373ﻣﻮوﭼەی وەزارەﺗﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ ﻛﯚﻣﯿﺘەﯾەﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دەﭼێﺖ ﻛەﻧﺎڵﯽ ”ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری“ ﺷﯚﻓێﺮﯾﯽ ﻟە ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺣەرام دەﻛﺎت ﺑەﭘێﯽ ﭼەﻧﺪ ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﯾەك 373 ،ﻣﻮوﭼەی ﺳــەر ﺑە وەزارەﺗﯽ ﻛﺎر ﻛە ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺋﺎﺳــﯚس ﻧەﺟﯿﺐ ﻟە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﺣەوﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ داﻣەزراون ،ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﯿﺘەی 16ی دارەﺗﻮوی ﯾەﻛێﺘﯽ دەﭼێﺖ و ﻟەوێﻮە ﺑەﺳەر ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەدا داﺑەش دەﻛﺮێ ﻛە ﭘﺎﺑەﻧﺪن ﺑە ﯾەﻛێﺘﯿﯿــەوە .وەزﯾﺮی ﻛﺎر رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ دژی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە دەﮔﺮﻧە ﺑەر ﻛە ﺋەو ﻛﺎرە دەﻛەن.
2
ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯽ ”ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری“ ﺳەرەﺗﺎی ﺋەم ھەﻓﺘەﯾە ،ﻟە وەﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎری ﻛەﺳێﻜﺪا ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﺷﯚﻓێﺮﯾﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن، ﺑوی ﻛﺮدەوە ﻛە ﺋەو ﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺣەراﻣە. ﻛەﻧﺎڵەﻛە 3ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﻓﺘﻮاﻛەی ھێﻨﺎوەﺗەوە ،ﻟەواﻧە ”ﺋﺎﻓﺮەت ﻻوازە و ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺗﻮوﺷــﺒﻮوﻧﯽ ﻛێﺸــەﯾەدا ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻟە ﺧﯚی ﺑﻜﺎت .ﺟﯿﺎ ﻟەوە دروﺳــﺖ ﻧﯿﯿە ﺋﺎﻓﺮەت رووﺧﺴﺎری ﺧﯚی دەرﺑﺨﺎت ،ھەروەھﺎ ﺧەﻟﻮەی ﺑﯚ دروﺳﺖ دەﺑێ.
5
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
رۆژی 22ی ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەم/ﺋﯚﻛﺘﯚﺑــەری راﺑــﺮدوو ﺑــە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮون و ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﯽ ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟــە ھەﻧﮕﺎوێﻜــﯽ ﻣێﮋووﯾــﯽ و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴﺎزدا ڕێﻜﻜەوﺗﻨﯽ دھﯚك ﻟە ﻧێﻮان ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺗەﭬﺪەم و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛــﻮردی ﻟە ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن واژۆ ﻛﺮا .ﺑەﮔﻮﺗەی ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﻮردی رۆژﺋﺎوا، ﻟەم ھەﻓﺘەﯾــەدا ﺧﺎڵﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻣەرﺟﻌﯿەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 4
ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ دھﯚك ﻟەم ھەﻓﺘەﯾەدا ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ
www.wishe.net
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
”وﺷﻪ“ وردەﻛﺎری ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽ ﻧەوت ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت
1524ﻛەس ﺗێﻮە ﮔﻼون
ﻟە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ﻟﯿﻮاﯾەك ﺑﯚ ﻛﻮرداﻧﯽ ﺷﯿﻌە دروﺳﺖ دەﻛﺮێﺖ رێﻜﺨﺮاوی ﺑەدر ﻛە ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺷﯿﻌەﯾە و ﻟە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ﻟە رێﮕەی ﭼەﻧﺪ ﻛﻮردێﻜﯽ ﺷــﯿﻌەﻣەزەﺑەوە دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻟﯿﻮاﯾەك ﻛﺮدووە ﺑە ﻧﺎوی ”ﺋەﺑﻮ ﻓەزڵ ﻋەﺑﺎس“، ﺑە ﺧێﺮاﯾﯽ ﭘﻠەی ﺳــەرﺑﺎزی ﺑەو ﻛﻮرداﻧــە دەدەن ﻛە ﻧﺎوی ﺧﯚﯾﺎن ﺗﯚﻣﺎر دەﻛەن. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 2
ﻧەوزاد ھﺎدی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەوﻟێﺮ:
ھﺎﺗﻨﯽ ﺋﺎوارە ﻋەرەﺑەﻛﺎن ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﺟﻮوڵەی وەﺑەرھێﻨﺎن ﻧەوزاد ھﺎدی ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ھەوﻟێﺮ ﻟە دﯾﻤﺎﻧەی ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەی ”وﺷە“دا ﺑﺎس ﻟە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺳەر ﭘڕۆژە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎن دەﻛﺎت و ﭘێﯽ واﯾــە ،ﺋەﮔەر داﻋﺶ و ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟــە ﻧەﺑﻮواﯾە ،ﺋەوا ھەوﻟێﺮ ﮔەﺷــەﯾەﻛﯽ زۆر ﺧێﺮای ﺑەﺧﯚﯾەوە دەﺑﯿﻨﯽ .ﺋەو دەڵێ ﺋﺎوارە ﻋەرەﺑــەﻛﺎن ﻧەك ھﯿﭻ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺳــەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﺑﻮوە ،ﺑﮕﺮە ھﯚﻛﺎری ﺳەرەﻛﯿﺶ ﺑﻮون ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەراﻣﺒــەر ﮔﻮﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪادا ﺧﯚی راﺑﮕﺮێﺖ. دﯾﻤﺎﻧەﯾەك ﻟە ل 12
داﻋﺶ ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەﻛە ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﭘەراوێﺰﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳﻮﻧە ﻟە ﺋێﺮان
ﻋﻮدەی ﺧﺪران ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﺧﺎڵﺲ ،ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎڵﺲ و ﻋﻮزێﻢ و دەوروﺑەری ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﺷەڕەﻛﺎﻧﯽ دژ ﺑە داﻋﺸﯽ ﻛﺮدووە .ھەﯾﻨﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﺗەﻻری ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿەﺗﯽ ﺧﺎڵﺲ ﺑەدوورﯾﯽ 55ﻛﻢ ﻟە ﺑەﻏﺪای ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ﻋێﺮاق ،ﻟەﺑﺎرەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺸەوە وەﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ی داﯾەوە .ﺧﺪران ﻛە ﻟەوەﺗﯽ ﺷەڕەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺸەوە ﺑە ﺟﻠﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەوە دەوام دەﻛﺎت ،ﺋەو ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨەﻛەی ”وﺷە“دا ،دوو ﺳﯿﺪﯾﯽ ﺧﺴﺘە روو ،ﻛە ﻧﺎوی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەزار و 500ﻛەﺳﯿﺎن ﻟەﺧﯚ ﮔﺮﺗﻮوە ﻟەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﺗێﻮە ﮔﻼون ،وێڕای ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ ﺗﯚڕێﻚ ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺗﻮرك ﻛە ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ دەرھێﻨﺎن و ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻧەوت دەﻛەن.
14
2 16
دەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر داﺧەن ﺳﯚران ﺳێﻮەﻛﺎﻧﯽ:
ﻗﺴەﻛﺮدن ﻟەﺑﺎرەی ﻧﺎدﯾﻨﯿﯽ داﻋﺶ ﺧﯚڵﻜﺮدﻧە ﭼﺎوی ﺧەڵﻜە
ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺗﻮوﺷﯽ ﺟەڵﺘەی دڵ ﺑﻮوە
7
ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﺑﺎﻧﻜە ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺴﺖ ﻛﺮدووە 80ﺑﺎﻧﻜــﯽ ﺋەھﻠﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەن ﻛە ﺑەﺷــێﻮەی ﺟﯚراوﺟﯚری ﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﺎرە ﺳــﻮودﯾﺎن ﺑەﺧەڵﻚ ﮔەﯾﺎﻧﺪووە، ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﻛەﻣﯽ ﭘﺎرە و ﺑــێ ﻣﻮوﭼەﯾﯽ ﻛﺎری ﺋەواﻧﯽ ﺳﺴــﺖ ﻛﺮدووە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﻗەرزەی ﭘێﺸﺘﺮ ﺑە ﺧەڵﻜﯿﺎن داوە ،ﺑە ﺋەﺳــﺘەم دەﺳــﺘﯿﺎن دەﻛەوێﺘەوە .ﺑەﺷێﻚ ﻟەم ﺑﺎﻧﻜﺎﻧە ﭘێﺪاﻧﯽ ﻗەرزﯾﺎن ﺳﻨﻮوردار ﻛﺮدووە و ﺑەﺷێﻜﯿﺸﯿﺎن ھەر وەﺳﺘﺎﻧﺪووﯾﺎﻧە. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 13
ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ
ﮔەﻧﺠﺎن ﺑە ﻟێﺸﺎو ڕوو ﻟە ﺟﻮاﻧﻜﺎری ﻟﻮوت و ﻣەﻣﻚ دەﻛەن
ھــﺎوﮐﺎت ﻟەﮔەڵ ھێﺮﺷــﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﻣﻮﺳــڵ ،ﮐﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺋێــﺮان ﻟەﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەﺗﯽ ﮐﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳــﺘﯽ ﮐﺮد ﺑە ﮔﺮﺗﻦ و ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوەی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺳــﻮﻧﻨە ﺑە ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ھﺎوﮐﺎرﯾﮑﺮدﻧﯽ ﺋەو ﮔﺮووﭘە و ھﺎوﺗﯿﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯿﺶ ﭘێﯿــﺎن واﯾە داﻋﺶ ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەﮐە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺣﮑﻮﻣەت ھێﻨــﺪەی ﺗﺮ ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺑﺨﺎﺗە ﭘەڕاوێﺰەوە راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 6
11 8
ﺋەﻛﺘەری ﺷﺎﻧﯚ دەﺗﻮاﻧێ ﻛﺎر ﻟە ﺳﯿﻨەﻣﺎدا ﺑﻜﺎت
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
”دەﺑێﺖ وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ ﭘﻼﻧﯽ 4ﺳــﺎڵﯽ وەزارەﺗەﻛەی ﺑﺨﺎﺗە ڕوو ،ﻟەﮔەڵ ﭘﻼﻧﯽ وەزارەﺗەﻛەی ﺑﯚ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ و ﺑﺎﺷــﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ و ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﺋەو ﺗێﭽﻮوﻧە زۆرەی وەزارەﺗەﻛەی ،ﺟﯿﺎ ﻟەوەی ھەﻧﺪێﻚ ﻛەس ﻟە ﺷﺎرۆﭼﻜە و ﺷﺎرەدێﻜﺎن ﻧﯿﮕەراﻧﻦ ﻟەوەی ﭘﺎرەی ﻛﺎرەﺑﺎﯾﺎن زۆر ﺑﯚ دێﺘەوە و ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻧﺎدادﭘەروەری ﻟە ﺑڕی ﭘﺎرەی ﻛﺎرەﺑﺎ ھەﯾە“.
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﺷﯿﻌە ﻧێﻮاﻧﯽ ﻛﻮرد ﺗێﻚ دەدات
ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ
دەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر داﺧەن دواﺟﺎر ﺧەرﯾﻜە ﻟــە ﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺧﯚﯾﺸــﯽ ھەڵﻤەﺗێﻚ دروﺳــﺖ دەﻛﺮێ ﺑﯚ ﺑێ دەﻧﮕﻜﺮدﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ،ﻣﻦ زۆر ﻟە ﭘﺸــﺘﯽ ﺋەو ﺑﯿﺮۆﻛەﯾەم و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﺎت ﺑە ﻗﺴەی ﭘﻮوچ ﺑە ﻓﯿڕۆ ﻧەدرێﺖ و ﺋەو دواﻛەوﺗﻨەی ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﯾە ،ﭘێﭽەواﻧە ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﺑە ﭘەﻟە ﻛﺎر ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻢ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑﯚ ﺋەوەﯾﺶ ﻟە ﺑــﺮی 111ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر، دەﻛﺮێ 8ﻟێﮫﺎﺗﻮو چ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﯾﺎﺧﯚ راوێﮋﻛﺎری زﯾﺮەك ﯾﺎن ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙەروەر ﯾﺎﺳــﺎی ﺗﯚﻛﻤە داﺑڕێﮋن و دەﻧﮕﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜەن. ﻟەوەﺗــەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ھەﯾە ﺑەس ﻗﺴــە دەﻛەن ،ﺣﺎڵﯽ وﺗەﻛەﻣــﺎن دﯾﺎرە ﻛــە ھﯿﭽﯿﺎن ﻟەﺑــﺎردا ﻧﯿﯿە ﺟﮕە ﻟە ﺳەرﺋێﺸە ﺑﯚ ﺧەڵﻚ ،ﺟﯿﺎ ﻟەوەی زۆرﺑەی ﻛێﺸە و ﺋﺎڵﯚزﯾﯽ ﻧێــﻮان ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دەﻣــەوەری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر دروﺳــﺖ ﺑﻮوە ،ﺗﯚ ﻛە ﻟە دەﺳەﺗﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن ﻧﯿﺖ و ھﯿﭻ ﻛەس ﭘﺎﺑەﻧﺪی ﺑﯿﺮۆﻛەﻛﺎﻧﺖ ﻧﯿﯿە و ﯾﺎﺳــﺎ رێﮕەی ﭘێ ﻧەداوی ﯾەك دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ﭘڕۆژەﯾەك ﺧەرج ﺑﻜەﯾﺖ ،ﻗﺴــە ﻣەﻛە ﺗﻜﺎﯾە ،ﺋەﮔەر ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﭙەروەری ،ﯾﺎﺳــﺎی ﮔﺮﻧﮓ داڕێﮋە و ﭼﺎودێﺮی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻜەن ،ﺧﯚ ﯾﺎﺳﺎ زۆرە ﺟێﺒەﺟێﻨەﻛﺮاوەﻛﺎن ﺑەﺳــﻦ ﺑﯚ ﺋــەوەی دڵﻨﯿﺎﺑﯽ ﻛەس ﮔﻮێﺖ ﻟێ ﻧﺎﮔﺮێﺖ ،ﺑێ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ و ﻧﺎڕێﻜﯽ ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﺑﯿﻨﯽ وا ﻗﺴەی زل دەﻛەی ﻟە ﺷﺎﺷە و رادﯾﯚ و ﺳﺎﯾﺖ و رۆژﻧﺎﻣە و ﮔﯚﭬﺎرەﻛﺎﻧەوە؟ ﺋﯿﺘﺮ ﺑەﺳە ﻣﻮوﭼەﻛەت وەرﮔﺮە ﻛە ﺗﺎﻛە ﭘﺎڵﻨەری ﺑﻮون ﺑــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرﯾﺘە و ﺑێ دەﻧﮓ داﻧﯿﺸە ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ و ﺑﯿﺨﯚ. ﻣﻦ ﮔﺎڵﺘەﯾﺸــﻢ ﻧﺎﯾــەت ﺑەوەی ﺗــﯚ ﻟــە ﻛﺮێﭽێﺘﯿﯿەوە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜﯽ ﻗﯿﺴــﺘﺖ راﻛێﺸﺎوە و ﻟە ﭘڕێﻜﺪا ﻻﻧﺪﻛﺮۆزەر دەﺧەﯾﺘــە ﻛﺎر و ﻣﺎڵــﺖ دەﺑەﯾﺘە ﮔﻮﻧــﺪی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ،ﭼﯚن دەﺗﻮاﻧــﯽ ﺧەﻣﯽ ﺧەڵﻜﺖ ﺑێﺖ ،ﺋﺎﺧﺮ ھەر ﻻﻧﺪﻛﺮۆزەر ﺑﻮو ﺣﺎڵﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﺋﺎوا ﺷــێﻮاﻧﺪ ،ﺑﯚﯾە ﺧەرﯾﻚ ﺑﻮو 100ﺳﺎڵ ﺑﯚ دوا ﺑﮕەڕێﯿﻨەوە، ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎك ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﺗﯚ دەﺗەوێ ﭼــﯽ ﺑڵێﯽ ،ﺗﻜﺎﯾە ﺧﯚﯾﺸــﺘﺎن ﺑﭽﻨە ﭘﺎڵ ﺋەو ھەڵﻤەﺗﯽ دەﻣﺪاﺧﺴﺘﻨەﺗﺎن و دڵﺴــﯚزاﻧە ﺑەﺑێ دەﻧﮕﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎﻧە ﺑﻜەن ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿەﺗﯽ. ﺋﺎﺧــﺮ ﺋەﮔەر دەﺗﺎﻧەوێ ﻛﺎر ﺑﻜــەن ،چ ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛﯽ ھەﯾە ﻟە وﺗێﻜﯽ ﺗﯿﻨﻮو و ھەژار ﺑە ﯾﺎﺳــﺎ ھەﻓﺘە ﯾﺎﺧﯚ دوو ھەﻓﺘە ﺟﺎرێﻚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دەﺑێﺖ ﺷــەو و رۆژ ﺑﺨەﻧە ﺳەرﯾەك و ﭘﺸــﻮو ﻧەدەن ﺑﯚ ﺋەوەی وەﻣﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺧەڵــﻚ ﺑﺪەﻧەوە ﻛە دەﻧﮕﯽ ﭘێ داون ﺗﺎ دوای 4ﺳــﺎڵەﻛە ﺑڵێﻦ وﺗﻤــﺎن ﺑﺮدە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوﺗﺮ .ﺋەﮔەر ﻧﺎزاﻧﻦ ﭼﯽ ﺑﻜەن ﻟە ﺑﺮی ﻗﺴــە و ﻟێﺪواﻧﯽ ﺑێ زاﻧﯿﺎری ،ﻓەرﻣﻮون ﯾﺎﺳﺎی وەﺑەرھێﻨﺎن ھەﻣﻮار ﺑﻜەن ﻛــە ھەرﭼﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﯾە ﻟەوێﻮە دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد ،ﺑﯚ ﻧﺎزاﻧﻦ ﺋەو زەوﯾﯿــەی وەﺑەرھێﻨەر وەری دەﮔﺮت ﺑەر ﻟە دەﺳﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﭼەﻧﺪﺟﺎر ﻓﺮۆﺷــﺮاوە؟ ﻧﺎزاﻧﻦ ﺧﺎﻧﻮوی ھەژار ﺑﻮو ﺑە ﭬێﻼ ﺑﯚ ﻋەرەب و دەوڵەﻣەﻧﺪ ،ﻧﺎزاﻧﻦ وەﺑەرھێﻨــەر ﯾەك دﯾﻨﺎری ﻧەﺑﻮو ﺑە ﭘﺎرەی ﺧەڵﻚ ھەڵﺘﯚﻗﯽ و ﭘڕۆژەﻛەی دروﺳﺖ ﻛﺮد؟ ﺑڕۆن ﯾﺎﺳﺎی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ھەﻣﻮار ﺑﻜەن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻜەن ﺑەﭘێﯽ ﺑڕی ﺋەو ﭘﺎرەﯾەی ﻟە ﺑﺎﻧــﻚ داﯾﺪەﻧێﺖ ،ﯾﺎن ﺑەﭘێﯽ ﺳــەرﻣﺎﯾەﻛەی ﺑﯚی دﯾﺎری ﺑﻜەن ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺳەرﻣﺎﯾەی ﻣﻠﯿﯚﻧێــﻚ دۆﻻر 15ﮔەﻧﺠﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺨﺎﺗە ﻛﺎرەوە و ﻣﻮوﭼەﻛەﯾﺸــﯽ ﺑﯚ دﯾﺎری ﺑﻜەن ،ﯾﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔەورە 500ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻری ھەﯾە ﺑﺎ ھەزار دەرﭼﻮوی زاﻧﻜﯚ ﻻی ﺧــﯚی داﺑﻤەزرێﻨێ و وت ﻟە ﺑێﻜﺎری دەرﺑﺎز ﺑﻜەن ،ﻧەك ﺋەو ﺑێﺴەروﺑەرﯾﯿەی ﺑە ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎری ﻋێﺮاﻗﯽ )800 دۆﻻر( ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ دروﺳﺖ دەﻛﺮێﺖ .دەﯾﺎن ﯾﺎﺳﺎی ﺗﺮ ھەﯾە، ﺋەﮔــەر دەﺗﺎﻧەوێ ﻣﻦ ﭘێﺘﺎن دەڵێﻢ ﺑەو ﻣەرﺟەی ﻗﺴــە ﻧەﻛەن و ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﭽێﺘە ﭘێﺸەوە ،ﻧەك وەك ﺋێﺴﺘە ﻟە زۆر رووەوە ﻣﺎﯾەی ﺑەزەﯾﯿﻦ.
ﻟە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ﻟﯿﻮاﯾەك ﺑﯚ ﻛﻮرداﻧﯽ ﺷﯿﻌە دروﺳﺖ دەﻛﺮێﺖ وﺷە /ﮔەرﻣﯿﺎن رێﻜﺨــﺮاوی ﺑەدر ﻛە ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺷــﯿﻌەﯾە و ﻟە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ﻟــە رێﮕەی ﭼەﻧــﺪ ﻛﻮردێﻜﯽ ﺷــﯿﻌەﻣەزەﺑەوە دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻟﯿﻮاﯾەك ﻛﺮدووە ﺑە ﻧﺎوی ”ﺋەﺑﻮ ﻓەزڵ ﻋەﺑﺎس“، ﺑە ﺧێﺮاﯾﯽ ﭘﻠەی ﺳەرﺑﺎزی ﺑەو ﻛﻮرداﻧە دەدەن ﻛە ﻧﺎوی ﺧﯚﯾﺎن ﺗﯚﻣﺎر دەﻛەن. ﭘەﯾﺎﻣﻨێﺮاﻧﯽ ”وﺷە“ ﻟە ﮔەرﻣﯿﺎن ﻟــە ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻜــﺪا ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەﯾﺎن دەﺳﺖ ﻛەوت ﻛە ﭼەﻧﺪ ﻛﻮردێﻜﯽ ﺷــﯿﻌە ﻛﺎر ﺑﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻟﯿﻮا ﺷﯿﻌەﯾە دەﻛەن ﻛە ﻟە داھﺎﺗــﻮو دەﺑێﺘە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﻛــﻮرد ﻟە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ و ﻛێﺸــەی ﻣەزەﺑﯽ دەﺧﺎﺗە ﻧــﺎو ﻛﻮردەوە. ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻛﺎرەﻛە دەﻛەن، ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮون ﻟــە ”ﺋەﺑﻮ ﺣەﯾﺪەر“ ﻛﻮردە و ﻟە ھــﯚزی ﺋەرﻛەوازی و داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﮔەڕەﻛﯽ ﻛﺎرێﺰی ﺧــﻮارەوە ﻟــە ﻧــﺎو ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨە، ”ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺣەﺳەن ﻋەﻟﯽ ﺋەﻛﺒەر“
ﻛە ﻛﺎری رێﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ﻟﯿﻮاﻛە دەﻛﺎت و ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑە ﻛﻮرداﻧﯽ ﺷــﯿﻌەی ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ دەﻛﺎت، داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺑەﻏﺪاﯾە و ﺋەﻓﺴەرە ﻟە رێﻜﺨﺮاوی ﺑەدر. ھــەر ﻟــەو ﺑەدواداﭼﻮوﻧــەی ”وﺷــە“دا ﻛە ﻟــە زاری ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳــێﻚ ﻟەو ﻛﻮرداﻧــەی ﻧﺎوی ﺧﯚﯾﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﻛــﺮدووە ﺑﯚ ﻟﯿﻮاﻛە وەرﮔﯿــﺮاوە ،ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑە ﻧﺎوی ”ﻋەﺑﺎس ﻋەﺑﺪو ﭼﯚﺧە“ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ،ﻋەﻗﯿﺪی ﻣﻠﯿﺸﯿﺎی ﺑەدرە و ﭘێﺸﺘﺮ ﻟەﻻﯾەن ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ ﺑەھﯚی ﻣﺎدەی ھﯚﺷﺒەرەوە داواﻛﺮاو ﺑﻮوە.
ھەروەھﺎ ﺗﻮاﻧﺎ ﺷــﺎﻣﺎر ﯾەﻛێﻜﯽ ﺗﺮە ﻟــە داﻣەزرێﻨەراﻧــﯽ ﻟﯿﻮاﻛە ﻛە ﻛﻮردی ﺷــﯿﻌەی ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨە. ﺣﻮﺳێﻦ ﻋەﺑﺪو ﻟە ﻋەﺷﯿﺮەﺗﯽ زەﻧﮕﻨەﯾە و ھەﻣﺎن ﻛﺎر ﺑﯚ ﺷﯿﻌە دەﻛﺎت. ﺋەﺣﻤــەد رۆﻛــﯽ ﻛﻮردێﻜــﯽ ﺷﯿﻌەﯾە و ﺑەﭘێﯽ ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ”وﺷە“ ،ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵ 2014ﭼﻮوەﺗە ﺳﻮورﯾﺎ و ﺑﯚ ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳەد دژی
وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ ﺋﺎﮔﺎی ﻟە ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻧﯿﯿە
ﺗێﭽﻮوی ﻛﺎرەﺑﺎ 4ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرە و داھﺎﺗﯽ 300ﻣﻠﯿﯚﻧە وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ -ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧەی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﻛە ﻧﻮوﺳــﺮاوﯾﺎن ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ ،ﺑەم وەزﯾﺮەﻛە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺋﺎﮔەداری ﺋەو ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﻨە ﻧﯿﯿە. ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــەو ﭘێﯿە ﺧﯚی ﻣﺘﻤﺎﻧــە ﺑە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﺣﻜﻮوﻣــەت دەدات ﻣﺎﻓــﯽ ﻟێﭙﺮﺳــﯿﻨەوە و ﻣﯿﻮاﻧــﺪاری و ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەﯾە ﺗﺎ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆك وەزﯾﺮان. دڵﺸﺎد ﺷەﻋﺒﺎن ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧەی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ راﮔەﯾﺎﻧﺪ 10 ،ڕۆژە ﻧﻮوﺳــﺮاوﻣﺎن ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻛﺮدووە ﺑــﯚ ﺋەوەی وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎی ھەرێﻢ ﺑێﺘە ﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻜﯽ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴﺎزی ﺋﺎراﺳﺘە ﺑﻜەﯾﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺮﺳــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ ھەن ﺑﯚ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋێﺴــﺘە ﺗێﭽﻮوی ﺳﺎڵێﻜﯽ ﻛﺎرەﺑﺎی ھەرێﻢ
4ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻرە ،ﺑــەم داھﺎﺗﯽ وەزارەﺗــﯽ ﻛﺎرەﺑــﺎ 300ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرە ،ﺋەم ﺟﯿﺎوازﯾﯿە ﮔەورەﯾە ھﯚی ﺳەرەﻛﯿﯽ ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺳــەﺣەدﯾﻦ ﺑﺎﺑەﻛــﺮ وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎی ھەرێﻤە. ﻟەﺑــﺎرەی ھــﯚﻛﺎری ﺗــﺮی ﺷــەﻋﺒﺎن ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺘﻨەﻛە ﮔﻮﺗﯽ ”دەﺑێﺖ وەزﯾــﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ ﭘﻼﻧــﯽ 4ﺳــﺎڵﯽ وەزارەﺗەﻛەی ﺑﺨﺎﺗــە ڕوو ،ﻟەﮔــەڵ ﭘﻼﻧــﯽ وەزارەﺗەﻛەی ﺑﯚ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ و ﺑﺎﺷــﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ و ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﺋــەو ﺗێﭽﻮوﻧە زۆرەی وەزارەﺗەﻛەی ،ﺟﯿﺎ ﻟەوەی ھەﻧﺪێﻚ ﻛەس ﻟە ﺷــﺎرۆﭼﻜە و ﺷــﺎرەدێﻜﺎن ﻧﯿﮕەراﻧــﻦ ﻟەوەی ﭘﺎرەی ﻛﺎرەﺑﺎﯾﺎن زۆر ﺑﯚ دێﺘەوە و
ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻧﺎدادﭘەروەری ﻟە ﺑڕی ﭘﺎرەی ﻛﺎرەﺑﺎ ھەﯾە“. ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎ ﻟە ﻛﺎﺗــﯽ ﻧﺎردﻧﯽ ﻧﻮوﺳﺮاو ﻟەﻻﯾەن ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑــﯚ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان ،دەﺑێﺖ ﻟــە ﻣﺎوەی 15 رۆژدا وەم ﺑﺪرێﺘەوە. ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەردا ﺳــەﺣەدﯾﻦ ﺑﺎﺑەﻛﺮ وەزﯾــﺮی ﻛﺎرەﺑﺎی ھەرێﻢ ﺑﯚ ”وﺷــە“ رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ،ﻟە ﺳەرەﺗﺎی دەﺳــﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﻤەوە داوام ﻛــﺮد ﺑﭽﻤــە ﭘەرﻟەﻣﺎن و ڕووﻧﻜﺮدﻧەوە ﻟەﺑﺎرەی ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎی ھەرێﻢ ﺑــﺪەم ،ﺑەم ﺑﯚ ﺑﺎﻧﮕێﮫﺸــﺘﻜﺮدﻧﻢ ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧەوە ﺋﺎﮔــەدار ﻧەﻛﺮاوﻣەﺗــەوە ﻛــە ﭘەرﻟەﻣﺎن داوای ﻣﻨﯽ ﻛﺮدﺑێﺖ“. ﭘێﺸــﺘﺮ وەزارەﺗــﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ﻛە ھەوڵ دەدەن ﻟەم ﻣﺎﻧﮕەدا 24ﺳەﻋﺎت ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑﺪەن، ﺑەم ﺋێﺴــﺘە 18ﺳەﻋﺎت ﻛﺎرەﺑﺎ داﺑﯿﻦ دەﻛەن ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟە رۆژ و ﺷەوێﻜﺪا.
ﺳــﻮای ﺋﺎزادی ﺳﻮورﯾﺎ ﺟەﻧﮕﺎوە و ﺋێﺴــﺘە ﺳــەرﻗﺎڵﯽ ھﺎﻧﺪاﻧــﯽ ﮔەﻧﺠﺎﻧــﯽ ﻛﻮردی ﺷــﯿﻌەﯾە ﺑﯚ ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ﻟﯿﻮاﻛە. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺎھــﯽ ﻟــە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌە ﺑە ﻧﯿﺎزن ﺑەر ﻟە دەرﭼﻮوﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛە ﺑڕﯾﺎرە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﭘەﺳﻨﺪ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەو ﻓەوج و ﻟﯿﻮاﯾﺎﻧە دروﺳﺖ ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺋەوەی
دواﺗﺮ ﻟەﻧﺎو ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾەدا ﺟێﯿﺎن ﺑﻜەﻧــەوە و ﻛﺎری ﻣەزەﺑﯿﯿﺎن ﭘێ ﺑﻜەن و ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺷﯿﻌە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑەﻛﺎرﯾﺎن ﺑێﻨﻦ“. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋەو ﻛﺎرەی ﺷﯿﻌەﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارە ﭼﻮﻧﻜە ﻧﺎوﭼەی ﻛێﺸــە ﻟەﺳەرە ،ﺟﮕە ﻟــەوەی ﻟەﻧــﺎو ﻛﻮرددا ﻛێﺸــە دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﻮرد ھەرﮔﯿﺰ ﻛێﺸەی ﻣەزەﺑﯽ ﻧەﺑﻮوە ﻟە ﻧﺎوﺧﯚﯾﺪا.
373ﻣﻮوﭼەی وەزارەﺗﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ ﻛﯚﻣﯿﺘەﯾەﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دەﭼێﺖ
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑەﭘێﯽ ﭼەﻧﺪ ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﯾەك 373 ،ﻣﻮوﭼەی ﺳەر ﺑە وەزارەﺗﯽ ﻛﺎر ﻛە ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺋﺎﺳﯚس ﻧەﺟﯿﺐ ﻟە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﺣەوﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ داﻣەزراون ،ﺑﯚ ﻛﯚﻣﯿﺘەی 16ی دارەﺗﻮوی ﯾەﻛێﺘﯽ دەﭼێﺖ و ﻟەوێﻮە ﺑەﺳــەر ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەدا داﺑەش دەﻛﺮێ ﻛــە ﭘﺎﺑەﻧﺪن ﺑــە ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە .وەزﯾــﺮی ﻛﺎر رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ دژی ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە دەﮔﺮﻧە ﺑەر ﻛە ﺋەو ﻛﺎرە دەﻛەن. ﻟەو ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣﺎﻧەدا ﻛە وێﻨەﯾەﻛﯽ ﻻی ”وﺷــە“ ﭘﺎرێــﺰراوە ،ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﺑە ﺑڕی ﺟﯿﺎوازی ﭘﺎرە ﻟە 30ھەزار دﯾﻨﺎرەوە ﺗﺎ ﺑەرزﺗﺮ ﻣﻮوﭼەﯾﺎن ﭘــێ دەدرێﺖ و ﻟە ﻟﯿﺴــﺘەﻛەدا ﻧﺎوی ﺗەواوی ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ،ژﻣﺎرە ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ و ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﺗﯽ دەﻧﮕﺪاﻧﯿﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە، ﺋەوەﯾــﺶ ﺑــﯚ دڵﻨﯿﺎﺑــﻮون ﻟە دەﻧﮕﺪان ﺑە ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﺎرەﻛەدا. ﻟﯿﺴــﺘەﻛە ﺑەﻧﺎوی ”ﻧﺎزم ﺟﺎﺳﻢ ﺋەﺣﻤەد“ ﺑە ژﻣﺎرە ﯾەك دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت و ﺑــە ﻧﺎوی ”ﻋﻮﺑێﺪ ﻋﻮﻣەر ﺣەﺳەن“ ﺑە ژﻣﺎرە 373 ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ ھﺎﺗﻮوە ،ﻛە ﺟﯿﺎ ﻟەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﺳــەرەوە ،ﺷﻮێﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﻣﻮوﭼەﺧﯚران و ژﻣﺎرەی ﺑﻨﻜەی دەﻧﮕﺪاﻧﯿﺸﯽ ﺗﯿﺎدا ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە. ﻣﺤەﻣــەد ھﺎودﯾﺎﻧــﯽ وەزﯾﺮی ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺑە ”وﺷە“ی
راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻗﺒــﻮوڵ ﻧﺎﻛەﯾــﻦ ﻣﻮوﭼــەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ھﯿﭻ ﺑﺎرەﮔەﯾەﻛﯽ ﺣﺰﺑﯿﯿەوە ﺑﺪرێﺖ ،رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ دەﮔﺮﯾﻨە ﺑەر و دەﺑێﺖ ﻣﻮوﭼە ﻟەو ﺑﺎﻧﻜﺎﻧەوە ﺑﺪرێﺖ ﻛە وەزارەت دﯾﺎری ﻛﺮدوون“. ”ﺑﯚ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ﺋەو ﻟﯿﺴــﺘە، ﻟێﮋﻧــەی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە دروﺳﺖ دەﻛەﯾﻦ و ﺋەوەی ﺑەو ﺟﯚرە ﺑێﺖ ﻣﻮوﭼەﻛﺎن دەﺑڕﯾﻦ“ وەزﯾﺮی ﻛﺎر وای ﮔﻮت. 11ﻣﺎﻧﮕــە ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە و ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻣﻮوﭼەی ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﭘێ داﺑﯿﻦ ﻧﺎﻛﺮێ .ﺑەﮔﻮﺗەی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻛێﺸە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮوﭼە ﺑﻮوﻧﯽ دەﯾــﺎن ھــەزار ﻣﻮوﭼەﺧﯚری ﺑﻨﺪﯾﻮارە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮاوە ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت.
ﺳﻴﺎﺳەت
ﺗﺎدێ ژﻣﺎرەی ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی روو ﻟە زﯾﺎدﺑﻮون دەﻛﺎت
وﺷە /دھﯚك ﻧﺰﯾﻜەی 3ﻣﺎﻧﮕە ﺑــە ھەزاران ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﻟەﺳــەر ﭼﯿﺎی ﺷﻨﮕﺎل ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن و ﺋەو ھﺎوﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﺎﻧە دەﻛەن ﻛە ﻟەﺳەر ﭼﯿﺎی ﺷــﻨﮕﺎل ﻣﺎوﻧەﺗەوە .ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﺑﺎس ﻟــەوە دەﻛﺎت ﻛە رۆژ ﻟــە دوای رۆژ ژﻣﺎرەی ﺋەو ﺟەﻧﮕﺎوەر و ﺧﯚﺑەﺧﺸــﺎﻧەی ﺋێﺰﯾــﺪی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﭘێﻮە دەﻛەن روو ﻟــە زﯾﺎدﺑﻮوﻧە .ھﺎوﻛﺎت دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺑە ﭼەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯽ و ﺧﯚراك ھەﯾە .ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ”ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە ﭼەك و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺳەرﺑﺎزی ھەﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾﺎن داﺑﯿﻦ ﻛﺮاوە“. دوای ﺋــەوەی ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿــەﻛﺎن ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺟێ ھێﺸﺖ، ﺑەﺷێﻜﯿﺎن ﻟەﺳەر ﭼﯿﺎی ﺷﻨﮕﺎل ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺳــەﺧﺘﯿﺎن ﺑەﺳەر ﺑﺮد ﺗﺎ ﻛﺎﺗﯽ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯿﺎن ،ھەر ﻟەو ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿﺎﻧە ھێﺰێﻜﯽ ﺧﯚﺑەﺧﺶ ﭘێــﻚ ھﺎت ﻛــە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺑەردەواﻣﻦ ﻟە ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﭼﯿﺎﻛە. ﻗﺎﺳــﻢ ﺷەﺷــﯚ ﻓەرﻣﺎﻧــﺪەی
ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟەﺳــەر ﭼﯿﺎی ﺷــﻨﮕﺎل ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،رۆژ ﻟــە دوای رۆژ ژﻣــﺎرەی ﺧﯚﺑەﺧــﺶ و ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧــﯽ ﺋێﺰﯾــﺪی ﻛــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن ﭘێــﻮە دەﻛەن روو ﻟە زﯾﺎدﺑﻮوﻧە ،ﺗــﺎ ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺑەر ﻟە ﺋێﺴﺘە 600ﺗﺎ 700ﻛەس ﻟەﺳەر ﭼﯿﺎی ﺷەﻧﮕﺎل ﺑەرﮔﺮﯾﯿﺎن دەﻛﺮد
ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿــﺎن و رووﺑەڕووی ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋــﺶ دەﺑﻮوﻧەوە، ﺑەم ﺋێﺴﺘە ژﻣﺎرەﻛە ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜەی دوو ھەزار ﻛەس ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە. ﺷەﺷــﯚ ﺋەوەﯾﺸــﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛﺮد ”ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺗﻮاﻧــﺮاوە زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 20ھێﺮﺷــﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳــەر ﭼﯿﺎی ﺷﻨﮕﺎل و ﺗێــﻚ ﺑﺸــﻜێﻨﺮێﺖ ،ﺋــەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ زۆر ﻣەﺑەﺳﺘﯿﺎﻧە ﭼﯿﺎی ﺷﻨﮕﺎل ﺑﮕﺮن و ﺑەردەوام ھێﺰی ﺑﯚ دێﻨﻦ ،ﺑەم ﺗﻮاﻧﺎی ﺋەوەﯾﺎن ﻧﯿﯿە و ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺟەﻧﮕﺎوەران ﺷﻜﺴﺖ دێﻨﻦ“. ﻟەﺑــﺎرەی ﺋــەو ﭼــەك و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧەی ﺑەﻛﺎری دێﻨﻦ ﻟە ﺷــەڕەﻛﺎن ،ﺷەﺷــﯚ ﮔﻮﺗﯽ ”ھەﻣــﻮو ﺋەو ﺟــﯚرە ﭼەﻛﺎﻧەن ﻛــە ﻟــە دەﺳــﺘﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەدا ھەن ،ﺋێﻤە ﻓەرﻣﺎن ﻟە ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
وەك ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ھێﺰە ﭼەﻛــﺪارەﻛﺎن وەردەﮔﺮﯾــﻦ، وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾﺶ ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﭼەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯽ و ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﺑــﯚ داﺑﯿﻦ ﻛﺮدووﯾﻦ ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﭘێﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑە ﭼەﻛﯽ ﻗﻮرس و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺗﺮی ﺳەرﺑﺎزی ھەﯾە ﺑﯚ ﺟەﻧﮕﺎوەران ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﭼەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯽ و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧەی ﻻی ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ داﻋــﺶ ھەﯾــە ،زۆر ﻟــە ھــﯽ ﺋێﻤــە ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوﺗﺮن“. ﺧەﯾــﺮی ﺑﻮزاﻧــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە وەزارەﺗــﯽ ﺋەوﻗﺎﻓﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ﺑــﯚ ”وﺷــە“رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﺑەﺧﺸــﺎن و ﺟەﻧــﮕﺎوەران ﻟەﺳــەر ﭼﯿﺎی ﺷﻨﮕﺎل ﺑﻮوەﺗە ھﯚی رێﮕﺮﯾﻜﺮدن ﻟە ﭘێﺸڕەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ
داﻋﺶ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ،ﺑەم ﺋەو ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧەی ﻟەﺳــەر ﭼﯿﺎی ﺷــﻨﮕﺎﻟﻦ ﺑەو وەرزی ﺳەرﻣﺎﯾە دووﭼﺎری ﻛێﺸە دەﺑﻨەوە ،ﺑﯚﯾە ﮔﺮﻧﮕە ﺑــە ﭘەﻟە ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺗەواوﯾﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜﺮێﺖ. ﺋێﺰﯾــﺪی ”ﺟەﻧﮕﺎوەڕاﻧــﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە ﭼەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯽ و ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺳەرﺑﺎزی ھەﯾە، ھەروەھــﺎ دووﭼــﺎری ﻛەﻣﯿﯽ ﺧﯚراﻛﯿــﺶ ﺑﻮوﻧەﺗــەوە ،ﺑﯚﯾە
دەﺑێ ﭘەﻟە ﺑﻜــﺮێ ﻟە ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭼەك و ﭘێﺪوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎن ،ﻟەﮔەڵ ﺧﯚراﻛﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ“ ﺑﻮزاﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ. ﻟە ﺑەراﻣﺒــەردا ﻋەﻣﯿﺪ ھەڵﮕﻮرد ﻣــەﻻ ﺣﯿﻜﻤــەت ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن و ھﯚﺷﯿﺎری ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟە وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﻣﺎژەی دا ”ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێــﻚ ﻟەﺳــەر داوای ﺧﯚﯾﺎن ،وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﭼەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯽ و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە ﺧﯚراك و ﭼەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯽ ھەﯾە
ﺳەرﺑﺎزی ﻛە ﻟەﺑەردەﺳﺘﯽ ھەن ﺑﯚ ﺟەﻧﮕﺎوەڕاﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی رەواﻧە ﻛﺮدووە ،ﺋێﺴــﺘە و داھﺎﺗﻮوﯾﺶ ھەر ﻛﺎﺗێﻚ داواﻣﺎن ﻟێ ﺑﻜﺮێﺖ، ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧە داﺑﯿــﻦ دەﻛەﯾﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ھێﺰە ﻟەﺳــەر ﭼﯿــﺎ ﺑﻮوەﺗــە ھﯚﻛﺎرێــﻚ ﺑــﯚ ﺗێﻜﺸﺎﻧﺪﻧﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ ﻛە ﺑﯿﺎﻧەوێ دەﺳــﺖ ﺑەﺳــەر ﭼﯿﺎﻛەدا ﺑﮕﺮن“.
ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﺟێﮕﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎ ﺷﯿﻌەﻛﺎن ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﻧﯿﮕەراﻧە
ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﺳﻮاڵﯽ 5ﻟﯿﺘﺮ ﺑەﻧﺰﯾﻦ دەﻛﺎت ﺑﯚ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ. ﺋــەو رێﺒﻮاراﻧەی ﻟــە ﻛەرﻛﻮوك ﯾﺎن داﻗــﻮوق و ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﯾﺎن ﻟە ﮔەرﻣﯿﺎﻧەوە ﺑــەرەو ﺧﺎڵﺲ ﯾﺎن ﺑەﻏﺪا و ﺑەﺷە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮاوەﻛﺎﻧﯽ دﯾﺎﻟــە دەﭼــﻦ ،ﻧﺎﭼــﺎرن ﻟــە ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺗﺎﻧﻜﯿﯽ
ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﺑەﮔﺎﻟﯚن دەﻓﺮۆﺷــﺮێﺖ، ﺑەﻧﺰﯾﻨﻔﺮۆﺷــەﻛە ﮔﺎﻟﯚﻧێﻜــﯽ ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﻛــە ﺗەﻧﯿــﺎ 10ﻟﯿﺘﺮی ﺗێﺪاﯾە ﺑــە 14ھــەزار دﯾﻨﺎر و ﺳەرووﺗﺮ دەﻓﺮۆﺷێﺖ. ﺋەﺑــﻮ ﻋﻮﻣــەر ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﺑەﻧﺰﯾﻨﻔﺮۆﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮوە، ﻋەرەﺑێﻜــﯽ ﺳــﻮﻧەﻣەزەﺑە و ﻟە ﻗەراخ ﺷــەﻗﺎﻣەﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 20 ﮔﺎڵﯚن ﺑەﻧﺰﯾﻨــﯽ داﻧﺎوە ،دەڵێﺖ، ”ﺋێﻤە ﻟە ﺑەﻏﺪاوە ﺑەﻧﺰﯾﻨﻤﺎن ﺑﯚ دێﺖ ،ﻟە رێﮕەی ﺋەو ﺷﻮﻓێﺮاﻧەی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﺑەﻏﺪا دەﮔﻮازﻧەوە، ﺋەوان ﺑەﮔﺎﻟﯚن ﺑەﻧﺰﯾﻨەﻛەﻣﺎن ﭘێ
ﻟەﻻﯾەك و ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌە ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﻛﺮاون. ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷــﯿﻌە ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا ھﺎﺗﻨە ﺋەو ﺳﻨﻮورەوە، ھﯿﭻ ھەﻣﺎھەﻧﮕﯿﯿــەك ﻟە ﻧێﻮان ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿە و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوە و ﭘێﻜﺪادان ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا رووی داوە ،ﻛە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﮔﯿﺎﻧﯿﯽ ﻟێ ﻛەوﺗﻮوەﺗەوە. ﻟەﮔــەڵ ھﺎﺗﻨــﯽ ﺗﺎرﯾﻜﯿــﺪا ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﺳەر ﺑە ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷــﯿﻌە دەﺳــﺖ ﺑە ﺗەﻗەﻛﺮدن دەﻛەن ،ﺋــەوە ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺋەو
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘڕ ﻟە ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﺑﻜەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەدرێﮋاﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 150ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮی ﻧێﻮان ھەردوو ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺗﺎ ﺧﺎڵﺲ وێڕای ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﺑﺎرھەڵﮕﺮەﻛﺎن و ﺋەو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻼﻧەی ﺑەرەو ﺑەﻏﺪا ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن دەﮔﻮازﻧەوە ،ھﯿﭻ ﺑەﻧﺰﯾﻨﺨﺎﻧــە و ﺑەﻧﺰﯾﻔﺮۆﺷــێﻚ ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮوﺷــﺪا
دەﮔەﯾەﻧﻦ“. ﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿــﺪارەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤە و ﻟەرووی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەوە ﺳەر ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔەی دﯾﺎﻟەﯾە ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻟە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺳەر ﺑەو ﺷﺎرۆﭼﻜەﯾە ﻟەﻻﯾەن ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺸەوە داﮔﯿﺮ ﻛﺮاون ،ﺟﮕە ﻟەو ﮔﻮﻧﺪاﻧەی ﻟەﻻﯾەن ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە
ﭘێﺸﻤەرﮔﺎﻧەی ﺳــەﻧﮕەرەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋــﺎوای ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو دەﭘﺎرێﺰن، ﺑﻮوەﺗــە ﺣﺎﻟەﺗێﻜــﯽ رۆژاﻧــە و دووﺑﺎرە دەﺑێﺘەوە ،ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﻛەی ﭘێﺸﻤەرﮔە رێﻨﻤﺎﯾﯿﻤﺎن دەﻛﺎت، ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟەﻧﺎو ﺳەﻧﮕەرەﻛەﯾﺎﻧەوە ﺳــەر دەرﻧەﻛەﯾــﻦ ،دەڵێــﺖ، ”ﮔﻮﻟــە ﻛﻮێﺮە و ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺋەوەﯾە ﺧﯚﺑﭙﺎرێﺰن ،ﻧەﻛﺎ ﻓﯿﺸــەﻛێﻜﯽ ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﺘﺎن ﺑەرﺑﻜەوێﺖ“.
وﺷە /ﮔەرﻣﯿﺎن -رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح رێﮕەﯾەﻛﯽ دوور و درێﮋ ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺑە ﺷــﺎرۆﻛەی ﺧﺎڵﺲ دەﺑەﺳﺘێﺘەوە ،ﺑەدرێﮋاﯾﯽ رێﮕەﻛە ﺟﮕە ﻟە ﺷﻮێﻨەوارەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮓ ﻟە ﺳــەﺗﺎن ﺧﺎﻧﻮوی داڕووﺧﺎو و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺗێﻜﺸــﻜﺎو، ﺋەو ﭼﺎڵ و ﭼﯚﻧەی ﺑﯚﻣﺐ و ﻣﻮوﺷــەك ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪی رێﮕەﻛە و دەورﺑەرﯾﺪا دروﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ھﯿﭻ ﻧﯿﺸﺎﻧەﯾەﻛﯽ ژﯾﺎن ﻧﺎﺑﯿﻨﺮێﺖ. ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﺧﺎڵﺲ ﺑە دوورﯾﯽ 55ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗــﺮ ﻟــە ﻧﺎوەﻧــﺪی ﺑەﻏﺪای ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘــﯽ ﻋێﺮاﻗەوە، دەروازەی ﭘﺎرێﺰﮔــەی دﯾﺎﻟــە و ﺑەﻏﺪاش ﭘێﻚ دێﻨێﺖ ،زۆرﯾﻨەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧەﻛەی ﺷﯿﻌەﻣەزەﺑﻦ، ھەرﭼەﻧﺪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﭘێﺸڕەوی ﺑﯚ ﺑﻜەن، ﺑــەم زۆرﺑــەی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ دەوروﺑەرﯾــﺎن داﮔﯿــﺮ و وێﺮان ﻛــﺮدووە ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﺷــﺎرەدێﯽ ﻋﻮزێﻢ و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮورەﻛە، ﺟﮕــە ﻟــە ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺧﺎﻧﻮوی داڕووﺧﺎو ﭼﯿﺘﺮ ﻧەﻣﺎوﻧەﺗەوە. ﻋــﻮدەی ﺧــﺪران ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣــﯽ ﺋــەو ﺷــﺎرۆﭼﻜەﯾەﯾە ،ﺑە ﺟﻠﯽ ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەوە دەردەﻛەوێــﺖ، ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﺣﺰﺑﯽ دەﻋﻮەﯾە و ﺑە ﺷﯿﻌەﯾەﻛﯽ ﺗەواو ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﺑە ﻣەرﺟەع و ﻣەزەﺑەﻛەی ﻧﺎﺳﺮاوە ،ﻟە ﺷــەڕەﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ھﺎوﺷــﺎﻧﯽ ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق و ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌﯽ ﺑەﺷﺪاری ﻛﺮدووە ،ﺋەو دەڵێﺖ ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺧﺎڵﺲ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە دوو ھــەزار ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن داوە، ﺋــەو ژﻣــﺎرە زۆرەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن ﺑەﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺧــﺪران ﻧﮫێﻨــﯽ ﻧەﻛەوﺗﻨﯽ ﺷــﺎرۆﭼﻜەﻛەﯾەﺗﯽ، وێڕای ھەﻣﻮو ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ
ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە دەﯾﮕﻮت” ،رێﮕــەدان ﺑە ھﺎﺗﻨﯽ ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌە ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ھەڵە ﺑــﻮو ،ﻧەدەﺑﻮو ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮرد رازی ﺑێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان ﺟﮕەﻟەوەی ﻛێﺸە ﺑﯚ ﭘێﺸﻤەرﮔە دروﺳﺖ دەﻛەن، ﻟە ھەﻣــﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﭘێ ﻧﺎﭼێﺖ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﭼﯚڵ ﺑﻜەن ﻛە ﺑەﺷێﻜە ﻟــە ﺧﺎﻛــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا دەﺑﻦ ﺑە ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻟەو دەﭬەرەدا“. ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌە ﻟە ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺗــﺎ دەﮔﺎت ﺑــە دەروازەی ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﺧﺎڵﺲ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾﺎن ﺗەﻧﯿــﻮە ،ژﻣــﺎرە و ﺑﺎزﮔەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ژﻣﺎرە و ﺑﺎزﮔەی ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﻟە ھەﻣﺎن ﻧﺎوﭼەدا زۆر زﯾﺎﺗﺮە ،ﭘێ دەﭼێﺖ ﻟەرووی ﭼەك و ﺟﺒەﺧﺎﻧەوە ﻟە ﺳەرﺑﺎزاﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎ ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﻦ .ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺳەرﺑﺎزاﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﻟەﺳەر رێﮕەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو- ﺧﺎڵــﺲ ﺑﺎزﮔەﯾــﺎن داﻧــﺎوە و داوای ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﻟە ھﺎﺗﻮﭼﯚﻛەران دەﻛەن ،روون ﻧﯿﯿە ﺋﺎﺧﯚ ﺋەوان ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺑەﻧﺰﯾﻦ ھەﯾە ﺑــﯚ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯿﺎن ﯾﺎن ﺋەوەی دەﯾﺎﻧەوێ ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﺎڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﺷــﺘێﻚ ﻟــە ھﺎﺗﻮﭼﯚﻛەران وەرﺑﮕﺮن ،ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﺣﺎڵەﺗێﻜــﯽ ﺗــەواو ﭼــﺎوەڕوان ﻧەﻛﺮاوە ﺳــﻮﭘﺎﯾەك ﻛە ﺋەرﻛــﯽ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی رێﻜﺨــﺮاوی ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ ﻟە ﺋەﺳﺘﯚ ﮔﺮﺗﻮوە، داوای ﭘێﻨــﺞ ﻟﯿﺘــﺮ ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﻟەو ﺷــﻮﻓێﺮاﻧە ﺑﻜﺎت ﻟە ژێﺮ ﺗﺮﺳﯽ
ﭘەﻻﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎن و ھەڕەﺷــەی ﺑﯚﻣﺒــﯽ ﭼێﻨﺮاودا رێﮕەی ﺧﺎڵﺲ دەﺑڕن. داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺳــﻨﻮورە ﺧــﺎوەن زەوﯾﯿەﻛﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧــﻦ ،ﺑــەم ﺑەھــﯚی داڕووﺧﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــە ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﭘﺸﺖ ﺑە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﻜﺮدن ﺑﺒەﺳﺘﻦ، ﺑەﺷێﻜﯽ زۆر ﻟە ﮔﻮﻧﺪﻧﯿﺸﯿﻨﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛــﻮری ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺗــﺎ ﺧﺎڵﺲ ﺑەرێﮕەیﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯿﯿەوەﺑﮋێﻮی ﺧﯚﯾﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜــەن ،ﺑﯚ ﺋەوان ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽ و ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﻮوەﺗەوە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺳﺎﻧێﻜە ﻟەﺳەر ﺋەو ﺷێﻮە ژﯾﺎن و ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿﺎﻧە راھﺎﺗﻮون. ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی دﯾﺎﻟە ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت ،داڕووﺧﺎﻧﯽ ﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺋەو ﺳــﻨﻮورە وا دەﻛﺎت ﺋــەوان ﻟــە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯿﻜﺮدن ﺑــەردەوام ﺑــﻦ ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋێﺴــﺘە ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﺑەرﻓﺮاوان ﻟــە داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛە ﻟــە داﻗــﻮوق ﺗــﺎ ﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو و ﺧﺎڵﺲ ﭘﺸــﺖ ﺑە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽ ﻟە ﻧێﻮان ھەرێﻤﯽ داﻋﺶ و ھەرێﻤﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺳەرﺑﺎزاﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ دەﺑەﺳﺘﻦ. ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽ ﺑە ﻧەوت و ﺑەﻧﺰﯾﻨەوە ﺑﯚ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ دەﭬەرەﻛە ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﺣﺎڵەﺗﯿــﺪا ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺳەرەﻛﯽ ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋێﻮﯾﯿە، ﻟەواﻧەﯾــە ﻟــە دەرەوەی ﺋــەو ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯿﯿە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷــﯿﻌە ﻟە ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺗﺎ دەﮔﺎت ﺑە دەروازەی ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺧﺎڵﺲ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾﺎن ﺗەﻧﯿﻮە ،ژﻣﺎرە و ﺑﺎزﮔەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ژﻣﺎرە و ﺑﺎزﮔەی ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﻟە ھەﻣﺎن ﻧﺎوﭼەدا زۆر زﯾﺎﺗﺮە ،ﭘێ دەﭼێﺖ ﻟەرووی ﭼەك و ﺟﺒەﺧﺎﻧەوە ﻟە ﺳەرﺑﺎزاﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻦ.
3
ﺗﺮ ﺑﯚ داھﺎت ﻣﺴــﯚﮔەر ﻧەﺑێﺖ، ﺋەوەﺷــﯽ دەرﻓەﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ﺋەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧە دەڕەﺧﺴێﻨێﺖ ﻛە ژێﺮ ﺑەژێﺮ ﻣﺎﻣەڵەی ﻧەوت و ﺑەﻧﺰﯾﻦ و ھەر ﻛەﻟﻮﭘەﻟێﻜــﯽ ﺗﺮ ﻟەﮔەڵ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﻛەن. ﻣﺎوەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟەﻻﯾــەن ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ داﻗﻮوﻗــەوە ﭼەﻧــﺪ ﺗﺎﻧﻜەرێﻜﯽ ﻧــەوت و ﺑﺎرھەڵﮕــﺮی داﻋﺶ ﺳــﻮوﺗێﻨﺮان و ﺷــﻮﻓێﺮەﻛﺎﻧﯿﺎن ﮔﯿﺮان ،ﺑەﮔﻮﺗەی ﻣﻮﻗەدەم ﭘﯚ ﺣەﻣەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺷﺎرۆﭼﻜەﻛە ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎن ھەر ﺷﻮﻓێﺮێﻚ ﺑە ﺑڕی 500-600دۆﻻر ﺑەﻛﺮێ دەﮔﺮن ،ﻛە ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟە ﺳــﻨﻮوری داﻋﺸەوە ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﻟە ﭘﺸﺖ ﺑﺎزﮔەﻛﺎﻧەوە دەﮔﻮازﻧەوە. ﺑــە ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨــﯽ ھەﻣــﻮو ﺋەو ﺷــﻮێﻨەواراﻧەی ﺟەﻧﮕێﻜﯽ ﺗەواوﻧەﻛــﺮاو ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺟێﯽ ھێﺸﺘﻮون ،دروﺳــﺘﻜﺮدﻧەوەی ژﯾﺎن ﻟــەو دەﭬەرەدا ﺋەﺳــﺘەم دەﺑﯿﻨﺮێﺖ ،راﺳﺘﻜﺮدﻧەوەی ﺷﺎر و ﮔﻮﻧﺪە داڕووﺧﺎوەﻛﺎن ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺋەﺳــﺘەﻣﺘﺮ ﻟەوە ﮔەڕاﻧەوە و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧەوەی ژﯾﺎﻧــە ﻟە ﻧێــﻮان ﺧەڵﻜﺎﻧــﯽ دەﭬەرەﻛە، ﻛە ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺋﺎﯾﻨــﯽ و ﻣەزەﺑــﯽ ﺟﯿﺎﯾــﺎن دەﻛﺎﺗــەوە ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋەﮔــەر ﻛﺎرەﺳــﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ ﻟە ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺮێﻦ ،ﺋێﺴﺘە ﺑﺮﯾﻨێﻜﯽ ﻧﻮێ ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﻧێﻮان ﺋەواﻧەوە ﻛــە ﺟﮕە ﻟە ﺗﯿﺎﭼﻮوﻧﯽ ﻣﺎڵ و ﺳﺎﻣﺎﻧﯿﺎن ،ﺧﻮێﻨﯽ ھەزاران ﻛﻮژراو ﺟﯿﺎﯾﺎن دەﻛﺎﺗەوە.
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 18ھەزار ﻓﯚڕم ﻟەﻻﯾەن ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﭘڕ ﻛﺮاوەﺗەوە ﻛە ﺑەھﯚی ھەڕەﺷەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻦ ،ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی دھﯚك و ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺑەﺷێﻜﯽ ﻛەﻣﯿﺶ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ، ھێﺸــﺘﺎ ﻓﯚڕﻣەﻛەﯾﺎن ﭘڕ ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺰاﻧﺪرێ ژﻣﺎرەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن ﭼەﻧﺪە ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋﺎﻣﺎرێﻚ ﻟە ﺑەردەﺳﺘﯽ ﺋێﻤەدا ھەﯾە، ﺑەم ﺋەو ﺋﺎﻣﺎرە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە.
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﻟەم ھەﻓﺘەﯾەدا ھەﻧﮕﺎوە ﮔەورەﻛە دەﻧێﻦ
رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ دھﯚك ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ
وﺷە /رۆژﺋﺎوا رۆژی 22ی ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەم/ﺋﯚﻛﺘﯚﺑەری راﺑﺮدوو ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮون و ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﯽ ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﻟە ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴــﺎزدا ڕێﻜﻜەوﺗﻨﯽ دھﯚك ﻟە ﻧێﻮان ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺗەﭬﺪەم و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردی ﻟە ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن واژۆ ﻛﺮا .ﺑەﮔﻮﺗەی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮردی رۆژﺋــﺎوا ،ﻟەم ھەﻓﺘەﯾەدا ﺧﺎڵﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻣەرﺟﻌﯿەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ. رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﺎوەی 4ﺳــﺎڵە ﻟەﮔــەڵ ﺋﺎڵﯚزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎدا ﻛەوﺗﻮوەﺗە دۆﺧێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗەوە و زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 10ﺣﺰﺑﯽ ﻛــﻮردی ﺗﯿﺎدا ھەﯾە ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی ھەوﻟێــﺮ 1و 2ﯾﺎن واژۆ ﻛﺮدووە و ﺟێﺒەﺟێﯿﺎن ﻧەﻛــﺮدووە ،ﺑﯚﯾــە ﭼﺎودێﺮان ﺑە وردی ﭼﺎودێﺮی رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەی دھﯚك دەﻛەن. ﺳــﺎڵﺢ ﮔەدۆ ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﺣﺰﺑﯽ ﭼەﭘــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛــﻮرد ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ھﯚی دواﻛەوﺗﻨﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎڵ و ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﺎﻣەی دھﯚك دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺳــەرداﻧﯽ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ﻻی ﺳــەرﺟەم و ھێــﺰ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ
ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻣﺴــﯚﮔەرﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ﺑــﯚ رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە، ﺧﯚﺷــﺒەﺧﺘﺎﻧە ﺋێﺴــﺘە ھەﻣﻮو ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿﺎن ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ رۆژﺋﺎوان. ﺑەﮔﻮﺗەی ﮔەدۆ ﻟــەم ھەﻓﺘەﯾەدا ھەﻧﮕﺎوی ﮔﺮﻧﮓ ﻟە رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە دێﻨە ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯽ دەﺑێ ﻟــە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣەرﺟەﻋﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردی ﻟە رۆژﺋﺎوا ﻛە رۆڵــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﮔێــڕێ و ﻟە 30ﺋەﻧــﺪام ﭘێﻚ دێــﺖ ،رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ”ﻟەم ھەﻓﺘەﯾــەدا ھەر ﻻﯾەﻧێﻚ ﻟە ﺗەﭬﺪەم و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ ،ﻧﺎوی 12ﺑەرﺑﮋاری ﭘێﺸــﻜەش دەﻛەن ﺑﯚ ﺋەﻧﺪاﻣێﺘﯽ ﻟەو ﻣەرﺟﻌﯿەﺗە ،ﻟە ﯾەﻛەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧێﻮاﻧﯿﺸﯿﺎﻧﺪا
ﺑﯚ ﭘەﺳﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎوەﻛﺎن ،ﻧﺎوی 6 ﻛەﺳﯽ ﺗﺮی ﺑێﻼﯾەن ﻟە دەرەوەی ﺋــەو دوو ﻻﯾەﻧــە ﭘێﺸــﻜەش دەﻛﺮێﻦ“. ”وﺷــە“ زاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﭼﺎﻧﺴﯽ زۆرﯾﺎن ھەﯾە ﺑﯚ ﺑﻮون ﺑە ﺋەﻧﺪام ﻟەو ﻣەرﺟەﻋﯿەﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ،ﺑﺮﯾﺘﯿــﻦ ﻟە ﺳــﺎڵﺢ ﻣﻮﺳﻠﯿﻢ ،ﺳــﺎڵﺢ ﮔەدۆ ،ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺑڕۆ ،ﺣەﻣﯿﺪ دەروێﺶ ،ﺳــەﻋﯿﺪ ﺳﻮوری ،ﺷەﻻل ﮔەدۆ ،ھﯚﺷەﻧﮓ دەروێﺶ ،ﻏەرﯾﺐ ﺣەﺳــﯚ ،ﺋﺎڵﺪار ﺧەﻟﯿﻞ ،ﺗﺎھﯿﺮ ﺳــﻔﻮك ،ﺋەﺣﻤەد ﺳــﻠێﻤﺎن ،ﻧﻮوری ﺑﺮﯾﻤﯚ ،ﺗەل ﻣﺤەﻣەد ،ﻟەﮔەڵ دەﯾﺎن ﻧﺎوی ﺗﺮ.
ﺑەﮔﻮﺗەی ﮔەدۆ ﻛە ﺧﯚی ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪاﻧــﯽ ﻣەرﺟەﻋﯿەﺗەﻛە، ”ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێ ﻟــە ﻣﺎوەی ﻛەﻣﺘــﺮ ﻟــە ﻣﺎﻧﮕێﻜــﺪا ﺋــەو ﻣەرﺟﻌﯿەﺗە دەﺳــﺖ ﺑەﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑــﻜﺎت ،ﺑەوەﯾــﺶ ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟە رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ دھﯚك دێﺘە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن و دواﺗﺮ ﺧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛــە ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﻦ ،ﺑەوەﯾــﺶ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻦ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ و ﯾەﻛﮕﻮﺗﺎری ﻛﻮرد ﻟە رۆژﺋﺎوا ﺑە رووﻧﯽ دەردەﻛەوێﺖ، ﺑێﮕﻮﻣﺎن دۆﺧﯽ ﻛــﻮرد ﻟە دوای ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ دھﯚك ﻟە رۆژﺋﺎوا ﺑەرەوﭘێﺸﭽﻮوﻧﯽ
ﺑەرﭼﺎو ﻟە ﺳــەرﺟەم ﺑــﻮارەﻛﺎن ﺑەﺧﯚﯾەوە دەﺑﯿﻨێﺖ. رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەھﯚی ﺋەو ﺷــەڕەی 58رۆژە ﻟە ﻛﯚﺑﺎﻧێ دێﺘــە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﺪان ،ﺳــەرﻧﺠﯽ ھەﻣﻮو ﻛــﻮردی ﺑــەﻻی ﺧﯚﯾﺪا راﻛێﺸﺎوە و ﺑﻮوەﺗە ﺟێﯽ ﺋﻮﻣێﺪی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺎن ،ﺑﯚﯾە ﯾەﻛﮕﻮﺗﺎری ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﻟەﻧــﺎو داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔێڕی و ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ،ﺋەو ھﯿﻮاﯾە دەﮔەﯾەﻧێﺘــە ﻟﻮوﺗﻜە ﻛە ﺑﯚ ﻛﻮرد دروﺳﺖ ﺑﻮوە ﻟە دﻧﯿﺎدا. ﺑەھﺠەت ﺑەﺷﯿﺮ ﻧﻮێﻨەری ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﺎس ﻟــەوە دەﻛﺎت ﻛــە ﺑەﭘێﯽ
رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ دھــﯚك و ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ راﺑــﺮدووی ﻧێــﻮان ھــەردوو ﺋەﻧﺠﻮوﻣــەن، ﺳەرەﺗﺎ دەﺳــﺖ ﺑە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﻣەرﺟەﻋﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردی ﻟە رۆژﺋﺎوا دەﻛﺮێﺖ ،ﻟەم ھەﻓﺘەﯾەدا ھەردووﻻﯾەن ﺑــە ﺟﯿﺎ ﭘێڕۆێﻜﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﻟەﮔــەڵ ﻧﺎوی 12ﺋەﻧﺪام ﺑﯚ ﻣەرﺟەﻋە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛە ﭘێﺸﻜەش دەﻛەن ،دواﺗﺮ ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﭘێڕۆی ﻧﺎوﺧﯚ دەدەن. ”ﭘێﻤﺎن واﯾە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣەرﺟەﻋە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛە ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ دەﺑێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑــە دوای ﺋەودا دەﺳــﺖ ﺑــە ھەﻧــﮕﺎوەﻛﺎن ﺑــﯚ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻟەﺷﻜﺮی ﺳەرﺗﺎﺳەری
ﻟەﺷــﻜﺮێﻚ ﺑﯚ رۆژﺋﺎوا ،ﭘێﻢ وا ﻧﯿﯿە دووﭼﺎری ﻛێﺸە و ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺒﯿﻨەوە، ﭼﻮﻧﻜە رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﭘێﺸﻮەﺧﺘە ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮاوە و ﺋﯿﺮادەﯾەﻛﯽ ﺑەھێﺰ ﻟــە ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ھەﯾە ،ﺋەو ھەﻧﮕﺎواﻧە ﺳەرەﺗﺎی دەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺋﺎﺳــﯚﯾەﻛﯽ رووﻧە ﺑە رووی ﻛﻮرد ﻟە رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن“. ﺑەﺷﯿﺮ ﺋەوەﯾﺶ ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت ﻛە ”ﺑەﭘێﯽ ﺋەو رێﻜﻜەوﺗﻨەی ﻟە ﻧێﻮان )ﺋەﻛەﻧەﺳــە و ﺗەﭬــﺪەم( ﻛﺮاوە، ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻣەرﺟەﻋﯿەﺗــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛە و ﻟەﺷﻜﺮ 6 ،ﻣﺎﻧﮓ ﺟﺎرێﻚ ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎن ھەردووﻻدا ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ ﺑﻜﺮێﺖ ،واﺗە ﺋەﮔەر ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻣەرﺟەﻋﯽ
ﻟە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘەﯾەﻛــﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ھەروەھﺎ ﻟەﺷﻜﺮێﻚ ﺑﯚ رۆژﺋﺎوا ،ﭘێﻢ وا ﻧﯿﯿە دووﭼﺎری ﻛێﺸە و ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺒﯿﻨەوە ،ﭼﻮﻧﻜە رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﭘێﺸﻮەﺧﺘە ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮاوە رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻛﯚﻣﯿﺘەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺑﻮوری دەﻛﺮێﺖ“ ﺑەﺷﯿﺮ ﺋەو ﻟێﺪواﻧەی ﺑﯚ ”وﺷە“ دا. زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﻟــە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ھەروەھﺎ
ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻟەﻻی ﺗەﭬــﺪەم ﺑێﺖ، ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻟەﺷــﻜﺮ ﻻی ﺋەﻧەﺳــەﻛە دەﺑێــﺖ ،ھەروەھﺎ ﻛﯚﻣﯿﺘــەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﺶ ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎن ﺟﺎرﺟﺎر ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ دەﻛﺮێﺖ.
ژﻣﺎرەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﻟەﺳەر دەﺳﺘﯽ داﻋﺶ ﺑەرز دەﺑێﺘەوە
260ﺋێﺰﯾﺪی ﺋﺎزاد ﻛﺮاون و ژﻣﺎرەﻛە ﺑەردەوام زﯾﺎد دەﺑێﺖ
وﺷە/ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺑﺎی ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی وردەﻛﺎرﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﺑﺎرەی ژﻣﺎرەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ دەﺳﺘﯽ داﻋﺶ ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛەن و وەك رای دەﮔەﯾەﻧﻦ، ژﻣﺎرەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن زۆر ﻟەوە زﯾﺎﺗﺮە ﻛە ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێﺖ ،ﺋەواﻧەی ﺑە دەﺳﺘﯽ داﻋﺶ ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮوﻧە ھەزار ﻛەس ﺗێﺪەﭘەڕێﻨێ و ژﻣﺎرەی ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ 400ھــەزار ﻛەس ﺑەرز دەﺑێﺘەوە ،ھﺎوﻛﺎت ژﻣﺎرەی رزﮔﺎرﺑﻮواﻧﯿﺶ روو ﻟە زﯾﺎدﺑﻮوﻧە. ﻓﯚڕﻣێﻚ ﺑە 4ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺑﯚ ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮاوە و ﭘﺮﺳــﯿﺎر دەﻛﺎت ﻟەﺑــﺎرەی ”ﺷــەھﯿﺪ و ﺑﺮﯾﻨــﺪار ،رﻓێﻨــﺪراو ،ﻣــﺮدن ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎوارەﯾــﯽ ،ﺋەواﻧەی داﻋﺶ ﮔﺮﺗﻮوﻧﯽ“ ﺋەو ﻓﯚڕﻣە ﺑەﺳــەر ﺋەو
ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿﺎﻧــەدا داﺑەش دەﻛﺮێ ﻛە ﮔەﯾﺸﺘﻮوﻧەﺗە ﻛﻮردﺳﺘﺎن” .وﺷە“ ﻟە ژﻣﺎرە 67ﯾــﺪا زاﻧﯿﺎری ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﻓﯚڕﻣﺎﻧە ﺑو ﻛــﺮدەوە ﻛە ﭘڕ ﻛﺮاوﻧەﺗــەوە ،ﺑــەم ﻓﯚڕﻣەﻛﺎن ﺑەھﯚی ﺑەردەواﻣﯽ ﭘڕﻛﺮدﻧەوەﯾﺎن
ﺋەو رێﻮﺷﻮێﻨەی ﺑﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدن و ھێﻨﺎوەی ﻛﭻ و ژن و ﻣﻨﺪاڵە دەﺳﺘﺒەﺳەرﻛﺮاوەﻛﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﯿﺎن داوە ،ﺷــێﻮاز و رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮوﻧە ژﻣﺎرەﻛﺎن ﺑەردەوام ﻟە ﮔﯚڕاﻧﺪان. ﺧەﯾــﺮی ﺑﻮزاﻧــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻛﺎروﺑــﺎری ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە وەزارەﺗــﯽ ﺋەوﻗﺎف ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 18 ھەزار ﻓــﯚڕم ﻟەﻻﯾــەن ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﭘڕ ﻛﺮاوەﺗەوە ﻛە ﺑەھﯚی ھەڕەﺷەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻦ، ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی دھﯚك و ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺑەﺷێﻜﯽ ﻛەﻣﯿﺶ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ،ھێﺸــﺘﺎ ﻓﯚڕﻣەﻛەﯾﺎن ﭘڕ ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺰاﻧﺪرێ ژﻣــﺎرەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿــﺎن ﭼەﻧــﺪە، ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋﺎﻣﺎرێﻚ ﻟە ﺑەردەﺳﺘﯽ
ﺋێﻤــەدا ھەﯾە ،ﺑەم ﺋــەو ﺋﺎﻣﺎرە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە. ”ﻟە وەﻣﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳــﯿﺎراﻧەی ﻟە ﺋــﺎوارەﻛﺎن ﻛﺮاوە ﻟــەو 18ھەزار ﻓﯚڕﻣــە ،دەرﻛەوﺗﻮوە ﻛــە زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 400ھەزار ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﺎﻧﯽ ﺋێﺰﯾــﺪی ﺑەھﯚی ھێﺮﺷــەﻛﺎﻧﯽ داﻋــﺶ ﺋــﺎوارە ﺑﻮوﻧــە ،ژﻣﺎرەی ﺋەواﻧەی ﺑەدەﺳــﺘﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ ﺷــەھﯿﺪ ﺑﻮوﻧە ھەزار و 20 ﻛەﺳــﯽ ﺗێﭙەراﻧﺪ 3 ،ھەزار و 500 ژن و ﻛﭻ و ﻧﺰﯾﻜەی 600ﻣﻨﺪاڵ ﻟە ژێﺮ دەﺳﺘﯽ داﻋﺸﺪان ،ﺳەرﺑﺎری ﺋــەوەی ژﻣــﺎرەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن ﻛە
ﻟەﺳــەر ﭼﯿﺎی ﺷــەﻧﮕﺎل و دوای رووداوەﻛــە ﺑەھﯚی ﺑﺮﺳــێﺘﯽ و ﺧﺮاﭘﯿــﯽ دۆﺧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ و ﮔەورەﯾــﯽ ﺗەﻣــەن ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟە دەﺳــﺖ داوە ﺑﯚ 770ﻛەس ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە ،ھەروەھــﺎ 440ﻛەس ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑێﺴەروﺷﻮێﻨﻦ و ھﯿﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەك ﻟەﺑﺎرەﯾﺎﻧــەوە ﻧﯿﯿە“ ﺑﻮزاﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ. ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺑﻮزاﻧــﯽ ﻟــە دوای ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﺷــﻨﮕﺎل و دەروﺑەری ﺋﺎﻣﺎری راﺳﺘەﻗﯿﻨەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی دەردەﻛەوێ و زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋێﻤە ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی ﺋەو ژﻣﺎرەﯾە ﺑە ﺑەردەواﻣﯽ دەﻛەﯾﻦ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋەو ﺋﺎﻣﺎرە ﻟەﮔەڵ ﺋﺎﻣﺎرێﻜﯽ دوو ھەﻓﺘەی ﭘێﺸــﻮو ﺟﯿﺎوازی ھەﯾە و ژﻣﺎرەﻛﺎن ﺑەرز ﺑﻮوﻧەﺗەوە. ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿــەﻛﺎن ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻋێــﺮاق دەﻛەوﻧــە ﭘﺎرێﺰﮔەی دھــﯚك و ﻧەﯾﻨــەوا ،ﺑەھــﯚی ھێﺮﺷــﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺷــﯿﺮازەی ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺗێــﻚ ﭼﻮو و ژﻣﺎرﯾەﻛــﯽ زۆر ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن داوە و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﺎزاد ﻧەﻛﺮاون ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯿﺶ ﻓﺎﯾﻠﯽ ﺑﯚ ﺑەﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎرەﺳﺎﺗەﻛەﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗەوە. ﻧــﻮوری ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەی ﺳەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ
ھەرێﻢ ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎن ﺑــﯚ ”وﺷــە“ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە ”ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﻛەﻣﺎن ﻟە ھەوڵەﻛﺎن ﺑەردەواﻣــە ﺑــﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻛــﭻ و ژن و ﻣﻨﺪاﻧەی ﻛە ﻟە ژێﺮ دەﺳــﺘﯽ داﻋﺸــﺪان ،ﻟەم ﭼەﻧﺪ رۆژەدا زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 20ژن و ﻛﭻ و ﻣﻨــﺪاڵ ﮔەﯾەﻧﺪراوﻧەﺗــەوە ﻻی ﻛەﺳﻮﻛﺎرﯾﺎن ،واﺗە ﺋێﺴﺘە ژﻣﺎرەی ﺋﺎزادﻛﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە دەﺳﺘﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳــەرووی 260ﻛەس ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە. ﺑەﮔﻮﺗــەی ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺋــەو رێﻮﺷــﻮێﻨەی ﺑــﯚ ﺋﺎزادﻛــﺮدن و ھێﻨــﺎوەی ﻛــﭻ و ژن و ﻣﻨﺪاڵــە دەﺳﺘﺒەﺳەرﻛﺮاوەﻛﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﯿﺎن داوە ،ﺷێﻮاز و رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوە و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮوﻧە ﺗﯿﺎﯾــﺪا ،ﺑﯚﯾە ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ ﺋەوەی ﻛــﺮد ژﻣﺎرەی ﺋﺎزادﻛــﺮاوەﻛﺎن ﻟە داھﺎﺗﻮو روو ﻟــە زﯾﺎدﺑﻮون ﺑﻜﺎت، ﺑەم ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮو وردەﻛﺎری زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﺑﺎرەی ﺷــێﻮازی ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەﻛە ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜﺎت ﺑەھﯚی ﺗﺮﺳــﯿﺎن ﻟە ﺋﺎﺷــﻜﺮاﺑﻮوﻧﯽ ﺗەﻛﺘﯿﻜەﻛەﯾﺎن ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸــەوە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑەﺷێﻚ ﻟەواﻧە ،ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن رۆڵﯿــﺎن ھەﺑﻮوە ﻟە ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯿﺎن ،ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸﯿﺎن ﺑە ﺑڕێﻚ ﭘﺎرە ﺋﺎزاد ﻛﺮاون“.
ﺋێﻤە ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی ﺋەو ژﻣﺎرەﯾە ﺑە ﺑەردەواﻣﯽ دەﻛەﯾﻦ ،ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋەو ﺋﺎﻣﺎرە ﻟەﮔەڵ ﺋﺎﻣﺎرێﻜﯽ دوو ھەﻓﺘەی ﭘێﺸﻮو ﺟﯿﺎوازی ھەﯾە و ژﻣﺎرەﻛﺎن ﺑەرز ﺑﻮوﻧەﺗەوە
ﺳﻴﺎﺳەت
ﺷﯚﻓێﺮﯾﯽ ﻟە ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ”ﺣەرام“ دەﻛﺮێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻓﺘﻮای ”ﺣەراﻣﺒﻮوﻧﯽ“ ﺷﯚﻓێﺮﯾﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن دەدات و 3ھﯚﻛﺎرﯾﺶ ﺑﯚ ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯿﯽ ﻓﺘﻮاﻛەی دێﻨێﺘەوە. ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯽ ”ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری“ ﺳــەرەﺗﺎی ﺋــەم ھەﻓﺘەﯾــە ،ﻟە وەﻣﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﻛەﺳــێﻜﺪا ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﺷﯚﻓێﺮﯾﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن، ﺑــوی ﻛﺮدەوە ﻛە ﺋــەو ﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺣەراﻣە. ﻛەﻧﺎڵﯽ ”ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری“ ﻛە ﻣﯚڵەﺗﯽ ﭘەﺧﺸەﻛەی ﺳــەر ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە ،ﻟە ﺷﺮﯾﺘﯽ ﺧﻮارەوەی ﺷﺎﺷەﻛەﯾﺪا 3ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﻓﺘﻮاﻛــەی ھێﻨﺎوەﺗــەوە ،ﻟەواﻧە ”ﺋﺎﻓﺮەت ﻻوازە و ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺗﻮوﺷﺒﻮوﻧﯽ ﻛێﺸەﯾەدا ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻟە ﺧﯚی ﺑﻜﺎت .ﺟﯿﺎ ﻟەوە دروﺳﺖ ﻧﯿﯿە ﺋﺎﻓﺮەت رووﺧﺴــﺎری ﺧﯚی دەرﺑﺨــﺎت ،ھەروەھﺎ ﺧەﻟﻮەی ﺑﯚ
دروﺳــﺖ دەﺑێ و ﻟەوەﯾە ﻛەﺳﯽ ﺧﺮاﭘــەﻛﺎر ﺗەﻣﺎﻋﯽ ﻟــێ ﺑﻜﺎت و ﻛﺎری ﺧﺮاﭘﯽ ﺑەﺳەردا ﺑێﻨێﺖ“. وەﻣﯽ ﻛەﻧﺎڵەﻛە ﺑﯚ ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﺑﯿﻨەرەﻛەی دەﭼێﺘە ﭼﻮارﭼێﻮەی ”ﻓﺘﻮادان“ ،ﺋەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎی ﻓﺘــﻮای ھەرێﻤﯽ ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﺋەو ﭘﺮﺳﺎﻧە دەدات. ﺑەﭘێــﯽ ﺋﺎﻣــﺎری ﺑﺎﻧﻜــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪن و ﭼــﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی وەزارەﺗــﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﻻواﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛە دەﺳﺖ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ ﻛەوﺗﻮون ،ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ 36
ﻛەﻧﺎڵــﯽ ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯽ 75 ،ﻛەﻧﺎڵﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ و 88رادﯾــﯚ ھەﯾــە. ھەروەھﺎ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ 10ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯽ 20 ،ﻛەﻧﺎڵﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ، 45رادﯾﯚ و ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔەی دھﯚك 5ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯽ 11 ،ﻛەﻧﺎڵﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و 34رادﯾﯚ ھەﯾە. ﻟێﮋﻧــەی ﺋەوﻗــﺎف و ﻛﺎروﺑﺎری ﺋﺎﯾﻨﯿــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﺋەو ﭘﺮﺳــﺎﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە ﻟێﮋﻧەی ﺑــﺎی ﻓﺘﻮای ھەرێﻤــەوە ھەﯾە و ﺑــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧێ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﺑەﻧــﺪی ﻓﺘﻮاﻛﺎﻧﯽ ﻟێﮋﻧەﻛە ﺑﻦ. دﻛﺘﯚر ﺳﯿﺮاج ﺋەﺣﻤەد ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﯿەﻛــە ﺑــە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێﺖ” ،دەﺑێ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﻟێﮋﻧەی ﺑﺎی ﻓﺘﻮا زﯾﺎﺗﺮ ﺗﯚﻛﻤەﺗﺮ ﺑــﻜﺎت و رێﻮﺷــﻮێﻦ ﻟەﮔەڵ ﺋەو
ﻻﯾەﻧﺎﻧە ﺑﮕﯿﺮێﺘە ﺑەر ﻛە ﻟەﻻﯾەن ﺧﯚﯾﺎﻧەوە ﻓﺘﻮا دەدەن. ﺋــەو ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﺑــە وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗــﺎف و ﻛﺎروﺑــﺎری ﺋﺎﯾﯿﻨﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛــﺮدووە ﻛــە ﻟێﮋﻧــەی ﻓﺘــﻮا راﺳﺘەوﺧﯚ ﺳەر ﺑە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧــﯽ ھەرێــﻢ و وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎف ﺑێﺖ .ﺋێﺴﺘە ﺋەو ﻟێﮋﻧەﯾە ﺳــەر ﺑە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە. ﺳــﯿﺮاج ﺋەﺣﻤەد دەڵێ” ،ﻧﺎﻛﺮێ ھەر ﻻﯾەﻧێﻚ ﺑە ﺷــێﻮەﯾەك ﻓﺘﻮا ﺑﺪات .ﻣﻦ ﺋەو ﻛﺎرەم ﭘێ ﻧﺎﺧﯚﺷە و ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻨە و دەﺑێﺘــە ھــﯚی ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺷﯿﺮازەی ﻛﯚﻣەڵﮕە“. وەزارەﺗــﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ﻻوان ﺑﯚ رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﻛەﻧﺎڵە ﺑﯿﻨﺮاو و ﺑﯿﺴﺘﺮاوەﻛﺎن ،رێﻨﻤﺎﯾﯽ ژﻣــﺎرە 1ی ﺳــﺎڵﯽ 2014ی ﺑﯚ رێﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ﻓﺮاﯾﻜﻮاﻧﺴــﯽ
ﺳﭙەﯾﺲ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەرﻛﺮدووە. ﺑەﭘێﯽ ﭼەﻧــﺪ ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺑڕﮔەی 3 ﻟە ﻣﺎدەی ﺳێﯿەﻣﯽ رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛەی وەزارەﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ،ﻧﺎﺑێ ھﯿﭻ ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺑﯿﻨﺮاو و ﺑﯿﺴﺘﺮاو ،ﺋﺎﺷــﺘﯿﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺗێﻚ ﺑــﺪات و ھﺎﻧــﯽ ﺟﯿﺎﻛﺎری رەﮔەزی ﺑﺪات. ﺑەﭘێﯽ ﺧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ دووەم و ﺳێﯿەم، ﺑڕﮔەﻛە دەﺑــێ ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻛﺎراﻧە ﺑﻜەن” ،دوورﻛەوﺗﻨەوە ﻟە
ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘەواﯾﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﺧێﺰان و ﭘەﺧﺸــﻨەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺑەرﻧﺎﻣــە و ﺑڕﮔﺎﻧەی ﻛــە ھﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﻛﺎری رەﮔــەزی و ﺗﻮﻧﺪڕەوی و دەﻣﺎرﮔﯿــﺮی دەدەن ﻟە ھەﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﺪا“. ھەر ﺑەﭘێﯽ ﺋەو رێﻨﻤﺎﯾﯿﺎﻧە ،ﭼﻮار ﻻﯾەﻧــﯽ ﻣﯚﻧﯿﺘەرﯾﻨﮕﯽ وەزارەﺗﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ﻻوان ،دەﺳەﺗﯽ دادوەری ،داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯽ و ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧــﻦ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن،
ﺳەرﭘێﭽﯿﯿەﻛﺎن دﯾﺎری ﺑﻜەن. دواﺗــﺮ وەزارەﺗﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ﻻوان ﻓەرﻣــﺎن دەردەﻛﺎت ﺑــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺳــەرﭘێﭽﯿﻜﺎرەﻛﺎن ،ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﻛە ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑێــﺖ ﻟەﮔەڵ ﺟﯚری ﺳــەرﭘێﭽﯿﯿەﻛە ﺑە دوو ﺷــێﻮە، ﯾەﻛەم ،راﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘەﺧﺸﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑــﯚ ﻣــﺎوەی ھەﻓﺘەﯾەك ﺑــﯚ ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧەی ﻛە ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەی )ﻣﺎدەی ﺳێﯿەم ،ﺑڕﮔەی ﺳێﯿەم/ ﺧﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ 4 ،3 ،2 ،1و (5 ﻛﺎرﯾــﺎن ﻛــﺮدووە .ﺳــەرﭘێﭽﯽ دووەم ،راﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘەﺧﺸﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﯚ ﻣــﺎوەی 24ﺳــەﻋﺎت ﺑﯚ ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧەی ﻛــە ﺑەﭘێﭽەواﻧەی )ﻣﺎدەی ﺳێﯿەم /ﺑڕﮔەی ﺳێﯿەم/ ﺧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ 9 ،8 ،7 ،6و (10ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووە.
ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﮔەڵﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﭘێﺸﻮوی ﮔﯚڕان ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﻟە دواﻛەوﺗﻨﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺧﯚﺟێﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرن وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻤﺎﻋﯿﻞ ﮔەڵﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﭘێﺸــﻮوی ﮔﯚڕان ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟەﺑﺎرەی ﭘﺮﺳــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﮔﯚڕان ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا ،ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛەی ﻟەﺑﺎرەی ﻛﯚﺑﺎﻧێ و ﺑەﺷﺪاری ﻛﻮرد ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛەی ﻋەﺑﺎدﯾﺪا ،ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ ﻗﺴــە دەﻛﺎت .ﺋەو دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ھەﻣــﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﻟە دواﻛەوﺗﻨﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺧﯚﺟێﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرن. ﺳەرﻧﺠﺖ ﻟەﺳەر دواﻛەوﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭼﯿﯿە؟ ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەو ﭘﺮﺳە زۆر دواﻛەوﺗﻮوە و ﺧەڵﻜــﯽ ﻧﯿﮕەران ﻛــﺮدووە ،وا ﺑﺎﺷــﺘﺮﺑﻮو ﻛە زووﺗﺮ ﺋەو ﭘﺮﺳــە ﯾــەﻛﻼ ﺑﻜﺮاﺑﺎﯾــەوە ،ھەرﭼەﻧﺪە ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭽــﻜﺎم ﻟەﻻﯾەﻧەﻛﺎن دڵﯿﺎن ﺑە ھﯿﭽﻜﺎم ﻟە ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎن ﺧﯚش ﻧﯿﯿە ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺑەردەم ﺗەﻧﮕﮋەی ﮔەورەداﯾﻦ ،ﺷەڕ ھەﯾە و ﺧەڵﻜﯽ داﺧﻮازی زۆرﯾﺎن ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە ھەرﻛەﺳــێﻚ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎر ﯾﺎن ھەر ﭘﯚﺳــﺘێﻜﯽ ﺗﺮ وەرﺑﮕﺮێــﺖ ،ﻟە ﮔﻠەﯾﯽ و ﮔﺎزﻧﺪە و ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ ھﯿﭽﯽ ﺗﺮی دەﺳــﺖ ﻧﺎﻛەوێــﺖ .ﺑەم ﺑێﮕﻮﻣﺎن ھﯿﻮادارم ﻛە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﮕەﻧە ڕێﻜﻜەوﺗﻨێﻚ ﻛە زۆرﯾﻨەی ﺧەڵﻜﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑەدڵﯿﺎن ﺑێﺖ. ﻛــێ ﻟــە دواﻛەوﺗﻨــﯽ ﯾەﻛﻼﺑﻮوﻧــەوەی ﺋــەو ﭘﯚﺳــﺘە ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرە ،ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﯾﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان؟ ﻛێﺸــەی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ﻟە ﺑەرﮔﯽ ﯾﺎﺳــﺎدا ،ﺑەم ﺋەﮔــەر ﯾەﻛێﺘﯽ ﯾــﺎن ﮔــﯚڕان زۆرﯾﻨــەی ڕەھﺎی ﻛﻮرﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿﺎن ﺑﮫێﻨﺎﯾە ،ﺋەوا ﻛێﺸەﻛە
ﺋﺎﺳــﺎن ﭼﺎرەﺳــەر دەﻛــﺮا ،ﯾﺎن ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی وەك ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن و ﭘﺎرﺗﯽ ﻻﯾەﻧێﻜﯿﺎن ھەڵﺒﮋارداﯾە و ﻛێﺸەﻛە ﯾەﻛﻼ ﺑﻜﺮاﺑﺎﯾەوە .ﺋێﺴﺘە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﭘﯚﺳﺘەﻛەﯾﺎن ﺑﯚ ﯾەﻛﻼ ﻧﺎﺑێﺘەوە و ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘﺎﺳﺎو ﺧﯚﯾﺎن ﮔﺮﺗﻮوە و ﺧﯚﯾــﺎن ﺳــﺎغ ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە، ﭘﺎرﺗﯿــﺶ ھەﻧﺪێﻚ ﺟــﺎر دەڵێﻦ دەﻧﮕﻤــﺎن ﺑــﯚ ﮔــﯚڕان دەﺑێﺖ و ھەﻧﺪێــﻚ ﺟﺎرﯾــﺶ ﭘەﺷــﯿﻤﺎن دەﺑﻨــەوە .ﺑﯚﯾە ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ دواﻛەوﺗﻨــﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﯿﺪارەی ﺧﯚﺟێﯿﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﻟەﺳەر ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔﯚڕاﻧــە ،ﺋەوەﻧﺪەش ﻟەﺳەر ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮە. ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻻﯾەﻧە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن دەﺗﻮاﻧﻦ داﻧﻮﺳــﺘﺎن ﺑﻜــەن و ﻟە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻛﺎﻣﯿﺎن ﭘﯚﺳﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾــﺎن ﺑﺪەﻧێ دەﻧﮓ ﺑەو ﺑﺪەن و ﺋەوەش ﮔەﻣەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿە، ﻟەﺑەرﺋــەوە ﯾەﻛﻼﻧەﺑﻮوﻧــەوەی ﻻﯾەﻧە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺖ ﻧﯿﯿە. ﭘێﺸﺘﺮ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ڕاﯾﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛــە ڕەزاﻣەﻧﺪن ﻟەﺳــەر وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑەﺷێﻮازی دوو ﺳﺎڵ ﺑە دوو ﺳﺎڵ، ﺑەم ﯾەﻛێﺘﯽ ﺋێﺴــﺘە دەڵێﺖ 4 ﺳــﺎڵﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﻤﺎن دەوێــﺖ ،ﭼــﯚن ﺋــەم ﺑڕﯾــﺎرە
دەﺧﻮێﻨﯿﺘەوە؟ ﺑﺎﺷــە ﺋێﻤە دەڵێﯿﻦ ﺑەﺳەرﭼﺎو، ﺑەم ﺑﺎ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﺪۆزێﺘەوە ﺗﺎ ﺑڵێﯿﻦ 4ﺳﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮو ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺗﯚ ﺑێﺖ .واﺗﺎ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑــﺎ ﺑﺘﻮاﻧێــﺖ زۆرﯾﻨــەی ڕەھﺎی ﻛﻮرﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﯚی دەﺳﺘەﺑەر ﺑﻜﺎت ﭘﯿﺮۆزی ﺑێﺖ ،ﺑەم ﺋەﮔەر ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﻣﻠﮫــﻮڕی و ﻛەﻟﻠەڕەﻗﯽ و ﺧﯚﺳەﭘﺎﻧﺪن ﺑێﺖ ،ﺋەوا ﻟﯚژﯾﻜێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﻧﯿﯿە و ﻗﺒﻮوڵ ﻧﯿﯿە و ﺑﯚ ﺧﯚﺷــﯿﺎن ﺑﺎش ﻧﯿﯿــە و ﻟە داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﺑﺎﺟەﻛەی دەدەن. ﺋــەدای ﮔــﯚڕان ﻟــەم ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕەی ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪاﯾە ﭼﯚن ھەڵﺪەﺳەﻧﮕێﻨﯿﺖ؟ ﮔــﯚڕان ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻜــﯽ ﻛەﻣە ﺑەﺷﺪارﯾﯽ ﻛﺮدووە ،ﺑەم ﻣﻦ ﭘێﻢ ﺑﺎش ﻧەﺑﻮو ﺑەو ﺷــێﻮازەی ﺋێﺴﺘە ﺑﭽێﺘە ﻧــﺎو ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺣﺰب ﻛەرەﺳــﺘەﯾە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ڕێﮕەﯾەوە ﭼﺎﻛﺴــﺎزی و ﺧﺰﻣەت ﺑﻜەﯾﺖ ،ﺟﺎ ﻟە دەﺳەﺗﺪا ﺑﯿﺖ ﯾﺎن ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن .ﭘێﺸــﻢ واﯾە ﺋەﮔەر ﺋێﺴــﺘە ﮔﯚڕان ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑﻮواﯾە و ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﺧﯚی ﺑﺨﺴﺘﺎﯾەﺗە ﺳەر ﺣﻜﻮوﻣەت ،ﺋێﺴﺘە ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮ دەﺑﻮو .ھﺎوﻛﺎت ﺋەﮔەر ﮔــﯚڕان وەك ﺟﺎران ﻟەﮔەڵ ﺷــەﻗﺎم ﺑﻮواﯾە ،ﺋەو زێﺪەڕۆﯾﯿﺎﻧە ڕووی ﻧــەدەدا ﻛــە ﻟــە ﻣﺎوەی ڕاﺑﺮدوودا دروﺳﺖ ﺑﻮون ،ﺑە ﻧﻤﻮوﻧە زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺑەﻧﺰﯾﻦ. واﺗﺎ ﺑڕﯾﺎری ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﮔﯚڕان ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا ھەڵە ﺑﻮو؟ ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﮔــﯚڕان ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﺗﺎزە ﺑﻮو و ھەوڵﯽ دا ﺋەم ﺋەزﻣﻮوﻧەش ﺗﺎﻗﯽ
ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺑەم ﻣﻦ ﻟە ﭘﯿﺎدەﻛﺮﻧﯿﺪا ھەڵەﯾەﻛــﯽ ﺗێــﺪا دەﺑﯿﻨــﻢ. ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷە ،ﺑەم دەﺑﻮو ﮔﯚڕان ﻗﺎﭼێﻜــﯽ ﻟــە ﺷــەﻗﺎم ﺑﻮواﯾە و ﻗﺎﭼەﻛەی ﺗﺮی ﻟەﻧﺎو ﺣﻜﻮوﻣەت، دەﺑﻮو دەﻧﮓ و ڕەﻧﮕﯽ ﺷەﻗﺎم ﺑێﺖ و دەﻧــﮓ و ڕەﻧﮕﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ﺑێــﺖ .ﺧــﯚ ﺋەﮔەر ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺸﻤﺎن ﺑﻮێﺖ، ﺋەﻣە ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﺣﺰﺑەﻛﺎن ڕاﺳــﺘە. ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻛﯚﻣەڵێﻚ داودەزﮔە ھەﯾە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ دەﻛەن، ﺋەواﻧﯿــﺶ :ﭼﺎودێــﺮی داراﯾﯽ، ﭘەرﻟەﻣــﺎن ،ﺷــەﻗﺎم و ﻣﯿﺪﯾﺎ ،ﺑە ھەﻣﻮو ﺋەواﻧە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ دەﻛﺮێﺖ و ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﭘێ دەﻛﺮێﺖ، ﺑەم ﻻی ﺋێﻤە ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت ﯾەﻛﺴﺎﻧە ﺑە داﺑڕان ﻟە
ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ،ﺋەﮔەر ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ﺟێﮕﯿﺮ ﺑێــﺖ ﺋــەوا ھەﻧﺪێﻚ ﻟەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺎﻧــە ﺑەدی دێــﺖ ،ﺋەﮔەر ﺑﻮدﺟەش ھەﺑێﺖ ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮی ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ ،ﺑەم ﺋەﮔەر ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﺎﺟێﮕﯿﺮ ﺑێﺖ و ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﺶ ﺑەردەوام ﺑێﺖ، ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ ﻟە ﭘﺎﺷەﻛﺸەدا دەﺑێﺖ. ھﯿﻮادارﯾﺸــﯿﻦ ﺋــەم ﻗﯚﻧﺎﻏە زوو ﺗێﭙەڕێﺖ و ﺗەواو ﺑێﺖ ،ﺋەﮔەرﻧﺎ ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ ﮔﯚڕان ،ﺑەڵﻜﻮ ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن ﭘﺎﺷەﻛﺸە ﻟە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و ژﯾﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯿﺪا دەﻛﺎت. ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﭘێﺸــﺘﺮ ﻗﺴــەی زۆری ﻟەﺑــﺎرەی ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺮد، ﻟــەم 4ﺳــﺎڵەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﺪا دەﺗﻮاﻧێﺖ ﭼﯽ ﺑــﻜﺎت ،ﺋەو ھێﺰە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿەی ﺑﯚ دروﺳﺖ دەﻛﺮێﺖ
ﺑڕﯾﺎری ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛەی ﻋەﺑﺎدی ﻟە ﺑﺎرودۆﺧێﻜﯽ ﻧﺎڕۆﺷﻨﺪاﺑﻮو ،ﻛە دﯾﺎر ﻧەﺑﻮو ﭘێﺸــﮫﺎت و ڕووداوەﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﻮێ دەﭼــﻦ ،ﺑﯚﯾە ﺑڕﯾﺎرەﻛەش ڕوون و ﯾەﻛﻼﻛەرەوە ﻧەﺑﻮو ﺷەﻗﺎم و ﺑێﺪەﻧﮕﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ،ﺋەﻣە ھەڵەﯾەﻛــە ﻛە ﮔــﯚڕان و ھەﻣﻮو ﺋەواﻧەی ﺑەﺷﺪاری ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا دەﻛەن ﺗێﯽ دەﻛەون. ﭘێــﺖ واﯾــە ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ﭼەﻧــﺪ ﻟەو دروﺷــﻤﺎﻧە ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺎت ﻛە ﭘێﺶ ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺑﯚ دەﻛﺮد؟ ﺋەوە ﭘێﻮەﻧﺪی ھەﯾە ﺑە ﺑﺎرودۆﺧﯽ
ﻛە ﺑﺎﻧﮕەﺷەی ﺑﯚ دەﻛﺮد؟ ﺋێﻤە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆرﻣــﺎن ھــەوڵ دا ﻛــە دوو ﺟﻮﻣﮕەی ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋەم وﺗە ﺑﻜەﯾﻨە داﻣەزراوەی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ،ﺋەواﻧﯿﺶ ھێــﺰی ﭼەﻛــﺪار و دراو ﺑﻮون، ﺑــەم ﺑەداﺧــەوە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔــﯚڕان ﻛﺎﺗێﻚ وەزارەﺗــﯽ داراﯾﯽ وەرﮔﺮت ﻛە ﺋەم وﺗە ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەدا ﺑﻮو ،وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەش ﻟە
ﺷــەڕدا .ﺋێﻤە ﻟە ڕاﺑﺮدوودا ﭘێﻤﺎن واﺑــﻮو دوو ھێﺰ ھەﯾــە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﯾەﻛﯿﺎن ﭘێ ﺑﮕﺮﯾﻨــەوە و ﺑﻜﺮێﻨە ھێﺰێﻜــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ،ﺋەواﻧﯿﺶ ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺣەﻓﺘــﺎ و ھەﺷــﺘﺎ ﺑﻮون ،ﺑەم ﺑەداﺧەوە ﻛە ﺷەڕ و ﻧﺎﺋﺎراﻣﯽ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ ،دەرﻓەﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑــﯚ ﯾەﻛﻨەﮔﺮﺗﻨــەوەی ﺋەو ھێﺰاﻧە دروﺳــﺖ دەﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﺑﻮو، ﻟە ﯾەﻛﺘﺮی دەﺗﺮﺳﺎن و ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺑە ﮔﻮﻣﺎن ﺑﻮون ،ﺑﯚﯾە ﻟە ﺑﺎرودۆﺧێﻜﯽ ﺋﺎوادا ھێــﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﯾەك ﻧﺎﺧﺮێﺘەوە. ﺑﺎ ﺑﺎﺳەﻛە ﺑﮕﯚڕﯾﻦ ،ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ﻟەﮔــەڵ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﺟﯿــﺎوازە ﻟــەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەی ﭘێﺸﺘﺮ ﺑە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ھەﯾﺒــﻮو ،ﺋەﻣە ھەڵﻮێﺴــﺘێﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوە؟ ﻣﻦ وەك ﺧﯚم ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟەﺳــەر ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەر ﺑە ھەﻧﺎﺳــەی ﺟﺎراﻧەوە ﻗﺴە دەﻛەم ،ﺑــەم ﺋــەو ﻧەرﻣﯿﯿەی ﮔﯚڕان ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﭘﺎرﺗﯽ ھەﯾەﺗــﯽ ،ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە دروﺳــﺘﯽ ﻛﺮدووە ،ﺑەﺷێﻜﯿﺸــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەو ﻛێﺸــەﯾەوە ھەﯾە ﻛە ﮔﯚڕان ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛێﺘﯽ ھەﯾەﺗﯽ. ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﯾــەﻛﻼ ﺑﺒێﺘــەوە و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟەڕووی ﺳﯿﺎﺳﯽ و داراﯾﯿەوە ﺟێﮕﯿﺮ ﺑﺒێﺘەوە ،ﺋەوا ﭘێﻢ واﯾە ﮔﯚڕان ﺑەم ھەﻧﺎﺳەﯾەی ﺋێﺴﺘە ﻟەﻧﺎو ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛﺎر ﻧﺎﻛﺎت و ﺑەم ﺟﯚرە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەی ﺋێﺴﺘەﯾﺸــﯽ
ﻟەﮔەڵ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑەردەوام ﻧﺎﺑێﺖ. ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻚ ھەﯾە ﻛە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﮔﯚڕان ﺳــەﺑﺎرەت ﺑــە ﻛﯚﺑﺎﻧێ و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻟەﺳــەر ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔەرﻣﻮﮔــﻮڕ ﻧﯿﯿــە، ﺑﯚﭼﻮوﻧﺘﺎن ﭼﯚﻧە؟ ﮔﯚڕان ﺋەﻣڕۆ ﺧﯚی ﺑە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت دەزاﻧێﺖ و ﺋەوەﺷــﯽ دەﯾﻜﺎت ھــەر ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا دەﯾﻜﺎت ،ﻟە دەرەوەی ﺣﻜﻮوﻣــەت ،ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ھەم ھێﺰﯾﺎن ھەﯾە و ھەم داراﯾﯽ، ﺑﯚﯾە ﺑﯚ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺳــﺎﻧە ﻟە دەرەوەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧــێ ﺑﺪەن ،ﺑەم ﮔــﯚڕان ﻧە ھێﺰی ھەﯾــە و ﻧە ﭘﺎرە ،ﻟەﺑەرﺋەوە ھﺎوﻛﺎری ﮔــﯚڕان ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪاﯾە ،ﺑﯚﯾە ﮔﯚڕان ﺧﯚی ﺑە ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ھﺎوﻛﺎرﯾﯿە دەزاﻧێﺖ ﻛە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛــﺮا و دان ﻧﺮا ﺑە ﻛﺎﻧﺘﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ،ھﺎوﻛﺎت ﺋەو ھێﺰەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ﻛە ﭼﻮوە ﻧﺎو ﻛﯚﺑﺎﻧێﻮە. ﻛــﻮرد ﻛەﻣﺘﺮ ﻟــە ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ ﻣــﺎوە ﻟەو 3ﻣﺎﻧﮕــەی وەك ﻣەرج ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋەﺑــﺎدی داﻧﺎﺑﻮو، ﭘێﺖ واﯾە ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺟﺪی ڕوو ﺑﺪات ،ﻛﻮرد دەﺗﻮاﻧێﺖ چ ﺑڕﯾﺎرێﻚ ﺑﺪات دوای ﺋەو ﻣﺎﻧﮕە؟ ﺑڕﯾــﺎری ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛــەی ﻋەﺑــﺎدی ﻟــە ﺑﺎرودۆﺧێﻜﯽ ﻧﺎڕۆﺷــﻨﺪاﺑﻮو ،ﻛە دﯾﺎر ﻧەﺑﻮو ﭘێﺸﮫﺎت و ڕووداوەﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﻮێ دەﭼﻦ ،ﺑﯚﯾە ﺑڕﯾﺎرەﻛەش ڕوون و ﯾەﻛﻼﻛەرەوە ﻧەﺑﻮو ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋەو 3ﻣﺎﻧﮕە زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺋﺎﯾﻨــﺪەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻋێــﺮاق و ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑﻮو.
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﻛەﻧﺎڵﯽ ”ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری“ ﻟەﺑﺮی ﻟێﮋﻧەی ﻓﺘﻮای ھەرێﻤﯿﺶ ﻛﺎر دەﻛﺎت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﮔﯚڕان ﺋەﻣڕۆ ﺧﯚی ﺑە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت دەزاﻧێﺖ و ﺋەوەﺷﯽ دەﯾﻜﺎت ھەر ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا دەﯾﻜﺎت ،ﻟە دەرەوەی ﺣﻜﻮوﻣەت ،ﯾەﻛێﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ھەم ھێﺰﯾﺎن ھەﯾە و ھەم داراﯾﯽ ،ﺑﯚﯾە ﺑﯚ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺳﺎﻧە ﻟە دەرەوەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺑﺪەن
5
رۆژھەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
6
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
"رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺋەزﻣﻮون وەرﮔﺮﺗﻦ ﻟەو رووداواﻧەی ﻟە ﺟﯿﮫﺎن رووﯾﺎن داوە ،رووی ﺧﯚﺷﯽ ﺑەو ﺟﯚرە ﺑﯿﺮۆﻛە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﺎﻧە ﭘێﺸﺎن ﻧﺎدات ،ﺗەﻧﯿﺎ وەك دووﻣەڵێﻚ ﯾﺎن ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەك ﻛە ﻟە ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺟەﺳــﺘە ھەڵﺪەدات و ﺧێﺮاش دەﺗﻮێﺘەوە ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺧەڵﻜﯽ رۆژھەت ﭘێﺸﻮازی و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟێ ﻧﺎﻛەن".
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
داﻋﺶ ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەﻛە ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﭘەراوێﺰﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳﻮﻧە ﻟە ﺋێﺮان ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﻣەڵﺒەﻧﺪی ﮐﺮﻣﺎﺷﺎﻧﯽ دەﻋﻮەت و ﺋﯿﺴح:
ﺋەواﻧەی ﺑﺎس ﻟە رێﮋەی ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ رۆژھەت ﻟە ﻧﺎو داﻋﺸﺪا دەﮐەن ﯾەک ﻗەﻟﯿﺎن ﮐﺮدووە ﺑە 40ﻗەل وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن ﻟە دوای ﺷﯚڕﺷﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﺋێﺮان و ھﺎﺗﻨە ﺳەرﻛﺎری ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ وەك ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ ﺷﯿﻌە ﻣەزەب ،ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿە ﺳﻮﻧە ﻣەزەﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو وﺗــە ،وەك ﭘەرﭼەﻛﺮدارێﻚ ﻟە ھەﻣﺒەر ﺑﺎﯾــەخ ﻧەدان و رێﺰﻧەﮔﺮﺗﻦ ﻟە ﺑەھﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﻻﯾەن دەﺳــەﺗەوە ،ﻛﯚﻣەڵێــﻚ رەوﺗﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﺎن داﻣەزراﻧﺪ” .ﺟەﻣﺎﻋەﺗﯽ دەﻋﻮەت و ﺋﯿﺴح“ی ﺋێﺮان ﯾەك ﻟەو ﺑﺰووﺗﻨەوە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﺎﻧەﯾە ﻛە ﺧﯚی ﺑە ﭘێڕەوی ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧﯽ رەوﺗﯽ ﺋﯿﺨﻮان دەﻧﺎﺳێﻨێﺖ و ﻟەﻻﯾەن ﻧﺎﺳﺮ ﺳــﻮﺑﺤﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﭘﺎوەﯾﯿەوە داﻣەزرا .داﻣەزرێﻨەری ﺋەو ڕەوﺗە ﺑەھﯚی رەﺗﻜﺮدﻧەوە و ﺑە ﻧﺎﺷەرﻋﯽ ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ،ﻣﺎوەی 7ﺳﺎڵ ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ژﯾﺎ و ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1989دوای 9ﻣﺎﻧﮓ دەﺳﺘﺒەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ،ﻟە ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەی ﺳﻨە ﻟە ﺳێﺪارە درا. ﺋــەو رەوﺗە ﺑــە ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﻧﺎﺳــﺮ ﺳــﻮﺑﺤﺎﻧﯽ ﺗﺎ رادەﯾــەك ﻻوازی ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﺑﯿﻨــﯽ ،ﺑــەم ﺑە ﺑەردەواﻣــﯽ و ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘەش ﻣﺎوﻧەﺗــەوە و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ﺋێــﺮان و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺋەﻧﺠﺎم دەدەن. ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ داﻋﺶ و ھێﺮﺷﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﺷــﻨﮕﺎل ،ﻛﺎرداﻧەوەی ﻟــە ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھــەت ﻟێ ﻛەوﺗەوە و ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ھەواڵﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر ﻟەﺳەر ﺑﻮوﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑو ﻛﺮاﯾەوە ،دوا ھەواڵ ﻛە ﻟەم ﭼەﻧﺪ رۆژەدا ﺑو ﻛﺮاﯾەوە ،ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە ﭼﻮوﻧــﯽ 23ﮔەﻧﺠﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ﻧﺎو رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﮔﺮووﭘە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿە. ﺟەﻟﯿﻞ ﺑەھﺮاﻣﯽ ﻧﯿــﺎ ،ﺋەﻧﺪاﻣﯽ رێﺒەراﯾەﺗﯽ ”ﺟەﻣﺎﻋەﺗﯽ دەﻋﻮەت و ﺋﯿﺴح“ی ﺋێﺮان ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﯿﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ ھەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ژﻣﺎرە ﻟە ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ رۆژھــەت ﺑە دەﻧﮕﯚ و زێﺪەڕۆﯾــﯽ دەزاﻧێــﺖ و ﭘێﯽ واﯾە ﺋــەو راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﺎﻧەی ھەواڵﯽ ﻟــەم ﺷــێﻮەﯾە زەق دەﻛەﻧەوە، ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎن ھەﯾە و دڵﻨﯿﺎﯾﯿﺶ دەدات ﻛە ﻟەﻧﺎو ﭼﯿﻨﯽ ﺧﻮێﻨﺪەوار و ﺑﮋاردەی رۆژھەت، ﻧەك ھەر ﻛەس ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﺑﯚﯾﺎن
ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾەدا ﺋەﮔەر ھەﺑﻮوﺑێﺖ، زۆر ﻻواز ﺑﻮوە و ﮔﻮزارﺷﺖ ﻧەﺑﻮوە ﻟە ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛە ،ﺑەوەی ﻛە ﺳﺘەﻣﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ و ھەوڵﯽ ﺳڕﯾﻨەوەی ﺷﻮوﻧﺎﺳﯽ ﻛﻮردی ﺑە ﺑەردەوام ﻟەﺳــەر ﺑﻮوە ،ھەرﮔﯿﺰ ھەﺳــﺘﯽ ﺑــە ﺳــﺘەﻣە ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻧەﻛﺮدووە. ﺑەم ﺋﺎﺧــﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾــەك ﺑە ﭘێﺸــﯿﻨەﯾەﻛﯽ ﻟەم ﺟــﯚرەوە، دەﺗﻮاﻧێ زەﻣﯿﻨــەی ﺗێﺪا ھەﺑێﺖ ﺑﯚ ﮔەﺷەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﺗﻮﻧﺪڕەوی
دەدات” :ﻟەﻣــەڕ ﻛﻮردەﻛﺎﻧــەوە ﺑەھﯚی ﺋەوەی دەوڵەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑەﺟﯚرێﻚ ﺋﺎﯾﻨﺪارێﺘﯽ ﭘێﻮە دﯾﺎرە، داخ و ﻣەراﻗــﯽ ﺑێﺒەﺷــﺒﻮون و ﭘەراوێﺰﺧﺮاﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻛەﺳــﯽ ﻟێ ﻛەوﺗﯚﺗەوە و داﻋﺸــﯿﺶ ﻛە ھەڵﻘﻮووی ﻣەزەﺑﯽ ﺳــﻮﻧەﯾە، رەﻧﮕــە ﻣــەراق و ﺋﺎواﺗــﯽ ﺋەو ﮐەﺳــﺎﻧە ﺑﻘﯚزێﺘەوە و ﺗﯚزێﻚ ﻟەو ھەﺳــﺘە دەرووﻧﯿﯿــەی ﻧﺎوﯾﺎن ﺗێﺮاو ﺑــﻜﺎت ،ﺋەوە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەڕووی ﺳــﺎﯾﻜﯚﻟﯚژﯾﯿەوە ،ﺑــەم وەك رێﺒﺎزێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و رەوﺗێﻜﯽ رێﻜﺨــﺮاو ،ﻧەﺧێــﺮ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺋەزﻣﻮون وەرﮔﺮﺗﻦ ﻟەو رووداواﻧەی ﻟە ﺟﯿﮫﺎن رووﯾﺎن داوە ،رووی ﺧﯚﺷــﯽ ﺑەو ﺟﯚرە ﺑﯿﺮۆﻛــە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﺎﻧە ﭘێﺸــﺎن ﻧﺎدات ،ﺗەﻧﯿﺎ وەك دووﻣەڵێﻚ ﯾﺎن ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەك ﻛە ﻟە ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺟەﺳــﺘە ھەڵﺪەدات و ﺧێﺮاش دەﺗﻮێﺘەوە ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺧەڵﻜﯽ رۆژھەت ﭘێﺸﻮازی و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟێ ﻧﺎﻛەن“.
ﻧﯿﯿە ،ﺑﮕﺮە ﻟە ﺑﺎﺑەﺗﯽ ھێﺮﺷﻜﺮدﻧە ﺳەر ﺷەﻧﮕﺎل و ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺑە ﺗﻮﻧﺪی ﺷەرﻣەزارﯾﺎن ﻛﺮدووە. رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻣێــﮋووی ﺧﯚﯾــﺪا ﺑەﺗــﺎڵ ﺑﻮوە ﻟە ﺑﯿــﺮی ﺗﻮﻧــﺪڕەوی ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺑﺰاوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﺎﻧﻤﺎن دەدات، ﺑﻮوﻧﯽ رەوﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ
داﻋﺶ ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەك ﺑﯚ ھﺎواردﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺳﻮﻧە ﻟە ﺋێﺮان ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە ھەوڵــﯽ زۆری دا ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﯿﺴــەﻟﻤێﻨێﺖ داﻋﺶ ﻟە ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھەﺗﺪا ﻻﯾەﻧﮕﺮی زۆرە و ﻟەو ﭘێﻨﺎوەﺷــﺪا ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯽ و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺖ ﻛﺮد ﺑﯚ ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوە و ﻟە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــە ﻓەرﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺪا ھەواڵﯽ دەﺳﺘﺒەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻣەﻻ
ھەﻧﺪێﮏ ﻻﯾەن ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن دەﯾﺎﻧەوێ ھەواﻧە زەﻗﺘﺮ ﺑﻜەن و ﻟە ﺑﻮاری راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەوە ﺷﺘەﻛە ﻟە ﻗەﺑﺎرەی ﺧﯚی زۆر زﯾﺎﺗﺮ ﭘێﺸﺎن ﺑﺪەن
ﭼﻮوﻧﯽ رێﮋەﯾەك ﻟە ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ
داخ و ﻣەراﻗﯽ ﺑێﺒەﺷﺒﻮون و ﭘەراوێﺰﺧﺮاﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻛەﺳﯽ ﻟێ ﻛەوﺗﯚﺗەوە و داﻋﺸﯿﺶ ﻛە ھەڵﻘﻮووی ﻣەزەﺑﯽ ﺳﻮﻧەﯾە، رەﻧﮕە ﻣەراق و ﺋﺎواﺗﯽ ﺋەو ﮐەﺳﺎﻧە ﺑﻘﯚزێﺘەوە و ﺗﯚزێﻚ ﻟەو ھەﺳﺘە دەرووﻧﯿﯿەی ﻧﺎوﯾﺎن ﺗێﺮاو ﺑﻜﺎت ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺑﺒێﺖ ﺑــە دﯾﺎردەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎوی ﺋەو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە؟ ﺟەﻟﯿﻞ ﺑەھﺮاﻣﯽ ﻧﯿﺎ ،ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻣەڵﺒەﻧﺪی ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛﺮﻣﺎﺷﺎﻧﯽ ﺟەﻣﺎﻋەﺗﯽ دەﻋﻮەت و ﺋﯿﺴﺣﯽ ﺋێــﺮان ،ﮔەﺷــەﻛﺮدن و ﭘەرەی ﺑﯿﺮی ﺗﻮﻧــﺪڕەوی ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەی رۆژھەت ﺑەدوور دەزاﻧێﺖ و ڕای دەﮔەﯾەﻧێﺖ” :ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ، زەﻣﯿﻨەی ﺑﯚ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺗﯿﺎداﯾە ھــەروەك ﺑــﯚ ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﺗﯽ ﻣەﺳﯿﺤﯽ ﻟە ﺳەدەی ﭘێﻨﺠەﻣﺪا
رۆژھەت ﺑﯚ ﻧﺎو داﻋﺶ ھــەر ﻟە درووﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﻟــە راﮔەﯾەﻧﺪﻧەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑﺎس ﻟە ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﺟﻤﻮﺟﯚڵــﯽ ﺋەو ﮔﺮووﭘە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿە دەﻛﺮا ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟە ﭼەﻧﺪ رۆژی راﺑﺮدوودا ھەواڵﯽ ﺋﺎﻣﺎری ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ رۆژھەت ﻟەﻧﺎو داﻋﺶ ﺑو ﺑﻮوەوە ﻛە ﺑﺎس ﻟە ھەﺑﻮوﻧﯽ زﯾﺎد ﻟە 23ﻛــﻮردی رۆژھەت دەﻛﺎت ﻟەﻧــﺎو رﯾﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو
ﺋەواﻧــەی ﻛﺎری رێﻜﺨﺮاوەﯾﯽ دەﻛەن و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺟێﻜەوﺗﻮوەﻛﺎن و ﺗﻮێﮋی ﺑﮋاردەی ﻛﯚﻣەڵﮕەی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە داﻋﺶ ﻧﺎﻛەن ﺟەﻟﯿﻞ ﺑەھﺮاﻣﯽ ﻧﯿﺎ
زۆر ﻟــەو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﺎﻧە ﺑێﺰارن و ھەرﮔﯿﺰ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟێ ﻧﺎﻛەن“.
ﻟە ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﻮوﻧﯽ ھەﺑﻮوە ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﺋەوە ﮔﯚڕاوە ﺑــﯚ دﻧﯿﺎی ﺋﯿﺴﻼم“. ﺑەھﺮاﻣﯽ ﻧﯿﺎ ﭘێــﯽ واﯾە ﺑەھﯚی ﮔﺮﻧﮕﯿﻨەدان ﺑە ﺑەھﺎ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﻻﯾــەن دەﺳــەﺗەوە ،رەﻧﮕە ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﻛــەس ﺗﻮوﺷــﯽ ﺟﯚرێﻚ ﻟــە رق ﺑﻮوﺑێﻦ و ﺑەھﯚی ﻧﺎﺷــﺎرەزاﯾﯿﺎن و ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەی ﺳــﺎوﯾﻠﻜﺎﻧە ﺑﯚ ﺋﺎﯾــﻦ ﺣەزﯾﺎن ﺑە ﺑﻮوﻧﯽ داﻋﺶ ﻛﺮدﺑێــﺖ ،ﺋﺎﻣﺎژە
ﮔﺮووﭘــەوە ،ﺟەﻟﯿﻞ ﺑەھﺮاﻣﯽ ﻧﯿﺎ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋــەو رێﮋەﯾە ﺑە زﯾﺎدەڕۆﯾﯽ دەزاﻧێﺖ و ﭘێﯽ واﯾە ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ھەن ھەوڵ دەدەن ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﺗﻮﻧــﺪڕەوی ﻟە رۆژھــەت وەك دﯾﺎردە ﭘێﺸﺎن ﺑﺪەن. ﺑەھﺮاﻣﯽ ﻧﯿﺎ دڵﻨﯿﺎﯾﯽ ﺋەوە دەدات ﻛــە رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺷﻮێﻨێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ داﻋﺶ و دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە” :ﺋەو ﺟﯚرە ﻣﺮۆﭬﺎﻧە ﻛەﺳــﺎﻧێﻜﻦ ﻛە دﻧﯿﺎ ﺑە
و ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﺋەﺑﻮﺑەﻛــﺮی ﺳﺪﯾﻘەوە ھەروا ﺑﻮوە ،ﺋەو ﺟﯚرە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾــە ھەڵەﯾــە ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھــەر ﻟە ﻣﺎﻛــﯚوە ﺑﮕﺮە ﺗﺎ ﺳــەر ﭘێڵﯽ زەھــﺎو ﻛﻮردی ﺳــﻮﻧەی ﺗﯿﺎدا دەژی ،ﺋەﮔەر ﯾەك ﯾﺎن دوو ﻛەس ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو رەوﺗێﻜەوە ،ﺋەوا ﻧﺎﻛــﺮێ ھەﻣﻮو رۆژھــەت ﺑەو دوو ﻛەﺳــەوە ﭘێﻨﺎﺳە ﺑﻜەﯾﺖ، ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾە ﻛە دەﺧﻮازن ﺋەو ﺷــێﻮازە رەﻓﺘﺎرەی داﻋﺶ ﺑەﺳەر ھەﻣﻮو ﺳــﻮﻧەﻛﺎﻧﺪا ﺑﺴــەﭘێﻨﻦ .ﺑەم
ﺳﺎدە دەﺑﯿﻨﻦ و ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾﺎن ﺑﯚ ﺷﺘەﻛﺎن زۆر ﺳﺎدەﯾە ،ﭘێﻜﮫﺎﺗﻨﯽ رەﻓﺘﺎری ﻣﺮۆﯾــﯽ و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﺑــە ﺑﺎﺑەﺗێﻜــﯽ ﺳــﺎﻛﺎر دەﺑﯿﻨــﻦ ،ﺋــەوە زﯾﺎﺗﺮ وەك ﻛﺎرداﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﻋﺎﺗﯿﻔﯿﯿە ﻟەﻣــەڕ ﺋــەو دۆﺧــە ﻧﺎﻟەﺑﺎرەی ﻛە ﺋێﺴــﺘە ﺋەو ﺧەڵﻜــە ﺗﯿﺎﯾﺪا دەژی .ﻟەواﻧەﯾــە ﻟە ﺷــﻮێﻨێﻜﺪا ﻧﻤﻮوﻧەی دەﮔﻤەﻧﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﺑﻮوﻧــﯽ ھەﺑێﺖ ،ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﻛە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺷەرﻋﯿﯿﺎن ﻻوازە، رەﻧﮕە ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎﯾﺎن ﺑﯚ داﻋﺶ ھەﺑێ و ﺋەوەش ﺷﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە ،ﺑەم ﻣﻦ دڵﻨﯿﺎﺗﺎن دەﻛەﻣەوە ﺋەواﻧەی ﻛﺎری رێﻜﺨﺮاوەﯾــﯽ دەﻛــەن و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺟێﻜەوﺗــﻮوەﻛﺎن و ﺗﻮێﮋی ﺑــﮋاردەی ﻛﯚﻣەڵﮕەی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە داﻋﺶ ﻧﺎﻛەن“. ھێﻤﺎی ﺑﯚ ﺋەوەش ﮐــﺮد” :وەك ﻧﻤﻮوﻧەی دەﮔﻤەن ،ﻛەﺳﺎﻧێﻜﯽ ﺗﻮﻧــﺪڕەو ﻟــە رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮوﻧﯿــﺎن ھەﺑﻮوە، ﭼﻮوﻧەﺗە ﻓەﻟﻮوﺟە و ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎن ﺑﯚ ﺷەڕی دژی ﻧﺎﺗﯚ، ﺑەم ﻣﻦ ﺋﺎﮔﺎداری ﺋەوە ﻧﯿﻢ ﻛە
ھﺎدی ﺳــﺎڵﺤﯽ ﺑو ﻛﺮدەوە ﺑە ﺗﺎواﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ ﮔﺮووﭘﯽ داﻋﺶ ،ﺑەم ﭘــﺎش دوو ﻣﺎﻧﮓ دەﺳﺘﺒەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ،ھەﻓﺘەی راﺑﺮدوو ﺋﺎزادی ﻛﺮد ،ﺋەوەش وای ﻛﺮدووە ﻛــە ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﭼﺎﻻﻛە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن ﻟێﻜﺪاﻧەوەی وای ﺑﯚ ﺑﻜەن ﻛە ﺣﻜﻮوﻣــەت دەﯾەوێ داﻋﺶ ﺑﻜﺎﺗــە ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەك ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ھەواردﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەی ﺳﻮﻧە ﻣەزەﺑﻦ. ﺋــەو ﺑەرﭘﺮﺳــەی ﻣەڵﺒەﻧــﺪی ﻛﺮﻣﺎﺷﺎن رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە” :ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﺑﯚ ﭘەروەردەﻛﺮدﻧﯽ دەرووﻧﯿﺎن ﻛﺎرﯾــﺎن ﻧەﻛﺮدﺑێﺖ، ھەﻣﯿﺸــە ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎﯾەﻛﯿﺎن ﺗﯿﺎدا ھەﯾــە ﻛە ﻟــە ﺑــﻮاری ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە وەك دژﺑەرێــﻚ ﺳــەﯾﺮی ﺋەواﻧﯿﺘــﺮ ﺑﻜــەن و ﭼەواﺷــەﯾﺎن ﺑﻜەن ،ﺋەوە ﻟەﻧﺎو دﻧﯿــﺎی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺸــﺪا ﺑﻮوﻧــﯽ ھەﯾە ،ﺑەڵێ ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾــە ﮔﺸــﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﭼﯚﻧﯿەﺗــﯽ رەﻓﺘﺎری داﻋﺶ ﺑﻜەن ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﺳﻮﻧەﻛﺎن“. ﺋەوەﺷــﯽ ﮔﻮت” :ﻟــەم دواﯾﯿﺎﻧە ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ ﺣەوزە ﻋﯿﻠﻤﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻟێﺪواﻧﯽ داﺑﻮو ﻛــە رەﻓﺘﺎری د ا ﻋــﺶ ﺷــﺘێﻜﯽ ﻧﻮێ ﻧﯿﯿە
ﺑەﺧﯚﺷﯿﯿەوە ﻟەﻧﺎو ﺳﻮﻧەدا رەوﺗﯽ ﻣﯿﺎﻧڕۆ و ﻛەﺳﺎﻧێﻚ ھەن چ وەك ﺗﺎك و چ وەك رێﻜﺨﺮاو ،ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻣﯿﺎﻧڕۆ دەﻛەن ،ﺋەﮔﯿﻨﺎ ﺋەو ﮔﺸــﺘﺎﻧﺪﻧﺎﻧە ﺗەﻧﯿﺎ ﺷەڕێﻜﯽ رەﻗﯿﺒﺎﻧەﯾە و ھەرﮔﯿﺰ ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﻧﺎﺑﻦ ﻟە ﮔﺸﺘﺎﻧﺪﻧﯽ رەوﺗﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﺳﻮﻧەﻛﺎن“.
ھەڵﻮێﺴﺘﯽ رەوﺗﯽ دەﻋﻮەت و ﺋﯿﺴح ﺑەراﻣﺒەر داﻋﺶ رەوﺗــﯽ دەﻋﻮەت و ﺋﯿﺴــﺣﯽ ﺋێﺮان رەوﺗێﻜﯽ ﺋﯿﺨﻮاﻧﯿﯿە و وەك ﺟەﻟﯿﻞ ﺑەھﺮاﻣﯽ ﻧﯿﺎ ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ دەﻛﺎت ،ﺑە ھەﻣﻮو ﺷێﻮەﯾەك دژی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﻦ ،ﻟەﺑﺎرەی ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛەﯾﺎن ﺑەراﻣﺒەر ﺑە داﻋﺶ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ” :ﻟەﮔەڵ ھﺎﺗﻨﯽ ﺑــە ﻗەﺑﺎرەﯾەﻛﯽ ﺋــﺎوا زۆر ﻛﻮرد داﻋﺶ ﺑﯚ ﻣﻮوﺳــڵ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﭼﻮوﺑێﺘﻨە ﻧﺎو داﻋﺶ و ﻧﺎﺷﻜﺮێ ھێﺮﺷــﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﺷــەﻧﮕﺎل، ﺋــەوە وەك دﯾﺎردەﯾــەك ﺳــەﯾﺮ ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەك ﻟەﻻﯾەن ﺟەﻣﺎﻋەﺗﯽ ﺑﻜﺮێﺖ“. دەﻋﻮەت و ﺋﯿﺴــح دەرﭼﻮو ﻛە ﻟەﺑــﺎرەی ﭼﻮوﻧــﯽ ﮔەﻧﺠﺎﻧــﯽ ھێﺮﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺷــەرﻣەزار ﻛﺮد و رۆژھــەت ﺑــﯚ ﻧــﺎو داﻋــﺶ ﻟەﺳەر ﻛﯚﺑﺎﻧﯿﺶ ﺑە ھەﻣﺎن ﺷێﻮە دەڵێ” :رەﻧﮕە ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ھەﺑﻦ ﻛﺮدەوەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺸﯽ ﻣەﺣﻜﻮوم ﺑــﯚ ﭼەواﺷــەﻛﺮدﻧﯽ دۆﺧــﯽ ﻛﺮد .ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺑﻨەﻣﺎ ﻓﻜﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی رۆژھــەت ﺋــەو رێﺒﺎزی ﺋێﻤە ،ﻣەﺣﻜﻮوﻣﻜﺮدﻧﯽ ھەواﻧــە ﺑﺨەﻧە روو ،راﺳــﺘە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿە .ﻟە ﻛﺎری ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی وەك ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛﯽ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧــﺪە و ﻛﯚﻣەڵﮕە ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ ،ﺑەم ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی ﺑﯚ ھەﻧﺪێﻚ ﻻﯾــەن ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻓﻜﺮی ﺋﺎﯾﻨﯽ و و ﻗﺎزاﻧﺠــﯽ ھەﯾــە .ﻟەواﻧەﯾە ﺑﯚ ﺋــەو ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﺑﯿﺖ ﺋەوان ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ﺋــەو ھەواﻧە ھەﻧﺪێــﻚ زەﻗﺘﺮ ﺗﻮ ﻧﺪ و ﺗﯿــﮋ ی ﺑﻜەن و ﻟــە ﺑــﻮاری راﮔەﯾﺎﻧﺪن رەت دەﻛەﯾﻨەوە، و ھەواڵﺪەرﯾﯿــەوە ﺷــﺘەﻛە ﺋــەوەش ﺑەھﯚی ﻟە ﻗەﺑــﺎرەی ﺧــﯚی زۆر ﺋەوەی ﻛــە دەﻋﻮەت ﺟەﻟﯿﻞ ﺑەھﺮاﻣﯽ ﻧﯿﺎ زﯾﺎﺗــﺮ ﭘێﺸــﺎن دراوە و و ﺋﯿﺴــح ﻟەﺳــەر رەوﺗﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ رێﺒەراﯾەﺗﯽ ﺟەﻣﺎﻋەﺗﯽ ﯾەك ﻗەﻟﯿــﺎن ﻛﺮدووە ﺋﯿﺨﻮاﻧە و ﺋــەو رەوﺗەش ﻟە دەﻋﻮەت و ﺋﯿﺴﺣە و ﻣﺎﺳﺘەری ﻟە ﻣێﮋوو ﺑە 40ﻗەل .ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1954ەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە و ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺗﺎ ﺋــەو ﺟێﮕەﯾەی ﻛە ﺑــەردەوام ﺋەوەﯾﺎن دووﭘﺎت ﻟە زاﻧﻜــﯚی ﺗﺎران وەرﮔﺮﺗــﻮوە ،ھﺎوﻛﺎت ﺋێﻤــە ﻧﺎﺳــﯿﻨﻤﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﻟــە ﻛﺎر و ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻣەڵﺒەﻧــﺪی دەﻋﻮەت و ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛەﻣــﺎن ھەﯾە، ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿــﺪا ﺑﺎوەڕﯾﺎن ﺑە ﺋﯿﺴــﺣە ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﻤە ﻧەك ﻗﺒﻮوڵﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻧﯿﯿە“. ﻛﺮﻣﺎﺷﺎن. ﺑﯿﺮی داﻋﺶ ﻧــﺎﻛﺎت ،ﺑەڵﻜﻮ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ
7
وﺷە /ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ .ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﺋەوەﻧﺪەی ﺋێﺴﺘە ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻧەﻛﺮدووە ،ﺑەﺟﯚرێﻚ ھەﻣﻮو ھەﺳــﺘﯿﺎن ﺑەﻻوازﯾﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳە ﻛﺮدووە و ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸﺪا ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﻛﯚﻛﻦ ﻟەﺳەر ﺋەوەی ﺋەﮔەر ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﭘەﻛﯽ ﺑﻜەوێﺖ ،ﭘﺮۆﺳەی ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛەوێﺘە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەوە. دەﻛﺮێﺖ ﺑڵێﯿﻦ ﭘﺮﺳﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا دووﭼﺎری ﺟەڵﺘەی دڵ ﺑﻮوە و ﺋەﮔەر زوو ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮێﺖ ،ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻣﺮدﻧﯽ ﻟێ دەﻛﺮێﺖ. ﺳەرﮔﻮڵ ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺋﯚﻏڵﻮ ﻛە ﻣﺎوەی 16ﺳﺎڵە ﻟە ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ ﭘﺎرێﺰەری دەﻛﺎت ،رەﺧﻨە ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەت دەﮔﺮێﺖ ﺑەوەی ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری وەك ﻛﺎرﺗێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑــەﻛﺎر دەھێﻨێﺖ ﺑﯚ راﻛێﺸﺎﻧﯽ دەﻧﮕﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن. ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێﺖ” :ﺑەر ﻟەھەر ﺷﺘێﻚ ﭘﺮﺳﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری زۆر ﻧﮫێﻨﯿﯿــە و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﺗــﻮرك و ﻛــﻮرد ﻧﺎزاﻧﻦ ﻧﺎوەڕۆﻛــﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳــە ﭼﯿﯿە و ﭼﯚن ﭼﺎرە دەﻛﺮێــﺖ .ﭘێﻢ واﯾە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری وەك ﻛﺎرﺗێﻚ ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮێﺖ ﺑﯚ راﻛێﺸــﺎﻧﯽ دەﻧﮕﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن .ﻣەﺑەﺳــﺘﻢ ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرﺗــﯽ ﺋﺎﻛەﭘە ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﭘﺎرﺗە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋەو ﭘﺮﺳە ﺑﯚ ﻣەراﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﻦ .ﻟە ھەﻛﺎری 3ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺗــﻮرك دەﻛﻮژرێــﺖ و ﭘﺎﺷــﺎن ﺑەھەﻣﻮوﯾﺎﻧەوە ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری دەھێﻨﻨەوە ﺑەرﺑﺎس و ﺣﻜﻮوﻣەت دەڵێﺖ ﺋەﮔەر ھێﺮش ﺑﻜەﻧە ﺳەر ﭘﯿﺮۆزﯾﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ،ﺋێﻤە ﻣەﺣﻜﻮوﻣﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳە ﻧﯿﻦ و ﭘﺎرﺗە
”ﺋەوان دەڵێﻦ ﺑــﺎ ﺋێﻤە و ﻛﻮرد وەك ﺑﺮا ﺑﮋﯾــﻦ و ﻣﻨﯿﺶ دەڵێﻢ ﺑﺎ ﺑﺮاﺑﯿﻦ، ﺑەم ﻟــەو وﺗە ھەردوو ﺑﺮا دەﺑێﺖ وەك ﯾەك ﺑﺒــﻦ و ﻧﺎﻛﺮێ ﺗﻮرﻛەﻛﺎن ﺋێﻤە وەك زڕﺧﻮﺷﻚ ﺗەﻣﺎﺷﺎ ﺑﻜەن و ھەﻣــﻮو داھﺎﺗﯽ وت ﺑﯚ ﺋەوان ﺑێﺖ و ﺋێﻤەﯾﺶ ﺗەﻧﯿــﺎ ﭼەﭘڵەﯾﺎن ﺑﯚ ﻟێ ﺑﺪەﯾﻦ“. ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋەو ﭘﺮﺳەﯾﺎن ﺑە ﺋﯚﺟەﻻﻧەوە ﺑەﺳﺘﻮوەﺗەوە .ﻧﺎزاﻧﻢ ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ وەك ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﯚ دەﺑێﺖ ﻣﻮزاﯾەدەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟەﺳەر ﺑﻜﺮێﺖ“. ﺳــەرﮔﻮڵ ﻟــە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮی ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯿﺪا ﭘێــﯽ واﯾــە ﺋەو 3 ﭘﯚﻟﯿﺴــە ﺗﻮرﻛەی ﻟــە ھەﻛﺎری ﻛــﻮژران و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎر ﻛﺮد ،ﮔەﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻮو ﺑﯚ ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری و
ﺋەو 3ﭘﯚﻟﯿﺴە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺧﯚی ﻛﻮﺷﺘﻮوﻧﯽ. ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﻧێﻮان ﺋﯿﻤﯿﺮاڵﯽ و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا ھەﻣﻮو ھەوڵێﻜﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯚ ﺋەوەﯾە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﻟە ﺋﯿﻤﯿﺮاڵ ﺑﮫێﻨێﺘــە دەرەوە و ﺋەو ﭘﺮﺳە ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺎت ،ﺑــەم ﭘﺎرﺗﯽ HDPﺋــەو داواﯾەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑەھەﻣﻮو ﺷێﻮەﯾەك رەت
دەﻛﺎﺗەوە. ﺋەﺣﻤــەد داود ﺋﯚﻏڵﻮ ﺑەﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺋﺎﻣﺎژەی دا ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﺋﯚﺟەﻻن رۆڵﯽ ھەﺑێﺖ ﻟە ﭘﺮﺳﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﯾﺪا ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﻟەﺳەر ﺗﺎواﻧﯽ ﺗﯿﺮۆر زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﻛﺮاوە و ﺑەھــەزاران رۆڵەی ﺋەم وﺗەی ﻛﻮﺷﺘﻮوە. ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻟەﮔەڵ دەﺳﺘەی ﺑﯿﺮﻣەﻧﺪاﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﺋﯚﻏڵــﻮ ﮔﻮﺗﯽ” :ﺋێﻤە زۆرﺟﺎر رەﺧﻨەﻣﺎن ﻟــێ دەﮔﯿﺮێﺖ ﺑەوەی ﻟەﺳــەر ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری راﺳﺘەوﺧﯚ ﻟەﮔــەڵ ﺋﯚﺟەﻻن دادەﻧﯿﺸــﯿﻦ و داﻧﻮﺳــﺘﺎن دەﻛەﯾــﻦ .ﺋێﻤە ﺑﯚ ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮوﻧﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳــە ﺋﺎﻣﺎدەی ھەﻣــﻮو ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەﻛﯿﻦ و ھەرﮔﯿــﺰ ھەﻧــﮕﺎو ﺑــﯚ دواوە ﻧﺎﻧێﯿﻦ ،ﺑەم داﻧﻮﺳــﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋﯚﺟەﻻن ﺑﯚ ﺋەو ﭘﺮﺳە ﻧﺎﻛﺮێﺖ و ھەﻧﮕﺎوﯾﺸــﯽ ﺑﯚ ﻧﺎﻧێﯿﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘە و رۆڵەی ﺋێﻤە ﺑەدەﺳﺘﯽ ﺋەو ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮوە“. ﺑﯚ وەﻣﺪاﻧــەوەی ﺋەو ﮔﻮﺗﺎﻧەی ﺋﯚﻏڵﻮﯾﺶ ،ﺳەرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ HDP ﺳەﺣەدﯾﻦ دەﻣﯿﺮﺗﺎش ﮔﻮﺗﯽ: ”ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﻟەﺳەر دەﺳﺘﯽ ﺋﯚﺟەﻻن ﺳەری ھەڵــﺪا و ﺋەو ﯾەﻛێﻚ ﺑــﻮوە ﻟەو ﺳەرۆﻛﺎﻧەی دەﺳــﺘێﻜﯽ ﺑﺎی ھەﺑﻮوە ﻟەﺑەرەوﭘێﺸــﺒﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳــە ،ﺑﯚﯾــە ﺋێﻤە ﺑــەردەوام ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋەو ﻟەﺳــەر ﺋەو ﭘﺮﺳە
ھەوڵﯽ داﺧﺴﺘﻨﯽ ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردی ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەدرێﺖ
وەردەﮔﺮﯾــﻦ .دەﻣــەوێ ﺑڵێــﻢ ﭘﺮۆﺳــەی ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟەﺳەر دەﺳﺘﯽ ﺋﯚﺟەﻻن ﺳەری ھەڵﺪا و دەﺑێﺖ ﻟەﺳــەر دەﺳﺘﯽ ﺋەو ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ ﺑێﺖ“. ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺗەﻧﯿﺎ ﺧەڵەﺗﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردە رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯽ دﯾﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﮔﯚﺷەﻧﻮوﺳﯽ رۆژﻧﺎﻣەی )ﺳﯚزﺟﻮ( ی ﺗﻮرﻛــﯽ )ﺑەﻛﺮ ﺟﯚﺷــﻜﻮن( ﻟە وﺗﺎرێﻜﯿــﺪا ﻟەﺳــەر ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ،ﺋﺎﻣﺎژەی داوە ﻛە ﺋەو ﭘﺮﺳە ﺗەﻧﯿﺎ ﺧەڵەﺗﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردە. ﺋــەو ﻟــە وﺗﺎرەﻛەﯾــﺪا دەڵێﺖ: ”ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2006ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﻛەﭘە ﻛــﻮردی ﺧەڵەﺗﺎﻧــﺪ ﺑــەوەی دەﺳــﺘﻮوری ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دەﮔﯚڕن و ﻟــەوێ ﻣﺎﻓﯽ ﻛــﻮرد دەدەن و ﻛﻮردﯾــﺶ ﭼەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺑێﺪەﻧﮓ
وﺷە /ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ــ ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ھەوڵﯽ ﺋەوەدان ﻟە رێﮕەی دادﮔەی دەﺳﺘﻮورﯾﯿەوە ،ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﻮردی ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿﺎ HDPداﺑﺨەن و ﺑﯚ ﺋەﻣەﺷــﯿﺎن ھەوڵﯽ ﺟﺪﯾﯿﺎن داوە ،ﺑەم ﺑەﻧﮫێﻨﯽ.
ﻛﺮد و ﮔﻮﺗﯽ ﺑەڵێ ،ﻛەﭼﯽ ھﯿﭻ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەك رووی ﻧەدا .ﭘﺎﺷﺎن ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﺰﯾﻚ ﺑــﻮوەوە و ﺋەوﺟﺎ ﺋەردۆﮔﺎن ﺧێﺮا ﭼﻮو ﺑﯚ دﯾﺎرﺑەﻛﺮ و ھﺎواری ﻛﺮد ﻛــە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛێﺸــەﯾەك ھەﯾە ﺑەﻧﺎوی ﻛێﺸــەی ﻛﻮرد و دﯾﺴــﺎن ﭼەﻛەﻛﺎن ﺑێﺪەﻧﮕﺒﻮون و ﻛــﻮرد ﮔﻮﺗــﯽ ﺑەڵــێ و ﺋــەو ﻛێﺸەﯾە ھەر ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮا .ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2014ﺷــﺪا ﺑﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣــﺎر دووﺑﺎرە ﺋــەردۆﮔﺎن ﺑــﯚ ﺧەڵەﺗﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن رووی ﻟــە دﯾﺎرﺑەﻛﺮ ﻛﺮدەوە و ﺋەوﺟﺎرەﯾﺶ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟە ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻛﺮد و دووﺑﺎرە ﻛﻮردی ﺧەڵەﺗﺎﻧﺪەوە. ﻣﻦ ﺑەﻛﻮردەﻛﺎن دەڵێﻢ ﺑەﺳــە ﺋﯿﺘﺮ ﺑڕوا ﺑەو ﻣﺎرﺷﺎﻧە ﻣەﻛەن ﻛە ﺑﯚ ﺋێﻮەی دەڵێﻨەوە .ﺋﯿﺘﺮ ﻣەﯾەڵﻦ
ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﺘﺎن ﺑێﻨە ﻧﺎو ﯾﺎرﯾﯿەﻛەوە ﻛە ھەﻣــﻮو ﺧﻮێﻨــە و وەرن ﺑﺎ ھەﻣﻮوﻣﺎن ﻟە ژێﺮ ﯾەك ﺋﺎدا وەك ﺑﺮا ﺑﮋﯾــﻦ و وﺗەﻛەﻣﺎن ﺟﻮاﻧﺘﺮ ﺑﻜەﯾﻦ .ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ ﺋێﻮە ﺑەﺑﺮاﯾەﺗﯿﯽ ﺗﻮرك و ﻛﻮردە“. ﺋەم وﺗﺎﻧــەی ﺑەﻛﺮ ﺑەﻻی ﭘﺎرێﺰەر ﺳــەرﮔﻮڵەوە ھﯿــﭻ ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛــﯽ ﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﭘێﯽ واﯾە ﺑەﻛﺮ دەﯾەوێ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺷﺘێﻚ ﻧەﺑێﺖ ﺑەﻧﺎوی ﻛــﻮردەوە و ﺋەو دەڵێﺖ ﺑــﺎ ﺋێﻤە و ﻛــﻮرد وەك ﺑﺮا ﺑﮋﯾﻦ، ﻣﻨﯿﺶ دەڵێﻢ ﺑﺎ وەك ﺑﺮاﺑﯿﻦ ،ﺑەم ﻟەو وﺗە ھەردوو ﺑﺮا دەﺑێﺖ وەك ﯾەك ﺑﺒﻦ و ﻧﺎﻛﺮێــﺖ ﺗﻮرﻛەﻛﺎن ﺋێﻤە وەك زڕﺧﻮﺷﻚ ﺗەﻣﺎﺷﺎ ﺑﻜەن و ھەﻣــﻮو داھﺎﺗﯽ وت ﺑﯚ ﺋەوان و ﺋێﻤەﯾﺶ ﺗەﻧﯿﺎ ﭼەﭘڵەﯾﺎن ﺑﯚ ﻟێ ﺑﺪەﯾﻦ.
ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺑەم دواﯾﯿە ﺑەﺋﺎﺷــﻜﺮا و ﻟە رێﮕەی ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧەوە ﺳــەﺣەدﯾﻦ دەﻣﯿﺮﺗﺎش ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ HDPداوای ﻟەﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻛﺮد ﺑێﻨە ﺳەرﺷەﻗﺎم و ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدن ﻟە ﻛﯚﺑﺎﻧێ ﺳەرﻛﯚﻧەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻜەن ،ﺋەﻣەﯾﺶ ﺑﻮوە ھﯚی ﺋەوەی ﺑەدەﯾﺎن ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە و ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە ﻟە ﺷﺎرە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﺑڕووﺧێﻦ و زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 40ھﺎووﺗﯿﺶ ﻛﻮژران .ﺑﯚﯾە ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﯾﺎﻧەوێ ﻟە دادﮔەی دەﺳﺘﻮوری داوای داﺧﺮاﻧﯽ ﺋەو ﭘﺎرﺗە ﺑﻜەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺑﻮوەﺗە ھﯚی ﺋەوەی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ وت ﺗێﻚ ﺑﺪەن. ﺋەﻧﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟەﺳەر ﻟﯿﺴﺘﯽ HDPﺳﺮی ﺳﻮرەﯾﺎ ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﺪا ﻟەﺑﺎرەی داﺧﺮاﻧﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ HDPﮔﻮﺗﯽ” :ﺋێﻤە وەك ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺷــﺘﯿﭙەروەر ھﯿﭻ ھەڵەﯾەﻛﻤــﺎن ﻧەﻛﺮدووە ﺗــﺎ ھەوڵﯽ داﺧﺴــﺘﻨﻤﺎن ﺑﺪەن ،ﺑەم ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑەﻧﮫێﻨﯽ دەﯾﺎﻧــەوێ ﺗﯚﻣەﺗﻤﺎن ﺑﺨەﻧە ﭘﺎڵ و ھەوڵﯽ داﺧﺴــﺘﻤﺎن ﺑﺪەن وەك ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ ﻛﺎری ﻟەو ﺷێﻮەﯾﺎن ﻛﺮدووە .ﺋەﮔەر ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑێﮕﻮﻣــﺎن دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛەوێﺘە ژێﺮ ﭘﺮﺳــﯿﺎر و ﮔﻮﻣﺎﻧەوە“. ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑﻮﻟەﻧﺖ ﺋﺎرﯾﻨــﺞ ﻟەﺑﺎرەی داﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘﺎرﺗﯽ HDPﮔﻮﺗﯽ” :ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﺑەك ﺋﺎﮔﺎداری ﻛﺮدەوەﯾەﻛﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾە ﻧﯿﻢ و ﺋێﻤەﯾــﺶ وەك ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﻛەﭘە ھﯿﭻ داواﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻤﺎن ﻟەﺳەر ﺋەو ﭘﺎرﺗە ﺗﯚﻣﺎر ﻧەﻛــﺮدووە ،ﺑەم ﭘﺎرﺗﯽ ﻣەھەﭘــەی ﺗﻮرﻛﯽ ﺑەﻧﯿﺎزی ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾەﯾە و ﺋەوﯾــﺶ دادﮔە ﯾەﻛﻼی دەﻛﺎﺗەوە“. ﺑەﮔﻮێﺮەی دەﺳــﺘﻮوری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھــەر ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ھەوڵﯽ ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ وت ﺑﺪات و ﺑﺒێﺘە ھﯚﻛﺎری ﺋــەوەی ﺑﺒێﺘە ﺗﺮس ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﺎﯾﻨﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ،دەﺑێ ﺋەو ﭘﺎرﺗە داﺑﺨﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻟە ژێﺮ ﺳﺎﯾەی ﺋەو ﻣﺎدەﯾە دەﯾﺎﻧەوێ ﭘﺎرﺗﯽ HDPداﺑﺨەن. دادﮔەی دەﺳﺘﻮوری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﺷﺘێﻜﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﭘﺮﺳەوە ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن ﺑــﺎس ﻧەﻛﺮدووە، ﺑەم ﭘﺎرﺗﯽ ﻣەھەﭘە ﻟە رێﮕەی ﺳەرۆﻛەﻛەﯾﺎﻧەوە ﻛە دەوڵەت ﺑﺎﺧﭽەﻟﯿﯿە ،ﺑەﺋﺎﺷﻜﺮا داوای داﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘﺎرﺗﯽ HDP ی ﻛﺮد و ﺑەﻣەﺗﺮﺳﯽ ﺑﯚ داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎی وەﺳﻒ ﻛﺮد.
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺗﻮوﺷﯽ ﺟەڵﺘەی دڵ ﺑﻮوە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
”ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﺑەك ﺋﺎﮔﺎداری ﻛﺮدەوەﯾەﻛﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﻧﯿﻢ و ﺋێﻤەﯾﺶ وەك ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﻛەﭘە ھﯿﭻ داواﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻤﺎن ﻟەﺳەر ﺋەو ﭘﺎرﺗە ﺗﯚﻣﺎر ﻧەﻛﺮدووە ،ﺑەم ﭘﺎرﺗﯽ ﻣەھەﭘەی ﺗﻮرﻛﯽ ﺑەﻧﯿﺎزی ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾەﯾە و ﺋەوﯾﺶ دادﮔە ﯾەﻛﻼی دەﻛﺎﺗەوە“.
ﺑﺎﻛﻮور
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﮔەﻧﺠﺎن ﺑە ﻟێﺸﺎو ڕوو دەﻛەﻧە ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﭘﺎﯾﺰی 2013دا ”ﺷێﻨێ“ ﻟەﻧﺎو ﻣﺎڵﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ﭘەﻧﺠەرەﻛە داﻧﯿﺸﺘﺒﻮو ،ﻛﺎﺗێﻚ ﺑەردێﻚ ﻟە دەرەوەی ﻣﺎڵەوە ﺧﯚی ﺑە ﭘەﻧﺠەرەﻛەدا دەﻛێﺸــێﺖ و ورد و ﺧﺎﺷــﯽ دەﻛﺎت ،ﻟەو ﻛﺎﺗەﺷــﺪا ﺗەواوی ﺷﻮوﺷە وردﺑﻮوەﻛﺎن ﺑە دەﻣﻮﭼﺎوی ﺷێﻨێﺪا دێﻨە ﺧﻮارەوە و ﺑﺮﯾﻨﯽ ﻗﻮوڵ و دﯾﺎر ﻟەﺳەر ڕووﺧﺴﺎری ﺷێﻨێ ﺟێ دەھێڵﻦ.
ﺑﯚ ﺷێﻨێﯽ 28ﺳﺎڵ ،ﺋەو ﺑﺮﯾﻨﺎﻧەی دەﻣﻮﭼﺎوﯾــﺎن ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻦ ﻛﺮد، ﺗەﻧﯿــﺎ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻧەﻛﺮدە ﺳــەر ڕووﺧﺴــﺎری ،ﺑەڵﻜﻮ ھــەرزوو دوای ﺋەو ﺑﺮﯾﻨﺎﻧە ،دەزﮔﯿﺮاﻧەﻛەی ﻣﺎرەﺑڕﯾﻨەﻛەی ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪەوە. ﺑــﯚ ﺧﯚڕزﮔﺎرﻛــﺮدن ﻟــە ﺟــێ ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ،ﺷێﻨێ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە 3 ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺋەﻧﺠﺎم داوە. ﺗەﻧﯿﺎ ﺷێﻨێ ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺟﻮاﻧﻜﺮدﻧﯽ ڕووﺧﺴــﺎری ﭘەﻧــﺎی ﺑﺮدﺑێﺘــە ﺑەر ﻧەﺷــﺘەرﮔەری ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دەرەﻛــﯽ ﺑەھﯚﻛﺎرێﻜــﯽ ڕووﺧﺴﺎری ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻦ ﺑﻮوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺳــەدان ھﺎووﺗﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ڕۆژاﻧــە ﺳــەرداﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری دەﻛەن، ﺋەﻣە ﺋەﮔەر ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺳــەﯾﺮی ﻋێﺮاق ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑەھﯚی ﺟەﻧﮓ و ﺗەﻗﯿﻨەوەﻛﺎﻧەوە ،ڕێﮋەی ﺑﺮﯾﻨﺪارﺑﻮون زۆرە و ﺑەم ﺟﯚرەش ڕێــﮋەی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﺑەھﯚی ﺗەﻗﯿﻨەوە و ﺟەﻧﮕەﻛﺎﻧەوە زﯾﺎﻧﯿﺎن ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻮوە و ﺋێﺴﺘە دەﯾﺎﻧەوێ ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧــﻜﺎری ﺑﻜــەن ،ژﻣﺎرەﯾﺎن ﺑــەردەوام ﻟە زﯾﺎدﺑﻮوﻧﺪاﯾە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ڕاﭘﯚرﺗێﻜــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ
ﻋێــﺮاق ،ﻋێﺮاﻗﯿﯿەﻛﺎن ﺳــﺎﻧە ﻧﺰﯾﻜەی 250ھەزار دۆﻻر ﻟەﺳەر ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری ﺧەرج دەﻛەن. ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯿەﻛەی
ﭘﺎرﭼــە ﭘﺎرﭼەم ﺑﻜﺎت .ﺋێﺴــﺘە ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻨﻢ ،ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯿﺸﺪا ،ﻟەﺑەر ﺋەم ﺟــێ ﺑﺮﯾﻨﺎﻧــەی دەﻣﻮﭼﺎوم ﻣﺎرەﺑڕﯾﻨەﻛەم ھەڵﻮەﺷﺎﯾەوە“. ﻛﺎﺗێــﻚ ﺷــێﻨێ ﺑڕﯾــﺎری دا
دﻛﺘﯚر ﻛﺎزم:
ﺋەو ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧەی زﯾﺎﺗﺮ ڕووم ﻟێ دەﻛەن، ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﻛﻮڵﻤەی ﻛﭽﺎن و دەﺳﺘﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻣەﻣﻚ
ﺷێﻨێ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە 4ھەزار دۆﻻر ﺑﻮوە .ﺷــێﻨێ دەڵــێ” ،ﺑەردەﻛە ﺷﻮوﺷــەی ﭘەﻧﺠەرەﻛــەی وردوﺧــﺎش ﻛــﺮد ﺑەﺳــەر دەﻣﻮﭼﺎوﻣــﺪا ،ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺑﺮﯾﻨﯽ ﺗێﺪا دروﺳــﺖ ﻛــﺮد ،ﻟەوﻛﺎﺗەوە ﻧﺎوﺑەﻧــﺎو ﻣﺎڵ ﺑەﺟــێ دەھێڵﻢ، ﭼﻮﻧﻜە دەﺗﺮﺳﻢ ﮔﺎڵﺘەﭘێﻜﺮدن و ﻻﻗﺮﺗێ ﯾﺎن ﺑەزەﯾﯽ ﭘێﺪاھﺎﺗﻨەوە
ﻧەﺷــﺘەرﮔەری ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪات، ﻧەﺷــﺘەرﮔەرەﻛە ﭘێــﯽ ﮔــﻮت، ﻧەﺷﺘەرﮔــــــــەرﯾﯿەﻛە % 80 ﺳەرﻛەوﺗﻮو دەﺑێﺖ. ﺟﮕــە ﻟەواﻧــەی ﺑەھﯚﻛﺎرێﻜﯽ دەرەﻛﯽ ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری دەﻛەن ،ھﺎوﻛﺎت ﺋەو ﮔەﻧﺠﺎﻧەش زۆرن ﻛــە ﺑەھﯚی ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻨﯽ ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﺟەﺳــﺘەﯾﺎﻧەوە
ﻧەﺷﺘەﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری دەﻛەن، وەك ﭘﺰﯾﺸــﻜەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە دەﻛــەن ،زۆرﯾﻨــەی داواﻛﺎری ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﻟﻮوت و ﻛﻮڵﻤە. ﺋەﯾــﻮوب ﺣەﺳــەن ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ﺗەﻣــەن 23ﺳــﺎڵە و وەك ﺧﯚی ﺑﺎﺳــﯽ دەﻛﺮد ،ﻟﻮوﺗﯽ ﺑێﺌەﻧﺪازە ﮔەورە ﺑﻮوە. ﺋەﯾﻮوب ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﻧەﻣﺪەﺗﻮاﻧﯽ ﻟە ﺋﺎوێﻨەدا ﺳــەﯾﺮی ڕووﺧﺴــﺎری ﺧﯚم ﺑﻜەم ،ﺋەم 4ﺳﺎڵەی دواﯾﯽ زۆرﺑەی ﻛﺎﺗەﻛەم ﻟەﻧــﺎو ﻣﺎڵەوە ﺑەﺳــەر ﺑــﺮد ،ﺣــەزم ﻧەدەﻛﺮد ھﺎوڕێﻜﺎﻧــﻢ ﺑﺒﯿﻨﻢ ،ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻟــەڕووی ھەﻣــﻮو ﺧەڵﻜﯿــﺪا دەﻣﺒﯿﻨــﯽ ﻗێﺰﯾــﺎن ﻟــە ﻟﻮوﺗﻢ دەﻛﺮدەوە“. ﺑﯚﯾــە ﺋەﯾــﻮوب ﻟــەو دۆﺧــە ﺳــﺎﯾﻜﯚﻟﯚژﯾﯿە ﻧﺎﺧﯚﺷەدا ﺑڕﯾﺎری دا ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧــﻜﺎری ﺑــﯚ ﻟﻮوﺗــﯽ ﺑــﻜﺎت و ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯿەﻛەﺷــﯽ ھــەزار دۆﻻری ﺗێﭽﻮوە. ﺋەو ﭘﺰﯾﺸﻜەی ﺋەﯾﻮوب ﺳەرداﻧﯽ ﻛﺮدووە ﻧﺎوی ﻛﺎزﻣــە ،ﺑە ڕەﮔەز ﻋەرەﺑە و ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜە ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺎری ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری دەﻛﺎت ،ﻟە ﺋێﻮاراﻧێﻜﯽ درەﻧﮕﺪا ﭼﻮوﯾﻨــە ﻧﯚرﯾﻨﮕەﻛەی ﻟە ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﮔــﯚران و ھەﻧﺪێ
زاﻧﯿﺎرﯾﻤﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺟﻮاﻧﻜﺎری ﻟێ وەرﮔﺮت. دﻛﺘﯚر ﻛﺎزم ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟــە ﺑﻮاری ﻧەﺷﺘەرﮔەری ،ﻛﺎﺗێﻚ ﺑە ﭘەﻧﺠەی دۆﺷــﺎوﻣﮋەی دەﺳﺘەڕاﺳــﺘﯽ ﻋەﯾﻨەﻛەﻛەی ﺳەر ﻟﻮوﺗﯽ ﻛەﻣێﻚ ﺑﺮدە ﺳــەرەوە ،ﮔﻮﺗﯽ” ،ﻣﺎوەی 5ﺳــﺎڵە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎری ﭘﺰﯾﺸــﻜﯿﯽ ﺟﻮاﻧــﻜﺎری دەﻛەم. ﺋەواﻧەی ﺳــەرداﻧﯽ ﺋێﻤە دەﻛەن زﯾﺎﺗﺮ ﺗەﻣەﻧﯿــﺎن ﻟە ﻧێﻮان 18-30 ﺳــﺎڵﯿﺪاﯾە ،ﺋــەو ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧەی زﯾﺎﺗﺮ ڕووم ﻟــێ دەﻛەن ،ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟــە ﺑەرزﻛﺮدﻧــەوەی ﻛﻮڵﻤەی ﻛﭽــﺎن و دەﺳــﺘﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻣەﻣﻚ و ﻻﺑﺮدﻧــﯽ ﭼﺮچ و ﻟﯚﭼﯽ دەﻣﻮﭼﺎو و ﻟە ھەﻣﻮوﺷﯿﺎن زۆرﺗﺮ دەﺳﺘﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻟﻮوﺗە“. ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﻧﺮﺧﯽ ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯿەﻛﺎن ﻟەو ﭘﺰﯾﺸﻜە ﻛــﺮا ،ﭼﺎوێﻠﻜەﻛــەی ھەﻧــﺪێ ﺟﻮوﻧــﺪ و ﺑــە ﭘێﻜەﻧﯿﻨــەوە ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﮔەﻧﺠﯽ ﻛــﻮرد ﻛﺎﺗێﻚ دێﻨە ﻻی ﻣﻦ ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜەم ،ﺑەرﻟــەوەی ﺑﯿﺮ ﻟە ﭘﺎرە ﺑﻜەﻧەوە ،ﺑﯿﺮ ﻟــەوە دەﻛەﻧەوە ﺗﺎ ﭼەﻧــﺪ ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎن ﺑﯚ دەﻛﺮێﺖ، ﺑــەم ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯿەﻛﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ھﯽ ﻟــﻮوت ،زۆرﺗﺮﯾﻦ
ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو رووی ﻟە ﻧەﺧﻮێﻨﺪەوارﯾﯿە
ﻧەﺷــﺘەرﮔەری ﺑﯚ دەﻛــەم ،ﺑەو ﺷــێﻮازەی ﮔەﻧﺠﯽ ﻛﻮرد داوای دەﻛﺎت ﻟە ﻧێــﻮان 600ﺗﺎ 1200 دۆﻻرداﯾــە .ﺋەﻣــە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑەﭘێﯽ داﺧﻮازﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛەﺳەﻛە و ﺷێﻮازی دەﺳﺘﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧەﻛە ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯿــەك ﻧﺮﺧەﻛﺎن دەﮔﯚڕێﻦ“. ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ،ﻛــە دەﺳــﺘﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ڕووﺧﺴﺎر ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری، ﺋەﮔەر ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺧﯚ ﺟﻮاﻧﻜﺮدن ﺑێﺖ و ﺑﯚ ﺋەوە ﺑێﺖ ﻛەﺳەﻛە ﺧﯚی ﻟە ﭘﯿﺮﺑﻮون ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ ،ﯾﺎن ﺧەڵﻜﯽ ﺑەراﻣﺒــەری ﭘێﺨەڵەﺗێﻨێﺖ ،ﺋەوا ﺑەر ﻧەﻓﺮەﺗﯽ ﺧﻮاﯾﯽ دەﻛەوێﺖ. ﻛﺎﻣﯿﻞ ﺣەﯾــﺪەر ،ﭘێﺸــﻨﻮێﮋ و وﺗﺎرﺧﻮێﻨﯽ ﻣﺰﮔەوﺗﯽ ﺷــەﻓﯿﻖ ﺑەگ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە دا ،ﺋەﮔەر ﭼﺮﭼﻮﻟﯚﭼﯽ دەﻣﻮﭼﺎو ﺑەھﯚی ﺑەﺳەرﭼﻮوﻧﯽ ﺗەﻣەﻧەوە، واﺗــە ﺑــەرەو ﭘﯿﺮی ڕۆﯾﺸــﺘﻦ ﭘەﯾﺪاﺑﻮو ،ﺋەوا دەﺳــﺘﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ رێﮕەﭘێﺪراو ﻧﯿﯿە. ﺋــەو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾە ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت” ،ﺋەﮔــەر دەﻣﻮﭼﺎو ﺑەھﯚی ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛەوە ﭘەﯾﺪا ﺑﻮون و ھﯚی ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﻧﯿﻦ ،ﺋەوا ﺑﯚی ھەﯾە وەك ﺑە ڕێﮕەی ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﯾﯿﺎن ﺑــﻜﺎت و ھەوڵ
وﺷە /ھەوﻟێﺮ – ﻋﻮﻣەر ﺋﺎوارە وازھێﻨﺎن ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن ﻟە ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﺑەردەواﻣە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮاوە .ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﭘەروەردە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛە ﻛﺎرﯾﮕەری ﮔێڕاﻧەوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ،ﺑە ﭘﻠەی ﯾەﻛەم ﻟەﺳەر ﺧﯚی دەﺑێﺖ. ﺋەﺣﻤەد ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋەوەی ﺋەﻣﺴﺎڵ ﻟەﮔــەڵ ھــﺎوڕێ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛەی ﺑﭽێﺘە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ،ﺋێﺴــﺘە وازی ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن ھێﻨــﺎوە .ﺋەو ھەﻣﻮو ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿەك ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻋﺎرەﺑﺎﻧەﻛەی دەﺑﺎﺗــە ﻧﺎو ﺑﺎزاڕی ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو .ﺋەﺣﻤەد دوای ﺋەوەی دوو ﺳــﺎڵ ﻟە ﭘﯚﻟێﻜــﺪا ﻣﺎﯾەوە، ﺑﺎوﻛﯽ ﺑە ﻧﺎﭼﺎری ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﮔێڕاﯾەوە. ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺑــە دەﯾــﺎن ﻣﻨﺪاڵﯽ ﻟــەم ﺟﯚرە دەﺑﯿﻨﺪرێﻦ ﻛە وازﯾﺎن ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن ھێﻨــﺎوە و ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎر دەﻛەن. ھەﻣــﻮو ﺳــەرەﺗﺎﯾەﻛﯽ ﺳــﺎڵﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯿﺶ ﺋەو دﯾﺎردەﯾە دووﺑﺎرە دەﺑێﺘەوە. ﯾەﺣﯿﺎ ﻋەﻟﯽ ﺑﺎوﻛــﯽ 4ﻣﻨﺪاڵە و دوواﻧﯿﺎن ﻗﻮﺗﺎﺑﯿــﻦ .ﺋەو دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺮدەوە ﻛــە دەﯾەوێ ھەردوو ﻣﻨﺪاڵەﻛــەی ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺑﮕێڕێﺘەوە و ﻛﺎرﯾــﺎن ﭘێ ﺑﻜﺎت، ﺳــەرەڕای ﺋــەوەی ﻟەﻻﯾــەن ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛەﯾەوە داوای ﻟێ ﻛــﺮاوە ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯽ ﻟە
ﺧﻮێﻨﺪن ﺑەردەوام ﺑﻦ .ﺋەو دەڵێ، ”ﭘــﺎر ھەردووﻛﯿﺎن ﻟە واﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛەوﺗﻦ و دەرﻧەﭼــﻮون ،دڵﻨﯿﺎم ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺶ وادەﺑﻦ ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﭼﺎرم ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺑﯿﺎﻧﮕێڕﻣەوە“. ﺳﺎﻣﺎن ﻛﻮڕە ﮔەورەﻛەی ﻏﺎزی ﻟە ﭘﯚﻟﯽ ﭘێﻨﺠەﻣﯽ ﺳەرەﺗﺎﯾﯿە ،ﺋەو ﺑە ﺗﻮوڕەﯾﯿــەوە دەﯾڕواﻧﯿﯿە ﺑﺎوﻛﯽ و دەڵێ” ،ﺧەﺗﺎی ﺋێﻤەی ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە، ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﻛﺎن ﻟە ﻛﺎﺗﯽ واﻧەوﺗﻨەوەدا ﺑەﭼﺎﻛﯽ ﺗێﻤــﺎن ﻧﺎﮔەﯾەﻧﻦ“ .ﺋەو ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە دا ﻛە ﺣەز دەﻛﺎت ﻟە ﺧﻮێﻨــﺪن ﺑــەردەوام ﺑێﺖ و ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﺑﺒڕێﺖ. ﺋﻮﻣێــﺪ ﻓﺎﺗﯿــﺢ ﯾەﻛێﻜــﯽ ﺗﺮە ﻟــەو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــەی ﻛە ﻟــە ژێﺮ ﭘﺎڵەﭘەﺳﺘﯚی ﺧێﺰاﻧەﻛەﯾﺪا وازی ﻟە ﺧﻮێﻨــﺪن ھێﻨﺎوە و ﺋێﺴــﺘە ﺳــەرﻗﺎڵﯽ ﻛﺮێﻜﺎرﯾﯿە .ﺋەو دەڵێ، ”ﺑﺎوﻛﻢ ﺑــەزۆر ﻣﻨﯽ ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﮔێڕاوەﺗەوە ﺑــە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋەوەی ﺧﻮێﻨﺪن داھﺎﺗﻮوی ﻧﯿﯿە ،ھەﻣﻮو ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿەك ﻛە دەﭼﻤە ﺳــەر ﻛﺎر و ھﺎوڕێﻜﺎﻧﻢ دەﺑﯿﻨــﻢ دەﭼﻦ ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ،ﻣﺮدن ﺑە ﭼﺎوی ﺧﯚم
دەﺑﯿﻨﻢ“. ﺋﻮﻣێﺪ وەك ﺧﯚی ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە ﻛﺮد، ﻟە ﭘﯚﻟﯽ ﭘێﻨﺠەﻣﯽ ﺳەرەﺗﺎﯾﯿە و ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ”ﺋەﻣﺎﻧﯽ“ ﺑە ﻛﻮردی ﺧﻮێﻨﺪووﯾەﺗﯽ. ﺋەﮔــەر ﺑە وردی ﺳــەرﻧﺠﯽ ﻧﺎو ﺑﺎزاڕی ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺑﺪەﯾﻦ ،دەﺑﯿﻨﯿﻦ دەﯾﺎن ﻣﻨﺪاڵ و ﻧەوﺟەواﻧــﺎن وازﯾﺎن ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن
ھێﻨﺎوە و ھەرﯾەﻛە و ﺳــەرﻗﺎڵﯽ ﻛﺎرێﻜە ،ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺑە ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺧﯚﯾــﺎن و ھەﻧﺪێﻜﯿﺸــﯿﺎن ﺑــە زۆرەﻣﻠــێ وازﯾﺎن ﻟــە ﺧﻮێﻨﺪن ھێﻨﺎوە. ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﭘــەروەردە و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯿﺶ ﭘێﯿــﺎن واﯾە ھﯚﻛﺎری ﺳــەرەﻛﯿﯽ وازھێﻨﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن ،ﺑﯚ ﺧێﺰاﻧﯽ
ﺋــەو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــە دەﮔەڕێﺘــەوە، ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺑﺎوﻛﺎن .ﺋــەوان داوا دەﻛەن ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﺑەﺑێ ھﯿــﭻ ھﯚﻛﺎرێــﻚ ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە دەﮔێڕﻧــەوە، ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوەﯾﺎن ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺮێﺖ و ڕووﺑــەڕووی ﯾﺎﺳــﺎ ﺑﻜﺮێﻨەوە، ھەروەھــﺎ داوا ﻟــە وەزارەﺗــﯽ ﭘەروەردە دەﻛەن ﻛە ﭼﺎرەﯾەك ﺑﯚ
ﺋەو دﯾﺎردەﯾە ﺑﺪۆزێﺘەوە. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺷﯿﻼن ﺣەﻣﯿﺪ ﮔەرﻣﻜﯽ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛﺎت ﻛە وازھێﻨﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﻟــە ﺧﻮێﻨﺪن ،ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳەر ﺧﻮدی ﺋەو ﻣﻨﺪاڵە دەﺑێﺖ. ﺋەو دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻧﺎﺑێﺖ ﻟەﺳــەر ﻻوازﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻨــﺪاڵ ﻟە ﺧﻮێﻨــﺪن ﯾــﺎ ﭘﺎﺑەﻧﺪﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەوە ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن ﺑێﺒەش
ﺑــﺪات ڕووی ﺧﯚی ﺑﮕەڕێﻨێﺘەوە دۆﺧﯽ ﺟﺎراﻧﯽ. ھﺎوﻛﺎت دەرووﻧﻨﺎﺳــێﻚ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽ دەرووﻧﯽ دەﻛﺎت ،ﻛە دەﺑێﺘە ھﯚی ﭘﺎڵﻨــەری ﮔەﻧﺠﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑــﯚ ھﺎﻧﺎﺑﺮدﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری. ﺳﺎﻣﺎن ﺳﯿﻮەﯾﻠﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ ﻟە ﺑﻮاری دەرووﻧﻨﺎﺳﯽ ،ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە دا ﻟەم ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾﺎﻧەی وەك ﺋێﻤەدا ،ﻟەﺑەر ﺟێﮕﯿﺮﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و دەرووﻧــﯽ ﺗــﺎك ،ﭘەﻧــﺎ ﺑﯚ زۆر ﺷــﺖ دەﺑﺮێﺖ ﻛــە ڕەﻧﮕە ھﯿﭻ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯿﺎن ﻟەﺳەر دۆﺧەﻛە ﻧەﺑێﺖ. ﺳــﯿﻮەﯾﻠﯽ ڕای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ، ”ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﺋێﻤــە ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯿــﻦ ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪﻧﻤﺎن ﺑــﯚ ﻟەﺳــەر ﺑەراﻣﺒەرەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﺑﻨﭽﯿﻨەی ڕووﺧﺴﺎر و ڕووﻛەش وەﺳــﺘﺎوە ،ﺑﯚﯾە ﺗﺎﻛــەﻛﺎن زۆر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑــە ﺟﻮاﻧــﯽ دەرەوەﯾﺎن دەدەن .ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋــەم ھﯚﻛﺎرە ﭘﺎڵﻨەری ﺳەرەﻛﯿﯿە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﺎﺗێﻚ ﺗﺎﻛێﻚ ھەﺳــﺖ دەﻛﺎت ﻧﺎﺟﯚرﯾﯿەك ﻟە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺟەﺳــﺘەﯾﺪا ھەﯾە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە دەﻣﻮﭼﺎوﯾﺪا ،ﻧەﺷــﺘەرﮔەری ﺑﯚ ﺑﻜﺎت“.
ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھﯚﺷﯿﺎر ﺑﻜﺮێﻨــەوە و ھﺎﻧﯿﺎن ﺑــﺪرێ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑەردەواﻣﺒــﻦ ﻟەﺳــەر ﺧﻮێﻨﺪن. ﺷــﯿﻼن ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵــێ” ،ھەﻧﺪێــﻚ ﺧێــﺰان ھەن ﻛــە ﺑەداﺧەوە ﻟــە ﺟﯿﺎﺗﯽ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺧﻮێﻨــﺪن ﺑﻜەن و ھﺎﻧــﯽ ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑــﺪەن ﻟەﺳــەر ﺧﻮێﻨــﺪن ﯾﺎن ﻓﺸــﺎر ﺑﺨەﻧە ﺳــەرﯾﺎن ﺑﯚ ﺋــەوەی واز ﻟــە ﺧﻮێﻨﺪن ﻧەھێﻨــﻦ ،ﻛەﭼﯽ ﻟەﺳــەر ھەﻧﺪێﻚ ﺧﺎڵﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ وەك ﻻوازﺑــﻮون و ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﻮێﻨﺪن ،ﯾەﻛﺴەر ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟــە ﺧﻮێﻨــﺪن دەﮔێڕﻧــەوە ﻛە ﺋەﻣە ھــەم ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳــەر ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛەﻣﺎن و ھەم ﻟەﺳــەر ﺧﻮدی ﺋەم ﻣﻨﺪاڵــەش دەﺑێﺖ، ڕەﻧﮕە ﺋێﺴــﺘە ھەﻧﺪێــﻚ ﻣﻨﺪاڵ ﺣەز ﺑەوە ﺑﻜەن ﻛە ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە دەرﺑﮫێﻨﺮێﻦ ،ﺑەم دوای ﻣﺎوەﯾەك ﭘەﺷﯿﻤﺎن دەﺑﻨەوە“. ﻟە ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻟە ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ،ﺑــە دەﯾﺎن ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻟــە ھــەردوو ڕەﮔــەز وازﯾﺎن ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن ھێﻨﺎوە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەش ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧەﮔەڕاوﻧەﺗەوە، ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە و ﺑەدواداﭼــﻮون ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ﻧەﻛﺮاوە.
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻛەﻣﭙﯽ ﻛەورﮔﯚﺳﻚ ﻟە ھﺎوﯾﻨﺪا زۆر ھەوڵﯿﺎن داوە ﭼﯿﻤەﻧﺘﯚ و ﺑﻠﯚك ﺑﮫێﻨﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ھﯿﭻ ﻧەﺑێﺖ ﭼﻮاردەوری ﺧێﻮەﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە ﭼەﻧﺪ ﭼﯿﻦ ﺑﻠﯚﻛێﻚ ﻟە ھﺎﺗﻨە ﻧﺎوەوەی ﺋﺎو ﺑﭙﺎرێﺰن ،ﺑەم ﻟەﻻﯾەن ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛەﻣﭙەﻛەوە ڕێﮕەﯾﺎن ﭘێ ﻧەدراوە.
ﺋەو ﭘﯿﺎوەی ﻧﺰﯾﻜەی 64ﺳﺎڵە وەرزش دەﻛﺎت ﺋەو ﻣﺎوەی 54ﺳــﺎڵە ﺧەرﯾﻜﯽ ﺋــەو ﻛﺎرەﯾــە ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋەوەﻧﺪە ﻧەﺑێ ﻛە ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻚ ﺑەھﯚی ﺷــەڕ و ﺋﺎوارەﯾﯿەوە ،ﻛﺎرەﻛەی ﻧەﻛﺮدووە. وەك وەﺳــﺘﺎ زاھﯿــﺮ دەڵــێ، ﺋێﺴــﺘەش ﻟە ﻛﺎرەﻛــەی ﺑێﺰار ﻧەﺑــﻮوە و ھەرﭼەﻧــﺪ زۆرﺑەی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی دێﻨە ﻻی ،ﭘﯿﺎوە ھﺎوﺗەﻣەﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ .ﺋەو
زاھﯿﺮ ،ﭘﯿﺎﺳــەﻛﺮدﻧە .ﺋەو رۆژاﻧە ﺑە ﭘﯿﺎﺳە ﻟە ﺧﻮرﻣﺎڵەوە دەﭼێﺘە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮڵــﭗ ،ﺧﺎرﮔێن ﯾﺎن زەردەھﺎڵ و ﻣەوداﻛەﺷﯿﺎن ﻧﺰﯾﻜەی 10ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ دەﺑێﺖ. ﺋــەو ﭘﯿﺎوە ﺗەﻣەن 86ﺳــﺎڵەﯾە، ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯽ ھەﻣەت ﺳــەرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﻛــﺮدووە .ﺋەو دەڵــێ” ،وەرزش وای ﻟــێ ﻛــﺮدووم ھەﻣﯿﺸــە
وەرزﺷــەوەﯾە ،ھەﻧــﺪێ ﺟﺎر ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﭘﯿﺎﺳــەﻛﺮدﻧﺪا ﮔەﻧﺠەﻛﺎن ﺑــە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻟە ﺗەﻧﯿﺸــﺘﻢ ﺗێﺪەﭘــەڕن و ﺑە ﺗﺎﻧــەوە دەڵێﻦ ﻛــە ﺧەرﯾﻜﯽ ﭼﯿﻢ و وەرزﺷــﻢ ﺑــﯚ ﭼﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ھــەر دەﻣﺮم. ﻣــﻦ ﮔﻮێ ﺑەو ﻗﺴــﺎﻧە ﻧــﺎدەم، راﺳﺘە دەﻣﺮﯾﻦ ،ﺑەم ﺑﺎﺷﺘﺮە ﺗﺎ دەژﯾﻦ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿەﻛﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎن ھەﺑێﺖ“.
ﺟﯿﺎ ﻟە ﭘﯿﺎﺳــەﻛﺮدن ،ھەﻧﺪێ وەزرﺷــﯿﺶ ﻟە ﻣﺎڵەوە دەﻛەم .ﮔﻮاﯾە ﮔﯚﺷﺖ و ﭼەوری ﺑﯚ ﺑەﺗەﻣەﻧەﻛﺎن ﺧﺮاﭘە، ﺑەم ﻣﻦ ﺑە رادەﯾەﻛﯽ زۆر ﮔﯚﺷﺖ و ﭼەوری دەﺧﯚم
وﺷە /ﺧﻮرﻣﺎڵ -ﺳەﻻم ھﺎﻧەدﻧﯽ وەﺳﺘﺎ زاھﯿﺮ ﺑە ﺗەﻣەﻧﯽ 86ﺳﺎڵﯿﯿەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺟﺎرێﻚ ﻧەﭼﻮوەﺗە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧە ،ﺋەو 56ﺳﺎڵە ﺳەرﺗﺎﺷﺨﺎﻧەی ھەﯾە و ﺑەو ﺗەﻣەﻧەﺷەوە ﻟە وەرزﺷﻜﺮدن ﺑەردەواﻣە. زاھﯿــﺮ ﻣﺤەﻣەد ﻋەزﯾــﺰ ﻧﺎوی ﺗەواوی ﺋەو ﭘﯿﺎوەﯾە .ﺋەو ﺳــﺎڵﯽ 1928ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﮔﻮڵﭙﯽ ﻧﺎوﭼەی ھەوراﻣﺎﻧﯽ ﺳــەر ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔەی
ھەڵەﺑﺠە ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە و ﺗﺎ ﭘﯚﻟﯽ ﭘێﻨﺠﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ ﺧﻮێﻨﺪووە، ﺑەم ﺑەھﯚی دەﺳــﺘﻜﻮرﺗﯿﯿەوە وازی ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن ھێﻨﺎوە.
وەﺳــﺘﺎ زاھﯿﺮ 3ژﻧــﯽ ھێﻨﺎوە و 12ﻣﻨﺪاڵﯽ ﻟێﯿﺎن ھەﯾە و ﺋێﺴﺘە ھەﻣﻮوﯾــﺎن ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەﺷــﯿﺎن ﭘێــﻚ ھێﻨــﺎوە .ﺋەو ﺑــﯚ ﻣﺎوەی
ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜﯿﺶ ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﺷﯚڕﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﯾﻠﻮول و ﮔﻮن ﺑﻮوە. وەﺳﺘﺎ زاھﯿﺮ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺷﺎرەدێﯽ ﺧﻮرﻣﺎڵﯽ ﺳــەر ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەڵەﺑﺠە دژی و ﺑﯚ ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋێﻮی ژﯾﺎﻧﯽ ،ﻟە ﺳەرﺗﺎﺷــﺨﺎﻧە ﺑﭽﻮوﻛەﻛەﯾــﺪا ﻛﺎر دەﻛﺎت.
دەڵێ” ،ﮔەﻧﺠــەﻛﺎن ﻧﺎﯾەﻧە ﻻی ﻣﻦ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەوان ﺷــێﻮازی ﻧﻮێﯿﺎن دەوێﺖ و ﺑﯿﺎﻧﻮو دەﮔﺮن، ﺑﯚﯾە ﻣﻨﯿﺶ ﺑڕﯾﺎرم داوە ﺳــەری ﮔەﻧﺠەﻛﺎن ﭼﺎك ﻧەﻛەم“. ﺋەو درێــﮋە ﺑە ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯽ دەدا و دەڵێــﺖ” ،ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1950وە ﺗﺎ ﺋەﻣــڕۆ ،ﻟــە وەرزﺷــﻜﺮدن ﺑەردەواﻣﻢ و ﻛەﺳــﯿﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ رێﮕەم ﻟێ ﺑﮕــﺮێ .ﺋەﮔەر رۆژێﻚ وەرزش ﻧەﻛــەم ،وا دەزاﻧﻢ دﻧﯿﺎ ﺑەﺳەرﻣﺪا رووﺧﺎوە“. ﺳــەرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ وەرزﺷﯽ وەﺳﺘﺎ
ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﻢ ﺑﺎش ﺑێ و ﺳەرداﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە ﻧەﻛــەم .ﺟﯿــﺎ ﻟە ﭘﯿﺎﺳەﻛﺮدن ،ھەﻧﺪێ وەزرﺷﯿﺶ ﻟە ﻣﺎڵەوە دەﻛەم .ﮔﻮاﯾە ﮔﯚﺷﺖ و ﭼەوری ﺑﯚ ﺑەﺗەﻣەﻧەﻛﺎن ﺧﺮاﭘە، ﺑەم ﻣــﻦ ﺑــە رادەﯾەﻛﯽ زۆر ﮔﯚﺷﺖ و ﭼەوری دەﺧﯚم ،ﺧەڵﻚ ﭘێﯿﺎن ﺳــەﯾﺮە ﻛە ﺗﻮوﺷﯽ ھﯿﭻ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەك ﻧەﺑﻮوﻣە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺳەرﺋێﺸەﺷﻢ ﻧﯿﯿە“. وەﺳــﺘﺎ زاھﯿــﺮ ﻟــە درێــﮋەی دەڵــێ، ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯿﺪا ”ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿەﻛەم ﺑەھــﯚی
ﺋەو ﭘێﺸﻨﯿﺎز ﺑە ھەﻣﻮو ﺗﺎﻛەﻛﺎن دەﻛﺎت ﻛــە وەرزش ﺑﻜــەن، دووﭘﺎﺗﯿــﺶ ﻟــەوە دەﻛﺎﺗــەوە رەﻧﮕە وەك ﺋەوﯾﺎن ﭘێ ﻧەﻛﺮێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺧﯚی 64ﺳــﺎڵە وەرزش دەﻛﺎت .وەﺳﺘﺎ زاھﯿﺮ دەڵێ” ،ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ھەﻧــﺪێ ﮔەﻧﺞ ھﺎﺗﻨە ﻻم و ﮔﻮﺗﯿــﺎن دەﯾﺎﻧەوێ ﻟەﮔەڵ ﻣﻨﺪا وەرزش ﺑﻜەن ،ﺑەم زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەﻓﺘەﯾەك ﺑەردەوام ﻧەﺑﻮون“. وەك وەﺳﺘﺎ زاھﯿﺮ دەڵێ 36 ،ﺳﺎڵە ﻧﻮێﮋی ﻧەﭼﻮوە و ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەﻛﯽ ﻟە ﺳەرووی وەرزﺷﯿﺸﯽ ﭘێ داوە.
ژﯾﺎن ﻟەﻧﺎو ﻗﻮڕ و ﺳەرﻣﺎدا
ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯽ ﻛەﻣﭙﯽ ﻛەورﮔﯚﺳﻚ ﻟە ﺳەرﻣﺎ ھەڵﺪەﻟەرزن وﺷە /ھەوﻟێﺮ – ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت ﻋﺎﺋﯿﺸە ﺳەﻓﻮان ھێﺸﺘﺎ ﺧەﻣﯽ ﺋﺎوارەﯾﯽ ﺑەرۆﻛﯽ ﺑەرﻧەداوە ،ﻛەﭼﯽ ﺳەرﻣﺎی زﺳﺘﺎن ﺧەرﯾﻜە ﺑەرۆﻛﯽ ﺧﯚی و 5ﻣﻨﺪاڵەﻛەی دەﮔﺮێﺖ .ﺋەو ،ﻟە ﻧێﻮ ﺧێﻮەﺗێﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﻛەﻣﭙﯽ ﻛەورﮔﯚﺳــﻜﺪا دەژی و وەك ﺧﯚی ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە دەﻛﺎت ،ﺷــەوان ﻟەﺑەر ﺳەرﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎرن ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﺑەﺗﺎﻧﯽ داﺑﭙﯚﺷﻦ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺳەﯾﺮی ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚن ﺑﻜەن. ﻋﺎﺋﯿﺸە ﻟە ﻛەﻣﭙﯽ ﻛەورﮔﯚﺳﻚ ﺑەﺗەﻧﯿــﺎ ﻧﯿﯿە .ﻟــەو ﻛەﻣﭙەدا دوو ھــەزار و 300ﺧێــﺰان ﻛە ﻟە 13ھــەزار ﻛەس ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮون دەژﯾﻦ .ﺋــەوان دوو ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﭘێﺶ ﻟە ﺗﺮﺳــﯽ ﺑﯚردﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ڕژێﻤﯽ ﺳﻮورﯾﺎ، ﺑەرەو ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﺗﻮون. ﻟە ﻧێــﻮ ﺋــەو ﻛەﻣﭙــەدا 50 ﻛەﻣﺌەﻧــﺪام و زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 50 ﻛەﺳــﯽ ﺧﺎوەن ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ھەن .ﺋــەو ﺧێﺰاﻧﺎﻧە
ﺧﺎوەﻧــﯽ دوو ھــەزار ﻣﻨﺪاڵﻦ و ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺷەوان ﻟە ﺳەرﻣﺎدا ھەڵﺪەﻟــەرزن و ﺟﻠﻮﺑەرﮔێﻜــﯽ ﺷﯿﺎوی زﺳﺘﺎﻧەﯾﺎن ﻧﯿﯿە. ﻋﺎﺋﯿﺸــە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەدات ﻛە ﺑﺎراﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم دواﯾﯿە ،ﺗەﻧﮕﯽ ﺑە ﺋەوان ھەڵﭽﻨﯿﻮە و ﺋﺎو ﻟە ﻛﻮن و ﻛەﻟەﺑەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺧێﻮەﺗەﻛەﯾەوە ھﺎﺗﻮوەﺗە ژوور و ﺑە دەﺳﺘﯿﯿەوە ﺑێﺰار ﺑﻮوﻧە. ھﺎوﺳەری ﻋﺎﺋﯿﺸــە ﻛﺮێﻜﺎرە و ڕۆژاﻧــە ﺑــﯚ ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋێﻮی
ژﯾــﺎن ڕوو ﻟە ھەوﻟێــﺮ دەﻛﺎت، ﺋەﻣەﯾﺶ ﻛﺎری ﻋﺎﺋﯿﺸەی ﮔﺮاﻧﺘﺮ ﻛﺮدووە و ڕۆژاﻧــە ﺧﯚی ﻧﺎﭼﺎرە ﺑــە ﭼــﻮاردەوری ﺧێﻮەﺗەﻛەدا ﺑﮕەڕێــﺖ و ﺑــە ﺑــەرد ،ﻗﻮڕی ﭼﻮاردەوری ﺧێﻮەﺗەﻛە ﺑﻜﻮﺗێﺖ، ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﻮن و ﻛەﻟەﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە. ﻣﺤەﻣــەد ﻋەﺗــﺎ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻛەﻣﭙﯽ ﻛەورﮔﯚﺳﻚ ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ دەڵێ ﻛــە ﺟﮕــە ﻟــەوەی زۆرﯾﻨەی
ﺧێﻮەﺗەﻛﺎن ﺋﺎوﯾﺎن دەﭼێﺘە ﻧﺎو، ھﯿــﭻ ﻧەوﺗێﻜﯿﺶ ﻧــەدراوە ﺑەو ﺧێﺰاﻧﺎﻧە و ﺋەﮔەر ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑێﺖ ،ﺳــەرﻣﺎ ﺧێﺰاﻧە ﺋﺎوارەﻛﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﻛێﺸە دەﻛﺎت. ﻣﺤەﻣەد ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوەش دا ﻛە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺷﯿﺮی وﺷﻜﯽ ﻣﻨﺪان ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺎﻧە و زۆرﯾﻨەی ﻣﻨﺪان ﺷﯿﺮﯾﺎن ﻟێ ﺑڕاوە ،ﺟﮕە ﻟەوەﯾﺶ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ زﺳﺘﺎﻧەﯾﺎن ﻛەﻣە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺧێﺮﺧﻮازان و ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑەھﺎﻧﺎﯾﺎﻧەوە ﺑێﻦ. ﻋەﮔﯿــﺪ ﻧﻮرھــﺎن ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﻛەﻣﭙەﻛەﯾە و ﺑﺎس ﻟــە ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛﺎت .ﺋەو دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﺧێﻮەﺗەﻛﺎن ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﺎڕێﻚ داﻧﺮاون ،ﻛێﺸەی زۆرﯾﺎن ھەﯾە و ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺑﺎران و ڕەﺷەﺑﺎدا
ﺗﻮوﺷﯽ ﮔﺮﻓﺖ دەﺑﻦ. ﻋەﮔﯿــﺪ ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەوەش دا ﻟــە ھﺎوﯾﻨــﺪا زۆر ھەوڵﯿﺎن داوە ﭼﯿﻤەﻧﺘــﯚ و ﺑﻠــﯚك ﺑﮫێﻨــﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ھﯿﭻ ﻧەﺑێﺖ ﭼﻮاردەوری ﺧێﻮەﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑــە ﭼەﻧﺪ ﭼﯿﻦ ﺑﻠﯚﻛێــﻚ ﻟــە ھﺎﺗﻨە ﻧــﺎوەوەی ﺋــﺎو ﺑﭙﺎرێــﺰن ،ﺑــەم ﻟەﻻﯾەن ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛەﻣﭙەﻛەوە ڕێﮕەﯾﺎن ﭘێ ﻧەدراوە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی دوا ﺋﺎﻣــﺎری ﻛﯚﻣﯿﺴﯿﯚﻧﯽ ﭘەﻧﺎﺑەراﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ، زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 210ھــەزار ﭘەﻧﺎﺑەری ﺳــﻮورﯾﺎ ﻛە زۆرﺑەﯾﺎن ﻛﻮردن، ﻟــە ﭼەﻧﺪ ﻛەﻣﭙێﻜــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﺸــﺘەﺟێ ﻛﺮاون، ﺋەم ژﻣﺎرەﯾە زﯾﺎﺗﺮ دەﺑێﺖ ﺋەوﯾﺶ ﺑەھــﯚی ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﺷﺎری ﻛﯚﺑﺎﻧێ.
ﻋﺎﺋﯿﺸــە ھﯿﻮاﺧــﻮازە دەزﮔە و ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿﺎن ھەﯾە ،ﺑەم ﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎن ﺋﺎوڕێﻜﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﺎن ﺑە ﻧەوﺗــە ﺗﺎ ﻟەم ﺟﺪﯾﺘﺮﯾﺎن ﻟــێ ﺑﺪەﻧــەوە .ﺋەو ﺳــەرﻣﺎﯾەدا ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن وەك ﺧــﯚی دەڵێ ،ﺋــﺎﮔﺎداری ﺗﻮوﺷﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯽ ﻧەﺑﻦ. ﺋەوەﺷە ھەﯾە ﻛە ﺑەھﯚی زۆرﯾﯽ دﻛﺘــﯚر ﺳــەرھەﻧﮓ ﺟەﻻل ژﻣﺎرەی ﺋﺎوارەﻛﺎﻧەوە ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻛﺎروﺑــﺎری ﺑﺎرﮔﺮاﻧــﯽ ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﺳــەر و ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە داوای ھــﺎوﻛﺎری ﻟە ھەوﻟێﺮ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺋەوان ﺑەردەوام ﻟە ڕێﮕەی وﺗﺎﻧﯽ دەرەوە ﺑﻜﺮێﺖ. ﺗﯿﻤەﻛﺎﻧﯿﺎﻧــەوە ﺳــەرداﻧﯽ ﻛەﻣﭙﯽ ﻛەورﮔﯚﺳــﻚ ﺑەﺷێﻜﯽ ﺧێﻮەﺗــەﻛﺎن دەﻛــەن و زۆری ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ھەڵﻤەﺗﯽ ﻛﻮﺗﺎن و ﭼﺎودێﺮی ﺗێﺪا داﺑﯿــﻦ ﻛﺮاوە .ﯾﻮوﻧﺲ ﻛﺎزم ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿﺎن ﺑــﯚ ﺋەﻧﺠﺎم ﺋﺎﻣــﺎژەی ﭘــێ دا ﻛە دەدەن ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺳــﯚﺑﺎ ،ﺑەﺗﺎﻧﯽ، ھﯿﭻ ﭘەﺗﺎﯾەك ﻟە ﻛەﻣﭙــﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ،ﺋﺎو، ﻧێﻮﯾﺎﻧﺪا ﺑو ﻛەورﮔﯚﺳــﻚ ﺳەر ﺑە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﻧەﺑێﺘەوە. ﺷﺎرەدێﯽ ﺧەﺑﺎﺗە .ﺷﺎرەدێﯿەﻛە و ﺑﻨﻜەی دەﻛەوێﺘە رۆژﺋﺎواوە 37 ،ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ ﻟــە ھەوﻟێــﺮ دوورە و دەروازەی ﺑەﯾەﻛەوە ﺑەﺳــﺘﻨەوەی ھەردوو ﺷــﺎری ﻣﻮوﺳڵ و دھﯚﻛە ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ.
ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺷــﯿﺮی وﺷﻜﯽ ﻣﻨﺪان ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺎﻧە و زۆرﯾﻨەی ﻣﻨﺪان ﺷــﯿﺮﯾﺎن ﻟێ ﺑڕاوە ،ﺟﮕە ﻟەوەﯾﺶ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ زﺳﺘﺎﻧەﯾﺎن ﻛەﻣە
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
وەﺳﺘﺎ زاھﯿﺮ 86ﺳﺎڵﯽ ﺗەﻣەﻧە و 56ﺳﺎڵە ﺳەرﺗﺎﺷﺨﺎﻧەی ھەﯾە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
9
ﺋەو ﻣﻠﯿﺎردێﺮەی ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن دەﻣﺎڵێﺖ
رەﻧﮕﺎڵە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺳﻮﻋﺎد ﺣەﺳەن
”ﯾــﻮو“ ﻣﻠﯿﺎردێﺮێﻜﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﯚرﯾﺎی ﺑﺎﻛﻮرە ﻛە 11ﺳــﺎڵە ﻟە وﺗﯽ ﺑەﺣﺮێﻦ دەژﯾﺖ .ﺋەو ﭘﯿﺎوە ﺳــەرەڕای دەوڵەﻣەﻧﺪﺑﻮوﻧەﻛەی ،ﺧﻮوﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ھەﯾە و ھەﻣﻮوﯾﺎن ﺳــەرﯾﺎن ﻟێ ﺳــﻮڕﻣﺎوە” .ﯾﻮو“ 11ﺳﺎڵە ﺑێ ﺋەوەی ﺳەرﻧﺞ ﺑە ھﯿﭻ ﺷﺘێﻚ ﺑﺪات ،ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿﺎن ﮔﺴــﻚ ﺑەدەﺳﺘەوە دەﮔﺮێ و ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﺷﺎرەﻛەی ﺧﺎوێﻦ دەﻛﺎﺗەوە .ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن دەڵێ” ،ﺑﯚ ﺋەو ﻛﺎرە ﻧەﻛەم ،ﺧﯚم ﺣەزم ﻟە ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧەوەی ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧە“. ﻧﺎزﻧﺎوی ”ﭘﺎﺷﺎی ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧەوە“ ﺑە ”ﯾﻮو“ دراوە .ﺋەو ﺣەزی ﻟێﯿە ﺷﺎرەﻛەی ﺧﺎوێﻦ ﺑێﺖ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛەس ﻧەﺧﯚش ﻧەﺑێﺖ .ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ”ﯾﻮو“ﯾﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮە ،دەڵێﻦ ﺋەو ﺗەﻧﺎﻧەت ﻗﻮﻧﻜە ﺟﮕەرەﯾەﻛﯿﺶ ﺟێ ﻧﺎھێڵێ و ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ ﺷﺘﯿﺶ ﻟەﺳەر ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن ﻛﯚ دەﻛﺎﺗەوە.
دەرەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛﺎﻧﯽ ﭼەﻧﺪ زاﻧﺎﯾەﻛــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛــەن ﻛە ﺧەو ھﯚﻛﺎرێﻜــﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯿە ﺑﯚ ﺗەﻣەﻧﺪرێﮋی. ﻟێﻜﯚڵەر و زاﻧﺎﯾﺎﻧــﯽ زاﻧﻜﯚی ﭘﯚرﻟەﻧــﺪ، وﯾﻼﯾەﺗــﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەﻛﯿﺎن ﻟەﺳــەر ﺧەوﺗﻨﯽ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺑەﺳﺎﭼﻮو ﺋەﻧﺠــﺎم دا .دوو ھەزار و 794 ﻛەس ﺳەرووی ﺗەﻣەﻧﯽ 100 ﺳــﺎڵﯽ ﻟــە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛەدا ﺑەﺷــﺪار ﺑــﻮون و دەرﻛەوت ﻛە ﺋەوان دوو ﺋەوەﻧﺪە ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻟە ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﺗەﻣەﻧﯽ 65ﺑﯚ 79 ﺳﺎﻧﺪا دەﺧەون. 15ھەزار و 638ﻛەﺳﯽ ﺳــەرووی ﺗەﻣەن 65ﺳﺎڵ
ﻟەو ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەدا ﺑەﺷﺪار ﺑﻮون ﻛە ﺗەﻣەﻧﯽ 3ھەزار و 927ﯾﺎن ﻟە ﻧێﻮان 90ﺑﯚ 99ﺳﺎڵ و دوو ھەزار 794ﯾﺸﯿﺎن ﺳەرووی 100ﺳﺎڵﯽ ﺑﻮون. زاﻧﺎﯾــﺎن داواﯾــﺎن ﻟــە ھەﻣﻮو ﺑە ﺷــﺪ ا ر ﺑﻮ و ا ن )ﺳــەرﺟەﻣﯿﺎن ﺧە ڵﻜــﯽ و ﺗــﯽ ﭼﯿﻦ ﺑﻮون( ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﻣﺎوەی ﺧەوﺗﻦ و ﺑﻮ و ﻧﯽ
ﺑە دەﯾەم زەﻣﺎوەﻧﺪی دڵﺨﯚﺷە
ﺑەﻧﺎوی ”ﻟێﺴﻠﯽ“ زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛﺮد. ﺋەو ﭘﺎﺷــﺎن ﻟــە ﻟەﮔــەڵ ﺧﺎﺗﻮو ”ﻛەﺗــﯽ“ ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﭘێﻚ ھێﻨﺎ ،ﺳﺎڵﯽ 1986ﻟەﮔەڵ ”ﺳﻮﺋﯽ“ زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛﺮد و ﺳﺎڵﯽ 1997ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧەوە ،دواﺗﺮ ﺳــﺎڵﯽ 1999ﻟەﮔــەڵ ”رۆن ﺑﺎﯾﻮﺷــﺎ“ زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛﺮد. ﺳــﺎڵﯽ 2003ﺑﯚ ﺣەوﺗەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻟەﮔــەڵ ﺧﺎﺗﻮوﻧێﻜﯽ ﺗــﺮ ﺑەﻧﺎوی ”ﺗﺎﺋــﯽ“ زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛــﺮد ،ﺑەم ﺋەﻣەش ﺗەﻧﯿــﺎ 8ﻣﺎﻧﮓ ﺑەردەوام ﺑﻮو” .ﺷﭙﺎرد“ ﺳﺎڵﯽ 2004ﻟەﮔەڵ ﺧﺎﺗﻮو ”وەﻧــﮓ“ زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛــﺮد و دواﺟﺎر ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ 66 ﺳــﺎ ڵﯿﺪ ا
ﻣﺎراﺳــﯚﻧﯽ زەﻣﺎوەﻧــﺪی ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێﻚ ھێﻨﺎ و ﺋێﺴــﺘە ﻟەﮔەڵ ﺧﺎﺗﻮو ”ﻓﻠﯿﭙﯿﻨﯚ وەﻧﮓ ﭘﻼﺗﯿﻨﯚ“ ﻟە ﺷﺎری ”ﻣﺎرﺗﯚك ﺳﺎﻣێﺮﺳــﺖ“ ﺑە ﺧﯚﺷﯽ دەژﯾﻦ” .ﺷﭙﺎرد“ دەڵێ” ،ﺋێﺴﺘە ﻧﺰﯾﻜەی 10ﺳــﺎڵە ﺑە ﺧﯚﺷــﯽ دەژﯾــﻦ ،ﺧێﺰاﻧەﻛەی ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﻨﯽ ﺑە ﺷــێﻮەﯾەك ﮔﯚڕی ﻛە ﺧﯚﺷــﻢ ﺑﺎوەڕ ﻧﺎﻛــەم“ .درێﮋﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎوەی زەﻣﺎوەﻧﺪی ”ﺷﭙﺎرد“ 13ﺳﺎڵ و ﻛەﻣﺘﺮﯾﻨﯽ 8ﻣﺎﻧﮓ ﺑﻮوە.
داﻧﯽ ەﻣەرﯾﻜﺎ ی داﻧﺎ اﻧﯽ ﺋ ﯿەﻛە ﺷﺎﺟﻮ ﺧﯚﺷﯿ ە ﺳەر ﺑ
ﺑێﮕﻮﻣﺎن دۆزﯾﻨەوەی ھﺎوﺳــەری ژﯾــﺎن ﻛێﺸــەی ﺧــﯚی ھەﯾە، دەﺑــێ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟﺎر ھــەوڵ و ﻟــە دەرﮔەﻛﺎن ﺑﺪرێ ﺑــﯚ ﺋەوەی ﮔﺮێﻜﻮێﺮەی ﺳەڵﺘﯽ ﺑﻜﺮێﺘەوە. ”رون ﺷﭙﺎر“ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ، ﻟــەو ﻛەﺳــﺎﻧەﯾە ﻛــە زۆرﺗﺮﯾﻦ ژﻣــﺎرەی ﺧﻮازﺑێﻨﯽ و زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻟە دۆﺳــﯿەﯾﺪا ھەﯾە .ﺋەو ﺗەﻣەﻧﯽ 66ﺳــﺎڵە و ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻨە و دواﺟﺎر ﺑە ﺋﺎواﺗﯽ دێﺮﯾﻨەی ﺧﯚی ﮔەﯾﺸﺖ
و ﻟــە دەﯾەﻣﯿــﻦ زەﻣﺎوەﻧﺪﯾــﺪا، ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮو. ”ﺷــﭙﺎر“ 47ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﭘێﺶ ﯾەﻛــەم زەﻣﺎوەﻧــﺪی ﺧــﯚی ﻛــﺮدووە .ﺋەو ﺋێﺴــﺘە ﺧﺎوەﻧﯽ 8 ﻣﻨﺪاڵ و 14ﻧەوەﯾە .ﺋەو ﻟەﺑﺎرەی دوازەﻣﺎوەﻧــﺪی دەڵــێ” ،ﺋێﻤــە ﯾەﻛﺘﺮﻣــﺎن زۆر ﺧــﯚش دەوێ، ﺳــﺎﻧەش ﺋەو ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯿە زﯾﺎﺗــﺮ دەﺑێــﺖ ،ﺋێﻤــە ھەﻣﻮو ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑەﯾەﻛەوە دەﻛەﯾﻦ و واﺗﺎی ژﯾﺎﻧﯿــﺶ ھەر ﺋەوەﯾە“ .ﺋەو ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ﺟﺎر ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1966 ﻟەﮔەڵ ﺧﺎﺗﻮو ”ﭬێﻨﺪی“ ﺗەﻣەن 19 ﺳﺎڵ زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛﺮد ،ﺑەم ﺗەﻧﯿﺎ دوو ﺳﺎڵ ﺑەﯾەﻛەوە ﺑﻮون و دواﺗﺮ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧەوە” .ﺷﭙﺎرد“ ﺳﺎڵﯽ 1973 ﻟەﮔەڵ ﺧﺎﺗﻮوﻧێﻜﯽ ﺗﺮ زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛﺮد ،ﺑەم دﯾﺴــﺎن دوو ﺳــﺎڵ درێﮋەی ﻛێﺸﺎ و ﺳــﺎڵﯽ 1976ﺑﯚ ﺳێﯿەم ﺟﺎر ﻟەﮔەڵ ﺧﺎﺗﻮوﻧێﻜﯽ ﺗﺮ
ﻛێﺸــە ﻟەﮔەڵ ﺧەوﺗﻨﺪا ،ﻗﺴە ﺑﻜەن. ﻟە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛــەدا دەرﻛەوت ﻛــە ﺋــەو ﺑەﺷــﺪارﺑﻮواﻧەی ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ درێﮋﺧﺎﯾەﻧﯿﺎن ھەﯾە، ﺧەوﯾﺎن ﺧــﯚش ﻧﯿﯿە ،ﺑەم ﺋەو ﺑە ﺳــﺎﭼﻮواﻧەی ﻛــە دۆﺧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿﺎن ﺑﺎﺷــە )ﺑەﺑێ ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨــﯽ دۆﺧــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ(، ﺧەوی ﺧﯚﺷﯿﺎن ھەﯾە. ز ۆ ر ﺑــە ی
ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷــﺒﻮو ﺑــە ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯽ درێﮋﺧﺎﯾەن ﻛە ﻧﺰﯾﻜەی 5ﺳەﻋﺎت دەﺧەوﺗﻦ، ﺗەﻣەﻧﯿــﺎن ﻟە ﻧێــﻮان 65ﺑﯚ 76ﺳــﺎﻧﺪا ﺑﻮوە ،ﺋــەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﻛە ﺳــەرﺟەﻣﯽ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺳەرووی 100ﺳﺎڵ، ﻧﺰﯾﻜەی 10ﺳەﻋﺎت ﻟە ﺷەو و رۆژێﻜﺪا دەﺧەون. زاﻧﺎﯾﺎن دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ دووﻻﯾەﻧە ﻟــە ﻧێــﻮان ﺧــەو و ﺗەﻣەﻧﺪرێﮋﯾﺪا ھەﯾە، ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە ﻛــە ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺗەﻣەﻧﺪرێﮋ ﺑە ﺑﺎﺷﯽ دەﺧەون و ﺑە ﭘێﭽەواﻧەﺷەوە راﺳﺘە ﻛە ﺧەوی ﺑــﺎش دەﺑێﺘە ھﯚی ﺗەﻣەﻧﺪرێﮋی.
ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری ﻟﻮﻗﻤﺎﻧﯽ ﺣەﻛﯿﻢ ﺑﯚ ﻛﻮڕەﻛەی
”رﯾﻤــﺎ ﻓﺎﻛﯿﺢ“ ﺧﺎﺗﻮوﻧێﻜــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ – ﻋەرەﺑە و ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛەی ﺳﺎڵﯽ 1993ﻟە ﻟﺒﻨﺎﻧەوە ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻛﯚﭼﯿﺎن ﻛﺮد” .رﯾﻤﺎ“ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2010ﺑﻮو ﺑە ﺷﺎﺟﻮاﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ. ﺋەو ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻣﯿﺸــﯿﮕﺎن دەژی ،ﺑەم ﻣﺎوەﯾەﻛە ﺑە ھﯚی ﻟێﺨﻮڕﯾﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﺑە ﺳەرﺧﯚﺷﯽ ،دەﺳﺘﮕﯿﺮ و رەواﻧەی دادﮔە ﻛﺮاوە. ﺷﺎﺟﻮاﻧە ﺗەﻣەن 26ﺳــﺎڵەﻛەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،داﻧﯽ ﺑە ھەڵەی ﺧﯚی ﻧــﺎوە و دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﺑەھﯚﯾەوە واﻧەﯾەﻛﯽ ﺟﺪﯾﯽ ژﯾﺎن ﻓێﺮ ﺑﻮوە. ﺳــەرەﺗﺎ ﺑڕﯾﺎر ﺑﻮو ﺷﺎﺟﻮاﻧەﻛە ﺑﯚ ﻣﺎوەی 93رۆژ ﺑەﻧﺪ ﺑﻜﺮێﺖ، ﺑەم دواﺗﺮ ﭘێﺪاﭼﻮوﻧەوە ﺑە دۆﺳــﯿەﻛەی ﻛﺮا و ﺳﺰای ﻣﺎدی ﺑەﺳەردا ﺳەﭘێﻨﺪرا. ﭘﯚﻟﯿﺲ راﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﻛە ﺋەوﻛﺎﺗەی ﺧﺎﺗﻮو ”رﯾﻤﺎ ﻓﺎﻛﯿﺞ“ ﮔﯿﺮاوە، رێﮋەی ﻛﺤﻮول ﻟە ﻧێﻮ ﻟەﺷــﯿﺪا ،دوو ﺋەوەﻧﺪەی رێﮋەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮوە.
رۆژێﻚ ﻟﻮﻗﻤﺎن ﺑە ﻛﻮڕەﻛەی ﮔﻮت ﻛە 3ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە ﺑەﺧﺘەوەری ﺑﮋﯾﺖ. ﯾەﻛەم ،ھەوڵ ﺑﺪە ﻟە ژﯾﺎﻧﺘﺪا ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺧﻮاردﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑﺨﯚی دووەم ،ﻟە ﻧێﻮ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭘێﺨەﻓﯽ دﻧﯿﺎدا ﺑﺨەوە ﺳێﯿەم ،ﻟە ﻧێﻮ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻛﯚﺷﻚ و ﺧﺎﻧﻮودا ﺑﮋی. ﻛﻮڕەﻛــە ﻟە وەﻣــﯽ ﺑﺎوﻛﯿﺪا ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺑﺎوﻛــە ﺋێﻤە ﺧێﺰاﻧێﻜﯽ ھەژارﯾﻦ ،ﭼﯚن دەﺗﻮاﻧﻢ ﺋەو ھەﻣﻮو ﺷﺘەم ھەﺑێﺖ؟“. ﻟﻮﻗﻤﺎن ﻟە وەﻣﺪا ﮔﻮﺗﯽ: ﺋەﮔەر درەﻧﮓ و ﺑە رێﮋەﯾەﻛﯽ ﻛەﻣﺘﺮ ﻧﺎن ﺑﺨﯚی ،ھەرﺷﺘێﻚ ﻛە ﺑﯿﺨﯚی ﺗﺎم وﭼێﮋی ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺧﻮاردﻧﯽ دﻧﯿﺎی ھەﯾە ﺋەﮔەر زۆر ﻛﺎر ﺑﻜەی و ھەﻧﺪێ درەﻧﮓ ﺑﺨەوی ،ﻟە ھەر ﺷﻮێﻨێﻜﺪا ﺑﺨەوی ،واھەﺳﺖ دەﻛەی ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭘێﺨەﻓﯽ دﻧﯿﺎﯾە. ﺋەﮔــەر ﻟەﮔەڵ ﺧەڵﻜﺪا ھــﺎوڕێ ﺑﯿﺖ ،ﻟە ﻧێﻮ دڵﯽ ﺋەواﻧﺪای و ﺑەو ﺷــێﻮەﯾەﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻛﯚﺷﻜﯽ دﻧﯿﺎ ھﯽ ﺗﯚﯾە.
ﻛﺎرێﻜﯽ دەﮔﻤەن
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﻧﮫێﻨﯿﯽ ﺗەﻣەﻧﺪرێﮋی دۆزراﯾەوە
ﺧﺎﺗﻮوﻧێﻜــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑــﯽ ﻟــە رێﻮڕەﺳﻤﯽ دەرﭼﻮوﻧﯽ زاﻧﻜﯚﯾﯽ ﺧﯚﯾــﺪا ،ﺳــەرﻧﺠﯽ ھەﻣــﻮو ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ راﻛێﺸــﺎ .ﺋەو ﻟە رێﻮڕەﺳﻤﯽ دەرﭼﻮوﻧﯿﺪا ﺷﯿﺮی ﺑە ﻣﻨﺪاڵە ﺳــﺎواﻛەی دا و ﺑەﻣــەش
ھەواڵەﻛــەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 140ھەزار ﺟﺎر ﻻﯾﻚ ﻛﺮا. ﺧﺎﺗﻮو ”ﺟێﺴﯽ ﺷﺎرﻛﯽ“ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﭼەﻧــﺪ ﺑڕواﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ دەرﭼﻮوﻧﯽ زاﻧﻜﯚﯾــﯽ وەرﮔﺮﺗــﻮوە. ﺋــەو ﺑڕواﻧﺎﻣــەی ﺑەﻛەﻟﯚرﯾﯚﺳﯽ ﻟە ﺑەﺷﯽ
ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ زاﻧﻜــﯚی ھﯿﻮﻣەن رﯾﺴــﯚرس وەرﮔــﺮت و دواﺗﺮ ﺑﻮو ﺑە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ ﺑەﺷﯽ ﺋﯿﺪارە و ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ زاﻧﻜﯚی ﺳﺎﻧﺸﺎﯾﻦ ﻛﺎوﺳــﺘﯽ ﺋﻮﺳــﺘﺮاﻟﯿﺎ .ﺋەو ﺑەو ھەﻣﻮو ﺧﻮێﻨﺪن و ﺑڕواﻧﺎﻣەﯾەوە ﻧەﺑﻮوە ﺟێ ﺳەرﻧﺠﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن، ﺑەڵﻜﻮ داﯾﻜﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ھﯚﻛﺎری ﺳەرەﻛﯽ ﺑﻮو. ”ﺟێﺴــﯽ ﺷــﺎرﻛﯽ“ و ھﺎوﺳــەرەﻛەی و دوو ﻣﻨﺪاڵەﻛــەی ﺋێﺴــﺘە ﻟــە ﺷــﺎری ﻛﻮﯾﻨﺰﻟەﻧــﺪ دەژﯾــﻦ و ﻛﺎﺗێــﻚ ﻟــە رێﻮڕەﺳــﻤﯽ دەرﭼﻮوﻧﯽ زاﻧﻜﯚﯾﯿﺪا ﺷــﯿﺮی ﺑــە ﻣﻨﺪاڵەﻛەﯾﺪا ،ﺳــەرووی ھەواڵەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮا .ﺋەو وێﻨەﻛەی ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑەوﻛﺎﺗەی زۆر ﺧــﯚش دەوێ و دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە داﯾﻜﺎﯾەﺗﯽ و ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑە ﺗەواوی ﭘێﻮە دﯾﺎرە. ﺋــەو ﺧﺎﺗﻮوﻧــە 24ﺳــﺎﻧە، وێﻨەﻛــەی ﺳــەر ﺗــﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿــﯽ ”ﺗﻮﯾﺘەر“ ﺑــو ﻛــﺮدەوە و زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 140 ھەزار ﻛەس ﻻﯾﻜﯿﺎن ﻛﺮد و ﻧﺰﯾﻜەی 4ھــەزار ﺟﺎرﯾــﺶ ﺑــ و ﻛﺮاﯾەوە.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :وﺷﯿﺎر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﺳﻮەد
ﺷﺎﻧﯚ دەﺳﺘﭙێﻜە و ﺋەﻛﺘەری ﺷﺎﻧﯚ دەﺗﻮاﻧێ ﻛﺎر ﻟە ﺳﯿﻨەﻣﺎدا ﺑﻜﺎت وﺷە /ھﺎوﺗﺎ وﺷﯿﺎر ﺋەﺳﻮەد ھێﺮۆ ﺣەﺳــەن زادە ﺋەو ﺧﺎﺗﻮوﻧە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪەﯾە ﻛە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زۆر ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺧﯚﯾەوە ﺳــەرﻗﺎڵ ﻛﺮدﺑــﻮو ﻛە ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻣﺎﭼﯽ ﻟە ﺳﯿﻨەﻣﺎی ﻛﻮردﯾﺪا ﻛﺮدﺑێﺖ ،ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زۆرﯾﺸە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﺪا دەرﻧﺎﻛەوێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻟەم دﯾﻤﺎﻧەﯾەی“وﺷە“ـــﺪا رووﺑەڕووی ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﻤﺎن ﻛﺮدووەﺗەوە.
ھەﻧﺪێﻚ ﺋەﻛﺘەری ﻛﭻ ھەن ﻟە ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــەﻛﺎن دەڵێﻦ ”ﻟە ﻧﻮاﻧﺪﻧﺪا ﺋﺎﻣﺎدەﯾﻦ ﻣﺎچ ﺑﻜەﯾﻦ“. ﺗﯚﯾﺶ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﻛﭽﯽ ﻛﻮردی ﺳــﯿﻨەﻣﺎﻛﺎری ﻛە ﻟە ﺳﯿﻨەﻣﺎ ﻣﺎﭼﺖ ﻛﺮدﺑێــﺖ ،ﺑەﻻی ﺗﯚوە ﺣﯿﻜﻤەﺗــﯽ ﻣﺎﭼﻜــﺮدن ﻟــە ﺳﯿﻨەﻣﺎ ﭼﯽ دەﮔەﯾەﻧێﺖ؟ ڕێﮕەﯾەﻛــﻢ ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﻢ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛە ﺳــﯿﻨەﻣﺎی ﻛﻮردی ﺑﮕﯚڕێ و ڕێﮕەﺧﯚﺷﻜەر ﺑﻮوﻣــە ﻛــە ﻛﭽــەﻛﺎن ﺑێﻨە ﭘێﺸــەوە و ﺑﻮێﺮﯾﯿــﺎن ھەﺑێ ﻟە ﮔﯚﭬــﺎر و ڕۆژﻧﺎﻣەﻛﺎن ﺑڵێﻦ ﺋێﻤە ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﻦ ﺑﯚ ﺋەو ﮔﺮﺗەﯾە
زاﻧﯿﺎرﯾــﯽ ﻣﻦ ﺧﻮﻟﯿــﺎی ﺋەوەت ھەﯾــە ﻛﺎری دراﻣــﯽ ﺑﻜەﯾﺖ، ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﭼﯽ دەڵێﯿﺖ؟ ﺑەڵێ ﺑﯚ ﻧﺎ ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺋﺎرەزووی ﺋەوەم ھەﯾە ﻛﺎری دراﻣﯽ ﺑﻜەم، ﺋەﮔــەر ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەﻛﯽ ﺑﺎش و ﺟﻮان ھەﺑێﺖ ،ﻛﺎری ﺗێﺪا دەﻛەم. ﺋــەو ﺧەﺗﺎﻧــەی ﻟــە ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵەﻛﺎن ﺑەدەﺳــﺖ دەھێﻨﺮێﺖ ،ﺗﺎ ﭼەﻧــﺪ ﮔﺮﻧﮕە ﻟە ڕووی ﻣــﺎدی و ﻣﺎﻧەوﯾﯿــەوە ﺑﯚ ﺧﻮدی ﻓﯿﻠﻤەﻛە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ؟ ﺑــﯚ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻓﯿﻠﻤەﻛــە ،ﭘێﻢ واﯾە ﻧــﺎوی ﻟە ﺟێﮕــەی ﺧﯚی دەﮔــﯚڕێ و ﻧﺎوێﻜــﯽ ﮔــەورە
ﻟە ﺋێﺮان ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺋەﺳﺘێﺮەﻛﺎن ﺳەرەﺗﺎ ﻟە ﺷﺎﻧﯚدا ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووە و دواﺗﺮ ﻟەﻧێﻮ ﺳﯿﻨەﻣﺎدا ﺑﻮوﻧەﺗە ﺋەﺳــﺘێﺮە و ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ﭘەﯾﺪا ﻛﺮدووە و ھەڵﻮێﺴــﺘە ھﻮﻧەرﯾﯿــە، ھەرﭼەﻧﺪە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺷﺘێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾەم ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە ﻛە ﺋەو ﻛﭽﺎﻧــەی ﺋەو ﻗﺴــﺎﻧە دەﻛەن ﺷــﺘێﻜﯽ ﻟــەو ﺷــێﻮەﯾەﯾﺎن ﻟــێ داوا ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑــەم ﻣﻦ زۆر ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﻢ ﻛــە ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣە ڕێﮕەﺧﯚﺷﻜەرﺑﻢ ﺑﯚ ﺋەوان. ﺗﯚ ﻟە ﺳﯿﻨەﻣﺎدا دەرﻛەوﺗﯿﺖ و ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە وەك ﺋەﻛﺘەری دراﻣﯽ دەرﻧەﻛەوﺗﻮوی ،ﺑەﭘێﯽ
وﺷە /ھەوﻟێﺮ رۆژی ) 30/10/2014ﻣــﻮزەی ھﻮﻧــەر – ھەوﻟێــﺮ( ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــﯽ ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪن و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻟە ژێــﺮ ﭼﺎودێﺮﯾﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێــﺮ ،ﻟە ھﯚﺗێﻞ ﭼﻮارﭼﺮا ﺑەﺋەﻧﺠﺎم ﮔەﯾﺎﻧﺪ.
ھێﺮۆ ﺣەﺳەن زادە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1988ﻟە ﺷــﺎری ﻣەھﺎﺑﺎدی ڕۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە ،ﻟــە 3ﻓﯿﻠﻤﯽ درێﮋ و دوو ﻛﻮرﺗە ﻓﯿﻠﻤﺪا ﺑەﺷﺪاری ﻛﺮدووە ،ﻟە ﭼەﻧﺪ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣێﻜﯽ ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯿﺸﺪا وەك ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺎر ﻛﺎری ﻛﺮدووە.
ﭘەﯾــﺪا دەﻛﺎت ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺧەت وەرﮔﺮﺗــﻦ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر داھﺎﺗــﻮوی ﻓﯿﻠﻤەﻛەی دەﻛﺎت، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوەی ﺧەت ﺑەدەﺳﺖ دەھێﻨێﺖ ،ﭘێﻢ واﯾە ھەوڵﯽ ﺋەوە دەدات ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺪا ھەوڵﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﺪات ﺑــﯚ ﺟﻮاﻧﺘﺮﻛﺮدن و ﺑﺎﺷــﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ،ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿــﺶ ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﺑەﻣﻨــەوە ﻧﯿﯿــە و ﺷــﺘێﻜﯽ ﻟەﺑــﺎرەوە ﻧﺎزاﻧﻢ ،ﺑﯚﯾە
ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﻗﺴەم ﻧﯿﯿە. ﺑﯚﭼﯽ ﺋەﻛﺘەراﻧﯽ ﺳﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ زۆرﺑەﯾــﺎن ﻧﻮاﻧﺪﻧﯿــﺎن وەك ﺋەﻛﺘەری ﺷﺎﻧﯚ واﯾە ،واﺗە زۆرﺑەی ﺷﺎﻧﯚﻛﺎراﻧﻦ ﻛﺎری ﻓﯿﻠﻢ دەﻛەن؟ ﺷــﺎﻧﯚ دەﺳــﺘﭙێﻜە ﺑﯚ ﺳﯿﻨەﻣﺎ، ﻛەﺳێﻚ ﻛﺎری ﺷﺎﻧﯚﯾﯽ ﻛﺮدﺑێﺖ، ﺑەﺑــێ ﺷــﻚ ﺋەﻛﺘەرێﻜــﯽ ﺑﺎش دەﺑێﺖ ﻟەﻧێﻮ ﺳــﯿﻨەﻣﺎدا ،ﭼﻮﻧﻜە ﺷﺎﻧﯚ زۆر ﺳــەﺧﺘﺘﺮە ﻟە ﺳﯿﻨەﻣﺎ،
ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﻧﺎزاﻧﻢ ﻟێﺮە ﭼﯚﻧە ،ﺑەم ﻟە ﺋێﺮان ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺋەﺳﺘێﺮەﻛﺎن ﺳەرەﺗﺎ ﻟە ﺷﺎﻧﯚدا ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووە و دواﺗﺮ ﻟەﻧێﻮ ﺳــﯿﻨەﻣﺎدا ﺑﻮوﻧەﺗە ﺋەﺳﺘێﺮە و ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ﭘەﯾﺪا ﻛﺮدووە. ﺗــﺎ ﭼەﻧــﺪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﺗــە ﻟەﻧێﻮ ﺳﯿﻨەﻣﺎ و ﺑﻮاری ﻧﻮاﻧﺪﻧﺪا ﺟێﮕەی ﺷﯿﺎوی ﺧﯚت ﺑﻜەﯾﺘەوە؟ ﻣﻦ ﺗــەواوی ھەوڵﯽ ﺧﯚم داوە
و ﺗﺎ ﺋەو ﺟێﮕەﯾەی ﻟە دەﺳــﺘﻢ دێﺖ ﻛﺮدووﻣــە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﺧﯚم ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳــەر ﺋەوە ﺑﺪەم ﭼﯿﻢ ﻛــﺮدووە و ﺗﺎ ﭼەﻧــﺪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣە ﺷــﺘێﻚ ﺑﻜەم ﺟەﻣﺎوەر ﻟە ﺧﯚم ڕازی ﺑﻜــەم ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋەوە دەﺑێ ﺧەڵﻜﯽ ﺑڕﯾــﺎر ﻟەﺳــەر ﺋەوە ﺑﺪەن ،ﻗﺴــە و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋەوان ﮔﺮﻧﮕﺘﺮە.
ﻟــە ﺑەﺷــﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ ﻣــﺎوەی ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــەﻛەدا، دوو ﺳــﺎڵ و ﻧﯿــﻮ ﻛﺎرﻛــﺮدن و ﻧﺎوەڕۆﻛــﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــەﻛە ﻟەﻻﯾــەن ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ھﺎوﻛﺎر رﺳــﻜﻦ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻣﯚزەﺧﺎﻧەﻛــە ﺑﺎﺳﯽ ﻟێ ﻛﺮا ﻛە ﺑەﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ
ﺗﺎھﯿــﺮ ﻋەﺑــﺪو ﺟێﮕــﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەوﻟێﺮ ﺑەڕێﻮە ﭼﻮو و ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە وﺗﺎرێﻜﯽ ﭘێﺸﻜەش ﻛــﺮد .ھــﺎوﻛﺎت ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ﺋﺎﻣــﺎدەی ﺑﻮون ﻛــە ﺑەﻻﯾﺎﻧــەوە )ﻣﻮزەی ھﻮﻧەر – ھەوﻟێــﺮ( ﯾەﻛێﻜە ﻟەو ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧەی ھﻮﻧەری ﻛﻮردی
ﻛە دەﺑﻮو ﭘێﺸــﺘﺮﯾﺶ ﻛﺎری ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ. ﻟە ﺑەﺷﯽ دووەﻣﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴەﻛە، ﺑەﺑەﺷﺪاری ﭼەﻧﺪﯾﻦ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﻓێﺮﺧﻮازاﻧﯽ ھﻮﻧەر و ﻧﻮوﺳەران و دەﺳﺘەی )ﻣﻮزەی ھﻮﻧــەر – ھەوﻟێــﺮ( ،ﻟەﻻﯾەن ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﺷــێﻮەﻛﺎر دارا ﻣﺤەﻣــەد ﻋەﻟﯿﯿــەوە ،ﻻﯾەﻧﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ﺧﺴﺘە روو و دواﺗﺮﯾﺶ ﻟەﻻﯾەن ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮواﻧەوە ﺗﺎوﺗﻮێ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑــﺮدن و داﻣەزراﻧــﺪن و ﺧێﺮاﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮزە ﻛﺮا. دواﺗﺮ ﻟەﻻﯾەن ھﺎوﻛﺎر رﺳﻜﻨەوە دووﭘﺎت ﻟەوە ﻛﺮاﯾــەوە ﻛە ﺋەو ﭘڕۆژەﯾــە ﺑــەردەوام دەﺑێﺖ و ﻟە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ھﻮﻧــەری ﻛﻮردﯾﺪا دەﺑێــﺖ .ھــﺎوﻛﺎت رﺳــﻜﻦ داوای ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﺳــەرﺟەم
ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋــەم ﻣەﺑەﺳــﺘە ،ھەروەھﺎ ﺑەڵێﻨــﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــﯽ زاﻧﺴﺘﯽ و ﻓﺮاواﻧﯽ دا ﻛە ﻟە دوای دەﺳﺖ ﺑەﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ )ﻣﻮزەی ھﻮﻧەر – ھەوﻟێﺮ( ﻛﺎری ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ. ﻟــەو ﻣﻮزەﯾــەدا ﺑە ر ھە ﻣە ﻛﺎ ﻧــﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧــﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺳەرﺟەم ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ھﻮﻧەر ﭘێﺸﺎن دەدرێﺖ، ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟــە ﺑﻮاری ﺷێﻮەﻛﺎری و ﭘەﯾﻜــەر و و ﺳــﯿﺮاﻣﯿﻚ ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ.
راﮔەﯾﺎﻧﺪن و ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ”ﻣﯚزەﺧﺎﻧەی ھﻮﻧەر“ ﻟە ھەوﻟێﺮدا
دەﻧﮕﯽﻣێ..
ھێﻠﯽ ﻟﯚڤ ..دەﻧﮕێﻜﯽ ﻧﻮێ وﺷﯿﺎر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﺳﻮەد ﺑە ﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﯾــەك ﮔﯚراﻧﯽ ﺑﯚ ﺟەﻣــﺎوەری ﻛﻮرد” ،ھێﻠﯽ ﻟــﯚڤ“ ﺑﻮوەﺗــە ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋە ﻧــﺎودارەﻛﺎن و زۆرﺗﺮﯾﻦ ھەواڵﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯽ ﻟەﺑﺎرەوە ﺑو ﻛﺮاﯾەوە .ﻧﺎﻛﺮێ ﺑڵێﯿﻦ ﺧﺰﻣەﺗێﻜــﯽ ﮔەورەی ھﻮﻧــەری ﻛﻮردﯾــﯽ ﻛﺮدووە، ﺑــەم ﺋــەوەی ﺋــەو ﻛﺮدی ﺋﺎﺳــﺎن ﻧەﺑــﻮو ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟەڕووی ﻛﻠﯿﭗ و ﺳــەﻣﺎوە .ﻟە دەرەوەی دەﻧﮓ و ﺗێﻜﺴــﺖ و ﻣﯿﻠــﯚدی ،زﯾﺎﺗــﺮ ﺑە ﺟﻮاﻧﯽ و ﺳــەﻣﺎ ھەژێﻨەﻛەی ﺧﯚی دەرﺧﺴــﺖ ،ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا دەﻛــﺮێ وەك دەﻧﮕێﻜﯽ ﻧﻮێ و رووﺧﺴــﺎرێﻜﯽ ﻧــﻮێ ﻟێﯽ راﺑﻤێﻨﯿــﻦ و ﺑﺰاﻧﯿــﻦ دوای ﺋــەو ﮔﯚراﻧﯿﯿە ،ﭼﯿــﯽ ﺗﺮﻣﺎن ﭘێﺸﻜەش دەﻛﺎت ﻛە ﺋەﻣەﯾﺎن ھەﻧﺪێﻚ ﺳــﺘەﻣە و دەﺧﻮازێ زﯾﺎﺗﺮ ﺧــﯚی ﻣﺎﻧﺪوو ﺑﻜﺎت ﯾﺎن ﺑەھێﻤﻨﯽ ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛەﻣﺘــﺮ ﻟــەوەی ﺑﯿﻨﯿﻤــﺎن، ﺗﻮوﺷــﯽ ﺟﯚرێﻚ داڕووﺧﺎﻧﯽ دەﻛﺎت ﻛــە ﻧەﺗﻮاﻧﯿــﻦ وەك ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻜﯽ ﺑﺎش ﺗەﻣﺎﺷﺎی ﺑﻜەﯾﻦ. ھێﻠــﯽ ﻧﺎوێﻜﯽ ﻧﻮێﯿــە و وەك ﺧﺎﺗﻮوﻧــە ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋ ﻟەﻧــﺎو ﮔەﻧﺠﺎﻧﺪا زۆرﺗﺮﯾﻦ ﭼﺎودێﺮی دەﻛﺮێــﺖ ،دەﻛــﺮێ ﺑڵێﯿــﻦ ﺟﯚرێﻜــە ﻟــەو ﺳــﺘﺎﯾﻼﻧەی ”دەﺷــﻨێ“ ﮔﯚراﻧﯿــﯽ ﭘــێ دەڵێﺖ .ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋێﻤە ﺗەﻧﯿﺎ دەﺷــﻨێﻤﺎن دەﻧﺎﺳﯽ ﻛە ﺑەو ﺟﯚرە ﺳــﺘﺎﯾﻼﻧە ﻣێﺸــﻜﻤﺎن زاﺧــﺎو ﺑﻜﺎت ،واﺗــە ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﺳەﻣﺎﺋﺎﻣێﺰ ،ﻣەﺑەﺳﺘﻢ رﯾﺘﻤﯽ ﺳەﻣﺎﺋﺎﻣێﺰ ﻧﯿﯿە ﻛە ﻟە ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﻛﻮردﯾﺪا زۆرە، ﺑەڵﻜﻮ
ﺋﺎوێﺘەﻛﺮدﻧــﯽ ﺳــەﻣﺎ ﻟەﮔەڵ دەﻧــﮓ و ﻣﻮزﯾﻚ ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ دەﺷــﻨێﻤﺎن ﭘێ دەﻧﺎﺳﯿﯿەوە، ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻛــە ھێﻠــﯽ دەرﻛەوﺗــﻮوە و دروﺳــﺖ وەك دەﺷــﻨێ ﺧﯚی ﭘێﺸــﺎن دەدات ،واﻣــﺎن ﻟــێ دەﻛﺎت ﺑەﭼﺎوی ﺳەرﺳــﺎﻣﯿﯿەوە ﻟێ ﺑڕواﻧﯿﻦ و ﭼﺎوەڕێﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﺗــﺮی ﻟــێ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛــە ﺟێﯽ داﺧە ﺑــە ﺗەﻣﺒەڵﯽ دەﻛەوێﺘە ﺑەرﭼــﺎو ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زۆرە ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ﺑەرھەﻣــﯽ ﭘێﺸــﺎن داﯾﻦ ،ﻟەوەش زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺑەﻓﺮاواﻧﯽ ﻛەوﺗە ﺑــەر رۆﺷــﻨﺎﯾﯽ ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن، دەﺑــﻮو ﺋەﻛﺘﯿﭭﺘــﺮ ﻛﺎری ﺑﯚ ﺑەرھەﻣــﯽ دواﺗــﺮی ﺑﻜﺮداﯾە و ﺗەﻣﺒەڵــﯽ وای ﻧەﻛﺮداﯾــە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﻤــﺎن درێــﮋە ﺑﻜێﺸێﺖ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋێﻤەﯾﺶ ﭘەرۆﺷﯽ ھﻮﻧەری ﺋەوﯾﻦ. ﺋــەوەی دڵﻤﺎن ﭘێ ﺧﯚﺷــە، دەﺷــﻨێ ھﺎوڕێﯽ ﺑــﯚ ﭘەﯾﺪا ﺑــﻮو ،ﺑﯚﯾــە ﺑەھﯿﻮاﯾــﻦ رﻛﺎﺑەرﯾﯿەﻛەﯾــﺎن ﺑــێ ﮔەرد ﺑێﺖ و ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮوﯾﺎن زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺧﺰﻣەت ﺑەم ﺳﺘﺎﯾﻠەی ھﻮﻧەری ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﻛﻮردی ﺑــﻜﺎت .ﻟەوەش زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎﺳــﻮودە دەﺑﯿﻦ ﻛــە ﺑﺘﻮاﻧﻦ ”ھێﻠــﯽ و دەﺷــﻨێ“ ﭘێﻜەوە ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوازەﻣﺎن ﭘێﺸــﺎن ﺑﺪەن.
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ھﯿﺮۆ ﺣەﺳەن زادە:
11
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ھێﺮۆ ﺣەﺳــەن زادە :ﻣﻦ ﺗەواوی ھەوڵﯽ ﺧﯚم داوە و ﺗﺎ ﺋەو ﺟێﮕەﯾەی ﻟە دەﺳﺘﻢ دێﺖ ﻛﺮدووﻣە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﺧﯚم ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳــەر ﺋەوە ﺑﺪەم ﭼﯿﻢ ﻛﺮدووە و ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣە ﺷــﺘێﻚ ﺑﻜەم ﺟەﻣﺎوەر ﻟە ﺧﯚم ڕازی ﺑﻜەم ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋەوە دەﺑێ ﺧەڵﻜﯽ ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﺋەوە ﺑﺪەن ،ﻗﺴە و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋەوان ﮔﺮﻧﮕﺘﺮە.
ھﻮﻧەر
ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
12
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿەی ﺋﺎﺑﻮوری :ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن
ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺎرەی ﻧﯿﯿە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەو ﭼەﻛﺎﻧەی دراوﻧەﺗە ﺑەڵێﻨﺪەران ﺑێ رەﺳﯿﺪە ﺋەوە ﻣﺎﻓێﻜﯽ دەﺳﺘﻮورﯾﯿە و ﻋەرەﺑەﻛﺎن ﺑﯚﯾﺎن ھەﯾە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﺎﻧﻮو و زەوی ﺑﻜڕن ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەوﻟێﺮ :ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﺎدﯾﯿەﻣﺎن ﻧﯿﯿە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜەﯾﻦ
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
”ھﺎﺗﻨﯽ ﺋﺎوارە ﻋەرەﺑەﻛﺎن ﺗەﻋﺮﯾﺐ ﻧﯿﯿە، ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﺟﻮوڵەی وەﺑەرھێﻨﺎن“ وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﻧەوزاد ھﺎدی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەوﻟێﺮ ﻟە دﯾﻤﺎﻧەی ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەی ”وﺷە“دا ﺑﺎس ﻟە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺳەر ﭘڕۆژە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎن دەﻛﺎت و ﭘێــﯽ واﯾە ،ﺋەﮔەر داﻋﺶ و ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟە ﻧەﺑﻮواﯾە ،ﺋەوا ھەوﻟێﺮ ﮔەﺷــەﯾەﻛﯽ زۆر ﺧێﺮای ﺑەﺧﯚﯾەوە دەﺑﯿﻨﯽ .ﺋــەو دەڵێ ﺋﺎوارە ﻋەرەﺑەﻛﺎن ﻧەك ھﯿﭻ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺳەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﺑﻮوە ،ﺑﮕﺮە ھﯚﻛﺎری ﺳەرەﻛﯿﺶ ﺑﻮون ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەراﻣﺒەر ﮔﻮﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪادا ﺧﯚی راﺑﮕﺮێﺖ.
ﺋەواﻧەی ﻟە ﺗﯿﺮوﭘﺸﻜﺪا ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن ﺑەرﻧﺎﻛەوێﺖ ،دووﺑﺎرە ﺗﯿﺮوﭘﺸﻜﯿﺎن ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎم دەدرێﺖ. ﻟــە ﺑﻮدﺟــەی ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق ﺋەﻣﺴــﺎڵ ھﯿﭽﺘﺎن ﺑﯚ ھﺎﺗﻮوە؟ ﻧەﺧێــﺮ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەوﯾــﺶ ھﺎوﺷــێﻮەی ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑڕاوە .ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو 290ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨــﺎر ﺑﯚ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێﺮ ﺧــەرج ﻛﺮا ﻛە ﺑەﺳــەر ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەدا داﺑەش ﻛﺮا. ﺋێﺴﺘە ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ﺑﯚ درێﮋەدان ﺑە ﭘڕۆژەﻛﺎن ﭘﺸــﺖ ﺑە ﭼﯽ دەﺑەﺳﺘێﺖ؟ ﺋــەوەی ﻣﺎﺑێــﺖ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧــە ،ﯾــﺎن ﺋــەو ﺑەڵێﻨﺪەراﻧەﯾە ﻛە ﺑە ﭘﺸﺘﺒەﺳﺘﻦ ﺑــە ﺗﻮاﻧــﺎی داراﯾﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻟە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﺑەردەواﻣــﻦ .ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺎرەی ﻧﯿﯿە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋــەو ﭼەﻛﺎﻧەی دراوﻧەﺗە ﺑەڵێﻨﺪەران ﺑێ رەﺳﯿﺪە. ژﻣﺎرەی ﺋەو ﭘڕۆژاﻧە زۆرە ﻛە ﻛﺎر ﺗێﯿﺎﻧﺪا ﺑەردەواﻣە؟ ﺑە وردی ﻧﺎزاﻧﻢ ژﻣﺎرەﻛە ﭼەﻧﺪە، ﺑــەم ھەﻧﺪێــﻚ ﻟەواﻧــە ﻟە ﻛﺎر ﺑەردەواﻣﻦ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﻣﻮوﺳڵ-ﻣەﺳــﯿﻒ ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺗێﯿــﺪا ﺑەردەواﻣــە ،ھەروەھــﺎ ﭼەﻧﺪ ﺋﯚﭬەرﭘﺎﺳــێﻚ ﻟــە ھەوﻟێﺮ ھەن ﻛە ﻛﺎرﯾــﺎن ﺗێﺪا دەﻛﺮێﺖ، ﺟﮕە ﻟەﻣﺎﻧە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی 330 ﻗەرەوێڵەﯾﯿﺶ ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺗێﯿﺪا راﻧەوەﺳﺘﺎوە. زۆرﺑــەی ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێــﺮی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺖ ﺗێﻚ ﭼﻮون
ھەرﭼﯚﻧێــﻚ ﺑێــﺖ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەران داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ﺑﯚ وەﮔەڕﺧﺴﺘﻨەوەی ﭘڕۆژەﻛﺎن ﻟە ﺑﯿﺮی ﻗەرزداﯾە. ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛەی چ ﻛﺎﺗێﻚ ﻛێﺸــەﻛﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺎن ﭘێ ﺑێﺖ و ھەوﻟێﺮ وەك ﺳﺎن ﺑﻜەوێﺘە ﺳەر رێﯽ ﮔەﺷە ﺧێﺮاﻛەﯾەوە؟ ﻛێﺸــەﻛە زﯾﺎﺗــﺮ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە و ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺑەﻏﺪاوە ھەﯾە ،ﺋەﮔەر ﻣﻮوﭼــە و ﺑﻮدﺟە ﻧێﺮدراﺑﺎﯾە ،ﺋەم ﻛێﺸــﺎﻧە ھﯿﭽﯿــﺎن ﻧەدەﺑﻮون و ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑــەردەوام دەﺑﻮون. ﺋێﻤــە ﺋﻮﻣێﺪﻣــﺎن زۆرە وﺗــە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﮔﻮﺷﺎر ﺑﺨﺎﺗــە ﺳــەر ﺑەﻏﺪا ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺋەم ﻛێﺸــﺎﻧە ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺎت. ﺋێﻤــە ﭼﺎوەڕێ دەﻛەﯾــﻦ ﺑەﻏﺪا ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺋەرێﻨــﯽ ھەﺑێﺖ، ﭼﻮﻧﻜــە ﻛﻮردﯾﺶ ﻟــە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﻧﻮێــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑەﺷﺪاری ﻛﺮدووە. ﺗــﺎ ﭼەﻧــﺪە ﭼﺎودێﺮﯾــﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎن دەﻛەن؟ ھــەر ﭘڕۆژەﯾەك ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ھەﯾــە و ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣەڵێــﻚ دەزﮔەی ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەوە ﭼﺎودێﺮی دەﻛﺮێــﻦ ،وەزارەﺗــەﻛﺎن و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧﯿــﺶ ﭼﺎودێﺮﯾــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــە ﺧﯚﯾﺎن ﻟەﺳەر ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎن. ھەﻧﺪێــﻚ ﭘڕۆژە ﻟــە ھەوﻟێﺮ ﺟێﺒەﺟــێ ﻛــﺮاون ﻛــە ﻟــە دﯾﺰاﯾﻨﺪا ﺟﯚرێﻜــﻦ ،ﺑەم دوای ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن ﻛێﺸــەﯾﺎن ھەﯾە
وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺧەرﯾﻜﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳﭙﯿﯿە، ﺑــەم ﻛێﺸــەی دەﺑێــﺖ ﭼﻮﻧﻜە ﯾەك ﻣﻠﯿــﯚن و 800ھەزار ﺋﺎوارە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەن. و دوای ﻛڕاﻧﺪﻧﯿﺎن ھێﺸﺘﺎ ﻗﯿﺮﺗﺎو ﻧەﻛــﺮاون ،ھﯚﻛﺎرەﻛــەی ﺑﯚﭼﯽ دەﮔەڕێﺘەوە؟ ھەﻣﻮوﻣــﺎن ﺋﺎﻣــﺎدە ﻛﺮدﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﻗﯿﺮﺗــﺎوی ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑەم ﻛێﺸــە داراﯾﯿەﻛﺎن راﯾﺎن ﮔﺮت و ﺋێﺴﺘەش ﺋەو ﺗﻮاﻧﺎ ﻣﺎڵﯿﯿەﻣﺎن ﻧﯿﯿە ﺟێﺒەﺟێﯿﺎن ﺑﻜەﯾﻦ. ھﯿــﭻ ﭘﻼﻧێﻜﺘــﺎن ھەﯾە ﺑﯚ دووﺑﺎرە وەﮔەڕﺧﺴﺘﻨەوەی ﭘڕۆژە ﻟە ﻛﺎرﻛەوﺗﻮوەﻛﺎن؟ ﻛێﺸەﻛە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺑﺎداﯾە ﻟــە ﻧێــﻮان ھەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏــﺪا، ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
و ﺧــﺎوەن دﯾﺰاﯾﻨێﻜــﯽ ﺗــﺮن ﻟەﺑەرﭼﯽ؟ دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭘــڕۆژەﻛﺎن ھەر ﻟە ﻣﯿﺎﻧــەی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن دەﮔﯚڕدرێــﺖ و ﺋەﻣە ﺷــﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە ،ﻟەواﻧەﯾە ﺷﺘێﻜﯽ ﭘێﻮە زﯾﺎد ﺑﻜەن ،ﺋەﻣــەش ﻟە ھەﻣﻮو ﭘڕۆژەﯾەك ﭘێڕەو دەﻛﺮێﺖ. ﺑــەم ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ﺑەﺳــﻮودی ﭘڕۆژەﻛە ﻧﯿــﻦ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻟە ﭘڕۆژەی ﺋەﻧﺘەرﭘﺎﺳــﯽ رزﮔﺎری ﺋەﮔەر ﺷــﻮﻓێﺮ ﺑﯿەوێﺖ ﻟەﻻی ﻟەﻧﮕەوە ﺑەرەو ﺑﺎزاڕ ﺑڕوات، ﺋەوا ﺷﻮێﻨﯽ ﺳﻮوڕاﻧەوەی ﻧﯿﯿە؟
ﺋەﻣەﯾــﺎن راﺳــﺘە ﻻﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە، ﭼﻮﻧﻜە دەﺑــﻮو ﻛﯚﻣەڵﯿﻚ ﻣﻮڵﻜﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺑﻜڕن و ﺋەﻣەش ﻟەﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣــەت زۆر ﮔﺮان رادەوەﺳــﺘﺎ ،ﺑﯚﯾە ﺑە ﺷێﻮازێﻜﯽ ﺗــﺮ و داﻧﺎﻧــﯽ ﺳــﻮوڕاﻧەوەﯾەك ﻛێﺸەﻛەﻣﺎن ﭼﺎرەﺳەر ﻛﺮد. ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ھەوﻟێﺮ- ﻛەﺳــﻨەزان ﺑەدەﯾــﺎن ﭘڕۆژەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﺗێﺪا ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮاوە و داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧەﻛەی ﻧﺎﭼﺎرن ﻛﺎﺗﯽ ﭼﻮوﻧﯿﺎن ﺑﯚ ھەر ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﺷﺎر ،ﻟەم ﺷەﻗﺎﻣە ﺳﻮود وەرﺑﮕﺮن و ﻗەرەﺑﺎڵﻐﯿﯽ دروﺳــﺖ ﺑﻜەن ،چ ﭼﺎرەﺳەرﯾﯿەﻛﺘﺎن ﺑﯚ ﺋەم ﻛێﺸەﯾە ھەﯾە؟ ﺋەو رێﮕﺎﻧەی ﺑــەدەوری ھەوﻟێﺮ دروﺳــﺖ دەﻛﺮێﻦ و ﺷەﻗﺎﻣەﻛە دەﺑڕن ،ﺋەم ﻛێﺸــەﯾە ﭼﺎرەﺳەر دەﻛﺎت .ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﻛەرﻛﻮوك -ﻛەﺳﻨەزان -ﻣەﺳﯿﻒ ﻛــە ﺗەواوﻛەری ﭘــڕۆژەی 120 ﻣەﺗﺮﯾﯿــە ،ﺋێﺴــﺘە وەزارەﺗــﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺧەرﯾﻜﯽ راﺳﭙﺎردﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛەﯾــە و ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە دەﻛەوێﺘە ﺳــەر ﺋــەم ﺑﺎزﻧەﯾــە .ھەروەھﺎ ﻟە ﺳــەرەوەی ﻣﺎﺟﯿــﺪی ﻣﯚڵ ﺑەرزەﭘﺮد و ﺳــﻮوڕاﻧەوە دروﺳﺖ دەﻛﺮێــﻦ و ﺋەو ﺗﺮاﻓﯿﻜە ﻧﺎھێڵێﺖ ﻛە ﻟەﺳــەر ﭼﻮارڕێﯿﺎﻧﯽ رزﮔﺎری ھەﯾە. ﭘــڕۆژەی 120ﻣەﺗﺮی ﻟە چ ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﺪاﯾە؟ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﻛەرﻛﻮوك- ﻣﻮوﺳڵ-ﻣەﺳــﯿﻒ ﺑەردەواﻣە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺑە ﭘﺸﺘﺒەﺳــﺘﻦ ﺑە ﺗﻮاﻧﺎی داراﯾــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺧەرﯾﻜﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛەن ،وەك ﺑﺎﺳﻢ ﻛﺮد ﺑەﺷــەﻛەی ﺗﺮﯾﺶ ﻟە راﺳﭙﺎردﻧﺪاﯾە و ﺑە ﺗەواوﺑﻮوﻧﯿﺸﯽ ﻛێﺸــەی ﺗﺮاﻓﯿﻜــﯽ ھەوﻟێــﺮ ﭼﺎرەﺳەر دەﺑێﺖ. ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ھەوﻟێﺮ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘڕۆژەﺗﺎن ھەﺑــﻮو ،ﻟەواﻧە ﺗﺮام و دواﺗﺮﯾﺶ ﺳــﺘﯽ ﭘــﺎس ،ﺋەﻣﺎﻧە ﭼﯿﯿﺎن ﺑەﺳەرھﺎت؟ ﭘڕۆژەی ﺗــﺮام ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە و ﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑە درێﮋاﯾﯽ 80ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ دﯾﺰاﯾﻨەﻛەی ﺗەواو ﻛــﺮاوە ،ﺑــەم ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﺑﻮدﺟەﯾەﻛﯽ دوو ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻری ھەﯾە ،ﺋەﻣەش ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻟە ﺗﻮاﻧﺎی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا ﻧﯿﯿــە .ﭘــڕۆژەی ﺳــﺘﯽ ﭘــﺎس ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻛەﻣﺘــﺮ ھەﯾــە ،ﺑﯚﯾە ﺑــە راوێﮋ ﻟەﮔــەڵ رێﻜﺨــﺮاوی ھﺎﺑﯿﺘﺎت و
ﯾﻮﺋێﻦ ﺋەو ﺑڕواﯾەﻣﺎن ﻻ دروﺳﺖ ﺑــﻮو ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸــەی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ھەوﻟێﺮ ﻟە ﺋێﺴﺘەدا روو ﻟە ﺳــﯿﺘﯽ ﭘﺎس ﺑﻜەﯾﻦ .ﺋەم ﺑﯿﺮۆﻛەﯾــە ﻛێﺸــەی ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﻟــە رﯾﯚدۆﺟﺎﻧﯿــﺮۆی ﺑەرازﯾــﻞ ﭼﺎرەﺳــەر ﻛﺮدووە .ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﺋەم ﻛێﺸە داراﯾﯿﺎﻧە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺎن ﭘێ ﺑێﺖ ،دەﺳــﺖ ﺑەﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ دەﻛەﯾﻦ. ﻟــە ﺑەرﻧﺎﻣەﺗﺎﻧﺪاﯾــە ﺧﯚﺗﺎن ﺟێﺒەﺟێــﯽ ﺑﻜەن ﯾﺎن ﺑە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﺴﭙێﺮن؟ ﻣﻦ وای دەﺑﯿﻨﻢ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺧﯚی ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺪات .ﺋێﺴﺘە ﻛﯚﻣەڵﯿﻚ ﭘﺎﺳــﻤﺎن ھەﯾە ﻛەﺧﺎوەﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺋەم ﺋﯿﺸەﯾە ،ﺑﯚﯾە دەﺑێﺖ رەﭼــﺎوی ﺋەم ﺧەڵﻜەش ﺑﻜﺮێﺖ .ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﻟەواﻧەﯾە ﻣﺎﻓــﯽ ﺋــەم ﺧەڵﻜــە ﻧەﭘﺎرێﺰن. ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﺎﺷﺘﺮ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﻣﺎﻓﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ. ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ ﻛﺮاوە ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﺑەﺑــﺎران ﺑێــﺖ ،ﺋﺎﯾﺎ رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ وەرﮔﯿﺮاوە ﺑﯚ ﺋــەوەی ھەوﻟێﺮ ھﺎوﺷــێﻮەی ﺳــﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﺗﻮوﺷﯽ ﻻﻓﺎو و ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﺋﺎو ﻧەﺑێﺖ؟ ﻟە ھەر ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﺎراﻧﯽ ﺑەﺧﻮڕ ﻟــە ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ ﻛﻮرﺗﺪا ﻻﻓﺎوی ﻟێ دەﻛەوێﺘەوە .ﺑەﺷێﻜﯽ زۆر ﻟــە ﮔەڕەﻛەﻛﺎﻧــﯽ ھەوﻟێﺮ ﻛە ﺋﺎوﯾــﺎن ﺗێﺪا ﻛــﯚ دەﺑﻮوەوە ﭼﺎرەﺳــەر ﻛﺮاون .ﺋــەو زێﺮاﺑە ﺳــﻨﺪووﻗﯿﯿەش ﻛە ﺑە ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﻛﯚرﻧﯿﺸــﺪا دەڕوات ﺑەﺷﯽ زۆری ﺗەواو ﺑﻮوە .ﺧﺎڵــە ﻻوازەﻛﺎن ﻛە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻦ ﺑــە ﻻﻓﺎو ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن ﭼﺎرەﺳەر ﻛﺮاون .ﭼەﻧﺪ ﺷﻮێﻨێﻚ ﻣــﺎوە ﻛــە ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﺑﻮدﺟە دەﻛەﯾﻦ ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺟێﺒەﺟێﯿﺎن ﺑﻜەﯾﻦ ،ﻟەواﻧــە ﮔەڕەﻛﯽ ﺑﺎداوە ﺗــﺎ دەﮔﺎﺗــە ﭼﻮارڕێﯿﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺋﺎوەڕۆﯾەﻛﻤﺎن ھەﺑﻮو ﻛە ﺑڕﯾﺎرﺑﻮو ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺟێﺒەﺟێﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ﺑەم ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ،ھەروەھــﺎ ﺋﺎوەڕۆی ﺳێﺘﺎﻗﺎن ﺑەﺷــێﻜﯽ ﻣﺎﺑﻮو ھێﺸﺘﺎ ﺗەواو ﻧەﻛﺮاوە ،ﺟﮕەﻟەﻣﺎﻧە ﺑەﺗەﻣﺎ ﺑﻮوﯾﻦ ﺣەوزەی ﺋﺎوەڕۆی ﺷەھﯿﺪ ﺋەﻛﺮەم ﻣەﻧﺘﻚ ﺑەرﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﺑﻜەﯾﻦ، ﺑەم ﻟەﺑەر ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻮدﺟە ﭘێﻤﺎن ﻧەﻛﺮاوە. ﺑەﺷێﻚ ﻟە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ھێﺸﺘﺎ ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯿﯿﺎن وەرﻧەﮔﺮﺗــﻮوە، ھﯚﻛﺎرەﻛە ﭼﯿﯿە؟ ﺋەرﻛﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﻟەﺳــەر وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧە و ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﺋەم وەزارەﺗــە ﺑﺎرێﻜﯽ زۆر ﻗﻮرﺳــﯽ
ﻟەﺳەرﺷــﺎﻧە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻣﻮوﭼەش داﺑﯿﻦ دەﻛﺎت .ﺳﺎن ﻛە ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﺑــە ٥٠٠دﯾﻨــﺎر دەدرا ھﯚﻛﺎرەﻛە ﺋەوەﺑﻮو ﺑﺎری ﺳەرﺷــﺎﻧﯽ ﺳﻮوك ﺑﻮو و ﺑﻮدﺟە ﻟە ﺑەﻏــﺪاوە داﺑﯿﻦ دەﻛﺮا .ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑەﺷﯽ ھەرە زۆری داھﺎﺗﯿﺎن ﺑــﯚ ﻣﻮوﭼەﯾە ،ھەروەھﺎ ﺟﮕەﻟــە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺑەﻧﺰﯾﻦ و ﮔﺎز ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺑﯚ وێﺴــﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎش داﺑﯿﻦ دەﻛﺎت .ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑەﺷﯽ زۆری ﻧەوت ﻟە ﺑێﺠﯿﯿەوە
ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﺑێﻨێﺘە ﻛﺎﯾەوە .ﺋەو ﭘﻼﻧەی ﻛە ﺋێﺴﺘە ﺋﯿﺸﯽ ﻟەﺳەر دەﻛﺮێﺖ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دەﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺳــﻮﻧەﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﺷﺪار دەﺑﻦ ﻟە رزﮔﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن و ﺧﯚﺷــﯿﺎن ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛەن. ﺑــەم ﺑەﺷــێﻚ ﻟەواﻧە ﻟێﺮە ﺧﺎﻧﻮوﯾــﺎن ﺑەﻧــﺎو دەﻛﺮێــﺖ و زەوی دەﻛــڕن ،ﺋﺎﯾﺎ ﭘێﺖ وا ﻧﯿﯿە ﭘێﻜﮫﺎﺗەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ھەوﻟێﺮ و ﺷﺎرەﻛﺎن ﺑﮕﯚڕێﺖ؟
ﻟە ﺳەرەوەی ﻣﺎﺟﯿﺪی ﻣﯚڵ ﺑەرزەﭘﺮد و ﺳــﻮوڕاﻧەوە دروﺳﺖ دەﻛﺮێﻦ و ﺋــەو ﺗﺮاﻓﯿﻜە ﻧﺎھێڵێﺖ ﻛە ﻟەﺳــەر ﭼﻮارڕێﯿﺎﻧﯽ رزﮔﺎری ھەﯾە. دەھﺎت ،ﺑەم ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺋەوﯾﺶ ﻧﺎﯾە و ﺣﻜﻮوﻣــەت دەﺑێﺖ ﺧﯚی داﺑﯿﻨﯽ ﺑﻜﺎت. ﻛەواﯾــە ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻛەﻣﺘــﺮ ﻟــە ﺳــﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻧــەوت ﺑە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەدرێﺖ؟ ﺑەڵێ ﺋێﺴــﺘە وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺧەرﯾﻜــﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳﭙﯿﯿە ،ﺑەم ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻛێﺸــەی دەﺑێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن و 800ھەزار ﺋﺎوارە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەن ،داواﻣﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻓﯿــﺪڕاڵ ﻛﺮدووە ﻧەوﺗﻤﺎن ﺑﯚ داﺑﯿــﻦ ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ﻧەﯾﻜــﺮدووە و ﺗەﻧﯿﺎ ﮔﻮﺗﻮوﯾﺎﻧە ﻟە ھەوڵﺪاﯾﻦ. ﭘێــﺖ واﻧﯿﯿــە ﺑﻮوﻧــﯽ ﺋەو ژﻣــﺎرە زۆرە ﺋﺎوارەﯾــە ﻟە ھەرێﻢ دەرەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﺧﺮاﭘــﯽ ﻟــێ ﺑﻜەوێﺘەوە؟ زۆرﺑــەی ﺋــﺎوارەﻛﺎن ﻟە ﺷــﺎر و ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﻋێﺮاﻗەوە رووﯾﺎن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑﯚﯾــە ﺋەواﻧە ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ﺑێﺖ ﺋەوا دەﮔەڕێﻨەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛەس ﺣەز ﻧــﺎﻛﺎت ﻣﻮڵﻚ و ﻣﺎڵ و ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺟێ ﺑﮫێڵێﺖ. ﺑــەم رووداوەﻛﺎن ﺑــەرەو ﺋەو ﺋﺎراﺳــﺘەﯾە دەﭼﻦ ﻛە ﻋێﺮاق ﺟﮕە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەﻛەی ،ﺑەم زوواﻧە ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ ﺑەﺧﯚﯾەوە ﻧەﺑﯿﻨێﺖ؟ ھێﺰە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەﻛﺎن ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺳەر ﺧەت ،ﺑﺎﺳﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھێــﺰی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺷــﺎرەﻛﺎن دەﻛﺮێــﺖ ﻛە ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﺑﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﺳــﺘەﻣە ﺳــﻮﭘﺎﯾەﻛﯽ ﺷــﯿﻌە ﻟە ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺳــﻮﻧە
ﺋــەوە ﻣﺎﻓێﻜﯽ دەﺳــﺘﻮورﯾﯿە و ﺋەوان ﺑﯚﯾﺎن ھەﯾــە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﺎﻧﻮو و زەوی ﺑﻜڕن. ﺋێﻤــەش ﺧەڵﻜﻤــﺎن ھەﯾــە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋﯿﻤﺎرات ﻣﻮڵﻚ دەﻛڕێﺖ. ﻛــە ﮔﺮﻓﺘەﻛە ﻧەﻣــﺎ ﻋەرەﺑەﻛﺎن دەﮔەڕێﻨەوە ﺷﻮێﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن .ﺋەﻣە ﺗەﻋﺮﯾــﺐ ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﺷــێﻜە ﻟــە ﺟﻮوڵــەی وەﺑەرھێﻨــﺎن و ﺗەﻋﺮﯾﺒﯿﺶ ﻟە دەرەوەی ﺋﯿﺮادەی ﻛﻮرد ﺑﻮو. ﺧەڵﻚ زۆر ﻧﯿﮕەراﻧﻦ و دەڵێﻦ ﻟە ﺷــﺎرێﻜﯽ رەﺳــەﻧﯽ ﻛﻮردی دەژﯾﻦ ،ﻛەﭼﯽ ﺧەرﯾﻜە ﻣﯚرﻛﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﺗێﯿﺎﻧﺪا زاڵ دەﺑێﺖ؟ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەﻛەی ھەوﻟێــﺮ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿە و ﻗەت ﻧﺎﮔﯚڕێﺖ. ﻛﺎﺗێــﻚ ﺑﺎﺳــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﮕﯿﺮﯾــﯽ دەﻛــەی ﺑﺎﺳــﯽ ﺗێﻜــەوی ﻛﻮﻟﺘﻮورەﻛﺎن دێﺘــە ﮔﯚڕێ ،ﺋەو ھەﻣﻮو ﺧەڵﻜە ﺑﯿﺎﻧﯿﯿە ﻟە ﻟەﻧﺪەن ھەن ،ﺑەم ﻟەﻧــﺪەن ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﯿە.
ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﺎزاڕی ﺋێﻤــەن ،ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ھﯚﻛﺎراﻧــەی ﻛە ﺑﻮوەﺗە ھﯚی ﺋــەوەی ﻛە ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﺋەو ﮔﻮﺷﺎراﻧەی ﺑەﻏﺪا ﺧﯚی راﺑﮕﺮێﺖ، ھەرﺋەوە ﺑﻮوە. * ﺋﺎﯾﺎ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘڕۆژەی ﺧﺎﻧﻮوی ﻛﯚرﯾﯿەﻛﺎن ﺑەردەواﻣە؟ ﺑەڵێ ﺑەردەواﻣە و ﻟەم ﭘڕۆژەﯾە ٥ ھەزار ﺧﺎﻧﻮو دروﺳــﺖ دەﻛﺮێﺖ. ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎن ﻟە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﺪان و ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەش ﻛــە وەﺟﺒە ﺑــە وەﺟﺒــە ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯿــﺎن دەردەﭼێﺖ ،ﺋــەوا ﻣﺎﻣەڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺟێﺒەﺟــێ دەﻛــەن .ﺋەواﻧەش ﻛە ﻟــە ﺗﯿﺮوﭘﺸــﻜﺪا ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن ﺑەرﻧﺎﻛەوێــﺖ ،ﺋــەوا ﻟەﮔــەڵ ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوی ﻧﻮێ دووﺑﺎرە ﺗﯿﺮوﭘﺸــﻜﯿﺎن ﺑــﯚ دەﻛەﻧــەوە. وردﺑﯿﻨﯽ ﻟەﺳەر ھەﻣﻮو ﻧﺎوەﻛﺎن دەﻛﺮێﺖ و ﺋەواﻧەی ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﻧەﺑﻦ ﻧﺎﭼﻨە ﻧﺎو ﭘﺮۆﺳەﻛەوە .ﺋەواﻧەش ﻛە ﻧﺎوﯾــﺎن دەردەﭼێــﺖ ،ﺋەوا ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ. وردﺑﯿﻨﯽ ﺑــﯚ ھەﻣﻮو ﻧــﺎوەﻛﺎن دەﻛەﯾﻦ و ﺋەواﻧەی ﭘﯿﻮﯾﺴﺖ ﻧەﺑﻦ ﻧﺎﭼﻨە ﻧﺎو ﭘﺮۆﺳەﻛەوە. ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە ھەﺑﻮوە؟ ﻧەﺧێــﺮ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟە رێﮕەی ﺋێﻤــەوە داﺑــەش و ﭼﺎودێــﺮی دەﻛﺮێﺖ. ﺋﺎﯾﺎ ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری دەﻛﺮێﺖ؟ ﺋەﮔــەر ﻣەﺑەﺳــﺘﺖ ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﯾــە ،ﺋەوا ﭘێــﺖ دەڵێﻢ ﻧەﺧێﺮ ،ﺑــەم داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺪن ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘە ﺋﯿﺪارﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟەﮔەڵ ﺳەرﺟەم ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑەردەواﻣە. ﺧەڵﻜــﯽ ھەوﻟێــﺮ ﻣﺎوەﯾەك
ﺋﻮﻣێﺪﻣﺎن زۆرە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﮔﻮﺷــﺎر ﺑﺨﺎﺗە ﺳــەر ﺑەﻏﺪا ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەم ﻛێﺸﺎﻧە ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜﺎت. ھﺎﺗﻨــﯽ ﺧەڵــﻚ ﻟە ﺷــﻮێﻨێﻚ ﺑﯚ ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮ ﺟﻮوڵەی ﺋﺎﺑﻮوری و وەﺑەرھێﻨﺎن دروﺳــﺖ دەﻛﺎت و ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮوﻧﯽ ھێــﺰی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿە ،ﻧﺎﺑێﺖ ﭘێﻤﺎن واﺑێﺖ ﺋەوە ﺗەﻋﺮﯾﺒﻜﺮدﻧە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺣﺎﻛﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەر ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە .ﺋﯿﻤﺎرات ٥ﻣﻠﯿﯚن ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﺗﯿﺪاﯾە ،ﺑــەم ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺋﯿﻤــﺎرات دەﻛــەن .ﺋەواﻧــەی دێﻨە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑەﺷــێﻜﯽ
ﺑەھــﯚی داﻋﺸــەوە ﺗﻮوﺷــﯽ دڵەڕاوﻛێ ﺑﻮون ،ﺋﺎﯾــﺎ دڵﻨﯿﺎﯾﺎن دەﻛەﯾﺘەوە ﻟەوەی ﭘﺎرێﺰراو دەﺑﻦ؟ ﺗەواو ،داﻋﺶ ﺋەو ھێﺰەی ﻧەﻣﺎوە ﺑەراﻣﺒەر ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﻮەﺳﺘێﺖ، ھەروەھــﺎ وﯾﺴــﺘﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ زاڵە و ﭘێﺸــﻤەرﮔەش رۆژ ﺑەڕۆژ ﺷﻮێﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮ رزﮔﺎر دەﻛﺎت ،ﺑﯚﯾە ﺧەڵﻜﯽ ھەوﻟێﺮ دڵﻨﯿﺎ دەﻛەﻣەوە ﻟە ھەر ﺟﯚرە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەك ﺑەدوور دەﺑﻦ.
ﺋﺎﺑﻮوری
ﺳەرﻣﺎﯾەی ﺋەو 80ﺑﺎﻧﻜەی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 20ﺗﺮﻟﯿﯚن دﯾﻨﺎرە
ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوو ﺑﺎﻧﻜﯽ ﺑەﻏﺪاد زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 800ﻣﺎﻣەڵەی ﻗەرزی ھەﺑﻮوە و ڕەﻧﺞ ﻏﺎزی ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەدات، ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺧەڵــﻚ ﺑەدرەﻧــﮓ ﻗەرزەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑــﯚ دەﮔەڕێﻨﻨەوە، ﺑــەم ﺋێﻤە ﻟــە ﭘێﺪاﻧــﯽ ﻗەرز ﺑەردەواﻣﯿﻦ. ﺑﺎﻧﻜــﯽ ھﺎوﻛﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻛە ﻟە ﻛﻮوراﻧﯽ ﻋەﻧــﻜﺎوەی ھەوﻟێﺮ ھەڵﻜەوﺗــﻮوە ،ﺑﺎﻧﻜێﻜــﯽ ﺗــﺮە ﻛە ﻗــەرزی ﺑﭽﻮوﻛــﯽ ﺑە ﺧەڵﻚ داوە ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە وەك ﭘێﺸﻮو دەرﮔەﯾﺎن ﺑە ڕووی داﺧﻮازی ﺧەڵﻜﯽ وا ﻧﯿﯿە و ﭘێﺪاﻧﯽ
دەڵــێ ”ﻗەرزەﻛﺎﻧﻤــﺎن زۆر ﺑــە درەﻧﮕﯽ ﺑﯚ دەﮔەڕێﺘەوە ،ﺑەم ﺑە ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ دۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘەﻟە ﻟە ﻗەرزداراﻧﻤﺎن ﻧﺎﻛەﯾﻦ ﺑﯚ ﮔێڕاﻧەوەی ﭘﺎرەﻛە“. ﺋێﺴﺘە ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ و ﻧەھﺎﺗﻨﯽ ﻣﻮوﭼەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەران؛ ﮔﯿﺮﻓﺎﻧەﻛﺎن زۆرﯾﺎن ﺑەﺗﺎڵﻦ و ﻧەﻏﻢ دﻻوەرﯾﺶ دەڵــێ ”ﺑە ﺑەراورد ﺑە ڕاﺑﺮدوو ،ﺋێﺴﺘە ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﻛەﻣﻦ ﻛە داوای ﻗەرز دەﻛەن“. ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎس دﻛﺘﯚر ﺳەﺣەدﯾﻦ ﻋﻮﺳﻤﺎن ھﯚﻛﺎری ﻛەﻣﯽ داﺧﻮازی ﻗەرز ﻟــە ﺑﺎﻧﻜە ﺋەھﻠﯿﯿــەﻛﺎن ﺑﯚ
دﻛﺘﯚر ﺳەﺣەدﯾﻦ ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎس:
وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ 80ﺑﺎﻧﻜﯽ ﺋەھﻠﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەن ﻛە ﺑەﺷێﻮەی ﺟﯚراوﺟﯚری ﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﺎرە ﺳﻮودﯾﺎن ﺑەﺧەڵﻚ ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﻛەﻣﯽ ﭘﺎرە و ﺑێ ﻣﻮوﭼەﯾﯽ ﻛﺎری ﺋەواﻧﯽ ﺳﺴﺖ ﻛﺮدووە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﻗەرزەی ﭘێﺸﺘﺮ ﺑە ﺧەڵﻜﯿﺎن داوە ،ﺑە ﺋەﺳﺘەم دەﺳﺘﯿﺎن دەﻛەوێﺘەوە .ﺑەﺷێﻚ ﻟەم ﺑﺎﻧﻜﺎﻧە ﭘێﺪاﻧﯽ ﻗەرزﯾﺎن ﺳﻨﻮوردار ﻛﺮدووە و ﺑەﺷێﻜﯿﺸﯿﺎن ھەر وەﺳﺘﺎﻧﺪووﯾﺎﻧە. ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﺳــەﻧﮕەر ﻋەﺑﺪو ﻟە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺑﺎﻧﻜــە ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎن ﺑڕی 30ھەزار دۆﻻری ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨﯽ ﺧﺎﻧﻮو وەرﮔﺮت ،ﺋەو ﺑەم ھەﻧﮕﺎوە ﺧــﯚی ﻟــە ﻛﺮێﭽﯿﯿەﺗــﯽ رزﮔﺎر ﻛﺮد ،ﺑەم ﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛەی زۆری ﻧەﺧﺎﯾﺎﻧﺪ و ﺋێﺴــﺘە ﺑــﯚ داﻧەوەی ﻗەرزەﻛەی ﻧﺎﭼﺎرە ﻟە دەرﮔەی ﺋەم
و ﺋەو ﺑﺪات .ﺋەو دەڵێ ”ﺑﯚ داﻧەوەی ﻗﯿﺴــﺘﯽ ﺑﺎﻧﻚ ﻧﺎزاﻧﻢ ﻟە ﻛێ داوای ﭘﺎرە ﺑﻜــەم“ .ﺋەو ﻛە ﻓەرﻣﺎﻧﺒەری ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿە 3 ،ﻣﺎﻧﮕــە ﻣﻮوﭼەی وەرﻧەﮔﺮﺗــﻮوە و ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ھﺎوڕێﻜﺎﻧﯿﺸﯽ ﻟە ﺧﯚی ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻧﯿﯿە. ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺑﺎﻧﻜە ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎن ﻟێﺮەوە ﺳــەرھەڵﺪەدات .ﺋــەوان ﻛــە
ھﯚﻛﺎری ﻛەﻣﯽ داﺧﻮازی ﻗەرز ﻟە ﺑﺎﻧﻜە ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎن ،ﺑﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﻛە زۆرﺑەی ﺧەڵﻜﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﻮوﭼەﺧﯚرن.
ﭘﺎرەﯾــﺎن ﺑە ﻗەرز ﺑە ﺧەڵﻚ داوە ﺑــە ﺋەﺳــﺘەم ﭘﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ دەﮔەڕێﺘەوە .ﺋەوەش ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻛﺎرەﻛەی ﺋەواﻧﯽ ﺳﺴﺖ ﻛﺮدووە، ﺑﯚﯾــە ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﻟە ﭘێﺪاﻧــﯽ ﻗەرز ﺑەردەوام ﺑﻦ. ”وﺷە“ ﺳەرداﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﺑﺎﻧﻜێﻜﯽ ﻛﺮد ﻛە ﭘێﺪاﻧﯽ ﻗەرزﯾﺎن ڕاﮔﺮﺗﻮوە،
ﺑــە م ﺑەﺑﯿﺎﻧﻮوی ﻧﺎ و ﺑﺎ ﻧﮕﯿــﺎ ن ﺋﺎﻣــﺎدەی ﻟێــﺪوان ﻧەﺑﻮون .ﺑەﭘێﭽەواﻧەی ﺋەو ﺑﺎﻧﻜﺎﻧە ،ڕەﻧــﺞ ﻏﺎزی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺑﺎﻧﻜــﯽ ﺑەﻏــﺪادی ﺋەھﻠــﯽ ﻛە ﻛەوﺗﻮوەﺗــە ﺳــەر ﺷــەﻗﺎﻣﯽ 60ﻣەﺗﺮی ھەوﻟێــﺮەوە دەڵێ ”ﻟە ﭘێﺪاﻧﯽ ﻗــەرز ﺑەردەواﻣﯿﻦ ،ﺑەم ﺧەڵﻚ داوای ﻗەرز ﻧﺎﻛﺎت“ .ﻟە 10
ﻗــەرز ﺳــﻨﻮوردارە .ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەرەﻛــەی ﻧەﻏــﻢ دﻻوەر ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﺑەردەواﻣﯽ ﭘێﺪاﻧﯽ ﻗەرز ﺑە ﺧەڵﻚ دەدات ،ﺑەم ﺋەو دەڵێ ”ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻧەوەﺳﺘﻦ، ﻟە 20ھــەزار دۆﻻر زﯾﺎﺗﺮ ﺑە ﻗەرز ﻧﺎدەﯾﻦ“. ﺑﺎﻧﻜــﯽ ھــﺎوﻛﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺋەھﻠﯽ ﻛــە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 3ﻣﻠﯿﺎر و ﻧﯿﻮ دﯾﻨــﺎر ﭘﺎرەﯾﺎن ﺑە ﺧەڵــﻚ داوە، ﺑەڕێﻮەﺑەرەﻛــەی ﻧەﻏــﻢ دﻻوەر
ﺋــەوە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﻛە زۆرﺑەی ﺧەڵﻜــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﻮوﭼەﺧﯚرن و ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن؛ ﺋەوان دڵﻨﯿﺎ ﻧﯿــﻦ ﻣﻮوﭼەﻛەﯾﺎن ﻛــەی وەردەﮔﺮن ،ﺑﯚﯾــە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭘﺸــﺖ ﺑەو ﻣﻮوﭼە ﺑﺒەﺳــﺘﻦ ﺑﯚ داﻧەوەی ﻗﯿﺴﺘﯽ ﺑﺎﻧﻚ. ﺋەو ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳــە ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﺑﺎﻧﻜــﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ﺳﯿﺴــﺘەﻣێﻜﯽ ﻻواز ﻧﺎو دەﺑﺎت
و دەڵێ ”ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﭘەﯾڕەو ﺑﻜﺎت“. ﺑەﭘێــﯽ دواﯾﯿﻦ ﺋﺎﻣــﺎری ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن 80ﺑﺎﻧﻜﯽ ﺋەھﻠﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھــەن ،ھەر ﺑەﭘێــﯽ ﻣەرﺟﯽ ﺋەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿــە ﺑــﯚ داﻧﺎﻧــﯽ ﺑﺎﻧﻚ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺳەرﻣﺎﯾەﻛەی ﻟە 250ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﻛەﻣﺘﺮ ﻧەﺑێﺖ .واﺗە ﺳــەرﻣﺎﯾەی ﺋــەو 80ﺑﺎﻧﻜە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 20ﺗﺮﻟﯿﯚن دﯾﻨﺎرە. ﺳەرﺑەﺳﺖ ﻓەﯾﺴەڵ ﺑەڕێﻮەﺑەری وردﺑﯿﻨﯽ ﺑﺎﻧﻜــە ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﺑﺎﻧﻜــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ھەرێــﻢ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــەوە دەدات ،ﺑەھﯚی ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،زۆرێﻚ ﻟەو ﺑﺎﻧﻜە ﺋەھﻠﯿﯿﺎﻧــە ﭘێﺪاﻧﯽ ﻗەرزﯾﺎن ڕاﮔﺮﺗﻮوە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ھەﻣﻮو ﺋەو ﺑﺎﻧﻜﺎﻧە ﻟە ڕاﺑــﺮدوودا ﭘﺎرەﯾﺎن ﺑە ﻗﯿﺴﺖ داوە. ھــەر ﺑﺎﻧﻜــە و ﺑــە ﺟﯚرێــﻚ و ﺑەﭘێــﯽ ڕێﻨﻤﺎی ﺧــﯚی ﻗەرز ﺑە ﺧەڵــﻚ دەدات .ھەڵﺒــەت ﺑڕی ﺳــﻮودوەرﮔﺮﺗﻨﯿﺶ ﻟە ﺑﺎﻧﻜێﻜەوە ﺑﯚ ﺑﺎﻧﻜێﻜﯽ دی ﺟﯿــﺎوازە .ھﯚی ﺋەو ﺟﯿﺎوازﯾﯿەش ﭘەﯾڕەوی ﺑﺎزاڕی ﺋــﺎزادی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﻟە ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﻧﻜە ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎن .ﺋەﻣەش وای ﻛﺮدووە ﺑﺎﻧﻜــە ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎن ﺋــﺎزاد ﺑﻦ ﻟە وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ھەر ڕێﮋەﯾەﻛﯽ ﺳﻮود و ﺑە ﺋــﺎرەزووی ﺧﯚﯾﺎن ﺑڕەﻛەی دﯾﺎری ﺑﻜەن.
ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑەھﯚی ﻧەوﺗەوە ﻣﻮوﭼەی دوو ﻣﺎﻧﮓ و ﻧﯿﻮ داﺑﯿﻦ ﻛﺮاوە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻜﯽ ﻧەوﺗﺪا 71دۆﻻری دەﺳﺖ ﻛەوﺗﻮوە وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن راﭘﯚرﺗێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن دەﯾﺴــەﻟﻤێﻨێﺖ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوت 71دۆﻻری دەﺳﺖ ﻛەوﺗﻮوە .ﺋەم دەﺳــﺘﻜەوﺗە ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﻮو ﻛە ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﺳەرووی 100دۆﻻر ﺑــﻮو ،ﺑﯚﯾە ﻛﺎﺗێــﻚ ﻧﺮﺧﯽ ﻧــەوت 20دۆﻻر داﺑەزﯾﻮە، ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێﺖ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﻟە ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﺗەﻧﯿﺎ 50دۆﻻری ﺑﯚ ﺑﻤێﻨێﺘەوە.
وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟــە دواﯾﯿــﻦ راﭘﯚرﺗــﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵەوە ،ﻧﺰﯾﻜەی 34ﻣﻠﯿﯚن و 500ھــەزار ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوﺗﯿﺎن ھەﻧﺎردە ﻛﺮدووە . ﻟەو ﺑــڕە ﻧەوﺗــەی وەزارەﺗەﻛە رەواﻧەی ﻛــﺮدووە 21 ،ﻣﻠﯿﯚن و 500ھەزاری ﻟە رێﮕەی ﺑەﻧﺪەری ﺟﯿﮫﺎﻧەوە ﻓﺮۆﺷﺮاوە و ﺋەوەی ﺗﺮی ﻟە رێﮕەی ﺗﺎﻧﻜەرەوە ﺑﯚ ﻣێﺮﺳﯿﻦ
775ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻋەﯾﻨــﯽ وەرﮔﯿــﺮاوە ﻟەﺑــﺮی ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی ﺑەرھەﻣەﻛﺎن. ﻟە ﺑــڕە ﭘﺎرە ﻧەﻗﺪەﻛــە ،ﻧﺰﯾﻜەی 400ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﺑــەﻛﺎر ھێﻨﺮاوە ﺑﯚ ﺗێﭽﻮوﻧــﯽ ﺑﺎرﻛﺮدن و داﻧــﯽ ﺑەﺷــێﻜﯽ ﭘﺎداﺷــﺘﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨەرەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت .ﺑەم ﭘێﯿــە ﭘﻮﺧﺘەی ﭘــﺎرەی ﻧەﻗﺪی ﺑەدەﺳﺘﮫﺎﺗﻮو ﻟەﻻﯾەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەدا ،ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﯾەك ﻣﻠﯿﺎر و
ﺗێﭽﻮوی ھــەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوت ﺗﺎ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﻓﺮۆﺷﺘﻦ ﺑەﭘێﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەم راﭘﯚرﺗە11 ، دۆﻻر و 50ﺳــەﻧﺖ ﻛەوﺗﻮوە ﻛە ﺑــڕە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛەی 400ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺑﻮوە ﻛە دەﻛﺎﺗە ﺳــەرووی ،% 13ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﭘێﺸﺘﺮ راﮔەﯾەﻧﺪراﺑﻮو ﻛە ﻧﺰﯾﻜەی % 30 ﺧەرج ھەڵﺪەﮔﺮێﺖ. ﺋەﮔــەر ﺗێﭽــﻮوی ﺳــەرﺟەم ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ 400ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﺑێﺖ ،ﺋــەوا ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن 71دۆﻻر و 59ﺳەﻧﺘﯽ ﻟە ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻜﺪا ﺑﯚ ﻣﺎوەﺗەوە. ﻋەﻟــﯽ ﺣەﻣەﺳــﺎڵﺢ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻟێﮋﻧــەی داراﯾــﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ،ﻟێﮋﻧەی داراﯾﯽ ﺑەﻓەرﻣــﯽ ﺋﺎﮔﺎداری ھﯿﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەك ﺳــەﺑﺎرەت ﺑە داھﺎت
ﺣﻜﻮوﻣەت ھەﻣﻮو ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﻣﻠﯿﺎرێﻚ و 50ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری دەﺳــﺖ دەﻛەوێﺖ ﻛە ﺟﮕە ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼە، دەﺗﻮاﻧێ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺶ وەﮔەڕ ﺑﺨﺎت. ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھەﻧﺎردە ﻛﺮاوە. ﻛﯚی ﺑەھﺎی ﺋەو ﻧەوﺗەی ھەﻧﺎردە ﻛﺮاوە ،ﺑەﮔﺸﺘﯽ دوو ﻣﻠﯿﺎر و 870 ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻرە ﻛــە دوو ﻣﻠﯿﺎر و 100ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺑە ﻧەﻗﺪی و
700ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﻟێﻜﺪاﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“، ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوﺗﯽ ﺑە 83دۆﻻر و 18ﺳەﻧﺖ ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە.
و ﭼﯚﻧﯿەﺗــﯽ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ و ﺋەو ﺑڕە ﻧەوﺗە ﻧﯿﯿە ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﻧﺎردەی دەﻛﺎت. ﺋــەو ﺑــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧێﺖ
ﺳــﻨﺪووﻗێﻜﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧەوت ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑﻤەزرێﺖ ﻛە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﺑﻜﺎت و ﺑە وردی ﭼﺎودێﺮی ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوت ﺑﻜﺎت. ﺑەﭘێﯽ ﻗﺴــەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑێﺖ، ﻟــە رێﮕەی ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوﺗەوە ﺗﻮاﻧﺮاوە ﻣﻮوﭼــەی دوو ﻣﺎﻧﮓ و ﻧﯿــﻮی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت ﺋەﮔەر ﭘﺎرەی ھەر ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ ﻣﻮوﭼە 700 ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺑێﺖ. ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟــە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾﺪاﯾە ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺳﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮودا رێﮋەی ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوت ﺑﯚ ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿﻞ ﺑەرز ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە
دەﻛﺎﺗە 15ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿﻞ. ﺋەﮔــەر 15ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿﻞ ﻧەوت ﺟﺎراﻧــﯽ 70دۆﻻر ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەوا ﺣﻜﻮوﻣــەت ھەﻣــﻮو ﻣﺎﻧﮕێــﻚ ﻣﻠﯿﺎرێــﻚ و 50ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻری دەﺳــﺖ دەﻛەوێﺖ ﻛــە ﺟﮕە ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼــە ،دەﺗﻮاﻧێﺖ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺶ وەﮔەڕ ﺑﺨﺎت. ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣەﻛــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەڵێــﺖ ﺋەﮔــەر ﺣﻜﻮوﻣــەت رۆژاﻧە ﻧﯿــﻮ ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿﻞ ھەﻧــﺎردە ﺑﻜﺎت و ﻟە ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻜﯿــﺶ ﺗەﻧﯿﺎ 60دۆﻻری دەﺳــﺖ ﺑﻜەوێﺖ ،ﺋەوا ﺑەﺷــﯽ ﻣﻮوﭼە و ﺳەرﺟەم ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت.
ﺋەﮔەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵەوە ﻟە ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ 70دۆﻻری دەﺳﺖ ﻛەوﺗﺒێﺖ، ﺋەوا ﻟە داھﺎﺗــﻮودا ﺗەﻧﯿﺎ 50دۆﻻری ﺑﯚ دەﻣێﻨێﺘەوە. ﺑە ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﮔﺮﯾﻤﺎﻧەﻛەی ”وﺷــە“ ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺋەو ﻧەوﺗــەی ﻓﺮۆﺷــﺘﻮوە ﻛە ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺳــەرووی 100دۆﻻر ﺑﻮو ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜەی 80دۆﻻر ﻧﺰم ﺑﻮوەﺗــەوە .ﻛەواﯾە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە داھﺎﺗﻮودا دەﺑێﺖ 20دۆﻻر ﻛەﻣﺘﺮ ﻟەو ﻧﺮﺧە ﺑﯿﻔﺮۆﺷــێﺖ ﻛە ﺟﺎران دەﯾﻔﺮۆﺷﺖ ،ﺋەﮔەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎی
ﺋەﻣﺴــﺎڵەوە ﻟە ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ 70 دۆﻻری دەﺳــﺖ ﻛەوﺗﺒێﺖ ،ﺋەوا ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﺗەﻧﯿﺎ 50دۆﻻری ﺑﯚ دەﻣێﻨێﺘەوە. ﻟەم ﻛﺎﺗەﺷــﺪا ﺋەﮔەر رۆژاﻧە ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿﻞ ﺑﻔﺮۆﺷــێﺖ ،ﺋەوا 750ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻری دەﺳــﺖ دەﻛەوێﺖ و ﺟﮕە ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼە ،ﺗەﻧﯿﺎ 50ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺑﯚ دەﻣێﻨێﺘەوە ،ﺋەﻣەش ﺑەﺷــﯽ وەﮔەڕﺧﺴﺘﻨﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎن ﻧﺎﻛﺎت.
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﺑﺎﻧﻜە ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺴﺖ ﻛﺮدووە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻛﯚی ﺑەھﺎی ﺋەو ﻧەوﺗەی ھەﻧﺎردە ﻛﺮاوە ،ﺑەﮔﺸﺘﯽ دوو ﻣﻠﯿﺎر و 870ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرە.
13
ﻧەوت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ھەر ﻟە ﺳﺎﻧﯽ ﺳەردەﻣﯽ رژێﻤﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻋێﺮاﻗەوە ،ﺧەڵﻜﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺑﮋێﻮﯾﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺑە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدن و ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻧەوت ﺑﻮوە .ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﺋەوان ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﻧێﻮان ﺑەﻏﺪا و ﻧﺎوەڕاﺳﺖ و ﺑﺎﺷﻮوری ﻋێﺮاق و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ،ژﯾﺎﻧﯽ ﺋەوان ﻟەﺳەر ﻗﺎﭼﺎﺧﯽ ﻧەوت و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﻻﯾەﻧﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿﺎن وێﺮان ﻛﺮاوە
ﻋﻮدەی ﺧﺪران ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﺧﺎڵﺲ:
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەزار و 500ﻛەس ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﺗێﻮە ﮔﻼون
ﭼەﻧﺪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻜﯽ ﺗﻮرك ﻟە ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮوەوە ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ دەﻛەن وﺷە /ﺧﺎڵﺲ -رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح /ﺑڕﯾﺎر ﻣﺤەﻣەد ﻋﻮدەی ﺧﺪران ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﺷــﺎرۆﭼﻜەی ﺧﺎڵﺲ ،ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎڵﺲ و ﻋﻮزێﻢ و دەوروﺑەری ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﺷەڕەﻛﺎﻧﯽ دژ ﺑە داﻋﺸﯽ ﻛﺮدووە .ھەﯾﻨﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﺗەﻻری ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿەﺗﯽ ﺧﺎڵﺲ ﺑەدوورﯾﯽ 55ﻛﻢ ﻟە ﺑەﻏﺪای ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ﻋێﺮاق ،ﻟەﺑﺎرەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺸــەوە وەﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ی داﯾەوە .ﺧﺪران ﻛە ﻟەوەﺗﯽ ﺷەڕەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺸەوە ﺑە ﺟﻠﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەوە دەوام دەﻛﺎت ،ﺋەو ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨەﻛەی ”وﺷە“دا، دوو ﺳــﯿﺪﯾﯽ ﺧﺴﺘە روو ،ﻛە ﻧﺎوی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەزار و 500ﻛەﺳﯿﺎن ﻟەﺧﯚ ﮔﺮﺗﻮوە ﻟەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﺗێﻮە ﮔﻼون ،وێڕای ﺋﺎﺷــﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ ﺗﯚڕێﻚ ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺗﻮرك ﻛە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ دەرھێﻨﺎن و ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻧەوت ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛەن. داﻋــﺶ ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳــڵ و ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ﻛەرﻛــﻮوك دەﺳــﺘﯽ ﺑەﺳــەر ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟە ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯿــﺪا ﮔﺮﺗــﻮوە و ﻧەوﺗەﻛەی دەﻓﺮۆﺷێﺖ ،ﺋەو ﭘﺮۆﺳەﯾە ﭼﯚن رێﻚ ﺧﺮاوە؟ ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەی داﻋــﺶ ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻣﻮوﺳــڵ و ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛــﻮوك و دﯾﺎﻟە داﮔﯿــﺮی ﻛــﺮدوون ،ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛێڵﮕە و ﺳــەرﭼﺎوەی ﻧەوﺗﯿﺎن ﺗێﺪاﯾــە ،داﻋــﺶ ﻧەوﺗەﻛــەی دەردەھێﻨێــﺖ و ﻟــە ﺑــﺎزاڕی رەﺷــﺪا و ﻟە رێﮕــەی ﺗﯚڕێﻚ ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧەوە دەﯾﻔﺮۆﺷــێﺖ .دزﯾﻦ و ﺗﺎﻧﻜﺮدﻧێﻜﯽ ﮔەورەی ﻧەوت ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻋەﺟﯿﻞ ﻟە ﻧێﻮان ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳەﺣەدﯾﻦ و ﻛەرﻛــﻮوك ،ھەروەك ﻛێڵﮕەی ﻧەوﺗــﯽ ﺣەﻣﺮﯾﻦ ﻟە ﺳــﻨﻮوری دﯾﺎﻟە ھەﯾە .ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺑﻮوﻧەﺗە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ داراﯾﯽ ﺑﯚ ﺋەوان ،ﺋەو ﭘﺮۆﺳــەﯾە ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﻟە ﻧێﻮان داﻋﺶ و ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی وت ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ و ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رێﻚ ﺧﺮاوە. دﯾــﺎرە ﭘــﺎش ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧــﯽ دەوروﺑەری ﺳــﻠێﻤﺎن ﺑەگ ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ﭘﺮدی زەرﮔە ،ﻟە ﻧێﻮان ﺗﻜﺮﯾﺖ و ﻛەرﻛﻮوك ،ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋــﺶ ﺋەو ﻛێڵﮕﺎﻧەﯾــﺎن ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺎ ﺑﯚ ﺋﺎودﯾﻮﻛــﺮدن و دزﯾﻨﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺧﺎو ﻟە رێﮕەی ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚڕﯾﯿــەﻛﺎن و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭼﺎڵﯽ ﻧەوﺗەوە. داﻋــﺶ رۆژاﻧــە ﭼەﻧــﺪ ﺗﺎﻧﻜەری ﻧەوت دەﻓﺮۆﺷێﺖ؟ ﻟەﮔــەڵ ﯾەﻛــەم رۆژی ھﺎﺗﻦ و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ وﯾﻼﯾــەت ﻟــە ﻧێــﻮان 90ﺗــﺎ 100ﺗﺎﻧﻜــەری رۆژاﻧەﯾﺎن ﻓﺮۆﺷــﺘﻮوە .زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ﺗەواوﻣــﺎن ھەﯾــە ﻟەﺳــەر ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻟەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿە ﺗێﻮە ﮔﻼون ،ﻟــە ﺧەڵﻜﯽ ﺳــﻠێﻤﺎن ﺑــەگ و زۆرﯾﺸــﯿﺎن ﺧەڵﻜــﯽ ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮون ،ھــەروەك ﺧەڵﻜﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻟﺒﻮ ﺣەﺳــەن، ﺣەﻓﺮﯾــە ،ﺋەﻟﯿﺎﺳــﺎت ،ﮔﻮﻧﺪی ﻋەرەب وادی ،ﺋەﻟﺒﻮ ﺋەﺣﻤەد و ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺑەﮔﺸﺘﯽ ھەﻣﻮو
ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەی ﭘێﺸــﻮازﯾﯿﺎن ﻟە داﻋﺶ ﻛﺮدووە ،ﺑەﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻟە ﻗﺎﭼﺎﺧﯽ ﻧەوت ﻛﺮدووە. دەﮔﻮﺗــﺮێ ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻟــە ﺧەڵﻜﯽ ﺋــەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯽ ﻧەوﺗﻦ؟ ھەر ﻟە ﺳﺎﻧﯽ ﺳەردەﻣﯽ رژێﻤﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻋێﺮاﻗــەوە ،ﺧەڵﻜﯽ ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺑﮋێﻮﯾﯿﺎن ﻟەﺳــەر ﺑە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒــﺮدن و ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻧەوت ﺑﻮوە .ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﺋەوان ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗــە ﻧێــﻮان ﺑەﻏــﺪا و ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ و ﺑﺎﺷﻮوری ﻋێﺮاق و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ،ژﯾﺎﻧﯽ ﺋەوان ﻟەﺳــەر ﻗﺎﭼﺎﺧﯽ ﻧەوت و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﻻﯾەﻧﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿﺎن وێــﺮان ﻛﺮاوە. زۆرﺑەی ﺧێﺰاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺗﺎﻧﻜەری ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻧەوﺗﯿﺎن ھەﯾە و ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺧێﺰاﻧەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە ﺗﺎﻧﻜەرێﻜــﯽ ﻧەوﺗﯿﺎن ھەﯾە و ﺑﮋێﻮی ﺧێﺰاﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە رێﮕەی ﻗﺎﭼﺎﺧﯽ ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ داﺑﯿﻦ دەﻛەن. رۆژاﻧە ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﭼەﻧــﺪ ﺗﺎﻧﻜەری ﻧــەوت ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛﺮێﻦ؟ رۆژاﻧــە ﻟــە ﻧێــﻮان 40 - 30 ﺗﺎﻧﻜــەر ﺑە ﻧﺮﺧــﯽ 4 - 3ھەزار دۆﻻر ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﺎر دەﻛﺮێﻦ ،دواﺗﺮ ﺋەو ﺗﺎﻧﻜەراﻧە ﻟە رێﮕەی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻟە ﻧێﻮان داﻋــﺶ و ﺑﺎزرﮔﺎﻧە ﮔــەورەﻛﺎن ﻛﺎر دەﻛــەن دەﮔﻮازرێﻨــەوە، ﻛــە ﺑەداﺧــەوە ھەﻧﺪێــﻚ ﻟە ﺳــەرﻛﺮدە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎن ھەﺑﻮوە ﻟەﺳــەر ﺟﻤﻮﺟﯚڵــﯽ ﺋــەو ﺑﺎﻧــﺪە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿﺎﻧــە .ﭼﻮﻧﻜە
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــﺪا ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎن ﻛــە ﺧەڵﻜﯽ ھەرێﻤﻦ، ﻟە ﭘﺎڵ ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ دەرەوە ﻧەوﺗەﻛە ﺑــﯚ دەرەوەی ﻋێﺮاق ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛەن. ﻛەواﺗە داﻋﺶ ﺑەﻛﺎم رێﮕەدا ﻧەوت ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛﺎت؟ ﻟــە ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ رێﻜﺨﺮاودا دوو رێﮕــە ﺑــﯚ ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧــﯽ ﻧەوﺗەﻛە ﺑەﻛﺎر ھﺎﺗﻮوە ،رێﮕەﯾەك ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻣﻮوﺳــڵ ﺑەرەو ﺳﻮورﯾﺎ و رێﮕەﯾەك ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﭼــﯚن دەزاﻧﻦ ﻧەوﺗەﻛە ﻟەو دوو رێﮕەﯾەوە ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛﺮێﺖ؟ ﺋێﻤــە ھەﻣــﻮو ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﻤﺎن
ھەزار و 524ﻛــەس ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺳــﻠێﻤﺎن ﺑــەگ و ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ داﻋﺶ ﺗێﻮە ﮔﻼون و ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە دەﯾﺎن ﻛﻮردن دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛﺮدووە ،ھەﻣﻮو ﻛەﺳــێﻜﯿﺶ دەزاﻧێ رێﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧــﯽ ﻧەوﺗەﻛــە ﺑــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەدا ﺗێﭙــەڕ دەﺑێــﺖ، ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛەرﻛــﻮوك و ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺋﺎﮔەداری ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗەن، ﺑەم ﭼﺎوﭘﯚﺷﯿﯿﺎن ﻟێ ﻛﺮدووە. ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﭼﺎوﭘﯚﺷــﯽ دەﻛەن ﻟەو ﻛﺎرواﻧﺎﻧــەی ﻧەوت ﺑــە ﻗﺎﭼﺎخ ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛەن ،ﻛــە دەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ رێﮕە ﻟەو ﻛﺎرواﻧﺎﻧە ﺑﮕﺮن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺑە ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﺗێﭙەڕ دەﺑﻦ و دڵﻨﯿﺎن ﻟەوەی ﻛەس رێﮕﺮﯾﯿﺎن ﻟێ ﻧﺎﻛﺎت .ﺋەﮔــەر ﺗﺎﻧﻜەرێﻚ ﺑە
4 - 3ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺗﻮرك ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ھﺎﺗــﻮون و ﻟە ﻧﺰﯾــﻚ ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ دەرھێﻨــﺎن و ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ دەﻛەن ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿــەﻛﺎن رێﮕەﯾەﻛــﯽ ﻧﺰﯾــﻚ ﻟــە ﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﺑــەﻛﺎر دەھێﻨﻦ ،ھەﻣﻮو ﻛەس دەزاﻧێ ﺋەوان رێﮕەی ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﺷﺎرەدێﯽ رەﺷﺎد ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﻦ ﺑــﯚ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻧەوﺗەﻛــە ﺑــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن .ﻟە ھەرێﻤﯽ
ﻧەوﺗــﯽ ﻛﺎرەﺳــﺎﺗێﻜﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ ﻟێ دەﻛەوێﺘــەوە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺮﻟﯽ و ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو، ﭼﻮﻧﻜــە ﭼﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ دەﻛەوﻧــە ﺑﺎﻛﻮر و ﺋﺎراﺳــﺘەی ”ﺑــﺎ“ ﮔﺎزە ژەھﺮاوﯾﯿــەﻛﺎن و دووﻛەڵە رەﺷەﻛە ﺑﯚ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە دەھێﻨێﺖ. ﺋێــﻮە زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﺘــﺎن ﺑەﺳەرووی ﺧﯚﺗﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪووە؟ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺟﺎرێﻚ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑە ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەی ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ھێﺰە ﭼەﻛــﺪارەﻛﺎن و دەزﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯿــﯽ ﻋێــﺮاق ﮔەﯾﺎﻧﺪووە، ﺑەم ﺑەھﯚی ﮔﺮژﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﺑەﻏﺪا و ھەرێﻢ دۆﺧێﻚ دروﺳﺖ ﺑﻮوە ﻛە ھــﺎوﻛﺎری ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ﻧەﺑــﻮوە ،ﺋــەوەش ﺑﻮوەﺗە ھﯚی زﯾﺎدﺑﻮوﻧــﯽ ﺑــە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧﯽ ﻧەوﺗەﻛــە و ﻗﯚﺳــﺘﻨەوەی ﺋەو ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿە ﻟەﻻﯾەن ﺳﯿﺎﺳەﺗﻮواﻧە ﻧەﻓﺴــﻨﺰﻣەﻛﺎﻧەوە ﻛە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ دەﻛەن. ﻛێ ھﺎوﻛﺎری داﻋﺶ دەﻛﺎت ﻟە دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻧەوت؟
رێﮕەی ﺳــەرەﻛﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﺋێﻤەدا ﺗێﭙەڕ ﺑێﺖ ،ﻛەواﺗە ﺋێﻤە ﺋﺎﮔەدار و رەزاﻣەﻧﺪﯾﻦ. ﺑــﯚ رێﮕەﮔﺮﺗﻦ ﻟــە ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ،ﺑﯚﭼﯽ ﭼﺎڵە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻧﺎﻛﺮێﻨە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ؟ ﺑﯚردﻣﺎﻧﻜﺮدﻧــﯽ ﭼﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ
ﭘﺮۆﺳــەی دەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾــەن داﻋﺸــەوە ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯿە ﻟە رێﮕەی ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚڕﯾﯿەﻛﺎن و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭼﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯿﯿــەوە ،ﭘﺎﺷــﺎن ﺑەرێﮕەی ﻣﺎﺗــﯚڕ و ﺗﺮوﻣﭙــﺎوە ﻧەوﺗەﻛــە دەﻛەﻧە ﻧﺎو ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧەوە. ﺋﺎﯾــﺎ داﻋــﺶ ﺋەﻧﺪازﯾــﺎر و ﺷــﺎرەزای دەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەﯾە؟ ﺑەڵێ ﺋەوان ﺋەﻧﺪازﯾﺎرﯾﺎن ھەﯾە و ﭼەﻧﺪ ﺋەﻓﺴــەرێﻜﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﭘێﺸــﻮوی ﻋێﺮاﻗﯿــﺎن ﻟەﮔەڵە، ھەروەھﺎ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻟە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ھەواڵﮕﺮﯾﯽ ﻋێــﺮاق ﻟە ﻧﺎوەوە و دەرەوەی ﻋێﺮاق ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﮔەڵ دەﻛەن ﻛە ﺷﺎرەزاﯾﯿﺎن ﻟە ھەﻣﻮو ﺑﻮارێﻜــﺪا ھەﯾە .داﻋــﺶ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﺎﻧﺪێﻚ ﻧﯿﯿە ﻟەﻧﺎو ﻋێﺮاق دروﺳﺖ ﺑﻮوﺑێﺖ ،ﺑﮕﺮە ﺋــەوان ﺑﺎﻧﺪێﻜﯽ رێﻜﺨﺮاو و ﻣەﺷــﻘﭙێﻜﺮاون ﻛە ﺷــﺎرەزاﯾﯿﺎن ﻟە ھــەر ﺑﻮارێﻜﺪا ھەﯾــە ،ﻛەﺳــﺎﻧێﻜﯿﺶ ھــەن ﻛﺎروﺑﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن رێﻚ دەﺧەن، ﺋــەو ﺑڕﯾــﺎر و رێﻨﻤﺎﯾﯿﺎﻧــەی ﺟێﺒەﺟێﯽ دەﻛەن ﻟە دەرەوەی ﻋێــﺮاق ﺑﯚﯾــﺎن دێــﺖ .ﭼﻮﻧﻜە ھﯿــﭻ ﮔﺮووﭘێــﻚ ﻟە ﻧــﺎوەوەی ﻋێــﺮاق ﺋەﮔەر دەﺳــەﺗێﻜﯽ
ﺳﯿﺎﺳﯿﺸــﯿﺎن ھەﺑێــﺖ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻧــەوت ﺋﺎودﯾــﻮ ﺑﻜــەن ،ﺋەﮔەر دەروازەی ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﺑــﯚ دەرەوەی ﻋێﺮاق ﻧەﺑێﺖ. ﺋێﻮە ﻟــە ﺧﺎڵﺴــەوە ﭼﯚن زاﻧﯿــﺎری ﻟەﺳــەر ﺋــەوان ﻛﯚ دەﻛەﻧەوە؟ ﺋێﻤــە ﻟــە ﻛــﯚی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﺪا ﺳــەرﭼﺎوەی ھەواڵﮕﺮﯾﻤــﺎن ھەﯾە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺳــەرﭼﺎوەﻣﺎن ﻟــە ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ﻣﻮوﺳــڵ و ﺋﺎﻣﺮﻟــﯽ و ﺋــەو ﮔﻮﻧﺪاﻧــەی ﻟەﻻﯾــەن داﻋﺸــەوە داﮔﯿــﺮ ﻛــﺮاون ھەﯾــە ،ﺟﮕــە ﻟەوەی ھﺎوﻛﺎری راﺳــﺘەﻗﯿﻨەﻣﺎن ھەﯾە ﻟەﮔەڵ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺳەرﺑﺎزی و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و زاﻧﯿﺎرﯾﻤﺎن ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ ﻛــﺮدووە .ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە دەرەوەی وﺗﯿــﺶ ھــﺎوﻛﺎرن ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ دەﻛەن. ﻧەوﺗــﯽ داﻋﺶ ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ، ﺋێﺮان ﯾﺎن ﺳﻮورﯾﺎ دەﭼێﺖ؟ ھەﻣــﻮوان دەزاﻧﻦ ﺋەو ﻧەوﺗەی ﺑــﯚ ﻣﻮوﺳــڵ دەﭼێﺖ ﺑــەرەو ﺳﻮورﯾﺎ دەﺑﺮدرێﺖ ،ﻧەوت ﺑەرەو ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﭼێﺖ. ﺋەی ﺋێﺮان؟ ﺋێﺮاﻧﯿــﺶ ﺑــەدوور ﻧﺎﺧﺮێﺘەوە ﻟــەو ﭘﺮۆﺳــەﯾەدا .ھەرﭼەﻧــﺪ ﺋێﻤە زاﻧﯿــﺎری دووﭘﺎﺗﻜﺮاوەﻣﺎن ﻟە ﭼﻮوﻧــﯽ ﻧەوﺗەﻛە ﺑــﯚ ﺋێﺮان ﻧﯿﯿە ،ﺑــەم ﻟەواﻧەﯾە ھەﻧﺪێﻚ ﺑﺎزرﮔﺎن ھەﺑﻦ ﻧەوت ﺑﯚ ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﺑﮕﻮازﻧەوە .زاﻧﯿــﺎری واﻣﺎن ﭘێ ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ﻟەﺑــﺎرەی ﺋێﺮان، زاﻧﯿﺎرﯾﻤﺎن ھەﯾە ﻟەﺳــەر ﭼەﻧﺪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻜــﯽ ﺗــﻮرك ﻛــە ﺋەو ﭘﺮۆﺳەﯾە رێﻚ دەﺧەن. ﺋــەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧــە ﺗﻮرﻛﺎﻧە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎن ﯾﺎن ﻋێﺮاق؟ ﺑﺎزرﮔﺎﻧە ﺗﻮرﻛەﻛﺎن ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ھﺎﺗــﻮون و ﻟــە دەوروﺑــەری ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻦ. ﺧﻮرﻣﺎﺗــﻮو ﭘﺮۆﺳــەی ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﺗێﭙەڕﻛﺮدﻧﯽ ﻧەوﺗەﻛە ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛەن. ژﻣﺎرەﯾﺎن ﭼەﻧﺪ دەﺑێﺖ؟ ﺑەﭘێﯽ ھەﻣﻮو ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ھەواڵﮕــﺮی ،ژﻣــﺎرەی ﺋــــەو ﺗﻮرﻛﺎﻧــە 4 - 3ﻛــەس دەﺑێﺖ، ﺋێﻤــە ﭘﺸــﺖ ﺑــە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك دەﺑەﺳــﺘﯿﻦ، ھەﻣﻮو ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﻤﺎن دووﭘﺎت ﻟــەوە دەﻛەﻧــەوە ﻛە ژﻣﺎرەی ﺋەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧە ﺗـــﻮرﻛﺎﻧە 4 - 3ﻛەس دەﺑێﺖ. ﺋەو ﺗﻮرﻛﺎﻧە ﻛەﺳﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻦ ﯾﺎن ﻧﺎﺳﺮاون؟ ھەر ﭘﺮۆﺳەﯾەﻛﯽ ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدن ﺋەﮔــەر ﻟەﻻﯾــەن دەوڵەﺗــەوە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻧەﻛﺮێﺖ ﺋەﺳــﺘەﻣە
ﺳەرﺑﮕﺮێﺖ .ﭘێﺶ ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻚ ﻟە رێﮕەی ﺧﺎڵﺴــەوە ﻧەوت ﺑﯚ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛﺮا ،رۆژاﻧە 80 - 40ﺗﺎﻧﻜەری ﻧــەوت ﻟــە رێﮕەی ﺧﺎڵﺴــەوە دەﮔەﯾﺸﺘە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑەم ﻟەﮔــەڵ دەﺳــﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧــﺪەی ﻧﻮێــﯽ ﭘﯚﻟﯿــﺲ،
ﮔەﯾﺸﺘﻮوە ﻟەﺑﺎرەی ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﻛــە ھەﺳــﺘﺎون ﺑــە ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣە و رەﮔەزﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿــﺎن، ﺑەم وێﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەواﻧﻤﺎن ﻻﯾە و ﻟە رێﮕــەی وێﻨەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە ﻟە ﺑﺎزﮔەﻛﺎﻧﺪا دەﯾﺎﻧﻨﺎﺳﯿﻨەوە. ژﻣﺎرەی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﭼەﻧﺪ دەﺑێﺖ؟
ﻟە ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ رێﻜﺨﺮاودا دوو رێﮕە ﺑﯚ ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧــﯽ ﻧەوﺗەﻛە ﺑــەﻛﺎر ھﺎﺗــﻮوە ،رێﮕەﯾــەك ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻣﻮوﺳڵ ﺑەرەو ﺳﻮورﯾﺎ و رێﮕەﯾەك ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗﺎڕادەﯾەك ﺋەو ﭘﺮۆﺳەﯾە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎت .ﻟــە راﺳــﺘﯿﺪا ﺗﻮرﻛەﻛﺎن ﻛﺎﺗێﻚ دێــﻦ ﺑﯚ ﻋێــﺮاق ،ﺗەواو دڵﻨﯿﺎم ﻟــەوەی ﺑــە ﺋﺎﮔەداری ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾە ،ﭼﻮﻧﻜە ھەﻣﻮو ﻛەس دەزاﻧێ ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﻋێﺮاق ﻧەرێﻨﯽ ﺑــﻮوە و ﺑەﺷــﺪاری ﻟە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ دژ ﺑە داﻋﺶ ﻧەﻛــﺮدووە .ﺟﮕەﻟەوەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟەﮔەڵ ﺳــﻮورﯾﺎ و ﻋێﺮاق ھﺎوﺳــﻨﻮورە و زاﻧﯿﺎری ﺗەواوی ﻟەﺳەر ﭘﺮۆﺳەﻛە و ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎن ھەﯾــە ،ﺋــەو ﭘﺮۆﺳــەﯾەش ﺑــە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯿەﻛﯽ ﺗــەواوی ھەواڵﮕﺮی دەﻛﺮێﺖ. ﺋﺎﯾــﺎ ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻧەوﺗەﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ھەرێﻤە؟ ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧــﯽ ﻧەوﺗەﻛــە ﺑــە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺑﺎﻛﻮری ﻋێﺮاﻗە ﻧەك ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺑەﻏــﺪا ،ﺑﮕﺮە ﻟە ﺑەﻏﺪاوە ﻧەوت ﺑﯚ ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛﺮێﺖ .ﻟــەو رۆژاﻧەدا ﺗﺎﻧﻜەرێﻜــﯽ ﻧەوت ﻟــە ﺑﺎزﮔەی ﺧﺎڵﺲ ﮔﯿﺮا ﻛە ﻧەوﺗﯽ ﻟە ﺑەﻏﺪاوە ﺋﺎودﯾﻮ ﻛﺮدﺑــﻮو ،ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜﯽ ﺗﺮﻣﺎن ﮔﺮت ﻛــە ﺗﺎﻧﻜﯽ ﻧەوﺗﯽ ﭘێــﻮە ﺑەﺳــﺘﺮاﺑﻮوەوە ،ﺋەوەش ﻟەﻻﯾــەن ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎزاڕی رەﺷەوە ﻛﺮاﺑﻮو. زاﻧﯿﺎرﯾﺘﺎن ھەﯾە ﻟە داﻗﻮوق ﯾﺎن ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﻛەس ﺑەﺗﯚﻣەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ ﮔﯿﺮاﺑێﺖ؟ ﻧەﺧێﺮ ،ﺑــەم ھەﻣﻮو ﺋەواﻧەی ﺑەﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻟــە ﭘﺮۆﺳــەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ ﻛــﺮدووە ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﺳــﻠێﻤﺎن ﺑەگ ﻟە ﺷــﻮﻓێﺮی ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎن، ﺗەﻧﺎﻧەت ﻧﺎو و وێﻨەﻛﺎﻧﯿﺸــﻤﺎن ھەﯾــە .ﺋــەوان ﻧەوﺗــﯽ ﺧــﺎو ﺑــە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻣﻮوﺳــڵ ﺋﺎودﯾــﻮ دەﻛــەن و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەی وردی ﻟەﺑﺎرەوە دەﻛەﯾﻦ .زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﯿﺸﻤﺎن ﭘێ
ژﻣﺎرەﯾﺎن ھــەزار و 524ﻛەس دەﺑێﺖ و ھەﻣﻮوﯾــﺎن ﺗﺎﻧﻜەری ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻧەوﺗﯿﺎن ھەﯾە. ﭼەﻧﺪ ﻟەوان ﻛﻮردن؟ ﻛەﻣﺘﺮﯾﻨﯿﺎن ﻛﻮردن. ﺑە ژﻣــﺎرە ﭼەﻧــﺪ ﻛﻮردی ﺗێﺪاﯾە؟ ﻟــە ﭘەﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺖ ﺗێﭙەڕ ﻧﺎﺑێﺖ ،ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە 10ﻛەﺳــﯿﺎن ﻛــﻮردن .ﺑەرێــﮋەی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە % 95ی ﺋــەوان ﺧەڵﻜــﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەر ﺑە ﺳــﻠێﻤﺎن ژﻣﺎرەﯾەﻛﯿﺸــﯿﺎن ﺑەﮔــﻦ، ﺧەڵﻜﯽ ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮون .ﻟە ﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻟﺒﻮ ﺣەﺳەن ،ﺋەﻟﺒﻮ ﺋەﺣﻤــەد ،ﺋﯿﻠﯿﺎﺳــﺎت ،ﻋەرەب وادی ،ﺑﺎﺷــﻜﻼن ،ﺋﻮﺷــﺘەﭘە، ﺧﺰەﯾﺮات ،ﻟەﻗــﻮم و ﺣەﻓﺮﯾە و ﻧﺎوﭼەی ﯾەﻧﮕﯿﺠە. ﺋەواﻧە ﻛێﻦ؟ ﺋەواﻧــە ﺷــﻮﻓێﺮەﻛﺎن و ﺧﺎوەن ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەوﺗﻦ. ﺋەی ﺋەواﻧەی ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﭘﺮۆﺳەﻛە دەﻛەن؟ ھەرﭼﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧە ﮔەورەﻛﺎﻧﻦزۆر ﺑە ورﯾﺎﯾﯿەوە ھەڵﺴﻮﻛەوت دەﻛــەن و ﻟــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەدا دەرﻧﺎﻛەون .ﺑەم ﻧﺎوی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 22ﻛەﺳــﻤﺎن ﻟە ﺑەردەﺳﺘە ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻟەﻧﺎو داﻋﺶ ﻧەوت دەردەھێﻨﻦ ،ﺋەواﻧە ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە دادەﻧﯿﺸــﻦ ﻛــە ھێﺸــﺘﺎ ﺋﺎزاد ﻧەﻛﺮاون ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺣەﻣﺮﯾــﻦ .ﺑــەم ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ ﻛە ﻣﺎﻣەڵە ﺑــەو ﻧەوﺗەوە دەﻛــەن ﻛﻮردی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ. ﺋــەو ژﻣــﺎرە و داﺗﺎﯾﺎﻧــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﺑــە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﺣەﻣﺮﯾﻦ و ﻋەﺟﯿﻠەوە ھەﯾە؟ ﺑەڵــێ ،ھــەردوو ﻛێڵﮕــەی ﺣەﻣﺮﯾــﻦ و ﻋەﺟﯿﻞ ﻟــە ﻧێﻮان ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ﻛەرﻛﻮوك.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋەﻛﺮەم
دی ﻣﺎرﯾﺎ ﻟە ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر دڵﺨﯚش ﻧﯿﯿە
ﮔﺮێﺒەﺳﺘێﻚ ﻛە ﺑەھﺎﻛەی 75ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﺑﻮو ،ﻟە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ھﺎﺗە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی ﻣﺎن ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ .ﺳﻜﯚڵﺰ ھەروەھﺎ ﮔﻮﺗﯽ :دی ﻣﺎرﯾﺎ ﻛﺎﺗێﻚ ﻟەﮔەڵ ھﺎوڕێﻜﺎﻧﯽ ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﯾﺎری دەﻛﺮد ،ﻟەﻧﺎو ﯾﺎرﯾﮕە ھەﻣﯿﺸە دڵﺨﯚش دﯾﺎر ﺑﻮو و ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﺋێﺴﺘە ﻟەﮔەڵ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﻣﺎن ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ دڵﺨﯚش دﯾﺎر ﻧﯿﯿە .ﺋەو ﺋەﺳــﺘێﺮەﯾەی ﭘێﺸﻮوی ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘــﺪ ﮔﻮﺗﯽ :ﭘــێ دەﭼێﺖ دی ﻣﺎرﯾﺎ ھەﻣﺎن ﺋەو دڵﺨﯚﺷــﯿﯿەی ﻛە ﻟە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ھەﯾﺒﻮو ،ﻟە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﻧەﯾﺒێﺖ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟﻮﯾﺲ ﭬﺎن ﮔﺎﻟﯽ راھێﻨەر ھەﻣﻮو ﻛﺎرێﻚ ﺑﻜﺎت ﺗﺎ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺑﮕەڕێﻨێﺘەوە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﺎران .ﺟێﯽ ﺑﺎﺳە دی ﻣﺎرﯾﺎ ﻟەو ﻣﺎوەﯾەی ﻛە ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﯾﺎرﯾﯽ ﻛﺮدووە ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ 3ﮔﯚڵ ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت و ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑەرزﯾﺶ ﭘێﺸﻜەش ﺑﻜﺎت.
رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑە ﺑەردێﻚ دوو ﭼﯚﻟەﻛەی ﭘێﻜﺎ ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎڵﺪۆی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯽ و ﺋەﺳﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی رﯾــﺎل ﻣەدرﯾﺪ ،ﺑەو ﮔﯚڵــەی ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑەراﻣﺒەر ﯾﺎﻧەی راﯾــﯚ ﭬﺎﻟﯿﻜﺎﻧﯚ ﺗﯚﻣﺎری ﻛﺮد ،دوو ژﻣﺎرەی ﭘێﻮاﻧەﯾﯽ ﯾﺎﻧەﻛەی ﺷﻜﺎﻧﺪ و ﺑە ﺑەردێﻚ دوو ﭼﯚﻟەﻛەی ﭘێﻜﺎ. ﺷــەﻣﻮوی راﺑﺮدوو ﻟە ﮔــەڕی 11ی ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎدا ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﻟە ﯾﺎرﯾﮕەی ﺳﺎﻧﺘﯿﺎﮔﯚ ﺑێﺮﻧﺎﺑﯿﯚ ﻣێﻮاﻧﺪاری ﯾﺎﻧــەی راﯾــﯚ ﭬﺎﻟﯿﻜﺎﻧﯚی
ﻛﯚوارێﻜــﯽ ﺑەرازﯾﻠــﯽ، ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻧﯿﻤــﺎر دا ﺳــﯿﻠﭭﺎی ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ﺑە ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮد. ﻛــﯚواری ) (VIPﻟــە ﻧێﻮان 100ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺷــﯚخ و ﺷــەﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎن ،ﺑڕۆﻧﺎ ﻣﺎرﻛﯿﺰی ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻧﯿﻤﺎری ﺑە ﺟﻮاﻧﺘﺮﯾﻦ و ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻟە ﻗەڵەم دا. ﻛﯚوارەﻛە وێﻨەﯾەﻛﯽ ﺑڕۆﻧﺎی ﻟەﻻﭘەڕەی ﯾەﻛەﻣﯽ ژﻣﺎرەی ﺋەﻣﺠﺎرەﯾﺪا ﺑو ﻛﺮدووەﺗەوە و ﺗێﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە داوە ﻛە ﻟە ﻛێﺒەرﻛێﯽ ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻟە ﻧێﻮان 100ﺋﺎﻓﺮەت ،ﺑڕۆﻧﺎی ﭘﻠەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺑﺮدووەﺗەوە. ﻻی ﺧﯚﯾەوە ﺑڕۆﻧﺎ ﺳەرﺳــﺎﻣﯽ ﺧﯚی ﺑە دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ وەك ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸــﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺟﯿﮫــﺎن دەرﺑڕی و ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــەوە دا ﻛە ﺧﯚی ﺑﺎوەڕی ﻧەدەﻛﺮد ﻟــە ﻧێﻮان ﺋەو ﻛﯚﻣەڵە ﺋﺎﻓﺮەﺗەدا ﭘﻠەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﻛﯚوارەﻛە ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨێﺖ. ﻟەﻣﺒﺎرەﯾەوە ﺑڕۆﻧﺎ ﮔﻮﺗﯽ :ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﺧﯚم ﺑە ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻧﺎزاﻧﻢ ،ﺑﮕﺮە ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻜﯽ ﺳــﺎدە و ﺧﺎوەن رووﺧﺴﺎرێﻜﯽ ﺳﺎدەم ،ﺑەڕاﺳﺘﯿﺶ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻛﯚوارەﻛە ﺗﻮوﺷﯽ ﺷﯚﻛﯽ ﻛﺮدم. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ :ﻣﻦ وەك ھەر ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻜﯽ ﺗﺮی ﺗەﻣەن 19ﺳــﺎڵ، ﺟﻮاﻧﯿﯿەﻛﻢ ھەﯾە و ﺧﻮدا ﭘێﯽ ﺑەﺧﺸﯿﻮم و ھەرﮔﯿﺰ ﺧﯚم ﻟە ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺟﯿﺎ ﻧﺎﻛەﻣەوە.
ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘەﻛەی ﻧﯿﻤﺎر ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸﺘﺮﯾﻨە
ﻛﺮد و ﺗﻮاﻧﯽ ﺑە ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﮔەورە و ﺑە 5-1ﮔﯚڵ ﯾﺎرﯾﯿەﻛەی ﻟێ ﺑﺒﺎﺗەوە. ﮔﯚڵﯽ ﭘێﻨﺠەﻣﯽ ﯾﺎﻧــەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺟﻮان ﻟەﻻﯾەن رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟە ﺧﻮﻟەﻛﯽ 83ھﺎﺗە ﺗﯚﻣﺎرﻛــﺮدن ،ھەروەھﺎ ﮔﯚڵەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن ﮔﺎرﯾﺲ ﺑێڵ ،ﺳێﺮﺟﯿﯚ راﻣﯚس ،ﺗﯚﻧﯽ ﻛﺮووس و ﻛەرﯾﻢ ﺑەﻧﺰﯾﻤﺎ ﺗﯚﻣﺎرﯾﺎن ﻛﺮد. رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑەو ﮔﯚڵە ﻧﺎوی ﺧﯚی ﻟە ﻣێﮋووی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﻧﻮوﺳﯿﯿەوە و ﺑﻮوە ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﯾﺎرﯾﺰان ﻟە ﻛﯚی ھەر 6ﯾﺎرﯾﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﻛە ﻟە ﯾﺎرﯾﮕەی ﺳــﺎﻧﺘﯿﺎﮔﯚ ﺑێﺮﻧﺎﺑﯿﯚ ھﺎﺗﻮوﻧەﺗــە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪان ،ﮔﯚڵ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت و ﺑەﻣەش ژﻣﺎرەی ﭘێﻮاﻧەﯾﯽ ﭘێﺸﻮوی ﯾﺎﻧەﻛەی ﺷﻜﺎﻧﺪ ﻛە ﺑەر ﻟە 81ﺳﺎڵ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاﺑﻮو. ﺟﮕە ﻟەوەی ﻛە ﺋەو ﻛﺎﭘﺘﻦ و ﺋەﺳﺘێﺮەﯾەی ھەڵﺒﮋاردەی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎل ﺑﻮوە ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﯾﺎرﯾﺰان ﺑﺘﻮاﻧێ ﻣﺎوەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳــﺎڵێﻚ ﻟە ﯾﺎرﯾﮕەی ﺳﺎﻧﺘﯿﺎﮔﯚ ﺑێﺮﻧﺎﺑﯿﯚ ﮔﯚڵ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت ﻛە ﺧﯚ ﻟە 16ﯾﺎرﯾﯿﺪا دەﺑﯿﻨێﺘەوە 10 ،ﯾﺎرﯾﯽ ﻟە وەرزی راﺑﺮدوو و 6ﯾﺎرﯾﺶ ﻟەم وەرزەدا ﺑﻮوە. رۆﻧﺎڵﺪۆ 29/ﺳــﺎڵ /ھەروەھﺎ ﻟە ﻛﯚی ﺋەو 11ﯾﺎرﯾﯿەی راﺑﺮدووی ﺋەم وەرزەی ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎدا ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ 18ﮔﯚڵ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت و ﺑەﺑێ رﻛﺎﺑەر ھەر ﻟە ﺳەرووی ﮔﯚڵﻜﺎراﻧﯽ ﺧﻮﻟەﻛە ﻣﺎﯾەوە. ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵ ﻟەﻻﯾەن ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ )ﻓﯿﻔﺎ( و ﺑەھــﺎوﻛﺎری ﻛــﯚواری )ﻓڕاﻧﺲ ﻓﻮﺗﺒﺎڵ(ی ﻓڕەﻧﺴــﯿﯿەوە ،ﺑﯚ دووەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻟە ﻣێﮋووی ﺧﯚﯾﺪا وەك ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛﺮا ،ﺋەﻣﺴــﺎڵﯿﺶ ﻟەﮔەڵ 22ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﺧەﺗەﻛە ﭘﺎڵێﻮراوە.
رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺑە ﻣەرﺟێﻚ دەﺳﺘﺒەرداری ﺑێڵ دەﺑێﺖ
ﯾﺎﻧەی رﯾــﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺧﯚی ﭘێﺸــﺎن داوە ﺑﯚ دەﺳﺘﺒەردارﺑﻮون ﻟە ﮔﺎرﯾﺲ ﺑێڵﯽ وﯾڵﺰی و ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ھێڵﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﯾﺎﻧەﻛەی ،ﺑەم ﺑەو ﻣەرﺟەی ﻟە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺪا ﺋﯿﺪﯾﻦ ھﺎزاردی ﺑەﻟﺠﯿﻜﯽ و ﺋەﺳﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی دەﺳﺖ ﺑﻜەوێﺖ. رۆژﻧﺎﻣەی )ﻣﯿﺘﺮۆ(ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑوی ﻛﺮدەوە :ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺋﺎﻣﺎدەن دەﺳــﺘﺒەرداری ﺑێڵ ﺑﻦ ،ﺗﺎ ﺑەو ﭘﺎرەﯾەی ﻛە ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە دەﺳﺘﯿﺎن دەﻛەوێﺖ ،ھﺎزاردی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ھێڵﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴﯽ ﭘێ ﺑﻜڕن. ﺳــەرﭼﺎوە رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿەﻛﺎن ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدﺑــﻮوەوە ﻛە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﭘێﺸﺎن داوە ﺑڕی 110 ﺑــە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﺑﺪەن ﺑە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﻛڕﯾﻨﯽ ﺑێڵ. ﻟەﻻﯾــەن رەﻧﮕــە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺋــەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﺷﺎھﺎﻧە ﺋــﺎوا ﺋﺎﺳــﺎن ﻧەﺑێــﺖ، ﭼﻮﻧﻜــە ﯾﺎﻧــەی ﭼێڵﺴــﯽ ﺑەھەﻣﻮو ﺷــێﻮەﯾەك ﺑەرﺑەﺳﺖ ﻟە ﺑــەردەم ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ھــﺎزارد دروﺳــﺖ دەﻛﺎت و ﺑەھﯿــﭻ ﺷــێﻮە و ﻧﺮﺧێﻚ ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿﯿە دەﺳــﺘﺒەرداری ﺑێﺖ ، ھەرﭼەﻧﺪە ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮدﺑﻮو ﻛە ﺧەون ﺑەوە دەﺑﯿﻨێ ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﯾﺎری ﺑﻜﺎت. ﺋەﻣە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ﺑێڵ ﻟــە ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻟە رﯾــﺰی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ دڵﺨﯚﺷــە و ﺑﻤێﻨێﺘــە و ە ، ﺑەو ھﯿﻮاﯾەﯾە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ درێــﮋ ﻟەو ﯾﺎﻧەﯾەدا ﺳەرەڕای ﺋەوەش ﻟە ﻣﺎوەی دوو وەرزی راﺑﺮدوودا ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑەرزی ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﯾﺎﻧەﯾەدا ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدووە.
ﺑەھﯚی ﺟﻮاﻧﯿﯿەوە ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﻟە ﯾﺎرﯾﮕە دەرﻛﺮاوە ﻛﭽە ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺎرێﻜﯽ ﺳﺮﺑﯿﺎﯾﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﭼەﻧﺪان ﺟﺎر ﻟە ﯾﺎرﯾﮕە دوور ﺧﺮاوەﺗەوە ﺑەھﯚی ﺋەو ﺟﻮاﻧﯿﯿەی ھەﯾەﺗــﯽ ،وای ﻛﺮدووە ﺳــەرﻧﺠﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧــﯽ ﺑــﯚ ﺧﯚی راﺑﻜێﺸێﺖ. ﻛﺎﺗﺎرﯾﻨــﺎ ﺳــﺮﯾﻜﯚﭬﯿﭻ ﻛــە
ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺎری ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ وەرزﺷــﯽ ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯿﯿــە ،ﻟــە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ :ﭼەﻧﺪﯾﻦ
ﺟــﺎر ﻟەﻻﯾەن ﭘﺎﺳــەواﻧﺎﻧەوە ﻟە ﻧﺎو ﯾﺎرﯾﮕە دوور ﺧﺮاوەﺗەوە. ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑەوەش دا ﻛــە ھﯚﻛﺎری
دوورﺧﺴــﺘﻨەوەﯾﺎن ﻟەﻧﺎو ﯾﺎرﯾﮕە ﺑﯚ ﺋەوە ﮔەڕاﻧﺪووەﺗەوە ﻛە ﺳــەرﻧﺠﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﻢ ﻟەﻧﺎو ﯾﺎرﯾﮕە راﻛێﺸــﺎوە و ﺑەﻣــەش ﯾﺎرﯾﺰاﻧــﺎن ﺋﺎﮔﺎﯾﺎن ﻟە ﯾﺎرﯾﻜﺮدن ﻧﺎﻣێﻨێﺖ. ﻛﺎﺗﺎرﯾﻨــﺎ 25/ﺳــﺎڵ /زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ: ﻛﺎﺗێﻚ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن ﻟــە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ
ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧــﺪا ﻣێﻮاﻧــﺪاری دەﻛەم، ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧە ﺑە ﺋەﺳــﺘەم وەﻣﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛﺎﻧﻢ دەدەﻧــەوە ،ﺑەھﯚی ﺋــەوەی ﻛــە ﺋەوەﻧﺪە ﺳــەرﻧﺠﯽ ﺟﻮاﻧﯿﯿەﻛــەم دەدەن ،ﺋﺎﮔﺎﯾــﺎن ﻟە وەم و ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛﺎن ﻧﺎﻣێﻨێﺖ. ﻛﺎﺗﺎرﯾﻨﺎ ﻧەﯾﺸﺎردەوە ﻛە ﻟە ﺳەرەﺗﺎدا
ﺗﺮﺳــﯽ ﺋــەوەی ھەﺑــﻮو ﺑەھﯚی ﺟﻮاﻧﯿﯿەﻛــەی و ﺋــەو رووداواﻧــە ﻛﺎرەﻛەی ﻟە دەﺳﺖ ﺑﺪات ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەش ﻟە ﻛﺎرەﻛەی ﺑەردەواﻣە و ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺎراﻧﯽ ﺑﻮاری وەرزﺷــﯽ ﻟە ﺳەرﺗﺎﺳــەری ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
15
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﭘﯚڵ ﺳﻜﯚڵﺰی ﺋەﺳﺘێﺮەی ﭘێﺸﻮوی ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﺋەﻧﺨێــﻞ دی ﻣﺎرﯾﺎی ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻨــﯽ ﻟــە ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻟــە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛــە دڵﺨــﯚش ﻧﯿﯿــە .ﺳــﻜﯚڵﺰ ﻟە ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﺪا رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ :دی ﻣﺎرﯾــﺎ ﻛﺎﺗێﻚ وەرزی راﺑﺮدوو ﻟە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯽ دەﻛﺮد ،ھەﻣﯿﺸە دڵﺨﯚش و دەم ﺑەﺧەﻧــﺪە دﯾﺎر ﺑﻮو، ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﻟە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ،ھەرﮔﯿﺰ ﺑەم دڵﺨﯚﺷﯽ و دەم ﺑە ﭘێﻜەﻧﯿﻦ ﻧﺎﺑﯿﻨﺮێﺖ. دی ﻣﺎرﯾــﺎ 26/ﺳــﺎڵ /ھﺎوﯾﻨﯽ راﺑــﺮدوو ﺑە
وەرزش
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
داﻋﺶ چ ﻧﯿﯿە ﺟﮕە ﻟە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺳەﻟەﻓﯿﯿﺎﻧەی دەﻗە دﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن .وەك ﺋەوەی زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺳﻌﻮودی و ﺳەﻟەﻓﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﯾﻜەن ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺟﯿﺎوازﯾﯿــەك ﻟە ﻧێﻮان ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی داﻋﺸــﯿﯿﺎﻧە ﺑﯚ دﯾﻦ و ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺳــەﻟەﻓﯿﯿە ﻣەدﺧەﻟﯿﯿەﻛﺎن ،ﺋەوەﯾە ﻛە داﻋﺶ ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎی ﺋﯿﺴﻼم ﺑەﻋەﻟﻤﺎﻧﯽ و ﻛﺎﻓﺮ دەزاﻧێﺖ و ﭼەﻛﮫەڵﮕﺮﺗﻦ دژﯾﺎن ﺑە ﻓەرز دەزاﻧێﺖ.
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﺳﯚران ﺳێﻮەﻛﺎﻧﯽ :ﻗﺴەﻛﺮدن ﻟەﺑﺎرەی ﻧﺎدﯾﻨﯿﯽ داﻋﺶ ﺧﯚڵﻜﺮدﻧە ﭼﺎوی ﺧەڵﻜە
ﯾەك ﻧﻤﻮوﻧەم ﺑﺪەﻧێ ﻟەﺳەر دەرﭼﻮوﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺷەرﯾﻌەت وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﺳﯚران ﻋەزﯾﺰ دوای ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ داﻋﺶ و ﭘەﻟﮫﺎوﯾﺸﺘﻨﯽ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەی ﺟﯚراوﺟﯚر، ھــﺎوﻛﺎت ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ وﺗــﯽ ﺟﯿﺎوازەوە ﺑە ﺳــەدان ﻛەس ،ﯾﺎن ﭼﻮوﻧەﺗە ﻧﺎو ﺋەو ﮔﺮووﭘەوە ﯾﺎﻧﯿﺶ ﻻﯾەﻧﮕﺮﯾﯿﺎن ﻟێ دەﻛەن .ﺋەﻣڕۆ داﻋﺶ ﺑەدەرﻛەوﺗەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێﻮە ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا دەﻧﮕﺪاﻧەوەﯾەﻛﯽ زۆی ھەﯾە ،ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑﻮوەﺗە ﺑﺎﺳﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻧﻮوﺳەر و رۆﺷﻨﺒﯿﺮ. ﻧﻮوﺳــەران ﺑە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ڕا و ﺗێڕواﻧﯿﻨﯽ ﺟﯿــﺎوازدا داﺑەش ﺑﻮون، ھەﻧﺪێﻚ ﻟەﺳــەر ﺋەو راﯾەن ﻛە داﻋﺶ رێﻚ ﻟە ھەﻧﺎوی ﺋﯿﺴﻼﻣەوە ھﺎﺗﻮوە و ھەﻧﺪێﻜﯿﺶ دەڵێﻦ ھﯿﭻ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣەوە ﻧﯿﯿە .ﯾﺎن دەﻧﻮوﺳﻦ ﺋەﮔەر داﻋﺶ ﺋﯿﺴﻼم ﻧﯿﯿە ،ﺋەی ﻛێﯿە؟ ﻟەﮔەڵ ﺋەواﻧەدا راﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ھەﯾە دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ راﺑﺮدوو ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋﺎﯾﻨﯽ
ﺋﯿﺴﻼم ﻻی ﻛﻮرد ﻛە ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺋەوﻛﺎت ﺋﺎﯾﻦ ﻻی ﻛﻮرد ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋ ﻧەﺑﻮوە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺑﺎﺳــﯽ ﺋەدەﺑﯿﺎﺗﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻚ و ﻋﺎرﻓﺎﻧﯽ ﭘێﺸﺘﺮ دەﻛەن و ﻧﻤﻮوﻧە دەھێﻨﻨەوە و .راﯾەﻛﯽ ﺟﯿﺎوازﺗﺮ ﻟەﻣﺎﻧە ﭘێﯽ واﯾە، ﻣﯿﺎﻧڕەوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ درۆﯾە و ﺟﯿﺎواز ﻧﯿﻦ ﻟە داﻋﺶ؟ ﻣﯿﺎﻧڕەوەﻛﺎﻧﯿﺶ دەڵێﻦ ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯿﻤﺎﻧەوە ﭘەﻧﺠەی ﻛەﺳێﻜﻤﺎن ﺧﻮێﻨﺎوی ﻧەﻛﺮدووە و زوڵﻤﻤﺎن ﻟێ دەﻛەن؟ ﻟە ﻧێﻮان ﺋەم ھەﻣﻮو ﺑﯚﭼﻮون و را ﺟﯿﺎوازاﻧەدا ﭼﯚن ﻟە داﻋﺶ ﺗێ ﺑﮕەﯾﻦ؟ ﺳﯚران ﺳێﻮەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳەر ﺋەو ﺗەوەرە ﺑﺎس ﻟە ﺟﯿﺎوازی ﻛﻮﻟﺘﻮوری داﻋﺸــﯿﺰم و ﻛﻮرد دەﻛﺎت و ﺗﯿﺸــﻚ دەﺧﺎﺗە ﺳــەر ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ رەﮔەزە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻛﻮرد و ﭘێﻮەﻧﺪی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ داﻋﺶ ﺑە ﻣﯚدێﺮﻧﯿﺘەوە.
ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە ﺑﯚ داﻋﺶ ﻟە رواﻧﮕەی ﻧﻮوﺳــەر و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮاﻧــﯽ ﻛﻮرد وەك ﻟــە ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﺘﺮی ﺋەو ﺗەوەرەدا دەرﻛــەوت ،ﭼەﻧﺪ رای ﺟﯿــﺎوازی ﻟــێ ﺑﻮوەﺗــەوە، ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە ﺑﯚ ﻓﯚڕم و ﺷﻜڵﮕﺮﺗﻨﯽ داﻋﺶ و ﺑەﺳــﺘﻨەوەﯾﯽ رواﻧﯿﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋەو ﮔﺮووﭘە ﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻗﺎﻋﯿــﺪە و ﺋﯿﺨﻮان و دەرﭼﻮون ﯾــﺎن ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ راﺳﺘەوڕاﺳــﺘﯽ ﺋﺎﯾــﻦ ،ﯾەﻛێــﻚ ﺑــﻮوە ﻟــەو ﺧﺎﻧــەی زﯾﺎﺗﺮﯾﻦ ﻣﺸﺘﻮﻣڕی ﻟەﺳــەر ﻛﺮاوە .ﺳﯚران ﺳێﻮەﻛﺎﻧﯽ ﻟەو ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﯾﺪا ﺑﯚ ﮔﺮووﭘﯽ داﻋﺶ ،ﭘێﯽ واﯾە داﻋﺶ ﺟێﺒەﺟێــﻜﺎری راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﺷــەرﯾﻌەﺗە و روو ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧە دەﻛﺎت ﻛە ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺋەو ﮔﺮووﭘە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣەوە ﻧﯿﯿە ،ﻟێﯿﺎن دەﭘﺮﺳێ: ”ﯾەك ﻧﻤﻮوﻧــەم ﺑﺪەﻧێ ﻟەﺳــەر دەرﭼﻮوﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺷەرﯾﻌەت“ ،ﻟەو ﺑەﺷەدا ﻧﻮوﺳەر ھــەوڵ دەدا ﺑﯿﺴــەﻟﻤێﻨێ ﻛــە ﻛﻮﻟﺘــﻮور و رواﻧﯿﻨــﯽ ﻛﯚﻣەڵــﯽ
ﺟﺰﯾﺮی ،ﻧﺎﻟﯽ ،ﺳــﺎﻟﻢ و ﺋەواﻧﯿﺘﺮ ﺑﺨﻮێﻨەوە ،ﭼــﯽ دەﺑﯿﻨﯿﺖ ،ﮔﻮێ ﺑﯚ ﺳەرﮔﻮزەﺷــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻓﯚﻟﻜﻠﯚری ﻛــﻮردی و ﺣﯿﻜﺎﯾەﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛــﻮردی ﺑﮕﺮە ،ﭼﯽ دەﺑﯿﺴــﺘﯿﺖ .ﺋــەوە دﯾﻨــە ﻻی ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﻤــە ،ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ و داﯾﻜﺎن و ﺑﺎوﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺧﻮێﻨــﺪەواری ﺋێﻤە ﺑﺒﯿﺴــﺘە، دەﺑﯿﻨﯿﺖ ھەﻣﻮو ﻣﺎﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺟﻮاﻧﯽ و ﺋﺎﺷــﺘﯿﺨﻮازی و ﻣﺮۆﭬﺪۆﺳﺘﯿﻦ. ﺋەوەش ﺑەﻻی ﺋەواﻧــەوە دﯾﻨە“. ﺗﯿﺸﻚ دەﺧﺎﺗە ﺳــەر ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو ﮔﺮووﭘە و ﭘێﺸــﯽ واﯾە ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ داﻋﺶ وەك دەﺳــﺘﻜﺮدی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ،ﻟە دەﻧﮕﯚﯾەﻛﯽ ﺑێﺒﻨەﻣــﺎ و راﻛﺮدﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﻟە راﺳﺘﯿﯿەﻛﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﻧﯿﯿــە و دەڵێــﺖ” :ﺋەوە ﺳﺮوﺷــﺘە ھەﻣﯿﺸــە ﺧــﯚ ﺑــە ﻓﺮﯾﺸﺘەزاﻧﯿﯿەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧە، ھەﻣــﻮو ﺗــﺎوان و دزێﻮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەدەن ﺑەﺳەر ﺋەواﻧﯿﺘﺮدا، دەﻧﺎ داﻋﺶ ﻟە ھەﻧﺎوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ھەڵﻘﻮووە“. ﻟەواﻧەﯾــە داﻋــﺶ ھێﻨــﺪە ﺋﺎڵﯚز
ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوەی ﺑەﻏــﺪادی ﻟــە ﻗﺎﻋﯿﺪە ھێﺞ ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾﺎ ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺮﺳەﻛە ھەﯾﻤەﻧەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ﻟە ﻧێﻮان ﺑەﻏــﺪادی و زەواھﯿﺮﯾﺪا ،ﯾﺎ ﺟﯿﺎوازﯾﯿە ﻟە ﻧێﻮان ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﺪا .ﭘێ دەﭼــێ ﻗﺎﻋﯿﺪە ﻟەﻻﯾەن ﺋﯿﻤﺎرات و ﺳــﻌﻮودﯾەوە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟێ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا داﻋﺶ ﺑەﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻟــە ﻣﯿﺤﻮەری ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻗەﺗەردا دەﺳﻮوڕێﺘەوە دەﺑێ ﺑﭙﺮﺳــﯿﻦ ﻗﺎﻋﯿــﺪە ﻛێﯿە؟ ﻗﺎﻋﯿﺪە ﻛﻮڕی ﺷەرﻋﯿﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ،دەرەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎدی ﺋەﻓﻐﺎن و ﻋەرەب ،ﻣﻮﺟﺎھﯿﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻓﻐﺎﻧــە ﻛــە ھەﻣــﻮو ﺑﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺗێﯿﺪا ﺑەﺷﺪار ﺑــﻮون ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺋﯿﺨــﻮان ﻣﻮﺳﻠﯿﻤﯿﻦ .ﻋەﺑﺪو ﻋەزام ﻛە ﺑە ﺑﺎوﻛﯽ رۆﺣﯿــﯽ ﺟﯿﮫﺎدی ﺋەﻓﻐﺎن ﻧﺎﺳــﺮاوە ،ﺋﯿﺨﻮاﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺒﯽ ﺑﻮو و ﺑەھﺎوﻛﺎری ﺑــﻦ ﻻدن ﻗﺎﻋﯿﺪەﯾﺎن داﻣەزراﻧﺪ. ﻛەواﺗە ﻗﺎﻋﯿﺪە ﻛﻮڕی ﺷــەرﻋﯿﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧە و داﻋﺸﯿﺶ ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە .ﺋەوەی
ﺋﺎﯾﺎ داﻋﺶ ﻟە ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا ﺟێﯿﺎن دەﺑێﺘەوە؟ داﻋــﺶ چ ﻧﯿﯿــە ﺟﮕــە ﻟــە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺳەﻟەﻓﯿﯿﺎﻧەی دەﻗە دﯾﻨﯿﯿــەﻛﺎن .وەك ﺋەوەی زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺳــﻌﻮودی و ﺳــەﻟەﻓﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﯾﻜــەن ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﺟﯿﺎوازﯾﯿەك ﻟە ﻧێﻮان ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی داﻋﺸﯿﯿﺎﻧە ﺑﯚ دﯾﻦ و ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺳــەﻟەﻓﯿﯿە ﻣەدﺧەﻟﯿﯿــەﻛﺎن، ﺋەوەﯾە ﻛە داﻋﺶ ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿــﺎی ﺋﯿﺴــﻼم ﺑەﻋەﻟﻤﺎﻧــﯽ و ﻛﺎﻓــﺮ دەزاﻧێــﺖ و ﭼەﻛﮫەڵﮕﺮﺗﻦ دژﯾــﺎن ﺑە ﻓــەرز دەزاﻧێــﺖ .ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻣەدﺧەﻟﯿﯿەﻛﺎن دەڵێﻦ، ﭼەﻛﮫەڵﮕﺮﺗــﻦ دەﺑێﺘــە ھــﯚی ﺋــﺎژاوە و ﻓﯿﺘﻨەﯾەﻛﯽ ﮔــەورە .ﻟە ﻣێﮋووی ﺳﻌﻮودﯾەﺷﺪا ﺗﺎ ﺳﺎﻧﯽ ﺑﯿﺴﺘﯽ ﺳەدەی ﭘێﺸﻮو )ﺋﯿﺨﻮان( ی ﺳــﻌﻮودﯾە ھەﻣــﺎن ﺑەرﻧﺎﻣە و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ داﻋﺸﯿﺎن ھەﺑﻮو ،ﺑەم ﻛﺎﺗێﻚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺋﺎﻟﯽ ﺳــﻌﻮود
ﻛﻮردەواری ﺑەدەرە ﻟە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی و ﭘڕﯾەﺗﯽ ﻟە ﻻﯾەﻧﯽ ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ و ﺑەﯾەﻛەوەژﯾــﺎن ،ﻧﻤﻮوﻧــەی ﺑەڵﮕەﻧەوﯾﺴــﺖ دەھێﻨێﺘــەوە ﺑﯚ ﺳــەﻟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ داواﻛــەی و دەڵێ: ”ﺋەدەﺑﯿﺎﺗــﯽ ﻣەوﻟــەوی ،ﺧﺎﻧﯽ،
ﻧەﺑێﺖ وەك ﺋەوەی دەوﯾﺴــﺘﺮێﺖ ﺋﺎڵﯚز ﺑﻜﺮێــﺖ ،داﻋﺶ ﻛﯚﭘﯿﯿەﻛﯽ ﭘەرەﺳەﻧﺪووی ﻗﺎﻋﯿﺪەﯾە .داﻋﺶ ﺧﯚﯾﺎن ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوەی ﻗﺎﻋﯿــﺪەن .ﺑەﻏــﺪادی ھــەر ﻟەﮔــەڵ زەرﻗﺎوی ﺑــﻮوە و
ھەﯾە ﻟەﮔەڵ ﮔﯚڕاﻧﯽ ھەﻟﻮﻣەرﺟە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﺗەرازووی ھێﺰ و ﻧﺎوﭼەی دەﺳــەت و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻓﺎﻛﺘــەری ﺗــﺮ ،ﺋێﺴــﺘە داﻋﺶ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ھێﺰێﻜﯽ ﮔــەورە و ﻧﺎوﭼەﯾەﻛــﯽ ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﯽ ﻓﺮاوان و
ﻛﺎرﯾﺎن ﭘێﯿﺎن ﻧەﻣﺎ ،ﺗەﻓﺮوﺗﻮوﻧﺎﯾﺎن ﻛﺮدن. ھەر ﻗﺴــەﯾەك ﻟەﺑﺎرەی ﻧﺎدﯾﻨﯿﯽ داﻋــﺶ ،ﺟﯚرێﻜە ﻟــە ﺟەھﻞ ﯾﺎ ﺧﯚڵﻜﺮدﻧە ﭼﺎوی ﺧەڵﻚ ،ﻣﻦ ﭼەﻧﺪ دەﭘﺮﺳــﻢ ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﻛە ﯾەك
ﺧەڵﻜﺎﻧێﻜﯽ ﺳــﻮﻧە ﻣەزەﺑﯽ ﺗﻮوڕە ﻟە رژێﻤەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﯚ ﺧﯚی ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺎت.
ﻧﻤﻮوﻧەم ﺑﺪەﻧێ ﻟەﺳەر دەرﭼﻮوﻧﯽ داﻋﺶ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺷەرﯾﻌەت، ﻛەﭼﯽ ﻛەس ﻧﻤﻮوﻧەﯾەﻛﻢ ﻧﺎداﺗێ. ﺑەم ﺋــەوە ﺗﺎﻛــە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺋﯿﺴــﻼم ﻧﯿﯿە ،ﻟە راﺳﺘﯿﺪا داﻋﺶ ھەڵﭙــەی دەﺳــەت ﺳــەﻧﺪﻧە ﻟەﻻﯾــەن ﺋــەو ﮔﺮووﭘﺎﻧــەوە ﻛە دەﺳــەﺗﯿﺎن ﻣەﺑەﺳــﺘە ،ﺑەم ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺟﭭﺎﺗﯿﯿﺎﻧەی ﻛﻮرد ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻦ ،ﺗەواو ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەو دﯾﺪە داﻋﺸﯿﯿەﯾە. ھەﻣﻮو ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺋێﻤە ،ﻓﯚﻟﻜﻠﯚر و ﺋەدەﺑﯽ ﺋێﻤە ،ﺧەﯾﺎڵﮕەی ﺟﭭﺎﺗﯽ ﺋێﻤە ﭘڕﯾەﺗﯽ ﻟــە ﻣﺎﻧﺎ ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻦ .ﺑﯚﯾە ﻟەو ﺧەﯾﺎڵﮕەﯾەدا ﻣﺮۆﭬﯽ ﻣﺴﻮڵﻤﺎن ﻗەوارەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮاز و ﭘﺎك و ﺧﺎوێﻦ و ﺳــەﻻﻣەﺗە .ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﺎﻓﺮ ﺑەﻣﺎﻧﺎی ﺧﻮێﻨڕێﮋ و ﺑێ ﺑەزەﯾــﯽ و ﺑێ ﺑەھﺎ و دڵڕەق و ھەﻣﻮو ﻣﺎﻧﺎ ﭘﺎﺳﯿﭭەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ دێﺖ. ﺋەدەﺑﯿﺎﺗــﯽ ﻣەوﻟــەوی ،ﺧﺎﻧﯽ، ﺟﺰﯾﺮی ،ﻧﺎﻟﯽ ،ﺳــﺎﻟﻢ و ﺋەواﻧﯿﺘﺮ ﺑﺨﻮێﻨەوە ،ﭼــﯽ دەﺑﯿﻨﯿﺖ ،ﮔﻮێ ﺑﯚ ﺳەرﮔﻮزەﺷــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻓﯚﻟﻜﻠﯚری ﻛــﻮردی و ﺣﯿﻜﺎﯾەﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛــﻮردی ﺑﮕﺮە ،ﭼﯽ دەﺑﯿﺴــﺘﯿﺖ ،ﺋــەوە دﯾﻨــە ﻻی ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﻤــە ،ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ و داﯾﻜﺎن و ﺑﺎوﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺧﻮێﻨــﺪەواری ﺋێﻤە ﺑﺒﯿﺴــﺘە، دەﺑﯿﻨﯿﺖ ھەﻣﻮو ﻣﺎﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺟﻮاﻧﯽ و ﺋﺎﺷــﺘﯿﺨﻮازی و ﻣﺮۆﭬﺪۆﺳﺘﯿﻦ. ﺋەوەش ﺑەﻻی ﺋەواﻧەوە دﯾﻨە. ﺑﯿــﺮی داﻋــﺶ ﺳــەﻟەﻓﯿەﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎدﯾﯿــە ،ﺋــەم ﺗــەرزە ﻟــە ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧــەوە و رواﻧﯿــﻦ ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻦ، ﺋەم ﺷێﻮە ﻣﻮﻣﺎرەﺳەﻛﺮدﻧەی ﺋﺎﯾﻦ ﺑەﻣێــﮋووی ﻛﻮرد ،ﺑــە ﯾﺎدەوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﻧﺎﻣﯚﯾە. ﺋﺎﯾﻨــﺪاری ﻻی ﻛــﻮرد ﻣﺎﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺧﺸــﻨﺪەﯾﯽ و دڵﻨەرﻣــﯽ و دەﺳﺘﭙﺎﻛﯽ و دوورﺑﻮون ﻟە ﺧﻮێﻦ و ﺋﺎژاوە و ﻛﻮﺷﺘﺎر دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻓﻜﺮی ﺟﯿﮫﺎدی ﺳەﻟەﻓﯽ، ھەﻣﻮو ﺋەم ﻣﺎﻧﺎﯾﺎﻧە ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ، ﺋﺎﯾــﻦ ﻻی ﺗﺎﻛﯽ ﻛــﻮرد ﻣﺎﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻜەوەژﯾــﺎن دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا داﻋﺶ ھەﻣﻮو راﯾەڵەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺟﭭﺎت ھەڵﺪەوەﺷــێﻨێﺖ، ﻛﯚﻣەڵﮕە داﺑەش دەﻛﺎت ﺑەﺳــەر
ﻛﺎﻓﺮ و ﻣﻮﺳڵﻤﺎن ،ﻟە ﻣﻮﺳڵﻤﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑەﺳــەر ﻣﻮرﺗەدا ﻣﻮﻟﺘەزﯾﻢ ،ﻓﺎﺳﻖ و ﻣﻮﻧﺎﻓﯿﻖ ،ﻋەﻟﻤﺎﻧــﯽ .ھﺘﺪ ،ﺋەم ﺳــﯿﻔﺎﺗﺎﻧەش ﺑەﭘێــﯽ ﺑﯚﭼــﻮون و ﺋــﺎرەزووەﻛﺎن و وﯾﺴــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺧــﯚی داﺑەش دەﻛﺎت و ﻟەﺳــەر ﺋــەو ﺑﻨەﻣﺎﯾەش ﺣﻮﻛــﻢ دەدات ﺑەﺳــەر ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﺪا ،ﺳــەﻟەﻓﯿەت ھەڵﻮەﺷێﻨەرەوەی ھەﻣﻮو ڕاﯾەڵە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن و داﺑەﺷﻜەری رﻗە ﻟــە ﻧێﻮان ﻛﯚﻣەڵﮕــەدا ،وەك ﭼــﯚن ﻧﺎزﯾــﺰم ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎی ﻧەژاد ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەت ﻛﺮد، ﺋەﻣﺎﻧﯿﺶ ﻟەﺳــەر ﺑﻨﭽﯿﻨەی ﺋﺎﯾﻦ و ﻣــەزەب و ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮون ﻟە ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧەوە ﺑﯚ دﯾﻦ ،ﻛﯚﻣەڵﮕە داﺑەش دەﻛەن. ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﺟﺎھﯿﻠــﯽ ،ھــەر ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛــە ﻛــە ﺑەﭘێــﯽ ﭘێﻮەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن )ﻧەك ﺋﺎﯾﻦ( ﻧەﺧﻮات ،ﺋەو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە ﻣﻮرﺗەد و ﻣﻮﻧﺎﻓﯿﻖ و ﻓﺎﺳﯿﻘە ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﯾﺎن ﺑﮕەڕێﺘەوە ﺳەر ﻣﯿﺘﯚدی ﺋەوان ﯾﺎ ﻟەﻧﺎو ﺑﭽێﺖ. ﺋﺎﯾﺎ داﻋﺶ ﺑەرھەﻣﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾە: ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻧەﺧێﺮ ،ﺋەوە ﺳﺮوﺷــﺘە ھەﻣﯿﺸە ﺧﯚ ﺑە ﻓﺮﯾﺸﺘەزاﻧﯿﯿەﻛەی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧە ،ھەﻣــﻮو ﺗﺎوان و دزێﻮﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن دەدەن ﺑەﺳــەر ﺋەواﻧﯿﺘﺮدا ،دەﻧﺎ داﻋﺶ ﻟە ھەﻧﺎوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ھەڵﻘﻮووە ،ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ھەﻣــﻮو ھێــﺰە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ و ھەرێﻤﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺳﻮودی ﻟێ دەﺑﯿﻨﻦ ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن، ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﺑڵێﯿﻦ ﺳــەراﻧﯽ داﻋﺶ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯿــﺎن ھەﯾــە ﻟەﮔەڵ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ﺋــەی ﺋەو دەﯾﺎن ھەزار ﺧەڵﻜەی دواﯾﺎن ﻛەوﺗﻮون؟ ﺋەوی ﺋەو ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯿە رەھﺎﯾەی ﺳﻮﻧەی ﻋەرەب ﻟە ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎدا دەﯾﻜەن ﺑﯚ داﻋﺶ؟ ﺋﺎﯾﺎ داﻋﺶ ﺑەرھەﻣﯽ ﻣﯚدێﺮﻧەﯾە؟ ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﺋﯿﻨﺘﯿﻤــﺎی داﻋﺶ ﺑــﯚ ﻣﯚدێﺮﻧــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺋــەو ﭼەك و ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﯿەﯾە ﻛە ﺑەﻛﺎری دێﻨﻦ، دەﻧــﺎ ﻓەﻟﺴــەﻓە و ﻓەرھەﻧﮕــﯽ داﻋــﺶ ﻟــە ﻛﻮێــﯽ ﻣﯚدێﺮﻧەدا
ﺟێﮕە دەﮔﺮێــﺖ ،دەﻛﺮێﺖ ﺑڵێﯿﻦ دەرھﺎوﯾﺸــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯚدێﺮﻧە ،وەك ﺟەﻧﮕــەﻛﺎن و ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵــﯽ دﻧﯿــﺎ ﻟەﻻﯾەن ﺧﯚرﺋﺎوا و ﺷﻜﺴــﺘەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎی ﺋﯿﺴــﻼم ﻛە ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻣﯚدێﺮﻧەوە ھﺎﺗﻮوە، ﺋەﻣﺎﻧە ﻓﺎﻛﺘــەرە ﯾﺎرﯾﺪەدەرەﻛﺎﻧﯽ دەرﻛەوﺗﻨﯽ داﻋﺶ ﺑﻮون. ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا داﻋﺶ راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑەرھەﻣﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﯾﺎن ﺳﺎڵەی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ھــەر ﻟە ﺋﯿﺨﻮاﻧەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە. ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎﺗێﻚ ﻛەﺷێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺳــەرﺑﺎزی و ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ دەڕەﺧﺴــێﺖ ﺑەھــﯚی ﺟەﻧﮕﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺷﻜﺴــﺘﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻋێﺮاق ،ﺋﯿﺘﺮ زەﻣﯿﻨەﯾەﻛﯽ ﻟەﺑﺎر دەڕەﺧﺴێﺖ ﺑﯚ دەرﻛەوﺗﻨﯽ داﻋــﺶ وەك ﭘﺮاﻛﺘﯿﺰەﻛﺮدﻧــﯽ ﺋﺎﯾﺪﯾﺎ و ﺧەون و ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭙەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ. ﺋێﺴــﺘە داﻋﺶ ﮔﺮووﭘێــﻚ ﻧﯿﯿە ﺧەﻣﯽ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﺨﻮات ﻟە دەﺳــﺖ ﺋەﺳەد ،ﺑەڵﻜﻮ ﺧەوﻧــﯽ داﻋــﺶ ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺧەﻻﻓــەت و ﯾەﻛﺨﺴــﺘﻨەوەی ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎی ﺋﯿﺴــﻼﻣە ،ﺋەوەش ﺧەوﻧﯽ ﺣەﺳــەن ﺑەﻧﻨــﺎ و ھەﻣﻮ ﺗﯿﯚرﯾﺴــﯿﯿەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻮوە. ﻣــﻦ ﺑــﺎس ﻟــەوە ﻧﺎﻛــەم ﭼﯚن دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ داﻋــﺶ ﺑەﻣﯚدێﺮﻧەوە ﺑﺒەﺳﺘﯿﻨەوە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﯾەك رووەوە ﻧەﺑێــﺖ ،ﺋەوﯾــﺶ ﻛﺎرﺗێﻜﺮاوﯾﯽ ﺣەﺳــەن ﺑەﻧﻨﺎﯾە ﺑــە ھﯿﺘﻠەر و ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺗﯚﺗﺎﻟﯿﺘﺎرﯾﺰﻣﯽ ﻓﺎﺷﯿﺰم و ﻧﺎزﯾﺰم و ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺰم. ﻟــەم رووەوە ﺣەﺳــەن ﺑەﻧﻨــﺎ دێــﺖ و دەﺳــﺖ دەﻛﺎت ﺑــە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻓەرھەﻧﮕە ﻓﺎﺷــﯿﯿە ،ﯾــﺎ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﯚﺗﺎﻟﯿﺘﺎرﯾــﺰم ﺑــەﻛﺎر دێﻨێﺖ ﺑﯚ ﺗەﻓﺴــﯿﺮی ﺋﯿﺴــﻼم و ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟەﺳەر ﺋەو ﺑﻨەﻣﺎﯾە. ﻟــەو رووەوە دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑڵێﯿــﻦ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﻗﺎڵﺒەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯚدێﺮﻧــە )ﻟــەرووە ھــەرە دزێﻮەﻛەﯾﺪا( دێﻨێﺖ و ﺧﯚی ﺗێﺪا ﻧﻤﺎﯾﺎن دەﻛﺎت.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
دﻟێﺮ ﻣﺎوەﺗﯽ :ﺗﺎ ﻛﺘێﺒێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ﯾﺎن ﺋەدەﺑﯽ ﭼﺎپ دەﻛﺮێ 25ﻛﺘێﺒﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟە ﭼﺎپ دەدرێﺖ ﺋەو ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﯾەی ﺑﯿﺮێﻜﯽ ﭼەپ ﯾﺎن ﻟﯿﺒڕاڵﯽ ھەﯾە ،ﺋەﮔەر ﻛﺘێﺒﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﭼﺎپ ﻧەﻛﺎت ﻟە ﺑﺮﺳﺎن دەﻣﺮێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھێﻤﻦ ﺧەﻟﯿﻞ ﻛﯚﻣەڵەی ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن 4ﺳﺎڵە داﻣەزراوە و ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ رێﻜﺨﺴــﺘﻦ و داﻛﯚﻛﯿﻜﺮدﻧە ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن .ﺳــەرﺑﺎری ﺋــەوەی ﭼەﻧﺪﯾــﻦ دەزﮔە و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻣﯿﺮی ﻟە ھەرێﻤﺪا ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە ،ﺑەم زۆرﺑەی ﻧﻮوﺳەران ﻛﺘێﺒەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﭼﺎپ دەﻛەن و ﺳــەرﺑﺎری ﺋــەوەش ،زۆر ﺟﺎر ﻛﺘێﺒﯽ وەزارەﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟەو ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــە ﺋەھﻠﯿﯿﺎﻧە ﻟە ﭼــﺎپ دەدرێﺖ .ﺳــﯚران ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن ﺳەرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻣێﮋوو و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﺑﯚ ﯾﺎﺳــﺎی ژﻣﺎرە 18ﺳﺎڵﯽ 1992ی ﻛﯚﻣەڵەﻛﺎن و ﺑەﻧﻮوﺳــﺮاوی ژﻣــﺎرە 9983ﻟە ڕێﻜەوﺗﯽ 22/4/2010داﻣەزراوە. ﺋــەو ﻛﯚﻣەڵەﯾــە ﻟە ﻣــﺎوەی 4 ﺳــﺎڵﯽ دەﺳــﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﺗــﺎ ﭼەﻧﺪ ﻟــە ﺋﺎﺳــﺖ داواﻛﺎری و وﯾﺴــﺘﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﺪا ﺑﻮوە، ﺋﺎﯾﺎ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﮔﯚڕاﻧێﻚ ﺑەﺳــەر دۆﺧﯽ ﺋەواﻧﺪا ﺑﮫێﻨێﺖ .زۆرﺑەی ﺧــﺎوەن ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــەﻛﺎن ﺑﺎس ﻟە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧــەی ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻢ دەﻛەن ﺑەوەی ﻛە ﭘﺸــﺖ ﺑــە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎن ﻧﺎﺑەﺳــﺘﻦ و ﭘەﻧﺎ دەﺑەﻧە ﺑەر وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ. ﺳــﯚران ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤــﺎن ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜــﺪا ﺑــﯚ ”وﺷــە“ی رادەﮔەﯾەﻧێﺖ” :ﺋــەو ﻛﯚﻣەڵەﯾە ﻛــە داﻣــەزراوە دوو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ھەﯾە ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯿــﺎن ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿە ھەﻧﻮوﻛەﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟــەڕووی ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــەﻛﺎن ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــەوە ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ دووەﻣﯿــﺶ ﻛﺎرﻛﺮدﻧــە ﻟەﮔەڵ دەزﮔــە ڕەﺳــﻤﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ وت ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﺎر ﻟەﺳــەر ﯾﺎﺳــﺎ و ڕێﻨﻤﺎﯾﯿــەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی
ﺑــﺎج ﻟەﺳــەر ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎن و ھەوڵﯿﺶ ﺑﺪەﯾﻦ ﺑﺎﺟــﯽ ھــﺎوردەی ﻛەﻟﻮﭘەﻟــﯽ ﭼﺎﭘﻜﺮاو زﯾــﺎد ﺑﻜﺮێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ڕێﮕە ﺑﮕﺮﯾﻦ ﻟــە ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﭼــﺎپ و ﺑوﻛــﺮاوەﻛﺎن ﺑــﯚ دەرەوەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﭼﺎپ ﭘەﻧﺎ دەﺑﺎﺗە ﺑــەر وﺗﺎﻧﯽ دەرەوە و ھەوڵﯽ ﻧــەداوە ﻣﺘﻤﺎﻧە ﺑﺪات ﺑــە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿــەﻛﺎن، ﺋەوەش ﺑﻮوەﺗە ھــﯚی دڵﮕﺮاﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﺳــەرﺑﺎری ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﮔﺮﻓﺖ و ﺋﺎﺳــﺘەﻧﮕﯽ وەك ﺑﺎج و ﮔﻮﻣﺮك. ﺳــەرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛەﯾــﺎن داوا ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣــەت و داودەزﮔــە رەﺳــﻤﯿﯿەﻛﺎن دەﻛﺎت ﻣﺘﻤﺎﻧە ﺑﺪەن ﺑــە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ و دەڵــێ” :داواﻛﺎرﯾــﻦ ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ڕێﻜﺨــﺮاو و دەزﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ ﻛــە ﻛﺎر ﻟەﮔــەڵ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن دەﻛەن ،ﭘەﻧﺎ ﺑــﯚ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺒەن ﻟە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن، ﭼﻮﻧﻜــە ھــەر ﻛﺎرێــﻚ ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪرێﺖ،
ژﻣﺎرە 19ﻟە ڕێﻜەوﺗﯽ 2/7/2014 ﺳەرداﻧﯽ وەزﯾﺮی ﭘەروەردەﻣﺎن ﻛــﺮد و ﻧەﺧﺸــە ڕێﮕەﯾەﻛﻤﺎن ﺧﺴﺘە ﺑەردەﺳــﺘﯽ ،ﺑەداﺧەوە ﺗــﺎ ﺋەﻣــڕۆ ھﯿــﭻ وەﻣێﻜﻤﺎن وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە ،ﺑﯚﯾــە ﻟــە ڕێﮕەی ڕۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ەوە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﯾﻨەوە ،وەزارەﺗﯽ ﭘــەروەردە ھەرﭼــﯽ زووە ﺑێﻨە ﺳــەرﺧەت و ﻟێﮋﻧەﯾــەك ﭘێﻚ ﺑﮫێﻨﻦ ﻟە ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺷــﺎرەزا ﻟە ﺑﻮاری ﭼــﺎپ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﺎرﻧەﻛﺮدﻧــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﭘــەروەردە ﻟەﮔەڵ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺪۆزﻧــەوە و ﺋــەوﻛﺎت ﺋێﻤەش ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ،ﻛﺎرەﻛﺎن ﺑﺨەﯾﻨە ﺳــەر ڕێڕەو و ڕێﭽﻜەی ﺧﯚی و ﻟــە داھﺎﺗــﻮودا ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ﺳﻮودی ﻟێ ﺑﺒﯿﻨﻦ“. ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺑﺎس ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛەن و ﮔﺎزەﻧﺪەﯾــﺎن ﻟە ﺑﺎزاڕ ھەﯾــە ،ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺳــەرﺑﺎری ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺋﺎﺑﻮوری، ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿــﺶ ﭘﺸــﺖ ﺑەوان ﻧﺎﺑەﺳــﺘێﺖ ﺑــﯚ ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧــﯽ ﭘەرﺗﻮوك و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ. دارا ﻋەﻟــﯽ ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ”دارا“ﯾــە و ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﻣﺎژە دەﻛﺎت” :ﺗەﻧﮕﮋەی ﺋﺎﺑﻮوری ﻛﺎری ﻛﺮدووەﺗە ﺳــەر ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن و ﺋەو ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺎﻧەی ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾە، ﻟەڕووی ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿﯿەوە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﯿﺎن ھەﯾە و ﺋەو ﻛﺘێﺒﺎﻧەی ﻻی ﺋێﻤــە ﭼــﺎپ دەﻛﺮێــﻦ، زۆرﺑەﯾﺎن ﺗﺎﯾﺒەﺗﻦ ﺑە ﺷــﯿﻌﺮ و
%ی ﺋــەو ﻛﺘێﺒﺎﻧــە ﻟەﻧﺎوﺧﯚی ھەرێﻢ ﭼﺎپ دەﻛﺎت ،ﺑﯚ ﺳــﺎڵﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪە ﺑﺰاﻧێ ﺗﻮاﻧﺎی ﺋێﻤە ﭼﯚﻧە، ﺋێﻤــە ﺑــەم ﺷــێﻮەﯾە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ رﻛﺎﺑەری ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻟﺒﻨﺎن وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺋــەوان ﺋەزﻣﻮوﻧﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن دەﻛــەن، ھﺎوﻛﺎرﯾﯿــﺎن ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺎﻏەز دەﻛڕن و ﺑەﻧﺮﺧێﻜﯽ ھــەرزان دەﯾﺪەن ﺑە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺑەم ﺷێﻮەﯾە ھــﺎوﻛﺎری ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن دەﻛەن ،ﺑەم ﺣﻜﻮوﻣەت ھﯿﭻ ھﺎوﻛﺎرﻣﺎن ﻧﯿﯿە“. ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ژﻣــﺎرەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺰﯾــﻚ ﺑــە 150 ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﯾــە و ﻗەﺑــﺎرە و ﺗﻮاﻧﺎی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯿــﺎن ﺟﯚراوﺟﯚرە، ﺋﺎﻣێﺮی زۆرﺑــەی ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن ﻧﻮێﯿە و ﻟــەڕووی ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿﯿەوە دەﺗﻮاﻧــﻦ ﻟــە ﺋﺎﺳــﺖ زۆرﺑەی داواﻛﺎﻧــﯽ ھەرێــﻢ ﺑــﻦ ،ﺑەم ﻧﺮﺧﯽ ﺋەو ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﺎﻧە ﺑەرزە ،وەك ﺧﺎوەن ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە دەﻛەن ،ھﯚﻛﺎرەﻛەﯾﺸــﯽ ﮔﺮاﻧﯽ
ﯾﺎن دەﯾەﯾــەك ﺗێﭙــەڕ ﻧەﺑﻮوە، ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــە ﺑــﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﮋێــﻮی و داراﯾﯿەﻛــەی ،وەك ﻛەرﺗێــﻚ ﺑﯚ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﭼﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧــەوە ھەﻧــﮕﺎوە ﺳەرەﺗﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەڵێﻨﺎوە ،ﺟﮕە ﻟە ﺑﻮوﻧــﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﭘﯿﺮەﻣێﺮد و ﮔﯿــﻮی ﻣﻮﻛﺮﯾﺎﻧــﯽ ،ﭼەﻧــﺪ ھەوڵێﻜــﯽ ﺗﺮ ﺑــﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﭘەروەردە ﻟە ھەوﻟێﺮ و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی زاﻧﻜﯚ ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ھەوﻟێــﺮ ﻟەﻻﯾــەن دەوڵەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻋێﺮاﻗەوە دراوە ،ﺋێﻤە زۆر ھەژارﯾﻦ ﻟەم ﺑﻮارە ،دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿــﻦ ﻟــە ﭘــﺎش ﭘﺮۆﺳــەی ﺋﺎزادﯾﯿەوە ،ﺷــەﭘﯚﻟێﻜﯽ ﮔەورە ﺑــﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد ،ﺑەم ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﻣﯚ
وان ،ﺑەم ﺑەﭼەﻧﺪ دێڕێﻚ ﺋەوە دەڵێﯿﻦ ﻛە ﻟەﺑەر ﺗﺮﺳﯽ ﻛەﻣﺴﯽ ﻛﺎری ﭼﺎپ و ﻧەﺧﺴــﺘﻨەﮔەڕی ﺳــەرﻣﺎﯾەی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻟــەم ﺑــﻮارە و ﻧﺎدﯾــﺎری ﺳــﻮودی وەﺑەرھێــﻦ ،وای ﻛــﺮدووە ﺑﺒێــﺖ ﺑــە ﻻوازﺗﺮﯾﻦ ﺑەﺷــﯽ وەﺑەرھێﻨــﺎن و ﺧﺴــﺘﻨەﮔەڕی ﺳــەرﻣﺎﯾە ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ھەﻣــﻮو دەروازەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ وا ﻛــﺮدووە ﺑــﯚ ﺑﺮدﻧــەدەرەوەی ﻛﺎرە ﺟﯚراوﺟﯚرەﻛﺎﻧــﯽ ﭼــﺎپ ﺑەﺑێ ﮔﻮێــﺪان و ڕەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﻻﯾەﻧــﯽ ﻗﺎزاﻧــﺞ و دواڕۆژی ﻛﺎری ﭼﺎﭘﻜــﺮدن ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋەﻣــەش ﺑﻮاری ﻛﺎرﻛﺮدن و ﭼﺎﭘﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻻواز ﻛــﺮدووە و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــەﻛﺎن ﻟــە ﻟێــﻮاری ﻣﺎﯾەﭘﻮﭼﺒــﻮون و ﻟەﻧﺎوﭼﻮون دەژﯾﻦ“. ﺋەو ﺧﺎوەن ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﯾە ﭘێﯽ واﯾە ﺋەﮔەر ﻟەﺳــەر ﺋــەم رێﭽﻜەﯾە ﺑﻤێﻨﻨــەوە ،ھەرﮔﯿــﺰ ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ
دﻟێﺮ ﻣﺎوەﺗﯽ:
ﺳﯚران ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن:
ﺳﯚران ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن:
ﻟەﺑەر ﺗﺮﺳــﯽ ﻛەﻣﺴﯽ ﻛﺎری ﭼﺎپ و ﻧەﺧﺴﺘﻨەﮔەڕی ﺳــەرﻣﺎﯾەی ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻟەم ﺑﻮارە و ﻧﺎدﯾﺎری ﺳﻮودی وەﺑەرھێﻦ، وای ﻛﺮدووە ﺑﺒێﺖ ﺑە ﻻوازﺗﺮﯾﻦ ﺑەﺷﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن
داواﻛﺎرﯾــﻦ ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ڕێﻜﺨﺮاو و دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻛە ﻛﺎر ﻟەﮔەڵ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن دەﻛەن ،ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺒەن
ﺗەﻧﮕﮋەی ﺋﺎﺑﻮوری ﻛﺎری ﻛﺮدووەﺗە ﺳەر ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەڕووی ﻛﻮاﻟﯿﺘﯿﯿەوە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ھەﯾــە و ﭼﺎﭘﻜﺮاوەﻛﺎﻧﻤــﺎن زۆرﺑەﯾﺎن ﺗﺎﯾﺒەﺗﻦ ﺑە ﺷﯿﻌﺮ و ﺋﺎﯾﻦ و ڕۆﻣﺎن
ﺑە ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛە ﺑﺸﻜێﺘەوە ،ﻟە ﻛﻮێﺪا ﯾﺎﺳﺎﻛﺎن ﻟە زﯾﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸەﻛە ﺑﻮون ،ﻛﯚﻣەڵەﻛە ھــەوڵ دەدات ﺑەھــﺎوﻛﺎری دەزﮔەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪار ﭼﺎرەﺳەری ﺑــﯚ ﺑﺪۆزێﺘــەوە .ﺑەﻧﻤﻮوﻧەش ﺋەﮔــەر ﺑﻤﺎﻧەوێ ﺋەو ﭘﯿﺸــەﯾە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﺶ ﺑﻜەوێﺖ، دەﺑێــﺖ ھەوڵ ﺑﺪەﯾــﻦ ﻟەﮔەڵ وەزارەﺗﯽ داراﯾــﯽ ھەﻣﺎھەﻧﮕﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ﻟەﺳــەر ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی
دەﺑێﺘــە ھﯚﻛﺎرێﻜــﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﺑﯚ ﺑەرەوﭘێﺸﺒﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭘﯿﺸەﯾە و ﻟە دەرەﻧﺠﺎﻣﺪا ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺑێﺘــە ﺧــﺎوەن ژێﺮﺧﺎﻧێﻜﯽ ﺑەھێﺰ ﺑﯚ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧە ،ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺸﺪا ھەرﺳێ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛەی ﻛە ھەﻣﺎﻧە ﻟە )ﻧﺮخ ،ﻛﻮاﻟێﺘــﯽ ،ﺧێﺮاﯾﯽ ﻟە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن( دەھێﻨێﺘە دی“. ﺳﯚران ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت” :ﻛﯚﻣەڵەی ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ڕێﮕەی ﻧﻮوﺳﺮاوی
ﺋﺎﯾﻦ و ڕۆﻣﺎن“. وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردە ﻟە ﻛﯚی ﺋەو ﻛﺘێﺒﺎﻧەی ﺳﺎﻧە ﭼﺎﭘﯽ دەﻛﺎت، ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑڕێﻜﯽ دەداﺗە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ و ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــەی دارا ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت” :ﺋەو ﻛﺘێﺒﺎﻧەی ﺳــﺎﻧە وەزارەﺗــﯽ ﭘــەروەردە ﭼﺎﭘــﯽ دەﻛﺎت ،ﺑــﯚ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑڕێﻜﯽ داوەﺗە ﺋێﻤە ،ﺑــەم ڕێﮋەﻛەی ﻛەﻣە و وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردە 10
ﻛﺎﻏەز و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎﻧە ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿــﺶ ﺑﺎﺟێﻜﯽ زۆری ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﺳــەرﯾﺎن ﻟە ﺧﺎڵە ﺳﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎن. دﻟێﺮ ﻣﺎوەﺗﯽ ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ”ھێﭭﯽ“ﯾە و ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﭘێﯽ واﯾــە” :ﻣێﮋووی ﭘەﯾﺪاﺑﻮوﻧــﯽ داودەزﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﭼﺎﭘﻜﺮدن و ﺷــێﻮەی ﭼﺎﭘﻜﺮدن ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێﯿــە و ﻟــە ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵێﻚ
و ﺋﺎﺳــﺘﻨﺰم و ھەڕەﻣەﻛﯽ ﺑﻮوە، ﺋەﻣەﺷﯿﺎن ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻼﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑــﯚ ﺋەم ﺑﻮارە ﺳﺎواﯾە ﺑﻮوە“. ﻣﺎوەﺗــﯽ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە: ”ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﮔﺮﻓــﺖ ڕووﺑەڕووی ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮوﻧەﺗەوە ﻛە ﻟــەم ﭼەﻧﺪ دێڕە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﭘەﻧﺠە ﺑﺨەﯾﻨە ﺳــەر ﺑﺮﯾﻨــەﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜە زۆر ﻗﻮوڵ و
ﺳﯿﻤﺎﯾەﻛﯽ ﭘﯿﺸــەﯾﯽ ﻟە ﭼﺎﭘﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﺸــﺎﻧﯽ دەرەوە ﺑــﺪەن ،ﺋەوەﯾــﺶ دەڵێــﺖ: ”ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەڕووی ﻛﻮاﻟێﺘــﯽ و ﺧێﺮاﯾﯽ و ھەرزاﻧــﯽ و ﻧﻮێــﯽ ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎن، ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﭘێﺸــﺒڕﻛێﯽ ﭼﺎﭘــﯽ دەرەﻛﯽ ﺑﻜەن ،ﺟﯿــﺎ ﻟە ﮔﺮاﻧﯽ ﻛــﺮێ و ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﺎرەﺑــﺎی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ و ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻗەرزی ﺑﺎﻧﻜﯽ و ﻛەﻣﯽ ﻛﺎدﯾﺮی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ
و دەﯾﺎن ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺗــﺮ ،ھەﻣﻮوی دڵەڕاوﻛێ و ﺗﺮﺳــﯽ زۆری ﻻی ﺧﺎوەن ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە ﻛــە دواڕۆژی ﭼﺎﭘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟە ﺑەردەم ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺑێ وەم ھێﺸﺘﻮوەﺗەوە“. ﺳــەرﺑﺎری ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ دەزﮔەی ﭼــﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧەوە، دﯾﺴــﺎن زۆرﺑــەی ﻛﺘێﺒەﻛﺎن ﻟــە دەرەوەی ﺋــەو دەزﮔﺎﯾﺎﻧــە ﭼﺎپ دەﻛﺮێﻦ و ھەﻣﻮوﺷــﯿﺎن ﻟــە وەزارەﺗــﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﻣﯚڵەﺗﯿﺎن ﭘــێ دەدرێﺖ ،ﺑەم ﺋﺎﺧﯚ ﺋەو ﻛﺘێﺒﺎﻧەی ﻟە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧە ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن ﭼﺎپ دەﻛﺮێﻦ، زۆرﺗﺮﯾﻨﯿﺎن ﻟە چ ﺑﻮارێﻜﺪان ،ﺋﺎﯾﺎ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘﻼﻧێﻚ ھەﯾە ﺑﯚ ﭘﯚﻟێﻨﻜﺮدن و ﻣﯚڵەﺗﺪان ﯾﺎن ﻧەھێﺸــﺘﻨﯽ ﺑەرھەﻣێﻚ ﺑﯚ ﭼﺎپ ﻟــە ﭘێﻨــﺎو ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﯾﺪا. دﻟێﺮ ﻣﺎوەﺗﯽ ﺋەو زەﻧﮕە ﺑەﮔﻮێﯽ وەزارەﺗــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪاردا ﻟــێ دەدات و رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ: ”ﺑەداﺧــەوە ﭘەرﺗﻮوﻛەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻟە ھەﻣــﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ زﯾﺎﺗﺮ ﺑڕەوﯾﺎن ﻟەﺳەرە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەﮔەر ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﯾەك ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯿﺮوڕاﯾەﻛﯽ ﭼەﭘﺨﻮاز ﯾﺎن ﻟﯿﺒﺮاڵﯽ ھەﺑێــﺖ و ﻛﺘێﺒﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ )دﯾﻨﯽ( ﭼــﺎپ ﻧەﻛﺎت ،ﻟە ﺑﺮﺳﺎن دەﻣﺮێﺖ .ﺋێﺴﺘە ﻛﺘێﺒﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ ﺑﺎزاڕی ﭼﺎپ و ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺗﺎ ﻛﺘێﺒێﻜﯽ زﻣﺎن ﯾﺎن ﻓەﻟﺴەﻓﯽ ﺟﮕە ﻟە ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﯾﺎن داﺳﺘﺎن و ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ﯾﺎن ﻣێﮋووﯾﯽ ﭼﺎپ دەﺑێــﺖ ،ﺑەراﻣﺒــەر ﺑەواﻧە 25 ﻛﺘێﺒﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﭼﺎپ دەﺑێﺖ“. ﻣﺎوەﺗﯽ ﺋﯚﺑﺎڵﯽ ﺋەو ﻻﺳــەﻧﮕﯿﯿە دەﺧﺎﺗــە ﺋەﺳــﺘﯚی وەزارەﺗﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ﺋﺎﻣــﺎژە دەدات: ”ﺋەوەش ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ وەزارەﺗــﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤــەوە ھەﯾە، وێڕای رێﺰ ﺑﯚ ﺋــﺎزادی ﺑﯿﺮوڕا ﺑە ﻣەرﺟﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺳــﻨﻮوری ﺋﺎزادﯾﯿەﻛﺎن“.
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑێﻜﺎرن و وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردە ﻛﺘێﺒەﻛﺎﻧﯽ ﻟە دەرەوە ﭼﺎپ دەﻛﺎت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
”ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەڕووی ﻛﻮاﻟێﺘﯽ و ﺧێﺮاﯾﯽ و ھەرزاﻧﯽ و ﻧﻮێﯽ ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎن ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭘێﺸﺒڕﻛێﯽ ﭼﺎﭘﯽ دەرەﻛﯽ ﺑﻜەن ،ﺟﯿﺎ ﻟە ﮔﺮاﻧﯽ ﻛﺮێ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻗەرزی ﺑﺎﻧﻜﯽ و ﻛەﻣﯽ ﻛﺎدﯾﺮی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و دەﯾﺎن ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺗﺮ ،ھەﻣﻮوی دڵەڕاوﻛێ و ﺗﺮﺳﯽ زۆری ﻻی ﺧﺎوەن ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮدووە ﻛە دواڕۆژی ﭼﺎﭘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻟە ﺑەردەم ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺑێ وەم ھێﺸﺘﻮوەﺗەوە“.
17
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﯾەﻛــەم ﺟــﺎر ﻟــە ڕۆژﻧﺎﻣەی ”ﻧﯿﻮﯾﯚرك ﺗﺎﯾﻤﺰ“ی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯽ و ﻟە رێﮕــەی ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻜﯽ ڕﯾﭙﯚرﺗەر ”ﺳﺘﯿﭫ ﻟﻮھﺮ“ـــەوە ﻟە ١٤ی ﻧﯿﺴﺎﻧﯽ ،١٩٩٣ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــەوەی ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯿــﯽ ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗــﻮو ھﺎﺗــە ورووژاﻧــﺪن .وەك ﭼﯚن ﭘﺎﺷﻤﺎوەی ﺧﯚراك و ﺷﻮوﺷەی ﺧﻮاردﻧەوە و ﻗﻮﺗــﻮو و ﻧﺎﯾﻠﯚﻧﯽ ﺧﻮاردﻧە ھەڵﮕﯿــﺮاوەﻛﺎن زﯾﺎن ﺑە ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻣﺮۆڤ و زەوی و ھــەوا دەﮔەﯾەﻧــﻦ ﺋەﮔــەر ڕﯾﺴﺎﯾﻜﻞ ﻧەﻛﺮێﻨەوە ،ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯿﯽ ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗــﻮو زﯾﺎﻧﯽ ﮔەورە ﺑە ﻣﺮۆڤ و ژﯾﻨﮕە دەﮔەﯾەﻧﻦ .ﺑﯚﯾە ﮔﺮﻧﮕە ﻟە ﺧﯚت ﺑﭙﺮﺳــﯽ ﺋﺎﺧﯚ ھەرﮔﯿــﺰ ﺑﯿــﺮت ﻛﺮدووەﺗەوە ﺗەﻟەﻓــﯚن ،ﻣﯚﺑﺎﯾــﻞ ،ﺋﺎﯾﭙــﺎد، ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗەر و ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ وەك )ھﺎرد دﯾﺴﻚ ،ﻛﯿﺒﯚرد ،ﻣﯚﻧﯿﺘەر، ﻣــﺎوس و ھەﻣــﻮو ﺋﺎﻣێﺮێﻜﯽ ﺗﺮ( ﻛﺎﺗێــﻚ ﻟــەﻛﺎر دەﻛەون، ﭼــﯚن ھەڵﮕﯿﺮێــﻦ و رەواﻧەی ﻛﻮێ ﺑﻜﺮێﻦ ﺗﺎ ﺳــﻮودﯾﺎن ﻟێ وەرﺑﮕﯿﺮێﺘەوە؟ ﯾﺎن ﺋﺎﯾﺎ ﺷﻮێﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــە ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮاﻧە دەﺳﺘەﺑەر ﻛﺮاوە ﻟە ﺷﺎر ﯾﺎﺧﯚ ﻛﯚﻧەﻛەﺗﺎن؟.
دﯾﺪی ﺳەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧە
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻣﯿﺮزا
ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯿﯽ ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗﻮو ﺑەرەو ﻛﻮێ؟ ﻟــە وﺗﺎﻧــﯽ دەرەوە ﺳــﻮود ﻟــەم ﺋﺎﻣێــﺮە ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗﻮواﻧە وەردەﮔﯿﺮێــﺖ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧەوەﯾﺎن ﺑــە ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﻛــەم ﻟە ﺑەﻛﺎرھێﻨەراﻧــﯽ دەﻛڕێﺘــەوە، ﺋﺎﻣێــﺮە ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗــﻮوەﻛﺎن دەﺧﺮێﻨــە ﻧــﺎو ﻛﺎرﺗﯚﻧــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت و ﺑەﺷــێﻮەی ﺗﺎﯾﺒەت دەﭘێﭽﺮێﻨــەوە و رەواﻧــەی ﺷﻮێﻨﯽ ﻣەﺑەﺳــﺖ دەﻛﺮێﻦ ﺑﯚ ﺳەرﻟەﻧﻮێ ﺳﻮود ﻟێ ﺑﯿﻨﯿﻨﯿﺎن ﻟە ﺋﺎﻣێﺮێﻜــﯽ ﺗﺮی ﻧﻮێﺪا .وەﻟێ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼــﯽ؟ ،ﻧﺎ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﭼﯽ؟ ﻟەﺑەر ژﻧﻜﻮﺷــﺘﻦ ،ﺧﯚﺧﯚری، ﻗﺒﻮوڵﻨەﻛــﺮدن، ﯾەﻛﺘــﺮ ﺋﺎژاوەﮔێــڕی و ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﻧەﺧﻮازراوی ﺗﺮ ﻛێ دەﯾﭙەرژێﺘە ﺳــەر ژﯾﻨﮕە؟ .ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺋﺎﻣێــﺮە ﺋەﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗــﻮو دەﺧەﯾﻨــە ﻧﺎو زﺑڵﺪاﻧەوە ،ﯾﺎن ﻟە دەرەوە ﻓڕێﯽ دەدەﯾــﻦ و ھەﻧــﺪێ ﺟﺎرﯾﺶ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠــە ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗﻮوەﻛەﻣﺎن ھەڵﺪەدەﯾﻨــە ﻧــﺎو ﭼــەم و دەرﯾﺎﭼەﯾەﻛەوە!. ﭼﺎرەﺳــەری ﺋەﻣــە ﺑــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەرﻛﯽ ﺗﺎك ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺑێﺖ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑــە ھــﺎوﻛﺎری
ﻛەرﺗــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺧەﻣﯽ ﺋەم ھەﻣــﻮو ﺋﺎﻣێﺮاﻧە ﺑﺨــﻮات .ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛــەم ﻣﺎڵ و ﻛەم ﻛــەس ﻣﺎوە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻻﻧﯿﻜــەم ﻻﭘﺘــﯚپ، ﺋﺎﯾﭙــﺎد ﯾــﺎن ﻣﯚﺑﺎﯾــﻞ ﻧەﺑﻦ، ﺑﯚﯾە دەﺑێﺖ ھەرﭼــﯽ زووﺗﺮە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ڕﯾﺴﺎﯾﻜﻠﻜﺮدﻧەوەی ﺋەم ﺋﺎﻣێﺮاﻧە ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﺑﻤەزرێﺖ و ﻟە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧەوەی ﺋﺎﻣێﺮی ﻧﻮێﺪا ﺳﻮودﯾﺎن ﻟێ وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ. ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﺋەم ﺋﺎﻣێﺮاﻧە ﭼەﻧﺪ ﺟــﺎر زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﺧــﯚراك و ﺷﻮوﺷــە و ﺗەﺧﺘە زﯾﺎﻧﺒەﺧﺸــﺘﺮە ﺑﯚ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻣﺮۆڤ و ژﯾﻨﮕە ،ﺋەوﯾﺶ ﺑەھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺎدەﻛﺎﻧــﯽ وەك )ﻣﺲ، ﺋﺎﺳﻦ و .ھﺘﺪ( ﻛە ﻟە ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮاﻧەدا ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮێﻦ. ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەم ﻛﺎرە ﺟﮕە ﻟە ﺳــﻮودی ﻣــﺎدی وەك ﺳــەرﻣﺎﯾە ،دەﺑێﺘە ھﺎوﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﺧﺎوێﻨڕاﮔﺮﺗﻨــﯽ ژﯾﻨﮕە و دۆﺳــﺘﯽ ﻣــﺮۆڤ .ﻟێــﺮەدا ﮔﺮﻓــﺖ دۆزﯾﻨــەوەی ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﺧەﻣﺨﯚرەﯾە! ﺋەﮔەر ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻛﺎر ﻧــەﻛﺎت ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ،ﺧەڵﻚ ھەروا ﺑێ ﺑﺎﻛﺎﻧە ﺋﺎﻣێﺮێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﻜڕێﺖ
و ﻛﯚﻧەﻛە ﻓڕێ ﺑﺪاﺗە ﺗەﻧەﻛەی ﺧﯚڵــەوە ،ﻣﻨﺪاڵ ﻛــە ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮو ﻟەﮔەڵ ﻧﺎوﻧﺎﻧﯿﺪا ﻣﯚﺑﺎﯾﻠێﻜﯽ ﺑﯚ ﺑﻜڕن و ﻛــەس ﮔﻮێ ﻧەداﺗە داھﺎﺗــﻮوی وﺗەﻛەﻣــﺎن ،ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ دڵﺴﯚزە ﻟە ﻛﻮێﻮە دێﺖ ﺧەﻣﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ و ژﯾﻨﮕەی ﺋێﻤــە ﺑﺨــﻮات؟ ھەرﭼەﻧــﺪە درەﻧﮕــە ،ﺑەم ھێﺸــﺘﺎ ﻛﺎت ﻣﺎوە ،دەﺑﻮو ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻛﺎﺗێﻚ رێﮕە دەدات ﺑە ﺑەﻟێﺸﺎو ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەم ھەﻣﻮ ﺋﺎﻣێﺮە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑﯿﺮی ﻟەوەش ﺑﻜﺮداﯾەﺗەوە ﭼﯚن ﻛﺎﺗێﻚ ﻟەﻛﺎر دەﻛەون ڕﯾﺴﺎﯾﻜڵ ﺑﻜﺮێﻨەوە!، وەﻟــێ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ دەﺑێــﺖ ھﺎﻧــﯽ ﺳــەرﻣﺎﯾەدار ﺑﺪرێــﺖ ﺑــە داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ڕﯾﺴــﺎﯾﻜڵﯽ ﺋــەو ﺋﺎﻣێﺮاﻧە ،ﺑﯚ ﺋەﻣە ﻟە ﺗەﻧﯿﺸــﺖ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿــﺪا ﻛــە ﺧەڵﻚ ﻓێﺮ ﺑﻜﺮێــﺖ ﭼــﯚن ﺋﺎﻣێــﺮەﻛﺎن ﺑــەﻛﺎر ﺑێﻨــﻦ و چ ﻛﺎﺗێــﻚ و ﻟــە ﻛــﻮێ و ﭼــﯚن ﺑﯿﻜڕن، ﭘێﻮﯾﺴــﺘﻤﺎن ﺑە ﺷﯚڕﺷــێﻜﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟــﯽ ھەﯾە ﻛــە رێﮕە ﺧﯚش ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣێــﺮەﻛﺎن ﻟــە ﻧﺎوﺧــﯚ ﯾﺎﺧﯚ ﻻﻧﯽ ﻛــەم ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣێﺮە ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗــﻮوە ﺑﯿﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﻟە
ﭘــڕۆژەی ﺧﯚﻣﺎڵﯿﺪا ،ﺋەﻣەش ﺑە ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﮔەﻧﺞ و دەﺳــﺘﮕﺮﺗﻨﯽ ﻣﻨﺪاڵ دەﺳــﺖ ﭘــێ دەﻛﺎت. ﻟێﺮەدا وﺗەﯾەﻛﯽ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ وەﯾــﺎد دێﻨﻤــەوە ﻛــە ﻟــە ھەﻓﺘەی ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟــﯽ وﺗەﻛەﯾــﺪا ﻛﺎﺗێﻚ وﺗﺎری ﭘێﺸــﻜەش ﻛﺮد، ﭘەﯾﺎﻣێﻜــﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﻣﻨﺪان دا و ﮔﻮﺗــﯽ ”ﻧﺎڵێــﻢ ﺧﯚﺗﺎن ﻟە ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ دوور ﺑﮕﺮن ،ﺑەم دەڵێﻢ ﻟە ﺑــﺮی ﻛڕﯾﻨﯽ ﺋﺎﻣێﺮێﻚ ﺧﯚﺗﺎن ﺋﺎﻣێﺮێﻚ دروﺳﺖ ﺑﻜەن، ﻟە ﺑــﺮی ﻛڕﯾــﻦ و داﺑەزاﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯿەك ﻟــە ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺖ ﺧﯚﺗﺎن ﯾﺎرﯾﯿــەك ﺑــﯚ ﺋﺎﯾﭙﺎدەﻛﺎﻧﺘــﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜەن ،ﻟە ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯽ ﻧﺎ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺧﯚﺗﺎن ﻟە ﺑێﺴﻮودی ﺑە دوور ﺑﮕﺮن“ .ﭼەﻧﺪە ﭘەﯾﺎﻣێﻜﯽ ﺟﻮاﻧە! ﻟەﮔــەڵ ﻣﻨﺪاڵەﻛــەت ھەوڵ ﺑﺪە ﺋــەو ﺑەھﺮەﯾــەی ﺗێﯿﺪاﯾە وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﺑﯚ ﺑﻜــەن و ﺑەر ﻟە ﭼﻮوﻧــە دەرەوەت ﻟە ﻣﺎڵەوە ﺑﯿﺮۆﻛەی ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﭘێ ﺑڵێ. ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟــﯽ ﺋﺎوھﺎ دەﻛﺮێﺖ ،ﺋﯿﺘــﺮ ﻛﺎﺗﯽ ﻧەھﺎﺗﻮوە ﻟــە ﺑــﺮی ﻛڕﯾــﺎر و ﺑەﻛﺎرﺑەر، ﺧﯚﻣﺎن ﺑەرھەﻣﮫێﻦ ﺑﯿﻦ؟.
رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﻧەوت
و
ﺧەڵﻚ ﻟــە دوای ﺑەدەﻧﮕﮫﺎﺗﻨــﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ و ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ دژ ﺑــە داﻋــﺶ ﺑەراﻣﺒــەر ﺑەو ﺳــەرﭼﺎواﻧەی داراﯾــﯽ داﻋﺶ ﭘێﻚ دێﻨﻦ ،ﻟە ﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑە ﻧــەوت ﻟەﻻﯾەن داﻋﺶ و ﺋەو ﻻﯾەن و وﺗﺎﻧــەی ﺗێﻮەﮔﻼون ﯾﺎن ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎرﯾﯿﺎن ﺑﯚ دەﻛەن، ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻧــەوت ﻟەﻻﯾــەن داﻋﺸەوە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ دەرەوە و ﻧﺎوﺧﯚی ھەرێﻤﯿﺸﺪا ﺑﺎﯾەﺧﯽ وەرﮔﺮت. ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ دەﺳەﺗﯽ ھەرێﻤــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــﺪا ﺑﺎﺑەﺗەﻛــە ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﺎﯾەﺧــﯽ وەرﮔﺮت ،ﻛە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﻗﺴەی ﺗێﺪا ﻛﺮد ،ھەرﺋەوەش وای ﻛﺮد ﻟە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺑــﺎی ھەرێﻤﺪا ﻟێﮋﻧەﯾــەك ﺑــﯚ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە و ﺑەدواداﭼــﻮون ﻟــەو رووەوە ﭘێﻚ ﺑێﺖ و ﭘﺎﺷــﺘﺮﯾﺶ ﻟەﮔەڵ ﭘەرەﺳەﻧﺪﻧﯽ ﺑﺎﯾەﺧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﺑﯚ ﺋەو دۆﺳﯿەﯾە و ﺋﺎﺷﻜﺮاﺑﻮوﻧﯽ ﺗێﻮەﮔﻼﻧــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟەو دۆﺳﯿەﯾە، ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟێﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﺑــﯚ ﭼﺎودێﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟەو رووەوە ﭘێﻚ ھێﻨﺎ. وەك دەردەﻛەوێــﺖ ﺋــەوەی ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردﯾﺶ ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻗﺴەی ﻟەﺳەر دەﻛﺮێﺖ، ﺋەو ﺑەﺷــەی ﭘﺮﺳــەﻛەﯾە ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚی ﺑە ﻧەوﺗﯽ داﻋــﺶ و ﺗێﻮەﮔﻼﻧﯽ
ﻛﻮردەوە ھەﯾــە ،داﺧﻮازﯾﯿەﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳــﺰاداﻧﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﻛﻮرت ﻛﺮاوەﺗەوە ﻛە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوت ﻟەﮔــەڵ داﻋﺶ دەﻛەن، ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﻮرد ﻟە ﺷەڕی ﺋەو ﮔﺮووﭘــە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەداﯾە و ﻟەرووی ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەوە ﻟێﺪان ﻟە ﺳــەرﭼﺎوە داراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ دەﺑێﺖ ﺑﻜﺮێﺘە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﭘێﺸﯿﻨە. ﮔﺮﻧــﮓ ﻟێﺮەدا ﺋەوەﯾــە ،ﻛە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﻛێﺸــەﻛە ﺗێ ﺑﮕەﯾﻦ، ﻟە راﺳﺘﯿﺸــﺪا ﻛێﺸــەﻛە ھەر ﺗەﻧﯿﺎ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ و ﺗێﻮەﮔﻼﻧﯽ ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﯿە ،ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﻛێﺸــەﻛە ﻟەوە ﮔەورەﺗﺮە و ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎت ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﻛــﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧﺘﺮدا ھەڵﺴــﻮﻛەوﺗﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑﻜﺮێﺖ، ﻟەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﭘﺮﺳــﯽ ﺑە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧﯽ ﻧــەوت و ﺑﺎزاڕی رەﺷﯽ ﻧەوﺗﻔﺮۆﺷﯿﯿەوە ھەﯾە. ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿــﺪارەی ھەرێــﻢ ﺑــەردەوام رێﮕــەی ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﻮوە ،ھەم ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھەم ﺑﯚ ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺋێﺮان ،ھەزاران ﻛەس ﻟە ﻧﺎوﭼە ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەرێﻢ و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﻟەﻻﯾەك و ﻧﺎوﭼە ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺋێﺮان ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەش ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳەر ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯿﯿە. ﭼەﻧــﺪ رێﮕەﯾەﻛــﯽ ﻛﯚﻧــﯽ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿــەﻛﺎن ھەﺑــﻮون، ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﺎن ﺋــەو رێﮕەﯾە ﺑﻮو ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ دﯾﺎﻟەوە دێﺘەوە
ھەر ﺗەﻧﯿﺎ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﻧﯿﯿە! ﺑــﯚ ﮔەرﻣﯿــﺎن و ﭘێﻨﺠﻮێﻦ و ﻟە ھــەردوو ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێﺮ و دھﯚﻛﯿﺸــﺪا ،ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺎﺟــﯽ ﺋﯚﻣــەران و زاﺧــﯚ دﯾﺴــﺎﻧەوە رێﮕــەی ﮔەورەی ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەﻛﺎن ﺑﻮون ،ﺑەﺷێﻚ ﻟــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﭘڕن ﻟــە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ،ﻟە ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﻧەوەﺗەﻛﺎﻧــﺪا ﻗەﺑــﺎرەی ﺋــەو ﻧەوﺗەی ﺑــە ﻗﺎﭼــﺎخ ﺋﺎودﯾﻮی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛــﺮا ﺋەوەﻧﺪە ﮔەورە ﺑــﻮو ،ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎی ﺑەدەﻧﮓ ھێﻨــﺎ و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەردا وەرﮔﺮت ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﻗەﺑﺎرەی ﻗﺎﭼﺎﺧﯽ ﻧەوت ﺑە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻری ﺳــﺎﻧە ﺑە زﯾﺎن ﻟەﺳەر ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ وﺗەﻛە ﺧەﻣڵێﻨﺮا. دوای رووﺧﺎﻧــﯽ ﺑەﻋــﺲ، رێﻜﺨــﺮاوی دﯾﺴــﺎﻧەوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯽ ﻗﺎﻋﯿﺪە ﺑەﺳﻮودی ﻟە ھەﻣﺎن ﺗــﯚڕە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿﺎﻧە وەرﮔﺮﺗەوە ،ﻛە ﻟە ﺳەردەﻣﺎﻧﯽ ﮔەﻣﺎرۆی ﻋێــﺮاق ﻟە وﺗەﻛەدا ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿــﺎن ھەﺑــﻮو ،ﻟەﮔــەڵ دەرﻛەوﺗﻨــﯽ داﻋﺸﯿﺸــﺪا ﺋــەو ﮔﺮووﭘــە دەﺳــﺘﯽ ﺑــە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﺑــە ﭼﺎﻗﺎﺧﺒﺮدﻧــﯽ و ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻟە ﺑﺎزاڕی رەﺷﺪا ﻛﺮدەوە. ﺋــەو رۆژاﻧــە ﭘﺮﺳــﯽ ﺑــە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧﯽ ﻧــەوت ﻟەﻻﯾەن داﻋــﺶ و ﺗێﻮەﮔﻼﻧﯽ ژﻣﺎرەﯾەك ﻟــە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺳــەرﺑﺎزی و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛــﻮرد ﺑﻮوەﺗــە رۆژەڤ ،ﺑــەم ﻛێﺸــەﻛە ﺋەوەﯾە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن
ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﮔﺸــﺘﯽ ﺋەو ﭘﺮۆﺳــەﯾە ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮون ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯽ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑەرﻓــﺮاوان ﻟــە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋێﺮان ﺑو ﺑﻮوﻧەﺗــەوە ،ﺋەﮔەر ﻟــەو ﭼﻮارﭼێﻮەﯾــەدا ھەوڵﯽ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘﯿﯿەﻛە ﻧەدرێــﺖ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧــﺮێ رێﮕﺮﯾﯽ ﺗەواوی ﻟێ ﺑﻜﺮێﺖ. ھەڵەﻛە ﻧەك ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن ،ﺑﮕﺮە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە ،ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺸﺪا دﯾﺴﺎﻧەوە ﻟێﮋﻧە ﺑﯚ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە و ﺑەدواداﭼﻮون ﻟە ﭘﺮﺳﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوت ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ ﭘێﻚ ھێﻨــﺮاوە ،ﺑێ ﺋﺎﮔﺎ ﻟەوەی ﻗەﺑــﺎرەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛە ﻟــەوە ﮔەورەﺗــﺮە ﺑــە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔــەڵ ﮔﺮووﭘێﻜﯽ وەك داﻋﺶ ﻛﻮرت ﺑﻜﺮێﺘەوە. ﻟــەو ﻧێﻮەﻧﺪەدا وەك ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﻛــﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧﺘــﺮدا ھەوڵﯽ رێﮕﺮﺗﻦ ﻟە ﻗﺎﭼﺎﺧﯽ ﻧــەوت ﺑﺪرێﺖ ،ﻟە ھەﻣــﺎن ﻛﺎﺗﺪا دەﺷــێﺖ ﭼەﻧﺪ رێﻮﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﻛﺮدەﻧــﯽ ﻟــە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەﺑــەر ﺑﮕﯿﺮێــﻦ ،ﻟــە ﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚڵﻜﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ھەرێــﻢ ﻟەﮔــەڵ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ، ﺋێــﺮان و ﺳــﻮورﯾﺎ ﻟەﻻﯾــەك و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە رێﻜﺨﺴــﺘﻦ و ﺑەداﻣەزراوەﯾﯿﻜﺮدﻧــﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﭘﺎوﺗﮕە ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺗﺎ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﯾــﺎن ﺑــە رێﻨﻤﺎﯾــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت
رێــﻚ ﻧەﺧﺮێــﻦ ،ﺑــەردەوام دەرﻓەﺗــﯽ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘــﯽ ﺑــە ﻧەوت و ﺳﺎﺧﻜﺮدﻧەوەی ﻧەوﺗﯽ دزراو دەڕەﺧﺴــێﻨﻦ ،روون ﻧﯿﯿــە ﺳــەرﭼﺎوەی ﻧەوﺗﯽ ﺋەو ﭘﺎوﺗﮕﺎﻧە ﻛﻮێﯿــە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺧــﻮدی وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن رای ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﻻﯾەﻧــﯽ ﻣﯚڵەﺗــﺪەری ﺋــەو ﭘﺎوﺗﮕﺎﻧە ﻧﯿﯿە ،ھەروەك ﻟە ﭘﺎڵ ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎﻧﺪا دەﯾﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و ﺑەڵێﻨﺪەرەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەوت ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿــﺎن ھەﯾە و رێﻚ ﻧەﺧــﺮاون ،ﻧﺎزاﻧﺮێﺖ ﭼﯚن و ﺑە چ رێﻨﻤﺎﯾﯽ و ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻚ ﺋﯿﺶ دەﻛــەن ،ﺋــەوە وای ﻛﺮدووە ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ و ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ داﻋﺶ ﯾــﺎن ﻧەوﺗــﯽ دزراو ﻟە ﯾەﻛﺘــﺮ ﺟﯿﺎ ﻧەﻛﺮێﻨــەوە ،ﺋێﻤە ﺗەﻧﯿــﺎ ﺷــﺎﯾەﺗﺤﺎڵﯽ ﺋەوەﯾﻦ ﻟە رێﮕەوﺑﺎﻧەﻛﺎﻧﺪا ﺳەﺗﺎن ﺗﺎﻧﻜەری ﻧەوت دێﻦ و دەﭼﻦ! ﻟە ﺑﺎرێﻜــﯽ ﭘێﭽەواﻧەدا دەﺑێﺖ ﺋەوەﻣــﺎن ﻟــە ﺑەرﭼــﺎو ﺑێﺖ، ﻟــە ﺣﺎڵەﺗــﯽ رێﻜﻨەﺧﺴــﺘﻦ ﺑەداﻣەزراوەﯾﯿﻨەﻛﺮدﻧــﯽ و ﻛەرﺗــﯽ ﻧــەوت ﺑەﮔﺸــﺘﯽ، ھــەر ﻟــە وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﺗﺎ دەﮔﺎت ﺑە ﭘﺎوﺗﮕــەﻛﺎن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە و وەك ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەرێﻢ و وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ، ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺑــە ﻗﺎﭼﺎﺧﺒﺮدﻧﯽ ﻧــەوت ﺑەردەواﻣــﯽ دەﺑێــﺖ، ﻛــە ﻟــە دەرەوەی دۆﺳــﯿەی داﻋﺸــﺪا ،زﯾﺎﻧێﻜــﯽ ﮔەورەی ﺋﺎﺑﻮوری ﺑە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔەﯾەﻧێﺖ.
ﺳﺘﺎر ﭼﺎوﺷﯿﻦ
ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮓ و ﺑﺎزاڕی ﭼەك ﻛە ﺟەﻧﮓ دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮓ ﭘەﯾﺪا دەﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺟەﻧﮓ ﺧﯚراﻛﯽ دەوێ ،ﺟﮕە ﻟە ﺧﻮێﻦ و ﻟەﺷــﯽ ﻣﺮۆڤ ،ﻟەﮔــەڵ دەﺳــﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﺟەﻧﮓ ﺑڕێﻚ ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎن ﺑە ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن دەﻛەوﻧە ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺋەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەی دەوڵەت ﻟە ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ دەﮔﺮێﺘەوە ﺑﯚ ﺗێﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻟەﺷﻜﺮ و ﺳﻮﭘﺎﻛەی ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮓ ﺳــەرەﺗﺎ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺪا دەردەﻛەوێ، ﻟەﺳــەر زﻣﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﻟە ژێﺮ ﻧﺎوی ﺗﺮدا ﺧــﯚی ﭘێﺸــﺎن دەدات ،ﺑەﻧﺎوی دۆﺳــﺘﺎﯾەﺗﯽ، دراوﺳێﯿەﺗﯽ ،ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯽ و ﺑەرژەوەﻧﺪی ھﺎوﺑەش دێﺘە ﻧﺎوەوە ،ﺋەم ﺑﺎزرﮔﺎﻧە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿە دەﺳﺘﯽ ھەﯾە ﻟە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺟﯚری ﺟەﻧﮕەﻛەﯾﺶ ،ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ دوژﻣﻦ ﺑە دۆﺳﺘێﻚ و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﭼەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﭘێــﯽ ،ﯾﺎن ﺑــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑــە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوەی ﭼەﻛەﻛﺎﻧﯽ وەك ﻟە زۆر وت رووی داوە. ﺋەم ﺣﺎڵەﺗە زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﺳــەر دەﺳــﺘﯽ ھەردوو زﻟﮫێﺰی ﺟﯿﮫــﺎن ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رووﺳــﯿﺎ ﻟە راﺑﺮدوودا دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺟەﻧﮕﯽ 8ﺳــﺎڵەی ﺋێــﺮان و ﻋێﺮاق ﺗەواوی ﭼــەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯽ ھــەردوو وﺗﯽ زﻟﮫێﺰی ﺗﯿﺎدا ﻓﺮۆﺷــﺮا ﺗﺎ ﺋەو ﺋﺎﺳﺘەی ﺗﺎران و ﺑەﻏﺪاﯾﺎن ﺧﺴﺘە ژێﺮ ﻗــەرزەوە ،ﺋەو ﻗەرزە ﺑﯚ ﻋێﺮاق ﺑﻮو ﺑە ﺋﺎﻓﺎت و وای ﻟێ ﻛــﺮد ﭘەﻻﻣﺎری ﻛﻮێﺖ ﺑﺪات داﮔﯿــﺮی ﺑﻜﺎت .ﻟەم ﺟەﻧﮕەی ﺋێﺴﺘەﯾﺸــﺪا ﻛە ﺑە ﺟەﻧﮕــﯽ دﻧﯿﺎ و داﻋﺶ دەﻧﺎﺳــﺮێ ،زۆر وت ﻟە دەوری ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﭼەك ﻛﯚ ﺑﻮوﻧەﺗەوە ،ﻟەم ﻗﯚﻧﺎﻏەدا ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رووﺳﯿﺎ ﻧﯿﻦ ﭼەك دەﻓﺮۆﺷﻦ ،زۆر وﺗﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﭘێﺸەوە، ﻟەواﻧە ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎ ،ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ،ﺋﯿﺘﺎڵﯿﺎ و ھﯽ ﺗﺮﯾﺶ ،ﻣەرﺟﯽ ﺑەﺷــﺪاری زۆرﺑەی وﺗﺎﻧﯽ ﻧــﺎو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯽ دژی ﺗﯿﺮۆر ،ﺑەﺷــﺪارﻛﺮدﻧﯿﺎﻧە ﻟە ﺑﺎزاری ﭼەك ،ﺑەﺷــێﻮەی راﺳﺘەوﺧﯚ و ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﯾﺎن ﻟە رێﮕەی ھﺎﺗﻨﯽ وﺗﺎن ﺑﯚ ﻧــﺎو ﺷــەڕەﻛە و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻧﮫێﻨﯽ ﯾــﺎن ﻟە رێﮕەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە. وﺗﺎن ﺳــەرداﻧﯽ ﯾەﻛەم و دووەﻣﯿﺎن ﺑــﯚ ھﺎوﻛﺎری ﻋێﺮاق و ھەرێﻤە ،دواﺗﺮ ھێﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت ،ﭘێﺘﺎن ﺳــەﯾﺮ ﻧەﺑێﺖ ﻛــە ھەر ﺋﺎﮔﺮێﻚ ﻛە ﻟە ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧەوە ﻓڕۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎن دەﯾﺒﺎرێﻨە ﺳەر داﻋﺶ ،ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ھەزاران دۆﻻری ﭼەورە ﻟە ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺋــەم ﻧﺎوﭼەﯾە ،ﺟﮕە ﻟــەوەی ﺑەﻧــﺎوی ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەوە ﺧﯚﯾﺎن رزﮔﺎر دەﻛەن ﻟەو ﭼەﻛﺎﻧەی ﺳــەردەم و ﻛﺎﺗﯽ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺳــەر ﭼــﻮوە ،ﻧﻤﻮوﻧــەی زۆر ﻟەو ﭼەﻛﺎﻧەی ﮔەﯾﺸــﺘﻮوﻧەﺗە ھەرێﻢ ﻟە ﺳﺎﻧﯽ ھەﺷﺘﺎ و ﻧەوەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳەﺗەی راﺑﺮدوو دروﺳﺖ ﻛﺮاون. ﺟﯿﺎ ﻟەو ﺋﺎﺳــﺘە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿــە ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﺶ ھەﯾە ﻛە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻧەﺗەوەﻛەی ﺧﯚﺗە ،ﻛﻮڕی ﻧﺎو ﺳــﻮﭘﺎ و داودەزﮔــەی ﺳــەرﺑﺎزی وﺗەﻛەت ،ﺑەﺷــﺪارە ﻟە ﺧﺰﻣەت و ﭘێﮕەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺷــﯚڕش ،ﺑەم ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﺸــﺖ ﭘێﻮە دەﻛﺎت ،رەﻧﮕە ﭘﺮﺳــﯿﺎرت ﻻ دروﺳﺖ ﺑێﺖ ﭼﯚن و ﻟە ﻛﻮێ ﭼەﻛەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺖ دەﻛــەوێ؟ ﺋەوە ﺑﺰاﻧە ﺋەو ﻟەﺷــﻜﺮە ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن ﻛەﺳﯿﯿەی ﺳەدام دروﺳﺘﯽ ﻛﺮدﺑﻮو ﻛە ﻧﯿﻮەی زﯾﺎﺗﺮی ﻟە ھەرێﻢ و ﺑﺎﺷﻮوری ﻋێﺮاق ﭼــەك ﻛﺮان ،ﭼەﻛەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻛەوﺗە ﺑﺎزاڕی رەﺷــەوە و ﭘﺎﺷــﺎن ﭼەك ﻟە ﺟﺒەﺧﺎﻧەﻛﺎن ﻟەﻻﯾــەن ژﻣﺎرەﯾەك ﻓەرﻣﺎﻧﺪەوە دەرھێﻨﺮان و ﻓﺮۆﺷــﺮان و ﺳــﺰا ﻧەدران. ﺋەﻣە ﺳەرەﺗﺎی ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻋێﺮاق ﺑﻮو، ﺟﯿﺎ ﻟەوەی ﭼەﻛﯽ ﺳﻮوك و ﻗﻮرس ﻟە ﺑﺎزاڕدا ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ دەﺳــﺖ دەﻛەوێﺖ و ﻣﺎﻣەڵەی ﭘێﻮە دەﻛﺮێ ،ﺳەﯾﺮی ﺋــەم ﻧﻤﻮوﻧە ﺑﻜەن ﭼەﻧــﺪ ﻛﺎرەﺳــﺎﺗە ،ﻛﻮردێﻚ ﻟەم ڕۆژاﻧەدا ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜﯽ ﻻﻧﺪﻛﺮۆزەر ”ﻣێﻜﺰەﻣﯿﻨﯽ“ و دۆﺷﻜەﯾەﻛﯽ ﭘێﺸﻜەش ﺑە ﻣﯿﺤﻮەرێﻜﯽ ﺟەﻧــﮓ ﻛﺮد ﻟە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺧﯚی ،ﺑەم دەﺳﻜەوﺗﻨﯽ ﭼەك ﭼەﻧﺪ ﺋﺎﺳﺎﻧە؟. دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺑﺎزاڕی ﭼەك ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣێﮋووەﻛەی دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ راﭘەڕﯾﻨﯽ ،1991ﻟەوﻛﺎﺗەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە، ﺗﺎك و ﺧێﺰاﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەردەوام ﭼەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺎن ھەﯾە ،ﺑەم ھێﺸــﺘﺎ ﻛﺎت ﻣﺎوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﺋێﺴﺘەوە ﺗەﻧﯿــﺎ دەوڵەت ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼەك ﺑێﺖ و ﺗــﺎك داﺑﻤﺎڵﺮێﺖ ﻟە ﭼەك ،واﺗە ﺋەو ﭼەﻛﺎﻧە ﻟە ﻛﯚﮔە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧەوە دەرﭼﻮون ،ﺑﮕەڕێﻨﻨەوە ﻧــﺎو ﻛﯚﮔە و ﺑەوەﯾﺶ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە زۆر ﻛێﺸــەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ دێــﺖ و وت دەﺑێﺘە ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧێﻜﯽ ﺋﺎرام ﺑــﯚ داھﺎﺗﻮو ،ﺋﺎﺧﺮ ﺑــﺎزاڕی ﭼەك ﻣﺎﻧﺎی ﭼﯿﯿە؟ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺗﻮاﻧﺎی ﺗﺎك ﺑەرز دەﻛﺎﺗەوە ﺑﯚ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی و ﺗﺎوان زﯾﺎد دەﻛﺎت.
ﺳەﻧﮓ ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮر ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
ھەﻣﯿﺸە ﺋەدەب ﺑەھﯚی ﺑەراﺋەﺗﯽ ﺧﯚی ﯾﺎن ﺑەھﯚی ﻧەزاﻧﯽ ﺋەدﯾﺐ ﻟە ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﺑﻮوە ﺑە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﻛﺎﯾــەی ﺳﯿﺎﺳــەت ،ﻟــەم ڕۆژاﻧــەدا ﮔﯚﻧﺘەرﮔﺮاس رۆﻣﺎﻧﻨﻮوﺳــﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﻟە زاﻧﻜﯚی ھﺎﻧﯚﭬەر ﻟەﺑﺎرەی دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ داﻋﺶ ﻛە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻨــﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە ،ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜــﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﺪا ﺑﺎﺳــﯽ ﺋەوەی ﻛﺮد ﻛــە ﻣﺎدام ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻧﺎﺟێﮕﯿﺮە و ﺗێﻜەڵ ﺑە ژﯾﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﻮوە و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳــەر ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ داﻧﺎوە و ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﺎدﯾﺎر ﺟەﻧﮕﯽ ﺳــێﯿەﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑەرﭘﺎ ﺑﻮوە و ﺋﯿﻨﺴﺎن ﺑﻮوە ﺑە ﺧﯚراﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳەت ،ﭼﯿﺘﺮ رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ ﻧﺎﻧﻮوﺳﻢ. ﺋەم ھەڵﻮێﺴﺘە ﺋەدەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەی ﮔﻮﻧﺘەر ﮔﺮاس دوو رەھەﻧﺪی دژﯾەﻛﯽ ھەﯾە ،رەھەﻧﺪێﻚ ﻣﺮۆﯾﯿە ﻛە ﭼﯿﺘــﺮ ﻧﺎﺑێ ﺋەدﯾﺐ ﺑﯚ ﺧەﯾﺎڵــﯽ ﺧﯚی ﺑﮋی و ﻟەﮔەڵ واﻗﯿﻌﯽ ﺧەڵﻚ ﺑە ﻧﺎﭼﺎری ژﯾﺎن ﺑــﻜﺎت ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺑێ واﻗﯿﻌﯿﺘﺮ ﺑێــﺖ ﻟەﮔەڵ ﺳﯿﺎﺳــەت ھەڵﻨەﺧەڵەﺗێ، رەھەﻧﺪەﻛــەی ﺗــﺮی ﺋەوەﯾە ﻛە ﺋــەدەب وەك ھەر ﻛﺎﯾەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ژﯾﺎن ،دواﺟﺎر دەﺑێﺖ ﺑە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەت. ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚی دوای ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳﺎڵﯽ 1979ﻛە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ ﺣەﻣەرەزا ﺷﺎه ﺑﻮو ،ھەروەھﺎ ھﺎﺗﻨەﺳەر ﺗەﺧﺘﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋێﺮان ﻛە ﺷﯚڕﺷەﻛە ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴــﺘەﻛﺎن و ﺧەڵﻜﯽ ﺷﯚڕﺷﮕێڕ ﻛﺮدﯾﺎن و ﺳــەرەﻧﺠﺎم ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿە ﺷــﯿﻌە ﻋەﻣﺎﻣە ﺑەﺳەرەﻛﺎن ﺧﻮاردﯾﺎن و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺑەردەواﻣﻦ و وەك ﺟەﻣﺴــەرێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﺎﺳــﺮاون ،ﺑﺰورﮔﯽ ﻋەﻟــەوی ﻛە رۆﻣﺎﻧﻨﻮوﺳــێﻜﯽ ﻓﺎرﺳــﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﯿە و ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﻟە ﺷێﻮەﻛﺎن ﻟەﮔەڵ ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ﺋەدﯾﺐ ﺑەﺷــﺪاری ﺋەو ﺷﯚڕﺷــەﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮو ،ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋێﻤە ھەﻣــﻮو ﺋەواﻧەی ﺧەرﯾﻜــﯽ ﺧەﯾﺎڵــﯽ ﺋەدەﺑﯿﻦ ﺑﯚ دەﺳــﺘﻜەوﺗﯽ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﻟەﺑﺎر و ﺷﺎﯾﺴﺘە ﺑﯚ ﺋﯿﻨﺴﺎن، ھەروەھــﺎ وەك دەﺳــﺘەﺑﮋێﺮێﻜﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ دەﺑێ دەﺳــﺘﻮﭘەﻧﺠەﻣﺎن دﯾﺎر ﺑێــﺖ ،ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ﺑﻮوﯾﻦ ﺑە ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ دەرھﺎوێﺸــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــەت و ھەر ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﺗﯿﺶ ﺑە ھەڵەﯾﺪا ﺑﺮدﯾﻦ“ .ﺑﺰورگ ﺑﯚﭼﯽ ﺋەﻣەی ﮔﻮت؟ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺳﯿﺎﺳــەت زۆر ﺑە ﭘەﻟە ﭘێﺶ ﺋەدەب ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺧﯚی ﻟەﺳــەر ژﯾﺎﻧﯽ واﻗﯿﻌﯽ داﻧﺎ و ﺋەدﯾﺒــﯽ ﻛﺮد ﺑە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ دۆﺧێﻚ ﻛە ﻧە ﻛﺘێﺐ و ﻧە ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮون ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋەو ﺑەھﺎ ﻣﺮۆﯾﯿﺎﻧە ﻧﺎﮔێڕێﺘە دواوە. ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﺑەﺷــﯽ زۆری ﺋــەو ھەڵﻮێﺴــﺘە ﺋەدەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەی دوای رووداوەﻛﺎن دەﺑﻨــە ھــەواڵ ﻟــەﻻی ﺧەڵــﻚ و ﺋەواﻧــەی ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛەن و ﭘێﺸﺒﯿﻨﯿﯿەﻛەﯾﺎن رەﭼﺎو ﻧﺎﻛﺮێ ،دوای ﺋەوە دێﺖ ﻛە ﺳەرەﺗﺎ وەك ھەر ھﺎووﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺑێﺌﺎﮔﺎ ﺑﺎوەڕ دەﻛەن و ﺗﺎ رادەﯾەﻛﯿﺶ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻓﯚڕﻣە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛە دەﻛەن ﻛە ﻟە رێﮕــەی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەوە رەواﺟــﯽ ﭘێ دەدرێ، ﺑەم دواﺗﺮ ﺗێﺪەﮔەن ھﺎوﻛێﺸەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﭘﺸﺘﯽ ﭘەردەوە دەﻛﺮێﺖ و ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﻧﯿﯿە ﻛە ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی ﺑــﯚ داڕێﮋراوە و ﺧەڵﻚ ﺑە ﻧﺎﭼﺎر دەﺑﻦ ﺑە ﻛﯚﻣﺒﺎرﺳــﯽ ﻓﯿﻠﻤێﻚ ﻛە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺗﯿــﺎدا دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ﺑەرەو ﻛﻮێ دەﭼێﺖ ،ﺋەم ﺟﯚرە ھەڵﻮێﺴﺘەی ﻧﻮوﺳەر و ﺋەدﯾﺐ و رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻟەﺑﺎرەی ﺷەڕی ﻧﺎدﯾﺎری داﻋــﺶ ﻛە ﻧﺎوی ﻧﺮاوە ﺟەﻧﮕﯽ ﺳــێﯿەﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ﮔﻮاﯾە ﻧﺰﯾﻚ ﺑە ﻧﯿﻮ ﺳەدە و ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎرﯾﺶ دەﮔﻮﺗﺮێ زﯾﺎﺗﺮی دەوێ ،ھﯿﭻ ﺑەھﺎﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە ﻧەك ﺑﯚ ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯽ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯿﺶ ﻛە ﺑﺎزاڕ ﺑە ﻟەﺷﯽ ﻣﺮۆﭬەوە دەﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﺑﯚ ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﺧەڵﻚ و ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەت ﻛە ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﺮدووە ﺑە ﺧﯚراﻛﯽ ﺧﯚی ،ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ ﺟﯿﺎی ھەﺑﻮوە و ﺧﯚی ﯾەﻛﻼ ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە ،ﺑﯚﯾە ﻟە دوا ﺳــﺎﺗەﻛﺎﻧﺪا ﺑەﺑێ ﺋﺎﮔﺎ ﻧەك ھەر ﺋەدەﺑﯽ ﻛﺮدووەﺗە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەت ،ﺑﮕﺮە ﺧﯚﯾﺸﯽ ﻛﺮدووەﺗە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ھﺎوﭼەرخ.
ﻣێﮋوو ﭘێﻤﺎن دەڵێ ”ﻋێﺮاق وﺗﯽ ﻛێﺸە و ﺋﺎﺷﻮوب و ﺷەڕە ،ﻧەك ھەر ﺑﯚ ﮔەﻟەﻛەی ﺑەﺗەﻧﯿﺎ ،ﺑﮕﺮە ھەﻧﺪێ ﺟﺎر ﺑﯚ ﺗــەواوی ﻧﺎوﭼەﻛەﯾﺶ“. ﺑﯚﯾە ﺗﺎ ﻟەو ﻋێﺮاﻗــە دوورﺗﺮ ﺑﯿﺖ، ﺳەﻻﻣەﺗﺘﺮﯾﺖ. ﻣەﺑەﺳــﺘﻢ ﻧﯿﯿە ﺗەﻓﺴــﯿﺮێﻜﯽ ﻏەﯾﺒﺎﻧﯽ ﺑــﯚ ﺋــەم ﺣﺎڵەﺗە ﺑﻜەم وەك ﺋەوەی ﺋەﻣە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳێﻜﯽ ﺳــەﭘﺎو ﺑێ ﻟەﻻﯾــەن ھێﺰێﻜﯽ ﻣﯿﺘﺎﻓﯿﺰﯾﻜﯿﯿەوە ﻛە ﺧﯚﻟێﻼداﻧﯽ ﻣەﺣﺎڵ ﺑێﺖ ،ﺑەم ﺋﯿﺘﺮ ھﯚﻛﺎر و ھەﻟﻮﻣەرﺟەﻛﺎن وا ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗەوە ﻋێﺮاق ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﺑێﺖ .ﺋﯿﺘﺮ ﺋەﻣە ﭼﯿﯽ ﻧﺎو ﻟێﺪەﻧێﯿﺖ ﺑﯿﻨێ. ﺋەوە ھەر ﺳــەدام ﺣﺴێﻦ ﻧەﺑﻮو ﻛە وەك ﻛﺘﻜە ﻧەوﺗﯿﻨە ﺑە ﺷــەڕ و ﺳەرﻛێﺸﯿﯿە ﻟە دوای ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﮔﺮی ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑەردەدا ،ﺑەڵﻜﻮ راﺳــﺘﯿﯿەﻛەی ﺳــەدام ﻛﻮڕی رەﺳــەﻧﯽ ﺋــەو ﺳــەرزەﻣﯿﻨەﯾە. ﺑڕواﻧە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼم ﻟە ﺣﯿﺠﺎز ﺳەرھەڵﺪەدات ،ﻛێﺸەی ﺷﯿﻌە و ﺳﻮﻧە ھەر ﻟەوێ ﺳەرھەڵﺪەدات، ﻛەﭼﯽ ﻓﯿﺘﻨــە ﮔەورەﻛەی ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ ﺋەو دوو رێﺒﺎزە ﻧﺎﻛﯚﻛە، ﻛە ﻣەرﮔەﺳــﺎﺗﯽ ﻛەرﺑەﻻﯾە ،ﻟە ﻋێﺮاق دەﻗەوﻣێ ﻛە ﺋەو ﻓﯿﺘﻨەﯾە ﺗــﺎ رۆژی ﺋەﻣڕۆ ﺑﺮﯾﻨێﻜﯽ ﻗﻮوڵە و ﺧﻮێﻨﯽ ﻟێ دەﺗﻜێﺖ. ﻟە ﻣﯿﺴﺮ و ﺳــﻌﻮودﯾە و ﻛﻮێﺘﯿﺶ ھەردوو ﻣەزەﺑەﻛە ھــەن ،ﺑەم
ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺷﯿﻌە ﻛەﻣﯿﻨەﯾەﻛﯽ ﺑﭽﻮوﻛە ،ﻛێﺸەی ﻧێﻮان ھەردووﻻ ھێﻨــﺪە ﮔەورە ﻧﯿﯿە ھەڕەﺷــە ﻟە ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ وﺗەﻛە ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ﻟە ﻧەﮔﺒەﺗﯿﯽ ﻋێﺮاق راﺳﺘە ﺷﯿﻌە زۆرﯾﻨەن ،ﺑەم رێﮋەی ﺳﻮﻧەﯾﺶ ﻧﺰﯾﻜە ﻟــە رێﮋەی ﺷــﯿﻌە ،ﺑﮕﺮە ھەﻧﺪێ ﻟە ﺳﻮﻧە ﻋەرەﺑەﻛﺎن ،ﻟەواﻧە ﺣﺎرس ﺋەﻟﺰاری ﺳەرۆﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﻮﺳڵﻤﺎﻧﯽ ﺳﻮﻧەی ﻋێﺮاق، دووﭘــﺎت ﻟــەوە دەﻛــەن ﻛە ﺑە ﻛﻮردەوە ﺳﻮﻧە ﻟە ﻋێﺮاق زۆرﯾﻨەن ﻧەك ﺷﯿﻌە .ﺋەم ﺑەھێﺰﯾﯿەی ھەردوو ﺗﺎﯾﻔــە وای ﻛــﺮدووە ،ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ﻣﺸﺘﻮﻣڕەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ﮔــەورە و ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪار ﺑێﺖ وەك دەﯾﺒﯿﻨﯿﻦ. ﺋﺎﺧــﯚ ﺋەﮔــەر ﻟە ﻋێﺮاق ﺷــﯿﻌە ﯾﺎن ﺳــﻮﻧە ﻛەﻣﯿﻨەﯾەﻛﯽ ﺑﭽﻮوك ﺑﻮواﯾە ،ﯾﺎن ﻧەﺑﻮواﯾە ،ﻟە 10ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوودا ﺋەو ھەﻣﻮو ﻛﻮﺷــﺖ و ﻛﻮﺷﺘﺎرە ﺳەرﺷێﺘﺎﻧەﯾە ﻟەو وﺗە رووی دەدا و دۆخ ﺑە رۆژی ﺋەﻣڕۆ دەﮔەﯾﺸﺖ ﻛە داﻋﺶ ﻧﯿﻮەی ﻋێﺮاق داﮔﯿﺮ ﺑــﻜﺎت و ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﺨﺎﺗە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺑەرھەڵﺴﺘﯽ و ھﺎﻧﺎ ﺑﯚ وﺗﺎﻧﯽ دوور و ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺒﺎ ﺗﺎ ﻛﯚﻣەﻛﯽ ﺑﻜەن داﻋــﺶ ﺑﻜﺎﺗــە دەرەوە؟! ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوەﻧەﺧێﺮ. ﺋەﻣە ﺗەﻧﯿــﺎ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛەی ﻧێﻮان ﺷﯿﻌە و ﺳﻮﻧەی ﻋەرەب ﻟە ﻋێﺮاق. ﻛﺎﺗــێ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿــﯽ ﻗﻮوڵــﯽ ﻧێﻮان ﻛــﻮرد و ﻋەرەﺑﯿﺶ )ﺟﺎ ﺷــﯿﻌە و
ﺳــﻮﻧە ﺑەﯾەﻛەوە ﺑﻦ ،ﯾﺎن ﺑەﺟﯿﺎ(، ﻛــە ﻟەوەﺗەی ﺳــەدام رووﺧﺎوە، ﺗەﺑﺎﯾــﯽ ﺑەﺧﯚوە ﻧەدﯾــﻮە و ﺣﺎڵﯽ ﺣﺎزر ﻟــە ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ دۆﺧﯿﺪاﯾە ،ﺑﯚ دﯾﻤەﻧەﻛە زﯾﺎد دەﻛەﯾﻦ ،ﺋەوﻛﺎﺗە ﺗێﺪەﮔەﯾﻦ ﺋﯿﺘــﺮ ﺟﺎﻣﯽ ﺋەم وﺗە ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﺷــﻜﺎوە ،ﺋﻮﻣێﺪی ﺟﯚﺷــﻜﺮدﻧەوەی ﻟــە ﻣەﺣﺎڵەوە ﻧﺰﯾﻜە .ﺷــﯿﻌە و ﺳﻮﻧەی ﻋێﺮاق ﻟە ﻣەﻧﺠەڵێﻜﺪاﺑﻜﻮڵێﻨەﺋﯿﺘﺮﺑەﯾەﻛەوە ھەڵﻨﺎﻛەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘەﺗﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧە ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ﺑەﺗەواوی ﭘﭽڕاوە ،ﺋەﻣە ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺷﯿﻌە و ﺋەو ﺳﻮﻧﺎﻧەی ﺷەڕ ﻟە دژی ﺣﻜﻮوﻣەت دەﻛــەن ﻟە ﻧﻤﻮوﻧەی داﻋﺶ و ﮔﺮووﭘــە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺋەو ﺑەﺷــە ﻟە ﺳﻮﻧەﯾﺸﺪا ﻛە دژی داﻋﺸﻦ و ﺑەﺷــێﻜﻦ ﻟە ﭘﺮۆﺳەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ رەﺳﻤﯿﯽ ﻋێﺮاق .ﺋﺎﺧﺮ ﻟە 2006ھﯚزە ﺳﻮﻧەﻛﺎن رازی ﺑﻮون دەﺳﺖ ﺑﺪەﻧە دەﺳﺖ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ و ﺋەﻣەرﯾﻜﯿﯿــەﻛﺎن ﺑﯚ دەرﻛﺮدﻧــﯽ ﻗﺎﻋﯿــﺪە ﻟــە ﻧﺎوﭼە ﺳــﻮﻧﯿﯿەﻛﺎن ،ﺋەوەﺑﻮو ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳەﺣﻮە و ﺋﯿﺴﻨﺎدﯾﺎن ﭘێﻚ ھێﻨﺎ ﻛە ﺑە ﻧﺰﯾﻜەی 100ھــەزار ﭼەﻛﺪار ﻣەزەﻧــﺪە دەﻛــﺮان و ﺗﻮاﻧﯿﯿــﺎن ﻗﺎﻋﯿﺪە ﺗــﺎ رادەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺑﻨﺒڕ ﺑﻜەن و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﮕێڕﻧەوە ژێــﺮ دەﺳــەﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت، ﺑەم ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛــەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ
ﻛێ ﻟە ﭘﺸﺖ داﻋﺸە؟ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رۆژﺋﺎوا ﺋەﻟﻘﺎﻋﯿﺪەﯾﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮد ﺑﯚ ﻟێﺪاﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺳــﯚﭬﯿەت ﻟە ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺟەﻧﮕﯽ ﺳــﺎرددا، ﺑەم دواﺗﺮ ﺋــەم رێﻜﺨﺮاوە ﺑﻮو ﺑە ﺑەﯾەﻛــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەش ﺟﯿﮫﺎن ﺑەدەﺳﺘﯿەوە دەﻧﺎڵێﻨێــﺖ .ﭘﺮﺳــﯿﺎر ی ﮔەرم ﺋەوەﯾە ﺋەی ﻛێ داﻋﺸﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە و ﺑﯚﭼﯽ و دژ ﺑەﻛێ؟ ﻟــە ﮔﻮزەرێﻜــﯽ درێــﮋ ﺑەﻧێﻮ ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﻧﺎوﺧــﯚی و ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ، ﺗﻮوﺷﯽ ﺳەرﻟێﺸێﻮاوﯾەك دەﺑﯽ، ﻛەس ﻧﺎﻣێﻨێﺘــەوە ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﻟێ ﻧەﻛەی ﻟە ﭘﺸﺘﯽ داﻋﺶ ﻧەﺑێﺖ. ﺑەﮔﺸﺘﯽ دەﺷــێ ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎن ﺑەﺳــەر دوو ﮔﺮووﭘﯽ ﺳەرەﻛﯽ داﺑــەش ﺑﻜەﯾــﻦ .ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧــﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﯾەﻛــەم ،وای ﺑــﯚ دەﭼــﻦ داﻋﺶ دروﺳــﺘﻜﺮاوی رژێﻤﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑێﺖ .ﺑەﮔﻮﺗەی ﺋەﺣﻤەد داود ﺋﯚﻏﻠﯚ ﺑێﺖ ،ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳــەد ﺑﯚ ﻣﺎﻧــەوەی ﺧﯚی و ﺑەردەواﻣﯿــﺪان ﺑەﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛە داﻋﺸــﯽ دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە .ھەرﭼەﻧﺪە ھەﻧﺪێﻚ ﺳەرﭼﺎوەی ھەواڵﮕﺮی رۆژﺋﺎواﯾــﺶ دووﭘﺎت ﻟەﺳــەر ھەﻣــﺎن ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێــﻮان ﺋەﺳــەد و ﻗﺎﻋﯿــﺪە و داﻋــﺶ دەﻛەﻧــەوە و ﺑﺎس ﻟــە ﭘێﺪاﻧﯽ ﺑﯿــﺮە ﻧەوﺗﯿﯿــەﻛﺎن و ﻣﺎﻣەڵەی ﻧەوﺗﯽ دەﻛــەن ﻟــە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا، ﺑەم ﺋــەم ﺑﯚﭼﻮوﻧــە ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﺗێــﺪا ﻧﯿﯿە .ﺑﯚﭼــﯽ؟ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زۆر ﭘەﯾەدە و داﻋﺶ ﺷــەڕﯾﺎن ﻟەﺳەر ﺑﯿﺮە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ روﻣێﻠە
ﻟەﺑــﺮی ﭘﺎداﺷــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەﻣﺎﻧە و ﺟﯚﺷــﺪاﻧﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﺳﻮﭘﺎ و ھێﺰە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎن ،ﭘﺸــﺘﯽ ﺗێﻜﺮدن ﺗﺎ ﺑﺒﻨە ﭘﺎرووﯾەﻛﯽ ﭼەور و ﺋﺎﺳــﺎن ﺑﯚ ﮔﺮووﭘــە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎن، ﺑەﺷێﻮەﯾەك رۆژاﻧە ﺳــەرﻛﺮدە و ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﺳەﺣﻮە دەﻛﺮاﻧە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ. رەﻧﮕە ھــەر ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑﻮوﺑﻦ ﺋﯿﺘﺮ ﭘﺎش ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪﺑﻮوﻧﯿﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەﻧﺎﭼــﺎری ﺑﺎﯾﺎﻧﺪاﺑێﺘــەوە ﺑەﻻی داﻋﺸــﺪا ،ﻛە ﺑەھﯚﯾەوە ﺗﻮاﻧﯽ ﻟە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﭘێﻮاﻧەﯾﯿﺪا دەﺳﺖ ﺑەﺳەر ﻧﺎوﭼەﺳﻮﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﺪاﺑﮕﺮێﺖ. ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻛە ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﺧﯚی ﺑﯚ ﮔﺮﺗﻨــەوەی ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺳــﺎز دەﻛﺎت ،ﭘێﻢ واﯾە ﺋەوە ﻧەك ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑەو ﻛێﺸە ﻗﻮوڵە ﻧﺎھێﻨێ و وت ﯾەك ﻧﺎﺧﺎﺗەوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋﺎڵﯚزﺗﺮ و ﺷﭙﺮزﺗﺮی دەﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە دەﺑێ ﺋەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧە ﺳــﻮﻧە ﺑﯿﺎﻧﮕﺮﻧەوە ﻧەك ﺷــﯿﻌە ،ﺋەﮔﯿﻨﺎ ﻛﺎرەﺳــﺎت دەﻗەوﻣێﺖ .دﯾﺎرە ﺧەڵﻜە ﺳﻮﻧەﻛە ﭘﺎش ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺗﺎڵﯽ ﺳەﺣﻮەﻛﺎن ﺋﯿﺘــﺮ ھﯿــﭻ ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾەﻛﯿــﺎن ﺑە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺷﯿﻌەی ﻋێﺮاق ﻧەﻣﺎوە، ﻛﻮردﯾــﺶ ﻧە ﺋەو ھێــﺰەی ھەﯾە ﺋەو ﺷــەڕە ﺑەرﻓﺮاواﻧــە ﺑﻜﺎت و ﻧە ﺑەﯾﻨﯿﺸــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ھێﻨﺪە ﺧﯚﺷەﺋﺎﻣﺎدەﺑێﺋەوﺳەرﻛێﺸﯿﯿەی ﺑﯚ ﺑﻜﺎت .دەﻣێﻨێﺘەوە ﺷــﯿﻌە ،ﻛە ﺟێﻤﺘﻤﺎﻧەیﺣﻜﻮوﻣەﺗﻦ،ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑەﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺋەو ﻛﺎرەﯾﺎن ﭘێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ،
ﺋەﮔەر ﻟــە رووی ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەوە ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯿﺶ ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨﻦ، دﯾﺴﺎن زاڵﺒﻮوﻧﯽ ھێﺰێﻜﯽ ﺷﯿﻌﯽ ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە دەﯾﻜﺎﺗــەوە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﭘﺎﻛﺘﺎوﻛﺮدﻧﯽﺗﺎﯾﻔﯽ. ﺑەﺷە ﻛﻮردﯾﯿەﻛەﯾﺶ ﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ،ھﯿﭻ ﻛﺎت ھێﻨﺪەی ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻋێﺮاق و ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛەی ﺑێﺰار و ﭘــڕ ﻧەﺑﻮوە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﭘﺎش ﺋــەوەی ﺧەرﯾﻜە ﺋــەو 3ﻣﺎﻧﮕەی ﺑــﯚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛــەی ﻋەﺑــﺎدی دﯾﺎری ﻛﺮدووە ﺗﺎ ﺑەﺟﺪی دەﺳﺖ ﺑەﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ھەوﻟێﺮ ﺑﻜﺎت ،ﺗــەواو دەﺑێ ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﺑەﻏﺪا ﺗەﻧﺎﻧەت ﻧﯿەﺗﭙﺎﻛﯿﯽ ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﻟــەو رووەوە ﭘﯿﺸــﺎن داﺑێ و ﻻﻧﯿﻜــەم ﻣﻮوﭼەی ﺑڕاوی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻨێﺮێﺖ. وەك دەﺑﯿﺴــﺘﯿﻦ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺑەﻛﻮرد ﺑەﻧﯿــﺎزە ﻟەو رووەوە ﺑڕﯾــﺎری ﺧــﯚی ﺑــﺪات، ﺑەم ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ دواﯾﻦ ھەوڵﯽ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﺮﯾــﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧە. راﺳﺘﯿﯿەﻛەی ﺋەوەی ﭘێﯽ دەڵێﻦ ﻋێﺮاﻗﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﺎوێﻜﯽ ﺑێ ﻧﺎوەڕۆﻛە و ﺷﺘێﻚ ﻟەﺳەر ﺋەرز ﺑەو ﻧﺎوەوە ﻧەﻣﺎوە .ھەرﺳێ دڵەﻛە وا ﻟە ﯾەك ﺗــﯚراون ،ﺋﯿﺘﺮ ﻣەﺣﺎڵە ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺋﺎﺷﺖ ﺑﺒﻨەوە و ﻟەﺳەر ﺳﻔﺮەﯾەك ﻛﯚ ﺑﺒﻨەوە .ﺋﯿﺘﺮ ﻛﺎﺗﯽ ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯿە.
ﺑﺎرزان ﺟەوھەر ﺳﺎدق • ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و ﺗﻮێﮋەر ﻟە ﺳەﻧﺘەری CPSS دەﻛﺮد ،وەك ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾە ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد ﺋەو ﻧﺎوﭼە ﻧەوﺗﯿﯿﺎﻧەی رادەﺳــﺘﯽ ﻛﻮردەﻛﺎﻧــﯽ رۆژﺋﺎوا ﻛﺮد ﺗــﺎ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻟــێ ﺑﻜەن. ﺑﯚﯾــە رێﯽ ﺗێ ﻧﺎﭼــێ داﻋﺶ و ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳەد ﻟەﺳــەر ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﻧــەوت ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ھەﺑێ ﯾﺎن ھــەر ھەﻣﺎھەﻧﮕﯿﯿەﻛــﯽ ﺗﺮ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺷەڕی ﭘەﯾەدە و رژێﻤﯽ ﺳﻮورﯾﺎ ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدراوە ﻟەﺑەرﺋــەوەی ھەﻣﺎھەﻧﮕﯽ ھەﯾە ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ،ﺑــەم ﺋەوە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 3ﺳﺎڵە داﻋﺶ ھێﺮش دەﻛﺎﺗە ﺳەر ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳــەد .رەﻗە ،دێﺮەزوور، ﺣەﺳەﻛە و ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەﻛﯽ ﻓﺮاواﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎی ﮔﺮﺗﻮوە ،ﺋەﮔەر داﻋﺶ دروﺳﺘﻜﺮاوی ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳەدە، ﺑﯚﭼﯽ ﻟە ﺷــەڕێﻜﯽ ﺳەﺧﺘﺪاﯾە ﻟەﮔەڵﯿــﺪا؟ ﺋەﮔــەر ﻣەﺑەﺳــﺖ ھــﺎوﻛﺎری ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەد ﺑێ ﺑــﯚ رێﻜﺨــﺮاوی ﺋەﻟﻘﺎﻋﯿــﺪە ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎ و ﻋێﺮاق ﺋەوە ﺑێﮕﻮﻣﺎن راﺳــﺘە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﺳــەد رۆڵﯽ ھەﺑﻮو ﻟە ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺋەﻟﻘﺎﻋﯿﺪە ﺑــﯚ دەرﻛﺮدﻧــﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟە ﻋێﺮاق ﭘێﺶ ﺳــﺎڵﯽ 2011ﻧەك رێﻜﺨــﺮاوی داﻋﺶ ﻟــە دوای راﭘەڕﯾﻨﯽ ﺳﻮورﯾﺎ .ھەرﭘەﯾﻮەﺳﺖ ﺑەﻣە ،ھێﺮﺷەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳەر ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﯿﻌە و ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ ھەزاران ﻛەﺳﯽ ﺷﯿﻌە ﻟە ﻋێﺮاق و رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی ﺋێﺮان ﻛە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎن و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺳەرەﻛﯽ ﺑەﺷﺎر ﺋەﺳەدە ،ھەم دﯾﺴﺎن ﺋەو ﻟێڵﯿﯿە ﻧﺎھێڵێﺖ. ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ دووەم ،دووﭘــﺎت
دەﻛەﻧــەوە ﻟەﺳــەر ﺋــەوەی داﻋــﺶ، رێﻜﺨــﺮاوی ﺟەﺑﮫەﺗﻮﻟﻨﻮﺳﺮە و رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ ﺋەم ﻧﺎوﭼەﯾە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی داراﯾﯽ و ﻟﯚﺟﯿﺴﺘﯿﻜﯽ دەﻛﺮێــﻦ ﻟەﻻﯾــەن ﺗﻮرﻛﯿﺎوە و ھەﻧﺪێ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺳــﻮﻧﯿﯽ ﻛەﻧﺪاوی ﻋەرەﺑــﯽ .ھەرﯾەك ﻟە ﺋێــﺮان ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﻋێﺮاق ،رووﺳﯿﺎ و رژێﻤﯽ ﺳﻮورﯾﺎ، داﻋﺶ ﺑەدروﺳــﺘﻜﺮاوی ﺗﻮرﻛﯿﺎ، ﻗەﺗــەر ،ﺳــﻌﻮودﯾە و ھەﻧــﺪێ ﻻﯾەﻧﯽ ﺗﺮی دوورﮔەی ﻋەرەﺑﯽ دادەﻧێﻦ و ﭘێﯿــﺎن واﯾە ﻟەﻻﯾەن ﺋەﻣﺎﻧــەوە ﺑــەﻛﺎر دەھێﻨﺮێﺖ ﺑﯚ ﻟێﺪاﻧــﯽ ھﯿﺠﻤﯚﻧﯽ ﺷــﯿﻌﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﮕەی ﺧﯚﯾﺎن و رۆژاﺋﺎوا. ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ دووەﻣﯿﺶ دوورە ﻟە راﺳــﺘﯿﯿەوە .ﺋەﮔەر ﺋێﻤە ﺳەﯾﺮ ﺑﻜەﯾﻦ ،دەﺑﯿﻨﯿﻦ راﺳــﺘە داﻋﺶ رێﻜﺨﺮاوێﻜــﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯽ ﺳــﻮﻧﯿﯽ ﺳــەﻟەﻓﯿﯿە ،ﺑــەم ھەﻣﯿﺸە ھەڕەﺷەﯾەﻛﯽ ﮔەورەﯾە ﺑەراﻣﺒــەر وﺗﺎﻧــﯽ ﺳــﻮﻧﯽ و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ .ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮﯾﺸــەوە ،ﺑەﺷــێﻜﯽ ﮔەورەی داﻋﺶ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ ﺋەﻟﻘﺎﻋﯿﺪە و ﻛﯚﻧە ﺑەﻋﺴﯿﯿەﻛﺎﻧﻦ و ﺋەﻣﺎﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە رژێﻤﯽ ﺳــﻮورﯾﺎوە ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮون ﻧەك ﻟەم وﺗﺎﻧە .ﺋەوەﺗﺎ ﺳﻌﻮودﯾە ﺧەرﯾﻜﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺗەﻟﺒەﻧﺪ و ﻛﯚﻧﻜﺮێﺘﯽ ﺳﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯿەﺗﯽ ﻟــە ﺗﺮﺳــﯽ داﻋــﺶ و ﺋــەم ﮔﺮووﭘــە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی رووﺧﺎﻧﯽ ﻛەﻋﺒــەش دەﻛــەن .ﺋــﻮردن ھێﺰێﻜــﯽ ﮔــەورەی ھێﻨﺎوەﺗە
ﺳەر ﺳــﻨﻮورەﻛەی و ھﺎوﻛﺎری ﻣﺮۆﯾﯽ ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎردووە .ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﯽ و ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋەم وﺗﺎﻧــە ﻟەﻻﯾــەن داﻋﺸــەوە ﺳــەردەﺑڕێﻦ .ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻓﺮاواﻧﺒﻮوﻧــﯽ داﻋــﺶ و ﻟێﺪاﻧﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﻟەﺳــەرە .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻟە ﺳــەروﺑەﻧﺪی ھێﺮﺷــەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺸــەوە ،رێﮋەی ھەوﺳــﺎن 3%زﯾــﺎدی ﻛــﺮدووە .ﯾــﺎن ھێﺮﺷــﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳەر ھەوﻟێﺮ ھﯿﭻ ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯽ ﻧﯿﯿە ﻟەﮔەڵ ھێﺮش ﺑﯚ ﺳەر ﺋەﻧﻘەڕە ﻟەرووی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ .ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە دوای ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎوە ﺑەدووەﻣﯿﻦ ﻛڕﯾــﺎری ﺑەرھەﻣﯽ ﺗﻮرﻛﯽ دادەﻧﺮێﺖ ﻟە ﺟﯿﮫﺎن ،ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟەو ﻗﺎزاﻧﺠــە زەﺑەﻻﺣەی وەﺑەرھێﻨــﺎن ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻗﺎزاﻧﺠــﯽ وزە ﺑەدەﺳــﺘﯽ دەﻛەوێﺖ ﻛە ﻟێﺮە دەرﻓەت ﻧﯿﯿە ﺑەدرێﮋی ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﺑﻜەﯾﻦ .ﺋەم وﺗﺎﻧە ﻧﺎﯾﺎﻧەوێ دراوﺳــێﯿەﻛﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﺎن ھەﺑێ و ھەﻣﯿﺸە ﻟە ﻧﺎﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﺑﮋﯾﻦ .ﻛەواﯾە ﺑﯚﭼﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ داﻋﺶ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت؟ ﺑــﯚ ﻟێﺪاﻧــﯽ ﭘەﻛەﻛە و ﭘەﯾــەدە؟ ﻧەﺧێــﺮ ،راﺳــﺘە دوژﻣﻨﯽ دوژﻣﻦ دۆﺳــﺘە ،ﺑەم ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺑەﻛﺮدەی دژی داﻋــﺶ ﻧەوەﺳــﺘﺎوەﺗەوە، ﻧــە ھــﺎوﻛﺎری ﻛــﺮدووە و ﻧە ﻟەﮔەڵ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ داﻋﺸــﯿﺶ ﺑــﻮوە .ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑێﺪەﻧﮕﯽ
ھەڵﺒﮋارد ﻛــە ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮر ﺋﺎﮔﺮﯾــﺎن ﻟە وت ﺑــەردا .ﺋەی ﺋەﮔەر ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی داﻋﺶ ﺑﻜﺎت ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺋەم وﺗە ﭼﯽ ﺑەﺳەر دێﺖ .دواﺗﺮ ﺳەرەڕای ﺋەو ھەﻣــﻮو ﻧﺎڕەزاﯾﯿە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿە، رێﮕــەی داوە ﺑەﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﭼەﻛﯽ ﻗﻮرﺳەوە ﺑەﻧێــﻮ ﺧﺎﻛەﻛەی ﺑﭽــﻦ دژی داﻋﺶ ﺑﺠەﻧﮕﻦ. ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــﺪا ،ھەرﻻﯾــەك ﻟەﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ ﺋەم دوو ﺑﯚﭼﻮوﻧە، ﺑﯚ ﭼەﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﯿﺮورای ﺧﯚﯾﺎن رۆژاﻧــە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚ، ﻓﯚﺗﯚﺷﯚب ،دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚ و ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﻧﺎدروﺳﺖ و وەھﻤﯽ دەﺧەﻧە ڕوو ﺑﯚ ﺳــﺎﻏﻜﺮدﻧەوەی داﻋــﺶ ﻟەﺳــەر ﻻﯾەﻧەﻛــەی ﺗــﺮ ،ﻛەﭼﯽ ھﯿﭽﯿﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەڵﮕەﯾەﻛﯽ دروﺳــﺖ و ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﻧەﺧﺴﺘﻮوەﺗە ڕوو ﻟەو ﺳەردەﻣﯽ ﺧێﺮاﯾــﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ و ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾــﺎ .ھﯿــﭻ ﺑەڵﮕــە و ﭘﺎﺷﻤﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋەم ﻻﯾەﻧﺎﻧە ﻟەﻻی داﻋــﺶ دەرﻧەﻛەوﺗــﻮوە .ﺑﯚﯾە داﻋﺶ دروﺳــﺘﻜﺮاو و ﻧﻮێﻨەری ﺧﯚﯾەﺗﯽ .داﻋــﺶ رێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿــە، ﺑەرھەﻣــﯽ ﺋﺎوێﺘەی ھــەردوو ﻓﯿﻜــﺮی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳــﻮوﻧﯿﯽ ﺳــەﻟەﻓﯿﯽ رادﯾــﻜﺎڵ و ﻓﯿﻜﺮی ﺷــﯚﭬﯿﻨﯿﯿﺎﻧەی ﺑەﻋﺴــﯿﺰﻣە ﻛە ﺑﺎرودۆﺧﯽ دژواری ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻋێﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎﯾﺎن ﻗﯚﺳــﺘەوە و ﺧەﻻﻓەﺗﯿــﺎن ﺗێﺪا راﮔەﯾﺎﻧﺪووە.
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﺋەدەب ﺑﻮو ﺑە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەت
ﻋێﺮاق ..ﺋﯿﺘﺮ ﻛﺎﺗﯽ ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯿە
19
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
رەھەﻧﺪەﻛﺎن
68
68
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20
ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ
ژﻣﺎرە ) ، (69ﭼﻮارﺷەم2014/ 11/ 12 ،
ﺋﯿﺴﻼم ﻛەرێ ﮔﺎ ﭘەﻟەم ﻟێ ﻣەﻛە ﺑﺎ ﺑە ﻛﺎوەﺧﯚ ﭼﯿڕۆﻛﯽ ﺋەو ﻧﺎوﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺳەرەوەت ﺑﯚ ﺑﮕێڕﻣەوە .ﻛﺎت ﺳــﺎڵەﯾﻠﯽ ﺣەﻓﺘﺎﯾــە و ﺋێﻤەش ﻣﻨﺪاڵ و ﺗﻮاڵﯿﻦ. ﺷــەﯾﺪای ﻓﻠﯿﻤﯽ ھﯿﻨﺪﯾﻦ .ﻓﻠﺲ ﻓﻠﺲ ﻛﯚوەی دەﻛەﯾﻦ ﺗﺎ ﺑەﺷــﯽ ﺗﻜﯿﻜﺘێﻚ ﺑــﻜﺎ .ﻓﻠﻤﯿﺶ ﭼﯽ؟ ھەﻣﻮوی ﺗﺮاﺟﯿﺪﯾــﺎ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە دوو ﺑﺮا ﻟە ﻣﺎڵﯽ ﺧﯚﯾﺎن ون دەﺑﻦ .ﺑــە رێﻜەوت ﻟە ﯾەﻛﺘﺮﯾﺶ دادەﺑڕێﻦ. ﻛﺎرەﺳﺎﺗێﻜە ﺟﯚری ﻧﯿﯿە .ھەزار ﻛەس ﻟەو ھﯚڵەدا داﻧﯿﺸﺘﻮون ،ھﯚر ھﯚڕ دەﮔﺮﯾەن ﺑﯚ ﻣﺎوەی دوو ﺳــێ ﺳﺎت .ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا دوو ﻣﻨﺪاڵەﻛە ﺑە دێﺒﺎﺑﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺷــﺎد دەﺑﻨەوە .زۆر وﺷــە و رﺳﺘەی ھﯿﻨﺪی ﻟەو ﻓﻠﯿﻤەﯾﻠەوە ﻓێﺮ ﺑﻮوﺑﻮوﯾﻦ .رﺳــﺘەﯾەك ﻛەوﺗﺒﻮوە ﺳەر زار )ﺋﯿﺴﻼم ﻛەرێ ﮔﺎ( .دەﯾﺎﻧﮕﻮت ﺋەﻣە ﺑە زواﻧﯽ ھﯿﻨﺪی واﺗە ﺋﯿﺴﻼم ﺑە رەﺣﻤە. ﺟﺎ ﺑەڕاﺳﺘﯿﺶ وا ﺑﻮو ﺋەو ﺳەردەﻣە .ﻣﺎڵ ﭘڕ ﺑﻮو ﻟە دڵﯚﭬﺎﻧﯽ .دەرەوە، ھﺎوەڵ و ھﺎوﺳــێ و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﮔﺸــﺘﯽ دڵﯚﭬﺎن ﺑﻮون .ﺧﻮا دڵﯚﭬﺎن و ﻣەﻻی ﻣﺰﮔەوت دڵﯚﭬﺎن .ﺷــﺎﻧﺎزﯾﻤﺎن دەﻛﺮد وا ھﯿﻨﺪﯾﯿﺶ زاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋێﻤــە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑەزەﯾﯽ و دڵﯚﭬﺎﻧﯿﯿە .ﻟە دڵــﯽ ﺧﯚﻣﺪا دەﻣﮕﻮت: ﭼەﻧﺪ ﺧﯚﺷە )ﺋﯿﺴــﻼم ﻛەرێ ﮔﺎ( .ﺋەو ﺷﯿﻦ و ﮔﺎﺑﯚڕەی ﺳﯿﻨەﻣە ﺑﯚ دوو ﺑێﭽﻮوی ﻧەﻧﺎس ،دڵﯚﭬﺎﻧﯽ ﻧەﺑێ ﭼﯿﯿە؟ ﺑــەم ﺑﯚﭼﯽ ﻣﻦ ﺋەم ﭼﯿڕۆﻛەم ﻟەم ﺳــﺎﺗەدا ھﺎﺗەوە ﺑﯿﺮ؟ ھﺎوەڵێﻚ ﺑە ﺋﯿﻤەﯾﻞ ﺑڕﮔەﯾەﻛﯽ ﻟــە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺗﯿﭭﯽ ﺑﯚ ﻧــﺎردووم .ﻧﺎزاﻧﻢ ﺑە چ زواﻧێﻜە ﺑەم ﺋەوەی ﺑﺎﺷــە وەرﮔێڕاﻧــﯽ ﻋەرەﺑﯿﯽ ﻟەﮔەڵﺪاﯾە. ﺑڕﮔەﯾەﻛﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯽ ﻟەو ﺑەرﻧﺎﻣەﯾﺪا دێﺘە ﭘێﺸــﺎﻧﺪان ،ﻛە ﺑﺎڵەﻓڕەی ﺋەﻣەرﯾﻜەﯾﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾەوە ﺑەﺷەو ﮔﺮﺗﻮوﯾﺎﻧە .ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ﺳــەرﺗﺎﭘێ رەﺷﭙﯚش ،ﺧﯚی ﺑە ﭘﺎﺷﻜﯚی ﮔﻮێﺪرێﮋێﻜەوە ھەڵﻮاﺳﯿﻮە. ﺋــەو ﺑەﺳــﺘەزواﻧە دەزاﻧێ ﻛﺎرێﻜﯽ ﭼــەوت ﻟــە ﮔﯚڕێﺪاﯾە .ﺧﯚی رادەﭘﺴــﻜێﻨێ ،ھەﻧﮕﺎوێﻚ دوان دەﭼێﺘە ﭘێﺶ .ﺑێ ﺳﻮودە ،ﻛﺎﺑﺮای داﻋﺸــەوان ﻟێﯽ ﻧﺎﺑێﺘەوە .ﺋەو ﭘﯿﺎوەی ﻟە ﺑەرﻧﺎﻣەﻛەدا ﻣێﻮاﻧە و ﺋەو ﮔﺮﺗەﯾە ﭘێﺸﺎن دەدا ،دەڵێ :ﺋەﻣە ﺟﯿﮫﺎدی ﻧﯿﻜﺎﺣە. ﺟﯿﮫﺎدی ﻧﯿﻜﺎح واﺗە ﺟﯿﮫﺎدی ﺳــﻮارﺑﻮوﻧﯽ ژﻧــﯽ ﺧەڵﻚ ،ھەروەھﺎ ﺋﺎژەڵﯿﺸــﯿﺎن .ﯾەﻛێﻜﯿﺶ ﺑﻮوە ﻟە ھﺎﻧﺪەرﯾﻠﯽ ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ﺋﯿﺴﻼم و دەﺳﺖ ﺑەﺳــەرداﮔﺮﺗﻨﯽ وﺗەﯾﻞ .رەﻧﮕە ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺶ ﺑﻮوﺑێ ﺑﯚ ﺋەواﻧەی ﺑەﮔەڵ ﺋەو ھێﺮﺷــەﯾﻠە دەﻛەوﺗﻦ .ﭼەﻧﺪان دەﻗﯽ ﭘﯿﺮۆز ھەن ھﺎﻧﯽ ﺷــەڕ ﺑﯚ ﺑەﻛﯚﯾﻠەﮔﺮﺗﻦ و رﻓﺎﻧﺪن و راﻛێﺸﺎﻧﯽ ژﻧﯽ ﺧەڵﻚ دەدەن .ﺋــەو ﻛﺎرەش ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﮔەڵ ﻏەﯾﺮەدﯾﻨﺪا رووی ﻧەداوە، ﮔەﻟێﻚ ﺟﺎر ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﮔەﻻﻧەی ھﺎﺗﺒﻮوﻧە رﯾﺰی ﺋﺎﯾﻨەﻛەﺷەوە رووی دەدا ،وەﻛﻮ ﻛﻮرد .ھەروەھﺎ ﻟە ﻧێﻮاﻧﯽ ﻋەرەب ﺧﯚﺷﯿﺎﻧﺪا .ﺷەڕ ھەﯾە ﻟە ﻧێﻮاﻧﯽ ﺑەﺳﺮە و ﻛﻮوﻓەدا ،ﻋەرەﺑﯽ ﻣﻮﺳڵﻤﺎن ژﻧﯽ ﯾەﻛﺘﺮﯾﺎن ﺑە ﻛﯚﯾﻠە ﺑﺮدووە .ﻛﺘێﺒﯽ ﻛﯚن ﻟە ﺑﺎﺳﯽ ﻓﺘﻮوﺣﺎﺗﺪا ﻣﯚﻧﺠەﯾﺎن دێ ﻟە ﭼﯿڕۆﻛﯽ ﺋەم ﺑﺎرەﯾەوە .ﺋەوەی داﻋﺶ دەﯾﻜﺎ دووﺑﺎرەﻛﺮدﻧەوەی ﻣێﮋووە. ﻧﺎﯾەﺗە وەﺷــﺎردن ،ﺋﯿﺴــﻼم ھﺎﻧﯽ ﺑەرەڵﯾﯽ دەدا ﻟە ﺳێﻜﺲ .ﻓﺮە ژﻧﯽ و ﻛەﻧﯿﺰەك راﮔﺮﺗﻦ ﻧﻤﻮوﻧەی ﭘڕ ﺑەﭘێﺴــﺘﻦ .ﻣێﮋوو ﺋەوەﻧﺪەی رووداو ﺗێﺪاﯾە ﻟە ﮔێڕاﻧەوە ﻧﺎﯾەن .ﺋێﺮە ﺑەﺷــﯽ ﭘﻮﺧﺘەﯾەك دەﻛﺎ .ﻟە 36ﺧەﻟﯿﻔەی ﻋەﺑﺎﺳﯿﺪا دواﻧﯿﺎن داﯾﻜﯿﺎن ﺧﺎﺗﻮون و ﻛﭽﯽ ﺑﻨەﻣﺎڵەن، ﺋەوی ﺗﺮ ھەﻣﻮوی ڕۆڵەی ﺟﺎرﯾەﯾە .ھﺎرووﻧە رەﺷــﯿﺪی ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ داﯾﻜﯽ ﻟە ﺑﺎژێڕی ﻛﯚﯾﻠەﻓﺮۆﺷﯿﺪا ﻛڕاوە .ﺧەﻟﯿەﻓەﯾەﻛﯽ ﻋەﺑﺎﺳﯽ دە ھەزار ﺟﺎرﯾەی ھەﺑﻮوە .ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ،ﻟە دوای ﺋەواﻧەوە دێﻦ و وێﺮاﻧﺘﺮن ﻟــەوان .ﻟە 37ﺧەﻟﯿﻔەدا ﺗەﻧﯿﺎ دواﻧﯿﺎن داﯾﻜﯽ ﻣﻮﺳــڵﻤﺎﻧە ،ﺋەوی ﺗﺮ ﮔﺸﺘﯽ ﻟە ﺟﺎرﯾەی ﻓەﻟە ﻛەوﺗﻮوەوە و ﻟە ﻛﮋ و ھەوای داﯾﻚ و داﯾەن و ﻟەﻟــەی ﻓەﻟەدا ﭘێ ﮔەﯾﯿﻮە .ھەﻧﺪێﻚ ﺳــەرﭼﺎوەی ﺗﻮرﻛﯽ دەڵێﻦ ﺧەﻟﯿﻔەی ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ﻓڕﯾﺎن ﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣەوە ﻧﯿﯿە ھەرﭼەﻧﺪ ﺷەڕﯾﺸﺎن ﻟە ﭘێﻨﺎوﯾﺪا ﻛﺮدووە .ﺧﯚی ﺷــەڕەﻛە ﺑﯚ ژن و دەﺳﻜەوﺗﯽ ﻣﺎﯾەﻛﯽ ﺑﻮوە ﻧەك ﺑــﯚ ﺋﺎﯾﻦ .ﺋەﻣەوی ﻟە ھەﻣــﻮوی ﻛﺮێﺘﺘﺮن .ﺧەﻟﯿﻔە ھەﯾە ﺧﻮاﻧەﻧﺎس ﺑﻮوە و ﻗﻮرﺋﺎﻧﯽ ﭘەڕە ﭘەڕە ﻛﺮدووە ،ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ ﻛﺮدووﯾەﺗﯽ ﺑە ﻧﯿﺸﺎﻧەی ﺗﯿﺮھﺎوێﮋی .راﺷﯿﺪﯾﺶ زۆر ﺣەز ﻟە ﺳێﻜﺲ ﺑﻮون .واﻟﯿﯽ ﻛﻮﻓە ژﻧێﻜﯽ ﺗﺎزەی ھێﻨﺎ ،زۆر ﺷــەﻧﮓ و ﺷــەﭘﺎڵ .ھەواڵ ﮔەﯾﯽ ﺑە ﻋﻮﺳﻤﺎن .ﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺑﯚ ﻧﻮوﺳﯽ :ژﻧە ﺗﺎزەﻛەت ﺧﻮﺷﻜﯽ ھەﯾە؟ ﺳــەﺗﺎن ﺗﺎﺑﻠﯚی ھﻮﻧەری ،وێﻨەی ﺋەم ژﯾﺎﻧەی رۆھەت ،ﻟە ﺧەﯾﺎڵﯽ ﺋەوروﭘﺎﯾﯿﺪا ﻧﯿﺸﺎن دەدەن و ﺑﻮوﻧەﺗە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺑﺎﺑەﺗﯽ رۆھەﺗﻨﺎﺳﯽ. ﺳەرﭼﺎوە ھەﯾە دەڵێ ﺷــەڕی ﭼڵێﭙﺎﯾﯽ )ﺻەﻟﯿﺒﯽ( دژی رۆھەﺗﯽ ﻣﻮﺳڵﻤﺎن ،ھﺎﻧﺪەرە ﮔەورەﻛەی ،ﮔەﯾﯿﻦ ﺑە ژن و راﺑﻮاردن ﺑﻮوە .وێ ﮔﺎوێ دەﻧﮕﻮﺑﺎﺳــﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﻮﺳــڵﻤﺎﻧەﯾﻞ ﻟەﻧﺎو ژن و ﺟﺎرﯾە و ﻛەﯾﻒ و ﺳــەﻓﺎدا ،وەھﺎ ﻟە ﺋەوروﭘەدا ﺑو ﺑﻮوﺑﻮوەوە ،ﻻوەﯾﻠﯽ ﻓەﻟە ﺧﯚﯾﺎن ﻟەﭘێﻨﺎودا دەﺧﺴــﺘە ﻛﯚڕی ﺋﺎﮔﺮەوە .ﻛﺘﻮﻣﺖ وەك ﺋەﻣڕۆ ،ﺑەرەڵﯾﯽ ﺑﯚ ﺳێﻜﺲ ھﺎﻧﺪەرە ﺑﯚ ﭼﻮوﻧە ﭘﺎڵ داﻋﺶ .ژﻧﯿﺸﺖ دەﺳﺖ ﻧەﻛەوێ، ﻛەر ھەﯾە. ﭘﯿﺎوی ﺋﺎﯾﻨــﯽ درۆ دەﻛەن ،ﻛە دێﻦ ﺋەو ﻣێــﮋووە ھﯿﭻ و ﭘﻮوﭼەی ﺋﯿﺴﻼم ،ﺑە ﭘﺎك و ﭘﯿﺮۆز ﭘێﺸﺎﻧﯽ ﻻوان دەدەن .دەڵێﻦ ﺋێﻤە ﺧﺎوەﻧﯽ داوﻧەرﯾﺘــﯽ ﺑەرزﯾﻦ و ﺋەوروﭘە ﺑەرەڵﯾﯿﯿــە .ﺋەﻣە ﺑێ ﺗﯚرەﯾﯽ و ﺑێ ﺋﺎﻛﺎرﯾﯿەﻛە ﺟﯚری ﻧﯿﯿە .ﺋێﺴﺘە ﺑە ﺳەرداﻧﻢ ﻟە ﻟەﻧﺪەن .ﻟەﻧﺪەﻧﯽ وەك دەڵێﻦ )ﭘﺎﯾەﺗەﺧﺘﯽ ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ( .ھﯿﭻ دﯾﻤەﻧێﻜﯽ ﻛﺮێﺖ ﻟێﺮە ﻧﯿﯿە. ﭼﻮوﻣە دوﻛﺎﻧێﻚ ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨﯽ ﺟﻠﻚ ،ﻛﻮڕێﻜﯽ رەﺷﺘﺎڵەی ھﯿﻨﺪی ھﺎﺗە ﭘﯿﺮﻣەوە .ﺑە ھەﻟﻢ زاﻧﯽ ﻟێﯽ ﺑﭙﺮﺳﻢ :ﻛەرێ ﮔﺎ ،ﺑە ھﯿﻨﺪی واﺗە ﭼﯽ؟ واﺗە دەﯾﻜﺎ .ﭼﯽ دەﻛﺎ؟ ھەرﭼﯿﯿەﻛﯽ ﺑﯿەوێ .ﺋەدی دﻟﯚﭬﺎﻧﯽ و رەﺣﻢ؟ ﻟەم رﺳﺘەﯾەدا ﻧﯿﯿە .ﮔﻮﺗﯽ .ھەی رەﻧﺠەرۆ ﺧﯚم ﺑﯚ ﺗێﮕەﯾﯿﻨﯽ ھەڵەم، ﻟە دڵﯽ ﺧﯚﻣﺪا ﮔﻮﺗﻢ .ﺑەم وێڕای ﺋەﻣەش ،ﺳﻮورم ﻟەوەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺟﺎران ﻧەك ﺋەوەی ﺋێﺴــﺘە ،ﺗﺎ ﺑڵێﯽ ﻛەرێ ﮔﺎ ﺑﻮو ،ﺗﺎااااا ﺑڵێﯽ ﻛەرێ ﮔﺎ ﺑﻮو.
www.wishe.net
ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟەم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد
sarbaz25@yahoo.com
kawajam2000@yahoo.com
araakar4@gmail.com ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ
wishe@wishe.net
ﺋەو ﭘﯿﺎوەی ﻧﺰﯾﻜەی 64ﺳﺎڵە وەرزش دەﻛﺎت
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
ھێﻠﯽ ﻟﯚڤ ..دەﻧﮕێﻜﯽ ﻧﻮێ
9
وەﺳﺘﺎ زاھﯿﺮ ﺑە ﺗەﻣەﻧﯽ 86ﺳﺎڵﯿﯿەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺟﺎرێﻚ ﻧەﭼﻮوەﺗە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧە ،ﺋەو 56ﺳﺎڵە ﺳەرﺗﺎﺷﺨﺎﻧەی ھەﯾە و ﺑەو ﺗەﻣەﻧەﺷەوە ﻟە وەرزﺷﻜﺮدن ﺑەردەواﻣە.
ﺑەھﯚی ﺟﻮاﻧﯿﯿەوە ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﻟە ﯾﺎرﯾﮕە دەرﻛﺮاوە ﻛﭽە ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺎرێﻜﯽ ﺳــﺮﺑﯿﺎﯾﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛــە ﭼەﻧﺪان ﺟــﺎر ﻟــە ﯾﺎرﯾﮕە دوور ﺧﺮاوەﺗــەوە ﺑەھــﯚی ﺋــەو ﺟﻮاﻧﯿﯿەی ھەﯾەﺗﯽ ،وای ﻛﺮدووە ﺳەرﻧﺠﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺧﯚی راﺑﻜێﺸێﺖ.
15
11