رۆژﺋﺎوا ﻛﺎری ﺧﯚی ﻛﺮد و ﺗﯚﭘەﻛە ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﻛﻮردداﯾە ﺑەھﯚی ﺷەڕی ﺗﯿﺮۆرەوە ،ﺋێﺴﺘە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟێﯽ ﺳەرﻧﺠﯽ زۆرﺑەی وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎﯾــە و وت ﻧﯿﯿە رۆژاﻧە ﺑە راﭘﯚرﺗێﻜﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ و زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﻮرد و ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧــەﻛﺎت .دﻛﺘﯚر ﻣﺤەﻣەد ﺷــەرﯾﻒ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟە زاﻧﺴــﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ واﯾە ﻻﯾەﻧێﻜﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮓ ﻛە ﻛﻮرد ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوو ﻛﺎری ﻟەﺳــەر ﻛــﺮدووە ،ﮔﺮێﺪاﻧەوەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ ﺑە ھﯽ دﻧﯿﺎوە.
3
ﻛﻮرد ﺷەڕی ﺳەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﻛﺎت ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﺑﺎ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﺑە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧﯽ ﻧەوت و ﺑەرھەﻣــە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ داﻋﺶ ﭘێــﻚ دەھێﻨﺮێﺖ ،ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھــﯽ ھەوڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭼڕﺗﺮ دەﻛەﻧەوە ،ﺑە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەش ﻛە ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ وەك ﺧﺎڵﯽ ﭘەڕﯾﻨەوە ﻟە ﻧێﻮان ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳــەﺗﯿﺎن ﻟەﻻﯾــەك و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎڵﯽ ﭘەڕﯾﻨەوەﯾﺎن ﺑﯚ ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﮔﻮرزێﻜﯽ ﻛﻮﺷﻨﺪە ﻟە ﺳەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەدرێﺖ.
14
ﺳەرۆك ﺋەرﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوی ﺗﻮرﻛﯿﺎ:
ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دەﯾەوێ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
www.wishe.net
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ داوای 150 ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت دەﻛﺎت
ﺋەدﯾﺐ ﺑەﺷﯿﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەرﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸﺖ ﺑە ﻗﺴــەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻧﺪا ﻟﯿﺰاڕاﯾﺲ دەﺑەﺳﺘێﺖ ﻛە ﮔﻮﺗﺒﻮوی ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻧەﺧﺸەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا 22دەوڵەت ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯿﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳــەردا دێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺋەو ﭘێﯽ واﯾە ﻗﺴەﻛﺎﻧﯽ راﯾﺲ ﺋﺎﻣﺎژەﯾە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە ﻟەﻧﺎو ﺋەو ﻧەﺧﺸــە ﺗﺎزەﯾەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘە و دەﺑێﺖ ﺑەدەوڵەﺗێﻜﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 7
دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽﺑﺎزاڕەﻧﯿﻮەﭼڵەﻛەی ﻧﯿﺸﺘامن دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎﺗەوە
ﺑﺎزاڕی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ،ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵ ﺑﻮو ﺑــە ﻧﯿﻮەﭼڵﯽ ﺑەﺟێ ھێﺸــﺘﺮاﺑﻮو و ﺑﺒﻮوە ﮔﯚڕﺳــﺘﺎﻧﯽ زﺑڵ و ﺧﺎﺷــﺎك ،ﺑەﻣەش ﺳﯿﻤﺎی ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯽ ھەوﻟێﺮی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺖ ﺷــێﻮێﻨﺪراﺑﻮو، ﺋێﺴــﺘە ﺧﺎوەن ﭘڕۆژەﻛە ﻗﯚڵﯽ ﻟــێ ھەڵﻤﺎڵﯿﻮە و دەﯾەوێﺖ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ﭘڕۆژەﻛە ﺑﮫێﻨێﺖ. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 13 ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﻧﺎوﺧﯚ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ دﯾﺎردەی ﭼەﻛﮫەڵﮕﺮﺗﻦ ﻗەدەﻏە ﺑﻜەﯾﻦ
ﺳەﻋﯿﺪ ﻣﺤەﻣەد ﺳەﻋﯿﺪ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﻧﺎوﺧﯚ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ”ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ دﯾﺎردەی ﭼەك ھەڵﮕﺮﺗﻦ ﻗەدەﻏە ﺑﻜەﯾﻦ“. ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﺑە ”وﺷە“ دەڵێﺖ” ،ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﺑە دەﯾﺎن ﺳﺎڵ ﺧەڵﻜﯿﺎن ﭘەروەردە ﻛﺮدووە ﻛە ﭼەك ﺑﻜڕن و ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜەن ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻨەﺑڕی ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑەم ﺑەڵێﻦ دەدەﯾﻦ ھەﻧﮕﺎوی ﺑﯚ ﺑﻨێﯿﻦ و ﭘێﻢ ﺑﺎﺷــە ﻛە ﻟەﻻﯾەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە ﭼەك وەرﺑﮕﯿﺮێﺘەوە ﺑە ﻧﺮﺧێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو“. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 9
ﺋەﻣﺴﺎڵ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺎﺷەﻛﺸە دەﻛﺎت
ژﻣﺎرەﯾەك رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﻧﮫێﻨﯿﺪا ﻛە وێﻨەﯾەﻛﯽ دەﺳﺖ ”وﺷە“ ﻛەوﺗﻮوە ،ﻟە دوو داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﻧﮫێﻨﯽ ﻟەﮔەڵ ﺳەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎن ،داوای ﻟە 1 %ی ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻛە ﺑە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ رێﮋە ﺑﻮدﺟەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﺎﻧە ﺑە 15ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﺑێﺘە ﺧەﻣﻧﺪن ،ﺑەﺷﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺑەﭘێﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە 150 ،ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر دەﻛﺎت.
2
2 17
ﺑەرھەم ﺋەﺣﻤەد:
ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺣەزی ﻟەﺳەر ﺳﻨﻮورە ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟﻮودی ﺟێﮕﺮی ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﺋەﮔەر ﺑﯚﯾﺎن ﺑﻠﻮاﯾە ﺣەزﯾﺎن دەﻛﺮد ﺑﭽﻨەوە ﺳەر ﺳﻨﻮورەﻛﺎن ﺑﯚ ﺋەوەی دەرﻓەﺗﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﺎن ﺑﯚ ﺑڕەﺧﺴێ و ﭘەﯾﻮەﻧﺪی راﺳﺘەوﺧﯚ ﻟەﮔەڵ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻜەن. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 6
ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەﻫﻠﯽ ﺳﻮاڵ ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت دەﻛەن؟ ﺳەرۆ ﻗﺎدر:
داﻋﺶ درێﮋﻛﺮاوەی ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺑەدەوﯾﯽ ﻋەرەﺑﯿﯿە
دۆﺧﯽ رۆژﺋﺎوا ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ ﻛﻮرد دەﺧﻮازێﺖ
ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﺑە رێﮋەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻛەم ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﺋەﻧﺠﺎم داوە ،ﺋەوﯾﺶ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ﺑﻮوە ﺑەﭘﺸﻜﯽ ،% 5ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭘﺸﻜﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2013دا ﺳەرووی % 19ﺑﻮوە، ﺑەوﭘێﯿەش ﭘﺎﺷەﻛﺸەﯾەﻛﯽ % 14ی ﻟە ﭘﺸﻜﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ رووی داوە. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 12
4
ﺑێ ﭘﺎرەﯾﯽ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛەم ﻛﺮدووەﺗەوە
13
4
ﻛﺎﻛەﯾﯿەﻛﺎن داوای ﺋﺎوڕداﻧەوە دەﻛەن
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
ﭘڕۆژەﻛە ﻟە 16ﻣﺎدە ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮوە و ”وﺷــە“ دەﻗەﻛەی ﺑو دەﻛﺎﺗەوە ،ھﯚﻛﺎری دەرﭼﻮوﻧﯿﺸــﯽ ﻧﻮوﺳــﺮاوە ﻛە ﺑﯚ ﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻣەودای ﺋﺎزادی و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﺧێﺮاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧﻮێﻨەر! .ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻛە رۆژﻧﺎﻣەی ”ھﺎوﺗﯽ“ وەك ﯾەﻛەم ﭘڕۆژەی ﺋەھﻠﯽ ﻟە 2000/ 11/ 5ﻛەوﺗە ﺑەرﭼﺎوی ﺧﻮێﻨەران ،ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳﺘﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿە ﺑە ﺧﻮێﻨەر ﭘێ ﻛﺮد و ﺑە دوای ﺋەودا ﻟە ﺳﺎڵەﻛﺎﻧﯽ دواﺗﺮ دەﯾﺎن ﭘڕۆژەی ﺋەھﻠﯽ دەﺳﺘﺒەﻛﺎر ﺑﻮون ،ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ ﺑەردەوام ﻧﺎزی ﺋەوەی ﺑەﺳەر ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺧﻮێﻨەراﻧﯿﺪا ﻛﺮدووە ﻛە ﭘﺸﺖ ﺑەﺧﯚی دەﺑەﺳــﺘێ ﻟە رووی داراﯾﯿﯿەوە ،ﺑەم ﻟەم ﭘڕۆژەﯾەدا ﻛە ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮاوە و ھەر ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻟەﮔەڵ ﺳەرۆك ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎم دراوە، ﺑەﭘێﯽ ﻣﺎدەی ﺳێﯿەﻣﯽ ﭘڕۆژەﻛە ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑڕی 1%ی ﺑﻮدﺟەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗەرﺧﺎن دەﻛﺎت ﺑﯚ داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ ﻫەڵەدەﻧﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﭘێﺸﻮوی ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو:
ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑە ﭘەﻟە و ھەڵە ﺑﻮون وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ -ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﺋەﺑﻮﺑەﻛــﺮ ھەڵەدەﻧﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،رەﺧﻨە ﻟە دوا ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛەی دەﮔﺮێ و ﺑە ”ﻧەرێﻨﯽ“ ﺑﺎﺳﯽ ﻟێ دەﻛﺎت. ﺋەﺑﻮﺑەﻛــﺮ ھەڵەدەﻧﯽ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛەی ،ﻛﺎرﯾﮕــەری ”ﺧﺮاﭘﯽ“ دەﺑێﺖ .ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵێﺖ” ،ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﺑە وازھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻛﺎری ﺣﺰﺑﯽ، ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﺮاپ دروﺳــﺖ دەﻛەن ،ﭘێﻢ واﯾە ﺋەﮔەر ﺑڕﯾــﺎر ﺑﺪراﯾەﺗە دەﺳــﺖ ﺧﯚﯾﺎن ،ﺋەوا زۆرێﻚ ﻟەواﻧە ﺧﯚﯾﺎن ھەڵﻨەدەﺑﮋاردەوە ،ﺑﯚﯾە ﺑە
ﺑــە ﻛەﺳــﺎﻧە ﺋــەو وازﻫێﻨﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻛﺎری ﺣﺰﺑﯽ ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﺮاپ دروﺳﺖ دەﻛەن ڕای ﻣﻦ زۆر ھەڵەﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە دەﺑﻮو ھەﻧﮕﺎو ﺑە ھەﻧﮕﺎو ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﺑﺪراﯾە“. ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﻓﺘەی راﺑــﺮدوو ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــﯽ ﺑەﺳــﺖ و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﮔــەورەی ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛەﯾــﺪا ﻛﺮد .ﻟەو ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــەدا ﺑڕﯾﺎر درا ﺋــەو ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــەی ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛە ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا ﭘﯚﺳﺘﯿﺎن ھەﯾە ،واز ﻟە
ﭘﯚﺳــﺘە ﺣﺰﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑێﻨﻦ و ﻟە ﺟێﯽ ﺋەوان، ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺗﺮ دﯾﺎری ﻛﺮان .ﺑەﭘێﯽ ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە9 ، ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ
ﺋێﺴــﺘە ھەرﯾەك ﻟە ھﯿﻮا ﻣﯿﺮزا ﺳﺎﺑﯿﺮ ،ﻓەرھﺎد ﻣــەﻻ ﺳــﺎڵﺢ ،ﺑەﯾــﺎن ﺋەﺣﻤــەد ،ﺧەراﻣﺎن ﻣﺤەﻣەد ،ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻋەﺑﺪو ،رێﺒﻮار ﺳەﯾﺪﮔﻮڵ، ﺧەﻟﯿــﻞ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ،ﺳــەﺑﺮﯾە ﻏەﻓــﺎر ،ﻋﻮﻣەر ﻣﺤەﻣــەد ﻛەرﯾﻢ ،دﻛﺘﯚر ﻣﺤەﻣــەد ﺋەﺣﻤەد و ﺳــەﻋﯿﺪ ﻋەﻟﯽ ﻋەﺑﯚ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮون و ﺑڕﯾﺎرە ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑەو ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾە زﯾﺎد ﺑێﺖ. ھەروەھﺎ ﺳــەﻣﯿﺮ ﺳــەﻟﯿﻢ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﭘێﺸﻮوی ﻣەﻛﺘەﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو ،ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﯾﺎرﯾﺪەدەری ﺋەﻣﯿﻨﺪاری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛەی و دﻛﺘﯚر ﻣﺤەﻣەد رەﺋﻮوف ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﺎن ﭘێ درا.
داوای ﺋەھﻠﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎی 0 5 1 ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت دەﻛﺎت ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ،ﻟە ﭘﯚﺳﺘە ﺣﺰﺑﯿﯿەﻛەﯾﺎن ﻧەﻣﺎﻧەوە.
ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺧﻮێﻨەر ﺗــەواو ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪ دەﻛﺎت. ﺑەھەدەرداﻧﯽ ﻗﻮوﺗﯽ ﺧەڵﻚ 150ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ،دەﯾﺎن ﭘڕۆژەی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﭘەروەردەﯾﯽ ﭘێ دێﺘە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﺪان ،ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﺋەوەﯾە ،ﺋﺎﯾﺎ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﻣﻮوی ﯾﺎن ﺳــێﺒەر ﯾﺎن ﺣﺰﺑﯿﯿە ،ﺑﯚﭼﯽ ﭘﺎرەی ﺑﻮدﺟەی ﭘێ ﺑﺪرێــﺖ؟ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺟﮕــە ﻟە ھﺎووﺗﯽ ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا، ھﯿﭽﯿــﺎن ﻟەﺳــەر داوای ﺧەڵﻚ و ﺑەﭘێﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺧەڵﻚ دروﺳﺖ ﻧەﺑﻮون ،ﺑﮕــﺮە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەك ﻟە ﭘﺸــﺘﯿﺎﻧەوە ﺧﯚی ﺣەﺷــﺎر داوە. ﭘﺎﺷﺎن ﺋەو ﭘﺎرەﯾەی داوای دەﻛەن ﺑە چ ﭘێﻮەرێــﻚ داﺑەش دەﻛﺮێﺖ، ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺑەﭘێﯽ ﺗەﻣەﻧﯽ ﺧﺰﻣەت و ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﻣەﻧــﺪ ﺑێﺖ ،ﺗێﻜڕای ﺋەو ﺑﻮدﺟەﯾە ﺑەﺷــﯽ 6ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺣﺰب ﻧــﺎﻛﺎت و ﺋەوان زۆرﺗﺮﯾﻨﯽ ﺋەو ﭘﺎرەﯾە دەﺑەن. ﺑﯚﯾە ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺋەوەﯾە ،ﺋﺎﺧﯚ ﺋەو رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎﻧەی ھەﺳــﺘﺎون ﺑە ﻛﺎرەﻛە ،ﺋﺎﮔــەداری ﺋەوەن ﺑەو
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ژﻣﺎرەﯾەك رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ﻧﮫێﻨﯿﺪا ﻛە وێﻨەﯾەﻛﯽ دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗﻮوە ،ﻟە دوو داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ ﻧﮫێﻨﯽ ﻟەﮔەڵ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣــﺎن ،داوای ﻟە % 1ی ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛەن ﺑﯚ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻛە ﺑــە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ رێﮋە ﺑﻮدﺟەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳــﺎﻧە ﺑە 15ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﺑێﺘە ﺧەﻣﻧﺪن ،ﺑەﺷﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺑەﭘێﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە 150 ،ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر دەﻛﺎت. دەﻛﺮێ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺑە ﭘﺎرەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﺋەھﻠﯽ ﺑێﺖ؟ ﭘڕۆژەﻛــە ﻟە 16ﻣــﺎدە ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮوە و ”وﺷــە“ دەﻗەﻛــەی ﺑــو دەﻛﺎﺗــەوە ،ھــﯚﻛﺎری دەرﭼﻮوﻧﯿﺸــﯽ ﻧﻮوﺳــﺮاوە ﻛە ﺑﯚ ﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻣەودای ﺋﺎزادی و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و ﺧێﺮاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿە ﺑــە ﺧﻮێﻨەر! .ﺑــﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻛە رۆژﻧﺎﻣــەی ”ھﺎوﺗﯽ“ وەك ﯾەﻛــەم ﭘڕۆژەی ﺋەھﻠــﯽ ﻟــە 2000/ 11/ 5ﻛەوﺗــە ﺑەرﭼﺎوی ﺧﻮێﻨــەران ،ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﺋەھﻠﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد و ﺑە دوای ﺋەودا ﻟە ﺳﺎڵەﻛﺎﻧﯽ دواﺗﺮ دەﯾﺎن ﭘڕۆژەی ﺋەھﻠﯽ دەﺳﺘﺒەﻛﺎر ﺑﻮون، ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ ﺑەردەوام ﻧﺎزی ﺋەوەی ﺑەﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﺧﻮێﻨەراﻧﯿﺪا ﻛﺮدووە ﻛە ﭘﺸــﺖ ﺑەﺧﯚی دەﺑەﺳــﺘێ ﻟە رووی داراﯾﯿﯿەوە ،ﺑەم ﻟەم ﭘڕۆژەﯾــەدا ﻛە ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ ﺋﺎﻣــﺎدە ﻛﺮاوە و ھەر ﺑــە ﻧﮫێﻨﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻟەﮔەڵ ﺳــەرۆك ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎم دراوە ،ﺑەﭘێﯽ ﻣﺎدەی ﺳــێﯿەﻣﯽ ﭘڕۆژەﻛــە ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑڕی 1%ی ﺑﻮدﺟەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗەرﺧﺎن دەﻛﺎت ﺑﯚ داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن. ﺑەﭘێــﯽ ﭘڕۆژەﻛە ،ﺋەﮔەر ﺑﻮدﺟــە ﺑە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ رێﮋە ﺑە 15ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﺑێﺘە ﺧەﻣﻧﺪن ،دەﺑێﺖ ﺣﻜﻮوﻣەت 150ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﺑﺪات ﺑە ﻣﯿﺪﯾﺎ، ﺋەوﻛﺎﺗەی ﺣﻜﻮوﻣــەت داراﯾــﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎ داﺑﯿﻦ دەﻛﺎت ،ﺑﯚﭼﯽ ﻧــﺎوی ﺋەھﻠﯿﯿە؟ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﭼﯽ ﺑﮋێﻮﯾــﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﺪات ﺑە ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن 800رۆژﻧﺎﻣە و ﮔﯚﭬﺎر80 ، رادﯾﯚ 36 ،ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯽ و دەﯾﺎن وێﺒﺴﺎﯾﺖ ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﻟەﮔەڵ دەرﭼﻮوﻧﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾە ﻛە ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ رەﺗﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە ﺑﯿﺨﺎﺗە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎری داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــەوە ،ﺋﯿﺘﺮ ﻟە
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ دێﺖ و ﻣﯿﺪﯾﺎ ھەﻣﻮوی دەﺑێﺘە ﻣﯿﺪﯾﺎی دەﺳەت. ﭘێﻮەرەﻛﺎن ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﭼﯿﻦ؟ ﺑەﭘێﯽ ﭘڕۆژەﻛە ،ﻟە ﻣﺎدەی ﭘێﻨﺠەم ﺧﺎڵﯽ 1و 2دەڵێــﺖ ،ھــەر داﻣەزراوەﯾەﻛــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺗەﻣەﻧﯽ ﻟە دوو ﺳــﺎڵ ﺗێﭙەڕ ﺑﻮوﺑێ دەﺗﻮاﻧێ ﺳــﻮود ﻟــەو ﺑﻮدﺟەﯾە وەرﺑﮕﺮێــﺖ .ﺑــە ﻣەرﺟێﻚ ﻟــەو دوو ﺳــﺎڵەدا ﺑەردەوام ﺑﻮوﺑــێ ﻟە ﭼﺎﻻﻛﯽ. ﺋەوەی ﺟێــﯽ ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿە ﻟەو ﭘڕۆژەﯾەدا ﺷــﺎردﻧەوەﯾەﺗﯽ ﻟە زۆرﺑــەی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻛﺎرﯾﮕەرەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗەﻧﯿﺎ ﭼەﻧــﺪ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــێﻚ ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە راﭘەڕاﻧﺪﻧﯽ ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﺪەﺳﺘﻦ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻟەوەﺗەی دەﻧﮕﯽ ھەﯾە داوای ﺷەﻓﺎﻓﯿەت دەﻛﺎت ،ﻛەﭼــﯽ ﻟــە ﯾەﻛــەم ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوەدا دەرﻛەوت ﺧﯚﯾﺎن ھەﻣﺎن ﺋەو رەﻓﺘﺎراﻧە دەﻛەن ﻛە ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘێ ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎر دەﻛەن. ﻟــەو ﺑەدواداﭼﻮوﻧــەی ”وﺷــە“دا دەرﻛەوت
ﺑەﭘێﯽ ﭘڕۆژەﻛــە ،ﺋەﮔەر ﺑﻮدﺟــە ﺑــە ﻛەﻣﱰﯾــﻦ رێــﮋە ﺑــە 15ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﺑێﺘە ﺧەﻣاڵﻧﺪن ،دەﺑێﺖ ﺣﻜﻮوﻣەت 150ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺑﺪات ﺑە ﻣﯿﺪﯾﺎ
ﺑــە ﻛــە زۆرﺑــەی ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﮔــەدار ﻧﯿﻦ ﻟەو ﭘڕۆژەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﻟێﺮەوە رەﻧﮕە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺧﻮێﻨەر و ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺑﭽێﺘە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﺳەﺧﺘﺘﺮ ﻟەوەی ھەﯾە، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔەر ﺳﺎڵﯽ 2000ﺑە ﻧﻤﻮوﻧە وەرﺑﮕﺮﯾﻦ، ژﻣﺎرەﯾەك رۆژﻧﺎﻣە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەﺑﻮون ﻛە رۆژاﻧە و ھەﻓﺘﺎﻧە ﻟە ﺳەرووی 5000داﻧەﯾﺎن ﻟێ دەﻓﺮۆﺷﺮا ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە رۆژﻧﺎﻣەﯾەك ﻧﯿﯿە ﻧﯿﻮەی ﺋەو ژﻣﺎرەﯾەش ﺑﻔﺮۆﺷــێﺖ ،ﺋەﻣەﯾﺶ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەو ﻧﺎڕاﺳــﺘﮕﯚﯾﯿەوە ھەﺑﻮو ﻛە ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺑەراﻣﺒەر ﺧﻮێﻨەر ﻧﻮاﻧﺪی .ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﺋەو رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎﻧە ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﭘڕۆژەﻛــەدا ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛــﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯿﯿﺎن ﺑﻜﺮدﺑﺎﯾە و ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟێ ﺋﺎﮔەدار ﺑﻜﺮداﯾەﺗەوە ،دەﻛﺮا ﻗﺴــەی ﻟەﺳــەر ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺑەم ﺋــەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە ﻧﮫێﻨﯿﯿﺎﻧەی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس ﻟەﮔەڵ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و
ﭘڕۆژەﻛــە، ﺑەﭘێــﯽ ﻟــە ﻣــﺎدەی ﭘێﻨﺠــەم ﺧﺎڵــﯽ 1و 2دەڵێــﺖ، ﻫــەر داﻣەزراوەﯾەﻛﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺗەﻣەﻧﯽ ﻟە دوو ﺳﺎڵ ﺗێﭙەڕ ﺑﻮوﺑێ دەﺗﻮاﻧــێ ﺳــﻮود ﻟــەو ﺑﻮدﺟەﯾەوەرﺑﮕﺮێﺖ ﭘڕۆژەﯾە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺣﺰب دەﻛــەن و ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ﺗەﻣەﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ دێﻨﻦ؟ ﭘﺎﺷــﺎن ﺋەﮔەر ﻧﯿﺎزﯾــﺎن ﺋەوە ﺑێﺖ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋﺎراﺳــﺘەی ﭘڕۆژەﻛە ﺑﮕﯚڕێﺖ ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی داراﯾﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ چ ﭘێﻮەرێﻚ ھەﯾە دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎت ﺗﯚ ﺋەھﻠﯿﺖ و ﺋــەو ﺋەھﻠﯽ ﻧﯿﯿە؟ ﺧﯚ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ژﻣــﺎرە زۆرەی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻛە ﻟە ﺳــەرەوە ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘــێ ﻛﺮاوە ،ﻛەﻣﺘــﺮ ﻟە 10داﻧەﯾﺎﻧە ﻟەﺳــەری ﻧﻮوﺳــﺮاوە ﺋﯚرﮔﺎﻧﯽ ﻓن ﺣﺰﺑە ،ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ھﯿﭻ دۆﻛﯿﯚﻣێﻨﺘێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑﯿﺴەﻟﻤێﻨێ ﺋەھﻠﯽ ﻧﯿﻦ.
ﺑەرﻫەم ﺋەﺣﻤەد
ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەﻫﻠﯽ ﺳﻮاڵ ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت دەﻛەن؟ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ 14ﺳــﺎڵە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳــﺘﯽ ﭘــێ ﻛــﺮدووە و راﺳــﺘەوﺧﯚ و ﻧﺎڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺧــﯚی ھەﺑﻮوە ﻟەﺳــەر ﺋــﺎزادی رادەرﺑڕﯾــﻦ و ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دەﻧﮕــﯽ ﺧەڵﻚ ﺑە دەﺳــەت ،ﺋەﻣە ﺟێﯽ ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑﻮوە ﺑــﯚ ھەﻣﻮوﻣــﺎن ،ﻟە ﭘێﺶ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧەوە ﺋەم ﻣﯿﺪﯾﺎﯾە ﻛەم ﺗﺎ زۆر رۆڵﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯿﺸــﯽ ﺑﯿﻨﯿﻮە، ﺑــەم زۆر ﺑەداﺧەوە ﻟە ﻣــﺎوەی راﺑﺮدوودا ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮدووە و ﻟە رێﮕەﯾــەوە دەﯾەوێﺖ ﭘﺎرە ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەرﺑﮕﺮێﺖ ،ﺑە ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺮ دەﯾﺎﻧەوێــﺖ ﭘﺎرە ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸــﺘﯽ وەرﺑﮕﺮن ﺑﯚ دەرﻛﺮدﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن. ﺑە وردﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﭘڕۆژەﻛە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘﺮﺳﯿﺎر دێﻨــە ﺋﺎراوە وەك :ﺋﺎﯾــﺎ دەﻛﺮێﺖ رۆژﻧﺎﻣەی ﺋەھﻠﯽ ﭘﺎرە ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯽ وەرﺑﮕﺮن و ھــﺎوﻛﺎت رەﺧﻨەﯾﺎن ﻟێ ﺑﮕﺮن؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﻟﯚﺟﯿﻜﯿﯿە ﻗﻮوﺗــﯽ ﺧەڵﻚ ﺑــﯚ دەرﻛﺮدﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣــە ﺑــڕوات؟ ﯾﺎﺧــﯚ ﺑــەم ﭘڕۆژەﯾە ﺋەھﻠﯿﺒﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟە دەﺳﺖ ﻧﺎدەن؟ ﺋەی ﺣەﻗﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻧﯿﯿە ﮔﻮﻣــﺎن ﺑﻜەﯾﻦ ﺣﺰب ﻟە رێﮕەی ﺋەو ﭘﺎرەﯾەوە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ ﺑێ دەﻧﮓ دەﻛﺎت؟. دەﻣەوێ ﺋەوە ﺑﯿــﺮی ﺧﻮێﻨەر ﺑێﻨﻤەوە ﻛە ﺑە درێﮋاﯾﯽ 14ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾە ﻛﺎرﯾــﺎن رەﺧﻨەﮔﺮﺗﻦ ﺑــﻮوە ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣــﺎن ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ھەﻧﺪێــﻚ ﺟﺎر ﺑە ﺋێﺴﺘەﯾﺸەوە ﮔەﯾﺸــﺘﻮوﻧەﺗە ﺋەو رادەﯾەی داﻧﯿﺎن ﺑە ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا ﻧەﻧﺎوە، ﺧێﺮە ﺋێﺴﺘە ﺋەم ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەﯾﺎن ﻟێ ﺑﻮوە ﺑە ﺷــﺎﻣﯽ ﺷەرﯾﻒ و دەﭼﻦ داوای ﭘﺎرەﯾﺎن ﻟێ دەﻛەن ،ﯾﺎن دەﯾﺎﻧەوێ ﺑﺒﻨە ﺑﺎر ﺑەﺳــەر ﺋەم ﺣﻜﻮوﻣەﺗە ﺧێﺮ ﻟەﺧﯚ ﻧەدﯾﻮە و ﺋەواﻧﯿــﺶ وەك ﺧﺎﻧەﻧﯿﺸــﯿﻨﺎن و ﭘڕۆژە ﻧﺎﺷــەرﻋﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﭘﺎرە ﺑﺒــەن؟ .دواﺗﺮ ﻟە ﻛﻮێﯽ دﻧﯿﺎ ھەﯾە ﺋەو ژﻣﺎرە زۆرەی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﭘﺎرە ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ وەرﺑﮕﺮن ،ﺋەﻣە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەم ھەرێﻤەی ﺋێﻤەدا ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە ،ﻟە دﻧﯿﺎدا دەوڵــەت راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧێﻜﯽ ﺧﯚی ھەﯾە ،ﺑەم ﺋێﻤە دەوڵەﺗﯿﺶ ﻧﯿﻦ ﺗﺎ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ھەﺑێﺖ ،دواﺗﺮ ﺋەﮔــەر دەوڵەﺗﯿﺶ ﺑﯿﻦ ،ﺋﺎﯾﺎ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەو ﺋﺎﺳﺘەدان ﯾــەك ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑە ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﻮەﺷێﻨﻦ؟. ﺋێﺴــﺘە دوو ﻣﺎﻧﮕە ﻣﻮوﭼە ﻧەدراوە ،ﺑﯚ ﻟەم ﺑێ ﻣﻮوﭼەﯾﯿەدا ﺋــەوان دەﯾﺎﻧەوێ ﭘﺎرە ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯽ وەرﺑﮕﺮن ،ﺳەﯾﺮە ﺑﯿﺎﻧەوێ ﭘــﺎرە وەرﺑﮕﺮن و ﻗﺴــەی زﻟﯿــﺶ ﺑﻜەن. ﻟەﮔــەڵ رێــﺰی زۆرم ﺑﯚ ھەﻧﺪێــﻚ ﻟەو ﺑﺮا رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧە ﻛە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺋەھﻠﯽ ﻛﺎر دەﻛەن ،ﺑەم زۆرﯾﺎن ﺟﮕە ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﻛەﺳﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺋەم ﺣﺰب و ﺋەو ﺣﺰب ﺷــﺘێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚﯾﺎن ﻧەﻛﺮدووە، ﺋێﺴﺘەﯾﺶ دەرﻛەوت ﺋەم راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑە ﻧﺎو ﺋﺎزادە ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛەوﺗە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەوە راﺳــﺘەوﺧﯚش ﺗﻮوﺷــﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ھﺎﺗﻦ ،ﺑــﯚ و ﭼﯚن ﻟە راﺑﺮدوودا وەﺷــﺎﻧﯿﺎن دەﻛــﺮد ﺋەﮔــەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑــە ﺣﺰب و ﺑەرﭘﺮﺳەوە ﻧﯿﯿە ﻛە ﺋێﺴﺘە ﭘﺎرەﯾﺎن ﻧەﻣﺎوە، ﻧﺎﺷێ ﺑڵێﻦ ﺑە ڕﯾﻜﻼم ژﯾﺎوﯾﻦ؟ ﭘێﺸــﻨﯿﺎز ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣــەت دەﻛەم و ﺗﻜﺎﯾﺶ دەﻛــەم ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﺟێﺒەﺟــێ ﻧەﻛﺎت ﻟەﺳەر ﺣﺴــێﺒﯽ ﺧەڵﻜێﻚ ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﻣەﺗﺮێﻚ زەوﯾﯿﺎن ﻧﯿﯿە ﻟەم وﺗەدا ،ھەروەھﺎ ﺋەو ﭘﺎرەﯾە ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸــﺘﯽ ﻧەدرێﺖ ﺑە رۆژﻧﺎﻣە ﺑە ﻧﺎو ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎن ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑﺪرێﺖ ﺑە ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺋەو ﺷەھﯿﺪە ﺳەرﺑەرزاﻧەی ﻛە ﺋەم ﺧﺎك و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧەﯾﺎن ﭘﺎراﺳﺖ.
ﺳﻴﺎﺳەت
3
ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ ﻋەﻟﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو:
ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق وەك ﭘﺎﺷﻜﯚی ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ﺳەﯾﺮﻣﺎن دەﻛەن وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ -ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ ﻋەﻟﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺣﺰﺑﯽ دەﻋﻮە ،ﻟە ﺷێﻮەی ﻛﺎری ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎڕازی ﺑﻮوﻧە و ﺑەوە ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎر ﻛﺮاون ﻛە وازﯾﺎن ﻟە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺒﻮون ھێﻨﺎوە و ﺑﻮوﻧەﺗە ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺖ. ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ ﻋەﻟﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ھەﻣﻮو ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﺪا ﻟەﮔەڵ ھێﺰە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﻦ ،ﺑﯚﯾە زۆر ﺟﺎر ﻟەﻻﯾەن ﺋەواﻧەوە ﭘەراوێﺰ ﺧﺮاون و ﭘێﯿﺎن دەڵێﻦ ﭘﺎﺷﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ.
ﭘــﺎش رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﺑــﯚ ﺑەﺷــﺪاری ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧﻮێﯽ ﺑەﻏﺪا ،ﭼەﻧﺪ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺷﯿﻌە ﺳــەرداﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮد و ﻟەﮔــەڵ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛــﯚ ﺑﻮوﻧــەوە ،ﺑــەم ھﯿــﭻ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﯿــﺎن ﻟەﮔەڵ ﺣﺰﺑە
ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧەﺑﻮوە. ﺟەﻣﺎل ﺣﻮﺳێﻦ ﺷﺎرەزا ﻟە ﺑﻮاری
ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ﺳــەرداﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺳــەرﻛﺮدە ﻋێﺮاﻗﯿﯿــەﻛﺎن ﺑــﯚ
ﻻی ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﺰﺑە ﻋەﻟﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن، ﺑەﺷێﻜە ﻟەو ﭘﺮۆﺳە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەی ﻟە ﻋێﺮاﻗــﺪا ھﺎﺗﻮوەﺗــە ﻛﺎﯾەوە، ھەوڵﯽ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻛە ﺑﯚ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و رێﻜﻜەوﺗــﻦ ﻟەﺳــەر ﭼەﻧــﺪ ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭙێﻚ ﻛــە ﺑﺸــێ ﻣﺎﻓﯽ ھەﻣﻮواﻧﯽ ﺗێﺪا ﭘﺎرێﺰراو ﺑێﺖ. ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێﺖ، ” ﺳــەرداﻧەﻛﺎن ﺳﯿﺎﺳــﯿﻦ ﻧەك ﻣەزەﺑﯽ .ﺳەرﻛﺮدە ﻋێﺮاﻗﯿﯿەﻛﺎن ﻟــەو ﺳــەرداﻧﺎﻧەﯾﺎﻧﺪا رەﭼﺎوی ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿــﯽ ھێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن دەﻛەن و ھەوڵ دەدەن ﻟە رێﯽ ھێﺰە ﺳــەرەﻛﯿﯿە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ﻟــە ﺑەﻏﺪا ،ھەم
ﺗێ ﺑﮕەن ﻛﻮرد ﭼﯽ دەوێ و ھەم ھەوڵﯽ ﺟﺪی ﺑﯚ ﺋەوەش ﺑﺪەن ﻛە ﻛﻮرد ﺑەﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ داواﻛﺎری رازی ﺑﻜەن“. ﺟەﻣﺎل ﺣﻮﺳێﻦ ﺳەرەڕای ﺋەوەی ﭘێﯽ واﯾە ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺑەﻏﺪا ،ﺑەﺷــێﻚ ﺑﻮوﻧە ﻟە ﮔﻮﺗﺎری ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰﻣﯽ ﻛﻮردی و ﻟەو ﻣﺎوەﯾەﺷﺪا ﻟە ھێڵە ﮔﺸﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻻﯾﺎن ﻧەداوە و ﺑەﭘێﯽ ﺗﻮاﻧــﺎی ﺧﯚﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﻣﺎﻓە ڕەواﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮرد ھﺎوﺗەرﯾﺐ ﺑﻮوﻧــە ،ﺑــەم دووﭘﺎﺗﯿﺸــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﻛﯚﻧەﺑﻮوﻧەوەی ﺣﺰﺑــە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻟەﮔــەڵ ھــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن،
ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﻨەﺑﻮون و ﻧەﺗەوەﯾﯿﺒﻮوﻧﯿﺎﻧەوە ﻧﯿﯿە. ﺋەو دەڵێﺖ” ،ﺋەﮔەر ﻛﯚﻧەﺑﻮوﻧەوە ﻟەﮔــەڵ ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﭘﺮﺳﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯿﯿــەوە ھەﺑێــﺖ ،ﺋەوا ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﻧەدەﺑــﻮو ﺳــەرداﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ و ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ ﺑﻜەن. ﺑﯚﯾە ﭘﺮﺳــەﻛە ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی ﻧﯿﯿە، ﺑەڵﻜﻮ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە .ﺣﺰﺑە ﻋەﻟﻤﺎﻧﯿﯿە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﺑەﻏﺪا ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗــﯽ زۆرﯾﻨــەی ﻛﻮرد دەﻛەن ،ﺋەﻣەش وای ﻛﺮدووە ﻛە ﺑەﺋﺎﺷــﻜﺮا ھەڵﻮێﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوان ﯾەﻛﻼﻛەرەوە ﺑێﺖ ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﻟە ﺑەﻏﺪا“.
رۆژﺋﺎوا ﻛﺎری ﺧﯚی ﻛﺮد و ﺋێﺴﺘە ﺗﯚﭘەﻛە ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﻛﻮردداﯾە
ﭘﺴﭙﯚڕان :ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﻮرد ﻟەو ﺋﺎﺳﺘە ﺑێ ﻛە دﻧﯿﺎ ﺳەﯾﺮی دەﻛﺎت ﺗﺎﻛــە ﺳﯿﺴــﺘەم ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﻛە ﺑەﺑێ ﻣەزەب و رەﮔەزﭘەرﺳــﺘﯽ ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ و ﻧەﺗەوە و ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺟﯿﺎواز ﺑێ ﻛێﺸە ﺗﯿﺎﯾﺪا دەژﯾﻦ وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑەھﯚی ﺷــەڕی ﺗﯿﺮۆرەوە ،ﺋێﺴﺘە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟێﯽ ﺳەرﻧﺠﯽ زۆرﺑەی وﺗﺎﻧــﯽ دﻧﯿﺎﯾــە و وت ﻧﯿﯿە رۆژاﻧە ﺑــە راﭘﯚرﺗێﻜﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ و زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺎﺳﯽ ﻛﻮرد و ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﻛﺎت. ﺋــەو ﺳــەرﻧﺠە ﺑــەﻻی ھﯿــﻮا ﻣەﺟﯿﺪ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دووی دﻛﺘﯚرای زاﻧﺴــﺘﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە زاﻧﻜﯚی ﺑەﻧﮕــﯚری ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ،ﺑە رووﻧﯽ دﯾــﺎرە .ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەﯾﺪا ﻛە ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺷــەڕی داﻋﺶ دەﻛﺎت ،ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ زاﻧﻜــﯚی ﺑەﻧﮕــﯚر ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێــﻚ ﻟەﮔەڵ ھﯿﻮا ﻛﯚ ﺑﻮوﻧەﺗەوە و ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﻟە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪاﻧﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ ﺋﺎوارەﻛﺎن ﻛﺮدووە. ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێﺖ، ”ﺋێﺴــﺘە ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﻛﻮرد ﻟــەﻻی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ و ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ زاﻧﻜــﯚی ﺑەﻧﮕﯚر زۆر ﺋﺎﺷــﻨﺎﯾە. ﺋەوان ﻛﺎﺗێﻚ دەزاﻧﻦ ﻛە ﻛەﺳێﻚ ﻛﻮردە ،ھﺎوﺳﯚزی ﺧﯚﯾﺎن ﻧﯿﺸﺎن دەدەن ،ﺟﺎران دەﺑﻮاﯾە ﺑە ﺗەواوی ﺑﺎﺳــﺖ ﻟە ﻧەﺧﺸەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﻛﺮدﺑﺎﯾە ﺑــﯚ ﺋەوەی زاﻧﯿﺒﺎﯾﺎن ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻛﻮێﯿە، ﺑەم ﺋێﺴــﺘە دەﭘﺮﺳﻦ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﺎم ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ؟“. ﺋێﺴــﺘە ﻟەو زاﻧﻜﯚﯾەی ھﯿﻮا ﻟێﯽ دەﺧﻮێﻨــێ ،ﺋﺎی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەڵﻜﺮاوە و ﺑــە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﺑەﺧێﺮھﺎﺗﻨﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن دەﻛﺮێﺖ. ﺋــەو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــە ﻛــە ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەﺳــەر دەرﭼﻮوﻧەﻛــەی ”ﺑەرﺑەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﺷەﺳەﻧﺪﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن“ە ،دووﭘــﺎت ﻟــە رەﻧﮕﺪاﻧــەوەی ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت .ﺋەو دەڵێﺖ، ”ھەﻟێﻜــە و ھەڵﻜەوﺗﻮوە ،دەﺑێ
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯿﻘﯚزێﺘەوە و ﺑــﯚ دﯾﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔــەڵ ﻋێــﺮاق .ﺋــەوە دەﺑێﺘە دەﺳﺘﻜەوﺗێﻜﯽ ﻣەزن“. ھﯿــﻮا ﻟە رواﻧﮕەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە ﭘێﯽ واﯾــە ھﯿﭻ ﻛەس و ﻻﯾەﻧێﻚ ﻣﺎﻓﯽ ﻛﻮرد ﻧﺎدات ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛــﻮرد ﺧﯚی داوای ﺑــﻜﺎت .ﺋەو دەڵێــﺖ” ،رۆژﺋــﺎوا ﻛﺎری ﺧﯚی ﻛﺮدووە ،ﺋێﺴــﺘەش ﺗﯚﭘەﻛە ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧــﯽ ﻛﻮردداﯾە و ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەوەوە ھەﯾە ﻛە ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮرد ﭼﯚن دەﺗﻮاﻧێ ھەﻟەﻛە ﺑﻘﯚزێﺘەوە“. ﺑەرﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ زاﻧﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛەن ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﻮرد ﻛﺎر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋەو ﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ و ﺑﺎﯾەﺧﺪاﻧــەی ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﺑﻜﺎت ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧﯚی ﺗەواوی ﺑﻜﺎت. ﺗﯿﺮۆر ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿە و ﺋێﺴــﺘە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯿەﻛــﯽ 50وﺗــﯽ ﺑــﯚ ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮوەﺗــە دروﺳﺘﺒﻮون ،ﺑەم ﻟەﺳەر زەوی ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻟە ﺑﺎﺷﻮور و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺷەڕی ﺗﯿﺮۆر دەﻛﺎت، ﺋەﻣــە ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛــﯽ ﮔــەورەی ﺑە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺧﺸﯿﻮە ﻟە دﻧﯿﺎدا. د .ﻋەﺑﺪوﻟﻔەﺗــﺎح ﻋەﺑــﺪوڕەزاق ﭘﺴﭙﯚڕی زاﻧﺴــﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە زاﻧﻜﯚی ﺳــەﺣەدﯾﻦ ﭘێﯽ
واﯾــە ،ﺑەھێــﺰی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯽ و ﭘێﮕە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وای ﻛــﺮدووە ﺗێﻜــڕای وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ زﻟﮫێــﺰەﻛﺎن ﻛﺎر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑﻜەن. ﻋەﺑــﺪوڕەزاق ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێﺖ ،ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛــﻮرد و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ﻟە ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ دروﺳﺘﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــﺎن ﮔﺮﺗﻮوەﺗە ﺑــەر ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە دەﯾﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ و وەﺑەرھێﻨــەری ﮔــەورەی وﺗﺎﻧــﯽ زﻟﮫﯿــﺰ ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎر دەﻛــەن ،ﺋەوەﯾﺶ ﺋەو وﺗﺎﻧەی ﻧﺎﭼــﺎر ﻛــﺮدووە ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑێﻨــە ﻧﺎو ﻛێﺸەﻛﺎﻧەوە. داﻋﺶ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ و ﯾەك ﻟەﺳەر ﺳێﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ داﮔﯿﺮ ﻛﺮد و دﻧﯿــﺎ وەﻣﯽ ﻧەداوە ،ﺑەم ﻛە ھێﺮﺷەﻛﺎﻧﯽ ﻟە 3ی ﺋﺎﺑﯽ راﺑﺮدوو ﺑﯚ ﺳەر ﺷــﻨﮕﺎل و دواﺗﺮ ھەوﻟێﺮ ﮔﯚڕی ،ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﭘﺎﺷﺎن وﺗﺎﻧﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ھێﺮﺷﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﺳەر ﭘێﮕەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﺳﺖ ﭘێ ﻛﺮد و ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻟەﻧﺎوﭼﻮون ﻟە داﻋــﺶ دەدەن، ﺋەﻣەﯾﺶ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘێﮕەی ﻛﻮردی زﯾﺎﺗﺮ دەرﺧﺴﺖ. ”ﺋەﻣڕۆ دﻧﯿﺎ ﺑﻮوەﺗە ﺑەرژەوەﻧﺪی، ھەوﻟێــﺮ ﻟە ﺑــﻮاری ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری ﻟــە دۆﺧێﻜــﯽ ھــﺎوﻛﺎت ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮداﯾە، ﺗﺎﻛە ﺳﯿﺴــﺘەم ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﻛە ﺑەﺑێ ﻣەزەب و رەﮔەزﭘەرﺳــﺘﯽ ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ و ﻧەﺗــەوە و ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺟﯿــﺎواز ﺑێ
ﻛێﺸــە ﺗﯿﺎﯾﺪا دەژﯾﻦ ،ﺑﯚﯾە ﻛﻮرد و وﺗﺎﻧــﯽ دﻧﯿــﺎ دەﺑــێ ﻛﺎر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋەو ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯿەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜــەن ،ھەروەھﺎ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑێــﺖ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔــەڵ دﻧﯿﺎی دەرەوە ﻟەو ﺋﺎﺳﺘەی ﺋێﺴﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﭘێﺶ ﺑﺨﺎت“ ﻋەﺑﺪوڕەزاق ﮔﻮﺗﯽ. ﭘﺴﭙﯚڕە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛە ﭘێﯽ واﯾە ﻟە ھەﻣــﻮو ﺋەواﻧە ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﺋەوەﯾە ”ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎر ﺑﯚ ﺋــەوە ﺑﻜﺮێ ھەر ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﻻوەﻛﯽ ھەﺑﻮو ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺮێ و ﭘﺮﺳــە ﻧەﺗەوەﯾﯿــەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﻻﯾەن ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻜﺮێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛــﻮرد ﻟە دﻧﯿﺎدا زۆر ﺑــەرز ﺳــەﯾﺮ دەﻛﺮێــﺖ، ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﻧﺎوﺧﯚﯾﺶ ﺑە ﺑەرزی ﺑەڕێــﻮە ﺑﭽێــﺖ و ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﺳــﺎزش ﺑﻜەن ﺑﯚ ﯾەﻛﺘﺮ ﻟە ﭘێﻨﺎو ﻛﻮردﺳﺘﺎن“.
درزی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردان ﭼﺎودێﺮان ﭘێﯿﺎن واﯾە ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە دﻧﯿــﺎدا زۆر دەﻧﮕﯽ داوەﺗــەوە ،ﺑەم ﻛﻮرد ﻟە ﻧﺎوﺧﯚ ﺗەﺑﺎ ﻧﯿﯿە ،ﺋەوەﯾﺶ ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻛﻮﺷﻨﺪەﯾە. دﻛﺘــﯚر ﻣﺤەﻣــەد ﺷــەرﯾﻒ ﭘﺴﭙﯚڕ ﻟە زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ واﯾــە ﻻﯾەﻧێﻜﯽ زۆر ﮔﺮﻧــﮓ ﻛە ﻛــﻮرد ﻟــە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوو ﻛﺎری ﻟەﺳــەر ﻛﺮدووە، ﮔﺮێﺪاﻧەوەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾەﺗــﯽ ﺑە ھﯽ دﻧﯿــﺎوە ﮔﺮێ داوە. ﺷــەرﯾﻒ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗە ﺳــەرﻛەوﺗﻮو و ﻧﺎﯾﺎﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﻛــﻮرد ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮوە ﻟەوەی ﻟە 10ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ دﻧﯿﺎی ھێﻨﺎﯾــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑﻮوﻧــﯽ ﺋەو ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿﺎﻧــە و ﭘێﮕەی ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ، ھﯚﻛﺎر ﺑﻮون ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﺋەﮔەری
ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ ھەر ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەك دﻧﯿﺎ ھﺎوﻛﺎری ﭘێﺸﻜەش ﺑە ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت“. ”ﻟــە ﺑــﻮاری وزەدا ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﺸﻜەوﺗﻨﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﺑﯿﻨﯿــﻮە و دﻧﯿﺎ ﺑەو ﭼــﺎوە ﺳــەﯾﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛﺎت ﻛە دەﺗﻮاﻧێ ﻟە ﺋەﮔەری ﺑﻮوﻧــﯽ ھــەر ﺗەﻧﮕﮋەﯾەﻛﯽ وزە و ﻏﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﺑﯚ ﺋەوروﭘﺎ، ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺗﻮاﻧــێ داﺑﯿﻨﯽ ﺑﻜﺎت ،ﺋەو ھەﻧﮕﺎواﻧە ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ دﻧﯿﺎ رادەﮔﺮن ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺗەﻧﮕﮋەدا، ﻟەﺑەرﺋــەوە ھەﻣﯿﺸــە وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﻛﺎر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋەو ﭘێﮕە ﺑەھێﺰەی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن ﺗﺎ ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ دﻧﯿﺎ ﺗێﻚ ﻧەﭼێﺖ“ ﺷەرﯾﻒ وای ﮔﻮت. ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﺑو دەﻛﺮێﻨەوە ﻟــەو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯿﯿە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿــەی ﺑﯚ ﺷــەڕی ﺗﯿﺮۆر دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە ،ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەی ھەوﻟێــﺮ دەﻛﺮێﺘــە ﭘێﮕــەی
ﺟﻤﻮﺟﻮڵﯽ ﻓڕۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮕﯽ. دﻛﺘــﯚر ﻣﺤەﻣــەد ﺷــەرﯾﻒ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد ﺑە ﺑەرارود ﻟەﮔەڵ راﺑﺮدوو زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺎر ﻟەﺳــەر ﺑــﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دەرەوە ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑﯚ ھەﻣﻮوﻻﯾــەك روون ﺑﻮوەوە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری دروﺳــﺖ ﺑﻮوە ،ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻛﻮرد ﻟەو دوو ﺑــﻮارەدا دەﺗﻮاﻧێ داھﺎﺗﻮوﯾەﻛــﯽ ﮔــەش ﺑﯚ ﻛﻮرد ﺑﮫێﻨێﺘە دی. ”ﭘێﮕــەی ﺑەھێــﺰی ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد وای ﻟە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻛــﺮدووە ﻧﺎوﭼەی ﺳــەرﺑﺎزی ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺋەوەﯾــﺶ ﺋەو ﺗﺮس و دڵەڕاوﻛێﯿﺎﻧــەی ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﭘێﺸــﻮودا ھەی ﺑﻮوە ﻧﺎﻣێﻨێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﭘەﯾﺪا ﺑﻮو“ ﭘﺴﭙﯚرەﻛە وای ﮔﻮت.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻧێﻮان ﻛﻮردﺑﻮون و ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺒﻮوﻧﺪا
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﭘﺴــﭙﯚڕاﻧﯽ زاﻧﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛەن ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﻮرد ﻛﺎر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋەو ﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ و ﺑﺎﯾەﺧﺪاﻧەی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﺑﻜﺎت ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧﯚی ﺗەواوی ﺑﻜﺎت .ﺗﯿﺮۆر ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿە و ﺋێﺴﺘە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯿەﻛﯽ 50وﺗﯽ ﺑﯚ ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮوەﺗە دروﺳﺘﺒﻮون ،ﺑەم ﻟەﺳەر زەوی ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻟە ﺑﺎﺷﻮور و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺷەڕی ﺗﯿﺮۆر دەﻛﺎت ،ﺋەﻣە ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛﯽ ﮔەورەی ﺑە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺧﺸﯿﻮە ﻟە دﻧﯿﺎدا. د .ﻋەﺑﺪوﻟﻔەﺗﺎح ﻋەﺑﺪوڕەزاق ﭘﺴﭙﯚڕی زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟە زاﻧﻜﯚی ﺳەﺣەدﯾﻦ ﭘێﯽ واﯾە ،ﺑەھێﺰی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ و ﭘێﮕە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن وای ﻛﺮدووە ﺗێﻜڕای وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ زﻟﮫێﺰەﻛﺎن ﻛﺎر ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑﻜەن.
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ﻣﺎوەی 17رۆژە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ دوای ﺋەوەی ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺷﻜﺴﺘﯿﺎن ھێﻨﺎ ،ھێﺮش دەﻛەﻧە ﺳەر ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﻟە رۆژﺋﺎوا ،ﺑەھﯚﯾەوە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ھەزار ﻛەس ﺋﺎوارە ﺑﻮون ،ﺑەم رووﺑەڕووی ﺑەرﮔﺮﯾﯿەﻛﯽ ﺗﻮﻧﺪ ﺑﻮوﻧەوە .ﺗﺎھﯿﺮ ﺳــﻔﻮك ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﺣﺰﺑﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﯽ واﯾە ﺋێﺴﺘە ﻛﻮرد ﻟە دۆﺧێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪاﯾە ،ﺑﯚﯾە ﺑﯚ ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو دۆﺧە ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮرد ،دەﺑێ ﺳەرﺟەم ﻛﻮرد ﯾەﻛﺪەﻧﮓ و ﯾەﻛﮫەڵﻮێﺴﺖ ﺑﻦ .ﺳﻔﻮك دەڵێﺖ ”ﺋەﻣڕۆ ﻛﻮرد ﻟە رۆژﺋﺎوا ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺑەرەﯾەﻛﺪاﯾە ﺑﯚ ﭼەﺳــﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﺳﻮورﯾﺎی دوای ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳەد ﺑﯿﭽەﺳﭙێﻨێ و ﺋەوەﯾﺶ ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ ﭘڕ زەﺣﻤەﺗﯽ دەوێ ﺑە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ و دوور ﻟە ﺗﺎﻛﻼﯾەﻧﯽ، واﺗە دەﺑێ ﻛﻮرداﻧە ﻛﺎر ﺑﻜەﯾﻦ ﻧەك ﺣﺰﺑﯿﯿﺎﻧە ،ﺑەم ھەﻧﻮوﻛە ﻛﻮرد ﻟە رۆژﺋﺎوا ﻟە ﺑەردەم ھەڕەﺷەی ﺗﯿﺮۆرداﯾە و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ھﺎوﻛﺎر ﺑﯿﻦ ﺑﯚ ﺳەرﻛەوﺗﻦ“.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﺋەﻓﺴەراﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻟە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﻧﯿﮕەراﻧﻦ ﻣﺤەﻣەد ﻛەﻣﺎل ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛﻮوك:
ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ﺋﺎﮔﺎدارﯾﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻛﺮاون
وﺷە /ﻛەرﻛﻮوك -ھەژار رەﺷﯿﺪ ﻋەﻗﯿﺪ ﯾﺎﺳﯿﻦ ﺣەﺳەن دەﻟﯚ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘێﺸﻮوی ﺑﻨﻜەی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺋﺎزادی وەك ﺧﯚی دەڵێﺖ ،ﻟەﮔەڵ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﺪاﯾە ،ﺑەم ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧــێ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ﻟە ﺳــەرەوە ﺑﯚ ﺧــﻮارەوە ﺑێ و ھەﻣﻮ ﺑەﺷــەﻛﺎن ﺑﮕﺮێﺘەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻟە ﭘﯚﺳﺘەﻛﺎﻧﺪا ﺑﻜﺮێﺖ، ﻧەك ﺋەوەی ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﻮارەوە ﺑێﺖ .ھﯚﯾەﻛەش ﺑﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﻛە ﺋەﮔەر ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﻮارەوە ﺑێﺖ ،ﺋەوا ﺗەﻧﯿﺎ دەﻣﻮﭼﺎوەﻛﺎن دەﮔﯚڕدرێﻦ و ﭘﺮۆﺳەﻛە ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﻧﺎﺑێﺖ. ﻋەﻗﯿﺪ ﯾﺎﺳــﯿﻦ ﺑــە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵێﺖ” ،ﺋەوەی ﻛﺮاوە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ھەﯾە ﻣﺎوەی 8ﺳــﺎڵە ﻟە
ﭘﯚﺳﺘێﻜﺪاﯾە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻧەﮔﯚڕاوە، ﺑﯚﭼﯽ ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﻧﺎﮔﯚڕدرێﻦ؟ ﺋەﮔەڕ ﺑﺮﯾﺎرە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑﻜﺮێﺖ، ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺧەڵﻜــﯽ ﺗــﺎزە ﺑێﺘە
ﭘێﺸــەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﺎری ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻜەن“. ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿە ،ﻣﺎوەی 3ﺳــﺎڵ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺑﻨﻜەی ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺋﺎزادی ﻛەرﻛﻮوك ﺑﻮوە و دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺑەﺑێ ھﯚ ﺑﯚ ﺑﻨﻜەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﮔﻮاﺳﺘﺮاوەﺗەوە و ﺋێﺴــﺘەش ﺑەڵێﻨﯽ ﭘــێ دراوە ﻛە ﭘﯚﺳﺘێﻜﯽ ﻧﻮێﯽ ﻟە ﻧێﻮ دەزﮔە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﭘێﯽ ﺑﺪرێﺖ .ﺋەو دەڵێﺖ” ،ﺑڕﯾــﺎری ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻟە ﭘﯚﺳــﺘە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ،ﻛﺎرێﻜﯽ ﻛەﺳــﯿﯿە و ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــەﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە ﻧﯿﯿە“. ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑﺎی ﻛﺎرﮔێڕی
ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯽ :ﺑەﻫﯚی ﻛەﻣﯿﯽ ژﻣﺎرەوە ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻧﺎدرێﺖ
ﻛﺎﻛەﯾﯿەﻛﺎن داوای ﺋﺎوڕداﻧەوە دەﻛەن زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 130ھــەزار ﻛﻮردی ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻦ ،ﻟە ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻣﻮوﺳــڵ و دەوروﺑەری و ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێــﺮ ،ھەروەھﺎ ھــەزار و 500 ھﺎوﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻟە ﺑەﻏﺪا و ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﻣەﻧﺪەﻟﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻦ. ﺷێﺮۆ ﺳــﺎﻣﯽ ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧێﻜﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻛە ﺋﺎوارەی ھەوﻟێﺮ ﺑﻮوە، ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ ھێﺮﺷــەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ، دەﯾﺎن ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﺎﻧﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻟەﻻﯾــەن ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺸــەوە ﺷــﻮێﻨﺒﺰر ﻛــﺮاون و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە
ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دەﺳــﺖ ﺑــە ژﯾﺎن ﺑﻜەﻧــەوە ،ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﺗــﺎ ﺋەوﻛﺎﺗــەی دەﮔەڕێﻨــەوە ھــﺎوﻛﺎری ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﻜﺮێــﻦ و ﺷــﻮێﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﻤﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮێ و ﺋەو ﻛﯚﻣەك و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧەی دەﮔﺎﺗــە ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺋێــﺰدی و ﺷەﺑەك ،ﺑﮕﺎﺗە ﺋێﻤەﯾﺶ“. ﻟﻮﻗﻤﺎن ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻧﺎﺳــﺮاوی ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻟە ﺳﻨﻮوری ﻛەرﻛــﻮوك ﺋــەوە دەﺧﺎﺗە ڕوو ﻛە ﻟــە دوای ﺳــﺎڵﯽ 2003ەوە ﺑەرﭼــﺎو ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯿــەﻛﺎن ﺑﻮوﻧەﺗە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ و ﺗﻮﻧﺪڕۆ ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑە ھەزاراﻧﯿﺎن ﻟێ ﺷەھﯿﺪ ﻛﺮاون. ”ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛــﻮرد ،ھەروەھــﺎ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك،
ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯿﺎن ﻧﺎزاﻧﺮێﺖ ،ﺳەرﺑﺎری ﺋــەوەش ﺳــەرﺟەم ﻛﻮرداﻧــﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎن و ﻣﺎڵ و زێﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﺟێ ھێﺸﺘﻮوە و رووﯾﺎن ﻟە ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﻛــﺮدووە، ﺑەداﺧەوە ﺑەھﯚی ﺋەوەی ژﻣﺎرەﻣﺎن زۆر ﻧﯿﯿە ،ھﯿﭻ ﻛــەس و ﻻﯾەﻧێﻚ ﺑﺎس ﻟە ﻛﻮرداﻧﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻧﺎﻛﺎت. ﺳــﺎﻣﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”زۆرﯾﻨەی ﻛﺎﻛەﯾﯿــەﻛﺎن ﺧﻮازﯾــﺎری ﺋەوەن ﺑﮕەڕێﻨــەوە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﺑﯚ
ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ﻣﻮوﺳــڵ ﺋﺎوڕ ﻟــە دۆخ و ژﯾــﺎن و ﮔﻮزەراﻧــﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯿــەﻛﺎن ﺑﺪەﻧــەوە و ﻟەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﺳــەرﯾﺎن دوور ﺑﺨﺮێﻨــەوە .ھەروەھــﺎ ﻛﺎر ﺑــﯚ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوەی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜــﺮێ و ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻧﺎﻛﺮێ ﺗﺎ ﺳــەر ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە ﭘەراوێﺰ ﺑﺨﺮێﯿــﻦ“ ﻟﻮﻗﻤﺎن ﻛﺎﻛەﯾﯽ وای ﮔﻮت.
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﻟــە دوای رووداوەﻛﺎﻧﯽ 10ی ﺣﻮزەﯾﺮان ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ و ﭘﺎﺷــﺎن ھێﺮﺷــﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دەﯾﺎن ھەزار ﻛﺎﻛەﯾﯽ وەك ﻛﻮرداﻧﯽ ﺗﺮی ﺳــﻨﻮوری دەﺷﺘﯽ ﻣﻮوﺳــڵ دووﭼﺎری ﺋﺎوارەﯾﯽ و دۆﺧــﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﺮاپ ﺑﻮون ،ﺑەم ﭘێﯿــﺎن واﯾە ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﺎن ﭘێ ﻧەدراوە ،ﺑﯚﯾە داوا دەﻛەن ﺋﺎوڕی ﺟﺪﯾﯽ ﻟە ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪرێﺘەوە. ﻛﺎﻛەﯾﯿەﻛﺎن ﺑەﺷێﻜﯽ رەﺳەﻧﯽ ﻧەﺗــەوەی ﻛــﻮردن و ﺋﺎﯾﻨﯿﺎن ﺟﯿــﺎوازە ،ﺋــەوان ﻟە ﺑﺎﺷــﻮور و رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻦ ،ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎرێﻜﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎڵﯽ 2003دا ﻛﺎﻛەﯾﯿــەﻛﺎن ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە 150ھەزار ﻛەس ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺧەﻣﻧﺪن. رەﻓﻌەت ﺳــەح ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﻟە ﺳــﻨﻮوری دەﺷﺘﯽ ﻣﻮوﺳڵ ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﻟە دوای ھێﺮﺷﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳەر ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻣﻮوﺳــڵ و ﭘﺎﺷــﺎن دەﺳﺖ ﺑەﺳەرداﮔﺮﺗﻨﯽ دەﺷﺘﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 12ھەزار ﻛﺎﻛەﯾــﯽ زێﺪی ﺧﯚﯾــﺎن ﺟێ ھێﺸــﺖ و ﺋﺎوارەی ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮون. ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺳــەح ﺑەھــﯚی ﺋەوەی ژﻣﺎرەی ﻛﺎﻛەﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ﭘێﭽەواﻧــەی ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی و ﺷــەﺑەك ﻛەﻣﺘــﺮن ،ﻟەﻻﯾەن داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێــﻢ و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺸەوە ﭘەراوێﺰ ﺧﺮاون و ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧﯿﻦ ﺋﺎوڕﻣــﺎن ﻟێ ﺑﺪرێﺘەوە و ﻛﺎر ﺑــﯚ ﮔەڕاﻧەوەی ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻛﺎﻛەﯾﯽ ﺑﯚ زێﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜﺮێﺖ“. ﺑەﭘێــﯽ ﭼەﻧــﺪ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەك ﻟە ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛﻮوك و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺷﺎرۆﭼﻜەی داﻗﻮوق،
ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﻛــە ﻧﺎوەﻛەی ﻻی رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ ﭘﺎرێــﺰراوە، ﭼەﻧــﺪ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛــﯽ ﻟەﺳــەر ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد. ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ،ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 60ﺋەﻓﺴــەر و ﭘﻠەداری ﺷــﺎری ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــﺎن ﭘێ ﻛــﺮاوە ﻟە ﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ،ﻟەواﻧەﯾــﺶ ھەرﯾەك ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺑﻨﻜەی ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺋــﺎزادی ،ﯾﺎﯾﭽــﯽ، ﻗەرەھەﻧﺠﯿﺮ ،رەﺣﯿﻤﺎوا ،ﻋەداﻟە، ﺳــەﻧﺘەری ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺑەڕێﻮﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ڕێﮕەﻛﺎﻧــﯽ
دەرەوەی ﻛەرﻛﻮوك. ﺋــەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎﯾﯿــەش دوای ﺋەوە ھﺎت ﻛە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺋەﻓﺴەرەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻟە ﺑەﻏﺪاوە ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە ﭘﻠەﻛﺎﻧــﯽ ﻋەﻗﯿــﺪ ،ﻋەﻣﯿﺪ، ﻧەﻗﯿــﺐ ،ڕاﺋﯿــﺪ و ﻣﻮﻗــەدەم ھﺎﺗﻮوەﺗەوە .ﺑڕﯾﺎرە ﻟە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜــﺪا ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ﺋەو ﺋەﻓﺴــەراﻧەﯾﺶ ﺑﮕﺮێﺘــەوە ﻛە ﭘﻠەی ﻣﻮﻻزم ،ﻧەﻗﯿــﺐ ،راﺋﯿﺪ و ﻣﻮﻗﺪەﻣﯿﺎن ھەﯾە. ﻣﺤەﻣــەد ﻛەﻣــﺎل ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﺗەﻧﺎھﯽ ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛــﻮوك ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺋــەوان وەﻛﻮ ﻟﯿﮋﻧە
ﺋﺎﮔﺎﯾﺎن ﻟە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ھەﯾە. ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێﺖ، ”ﭘێﻤﺎن ﺑﺎش ﺑﻮوە ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﻟــە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن دوو ﺑﺨﺮێﻨەوە ﺑــەو ھﯚﯾەی ﻛە وەك ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﺷــﺎﻧﯿﺎن ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدووە .ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻟە ﻧێــﻮ دەزﮔــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ،ﭼﻮﻧﻜــە زۆرﺑەﯾﺎن ﻛەﻣﺘﺮﺧەﻣﯿﯿﺎن ھەﯾە“. ﻣﺤەﻣــەد ﻛەﻣــﺎل ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ،ﮔﻮڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ﺑــە ﺋﺎﮔﺎداری ﺳــەرﺟەم ﺋەو ﺣﺰﺑﺎﻧە ﺑﻮوە ﻛە ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯿﺎن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ھەﯾە و دواﺗﺮ ڕاوێﮋﯾﺎن
ﭘێ ﻛــﺮاوە ﻛە ﻛــێ دەﮔﻮازﻧەوە و ﻛێ ﻟە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳە دادەﻧێﻦ .ﺋەو ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧێ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑﺰاﻧﻦ ﻛە ﺑەﺑێ ﺋــﺎﮔﺎداری ﺣﺰﺑەﻛﺎن ،ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻧەﻛﺮاوە. ﺋەﻧﺪاﻣەﻛەی ﻟﯿﮋﻧــەی ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ،رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ﻛــە ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دووﭘﺎت ﻟە وەرﮔﺮﺗﻨەوەی ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻛەرﻛﻮوك دەﻛﺎﺗــەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺑەﭘێــﯽ داﺑەﺷــﻜﺮدﻧەﻛﺎن ،ﺋەو ﭘﯚﺳــﺘە ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ.
دۆﺧﯽ رۆژﺋﺎوا ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ ﻛﻮرد دەﺧﻮازێﺖ
وﺷە /دھﯚك ﻟە دوای ﺷﯚڕﺷــﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ،دۆزی ﻛﻮرد ﻟــە رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﻮوە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﻧﻮێﻮە ،ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺷــەڕی ﺗﯿﺮۆر ﺑەرۆﻛﯽ ﻛﻮردی ﻟە رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﺮﺗــﻮوە و دووﭼﺎری ﺳــەﺧﺘﺘﺮﯾﻦ دۆﺧﯽ ﻛــﺮدوون ،ﭼﺎودێــﺮان داوای ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ ﻛﻮرد و دوورﻛەوﺗﻨەوە ﻟە ﺗﺎﻛڕۆﯾﯽ دەﻛەن ﺑﯚ دوورﺧﺴــﺘﻨەوەی ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮۆر. ﻣﺎوەی 17رۆژە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ دوای ﺋەوەی ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺷﻜﺴــﺘﯿﺎن ھێﻨﺎ، ھێﺮش دەﻛەﻧە ﺳــەر ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﻟە رۆژﺋﺎوا ،ﺑەھﯚﯾــەوە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100 ھەزار ﻛەس ﺋــﺎوارە ﺑﻮون ،ﺑەم رووﺑــەڕووی ﺑەرﮔﺮﯾﯿەﻛﯽ ﺗﻮﻧﺪ ﺑﻮوﻧەوە. ﺗﺎھﯿﺮ ﺳﻔﻮك ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﺣﺰﺑﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێــﯽ واﯾە ﺋێﺴــﺘە ﻛﻮرد ﻟە دۆﺧێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪاﯾە ،ﺑﯚﯾە ﺑﯚ ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﺋــەو دۆﺧــە ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮرد ،دەﺑێ ﺳەرﺟەم ﻛﻮرد ﯾەﻛﺪەﻧﮓ و ﯾەﻛﮫەڵﻮێﺴﺖ ﺑﻦ. ﺳــﻔﻮك دەڵێﺖ ”ﺋەﻣڕۆ ﻛﻮرد ﻟە رۆژﺋﺎوا ﻟــە ﭼەﻧﺪ ﺑەرەﯾەﻛﺪاﯾە ﺑﯚ
ﭼەﺳــﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی، ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎی دوای ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد ﺑﯿﭽەﺳﭙێﻨێ و ﺋەوەﯾﺶ ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ ﭘڕ زەﺣﻤەﺗﯽ دەوێ ﺑە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ و دوور ﻟە ﺗﺎﻛﻼﯾەﻧﯽ ،واﺗــە دەﺑێ ﻛﻮرداﻧە ﻛﺎر ﺑﻜەﯾﻦ ﻧەك ﺣﺰﺑﯿﯿﺎﻧە ،ﺑەم ھەﻧﻮوﻛە ﻛــﻮرد ﻟە رۆژﺋــﺎوا ﻟە ﺑەردەم ھەڕەﺷــەی ﺗﯿﺮۆرداﯾە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ھﺎوﻛﺎر ﺑﯿﻦ ﺑﯚ ﺳەرﻛەوﺗﻦ“. ﻟە ﻣێﮋووی ﺳﻮورﯾﺎدا ھەرﮔﯿﺰ دان ﺑە ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرددا ﻧەﻧﺮاوە ،ﺟﮕە ﻟەوەی ﻟە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎف ﺑێﺒەش ﻛﺮاﺑﻮون و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣە و ﭘﺎﺳــﭙﯚرﺗﯿﺎن ﭘێ ﻧەدەدرا ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﻛﻮرد ﻟە ﻧﺎو ﺳﻮورﯾﺎدا ھێﺰ و ﺟەﻣﺎوەری ھەﯾە.
ﺳەﻋﯿﺪ ﺳﻮوری ﻧﻮێﻨەری ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﺋەو دەرﻓەﺗەی ﻛﻮرد ﻟە رۆژﺋﺎوا ﺑەدەﺳﺘﯽ ھێﻨﺎوە ﻟە ﻣــﺎوەی ﺋەو ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵەی راﺑﺮدوو ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ﺳﺎڵە ھەﻟﯽ وای ﺑــﯚ ھەڵﻨەﻛەوﺗــﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھەﻣﻮو ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﺑﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﻠﻠەت ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﺮن ﻧەك ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ ﺧﯚﯾﺎن“. ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺳﻮوری ﺧﯚﺳەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗەﻧﯿــﺎ ھێﺰێــﻚ ﻟــە رۆژﺋــﺎوا و ﭘەراوێﺰﺧﺴــﺘﻨﯽ دەﯾــﺎن ھێﺰ و ﻻﯾەﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺗﺮ ،زﯾﺎﻧﯽ زۆری ﺑە ﻛﯚی دۆزی ﻛﻮرد ﮔەﯾﺎﻧﺪووە، ﺑەم دۆﺧەﻛــە وا دەﺧﻮازێ ﺗﺎ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑﯚ دەرﻓەﺗێﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ژﯾﺎن ،دەﺑێ ﭘﺸﺖ ﻟە ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺣﺰﺑــﯽ ﺑﻜﺮێ و ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺑــﺎی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﺮﯾﻦ. ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳﻮورﯾﺎ، ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋــﺎوا ﻟە ھەوﻟێﺮ رێﻚ ﻛەوﺗــﻦ ﭘێﻜــەوە ﻛﺎر ﺑﻜەن و
ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ ﺑەﻻوە ﺑﻨێﻦ، ﺑــەم ﻟەﺳــەر زەوی ﭘێﭽەواﻧە دەرﭼﻮو ،ﺑﯚﯾە ھەﻣﯿﺸە دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟەو ﻛەﻟێﻨﺎﻧــەوە ﻟە ﻛﻮرد دەدەن ﻛە ﻛﻮرد ﺧﯚی دروﺳﺘﯽ دەﻛﺎت. ﺧﺎﻟﯿــﺪ ﻋەﻟﯽ ﻧﻮێﻨــەری ﭘﺎرﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وای دەﺑﯿﻨێ ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺳەرﺟەم ھێﺰە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣڕاﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﺮن و وەك ﻧﻤﻮوﻧەﯾەك ﺳەﯾﺮی ﺑﻜەن. رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە ”ﺑەﻻﯾەﻧــﯽ ﻛەم ﺗــﺎ ﺋەوﻛﺎﺗــەی دەﺗﻮاﻧﯿﻦ داﻧﭙێﻨﺎﻧێﻜﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﺑــە ﺋﯿﺪارەﻛﺮدﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨﯿﻦ، دەﺑێ ھــەوڵ ﺑﺪەﯾــﻦ ﺧﯚﻣﺎن ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑﯿﻦ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﭘﺮﺳﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ و ﯾەﻛﺪەﻧﮕﯽ ﻛﻮرد ﺗﺎ ﺳــەر ﺑێ ﻧەك ﺑــﯚ ﻣﺎوەﯾەك، ﭼﻮﻧﻜــە دۆﺧﯽ ﻛــﻮرد ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛﺎت و ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺑە زﯾﺎن ﺗەواو دەﺑێﺖ“.
ﺳﻴﺎﺳەت
رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن:
وﺷە /ﻛەرﻛﻮوك- ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻋەﻟﯽ ﺟﺎف ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﮔﺸــﺘﯽ و ﻛەرﻛــﻮوك ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟــە ﺑەردەم ھەڕەﺷە و ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﺪاﯾە ،ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﻛﻮردی ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﯾەك ﮔﻮﺗــﺎری ھﺎوﺑــەش ﺑێﺖ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎﻧە. ﺋەوەی ﺋەﻣڕۆ ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ڕوو دەدات ،ﺋەﮔــەر زوو درك ﺑە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﻛﺮێﺖ ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﺧﺮاپ دەﺷﻜێﺘەوە. ﺑــﯚ ﺗﯿﺸــﻚ ﺧﺴﺘﻨەﺳــەر ﺋــەو ﻛﯚﺳــﭗ و ﺗەﮔەراﻧە، ”وﺷــە“ ڕا و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﭼەﻧﺪ رۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس و ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە. ﻋﯿﻤــﺎد ﻣﺤەﻣــەد ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ دەزﮔــەی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ،ﭘێﯽ واﯾە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻛەﻧﺎڵە ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺋــﺎزاد ﻧﯿﻦ ،ﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺳەرەﻧﺠڕاﻛێﺸــﻦ و ﺟﯿــﺎواز ﻟــە ﺋﺎﻣﺮازەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﭼﺎودێــﺮی دەﻛﺮێﻦ، ﺋــەوەی ھەﯾــە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺣﺰﺑﯿﯿە. ﻣﺤەﻣــەد دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ھەﻧﺪێﻚ ﻟــەو ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻛﻮردﯾﯿﺎﻧەی ﻛــەوا ﺧﯚﯾــﺎن وەك ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﭘﯿﺸــﺎن دەدەن ﺋەواﻧﯿــﺶ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺳێﺒەرن و ﺑەﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺟﯚرەﻛﺎن ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎن ﻟــە ﭘﺸــﺘەوەﯾە ،ﺑﯚﯾــە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛــﻮردی ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﺒێﺘە ﺧﺎوەﻧﯽ ﯾــەك ﮔﻮﺗﺎری ھﺎوﺑــەش ،ﺑەڵﻜﻮ دوور ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ڕەﭼﺎوﻛﺮدﻧــﯽ ھەﺳــﺘﯿﺎری و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ دۆﺧەﻛــە ﭘێڕەوی
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەڵێــﺖ ”ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛــﻮردی ﺑــە ﺣﺰﺑــﯽ و ﺳێﺒەرەﻛﺎﻧﯿﺸــەوە ﻣﯿﺪﯾﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎراﺳﺘەﻛﺮاوی ﮔﻮێڕاﯾەڵە و ﺑەﺳەر ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟەﻣﺴەردا داﺑەش ﺑﻮوە، ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﻟەﻧێﻮ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑەرﺗەﺳــﻚ ﻛﺮاوﻧەﺗــەوە و ﻛەﺳــێﻚ ﺑەﭘێﯽ ﻣﯿﺰاﺟﯽ ﺧﯚی ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻛﺮدووە ﺑێ ﮔﻮێﺪاﻧە ھﯿــﭻ ﺑەھﺎﯾەﻛــﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾــﯽ و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن“. ﺋەو ھــﯚﻛﺎری ﺋەو ژﻣــﺎرە زۆرە ﭘــﯚزش و ھەڵﺒــەز و داﺑەزﯾﻦ ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردﯾﺪا ﺑﯚ ﺋەو ﻛێﺸەﯾە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە. ﺑەﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﻓــﺎزڵ ﻋﻮﺳــﻤﺎن رەﺳﻮوڵ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻛﺎری ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟــە ﺑێﻼﯾەﻧﯽ، ڕاﺳﺘﮕﯚﯾﯽ ،وردﺑﯿﻨﯽ و ﺑﺎﺑەﺗﯿﺒﻮون ﻟە ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن و ﺋەرﻛــﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿــﺶ ﭘﺸﺘﺒەﺳــﺘﻨە ﺑــە ﺳــەرﭼﺎوە و
”ﭼــﯚن دەﻛــﺮێ ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﯾەﻛﮕﻮﺗــﺎری ﻫﺎوﺑەش ﺑێﺖ ﻛﺎﺗێﻚ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛــﻮرد، ﻫﺎوﮔﻮﺗﺎر ﻧﯿﯿە ﻟە ﻫەﻣﺒەر رووداوەﻛﺎن“ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺣــﺰب دەﻛﺎت و ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﻟە ﺳﯿﺎﺳەت و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺣﺰب ﻻ ﺑﺪات. ﺑــە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻋﯿﻤــﺎد ﻣﺤەﻣەد ﻟــە ﻛەرﻛﻮوك ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﻛﻮردی ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﺣﺰﺑﯿﯿە و واﺑەﺳــﺘەی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺣﺰﺑە .ﺋەو ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧێﺖ ﮔﻮﺷــﺎر ﺑﺨﺮێﺘە ﺳــەر ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﯾەﻛﺨﺴﺘﻨﯽ ھەڵﻮێﺴــﺘەﻛﺎﻧﯿﺎن و ڕەﭼﺎوﻛﺮدﻧــﯽ ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺑﺎی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻧەك ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺗەﺳﻜﯽ ﺣﺰﺑﯽ. ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮەوە ﻣەھﺪی زرﯾﺎن ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻟﻘــﯽ ﻛەرﻛﻮوﻛــﯽ ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ
ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەو ﺑﺎﺑەت و ڕووداواﻧەی ﻛە دەﯾﮕﻮازێﺘەوە ﺑﯚ وەرﮔﺮ. ﺋەو ﺑە“وﺷــە“ دەڵێــﺖ ”ﭼﯚن دەﻛــﺮێ ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﯾەﻛﮕﻮﺗــﺎری ھﺎوﺑــەش ﺑێــﺖ ﻛﺎﺗێﻚ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛــﻮرد ،ھﺎوﮔﻮﺗﺎر ﻧﯿﯿە ﻟە ھەﻣﺒەر رووداوەﻛﺎن“. ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە ﺑڕوای رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس ﻛﺎوێﺰ ﻣەﻻ ﭘەروێﺰ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺋﺎراﺳــﺘە دەﻛەن، ﺑﯚﯾە ﮔﻠەﯾــﯽ و ﮔﺎزەﻧــﺪە ﻟە ﻧﺎو دەزﮔەﻛﺎﻧــﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﻧﯿﯿە. ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا دەﺑﻮواﯾە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﺑەرﭘــﺮس و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن
رووﺑەڕووی رەﺧﻨــە ﻛﺮدﺑﺎﯾەوە ﺳــەﺑﺎرەت ﺑــە ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﯾەﻛﮫەڵﻮێﺴﺘﯿﯿﺎن. ﺳــەﺑﺎرەت ﺑە رۆڵــﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﻟــە رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧــﯽ ھــەواڵ و رووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﺟەﻧــﮓ ،ﻋﯿﻤﺎد ﻣﺤەﻣــەد ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑە ﻛــەم ﺋەزﻣﻮون ھەژﻣــﺎر دەﻛﺎت و ﺑــﯚ ”وﺷــە“ دەڵێﺖ ،راﺳــﺘە 23ﺳــﺎڵە راﭘەڕﯾﻦ ﻛﺮاوە ،ﺑەم راﮔەﯾەﻧﺪﻧــەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﺎن ﺑە ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ھەواڵﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ و ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺣﺰﺑﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ داوە و ﺋــەوەی ﺋێﺴــﺘە روو دەدات، ﺑەﻻی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردی ﻧﻮێﯿە و ﻧﺎزاﻧێﺖ ﻣﺎﻣەڵەی ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺎت. ﺋــەو ﮔﻠەﯾﯽ ﻟــە ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی دەﻛﺎت رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎن ﻛــە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﻟەﻣﺒﺎرەﯾــەوە رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن ﭘێ ﺑﮕەﯾەﻧێﺖ و ﺧﻮﻟﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎﺗەوە و ﻟەدەﺳﺘﺪاﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس و ﻓﯚﺗﯚﮔﺮاﻓــەر ”ﻛﺎﻣەران ﻧەﺟﻢ“ﯾﺶ ﺑﯚ ھﯚﻛﺎری ﻛــەم ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ دەﮔەڕاﯾەوە. ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ دەزﮔەی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك دەڵێﺖ ”ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﯽ ﻛــﻮرد ﺋەﻟﻒ و ﺑێــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧەﺧﻮێﻨــﺪووە و ﺗەﻧﯿﺎ ﺋــﺎرەزوو ﺑﯚ ﺋەو ﭘێﺸــەﯾە ﻛﺮدووﯾەﺗﯽ ﺑە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﻜﺎر“. ﻣەھﺪی زرﯾﺎن رەﺧﻨە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی دەﮔﺮێﺖ و ﭘێﯽ واﯾە ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾە ﻟە ﺳــەرﺟەم ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮕﺪا ﺑەﭘێﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻛﺎری ﻧەﻛﺮدووە و ﺑﻮوﻧــﯽ ﻟە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻧــﮓ زﯾﺎﻧــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑــﻮوە ﻟە دەﺳــﺘﻜەوت ،ﺗﺎ ﺋــەو ڕادەﯾەی ﻛەﻧﺎڵێــﻚ ﻟــە ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ھەواڵێﻚ ﻟەﮔــەڵ ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮدا ﺗــەواو ﭘێﭽەواﻧــە ھەواڵەﻛەﯾﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪووە. ﺑەم ﻓﺎزڵ ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺑە ﺑﺎﺷــﯽ دەزاﻧێﺖ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ھەردەم ﺟێــﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧــەی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑێﺖ و ﻟــە ﻣەﯾﺪاﻧــﯽ ﺟەﻧﮕﯿﺶ
راﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑو ﺑﻜﺎﺗەوە .ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێﺖ ”راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردی دەﺗﻮاﻧێ زەﻣﯿﻨەﺳﺎزی ﺑﯚ ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ورەی ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺟەﻣﺎوەر ﺑــﻜﺎت و ﺑﺒێﺘە ھﯚی راﻛێﺸﺎﻧﯽ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و
و داوا ﻟــە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﻜﺎران دەﻛﺎت ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﺟﯚرێﻚ ﻣﺎﻣەڵە ﺑﻜەن ﻛە ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺷــﺎرەﻛە ھەﺳــﺖ ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯽ و ﭘﺎرێﺰراوی ﺳــەروﻣﺎڵﯿﺎن ﺑﻜــەن .ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی دەﺑێﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﮔﻮڵ ﺑەﻛﺎر
ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﻫەﻣﺎﻫەﻧﮕــﯽ دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﻫەﯾە و دەﺑێﺖ ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻫەر ﺟﯚرە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿەك دوور ﺑﻜەوﻧەوە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ“. ﺑەﮔﻮﺗــەی ﻛﺎوێﺰ ﻣــەﻻ ﭘەروێﺰ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ﻟە رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧﯽ رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮓ ﻧﺎﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮوە. ﺋەو ﻟــە وەﻣﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳــﯿﺎرەی ﻛە دۆﺧێﻜﯽ ﻧــﻮێ ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ھﺎﺗﻮوەﺗــە ﻛﺎﯾــەوە دەﺑێﺖ ﺑە چ ﺷێﻮەﯾەك ﻛﺎر ﺑﻜﺮێﺖ ﻛە ﺳەرﺟەم ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﺎرەﻛە رازی ﺑــﻜﺎت؟ ﮔﻮﺗﯽ ”ﻣﯿﺪﯾــﺎ دەﺗﻮاﻧێ ﻟە ﺧﺎوﻛﺮدﻧــەوەی دەﻣﺎرﮔﯿﺮی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯽ ڕۆڵﯽ ھەﺑێﺖ، ﺑەم ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻛە ﺧﺎوەن دەزﮔە و داﻣــەزراوەی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯿﻦ ﻟەم وﺗە ،دەﺗﻮاﻧﻦ ﺋەو ﺑەھەﺷﺘە ﺑﯚ ﻗﻮوڵﻜﺮدﻧەوەی ﮔﯿﺎﻧﯽ ﭘێﻜەوەﯾﯽ ﺑﺨﻮڵﻘێﻨﻦ ﻟە ﻛەرﻛﻮوﻛﺪا. ﻛﻮرد ﻟە 11ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﺑە ﺳﯿﺎﺳــەت و ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺳــەﻧﮓ راﺑﮕــﺮێ و ﮔﯿﺎﻧــﯽ ﭘێﻜەوەﯾﯽ ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ .ﻟە ﻋێﺮاﻗێﻚ ﻛــە ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻟە ﺗﺮۆﭘﻜﺪاﯾە .ﺑــە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋەم رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــە ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻗــﻮرس ﻟەﺳــەر ﺷــﺎﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎران و ﺗەﻧﺎﻧــەت رێﻜﺨــﺮاوەﻛﺎن و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﺎر ﺑﯚ ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﭘێﻜەوەژﯾﺎن ﺑﻜەن. ﻋﯿﻤــﺎد ﻣﺤەﻣەد ﻛەرﻛــﻮوك ﺑە ﺷﺎرێﻜﯽ ھەﺳﺘﯿﺎر ھەژﻣﺎر دەﻛﺎت
ﺑێﻨێﺖ و ﻛﺎر ﻟەﺳــەر ﻧﯿﺎزﭘﺎﻛﯽ و ﻧﯿەﺗﺒﺎﺷــﯽ ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت .دەﺑێﺖ ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﻛﺎر ﻟەﺳــەر ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻟێﺒﻮردەﯾــﯽ و ﯾەﻛﺘﺮ ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدن ﺑــﻜﺎت و رۆڵــﯽ ھەﺑێــﺖ ﻟــە ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە. ﻣەھــﺪی زرﯾــﺎن ﭘێــﯽ واﯾــە ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑــە ھەﻣﺎھەﻧﮕــﯽ دەزﮔەﻛﺎﻧــﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ھەﯾــە و دەﺑێــﺖ ﻟــە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ھــەر ﺟﯚرە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿەك دوور ﺑﻜەوﻧەوە .ﺋەو داوا دەﻛﺎت ژوورێﻜﯽ ھﺎوﺑەش ﺑﯚ ﻛەﻧﺎڵە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﺘەوە ﺑﯚ ﺋەوەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺗێ ﺑﮕەن. ﻓﺎزڵ ﻋﻮﺳﻤﺎن دووﭘﺎت دەﻛﺎﺗەوە ﻛــە ﻣەرﺟــﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻦ و ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧــەوەی ﻛەرﻛــﻮوك ﻟــە ﮔﻮﺗﺎرێﻜﺪاﯾــە ﻛــە ڕۆﺣﯽ ﭘێﻜەوەﺑــﻮون ﻟە ﺧﯚﯾــﺪا ﭼڕ و ﺑەرﺟەﺳﺘە ﺑﻜﺎﺗەوە .ﮔﻮﺗﺎرێﻚ ﻛە ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﺘﻤﺎﻧــەی ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﯚی ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺎت .ﮔﻮﺗﺎرێﻚ ﻛە ﺗﻮاﻧﺎی ڕەواﻧﺪﻧــەوەی ﺋەو ھەﻣﻮو ﺗﺮس و دڵەڕاوﻛێﯿــەی ھەﺑێﺖ، ﻛە ﻟە زھﻨﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﺋەم ﭘێﻜﮫﺎﺗﺎﻧەدا ﭼێﻨــﺮاوە .ﮔﻮﺗﺎرێﻚ ﻛــە ﺗﻮاﻧﺎی ﺑﺰواﻧﺪﻧﯽ ﺋــەو ﺑﺰاوﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری و ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ و ﻓەرھەﻧﮕﯿﯿەی ﺑەرەو ﻛەﻧﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧە و دڵﻨﯿﺎﯾﯽ ھەﺑێﺖ.
دﯾﺪی ﺳەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧە ﺳﺘﺎر ﭼﺎوﺷﯿﻦ
ﭘێﺸﻤەرﮔەوﺑڕواﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣــە ،واﺗە ﺋەو ﭘﻠەی زاﻧﺴــﺘﯿﯿەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕــە ﯾﺎﺧﯚ زاﻧﻜﯚ ﺑە ﻓێﺮﺧﻮازاﻧﯽ دەﺑەﺧﺸێﺖ ،ﺑڕواﻧﺎﻣە داﻧﭙێﺪاﻧﺮاوە و ﺑە ﯾﺎﺳﺎ رێﻚ ﺧﺮاوە ﻛــە ﺑڕێﻚ ﭘﺎرە وەك دەرﻣﺎڵە وەك رێﺰێﻚ ﺑــﯚ ﺧﻮێﻨﺪﻧەﻛەی ﺗەرﺧﺎن ﺑﻜﺮێﺖ ،ﯾﺎﺳــﺎ ﺑەﭘێﯽ ﭘﻠەﺑەﻧﺪی ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪن و ﺋﺎﺳﺘﺒەرزی ﺑڕواﻧﺎﻣە ﭘﯚﻟێﻨﯽ دەرﻣﺎڵەی ﻛﺮدووە ،ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻟە زۆر وت ﺷــﻮێﻨﯽ ﻛﺎر و ﺋەرﻛەﻛﺎن دﯾﺎری دەﻛﺎت ،ھەر ﺋەﻣەش ﭘێﮕەی ﻛەﺳــەﻛﺎن و ﺳﻨﻮوری دەﺳﺘەﺗﯿﺎن دەﻛێﺸێﺖ. ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺧﺰﻣەﺗــﯽ ﻣەدەﻧــﯽ وەزارەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﺪا ﺑە ﯾﺎﺳﺎ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزەﻛﺎﻧﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣە دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮاوە ،ﺑەم ﻟە دەرەوەی ﺋەواﻧە ،ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺳﻮﭘﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﯿﺎ ﻟە ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕە و زاﻧﻜﯚ ،ﺧﺎوەﻧﯽ ﻓێﺮﮔە ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿﺎی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺑﻮاری ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿە وەك ﻛﯚوﻟێﮋی ﺳەرﺑﺎزی ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺣﺴێﺒێﻚ ﺑﯚ ﺋەو ﺑڕواﻧﺎﻣﺎﻧە ﻧەﻛﺮاوە و ﻟە وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ھﯿــﭻ ﺟﯿﺎﻛﺎرﯾﯿەك ﺑﯚ ﭘﻠەﻛﺎن ﺑەﭘێــﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻧەﻛﺮاوە ،ﺟﮕە ﻟــەوەی ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯽ دەرﻣﺎڵەﯾﺶ ﺑﯚ ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻧﯿﯿە. ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑەھﯚی ﺟﯿــﺎوازی ﻧﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەوە ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺟﯿﺎوازی ھەﯾە ﻟە ﺟﯚری ﺑڕواﻧەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ،ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﯚری ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﺳــەرﺑﺎزی ھەن ،دەﺑێﺖ ﺋەو ﻛەﺳــەی ﻟە ﻛﯚﻟێﮋی ﺳــەرﺑﺎزی وەردەﮔﯿﺮێﺖ دەرﭼــﻮوی ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺑێﺖ ﺑە ﻧﻤﺮەی ﺳــەرەوەی ،60%واﺗە ﭘێﺶ ﺑەدەﺳــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﺳــەرﺑﺎزی ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﻣەدەﻧﯽ ﺑﻮوە ﻟەﺳەر وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺋﯿﻨﺠﺎ ﻛە ﺑەﭘێﯽ رێﻨﻮێﻨﯽ ﻛێﺶ و ﺑﺎ و ﺗﻮاﻧﺎ ﻟە ﻛﯚﻟێﮋی ﺳــەرﺑﺎزی وەردەﮔﯿﺮێﺖ و دوو ﺳــﺎڵ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳــەرﺑﺎزی وەك ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎری ﻛﯚﻟێﮋ دەﺧﻮێﻨێﺖ و ﻣەﺷﻘﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﺸﯽ ﻟەﮔەڵﺪا دەﻛﺎت ،دواﺗﺮ ﺑە ﺗﺎﻗﯿﻜﺮﻧەوە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ و دوای دەرﭼﻮوﻧﯽ ﭘﻠەی ﺑﻜﺎﻟﯚرﯾﯚس ﻟە زاﻧﺴﺘﯽ ﺳــەرﺑﺎزی وەردەﮔﺮێﺖ ،ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎ و ﺑەو ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿە ﭘﻠەی ”ﻣﻮﻻزﻣﯽ دووەم“ی ﭘێ دەدرێﺖ و دەﺑێﺘە ﺋەﻓﺴەر ﻟە ﯾەﻛە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎن ،ﺋەﻣە ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿە. ﺋەﻓﺴــەری دەرﭼﻮو ﻟە ﻛﯚﻟێﮋی ﺳــەرﺑﺎزی دوای ﺋەوەی 8ﺳﺎڵ ﻟە ﺳــﻮﭘﺎ دەﻣێﻨێﺘەوە و ﺑەھﯚی ﺧﺰﻣەﺗــەوە دەﮔﺎﺗە ﭘﻠەﯾەﻛﯽ ﺑەرزﺗﺮ، دواﺗﺮ ﺑەﭘێﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑەﺷﺪار دەﺑێ ﻟە ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوەﯾەك و دەﺗﻮاﻧێﺖ داوا ﺑﻜﺎت ﻛﯚﻟێﮋی ﺋــەرﻛﺎن ﺑﺨﻮێﻨێﺖ ،ﻛە ﻣﺎوەﻛەی دوو ﺳــﺎڵە، ﺳــﺎڵﯽ ﯾەﻛەم ﺧﻮێﻨﺪن و ﺳــﺎڵﯽ دووەم ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟەﺳەر ﻧﺎﻣەﯾەك )ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەﻛﯽ ﺳەرﺑﺎزی( ﻛە وەك ﻧﺎﻣەی ﺳەرﺑﺎزی ﭘێﺸﻜەش ﺑە ﻛﯚﻟێﮋی ﺋەرﻛﺎﻧﯽ دەﻛﺎت ﻓێﺮﮔەﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺗﺮە ﻟە ﻛﯚﻟێﮋی ﺳەرﺑﺎزی و ﺑە ﭘﻠەﯾەﻛﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﺑەرزﺗﺮ ”ﻣﺎﺳﺘەری ﺳەرﺑﺎزی“ دەردەﭼێﺖ. ﻟە دەرەوەی ﺋەم دوو ﺟﯚرە ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿە ،ﺳەرﺑﺎز ﺑەردەوام ﺑەﺷــﺪار دەﺑێﺖ ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە و وەرزی ﻟە ﻧــﺎوەوە و دەرەوەی ھەرێــﻢ ،ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺑــﻮاری ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺳــەرﺑﺎزی دەﺑێﺘە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺳــەرﺑﺎز دەﺑێﺖ ﺑەردەوام ﺑە زاﻧﺴــﺘﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﭘڕﭼەك ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟەوەی ﭘﺎش دەرﭼﻮون ﻟە ﻛﯚﻟێﮋ ،ﺋەﻓﺴەر ﺑﻮارێﻚ ھەڵﺪەﺑﮋێﺮێﺖ و دەﺑێﺖ ﺑە ﭘﺴﭙﯚڕ ﺗﯿﺎﯾﺪا/ ،ﺑەھﯚی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﺑﻮارەﻛﺎن روون ﻧﺎﻛەﯾﻨــەوە ،/ﺑەم ھەﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎن ﮔﺮﻧﮓ و ﺳەﺧﺘﻦ ،ﺑﯚﯾە دەﺑێﺖ ھەڵﮕﺮی ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺣﺴێﺒﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ وەك ﻣﺎف ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺎت. ﻛە ﺑﺎس ﻟە ﺋــەرك دەﻛەﯾﻦ دەﺑێﺖ ﻣﺎف ﭘﺎرێــﺰراو ﺑێﺖ ،ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوو ﺋەو ﺑڕواﻧﺎﻣﺎﻧە ھﯿﭻ ﺣﯿﺴــﺎﺑێﻜﯽ ﺑﯚ ﻧەﻛــﺮاوە وەك ﻣﻮوﭼە، ﻧەﺑﻮوەﺗە ﺟێﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎری وەزارەﺗﯽ داراﯾــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺟﮕە ﻟە دەرﭼﻮوی ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎن ﻛە ﺑﺎﯾەﺧﯿﺎن ﭘێ ﻧەدراوە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەواﻧەﯾﺸــﯽ ﻟــە ﻧﺎو وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟە ﺑﻮاری ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻛﺎر دەﻛەن ﻟە ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ ﺗﺎ دﻛﺘﯚرا ھﯿﭻ دەرﻣﺎڵەﯾەﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺧەرج ﻧﺎﻛﺮێﺖ ،ﺋەﻣە ﺳــﺘەﻣە ﺑەراﻣﺒەر ﺑەواﻧە ﻟــە وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە رۆڵ دەﺑﯿﻨﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ھەر ﻧﺎ دەﻛﺮا ﺗﺎ ﺋەم ﻗﯚﻧﺎﻏە ﺗێﺪەﭘەڕێﻨﺮا وەك وەزارەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ دەرﻣﺎڵەی ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺑﯚ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾﺶ ﺧەرج ﺑﻜﺮێﺖ ،دواﺗﺮ ﻛە ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق رێﻜﻜەوﺗﻦ ﻟەﺳــەر ﺑﻮاری ﺳەرﺑﺎزی ھﺎﺗە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪان ،ﻣﻮوﭼەی وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﻜﺮاﯾە ﺑە ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەك ﻧﯿﯿە ﺟﮕە ﻟەوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻜە ﺳــﺘەم ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو وەزارەﺗە دەﻛﺮێﺖ ،ھەڵﺒەت وەزارەت ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﻛەﻣﺘەرﺧەم ﺑﻮوە ﻟە ﺑەﺟێﮕەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﻣﺎﻓە ﺑﯚ ﻛﺎرﻣەﻧﺪ و ﺳــەرﺑﺎزەﻛﺎﻧﯽ ،ﺋەﻣە ﯾەﻛێﻜە ﻟەو ھﯚﯾﺎﻧەی وا دەﻛﺎت ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺧﻮارەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑە ھەژاری ﺑﮋﯾﻦ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ھەژارﯾﺶ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎ ﻻواز دەﻛﺎت .ﺋﺎﺧﺮ ﺑﯚ دەﺑێﺖ ھەﻣﻮو ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻋێﺮاق ﻟە ﻣﺎﻓﯽ داراﯾﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﺑێﺖ ﺗەﻧﯿﺎ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻧەﺑێﺖ؟ ھەﺳــﺖ دەﻛــەم ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯽ ﻟەو ﺑــﻮارەدا ﺑﯚ ﺋەو ﺋەﻓﺴــەر و ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻛﯚﻧﺎﻧــە دەﮔەڕێﺘەوە ﻛە ﺑەھﯚی ﺧەﺑــﺎت و ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺑە دەﺳﺖ ﺑێﻨﻦ ،ﺑەم ﺧﯚ دەﻛﺮێﺖ ﺑە ﺑڕﯾﺎر ﯾﺎﺧﯚ ﯾﺎﺳەﯾەك ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺑڕواﻧﺎﻣەدا ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزێﻚ ﺑﯚ ﺋەواﻧﯿﺶ دﯾﺎری ﺑﻜﺮێﺖ ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻦ دەﻛﺮێﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ﻟە رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧﯽ رووداوەﻛﺎن ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﻧەﺑﻮوە
5
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻋﯿﻤــﺎد ﻣﺤەﻣەد ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ دەزﮔەی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ،ﭘێﯽ واﯾە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻛەﻧﺎڵە ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺋﺎزاد ﻧﯿــﻦ ،ﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺳەرەﻧﺠڕاﻛێﺸﻦ و ﺟﯿﺎواز ﻟە ﺋﺎﻣﺮازەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﮔەﯾﺎﻧﺪن ﭼﺎودێﺮی دەﻛﺮێﻦ ،ﺋەوەی ھەﯾە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺣﺰﺑﯿﯿە. ﻣﺤەﻣەد دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ھەﻧﺪێﻚ ﻟەو ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻛﻮردﯾﯿﺎﻧەی ﻛەوا ﺧﯚﯾﺎن وەك ﺳەرﺑەﺧﯚ ﭘﯿﺸﺎن دەدەن ﺋەواﻧﯿﺶ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺳێﺒەرن و ﺑەﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺟﯚرەﻛﺎن ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎن ﻟە ﭘﺸﺘەوەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﺒێﺘە ﺧﺎوەﻧﯽ ﯾەك ﮔﻮﺗﺎری ھﺎوﺑەش ،ﺑەڵﻜﻮ دوور ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ڕەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ھەﺳﺘﯿﺎری و ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ دۆﺧەﻛە ﭘێڕەوی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺣﺰب دەﻛﺎت و ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﻟە ﺳﯿﺎﺳەت و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺣﺰب ﻻ ﺑﺪات.
رۆژﻫەاڵت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
6
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻫﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟﻮودی” :ﺑﯚ ﺋێﻤە ﺧﯚﺷﺘﺮ دەﺑﻮو ﺋەﮔەر ﻟﻮاﺑﺎﯾە ھەﻣﻮو ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻟەﻧﺎو ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎن و ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺋﺎزاداﻧە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻣەدەﻧﯽ و رێﻜﺨﺴﺘﻦ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﺮدﺑﺎﯾە ،ﺋەﮔەر ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯿﺶ دەرﻓەﺗﯽ ﺋەوە ﺑڕەﺧﺴێ ﺋەوە ﺑﺎﺷﺘﺮ دەﺑﻮو ﺑﯚ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻜﺮدﻧﯽ راﺳﺘەوﺧﯚ ﻟەﮔەڵ ﺧەڵﻜەﻛەﻣﺎن ،ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺋێﻤە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەم ﺷێﻮەﯾە ﻧﺎﻛەﯾﻦ ﻛە زﯾﺎن ﺑە ﺋەزﻣﻮون و ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮕﺎت“.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﮐﺮاﺗﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺣەزی ﻟەﺳەر ﺳﻨﻮورە ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟﻮدی :ﺑﯚ ﺋێﻤە ﺑﺎﺷﱰ ﺑﻮو ﻟە ﮐﯚﯾەوە ﺑەرەو ﺷﺎرەﮐﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮور ﺑﭽﯿﻨەوە وﺷە/ھەوﻟێﺮ-ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن ﻣﺎﻧﮕێﻜــە ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھــەت ﭼڕ ﻛﺮدووەﺗەوە و ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﻟە رێﮕەی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻓەرﻣﯽ و ﺳــێﺒەرەﻛﺎﻧﯿﯿەوە ،ھێﺮﺷــﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ رۆژھــەت و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋــەو ﺣﺰﺑە دەﺳــﺖ ﭘێ ﻛﺮدووە و ﻟە رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧﯽ ھەواڵەﻛﺎﻧﺪا ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟە ﺷــەڕ و ﭘێﻜﺪاداﻧﯽ ﻗﻮرس و ﭼەﻧﺪ ﻛﺎﺗﮋﻣێــﺮی ﻟەﮔەڵ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەی دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻛﺮدووە. ﺋەوەی ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە روون ﻧﯿﯿە ﭘﺮﺳــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺷــەڕی ﭼەﻛﺪارﯾﯿــە دژ ﺑــە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋێﺮان ﻟەﻻﯾەن ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟــﻮودی ﺟێﮕﺮی ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﯿﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێﺖ: ”ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ھﯿﭻ ﻛﺎت ﺷێﻮازە ﺟﯚراوﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻟــە ﻧﺎوﺧــﯚی ﺧەڵﻜەﻛەﯾــﺪا راﻧەﮔﺮﺗﻮوە و ﺋەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎﻧەی ﻟە ﻣﺎوەی ﺋەو ﻣﺎﻧﮕەدا دەﻧﮕﯿﺎن داوەﺗــەوە ،درێﮋەی ﺋەو ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧە ﺟﯚراوﺟﯚراﻧەن ﻛە ﺋەﻧﺪام و ﭘێﺸﻤەرﮔە و دۆﺳﺘﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻟە ﻣێﮋووی ﺋەو ﺣﺰﺑەدا ﺟێﺒەﺟێﯿﺎن ﻛﺮدوون“. ﻣەوﻟﻮودی زﯾﺎﺗﺮ رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە: ”ﺋەو ﭼەﻧﺪ ﺷەڕ و ﭘێﻜﺪاداﻧەش ﻛە ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەدا رووﯾــﺎن دا، ﻟە ڕاﺳــﺘﯿﺪا ﺗێﻜﯚﺷەراﻧﯽ ﺋێﻤە ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﺑﯚﺳەی رژێﻤەوە و ﺷــەڕﯾﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ﻟە ﺋﺎﻛﺎﻣﺪا ھــەم ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﭘﺎﺳــﺪار و ﺑەﻛﺮێﮕﯿﺮاواﻧــﯽ رژێــﻢ ﻛﻮژراو و ﺑﺮﯾﻨــﺪار ﺑــﻮون ،ھەﻣﯿــﺶ ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﺋێﻤە ﺷەھﯿﺪ و ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮوﻧە و ھەر ﺋەوەش وای ﻛﺮدووە ﻛــە دەﻧﮕﺪاﻧەوەﻛەی زﯾﺎﺗﺮ ﺑێﺖ ،ﺋەﮔﯿﻨﺎ ﺷﺘێﻚ ﺑەﻧﺎوی ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧە دەﺳــﺘﯽ ﭘــێ ﻧەﻛﺮدووەﺗــەوە و ﺋێﻤە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗەوە ﺋەو ﺷێﻮازە ﺧەﺑﺎﺗەﻣﺎن راﻧەﮔﺮﺗﻮوە و ھەرﻛﺎت دەرﻓەﺗێﻚ ھەﺑﻮوە ﻛەڵﻜﻤﺎن ﻟێ وەرﮔﺮﺗﻮوە، ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧەﺑﻮوە ﺋــەوا ﭼﺎﻻﻛﯿﻤــﺎن ﻛــﺮدووە و ﺋێﺴــﺘەش ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﭼەﻧــﺪ ﭘێﻜﺪاداﻧەی دواﯾﯿﺪا ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﻛە و ﺗﻮ و ﻧە ﺗــە ﺑﯚﺳە و
ﺑﯚ ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﻟە ﺧﯚﯾﺎن ﺷەڕﯾﺎن ﻛﺮدووە“. ﻟە ﻣــﺎوەی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەت ،زۆرﺑــەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟەوە ﻛﺮدووە ﻛە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﻟــە ڕێﮕەی ﻻﯾەﻧێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە داوای ﻟێ ﻛﺮدوون ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﻮەﺳــﺘێﻨﻦ، ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟــﻮودی دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە” :ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾﺎن ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە رەﺳــﻤﯽ داوای ﻟە ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﻛــﺮدووە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﻮەﺳﺘێﻨێﺖ“. ﺟێﮕﺮی ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەڵێﺖ ”ﺋێﻤە ﭘێﻤﺎن وا ﻧﯿﯿە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾﺎن ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ داواﯾەﻛﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﻟە ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜەن، ﻟەﺑەرﺋەوەیرۆژھەﺗﯽﻛﻮردﺳﺘﺎن دۆﺧــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﺧــﯚی ھەﯾە و ﭼﺎﻻﻛﯽ ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژھــەت و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﻧەرێﻨﯽ ﻟەﺳــەر ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ھەرێﻢ ﻧﺎﺑێﺖ“. زﯾﺎﺗﺮ دەڵێﺖ” :ﺑە ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿەوە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﺎوەن ﭘێﮕە و ﺳــەروەری ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﺧﯚﯾەﺗﯽ، واﺗﺎ ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﻧﯿﯿە ھێﺰ و ﺗﻮاﻧﺎ و دەﺳەﺗﯽ ﺧﯚی ﻟە وەﺳﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗــﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑﺪۆزێﺘــەوە ،ﺧﯚی ﭘﻼن و ﺳﯿﺎﺳەت و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ و ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﺧﯚی ھەﯾە و ﺧﺎوەن ھێــﺰ و ﺗﻮاﻧﺎﯾە .ﭘێﻢ واﻧﯿﯿە داواﯾەﻛﯽ ﻟەم ﺷێﻮەﯾە ﻟە ﺋێﻤە ﺑﻜــەن و ﺣﺰﺑﯽ
ﺋەﮔەر رۆژێﻚ رێﺒەراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺳەر راﮔﺮﺗﻨﯽ ﭼﺎﻻﮐﯿﯿەﮐﺎن ﭘﺮﺳﯿﺎر ﻟە ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﺑﻜەن، ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات رووﻧﻜﺮدﻧەوەی ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋەم ﭘﺮﺳﯿﺎراﻧە ﻫەﯾە
دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺶ ھەﻣﯿﺸە ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋەزﻣﻮون و دەﺳــﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪەر ﺑﻮوە و ﻟە ﺑەرﭼﺎوی ﮔﺮﺗﻮوە“. ﺋەو ﺋەﻧﺪاﻣەی رێﺒەراﯾەﺗﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﺋﺎﻣــﺎژەی دا” :ﺋەﮔەر رۆژێﻚ رێﺒەراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﻣﺒﺎرەﯾەوە ﭘﺮﺳﯿﺎر ﻟە ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﺑﻜەن ،ﺋەوا ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات رووﻧﻜﺮدﻧەوەی ﺑﯚ ﺋەم ﭘﺮﺳﯿﺎراﻧە ھەﯾە“. ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻛەﻣﭙەﻛﺎن ﺑەرەو ﺳﻨﻮور ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەت ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﺑــﻮو ﻛە زﯾــﺎد ﻟە 15 ﺳــﺎڵە ﺋەو ﺑەﺷــە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛــﯽ ﺋەوﺗﯚی ﺑەﺧﯚﯾەوە ﻧەدﯾﺘﺒــﻮو و ﺗــﺎ رادەﯾــەك ﺑــێ دەﻧﮕﯽ ﺑﺎڵﯽ ﺑەﺳــەردا ﻛێﺸﺎﺑﻮو، ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛــەم ﭘێﻜﺪاداﻧﯽ ﭼەﻛﺪارﯾﯽ ﺋەو ھێﺰە و ﺳــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﺋێﺮان ،دەﻧﮕﺪاﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼــﺎوی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ و ﺟەﻣﺎوەری ﻟــێ ﻛەوﺗــەوە و وای ﻛــﺮد ﺗــﺎ رادەﯾەﻛﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﻨەﻛﺮاو ﺋەو ﺑێ دەﻧﮕﯿﯿەی ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھەت
ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛــﯽ ﭼەﻛــﺪاری ﻛــە ﺋەوﯾﺶ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﯚﺳەی ﺑﯚ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە داﻧﺎﺑﻮون و ﺑەرﮔﺮﯾﯿﺎن ﻟــە ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺮدووە، ﺧەڵﻜــﯽ وا دڵﺨﯚش ﻛــﺮدووە و ﭘێﯿﺎن ﺧﯚﺷە ﺑە ھەﻣﻮو ﺟﯚرێﻚ و ﺑە ﻗﻮرﺳﺘﺮﯾﻦ ﺷێﻮە ﻟە ﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﺑﻦ و ﺧەﺑﺎﺗﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜــەن و ﺋەواﻧﯿﺶ ﯾﺎرﯾﺪەر و ھﺎوﻛﺎر ﺑﻦ“. ﺋــەوەش دەڵێــﺖ” :ﻛەﻣﭙەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﺷــﻮێﻨﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون و ﺣەواﻧــەوەی ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــە و ﺗێﻜﯚﺷــەراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆرﺑەﯾﺎن ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻟەﻧﺎو ﺧەڵﻜــﺪان و ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻟێﺮەڕا ھێــﺰ ﻧﺎﻧێﺮێﺘەوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋەو ھێﺰەی ﻛە ﻟەوێ ھەﯾەﺗﯽ ،ﻟەﺑﺎری رێﻜﺨﺴﺘﻨەوە ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ دەﻛﺎت و ﻟەوێ ﺗێﻜﯚﺷــﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪە و رێﻜﺨﺴــﺘﻦ ﺋەﻧﺠﺎم دەدەن“. ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟﻮودی دەڵێﺖ” :ﺋەو ھێﺰاﻧــە ﻟە ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھەﺗﺪا ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﺑﺠﻮوڵێﻦ و ﻛﺎر ﺑﻜەن ،دەﺑێ ﭼەﻛﯿــﺎن ﭘێ ﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەﮔەر ﻓﺸــﺎری ﺑﯚ ھﺎت ﺑەرﮔــﺮی ﻟــە ﺧﯚی ﭘــێ ﺑﻜﺎت،
ﺳەرﭼﺎوەی داراﯾﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﯾﺎرﻣەﺗﯽ دۆﺳﺘﺎن و ﺋﺎﺑﻮوﻧەی ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎﻧﯿەﺗﯽ ﺑﺸﻜێﺖ. ﺑەﭘێﯽ راﮔەﯾەﻧﺪراوەﻛﺎن و ﻟێﺪواﻧﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ،ﭘێ دەﭼێﺖ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧﯚ ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە ﺑەردەوام ﺑﮫێڵﻨەوە، ﺑــەم ﺋﺎﺧﯚ دەﻛﺮێ ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھــەت ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭼڕ ﺑﻜەﻧەوە و ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺣﺰب ﻟە ﻛەﻣﭙەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﺸﺘەﺟێ ﺑﻦ؟ ﺑﯚ ﺋەم ﭘﺮﺳــە ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟﻮودی رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە ﻛەﻣﭙەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﺷﻮێﻨﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻦ و ﺣەواﻧەوەی ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗە و ﭘێﯽ واﯾە ﺋەﻧﺪام و ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯿﺎن زۆرﺑەﯾــﺎن ﻟــە ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھەﺗﺪان“. ﺋەو ﺋەﻧﺪاﻣەی رێﺒەراﯾەﺗﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە” :دەﺑێ ﻓﺸــﺎری ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﺑﯚ ﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼەﻧﺪە ﺑێﺖ ﺗﺎ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﭼەﻧﺪ
ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻛﺎرەﻛە ﻟــە رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە و ھێﺰەﻛەش ھەر ﻟەوێﯿە ،ﺋێﻤەش ﭘێﻤــﺎن واﯾە ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات وەك ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﻣێﮋووی ﺧﯚﯾﺪا ھــەرﻛﺎت دەرﻓەﺗﯽ ﺑــﯚ ھﺎﺗﺒێﺘە ﭘێﺶ ،ﻛەڵﻜﯽ ﻟــێ وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﺧەﺑﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘــەرە ﭘێ داوە ،دەﺑێ ﺋێﺴﺘەش درێﮋەی ﭘێ ﺑﺪات ،ﺑەم ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە رێﺒەراﯾەﺗﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﺋەو ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨەی ھەﯾە ﻛە ﺑﺎرودۆﺧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋــەو ھەرێﻤە ﻟەﮔەڵ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳــێ ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﺮێﺖ و ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ھەڵﺴــﻮﻛەوﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﻜﺎت ﻛە زﯾﺎن ﺑــە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﮔﺎت“. ھەروەھــﺎ دەڵێــﺖ” :ﺑــﯚ ﺋێﻤە ﺧﯚﺷــﺘﺮ دەﺑــﻮو ﺋەﮔــەر ﺑﻠﻮاﯾە ھەﻣــﻮو ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻟەﻧﺎو ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﺑــﺎن و ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﺋﺎزاداﻧــە ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﻣەدەﻧــﯽ و رێﻜﺨﺴــﺘﻦ و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺑﻜەن، ﺋەﮔەر ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯿﺶ دەرﻓەﺗﯽ ﺋەوە ﺑڕەﺧﺴێ ﺋەوە ﺑﺎﺷﺘﺮ دەﺑﻮو ﺑﯚ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻜﺮدﻧﯽ راﺳﺘەوﺧﯚ ﻟەﮔەڵ ﺧەڵﻜەﻛەﻣــﺎن ،ﺑــەم ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺋێﻤە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەم ﺷــێﻮەﯾە ﻧﺎﻛەﯾﻦ ﻛە زﯾﺎن ﺑە ﺋەزﻣــﻮون و ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮕﺎت“. ﻣەوﻟــﻮودی ﺑــﯚ ﺑەردەواﻣﺒﻮوﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚ ﺑەو ﺷێﻮازەی ﻛە ﺋێﺴﺘە ﮔﺮﺗﻮوﯾﺎﻧەﺗە ﺑەر رای دەﮔەﯾەﻧێ” :ﻟە رواﻧﮕەی ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﺧەﺑــﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﯾەك رەھەﻧﺪی ﻧﯿﯿە ﺑەڵﻜﻮ ﭼەﻧﺪ رەھەﻧﺪﯾﯿە ،ﺑەم ﺋەو ﺟﯚرە ﺧەﺑﺎﺗەی ﻛە دەﺑــێ ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﺘﺮیﻟەﻧﺎوﺧەڵﻜەﻛەﯾﺪاھەﺑێ ﺑﯚ ﺋەوەی رۆڵ و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﺖ زﯾﺎﺗﺮ ﺑێﺖ ،ﻟە ﭘﻼن و ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺋێﻤەداﯾە ﺑە ﻣەرﺟێﻚ ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﺟﺪی ﻛە ﻟە ﺗﻮاﻧﺎی ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﺪا ﻧەﺑێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەﺳەرﯾﺪا زاڵ ﺑێﺖ ،ﺋەوا ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺑەردەوام دەﺑێﺖ“. ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﻣﺎﻧەوەی ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەر ﭘێﻨــﺞ ﻻﯾەﻧﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت ،ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﻟەﻣەوﺑەر ﻟە ﺑﺎرەﮔەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﯚ ﺑﻮوﻧەوە و ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا ﻟەﺳــەر ﺋەم ﺧﺎڵە رێــﻚ ﻛەوﺗﻦ ﻛە رووی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟــە رۆژھەت ﺑﻜەﻧــەوە .ھەر دوا ﺑــەدوای ﺋەم ﺑڕﯾــﺎرە ،ﮔﺮووﭘــﯽ ”ﭘﺎرێﺰەراﻧــﯽ رۆژھەت“ی ﺳــەر ﺑــە ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮد ﺑە ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚدا ،ﺑەم ﻣﺎوەی ﻣﺎﻧﮕێﻜە ﺋــەو ﮔﺮووﭘە ﻟە ﻧﺎوﺧﯚدان و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺷەڕ و ﭘێﻜﺪادان ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧــﺪا
ﺷــەھﯿﺪێﻚ و ﭼەﻧــﺪ ﺑﺮﯾﻨﺪارﯾﺎن ھەﯾــە ،ﺑەم ھﯿﭻ ﯾــەك ﻟە ﭼﻮار ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوی ﺋەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾە ﻧە ﺑە رەﺳــﻤﯽ و ﻧە ﺑەﺷێﻮەی ﻧﺎرەﺳﻤﯽ ﺑەﺗەﻧﮓ ﺋەو دەﺳﺘﭙێﺸﺨەرﯾﯿە ﻧەﭼﻮون. ﺟێﮕــﺮی ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد” :ﻧﺰﯾﻚ ﺑــە ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﻟەﻣەوﺑەر ﺋەو 5ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﻧﯿﺸــﺘﻨێﻜﻤﺎن ﻟە ﺑﺎرەﮔــەی ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ھەﺑــﻮو ،ﻟەو داﻧﯿﺸــﺘﻨەدا ﻟەﺳــەر ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻛﺮا .ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺑﺎﺑەﺗەﻛﺎن ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ھﺎوﻛﺎری و ھﺎوﺧەﺑﺎﺗﯽ ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ﺑەﯾەﻛەوە ﺑﻮو و ھەر ﻟەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەدا ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﻤﺎن ﭘێﻚ ھێﻨﺎوە ،ﺋــەو ﻟﯿﮋﻧەﯾە ﻟە ﺑﺎرەﮔەی ﻛﯚﻣەڵــەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﻧﯿﺸﺘﻮون و ﻟەﺳەر ﺟﯚری ھــﺎوﻛﺎری و ھﺎوﭘێﻮەﻧﺪی و ھﺎوﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﺑەﯾەﻛەوە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ دەﻛەن ،ﺑەم ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ ﻛﺎر و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنﺗﺎﺋێﺴﺘەشھەرﺣﺰﺑەی ﺑەﺗەﻧﯿﺎ و ﺑە ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﺧــﯚی ﻟە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ رێﻜﺨﺴــﺘﻦ و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ و ﺑەﺷــﺪاری ﻟەﻧﺎو ﺧەڵﻜﺪا ﯾﺎن ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔﺎﻧە ﻛﺎر دەﻛﺎت ،ﻟــەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەدا ﺑەداﺧــەوە ھــﺎوﻛﺎری ﺋێﻤــە ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺋەوەی ﻟە ﺋﺎﺳﺘە ﺑەرزەﻛﺎﻧﺪا ﺑەﯾەﻛەوە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ھﺎوﺑەﺷــﻤﺎن ھەﺑێــﺖ و ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺗﻮاﻧﺎﯾﺪا ھەﯾە ﻟە ھەﻣﻮو ﺋﺎﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺧەﺑﺎﺗﺪا ھێﺰ و ﺗﻮاﻧﺎی ﺧــﯚی وەﮔەڕ ﺑﺨﺎت و ﭼﺎﻻك ﺑێﺖ“.
ﺋەﻟﺘەرﻧﺎﺗﯿﭫ ﺑﯚ ﯾﺎرﻣەﺗﯽ داراﯾﯽ دوای ﺋەوەی ﺑەﻏــﺪا ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻤــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑــڕی ،ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾــﯽ ﺑﺎڵﯽ ﺑەﺳــەر ھەرێﻤﺪا ﻛێﺸــﺎ و ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋەﯾە داوێﻨﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽرۆژھەﺗﯿﺸﯽﮔﺮﺗەوە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ﺋەو ﺑڕە ﺑﻮدﺟەﯾەی ﺑڕی ﻛە وەك ﯾﺎرﻣەﺗﯽ داراﯾﯽ ﺑــﯚ ﺋەو ﺣﺰﺑﺎﻧەی دەﻧﺎرد، ﺋەوەش وای ﻛــﺮد ھەﻧﺪێﻚ ﻟەو ﺣﺰﺑﺎﻧە ﺗﻮوﺷــﯽ ﮔﺮﻓﺘﯽ داراﯾﯽ ﺑﻨــەوە ،ﻣەﺳــﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟﻮودی ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺎ ﻛــە ﺋەوان ھەر ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛەﯾﺎن ﭘﺸﺘﯿﺎن ﺑە ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﺧەڵﻜەﻛەﯾــﺎن ﺑەﺳــﺘﻮوە ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەﺗﺪا. ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ”ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ﻟەﻻﯾــەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪەوە ﺗﻮوﺷﯽ ﺗەﻧﮕﮋەﯾەﻛﯽ داراﯾﯽ ﺑﻮوە و ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەش ﻛــە ﺑــە ﺟﯚرێــﻚ ﻟــە داراﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻮون ﺗﻮوﺷــﯽ ﮔﺮﻓﺖ ھﺎﺗﻮون، ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ زۆر و ﻛــەم ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯽ ﺋــەو ھێﺰاﻧەی رۆژھەﺗﯽ داوە ﻛە ﻟە ھەرێﻤﻦ، ﺋێﺴــﺘەش ﻛە وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻟە ﺑەﻏــﺪاوە ﺑﻮدﺟەی ﺑــﯚ ﻧﺎﯾەت، ﻛﺎری ﻛﺮدووەﺗــە ﺳــەر ﺋــەو ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿەی ﺑە ﺋێﻤە دەﻛﺮێﺖ“. ﻣەوﻟﻮودی وای ﮔﻮت ﺋــەوەش دەڵێــﺖ” :ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﻟە ﯾەﻛــەم رۆژی داﻣەزراﻧــﯽ ﻟە ﺧﺎڵــﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێــڕەوی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛەﯾــﺪا دەڵێــﺖ ،ﺳــەرﭼﺎوەی داراﯾﯽ ﺣــﺰب ﯾﺎرﻣەﺗــﯽ دۆﺳــﺘﺎن و ﺋﺎﺑﻮوﻧەی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑە ،ﺑﯚﯾە داواﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺧﯚی ﺑەﺷــێﻜە ﻟە ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯽ و ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﺋێﺴــﺘەش ھەر ﺑەو داراﯾﯿــەوە ﻛﺎر دەﻛﺎت و دەﺑێ ﺑﮋی ،ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﭘێﯽ ﺷەرم ﻧﯿﯿە داوا ﻟە ﺧەڵﻜﯽ رۆژھەت ﺑﻜﺎت ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﺑﺪەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﺳەرﺟەم ﺋﺎﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺗێﻜﯚﺷــﺎﻧﯿﺪا ﺑــەردەوام ﺑێﺖ و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺋەﻣﻼ
ﺑﺎﻛﻮور
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ
7
ﻧﯿﺎزی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ﻫێﺮﺷﯽ زەوﯾﻨﯽ ﺑﯚ ﺳەر ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن روون ﻧﯿﯿە
وﺷە /ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ -ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﺑڕﯾﺎرە ﺳﺒەی ﭘێﻨﺠﺸــەم ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﻟێﺪاﻧﯽ ﮔﺮووﭘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎن ﺑﺨﺎﺗە دەﻧﮕﺪاﻧەوە و ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﺑە زۆرﯾﻨەی دەﻧﮓ ﭘەﺳــﻨﺪ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەوە ﺑﻮوەﺗە ﺟێﯽ ﮔﻮﻣﺎن و ﺗﺮس ﻻی ﻛﻮرد ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗﻮرﻛﯿﺎ HDPو PKKﯾﺶ ﺑە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺖ دەﻧﺎﺳــێ ،ﺋەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا زۆر ﮔﻮﻣﺎن ﻟەﺑــﺎرەی ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی داﻋﺶ ﻟە ﺋﺎرادان. ھﺎوﺳــەرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﻮردی HDPﻓﯿﮕــەن ﯾﻮﻛﺴــەك داغ ﻟەﮔــەڵ ﭼەﻧﺪ ﺳــەرۆك ﭘﺎرﺗێﻜــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﭼەﻧــﺪ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺗﺮی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭼﻮوﻧە ﻛﯚﺑﺎﻧێ و ﻟەوێ ﺣﺎڵﯽ
ﺧەڵﻚ و ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯿﺎن ﺑﯿﻨﯽ .ﺑەﮔﻮﺗەی داغ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ ﺑەزووﺗﺮﯾــﻦ ﻛﺎت ﺑەھﺎﻧــﺎی ﻛﯚﺑﺎﻧێﻮە ﺑﭽێﺖ ﭼﻮﻧﻜە داﻋﺶ
ھەڕەﺷەﯾەﻛﯽ ﮔەورەﯾە ﺑﯚ ﺳەر ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾە و ﻛﻮرد. ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ”ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺗەﻧﯿــﺎ ھــﺎوﻛﺎری ﻟﯚﺟﯿﺴــﺘﯽ ﺑﻜﺎت ﺑــﯚ ﻟێﺪاﻧﯽ داﻋــﺶ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑەھﺎﻧﺎی ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەوە ﺑﭽێﺖ و ﺋﯚﭘەراﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳەرﺑﺎزی دژی داﻋــﺶ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑــﺪات ،ﺑەم ﺋﯚﭘەراﺳــﯿﯚﻧەﻛە ﺑە ھﺎوﻛﺎری ﻟەﮔــەڵ ﻛــﻮردەﻛﺎن ﺑێﺖ و ﺑەﯾەﻛەوە ﺋەو ھێﺮﺷــە ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪەن“ .ﯾﻮﻛﺴەك داغ ھەڕەﺷە ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛﺎت ﺑەوەی ﻟەﻻﯾەك ﺑﺎس ﻟە ﺋﺎﺷﺘﯽ
و ﺑﺮاﯾەﺗﯿﯽ ﻧێﻮان ﻛﻮرد و ﺗﻮرك دەﻛﺮێﺖ و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮەوە ﺧەﻧﺠەر دەﺧﺮێﺘە دڵﯽ ﻛﻮردان و ﺋەوﯾﺶ ﺗەﻧﯿﺎ ﺗەﻣﺎﺷﺎ دەﻛﺎت، ﻧﺎزاﻧێﺖ ﺑــە رووﺧﺎﻧﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ، ﺗﻮرﻛﯿﺎش دەڕووﺧێﺖ. ﻛﯚڕای ﭼﺎڵﺸــﻜﺎن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻟە زاﻧﻜﯚی ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ رەﺧﻨە ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﮔﺮێﺖ ﺑــەوەی ھێﺮش ﻧﺎﻛﺎﺗە ﺳــەر داﻋــﺶ و ﺑــە ﺗﻮﻧــﺪی ﻟێﯿﺎن ﻧﺎدات .ﺋەو ﭘێﯽ واﯾە ھێﺮﺷــﯽ زەﻣﯿﻨﯽ ﺑﯚ ﺳەر داﻋﺶ ﻟەﻻﯾەن ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە ﻛﺎرێﻜــﯽ ﺑﺎﺷــە، ﺑەم دەﺑێﺖ ﺑە زﯾﺎن ﺑﯚ ﺳــەر ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎوا و ﭘﺎرﺗﯽ HDP ﻧەﺷﻜێﺘەوە. ﭼﺎڵﺸﻜﺎن ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێﺖ
”ﺳــەﯾﺮە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺗﺮﺳــﯽ ﻟە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ھەرێﻤێﻜــﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮرداﻧە ﻟە رۆژﺋﺎوا، ﺋﺎﺧﺮ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ چ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺑــەوەوە ھەﯾە ،ﻣــﻦ ﻟەﮔەڵ ﺋەوەم ﺑەزووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ھێﺮﺷﯽ زەوﯾﻨﯽ ﺑﯚ ﺳەر داﻋﺶ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪرێــﺖ و ﺋەو ﮔﺮووﭘــە ﻟەﻧﺎو ﺑﺒﺮێﺖ ،ﺑەم ﻧەك ﺋەو ھێﺮﺷە ﺑە زﯾــﺎن ﺑﯚ ﻛﻮرداﻧــﯽ رۆژﺋﺎوا ﺑﺸﻜێﺘەوە ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟێﺪاﻧﯽ داﻋــﺶ ﺑێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﮔﺮووﭘە ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا ھەڕەﺷــەﯾە ﺑﯚ ﺳــەر ﺗﻮرﻛﯿﺎ و 49ھﺎووﺗﯿــﯽ ﺗﻮرﻛــﯽ رﻓﺎﻧــﺪ و ﻣــﺎوەی 101رۆژ ﺑێ ﺳەروﺷــﻮێﻦ ﺑﻮون ،ھەروەھﺎ ﺳــﻨﻮورﻣﺎن ھەڕەﺷــەی زۆر ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﯿﺎن ﻟەﺳــەرە و دوور ﻧﯿﯿە ﻟــە ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا
داﻋﺶ ھێﺮش ﺑﯚ ﺳــەر ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚﯾە ﻟێﺪاﻧﯽ داﻋﺶ ﺋەرﻛﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾە“. ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻟەﭬەﻧﺖ ﺗﻮزەل ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری HDPﻟەﺳەر ﺷﺎری ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﯚڵ ﻟــە وﺗﺎرێﻜﺪا ﺋەوە دەﺧﺎﺗە ڕوو ﻛە ”ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھێﺮﺷﯽ زەوﯾﻨﯽ ﺑﯚ ﺳەر داﻋﺶ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑــﺪات و ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﻛﻮرد ﺑﺪات ﺗــﺎ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری رێﮕــەی ﺧــﯚی ون ﻧــەﻛﺎت و ﺑﻤێﻨێﺖ .ﺋەو ھێﺮﺷــەﯾﺶ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺳــەر داﻋﺶ ﺑێــﺖ و ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟێﯽ ﻟێﺪاﻧﯽ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺗﺮ ﻧەﺑێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە زەرەرﻣەﻧﺪی ﺳــەرەﻛﯽ ﺷەڕی ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ و ﺋﺎﻓﺮەﺗە“. ﺑڕﯾــﺎرە ﻟــە دووی ﺋﯚﻛﺘﯚﺑەری داھﺎﺗــﻮو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﺗﯚرﻛﯿــﺎ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎی ﻟێﺪاﻧــﯽ ﮔﺮووﭘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎن ﺑﺨﺎﺗە دەﻧﮕﺪاﻧەوە و ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﺑە زۆرﯾﻨە دەﻧﮓ ﭘەﺳــﻨﺪ ﺑﻜﺮێﺖ و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑــە ﻓەرﻣــﯽ ﻟێﺪاﻧــﯽ داﻋــﺶ راﺑﮕەﯾەﻧێﺖ ،ﺑەم ﺋەوەی ﺟێﯽ ﺗــﺮس و ﮔﻮﻣﺎﻧە ﺑﯚ ﻛﻮرد و ﭼەﻧﺪ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﻟەو ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾەدا ﺑﺎس ﻟە ﻟێﺪاﻧﯽ ﮔﺮووﭘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ دەﻛﺮێﺖ
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﺗﻮرﻛﯿﺎ HDPو PKKﺑە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺖ دادەﻧێ و ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ھێﺮﺷﻜﺮدﻧە ﺳەرﯾﺎن ھەﯾە ﻛە رێﮕــە ﺑەھێﺰی ﺳــەرﺑﺎزی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دەدات ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﻋێﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ دژی ﺗﯿﺮۆر ﺑﺠەﻧﮕﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺎرﺗﯽ HDPو PKKﯾﺶ ﻟەﻻﯾەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە وەﻛﻮ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺖ دەﻧﺎﺳــﺮێﻦ، ﺑﯚﯾــە ﺋەﮔــەری ھەﯾــە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھێﺰی ﺳــەرﺑﺎزی دژی ﺋەو دوو ﭘﺎرﺗەﯾﺶ ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨێﺖ ،ﺑەﻣەﯾﺶ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑەرەو ﺧﺎڵﯽ ﺳــﻔﺮ دەﮔەڕێﺘەوە، ﺑەم ﺋەﮔەری ﻟێﺪاﻧﯽ ﺋەو ﭘﺎرﺗە ﺋەﮔەرێﻜــﯽ ﻻوازە و ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸﺪا وەﻛﻮ ﮔﺮﯾﻤﺎﻧەﯾەك ﺑﺎس دەﻛﺮێﺖ. ﺋەوەی دژی ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ھێﺰی زەوﯾﻨﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾــە دژی داﻋﺶ ﭘﺎرﺗــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ CHPﯾە، ﺋەوﯾﺶ ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەو ﭘﺎرﺗە ﻛەﻣﺎل ﻛﻠﯿﭽﺪار ﺋﯚﻏڵﻮ روون ﺑﻮوەوە ﻛــە ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋێﻤە ﻟەﮔــەڵ ﻟێﺪاﻧــﯽ داﻋﺸــﯿﻦ ﻟە رێﮕەی ھێﺰی ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯿەوە و ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ھێﺰی زەوﯾﻨﯽ دژی ﺋەو ﮔﺮووﭘــە رەت دەﻛەﯾﻨەوە، ﭼﻮﻧﻜە دەﺑێﺘە ھﯚی ﭘەﻻﻣﺎرداﻧﯽ ﺧﺎﻛﯽ وﺗێﻜﯽ ﺗــﺮ و دواﺟﺎر ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑە ﺧﺮاپ دەﺷﻜێﺘەوە“.
ﺳەرۆك ﺋەرﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﺎس ﻟە دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت
ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەﯾە
وﺷە /ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ -ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﺋەوەی ﺷﺎرەزا ﺑێﺖ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻟە ﻧﺰﯾﻜەوە ﺋﺎﮔﺎداری ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑێﺖ ،ﻧﺎوی )ﺋەدﯾﺐ ﺑەﺷــﯿﺮی( ﮔﻮێ ﻟێ ﺑﻮوە. ﺋەو ﺳەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﺑﺎی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻮو و ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺷەڕدا ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ھێﺰی زەﻣﯿﻨﯽ ﻛﺮدووە ،ﺑەم ﻟە ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﻨەﻛﺮاودا ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2002ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻦ ﻛﺮا ،ﺑەم ﺳــەرەڕای ﺗﻮوڕەﺑﻮوﻧﯽ ،ﺗﻮاﻧﯽ ﺑێ دەﻧﮕﯽ ﺧﯚی ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ و ھﯿﭻ ﻟێﺪواﻧێﻚ ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﻧەدات. ﺋەدﯾــﺐ ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺧەرﯾﻜﯽ ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی ﺗﺎزەﺗﺮﯾــﻦ ﻛﺘێﺒێﺘﯽ ﺑەﻧﺎوی )ﻓڕﯾﻦ ﺑەﺑێ ﺑﺎڵ( ﻛە ﻟەوێﺪا ﺑﺎس ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔــەورە دەﻛﺎت و ﺋﺎﻣــﺎژە دەدات ،ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەﯾــە ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی دەوڵەﺗــﺪا و ﺑــﯚ ﺋەﻣەﺷــﯿﺎن ھەﻧــﮕﺎوەﻛﺎن زۆر ﺑەھێﻤﻨــﯽ و ﻟەﺳەرﺧﯚﯾﯽ دەھﺎوێﺖ .ﺋەو ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﻟــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛﻮرد ﻗﺴــەی ﻧەﻛﺮدووە و ھەﻣﯿﺸــە دژی ﻛﻮرد ﺑــﻮوە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا، ﺑەم ﻟەم ﻛﺘێﺒەدا ھﯿﭻ ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﻧﯿﯿە ﻟەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە
ﻟەﺳەر دەﺳﺘﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ. ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2006ـــﺪا ﻟەﺳــەر داوای ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺋەدﯾــﺐ ﺑﻮو ﺑەﻧﻮێﻨــەری ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺋەوەی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟەﮔەڵ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺎت ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ﺷــەڕ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑﮫێﻨﺮێﺖ ،ﺑﯚ ﺋەوەﺷﯿﺎن ﺋەدﯾﺐ رۆڵێﻜﯽ ﺑﺎی ﺑﯿﻨﯿــﻮە و ﻟە ﻧﺰﯾﻜــەوە ﻟەﮔەڵ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻛﺮدووە. ﻟە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﻛﺘێﺒەﻛەﯾﺪا ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ﻛە ﺑﯚ ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳە ﺳــەرداﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە و ﻟەوێﺪا
ﺑﯚی دەرﻛەوﺗــﻮوە ﻛە ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧەوﻧﯿﺎن ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەﯾــە ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی دەوڵەﺗﺪا. ﺑەر ﻟە ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ﻛﺘێﺒەﻛەی، رۆژﻧﺎﻣەی )ﺣﻮرﯾەت(ـﯽ ﺗﻮرﻛﯽ دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛــﯽ درێــﮋی ﻟەﮔەڵ ﺋەدﯾﺐ ﺋەﻧﺠﺎم داوە و ﻣﺎﻧﺸــێﺘﯽ دﯾﻤﺎﻧەﻛەﯾﺶ ﺑەﻧــﺎوی )ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەﯾە( .ﺋەﻣەﯾﺶ دﯾﻤﺎﻧەﻛەﯾە. ﻟە ﻛﺘێﺒەﻛەﺗــﺪا ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛەﯾــﺖ ﻛﺎﺗێــﻚ ﺳــەرداﻧﯽ وﯾﻼﯾەﺗــە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎت ﻛﺮدووە و ﻟە ﻧﺰﯾﻜەوە ﻟەﮔەڵ ﺳــەرﻛﺮدە ﺑﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋەو وﺗــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەت ﻛــﺮدووە، ﺋــەوەت ﺑــﯚ دەرﻛەوﺗــﻮوە ﻛە ﭘڕۆژەی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﻻی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دێﺘە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن .ﭼــﯚن ﺑﻮو ﺋەو ﺑﯚﭼﻮوﻧەت ﺑﯚ دروﺳﺖ ﺑﻮو؟ ﭘــڕۆژەی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻧەﺧﺸەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘە و ﺋەو ﭘڕۆژەﯾەش ﻟــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەردەوام ﻗﺴەی ﻟەﺳەر دەﻛﺮێﺖ. ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺋەو ﻧەﺧﺸەﯾەش ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮕە .رەﻧﮕە ﻟە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ
ﻧﺰﯾﻜــﺪا ﺑﺒێﺘە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ وزە و ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟــە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا، ﺑﯚﯾــە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺑەو ﻧﺎوﭼەﯾە دەدات .ﻟەوەش ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠە ﻛە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دەﯾەوێﺖ ﻟــە رۆژھەﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﺪا وﺗێﻚ دروﺳﺖ ﺑﺒێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ زﯾﺎﺗــﺮ ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ. ﭘێــﺖ واﻧﯿﯿە ﺋەو ﭘڕۆژەﯾەی ﺗﯚ ﺑﺎﺳــﯽ دەﻛەﯾــﺖ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﭘەراوێــﺰی ﺧﺴــﺘﻮوە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﻣﺎوەﯾــەك ﻛﺎری ﻟەﺳــەر ﻛﺮد و ﭘﺎﺷﺎن ﻟە ﻧﺎوی ﺑﺮد؟ ﻧەﺧێﺮ ﺷــﺘﯽ واﻧﯿﯿــە .وەزﯾﺮی دەرەوەی ﭘێﺸــﻮوی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﮔﯚﻧﺪەﻟﯿــﺰا راﯾــﺲ ﺟﺎرێﻜﯿﺎن ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەو ﭘڕۆژەﯾــە ﮔﻮﺗﯽ: ”ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻧەﺧﺸــەی رۆژھەﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﺪا 22 ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯿﺎن دەوڵــەت ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳــەردا دێﺖ“ ﺋەم ﮔﻮﺗەﯾــەی راﯾــﺲ ﺋﺎﻣﺎژەﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەﯾﺶ ﻟەﻧــﺎو ﺋــەو ﻧەﺧﺸــە ﺗﺎزەﯾەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘە و دەﺑێﺖ ﺑەدەوڵەﺗێﻜــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ .ﺋەم دەوڵەﺗەﯾــﺶ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻧﺎوﭼەی
ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﮔﺮێﺘەوە ﻛە دەﻛەوێﺘە ﺳــەر ﻧەﺧﺸــەی رۆژھەت و رۆژﺋﺎوای ﺋەﻧﺎدۆڵەوە .ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺋەم ﭘڕۆژە ﮔەورەﯾە ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ زۆر ھێــﻮاش و ھێﻤﻨــە و ﺑﺎزی ﮔــەورە ﻧﺎھﺎوێــﺖ و ﺧــﯚی دەزاﻧێﺖ ﻛــەی ﺋەو ﭘــڕۆژەی دێﺘــە ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن .ﻣﻦ ﻟەو ﺑڕواﯾــەدام ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ھەرﮔﯿﺰ واز ﻟەو ﭘڕۆژەﯾــەی ﻧﺎھێﻨێﺖ و
ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2006ـــﺪا ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽ ﻧێﻮان ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﻢ دەﻛﺮد. ﺳەرداﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻢ ﻛــﺮد و ﻟــەوێ ﭼﺎوم ﺑــەدوو ﺳەرۆك ﻋەﺷﯿﺮەﺗﯽ ﻛﻮرد ﻛەوت و ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺑەﯾەﻛــەوە داﻧﯿﺸــﺘﯿﻦ ،ﻗﺴــەی زۆرﻣــﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺳﯿﺎﺳــەت و ﻧﺎوﭼەﻛە ﻛﺮد .ﺋــەوان دﯾﺎرﯾﯿەﻛﯿﺎن داﻣێ
ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻧەﺧﺸەی رۆژﻫەاڵﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا 22دەوڵەت ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯿﺎنﮔﯚڕاﻧﻜﺎریﺑەﺳەردا دێﺖ ،ﻟەو ﻧەﺧﺸەﯾەﺷﺪا دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەی ﺗێﺪاﯾە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە دروﺳــﺖ دەﻛﺎت .دەﺑێﺖ ھەﻣﻮوﺷــﻤﺎن ﺋەوە ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛــە ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﻧەﺧﺸــەﯾەﻛﯽ ﻟــەو ﺷــێﻮەﯾە ﻟەﻻﯾــەن ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑﯚ ﺑوﻛﺮدﻧــەوە و ﭼﺎﭘﻜﺮدن ﻧﯿﯿە، ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدﻧە ﻟەﺳــەر ﺋەو ﻧەﺧﺸەﯾە.
ﻛــە ﺗەﻗﻮﯾﻤێﻚ ﺑــﻮو زۆر ﺟﻮان و ﭼــﻮار دەورەﻛەی ﺑەﭘێﺴــﺖ ﻧەﺧﺸــێﻨﺮاﺑﻮو ،ﻟە ﭘﺸﺘەوەﺷﯽ ﻧەﺧﺸەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەی ﺗێﺪاﺑﻮو .ﻣﻦ دەﭘﺮﺳــﻢ ﻣﯿﻠﻠەﺗێﻚ ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺎﺗــەوە ﻛە ﻧەﺧﺸەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە ﺋەﻣەﯾە ،ﺋﺎﯾﺎ ھەرﮔﯿﺰ ﺋەو ﻣﯿﻠﻠەﺗە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺳەرۆك ﺋەرﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوی ﺗﻮرﻛﯿﺎ :وەزﯾﺮی دەرەوەی ﭘێﺸﻮوی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﮔﯚﻧﺪەﻟﯿﺰا راﯾﺲ ﺟﺎرێﻜﯿﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﮔﻮﺗﯽ” :ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻧەﺧﺸەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا 22دەوڵەت ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯿﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳــەردا دێﺖ“ ﺋەم ﮔﻮﺗەﯾەی راﯾﺲ ﺋﺎﻣﺎژەﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەﯾﺶ ﻟەﻧﺎو ﺋەو ﻧەﺧﺸــە ﺗﺎزەﯾەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘە و دەﺑێﺖ ﺑەدەوڵەﺗێﻜﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ .ﺋەم دەوڵەﺗەﯾﺶ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻧﺎوﭼەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﮔﺮێﺘەوە ﻛە دەﻛەوێﺘە ﺳەر ﻧەﺧﺸەی رۆژھەت و رۆژﺋﺎوای ﺋەﻧﺎدۆڵەوە .ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺋەم ﭘڕۆژە ﮔەورەﯾە ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ زۆر ھێﻮاش و ھێﻤﻨە و ﺑﺎزی ﮔەورە ﻧﺎھﺎوێﺖ و ﺧﯚی دەزاﻧێﺖ ﻛەی ﺋەو ﭘڕۆەژەی دێﺘە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن .ﻣﻦ ﻟەو ﺑڕواﯾەدام ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ھەرﮔﯿﺰ واز ﻟەو ﭘڕۆژەﯾەی ﻧﺎھێﻨێﺖ و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە دروﺳﺖ دەﻛﺎت .دەﺑێﺖ ھەﻣﻮوﺷﻤﺎن ﺋەوە ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛە ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﻧەﺧﺸەﯾەﻛﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﻟەﻻﯾەن ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺑوﻛﺮدﻧەوە و ﭼﺎﭘﻜﺮدن ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدﻧە ﻟەﺳەر ﺋەو ﻧەﺧﺸەﯾە.
ﺑەﭼﺎوی دۆﺳﺖ ﺳەﯾﺮی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛﺎت؟ ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻧەﺧێﺮ .ھەﻣﻮو ﻛﻮرد ﺧەوﻧــﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﻧەﺧﺸەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەی ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی دەوڵەﺗێﻜﺪاﯾە. واﺗــە ﺑەﮔﻮێﺮەی ﮔﻮﺗەی ﺗﯚ ﺑێﺖ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە رێﮕەی ﺧــﯚی ون ﻧەﻛﺮدووە و راﺳــﺖ دەڕوات؟ ﺑەڵﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە راﺳﺖ دەڕوات و ﺳــەرەﺗﺎ ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺋەو ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﭼەﻧﺪ ﺷﺎرێﻜﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دەﮔﺮێﺘەوە و ﭘﺎﺷــﺎن دەﺑێﺖ ﺑەﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە. ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەﯾــﺶ ﻟــە ﻛﺎرﺳــﺘﺎﻧەوە دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت ﺗــﺎ ﺋــەرزروم و ﺋەرزﯾﻨﺠــﺎن و ﺳــﯿﻔﺎس و ﻣﺎﻻﺗﯿﺎ دەﮔﺮێﺘەوە و ھەروەھﺎ ﻣەرﺳﯿﻦ دەﻛەوێﺘە ﻧﺎو ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەوە. ﺑﺎﺷــە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑــﯚ ﺋەو ﺧەوﻧەی ھەﯾە و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﭼﯿﯿە؟ ﺋﯿﺘﺮ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑــﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺟێﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧە ﻧﯿﯿە و ﺑەدوای ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺗــﺮدا دەﮔەڕێــﺖ ﺗــﺎ ﻟەوێــﻮە ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﭙﺎرێﺰرێﺖ ﯾﺎن ﭘﺎرێﺰراو ﺑێــﺖ .ھەروەھﺎ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەﯾــﺶ ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﮔەورەی وزە دەﺑێﺖ ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا.
ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
وەزارەﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ و ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳﺎڵﯽ 2012ﺑڕﯾﺎری دا ﻛە دەﺳﺘەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﻟە ھەرﺳێ ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ ،ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚك ﺑﺒﻨە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ زاﻧﻜﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻚ .ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮا و زاﻧﻜﯚی ﻧﺎوﺑﺮاو ﺑە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ھەر ﻟە ﺳﺎڵﯽ ﯾەﻛەﻣەوە دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﺑەﺷﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ وەرﮔﺮت ،ﺑەم ﺋەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻧەﻛﺮاوە. 60%ی ﭘﺸــﻜﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﻟەو زاﻧﻜﯚﯾەدا ،ﺑﯚ دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ و 40%ﯾﺶ ﺑﯚ دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺳــﺎﻧﯽ راﺑﺮوودی ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮاوە .ﺑەو ﭘێﯽ رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ،دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ 3 ،ﺳﺎڵ ﻟە زاﻧﻜﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻚ دەﺧﻮێﻨﻦ و دواﺗﺮ ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﺑەﻛﺎﻟﯚرﯾﯚﺳﯿﺎن ﭘێ دەدرێﺖ.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﺧەڵﻜﯽ ﺳﻠێامﻧﯽ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1958ەوە ﭼﺎوەڕێﯽ ﻗﯿﺘﺎرەﻛەن و ﻫەر ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻮوە
ﺳﯿﺘﯽ ﭘﺎس ﺟێﯽ ﭘڕۆژەی ﺗﺮاﻣﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دەﮔﺮێﺘەوە ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻣﯿﺮزا
دەﻣﺖ ﺟﻮان ﺑﺸﯚ! ﺟﻨێــﻮدان ﺑﻮوەﺗە زﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎﺧﺎوﺗــﻦ .ﻟە ﺑﺮی ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚی ﻗﻮوڵ و ڕاﮔﯚڕﯾﻨەوە ﻟە ﻧێﻮاﻧﻤﺎن ﯾەﻛەم وﺷە ﺑە ﺟﻨێﻮ دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛەﯾﻦ، رﺳﺘە و ﻣﺎﻧﺎﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛﻮرت ﻛﺮدووەﺗەوە ﺑﯚ ﭼەﻧﺪ ﺟﻨێﻮێﻚ. ﺟﻨێﻮ ﺑە ھﺎوڕێﻜەت ﺑە ﻛﯚی ﻛﯚﻣەڵﮕە و دواﺟﺎر ﺑە ﺧﯚﺷﺖ! ﻣﺎﺷێﻨﯽ ”ﺑەرھەﻣﮫێﻨــﺎن“ی ﺟﻨێﻮ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﺎﺷــێﻨﯽ ﻣﺎرﻛەﯾەﻛﯽ ﻧﺎودارە ،ھەﻣﯿﺸــە ڕۆﻧــﯽ ﭘێﺪا ﻛــﺮاوە و ﻣﺮۆﭬﯽ ﺟﻨێﻮﻓﺮۆﺷــﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر دەھﺎوێﺘە دەرەوە .زﻣﺎﻧﯽ ﺟﻨێﻮ ﺑﻮوەﺗە ﻣﯚدێﻠﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﺳــەردەﻣﯿﯿﺎﻧە ،ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮ و ﺧﻮێﻨﺪەوار و ﺑڕواﻧﺎﻣەدار ،وەك ﺟﺎران ﺑە ﻧﻮوﺳــﯿﻨە ﻗﻮوڵ و ﭘڕ ﻣﺎﻧﺎﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﻧﺎﻧﺎﺳــﺮێﻨەوە ،ﺑەوە دﯾﺎرن ﻛە ﺋەوەﻧﺪە ﺋﺎزا و ﻧەﺗﺮﺳﻦ ﺑە ﺟﻨێﻮان دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛەن!. ﻧﻮﺧﺒــەی ﻛﯚﻣەڵﮕــە ﭘﺎرﭼەﯾەﻛــﯽ ﮔــەورەی ﺋــەو ﻣﺎﺷــێﻨە ”ﺑەرھەﻣﮫێﻨەر“ـــە ﭘێﻚ دێﻨﻦ ،راﺳﺘﺘﺮە ﺑڵێﻢ؛ ﻣێﺸﻜﯽ ﻣﺎﺷێﻨەﻛە ﺑەر ﺋەوان ﻛەوﺗﻮوە .ﻛﺎﺗێﻚ ﻧﻮﺧﺒە ﺑە ﺟﻨێﻮدان دەﺳــﺖ ﭘێ دەﻛﺎت و ﭘێﯽ واﯾــە ﻧﺎڕەزاﯾﯽ و ﮔﻠەﯾﯽ دەﺑێﺖ ﺑە ﺟﻨێــﻮ ﺑێﺘە دەرﺑڕﯾﻦ و ﺋﺎوا زووﺗــﺮ دەﮔﺎت ،ﮔەﻧﺠەﻛﺎن و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ دەﺳــﺖ دەﻛەن ﺑە ﻻﺳــﺎﯾﯿﻜﺮدﻧەوە ،ﭼﯚن ھﺎﻧﺎ ﺑﯚ دەﺳــﺖ ﺑەرزﻛﺮدﻧەوە و ﻟێﺪان و ﻛﻮﺷــﺘﻦ دەﺑﺮێﺖ ﻛﺎﺗێﻚ ﻛــە زﻣﺎﻧﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ دەﻛﺎت، ﺋﺎوەھﺎش ﺟﻨێﻮ. ﻛەﺳــﯽ ﺟﻨێﻮدەر ﻟەوﭘەڕی ﻻوازی و ﺧﺮاﭘﯿــﯽ دۆﺧﯽ دەرووﻧﯿﯽ ﺧﯚﯾﺪاﯾە .ﻛەﺳﯽ ﺟﻨێﻮدەر ﻛەﺳێﻜﯽ ﯾەﻛﺠﺎر ھەژارە ،ﻗﻮﺗﻮوەﻛەی ﺧﺎڵﯿﯿە ﻟە وﺷە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﭼەﻧﺪ ﺳــەرە وﺷەﯾەﻛﯽ زﺑڵﺪاﻧەﻛەی ﺧﯚی ﺗێﺪاﯾــە ﻛە ﺑەردەوام دەﯾﺎﻧﮫﺎوێﮋێﺖ .ﻛﺎﺗێﻚ ﺟﻨێﻮدان دەﺑێﺘە زﻣﺎﻧﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن و ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﻜﺎر ،ﻧﻮوﺳەر و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜﯚ و ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎر ﺋﯿﺘﺮ ﻣﯚدێﻠێﻜﯽ ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻦ و ھەﻻھەﻻ ﺧﯚی دەﭼەﺳﭙێﻨێ ،ﺑەﻧﺎوی ﺑێ ﻓﻠﺘەری و ڕووﻧﯽ و ﺋﺎزادﯾﺨﻮازﯾﯿەوە. ڕاﺳــﺘە ﮔﯚڕاﻧﯽ ﻓﯿﻜﺮ دەﺑێﺖ ﺳــەرەﺗﺎ ﺑە زﻣﺎﻧﺪا ﺗێﭙەڕ ﺑێﺖ ،دواﺗﺮ ﺑە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺗﺮدا ﮔﻮزەر دەﻛﺎت .وەﻟێ ﺟﻨێــﻮ ﭼﯿﻤﺎن ﺑﯚ دەﮔﯚڕێﺖ و ﭼﯿﻤﺎن ﺑﯚ دەﭼەﺳــﭙێﻨێﺖ ﻟە ﺟێﮕەی؟! ﻛﯚﻣەڵﮕەی دەﻣڕووﺗﯽ ﺟﻨێﻮﻓﺮۆﺷﯽ ﺑﯿﺮﻧەﻛەرەوە ،ﻛﯚﻣەڵە ﻛەﺳﺎﻧێﻜﯽ وﺷە ﻛﻮرﺗﯽ زﻣﺎن زﺑﺮ! ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﭼەﻧﺪ ﺳــەﻋﺎﺗﯿﺎن ﻟە ﭼەﻧﺪ وﺷەﯾەﻛﯽ ﻛﻮرﺗﯽ زﺑﺮدا ھەڵﺪەڕێﮋن و دەﯾﺒڕﻧەوە .ﻛێﺸــەی ﺟﻨێﻮ ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﻛە ﺗﻮﻧــﺪ ڕەﻓﺘﺎری و زﻣﺎﻧﯽ زﺑﺮ دەﻛﺎﺗــە ﻣﯚدێﻠﯽ ﺑﺎ ،ﻧەﺧێﺮ ﺑﯿﺮﻧەﻛﺮدﻧەوەﯾﺶ ﺧﯚﺑەﺧﯚ دەﭼەﺳــﭙێﻨێﺖ .ﺟﻨێﻮ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەی ﻧﺎوێﺖ .ﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺮۆڤ ﺑﯿﺮ دەﻛﺎﺗەوە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺟﻨێﻮ ﺑﺪات .ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوە داﺑەزﯾﻮوەﺗە ژێﺮ ﺳــﻔﺮ و ﺟﻨێﻮ ﻟە ﺳەرەوەﯾە ،ﺟﻨێﻮ ﻟە ﮔﯚراﻧﯿﺪا و ﻟە ﭘەﻧﺪەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﭘەروەردەﻣﺎﻧﺪا ھەر ھەﺑﻮوە .ﺑەﺷێﻜﯿﻤﺎن ﺑە ﺷﯿﺮەوە دەرﺧﻮارد دراوە ،وەﻟێ ﺋێﺴﺘە ﺧﯚﺷﻤﺎن ﺑەﮔﺸﺖ ھێﺰ و ﺗﻮاﻧﺎﻣﺎﻧەوە ﺧەرﯾﻜﯽ ﺧﺴﺘﻨە ﺑﺎزاڕی ﺟﻨێﻮﯾﻦ. ﻛﺎرﻣﺎن ﻗەڵەوﻛﺮدﻧﯽ ﺟﻨێﻮ و ﺧﺴــﺘﻨە ﺑﺎزاڕی ﺟﻨێﻮی ﺗﺎزە و ﺗﻔﺘە، ﺋەو ﺟﻨێﻮاﻧەی ﻛە دەدرێﺖ و ﺟﻨێﻮدەرﯾﺶ ھﯿﭻ ﻛﺎت ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻧﯿﯿە ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑﮕﯚڕێﺖ و ﺑڵێﺖ ﻣــﻦ ﻧﺎڕازﯾﻢ ،ﻧەﺧێﺮ! ﺧﯚ ﺋەﮔەر وا ﺑﻮواﯾە ﺋــەوا ﺋەو ﮔﯚڕاﻧەی ﻛە ﻧﺎوی ﺟﻨێﻮە ھەر ﺳــەرەﺗﺎ ﺑە زﻣﺎﻧﺪا ﺗێﺪەﭘەڕی و ﺋێﺴﺘە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﮔﯚڕﯾﺒﻮو .ﻛﺎﺗێﻚ ﮔﯚڕان ﺳەرەﺗﺎ دێﺘە ﺳــەر زﻣﺎن و دەرﺑڕﯾﻦ ﺋﯿﺘﺮ ھەﻧﮕﺎوی دوای ﺋەوە ﺋەوەﯾە ﺑە ﻛﺮدار ﺗﺎك ﮔﯚڕان دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت وەﻟێ ﻛﻮا؟ ﻛﺎم ﮔﯚڕان و ﻛﺎم ﻛﺮدار؟ ﺑەڵێ ﮔﯚڕان ﺳــەرەﺗﺎ ﺑە زﻣﺎﻧﺪا ﺗێﺪەﭘەڕێ و ﺑﺎ ﺑە ﺟﻨێﻮ دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜﺎت، ﺑەم ھەﻧﮕﺎوی ﻛﺮداری دوای ﺋەوە دەﺑێﺖ ﺑﮕﯿﺮێﺘە ﺑەر و ﻛﯚﻣەڵﮕە ﮔﯚڕاوەﻛەﻣﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت. ﺑە دﯾﻮە ﻧەرێﻨﯿﯿەﻛەﯾﺪا ﺋەرێ ﺋەو ﻛﯚﻣەڵﮕە ﮔﯚڕا و ﮔﯚراﻧﯿﺶ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﭼەﺳﭙﺎ! ﺟﻨێﻮدەر ﻣەﺧﻠﻮوﻗێﻜــﯽ ﻻواز و دەﻣﻜﺮاوەﯾــە و ﺑﯚﻧﯽ دەﻣﯽ زۆر دەڕوات .ﺋەو دەﺳــﺘﯽ ﯾەﻛﺠﺎر ﻛﻮرﺗە و ﻻﺷــەﯾەﻛﯽ ﺑێ ﻗﺎﭼە و ﻟە ﺟێﯽ ﺧــﯚی ﻗەوزەی ﻛﺮدووە و ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ھەﻧﮕﺎو ھەڵﮕﺮێﺖ .ﺋەو ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ ﺑە زەوﯾﯿەوە و ﻣﺎﻧەوەی ﺑﯚ ﺋەﺑەد ﺟﻨێﻮ دەدات. ﺑە ﺋﻮﻣێــﺪی ﺋەوەی زەوی ژەﻧﮓ ﭘێﮫەڵﺒێﻨێﺖ و ﺑﯿﻜﺎﺗە ﻣﺎﺷــێﻨﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ژەھﺮ. ﺟﻨێﻮدەر دەﺑێﺖ دەﻣﯽ ﺑﺎش ﺑﺎش ﺑﺸــﻮات ڕۆژی ﺳێ ﺟﺎر ﻛەﻣە، ڕۆژی ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﺑە ﻓڵﭽە و ھەوﯾﺮی ددان .ﺋەی ﺟﻨێﻮدەر ﻟەﮔەڵ ﺗﯚﻣە؛ ﻓڵﭽە و ھەوﯾﺮی دداﻧەﻛەت ﺑﮕﯚڕە ،ﺑﺎ ﻣﺎرﻛە ﺑێﺖ.
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەﮔەرﭼﯽ دﯾﺰاﯾﻨﯽ ھێڵﯽ ﺗﺮاﻣﻮای ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﮔﺸﺘﯽ، دوو ﻣﻠﯿــﺎر و 800ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎری ﺗێ ﭼــﻮوە ،ﺑەم ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە وەﺳــﺘێﻨﺪراوە و ﻧﺎﺧﺮێﺘە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە ،ﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﯿﺪارەﻛﺎﻧﯿﺶ ﭘڕۆژەی ﺳﯿﺘﯽ ﭘﺎس وەك ﺟێﮕﺮەوەی ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﭘێﺸﻨﯿﺎز دەﻛەن. ژﻣﺎرەی ھێڵەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﭘﺎس ﻟەﻧﺎو ﺷﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﺪا 26 ھێڵە ،ژﻣﺎرەی ﭘﺎﺳــەﻛﺎﻧﯿﺎن 1708 ﭘﺎﺳــە .ھێڵەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﭘﺎس ﻟە دەرەوەی ﺷــﺎر ژﻣﺎرەﯾﺎن 23ھێڵە و زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 460ﭘﺎﺳــﯿﺎن ھەﯾــە ،ژﻣــﺎرەی ﺗەﻛﺴــﯽ ﻟەﻧﺎو ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﺪا 22ھەزار و 750 ﺗەﻛﺴﯿﯿە و ھﯿﭻ ﯾەﻛێﻚ ﻟەواﻧە ﺑە ﻓەرﻣﯽ ھێڵﯿﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﻧﺎو ﺷــﺎردا ﺑﯚ دەﺳــﺘﻜەوﺗﻨﯽ ﻧەﻓەر دەﺳــﻮوڕێﻨەوە .ژﻣﺎرەی ﺗەﻛﺴﯽ ﻛە ﻟە ھێڵەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺷــﺎری
ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺎر دەﻛــەن1600 ، ﺗەﻛﺴﯿﻦ. ڕاﻣــﺎن ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ڕۆژﻧﺎﻣەواﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ، دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭘڕۆژەی ﺗﺮام ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻧەوەﺳﺘێﻨﺪراوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑڕﯾــﺎری ﺟێﺒەﺟێﻨەﻛﺮدﻧﯽ دراوە. ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵێﺖ، ”ﭘڕۆژەﻛە ﺑڕی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺗێ دەﭼێﺖ ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋــەو ﭘﺎرەﯾــەش زۆرە ،ﭘڕۆژەﻛــە ﻧﺎﺧﺮێﺘە واری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە“. راﻣﺎن ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد،
ﺳــەرەﺗﺎ ﺑڕﯾﺎر ﻧەﺑﻮوە ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﺋەو ﺗێﭽﻮوە زۆرەی ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑێﺖ، ﺑەم وەك دەڵێــﺖ ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری ﺑەﺳــەردا ھﺎﺗــﻮوە، ﺗێﭽﻮوەﻛەی ﺑــەرز ﺑﻮوەﺗەوە .ﺋەو دەڵێﺖ” ،ﻟە ﺟێﯽ ﺗﺮاﻣەﻛە ،ﭘڕۆژەی ﺳﯿﺘﯽ ﭘﺎس ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ“. ھێڵﯽ ﺗﺮاﻣﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎری ﻛﺎری ھﺎﺗﻮﭼﯚ ﻟەﻧﺎو ﺷــﺎردا ،ﺗەﻧﯿﺎ دﯾﺰاﯾﻨەﻛــەی ﻧﺰﯾﻜــەی 3ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎری ﺗێ ﭼﻮوە ،ﻟە ﺋێﺴﺘەﺷﺪا ﻛە ﭘڕۆژەﻛە ﺟێﺒەﺟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ ،ﺋەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾە ﺧەرج ﻛﺮاوە و دﯾﺰاﯾﻨەﻛەش ﻛﺎری ﭘێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ. ﻋﻮﻣــەر ﺋەﺣﻤــەد ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــەوە دەﻛﺎت ﻛــە ﭘــڕۆژەی ﺗﺮاﻣﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗەﻛــەی ﺋەواﻧەوە ﻧەوەﺳــﺘﺎوە ،ﺑەڵﻜﻮ وەك ﺋەو ﺑﺎﺳﯽ
دەﻛﺎت ،ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەو ﻻﯾەﻧەﯾە ﻛە دەﺑێﺖ ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳــەر ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﺑــﺪات ﺑە ﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎن ﻧەﻛﺮدﻧــﯽ و ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﭘــڕۆژەی ﺗﺮاﻣﯽ ﺑﯚ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺸــﺘﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ڕێﮕەﭼﺎرە دەزاﻧێﺖ ﺑﯚ ﺋێﺴــﺘەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ. ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟەﻻی ﺋێﻤە ڕوون ﻧﯿﯿــە ﭘڕۆژەﻛــە دەﻛﺮێﺖ ﯾــﺎن ﻧﺎ ،ﺑــەم ﺋەوەﻧــﺪەی ﺑﺰاﻧﻢ ﺋەوەی ھەوﻟێــﺮ دەﻛەوێﺘە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە“. ﺑەﭘێــﯽ ﮔﻮﺗــەی ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ھێڵﯽ ﺗﺮاﻣــﯽ دەﺗﻮاﻧــێ ﻟە 7ﺷــﻮێﻨﯽ ﺟﯿــﺎوازی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺎر ﺑﻜﺎت و ﻧﺮﺧــﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەﺷــﯽ ﺋەﮔەر ﺑﻜەوﺗﺎﯾە ﻛﺎر ﻛەﻣﺘﺮ دەﺑﻮو ﻟە ﻧﺮﺧﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﭘﺎﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺷﺎر. ﻟەﺑﺎرەی ﭘڕۆژەی ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی
ﮔﺸــﺘﯽ ﺑﯚ دەرەوەی ﺷﺎرەﻛﺎن ﯾﺎ ﻟە ﻧێﻮان ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﺪا ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــە ﺋەوەی ھەﯾــە ﺗەﻧﯿﺎ ﭘڕۆژەی ﺷەﻣەﻧﺪەﻓەری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوﻛە ﻛــە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەتﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ دەﻛﺎت و دﯾﺰاﯾﻨەﻛەی ﺗەواو ﺑــﻮوە .ﺋەو دەڵێــﺖ” ،وەك ﭘێﺸﺘﺮ دەﯾﺎﻧﮕﻮت ﺧەڵﻜﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟــە 1958ﭼﺎوەڕێــﯽ ﻗﯿﺘﺎرەﻛەﯾە و ھــەر ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ،ﺋێﻤەش ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﻛەی ﺗەواو دەﺑێﺖ ،ﺑــەم دﯾﺎرە ﻛﺎری ﺋﯿﺸــﯽ ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺧێﺮاﺗﺮە و ﻟــەو ﺑڕواﯾەداﯾﻦ زووﺗــﺮ ﺗەواو ﺑﻜﺮێﺖ“. ﻓەرﻣــﺎن ﻏەرﯾــﺐ ﺑەڕێﻮەﺑــەری دەﺳﺘەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ، ﺋەوە دەﺧﺎﺗــە ڕوو ﻛــە ﭘڕۆژەی ﺳﯿﺘﯽ ﭘﺎﺳﯿﺎن ﺑەدەﺳﺖ ﮔەﯾﺸﺘﻮوە و ﻟە ﺋێﺴﺘەﺷﺪا ﺧەرﯾﻜﯽ وردﺑﯿﻨﯽ ﻛﺮدﻧﯿﻦ .ﺋەو دەڵێﺖ” ،ﺋەو ﭘﺎﺳــﺎﻧە ﺑەﭘێــﯽ ﮔەورەﯾــﯽ و ﺑﭽﻮوﻛﯿﯿﺎن ﻧەﻓــەر دەﮔﻮازﻧــەوە 3 .ﺟــﯚرن، ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن 50ﻛەس ،ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮ 100ﻛــەس و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ 150 ﻛەس دەﮔﻮازﻧەوە“. ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﯾەﻛێــﻚ ﻟەو ﺷــﺎراﻧەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﻛــە ڕێﮕەوﺑﺎﻧێﻜــﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ھەﯾە و ﺑەردەوام ﻟەﺳــەر ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن ﻗەرەﺑﺎڵﻐﯿﯿەﻛــﯽ زۆر دەﺑﯿﻨﺪرێﺖ، ﺋەﻣــەش وای ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋەو ﺷــﺎرە ﻛــﺮدووە ،رێﮕەﭼــﺎرە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻗەرەﺑﺎڵﻐﯽ ﺷﺎرەﻛە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿــﺶ ﻧــﺎو ﺑﺎزاڕاﻛــەی ﺑﺪۆزﻧەوە.
دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺳﺎاڵﻧﯽ راﺑﺮدووی ﺑەﺷﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘەﯾامﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﻫەوﻟێﺮ ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﺪان ﻛﺎوە ﺷێﺮواﻧﯽ ﯾﺎرﯾﺪەدەری ﺳەرۆﻛﯽ زاﻧﻜﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﻫەوﻟێﺮ:
ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو وەرﺑﮕﺮﯾﻦ وﺷە /ھەوﻟێﺮ – ﻣﺤەﻣەد ﺟەﻣﺎل ﺑەﺷﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ زاﻧﻜﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ھەوﻟێﺮ ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺶ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ وەرﺑﮕﺮێ و ﺋەﻣەش ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﺋەو ﺑەﺷەی ﻟێ ﻛەوﺗﻮوەﺗەوە. دﻛﺘﯚر ﻛﺎوە ﺷێﺮواﻧﯽ ﯾﺎرﯾﺪەدەری ﺳەرۆﻛﯽ زاﻧﻜﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑﯚ ﻛﺎروﺑــﺎری ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن، دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ﺑەھﯚی ﻛێﺸــەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯿﯿەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ دەرﭼﻮواﻧــﯽ ﺳــﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ وەرﺑﮕﺮن. ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێﺖ، ”ﺋێﻤە وەﻛﻮ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﺎڵەﺧﺎﻧە، ﺗﺎﻗﯿﮕە ،ھﯚڵ ،ﺳــﺘﯚدﯾﯚی رادﯾﯚ و ﺗەﻟەﭬﺰﯾــﯚن و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﭘﺴــﭙﯚڕﻣﺎن ﻟە ﺑﻮاری راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﺪا ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە ﺋەﻣﺴــﺎڵﯿﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ دەرﭼﻮواﻧــﯽ ﺳــﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوو وەرﺑﮕﺮﯾﻦ“. وەزارەﺗــﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ ﺑــﺎ و ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺳــﺎڵﯽ 2012ﺑڕﯾــﺎری دا ﻛە دەﺳــﺘەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﻟە ھەرﺳــێ ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ ،ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚك ﺑﺒﻨە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ زاﻧﻜﯚی ﭘﯚﻟﯽ
ﺗەﻛﻨﯿــﻚ .ﺋەو ﺑڕﯾــﺎرە ﺟێﺒەﺟێ ﻛــﺮا و زاﻧﻜــﯚی ﻧﺎوﺑــﺮاوی ﻟــە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ھەر ﻟە ﺳﺎڵﯽ ﯾەﻛەﻣەوە دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﺑەﺷﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ وەرﮔﺮت ،ﺑەم ﺋەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻧەﻛﺮاوە. % 60ی ﭘﺸــﻜﯽ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن ﻟــەو زاﻧﻜﯚﯾــەدا ،ﺑﯚ دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ و % 40ﯾﺶ ﺑﯚ دەرﭼﻮواﻧﯽ ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮوودی ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕــەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﺗەرﺧﺎن ﻛــﺮاوە .ﺑەو ﭘێــﯽ رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ
وەزارەﺗــﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ ﺑــﺎ، دەرﭼﻮواﻧــﯽ ﺳــﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ 3 ،ﺳﺎڵ ﻟە زاﻧﻜﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻚ دەﺧﻮێﻨﻦ و دواﺗﺮ ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﺑەﻛﺎﻟﯚرﯾﯚﺳﯿﺎن ﭘێ دەدرێﺖ. ﻛﺎوە ﺷــێﺮواﻧﯽ دووﭘــﺎت ﻟەوە دەﻛﺎﺗــەوە ھەوڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭼــڕ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳــﺎڵﯽ داھﺎﺗــﻮو ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەﺷــﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﻟــە زاﻧﻜــﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜــﯽ ھەوﻟێﺮ ﭼــﺎرە ﺑﻜەن و ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ دەرﭼﻮوی ﺳــﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ وەرﺑﮕﺮن. ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن
ﺷەھﺎب ﺋەﺣﻤەد ﭘﯿﺮۆ دەرﭼﻮوی ﺳــﺎڵﯽ 2012 – 2011ی ﺑەﺷﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ھەوﻟێــﺮە و ﺗێﻜــڕای ﻧﻤﺮەﻛﺎن % 66ە .ﺋــەو وەك ﺧﯚی دەڵێ ﺑە ﻛﺮدﻧەوەی زاﻧﻜﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻚ ﺧﯚﺷــﺤﺎڵ ﺑﻮوە ،ﺑــەم ﻟەوەش ﻧﯿﮕەراﻧە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەﺷــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو زاﻧﻜﯚﯾە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــﯽ ﺳــﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوو وەرﺑﮕﺮێﺘەوە. ﺑێﺨــﺎڵ ﻋﻮﺳــﻤﺎن ھەﻣــﺎن ﺷــەھﺎب ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﺣﻤــەدی ھەﯾــە .ﺋەوﯾــﺶ دەرﭼــﻮوی ﺳــﺎڵﯽ – 2011 2012ی ﺑەﺷــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕــەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ھەوﻟێﺮە.
ﺑێﺨﺎڵ ﺳــەرەﺗﺎ وﯾﺴــﺘﻮوﯾەﺗﯽ ﻓﯚڕﻣﯽ زاﻧﻜــﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺑەم دواﺗﺮ ﭘﺎﺷــﮕەز ﺑﻮوەﺗەوە و ﺋێﺴــﺘەش ﻟــە ﭼﺎوەڕواﻧﯿــﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻟە ﺑەﺷــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ زاﻧﻜﯚی ﭘﯚﻟﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ھەوﻟێﺮداﯾە. ھێﻤــﻦ ﺣﻮﺳــێﻦ ﺗﺎوﮔــﯚزی، ﯾەﻛێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻟــە دەرﭼﻮواﻧﯽ ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ھەوﻟێﺮە و ﺗێﻜڕای ﻧﻤﺮەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ % 77ە .ﺋەو دەڵــێ” ،ﻣﻦ ﻟە ﺑەر ﺋەو ﺑڕﯾﺎرەی دەﺳﺘەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ،دوو ﺳــﺎڵﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﻢ ﺑەﻓﯿــڕۆ ﭼﻮو ،ﺋەﮔەر ﺋــەو ﺑڕﯾﺎرە ﻧەﺑﻮاﯾە ﺋەوا ﻟە زاﻧﻜﯚ ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎن درێﮋەم ﺑە ﺧﻮێﻨﺪن دەدا“.
ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯽ
ﻟە ﻣﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕﺪا 19ﻛەﺳﯽ ﺋﺎڵﻮودەﺑﻮو ﺑە ﻣﺎدەی ھﯚﺷﺒەر ﮔﯿﺮاون
ﺑﺎزاڕی ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﭼەك ﻟە ھەوﻟێﺮ ،وێﻨەﻛە ﺑﯚ ﭘێﺶ ﻟە ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﺋەو ﺑﺎزاڕە دەﮔەڕێﺘەوە
ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽﭼەك،ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﯽﻫەﻣﯿﺸەﺋﺎﻣﺎدە ﺳەﻋﯿﺪ ﻣﺤەﻣەد ﺳەﻋﯿﺪ ،ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﻧﺎوﺧﯚ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ دﯾﺎردەی ﭼەﻛﮫەڵﮕﺮﺗﻦ ﻗەدەﻏە ﺑﻜەﯾﻦ وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭼﺎودێﺮان و ﺗەواوی دەزﮔە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ دان ﺑەو ڕاﺳﺘﯿﯿەدا دەﻧێﻦ ﻛە دﯾﺎردەی ﭼەﻛﮫەڵﮕﺮﺗﻦ ﺑەﺷێﻮازێﻜﯽ ﺑەرﺑو ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە و ﺑە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪار دەﯾﺒﯿﻨﻦ .ھەﻣﻮوان ﻟەﺳەر ﺋەوە ﻛﯚﻛﻦ ھەرﭼﯽ زووﺗﺮە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋەو دﯾﺎردەﯾە ﺑﻨەﺑڕ ﺑﻜﺮێﺖ و ﭼﯿﺘﺮ ﺳــﯿﻤﺎی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی و ھەڵﮕﺮﺗــﻦ و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدن ﺑە ﭼەﻛەوە ﻧەﻣێﻨێﺖ.
ﺑەرﺑوە و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﺋﺎﺷــﺘﯿﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ھەﯾە و ڕۆژاﻧــە ﺧەڵﻜﯽ ﭘــێ دەﻛﻮژرێﺖ و ھەﻣﻮوان ھەﺳــﺖ ﺑەو ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿە دەﻛەﯾﻦ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﭼەك ﺑﯚ ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑێﺖ ﻧــەك ﺑﯚ ﻛێﺒەرﻛێ و ﻛﺎرﯾﺶ دەﻛەﯾﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳــﻨﻮورێﻚ ﺑﯚ ﺑوەﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﭼــەك داﺑﻨێﯿﻦ ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﭼەك ﺧﻮاﺳﺘﯽ ھەﻣﻮواﻧە و ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯿﺸﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەرﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋەرﻛﯽ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻛە“. ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎرە رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﯾﺎﺳــﺎی ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﭼەك ،ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﺗﻮﻧﺪ ﻛﺮاوە و ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﺷﻞ ﻛﺮاوەﺗەوە ،ﺋەﮔەر ﻧﺎ ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﺑﺎزاڕی ﻛڕﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﭼەك ﻗەدەﻏەﯾە ،ﺋەواﻧەﺷــﯽ ﭼەك ھەڵﺪەﮔﺮن دەﺑێﺖ ﻣﯚڵەﺗﯽ وەزﯾﺮ ﯾﺎﺧﻮد ﭘﺎرێﺰﮔﺎرﯾﺎن ھەﺑێﺖ.
ﺳــەرەڕای ﺋەو ﺑﯚﭼﻮوﻧﺎﻧە ،ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﯿﺎری دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛــە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدن ﺑە ﭼەك و ھێﻨﺎﻧﯽ ﻟە ﺳــﻨﻮورە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤەوە ،ﻟە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑەرز و ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارداﯾە. ﻣﺤەﻣەد ﻛەرﯾﻢ ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎس ڕووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدن ﺑە ﭼەك داھﺎﺗێﻜﯽ زۆری ھەﯾە ،ﺑەم ﺋەو ﺟﯚرە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿە دەﭼێﺘە ﭼەك و ﺑێ ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﯽ دەزﮔەی ﺗەﻧﺎھﯽ ﺧﺎﻧەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺷﺎراوەوە ﻛە ﺣﯿﺴﺎﺑﺎﺗەﻛەی ﻧﺎﭼێﺘە ﻧﺎو ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺳــەرﻛەوت ﺋەﺣﻤەد ﮔﻮﺗەﺑێﮋی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻧەﺗەوەﯾﯿەوە. دەﻛﺎت ﻛــە ﭼەك ﺑــﯚ ھەرێﻢ ﺑە زۆری ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێﺖ” ،داھﺎﺗﯽ ﭼەك ﻛەﺳﯿﺶ ﻟێﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻋێﺮاﻗەوە دێﺘە ﻧﺎوەوە ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﻧﺎﺑێﺖ و داھﺎﺗێﻜﯽ زۆرە ،ﺋەﻣەش وای ﻛﺮدووە و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﭘێﻮە دەﻛﺮێﺖ. ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎن ﭘﺸﺘﯽ ﭘێ ﺑﺒەﺳﺘﻦ و ﺑێ ڕەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﻟە ﮔﻮﺗەﺑێﮋی ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ھﯿﭻ ڕەھەﻧﺪێﻜﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﻣﺮۆﯾﯽ ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﺎزاڕی ڕەﺷﺪا دەڵێــﺖ) ،ﺋەﮔەرﭼــﯽ ھﯿــﭻ ﭘێﻮە ﺑﻜەن و ﺧﯚﺷﯿﺎن ﺑﺨەﻧە ﺑەر ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﯽ ﻧﯿﯿــە ﻟــە دووﻛﺎﻧێــﻚ ﻟــەو ﺟــﯚرەوە“ .ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳــەﻛە دووﭘﺎﺗﯽ ﻫەرﻫﺎوواڵﺗﯿﯿەك ﺳﻨﻮورەﻛەﻣﺎن ﭼەك ﺑﻔﺮۆﺷێﺖ، ﻛﺮدەوە ﻛە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻨەﻛﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛﺎن ﺑﯿەوێﺖ ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﺑــەم ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﻟە و ﺋﺎﺳــﺎن ھێﻨﺎﻧە ﻧﺎوەوەی ﭼــەك ﺑە ﻗﺎﭼﺎغ، ﺑﺎزاڕی ڕەﺷﺪا ھەر ھﺎووﺗﯿﯿەك ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪەرێﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ ﭼەﻛە. دەﺳﺖ دەﻛەوێﺖ ﺑﯿەوێﺖ ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﭼەﻛﯽ دەﺳﺖ دەﻛەوێﺖ(. ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﭼەك ،ﺋەرﻛێﻜﯽ ھەﻣەﻻﯾەﻧە ﻋەﻟﯽ ﻛەرﯾﻢ ﻣﺎﻓﻨﺎس و ﯾﺎﺳــﺎﻧﺎس ڕای ﺋەﮔەرﭼﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﯾەﻛەم ﺧﻮﻟﯽ ﺧﯚﯾﺪا دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛــە ﺑﻮوﻧﯽ ﭼەك ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ،زﯾﺎد ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1992ﯾﺎﺳﺎی ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﭼەﻛﯽ دەرﻛﺮدووە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾە ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە ،ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺗەواوی ﻟە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﺑﯚ ﺳەر ژﯾﺎن و ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﺋەو وﺗە ھەﯾە و ﺑە ڕێﻜﺨﺮاوە ﻣەدەﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑــەردەوام داوای ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧێ دەﺳﺘﺒەﺟێ ھەﻧﮕﺎوی ﻛﺮدار و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚڵ ﺑﯚ ﺑﻨەﺑڕﻛﺮدﻧــﯽ ﭼەك ﺑﮕﯿﺮێﺘە ﺑەر .ﺋەو ﭘێﯽ واﯾە ﭼەك ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ دﯾﺎردەﯾەﯾﺎن ﻛﺮدووە. ﺳەﻋﯿﺪ ﻣﺤەﻣەد ﺳەﻋﯿﺪ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﻧﺎوﺧﯚ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟە زۆرﺑﻮوﻧﯽ ﺗﺎوان و ﺧﯚﺳەﭘﺎﻧﺪن ﺑەﺳەر ﯾﺎﺳﺎدا و ﻣﺎدام ﭼەك ھەﯾە، ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ”ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ دﯾﺎردەی ﻣەرج ﻧﯿﯿە ﺗﺎواﻧەﻛە ھەر ﺑە ﭼەك ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺧەڵﻜﯽ ﺗﺮﺳﯿﺎن دەﺷﻜێﺖ و ﺗﺎواﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ زﯾﺎد دەﻛﺎت. ﭼەك ھەڵﮕﺮﺗﻦ ﻗەدەﻏە ﺑﻜەﯾﻦ“. ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﺑە ”وﺷە“ دەڵێﺖ” ،ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﻋەﻟﯽ ﻛەرﯾﻢ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﺑﻮوﻧﯽ ﭼەك ﺷــﻜﯚی ﯾﺎﺳــﺎ ﺑە دەﯾﺎن ﺳــﺎڵ ﺧەڵﻜﯿﺎن ﭘەروەردە ﻛﺮدووە ﻛە ﭼەك ﺑﻜڕن و دەﺷــﻜێﻨێﺖ و ھەﯾﺒەﺗــﯽ ﻧﺎھێڵێــﺖ ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﯽ ڕەش ﺑەرﮔــﺮی ﻟە ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜەن ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻨەﺑڕی ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑەم ﺑەﭼەﻛەوە دروﺳﺖ دەﺑێﺖ و ﻟە دەرەﻧﺠﺎﻣﺪا دروﺳﺖ ﺑﻮو وێﻨەی ﺑەڵێــﻦ دەدەﯾﻦ ھەﻧﮕﺎوی ﺑﯚ ﺑﻨێﯿﻦ و ﭘێﻢ ﺑﺎﺷــە ﻛە ﻟەﻻﯾەن ژﯾﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەدا دەﺳــڕدرێﺘەوە .ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێﺖ” ،ﻟەو ﺑﺎرودۆﺧەﺷﺪا ﺧەڵﻜﯽ وا ھەﺳﺖ دەﻛەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە ﭼەك وەرﺑﮕﯿﺮێﺘەوە ﺑە ﻧﺮﺧێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو“. ﺳــەﻋﯿﺪ ﻣﺤەﻣەد زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ” ،ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﭼەك دﯾﺎردەﯾەﻛﯽ ﻧە داﻣﻮدەزﮔە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛﺎن ھەﯾﺒەﺗﯿﺎن ھەﯾە و ﻧە داﻣﻮدەزﮔە
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ -ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﻟە ﻣــﺎوەی ﺗەﻧﯿﺎ دوو ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑــﺮدوودا ﻟە ﻧﺎو ﺷﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە 19ﻛەس ﺑە ﺗﺎواﻧﯽ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎن و ﺋﺎڵﻮودەﺑــﻮون ﺑە ﻣﺎدەی ھﯚﺷــﺒەرەوە ﺑﮕﺮن ،ﮔﺮووﭘێﻜﯽ 6ﻛەﺳﯿﺶ ﻛە ﻛﺎرﯾﺎن رﻓﺎﻧﺪﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑﻮوە ،ﮔﯿﺮاون. ﻟە ﻣﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﻟەﻻﯾەن ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳێﻜەوە ﻟە ﮔەڕەﻛﯽ ﺳەرﭼﻨﺎری ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿەك ﺑەﻧــﺎوی )د .ع .ر( ﻛــە ﭘﯿﺸــەی ﻛﺎﺳــﺒە و ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﺎﻓﯿﺘﺮﯾﺎﯾە، دەڕﻓێﻨــﺪرێ .ﭘــﺎش ﭼەﻧــﺪ
ﻣە د ە ﻧﯿﯿــە ﻛﺎ ن ﭼﺎﻻﻛﯿﯿــﺎن ﭘــێ ﻧــە دەﻛﺮێــﺖ، ﻣﺘﻤﺎﻧەﺷﯿﺎن ﺑە ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ دەﺑێﺖ ﺗﺎ ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ ،واﺗﺎ رواﻧﯿﻨێﻜﯽ ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﻧﺎﻣەدەﻧــﯽ و ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ ﻻ دروﺳــﺖ دەﺑێﺖ ﻛە ﭘێــﯽ واﯾە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﭼەﻛەﻛەی ﺧــﯚی ،ﺧﯚی ﭘێ دەﭘﺎرێﺰرێﺖ“.
ﺳــەﻋﺎﺗێﻚ ﻟە ھەﻣﺎن ﺷــﻮێﻨﺪا ﻟەﻻﯾەن ﻛەﺳە ﻧەﻧﺎﺳــﺮاوەﻛﺎﻧەوە ﺋﺎزاد دەﻛﺮێﺖ و ﻟە ﺑەراﻧﺒەردا ھەڕەﺷــەی ﺋەوەی ﻟێ دەﻛەن ﻛە دەﺑێﺖ ﺑڕی 5ھــەزار دۆﻻرﯾﺎن ﺑﺪاﺗێ و دواﺗﺮﯾﺶ 50ھەزار دۆﻻری ﺗﺮﯾﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜﺎت. دوای ﺋەوەی رﻓێﻨﺪراوەﻛە ﺋﺎزاد دەﻛﺮێ ،ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟێ ﺋــﺎﮔﺎدار دەﻛﺎﺗــەوە و دوای وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻓەرﻣﺎﻧــﯽ دادوەر و ﺑەﭘێﯽ ﻣﺎدەی 421ﻟە ﯾﺎﺳﺎی ﺳــﺰاداﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ و ﭘﺎش ﺋەوەی ﻓەرﻣﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻦ ﺑﯚ ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرەﻛﺎن دەردەﭼێﺖ ،ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دەﺳﺖ دەﻛﺎت ﺑە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە و ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ و ﺑەدواداﭼﻮون و ﻟە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛەﻣﺪا زاﻧﯿﺎری ﺗەواوی ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﮔﺮوﭘەوە دەﺳﺖ دەﻛەوێـﺖ. ھەﻣﻮو ﺋەو رووداواﻧە ﻟەﻻﯾەن ڕزﮔﺎر ﺣەﻣەڕەﺣﯿﻢ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿەوە ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣەی "وﺷە" ﭘﺴﺘڕاﺳﺖ ﻛﺮاﯾــەوە .ﺋەو دەڵێــﺖ" ،ﻟە ﭼەﻧــﺪ ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿــﺎ و ﻟە ﭼەﻧﺪ ﮔەڕەﻛێﻜﯽ ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﺪا ،ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺗﻮاﻧﯿﯿﺎن 6ﻛەس ﻟەو ﺑﺎﻧــﺪە ﺑەﻧﺎوەﻛﺎﻧﯽ )گ .ع .ع() ،ك .س .م() ،پ .خ .ح() ،ب .ص .و() ،م .ع. ح( و )ب .خ .ح( ﺑﮕﺮن و ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋەو ﺑﺎﻧﺪە ڕاﯾﺎن ﻛﺮدووە ﺋێﺴﺘە و ﻓەرﻣﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻨﯿﺎن ﺑﯚ دەرﭼﻮوە". ﺑەﭘێﯽ ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺋێﺴﺘە ﺳــەرﺟەم ﮔﯿﺮاوەﻛﺎن ﺑەﻓەرﻣﺎﻧﯽ دادوەر ڕاﮔﯿﺮاون و ھەڵﻤەﺗﯽ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ و ﺑەدواداﭼﻮون ﺑﯚ ھەڵﮫﺎﺗﻮوەﻛﺎن ﺑەردەواﻣە .ﺋەو ﻟە رێﮕەی رۆژﻧﺎﻣەی "وﺷــە"ەوە داوای ﻟە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻛﺮد ﻛە ﺋەوەی ﺳﻜﺎی ھەﯾە ﻟەﺳــەر ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ،ﺳــەرداﻧﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺑﻜەن ﺗﺎ ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾﺎن وەرﺑﮕﺮن. ڕزﮔﺎر ﺣەﻣەڕەﺣﯿﻢ زﯾﺎﺗﯽ ﮔﻮﺗﯽ" ،ﻟە ﻣﺎوەی ﺗەﻧﯿﺎ دوو ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوودا 15 ھﺎووﺗﯽ ﺑە ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎن و ﺋﺎڵﻮودەﺑﻮون ﺑە ﻣﺎدەی ھﯚﺷﺒەرەوە ﻟە ﻧﺎو ﺷﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﮔﯿﺮاون ،ﺳﺰاﻛەﺷﯿﺎن ﻟە 3ﻣﺎﻧﮕەوە دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت ﺑﯚ 6ﺳــﺎڵ ،ھەروەھﺎ ﺑە ﺑڕی 150ھەزار دﯾﻨﺎری ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﺳﺰا دەدرێﻦ". ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛەی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ھەر ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو ﮔﯿﺮاواﻧە ﭘێﺶ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯿﺎن ،ﻓﯚڕﻣﯽ ﺋەوەﯾﺎن ﭘێ ﭘڕ دەﻛﺮێﺘەوە ﻛە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺋەو ﺟﯚرە ﻛﺎراﻧە ﻧەﻛەوﻧە ،ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ﺳــﺰاﻛەﯾﺎن ﺗﻮﻧﺪﺗﺮ دەﺑێﺖ.
ﭘﺎﺷﺨﺎن :
ﭘﺎش ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨﯽ ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو 6ﻛەﺳــە، ﺗﻮاﻧــﺮاوە ﻟــە ﻧێــﻮ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ و ﻣﺎڵﯿﺎﻧﺪا دەﺳﺖ ﺑەﺳــەر ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﯚر ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ و ﭼەﻛﺪا ﺑﮕﯿﺮێ ﻛــە رﻓﺎﻧﺪن ،ﺗﯚﻗﺎﻧﺪن، ھەڕەﺷــەﻛﺮدن ،ﺳــەراﻧە وەرﮔﺮﺗــﻦ، ﺗەﻗەﻛﺮدن ﻟە ﮔەڕەﻛەﻛﺎن و ﻟە ﻣﺎن، داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑەﻛﺎرﯾﺎن ھێﻨﺎون ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟە: ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﻣﯿﺴــﯿﻮ ﺑﯚﺷﯽ ﻣﻮدێﻞﭼەك ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە و 1991 زاﻧﻜﯚﻛﺎن ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﻻﻧﺪﻛﺮۆزەر ﺳﺘﯿﺸﻦﺧﺎﻧﻢ ڕەﺣﯿﻢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ڕێﻜﺨﺮاوی ﻣﯚدێﻞ 2001 ﺋﺎﺳﻮودە ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭼەك ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺷــﯚﻓﺮﻟێﺖ ﻣﯚدێﻞﭼﻮوەﺗە ﻧﺎو ﺟﻮﻣﮕە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو 2008 ﻛﯚﻣەڵﮕەوە و ﺋەﻣەش ﺑە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﯽ ﯾەك ﭼەﻛﯽ ﺑﯽ ﻛەی ﺳﯽزۆر ﮔەورە ﻧﺎو دەﺑﺎت. ﯾەك ﭼەﻛﯽ ﺋﺎڕ ﺑﯽ ﺟﯽﺧﺎﻧﻢ ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێﺖ” ،ﻣﻦ ﻟە ﯾەك ﭼەﻛﯽ ﺋێﻢ ﻓﯚڕزاﻧﻜﯚ ﺑﯿﻨﯿﻮﻣە ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎر دەﻣﺎﻧﭽەی ﭘێﯿە و ﯾەك ﭼەﻛﯽ ﻧﺎﺗﯚﻟێﺸﯽﻧﺎﺳﺘێﻨﺪرێﺖ،ﻛەﺳﯿﺶﻟێﭙێﭽﯿﻨەوەی دوو ﭼەﻛﯽ ﻛﺷﯿﻨﻜﯚفﻟەﮔەڵﺪا ﻧﺎﻛﺮێــﺖ .ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﯾەك ﭼەﻛﯽ ﻗەﻧﺎسﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺪا زۆرێﻚ ﻟە ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎر ھەﯾە ﭼەﻛﯿﺎن ﯾەك ﭼەﻛﯽ ﺋێﻢ ﺷﺎﻧﺰەﭘێﯿە ،ﺋەﻣە زۆر ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋەو ﯾــەك دەﻣﺎﻧﭽــەیدﯾﺎردەی ﺑەﭼەﻛﺒﻮوﻧەی دووﭼﺎری ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻋﻠﻮوج ﺋێﻤە ﺑﻮوە ،ﺑﻨەﺑڕ ﺑﻜﺮێﺖ“. ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺑەھــﯚی ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽ و ﺷﺎراوەﯾﯽ دﯾــﺎردەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدن و ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﭼــەك ،ﺋﺎﻣﺎرێﻜﯽ ڕووﻧــﯽ ﭼەك ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﻧﯿﯿە ،ﺑــەم ﺑەﭘێــﯽ ﺋﺎﻣﺎری ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن 60 ،ﺑﯚ 90ﻣﻠﯿﯚن ﭼــەك ﻟە ﺧﯚرھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﺪا ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە ﻛە ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﺑێﺖ ،ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ﺋــەو ﭼەﻛﺎﻧە ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﻧﺎو ﻋێﺮاﻗەوە.
ﯾەك ﭼەﻛﯽ ﺗﺎﭘڕ ﺑڕێﻚ ﺗﯽ ﺋێﻦ ﺗﯽ 12ﻣەﺧﺰەﻧﯽ ﻓﯿﺸەﻛﯽ ﻛﻼﺷﯿﻨﻜﯚف ﺑەﺗﺎڵ ﯾەك ﻣەﺧﺰەﻧﯽ ﻛﻼﺷﯿﻨﻜﯚف ﭼﻠﯽ ﺑەﺗﺎڵ ﯾەك ﻣەﺧﺰەﻧﯽ ﻛﻼﺷﯿﻨﻜﯚف ﺣەﻓﺘﺎ و ﭘێﻨﺠﯽﺑەﺗﺎڵ 150ﻓﯿﺸەﻛﯽ ﻛﻼﺷﯿﻨﻜﯚف دوو ﻣەﺧﺰەﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﺋێﻢ ﻓﯚر ﺑەﺗﺎڵ 95ﻓﯿﺸەك ﺋێﻢ ﻓﯚڕ 7ﻣەﺧﺰﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﺋێﻢ ﺷﺎﻧﺰە ﭘڕ 7ﻣەﺧﺰەﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﻧﺎﺗﯚ ﺑەﺗﺎڵ 140ﻓﯿﺸەﻛﯽ ﭼەﻛﯽ ﻧﺎﺗﯚ ﯾەك ﮔﻮﻟﻠە ﺋﺎڕ ﺑﯽ ﺟﯽ 13ﻓﯿﺸەﻛﯽ ﺗﺎﭘڕ دوو ﺟﯿﮫﺎزی ﺑێ ﺳﯿﻢ ﻟە ﺟﯚری chuan qi ﯾەك دوورﺑﯿﻨﯽ دﯾﻠﯚﻛﺲ 204ﻓﯿﺸەﻛﯽ ﭼەﻛﯽ ﻗەﻧﺎس 1180ﻓﯿﺸەﻛﯽ ﭼەﻛﯽ ﺑﯽ ﻛەی ﺳﯽ ﯾەك ﺳﻨﺪووق ﻣەﺧﺰن ﺑەدرﻋەوە 6ﺟﻮﻋﺒەی ﻣەﺧﺰن ﺑێ درع دوو ﻛﯿﻔﯽ ﺷﺎﻧەی دەﻣﺎﻧﭽە 5ﻛﯿﻔﯽ دەﻣﺎﻧﭽە ﭼەﻧﺪ دەﺳﺘە ﭘﯚﺷﺎﻛﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﭼەﻧﺪ ﻗﺎﻣەی ﮔەورە و ﺑﭽﻮوك -ﭼەﻧﺪ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠێﻚ
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
دەﺳﺖ ﺑەﺳەر ﺟﺒەﺧﺎﻧەی ﮔﺮووﭘێﻜﯽ رﻓێﻨەری ﻫﺎوواڵﺗﯿﯿﺎﻧﺪا ﮔﯿﺮاوە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
9
ﺑﻮوﻧﯽ ﭼەك ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ،زﯾﺎد ﻟە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﯽ ﺑﯚ ﺳەر ژﯾﺎن و ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﺋەو وﺗە ھەﯾە و ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧێ دەﺳﺘﺒەﺟێ ھەﻧﮕﺎوی ﻛﺮدار و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚڵ ﺑﯚ ﺑﻨەﺑڕﻛﺮدﻧﯽ ﭼەك ﺑﮕﯿﺮێﺘە ﺑەر .ﺋەو ﭘێﯽ واﯾە ﭼەك ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ زۆرﺑﻮوﻧﯽ ﺗﺎوان و ﺧﯚﺳەﭘﺎﻧﺪن ﺑەﺳەر ﯾﺎﺳﺎدا و ﻣﺎدام ﭼەك ھەﯾە ،ﻣەرج ﻧﯿﯿە ﺗﺎواﻧەﻛە ھەر ﺑە ﭼەك ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺧەڵﻜﯽ ﺗﺮﺳﯿﺎن دەﺷﻜێﺖ و ﺗﺎواﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ زﯾﺎد دەﻛﺎت. ﻋەﻟﯽ ﻛەرﯾﻢ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﺑﻮوﻧﯽ ﭼەك ﺷــﻜﯚی ﯾﺎﺳﺎ دەﺷــﻜێﻨێﺖ و ھەﯾﺒەﺗﯽ ﻧﺎھێڵێﺖ ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﯽ ڕەش ﺑەﭼەﻛەوە دروﺳﺖ دەﺑێﺖ و ﻟە دەرەﻧﺠﺎﻣﺪا دروﺳﺖ ﺑﻮو وێﻨەی ژﯾﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەدا دەﺳڕدرێﺘەوە .ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێﺖ” ،ﻟەو ﺑﺎرودۆﺧەﺷﺪا ﺧەڵﻜﯽ وا ھەﺳﺖ دەﻛەن ﻧە داﻣﻮدەزﮔە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿەﻛﺎن ھەﯾﺒەﺗﯿﺎن ھەﯾە و ﻧە داﻣﻮدەزﮔە ﻣەدەﻧﯿﯿەﻛﺎن ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎن ﭘێ دەﻛﺮێﺖ، ﻧە ﻣﺘﻤﺎﻧەﺷﯿﺎن ﺑە ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ دەﺑێﺖ ﺗﺎ ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ ،واﺗﺎ رواﻧﯿﻨێﻜﯽ ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻧﺎﻣەدەﻧﯽ و ﺳەرﺑﺎزﯾﯽ ﻻ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ ﻛە ﭘێﯽ واﯾە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﭼەﻛەﻛەی ﺧﯚی ،ﺧﯚی ﭘێ دەﭘﺎرێﺰرێﺖ“.
43ﺳﺎڵە ﮔﺎزواﯾﻞ دەﺧﻮاﺗەوە
رەﻧﮕﺎڵە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺳﻮﻋﺎد ﺣەﺳەن
ﭘﯿﺎوێﻜﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﭼﯿﻦ ﭼەﻧﺪ دەﯾەﯾەﻛە ﮔﺎزواﯾﻞ دەﺧﻮاﺗەوە و ﺑەو ﻛﺎرەی دەﯾەوێ ﺑﯿﺴــەﻟﻤێﻨێ ﻛە ﺧﻮاردﻧﯽ ﺋەو ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﻟەﺷﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑەﺳﻮودە .ﺋەو ﭘﯿﺎوە 73ﺳﺎڵﯽ ﺗەﻣەﻧە و ﻧﺰﯾﻜەی 43ﺳﺎڵە ،ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 3ﺑﯚ 4ﻟﯿﺘﺮ ﮔﺎزواﯾﻞ وەك دەرﻣﺎﻧێﻜﯽ ﺷﻔﺎﺑەﺧﺶ ﺑەﻛﺎر دێﻨێﺖ .ﺋەو ﭘﯿﺎوە ﻧﺎوی ”ﭼێﻦ ﺟﺒﯿﺠﻮن“ە و ﺑە ﺗەﻧﯿﺎﯾﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ دوورەدەﺳﺘﯽ ﭼﯿﻨﺪا دەژی ﺑﯚﯾە ﮔﺎزواﯾﻞ دەﺧﻮاﺗەوە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﺋﺎزاری ﺟەﺳــﺘەﯾﯽ ﺑەدوور ﺑێﺖ .ﺳــﺎڵﯽ 1969ﺳﯿﻨﮕﯽ ﺋەو ﭘﯿﺎوە ﺗﻮوﺷــﯽ ﺋﺎزار ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﯚر دەرﻣﺎﻧﯽ ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺎ ،ﺑەم وەك ﺧﯚی دەڵێ ﺑێ ﺳﻮود ﺑﻮو .ﺋەو دواﺗﺮ ﭘەرداﺧێﻜﯽ ﮔﺎزواﯾﻞ ﺧﻮاردەوە و ﺑﯚی دەرﻛەوت ﻛە ﺋﺎزاری ﺳﯿﻨﮕﯽ ﺑە ڕێﮋەﯾەﻛﯽ زۆر ،ﻛەم ﺑﻮوەﺗەوە .ﭘﺰﯾﺸﻜەﻛﺎن دوای ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ”ﭼێﻦ ﺟﺒﯿﺠﻮن“، دووﭘﺎﺗﯿﺎن ﻛﺮدەوە ﻛە ﻟەﺷﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو ﺑە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﮔﺎزواﯾﻞ راھﺎﺗﻮوە و ﺋەﮔەر ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﻧەﺑﻮاﯾە ،ﺋەوا ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻣﺮدﺑﻮو.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﺑﺎﺷﱰﯾﻦ ﺳﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ﻟە رواﻧﮕەی ﭼﺎرﻟﯽ ﭼﺎﭘڵﻨەوە
ﻋﺎﺷﻘﺒﻮون ﺑە رادەﯾەك ﭘێﺒﻜەﻧﯽ ﻛە ﺳﻜﺖ ﺑێﺸێﺖ ﭘﺎش ﮔەڕاﻧەوەت ﻟە ﺳەﻓەر، ﺑە ھەزاران ﻧﺎﻣەت ﺑﯚ ھﺎﺗﺒێﺖ ﺑﯚ ﺳەﻓەرﻛﺮدن ﺑﭽﯿﺘە ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺟﻮان
ﺑەﺧەﺑەر ﺑێﯽ و ﺑﯚت دەرﺑﻜەوێ ﭼەﻧﺪ ﺳەﻋﺎﺗێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ دەﺗﻮاﻧﯽ ﺑﺨەوﯾﺖ ﮔﻮێ ﻟە ﻣﯚﺳﯿﻘﺎﯾەك ﺑﮕﺮی ﻛە ﺑەھﯚﯾەوە ﻛەﺳێﻜﺖ ﺑﯿﺮ دێﺘەوە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﯾﺎﻧەﯾەك ﺑﯿﺖ ﻟە ﺳەر ﭼﯿﺎﯾەك ،ﻟە رۆژﺋﺎوا ﺑڕواﻧﯿﺖ ھﺎوڕێﯽ ﻧﻮێ ﺑﮕﺮﯾﺖ
ﻟە رادﯾﯚ ﮔﻮێﺒﯿﺴﺘﯽ ﺋەو ﻣﯚﺳﯿﻘﺎﯾە ﺑێ ﻛە ﺣەزت ﻟێﯿە ﺑﭽﯿﺘە ﻧﺎو ﭘێﺨەف و ﮔﻮێ ﻟە دەﻧﮕﯽ ﺑﺎرﯾﻨﯽ ﺑﺎران ﺑﮕﺮﯾﺖ
ﻛﺎﺗێﻚ ”ﺋەو“ دەﺑﯿﻨﯽ ،ﺗﻮوﺷﯽ دڵەﺧﻮرﭘە ﺑﯿﺖ ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﺧﯚش ﻟەﮔەڵ ھﺎوڕێﯿﺎﻧﺖ ﺑەﺳەر ﺑﺒەﯾﺖ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﺧﯚﺷﺖ دەوێﻦ ،ﺧﯚﺷﺤﺎڵ ﺑﻜەﯾﺖ ﻛﺎﺗﯽ رۆژﺋﺎواﺑﻮون ﻟە ﻛەﻧﺎر دەرﯾﺎ ﭘﯿﺎﺳە ﺑﻜەﯾﺖ
ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺣەﻣﺎم دێﯿﺘە دەر، ﺧﺎوﻟﯿﯿەﻛەت ﮔەرم ﺑێﺖ
ﻛەﺳێﻜﺖ ھەﺑێ ﻛە ﺑﺰاﻧێ ﺧﯚﺷﯽ دەوێﯿﺖ
ﺑە ﺳەرﻛەوﺗﻮوﯾﯽ وەﻣﯽ دواﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوەت ﺑﺪەﯾﺘەوە
ﺑە ﺑﯿﺮﯾﺖ ﺑێﺘەوە ﻛــە ھﺎوڕێﯿەﻛﺎﻧﺖ چ ﻛﺎرێﻜﯽ ﮔەﻣﮋاﻧەﯾﺎن ﻛﺮدووە و ﭘێﺒﻜەﻧﯽ و ﭘێﺒﻜەﻧﯽ و ..دﯾﺴﺎﻧﯿﺶ ﭘێﺒﻜەﻧﯿﺖ
ﺗەﻟەﻓﯚﻧﻜﺮدن ﺑﯚ ﺋەو ﻛەﺳە ﺑﻜــەی ﻛە ﺧﯚﺷــﺖ دەوێ و ﻛەﻣﺘﺮ دەﯾﺒﯿﻨﯿﺖ ﻟە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺋەو ﭘﺎﻧﺘﯚڵەی ﺳﺎڵێﻚ زﯾﺎﺗﺮە ﺑەﻛﺎرت ﻧەھێﻨﺎوە ،ﭘﺎرە ﺑﺪۆزﯾﺘەوە
ﺋەواﻧە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﻦ ،ﺑە ﺑﺎﯾەﺧﯿﺎن ﺑﺰاﻧﯿﻦ .ژﯾﺎن ﻛێﺸەﯾەك ﻧﯿﯿە ﻛە ﺑﻤﺎﻧەوێ ﭼﺎرەی ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑەڵﻜﻮ دﯾﺎرﯾﯿەﻛە ﻛە دەﺑێ ﭼێﮋی ﻟێ وەرﺑﮕﺮﯾﻦ .ﻛﺎﺗێﻚ ژﯾﺎن ﺳــەدان ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ ﮔﺮﯾﺎن ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺗﯚ دەدات ،ﺗﯚش ﺑە ھەزاران ھﯚی ﺑﯚ ﭘێﻜەﻧﯿﻦ ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺋەو ﺑﺪە) .ﭼﺎرﻟﯽ ﭼﺎﭘڵﻦ(
ﻟە ﻧﯿﻮەﺷەدا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳەﻋﺎت ﺑە ﺗەﻟەﻓﯚن ﻗﺴە ﺑﻜەﯾﺖ ﺑە رێﻜەوت ﺑﺒﯿﺴﺘﯽ ﻛەﺳێﻚ ﺑﺎس ﻟە ﺑﺎﺷﯿﯿەﻛﺎﻧﺖ دەﻛﺎت
ﺷﺎرۆن ﺳﺘﯚن دزﯾﯽ ﻟە ”ﻛﺎن“ ﻛﺮدووە
دۆﺧﯽ ﺷــێﺪار ﺑﻮوە و ھەﻣﻮو ﻣﺎدەﯾەﻛﯽ ﺑە رەگ و رﯾﺸەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە .ﺋەو رۆژاﻧەﯾﺶ ﻛە ﻛەﺷﻮھەوا ﻟەﺑﺎر ﻧەﺑﻮوە ،ﭘﯿﺎزەﻛە ﺑﯚ ﮔﻮڵﺨﺎﻧە ﮔﻮاﺳﺘﺮاوەﺗەوە“.
”وﯾﻢ ھﺎﯾﻒ“ ﻛە داﻧﯿﺸــﺘﻮوی ھﯚڵەﻧﺪاﯾە ،ﺑە ﭘﯿﺎوی ﺑەﻓﺮﯾﻦ ﻧﺎﺳــﺮاوە .ﺋەو دەﺗﻮاﻧێ ﻟە ژێﺮ ﺳەھﯚڵﺪا ﻣەﻟە ﺑﻜﺎت ﯾﺎن ﻟە ﻧێﻮ ﺋەﻧﺒﺎرێﻜﯽ ﭘڕ ﻟە ﺳــەھﯚڵﺪا ﺑێﺖ .ﺋەو ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺳەرﻣﺎدا ﺑەﺳــەر ﻛێﻮە ﺑەرزەﻛﺎن دەﻛەوێ و ﻟە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ژﻣﺎرەی ﭘێﻮاﻧەﯾﯽ ﺑەردەواﻣە .ﭘﺰﯾﺸﻜﺎن و ﭘﺴﭙﯚڕان ﺳەرﯾﺎن ﻟە ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻟەﺷﯽ ”وﯾﻢ ھﺎﯾﻒ“ ﺳڕ ﻣﺎوە و ھﯿﭻ ﻛﺎﻣﯿﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑە وردی رووﻧﯽ ﺑﻜەﻧەوە ﻛە ﺑﯚ ﻟەﺷــﯽ ﺋەو ﭘﯿﺎوە ھﯚڵەﻧﺪﯾﯿە ﺑەو ﺷــێﻮەﯾەﯾە” .وﯾﻢ ھﺎﯾﻒ“ ﺑە ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻛە دۆﺧﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺎن ھەﯾە ،ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺳــەﯾﺮی ھەﯾە و ﭼێﮋ ﺑە دۆﺧﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧﯚی وەردەﮔﺮێﺖ .ﺋەو دەﺗﻮاﻧێ ﻟە ﭘﻠەﯾەﻛﺪا ﺑﮋی ﻛە ﺑﯚ ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻣﺮدﻧﯽ ﺑەدواوەﯾە و ﺑە ھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەﻛﯿﺶ ﺣەز ﻧﺎﻛﺎت ﻟە ﻧێﻮ ﺗﺎﻗﯿﮕەﻛﺎﻧﺪا ژﯾﺎﻧﯽ ﺑەﻓﯿڕۆ ﺑﺪات.
ﺑەﺑێ ھﯚ ﭘێﺒﻜەﻧﯿﺖ
ﻛﭽێﻜــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەھــﯚی ﺗﻮوﺷــﺒﻮون ﺑــە ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ دەﮔﻤەﻧەوە ،ﻣﺎوەی 64رۆژ ﺑە ﺗەواوی ﺧەوت. ”ﻧﯿﻜــﯚل دﻟﯿــﻦ“ ﺗەﻣــەن 17 ﺳــﺎڵ داﻧﯿﺸــﺘﻮوﻧﯽ وﯾﻼﯾەﺗــﯽ ﭘێﻨﺴــﯿﻠﭭﺎﻧﯿﺎﯾە دەڵــێ ﺑەھــﯚی ﺋــەو ﺧــەوە درێﮋەﯾەوە ،ﺑەﺷــﺪاری ﻟە ﺟەژﻧﯽ ﺳــەری ﺳﺎڵ و ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ھﺎوڕێﯿەﻛﯽ و ﺳــەﻓەری ﺧێﺰاﻧەﻛەی ﺑﯚ ﺷــﺎری ”دﯾﺰﻧﯽ“ ﻟە ﻛﯿﺲ ﭼﻮوە. ”وﯾﻜﯽ“ داﯾﻜﯽ ”ﻧﯿﻜﯚل“ دەڵێ ﻛە ﻛﭽەﻛە رۆژاﻧە 18ﺑﯚ 19ﺳەﻋﺎت دەﺧەوێ و ﻛﺎﺗێــﻚ ﺑﯚ ﺧﻮاردن ﺑەﺧەﺑەری دێﻨﻦ ،ھﯿﭻ ﺷﺘێﻜﯽ ﻟە ﺑﯿﺮ ﻧﺎﻣێﻨێﺖ .ﭘﺰﯾﺸﻜەﻛﺎن دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧــەوە ﻛە ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯽ دەﮔﻤەﻧﯽ ﻧﺎﺳﺮاو ﺑە ”ﻛﻠﯿﻦ – ﻟﻮﯾﻦ“ ﺑﻮوە.
ﭘﯿﺎوێﻜﯽ ﺗەﻣەن 62ﺳﺎﻧﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧــﯽ ﺗﻮاﻧــﯽ ﺑە ھﯚی ﭘﯿﺎزێﻜﯽ 8ﻛﯿﻠﯚﮔﺮاﻣﯿﯿەوە، ژﻣﺎرەی ﭘێﻮاﻧەﯾﯽ ﻟە ﻛﺘێﺒﯽ ﮔﯿﻨﺴﺪا ﺑەﻧﺎوی ﺧﯚی ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﺋەو ژﻣﺎرەﯾە ﺑەﻧﺎوی ﻛەﺳێﻜﯽ ﺗﺮەوە ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە. ژﻣﺎرە ﻧﻮێﯿەﻛــە ﺑەﻧﺎوی ”ﺗﯚﻧــﯽ ﮔﻠــﻮر“ ﺗﯚﻣــﺎر ﻛﺮاوە .ﺋەو وەرزێڕە دەڵێ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زۆر ﺳەرﻗﺎڵﯽ ﮔەورەﻛﺮدﻧﯽ ﭘﯿﺎزەﻛەی ﺑــﻮوە و 8.5ﻛﯿﻠﯚﮔﺮام ﻛێﺸــێﺘﯽ و دەﺗﻮاﻧــێ ﺷﺎرێﻚ ﻟە ﮔﺮﯾﺎن ﺑﻜﺎت. ﺋەو وەرزێڕە ﺗەﻣەن 49ﺳــﺎڵە ﺳــەﺑﺎرەت ﺑــە ﮔەورەﻛﺮدﻧﯽ ﭘﯿﺎزەﻛەی دەڵێــﺖ” ،ﭘﯿﺎزەﻛە ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەدا ﺑە ﺗــەواوی ﻟە
ھەرﮔﯿﺰ ھەﺳﺖ ﺑە ﺳەرﻣﺎ ﻧﺎﻛﺎت
ﻟە ﭘێﺶ ﺋﺎوێﻨە رووﺧﺴﺎری ﺧﯚت ﺑﮕﯚڕی و ﺗێﺮ ﭘێﺒﻜەﻧﯿﺖ
درێﮋﺗﺮﯾﻦ ﺧەو
ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﭘﯿﺎزی ﺟﯿﮫﺎن
ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳێﻜﯽ ﻧﺎودار ﺳەﺑﺎرەت ﺑە زەﻣﺎوەﻧﺪ زەﻣﺎوەﻧﺪ وەﻛﻮ ﺷــﺎرێﻜﯽ ﮔەﻣــﺎرۆدراوە ،ﺋەواﻧــەی ﻟە ﻧێﻮ ﺷــﺎرداﻧە دەﯾﺎﻧەوێ ﻟێﯽ ﺑێﻨــە دەر و ﺋەواﻧەﯾــﺶ ﻛە ﻟە دەرەوەن ،ھــەوڵ دەدەﻧە ﺑێﻨە ﻧێﻮی) .ﻓﺮاﻧﻜﻠﯿﻦ( ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش ﭼەﺷــﻨﯽ ﺷــﺎﻧﯚﯾە ،ﺧەڵﻚ دﯾﻤەﻧﯽ ﺟﻮان و رازاوەﻛەی دەﺑﯿﻨﻦ ،ﺑەم ژن و ﻣێﺮد ھەڵﺴــﻮﻛەوت ﻟەﮔەڵ دﯾﻤەﻧﯽ ﺋﺎڵﯚزی ﭘﺸــﺖ ﺷﺎﻧﯚ و ﺑەﺳــەرھﺎﺗەﻛﺎﻧﯿﺪا دەﻛەن. )ﻓﺮاﻧﺴﯿﺲ ﺑﯿﻜێﻦ( ﻣــﺮۆڤ ﺗﺎ
ﺋەوﻛﺎﺗەی زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻧەﻛﺮدووە، ﺑە ﻛەﺳــێﻜﯽ ﻧﺎﻛﺎﻣڵ ﺳــەﯾﺮی دەﻛــەن ،ﻛەواﺗــە دەردەﻛەوێ ﭘﺎش زەﻣﺎوەﻧﺪ ﺋﯿﺘﺮ ﻛﺎری ﺗەواوە. )ﺑﯚب ھﯚپ( ﺗــﺎ ﭘێﺶ ﻟــە زەﻣﺎوەﻧﺪ ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻣــەرگ دەﺗﻮاﻧــێ دوو دڵﺪار ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺎﺗــەوە ،ﺑەم ﭘﺎش ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ دەﺗﻮاﻧێ ﺑﺒێﺘە ھﯚی ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎ ﺑﺒﻨەوە) .ﺳﺎﻣێﺮﺳﺖ ﻣﻮام( زەﻣﺎوەﻧﺪﻛــﺮدن ﻟەﮔــەڵ ﭘﯿﺎوێﻚ وەك ﻛڕﯾﻨﯽ ﻛﺎﯾەك واﯾە ﻛــە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زۆر ﺑــە ﺣەزەوە ﻟە ﭘﺸــﺖ ﺟﺎﻣەﻛﺎﻧەوە ﺳەﯾﺮت ﻛﺮدووە ،ﺑەم ﻛﺎﺗێﻚ دەﮔەﯾەوە ﻣﺎڵەوە ،ﻟــە ﻛڕﯾﻨﯽ ﭘەﺷــﯿﻤﺎن دەﺑﯿﺘەوە) .ﺟﯿﻦ ﻛێﺮ( زەﻣﺎوەﻧﺪ ﺑﯚ ﺋەو ﻛە ﺳﺎ ﻧە ی
ﻛە ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺑەﯾﺎﻧﯿﯽ رۆژی دواﺗﺮ دەﺑﻨە ﻛەﺳێﻜﯽ ﺗﺮ ،ﻣەﺳەﻟەﯾەﻛﯽ ھﯿﻮاﺑڕە) .ﺳﺎﻣﻮێﻞ راﺟێﺮز( ﺳــەڵﺘەﻛﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺧێﺰاﻧﺪارەﻛﺎن زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎن ﻟەﺑﺎرەی ژﻧﺎﻧەوە ھەﯾە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔەر ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەﯾﺎن ﻧەﺑﻮواﯾە ،ﺋەواﻧﯿﺶ زەﻣﺎوەﻧﺪﯾــﺎن دەﻛــﺮد. )ﺋێﭻ .ﺋێڵ.
ﻣێﻨﻜﻦ( ﭘﯿــﺎو ﺑەھــﯚی ژﯾﺎﻧــﯽ ھﺎوﺑەﺷــﯿﯿەوە ،راﺑــﺮدووی دەﺳڕێﺘەوە ،ﺑەم دەﺑێ ژن واز ﻟە داھﺎﺗﻮوی ﺧﯚی ﺑێﻨێﺖ) .ﺳﯿﻨﻜﻠێﺮ ﻟﻮﯾﺲ( ﭘﯿــﺎو ﭘێــﺶ ﻟــە زەﻣﺎوەﻧﺪ، ﺑﯿﺮ ﻟەو ﻗﺴــﺎﻧە دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺗﯚ ﮔﻮﺗﻮوﺗــە ،ﺑەم ھــەر ﺋەو ﭘﯿﺎوە ﭘــﺎش زەﻣﺎوەﻧﺪ ،ﭘێــﺶ ﻟەوەی ﻗﺴە ﺑﻜەی ،ﺧەوی ﻟێ ﻛەوﺗﻮوە. )ھێﻠێﻦ رۆن( ھﯿــﭻ ﻛﺎﺗێــﻚ زەﻣﺎوەﻧــﺪم ﻧەﻛﺮدووە ،ﭼﻮﻧﻜە 3ﺋﺎژەڵﻢ ھەﺑﻮو ﻛە زۆر ﺑــە وردی رۆڵﯽ ﻣێﺮدﯾﺎن ﺑﯚ دەﮔێڕام .ﺳــەﮔێﻜﻢ ھەﺑﻮو ﻛە ھەﻣﻮو ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿەك ﺑﯚڵەﺑﯚڵﯽ دەﻛﺮد، ﺑەﺑەﻏﺎﯾەﻛﻢ ھەﺑﻮو ﻛە ﺑەدرێﮋاﯾﯽ
دواﻧﯿﻮەڕۆ ﻗﺴــەی ﭘڕوﭘﻮوﭼﯽ دەﻛﺮد ،ﭘﯿﺸﻠەﻛەﺷﻢ ﺑەردەوام دەﻣەوﺑەﯾﺎﻧﯿﯿــﺎن دەھﺎﺗــەوە ﻣﺎڵەوە) .ﻣﺎری ﻛﻮرﻟﯽ( زۆر ﺳــەﯾﺮە ،ﻛﺎﺗێــﻚ ژن ﻧﺎﯾــەوێ زەﻣﺎوەﻧﺪ ﺑﻜﺎت ،وەﻛﻮ ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ ﺑﯚ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﻧــﺎوی دێﻨﯿﻦ، ﺑەم ﻛﺎﺗێﻚ ﭘﯿﺎوێــﻚ ﻧﺎﯾەوێ زەﻣﺎوەﻧﺪ ﺑﻜﺎت ،وەك ﺗﺮﺳﺎن ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾەﺗﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻧﺎوی دێﻨﻦ) .وارن ﻓﺎرل( ﺋەﮔــەر دەﺗەوێ ﺑﯚ ﻣﺎوەی رۆژێﻚ ﺋﺎزار ﺑﭽێﮋی ،ﻣﯿﻮاﻧﺪاری ﺑﻜە .ﺋەﮔەر دەﺗەوێ ﺑﯚ ﻣﺎوەی ﺳﺎڵێﻚ ﺋﺎزار ﺑﭽێﮋی ،ﺑﺎڵﻨﺪەﯾەك ﺑەﺧێﻮ ﺑﻜە و ﺋەﮔەرﯾﺶ دەﺗەوێ ﺑە درێﮋاﯾﯽ ﺗەﻣەن ﺋﺎزار ﺑﭽێﮋی، زەﻣﺎوەﻧــﺪ ﺑﻜە) .ﻗﺴــەﯾەﻛﯽ ﻧەﺳﺘەﻗﯽ ﭼﯿﻨﯿﯿە(
ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻓڕەﻧﺴﺎ د ووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ”ﺷﺎرۆن ﺳﺘﯚن“ ﺋەﻛﺘەری ﭘێﺸﻮوی ﺳﯿﻨەﻣﺎی ھﯚڵﯿﻮود ﯾەك ﻟە ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎراﻧﯽ دزﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎو ھﯚﺗێﻠێﻜﯽ ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﻛﺎﻧە. ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی ﺑەڕێﻮە ﭼﻮوﻧﯽ ﻓێﺴ ﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵﺪا ،ھﯚﺗێﻠەﻛە ﺷﻮێﻨﯽ ﻣﺎﻧەوەی ﻣﯿﻮاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻓێﺴﺘﯿ ﭭﺎڵەﻛە ﺑﻮوە و دواﺗﺮ دەرﻛەوﺗﻮوە ﻛە ﺑە ﺑڕی ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ و 400ھەزار دۆﻻر، ﺋەڵﻤﺎس و زێڕ ﻟە ﻧێﻮ ھﯚ ﺗێﻠەﻛە دزراوە .ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ دەڵێ ﻛە ”ﺷﺎرۆن ﺳــﺘﯚن“ ﯾەك ﻟە ﮔﻮﻣﺎﻧﻠێﻜ ﺮاواﻧﯽ رووداو ەﻛەﯾە، ﺑەم ز ۆرﺑەی ﻣﯿﺪ ﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑە ﮔ ﺎڵﺘەﺟﺎ ڕﯾﯿەوە ﺑﺎس ﻟەو ﻟێﺪواﻧەی ﭘﯚﻟﯿﺲ دەﻛەن. ﻟە راﭘﯚرﺗەﻛەی ﭘﯚﻟﯿﺴﺪا ھﺎﺗﻮوە ﻛە ﻧ ﺰﯾﻜەی دەﯾەﯾەﻛە ”ﺷﺎرۆن ﺳﺘﯚن“ ﻟە ھﯿﭻ ﻓﯿﻠﻤێﻜﺪا رۆڵﯽ ﻧەﺑﻮوە و ﺋەﻣەش ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ﻟە ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﻛﺎﻧﺪا ،دەﺧﺎﺗە ژێﺮ ﭘﺮﺳﯿﺎرەوە. ﭘﯚﻟﯿﺲ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەی ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺋەﻛﺘەرەی ﭘێﺸﻮوی ھﯚڵﯿﻮوددا ﻛﺮدووە .ﺋەو ﺑە ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﮔﻮﺗﻮوە ﻛە ﺑﯚ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ”ﻣﺎﯾﻜڵ داﮔﻼس“ی ھﺎوڕێﯽ ،ﻟە ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵەﻛەدا ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮوە.
ﻫﻮﻧەر
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :وﺷﯿﺎر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﺳﻮەد
ﺷﻮﻫﺮە ﺳەوﻟەﺗﯽ:
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮێﻨە ﺑﯚ ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗﯽ ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋە ﻓﺎرﺳەﻛﺎن وﺷە /ھەوﻟێﺮ ”ﺷﻮھﺮە“ ﺑە ﺟﻮاﻧﭙﯚﺷﺘﺮﯾﻦ ﻛﭽە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ﻓﺎرس ﻧﺎﺳﺮاوە ،ﻟەم دﯾﻤﺎﻧەﯾەﯾﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ ﻟەﺳەر دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەدوێﺖ و داوا ﻟە ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮرد دەﻛﺎت ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﺟﻠﯽ رەﺳەﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﺪەن و ﺗێﻜﮫەڵﻜێﺸﯽ دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﻣﯚدێﺮﻧﯽ ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە زﯾﻨﺪووﯾﯽ ﺑﻤێﻨێﺘەوە.
ﺷﻮھﺮە ﺳــەوﻟەﺗﯽ ﺳﺎڵﯽ 2010 ﺳــەرداﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﺮد و ﻟە ھەوﻟێﺮ ﻛﯚﻧﺴــێﺮﺗێﻜﯽ ﺋەﻧﺠــﺎم دا ،دوای ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ ٤ ﺳﺎڵ ﺑەﺳەر ﺋەم ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗەدا ﻟەﺳــەر ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەڵێﺖ: ”ﻣﻦ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻢ ﺑــە وﺗێﻜــﯽ ھێﻤــﻦ و ﺳە ﻗﺎ ﻣﮕﯿﺮ ﺑﯿﻨﯽ ﻛە ﻟــە
ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﺧێﺮاداﯾــە و ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧەڵﻜێﻜﯽ ﻣﯿﻮاﻧﺪۆﺳﺖ ﺧﺎوەن ﻓەرھەﻧﮕێﻜﯽ ﺑەرز و ﺟﻮان ﺑﻮون ،دەﺗﻮاﻧﯽ ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺋەوە ﻟە ﻧﯿﮕﺎ ﻛﺎ ﻧﯿﺎ ﻧﺪ ا
ﺑﺨﻮێﻨﯿﺘەوە“. ﺋــەو ﺧﺎﺗﻮوﻧــە ﻟــە ﺑــﺎرەی ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗەﻛەی ﻟە ھەوﻟێﺮ دەڵێﺖ: ”ﻣﻦ ﻟەڕێﻮە ﭘێﺸﻨﯿﺎزەﻛەم ﻗﺒﻮوڵ ﻛﺮد ﻟەﺑەرﺋەوەی ھەﻣﯿﺸە ﯾەﻛەم ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋی ﻓــﺎرس ﺑﻮوﻣە ﻟە وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێﯽ ﺋێﺮان و وﺗﺎﻧﯽ دوورﺗﺮ ﻛﯚﻧﺴــێﺮﺗﻢ ﻛــﺮدووە، ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﯾەﻛەم ﻛــەس ﺑﻮوم ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و دوﺑــەی و ﻗﺒﺮس و .ﻛﻮﻧﺴــێﺮﺗﻢ ﺋەﻧﺠــﺎم دا ،ﺑﯚﯾە ﺑڕﯾــﺎرم دا ﺑێــﻢ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﻮﻧﻜە ھەﺳــﺘﻢ دەﻛــﺮد وﺗﯽ ﺧﯚﻣــە و ﺧەڵﻜەﻛەی زۆر ﺑﻮێﺮ و ﺧﻮێﻨﮕەرﻣﻦ و ھەﺳﺘﯽ ھﺎوﻛﺎری و ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺧەڵــﻚ و دەوڵەت ﺑەراﻣﺒەر ﯾەﻛﺘﺮ ﺳەرﻧﺠﯽ ﻣﻨﯽ ﺑﯚ ﻻی ﺧﯚی راﻛێﺸﺎ ،ھەﺳﺘﻢ ﻛﺮد ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆر ﺧەم ﻟە ﭘێﺸﻜەوﺗﻦ و وﺗەﻛــەی ﺧﯚ ﯾــﺎ ن دەﺧﯚن“. ﺳەوﻟەﺗﯽ ﭘێﯽ واﯾە
ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺗﺎراوﮔەﻧﺸــﯿﻨﯽ ﻓﺎرس دەﺑێ ﻟە وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێﯽ ﺋێﺮان ﻛﯚﻧﺴێﺮت ﺑﻜەن و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮێﻦ دەزاﻧێﺖ ﺑﯚ ﺋــەو ﻛﺎرە و دەڵێﺖ: ”ﺑەھﯚی ھﺎوﺳﻨﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋێﺮان ،ھﺎﺗﻨــﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﺳــﺎﻧﺘﺮە و ﺧێﺮاﺗﺮ دەﺗﻮاﻧﻦ ﭬﯿــﺰا وەرﺑﮕــﺮن ،ﺟﯿﺎ ﻟەﻣەش ﯾەﻛەم ﺟﺎر ﻛە ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗﻢ ﻟــە دوﺑــەی ﺋەﻧﺠــﺎم دا ،وەك ﺋێﺴﺘەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮو ،ﺑەم وردەوردە ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﺑەﺧﯚوە ﺑﯿﻨﯽ و ﺳەرﻣﺎﯾەدارەﻛﺎن رووﯾﺎن ﺗێ ﻛﺮد و ﺳەرﻣﺎﯾەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەوێ ﺧﺴﺘە ﮔەڕ ﺗﺎ ﺑﻮو ﺑە ﺋەو دوﺑەﯾەی ﺋێﺴــﺘە ،ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەوە زۆر ﺑە ﺑﺎﺷﯽ دەﺑﯿﻨﻢ و ﺑڕوام واﯾە ﻟە داھﺎﺗﻮوﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا زۆر ﻟــە دوﺑەی ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوﺗﺮ دەﺑێﺖ“. ﺷﻮھﺮە ﺳەرﺳﺎﻣﺒﻮوﻧﯽ ﺑە ﻣﻮزﯾﻚ و ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﻛﻮردی ﻧﺎﺷﺎرێﺘەوە و دەڵێﺖ” :ﻣﻦ ﻟە ﻣﻨﺪاڵﯿﯿەوە ﮔﻮێﻢ ﻟــە ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛــﻮردی ﮔﺮﺗﻮوە و زۆرم ﺧﯚﺷﻮﯾﺴﺘﻮوە ،ﻟە ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﻛەﻣﺘﺮ ﺧەم و ﻧﺎڕەﺣەﺗﯽ ﺑەدی دەﻛﺮێﺖ و زۆر ﻟە ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﺋێﺮاﻧــﯽ ﻧﺰﯾﻜە ،ﻟــە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋە ﻛﻼﺳــﯿﻜەﻛﺎﻧﺪا دەﻧﮕﯽ ﻧﺎﺳــﺮ رەزازی و ﺧﻮاﻟێﺨﯚﺷﺒﻮو ﻣەرزﯾە و ﺣەﺳەن زﯾﺮەﻛﻢ زۆر ﭘێ ﺧﯚﺷە و ﮔﻮێﯿﺎن ﻟێ دەﮔﺮم و ﻟە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋە
ﮔەﻧﺠەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺣەزم ﻟە دەﻧﮕﯽ زەﻛەرﯾﺎﯾە .ھــﺎوﻛﺎت ﺑﯿﺮم ﻟەوە ﻛﺮدووەﺗەوە ﺳﯽ دﯾﯿەﻛﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﻛﻮردی ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜەم و ﺣەز دەﻛەم ﺋﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺋﺎوازداﻧەرێﻜﯽ ﻛﻮردی ﺑﯚ داﺑﻨﺮێﺖ“. ﺳــەوﻟەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑــە دەوڵەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎو دەﺑﺎت و ﭘێــﯽ واﯾە ﺋﺎزادﯾﯽ ژﻧﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ زۆر ﺑەرزداﯾە و دەڵێــﺖ” :ﺑە ﺑەراورد ﻟەﮔەڵ ﺋێﺮان ،ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﻢ زۆر ﺟﯿــﺎواز ﺑﯿﻨــﯽ ،ﻟەﺑەرﺋــەوەی دەوڵەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎزادﯾﯽ داوە ﺑــە ژﻧﺎن و ھﯿﭻ ﺷــﺘێﻜﯽ
ﺟێﮕەی ﺳﺘﺎﯾﺸە و ﺧﯚﺷﺒەﺧﺘﺎﻧە ﺑﯿــﺮەوەری ﺗﺎڵــﻢ ﻧﯿﯿــە ﻟــە ﻛﻮردﺳﺘﺎن“. ﺷــﯚھﺮە ﺑﺎس ﻟە ژﯾﺎﻧــﯽ ﺧﯚی دەﻛﺎت و دەڵێﺖ ”ﻣﻦ ﺋێﺴﺘە ﺑەﺑێ ھﺎوﺳەر و ﻟەﮔەڵ ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﭽەﻛەم دەژﯾﻢ ﻛە ﻧﺎوی ”ﺗــەن ﻧﺎز“ە .ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻧﯿﺎزی ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮﯾﻢ ﻧﯿﯿە ،ﺑەم ﺋەﮔــەر ﻟە داھﺎﺗﻮودا ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮﯾﻢ ﻛﺮد ،ﺑەﻻی ﻣﻨەوە ھﯿــﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯽ ﻧﯿﯿە ﻛە ﺋەو ﻛەﺳە ﺑە چ زﻣﺎﻧێﻚ ﻗﺴە دەﻛﺎت ﯾﺎن ﻟە چ ﻧەﺗەوەﯾەﻛە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەوە ﮔﺮﻧﮕە ﻛە ﻛەﺳێﻜﯽ ﺑﺎش ﺑێﺖ“. ﺷﻮھﺮە ﻟە ﺋێﺮان ﺑە ﺟﻮاﻧﭙﯚﺷﺘﺮﯾﻦ
ﻟە ﻣﻨﺪاڵﯿﯿەوە ﮔﻮێﻢ ﻟە ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردی ﮔﺮﺗﻮوە و زۆرم ﺧﯚﺷﻮﯾﺴــﺘﻮوە ،ﻟە ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردﯾــﺪا ﻛەﻣﱰ ﺧەم و ﻧﺎڕەﺣەﺗﯽ ﺑەدی دەﻛﺮێﺖ و زۆر ﻟە ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜە ﻟەﺳــەر ﻓەڕز ﻧەﻛﺮدوون ،ﺋەﮔەر ژﻧﺎﻧێﻜﯿﺶ ھەﺑﻦ ﻛــە ﺋﺎزادﯾﯿﺎن ﺑەرﺗەﺳﻚ ﻛﺮاﺑێﺘەوە ،ﺋەوا ﻟەﺳەر وﯾﺴــﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧــە .ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﺳــەرداﻧەﻛەم ﺑــﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼەﻧــﺪ ﺑﯿﺮەوەرﯾﯿەﻛﯽ ﺧﯚﺷــﻢ ھەﺑﻮو ”ﺧﯚﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺑﯿﺮەوەرﯾﻢ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﯿﻮاﻧﺪۆﺳــﺘﯽ ﺧەڵﻜەﻛــەی ﺑﻮو ﻛە ﺑەڕاﺳــﺘﯽ
ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋ ﻧﺎﺳــﺮاوە و ﻟــە ﺳــەرداﻧەﻛەﯾﺪا ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﺟﻠﯽ ﻛﻮردی ﺳەرﻧﺠﯽ راﻛێﺸــﺎوە و ﭘێﺸــﻨﯿﺎز ﺑە ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت ﺟﻠﯽ رەﺳەﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﭙﺎرێــﺰن و دەڵێﺖ” :ﻣﻦ ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﺋەوە دەﻛــەم ژﻧﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﺟﻠﻮﺑەرﮔــﯽ رەﺳــەﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﭙﺎرێﺰن و ﭘێﻢ ﺑﺎﺷــە ﻛە
ﻣﯚدێﻠــﯽ ﺟﻠــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﮔەڵ دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﺟﻠە ﻣﯚدێﺮﻧەﻛﺎن ﺗێﻜﮫەڵﻜێﺶ ﺑﻜەن و ﻣﯚدﯾﻠێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟــێ دروﺳــﺖ ﺑﻜەن. ﺗەﻧﺎﻧەت دەﻣەوێ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﻣﺎرﻛەی ﺟﻠﯽ ژﻧﺎﻧە و ﭘﯿﺎواﻧە داﺑﻨێﻢ و ﺋێﺴﺘە ﺑﯿﺮ ﻟەو ﭘڕۆژەﯾە دەﻛەﻣەوە“. ﺷــﻮھﺮە ھﯿﻮا دەﺧﻮازێ رۆژێﻚ ﺑﺘﻮاﻧێ ﺑــە ﺋــﺎزادی ﺑﮕەڕێﺘەوە وﺗەﻛەی و ﻛﯚﻧﺴــێﺮت ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪات و دەڵێﺖ” :ﻟە ﺳەرداﻧەﻛەم ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋەوەی ﺳەرﻧﺠﯽ ﻣﻨﯽ ﻟە ھەﻣﻮوان زﯾﺎﺗﺮ راﻛێﺸــﺎ، ﺋەوەﺑﻮو ھەﺳــﺘﻢ ﻛﺮد ﻟە ﺋێﺮاﻧﻢ، ﺑەڕاﺳﺘﯽ ھﯿﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯿﺸﯽ ﻧەﺑــﻮو و زۆر ﺑێﺘﺎﻗەﺗــﻢ ﻟەوەی ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻢ ﺑﯚ ﺋێــﺮان ﺑﮕەڕێﻤەوە و ﺑە ﺋــﺎزادی ﻛﯚﻧﺴــێﺮﺗێﻚ ﺑﻜەم، ھﯿــﻮادارم ﺑــەم زوواﻧــە ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺑﮕەڕێﻤەوە وﺗەﻛەم“. ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا دەڵێــﺖ” :ﺋﺎرەزووم ﺋەوەﯾە دﯾﺴــﺎن ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﮕەڕێﻤــەوە و ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﭼﺎوم ﺑە ﺧەڵﻜــﯽ ﺑﻮێــﺮ و ﻣﯿﮫﺮەﺑﺎﻧﯽ ﺋەو وﺗە ﺑﻜەوێﺘــەوە ،ھەروەھﺎ ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﺮان ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑێﻦ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺳﻮﭘﺎﺳﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛەم ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ ﻟە ﺧەڵﻜەﻛەی دەﻛﺎت و ﺧەم ﻟە ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ وﺗەﻛەی دەﺧﻮات“.
ﺋەو ﻫﻮﻧەرﻣەﻧﺪەی دڵﯽ ﻟەﻻی ﺑەﺷﯽ راﺳﺘﯽ ﺟەﺳﺘەﯾەﺗﯽ و ﺑە ﭼەﭘەواﻧە ﻛەﻣﺎﻧﭽە دەژەﻧێﺖ
ﻋەﺑﺎس ﮔﺮﻣﻜﯽ:
ﺷەوان ﺗﺎ ﺑەرەﺑەﯾﺎن ﻣﻮزﯾﻚ ﺑﮋەﻧﻢ ھەﺳﺖ ﺑەﻣﺎﻧﺪووێﺘﯽ ﻧﺎﻛەم وﺷە /دووزﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو .ﻋﻮﻣەر ﺋﺎوارە ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﻛەﻣﺎﻧﭽــەژەن ﻋەﺑــﺎس ﺣەﻣﯿــﺪ ﮔەرﻣﻜﯽ ﻟەم ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨەﯾﺪا ﻟەﮔەڵ ”وﺷــە“ ﺑﺎس ﻟــە ھەﻧﺪێ ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧــﯚی دەﻛﺎت ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺋەم ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪە ﻣﺮۆﭬێﻜﯽ ﺟﯿﺎوازە و دڵﯽ ﻟە ﺑەﺷﯽ راﺳﺘﯽ ﺟەﺳﺘەﯾەﺗﯽ ،ھﺎوﻛﺎت ﭼەﭘەواﻧەﯾە و ﺧﯚی دەڵێﺖ :دڵﺨﯚﺷﻢ ﺑەوەی ﻛەﻣﺎﻧﭽەﻛەم ﻟەﺳەر دڵﻢ دادەﻧێﻢ و ﺋەوﺟﺎ دەﯾﮋەﻧﻢ .ﻟێﺮەدا رووﺑەڕووی ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﯽ دەﻛەﯾﻨەوە. ﺋێﻤە دەزاﻧﯿــﻦ دڵﺖ ﻟەﻻی ﺑەﺷﯽ راﺳــﺘﯽ ﺟەﺳﺘەﺗە ،ﺑەم ﭼﯚن ﺑﻮو ﺑﺎﻧﮕێﺸــﺖ ﻛــﺮای ﺑﯚ ﺑەرﻧﺎﻣەﻛەی ”ﻛﺎﻣﻞ دەﺑﺎغ“ ﻛە ﻟە ھەﺷﺘﺎﻛﺎﻧﺪا ﻟە ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯽ ﻋێﺮاق ﭘێﺸﺎن دەدرا؟ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1986وﯾﺴــﺘﻢ ﺑﺒﻤە ﺋەﻓﺴــەر ﻟــە ﺗﯿﭙــﯽ ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ،ﻟە دوای ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ،ﺋەوﺟﺎ دەرﻛەوت ﻛە دڵــﻢ ﻟــەﻻی ڕاﺳــﺘەوەﯾە و ﮔەدەﯾﺸــﻢ ﻟــەﻻی ﭼەﭘــە،
ﺋەوەﺑﻮو وەرﻧەﮔﯿــﺮام و ڕەواﻧەی ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ڕەﺷــﯿﺪی ﺳەرﺑﺎزی ﻛﺮام ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟﯿﮋﻧەم ﺑﯚ داﺑﻨﺮێﺖ ،دواﺗﺮ ﻟﯿﮋﻧەﻛە ﺑڕﯾﺎری دا وەك )ﻏﯿﺮ ﻣﺴﻠﺢ( دەرﻛﺮام .ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ﭘﺰﯾﺸــﻜێﻚ ﭘێﯽ ﮔﻮﺗﻢ ﺑە ﻛﺎﻣﻞ دەﺑﺎﻏﺖ دەﻧﺎﺳــێﻨﻢ ﻛە ﺋــەوﻛﺎت دەﺑــﺎغ ﺑەرﻧﺎﻣەﻛەی ﺑەﻧﺎوی ”ﻋﻠــﻢ ﻟﻠﺠﻤﯿــﻊ“ ﺑﻮو، ﺋەوەﺑــﻮو ﻟــە 24/12/1986دا ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺘﯽ ﺑەرﻧﺎﻣەﻛە ﻛﺮام و ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨﻢ ﻟەﮔەڵ ﺳﺎز ﻛﺮا ،ﺑﯚ
ﻣﺎوەی 15ﺧﻮﻟەك ﻗﺴەﻣﺎن ﻛﺮد و ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﻮو ﺑەوەی دڵﻢ ﻟەﻻی ﺑەﺷﯽ راﺳﺘﯽ ﺟەﺳﺘەﻣە. وەك ﻛەﺳــێﻜﯽ دەﮔﻤــەن، ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﯾەﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯿﺖ ﻟەﺳەر ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدراوە؟ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1986ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ ڕەﺷــﯿﺪ ﻟــە ﺑەﻏﺪا ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ و ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەم ﻟەﺳەر
ﻛــﺮا ،دواﺗﺮ دەرﻛــەوت ﻟێﺪاﻧﯽ دڵﻢ ﻟە ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮە و ﺗﻮوﺷﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯽ ﺋەﻧﻔﻠەوەﻧﺰا ﻧﺎﺑﻢ ،ھەروەھﺎ دەﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ دڵﯿﺸﻢ ﻟە ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﮔەورەﺗﺮە و ﺧەوﯾﺸــﻢ ﻛەﻣە ،ﺑﯚﯾە ﻟە ﺷــەو و ڕۆژێﻜﺪا ﺋەوﭘــەڕی 4ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ دەﺧەوم. ﺑەو ﺷــێﻮەﯾەی دڵﺖ ﻟەﻻی
راﺳﺘە ،ﺋﺎﯾﺎ ھەﺳــﺖ ﺑە ﺋﺎزار ﯾﺎن ھەرﺷﺘێﻜﯽ ﻧﺎﻣﯚ ﻧﺎﻛەﯾﺖ؟ ﺑﺎری ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﻢ زۆر ﺑﺎﺷــە و ڕۆژاﻧــە زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە دوو ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ ﻣﻮزﯾــﻚ دەژەﻧــﻢ ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛﺎﻧﯿﺸــﺪا دەﺗﻮاﻧــﻢ ﻟە ﺋێــﻮارەوە ﺗﺎ ﺑەرەﺑەﯾــﺎن ﻣﻮزﯾﻚ ﺑﮋەﻧــﻢ ﺑێ ﺋــەوەی دەﺳــﺖ و ﭘەﻧﺠەﻛﺎﻧﻢ ھەﺳﺖ ﺑە ﺋﺎزار ﺑﻜەن ﯾﺎن ﻣﺎﻧﺪووﺑﻢ ،زۆر ﺳــﻮﭘﺎس ﺑﯚ ﺧﻮای ﮔەورە ﻛە ھەرﭼەﻧﺪە دڵﻢ ﻟەﻻی راﺳﺘەوەﯾە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﻢ ﻧﯿﯿە. ﻟەرووی ﻣﻮزﯾﻜەوە ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋﺎﻣێﺮی ﻛەﻣﺎﻧﭽە ﻟەﻻی ﺗﯚ ﭼﯽ دەﮔەﯾەﻧێﺖ؟ ﻣﻮزﯾﻚ ﺣەز و ﺋــﺎرەزووە، دڵﭙﺎﻛﯿﯿــە ،ڕەوﺷــﺘە، ﺧﯚراﻛــە ،ﺳــەروەت و ﺳــﺎﻣﺎﻧە ،ﺧﺰﻣەﺗە ﺑــە ﮔەل و
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺷﻮھﺮە ﺳەوﻟەﺗﯽ :ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺗﺎراوﮔەﻧﺸﯿﻨﯽ ﻓﺎرس دەﺑێ ﻟە وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێﯽ ﺋێﺮان ﻛﯚﻧﺴێﺮت ﺑﻜەن و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮێﻦ دەزاﻧێﺖ ﺑﯚ ﺋەو ﻛﺎرە و دەڵێﺖ” :ﺑەھﯚی ھﺎوﺳــﻨﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋێﺮان ،ھﺎﺗﻨﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﺳــﺎﻧﺘﺮە و ﺧێﺮاﺗﺮ دەﺗﻮاﻧﻦ ﭬﯿﺰا وەرﺑﮕﺮن ،ﺟﯿﺎ ﻟەﻣەش ﯾەﻛەم ﺟﺎر ﻛە ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗﻢ ﻟە دوﺑەی ﺋەﻧﺠﺎم دا ،وەك ﺋێﺴﺘەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮو ،ﺑەم وردەوردە ﭘێﺸﻜەوﺗﻨﯽ ﺑەﺧﯚوە ﺑﯿﻨﯽ و ﺳەرﻣﺎﯾەدارەﻛﺎن رووﯾﺎن ﺗێ ﻛﺮد و ﺳەرﻣﺎﯾەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەوێ ﺧﺴﺘە ﮔەڕ ﺗﺎ ﺑﻮو ﺑە ﺋەو دوﺑەﯾەی ﺋێﺴﺘە ،ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەوە زۆر ﺑە ﺑﺎﺷﯽ دەﺑﯿﻨﻢ و ﺑڕوام واﯾە ﻟە داھﺎﺗﻮوﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا زۆر ﻟە دوﺑەی ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوﺗﺮ دەﺑێﺖ“.
11
ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن .ﺑەﺑﯚﻧەی ﺋﺎﻣێﺮەﻛەﻣەوە ھــەزاران دۆﺳــﺖ و ھﺎوڕێﻢ ﻟە ھەر ﭼﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەﯾــە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟە ھەﻣﻮو ژﯾﺎﻧﻤﺪا ﻣﻮزﯾﻜــﻢ ﺑــەﻛﺎر ﻧەھێﻨــﺎوە ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺧــﯚم ،ﺑەڵﻜــﻮ ھەﻣﯿﺸە ﺳﻮودﺑەﺧﺶ ﺑﻮوﻣە ﺑﯚ ﭼﻮاردەوری ﺧﯚم. ﺋــەی ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا دۆﺧﺖ ﻟەﮔەڵ ﻣﯿﻠﯚدﯾﺪا ﭼﯚﻧە ،ﺋﺎﯾﺎ ھەر ﺑەردەواﻣﯿﺖ؟
ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە دەﯾــﺎن ﺋــﺎواز و داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮزﯾﻜــﻢ ﺑــﯚ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎن داﻧﺎوە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑــﯚ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧــﯽ ﮔەرﻣﯿﺎن. ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ھــەر ﺑەردەواﻣﻢ، ﺋەﺳﺘەﻣە ﺑﺘﻮاﻧﯽ ﺧﯚت ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺑﯿﺖ و ﺑەﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ ﻟە ھﻮﻧەر دوور ﺑﻜەوﯾﺘــەوە .ﺑﯚﯾــە ﭼەﻧــﺪ ﭘێﻢ ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﻟە ﺧﺰﻣەﺗــﯽ ھﻮﻧەری ﻛﻮردی و ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان دەﺑﻢ.
ﻋەﺑﺎس ﺣەﻣﯿــﺪ ﮔﺮﻣﻜﯽ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1968ﻟە ﺷﺎرۆﭼﻜەی دووزﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﻟە داﯾﻚ ﺑــﻮوە و ﻟە 1979دا ﭼﻮوەﺗە ﻧێﻮ دﻧﯿﺎی ھﻮﻧەرەوە وەك ﻣﻮزﯾﻜﮋەن ،ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ دەﯾﺎن ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﻛﻮردی ﻛﺮدووە وەك داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮزﯾﻚ و ﻣﯿﻠﯚدی .ھەروەھﺎ ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ھﻮﻧەری ﺑەﺷﺪارﯾﯽ ﻛﺮدووە.
ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
12
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿەی ﺋﺎﺑﻮوری :ﺳﻠێامن ﺗﺎﺷﺎن
ﭘﺸﻜﯽ رێﮋەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟەﻣﺴﺎڵﺪا % 5.33ﺑﻮوە
ﺟﻮوﺗﯿﺎرێﻚ :ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەﻣﺎن ﻧﺎدرێﺖ
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
وەﺑەرﻫێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە ﺳﻠێامﻧﯽ و دﻫﯚك ﺳﻔﺮە ﺋەﻣﺴﺎڵ وەﺑەرﻫێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭘﺎﺷەﻛﺸە دەﻛﺎت وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑە رێﮋەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻛەم ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﺋەﻧﺠﺎم داوە ،ﺋەوﯾﺶ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ﺑﻮوە ﺑەﭘﺸــﻜﯽ ،5%ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭘﺸــﻜﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2013دا ﺳــەرووی 19%ﺑﻮوە ،ﺑەوﭘێﯿەش ﭘﺎﺷەﻛﺸەﯾەﻛﯽ 14%ی ﻟە ﭘﺸــﻜﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ رووی داوە .ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳــێﻚ ھﯚﻛﺎرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛە ﺑﯚ ﮔەﻣﺎرۆ داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ﻟەﺳەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ﭘﻠەی ﯾەﻛەم و دۆﺧﯽ ﺗەﻧﺎھﯿــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑە ﭘﻠەی دووھەم دەﮔەڕێﻨێﺘەوە. ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2014و ﻟە ﻣــﺎوەی 9 ﻣﺎﻧﮓ و ﻧﯿﻮی ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ،ﺑە ﺑڕی 4ﻣﻠﯿــﺎر و 218ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﺑەرھێﻨﺎن ﺋەﻧﺠــﺎم دراوە .ﻟــەم ﺑــڕە 224 ﻣﻠﯿﯚن و 865ھەزار دۆﻻر ﭘﺸــﻜﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑﻮوە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن 3 .ﻣﻠﯿﺎر و 991ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﺧﯚﻣﺎڵــﯽ و ﺑە ﺑــڕی ﻣﻠﯿﺎرێــﻚ و 750ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ھﺎوﺑەش ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻧﺠﺎم دراوە.
ﺳــەرﺟەم ﺋــەو ﺳــەرﻣﺎﯾەﯾەی ﻟەﻣﺴﺎڵﺪا ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن رووی ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛــﺮدووە ،ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێﺮ ﺑﻮوە و ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚك ھﯿﭻ وەﺑەرھێﻨﺎﻧێﻜــﯽ ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدراوە. ﺋەﻣﺴﺎڵ 3وت ﺑەﺷﺪارن ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋــەو ﺋﺎﻣــﺎرەی ﻟــە دەﺳــﺘەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧەوە دەﺳﺖ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ ﻛەوﺗﻮوە،
ﭘﺸﻜﯽ وﺗﺎن ﻟە وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ھەرێﻢ
وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2014
وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2013
ﺑﻴﺎﻧﻰ
ﺑﻴﺎﻧﻰ
ھﺎوﺑەش
ھﺎوﺑەش
ﺧﯚﻣﺎڵﯽ
ﺧﯚﻣﺎڵﯽ
ﺗەﻧﯿــﺎ 3وﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﺳﻮﯾﺴــﺮا و ﻧﯿﻮزﻟەﻧﺪا ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮدووە. ﭘێﺸﺘﺮ 14وﺗﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە ﭘﺮۆﺳەی وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدﺑﻮو. ﭘﺸﻜﯽ رێﮋەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟەﻣﺴــﺎڵﺪا 5.33%ە ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو رێﮋەی ﺳەرﻣﺎﯾەی ﺑﯿﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 19%ﺑــﻮوە .ﺑەو ﭘێﯿە ﺳەرﻣﺎﯾەی ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑە رێــﮋەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 14%داﺑەزﯾﻮە. ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ھﯚﻛﺎری ﺳەرەﻛﯽ ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و دۆﺧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﻋێﺮاق ﺑــە ھﯚﻛﺎری ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﭘﺎﺷەﻛﺸــەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ. دﻛﺘــﯚر ھﯚﺷــﯿﺎر ﻣەﻋــﺮووف ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨــﺎس ﭘێﯽ واﯾــە ھﯚﻛﺎری ﭘﺎﺷەﻛﺸــەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﺋەو ﮔەﻣﺎرۆ داراﯾﯿە ﺑﻮو ﻛە ﻋێﺮاق ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵەوە ﺧﺴﺘﯿﯿە ﺳەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺋــەو دووﭘــﺎت دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە
وەﺑەرھێﻨەران ﭼﺎوﯾﺎن ﻟە ﺳــﻮود و ﺟﻮوڵــەی ﺑــﺎزاڕە و ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ھەرێــﻢ ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﺋەوﺗﯚﯾﺎن ﺑەدەﺳﺘەوە ﻧەﻣﺎ ،وای ﻛﺮد وەﺑەرھێﻨەری ﺑﯿﺎﻧﯿﺶ ﺋﯚﻣێﺪی ﺑە ﻗﺎزاﻧﺞ ﻧەﺑێﺖ. دۆﺧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﺋەم ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳــە ﻻﯾەﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﺑە ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺗﺮی ﭘﺎﺷەﻛﺸــەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﺑﯿﺎﻧــﯽ دەزاﻧێــﺖ و ﭘێــﯽ واﯾــە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەم ھــﯚﻛﺎرەش ﻟەﻣــەودوا زﯾﺎﺗﺮ دەردەﻛەوێﺖ .ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھﯚﺷﯿﺎر ﻣەﻋﺮووف ﺳەرﻣﺎﯾە ﻟە ﺷﻮێﻨﯽ ﺋﺎرام دەﮔەرێــﺖ و ﻛﺎﺗێــﻚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ 3 ﺳﺎڵ ﺑﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی داﻋﺶ دادەﻧێﺖ وەﺑەرھێﻨەراﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە ھﺎﺗﻨﯿﺎن ﺳﺎرد دەﺑﻨەوە. ﻟــە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ 2013دا ﺑە ﺳــەرﻣﺎﯾەی دوو ﻣﻠﯿــﺎر و 444 ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر وەﺑەرھێﻨەری ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺟێﺒەﺟێﯿﺎن دەﻛﺮد ،ﺑە ﺳەرﻣﺎﯾەی دوو ﻣﻠﯿــﺎر و 750ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﻟەڕێﯽ وەﺑەرھێﻨــەری ھﺎوﺑەش و ھەروەھﺎ ﺑە ﺳــەرﻣﺎﯾەی 7ﻣﻠﯿﺎر و 255ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر وەﺑەرھێﻨەری ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺟێﺒەﺟێﯽ ﻛﺮدووە.
ﭘﺸﻜﯽ وﺗﺎن ﻟە وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﺋﯿﻤﺎرات ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻮﺑﻨﺎن ﻣﯿﺴﺮ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺳﻮﯾﺴﺮا ﻧﯿﻮزﻟەﻧﺪا ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﺋێﺮان ﺳﻮﯾﺪ ﻓەڕەﻧﺴﺎ رووﺳﯿﺎ ﺟﯚرﺟﯿﺎ
% 43.90 % 19.35 % 17.29 % 6.08 % 3.72 % 2.76 % 2.43 % 2.21 % 1.41 % 0.44 % 0.23 % 0.12 % 0.05 % 0.01
ﻗەﺑــﺎرەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ ﻟەﻣﺴــﺎڵﺪا 94.63%ﺑﻮوە ﻛە 65% ﻟە ھەوﻟێﺮ 21.79%ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻧﺰﯾﻜــەی 6%ﻟە دھــﯚك ﺑﻮوە. ﻗەﺑﺎرەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2013دا 58.30%ﺑﻮو. ﭘﺸﻜﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە رێﮋەی ﮔﺸﺘﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟە 1/8/2006ەوە ﺗــﺎ 13/9/2014
ﻧﺰﯾﻜەی 42ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن 32ﻣﻠﯿﺎر و 322ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺳەرﻣﺎﯾەی ﺧﯚﻣﺎڵﯽ و 3ﻣﻠﯿﺎر و 798ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش ﺑﻮوە. ﭘﺸﻜﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑەﮔﺸﺘﯽ 13.75%ﺑــﻮوە ،وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﺧﯚﻣﺎڵــﯽ 77.18%و وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەﺷﯿﺶ 9%ە. ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻣﯚڵەت ﺑە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ
ﺑەروﺑﻮوﻣﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﺗەﻗﺘەق زﯾﺎدی ﻛﺮدووە ﻟﯚﺑﯿﺎ ،ﺑﺎﯾﻨﺠﺎن ،ﭘﯿﺎ ،ﻛﻮدی ،ﺑﯿﺒەر، ﺗﺮۆزی ،ﮔﻨﺪۆرە ،ﺷﻮوﺗﯽ ،ﺗەﻣﺎﺗە و ﺑﺎﻣﯿە ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ. ﻧﺰﯾﻜــەی ﯾەك ﻟەﺳــەر ﺳــێﯽ ﺑەرھەﻣــﯽ ﺳــەوزەی ﺗەﻗﺘەق ﻟﯚﺑﯿﺎﯾە ﻛــە 895ﺗــﯚن ﺑەرھەم ھﺎﺗﻮوە ﺑە ﺑــڕی ﯾەك ﻣﻠﯿﺎر و 891 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر .دوای ﻟﯚﺑﯿﺎ ﺑەرھەﻣﯽ
ﺗﯚﻧﯽ ﻟــێ ﺑەرھەم ھﺎﺗﻮوە و ﻟەﺑەر ھەرزاﻧــﯽ زۆرﺑــەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑــﻮون ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺨەﻧە ﺑﺎزاڕەوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﺳەر ﺧﺰم و ﻛەﺳەﻛﺎﻧﯿﺎن داﺑەﺷﯿﺎن ﻛﺮدووە. ﻛﯿﻠﯚی ﺷــﻮوﺗﯽ ﺑە 200دﯾﻨﺎر ﻟە ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﻛڕاوە. ﺑــﺎرزان ﺣەﺳــەن ﻟــە ﻟﯿﮋﻧەی
ﻟــە ﻣﺎوەی 4ﻣﺎﻧﮕــﺪا 3ﻫەزار و 272 ﺗﯚن ﺳــەوزەی ﻫﺎوﯾﻨە ﻟە ﺗەﻗﺘەق وﺷە /ﺗەﻗﺘەق -ﺋﺎراس ﺋﯿﻠﻨﺠﺎﻏﯽ ﺳەرﺟەم ﺋەو ﻣﯿﻮە و ﺳەوزاﻧەی ﻟە ﻣﺎوەی 4ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﯾﺎر ،ﺣﻮزەﯾﺮان، ﺗەﻣﻮوز و ﺋﺎﺑﺪا ﻟە ھﯚﺑەی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯽ ﺗەﻗﺘەق ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە ،ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮوە ﻟە 3ھــەزار و 717ﺗﯚن ﻛە ﺑە ﺑڕی 3ﻣﻠﯿﺎر و 880ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻓﺮۆﺷﺮاون .ﺑەرھەﻣەﻛە ﺑەراورد ﺑە ﭘﺎر زﯾﺎدی ﻛﺮدووە و ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯿﺶ دەڵێــﻦ ﺋەﮔەر ﺣﻜﻮوﻣەت ﺋﺎوڕﯾﺎن ﻟێ ﺑﺪاﺗەوە ،ﺋەوا ﻟەو ﺑڕە زۆر زﯾﺎﺗﺮ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑەرھەم ﺑێﻨﻦ. ﻟــە ﻣــﺎوەی 4ﻣﺎﻧﮕــﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 444ﺗــﯚن ﻣﯿــﻮە ﻟــە ﻋەﻟﻮەی ﺗەﻗﺘەق ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە ﻛە ھەرﯾەك ﻣﯿﻮەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎڵﻮﺑﺎڵــﻮ ،ﻗەﯾﺴــﯽ، ھەﻧﺎر ،ھەﻧﺠﯿﺮ ،ھەرﻣێ ،ﺧﯚخ و ﺗﺮێ ﻟەﺧــﯚ دەﮔﺮێﺖ .ﺗەﻗﺘەق ﻟە
ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣﯿﻮەی ﻗەﯾﺴــﯽ ﭘێﺸەﻧﮕە و ﭘﺘﺮ ﻟە ﻧﯿﻮەی ﻗەﺑﺎرەی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣﯿﻮە ﻟەم ﻧﺎوﭼەﯾە ﺑەر ﻗەﯾﺴﯽ دەﻛەوێﺖ ﻛە ﺑڕەﻛەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 250ﺗﯚن ﺑﻮوە .ﻟە دوای ﻗەﯾﺴﯽ ھەﻧﺠﯿﺮ دێﺖ ﻛە ﻧﺰﯾﻜەی
ﻓــﺮۆﴍاوە ﺑــە ﺑــڕی 3ﻣﻠﯿــﺎر و 297 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر 159ﺗﯚﻧﯽ ﻟێ ﺑەرھەم ھﺎﺗﻮوە و ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯿﺸﺪا ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو ﻣﯿﻮەﯾە ھەر ﺑەردەوام ﺑﻮوە. ھەﻧﺠﯿﺮ ﺑەرزﺗﺮﯾﻦ ﻧﺮﺧﯽ ھەﺑﻮوە ﺑەﺗێﻜــڕای دوو ھــەزار و 500 دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ھەرﻛﯿﻠﯚﯾەك .ھەرﭼەﻧﺪە ﻗەﯾﺴــﯽ ﺑەرھەﻣەﻛەی ﺑەراورد ﺑــە ﻣﯿﻮەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ زۆرﺗــﺮ ﺑﻮوە، ﺑەم ﻧﺮﺧەﻛەی ﺑﯚ ھەرﻛﯿﻠﯚﯾەك ﺗەﻧﯿﺎ 650دﯾﻨﺎر ﺑﻮوە .ﺑەﮔﺸــﺘﯽ
ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﺗەﻗﺘــەق ﺑﺎﯾﯽ 582 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻣﯿﻮەﯾﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪووەﺗە ﻋەﻟﻮەی ﺷﺎرەﻛەوە. ﻟە ﺳەوزەﻛﺎن ﻟﯚﺑﯿﺎ ﭘێﺸەﻧﮕە ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻋەﻟﻮەی ﺗەﻗﺘەق ،ﻟە ﻣﺎوەی 4ﻣﺎﻧﮕﺪا ﺳێ ھەزار و 272ﺗﯚن ﺳەوزەی ھﺎوﯾﻨە ﻓﺮۆﺷﺮاوە ﺑە ﺑڕی ﺳێ ﻣﻠﯿﺎر و 297 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻛە ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺧەﯾﺎر،
ﺧەﯾــﺎر دێﺖ ﻛــە 870ﺗﯚﻧﯽ ﻟێ ﻓﺮۆﺷــﺮاوە ﺑە ﺑڕی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 442 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎر .ھەروەھﺎ ﺑﺎﻣﯿەش 120ﺗﯚﻧﯽ ﻟێ ﻓﺮۆﺷﺮاوە و ﻟە ﭘﻠەی ﺳــێﯿەم دێﺖ ﻟــە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺳەوزەی ھﺎوﯾﻨەی ﺋەم ﻧﺎوﭼەﯾە. ﺗەﻣﺎﺗە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ و ﺷﻮوﺗﯽ ھەرزاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺗەﻣﺎﺗــە ﻛەﻣﺘﺮﯾــﻦ ﺑەرھەﻣــﯽ ھەﺑــﻮوە ﻛە ﻟە ﻣــﺎوەی 4ﻣﺎﻧﮕﺪا 109ﺗﯚن ﺑﻮوە و ﺷــﻮوﺗﯿﺶ 131
ﻋەﻟــﻮەی ھﯚﺑــەی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﺗەﻗﺘەق ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑەراورد ﺑە ﭘﺎرەﻛــە ،ﺑەروﺑﻮوﻣﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ زﯾﺎدی ﻛﺮدووە و ﺋەو ﺋﺎﻣﺎرەش ﻛە ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ ﻛﺮا ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەو ﺑڕەﯾە ﻛە ﻟە ﻋەﻟﻮەی ﺗەﻗﺘەق ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاون ،ﺋەﮔەرﻧﺎ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺑەرھەﻣەﻛﺎن ﺑﯚ ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ھەرێﻢ ﮔﻮاﺳﺘﺮاوﻧەﺗەوە. ﺣﻜﻮوﻣەت ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﻧﺎدات
716ﭘڕۆژە دراوە ﻛە 48ﭘڕۆژەﯾﺎن ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ دراوە 14 .وت ﻟە وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻛــﺮدووە و ﻟــەم وﺗﺎﻧــەش ﺋﯿﻤﺎراﺗﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﻋەرەﺑﯽ ﺑە ﻗەﺑﺎرەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ دوو ﻣﻠﯿــﺎر و 527ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﺑەﭘﻠــەی ﯾەﻛەم و ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﺑە 600 ھەزار دۆﻻر ﺑە ﭘﻠەی ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دێﺖ.
ﺋﻮﻣێﺪ ﻣﺤەﻣەد ﻛە ﺟﻮوﺗﯿﺎرێﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾــە ،ﭘێﯽ واﯾە ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾﺎن ﻧﺎدرێﺖ، ﺋەﮔەرﻧــﺎ ﺑەرھەﻣﯽ زۆرﺑﺎﺷــﯿﺎن دەﺑێــﺖ .ﺋەم ﺟﻮوﺗﯿــﺎرە ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﭘﺴــﭙﯚڕی رووەك ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛەﯾــﺎن ﻧەﯾﺰاﻧﯿــﻮە ﺑــە چ ﺷێﻮەﯾەك رووﺑەڕووی ﺋەو ﺋﺎﻓﺎﺗﺎﻧە ﺑێﺘەوە ﻛــە ﺑــەر ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻛەوﺗﻮوە. ﺋەو ﺟﻮوﺗﯿﺎرە ﻟە ﻛێڵﮕەﻛەﯾﺪا ﺑﯿﺒەر و ﺑﺎﯾﻨﺠﺎﻧﯽ ﭼﺎﻧﺪووە ،ھەرﭼەﻧﺪە ﺑە دەرﻣﺎن ڕﺷــﺎﻧﺪووﯾەﺗﯽ ،ﺑەم ﺳــەرﺟەم ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ وﺷــﻚ ﺑﻮون. ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛەن ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺗەﻧﯿﺎ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 100ﻟﯿﺘﺮ ﮔﺎزۆﯾﻠﯿﺎن ﭘــێ دەدات و ﻟە ھﯿﭻ ﺷﺘێﻜﯽ ﺗﺮ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿﺎن ﻧﺎدات. ﻓەﺗﺤﻮ ﻣﯿــﺮزا ﻛــە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾە دەڵێﺖ، ﺑﺎﯾــﯽ دوو ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎر ﻟﯚﺑﯿﺎی ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە ،ﺑەم ﯾەك ﻣﻠﯿﯚﻧﯽ ﻟێ ﺧەرج ﻛﺮدووە. ﺟﻮوﺗﯿﺎران دەڵێﻦ ﺣﻜﻮوﻣەت ھﯿﭻ ﭘﻼﻧێﻜﯽ ﺗﯚﻛﻤەی ﺑﯚ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﻟە ﻛﺎﺗــﯽ ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧﺪا ﻧﯿﯿە و ﺋەﻣەش ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻧەﻛﺎت.
ﺋﺎﺑﻮوری
دوای ﺗێﭙەڕﯾﻨﯽ 10ﺳﺎڵ ،ھێﺸﺘﺎ ﻧﯿﻮەی ﺑﺎزاڕەﻛەی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺖ ﺗەواو ﻧەﻛﺮاوە ﺋﺎژەڵ ﻓﺮۆﺷێﻚ ”ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑﺎزاڕی ﺋﺎژەﻧﻢ ﺋەوھﺎ ﭼﯚڵ ﻧەدﯾﺘﯿﯿە“.
وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﺑﺎزاڕی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ،ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵ ﺑﻮو ﺑە ﻧﯿﻮەﭼڵﯽ ﺑەﺟێ ھێﺸﺘﺮاﺑﻮو و ﺑﺒﻮوە ﮔﯚڕﺳــﺘﺎﻧﯽ زﺑڵ و ﺧﺎﺷــﺎك ،ﺑەﻣەش ﺳــﯿﻤﺎی ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯽ ھەوﻟێﺮی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺖ ﺷــێﻮێﻨﺪراﺑﻮو ،ﺋێﺴﺘە ﺧﺎوەن ﭘڕۆژەﻛە ﻗﯚڵﯽ ﻟێ ھەڵﻤﺎڵﯿﻮە و دەﯾەوێﺖ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ﭘڕۆژەﻛە ﺑﮫێﻨێﺖ. ﺑﺎزاڕەﻛە ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﺳــەﻧﺘەری ھەوﻟێــﺮی ﭘﺎﯾﺘەﺧــﺖ و ﻟــە ﺳــﺎڵێ 2004ەوە دەﺳــﺖ ﺑــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﻛــﺮاوە .دوای ﺗێﭙەڕﯾﻨﯽ ١٠ﺳﺎڵ ،ھێﺸﺘﺎ ﻧﯿﻮەی ﺑﺎزاڕەﻛەش ﺗەواو ﻧەﻛﺮاوە. ﻟــە 4ﺳــﺎڵﯽ ﺳــەرەﺗﺎی ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن ،ﭘڕۆژەﻛــە ﺑــە ﺧێﺮاﯾﯽ ھەﻧﮕﺎوی ﻧﺎ ،ﺑەم دواﺗﺮ ﺑەﻧﯿﻮەﭼڵﯽ ﺑەﺟێ ھێﺸــﺘﺮا .ﺋەو ﺑەﺷــە ﻟە ﺑﺎزاڕی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ﻛە ﺋــﺎوەدان ﻛﺮاﯾەوە ،ﺋێﺴﺘەﯾﺸــﯽ ﻟەﮔەڵﺪا ﺑێــﺖ ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ﺑﺒێﺘە ﺑﺎزاڕێﻜﯽ ﺑەﺟﻮوڵە و ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوی ﺷــﺎر .ﺑەﺷــەﻛەی ﺗﺮﯾﺶ ﺑﻮو ﺑە ﻣﯚڵﮕەی زﺑڵ و ﺧﺎﺷﺎك. ﻣــﺎوەی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﻣﺎﻧﮕێﻜــە ﻛﺮێﻜﺎران ﻟە دوو ﺑەﺷــﯽ ﺑﺎزاڕەﻛە ﻟــە ﺟﻤﻮﺟﯚڵــﺪان .ﻧــەژدەت ﻓەرھــﺎد ﺋﯿﺒﺮاھﯿــﻢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری ﭘڕۆژەی ﺋێﻦ ﺟﯽ ﺳﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە، ﭘڕۆژەﻛــە ﺑــە ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــەك ﺟێﺒەﺟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ، ﺑەڵﻜــﻮ ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﻟە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯿــﺪا رۆڵ دەﺑﯿﻨــﻦ
ﻛە ﯾەﻛێــﻚ ﻟەواﻧە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﻗﻮﺑﺮﺳﯿﯿە. ﻟە ﺷەﻗﺎﻣﯽ 30ﻣەﺗﺮی ھەوﻟێﺮەوە ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە ﭘﺎرﻛﯽ ﮔڵﻜەﻧﺪ ،ﭘڕۆژەﻛە ﺑە ﻧﯿﻮەﭼڵﯽ ﺑەﺟێ ھێﺸــﺘﺮاﺑﻮو. ﺑەﮔﻮﺗەی ﺋــەم ﺑەڕێﻮەﺑەرە ﭘﻼن ھەﯾە ﺳــەرﺟەم ﭘڕۆژەﻛە ﺗەواو ﺑﻜﺮێﺖ. ﺑەﮔﻮێﺮەی دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﻧﻮێ دوو ﻧﮫﯚم ﻟە ژێــﺮەوەی ﺑﺎزاڕەﻛــە ﺑﯚ ﮔەراج ﺗەرﺧﺎن دەﻛﺮێــﺖ و ﺋەوەی ﺗﺮ ﺑﯚ ﺋﯚﻓﯿــﺲ و دووﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر ﺳﻮودی ﻟێ وەردەﮔﯿﺮێﺖ. ﺗﺎھﯿﺮ ﻋەﺑﺪو ﺟێﮕﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەوﻟێﺮ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋەوەی ﺧﺴﺘەڕوو ﻛە ﺑﺎزاڕەﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺋەواﻧەوە ﻧﯿﯿــە و ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﭼﺎودێﺮﯾــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛﺎت .ﺋەو ﺋەﻣەﺷﯽ درﻛﺎﻧــﺪ ﻛە ﭘێ ﻧﺎﭼێــﺖ ھەﻣﻮو
ﺋــەو ﺑەﺷــە ﻟــە ﺑﺎزاڕی ﻧﯿﺸــﺘامن ﻛە ﺋــﺎوەدان ﻛﺮاﯾــەوە ،ﺋێﺴﺘەﺷــﯽ ﻟەﮔەڵــﺪا ﺑێﺖ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺑﺒێﺘە ﺑﺎزاڕێﻜﯽ ﺑەﺟﻮوڵە و ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوی ﺷﺎر ﭘڕۆژەﻛە ﺗەواو ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺗەﻧﯿﺎ ﺋــەو ﺑﯿﻨﺎﯾﺎﻧە ﺗــەواو دەﻛﺮێﻦ ﻛە ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﺳەرﺷەﻗﺎﻣەوە. ﺑەﺷــﺪار رەزا ﺳــەﯾﺪ ﮔــﻮڵ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﯾەﻛﯽ
ھەوﻟێﺮ ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋەوان وەﻛﻮ ﺷﺎرەواﻧﯽ ﮔﻮﺷﺎرێﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﺧﺴﺘە ﺳــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”اﻟﺸﺮق اﻻوﺳﻂ“ ﺑﯚ ﺋەوەی ﭼﺎرەﺳەرێﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑــﯚ ﭘڕۆژەﻛە ﺑﺪۆزێﺘەوە و
ﺑەﮔﻮێﺮەی دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﻧﻮێ ،دوو ﻧﻬﯚم ﻟە ژێﺮەوەی ﺑﺎزاڕەﻛــە ﺑﯚ ﮔەراج ﺗەرﺧﺎن دەﻛﺮێﺖ و ﺋەوەی ﺗﺮ ﺑﯚ ﺋﯚﻓﯿﺲ و دووﻛﺎﻧﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر ﺳﻮودی ﻟێ وەردەﮔﯿﺮێﺖ.
ﭼﯿﺘﺮ ﺳﯿﻤﺎی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺖ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻦ ﻧەﻛﺎت. زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە ﻟەﻻﯾەن ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺑــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە دراوە و ﺷــﺎرەواﻧﯿﺶ ﻟــەم دواﯾﯿﺎﻧــە ھەڕەﺷــەی ﻟێ ﻛﺮدﺑﻮون ﺋەﮔــەر ﭘڕۆژەﻛە ﺗەواو ﻧەﻛــەن ،ﺋــەوا ھــەوڵ دەدەن زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟێ ﺑﺴﺘێﻨﻨەوە. ﺑەﮔﻮﺗەی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﯾەﻛﯽ ھەوﻟێــﺮ ،ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ
ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــەم ﭘڕۆژەﯾە ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﺋــەو ﺑﯿﻨﺎﯾﺎﻧەﯾــە ﻛە ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﺳــەر ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﺳــەرەﻛﯽ و ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ دواﺗﺮ ﺗــەواو دەﻛﺮێــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە دۆﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﺑﺎش ﻧﯿﯿە. ﺋەو ﺑەﺷە ﻟە ﺑﺎزاڕی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋﺎوەدان ﻛﺮاوەﺗەوە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە دووﻛﺎﻧەﻛﺎن ﺑﺎزاڕﯾﺎن ھەﯾــە و زۆرﺑــەی دووﻛﺎﻧەﻛﺎن داﺧﺮاون.
ﻗــﺎدر ﻛەرﯾﻢ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﯾەﻛێﻚ ﻟە دووﻛﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﺑﺎزاڕە ﺑﯚ“وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ ،دووﻛﺎﻧەﻛە ﺑــە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 7 دەﻓﺘەر دۆﻻر ﻟەﺳەری وەﺳﺘﺎوە، ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﻛەس ﺑە ٥٠وەرەﻗە ﻟێﯽ ﻧﺎﻛڕێﺖ .ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﺧەڵﻜﯽ ھەڵﺨەڵەﺗﺎﻧــﺪ و وای ﻟە ﺧەڵــﻚ ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛــە ﺑﺎزاڕەﻛەﯾﺎن ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺑﺎزاڕی ھەوﻟێﺮ دەﺑێﺖ ﻛەﭼﯽ ﭘێﭽەواﻧە دەرﭼﻮو. ﺑەﮔﻮﺗەی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﯾەﻛــﯽ ھەوﻟێــﺮ ،ﭼەﻧــﺪ ﺟــﺎر ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”ﺷﺮق اﻻوﺳــﮓ“ داﻧﯿﺸﺘﻮون و ﭘﯿﺸﻨﯿﺎزﯾﺎن ﭘێ ﻛﺮدوون ھەﻧﺪێﻚ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻟە ﭘڕۆژەﻛەدا ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺎزاڕی ﺧەڵﻚ ﻧەوەﺳﺘێﺖ، ﻛەﭼــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑەﻗﺴــەﯾﺎﻧﯽ ﻧەﻛﺮدووە. ﺑەم ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی NGCﻛــە ھەﻣﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”ﺷــﺮق اﻻوﺳﮓ“ە و ﻧﺎوێﻜﯽ ﺗﺮی ﻟەﺧــﯚ ﻧﺎوە دەڵێﺖ، ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺴﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺑــﺎزاڕی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ،ﺋەوەﺑﻮو ﻛە ﺑەﺷــەﻛەی ﺗﺮی ﺑﺎزاڕەﻛە ﺗەواو ﻧەﺑﺒﻮو. ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋەﮔەر ﭘڕۆژەﻛە ﺗەواو ﺑێــﺖ ،ﺋەوا ﺑــﺎزاڕی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ﺑەﺟﻮوڵــە دەﻛەوێــﺖ ﭼﻮﻧﻜــە ﺳەرﺟەم ﺑﺎزاڕەﻛە ﺑەﯾەﻛەوە ﮔﺮێ دەدرێﺖ و ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑە ھەﻣﻮو ﻛﯚﻧەﻛﺎﻧﺪا ھﺎﺗﻮﭼﯚ دەﻛەن“.
ﺑەﻫﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋﺎژەاڵن ﺑێ ﻛڕﯾﺎرە
ﺑێ ﭘﺎرەﯾﯽ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛەم ﻛﺮدووەﺗەوە ھەوﻟێﺮ /وﺷە .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺟەژﻧﯽ ﻗﻮرﺑــﺎن ﭼەﻧﺪ ڕۆژێﻜﯽ ﻣــﺎوە ،ﻛەﭼﯽ ﻛڕﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷــﺘﻦ ﻟە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋﺎژەن وەك ڕۆژاﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە و ھەﺳﺖ ﺑە ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوەی ﺟەژن ﻧﺎﻛﺮێﺖ ،دۆﺧﯽ داراﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وای ﻛﺮدووە ﻛڕﯾﺎراﻧﯽ ﺋﺎژەڵ ﻟە ﻣەﯾﺪاﻧەﻛەدا ﺑە ﭘەﻧﺠەی دەﺳــﺖ ﺑﮋﻣێﺮدرێﻦ.
ﻛەﻣﺠﺎر ڕێﻚ دەﻛەوێ ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋﺎژەﻧــﯽ ھەوﻟێــﺮ ﺑــە ﭼﯚڵﯽ ﺑﺒﯿﻨﺮێﺖ ،ڕۆژاﻧە ھەر ﻟەوﻛﺎﺗەی ﺧﯚر ﺗﯿﺸــﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺳــەر ﺋەو ﺑﺎزاڕە ﺑو دەﻛﺎﺗەوە ،ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ ﺗێ دەﻛەوێــﺖ و دەﻧﮕﯽ ﺑﯚڕەی ﺋﺎژەڵ و ھﺎواری ﻓﺮۆﺷﯿﺎر و ﻛڕﯾﺎر ﻟەﮔەڵ دەﻧﮕﯽ ﺗﯿﮋی ﺧﺘﻮوﻛەی ﻟێﺨﺸﺎﻧﯽ ﭼەﻗﯚ ﺑە ﺗﯿﮋﻛەرەوەی ﻗەﺳــﺎﺑەﻛﺎن؛ ﺗێﻜەڵ ﺑەﯾەﻛﺘﺮ دەﺑﻦ و ﻟە دوورەوە دەﺑﯿﺴﺘﺮێﺖ. ﺋەو ﻣەﯾﺪاﻧە ھەﻣﻮو ﺳــﺎڵێﻚ ﻟە ﺳــەروﺑەﻧﺪی ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوەی
ﺟەژﻧﯽ ﻗﻮرﺑــﺎن دەرزی ھەڵﺪەی ﻟەﺑــەر ﻛڕﯾــﺎر ﻧﺎﻛەوێﺘــە زەوی. ﻛەﭼﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾــﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻮوﭼە ،زۆرێﻚ ﻟەواﻧــەی ﭘــﺎر و ﭘێﺮار ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن دەﺑەﺧﺸﯿﯿەوە؛ ﺋێﺴﺘە ﺧﯚﯾﺎن ﭼﺎوەڕێﯽ ﮔﯚﺷﺘﻦ. ﺑێﺠﺎن ڕۆﺳﺘەﻣﯽ ﻗەﺳﺎب ﺑە ﻛﺰی ﻟەﺑەر ﺳێﺒەری دﯾﻮارێﻚ ﻟە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋﺎژەن داﻧﯿﺸــﺘﻮوە و ﺑەرەو ﭘﯿﻠﯽ ھەر ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻚ دەﭼێﺖ ﻛە ﺑەرەو ﻣەﯾﺪاﻧەﻛە دێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﯾەك ﻟەوان ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ ﺑﻜﺎت و ﺋەو ﺑﯚی ﺳــەر
ﺑﺒڕێــﺖ .وەك ﺧــﯚی دەڵێﺖ ”ﭘﺎر ﺑەرﻧەدەﻛەوﺗﯿﻦ ﺑﯚ ﻛﻮﺷــﺘﻨەوەی ﺋﺎژەڵ و ھەر ﭘێﻤﺎن دەﻛﺮا وەﻣﯽ ﺗەﻟەﻓﯚن ﺑﺪەﯾﻨەوە ،ﺑەم ﺋەﻣﺴﺎڵ ﻛەس ﭘێﻮەﻧﺪی ﭘێﻮە ﻧەﻛﺮدووﯾﻦ“. ﺑێﺠﺎن ﻟــە ﺟەژﻧــﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﭘﺎر 40ﺟﻮاﻧــەﮔﺎی ﻛﻮﺷــﺘﻮوەﺗەوە، ﻛەﭼﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ھێﺸﺘﺎ 4ﺋﺎژەڵﯽ ﺳەرﻧەﺑڕﯾﻮە. ﻟە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋﺎژەن ڕێﺒﺎز ﻣەﻏﺪﯾﺪ ﻛە ﺧەرﯾﻜــﯽ ﺋﺎوداﻧﯽ ﺋﺎژەڵەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮو ﮔﻮﺗﯽ ”ﭘﺎر ڕۆژاﻧە 40ﺳەرﻣﺎن دەﻓﺮۆﺷــﺖ ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﻛەس ﻧــﺎرێ ﺑە ﭼەﻧﺪﯾﯿــە“ .ﺋەو دەڵێﺖ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑﺎزاڕ ﻧﯿﯿە و ﺑەﯾەك ﺟﺎر ﻛڕﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷﺘﻦ ڕاوەﺳﺘﺎوە“. ﻟەوﻻﺗﺮەوە ﺋﺎژەڵﻔــﺮۆش ﻣەﻏﺪﯾﺪ ﻛەﻣﺎل دەڵێﺖ ”ﭘﺎر ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋﺎژەن ﺟﻤەی دەھﺎت ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻛە ﻟە ﺟەژﻧﯽ ﻗﻮرﺑﺎن ﻧﺰﯾﻚ دەﺑﻮوﯾﻨەوە، ﺑەم ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﻧﯿﯿە“ .ﻣەﻏﺪﯾﺪ
ﻛەﻣﺎل ﭘــﺎر ﺑەر ﻟە ﺟــەژن 200 ﺳەری ﻓﺮۆﺷــﺘﻮوە ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﺑە دﯾﺎر 70ﺳــەرەوە داﻧﯿﺸﺘﻮوە و ﭼﺎوەڕێﯽ ﻛڕﯾﺎر دەﻛﺎت. ﻋەﻟﯽ ﻣەوﻟﻮدی ﺋﺎژەڵﻔﺮۆﺷــﯿﺶ دەڵێﺖ ”ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑﺎزاڕی ﺋﺎژەﻧﻢ ﺋەوھﺎ ﭼﯚڵ ﻧەدﯾﺘﯿﯿە“. ﺋﺎژەڵﻔﺮۆﺷــﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەدەن ﻛڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎژەڵﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺳﺎن زۆرﺑەﯾﺎن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﻓەرﻣﺎﻧﺒەری ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﻮون. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺋﺎزاد ﻣﺤەﻣەد ﻛە ﭘﺎرﺳﺎڵ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﻛﺮدﺑﻮو ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺋەو ﭘﺎرەﯾەی ﻧﯿﯿە ﺗەﻧﺎﻧەت ﻛﺮێﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛەﺷﯽ ﺑﺪات ،ﭼﻮﻧﻜە دوو ﻣﺎﻧﮕە ﻣﻮوﭼەی وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوە. ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﺎری ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋﺎژەن ڕاﺑەر ﻋﻮﻣەر ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﭼﯚڵﯽ ﻣەﯾﺪان و ﻛەﻣــﯽ ﺑــﺎزاڕ دەدات و دەڵێﺖ ”ﺋێﺴﺘە ﻛە ﺟەژﻧﯽ ﻗﻮرﺑﺎن ﭼەﻧﺪ
ڕۆژێﻜﯽ ﻣﺎوە ،ھﯿــﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿەك ﻟە ﺑﺎزاڕ ﻧﺎﺑﯿﻨﺮێــﺖ ﻟەﮔەڵ ڕۆژاﻧﯽ ﭘێﺸﻮو“. ﺋەو ﻛﺎرﻣەﻧﺪەی ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﺎری ﻣەﯾﺪاﻧــﯽ ﺋــﺎژەن ﺑــﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ھﺎﺗﻨﯽ ﺑە ﻟێﺸــﺎوی ﺋﺎژەڵ ﻟە ﺳﻮورﯾﺎوە ﺑﺎزاڕەﻛەی ﺷﻜﺎﻧﺪووە، ﻛەﭼﯽ ﻛەﺳــﯿﺶ ﻧﯿﯿە ﻛڕﯾﺎرﯾﺎن ﺑێﺖ. ﻛﺎﺗێــﻚ ﺑــە ﻣەﯾﺪاﻧــﯽ ﺋﺎژەﻧﺪا دەﮔەڕێــﯽ ﺋﺎژەڵێﻜــﯽ زۆر ھەﯾە، ﺑەم ﺑە دەﮔﻤەن ﺋﺎژەڵﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ دەﺑﯿﻨﺮێــﻦ .ﺋەواﻧە ھەﻣﻮوﯾﺎن ھﯽ دەرەوەن و ﻟە ﺳﻮورﯾﺎوە ھێﻨﺮاون. ﺋەوەش ﺟﮕە ﻟــەوەی ﻧﺮﺧەﻛەی داﺑەزاﻧــﺪووە ،ﺋﺎژەڵﺪاراﻧﯿﺸــﯽ ﻧﯿﮕەران ﻛﺮدووە.
ﻓــەﻻح ﺋەﺣﻤــەد ﭘــﺎر ھەﻧﺪێﻚ ﺋﺎژەڵــﯽ ﺑﯚ ﺑەﺧێﻮﻛــﺮدن ﻛڕﯾﻮە، ﺗــﺎ داﯾﺎﻧﺒەﺳــﺘێﺖ و ﺧێﺮێــﻚ ﺑﻜﺎت ،ﻛەﭼﯽ ﺟﮕــە ﻟە ﺧەرﺟﯽ ﺑەﺧێﻮﻛﺮدن ،ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑە ﻧﺎﭼﺎری ھەر ﺳــەرێﻚ ﺑە ﺳــەد ھــەزار زﯾﺎن دەﻓﺮۆﺷــێﺘەوە ،ﺋەو دەڵێﺖ ”داﻧەوێڵەﻣﺎن ﻧﯿﯿە ﺑﯿﺎﻧﺪەﯾﻨێ و ﺋەو ﺋﺎژەﻧەش ﻛە ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎوە دێﻦ ﺑﺎزاڕﯾﺎن ﺷﻜﺎﻧﺪووە“. داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﮔﯚﺷﺖ ﻟە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋــﺎژەن ھﯿــﭻ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﺑﯚﺳــەر داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﮔﯚﺷﺖ ﻟە ﺑــﺎزاڕەﻛﺎن و ﻗەﺳــﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎن داﻧەﻧﺎوە. ھەر ﻛﯿﻠﯚﯾەك ﮔﯚﺷﺖ ﻟە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋــﺎژەن ھــەزار و 500دﯾﻨــﺎر
ﻫەر ﻛﯿﻠﯚﯾەك ﮔﯚﺷــﺖ ﻟــە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺋﺎژەاڵن ﻫەزار و 500دﯾﻨﺎر داﺑەزﯾﻮە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻟــە ﻗەﺳــﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮ ﺑــﺎزاڕ ﻧﺮﺧەﻛﺎن وەك ﭘێﺸﱰ ﺑە 16ﻫەزارە
ﻫﺎﺗﻨﯽ ﺑە ﻟێﺸﺎوی ﺋﺎژەڵ ﻟە ﺳﻮورﯾﺎوە ﺑﺎزاڕەﻛەی ﺷﻜﺎﻧﺪووە
داﺑەزﯾــﻮە ،ﻟــەوێ ﯾــەك ﻛﯿﻠﯚ ﮔﯚﺷﺘﯽ ﻛﺎوڕ ﺑە 8ھەزار دﯾﻨﺎرە، ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە ﻗەﺳــﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮ ﺑﺎزاڕ ﻧﺮﺧەﻛﺎن وەك ﭘێﺸﺘﺮ ﺑە 16ھەزارە .ﻟە ﺋﺎژەڵﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺶ ﻧﺮﺧــﯽ ﺟﻮاﻧەﮔﺎ ﻟــە 7ھەزار و 500دﯾﻨﺎرەوە ﺑﻮوە ﺑە 6ھەزار و ﺑەراﻧﯿﺶ ﻟە 6ھەزار و 750دﯾﻨﺎر ﺑﯚ 4ھەزار و 500دﯾﻨﺎر داﺑەزﯾﻮە. ﺣەﺳﺎرەﻛﺎن ﭘڕن ﻟە ﺋﺎژەڵﯽ ﻗەڵەو و داﺑەﺳﺘە .ﺑەم ﻟەﺑەر ﮔﯿﺮﻓﺎن ﺑەﺗﺎڵــﯽ ﺧەڵﻜــﯽ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەری ﺣﻜﻮوﻣەت ،ﺋەو ﺟﻮاﻧﯽ و ﻗەڵەوﯾﯿە ﭘﻮوﻟێﻚ ﻧﺎﻛﺎت. ﺋﺎﺧﺮ ﻛﺎﺗێــﻚ ﻓەرﻣﺎﻧﺒەر 3ﻣﺎﻧﮓ ﻣﻮوﭼەی وەرﻧەﮔﺮﺗﺒێﺖ ،ڕەﻧﮕە ﺑە زەﺣﻤەت ﺑﺘﻮاﻧێ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯿﺶ ﻧﻮێ ﺑﻜﺎﺗەوە ،چ ﺟﺎی ﻟە ﺧەﻣﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ﺑێﺖ.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎزاڕە ﻧﯿﻮەﭼڵەﻛەی ﻧﯿﺸﺘامن دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎﺗەوە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
13
ﻧەوت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ راﺑﺮدوودا ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﺳەر ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻣﻮوﺳڵ، ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺷﺎرۆﭼﻜە و ﺷــﺎرەدێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛﻮوﻛﺪا ﮔﺮت .ﻟە ھەﻣﻮو ﺋەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾﺎﻧەدا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛێڵﮕە و ﭼﺎڵﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەن و داﻋﺶ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿﺎن ﭘێﻮە دەﻛﺎت ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻧەﺟﻤە و ﮔەﯾﺎرە ﻟە ﻣﻮوﺳڵ ،ھەروەك ﻋەﺟﯿﻞ ﻟە ﻧێﻮان ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ﻛەرﻛﻮوك ،ﺟﮕە ﻟە ﭼﺎڵە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣەﻣﺮﯾﻦ ﻟە ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی
ﺳەﺣەدﯾﻦ-ﺑﺎﻛﻮوری ﺷﺎری ﺗﻜﺮﯾﺖ -و ھﺎوﻛﺎت ﻋەﯾﻦ زاﻟە ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﺑەﭘێﯽ داﺗﺎﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧەوت و ﻧﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ﻛەرﺗﯽ وزەی ﻋێﺮاق ،ﺋەو ﻛێڵﮕە ﻧەوﺗﯿﯿﺎﻧــە رۆژاﻧە ﺑڕێﻜﯽ ﮔەورەی ﺑەرھەﻣﯿﺎن ھەﯾە ،ﻛە ﺧﯚی ﻟە ھەزاران ﺑەرﻣﯿﻞ ﻧەوﺗﯽ رۆژاﻧە دەدات و ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ داھﺎﺗﯽ داﻋﺶ ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑە ﻧﺰﯾﻜەی دوو ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ دادەﻧێﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﻛﻮرد ﺷەڕی ﺳەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﻛﺎت وﺷە /ھەوﻟێﺮ- ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﺑﺎ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﺑە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧﯽ ﻧەوت و ﺑەرھەﻣە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ داﻋﺶ ﭘێﻚ دەھێﻨﺮێﺖ، ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ھەوڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ رێﮕەﮔﺮﺗــﻦ ﻟە ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑە داﻋﺶ ﭼڕﺗﺮ دەﻛەﻧەوە ،ﺑە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەش ﻛە ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ وەك ﺧﺎڵﯽ ﭘەڕﯾﻨەوە ﻟە ﻧێﻮان ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳــەﺗﯿﺎن ﻟەﻻﯾەك و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎڵﯽ ﭘەڕﯾﻨەوەﯾﺎن ﺑﯚ ﺳــﻮورﯾﺎ، ﮔﻮرزێﻜﯽ ﻛﻮﺷﻨﺪە ﻟە ﺳەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەدرێﺖ. ﻟــە ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﯽ راﺑــﺮدوودا ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﺳــەر ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻣﻮوﺳــڵ، ﺳەﺣەدﯾﻦ و ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺷﺎرۆﭼﻜە و ﺷــﺎرەدێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛﻮوﻛﺪا ﮔــﺮت .ﻟە ھەﻣﻮو ﺋەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾﺎﻧــەدا ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻛێڵﮕە و ﭼﺎڵــﯽ ﻧەوﺗﯽ ھــەن و داﻋﺶ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿﺎن ﭘێﻮە دەﻛﺎت ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻧەﺟﻤە و ﮔەﯾﺎرە ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ ،ھەروەك ﻋەﺟﯿﻞ ﻟە ﻧێﻮان ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ﻛەرﻛﻮوك، ﺟﮕــە ﻟــە ﭼﺎڵــە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣەﻣﺮﯾﻦ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــەﺣەدﯾﻦ-ﺑﺎﻛﻮوری ﺷــﺎری ﺗﻜﺮﯾﺖ -و ھــﺎوﻛﺎت ﻋەﯾﻦ زاﻟە ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﺑەﭘێﯽ داﺗﺎﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧەوت و ﻧﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑە ﻛەرﺗﯽ وزەی ﻋێﺮاق ،ﺋەو ﻛێڵﮕە ﻧەوﺗﯿﯿﺎﻧە رۆژاﻧە ﺑڕێﻜﯽ ﮔەورەی ﺑەرھەﻣﯿﺎن ھەﯾە ،ﻛە ﺧﯚی ﻟە ھەزاران ﺑەرﻣﯿﻞ ﻧەوﺗﯽ رۆژاﻧــە دەدات و ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ داھﺎﺗﯽ داﻋﺶ ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑە ﻧﺰﯾﻜەی دوو ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ دادەﻧێﻦ. داﻋﺶ ﺑــﯚ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەوت ﭘﺸﺖ ﺑە ﺗﺎﻧﻜەر دەﺑەﺳﺘێﺖ ،ﭘێﺸﺘﺮ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮو ،داﻋﺶ ﺧﺎوەﻧﯽ 200ﺗﺎﻧﻜــەری ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەوﺗە ،ﺑــەم ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﻟە ﺳــەرﭼﺎوە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧەوە دەﺳــﺖ ”وﺷە“ ﻛەوﺗﻮون ،دەﯾﺴەﻟﻤێﻨﻦ ژﻣﺎرەﯾەك ﺑﺎزرﮔﺎن و ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯽ ﺑە ﺗﺎﻧﻜەری ﺧﯚﯾﺎﻧەوە ﻧەوت ﻟە داﻋﺶ دەﻛڕن
و ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ دەﯾﻔﺮۆﺷﻨەوە. ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿــەﻛﺎن ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﺑــەرەو وﺗﺎﻧﯽ ﺋــﻮردن ،ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺳــﻮورﯾﺎ و ھﺎوﻛﺎت ﺑەﺷێﻜﯿﺸﯽ ﺑﯚ ﺋێﺮان دەﮔﻮازﻧەوە ،ﺟﮕەﻟەوەی ﺑەﺷێﻜﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ راﺳﺘەوﺧﯚ ﻟەﻧﺎو ﻋێﺮاق و ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺳﺎخ دەﻛﺮێﺘەوە. ھەﻓﺘەی راﺑــﺮدوو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺑــﺎدا ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﺑەدواداﭼــﻮون و رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ و ﺑە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﺑﯚ داﻋﺶ ﭘێﻚ ھێﻨــﺎ ،ﻟﯿﮋﻧەﻛە ﺑە ﺋەﻧﺪاﻣێﺘﯽ وەزﯾــﺮی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ،وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ،وەزﯾﺮی ﻧﺎوﺧــﯚ و ﺳــەرۆﻛﯽ دەزﮔــەی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺑێﺖ ،ﺋــەوەش ھﺎوﻛﺎﺗە ﻟەﮔەڵ ﭼڕﻛﺮدﻧــەوەی ھەوڵەﻛﺎﻧــﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ ﺑــﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی داﻋــﺶ ﻟــە ﻋێــﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟەﻻﯾەك و ﭘێﺸــڕەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﯚ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧەوەی ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ داﻋﺶ. ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺋەو ﻟﯿﮋﻧــە ﺑﺎﯾەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻢ ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا
دێــﺖ ،ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺑڕﯾــﺎری ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻧﺎﺳﺮاو ﻟە داﻋﺶ دەرﻛﺮد و ﻟە ﺋەﻣڕۆﺷــﺪا ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯿەﻛــﯽ ﺑەرﻓــﺮاوان ﺑــە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ وﺗﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺑﯚ رووﺑەڕووی داﻋــﺶ ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮوە. ﺋەو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯿە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿە ﭘێﯽ واﯾە ﻟە ﭘﺎڵ وەﺷﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﻮرزە ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽوﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎن،ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎت ھەوڵﯽ ﭘﺘەو ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ﺑﻨەﺑڕﻛﺮدﻧــﯽ ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ داراﯾــﯽ داﻋﺶ ﺑﺪرێــﺖ .ﭼﻮﻧﻜە ﺳــەرﭼﺎوە داراﯾﯿــەﻛﺎن وێڕای ﺋەوەی دەﺳەﺗﯽ داﻋﺶ ﻓﺮاوەﻧﺘﺮ دەﻛــەن ،ﺗەﻣەﻧــﯽ رێﻜﺨــﺮاوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛەش درێﮋﺗــﺮ دەﻛەﻧەوە. ﺑەﮔﻮﺗــەی د .ﺑێــﻮار ﺧﻨﺴــﯽ راوێــﮋﻛﺎری ﺗەﻧﺎھــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، داﻋﺶ ﻟــە رێﮕەی دەﺳــﺘﮕﺮﺗﻦ ﺑەﺳــەر ﭼﺎڵــە ﻧەوﺗﯿﯿــەﻛﺎن و ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوﺗەﻛــەدا، ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﮔەورەی داراﯾﯽ ﺑﯚ ﺧﯚی ﻣﺴــﯚﮔەر ﻛــﺮدووە ،ﻛە ﯾﺎرﻣەﺗــﯽ دەدات ﻟە ﻓﺮاواﻧﻜﺮدن و ﭘێﺸڕەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺪا. ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﯽ ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯿﯿﺎن ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻣﻮوﺳڵ، ﺳەﺣەدﯾﻦ و ﻛەرﻛﻮوﻛﺪا ﻛﺮدووە و ﻧەوﺗەﻛەی ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ دەﻓﺮۆﺷﻦ، ﻛــە ﺑەﮔﻮﺗەی ﺷــەﻻل ﻋەﺑﺪول ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ دووزﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ،داﻋﺶ رۆژاﻧە ﻧﺰﯾﻚ ﺑە 100ﺗﺎﻧﻜەری ﻧەوت ﻟە ﭼﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺣەﻣﺮﯾﻨەوە ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ دەﻓﺮۆﺷێﺖ ،دوای ﺋەوەی ﺋﺎودﯾﻮی
ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧــەوەی ﺧﺎڵــﯽ ﺳــﻨﻮوری رەﺑﯿﻌە ﻟەﻻﯾەن ﻫێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧﺎڵﯽ ﭘەڕﯾﻨەوە و ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺑﯚ داﻋﺶ ﻟە ﻧێﻮان ﻋێــﺮاق و ﺳﻮرﯾﺎ دەﺑڕێﺖ
ﺳﻮرﯾﺎی دەﻛﺎت. ”ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﺳەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺋەوەﻧﺪەی ﺑﯚردﻣﺎﻧﯽ ﻓڕۆﻛە ﺟەﻧﮕﯿﯿەﻛﺎن و ﭘێﺸــڕەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھــﯽ ﮔﺮﻧﮕە“ ،ﺋەوە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺷەﻣﺎل ﻋەﻟﯽ ﺷﺎرەزای ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿە .ﺋەو ﭘێﯽ واﯾە ،دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻧﺎﺳــﺮاو ﺑــە داﻋﺶ ﺳــەرﭼﺎوەﮔەﻟێﻜﯽ ﮔــەورەی داراﯾﯽ ﺑەدەﺳــﺘەوەﯾە ،ﻛە ﺧﯚی ﻟە دەﺳﺘﮕﺮﺗﻦ ﺑەﺳــەر ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت دەﺑﯿﻨێﺘەوە، وێــڕای ﺋــەو ﺑﺎﺟــەی ﻟەﺳــەر ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﺷﺘﻮﻣەﻛﯽ دادەﻧێﺖ، ﻛە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳــەﺗﯽ ﺋەواﻧەوە ﺑــەرەو ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳــەﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق و ھەرێﻢ دەﮔﻮازرێﻨەوە. ﻋەﻟﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا” ،ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾە، ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋــﺶ وێــڕای ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﺧﺎو ﻟــە ژێﺮ دەﺳــﺘﯿﺎﻧﺪا ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﻧﺰﯾﻦ و ﮔﺎزواﯾﻞ و ﻧەوﺗﯽ ﺳــﭙﯽ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚدا داﺑﯿﻦ ﺑﻜــەن ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺧﺎودا ،ﺋەوان راﺳﺘەوﺧﯚ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻟە ﺟﯚری ﺑەﻧﺰﯾﻦ و ﮔﺎزواﯾﻞ دەﻛڕن“. ﻟە راﮔەﯾەﻧــﺮاوی ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ ھەرێﻢ و ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەﯾەك ﭼﺎودێﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺑــە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﻟەﺑــﺎرەی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛە ھﺎﺗﻮوە ”ﺑﯚ ﺋەوەی زۆر ﺑە وردی ،ﭼﺎودێﺮی و ﺑەدواداﭼﻮون ﺑﯚ ﺋــەم ﺑﺎﺑەﺗە ﺑﻜﺮێــﺖ و ھەﻣﻮو رێﻜﺎرێﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪ و ﭘێﻮﯾﺴﺖ و ﺑەﭘەﻟە ﺑﯚ رێﮕەﮔﺮﺗﻦ ﻟــە ھەر ﺋەﮔەرێﻜﯽ ﺋــەو ﻗﺎﭼﺎﺧﻜﺮدﻧە ﺑﮕﺮێﺘــە ﺑەر و ﺑەﺗﻮﻧﺪی رووﺑەڕووی ﺑﺒﻨەوە“. ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ ﺗەﻧﯿﺎ 72ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ دوای ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو ﻟﯿﮋﻧەﯾــە ،ﻟە ﭼەﻧــﺪ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﺳــﻨﻮوری ﻧێــﻮان ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ داﻋﺶ دەﺳﺖ ﺑەﺳەر ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺗﺎﻧﻜەری ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﮔﯿﺮاوە ،ﻛە ھەوڵﯿﺎن
داوە ﺑــە ﻗﺎﭼﺎخ ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺑﯚ داﻋﺶ ﺑﮕﻮازﻧەوە. ﺷــەوی 27/28ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟــﯽ 2014ﻟــە رێﮕەی ﻧێــﻮان دووﺑﺰ- ﻛەرﻛــﻮوك ﻟەﻻﯾــەن ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەوە دەﺳــﺖ ﺑەﺳەر 4ﺗﺎﻧﻜەری ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯿﺪا ﮔﯿﺮا، ﻛە دەﯾﺎﻧەوﯾﺴــﺖ ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾەوە ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯿﯿەﻛە ﺑە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋــﺶ ﺑﮕەﯾەﻧــﻦ و ﻟــە رۆژی دواﺗﺮﯾﺸــﺪا 28ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ 2014 ﻟەﻻﯾەن دەزﮔــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧەوە 3ﺗﺎﻧﻜەری ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﺳەردا ﮔﯿﺮا. ﭘــﯚ ﺋەﺣﻤــەد ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺷــﺎرۆﻛەی داﻗﻮوق ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎن ﻟە ﻧﺎوﭼــەی ﭘﺎرەﭘﺎرە ﻟــە ﻧێﻮان ھەردوو ﺷــﺎرۆﭼﻜەی داﻗﻮوق و ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﺳەردا ﮔﯿﺮا، ”ھەوڵﯿﺎن دەدا ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ و ﻟە ﭘﺸﺖ ﺑﺎزﮔەﻛﺎﻧــەوە ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯿﯿەﻛە ﺑﮕﻮازﻧــەوە ،ﻛە ﻟــە دوو ﺗﺎﻧﻜەری ﻧەوﺗﯽ ﺳﭙﯽ و ﺗەﻧﻜەرێﻜﯽ ﮔﺎزواﯾﻞ ﭘێﻚ دەھﺎت“. وەك دەردەﻛەوێــﺖ ھەرێــﻢ دەﯾەوێــﺖ ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ ﺑــﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋــﺶ ،ﻟە ﭘــﺎڵ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﻣﯚڵﮕــە و ﺑﻨﻜەﻛﺎﻧــﯽ داﻋــﺶ، رووﺑەڕووی ﺳەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﮔﺮوﭘە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿە ﺑﺒێﺘەوە. ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺑەڕێﻮەﺑەرەﻛــەی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ داﻗﻮوق ،ھەوڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑــﯚ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛە و رێﮕﺮﺗــﻦ ﻟە ﺑــە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧﯽ ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺑﯚ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ﭼڕ ﻛﺮدووەﺗەوە ،ﺋەو دەڵێﺖ” ،ﺋێﻮارەی 29ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟــﯽ 2014ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە و ﻟە ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ داﻗﻮوق دەﺳﺘﻤﺎن ﺑەﺳەر ﭼەﻧﺪ ﺗﺎﻧﻜەرێﻜﯽ ﺗﺮدا ﮔﺮت“. ﭘێﺸــﺘﺮ ”وﺷە“ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد، ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎرە ﭘﺎرە و ﺟﻨــﮕوا ﻟە ﻧێﻮان ھەردوو ﺷﺎرۆﭼﻜەی داﻗﻮوق و ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو، ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺑﯚ داﻋﺶ دەﮔﻮازرێﺘەوە ،ھەم ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﻟەوێﻮە ﺑەرەو ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو و ﭘﺎﺷــﺎن ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ھەم ﺑەﻧﺰﯾﻦ و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﻧەوﺗﯽ ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾەوە ﺑە داﻋﺶ دەﮔەﯾەﻧﺮێﺖ. ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺑە ”وﺷە“ی ﮔــﻮت ،ھەوڵﯽ ﺗــەواو دەدەن ﺑﯚ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــەو ﻧﺎوﭼەﯾەی ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘــﯽ ﺗێــﺪا دەﻛﺮێــﺖ، ﻧﺎوﭼەﻛــە ﻛەوﺗﻮوەﺗــە ﺑــەری ﺑﺎﺷــﻮوری رۆژھەﺗﯽ ﺷﺎرۆﻛەی داﻗــﻮوق ﺑــە دووری زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 25 ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ و ﺟﮕە ﻟــە رێﮕەﯾەﻛﯽ ﺧــﯚڵ ،ھﯿــﭻ رێﮕەﯾەﻛــﯽ ﻗﯿﺮﺗﺎوﻛﺮاو ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎن ﺑەﯾەﻛﺘﺮەوە ﻧﺎﺑەﺳﺘێﺘەوە. ﻗەﺑﺎرەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛەی داﻋﺶ ﺑە ﻧــەوت و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺗەواوی ﮔەورەﯾە ،ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎن دووﭘﺎت
دەﻛەﻧەوە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯽ و ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻛــﻮرد و ﻋــەرەب ﺑەﺷــﺪارﯾﺎن ﺗێــﺪا ھەﯾــە و ﺋەو ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯿﯿە دەﻛــەن ،ﺋەوەش ﺑەﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﻋــﺎرف ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕێﻜــﯽ ﺧﺮاپ ﺑــﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳــﺖ دەﻛﺎت ،ﻟە ﺑﺎرێﻜﺪا ﺑﮕﻮﺗﺮێﺖ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺷەڕی داﻋﺶ دەﻛەن و ﻟەوﻻﺷەوە ﭼەﻧﺪ ﺑﺎزرﮔﺎن و ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯽ ﻛﻮرد ﻣﺎﻣەڵە و ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ ﺑﻜەن.
ﻛﯚڕﺑەﻧــﺪی ﺋﺎﺑــﻮوری ﺟﯿﮫﺎن ﻟە ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﻮڵ ﭘێﺸﻜێﺸﯽ ﻛﺮد ،وەك ﺑﺎﺳــﻜﺮدن ﻟــە ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑــﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی ﻧەوﺗــە ﻗﺎﭼﺎﻏەﻛەی داﻋــﺶ ،ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑە دەﺳــﺘﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﭼﻮار ﺗﺎﻧﻜەری ﻧــەوت ﻛــﺮد ،ﻛــە ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻋێﺮاﻗەوە دەرﯾﺎﻧﮫێﻨــﺎون و ھەوڵﯿﺎﻧﺪاوە ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﺑﮕﻮازﻧەوە. ھەرﭼەﻧــﺪ ھەوراﻣــﯽ داوای
ﺗێﻮەﮔﻼﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎن و ﻗﺎﭼﺎﻏﭽﯽ ﻛﻮرد ﻟــە ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوە و ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻧــەوت و ﺑەرﻫەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑــﯚ داﻋﺶ ﻟەﺳــەر ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەوێﺖ ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ ﻟــە ﻧﻮوﺳــﯿﻨێﻜﺪا ﺑە ﺋەرﻛﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ دەزاﻧێــﺖ” ،ﺑەﭘەﻟە ﺑەدواداﭼﻮون ﺑﯚ ﺋەوە ﺑﻜەن و ﺋەو رﭼەڕی و ﺗﻮوﻟەڕێﯿﺎﻧە ﺑﺪۆزﻧەوە ﻛە ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﭘێﯿﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ و ﺳﺎخ دەﻛﺮێﺘەوە“. ﺗێﻮەﮔﻼﻧــﯽ ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻛﻮرد ﻟــەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯿﯿــەدا ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﺋێﺴــﺘە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ
ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ و وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳــێﯽ ھەرێﻢ ﻛﺮد، زاﻧﯿﺎرﯾﯿە ھەواڵﮕﺮﯾﯿەﻛﺎن ﻟەﻣەڕ ﺑە ﻗﺎﭼﺎﻏﺒﺮدﻧﯽ ﻧەوت ﻟەﮔەڵ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﭘێﺒﻜەن و زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ” ،دەﺑێﺖ داھﺎﺗﯽ داﻋــﺶ ﻟە رێﮕــەی ھەﻣﺎھەﻧﮕﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەوە ﺑﺒڕدرێﺖ“ ،ﺑەم ﺋەرﻛە راﺳﺘەوﺧﯚﯾەﻛە دەﻛەوێﺘە ﺋەﺳﺘﯚی ھەرێﻢ ﺧﯚی. دەردەﻛەوێــﺖ وەك
ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﻫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎﻫــﯽ ﻟــە ﻣﺎوەی ﭼﻮار رۆژی راﺑﺮدوودا دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﺳــەر زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 10ﺗﺎﻧﻜەری ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﻗﺎﭼﺎﻏﺪا ﮔﺮﺗﻮوە و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی داﻋــﺶ ﭘێﺪاﮔﯿــﺮی ﺗــەواو ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﺑڕﻛﺮدﻧﯽ ﺳەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﻛﺎﺗــەوە و ﺑەدواداﭼﻮون ﻟەﺳــەر ﺳــەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﻮوەﺗە ﯾەﻛێﻚ ﻟە دۆﺳــﯿە ﮔﺮﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن. ﻟە ﭼەﻧــﺪ رۆژی راﺑــﺮدوودا دﯾﺮ ﺷــﺒﯿﮕڵﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧــﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی داﺑﻮو ،ﻧەوﺗﯽ داﻋــﺶ ﻟە ﭘﺎوﮔە ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﭘﺎڵێﻮرێــﺖ و دواﺗــﺮ رەواﻧەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋێﺮان دەﻛﺮێﺖ ،ﻛە ﺑەﭘێﯽ ﺷﺒﯿﮕڵ ﺋەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿە ﻟە رێﮕەی ﺋەو ﺗﯚڕی ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧەوە دەﻛﺮێﺖ، ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔەﻣﺎرۆی ﺳەر ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺑەﻋﺴــﺪا ﺳــەدام ﺣﻮﺳــێﻦ ﺑﯚ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺑــە ﻗﺎﭼﺎﻏــﯽ ﻧەوت دروﺳــﺘﯽ ﻛﺮدﺑﻮو ،ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ﺳﻮود ﻟە ﭘﺎﺷﻤﺎوەی ﺋەو ﺗﯚڕە وەردەﮔﺮن. ﺋﺎﺷــﺘﯽ ھەوراﻣﯽ وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێــﻢ ﻟــەو وﺗــﺎرەدا ﻛــە ﻟە
رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی ﺳــەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ داﻋــﺶ و رێﮕﺮﺗﻦ ﻟــە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽ ﻧەوﺗــﯽ داﻋﺶ ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە وەك ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺋەرﻛە ﮔﺮﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻗﯚﻧﺎﻏــەی ﻛــﻮردەﻛﺎن ﻟێﻚ دەدرێﺘــەوە ،ﺋــەوەش ﺋەرﻛێﻜﯽ ﺑەﭘەﻟە دەﺧﺎﺗە ﺳەر ﻟﯿﮋﻧە ﺑﺎﻛەی ھەرێــﻢ ﺑــﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﺋەو ﺑەﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧە ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎڵﯽ ﺳــﻨﻮوری رەﺑﯿﻌــە ﻟەﻻﯾــەن ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻟە ﭘێﺸــڕەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دوێﻨــێ 30ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﺪا ،دەﺳــﺘﯽ ﺋــەو ﻟﯿﮋﻧەﯾە واﺗﺮ دەﻛﺎت ﺑﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎڵﯽ ﺳﻨﻮوری رەﺑﯿﻌــە دەروازەی ﭘەڕﯾﻨــەوە و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑەﺗەواوی ﺑەرﺗەﺳــﻚ دەﺑێﺘەوە، ﺋــەوەش وا دەﻛﺎت ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﻧەﺗﻮاﻧــﻦ ﻟە ﻧێﻮان ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳﻮورﯾﺎدا ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚ ﺑﻜەن.
ﺳەﻧﮓ ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮر
ﺋەﮔەر ﺑﺮا ﻟە دژ ﺑﺮا ﺑێ..
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
ﺋەﮔەرﭼﯽ دەﺑﻮو ھەﻣﻮو ﺋەو دﯾﻤەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﺋێﺴﺘە دەﯾﺒﯿﻨﯿﻦ ﺑەر ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻧﯿﺴﺎﻧﯽ راﺑﺮدووی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑﻮواﯾە ،ﭼﻮﻧﻜە ھﺎوﻛێﺸــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛە ﺋەوﻛﺎت دەﮔــﯚڕا ﺑﯚ ﺑﺎرێﻜﯽ ﺗــﺮ ،ﺑەم وەﻛــﻮ ﺋەﮔەرێﻜﯽ ﻛﺮاوە ﻟە دەرەوەی ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ ﻛــﻮرد رووی دا ،ﺑەھەرﺣﺎڵ ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛﺎن ﺋەﻣﺎﻧەن ﻛــە دەﺑێ ﻛﻮرد ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺧﯚی ﺑﻜﺎت :ﺋﺎﯾﺎ ﻛﻮرد ﺋەو رووداواﻧەی ﻧەﺑﯿﻨﯿﺒﺎﯾە دەﭼﻮوە ﺋەو ﺧﯚ ﺋەزﻣﻮوﻧﻜﺮدﻧەوە ﻟە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻧەوت و ھﺎﺗﻨەﭘێﺸــەوەی ﺷــەڕی داﻋﺶ؟ ،ﯾﺎﺧﯚ ﻓەزاﯾەﻛﯽ ﺗﺮی وەردەﮔﺮت ﻟە ﻣﺎﻣەڵــەی ﻛﻮرد ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا؟ ،ﺑەم ﻛﺎﺗێﻚ دوای ﭘﺮۆﺳەی ھەڵﺒﮋاردن دﯾﻤەﻧەﻛﺎن ھﺎﺗﻨە ﭘێﺸەوە ،ﺋﯿﺘﺮ ﻛﻮرد دەﺑێ ﻟە ﺑەردەم ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ ﺗﺮدا ﺑێﺖ ﻛە ﺑەﺑێ ﮔەرەﻧﺘﯽ ﺑــﯚ داﺧﻮازﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ،ھەﻣﺎن دﯾﻤەﻧەﻛﺎن دووﺑﺎرە دەﺑﻨەوە ﻧەك ﺑﮕەڕێﺘــەوە و ﻣﻮوﭼە ﺑﻜەﻧە ﻣەرﺟﯽ رێﻜﻜەوﺗﻦ. دوای ﺋەوەی ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎدی ﮔڵﯚﭘﯽ ﺳــەوزی ﺑﯚ ھەڵﻜﺮا، ﺧەرﯾﻜە ﺑە ﮔﯚڕﯾﻨەوەی ﮔﻮﺗﺎری ﻛــﻮردی ﻟە ھەوﻟێﺮەوە ﺑﯚ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎژەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﺑە درێﮋﺧﺎﯾەﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻧێﻮان ﻛﻮرد و ﺑەﻏﺪا ،ﻛﻮردﯾﺶ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەھێﺰێﻜﯽ ﻧﻮێﻮە ﺑەﺷــﺪاری ﻟەو ﺣﻜﻮوﻣەﺗە ﻧﺎﻛﺎت وەﻛﻮ دﯾﺎرە ،ﺳــەرﻗﺎڵﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑە ﻣﺎدەﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻛە ﻣﺎوەﯾەك ﺑﯚ ﺋەو ﺑەڵێﻨە داﺑﻨێ ﮔﻮاﯾە ﻣەرﺟەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﭘێ ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێ ،ﺳــەرﻗﺎڵﯿﯿەﻛﯽ ﺑێ ھﻮودەﯾە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﭘﺮۆﺳــەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟەﻻﯾەن ﻛــﻮردەوە ﺟﯚرێﻜﯽ ﺗﺮی ﺧﯚ ﺑەدەﺳــﺘەوەدان ﺑﻮو ﺑە ﺑەﻏــﺪا ،ﻟە ﺣﺎڵێﻜﺪا ﻣﻮﻧﺎﻗەﺷــەی ﻛﻮرد و ﺑەﻏﺪا ھێﺸــﺘﺎ ﻟەﺳــەر ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧەﯾە ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟەﮔەڵ ﺳــﺘﺎﻓەﻛەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻛێﺸەی ﻟەﺳــەر ﺑﻮو ،ﺋەم ﺧﯚ ﺋەزﻣﻮوﻧﻜﺮدﻧەوەﯾــە ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاﻗﯽ ﺑەﻧــﺎو ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ،ھﯿﭻ ﮔەرەﻧﺘﯿﯿەك ﻧﯿﯿە. ھەڵﺒەت ﺑﯚ ﻛﻮرد ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ھەر ﻛەس و ھەر ﻻﯾەﻧێﻚ ﺑێﺖ ﺧﺎڵێﻜﯽ ھێﻨﺪە ﮔﺮﯾﻨﮓ ﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘﯚﺳﺘەﻛە ﺑﯚ ﻛــﻮرد ﻧﺎﺑێﺖ ،ھێﻨﺪەی ﺋەوەی ﮔﺮﯾﻨﮕە ﺋەو ﺣﻮﻛﻤە ﭼﯚن ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ و ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﻛێﺸــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن دووﺑﺎرە ﻧﺎﻛﺎﺗەوە و ﭘﺮﺳــﯽ ﻛﻮرد ﺑــەرەو ﻛﻮێ دەﺑــﺎت ،ﺑﯚﯾە ﮔﺮەو ﻟە ﺑەﺷــﺪاری ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛەی ﻋەﺑﺎدی ﻟەﺳــەر ﺋەوەﯾە ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺑڕوای ﺑــە ﻣەرﺟەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ھەﯾە ﻟە ﺳــەرووی ھەﻣﻮوﯾﺸــﯿﺎﻧەوە ﻣــﺎدەی 140ﻛە ﻛێﺸــەی ﻛەرﻛﻮوك و ﻧﺎوﭼە داﺑڕێﻨﺮاوەﻛﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی دەﺳﺘﻮور دەﺑێﺖ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺮێ ،ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟەوەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەوەی ﻟەﺑەرﭼﺎوە ﻟە دوای ﺷەڕی داﺳەﭘﺎوی داﻋﺶ ﺑەﺳەر ﻛﻮرددا ،ﻋەﺑﺎدی ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ رﯾﺴــﻚ ﺑﻜﺎت ﺋەﮔەر ﻛﻮرد ﺧﯚی رﯾﺴــﻚ ﻧەﻛﺎت ،ﺑەم ﺷەڕێﻜﯽ ﺗﺮی ﻧﺎدﯾﺎری ﻟە ﭘێﺸە ﻛە ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﺗﺎڵﺘﺮە و ﺑەرھەﻣﯽ ﺋەو ﺳﯿﺎﺳەﺗەﯾە ﻛە ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵە ﺑە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و ﺑەﺷﺪاری ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪ ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﺑﻮو ،ﺑﯚﯾــە ﺋەزﻣﻮوﻧﻜﺮدﻧەوە ﺟﯚرێﻜﯽ ﺗﺮی ﻧەﮔﺒەﺗﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﺸﺎن دەدات ﺑﯚ داھﺎﺗﻮو ،ﺑەم ﭼﺎرەﺳەرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻧەﺑﻮو ﺟﮕە ﻟە ﺑەﺷﺪاری ﻟەو ﺣﻜﻮوﻣەﺗە. ﺗﺎﻛە ﻣەرﺟێﻚ ﺑﯚ ﻣﺎﻧەوەی دەوڵەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻟە ژێﺮ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻓﯿﺪراڵﯽ ،ﺋەوەﯾە ﺑڕوا ﺑە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەرێﻤــەﻛﺎن ﺑێﻨﻦ ،وەﻛﻮ ﺋــەوەی ﭼەﻧﺪﯾــﻦ دەوڵەت ﻟە دﻧﯿﺎدا ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑەڕێﻮە دەﭼﻦ ،وەﺧﺘێﻚ ﺋەم دەوڵەﺗە ﻟە دوای رووﺧﺎﻧﯽ رێﮋﯾﻤﯽ ﺑەﻋﺴــەوە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە دەﺳﺖ داوە و ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری ﻟە دەﺳﺘﯽ دەوڵەﺗﺎﻧــﯽ دﻧﯿﺎﯾە و ﺑە ﺗﺎﯾﺒەت دەوڵەﺗﺎﻧﯽ دراوﺳــێ ،ﺋﯿﺘﺮ ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﺎوﻧﯿﺸــﺎﻧﯽ ﺑە ﻓﯿﺪراڵﯽ ﻣﺎوەﺗەوە ،ﺑــڕوای ﺗەواوی ﺑە ﻧﺎوەڕۆﻛەﻛــەی ﻧﯿﯿە ،ﺋەوەﯾﺶ ﭘێﻮﻧﺪی ﺑــە دوو رەھەﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە ھەﯾە ،ﯾەﻛەم ﺋەوەﯾە دوور ﺑﻜەوێﺘەوە ﻟە ژێﺮ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ھەژﻣﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺋێﺮان ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻻﻧﯿﻜەم ﺑەو ﺋﺎراﺳــﺘەﯾە دەڕوات ،دووەم ﺋەوەﯾە ﻛﻮرد ﭼﯿﺘﺮ ﯾﺎن دوو ﺟەﻣﺴەر ﻧەﺑﻦ ﻟە ﻋێﺮاق ﻛە ﺋێﺴﺘە واﯾە ،ﯾﺎن ﺑﺎﺳﯽ ﺋەو ﺳێ ھەرێﻤە ﻧەﻛﺎت ﻛە ﻟەﻻی ﻋەﻗڵﯿﯿەﺗە ﺷﯚﭬێﻨﯿﯿەﻛەی ﺑەﻏﺪا و ﺧﻮارووەوە ﺧەﯾﺎڵە ،ﺑﯚﯾە ﺑە ﺑــڕوای ﻣﻦ ﻛﻮرد ﺑەر ﻟەوەی ﺧــﯚی ﺋەزﻣﻮون ﺑﻜﺎﺗــەوە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟەﮔــەڵ ﻋەﻗڵﯿﯿەﺗە ﻋێﺮاﻗﯿﯿەﻛەی ﺟﺎران ،دەﺑێ ﺑﺘﺮﺳێ ﻟەو ﺳﯿﺴﺘﻤەی ﻛە ﭘێﯽ دەڵێﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻓﯿﺪراڵﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎن ﻛە زۆر ﺋﯿﺸﯽ ﻟەﺳەر دەﻛــﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺟﮕە ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆر ﻟە ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ﻛﻮردﯾﺶ ﺑڕواﯾﺎن ﭘێﯿەﺗﯽ ،ﻛەواﺗە ﺧﯚ ﺋەزﻣﻮوﻧﻜﺮدﻧەﻛە ﮔەڕاﻧەوەﯾە ﺑــﯚ دﯾﻤەﻧەﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو، ﺋەﻣەش ﺑﺎﺟﯽ ﻧﺎوھێﻨﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﯾﯿە.
رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﻧەوت
و
ﺋەرﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت و داﻣەزراوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧــﯽ ژﯾﻨﮕەﯾە ﻛە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ و ﻛﺎرﮔــەﻛﺎن ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﺑــە رەﭼﺎوﻛﺮدﻧــﯽ ﻣەرﺟەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰی ﺑﻜــەن ،ھەروەك ﭼــﯚن ﻟەﺳــەر رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯽ و ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﭼﺎﻻﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯿﯿە ،ﺑەدواداﭼﻮون ﻟەﺑﺎرەی ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺑﻜەن ،ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە دەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﭘﺘــەو ﻟــە ﻧێﻮان دەﺳــەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻣەدەﻧﯽ ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ﭘﺎﺑەﻧﺪﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺑــە رێﻮﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕەﯾﯽ دەﺳــﺘەﺑەر ﺑﻜﺮێــﺖ و ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎن ﺑﭙێﻜﺮێﻦ. ﺋــەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ھەﺑێــﺖ ،ﭼەﻧﺪ رێﻮﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێــﺰی ﻟەﻣــەڕ ﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎز رێﻚ دەﺧەن ،ﻟە ﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ھەرێﻢ ،ﯾﺎﺳﺎی ﭼﺎﻛﻜﺮدن و ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ژﯾﻨﮕــە و ھەروەك ﯾﺎﺳﺎی دارﺳﺘﺎن ،ﺟﮕەﻟەواﻧەش ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت دﯾﺴﺎﻧەوە ﺑﻨﭽﯿﻨەﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﻦ ﻟە ﻧێﻮان ﺣﻜﻮوﻣەت و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻧﺪا. ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە ،ھەرﯾــەك ﻟــە وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن، ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ،دەﺳــﺘەی ﭘﺎراﺳــﺘﻦ و ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧــﯽ ژﯾﻨﮕــە و ﭼەﻧــﺪ داﻣەزراوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺋەرﻛﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛەوێﺘە ﺋەﺳﺘﯚ. ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾە ھﯿــﭻ ﻛﺎم ﻟــەو داﻣەزراواﻧــەی ﺳــەرەوە وەك
ﺧەڵﻚ
ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻟەرووی ﭘﺎﺑەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت ﺑــە رێﻮﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕەﯾــﯽ ﺑە ﺋەرﻛــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەڵﻨەﺳــﺘﺎون، ﻟەواﻧەﯾە ﺑەﺷــێﻜﯽ ھﯚﻛﺎرەﻛە ﺑﯚ ﺋــەوە ﺑﮕەڕێﺘــەوە ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟــەم ﻗﯚﻧﺎﻏــەدا ﻟەﻻﯾەك ﺗەﻧﯿــﺎ ﺳــەرﻗﺎڵﯽ راﻛێﺸــﺎﻧﯽ زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻧەوﺗﯽ ﺑێﺖ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ﻧەﯾەوێﺖ ﻟــەم ﺑﺎرودۆﺧەدا ﻓﺸﺎری زۆر ﻟەﺳەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت، ﺟﮕەﻟەوەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﻧەوت و ﮔﺎز ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯿەﻛﯽ ﺗﺎزە دەرﻛەوﺗﻮوە و ھەرێــﻢ ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜــﯽ ﺳــﻨﻮورداری ﺗێــﺪا ھەﯾــە ،ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە ﺑە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺳــەدەﯾەك و زﯾﺎﺗﺮەوە دێﻨە ﭘێﺶ. ھەرﭼــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﺋەرك و رۆڵــﯽ رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯽ و ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧەوە ھەﺑێﺖ ،دﯾﺴــﺎﻧەوە ﻟە ﭼﺎودێﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﺑەﺗەواوی ﻻوازن ،ژﻣﺎرەﯾــەك رێﻜﺨــﺮاو و ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻟێﺮە و ﻟــەوێ ﻟەو رووەوە ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺋەﻧﺠــﺎم دەدەن ،ﺑەم وەك دەردەﻛەوێﺖ ﭘﺮﺳەﻛە زۆر ﻟــەوە ﮔەورەﺗﺮە ﺑــەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﺳﻨﻮورداراﻧە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ ﺑﻜﺮێﺖ. ﺗﺎڕادەﯾــەك دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑڵێﯿﻦ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھەم ﻟەﻻﯾەﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و ھــەم ﻟەﻻﯾەﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﻣەدەﻧﯿﯿەوە ﭼﺎودێﺮﯾﯿەﻛﯽ ﺋەوﺗﯚ ﻟەﺳەر ﺷێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوەﻧــﻜﺎر ﻟە ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ھەرێﻤــﺪا ﻧەﺑﻮوە ،ﺋەوەش
ﭘﺎش ﻛﯚڕەوەﻛــەی ﺑەھﺎری 1991 ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﻟەﺳــەر ﻛﻮرد ھﺎﺗە ﺟﻮاب .ﭘﺎﺷــﺘﺮ ﻟەﺳەر ﮔەﻟــﯽ ﻛﯚﺳــﯚﭬﯚ ھﺎﺗە ﺟــﻮاب. ﭘﺎﺷﺘﺮ ﻟەﺳەر ﻟﺒﻨﺎن ھﺎﺗە ﺟﻮاب و ﺳﻮﭘﺎی ﺳﻮورﯾﺎی ﻟەو وﺗە وەدەر ﻧﺎ .وا ﺋەﻣﺠﺎرەﯾﺶ ﺑەﺷــﯽ زۆری ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﺑەﺷێﻜﯿﺸﯽ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺟﻮاب ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﭘﺎش ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەﻧﺒﺎر و ﻣﻮوﺳــڵ و ﺳەﺣەدﯾﻦ ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸەوە ﻧەھﺎﺗﻨە ﺟﻮاب، ﻻﻧﯿﻜەم ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق ﺧــﺎوەن ﺳــﻮﭘﺎﯾەﻛﯽ ﺑە رواڵەت ﺑەھێﺰ و ﭘڕﭼەك ﺑﻮو. ھەروەھﺎ ﺗــێ دەﮔەﯾﻦ ”ﺋەﮔەر ﺑﺮا ﻟە دژ ﺑــﺮا ﺑێ ،ﻣەﮔەر رەﺣﻢ ﻟەﻻی ﺧﻮدا ﺑــێ“ و ”دار ﻛﺮﻣﯽ ﻟە ﺧﯚی ھەﺑێ ﻋەﻣﺮ ﻛﯚﺗﺎﯾە و .دەﻗڵﯿﺸێ“. دﯾﺴﺎن ﻟە ﺣﺎڵەﺗﯽ ﻧﺎﺗەﺑﺎﯾﯿﺪا ”ﺧێﺮ ﺑﯚ دەروێﺶ ﺋەﺑێ ﻧەك ﺑﯚ ﺧﻮێﺶ“ و ”ﺗــﺎ ﻣﺰﮔەوت ﮔەرەﻛﯽ ﺑێ دەﺑێ ﻣﺎڵ زەﻗەی ﭼــﺎوی ﺑێ“ و ”ﺧﺰم ﻧەك ھەر ﮔﯚﺷــﺘﺖ دەﺧــﻮا ﺑەڵﻜﻮ ﺋێﺴﻜﯿﺸﺖ وردوﺧﺎش دەﻛﺎت“ و ”ﮔەردن ﺣﺎﺷﺎ ﻟە دەﺳﺘﯽ ﺷﻜﺎوی دەﻛﺎت“. ﺋەﻣە ﺋەو ﺣﯿﻜﻤەﺗەﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺳــەر ﭘەڕی دڵﯿﺎن ھەڵﯿﻜﯚڵﻦ، ﺋەﮔﯿﻨﺎ....
ﻟﯿﺴﺘﯽ رەﺷﯽ ژﯾﻨﮕە ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت دەرﻓەﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن دەدات زﯾﺎﺗــﺮ و زﯾﺎﺗﺮ ﭘێﺸــێﻠﯽ رێﻮﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێــﺰی ﺑﻜەن .ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟــە ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯿﯿەﻛﯿــﺎن ﭘﯿﺴــﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﻨﮕەدا ﻧەﻛﺮدووە و رۆژ ﺑــە رۆژﯾﺶ ﺷــﻮێﻨەوارە ﻧەرێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺷــێﻮەﻛﺎرەی ﺋــەوان زەﻗﺘﺮ ﻟەﺳــەر ژﯾﻨﮕەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەردەﻛەوێﺖ. ﺋەﻣــڕۆ ﺋەﮔــەر داﻣــەزراوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧــﯽ دەﺳــەت و ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﻣەدەﻧــﯽ ﺋــەو ﺳــﻮوڕی ﻣﺘﺒﻮوﻧــە ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﭘﯿﺴــﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﻨﮕــە ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﭘﺎﺷــﻜﯚﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗێﭙــەڕ ﻧەﻛەن، ﺑەﯾﺎﻧــﯽ زۆر درەﻧﮕﺘﺮ دەﻛەوێﺖ، ﺷــﻮێﻨەوارەﻛﺎن ﮔەورەﺗــﺮ و ﻗەﺑــﺎرەی ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻟە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدن و ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﺷﻮێﻨەوارە ﻧەرێﻨﯿﺎﻧە ﺋەﺳﺘﻮورﺗﺮ دەﺑێــﺖ ،ﻛــە ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــﺪا ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ و ﺧەڵﻜەﻛەی ﻧﺎﭼﺎرن ﺑﺎﺟەﻛەی ﺑﺪەن. ﺑﯿﺮۆﻛەﯾەﻛــﯽ ﺑــﺎش دەﺑێــﺖ ﺋەﮔــەر رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯽ و ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن ﻟەﭘــﺎڵ ھەڵﻤەﺗﯽ ھﯚﺷــﯿﺎری ژﯾﻨﮕەﯾــﯽ ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ،ﻛــە ﺑەو ﺷێﻮەﯾە داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗــﯽ دەﺗﻮاﻧﻦ رێﮕــﺮی ﺗەواو ﺑﻜەن ﻟەﺳەر ھەر ﺷێﻮەﻛﺎرێﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻛە دەﭼێﺘە ﺧﺎﻧەی ﭘێﺸــێﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻣەرﺟەﻛﺎﻧــﯽ ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰﯾﯿەوە ،ﻟﯿﺴﺘﯽ رەﺷﯽ ژﯾﻨﮕە ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﭘێﻚ ﺑﮫێﻨــﻦ ،دەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﺷــێﻮەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺴــﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﻨﮕە
ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗەوە ﺗﯚﻣــﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ و دواﺗــﺮ ﻟــە رێﮕــەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿــەوە ﻓﺸــﺎرﯾﺎن ﻟەﺳــەر دروﺳــﺖ ﺑﻜﺮێﺖ .ﺋەو ﺋەزﻣﻮوﻧــە ﻟە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ وﺗﯽ ﺧــﺎوەن ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﻧەوﺗﯿﺪا ﺗﺎﻗﯽ ﻛﺮاوەﺗەوە و ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎوە. رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﻟﯚﻛﺎڵــﯽ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑێــﺖ ﺋەوەﯾﺎن ﻟە ﺑەرﭼــﺎو روون ﺑێــﺖ ،ﺋەوان دەﺗﻮاﻧــﻦ ھەﻣﻮو ﺋــەو ﺑەڵﮕە و ﺗﯚﻣﺎراﻧە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ و رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە ﺑﻜــەن ،ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە ﻓﺸــﺎرێﻜﯽ ﮔــەورە ﻟەﺳــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن دروﺳــﺖ دەﻛﺮێﺖ و ﻟەوێﻮە ﻧﺎﭼﺎر ﺑــە ﭘﯿﺎدەﻛﺮدﻧﯽ رێﻮﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێــﺰی دەﻛﺮێﻦ. ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋەﮔــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﺗﺮﺳــێﻜﯿﺎن ﻟە ﻓﺸــﺎرە ھەرێﻤــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەﺑێــﺖ، ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺗەواو ﺳــڵ ﻟەوە دەﻛەﻧــەوە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻧﺎوﯾﺎن ﻟە ﻟﯿﺴﺘﯽ رەﺷﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــەدا ﺑێﺖ ﻛە ﺑە ﭘﯿﺴــﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﻨﮕــە ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎر دەﻛﺮێــﻦ ،ﺋەو ﺧﺎڵــە وا دەﻛﺎت وﺗﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەرﮔــە ﺑﯚ ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە ﻧەﻛەﻧەوە ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺧﺮاﭘﯿــﺎن ھەﯾــە ﺑەھــﯚی ﺋەو ﺋەزﻣﻮوﻧە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارەی ﭘێﺸﺘﺮ و ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﭘێﺸﻜێﺸﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ﺋەوە رێــﻚ ﺋەو ﺧﺎڵەﯾە ﻛە ھــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﺳڵەﻣﯿﻨەوە دەﻛﺎت.
رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣــﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﭘﺘــەو ﻟەﮔــەڵ داﻣــەزراوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت دروﺳــﺖ ﺑﻜــەن ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە داﻣــەزراوەﻛﺎن ﺑەﻛﯚﻣەڵێــﻚ ھــﯚﻛﺎرەوە ﺋەوەﻧــﺪە ﺑەﺋﺎﮔﺎ ﻧﯿﻦ ﻟە ﻛﯚی ﺷــﻮێﻨﻜﺎر و ﺗــەواوی ﺷــێﻮەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺴــﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﻨﮕە ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﭘﺎﺷــﻜﯚﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە ،واﺗە ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎت ﺋــەو ھەﻣﺎھەﻧﮕﯿﯿــە ﭘﺘــەو ﺑﻜﺮێﺖ ﺑــە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ داﺗــﺎ و زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑــە ﻧﺎوەﻧــﺪە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿــەﻛﺎن، ﻟــە ﺑﺎرێﻜﯿﺸــﺪا داﻣــەزراوە ﻓەرﻣﯿﯿــەﻛﺎن ﺑەدەﻧﮕﮫﺎﺗﻨێﻜــﯽ ﺟﺪﯾﯿــﺎن ﺑﯚ ﭘێﺸــێﻠﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﻧەﺑێــﺖ ،ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻣەدەﻧﯽ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑﺨﺎﺗە ﻟﯿﺴﺘە رەﺷەﻛەوە. ﺋەوەی ﻟێﺮەدا ﮔﺮﻧﮕە ،دﯾﺴﺎﻧەوە ھﯚﺷــﺎرﯾﯽ ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ ژﯾﻨﮕەﯾﯿە ﻟەﻣەڕ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ، ﺋەو ھﯚﺷــﯿﺎرﯾﯿە دواﺟــﺎر رای ﮔﺸــﺘﯽ ﻟــێ دەﻛەوێﺘــەوە، ﻛــە دەﺑێﺘــە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯿەﻛﯽ ﮔﺮﻧــﮓ ﺑــﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــەو ﺧﺎﻧــەی داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻣەدەﻧﯽ ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻻﯾەﻧــە ﻓەرﻣﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەﻛەن، دەﺷــێﺖ ﺋەﮔەر ﺋەو ﭘﺮﺳە رای ﮔﺸــﺘﯽ ﻟەﺳــەر ﺑﺠﻮوڵێﻨﺮێﺖ، داﻣــەزراوەﻛﺎن ﺑەﮔﺸــﺘﯽ و ﺗﺎﯾﺒەﺗەوە ﻧﺎﭼــﺎر ﺑە ﭘﯿﺎدەﻛﺮدﻧﯽ رێﻮﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێــﺰی ﺑﻜﺮێﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﻛﻮرد ﻟە ﺑەردەم ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ ﺗﺮ
ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮرد ﻟە ﻣێــﮋووی ﺧﯚﯾﺪا ﻛﻮﺷــﺘەی دەﺳــﺘﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛــﯽ و دووﺑەرەﻛﯿﯽ ﻧێﻮان رۆڵەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮوە، ﻟەﺑەرﺋەوە ﭘەﻧﺪی زۆرﯾﺸﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﺑﺎﯾەﺧــﯽ ﺑﺮاﯾەﺗﯽ و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﻟێﻜﺘﺮازان ﺑەرھــەم ھێﻨﺎوە ،وەك دەڵێﺖ” :ﺑﺮا ﻟە ﭘﺸﺖ ﺑﺮا ﺑێ ﻣەﮔەر ﻗــەزا ﻟەﻻی ﺧــﻮدا ﺑێــﺖ“” ،دار ﻛﺮﻣﯽ ﻟە ﺧﯚی ﻧەﺑێ ھەزار ﺳــﺎڵ دەژی“ ،ﯾــﺎن ”دار ﭘﻮازی ﻟە ﺧﯚی ﻧەﺑێ ﻧﺎﻗڵﯿﺸێﺖ“” .ﺧێﺮ ﺑﯚ ﺧﻮێﺶ ﻧەك ﺑــﯚ دەروێﺶ“ ﯾــﺎن ”ﺗﺎ ﻣﺎڵ ﮔەرەﻛﯽ ﺑێ ﻟە ﻣﺰﮔەوت ﺣەراﻣە“. ”ﺧﺰم ﮔﯚﺷﺘﯿﺸــﺖ ﺑﺨﻮا ﺋێﺴﻜﺖ ﻧﺎﺷــﻜێﻨێﺖ“ ﯾﺎن ”دەﺳــﺖ ﺷﻜﺎ ﮔەردن ﺋەﯾﮕﺮێﺘە ﺧﯚی“. ﺑەم ﺳــەرەڕای ﺋــەم ﺣﯿﻜﻤەﺗە ﻣﯿﻠﻠﯿﯿﺎﻧە ﻛە زادەی ﺋەزﻣﻮوﻧە ﺗﻔﺖ و ﺗﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردن ،ھێﺸﺘﺎﯾﺶ ﻛﻮرد ﻋﺎری ﻧەﮔﺮﺗﻮوە و ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑەﺳەر ﺋەو ﺧﯚﺧﯚری و ﺧﯚﭘەﺳەﻧﺪﯾﯿەﯾﺪا زاڵ ﺑێﺖ ،ﻛە دەﺷێ ﺳەرەﺧﯚرەی ﺋەزﻣــﻮون و دەﺳــﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ دەﯾﺎن ﺳﺎڵ ﺧەﺑﺎت و ﺑەرﺧﯚدان و دەردﯾﺴەری و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺪان ﺑێﺖ. ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﭘﺎش ﭼەﻧﺪ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەك ،ﺑەھﯚی ﺋەو دەردە ﻣێﮋووﯾﯿەوە ﺷﻜﺴــﺘﯽ ھێﻨﺎ و ﺑەھﯿﭻ ﺋﺎﻛﺎﻣێﻚ ﻧەﮔەﯾﺸﺖ. ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﻟە ﺧﯚرﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾەﭘەﮔە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺑەدوژﻣﻨﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر و ﻧەﯾﺎر ﺑە ﭘﺮﺳﯽ رەوای
ﻛــﻮرد دەورە دراوە ،ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿﯿە دەرﻓەت ﺑــە ھێﺰە ﻛﻮردﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﺪات ﭼﻤﻜێﻜﯽ ﺋەو ﺑﺎرە ﻗﻮرﺳەی ﻟەﮔەڵ ھەڵﺒﮕــﺮن ،ﺑﮕﺮە ﺋﺎﻣﺎدەﯾە ﻟەﮔەڵ ﺑەرەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ﺳﻮﭘﺎی ﺋﺎزادی ﺳــﻮورﯾﺎدا ﻛــە ﻋەرەﺑﻦ، ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ و ھﺎوﺳەﻧﮕەری ﺑﻜﺎت، ﺑەم ﻟەﮔەڵ ھێﺰە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺋەوە ﻧﺎﻛﺎت. ﺑﯿﻨﯿﻤــﺎن ﭘــﺎش ﺋــەو ﺷــﺎوە ﺑەرﻓﺮاواﻧەی داﻋﺶ و داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺷەﻧﮕﺎل و زوﻣﺎر و ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە ﮔﻮێڕ و ﻣەﺧﻤﻮور ،ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﮔەرﻣــەی ﺋەو ﺷــەڕی ﻣــﺎن و ﻧەﻣﺎﻧــەی ﻛﻮرد ﺑەراﻧﺒەر دوژﻣﻨێﻜﯽ ﺳەرﺳــەﺧﺖ و دڕ ،ﻛەوﺗﻨــە ﺷــەڕە ﭘــەڕۆ و ﯾەﻛﺘــﺮ داﺷــﯚرﯾﻦ و ھەرﻻﯾــەك ﺗﺎﻧەی ﻟە ﺷﻜﺴــﺖ و ﭘﺎﺷەﻛﺸەی ﺑەراﻧﺒــەر دەدا و دەﺳــﺘﻜەوت و ﺳــەرﻛەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺑەھــﯽ ﺧﯚی دەداﻧە ﻗەڵــەم .ھــەردوو ﺣﺰﺑﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟەﺑﺮی ﺋەوەی ﻟــەو دۆﺧە ھەﺳــﺘﯿﺎرەدا ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ﺳــەرﻧﺠەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺨەﻧە ﻻوە و ﮔﻮﺗﺎرﯾــﺎن ﯾــەك ﺑﺨــەن و رﯾﺰەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘﺘەوﺗــﺮ ﺑﻜــەن، ﺑەداﺧــەوە ،ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛەﯾــﺎن ﺗﺎ دێ ﺋﺎڵﯚزﺗــﺮ دەﺑێ و ﻟە ﺷــەڕی ﺋﯚرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــێﺒەر و ﻟێﺪواﻧﯽ ﺑێ ﺑــﺎوك و داﯾﻜەوە ،دەﮔﻮێﺰێﺘەوە
ﺑﯚ ﺷەڕی راﺳــﺘەوﺧﯚ و راﺷﻜﺎو و رەﺳﻤﯽ. ﺷــەڕی دەرھﺎوﯾﺸــﺘەﻛﺎﻧﯽ داﺳەﭘﺎوی داﻋﺶ ،ﺑە ﻟەﻧﺎوﭼﻮوﻧﯽ داﻋــﺶ ﻟەﻧﺎو ﻧﺎﭼــﻦ و ھﯿﭻ دوور ﻧﯿﯿە ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻟەﻻﯾــەك و ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﭘەﮔە/ﭘەﻛەﻛــە ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﭘــﺎش ﺟێﮕﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭘەﻛەﻛــە ﻟــە ﭼﯿﺎی ﺷــﻨﮕﺎل ،ﻟەﻻی ﺳێﯿەﻣﯿﺸــەوە دەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺳەرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ و ھێﺰە ﺑەرھەڵﺴــﺘﻜﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان ﭘــﺎش ﻛێﺸــﺎﻧەوەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷــەڕ دژی داﻋــﺶ )وەك دەڵێــﻦ ﺑــە ﻓﺸــﺎری ﺋێﺮان( و ﭘﺎﺷــﺘﺮ دەﺳﺖ ﭘێﻜﺮدﻧەوەی ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯿﺰاﻧﯿﯿﺎن ﻟە ﻧﺎوﭼە ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان، ﻛە دەﺷــێ ﺋەوە ﺋێﺮان ﻟە ھەرێﻢ ﺑﺌﺎڵﯚﺳﻜێﻨێﺘەوە.ھﯿﭻدوورﻧﯿﯿەﺋەو ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎﻧە ﭘﺎش ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ داﻋﺸﯿﺶ ﺑﺒﻨە ﮔﺮێﯿەك ﻟە ﺑەرﺑﯿﻨﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ھەڕەﺷــە ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯿەﻛەی. ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎﺗﯽ ﺋەوەﯾە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋﺎوڕ ﻟــە ﺣﯿﻜﻤەﺗﯽ ﻧێﻮ ﭘەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﮔەﻟــﯽ ﻛﻮرد ﺑﺪەﯾﻨــەوە و ﺑــە وردی ﻟێﯿــﺎن راﺑﻤێﻨﯿﻨــەوە ،ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﯿــﻦ ﺋەﮔەر ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەو ﺣﯿﻜﻤەﺗﺎﻧە رەﻓﺘﺎر
ﺑﻜەﯾﻦ چ دەﻗەوﻣێ؟! ﺋەوﻛﺎﺗە ﺗێ دەﮔەﯾﻦ ،راﺳﺘە ﺋێﻤە ﻧەﺗەوەﯾەﻛﯽ ﮔەورە و ﺑەھێﺰ ﻧﯿــﻦ ﻛە ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺑەﺳــەر ﻧەﺗەوە ﺳەردەﺳﺘەﻛﺎن و دوژﻣﻨــە دەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎﻧــﺪا زاڵ ﺑﯿﻦ ،ﺑەم ﺋێﻤــە ﻻواز ﻧﯿﻦ ،ھﯿﭻ ﮔــەل و ﻧەﺗەوەﯾــەك ﻻواز ﻧﯿﯿە، ﭼﻮﻧﻜــە ﻣەﺣەك رۆﺣــﯽ ﻗﻮوڵﯽ ﻧەﺗەوەﯾــە و ﻧەﺗەوە ﮔەورە ﺑێ ﯾﺎن ﺑﭽﻮوك ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺋەو رۆﺣەﯾە ،ﻛە زاﻣﻨــﯽ ﻣﺎﻧــەوەی ﻧەﺗەوەﯾە ﺑەو ﻣەرﺟەی ﺋەو رۆﺣە ﺑە ﺷﻜﯚداری و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ و ﭘﺎﻛﯽ ﺑﻤێﻨێﺘەوە. واﺗە دەﺷێ ﻧەﺗەوەﯾەﻛﯽ ﮔەورە ﺑە ژﻣﺎرە و ﻛەرەﺳــﺘە ،ﺑەم ﻻواز ﻟە رۆح و داڕزاو ﺑەدەﺳــﺖ ﺧﯚﺧﯚری و ﮔەﻧەﺧﯚرﯾﯿــەوە ،ﺑﺒەزێــﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻧەﺗەوەﯾەﻛــﯽ ﺑﭽﻮوك ﺑە ژﻣﺎرە و ﻛەرەﺳــﺘە ،ﺑەم ﺗﯚﻛﻤە ﻟە رۆﺣﺪا ﺑﯿﺒﺎﺗەوە .ﺋێﻤە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺒﯿﻨەﺋەﻣەﯾﺎن. دەﺷــێ ھەﻧــﺪێ ﺟــﺎر ﻻوازﯾﯽ ﻓﯿﺰﯾﻜﯿﯽ ﻧەﺗەوە ﯾﺎن وﺗێﻚ ﺧﺎڵﯽ ھێﺰی ﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ھێﺰی ﺑەھێﺰی ﺑەرﭘــﺮس ،ﻧەك ﻧﺎﺑەرﭘﺮﺳــﯽ وەك داﻋﺶ ،ﺧﯚی ﻟە ﭘەﻻﻣﺎرداﻧﯽ ھێﺰی ﺑێ ھێﺰ ﻻ دەدات .ھﺎوﻛﺎت دەﺷێ ﻟەﺑەرﺋەوﺑێھێﺰﯾﯿەﺧەڵﻜﺎﻧﯽﺑەھێﺰ ﻟەﺳەری ﺑێﻨە ﺟﻮاب .ﺋەوەﺑﻮو ﺳﺎڵﯽ 1990ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳەر داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ وﺗﯽ ﺑﭽﻮوك و ﻻوازی ﻛﻮێــﺖ ھﺎﺗﻨــە ﺟﻮاب.
15
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
رەھەﻧﺪەﻛﺎن
63
63
وﺗﺎر
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻫﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن وەك ھەر ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ،ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺷەڕدا ڕۆڵﯽ ﮔەورەی ﻟە دەﺳﺘﺪاﯾە .ﻟەو ﺟﯚرە دۆﺧﯽ ﺷەڕەدا ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﺑەو ﺟﯚرە ڕۆڵﯽ ﭘﯚزەﺗﯿــﭫ ﺑﺒﯿﻨێﺖ ﻛە ﻟە ڕێﮕەی ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﺑﺎوەڕﭘێﻜﺮاوە و ﻟە ڕێﮕەی داﻧﯽ وێﻨﺎﯾەﻛﯽ ڕۆﺷــﻨەوە ﻟەﺳــەر ڕووداوەﻛﺎن ﺑە ﺧەڵﻚ ،ڕێﮕە ﻟەوە ﺑﮕﺮێﺖ ﺧەڵﻚ ﻟەﺑەر ﻧﺎدڵﻨﯿﺎﯾﯽ ﺗﺮﺳﯽ ﺗﯿﺎ دروﺳﺖ ﺑێﺖ .ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑﯚی ھەﯾە ڕۆڵﯽ زۆر ﻧێﮕەﺗﯿﭫ و ﺧﺮاپ ﺑﺒﯿﻨێﺖ ،ﺗﺎ ﺋەو ﺷــﻮێﻨەی ﺑﯚی ھەﯾە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑێﺒﺎﻛﺎﻧە ﯾﺎن ﻟە ﺑێﺌﺎﮔﺎﯾﯿﺪا ﺑﺒێﺘە ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەی ﺟەﻧﮕﯿﯽ دوژﻣﻦ و ﺑەو ﺟﯚرە ﺧﺰﻣەﺗێﻜﯽ ﮔەورە ﺑە دوژﻣﻦ ﺑﻜﺎت.
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
رۆزا ﺣﻮﺳێﻦ:
ﺳﺴﺘەﻣﯽ ﭘەروەردەﻣﺎن ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە دۆﺧﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﺸﺪا ﺋﯿﻔﻠﯿﺠە
وﺷە .ھەوﻟێﺮ /ﺳﯚران ﻋەزﯾﺰ ﻧﻮوﺳەر و ﭼﺎودێﺮی ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ”رۆزا ﺣﻮﺳێﻦ“ ﻟەم دﯾﻤﺎﻧەﯾەدا ﺑﯚ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەدات ﻛە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛﺎﻧــﯽ داﻋﺶ ﻛﺎراﺗﺮ ﻛﺎری ﺑﯚ ﺋــەوە ﻛﺮدووە ،ﭬﯿﺪﯾﯚ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ڕێﻜﺨــﺮاوە ﺑﮕەﯾەﻧێﺘە ﺑﯿﻨەر و ﺧﻮێﻨەری ﻛﻮرد .ھﺎوﻛﺎت ﺗﯿﺸــﻜﯿﺶ دەﺧﺎﺗە ﺳــەر ﭘــەوەردە و دەڵێﺖ :ﻟەو وﺗﺎﻧەی ﺑﻨەﻣﺎی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺧﻮێﻨﺪن و ﭘەروەردەﯾﺎن ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﯚﻛﻤە داڕێﮋراﺑێﺖ ،دەزﮔەی ﭘەروەردە ﻧەك ھەر ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ و ﺋﺎراﻣﯿــﺪا ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺷەڕﯾﺸــﺪا ڕۆڵﯽ ﮔﺮﻧــﮓ دەﺑﯿﻨێﺖ ﻟە ﺋﺎراﻣﻜﺮدﻧــەوەی ڕەوﺗﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە و ﺗەﺟﻨﯿﺪﻛﺮدﻧﯽ ﻣەدەﻧﯿﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﺪا و ڕﯾﺰﻛﺮدﻧﯿﺎن ﻟە ﭘﺸﺖ ﺋەو ﺑەھﺎﯾﺎﻧەوە ﻛە ’‘ﺷەڕی ڕەوا‘‘ی ﻟە ﭘێﻨﺎودا دەﻛﺮێﺖ. ﺋﺎﯾﺎ ﻛﺎﺗێ وﺗێﻚ ﻟەﻧﺎو دۆﺧﯽ ﺷــەڕدا ﺑێﺖ ،ﭼــﯚن دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﺎﺳﯽ ﭘەروەردە و ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺖ ﺑﻜەﯾﻦ؟ ﭘێ دەﭼێــﺖ ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛەت ﻛﺎﯾەی ﭘەروەردە وەك ﻣەﯾﺪاﻧێﻜﯽ داﺑڕاو ﻟــە ﻣەﯾﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮓ ﻣﺎﻣەڵــە ﺑﻜﺎت و ﺗەﻧﯿﺎ ﻗﺴــەی ﻟەﺳــەر ﺋــەو ڕووەی دۆزەﻛە ﺑێــﺖ ﻛــە ﻛەوﺗﻨەوەی ﺷــەڕ ﭼەﻧــﺪ ڕێﮕــﺮی ﻟە ڕێــڕەوی ﻧﯚرﻣﺎڵــﯽ دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘەروەردە و ھــەر دەزﮔەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ژﯾﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯿﺪا دروﺳــﺖ دەﻛﺎت .ﻣﻦ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺷــەڕدا وەزﯾﻔەﯾەك ﺑﯚ دەزﮔەی ﭘەروەردە دەﺑﯿﻨﻢ ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻢ واﯾە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺷەڕدا ﮔﺮﻧﮕە دەزﮔەی ﭘەروەردە ﻧەك ھەر ﭘێ ﻟەﺳــەر ﺑەردەواﻣﯿﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ داﺑﮕﯿﺮێــﺖ ،ﺑەڵﻜــﻮ دەﻛﺮێــﺖ ﺋەﮔەر دروﺳﺖ ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﺮێﺖ، ڕۆڵﯽ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﻟەوﻛﺎﺗــەدا ﭘێ ﺑﺴــﭙێﺮدرێﺖ .ﻣﻦ ﺋەﻣە دەڵێﻢ، ﺑــەم ﺗــەواو ﺋــﺎﮔﺎداری ﺋەو ڕاﺳﺘﯿﯿەﺷــﻢ ﻛــە دەزﮔــەی ﭘەروەردە ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە دۆﺧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ دا ﻛــەم و زۆر ﺋﯿﻔﻠﯿﺠــە و ﺋــەو دەرﻓەﺗﺎﻧەی ﺳﻮودی ﺗەواوی ﻟێ وەرﻧەﮔﯿﺮاوە ﻛــە ﭘــەروەردە و دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە و ﻓێﺮﻛﺮدن ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﯿﺎﻧڕەﺧﺴــێﻨﺖ .ﭘــەروەردە ﻻی ﺋێﻤــە وەك ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرﻣەﻧــﺪ و ﺷــﺎرەزای ﺑﻮاری زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﭼﺎو ﻟێ دەﻛﺮێﺖ .ﺑﯚﯾە ﻓەﻟﺴــەﻓەی ﭘــەروەدە ﻟــە ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕەﻛﺎﻧﺪا ﺋەوەﯾــە ﻛە ﻣێﺸــﻜﯽ ﺧﻮێﻨﻜﺎر وەك ﻛﯿﺴــەﯾەك ﺳەﯾﺮ دەﻛﺮێﺖ ﻛە دەﺑێﺖ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﭘڕی ﺑﻜﺎت ﻟە زاﻧﺴــﺖ ،ﺑەﺑێ ﺋــەوەی ﺋەو ﻣﻨﺪاڵــە ﯾﺎن ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎرە ھﯿﭻ ﻗﺴــەﯾەﻛﯽ ﻟــەو ﭘﺮۆﺳــەﯾەدا
ھەﺑێــﺖ ﯾــﺎن ﻣﺎﻓــﯽ ھەﺑێﺖ ﭘﺮﺳــﯿﺎر و ﮔﻮﻣﺎﻧــە ﺧﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻣێﺸــﻜﯽ ﺑەرﭼﺎو ﺑﺨﺎت .ﻟە ﺑەراﻣﺒــەردا ،وەك ﻗﺴــەﯾەﻛﯽ ﻧﯚرﻣﺎﺗﯿﭭﯿــﯽ دەﻣەوێﺖ ﺑڵێﻢ ﻛە ﭘەروەردە ﺧﯚێ ﻟــە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯽ ﺳەرﻛەوﺗﻮو و ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧێﺘﯽ ﺑﯚ ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕە و ھەم ﺧﯚی وەك ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺟێ ﭘــێ ﺑﮕﺮێﺖ و ھەﻣﯿﺶ ﺑەو ﺟﯚرە ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەﺷﯽ ﻣەدەﻧﯿﯽ ﮔەﺷــە ﭘێ ﺑﺪرێﺖ .ﻛﺎﺗێﻚ ﺋەم ﺟﯚرە ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨە ﺑﯚ ﻓەﻟﺴەﻓەی ﭘــەروەردە ﻧﺎدﯾــﺎرە ،ﺋﯿﺘــﺮ ﺋەوەﻧﺪەش ﺑﯿــﺮ ﻟەوە ﻧﺎﻛﺮێﺘەوە ﻛە دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘەروەردە ﺋەرﻛﯽ ﺑﺎرھێﻨــﺎن و ڕﯾﻨﻮێﻨﯿﻜﺮدﻧــﯽ ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻟە ھەردوو دۆﺧﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ و ﺷــەڕدا ﭘێ ﺑﺴﭙێﺮدرێﺖ ،ﻣەﺳەﻟەﯾەك ﻧﺎﺑێﺖ ﺑﯚ ﺑڕﯾﺎرﺑەردەﺳﺘﺎن ﻛە ﺋﺎﯾﺎ ﭼﯚن دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘــەروەردە ﭘﻼﻧﯿﺎن ھەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋﺎراﺳﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﻟەو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەدا. ﺋەو وﺗﺎﻧەی ﺑﻨﺎﻏەی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن و ﭘەروەردەﯾــﺎن ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﯚﻛﻤە داڕێﮋراﺑێﺖ، دەزﮔەی ﭘەروەردە ﻧەك ھەر ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ و ﺋﺎراﻣﯿﺪا ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺷەڕﯾﺸﺪا ڕۆڵﯽ ﮔﺮﻧﮓ دەﺑﯿﻨێــﺖ ﻟــە ﺋﺎراﻣﻜﺮدﻧەوەی ڕەوﺗﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــە و ﺗەﺟﻨﯿﺪﻛﺮدﻧــﯽ ﻣەدەﻧﯿــﯽ ھﺎوﺗﯿﯿﺎﻧــﺪا و ڕﯾﺰﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﻟــە ﭘﺸــﺖ ﺋەو ﺑەھﺎﯾﺎﻧەوە ﻛە ’‘ﺷەڕی ڕەوا‘‘ی ﻟە ﭘێﻨــﺎودا دەﻛﺮێﺖ .ﭘەروەردە دەﺗﻮاﻧێﺖ ﻛﺎرێﻚ ﺑﻜﺎت ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻧەﺑﻨە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻛەﺳﯽ ﺳــڕﺑﻮو ﺑە ﺷــﯚﻛێﻚ ﻛە ﻧەزاﻧﻦ ﭼﯚن ﻛﺎرداﻧەوەﯾــەك ﺑﻨﻮێﻨﻦ ﺑﯚ دەرﭼﻮون ﻟەو ﺑﺎرە ﻧﺎھەﻣﻮارەی
ﺋﺎﺳﻮودەﯾﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿﺎن ﺗێﯽ ﻛەوﺗﻮوە. ﭼــﯽ ﺑﻜەﯾــﻦ ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺳــەرﻟەﺑەری ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻧەﺑێﺘە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺷەڕەﻛە؟ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷــﺖ ﺋەوەﯾە ﻛە ھەر ﻛەس ﺑەو ﺋەرﻛە ھەڵﺴــێﺖ ﻛە ﺑە ڕەﺳــﻤﯽ ﺋەرﻛــﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ، ﻟەﭘــﺎڵ ﺋەوەﺷــﺪا ھەﺳــﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯿﯽ ﻣەدەﻧﯿــﯽ ﭼﯽ ﻟــێ دەﺧﻮازێــﺖ ﺑﯿﻜﺎت. ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ،ﻟە ڕێﮕــەی ﺋەوەی ﻛە ھﺎوﺷــﺎن ﺑە ھەوڵــﺪان ﺑﯚ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪان و ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋــﺎوارە و ﻟێﻘەوﻣﺎوان، ژﯾﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ،وەك ﺧﻮێﻨﺪن و دەواﻣﯽ دەزﮔــە و داﻣەزراوە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن ،ﺑــەردەوام ﺑێﺖ. ﺋێﻤە ﻛﺎﺗێﻚ ﻛە ﺷەڕێﻚ ﺑەرۆﻛﯽ ﺑە وﺗەﻛەﻣﺎن ﮔﺮﺗﻮوە ،ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﻟە ﺗﻮوڕەﯾﯿﺪا داوای ﺋەوە ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە ھەﻣﻮوﻣــﺎن ﺑﺒﯿﻨە ﭼەﻛﺪار، ﺑەڵﻜﻮ ﺧﯚﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدن ﺑﯚ ﺑەرەی ﺷــەڕ و ڕووﺑﻮوﻧەوەش ﻟەﮔەڵ ﺋــەو ﻛﺎرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺷــەڕەﻛە ﺧﯚی ﻟــە ﺧﯚﯾﺪا ﻛﺎرێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕە ﻛــە وادەﻛﺎت ورە و ﺧﯚڕاﮔﺮﯾﯽ ﻟــە ﺑەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺟەﻧﮕــﺪا ﺑەرز ﺑﻤﯿﻨێﺘــەوە .ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻛﺎﺗێﻚ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟــە ﺷــەڕداﯾە و ﮔەﻧﺠــﺎن و ھەﻣــﻮو ﭼﯿــﻦ و ﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ھەڵﺪەﺳﺘﻦ ﺑــەوەی ﻛــە ﺑــە ﺧﯚﺑەﺧــﺶ ﻟــە ھەوڵــﯽ ﺋﺎراﻣﻜﺮدﻧــەوە و ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﻜﺮدﻧەوەی دۆﺧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎوارەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو ﺷــەڕەدا ﺑﻦ و ﻧﺎھێڵﻦ ﺋەو ﻓەزاﯾەی ﻛە ﻻﯾەﻧﯽ ﺳەﭘێﻨەری ﺷــەڕەﻛە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺑﻮوە ﻟێﻤــﺎن ﺗێﻚ ﺑــﺪات ،ﺗێﻚ ﺑﭽێــﺖ ،ﺋەوە ﺧﯚی ﻟــە ﺧﯚﯾﺪا ڕووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛــە ﻟەﮔەڵ ﺋــەو ﺷــەڕەدا ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ دروﺳﺖ. ﭼــﯽ ﺑﻜەﯾــﻦ ﺑــﯚ ﺋەوەی ﻻﯾەﻧــﯽ ﻛەم ﻣﻨﺪان ﻟە ﺷــەڕ دوور ﺑﺨەﯾﻨەوە؟ ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺳــﺎﯾﻜﯚﻟﯚﺟﯿﺎی ﻣﻨﺪاڵ ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻛە ﻟە ﺣﺎڵەﺗﯽ وادا دەﺑێــﺖ ﯾەﻛەم ﺷــﺖ ﺋەوە ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛە ﻣﻨــﺪان ھەﻣﺎن ﺋەو ھەﺳــﺖ و ﺗﺎ ڕادەﯾەك ﺋﺎﮔﺎﯾﯿەی ﮔەورەﻛﺎﻧﯿﺎن ھەﯾــە و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑەﺗەواوی ﻟە ﺷەڕەﻛە دوورﯾﺎن ﺑﺨەﯾﻨــەوە .ﺑــەم دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺋﺎراﻣﯿﯽ ﻧﺎوەﻛﯿﯿــﺎن ﺑﯚ ڕێﮕﺮی ﺑەوەی ﻛــە ﭘێﯿــﺎن ﺑڵێﯿﻦ ﻛە ﺋێﻤــە داﯾــﻚ و ﺑﺎوﻛــەﻛﺎن و
ﮔەورەﺳــﺎڵەﻛﺎن ﻟێﺮەﯾــﻦ و دەﺗﭙﺎرێﺰﯾﻦ .ھەروەھﺎ ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺋەوە ﺑﯚﯾﺎن ﻛە ﺷــەڕەﻛە ﻟێﺮەوە دوورە و ﻻی ﺋﯿﻤــە ﺋﺎراﻣــە ﺧەﻣﺖ ﻧەﺑێﺖ .ﺑێﮕﻮﻣﺎن زۆرێﻚ ﻟە ﻣﻨﺪان ﻟــە دەرەوەی ﻣﺎڵ و ﻟە زۆر ﺷــﻮێﻦ ،ﺷﺖ ﻟەﺳەر ﺋەو ﺧەڵﻜﺎﻧە دەﺑﯿﺴﺘﻦ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻛە ﺋﺎوارەﺑﻮون و ﺑﺎرودۆﺧﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑﺎش ﻧﯿﯿــە ،ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﻣﻨﺪان ﺧﯚﯾــﺎن دەﺳﺘﭙێﺸــﺨەرﯾﯿﺎن ﻛﺮد و ﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾﺎن ﻛﺮد ،دەﺑێﺖ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿﺎن ﺑﺪرێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛە ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﮔﻮزارﺷﺖ ﻟەو ھەﺳﺘەی ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﻜــەن ﻟە ڕێﮕــەی ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە وێﻨەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺷﺘﺎﻧەی ﻛــە ﺑﯿﺮﯾﺎﻧﯽ ﺳــەرﻗﺎڵ ﻛﺮدووە ﯾﺎن ﻟە ڕێﮕــەی ﻧﺎردﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯿەك ﯾﺎن ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺋﺎوارە وەك ﻛﯚﻣەك ﺗﺎ
ﻛــە ﺋەﮔــەر ﮔەورەﻛﺎﻧﯿــﺶ وەﻣﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻜﯿﺎن ﻻ ﻧەﺑﻮو ﺑەڕاﺳــﺘﮕﯚﯾﯽ ﺑە ﻣﻨﺪاڵەﻛە ﺑڵێﻢ ﻛە ﻣﻨﯿﺶ وەﻣﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳﯿﺎرە ﻧﺎزاﻧﻢ. ڕۆڵﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﻟەﺳەر ﺋەم دۆﺧە ﭼﯽ دەﺑێﺖ ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻛــە ﺳــەرﺟەﻣﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﻟە ھەﻣﻮو ﻛﺎت و ﺳﺎﺗێﻜﺪا ﺧەرﯾﻜﯽ ڕووﻣﺎڵﻜﺮدﻧﯽ دۆﺧﯽ ﺷەڕە؟ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن وەك ھەر ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﺗﺮ، ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺷــەڕدا ڕۆڵﯽ ﮔەورەی ﻟە دەﺳــﺘﺪاﯾە .ﻟەو ﺟﯚرە دۆﺧﯽ ﺷەڕەدا ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪن دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑەو ﺟﯚرە ڕۆڵــﯽ ﭘﯚزەﺗﯿﭫ ﺑﺒﯿﻨێﺖ ﻛە ﻟە ڕێﮕەی ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﺑﺎوەڕﭘێﻜــﺮاوە و ﻟە ڕێﮕەی داﻧﯽ وێﻨﺎﯾەﻛﯽ ڕۆﺷــﻨەوە ﻟەﺳــەر ڕووداوەﻛﺎن ﺑــە ﺧەڵــﻚ ،ڕێﮕە
ﺋەو واڵﺗﺎﻧەی ﺑﻨﺎﻏەی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺧﻮێﻨﺪن و ﭘەروەردەﯾــﺎن ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﯚﻛﻤــە داڕێﮋراﺑێﺖ ،دەزﮔەی ﭘەروەردە ﻧەك ﻫەر ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ و ﺋﺎراﻣﯿﺪا ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺷەڕﯾﺸﺪا ڕۆڵﯽ ﮔﺮﻧﮓ دەﺑﯿﻨێﺖ ھەﺳﺘﯽ ﺋﺎراﻣﯿﺎن ﭘێ ﺑﺒەﺧﺸێﺖ و ھەﺳــﺘﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﺸﯿﺎن ﺗﯿﺎدا دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت .ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛــە ﮔﺮﻧﮕە ﻟە ﻗﺴەوﺑﺎﺳــﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ ﻣﻨﺪان ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺷەڕدا ﻟەﺑەرﭼﺎوی ﺑﮕﺮﯾــﻦ ﺋەوەﯾە ﻛە ﺑەزﻣﺎﻧێﻜﯽ زۆر ﺳــﺎدە و ﺳﺎﻛﺎر ﺗێﯿــﺎن ﺑﮕەﯾەﻧﯿــﻦ ﻛــە ﺋەوە ﻛێﺸــەی ﮔەورەﻛﺎﻧــە ﻛە ﭘێﻚ ﻧﺎﯾەن ﻟەﺳــەر ﺷــﺘەﻛﺎن ،ﺋﯿﺘﺮ دەﺑێﺘــە ﺷــەڕ و ھــەر دەﺑێﺖ ﮔەورەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺧﯚﯾــﺎن ھەوڵ ﺑﺪەن ﭼﺎرەﺳــەری ﺑﯚ ﺑﺪۆزﻧەوە و ﺋــەوە ﺋەرﻛﯽ ﻣﻨــﺪان ﻧﯿﯿە. ھەروەھﺎ دەﻛﺮێﺖ ﺑەوەش ﺋﺎرام ﺑﻜﺮێﻨەوە ﻛە ﺋێﺴﺘە ﮔەورەﻛﺎن ﻟە ھەوڵﯽ دۆزﯾﻨەوەی ﭼﺎرەﺳەری ﺋــەو ﻛێﺸــﺎﻧەدان .ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻣﻨﺪان ﻟە ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚ و ھەر ﺟﯚرە وێﻨەﯾەك ﻛە ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻦ ﻟێﯽ ﺑﯚ ﻣﻨــﺪان زەﺣﻤەﺗە .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻣﻨﺪان ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﺳــەﯾﺮی ھەواڵــەﻛﺎن ﺑﻜــەن. ﮔﻮێﮕﺮﺗــﻦ ﻟە ﻣﻨــﺪان ﺧﯚﯾﺎن ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﺮێﺖ ﺋــەوان ﺧﯚﯾﺎن ڕاﯾﺎن ﭼﯿﯿە زۆر ﮔﺮﻧﮕە ﺗﺎ ﺋەو ﺷﺘﺎﻧەی ﻟــە دڵﯿﺎﻧــﺪا ھەﯾــە دەرﯾﺒﺒڕن و ﺑﺎرﺳــﻮوﻛﯽ دەرووﻧﯿﯿــﺎن ﺑﯚ دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت .وەﻣﺪاﻧەوەی ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪان ﻟەﻻﯾەن ﮔەورەﻛﺎﻧــەوە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺳﺎدە و ڕاﺳﺘﮕﯚﯾﺎﻧە ﻟەو ﻛﺎﺗﺎﻧەدا
ﻧﺎوەڕۆﻛەﻛــەی ﺑــﺎس ﺑــﻜﺎت. ڕاﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەم ﺑﺎﻧﺴﺎﻧە ﻛە ﺑﺘﻮاﻧﻦ ھەم زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑﮕەﯾﻨﻨە ﺧەڵﻚ و ھەﻣﯿﺶ ﺗــﺮس و دڵەڕاوﻛێ ﻧەﺧەﻧــەوە ﭘﻠەﯾەﻛﯽ ﺑــەرز ﻟە ﺷــﺎرەزاﯾﯽ و ﭘڕۆﻓﯿﺸــﻨﺎڵﯿﺘﯿﯽ دەوێﺖ. ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟەم ﻣﺎوەی ﺋــەم ﺷــەڕەدا زۆر ﻧەﺷــﺎرەزا و ﻧﺎﭘڕۆﻓﯿﺸــﻨﺎڵ ﻛﺎری ﻛــﺮد. ھــﯚﻛﺎری ﺋەﻣــەش ﺋەوەﯾە ﻛە زۆرێﻚ ﻟە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــەﻛﺎن زۆر ﻣەﺑەﺳــﺘﯿﺎن ﻧﯿﯿــە ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﺑﻦ ﺑــە ﺋێﺘﯿﻜــﯽ ڕۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿەوە ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﺎس دێﺘە ﺳــەر ﺷەڕی ﺑﺮدﻧەوەی ﺧﻮێﻨــەر .زۆرێﻚ ﻟە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــەﻛﺎن ﻟــە ﺋەﺧﻼﻗﯽ ﭘﯿﺸــەﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﭼﺎوﯾﺎن ﻟەوەﯾە ﺑە ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی ﭬﯿﺪﯾﯚﯾەﻛﯽ ﭘڕ ﻟــە ﺗﻮﻧﺪﺗﯿﮋﯾﯽ و ورووژێﻨەر، ﺑﯿﻨەر و ﺧﻮێﻨەری زۆرﺗﺮ و زۆرﺗﺮ ﺑﯚ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑەدەﺳــﺖ ﺑﮫێﻨﻦ. ڕووﻧﺘــﺮ ﺑڵێﻢ ،ﺑەداﺧــەوە ﺋەم ﻣﺎوەﯾــە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻛﻮردﯾﯽ ﻟــە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛﺎﻧــﯽ داﻋــﺶ ﻛﺎراﺗــﺮ ﻛﺎری ﺑﯚ ﺋــەوە ﻛﺮدووە ﭬﯿﺪﯾــﯚ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ڕێﻜﺨــﺮاوە ﺑﮕەﯾەﻧێﺘــە ﺑﯿﻨەر و ﺧﻮێﻨەری ﻛــﻮرد .ﻛﺎرێﻜﯽ واش دﯾﺎرە ﺧﺰﻣەﺗێﻜــﯽ ﮔەورەﯾە ﺑە داﻋﺶ ﻟە ﺷــەڕﯾﺪا ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﻮرد .ﺋﺎﺧﺮ ﺗــﯚ دەزاﻧﯿﺖ ﯾەﻛەم و دواﯾﯿﻦ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ داﻋﺶ ﻟە ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﭬﯿﺪﯾﯚی ﻛﻮﺷﺘﻦ و ﺳــەرﺑڕﯾﻨﺪا ،ﭼﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗﺮﺳە ﻟە دڵﯽ ﺑەراﻣﺒەردا .دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺗــﺮس ﻟــە دڵــﯽ ﺑەراﻣﺒــەردا ھەﻣﯿﺸــە ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﺎری ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿە .ﺑﯚﯾــە ﻛﺎﺗێﻚ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧێﻚ ﻧەك ﻟەﭘێﻨﺎو ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾــﺪا ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺋــەوەدا ﻛــە ﻣﺎدەﯾەﻛﯽ ﺋﯿﻌﻼﻣﯿﯽ ورووژێﻨەر ﭘێﺸﻜەش ﺑﻜﺎت ،دەﭼێﺖ ﺋەو ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﺎﻧەﯾﺎن ﺑﯚ ﺑــو دەﻛﺎﺗــەوە ،ﺋــەوا ﺑەو ﻛﺎرەﯾــﺎن ﺟەﻧﮕەﻛــە ﺑﯚ داﻋﺶ دەﻛەن.
ﻟــەوە ﺑﮕﺮێــﺖ ﺧەڵــﻚ ﻟەﺑەر ﻧﺎدڵﻨﯿﺎﯾﯽ ﺗﺮﺳــﯽ ﺗﯿﺎ دروﺳــﺖ ﺑێﺖ .ﻟە ﺑەراﻣﺒــەردا ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑﯚی ھەﯾە ڕۆڵﯽ زۆر ﻧێﮕەﺗﯿﭫ و ﺧﺮاپ ﺑﺒﯿﻨێﺖ ،ﺗﺎ ﺋەو ﺷﻮێﻨەی ﺑﯚی ھەﯾــە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑێﺒﺎﻛﺎﻧە ﯾﺎن ﻟــە ﺑێﺌﺎﮔﺎﯾﯿﺪا ﺑﺒێﺘە ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەی ﺟەﻧﮕﯿــﯽ دوژﻣــﻦ و ﺑەو ﺟﯚرە ﺧﺰﻣەﺗێﻜﯽ ﮔــەورە ﺑە دوژﻣﻦ ﺑﻜﺎت .ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن دەﺑێﺖ ﺑﺰاﻧێﺖ ﺑــﯚ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﭼەﻧﺪ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﭬﯿﺪﯾﯚﻛﺎﻧﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دوژﻣﻦ ﺑو ﺑﻜﺎﺗەوە ﯾــﺎن ﭼەﻧــﺪی ﺑــو ﻧەﻛﺎﺗەوە و ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە زارەﻛﯽ ڕۆزا ﺣﻮﺳــێﻦ ﻟــە ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟــە داﯾﻚ ﺑــﻮوە .ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1994ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ﺗەﻛﻨﯿﻜــﯽ ﺑەﺷــﯽ ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ ﺗەواو ەوە ﻟە وﺗﯽ ﻛﺮدووە .ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎڵﯽ ٢٠٠١ەوە ﻧەروﯾﺞ دەژی .ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2006ﺑەﻛﺎﻟﯚرﯾﯚﺳﯽ ﻟە زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺗەواو ﻛﺮدووە .دوو ﺳــﺎڵ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎی ﻟە ﺑــﻮاری ﭘەروەردەدا ﺧﻮێﻨﺪووە .ﻟە ﺑﻮاری ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ و ﭘﺮﺳە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛﻮردﯾﺪا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺑﺎس و وﺗﺎری ﺑو ﻛﺮدووەﺗەوە .ﺋێﺴﺘە ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎری ﻣﺎﺳﺘەرە ﻟە زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە ﺑــﻮاری ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﺪا.
ﻣــەرج ﻧﯿﯿــە ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﺑــﯚ زاﻧﯿﺎرﯾﮕەﯾﺎﻧﺪن ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑەوە ﺑێــﺖ ﭬﯿﺪﯾﯚ ﭘﯿﺸــﺎن ﺑﺪات ﯾﺎن ﻗﺴەی ﻓﺎﺷﯿﯿﺎﻧەی ڕێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ ﻓﺎﺷﯿﯽ وەك داﻋﺶ ﯾﺎن ھەواڵﯽ ﯾەك ﺑە ﯾەﻛﯽ دەرﻛەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﮕەﯾەﻧێــﺖ .ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﺋەﮔــەر ﻛەﯾﺴــﯽ ﺳــەرﺑڕﯾﻨﯽ ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــەﻛﺎن وەرﺑﮕﺮﯾﻦ، ﺋەوا ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ وێﻨەﯾەﻛﯽ ﻛەﺳــەﻛﺎن و ﺷــﻮێﻨەﻛە و ﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺋــەو ﺑەﺷــە ﻟــە ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯽ ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳەﻛە ﻛە ﮔﺮﻧﮓ ﺑﯚ ﺋەوەی وێﻨﺎﯾەك ﺑﺪاﺗە ﺑﯿﻨەر ﺋﺎﯾﺎ ﭼﯽ ﺷــﺘێﻜﯽ ﮔﻮﺗﻮوە ﺑەر ﻟە ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ ،ﺋﯿﺘﺮ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑەوە ﻧﺎﻛﺎت ﺋەو ڕووداوە ﺑﻜﺮێﺘە ﺋەو ﻓﯿﻠﻤەی ﻛە ﺑﯿﻜەﯾﺘە ﻣﺎدەی ﺑﺮدﻧەوەی زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺑﯿﻨەر .واﯾە ﺑﯿﻨــەر ﻓﺰوڵﯿﯿەﺗﯽ ھەﯾە و دوای ﺷــﺘﯽ ورووژێﻨــەر دەﻛەوێﺖ، ﺑــەم ﻛﺎری ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿــە ﻧــەك ﺗێﺮﻛﺮدﻧــﯽ ﻓﺰوڵﯿﯿەﺗﯽ ﺑﯿﻨەر. ڕاﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺋــەو ﺑﺎﻧﺴــەی ﻛە ﺧەڵﻜــﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺋــەوەی ھەﯾە زاﻧﯿﺎری ھەﺑێﺖ ،ﻣﺎﻧﺎی ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﻛە ھەﻣﻮو ﻓﺰوڵﯿﯿەﻛﯽ ﺷەﺧﺴﯽ ﺗﺎﻛــەﻛﺎن ﺗێﺮ ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑەوەی ﻛە ھەﻣــﻮو وردەﻛﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﺋەو دڕﻧﺪەﯾﯿەﯾﺎن ﭘﯿﺸــﺎن ﺑﺪرێﺖ. ﺧەڵﻚ ﻣﺎﻓــﯽ ھەﯾە ﭘێﯽ ﺑﮕﺎﺗەوە و ﺑﺰاﻧێــﺖ ﺋﺎﯾــﺎ داﻋــﺶ ﭼەﻧﺪ دڕﻧﺪەﯾــە ،ﺑــەم ﻛﺎرﻧەﻛﺮدﻧﯽ دروﺳــﺖ ﻟە ﺑﻮاری ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﺪا ﺑﯚی ھەﯾــە واﺑــﻜﺎت داﻋﺶ و ھــەر دوژﻣﻨێﻜﯽ ﺗــﺮ زۆر ﻟەوە ﺧەﺗەرﻧﺎﻛﺘﺮ دەرﻛەون ﻛە ﺧﯚﯾﺎن ھەن .ﻛﺎرێﻜﯽ واش ﺧﺰﻣەﺗێﻜﯽ ﺑەﻻﺷە و ﮔﺮﻧﮕە ﺑە دوژﻣﻦ .ﻣﻦ ﭘێﻢ واﯾــە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﻟە ھەڵﭙــەی ﻛێﺒەرﻛێﯽ ﻧێﻮان ﺧﯚﯾﺎﻧــﺪا ﺑﯚ ﺑﺮدﻧــەوەی ﺑﯿﻨەر، ﺋــەم ﺧﺰﻣەﺗەﯾﺎن ﺑــﯚ داﻋﺶ ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷێﻮە ﺋەﻧﺠﺎم داوە.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
17
ﺳەرۆ ﻗﺎدر:
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
داﻋﺶ درێﮋﻛﺮاوەی ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺑەدەوﯾﯽ ﻋەرەﺑﯿﯿە
وﺷە .ھەوﻟێﺮ /ﻓەرھﺎد ﻋﻮﻣەر ﺳەرۆ ﻗﺎدر ،ﻧﻮوﺳەر و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی ﻛﯚڕێﻜﺪا ﻟە ﻣﺎڵﯽ وەﻓﺎﯾﯽ ،ﺑﺎس ﻟە ھﺎﺗﻨﯽ داﻋﺶ و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺷــەڕە ﻟەﺳەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت و ﺗﯿﺸﻚ دەﺧﺎﺗە ﺳــەر ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻋێﺮاق و دەڵێــﺖ” :ﻣﺎﻧەوی ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ﺑەﻣﺎﻧﺎی ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺋێﻤە دێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻋێﺮاق ﺧﯚی ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﺎﻧەوەی ﻧەﻣﺎوە“.
ﺳــەرۆ ﻗــﺎدر ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﻛﯚڕەﻛەﯾﺪا ﺑﺎﺳﯽ ﻟە ﻛﺎرﯾﮕەری ﺋەم ﺷەڕە ﻟەﺳەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮد و ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋێﺴﺘە ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋێﺮاق ﻟــە ﺗەﻧﮕﻮﭼەڵەﻣەﯾەﻛﯽ ﻣــﺎن و ﻧەﻣﺎﻧﺪاﯾــە ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﺗەﻧﮕﻮﭼەڵەﻣەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە ﺑڵێﯿﻦ ﺗێ دەﭘەڕێــﺖ ،ﻋێﺮاق ﻛە زﯾﺎد ﻟە 80ﺳــﺎڵ ﺑەر ﻟە ﺋێﺴــﺘە دروﺳــﺖ ﻛــﺮاوە ،ﺋێﺴــﺘە ﻟــە ﺗەﻧﮕﻮﭼەڵەﻣــەی ﻣﺎﻧەوەداﯾــە و ﺋەﮔەری ھەﯾە ﻧەﻣێﻨێﺖ و ﺋەوەی ﺋێﺴﺘە ﻟە دﻧﯿﺎدا ﺑﺎس دەﻛﺮێﺖ ،ﺋەو ﻧەﺧﺸەﯾەی ﺳﺎﯾﻜﺲ ﺑﯿﻜﯚﯾە ﻛە ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺎدەﺳﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و ﻓڕەﻧﺴــﺎ ھﺎﺗە ﺋﺎراوە، ﺋێﺴــﺘە دوای زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 80ﺳﺎڵ، ﻟەﺳــەر رووﺧﺎﻧە و دادەڕﻣێﺖ و ﺋێﻤەش وەك ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻧﺎو ﭼەﻗﯽ ﺋــەو داڕﻣﺎﻧەداﯾﻦ ،ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜە ﺑﺎس ﻟــە ﻣﺎن و ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق دەﻛﺮێﺖ ،ﺑەم ﻣﺎوەی 8ﻣﺎﻧﮕە داﺧﻠﯽ ﭘڕۆﺳەی ﻧەﻣــﺎن ﺑــﻮوە ،ﻟــە دوو ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑــﺮدوودا ﻋێﺮاق داﺧﻠﯽ ﺋﺎﺷــﯽ ﺧﻮێﻦ ﺑﻮوە ﺋەو ﻧەﺧﺸــەﯾەی ﻛە دەﺑﻮاﯾە ﺑﺒێﺘە ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و دەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن و ﻛﺎرﯾﮕەر ﻟەﺳەر دۆﺧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە داﺑﻨﺎﯾــە و ﺑﮕﯚڕدراﺑﻮواﯾــە ،ﻛــە ﺋەوەش زۆر دوور ﺑﻮو ﺑێﺘە ﺋﺎراوە، ﺋێﺴــﺘە ﺑەﺧﻮێﻦ ﺋەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە روو دەدات“.
ﺳەرۆ ﻗﺎدر ﺳەﺑﺎرەت ﺑەﻣﺎﻧەوەی ﻛﻮرد ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاق ﻟە دۆﺧێﻜﯽ ﻟەم ﺷــێﻮەﯾەدا ﮔﻮﺗﯽ” :ﻣﺎﻧەوەی ﺋێﻤــە ﻟەﮔــەڵ ﺑەﻏــﺪا ﺑەﻣﺎﻧﺎی ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺋێﻤە دێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻋێﺮاق ﺧﯚی ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﺎﻧــەوەی ﻧەﻣﺎوە، ﺑەم ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﻧﯿﺶ ﻧﯿﯿە و ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻜــﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوﯾﺶ ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺋــەم ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﯾە ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا، ﺗەﻧﯿــﺎ ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ ﻧﯿﯿــە ﻛە ﺋەم ﮔﺮﻓﺘەی ھەﯾە ،ﺑەڵﻜــﻮ زۆرﺑەی وﺗﺎﻧﯽ دەوروﺑەر ﺋەو ﻛێﺸــەﯾﺎن ھەﯾە“. زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ” :ﻋەﻗڵﯿــەت و ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻋەرەﺑﯽ و ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺗەﺣەﻛــﻮم ﺑەﺳــەر ﻧﺎوﭼەﻛەوە دەﻛﺎت ،ﺋەو ﺗەﺣەﻛﻮﻣەش ﺗەﻧﯿﺎ ﺗەﺣەﻛﻮﻣﻜﺮدﻧێﻜــﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ ﻧﯿﯿە
ﻧﺎﻛﺎت ،ﺳەﻟەﻓﯿەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻮوە ﺑە ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎی زﯾﻨﺪووڕاﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﺑەدەوﯾﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﻛە ﻧە دەوڵەت ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﺪا ﻗﺒﻮوڵ دەﻛﺎت و ﻧە ﭘێﺸــﻜەوﺗﻦ ﻗﺒﻮوڵ دەﻛﺎت و رواﻧﮕەﯾەﻛــﯽ رووﻧــﯽ ھەﯾــە ﺑﯚ ﻣﺎﻧــەوەی ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻟە ﺷﻮێﻨﯽ ﺧﯚی ﻛە 1400ﺳﺎڵ ﺑەر ﻟە ﺋێﺴﺘەﯾە“. ﺋــەو ﻧﻮوﺳــەرە ﻟــە درێــﮋەی ﻗﺴەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە ﻛﺮد ﻛە ”ﺋەو رەﻓﺘﺎرەی ﺋێﻤــە ﻟە داﻋﺶ دەﯾﺒﯿﻨﯿــﻦ ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ و رەﻗە و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ژێﺮ دەﺳــەﺗﯽ، ھەﻣﺎن ﺋــەو رەﻓﺘﺎرەﯾــە ﻛە 80 ﺳــﺎڵە ﻟە ﺳــﻌﻮودﯾە ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێــﺖ ،ﺋەﻣــە ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺑەدەوﯾــﯽ ﻋەرەﺑﯿﯿە
ﺋﯿﺴــﻼم دێﺘە ﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی و ﺋێﺮاﻧﯽ و ﺗﻮرﻛﯽ ،ﺗێﻜەڵ ﺑە ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە دەﺑێﺖ و ﻟەﮔەڵﯿــﺎن دەﮔﻮﻧﺠێــﺖ ،ﺑﯚﯾە وەك ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋەو ﺋﯿﺴــﻼﻣەی ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛــﻮردی و ﺋێﺮاﻧﯽ و ﺗﻮرﻛﯽ ،ھﯿﭽﯽ ﻟەو ﺋﯿﺴــﻼﻣە ﻧﺎﭼێﺖ ﻛە ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻋەرەﺑﯿﯽ ﺑەدەوی وەرﮔﯿﺮاوە“. ﻟە ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮی ﻗﺴەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑﺎﺳﯽ ﻟە ﺷەڕی داﻋﺶ ﻛﺮد و ﺋﺎﻣﺎژەی دا ”ھەﻣﻮو ﻧﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە و ﺋەواﻧەی ﺑﯿﺮ ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻧﺎوﭼەﻛە دەﻛەﻧــەوە ،دەڵێﻦ ﺋەم ﺷــەڕە ﺑە ﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﺎﯾەت ،ﺑﯚﯾە ﭘﺮۆﺳەی ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺋێﻤەش ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺋەم ﻗﺴەﯾە ﺑەﻣﺎﻧﺎی ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﻛە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻧﺎﺑێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﻣﺎﻧﺎی ﺋەوەﯾە ﻛە دەﺑێــﺖ زۆر ﺑەﻗﻮوڵــﯽ ﺑﯿﺮ ﻟەوە ﺑﻜەﯾﻨەوە ﻛە ھەﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑﺨەﯾﻨە ﮔــەڕ و ﺗﻮاﻧﺎی ﺑەردەواﻣﯿﻤﺎن ھەﺑێﺖ“. ﻟە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗــﺮی ﻛﯚڕەﻛەﯾﺪا ﺳــەرۆ ﻗــﺎدر دەڵــێ” :داﻋﺶ ﭘێﺸﺎﻧﻤﺎن دەدات ﻛە ﻧﺎﺑێﺖ ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك دﯾﻦ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳەت ﺑﻜەوێﺘەوە“. ھﺎوﻛﺎت ﺳــﻌﻮودﯾە و ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە دﯾﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو وﺗــەی ﺑە ﺳەرﭼﺎوەی ﺳەرەﻛﯿﯽ داﻋﺶ داﻧﺎ و ﺋﺎﺷﻜﺮاﺷــﯽ ﻛﺮد ﻛە ﻟە رووی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەوە ﺳــﻌﻮودﯾە و وﺗﺎﻧﯽ
ﺧﯚﺷــﮕﻮزەراﻧﯽ ﭘەرەﺳﺘﺎری ﻟە ﺧﯚﺗە“ .ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون ﻟەم درز و ﺑﯚﺷﺎﯾﯿەداﯾە ﻛە ﻣﺎﻧﺎی دەﺳەﺗﯽ داﻋﺶ ﻟە دەﺳــەﺗﯽ ﻣﻮدێﺮﻧﯽ رۆژﺋــﺎوا ﻛە ﻣﯿﺸــێﻞ ﻓﯚﻛﯚ ﭘێﯽ دەﮔــﻮت ”ﺑﯿﻮ-دەﺳــەت“ ﺟﯿﺎ دەﻛﺎﺗەوە .ﺋەو ﺷــﺘەی ﻛە ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛەﻛﺎن رێــﻚ دەﺧﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧﯚﺷﮕﻮزەراﻧﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﮔەرەﻧﺘﯽ ﺑﻜﺎت و ﻟــەم رێﮕەوە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑــﻜﺎت :دەﺳــەﺗﯽ ﺧەﻻﻓەت ﺑەﺗــەواوی ”ﺑﯿﻮ-دەﺳــەت، ھەﻣﺎن دەوڵەﺗﯽ ﺧﯚﺷﮕﻮزەراﻧﯽ- دەوڵەﺗــﯽ ﺋﺎﺳــﻮودەﯾﯽ“ رەت دەﻛﺎﺗەوە. چ ﺷــﺘێﻚ داﻋــﺶ دەﻛﺎﺗــە ﺑەر ﻟــە ﻣﯚدێﺮﻧە؟ ﺟﮕــە ﻟەﻣەی ﻛە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ داﻋــﺶ ﻛەﯾﺴــێﻜﯽ زەﺑەﻻﺣﯽ ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەﯾە ﺑﯚ ﻣﯚدێﺮﻧﯿﺰاﺳﯿﯚن ،دەﺑێﺖ ﺋەﻣەش ﺑە ﺑﺎﺷــﯽ ﺗێ ﺑﮕەﯾﻦ ﻛە داﻋﺶ ﻛەﯾﺴــێﻜە ﻟە ﻣﻮدێڕﻧﯿﺰاﺳﯿﯚﻧﯽ ﺑەﻻڕێﺪاﭼﻮو و ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮو ﻟە ﻣﯚدێڕﻧﺎزﯾﺴﯿﯚﻧﯽ ﻛﯚﻧەﭘﺎرێﺰ ﻛە ﺑە ”ژﯾﺎﻧەوەی ﻣەﯾﺠﯽ“ ﻟە ﺳەدەی
19ی زاﯾﻨــﯽ ﻟە ژاﭘﯚن دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد )ژﯾﺎﻧــەوەی ﻋەزەﻣەﺗﯽ ﺋﯿﻤﭙڕاﺗــﯚڕی ژاﭘﯚن ﺑــە ﺧێﺮای ﺑــە ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﻜﺮدﻧﯽ ھەﻣﻮو ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ژاﭘﯚن ﺑە دەﺳــﺘﯽ ﻣەﯾﺠﯽ ﺋﯿﻤﭙڕاﺗﯚر. ﮔﻮﻧﺠﺎوﺗﺮﯾــﻦ وێﻨە ﻟــە ﺧەﻟﯿﻔە ﺋەﺑﻮﺑەﻛــﺮ ،ﺑــەو ﻛﺎﺗﮋﻣێــﺮە ﺳﻮﯾﺴــﺮاﯾەوە ﻟــە دەﺳــﺘﯿﺪا، ﻟێﺮەدا ﺑﻮوەﺗە ﺳــﯿﻤﺒﻮل .داﻋﺶ ﺑە ﺑﺎﺷــﯽ ﻟە ﻣﻮزاﯾەدەی ﺳــەر ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺖ و ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺋﺎﮔەدارە .ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﻟەم ﺋﺎﻣێﺮە ﺑﺎن ﻣﯚدێڕﻧﺎﻧە ﺑــﯚ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەی ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾــﺎی دﯾﻨــﯽ ﺳــﻮود وەردەﮔﺮێــﺖ ،ﺑــەم ﺋەﻣﺎﻧــە ﺋەوەﻧــﺪە ﺷــﺘێﻜﯽ ﻛﯚﻧەﭘﺎرێﺰاﻧە ﻧﯿﻦ ﻛە وەك ﺑﺰاﭬێﻜﯽ ﺧﯚﺑەﺧﺸﺎﻧە ﺑەرﻓــﺮاوان دەﺳــەﺗێﻜﯽ دروﺳــﺖ ﺑﻜەن .ﻛەواﺗــە ﺋێﻤە ﻧﺎﺑێــﺖ ﻓەراﻣﯚﺷــﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە ﺋەم وێﻨەﯾە ﻟــە رێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ ﻟە رادەﺑەدەر ﺗﯚﻛﻤەوە ﺑﯚ ﻧﺎﻣﯚﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺑەﺗەﻛــە دروﺳــﺖ ﻛــﺮاوە، واﺗﺎ ﻟــە ﺋەﮔــەری ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم
ﺋــەو ﺋﯿﺴــﻼﻣەی ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛــﻮردی و ﺋێﺮاﻧﯽ و ﺗﻮرﻛﯽ ،ﻫﯿﭽﯽ ﻟــەو ﺋﯿﺴــﻼﻣە ﻧﺎﭼێﺖ ﻛە ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻋەرەﺑﯿﯽ ﺑــەدەوی وەرﮔﯿﺮاوە ﺑەﻗــەدەر ﺋــەوەی ﻛــە وا ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼم ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺑەدەوﯾﯽ ﻋەرەﺑﯿﯿە ،ﺋەو ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑەدەوﯾﯿە ﻋەرەﺑﯿﯿە ﺗەﺣەﻣﻮﻟﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری
ﻛە ﻓﺘﻮوﺣﺎﺗﯿﺎن دەﺳﺖ ﭘێ ﻛﺮد، ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯽ داﻋﺶ ،ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪی ﻓﺎﺗﯿﺤﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿە“. ﻗﺎدر ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوەش ﻛﺮد ،ﻛﺎﺗێﻚ
ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەی ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﺋەﺗﯚﻣﯽ ﺋێﺮاﻧــﺪا ﻛــە ﻋەﻟــﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ دەﻛﺎت ،ﮔﻮﺗﯿــﺎن دواﺟﺎر ﺳەرﻛەوﺗﯿﻦ ﻛە ﻛﻮردﻣﺎن ھێﻨﺎﯾە ﻧﺎو ﺷەڕی داﻋﺸەوە ،ﺋەم ﻗﺴــەﯾە ﺑەﺳــە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑڵێﯿﻦ
ﻛەﻧﺪاو ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ داراﯾﯽ داﻋﺶ دەﻛەن. ﺳــەﺑﺎرەت ﺑەوەی ﻛە داﻋﺶ ﺑﯚ ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻣﻮوﺳــڵ و ﺗﻜﺮﯾﺘﯽ داﮔﯿﺮ ﻛﺮدﺑــﻮو ﻟە ﺑەﻏــﺪا ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺒــﻮوەوە ،ﺑەم ﻟەﭘــڕ ﺑﺎﯾﺪاﯾەوە ﺑــﯚ ھەوﻟێــﺮ و ھێﺮﺷــﯽ ﻛﺮدە ﺳــەر ﻛﻮرد .ﺋەو ﻧﻮوﺳەرە ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋــەو ﺑڕﯾﺎراﻧە ﻟەﻻﯾەن دەزﮔە ھەواڵﮕﺮﯾﯿە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن و ﻟە ژوورە ﺗﺎرﯾﻜەﻛﺎﻧﺪا دەدرێﺖ، ﺑﯚﯾە ﺑە رووﻧــﯽ ﻧﺎزاﻧﺪرێﺖ ﭼﯚن ﺋەو ﺑڕﯾــﺎرە دراوە ،ﺑەم ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺗێــﺪا ﻧﯿﯿــە ﮔەﺷــەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋەوەی ﻛە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردی ﺑە ﻣﻨﮕەﻣﻨﮕﯿﺶ ﺑێﺖ ﺗﺎ رادەﯾەك ﻟەﺳــەر ﭘﺮۆﺳەی ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔەﯾﺸﺘﻨە رێﻜﻜەوﺗﻦ، ﺋەوەی ﭘێــﯽ دەﮔﻮﺗﺮێﺖ ﭘڕۆژەی ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻮوﺑﻮو ﺑە ﭘڕۆژەﯾەك و ﺳەرﻣێﺰی وﺗﺎﻧﯽ دەوروﺑەری ﻗەرەﺑﺎڵﻎ ﻛﺮدﺑﻮو“. ”ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺗێﺪا ﻧﯿﯿــە ﻛە ﺋێﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻛەﻧﺪاو دەﺳــﺘﯿﺎن ﻟەم ﺑڕﯾﺎرەی داﻋﺸــﺪا ھەﯾە ﻛە ھﯿﭻ ﻧەﺑێــﺖ ﺟــﺎرێ ﺋــەم ﮔﺎڵەﮔﺎڵﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﯾﯿــە دوور ﺑﺨەﻧــەوە ﺗــﺎ ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ھەرﯾەك ﻟەﺑــەرەی ﺧﯚﯾﺪا ﺑﯿــﺮ ﻟە ﺑەرەی ﺧﯚی ﺑﻜﺎﺗــەوە ،ﺋەﻣــە واﻗﯿﻌﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋێﻤەﯾە ،ﭼەﻧﺪ رۆژێﻚ ﺑەر ﻟــە ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﺳــەﻧﺘەری
ﺳﻠﯚﭬﯽ ژﯾﮋﯾﻚ
ﻟەم ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕــەدا ﻓەزاﺣەﺗێﻚ ﺧەرﯾﻜــە روو دەدات ،ﺑــە ھێﺰﺑﻮوﻧﯽ داﻋﺶ دواﯾﻦ ﭘەردەی ﭼﯿﺮۆﻛە درێﮋەﻛەی ﺷﯚڕﺷﯽ دژە ﺋەﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰﻣە ،ﻛە ﻟە دوای ﺟەﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﯾەﻛەم و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻨﻮورە ﺧﯚﺳــەرەﻛﺎن ﻟەﻻﯾەن زﻟﮫێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧەوە ﺳــەری ھەڵــﺪا و ﻟــە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸــﺪا داﻋــﺶ ﺑەﺷــێﻜە ﻟە ﺷــەڕی دژی ﺳــەرﻣﺎﯾەداری ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ﻛــە ﺑەرەﻧــﮕﺎری ﺣﻜﻮوﻣەﺗــە ﻣﯿﻠﻠﯿﯿەﻛﺎن دەﺑێﺘەوە .ﺑەم ﺋەو ﺷــﺘەی ﻛە ﺑﻮوەﺗە ھﯚی ﺋەوەی ﺗﺮﺳــێﻜﯽ زۆر و ﺳەرﺳــڕﻣﺎن
ﺑﺒێﺘە ﺳــﯿﻔەﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە داﻋﺶ )ﺑە ﻧﯿﺴــﺒەت ﺷﯚڕﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟــە ﺧﯚﯾــەوە( ﺋەﻣەﯾە: ﮔﻮﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ دﯾــﺎر و ﺑەھێــﺰی داﻋــﺶ ﺑــە رووﻧﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛەن ﻛــە ﺋەرﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ھەرﮔﯿﺰ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ﺧﯚﺷــﮕﻮزەراﻧﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ،وەك ﺳــەﻻﻣەت و دژﺑﻮون ﺑە ﺑﺮﺳــﯿەﺗﯽ ﻧﯿﯿە ،واﺗﺎ داﻋــﺶ رووی راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﺷﺘێﻚ ﺑەﻧﺎوی ﺣﻜﻮوﻣەت ﻧﻤﺎﯾﺶ دەﻛﺎت و ﺋەو ﺷﺘەی ﻛە ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﮔﺮﻧﮕــە ژﯾﺎﻧــﯽ دﯾﻨــﯽ و ﺋــەم دڵەڕاوﻛێﯿەﯾە ﻛــە ھەﻣﻮو ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﻛڕﻧــﯚش ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﻦ .رێﻚ ﺑەم ھﯚﯾەﯾە ﻛە داﻋﺶ ﻛەم ﺗﺎ زۆر ﺑێﺸەرﻣﺎﻧە ﻛﺎرەﺳﺎﺗە ﻣﺮۆﯾﯿەﻛﺎن ﺑەﺷﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟە ﺑﺎزﻧەی دەﺳــەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺳەﯾﺮ دەﻛﺎت .دروﺷﻤەﻛە ﺋەﻣەﯾە ”ﭘەرەﺳــﺘﺎری ﻟە دﯾﻦ و
داﻋﺶ ﺗﺎ دەﻛﺮێ ﻛەم ﺑﻜﺮێﺘەوە، ھەروەھﺎ دەﺑێــﺖ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە رووی ﺗەﻧﺎھــﯽ و ﺳــەﻻﻣەﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەوە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ رووﻧﯽ ھەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧەڵﻚ ﺗێﯽ ﺑﮕەن و ھﺎوﻛﺎری ﺑﻜەن ،ھﺎوﻛﺎت دەﺑێﺖ
ﺋەواﻧﯿــﺶ رۆڵێﻜﯿــﺎن ھەﺑﻮوە ﻟە ﺑﺎﺑەﺗەﻛەدا“ .ﻗﺎدر وای ﮔﻮت ھﺎوﻛﺎت ﺳــەرۆ ﻗﺎدر ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑــەو ﺧێﺮاﯾﯿە ﻟە ﺷــەڕەﻛەدا ﺑﯚ ﺋێــﺮان و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﻛەﻧﺪاوﯾﺶ ﺟێﮕــەی ﺳەرﺳــڕﻣﺎن ﺑــﻮو، ھﺎوﻛﺎت ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯿﺶ رۆڵﯽ ھەﯾە و ﻟــەو وﺗﺎﻧەﯾە ﻛە ﺑــێ ﻻﯾەن ﻧﯿﯿە ﻟە داڕﺷــﺘﻨەوەی ﻧەﺧﺸەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ“. ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻛﯚڕەﻛەﯾﺪا ﻛە ﻟە ﻣﺎڵﯽ وەﻓﺎﯾﯽ ﺑەڕێﻮەﭼﻮو ﺳــەرۆ ﻗﺎدر ﮔﻮﺗــﯽ ”دەﺑێﺖ ھــەوڵ ﺑﺪەﯾﻦ ﻛﺎرﯾﮕــەری ﮔەﻧﺠﺎﻧــﯽ ﺋێﻤە ﺑﯚ
ﺳﻮود ﻟە ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﺮۆﯾﯽ ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ وەرﺑﮕﺮێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﻤە ﻟــە ﯾەﻛﻼوە ﻟەﮔەڵ ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﺑەدەوﯾــﯽ ﻋەرەﺑﯽ دراوﺳــێﯿﻦ ،ﺑەم ﻟە ﺳــێ ﻻی ﺗﺮەوە ﻟەﮔەڵ ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ھﺎوﺳــﻨﻮورﯾﻦ ،ﻟەم ﺋەزﻣﻮوﻧەﺷﺪا دەرﻛەوت ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺮێﺖ ﭘﺸﺖ ﺑەھێﺰی ﻣﺮۆﯾﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﺧﯚی ﻟە ﺳێ ﭘﺎرﭼەﻛەی ﺗﺮ ﺑﺒەﺳﺘێﺖ و دەﺑێﺖ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻧە ﺷــەرﻣﯽ ﻟێ ﺑﻜﺎت و ﻧە ﺑﯿﺸﺎرێﺘەوە“.
ﻧﮫێﻨﯿﯿﺎﻧە ،ﺋــەم رێﻜﺨڕاوە ھﯿﭻ ﻧﯿﯿە .ﺋﺎﯾﺎ ﭼەوﺳــﺎﻧەوە دﯾﻨﯿﯿەﻛە ﻛە ھێــﺰە ﻟﯚﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺗەواوﻛەرﯾﻦ ،ﺑەڕاﺳــﺘﯽ ﺋەرﻛە و دەﺑێﺖ ﺑەﺟــێ ﺑێﺖ؟ ﻟە ﺣﺎڵێﻜﺪا ﻛە داﻋــﺶ ﺧﯚی ﺑــە دوژﻣﻨﯽ ﺋﺎزادﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋــﺎوا دەزاﻧێﺖ، واﺗﺎ ﻻی واﯾــە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻣﯚدێﺮﻧە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻧەﮔﺮﯾﺴﯽ و ﮔﻮﻧﺎھەﻛﺎﻧە، ﻛەﭼﯽ ﺧﯚی رۆژاﻧە ﺑێﺸــەرﻣﺎﻧە ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻨﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎرەﻛﺎن وەك، ﻛﻮﺷﺘﺎر و دەﺳــﺘﺪرێﮋی و ﺗﯿﺮۆر و .دەﻛﺎت. ﺋەﮔەر وردﺗﺮ ﺑڕواﻧﯿﻦ ،ﺗێ دەﮔەﯾﻦ ﻛە ﺟﺎﻣﺨﺎﻧــەی ﻗﺎرەﻣﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻛە ھەرﭼﯽ ﺷﺘە دەﺧﺎﺗە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەوە ،زﯾﺎﺗﺮﯾــﻦ ﻧﮫێﻨﯽ و ﻧﺎڕووﻧــﯽ ﻟە ﺧﯚ ﮔﺮﺗــﻮوە .زۆر ﭘێﺸﺘﺮ ﻟە ﺋێﺴﺘە ،ﻓﺮﯾﺪرﯾﻚ ﻧﯿﭽە ﺗێﮕەﯾﺸــﺖ ﻛە ﭼﯚن ﻛﻮﻟﺘﻮوری رۆژﺋــﺎوا رووە و دواﯾــﻦ ﻣﺮۆڤ دەڕوات ،ﺑﻮوﻧەوەرێﻜﯽ ﺧەﻣﺴﺎرد، ﺑێ ھﯿﭻ ﺳــﯚز و ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﯿەك. ﺑﻮوﻧەوەرێﻜــﯽ ﺧەﺳــێﻨﺪراو ﻟە ﺧﻮﻟﯿﺎ و ﺋﺎرەزوو ،ﻣﺎﻧﺪوو ﻟە ژﯾﺎن،
ﺋــەم ﻣﺮۆﭬــە ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿﯿە ھﯿﭻ رﯾﺴــﻜێﻚ ﺑﻜﺎت ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑەدوای ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﺧﯚﺷﮕﻮزەراﻧﯿﯿەوەﯾە. ژەھﺮێﻜــﯽ ﺑﭽﻮوك ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟــە دواﯾﯿﺪا ﺧەوﻧێﻜﯽ ﺧﯚش دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت .ژەھﺮێﻜﯽ ﺑەرﺑــو ﺑــﯚ دواﯾﻦ ﺳــﺎت ،ﺑﯚ ﻣەرﮔێﻜﯽ ﺧﯚش .ﺋەوان ﺧﺎوەن ﺧﯚﺷــﯿﯿە ﺑﭽﻮوﻛەﻛﺎﻧﯽ رۆژن و ﺧﺎوەن ﺧﯚﺷــﯿﯿە ﺑﭽﻮوﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺷــەو .ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺋﺎوڕێﻜﯽ زۆر ﻟــە ﺳــەﻻﻣەﺗﯽ دەدەﻧەوە. ﺋەﻣە ﻗﺴەی دواﯾﻦ ﻣﺮۆﭬە” :ﺋێﻤە ﺑەﺧﺘەوەرﯾﻤﺎن دۆزﯾﯿەوە“ ﺑەم ﮔێﻞ و ﻧەزان و ﻛﻮێﺮﯾﻦ. رەﻧﮕــە ﺋەﻣــە وەك درزێــﻚ ﻟە ﻧێــﻮان ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺳــەرﺧﯚش و ﭘەرﭼەﻛــﺮداری رادﯾﻜﺎﻟﯿــﺰم دەرﻛەوێــﺖ ﻛــە ﺑەردەوام ﻟە ﭘەرەﺳەﻧﺪﻧﺪاﯾە ،واﺗﺎ دووﺟەﻣﺴــەری رێﺒەرﯾﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺧﯚﺷﮕﻮزەران و ﺋﺎﺳﻮودە و ﭘڕ ﻟە ﺳــﺎﻣﺎن ،ﯾــﺎن ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺧﯚﺑەﺧﺶ ﺑــە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺑەھﺎی ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯽ .ﺋﺎﯾــﺎ ﺋەﻣــە ھەﻣﺎن
ﺋﺎﻧﺎﺗﺎﮔﯚﻧﯿﺴــﻤﯽ ﻧﯿﭽەﯾــﯽ ﻧﯿﯿە ﻟە ﻧێﻮان ﻧﯿﮫﯿﻠﯿﺰﻣﯽ ﺧەﻣﺴــﺎرد و ﻧﯿﮫﯿﻠﯿﺰﻣــﯽ ﭼــﺎﻻك؟ ﺋێﻤە ﻟە رۆژﺋــﺎوا دواﯾﯿــﻦ ﻣﺮۆﭬەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﯿﭽەﯾــﻦ ،ﻟەﻧــﺎو ﮔەﻣﮋەﯾﯿەﻛﺪا ﺑەﻧﺎوی ﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ،ﻟە ﺣﺎڵێﻜﺪا ﻣﺴــﻮڵﻤﺎﻧﺎﻧﯽ رادﯾﻜﺎڵ ﺋﺎﻣﺎدەن ھەرﭼﯽ ﺷــﺘﯿﺎن ھەﯾە ﺑﯿﺨەﻧە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەوە ،ﺗێﻮەﮔﻼون ﻟە ﺷــەڕێﻜﺪا ﻛە ﺧﯚﺷﯿﺎن ﻟەﻧﺎو دەﺑﺎت .وﯾﻠﯿــﺎم ﺑﺎﺗﻠەر ﻟە ﻛﺘێﺒﯽ ”ھﺎﺗﻨﯽ دووھەم“ رەﻧﮕە ﺑە وردی ﺋەم دۆﺧــەی ﺑــﺎس ﻛﺮدﺑێﺖ، ”ﺑﺎﺷەﻛﺎن ﺑێﺒەرﯾﻦ ﻟە ھەرﺟﯚرە ﺋﯿﻤﺎﻧێــﻚ ،ﺑــەم ﺧﺮاﭘــەﻛﺎن ﻟێﻮاﻧڕێﮋن ﻟــە ﭼﺎﻻﻛﯽ و ﺋﯿﻤﺎن“. ﺋەﻣە ﻟێﻜﺪاﻧەوەﯾەﻛﯽ دروﺳــﺘە ﻟــەم درزەی ﺋێﺴــﺘەی ﻧێــﻮان ﻟﯿﺒڕاڵە ﺧﻮێﻨﺴﺎردەﻛﺎن و رادﯾﻜﺎڵە ﭘڕ ﺟﻮوڵە و ﭼﺎﻻﻛﯽ .ﺑﺎﺷــەﻛﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﻣــە و ﺑەﺗەواوی ﺧﯚ ﺗێﻮە ﺑﮕﻠێﻨﻦ ،ﺑەم ﺧﺮاﭘەﻛﺎن ﺗەژﯾــﻦ ﻟــە راﺳﯿﺴــﻢ و دﯾﻦ و ﮔەﻣﮋەﯾﯽ و ﺧﻮراﻓەی ﺳێﻜﺴﯽ.
دەﺑێﺖ ﻫەوڵ ﺑﺪەﯾﻦ ﻛﺎرﯾﮕــەری ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ ﺋێﻤــە ﺑە داﻋﺶ ﺗﺎ دەﻛﺮێ ﻛــەم ﺑﻜﺮێﺘــەوە، ﻫەروەﻫﺎ دەﺑێﺖ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە رووی ﺋەﻣﻨﯽ و ﺳــەﻻﻣەﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەوە ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ رووﻧﯽ ﻫەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧەڵﻚ ﺗێﯽ ﺑﮕەن
داﻋﺶ ﻓەزاﺣەﺗێﻚ ﺑﯚ رادﯾﻜﺎﻟﯿﺰﻣﯽ راﺳﺘەﻗﯿﻨە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺳــﻠﯚﭬﯽ ژﯾﮋﯾﻚ :ﮔﻮﻧﺠﺎوﺗﺮﯾﻦ وێﻨە ﻟە ﺧەﻟﯿﻔە ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ ،ﺑەو ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮە ﺳﻮﯾﺴــﺮاﯾەوە ﻟە دەﺳﺘﯿﺪا ،ﻟێﺮەدا ﺑﻮوەﺗە ﺳﯿﻤﺒﻮل .داﻋﺶ ﺑە ﺑﺎﺷﯽ ﻟە ﻣﻮزاﯾەدەی ﺳەر ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺖ و ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی ﺗﯿﺠﺎرﯾﺪا رێﻜﺨــﺮاوە .ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﻟەم ﺋﺎﻣێﺮە ﺑﺎن ﻣﯚدێڕﻧﺎﻧە ﺑﯚ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەی ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎی دﯾﻨﯽ ﺳــﻮود وەردەﮔﺮێﺖ ،ﺑەم ﺋەﻣﺎﻧە ﺋەوەﻧﺪە ﺷــﺘێﻜﯽ ﻛﯚﻧەﭘﺎرێﺰاﻧە ﻧﯿﻦ ﻛە وەك ﺑﺰاﭬێﻜﯽ ﺧﯚﺑەﺧﺸــﺎﻧە دەﺳــەﺗێﻜﯽ ﺑەرﻓﺮاوان دروﺳــﺖ ﺑﻜەن .ﻛەواﺗە ﺋێﻤە ﻧﺎﺑێﺖ ﻓەراﻣﯚﺷﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە ﺋەم وێﻨەﯾە ﻟە رێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ ﻟە رادەﺑەدەر ﺗﯚﻛﻤەوە ﺑﯚ ﻧﺎﻣﯚﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺑەﺗەﻛە دروﺳﺖ ﻛﺮاوە ،واﺗﺎ ﻟە ﺋەﮔەری ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم ﻧﮫێﻨﯿﯿﺎﻧە ،ﺋەم رێﻜﺨڕاوە ھﯿﭻ ﻧﯿﯿە .ﺋﺎﯾﺎ ﭼەوﺳﺎﻧەوە دﯾﻨﯿﯿەﻛە ﻛە ھێﺰە ﻟﯚﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺗەواوﻛەرﯾﻦ ،ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﺋەرﻛە و دەﺑێﺖ ﺑەﺟێ ﺑێﺖ؟ ﻟە ﺣﺎڵێﻜﺪا ﻛە داﻋﺶ ﺧﯚی ﺑە دوژﻣﻨﯽ ﺋﺎزادﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا دەزاﻧێﺖ ،واﺗﺎ ﻻی واﯾە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻣﯚدێﺮﻧە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻧەﮔﺮﯾﺴﯽ و ﮔﻮﻧﺎھەﻛﺎﻧە...
رای ﺧەڵﻚ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻣﺎﻛﻮان ﻫەڵەﺑﺠەﯾﯽ
وﺗﯽ ﺧﯚت ھەرﭼەﻧﺪ ﭘڕ ﺑێﺖ ﻟە ﻛێﺸە ،ﺑەم ﺧﺎﻛﯽ ﺧﯚﺗە ﺋەوەی ﺋێﺴﺘە ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﯿﺮی ﻟێ دەﻛەﻧەوە ھەڵﮫﺎﺗﻨە
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ھﯚﻛﺎری ﭼﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﯚ دەرەوەی وت ﭼﯿﯿە؟ ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﭼﻮون و ڕێﮕە ﮔﺮﺗﻨەﺑەری ھەﻧﺪەران ﻟە ﻧێﻮ ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﻮوەﺗە ﻗﺴەوﺑﺎس ،ھەرﮔەﻧﺠێﻚ ﻟە ﻧێﻮ ﺧەﯾﺎڵﯿﺪا ﺳەرﻗﺎڵﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرﻛﺮدن ﺑێﺖ ﻛە ﻛێ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەﻛﯽ ﺑﺎش ﭘێ دەزاﻧێﺖ و ﺋەوەﯾﺎن دەﺑێﺘە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ .ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ڕۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ ،ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﮔەﻧﺠﺎن ﺑە ﺑڕێﻚ ﭘﺎرە دەﯾﺎﻧەوێ ﺋەم ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧە ﺑەﺟێ ﺑﮫێڵﻦ و ڕێﮕەی ھﺎت و ﻧەھﺎت ﺑﮕﺮﻧەﺑەر. ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺳﺎڵەﻛﺎﻧﯽ 1992ﺗﺎ 1998دا ﭼﻮوﻧێﻜﯽ ﺑەﻟێﺸﺎوی ﮔەﻧﺠﺎن دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد و ﭘﺎش ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ھەﻣﻮو ﺳﺎڵە ،ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﭼﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﯚ دەرەوەی وت دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدەوە ،ﺑﯚﯾە ﮔەﻧﺠﺎن ﺑەﻧﯿﺎزی ﭼﻮوﻧە دەرەوەی وت و ﮔﺮﺗﻨەﺑەری ڕێﮕەی ھەﻧﺪەران ﻟە ﺧەﻣﯽ ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﻦ. ﺑەرﮔﺮﺗﻦ ﺑە ھەﺗﻨﯽ ﮔەﻧﺠﺎن ﺑە ﻛﺎرێﻜﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەزاﻧﺪرێﺖ ،ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﮔەﻧﺠﺎﻧﯿﺶ دووﭘﺎت دەﻛەﻧەوە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﺎر ﺑﻜﺮێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯿﯽ ﺧﺎك ﻟەﻻی ﮔەﻧﺠﺎن ﭼەﻛەرە ﺑﻜﺎت و ﻛﺎر ﺑﻜﺮێﺖ ﺑﯚ ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ھﯚﺷﯿﺎرﯾﯽ ﮔەﻧﺠﺎن.
ﺋەﺣﻤەد ﺑەﻛﺮ
ﻟەﮔەڵ ﺋەوەدا ﻧﯿﻢ ﺑﯚ ﺟێﮕﯿﺮﺑﻮون ﻟەوێ، ﮔەﻧﺠﺎن ڕوو ﻟە ﻫەﻧﺪەران ﺑﻜەن
ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو ﮔەﻧﺠﺎﻧەی ﺑڕﯾــﺎر دەدەن ڕێﮕەی ھەﻧﺪەران ﺑﮕﺮﻧە ﺑەر ﺑﯚ ﺋەوەﯾە ﻛە ﻟێﺮەدا ﺑــێ ﻛﺎرن ،ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟە و ﻛەﻣﯿﯽ ﻛﺎر ھﯚﻛﺎرن ﺗﺎ ﮔەﻧﺠەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯿﺮ ﻟەوە ﺑﻜەﻧەوە ﺑﭽﻨە وﺗێﻜﯽ ﺋەوروﭘﯽ و ﻟەوێ ﻛﺎر ﺑﻜــەن .ھەروەھﺎ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ دادﭘەروەری ،ھەﻧﺪێــﻚ ﮔەﻧﺞ ھەن ﻟە ﺳەردەﻣێﻜﯽ ﺧەﯾﺎڵﯿﺪا دەژﯾﻦ ،ﺑەھﯚی ﻣﺎڵ و ﭘﺎرەﺷەوە زۆر ﺟﺎر دەﺗﻮاﻧێﺖ زاڵ ﺑێﺖ ﺑەﺳەر ﮔەﻧﺠەﻛەی ﺑەراﻣﺒەرﯾﺪا، ﻛە ﮔەﻧﺠەﻛــەی ﺑەراﻣﺒەری ﻧەﺑﻮوﻧە و دەزاﻧێﺖ ﻟە ھەر ڕووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﺪا ھﯿﭽﯽ ﭘێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﭼﺎرە ﺑﯿﺮ ﻟەوە ﺑﻜﺎﺗەوە ﺑڕواﺗە ھەﻧﺪەران. ﻣــﻦ وەك ﺧﯚم ﻟەﮔەڵ ﺋــەوەدا ﻧﯿﻢ ﺑﯚ ﺟێﮕﯿﺮﺑــﻮون ﻟەوێ ،ﮔەﻧﺠــﺎن ڕوو ﻟە ھەﻧﺪەران ﺑﻜــەن ،ﺑەم ﺑﯚ ﺋەوەی وەك ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزار و ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻨﯽ ﺋەو وﺗﺎﻧە ھﺎوڕام ﻛە ﺑڕۆن. وەك ﮔەﻧﺠێــﻚ داواﻛﺎرم ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت و ﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن ﻛە ﺑﯿﺮ ﻟەوە ﺑﻜەﻧەوە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﮔەﻧﺠﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜەن ،ﻟە ﺷﺎر و ﺷﺎرۆﭼﻜەﻛﺎن و ﺳەرﺟەم ﺋەو ﺷﻮێﻨﺎﻧەی ﻛە ﮔەﻧﺠﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑێﻜﺎرن ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑە ﺋﺎﺳــﻮودەﯾﯽ ﻛﺎﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺳەر ﺑﺒەن ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەو ﺟێﮕﺎﻧەش دەﺑێﺖ ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﺑﻦ ﻛە ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ وەرزش و ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﻛﺘێــﺐ و ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ھــﯚﻛﺎری
ﺳەردار رەﻣەزان
ﺑەرەوﭘێﺸﺒﺮدﻧﯽ ھﺰر و ﺑﯿﺮﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻻوان ﺑەرەوﭘێﺸەوە ﺑەرێﺖ.
وەﻟﯽ وﻟﯿﺎم
ﺋەﮔەر ﮔەﻧﺠﺎن ﭘێﯿﺎن واﺑێ ﺑەﭼﻮوﻧﯿﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺳﻮود ﺑەﻧەوەی داﻫﺎﺗﻮو ﺑﮕەﯾەﻧﻦ، ﺑەﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ دەزاﻧﻢ
ﭼﻮون ﺑﯚ ھەﻧﺪەران داﺑەش دەﺑێﺖ ﺑەﺳەر ﭼەﻧﺪ ﺑەﺷــێﻚ و ﭼﯿﻨێﻜﺪا ،ﺋەو ﻛەﺳەی دەﭼێﺖ ﺑﯚ دەرەوەی وت ،دەﺑێ ﻟە ﻧﺎﺧﺪا ﻟە ﺧﯚی ﺑﭙﺮﺳــێﺖ ﺋﺎﯾﺎ ﺑﯚﯾە دەڕوات ڕﻗﯽ ﻟە وﺗﯽ ﺧﯚی دەﺑێﺘــەوە ﯾﺎن ھﯚﻛﺎری ﺗﺮی ﻟە ﭘﺸــﺘە؟ ﺋێﻤــە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟە ﺑﺮی ﺋەوان ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪەﯾﻦ ﺑﯚﭼﯽ دەﭼﻦ ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋەو ﻛﺎرەی ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دەدەن ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷــە ﯾﺎن ﺧﺮاپ؟ ﺑەم ﮔﺮﻧﮕە ﺑﺸــﺰاﻧﺮێﺖ ﻛە دەڕوات ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋەوەﯾە ﻟە ﺋێﺴﺘەدا وﺗﯽ ﺧﯚی ﺑەﺟێ دەھێڵێﺖ ،ﺑﯚ ﺋەوەﯾە ﻛە ﻟەو وﺗﺎﻧە زاﻧﯿﺎری ﻛﯚ ﺑﻜﺎﺗەوە و ﺑﺨﻮێﻨێﺖ و ﻓێﺮی زﻣﺎﻧێﻜﯽ ﭘــﺎراوی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑێﺖ، ھەروەھــﺎ ﭼﺎوﻛﺮاوەﺗــﺮ ﺑێــﺖ و ﺑﺘﻮاﻧێ ﺑﮕەڕێﺘەوە و ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﺧﺰﻣەﺗﯽ وﺗﯽ
ﺋﻮﻣێﺪ ﻗەرەﻧﯽ
ﺧﯚی ﺑﻜﺎت ،ﺋەوەش ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎش دەﺑێﺖ. ﺑەم ﭼﻮوﻧﯽ ﺑــﯚ وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﺋەوە ﺑێﺖ ﻛە ھﯿﭻ ﺳــﯚزێﻜﯽ ﺑﯚ ﺧﺎك و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻧەﺑێــﺖ و ڕﻗﯽ ﻟێ ﺑێﺘەوە ﯾﺎن ھەر ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑێــﺖ ،ﻣﻦ ﺋەوە ﺑەﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎش داﻧﺎﻧێﻢ ،ﺑەم ﺑﯿﺮ ﻟە ﻻﯾەﻧە ﺑﺎﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدﻧﯽ وت ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺳﻮود ﺑەﻧەوەی داھﺎﺗﻮو ﺑﮕەﯾەﻧﻦ، ﺋەوﻛﺎت ﺑە ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ دەزاﻧﻢ.
ﺳەردار ڕەﻣەزان
وەك ﮔەﻧﺠێﻚ دوو ﺳەرە ﺳەﯾﺮی ﭼﻮوﻧەدەرەوەی واڵت دەﻛەم
ﺑەھﯚی ﺋــەوەی ﺧەڵێﻜــﯽ زۆری ﺑﯿﺎﻧﯽ ڕووﯾﺎن ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮد، ﺗﺎ ڕادەﯾەك ﮔەﻧﺠﺎﻧــﯽ ھەرێﻢ دووﭼﺎری ﺑێــﻜﺎری ﺑﻮوﻧــەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەوان ﺑە ﻧﺮﺧێﻜﯽ ﻛەم ﻛﺎرﯾــﺎن دەﻛەن و ﻟەھەر ﻛﻮێ دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﻛﺎر ﺑﮕەﯾﺸﺘﺎﯾە ﻛﺎرﯾﺎن دەﻛﺮد ،ﺑﯚﯾــە ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ ھەرێﻢ زۆر ﺑێﻜﺎر ﻣﺎﻧــەوە ،ﺋەو ﺑﺎرودۆﺧــەی ھەرێﻤﯽ ﺗێ ﻛــەوت و دووﭼــﺎری ﺷــەڕ ﺑﻮوﯾﻨەوە، ھﯚﻛﺎرن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﮔەﻧﺠﺎن ڕوو
ﺷەﻣﺎڵ ﻋﻮﻣەر
ﻟــە دەرەوەی ھەرێﻢ ﺑﻜەن ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەو ﮔەﻧﺠە دەﯾــەوێ ﻻﯾەﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺑەھێﺰ ﺑﻜﺎت ﺗﺎ ﺑﺒێﺘــە ﺧﺎوەﻧﯽ داراﯾﯿەﻛﯽ ﺑﺎش. ﮔەﻧــﺞ ھەﯾە ﻟەم وﺗــەدا داﻧﺎﻣەزرێﺖ و ﻛﺎری ﺑەدەﺳــﺖ ﻧﺎﻛەوێﺖ ،ڕۆژ ﺗﺎ ﺋێﻮارە ﻟە ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﭘڕ ﺧەﯾﺎڵﯿــﺪا دەژﯾﺖ و ھەر ﺑەدەم ﺧەﯾﺎڵــەوە دێﺖ و دەڕوات ،ﻧﺎﭼﺎرە ﺑﯿﺮ ﻟە ڕێﮕەﯾەك ﺑﻜﺎﺗەوە ﺗﺎ دەرﺑﺎزی ﺑﻜﺎت ﻟەو ﮔﺮﻓﺘە ،ﺑﯚﯾە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ڕێﮕە ﺑﯿﺮی ﻟێ ﺑﻜﺎﺗەوە ﭼﻮوﻧە ﺋەوروﭘﺎﯾە. ﻣﻦ وەك ﮔەﻧﺠێﻚ دوو ﺳــەرە ﺳــەﯾﺮی ﭼﻮوﻧــەدەرەوەی وت دەﻛــەم، ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﺑﯚ ھەﻧﺪێﻚ دەﺳــﺘﻜەوﺗﯽ داراﯾــﯽ و ھــﺎوﻛﺎری ﺧێﺰاﻧەﻛەی ﺑﻜﺎت ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷە .ﺑەم ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻛە ﺧﺎك و ﻛەﺳﻮﻛﺎرەﻛەی ﺑەﺟێ دەھێڵێﺖ، ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎش ﻧﯿﯿە.
ﺋﻮﻣێﺪ ﻗەرەﻧﯽ
ﺋەوەی ﺋێﺴﺘە ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﯿﺮی ﻟێ دەﻛەﻧەوە ﻫەڵﻬﺎﺗﻨە
ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ﻛﺎﺗێﻚ ﭘڕ ﺑێﺖ ﻟە ﻧﺎﺧﯚﺷﯽ و ﻟێﻮاﻧﻠێﻮ ﺑێﺖ ﻟە ﮔەﻧﺪەڵﯽ ،وا دەﻛﺎت ھﯿﭻ
ﺋەﺣﻤەد ﺑەﻛﺮ
ﺳــﯚز و ﺑەزەﯾﯿﺖ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﻧەﻣێﻨێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺋەو ھﯚﻛﺎراﻧەش وا دەﻛەن ﺑﯿﺮ ﻟە ﭼﻮوﻧــەدەرەوەی وت ﺑﻜەﯾﺘەوە. ﺋەوەی ﺋێﺴﺘە ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﯿﺮی ﻟێ دەﻛەﻧەوە ھەڵﮫﺎﺗﻨــە ﻟە واﻗﯿﻊ ،ﺑﯚﯾــە ﭼﻮوﻧﯿﺶ ﺑﯚ ھەﻧﺪەران ﻛێﺸەﯾە .ﻟە ڕووی دەرووﻧﯿﯿەوە ﮔﺮﻓﺖ ﺑﯚ ﮔەﻧﺠەﻛﺎن دروﺳــﺖ دەﺑێﺖ، ﺑەم ﻛﺎﺗێ ﮔەﻧﺠێﻚ ﻟەم ھەرێﻤەدا ﺗﻮاﻧﺎی ڕووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی ﻧﺎﻣێﻨێــﺖ ،ﻧﺎﭼﺎرە ڕێﮕەﯾەك ﺑﮕﺮێﺘەﺑەر ،ﺑﯚﯾە ﻟەم ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧە ھﯿﭻ ﺷــێﻚ ﻧﯿﯿە دڵﯽ ﭘێ ﺧﯚش ﺑﻜەﯾﺖ، ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ﭼﯿﯿە؟ ﺋێﻤە ﺑــﯚ ﺧﯚﻣﺎن واﺗﺎ ﺑە ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن دەدەﯾﻦ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋەﮔەر ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺧەڵﻜەﻛــەی ﻧەﺑێﺖ ،ﭘﺎرﭼە زەوﯾﯿەﻛﯽ وﺷــﻚ و ﺑﺮﻧــﮓ ﭼﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﺎرێﻜﯽ وا ﺑﻜﺮێﺖ ﮔەﻧﺠەﻛﺎن ھەﺳﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾەﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻜەن.
ﺷەﻣﺎڵ ﻋﻮﻣەر
واڵﺗﯽ ﺧﯚت ﻫەرﭼەﻧﺪ ﭘڕ ﺑێﺖ ﻟە ﻛێﺸە ،ﺑەاڵم ﺧﺎﻛﯽ ﺧﯚﺗە
ﭼﻮون ﺑﯚ ھەر وﺗێﻚ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻛێﺸــە و ﮔﺮﻓﺖ ﺑەدوای ﺧﯚﯾﺪا دێﻨێﺖ ،ﺑﯚﯾە وﺗﯽ ﺧﯚت ھەرﭼەﻧﺪ ﭘڕ ﺑێﺖ ﻟە ﻛێﺸە ،ﺑەم ھەر ﺧﺎﻛﯽ ﺧﯚﺗە ،ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوزﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﺗــﻦ و دەﻛﺮێﺖ ھەرﭼﯚﻧێﻚ ﺑێﺖ ﺧــﯚت ﺑﮕﻮﻧﺠێﻨﯿﺖ ﻟەﮔــەڵ ﺋەو ﺑﺎرودۆﺧــەی ھەﯾــە .ڕاﺳــﺘە ﮔەﻧﺠﺎن ھەﻣﯿﺸــە ﺑﯿﺮ ﻟە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ دەﻛەﻧەوە ،ﺑــەم ﺋەﻣﺎﻧێﻚ دەﺑێ ﺑەروﺑﻮوﻣﯽ ھەﺑێﺖ ،ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﺑێ ﺑەروﺑﻮوم ﺑێﺖ و ﺗەﻧﯿﺎ ﺧەﯾﺎڵﭙوی ﺑێﺖ. ڕۆﯾﺸــﺘﻦ ﺑﯚ ﺋەوروﭘﺎ واﺗە ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ژﯾﺎن،
وەﻟﯽ وﻟﯿﺎم
ﺋــەو ﺷــێﻮازی ﮔﯚڕﯾﻨــەش دەﺑێﺖ ﺑەﺟﯚرێــﻚ ﺑێ ﻛە ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑﯿﺖ، ﻧەك ﺑــە ﭘێﭽەواﻧــەوە ،وەك ﺋەوەی ﻟە ﻣﺎوەی ڕاﺑﺮدوو ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆر ﻟــە ﮔەﻧﺠﺎن دﯾﭙﯚرت ﻛﺮاﻧــەوە و ھﯿﭻ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەﯾەﻛﯿﺎن ﭘێ ﻧەدراﯾەوە ،ﻟێﺮەش ﻛە ھﺎﺗﻨەوە دووﭼﺎری ﺧەﻣﯚﻛﯽ ھﺎﺗﻦ و ﮔﺮﻓﺘﯿﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ ﺑﻮو .ھﯿﻮاﺧﻮازم ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﺎش ﺑﯿﺮ ﺑﻜەﻧەوە.
ﻗﺎﻧﻊﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿﺪ
ﺟﯿﺎ ﻟە ﮔەﻧﺠﺎن ،ﻫەﻧﺪێﻚ ﻟەﻛﺎرﺑەدەﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑەﻫەﻣﺎن ﺷێﻮە ﺑﯿﺮ دەﻛەﻧەوە
دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎن و دووﺑﺎرەﺑﻮوﻧەوەﯾــﺎن ،ھەر ﻟە ﻛێﺸــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﺷەڕ ،ﺑﯚﯾە دەﺑﯿﻨﻢ ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﮔەﻧﺠەﻛﺎن ﻧﯿــﻦ ﺑﯿﺮ ﻟە ھەﺗﻦ دەﻛەﻧەوە ،ﺟﯿﺎ ﻟــە ﮔەﻧﺠﺎن ،ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﻛﺎرﺑەدەﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە ﺑﯿــﺮ دەﻛەﻧــەوە ،ﺑەڵﮕــەش ﺋەوەﯾە ﻛە ﺗــەواوی ﺧێــﺰان و ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺧﺎوەﻧﯽ ڕەﮔەزﻧﺎﻣــەی وﺗێﻜﯽ ﺗﺮی ﺑێﮕﺎﻧــەن ،ﯾﺎ ھەرﯾەك ﻟــەو دەوڵەﻣەﻧﺪ و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧە ﻛﺎﺗێﻚ ھﺎوﺳەرەﻛەﯾﺎن وادەی ﻣﻨﺪاڵﺒﻮوﻧــﯽ ﻧﺰﯾــﻚ دەﺑێﺘەوە، ڕاﺳﺘەوﺧﯚ دەﭼێﺘە وﺗێﻜﯽ ﺋەوروﭘﯽ ﺗﺎ ﻣﻨﺪاڵەﻛەی ﺑﺒێﺘە ﺧﺎوەن ڕەﮔەزﻧﺎﻣەی ﺋەو وﺗە ،ﺑﯚﯾە وﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑە وﺗﯽ ﻛﺎﺗﯽ دەﺑﯿﻨﻦ ،ﺋەﻣــەش وای ﻛﺮدووە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑڕواﯾﺎن ﺑە ﺧﺎك و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﻧەﻣێﻨێﺖ و ﺋەواﻧﯿﺶ وەك ﺋەوان ﺑﯿﺮ ﻟەوە ﺑﻜەﻧەوە ﻛە ﺑﭽﻨە دەرەوەی ھەرێﻢ.
ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟەﺳەر وێﻨە رووﺗەﻛەی دێﺘە دەﻧﮓ
ﺳــەرﭼﺎوە ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ، رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ رەﻧﮕــە ﻟﻮﯾﺲ ﺳــﻮارێﺰی ﺋﯚرﮔﻮاﯾﯽ و ھێﺮﺷﺒەری ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ،ﻧەﺗﻮاﻧێ ﻟە ﯾﺎرﯾﯽ ﭼﻮوﻧﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻜﯚی ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎدا ﺑەﺷﺪارﺑێﺖ ﺋەوﯾﺶ ﺑەھﯚی زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﻛێﺸﯿەوە. رۆژﻧﺎﻣەی )ﺋﺎس(ی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺑوی ﻛﺮدەوە :ﺳﻮارێﺰ ﻟەوەﺗەی ﻟە ﯾﺎرﯾﻜﺮدن دوور ﻛەوﺗﻮوەﺗــەوە ،ﻛێﺸــﯽ زﯾﺎدی ﻛﺮدووە و رەﻧﮕە ﺋەﻣە ﺑﺒێﺘە ﺑەرﺑەﺳﺖ ﻟــە ﺑــەردەم ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻟــە ﯾﺎرﯾﯽ ﭼﻮوﻧﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻜﯚی ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎدا. 25ی ﻣﺎﻧﮕــﯽ داھﺎﺗــﻮو وادەی ﯾــﺎری ﭼﻮوﻧﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻜﯚی ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎﯾە ﻛە ﻟە ﯾﺎرﯾﮕەی ﺳﺎﻧﺘﯿﺎﮔﯚ ﺑێﺮﻧﺎﺑﯿﯚ دێﺘە
ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰی ھەڵﺒﮋاردەی ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟەﺳــەر ﺋــەو وێﻨە رووﺗﺎﻧەی ﻛە ﻟەﺳــەر ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺑو ﻛﺮاﯾەوە ،ھﺎﺗە دەﻧﮓ و ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ھﺎﻛەرەﻛﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﺑێﻨە ﻧﺎو ﻣﯚﺑﺎﯾﻠەﻛەﯾەوە و ﺑﯿﺪزن و دواﺗﺮﯾﺶ ﺑوی ﺑﻜەﻧەوە .ﭼەﻧﺪ رۆژێﻚ ﭘێﺶ ﺋێﺴﺘە ﭼەﻧﺪ وێﻨەﯾەﻛﯽ ھﯚپ ﺳﯚﻟﯚی ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰی ھەڵﺒﮋاردەی ﻛﭽﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟەﺳەر ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و دواﺗﺮﯾﺶ ﻟەﺳەر رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎن ﺑو ﻛﺮاﻧەوە ،ﻟە وێﻨەﻛﺎﻧﺪا ھﯚپ ﺑە رووﺗﯽ ﻟەﻧێــﻮ ﮔەرﻣﺎوی ﻣﺎڵەﻛەی ﺧﯚﯾﺪا دەردەﻛەوێﺖ .ھﯚپ ﻟە رووﻧﻜﺮدﻧەوەﯾەﻛﺪا ﻟەﺳەر ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺗﻮﯾﺘەر ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد (CHANﻟەﺳــەر )(CHAN 4 ﻛە وێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﻻﯾەن ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ھﺎﻛەر ﺑەﻧﺎوی )4 ﻣﯚﺑﺎﯾﻠەﻛەﯾــەوە دزراوە و دواﺗﺮﯾﺶ ﺑو ﻛﺮاوەﺗــەوە .ﺋەو ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰەی ھەڵﺒﮋاردەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە دا ﻛە وەك ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻚ دڵﮕﺮاﻧە ﻛە وێﻨە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺑێ رەزاﻣەﻧﺪی ﺋەو ﺑو دەﻛﺮێﻨەوە .رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ :دەﻧﮕﯽ ﺧﯚم دەﺧەﻣە ﭘﺎڵ دەﻧﮕﯽ ھەﻣﻮو ﺋەو ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧەی ﻛە ﻟەﻻﯾەن ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﻧەﻧﺎﺳــﺮاو و ﻧەﻓﺴــﻨﺰﻣەوە ﺋﺎﺑڕوو دەﺑﺮێﻦ و ھەوڵ دەدەن ﺑﯚ ﻣەراﻣﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ھەﺗﻚ ﺑﻜەن .ھﯚپ ﻧەﯾﺸﺎردەوە ﻛە ﻟەﻣەودوا ھەﻣﻮو ﺷێﻮازێﻚ ﺑەﻛﺎر دێﻨێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻟە زاﻧﯿﺎری و وێﻨە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎو ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ و ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗەرەﻛــەی ﺑﻜﺎت و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟەﻧﺎو ﻣﺎڵەﻛەی ﺧﯚﺷﯿﺪا ﭼﺎو ﻛﺮاوە دەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟەﻻﯾەن ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺑێ ﺋﺎﺑڕوو ،ﺋﺎﺑڕوو ﻧەﺑﺮێﺖ.
ﻣﯚرﯾﻨﯚ داوای ﻣﯿﺴﯿﯽ ﻛﺮدﺑﻮو رۆژﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﻟە ﻣﺎوەی ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ھﺎوﯾﻨەی راﺑــﺮدوودا ،ﺟﯚزێ ﻣﯚرﯾﻨﯚی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟــﯽ و راھێﻨەری ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی داوای ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەﻛەی ﻛﺮدﺑﻮو ھەوڵ ﺑﺪەن ﻟﯿﯚﻧێﻞ ﻣﯿﺴــﯽ ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻨﯽ و ﺋەﺳﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﮫێﻨﻨە ﯾﺎﻧەﻛەﯾەوە .رۆژﻧﺎﻣەی )ﻣﯿﺘﺮۆ( ﺑــوی ﻛﺮدەوە :ﻣﯚرﯾﻨﯚ داوای ﻟە رۆﻣﺎن ﺋەﺑﺮاﻣﯚﭬﯿﭽﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴﯽ ﻛﺮدﺑﻮو ﺑەھەﻣﻮو ﺷێﻮەﯾەك ھەوڵ ﺑﺪات ﻣﯿﺴﯽ ﺑﮫێﻨﻨە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛەﯾەوە. ﺑەﮔﻮێﺮەی رۆژﻧﺎﻣەﻛە ﻻی ﺧﯚﺷﯿﺎﻧەوە ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴﯽ ﻟەﺳەر داواﻛەی ﻣﯚرﯾﻨﯚ ﺑڕی 118ﻣﻠﯿﯚن ﭘﺎوەﻧﯿﺎن ﺧﺴﺘﺒﻮوە ﺑەردەﻣﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﺗﺎ دەﺳﺘﺒەرداری ﺋەو ﺋەﺳﺘێﺮە و ﻛﺎﭘﺘﻨەی ھەڵﺒﮋاردەی ﺋەرﺟەﻧﺘﯿــﻦ ﺑﻦ .رۆژﻧﺎﻣەﻛــە ھەروەھﺎ ﺑوی ﻛﺮدەوە ﻛــە ﻣﯚرﯾﻨﯚ ھەوڵﯽ داوە ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺴﯽ و ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﺑﻘﯚزێﺘەوە ﻛە ھﺎوﯾﻨﯽ راﺑﺮدوو ھەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮا ﺋەوﯾﺶ ﺑەھﯚی داﺑەزﯾﻨﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺑﻮو ﻟە ﭼەﻧﺪ ﯾﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﯾﺎﻧەﻛەدا .ﻻی ﺧﯚﺷﯿەوە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە رەﺗﯽ ﻛﺮدﺑﻮوەوە دەﺳﺘﺒەرداری ﻣﯿﺴﯽ ﺑێﺖ و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑەھەر ﻧﺮﺧێﻜﯿﺶ ﺑێﺖ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺑﺨﺎﺗە ﺑەردەﺳــﺘﯽ ﻣﯚرﯾﻨﯚ ﻛە ﻛﺎﺗێﻚ راھێﻨەری ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺑﻮو دوژﻣﻨﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺳەﺧﺘﯽ ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﻧەﻛەدا دەﻛﺮد .ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﯾﺎﻧەی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﻧﯿﯿە ﻛە داوای ﻣﯿﺴﯽ ﻛﺮدﺑﻮو ،ﺑﮕﺮە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﺳﯿﺘﯿﺶ ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺧﯚی ﭘێﺸﺎن داﺑﻮو ﺋەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾە ﺑﺪات ﺑە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﻛە وەك ﻣەرج ﺑﯚ دەﺳﺘﺒەردارﺑﻮون ﻟە ﻣﯿﺴﯽ داﯾﻨﺎوە ﻛە 200ﻣﻠﯿﯚن ﭘﺎوەﻧە. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە ﻣﯿﺴــﯽ ﻟەوەﺗەی وەك ﯾﺎرﯾﻜەرێﻜﯽ ﭘﯿﺸەﮔەر ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ و ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﯾﺎری دەﻛﺎت 4 ،ﺟﺎر ﺧەﺗﯽ ﺗﯚﭘﯽ زێڕﯾﻦ و ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﭘێ دراوە، ھەروەھﺎ ھﺎوﯾﻨﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﯿﺶ ﻟەﻻﯾەن ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯿﯿەوە )ﻓﯿﻔﺎ( ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ی ﺑەرازﯾﻠﯽ ھەڵﺒﮋێﺮدرا. ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﻣﯚﻧﺪﯾﺎﻟﯽ 2014ی
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎڵﺪۆ ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯽ و ﺋەﺳﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ،ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺟﺎرێﻚ ﺳەﯾﺮی ﺋەو ﻓڕۆﻛەﯾە ﺑﻜﺎت ﻛە ھﺎﻧﺪەراﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﻧﺎردﺑﻮوﯾﺎن و داواﯾﺎن ﻟێﯽ ﻛﺮدﺑﻮو ﺑﮕەڕێﺘەوەﻣﺎڵەﻛەیﭘێﺸﻮوی. ﺷەﻣﻮوی راﺑﺮدوو ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺑەڕێﻮەﭼﻮوﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯽ ﻧێﻮان رﯾﺎل ﻣەدرﯾــﺪ و ﻓﯿﺎرﯾﺎل ﻟە ﮔەڕی 6ی ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎدا ﻛە ﺗێﯿﺪا ﯾﺎﻧەی ﺷــﺎھﺎﻧە ﺑە دوو ﮔﯚڵﯽ ﺑێ ﺑەراﻣﺒەر ﯾﺎرﯾﯿەﻛەی ﺑﺮدەوە ،ھﺎﻧﺪەرێﻜﯽ ﯾﺎﻧــەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﺑــە ﻓڕۆﻛە ﺑەﺳــەر ﯾﺎرﯾﮕەی ﯾﺎرﯾﯿەﻛە ﺳــﻮوڕاﯾەوە و ﺑــە ﻧﻮوﺳــﺮاوێﻚ ﻟە ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧەوە داوای ﻟە رۆﻧﺎڵــﺪۆ ﻛﺮد ﺑﮕەڕێﺘــەوە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎن ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ .رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدەوە ﻛە رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟە ﻧﺎو ﯾﺎرﯾﮕە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺑەرﮔــەی ﺋەو دﯾﻤەﻧە ﺑﮕﺮێﺖ و ﺳــەری ﺑەرز ﺑﻜﺎﺗەوە و زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺟﺎرێﻚ ﺳــەﯾﺮی ﺋەو ﻓڕۆﻛەﯾە ﺑﻜﺎت .ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ﺑەم دواﯾﯿە دەﻧﮕﯚی ﮔەڕاﻧەوەی رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑﯚ ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﻟە دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ
راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﺑﯚ وەرزی داھﺎﺗــﻮو دەﺑﯿﻨﺮا. ﻻی ﺧﯚﯾەوە رۆژﻧﺎﻣەی )دەﯾﻠﯽ ﻣەﯾﻞ(ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑوی ﻛﺮدﺑﻮوەوە ﻛە رەﻧﮕە ﺋەو ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧەی ﺟﯿﮫﺎن وەرزی داھﺎﺗﻮو ﺑﮕەڕێﺘەوە ﯾﺎﻧەﻛەی ﭘێﺸــﻮوی و رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺟێ ﺑێڵێﺖ. رۆژﻧﺎﻣەﻛە ھەروەھﺎ ﺑوی ﻛﺮدﺑﻮوەوە ﻛە رۆﻧﺎڵﺪۆ رازﯾﯿە ﺑﮕەڕێﺘەوە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی ﻣﺎن ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ،ﺑەم ﺑە ﻣەرﺟێﻚ ﺋەﮔەر ﺋەو ﯾﺎﻧەﯾە ﻣﻮوﭼەی ﺳﺎﻧەی ﻟە ﯾﺎﻧەﻛەدا ﺑﻜەن ﺑە 31ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ .ﻻی ﺧﯚﺷــﯿەوە ﯾﺎﻧەی رﯾــﺎل ﻣەدرﯾﺪ ھەﻓﺘەی راﺑــﺮدوو ﺑەرﭘەرﭼﯽ ھەﻣﻮو ﺋەو دەﻧﮕﯚﯾﺎﻧــەی داﯾەوە و ﻧﺮﺧﯽ ﺋەو ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەﻛەی ﺑﯚ 400ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﺑەرز ﻛﺮدەوە ﺗــﺎ ﻣﺎﻧەوەی ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛەﯾﺪا ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺎت. رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2009رﯾــﺰی ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەری ﺟێ ھێﺸــﺖ و ﺑە ﺑڕی 94ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ھﺎﺗــە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪەوە. رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑــﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ 18 ﺳﺎڵﯿﺪا و ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2003ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەرەوە ﻛﺮد و ﺗﺎ 2009ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛەدا ﻣﺎﯾەوە ،ﻟەو ﻣﺎوەﯾەﺷــﺪا ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﯾﺎﻧەﯾە 8ﻧﺎﺳﻨﺎوی ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ ﻛە ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮﯾﻨﯿﺎن 3ﻧﺎﺳــﻨﺎوی ﺧﻮﻟﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی و ﻧﺎﺳﻨﺎوێﻜﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﯾﺎﻧە ﭘﺎڵەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﺑﻮون.
ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪان ،ﺳــﺰاﻛەی ﺳــﻮارێﺰﯾﺶ رۆژێــﻚ ﭘێﺶ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛە ﺗەواو دەﺑێﺖ ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﻓﯿﻔﺎ ﺑەھﯚی ﮔﺎزﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻟــە ﺟﯚرﺟﯿــﯚ ﻛﯿﻠﯿﻨﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺎری ھەڵﺒــﮋاردەی ﺋﯿﺘﺎڵﯿﺎ ﻟە ﻣﯚﻧﺪﯾﺎﻟﯽ 2014ی ﺑەرازﯾﻞ ﺑەﺳــەرﯾﺪا ﺳەﭘﺎﻧﺪﺑﻮو. ﺳــﻮارێﺰ ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﯾﺎرﯾﯽ ﺋەﻧﺠﺎم داوە، ﻛێﺸــﯽ زﯾﺎدی ﻛــﺮدووە و ﺋەﻣەش ﺑەﺗەواوی ﻟــە ﯾﺎرﯾﯿە ھەﭬﺎڵﯿﻨﯿﯿەﻛەی ﺗﯿﭙــﯽ دووەﻣــﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﺑەراﻣﺒــەر ھەڵﺒــﮋاردەی ﻻواﻧــﯽ ﺋەﻧﺪۆﻧﯿﺰﯾﺎن ھەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮا. ﻟە ﯾﺎرﯾﯿەﻛەدا ﺳﻮارێﺰ ﺑەھﯚی زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﻛێﺸــﯿەوە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺑﺎش ﭘێﺸــﻜەش ﺑﻜﺎت و ﻧەﺗﺎﻧەت ﺷێﻮازی ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯿﺸﯽ زۆر ھێﻮاش و ﻟەﺳەرﺧﯚ ﺑﻮو. ﺋەﻣە ﺳەرەڕای ﺋەوەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺳﻮارێﺰ ﻟەﮔــەڵ ﺷــێﻮازی ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە راﻧەھﺎﺗﻮوە و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﭼەﻧﺪ ﯾﺎرﯾﯿەك ھەﯾە ﺗﺎ ﻟەﮔەڵ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن رادێﺖ و ﺷــﻮێﻨﯽ ﺧﯚی ﻟە ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﯾﺎﻧەﻛە ﺟێﮕﯿﺮ دەﻛﺎت. ﺳــﻮارێﺰ ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎدا ﺑەھــﯚی ﮔﺎزﮔﺮﺗﻨەﻛەوە ﻟەﻻﯾەن ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﺑەﮔﻮێﺮەی ﻣﺎدەی 47 و 57ی ﺗەﻣﺒێﻜﺮدن ﻟە ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻔﺎ، ﺳﺰای راﮔﺮﺗﻨﯽ ﻟە 9ﯾﺎرﯾﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ و ﻣــﺎوەی 4ﻣﺎﻧــﮓ ﻟــە ﺳــەرﺟەم ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە وەرزﺷﯿﯿەﻛﺎن دەرﻛﺮدﺑﻮو، ﺑــەم دواﺗﺮ ﺳــﺰاﻛەی ﺳــﻮوك ﻛﺮا و دادﮔــەی ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧــﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ رێﮕەی دا ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﻧەﻛەی ﻣەﺷــﻖ و راھێﻨﺎن ﺑﻜﺎت و ﺑەﺷــﺪاری ﻟە ﯾﺎرﯾﯿە ﻧﺎﻓەرﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑﻜﺎت. ﺟێــﯽ ﺑﺎﺳــە ﺳــﻮارێﺰ ﻟە ﻣــﺎوەی ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ھﺎوﯾﻨــەی راﺑﺮدوودا ﺑــە ﺑەھﺎی 65ﻣﻠﯿﯚن ﯾــﯚرۆ ﻟە ﯾﺎﻧەی ﻟێﭭەرﭘﻮوﻟﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿەوە ھﺎﺗە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە.
19
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑەرﮔەی ﺳەﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻓڕۆﻛەﻛەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەری ﻧەﮔﺮت
ﺋﺎﯾﺎ ﺳﻮارێﺰ ﻟە ﯾﺎرﯾﯽ ﻛﻼﺳﯿﻜﯚ ﺑەﺷﺪار دەﺑێﺖ؟
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋەﻛﺮەم
وەرزش
ﻧﯿﻤﺎر ﯾەﻛەم ھﺎﺗﺮﯾﻚ ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﯚﻣﺎر دەﻛﺎت ﻧﯿﻤﺎر دا ﺳﯿﻠﭭﺎی ﺑەرازﯾﻠﯽ و ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﻻی ﭼەﭘﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە دوای ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ھﺎﺗﺮﯾﻚ ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎدا ،ﺗﯚﭘﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛــەی ﺑــﯚ ﯾــﺎدﮔﺎری ﺑﺮدەوە ﻣﺎڵەﻛەی. ﺷــەﻣﻮوی راﺑﺮدوو ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﻟــە ﯾﺎرﯾﮕــەی ﻛﺎﻣﭗ ﻧﻮ ﻟــە ﮔەڕی 6ی ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎدا ﺑە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ 6ﮔﯚڵﯽ ﺑــێ ﺑەراﻣﺒەر ﻟە ﯾﺎﻧەی ﮔﺮاﻧــﺎدای ﺑــﺮدەوە 3 ،ﮔﯚڵﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛە ﻟەﻻﯾەن ﻧﯿﻤﺎر ﻟە ﺧﻮﻟەﻛﺎﻧﯽ 45 ،26و 66ھﺎﺗﻨە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدن و ﺑەم ﺷێﻮەﯾە ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﯾەﻛەم ھﺎﺗﺮﯾﻜﯽ ﻟە ﺧﻮﻟەﻛەدا ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد. ﻧﯿﻤﺎر ﺧﯚﺷﺤﺎڵﯽ ﺧﯚی ﺑە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ
ﯾەﻛەم ھﺎﺗﺮﯾﻜﯽ ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ دەرﺑــڕی و ﺑــەم ﺑﯚﻧەﯾــەوە ﺗﯚﭘــﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛەی ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾﺪا ﺑﺮدە ﻣﺎڵەوە ﺑﯚ ﺋەوەی وەك ﯾﺎدﮔﺎرﯾﯿەك ﻻی ﺧﯚی ﺑﯿﭙﺎرێﺰێﺖ. ﻧﯿﻤــﺎر وەرزی راﺑــﺮدوو ﻟــە ﯾﺎﻧەی ﺳﺎﻧﺘﯚﺳــﯽ ﺑەرازﯾﻠﯿﯿــەوە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧەوە ﻛــﺮد و ﻟەم وەرزەﺷﺪا دوای ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ 6ﯾﺎری 6 ﮔﯚڵﯽ ﺑﯚ ﯾﺎﻧەﻛەی ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە ﻧﯿﻤــﺎر وەرزی راﺑﺮدوو ﯾەﻛەم ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﯾﺎﻧە ﭘﺎڵەواﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەوروﭘﺎ ھﺎﺗﺮﯾﻜﯽ ﺑﯚ ﯾﺎﻧەﻛەی ﺑەراﻣﺒەر ﯾﺎﻧەی ﺳــێﻠﺘﯿﻚ ﺳﻜﯚﺗﻠەﻧﺪی ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدﺑﻮو.
ﺷﺎﻛﯿﺮا رێﮕﺮی ﻟە ﺑەردەم ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﭘﯿﻜێ ﺑﯚ ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر دەﻛﺎت ﺷــﺎﻛﯿﺮای ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ﭘﯚﭘــﯽ ﻛﯚڵﯚﻣﺒﯽ رێﮕﺮە ﻟــە ﺑــەردەم ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی دەزﮔﯿﺮاﻧەﻛــەی ﺟﯿﺮارد ﭘﯿﻜــێ ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺎری ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە و ھەڵﺒﮋاردەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی. رۆژﻧﺎﻣــەی )دەﯾﻠﯽ ﻣەﯾــﻞ(ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑوی ﻛﺮدەوە :ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﺷﺎﻛﯿﺮا ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ درێﮋە ﻟە ﺷﺎری ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ژﯾﺎن ﺑەﺳەر دەﺑﺎت ﺑەﺗەواوی ﺋﺎڵــﻮودەی ژﯾﺎﻧــﯽ ﺋەو ﺷــﺎرە ﺑــﻮوە و ﻧﺎﯾەوێﺖ ﺑﺎرﮔەﻛەی ﺗێﻜﻨێ و روو ﻟە ﺷــﺎری ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﺑــﻜﺎت ،رەﻧﮕە ﺋەﻣە ﺑﺒێﺘە ﺑەرﺑەﺳــﺖ ﻟە ﺑەردەم ﯾﺎﻧەی ﻣــﺎن ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﺑﯚ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ ﭘﯿﻜێ. ﺑەﮔﻮێﺮەی رۆژﻧﺎﻣەﻛە ،ﭘﯿﻜێ ﻟە ﺋێﺴﺘەادا ﻛێﺸەی ﻟەﮔەڵ دەﺳﺘەی راھێﻨەراﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەدا ھەﯾە و رازی ﻧﯿﯿە ﻟەو دۆﺧەی ﻛە ﺋێﺴﺘە ﺗێﯿﺪاﯾە و ﻧﺎﯾەوێﺖ ﻟە ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻟەﺳەر ﻛﻮرﺳﯽ ﯾەدەگ داﻧﯿﺸێﺖ. ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﺑە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻟﻮﯾﺲ ﭬﺎن ﮔﺎﻟﯽ راھێﻨەری ھﯚڵەﻧﺪی ھەوڵﯽ ھێﻨﺎﻧــﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە دەدات ﺑە ﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻟە ھێڵﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﺪا ﻛێﺸەی ھەﯾە و ھەوڵ دەدات ﻟە ﻣﺎوەی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی زﺳﺘﺎﻧەی داھﺎﺗﻮودا ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺎرەی ھەڵﺒﮋاردەی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎدا ﺋﯿﻤﺰا ﺑﻜﺎت. رۆژﻧﺎﻣەﻛە ھەروەھﺎ ﺑوی ﻛﺮدەوە ،رەﻧﮕە ﭘﯿﻜێ دەﺳﺘﺒەرداری ﺑﯿﺮۆﻛەی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﺑﯚ ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی دڵﯽ ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘەﻛەی ﻧەﺷﻜێﻨێﺖ. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳە ﭘﯿﻜێ ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻜە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ ﻟەﮔەڵ ﺷــﺎﻛﯿﺮا ھەﯾە و ﺧﺎوەن ﻣﻨﺪاڵێﻜﻦ ﺑەﻧﺎوی )ﻣﯿﻼن( ﻛــە ﺗەﻣەﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە دوو ﺳﺎڵە.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20
ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ
ژﻣﺎرە ) ، (64ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 1 ،
ﺧﻮﻟﯿﺎم داوەﺗە ﻛەوﺗﻨﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر
ﭘێﺸــﯽ ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﭼﻮار ﺳــﺎڵ ،زﻧﺠﯿﺮەﯾەك راﭘەڕﯾﻦ و ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ ﮔەﻟﯿﯿﺎﻧە ،ھەﻧﺪێﻚ وﺗﯽ ﻋەرەﺑﯿﯿﺎن ﮔﺮﺗەوە .ﺳەرەﺗﺎ ﻧﺎوﻣﺎن ﻧﺎ ﺑەھﺎر. راﺳﺘﯿﺸە ﺑەھﺎر ﺑﻮو ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﯿﺎﻧەی ﺗەﻣەن 30ﺗﺎ 45ﺳــﺎڵەی ﻟە ﻛﯚڵ ﻛﺮدەوە .ﺑــەم ﺑەھﺎرێﻜﯽ ﻛﻮرﺗە ﺗەﻣەن ﺑﻮو .زﻧﺠﯿﺮەﻛە درێﮋەی ﻧەﻛێﺸــﺎ ،درێﮋەی ﺑﻜێﺸﺎﯾە ﻧﺎوﭼەﻛە ﻟە ﺋێﺴــﺘە وێﺮاﻧﺘﺮ دەﺑﻮو ﻟەﺑەرﺋەوەی دەﺳﺖ وەرداﻧﯽ دەرەﻛﯽ ﺑﻮو ﺑە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺑﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﺎوەﺧﯚی ﺋەو وﺗەﯾﻠە .ﺋەو ﺑەھﺎرە ﺑەردەوام ﺑﻮاﯾە ﻟەواﻧە ﺑﻮو ﺳــەر ﺑﻜێﺸێﺘەوە ﺑﯚ ﺋێﺮان و ﺗﻮرﻛﯿە .ﻟەو دوو وﺗەدا دوو ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﻧﺎﻗﯚی دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﯿﺎﻧە ھەﯾە ،ﻛــە ﮔەﻻﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەﯾﺎﻧﺒێﺰێﻨﻦ .ﺗﯚ ﺑﺎوەڕ ﺑە ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻟەو دوو وﺗەدا ﻣەﻛە، وﺗێﻚ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺗێﺪا رێ ﭘێﺪاو ﻧەﺑێ ،ﭼــﯚن ﺑڕوا ﺑە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛــەی دەﻛەی؟ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻻوان ﺑــﯚ داوای ﺑﭽﻮوك ﺑﭽﻮوك ،ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﻟەم ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵەی دواﯾﯿﺪا ﺋــەو دوو وﺗەی ﮔﺮﺗەوە و ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﭼﯚن ھﺎﺗﻨە ﺳــەرﻛﻮﺗﯿﻨەوە .ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ﻛﯚﻣﺎری ﺋەردۆﻏﺎن ،وەﻛﻮ ﺋەو زاراوە ﻛﻮردﯾﯿەی دەڵێ ”ﭘێﺸﯽ ﺗﺎ ﺑەڕی ﺑە ﺧﯚی دادا“ ،ﺋەوان ھەﻣﻮو ھەوڵێﻜﯿﺎن دا ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﻋەرەب ﺑەر ﻧەﮔﺮێ ﻧەﺑﺎدا ﮔەﻻﻧﯽ ﺋێﺮان و ﺗﻮرﻛﯿەش ﺑﯿﺮ ﻟە راﭘەڕﯾﻦ و ﺳەرھەڵﺪان ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺳﯿﺴﺘەم ﺑﻜەﻧەوە. دەﻣەﻗﺎڵەی ﻧێﻮان ﻣﯿﺴــﺮ و ﺗﻮرﻛﯿە ﻟەم رۆژاﻧــەدا ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﮔەرم ﺑﻮوەﺗەوە .ھەرﯾەﻛەﯾﺎن ﺋەوی ﺗﺮ ﺑە دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر و ﺳــەرﻛﻮﺗەوە ﻧﺎو دەﺑﺎ. ھەردووﻛﯿﺸﯿﺎن راﺳﺖ دەﻛەن ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺑە ﺷﺎڕێﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺪا ﻧەھﺎﺗﻮون ﺑﯚ ﻛﻮرﺳــﯽ ﺑەم ﺟﯿﺎﯾﯽ ﻟەوەداﯾە ﻣﯿﺴــﺮ ﺷــەڕی ﺗﯿﺮۆر دەﻛﺎ ،ﺗﻮرﻛﯿە ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﺗﯿﺮۆر دەﻛﺎ ،دەﺳەﺗﯽ ﺳﯿﺴﯽ دەﯾەوێ ﺋەو ﮔﯚڕاﻧەی دوای ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﻣﻮﺑﺎرەك ﻟــە وﺗەﻛەﯾﺪا رووی داوە ﺑﭙﺎرێﺰێ، ﺋەردۆﻏﺎن دەﯾەوێ ﻟەﺑﺎری ﺑﺒﺎ .ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮوﻧە ﺑﯚ ﺟﯿﺎﯾﯽ ﻟە ﻧێﻮاﻧﯽ ﺋەو دوو ﺳﯿﺴﺘەﻣەدا ﺗﺎ ﺗﯚ ﻧەڵێﯽ ﻻﯾەﻧﺪاری دەﻛﺎ ﺑﯚ ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ،ﺋەوەﯾە ﻟە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧەﺗﯿﯽ ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەی داﻋﺸﺪا ،ﻣﯿﺴﺮ ﺳەرەڕای ﺷڕﯾﯽ ﺑﺎری ﺧﯚی ،ﺑە ھەﻣﻮو ﺟﯚرێﻚ ھﺎﺗە ﭘێﺸەوە ﻛەﭼﯽ ﺗﻮرﻛﯿە ﺑە ھەﻣﻮو ﺟﯚرێﻚ ﺑﯿﺎﻧﻮو دەھێﻨێﺘەوە. ﺑە ﻻداﻧﯽ ﻋەﻟﯽ ﻋەﺑﺪوڵ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرەﻛەی ﯾەﻣەن ،ھﯿﻮای ﺋەوە ﺳەری ھەڵﺪا ﺳــەﺗﺎن ﻛێﺸەی ﺋەو وﺗە رێﯽ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﮕﺮﻧە ﺑەر ،ﻛەﭼﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ،ﻛەﻣﯿﻨەی ﺣﻮﺳﯿﯽ ﻟێ راﺳﺖ ﻛﺮدﻧەوە ،ﻛە ﺣﻮﺳﯽ ﺳــەﺗﺎ ﻧﯿﻮی ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸﺘﻮان ﻧﺎﺑﻦ .ﺋێﺴــﺘە ﺣﻮﺳﯽ ﭘﺎﯾەﺗەﺧﺘﯿﺎن ﻟەژێﺮ دەﺳﺘﺪاﯾە و ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧﺎودەوڵەﺗﯿﺶ دەﺳﺘەوەﺳﺘﺎﻧە .ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻓﯿﻜەی ﺑﯚ داﻋﺶ ﻛێﺸﺎ ﭘەﻻﻣﺎری ھەوﻟێﺮ ﺑﺪا ﺗﺎوەﻛﻮ ﺧﯚﯾﺎن )واﺗە ﻛﯚﻣﺎر( ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺑﯚ ﺑﻜەن و دواﺗﺮ ﻣﻠــﯽ ﭘێ ﻧەوی ﺑﻜەن ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟــە ﮔەﻣەی ھەرێﻤﯿﺪا ھەوﻟێﺮ ﺑەﺷێﻚ ﺑێ ﻟە ﺗﺎران ﻧەك ﻟە ﺋەﻧﻘەرە .ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺳﻮورﯾەدا داﻋﺶ ﻧێﺰﯾﻜﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ ﺑﻮوەﺗەوە و ﺋەوەﻧــﺪە ﻧەﻣﺎوە ﺑﯿﮕﺮێ ،ﺑﺎڵەﻓڕەی ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧەﯾﻞ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭘێﺶ ﻟەم ھێﺮﺷە ﺑﮕﺮن ﺑەم ﺗﻮرك ﺑﯿﺎﻧەوێ دەﯾﻮەﺳﺘێﻨﻦ .ﺋﺎﺧﯚ ﺋەو ﭘﺎڵەﭘەﺳﺘﯚﯾەی ﺗﻮرك ﺑﯚ ﻛﻮردی ﺳﻮورﯾە ﭼﯿﯿە؟ وەم :ﺑﯚ ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﻛــﻮرد ﭘﯿﺎوی ﺋەوان ﺑێ ﻟەﺑەرﺋەوەی دەرﭼﻮو ﺋەردۆﻏﺎن ﻛﻮردی ﻟەژێﺮ ھﯿﭻ ﺗﺎﯾﺘﻠێﻜﺪا ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧﯿﯿە .رەﻧﮕە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑێ ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺪا ﺑە ﭼﺘێﻜﯽ ﺑﮕﯚڕێﺘەوە .ﺧﻮا دەﯾﺰاﻧێ. دەﺳﺖ وەردان ﻟە ﻛﺎروﺑﺎری ھﺎوﺳێﯿەل ﻟەﻻﯾەن ﺗﻮرﻛﯿە و ﺋێﺮاﻧەوە ﻟەم ﻧﺎوﭼەﯾەدا ،ﻟە ﭘﺎش ﺑە ﻛﯚﺗﺎھﺎﺗﻨﯽ ﺷەڕی ﺳﺎرد ﻟە 1990ﺑﻮوەﺗە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧە ،ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﭘﺎش ﻛﺸــﺎﻧەوەی ﺳﻮﭘﺎی ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻟە 2011ﻟە ﻋێﺮاق .ﺋەو دەﺳــﺖ وەرداﻧەش ﻧﺎوەﺳﺘێ ﺗﺎ ﺑڕﯾﺎرێﻚ ﻟە ﮔەﻟﯽ ﺋــەو دوو وﺗەوە دەرﻧەﭼێ ﺋەوﯾﺶ ﺑــە راﭘەڕﯾﻦ ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺋەو دوو ﺳﯿﺴــﺘەﻣە دواﻛەوﺗــﻮوەی ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﯿﺎن ﻧﯿﯿــە ﻟەﮔەڵ دﻧﯿﺎی ﺳەردەﻣﺪا .ﻟە ﻣێﮋوودا ،ﺋەو ﺳﯿﺴﺘەﻣە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧەی ھەﻣﻮو ﮔﺮﯾﻨﮕﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن داوەﺗە ﺳەر دەﺳﺖ وەردان ﻟە ﻛﺎروﺑﺎری وﺗەﯾﻠﯽ ﺗﺮ ،ھﯿﭽﯽ ﭘێ ﻧﺎوێ ،ﻛە رۆژێﻚ ھﺎﺗﻮوە دەﺳــەﺗﯿﺎن ﺑەﺳەر ﻧﺎوەﺧﯚدا ﺗﺮازاوە و ﮔەﻟەﯾﻠﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟێ ھەڵﺴﺎوﻧەﺗەوە. ھﺎﺗﻨﯽ دەﯾﺎن ھەزار داﻋﺸــﯽ ،ﻟە ﺳەرﺗﺎﺳــەری دﻧﯿﺎوە ﺑﯚ ﺳﻮورﯾە و ﻋێﺮاق ﺑە ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯽ ﺣﻜﻮﻣەﺗەﻛەی ﺋەردۆﻏﺎن ،ﺟﮕە ﻟەوەی دەﻣﺎﻣﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻟەو ﺣﻜﻮﻣەﺗە دادەﻣﺎڵێ ،ﺋﺎﮔﺮ ﺑەرداﻧﯿﺸە ﻟە ﻣﺎڵﯽ ھﺎوﺳێ، ﻛە ﭘﺎش ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﺋەو ﺋﺎﮔﺮە ﻣﺎڵﯽ ﺧﯚی دەﮔﺮێﺘەوە .ﻣێﮋوو ﭘڕﯾەﺗﯽ ﻟە ﺳــەرﻛﺮدەی ﺳەرﺷێﺖ و ھﯿﺴﺘﺮﯾﺎﮔﺮﺗﻮو .راﺳﺘﯿﺖ دەوێ زۆرﺑەی ﺳەرﻛﺮدەی ﻧﺎوداری ﻣێﮋوو ﻟەم ﺟﯚرەن .ﺋەردۆﻏﺎﻧﯿﺶ دوا ﻧﻤﻮوﻧە ﻧﯿﯿە ﻟەم ﺳــەردەﻣەدا .ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﭘﺎڵﯽ ﺑە ﺣەﻣﺎﺳەوە ﻧﺎ ﺑﯚ ﺷەڕی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑەم ﺑﯿﺴﺖ ھەزارﯾﺎن ﻟێ ھﺎﺗە ﻛﻮﺷﺘﻦ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺑﯿﺴﺖ ﻛﻮﺷﺘﻮوی ﺟﻮوﻟەﻛــە .ﭘﺎڵﯽ ﺑە ﻛــﻮردی ﺧﯚﻣﺎﻧەوە ﻧﺎ ﺑﯚ ﻣﻠﻤﻼﻧــەی ﻋێﺮاق و ﻧﯚ ﻣﺎﻧﮕە ﭘﺎرە ﻧﯿﯿە .ﻟە ﭘێﺸــﯽ ﺳێ ﺳﺎڵ و ﻧﯿﻮ زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺎڵﯽ ﺑە ﺑەرھەڵﺴﺘﯿﯽ ﺳﻮورﯾەوە ﻧﺎ ﺑﯚ راﭘەڕﯾﻦ ،ﭘﺎﺷﺎن راﭘەڕﯾﻨەﻛەی ﻟێ ﻛﺮدن ﺑە داﻋﺸﺨﺎﻧە. ﺳﯿﺎﺳەت ھﻮﻧەری ﺑێ ﺑەروﭘﺸﺘﯿﯿە ،ﯾﺎن وەك زاراوەی ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳﯿﯿﺎﻧە دەڵێ ھﻮﻧەری ﺑﯚﻟﻮاوﯾﯿە ،ﺑەم ﻟە ﺟﯚری ﺋەوەی ﺋەردۆﻏﺎن دەﯾﻜﺎ) ،ﺑێ ﺋﺎﻛﺎرﯾﯿﺎﻧەﺗﺮ( ﻧەھﺎﺗﻮوەﺗە ﺑﯿﺴﺘﻦ. ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻜە ﻣﻦ ﺧﻮﻟﯿﺎم داوەﺗە ﺳەر رووﺧﺎﻧﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرەﯾﻞ. ﻗەزاﻓﯽ و ﺑﻦ ﻋەﻟﯽ و ﻣەرﺳــﯽ دڵﺸــﺎدﯾﺎن ﻛﺮدم .ﺋــەو رۆژاﻧەی ﻟە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەوە دەﺑﯿﺴــﺘﻢ ﻓﻧــە دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر ﺗەﺧﺘەﻛــەی ﺑەﻻدا ھﺎت، ﺷــەوەﻛەی داھﺎﺗﻮوی ،ﺧەوێﻚ دەﺧەوم ﻟە ﺟﯚری ﻣﻨﺪاڵەﯾﻞ .ﭼەﻧﺪ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸﻢ ﻟەﻻی ﺧﯚم ﻧﺎوﻧﻮوس ﻛﺮدووە ،ﭘەرۆﺷﻢ ﺑﯚ ﺧەوی ﺧﯚش و ﺧەوﻧﯽ ﺧﯚﺷﯽ دوای ﻛەوﺗﻨﯿﺎن ﺋەﮔەر ﻧەﺳﺎﻏﯽ ﻟێﻢ ﺑﮕەڕێ.
www.wishe.net
ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟەم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد
sarbaz25@yahoo.com
kawajam2000@yahoo.com
araakar4@gmail.com ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ
wishe@wishe.net
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
ﺷﻮﻫﺮە ﺳەوﻟەﺗﯽ:
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮێﻨە ﺑﯚ ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗﯽ ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋە ﻓﺎرﺳەﻛﺎن
”ﺷﻮھﺮە“ ﺑە ﺟﻮاﻧﭙﯚﺷﺘﺮﯾﻦ ﻛﭽە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ﻓﺎرس ﻧﺎﺳﺮاوە، ﻟەم دﯾﻤﺎﻧەﯾەﯾﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ ﻟەﺳەر دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەدوێﺖ و داوا ﻟە ژﻧﺎﻧــﯽ ﻛﻮرد دەﻛﺎت ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﺟﻠﯽ رەﺳــەﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﺪەن و ﺗێﻜﮫەڵﻜێﺸــﯽ دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﻣﯚدێﺮﻧﯽ ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە زﯾﻨﺪووﯾﯽ ﺑﻤێﻨێﺘەوە.