﯿﻤﺎڕات ھﮕﺮﺗﻮوە و ﮔﺷﺘﯿﺎراﻧﯽ ﺋم وﺗﺎﻧ ﺑ ﺑ ﺗﭙڕﻛﺮدﻧﯽ ڕۆﺗﯿﻨﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭬﯿﺰە ﻟ ﻛﯚﻧﺴﻮوﺨﺎﻧﻛﺎن، دەﺗﻮاﻧﻦ ﮔﺷﺘﯽ ھرﻢ ﺑﻜن. ﺧﻜﯽ ﻛﻮﺖ ﺳﺎﻧ ٥ ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﻟ ﮔﺷــﺘﻛﺎﻧﯿﺎن ﺧرج دەﻛن و دەﺳﺘی ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزاری ھرﻤﯿﺶ دەﯾوﺖ ﺳــرﻧﺠﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎراﻧی ﺋم وﺗ ﺑﯚ ﻻی ھرﻢ ڕاﺑﻜﺸﺖ ﺗﺎ ﺑﺷــﻚ ﻟم ﭘﺎرەﯾ ﻟ ھرﻤﺪا ﺧرج ﺑﻜن. ﺑــ ﭘــﯽ ڕﻨﻤﺎﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻗرزی ﮔﺷــﺘﯿﺎری ﻛ ﺗﺎزە ﻟــ وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ دەرﭼﻮوە ،ﻗرز ﺑو ﻛﺳــﺎﻧ
دەدرﺖ ﻛ ﭘﺎﺳــﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎرﯾﯽ ﺑﯚ ﮔڕاﻧﺪﻧﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎران ﻟ ﻧﻮ ﺷﺎرەﻛﺎن دەﻛن ﻛ ﺋﻣ ﺑ ﺑوای ﮔﻮﺗﺑﮋی دەﺳــﺘی ﮔﺷــﺘﻮﮔﻮزار دەﺗﻮاﻧﺖ ﺳــرﻧﺠﯽ ﮔﺷــﺘﯿﺎران ﺑ ﺑﺎﺷﯽ ڕاﺑﻜﺸﺖ. ھرﭼﻧﺪە ﻧﺰﯾﻜی ٢٠٠ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺷﺘﯿﺎری ﻟ ھرﻤﺪا ﻛﺎر دەﻛن، ﺑم ﺑ ﮔﻮﺗی ﻧﺎدر ڕۆﺳﺘﯽ ژﻣﺎرەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﭼﺎﻻﻛــﻛﺎن زۆر ﻛﻣﻦ و ﺋواﻧی ﻛ ﭼﺎﻻﻛﯿﺸــﻦ زۆرﺑﯾﺎن ﮔﺷﺘﯿﺎری ﺧﯚﻣﺎﯽ دەﺑﻨ دەرەوە و ژﻣﺎرەﯾﻛﯽ زۆر ﻛﻣﯿﺎن ﮔﺷﺘﯿﺎری ﺑﯿﺎﻧﯽ دەھﻨﻨ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺑﯚ ڕاﺳــﺘﻜﺮدﻧوەی ﺋم ﺑﺎرە ﺧﻮارە، ﮔﻮﺗﺑﮋی دەﺳــﺘی ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزار ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ دەﺳﺘﻛﯾﺎن ﺑﺎج و ڕﺳــﻮوﻣﺎت ﻟﺳــر ھﻣﻮو ﺋو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــ ھﺪەﮔﺮﺖ ﻛ ﮔﺷﺘﯿﺎری ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑﯚ ھرﻢ دەھﻨﻦ و ﺑﯚ ﺋو ﻣﺑﺳﺘﯾﺶ ﻟﮔڵ ﺑﺎﺟﯽ دەراﻣت ڕﻜﻜوﺗﻮون و ﻟﻣودووا ﺑﯾﺎرەﻛ ﺟﺒﺟ دەﻛﺮﺖ. ھرــﻢ ﺗﺎزە ﺑﻮﺧﭽــ زﯾﻨﻛی ﮔﺷﺘﮕﻮزاری دەﻛﺎﺗوە و ﯾﻛﻣﯿﻦ ڕووداوی ﮔﺮﻧﮕﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎرﯾﺸﯽ ﺳﺎﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﺪە ﺑ ﭼــﺎوی ﺧﯚی دەﺑﯿﻨﺖ. ھوﻟﺮ وەك ﭘﺎﯾﺘﺧﺘﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎری ٢٠١٤ـﺪا ـﺪا وﺗﺎﻧﯽ ﻋرەﺑﯽ ﺑﯚ ﺳــﺎﯽ ٢٠١٤ ھﺒﮋﺮدراوە.
ﮔﺷﺘﯿﺎران ﻟ ﺳﯾﺮاﻧﮕﯾﻛﯽ ﺋﺎﻛﺮﺪا ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری داراﯾﯽ داراﯾ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﺴﻤﺎﻋﯿﻞ
رۆﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧﯽ ﻟ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽﺷﻓﺎﻓﯿﺗﺪا دەﺳــﺘﭙﺨرﯾﯽ ﺷــﻓﺎﻓﯿت وەك ﭘﻮەرﻜــﯽ ﻧﻮدەوﺗــﯽ ﺑﯚ ھﺴﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿت ﻟ وﺗﺎﻧﯽ ﺧﺎوەن ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﯽ دەرھﻨﺎن دەﻧﺎﺳــﺮﺖ و ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ھﯾ ،ﻛ ﺋﻣۆ ﻟ وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﮔﺸﺘﯽ ﺟﺧﺘﯽ ﻟﺳر دەﻛﺮﺖ. دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿت ﻟ ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﯿﻛﺎﻧﯽ دەرھﻨﺎن ،رۆﯽ رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧﯽ ﺑ ﮔﺮﻧﮓ دەﺑﯿﻨﺖ ،ﻟ ﻣﺎﻧﻮﯽ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿت ﻟ ﺳرﺟم ﺑﻮار و ﺗوەرەﻛﺎن ﺑﺎﯾخ ﺑــ رۆﯽ رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧــﯽ دراوە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ﺑ ی دەﺳﺘﭙﺸــﺨرﯾﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﺗﺪا ١٢ی دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻟ ﺑﻨﻣﺎی ژﻣﺎرە ١٢ ھﺎﺗﻮوە" ،ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﮔڕان ﺑ دوای ﭼﺎرەﺳری ،ﭘﻤﺎﻧﻮاﯾ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺧــﺎوەن ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎن ﺳــرﺟﻣﯿﺎن ﺑﺷــﺪاری ﮔﺮﻧﮓ و ﺑ ﺑھﺎﯾﺎن ھﯾ و دەﺗﻮاﻧﻦ ﭘﺸﻜﺷﯽ ﺑﻜن ،ﻟ ﻧﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ﺣﻜﻮوﻣت و ﺋﺎژاﻧﺴــﻛﺎﻧﯽ ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸﺳــﺎزی دەرھﻨﺎن ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﺎن ،رﻜﺨﺮاوە ﻓﺮەﻻﯾﻧﻛﺎن ،دەﺳﺘ داراﯾﯿﯿﻛﺎن، وەﺑرھﻨران و رﻜﺨﺮاوە ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯿﯿﻛﺎن". ﻟ ﺗوەری ﭘﻮەرەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿت ﻟ ﺧﺎﯽ ژﻣﺎرە ٥دادا ﺋﺎﻣﺎژە ﺑوە دراوە" ،ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧﯽ ﺑﺷﺪارﯾﯿﻛﯽ ﻛﺎرﯾﮕری ھﯾ ﻟ دﯾﺰاﯾﻦ و ﭼﺎودﺮی و ھﺴﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﺮۆﺳﻛ و ھروەھﺎ ھﺎوﻛﺎر دەﺑﺖ ﻟ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﮔﺸﺘﯿﺪا". ھﺎوﻛﺎت ﺑﭘﯽ ﻣرﺟﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﻧﻮدەوﺗﯽ ،ﻟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺗﯚﻣﺎردا ﺋم وﺗی ﺑ ﻧﯿﺎزە ﭘﺎﺑﻧﺪﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﺑ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﻧﻮدەوﺗﯿﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﺗوە ﺑﺴﻟﻤﻨﺖ ،دەﺑﺖ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧﯽ ﺑﺷــﺪاری ﭘ ﺑــﻜﺎت و ﺑﺒﺘــ ﻻﯾﻧﻚ ﻟو ﺳــ ﻻﯾﻧی ﻛ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺧﺎوەن ﺑرژەوﻧﺪﯾﯿﻛﺎن ﭘﻚ دەھﻨﻦ. ٢٠٠٨ەوە ﭘﯾﻮەﻧﺪی ﺑ دەﺳﺘﭙﺸــﺨرﯾﯽ ﻋﺮاق ﻟوەﺗی ﺳــﺎﯽ ٢٠٠٨ەوە ﻧﻮدەوﺗﯿﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﺗوە ﻛﺮدووە و راﭘﯚرﺗﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ﺳﺎﯽ ی ﭘﺸﻜش ﻛﺮدووە. ٢٠١٠ی ٢٠٠٩و ٢٠١٠ ﺋﮔر ﺗﻣﺎﺷﺎی ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﻋﺮاق ﺑﻜﯾﻦ ،ﺑﯚ ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻨﻣﺎ و ﭘﻮەر و ﻣرﺟﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿت ،ھﺳﺖ دەﻛﺮــﺖ ﻋﺮاق ﺑ رووﻛش ھﻣﻮو ﺑﻨﻣﺎ و ﭘﻮەر و ﻣرﺟﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘﭙﺸﺨری ﺟﺒﺟ ﻛﺮدووە ،ﺑم ﺑﺷﻚ ﻟ رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧﯽ ﻟ ﻋﺮاق و ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﺗﺒﯿﻨﯿﯿﺎن ﻟ ﺳر ﺷﻮەی ھﺒﮋاردﻧﯽ ﻧﻮﻨری رﻜﺨﺮاوەﻛﺎن ﻟ ﻧﺎو ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺧﺎوەن ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﺪا ھﯾ. ﻟﮔڵ ﺋوەﺷــﺪا ،رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯽ ﻣدەﻧــﯽ ﻟ دەرەوەی ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺧﺎوەن ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿــﻛﺎن ،رۆﻜﯽ ﻛﺎرا دەﮔن ﻟ ﭘﺮۆﺳی ﭼﺎودﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ رەوی دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﻋﺮاق و رەﺧﻨ و ﺗﺒﯿﻨﯽ زۆرﯾﺎن ﻟ ﺳر راﭘﯚرﺗﯽ ﯾﻛم و دووەﻣﯽ ﻋﺮاق ھﺑﻮوە، ﺳــرەڕای ﺋوەی ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎ راﭘﯚرﺗﯽ دووەم ﺗواو ﻧﺑﻮوە و ﭼﻧﺪ ﺟﺎرﻚ دەرﻓت ﺑ ﻋﺮاق دراوە ﺑﯚ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ. رﻜﺨﺮاوی "ﻣﺳــﻟﻠ "ﺑــﯚ ﭘرەﭘﺪاﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎ ﻣﺮۆﯾﯿــﻛﺎن ،ھر ﻟ ﺳــرەﺗﺎوە ﻛﺎری ﻟﺳــر ﺋم ﭘﺮۆژەﯾ ﻛﺮدووە و ﺑ ﺑﺎﯾﺧوە ﺳﯾﺮی ﻛﺮدووە ،ﻟم رووەوە ﭼﻧﺪ ﭘﺮۆژەﯾﻛﯽ رﻜﺨﺮاوەﯾﯽ ﻟ ﻣڕ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿت ﺑ ﺋﻧﺠﺎم ﮔﯾﺎﻧﺪووە و ﺗﺎﻛ رﻜﺨﺮاو ﺑﻮو ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺗﺒﯿﻨﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟﺳر ھردوو راﭘﯚرﺗﯽ ﯾﻛم و دووەﻣﯽ ﻋﺮاق ﺑﯚ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﻧﻮدەوﺗﯿﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿت ،ﺑﺷﻮەی راﭘﯚرت ﭘﺸﻜش ﺑ راﮔﯾﺎﻧﺪن و رای ﮔﺸﺘﯽ ﻛﺮدووە. رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧﯽ ﻟ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿﺗﺪا، دەﻛﺮﺖ رۆﻜﯽ ﻛﺎراﯾــﺎن ھﺑﺖ ،ﻟ راﭘﯚرﺗﯽ ﯾﻛﻣﯽ ﻋﺮاق ﺑﯚ دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﻧﻮدەوﺗﯿﯽ ﺷﻓﺎﻓﯿت ،رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﮕﺎی ﻣدەﻧﯽ ،رەﺧﻨ و ﺗﺒﯿﻨﯿﻛﺎﻧﯿﺎن ﮔﯾﺎﻧﺪە دەﺳﺘﭙﺸﺨرﯾﯽ ﻋﺮاﻗﯽ و ﻧﻮدەﺗــﯽ ،ﺑﻣش ﻟــ دراﻓﺘﯽ راﭘﯚرﺗــﯽ دووەم ھﻧﺪﻚ ﻟ ﺗﺒﯿﻨﯿﯿﻛﺎنﭼﺎرەﺳرﻛﺮان. ﯾﻛﻚ ﻟــو رەﺧﻨﺎﻧی ﻟ ﺋﺴــﺘﺎدا رووﺑــڕووی ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿﯽ رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻣدەﻧﯽ ﻟﻧﺎو ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺧﺎوەن ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﻋﺮاﻗــﺪا دەﻛﺮﺘوە ،ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﻧﻮﻨــری رﻜﺨﺮاوە ﻣدەﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧ ،ﭼﻮﻧﻜ ھر ﺳ رﻜﺨﺮاوە ھﺒﮋﺮدراوەﻛی ﻧﺎو ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺧﺎوەن ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎن ،ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﻛن. ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺸﻛ ،ﻛﻮرﺳــﯿﯿﻛﯽ ﻛﯚﺗﺎ ﺑﯚ ﻧﻮﻨراﯾﺗﯽ رﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــ ﺋﻧﺠﻮوﻣﻧﯽ ﺧﺎوەن ﺑرژەوەﻧﺪﯾﯿﻛﺎن ﺗرﺧﺎن ﻛﺮاوە ،ﺑم ﺑ ﭘﺎﺳــﺎوی ﺋﻧﺠﺎم ﻧداﻧﯽ ھﺒﮋاردن ﺑﯚ ﻧﻮﻨراﯾﺗﺒﯽ رﻜﺨﺮاوەﻛﺎن ،ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻛﻮرﺳﯿﯿﻛ ﺑ ﺑﺗﺎﯽ ﻣﺎوەﺗوە و ﺑﯾﺎرە ﻟ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺣوﺗﯽ ﺋﻣﺴﺎڵ ،ھﺒﮋاردن ﺑﯚ ﺋو ﻣﺑﺳــﺘ ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪرﺖ و ﻛﻮرﺳﯿﯿ ﻛﯚﺗﺎﻛی ھرﻤﯿﺶ ﭘ ﺑﻜﺮﺘوە ،ﺟﯿﺎ ﻟوەی ھوﺪان ھﯾ ﺑﯚ ﺋوەی ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟ ھﻣﻮو ﺋﺎﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣت و داﻣزراوەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜ ﺑﺷﺪاری ﻟ ﭘﺮۆﺳﻛدا ھﺑﺖ ،ﻛ ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿوە ﺑﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻮﻨراﯾﺗﯿــﯽ ھرــﻢ ﻟو ﭘﻜﮫﺎﺗﯾــدا ﺑﺎﯾﺧــﯽ ھﯾ ،ﺑم رﻜﺨﺮاوەﻛﺎن ﻟﻻﯾك و ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﻟﻻﯾﻛﯽ دﯾﻜ ،ﭼﻧﺪ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺎن ھﯾ ﺑﯚ ﺑﺷﺪارﯾﻜﺮدن ،ﺋوە ﺑﺎﺑﺗﻜﯽ دﯾﻜﯾ. *دەﺳﺘی رﻜﺨﺮاوی "ﻣﺳﻟﻠ "ﺑﯚ ﭘرەﭘﺪاﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎ ﻣﺮۆﯾﯿﻛﺎن ﺋﻧﺪاﻣﯽ ھﺎوﭘﯾﻤﺎﻧﯿﯽ ﻋﺮاق ﺑﯚ ﺷــﻓﺎﻓﯿت ﻟ ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﯿﻛﺎﻧﯽ دەرھﻨﺎن
داراﯾﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎرەﯾﯽ ﻟ ﻣﮋوودا ..ﺳ ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر
ھﺎرۆــﺪ ھﺎم ﺧــﺎوەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧوﺗــﯽ ﺋﻣرﯾﻜﺎﯾــﯽ ﻟوﻛﺎﺗی ﻟ ھﺎوﺳــرەﻛی ﺟﯿﺎ دەﺑﺘوە، ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺮێ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﭼﺎرەﻛﻜﯽ ﺳرﻣﺎﯾ ١١ ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرﯾﯿﻛی ﺑ ھﺎوﺳرەﻛی ﺑﺒﺧﺸ. ﺋﺴﺘﺎ ھﺎرۆﺪ ھﺎم ﻟ ﺳروﺑﻧﺪی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــوەی ﻟــ ھﺎوﺳــری دووەﻣﯿﺪاﯾــ و ﺋﮔــر دادﮔــ ﺑﯾﺎرەﻛــی ﯾــﻛﻼ ﺑﻜﺎﺗــوە، ﻟﻜﺘﺮازاﻧﯽ ﺋو دوو ھﺎوﺳــرە ﺑ ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧوەی ﻣﮋووی
ﺟﯿﮫﺎن ﺗﯚﻣﺎر دەﻛﺮێ. دادﮔــی ﺧــﺰان دەﯾوــﺖ ﻟــ ﺑراﻣﺒــر ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــوە ﻟ ھﺎوﺳــرەﻛﯾﺪا ،ھــﺎم ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻜﺎ ﺳ ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﻟ ﺳرﻣﺎﯾﻛی و ﺑﺷﻚ ﻟ ﭘﺸﻜﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧوﺗﯿﯿﻛی ﺑ ھﺎوﺳــرەﻛی ﺑﺪات. ھﺎرۆﺪ و "ﺳﯚ ﺋﺎن"ـﯽ ھﺎوﺳری ﺳــﺎﯽ ١٩٨٨ﻟــ ﻻﺳــﻔﯿﮕﺎس زەﻣﺎوەﻧﺪﯾــﺎن ﻛﺮد و ﺋﺴــﺘﺎ دوو ﻣﻨﺪاﯿﺎن ھﯾ.
ﺋﮔر "ﺳــﯚ ﺋﺎن" ﺋــم ﭘﺎرەﯾی ﺑرﺑﻜوێ ،دەﭼﺘ ڕﯾﺰی ٢٠ژﻧ دەوﻣﻧﺪەﻛی ﺟﯿﮫﺎن ،ﺗﻧﺎﻧت ﭘﺶ ﺋﯚﭘﺮا وﻨﻔﺮی )ﭘﺸﻜﺸﻜﺎر و دەرھﻨــری ﺑﻧﺎوﺑﺎﻧــﮓ( دەﻛوﺘوە ﻛ ﺧﺎوەﻧﯽ ٢ﻣﻠﯿﺎرد و ٨٠٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرە. ھﺎم ﻛ ﻧﺎﭼﺎر دەﺑﺖ ﺑﺷــﻚ ﻟ ﭘﺸﻜﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧوﺗﯿﯿﻛی ﺑﻔﺮۆﺷــﺮﺖ ،ﭘﮕــی ﺧــﯚی وەك ﺑﯾــﺎردەری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــ ﻟ دەﺳــﺖ دەدات .ﺗﻧﺎﻧــت ﭘﺎش
ﺑوﺑﻮوﻧوەی ﺋم ھوا ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ٪٣داﺑزﯾﻮن. ﺑھﺎی ﭘﺸﻜﻛﺎﻧﯽ ٪ ﺋو ﭘﯿﺎوە ﺧﯚﺑﻨﯿﺎﺗﻨرە ﻟ ﺳﻔﺮەوە دەﺳﺘﯽ ﭘ ﻛﺮد و ﺑﺧﺘﯽ ﺋوەی ھﺑﻮو ﻛﮕی ﻧوﺗﯽ "ﺑﯿﻜن" ﻛ ﻟ ﻧــﻮان وﯾﻼﯾﺗﻛﺎﻧﯽ داﻛﻮﺗﺎی ﺑﺎﻛــﻮر و ﻣﯚﻧﺘﺎﻧــﺎدا ھﻜوﺗﻮوە، ﺑﺪۆزﺘوە. ﺋﺴــﺘﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛی ڕۆژاﻧ٧٠٠ ھزار ﺑرﻣﯿﻞ ﻧوت ﻟو ﻛﮕﯾ دەردﻨ. ٢٠١٢ـﺪا ـﺪا ھﺎڕۆــﺪ ھﺎم ﻟ ﺳــﺎﯽ ٢٠١٢ ﻟﻻﯾن ڕۆژﻧﺎﻣی ﺗﺎﯾﻢ ﻟ ﻟﯿﺴﺘﯽ ١٠٠ﻛﺳﺎﯾﺗﯽ ﺑ ﺑﺮەوی ﺟﯿﮫﺎن دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛــﺮا .ھروەھﺎ ﻟ ﻻﯾن ڕۆژﻧﺎﻣی ﻓﯚرﺑﺲ ﺑ ﯾﻛﻚ ﻟ دەوﻣﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺧﺮاﯾ روو ﻛ ﺧﺎوەﻧــﯽ ١١ﻣﻠﯿﺎر و ٣٠٠ ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرە.
17
ﺋﯿﻤﺎرات ھوﯽ ﻛﯾﻨوەی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری دەدات
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧﯿﯽ "ﮔﺮووﭘﯽ ﺋﺑﻮو زەﺑﯽ" ﺧﯚی ﺑﯚ ﻛﯾﻨوەی "ﮔﺮووﭘﯽ ﻓﺎﯾﻨﻧﺸــﯿﺎڵ ﺗﺎﯾﻤﺰ" و ﻧﯿﻮەی ﭘﺸــﻜﯽ ﮔﯚﭬﺎری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ "ﺋﻜﯚﻧﯚﻣﯿﺴــﺖ" و ژﻣﺎرەﯾــك ﺋﺎژاﻧﺴــﯽ ھواﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮدووە. ﺑ ﮔﻮــﺮەی ھواﯽ ﺋﺎژاﻧﺴــﯽ ﻓڕەﻧﺴــﺎ)،رۆﺑرت ﻣــردۆخ( ﺧﺎوەﻧــﯽ ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﺋﺎژاﻧﺴــﯽ راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﻟﮔڵ ﮔﺮووﭘﯽ ﺋﺑــﻮو زەﺑﯽ ﻟــ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚداﯾ ﺗﺎ رۆژﻧﺎﻣی "ﻓﺎﯾﻨﻧﺸﯿﺎڵ ﺗﺎﯾﻤﺰ"ﯾﺎن ﺑ ١ ﻣﻠﯿﺎر و ٢٠٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﭘ ﺑﻔﺮۆﺷﺖ. ﻣﺎوەی ﻣﺎﻧﮕﻚ دەﺑﺖ ﻛ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟﺳــر ﺋم ﺑﺎﺑﺗ دەﺳــﺘﯽ ﭘ ﻛــﺮدووە و ﭘﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮﺖ
ﻛ ﻟ ھﻓﺘی داھﺎﺗﻮودا ھردووﻻ ﻟﺳر ﺋم ﻣﺎﻣﯾ رﻚ ﺑﻜون. ﺋﮔر ﺋم رﻜﻜوﺗﻨ ﺳر ﺑﮕﺮﺖ، ﮔﺮووﭘﯽ ﺋﺑــﻮو زەﺑﯽ ﺧﺎوەﻧﺪارﺘﯿﯽ ٪٧٥ی ﺋم ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿ ﺑ ٪٧٥ی دەﺳﺘوە دەﮔﺮﺖ.
"ﻓﺎﯾﻨﺎﻧﺸﯿﺎڵ ﺗﺎﻣﯿﺰ" ﺗﺎﻛ رۆژﻧﺎﻣی ﺟﯿﮫﺎﻧ ﻛــ ﺑﺎرودۆﺧﯽ رۆژاﻧی ﺑﯚرﺳــی ﻟﻧﺪەن و ﺑﯚرﺳﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜی ﺟﯿﮫﺎن ﺑ ﺗﺮوﺗﺳــﯽ ﺷﺮۆﭬ دەﻛﺎت. ﺋم رۆژﻧﺎﻣ ﯾﻛﻜ ﻟ ﺑھﺰﺗﺮﯾﻦ و ﻛﯚﻧﺘﺮﯾﻦ رۆژﻧﺎﻣــ ﺋﺎﺑﻮوری – ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻛ ﺑﺮەوﻜﯽ زۆری ﻟ ﺳﯿﺎﺳــت و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﺪا ھﯾ ،ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕی ﺳــرەﻛﯿﯽ ﺋــم رۆژﻧﺎﻣــ ﻟ ﻟﻧﺪەﻧــ و رۆژاﻧ ﻟ ٢٣ ﺷــﺎری ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑــو دەﻛﺮﺘوە ﻛ ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟــ ﻟﻧﺪەن ،ﭘﺎرﯾﺲ، ﻓاﻧﻜﻔﯚرت ،ﺳــﺘﯚﻛﮫﯚﻢ ،ﻣﯿﻼن، ﻣدرﯾﺪ ،ﻧﯿﻮﯾﯚرك ،ﺷﯿﻜﺎﮔﯚ ،ﻟﯚس ﺋﻧﺠﻠﯚس ،ﺳﺎﻧﻔاﻧﺴﯿﺴﻜﯚ و ﭼﻧﺪ ﺷﺎرﻜﯽ دﯾﻜی ﺟﯿﮫﺎن.
ﺷﺎرەزاﯾﻛﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺳﻮورﯾﺎ
ﭼﺎرەﻛﻜﯽ ﺧﯚراﻛﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟ ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑرھم دێ ھوﻟﺮ /وﺷ .ھﻤﻦ ﺑﺎﺑﺎن رەﺣﯿﻢ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻧﺟﺎت ﺷﺎرەزای ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟ دﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯽ "وﺷ"دا ﺑﺎس ﻟ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮووﺷﺘﯿﯿﻛﺎن و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت و ﺑ ﭘﺪاﮔﺮﯾﯿوە دە ،ڕۆژﺋﺎوا ﺑﺑ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺳﻮورﯾﺎ دەﺗﻮاﻧﺖ ﺧﯚی ﺑﮋﻨﺖ و ﭘﺸﺖ ﺑ ﺳﺎﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯽ ﺑﺒﺳﺘ. ﻧﺟﺎت ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺳﻟی ﺧﯚراﻛﯽ ھﻣﻮو ﺳﻮورﯾﺎﯾ و ڕۆژاﻧﯾﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ٢٣٥ ھزار ﺑرﻣﯿﻞ ﻧوﺗﯽ ﺗﺪا ﺑرھم دەھﻨﺪرێ. دﯾﺎرﺗﺮﯾﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﯿﯿﻦ و ﻟ ﻛﻮﻦ؟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﻧﺎوﭼﯾﻛﯽ دەوﻣﻧﺪە ﻟــرووی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە، ﺋﻣ ﺑــﯚ ﻓﺮەﯾــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧﻛﺎﻧﯽ دەﮔڕﺘــوە ﻛ ﺑﺷــﻮەﯾﻛﯽ ﺳرەﻛﯿﯽ ھﺎوﺷــﺎﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﮔﺷﺘﻮﮔﻮزار و ﻧوت و ﻏﺎز ﭘﺸﺖ ﺑ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ دەﺑﺳﺘﺖ ،ھرﭼﯽ ﭘﯿﺸﺳﺎزﯾﯿ ﺋوە ﻟ ﺳرەﺗﺎداﯾ، ﺑﯚﯾ دەﺗﻮاﻧﯿﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﺳــﺎﻣﺎﻧﻛﺎن ﺑﻣﺸــﻮەﯾن :ﯾﻛم ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﻛ ﯾك ﻟﺳــر ﭼــﻮاری ھﻣﻮو ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﭘﻚ دەھﻨﺖ ٪ی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ٪٣٥ی و ﻧﺰﯾﻜی ٣٥ رۆژﺋﺎوا ﻟ ﻛرﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎﺪا ﻛﺎر دەﻛــن و ﺋو ﻓﺮەﯾﯿــی ھﯾ، واﯾﻜﺮدووە ﺳــﻮورﯾﺎ ﺳــﻧﺘرﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎﯽ ﺑﺖ. ٪٤٥ی ﮔﻧﻤﯽ رۆژﺋﺎوا ﻧﺰﯾﻜــی ٪٤٥ی ٪٣٠ی ٪ی ﺳﻮورﯾﺎ ،ھروەھﺎ ﻧﺰﯾﻜی ٣٠ ٪٤٠ی ﻟﯚﻛی ﺋو ﺟﯚی ﺳﻮورﯾﺎ و ٪٤٠ی وﺗ ﺑرھــم دەھﻨ .ﺋﻣش واﯾﻜﺮدووە ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟ رﯾﺰﺑﻧﺪی ١٠وﺗﯽ ﮔورەی ﺑرھﻣﮫﻨری ﻟﯚﻛــدا ﺟﮕی ﺧــﯚی ﺑﻜﺎﺗوە. ٪١،٦ی ﻛﯚی ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ٪١،٦ی
ﺑرھﻣﯽ ﻟﯚﻛی ﺟﯿﮫﺎن ﺑرھم دەھﻨــﺖ ،ﻟﯚﻛ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﺳــر ﺳــﻨﻮوری رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟﮔــڵ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺑدرﮋاﯾﯽ ٥٠ ﻛﯿﻠﯚﻣﺗــﺮ زﯾﺎﺗﺮ ﻟــ دﺮﯾﻜوە ﺗﺎ ﻋﻓﺮﯾﻦ دەڕوﻨﺮێ ،رۆژﺋﺎوا ﺳﻟی ﺧﯚراﻛﯽ ﺳﻮورﯾﺎﯾ و ھردوو ﻧوﺗﯽ ﺳﭙﯽ و رەﺷﯽ دەداﺗ. ﺋی ﻧوت و ﻏﺎز؟ ﻟــ ﺳــﺎﯽ ١٩٥٦ﻟﺪاﻧﯽ ﯾﻛم ﺑﯿﺮی ﻧــوت ﻟ ﻛﮕی ﻛﺮاﭼﯚك ١٩٥٩دا دا دەﺳــﺘﯽ ﭘﻜﺮد ،ﻟ ﺳﺎﯽ ١٩٥٩ ﻛﮕی ﺳﻮوﯾﺪﯾﯿ دۆزراﯾوە ﻛ ﻟ ﺳﺎﯽ ١٩٦٨ﻟرﮕی ﺑﯚرﯾﯿوە دەﺳﺘﯽ ﺑ ھﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﻧوت ﺑﯚ ﺑﻧﺪەری ﺗرﺗﻮس ﻛﺮد و ﺳــﺎﻧ ﯾك ﻣﻠﯿﯚن ﺗــﯚن ﻧوﺗﯽ ڕەواﻧی دەرەوە دەﻛــﺮد ،ھروەھﺎ ﮔﺮدی ﻋــدەس ﮔورەﺗﺮﯾــﻦ داﻣزراوە ﺑرھﻣﮫﻨرەﻛﺎﻧــ ﻟــ ﻛﮕی ﺣﺳﻛ ﺑﯚ ﻛﯚﻛﺮدﻧوەی ﻧوﺗﯽ ﺧﺎو و ﭘﺎوﺗﻨﯽ و ﭘﺎﺷﺎن ﻧﺎردﻧﯽ ﺑﯚ ﺗرﺗﻮس ،واﺗ ﻧوت ﻟ ﻛﮕﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮاﭼــﯚك ،ﺳــﻮوﯾﺪﯾﯿ ،ﺣﻣﺰە، ﻋﻟﯿﺎن ،ﻣﻋﺸﻮق ،ﻟﯿﻼك ،روﻣﻼن، ھروەھــﺎ ﺑم دواﯾﯿﺎﻧــ ﻧوت ﻟ ﻧﺎوﭼی ﻋﻓﺮﯾــﻦ دۆزراﯾوە ،ﻟ رۆژﺋﺎوا ﭼﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺗﺮی وەﻛﻮ
ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻧﺟﺎت ﻋﻟﯿﻜﺎ: ١٩٨١ی ﻗﺎﻣﺸﻠﯚﯾ. ﻟ داﯾﻜﺒﻮوی ﺳﺎﯽ ١٩٨١ی ﺑﺷﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻟ زاﻧﻜﯚی ﺣﻟب ﺗواو ﻛﺮدووە. ﻣﺎﺳﺘری ﻟ ﺋﺎﺑﻮوری و ﭘﻮەﻧﺪﯾﯿ ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎﻧﯽ زاﻧﻜﯚی ﺣﻟب ﺑدەﺳﺖ ھﻨﺎوە. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜﯚﯾ ﻟ زاﻧﻜﯚی ﻓﻮرات ﻟ ﺣﺳﻛ. داﻣزرﻨرﻜﯽ ﻛﯚﻣی ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳﯽ ﻛﻮردە ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ ﻛ ﻟ٢٠٠٦ داﻣزراوە. ﺑدەﯾﺎن ﺗﻮﮋﯾﻨوە و ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھﯾ. ﺋﺎو و ﺑردی ﺑﻧﺮخ و ﺷﺘﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھن. ﯾدەﮔــﯽ ﻧوﺗﯿــﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﻧﺪ دەﺑﺖ و ﻟﻛﻮێ ھﻜوﺗﻮوە؟ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧــﯽ ﻧــوت ﻟ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــﺎﻧ ﻧﺰﯾﻜــی ٩ﻣﻠﯿــﯚن و ٥٠٠ھزار ﻣﺗﺮ ﺳﺠﺎ دەﺑﺖ ﻛ دەﻛﺎﺗ٢٣٥ ھزار و ٥٤٧ﺑرﻣﯿﻞ ﻟ رۆژﻜﺪا، ھرﭼــﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧــﯽ ﻏــﺎزە دەﮔﺎﺗ ٨٥٩،٢ ﻣﻠﯿﯚن ﻣﺗﺮ ﺳــ ﺟﺎ ،ﭘﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮﺖ ﯾدەﮔﯽ ﻧوﺗﯽ رۆژﺋﺎوا ﺑﮕﺎﺗ ﻧﺰﯾﻜی ١٣٥ ﻣﻠﯿﺎر ﻣﺗﺮ ﺳﺠﺎ ،ﻧوت ﻟ رۆژﺋﺎوا ﻟﮔڵ ﻏــﺎز ﻟــم ﻛﮕﺎﻧ ھن:
ﻛﮕــی ﻛﺮاﭼﯚك ،ﺳــﻮوﯾﺪﯾﯿ، ﺣﻣﺰە ،ﻋﻟﯿﺎن ،ﻣﻋﺸﻮق ،ﻟﯿﻼك، روﻣــﻼن ،ژﻣــﺎرەی ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﺎ ﯾﻛﯽ ﻛﺎﻧﻮوﻧــﯽ دووەﻣﯽ ٢٠١٠ ﮔﯾﺸــﺘﻮوﻧﺗ ھزار و ٢٧٧ﺑﯿﺮە ﻧــوت ﻛ ھــزار و ٢٣٥ﺑﯿﺮﯾﺎن ٤٢ﺷــﯿﺎن ﻟﺑر ﺑرھم ھﻨﻦ و ٤٢ﺷــﯿﺎن ھﯚی ﺗﻛﻨﯿﻜﯽ راﮔﯿﺮاون ،ﺋﺴــﺘﺎ ﺑھﯚی ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳﻮورﯾﺎوە ﻛ ﺑﯚ ﺳﺎﯽ ﺳﯿﻣﯽ دەﭼﺖ و ﺑھﯚی ﺳــﺰا ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺋوروﭘــﺎ و ﺋﻣرﯾﻜﺎ و ﻛﺸﺎﻧوەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧوت و زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻜﺪاداﻧﻛﺎن و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿــﯽ ﺗﺎﯾﻔﯿﯿــوە دەرھﻨﺎﻧﯽ ﻧوت و ﻏﺎز زۆر ﻛم ﺑﻮوەﺗوە. ﻧوﺗﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن
ﭼﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻛﯽ ھﯾ؟ ﻧــوت ﻣﺎدەﯾﻛﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ و ﺑھﺰ و ﻛﺎرﯾﮕرە ﻟﺳــر رەوﺗﯽ رووداوە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿ ﻧﻮدەوﺗﯿﯿﻛﺎن و ﺋﺎراﺳــﺘﻛﺮدﻧﯽ وەك ﭼﻛﻚ ﺑﯚ ﺑدﯾﮫﻨﺎﻧــﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻧﺗوەﻛﺎن، ٪٩٥ی ٪ی ﻟــ ﺳــﺎﯽ ٢٠١٠ﺋوروﭘﺎ ٩٥ ﻧوﺗﯽ ﺳﻮورﯾﺎی ھﺎوردە دەﻛﺮد ﻛ ٪٣٢ﺑﯚ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ، ﺑﻣﺸــﻮەﯾ ﺑﻮوە٪٣٢ : ٪١١ﺑﯚ ﻓەﻧﺴــﺎ ٪٣١ی ﺑﯚ ﺋﯿﺘﺎﯿﺎ٪١١ ، ٪٣١ی و ﺋوی ﺗﺮ ﺑﯚ ھﯚﻧﺪا ،ﺑﯚﯾ ﺋوروﭘﺎ دەﺑﺘــ ھﺎوردەﻛﺎری ﺳــرەﻛﯿﯽ ﻧوت و ﻏﺎزی رۆژﺋﺎوا ﻟ داھﺎﺗﻮودا. ﭘﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮﺖ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ٪٢٠ی ﻛﯚی داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ٪٢٠ی وﺗﻛ ﭘﻚ ﺑﻨ. ﺋﮔــر رۆژﺋــﺎوا ھرﻤﻜﯽ ﻓﯿﺪراﯽ ﻟ ﺳــﻮورﯾﺎ ڕاﺑﮕﯾﻧﺖ، دەﺗﻮاﻧﺖ ﺧﯚی ﺑﮋﻨﺖ؟ ﺑ ﺋوەش ﺑ ﭘﻠی ﯾﻛم ﭘﺸﺖ ﺑ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺣﻮﻛﻢ ﻟ ﺳﻮورﯾﺎ و رادەی وەﻣﺪاﻧــوەی ﺑﯚ ﭼﻤﻜﯽ ﻓﯿﺪراﯿت دەﮔڕﺘوە. ﮔورەﺗﺮﯾﻦ ﻛﺸــ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﯿﯿﻦ؟ ﻛ ﻣﺒﻮ و ﻧــ و ە ی وت ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧــﯽ ﻧوت ﻛ ﻟــ داھﺎﺗﻮودا ﺷﻮﻨوارەﻛﺎﻧﯽ ﻟزﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻛﺎرﺑﺮدن
ﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛﯽ ﻓۆﻛواﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﻣﻜﺮدﻧوەی ﺧرﺟﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗﻧﯿﺎ ژﻧﯽ ﻻواز دادەﻣزرﻨﺖ وﺷ.ﻣﺤﻣﻤد ﺗﺎھﯿﺮ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛﯽ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن ﻛ ﻟ ﺑﻮاری ﻓۆﻛواﻧﯿﺪا ﻛﺎر دەﻛﺎت ،ﺑ ﻣﺑﺳﺘﯽ ﻛﻣﻜﺮدﻧوەی ﺧرﺟﯿﯽ ﺳﻮوﺗﻣﻧﯿﯿﻛی ،ﺗﻧﯿﺎ ﺋو ژﻧﺎﻧ دادەﻣزرﻨﺖ ﻛ ﻻوازن و ﻛﺸﯿﺎن ﻛﻣ. . ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی "ﮔﯚﺋﯿﺮ" رای ﮔﯾﺎﻧﺪووە ﻛ ﻟﻣودووا ﺋﺎﺳﺘﯽ داﻣزراﻧﺪﻧﯽ ژﻧﺎن ﻟ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﯾﺎﻧﺪا ﺑرز دەﻛﻧوە ،ﭼﻮﻧﻜ ﻛﺸﯽ ژﻧﺎن ﺑ ﺷﻮەی ﺗﻜا ١٥ﺗﺎ ٢٠ﻛﯿﻠﯚ ﻟ ﭘﯿﺎوان ﻟﻜﺪاﻧوەﻛﯾﺎن، ن ﻛﻣﺘﺮە .ﺋم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾ ﻟﻜﯿﺪاوەﺗوە ﻛ ﺋﮔر ﺋم ﭘﻼﻧ ﺟﺒﺟ ﺑﻜن ،ﺳﺎﻧ ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرﯾﺎن ﻟ ﺧرﺟﯿﯽ ﺳﻮوﺗﻣﻧﯿﯽ ﺑﯚ دەﮔڕﺘوە .ﺑ ﮔﻮﺮەی ی ھر ﻛﯿﻠﯚﯾك ﻛﺸﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟ ﯾك ﺳﻋﺎﺗﺪا ٥ﺳﻧﺖ ﻟﺳرﯾﺎن دەوەﺳﺘﺖ .ﻓﺎﻛﺘری ﻛﺶ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﻓۆﻛواﻧﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﺗﯽ ھﯾ ﺑﯚ ﻛﻣﺒﻮوﻧوەی ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﻓۆﻛ ،ﺑﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ ﺳﻮوﺗﻣﻧﯿﺶ ﻛم دەﺑﺘوە و ﺑم ﺷﻮەﯾ ﺧرﺟﯿﯿﻛﺷﯿﺎن ﻛﻣﺘﺮ دەﺑﺘوە.
و ﻛﻣﺒﻮوﻧــوەی ﺑرھﻣﮫﻨــﺎن و زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺳــﻮوﺗﻣﻧﯽ دەردەﻛون ،ھروەھﺎ ﻛﺸــی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﺋــﺎو رﻛﺎﺑرﯾﯿﻛﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری ﻧﯿﯿــ ﺑﺗﻧﯿــﺎ ،ﺑﻜﻮ ﺑﻮوەﺗ ھڕەﺷــی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﻛﯚﻣﯾﺗﯿﺶ ،ﺋﻣش ﺑھﯚی ﮔــﻮێ ﻧداﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺳــﻮرﯾﺎ ﺑ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ھروەھﺎ ﻛﻣﺒﻮوﻧوەی ﮔﺷــی ﺧﯚراك ﻟﮔــڵ زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ رﮋەی داﻧﯿﺸﺘﻮوان ،ﺑرزﺑﻮوﻧوەی ﻧﺮﺧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﺎن و ﺗﻛﻨﻟﯚﺟﯿﺎ. ﺳﯿﺎﺳــﺗﯽ ﻧوﺗﯿﯽ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻋــﺮاق ﭼــﯚن ھﺪەﺳﻧﮕﻨﻦ ،ﺳﻮودی ﺑﯚ ﺋﻮە ھﯾ؟ ﭘﺎﭙﺸــﺘﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗــﯽ ھرﻢ دەﻛﯾﻦ ﻟ ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘ ﻧوﺗﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻟﮔــڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿــﻛﺎن ﺑﺑــ ﮔڕاﻧــوە ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪ ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ ﺳرﺟم رﺟ م
ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ﻧﻮان ھــردوو ﺣﻜﻮوﻣت ﻟو ﺑﺎرەﯾوە ﭼﺎرەﺳر ﺑﻜﺮﻦ ،ﺑ ﺗﺎﯾﺒت ﯾﺎﺳــﺎی ﻧوت و ﻏــﺎز ،ﺑــم ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﺑﻏﺪا ﻛﺸ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت .ﺑﮕﻮﻣﺎن رۆژﺋﺎوا ﺑﯚ وﺗﻮﮋ ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻓﯿﺪراﯿﯽ داھﺎﺗﻮوی ﺳﻮورﯾﺎ ﺳﻮود ﻟ ﺋزﻣﻮوﻧﻛﺎﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ھرﻢ وەردەﮔﺮێ ﻟﺑﺎرەی ﯾﺎﺳــﺎی ﻧوت و ﻏﺎز و دەﺳﺘﻮوری ھرﻢ ﻟوەی ﭘﻮەﺳــﺘ ﺑ داھﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ھرﻢ ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ﻓﯿﺪراڵ. ﺋﺴــﺘﺎ وﺗﻮﮋ ﻟ ﻧﻮان ھﯿﭻ ھﺰﻜــﯽ ﻛــﻮردی و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ھﯾ ﺑﯚ ﺋوەی ﻟــ رۆژﺋﺎوا ﻛﺎر ﺑﻜن ﯾﺎن ﺋﻣﺗﺎن ﺑﯚ دوای ﺑﺷﺎر ﺋﺳد ھﮕﺮﺗﻮوە؟ ھﯿﭻ وﺗﻮﮋﻚ ﻟو ﺑﺎرەﯾوە ﻟﮔڵ ھﯿﭻ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﻛﯽ ﻧوﺗﯿﯽ ﻧﯿﯿ، ددۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ھﺸﺘﺎ زۆر ﺋﺎﯚزە. زە.
18
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿ :رﺒﯿﻦ ﻓﺗﺎح
ھردەوان ﻧﻗﺸﺒﻧﺪی ﭘﺴﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری:
د .زاھﯿﺮ ﻣﺟﯿﺪ ﺟﯿﺪ
دەﺑ ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﺗﯽ ﻧوت ﺑ ﺋﺎڕاﺳﺘی وەﺑرھﻨﺎن ﺑﺖ ﻧك ﺑﻛﺎرﺧﺴﺘﻦ
ھوﻟﺮ /وﺷ .رﺒﯿﻦ ﻓﺗﺎح ھردەوان ﻧﻗﺸﺒﻧﺪی ﭘﺴﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻟ زاﻧﻜﯚی ﺳﺣددﯾﻦ ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗوە ،ﺋﮔر ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﺗﻜﯽ ﺗﯚﻛﻤی ﺋﺎﺑﻮوری ﭘەو ﻧﻛﺮێ ،ﺋﺎﺑﻮوری ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻮاﻧﺎی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ داھﺎﺗﯽ زۆری ﻧوﺗﯽ ﻧﯿﯿ و ﺗﻮوﺷﯽ ھﺌﺎوﺳﺎن دەﺑ .ﺋوەﯾﺸﯽ روون ﻛﺮدەوە ﻛ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﺗﯽ ﻧوت ﺑ ﺋﺎراﺳﺘی ﮔﺷﭘﺪاﻧﯽ ﺳﻜﺘرەﻛﺎﻧﯽ وەﺑرھﻨﺎن ﺑ ،ﺑ ﭘﭽواﻧوە ﺋﮔر ﺑ ﺋﺎراﺳﺘی ﺑﻛﺎرﺧﺴﺖ ﺑ ،ﺋﺎﺑﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﺗﻧﮕﮋەی ﻗﻮوڵ دەﻛﺎت. ﻟ ﭼﻧﺪ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧوت ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺧﺮاﯾﯽ ﭘرەی ﭘﺪراوە ،ﺋﺎﯾﺎ ﻧوت ﺑﻮوەﺗ ھﯚی ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳی وەﺑرھﻨﺎن؟ ﯾﻛﻚ ﻟو ﺑﻨﻣﺎ ﮔﺮﻧﮕﺎﻧی ﻟ زاﻧﺴﺘﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﺪا ﭘﺸﺘﯽ ﭘ دەﺑﺳﺘﺮﺖ ھﺑﻮوﻧﯽ داﺗﺎﯾ ،ﻟ ﺷﯿﻜﺎرﯾﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﺪا ﭘﻮﯾﺴــﺘ داﺗﺎی ورد ﻟﺑردەﺳــﺖ ﺑﯿﻦ، ﺑﭘﭽواﻧوە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑوردی ﻗﺴ ﻟﺳر ﺑﺎﺑﺗﻛ ﺑﻜﯾﻦ ،ﺑداﺧوە ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋو داﺗﺎ وردە ﻟﺑﺎرەی ﻧوﺗوە ﺑردەﺳﺖ ﻧﯿﯿ ،ﺋوەی ﺑرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﭘﻮەﻧﺪار و ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻗﺴی ﻟﺳر دەﻛن زاﻧﯿﺎرﯾﯿ ،زاﻧﯿﺎرﯾﺶ ﻟ ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﺷﯿﻜﺮدﻧوەی داﺗﺎﻛﺎﻧوە دروﺳﺖ دەﺑﺖ و ﺟﯿﺎوازە ﻟ داﺗﺎ ،ﻗﺴﻛﺮدن ﻟﺳر ﺑﻨﻣﺎی زاﻧﯿﺎرﯾﯽ زۆرﺟﺎر ﺑرەو ھﻣﺎن دەﺑﺎت ،ﭼﻮﻧﻜ ﺷﯿﻜﺮدﻧوە دەﻛﺮﺖ راﺳــﺖ ﯾــﺎن ھ ﺑ ،ﻟــو رواﻧﮕﯾوە ﻛﺸی ﮔورەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳﺎن ﻟﺑردەم ﻗﺴﻛﺮدن ﻟﺳر ﻧوت ،ﻧﺑﻮوﻧﯽ داﺗﺎی ورد و ﯾﻛﻼﻛرەوەﯾ. ﭘﻼﻧﯽ ﺋوەﯾﺶ ھﯾ ﺗﺎ دوو ﺳــﺎﯽ ﺗﺮ ،ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑرھﻣﯽ رۆژاﻧ ﺑﯚ ﯾك ﻣﻠﯿﯚن ﺑرﻣﯿﻞ ﻧوت ﺑرز ﺑﻜﺮﺘوە ،ﻟ رووی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ﭼﯚن ﻟﻜﺪاﻧوە ﺑﯚ ﺋو ﺑﺎﺑﺗ دەﻛن؟ ﺋوەی ﻟ راﮔﯾﺎﻧﺪراوەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﺗﺪا دەردەﻛوﺖ، رﮋەﯾﻛــﯽ ﺑرﭼﺎو ﻟ ﻧــوت ﺑرھم دەھﻨﺮﺖ، ﻟ ﺑراﻣﺒردا ھﺳــﺖ ﺑ ﻧﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎڕاﺳــﺘﯾﻛﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﺗﯽ ﺗﯚﻛﻤ دەﻛﺮﺖ ،ﺑﯚ ﺋوەی دواﺟﺎر ﺑﺰاﻧﺮﺖ ﺋو رﮋە ﮔورە ﻟ داھﺎﺗﯽ ﻧوت ﺋﺎڕاﺳﺘی چ ﺑﻮار و ﻛرﺗﻚ دەﻛﺮێ. ﻣﺑﺳــﺘﺘﺎن ﻟوەﯾ ،داھﺎﺗﯽ ﮔــورەی ﻧوت، ﺋﮔر ﭘﻼن و ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﺗﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻟ ﭘﺎﺪا ﻧﺑﺖ، ﻛﺸ ﺑﯚ ﺋﺎﺑﻮوری وت دروﺳﺖ دەﻛﺎت؟ ﺑ ،ﺋﺴــﺘﺎ وﺗﻜﯽ ﮔورەی وەك ﺳــﻌﻮودﯾ، ﺑھﻣﺎن ﺗﻧﮕﮋەدا ﺗﭙڕ دەﺑﺖ .ﺳﺎﻧ ﻧﺰﯾﻜی ٩ ﻣﻠﯿــﺎر ﺑرﻣﯿﻞ ﻧوت ﺑرھم دەھﻨﺖ ،ﻟ ھﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺋﺎﺑﻮوری ﻧﺎوﺧــﯚی وﺗﻛ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺋو ﺑە ﭘﺎرەﯾی ﻟ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧوﺗﺪا دەﺳــﺖ دەﻛوﺖ وەرﺑﮕﺮﺖ ،ﺑ ﻧﺎﭼﺎری ﭘﺎرەی ﻧوﺗ ﻓﺮۆﺷــﺮاوەﻛ رەواﻧی ﺑﺎﻧﻜﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە دەﻛﺎت ،ﺋوەش زﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺑ وﺗﻛ دەﮔﯾﻧ. ﻛواﺗ دەﺑﺖ ﭘﻼﻧﻚ ھﺑﺖ و ﺑﭘﯽ ﺋو ﭘﻼﻧ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ وەﺑرھﻨﺎن ﻟ رﮕی داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗوە ﺑﻜﺮﺖ؟ ﺑدﻨﯿﺎﯾﯿوە ،ﺋو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧی ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻧوﺗﯿﺎن
ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮوﻣﺗﯽ ھرﻢ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدووە ،ﺑﮔﺸﺘﯽ ﻟ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳرﻛوﺗﻮو ﺑﻮون ،ﺋوەش دەﯾﺴﻟﻤﻨﺖ ﻛ ﯾدەﮔﻜﯽ زۆری ﻧوت ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﯾ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟ ﮔڕان و دۆزﯾﻨوەی ﻧوﺗﺪا ﻧﺎﺋﻮﻣﺪ ﻧــﺎﻛﺎت ،ﺑﭘﭽواﻧوە ﻟ وﺗﺎﻧــﯽ ﺗﺮدا ﯾﻛﻚ ﻟ ﻛﺸــ ﮔورەﻛﺎﻧﯽ ﺑردەم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ،ﺋﻧﺠﺎﻣﯽ ﻧرﻨــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧ ﻟ ﮔڕان ﺑــ دوای ﻧوت و ﻧدۆزﯾﻨوەﯾــﺪا ،ﭼﻮﻧﻜ ﺋوە زﯾﺎﻧﻜــﯽ ﮔورە ﺑ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ دەﮔﯾﻧــ ﻛ ﭘﻮەﻧﺪی ﺑــ ﺗﭽﻮوی ﭘﺮۆﺳی ﮔڕان و ﭘﺸﻜﻨﯿﻨوە ھﯾ. ﻟو ﻧﻮەﻧﺪەدا ﻛ ﯾدەﮔﻜﯽ ﮔورەی ﻧوت ھﯾ و
دەﺗﻮاﻧﻦ زﯾﺎﺗﺮ رووﻧﯽ ﺑﻜﻧوە ﭼﯚن؟ ﺋﮔر ﻟ دﯾﺪﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ﺧﻮﻨﺪﻧوە ﺑﯚ ﭘﺮۆﺳﻛ ﺑﻜﯾﻦ ،دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ زۆری ﻧوﺗﯽ ھرﻤﺪا، داھﺎﺗﻜﯽ ﮔورە دەﺳﺖ دەﻛوﺖ ،ﻟ ﺑراﻣﺒردا ﺋو دۆﺧ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿی ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺴﺘﺎ ﭘﯿﺪا ﺗﭙڕ دەﺑﺖ ،دۆﺧﻜﯽ ﺗﻧﺪروﺳﺖ ﻧﯿﯿ ،ﻟﺑرﺋوە ﻛﺎﺗﻚ داھﺎﺗﻜﯽ زۆر دﺘ ﻧﺎو ھرﻤوە ،ﺋﮔری ﺋوەی ﻟ دەﻛﺮﺖ ﻟﺑــﺮی ﺑﻮژاﻧﺪﻧوەی ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ،ھﺌﺎوﺳﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت. ﻛواﺗ رﮕ ﭼﺎرەﺳــرﯾﯿﻛ ﭼﯿﯿ ،ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﯚن دەﺗﻮاﻧﺖ ،ﻟﯾك ﻛﺎﺗﺪا ﺋﺎﺳــﺘﯽ
ﺑرﻟوەی ﺑﯿﺮ ﻟ ﺑدەﺧﺴﺘﻨﯽ داھﺎﺗﻜﯽ ﮔورە ﻟـــ ﻛرﺗـــﯽ ﻧوﺗـــﺪا ﺑﻜﯾﻨوە، ﭘﻮﯾﺴﺘ زەﻣﯿﻨﺳﺎزﯾﯽ ﺑﻜﯾﻦ ﺑﯚ ﭼﯚﻧﯿﺗﯽ ﮔﺷﭘﺪاﻧﯽ ﻛرﺗﻛﺎﻧﯽ وەﺑرھﻨﺎ داھﺎﺗﻜﯽ ﮔورە ﻣﺴﯚﮔر دەﻛﺎت ،دەﺑﺖ ﺋو داھﺎﺗ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻟ ﭘﺮۆﺳی وەﺑرھﻨﺎن ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻛﺎر ﺑﮫﻨﺮﺘوە ،ﺋوەش ﺑ داڕﺷﺘﻨﯽ ﭘﻼﻧﻚ دەﺑﺖ ﻛ ﻟ ﭘﺮۆﺳﻛدا ﺋﺎﺑﻮوری ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﮔڕ ﺑﺨﺮﺘوە، ﯾﻛم ھﻧﮕﺎوی ﺋو ﭘﺮۆﺳــﯾش ﺑ رەﺧﺴﺎﻧﺪﻧﯽ دەرﻓﺗــﯽ ﻛﺎر ﻟﺑردەم دەﺳــﺘﯽ ﻛﺎری ﺧﯚﻣﺎﯽ ﻣﺴــﯚﮔر دەﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ ﻣرﺟﻜﯽ ﺳرەﻛﯿﯿ ﻟ ﮔﺷﭘﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری وﺗﺪا .ﺋﺴﺘﺎ ﻧﺰﯾﻜی ﺳ ھزار ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﺑرھﻨﺎن دەﻛن، ٪٨٠ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﭘﺸﺖ ﺑ دەﺳﺘﯽ ﺑم ﺑرﮋەی ٪٨٠ ﻛﺎری دەرەوە دەﺑﺳﺘﻦ ،واﺗ ﺋو وەﺑرھﻨﺎﻧی ﻟ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺮﺖ ﺋوەﻧﺪەی ﺧﺰﻣت ﺑ وﺗﺎﻧﯽ دەرەوە دەﮔﯾﻧــ ،ﺋوەﻧﺪە ﺧﺰﻣــت ﺑ ﺋﺎﺑﻮوری ﻧﺎوﺧﯚ ﻧﺎﮔﯾﻧﺖ .ﻛواﺗ دەﺑﺖ ،ﻟرﮕی ﻧوﺗوە ﭘرە ﺑ ﺳﻜﺘرەﻛﺎﻧﯽ وەﺑرھﻨﺎن ﺑﮔﺸﺘﯽ ﺑﺪرﺖ، ﺑ ﺋﺎراﺳﺘی ﺑﻮژاﻧﺪﻧوەی ھرﯾك ﻟ ﺳﻜﺘرەﻛﺎن و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧوەی ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﭘﺸﺘﺮ ﺑﺎﺳــﺖ ﻟوە ﻛﺮد ﻛ ﺋﺎﺑﻮوری ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﻮاﻧﺎی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋو داھﺎﺗ ﮔورەی ﻧﯿﯿ ﻟرﮕی ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧوﺗوە دەﺳﺖ دەﻛوﺖ،
ﭘﺎوﮔﯾﻛﯽ ﻧوﺗﯿﯽ ﻟ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ھﻧﺎردەی ﻧــوت ﺑرز ﺑﻜﺎﺗــوە و داھﺎﺗﯽ زۆری ﻧوﺗﻛش ﻟرووی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿوە ﻛﺸ ﺑﯚ ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺖ ﻧﻛﺎت؟ ﺋﮔر ﺋو داھﺎﺗ زۆرەی ﻟ ﻧوت دەﺳﺖ دەﻛوﺖ، ھﻣﻮوی ﺋﺎراﺳــﺘی ﺑﻛﺎرﺧﺴﺘﻦ ﺑﻜﺮﺖ ،ﺗﻮوﺷﯽ ﺗﻧﮕــﮋەی زۆر ﮔورە دەﺑﯿﻦ ﻛ ﻛﺎرﯾﮕری ﻧرﻨﯽ ﻟﺳــر ﺋﺴــﺘﺎ دادەﻧ ،ﺑوەﯾﺶ ﻛﯚﻣﮕﯾﻛﯽ ﺑﻛﺎرﺑر و ﻧوەﯾﻛﯽ ﻣﺸــﺧﯚر دروﺳﺖ دەﻛﺎت، ﺑھﻣــﺎن ﺋﻧــﺪازە ﻛﺎرﯾﮕــری ﻧرﻨﯽ ﻟﺳــر ﻧوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو دروﺳﺖ دەﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜ ﻟرﮕی ﺑﻛﺎرﺧﺴــﺘﻨوە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ھﯿﭻ ﺷﺘﻜﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﺟ ﺑﯿــﻦ ،ﺑھﯚی ﺋــوەی ﺑﻛﺎرﺧﺴــﺘﻦ وا دەﻛﺎت داھﺎﺗﯽ ﻧوت ﻟ ﺳــﻮوڕی وەﺑرھﻨﺎن و ﺋﺎﺑﻮورﯾﺪا
ﻧوت
رۆﯽ ﻧﺑ ،ﺑم ﺋﮔر ﭘﻼﻧﻜﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ ھﺑﺖ، دەﻛﺮﺖ داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗﻛ ﻟ ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ وەﺑرھﻨﺎﻧﺪا ﺧرج ﺑﻜﺮﺖ ،ﺑو ﺷﻮەﯾ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺳﻜﺘرەﻛﺎﻧﯽ وەﺑرھﻨﺎن ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧ ،ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ،ﭘﯿﺸﺳﺎزی، ﮔﺷﺘﯿﺎری ،ﺗﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﺋواﻧﯽ ﺗﺮ ﭘرە ﭘﺒﺪەﯾﻦ ﻛ دواﺟــﺎر ژﺮﺧﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری دەﺑﻮژﻨﺘوە و ﻛﯚﻣﮕﯾك ﺑﯚ ﻧوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ ﻛ ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻣﺴﯚﮔر ﻛﺮاوە. ﺑو ﭘﯿ ،ﭘﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎت ﺑر ﻟ ﺑرھﻣﮫﻨﺎن ﯾﺎن ﺑرزﻛﺮدﻧوەی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧوت، ﭘﻼﻧﻜﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ ﻟ ﭼﻮارﭼﻮەﯾﻛﯽ ﺑرﻓﺮاواﻧﺪا ﺑﯚ ﭘرەﭘﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑﻨﺮێ؟ ﺑ ،ﺑرﻟوەی ﺑﯿﺮ ﻟ ﺑدەرﺧﺴــﺘﻨﯽ داھﺎﺗﻜﯽ ﮔورە ﻟــ ﻛرﺗﯽ ﻧوﺗــﺪا ﺑﻜﯾﻨوە ،ﭘﻮﯾﺴــﺘ زەﻣﯿﻨﺳــﺎزﯾﯽ ﺑﻜﯾﻦ ﺑﯚ ﭼﯚﻧﯿﺗﯽ ﮔﺷــﭘﺪاﻧﯽ ﻛرﺗﻛﺎﻧﯽ وەﺑرھﻨــﺎن و ﺑﻮژاﻧﺪﻧوەی ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ،ﺋﺴﺘﺎ ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑ ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﺪا ﺗﭙڕ دەﺑﺖ ﻛ ﻛﯚی ﺳــﻜﺘرەﻛﺎﻧﯽ وەﺑرھﻨﺎن ھر ﻟ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﭘﯿﺸﺳــﺎزﯾﯿوە ﺗــﺎ دەﮔﺎﺗ ﺳﻜﺘرەﻛﺎﻧﯽ ﮔﺷﺘﯿﺎری و ﭘروەردە و ﺗﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ ﻟ ﺗﻧﮕﮋەی ﮔورەدان ،ﻟو ﻧﻮەﻧﺪەدا ﺋﮔر ﭘﻼن و ﺳﺘﺮاﺗﺠﯿﺗﻜﯽ ﺗﯚﻛﻤ ھﺑﺖ ،دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟرﮕی داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗوە ﻧك ھر ﭘرە ﺑ ﺳــﻜﺘرەﻛﺎﻧﯽ وەﺑرھﻨــﺎن ﺑﺪەﯾﻦ ،ﺑﮕــﺮە ﻟ داھﺎﺗــﻮودا ﻛﺎﺗﻚ ﺳﻜﺘرەﻛﺎﻧﯽ وەﺑرھﻨﺎن ﺑ ﺗواوی ﮔﺷ دەﻛن و ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری دەﺑﻮژﺘوە ،زەﻣﯿﻨی ﺋوەش دەڕەﺧﺴــﺖ ﻛ ھﻧﺎردەی ﻧوت ﻛم ﺑﻜﯾﻨوە، ﭼﻮﻧﻜ ﺳﻜﺘرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی وەﺑرھﻨﺎن ﻟﺳرﭘﻦ و ﭼﯿﺘﺮ ﭘﻮﯾﺴــﺖ ﺑوە ﻧﺎﻛﺎت ،ﺑ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﮔورە ﻧوت ھﻧــﺎردەی دەرەوە ﺑﻜﺮﺖ ،ﺋوە ﺋو دۆﺧ ﺗﻧﺪروﺳــﺘﯾ ﻛ ھﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻼن و ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺞ ﻟ ﺑڕﻮەﺑﺮدن و ﺋﺎڕاﺳﺘﻛﺮدﻧﯽ ﻛرﺗﯽ ﻧوت و ﮔﺎزدا، دروﺳﺘﯽ دەﻛﺎت.
ﺋو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧی ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻧوﺗﯿﺎن ﻟﮔڵ ﺣﻜﻮﻣﺗﯽ ھرﻢ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدووە ،ﺑﮔﺸﺘﯽ ﻟ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳرﻛوﺗﻮو ﺑﻮون
٢-٢
ﮔﺮﺒﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﻧوت و ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﻟ ژﻣﺎرەی راﺑﺮدوودا ،ﺑﺎﺳﻤﺎن ﻟ دوو ﺟﯚری ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ((Concession Concession or license Agreement ﺋﯿﻤﺘﯿــﺎز ))Agreement Production- Sharing Productionو ﮔﺮﺒﺳــﺘﯽ ﺑﺷــﺪارەﻛﯽ ))Sharing ((Agreementﻛﺮد .ﺋم ﮔﯚﺷﯾ ،ﺑﯚ ﺧﺴﺘﻨڕووی ﺟﯚری Agreement ﺳﯿﻣﯽ ﮔﺮﺒﺳــﺖ ،واﺗ ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯽ ((Serviceﺗرﺧﺎن دەﻛﯾﻦ. Service Agreement )Agreement ﮔﺮﺒﺳـــﺘﯽ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾـــﯽ Service)) : Service (Agreement Agreement ﺟﯚرﻜﯽ دﯾﻜی ﮔﺮﺒﺳﺘ ﻟ ﺑﻮاری ﻧوﺗﺪا و ﺑﮔﺸﺘﯽ ﺳ ﺷــﻮازی ھﯾ ..١ .ﺗﻧﯿﺎ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯽ ..٢ﻛﯾﻨﯽ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪار ..٣ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ دوو ﻻﯾﻧ. ..١ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﺗﻧﯿﺎ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯽ: ﺋــو ﮔﺮﺒﺳــﺘﺎﻧﯾ ﻛ وﺗــﯽ ﺧﺎﻧﺧــﻮێ ﻟﮔڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛدا دەﯾﺒﺳﺘ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛش وەك ﺑﻨﺪەرە و ﺋرﻛ ﻟﺳری ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﺗﻛﻨﯿﻜﯽ ﭘﺸﻜش ﺑ وﺗﻛ ﺑﻜﺎت ،ﻟﺑراﻣﺒردا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛ ﺋو ﺗﭽﻮوﻧﺎﻧی ﻛ ﻛﺮدوﯾﺗﯽ وەرﯾﺪەﮔﺮﺘوە و ھﯿﭻ ﺑرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﺗﯿﻜﯽ ﻧﯿﯿ ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﺷﻜﺴﺘﮫﻨﺎﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻛدا و ﻣﺗﺮﺳﯿﯿﻛﺎن دەﻛوﺘ ﺋﺳﺘﯚی وﺗﻛ ،ﺋم ﮔﺮﺒﺳﺘﺎﻧش ﺑزۆری ﺑﯚ ﺋﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﺎن ﺋﻧﺠﺎﻣﺪەدرﻦ. ..٢ﻛﯾﻨﯽ ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺪار: أ -ﺑــزۆری ﻟــو ﻧﺎوﭼﺎﻧدا ﻛﻜــﯽ ﻟﻮەردەﮔﯿﺮێ ﻛ راوەﺳــﺘﺎون ﻟ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧوﺗﺪا ،ﻛ ﺑﯿﺮە ﻧوﺗﻛ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑ ﻧﯚژەﻧﻜﺮدﻧوە ھﯾ. ب -ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﯿﻛﯿــﺶ ﻛــ دەﺑــ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛ ﻟ ﺋﺳﺘﯚی ﺑﮕﺮﺖ ﺑﺮﯾﺘﯿ ﻟ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻧوت ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﺸﻮو ﯾﺎن ﻛﻚ وەرﮔﺮﺗﻦ ﻟ ﺗﻛﻨﯿﻜﯽ ﻧﻮێ. ﺋم ﺟﯚرە ﮔﺮﺒﺳــﺘ ﺑ ﺑراورد ﻟ ﮔڵ ت- ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜی ﮔﺮﺒﺳــﺖ ﻛﻣﺘﺮ ﺑﻛﺎردەھﻨﺮێ، ﺑﻨﺪەرەﻛ ﺑﻦ دەدات ﻛ ﺗﭽﻮوﻧﻛﺎﻧﯽ دەرھﻨﺎﻧﯽ ﻧوت ﻟ ﺋﺳﺘﯚ ﺑﮕﺮێ و ﺋﮔر دۆزﯾﻨوەﻛی ﺳرﯾﮕﺮت ﺟﯿﺎ ﻟ ﭘﺪاﻧﯽ ﺗﭽﻮوﻧﻛﺎن ﺋــوا دەﺑ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜی ﻧوﺗﯿﺶ ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪات ،ﺑﻻم ﺋﮔر دۆزﯾﻨوەﯾك ﻧﻛﺮﺖ ﺋوا ﮔﺮﺒﺳﺘﻛ ﺑﯚ ﺧﯚی ﭘﻮوﭼڵ دەﺑﺘوە و دۆﺧﯽ ﻣﺗﺮﺳﯿﺶ ﺑھﻣﺎن ﺷﻮەﯾ. ث -ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﻣﺗﺮﺳﯽ ﺋم ﺟﯚرە ﮔﺮﺒﺳﺘ ﺑﯚ ﻻﯾﻧﯽ دووەم )ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﻛ (و ﮔﺸﺖ ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﻛش ﺑﯚ وﺗﻛ دەﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛ دوای دەرھﻨﺎﻧﯽ ﻧــوت ،ﯾﺎن ﺑﺷــﻚ وەك ﺳــرﻣﺎﯾ و ﺗﭽﻮوﻧﻛﺎن و ﻧﺮﺧﯽ ﺳﻮود و ﻣﺗﺮﺳﯿﯿﻛ وەردەﮔﺮﺘوە ،ﯾﺎن ﺑﭘﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗﻛ ،دوای دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎج ﺋوﯾﺶ ﺑﺷﻜﯽ وەردەﮔﺮﺘوە. .٣ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ دوو ﻻﯾﻧ: . ﺗﺎﯾﺒﺗﻤﻧﺪی ﺳرەﻛﯽ ﺋم ﮔﺮﺒﺳﺘ ﺑﯚ ﭘﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﯿــﺮە ﻧوﺗﻛ ﺋوەﯾ ﻛ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﻛ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳرﻣﺎﯾ و ﺟﺒﺟﻜﺮدﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒت ﺑ ﺑﯿﺮە ﻧوﺗﻛ دەﮔﺮﺘ ﺋﺳــﺘﯚی ﺧﯚی و ﻟ ﺑراﻣﺒرﯾﺸــﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﻛ ﻟ رﮕﺎی ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ راﺳﺘوﺧﯚی ﻧوت ﺑ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻛ ،ﺗﭽﻮﻧﻛﺎﻧﯽ ﭘ دەداﺗوە ﯾﺎن دوای ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺑرھﻣﻛﺎن ﻟ دەﺳﺘﻜوﺗﻛی ﺗﭽﻮوﻧﻛﺎن دەداﺗوە. ﻟم ﺟﯚرە ﮔﺮﺒﺳﺘﺎﻧدا: ..١ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻛ وەك ﺑﻨﺪەر ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﺋرﻛ ﻟﺳــری ﻛ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎری داراﯾــﯽ ﺑﯚ دۆزﯾﻨوە و ﭘﺸﺨﺴــﺘﻦ و ﻧﯚژەﻧﻜﺮدﻧوەی ﺑﯿﺮە ﻧوﺗﻛ ﻟ ﺋﺳﺘﯚ ﺑﮕﺮﺖ. ..٢ﮔﺸــﺖ ﺋــو ﺗﭽﻮوﻧﺎﻧی ﻛ دەﻛوﺘ ﺋﺳــﺘﯚی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛ ﻟﮔڵ ﺳﻮودی ﺳرﻣﺎﯾ و ﻧﺮﺧﯽ ﺳﻮودەﻛ ﻟﺳــری رﻜﻜوﺗﻮون ،ﻟ داھﺎﺗﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧوﺗﻛ دەدرﺘوە ﺑ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛ. ..٣رﮋەی ﺑرھﻣــﺪاری وەﺑرھﻨﺎن ﻟ ﮔڵ ﭘﺮۆژەﻛ (٪و ﻟ ﭼﻮارﭼﻮەی (٪٢٠ دەﮔﯚرــﺖ ﺑزۆری ﻧﺰﯾﻜــی ))٢٠ ﻗﺴﺘﯽ ﯾﻛﺴﺎﻧﺪا دەدرﺘ ﺑﻨﺪەرەﻛ. ..٤دوای ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭘﺪاﻧﯽ رﮋەی ﺳــﻮودی ﻗﺎزاﻧﺠﻛ، ﺑﻨﺪەرەﻛ ھﯿﭻ ﻣﺎﻓﻜﯽ ﻧﺎﻣﻨﺖ ﻟ ﺑﯿﺮی ﻧوﺗﻛدا، ﺳــرەڕای ﺋــوەش دوای ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻛﺎﻧــﯽ ﺟﺒﺟﻜــﺮدن و ﺑﮔڕﺧﺴــﺘﻦ و ﺑرھﻣﮫﻨــﺎن و دەﺳﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﺎن ،وﺗﯽ ﺧﺎﻧﺧﻮێ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﭘﺮۆژەﻛ دەﮔﺮﺘ ﺋﺳﺘﯚ. ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ و ﺧﺎ ﺋرﻨﯿﯿﻛﺎﻧﯽ ﺋم ﺟﯚرە ﮔﺮﺒﺳﺘ: ..١دەﺳت و ﺧﺎوەﻧﺪارﯾﺗﯽ ﺗواوەﺗﯽ وﺗﯽ ﺧﺎﻧﺧﻮێ ﺑﺳر ﺳرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﻛﺎﻧﺪا. ..٢دەﺳــﺗﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ وﺗــﯽ ﺧﺎﻧﺧﻮێ ﺑﺳــر ﮔﺮﺒﺳــﺘﻛدا و ھروەھﺎ ﻻﯾﻧــﯽ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻜﺎرﯾﺶ ھر وﺗﻛ ﺧﯚﯾﺗﯽ. ..٣ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﺗواوەﺗﯽ ﺑرھﻣﮫﻨﺎن. ..٤ﭘﻨداﻧﯽ ﮔرەﻧﺘﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ و ﭘﺎرە. ..٥داﻧوەی ﺗﭽﻮوﻧﻛﺎن ﺗﻧﯿﺎ ﻟ رﮕﺎی ﺑرھﻣﮫﻨﺎﻧﯽ ﻛﯚﮔﺎﻛوە. ..٦ﮔﻮاﺳﺘﻨوەی ﺗﻛﻨﯿﻚ و زاﻧﯿﺎرﯾﯽ. ..٧داﺑﯿﻨﻜــﺮدن و دﻨﯿــﺎ ﺑــﻮون ﻟ ﺋﺎﺳــﺘﻜﯽ ﺑرزی ﺑرھﻣﮫﻨﺎن ﺑ ﺳــرﻧﺠﺪان ﺑــ ﻻﯾﻧﯽ ﺗﻛﻨﯿﻜﯽ و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﯾدەگ و ﺑﯿﺮە ﻧوﺗﻛدا. ﻟ راﺳﺘﯿﺪا ﮔﺮﺒﺳــﺘﯽ ﺑﻮاری ﻧوت ﺟﯚری دﯾﻜﺷﯽ ھﯾ ،ﺑم ﺑﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺳرەﻛﯽ داﺑش دەﺑﻦ ﺑﯚ دوو ﮔﺮوپ ،ﺋواﻧﯿﺶ )ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزی( و )رﻜﻜوﺗﻦ( .ﺑﮔﺸــﺘﯽ ﺋﮔر ﺣﻜﻮوﻣت ﺧﺎوەﻧﺪارﯾﯿﺗــﯽ ﯾدەﮔﯽ ژﺮ زەوی ﺑﺪاﺗــ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛ ﺋوا ﭘﯽ دەﮔﻮﺗــﺮێ ﻟ ﭼﻮارﭼﻮەی ﺳﯿﺴﺘﻣﯽ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزﯾﺪا رﻜﺨﺮاوە ،ﺑم ﺋﮔر ﺣﻜﻮﻣت ﺧﺎوەﻧــﯽ ﯾدەﮔﻛ ﺑﺖ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛش ﻣﺎﻓﯽ ﺋوەی ھﺑ ﻛ ﺑﺷﻜﯽ ﻧوﺗ ﺑرھم ھﺎﺗﻮوەﻛ ﯾﺎن ﺑﺷﻚ ﻟ داھﺎﺗﯽ ﻧوﺗ ﻓﺮۆﺷﺮاوەﻛ ھﮕﺮﺖ ،ﺋوا ﺑﻣ دەﯿﻦ ﻟ ﭼﻮارﭼﻮەی ﺳﯿﺴــﺘﻣﯽ رﻜﻜوﺗﻨﺪا ﮔﺮﺒﺳﺘﻛ رﻜﺨﺮاوە. ﺋوەی ﺑﺎﺳﻤﺎﻧﻜﺮد ﺑﻛﻮرﺗﯽ ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮﺒﺳﺘﯽ ﻧوت ﺑﻮون ،ﻟ ژﻣﺎرەی داھﺎﺗﻮودا ،ھوﺪەدەﯾﻦ ﺷﯿﻜﺮدﻧوەﯾﻛﯽ زاﻧﺴــﺘﯽ ﺑﯚ ﮔﺮﺒﺳﺘﻛﺎﻧﯽ ﻧوت ﻟ ﻋﺮاق و ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــﺑﺎرەت ﺑ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯿﺎن و ﺟﯿﺎوازی ﻧﻮاﻧﯿﺎن و ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎوازﺑﻮوﻧﯿﺎن ﺑﻜﯾﻦ.
ﺟﯚراوﺟﯚر
ژﻣﺎرە ) ، (٦ﭼﻮارﺷﻣﻤ٢٠١٣/٧/٣ ، ھﻓﺘﻧﺎﻣﯾﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺳﻮﻋﺎد ﺣﺳن
19
راﺳﺘﯿﯽ ﺳﻪﯾﺮ و ﺳﻪراﻧﺠاﻛﺶ ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ
ﺑﻪﺷــﯽ ھﺎﯾﺪرۆﻟﯿﻚ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻨﺖ .ﺋﻪو ﺑﺎوك و ﻛﻮڕه ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟــﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎش ﻟﻪﯾﻪﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎ ﺑﻮون و ھﻪر ﺋﻪﻣﻪ وای ﻛﺮد دوای ﻣﺮدﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻣﯿﺮاﺗﻜﯽ ﻛﻪم ﺑﯚ ھﺎﻧﺲ ﺑﻤﻨﺘﻪوه.
ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﯿﺮﺗﺎن ﻟﻪوه ﻛﺮدووهﺗﻪوه ﻛﻪ ﺑﻪ چ رادهﯾﻪك زاﻧﯿﺎرﯾﺘﺎن ﻟﻪﺳﻪر ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻨﯽ ﻓﯿﺰﯾﺎﻧﺎس ھﻪﯾﻪ؟ دهﺗﺎﻧﺰای ﻛﺎﺗﻚ ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ ﻟﻪداﯾﻚ ﺑﻮو ،ﺳﻪری ﺑﻪ رادهﯾﻪك ﮔﻪوره ﺑﻮو داﯾﻜﯽ وای دهزاﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷﻪ ،ﺑم زۆر ﺷﺘﯽ ﻓﻖ ﻣﭙﻼﺷﻘﭙﻎ ﻟﺑﺎرەی ﺋو زاﻧﺎﯾ ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘ ﺑﯿﺰاﻧﻦ.
زهﻣﺎوهﻧﺪی دووهم دوای ﺋﻪوهی ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻟﻪ ﻣﯿﻠﯿﺎ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوهوه ،ﻟﻪ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﻛﻮرﺗﺪا زهﻣﺎوهﻧــﺪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﭽﻜﯽ ﺧﺰﻣﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺋﻪﻟﯿﺴــﺎ ﻛﺮد ،ﺋﻪو ﭘﺸﺘﺮ ﻣﺮدﻜﯽ ﺗﺮی ﻛﺮدﺑﻮو .ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎدا دهﯾﻮﯾﺴﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﭽﯽ ﺋﻪﻟﯿﺴﺎدا زهﻣﺎوهﻧﺪ ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ١٨ﺳﺎڵ ﻟﻪ ﺧﯚی ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮ ﺑﻮو ،ﺑﻪم ﺋﻪﻟﯿﺴﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﻧﺪی دژی ﺋﻪوه وهﺳﺘﺎ، دواﺗﺮ ﺋﻪﻟﺒﺮت زهﻣﺎوهﻧﺪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻟﯿﺴﺎ ﻛﺮد .ﺑﻪ ﭘﭽﻪواﻧﻪی ﻣﯿﻠﯿﺎ ،ﺧوﻧﯽ ﺳــﻪرهﻛﯽ ﺋﻪﻟﯿﺴﺎ ﺋﻪوه ﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﺎﮔﺎی ﻟﻪ ﻣﺮده ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﻪﻛﻪی ﺑﺖ.
ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ ﻣﻨﺪاﻜﯽ ﻗﻪﻪو و ﺳﻪرﻜﯽ ﮔﻪوره ﻛﺎﺗﻚ ﺋﻪﻧﺸــﺘﺎﯾﻦ ﻟﻪداﯾﻚ ﺑﻮو ،ﺳﻪری ﺋوەﻧﺪە ﮔﻪوره و ﻧﺎڕﻚ ﺑﻮو داﯾﻜﯽ وای دهزاﻧﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷــﻪ .ﭘﺸﺘﻪوهی ﺳﻪری ﺋﻪﻟﺒﺮت زۆر ﮔــﻪوره ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪی ﺑــ ھﺎﺗﻨ دﻧﯿﺎی ﻧﯿﮕﻪران ﺑﻮون .دواﺗﺮ ﭘﺰﯾﺸﻜﻚ ﺑﺎوەڕی ﺑﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪی ھﻨﺎ ﻛﻪ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻛﺸــﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪوﺗﯚی ﻧﯿﻐــﻪ .ھﻪﺒﻪﺗﻪ ﻧﯿﮕﻪراﻧﯿــﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪی ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ ﺑ ھﯚ ﻧﻪﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﻣﻨﺪاﻜﯽ زۆر ﻧﺎﺣز ﺑﻮو .دواﺗﺮ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎت ﺳﻪری ھﺎﺗﻪ وە ﺳﻪر ﻗﻪﺑﺎرهی ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ. ﻛﺎﺗــﻚ داﯾﻪ ﮔﻪورهی ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺋــﻪوی ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻪﻣﺠﺎر دﯾﺖ ،ﺑﻪ ﺑﻪردهواﻣﯽ ﻟﻪ ژﺮﻟﻮﯾﺪا دهﯾﮕﻮت "زۆر زۆر ﻗﻪﻪوه" .ﺑﻪو ھﻪﻣﻮو ﻧﯿﮕﻪراﻧﯿﯿﻪوه ،ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻪوره ﺑﻮو ،ﺑﻪم ﻟﻪ رواﻧﮕﻪی ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪﯾﻪوه ﻛﺸــﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی ھﻪﺑﻮو ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺋﺎراﻣﯿﯿﮐی ﺑﻮو. ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ ﻛﺸﻪی ﻗﺴﻪﻛﺮدﻧﯽ ھﻪﺑﻮو ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﻣﻨﺪاﯿﺪا زۆر ﻛﻪم ﻗﺴﻪی دهﻛﺮد و ﺋﻪﮔﻪر ﻗﺴﻪﯾﺸﯽ ﻛﺮدﺑﺎ ،ﺋﻪوا زۆر ﻟﺳرﺧﯚ ﺑﻮو .ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ﺳﻪرهﺗﺎ ﺋﻪو ھﻪﻣﻮو وﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻣﺸــﻜﯿﺪا ﻟﻚ دهداﯾوه و ﻟﻪ ژﺮ ﻟﻮﯾﺪا دووﺑﺎرهی دهﻛﺮدهوه و ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﻟﻪ راﺳﺘﯿﯽ ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯽ دﻨﯿﺎ ﻧﻪﺑﻮواﯾﻪ ،ﻧﯾﺪهﻛﺮد .ﺑﻪ ﭘﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ،ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺗﺎ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﻧﯚ ﺳﺎﻧﯿﺶ ﺋﻪو ﻛﺸﻪﯾﻪی ھﻪﺑﻮو ،ﺑﯚﯾﻪ داﯾﻚ و ﺑﺎوﻛﯽ ﭘﯿﺎن واﺑﻮو ﻣﻨﺪاﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﯿﺮﻛﯚﻪ. ﺋﯚﺗﯚ ﻧﯿﻮﮔﺒﺎور ﻣﮋووﻧﻮوس ،ﭼﯿﺮۆﻛﻜﯽ ﺳﻪرﻧﺠﺮاﻛﺶ ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺸــﺘﺎﯾﻦ دهﮔﺮﺘﻪوه ،ﺋﻪو ده" ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ ﻟﻪ ﻗﺴﻪﻛﺮدﻧﺪا زﻣﺎﻧﯽ دهﮔﯿﺮا ،ﺑﯚﯾﻪ داﯾﻚ و ﺑﺎوﻛﯽ زۆر ﻧﯿﮕﻪراﻧﯽ ﺑﻮون .دواﺟﺎر ﺷﻪوﻚ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻟﻪﺳﻪر ﻣﺰی ﻧﺎﻧﺨﻮاردن ﺑﺪهﻧﮕﯿﯿﻪﻛﻪی ﺷﻜﺎﻧﺪ و ﮔﻮﺗﯽ ﺳــﻮﭘﻪﻛﻪ زۆر ﮔﻪرﻣﻪ .ﺋم ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨــ داﯾﻚ و ﺑﺎوﻛﯽ ﺧﯚﺷــﺤﺎڵ ﻛﺮد و ﻟﯿﺎن ﭘﺮﺳــﯽ ﺑﯚ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﻗﺴﻪﯾﻪﻛﺖ ﻧﻪﻛﺮدووه؟ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﮔﻮﺗﯽ ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪﻣﻮو ﺷﺘﻚ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﺎش ﺑﻮوه".
ﻗﯿﺒﻠﻪﻧﻤﺎ ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻨﯽ ﺑﻪرهو ﻓﯿﺰﯾﺎ راﻛﺸﺎ ﻛﺎﺗﻚ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﯿﺪا ﺑﻪھﯚی ﻧﻪﺧﯚﺷﯿﯿﻪوه ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪ ﻣﺎﯾوە ،ﺑﺎوﻛ ﺷﺘﻜﯽ ﺑﭽﻮوك و ﺳﻪرﻧﺠﺮاﻛﺸﯽ ﭘ ﻧﯿﺸــﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﺑﻮوه ھﯚی ﺋﻪوهی ﺣﻪز ﻟﻪ زاﻧﺴﺖ ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪو ﺷﺘﻪ ﺑﭽﻮوﻛﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻗﯿﺒﻠﻪﻧﻤﺎﯾﻪك ﺑﻮو .ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻗﯿﺒﻠﻪﻧﻤﺎﻛﻪی ﺑﯚ ھﻪر ﻻﯾﻪك دهﺳــﻮوڕاﻧﺪ ،دهرزﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﻧﺎوی ھﻪر ﺑﻪرهو ﺋﺎراﺳﺘﻪﯾﻪك ﺑﻮو ،ﺋﻪﻣﻪ زۆر ﺑﻪﻻی ﺋﻪوهوه ﺳﻪﯾﺮ و ﺳرﻧﺠاﮐﺶ ﺑﻮو. ﺳﻪرﻧﻪﻛﻪوﺗﻦ ﻟﻪ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﻛﺎن ﺳــﺎﯽ ١٨٩٥ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ١٧ﺳﺎﯿﺪا ھﻪوﯿﺪا ﺑﭽﺘﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــﻪی Swiss Federal Polytechnicalو ﻟــﻪ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧﻪوهﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪﺷﺪاری ﻛﺮد .ﻟﻪ واﻧﻪ زاﻧﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﻤﺮهی ﺗﻪواوی ھﻨﺎ ،ﺑﻪم ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ﻟﻪ واﻧﻪ وﮋهﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وهك ﻣﮋوو و ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎ ﻧﻤﺮهی ﺗﻪواو ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻨﺖ و ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎری رووی ﻟﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﻪﻛﻨﯿﻜﯽ ﻛﺮد .ﺋوەﺑﻮو دوای ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻜﯿﺶ
ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﭽﺘﻪ زاﻧﻜﯚ. ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ ھﻪرﮔﯿﺰ ﻛﭽﻜﯽ ﺧﯚی ﻧﻪدﯾﺖ ﭼﻪﻧــﺪ ﻧﺎﻣﻪﯾﻪك ھﻪﻧﺪێ زاﻧﯿﺎری ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺸــﺘﺎﯾﻦ دهﺧﺎﺗﻪ روو .ﺋﻪو ﺑ ﺋﻪوهی زﻣﺎوهﻧﺪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﻪﻛﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ ﻧــﺎوی ﻣﯿﻠﯿﺎ ﻣﺎرﯾﻚ ﺑﻜﺎت ،ﻛﭽﻜﯽ ﻟــﯽ ھﻪﺑﻮو .ھﻪﺒﻪت دواﺗﺮ ﻣﯿﻠﯿﺎ و ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ زﻣﺎوهﻧﺪﯾﺎن ﻛﺮد .ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎﯽ دا و ﺳﺎﻚ دوای زهﻣﺎوهﻧﺪﯾﺎن ،ﻣﯿﻠﯿﺎ ﻛﭽﻜﯽ ﺑﻮو و ﻧﺎوی ١٩٠٢دا ١٩٠٢ "ﻟﯿﺴــﺮل"ی ﻟ ﻧﺎ .ﺋﻪﻟﺒﺮت ھﯿﭻ ﻛﺎﺗﯿﻚ ﺋﻪو ﻛﭽﻪی ﻧﻪدﯾﺖ و ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﻪﻛﻪی ﺗﺎ ﺋﺴــﺘﺎش ﻧﺎدﯾﺎره .ﻟﻪو ﻧﺎﻣﺎﻧﻪی ﻟﻪ ﭘﺎش ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺑﻪﺟ ﻣﺎون ،ﻧﺎوی "ﻟﯿﺴﺮل" ھﺎﺗﻮوه. ﻣﯿﺸــﻞ زاﺧﯿﻢ ﻟﻪ ﻛﺘﺒﻜﯿﺪا ﺑﻪ ﻧﺎوی"ﻛﭽﯽ ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ" ﺑﯚی دهرﻛﻪوﺗﻮوه ﻛﻪ "ﻟﯿﺴــﺮل" ﻟﻪ ﺳــﻪرهﺗﺎی ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوﻧﯿﺪا زۆر ﻧﻪﺧﯚش ﺑﻮوه ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪﻧﺸــﺘﺎﯾﻦ ﭘﯽ واﺑﻮوه ﻛﭽﻪﻛﻪی ﻣﺮدووه، ﺑﻪم ﻟــﻪ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ دواﺗﺮ ﻣﯿﻠﯿﺎدا دهرﻛﻪوﺗﻮوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﯾﻠﻮوﻟﯽ دا ،ﺋﻪو ﻛﭽﻪﻛﻪی ﺧﯚی ﺑﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮ داوه. ١٩٠٣دا، ﺳــﺎﯽ ١٩٠٣ ١٩ی ﺋﻪﯾﻠﻮوﻟﯽ ﻧﺎوی "ﻟﯿﺴﺮل" ﺑﯚ دواﺟﺎر ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ رۆژی ١٩ی ١٩٠٣دا ھﺎﺗﻮوه و ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪوه ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪك ﺳــﺎﯽ ١٩٠٣دا ﻟﻪﺳﻪر ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﭽﻪ دهﺳﺖ ﻧﻪﻛﻪوﺗﻮوه.
ﻣﻪرﺟﻪ ﺳﻪﯾﺮهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺑﯚ ﻣﯿﻠﯿﺎ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ ﻟﻪ ژﻧﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺑﺰار ﺑﻮو ،ﺑﻪم ﭘﺸﻨﯿﺎرﻜﯽ ﺳﻪﯾﺮی ﭘ دا .ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ زهﻣﺎوهﻧﺪی ﻧﻮان ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ و ﻣﯿﻠﯿﺎ، دوو ﻛــﻮڕ ﺑﻪ ﻧﺎوهﻛﺎﻧﯽ ھﺎﻧﺲ و ﺋﺪوارد ﺑﻮو .ﺑﻪھﯚی ﺳــﻪﻓﻪر و ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯿﯿﻪوه ،ﺋﻪﻟﺒﺮت ھﺎوﺳﻪرهﻛﻪی ﻟﻪ ﭘﺶ ﭼﺎو ﻛﻪوت و ﻣﺎوهﯾﻪك ھﻪوﯿﺎن دا ﻛﺸــﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﻪن، ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﭘﺸــﻨﯿﺎرﻜﯽ ﺳﻪﯾﺮی ﺑﻪ ﻣﯿﻠﯿﺎ دا .ﭘﺸﻨﯿﺎرهﻛﻪ وهك رﻜﻜﻪوﺗﻨﻚ ﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﻣﻪرﺟﻚ ﺋﺎﻣﺎدهی درﮋهﭘﺪان ﺑﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑﻪش ﺑﻮو ﻛﻪ ﻣﯿﻠﯿﺎ ھﻪﻣﻮو ﺧﺎﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﺒﻪﺟــﯽ ﻛﺮدﺑﺎ .ﻣﯿﻠﯿﺎ ﺋﻪو رﻜﻜﻪوﺗﻨــﻪی ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد ،ﺑﻪم ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوەﯾﺶ ،ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻟﻪ ﻣﯿﻠﯿﺎ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوهوه.
ﺧﺎﻪﻛﺎﻧﯽ رﻜﻜﻪوﺗﻨﻪﻛﻪ ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون ﻟﻪ: / ١ﺗﯚ )ﺋﻪﻟﺒﺮت( دﻨﯿﺎﺑﻪ ﻛﻪ: * ﺟﻠﻮﺑﻪرﮔﻪﻛﺎﻧﺖ دهﺷﯚرﻦ و ﺑﻪ ﺟﻮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮه ھﻪﺪهﮔﯿﺮﻦ * ﺳــ ژهﻣﯽ ﺧﻮاردﻧﻪﻛﻪت ﺑﻪ ﺷــﻮهﯾﻪﻛﯽ رﻜﻮﭘﻚ دﯾﺘﻪ ژوورهﻛﻪت * ژووری ﻧﻮوﺳــﺘﻦ و ﺧﻮﻨﺪﻧﻪﻛﻪت ﺧﺎوﻦ دهﺑ ،ﺑﻪ ﺗﺎﺒﻪت ﻣﺰهﻛﻪت ﻛﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻪ ﺑﻪ ﺧﯚت. / ٢واز ﻟــﻪ ھﻪﻣﻮو ﭘﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﻛﻪﺳــﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻢ ﻟﮔﻪڵ ﺗﯚ دﻨﻢ، ﻣﻪﮔﻪر ھﯚی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ رﮕﻪم ﭘ ﻧﻪدا. / ٣ﺋﻪﮔــﻪر ﺗﯚ ﺑﺘﻪوێ ﻣﻦ ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت واز ﻟﻪ ﻗﺴــﻪﻛﺮدن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﯚش دﻨﻢ. ﻣﯿﻠﯿــﺎی ﺧﺰاﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮت ھﻪﻣﻮو ﺋﻪو ﻣﻪرﺟﺎﻧﻪی ﻗﺒﻮوڵ ﻛﺮد. ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﻧﺎﻣﻪی ﺑﯚ ھﺎوﺳﻪرهﻛﻪی ﻧﻮوﺳﯽ ﺑﯚ ﺋﻪوهی دﻨﯿﺎ ﺑﺖ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺧﺎﻪﻛﺎن ﺟﺒﻪﺟ دهﻛﺎت. ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺑﻪﻨﯽ دا ﺑم ﺷﻮەﯾ" ﺑﻪﻨﺖ ﭘ دهدهم وهك ژﻧﻜﯽ ﺑﮕﺎﻧﻪ )ﻧﻪك وهك ھﺎوﺳﻪر( ھﻪﺴﻮﻛﻪوﺗﯽ ﺷﯿﺎوت ﻟﻪﮔﻪﺪا ﺑﻜﻪم.
ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻛﺸﻪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮڕه ﮔﻪورهﻛﻪﯾﺪا ھﻪﺑﻮو دوای ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهی ﻟﻪ ﻣﯿﻠﯿﺎ ،ﭘﻮهﻧﺪی ﻧﻮان ﺋﻪﻟﺒﺮت و ھﺎﻧﺴﯽ ﻛﻮڕه ﮔــﻪورهی ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺗﻚ ﭼــﻮو .ھﯚﻛﺎرهﻛﻪی ﺋﻪوه ﺑﻮو ﻛﻪ ھﺎﻧﺲ ﻧﻪﯾﺪهوﯾﺴــﺖ داﯾﻚ و ﺑﺎوﻛﯽ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎ ﺑﺒﻨﻪوه.، ﺑم ﻛﺸــﻪﻛﻪ ﻛﺎﺗﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﻗﻮوڵ ﺑﻮوهوه ﻛﻪ ھﺎﻧﺲ وﯾﺴﺘﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﭽﻜﯽ ﺗﻪﻣــﻪن ﮔﻪورهﺗﺮ ﻟﻪ ﺧﯚی ،زهﻣﺎوهﻧﺪ ﺑﻜﺎت و ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺑﻣ رازی ﻧﻪﺑﻮو ،ﺑم ھﺎﻧﺲ ﺑﻪ ﮔﻮﯽ ﺑﺎوﻛﯽ ﻧﻪﻛﺮد و ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ٢٣ﺳــﺎﯿﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋــﻪو ﻛﭽﻪ زهﻣﺎوهﻧﺪی ﻛﺮد، ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪﻟﺒﺮت و ھﺎﻧﺴــﯽ ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﻟﻪﯾﻪﻛﺘﺮ دوور ﺧﺴﺘوە، دواﺗﺮ ھﺎﻧﺲ ﭼﻮوه ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ و ﺗﻮاﻧﯽ ﺑواﻧﺎﻣﻪی ﭘﺮۆﻓﯿﺴﯚری ﻟﻪ
ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮازی ﺷﻪڕ ١٩٣٩دا دوای ﺋﺎﮔﺎدارﺑﻮون ﻟﻪ ﻟﯿﯚ ﺳﺰﻻردی ﻓﯿﺰﯾﺎﻧﺎس ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٣٩دا ھﻪواﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﻧﺎزﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻤﺎﻧﯿﺎ ،ﻗﻪﻧﺎﻋﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﺋﻪﻟﺒﺮت ھﻨﺎ ﻧﺎﻣﻪﯾﻪك ﺑﯚ ﻓﺮاﻧﻜﻠﯿﻦ رۆزﭬﻠﺖ ﺑﻨﻮوﺳ و ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻜﺎﺗﻪوه ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﻧﺎزﯾﯿﻪﻛﺎن دهﯾﺎﻧﻪوێ ﭼﻪﻛﯽ ﻧﺎوهﻛﯽ ﭘﺸــﻜﻪوﺗﻮو دروﺳﺖ ﺑﻜﻪن ،ھﻪروهھﺎ داوای ﻟ ﺑﻜﺎت ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﭘﻪره ﺑﻪ ﭼﻪﻛﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺪات .ﺋﻪﻣﻪش وای ﻛﺮد ﺑﻪردهوام وهك ھﺎﻧﺪهری ھﻪوﻪﻛﺎﻧــﯽ رۆزﭬﻠﺖ ﺑﯚ ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ ﭼﻪﻛﯽ ﻧﺎوهﻛﯽ ،ﺑﺎس ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﺰﻻر و ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺑﻜﺮﺖ. ﺳﻪﯾﺮه ﻟﻪوهدا ﺑﻮوە ﻛﻪ ھﯿﭻ ﻛﺎﺗﻚ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ ﭼﻪﻛﯽ ﻧﺎوهﻛﯽ ،ﺳــﻮودﯾﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻟﺒﺮت وهرﻧﻪﮔﺮت ،ﭼﻮﻧﮑ ﺳــﻮﭘﺎی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﭘﯽ واﺑﻮو ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻣﺗﺮﺳﯿﯿﮐﯽ ﺗﻧﺎھﯿﯿ ﺑﯚ ﭘﺮۆژهﻛﻪ. ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻣﺸﻜﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺋﻪﻧﺸﺘﺎﯾﻦ دا ،ﺗﯚﻣﺎس ﺳﺘﻮﻟﺘﺲ ﺑﻪﺑ ١٩٥٥دا، دوای ﻣﺮدﻧﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٥٥ ﺋﯿﺰﻧﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪی ،ﻣﺸﻜﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮﺗﯽ دهرھﻨﺎ .ﺗﯚﻣﺎس ﻟﻪ ﻧﺎو ﻣﺎﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﻣﺸﻜﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮﺗﯽ راﮔﺮت ،ﺋﻪو ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو ﻛﺎرهﯾﻪوه ﻟﻪ ﺷﻮﻨﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﻪﻛﻪی دهرﻛﺮا. ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻚ دواﺗﺮ ﺗﯚﻣﺎس ﺑﯚ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوه ﻟﻪ ﻣﺸﻜﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮت، ﻣﯚﻪﺗﯽ ﻟﻪ ھﺎﻧﺲ وهرﮔﺮت .ﺋﻪو ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﻣﺸﻜﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮﺗﯽ ﺑﯚ ﭼﻪﻧﺪ ﭘﺮۆﻓﯿﺴﯚرﻚ ﻧﺎرد .ﯾﻪك ﻟﻪو ﭘﺮۆﻓﯿﺴﯚراﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﻣﺎرﯾﺎن دﯾﺎﻣﯚﻧﺪ ﺑﯚی دهرﻛﻪوت ﻛﻪ ﺑﻪﺷــﻚ ﻟﻪ ﻣﺸﻜﯽ ﺋﻪﻟﺒﺮت ﻛﻪ ﺋﻪرﻛﻪﻛﻪی ﻟﻜﺪان و رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﻮوە ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﺑﻪﺷﻪ ﻟ ﻣﺸﻜﯽ ھر ھﺎووﺗﯿﯿﮐﯽ ﺗﺮ ﺟﯿﺎواز ﺑﻮوم.
www.wishe.net ﻟ ﻣﺎﭙڕی وﺷ ھﻣﻮو زاﻧﯿﺎرﯾﯿك ﺑﺒﯿﻨ
wishe@wishe.net
”ﻧﻓﺮەت ﻟ دۆﺳﺘﯚﯾﭭﺴﮑﯽ“
ﺋﻪﻟﺒﺮت ﺋﻧﺸﺘﺎﯾﻦ ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮازی ﺷﻪڕ
14
19
ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳرﻧﻮوﺳر :ﺳرﺑﺎز ﺳﺎﺢ sarbaz@wishe.net
ﺑڕﻮەﺑری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟﻟﯿﻞ ﺑﯚ ﭘﯾﻮەﻧﺪی0964(0)7502376262 : ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧی ﻛﻮردﺳﺘﺎن
kawa@wishe.net araakar4@gmail.com
Heftenameyekî sîyasî giştîye
0964(0)7502386262 داﺑﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﻮەﻧﺪ
ھرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھوﻟﺮ
ﻗﺎدر ﻋزﯾﺰ ﻟ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮﭽﯿﯿ و ﻟ ھوﻟﺮ ﺧﺎﻧﻮوﯾﻛﯽ دوو ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ھﯾ ﺑدران ﺋﺣﻤد ﺣﺑﯿﺐ
ﻟ ﻣﯿﺴﺮ ﮔﻟﻚ ﻟ ﺷﯚڕﺷﺪا
ﺋو ﺧﺎﻧﻮوەی ﻟ وﻨﻛدا دﯾﺎرە ھﯽ ﻗﺎدر ﻋزﯾﺰ ﺳـــﻜﺮﺗﺮی ﺣﺰﺑﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧ ﻛ ھﻓﺘی راﺑﺮدوو ﻟ ﺑرﻧﺎﻣﯾﻛﺪا ﻟ ﻛﻧﺎﯽ ﺋﺎﺳـــﻤﺎﻧﯽ "رووداو" ﮔﻮﺗﯽ "ﻣﻦ ﻛﺮﭽﯿﻢ ﻟ ﺧﺎﻧﻮوﯾﻛﺪا ﻟ ﮔﺮدی ﻋﻟﯽ ﻧﺎﺟﯽ ﻟ ﺳـــﻠﻤﺎﻧﯽ .ﺧﺎﻧﻮوەﻛی ﻗﺎدر ﻋزﯾﺰ ﻟ ھوﻟﺮ رووﺑری ٦٥٠ﻣﺗﺮ و ﻟ ﺳـــ ﻧﮫﯚم ﭘﻚ ھﺎﺗﻮوە و دەﻛوﺘ ﺳر ﺷﻗﺎﻣﯽ ﭼﻞ ﻣﺗﺮی ﺑراﻣﺒر ﺷﻮوﻗﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎزﺳﺘﯽ )زەﻛرﯾﺎ( ﻛ ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮﻨﯽ ھوﻟﺮە و ﻧﺰﯾﻜی دوو ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر دەﻛﺎت.
ﻟ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﯾﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯿﺪا رﻜﻼم ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﯾﻛﯽ ﺋھﻠﯽ دەﻛﺮێ
ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﻓﯿﻦ ﺣﻣﯿﺪ
ﻟو ھﯚی ﺳــرۆك ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨﯽ ﺗﺪا ﭘﺸﻜﺶ ﻛﺮد ،ﻟ رﯾﺰەﯾﻠﯽ ﭘﺸوە ﺳﺗﺎن ﻟ ﮔورەﭘﯿﺎوەﯾﻠﯽ وت رۆﻧﯿﺸﺘﺒﻮون ،ﻟ رﯾﺰەﯾﻠﯽ دواوەش ﺳﺗﺎن ﭼﭘ ﻟﺪەر و ھﯚرەﻛﺶ ﺑ ﭘﻮە وەﺳﺘﺎﺑﻮون .ﻟﮔڵ ھﻣﻮو ﺑﮔﯾﻛﯽ ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨﯽ ﺳرۆﻛﺪا ،ﺋواﻧی ﭘﺸــوە دەﺷژان و ﺗﺎس دەﯾﺒﺮدﻧوە ﻟ ﺋﺎﺳﺖ ﮔورەﯾﯿﯽ ﻛﺎرەﺳﺎﺗﺪا .ﻣﺮۆڤ دەﯾﺘﻮاﻧﯽ دڕاوﻛ ﻟ رووﯾﺎﻧﺪا وەﺧﻮﻨ. ﺋواﻧی دواوەش ﭼﭘﯾﺎن ﺑﯚ ھﻣﻮو ﮔﻮﺗ و ﮔﺮﺗﻜﯾك دەﻛﺸﺎ و ﺑﺎﻧﮕﯽ "ﺑﮋی ﺑﺎ"ﯾﺎن ﺑﯚ ﺳــرۆك دەﮔﻮﺗوە .دﯾﻤﻧــﯽ ﺋو ﻛﯚﺑﻮوﻧوەﯾ ،دﯾﻤﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮی ﺋوڕۆی ﭘﺸﺎن دەدا .ﭼﭘ ﻟﺪەر ﺟﻣﺎوەرﻜﯽ ﺟﺎھﯿﻠ ،ﺑﺎﻛﯽ ﺑوە ﻧﯿﯿ وت ﻟ ﺳﺎﯾی ﺋو ﺳﯿﺴﺘﻣدا ﺑﯚ ﭘﺸوە دەﭼ ﯾﺎن ﻧﺎ ،ﺑﮕﺮە ھر ﻟ ﺑﻨڕەﺗوە دەﻧﮕﯽ ﭘــ داوە ﺑﯚ ﺋوەی وت ﺑرەو ﭘﺎش ﺑﺒﺎﺗوە. ﺋواﻧی ﺋو ھﯚﯾﺎن ﺑو ﺷﻮەﯾ رﻚ ﺧﺴﺘﺒﻮو ،ﺑ دەﺳﺘﯽ ﻣﺑﺳﺖ ﺑ ﯾﺎن ﺑ رﻜﻜوت ،وﻨی ﻣﯿﺴــﺮ و ﺗواوی ﻛﯚﻣﮕی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺎن ﻟم ﻧﺎوﭼﯾی ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ،ﭘﺸﺎن دەدا. ﻣرﺳــﯽ ،ﻛﯚﻣﻚ ژﻣﺎرە و زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﭘﺸــﻜﺶ ﻛﺮد وەك ﻧﯿﺸــﺎﻧی ﭘﺸﻜوﺗﻨﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻟ ﺳردەﻣﯽ وﯾﺪا .رۆژی دواﺗﺮ ،ﻣﯿﺴﺮﯾﯿل ﺳرﻟﺑر ﺋو زاﻧﯿﺎری و ژﻣﺎرەﯾﻠﯾﺎن ﺑ ﭘﺎش داﯾوە و ﮔﻮﺗﯿﺎن ﻓی ﺑ راﺳــﺘﯿﯿوە ﻧﯿﯿ .ﻟ ھﻣﻮوی ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮ ،ﺳــﻮوﻛﺎﯾﺗﯿﯽ ﺑ ژﻣﺎرەﯾك ﻛﺳﺎﯾﺗﯿﯽ دﯾﺎر ﻛﺮد ،ﻛ ﻟ رۆژی دواﺗﺮەوە وەﻣﯿﺎن داﯾوە ﺗﺎ ﮔﯾﺸﺘ ﺋوەی ﯾﻛﺗﯿﯽ ﺑﻨﻮوﺳﯾﻞ ﺳﺑﺎرەت ﺑ" ﻧﺑﻮوﻧﯽ ھﺳﺘﯽ ﺑرﭘﺮﺳﺎﯾﺗﯽ" ،ﺋﻧﺪاﻣﺗﯿﯽ ﻟ وەرﮔﺮﺗوە. ﻣﺤﻣد ﻣرﺳﯽ ﮔﻮﺗﯽ "ﺑﺎوەڕی ﺑ ﺧﯚﭘﺸﺎﻧﺪان ﻧﯿﯿ و ﺑ ﺷﻮەﯾﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﻧﺎزاﻧ ﺑﯚ دەرﺑﯾﻨﯽ ﺑﯿﺮ و ھﻮﺴﺖ" .ﺑم ﻟ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﻜﯽ ﺗﺮدا ﻻﯾﻧﮕﺮەﯾﻠﯽ وی ،وا ﺋﺴــﺘ ﺧﯚﯾﺎن ﭘﺸﺎن دەدەن ،ﺳﺎزﯾﺸــﻦ ﺑﯚ رووﺑڕووﺑﻮوﻧوە و ﺗﻮﻧﺪﺗﯿــﮋی ﯾﺎن ﺑﻓﯿۆداﻧﯽ ﺧﻮﻦ )ھﺪر اﻟﺪم( ﻟ ﻛﺎﺗﯽ ﭘﻮﯾﺴــﺘﺪا .ﺋو رووﻗﺎﯾﻤﯽ و دووڕووﯾﯿﯿی ﺳرۆﻛﯽ ﻣﯿﺴﺮ ،ﻟواﻧﯾ ھﻣﻮوی ﮔﻟﯽ ﻣﯿﺴﺮ ھﺴﻨﺘ ﺳر ﭘ و ﺑﯿﺎﻧﮫﻨﺘ ﺳر ﺑﺎری ﯾﺎﺧﯿﺒﻮون. ﻧﻛﺎرەﺗﺮﯾــﻦ و ﺑــ ﻛﻜﺘﺮﯾﻦ ﻣﺮۆڤ ﺋــو ﻣﺮۆﭬﯾ ،ﺋــو دەﻣی ﺑﯚ ﺧﺎوﻛﺮدﻧــوەی ﺗﯿﮋﯾﯽ ﮔﺮژﯾﯿك دﺘ ﺋﺎﺧﺎوﺗﻦ ،ﻟ ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋوەی ﺧﺎوی ﺑﻜﺎﺗــوە ،ﮔﺮژ و ﺋﺎﯚزﺗﺮی دەﻛﺎ .ﻟ دەﻣﯽ وﺳــﺎدا ﺟﮕ ﻟ راﭘڕﯾﻦ ،ھﯿﭻ ﭼﺘﻚ ﻧﺎﻣﻨﺘوە ﻟ ﺋﺎﺳــﺖ ﺋو ﻣﺮۆﭬدا .ﺋﻣش ﺋوە ﺑﻮو ﭘﺶ ﭼﻧﺪ رۆژﻚ ﻟ ﺳرۆﻛﯽ ﻣﯿﺴﺮدا ھﺎﺗ دی .ﻟ ﺋﺎﺳﺖ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﻜﯽ ﺗﻮوڕەدا ،ﺟﮕ ﻟ ﻓ و ﻓﯿﺸﺎڵ ﺑﯚ ﭘﺪا ھﮕﻮﺗﻨﯽ ﺧﯚی ،ﺟﮕ ﻟ ھﮕاﻧوەی راﺳﺘﯿﯽ رووداو ،ﺟﮕ ﻟ ﺳﻮوﻛﺎﯾﺗﯽ ﺑم و ﺑو ،ھﯿﭽﯽ ﺗﺮی ﻧﻛﺮد و ﻧﮔﻮت .ﺗﻧﯿﺎ ﺑﺒﺎك و ﺳــرەڕۆﯾﻟﻦ دەﺗﻮاﻧﻦ ﻛﺎری وا ﺑﻜن .دوای ﺋو وﺗﺎرە ،ژﻣﺎرەی ﺋواﻧی داوای رۆﯾﺸــﺘﻨﯽ دەﻛن ﻟ ﺑﯿﺴﺖ ﻣﻠﯿﯚن ﺗ ﭘڕی .ﺳرۆﻛﯽ ﻣﯿﺴﺮ ﻟو ﺟﯚرە ﺳرەڕۆﯾﺎﻧﯾ ھﻣﻮو ﮔل دەﻛن ﺑ ﺷﯚڕﺷﮕ .ﺋﺴﺘش ﭘــﺎش ﺋوەی ﻛﺎر ﻟ ﻛﺎر ﺗﺮازاوە ،دێ داوای داﯾﻟﯚگ دەﻛﺎ ،ﻛ ﺳــﺎﻜ داوای دەﻛن و ﺋــو ﮔﻮێ ﻧﺎﮔﺮێ .ﺑ ﻛﻮرﺗﯽ ،ﻛﺎورا ھﯿﭻ رﮕﯾﻛﯽ ﻟ ﺑردەﻣﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﻧھﺸﺘوە ﺟﮕ ﻟ ﺗﻮﻧﺪﺗﯿﮋی ﻟﺑرﺋوەی ﻛس ﺑﺎوەڕ ﻧﺎﻛﺎ ﺑ ﺧﯚﺷﯿﯽ ﺧﯚی ،دەﺳﺖ ﻟ دەﺳت ﺑر ﺑﺪا. ﻣرﺳــﯽ ﺑ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﺋواﻧی ﻟ رﯾﺰی ﭘﺸﺘوە داﻧﯿﺸﺘﻮون و ھﯚرەی ﺑﯚ دەﻛﺸﻦ ،ﭘﺸﺘﯽ ﻟ ژﯾﺮ و ﺋزﻣﻮوﻧﺪﯾﺘ و ﺧﺎوەن ﭘﺴﭙﯚڕی و ﺑﮋاردەی وﺗﻛی ﻛﺮدووە و ﺑ ﺧﻣ ﺋﮔر ﺋﺎوەڕۆی رووداوەﯾﻞ ﺳــﻮور ﺑﺒ ﺑ ﺧﻮﻦ .ﺋﻣش دەق ﺋو دﯾﻤﻧﯾ ﻛ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﮔڵ ﺧﯚﯾﺪا دەﯾﮫﻨ ﻛﺎﺗ دەﮔﺎت ﺑ ﻛﻮرﺳﯽ .ﺳﺎﻧﯽ ﺳﺎ ﻣﻦ و ﻣﻦ ﺋﺎﺳﺎ ،ﻟ داھﺎﺗﻨﯽ ﺋو دﯾﻤﻧ دەﺗﺮﺳﯿﻦ ،وا ﺋﺴﺘش ،ﺷو و رۆژ ﺑ دﯾﺎر ﻣﯿﻨﺎی ﺗﯿﭭﯿﯿوە رۆﻧﯿﺸﺘﻮوﯾﻦ ،ﻟ رووداوی ﭼﺮﻛﯾﻛﯽ ﻣﯿﺴﺮ ﺧﺎﻓ ﻧﺎﺑﯿﻦ .ﭼﺎوﻣﺎن ﺑﯾﻮەﺗ ﺋــو ﮔﻟ ﻣزﻧ ﺗﺎ ﺑﺒ ﺑ رێ ﭘﯿﺸــﺎﻧﺪەر ﺑﯚ دەرﭼــﻮون ﻟو زەﻧك و زەﻟﻜﺎوەی ،ﺋو ﺟﯚرە ﺋﯿﺴﻼﻣ ﻟم ﻧﺎوﭼﯾدا دای ھﻨﺎوە. ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ دەﮔڕﻤوە ﺳر دﯾﻤﻧﯽ ھﯚﯽ ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨﻛی ﺳرۆﻛﯽ ﻣﯿﺴــﺮ و ﺗﺎس دەﻣﺒﺎﺗوە .ﺳرۆك ﭼﯚن ھﺳﺘﯽ ﻧدەﻛﺮد ﺋو ﺑﮋاردەﯾی ﻛ ﻟ رﯾﺰەﯾﻠﯽ ﭘﺸوەدان ،ﻟ ﺋﺎﺳﺖ ژﻣﺎرە و زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻟﯽ ﻧﺎو ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨﻛی وﯾﺪا ﻣﺎت و ﻣﻟﻮول ﮔﻮﯿﺎن ﮔﺮﺗﻮوە و دەزاﻧﻦ "ﺑ داﺧوە" ﮔﺸﺘﯽ درۆﯾ؟ دەزاﻧﻦ ﻧﺎﻧﯿﺶ و ﺋﺎزادﯾﺶ ﺑﯚ ﮔﻟﯽ ﻣﯿﺴﺮ ﻟ ﺳﺎﯾی ﺋو ﺷﯚڕﺷی ﻛﺮدﯾﺎن، ﺑرەو دوا ﮔڕاوﻧﺗوە .ﻧك ﻧﺎن و ﺋﺎزادی ،ﺑﮕﺮە ﻛراﻣﺗﯿﺶ ﻟ ﺳﺎﯾی ﺋو ﺳﯿﺴﺘﻣدا ﻟ ژﺮ ھڕەﺷداﯾ .ﯾﻛﻚ ﻟواﻧی ﺑ ﻧﺎو و ﻧﺎزﻧﺎوەوە ،ﺳرۆك ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚی ﻛﺮد و ﺑ ﺗوﺳوە ﮔﻮﺗﯽ "ﺑﻮوە ﺑ ﺷﯚڕﺷﮕ ،"دوﻨ ھﺎﺗ ﮔﯚڕەﭘﺎن و ﮔﻮﺗﯽ ﺷﯚڕﺷﮕ ﻧﺑﻮوم ﺑم ﺳرۆك ﻛﺮدﻣﯽ ﺑ ﺷﯚڕﺷﮕ.