ﺋﯿﻠﯿﺰ :ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ڕێﭽﻜەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﯚ داﻧﺎم
60ﺋەﻓﺴەری دژەﺗﯿﺮۆری ﯾەﻛێﺘﯽ دەﯾﺎﻧەوێ واز ﺑێﻨﻦ 60ﺋەﻓﺴەر و ﺳــەرۆك ﺗﯿﻤﯽ دەزﮔەی دژەﺗﯿﺮۆری ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟــە ﻧﺎﻣەﯾەﻛﺪا داوای دەﺳــﺖ ﻟەﻛﺎرﻛێﺸﺎﻧەوە ﺋﺎراﺳﺘەی ﻻھﻮور ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ دەﻛەن و وەك ﺧﯚﯾﺎن دەڵێــﻦ ”ﺗﻮوڕەﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﻧﺎدادﭘەروەری ﻟە ﺑەﺧﺸــﯿﻨﯽ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﮔەﻧﺪەڵێ دەﮔەڕێﺘەوە“ .ﺑﯚﯾــە رۆژی 25ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ راﺑﺮدوو ﻻھﻮور ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ و ﺑﯚدی ﺑﺮای و ﺷــێﺦ ﺟەﻻل و ﮔﯚڕان /دوو ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ دژەﺗﯿﺮۆر /ﻟەﮔەڵ ﺋەو 60ﺋەﻓﺴەرە ﻛﯚ ﺑﻮوﻧەوە.
3
ﺧﺎﺗﻮو ﺋﯿﻠﯿــﺰ ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ﺑە رەﭼەڵــەك ﻟﺒﻨﺎﻧﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەڵﻜــەوت زاھﯿﺮ رێﭽﻜەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﯚ دﯾﺎری ﻛﺮدووە. ﺋەو ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔەڵ )وﺷــە( دەڵێ” :ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا ﺳــﺘﺎﯾﻠێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﺑﯚ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛــﺮدم و ﺑەڕای ﺧﯚم ﭘێﻢ واﺑﻮو ﻟە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﻢ زۆر ﻧﺰﯾﻚ ﻧەﺑﻮو ﺑەم ﻣﻮزﯾﻜﺰان ھەڵﻜــەوت زاھﯿــﺮ ﺗﻮاﻧــﯽ ڕێﭽﻜەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑﯚ ﻣﻦ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﺎت“.
14
ﺣﻮﺳێﻦ ﻣەدەﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ ﻟە ﺟﯿﯚﭘﯚﻟەﺗﯿﻚ:
ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە ﻧﺎوﭼەﯾﯿەﻛﺎن ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻛﻮردداﯾە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
ﺣﻮﺳــێﻦ ﻣەدەﻧﯽ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟە زاﻧﺴــﺘﯽ ﺟﯿﯚﭘﯚﻟەﺗﯿﻚ ﭘێﯽ واﯾە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە ﻧﺎوﭼەﯾﯿەﻛﺎن ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮرددا ﺗەواو دەﺑێ و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﺑە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ داﻋﺶ دەﺑەﺳــﺘێﺘەوە .ﻣەدەﻧﯽ ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔەڵ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ ،دەڵێﺖ ”داﻋﺶ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﯾەﻛﻼ دەﻛﺎﺗەوە“ .ﺋەو ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە دەروازەی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﭼەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ دەﭼﻮێﻨێﺖ. دﯾﻤﺎﻧەﯾەك ﻟە ل 4
www.wishe.net
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
ﺳەد ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎری ﻛﯚﻣەﻛﯽ ﺋﺎوارەﻛﺎن دﯾﺎر ﻧەﻣﺎوە
ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ زﯾﺎﻧێﻜﯽ زۆری ﭘێ ﻛەوﺗﻮوە
ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﯾەﻛێﻚ ﻟەو وﺗﺎﻧەﯾە ﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەر وﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری ﻟەﮔەڵ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻮوە .زۆرﺑەی ﺋەو ﭘﺎراﻧەی ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳﺘەﺑەر ﺑﻮون ﻧﺎڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﭼﻮوﻧەﺗە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە، ﺋێﺴــﺘە ﻛە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺋەوﺗﯚی ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە، ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﺳﻮودێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚی ﭘێ ﻧﺎﮔﺎت. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 12
ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺑﯚ ﻋەﺑﺎدی :ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜە ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ راﺳــﺘەوﺧﯚ داوا ﻟە ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻧﻮێﯽ ﻋێﺮاق دەﻛﺎت ،ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏــﺪا ﺑﻜﺎت و ﻛــﻮرد ﺑﻜﺎﺗە ھﺎوﺑەﺷێﻜﯽ راﺳﺘەﻗﯿﻨە ﻟە ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ ﻋێﺮاق .ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﺳەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە وەﻣﯽ ﻋەﺑــﺎدی ﺑــﯚ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺋەرێﻨﯽ ﺑﻮوە. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 2
ﻧﻮوﺳﺮاوە ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺧەڵﻜﯽ ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﺗﯚﻗﺎﻧﺪووە
ﺳەد ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﻟە ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎی ﻛﯚﻣەﻛﯽ ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕی داﻋﺶ دﯾﺎر ﻧﺎﻣێﻨێﺖ ،ھﺎوﻛﺎت ﺳەدان ﺧێﺰاﻧﯽ ﺋﺎوارەﯾﺶ ﻟەو ﺑڕە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿە ﺑێ ﺑەش دەﻛﺮێﻦ و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ﺋەو ﻛﯚﻣەﻛە ﺋەواﻧﯿﺶ دەﮔﺮێﺘە ﯾﺎﺧﯚ ﻧﺎ ،ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎ دان ﺑەوەدا دەﻧێ ﻛە ﻟەوﻛﺎﺗەی ﻟێﮋﻧەﻛەﯾﺎن راﺳﺘەوﺧﯚ ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەﻛەﻛەی ﻛﺮدووە ،ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯽ ھەﯾە.
8
5 18
ﺑﯚﭼﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺋەﺳﺘەﻣە؟ ﺑﺎرزان ﺟەوھەر ﺳﺎدق
ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ
4ﺳﺎڵﯽ ﺗﺮ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺋﺎو داﺑﯿﻦ دەﻛەﯾﻦ
13
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯿە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﺑﯚ ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾە ﻧەك داﻋﺶ ﻗــﺎدر ورﯾﺎ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ”ﺋەو ھێﺰە زۆرەی ﺋێﺮان ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎن ﻛﯚی ﻛﺮدووﻧەﺗەوە ،ھﯿــﭻ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺑە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ داﻋﺸــەوە ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ وەك ﺋــەو دەڵێﺖ ﺑﯚ ﺑە ﺳــەرﺑﺎزﯾﻜﺮدﻧﯽ ڕۆژھەت و ﭘێﺸــﮕﺮﺗﻨﯽ ﻟە ﺗێﻜﯚﺷەران و ﭘﺎرێﺰەراﻧــﯽ رۆژھەت و ﺑــﯚ ﺑەرﮔﺮی ﻟــە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽڕۆژھەﺗە. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 6
رۆدی ﺣەﺳەن
دوور ﻧﯿﯿە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚﯾﺪا ﺑﺘەﻗێﺘەوە
ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻧﮫێﻨﯿﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿە ھەواڵﮕﺮﯾﯿەﻛﺎن ﺑﭙﺎرێﺰێــﺖ و ﺑە زووﯾــﯽ دەﮔﺎﺗە دەﻣــﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ،ﺑﯚﯾە ﺗﺮﺳــێﻜﯽ زۆر و ﺟﯚرەھﺎ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪە ﻟە ﻧــﺎو ﺧەڵﻚ ﻟەﺑﺎرەی دۆﺧﯽ ﺷــﺎرەﻛە و ﻻﯾەﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﺑو دەﺑێﺘــەوە ،ﺋەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو ﻧﻮوﺳﺮاوە ھەواڵﮕﺮﯾﯿﺎﻧە ﺑﯚ ﺋەوەﯾە رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﺗﻮﻧﺪ دژی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ﺑﮕﯿﺮێﺘە ﺑەر ،ﻧەك دزەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚ ﻧﺎو ﺧەڵﻚ. ھەروەك ﺷﻜﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ﺑﯿﺮی ﺧەڵﻚ دەﺑﺎﺗەوە و ﺗﺮس ﺑو دەﻛﺎﺗەوە. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 8
7
11
ﺷﺘێﻜﻤﺎن ﻧﯿﯿە ﭘێﯽ ﺑڵێﻦ ﺳﯿﻨەﻣﺎی ﻛﻮردی
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
”ﺋەم دەرﻓەﺗە دوای 100ﺳــﺎڵ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﻛﻮرد ھەڵﻜەوﺗﻮوەﺗەوە ،وەك ﭼﯚن 100ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑەر ﻟە ﭘﺎرﯾﺴــﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﺑەﻧﺎوی ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﺋﺎراﻣﯿﯿەوە ﻧەﺧﺸەی وﺗﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳەردا ھﺎت ،ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘە ﻣﺎوەﯾەك ﻟەﻣەوﺑەر ھەر ﻟە ﺷﺎری ﭘﺎرﯾﺲ ﺑەﻧﺎوی ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﺋﺎراﻣﯿﯿەوە ﺧەرﯾﻜە ﻧەﺧﺸەﻛە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دەﮔﯚڕێﺖ“
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺑﯚ ﻋەﺑﺎدی :ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜە وﺷە /ﺑەﻏﺪا ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ راﺳــﺘەوﺧﯚ داوا ﻟە ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻧﻮێﯽ ﻋێﺮاق دەﻛﺎت ،ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﺑﻜﺎت و ﻛﻮرد ﺑﻜﺎﺗە ھﺎوﺑەﺷــێﻜﯽ راﺳﺘەﻗﯿﻨە ﻟە ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ ﻋێﺮاق .ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﺳەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە وەﻣﯽ ﻋەﺑﺎدی ﺑﯚ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺋەرێﻨﯽ ﺑﻮوە. رۆژی 26ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟــﯽ راﺑﺮدوو ﺷﺎﻧﺪێﻜﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎدی ﺳــەرۆك وەزﯾﺮان ﺑەﺷﺪاری ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﺳــﺎﻧەی ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن و ﻟﻮﺗﻜــەی ژﯾﻨﮕــە ﻛــﺮد ،ﻟــە ﭘەراوێﺰی ﺋــەو ﺑەﺷــﺪارﯾﯿەدا ،ﻋەﺑــﺎدی ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻟەﮔەڵ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺋەﻧﺠﺎم دا ﺑە ﺑەﺷﺪاری ﻧﻮێﻨەری ھەرێﻤﯽ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ ﻟەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەدا ،ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ ﻟەﺑــﺎرەی ﻛﻮردەوە داواﯾەﻛﯽ ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻋەﺑﺎدی ﻛﺮدووە ﺑــەوەی وەك ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻧﻮێﯽ ﻋێﺮاق ﻛﺎر ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ھەﻣﻮو ﺋەو ﻛێﺸــﺎﻧە ﺑﻜﺎت ﻛە ﻟە ﻧێﻮان ھەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏﺪا ھــەن .ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺑە ﻋەﺑــﺎدی راﮔەﯾﺎﻧــﺪووە ”ﺑە
ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿەوە ﻛــﻮرد ﺑڕﯾﺎری دا ﺑەﺷــﺪاری ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧﻮێﯽ ﻋێﺮاق ﺑﻜــەن ،ﺑﯚﯾە دەﺑێ ھەﻧﮕﺎوی ﻛﺮدەﻧﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺗﯚوە ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪرێ ﺗﺎ ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏــﺪا ﺑﻜەی ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﻮرد ھﺎوﺑەﺷــێﻜﯽ راﺳﺘەﻗﯿﻨە ﺑێ ﻟە ﭘﺮۆﺳەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋێﺮاق و ﻧﺎﺑێ ﭘەراوێﺰ ﺑﺨﺮێﻦ“. ﻓﻮﺋــﺎد ﺣﻮﺳــێﻦ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ دﯾﻮاﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺸﺘڕاﺳــﺖ ﻛﺮدەوە و رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﺑەﻧﺪە وەك ﻧﻮێﻨەری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺷــﺪاری ﺋەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەی ﺷــﺎﻧﺪی ﻋێﺮاق ﻟەﮔــەڵ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺑﻮوم ،ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ داوای ﻟە ﻋەﺑﺎدی ﻛﺮد ﻛﺎر
ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏﺪا ﺑﻜﺎت، ﺋێﻤە ﭘێﺶ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﺷﺎﻧﺪی ﻋێــﺮاق ﻟەﮔەڵ ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ ،ﻟەﮔەڵ ﻋەﺑﺎدی ﺑﺎﺳﯽ دۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘەی ﻋێــﺮاق و ﺷــەڕی داﻋــﺶ و ﺗێڕواﻧﯿــﻦ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻛﺮد“. ﻟەﺑــﺎرەی وەﻣﯽ ﻋەﺑــﺎدی ﺑﯚ داواﻛــەی ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ ،ﺳــەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﻮﺗﯽ ”وەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻋەﺑﺎدی ﺋەرێﻨﯽ ﺑﻮون ،ﻋەﺑﺎدی ﺑــە ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎی ﮔــﻮت ﺋێﻤــە ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﻦ ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟەﮔەڵ ھەوﻟێﺮ و ھەردوو ﻻﻣﺎن ﺋەو ﺑڕﯾﺎرەﻣﺎن داوە“. ﭘﺮﺳــﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻣێﮋووی ﺗﺎزەدا ﻟــە رووی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەوە
”وەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻋەﺑﺎدی ﺋەرێﻨﯽ ﺑﻮون ،ﻋەﺑﺎدی ﺑە ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎی ﮔﻮت ﺋێﻤە ﺋﺎﻣﺎدەﯾﻦ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟەﮔەڵ ھەوﻟێﺮ و ھەردوو ﻻﻣﺎن ﺋەو ﺑڕﯾﺎرەﻣﺎن داوە“
ھێﻨــﺪەی ﺋەم ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵەی دواﯾــﯽ ﻧەﭼﻮوەﺗە ﭘێﺸــەوە، ﺑەﺟﯚرێــﻚ ﺳــەرۆﻛﯽ وﺗــە ﻛﺎرﯾﮕەرەﻛﺎﻧــﯽ دﻧﯿــﺎ ﻟە دوای ﺷەڕی ﺗﯿﺮۆرەوە ﺑەردەوام ﻧﺎوی ﻛﻮرد و ﭘێﺸﻤەرﮔە دێﻨﻦ. دﻛﺘﯚر ﻣﺤەﻣەد ﺷەرﯾﻒ ﭘﺴﭙﯚڕ ﻟە زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﺑﺎرەی داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﻟەو ﺟﯚرەی ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﻟە ﻋەﺑﺎدی ﻟەﺑــﺎرەی ﻛﻮردەوە، ﭘێﯽ واﯾــە ”ﺋــەوە ﺋﺎﻣﺎژەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕە ﺑــەوەی ﻛﻮرد وەك ﭼﯚن ﻟە دﻧﯿــﺎ ﭘێﮕەﯾەﻛــﯽ ﺑەھێﺰی ﺳﯿﺎﺳﯽ و
ﺋﺎﺑﻮوری ھەﯾە ،ﺑە ھەﻣﺎن ﺷێﻮە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﻋێﺮاﻗﯿﺸﺪا ﺋەو ﭘێﮕە ﺑەھێﺰەی ھەﯾەﺗﯽ ،ﺑﭙﺎرێﺰرێﺖ“. ﺷــەرﯾﻒ ﺑــﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ، ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻧﺎوھێﻨﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻟەﻻﯾــەن ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎوە ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛــﯽ وادا ﻣﺎﻧــﺎی ﺋەوەﯾــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑــە ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺳــەﯾﺮی راﺑــﺮدوو و ﺋێﺴــﺘە و داھﺎﺗــﻮوی ﻛــﻮرد دەﻛﺎت، ﺋەﻣەﯾﺶ دەﺑێﺘــە ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﺑﺎش ﺑــﯚ ﺋەوەی ﻋەﺑــﺎدی ﯾﺎن ھەر ﻛەﺳــێﻜﯽ دەﺳەﺗﺪار ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق ﺑە ﺟﺪﯾﯽ ﺑﯿﺮ ﻟە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﺑﻜە ﻧــە و ە ، ھە ر و ە ھــﺎ
ھەﻣﯿﺸە ﺋەوەش ﺑﯿﺮ دەﺧﺎﺗەوە ﻛە ﺑﯿــﺮ ﻟــە ﻛﺎرﻛــﺮدن ﯾﺎﺧﯚ ھەﻧﮕﺎوﻧــﺎن ﺑــە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﭘەراوێﺰﺧﺴﺘﻨﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻋێﺮاق ﻧەﻛﺮێﺘەوە ،وەك ﺋەوەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﻛﻮرد ﻛﺮدی“. ”ﻟەواﻧەﯾــﺶ ﮔﺮﯾﻨﮕﺘــﺮ ﺋەوەﯾە ﻛە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟــەو ﭘەﯾﺎﻣەوە ﺑە ﻛﺮدەوە ﻣەﺑەﺳــﺘێﺘﯽ ﻛﻮرد ﺑەﺷــﺪارﯾﯿەﻛﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﻟە ﭘﺮۆﺳــەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋێﺮاﻗﺪا ھەﺑێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﯚی دەرﻛەوﺗــﻮوە ﺑەﺷــﺪارﯾﯿەﻛﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﻛﻮرد ﺳــەرﻛەوﺗﻦ و ﺑەرەوﭘێﺸﭽﻮوﻧﯽ ﭘﺮ ۆ ﺳــە ی ﺳﯿﺎ ﺳــﯿﯽ ﻋێﺮاﻗە“ ﺷەرﯾﻒ وای ﮔﻮت.
ﺑەﭘێﯽ ﺧﺎڵﺒەﻧﺪی ھﯿﭻ ﺣﺰﺑێﻚ وەزارەﺗﯽ ﺑەرﻧﺎﻛەوێﺖ
ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺗﺎزە ﻟە ﺳﻮودی ﻛﻮرد ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دێﺖ وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺷﺎرەزاﯾﺎن و ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛەن ،ﺋەم دۆﺧەی ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ و ﻋێﺮاق ڕوو دەدات ،ﻟە ﺳــﻮودی ﻛﻮرد ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دێﺖ و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﮔەورەش ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە ڕوو دەدات ،ﺑﯚﯾە ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﻦ ﻛﻮرد ﻟەم ﻗﯚﻧﺎﻏەدا زﯾﺮەﻛﺎﻧە ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ دۆﺧەﻛەدا ﺑﻜﺎت. ھەردی ﻣەھﺪی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜﯚ و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘێﯽ واﯾە ،ﺑﺎرودۆﺧەﻛﺎن ﻟە ﺳــﻮودی ﻛﻮرد ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺎن دێﺖ و ڕای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ،ﺗەواوی دﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ڕێﮕەﭼﺎرەی ﺋەم ﺑﺎرودۆﺧەی ﺋێﺴﺘەی ﻋێﺮاق دەزاﻧﻦ و ﺑەو ھﯚﯾەﺷەﯾەوە ﺋﺎﺳﯚی ﻛﻮرد ڕووﻧﺘﺮە. ﺋەو ﭼﺎودێﺮە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔــﻮت” ،ھەر ﺳــەرەﺗﺎی ھﺎﺗﻨﯽ داﻋﺶ ،ﺋەوروﭘﯿﯿــەﻛﺎن ﮔﻮﺗﯿﺎن ﺟﮕە ﻟە ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪاﻧﯽ ﻛﻮرد و ﭘﺸــﺖ ﭘێﺒەﺳﺘﻨﯽ ،ھﯿﭻ ﭼﺎرەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﻣﺎن ﻧﯿﯿە“. ﺋــەم ﮔﻮﺗەﯾــەش ﺑﯚ ﺋــەو ﭼﺎودێﺮە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﺋەوە دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،ﺋەو ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧە ھەﻣﯿﺸەﯾﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە وەك ﺋەو دەڵێﺖ” ،ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﺗﯿﺮۆر و داﻋﺶ ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑەردەوام دەﺑێﺖ و ﻛﺎﺗێﻜﯽ زۆری دەوێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻛﻮرد ﻟەم ﺑﺎرودۆﺧە و ڕۆژ دوای ڕۆژ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑەدەﺳﺖ دەھێﻨێﺖ“. ھﺎﺗﻨــﯽ ھێــﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧــﯽ داﻋﺶ ﺑــﯚ ﻋێﺮاق و ﭘەﻻﻣﺎرداﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ھەرێــﻢ ،ﺗــەواوی ھێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﯾەﻛﮫەڵﻮێﺴﺖ ﻛﺮدووە و ﺋەﻣەش وای ﻟە ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛﺮدووە ﺋەو ﯾەﻛﮫەڵﻮێﺴﺘﯿﯿە ﺑﯚ داھﺎﺗﻮوی ﻛﻮرد ﺑە ﮔﺮﻧﮓ و ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻟە ﻗەڵەم ﺑﺪەن.
ھەرﭼەﻧﺪە ﺑــﺎس ﻟــەوە دەﻛﺮێﺖ ﻛــە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻛﻮردی ﻟە ﺷەڕێﻜﯽ درێﮋﺧﺎﯾەن ﺋﺎﻧﺪووە و دەرﺑﺎزﺑﻮون ﻟێﯽ ﺋﺎﺳﺘﻤە ،ﺑەم ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ دۆﺧەﻛە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯿﺎن ﭘێﭽەواﻧەﯾە و دەڵﯿﻦ: ”ﺋەﻣە دەرﻓەﺗێﻜە ﺑﯚ ﻛﻮرد ھەڵﻜەوﺗﻮوە“. ﻋەﻟﯽ ﻛەرﯾﻤﯽ ﻧﻮوﺳەر و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺑە ﮔەڕاﻧەوە ﺑﯚ ﻣێﮋوو ،دەردەﻛەوێﺖ ﻛە ڕووداوە ﮔەورەﻛﺎن ﻛــﻮردی ھەﻧﮕﺎوێﻚ ﺑﺮدووەﺗە ﭘێﺸــەوە، ﺑە ﻧﻤﻮوﻧــە ﺟەﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﯾەﻛەم ،دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛەی ﺷێﺦ ﻣەﺣﻤﻮودی ﻟێ ﺑەرھەم ھﺎت، ھەروەھﺎ ھەڵﮕﯿﺮﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺟەﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دووەم ﺑﻮوە دەرﻓەﺗێﻚ ﺑﯚ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﻣﮫﺎﺑﺎد ،ھەروەھﺎ داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮێﺘﯿﺶ ﻟەﻻﯾەن ڕژﯾﻤەﻛەی ﺳەداﻣەوە ڕاﭘەڕﯾﻨﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑەدوای ﺧﯚﯾﺪا ھێﻨﺎ“. ﺑﯚﯾە ﺑەﺑڕوای ﺋەو ،ﺋەم دۆﺧەی ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺋەوەی ﻟێ ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﻛە ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛەی ﻟە ﺳﻮودی ﻛﻮرد ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ ﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ”ﻟەوە دڵﻨﯿﺎﯾﻦ ﻛە ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی ﮔەورە ﻟە ﻧەﺧﺸــەی ڕۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ ،ﺑەم ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﺷێﺦ ﻣەﺣﻤﻮودی ﺣەﻓﯿﺪ و ﻛﯚﻣﺎری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻗﺎزی ﻣﺤەﻣەد ﺑەھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ ژﯾﺮاﻧە و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯿەت و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ڕۆﺣﯿەﺗێﻜﯽ ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ، ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە درێﮋە ﺑــە ﻣﺎﻧەوەی ﺧﯚﻣﺎن ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی دەوڵەﺗﺪارﯾﺪا ﺑﺪەﯾﻦ“. ھەروەھﺎ ﻛەرﯾﻤﯽ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋەوەی ﺑﯚ ﻛﻮردی ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺳــﻮودوەرﮔﺮﺗﻨە ﻟەم دۆﺧە و ھەوڵﺪاﻧە ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﯾەﻛڕﯾﺰﯾﯽ ﻧــﺎو ﻣﺎڵﯽ ﻛﻮردی
ﭘﺎرﺗﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ وەزارەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪای ﺑەﺧﺸﯿﯿە ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺋــەو وەزارەﺗﺎﻧەی ﺑەر ﻛﻮرد دەﻛەون ﻟە ﺑەﻏﺪا ،ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑﻮون ﺑەھﯚی ﺋــەوەی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﺑەﺷــﯽ ﺧﯚی زﯾﺎﺗﺮ ﺧﺎڵﯽ ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎر ﺑــﺮدووە ،ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ھﺎوﻛﺎت ﺧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو و ﻛﯚﻣەڵ ﺑەﺷﯽ وەزارەت ﻧﺎﻛەن. ﺳەرﻛﺮداﯾەﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﺳەرۆﻛﯽ ﺣﺰﺑەﻛە ﻓەرﻣﺎﻧﯽ داوە ﺑە داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ وەزارەﺗەﻛﺎن ﺑﯚ ﺣﺰﺑە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺑەﭘێﯽ ﺋەو ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺧﺎڵﺒەﻧﺪﯾﯿەی ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎدی ﺑﯚ داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﭘﯚﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق داﯾﻨﺎوە ،ﻛﻮرد ﻛە 62ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ھەﯾە و 2،7ﻛﻮرﺳﯽ ﺑە ﯾەك ﺧﺎڵ داﻧﺮاوە، ﻛــﻮرد 23ﺧﺎڵﯽ ھەﯾە ،ﺑــە ﺟﯚرێﻚ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑە 25ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن = 9،25ﺧﺎڵ، ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑە 21ﻛﻮرﺳــﯽ = 7،8ﺧﺎڵ ،ﮔﯚڕان 9ﻛﻮرﺳــﯽ = 3،3ﺧﺎڵ ،ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو 4 و ﭘﯿﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜە ﻛە ﻟەﮔەڵ دۆﺧەﻛەدا ﻛﻮرﺳﯽ = 1،48ﺧﺎڵ و ﻛﯚﻣەڵ ﺑە ﺳێ ﻛﻮرﺳﯽ = 1،1ﺧﺎڵ. ﯾەﻛﺎﻧﮕﯿﺮ ﺑێﺖ .دەﺑێﺖ دەﺳــﺘﺒەردای ﺑەرژەوەﻧﺪی و ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮان ﺑە 15ﺧﺎڵ ،ﺳەرﻛﯚﻣﺎر 12ﺧﺎڵ، ﭘﯿﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﯿــﻦ ،ﺋەوﯾﺶ ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن 10و ﺑﯚ ﺟێﮕﺮاﻧﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮان ،ﺳــەرۆﻛﯚﻣﺎر و ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ ژﯾﺮاﻧە ﺑﯚ ﺳــﻮودی ﺧەڵــﻚ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن 5ﺧﺎڵ داﻧﺮاوە ﺑە رێﻨﻮێﻨﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ،ﭘﺎرﺗﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ دەﯾﺎﻧەوێ ﺋەوەی ﭘێﯽ و وەزارەﺗــﯽ ﺳــﯿﺎدی 3ﺧــﺎڵ و وەزارەﺗــﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ دوو ﺧــﺎڵ ،ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆك وەزﯾﺮان و دەڵێﻦ ﻧەﺧﺸەی ﺳﺎﯾﻜﺲ – ﺑﯿﻜﯚ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑەﺳەردا ﺑﮫێﻨﻦ“. ﺑەوەﯾﺶ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑە وەزﯾﺮی داراﯾﯽ دەﺑﺎت ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸەوە ،ھێﻤﻦ ﻣﯿﺮاﻧﯽ ﺷﺎرەزا ﻟە ﻛﺎروﺑﺎری ﺳەرﻛﯚﻣﺎر 12ﺧﺎڵﯽ ﺑﺮدووە و 4،3 ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻧﺎوﭼەﻛــە ،ڕووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ،ﭼەﻧﺪە دەرﻓەﺗﯽ ﺧﺎڵ ﻗەرزار ﺑﻮوەﺗەوە ،ﮔﯚڕان ﺑە ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛە 5 ﺋەﮔەرﭼﯽ ﮔەورە ﺑﯚ ﻛﻮرد ھﺎﺗﻮوەﺗە ﭘێﺸەوە ،ھێﻨﺪەش ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﺧﺎڵە 1،7 ،ﺧﺎڵ ﻗەرزار ﺑﻮوەﺗەوە و ﺧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو و ﻛﯚﻣەڵ ھﺎﺗﻨﯽ ھێﺰە ﻟەﺳەر ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە. ﺑەﺷﯽ ﭘﯚﺳــﺘﯽ وەزارەت ﻧﺎﻛەن .ﺳەرﭼﺎوەﯾەك ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەی ﺋــەو ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋەوەی ﻛە ﮔﺮﻧﮕە ﻛﻮرد ﺑﯿﺰاﻧێﺖ ،ﺋەوەﯾە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺧەرﯾﻜە ﻧەﺧﺸــەی وﺗﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری داﻋــﺶ ﺑــﻮوە راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺋﯚرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ راﺳــﭙﺎرد ﻛە ﭘﯚﺳﺘﯽ ڕووداﻧــﯽ ﺑەﺳــەردا دێﺖ ،ھەرﭼەﻧﺪە ﻋێﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ ﺑەرﮔﺮی ھــﯚی وەزارەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ﻟە ﻧێﻮان ﺳەرﺟەم ﻻﯾەﻧەﻛﺎن داﺑەش ﻟە ﺧﺎك و ﺳەروەرﯾﯿﺎن دەﻛەن ،ﺑەم ﺑەرﮔﺮﯾﯿەﻛەﯾﺎن ﻛﺎرەﺳﺎت ﻟە ﺷﻨﮕﺎل، ﺑﻜــەن و ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﭘﺎرﺗــﯽ ﻧەﺑﻦ ،ﺑﯚ ﺋــەوەی ﯾەﻛڕﯾﺰی ھێﺰی ﺑەم ھﺎوﻛﺎت ﻻوازە و ﺗﻮاﻧﺎی ﺑەرﮔﺮﯾﺎن ﻧﯿﯿە“. ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺘەوﺗﺮ ﺑێﺖ“. ﺑﭽێﺘە ﺗﻮاﻧﯽ دوﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ،دەﺑێﺖ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺑە رێﻨﻮێﻨــﯽ ﺑﺎرزاﻧــﯽ ،ﭘﺎرﺗﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛــﯽ واﻗﯿﻌﯽ ﺑﯚ دۆﺧەﻛە ھەﺑێﺖ ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ﻧﺎوﭼــە ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆك وەزﯾﺮان و وەزﯾﺮی داراﯾﯽ دەﺑﺎت دەرەوەی و ﺋەوەﺷــﯽ ﮔﺮﻧﮕە ،ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ و ﯾەﻛﮫەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ و ﭘﯚﺳﺘﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﯚچ ﺑە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻧێﻮﻣﺎڵﯽ ﻛﻮردە ﻛە ﭼﯚن دۆﺧەﻛە ﺑﯚ ﺳــﻮودی ﺧﯚی ھەرێــﻢ و ﺟێﮕﯿــﺮ ﺑێﺖ ،ﻛە درا ،وەزﯾﺮی رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﺑﯚ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛە ھﯿﭻ ﻣﺎوەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 10ﺳﺎڵە ﻟەﮔەڵ ﺑﻘﯚزێﺘەوە. ﻛﺎﻣﯿﺎن ﺑە ﺧﺎڵ ﺑەرﯾــﺎن ﻧەدەﻛەوت و ﻣﺎﻓﯽ ﺋەوەﺷﯽ ﮔﻮت ”ﺋەم دەرﻓەﺗە دوای 100ﺳﺎڵ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە وەزارەﺗﯿــﺎن ﻧەﻣﺎﺑﻮو ،وەزارەﺗﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺑﯚ ﺗﺮ ﺑــﯚ ﻛﻮرد ھەڵﻜەوﺗﻮوەﺗەوە ،وەك ﭼﯚن 100ﺳــﺎڵ ﻟە ﻛێﺸەداﯾە ،ﺟﮕە ﻟەوەش ،وﺗﺎﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو وەزارەﺗﯽ دەوڵەت ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵ ﻟەﻣەوﺑەر ﻟە ﭘﺎرﯾﺴﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ﻓڕەﻧﺴﺎ ﺑەﻧﺎوی ﺋﺎﺷﺘﯽ دﻧﯿﺎ ھﺎﺗﻮوﻧە ﺳــەرﺧەت و دەﯾﺎﻧەوێ ﻛە ﺧﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺷﯽ وەزارەت ﻧﺎﻛﺎت، و ﺋﺎراﻣﯿﯿەوە ﻧەﺧﺸــەی وﺗﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳەردا ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﭘڕ ﭼەك ﺑﻜــەن ،وەك ﺋەو ﺋەوەﯾﺶ ﺑﯚ ﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﮔەورەﯾﯽ و ھﺎت ،ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘە ﻣﺎوەﯾەك ﻟەﻣەوﺑەر ھەر ﻟە ﺷﺎری ﭼﺎودێــﺮە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەش دەڵێــﻦ ،ﺋەو ﻧﯿﺎزﭘﺎﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟە ھﺎوﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧە ﻟە وەزارەﺗەﻛﺎن“. ﭘﺎرﯾﺲ ﺑەﻧﺎوی ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﺋﺎراﻣﯿﯿەوە ﺧەرﯾﻜە ﻧەﺧﺸەﻛە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿە ﻟە داھﺎﺗــﻮودا دەﺑێﺘە ﻟﯚﺑﯿﯿەﻛﯽ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دەﮔﯚڕێﺖ“. ﺑەھێﺰ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻨﯽ ﻛﻮرد ﺑە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ.
ﺳﻴﺎﺳەت
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ 60ﺋەﻓﺴــەر و ﺳــەرۆك ﺗﯿﻤﯽ دەزﮔەی دژەﺗﯿﺮۆری ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟــە ﻧﺎﻣەﯾەﻛــﺪا داوای دەﺳــﺖ ﻟەﻛﺎرﻛێﺸﺎﻧەوە ﺋﺎراﺳﺘەی ﻻھﻮور ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ دەﻛەن و وەك ﺧﯚﯾﺎن دەڵێﻦ ”ﺗﻮوڕەﯾﯿــﺎن ﺑﯚ ﻧﺎدادﭘەروەری ﻟە ﺑەﺧﺸــﯿﻨﯽ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﮔەﻧﺪەڵێ دەﮔەڕێﺘەوە“.
ﺋەو 60ﺋەﻓﺴەر و ﺳەرۆك ﺗﯿﻤە ﻟە ﻧﺎﻣەﻛەﯾﺎﻧﺪا ﺑە ﻻھﻮور ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ رادەﮔەﯾەﻧﻦ ﻛە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ دەزﮔەﻛــەوە ﺋــەوان رۆڵ دەﺑﯿﻨــﻦ ،ﺑــەم ھﯿﭻ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزێــﻚ ﻧﺎﯾﺎﻧﮕﺮێﺘەوە و ﮔەﻧﺪەڵــﯽ و ﻧﺎدادﭘــەروەری ھەﯾە ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەزﮔەﻛەدا، ﺑﯚﯾە داوای ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدﻧﯽ دەﺳﺖ ﻟەﻛﺎرﻛێﺸﺎﻧەوەﻛەﯾﺎن دەﻛەن. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻧﺎﻣــەی ﺋــەو 60 ﺋەﻓﺴــەرە ﻛێﺸەی ﺑﯚ ﺟﻮوڵەی دژەﺗﯿﺮۆر دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە، ﺑﯚﯾە رۆژی 25ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ راﺑﺮدوو ﻻھﻮور ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ و ﺑﯚدی ﺑﺮای
و ﺷــێﺦ ﺟەﻻل و ﮔﯚڕان /دوو ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ دژەﺗﯿﺮۆر /ﻟەﮔەڵ ﺋەو 60ﺋەﻓﺴەرە ﻛﯚ ﺑﻮوﻧەوە. ”ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛەدا ﺳــەرۆﻛﯽ ﺗﯿﻤێﻜــﯽ دژەﺗﯿــﺮۆر ﺑەﻧﺎوی )وەھﺎب( ﺑەﻧﺎوی 60ﻛەﺳەﻛەوە ﻗﺴــەی ﻛــﺮد و ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەو ﺋﺎڵﯚزﯾﯿﺎﻧــە ﻛــﺮد ﻛە ﻟە دەزﮔەﻛــەدا ھەﯾــە ،ھﺎوﻛﺎت ﮔﻮﺗﯽ ﺋێﻤە ﭘﺸــﺘﮕﻮێ ﺧﺮاوﯾﻦ و ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﺳــﻮودﻣەﻧﺪن ﻛە رۆڵﯿــﺎن ﻟە دژەﺗﯿــﺮۆردا ﻧﯿﯿە، ﺑﯚﯾــە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾەﻛــﯽ ﺗﻮﻧﺪ ﻟە ﻧێــﻮان ھــەردووﻻ ﺑەڕێﻮ ﭼﻮو، دواﺗﺮ ﻻھــﻮور ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﺑەڵێﻨﯽ ﺑە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە
داوای ﺋەﻓﺴــەرەﻛﺎن دا ،ﺑەم ھەڕەﺷــەی ﺋەوەﯾﺸﯽ ﻛﺮد ﻛە ﻧﺎﺑێ ﺋەو ﻧﺎڕەزاﯾﯿە ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜﺮێﺖ
و ﻛەس ﺑﯿﺰاﻧێﺖ“ ﺳەرﭼﺎوەﻛە وای ﮔﻮت. ﻟەﺑــﺎرەی ھــﯚی ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺋەو
60ﺋەﻓﺴــەر و ﺳەرۆك ﺗﯿﻤەی دژە ﺗﯿﺮۆر ،ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ﮔﻮﺗﯽ ”ﻟە دژەﺗﯿــﺮۆر زۆر ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز ﺑە
ﻛەﺳــﺎﻧﯽ دەرەوەی دەزﮔەﻛە دەدرێ و ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛەﺳﯿﯽ و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯿﺶ
دەﺑەﺧﺸــﺮێﺘەوە ،ﺑــەم ﺋەو 60ﻛەﺳــە ﻛە ﺑە ﻛــﺮدار رۆڵ دەﺑﯿﻨﻦ ،ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﺎن ﭘێ ﻧﺎدرێﺖ.
”ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺮدن“ ،ﺗەﻧﯿﺎ دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ ﺋێﺴﺘەی ﻧێﻮان ﻛﻮرد و ﻋەﺑﺎدﯾﯿە
ﻓﻮﺋﺎد ﺣﻮﺳێﻦ :ﻋەﺑﺎدی ﺑە ﻗﻮرﺳﯽ ﺑڕﯾﺎر دەدات وﺷە /ھەوﻟێﺮ دﻛﺘﯚر ﻓﻮﺋﺎد ﺣﻮﺳــێﻦ ﺳەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە“وﺷە“دا ﺑﺎس ﻟەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧە دەﻛﺎت ﻛە ﻟە دوای دەﺳﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﻧﻮێﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاﻗەوە ﺑەدی دەﻛﺮێﺖ، ھﺎوﻛﺎت ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾﯽ ھێﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ دەزاﻧێﺖ.
ﻋەﺑﺎدی و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ﺋەوە ﺑﺎش دەزاﻧﻦ ﺋەوەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی داﻋﺶ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دەدات ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺑەﻏﺪاﯾﺸە ﺳەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەوەش دەﺧﺎﺗە ڕوو ﻛــە ﻋەﺑﺎدی داوای ﻟە ﻛﻮرد ﻛﺮدووە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑــﺪەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﺑﻜەن. ﺳەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺋــەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧــەی ﻟە دوای دەﺳــﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻋەﺑــﺎدی ﻟــە ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق ﺑە ﺑەراورد ﺑە ﺳــەردەﻣﯽ ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﭘێﺸﻮو رووی داوە ،ﮔﻮﺗــﯽ ”ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾــﻦ ﺋەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧەی دروﺳــﺖ ﺑﻮوە ﻟەوﻛﺎﺗەوە ،ﺋێﺴــﺘە ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ ﻟــە ﻧێــﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ھەﯾــە و ﭘێﻮەﻧﺪی ھەﯾە، ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻟە ﻣــﺎوەی راﺑﺮدوودا ﻣﺴــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێــﻚ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺗەﻟەﻓﯚﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﻋەﺑﺎدی ﺋەﻧﺠــﺎم داوە، ھەروەھﺎ ﺑە ﭘێﭽەواﻧەﯾﺸــەوە، ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﯾﺸــﺪا ﻋەﺑــﺎدی ﻧﻮێﻨەری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑﯿﻨﯿﻮە ﻟە ﺑەﻏﺪا و ﺧﯚﯾﺸﻢ ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﺑە داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ راﺳﺘەوﺧﯚ و ﻟە رێﮕــەی ﺗەﻟەﻓﯚﻧﯿﺸــەوە
ﻗﺴەم ﻟەﮔەڵ ﻋەﺑﺎدی ﻛﺮدووە، ﺋەﻣە ﮔﺮﻧﮕە ،ﺋەوەی ﻟە ﻋەﺑﺎدی ﺑﯿﻨﯿﻮﻣــە ﺋــەو دەڵــێ ﺑڕﯾﺎر ﺑە ﻗﻮرﺳــﯽ دەدەم ،ﺑڕﯾﺎری ﻗﻮرس ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑــە ﺧــﻮدی ﺧﯚی، ﺑەم دەڵێ داوای ﺑڕﯾﺎر ﻟە ﺋێﻮە، واﺗــە ﺋێﻤــەی ﻛــﻮرد دەﻛﺎت، ھەروەھﺎ زۆر دووﭘﺎت ﻟەﺳــەر ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎن ﺑەﯾەﻛەوە و ﻟە رێﮕەی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚوە دەﻛﺎت. ﺣﻮﺳــێﻦ ﻟــە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮی ﻗﺴەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎژەی دا ،ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ھەﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ ﺑﺪرێ ﺋەوﯾﺶ ﺋەوەﯾە ﻛە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟەﮔەڵ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻧەﻣﺎﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛێﺸــەﯾە ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ دەوڵەﺗێﻚ ﺑﯿﺖ و ﺗﯚش ﻟەﻧﺎو ﺋەو دەوڵەﺗــەدا ﺑﮋﯾﺖ و ﻛەﭼﯽ ھﯿﭻ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾەﻛــﺖ ﻟەﮔەڵﯽ ﻧەﺑێﺖ، ﻟە ﺑﺮی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻛێﺸەی دروﺳﺖ دەﻛﺮد. ﺋەوەی ﺑەﻻی ﺳەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﮔﺮﻧــﮓ ﺑــﻮوە، ﻟەوﻛﺎﺗــەی ﻋەﺑــﺎدی ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳــێﻜﺪا ﺑێــﺖ، ﻧەھێﺸــﺘﻨﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾﯽ ھێﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧە، ﺣﻮﺳێﻦ دەڵێﺖ ”ﻋەﺑﺎدی ﻟەﮔەڵ دەﺳﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەی
ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ھێﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻟــە ﻋێــﺮاق ﻧەھێﺸــﺖ ،ﺋەﻣە ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮو ،ﭘێﺸــﺘﺮ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺋەوەی ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ھێﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎن ﺳــەرﺟەم ﭘﺎرە و ﻟەﺷــﻜﺮی ﺧﺴﺘﺒﻮوە ژێﺮ دەﺳﺘﯽ ﺧﯚی ،ﺋەﻣە ﺗﺮﺳﻨﺎك ﺑﻮو، ﺑﯚﯾە ﻋەﺑﺎدی دەﯾەوێ ﻧﯿﺸــﺎﻧﯽ ﺑﺪا ﻛە ﻧە ﺋەو رێﮕەﯾەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﮔﺮﺗﺒﻮوﯾە ﺑەر ﺋــەو ﺑەردەواﻣﯽ ﭘێ دەدات ﻧــە وەك ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻛﺎر دەﻛﺎت ،ﻟەﺑەرﺋــەوە ﻟــە ڕووی ﻓﻜﺮﯾﯿــەوە ھەردووﻛﯿــﺎن ﻟــە ﺣﺰﺑﯽ دەﻋــﻮەن ،ﺑەم ﻟەرووی ﻛﺮدەﻧﯿﯿەوە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺑﺪات ﻛە ﺟﯿﺎوازن و وەك ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻧﯿﯿە. ﺣﻮﺳــێﻦ ﺗێڕواﻧﯿﻨــﯽ واﯾە ﻛە ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو وەزارەﺗە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪاﻧەی ﻛە ﻛێﺸەی ﻟە ﻧێﻮان ھەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏﺪا ھەﺑﻮوە و وەزارەﺗــﯽ ﻧەوت ﺑــە ﻧﻤﻮوﻧە دەھێﻨێﺘــەوە ﻛــە ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﺑﺎﺷــە ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا. ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە دەڵێ ”ﭘێﻜﮫﺎﺗەی
ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﺗﺎزەﯾــە، ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە وەزﯾــﺮی ﻧەوت ﻛە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻛێﺸە ﺑﻨەڕەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﮔــەڵ ھەرێﻢ ،راﺳــﺘە وەزﯾﺮ ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻮو ،ﺑەم ﺋەوەی راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ ﺋەو دۆﺳــﯿەی دەﻛــﺮد ﺣﻮﺳــێﻦ
ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوە و دۆﺳــﺘﯽ ﺋێﻤەﯾە، ﺑﯚﯾــە ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەی ﭘێﺸــﺘﺮ زۆر ﺋﺎﺳــﺎﻧە ﻛــﻮرد ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺎت ،ﻛێﺸــەی ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ و ﺷەھﺮﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋەوەﺑــﻮو ﻧەﻣﺎﻧﺘﺪەواﻧﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺋێﺴﺘە ﺷﺘەﻛە ﮔﯚڕاوە و ﮔﺮﻧﮕﯿﺸە“. ”ﻋێﺮاﻗﯽ ﺑەر ﻟــە ﮔﺮﺗﻦ و دوای ﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ﻟەﻻﯾــەن داﻋﺸــەوە ﺟﯿﺎوازە ،ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ
ﻋەﺑﺎدی ﻟەﮔەڵ دەﺳﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەی ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ھێﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻋێﺮاق ﻧەھێﺸﺖ ،ﺑەم ﭘێﺸﺘﺮ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳەرﺟەم ﭘﺎرە و ﻟەﺷﻜﺮی ﺧﺴﺘﺒﻮوە ژێﺮ دەﺳﺘﯽ ﺧﯚی ﺷەھﺮﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆك وەزﯾــﺮان ﺑﻮو ،ﺋەو دۆﺳــﯿەش ﻟە دەﺳــﺘﯽ ﻛەﺳــێﻚ ﻧەﻣﺎ ﻛە ﻧەﯾﺎری ﻛﻮرد ﺑﻮو ،ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﻛەوﺗﻮوەﺗە دەﺳﺘﯽ ﻛەﺳێﻚ ﻛە دۆﺳــﺘﯽ ﻛﻮردە ﺋەوﯾﺶ ﻋﺎدل ﻋەﺑﺪوﻟﻤەھﺪﯾﯿە ،ﻣەھﺪی ﺋەﮔەر ﺑﯚ ﺳەردەﻣﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔﺎﯾەﺗﯽ و ﭘﺎﺷــﺎن ﻻﯾەﻧــﯽ ﻛەﺳــﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻻﯾەﻧــﯽ ﻓﻜﺮﯾﯿەوە ﺳــەﯾﺮی ﺑﻜەﯾــﻦ ،ﻟــە ﻛﻮرد
ﺑەﻏﺪاﯾﺶ ﺋەوە ﺑە ﺑﺎﺷﯽ دەزاﻧﻦ، ﺳەرﺑﺎری ﺋەوەش ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ ﻧﻮێ ﭘێــﻚ ھﺎﺗــﻮوە ،ﻋەﺑﺎدی و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ﺋــەوە ﺑﺎش دەزاﻧــﻦ ﺋــەوەی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟە رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی داﻋــﺶ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دەدات ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺑەﻏﺪاﯾﺸە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان و ﺋێﻤە دوو ﺑــەرەی ﺟﯿﺎوازﻣــﺎن ھەﯾە ﻟە دژی داﻋﺶ ،ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ
ﮔﺸﺘﯽ ﻛﯚی دۆﺧەﻛە ھەﻟێﻜﯽ ﻧەھێﻨﺎوەﺗە ﺋــﺎراوە ﺑﯚ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ، ﺑەم ﭘﺮﺳــﯽ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎن و ﻛــەی دەﺑێﺖ؟ ﺋەﻣــە ھێﺸــﺘﺎ زووە ﺑڕﯾــﺎری ﻟەﺳەر ﺑﺪەﯾﻦ ﯾﺎن وادەﯾەﻛﯽ ﺑﯚ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﺑﻜەﯾﻦ“ ﺣﻮﺳێﻦ ﮔﻮﺗﯽ. ﺳەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ھﯿﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەك ﻟەﺑﺎرەی دوا ﺋﺎﻣﺎری ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە ﺑەردەﺳﺘﺪا ھەﺑێﺖ، ﺋەوەﯾﺸﯽ درﻛﺎﻧﺪ ”زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 200 ھەزار ﻟە ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﺋﺎوارە ﺑﻮوﻧە ،ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆرﯾﺸــﯿﺎن ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە دەﺳﺘﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ و ﺑەﺷێﻚ ﻟەواﻧە ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژ ﻛﺮاون و ﺷــەھﯿﺪ ﺑﻮوﻧە ،ﻧﺎزاﻧێ ﭼەﻧﺪﯾﺎن ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە دەﺳــﺘﯽ ﺋەوان و ﻟەو ژﻣﺎرەی ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە دەﺳﺘﯿﺎن ﭼەﻧﺪﯾﺎن ﻟە ژﯾﺎن ﻣﺎون ﯾﺎﺧﯚ ﺷەھﯿﺪ ﻛﺮاون ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە دەﺳــﺘﯽ داﻋﺸــﺪان ،ﺋەوان ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯿﺎن ﻧﺎزاﻧﺪرێ ،ھێﺸﺘﺎ ﺋﺎﻣﺎرێﻜﯽ دروﺳﺖ ﻟە ﺑەردەﺳﺘﺪا ﻧﯿﯿە. ﺣﻮﺳــێﻦ ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ﻛە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ﻛەﻧەدا ،ﺋﻮﺳــﺘﺮاﻟﯿﺎ، ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ،ﻓڕەﻧﺴــﺎ و ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و ﭼەﻧﺪ وﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑە راﺳﺘەوﺧﯚ ﺑەﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻟــە ھێﺮﺷــە ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﺳەر داﻋﺶ ﻛﺮدووە ،ﺳەرﺑﺎری ﺋەوەی ﭼەك و ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﺸــﯿﺎن ﻧــﺎردووە ،وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳــێﯽ وەك ﺋێﺮان و ﻛﻮێــﺖ ﻛﯚﻣەﻛﯽ
ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾﺎن ﻛــﺮدووە ،ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﺋەوەش دەﻛەم ﻟە وﺗە ﺋەوروﭘﺎﯾﯿەﻛﺎن ﻟــەو ﻛﺎرەﯾﺎن ﺑــەردەوام ﺑﻦ ﻟە داھﺎﺗﻮوﺷﺪا. ﻟەﺑﺎرەی ﮔﺮﻧﮕﯽ ﯾەﻛڕﯾﺰی ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧە و ﭘێﻜﮫﺎﺗــە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە دژی ﺷــەڕی داﻋﺶ، ﻛە ﻟــەم ﻛﺎﺗــەدا ھەﺳــﺖ ﺑە ﻛێﺸــەی ﻧﺎوﺧﯚﯾﺶ دەﻛﺮێﺖ، ﺣﻮﺳــێﻦ ﮔﻮﺗــﯽ ،ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﺑﯿﺮوڕای ﺟﯿﺎواز ﺷﺘێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﻤە ﺑﺎﺳﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿەت دەﻛەﯾﻦ ،ﺑەم ﻧﺎﻛــﺮێ ﻟەو دۆﺧەی ﺋێﺴــﺘەدا ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﻛــﻮرد ﻟە ﺷــەڕێﻜﯽ ﺳەﺧﺘﺪا ﺑێ ﻟەﮔەڵ رێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ وەك داﻋــﺶ ﺋێﻤە ﺳــەرﻗﺎڵﯽ ﺷەڕی راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﻟە دژی ﯾەﻛﺘﺮ ﺑﯿﻦ ،ﺑﯚﯾە ﺋەﻣە ﺑە زﯾﺎﻧﯽ ﻛﻮرد و ورەﺑەرزی ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗــەواو دەﺑێﺖ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﯾەك دەﻧﮓ و ﯾەﻛڕﯾﺰ ﺑﯿﻦ ،ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺣﺎڵەﺗﯽ ﺷەڕ ،ﺑەڵﻜﻮ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﺣﺎڵەﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﺸﺪا ﯾەﻛﺪەﻧﮓ و ﯾەﻛﮫەڵﻮێﺴﺖ ﺑﯿﻦ ،ﺳەرﺑﺎری ﺋــەوەش ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟەم ﭼەﺷﻨە دەﺑێﺘە ﺟێﯽ ﺧﯚﺷﺤﺎڵﯽ دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن ،ﺋەوەی ﺑەﻧﺪە ﺋﺎﮔــەدارە ھەوڵێﻚ ھەﯾە ﺑﯚ ﻟێﻜﻨﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوەی ﺳەرﺟەم ﻻﯾەﻧەﻛﺎن و ھﯿﻮادارم ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎواش ﺑﮕەﻧە ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﯚ ﯾەﻛڕﯾﺰی ﻟە ﻧێﻮان ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن.
وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێﯽ وەك ﺋێﺮان و ﻛﻮێﺖ ﻛﯚﻣەﻛﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾﺎن ﻛﺮدووە ،ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺋەوەش دەﻛەم ﻟە وﺗە ﺋەوروﭘﺎﯾﯿەﻛﺎن ﻟەو ﻛﺎرەﯾﺎن ﺑەردەوام ﺑﻦ ﻟە داھﺎﺗﻮوﺷﺪا
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
60ﺋەﻓﺴەری دژەﺗﯿﺮۆری ﯾەﻛێﺘﯽ ھەڕەﺷەی دەﺳﺖ ﻟەﻛﺎرﻛێﺸﺎﻧەوە دەﻛەن
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
”زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 200ھەزار ﻟە ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﺋﺎوارە ﺑﻮوﻧە ،ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆرﯾﺸــﯿﺎن ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە دەﺳــﺘﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ و ﺑەﺷــێﻚ ﻟەواﻧە ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژ ﻛﺮاون و ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮوﻧە ،ﻧﺎزاﻧێ ﭼەﻧﺪﯾﺎن ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە دەﺳﺘﯽ ﺋەوان و ﻟەو ژﻣﺎرەی ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە دەﺳﺘﯿﺎن ﭼەﻧﺪﯾﺎن ﻟە ژﯾﺎن ﻣﺎون ﯾﺎﺧﯚ ﺷەھﯿﺪ ﻛﺮاون ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە دەﺳﺘﯽ داﻋﺸﺪان، ﺋەوان ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯿﺎن ﻧﺎزاﻧﺪرێ ،ھێﺸﺘﺎ ﺋﺎﻣﺎرێﻜﯽ دروﺳﺖ ﻟە ﺑەردەﺳﺘﺪا ﻧﯿﯿە.
3
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ھەوڵ دەدات دژاﯾەﺗﯿﯽ ﺷــﯿﻌە و ﺳــﻮﻧﻨە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﺑﻤێﻨێﺖ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻧﺎوﭼەﻛە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎراﻣﯿﯽ ﺑەﺧﯚﯾەوە ﺑﺒﯿﻨێﺖ .ﺋەﮔەر ﺋﺎﺷــﺘﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﺳﻌﻮودﯾە و ﺋێﺮاﻧﺪا ھەﺑێﺖ ،ﺑەﺗەواوی ﻛێﺸە ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا ﻧﺎﻣێﻨێﺖ .ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﺣەزی ﻟە ﻣﺎﻧەوەی دژﺑەری و ﺷــەڕ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەداﯾە ،ﭼﻮﻧﻜە دەﺗﻮاﻧێ ﺑەﺗەواوی دۆﺧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ وﺗەﻛەی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
داﻋﺶ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﯾەﻛﻼ دەﻛﺎﺗەوە ﺣﻮﺳێﻦ ﻣەدەﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ ﻟە زاﻧﺴﺘﯽ ژﯾﯚﭘﯚﻟەﺗﯿﻚ:
ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەروازەی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﻜﺮدﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘە ﺋەﮔەر ﻟەﺳەر ﺋەوە رێﻜﻜەوﺗﻦ ھەﺑێ ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەك دەوڵەﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ ﺧﯚی ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪات ،دەﺑێ رێﮕەی ﺑەرەو ﺋﺎوی ﺑﯚ ﺑﻜەﻧەوە و ﺋەﻣەش ﺋﺎﺳﺎﻧە و ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻣەدﯾﺘﺮاﻧە و ﻛەﻧﺪاوی ﺋەﺳﻜەﻧﺪەرووﻧەوە دەﻛﺮێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ – ﻛﺎوە ﺟەم ﺣﻮﺳــێﻦ ﻣەدەﻧﯽ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟــە زاﻧﺴــﺘﯽ ﺟﯿﯚﭘﯚﻟەﺗﯿﻚ ﭘێﯽ واﯾــە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە ﻧﺎوﭼەﯾﯿەﻛﺎن ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛــﻮرددا ﺗەواو دەﺑێ و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﯾــﺶ ﺑە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ داﻋﺶ دەﺑەﺳــﺘێﺘەوە .ﻣەدەﻧﯽ ﻟــە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔەڵ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ ،دەڵێﺖ ”داﻋﺶ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﯾەﻛﻼ دەﻛﺎﺗەوە“ .ﺋەو ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە دەروازەی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﭼەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ دەﭼﻮێﻨێﺖ.
ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد ﺗﻮاﻧﯽ ﺑەﺷــێﻮەی ﮔﻮﻧﺠﺎو ھەڵﺴــﻮﻛەوت ﻟەﮔەڵ رووداوە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﻧﺎوﭼەﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺑﻜﺎت، ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ داﻋﺶ؟ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە رووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪار ﺑە داﻋﺸﺪا ،ھەڵﻮێﺴــﺘێﻜﯽ وردی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﺎن ھەﺑﻮوە. ﺋــەوان زاﻧﯿﯿﺎن ﭘﺮﺳــﯽ داﻋﺶ ھەﺳــﺘﯿﺎرە و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ دﯾﺎری دەﻛﺎت ،ﭘێﻢ واﯾــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺑە ھﺎوﻛﺎری ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮرد، ﺑە ﺑﺎﺷﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻛﺮدووە. ﺑﯚﭼــﯽ ﭘێــﺖ واﯾە داﻋﺶ رۆژھەﺗــﯽ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﯾەﻛﻼ دەﻛﺎﺗەوە؟ ﮔﻮﻣﺎن ﻟــەوەدا ﻧﯿﯿــە ﻛە دەﺑێ رۆژھەﺗــﯽ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﯾەﻛﻼ ﺑﺒێﺘەوە .ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋﺎڵﯚزﺗﺮﯾﻦ و ﭘڕﻛێﺸــەﺗﺮﯾﻦ ﻧﺎوﭼەﯾــە ﻟــە دﻧﯿــﺎدا .ﺋەﻣەش ﺑــﯚ ﭼەﻧﺪ ھﯚﻛﺎرێﻚ وەك ﭘﺮﺳــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ، ﺟﯿﯚﭘﯚﻟەﺗﯿﻜﯽ ،دژاﯾەﺗﯽ ﮔەورەی ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ دەﮔەڕێﺘەوە.
ﺑﯿﻜﯚ ھەڵﺒﻮەﺷێﻨێﺘەوە؟ ﭘێﻢ واﯾە ھەڵﯽ وەﺷﺎﻧﺪووەﺗەوە. ﺋێﺴﺘە دەﺑﯿﻨﯿﻦ داﻋﺶ ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ھﯿﭻ ﺳﻨﻮورێﻜﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﻋێﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎدا ﻧەھێﺸــﺘﻮوەﺗەوە، ﻟە ھەﻣﻮو ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺸــﺪا زەوی داﺑــەش ﻛــﺮدووە و ﺧەﻻﻓەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪووە. ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەی داﻋــﺶ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ ﻛــﺮدوون ﯾﺎن ھەوڵﯽ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﻜﺮدﻧﯿــﺎن دەدات ،چ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﺑــەو ﺳــﻨﻮورە ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﯿەوە ھەﯾە ﻛە ﻟە ﭘڕۆژەی ﻧﺎﺑﯚﻛﯚدا ﻧەوﺗﯽ ﺑەرەو ﺋەوروﭘﺎ ﻟێ ﺗێ دەﭘەڕێ؟ ﻧﺎﺑﯚﻛﯚ ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺗــﺮە ،ﺑەم ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﺪا ھەﻣﻮو ﻛێﺸە و رووداوەﻛﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە ﯾەﻛەوە ھەﯾە. ﭘێــﺖ واﻧﯿﯿــە ﺋــەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﺑەھﯚی داﻋﺸەوە ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺋﺎراوە ،ﺧﯚﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەك ﺑێ ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەی ﻧﺎﺑﯚﻛﯚ؟ ﺑﯚ ﻧﺎﺑﯚﻛﯚ ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚ ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗﺮە و ﺋەوﯾــﺶ ﭘﺮﺳــﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﮔەورەﯾە .ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﺟﯚرج دەﺑﻠﯿﻮ ﺑﯚﺷــﺪا ﭘﺮﺳــەﻛە ھﺎﺗە ﺑەرﺑﺎس و ﺋێﺴﺘە ﻧەﺧﺸەﻛە
ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردی ،ﻛێﺸەی ﻧﺎوﭼەﯾﯽ ھەﯾە و ﺑەرەو ﭼﺎرەﺑﻮون دەﭼێﺖ ﻟــە ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺪا دوو ﺟەﻣﺴــەری ﺳﻮﻧە و ﺷﯿﻌە دژی ﯾەك وەﺳﺘﺎون و ﺑەردەوام ﻛێﺸە دروﺳــﺖ دەﻛــەن و ﻧﺎوﭼەﻛە ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧﺎﺋﺎراﻣــﯽ دەﻛــەن. ھــﺎوﻛﺎت رێﻜەوﺗﻨﯽ ﺳــﺎﯾﻜﺲ ﺑﯿﻜﯚ ﻛە ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ داﺑەش ﻛــﺮدووە و ﺑەھﯚﯾەوە دەوڵەﺗــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ دروﺳــﺖ ﺑﻮوﻧــە ،ﻟــە رۆژی ﯾەﻛەﻣەوە و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻛێﺸەی ھەﺑﻮوە .ﻟە رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﺳﺎﯾﻜﺲ ﺑﯿﻜﯚدا ﻛێﺸەی زۆر ﮔەورە ھەﯾە ﻛە دژﺑەرە ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎن ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛﺘﺮ ﻛــﯚ ﻛﺮدووەﺗەوە، ﺑﯚﯾەش ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﻧﺎوﭼەﯾﯽ ﻟێ ﻧەﻛەوﺗﻮوەﺗەوە. ﭘێﺖ واﯾە داﻋﺶ ﺳــﺎﯾﻜﺲ
ھەﯾە .ﺋێﺴﺘە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﮔەورە ﻟە وﺗﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮری ﺋەﻓﺮﯾﻘﯿﺎدا ﻛﺮاوە ﻛە ﺳﻨﻮوری دەﺳەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺗێــﻚ دا و ﺗەﻧﺎﻧەت ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛە ﺑﯚ ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﺧﯚش ﺑــﻮوە .ﺋێﺮان ﻟــە رێﮕەی دەوڵەﺗێﻜﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺷﯿﻌەوە، دەﺳــﺘﯽ ﺋﺎوە ﺑــﻮوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘەﻟﯽ ﺑﺎوێﺘە وﺗﺎﻧﯽ دەوروﺑەری ﺧﯚی و ھﯿﻼﻟﯽ ﺷﯿﻌﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت. ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟە ﻧەﺧﺸــەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﮔەورە ﭼﯿﯿە؟ ﺋەﮔــەر ﺳــەﯾﺮی ﻧەﺧﺸــەی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟــە ﻧﺎوەﻧــﺪی رۆژھەﺗــﯽ ﺳــﻨﻮوری ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﺪاﯾە.
ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورە، ھەڵﻜەوﺗێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ھەﯾە. ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑەﺳــەر زﻧﺠﯿﺮە ﭼﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺎﺗﯚڵ ،ﻟەو ﻻﯾەﺷەوە ﺑەﺳەر زﻧﺠﯿﺮە ﭼﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺑەﺳەر زﻧﺠﯿﺮە ﭼﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑەﯾﻨﻮﻧەھﺮێﻨﺪا زاڵە .ﺋەو ﺳــێ زﻧﺠﯿــﺮە ﭼﯿﺎﯾە ﻧﺎوەﻧﺪی ﭘەﯾﻜــەری رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﻦ .ھەر ھێﺰێﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﺘﻮاﻧــێ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت ،واﺗــە دەﺗﻮاﻧێ رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﺑە ﺗەواوی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑــﻜﺎت و ھﯿــﭻ وﺗێﻜﯿﺶ ﺋەو ھێــﺰ و ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿــەی ﻧﯿﯿە. ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋەﮔەر ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻋێﺮاق ﺟﯿﺎ ﺑﺒێﺘەوە ،ﻋێﺮاق ھﯿﭻ ﻗەڵﻐﺎﻧێﻜﯽ ﺑﯚ ﺑەرﮔﺮی ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە ﭼەرﭼﯿــﻞ دەﯾﮕﻮت ﻋێﺮاق ﺑەﺑێ ﺑﺎﻛﻮرەﻛەی )ﻛﻮردﺳــﺘﺎن( ھﯿﭻ واﺗﺎﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە .ﺋێﺴﺘە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾــەك ﻟە ﺳــەرﭼﺎوە ﮔەورەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزە ﻟــە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﺪا و ﺋەﻣــەش ﭼﺎوی ھەﻣﻮو زﻟﮫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﺋەوروﭘــﺎی ﺑﯚ ﻻی ﺧﯚی راﻛێﺸﺎوە و ﺋەوە ﻟە ﺷەڕی دژ ﺑــە داﻋﺸــﺪا دەرﻛــەوت و ﭘﺮﺳــەﻛەش ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە وزە و ﺧﺎﻛەوە ھەﯾە. راﺳــﺘە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەوڵەﻣەﻧﺪە ﺑە ﻧەوت و ﮔﺎز ،ﺑەم ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﮔەورەی ھەﯾە ﻛە رێــﯽ ﺑﯚ دەرﯾﺎ ﻧﯿﯿــە ،ﺋەوە ﭼﯚن ﭼﺎرە دەﺑێﺖ؟ ﺋەوە راﺳــﺘە ،ﺑــەم ﺋەﮔەر ﻟە راﺑﺮوو ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﺪا دووﭘﺎت ﻟــەوە دەﻛﺮاﯾەوە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە زﻟﮫێــﺰەﻛﺎن دەردﯾــﺎ و زەوی و ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﺎن ھەﺑێﺖ ،ﺋێﺴﺘە ﺋەوە ﮔﯚڕاوە .ﺋێﺴﺘە ﻛﻮرد ﻟە ﮔەﻣﺎرۆی وﺷﻜﺎﻧﯿﺪاﯾە ،ﺑەم ﺋەو وﺗﺎﻧەی ﺑە ھﯚی ﺳﺎﯾﻜﺲ ﺑﯿﻜﯚوە دروﺳﺖ ﺑــﻮون ،زۆرﺑەﯾﺎن رێﮕەﯾﺎن ﺑەرەو دەرﯾﺎ ﻧەﺑــﻮو ،ﺑــەم رێﮕەﯾﺎن ﺑــﯚ ﻛﺮدﻧەوە ،ﻋێﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑــە ﻧﻤﻮوﻧە .ﺋەﮔەر ﻟەﺳــەر ﺋەوە رێﻜﻜەوﺗﻦ ھەﺑێ ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەك دەوڵەﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﺧﯚی ﻧﯿﺸــﺎن ﺑﺪات ،دەﺑــێ رێﮕەی ﺑەرەو ﺋﺎوی ﺑﯚ ﺑﻜەﻧەوە و ﺋەﻣەش ﺋﺎﺳﺎﻧە و ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻣەدﯾﺘﺮاﻧە و ﻛەﻧﺪاوی ﺋەﺳــﻜەﻧﺪەرووﻧەوە دەﻛﺮێﺖ .ﺋەوەش ھەﯾە ﻛە ﺋەﮔەر وﺗێﻚ ﺑﯿەوێ ﺑەﺳەر ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﺪا زاڵ ﺑێ و ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ ﺑﻜﺎت ،دەﺑێ ﺧﺎﻛﯽ ﺑەدەﺳﺘەوە ﺑێﺖ .ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺋەوەی ﻟە ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧەﺑﻮو ،ﺑﯚﯾە ﺋێﺴﺘەش دەﺳﺘەوەﺳﺘﺎﻧە .دەرﯾﺎ ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷــە ،ﺑەم ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﻧﯿﯿە. ﺑەﭘێــﯽ ھەﻣــﻮو ﺋــەو ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿﺎﻧــەی ﻛە ﺑﺎﺳــﯽ
دەﻛەی ،ﭘێﺖ واﯾە ﻛﻮرد دەﺑێﺘە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻧﺎﺗﯚ؟ ﺑێ ﺋەوەی راﮔەﯾەﻧﺪراﺑێ ،ﺋێﺴﺘە ﻛﻮرد ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻧﺎﺗﯚﯾــە .وﺗﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻧﺎﺗﯚ ﺋێﺴــﺘە ﭼەك و راھێﻨەر و راوێﮋﻛﺎراﻧﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻧێﺮن و ﺳﻮود ﻟە ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەردەﮔﯿﺮێﺖ. ﺋــەو رووداواﻧــە ﭼﯚن ﻟە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛــﻮرددا ﺗــەواو دەﺑێﺖ؟ ﺑەﺗــەواوی ﻟــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛﻮرددا ﺗەواو دەﺑێﺖ .ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردی، ﻛێﺸــەی ﻧﺎوﭼەﯾــﯽ ھەﯾــە و ﺑــەرەو ﭼﺎرەﺑــﻮون دەﭼێــﺖ. ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻓﺮەﺋﺎﯾﻨﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿە ،ﺑــەم ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯿﯿﺎﻧەش ھەﯾــە و ﺋەﻣەش ﺳــەﻟﻤێﻨەری ﻛﺎرﻧﺎﻣەی ﺑﺎﺷﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ﻟە ﻣﺎوەی راﺑــﺮدوودا .ﻟەوﻛﺎﺗەوە
دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﺪاﯾە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻟە ﺷــێﻮەی ﻛــﯚن ﺑێﺘــە دەرێ و ﻣﯚدێﺮﻧﯿﺰەی ﺑﻜەن .ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردی ﺑە ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑەﺳەر داﻋﺸﺪا ﺑەﺳﺘەوە .ﺑﺎرزاﻧﯽ دەﯾەوێ ﺑﯿﺴەﻟﻤێﻨێ ﺋەﮔەر ﭼەك ﺑە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﮕﺎت و راھێﻨﺎﻧﯽ ﭘێ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻧــەك دەﺗﻮاﻧێ وﺗﯽ
ﺑﺎرزاﻧﯽ دەﯾەوێ ﺑﯿﺴەﻟﻤێﻨێ ﺋەﮔەر ﭼەك ﺑە ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﮕﺎت و راھێﻨﺎﻧﯽ ﭘێ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻧــەك دەﺗﻮاﻧێ وﺗﯽ ﺧﯚی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺗﻮاﻧێ ﻟە وﺗﺎﻧﯽ دەوروﺑەرﯾﺸــﺪا دژ ﺑە ﺗﯿﺮۆرﯾﺰم ﺷەڕ ﺑﻜﺎت ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە ،ﺷــەڕ ﻛەم ﺑﻮوەﺗەوە و ﻟە ﺑەراﻧﺒەردا ﺋﺎڵﻮﮔــﯚڕی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟەﮔــەڵ وﺗﺎﻧــﯽ دراوﺳــێﺪا ھەﯾە .دەرﻛەوت ﻛــە دەوڵەﺗﯽ ﻛــﻮردی ﻧــەك ھەر ﻛێﺸــە ﻟە ﻧﺎوﭼەدا دروﺳــﺖ ﻧﺎﻛﺎت ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ﻛێﺸــەﻛﺎن ﺑﻨەﺑڕ دەﻛﺎت و ﺋەﻣەش ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﮔەورەﯾە ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا. ﺋێﺴــﺘە ﻛــە داﻋــﺶ ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﺳــڕﯾﻮەﺗەوە و ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ ﻛﺮدوون ،ﺟێﮕﺮەوەی دواﺗﺮی ﺋەو ھێﺰە ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋەو ﺳﻨﻮورە ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎﻧە ﻛێ دەﺑێﺖ؟ ﭘێﻢ واﯾە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﺋەوروﭘﺎ ﺑە ھــﺎوﻛﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿە دەﻣﺎرﮔﺮژەﻛﺎﻧــﯽ ﻛە ﺋﺎوارەی ﺋەو وﺗﺎﻧە ﺑﻮوﻧــە ،ھەﻣﻮوﯾﺎﻧﯿﺎن ﻛﯚ ﻛﺮدووﻧەﺗــەوە .ﭘﺮﺳــﯽ داﻋﺶ ﺷــێﻮەﯾەﻛە ﻟــە ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧەوەی ھەﻣﻮو ﺋەو وﺗﺎﻧە ﻟە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ دەﻣﺎرﮔﺮژ ،ﺑــەم ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺋەو ﺷــەڕە ﺑە ﻛــﻮرد دەﻛﺎت .ﻛﻮرد ﻛە دەﯾــەوێ ﺑﺒێﺘــە دەوڵەت، دەﺑێ دەﺳــەﺗﯽ ﺧﯚی ﻧﯿﺸﺎن ﺑــﺪات و ﺳــەرەﻛﯿﺘﺮﯾﻨﯿﺎن ھێﺰی ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿە .ﺋــەو ھێﺰە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەش ﺋێﺴــﺘە ﻟــە
ﺧﯚی ﻛﯚﻧﺘــﺮۆڵ ﺑــﻜﺎت ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺗﻮاﻧێ ﻟە وﺗﺎﻧﯽ دەوروﺑەرﯾﺸﺪا دژ ﺑــە ﺗﯿﺮۆرﯾــﺰم ﺷــەڕ ﺑﻜﺎت. ﺷﻜﺴــﺘﯽ داﻋﺶ ،ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﻛﻮرد دﯾﺎری دەﻛﺎت. ﺑەم ﺑە رووﻧﯽ دوو ﺷــێﻮە ﺳﯿﺎﺳــەت ﻟە ﻧێﻮ ﻛﻮرددا ھەﯾە، ﺋەوە ﭘﺎﺷــﻜﯚﺑﻮوﻧﯽ دوو ﺷــێﻮە ﺳﯿﺎﺳــەت ﺑە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ رووﺳﯿﺎ و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾە؟ رﻛﺎﺑەرﯾﯿەﻛــﯽ ﮔەورەی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻟە ﺋﺎراداﯾــە .ﺋێﺴــﺘە ﺑەﺗەواوی ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛــﺮێ ﻛە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛﺠەﻣﺴــەری ﻧەﻣــﺎوە و ﺋێﺴــﺘەش ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑەھــﯚی ﻛێﺸــەی داراﯾﯿەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧێ وەك ﭘێﺸﺘﺮ ،ﺋەﺳــﭙﯽ ﺧﯚی ﺗﺎو ﺑﺪات. ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ زﯾﺎﺗــﺮ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻦ ،ﺑﯚﯾە ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ دەرەوە ﻟە ﭘﺎﺷەﻛﺸــەداﯾە .ﻟە ﺑەراﻧﺒەردا رووﺳەﻛﺎن ﻟە رێﮕەی ﭘەﻛەﻛەوە دەﺳــﺘێﻮەرداﻧﯿﺎن ﻟە ﻛێﺸــەی ﻛﻮرددا ﻛﺮدووە و ﺋەوەش دەزاﻧﯿﻦ ﻛە ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘەﻛەﻛە، ﻟە ژێــﺮ ﻛﺎرﯾﮕــەری ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺳﺘﺎﻟﯿﺴــﺘﯿﺪاﯾە .ﺋێﺴــﺘە ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﻮوەﺗە ﺷــﺎدەﻣﺎری ﭘﺮﺳﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ .ﺗﺎ ﺋێﺮە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﺎش ھەﻧﮕﺎوی ﻧﺎوە. ﺑــەم ﻛــﻮرد ﺑەھﯚی ﺋەو
دووﺑەرەﻛﯿﯿــەوە ﻧﺎﺑێﺘە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە ﻧﺎوﭼەﯾﯿەﻛﺎن؟ ھەﻧﺪێ ﻛێﺸــە دروﺳﺖ ﺑﻮوە .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﭘەﻛەﻛە ﺋﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳﺮوودی ﺋەی رەﻗﯿﺐ ﻛە دوو ﺳــﻮﻣﺒﻮﻟﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﻛﻮردن، ﻗﺒﻮوڵــﯽ ﻧﯿﯿــە و ﺋەﻣەش ﺧﯚی ﻟەﺗﺒﻮوﻧــﯽ ﻛــﻮردە .ﭘەﻛەﻛــە ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜﯽ ﺗﺮی ﺳــەﺑﺎرەت ﺑە ﻛﻮرد و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە ﻧﺎوﭼەﯾﯿەﻛﺎن و زﻟﮫێــﺰەﻛﺎن ھەﯾــە .ﭘەﻛەﻛە ﺳــەرﭼﺎوەی ﻟــە ﻋەﻟەوﯾﯿەﻛﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە ،ﺋەواﻧﯿﺶ ﺷــﯿﻌەن و دۆﺳﺘﯽ ﺋێﺮان و ﺳــﻮورﯾﺎن .ﺋەو دوو وﺗــە دەﯾﺎﻧــەوێ ﭘەﻛەﻛە راﺑﮕﺮن .ﺑەﻧــﺪەری ﺗﺎﺗﻠﻮس ﺗەﻧﯿﺎ دەرﮔەی رۆژھەﺗﯽ ﻣەدﯾﺘﺮاﻧەﯾە و ﺋەوﯾــﺶ ﻟــە ﺑەردەﺳــﺘﯽ رووﺳەﻛﺎﻧﺪاﯾە .ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دەﯾەوێ ﺋەو ﺑەﻧﺪەرە ﻟە رووﺳﯿﺎ ﺑﺴﺘێﻨێ، ﺑــەم ﭘﻮﺗﯿﻦ ﺑــێ وەم ﻧﯿﯿە و دەﯾــەوێ ﻟە رێﮕــەی ﭘەﻛەﻛە و ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەدەوە دەوڵەﺗێﻜﯽ ﻋەﻟەوی ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻣەدﯾﺘﺮاﻧە دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت .ﻟەوﻻﯾەش ﭘﺎرﺗﯽ ﻟەﮔەڵ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎداﯾە و ﺋەﻣەش ﺑەﺗەواوی دژی ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﭘەﻛەﻛەﯾە. ﭘێﺖ واﯾە ﺳــﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑێﺘە ﻧﺎو ﺷﺎری ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ؟ ﺑەڵێ. ﺋــەو ﻛﺎرە ﻟــە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ دەﺳەﺗﯽ ﭘەﻛەﻛەﯾە ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ؟ ﺑێﮕﻮﻣﺎن دەﯾﺎﻧەوێ دەﺳــەﺗﯽ ﭘەﻛەﻛە ﻻواز ﺑﻜــەن .ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﺋــەوە ﻗﺒــﻮوڵ ﺑﻜﺎت ﻛــە رووﺳــەﻛﺎن ﻧﺎوﭼەﯾەﻛــﯽ دەوڵەﻣەﻧــﺪ و ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺎن ﻟە ﺑەرەدﺳﺘﺪا ﺑێﺖ. ﺋێﺮان ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺑﯚ ﺷــەڕی
دژی داﻋــﺶ راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺋەی ﺑﯚ وەك وﺗێﻜﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎن ﻗﺒﻮوڵ ﻧەﻛﺮا؟ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دەﯾەوێ ﺳــﻌﻮودﯾە و ﻗەﺗەر و ھەﻧﺪێ وﺗﯽ ﻋەرەﺑﯿﯽ ﺗﺮ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان ﺳــەرﭼﺎوەی داراﯾــﯽ و ﻓﻜﺮﯾﯽ داﻋﺸــﻦ .ﺋەﮔەر ﺋێــﺮان ھﺎﺗﺒﺎﯾە ﻧــﺎو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯿــﯽ وﺗــﺎن ﺑﯚ ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧــەوەی داﻋﺶ ،ﺋەو ﻛﺎت ﺋێﺮاﻧﯽ ﺷﯿﻌە و ﺳﻌﻮودﯾەی ﺳــﻮﻧﻨە ،ﻟە ﺑەرەﯾەﻛﺪا دەﺑﻮون. ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑەھﯿــﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺋەوەی ﻧﺎوێ ،ﺑەڵﻜﻮ ھەوڵ دەدات دژاﯾەﺗﯿﯽ ﺷــﯿﻌە و ﺳــﻮﻧﻨە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﺑﻤێﻨێــﺖ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻧﺎوﭼەﻛــە ﻛەﻣﺘﺮﯾــﻦ ﺋﺎراﻣﯿﯽ ﺑەﺧﯚﯾەوە ﺑﺒﯿﻨێﺖ .ﺋەﮔەر ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟــە ﻧێــﻮان ﺳــﻌﻮودﯾە و ﺋێﺮاﻧﺪا ھەﺑێــﺖ ،ﺑەﺗەواوی ﻛێﺸــە ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا ﻧﺎﻣێﻨێﺖ. ﺋێﺮاﻧﯿــﺶ ﺣەزی ﻟــە ﻣﺎﻧەوەی دژﺑەری و ﺷەڕ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەداﯾە، ﭼﻮﻧﻜە دەﺗﻮاﻧێ ﺑەﺗەواوی دۆﺧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ وﺗەﻛــەی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت. ﻛەواﯾە ھەﻣﻮو ﺋەو دەوڵەﺗﺎﻧە ﺳــﻮودی ﺧﯚﯾﺎن ﻟــە داﻋﺶ و ﺷەڕی ﻧﺎوﭼەﯾﯽ ھەﯾە؟ ﺑەڵێ ،ﺳــﻌﻮودﯾەش وەك ﺋێﺮان ﺳﻮودی ﺧﯚی ھەﯾە .ﻟە ﺳﻌﻮودﯾە ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری ھەﯾە. ﺋەوﻛﺎﺗەی ﭘــڕۆژەی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﮔەورە ھﺎﺗە ﮔﯚڕێ، ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺳــﻌﻮودﯾە ﺑەدەﻧﮓ ھﺎﺗﻦ .ﺋەوان ﻟەﮔــەڵ ﭘڕۆژەﻛەدا ﻧەﺑﻮون و دەﯾﺎﻧﮕﻮت دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﺑــﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﻤــە ﻧﺎﺑێ و ﺋێﻤەش ﺑە دەﺳــﺘﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺋﺎﮔﺮ ﻟە ﺧﯚﻣﺎن ﺑەرﻧﺎدەﯾﻦ.
ھەر ھێﺰێﻜــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ﺑﺘﻮاﻧێ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت ،واﺗە دەﺗﻮاﻧــێ رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﺑە ﺗــەواوی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت و ھﯿﭻ وﺗێﻜﯿﺶ ﺋەو ھێﺰ و ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿەی ﻧﯿﯿە
ﺳﻴﺎﺳەت
وﺷە /ﻗﺎﻣﯿﺸﻠﯚ -رۆدی ﺣەﺳەن دوای ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ 3ﻣﺎﻧﮓ ﺑەﺳــەر دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑڕﯾﺎری ﺳەرﺑﺎزﯾﯽ زۆرەﻣﻠــێ ﻟەﻻﯾەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾــﺮەی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳەر ﺑە ﺧﯚﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﭘەﯾەدە ،ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﺧﺮاﯾە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە .ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە داﻧﯽ ﺑە ﺧﯚﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا ﻧەﻧﺎوە، ﻧﯿﮕەراﻧە ﻟە ﺳەرﺑﺎزی زۆرەﻣﻠێ و داوای ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی ﺑڕﯾﺎرەﻛە دەﻛﺎت .ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾــﺮە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑە ﻧﺎﻛﺎرا و ﺧﯚدزﯾﻨەوە ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯽ ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎر دەﻛﺎت. ﻟە 13ﺗەﻣﻮوزی 2013دەﺳﺘەی ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾﺮە ﻟــە رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺑڕﯾﺎری دا ﺳــەرﺑﺎزی زۆرەﻣﻠێ ﺑﺴــەﭘێﻨێﺖ و دواﺗــﺮ ھەﻣــﺎن ﺑڕﯾﺎر ﻟــە ﻛﺎﻧﺘﯚﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ و ﻋەﻓﺮﯾــﻦ ﭘەﺳــﻨﺪ ﻛــﺮا .ﻟە ﯾەﻛﺸــەﻣﯽ راﺑﺮدووەوە ﮔﺮﺗﻨﯽ ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﺑﯚ ﺳــەرﺑﺎزی زۆرەﻣﻠێ دەﺳــﺘﯽ ﭘــێ ﻛﺮد و ﺳــەﺗﺎن ﮔەﻧﺠﯽ ﻛﻮرد ،ﻋەرەب و ﻣەﺳﯿﺤﯽ ﻟە ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﻋەﻓﺮﯾﻦ و ﺟەزﯾــﺮە ﻟەﻻﯾەن ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﯾەﭘەﮔــەوە ھﺎﺗﻨــە ﮔﺮﺗــﻦ و ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن ھەﺗــﻦ و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻻی ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻣﺎون. ﻋەﺑﺪوﻟﻜەرﯾــﻢ ﺳــﺎرووﺧﺎن وەزﯾﺮی ﺑەرﮔﺮﯾــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ
ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾﺮە ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﺋێﺴــﺘە ھەﻣــﻮو ﻛﺎروﺑــﺎری ﺗەﻛﻨﯿﻜــﯽ ﺑــﯚ ﯾﺎﺳــﺎی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺧﯚﭘﺎراﺳــﺘﻦ ﺗــەواو ﺑــﻮوە، ﺑﯚﯾــە ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﻛەوﺗــە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــەوە“ .ﺋەوەﺷــﯽ ﮔــﻮت ”ﺳــﻮﭘﺎﯾەﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﺑــﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺷــﺎرەﻛﺎن ﻟەو ﮔەﻧﺠﺎﻧەی ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚﭘﺎراﺳــﺘﻦ ﺟێﺒەﺟێ دەﻛــەن ،ﭘێﻚ دێﺖ و ﻧﺎﺑﺮێﻨە ﺑەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺟەﻧﮓ رۆڵ ﺑﺒﯿﻨــﻦ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋــەو ﺋەرﻛە ﺑە ﯾەﻛﯿﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﮔەل ”ﯾەﭘەﮔە“ ﺳﭙێﺮدراوە“. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ ﻟە راﮔەﯾەﻧﺪراوێﻜــﺪا رەﺧﻨەی ﻟەو
ھەﻧــﮕﺎوە ﮔﺮت و ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺋەو ﻛﺎرەی PYDﻧﺎﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧەﯾە و دەﺑێﺘە ھﯚی زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺷەﭘﯚﻟﯽ ﻛﯚﭼﻜﺮدﻧــﯽ ﮔەﻧﺠﺎن ،ھەروەھﺎ ھەوڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ﻟێﻚ ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧــەوەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻛــﻮردی و PYDﭘﻮوﭼــەڵ دەﻛﺎﺗەوە“. رەﺧﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﯾﺎﺳﺎی ﺳــەرﺑﺎزی زۆرەﻣﻠێ، وەزﯾــﺮی ﺑەرﮔﺮﯾــﯽ ﻛﺎﻧﺘﯚﻧــﯽ ﺟەزﯾﺮە ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑەر ﻟە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ YPGﭼەﻧــﺪ ﮔﺮووﭘێﻜــﯽ ﺳــەرﺑﺎزﯾﻤﺎن دەﻣەزراﻧــﺪ و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻛــﻮردی ﻟە دژی ﺑﻮون ،ﻟەﺳــەر ﯾﺎﺳﺎی ﭘﺎرﺗەﻛﺎن رازی ﻧەﺑــﻮون ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻛﺎﺗﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﺧﯚﺑەڕێﻮﺑﺮدﻧﯿﺎن ﺑە ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧەزاﻧــﯽ ،ﺑە درێﮋاﯾﯽ 3ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو دژی ھەﻣﻮو ﻛﺮدارێــﻚ ﺑــﻮون و ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ھێﻨﺎﯾەوە ،ﺑەداﺧەوە ﻓەﻟﺴــەﻓەی ﻛﺎر ﻟە ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻛﻮردﯾــﺪا ﻧﯿﯿە و ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧەﻛەﯾﺶ ﯾەﻛﺪەﻧــﮓ ﻧﯿــﻦ ،ﺑﯚﯾــە ﺑــە ﺑەردەواﻣﯽ رەﺧﻨە ﻟە ﻛﺎروﺑﺎری ﺧﯚﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧەﻛــە دەﮔــﺮن ﺗﺎ
ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾەﺗﯽ ﻗﻮﺗﺎر ﺑﻜەن“. وەزﯾــﺮی ﺑەرﮔﺮی ﻟــە وەﻣﯽ ﺑﯚﭼﯽ رێﮕە ﻧﺎدەن ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮرد ﺑەﺷــﺪاری ﺑەرﮔﺮی ﻟە رۆژﺋﺎوا ﺑﻜەن؟ دەڵێ ”ﺋەوە 3ﺳﺎڵە YPG ﺷەڕ دەﻛﺎت ،ﺳەﺗﺎن ﺷەھﯿﺪﯾﺎن داوە ،ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺗــەل ﻛﯚﭼەر ﺗﺎ ﻋەﻓﺮﯾﻦ ﻟە ﺋەﺳــﺘﯚ دەﮔﺮێﺖ و ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺑەرﺧﻮداﻧێﻜــﯽ ﺑێ وێﻨە ﻟە ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ دەﻛەن ،ھێﺰێﻜﯽ وا ﺷــەرﻋﯿﯿەت ﻟــە ﺧﻮێــﻦ و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ وەردەﮔﺮێﺖ و YPG ھێﺰێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿە“. ﻟە ﯾﺎﺳﺎی ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ زۆرەﻣﻠێ ﻟــە رۆژﺋــﺎوا ھﺎﺗــﻮوە :ﻣﺎوەی ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚﭘﺎراﺳــﺘﻦ 6ﻣﺎﻧﮕە ﺑە ﺑەردەواﻣﯽ ﯾﺎﺧﯚ ﺑە ﭘﭽڕ ﭘﭽڕی ﻟە ﺳــﺎڵێﻜﺪا ﺋەﻧﺠــﺎم دەدرێﺖ، ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟە دوو ﺳﺎڵﺪا ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﺑــﺪەن و ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ 30 –18ﺳــﺎڵ دەﮔﺮێﺘــەوە و ﻟەﺳــەر ﻛﭻ ﺟێﺒەﺟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ، ھەروەھﺎ ھەﻣﻮو ﺧێﺰاﻧێﻚ ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻛــﺮاوە ﺑە ﮔەﻧﺠێﻚ ﺑەﺷــﺪاری ﻟەو ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەدا ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ﻣﺎڵﺒﺎﺗــﯽ ﺷــەھﯿﺪاﻧﯽ YPGو ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ دەﺑەﺧﺸﺮێﻦ.
ﻛەس ﻟە ﺧﻮرﻣﺎڵ ،ﻛەﺳــێﻚ ﻟە ﺳەﯾﺪ ﺳﺎدﻗﻦ .ھەﻧﺪێﻚ ﮔەﻧﺠﯿﺶ ﻛــە رۆﯾﺸــﺘﻮوﻧەﺗە ﺳــﻮورﯾﺎ، ﺧەڵﻜــﯽ ھەڵەﺑﺠە ﻧﯿﻦ ،ﺑەم ﺑە ھەڵەﺑﺠەی ﻧﺎﺳــﺮاون و ﺋەﻣەش ڕاﺳﺖ ﻧﯿﯿە“. ھەڵەﺑﺠەی ﺷەھﯿﺪ ،ھەڵەﺑﺠەی ﺗــﺎزە ،ھەوراﻣــﺎن و ﺷــﺎرەزوور دەﻛەوﻧە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺳــﻨﻮوری ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ
ﺷﺎرەزوور. ﺑەﭘێﯽ ﻗﺴەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎراس ﻣﺤەﻣەد، ﻟە ﻛﯚی ﺋەو 77ﻛەﺳــە17 ،ﯾﺎن ﻛــﻮژراون و 18ی ﺗﺮﯾﺸــﯿﺎن ﮔەڕاوﻧەﺗەوە ﺷﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن. 4ﻛەﺳﯿﺶ ﻛە ﺑە ﻧﯿﺎز ﺑﻮوﻧە ﺑﭽﻨە ﻧــﺎو ﺋەو ﮔﺮووﭘﺎﻧە ،ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرﺗﯽ ﮔﯿﺮاون 3 .ﻛەﺳــﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎری ﺧﻮێﻨﺪﮔە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺑﻮوﻧە و ﭼﻮوﻧەﺗە
وﺷە /ھەوﻟێﺮ - رۆدی ﺣەﺳەن رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﺎوەن واﻗﯿﻌێﻜــﯽ ﺟﯿﻮﮔﺮاﻓﯿــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــە و ﻟــە ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟﯿﺎوازە، ﺑﯚﯾــە ھەﻧﺪێــﻚ واﻗﯿﻌــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەﺳــەﭘێﻨﺮێ و ﺗەﻧﺎﻧەت دەﺑێﺘە ﺑەرﺑەﺳﺘﯽ ﺑــەردەم دۆزی ﻛــﻮرد ﻟەو ﭘﺎرﭼەﯾەدا. ﻟەﮔــەڵ ﺋــەوەی ﻟــە ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﻧﺸــﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﻛﻮرد ،ﻋەرەب، ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ و ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑەﯾەﻛەوە دەژﯾﻦ ،ﺑەم ﻟەواﻧە ھەﺳﺘﯿﺎرﺗﺮ ﺋەوەﯾە ﻛــە ﺧﺎﻛــﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾەﻛﭙﺎرﭼە ﻧﯿﯿە و ھەرﺳــێ ﻛﺎﻧﺘﯚﻧەﻛﺎن )ﺟەزﯾﺮە، ﻛﯚﺑﺎﻧــﯽ و ﻋەﻓﺮﯾــﻦ( ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ دوورن .ﺋــەو ﺳــێ ﻛﺎﻧﺘﯚﻧــە دەﻛەوﻧە 3ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺟﯿﺎواز ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ )ﺣەﺳــەﻛە ،رەﻗە و ﺣەﻟەب(. ﻟە 19ﺗەﻣﻮوزی ﺳــﺎڵﯽ ،2013 ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﮔــﺮێ ﺳــﭙﯽ و دەوروﺑــەری ﻛﻮﺗﻨــە ژێــﺮ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﯽ ﮔﺮووﭘﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿە ﺗﻮﻧــﺪڕەوەﻛﺎن .ﮔــﺮێ ﺳــﭙﯽ ﺳــەر ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔــەی رەﻗەﯾە و دەﻛەوێﺘە ﻧێﻮان ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺳەرێﻜﺎﻧﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﺟەزﯾﺮە و ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﻛﯚﺑﺎﻧــێ .ﮔﺮێ ﺳــﭙﯽ ﻟەﮔــەڵ زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 360 ﮔﻮﻧــﺪ ،ھەرێﻤــﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﭘێﻚ
دێﻨﻦ .دوو ﮔﺮووﭘﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺗﻮﻧﺪڕەو )ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺋەﺣڕاڕی ﺷــﺎم و ﺑەرەی ﻧﻮﺳﺮە( دەﺳەﺗﯽ ﮔﺮێ ﺳﭙﯽ و دەوروﺑەرﯾﺎن ﺑەﺳەر ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا داﺑەش ﻛﺮد .ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺋەﺣڕاڕی ﺷــﺎم ﻛە ﺧــﯚی وەك ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺳﻮﭘﺎی ﺋﺎزاد دەﻧﺎﺳﺎﻧﺪ، ﺑﺎﻛــﻮری ﺷــﺎرەﻛە و دەروازەی ﺳــﻨﻮوری ﻟەﮔــەڵ ﺗﻮرﻛﯿــﺎی ﻛﯚﻧﺘــﺮۆڵ دەﻛﺮد و دەﺳــەﺗﯽ ﺑەﺳەر زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 20ﻛﻢ ﻟە ﺳﻨﻮوری ﻧێــﻮان ﺑﺎﻛــﻮری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺳەﭘﺎﻧﺪﺑﻮو. ﺑــەرەی ﻧﻮﺳــﺮە ﺗــﺎ 30ﻛــﻢ ﻟە رۆژﺋﺎوا و ﺑﺎﺷــﻮوری ﮔﺮێ ﺳﭙﯽ، دەﺳــەﺗﯽ ھەﺑــﻮو .زۆری ﻧەﺧﺎﯾﺎﻧﺪ ﻛە دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟە ﻋێﺮاق و ﺷــﺎم )داﻋﺶ( ﺑﻮوﻧﯽ ﺧــﯚی راﮔەﯾﺎﻧﺪ و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ھەردوو ھێــﺰی ﺑەرەی ﻧﻮﺳﺮە و داﻋﺸــﯽ وەك ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺳــﻮﭘﺎی ﺋﺎزاد ﻧﺎو ﺑــﺮد ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺑە ﺗﻮﻧــﺪی ﻟە دژی ﺑڕﯾﺎری ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺧﺴﺘﻨەﻧﺎوی ﺑەرەی ﻧﻮﺳﺮە ﻟە ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺗﯿﺮۆردا، وەﺳــﺘﺎ .دواﺗﺮ ﻟــە 4ی ﻛﺎﻧﻮوﻧﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ،ﺷــەڕ ﻟە ﻧێﻮان دوو ھێﺰە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛەدا دروﺳــﺖ ﺑﻮو و ﺑەھﯚﯾەوە داﻋﺶ ھەﻣﻮو ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮد .ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺋەﺣــڕاڕی ﺷــﺎم ﺑەﯾﻌەﺗﯿﺎن ﺑە ﺋەﻣﯿﺮی داﻋﺶ دا و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﭼﻮوﻧە ﺗﻮرﻛﯿﺎ. رێﮋەی ﻋەرەب ﻟە ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﮔــﺮێ ﺳــﭙﯽ و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﺪا، ﻟــە رێــﮋەی ﻛــﻮرد زﯾﺎﺗــﺮە .ﻟە
ﺳــەردەﻣﯽ دﺳــەﺗﺪارﯾﯿەﺗﯽ ﺋەو دوو ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﺷــﺪا، ﻛــﻮردەﻛﺎن رووﺑەڕووی ﻛﯚﭼﯽ زۆرﻣﻠێ ﺑــﻮون و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە ﻋەرەﺑــەﻛﺎن درا .ﺋەو ﻛﺎراﻧە ﺑﻮوﻧە ھﯚی ﺋەوەی دﯾﻤﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە ﺑە ﯾەﻛﺠــﺎری دژ ﺑە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻛﻮرد ﺑﮕﯚڕدرێﺖ. ﻟە ﺷەڕ و ﭘێﻜﺪاداﻧەﻛﺎﻧﺪا ،داﻋﺶ ﺗﺎ ﺳــﻨﻮوری ﮔﻮﻧــﺪی ﺋەﻟﺮاوﯾە ) 30ﻛﻢ ﻟە رۆژﺋﺎوای ﺳەرێﻜﺎﻧﯽ( ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮد .دووڕێﯿﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﺷﺎری ﺳەرێﻜﺎﻧێ و ﮔﺮێ ﺳﭙﯽ 110ﺑﯚ 115ﻛﻢ و ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﮔﺮێ ﺳــﭙﯽ 70ﻛﻢ ﻟە ﺷــﺎری ﻛﯚﺑﺎﻧێ دوورە. ﺋێﺴــﺘە ﺷــﺎرۆﻛەی ﻣەﺑﺮووﻛە دواﯾﯿﻦ ﺳــەﻧﮕەری ﺷــەڕە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﯽ داﻋﺶ و ﯾەﻛﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﮔەل )ﯾەﭘەﮔــە( .ﻣەﺑﺮووﻛە ﻧﺰﯾﻜەی 60ﻛــﻢ ﻟە ﮔﺮێ ﺳــﭙﯽ دوورە. ھەروەھــﺎ داﻋﺶ ﺗﺎ ﻧﺰﯾﻜەی 30 ﻛﻢ ﻟــە رۆژﺋﺎوا ﮔﺮێ ﺳــﭙﯽ ﺗﺎ ﮔﻮﻧﺪی ﻛەﺳــﯿﻔەی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛــﺮدووە .ﻛەﺳــﯿﻔە دەﻛەوێﺘە ﺑﺎﺷﻮوری رۆژﺋﺎوای ﺷﺎرۆﭼﻜەﻛە و ﮔﻮﻧﺪی ﺋەﺣﻤەدﯾﺎن 20ﻛﻢ ﻟە ﺑﺎﻛﻮوری رۆژﺋﺎوای ﮔﺮێ ﺳــﭙﯽ دوورە. زۆرﺑــەی ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﻧﺎوﭼەﯾــە ﻋەرەﺑﯽ ﻟێﯿە و ﮔﻮﻧﺪە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن ﭼﯚل ﻛــﺮاون. واﺗە ﺋێﺴــﺘە ﻛــﻮردی ﻛﯚﺑﺎﻧێ و ﺟەزﯾﺮە ﻧﺰﯾﻜــەی 90ﻛﻢ ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ دوورن ،ﺑﯚﯾە ﺋەﺳــﺘەﻣە ھﯿﭻ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺳــەرﺑﺎزی و ﻣﺮۆﯾــﯽ ﻟە ﺟەزﯾــﺮەوە ﺑﮕﺎﺗە ﻛﯚﺑﺎﻧــێ .ھەروەھﺎ ﭘﺎش ﺋەوەی ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ داﻋﺶ ھێﺮﺷــﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧﯿــﺎن ﺑﯚ ﺳــەر ﻛﯚﺑﺎﻧێ دەﺳــﺖ ﭘێ ﻛﺮد ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟــە 15ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟــﺪا ﺗﺎﻧﻜەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳــەر ﺳــﻨﻮوری ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﻟەﮔــەڵ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟێﮕﯿﺮ ﻛﺮد. ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺋەﻧﺒﺎرەوە ﺑــەرووی ﻧﺎوﭼــەی ھــﯚل ﺗﺎ دەﭬەری ﺷەدادەی ﻋەرەﺑﻨﺸﯿﻦ ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری رۆژﺋﺎوای ﭼﯿﺎی ﻋەﺑﺪوﻟﻌەزﯾــﺰ ،ﻟــە زۆرﺑــەی ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ دﯾﺮﻟــﺰۆرەوە ﺗﺎ ﭘﺎرێﺰﮔەی رەﻗە، ﺳﻨﻮوری دەﺳــەﺗﯽ داﻋﺸە، ﺑﯚﯾە ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك رێﮕە ﻟە ﺟەزﯾﺮەوە ﺑﯚ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﻧﯿﯿە ،ﻣەﮔەر ﻟە رێﮕــەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە ﻧەﺑێﺖ، ﺑﯚﯾە ﭘێ دەﭼــێ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﮋاردەی ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ھﺎوﻛﺎری ﺳەرﺑﺎزی و ﭼەﻛﯽ ﻗﻮرﺳﯽ دژەﺗﺎﻧﻚ ،رێﮕەی ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ﺑێﺖ.
77ﻛەس ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺷﺎرەزوور ﭼﻮوﻧەﺗە ﻧﺎو ﺑەرەی ﻧﻮﺳﺮە و داش
وﺷە /ھەڵەﺑﺠە -ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺷﺎرەزوور ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﺳەرەﺗﺎی دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﮔﺮووﭘە ﭼەﻛﺪارە ﺗﻮﻧﺪڕەوەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ، 77ﻛەس ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺋەواﻧەوە ﭼﻮوﻧەﺗە ﻧﺎو ﺋەو ﮔﺮووﭘﺎﻧە ﻛە 29 ﻛەﺳﯿﺎن ﺧەڵﻜﯽ ھەڵەﺑﺠەی ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮون. ﻧەﻗﯿــﺐ ﺋــﺎراس ﻣﺤەﻣــەد ﺑەڕێﻮەﺑــەری ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺷﺎرەزوور ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“
دەڵێ” ،ﻟە ﻛﯚی ﺋەو ژﻣﺎرەﯾە29 ، ﻛەﺳﯿﺎن داﻧﯿﺸﺘﻮوی ھەڵەﺑﺠەی ﺷــەھﯿﺪ ﺑــﻮون 3 ،ﻛەﺳــﯿﺎن داﻧﯿﺸﺘﻮوی ھەڵەﺑﺠەی ﺗﺎزە ،دوو
ﻧــﺎو ﮔﺮووﭘــە ﺗﻮﻧﺪڕەوەﻛﺎﻧەوە، ﺋەوان ﺧەڵﻜﯽ ھەڵەﺑﺠە ﻧەﺑﻮوﻧە، ﺑەڵﻜﻮ ﻛەﺳــێﻜﯿﺎن داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﭘێﻨﺠﻮێﻨــە و دوواﻧــﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﺧەڵﻜﯽ ﺑەرزﻧﺠەن“. وەك ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺷﺎرەزوور ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ،ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەو ھەﻓﺘەﯾەدا ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ ﻛﻮژراوە ﻛــە داﻧﯿﺸــﺘﻮوی ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ دەوروﺑەری ھەڵەﺑﺠەی ﺷەھﯿﺪە.
ﺋەو ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕەﻣەزاﻧﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵەوە ﭼﻮوەﺗە ڕﯾﺰی ﮔﺮووﭘە ﭼەﻛﺪارە ﺗﻮﻧﺪەڕەوەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ و ﺋێﺴﺘە ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﻟە ﻛﻮژراﻧﯽ ﺋەو ﮔەﻧﺠە ﺋﺎﮔﺎدار ﻛﺮاوﻧەﺗەوە. ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛەی ﺷــﺎرەزوور دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛە ﺋــەو 18ﻛەﺳــەی ﻟــە ﻧﺎو ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەرەی ﻧﻮﺳــﺮە و داﻋﺶ ﮔەڕاوﻧەﺗــەوە ،ﮔﯿﺮاون و
دوای ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی زاﻧﯿﺎری، دراوﻧەﺗە دادﮔە. ﺋــەو دەڵــێ” ،ﺋێﻤــە ﭼﺎودێﺮﯾﯿــﺎن دەﻛەﯾــﻦ و ﻟە ﺑە ڕ ێﻮ ە ﺑە ر ا ﯾە ﺗﯿﯿە ﻛە ﻣــﺎ ن دەﻓﺘەری واژۆﻣــﺎن ﺑﯚ داﻧﺎون و ھەﻓﺘﺎﻧە دەﺑێﺖ واژۆ ﺑﻜەن، ﺋەﻣەش ﺑــﯚ ﺋەوەﯾە ﺗﺎ ﻧەﺗﻮاﻧﻦ دوور ﺑﻜەوﻧەوە“.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﺳەرﺑﺎزی زۆرەﻣﻠێ ﭘێﻮەﻧﺪی ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎڵﯚزﺗﺮ دەﻛﺎت
ﺑﯚﭼﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺋەﺳﺘەﻣە؟
5
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻋەﺑﺪوﻟﻜەرﯾﻢ ﺳﺎرووﺧﺎن وەزﯾﺮی ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾﺮە ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﺋێﺴﺘە ھەﻣﻮو ﻛﺎروﺑﺎری ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺧﯚﭘﺎراﺳــﺘﻦ ﺗەواو ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﻛەوﺗە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە“ .ﺋەوەﺷﯽ ﮔﻮت ”ﺳــﻮﭘﺎﯾەﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺷــﺎرەﻛﺎن ﻟەو ﮔەﻧﺠﺎﻧەی ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚﭘﺎراﺳﺘﻦ ﺟێﺒەﺟێ دەﻛەن ،ﭘێﻚ دێﺖ و ﻧﺎﺑﺮێﻨە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮓ رۆڵ ﺑﺒﯿﻨﻦ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋەو ﺋەرﻛە ﺑە ﯾەﻛﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﮔەل ”ﯾەﭘەﮔە“ ﺳﭙێﺮدراوە“.
رۆژھەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
6
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﻓﺎزڵ ڕەووف ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺑﻮوﻧﯽ ھێﺰی ﺋێﺮان ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑە ھەر ﭘﺎﺳﺎوێﻚ ﺑێﺖ ﺟێﮕەی ﻗﺒﻮوڵ ﻧﯿﯿە .ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێ” ،ﺋێﻤە ﺑە ھﺎﺗﻨﯽ ھێﺰی ﺋێﺮان ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ڕازی ﻧﯿﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ﺳێ ﺋﺎراﺳﺘەی ﻟێ ﻛەوﺗەوە ﺋێﺮان و ﭘەﻛەﻛە ،ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت ،ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯽ وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن دوای 21رۆژ ﻟە ھێﺮﺷﻜﺮدﻧﯽ ﮔﺮووﭘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳەر ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﻟە 6ی ﺋﯚﻛﺘﯚﺑەردا ،ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳــﺘﯿﺎن ﻛﺮد ﺑە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟەو ﺷﺎرۆﭼﻜەﯾە، ﺳەرەﺗﺎ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن ﻟە ﺗﺎراﻧەوە دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد ،ھەر ﻟەو رۆژەدا ھﺎوﻛﺎت ﻟە ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻣﮫﺎﺑﺎد و ﺳﻨە و زاﻧﻜﯚی ﺗەورێﺰ ﺑﯚ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدن ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺑەرﻓﺮاوان ﺋەﻧﺠﺎم درا. دوا ﺑەدوای ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ 8ی ﻣﺎﻧــﮓ و رۆژێــﻚ دواﺗــﺮ، ﺳەرﺟەم ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت رژاﻧە ﺳەرﺷــەﻗﺎم و ﻟە ﻣەرﯾﻮان و ﺳــەﻗﺰ و ﻛﺮﻣﺎﺷﺎن و ﺑﯚﻛﺎﻧەوە ﺗﺎ ﺋﯿــﻼم و ﺳــەرﺟەم ﺷــﺎرە رۆژھەﺗــﯽ ﮔەورەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻧﮕﯿــﺎن ﺑــﯚ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ھەڵﺒڕی. ﺋەوەی ﻟە دروﺷــﻤەﻛﺎﻧﯽ رۆژی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن ﺑە ﺑــەراورد ﻟەﮔــەڵ رۆژاﻧﯽ دواﺗﺮ دەردەﻛــەوێ ،ﻧﯿﺸــﺎﻧﺪەری ﺋەو ﺋﺎراﺳــﺘﺎﻧەﯾە ﻛە ﻟە ﭘﺸــﺘﯽ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧەوە ﻛﺎرﯾــﺎن ﻛــﺮدووە و زۆرﺑــەی ﭼﺎودێﺮان ﭘێﯿﺎن واﯾە ﭼەﻧﺪ ﺋﺎراﺳﺘەﯾەﻛﯿﺎن ﻟە ﭘﺸﺘەوەﯾە. دروﺷــﻤﯽ ﯾەﻛــەم رۆژی ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن ﺋەوەﻧــﺪەی ﺑــە دژی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑــﻮو ،ھێﻨﺪە ﺑەرﮔﺮﯾﻜــﺮدن ﻧەﺑــﻮو ﻟــەو ﺧﯚڕاﮔﺮﯾﯿەی ﺧەڵﻜــﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ دەﯾﺎن ﻛﺮد و ﻟەﻧﺎو دروﺷﻤەﻛﺎﻧﺪا ﺑە زەﻗﯽ ”ﻧەﻣﺎن ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ“ ﺑەرز
ﻛﺮاﺑﻮوەوە و ﺋــەوەش ﺋەو ھێڵە ﺑﻮو ﻛــە ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧــﯽ ﭘەﻛەﻛە ﺑــە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﺣﺰﺑەوە ﺋﺎراﺳﺘەﯾﺎن دەﻛﺮد. ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮی ﺋەو دروﺷــﻤﺎﻧە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون ﻟــەو ﭘﻼﺗﻔﯚرﻣﺎﻧەی ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺑەدەﺳــﺖ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەرەوە ﺑﻮو ﻛە ﺑە ﺟﻠﯽ ﻛﻮردﯾﯿەوە ﺑەرزﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮوەوە و ﺗﯿﺎﯾﺪا ﻧﻮوﺳﺮاﺑﻮو ”ﻟە ھەر ﺷﻮێﻨێﻚ ﻛﻮردێﻚ ھەﺑێ ،ﺋــەوێ ﺋێﺮاﻧە“ ﻛە ﺋەم دروﺷــﻤە ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﺳەﻓەوﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە و ﭘێﯽ واﯾە ﻛﻮرد ﺋێﺮاﻧﯿﯿە و زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی ﺑﻨﺪﯾﺎﻟێﻜﺘێﻜﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳﯿﯿە و ﺋﺎراﺳﺘەی ﭘﺸﺘﯽ ﺋەو دروﺷﻤە داودەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿە. ﺗﺎﻛە دروﺷــﻤێﻚ ﻛە دەﻛﺮێ ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺧەڵﻚ و ﺑە ﺧﯚڕﺳﻚ ﺋەژﻣــﺎر ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەو دروﺷــﻤە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿﺎﻧە ﺑﻮون ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺋﺎراﺳﺘەی ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﻟە ﻛﯚﺑﺎﻧێ و ﺷــەرﻣەزارﻛﺮدﻧﯽ ھێﺮﺷﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺸﺪا
ﺑﻮو ﻛە ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون ﻟە ”ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﯿﯿە“ و ھەر ﺋەو دروﺷﻤﺎﻧە ﻟەﻻﯾەن ﮔﯿﺮاوە ﻛﻮردە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەی ﻣﯿﻨﺎﺑــﯽ ﺗﺎران ،ﻋەﻟــﯽ ﻣﻮرادی و ﻛەﻣــﺎل ﺷەرﯾﻔﯿﺸــەوە ﺑەرز ﻛﺮاﯾەوە. ﻟە رۆژەﻛﺎﻧﯽ دواﺗﺮەوە ﻛﯚﻣەڵێﻚ دروﺷــﻢ ﻛەوﺗــە ﻧــﺎو رەوﺗﯽ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن ﻛە ﺟﯿﺎوازﺗﺮ ﺑــﻮون ﻟەو دروﺷــﻤﺎﻧەی رۆژی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺗﺎران و ﺳــﻨە و ﻣﮫﺎﺑﺎد، ﺋەوﺟﺎرەﯾﺎن ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن ﺑە دروﺷﻤﯽ ”داﻋﺶ دژی ﻛﻮرداﻧە، ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﺋێﺮاﻧە“ و ﻛﯚﻣەڵێﻚ دروﺷــﻤﯽ ﺗــﺮ ﻛە ﮔﻮزارﺷــﺖ ﺑﻮون ﻟە راوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﻟێــﺮەدا وێﻜﭽﻮوﻧێﻜــﯽ زۆر ﻟە دروﺷــﻢ و ﻟێﺪواﻧﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛــە ﻟەﮔــەڵ ﺑﯚﭼــﻮون و ﻟێﺪواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟەﺳــەر ﻛﯚﺑﺎﻧێ و داﻋﺶ ھەﯾە، ﺳــەروﺗﺎری دۆﯾﻨێﯽ رۆژﻧﺎﻣەی ”ﺷــەرﻗﯽ ﺋێــﺮان“ دەڵــێ: ”ﺑەداﺧــەوە ﺋەﻣــڕۆ ﻛــﻮرد ﻟە ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﻛە ﺑەﺷــێﻜﻦ ﻟە ﻣێﮋوو و ﻓەرھەﻧﮕــﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ ﻟە ﺳــێ ﻻوە ﻟە ﮔەﻣﺎرۆی داﻋﺸــﺪان و ﻟەﻻﯾەﻛﯿﺸەوە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﮔەﻣﺎرۆی داون“. ﻟە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗــﺮی وﺗﺎرەﻛەدا دەﭘﺮﺳــێ ،ﮔەﻟــﯚ ﺋەرﻛﯽ ﺋێﻤە وەك ﺋێﺮاﻧﯿﯿەك ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔﺎرﯾﻜﺮدن ﻟەو ھﺎوزﻣﺎن و ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧەﻣﺎن
ﭼﯿﯿــە؟ ھــەر ﺧﯚﯾﺸــﯽ وەم دەداﺗەوە و دەڵــێ ” :ﻟەوﻛﺎﺗەدا ﻛــە داﻋــﺶ ﺧەرﯾﻜــە ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﻟەﻧﺎو دەﺑﺎت و ﻋەرەﺑﯽ ﺳــﻮﻧﻨە و ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯿە ﻧﻮێﯿەﻛﺎن وەﺳﺘﺎون و ﺗەﻣﺎﺷــﺎی ﻟەﻧﺎوﭼﻮوﻧﯿــﺎن دەﻛەن ،ﺋەرﻛﯽ ﺋێﻤــە ﺋەوەﯾە، ﺋێﺮان ﺑە رەﺳﻤﯽ داوا ﻟە ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﺑــﻜﺎت ﻻﻧﯿﻜەم رێﮕە ﺑﺪرێــﺖ ﺑــەوەی ﻛﻮردە ﺑەﺷــەرەﻓەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﭬﺎﻧــﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﻟــە رێﮕــەی ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﭼــەك و ﻟﯚﺟﯿﺴــﺘێﻜﯿﺎن ﭘــێ ﺑﮕەﯾەﻧﻦ و دەﺑێ ﺋێــﺮان داوا ﻟە وﺗﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﺨﻮاز ﺑﻜﺎت ،ﻻﻧﯿﻜەم رێﮕەی ﭘێ ﺑﺪرێــﺖ ﺑەرﮔﺮی ﻟە ھﺎوﺧﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟە ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺑﻜﺎت“. ﺳــەرﺟەﻣﯽ ﺋەو ﺋﺎراﺳﺘﺎﻧە وای ﻛﺮدووە ﻧەﺗﻮاﻧﺮێ ﺷﻮﻧﺎﺳــێﻜﯽ ﯾەﻛﺪەﺳﺖ ﺑە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ رۆژھــەت ﺑﺪرێﺖ .ﻟــە ﯾەﻛەم رۆژی ھﺎﺗﻨــە ﺳەرﺷــەﻗﺎﻣﯽ رۆژھەت ﺑﯚ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ،ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛــە ھەوڵﯿــﺎن دا ﺋــەو ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧە ﺑە دەﺳــﻜەوﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﮋﻣێﺮن و ﻟە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸﺪا ﭼﺎﻻﻛە ﻣەدەﻧﯿﯿەﻛﺎن و رێﻜﺨﺮاوە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ رۆژھــەت، ھەﻣــﻮو ﺗﻮاﻧﺎ ﺳــﻨﻮوردارەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﺋەوە ﺧﺴﺘﺒﻮوە ﮔەڕ ﻛە ﺑﯿﺴــەﻟﻤێﻨﻦ ﺋەو ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧە ﺧﻮاﺳﺖ و وﯾﺴــﺘﯽ ﺧﯚڕﺳﻜﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﺳــﭭﯿﻠﯽ رۆژھەﺗە، ﻟە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸــﺪا ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ
رۆژھــەت ﺑــە دەرﻛﺮدﻧــﯽ ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣە ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەﯾەك ﻟەو ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧە دەرﺑڕﯾﻮە ،وەك ﺋەوەی ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﭘﺸﺘﯽ ﺋەو ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧەوە ﺑﻦ. ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﻟە ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﯚﺑﺎﻧــێ و ﻣﯚڵــەت ﭘێﺪاﻧﯽ ﺑە ﺧەڵﻜــﯽ رۆژھــەت وای ﻛﺮد ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻓﺎرﺳــﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﺑﻜەوﻧە ﺑەرەی دژ ﺑە ﺣﻜﻮوﻣەت، ﺑەم ﻟــە ﯾەك ﺧﺎڵﺪا ھــﺎوڕا ﺑﻦ ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ،ﺋەوﯾــﺶ ”ﺋێﺮاﻧﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد“ە. دوێﻨــێ ﺑەﻧــﯽ ﺳــەدر ﻟــە ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜﺪا ﻟەﮔەڵ ﻣﺎڵﭙەڕی ”ﮔﻮﯾــﺎ ﻧﯿﻮز“ دەڵێ” :ﻛێﺸــەی ﮔەورەی ﻛﻮردان ﺋەوەﯾە ﮔﻮﺗﺎری ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟەﺳەر
ﺑﻨەﻣﺎی دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ”ﺋەوﯾﺘﺮ“ واﺗــﺎ ﻓﺎرس و ﺗــﻮرك و ﻋەرەب، ﺑﻨﯿــﺎت ﻧــﺎوە و ﻟەﺑــﺮی ﺋــەوە ﺑﺎﺷﺘﺮە ﻟەﺳــەر ﮔﻮﺗﺎری ﺋﺎﺷﺘﯽ و دۆﺳــﺘﺎﯾەﺗﯽ درێــﮋە ﺑەﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺪەن ،ﺋەﮔەر ﻛﻮردان ﺋەو ﮔﻮﺗﺎرە رەﭼﺎو ﺑﻜەن، ﺋەوﺳﺎ دەﺑﯿﻨﻦ ھەر ھێﺮﺷێﻚ ،ﻟە ھەر ﻻﯾەﻛەوە ﺑﻜﺮێﺘە ﺳــەرﺗﺎن، ﺋــەوا رووﺑەڕووی ﺷــەﭘﯚﻟێﻜﯽ ﮔەورەی ﺑەھﺎﻧﺎوەھﺎﺗﻦ ﻟە ھەﻣﻮو وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە دەﺑﻨەوە“. ﺑەﻧﯽ ﺳــەدر ﻟە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮی ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨەﻛەدا دەڵێ” :ﻣﻦ ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە و ﺋێﺴﺘەش ھەر ﭘێﻢ واﯾە ﻛﻮرد ﺋێﺮاﻧﯿﯿــە و ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر داﻋﺸــﺪا ھﺎوﻛﺎری ﻛــﻮردان دەﻛﺎت ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ“.
ﮐﯚی ﺋەو ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿﺎﻧە وا ﻧﯿﺸــﺎن دەدەن ،رۆژھــەت ﺑﻮوەﺗــە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺳــﺎﻏﮑﺮدﻧەوەی ﮐێﺸە ھەڵﭙەﺳــێﺮاوەﮐﺎﻧﯽ ﭘەﮐەﮐە و ﺋێﺮان و ﺗﻮرﮐﯿﺎ و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﮐﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ ﮐە ھەرﯾەﮐەو ﺑەﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﮐﺎﻧەوە ھﺎوﮐﺎت ھﺎﺗﻨﻮوﻧەﺗە ﺳەر ھێڵ ﺑﯚ ﯾەﮐﻼ ﮐﺮدﻧەوەی ﮔﻮﺗﺎرەﮐﺎﻧﯿﺎن، ﺋــەوەش وای ﮐــﺮدووە ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺗﺮﯾﺒﯚﻧێﮑــﯽ ﺋەوﺗــﯚ، ھﺎوﺗﯿﺎﻧــﯽ ﻣەدەﻧﯽ رۆژھەت ﮐە ﮔﻮزارﺷﺖ ﻟە ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧﯿﺒﻮوﻧﯽ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﮐﺎن دەﮐەن ،ﻟەﻧﺎو ﺑەرداﺷــﯽ ﺋــەو ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿﺎﻧەدا ﺑﮫﺎڕێــﻦ و دەﻧﮕﯿــﺎن ﻧەﮔﺎﺗــە دەرەوەی رۆژھەت.
ﺋێﺮان ھێﺰێﻜﯽ زۆر ﻟەﺳەر ﺳﻨﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚ دەﻛﺎﺗەوە ﻗﺎدر ورﯾﺎ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
ھێﺰەﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە داﻋﺸەوە ﻧﯿﯿە و ﻟە ﺗﺮﺳﯽ ﭘﺎرێﺰەراﻧﯽ رۆژھەﺗە وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ،ھێﺰێﻜﯽ ﮔەورەی ﺳەرﺑﺎزی ﻟەﺳەر ﺳــﻨﻮوری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﯚ ﻛﺮدووەﺗەوە ،ﺋەﮔەرﭼﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ڕەﺗﯽ ﻧﺎﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺋــەو ھێﺰاﻧەی ﺋێﺮان ﻟەﺳەر ﺳﻨﻮور ﻧەﺑﻦ ،ﺑەم دەڵێﻦ ﺗەواوی ھێﺰاﻧەی ﺋێﺮان ﻛﯚی ﻛﺮدووﻧەﺗەوە ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﺧﯚﯾﺪان. ﺟەﺑــﺎر ﯾــﺎوەر ﺋەﻣﯿﻨــﺪاری وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ڕای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺋەو ھێﺰەی ﻣﯚڵﺪراوە ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧﺪاﯾە و ھﯿﭻ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺑە وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەوە ﻧﯿﯿە. ﺋەﻣﯿﻨﺪاری وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت” ،ﺋەم ھێﺰە ﺑﯚ ﻗﺎﯾﻤﻜﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛﺎن ﻟە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ داﻋﺶ ﻣﯚڵ دراون، ھەﻣﻮو وﺗێﻜﯿــﺶ ﺑﯚی ھەﯾە ﺑەﭘێــﯽ ﭘێــڕەوی ﻧﺎوﺧــﯚ و ﺗەﻧﺎھﯿﯽ وﺗەﻛــەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺠﻮوڵێﻨێﺖ“. ﻟە دوو ھەﻓﺘەی ڕاﺑﺮدوودا ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﺗێﻜﮫەڵﭽــﻮون ﻟە ﻧێﻮان ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰەری ڕۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران
دروﺳــﺖ ﺑﻮوە و ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾەك ﺷــەھﯿﺪ و ﭼەﻧﺪ ﭘﺎﺳﺪارێﻜﯿﺶ ﻛﻮژران. ﺟﮕە ﻟەوەش ،ھەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ داﻋــﺶ ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﺪا ،ﺑــەردەوام دەﻧﮕﯚی ھﺎﺗﻨەﻧﺎوەوەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﺑﻮوە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﺳﻨﻮوری ﺳەوز ﻛە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺑﺎدەﺳﺘە. ﻗــﺎدر ورﯾﺎ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،دەڵێ” ،ﺋەو ھێﺰە زۆرەی ﺋێــﺮان ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎن ﻛــﯚی ﻛﺮدووﻧەﺗــەوە ،ھﯿــﭻ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﺑــە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ داﻋﺸــەوە ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ وەك ﺋەو دەڵێﺖ ﺑــﯚ ﺑە ﺳــەرﺑﺎزﯾﻜﺮدﻧﯽ
ڕۆژھــەت و ﭘێﺸــﮕﺮﺗﻨﯽ ﻟە ﺗێﻜﯚﺷــەران و ﭘﺎرێﺰەراﻧــﯽ رۆژھــەت و ﺑــﯚ ﺑەرﮔــﺮی ﻟە ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ڕۆژھەﺗە. ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺳێﻜﻮﭼﻜەی ﻧێﻮان ﺋێﺮان ،ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻋێﺮاﻗﺪا و ﻟە ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻨە و ﻛﺎﻣﯿﺎران ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھێﺰی زۆری ﻟــێ ﺑﻮوە و ﺷــەڕی ﺗێﺪاﯾە ،ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ھێﺰی زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن ﻧﺎردووە و ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھەن، ﺋەﻣە ﺑــﯚ ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﭼەﻛﺪاری
ﺗێﻜﯚﺷــەران و ﭘﺎرێﺰەراﻧــﯽ ڕۆژھەت دەﮔەڕێﺘەوە“. ﻗﺎدر ورﯾــﺎ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە، ”ﺑﻮوﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ﻋێﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﺑﯚ ﺳەر ﺋێﺮان دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ،ﺋێﺮان ﻣﻠﻤﻼﻧێــﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ھێﺰە ﮔﻮاﺳﺘﻮوەﺗەوە ﺑﯚ ﻋێﺮاق و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ دەﺳەﺗﯽ ﺷﯿﻌەی ﻋێﺮاﻗﯽ ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋێﺮان ڕای ﮔەﯾﺎﻧــﺪووە ﺋﺎﻣﺎدەﯾــە ﺑــﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ڕەواﻧەی ﻧﺎو ﺋەو وﺗە
ﺑﻜﺎت“. ﺋــەو ﺋەﻧﺪاﻣــەی ﻣەﻛﺘەﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﻟە ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋەﮔەری ھەﯾە ،ﺋەو ھێﺰاﻧە ڕەواﻧەی ﻋێﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﻜﺎت ،ﺑــﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ھەردوو ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟــەو دوو وﺗەدا ،ﺑەم ﺑە ﭘﻠەی ﯾەﻛەم ﺑێﮕﯚﻣــﺎن ﺑەﻛﺎری دێﻨێ ﺑﯚ ﻟێﺪاﻧﯽ ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ڕۆژھــەت ،ﺋەﮔــەر ﭼﺎﻻﻛﯽ ﭼەﻛﺪاری ﺑﻜەن“.
ﺑەﺑڕوای ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ، ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ھێﺰاﻧە ﻟەﺳەر ﺳﻨﻮوری ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟە ھەر ﺋەﮔەرێﻜﺪا دەﺷــێﺖ ﻣەﺗﺮﺳﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ڕووە و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان. ﯾەﺣﯿــﺎ ﺋەﺣﻤــەد ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜﯚی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ڕووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛە ﺋێﺴﺘە وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟە ﺳــێ ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧەﺑﺎت ﺑﯚ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ و ﺋﺎزادی ھەﯾە ،ﺋەﻣەش ﺋێﺮاﻧﯽ ﺗﺮﺳﺎﻧﺪووە و ﺋەو ھێﺰاﻧەی ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘە ﻛﯚ ﻛﺮدووﻧەﺗەوە .ﺋەو ﺑﯚ )وﺷــە( دەڵــێ” ،ﺑﻮوﻧــﯽ ھێﺰێﻜﯽ وەك داﻋــﺶ ﺗﺮﺳــﯽ ﺑﯚ ﺋــەو وﺗە دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە و دەﯾەوێ ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﺋەﮔەرێﻚ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑێﺖ“. ﻓــﺎزڵ ڕەووف ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﺑﻮوﻧــﯽ ھێﺰی ﺋێﺮان ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑە ھەر ﭘﺎﺳﺎوێﻚ ﺑێﺖ ﺟێﮕەی ﻗﺒﻮوڵ ﻧﯿﯿە.
ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵێ، ”ﺋێﻤە ﺑە ھﺎﺗﻨﯽ ھێﺰی ﺋێﺮان ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ڕازی ﻧﯿﻦ. ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼەﻛﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە و ھێﺰی ﻣﺮۆﯾﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺸــﯽ ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﯾﻨەوە ﻛە ھﺎﺗﻨﯽ ھێﺰی ﺋێــﺮان ﻟە ژێﺮ ھەر ﭘﺎﺳــﺎوێﻜﺪا ﺑــﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺟێﮕــەی ﻗﺒﻮوڵ ﻧﯿﯿە. ﺑــەم ﻧﻮێﻨــەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺗﺎران، ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜﯽ ﺗﺮی ھەﯾە و دەڵێﺖ ﻛە ھــەر ﺟﻮوڵەﯾەﻛــﯽ ﺋێﺮان ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﺑﺎرودرﺧﯽ ﺗﺎزەوە ھەﯾە. ﻧﺎزم دەﺑﺎغ ﻧﻮێﻨەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺗﺎران، ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت” ،ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳــەردا ھﺎﺗــﻮوە و ﺋێﺮاﻧﯿــﺶ وﺗێﻜﯽ ﺑەھێــﺰی ﻧﺎوﭼەﻛەﯾــە ،ﺑﯚﯾــە ﻟەو ﺑﺎرودۆﺧــە ﺗﺎزەﯾەدا ھەﻣﻮو وﺗﺎﻧــﯽ دەوروﺑــەر ﻛﯚﻣەڵێﻚ ڕێــﻜﺎری ﺗەﻧﺎھﯿــﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚڵ دەﮔﺮﻧەﺑەر“.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ
27ﺳﺎڵە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻟەو ﺟﯚرەی ﺑەﺧﯚﯾەوە ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە ﻣﺎوەی 27ﺳﺎڵ دەﺑێﺖ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻟــەو ﺟﯚرەی ﺑەﺧﯚﯾەوە ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە .ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــەی دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗﻮوە 27 ،ﺳــﺎڵە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە رووﺑەڕووی ﺗﻮوڕەﯾــﯽ ﺧەڵــﻚ ﻧەﺑﻮوەﺗەوە و ﻟەﯾــەك ﻛﺎﺗﺪا ﻟە 65ﺷــﺎری ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪان دژی ﭘەﻻﻣﺎرداﻧــﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸــەوە دەﻛﺮێﺖ و داوا ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت دەﻛەن ﺗەﻣﺎﺷﺎﻛەر ﻧەﺑێﺖ و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ھەﺑێﺖ و ﺑەڕێﮕەی ﺳــەرﺑﺎزی ﺑەھﺎﻧﺎی ﻛﯚﺑﺎﻧێﻮە ﺑﭽێﺖ. ﺋەﮔــەر ﺋــﺎوڕ ﻟــە ﻣێــﮋووی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑﺪەﯾﺘــەوە ،ﺑەدەﯾﺎن ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪان دژی ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛــﺮاوە ﻛــە دﯾﺎرﺗﺮﯾﻨﯿــﺎن ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﭘﺎرﻛﯽ ﮔەزی ﺑﻮو ﻟە ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﯚڵ ﻛە ھەﻣﻮو ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ ﺑەﺧﯚﯾەوە ﺳــەرﻗﺎڵ ﻛﺮدﺑﻮو، ﺑــەم ﺋــەو ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧە ﺳﻨﻮوری ﻟە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺗەﻗﺴﯿﻢ زﯾﺎﺗﺮ ﻧەﺑﻮو .ﺋەم ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەی ﺋێﺴــﺘە ﻛﻮردەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺎﻛــﻮر رێﻜﯿــﺎن ﺧﺴــﺘﻮوە ،ﺟﯿــﺎ دەﻛﺮێﺘــەوە ﻟەﮔــەڵ ھەﻣﻮو ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺶ ﺧﯚی و ﺣﻜﻮوﻣەت ﺳــەری ﺳڕﻣﺎوە ﻟــەوەی ﻟە ﯾەك ﻛﺎﺗــﺪا ﻟە 65 ﺷﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪان ﺑﯚ ﯾەك ﺑﺎﺑــەت دەﻛﺮێﺖ ،ﺋەوﯾﺶ ﺑەھﺎﻧﺎوەﭼﻮوﻧﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێﯿە. ﺗەﻧﯿﺎ ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ HDP ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ھەﻣﻮو ﻛﻮردە ﯾەﻛێﻚ ﻟە داﻣەزرێﻨەراﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ AKPﻛە ﺋێﺴــﺘە دەﺳەﺗﯽ ﻟــە دەﺳــﺘە ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺎن ﭘێﻚ ھێﻨﺎوە ،ﭘێﯽ واﯾە ﺑﺎ ﺣﻜﻮوﻣەت وا ھەﺳــﺖ ﻧەﻛﺎت ﺗەﻧﯿﺎ ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ HDP رژاوﻧەﺗە ﺳەرﺷــەﻗﺎم ،ﺑەڵﻜﻮ ھەﻣﻮو ﻛــﻮرد ﯾەﻛﯽ ﮔﺮﺗﻮوە و داوای رووﺧﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﻛەن و ھەروەھﺎ داوا دەﻛەن ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑەھﺎﻧﺎی ﻛﯚﺑﺎﻧێﻮە ﺑﭽێﺖ. دەﻧﮕﯿﺮ ﻣﯿــﺮ ﻣﺤەﻣەد ﻓﻮرات ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەو ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧە ﺟەﻣﺎوەرﯾﯿەی ھەﻣﻮو ﺗﻮرﻛﯿﺎی ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣەی )ﺣﻮرﯾــەت(ی ﺗﻮرﻛﯽ دەڵێﺖ: ”ﺗەﻧﯿﺎ ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ HDPداوای ﺑەھﺎﻧﺎﭼﻮوﻧــﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﻧﺎﻛەن، ﺑەڵﻜــﻮ ﺑﻨﻜــەی ﺟەﻣﺎوەرﯾﯽ AKPو CHPﯾــﺶ ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺳەرﺷەﻗﺎم و داوای رووﺧﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﻛــەن .ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ
ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻦ ﺑﻜەن .ﺋەﻣە PKKﯾە ﺋەو ﻛﺎرە دەﻛﺎت ﺑﯚ ﭘﯿﺴﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوی ﻛﻮرد“.
دوور ﻧﯿﯿە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚﯾﺪا ﺑﺘەﻗێﺘەوە
ەﻛﺎﻧﯽ ﺋەردۆﮔﺎن دژی ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران وﺗﺎرە ﺗﻮﻧﺪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎڵﯚز دەﻛﺎت و ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ زۆر ﺧﺮاﭘﯽ دەﺑێﺖ
ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮر ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﺎﮔﺮﺑﺎران ﺑﻜﺎت ﺗﻮرﻛــﯽ ﻧەﺷــﺎرەزاﯾە ﺋەﮔەر وا ھەﺳــﺖ ﺑﻜﺎت ﺗەﻧﯿﺎ ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ HDPرژاوﻧەﺗــە ﺳەرﺷــەﻗﺎم، ﻧەﺧێــﺮ ھەﻣﻮو ﻛــﻮردی ﺑﺎﻛﻮر ﯾەﻛﯿــﺎن ﮔﺮﺗــﻮوە و ﺑەﯾــەك دروﺷــﻢ و ھەڵﻮێﺴﺖ و ھێﺰەوە رووﺑەڕووی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑﻮوﻧەﺗەوە. ﺳەﯾﺮە ﺣﻜﻮوﻣەت HDPﺗﺎواﻧﺒﺎر دەﻛﺎت و ھەڕەﺷەی ﻟێ دەﻛﺎت، ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ھەﻣــﻮو ﻛﻮرد ﺑەﺑێ ﺟﯿــﺎوازی ﺣﺰﺑــﯽ و ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﺑﯚ ﻛﯚﺑﺎﻧێ دروﺷﻢ دەڵێﻨەوە“. دەﺑێﺖ ھەﻣﻮو ﻟە دەرﮔەی ﺋﯚﺟەﻻن ﺑﺪەن ﺳــەﺣەدﯾﻦ ﺋەﮔەرﭼــﯽ دەﻣﯿﺮﺗﺎش ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﯽ ﺑەﺗﻮاﻧﺎ و ﺳــەﻧﮕێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ھەﯾە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ،ﺑەم ھﯿــﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑەﺗەﻧﯿﺎ ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳــەر ﺑﺎﺑەﺗــە ھەﺳــﺘﯿﺎرەﻛﺎن ﺑﺪات و ﺑەردەوام ﻟــە دەرﮔەی ﺋﯿﻤڕاڵﯽ داوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑڕﯾﺎری ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻟە ﺋﯚﺟەﻻﻧەوە وەرﺑﮕﺮێﺖ و ﭘﺎﺷﺎن ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﻗﺴــە ﺑﻜﺎت .ﺑﯚ ﺋەم ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﯾﺶ ﺗﺎ ﺋﯚﺟەﻻن ﮔﻠﯚﭘــﯽ ﺳــەوزی ﭘــێ ﻧەﻛﺮد، دەﻣﯿﺮﺗــﺎش ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ﺑەﺗەﻧﯿﺎ ﺧەڵﻚ ﺑﺠﻮوڵێﻨێﺖ ﺑﯚ ﺳەرﺷەﻗﺎم. رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس ﻟە ﻛەﻧﺎڵﯽ )ﻓﯚﻛﺲ( ی ﺗﻮرﻛــﯽ ﻓﺎﺗﯿﺢ ﭘﻮرﺗەﻗﺎڵ ﭘێﯽ واﯾە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ھﯿﭻ ﭼﺎرەﯾەﻛــﯽ ﻧﯿﯿە ﺑــﯚ راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺗﻮوڕەﯾﯽ ﺧەڵﻚ و دەﺑێﺖ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە دەرﮔەی ﺋﯿﻤڕاڵﯽ ﺑﺪات. ﺋــەو ﺑﯚ ﻛەﻧﺎڵﯽ ﻧﺎوﺑــﺮاو دەڵێﺖ: ”ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ھﯿــﭻ ﭼﺎرەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿــە و ﺗەﻧﯿﺎ دەﺑێ ﺑﭽێﺖ ﺑــﯚ ﺋﯿﻤﯿڕاڵــﯽ و ﻟەﮔەڵ ﺋﯚﺟەﻻن رێﻚ ﺑﻜەوێﺖ .ﻣﻦ وای ﺑﯚ دەﭼﻢ ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەت ﭼﻮوە ﺑﯚ ﻻی ﺋﯚﺟەﻻن و ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑڕوای ﭘێ ﺑﮫێﻨێﺖ داوا ﻟە ﺧەڵﻚ ﺑﻜﺎت ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪان راﺑﮕﺮن .ﺟﮕە ﻟەوە ﭘﺎرﺗە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ھﯿــﭻ ھەﻧﮕﺎوێــﻚ ﺑﻨێــﻦ ﺑەﺑێ
ﺋﯿﻤڕاڵﯽ“. ﺋەو ﻟە ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮی ﻗﺴەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺳەرﺳــڕﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚی دەردەﺑڕێﺖ ﻟــەوەی ﺳــەرﻛﺮدەﯾەك ﻟــە ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەﯾــە و ﻛەﭼﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﺋﺎراﻣﯿﯽ وﺗەﻛەی ﭼﺎوەڕواﻧﯽ دەﻣﯽ ﺋەوە.
رژاوﻧەﺗە ﺳەرﺷەﻗﺎم“. ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑــەردەوام ﺑــﺎس ﻟــە ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﻛەن ﻟــە ﻛﯚﺑﺎﻧێ ،ﺑﯚﯾە ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪەران دروﺷﻤﯽ ﺗﻮﻧﺪ ﺑەراﻣﺒــەر ﺋــەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧە ﺑەرز دەﻛەﻧەوە و ﭘێﯿــﺎن واﯾە ﺋەوان ﺑﯚﯾــە وادەﻛەن ﺗــﺎ ورەی ﻛﻮرد ﺑڕووﺧێﻨــﻦ ،ﺑــەم ﺧەﯾﺎڵﯿﺎن ﺧﺎوە و ﭘێﺸﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻧﯿﺸﺎﻧەی رووﺧﺎﻧﯿﺎﻧە.
ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪەران ﮔﻮێﯿــﺎن ﺑەو دەﮔــﺮن .ﻟــە ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﯚڵﯿﺶ ﺑڕﯾــﺎرە ﻧــەداوە و ﺑەھەزاراﻧﯿﺎن ﺋــەو ﭘﯿﺎواﻧەی رﯾﺸــﯿﺎن ھەﯾە ﺷەواﻧە دەڕژێﻨە ﺳەرﺷەﻗﺎم. ﺗﺮﺳێﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﻟێ ﻧﯿﺸﺘﻮوە و ﭘﯿﺎوێﻜﯽ ﺗەﻣەن 45ﺳــﺎڵﯽ ﻛە ھەﻧﺪێﻜﯿﺸــﯿﺎن ﻟە ﺗﺮﺳﺎ رﯾﺸﯽ ﮔﻮﻣﺎﻧــﯽ ﻟێ دەﻛﺮێــﺖ داﻋﺶ ﺧﯚﯾﺎن ﺗﺎﺷﯿﻮە. ﺑێﺖ ﺑەﻧــﺎوی )ﻓەھﺪ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ( ،ﻟە وﺗﺎرێﻜﯿﺸﯿﺪا ﺳەرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺑەﺳــەردان ھﺎﺗﺒــﻮو ﺑــﯚ ﻻی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﺎﺳﯽ ﻟە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران ھﺎوڕێﯿەﻛﯽ ﺋﺎوارەی ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟە ﻛــﺮد ﺑــەوەی ﺋەوەی رﯾﺸــﯽ دﯾﺎرﺑەﻛﺮ ،ﺑەم ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران ھەﺑێﺖ ﭘەﻻﻣﺎری دەدەن و ﺋەﻣە ھەردووﻛﯿﺎﻧﯿــﺎن ﻛﻮﺷــﺖ .ھەرﮔﯿﺰ رەوﺷﺘﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﯿە. ﺋــەو ﭘﯿــﺎوە رﯾﺸــێﻜﯽ زۆری ﺋەو ﻟە وﺗﺎرەﻛەﯾﺪا ﻛە ﻟە ﺷــﺎری ھەﺑﻮوە و ﺑەڕەﮔەز ﺳــﻌﻮودﯾە و )رزا( ﭘێﺸﻜەﺷــﯽ ﻛــﺮد ﮔﻮﺗﯽ: ﺑەﮔﻮێــﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﭼەﻧﺪ ”ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﻛﻮرد ﭘەﻻﻣﺎری ﺋەو رۆژێﻜــە ﭼﺎودێﺮﯾﯿــﺎن ﻛﺮدووە ﻣﺮۆﭬﺎﻧەی ﻧەداوە ﻛە رﯾﺸــﯿﺎن و ﺑﯚﯾــﺎن دەرﻛەوﺗﻮوە داﻋﺸــە ،ھەﯾــە و ﺧــﻮدا دەﭘەرﺳــﺘﻦ، ﺑﯚﯾــە ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪەران ﻟەﮔەڵ ﯾﺎن ﺋەو ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧەی ﺳــەرﭘﯚش ھﺎوڕێﯿەﻛــەی ﻛﻮﺷــﺘﻮوﯾﺎﻧﻦ .ﺑەﺳــەرن .ﺑەداﺧــەوە ﻟــەم دوای ﺋەم رووداوەﯾﺶ ﺋەواﻧەی ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەدا ﭘەﻻﻣﺎری ﺋەو رﯾﺸﯿﺎن ھەﯾە ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﻛەﺳﺎﻧەﯾﺶ دەدرێﺖ ﻛە رﯾﺸﯿﺎن ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران ﻧﺎﻛەوﻧەوە ھێﺸﺘﻮوەﺗەوە ،ﺋەﻣە ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ و ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﯿە و دەﯾﺎﻧەوێ ﺑەدوور ﻛــﻮ ر د ﺑەﮔﻮێﺮەی 2 7 ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎڵە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ 35 ﺋێﺴــﺘە ھــەواڵ ،ﺗﺎ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻟــەو ﻓﺮاواﻧﺒﻮوﻧﯽ ﻟەﺑەر ھﺎووﺗﯽ ﺷێﻮەﯾەی ﺑەﺧﯚﯾەوە ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە ﮔــﺮژی و ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪەران و ﻟەﯾــەك ﻛﺎﺗﺪا ﻟە 65ﺷــﺎردا ﻟەﮔــەڵ ﭘﯚﻟﯿﺴــﺪا ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪان دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﻮژراون. ﻛﺮدووە.
دەﺳﺖ ﻟەﻣﻼﻧێﯽ AKPو داﻋﺶ ﻟــە ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﺋﺎﻛﺴــەڕای ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﯚڵ ھەﻣــﻮو ﺋێﻮاراﻧێﻚ ﺑەھەزاران ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەر رێﮕەی ﺳــەرەﻛﯽ دەﮔﺮن و دروﺷﻤﯽ ﺋەواﻧەی رﯾﺸﯿﺎن ھەﯾە دەﻛەوﻧە ﺟﯚراوﺟﯚر ﺑــﯚ ﻛﯚﺑﺎﻧێ دەڵێﻨەوە. ﺑەر ﺷﺎوی ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران ﯾەك ﻟەو دروﺷﻤﺎﻧە ﻛە ﺑەردەوام ﻟە دﯾﺎرﺑەﻛﺮ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪان ﺗﺎ دێﺖ ﻟەﺳــەر زاری ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪەراﻧە ﻓﺮاواﺗﺮ دەﺑێــﺖ و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﺶ )دەﺳﺖ ﻟەﻣﻼﻧێﯽ AKPو داﻋﺶ( ﺑەردەواﻣــﯽ ھەﯾــە .ﺋەﮔەرﭼﯽ ە و ھەروەھــﺎ ھەڵﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎی ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ھەﻣــﻮو ﺷــﺎرە ﺋﯚﺟەﻻن و ﮔﯿﭭﺎراش ﺑەدەﺳﺘﯽ ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﺷــەواﻧە راﮔﺮﺗﻨﯽ زۆرێﻚ ﻟە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەراﻧەوەﯾە. ھﺎﺗﯚﭼﯚﯾــﺎن راﮔەﯾﺎﻧﺪووە ،ﺑەم ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪەران زۆرﺑەﯾــﺎن ﮔەﻧﺠﻦ و ﻟە ﭘﯿﺎو و ﺋﺎﻓﺮەت ﭘێﻚ ﻣﺎوەی ھﺎﺗﻮون و ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻟە 10رۆژ دەﺑێــﺖ ﭘﯚﻟﯿﺲ ﻧﺎﺗﺮﺳــﻦ و ﺑەدەﻧﮕﯽ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪان ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﺑەرز دروﺷــﻤﯽ )ھەﻣﻮوﻣﺎن ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ دەﺳﺘﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێﯿﻦ( دەڵێﻨەوە. ﭘێ ﻛــﺮدووە و دژی ﭘەﻻﻣﺎرداﻧﯽ ﺑەﺷــﺪاری ﻛﭽێﻜــﯽ داﻋﺸــﻦ ﺑﯚ ﺳــەر ﻛﯚﺑﺎﻧێ و داوا ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛەی ﺋﺎﻛﺴەرای دەﻛەن ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﻛە ﺗەﻣەﻧﯽ 23ﺳــﺎن ﺑﻮو و ھەﺑێﺖ. ﺑە )ﯾەﺷــﯿﻢ ﺑەﯾﺎز( ﺧﯚی ﻧﺎﺳﺎﻧﺪ ﺑﯚ ”وﺷــە“ی ﮔﻮت” :ﺋەﻧﻘەڕە و زۆرﺗﺮﯾﻦ ز ۆ ر ﺑە ی ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ و ﺋەزﻣﯿﺮ و دﯾﺎرﺑەﻛﺮ ژﻣﺎرەی ﻛﻮژراو ﺋە و ا ﻧــە ی و ﻣﺎردﯾﻦ و ھەﻣﻮو ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟە دﯾﺎرﺑەﻛﺮ ﺑﻮوە ﻛە ﻛﻮژراون ﭘﯿــﺎون و ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺗﺮی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻛﯚﺑﺎﻧﯿﻦ .ﺋێﻤە 11ھﺎووﺗﯿﯿە. ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە .ھەروەھــﺎ ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻜﯽ ھﺎﺗﻮوﯾﻦ ﺗــﺎ ﺑەھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ دووﮔﯿــﺎن ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﭼﻮوﻧــﯽ ﺑﯚ ﺑڵێﯿﻦ ﻛﯚﺑﺎﻧــێ ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﯿﯿە و ﺋەﮔەر ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧە رووﺑەڕووی ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺶ دەﺑێــﺖ ﺑﺰاﻧێ ﯾــە ھە ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪەران ﺑﻮوەﺗەوە و ﻟە ﻛە ﺋێﻤــە ﮔێﮋ ﻧﯿﻦ و ﻧەزاﻧﯿﻦ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺗﺮﺳــﺎ ﻣﻨﺪاڵەﻛەی ﻟەﺑﺎر ﺋەوان ﭼﯿﯿﺎن ﻟە ژێﺮ ﺳــەرە؟. ﮔﺮژی ﺗێ ﺑﻜەوێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﭼﻮوە. ﻟە و ﺑڕووﺧێﺖ دەﯾﺎﻧەوێ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺋــەردۆﮔﺎن ﻟــە وﺗﺎرێﻜﯿــﺪا ﻛﻮرد دەﻧﮕﯽ دوای ﺋەوﯾﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﺑــە ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪەراﻧﯽ ﻛﺰ ﺑﻜــەن ،ﺑــەم ﺋەوە ﻟــە 500 ﺳەرﺳەری ﻧﺎو ﺑﺮد. ﺑەﭼﺎوی ﺧﯚﺗﺎن دەﺑﯿﻨﻦ ﺧﯚ ﭘێﺸــﺎ ﻧﺪ ە ر ﻛە ﻛﻮرد ﻟە ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ ﺑﺮﯾﻨــﺪار ﺑﻮوﻧە و ﺑﺮﯾﻨﯽ ﭼــﯚن ﯾەﻛــﯽ ﮔﺮﺗﻮوە ھە ﻧﺪ ێﻜﯿﺸــﯿﺎ ن و ﺑﯚ ﺑﺮاﻛﺎﻧﯽ ﻟــە ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺳەﺧﺘە.
ﺋەو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿە ﻛﻮرداﻧەی ﻟە ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ دەﺧﻮێﻨﻦ ﺑەﻧﯿﺎزن ﺑﮕەڕێﻨەوە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛــﯽ زۆری ﻛــﻮرد ﻟە ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ ﺧەرﯾﻜﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﻣﺎﺳــﺘەرن و ھەﻧﺪێﻜﯿــﺎن ﻟە ﺗەواوﺑﻮوﻧــﺪان و ھەﻧﺪێﻜﯿﺶ ﺳەرەﺗﺎی دەﺳﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯿﺎﻧە، ﺑەم ﻟەﺑــەر ﺧﺮاﭘﯿــﯽ ﺑﺎری ﺗەﻧﺎھــﯽ ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﯚڵ و ﻓﺮاواﻧﺒﻮوﻧﯽ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪان ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﻛﯚﺑﺎﻧێ ،ﺑەﻧﯿﺎزن ﺧێﺰاﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﮕەڕێﻨﻨەوە. ﻗﻮﺗﺎﺑــﯽ ﺧەﻧــﺪە ﺟەﻣﯿــﻞ ﻣﺎوەی ﺳــﺎڵێﻚ دەﺑێﺖ ﻟەﮔەڵ ھﺎوﺳــەرەﻛەﯾﺪا ھﺎﺗﻮوەﺗــە ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﯚڵ و ﺧەرﯾﻜــﯽ ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﺳــﺘەرە ،ﺑەم ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﺑەﻧﯿﺎزە ﺑﮕەڕێﺘەوە و ﺋــەم وەرزە ﺧﻮێﻨﺪﻧەﻛــەی دوا ﺑﺨﺎت و ھﯚﻛﺎرەﻛەﯾﺸــﯽ ﺑــﯚ ﺧﺮاﭘــﯽ ﺑــﺎری ﺗەﻧﺎھﯽ دەﮔێڕێﺘەوە. ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێﺖ” :ﺋەﮔەر ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪان ھەروا ﺑەردەوام ﺑێﺖ و ﭘﯚﻟﯿﺴﯿﺶ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە رووﺑەڕووﯾــﺎن ﺑﺒێﺘەوە ،رەﻧﮕە ﺑﮕەڕێﻤــەوە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن. ھﺎوﺳەرەﻛەﺷــﻢ ھەﻣــﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻣﻨﯽ ھەﯾە و دەڵێﺖ ﺑﯚ ﺋــەم وەرزە ﺧﻮێﻨﺪﻧەﻛەت دوا ﺑﺨە .ﻣﺎڵــﯽ ﺋێﻤە ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ﺗەﻗﺴــﯿﻤە و ﺋەوێﺶ ﺑەردەوام ﺷەڕی ﺗێﺪا دەﻛﺮێﺖ و ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪەر زۆر ﺗﻮﻧــﺪن ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛﺘﺮ .ﺋەﻣە دوو ﺟﺎرە ﻧەﻣﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺑﭽــﻢ ﺑــﯚ زاﻧﻜﯚ، ﭼﻮﻧﻜە ﻟەﺑــەر دەﻧﮕﯽ ﮔﻮﻟﻠە و ﻏﺎزی ﻓﺮﻣێﺴــﻜڕێﮋ ﻧﺎوێﺮم ﻟە ﻣﺎڵەوە ﺑێﻤە دەرەوە“. ﺋەو ﺑﺎﺳــﯽ ﺋەوەش دەﻛﺎت ﻛە ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﻣﺎﺳــﺘەر ﺑەﺷەواﻧە، ھﺎوﻛﺎت ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯿﺶ ﻟە ﺷەواﻧﺪا ﮔﺮژی ﺗێ دەﻛەوێﺖ، ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﭽێﺖ ﺑﯚ زاﻧﻜﯚ. ﺟﮕــە ﻟــە ﺧەﻧــﺪە ،ﭼەﻧــﺪ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﺑەﻧﯿﺎزن ﺧێﺰاﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﻨێﺮﻧــەوە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑــەم ﺧﯚﯾﺎن دەﻣێﻨﻨەوە و ﺋەوان ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺋەﮔەر ﺑﺎرودۆﺧەﻛە زۆر ﺧﺮاپ ﺑێﺖ ،ﺧێﺰاﻧەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟێﺮە ﻧەﺑﻦ ﺑﺎﺷﺘﺮە.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
وﺷــە /ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﯚڵ ـ ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﺗــﺎ دێﺖ ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺟەﻣﺎوەری ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دژی ھێﺮﺷﻜﺮدﻧە ﺳەر ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﻟەﻻﯾەن ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧەوە ﻓﺮاواﻧﺘــﺮ دەﺑێﺖ و زﯾﺎﻧﯽ ﮔﯿﺎﻧﯿﺶ رۆژ ﺑەرۆژ ﺑەرز دەﺑێﺘــەوە .ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺑڕوا ﺑەﺧەڵﻚ ﺑﮫێﻨێﺖ ﻛە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪان راﺑﮕﺮن ،ﺑەڵﻜﻮ ﻣﺎﻣەڵەی ﺧﺮاﭘﯽ ﭘﯚﻟﯿــﺲ ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەراﻧﺪا ﮔڕوﺗﯿﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺑە ﺧەڵﻚ داوە.
7
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
”ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﯿــﭻ ﭼﺎرەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە و ﺗەﻧﯿﺎ دەﺑێ ﺑﭽێﺖ ﺑﯚ ﺋﯿﻤﯿڕاڵﯽ و ﻟەﮔەڵ ﺋﯚﺟەﻻن رێﻚ ﺑﻜەوێﺖ .ﻣﻦ وای ﺑﯚ دەﭼــﻢ ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەت ﭼﻮوە ﺑﯚ ﻻی ﺋﯚﺟەﻻن و ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑڕوای ﭘێ ﺑﮫێﻨێﺖ داوا ﻟە ﺧەڵﻚ ﺑﻜﺎت ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪان راﺑﮕﺮن. ﺟﮕە ﻟەوە ﭘﺎرﺗە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ھﯿﭻ ھەﻧﮕﺎوێﻚ ﺑﻨێﻦ ﺑەﺑێ ﺋﯿﻤڕاڵﯽ“.
ﺑﺎﻛﻮور
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ ﻛە ﻟە ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑﺎوەڕﭘێﻜﺮاو ﻟە ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق دەﺳﺘﯽ ﻛەوﺗﻮوە، زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ﺗﺎ 120ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﻟەو ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎرەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻧﺎدﯾﺎرە و ﻛەﺳﯿﺶ ﻧﺎزاﻧێ ﭼﯽ ﺑەﺳەر ھﺎﺗﻮوە، ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەش ھەزاران ﻟە ﻣﺎڵﺒﺎﺗﺎﻧﯽ ﺋﺎوارە ﻟەو ﺑڕە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺑێ ﺑەش ﻛﺮاون ﻛە ﻣەزەﻧﺪە دەﻛﺮێ 10ﺗﺎ 15ھەزار ﻣﺎڵﺒﺎت ﺑﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﺳەدان ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﻟە ﭘﺎرەی ﻛﯚﻣەﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎوارەﻛﺎن دﯾﺎر ﻧﺎﻣێﻨێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ دەﯾﺎن ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﻟە ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎی ﻛﯚﻣەﻛﯽ ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕی داﻋﺶ دﯾﺎر ﻧﺎﻣێﻨێﺖ ،ھﺎوﻛﺎت ﺳەدان ﺧێﺰاﻧﯽ ﺋﺎوارەﯾﺶ ﻟەو ﺑڕە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿە ﺑێ ﺑەش دەﻛﺮێﻦ و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ﺋەو ﻛﯚﻣەﻛە ﺋەواﻧﯿﺶ دەﮔﺮێﺘە ﯾﺎﺧﯚ ﻧﺎ ،ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎ دان ﺑــەوەدا دەﻧێ ﻛە ﻟەوﻛﺎﺗەی ﻟێﮋﻧەﻛەﯾﺎن راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەﻛەﻛەی ﻛﺮدووە ،ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯽ ھەﯾە. دوای رووداوەﻛﺎﻧﯽ ھێﺮﺷﻜﺮدن و داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻣﻮوﺳــڵ و ﭼەﻧﺪ ﭘﺎرێﺰﮔــە و ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﻋێﺮاق ﻟەﻻﯾەن ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟە ﻋێﺮاق و ﺷﺎم ”داﻋﺶ“ ﻟە 9ی ﺣﻮزﯾﺮاﻧﯽ راﺑﺮدوو و رۆژەﻛﺎﻧﯽ دواﺗﺮ ،ﭘﺘﺮ ﻟە ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺳــﭭﯿﻠﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺋﺎوارەی ﻧﺎوﭼــە ﺋﺎراﻣەﻛﺎن ﺑﻮون، ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق وەك ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣەﻛﯽ ﺑــە ﭘەﻟە ﺑڕی ﺗﺮﯾﻠﯿﯚﻧێﻚ دﯾﻨــﺎری داﺑﯿﻦ ﻛﺮد و ﻟێﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﺑﺎی ﺑە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺳــﺎڵﺢ ﻣﻮﺗڵــەگ ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ﭘێــﻚ ھێﻨﺎ .دارا ﯾﺎرە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎی ﻛﯚﻣەك ﺑﯚ ”وﺷــە“ رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺋەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾە ﺑﯚ ﺋەوەﯾە ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ژﯾﺎن و ﺧﯚراك و ﺧــﻮاردن ﺑﯚ ﺋﺎوارەﻛﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮێ و ﺑە دەﯾﺎن ﻛەﻣﭙﯿﺶ ﺑێﺘە دروﺳــﺘﻜﺮدن ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋــﺎوارەﻛﺎن و ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ژﯾﺎﻧﯽ
رۆژاﻧە. ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ ﻛە ﻟە ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑﺎوەڕﭘێﻜﺮاو ﻟە ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق دەﺳــﺘﯽ ﻛەوﺗﻮوە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100 ﺗﺎ 120ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨــﺎر ﻟەو ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎرەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاق ﻧﺎدﯾــﺎرە و ﻛەﺳــﯿﺶ ﻧﺎزاﻧێ ﭼﯽ ﺑەﺳەر ھﺎﺗﻮوە ،ﺳەرﺑﺎری ﺋەوەش ھەزاران ﻟە ﻣﺎڵﺒﺎﺗﺎﻧﯽ ﺋﺎوارە ﻟەو ﺑڕە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿــەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺑێ ﺑەش ﻛــﺮاون ﻛــە ﻣەزەﻧﺪە دەﻛﺮێ 10ﺗﺎ 15ھەزار ﻣﺎڵﺒﺎت ﺑﻦ. ﻣﺤەﻣــەد ﺟەﻋﻔــەر ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺋﺎوارەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻣﻮوﺳــڵ و ﺋێﺴــﺘە ﻟــە ﺷــﺎرۆﻛەی زاﺧﯚ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﯿە ﺑﯚ ”وﺷە“ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ،
ھەﻣﻮو ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﯾەﻛﻢ ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدووە ﻛــە دەﯾﺴــەﻟﻤێﻨێ ﻟە دوای ھێﺮﺷەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳەر ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻣﻮوﺳــڵ ﺋﺎوارە ﺑﻮوﻣە، ﺑــەم ھەر رۆژێﻚ ﺑــە ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەك ﺑەڕێﻢ دەﻛەن و ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛەم ﭘێ
ﻧﺎدەن. دارا ﯾﺎرا ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﻤە ﺳــەرﺟەم ﺋــﺎوارەﻛﺎن ﺑڕی ﻣﻠﯿﯚﻧێــﻚ دﯾﻨﺎر ھﺎوﻛﺎرﯾﯿــﺎن ﭘــێ دراوە و ﭘێــﻢ واﻧﯿﯿە ھﯿﭻ ﻣﺎڵﺒﺎﺗێﻚ ﻣﺎﺑێ ﺋەو ﺑڕە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿــﺎن وەرﻧەﮔﺮﺗﺒێﺖ ،ﺋەو ﻣﺎڵﺒﺎﺗەی ﺑﺎس ﻟــەوەش دەﻛﺎت ﻛە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛەﯾﺎن ﭘێ ﻧەدراوە، رەﻧﮕــە ﻟەواﻧە ﺑﻦ ﺑﯿﺎﻧــەوێ دوو ﺟﺎر ھــﺎوﻛﺎری وەرﺑﮕــﺮن ،ﯾﺎﺧﯚ ﺑەﺷێﻜﯿﺎن ﺑەر ﻟە رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم دواﯾﯿە ﻟەو ﺷﺎراﻧە ﻧﯿﺸﺘەﺟێ ﺑﻮوﻧە و ﻛﺎرﯾﺎن ھەﯾە“. ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“
ﺑڕی ﺋەو 120ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨﺎرەی ﺑﯚ ﻛﯚﻣەﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺋــﺎوارەﻛﺎن داﺑﯿﻦ ﻛﺮاﺑﻮو ،ﻟەوﻛﺎﺗە ون ﺑﻮوە ﻛە ﻛەﺳە ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎ ﻛە ﻣﻮﺗڵەگ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ دەﻛﺎت، ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﯽ داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺑڕە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﯾــﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ﺑﯚ ﺋﺎوارەﻛﺎن داﺑﯿﻦ ﻛﺮاوە“. ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﭘﺮﺳــەوە ﯾﺎرا ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛــﺮد ،ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا ﻟە ھەر ﭘﺎرێﺰﮔەﯾەك ﻟێﮋﻧەﯾەك ﭘێﻚ ھێﻨﺮا و ژوورێﻜــﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺶ دروﺳــﺖ ﺑﻮو ﻛە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛــەی دەﻛﺮد ،ﺋەو ﺷێﻮازی داﺑەﺷﻜﺮدﻧە
رەﻧــﮓ رەش“ و دوو ﻛەﺳــﯽ ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻮوە“. ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿەی ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﭘﺸــﺘﯽ ﺑەﺳــﺘﻮوە ﺑە ﻧﻮوﺳﺮاوی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ھەواڵﮕــﺮی و ﻧەھێﺸــﺘﻨﯽ ﺗﯿﺮۆر ژﻣﺎرە )ﺗﯿﺮۆر ،(18655/ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑەوە داوە ﻛە زاﻧﯿﺎرﯾﯿــﺎن ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ھەواڵﮕﺮی و ﻧەھێﺸﺘﻨﯽ ﺗﯿﺮۆری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻣﻮوﺳڵ ﺑە ژﻣﺎرە 1578 ﻟە 9/10/2014ﭘێ ﮔەﯾﺸﺘﻮوە. ﺑەﭘێﯽ ﺑﺮووﺳﻜەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﻧﮫێﻨﯽ و ﺑە ﭘەﻟەی ﺗﺮی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛﻮوك ﺑــەواژۆی ﻟﯿــﻮا ﺟەﻣــﺎل ﺗﺎھﯿﺮ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ﺋﺎراﺳــﺘە ﻛــﺮاوە ﺑﯚ
وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ و وەﻛﯿﻠــﯽ وەزﯾﺮ ﺑﯚ ﺳــەرﺟەم دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿــﺲ ﻛە وێﻨەﯾەﻛﯽ دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗــﻮوە ،ﺑــﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ﻧﻮوﺳــﺮاوی ژﻣــﺎرەی داﻣــەزراو )ﺗﯿــﺮۆر (33380/ﻟــە ﺑــەرواری 8/10/2014زاﻧــﺮاوە وەزارەت ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺳــەﻧﺘەری ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﺮووﺳﻜەﯾﺎن ﺑەژﻣﺎرە 30520ﻟە 8/10/2014زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎن ﺑﯚ ھﺎﺗﻮوە ،ﻛە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ 150ﻛەﺳﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻛە زۆرﺑەﯾﺎن ھەڵﮕﺮی ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەی ﺗﻮرﻛﯿﻦ ،ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەی ﺋەﻟﺒﻮ ﺷﯿﻜﺎن ﻟە ڕێﮕەی ﻛەرﻛــﻮوك ﻣﻮﻋﺘەﺳــەم ﻣەﺗﺎری زﻟﻮوﻋﯿــە ،ﺑەﻧﯿﺎزن ﺑﭽﻨە ﻧﺎوﭼەی
ﺋەﻟﺒﻮﺟێﻠﯽ و ﻣﺰارﯾﻊ و ﻋﺰﯾﺰ ﺑەﻟەد. ﺑەﭘێﯽ ﺑﺮووﺳﻜەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﻧﮫێﻨﯽ و ﺑەﭘەﻟــەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛﻮوك و ھەر ﺑــە واژۆی ﻟﯿﻮا ﺟەﻣﺎل ﺗﺎھﯿﺮ ﺑﯚ ﺳەرﺟەم دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﻛەرﻛﻮوك رەواﻧە ﻛﺮاوە ﺑە ژﻣﺎرەی داﻣــەزراوەی )ﺗﯿــﺮۆر(3073/ ﻟــە رۆژی 9/10/2014ﺗێﯿــﺪا ھﺎﺗــﻮوە ”ﺑەﭘێــﯽ ﻧﻮوﺳــﺮاوی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ھەواڵﮕــﺮی و ﻧەھێﺸــﺘﻨﯽ ﺗﯿــﺮۆر ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛﻮوك ﺑەﺷﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎن، ﺋﺎﮔەدار ﻛﺮاﯾﻨەوە ﻟەﻻﯾەن ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﺎوﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤــﺎن ،ﻛە ﺋەﻣﯿﺮی ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ ﻧﻮێــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ داﻋﺶ ﻧﺎوی )ﺳەھﯿﺐ
”ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﺳەرﺟەم ﺋــﺎوارەﻛﺎن ﺑڕی ﻣﻠﯿﯚﻧێــﻚ دﯾﻨﺎر ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎن ﭘێ دراوە و ﭘێﻢ واﻧﯿﯿە ھﯿﭻ ﻣﺎڵﺒﺎﺗێﻚ ﻣﺎﺑێ ﺋەو ﺑڕە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎن وەرﻧەﮔﺮﺗﺒێﺖ“
زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ﺗﺎ 120ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﻟەو ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎرەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻧﺎدﯾﺎرە و ﻛەﺳﯿﺶ ﻧﺎزاﻧێ ﭼﯽ ﺑەﺳەر ھﺎﺗﻮوە
ﻛەﻣﻮﻛﻮڕی ﺗێﯿﺪا ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾە ﻟەﺳەر ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﺑەﻧﺪە داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛــەی دراﯾە دەﺳــﺖ ﭘﺎرێﺰﮔەﯾﯿــەﻛﺎن ،دوای ﺋــەوەی ﺋەوان دەﺳﺘﯿﺎن ﺑە داﺑەﺷﻜﺮدﻧەﻛە ﻛﺮد ،ﺋەو ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿﺎﻧەی ھەﺑﻮو ﺗــﺎ رادەﯾەك ﻧەﻣــﺎون و ھەروەھﺎ ﭘﺮۆﺳەی داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەك ﺧێﺮاﺗﺮ ﺑﻮوە.
ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑــڕی ﺗﺮﯾﻠﯿﯚﻧێــﻚ دﯾﻨــﺎر ﺑــﯚ ﻛﯚﻣەﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎوارەﻛﺎن ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺋﺎوارەﺑﻮوﻧــﯽ 230ھەزار ﻣﺎڵﺒﺎت ﻛــە ﺑە ﻣﻠﯿﯚﻧێــﻚ و 500 ھەزار ﻛەس ﻣەزەﻧﺪە دەﻛﺮا ،داﺑﯿﻦ ﻛﺮد ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ژﻣﺎرەﻛە ﺑەھﯚی داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﭼەی ﺗﺮی ﻋێﺮاق ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸەوە زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوە.
ﺣﯿﺎﻟﯽ(ـــە و ﺧەڵﻜــﯽ دﯾﺎﻟــە و ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧــە ،ﭘﻠــەی ﻣﻮﻗەدەﻣــﯽ ھەﺑــﻮوە ﻟــە رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﭘێﺸــﻮوی ﻋێﺮاق و ھەردوو ﭘێﯽ ﺑڕاوەﺗەوە و ﭼﺎوێﻜﯿﺸﯽ ﻟە دەﺳﺖ داوە“. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻧەھێﺸــﺘﻨﯽ ﺗﺎواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺑــە ﺑﺮووﺳــﻜەﯾەﻛﯽ ﻧﮫێﻨﯽ و ﺑە ﭘەﻟە ﺑە واژۆی ﻋەﻗﯿﺪ رەزوان ﺷﻜﻮر ،ﺋﺎراﺳﺘەی ﺳەرﺟەم دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺳەر ﺑە ﺑەﺷﯽ ﺗﺎواﻧــەﻛﺎن ﻛــﺮاوە و وێﻨەﯾەﻛﯽ دەﺳﺖ ”وﺷە“ ﻛەوﺗﻮوە ﺑە ژﻣﺎرەی ) (6309ﺋەو ﺧﺎﻧە ﻟە ﺧﯚ دەﮔﺮێ: .1ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﭘﻼﻧﯿﺎن داﻧــﺎوە ﺑــﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺮدەوەﯾەﻛــﯽ ﺟــﯚری ﺑــﯚ ﺋەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧەی ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق و ﺧﯚﺑەﺧﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺗێﺪاﯾــە ﻟــە ﺷــﺎرۆﻛەی داﻗــﻮوق و دووز، 500ﻛەﺳــﯿﺎن ﺋﺎﻣــﺎدە ﻛﺮدووە ﺑــە ﺟﻠﻮﺑەرﮔــﯽ ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەوە وەك ﺳــەرﺑﺎزی ﻋێﺮاﻗــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ھەﻣەڕی ﺳەرﺑﺎزی ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﺮدەوەی ﺳەرﺑﺎزی ﻟە ﺳﻨﻮوری داﻗﻮوق. .2ﺑەﭘێــﯽ زﻧﯿﺎرﯾﯿــەﻛﺎن، ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑــە ﻧﯿﺎزن ﻟــە 3ﻣﯿﺤﻮەرەوە ھێــﺮش ﺑﻜەﻧە ﺳەر ﺷــﺎری ﻛەرﻛﻮوك ،ﺋەواﻧﯿﺶ ﻣﯿﺤــﻮەری ﻣەﻛﺘــەب ﺧﺎﻟﯿــﺪ
ﺑــە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ ﺋەﺑــﻮ ﻋﻮﻣەر ﺷﯿﺸــﺎﻧﯽ ،ﻣﯿﺤﻮەری دووەم ﻟە ﺷﺎرەدێﯽ رەﺷﺎد ﺑە ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﺋەﺑﻮ ﻋەﻟﯽ ﻛــﻮردی و ﻣﯿﺤﻮەری ﺳێﯿەم ﻟە دووﺑﺰ ﺑە ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﺋەﻓﺴەرێﻜﯽ ﻛﯚﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﻛە ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی دﯾﺎر ﻧﯿﯿە. .3زاﻧﯿﺎرﯾﻤــﺎن ﭘێ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە، ﻧﺎﺳــﺮ رەﺑﯿﻊ ﺟﻮﻣﻌە ﻛە ﯾەﻛێﻜە ﻟــە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺷــﺎرۆﭼﻜەی دووﺑــﺰ ﻟەﮔــەڵ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﺋێﺴــﺘە رای ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﮔﻮﻧﺪی ﻋﻮزێﺮی ،دەﺳــﺘﯽ ھەﺑــﻮوە ﻟە رەﺷەﻛﻮژﯾﯿەﻛەی ﮔﻮﻧﺪی ﺑەﺷﯿﺮ. .4زاﻧﯿﺎرﯾﻤﺎن ھەﯾە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﭘﻼﻧــﯽ ﻧﻮێﯿــﺎن داﻧﺎوە ﺑﯚ ﺷەڕﻛﺮدن و ﻟەوﻛﺎﺗﺎﻧەدا ﭘەﯾﻜەری ﻧﻤﺎﯾﺸــﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻠﻮﺑــەرگ ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ ﻟە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕدا ،ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘە ﺟﻠﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﻟەﺑەری ﭘەﯾﻜــەرەﻛﺎن دەﻛەن و ﻟەﺳــەر ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯿــﺎن دادەﻧێــﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧێﺮا ﺗەﻗەﯾﺎن ﻟێ ﺑﻜﺮێﺖ و وا ﭘێﺸﺎن ﺑﺪەن ﻛە ژﻣﺎرەﯾﺎن زۆرە. ”وﺷە“ ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﻟﯿﻮا ﺟەﻣﺎل ﺗﺎھﯿﺮ و ﻋەﻗﯿﺪ رەزوان ﺷﻜﻮر ﻛﺮد ﺑﯚ ﻗﺴەﻛﺮدن ﻟەﺑﺎرەی ﺋﺎﺷــﻜﺮاﺑﻮوﻧﯽ ﺋــەو ﻧﻮوﺳــﺮاوە ﻧﮫێﻨﯿﯿﺎﻧە و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺗﺮس، ﺑەم وەﻣــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧەداﯾەوە .
ﻧﻮوﺳﺮاوە ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺧەڵﻜﯽ ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﺗﯚﻗﺎﻧﺪووە وﺷە /ﻛەرﻛﻮوك -ھەژار رەﺷﯿﺪ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻧﮫێﻨﯿﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿە ھەواڵﮕﺮﯾﯿەﻛﺎن ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ و ﺑە زووﯾﯽ دەﮔﺎﺗە دەﻣﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ،ﺑﯚﯾە ﺗﺮﺳــێﻜﯽ زۆر و ﺟﯚرەھﺎ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧــﺪە ﻟە ﻧﺎو ﺧەڵﻚ ﻟەﺑﺎرەی دۆﺧﯽ ﺷــﺎرەﻛە و ﻻﯾەﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﺑو دەﺑێﺘەوە ،ﺋەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو ﻧﻮوﺳــﺮاوە ھەواڵﮕﺮﯾﯿﺎﻧە ﺑﯚ ﺋەوەﯾە رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﺗﻮﻧﺪ دژی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ﺑﮕﯿﺮێﺘە ﺑەر ،ﻧەك دزەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚ ﻧﺎو ﺧەڵﻚ .ھەروەك ﺷﻜﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ﺑﯿﺮی ﺧەڵﻚ دەﺑﺎﺗەوە و ﺗﺮس ﺑو دەﻛﺎﺗەوە.
ﺑەﭘێــﯽ ﺑﺮووﺳــﻜەﯾەﻛﯽ ﻧﮫێﻨﯽ و ﺑەﭘەﻟــە ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛﻮوك ﺑــەو واژۆی ﻟﯿﻮا ﺟەﻣــﺎل ﺗﺎھﯿﺮ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺷــﺎرەﻛە ،ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺳەرﺟەم دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯿــﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻛﺮاوە و وێﻨەﯾەﻛﯽ دەﺳﺖ ”وﺷە“
ﻛەوﺗﻮوە ،ﺗێﯿﺪا ھﺎﺗﻮوە ”زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﺗەواو ھەﯾە ﻛە ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ ﺑەﻏﺪادی ﺳــەرۆﻛﯽ ﮔﺮووﭘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ داﻋﺶ رۆژی ﭘێﻨﺠﺸەﻣﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﺋەﺳﺪﯾﺮەی ﺷﺎرۆﻛەی ﺷــﺮﮔﺎﺗەوە ﺑــەرەو ﺣەوﯾﺠــە / ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛەرﻛﻮوك /رۆﯾﺸﺘﻮوە ﺑە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜــﯽ ﺟﯚری ”ﺟێﺐ-
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە دۆﺧﯽ دەرووﻧﯿﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎن ﻧەﻛﺮاوە ،ﺑەم ﺑەﻻی دەروﻧﻨﺎﺳﺎﻧەوە ،دوای ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺷــەڕ ﺋەو ﻛﺎرەﺳﺎﺗە دەرووﻧﯿﯿە ﺑەدﯾﺎر دەﻛەوێﺖ و ﭘێﺸــﻨﯿﺎز دەﻛەن ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘەﻟە ﺑﻜﺎت ﻟە ﻛﺮدﻧەوەی ﺳەﻧﺘەری ڕاھێﻨﺎﻧﯽ دەرووﻧﯽ ﺑﯚ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎن.
دﻛﺘﯚر ﺳﺎﻣﯿە ﺟەﻻل ﭘﺴﭙﯚڕی ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﮔﺸﺘﯽ:
ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛە ﻟەوەداﯾە ﺗﺎ ﺗەﺷەﻧە ﻧەﻛﺎت دەرﻧﺎﻛەوێﺖ دﻛﺘــﯚر ﺧﺎڵﺲ ﻗــﺎدر ﮔﻮﺗەﺑێﮋی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دووﭘﺎﺗﯽ ﻟە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎرێﻜﯽ ورد ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ڕێﮋەی ﺗﻮوﺷﺒﻮواﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯽ ﺷــێﺮﭘەﻧﺠەی ﻣەﻣﻚ دەﻛﺎﺗەوە.
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت ﮔﺮﯾﺎﻧﯽ ژﻧێﻜﯽ ﮔەﻧﺞ ،ﺳەرﻧﺠﯽ ھەﻣﻮو ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی راﻛێﺸﺎ ﻛە ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﭘﺰﯾﺸــﻜﺪا ﺑﻮون .ﭼﯿﻤەن ﻋﻮﻣەر ﺗەﻣەن 26ﺳﺎڵ دوای ﭼەﻧﺪ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨێﻚ ،ﺑﯚی دەرﻛەوﺗﺒﻮو ﻛە ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﺷێﺮﭘەﻧﺠەی ﻣەﻣﻚ ﺑﻮوە. ﺋــەو ﭘێــﺶ ﻟــەوەی ھەواڵــە ﻧﺎﺧﯚﺷــەﻛەی ﭘــێ ﺑــﮕﺎت ،ﺑە ﺟﻠﯽ رەﺷــەوە ﻟە ﭘێﺶ دەرﮔەی ﭘﺰﯾﺸــﻚ وەﺳــﺘﺎﺑﻮو و ﭼﺎوەڕێ ﭼﻮوﻧەژوورەوەی دەﻛﺮد .ﭼﯿﻤەن ﺋــەو ﺗﯿﺸــﻜەی ﺑــﯚی ﮔﯿﺮاﺑﻮو، ﺟﺎرﺟﺎر وەك ﭘﺰﯾﺸﻜەﻛﺎن ﺑەرزی دەﻛﺮدەوە و دەﯾﺪاﯾە ﺑەر ﺗﯿﺸﻜﯽ ﮔڵﯚﭘەﻛــە ،ﺑــەم ھﯿﭽﯽ ﻟێ ﺗێ ﻧەدەﮔەﯾﺸــﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﭼﺎر وازی ﻟێ دەھێﻨﺎ و ﺑەھــﯚی ﺋﺎزارەﻛەی ﺳﯿﻨﮕﯿﯿەوە ﺋﺎﺧێﻜﯽ ھەڵﺪەﻛێﺸﺎ. ﺑەﭘێــﯽ ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟە ﻣﺎوەی ﺳــﺎڵﯽ
راﺑﺮدوودا 17ھەزار و 132ﻛەس ﺑەھﯚی ﺷــێﺮﭘەﻧﺠەوە ﺳەرداﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێــﺮ، ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚﻛﯿﺎن ﻛﺮدووە و ﻟەو رێﮋەﯾەش 48 ،ﺗﻮوﺷﺒﻮو ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟە دەﺳﺖ داوە .ﺋەو ﺋﺎﻣﺎرە ھەﻣﻮو ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﺷێﺮﭘەﻧﺠە دەﮔﺮێﺘــەوە و ﻧەﺗﻮاﻧــﺮاوە ھــﯽ ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧﯽ ﻣەﻣﻚ ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺮێﺘەوە. ﺷێﺮﭘەﻧﺠەی ﻣەﻣﻚ ﺷــێﺮﭘەﻧﺠەی ﻣەﻣﻚ ،ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺑوﺗﺮﯾﻦ ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺷــێﺮﭘەﻧﺠە ﻟــە ﺟﯿﮫﺎﻧــﺪا و ﺑــەردەوام ﻟــە زﯾﺎدﺑﻮوﻧﺪاﯾە.
”دوای ھەﻣﻮو ﺳەرەﻣﺎﻧﮕێﻚ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﺋەﻧﺠﺎم ﺑــﺪەن ،ﻣەرج ﻧﯿﯿە ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛە ﺑەﺧێﺮاﯾﯽ ﺑەدﯾﺎر ﺑﻜەوێﺖ ،ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛەش ﻟەوەداﯾە ﺗﺎ ﺗەﺷەﻧە ﻧەﻛﺎت دەرﻧﺎﻛەوێﺖ“.
دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺧێــﺮای ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛە ﺑﯚ زۆرﺑەی ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن، دەﺑێﺘە ھﯚی ﭼﺎﻛﺒﻮوﻧەوەی ﺗەواو ﺑە ڕێــﮋەی .% 95ﭘﺰﯾﺸــﻜﺎن ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﻦ ﻟە دوای ﺗەﻣەﻧﯽ 20ﺳﺎڵﯿﯿەوە ،ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺑەﺷێﻮەی ﺧﻮﻟــﯽ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨﯽ ﺧــﻮدی ﺑﯚ ﻣەﻣﻜﯿﺎن ﺑﻜەن. دﻛﺘﯚر ﺳــﺎﻣﯿە ﺟەﻻل ﭘﺴﭙﯚڕی ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﮔﺸــﺘﯽ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﺑەﮔﻮێﺮەی ﭘﺴﭙﯚڕﯾﯿﺎن، ﭘێﻮاﻧەی ﺗەﻣەن ﺑﯚ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛە ﻧەﻣﺎوە و ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ زاﻧﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ھﯚﺷــﯿﺎر ﺑﻦ و زوو ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪەن. ﺋەو ﻧﻤﻮوﻧەی ﺑە ﭼﯿﻤەن ھێﻨﺎﯾەوە و ﮔﻮﺗﯽ” ،ﻛﭽێﻜﯽ ﺗەﻣەن 26ﺳﺎڵ دووﭼﺎری ﺷێﺮﭘەﻧﺠە ﺑﺒێﺖ ،ﺋەوە
ﻧﯿﺸــﺎﻧەﯾە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻛە ﺗەﻣەن رۆڵ ﻧﺎﺑﯿﻨێــﺖ ﺑﯚ ﺗﻮوﺷــﺒﻮون ﺑە ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛە“. ﺳــﺎﻣﯿە ﺟەﻻل دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە، ”دوای ھەﻣــﻮو ﺳــەرەﻣﺎﻧﮕێﻚ، ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ﺧﯚﯾــﺎن ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑــﺪەن ،ﻣەرج ﻧﯿﯿــە ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛە ﺑەﺧێﺮاﯾﯽ ﺑەدﯾــﺎر ﺑﻜەوێــﺖ ،ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛەش ﻟەوەداﯾــە ﺗﺎ ﺗەﺷەﻧە ﻧەﻛﺎت دەرﻧﺎﻛەوێﺖ“. ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎر ﮔﻮڵــە ﭘﺸــﺪەری ﺳــەرۆﻛﯽ ڕێﻜﺨﺮاوی ”ﭘەﻧﺎ“ ﺑﯚ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟــە ﺗﻮﺷــﺒﻮوان ﺑە ﺷــێﺮﭘەﻧﺠە، ﭘێﯽ واﯾە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻛەﻣە و ھﺎووﺗﯿﯿﺎن
ﺑﯿــﺮ ﻟــە ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺎﻛەﻧــەوە .ﻧەﭼﻮوﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑــﯚ ﻻی ﭘﺰﯾﺸــﻚ و ﮔﻮێﻨــەدان ﺑەﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ،ﺑەﻻی ﮔﻮڵەوە ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ دروﺳﺖ ﻧەزاﻧﺪرێﺖ ﻛە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭼەﻧﺪ ﻛەس ﺗﻮوﺷﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛە ﺑﻮوە. ﺋــەو ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﺧﯚی ﻧﯿﺸــﺎن دا ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧﯽ دەﺳــﺘﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺋﺎﻣﺎری ﻧەﺧﯚﺷەﻛﺎن و ﮔﻮﺗﯽ” ،ھەر ﺑەھــﯚی ﺋەوەی ﺋەو دەزﮔەﯾە ﻧﯿﯿە ،ھﯿﭻ ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻚ ﻧﯿﯿــە .ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻧەﺧﯚﺷــێﻜﯽ ﺗﻮوﺷﺒﻮو ﺑە ﺷێﺮﭘەﻧﺠە ﻛە ﮔﯿﺎن ﻟە دەﺳﺖ دەدات ،ﻧﺎزاﻧﺮێﺖ ﺑە ھﯚی ﺷێﺮﭘەﻧﺠەوە ﺑﻮوە ﯾﺎن ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ“.
ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ﻛﺮدﻧەوەی ﺳەﻧﺘەری ڕاھێﻨﺎﻧﯽ دەرووﻧﯽ ﺑﯚ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎن
ﻛەﻣﯿﯽ ﺋﺎﻣێﺮی ﺗﯿﺸﻚ دﻛﺘﯚر ﺳﺎﻣﯿە ﺟەﻻل ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧــێ ﺳــەﻧﺘەری ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﻣەﻣﻚ ﻟە ﺳەرﺟەم ﺷﺎر و ﺷــﺎرۆﭼﻜەﻛﺎن داﺑﻤەزرێــﺖ و ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺳﺎﻧە ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﺑﭽﻨە ﺋەو ﺷﻮێﻨە و ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯿﺎن ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪرێﺖ. ﺋەو ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوەش دا ﻛە ﻛەﻣﯿﯽ ﺗﯿﺸــﻚ و ﺋﺎﻣێﺮی ﺗﯿﺸﻜﯽ ﻣەﻣﻚ، ﯾەﻛێﻜﯽ ﺗﺮە ﻟە ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوان، ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑــﯚ ھەﻣﻮو ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻚ ﺗﯿﺸﻚ ﺑﻨﻮوﺳﻦ ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەواﻧە ﻧەﺑێﺖ ﻛە ﮔﻮﻣﺎﻧﯿﺎن ﻟێﯽ ھەﯾە .ﺋەو ھﯿﻮای ﺧﻮاﺳﺖ ﭘەﻟە ﺑﻜﺮێﺖ ﻟە ﻛﺮدﻧەوەی ﺳەﻧﺘەرێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ و ھەڵﻤەﺗﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﻣەﻣﻚ ڕاﺑﮕەﯾەﻧﺪرێﺖ. ھﯚﻛﺎر و ﻧﯿﺸﺎﻧەﻛﺎن ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﺑﯚﻣﺎوەﯾﯽ ،دواﻛەوﺗﻨﯽ ﺳﻮوڕی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﻛﭽﺎن ،ﭘێﻨەداﻧﯽ ﺷﯿﺮ ﺑە ﻛﯚرﭘەڵە ،زوو دەﺳﺘﻜﺮدن
ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﻛێﺸەی دەرووﻧﯽ وﺷە /ھەوﻟێﺮ– ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت ﮔﺮﯾــﺎن ﻟە ﻗﻮڕﮔﯿﺪا ﻣــﺎوە ،ﺟﺎرﺟﺎر ﺑەﺗﻮﻧــﺪی ﻣﻨﺪاڵەﻛەی ﻟە ﺋﺎﻣێﺰ دەﮔﺮێ ،دەوری ژوورەﻛە ﭘڕە ﻟە ﺧﺰﻣﺎﻧﯽ ،ﺋەوان ھﺎﺗﻮون ھەواڵﯽ ﺑﺮا ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛەﯾﺎن ﺑﭙﺮﺳﻦ و داﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺳەرﻛەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﺒﯿﺴــﺘﻦ ،ﺑەم ﺑێﺌــﺎﮔﺎن ﻟــەوەی ﮔێڕاﻧەوەی ﺋــەو ﭼﯿﺮۆﻛﺎﻧە ﻟە ﭘﺎﺷەڕۆژدا ﮔﺮﻓﺘﯽ دەرووﻧﯽ ﺑﯚ ﺋەو ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾە دروﺳﺖ دەﻛﺎت.
ھﺎوﻛﺎر ﺋﯿﺪرﯾﺲ ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾەﻛﯽ ﺗەﻣەن 24ﺳﺎﻧە .ﺋەو ﻟە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷــەڕی دژ ﺑە ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺸە و ﺋێﺴــﺘە ﺑﯚ ﭘﺸــﻮوﯾەﻛﯽ ﭼەﻧﺪ ڕۆژە ﮔەڕاوەﺗــەوە .ﺋەو ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ھﺎوڕێﯿەﻛــﯽ ﻟەدەﺳــﺘﺪاﻧﯽ دەﮔێڕێﺘــەوە ﻛــە ﭼــﯚن ﻟــە ﺳەﻧﮕەردا ﺑەﮔﻮﻟﻠەی ﻧﯿﺸﺎﻧﺸﻜێﻨﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮوە. ﮔێڕاﻧەوەی ﺋــەو ﭼﯿﺮۆﻛە ﻟەﻻی ھﺎوﻛﺎر ﺑﯚ ﺧﺰﻣﺎﻧــﯽ ،ﭼﯿﺮۆﻛێﻜﯽ ﭘڕ ﻟە ﺋﺎزاﯾەﺗﯽ و ﻧەﺑەردﯾﯿە .ھﺎوﻛﺎر ﻛەﻣێــﻚ ﺑــێ دەﻧﮓ ﺑــﻮو ،دواﺗﺮ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ دﯾﻤەﻧﯽ ﺧﻮێﻦ و ﻻﺷەی ﻛﻮژاوەﻛﺎﻧﯽ دەﮔێڕاﯾەوە و ھەﻧﺎﺳــەی ﻗﻮوڵﯽ ھەڵﺪەﻛێﺸﺎ، ﻧەﯾﺪەزاﻧﯽ ﺑﮕﺮﯾﺖ ﯾﺎن ﭘێﺒﻜەﻧێﺖ ﺑەھــﯚی ﺋەوەی ﻛە ﻟەو ﺷــەڕەدا ڕزﮔﺎری ﺑﻮوە. داﯾﻜﯽ ھﺎوﻛﺎر ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــە ﻛﻮڕەﻛــەی ﻟەوﻛﺎﺗــەوەی ھﺎﺗﻮوەﺗــەوە ،زۆرﺟــﺎر ﺣــەزی ﺑەﺗەﻧﯿﺎﯾﯿە و ھەﺳــﺘﯽ ﭘێ دەﻛەن
ﻛە ﺗﻮوﺷــﯽ ﮔﯚڕاﻧێﻜﯽ دەرووﻧﯽ ﺑﻮوە .ﺧێﺰاﻧﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﺶ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە دا ﻛە ﻟە ﺧەوﯾﺸــﺪا ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر وڕێﻨە دەﻛﺎت و ھﺎوار دەﻛﺎت، ”ﻟێﯿﺎﻧﺪەن ،ﺑﯿﺎﻧﻜﻮژن“. ھﺎوﻛﺎر ﻟەﺳــەر ﺑــﺎری دەرووﻧﯿﯽ ﺧﯚی ،ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮو ھﯿﭻ ﻗﺴەﯾەك ﺑﻜﺎت. ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە دۆﺧﯽ دەرووﻧﯿﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎن ﻧەﻛــﺮاوە ،ﺑــەم ﺑــەﻻی دەروﻧﻨﺎﺳــﺎﻧەوە ،دوای ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﺷــەڕ ﺋەو ﻛﺎرەﺳــﺎﺗە دەرووﻧﯿﯿە ﺑەدﯾــﺎر دەﻛەوێــﺖ و ﭘێﺸــﻨﯿﺎز دەﻛەن ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘەﻟە ﺑﻜﺎت ﻟە ﻛﺮدﻧەوەی ﺳــەﻧﺘەری ڕاھێﻨﺎﻧﯽ دەرووﻧﯽ ﺑﯚ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎن. ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺷەڕ و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دﻛﺘﯚر ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣەد ﭘﺴﭙﯚڕی دەرووﻧﯽ ڕووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ،ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە وﺗێﻜﺪا ﺷەڕ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ، ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﮔﺮﻓﺘــﯽ دەرووﻧﯽ ﺑﯚ
ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺷەڕ و ﻧﺎو ﺷەڕ دروﺳــﺖ دەﺑێﺖ ،ﺑەم ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﮔﺮﻓﺘەﻛە دووﭼﺎری ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە دەﺑێﺖ ﻛە ھﯿﭻ ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯿﺎن ﻟە ﺷەڕ ﻧﯿﯿە و ﺑێ ڕاھێﻨﺎن ﭼﻮوﻧەﺗە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕ. ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣــەد دەڵــێ” ،ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﻛﺎرەﺳﺎﺗێﻜﯽ دەرووﻧﯿﯿﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ .ﻟەواﻧەش ﺗﺮس و دڵەڕاوﻛێﯽ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ دﯾﻤەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕ ،ﺋەﻣەش وادەﻛﺎت ﻛﺎر ﺑﻜﺎﺗە ﺳــەر ﻧەﺳــﺘﯿﺎن و ﻛﺎﺗێﻚ ﺷــەڕ ﺗەواو دەﺑێﺖ ،ﺋەوﻛﺎت ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ دەرووﻧــﯽ ﻟــەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﺑەدﯾﺎر دەﻛەوێــﺖ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﻛﺎﺗێﻚ ﻛەﺳــەﻛە ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ دەرووﻧﯽ
دەﮔەڕێﺘەوە“. ﺷێﻮەی ﺷــەڕی داﻋﺶ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺷــەڕێﻜﯽ ﺗﺮﺳﻨﺎك و ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯿﺪاﯾە ﻛــە ﺑﯚ رووﺧﺎﻧﺪﻧﯽ ورەی ﺑەراﻧﺒەرەﻛــەی دەﯾــﻜﺎت. ﺋــەوان دﯾﻤەﻧــﯽ ﺳــەرﺑڕﯾﻦ و ﻛﺎوﻟﻜﺎری و ﺷێﻮاﻧﺪﻧﯽ ﺗەرﻣەﻛﺎن ﺑو دەﻛەﻧــەوە و ﺋەﻣەش ﺑﻮوەﺗە ھــﯚی ﺑوﺑﻮوﻧــەوەی ﺗــﺮس و دڵەڕاوﻛە. ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣەد دەڵێ” ،ھەﻣﻮو ﺋەو ﻛﺎراﻧــە ﺑﻮوﻧەﺗە ھﯚی ﺗﺮس و دڵەڕاوﻛە ﻻی ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎن و زۆرﺟﺎرﯾﺶ ﺋەو ﺗﺮﺳە ﺑﻮوەﺗە ھﯚی ﺷﻜﺴﺘﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟــەو ﮔەﻧﺠە ﺧﯚﺑەﺧﺸــﺎﻧەی ﻛە
ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە رووی دەرووﻧﯿﯿەوە ڕاھێﻨﺎن ﺑە ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﻜﺮێﺖ ﻧەﺑێﺖ ،ﻧﺎﭼﺎرە ﺋەو ﺑﺎرە دەرووﻧﯿﯿەی ﻟەﺳەرﯾەﺗﯽ ﺑە ﺷێﻮازی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﯾــﺎن ﺑــە ﭘﭽڕاﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ دەرﺑﺒڕێﺖ ،ﯾﺎﻧﯿﺶ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺧێﺰاﻧــﯽ ﻻواز دەﺑێﺖ و دووﭼﺎری ڕەﺷــﺒﯿﻨﯽ دەﺑێﺖ، ھەﻣﻮو ﺋــەو ﺣﺎڵەﺗە ﻧەرێﻨﯿﯿﺎﻧەش ﺋەوﻛﺎت دەﺳــﺖ ﭘێ دەﻛﺎت ﻛە ﺑــە ﯾەﻛﺠﺎری ﻟە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷــەڕ
ھﯿﭻ ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯿــﺎن ﻟە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕ ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە ﺋەم ﺷەڕە ،ﺷەڕی وﯾﺴــﺖ و ﺗەﻛﻨﯿــﻚ و ﺋەزﻣﻮوﻧە. ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟە رووی دەرووﻧﯿﯿەوە ڕاھێﻨﺎن ﺑە ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﺖ و ﺋەواﻧەی ﻟە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷــەڕن، دەﺑێ ﺑﺨﺮێﻨە ﺧﻮﻟێﻜﯽ ﭘﺘەوﻛﺮدﻧﯽ دەرووﻧﯽ ،ﺗﺎ ﺋەو ﻛﺎرەﺳﺎت و ﺣﺎڵەﺗە دەرووﻧﯿﯿﺎﻧەی ھەن و دەﯾﺒﯿﻨﻦ“.
ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﺑەھــﺎر ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤــﺎن ﺑڕﯾــﺎردەری ﻟێﮋﻧــەی ﻛﺎروﺑﺎری ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺷــەھﯿﺪان و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،وەك ﺧﯚی دەڵێ ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺷــﺎﻧﺪی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺪا، زۆرﺑــەی ﺑەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــەڕﯾﺎن ﺑەﺳــەر ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﺑــەم ھﯿــﭻ ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾەك ﭘێﺸﻨﯿﺎزی ﭘێ ﻧەﻛﺮدوون ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯿﺎن ﺑە ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺧﻮﻟﯽ دەرووﻧﯽ ھەﺑێﺖ. ﺋــەو دەڵێ” ،ﺋــەوەی ھەﯾە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺣﺎڵەﺗە و ﻧەﺑﻮوەﺗە دﯾــﺎردە .ﺋەرﻛﯽ ﺋێﻤە ﯾﺎﺳــﺎداﻧﺎن و ﺑەدواداﭼﻮوﻧە و ھﯿﭻ ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯿﺸﻤﺎن ﺑﯚ ﺋەو ﺟﯚرە دۆﺧە ﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﻣە ﺷەڕێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑــﻮو ﯾەﺧەی ﭘــێ ﮔﺮﺗﯿﻦ و وەك ﺋەرﻛــﯽ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯿﺶ ﻟە ﻗﯚڵەﻛﺎن ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻟەو ﺟﯚرەﻣﺎن ﺑﯚ ﺑﺎس ﻧەﻛﺮاوە ،ﺑــەم ﺗﺎ ﻧەﺑێﺘە ﺣﺎڵەﺗﯽ دﯾﺎردە و ﮔﺸــﺘﮕﯿﺮ ،ﯾﺎﺳﺎ ﻗﺴەی ﻟەﺳەر ﻧﺎﻛﺎت“
ﺑە ﺧﻮاردﻧﯽ ﺣەﺑــﯽ راﮔﺮﺗﻦ ،زۆر ﺧﻮاردﻧﯽ ﺣەﺑﯽ ھﯚڕﻣﯚن ،ﻗەڵەوی و ﺟﮕەرەﻛێﺸﺎن ،دەﺑﻨە ھﯚی زوو ﺗﻮوﺷﺒﻮون ﺑەو ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿە. ﺋﺎﻣــﯚژﮔﺎری ﭘﺰﯾﺸــﻜﺎن ﺋﺎﻓﺮەﺗــﺎن دەﻛــەن ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ھــەر ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛــﯽ وەك، ﮔــﺮێ، ﺋەﺳــﺘﻮورﺑﻮون، ﺑﭽﻮوﻛﺒﻮوﻧــەوەی ﯾــەك ﻟــە ﻣەﻣﻜــەﻛﺎن ،ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺷــێﻮەی ﮔﯚ ﯾــﺎن ﭼەﻣﺎﻧــەوە ﺑەﻻﯾەﻛﺪا، دەرﭘەڕﯾﻨــﯽ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ،ﺳــﻮور ھەڵﮕــەران، ﭘﻮوﻛﺎﻧەوە و ژان ،ﺳەرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﻜەن. ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟە ﺑەردەم ﺋﺎوێﻨەﯾەﻛﺪا ﺑﻮەﺳﺘﯿﺖ ،ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﻛە ھەردوو ﻣەﻣﻚ دﯾﺎر ﺑێﺖ .ﺋــﺎﮔﺎداری ھەر ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەك ﺑە ﻛە ﺗێﯿﺪا ڕووﯾﺪا ﺑێﺖ ،وەك ”ﻟﻮوﻟﺒﻮون ،دەرﭘەڕﯾﻦ، ﮔﻮرﺟﺒﻮون ،ﺳــﻮورھەڵﮕەڕان و ﺑﺮﯾﻨﺪارﺑﻮون ﻟە ﭘێﺴﺘﺪا“ .ھەروەھﺎ ﺑەﺷێﻮەی ﺑﺎزﻧەﯾﯽ و ﺑە ﺳێ ﭘەﻧﺠە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﺑﻜەﯾﺖ ،ﮔﯚی ﻣەﻣﻜﺖ ﺑﮕﻮﺷە ،ﺋەﮔەر ﯾەك دڵﯚﭘە ﺷــﻠەی ﺳــﭙﯽ دەردا ،ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە، ﺑەم ﺋەﮔــەر ﺧﻮێﻦ و ھەوﻛﺮدن دەرﺑﺪات ،ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺳەرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﻜەﯾﺖ.
ﺑﻮوﻧە
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺋﺎﮔﺎداری ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﺷێﺮﭘەﻧﺠەی ﻣەﻣﻚ ﺑﻦ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
9
رەﻧﮕﺎڵە
ﭘﯿﺎوێﻚ ﻟە ﺷەوێﻜﯽ ﺳﺎردی زﺳﺘﺎن و ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﺗﯿﺸێﺮﺗێﻜەوە ﭼﻮوە ﻧﺎو ﺳﻨﺪووﻗێﻜەوە و ﭼﺎوەڕێ ھﺎﺗﻨﯽ ژﻧەﻛەی ﻛﺮد .ﺋەو ﺑەردەدوام دەﯾﮕﻮت” ،ﺑﺒﻮورە ،درۆم ﻛﺮد“. ”ﮔﺎرت ﺗﺎﭼێﺮ“ ﺗەﻣەن 33ﺳﺎڵ ﺋەو دﯾﻤەﻧەی ﺑﯿﻨﯿﻮە و ﭼەﻧﺪ وێﻨەﯾەﻛﯽ ﻟێ ﮔﺮﺗﻮوە .ﺋەو دەڵێ” ،ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺷەﻗﺎﻣێﻜﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺷﺎری ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﺗێ دەﭘەڕﯾﻢ ،ﭘﯿﺎوێﻜﯽ ﺗەﻣەن 30ﺳﺎڵﻢ ﺑﯿﻨﯽ ﻛە ﭼﻮوﺑﻮوە ﻧﺎو ﺳﻨﺪووﻗێﻚ .ﺋەوە ﺗﺎ ﺳەﻋﺎت 8ی ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ و دواﺗﺮ ژﻧێﻚ ھﺎت ،ﺑە ﻗﺴەی ﻧێﻮاﻧﯿﺎن ﺑﯚم دەرﻛەوت ﻛە ﺋەوە ھﺎوﺳەرەﻛەﯾەﺗﯽ“. ”ﮔﺎرت ﺗﺎﭼێﺮ“ زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،ﻣﻦ ﻧﯿﻮ ﺳــەﻋﺎت زﯾﺎﺗﺮ ﺳــەﯾﺮی ﺋەو دﯾﻤەﻧەم ﻛﺮد و ﭘﺎﺷﺎن ھﺎوﺳەرەﻛەی ھﺎت .دواﺗﺮ ﺑەﯾەﻛەوە ﻗەﺳەﯾﺎن ﻛﺮد و ﺑە ﭘێﻜەﻧﯿﻨەوە ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ﺷﻮﻗەی ﺧﯚﯾﺎن. ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻣﻦ دﯾﻤەﻧﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾەم ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە“.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
رەﻧﮕە ﺷێﺮێﻜﯽ ﺑەو ﮔەورەﯾﯿەﺗﺎن ﻟە ﻓﯿﻠﻤێﻜﯽ ﺑەڵﮕەﯾﯽ ﯾﺎن ﺑﺎﺧﭽەی ﺋﺎژەن ﺑﯿﻨﯿﺒێﺖ ،ﺑەم ﺋەوەی ﺑﺎوەڕﻛﺮدﻧﯽ ھەﻧﺪێ ﺋەﺳــﺘەﻣە ،ﺋەوەﯾە ﻛە ﺋەو ﺷێﺮە ﺑﺒێﺘە ﺋﺎژەڵێﻜﯽ دەﺳﺘەﻣﯚ و ﻟەﮔەڵ ﻣﺮۆﭬﺪا ﺑﮋﯾﺖ. ﺋەو ﺷێﺮە ﻟەﻻﯾەن ﻛەﺳێﻜەوە ﺑەﺧێﻮ دەﻛﺮێ ﻛە ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰە و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﺎرەﻛەﺷﯽ ،زﯾﺎﺗﺮﻛﺮدﻧﯽ رادەی زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ژەن ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا .ﻣﺎڵﯽ ﺋەو ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰە ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻟﯚس ﺋەﻧﺠﻠﯚﺳﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾە و ﺷێﺮەﻛەش ﻟەﮔەڵﯿﺎﻧﺪا دەژی ،ﺑێ ﺋەوەی ﺋﺎزار ﺑە ﻛەس ﺑﮕەﯾەﻧێﺖ.
ژﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﺷێﺮ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
ﺷێﻮەی ﻧﻮێﯽ ﻟێﺒﻮردن
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺳﻮﻋﺎد ﺣەﺳەن
ﻛﯿﺴەڵﯽ دوو ﺳەر و 6ﭘێ ﻛﯿﺴــەڵێﻚ ﻟە ﺑﺎﺧﭽەی زاﻧﺴــﺘﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯽ ﺷﺎری ﻛﯿەﻓﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎ دەژی ﻛە دوو ﺳەر و 6ﭘێﯽ ھەﯾە .ﺧەڵﻚ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﯚ ﻣﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮓ ﺋەو ﻛﯿﺴــەڵە ﺑﺒﯿﻨﻦ .ﻛﯿﺴــەڵەﻛە 5ﺳــﺎڵﯽ ﺗەﻣەﻧــە” .دﯾﻤێﺘــﺮی ﺗﻜﺎﭼﭫ“ ﺑﯚ ﺋﺎژاﻧﺴــﯽ دەﻧﮕﻮﺑﺎﺳﯽ ﻓڕەﻧﺴــﺎ دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﯿﺴــەڵێﻜە ،ﺑەم ”ﯾﻮری ﺟﯚراوﯾﻠﯚڤ“ ﭘﺴــﭙﯚڕی ﺋﺎژەن ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ”ﺋێﻜﺰۆﻻﻧﺪ“ دەڵێ” ،ﺋەوە ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﻛﯿﺴەڵﯽ دوو ﺳەر ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻛﯿﺴەڵﯽ ﺟﻤﻜە“ .ﺋەو ﻛﯿﺴەڵە ﻣێﯿە ،دوو ﺳــەر ،دوو دڵ ،رﯾﺨەڵﯚﻛەﯾەك و 4ﭘێﯽ ﻟە ﭘێﺸــەوە و دوو ﻗﺎﭼﯽ ﭘﺸﺘەوەی ھەﯾە .دوو ﺳەری ﺋەو ﺋﺎژەڵە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﺧﻮاردﻧﯽ ﮔﯿﺎﺷــﺪا وەك ﯾەك ھەڵﺴﻮﻛەوت ﻧﺎﻛەن .ﺳــەرێﻜﯽ ﺋەو ﻛﯿﺴەڵە ﻛە ﭼﺎﻻﻛﺘﺮە ،ﺣەزی ﻟە ﺧﻮاردﻧﯽ ﮔﯿﺎی ﺳەوزە ،ﺑەم ﺳەرەﻛەی ﺗﺮی ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ھەڵﺴــﻮﻛەوت ﻧﺎﻛﺎت .ﺑەﭘێﯽ ﻗﺴەی ”ﯾﻮری ﺟﯚراوﯾﻠﯚڤ“، ﻛﯿﺴەڵەﻛە ھﯽ ﻛﯿﺸﻮەری ﺋﺎﺳﯿﺎﯾە و دەﺗﻮاﻧێ 50ﺑﯚ 60ﺳﺎڵ ﺑﮋﯾﺖ. ھﺎووﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯽ ﻟە ﻣﻨﺪاڵﯿﯿەوە ﻛﯿﺴەڵەﻛەی ﻟە ﻣﺎڵﯽ ﺧﯚی راﮔﺮﺗﺒﻮو و دواﺗﺮ ﺑﺎﺧﭽەی زاﻧﺴــﺘﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯽ ﺷﺎری ﻛﯿەف، ﻟێﯽ ﻛڕﯾﯿەوە.
ﻛﻮرﺗﺘﺮﯾﻦ زەﻣﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ھﯚڵﯿﻮود ﭘﺎﻣﻼ ﺋەﻧﺪێﺮﺳﯚن و رﯾﻚ ﺳﺎﻟﻤﯚن
ﻣﺎوەی ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش 4 :ﻣﺎﻧﮓ ﺋەو دوواﻧە ﺳﺎڵﯽ 2007ﻟە رێﻮڕەﺳﻤێﻜﯽ ﮔەورەدا ﻟە ﻻس ﭬێﮕﺎس زەﻣﺎوەﻧﺪﯾﺎن ﻛﺮد ،ﺑەم رﯾﻚ ﺳﺎﻟﻤﯚن 4ﻣﺎﻧــﮓ دوای ﺋــەو ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯿە ،دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﭘەﺷــﯿﻤﺎﻧە و ﻟە ﭘﺎﻣﻼ ﺋەﻧﺪێﺮﺳﯚن ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە.
ﻣﺎوەی ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش 8 :ﻣﺎﻧﮓ ﺳﺎڵﯽ 2001ﺟﻨﯿﻔێﺮ ﻟﯚﭘێﺰ و ﻛﺮﯾﺲ ﺟﺎد زەﻣﺎوەﻧﺪﯾﺎن ﻛﺮد و ﺋﺎﺷــﻜﺮاﺑﻮو ﻛە زۆرﯾﺎن ﯾەﻛﺘﺮ ﺧﯚش دەوێ، ﺑەم زۆر ﺑە ﺧێﺮاﯾﯽ ﺋەو ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯿﯿە ﻛەم ﺑﻮوەوە. ﺋەوان 9ﻣﺎﻧﮕﯽ دوای زەﻣﺎوەﻧﺪﯾﺎن ،ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ رەﺳﻤﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی راﮔەﯾﺎﻧﺪ.
ﺑﺮادﻟﯽ ﻛﯚﭘێﺮ و ﺟﻨﯿﻔێﺮ ﺳﭙﯚﺳﯿﺘﯚ
ﻣﺎوەی ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش 4 :ﻣﺎﻧﮓ ﺋەو زەﻣﺎوەﻧﺪە ﻛە ﻧﺰﯾﻜەی 4ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ ،ﻟە ﻛﻮرﺗﺘﺮﯾﻦ زەﻣﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎڵﯽ 2006ﺑﻮو .ﺟﻨﯿﻔێﺮ دوای ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ 4ﻣﺎﻧﮓ ،داوای ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﻛﺮد و ﺑﺮادﯾﺲ ﻗﺒﻮوڵﯽ ﻛﺮد.
ﻛﺎرﻣەن ﺋەﻟﻜﺘﺮا و دێﻨﯿﺲ رۆدﻣەن
درۆ ﺑﺎرﯾﻤﯚر و ﺗﯚم ﮔﺮﯾﻦ
ﻣﺎوەی ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش 5 :ﻣﺎﻧﮓ درۆ ﺑﺎرﯾﻤﯚر و ﺗﯚم ﮔﺮﯾﻦ ﻛە ﺋەﻛﺘەری ﺳــﯿﻨەﻣﺎ ﺑﻮون ،ﺳﺎڵﯽ 2001زەﻣﺎوەﻧﺪﯾﺎن ﻛﺮد .ﻣﺎﻧﮕﯽ ھەﻧﮕﻮﯾﻨﯿﯿﺎن ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛەﻣﯽ ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ ،ﭼﻮﻧﻜە ھەر ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە ﺗﻮوﺷــﯽ ﻛێﺸــە ﺑﻮون و ﺗﺎ 5ﻣﺎﻧﮓ دواﺗﺮﯾﺶ ﻛە ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ،ھەر ﺑەردەوام ﺑﻮو .ﺋەوان ﺳــەرەڕای ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﯾﺎن ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ،ﺑەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ھەر ﻣﺎوە.
ﻟﯿﺰا ﻣﺎری ﭘﺮێﺴﻠﯽ و ﻣﺎﯾﻜڵ ﺟﺎﻛﺴﯚن
ﻣﺎوەی ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش 3 :ﻣﺎﻧﮓ ﻟﯿﺰا ﻣﺎری ﭘﺮێﺴﻠﯽ و ﻣﺎﯾﻜڵ ﺟﺎﻛﺴــﯚن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﻛﻮرﺗﯽ 3ﻣﺎﻧﮕەﯾﺎن ھەﺑﻮو و دوای ﺋەوﯾﺶ ﻟەﮔەڵ ﺳــﺎڵﯽ 2002ﻟەﮔــەڵ ﻧﯿﻜﯚﻻس ﺋەﻛﺘەری ﺳﯿﻨەﻣﺎی ھﯚڵﯿﻮود ،زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛﺮد و ھەر ﻟەو ﺳﺎڵەﺷﺪا ﻟێ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە .ﺋەو زەﻣﺎوەﻧﺪەﺷﯽ ﻧﺰﯾﻜەی 3ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ.
ﻛﻮرﺗﺘﺮﯾﻦ زەﻣﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ھﯚڵﯿﻮود
ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدەوە ﻛە ﻛﭽێﻜﯽ ﭘﯚﻟﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ ،ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺑﻠﯿﻤەﺗە .ﺑەﭘێﯽ راﭘﯚرﺗﯽ ﺑەﺷــﯽ ﭘــەروەردە و راھێﻨﺎﻧــﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﻧﯿﯚﯾﯚرك” ،ﺟﺎرد ھﻮﻟﮕﺎدۆ“ ﺗەﻣەن 7ﺳــﺎڵ، دەﺗﻮاﻧێ ھﺎوﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺮﻛﺎری زۆر ﺑەﺧێﺮاﯾﯽ وەم ﺑﺪاﺗەوە. ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺋەو ﻛﭽە ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﺑە ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ”ﺋەﺳﯿﻮﺷــێﺘﺪ ﭘﺮێﺲ“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪووە، ”ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛــەم ھﺎوﻛێﺸــە ﺑﯿﺮﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دواﻧﺎوەﻧــﺪی زۆر ﺑەﺧێﺮاﯾﯽ وەم دەداﺗەوە“. ھەﻣﻮو ﺋەو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧەی ”ﺟﺎرد ھﻮﻟﮕﺎدۆ“ ﻟە ﻧﺰﯾﻜەوە دەﻧﺎﺳﻦ ،ﺳەرﯾﺎن ﻟە ﺑﻠﯿﻤەﺗﯽ ﺋەو ﻛﭽە ﺳڕﻣﺎوە .ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ”ﺟﺎرد ھﻮﻟﮕﺎدۆ“ دەڵێ” ،ھﯿﻮدارم ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺟﻮان ﺋەو ﻣﻨﺪاڵە ﭘەروەردە ﺑﻜەم ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەو ﻟە ﺑﯿﺮﻛﺎرﯾﺪا ﺑﻠﯿﻤەﺗە“.
ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻣﻠﯽ راﺑﮕﺮێﺖ
ﻣﺎوەی ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش 5 :ﻣﺎﻧﮓ ﺋەو ﻧﻤﺎﯾﺸــﻜﺎرەی ﺟﻠﻮﺑەرگ و ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﻧﺎوداری ﯾﺎرﯾﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﺳــەﺑەﺗەﯾە ،ﺳــﺎڵﯽ 1998ﻟە ﻻس ﭬێﮕﺎس زەﻣﺎوەﻧﺪﯾﺎن ﻛﺮد. ﻛﺎﻛﯽ زاوا ﺗەﻧﯿــﺎ 9رۆژ دوای زەﻣﺎوەﻧﺪﯾﺎن ،داوای ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﻛﺮد ،ﺑەم ﭘێﻮەﻧﺪی ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯿﯿﺎن 5ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ.
دەوڵەﺗﯽ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن داوای ﻟە ﺗﺎزە ﺑﻮوﻛەﻛﺎن ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣێﺮدەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗﻮوﺷﯽ دڵەڕاوﻛێ ﻧەﺑﻦ ،زۆر ﺑە ﻛەﻣﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨﻦ. ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ رەﺳﻤﯿﯽ ﺋەو وﺗە ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە” ،ﺗﺎزەﺑﻮوﻛەﻛﺎن ﺑەﻻﻧﯽ ﻛەﻣەوە ﺗﺎ دوو ﺳــﺎڵ ﻟە زەﻣﺎوەﻧﺪﯾﺎن ﺗێ دەﭘەڕێ ،زۆر ﺑە ﻛەﻣﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨﻦ و ﻗﺴەی ﭘێ ﺑﻜەن“. ﻛﯚﻣﯿﺴﯿﯚﻧﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﭘەﻧﺠﺎﺑﯽ ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎن ﻟە ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛﺪا ﺑوی ﻛــﺮدەوە” ،ﺑەداﺧەوە زۆرﺑەی ژن و ﻣێﺮدە ﮔەﻧﺠەﻛﺎن ﭘﺎش ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧــﯽ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەﺷــﯿﺎن، ﺗﻮوﺷــﯽ ﻛێﺸــە دەﺑﻦ و ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوەی ﻟێ دەﻛەوێﺘەوە“. ”ﮔﻮدرف ﻛﺎﺋﻮر“ ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەو ﻛﯚﻣﯿﺴﯿﯚﻧە ﺑە ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ھەواڵﯽ ﻓڕەﻧﺴﺎی ﮔﻮﺗﻮوە” ،ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﭘێﺸﻨﯿﺎزەﻛە ﺑﯚ ژن و ﻣێﺮدە ﮔەﻧﺠەﻛﺎﻧە ﺑﯚ ﺋــەوەی دڵەڕاوﻛە ﻻی ﭘﯿــﺎوان ﻛەم ﺑﺒێﺘەوە. ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻛــﺮدووە ﻛە ﻟە ﻣﺎوەی ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮوودا ﺑﺮ ﯾﺘﻨﯽ 40%ی ﺗﺎزەﺑﻮوﻛەﻛﺎن ﺑەھﯚی ﻟە ﺑەﭼﺎوﻧەﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿﺎﻧە، ﺳﭙێﺮز و ﺟەﯾﺴﯚن ﻟە ﻣێﺮدەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧەﺗەوە“. ﺋەﻟﻜﺴﺎﻧﺪەر ”ﮔﻮدرف ﻛﺎﺋﻮر“ زﯾﺎﺗﺮ دەڵــێ” ،زۆرﺑەی ﭘﯿﺎوان دووﭘﺎﺗﯿﺎن ﻣﺎوەی ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش :دوو ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛــە ژﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑــەردەوام ﺗەﻟەﻓﯚﻧﯿﺎن رۆژ ﺑەدەﺳــﺘەوەﯾە و ﻛﺎری ﻧﺎو ﻣﺎڵ ﺑە ﺑﺎﺷــﯽ ﺟێﺒەﺟێ ﻻس ﻟە 2004 ﺳﺎڵﯽ ﺳــﭙێﺮز ﺑﺮﯾﺘﻨﯽ ﻧﺎﻛەن .ﻗﺴەﻛﺮدﻧﯽ زۆر ﺑە ﺗەﻟەﻓﯚن ،ﮔﻮﻣﺎن ﻻی ﭘﯿﺎو ﭬێﮕﺎس” ،ﭘﺎڵ ﺟەﯾﺴﯚن ﺋەﻟﻜﺴﺎﻧﺪەر“ زﯾﺎﺗﺮ دەﻛﺎت و ﺋەﻣەش ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯿﻨﯿــﻮە ﻛــە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑەﯾەﻛــەوە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯽ ﺧێﺰاﻧﯽ ھەﯾە“. ھﺎوﭘﯚل ﺑــﻮون .ﺋــەوان ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜــﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﻛﺮدﺑﻮو ،ﺑەم ﺋەﺷﻘﯽ ﯾەﻛﺘﺮ ﺑﻮون و 55ﺳــەﻋﺎت دواﺗﺮﯾﺶ ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧەوە.
ﻣﻨﺪاڵێﻜﯽ ﺑﻠﯿﻤەت
ﺟﻨﯿﻔێﺮ ﻟﯚﭘێﺰ و ﻛﺮﯾﺲ ﺟﺎد
ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﯚ ﺗﺎزەﺑﻮوﻛەﻛﺎن
ﻛﻮڕێﻜــﯽ ﺗەﻣــەن 15ﺳــﺎن ﻛــە ﻟە ﻣﻨﺪاڵﯿﯿەوە ﺑەھﯚی ﺋــﺎزاری ﺑڕﺑــڕەی ﭘﺸﺘﯿەوە دەﻧﺎڵێﻨێ، ﺋێﺴــﺘە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﻣﻠﯽ ﺑەرز ﺑﻜﺎﺗەوە. ﺋەو ﺧەڵﻜﯽ وﺗﯽ ﭼﯿﻨە و داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺷﺎری ﭘەﻛﯿﻨە، ژﯾﺎﻧێﻜﯽ زۆر ﺋەﺳﺘەﻣﯽ ھەﯾە و ﭘێﯽ واﯾە ﺑەردەواﻣﯿﯽ ﺋەو دۆﺧە ﺋەﺳﺘەﻣە .ﻛﻮڕەﻛە ﺋێﺴﺘە ﻟە ژێﺮ ﭼﺎودێﺮی ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﺪاﯾە و ﺑڕﯾﺎرە ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﭼەﻧﺪ ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯿەﻛﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ .ﺑﻨەﻣﺎڵەی ﺋەو ﻛﻮڕە ھەژارن ،ﺑﯚﯾە رێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ ﺧێﺮﺧﻮازی ﻟە ﺷﺎری ﭘﯿﻜەن ،دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﺗێﭽﻮوی ﻧەﺷﺘەرﮔەﯾﯿەﻛە ﻟە ﺋەﺳﺘﯚ دەﮔﺮێﺖ. ﻛﻮڕەﻛە ھﯿﻮادارە ﺑە ھﺎوﻛﺎری و ھەوڵﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﺎن ،ﺑﺘﻮاﻧێ ﻟەو ﺋﺎزارە رزﮔﺎری ﺑێﺖ.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :وﺷﯿﺎر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﺳﻮەد
11
ﺋﯿﻠﯿﺰ:
وﺷە .ھەوﻟێﺮ /وﺷﯿﺎر ﺋەﺳﻮەد ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛەﻣــە وەك ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋ ﻟەﻻی ﺋێﻤــە دەرﻛەوﺗﻮوە .ﺋەو، ﯾەﻛێﻜە ﻟــەو ﺧﺎﺗﻮوﻧﺎﻧەی ﻛە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەڵﻜــەوت زاھﯿﺮ ﻛﺎری ﺑﯚ ﻛﺮدووە ،ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺑە ﯾەك ﮔﯚراﻧﯽ ﺑەﻧﺎوی ”ﯾــەك دوو“ ﻛەوﺗە ﺑەرﭼــﺎوان و ﻟە زۆرﺑەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ھەواڵﯽ ﻟەﺑﺎرەوە ﺑو ﻛﺮاوەﺗەوە. ﻟەوەش زﯾﺎﺗﺮ ﭼــﺎوەڕێ دەﻛەﯾﻦ ﺑەرھەﻣﯽ ﺗــﺮی ”ﺋﯿﻠﯿﺰ“ ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ ﻛە ﺧﺎﺗﻮوﻧێﻜﯽ ﻟﺒﻨﺎﻧﯿﯿە و ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺑﻮوەﺗە ﺟێﯽ ﻗﺴەوﺑﺎس ﻟە ﻧﺎوەﻧــﺪی ھﻮﻧەرﯾﯽ ﻛﻮردی .ﻟەو ﺳــﯚﻧﮕەﯾەوە ﭘێﻤﺎن ﺑﺎش ﺑﻮو وەك رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ ﻟە رێﮕەی ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮەوە ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﯽ رووﺑەڕوو ﺑﻜەﯾﻨەوە. ﺗــﯚ ﺑەﮔﯚراﻧﯿــﯽ ”ﯾەك دوو“ ﻛەوﺗﯿﺘە ﺑەرﭼﺎوﻣﺎن ،ﺋﯿﺘﺮ ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﭘێﺸﺘﺮ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﺖ ﭼﯚن دەﺳﺖ ﭘێ ﻛﺮدووە .ﺋەﮔەر ﺑﺎﺳﯽ ﺳەرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﺗﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﻜەﯾﺖ؟ ھەﻣــﻮو ﻛﺎرێﻚ ﺳــەرەﺗﺎﯾەﻛﯽ دەﺑێﺖ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻣﻦ ﻟە ﺳەرەﺗﺎدا ﺳﺘﺎﯾﻠێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﺑﯚ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛــﺮدم و ﺑەڕای ﺧــﯚم ﭘێﻢ واﺑﻮو ﻟــە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﻢ زۆر ﻧﺰﯾﻚ ﻧەﺑﻮو ﺑەم ﻣﻮزﯾﻜﺰان ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﺗﻮاﻧﯽ ڕێﭽﻜەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﻣﻦ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﺎت و ﺳەرﻛەوﺗﻮوم ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻢ ﺧﯚﺷە ﺑەردەوام ﺑــﻢ ﻟەﮔەڵﯽ .ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﭼەﻧﺪ ﺑﯿﺮۆﻛــەی ﻛﺎری ﻧﻮێﻤﺎن ھەﯾە، ﮔﯚراﻧﯿﯽ ”ﯾەك دوو“ دەﺳﺘﭙێﻜێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﻮو و ﺑﯿﺮۆﻛەﯾەﻛﯽ زۆر ﺟﻮان ﺑﻮو ،ﺧﯚﺷﺒەﺧﺘﺎﻧە ﺳەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ چ ﻟە ﻟﺒﻨﺎن و وﺗــە ﻋەرەﺑﯿﯿــەﻛﺎن ،چ ﻟــە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺖ. ﺑەرﻟــەوەی ﮔﯚراﻧﯿــﯽ ”ﯾەك دوو“ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜەﯾﺖ ،ﭼﯿﺖ ﻟەﺑﺎرەی ﻛﻮردەوە دەزاﻧﯽ ،ﯾﺎن ﭼﯽ ﺑﻮو وای ﻟێ ﻛﺮدی ﻛﻮردت ﺧﯚش ﺑﻮێﺖ؟
ﻧﺎﺳﯿﻨﻢ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﺑﻮو و ھەروەھــﺎ ﮔﻮێﺒﯿﺴــﺘﯽ ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﺑﻮوم ،ﺑــەم ﻟە دوای
ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ھەردوو ﺷــﺎﻛﺎری ھــەردوو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﻧﺎﺳــﺮاو )ﺳــەﻣﯿﺮە ﺳــەﻋﯿﺪ و ﻣەﯾــﺎدە ﺣەﻧﺎوی( ﻟەﺳــەر ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، دەﻧﮕﺪاﻧەوەﯾەﻛﯽ زۆری ھەﺑﻮو ﻟە ﺳــەرﺟەم وﺗە ﻋەرەﺑﯿﯿەﻛﺎن و ﺑﻮوە ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﺳەرﺟەم ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن، ھەروەھــﺎ ﮔﻮﺗﻨــﯽ ﮔﯚراﻧــﯽ و ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ وﺷــەی ﻛﻮردی واﺗﺎﯾەﻛﯽ زۆری ھەﯾە ،دواﺗﺮ ﭼەﻧﺪ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻜﯽ ﻛﻮردﯾﺸﻢ ﺑﯿﻨﯿﻮە و ھﯿﻮادارم ﭘڕۆژەی ھﺎوﺑەﺷﯿﺸﻤﺎن ھەﺑێﺖ ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪەدا. ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺖ ﻟەﮔەڵ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﭼﯚن دروﺳــﺖ
ﺑﻮو ﻛە ﺑﻮوە ھﯚی دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو ﮔﯚراﻧﯿﯿە .ﯾﺎن ﺗﺎﭼەﻧﺪ دەﺗﻮاﻧﯽ ﻟە ﺋێﺴــﺘە ﺑــەدواوە ﻛﺎری ﺗﺮی ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەﯾﺖ؟ ﻣﻮزﯾﻜــﺰان ھەڵﻜــەوت زاھﯿــﺮ ﻧﺎﺳــﺮاوﯾﯿەﻛﯽ ﺗەواوی ھەﯾە ﻟە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﻣﻮزﯾﻚ و ﮔﯚراﻧﯽ ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە وﺗە ﻋەرەﺑﯿﯿەﻛﺎن. ھەﻧﮕﺎوی ﻣﻦ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟەﮔەڵ ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪە دوای ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺷــﺎﻛﺎری ھەردوو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﻧﺎوداری ﻋەرەب )ﺳەﻣﯿﺮە ﺳەﻋﯿﺪ و ﻣەﯾــﺎدە ﺣەﻧﺎوی( ﺑــﻮو ،ﺣەزم ﻛﺮد ﻣﻨﯿــﺶ ﻛﺎری ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەم ﻛە ﻟــە ڕێﮕــەی ھﺎوڕێﯿەﻛﻢ ﻛە ﻟــە ھەوﻟێــﺮ دەژی ،ﺋەوەﺑﻮو ﺋەو دﯾﺪارەﻛەی ﺑــﯚ ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮدم. دواﺗﺮﯾﺶ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﻧﺎﺳــﺮاوە ﺑەوەی ھەﻣﯿﺸە ﺳﻮﭘﺮاﯾﺰی ھەﯾە ﻟە ﻧﻮێﻜﺎرﯾﯽ ﻛﺎرە
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﺗﻮاﻧﯽ ڕێﭽﻜەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻢ ﺑﯚ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﺎت
دوای ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺷﺎﻛﺎری ھەردوو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﻧﺎوداری ﻋەرەب )ﺳەﻣﯿﺮە ﺳەﻋﯿﺪ و ﻣەﯾﺎدە ﺣەﻧﺎوی( ،ﺣەزم ﻛﺮد ﻣﻨﯿﺶ ﻟەﮔەڵ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﻛﺎری ھﻮﻧەری ﺑﻜەم ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ،ﺑﯚﯾە ھەﻣﯿﺸــە ﺟﯿﺎوازﯾــﯽ ﻛﺎرﯾــﺶ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺳــەرﻛەوﺗﻮو دەﻛﺎت ،دواﺗﺮﯾﺶ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا زۆرﺑــەی ﻛﺎری ﻧــﻮێ و ﻛﺎری ﮔەﻧﺠﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﺎم داوە ،ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﺑﺎﺳﯽ ﻣﻮزﯾﻜﺖ ﻛﺮد ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻧــﺎوی ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ دەﺑﺮێﺖ ،ھــﺎوﻛﺎت ﭼەﻧﺪ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸﻢ ھەﯾە ﻟەﮔەڵ
ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪە و ﺋﻮﻣێﺪەوارم ﺟێﺒەﺟێﯿﺎن ﺑﻜەﯾﻦ. ﭼﺎوەڕوان ﺑﯿﻦ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻛﻮردی ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜەﯾﺖ ،ﻣەﺑەﺳﺘﻢ ﺋەوەﯾــە ﺗێﻜﺴــﺘەﻛەی ﻛﻮردی ﺑێﺖ؟ ﺑێﮕﻮﻣــﺎن زۆر ﺧﯚﺷــﺤﺎڵ دەﺑﻢ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜەم.
ﺗﯚ ﺟﻮاﻧﯿﺖ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑە ”ﻧﺎﻧﺴﯽ ﻋەﺟﺮەم“ دەﭼﯿﺖ ،ﺗﯚ ﺑڵێﯿﺖ ﺋەو وێﻜﭽﻮوﻧــە ﻧەﺑﻮوەﺗە ھﯚی ﺋەوەی زﯾﺎﺗﺮ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛەت ﺑەﻓﺮاواﻧﯽ ﺑو ﺑﺒێﺘەوە؟ ﺳــﻮﭘﺎس ﺑﯚ ﯾەزداﻧــﯽ ﻣەزن و ﻟێﻜﭽﻮوﻧەﻛەﯾﺶ ﺑە دەﺳــﺖ ﻣﻦ ﻧﯿﯿە ،ﭘێﻢ واﯾــە ﻛﺎرێﻜﯽ ﺟﻮان و ﻛﻠﯿﭙێﻜﯽ ﺟﻮان ﺳەرﻛەوﺗﻨﺖ ﺑﯚ ﻣﺴــﯚﮔەر دەﻛﺎت ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ دەرھێﻨەرێﻜــﯽ وەك ”ﻓــﺎدی ﺣەداد“ دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﺎت ،ﻧەك ﻟە ﯾەﻛﭽﻮوﻧــﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪەﻛﺎن، زۆر ﻛەس ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺗﺮ دەﭼێﺖ، ﺧەڵﻜــﯽ زۆرﻣــﺎن ﺑﯿﻨــﯽ ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑەم ﺳــەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ واﻣــﺎن ﻧەﺑﯿﻨﯽ ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە زۆر ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﻧﺎﺳــﺮاوﯾﺶ دەﭼﻮون.
ﭘڕۆﻓﺎﯾﻞ ”ﺋﯿﻠﯿﺰ“ ﻧﺎوی ﺧﯚﯾەﺗﯽ و ﺑەم دواﯾﯿە دەﺳــﺘﯽ ﺑە ﮔﯚراﻧﯿﮕﻮﺗﻦ ﻛﺮدووە و ﻟەداﯾﻜﺒﻮوی ﻟﻮﺑﻨﺎﻧە .ﺟﯿﺎ ﻟەو ﮔﯚراﻧﯿﯿەی ﻛە ﻟە ﻧێﻮان ﻛﻮردی و ﻋەرەﺑﯿﺪاﯾە ”ﯾەك دوو“ ﻛە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﻛﺎری ﺑﯚ ﻛﺮدووە ،ﭼەﻧﺪ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ﺗﺮی ﺑەﻋەرەﺑﯽ ھەﯾە و ﻟە رێﮕەی ﺋەﻟﺒﻮوﻣێﻜەوە ﺑوی ﻛﺮدووەﺗەوە، ھﺎوﻛﺎت ﭼەﻧﺪ ﻛﻠﯿﭙێﻜﯿﺸﯽ ھەﯾە.
ﻛﺎﻣەران ﻣەﻧﺴﻮور:
ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺷﺘێﻚ ﻧﯿﯿە ﭘێﯽ ﺑڵێﻦ ﺳﯿﻨەﻣﺎی ﻛﻮردی وﺷە .ھەوﻟێﺮ /ھﺎوﺗﺎ وﺷﯿﺎر ﺋەﺳﻮەد ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﻛﺎﻣەران ﻣەﻧﺴــﻮور ﺳــﺎﻧێﻜﯽ زۆرە ﻟەﻧێﻮ ھﻮﻧەری ﻧﻮاﻧﺪن ﻟە ﺑەﺷﯽ دراﻣﺎ و ﺳــﯿﻨەﻣﺎدا ﻛﺎر دەﻛﺎت ،ﻟەﮔەڵ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﻧﺎﺳﺮاودا ﻛﺎری ﻛﺮدووە .ﻟەم دﯾﻤﺎﻧەﯾەی ”وﺷە“ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛﺎت ﺳﯿﻨەﻣﺎ دەزﮔەﯾەﻛﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ دەوێﺖ ﻟە ڕووی ﻛﺎﻣێﺮا و ڕووﻧﺎﻛﯽ و ﺳــﺘﺎﻓﯽ ﭘﺸﺘﯽ ﻛﺎﻣێﺮا ﻛە ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺑەﺋەزﻣﻮون ﺑﻦ .ھﺎوﻛﺎت وەﻣﯽ ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻚ دەداﺗەوە. ﭘێﺖ واﯾە ﺳﯿﻨەﻣﺎی ﻛﻮردی ﮔەﯾﺸﺘﺒێﺘە ﺋەو ﺋﺎﺳﺘەی ﺑﯿﻨەر ﻟە ﺧﯚی ڕازی ﺑﻜﺎت؟ ﺳــﯿﻨەﻣﺎ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯿەﻛﯽ ھﻮﻧەرﯾﯿــە ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە داﻣەزراوەﯾەك ﯾــﺎن دەزﮔەﯾەﻛﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــە ،ﺑەداﺧەوە ﻛﻮرد ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋەو دەزﮔەﯾە ﻧﯿﯿــە ،ھەرﭼەﻧــﺪە ﻛﺎری ﺟﻮان ﻛﺮاوە و ﺧەﺗﯽ ﭘێ ﺑەﺧﺸــﺮاوە ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ھەرێﻤﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿــﺶ ،ﺑەم ﺋەو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧە ﺑە ﭘەﻧﺠەی دەﺳﺖ دەژﻣێﺮدرێﻦ، ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺷﺘێﻚ ﻧﯿﯿە ﭘێﯽ ﺑڵێﻦ ﺳﯿﻨەﻣﺎی ﻛﻮردی.
ھەﻧﺪێــﻚ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧــە ﻟە ﻧﺎو ﺑﯿﻨــەری ﻛﻮرددا ﺟێــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜەﻧەوە وەك )ﯾﯚﻟﯽ ﯾﻠﻤﺎز ﮔﯚﻧﺎی، ﮔەﻟەﮔﻮرگ ،ﺳــﺎﺗێ ﺑﯚ ﻣەﺳﺘﯽ ﺋەﺳﭙەﻛﺎن و ھﺘﺪ( ﺑەم ﺳﯿﻨەﻣﺎ دەزﮔەﯾەﻛــﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ دەوێــﺖ ﻟــە ڕووی ﻛﺎﻣێــﺮا و ڕووﻧﺎﻛﯽ و ﺳــﺘﺎﻓﯽ ﭘﺸﺘﯽ ﻛﺎﻣێﺮا ﻛە ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺑەﺋەزﻣﻮون ﺑﻦ. ﺗﯚ ﻟــە ﭼەﻧﺪ ﻛﺎرێﻜﯽ دراﻣﯽ ﺑەﺷﺪارﯾﺖ ﻛﺮدووە و دراﻣﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ زۆرﯾــﺎن ھەﺑﻮوە ،ﭘێﺖ واﯾە ﺋــەوەی ﻛﺮدووﺗﺎﻧە دووﺑﺎرە دەﺑێﺘەوە؟ وەك ﻧﻮاﻧﺪن ﺑە ﺷــﺪارﯾﯽ دراﻣﺎی
”ﮔەردەﻟــﻮول ﺑەﺷــﯽ 2و “3م ﻛﺮدووە ،ھەروەھــﺎ ﻻﭘەڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ،وەك ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﺶ ﺑەﺷــﺪاری ﺋەم ﻛﻮرﺗە ﻓﯿﻠﻤﺎﻧەم ﻛﺮدووە )ﻣﺎڵ ﺋﺎوا ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺧﯚم و دەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﺣەﯾــﺪەر ﻋﻮﻣەر- ﻣﺎﭼﯽ ﺋێﺴــﻜەﻛﺎن ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺧﯚم و دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻣﺤەﻣەد ﺳەﯾﺪ
داﻟﯿﺎ ﻟە دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺷــﺎﺧەوانﻋەﺑﺎس و ﻧﻮاﻧﺪﻧﯽ ﺷﻮان ﻋەﺗﻮوف(. ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﻛﺎری ھﻮﻧەری زۆرن و ﺑەردەوام دووﺑﺎرە دەﺑﻨەوە. ﺗﯚ ﻛەﺳێﻜﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوﯾﺖ ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﻛﯚﭼﻜﺮدوو )ﺟﯿﮫﺎد دڵﭙــﺎك( ﺋــەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﭼﯚن دەﻧﺮﺧێﻨﯽ ﻟەﻧێﻮ ھﻮﻧەردا؟
ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎم ﺟﯿﮫﺎد دڵﭙﺎك ﻋﺎﺷﻘێﻜﯽ ﺳەرﺷــێﺘﯽ ھﻮﻧەر ﺑــﻮو ،ﻟەﮔەڵ ﺋەو ڕۆﻧــەی ﻛە ﺑــﯚی دﯾﺎری دەﻛﺮا ﻧﻮاﻧﺪﻧــﯽ ﻧەدەﻛﺮد ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟەﮔــەڵ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛە دەژﯾﺎ. ﺑﯚﯾە زۆرﺟﺎر ﭘێﻤﯽ دەﮔﻮت ﻗەت ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ڕۆڵــﯽ ﻧەرێﻨﯽ ﺑﮕێڕم ،زۆر ﺟﺎر ﭘێﻢ ﮔﻮﺗــﻮوە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ڕۆڵﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻣﻮزﯾﻜﺰان ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﻧﺎﺳﺮاوﯾﯿەﻛﯽ ﺗەواوی ھەﯾە ﻟە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﻣﻮزﯾﻚ و ﮔﯚراﻧﯽ ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە وﺗە ﻋەرەﺑﯿﯿەﻛﺎن. ھەﻧﮕﺎوی ﻣﻦ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟەﮔەڵ ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە دوای ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺷﺎﻛﺎری ھەردوو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﻧﺎوداری ﻋەرەب )ﺳەﻣﯿﺮە ﺳەﻋﯿﺪ و ﻣەﯾــﺎدە ﺣەﻧــﺎوی( ﺑﻮو ،ﺣەزم ﻛﺮد ﻣﻨﯿﺶ ﻛﺎری ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەم ﻛە ﻟە ڕێﮕەی ھﺎوڕێﯿەﻛــﻢ ﻛە ﻟە ھەوﻟێﺮ دەژی ،ﺋەوەﺑﻮو ﺋەو دﯾﺪارەﻛەی ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮدم.
ھﻮﻧەر
ﺗﯚ وەك ﺑەﺷــﯽ ﺷــێﺮ ﻟە ﺷﺎری ﻛەرﻛﻮوﻛﺪا ﻓەراﻣــﯚش ﺑﻜەﯾﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺣەﻓﺘﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳــەدەی ڕاﺑﺮدوودا دوو دراﻣﺎ ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﺑەرھەم ھێﻨﺮاون ﻟە ھەردووﻛﯿﺎﻧﺪا ﻧﻮاﻧﺪﻧﺖ ﻛﺮدووە ﻟە )ﺑەھﺎری دزراو و ﻣەرەزە( .ﻟە دوای 40ﺳﺎڵ ﻛﺎری دراﻣﯽ ﻟەو ﺷﺎرە ﻧەﻛﺮاوە ،ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دوای ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺑەﻋﺲ دوو دراﻣﺎ ﺑەرھەم ھێﻨﺪران ﻛە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺟﯿﮫــﺎد دڵﭙﺎك دﯾﺴــﺎﻧەوە ڕۆڵﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯿە و دەرھێﻨــەرە ﻟــە ھەردوو دراﻣﺎﻛە. ﻟە ﻧێﻮ ھﻮﻧەری ﻧﻮاﻧﺪﻧﺪا ﺑﻮوﻧﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﮔەﻧــﺞ ﻛەﻣﻦ ﯾﺎن ﻛﺰە ،ﺑﯚﭼﯽ؟ ﻟە ڕاﺳــﺘﯿﺪا ﺋەﻛﺘەری ﮔەﻧﺞ زۆر ﺋﺎرەزووی ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن ھەﯾە وەك ﻧﻮاﻧﺪن ﻟە ﻛﺎرە ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎن، چ ﻟە دراﻣﺎ و چ ﻟە ﺳــﯿﻨەﻣﺎ ،ﺑەم
ﻛێﺸــەی دەرھێﻨەرەﻛﺎن ﺋەوەﯾە ﻧﺎوێــﺮن ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺠﺎن ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜەﻧەوە ،ﺑﯚﯾە ﻛە ﺑەﻧﯿﺎزی ﻛﺎرێﻜﯽ دراﻣﯽ ﯾﺎن ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ دەﺑﻦ ،ﺑە دەوری ﺋەﻛﺘــەرە ﺑەﺋەزﻣــﻮون و ﻧﺎودارەﻛﺎن دەﮔەڕێﻦ. دواﻛﺎری ھﻮﻧەرﯾﺖ؟ ﺋێﺴــﺘە ﺳــەرﻗﺎڵﯽ وێﻨەﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛﻠﯿﭙێﻜﯽ ﻣﻨﺪاﻧﻢ ﺑﯚ ”ﺋﺎﯾە ﺋﻮﻣێﺪ“ ﻛە ھﯚﻧــﺮاوەی ﺧﯚﻣــە و ﻛﺎری دەرھێﻨﺎﻧﯿﺸﯽ ھەر ﺧﯚم ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دەدەم ،ھەروەھــﺎ ”ﻻﭘەڕەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺑەﺷــﯽ “2ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﻛەی ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎﺗﻮوە و ﺑەﻧﯿﺎزﯾــﻦ ﻟەﮔــەڵ دەرھێﻨەری ﺑەﺋەزﻣــﻮون ”ﻧەﺟــﻢ ھﯚﮔــﺮ“ ﺑەرھەﻣﯽ ﺑﮫێﻨﯿــﻦ ،ﺑەم ﺟﺎرێ دۆﺧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ڕێﮕە ﺧﯚﺷﻜەر ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو دراﻣﺎﯾە.
دەرھێﻨەران ﻧﺎوێﺮن ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺠﺎن ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜەﻧەوە
ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
12
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿەی ﺋﺎﺑﻮوری :ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن
ﭘێﭽەواﻧەی ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺋەرﺑﯿﻞ ﺳﺘﯿﻞ ”ﻛﺎرﮔەی ﺷﯿﺸﯽ ھەوﻟێﺮ“ ﻛﺮێﻜﺎر وەردەﮔﺮێﺖ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﺎزاڕی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟە دەﺳﺖ ﻧەداوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑﺎزاڕی ھەﻣﻮو ﻋێﺮاق
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ زﯾﺎﻧێﻜﯽ زۆری ﭘێ ﻛەوﺗﻮوە وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو وﺗﺎﻧەﯾە ﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھــەر وﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری ﻟەﮔەڵ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻮوە .زۆرﺑەی ﺋەو ﭘﺎراﻧەی ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳﺘەﺑەر ﺑﻮون ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﭼﻮوﻧەﺗە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ،ﺋێﺴﺘە ﻛــە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ھەرێــﻢ ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﺋەوﺗﯚی ﺗێــﺪا ﻧﯿﯿە ،ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﺳﻮودێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚی ﭘێ ﻧﺎﮔﺎت. ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ھەﻣــﻮو ﺷــﺘێﻚ ﺑــﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻧێﺮێﺖ ﻟــە دەرزﯾﯿەوە ﺑﮕﺮە ﺗــﺎ دەﮔﺎﺗە ﺳــﺎردﻛەرەوە و ﻗەﻧەﻓــە و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺑﯿﻨﺎﺳــﺎزی .ﺋێﺴﺘە ﺑﺎزاڕی ﺳەرﺟەم ﺋەو ﻛەرەﺳﺘﺎﻧە ﺧﺮاﭘــە و ﺋەﮔــەر دووﻛﺎﻧــﺪار و ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زﯾﺎﻧﻤەﻧﺪی ﯾەﻛەم ﺑﻦ ،ﺋەوا ﭘﺸﻜێﻜﯽ ﺑەرﭼﺎوی ﺋەو زﯾﺎﻧﺎﻧەش ﺑەر ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛەوێﺖ. ﭘێﺸﺎﻧﮕەی ”ﺳﺎم“ ﻛە ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻗەﻧەﻓە و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧــە و ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﺗﻮرﻛﯽ، ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑﺎزاڕەﻛــەی ﻟە ھەﻣﻮو ﻛﺎﺗێﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﺧﺮاپ ﺑﻮوە .ھەروەك ﺧﺎوەﻧەﻛــەی ﻣﺤەﻣــەد ﻋەﻟﯽ ﺑــەزاز ﺑﺎﺳــﯽ دەﻛﺎت ،ژﻣﺎرەی ﻛڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن زۆر داﺑەزﯾﻮە و ﻟەو دۆﺧەی ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮوە زﯾﺎﻧێﻜﯽ ﮔەورەﯾﺎن ﭘێ ﻛەوﺗﻮوە. ﺑەﮔﻮﺗەی ﺋەم ﺧﺎوەن ﭘێﺸﺎﻧﮕەﯾە، ژﻣﺎرەی ﻛڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﯿﺎن 15%ی ﻛڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺳﺎڵە ،واﺗە
ﺋەﮔەر ﺳــﺎڵﯽ 2013ﻟەم ﻛﺎﺗەدا رۆژاﻧــە 3ﻛڕﯾﺎرﯾــﺎن ھەﺑﻮواﯾە، ﺋێﺴﺘە ﺑە دوو رۆژﯾﺶ ﻛڕﯾﺎرێﻚ ﻟە دەرﮔەی ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛەﯾﺎن ﻧﺎدات. ﺋــەو ﺑﯚ راﻛێﺸــﺎﻧﯽ ﺳــەرﻧﺠﯽ ﻛڕﯾﺎران ﻧﺮﺧــﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟەﻛﺎﻧﯽ ﺑە رێﮋەی % 20داﺷــﻜﺎﻧﺪووە، ﻛەﭼــﯽ ھﯿــﭻ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ دروﺳﺖ ﻧەﻛﺮدووە. ھﺎوﻛﺎت ﻟــە ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی ”ﻓﯚر ﺳﺘﯚپ“ ﻛە ﭘێﺸﺎﻧﮕﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑﯚ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﻛﺎرەﺑﺎﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﺑــﺎزاڕ ﻧەك ﻧﯿﯿــە ،ﺑﮕﺮە ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛە ﺑە زﯾﺎن ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﭼﺎوەڕواﻧە دۆﺧەﻛە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳەر ﺑێﺖ. رەﺳــﻮوڵ ﻓﺎزڵــﯽ ﺧــﺎوەن ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛە ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ ”3 ﻣﺎﻧﮕە ﺑە زﯾﺎن ﻛﺎر دەﻛەم ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑﺎزاڕم ﻧﯿﯿــە و ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەش دەﺑێﺖ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 30وەرەﻗە ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﻛﺮێﯽ ﭘێﺸﺎﻧﮕە و ﻛﺎرەﺑﺎ و ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺪەم“. ﺋــەو ﭼﺎوەڕواﻧــە ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﻗﯿﺴــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺑــﯚ ﺑﮕەڕێﻨﻨــەوە
ﺑﯚ ﺋــەوەی دواﺗﺮ ﺑــە ﯾەﻛﺠﺎری ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛە داﺑﺨﺎت. ﻗەﺑــﺎرەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻧێــﻮان ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳــﺎﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 8ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرە و رووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەم دواﯾﯿەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ھەرێﻤــﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێﻮان ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ھەﺑﻮوە. ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﺎزاڕی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟە دەﺳــﺖ ﻧەداوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑﺎزاڕی ھەﻣﻮو ﻋێﺮاﻗﯽ ﻟە دەﺳــﺖ داوە ﺑەھﯚی ﺋەو دۆﺧــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەی ﺗﻮوﺷﯽ ﻋێﺮاق ﺑﻮوە. ﺷﺎرەزای ﺋﺎﺑﻮوری ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿﺪ ﺗەھﺎ ﺑﯚ ”وﺷــە“ رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەم دواﯾﯿەی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ھەڕەﺷەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ
ﺑﯚ ﺳــەر ﺟﻤﻮﺟﯚڵــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧێــﻮان ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿﯿﺎﻧە ھەﺑﻮوە ﻛە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎر دەﻛەن. ﺑەھﯚی ﮔەﻣــﺎرۆ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪاوە ،ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵەوە ﺗﻮوﺷــﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﺑﻮوە. ﻛەﻣﺒﻮوﻧﯽ ﭘﺎرە ﻻی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋەم ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳــە، وﯾﺴﺘﯽ ﻛڕﯾﻨﯽ ﻻی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻛەم ﻛﺮدووەﺗەوە. ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﭘێﮕەﯾەﻛــﯽ ﺑەھێــﺰی ﺋﺎﺑﻮوری ھەﺑﻮوە ،ﻟەﻻﯾــەك ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧەرﯾﻜــﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﻦ و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮەوە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺎزاڕێﻜــﯽ ﻟەﺑﺎرن ﺑــﯚ ﺳــﺎﻏﻜﺮدﻧەوەی ﺑەرھەﻣــە
ﺗﻮرﻛﯿﯿەﻛﺎن. ﺑەڕای ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿﺪ ﺗەھﺎ ﺋەﮔەر ﭘێﺶ ھﺎﺗﻨﯽ داﻋﺶ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿە ﺧﺮاﭘــە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﺳــەر ﺗﻮرﻛﯿــﺎ % 20ﺑﻮوﺑێــﺖ ،ﺋــەوا ﺑەھﯚی رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم دواﯾﯿە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜەی % 60 ﺑەرز ﺑﻮوﻧەﺗەوە. ﺳــﻮودی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟــە ﺳــﺎﻏﻜﺮدﻧەوەی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺑﻮوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻧەﺷە ﻛە ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن روو
ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن. ﺑەﮔﻮێــﺮەی دواﯾﯿــﻦ ﺋﺎﻣــﺎری وەﺑەرھێﻨــﺎن ،ﻧﺰﯾﻜەی % 20ی ﭘﺸــﻜﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﺑﯿﺎﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەر ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛەوﺗﻮوە ﻛە زﯾﺎﺗــﺮە ﻟە ﻣﻠﯿﺎرێﻚ و 100ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻرە ،ھﺎوﻛﺎت ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەم وﺗــە ﻟە وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەﺷﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﮔﺸــﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 5%ی ﺳەرﻣﺎﯾەﻛەﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن
ﺗەرﺧﺎن ﻛــﺮدووە ﻛە زﯾﺎﺗﺮە ﻟە 5 ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر. ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵەوە ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑﺎﯾــﯽ 25ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە ﻛە دەﻛﺎﺗە % 2ی وەﺑەرھێﻨﺎﻧەﻛــەی ﻟــە ﺳــﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوو ،ﺋەﻣەش ﺑە ﭘﺎﺷەﻛﺸەﯾەﻛﯽ ﮔەورەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ. ﻟەواﻧەﯾــە ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺗﺮﯾﺶ ﺑﯚ ﺳەر ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دروﺳــﺖ ﺑﺒێــﺖ، ﭼﻮﻧﻜە رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ و ﺑێ ھەڵﻮێﺴﺘﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ رواﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﺧﺮاﭘــﯽ ﻻی ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەراﻣﺒەر ﺗﻮرﻛﯿﺎ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ژﻣﺎرەﯾــەك ھﺎووﺗــﯽ ﻟە ﺗﯚڕی ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺋەوە دەﻛــەن ﻛە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﮔەﻣﺎرۆﯾﺎن ﺑﺨﺮێﺘە ﺳــەر و ﻟەﻻﯾــەن ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻜەوە ﻧەﻛڕدرێﻦ ،ﺋەﻣەش وەك ھەﻧﮕﺎوێــﻚ ﺑــﯚ ﺳــﺰاداﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ.
ﺷﺎرەزای ﺋﺎﺑﻮوری:
ﺋەﮔەر ﭘێﺶ ھﺎﺗﻨﯽ داﻋﺶ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿە ﺧﺮاﭘە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﺳەر ﺗﻮرﻛﯿﺎ % 20ﺑﻮوﺑێﺖ ،ﺋەوا ﺑەھﯚی رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم دواﯾﯿە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜەی % 20ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە.
ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﻗﻮﺗﻮوی ﭘﯿﭙﺴﯽ و ﺷﯿﺸﯽ ھەوﻟێﺮ ﻧﺎﺑڕێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿەی ﺑەھﯚی ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑەﺷــە ﺑﻮدﺟەﻛەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺳــﺎڵەوە ھﺎﺗﻮوەﺗە ﺋﺎراوە ،ڕۆﭼﻮوەﺗە ﻧێﻮ ﻧﺎﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و زۆرﺑەی ﻛﺎرﮔە ،ﭘڕۆژە و ﻣﺎرﻛێﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺑەھەﻧﺎﺳەﺑڕﻛێ ﺧﺴﺘﻮوە ،ﺑەم ﺋەو دۆﺧە ﻟە ﺑەرھەﻣﯽ ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﺶ و ﭘﯿﭙﺴﯽ ھەوﻟێﺮی ﻛەم ﻧەﻛﺮدووە و ھێﺸﺘﺎ ھەردوو ﻛﺎرﮔە ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ھەﻧﺎﺳە ھەڵﺪەﻣﮋن. ﺷــﺎزاد ڕەﺷــﯿﺪ دەرﭼــﻮوی ﻛﯚﻟﯿــﮋی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﺑــەدوای ﻛﺎردا دەﮔەڕێﺖ ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە دۆزﯾﻨەوەی ﻛﺎر ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺋەوەﻧﺪە ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿەی ھەرێﻤﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە؛ زۆرێــﻚ ﻟــە ﻛﺮێﻜﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑێﻜﺎر ﻛﺮدووە .ﻛەﭼــﯽ ﺑە ﭘێﭽەواﻧەی زۆرێــﻚ ﻟە ﻛﺎرﮔــە و ﻣﺎرﻛێﺖ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺋەرﺑﯿﻞ ﺳــﺘﯿﻞ ”ﻛﺎرﮔــەی ﺷﯿﺸــﯽ ھەوﻟێــﺮ“ ﻛﺮێﻜﺎر وەردەﮔﺮێﺖ و ﺷﺎزادﯾﺶ ﺧێﺮا ﻟــە ﺑەردەم ﺋــەو ﻛﺎرﮔەﯾە
ﺧﯚی دەﺑﯿﻨێﺘەوە .ﺷــﺎزاد ﻧﺎو و ژﻣﺎرەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻠەﻛەی ﻟە ﭘﺮﺳــﮕە ﺑەﺟێ دەھێڵێﺖ و دەﮔەڕێﺘەوە، ﺑــەو ھﯿﻮاﯾــەی ﺑەزووﯾــﯽ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﺎﻧﮓ ﺑﻜﺮێﺖ. ﺋەرﺑﯿﻞ ﺳــﺘﯿﻞ ﻟەﺳــەر ڕێﮕەی ﮔﻮێــڕە و ﺑەرھەﻣﯽ ﺋەو ﻛﺎرﮔەﯾە ﻟە ڕۆژێﻜﺪا 600ﺗﯚن ﺷﯿﺸــە و ﺑەرھەﻣەﻛەﺷــﯿﺎن ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚی ﻋێﺮاق ﺳــﺎغ دەﻛەﻧەوە .ﺋەڵﻮەﻧﺪ ﺳــﺎﺑﯿﺮ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ھﻮﻧەری ﺋەرﺑﯿﻞ ﺳﺘﯿﻞ ﺑە ”وﺷە“ی ﮔﻮت“ ﺑەرھەﻣﯽ ڕۆژاﻧەﻣﺎن ﺋێﺴــﺘەش
600ﺗﯚﻧە و ﻛەﻣﯽ ﻧەﻛﺮدووە“. ﺋەرﺑﯿﻞ ﺳﺘﯿﻞ 800ﻛﺎرﻣەﻧﺪ ﻛﺎری ﺗێــﺪا دەﻛﺎت و ﺋەڵﻮەﻧﺪ ﺳــﺎﺑﯿﺮ دەڵێ ”ﻟەﺑەر ﺋــەوەی ﺑەرھەﻣﯽ ڕۆژاﻧەﻣــﺎن ﻛەﻣﯽ ﻧەﻛــﺮدووە، ﻛﺎرﻣەﻧﺪەﻛﺎن وەك ﭘێﺸﻮو ﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎن دەﻛەن“. ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋێﺴــﺘە ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا زۆرێﻚ ﻟە ﭘڕۆژەﻛﺎن وەﺳــﺘﺎون و ﺑﺎزاڕی ﻛەرەﺳﺘەی ﺑﯿﻨﺎﺳــﺎزﯾﺶ زۆر ﻛەم ﺑﻮوەﺗەوە، ﺑەم ﺋەرﺑﯿﻞ ﺳﺘﯿﻞ وەك ﺟﺎران ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﺑەڕێﻮەﺑەرەﻛــەی دەڵێﺖ ﻛﺎرﮔەی ﺷﯿﺸﯽ ھەوﻟێﺮ % 20ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﻋێﺮاق داﺑﯿﻦ دەﻛﺎت و ﻧﺮﺧەﻛەﯾﺸــﯽ 20 دۆﻻر ھەرزاﻧﺘــﺮە ﻟــەو 80%ەی ﻟــە دەرەوە دەھێﻨﺮێــﺖ .ﺑﯚﯾــە ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــەی ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ڕاﻧەﮔﺮﺗﻮوە ﻟە ﺑﺮی ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﺑەرھەﻣﯽ دەرەﻛﯽ ،ﺷﯿﺸﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﻦ .ﺋەو ﺑەڕێﻮەﺑەرەی
ﻋﯿﻤﺎد ﻣﺰووری ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻛﺎرﮔێڕی ﻛﺎرﮔەی ﭘﯿﭙﺴﯽ ھەوﻟێﺮ:
ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻧەﻛﺮدووەﺗە ﺳەر ﺑﺎزاڕﻣﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ھەرێﻢ و ﺑەرھەﻣﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەﺷﻤﺎن ﺑە ﺑەراورد ﺑە ﺳﺎڵﯽ ڕاﺑﺮدوو ﯾەﻛﺴﺎﻧە و ﻛەﻣﯽ ﻧەﻛﺮدووە
ﺋەرﺑﯿــﻞ ﺳــﺘﯿﻞ ﻧﺎﯾﺸــﺎرێﺘەوە ﺑەھﯚی ﺷــەڕی داﻋﺸەوە ﻛﺎﺗێﻚ ڕێﮕﺎی ﺑەﻏﺪا ﮔﯿﺮاﺑﻮو ،ﻓﺮۆﺷــﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻛەﻣﯽ ﻛﺮدﺑﻮو، ﺑەم ﻟــە دوای ﻛﺮاﻧــەوەی ﺋەو ڕێﮕەﯾەش ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻓﺮۆﺷﯿﺎن ﺑﯚ دۆﺧﯽ ﺟﺎران ﮔەڕاوەﺗەوە. ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی ﻛﺎرﮔەی ﭘﯿﭙﺴــﯽ ھەوﻟێــﺮ ڕێﮕــەی ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻣﻮوﺳــڵﯽ ﻟێ ﮔﯿﺮاوە و ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ وەﻛــﻮ ﺟــﺎران ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺋەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾــە ﺑﻨێﺮێﺖ ،ﻛەﭼﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەردەواﻣە و ﺗەﻧﮕﮋەی
داراﯾﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎوی ﻟەﺳەر داﻧەﻧﺎوە و ﻛﺮێﻜﺎرەﻛﺎن ﻟە ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑەردەواﻣﻦ. ﻛﺎرﮔەی ﭘﯿﭙﺴﯽ ھەوﻟێﺮ ﻟەﺳەر ڕێﮕەی ﻣەﺧﻤــﻮور ھەڵﻜەوﺗﻮوە و ﺋەو ﻛﺎرﮔەﯾــەش زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 350 ﻛﺎرﻣەﻧــﺪ ﻛﺎری ﺗێــﺪا دەﻛﺎت، ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧــﯽ ھەوﻟێــﺮ و دھﯚك و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮوك ﺳــﺎغ دەﻛﺎﺗــەوە .ﻋﯿﻤــﺎد ﻣــﺰووری ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻛﺎرﮔێڕی ﻛﺎرﮔەی ﭘﯿﭙﺴﯽ ھەوﻟێﺮ دەڵێ ”ﺗەﻧﮕﮋەی
داراﯾﯽ ﻛﺎرﯾﮕــەری ﻧەﻛﺮدووەﺗە ﺳەر ﺑﺎزاڕﻣﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ھەرێﻢ و ﺑەرھەﻣــﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەﺷــﻤﺎن ﺑە ﺑەراورد ﺑە ﺳﺎڵﯽ ڕاﺑﺮدوو ﯾەﻛﺴﺎﻧە و ﻛەﻣﯽ ﻧەﻛﺮدووە“. ﺋەم ﺑەڕێﻮەﺑەرەی ﻛﺎرﮔەی ﭘﯿﭙﺴﯽ ھەوﻟێــﺮ وﯾــڕای ﺋﺎﻣﺎژەﻛــﺮدن ﺑەوەی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺳﺘﺮاوەﺗەوە ﺑە ﺋﺎﺳﺘﯽ داواﻛﺎری ﺧەڵــﻚ دەڵێــﺖ ”ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن ڕۆﻛێﺲ ﻣــەوادی ﮔﺎزی ﺑەرھــەم دەھێﻨﯿﻦ“ .ﻛە ﺋەوەش ھەﻣﺎن ﺑڕی ﺑەرھەﻣﯽ ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ
ﺳﺎڵﯽ ڕاﺑﺮدووە. ﺑەھﯚی ﺋــەو ﺗەﻧﮕــﮋە داراﯾﯿەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە ،زۆرێــﻚ ﻟە ﻛﺎرﮔە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺑــﯚ ﺋــەوەی زﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻛــەم ﺑﻜەﻧــەوە؛ ﻛﺮێﻜﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن ڕەواﻧــە ﻣﺎڵەوە ﻛﺮدووەﺗەوە ،ﺑەم ﻛﺮێﻜﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔــەی ﺷــﯿﺶ و ﻛﺎرﮔــەی ﭘﯿﭙﺴﯽ ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەردەواﻣﻦ و ﺑﯿــﺮی ڕەواﻧەﻛﺮدﻧەوەﯾــﺎن ﺑﯚ ﻣﺎڵەوە ﺑە ﻣێﺸﻜﺪا ﻧﺎﯾەت.
وەزﯾﺮی ﻛﺸﺘﻮوﻛﺎڵ :ﻟە ﻧێﻮان وەزارەﺗەﻛەی ﺋێﻤە و وەزارەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﯚﺷﺎﯾﯿەك ھەﯾە
13
23ﺑەﻧﺪاو ﻟە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﺪان
وﺷە .ھەوﻟێﺮ /ﻣﺤەﻣەد ﻋەﺑﺪوﻟﻤەﺟﯿﺪ ﻋەﺑﺪوﻟﺴــﺘﺎر ﻣەﺟﯿﺪ وەزﯾﺮی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ و ﺳەرﭼﺎوە ﺋﺎوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟە دﯾﻤﺎﻧەی ”وﺷــە“دا ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾﺎﻧﺪاﯾە ھەﯾﻜەﻟﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﺑە ﺗەواوی ﺑﮕﯚڕن و ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ رێﮕەوە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺑەرھەﻣﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜەن .ﺋەو دەڵێﺖ ﻟە 4ﺳﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮودا دەﺗﻮاﻧﻦ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺋﺎو داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﻛەرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ،ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزار ،ھەروەھﺎ دووﭘﺎت دەﻛﺎﺗەوە ﺋەﮔەر ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮدﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺳﺎڵﯽ 2018ﺑﺒێﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 6 ﻣﻠﯿﯚن ﻛەس ،ﺋەوا دوو ھێﻨﺪەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺋﺎو داﺑﯿﻦ دەﻛەن.
”ﺋەﮔەر ﺑەرھەﻣﯽ دەرەوە ﺑﺎزاڕی ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋێﻤەی ﺷﻜﺎﻧﺪﺑێﺖ ،ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن داوە ﺑﺎج ﻟەﺳەر ﺋەو ﺑەرھەﻣﺎﻧە داﺑﻨێﯿﻦ ﻛە ھﺎوردە دەﻛﺮێﻦ ﻟە ﭘێﻨﺎو دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚ و دەرەوە و ﺑەرزﻧەﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺮﺧەﻛﺎن“. چ ﭘﻼﻧێﻜﯽ ﻧﻮێﺘﺎن ﺑﯚ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ھەﯾە؟ ﺋێﻤــە ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ﻧﻮێﻤــﺎن ھێﻨﺎوەﺗە ﭘێﺸــەوە ،ﭘﻼﻧێﻜە ﺑﯚ 5 ﺳــﺎڵﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪە ،رەﺷﻨﻮوﺳەﻛەﻣﺎن داوەﺗە دەﺳــﺘﯽ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ ﻟە ﻧﺎوەوە و دەرەوەی وەزارەت ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳەرﻧﺞ و ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺨەﻧــە ڕوو .ﺋێﻤــە دەﻣﺎﻧــەوێ ھەﯾﻜەﻟــﯽ وەزارەت ﺑەﺗــەواوی ﺑﮕﯚڕﯾﻦ ،ﺧﯚم ﭘێﺸﻨﯿﺎزم ﻛﺮدووە ﻛە دەﺳەت ﺷــﯚر ﺑﻜەﯾﻨەوە ﺑﯚ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ھﺎووﺗﯿﯿەك ﻟە زاﺧﯚ ﻧﺎﭼﺎر ﻧەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋﯿﻤﺰاﯾەك ﺑێﺘە ھەوﻟێﺮ. چ ﺷــﺘێﻚ ﺋــەم وەزارەﺗە ﻟە وەزارەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﺟﯿﺎ دەﻛﺎﺗەوە؟ ﻧەﺧﺸــەڕێﮕەی ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯿﻤﺎن داﻧــﺎوە ﺑــﯚ وەزارەﺗەﻛەﻣﺎن ،وەك ﭘﺘەوﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﻧێﻮان وەزارەت و ﺧەڵﻚ، ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﻛﺎﺑﯿﻨەی راﺑﺮدوودا ﺋەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە ﺑە ﺗەواوی ﭘﭽڕاوە ،ﺋێﻤە ﺑەﭼەﻧﺪ رێﮕەﯾــەك ﺋەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە دروﺳــﺖ دەﻛەﯾﻨەوە ،ﯾەك ﻟەواﻧە ﻛﺮدﻧــەوەی دەرﮔــەی وەزارەت ﺑــەڕووی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻣﺎﻣەڵە ﯾﺎن ﻛﺎرێﻜﯿﺎن ﻟە وەزارەﺗﺪا ھەﯾە، دووەم رۆژاﻧﯽ ﭼﻮارﺷــەﻣﻮواﻧﻤﺎن دﯾــﺎری ﻛــﺮدووە ﺑــﯚ ﺑﯿﻨﯿﻨــﯽ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ھــەر رەﺧﻨــە و ﭘێﺸﻨﯿﺎز و داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﯿﺎن ھەﺑێﺖ ﺋەوا ﮔﻮێﯿﺎن ﻟێ دەﮔﺮﯾﻦ و ھەوڵﯽ ﭼﺎرەﻛﺮدﻧﯿــﺎن دەدەﯾﻦ .زۆرﺑەی ﺋــەو ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧەی ﺳــەرداﻧﯽ وەزارەت دەﻛەن ﺧەڵﻜﯽ ھەژارن و ﺋەواﻧەن ﻛە ﻛەﺳــﯿﺎن ﻟە ﭘﺸﺖ ﻧﯿﯿــە و ﺗﻮاﻧﺎی داراﯾﯿــﺎن ﻻوازە و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑە ﭘــﺎرە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن راﯾﯽ ﺑﻜەن .ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋەوەﯾە ﺧﯚﻣﺎن ﺳــەرداﻧﯽ ﺷــﻮێﻨەﻛﺎن دەﻛەﯾﻦ و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺳــەرداﻧﯽ ﭘێﻨﺠﻮێﻦ، ﺋﺎﻛﺮێ ،ﺑــەردەرەش و ﭼﯚﻣﺎﻧﻤﺎن ﻛﺮدووە.
ﭘﺮﺳــﯽ ﺑەﻧــﺪاوەﻛﺎن ﺑەﭼﯽ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ،ھﯿﭻ ﭘڕۆژەﯾەﻛﺘﺎن ھەﯾە ﻟــەم ﺑــﻮارەدا ﺟێﺒەﺟێﯽ ﺑﻜەن؟ ﺑﯚ زاﻧﯿﺎرﯾﺘــﺎن ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎن و ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤــە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺋﺎوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟەﻣڕۆدا ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺋﺎو ﻟە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﮔەورەداﯾــە ،ﺑەھــﯚی ﺋــەو ھەڕەﺷــﺎﻧەی ﻟەﺳەرﻣﺎﻧە ﻟەﻻﯾەن ﺋێﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺑەﻧﺪاوە ﮔەوراﻧەﯾﺎن ﻛە دەﺗﻮاﻧێ رۆژێﻚ ﺑێﺖ ﺋﺎو ﻟەﺳــەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﮕﺮﻧــەوە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻛﺎر ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺋەوەی ﺋێﺮان رێڕەوی ﺋﺎوی ﺳــﯿﺮوان ﺑﮕﯚڕێﺖ. ﺑﯚﯾە ﺑــﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻦ و ﮔﻠﺪاﻧەوەی ﺋﺎو ،ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن داوە ﺑەﻧﺪاو دروﺳﺖ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑەﻧﺪاوی ﮔــەورە ﺋەرﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاﻗە ،ﺑەم ﺑەﻧﺪای ﺑﭽﻮوك ﺋەرﻛﯽ ﺋێﻤەﯾە. ژﻣﺎرەی ﺋەو ﺑەﻧﺪاواﻧە ﭼەﻧﺪە ﻛە ﻛﺎری ﻟەﺳەر دەﻛەن؟ ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺑەﻧﺪاوی ﺑﭽــﻮوك ﻟە ژێﺮ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﺪان و ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺑەﻧــﺪاوی ﻛﯚﻧﯿﺶ ﻧــﯚژەن دەﻛەﯾﻨــەوە .ژﻣــﺎرەی
ﺑەﻧﺪاوە ﮔــەورەﻛﺎن 3ﺑەﻧﺪاوە ﻟە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑﭽﻮوك و ﻣﺎﻣﻨﺎوەﻧــﺪەﻛﺎن 8داﻧەﯾــە، ﺋێﺴــﺘە 23ﺑەﻧــﺪاو ﻟــە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﺪان ،ﺑﯚﯾە ﭘﺸﺘﯿﻮان ﺑەﺧــﻮا ﻟــە 4ﺳــﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮودا دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺋــﺎو داﺑﯿﻦ ﺑﻜەﯾﻦ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﯚ ﻛەرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ، ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزار ،ﺋەﮔەر ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮدﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺳــﺎڵﯽ 2018ﺑﺒێﺘە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 6ﻣﻠﯿﯚن ﻛــەس ،ﺋێﻤە دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ 15ﻣﻠﯿﺎر ﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎ ﺋﺎو داﺑﯿــﻦ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە دەﻛﺎﺗە دوو ھێﻨﺪەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺗﺎﭼەﻧــﺪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﺗﺎﻧە ﺧەڵﻚ ﺑﯚ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎن ﺑﮕەڕێﻨﻨەوە؟ ﺋەﻣە دەﻛەوێﺘە ﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑڕێﻚ ﭘﺎرە داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت، ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺧﺎﻧﻮو دروﺳﺘﻜﺮدن، ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚ ﮔﺮﻧﮕﯿــﺪان ﺑە ﺑەرھەﻣﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ و زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران ھــﺎن ﺑﺪرێﻦ ﺑﮕەڕێﻨــەوە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯿﺎن و درێﮋە ﺑە ﻛﺎری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﺑﺪەن.
ﺑﺎج ﻟەﺳەر ھەﻣﻮو ﺑەروﺑﻮوﻣەﻛﺎن داﻧﺮاوە و ﻟەم رۆژاﻧە دەﻛەوێﺘە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟەﻻﯾەن ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﭘەﺳەﻧﺪ ﻛﺮاوە.
ھێﺸــﺘﺎ ﺷــﻮێﻨﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑــﯚ ﺋەﻣﺒﺎرﻛﺮدﻧــﯽ داﻧەوێڵــە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚ ﺋەم ﭘﺮﺳــە ﭼﯿﺘﺎن ﻛﺮدووە؟ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺳــﺎﯾﻠﯚ ﻛﺎری وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻛﺎری وەزارەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿە .ﻣﻦ ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﺑﺎﺳﯽ ﺋەوەم ﻛــﺮدووە ﻛە ﻧﺎﺑێــﺖ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﭘەﯾﻨﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ و ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ و ﭘێﮕەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔەﻧﻢ ھەﻣﻮوی ﻟەﺳــەر وەزارەﺗەﻛەی
ﺋێﻤە ﺑێﺖ ،ﺑەم دواﺗﺮ ﺑەرھەﻣەﻛە ﺑﭽێﺘــە ﺳــەر وەزارەﺗێﻜــﯽ ﺗﺮ. ﻟە ﻧێــﻮان وەزارەﺗەﻛــەی ﺋێﻤە و وەزارەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﯚﺷﺎﯾﯿەك ھەﯾە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧە. ﺋﺎﯾــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﭘێﺸــﯿﻨەی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ دەدرێﺖ؟ ﻧەﺧێــﺮ ﻧﺎدرێــﺖ ،ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺋــەو ﭘێﺸــﯿﻨەﯾە ھﺎوﺷــێﻮەی ﭘێﺸﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑەھﯚی ﻛێﺸەی داراﯾﯿەوە وەﺳــﺘﺎوە و ھﯿﻮادارﯾﻦ ﺋەم ﻛێﺸــە داراﯾﯿﺎﻧــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺎن ﭘێ ﺑێﺖ و ﺟﻮوﺗﯿــﺎران ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻟە ﭘێﺸﯿﻨەﻛﺎن ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻦ. ﺟﻮوﺗﯿــﺎران ﺑەردەوام ﮔﻠەﯾﯽ دەﻛەن ﻛــە ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﭘﺸــﺘﮕﻮێ ﺧﺮاون، ﺋێﺴﺘە ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﻟە چ ﺋﺎﺳﺘێﻜﺪاﯾە؟ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ھﺎوﻛﺎرﯾﻤــﺎن ھەﺑﻮوە، ﻟەواﻧە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻨەﺗﯚ و ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﭘەﯾﻨﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﯚ ﺟﻮوﺗﯿﺎران. ﺋەﻣﺴــﺎڵ ھﺎوﻛﺎری ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺑەم ﺋێﻤــە ھەوڵﻤﺎن داوە ﻟــە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ و ھەرﭼﯚﻧێﻚ ﺑێــﺖ داﺑﯿﻨﯽ ﺑﻜەﯾــﻦ و ﺑﯿﺪەﯾﻨە
”ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺋﺎو ﻟە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﯽ ﮔەورەداﯾە ،ﺑەھﯚی ﺋەو ھەڕەﺷﺎﻧەی ﻟەﺳــەرﻣﺎﻧە ﻟەﻻﯾــەن ﺋێــﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺑەﻧﺪاوە ﮔەوراﻧەﯾﺎن ﻛــە دەﺗﻮاﻧێ رۆژێﻚ ﺑێﺖ ﺋﺎو ﻟەﺳەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮕﺮﻧەوە“. ﺟﻮوﺗﯿــﺎران .ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑەﺑــڕی ﻧﺰﯾﻜەی 10ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨﺎر ﺟﯚﻣﺎن ﻟە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻛڕﯾﻮەﺗەوە، ﺑڕﯾﺎرﯾﺸﻤﺎن داوە ﺑە داﺷﻜﺎﻧﯽ 50% وەك ﺋﺎﻟﯿﻚ دووﺑﺎرە ﺑە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﺑﺪەﯾﻨەوە. ﻣﺎﺳﺘﯽ ھەوﻟێﺮ ﻟە ﺋێﺴﺘەدا زۆر ﻛەﻣە و ﻣﺎﺳــﺘﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ و ﺗﻮرﻛﯽ ﺟێﮕەی ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە ،ھﯚﻛﺎرەﻛە ﺑﯚﭼﯽ دەﮔەڕێﺘەوە؟ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﯽ ﺋێﻤــە ﻛﺎﺗێــﻚ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺎش ﺳﺎغ ﻧﺎﺑێﺘەوە ﯾﺎن داھﺎﺗێﻜﯽ ﻛەﻣﯿﺎن دەﺳــﺖ دەﻛەوێﺖ و ﺗﻮوﺷــﯽ زﯾﺎن دەﺑﻦ، دەﺑﻨە ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﯚ ﺋەوەی دەﺳﺖ ﻟەو ﻛﺎرەﯾﺎن ھەڵﺒﮕﺮن .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺟﻮوﺗﯿﺎرێــﻚ ﻣەڕوﻣﺎﺗــﯽ ھەﯾە ﺷــﻮاﻧێﻜﯽ دەﺳــﺖ ﻧﺎﻛەوێﺖ ﺑﯚ ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧــﯽ ﺋﺎژەڵەﻛﺎﻧﯽ ،وەك دەزاﻧﯿﻦ ﻛﺎری ﺷﻮان زۆر ﺳەﺧﺘە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﻛﺎرە ﺳــەﺧﺘەش
”ﺋەﮔەر ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮدﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺳﺎڵﯽ 2018ﺑﺒێﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 6ﻣﻠﯿــﯚن ﻛەس ،ﺋێﻤە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ 15ﻣﻠﯿﺎر ﻣەﺗﺮ ﺳێﺠﺎ ﺋﺎو داﺑﯿﻦ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە دەﻛﺎﺗە دوو ھێﻨﺪەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“.
ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎر وەردەﮔﺮێﺖ، ﻛﺎﺑــﺮا ﺋــەم ﻛﺎرە ﻧــﺎﻛﺎت ،ﺑەڵﻜﻮ دەﭼێﺖ دەﺑێﺘە زێڕەﭬﺎﻧﯽ و ﭘﯚﻟﯿﺲ و ھەﻣﺎن ﭘــﺎرەش وەردەﮔﺮێﺖ و ﺋەوەﻧﺪەش ﻣﺎﻧــﺪوو ﻧﺎﺑێﺖ .وەك دەزاﻧﯿــﻦ ﺑەرھەﻣــﯽ دەرەوەش ﻧﺮﺧﯽ ھەرزاﻧە و ﺑەرێﮋەﯾەﻛﯽ زۆر ھﺎوردە دەﻛﺮێﺖ. ﺑــﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺧﯚراك ﭼﯿﺘﺎن ﻛﺮدووە؟ ﺑڕﯾﺎرﻣــﺎن داوە ھەر ﺑەرھەﻣێﻜﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ ﭘێ ﺑﮕﺎت ،ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﺑەرھەﻣﯽ دەرەوە ﻟەو ﺟﯚرە ﻗەدەﻏە ﺑﻜەﯾﻦ ﺑــە ﻣەرﺟێــﻚ ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە .ھﺎوﻛﺎت ﺋەﮔەر ﺑەرھەﻣﯽ دەرەوە ﺑﺎزاڕی ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋێﻤــەی ﺷــﻜﺎﻧﺪﺑێﺖ ،ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن داوە ﺑﺎج ﻟەﺳــەر ﺋــەو ﺑەرھەﻣﺎﻧە داﺑﻨێﯿﻦ ﻛــە ھــﺎوردە دەﻛﺮێﻦ ﻟەﭘێﻨﺎو دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚ و دەرەوە و ﺑەرزﻧەﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺮﺧەﻛﺎن .ﺋەو ﭘڕۆژەﯾەﻣﺎن ﻟەﻻﯾەن ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﭘەﺳەﻧﺪ ﻛﺮاوە ،ﺑﺎج ﻟەﺳەر ھەﻣــﻮو ﺑەروﺑﻮوﻣــەﻛﺎن داﻧﺮاوە و ﻟــەم رۆژاﻧە دەﻛەوێﺘــە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﻟە 4ﺳﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮودا دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺋﺎو داﺑﯿﻦ ﺑﻜەﯾﻦ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
”ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑەﺑڕی ﻧﺰﯾﻜەی 10ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﺟﯚﻣﺎن ﻟە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻛڕﯾﻮەﺗەوە“
ﺋﺎﺑﻮوری
ﻧەوت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێﺖ داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾەن ﺳﻌﻮودﯾە ،ﺋێﺮان و ﻋێﺮاﻗەوە ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ،ﻛە ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا دەﺳﺘﯽ ﺑە ھەﻧﺎردەﻛﺮدن و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوﺗەﻛەی ﻟە رێﮕەی ﺑﯚڕی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن-ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﻛﺮدووە.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دادەﺑەزێ
داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳﻌﻮودﯾە ﺑە زﯾﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺗەواو دەﺑێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ -رێﺒﯿﻦ داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾەن ﺳﻌﻮودﯾە و ﭘﺎﺷﺎن ﺋێﺮان و ﻋێﺮاق، ﺟﮕەﻟەوەی ﭘێﻮەﺳﺘە ﺑە ﺋﺎڵﯚزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە و داﺑەزﯾﻨﯽ ﺧﻮاﺳﺖ ﻟەﺳــەر ﻧەوت ،ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﭘﺮۆﺳەﻛە ﻟە زﯾﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺗەواو دەﻛﺎت ،ﺳــﻌﻮودﯾە دەﯾەوێ داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت وەك ﻓﺸﺎرێﻚ ﻟەﺳەر ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﻟە ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوە ﻟەﮔەڵ ﺋێﺮان ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨێﺖ. داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳﻌﻮودﯾە داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﺎراﻣﻜﯚی ﺳــﻌﻮودی، ھەرﯾەك ﻟە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان و دەوڵەﺗﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﻧﺎﭼﺎر ﻛﺮد ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﺧﯚﯾﺎن داﺑﺒەزێﻨﻦ و ﺑــە ﻧﺮﺧێﻜﯽ ﻛەﻣﺘــﺮ ﻟە ﻧﺮﺧﯽ ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﯿﻔﺮۆﺷــﻦ ،ﺑە ﺟﯚرێﻚ ﻛە ﺋەو داﺑەزاﻧﺪﻧە دەﺑێﺖ ﺑە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟە ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا. ﺳــﻌﻮودﯾە وەك ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﺑەرھەﻣﮫێﻨەری ﻧەوت ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا، ھﯿــﭻ ﻛﺎﺗێــﻚ ﻧﺎﯾەوێ ﺋێــﺮان و ﻋێﺮاق ﺑە ﺋﺎﺳــﺘێﻚ ﺑﮕــەن وەك ﺷﻮێﻨﮕﺮەوەی ﺳــﻌﻮودﯾە ﺗەﻣﺎﺷﺎ ﺑﻜﺮێــﻦ ،ﺋﺎراﻣﻜﯚی ﺳــﻌﻮودی دەﯾەوێ ﻟە رێﮕــەی داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەوﺗــەوە ،رﻛﺎﺑــەری ﺑەردەواﻣﯽ ﻋێﺮاق و ﺋێﺮان ﺑﻜﺎت، ھەروەك ﺑــەو رێﮕەﯾــە دەﺗﻮاﻧێ ﺑەردەوام ﻓﺸﺎرێﻚ ﻟەﺳەر ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رۆژﺋﺎوا دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ ﻛە ﺑەھــﯚی ﺗێﭽﻮوی زۆری ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗەوە، ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑەرﮔەی داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﺑﮕﺮێﺖ ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﺳﻌﻮودﯾە ﺋﺎﻣﺎدەﯾە ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﺑﯚ 90دۆﻻر و ﺗەﻧﺎﻧــەت 80دۆﻻر ﺑــﯚ ھــەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ داﺑﺒەزێﻨێﺖ. ﺋــەو داﺑەزاﻧﺪﻧە ﻟــە ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛــﯽ ﮔەورە ﻟەﺳــەر ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺳــﻌﻮودﯾە دادەﻧێﺖ ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑەرەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو راﺳــﺘﯿﯿەش ﻛە ﺳــﻌﻮودﯾە ﺑەردەوام ﻟە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوﺗﺪا، داھﺎﺗێﻜــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟەوە ﻣﺴــﯚﮔەر دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﺪا ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﭘێﯿەﺗــﯽ .ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﺋﺎراﻣﻜــﯚ ﺗەﻣﺎﺷــﺎی ﺋﺎﺳــﯚﯾەﻛﯽ دوورﺗــﺮ دەﻛﺎت، ﻟەواﻧەﯾــە ﺋــەوە ﻛﺮدەﻧﯿﯿەی ﺋەو ﺑﺎﻧﮕەﺷەﯾەی ﺳــﻌﻮودﯾە ﺑێﺖ ،ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ھەﻣﻮو
ﺟﯿﮫﺎن ﻟە ﻧــەوت ،وێڕای ھەﻣﻮو ﺋەو ﭘﺎڵﻨەرە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧەی ﻟە ﭘﺸﺖ ﺋەو داﺑەزاﻧﺪﻧەوە ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺎن ھەﯾە. داﺷﻜﺎﻧﺪﻧەﻛە ﺋێﺮاﻧﯿﺶ دەﮔﺮێﺘەوە دوا ﺑــە دوای ﺳــﻌﻮودﯾە، ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛەرﺗــﯽ وزەی ﺋێﺮان داﺑەزاﻧﺪﻧــﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ وﺗەﻛەﯾــﺎن راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻧەوﺗﯽ ﺋێﺮان ﺑە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ )ﭼﯿﻦ، ھﯿﻨﺪﺳــﺘﺎن ،ژاﭘــﯚن ،ﻛﻮرﯾﺎی ﺑﺎﺷــﻮور( دەﻓﺮۆﺷــﺮێﺖ و ﭼﯿﻦ ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻛڕﯾﺎری ﻧەوﺗﯽ ﺋێﺮان ﭘێﻚ دێﻨێﺖ .ﻟە 6ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵﺪا ،ﺋێﺮان رۆژاﻧە ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن و 200ھــەزار ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوﺗﯽ ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎ ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە، ﺋەوەش ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەﯾە ﺑە ﺑەراورد
ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ وزەی ﻧﺎوﻛــﯽ، ﺋــەوە وا دەﻛﺎت ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ھەوڵﯽ ﺳﺎﺧﻜﺮدﻧەوەی ﻧەوﺗەﻛــەی ﺑــﺪات ،ﺋەﮔــەر ﺑە ﻧﺮﺧێﻜﯽ ﻛەﻣﺘﺮﯾﺶ ﺑێﺖ. ﻋێﺮاق و ﻛﻮردﺳﺘﺎن دوای ﺳــﻌﻮودﯾە و ﺋێــﺮان، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑە ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق-ﺳﯚﻣﯚ ﻟە راﮔەﯾەﻧﺮاوێﻜﺪا، داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﺑــﯚ ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ دووەﻣﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛﺮد .ﺑەﭘێﯽ راﮔەﯾەﻧﺮاوەﻛــە ،ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳــﻮوﻛﯽ ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺳڕە ﺑە ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە 3دۆﻻر و 15ﺳــەﻧﺖ ﻟە ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋەﻣﺎن و دوﺑەی دەﻓﺮۆﺷێﺖ. ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ،ﻧﺮﺧﯽ ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوﺗﯽ ﻋەﻣﺎن ﺑە 104دۆﻻر و 63 ﺳــەﻧﺖ و ﻧﺮﺧﯽ ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوﺗــﯽ ﻋێﺮاق-ﺑەﺳــڕە ﺑە 102 دۆﻻر و 13ﺳــەﻧﺖ ﻓﺮۆﺷــﺮاوە، ﻟە ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺋﺎﺑﯿﺸــﺪا ﻧﺮﺧﯽ ھەر
ﺑەﮔﻮێﺮەی راﮔەﯾەﻧﺮاوی وەزارەﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺑﺪا، ﻋێﺮاق زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 73ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿﻞ ﻧەوﺗﯽ ﻟە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺳڕە ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە ﺑــە 6ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳــەرەﺗﺎی ﺳــﺎڵﯽ ،2013ﻛە ﻟە رۆژێﻜﺪا 961ھەزار و 236ھــەزار ﺑەرﻣﯿﻠﯽ ﺑە ھەﻣﺎن ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە. ﮔەﻣﺎرۆﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەر ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان دەرﻓەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو وﺗەﯾﺎن ﻟــە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ھەﻧﺎردەﻛﺮدن ﺳﻨﻮوردار ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ھــەروەك ﺋــەو ﻣەرج و رێﻮﺷــﻮێﻨﺎﻧەی ﺋێﺮان ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ دادەﻧێﺖ ،دﯾﺴﺎﻧەوە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟە ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوﺗﯽ وﺗەﻛە دوور دەﺧەﻧــەوە ،ﺋــەوەش دﯾﺴﺎن ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ھەﻧﺎردەی ﺋەو وﺗە دادەﻧێﺖ. ھــەر ﺟﯚرێــﻚ ﺑێــﺖ ،ﺋێــﺮان ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە داھﺎﺗﯽ ﻧەوﺗەﻛەی ھەﯾە ﻟــە ﺑەردەواﻣﯿﺪان ﺑە ﭘڕۆژە ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﺘــﺮ ﮔەﺷــەﭘێﺪان و ﺑەردەواﻣــﯽ
ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوﺗــﯽ ﻋەﻣﺎن ﺑە 102 دۆﻻر و 23ﺳــەﻧﺖ و ﻧﺮﺧﯽ ھەر ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوﺗێﻜــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺳــڕە ﺑە 97دۆﻻر و 447ﺳــەﻧﺖ ﻟە ﻣﺎوەی ھەﻣﺎن ﻣﺎﻧﮕﺪا ﻓﺮۆﺷﺮاوە. ﺑەﮔﻮێﺮەی راﮔەﯾەﻧﺮاوی وەزارەﺗﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻋێﺮاق ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺑﺪا ،ﻋێﺮاق زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 73ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوﺗﯽ ﻟــە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺳڕە ﻓﺮۆﺷــﺘﻮوە ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺗەﻗﺎﻧﺪﻧــەوەی ﺑﯚڕﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻛەرﻛــﻮوك- ﺟەﯾﮫــﺎن ھﯿــﭻ ﺑــڕە ﻧەوﺗێﻜﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻟەو ﻣﺎﻧﮕەدا ھەﻧﺎردەی دەرەوە ﻧەﻛــﺮاوە ،ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﻟەﻻﯾــەك راﮔﺮﺗﻨﯽ ھەﻧــﺎردەی ﻧەوﺗﯽ ﻛەرﻛــﻮوك و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق، زﯾﺎﻧە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق دوو ﻗﺎت دەﻛﺎﺗەوە.
ﺋــەوەی ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﻋێﺮاق ھەﺑێــﺖ ،ﺑەھــﯚی ﭘێﺸــڕەوی و ھێﺮﺷــە ﺑەردەواﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻧﺎﺳــﺮاو ﺑە داﻋﺶ و ﺋــەو ﺗەﻧﮕﮋە ﺗەﻧﺎھﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەی ﻧﺎوﭼەﻛەی ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە ،دەﯾەوێﺖ ﺑە ھەر ﺷــێﻮەﯾەك ﺑێــﺖ ﻧەوﺗەﻛەی ﻟە ﺑــﺎزاڕی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﺳــﺎخ ﺑﻜﺎﺗەوە، ﺑەھەﻣﺎن ﺷــێﻮە ﺋەو داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗە ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر ﺑﻮدﺟــەی ﮔﺸــﺘﯽ دەوڵەﺗــﯽ ﻋێﺮاق دەﺑێﺖ ،ﺑــەم راﮔﺮﺗﻦ و ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ھەﻧﺎردە، ﻟــەم ﻗﯚﻧﺎﻏــەدا ﺑــﯚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق ھەﻧﺪێــﻚ زەﺣﻤــەت دەﺑێــﺖ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛــە ﺋــەو دەوڵەﺗە ﻟە ﺷــەڕێﻜﯽ ﮔەورەداﯾە ﻟەﮔــەڵ داﻋﺶ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﺷەڕی داﻋﺸــﺪا دەﺑێﺖ ،ﺋەوە وێڕای ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﺷﻮێﻨەوارەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮓ ﻟــەو ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻧەی ﺑﻮوﻧەﺗە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺷــەڕ و ﭘێﻜﺪاداﻧەﻛﺎن و زﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑــە ﻣﻠﯿﺎران دۆﻻر دەﺧەﻣڵێﻨﺮێﺖ. ﺋەﮔەر ﮔﺮﯾﻤﺎﻧەی ﺋــەوە ﺑﻜﺮێﺖ، ﻋێﺮاق ﻧﺮﺧﯽ ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوت ﺑﯚ 90دۆﻻر دادەﺑەزێﻨێﺖ و ﺋﺎﺳﺘﯽ ھەﻧــﺎردەی ﺑەھەﻣﺎن ﺷــێﻮەی ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎب ﺑە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 73ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿﻞ دەﻣێﻨێﺘــەوە ،ﺋەوە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟــە ﯾەك ﻣﺎﻧﮕﺪا داھﺎﺗﯽ ﻓﺮۆﺷــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻟە ﻧﺰﯾﻜەی 8ﻣﻠﯿﺎر
دۆﻻرەوە ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜــەی 6ﻣﻠﯿﺎر و 600ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر دادەﺑەزێﺖ. ﺋەوەش ﻛﻮرﺗﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﮔەورە ﻟە داھﺎت و ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯽ وﺗەﻛە دروﺳﺖ دەﻛﺎت. ﺑەھەﻣــﺎن ﺷــێﻮە ،ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێــﺖ داﺑەزاﻧﺪﻧــﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾەن ﺳــﻌﻮودﯾە ،ﺋێﺮان و ﻋێﺮاﻗەوە ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ،ﻛە ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا دەﺳﺘﯽ ﺑە ھەﻧﺎردەﻛﺮدن و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوﺗەﻛەی ﻟە رێﮕەی ﺑﯚڕی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن- ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﻛﺮدووە. ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ھەرێــﻢ ﻟەﻻﯾەك ﺑەھــﯚی ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ﻛێﺸەی ﻟە ﺳﺎﺧﻜﺮدﻧەوەی
ﻟــەو رووەوە ھﯿــﭻ ﻟێــﺪوان و زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ راﻧەﮔەﯾﺎﻧــﺪووە. ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ھﺎوﻛێﺸەﻛە وا ﻧﯿﺸﺎن دەدات ،داﺑەزاﻧﺪن ﻟە ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ روو ﺑﺪات، ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛــە داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق و وﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﭘێﻮەﺳــﺘە ﺑە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ و ﺋەوروﭘــﺎ ،ھەﻣﺎن ﺋــەو ﺑﺎزاڕاﻧەی ﻧەوﺗــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﺑــﯚ ھەﻧﺎردە دەﻛﺮێﺖ ،ﺟﮕە ﻟــەو رێﮋەﯾەی ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رۆژﺋﺎوا ﺳﺎخ دەﻛﺮێﺘەوە. ﺳەرﭼﺎوەی داﺷﻜﺎﻧﺪﻧەﻛە ﺳﻌﻮودﯾە ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺋەﻣەرﯾﻚا ﺗێﺒﯿﻨــﯽ دەﻛﺮێــﺖ ﺑەھــﯚی ﺋﺎڵﯚزﯾﯿە ﺗەﻧﺎھﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ
دەﺷێﺖ داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾەن ﺳﻌﻮودﯾﯿەوە ،دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻓﺸﺎرێﻜﯽ ﺑەھێﺰ ﺑێﺖ ﻟەﺳەر ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رۆژﺋﺎوا و ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋێﺮان ﻧەوﺗەﻛــەی ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﺪا ھەﯾــە و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە داھﺎﺗــﯽ ﻧەوﺗەﻛەﯾە ،ھــەم ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــەڕی داﻋﺶ و ھەم ﻟــە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﻛﺎﻧﯽ ،ﻛە ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵەوە ﻟەﻻﯾەن ﺑەﻏﺪاوە ﺑڕاوە. داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗــەوە، ﭘێﻮەﺳــﺖ ﻧﯿﯿە ﺑــە دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ھەرێﻢ ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆ ﻧەوﺗەﻛەی ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ دەﻓﺮۆﺷێﺖ .ھەرﭼەﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳــﯚﻣﯚی ﻓﺮۆﺷﯿﺎری ﻧەوﺗﯽ ﻋێــﺮاق داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪووە ،ﻟە ﺑەراﻣﺒــەردا ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ
رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ،ﺋەﻓﺮﯾﻘﯿﺎ و ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿــﺎ ،ﺧﻮاﺳــﺖ ﻟەﺳــەر ﻧەوت ﻛــەم ﺑﻮوەﺗــەوە ،ﺋەوەش ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛــﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻟەﺳــەر داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت دادەﻧێﺖ ،دوورﯾﺶ ﻧﯿﯿە ﺳﻌﻮودﯾە ”داﺑەزﯾﻨﯽ ﺧﻮاﺳﺖ ﻟەﺳەر ﻧەوت“ وەك دەرﻓەﺗێــﻚ ﺑــﯚ داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت و دەﺳــﺘﭙێﻜﺮدﻧﯽ رﻛﺎﺑەرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر وﺗﺎﻧﯽ ﺧﺎوەن ﻧەوﺗﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رۆژﺋﺎوا ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨێﺖ. داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾەن ﺳﻌﻮودﯾﯿەوە ھەر ﺗەﻧﯿﺎ ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە داﺑەزﯾﻨﯽ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺑﺎزاڕەوە ﻧﯿﯿە، ﺑﮕﺮە ﻟە ﭘﺸــﺖ ﺋەو دەرﻛەوﺗەوە، ھﺎوﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺶ ھەﯾە، ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺷەڕی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﭘێﮕە و ھەﯾﻤەﻧەی ﺳــﻌﻮودﯾە ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ و ﺑەراﻣﺒەر
ﺑــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و وﺗﺎﻧــﯽ رۆژﺋﺎوا ھەﯾە. ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ،ﺳــﻌﻮودﯾەی ﺑەﺗەواوی ﻧﯿﮕەران ﻛﺮدووە ،ﺗﺮﺳەﻛە ﻟەوێﻮە ﺳــەرﭼﺎوە دەﮔﺮێــﺖ ،ﻛــە ﺋەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎﻧە ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر ﭘێﮕــە و ھەﯾﻤەﻧەی ﺳــﻌﻮودﯾە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا دروﺳــﺖ دەﻛﺎت، ﻟەﺑەرﺋەوە ھــەوڵ دەدات رێﮕﺮی ﻟێ ﺑﻜﺎت. دەﺷــێﺖ داﺑەزاﻧﺪﻧــﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﻧــەوت ﻟەﻻﯾەن ﺳــﻌﻮودﯾﯿەوە، دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻓﺸــﺎرێﻜﯽ ﺑەھێﺰ ﺑێﺖ ﻟەﺳــەر ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رۆژﺋﺎوا و ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋێﺮان ،ھﺎوﻛێﺸەﻛە ﺑەو ﺷــێﻮەﯾەﯾە ،ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﻻﻧﯽ ﻛەم ﻟــە ﮔێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮردا و ﺑــەو ﺗێﭽــﻮوە زۆرەوە ﻛــە ﻟە دەرھێﻨﺎﻧﯽ ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوﺗﺪا ﺧەرﺟــﯽ دەﻛﺎت ،ﺧــﯚی ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳــﻌﻮودﯾە راﺑﮕﺮێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾەن ﺳﻌﻮودﯾﯿەوە ،وەك دەردەﻛەوێﺖ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ وﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ دەﺑێﺖ و ﺋەواﻧﯿﺶ ﻧﺎﭼــﺎر دەﻛﺎت ﺧﯚﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﻧﺮخ و ﺑﺎزاڕە ﻧﻮێﯿــەدا ﺑﮕﻮﻧﺠێﻨﻦ ﻛە ﺳــﻌﻮودﯾە دروﺳﺘﯽ دەﻛﺎت. ھەﻣﻮو ﺋەوە ﺑــە زﯾﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دێﺖ. ﻟــە 27ی ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ دووەﻣــﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ،وﺗﺎﻧــﯽ ﺋەﻧــﺪام ﻟە ڕێﻜﺨﺮاوی ﺋﯚﭘێﻚ ﻛﯚ دەﺑﻨەوە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت داﺑەزﯾﻨێﻜﯽ ﮔەورەی ﺗﯚﻣﺎر ﻛــﺮدووە ،ﺋەوان ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟەﺳــەر ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن و ھەﻧﺎردەی ﻧــەوت دەﻛــەن ﺑــﯚ 30ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿﻞ ﻟە رۆژێﻜﺪا و ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺳــﺎڵﯽ 2015دا .ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﻧﺰﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەوت، ھــﺎوﻛﺎری ﻟــە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺑﺎزاڕەﻛﺎن دەﻛﺎت.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋەﻛﺮەم
ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە دوای ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﺎﺗەﻟﯚﻧﯿﺎ
وەرزش
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
15
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑە دروﺳﺘﯽ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە دوای وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﺎﺗەﻟﯚﻧﯿﺎ و ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﯾﺎن ﻟە ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ دﯾﺎر ﻧﯿﯿە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ دوای رەﺗﻜﺮدﻧەوەی ﺑﯿﺮۆﻛــەی
ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﻮﻟــﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﻟەﻻﯾەن ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﺎﻧﯽ ﺋەو وﺗەوە. ﻟە ﭼەﻧﺪ رۆژی راﺑﺮدوودا ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻓڕەﻧﺴﺎ رەﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺧﻮﻟﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ وﺗەﻛەﯾﺎﻧەوە ﺑــﻜﺎت ﺋەﮔەر ھەرێﻤﯽ ﻛﺎﺗەﻟﯚﻧﯿﺎ ﻟە وﺗﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﺟﯿﺎ ﺑێﺘەوە. ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧەﻛە ﻟە ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛﺪا رەﺗﯽ ﻛــﺮدەوە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﯾﺎری ﺑﻜﺎت ،ﺋەﻣە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﯾﺎﻧەﻛە ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑەوەداﺑــﻮو رەﻧﮕــە ﻟە داھﺎﺗــﻮودا ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋەو وﺗــەوە ﺑﻜﺎت ﺋەﮔەر ھەرێﻤﯽ ﻛﺎﺗەﻟﯚﻧﯿﺎ ﻟە ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە. ﯾﺎﻧەﻛە ﻟە ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛﺪا ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮدﺑﻮو ﻛە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﺎﺗەﻟﯚﻧﯿﺎ و ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ﻟە ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ
دەﻛﺎت و داواﺷــﯽ ﻟــە ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ھەرێﻤەﻛەی ﻛﺮد ﻟە راﭘﺮﺳﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەدا دەﻧﮓ ﺑە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑﺪەن. ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﻟــە ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﻛەدا ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ ﺧــﯚی ﻟــە ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ھەر ﺧﻮﻟێﻜﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﻧﯿﺸــﺎن داﺑﻮو ﺋەﮔەر ﻟەﻻﯾەن ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ وەرزﺷﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎوە رەت ﺑﻜﺮێﻨەوە. ﺋەﻣــە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﻛــە ھەﻓﺘەی راﺑــﺮدوو ﺧﺎﻓێــﺮ ﺗﯿﺒــﺎس ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧــەی رێﻜﺨەری ﺧﻮﻟــﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮدﺑﻮو ﻛە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە و ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﯚڵ ﻛە دوو ﯾﺎﻧەی ھەرێﻤﯽ ﻛﺎﺗەﻟﯚﻧﯿﻦ ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ دوور دەﺧﺮێﻨــەوە ﺋەﮔــەر ھەرێﻤەﻛە ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی راﮔەﯾﺎﻧﺪ. ھەروەھــﺎ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ﻛە ﯾﺎﺳــﺎی وەرزﺷــﯽ ﻟە ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ رێﮕــە ﻧﺎدات ﯾﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟــە ﺧﻮﻟﯽ وﺗەﻛەﯾﺪا ﯾﺎری ﺑﻜﺎت .ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑەوەش داﺑﻮو ﻛە ﺋەﮔەر ھــەردوو ﯾﺎﻧەﻛــە ﺑﯿﺎﻧەوێﺖ ﻟە
ﺧﻮﻟەﻛــەدا ﺑﻤێﻨﻨەوە ،دەﺑێﺖ ﯾﺎﺳــﺎی وەرزﺷــﯽ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺗێﺪا ﺑﻜﺮێﺖ ھەﻣﻮار ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﺋەو ﺑڕﮔﺎﻧە ﻻﺑﺮێﻦ ﻛە رێﮕﺮن ﻟە ﺑەردەم ﯾﺎﻧە ﺑﯿﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن و ﺋەﻣــەش ﺗﺎ رادەﯾەك ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋەﺳﺘەﻣە. ﻻی ﺧﯚﯾﺎﻧــەوە ﭘێﺸــﺘﺮ ھەرﯾــەك ﻟە ﺋەﺳــﺘێﺮەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﭼﺎﭬﯽ ھێﺮﻧﺎﻧﺪﯾــﺰ و ﮔﯿﺮارد ﭘﯿﻜێ و ﺋﯿﻨێﺴــﺘﺎ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ﻟە ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ دەرﺑڕی ﺑﻮو و ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺧﯚﺷــﯿﺎن ﻧﯿﺸــﺎن داﺑﻮو ﻟە ھــەر ﺧﻮﻟێﻜﯽ دﻧﯿﺎ ﯾــﺎری ﺑﻜەن ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺋەوەی ھەرێﻤەﻛەﯾﺎن ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ وەرﺑﮕﺮێﺖ. ﺷــﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﺎﺳــە ھەرێﻤﯽ ﻛﺎﺗەﻟﯚﻧﯿﺎ ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺧەرێﻜــﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯿــە ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ راﭘﺮﺳــﯽ و ﺧەڵﻜﯽ ﺋەو ھەرێﻤە ﻟە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛﻮرﺗﯽ داھﺎﺗﻮودا دەﻧﮓ ﻟەﺳــەر ﻣﺎﻧەوە ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﯾﺎن ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە دەدەن.
ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﻧﺮﺧﯽ ﻧﯿﻤﺎری ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد
ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛەی ﻧﯿﻤﺎر دا ﺳﯿﻠﭭﺎی ﺑەرازﯾﻠﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆی ﺗێ ﭼﻮوە .ﻛﺮﯾﺴﺘﯚﭬەر ﻣﺎرﺗﻞ ﭘﺎرێﺰەری ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ :ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ھەڵەﯾەﻛﯽ ﮔەورەی ﻛﺮد ﻟە دﯾﺎرﯾﻨەﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛەی ﻧﯿﻤﺎر و ﺋێﺴﺘەش ﯾﺎﻧەﻛە دەﺑێ ﺑﺎﺟﯽ ﺋەو ھەڵەﯾە ﺑﺪاﺗەوە. ﻣﺎرﺗﻞ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ :ﺗێﭽﻮوی ھێﻨﺎﻧﯽ ﻧﯿﻤﺎر ﻟە ﯾﺎﻧەی ﺳﺎﻧﺘﯚﺳــﯽ ﺑەرازﯾﻠﯿﯿەوە ﺑﯚ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﺑﻮوە. ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﭘێﺸﺘﺮ ﻟە ھﺎوﯾﻨﯽ 2013ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮدﺑﻮو ﻛە ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﻧﯿﻤﺎر ﺗەﻧﯿﺎ 57ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﺑﻮوە و ﺋەﻣەش ﺑﯚ ﺧﯚدزﯾﻨەوە ﺑﻮو ﻟە ﺑﺎﺟەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛەﺗﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ھێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە. ﺳﺎﻧﺪرۆ رۆﺳێﻠﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﺑەھﯚی ﺋەو ھەﻧەوە ﻛە ﻟە ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﻧﯿﻤﺎر و ﭼەﻧﺪ ﯾﺎرﯾﺰاﻧێﻜﯽ ﻻوی ﺗﺮدا ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دا ،وەرزی راﺑﺮدوو دەﺳﺘﯽ ﻟە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﯾﺎﻧەﻛە ﻛێﺸﺎﯾەوە. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی رﻛﺎﺑەری ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﭘێﺸﺘﺮ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺧﯚی ﭘێﺸﺎن داﺑﻮو ﺑە ﺑەھﺎی 150 ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﮔﺮێﺒەﺳﺖ ﻟەﮔەڵ ﻧﯿﻤﺎر ﺑﻜﺎت ،ﺑەم دواﺟﺎر ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەی ھەڵﺒﮋارد ﻛە ﺗێﯿﺪا ﯾﺎری ﺑﻜﺎت.
ﭘﯿﻜێ دەﺑێﺘە ﺳەرۆﻛﯽ ﺗﯿﭙﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﺷﺎﻛﯿﺮا ﺷﺎﻛﯿﺮای ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ﭘﯚﭘﯽ ﺑەڕەﮔەز ﻛﯚڵﯚﻣﺒﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﭼﺎوەڕێﯽ ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧــﯽ ﻣﻨﺪاڵــە ﻧﻮێﯿەﻛەﯾﺎن دەﻛــەن و ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــەوەش دا ﻛە ﺣەز دەﻛﺎت 20ﻣﻨﺪاڵــﯽ ﻟە ﮔﯿﺮارد ﭘﯿﻜێ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە و ھەڵﺒﮋاردەی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ھەﺑێﺖ. ﺷــﺎﻛﯿﺮا ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ رﯾﻜﻼﻣﻜﺮدﻧﯽ ﺑــﯚ ﺑﯚﻧێﻜﯽ ﻧــﻮێ ،ﺑــﯚ دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﺋێﺴﺘە زﮔــﯽ دووەﻣــﯽ ﻟە ﭘﯿﻜــێ ھەﯾە و ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو ﻛﯚرﭘەﯾە دەﻛەن. ﺷــﺎﻛﯿﺮا ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﻛﯚرﭘە ﻧﻮێﯿەﻛەﯾــﺎن ﻟە ﻛﺎﻧﻮوﻧــﯽ دووەﻣﯽ داھﺎﺗﻮو ﻟە داﯾﻚ دەﺑێﺖ. ﭘﯿﻜێ و ﺷﺎﻛﯿﺮا ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻜە
ﺑەﯾەﻛەوە دەژﯾﻦ و ﻣﻨﺪاڵێﻜﯿﺸــﯿﺎن ھەﯾە ﺑەﻧﺎوی ﻣﯿﻼن ﻛە ﺗەﻣەﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە دوو ﺳﺎڵە. ﺷــﺎﻛﯿﺮا ﺑەﭘێﻜەﻧﯿﻨــەوە ﮔﻮﺗﯽ :ﺣەز دەﻛــەم 20ﻣﻨﺪاڵﻢ ﻟــە ﭘﯿﻜێ ﺑﺒێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﺑﯿﻜەم ﺑە ﺳەرۆﻛﯽ ﺗﯿﭙﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﺷﺎﻛﯿﺮا. ﻟەﺑﺎرەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﭘﯿﻜێ ﺋەو ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋەی ﭘﯚﭘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ: ﭘﯿﻜێ ﺑــﺎوك و ﻣێﺮدێﻜﯽ دڵﺴــﯚزە و ﻟەﮔەڵ ﺋەودا ھەﺳــﺖ ﺑە ﺋﺎراﻣﯿﯿەﻛﯽ زۆر دەﻛەم. ﺷــﺎﻛﯿﺮا ﺋەوەﺷــﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛﺮد ﻛە داﯾﻜﺎﯾەﺗــﯽ ﺑەﺗــەواوی ژﯾﺎﻧﯽ ﺋەوی ﮔﯚڕﯾــﻮە و ھەﺳــﺖ دەﻛﺎت ﭘێــﺶ ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﻣﯿﻼﻧﯽ ﻛــﻮڕی ،ژﯾﺎﻧﯽ ﺑەﺧﯚڕاﯾﯽ رۆﯾﺸﺘﻮوە.
ﺷەﻣﻮوی داھﺎﺗﻮو ھەوﻟێﺮ ﯾﺎرﯾﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﺟﺎﻣﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ ﺋەﻧﺠﺎم دەدات ﺷــەﻣﻮوی داھﺎﺗﻮو ﯾﺎﻧــەی ھەوﻟێﺮ ﻟە ﯾﺎرﯾﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﺧﻮﻟﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎ رووﺑەڕووی ﯾﺎﻧەی ﻗﺎدﺳــﯿەی ﻛﻮێﺘﯽ دەﺑێﺘەوە. ﯾﺎرﯾﯿەﻛە ﻛﺎﺗﮋﻣێــﺮ 7ی ﺋێﻮارە ﺑەﻛﺎﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﯾﺎرﯾﮕــەی ﻣەﻛﺘﻮوم ﺑﻦ راﺷﯿﺪ ﻟە ﺷــﺎری دوﺑەی ﺋﯿﻤﺎڕات ﻛــە ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑە ﯾﺎﻧەی ﺷــەﺑﺎب ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ. ﯾﺎرﯾﮕــەی ﻣەﻛﺘــﻮوم ﺑﻦ راﺷــﺪ وەك ﯾﺎرﯾﮕــەی ﯾﺎﻧــەی ھەوﻟێــﺮ ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ و ﺟێﮕــەی 18ھەزار ھﺎﻧﺪەر دەﺑێﺘەوە و ﭼﯿﻤەﻧەﻛەﺷﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿە و ﯾەﻛێﻜــە ﻟە ﯾﺎرﯾﮕــە ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی وﺗﯽ ﺋﯿﻤﺎڕات. ﻻی ﺧﯚﯾەوە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ ﺑڕﯾــﺎری داوە 7200ﺑﻠﯿﺘــﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛە ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــﻜﺎت ﺑە ھﺎﻧﺪەراﻧــﯽ ﯾﺎﻧەی ھەوﻟێــﺮ ،ھەروەھﺎ 800ﺑﻠﯿﺘﯿﺸــﯽ ﺑﯚ ﯾﺎﻧەی ﻗﺎدﺳــﯿﯿە ﺗەرﺧﺎن ﻛــﺮدووە، ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﯾﺎﻧەی ھەوﻟێﺮ وەك ﯾﺎﻧەی ﺧﺎوەن ﯾﺎرﯾﮕە ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ.
ﯾەﻛێﺘﯿﯿەﻛــە ھەروەھــﺎ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﺎﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛــەی دﯾﺎری ﻛــﺮدووە ﻛە ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮون ﻟە دەﺳــﺘەﯾەك ﻟــە ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽ ﻛﯚرﯾﺎی ﺑﺎﺷﻮور ،ﺋەواﻧﯿﺶ ﻛﯿﻢ دۆﻧﮓ ﺟﯿــﻦ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ،ﻛﯿﻢ ﯾﯚﻧﮕﮫﺎ ﯾﺎرﯾــﺪەری ﯾەﻛەم ،ﯾﻮون ﻛﻮان ﺟﯿــﻮول ﯾﺎرﯾــﺪەری دووەم ،ھەروەھﺎ ﻣﺤەﻣەد ﻣﻮازﻣﯿﻞ ﺑﻦ ﻣﺤەﻣەد ﻟە وت ﺳــەﻧﮕﺎﻓﻮورە ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﺎری ﯾﺎرﯾﯿەﻛە دەﻛﺎت و ھﺎﻧﯽ ﺑەﻻن ﻟە وﺗﯽ ﻗەﺗەڕﯾﺶ ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﺎری ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮﻧﺎن دەﺑێﺖ. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە ﯾﺎﻧــەی ھەوﻟێــﺮ ﺑــە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﯾــﻮوب ﺋﯚدﯾﺸــﯚ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺗەواوی ﺧــﯚی ﺑﯚ ﯾﺎرﯾﯿەﻛە راﮔەﯾﺎﻧﺪ و ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ﻛە ھﯿﭻ ﯾﺎرﯾﺰاﻧێﻜﯽ ﺋەﻧﮕﺎوﺗﻦ و دوورﺧﺮاوەﯾﺎن ﻧﯿﯿە و ﺑەﺗەواوی ﺑــﯚ ﻛێﺒەرﻛێﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﻗﺎدﺳــﯿە ﻟەﺳــەر ﻧﺎﺳــﻨﺎوەﻛە ﺋﺎﻣﺎدەن. ﯾﺎﻧەﻛە ﺑــەو ھﯿﻮاﯾەﯾە ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻟە ﻣێﮋووی ﺧﯚﯾﺪا ﻧﺎﺳﻨﺎوەﻛە ﺑﺒﺎﺗەوە و
ﭘێﺸﻜەش ﺑە ھﺎﻧﺪەراﻧﯽ ﺑﻜﺎت. ﯾﺎﻧەی ھەوﻟێــﺮ ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛﺎﻧﯽ ﺟﺎﻣــﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎ ﺑە ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی 15ﺧﺎڵ ﺑــە ﯾەﻛەﻣﯽ
ﮔﺮووﭘﯽ ﭼﻮارەم ﮔەﯾﺸــﺘە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ 16 و ﻟــەو ﻗﯚﻧﺎﻏەﺷــﺪا ﺑە ﻟێﺪاﻧﯽ ﺳــﺰای ﯾەﻛﻼﻛەرەوە و ﺑە 3ﮔﯚڵﯽ ﺑێ ﺑەراﻣﺒەر ﻟە ﯾﺎﻧەی ﻧەﺟﻤەی ﻟﺒﻨﺎﻧﯽ ﺑﺮدەوە.
ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﻮارﯾەﻛﯽ ﻛﯚﺗﺎش ﻟە ﯾﺎرﯾﯽ ﭼﻮون ھﺎﺗﻨــﺪا ﺑە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ 3ﮔﯚڵﯽ ﺑێ ﺑەراﻣﺒەر ﻟە ﯾﺎﻧــەی ھﺎﻧﯚی ﺗﯽ ﺗﯽ ﭬێﺘﻨﺎﻣﯽ ﺑﺮدﺑﻮوەوە ،ھەروەھﺎ ﻟە ﯾﺎرﯾﯽ
ﭘێﺶ ﻛﯚﺗﺎﺷــﺪا ﺑە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ 3-2ﮔﯚڵ ﻟە ﯾﺎﻧەی ﻛﯿﺘﭽﯽ وﺗﯽ ھﯚﻧﮓ ﻛﯚﻧﮕﯽ ﺑﺮدﺑﻮوەوە و ﺧﯚی ﮔەﯾﺎﻧﺪﺑﻮوەوە ﯾﺎرﯾﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﺟﺎﻣەﻛە.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﯾەﻛەم ﺑەرﺑەﺳﺖ ﺗﺎﻧﻮﭘﯚی ﭘێﻜﮫﺎﺗەی داﻣەزراوەﻛﺎﻧە ،ﺋەو ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾە ﻟە دەرەوەی وﯾﺴﺘﯽ و ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﻟەﺳەر ﭘێﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎدی و ﻣﺎﻧەوی ﺑﻨﯿﺎت ﻧﺮاوە و رێﮕﺮە ﻟە ﺑەرھەﻣﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی .ﺑەرﺑەﺳﺘﯽ دووەم ،ﺑﻮوﻧﯽ ﭼەﻣﻜﯽ دەﺳەﺗە ﻛە ﺳــﻮودی ﻟە ﺋﺎراﺳﺘەی ﻧەرﯾﺖ و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗەی دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری ﻟە ﺑﻮارە ﺟﯚراوﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﭘەﯾﻮەﺳﺖ ﺑە ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵ ﺑﯿﻨﯿﻮە ،ﮔﻮﺷﺎر دەﺧﺎﺗە ﺳەر ﻓەزای رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑﯚ ﻛﭙﺒﻮون و ﺑێ دەﻧﮕﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺖ ﻧﺎدادﭘەروەری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
دﻛﺘﯚر ﺋەﺳﻌەد رەﺷﯿﺪی:
ﺑەھﺎ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن وای ﻛﺮدووە رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﺧﯚی ﺳﻨﻮوردار ﺑﻜﺎت و ﺑەھﺮەﻛﺎﻧﯽ ﻟە دەرووﻧﯿﺪا ﺳەرﻛﻮت ﺑﻜﺎت وﺷە /ﺋەﻓﺮاﺳﯿﺎب ﮔﺮاﻣﯽ ﻧﻮوﺳەر و رۆﺷﻨﺒﯿﺮ دﻛﺘﯚر ﺋەﺳﻌەد رەﺷﯿﺪی ﻟەو دﯾﻤﺎﻧەﯾەدا ﺑﺎس ﻟە ﺑﺰاﭬﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﺗێﻜەڵﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو ﺑﺰاﭬە ﺑە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد دەﻛﺎت و ﺗﯿﺸﻚ دەﺧﺎﺗە ﺳــەر ﺋەرك و ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﭼﯿﻨە ﺑﮋاردەﯾە ﻟە دﻧﯿﺎی ﺋەﻣڕۆی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن. ﭘێﯽ واﯾە دەﺳەت ھەﻣﯿﺸە ھﯚﻛﺎر ﺑﻮوە ﻟە رێﮕﺮﺗﻦ ﻟە ﭘﺮۆﺳەی رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و دەڵێﺖ” :دەﺳەت ﺳــﻮودی ﻟە ﺋﺎراﺳﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﻧەرﯾــﺖ و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧــﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗــەی دﯾﻜﺘﺎﺗــﯚری ﻟــە ﺑﻮارە ﺟﯚراوﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ ﺑە ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵ ﺑﯿﻨﯿﻮە ،ﻟەو ﺳﯚﻧﮕەﯾەوە ﮔﻮﺷﺎر دەﺧﺎﺗە ﺳەر ﻓەزای رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑﯚ ﻛﭙﺒﻮون و ﺑێ دەﻧﮕﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺖ ﻧﺎدادﭘەروەرﯾﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ“. ﻛﺎری ﺋﯿﻠﯿﺖ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ﭼﯿﯿە و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردی ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ رۆڵﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮە؟ ”ﺋﯿﻠﯿــﺖ“ وﺷــەﯾەﻛﯽ ﻻﺗﯿﻨﯿﯿە و ﻟــە وﺷــەی ) (eligereەوە ھﺎﺗــﻮوە و واﺗﺎی ھەڵﺒــﮋاردەی ﻟــێ دەﻛەوێﺘــەوە .ﺑەﮔﻮﺗــەی ﭘﺎرەﻧﯚ ،ﺋﯿﻠﯿﺘــەﻛﺎن ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺗﺎ رادەﯾەك ﺑﭽﻮوﻛﻦ ﻛە ﻟەﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﮔەورەدا دەژﯾﻦ. ﺋــەم وﺷــەﯾە ﻟــە ﺳــەدەی ﺣەﭬﺪەﯾەﻣەوە ﺑﯚ ﭘێﻨﺎﺳەﻛﺮدﻧﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﺷﯿﺎو و ﺑەھﺎدار ﺑەﻛﺎر ھێﻨــﺪراوە و ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺘەم و ﻟە ﻧﻮوﺳــﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ـ ﻛﯚﻣەﺗﯿﺪا ﻛەڵﻜﯽ ﻟێ وەرﮔﯿﺮاوە. ﺑﮋاردەﻛﺎن ،ﭼﯿﻨێﻜﯽ ﺳــەرووی ﻛﯚﻣەڵﮕــە ﭘێــﻚ دەھێﻨــﻦ ﻛە ﭘێﭽەواﻧەی ﺳــەدەﻛﺎﻧﯽ ھەژدە و ﻧــﯚزدە ﻧەﺑەﺳــﺘﺮاوﻧەوە ﺑــە ﺋەرەﺳﺘﯚﻛﺮاﺳــﯽ ﯾﺎ ﺋﯚﻟﯿﮕﺎرﺷﯽ ﺳــەرﺑﺎزی و ﺋﺎﯾﻨەﻛﺎﻧــەوە، ﺑەڵﻜــﻮ ﺑﻨەﻣــﺎی ﭼﯿﻨﺎﯾەﺗﯿﯿﺎن ﻟــە ﭼەرﺧﯽ ﺑﯿﺴــﺘەﻣﺪا ﮔەﻟێﻚ ﻓﺮاواﻧﺘــﺮ ﺑﻮوەﺗەوە و ﻟــە ﻧێﻮان ﺗﻮێﮋە وردە ﺑﻮرژوازﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎر و ﻻدێﺪا ﺗەﺷــەﻧەی ﻛﺮدووە .ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑﮋاردەﻛﺎن ﺑە ﻣﺎﻧﺎ و ھﺎوﺗــﺎی ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮەوە ﺑەﻛﺎر دەﺑﺮێﺖ و ﺑــە ڕواڵەت ﺟﯿﺎوازی ﺋەوﺗﯚﯾﺎن ﻟە ﺗەك ﯾەﻛﺘﺮدا رەﭼﺎو ﻧﺎﻛﺮێﺖ. ھێﺮﺗﺴــﯿﻦ دەڵێــﺖ” :ﺋــەو ﺑﯿﻨﺎﺳــﺎزاﻧەی ﺷــﺎرەزان ﻟــە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺧﺎﻧﻮو ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﺋﺎزاد دروﺳــﺖ ﺑﻜەن“. ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺑﯿــﺮ و ھﺰر ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕــە داﺧﺮاوەﻛﺎﻧﺪا ﺳــێ دژواری و ﺗەﻧﮕــﮋەی ﮔــەورە رووﺑەڕووی رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮ دەﻛﺎﺗەوە. ﯾەﻛــەم ﺑەرﺑەﺳــﺖ ﺗﺎﻧﻮﭘــﯚی ﭘێﻜﮫﺎﺗــەی داﻣەزراوەﻛﺎﻧە ،ﺋەو ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾە ﻟە دەرەوەی وﯾﺴﺘﯽ و ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﻟەﺳــەر ﭘێﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺎدی و ﻣﺎﻧەوی ﺑﻨﯿــﺎت ﻧﺮاوە و رێﮕﺮە ﻟە ﺑەرھەﻣﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی. ﺑەرﺑەﺳــﺘﯽ دووەم ،ﺑﻮوﻧــﯽ ﭼەﻣﻜﯽ دەﺳەﺗە ﻛە ﺳﻮودی ﻟە ﺋﺎراﺳﺘەی ﻧەرﯾﺖ و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗەی دﯾﻜﺘﺎﺗــﯚری ﻟە ﺑﻮارە
ﺟﯚراوﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ ﺑە ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵ ﺑﯿﻨﯿﻮە ،ﮔﻮﺷﺎر دەﺧﺎﺗە ﺳەر ﻓەزای رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑﯚ ﻛﭙﺒﻮون و ﺑێ دەﻧﮕﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺖ ﻧﺎدادﭘەروەری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ. ﻛﯚﺳــﭙﯽ ﺳــێﯿەم ،ﺋەو دﯾﺎردە ﻧێﮕەﺗﯿﭭﺎﻧەن ﻛــە دەﺑﻨە ﻟەﻣﭙەر ﺑﯚ دەﺳﺘﭙێﺸــﺨەری و داھێﻨﺎﻧﯽ ﻓﯿﻜﺮ و ھﺰر ﻟــە ﻓەزاﯾەﻛﯽ ﺋﺎزاد. ﺋەم راﺳــﺘﯿﯿە رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﺗﻮوﺷﯽ ﺧﯚﺳﺎﻧﺴﯚرێﻜﯽ ﻧەﺧﻮازراو دەﻛﺎت و داھێﻨــﺎن ﻟە ﻧﺎﺧﯿﺪا دەﻛﻮژێ و ﻧﺎﭼﺎری دەﻛﺎت ﺋﺎزادی ﺧﯚی ﻛە ﻣەرﺟﯽ ﺳەرەﻛﯽ و ﺑﻨەڕەﺗﯿﯿەوە ﺑﯚ ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪن و ﭘەروەردەﻛﺮدﻧﯽ ﺑەرھەﻣﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ،ﺳﻨﻮوردار ﺑﻜﺎت و ﺑەھﺮەﻛﺎﻧــﯽ ھﻮﻧەری و زاﻧﺴــﺘﯽ ﻟە دەرووﻧﯿﺪا ﺳەرﻛﻮت ﺑﻜﺎت. ﺋﯿﻨﯿﺎﺗﺴــﯿﻮ ﺳــﯿﻠﻮﻧە دەڵــێ: ”دارﺗﺎﺷــێﻚ ﯾــﺎن ﺟﻮوﺗﯿﺎرێــﻚ رەﻧﮕــە ﺑﺘﻮاﻧــێ ﻟــە رژێﻤێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺳەرەڕۆدا ﺧﯚی ﻟەﮔەڵ دۆﺧەﻛــە ڕێﻚ ﺑﺨﺎت ﻟەﺳــەر ﻛﺎرەﻛەی ﺑــەردەوام ﺑێﺖ ،ﺑەم ﻟە دۆﺧێﻜﯽ ﺋــﺎوادا ﺑﯚ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮ ھەراﮔەﯾــەك ﻧﺎﻣێﻨﯿﺘەوە و دەﺑێ
ژﯾﺮ ﭘێﺴﺘﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردﯾﺪا ﺑە ﻟەﺳــەرﺧﯚﺑﻮون و ﺗﺮﺳــەوە ﭘەرەی ﺳەﻧﺪووە و دوورەدﯾﻤەن و ﺋﺎﺳﯚی ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ و دەرەوەی ﻟەﺑەرﭼــﺎوە و ﻟــە ھەﻣﻮو ﺋەﻣﺎﻧە ﺑەرﺟەﺳﺘەﺗﺮ ﺋەم ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ﮔﺮﻧﮕەﯾە ﻛە ﻟە ﺑەردەم ﻛﻮﻣەڵﮕەی رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﻛﻮرددا دەرﻛەوﺗﻮوە ،ﺋﺎﯾــﺎ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﻛﻮرد ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﻛێﺸەﻛەﯾە ﯾﺎن ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﭼﺎرەﺳەرﯾﯿەﻛە؟ ﺑەڵﮕەھێﻨﺎﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﻧﺎﻟﯚژﯾﻜﯽ ﻧﯿﯿــە ﺋەﮔەر ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪێﻜﯽ رێﺌﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻟەﻣﺒﺎرەوەدا ﺑەﺳەر ﺑﯿﺮی رەﺷﺒﯿﻨﺎﻧە و ﮔەﺷﺒﯿﻨﺎﻧەدا زاڵ ﺑێﺖ. ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺘەم ﺑﺰووﺗﻨــەوەی زۆر و ﺑەرﻓﺮاواﻧﯽ ﺑەﺧﯚوە ﺑﯿﻨﯽ ﻛە ﺑﻮوﻧە ھەوێﻨﯽ زۆر ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﻗﻮوڵ ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا، ﺋﺎﯾﺎ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﻮرد ھەڵﮕﺮی ﺋەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛە ﺑﻮو؟ ھەﻣﻮو ﺷﯚڕﺷــە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺗــﺎ رادەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻟــە ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ھێــﺰ وەك ﻣەرﺟﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﻧﺎﺗەﺑﺎﯾﯽ ﻧێﻮان ﺑﺎﯾەخ و ﺑەھــﺎ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ـ ﺋﺎﺑــﻮوری و ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭙە ﻓەرھەﻧﮕــﯽ ـ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ،دەﺑﻨــە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك ﺑــﯚ ورووژاﻧﺪن و ﺷــڵەژاﻧﺪن .ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوە و ﻟێﻜﺘﺮازاﻧــﯽ ﺑەھــﺎ ﻛﯚﻧەﻛﺎن ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ داڕﺷﺘﻨﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤێﻜﯽ ﻧــﻮێ .ھەﻣﯿﺸــە دەرﻛەوﺗﻨــﯽ ﺷﯚڕﺷــە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﻓﺎﻛﺘــەری ﻧﺎوەﻛﯿﯿەوە ﻧەﺑەﺳــﺘﺮاوەﺗەوە و زۆرﺟــﺎر دەﺑﯿﻨﺪرێــﺖ ﻛــە دﯾﺎﻟێﻜﺘــﯽ ﻓﺎﻛﺘەری ﻧﺎوەﻛﯽ و دەرﻛﯽ دەﺑﻨە
ﺑﺰاﭬــە ڕزﮔﺎرﯾﺨﻮازەﻛﺎن ﻛــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺑﻨەڕەﺗﯿﯿﺎن ﺋﺎزادی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿە ،ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﻧﯿﯿە ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ﯾﺎن ﻣﻠﻜەﭼﯽ دەﺳــەﺗﯽ رەھﺎ ﻟە وﺗەﻛەﯾﺪا ﺑێﺖ ،ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﺑﻜەوێﺘە ژێﺮ ﺋﺎی دەﺳەﺗﺪار، ﯾﺎن ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ﺑﺮﺳــﯿەﺗﯽ و ﺳەرﺷــﯚڕﯾﯿەوە ﻛــﯚڵ ﺑﺪات و ﻟــە ﯾەﻛــەم دەرﻓەﺗــﯽ ﻟەﺑﺎردا ﺑﻜﻮژرێﺖ“. ﺳــەرﺟەم ﺋەم ﭘﺮس و ﮔﺮﻓﺘﺎﻧە، ﺑﻨﯿﺎﺗەﻛﺎن ﭼەﻣﻜﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی دووﭼــﺎری ﺗەﻧﮕﮋەی ﺷــﻮﻧﺎس دەﻛﺎت و ﺑــﺎری ﭼﺎﻻﻛــﯽ و ھەوڵــﺪان ﺑــﯚ ﺋﺎﻓﺮاﻧــﺪن و وەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ھﻮﻧەری، زاﻧﺴــﺘﯽ ،رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی .ﻻواز دەﻛﺎت و ﺗﺎوﺗﯿﻨﯽ ﻟەﻧﺎو دەﺑﺎت و وێﻨﺎی داھﺎﺗﻮوی ﻟێڵ دەﻛﺎت. ھەراﺷــﺒﻮوﻧﯽ ﺑﯿﺮی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ ﺋﯿﻠﯿﺘــەﻛﺎن ﻟە
ﺳەرﭼﺎوەی ﮔﯚڕان و ﻟێﻜﺘﺮازاﻧﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ـ ﺋﺎﺑﻮوری ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛﺎن. ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ وەك ﻣﺎﻛﺲ ﭬێﺒەر ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ دەﻛﺎت: ”دەﺳﺘﭙێﺸﺨەری و ﺗەﻗەﻻﯾەﻛﯽ ﺑە ﻛﯚﻣەڵە ﺑﯚ ﺑە ﺋەﻧﺠﺎﻣﮕەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،و، ﻓەرھەﻧﮕــﯽ و ..ﻛــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ،دەﺳــﺘەﺑەرﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﺑەﺷە ﻟە دەرەوەی ﺳﯿﺴﺘﻢ و ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﻓەرﻣﯿﯿەﻛﺎن“ ﺑەﭘێﯽ ﺋەم داڕﺷﺘەﯾە ،دەردەﻛەوێﺖ ﺷﯚڕش ﺑە واﺗــﺎی ﺑەرﻓﺮاواﻧﯽ وﺷــەﻛە ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەﻛﺎن دﯾﺎری دەﻛﺎت ،ھەرﭼەﻧﺪە رەﻧﮕە ﺑەھﯚی زۆر ﺋﺎراﺳــﺘە و ﺑەڵﮕــەی ﺗﺮی دەرووﻧﻨﺎﺳــﯽ و ﻓەرھەﻧﮕﯿﯿەوە
ﺳــەرەﺗﺎی ﺳەدەی ﺑﯿﺴــﺘەم ﺋەﮔەر ﺑە ﺳەردەﻣﯽ ﮔﺮژی و ﺗێﻜﮫەڵﭽﻮوﻧﯽ ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم دەژﻣێﺮدرێﺖ ،ﺑەدﯾﻮێﻜﯽ ﺗﺮ ﻣﯚرك و ھێڵﯽ ﺋﺎواﺑﻮون و ھەڵﻮەﺷﺎﻧەوەی ﺋﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑە روﺧﺴﺎرﯾﯿەوە ﺋﺎﺷﻜﺮا و دﯾﺎرە ﺑﺰاﭬــﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﻛــﻮرد وەك ھەر ﺟﻮوﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮی ڕووﻧﺎﻛﺒﯿــﺮی ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎوازی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻟە ﺳــەر ﺑﻨﺎﻏــە و ﺑﻨەﻣــﺎی ﭘێﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎدی و ﺑەﺳﺘێﻨﯽ ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺳﺎز ﻛﺮاوە ﺋەم ﺟﻮوﻧــەوە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿﺎﻧە ﺑﮕﯚڕێﺖ ﺑــﯚ دۆخ و ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯿﺰاﻧﯽ. ﻟەﻧﺎو ﺋەو ﺗێﻜﮫەڵﭽﻮوﻧﺎﻧەدا ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿە ﺑــەرەو ﻛﺎم ڕێﮕــە و ﻟە چ ﺑەﺳــﺘێﻨەﯾەﻛﺪا ﺗەﯾﺎر ﻛﺮاﺑێﺖ و ﻟەﮔەڵ ﭼەﻧﺪ دەﺳــﺘە رووﺑەڕوو دەﺑﯿﻨەوە ،ﻛــە ﭼەﻣﻜﯽ ﮔﺮووﭘە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن ﭘێﻚ دێﻨﻦ. ﺋەﻣﺎﻧــە ﺋــەو رێﻜﺨﺮاواﻧەن ﻛە ﺋﺎراﺳﺘەو ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺳەرەﻛﯿﯿﺎن، داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﭘێﮕەﯾەﻛــە ﻟــە داھﺎﺗــﻮودا ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﺳــەرەوەی وﯾﺴــﺖ و ﺧﻮاﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرﺟەﻣﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛە دادەﻧێﻦ. ﻟە ﭘﯚﻟﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛﺎﻧﺪا دەردەﻛەوێﺖ ﺑﺰاﭬەﻛﺎن ﺑە ﻣﺎﻧﺎی ﮔﺸــﺘﮕﯿﺮی وﺷــەﻛە ،ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟــە ﺑﺰووﺗﻨەوە ﮔﯚڕاﻧﺨــﻮازەﻛﺎن و ﻟە ﭘﺮۆﺳەی ﮔەﺷــەﻛﺮدﻧﯿﺎﻧﺪا دەﺑﻨە ﺧــﺎوەن ﺗﻮاﻧﺎ و ھێﺰێﻚ ﻛە ﺑﯚ ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺳﯿﺴﺘﻢ و ﭘﯿﻜﮫﺎﺗە ﻛﯚﻣەﺗﯿﯿــەﻛﺎن دێﻨە ﻛﺎﯾــەوە ،ﺑەﭘێﭽەواﻧــەی ﺑﺰاﭬە ڕزﮔﺎرﯾﺨــﻮازەﻛﺎن ﻛــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺑﻨەڕەﺗﯿﯿﺎن ﺋــﺎزادی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ دەوڵەﺗــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿە، ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﻧﯿﯿە ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەدا. ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ ﺑﺰاﭬــﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾﯽ ﻛﻮرد ﺑە ﻟەﺑەرﭼﺎو ﮔﺮﺗﻨــﯽ رەوﺗﯽ ﮔەﺷــەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛــﻮردەواری ﭼﯚن ھەڵﺪەﺳەﻧﮕێﻨﻦ؟ ﺑﺰاﭬﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﻛــﻮرد وەك ھــەر ﺟﻮوﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮی ڕووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿــﺎوازی ﺟﯿﮫﺎﻧــﺪا ﻟە ﺳــەر ﺑﻨﺎﻏــە و ﺑﻨەﻣــﺎی ﭘێﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺎدی و ﺑەﺳــﺘێﻨﯽ ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺳــﺎز ﻛﺮاوە و ﻟە ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ ﻣێﮋووﯾﯿﺪا ﭘەرەی ﺳــەﻧﺪووە و ﻣﯚرﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت و ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر رووداوەﻛﺎن و ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە داﻧﺎوە .ﻟە ﭘێﺸﺪا ﺋەرﻛﯽ رۆﺷــﻨﮕەری و دواﺗــﺮ رەوﺗــﯽ ڕوﻧﺎﻛﺒﯿــﺮی ﻟە دوو ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳــﯽ و ﻣێﮋووﯾﯿﺪا دێﺘە
ﺋﺎراوە ،ﺋەﺳﺘەﻣە رەگ و رﯾﺸەی رواڵەت و ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﭘەﯾﺪاﺑﻮون و ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ ﺣﺰب و ڕێﻜﺨﺮاوە ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻟێﻚ ﺑﺪرێﺘەوە. ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺳەدەی ﺑﯿﺴﺘەﻣﺪا داﻣــەزراوی ﺑﻮﻧﯿﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗــﯚری ﻋﻮﺳــﻤﺎﻧﯽ ،واﺗﺎ ﺳەرﺟەم ﺳﯿﺴﺘﻢ و ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری ﺗﻮوﺷــﯽ ﺗەﻧﮕﮋە و ﺋﺎڵﯚزی و ﻓﺮە ﺋﺎراﺳﺘەﯾﯽ ﺑﻮو .ﺋەم دﯾﺎردەﯾە ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﻧــﺎ ﻛﺎراﻣەﺑﻮون و ﺟﯿــﺎﻛﺎری دژ ﺑەﻛﻮرداﻧــﯽ ﻟەﻻﯾــەن دەوڵەﺗﯽ ”ﺑﺎب ﻋﺎﻟــﯽ“ەوە ﻟــێ ﻛەوﺗەوە و ﻟەوﭘەڕی ﻟﻮوﺗﻜــەی ﺧﯚﯾەوە ﭼەﻗﯽ ﺑەﺳﺘﺒﻮو و ھەڕەﺷەﯾەﻛﯽ ﮔــەورە ﺑﻮو ﺑــﯚ ﭘەرەﺳــەﻧﺪﻧﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ ﻟە وﺗــﺪا .ﭘەﯾﺪاﺑﻮوﻧﯽ درز و ﻛەﻟێﻦ و ﺗەﺷــەﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەم ﺗەﻧﮕﮋە ﻧەﺑڕاوەﯾە ،ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺑﻮو ﻛــە ﻛﺎرداﻧــەوی ﻗﻮوڵﯽ ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ، ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﺑە ﻛــﻮرد و ﺗﻮرك و ﺋەرﻣەﻧــﯽ و ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮەوە ﺑەﺟێ ﺑﮫێڵێﺖ. ﺳــەرەﺗﺎی ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺘەم ﺋەﮔــەر ﺑــە ﺳــەردەﻣﯽ ﮔﺮژی و ﺗێﻜﮫەڵﭽﻮوﻧــﯽ ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم )ﺷــەڕی ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ( دەژﻣێﺮدرێــﺖ ،ﺑەدﯾﻮەﻛــەی ﺗﺮﯾەوە ﻣﯚرك و ھێڵﯽ ﺋﺎواﺑﻮون و ھەڵﻮەﺷﺎﻧەوەی ﺋﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑــە روﺧﺴــﺎرﯾﯿەوە ﺋﺎﺷــﻜﺮا و دﯾــﺎرە .رەوﺗﯽ ھەرەﺳــﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾﯿەﻛﺎن ﻟــە ڕواﻧﮕەی ﻣێﮋووﯾﯿەوە و ﺑــە ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ھێﮕﻞ ،واﺗﺎ» ،ﻟﯚژﯾﻜﯽ دەرووﻧﯽ« دﯾــﺎردەﻛﺎن ،ﺑــە ﺗــەواوی ﺗەﺑﺎ و ھﺎوﺧﻮاﻧــە و دەﺑێﺘە ﺳــﯚﻧﮕە و ڕﺳــﻜﺎﻧﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﺑﯚ ﻟەﺑەر ﯾەﻛﺘــﺮازان و ھەڵﻮەﺷــﺎﻧەوەی ﺗﺎﻧﻮﭘﯚ ﺑەزۆر ﭼﻨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ. ﻟەو ﺳەردەﻣەداﯾە ﻛە دەﺳﺘەﯾەك ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﻧــﯽ ﺑﺰاﭬﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟە ﺳﯚﻧﮕەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەوە ﺑە ﭼﯿﻨﯽ ﻻوازی ﺋەرەﺳﺘﯚﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردەوە واﺑەﺳﺘە ﺑﻮون ،ھﺰر و ﺑﯿﺮی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ
ﻓﯚڕﻣێﻜــﯽ ﻧﻮێــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻧێﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوە ﻟــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــە دێﺮﯾﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻮوﯾﺎن ﺑو ﻛﺮدەوە و رێﻜﺨﺮاوەﯾەﻛﯽ ﻛﺮاوە و ﺑەرﻓﺮاواﻧﯿــﺎن ﭘێــﻚ ھێﻨﺎ ﻛە ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻛﯚﻛﺮدﻧەوە و رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﭼﯿــﻦ و ﺗﻮێــﮋە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛــﻮردەواری ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻓﺮەﺋﺎراﺳﺘەﯾﯿﺪا ھەﺑﻮو. ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻣﯚدێــﺮن و دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑــﯽ ﻣﯚدێﺮن چ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯿــﺎن ﻟەﺳــەر وﯾﺴــﺘﯽ ﺑەرزﻛﺮدﻧــەوەی ﻧەﺗەوەﻛﺎن ھەﺑﻮو؟ دوو ﺷﯚڕﺷــﯽ ﻣــەزن ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕــە ﺋەوروﭘﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ،واﺗﺎ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺷﯚڕﺷﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﻟە ﭼەرﺧﯽ ﺷﺎزدە و ھــەژدە ،دەﺑﻨــە ھــﯚﻛﺎری ﺑﻨەڕەﺗﯽ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰب؛ ﺑەم ﺋەم رەوﺗە ڕۆﺷــﻨﮕەری و ﭘێﺸﭭەﭼﻮوﻧە ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردەوارﯾﺪا ڕێــﻚ ﻧەھﺎﺗﻨەوە و ﺑﯿﺮۆﻛــە و ﭼەﻣﻜــﯽ ﺣﺰب وەك ﻣﺎﻛــﺲ وێﺒﺮ دەڵێــﺖ »رۆڵەی ڕۆژﺋﺎواﯾە« .ﺳــەرەڕای ﺋەوەش ھﯚﻛﺎری ﺑﻨەڕەﺗﯽ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰب ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺑوﻛﺮدﻧــەوە و ﮔەڵەﻛﺮدﻧﯽ ﺟﯚرﯾﯿــەك ﻟــە ﻛﯚﻧﺴــێﭙﺘێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﻛــە ﻟەﮔــەڵ ﻧﺎﺳــﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺰﻣﯽ ﺗــﻮرك ،ﻋەرب و ﻓﺎرﺳﺪا ﺟﯿﺎوازە. ھــەر ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﭘێﻜﮫﺎﺗﻦ و دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑــەوە ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا دوو ھێڵــﯽ ﺑــە رواڵەت ﺟﯿﺎواز و ﻟــە ﻧﺎوەڕۆﻛﺪا ھﺎوﺧــﻮان و ﻛــﯚك ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﻗﻮوڵﯿﺎن ﻟەﺳــەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛــﻮردەواری داﻧﺎوە. ﯾەﻛەم ﺗێﻜەوی و ﺋﺎوێﺘەﺑﻮوﻧﯽ داب و ﻧەرﯾــﺖ و ﻓەرھەﻧﮕــﯽ ﺧﻮێﻨــﯽ ـ ﻋەﺷــﯿﺮەﺗﯽ ﻛــە ﻟــە ﺗــەك ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺶ ﺳــەرﻣﺎﯾەدارﯾﺪا -ﻣﻮڵﻜﺪاری( ﻛە ﺗﺎ ﭘێــﺶ ﺷــەڕی دووەﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ﻟە ﺋــﺎرادا ﺑــﻮو ،دواﺗﺮ
داﺑەﺷــﺒﻮون و ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ ﻛەﻟێﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﻟە ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ رێﻔﯚرﻣﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەوە ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺷەﺳــﺘەﻛﺎﻧﺪا ﻛە ﻟەﻻﯾــەن ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ داﺑەﺷﻜﺮاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑەڕێﻮە ﭼــﻮو ،ﺑــﻮوە ھــﯚی ﭘێﻜﮫﺎﺗﻨﯽ ﺗﻮێﮋەی ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ و ﺗﺎڕادﯾەك واﺗەﻛﺎﻧــﯽ ،ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ، ﭘەﯾــڕەو و ﭘﺮۆﮔــﺮام و ھەروەھﺎ ﭼﯚﻧﺎﯾەﺗﯽ و ﺗەﺷــﻜﯽ ﭼﯿﻨﺎﯾەﺗﯽ رﯾﺰﺑەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــە ﻧــﺎوەوە دەرەوەی ﺳﯿﺴﺘﻢ و ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎن و ھەروەھﺎ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷــﯽ ﮔﯚڕان و ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ ﻛﺮد؛ ﺑــەم ﺋــەم ﭘﺮۆﺳــەﯾە ﻧەﺑﻮوە ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﮔﺸــﺘﮕﯿﺮ ﻛە ﺑﺘﻮاﻧێ ژﯾﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺣﺰب ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﯾﺎﺳــﺎی رێﻜﺨﺮاوەﯾﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺖ ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﻛﺮدەوەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗــﺪا ﭘﺮاﻛﺘﯿﺰە ﺑﻜﺎت .ﺑەم ﺷێﻮەﯾە ﻓﯚرﻣﯽ ﺳەرەڕۆﯾﯽ ،واﺗﺎ ﺷێﻮازی ﺋەﺳــﺘﻮوﻧﯽ ﻟە ﺟێﮕەی ﺧﯚی ﻣﺎﯾەوە و ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭙەﻛﺎﻧﯽ ﻗەوارەی ﺳﺘﺎﻟﯿﻨﯽ ﺣﺰب ﻣﯿﺮاﺗﯽ ﻟﯿﻨﯿﻨﯿﺰم ﺑﻮو ﺑە ﻓﯚرﻣﯽ ﺳەرەﻛﯽ و زاڵ ﺑەﺳــەر ژﯾﺎن و ﯾﺎﺳــﺎی دەرووﻧﯽ ﺣﺰﺑﺪا. ﺑەﻛﻮرﺗﯽ داﻣەزران و داڕﺷــﺘﻨﯽ ڕێﻜﺨﺮاوە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑەﺑــێ دەرھﺎوﯾﺸــﺘﻨﯽ ”ﭼەپ، راﺳــﺖ ،ﻧﺎوەﻧﺪ“ ﻟەﺳــەر ﻣﺎك و ﺑﻨﺎﻏەی دوو ﭼەﻣﻚ و ﺋﺎراﺳﺘەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﺑﻨﯿــﺎت ﻧــﺮاوە و ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟە :ﯾەﻛەم ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﯽ ـ ﺧێﯾەﺗﯽ . دووەم ،ﺣﺰب ﺗەوەری ﻛە ﻟەﺳەر ﺑﻨﺎﻏەی دوو ﭼەﻣﻜﯽ ﺳەرەﻛﯽ، ﻛﺎرﯾﺰﻣﺎﺗﯿﻚ و رەواﯾﯽ ﺷﯚڕش ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮوە. ﺑەم ﺟــﯚرە ،ﺣﺰب ﻛــە ﺋﺎﻣﺮاز و ھێــﺰی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە دﯾﺎرﯾﻜﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﮔــﺮووپ و دەﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــە، دەﺑێﺘــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛــە .ﺋﺎﻛﺎﻣــﯽ ﻟﯚژﯾﻜــﯽ ﺋەم رواﻧﮕەﯾە ،ﺷــەڕە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮ ﺟﻮوﻧەوەی ﻛﻮردە ﻛە ﺧەﺳڵەﺗﯽ ﺗﺮاژﯾﻜﯿﺎن ﻟە ﺑﯿﺮ ﻧﺎﭼێﺘەوە.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺳــﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ ﻓﯿﻠﻤــﯽ ”ﻣەردان“ ﻟە دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑەﺗﯿﻦ ﻗﻮﺑﺎدی ،وەك ﻧﻮێﻨەری ﺳــﯿﻨەﻣﺎی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺷﺪاری ﻟە 87ەﻣﯿﻦ ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﺋﯚﺳﻜﺎر دەﻛﺎت.
ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ”ﻣەردان“ ﺑﺎس ﻟە
ﺗﻮوﺷــﯽ ﺧەﻣﯚﻛﯽ و ﮔﯚﺷەﮔﯿﺮی
ﺋەﻓﺴەرێﻚ دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﻣﻨﺪاڵﯿﺪا
ﺑێﺖ ،ﻟە درێﮋەی ﭼﯿﺮۆﻛەﻛەدا ﺋەو
رووداوێﻜﯽ ﻧﺎﺧﯚﺷﯽ ﺑﯚ دێﺘە ﭘێﺶ
ﺋەﻓﺴەرە ﻟە ﺳﺮوﺷﺖ و ﺷﺎﺧەﻛﺎﻧﯽ
و ھەر ﺋــەو رووداوەش وا دەﻛﺎت
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑە ﺷــﻮێﻦ ﭘﯿﺎوێﻜﯽ
وﻧﺒﻮودا دەﮔەڕێﺖ. ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﺧەﺗــﯽ ﺋﯚﺳــﻜﺎر ﻟە 22/2/2015ﻟە ﻟﯚﺳــﺎﻧﺠﻠﯚس ﺑەڕێــﻮە دەﭼێــﺖ .ﺑەڕێﻮەﺑەراﻧﯽ ﺋەم ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵە ﺑە ﺧەرﺟﯽ راﯾﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﻓﯿﻠﻤــﯽ ”ﻣەردان“ی ﺑەﺗﯿــﻦ ﻗﻮﺑــﺎدی ،ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ ﺳﯿﻨەﻣﺎی ﻋێﺮاق دەﻛﺎ ﻟە ﺋﯚﺳﻜﺎر. ﻟــەم دواﯾﯿﺎﻧەدا ﺳــﯿﻨەﻣﺎﻛﺎراﻧﯽ ﻛــﻮرد ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻣەزن ﻟە ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑەدەﺳــﺖ ﺑﮫێﻨﻦ ،ﻟە ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑەﯾﺮووﺗــﺪا ﺋێﺮان ﺗﻮاﻧﯽ 5 ﺧەت ﻟە ﻛــﯚی 10ﺧەﺗﯽ ﺋەو ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵە ﺑەدەﺳﺖ ﺑﮫێﻨێﺖ ،ﻟە
ﻛﯚی ﺋەم 5ﺧەﺗــە 3 ،ﺧەﺗﯽ ﺑەر دەرھێﻨەرە ﻛﻮردەﻛﺎن ﻛەوت ﻛە ﻟە ﺳﻨەوە ﺑەﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدﺑﻮو. ﻟەو ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵەدا ﻓﯿﻠﻤﯽ ”ﺋﺎﺧﺮﯾﻦ زﺳــﺘﺎن“ ﻟە دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺳــﺎﻟﻢ ﺳــەڵەواﺗﯽ ،ﺧەﺗﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﭼﯿﺮۆك و دەرھێﻨﺎﻧــﯽ وەرﮔﺮت. ﺋەو ﻓﯿﻠﻤە ﺑﺎس ﻟە ﺳەرﮔﻮزەﺷﺘەی ژﯾﺎﻧﯽ ﺑﺎﺟــﯽ و ﻛﻮێﺨــﺎ دەﻛﺎت ﻟەﻧﺎو ﮔﻮﻧﺪێﻜــﯽ ﭼﯚڵﻜﺮاو ،داﯾﻚ و ﺑﺎوﻛێﻜﯽ ﭘﯿﺮ ﻛە ﻣﺎوەی 10ﺳﺎڵە ﻛﻮڕەﻛەﯾﺎن ”رێﺒــﻮار“ ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە و ﺑەھــﯚی ﺋەوەی ﻟەﺳــەر رێﮕەی ﮔﻮﻧﺪەﻛەﯾــﺎن ﺋﺎوﺑەﻧﺪ دروﺳــﺖ دەﻛﺮێﺖ ،ﺳەرﺟەم داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ
ﮔﻮﻧﺪەﻛە ﺑەرەو ﺷــﺎری ﺳــﻨە ﺑﺎر دەﻛەن ،ﺑــەم ﻛﻮێﺨﺎ و ژﻧەﻛەی ﺑە ھﯿﻮای ﮔەڕاﻧەوەی ﻛﻮڕەﻛەﯾﺎن ﮔﻮﻧﺪەﻛە ﺑەﺟێ ﻧﺎھێڵﻦ. ﻛﯚڵــﺖ ﻧﯚﻓــﺎڵ ،ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑەﯾﺮووت ﺑە ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺋەﻟﺠەزﯾﺮەی راﮔەﯾﺎﻧﺪووە: ”ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان و ﻋێﺮاﻗەوە زﯾــﺎد ﻟە 60ﻓﯿﻠﻢ داوای ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻟە ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵەﻛە ﻛــﺮدووە ،ﺋــەوەش ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮوﻧﯽ ﺳﯿﻨەﻣﺎﯾە ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾە“. ﺑەﺗﯿــﻦ ﻗﻮﺑﺎدی ﺳــﺎڵﯽ 1979ﻟە ﺷــﺎری ﺑﺎﻧە ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە .ﺳــﺎڵﯽ
1995ﻟــە رێﮕــەی ھﻮﻧــەری ﺷــێﻮەﻛﺎرﯾﯿەوە ﻛﺎری ھﻮﻧــەری دەﺳﺖ ﭘێ ﻛﺮدووە ،ﺳﺎڵﯽ 1997 ﺑە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرﺗە ﻓﯿﻠﻤﯽ ”ﺷــێﻮەﻛﺎری“ ﻟە ﺳﻨە دەﺳﺘﯽ ﺑە ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻓﯿﻠﻤﺴﺎزی ﻛﺮد. ﺑەﺗﯿﻦ ﻗﻮﺑــﺎدی ﺧﺎوەﻧﯽ 6ﻛﻮرﺗە ﻓﯿﻠﻤە ﺑە ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯽ ”ﺷێﻮەﻛﺎری“، ”ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەﻣڕۆ“ ﻟە ﺳﺎڵﯽ ،1997 ”ﻟێــﺮە ﺋﺎﻧﺘﯿﻦ ﻧﺎدات“ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ” ،1998ﺋــەو ﺳــەرﺑﺎزەی ﺗێــﻚ ﺷﻜﺎوە“ ﻟە ﺳﺎڵﯽ ” ،2000ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﯚ ﻣﺮدن“ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2008و ھەروەھﺎ ﻛﻮرﺗە ﻓﯿﻠﻤﯽ ”ﻟە ﺑﺎ ﺑﭙﺮﺳــﻦ“ ﻟە ﺳﺎڵﯽ .2009
ﺋەدەﺑﯽ ﻓڕەﻧﺴﺎ ﻣێﮋووی ﻧﯚﺑڵﯽ ﺑەدەﺳﺘەوە ﮔﺮﺗﻮوە وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑﺮاوەی ﺋەﻣﺴﺎڵﯽ ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا راﮔەﯾەﻧﺪرا ﻛە ھەﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن ﭼﺎوەڕوان ﺑﻮو ﻟە ﻧێﻮان ”ﻓﻠﯿﭗ راس“ی ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ و ”ھﺎروﻛﯽ ﻣﻮراﻛﺎﻣﯽ“ی ژاﭘﯚﻧﯽ-ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ ﻧﺎوی ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﺑﺨﻮێﻨﺪرێﺘەوە. ﺑەم ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯽ ﺷﺎﻧﺸﯿﻨﯽ ﺳﻮﯾﺪ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ 2014دەﺑەﺧﺸێﺘە رۆﻣﺎﻧﻨﻮوﺳﯽ ﻓڕەﻧﺴﯽ، ﭘﺎﺗﺮﯾﻚ ﻣﻮدﯾﺎﻧﯚ .ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﻣﻮدﯾﺎﻧــﯚ ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ ﺋەدەﺑﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺋەدەﺑﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﺳەرﺳڕﻣﺎن ﻛﺮد و ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ ﻟە راﭘﺮﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻧﺎوی ﺋەو ﻧﻮوﺳەرە زۆر ﻟە دوای راس و ﻣﻮراﻛﺎﻣﯽ ﺑﻮو. ﭘﯿﺘــەر ﺋەﻧﮕﻠﯚﻧﺪ ،ﺳــەرۆﻛﯽ ھەﻣﯿﺸەﯾﯽ ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯿﺎی ﺳﻮﯾﺪ، دوای راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﺎوی ﻣﻮدﯾﺎﻧﯚ ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ ﺋەدەﺑﯽ ،ﺑــە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮت، ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻣﻮدﯾﺎﻧﯚ ﻟە ﻓڕەﻧﺴﺎ ﻧﺎو و ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺑەرﺑوی ھەﯾە، ﺑەم ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚی ﻧﯿﯿە. ﭘﺎﺗﺮﯾــﻚ ﻣﻮدﯾﺎﻧﯚ ﻧﻮوﺳــەری ﭼەﻧﺪﯾﻦ رۆﻣﺎﻧﯽ ﺑەھێﺰی وەك ”ﻟە ﻛﺎﻓــێ ﮔەﻧﺠێﻚ ون ﺑﻮوە“، ”ﻣﺎﻧﮕﯽ ھەﻧﮕﻮﯾﻨﯽ“ و ”ﻣﯚڵەﺗﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ“ە ،ﺑەم ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯿﺎی ﻧﯚﺑڵ ﻟە ﺳــﻮﯾﺪ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﺑەھﯚی ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ”ھﻮﻧەری ﺑﯿﺮەوەری“ ﻟە ﻧﻮوﺳــﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ و ”ﺗﯿﺸــﻚ ﺧﺴﺘﻨەﺳــەر ﺗﺎرﯾﻜﺘﺮﯾﻦ و
ﺋەﺳــﺘەﻣﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــە ﻣﺮۆﯾﯿەﻛﺎن“ ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﯿﺎن ﺑەو ﻧﻮوﺳەرە ﻓڕەﻧﺴﯿﯿە ﺑەﺧﺸﯿﻮە. ﻣﻮدﯾﺎﻧــﯚ 69ﺳــﺎڵﯽ ﺗەﻣەﻧــە و داﯾﻜــﯽ ﺑەﻟﺠﯿﻜﯿﯿــە و ﺑﺎوﻛﯽ ﻟە ﺟﻮوﻟەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯿﺎﯾە و ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﭘێﺸەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋەدەﺑﯽ ﻣﯚدێﺮﻧﯽ ﻓڕەﻧﺴــﯽ و ﺑــە ﻧﻮوﺳــەرێﻜﯽ ﭘڕﺑەرھەم ﻧــﺎوی دەرﻛــﺮدووە. زۆرﺑەی رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﺑــەر ﭘێﮫەڵﺪاﻧــﯽ رەﺧﻨەﮔــﺮە ﺋەدەﺑﯿﯿــەﻛﺎن و زۆرﯾــەك ﻟــە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ ﻟێ دروﺳﺖ ﻛﺮاوە. ﺋەم ﻧﻮوﺳەرە ﻓڕەﻧﺴــﯿﯿە ﺟﯿﺎ ﻟە ﺧەﺗــﯽ ﻧﯚﺑڵ ،ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1972 ﺧەﺗــﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯿﺎی ﻓڕەﻧﺴــﺎی ﺑﯚ ﺋەدەب وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1978
ﺧەﺗــﯽ ﮔﻮﻧﻜــﻮری ﻓڕەﻧﺴــﯽ ﺑﯚ رۆﻣﺎﻧــﯽ ”ﺷــەﻗﺎم و دووﻛﺎﻧە ﺗﺎرﯾﻜەﻛﺎن“ وەرﮔﺮت و ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2010ﺧەﺗــﯽ ”دﯾــﻞ دوﻛﺎی“ ﺋەﻧﯿﺴــﺘﯿﻮﺗﯽ ﻓڕەﻧﺴــﯽ ﺑەھﯚی ﺗەﻣەﻧێﻚ ھەوڵﺪاﻧﯽ ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯿﯿﺎﻧە ﭘێ ﺑەﺧﺸــﺮا .دوو ﺳﺎڵ دواﺗﺮ و ﻟە 2012ﺧەﺗﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻧەﻣﺴﺎی ﺑﯚ ﺋەدەﺑﯿﺎﺗﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﭘێ درا. ﺳــەرﺑﺎری ھەﻣﻮو ﺋەو رەﺧﻨﺎﻧەی ﻟە ﺑەﺧﺸﯿﻨﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ ﺋەدەﺑﯽ 2014 ﻟە ﻣﻮدﯾﺎﻧــﯚ ﮔﯿﺮا ،ﺑەم ﺋەوە ھﯿﭻ ﻟە ﺑﺎﯾەﺧﯽ ﺋەوە ﻛەم ﻧﺎﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەش ﭘێﺸەﻧﮕﯽ ﺋەدەﺑﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧە و ﻟــە ﻛﯚی 109 ﺧەﺗــﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ ﺋەدەﺑــﯽ ﻛە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1901ەوە داﻣەزراوە14.5 ، ﺧەﺗﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﻟە رﯾﺰﺑەﻧﺪی ﯾەﻛەﻣــﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺑــﺮاوەی ﺋەو ﺧەﺗە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەﯾە و ﻛﯚی ﮔﺸﺘﯽ ﺋــەو وﺗﺎﻧەی ﻧﻮوﺳــەرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﯿــﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە 39وت. ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1901ﺑــﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟــﺎر ﺑڕﯾــﺎر درا ﺧەﺗــﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ ﺋەدەﺑﯽ ﺑﺒەﺧﺸــﻦ ﺑە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ و ﻛﺎرﯾﮕەرﺗﺮﯾــﻦ ﺋەدﯾﺒــﯽ ﺟﯿﮫــﺎن ،دوای ﺗﺎوﺗﻮێﻜــﺮدن و ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑەرھــەم و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ،ﺋەو ﺧەﺗە درا ﺑە ”ﺳــﯚﻟﯽ ﭘﺮۆدﯾﻜﺎم“ی ﺷﺎﻋﯿﺮ. ﭘﺮۆدﯾــﻜﺎم ﯾەﻛێﻚ ﺑــﻮو ﻟە ھەرە ﭘێﺸەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌﺮی ﻓڕەﻧﺴﯽ و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﯚ زۆرﺑەی زﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ن ﺟﯿﮫــﺎ
وەرﮔێڕدراﺑﻮون و زۆرﺑەی ﺧەڵﻜﯽ ﺟﯿﮫــﺎن ھــەر ﻟــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎوە ﺗﺎ ﺋﻮﺳــﺘﺮاﻟﯿﺎ و ﺋﺎﺳــﯿﺎ ﺷــﯿﻌﺮە وەرﮔێڕاوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺑەر ﺑﻮو. ﺳــﯚﻟﯽ ﭘﺮۆدﯾﻜﺎم 6ﺷەش ﺳﺎڵ دوای وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺧەﺗەﻛە و ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1907ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮد، ﺑەم ﺋەوە ﻣﺎﻧﺎی وەﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋەدەﺑﯽ ﻓڕەﻧﺴــﯽ ﻧەﺑــﻮو ﻟــە وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺧەﺗــﯽ ﯾەﻛــەم ﻟە ﻧﯚﺑــڵ و 3 ﺳــﺎڵ دواﺗﺮ ”ﻓﺮﯾﺪرﯾﻚ ﻣﯿﺴﺘڕاڵ“ ﺑەھﯚی ﻛﺎرﯾﮕەری ﺷــﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﯽ و ﺳــﺘﺎﯾﻠﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﺨﻮازی ﻛە زۆرﺑــەی رەﺧﻨەﮔــﺮان ﭘێﯿــﺎن واﺑــﻮو رەﻧﮕﺪاﻧــەوەی ژﯾــﺎن و ﺋﺎزاری ﺧەڵﻜەﻛەﯾەﺗﯽ ،ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1904ﺧەﺗــﯽ ﻧﯚﺑڵــﯽ ﺋەدەﺑﯽ وەرﮔــﺮت ﻛە زﯾﺎﺗــﺮ ﭘێﺰاﻧﯿﻦ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﺷــێﻮەزاری ﺑﺎﺷﻮوری ﻓڕەﻧﺴــﺎ” ،زﻣﺎﻧﯽ ﺋەﻛﺴﯿﺘﺎن“ی ﻟە ﻧەﻣﺎن رزﮔﺎر ﻛــﺮد و ﺑەو زﻣﺎﻧە دﯾﻮاﻧــﯽ ﻣەزﻧــﯽ وەك ”ﻣﯿﺮﯾﯚ“ و ”ﻛﺎﻟﯿﻨﺪۆ“ی ﻧﻮوﺳﯽ. ﺋەدەﺑــﯽ ﻓڕەﻧﺴــﯽ ﺑــە ﮔﻮێﺮەی ﻣێﮋووی ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵ ﺑەرزﺗﺮﯾﻦ ﺋەدەﺑــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿە و ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﻟە وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋــەو ﺧەﺗەدا ﻛە 14 ﺧەﺗــﯽ ﯾەﻛــەم و ﺧەﺗێﻜﯽ ھﺎوﺑەﺷــە ﻟە ﭘﻠــەی ﯾەﻛەﻣﺪاﯾە، ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺑــە 11ﺧەت ﻟە ﭘﻠەی دووەﻣــە و وﺗە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑــە 10ﺧەﺗﯽ ﯾەﻛەم و ﺧەﺗێﻜﯽ ھﺎوﺑــەش ﻟە ﭘﻠەی ﺳێﯿەﻣە ،ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ و ﺳﻮﯾﺪ ھەرﯾەك ﺑە 8ﺧــەت ﭘﻠــەی ﭼﻮارەﻣﻦ و ﺋﯿﺘﺎڵﯿــﺎ ﺑــە 6ﺧــەت ﭘﻠەی ﭘێﻨﺠەﻣﯽ ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ھەﯾە. زۆرﺑــەی ﺋــەو ﻧﻮوﺳــەراﻧەی ﻟە ﻓڕەﻧﺴﺎوە ﺑﻮون ﺑە ﺑﺮاوەی ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵ ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺴەﻟﻤێﻨﻦ و ﻟە ﺷﯿﻌﺮ و ﭼﯿﺮۆك و رۆﻣﺎﻧﺪا ﭘەڕەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێ ﺑﺨەﻧە ﺳەر ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎن و وەك ﻟە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ
ﺳــﺎڵەﻛﺎﻧﯽ و وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﺪا دەردەﻛــەوێ ،ﺋەو وﺗــە ھەرﮔﯿــﺰ داﺑڕاﻧﯽ ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە ﻟە ﭘێﺸــەﻧﮕﯽ و داھێﻨﺎﻧﯽ ﺋەدەﺑﯽ. ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1915رۆﻣﯿﻦ رۆﻻن ﺑەھــﯚی ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ رۆﻣﺎﻧﯽ ﺗﺮاژﯾﺪﯾــﺎی ﺋﺎﯾﻦ و ﺷــﺎ ﻧﯚ ی ﺷــﯚ ڕ ش ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ وەرﮔــﺮت ،ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1921 ﺋەﻧﺎﺗﯚل ﻓﺮاﻧﺲ و ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1927ﺋﺎﻧﺮی ﺑﺎرﮔﺴﯚن و ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1937رۆژێ ﻣﺎرﺗﯿﻦ دۆﮔﺎر و ﻟــە 1947ﺋﺎﻧﺪرێ ژﯾﺪ و ﻟە 1952ﻓﺮاﻧﺴــﯚ ﻣﻮرﯾﺎك و ﺳﺎڵﯽ 1957ﺋﺎﻟﺒێﺮ ﻛﺎﻣﯚ و ﻟە 1960ﺳەن ژان ﭘﺮێﺲ و ﺳﺎڵﯽ 1964ژان ﭘﯚل ﺳــﺎرﺗەر ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧــە ﺋەو ﺧەﺗە ﻣەزﻧە ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜەن. ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺳــﺎرﺗەر و ﺋﺎﻟﺒێــﺮ ﻛﺎﻣــﯚ ﻟەﻧﺎو ﺳــەرﺟەم ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﻧﺎﺳــﺮاوﺗﺮن ،ﺑەم ھەرﮔﯿﺰ ﻧﺎﻛــﺮێ رۆڵﯽ ﻛﻠﯚد ﺳــﯿﻤﯚن ﻟە ﺑﻮوژاﻧﺪﻧــەوەی ﺋەدەﺑﯽ ﺋەو وﺗە ﻓەراﻣﯚش ﺑﻜﺮێﺖ .ﺳﯿﻤﯚن دوای زﯾﺎد ﻟە 21ﺳــﺎڵ داﺑڕان ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﯚ ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗﺮ ﻧﺎوی ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﻟەﻧﺎو ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺑﺮاوەی ﻧﯚﺑڵــﯽ ﺋەدەﺑﯽ زﯾﻨﺪوو ﺑﻜﺎﺗەوە و ﺑــە دەﻧﮕێﻜﯽ ﺑەرز ھﺎوار ﺑﻜﺎت ”ﺋەوەﺗﺎ ،ﺋەدەﺑﯽ ھەﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن ﻟێﺮەوە دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت“ ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1985 ﺧەﺗﯽ ﺋەدەﺑﯽ ﭘێ ﺑەﺧﺸﺮا وەك ﭘێﺸــەﻧﮕﯽ ”رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ“ ﻧﺎوی دەرﻛــﺮد و ﻟەﻛﺎﺗــﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺧەﺗەﻛــە رۆﻣﺎﻧــە ﻧﺎوازەﻛەی ”ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﻓﻼﻧﺪەر“ی ﺑەرز ﻛﺮدەوە و ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﻛﺮد ﻛە ھەﻣﻮوان ﺑﯿﺨﻮێﻨﻨەوە.
ﻟە دوای ﺳــﯿﻤﯚن ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﺑﯚ ﻣﺎوەی 23 ﺳــﺎڵ ﻟە ﻧﯚﺑــڵ دوور ﻛەوﺗەوە و ﺋەوﺟﺎرەﯾﺎن ﻟــە 2008ژان ﻣﺎری ﮔﯚﺳــﺘﺎو ﺑە رۆﻣﺎﻧﯽ ”ﺋەو رۆژەی
ﺑﯚ ﻣــﯚ ن ﻟە ﮔــە ڵ ﺋﺎزارەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻮو“ ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ ﺋەدەﺑﯽ وەرﮔﺮت و ﺑەﺑﯿﺮ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ھێﻨﺎﯾەوە ﻛە ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﭘێﺸەﻧﮓ و ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ﺋەدەﺑﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧە“.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﻓﯿﻠﻤﯽ )ﻣەردان( ﻧﻮێﻨەری ﺳﯿﻨەﻣﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ﻟە ﺋﯚﺳﻜﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋەدەﺑﯽ ﻓڕەﻧﺴــﯽ ﺑە ﮔﻮێﺮەی ﻣێﮋووی ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵ ﺑەرزﺗﺮﯾﻦ ﺋەدەﺑﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿە و ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﻟە وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﺧەﺗەدا ﻛە 14 ﺧەﺗﯽ ﯾەﻛەم و ﺧەﺗێﻜﯽ ھﺎوﺑەﺷــە ﻟە ﭘﻠەی ﯾەﻛەﻣﺪاﯾە ،ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺑە 11ﺧەت ﻟــە ﭘﻠەی دووەﻣە و وﺗە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑە 10ﺧەﺗﯽ ﯾەﻛەم و ﺧەﺗێﻜﯽ ھﺎوﺑەش ﻟە ﭘﻠەی ﺳێﯿەﻣە ،ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ و ﺳﻮﯾﺪ ھەرﯾەك ﺑە 8ﺧەت ﭘﻠەی ﭼﻮارەﻣﻦ و ﺋﯿﺘﺎڵﯿﺎ ﺑە 6ﺧەت ﭘﻠەی ﭘێﻨﺠەﻣﯽ ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ھەﯾە.
17
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﺗەﻣﺎﺗــە وەك دۆﺳــﺘﯽ ژن ﻟە ﭼێﺸــﺘﺨﺎﻧەدا ﻛﺎﺗێﻚ ﻛﺎﺑﺎن ﺑﯿﺮ ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھەر ﺧﻮاﻧێﻜﯽ ﮔــەرم دەﻛﺎﺗــەوە ،ﺗەﻣﺎﺗــە ھﺎوﻛﺎرێﻜــﯽ ﺑﺎﺷــە ،دﯾﻤەﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ڕﯾــﺰ ﻟە ﺗەﻣﺎﺗەی ﻛﻮردی وﺷــﻜﻜﺮاوە ﺑەﺳەر ﺳﯿﻨﯿﯿەﻛﯽ ﻓﺎﻓﯚﻧەوە و ﻟە ﺳــەرﺑﺎﻧﯽ ﻣﺎڵﺪا، ﺑﯚﻧﯽ ﺗەﻣﺎﺗەی ﻧﯿﻮەوﺷﻚ ﺑﻮوە و دﯾﻤەﻧﯽ دەﺳﺘﯽ ﺧﺎﻧﻢ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺋەﻣﺪﯾﻮ ﺋەو دﯾﻮﻛﺮدﻧﯽ ﺗەﻣﺎﺗەدا، ﺗەﻣﺎﺗە ﻟــە ﻗﺎﭘێﻜﯽ ﻓﺎﻓﯚﻧﺪا وەك ﺷــﻠە ،ﻟە ﺗەك ﺑﺮﻧﺠﯽ ﻛﻮردی و ﻧﺎﻧﯽ ھەوراﻣﯿﺪا. ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﺳــﺎﻧە ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﺷــەڕە ﺗەﻣﺎﺗە ڕێﻚ دەﺧﺎت ﺑە ﺗەﻣﺎﺗەی ﺧــﯚی ،ﺟﮕە ﻟە ﻛﺎت ﺑەﺳــەرﺑﺮدن ،ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﭘﺸــﺖ ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵەﻛە ﭘێﻤﺎن دەڵێﺖ، ﺋەوەﻧﺪە ﺗەﻣﺎﺗەﻣــﺎن ھەﯾە ﻛە ﺟﮕە ﻟە ﺧﻮاردن ﺑەﺷــﯽ ﺷەڕە ﺗەﻣﺎﺗــەش دەﻛﺎت ،ﻟــە ﺑﺮی ﺧﻮێــﻦ ﯾەﻛﺘــﺮی ﭘێ ﺳــﻮور دەﻛەﯾﻦ و ﺧﯚﺷــﻤﺎن ﻟەﮔەڵ ﺗەﻣﺎﺗەدا دەﻛەﯾﻨە ﻛەرەﺳﺘەی
دﯾﺪی ﺳەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧە
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻣﯿﺮزا
ﺑە ﺗەﻣﺎﺗەی ﺗﻮرﻛﯽ ﻛﻮرداﯾەﺗﯽ ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﻣەرﮔە!. ﮔﺮﯾﻤــﺎن ﺋــەو ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵە ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ڕێــﻚ ﺧﺮا و ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺧەڵﻜــﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿــﺎن دەرﺑــڕی ﺑــﯚ ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن .ﺑەﭼﯽ ﺷــەڕ دەﻛەن؟ ﺗەﻣﺎﺗــەی زوﺟﺎﺟﯽ )ژێﺮ ﻧﺎﯾﻠﯚن(؟ ﺗەﻣﺎﺗەی ﺗﻮرﻛﯽ؟ ﯾﺎن ﻟە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺗەﻣﺎﺗەدا دەﺳﺖ ﺑﯚ ﻛﺷــﯿﻨﻜﯚﻓە ڕووﺳﯿﺎﯾﯿەﻛە دەﺑەﯾﻨەوە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ؟ ﺑە ﺑەردەم ﺑەﻗﺎڵێﻜﺪا ﺗێﭙەڕﯾﻢ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوڕێﻜەی ﺑﯚ ﺧﯚی ڕاﻛێﺸــێﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ھﺎواری دەﻛﺮد: ﺗەﻣﺎﺗــــەی ﺗﻮرﻛﯽ ،وەرﻧەوە... وەرە ﺑﯚ ﺧەﯾﺎری ﺋێﺮاﻧﯽ... ﮔێﺰەرەﻛــەم ﻟــە ﺟﺮۆﺟﯿــﺎوە )ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﺑــﻮو( ﺑﯚ ھﺎﺗﻮوە ﺑڕواﺗﺎن ھەﺑێﺖ. ﭘﺮﺗەﻗﺎڵﯽ ﺋەردەﻧە ﻛﺎﻛە ﮔﯿﺎن. ﺋــەو ﺋەﻓﺮﯾﻘﺎ ﺳــﻮﺧﺘەﯾە ﺋەم ﻣــﯚزەی ﺑەرھــەم ھێﻨــﺎوە ﺑﺎرەﻛــەاا ﺑە ﺑﺰەﯾەﻛﯿﺸــەوە دەﯾﮕــﻮت ﺋــەوەی ﻛــە
ﻣەﯾﻤﻮوﻧــەﻛﺎن ﺑــە ﭼﺮﻛەﯾەك ﭘﺎﻛﯽ دەﻛەن! ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەك ﺑﺎزاڕ ﺑەﻛﺎر دێﻨــﻦ ﻛﻮرد ﺧﯚی ﻧەﺑێﺖ ﻛە ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﺑﺎزاڕی ﺋﺎﻏﺎ و ﺋﺎﺑێ و ﺳەﯾﺪﯾﯿەﻛﺎﻧە!. ﺋﺎﺧــﺮ ڕەواﯾــە ﻟــە ھەڵەﺑﺠە ﻛــە ﭼەﻧــﺪ ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮێــﻚ ﻟە ھەوراﻣﺎﻧــەوە دوورە ﮔﻮێــﺰی ﺑەﻏــﺪا دەﻓﺮۆﺷــﺮێ؟ ﻟە ﺑﺮی ھەﻧﺎری ﺳﺎزان ،ھەﻧﺎری ﺳﻮور دەﻓﺮۆﺷﺮێ؟ ڕەواﯾە ﻟە ھەوﻟێﺮ ﻟەﺑﺮی ﻣﺎﺳﺘﯽ ﺑﯚﻛﺰ ھﯽ ﺗﻮرﻛﯽ و ﺋێﺮاﻧــﯽ دەﺧﯚﯾــﻦ؟ ڕەواﯾە ﺷــﻮاﻧەﻛﺎﻧﻤﺎن ڕێﻜﻼم ﺑﯚ دۆی ﭘﺎﺳــﺘﯚرﯾﺰەی ﺋێﺮاﻧﯽ دەﻛەن؟ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑێﺖ ﺑەﻻﺗﺎﻧەوە ﺋەﮔەر ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﮔەزۆی ﻓڕەﻧﺴﺎﯾﯽ ﻟــە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﻔﺮۆﺷــﻦ! ﺋﺎﺧــﺮ ﺋەوەﺗﺎ ﻛش و ﺷــﺎڵﯽ ﭼﯿﻨﯿﺸﯿﺎن ﺑﯚ ھێﻨﺎوﯾﻦ! )دەردە ﺑﯿﺎﻧــﯽ( ﺗەﻧﯿﺎ ﺧﻮاردن و ﺧﻮاردﻧــەوەی ﻧەﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە، ﺑەڵﻜــﻮ ھەﻣــﻮو ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە ،ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﭘﺰﯾﺸﻚ
ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ
ﻛێﯿە؟ ﺋێﺮاﻧﯽ ،ﺋەردەﻧﯽ ،ﺗﻮرﻛﯽ ﯾﺎن ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ! ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﻛﺎﻣەﯾە؟ ﺗﻮرﻛﯽ ،ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯽ ،ﻓڕەﻧﺴﺎﯾﯽ ﯾﺎن ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ! ﺟﮕە ﻟەﻣە ﭘﯿﺎوەﻛﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮور ﺳﺎﻧە ﭼەﻧﺪێﻚ ﻟە ﭘﻮل و ﭘﺎرەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑەن و دەﯾﻜەﻧە ﻣﺸﺘﯽ ﺧﺎوەن ﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺷەوان ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺷــەواﻧﯽ ﺳﻮوری ژێﺮزەﻣﯿﻨــﯽ ﺋﺎﺧﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﺮان؟. زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﺟﻠﻮﺑــەرگ ﻛــە دەﻓﺮۆﺷﺮێﺖ ﻟە ﻛﻮێﻮە ھﺎﺗﻮوە، ﺋﯿﺘﺮ ﻣەرج ﻧﯿﯿە ﺑﺎﺷــﯿﺶ ﺑێﺖ؛ ﻏــﺎزی ﻋەﻧﺘــﺎب )ﭘﺎرێﺰﮔــەی دﯾﻠﯚك ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛە ھﺎوﺷــێﻮەی وﺗﯽ ﭼﯿﻨە(، ﭼﯿﻦ ،ﺋێﺮان و ﻛﻮێ و ﻛﻮێ! ﺗەﻧﺎﻧەت ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧە و ﺷﻮێﻨە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ھەر ﺧەڵﻜﯽ دەرەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ. ﺑەﺟﯚرێــﻚ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿــەﻛﺎن و ﻛﻮردەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن ﻟــە ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە،
ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺎن ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە ﻛــە ڕەﻧﮕــە ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﺷﻮێﻨێﻚ ﻧەﻣێﻨێﺘەوە ﺑﯚ ﮔەﻧﺠەﻛﺎﻧﻤﺎن. ﺋﺎﯾﺎ ﻛێ ﺗﺎواﻧﺒــﺎرە ﻟەم دۆﺧە؟ ﺗەﻣﺎﺷــﺎ ﺑﻜــەن ﺋەﮔــەر ﻟــە داھﺎﺗــﻮودا ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن راﺑﮕەﯾەﻧﺪرێــﺖ، ﯾەك ﮔەﻧﺠﯽ ﺑەﺷەﻛەی ﺑﺎﺷﻮور ﻛﺎری دەﺳﺖ ﻧﺎﻛەوێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەو ﻛﺎرەی ﯾەك ﮔەﻧﺠﯽ ﺑﺎﻛﻮر دەﯾﻜﺎت ،ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە 5ﮔەﻧﺠﯽ ﺑﺎﺷــﻮور ﻧﺎﻛﺮێــﺖ .ھــەروەك دەزاﻧﯿﻦ ﻛە ﺑەﺷەﻛەی ﺑﺎﺷﻮور ﻟە ھەﻣﻮو ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺋﺎراﻣﺘﺮ و ﻟەﺑﺎرﺗــﺮە ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ،ﺋەﮔەر ﺋــەوﻛﺎت ﺗــەواوی ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛــﻮر ،ڕۆژھــەت و ڕۆژﺋﺎوا ڕووﯾــﺎن ﻟە ﺑﺎﺷــﻮور ﻛــﺮد ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ،ﮔەﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﭼﯽ دەﻛەن؟ ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮور ﺗەورێﻜﻤــﺎن ﺑەدەﺳــﺘەوەﯾە و ﺑەر ﺑﻮوﯾﻨەﺗە ﭘەﯾﻜەری ﺧﯚﻣﺎن و ھەﻻ ھەﻻی دەﻛەﯾﻦ ،ﺋﯿﺸﻤﺎن ﭼﯿﯿە؟!
ﺑﺎرزان ﺟەوھەر ﺳﺎدق • ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و ﺗﻮێﮋەر ﻟە ﺳەﻧﺘەری CPSS
ھەﻣﯿﺸــە دەﺑــێ ﭼﺎوەڕێــﯽ ﺑەرﭘەرﭼﺪاﻧــەوەی ﺗﻮﻧــﺪ ﺑﯿﻦ ﻟەﻻﯾەن ﺧەڵﻜﺎﻧﯽ ﭼەوﺳێﻨﺮاو ﺑەراﻣﺒــەر ﺧﯚﺳــەﭘێﻦ و دەﺳــەﺗﺪاراﻧﯽ زۆرەﻣﻠــێ. ﻣەﺑەﺳــﺘە ﺑﮕﻮﺗﺮێ ،ھﯚﻛﺎری ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ﻋێﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﭘێﻮەﺳــﺘە ﺑــەو ﺳــﺘەﻣەی ﻟەﻻﯾەن ﺷﯿﻌەﻛﺎﻧﯽ ھەردوو وت دژ ﺑە ﺳــﭭﯿﻠﯽ ﺳــﻮﻧە ﺋەﻧﺠﺎم دەدران .ﻛەﭼﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟەو ﺗﯚڵەﺳــەﻧﺪﻧەوەﯾە، ﺑەھﯚی دەوڵەﻣەﻧﺪی ﻟەرووی ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺳــەرﺑﺎزی ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ،داﻋــﺶ دەﺳــﺘﯽ ﮔﺮﺗــﻮوە ﺑەﺳــەر ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەﻛﯽ ﻓﺮاواﻧﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﺳﻮورﯾﺎ و ﻋێﺮاق و وەك دەوڵەﺗێﻜﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ ﺑە دەﺳەﺗﺪارﯾﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ -ﺳﻮﻧﯿﯽ رادﯾﻜﺎﻧە ،ﺋەو ھەرێﻤﺎﻧە ﺑەڕێﻮە دەﺑﺎت ،ﺑــەم داﮔﯿﺮﻛﺎرﯾﯿەش ﻧﺎوەﺳﺘێ و ﻟە ﭘێﺸــڕەوﯾﺪاﯾە. ﺋەم رێﻜﺨﺮاوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿە، دەرﻓەﺗێﻜــﯽ ﺑــﯚ ﭘﺸــﻮوی ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻧەھێﺸﺘﻮوەﺗەوە و ﺟــﺎرێ داﻧەﻣﺮﻛﺎوەﺗــەوە ﺑەھــﯚی ﺋەوەی ﻟــە ﭼەﻧﺪﯾﻦ
دەﻛەﯾﻦ. ﻓﺮە ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺋەﺳــﺘەﻣە ﺑﺘﻮاﻧــﺮێ ﻟﯿﺒﯿﯿەك و رووﺳــﯿﺎﯾﯿەك ﻛــە ﺧﺎوەن دوو زﻣــﺎن ،ﺋﺎﯾﺪﯾﺎ ،ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺟﯿــﺎوازن ،ﻟــە ﯾــەك ﮔﺮووپ ﺟێﮕەﯾﺎن ﺑﻜﺮێﺘــەوە ،دەﻛﺮێ ﺋەم ﺗێﻜەڵﺒﻮوﻧــە ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛﺎﺗــﯽ ﺑێــﺖ ،ﺑــەم ﻣەﺣﺎڵە داﻋﺶ ﺑﺘﻮاﻧێ رێﻜﺨﺴــﺘﻨێﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚڵــﯽ ﻣﺎوەدرێــﮋ ﺑــەو ﻓﺮەﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿەوە ﺑــەڕێ ﺑــﻜﺎت ،ﺟــﺎرێ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ،ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﯾﺎن ﻟەﺑەر ھــەر ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑێﺖ ﻛــﯚی ﻛﺮدووﻧەﺗــەوە ،دواﺗﺮ ﺗﻮوﺷﯽ ﭘێﻜﺪاداﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮوری و ﺑﯿﺮوڕا دەﺑــﻦ ،ﯾﺎﺧﯚ ﺣەزی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳﺖ و دەﺳەت زﯾﺎد دەﻛﺎت و ﺗﻮوﺷﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێ و ﭘەرﺗەوازەﺑﻮون دەﺑﻦ. ﺳﯿﺨﻮڕﯾﻜﺮدن ﺑەھﯚی ﺋەو ﻓﺮەﯾﯿەی ﻟە ﺳەرەوە
ﺑەرزﺗﺮە و ﺋەوان زﯾﺎﺗﺮ ھﯚﮔﺮی وﺗەﻛﺎﻧﯿﺎﻧــﻦ ،ﻟەﺳــەر ﺋــەو ﺑﻨەﻣﺎﯾە ،ﻟەﺑەرﺋــەوەی داﻋﺶ ﺑە ھەزاران ھﺎووﺗﯽ ﺋەوروﭘﯽ ﺗێﺪاﯾــە ،ﻧﺎﻛﺮێ دڵﻨﯿﺎﯾﯽ ھەﺑێ ﻟەوەی دزە ﺑــە زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ رێﻜﺨﺮاوەﻛە ﻧەﻛﺮێ. ﻓﺮاواﻧﯽ ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ و ﻛەﻣﯽ ﭼەﻛﺪار ﺟﮕــە ﻟــەو ﺷــﺎرە ﮔەوراﻧەی ﺳــﻮورﯾﺎ ﻛە ﻟە ﻧەﺧﺸــەﻛەدا دﯾﺎرن ،داﻋﺶ دەﺳﺘﯽ ﮔﺮﺗﻮوە ﺑەﺳــەر ﺳــێﯿەﻛﯽ ﺧﺎﻛــﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺸــﺪا ،ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻋێﺮاق ﺟﯿــﺎوازە ﻟەﮔەڵ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﯚ داﻋﺶ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ﭘﺸــﺘﯿﺎن ﺑەﺳــﺖ ﺑــەو ھێﺰە ﻧﺎڕازﯾﯿەی ﺳــﻮﻧە و ﺑەﻋﺴﯿﯿە ﻛﯚﻧــەﻛﺎن ﺑــﯚ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳــڵ و ﺗﻜﺮﯾﺖ و دەروﺑەرﯾــﺎن .ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮﯾﺸــەوە داﻋــﺶ دەﺑــێ ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺑوە ﭘــێ ﺑﻜﺎت ﺑــﯚ ﺑەڕێﻮەﺑــﺮدن ،ﭘﺎراﺳــﺘﻦ، دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺑەﻛڕﯾــﺎرەﻛﺎن ﻟــە ھەﻣﻮو ﺋەو
ﺋەﮔەرﭼﯽ ھﯚزەﻛﺎن ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮون ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﻋێﺮاق و ﭘێــﺶ داﻋﺶ راﭘەڕﯾﻦ و ﻟەﮔەڵ داﻋــﺶ ﻟە 9ی ﺣﻮەزﯾﺮاﻧەوە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ ﻛﺮد ،ﺑەم ﺋەﺳﺘەﻣە ﺑەو دەﺳەﺗە ﻗێﺰەوﻧەی داﻋﺶ رازی ﺑﻦ ﺑەرەی ﮔەورەی ﺷەڕﻛﺮدﻧﺪاﯾە، ﺑﯚﯾە رووﺑەڕووی ﻛێﺸەﮔەﻟێﻜﯽ زۆر ﻧەﺑﻮوەﺗــەوە ﻟــە ﻧﺎوەﺧﯚ و دەرەوەی رێﻜﺨﺮاوەﻛــەدا وەك ﻟە ﺧــﻮارەوە ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ
ﺑﺎﺳﻢ ﻛﺮد ،داﻋﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺧﯚی ﻟەم ﻛﺎرە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارە ﺑە دوور ﺑﮕــﺮێ .ھەڵﺒــەت دەزاﻧــﺮێ ھەﺳــﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﭙەروەری ﻟــەﻻی ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ رۆژﺋﺎوا
ﻛێڵﮕﺎﻧەی ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎ دەﺳﺘﯽ ﺑەﺳەردا ﮔﺮﺗﻮون ﻟەﮔەڵ ﻛێڵﮕە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق .ﻛەواﺗە، ﺑەرﮔﺮﯾﻜــﺮدن ﻟــەو ﻧﺎوﭼــە ﻓﺮاواﻧﺎﻧــەی ﺳــﻮورﯾﺎ و ﻋێﺮاق
و ﻣەﯾﻠﯽ داﻋﺶ ﺑــﯚ ھێﺮش و دەﺳﺖ ﺑەﺳــەرداﮔﺮﺗﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮ، ﻛێﺸــەی ﮔــەورە ﺑــﯚ داﻋﺶ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت ﻟــەرووی ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾــﯽ و ﻣﺎﻧــەوەی رێﻜﺨﺴﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ. ﺳەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳەروەری ﺑەﺳەر ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ داﮔﯿﺮﻛﺮاو ﺋەﮔەرﭼﯽ ھﯚزەﻛﺎن ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮون ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﻋێﺮاق و ﭘێﺶ داﻋﺶ راﭘەڕﯾﻦ و ﻟەﮔەڵ داﻋــﺶ ﻟــە 9ی ﺣﻮەزﯾﺮاﻧەوە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﻛﺮد، ﺑەم ﺋەﺳــﺘەﻣە ﺑەو دەﺳەﺗە ﻗێﺰەوﻧەی داﻋﺶ رازی ﺑﻦ و ﻟە ژێﺮ ﻓەرﻣﺎﻧﺪاری رێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﺪا ﺑﯿﮕﻮزەرێﻨــﻦ. ﻟێﺮەوﻟــەوێ ﮔﻮێﺒﯿﺴــﺘﯽ ھەڵﺴﺎﻧەوەی ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋەﺷــﯿﺮەت و ﺧەڵﻜــﯽ ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەی ژێﺮدەﺳــەﺗﯽ داﻋﺶ دەﺑﯿﺴﺘﺮێ دژ ﺑە ﺋەدای ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿﺎن. ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ وﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ داراﯾﯽ داﻋﺶ ﺋەﮔەر وﺗﺎﻧــﯽ ﻛڕﯾﺎری ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﭘﺎﺑەﻧﺪی داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑــﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﻦ ،ﺋــەوا ﮔﻮرزێﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﮔەورە ﻟەو رێﻜﺨﺮاوە دەدەن ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻧﺰﯾﻜــەی 3 ﺗــﺎ 4ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻرﯾﺎن ﭼﻨﮓ دەﻛەوێﺖ ﻟە ﻓﺮۆﺷــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳﻮورﯾﺎ و ﻋێﺮاق. ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕی داﻋﺶ ﺋــەم رێﻜﺨــﺮاوە ﻟەﮔــەڵ رژێﻤﯽ ﺋەﺳــەد ﻟە ﺷــەڕداﯾە، ﺟەﺑﮫەﺗﻮﻟﻨﻮﺳــﺮە ،ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا ﻟە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ،
ﻟە ﻋێﺮاﻗﯿﺸﺪا ﻟەﮔەڵ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌە، ﺋێــﺮان ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاق، ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ،ﻟە ﻟﺒﻨﺎن ﻟەﮔەڵ ﺣﺰﺑﻮ و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻻﯾەﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺋــەم ھەﻣﻮو ﺑەرەی ﺷــەڕ ﺑﯚ داﻋﺶ ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﮔەورەﯾە و ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟە ھەﻣﻮوی ﺳــەرﺑﻜەوێﺖ .ﺑەﺗﺎﯾﺒەت دوای ﺋــەو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯿــەی ﻟــە ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﭘﺎرﯾــﺲ دژی ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮوە. رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﻛﺮدارە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارەﻛﺎن و ﺧێﺮا ﭘەﻟﮫﺎوێﺸــﺘﻨﯽ رێﻜﺨﺮاوەﻛە، ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺷڵەژاﻧﺪووە و وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎﭼﺎر ﻛــﺮدووە زوو ﺑﻜەوﻧەﺧﯚ ﺑﯚ ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿە ﮔەورەﯾــە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ دوای ﺑەرەﻧﮕﺎرﯾﯿــە ﻛﺮدەﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﻟەرووی ﮔﻮرزی ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯿەوە ،ﻧﺎردﻧﯽ ﭼــەك ﻟەﻻﯾــەن وﺗﺎﻧــﯽ ﺋەوروﭘﺎﯾــﯽ ﺑﯚ ﭘێﺸــﻤەرﮔە، ھﺎوﻛﺎری ﺳــەرﺑﺎزی و داراﯾﯽ ﺑــﯚ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ، ﺑەرەﯾەﻛــﯽ ﻛﺮدﻧــەوەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺑــﯚ ﺟەﻧﮕﯽ دژ ﺑە داﻋــﺶ ﻟە ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﭘﺎرﯾﺲ ﻟەﻻﯾەن 30وﺗەوە و ﻧﺎڕەزاﯾﯽ وﺗﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ. ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــﺪا داﻋﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑەو ﻓﯚڕﻣە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوە ﺳــەرﺑﺎزی و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەی ﺋێﺴﺘە ﺑﻤێﻨێﺘەوە و ﺑەھێﺰﺗﺮ ﺑێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ دوا ﺑەدوای وەﺳﺘﺎﻧﯽ ﺷەڕ و ﭘێﻜﺪاداﻧەﻛﺎن، ھەﻣﻮو ﺋــەو ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿﺎﻧەی ﻟــە ﺳــەرەوە ﺑﺎﺳــﻜﺮان ،ﻟە ﺟەﺳﺘەی داﻋﺶ دەردەﻛەون و رووﺑەڕووی ﻣەرﮔﯽ دەﻛەﻧەوە.
ﺳﺘﺎر ﭼﺎوﺷﯿﻦ
ﯾەﻛەی 70و 80ﺑﻜەن ﺑە ﺳﻮﭘﺎ ھــەر ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨێﻚ ﻟەﺳــەر ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە، ﻗﺴــەﻛﺮدﻧە ﻟەﺳــەر ﺋەو ھێﺰاﻧەی ﻟە دەرەوەی وەزارەﺗەﻛەن، رەﻧﮕــە ﺧﻮێﻨەر ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﺑــﻜﺎت ﺋﺎﯾﺎ ھێﺰ ھەﯾە ﻟــە دەرەوەی وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە؟ ﺑەڵــێ ھەﯾــە ،ﺗﺎ ﺋەم ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﭘێﻚ دێﺖ ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﯾەﻛەی ﺳەرﺑﺎزی رێﻜﺨــﺮاوی ﺟﯿﺎواز ﻟە )ﻧﺎو ،ﭘﯚﺷــﺎك ،ﺳــەرﺑﺎزﮔەی ﺟﯿﺎواز ﻟە ﺷﻮﻧﺎس و ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎ( ،ﺋەم ﯾەﻛە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧە ھەرﯾەﻛە ﺳەر ﺑە ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾەﻛﯽ ﻟەﺷــﻜﺮی ﺳــەر ﺑە ﺣﺰﺑێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاون ﻟە رووی داﻣەزراﻧﺪن و ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻨﻜﺮدﻧﯿﺸەوە ،ﻟە رووی ﻓەرﻣﺎن و ﺟﻮوڵەﯾﺸەوە ،ﻟە ﻛﺮدەوەﮔەﻟﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەوە ﺗﺎ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺟﯿــﺎوازن ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟــە رووی ﻛﺎرﮔێــڕی و ﻣﻮوﭼەوە ﺳەر ﺑە وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەن .ﮔﻮﻣﺎﻧﯿﺶ ھەﯾە ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﻣﻮوﭼەﯾﺸﺪا ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺎن ھەﺑێﺖ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە رووی ﺳەرﭼﺎوەی داراﯾﯿﺎﻧەوە ،ﺋەم ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺎﻧە ﻟە ﻧﺎو ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭙﯽ ھﯿﭻ ﺳــﻮﭘﺎ و ﻟەﺷﻜﺮێﻜﯽ دﻧﯿﺎدا ﻧﯿﯿە ،ﻧﺎﭼﯿﻨە ﺳەر ﺋەو ھﯚﻛﺎر و ﺑﺎﻛﮕڕاوﻧﺪاﻧەی ﻛە ﺋەم دۆﺧەی دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەوەﻧﺪە ﺑەﺳە ﺑڵێﯿﻦ ﺋەم ﯾەﻛە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧە درێﮋﻛﺮاوەی ﺋەو ھێﺰاﻧەن ﻛە ﺷﻮڕﺷﯽ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ وەك ﭘێﺸﻤەرﮔە دروﺳﺘﯽ ﻛﺮدوون و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺑەردەواﻣﯽ ھەﯾە، ھەرﭼەﻧــﺪە ﻟەوەﺗەی دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ھەوڵ دەدرێ ،ﺑــەم ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧە ﻟە ﻧــﺎو وەزارەﺗێﻜﺪا ﺑﻜﺮێﻦ ﺑە ﺳــﻮﭘﺎ و ﺧﺎوەﻧﺪارﯾەﺗﯿﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﺣﺰب ﺑﺴەﻧﺮێﺘەوە و ﺑﺨﺮێﺘەوە ﻧﺎو ﺳﯿﺴﺘﻢ. ﯾەﻛەی ﺳەرﺑﺎزﯾﯽ 70ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪان و ﯾەﻛەی 80ﯾﺶ ﻟە ھەوﻟێﺮ ﻟە ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪان ،ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨﯽ ﺋەم دوو ھێﺰە و راھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﺑە دﯾﺴــﭙﻠﯿﻨﯽ ﺳەرﺑﺎزی دەﺑێﺘە ھﯚی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ژێﺮ ﻓەرﻣﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەدا ،ﻓﺮە ﻓەرﻣﺎﻧﯽ ﻟە ﻛﯚڵﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە دەﺑێﺘەوە و ﯾەك ﺳەرﭼﺎوە ﻓەرﻣﺎﻧﯽ ﺳــەرﺑﺎزی دەردەﻛﺎت و ﺳﻮﭘﺎی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ دروﺳــﺖ دەﺑێ ﻛە ھەﻣﻮوان ھﺎواری ﺑــﯚ دەﻛەﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗﺎ ﺋەو دوو ﯾەﻛە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿە ﺑە ﺗەواوەﺗﯽ ﻧەھێﻨﺮێﻨە ژێﺮ ﻓەرﻣﺎﻧﯽ وەزارەت و ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ھێﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧەوە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڕۆﯾﻨە ﻧﺎو ھﯿﭻ ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەوە ،ﻛە ﻧەڕۆﯾﻨە ﻧﺎو ﭘﺮۆﺳــەﻛەوە و ﺋەﮔەر ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨﯽ ﯾەﻛەﻛﺎن ﻧەﺑێﺖ ﭼﯽ دەﺑێ؟ ﺟەوھەری ﺋەم ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ﻧﺰﯾﻜﻤﺎن دەﻛﺎﺗەوە ﻟە وەﻣﯽ ﻛﯚی ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺳەرﺑﺎز ،ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺳﻮﭘﺎ. 1ھێﺰەﻛﺎن ﺑەردەوام ﻟە ژێﺮ رەﺣﻤەﺗــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﺪادەﺑﻦ ،ﺣﺰب ﺑە ﻛێﺸــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﯿەوە ،ﺑــە دەﻧﮕﺪان و ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧەوە ،ھەﻣﻮو ﺟﻮوڵە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎن ﻟە ژێﺮ ﻓەرﻣﺎﻧﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــە ﺑﺎﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﺪا دەﺑﻦ ،ﭘﻠە و ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرﺑﺎزی دەﺑﻨە ﺋﺎﻣﺮازێﻚ وەك ﺑەﺧﺸﯿﻨەوە ﻟە ﭘێﻨﺎو ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺗﺮ و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭼەﻛﺪار ﺳەر ﺑە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن. 2ﺑــە ﺣﺰﺑﯿﻜﺮدﻧــەوەی رۆﺣﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟــە ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎیﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿەوە ﺑﯚ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﺣﺰب و ﻛەس و ﺷﺘﯽ ﺗﺮﯾﺶ. 3ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم ھێﺰاﻧــە ﻟە ﯾەﻛﻨەﮔﺮﺗﻨﺪاﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ ھێﺰە ﻟە دژی ﺋەم و ﺋەو ﺗﺎ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ رۆﺣﯽ ﯾەﻛﺘﺮ و ﺧﺴﺘﻨە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺋﺎزادی و ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺣﺰب ،ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ھەڵﻜەوﺗەی ﺷﻮێﻦ ھﺎﻧــﯽ ﺋەو ھێﺰاﻧــە دەدات ﺑﯚ ﺋەو ﻛﺎرە و ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ دەرﭼﻮوﻧﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋەو ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿﺎﻧەﻣﺎن ﺑﯿﻨﯽ. 4ﺷﯚڕﺷــﮕێڕاﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻟەﺳەر ﺳــەرﻣﺎن و زۆر ﺳﻮﭘﺎس وﻧﺮﺧﯽ ﻣﺎﻧﺪووێﺘﯿﯿﺎن ﭘێ ﺑﺪرێﺖ و ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛەﯾﺎن ﺑەﺟێ ﺑێڵﻦ ﺑﯚ ﺋەﻓﺴــەری ﮔەﻧﺞ و ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯽ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﻣە ﺧﺎڵﯽ ﺳەرەﻛﯽ وەرﭼەرﺧﺎﻧەﻛەﯾە. ﺧﺎڵێﻜــﯽ ﺗﺮ ﻛە ﻟــەم ﻣﺎوەﯾــەدا ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿە ﮔەورەﻛەی ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﻛــەوت ،ﺋەوﻛﺎﺗە ﺑﻮو ﻛە ھەڕەﺷــە ﯾەﺧەی ﮔﺮﺗﻮوﯾــﻦ و ﺑەردەواﻣــە ،ھێــﺰەﻛﺎن ﭘەرت و ﻓــﺮە ﺧﺎوەﻧﻦ، ﺋەﻣەﯾﺶ وای ﻛﺮدووە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﻜﺮدن و ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾﯿەﻛﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﻧەﻣێﻨێ ،ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺣﺰب ﺟﻮوڵە ﺑە ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﻧەﻛﺮاون ﺑە ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ. ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﺑەردەواﻣﯽ ﺧﺴﺘﻨە ﻧﺎوی ﺳﻮﭘﺎی ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ 70و 80رێﻜﻨەﻛەوﺗﻨە ﻟەﺳــەر ﺑﻮدﺟەی وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺑەﻏﺪا ﻟەو ﻛەﻟێﻨەوە دەدوێ ﻛە ﺧﯚﻣﺎن دروﺳــﺘﻤﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑــەم ﺋەﮔەر ھەﻣﻮو ھێــﺰەﻛﺎن ﻟە ﻧﺎو وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەدا ﺑﻦ ،ﺷــﺎﻧﺪی ﺳــەرﺑﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺗﻮاﻧێ ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪات و ﻛێﺸەﻛﺎن ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜﺎت. رەﻧﮕە ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻚ ﻻی ﺧﻮێﻨەر دروﺳﺖ ﺑێﺖ ﻛە ﺋەو ھﯚﻛﺎراﻧە ﭼﯿــﻦ ﺑﻮوﻧەﺗە ھــﯚی ﯾەﻛﻨەﮔﺮﺗﻨەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ،ﭼەﻧﺪ وەﻣێــﻚ ھەن ﻛە ﻟە ﺑﻨەﻣﺎدا وەم ﻧﯿﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗەﻧﯿﺎ ﺷــﺘێﻚ ﺋەو ﻛﺎرەی ﭘێ دەﻛﺮێﺖ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺑﯿﺮی ﺣﺰﺑە ﺑﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوڵەت و ﺧﺴﺘﻨەڕووی وﯾﺴــﺖ و ھﯿﭽﯽ ﺗﺮ ،ﺑەم ﺗﺎ وﯾﺴﺖ ﻧەﺑێ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨــەوە روو ﻧﺎدات ،ﺋەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻟە ﺧﻮارەوە ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺋەرﻛﺪا ھەﺳﺘﯽ ﺣﺰﺑﯿﯿﺎن ﻧﺎﻣێﻨێ ،ﺑەم ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﺪا ﺣﺰب ﻟە ﯾەﻛﯿﺎن ﺟﯿﺎ دەﻛﺎﺗەوە.
ﺳەﻧﮓ ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮر
ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻛﻮرد و ﻛﯚﺑﺎﻧێ
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
ﺑەردەواﻣﺒﻮوﻧــﯽ ﺷــەڕ ﻟە ﻧێــﻮان ﯾەﭘەﮔــە و داﻋﺶ ﺑﯚ ﻣــﺎوەی ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﻟــە ﻛﻮﺑﺎﻧــێ ،ﺟﮕە ﻟــەوەی ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺋەو ھەﻣﻮو ﻗﺎرەﻣﺎﻧﺎﻧــەی ﻛﺮدە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺳﯿﺎﺳــەت، ھﺎوﻛێﺸەﻛەﯾﺸــﯽ ﮔﯚڕی ﺑﯚ ﺑﺎرێﻜﯽ ﺗــﺮ ،ﻟەﻻﯾەك ﻛﻮﺑﺎﻧێ ﻛﺮد ﺑــە ﻛﺎﯾەك ﻛە ﺋێــﺮان ﻛەڵﻜﯽ ﻟــێ وەرﺑﮕﺮێﺖ ﻛە ﺋەوەﯾﺶ ﻟە ﻟێﺪواﻧە ھەڕەﺷــە ﺋﺎﻣێﺰەﻛەی ﻋەﻟﯽ ﻻرﯾﺠﺎﻧﯽ دەرﻛەوت ،ﻟە ﻧﺎوﺧﯚﯾﺸﺪا وەك رەﻣﺰی ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﻧەﺗەوە، ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺑــﻮو ﺑە ھێﻤﺎی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ،ﺋەم دﯾﻤەﻧە ﻧەك ھــەر رای ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ دوو ﻟەت ﻛﺮد ﻛە ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑێﺖ ﺑﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ دژە ﻓڕﯾﻦ و ﺋــﺎرام ،ﺋەﻣەرﯾﻜﺎش دژی ﺑێﺖ ،ﺑەم ﻟە دەرەوەی ھەردوو ھێﻤﺎﻛە ،زﯾﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺧﻮدی ﻛﻮرد ھەﺑﻮو ﻛە ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﻛﺮد ﺑە دوو ﻟەﺗەوە ﻛە ﺟﮕە ﻟە دەرھێﻨەرەﻛﺎﻧﯽ ﻛەس ﻟەو ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﯾە ﺗێ ﻧﺎﮔﺎت. داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ ﺑە ﻧﺎﭼﺎری ھەﻣﻮو ﻛﻮردەﻛﺎن ﻟەﮔەڵ ﺑﺎرزاﻧﯽ و ﺑە ﺋﺎﮔﺎداری ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺋەﺟێﻨﺪای ﺋێﺮان ،ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮی داﺑڕاوی ﺋەو ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾە دەﺑێﺖ ﻛە ﻣﺎﻧﮕێﻜە ﺑﺎزاڕی ﭘێﻮە دەﻛﺮێــﺖ ،ﯾەﻛەم ﺑﯚ ھێﺰە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎن و دووەم ﺑﯚ ﺋێﺮان ﻛە دژاﯾەﺗﯽ ﺑەرەﻛەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺳﻮﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەی ﭘێ دەﻛﺮد ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا داﻋﺶ ﺋەو رەوﺗە ﻧﯿﯿە ﺑەﻧﺎوی دەوڵەﺗەوە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺟﯿﺎوازی ھەﺑێﺖ ،ﻣەﮔەر ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎن ﺑﻜﺎت وەك ﺳەرەﺗﺎی ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﻧﯿﻤﭽە دەوڵەﺗێﻚ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑﯿﺎﻧﻨﺎﺳێ ،ھەر ﺋەوەی ﻛە دەﻧﮕﯚی ﺋەوە ھەﯾە داﻋﺶ ﻟە ﯾەﻛەم ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەی دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎری ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛﺎﺗەوە ،ﺋەم ھەواڵە راﺳﺖ ﯾﺎن ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪە ﺑێﺖ، ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﻛەی دﯾﺎرە ﻛە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﯾــەوێ ﻟە رێﮕەی ﺋەو رەوﺗەوە ﺑەرەﻛەی دژی ﺧﯚی ﺋﯿﺴــﺘﯿﻔﺰاز ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﭼﺎك دەزاﻧﯽ داﻋﺶ ﺋەو ﺋەﺟێﻨﺪاﯾە ﻧﯿﯿە ﺑە راﺳــﺘﯽ ﻧﯿﺎزی ﺑێﺖ دەوڵەت ﭘێــﻚ ﺑێﻨێﺖ ﻣەﮔەر ﺗەﻧﯿــﺎ ﻧﺎوەﻛەی وەﻛﻮ ﻧﺎوێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ. ﺑﯚﭼﯽ داﻋﺶ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە وەك ﺧﯚی ﺗەﻣﺎﺷﺎ ﻧەﻛﺮاوە و دەﻣێﻚ ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋەوەی ﻛە ﺳﻮﭘﺎی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺧﯿﺎﻧەﺗﻜﺎر ﺑﻮوە و ﻻﯾەﻧﮕﺮی ھێﺰی ﺗﻮﻧﺪڕۆی ﺳﻮﻧﻨەﻣەزەب ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﻣﻮوﺳــڵﯿﺎن داﮔﯿﺮ ﻛﺮد و ﻟەوێﻮە ﮔەﺷــەﯾﺎن ﻛﺮد ،دەﻣێﻚ ﺑە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋەوەی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺑە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن و ﻛﻮرد و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮەوە ﻧەﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﻮون ،ﺑﯚﯾە ﺋەﻣە ﺳــەری ھەڵﺪا ،ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ﺋەوەﯾە ﻛە وﺗﺎﻧﯽ وەﻛﻮ ﻗەﺗەر و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺳﻌﻮودﯾە ﻟە دژی ﺋێﺮان ﺋەم دﯾﺎردە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﯾﺎن ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪ ،ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟەوەی ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو ﺳەرھەڵﺪاﻧە ﺳەﯾﺮەی داﻋﺶ ،ﺷﻜﺴﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﺑەھﺎری ﺑەﻧﺎو ﻋەرەﺑﯽ ﺑﻮو ﻛە ﮔﻮاﯾە ﮔﯚڕﯾﻨﯽ رێﮋﯾﻤەﻛﺎن ﺑﻮو ،ﺑەم ﺋەﻣە ﺑەﺑێ ھﯿــﭻ ﺑەڵﮕەﯾەﻛﯽ دﯾﻮەدەر ﻧەﻛﺮا ﺑە دﯾﻔﺎﻛﺘﯚی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە ،ﺗﺎ ﻛــﻮرد وەك ﺑﻮوﻧێﻜﯽ ﺧﺎوەﻧﺪاری ﺳــﻨﻮورەﻛە ﺑە ﻧﺎﭼــﺎر و ﺑەﺗﻮاﻧﺎﯾەﻛﯽ ﻛەﻣەوە ﺑﭽێﺘــە ﺑەرەی دژ ﺑە داﻋﺶ ،ﻟە ﺣﺎڵێﻜﺪا ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﺑﻮو ﺑە ﺳﻮورەی ﺑەر ﻟەﺷــﻜﺮ و ﻟە ﻧﺎوﺧﯚﺷﯿﺪا ﻛێﺸەی ﮔەورەی ﻣﺎﺑــﻮو ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی و ﺑە ھەڵﻮاﺳــﺮاوی ﻣﺎﯾەوە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا داﻋﺶ ﻟە دەرەوەی ھەﻣﻮو ﭘێﻨﺎﺳەﻛﺎن وەﻛﺎﻟەﺗێﻜە ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ رەﻣﺰ و ھﺎوﻛێﺸەﻛﺎن ﻛﺎر دەﻛﺎت. ﺋەو ﻣەرﺟەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ھەﯾەﺗﯽ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﺋﺎرام و دژە ﻓڕﯾﻦ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﻧێﻮان ﺧﯚی و ﺳﻮورﯾﺎ دروﺳﺖ ﺑﻜﺮێﺖ و رێﮋێﻤﯽ ﺳﻮورﯾﺎش ﺑﮕﯚڕێﺖ ،ﻣەرﺟێﻜﯽ زۆر ﺗەﻋﺠﯿﺰﯾﯿە ﺑﯚ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ و ﺑــﯚ ﻛﻮردﯾﺶ ،ﻟەﻻی ھەرﯾەك ﻟە ﺋەڵﻤﺎن و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﺶ رەت ﻛﺮاﯾەوە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﺎرداﻧەوەﯾەﻛﯽ ﭼﺎوەڕوان ﻧەﻛﺮاو ﺑﻮو ﻛە ﻓڕەﻧﺴــﺎﯾﯿەﻛﺎن ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﺎن ﻟێ ﻛﺮد ،دﯾﺴﺎن ﻟێﺮە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﻛﻮرد ﺟﯿﺎوازی ﺗێ ﻛەوت ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەوان ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەی ﻛﻮردەوە ﮔﺮێ داوە ،ﺑەم ﺑﺮدﻧەوەی ﮔﺮەوەﻛە ﻟە دژی ﻛــﻮرد ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دوو ﻟەت ﻛﺮا و ﻛﻮﺑﺎﻧێ ﻛﺮا ﺑە ھێﻤﺎی ﺟﯿﺎواز ﺑﯚ ﻧﺎوﺧﯚ و ﺑﯚ دەرەوەی ﻗەوارەی ﻛﻮردﯾﺶ ،ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﻛﻮﺑﺎﻧێ زﯾﺎﻧﯽ ﮔەورەی ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد وەﺷﺎﻧﺪ.
رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﻧەوت
و
ﺧەڵﻚ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ وزەی ھەرێﻢ، ﻟەوەﺗــەی دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻋﺎدل ﻋەﺑﺪوﻟﻤەھﺪی ﺑە وەزﯾﺮی ﻧەوت ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧﻮێــﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎدی، ﮔەﺷﺒﯿﻨﯿﯿەك ﺑە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﻟە دۆﺳﯿەی ﻧەوت ﻧﯿﺸﺎن دەدەن. ﺋەو ﮔەﺷﺒﯿﻨﯿﯿەی ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮرد ،ﻟەوێﻮە ھﺎﺗــﻮوە ﻛە ﻋﺎدل ﻋەﺑﺪوﻟﻤەھﺪی ﺑە دۆﺳــﺖ ﯾﺎن ھﺎوﺳــﯚزی ﻛﻮرد دادەﻧێﻦ ،ﺟﮕە ﻟەوەی ﻣەھﺪی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑﺎﺷــﯽ ﻟەﮔــەڵ ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺳــەرﻛﺮدە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ھەﯾــە و ﺋــەوەش وەك ﺋﺎﺳــﯚﯾەك ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳەرﯾﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﻟێــﻚ دەدەﻧەوە. ﺑﮕﺮە ﺧﻮدی وەزﯾﺮە ﻧﻮێﯿﯿەﻛەی ﻧەوﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﻟــە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺑﯚﻧەی ﺟﯿﺎﺟﯿﺎدا ،رای ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﻟــە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻜﺪا ﻛێﺸــەی ﻧەوﺗﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﺑەﻛﯚﺗﺎ دێﻨێﺖ. ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ وزەی ھەرێﻢ ﺧﻮازﯾﺎرن ﻋﺎدل ﻋەﺑﺪوﻟﻤەھﺪی ھەﻣــﺎن ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﺣﻮﺳــێﻦ ﺷەھﺮﺳﺘﺎﻧﯽ و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ دووﺑﺎرە ﻧەﻛﺎﺗەوە ،ھــەروەك ﭼﺎوەڕواﻧﻦ ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑــﺎدی ﻧﻤﻮوﻧەﯾەﻛﯽ ﺟﯿﺎوازﺗــﺮ ﻟــە ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﭘێﺸــﻜێﺶ ﺑــﻜﺎت ،وەك ﺋەوەی ﻟە ﺳــﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوودا ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﻛێﺸــەﻛە ھەر ﺗەﻧﯿﺎ ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ و ﺷەھﺮﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑێﺖ، ﺋەو ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨە ﻟە ﻛﯚی ﻟێﺪواﻧﯽ ﺳــەرﻛﺮدە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ وزەی ھەرێﻢ ﺑە زەﻗﯽ دەردەﻛەوێﺖ. ﻛێﺸــەی ھەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏــﺪا ﻟە
ﺑەڕێﻮەﺑــﺮدن و ﺋﺎراﺳــﺘەﻛﺮدﻧﯽ دۆﺳﯿەی ﻧەوﺗﺪا ،دەرﻛەوﺗەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێ ﻧﯿﯿە و ھەر ﻟە دوای 2003ەوە ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ ھەﺑﻮوە ،ﺑە ﺟﯚرێﻚ ﻛە ﻟە ھﯿﭻ ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﺪا ﺑﺎﺷﺘﺮﺑﻮوﻧێﻜﯽ وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوە و ﻟــەو ﻣﺎوە ﻛﻮرت و دﯾﺎرﯾﻜﺮاواﻧــەش ﻛە دەﺷــێﺖ وەك ﺟﯚرێــﻚ ﻟە ﭼﺎرەﺳــەرﯾﯽ ﻛێﺸــەﻛە ﻧﯿﺸــﺎن دراﺑﻦ ،ﺟﮕە ﻟە ﭼﺎرەﺳــەرﯾﯿەﻛﯽ ﺳــﺎﺧﺘە و درۆزﻧﺎﻧە ،ﺷﺘێﻜﯽ ﺗﺮ ﻧەﺑﻮون. ﻟە ﺳﺎﻧﯽ ﺳەرەﺗﺎی دەﺳﺘﻜﺮدن ﺑــە ﭘﺮۆﺳــەی ﻧەوﺗــﯽ ھەرێﻢ، ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ وزەی ﻋێﺮاﻗــﯽ ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﺑﺎﻧﮕەﺷەﯾﺎن دەﻛﺮد، ﻛــە ﻧــەوت و ﮔﺎز ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟە ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﯽ ﻣﺎﯾەﭘﻮوچ زﯾﺎﺗﺮ دەﺳــﺘﻜەوﺗێﻜﯿﺎن ﻧﺎﺑێﺖ ،ﻛﺎﺗێﻚ ﯾەدەﮔێﻜﯽ ﮔــەورەی ﻧەوت ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دۆزراﯾــەوە ،ﺑەﻏﺪا ﺑە ﻟﯿﺴــﺘﯽ رەش ھەڕەﺷەی ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوەﻧﻜﺎر ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەرێﻤﺪا دەﻛﺮد ،ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دواﺗﺮﯾﺸــﺪا ﺑە ﺧەرﺟﻨەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺮێﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ھەوڵﯽ راﮔﺮﺗﻦ و وەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەرێﻤﯽ دا ،ﺗﺎ ﻛﺎر ﮔەﯾﺸﺘە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺳــﻜﺎی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ھــەوڵ و ﻓﺸــﺎری ﺑەردەواﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە و ﺟﯿﮫﺎﻧــﺪا ،ﻟەواﻧەﯾە ﺋەو ﺑﺎﻧﮕەﺷــەﯾەی ”ﻧەوت ﻋێﺮاق ﺑــەرەو داﺑەﺷــﺒﻮون دەﺑــﺎت“، ﻟەﻻﯾــەن ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪاوە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺗێﺪا ﻛﺮاﺑێﺖ ،ﻟە راﺳﺘﯿﺸــﺪا ﺋەو دەرﻛەوﺗەﯾــەی دەﺷــێﺖ ﺑەو ﺋﺎراﺳﺘەﯾەدا روو ﺑﺪات ،ھﯚﻛﺎری ﺳەرەﻛﯿﯽ ﻛێﺸەﻛەﯾە. ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ
ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮەوە ،رەﻧﮕە ﺋێﺴــﺘە ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺶ وەك ﻛــﻮرد و وﺗﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﻧﺎوﭼەﻛــە ،ھەﺳــﺖ ﺑــە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ داﻋﺶ ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو داﻋﺸــەی ﺋــەو ﭘــﺎر و ﭘێﺮار ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ دەﻛﺮد داﻋﺸێﻜﯽ ﻻواز و ھەڵﺴﻮوڕاوی دەﺳــﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻮو ،ﺑــەم ﭘﺎش دەﺳــﺘﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑەﺳــەر ﻣﻮوﺳڵ و ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﺳــەﺣەدﯾﻦ و دﯾﺎﻟە ﻟە ﻋێﺮاق و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧﯿﻼﻓەت ،ﺋﯿﺘﺮ داﻋﺶ ﺋەو داﻋﺸە ﮔﻮێ ﻟە ﻣﺴﺘەی ﺟﺎران ﻧﯿﯿە ،ﺑﮕﺮە ﺑﻮوەﺗە ﺗﺴﯚﻧﺎﻣﯿﯿەك ﻛە دەﺷێ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺶ ﻟﻮول ﺑﺪات .ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﺋەم )رەﻧﮕە(ﯾە راﺳﺖ ﺑێﺖ، دەﺷــێ ﺋێﺴــﺘە ﺑڕﯾﺎرﺑەدەﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﺑەردەم دوو ﺑﮋارەدا ﺑﺒﯿﻨﻨەوە ،ﻛــە ﯾەك ﻟەوﯾﺘﺮ ﺧﺮاﭘﺘﺮ و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارﺗﺮە ﺑﯚﯾــﺎن .ﺋەﮔەر ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯽ داﻋﺶ دەدەن ،دەﺷــێ ﺋــەو ﺋەژدﯾﮫﺎﯾەی ﻗەڵەوی دەﻛەن ﺳەرەﻧﺠﺎم ﺧﯚﯾﺸﯿﺎن ﻟﻮوش ﺑﺪات، ﺋەﮔەرﯾﺶ ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻟە ﻛﻮردی ﻛﯚﺑﺎﻧێ دەﻛەن دەﺷــێ ﺳــﺒەی ﺋەو ھەرێﻤە ﻛﻮردﯾﯿە ھﺎوﺳﻨﻮورە ﺑﺒێﺘە دﯾﻔﺎﻛﺘﯚﯾەك و ﺑﺎﺳﻜﯽ ﻛﻮرد ﻟە وﺗەﻛەی ﺑەھێــﺰ ﺑﻜﺎت ،ﯾﺎن ﻟەوەش ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارﺗﺮ ،ﺋەﮔەری ﻣﺎﻧەوەی ﺋەﺳەد ﺑەھێﺰﺗﺮ ﺑﻜﺎت .ﺑﺎ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛﺎﻣﯿﺎن ھەڵﺪەﺑﮋێﺮن.
ﻋﺎدل ﻋەﺑﺪوﻟﻤەھﺪی ﻧە ﻋﺎدﻟە و ﻧە ﻣەھﺪی ﺧﻮازﯾﺎری ﻋێﺮاﻗێﻜﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮون و ﺗﺮﺳــﯿﺎن ﻟــە داﺑەﺷــﺒﻮوﻧﯽ ھەﯾە ،ﺑەھەﻣﺎن ﺷــێﻮە وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەش ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋێﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ دڵﻨﯿﺎﯾﯿەﻛﯿﺎن ﻧﯿﯿە ﻟەوەی دەﺷــێﺖ ﻋێﺮاﻗێﻜﯽ داﺑەﺷﻜﺮاو ﭼﯚن ﺑﺎرودۆﺧێــﻚ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﺑێﻨێﺘە ﭘێﺶ ،ھەﻣــﻮو ﺋەواﻧە ﻟە ﭘﺸﺖ ﺑەﻏﺪا وەﺳــﺘﺎون و ھێﺰی ﭘێ دەدەن ﻟە دژاﯾەﺗﯽ ﭘﺮۆﺳەی ﻧەوﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﻛێﺸــەﻛە وەك ﻟە راﺑﺮدوودا زۆر ﻟە ﺷەھﺮﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەورەﺗﺮ ﺑﻮو ،ﻟە ﺋێﺴﺘەﺷﺪا ﻟە ﻣەھﺪی ﮔەورەﺗﺮە. ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﻛێﺸەی ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﻟە دۆﺳﯿەی ﻧەوﺗﺪا ،ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ﻻدان ﻟە رێﻮﺷــﻮێﻨە دەﺳﺘﻮوری و ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆش ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﻟە ﺋــﺎرادا ﻧﯿﯿە دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻓﯿﺪراڵ ﻟــە ﺑەﻏﺪا و دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێــﻢ و ﺑﮕــﺮە ﭘﺎرێﺰﮔــە ﺑەرھەﻣﮫێﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت ﻟــە ﻋێﺮاق دﯾﺎری ﺑﻜﺎت ،ﭘﺮۆﺳــەﻛە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯿﯿەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺗﺎ ﻗﺴە ﻟەﺳەر ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺒﻮون و ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺟﮕــە ﻟە ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎدەﯾەﻛﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻛــە ھێڵــە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو دەﺳــەﺗﺎﻧە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــﯚ دەﻛەن و وردەﻛﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ﺑە ﯾﺎﺳــﺎﯾەك دەﺳﭙێﺮن ،ﻛە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻟە 2005ەوە ﺗﺎ ﺋەﻣــڕۆ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﭘەﺳــﻨﺪی ﺑﻜﺎت ،ھــەروەك ﺑﯚ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏــﺪاش ھەﺑﻮوﻧﯽ وەھﺎ ﯾﺎﺳﺎﯾەك ﮔﺮﻧﮓ ﻧەﺑﻮو ،ﺑﮕﺮە ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﯽ ﻧەﯾﺪەوﯾﺴﺖ ھەﺑێﺖ. ﺋێﺴﺘە ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑە ﺑەﺷــﺪاری ﻛﻮردەﻛﺎن ﻟە ﻋێﺮاق ﭘێــﻚ ھﺎﺗﻮوە ،ھــەروەك ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ
و ﺷەھﺮﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻟــە ﻛەرﺗﯽ وزە و دەﺳــەﺗﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن دوور ﺧﺮاوﻧەﺗەوە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟەوەش ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﭘﯿﺎوێﻜــﯽ ﻋــﺎدل و ﻣەھــﺪی ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ھەﻧﺪێــﻚ ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮون ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻋێﺮاق ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ﻛەرﺗﯽ وزە روو دەدەن. ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێــﺖ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻋێــﺮاق ﻟەﻻﯾەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاﻗەوە ﭘەﺳــﻨﺪ ﺑﻜﺮێــﺖ ،ھــەروەك ﺟﯚرێــﻚ ﻟە رێﻜﻜەوﺗــﻦ ﻟە ﻧێــﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﻟە ﭘﺮﺳﯽ ھەﻧﺎردەی ﻧەوت ﻟە رێﮕەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق-ﺳﯚﻣﯚ ﺑێﺘە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪان ،ﺑەم دﯾﺴــﺎن ﺋەواﻧە ﭼﺎرەﺳەری رﯾﺸەﯾﯽ ﻧﯿﻦ. دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻋێﺮاق ،دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت رۆﺷــﻨﺘﺮ دەﻛﺎت ،وێڕای ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯿﯿەﻛﯽ ﺑەھێﺰﺗﺮی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ، ﺑەم ھﯿﭻ ﻛﺎت ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﮔﺮەﻧﺘﯽ ﺋەوە ﺑﻜﺮێﺖ ﺑەﻏﺪا-وەك ﺗﻮﺧﻤﯽ زاڵ ﻟە ﭘﺮۆﺳەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻋێﺮاﻗﺪا- ﭘﺎﺑەﻧﺪی ﺋەو رێﻮﺷﻮێﻨە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺎﻧە دەﺑێﺖ ﻛە ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت و ﮔﺎز دﯾــﺎری دەﻛﺎت ،ھــەر زۆر دوور ﻧەڕۆﯾﻦ ،ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا دادﮔــەی ﻓﯿﺪراڵــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ھەوﻟێﺮ و ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ھەﻧــﺎردەی ﻧەوﺗــﯽ ھەرێﻢ ﺑڕﯾــﺎری دا ،ﺑــەم ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ھﯿﭻ ﻧﺮﺧێﻜﯽ ﺑﯚ دادﮔەی ﻓﯿﺪراڵﯽ و ﺑڕﯾﺎرەﻛــەی داﻧەﻧﺎ و ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﭘێﺸــێﻠﻜﺎرﯾﯿەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق ﺑەراﻣﺒەر ﺑە
دادﮔەی ﻓﯿﺪراڵﯽ ﻧەھﺎﺗﻨە دەﻧﮓ. ﺣﻜﻮوﻣــەت و وەزﯾــﺮی ﻧﻮێــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێــﺮاق ،ﺋەوەﻧﺪە ﺟێﮕەی ﮔەﺷــﺒﯿﻨﯽ ﻧﯿﻦ ،ﻛێﺸــەﻛە ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﺑﺎردا و ﻟەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە دەرﻛەوﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەﻧــﺎردەی ﻧەوﺗــﯽ ھەرێﻤەوە ھەﯾە ،ﻟە ﺑەﻏﺪا و ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﮔەورەﺗﺮە و راﺳﺘەوﺧﯚ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ھەڵﻮێﺴﺖ و ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە-ﺋێــﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ -و ﻟە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧﺘﺮدا ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ھەﯾە. ﻛــﻮرد ﻟەﮔەڵ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدن ﻟــە دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻋێﺮاق و رێﻜﺨﺴــﺘﻨەوەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳﯚﻣﯚ و ﺟێﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯽ ﺧﯚی ﻟە دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــەدا، ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﮔەورەﺗﺮدا ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ھەوڵــﯽ ﺑــﺪات، ﻛێﺸــەﻛەی ﺑەرەوﭘێﺸﺒﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺋێﺮان ﻛﻠﯿﻠﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﯿەﻛەﯾە .ﺑەﻏﺪا ﺑە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯽ ﺗﺎران و ﺋەﻧﻘەڕە ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺪا ﺷەڕی ﻧەوﺗﯽ ھەرێﻢ دەﻛﺎت ،ﻣﺴــﯚﮔەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋەﻧﻘەڕە و ﺗﺎران ،ﺧەﯾﺎڵﻤەﻧﺪی ﺑەﻏﺪا ﺑەﺗﺎڵ دەﻛﺎﺗەوە. ﻟە دەرەوەی ﺋەو ھﺎوﻛێﺸــەﯾەدا، ﭼﺎرەﺳــەرﯾﯿەﻛﯽ رﯾﺸــەﯾﯽ ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻋێــﺮاق و ﻟە ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ-ﺑەﻏــﺪا ھەوڵێﻜﯽ ﻣﺎﯾەﭘﻮوﭼە ،ﻛﻮرد دەﺑێﺖ ﻟەوە ﺗێ ﺑﮕﺎت ،وەزﯾﺮە ﻧﻮێﯿەﻛەی ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ،ﻟە دەرەوەی ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺋەﻧﻘــەرە و ﺗــﺎران ،ﻧەدەﺗﻮاﻧێﺖ ﻋﺎدل و ﻧە دەﺷێﺖ ﻣەھﺪی ﺑێﺖ.
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﻛﻮﺑﺎﻧێ وەك دوو رەﻣﺰی ﺟﯿﺎواز
ﺑە چ ﭘێﻮەرێﻚ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ﺋێﻤە، ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﺑﺎﻛﻮر ،داوا ﻟە دەوڵەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛەن ﺑەﭘﯿﺮ ﻛﯚﺑﺎﻧێﻮە ﺑﭽێ و ﺑەر ﺑە ھێﺮﺷﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﺷﺎرە ﺑﮕﺮێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا داﻋﺶ، ﻻﻧﯿﻜەم ﺗﺎ دوێﻨێ ،دۆﺳﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھێﺰێﻜﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﻮوە دژی رژێﻤﯽ ﺋەﺳەد، ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو ھێﺰە ﻛﻮردﯾﯿەی ﻟە ﻛﯚﺑﺎﻧێﺪا دەﺳــەﺗﺪارە و ﺑەرﮔﺮی ﻟێ دەﻛﺎت ،واﺗــە ﭘەﯾەدە ،ﺑەﻻی ﺋەﻧﻘەڕەوە ﺑﺎڵێﻜﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ،ﻛــە دەﯾﺎن ﺳــﺎڵە ﻟەﮔەڵﯿﺪا ﻟە ﺷەڕێﻜﯽ ﺧﻮێﻨﺎوﯾﺪاﯾە و وێــڕای راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﺮۆﺳــەی ﭼﺎرەﺳــەرﯾﺶ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺣﺰﺑە، ھێﺸﺘﺎ وەك ھێﺰێﻜﯽ )ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ( ﺗەﻣﺎﺷﺎی دەﻛﺎت و وەك ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ راﺷــﻜﺎواﻧە دەڵێﻦ ،ﺑەﯾــەك ﭼﺎو ﺗەﻣﺎﺷﺎی داﻋﺶ و ﭘەﻛەﻛە دەﻛەن. ﮔﻮﺗــﺮاوە ”ﮔﻠەﯾــﯽ ﻟە دۆﺳــﺖ دەﻛﺮێ ﻧەك ﻟــە دوژﻣﻦ“ ،دەﻛﺮێ ﻛــﻮرد ﮔﻠەﯾــﯽ ﻟــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ ﺑﻜﺎت ﻛە ﺑــەدەم ﻛﯚﺑﺎﻧێﻮە ﻧﺎﭼﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻻﻧﯿﻜەم ﺑەﭘێــﯽ ﺑەھﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯿﯿەﻛﯽ ﺋەﺧﻼﻗﯿﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ دﻧﯿﺎ ﻟەﺳەر ﺷﺎﻧە و دەﻛﺮێ ﻛﻮردﯾﺶ ﻟەو رووەوە ﺧﯚی ﺑە ھەﻗﺪار و ﺑەﺷﺪار ﺑﺰاﻧێ ،ﺑەم ﺋﺎﯾﺎ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھﺎوﺷــێﻮەﻛﺎﻧﯽ ،دۆﺳﺘﯽ
ﻛﻮردن ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛﻮرداﻧﯽ ﻧەﯾﺎری وﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ﺗــﺎ داواﯾﺎن ﻟێ ﺑﻜﺮێ ،ﯾﺎن ﻟێﯿﺎن ﭼﺎوەڕوان ﺑﻜﺮێﺖ، ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜەﻧە ﺗەرەف ﻟە ﺷــەڕی داﻋﺸــﺪا؟ ﺋــەز وای دەﺑﯿﻨﻢ ﺋەوە داوا و ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻧﺎﻟﯚژﯾﻜﯽ و ﻣەﺣﺎڵە. ﺋﺎﯾﺎ ﻛەس ﻟە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﭼــﺎوەڕوان ،ﯾــﺎن داوا دەﻛﺎت ﺑەﭘﯿــﺮ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﯾﺎن ﭘﮋاﻛەوە ﺑﭽێﺖ ،ﻛﺎﺗێ ھێﺰێﻜﯽ وەك داﻋﺶ ھەوڵﯽ ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧﯿﺎن ﺑﺪات؟ ﯾﺎن ﺑەھﺎﻧﺎی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ رێﻜﺨﺮاوی ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪﯾﻨﯽ ﺧەﻟﻘــەوە ﺑﭽێ ﻟە ﻛەﻣﭙﯽ ﺋەﺷــﺮەف ﻛﺎﺗێ ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە دەﻛەوﻧە ﺑەر ھێﺮﺷﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﯾﺎن ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎ ﺷــﯿﻌﯿﯿەﻛﺎن؟ دﯾﺎرە ﻧەﺧێﺮ .ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ و داوای وا ﺑێ ﻣﺎﻧﺎ و ﺑێ ھﻮودەﯾە. رەﻧﮕــە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑــێ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﺋەوەی ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛﺮدﺑێ و ﺑە رەواﯾﺸــﯽ زاﻧــﯽ ﺑــێ داوای ﻟێ ﺑــﻜﺎت ﻟە ﺑەراﻧﺒەر ﭘەﻻﻣﺎری داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳــەر ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﺎوﻛﺎری ﺑــﻜﺎت و ﺑﯿﭙﺎرێﺰێ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻜە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھەرێﻢ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﺑەرﭼﺎوﯾﺎن ﺑەﺧﯚوە
دﯾﻮە و ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺑﺎش ﻟە ﻧێﻮان ھەردووﻻ دروﺳﺖ ﺑﻮوە .ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﭘەﻧﺠﺎ ﺳــﺎڵﯿﺎن ﺑﯚ ﻧﺎردﻧەدەرەوەی ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە رێﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﺋﯿﻤﺰا ﻛــﺮدووە و ھەر ﻟە رێﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺸــەوە ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻧەوﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟﯿﺎ ﻟە ﺑەﻏﺪا رەواﻧەی ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻛﺮا .ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﺋەو دۆﺳﺘﺎﯾەﺗﯽ و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە ﻗﻮوڵەﯾﺶ ﺋەﻧﻘەڕە ﺧﯚی ﻟــە ھەڕەﺷــەی داﻋﺶ ﻟە ھەوﻟێﺮی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺖ ﻛﺮدە ﻛەڕەی ﺷــەرﺑەت .ﺋﯿﺘﺮ ﭼﯚن ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێ ﻟەﺳەر ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺑێﺘە دەﻧﮓ؟! ﺑــە ﺑــڕوای ﺑەﻧــﺪە ﻧﮫێﻨــﯽ ﺋەم ھەڵﻮێﺴــﺘە ﻧەرێﻨﯿﯿــەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺑﺎﺷﻮور ﯾﺎن رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺟﮕە ﻟەو ﺗﺮس و ﺧﺎﻧەﮔﻮﻣﺎﻧﯿﯿە ﻛﯚﻧەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ھێﺰی ﻛﻮرد ،ﺑەﺷێﻜﯿﺸﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ھەڵﻮێﺴﺖ ﻟە رژێﻤﯽ ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳەد و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟەﮔەڵ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮوری. ﻟە ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ راﭘەڕﯾﻨﯽ ﮔەﻟﯽ ﺳــﻮورﯾﺎوە ﻟــە ﺋــﺎداری ،2011 ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟەو راﭘەڕﯾﻨە و ﭘﺎﺷﺘﺮ ﻟە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮوری، ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺗەوژﻣە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ، ﻛــە داﻋﺶ ﯾەﻛێﻚ ﺑــﻮوە ﻟە ھێﺰە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ،ﻛﺮدووە ،ﺑﮕﺮە
ﯾەﻛێــﻚ ﺑــﻮوە ﻟــەو دەوڵەﺗﺎﻧەی ﺑەﺣەﻣﺎﺳــەوە داﻛﯚﻛــﯽ ﻟــە دەﺳــﺘێﻮەرداﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﯾﺎن ﻻﻧﯿﻜەم ﭘڕﭼەﻛﻜﺮدﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳــﻮوری ﻛﺮدووە ﺑﯚ رووﺧﺎﻧﺪﻧﯽ رژێﻤەﻛــەی ﺋەﺳــەد .ﺑــﯚ ﺋــەو ﻣەﺑەﺳﺘەﯾﺶ ﭘﺸــﯿﻮاﻧﯿﯽ داﻋﺸﯽ ﻛــﺮدووە وەك ھێﺰێﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕەری ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻟەﺳەر زەوی و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑﺎﺳــﯽ ﺋەوە ھەﯾــە ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﻛﻮرد و ﺑﯿﺎﻧﯿﺶ ﻟە رێﯽ ﺳــﻨﻮوری ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﺑــﯚ ﭼﻮوﻧە ﻧــﺎو داﻋﺶ ﺋﺎودﯾﻮی ﺳﻮورﯾﺎ دەﺑﻦ و داﻋﺸﯿﺶ ﺑﺮﯾﻨﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼﺎرەﺳەر دەﻛﺎت. ﻟــە ﺑەراﻧﺒەردا ﭘەﯾــەدە ،ﺟﮕە ﻟەو ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿە ﻛﻼﺳﯿﻜﯿﯿەی ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛە ﺑﺎڵێﻜﯽ ﭘەﻛەﻛەﯾــە ،ھﺎوﻛﺎت ﻧەك ھــەر ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﺑﮕــﺮە ھەﻧﺪێ ھێﺰی ﻛﻮردی رۆژﺋﺎوا و ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﻟــەوە ﻛﺮدووە ﻛــە ﭘەﯾــەدە ﺑەﭘــﻼن ﻟەﻻﯾەن رژێﻤﯽ ﺳــﻮورﯾﺎوە ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەی ﭘــێ ﺳــﭙێﺮدراوە و ﭘێﻮەﻧــﺪی و ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯽ ﻟە ﻧێﻮان ھەردووﻻدا ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە دەﺷێ ﺑەﻻی ﺋەﻧﻘەڕەوە ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ،ﺑە ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﻜﯿﺮدن ﺑێ ﻟە ﻣﺎﻧەوەی ﻟە ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﺋەﺳەددا ،ﻛە ﺋەوە ﺑەﻻی ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﻗﺎﺑﯿﻠﯽ ﻗﺒﻮوڵ ﻧﯿﯿە.
19
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
رەھەﻧﺪەﻛﺎن
64
64
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20
ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ
ژﻣﺎرە ) ، (65ﭼﻮارﺷەم2014/ 10/ 15 ،
ﻧﺎﺣەزی ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ ﺑێ، ھەﭬﺎڵﯽ ھەوﻟێﺮ ﻧﺎﺑێ
ﭘێﺸﯽ ﺳێ ﺳــﺎڵ و دە ﻣﺎﻧﮓ راﭘەڕﯾﻦ ﻟە ﺳﻮورﯾە دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد .ﺋەو راﭘەڕﯾﻨە ،ﺳەرەﺗﺎ ﻟە ﺷﺎرۆﻛەی دەرﻋﺎوە ،ﻛە دەﻛەوێﺘە ﺋەوﭘەڕی ﺑﺎﺷﻮور و ﻟە ﭘێﻨﺎوی ﺧﯚڕاﭘﺴــﻜﺎﻧﺪن ﻟە ﻛﯚﯾﻠەﺗﯿﯽ رێﮋﯾﻤﯽ ﺑەﻋﺲ و داھێﻨﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ ﺳەردەﻣﯿﯿﺎﻧەدا ،دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد .ﺑﺰاوی ﺋﯿﺨﻮان وەك ﭼﯚن راﭘەڕﯾﻨﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﻟە وﺗەﯾﻠﯽ ﻣﯿﺴــﺮ و ﺗﻮﻧﺴﺪا راڕﻓﺎﻧﺪ، ﺋەو ھەﻟەﯾﺎن ﻟە ﺳﻮورﯾەﺷﺪا ﻗﯚﺳﺘەوە .ﺋەوەی ﻛێﺸەﻛەی ﺋﺎڵﯚزﺗﺮ ﻛﺮد، رەﺟەب ﺋەردۆﻏﺎن ﺑﻮو ،ﻛــە ﻟەوﭘەڕی ﺑﺎﻛﻮرەوە ﺧﯚی ﺗێﻜەڵ ﻛﺮد .ﺑﻮو ﺑە ﺧﺎوەﻧﯽ راﭘەڕﯾﻨەﻛە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ،ھەﻣﻮو ﻛﯚوەﺑﻮوﻧێﻜﯽ ﺑەرھەڵﺴﺘﯿﯽ ﺳﻮورﯾە ﻟە ﺋەﺳﺘەﻧﺒﻮوڵ و ﻟە ﺑﻦ ﻟﻮوﺗﯽ وﯾﺪا دێﺘە ﺑەﺳﺘﻦ .دواﻛەوﺗﻨﯽ ﺟﭭﺎﻛﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯿﺶ ﻟە ﺑەھﺎﻧﺎوەﭼﻮوﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﺳﻮورﯾە و دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻟەو ﺑﺎرەی ﺑەردەوام ﺑەرەو ﺑەﺑﻨﺪاﻧەوە دەﭼێ ،ﺑەﺟێ ھێﻧﯽ راﭘەڕﯾﻨەﻛەﺷﯽ ﻟە ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯿەﻛﯽ رژداﻧە ،ﺑەرھەڵﺴﺘﯿﯿەﻛەی زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺮد ﺑە ﺋەڵﻘە ﻟەﮔﻮێﯽ ﺗﻮرك. ﭼﯚڵﯿﯽ ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛە ﻟە ﺋەﻛﺘەری ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ،ﺷﺎڕێﯿەﻛﯽ ﺑﯚ ﺋەردۆﻏﺎن ﻛﺮدووە ﭘێﯿﺪا ھەڵﺒﻜﺸێ ﺑەرەو ﻓﺎﺷﯿﺰﻣﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ،ﻛە ﺋەﻣە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ﺋﯿﺨﻮاﻧﯽ ﻣﻮﺳﻠﯿﻤﯿﻨە .ﺋەوان ﻟە ﻣﯿﺴﺮ و ﺗﻮﻧﺲ ،ﺑەرەوڕووی ﮔەﻟێﻜﯽ ﺑەھێﺰ ﺑﻮوﻧــەوە و ﻧەﮔەﯾﯿﻦ ﺑەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــە ﻧﺎﻣﺮۆﭬﯿﯿﺎﻧەﯾە .ﻟەو دوو وﺗەدا ﻟﻮوﺗﯿﺎن ﺷﻜﺎ ،ﺑەم ﻟە ﺳﻮورﯾە ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ھﺎوﺳێﯿەﺗﯿﯽ ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﯿەوە ،ﺋەردۆﻏﺎن ﺑﻮوە ﺷﺎﺳــﻮاری ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛە .ﺋەو ﺧﯚی ﻣەرج ﺳــەﭘێﻦ و ﺧﯚی ﯾﺎرﯾﻜــەرە ﺗێﯿﺪا .رۆﺋﺎواش دەﺳﺘەوەﺳــﺘﺎﻧە ﻟە داﻧﯽ ﺑڕﯾﺎرێﻜــﯽ ﺑﻨەﺑڕ ﻟەوەی رێﮋﯾﻤﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺑﮫێڵێﺘەوە ﯾﺎن ﻧﺎ؟ ﭘﺸــﺖ ﺑە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﺒەﺳــﺘێ ﻟە ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەی داﻋﺶ ﯾﺎن ھەر ﺑە ﺗەﻣﺎی ﺋەردۆﻏﺎﻧەوە داﻧﯿﺸێ؟ ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ ﻧﺎزﯾﺰﻣﯽ ﺋەڵﻤﺎن و ﻓﺎﺷــﯿﺰﻣﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯿە ﻟە ﻧێﻮاﻧﯽ ھەردوو ﺷــەڕی ﮔەورەی دﻧﯿــﺎدا ،ھﯚﯾەﻛەی دەﮔەڕێﺘەوە ﺑــﯚ ﮔێﻠﺒﻮوﻧەوەی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﻟەو ﺳﺎﻧەدا .ھەﻣﻮو ﻛﺎرەﺳﺎﺗێﻚ ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ﺋێﻤەدا چ وەك ﺗﺎﻛــە ﻣﺮۆڤ ﯾﺎن وەك ﻛﯚﻣەڵﮕە ،ﻛــە روو دەدەن دەﮔەڕێﻨەوە ﺑﯚ ﮔێﻠﺒﻮوﻧەوە و ﺳﺎدەﻛﺎرﯾﻤﺎن .ﭼﻮار ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﮔێﻠﺒﻮوﻧەوەی ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ،ﺑــەس ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی رەﺟــەب ﺋەردۆﻏﺎن ﺋەوەی ﺑﯿەوێ ﺑﯿﭽێﻨێ و ﺑﺸــﯿﮫێﻨێﺘە ﺑەرھــەم .ﻟەم رۆژاﻧە ﺋەﻣەرﯾﻜــە ﻟە ﭘﻠەﯾەﻛﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿﯽ ﺑەرزدا ،ﺋەوی ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎر ﻛﺮد ﻟە ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ داﻋﺶ. ھەروەھﺎ ﮔەﻟێﻚ ﺑەڵﮕەی ﮔﺮﯾﻨﮓ ھﺎﺗﻨە دەﺳﺖ ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋەو ﭼەﻛەی داﻋﺶ ﺑەﻛﺎری دەھێﻨێ دەﺳــﺘﻜﺮدی ﺗﻮرﻛﯿەﯾە ،راھێﻨﺎن و ﻣەﺷﻘﯽ ﺋەو ھﯚﻧﯿﻨەوەﯾە ﻟەوێ دێﻨە ﻛﺮدن ،ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚ ﮔﺎڵﺘەﺟﺎڕﯾﯿەﻛەی ﺑەرداﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﻛﺎرﻣەﻧﺪێﻜــﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﻜﯽ ﺗﻮرك ﻟە ﻻی داﻋــﺶ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر دووﺳەت داﻋﺸــﻜﺎردا ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ژێﺮ ﺑەژێﺮﯾﯿﺎﻧەی ﺋەردۆﻏﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ھﯚﻧﯿﻨەوەﯾەدا ﺧﺴــﺘە روو .ﺑە ﻛﻮرﺗﯽ داﻋﺶ ﺑﺎزووی ﺋەردۆﻏﺎﻧە ﻟە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ھەڵﻜﺸﺎن ﺑەرەو ﻓﺎﺷﯿﺰﻣﺪا .ﺑەﻛﺎری دەھێﻨێ ﺑﯚ ﻻﺑﺮدﻧﯽ ھەﻣﻮو ﻛﯚﺳﭙێﻜﯽ ﺳەر رێﮕە .ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻛﯚﺳﭙﯿﺶ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻛﻮردی رۆﺋﺎواﯾە ﻟە ژێﺮ راﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﺪا .ﻟێﺮەدا ﺑێ ﺋﺎﻛﺎرﯾﯽ ﺋەردۆﻏﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەوە ﻧﯿﯿە دەڵــێ” :ﺋەواﻧەی ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ دەﻛەن ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯿﺎن ﻧﯿﯿە ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ“ ،ﺑﮕﺮە ﺋەو داﻋﺶ ﺑەﻛﺎر دەھێﻨێ ﺑﯚ ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮرد .واﺗە ﯾەﻛﺴﺎﻧﯿﺶ ﻧﯿﻦ ،داﻋﺶ ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺖ و ﻛﻮرد دوژﻣﻨەﻛەﯾەﺗﯽ .ﺋەﻣە ﺋەو ﺑێ ﺋﺎﻛﺎرﯾﯿەﯾە ﺧﯚی ﻧﺎﯾﺸﺎرێﺘەوە ﻟە دﻧﯿﺎ. ﺋەو ﻛﺎﺑﺮاﯾە ،ﻛﯚﺳــﭙﯽ ﺳەر رێﮕەی ﺧﯚی ﻟە ﺑەرەو ﻓﺎﺷﯿﺰم ھەڵﻜﺸﺎﻧﺪا، ﺑﺰاوی ﻛﻮردی ﺳــﻮورﯾە و رێﮋﯾﻤﯽ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳەد دەﺑﯿﻨێ .دەﺷﯿەوێ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﺑﮕێﻠێﻨــێ ﺗﺎ دداﻧﯽ ﺑﯚ ﭘێــﺪا ﺑﻨێﻦ ،ﻛە ﺋەوە راﺳﺘە و ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﺑﻜەن .ھﯿﭽﯿﺸﯽ ﭘێ ﻧﺎوێ ،دوای ﺋەﻧﮕﺎوﺗﻨﯽ ﺋەو دوو ﻧﯿﺸﺎﻧەﯾە ،دەﮔەڕێﺘەوە ﺳــەر ﻛﻮردی ﻋێﺮاق ،ﻛە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺷە ﮔێﻼﻧﺪووﻧﯽ .ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ﺋەو ﻓەوﺗﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﺰاوی ﻛﻮردی ﺳﻮورﯾە و ﻋێﺮاﻗە ،ﺑەم ﺟﯿﺎﯾﯽ زۆرە ﻟە ﻧێﻮان ﻓەوﺗﺎﻧﯽ )ﺑەرﺧﯚداﻧﯽ( ﻟەﮔەڵ ﻓەوﺗﺎﻧﯽ )ﺑێ ﺧﻮداﻧﯽ(دا .ﺋەوان ﻟە ﺑەرﺧﯚداﻧﺪا ﻟەﻧﺎو ﺑﭽﻦ و ﺋێﻤە ﻟە ﺑێ ﺧﻮداﻧﯿﺪا. ﺑﯚ ﻛــﻮردی ﻋێﺮاق ،وا ﺑﺎش ﺑﻮو ﭼەﻧﺪان ﺳــﺎڵە ﺧﯚی ﻟەو ﻣﻠﻤﻼﻧەﯾەی ﺳــەر ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ رۆھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا ﺑە دوور ﺑﮕﺮێ .ﺋەو ﻣﻠﻤﻼﻧەﯾەی ﻟەم ﻧﺎوﭼەﯾەدا دەﮔــەڕێ ،زﻟﮫێﺰی ﻧێﺮەوس ﺑەڕێــﻮەی دەﺑەن .ﻛﻮرد ﺑەﺳــﺘەزﻣﺎﻧێﻜﯽ ﻣێﯿە .ﻣێ ﺑﻜەوێﺘە ﻧﺎو ﻣﻠﻤﻼﻧەی زﻟﮫێﺰەﯾﻠﯽ ﻧێﺮەوە، ﺧﯚت دەزاﻧﯽ ﭼﯿﯽ ﺑەﺳــەر دێ .ﺑەم دوای دەﺳﺘﭽﻮوﻧﯽ ﺋەو ھەﻣﻮو ھــەل و ﻟﻮاوﯾﯿەش ،ﻧەﭼــﻮوە ﺑﭽێ ،ﻛﻮرد دەﺗﻮاﻧــێ ﺑﻜەوێﺘە ﻻﯾەﻛﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿەﻛەوە و ﺋەوەﯾﺎن ھەڵﺒﮋێﺮێ ،ﻛە زﯾﺎﺗﺮ ھﯽ ﭘﺸﺖ ﭘێ ﺑەﺳﺘﻨە. ﻣﻨﺪاڵﯚﻛەﯾەﻛﯿﺶ دەزاﻧێ ﺋەردۆﻏﺎن ھەﭬﺎڵ ﻧﯿﯿە .ﺑەﻻی وﯾﯿەوە ﺧەﺑﺎت ﺑﯚ ﻣﺎﻓﯽ ﻛﻮرداﯾەﺗﯽ ﺟﯿﺎ ﻧﯿﯿە ﻟە ﻛﺎری ﺗﯿﺮۆراﯾەﺗﯽ. ﺋەم رۆژاﻧە ،ﺷــەﻧﺪەی ﻛﻮردی دەﭼێﺘەوە ﺑەﻏــﺪا .ﭘێﻚ ھﺎﺗﻦ ﻟەوێ و ﭘﭽڕﯾﻨەوەی ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎف ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﻟەم ﺑﺎری ﻣﺎن و ﻧەﻣﺎﻧەی ﺋێﺴﺘە. ﺗﻜﺎﯾە ﺑﺎ ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏــﺪادا ﺑﯿﻦ .ﻟەﮔەڵ ﺋەواﻧﺪا ﺑﮋﯾــﻦ و ﻟەﮔەڵ ﺋەواﻧﺪا ﺑﻤﺮﯾﻦ ﺷﺎﻧﺎزﯾﯿﺎﻧەﺗﺮە ﻟەو ﮔﺎڵﺘە و ﮔەﻣەﯾەی ﺋەردۆﻏﺎن ﭘێﻤﺎﻧﯽ دەﻛﺎ .ﺑﯚ دڵﻨﯿﺎﯾﯿﺸﺖ ،ﺑەﻏﺪا دواﺟﺎر ھەر دەﯾﺒﺎﺗەوە ،ﻛە ﻛێﻮێﻜﯽ وەك ﺋێﺮاﻧﯽ ﻟە ﭘﺸﺘە .ﺋێﻤەش ﭘﺸﺘﻤﺎن ھەڵﺪێﺮی ﺗﻮرﻛە .ﺷەڕ ﻟە رۆھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا، وا ﻟە ﻧﻮوﻛﯿﺪاﯾە وەك ﺋەﻣەرﯾﻜە دەڵێ .ﻛﻮرد ﻟە ﺋێﺴﺘەوە ﺧﯚی ﯾەﻛﻼﯾﯽ ﺑﻜﺎﺗەوە ﺑﺎﺷﺘﺮە ﻟەوەی زﯾﺎﺗﺮ زەرەر ﺑﻜﺎ .ﺑەرﮔەی ﻛﺎرەﺳﺎﺗێﻜﯽ ﺗﺮی وەك ﺷــﻨﮕﺎل ﻧﺎﮔﺮﯾﻦ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻟەدەﺳــﺘﭽﻮوﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك .ﺑﺎ ﺑﭽﯿﻨەوە ﺑﯚ ﺑەﻏﺪا ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻣﻮوﭼە و ﺑﻮدﺟــە ﺑﮕﺮە ﺑﯚ ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەی ﺧﯚﻣﺎن ﻟەم ﺷەڕەدا .ﻟە ﻣﻨﯽ وەرﮔﺮن و ﻟەﺑﯿﺮﯾﺸﺘﺎن ﻧەﭼێﺘەوە ،ﺋەردۆﻏﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﻣﺎﯾەی ﻣﺎڵﻮێﺮاﻧﯿﯿە .ﺋەوەی ﻧﺎﺣەزی ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ ﺑێ ،ھەﭬﺎڵﯽ ھەوﻟێﺮﯾﺶ ﻧﺎﺑێ.
www.wishe.net
ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟەم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ
sarbaz25@yahoo.com
kawajam2000@yahoo.com
araakar4@gmail.com
ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد
ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ
wishe@wishe.net
ﻟە ﺋﯚﻛﺮاﯾﻦ ﻛﻮردێﻚ دﻛﺘﯚرا ﻟە ﺑﻮاری ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚژﯾﺎ ﺑەدەﺳﺖ دێﻨێ
وﺷە /ھەوﻟێﺮ رۆژی 26/9/2014ﻟــە زاﻧﻜــﯚی ﻛﻼﺳــﯿﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ))Classic Private Universityﻧﺎﺳــﺮاو ﺑە ،KNYﻟــە ﺷــﺎری زەﭘەرۆژﯾﺎ ﻟە ﺋﯚﻛﺮاﯾــﻦ ،ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟەﺑﺎرەی ﺗێﺰی دﻛﺘﯚرای ﻗﻮﺗﺎﺑــﯽ زﯾﺮەك ﻋەﺑﺪو ﻛەرﯾﻢ ﻟە ژێﺮ ﻧــﺎوی )ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛــﻮردی ھﺎوﭼــەرخ ﻟــە ﻋێﺮاق: دژﭘێﻜﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮوری و ﺋﺎﺳــﯚﻛﺎﻧﯽ زاڵﺒﻮون ﺑەﺳەر دواﻛەوﺗﻮوﯾﯽ – ﻟە رواﻧﮕەی ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳﯽ ﻣەﻋﺮﯾﻔەدا( ﻛﺮا. زﯾــﺮەك ﻋەﺑــﺪو ﺑە "وﺷــە"ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ "ﻣــﺎوەی 190ﺧﻮﻟەك ﺗﺎوﺗﻮێــﯽ ﺗێــﺰی دﻛﺘﯚراﻛە ﻛﺮا و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﭼڕی ﻟەﺳەر ﻛﺮا ،دواﺗﺮ 13ﭘڕۆﻓﯿﺴﯚر و دﻛﺘﯚری ﻟێﮋﻧەی ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚﻛﺎر ،ﺗێﻜــڕا دەﻧﮕﯿﺎن ﺑﯚ ﭘەﺳــﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺗێﺰەﻛە دا و ھﯿﭻ دەﻧﮕێﻚ ﻟە دژی ﻧەﺑﻮو". ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛەدا ﭘڕۆﻓﯿﺴﯚری ﺑﻮاری ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳﯽ ﺋﯿﮕەر ﭘﯿﺘﺮۆﭬﯿﭻ روﺷــﯿﻨﻜﯚ ﺗێﺰی دﻛﺘﯚراﻛەی ﺑە
ﮔﺮﻧﮓ ﻧﺎو ﺑﺮد و ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﻛﺮد ﺑﻜﺮێﺘە ﭘەرﺗــﻮوك و ﻟە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﻛﺮاﯾــﻦ وەك ﻣﯿﺘﯚد ﻟــە ﺑﻮاری ﺑﺎﺑەﺗەﻛﺎﻧــﯽ )زاﻧﺴــﺘﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮور، ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﻛﻮﻟﺘــﻮوری و ﻣەﻋﺮﯾﻔــە( ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺑﺨﻮێﻨﺪرێﺖ. ھەروەھﺎ ﻟﯿﮋﻧــەی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺎر ﻟە رێﮕەی ﺳەرۆﻛەﻛەی )دﯾﻤﯿﺘﺮی ﻧﯿﻜﯚﻻﯾﭭﯿﭻ( داواﯾــﺎن ﻟە ﺗﻮێﮋەرە ﻛﻮردەﻛە ﻛﺮد ﻟە ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە ﺑەردەوام ﺑێﺖ. زﯾــﺮەك ﻋەﺑــﺪو ﻟــە ﻣــﺎوەی دﻛﺘﯚراﻛەﯾــﺪا ﺑەﺷــﺪاری 12 ﻛﯚﻧﻔڕاﻧﺴــﯽ زاﻧﺴــﺘﯽ ﻟــە زاﻧﻜﯚ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﻛﺮاﯾــﻦ ﻛﺮدووە، ھەروەھﺎ ﺗێﺰ و وﺗﺎری زاﻧﺴــﺘﯽ ﻟە ﻛﯚﻧﻔڕاﻧﺴــﯽ زاﻧﺴــﺘﯽ ﻟە وﺗﺎﻧﯽ ﭘﯚڵەﻧﺪا و رووﺳــﯿﺎ ﺑو ﺑﻮوەﺗەوە، ﺟﮕــە ﻟەوەی وﺗﺎری ﻟــە ﮔﯚﭬﺎری زاﻧﺴﺘﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ،ﭘﯚڵەﻧﺪا، رووﺳــﯿﺎ ،ﺑﻮﻟﮕﺎرﯾﺎ و ﺋﯚﻛﺮاﯾﻦ ﺑو ﻛﺮدووەﺗەوە.
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
ﻟەﻧﺎو دﯾﻮاری ﻣﺎڵێﻜﺪا دار ھەﻧﺠﯿﺮێﻚ دەڕوێﺖ وﺷە /ھەژار رەﺷﯿﺪ دارێﻜﯽ ھەﻧﺠﯿﺮ ﻟە ﻛەرﻛﻮوﻛﺪا، ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧــﺎوازە ﻟەﻧــﺎو دﯾــﻮاری ﻣﺎڵێﻜــﺪا دەڕوێﺖ و ﺧﺎوەﻧﯽ ﻣﺎڵەﻛــەش دەڵێﺖ ﻟە ﻣﺎوەی 6ﺳــﺎڵﺪا ﺑﺎی دارەﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە دوو ﻣەﺗﺮە و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەری ﻧەﮔﺮﺗﻮوە .ﺷــﺎرەزاﯾەﻛﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﺶ ھﯚﻛﺎرەﻛــەی ﺑــﯚ ﺧﺮاﭘﯿــﯽ ﺷــﻮێﻨەﻛەی دەﮔەڕێﻨێﺘەوە. ﻛﺎﺗێــﻚ ﻟە دەرﮔــەوە دەﭼﯿﺘە ﻧــﺎو ﻣﺎڵەﻛە ،دارێﻜــﯽ ﺑﺎﺑەرز ﺳــەرﻧﺠﺖ رادەﻛێﺸــێﺖ ﻛە ھەرﮔﯿﺰ ﺑــﺎوەڕ ﻧﺎﻛــەی ﻟەﻧﺎو
دﯾﻮارەوە رووا ﺑێــﺖ ،ﺋەو ﺧﺎﻧﻮوە دەﻛەوێﺘە ﮔەڕەﻛﯽ ﺷــﯚرﯾﺠەی ﺷﺎری ﻛەرﻛﻮوك. ﺣﺎﺟــﯽ رەﺣﯿﻤــﯽ ﺗەﻣــەن 77 ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە دەڵێــﺖ :دارەﻛە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە زۆر ﺑﭽــﻮوك ﺑــﻮو ﻟە دﯾﻮاری ﺣەوﺷــەﻛەﻣﺎﻧەوە رووا، رۆژ ﻟــە دوای رۆژ ﮔــەورە دەﺑﻮو ﺑەﺑێ ﺋــەوەی ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺑﻜەﯾﻦ .ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺗەﻣەﻧﯽ 6ﺳﺎڵە و ﺑﺎی زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە دوو ﻣەﺗﺮە و ﮔە و ﻟﻘﯽ دەرﻛﺮدووە ،ﺑەم ﺑەری ﻧەﮔﺮﺗﻮوە. ﻟەﺑﺎرەی ﭼﯚﻧێﺘﯿﯽ ﺳــەوزﺑﻮوﻧﯽ، ﺣﺎﺟــﯽ رەﺣﯿــﻢ ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑەوە ﻛﺮد ﻛــە ﺑەﮔﻮﺗــەی زۆرﺑەی ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﺷﺎرەزاﯾﯿﺎن ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە
ھەﯾە ،ﻟە رێﮕەی )ﺗﯚ(وە روواوە و ﺋەﻣەﯾﺶ ﺑەڕێﻜەوت ﺑﻮوە ،ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا دﯾﻮارەﻛە ﺧﯚی ﺳﭙﯿﻜﺎری ﻛﺮاوە و ﺷﻮێﻨﯽ ﺗﯚی ﻧﯿﯿە. ﻧﯿﮫﺎﯾــەت رەﺣﯿــﻢ ﻛەرﯾﻢ ﻛە ﺷﺎرەزاﯾەﻛﯽ ﺑﻮاری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿە دەڵێــﺖ :رەﮔﯽ دارەﻛــە ﻟەﻧﺎو دﯾﻮارێﻜﯽ ﺑﻠﯚك و ﺳﭙﯿﻜﺎرداﯾە، وەك ﺧﯚڵ ﻧﯿﯿە رەﮔﯽ درێﮋ ﺑﻜﺎت و ﺋﺎو و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﺨﻮاﺗــەوە ،ﺑﯚﯾــە ﺑەرﻧەﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو دارە ،ﺑﯚ ﺧﺮاﭘﯿﯽ ﺷــﻮێﻨﯽ ﺳەوزﺑﻮوﻧەﻛەی دەﮔەڕێﺘەوە.