زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 9ﮔﯚڕی ﺑە ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎن دۆزراوﻧەﺗەوە
4ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺳەرﺑﺎزی و 5ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﮔﯿﺮان
ﺑەﮔﻮﺗــەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە دۆﺳــﯿەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوت ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەردەواﻣە و ﻟەﻧێﻮ ﮔﯿﺮاواﻧﯿﺸــﺪا ژﻣﺎرەﯾەك ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرﺑﺎزی و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﻮوﻧﯿــﺎن ھەﯾە .ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد 5ﺑﺎزرﮔﺎن و 4ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﻟەﺳەر ﺋەو دۆﺳﯿەﯾە ﮔﯿﺮاون. ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھێﻤﺎ ﺑﯚ ﺋەوە دەﻛﺎت ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺋەوان ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯽ ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەی ﻟێﮋﻧەﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوەﺧﯚن ﻟێﮋﻧەﯾﺎن ﭘێﻚ ھێﻨﺎوە.
زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 9ﮔــﯚڕی ﺑــە ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟــە ﻧﺎوﭼــە ﺋﺎزادﻛﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻨﻮوری ﺷــﺎرۆﻛەی ﺷــەﻧﮕﺎل دۆزراوﻧەﺗــەوە ،ﺑەم ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟــە ﮔﯚڕەﻛﺎن ھەڵﻨەدراوﻧەﺗەوە و ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ وەزارەﺗــﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺷــەھﯿﺪان دەڵێﺖ ،ھەڵﺪاﻧەوەی ﮔــﯚڕە ﺑەﻛﯚﻣەڵەﻛﺎن رەزاﻣەﻧﺪی وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی دەوێﺖ.
2
4
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﺎری ﺑەﻣﯚ و ﺑﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷﻚ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘڕۆﻣﯽ رووﺳﯽ ﺑەردەواﻣﯽ ھەﯾە .ھەﻓﺘەی راﺑﺮدوو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە و ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﻛەﻟﻮﭘەﻟەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳﻮوﺗێﻨﺮا ،ﺑەم ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔێڕی ﺳــﻨﻮورەﻛە دەڵێﻦ ،ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ﺑەرەو ھێﻮرﺑﻮوﻧەوە دەﭼێﺖ. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 14
ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دژی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت زﯾﺎﺗﺮ دەﺑێﺖ
www.wishe.net
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
ﻛﻮرد ﻟە ﺗەﻋﺮﯾﺒﯽ ﻧﻮێﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرە
ﻟە 10ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا 80566 ﺧێﺰاﻧﯽ ﻋەرەب ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﻛەرﻛﻮوك
ﯾەﻛێﺘﯽ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟەﺳەر ﺑﺮﯾﻜﺎرێﻚ ﺷەڕﯾﺎﻧە ﺑەﭘێﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺟﮕە ﻟە ﭘﯚﺳﺘﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ،ﺑﺮﯾﻜﺎری ھەﻣﺎن وەزارەت ﺑــە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو دەدرێﺖ ،ﺑەم ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﻧﯿﮕەراﻧﻦ و ﺑﺮﯾﻜﺎری ﺋێﺴﺘەی وەزارەت ﻛە ﯾەﻛێﺘﯿﯿە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە ﭘﯚﺳــﺘەﻛەی ﺟێ ﺑێڵێ، وەزﯾﺮێﻜﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو دەڵێ ”ﺑەم زوواﻧە ﺋەو ﻛێﺸەﯾە ﻟەﮔەڵ ﺳــەرۆك و ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆك وەزﯾﺮان ﯾەﻛﻼ دەﻛەﯾﻨەوە“، ﺑﺮﯾــﻜﺎرە ﯾەﻛێﺘﯿﯿەﻛەﯾــﺶ رەﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە رێﮕــﺮ ﺑێ ﻟە ﺟێﮫێﺸﺘﻨﯽﭘﯚﺳﺘەﻛەی. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 9
ﻋەدﻧﺎنﻣﻮﻓﺘﯽ:
دەﺑێ ﻛﻮرد راﺷﻜﺎواﻧەﺗﺮ ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ﺑﺎس ﻟە دواڕۆژی ﺧﯚی ﺑﻜﺎت
ﻋەدﻧــﺎن ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭘﺎش ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭘێﮫﺎﺗﻨﯽ ﺷــەڕی داﻋﺶ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﻮرد ﺑە راﺷــﻜﺎواﻧە ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏــﺪا ﺑﺎس ﻟە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﺎت .ﻣﻮﻓﺘﯽ ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔەڵ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“، ﺑﺎس ﻟە ھﺎﺗﻨــەوەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﻋێــﺮاق ،رای ﺟﯿﺎوازی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳــﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧﺪا دەﻛﺎت. دﯾﻤﺎﻧەﯾەك ﻟە ل 5
دژەﺗﯿﺮۆر ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳەر ﻛﻮﺗﻠەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﭼڕ دەﻛﺎﺗەوە ﺑەﭘێﯽ ﭼەﻧﺪ داﺗﺎﯾەك ﻛە ”وﺷە“ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﻛەرﻛﻮوك دەﺳﺘﯽ ﺧﺴﺘﻮوە ،ﻛەرﻛﻮوك ﻟە ژێﺮ ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ دووﺑﺎرە ﺗەﻋﺮﯾﺒﻜﺮدﻧەوەداﯾە و ھﯿﭻ ﻻﯾەﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺋەوەی ﻧەﻛﺮدووەﺗە ﺧەم ،ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛەﯾﺶ ﻟەوێﺪا زەق ﺑﻮوەﺗەوە ﻛە 80ھەزار و 566ﺧێﺰاﻧﯽ ﻋەرەب ﻟە دوای 2005ەوە ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﻧﯿﺸﺘەﺟێ ﺑﻮوﻧە و ﺑەﭘێﯽ راﭘﺮﺳﯿﯿەك ﻛە UNHCRﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ داوە %67ﺋەو ﻋەرەﺑﺎﻧە دەﯾﺎﻧەوێ ﻟەوێ ﺟێﮕﯿﺮ ﺑﺒﻦ و ﻧەڕۆﻧەوە ﺷﻮێﻨﯽ ﭘێﺸﻮوﯾﺎن و ﺋﯿﺪارەی ﺷﺎرەﻛەﯾﺶ ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎری ﺑﯚ ﻛﺮدوون.
3
16 19
د .ﺋەﺣﻤەدی ﻣەﻻ:
دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺣﻮﺟﺮە ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻧﺎ -ﭘﺮﺳﯿﺎر ﭘێﻨﺎﺳە ﺑﻜەﯾﻦ ﻓﺮە ﺳەروەری و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەی ﭘێﺸﻤەرﮔە
دووﻛﺎﻧﺪاران ﺑە داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎاڵ ﻛڕﯾﺎر ﻫەڵﺪەﺧەڵەﺗێﻨﻦ
13
ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﯾەﻛﯽ ھەڵەﺑﺠە 6ﺳﺎڵﯽ ﺑەﺳەردا ﺗێﺪەﭘەڕێ ﻧﺰﯾﻜەی 6ﺳــﺎڵ ﻟــە ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﭘڕۆژەی ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ ﻟە ھەڵەﺑﺠە ﺗێﭙەڕﯾﻮە ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘەش ﻛﺎر ﻟەو ﭘڕۆژەﯾەدا دەﻛﺮێ و ﺗــەواو ﻧەﺑﻮوە. ﺋەﻧﺪازﯾﺎرێﻜﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟێﺒەﺟێﻜﺎر ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺳﺴﺖ ﺑﻮوە. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 9
ﺑﺎرزان ﺟەوھەر ﺳﺎدق
دەزﮔە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێامﻧﯽ ﻟە ﺑێ ﺑﻮدﺟەﯾﯿﺪا ﭘەﻛﯿﺎن ﻛەوﺗﻮوە
دەزﮔەی دژەﺗﯿﺮۆری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛە ﻻھﻮور ﺷێﺦ ﺟەﻧﮕﯽ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ دەﻛﺎت وەك ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾــﯽ ﺑــﯚ ﻛﯚﻧﮕﺮەی داھﺎﺗﻮوی ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳەر ﻛﻮﺗﻠە و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﭼــڕ دەﻛﺎﺗەوە و ﺑە ﻧﯿﺎزە ﻟە 2015دەﺳــەﺗﯽ ﺧەﺳﺮەو ﮔﻮڵ ﻣﺤەﻣەد ﺑە ﺗەواوی ﺳﻨﻮوردار ﺑﻜﺎت. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 3
17
ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳەوزی ﭼﯿﺎ ﻟە ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ دەﺳەاڵﺗەوە دروﺳﺖ ﺑﻮوە
6
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
ﻛێﺸە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘامﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەردەوام ﺟێﯽ ﺳەرﻧﺞ و ﺑﺎﺳﯽ ﻧﺎو ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن و ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻮوە ،ﺑەاڵم ﻧەﺧﯚﺷــﻜەوﺗﻨﯽ ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ و ﭘﺮﺳــﯽ ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺋەو ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ﻧﺎﺗەﺑﺎﯾﯿەی ﻟەﻧﺎو ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑــەدا زەﻗــﱰ ﻛــﺮدەوە ،ﻟــەو ﻧێﻮاﻧەﺷــﺪا ﭘﺮﺳــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە و ﻧەﮔﻮﻧﺠﺎﻧــﯽ ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﺣﺰﺑــە ﺑــە ﺗﺎﯾﺒــەت )ﺑەرﻫەم ﺳﺎڵﺢ و ﻫێﺮۆ ﺋﯿﱪاﻫﯿﻢ( ﺑﺎﺳێﻜﯽ ﮔەرﻣە.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﻫﯚﻛﺎری ﻫەڵﻨەداﻧەوەﯾﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﺑێﺖ
زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 9ﮔﯚڕی ﺑە ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎن دۆزراوﻧەﺗەوە ﺑەڕەﭬﺎن ﺣەﻣﺪی:
دواﻛەوﺗﻨﯽ ﭘﺮۆﺳەی ﻫەڵﺪاﻧەوەی ﮔﯚڕەﻛﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑەوە دەﻛﺎت ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺎﻫﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻫەﯾە رێﮕەی دەﺳﺖ ﺑەﻛﺎرﻛﺮدمنﺎن ﭘێ ﺑﺪەن وﺷە /ھﻪوﻟێﺮ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 9ﮔــﯚڕی ﺑە ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋێﺰﯾــﺪی ﻟە ﻧﺎوﭼە ﺋﺎزادﻛﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮوری ﺷﺎرۆﻛەی ﺷــەﻧﮕﺎل دۆزراوﻧەﺗەوە، ﺑــەم ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟە ﮔﯚڕەﻛﺎن ھەڵﻨەدراوﻧەﺗەوە و ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺷــەھﯿﺪاﻧﯿﺶ دەڵێﺖ ،ھەڵﺪاﻧەوەی ﮔﯚڕە ﺑەﻛﯚﻣەڵەﻛﺎن رەزاﻣەﻧﺪی وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی دەوێﺖ. ﺧێــﺮی ﺑﻮزاﻧــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺋێﺰدﯾﯿەﻛﺎن ﻟە وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎﻓﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﻧﺰﯾﻜەی ﻣﺎﻧﮕێﻜــە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 9ﮔﯚڕی ﺑەﻛﯚﻣەڵــﯽ ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺋێﺰدی ﻟــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەی ﻛە ﺳــەر ﺑە ﺷــەﻧﮕﺎڵﻦ و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻻﯾەن
ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەوە ﺋﺎزاد ﻛﺮاون دۆزراوەﺗەوە ،ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێــﺖ ﻧﺰﯾﻜەی 500ﺗەرﻣﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧــﯽ ﺗێﺪا ﺑێــﺖ ،ﻛە ﺑە دەﺳﺘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژ ﻛﺮاون .زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ، ”داواﻣﺎن ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺷــەھﯿﺪان و ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜــﺮاوان ﻛﺮدووە دەﺳﺖ ﺑە ھەڵﺪاﻧەوەی
ﺋەو ﮔﯚڕاﻧە ﺑﻜەن و ﺑﯚ ﻛەﯾﺴــﯽ ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑــە ﺋێﺰدﯾﯿــەﻛﺎن ﺑە ﺑەڵﮕە ﺑﻜﺮێﻦ و ﺳﻮدی ﻟێ وەرﺑﮕﺮن“. ﻻی ﺧﯚﯾەوە ﺑەڕەﭬﺎن ﺣەﻣﺪی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯽ دﯾﻮان ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺷەھﯿﺪان و ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜــﺮاوان ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت” ،دواﻛەوﺗﻨﯽ ﭘﺮۆﺳــەی ھەڵﺪاﻧەوەی ﮔﯚڕەﻛﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺖ
ﺑەوە دەﻛﺎت ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ھەﯾە رێﮕەی دەﺳــﺖ ﺑەﻛﺎرﻛﺮدﻧﻤﺎن ﭘێ ﺑﺪەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان ﺗەﻧﺎھﯽ داﺑﯿﻦ دەﻛەن“. ”ھەروەھﺎ دەﺳــﺖ ﭘێ ﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳەﻛە ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑە ﺷــﺎرەزاﯾﯽ و ﺑە ﺑەڵﮕە ﺑﻜﺮێﻦ ،ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﻛﺮاوە ،ﻟەم ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەدا ﺑڕﯾﺎر واﯾــە ﺷــﺎرەزای ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﺳﺒەی ﭼﻮارﺷەم ﻟە ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎوە ﺑﮕﺎﺗە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻟەﮔەڵﯽ ﻛﯚدەﺑﯿﻨەوە ﺑﯚ ھەﻣﺎن ﻣەﺑەﺳــﺖ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻟەﻛﺎﺗﯽ ھەڵﺪاﻧەوەی ﮔﯚڕەﻛﺎن ﺳــﻮدی ﻟێ وەرﺑﮕﺮﯾﻦ“ﺣەﻣﺪی ﮔﻮﺗﯽ.
ﺧێﺮی ﺑﻮزاﻧﯽ:
ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێﺖ ﻧﺰﯾﻜەی 500ﺗەرﻣﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ﺗێــﺪا ﺑێﺖ ،ﻛە ﺑە دەﺳــﺘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژﻛﺮاون
”وﺷە“ وردەﻛﺎری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺑﺎڵەﻛﺎﻧﯽ دەﺧﺎﺗە ڕوو
ﭼﺎودێﺮان ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﺗﺮ ﻟە ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ دەﻛەن ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪەن ،ﺑەم زۆر ﺋەﺳــﺘەﻣە ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﺘﻮاﻧێﺖ وەك ھێﺰێﻜﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو ﺑﻤێﻨێﺘەوە، ﺑەڵﻜﻮ دەﻛﺮێ ﭼﺎوەڕێﯽ داﺑەﺷﺒﻮون و ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوەی ﺗــﺮ ﻟــەو ﺣﺰﺑە ﺑﻜﺮێﺖ“. ﻛێﺸــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەردەوام
ھێﺮۆ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ( ﺑﺎﺳێﻜﯽ ﮔەرﻣە. ﺋﯿﺒﺮاھﯿــﻢ ﺟــەﻻل ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﺎوﻧــﺪی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی رەﺧﻨە ﻟە ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛەی دەﮔﺮێﺖ و ﺑە ﺳﯿﺴــﺘﻤێﻜﯽ ﺳﺘﺎﻟﯿﻨﯽ ﻧﺎوی دەﺑﺎت ،ﺑەم ﺋەﮔەری ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە و ﺋﯿﻨﺸــﯿﻘﺎق ﻟــە ﺣﺰﺑەﻛەی ﻟە دۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘەدا ﺑە ﻧﺎڕاﺳﺖ دەزاﻧێ. ﺟــەﻻل ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻟەﺳــەر ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛــە ھێﺰێﻜە ﺑــەردەوام ﺑﯿﺮ ﻟە ﻧﻮێﺒﻮوﻧەوە دەﻛﺎﺗەوە و ﺑەﺳــەر ﻛﯚﺳﭙەﻛﺎﻧﺪا ﺳەردەﻛەوێﺖ و ﺗێﯿﺎن دەﭘەڕێﻨێﺖ“. ﺋــەو ﺋەﻧﺪاﻣــەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ
ﻛﯚن و ﺳﻮاو و ﺳﺘﺎﻟﯿﻨﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﻢ ﺑﯚ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧەوەی ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧەﻛــەی ﺑﮕﯚڕێــﺖ ،ﺋەو ﺳﯿﺴﺘﻤەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺸە ﭘەﯾڕەوی ﺑــﻜﺎت ﺑﺮﯾﺘﯿﯿــە ﻟە ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﺣﺰﺑــﯽ ﻛــە رێﮕــﺮ دەﺑێﺖ ﻟــە دووﺑﺎرەﺑﻮوﻧەوەی ﺋەو دەﻣﻮﭼﺎواﻧەی 20ﺑﯚ 30ﺳﺎڵ دەﺑﻨە ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ و دەﻣێﻨﻨەوە“. ﺑەدوورﯾﺸــﯽ زاﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ھﯿﭻ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﻟەﺳەر ﺑێﺖ و رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ”ﯾەﻛێﺘﯽ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺧﯚی ﻧﻮێ ﺑﻜﺎﺗەوە و ﺑەﺳەر ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧﯿﺪا زاڵ ﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺋــەو ﺋەﮔەرەی ﺑﺎڵێﻜﯽ
ﺟێﯽ ﺳەرﻧﺞ و ﺑﺎﺳﯽ ﻧﺎو ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن و ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﻮوە ،ﺑەم ﻧەﺧﯚﺷﻜەوﺗﻨﯽ ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ و ﭘﺮﺳﯽ ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺋەو ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ﻧﺎﺗەﺑﺎﯾﯿەی ﻟەﻧﺎو ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑــەدا زەﻗﺘﺮ ﻛــﺮدەوە ،ﻟەو ﻧێﻮاﻧەﺷــﺪا ﭘﺮﺳــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە و ﻧەﮔﻮﻧﺠﺎﻧــﯽ ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑە ﺑە ﺗﺎﯾﺒەت )ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ و
ﻧﺎوەﻧــﺪی ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻟەﺑــﺎرەی ﺷــێﻮازی ﺑەڕێﻮەﺑەردﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ ”ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛﺎﺗێﻚ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺧــﯚی ﻧــﻮێ ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛــە ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺣﺰﺑەﻛــەی ﺑﮕﯚڕێ ،ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺋێﺴــﺘە ﻛە ﺷــێﻮازی ﻣەﻛﺘەب ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﺎرﮔێــڕ و ﻛﯚﻣﯿﺘە و ﻣەڵﺒەﻧﺪی ھەﯾە ،ﺳﯿﺴــﺘﻤێﻜﯽ
ﺗﺮ ﻟــە ﯾەﻛێﺘﯽ ﺟﯿﺎ ﺑێﺘەوە ،ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿە“. ﺑــە ﭼﺎوﺧﺸــﺎﻧێﻚ ﺑە ﻣێــﮋووی ﯾەﻛێﺘﯿﺪا ،ﺋــەوە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟە ھەر ﺑﺎرودۆﺧێﻜﺪا ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دووﭼﺎری ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻗﻮوڵــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ ﺑﻮوﺑێــﺖ، ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﯾەك ﻟە رﯾﺰەﻛﺎﻧﯿﺪا ڕووی داوە .ﺳــﺎڵﯽ 1979ﺑﺰووﺗﻨــەوەی
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﺎ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺑەردەم ﺋﯿﻨﺸﯿﻘﺎﻗێﻜﯽ ﺗﺮی ﻧﺎوﺧﯚﯾﺪاﯾە؟ وەﻣﯽ ﺋەم ﭘﺮﺳﯿﺎرە ڕا و ﺳەرﻧﺠﯽ ﺟﯿﺎوازی دروﺳﺖ ﻛﺮدووە .ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﭼﺎودێﺮان ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺋەﮔەر ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑەم ﺑﺎرودۆﺧە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەی ﺋێﺴــﺘەﯾەوە ﺑەردەوام ﺑێﺖ ،دەﺑێﺖ ﺑە ﭼەﻧﺪ ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮەوە ،ﺑەم ﯾەﻛێﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋەﮔەری ﻟەو ﺟﯚرە ڕەت دەﻛەﻧەوە. ﺑەﺑــڕوای ﻛەﻣــﺎل رەﺋــﻮوف ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﺑەردەم دووڕﯾﺎﻧێﻜﺪاﯾە ،ﺑەﺷــێﻜﯽ دەﯾﺎﻧەوێــﺖ زۆر ﭘێﭽەواﻧــەی ﻣێﮋووەﻛەی ﺧﯚی ھەﻧﮕﺎو ﺑﻨێﻦ و ﺑەرەو ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾﯽ دەﺑەن و دەﯾﺎﻧەوێ ﯾەﻛێﺘﯽ رووت ﺑﻜەﻧەوە ﺑﯚ ھێﺰێﻜﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﻣﺎدی و ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ .رەﺋﻮوف دەڵێ ”ﺋەﮔەر ﺋەو ﺋﺎراﺳــﺘەﯾە ﺑەردەوام ﺑێﺖ و ﺑەھێﺰ ﺑێﺖ ،ﯾەﻛێﺘﯽ دەﺑێﺖ ﺑە ﭼەﻧﺪ ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮەوە ،ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸﯽ ﺋەوەﯾە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻣەﻛﺘەب ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛەی ﺑە ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺑﭽﻨــەوە و ﺑەرﻧﺎﻣەڕێــﮋی ﺑﻜەن ﭼﯚن ﻣﺎﻣەڵە ﺑﻜەن ،ﺋەوەش ﻛﺎﺗێﻚ دەﻛﺮێﺖ ﻛە ﺑەﺟﯿﺎ ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ و ﻛەﺳــﯽ وەك ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺑﯚ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯿﺎﻧە ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪەن“. ﻛەﻣﺎل رەﺋﻮوف ﻛــە ﺑەڕێﻮەﺑەری دەزﮔەی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ”ﺷﺎرﭘﺮﯾﺲ“ـە و رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــێﻜﯽ ﻧﺎﺳــﺮاوی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ،ﺑﯚ ”وﺷــە“ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ”ھﯿــﭻ ﺋﯿﺮادەﯾەك ﻟە ﻧﺎو ﻣەﻛﺘەب ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﺪا ﻧﺎﺑﯿﻨﻢ ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ﺑەﺧﯚداﭼﻮوﻧەوە و ھەوڵﺪان ﺑﯚ ھەﺳــﺘﺎﻧەوەی ﺋەو ﺣﺰﺑە ،ﺑەم ﻟەﻧﺎو ﺟەﻣﺎوەرەﻛەﯾﺪا ﺋﯿﺮادەﯾەﻛــﯽ ﺑەھێﺰ ھەﯾە ﺑﯚ ﺋەوە، رەﻧﮕە ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾﺸــﺪا ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺗﺎ رادەﯾەك ﺋــەو ﺋﯿﺮادەﯾە ﭘێﺸــﺎﻧﯽ
ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾەﻛێﺘﯿﯽ:
ﺋەو ﺋەﮔەرەی ﺑﺎڵێﻜﯽ ﺗــﺮ ﻟــە ﯾەﻛێﺘﯽ ﺟﯿﺎ ﺑێﺘەوە ،ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿە ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻟێ ﺟﯿﺎ ﺑــﻮوەوە ،ﺳــﺎڵﯽ 1984دوای دەﺳﺘﺒەﺳــەرداﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛﯚﻣەڵــە ﻟەﻻﯾەن ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎوە و ھەوڵﺪان ﺑﯚ ﺗﻮاﻧەوە ﻟە ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯿﺪا، ﮔﺮووﭘێﻚ ﺑە ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻣەﻻ ﺑەﺧﺘﯿﺎر ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧەوە و ﻧﺎوی ”ﺋﺎی ﺷﯚڕش“ﯾﺎن ﻟە ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺎ ﻛە دواﺗﺮ ﺳــێ ﺳــەرﻛﺮدەی ﺋەو ﮔﺮووﭘە، ﻣەﻻ ﺑەﺧﺘﯿﺎر ،ﺷێﺦ ﻋەﻟﯽ و ﭘﺸﻜﯚ ﻧەﺟﻤەدﯾــﻦ ،دەﺳــﺘﮕﯿﺮ ﻛﺮان و ﺳــﺎڵﯽ 1993ش ﻣەﻻ ﺑەﺧﺘﯿﺎر و ﭼەﻧﺪ ﺳــەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﺋەو ڕێﻜﺨﺮاوە ﭼﻮوﻧــەوە ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ. ﺳــﺎڵﯽ 2009ﯾــﺶ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻟە ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە ﺑە ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽﻧەوﺷﯿﺮوانﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺟێﮕــﺮی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟەوﻛﺎﺗەدا ،ﺋەو ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﯾەش ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑﻮو ﺑە ﺗەﻧﮕﮋەی ﻧــﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﺎزی ﭼﺎﻛﺴﺎزی. ﭼﺎودێﺮێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭘێﯽ واﯾە، ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘێﻮەﺳــﺘە ﺑــە ﺋەﻧﺪام و ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە، ﺋەوﯾــﺶ ﻟەو رووەوە ﻛــە ﺋﺎﺧﯚ ﺗﺎ ﭼەﻧــﺪ ھەوڵ ﺑــﯚ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯿﺎن دەدەن ،ﺋەﮔــەر ﺋەوەﯾﺎن دەوێﺖ / ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوی ،/دەﺑێﺖ ھەﻧﮕﺎوی ﺑــﯚ ﺑﻨێــﻦ و ﺑــەدەر ﻟــەوەش ﭼﺎرەﺳــەرەﻛﺎﻧﯿﺎن وەك ﺧﻮﻻﻧەوە واﯾە ﻟەﻧﺎو ﺑﺎزﻧەدا. د .ﺷﯚڕش ﺣەﺳــەن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜــﯚ و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺑە
”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﺑــﯚ دۆﺧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ ﻧﺎﻛەم ﺑەرەو ﺑﺎﺷــﺒﻮون ﺑــڕوات ،ﻟەﺑەرﺋەوەی دوای ﺗﺎڵەﺑﺎﻧــﯽ ﻟەﻧــﺎو ﯾەﻛێﺘﯿﺪا ﻛەس ﺋەوﯾﺘــﺮی ﻗﺒــﻮوڵ ﻧﯿﯿە، ﺑﯚﯾە ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑەم ﺣﺎڵەی ﺋێﺴﺘەﯾﺎﻧەوە زۆر زەﺣﻤەﺗــە“ .ﺋــەو ﭼﺎودێــﺮە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ھێﻤﺎی ﺑﯚ ﺋەوەﯾﺶ ﻛﺮد ﻛە ”ﻗﻮرﺳــە ﺋێﺴــﺘە ﺑﺎڵێﻚ ﻟەﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﺟﯿﺎ ﺑێﺘەوە ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﻧﺎ ﻛە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ زۆر ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑﻦ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ڕێﮕە ﻧﺎدات“. ﮔەرﭼﯽ ﻟــە ڕووی ﺟەﻣﺎوەری و ﻛﺎدرەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮارەوەی ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە ھﯿــﻮا ھەﯾە ﺑــﯚ ھەﺳــﺘﺎﻧەوە و ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ دۆﺧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﺑەم ﺑە ﺑڕوای ﭼﺎودێﺮان ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧــﺎو ﻣەﻛﺘــەب ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ و ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺋــەو ﺣﺰﺑە ﻟەو ﺋﺎﺳﺘەدا ﻧﯿﯿە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺟەﻣﺎوەر و ﻛﺎدرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺑێﺖ. واﻗﯿﻌەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧــﺎو ﺋەو ﺣﺰﺑــە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﺳــێ ﺑەرەی ﻟێﻚ ﺟﯿﺎﻛﺮاوەی ﻧﺎو ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دەﻛﺎت ﻛە ھەرﻻﯾەﻛﯿﺎن ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﺧﯚﯾﺎن ﺑــە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ھﯚﻛﺎر دەھێﻨﻨــەوە و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ھێﺰە دەرەﻛﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ
ﻟــە ﻛﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺶ ﺋێﺴــﺘە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺑەرووﻧﯽ دﯾﺎرە. ﻣــەﻻ ﺑەﺧﺘﯿــﺎر و ھێﺮۆﺧــﺎن و ﻛﯚﺳﺮەترەﺳﻮوڵوﭼەﻧﺪﻣەﻛﺘەب ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﺗﺮ ،ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ ﺋەو ﻻﯾەﻧە ﺑﻮون ﻛە داوای ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫێﻨﺎن ﺑە ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەی ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﺎن دەﻛﺮد ﻟەﮔــەڵ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن .ﺋەوان ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺑــﯚ ﺟێﮕﺮﺗﻨــەوەی ﺗﺎڵەﺑﺎﻧــﯽ و ﺧﺎوەﻧﺪارﯾﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻮون ﺑە دوو ﻻﯾەن ،ھێﺮۆﺧﺎن و ﻣەﻻ ﺑەﺧﺘﯿﺎر، ﺧﯚﯾﺎن ﺑــە ﻣﯿﺮاﺗﮕــﺮی ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ دەزاﻧﻦ .ﺋەوان ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﺎن ﺑە ﺳــەرەوەﯾە و ﺋێﺮان دەﯾەوێﺖ ﻟــە ڕێﮕــەی ﺋــەو دوو ﻣەﻛﺘەب ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەی ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ھﺎوﻛێﺸەی ﻧﺎوﭼەﻛە ﻟە ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺧﯚی ﺑﮕﯚڕێﺖ ،ﺑەم ﻛﯚﺳــﺮەت رەﺳﻮوڵ ،ﻟەﮔەڵ ڕەﻓﻌەت ﻋەﺑﺪو و ﺳــەﻋﺪی ﺋەﺣﻤەد ﭘﯿــﺮە ،ﻟەو ﺑەرەی ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺋێﺮاﻧﺪا ﻧﯿﻦ ،ﺑﯚﯾە ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳﻮوڵ ﺑەو ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺟەﻣﺎوەرﯾﯿــەی ﻟــە ھەوﻟێــﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ھەﯾەﺗﯽ ﻟەﻧﺎو ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻛێﺒەرﻛێﯽ ﺧﺎوەﻧﺪاری ﯾەﻛێﺘﯿﺪاﯾە. ﻻﯾەﻧﯽ ﺳێﯿەﻣﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜە )ﺣﺎﻛﻢ ﻗﺎدر ﺣەﻣەﺟﺎن ،ﺷــێﺦ ﺟەﻋﻔەر ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ،ﻣەﺣﻤﻮود ﺳەﻧﮕﺎوی، ﺋەرﺳــەﻻن ﺑﺎﯾﺰ و ﺋﺎزاد ﺟﻮﻧﺪﯾﺎﻧﯽ( ن ﺑە ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ. ﺋەﻣە ﺋەو ﻻﯾەﻧەﯾە ﻛە زۆر ﺑەھێﺰن و ﭘێ ﻧﺎﭼــێ ﺗﺎ ﺳــەر ﻗﺒﻮوڵﯽ ﺑە ”ﺑﻨەﻣﺎڵەﺑﻮوﻧﯽ“ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻜەن.
ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺟەﻻل:
ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛﺎﺗێﻚ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺧﯚی ﻧﻮێ ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛە ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛەی ﺑﮕﯚڕێ
ﺳﻴﺎﺳەت
ﺗەﻋﺮﯾﺒﯽ ﺋەﻣﺠﺎرە ﺋﯿﺪارەی ﻛﻮردی ﻟێﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرە وﺷە /ﻛەرﻛﻮوك ﺑەﭘێﯽ ﭼەﻧﺪ داﺗﺎﯾەك ﻛە ”وﺷــە“ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﻛەرﻛﻮوك دەﺳﺘﯽ ﺧﺴﺘﻮوە ،ﻛەرﻛﻮوك ﻟە ژێﺮ ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ دووﺑﺎرە ﺗەﻋﺮﯾﺒﻜﺮدﻧەوەداﯾە و ھﯿﭻ ﻻﯾەﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺋەوەی ﻧەﻛﺮدووەﺗە ﺧەم ،ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛەﯾﺶ ﻟەوێﺪا زەق ﺑﻮوەﺗەوە ﻛە 80ھەزار و 566ﺧێﺰاﻧﯽ ﻋەرەب ﻟە دوای 2005ەوە ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﻧﯿﺸﺘەﺟێ ﺑﻮوﻧە و ﺑەﭘێﯽ راﭘﺮﺳﯿﯿەﻛﯽ ” % UNHCR” 67ﺋەو ﻋەرەﺑﺎﻧەی دەﯾﺎﻧەوێ ﻟەوێ ﺟێﮕﯿﺮ ﺑﺒﻦ و ﻧەڕۆﻧەوە ﺷــﻮێﻨﯽ ﭘێﺸﻮوﯾﺎن و ﺋﯿﺪارەی ﺷﺎرەﻛەﯾﺶ ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎری ﺑﯚ ﻛﺮدوون. ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن ﻛە ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎرە ﺑو دەﺑﻨــەوە ،ﻟە دوای ھێﺮﺷــەﻛﺎﻧﯽ داﻋــﺶ و ﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ﻟە 9ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ 2014و دواﺗﺮ ﭘەﻟﮫﺎوﯾﺸﺘﻨﯽ ﺑﯚ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛەرﻛــﻮوك ،ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳەﺣەدﯾﻦ ،ﺋەﻧﺒﺎر و دﯾﺎﻟە ،ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎڵەﻛە واﺗە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە 6ﻣﺎﻧﮕﺪا 60ھەزار ﺧێﺰاﻧﯽ ﻋــەرەب ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﻛەرﻛﻮوك. ﺋــەو ژﻣﺎرەﯾە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە 11ھەزار ﺧێﺰاﻧﯽ ﺗﺮ ﻛە ﻟە ﭘﺮۆﺳــەی ﺗەﻋﺮﯾﺒﺪا ھﺎوردەی ﺷــﺎرەﻛە ﻛــﺮاون و ﭼەﻛﯽ ﻗەرەﺑﻮوی ﻣﺎدەی 140ﯾﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﻧﺎوﯾﺎن ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﻛﯚچ و ﻛﯚﭼﺒەراﻧﯽ ﺷــﺎرەﻛە ﺗﯚﻣــﺎر ﻛــﺮاوە ،ھﯿﭽﯿــﺎن ﻧەﮔەڕاوﻧەﺗەوە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوﯾﺎن. ﻟــەو ﺑەدواداﭼﻮوﻧــەی ”وﺷــە“دا
دەرﻛەوت ،ﺟﯿﺎ ﻟــە ﻋەرەﺑﯽ ﺗەﻋﺮﯾﺐ و ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ ھەرەﺷــەی داﻋﺶ ،ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2005ﺗﺎ 2009ﺑە دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی 9ھــەزار ﺧێﺰاﻧﯽ ﻋــەرەب ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﻛەرﻛﻮوك و ﺗﯿﺎﯾﺪا ﻧﯿﺸﺘەﺟێ ﺑﻮوﻧە .ﺑﯚﯾە ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋەو ژﻣﺎراﻧە ﻟە دوای 2003وە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە 80ھــەزار ﺧێﺰاﻧﯽ ﻋەرەب ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﻛەرﻛﻮوك ﯾﺎن دەﺑﻮو ﺷﺎرەﻛە ﺟێ ﺑێڵﻦ و ﻧەڕۆﺷﺘﻮون. ﻓەرﻣﺎﻧﮕــە ﭘێﻮەﻧﺪارەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﻛﯚك ﺑﻮون ﻟەﺳــەر ﺋەوەی ﺋــەو ﻋەرەﺑﺎﻧــەی ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﻛەرﻛﻮوك ھەﻣﻮوﯾﺎن ﺳﻮﻧەﻣەزەﺑﻦ و ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ )ﻧەﯾﻨــەوا ،روﻣــﺎدی ،دﯾﺎﻟــە ،دووز، ﺳــﻠێﻤﺎن ﺑەگ ،ﺗﻜﺮﯾــﺖ ،ﻓەﻟﻮوﺟە، ﺋەﻧﺒﺎر و ﺟەﻟەوﻻ(وە ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺷﺎرەﻛە
و ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎری ﺑﯚ ﻣﺎﻧەوەﯾﺎن ﻛﺮاوە ،ﺟﯿﺎ ﻟەوەی ﻟەﻻﯾەن ﻋەرەﺑﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﯽ ﻛەرﻛﻮوﻛەوە ھﺎن دەدرێﻦ ﺑﯚ ﻣﺎﻧەوەی ھەﻣﯿﺸــەﯾﯽ ،ﺋەوەﯾﺶ ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛە ﺑــﯚ ﺳــەر ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك دەﮔەﯾەﻧێﺘــە ﻟﻮوﺗﻜــە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﭘێﯽ ﻣﺎدەی 140ﻛە ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺎﯾﻜﺮدﻧەوەی ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەی دﯾﻤﯚﮔﺮاﻓﯿﺎﯾــﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳەردا ﻛﺮاوە ،دەﺑێﺖ ﻋەرەﺑﯽ ھﺎوردە ﺑﮕەڕێﻨﺪرێﻨەوە ﺷــﻮێﻨﯽ ﭘێﺸﻮوﯾﺎن و ﺧەڵﻜــﯽ ﺗﺎزە ﻟە ﺳــﻨﻮوری 140ﺗﯚﻣﺎر ﻧەﻛﺮێﺖ ﺗﺎ ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ”ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻜﺮدﻧەوە، ﺳــەرژﻣێﺮی و راﭘﺮﺳــﯽ“ ﻛە ﻣﺎدەی 140دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە ،ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﻦ. ﺑــەم وەزارەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻋێﺮاق ﻟە رۆژی 6ی ﺗەﻣﻮوزی 2014رەزاﻣەﻧﺪی دەرﺑڕﯾــﻮە ﺑــﯚ ﻧﺎوﻧﻮوﺳــﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو ﻋەرەﺑﺎﻧە ﻟە ﺷــﻮێﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﺋێﺴــﺘەﯾﺎن و ﺋﯿــﺪارەی ﻛەرﻛﻮوك ﻟەو رووەوە ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎری ﻛــﺮدووە ،ﺑﯚﯾــە ﺋەﮔەری ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻓﯚرﻣﯽ ﺧﯚراﻛﯽ ﺋەو 80ھــەزار ﺧێﺰاﻧە ﺑــﯚ ﻛەرﻛﻮوك، ﭼﺎوەڕواﻧﻜــﺮاوە ،ﭼﻮﻧﻜــە رۆژی 21ی ﺗەﻣﻮوزی 2014ﺑەﺷــﯽ ﻓﯚرﻣﯽ ﺧﯚراك ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘﻼﻧﺪاﻧــﺎن و ﭼﺎودێﺮی
ﺑــە ﻧﻮوﺳــﺮاوێﻚ ﺳــەرﺟەم ﻟﻘەﻛﺎﻧــﯽ ﻓﯚرﻣــﯽ ﺧﯚراﻛﯽ ﺋﺎﮔــەدار ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎری ﺑﯚ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺋەو ﺋﺎواراﻧە ﺑﻜەن ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەﺣەدﯾﻦ ،ﻧەﯾﻨەوا و ﺋەﻧﺒﺎرەوە ﺑﯚ ﺷــﻮێﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﺋێﺴﺘەﯾﺎن ﻛە ﻣەﺑەﺳﺖ ﻟێﯽ ﻛەرﻛﻮوﻛە. ”وﺷە“ ﻧﻮوﺳﺮاوێﻜﯽ ﭼﻨﮓ ﺧﺴﺖ ﻛە ﻟە 2ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ 2014ﻟەﻻﯾەن رێﺒﻮار ﻓﺎﯾەق ﻋەﺑﺪوﻟﻤەﺟﯿﺪ ”رێﺒﻮار ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ“ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی
ﻛەرﻛﻮوك ﺑە وەﻛﺎﻟەت ﺋﺎراﺳﺘە ﺷﺎرۆﭼﻜە و ﺷــﺎرەدێﻜﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛﻮوﻛــﯽ ﻛــﺮدووە و داوای ﻟــێ ﻛﺮدوون ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎری ﺑــﯚ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎوی ﺧێﺰاﻧە ﻋەرەﺑەﻛﺎن ﺑﻜەن. ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ”وﺷــە“ وێﻨەﯾەك ﻟە ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﯾەﻛــﯽ ﻣەﯾﺪاﻧﯽ رێﻜﺨﺮاوی ” “UNHCRدەﺳــﺘﻜەوت ﻛە ﻟە ﻧﺎو 80
ھەزار و 566ﺧێﺰاﻧﯽ ﻋەرەب ﺋەﻧﺠﺎﻣﯿﺎن داوە .ﺗﯿﺎﯾــﺪا دەرﻛەوﺗﻮوە % 80ی ﺋەو ﺋﺎواراﻧە ﻟەﻧﺎو ﺳــەﻧﺘەری ﺷﺎری ﻛەرﻛﻮوﻛﻦ و داﺑەش ﺑﻮوﻧە ﺑەﺳــەر 27ﮔەڕەﻛﺪا. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﻛــەی ”UN- % HCR” 77،34ی ﺋــەو ﺋﺎواراﻧــە دەﯾﺎﻧەوێ ﻟە ﻛەرﻛــﻮوك ﺑﻤێﻨﻨەوە و ﻧەﮔەڕێﻨﻨەوە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ،ﺋەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺋەو % 19ی ﺋــﺎرەزووی ﮔەڕاﻧەوەﯾﺎن ﺑﯚ ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوﯾﺎن ﻛﺮدووە ﻣەرﺟﯽ ﺋەوەﯾﺎن داﻧﺎوە ﻛە ﺑﺎری ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﻟەوﭘەڕی ﺋﺎراﻣﯿﺪا ﺑێــﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺑە ھەﻣﻮو ﭘێﻮەرێﻚ ﻛەرﻛﻮوك ﺧﺮاوەﺗەوە ﻧﺎو دۆﺧێﻜﯽ ﺗەواو ﻟێڵ و ﻧﺎدﯾﺎر و دوور ﻧﯿﯿە ﻟەم ﭘﺮۆﺳــە ﻧﻮێﯿــەی ﺗەﻋﺮﯾﺒﺪا ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﺗﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ﺑﻜەوێﺘە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەوە و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺷــﺎرەﻛە ﺑە ھەڵﻮﻟﺴﺮاوی ﺑﻤێﻨێﺘەوە. ﺑەﭘێــﯽ ﺋﺎﻣﺎری ﺳــﺎڵﯽ 1957ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﻛەرﻛــﻮوك 373ھەزار و 440ﻛەس ﺑــﻮوە ،ڕێﮋەی ﻛﻮرد 50.23 %ﺑﻮوە ،ﻋەرەب ،% 27.47ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯿﺶ % 21.87و ﻛﻠﺪۆﺋﺎﺷــﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ % 0.43ﺑﻮون.
دژەﺗﯿﺮۆر ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳەر ﻛﻮرد ﺑەﺷﺪاری ﺷەڕی ﺋﺎزاﻛﺮدﻧەوەی ﻛﻮﺗﻠەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﭼڕ دەﻛﺎﺗەوە ﻣﻮوﺳڵ ﻧﺎﻛﺎت
ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﺳﻨﻮوری ﻣﺎدەی 140دەﻣێﻨێﺘەوە
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دەزﮔەی دژەﺗﯿﺮۆری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛە ﻻھﻮور ﺷێﺦ ﺟەﻧﮕﯽ ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ دەﻛﺎت وەك ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯽ ﺑﯚ ﻛﯚﻧﮕﺮەی داھﺎﺗﻮوی ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳــەر ﻛﻮﺗﻠە و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﭼڕ دەﻛﺎﺗەوە و ﺑە ﻧﯿﺎزە ﻟە 2015دەﺳەﺗﯽ ﺧەﺳﺮەو ﮔﻮڵ ﻣﺤەﻣەد ﺑە ﺗەواوی ﺳﻨﻮوردار ﺑﻜﺎت.
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺑــﺎی ﻛــﻮرد ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺑەﻏــﺪا ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت، ﺑەﺷــﺪارﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺷــەڕی ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوەی ﻣﻮوﺳڵ ﯾەﻛﻼ ﺑﻮوەﺗەوە، ﭘێﺸــﻤەرﮔە وەك ھێﺰی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿﺪارەی ھەرێﻢ ﻛە دەﻛەوﻧە دەوروﺑەری ﻣﻮوﺳڵ ،ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق دەﻛﺎت. رۆژ ﻧﻮوری ﺷﺎوەﯾﺲ ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯚﭘەراﺳــﯿﯚﻧﯽ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﺳڵ ﺑەﺑﺎﺷﯽ ﺑەڕێﻮە دەﭼﻦ و ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺋﯚﭘەراﺳﯿﯚﻧﯽ رزﮔﺎری ﻣﻮوﺳــڵﯿﺶ ﺧﺎڵــﯽ ﮔﺮﻧﮓ دەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺗێﻜﺸــﻜﺎﻧﯽ داﻋﺶ و ﺋەو ھێﺰاﻧەﺷــﯽ ﺑەﺷــﺪاری ﭘﺮۆﺳەﻛە دەﻛەن ،ﻗﯚﻧﺎﺧﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ﺑڕﯾﻮە و ﺑەم زوواﻧەش ﺋﯚﭘەراﺳﯿﯚﻧەﻛە دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت .ھەروەھــﺎ ﮔﻮﺗﯽ ،ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی زۆر ﻛﺮاوە ﻟەﺑﺎرەی ﺑەﺷــﺪاری ﻛﻮرد ﻟە ﭘﺮۆﺳەی ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوەی ﻣﻮوﺳڵ، ﺑەم ﺋەو ﭘﺮﺳــە ﯾەﻛﻼ ﺑﻮوەﺗەوە ﻛە ﻛﻮرد ﺑەﺷﺪاری ﻟەو ﭘﺮۆﺳەﯾە ﻧﺎﻛﺎت
و ﺗﺎ ﺋەو ﺷﻮێﻨە دەﭼێﺖ ﻛە ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،واﺗە ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەش ﻛە دەﻛەوﻧە ﺳــﻨﻮوری ﻣﺎدەی 140ی دەﺳﺘﻮوری ﻋێﺮاﻗەوە. رۆژ ﻧــﻮوری ﺷــﺎوەﯾﺲ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا، زۆرﯾﻨــەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ﻋەرەﺑﯽ ﺳــﻮﻧەن ،دەﺑێ ﺋــەوان رۆڵﯽ ﮔﺮﻧــﮓ و ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﺗەواوﯾﺎن ھەﺑێ
ﻟــە ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــەوەی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن، ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺳــﻮﻧەﻛﺎن ﺑڕﯾﺎری ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟە ﭘﺮۆﺳەی رزﮔﺎرﯾــﯽ ﻣﻮوﺳــڵﯿﺎن داوە ،ﺑەم ھێﺸــﺘﺎ ھەﻣﻮوﯾــﺎن رەزاﻣەﻧﺪﯾــﯽ ﺑەﺷﺪارﺑﻮوﻧﯿﺎن دەرﻧەﺑڕﯾﻮە. ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺋەوەﺷــﯽ ﮔﻮت ،ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە وەك ھێﺰی ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺑﯚ ھﺎوﻛﺎری ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﺋــەرك دەﮔێڕێ و ﻟەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧەش دەﻣێﻨێﺘــەوە ﻛە دەﻛەوﻧە ﺳــﻨﻮوری ﻣﺎدەی 140ی دەﺳﺘﻮور ﻛە ﺋێﻤە ﭘێﯽ دەڵێﯿﻦ ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿﺪارەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن.
زۆرﯾﻨەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻣﻮوﺳڵ ﻋەرەﺑﯽ ﺳــﻮﻧەن ،دەﺑێ ﺋەوان رۆڵﯽ ﮔﺮﻧﮓ و ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﺗەواوﯾــﺎن ﻫەﺑــێ ﻟــە ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوەی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن
ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﮔەدار ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛــﺪا ﻛە رۆژی 30ی ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ 2014 ﻟەﮔەڵ ھێڵ و وێﺴﺘﮕە و ﺳەﻧﺘەرەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﯿﺎری ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ داوە ،ﻻھﻮور ﺷــێﺦ ﺟەﻧﮕﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺑەﺷــﯽ زاﻧﯿﺎری ﻟە ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻦ و زاﻧﯿﺎری ،داوای ﻟێ ﻛﺮدوون ﺳــەرﭼﺎوەی ﻧﻮێ ﻟەﻧﺎو ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق دروﺳﺖ دەﻛﺮێﺖ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەوﻟێــﺮ ﺑــەو ﭘێﯿــەی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘە و ﮔﺮﻧﮕە“. ﻻھﻮور ﺷــێﺦ ﺟەﻧﮕﯽ ﻛــە زﯾﺎﺗﺮ وەك ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ دژەﺗﯿﺮۆر دەردەﻛەوێﺖ ،ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛــەدا وەك زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮواﻧﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﻛە ﻛﺎر ﻟەﺳەر
زاﻧﯿــﺎری ورد و دەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ ﺑەڵﮕە ﻟەﺳەر ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺑﺎی ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻜەن و ﺑــە وردی ﺑﭽﻨە ﻧﺎو ﻛﻮﺗﻠــەﻛﺎری ﻧﺎو ﻣەڵﺒەﻧــﺪ و ﻣەﻛﺘەﺑەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە، ﺑﯚﯾــە دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛە ھەر
ﻟێﭙﺮﺳــﺮاوێﻜﯽ ھێــڵ و وێﺴــﺘﮕە و ﺳەﻧﺘەری زاﻧﯿﺎری ﻟە ﻣﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕﺪا واﺗە ﺗﺎ 1/1/2015ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺳەرﭼﺎوەی ﻧــﻮێ دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت ،ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ ﺳــﺰا ﺑــﯚی ﺋــەوە ﭘﯚﺳــﺖ و ھەﻣﻮو ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻟێ وەردەﮔﯿﺮێﺘەوە ﻟەﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯿﺪا ﺋەﮔەر ﺧەﺑﺎﺗﯿﺸﯽ ھەﺑێﺖ“. ”ھەوڵ ﺑــﺪەن ﺳــەرﭼﺎوەی ﺑﺎش ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دروﺳﺖ ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺳﻮودوەرﮔﺮﺗﻦ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و زاﻧﯿﺎری ﻟەﺳەر ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿﯿﺎﻧە ﻛﯚ ﺑﻜەﻧەوە ﻛە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎر دەﻛەن و ﭼﺎودێﺮی وردی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﺗﻮرك ﺑﻜــەن“ ﺋەﻣە ﺑەﺷــێﻜە ﻟە ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯽ ﻻھﻮور ﺷێﺦ ﺟەﻧﮕﯽ ﻟەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەدا. ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەوە دا ﻛە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺑەﺷــﯽ زاﻧﯿﺎری ﻟــەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەدا زاڵﻜﺮدﻧﯽ ﻛەﺳــﺎﻧﯽ دەوروﺑەری ﺧﯚی ﺑﻮو ﺑەﺳەر ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی دەزﮔەی زاﻧﯿﺎرﯾﺪا و ھەوڵﯿﺶ ھەﯾە ﺑﯚ ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ﺧەﺳﺮەو ﮔﻮڵ ﻣﺤەﻣەد ﻛە دەﯾﺎن ﺳﺎڵە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ دەزﮔەﻛە دەﻛﺎت.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
80ﻫەزار و 566ﺧێﺰاﻧﯽ ﻋەرەب ﻟە دوای 2005ﻫﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﻛەرﻛﻮوك
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
”ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﺪا ﻛە رۆژی 30ی ﺗﴩﯾﻨﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ 2014ﻟەﮔەڵ ﻫێڵ و وێﺴﺘﮕە و ﺳەﻧﺘەرەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﯿﺎری ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ داوە، ﻻﻫﻮور ﺷێﺦ ﺟەﻧﮕﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺑەﺷﯽ زاﻧﯿﺎری ﻟە ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﭘﺎراﺳنت و زاﻧﯿﺎری ،داوای ﻟێ ﻛﺮدوون ﺳەرﭼﺎوەی ﻧﻮێ ﻟەﻧﺎو ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق دروﺳﺖ دەﻛﺮێﺖ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻫەوﻟێﺮ ﺑەو ﭘێﯿەی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘە و ﮔﺮﻧﮕە“
3
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ﻟــە دواﯾﯿــﻦ ﻫەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻛە ﺑەرﻫەم ﺳــﺎڵﺢ ﻫﯿﭻ ﺟﯚرە ﺑەﺷــﺪارﯾﯿەﻛﯽ ﻟە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺣﺰﺑەﻛەﯾــﺪا ﻧەﻛــﺮد ،ﭼﻮوەﺗــە ﻻی ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ و ﻗﺴەوﺑﺎﺳــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ﻟــە ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﻫﺎﺗﻨــە دەرەوەی ﻟەﮔەڵﺪا ﻛﺮدووە ،ﺑەاڵم ﺋەوﻛﺎﺗە ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﭘێﯽ ﮔﻮﺗﻮوە ﻛە ﻧﺎﺑێﺖ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺟێ ﺑﻬێڵێﺖ..
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە دۆﺳﯿەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوت ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ ﺑەردەواﻣە
4ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺳەرﺑﺎزی و 5ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﮔﯿﺮاون وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑەﮔﻮﺗــەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە ﻟە دۆﺳــﯿەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوت ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەردەواﻣە و ﻟەﻧێﻮ ﮔﯿﺮاواﻧﯿﺸــﺪا ژﻣﺎرەﯾەك ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرﺑﺎزی و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﻮوﻧﯿــﺎن ھەﯾــە ،ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھێﻤــﺎ ﺑــﯚ ﺋــەوە دەﻛﺎت ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ﺋەوان ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯽ ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەی ﻟێﮋﻧەﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوەﺧﯚن ﻟێﮋﻧەﯾﺎن ﭘێﻚ ھێﻨﺎوە .ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن 5 ﺑﺎزرﮔﺎن و 4ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﻟەﺳەر ﺋەو دۆﺳﯿەﯾە ﮔﯿﺮاون. دوای ھﺎﺗﻨــﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛﻮوك ﻟــە دوای 10ی ﺣﻮزﯾﺮاﻧﯽ راﺑﺮدوودا، ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿــﯽ ﻧەوت ﻟەﮔەڵ دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ )داﻋــﺶ( ﻟەﻻﯾــەن ژﻣﺎرەﯾەك ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧەوە ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻮو .ﺑﯚ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ وردەﻛﺎری ﺋەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدﻧــە ﻟەﮔــەڵ داﻋــﺶ ،ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێــﻢ ﺑە ﺟﯿﺎ ژﻣﺎرەﯾەك ﻟێﮋﻧەی ﭘێﻚ ھێﻨﺎوە .ﺋێﺴﺘە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟێﮋﻧەﻛەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺗەواو ﺑﻮوە ،ﺑەم ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻟێﮋﻧەﯾەی وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﭘێﻜﯽ ھێﻨﺎوە، ﺑەردەواﻣە و ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ ﻧەھﺎﺗﻮوە. ﻓﺮﺳەت ﺳﯚﻓﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺋەو ﻟێﮋﻧە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﯿەی ﻛــە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە ﻟــە دۆﺳــﯿەﻛە دەﻛﺎت ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت” ،ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻟێﮋﻧەﻛەﻣﺎن ﺑە ﻛﯚﺗﺎ ھﺎﺗﻮوە و راﭘﯚرﺗێﻜﻤﺎن ﺋﺎراﺳﺘەی دەﺳﺘەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛــﺮدووە ﻛە ﺗێﯿﺪا وردەﻛﺎرﯾﯽ ﺋەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدﻧە روون ﻛﺮاوەﺗەوە،
ﻓەﺧﺮەدﯾﻦ ﻗﺎدر:
ﺑەﻫﯚی ﺑەردەواﻣﯿﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛﺎن ،ﺋێﻤە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻫﯿﭻ وردەﻛﺎرﯾﯿــەك ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدﻧە و زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟێﮋﻧەﻛەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜەﯾﻦ ﺑەوەی ﻛــێ ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ داوە و ژﻣــﺎرەی ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛﺎرەﻛەﯾﺎن ﻛﺮدووە ﭼەﻧﺪە“. ﺳــﯚﻓﯽ ھێﻤﺎی ﺑﯚ ﺋــەوەش ﻛــﺮد” ،ﺑەھﯚی ﺑەردەواﻣﯿــﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛﺎن ،ﺋێﻤــە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ھﯿﭻ وردەﻛﺎرﯾﯿــەك ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدﻧە و زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟێﮋﻧەﻛەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜەﯾــﻦ ،ﺑــەم ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە دۆﺳــﯿەﻛە ﻟە ﮔﺮﺗﻨﯽ ﭼەﻧﺪ ﺷﻮﻓێﺮێﻜﺪا ﺑﭽﻮوك ﻧەﻛﺮاوەﺗەوە، ﺑەڵﻜﻮ ژﻣﺎرەﯾەك ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺗﺮ ﮔﯿﺮاون و ﺋێﺴﺘە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەﮔەڵﯿﺎن ﺑەردەواﻣە .ﻟەﻧێﻮ ﮔﯿﺮاواﻧﺪا ژﻣﺎرەﯾــەك ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرﺑﺎزی و ھەروەھﺎ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﺶ ھەن ،ﺋەوان ﺋێﺴﺘە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾﺎن ﻟەﮔەڵﺪا ﺋەﻧﺠﺎم دەدرێﺖ“. ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ ،ﺋێﺴﺘە 5ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻛﻮرد و 4ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﮔﯿﺮاون. ﭘێﺸﺘﺮ ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧە ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﻣﯿﺤﻮەری ﻛەرﻛــﻮوك و ﻧﺎوﭼەﻛەﯾﺎن دەﻛﺮد و ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺋەواﻧﺪا ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧەوت ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ ﭘەرەی ﺳەﻧﺪ. ﺋــەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮﯾﺶ ﮔﺮﺗﻨﯽ 15 ﺷــﻮﻓێﺮی ﺗﺎﻧﻜەر ﻛــە ﻧەوﺗﯿﺎن دەﮔﻮاﺳــﺘەوە ھﺎﺗﺒﻮوە راﮔەﯾﺎﻧﺪ. ﻓەﺧﺮەدﯾــﻦ ﻗــﺎدر ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو دۆﺳﯿەﯾە ﺑە ”وﺷە“ی
ﻓەﺧﺮەدﯾﻦ ﻗﺎدر:
راﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﺑەھﯚی وردی دۆﺳــﯿەﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺋەو ﻟێﮋﻧــەی ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوەﺧﯚ ﭘێﻚ ھێﻨــﺪراوە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺗەواو ﻧەﺑــﻮوە ،ﺋێﻤە ﺑــﯚ ﺗﺎوﺗﻮێﻜﺮدﻧﯽ دۆﺳــﯿەﻛە ﻟــە ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺗەواوﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟێﮋﻧەﻛــەی وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوەﺧﯚداﯾــﻦ ،ﺗﺎ ﺋەواﻧﯿــﺶ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗەواو ﻧەﻛەن ،ﺋێﻤــە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ھﯿﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەك
ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟێﮋﻧەﻛەﻣﺎن ﺑە ﻛﯚﺗﺎ ﻫﺎﺗﻮوە و راﭘﯚرﺗێﻜامن ﺋﺎراﺳﺘەی دەﺳﺘەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ﺗێﯿﺪا وردەﻛﺎرﯾﯽ ﺋەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدﻧە روون ﻛﺮاوەﺗەوە
ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜەﯾﻦ“. ﺑەﮔﻮﺗەی ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺑەﭘێﯽ ﭘەﯾڕەوی ﻧﺎوﺧﯚ ،ﭘەرﻟەﻣﺎن ھﯿﭻ ﭘﺸــﻮوﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟە ﺣﺎڵەﺗﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﺪا ھەر داﻧﯿﺸﺘﻨێﻚ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪەن ﺟﺎ ﺋەو داﻧﯿﺸــﺘﻨە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑێ ﯾﺎﺧﻮد ﻧﺎ ،ﺑﯚﯾە ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻟەﭼﻮارﭼێﻮەی ﺋەو داﻧﯿﺸﺘﻨە ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﺎﻧەی ﻛە ﺑڕﯾﺎر واﯾە ﻟە ﭼەﻧﺪ رۆژی داھﺎﺗﻮو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺪات ،ﻟە ﯾەﻛێــﻚ ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎن ﺗﺎوﺗﻮێﯽ ﭘﺮﺳــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻧــەوت ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ دەﻛﺮێﺖ.
ﻓەﺧﺮەدﯾــﻦ ﻗــﺎدر دەڵــێ” ،ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛﺎن ھەر ﭼﯽ ﺑێﺖ ،ﺑﯚ رای ﮔﺸﺘﯿﯽ دەﺧەﯾﻨــە روو ،ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوەش ﻟەﮔەڵ ھەﻣﻮو ﺋەواﻧە دەﻛﺮێ ﻛە ﺋەم ﻛﺎرەﯾﺎن ﺋەﻧﺠﺎم داوە“. ”وﺷــە“زاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ،ﻟــە راﭘﯚرﺗەﻛــەی ﻟێﮋﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛە ﺑﯚ ﺋەم ﻣەﺑەﺳــﺘەی ﭘێــﻚ ھێﻨــﺎوە ،ﻧﺎوی ﭘﺘــﺮ ﻟە 10ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺳەرﺑﺎزی 10 ،ﺗﺎ 12ﺑﺎزرﮔﺎن ،ژﻣﺎرەﯾەك ﺧەڵﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻛە ﺑە ﻛﺎرەﻛە ھەڵﺴﺎون ﯾﺎ ﻟە ﺑﺮی ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧە ﻣﺎﻣەڵەﻛەﯾﺎن ﺋەﻧﺠﺎم داوە ،ﻟەﮔەڵ ﻧﺎوی 15ﺗﺎ 20ﺷﻮﻓێﺮی ﺗﺎﻧﻜەرﯾﺶ ھﺎﺗﻮوە.
ﺋﺎﯾﺎ ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ دەﺑێﺘە ﻓﺮﯾﺎدرەﺳﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ؟ وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛێﺸــە و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﺎو ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﺎ دێﺖ ﺑەﻓﺮاواﻧﺘﺮ دەﺑێﺖ .ﻟــە دواﯾﯿﻦ ھەﻧــﮕﺎوی ﻣەﻛﺘەب ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛەﺷــﯿﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﺎن ،ﭼەﻧــﺪ ﻟێﮋﻧەﯾەك ﺑــﯚ وردﺑﻮوﻧــەوە ﻟــە ﻛێﺸــەﻛﺎن و ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯿﺎن ﭘێﻚ ھــﺎت ،ﺑەم وەك ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧەوە، ﻛێﺸــەﻛﺎن ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارن و ﺑــە ﻟێﮋﻧە و ﻟێﮋﻧەﻛﺎری ﭼﺎرەﺳەر ﻧﺎﻛﺮێﻦ. ﻟەو ﻧێﻮاﻧەدا ،زۆر ﻻﯾــەن وەك ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دەﺳەﺗﺪاراﻧﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا و ﻧﮫێﻨﯽ ھەوڵﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ
ﺳەﻋﺪی ﺋەﺣﻤەد ﭘﯿﺮە:
ﯾەﻛێﺘﯽ ﺋﺎﮔﺎی ﻟە ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ و دەزاﻧێﺖ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﻦ و ﻟە ﻛﻮێﺪان ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯿﯿﺎن داوە ،ﺑەم ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚﯾﺎن ﻧەﺑﻮوە .ﺋێﺴــﺘە ﺗــﺎ ڕادەﯾەك ﺟﯿﺎوازﺗــﺮ ﺑﺎس ﻟە ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ دەﻛﺮێﺖ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ .ﺋﺎﯾﺎ ﺋەﻣە ڕاﺳﺘە و ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺋەو ﻛﺎرەی ﭘێ دەﻛﺮێﺖ؟ ﺑﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘــﯽ ڕازﯾﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪەﻧە دەﺳﺖ ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ؟ ﺳــەﻋﺪی ﺋەﺣﻤەد ﭘﯿــﺮە ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ
ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﯿﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛــە ﺣﺰﺑەﻛەی ﺧﺎوەﻧﯽ زﯾﺎد ﻟە ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺟەوھەرﯾﯿە ،ﺑــەم ﭘێﯽ واﯾە ﺋەوەی ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دەﻛﺎت، ﯾەﻛێﺘﯿﯿەﻛﺎنﺧﯚﯾﺎﻧﻦ. ﺋەو ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﯾەﻛێﺘﯽ وەك ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎل دﯾﻤﻮﻛﺮات ،ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺷەﻓﺎﻓە و ﺑەو ھﯚﯾەﺷەوە ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮان ﻛە ھەﻣﻮوان ﭘێﯿەوە ﺳــەرﻗﺎڵﻦ .ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑــە وردی ﺋﺎﮔﺎی ﻟە ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﺧﯚﯾەﺗــﯽ و دەزاﻧێﺖ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﻦ و ﻟە ﻛﻮێﺪان ،ھەر ﺑــەو ڕادەﯾەش ھەوڵﯽ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯿﺎن دەدات“. ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ڕۆژ ﺑە ڕۆژ ﻗﺴەوﺑﺎﺳﯽ ﺗــﺎزە ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾﺪا دێﻨێﺖ ،ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧەوە وەﻣﯽ ﯾەﻛﺘﺮی دەدﻧەوە و ﺋەﮔەری ﻟێﻜﺘﺮازاﻧﯿﺶ ھەﯾە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻧﻮێ ﻟە ﺋەﮔــەری ڕێﻜﻨەﻛەوﺗﻨﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮی ﺣﺰﺑەﻛەﯾــﺪا ،ﺑــەرەو ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەڕێ دەﻛەوێﺖ. ھــەر ﻟە ﻣــﺎوەی ڕاﺑــﺮدوودا ،ﻟەﻻﯾــەن ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤەوە
ھﺎوﻛﺎری ﯾەﻛێـــﺘﯽ ﻛﺮاوە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﺎن .ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا ،ﺋێﺮان زۆر ﺑە ﺗﯚﺧﯽ ﻟێﻜﺘﺮازاﻧێﻜﯽ ﺗﺮی ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑە ھێڵﯽ ﺳــﻮور دەزاﻧێﺖ و ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘەش ھەﻣﻮو ھەوڵێﻜﯽ داوە و دەﯾﺪات ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەش ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮاون و ﺋێﺴﺘە ﺋﺎراﺳﺘەﻛﺎن ﺑەرەو ﺋەوەن ،ﺋﺎﯾﺎ ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺗﻮاﻧﺎی ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ھەﯾە؟ ﺑەﭘێﯽ ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﻟە ﺑەردەﺳﺖ ”وﺷە“دان، ﻟە دواﯾﯿﻦ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻛە ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ ھﯿﭻ ﺟﯚرە ﺑەﺷﺪارﯾﯿەﻛﯽ ﻟە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺣﺰﺑەﻛەﯾﺪا ﻧەﻛــﺮد ،ﭼﻮوەﺗە ﻻی ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ و ﻗﺴەوﺑﺎﺳﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﯾەﻛێﺘﯽ و ھﺎﺗﻨــە دەرەوەی ﻟەﮔەڵﺪا ﻛﺮدووە، ﺑەم ﺋەوﻛﺎﺗە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﭘێﯽ ﮔﻮﺗﻮوە ﻛە ﻧﺎﺑێﺖ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺟــێ ﺑﮫێڵێﺖ و ﺑێﺘە دەرەوە. ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨەﻛــە ﻛــە ﺑــە ﻧﮫێﻨﯽ ﺑــﻮوە ،وەك ﻛﺎرﯾﮕەری ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺑەﺳەر ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە دەردەﻛەوێﺖ. ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ،ﻟــە داﻣەزرێﻨــەرە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوە و 34ﺳﺎڵ ﻟەﻧﺎو ﺋەو ﺣﺰﺑەدا ﺑﻮوە .ﺋەو ،ﺳﺎڵﯽ
2009ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺑە ﻧﺎوی ﮔﯚڕاﻧەوە ﻟە ﯾەﻛێﺘﯽ ﺟﯿﺎ ﻛﺮدەوە و ﺋێﺴﺘەش ﻟەﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ و ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑەﺷﺪارە. ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ڕاوﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ھەﯾە ،ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن ﭘێﯿــﺎن واﯾە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺧﯚی ﻛێﺸــەی ﮔەورەی ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻮوە و دوای ڕۆﯾﺸﺘﻨﯿﺸﯽ ،ﺋەو ﭘێﮕەﯾەی ﺟﺎراﻧﯽ ﻧەﻣﺎوە .ﺑەﺷێﻜﯿﺶ ﺑە ﻓﺮﯾﺎدڕەﺳﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﺎوی دەﺑەن. ﺑە ﺑڕوای ﺳــﯿﺮوان ﻛەرﯾﻢ ،ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜﯚ و ﭼﺎوێﺮی ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻜﺎت .ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﻧەوﺷﯿﺮوان ﺑەھﯚی ﻣێﮋووەﻛەی و ڕاﺑﺮدووەﻛەی ﻟە ﯾەﻛێﺘﯿﺪا ،ھەﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻛﺎرﯾﺰﻣﺎﯾەﻛــﯽ ﺑەھێــﺰە و ﺗﻮاﻧــﺎی ﺑڕﯾﺎرداﻧﯽ ﻟە ﯾەﻛێﺘﯿﺪا ھەﯾە“ .ﺑەم ڕووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻛێﺸە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﯾەﻛێﺘﯿﯿە ﻛە ﺑەھﯿﭻ ﺟﯚرێﻚ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻦ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺨەﻧە ﺑەردەم ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ. ﺑەم ﻋەﺑﺪ ﻋﺎرف ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜﯚ و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﭘێﯽ واﯾە ،ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺑە ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﻟــە ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﺧﯚی ﻛﯚڵەﻛەﯾەﻛﯽ ﮔــەورەی ﻻوازﻛﺮدﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ و زۆرﺑﻮوﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﯿەﺗﯽ ﻧەك ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدن .ﻋﺎرف ﺑﯚ وﺷــە ﮔﻮﺗﯽ” ،ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻟەﺑەرﺋەوە ڕۆﯾﺸــﺘە دەرەوە ﻛە دەﯾﮕﻮت ﭼﺎﻛﺴــﺎزی ﭘێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ ،ﺋەو ﻛە دەﺳــەﺗﯽ ﺟێﮕﺮی ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﮔﺸــﺘﯽ ﻟەﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯿﺪا ھەﺑﻮو ،ﭼﺎﻛﺴــﺎزی ﭘێ ﻧەﻛﺮا ،ﺋێﺴــﺘە ﻟە دەرەوە دەﺗﻮاﻧێﺖ چ ﺑڕﯾﺎرێﻚ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﺪات؟“.
ﺳﻴﺎﺳەت
5
ﻋەدﻧﺎن ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘامﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
دەﺑێ ﻛﻮرد راﺷﻜﺎواﻧەﺗﺮ ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ﺑﺎس ﻟە دواڕۆژی ﺧﯚی ﺑﻜﺎت ﺋێﺴﺘە ﻟە واڵﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺷﺎﻧﺎزی ﺑە ﻛﻮردﺑﻮوﻧﺘەوە دەﻛەی، ﻟەﺑەر ﺋەوەی وێﻨەﯾەﻛﯽ ﺟﻮان ﺑﯚ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮرد ﻫﺎﺗﻮوەﺗە ﻧﺎﺳﺎﻧﺪن ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛێﺸەی ﻟەﮔەڵ وەزﯾﺮی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻧﯿﯿە وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﻋەدﻧﺎن ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭘﺎش ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێﮫﺎﺗﻨﯽ ﺷــەڕی داﻋﺶ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﻮرد ﺑە راﺷﻜﺎواﻧە ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ﺑﺎس ﻟە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺧــﯚی ﺑﻜﺎت. ﻣﻮﻓﺘﯽ ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔــەڵ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ ،ﺑﺎس ﻟــە ھﺎﺗﻨــەوەی ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﻋێﺮاق ،رای ﺟﯿﺎوازی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەی ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧﺪا دەﻛﺎت. ﻛﺎﺗێــﻚ ﻟەﻻﯾــەن داﻋﺸــەوە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻟەﺳــەر ھەوﻟێﺮ دروﺳــﺖ ﺑﻮو ،ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ و وﺗە زﻟﮫێﺰەﻛﺎن ﺑێ ﮔەڕاﻧەوە ﺑﯚ رەزاﻣەﻧﺪی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ،ﮔﻮرزی ﺳەرﺑﺎزﯾﯿﺎن ﻟەو رێﻜﺨﺮاوە وەﺷــﺎﻧﺪ ،ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﺋەو ﻛﺎرە ﺑﯚ ﻛﻮرد ﻟە ﭼﯿﺪاﯾە؟ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەﻛــەی ﻟەوەداﯾە ﭘێﭽەواﻧەی ﭘێﺸــﻮو، ﺋەﻣﺠﺎرە دەرﮔە ﻛﺮاوەﺗەوە ﺑﯚ ﺋەوەی راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻟەﮔەڵ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻣﺎﻣەڵە ﺑﻜﺮێ .ﭘێﺸــﺘﺮ ﻛﯚﺳﭙﯿﺎن دەھێﻨﺎﯾە ﭘێﺶ و داواﯾــﺎن دەﻛــﺮد ﻛە ﻟە رێﮕــە و ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻋێﺮاﻗەوە ﺑێﺖ ،ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ﺋێﻤە ﻟە دوای ﺳﺎڵﯽ 1991ـــەوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن راﺳﺘەوﺧﯚ ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ و ﺋەوروﭘﺎ ھەﺑــﻮو ﻛە ﺑەھﯚی ﺷــەڕی ﻧﺎودەوڵەﺗــﯽ ﻟەﮔەڵ رژێﻤﯽ ﺳــەدام و راﭘەڕﯾﻨﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1991دروﺳﺖ ﺑﺒﻮو .ﺋەوﻛﺎﺗەش
ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺑڕﯾﺎری ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻧﯿﯿە، ﭼﻮﻧﻜە ﻟەﻻﯾەﻛــەوە ﭘﺎﺑەﻧﺪﺑﻮوﻧە ﺑــە رێﻜەوﺗﻨﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻧێﻮان ﻋێﺮاق و ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻣەﺗﺮﺳﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ھەڕەﺷەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە و دﻧﯿﺎ و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻟەﺳــەر ﺑڕﯾﺎر و ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ھێﻨﺎوە. ﺋەﻣە ھﯿﭻ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەﻛﯽ ھەﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﻮرد و دۆزەﻛەی ﭘﺘﺮ ﺑە دﻧﯿﺎ ﺑﻨﺎﺳێﻨێﺖ؟ ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ،ﺋەﻣەﺑﻮو ﺑــە ھﯚﻛﺎرﮔەﻟێﻚ ﺑەوەی دۆزی ﻛــﻮرد و ﻧەﺗەوەی ﻛﻮرد وەك ﻣﯿﻠﻠەﺗێﻚ ﻛە ﺋﺎزادﯾﺨﻮاز و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﺨﻮازە ،ﺋەم دەﺳﺘێﻮەرداﻧە وا دەﻛﺎت ﺧەڵﻚ ﭘﺘﺮ ﺋﺎﮔەداری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دۆز و رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﻛە ﺗێﯿﺪا روو دەدا ﺑﺒێﺖ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋێﺴــﺘە ﻟە وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺷﺎﻧﺎزی ﺑە ﻛﻮردﺑﻮوﻧﺘەوە دەﻛەی ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی وێﻨەﯾەﻛﯽ ﺟﻮان ﺑﯚ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮرد ھﺎﺗﻮوەﺗە ﻧﺎﺳﺎﻧﺪن و ﻧﻮوﺳەری ﮔەورە ھەﯾە وﺗﺎر ﻟەﺳــەر ﻛﻮرد دەﻧﻮوﺳــێ و ﺷﺎﻋﯿﺮی ﮔەورە ھەﯾە ﺑەﺳەر ﭘێﺸﻤەرﮔەدا ھەڵﺪەڵێﺖ. ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﺮدﻧەوەی دەرﮔەﯾەﻛﯽ ﻓﺮەواﻧﺘﺮت ﻛﺮد ﺑﯚ ﻛﻮرد ،ﺑﻮوﻧەوەی ﺋــەم دەرﮔەﯾە ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ دەﺑێﺘە ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑەوەی ﻛﻮرد زووﺗﺮ ﺑەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەی ﺑﮕﺎت ﻛە دەوڵەﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە؟ ﺋەم ﭘﺮﺳــە ﺑەر ﻟەوەی ﺑەﻧﺪ ﺑێ ﺑەو ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯿە، ﺑەﻧﺪە ﺑــەو ﯾەﻛڕﯾﺰﯾﯿەی ﻧﺎوﺧﯚﻣﺎن و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋەو ﺧەﺑﺎﺗەی ﻛە داوای دەﻛەﯾــﻦ ،ھەروەھﺎ ﺑەﻧﺪە ﺑــەو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾەی ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاق و دراوﺳــێﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن و
وەزﯾﺮی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑەر ﻟەوەی ﮔﯚڕان ﺑێﺖ ،ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑــﻮوە ،ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2006ﻛﺎﺗێﻚ ﺑڕﯾــﺎر ﻟە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻦ و ﯾەﻛﺨﺴــﺘﻨەوەی ﻫێــﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە درا وەزﯾــﺮی ﺋێﺴــﺘەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘامﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوە ھەﻣﯿﺸــە ﻛﯚﺳــﭗ ﻟە ﺑەردەم ﺑەرەوﭘێﺸﭽﻮوﻧﯽ ﻛــﻮرد ھەﺑــﻮوە ﺑە ﺗﺎﯾﺒــەت ﻟەﻻﯾــەن وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳــێﻤﺎن وەك ﺋێﺮان وﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺳﻮورﯾﺎ ،ﺋەﻣە ھــﯚﻛﺎر ﺑﻮو ﺑەوەی ﺋــەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎﻧەی ﻛﻮرد ﭘﺘﺮ ﻟە ﺑــﻮاری ﻣﺮۆﯾﯽ ﺑێــﺖ ،ﺑەم ﻟەدوای ﺳــﺎڵﯽ 2003ـــەوە دۆﺧەﻛە ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری ﺗێﯿﺪا رووی دا و ﺑەﺷــﺪارﯾﻦ ﻟە ﭘﺮۆﺳــەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋێﺮاق و داڕﺷــﺘﻦ و دەﻧﮕﺪان ﺑە دەﺳــﺘﻮوری ﻓﯿﺪراڵﯽ ﻋێــﺮاق ،ﺑەم وەك ﭘێﻮﯾﺴــﺖ داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە و دەﺳﺘﻮورﯾﺶ ﭘێﺸێﻞ ﻛﺮاوە. ﺋێﻤە داواﻣﺎن دەﻛﺮد ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﭘڕﭼەك ﺑﻜﺮێ و ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ وەزارەﺗەﻛﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮێ، ﺑە ﺋێﻤەﯾــﺎن دەﮔﻮت دەﺑێ ﻟە رێﮕــەی ﺑەﻏﺪاوە ﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺷەڕی داﻋﺶ ﻟەﮔەڵ ھەرێﻢ ﻛە ﺋەوان ﺳــﻨﻮوری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺎن ﺑەزاﻧﺪ و ﻟە ﺋەوروﭘــﺎوە دێﻦ ،ﺧەڵﻜﺎﻧێﻚ ﻟە ﻧﺎو داﻋﺶ ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾە رەﮔەزﻧﺎﻣەی ﺋەﻣﺮﯾﻜﯽ و وﺗﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﯿﯿﺎن ھەﯾە ،واﺗە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛە ﻟەﺳەر ﺧﻮدی ﺋەواﻧﯿﺸە. ﻟەﺑەر ﺋەوە ﻛﺎﺗێﻚ ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻟەﺳــەر ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯽ دروﺳــﺖ دەﺑێﺖ ،ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــەﻛﺎن دەﮔﯚڕێﻦ و ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯿﺶ دەﮔﯚڕێﻦ .ﺋەﻣەش
ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەﻣﺎﻧــەش ھەﻣﻮوی دەرﮔەﻛﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮ دەﻛەﻧەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەو داواﻛﺎرﯾﯿەﻣﺎن ﺑێﺘە ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدن. ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــەوەی ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــەی دەﻛەوﻧە دەرەوەی ﺳﻨﻮوری ﺋﯿﺪارەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﻻﯾەن ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەوە ،ﭼﯿﯽ ﺑەﺳەر دێﺖ؟ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﻟەﻧــﺎو ﻣﺎدەی 140ی دەﺳــﺘﻮوری ﻋێــﺮاق ﺟێﯽ ﺑــﯚ ﻛﺮاوەﺗــەوە و ﭘێــﯽ دەڵێﯿﻦ ﻧﺎوﭼــە داﺑڕێﻨــﺪراوەﻛﺎن ،ﺋەﻣە ﺑڕﯾــﺎری ﺋێﻤە ﻧەﺑﻮوە ،ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ھەﻣﯿﺸــە دووﭘﺎﺗﻤﺎن ﻟەوە ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺑەﺷــێﻜﻦ ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﭘﯿﺮۆزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺧەﺑﺎﺗﻤﺎن ﺑــﯚ ﻛﺮدووە، ﺑەم ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘﺮۆﺳــەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟــە دوای ﺳﺎڵﯽ 2003ـــەوە دوا ﻧەﻛەوێ و دڵﻨﯿﺎش ﺑﻮوﯾﻦ ﻟەو ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻟەژێﺮ رۆﺷــﻨﺎﯾﯽ ﻣــﺎددەی 58ی دەﺳﺘﻮوری ﻛﺎﺗﯿﯽ ﻋێﺮاق و ﭘﺎﺷﺎن ﻣﺎدەی 140ی دەﺳــﺘﻮوری ھەﻣﯿﺸــەﯾﯽ ،ﺑە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻣﺎداﻧە ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە دەﮔەڕێﻨەوە ﺳــەر ﺋﯿﺪارەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭘێﻢ واﯾە ﺋێﺴــﺘە ﻟەرووی ﻛﺮدەﯾﯿەوە زۆر ﺋﺎﺳــﺎﻧﺘﺮە ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺑﮕەڕێﻨەوە ﺳــەر ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭼﻮﻧﻜە
ﺑە دەﺳــﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﺷــەڕی داﻋﺶ ،ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﻟەزۆرێﻚ ﻟەﻧﺎوﭼەﻛﺎن ﺷﻜﺴــﺘﯽ ھێﻨﺎ و ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺟێﮕەی ﮔﺮﺗەوە ،ھەﻧﺪێﻚ ھەﻧﮕﺎوی ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﻜﺮدﻧەوەﻛەش ﺟێﺒەﺟێ ﻛــﺮاوە ﺑەوەی ﻛﻮردەﻛﺎن ﮔەڕاوﻧەﺗــەوە زێﺪی ﺧﯚﯾﺎن و ﻋەرەﺑە ھێﻨﺪراوەﻛﺎﻧﯿﺶ رەواﻧەی ﺋەو ﺷﻮێﻨﺎﻧە ﻛﺮاوﻧەﺗەوە ﻛە ﻟە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﺑەﻋەرەﺑﻜﺮدن ھێﻨﺪراﺑﻮون، ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﺑە ھەڵﺒﮋاردن ﺑێﺖ ﺋێﻤە زۆرﯾﻨەﯾﻦ و
داﻋﺶ ،راﺷﻜﺎواﻧە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜﺎت و ﺋەو دۆﺧە ھەڵﺴەﻧﮕێﻨﯿﻦ و 12ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﭼﯿﻤﺎن ﻛــﺮدووە ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋەو ﻋێﺮاﻗە ﺗﻮاﻧــﺎی ھەﯾە ﺑەردەوام ﺑێــﺖ ،ﺋەﮔەر ﺗﻮاﻧﺎی ھەﯾە ﺑە چ ﺷــێﻮەﯾەﻛە ،ﺑەو ﺷــێﻮەﯾەی ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﻟە راﺑــﺮدوودا ﺗﻮاﻧــﺎ ﻧﯿﯿە، ﺋەﮔــەر ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺎزەﯾە ﻛﻮردﯾــﺶ ﺑﯿﺮ ﻟە ﺧﯚی دەﻛﺎﺗەوە ،ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﻧﯿﯿە ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯿﺎﻧە و ﭘﺎﺑەﻧﺪﺑﻮون ﺑە رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ
ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺋێﺴــﺘە ﻟەﻧﺎو ﻣﺎدەی 140ی دەﺳــﺘﻮوری ﻋێــﺮاق ﺟێــﯽ ﺑــﯚ ﻛﺮاوەﺗــەوە و ﭘێﯽ دەڵێﯿﻦ ﻧﺎوﭼە داﺑڕێﻨــﺪراوەﻛﺎن ،ﺋەﻣــە ﺑڕﯾــﺎری ﺋێﻤــە ﻧەﺑــﻮوە، ﺑەﭘێﭽەواﻧــەوە ﻫەﻣﯿﺸــە دووﭘﺎمتــﺎن ﻟــەوە ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛە ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺑەﺷــێﻜﻦ ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﭘﯿﺮۆزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺧەﺑﺎمتﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدووە دەﯾﺒەﯾﻨەوە. دوای ھەﻣــﻮو ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻧﮕﺎوی ﺋێﺴــﺘەﯾﯽ ﭼﯽ ﺑــێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــە ﺑە ﯾەﻛﺠﺎرەﻛﯽ ﺑﮕەڕێﻨەوە ﺳەر ﺧﺎﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؟ دەﺑێ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە زووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﺋەﻣە ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜﺮێ ،ھەروەھﺎ ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎ ﺳەرژﻣێﺮی ﺑﻜﺮێ و ﭘﺎﺷﺎن رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪرێﺖ ،ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺋەو ﭘێﻜﮫﺎﺗﺎﻧەی ﻟەﮔەڵ ﻛﻮرد دەژﯾﻦ ﻟەو ﺷﻮێﻨﺎﻧە دڵﻨﯿﺎﯾﯿﺎن ﭘێ ﺑﺪەﯾﻦ ،ﺋێﻤە ﻛە دەڵێﯿﻦ ﺑەﺷــێﻜە ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﺎﻧﺎی وا ﻧﯿﯿە ﺟﮕە ﻟە ﻛﻮرد ﻛەس و ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﺗﺮی ﻗﺒﻮوڵ ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە ﺟێﮕەی ﺧﯚﯾەﺗﯽ رێﺰی ﻟێ ﺑﮕﯿــﺮێ و ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰراو ﺑﻦ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺗﻮرﻛﻤﺎن ﺑەﺷــێﻜﻦ ﻟە ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻣﺎﻓﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮور و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و زﻣﺎن ﻣﺎﻓﯿــﺎن ﭘﺎرێﺰراو ﺑێﺖ ،ھەروەھــﺎ ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺋەواﻧﯿﺶ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻤﺎن ﺑﻜەن .ﺋێﻤە ﻧﺎﻣﺎﻧەوێ ﺗەﻧﯿﺎ ﻛــﻮرد دوا ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪا ،ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ﻛﻮرد زۆرﯾﻨەﯾە و دوا ﺑڕﯾﺎرﯾﺶ ﻟە دەﺳــﺖ ﺧﯚﻣﺎن دەﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺑﺎﺷــﺘﺮە زۆرﯾﻨەی ﻋەرەب و ﺗﻮرﻛﻤــﺎن و ﻛﻠﺪان و ﺳــﺮﯾﺎن و ﺋﺎﺷــﻮورﯾﺶ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺑﻜەن ﺋەﻣەش ﺑــەوە دەﺑێ دڵﻨﯿﺎ ﺑﻦ ﻟــەوەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻛﻮردداﯾە ﻧەك ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋێﺮاق. ﻟــە ﭘێﻨﺞ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑــﺮدوودا ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ﺑەرەو ﺑﺎﺷﯽ ھەﻧﮕﺎو دەﻧێﺖ، ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﺋەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎﻧە ﭼﯚن دەﺑﯿﻨﯿﺖ ،ﭘێﺖ واﯾە ھەر ﺑﯚ ﺋەﻣﺴﺎڵەﯾە ﻛە رێﻜەوﺗﻨﯽ ﻟەﺳەر ﻛﺮاوە ﯾﺎﺧﯚ ﻟە داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﺑەردەواﻣﯽ دەﺑێﺖ؟ ﻟــە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زوودا دەﺑێ ﺑﺰاﻧﯿــﻦ ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋەﺑــﺎدی ﺑەراﻣﺒەر ﺑــە ھەرێﻢ ﭼﯽ دەﺑێﺖ ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎن ﺑەﺑﺎﺷﯽ دەﺑﯿﻨﯿﻢ ﻟە ﺑــﻮاری ﺋەوەی دەﯾەوێ ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ ﺟﯿﺎواز ﭘەﯾڕەو ﺑﻜﺎت و ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدن ﻟەو رێﻜەوﺗﻨەی وەزﯾﺮی ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻟەﮔەڵ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دا ،ﺑەﻧﺪە ﺑەو ھﺎوﻛﺎرﯾﯿە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەی ﻛە دەﺑــێ ﺑﻜﺮێ ﻟە ﻧێــﻮان ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق و ھەرێﻢ ﻟە رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی داﻋﺶ ﻟە ھەﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧــﺪا ،ﺑەم ﺑﯚ ﺑﻮاری ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋی و ﺋﺎﯾﻨﺪە وەك ﺋﺎﻣﺎژەم ﭘێــﯽ دا دەﺑێ دوای ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫێﻨﺎن ﺑە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﯾەﻛێﺘﯽ وەك ﭘﺎرﺗﯽ رەﻧﮕە ﭘێﺸﱰﯾﺶ ﺋەو دروﺷﻤەی ﻫەڵﮕﺮﺗﻮوە ﻛە دەﺑێ ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﯾەك ﺑﮕﺮن ،ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2006دا ﻛە ﻫەﻧﮕﺎو ﻧﺮا ﺑﯚ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەی ﻫەردوو ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻫەرێﻢ ،ﻫەروەﻫﺎ ﻟەﻧﺎو رێﻜەوﺗﻨﯽ ﺳــﱰاﺗﯿﮋﯾﯽ ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯿﺶ ﺑەﻧﺪێﻜە ﺑەوەی ﺋەو دەزﮔﺎﯾﺎﻧە ﯾەك ﺑﮕﺮن. ﺟــﺎ ﺑﯚﯾــە ﺋەﻣــەم روون ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﺋــەو ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ و ﻫەﻣــﻮو ﻫێــﺰەﻛﺎن و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯿﺸــە ،ﺋێﺴــﺘە ﻫەﻧﮕﺎو ﺑﻨێﯽ ﺑﯚ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەی ﻫێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە ،وەزﯾﺮی ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﮔﺸﺘﯽ ﻫێﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎن ﻟێﯽ ﺑەرﭘﺮﺳە.
رێﺰﮔﺮﺗــﻦ و ﻣﺎﻓﯽ ﭼﺎرەی ﺧﯚﻧﻮوﺳــﯿﻦ ،ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜەﯾﻦ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دواڕۆژی، ﺑﯚﯾــە ﺑەﻧﺪە ﭘێﯽ ﺑﺎﺷــە ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ﺑە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﺑێ ﻧەك ﺑەﺷــەڕ و ﻧﺎﺧﯚﺷﯽ ﻛە ﺳــﻮودی ﻧﯿﯿە و ﻧﺎﺗﮕەﯾەﻧێﺘــە ﺋەو ﺋﺎواﺗەی ھەﺗە ،ﺋەﮔەر ﺑە ﺷــەڕ ﺑێ ﻟە ﺷــەڕﯾﺶ ﺳــەرﻛەوی ،دەرﮔە دەﻛﺎﺗەوە ﺑەرووی ﻧﺎﺧﯚﺷﯽ ،ﺑﯚﯾە ﺷەڕ ﺋﺎواﺗﯽ ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋﺎواﺗﻤﺎﻧە ﻟەﮔەڵ دراوﺳــێﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑە ﺋﺎﺷــﺘﯽ ﺑﮋﯾﻦ .ﯾﺎﻧﯽ ﭼﯽ ﺗﯚ ﺑەﺷێﻚ ﺑﯿﺖ ﻟە وت و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺑەﻏﺪا ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﺖ رازی ﻧەﺑێ ﺑﻮدﺟە و ﻣﻮوﭼەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﺖ ﻟێ ﺑﺒڕێﺖ ،ﺋەﮔەر ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﺶ ﻟە ﻧێﻮاﻧﺘﺎن ھەﺑێ ﺋەم ﺟﯚرە ھەڵﻮێﺴﺘﺎﻧە ﭘﺮﺳﯿﺎر دروﺳﺖ دەﻛەن ،ﺟﺎ ﺋەﻣە و دەﯾﺎن ﭘﺮﺳﯽ ﻟەم ﭼەﺷﻨەش دەﺑێ ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟێﻮە ﺑﻜﺮێﺖ. دوای ﭼڕﻛﺮدﻧەوەی داواﻛﺎن ﺑﯚ ﯾەﻛﺨﺴﺘﻨﯽ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ دەﻧﮕﯽ ﺟﯿﺎواز ﻟەﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮو ،ﺋﺎﯾﺎ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو دەﻧﮕە ﺟﯿﺎوازاﻧە ھﯚی ﭼﯿﯿە؟ ﯾەﻛێﺘــﯽ وەك ﭘﺎرﺗــﯽ رەﻧﮕــە ﭘێﺸــﺘﺮﯾﺶ ﺋەو دروﺷــﻤەی ھەڵﮕﺮﺗﻮوە ﻛە دەﺑێ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﯾەك ﺑﮕﺮن ،ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2006دا ﻛــە ھەﻧﮕﺎو ﻧﺮا ﺑﯚ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەی ھەردوو ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻢ ،ھەروەھﺎ ﻟەﻧــﺎو رێﻜەوﺗﻨﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗــﯽ و ﯾەﻛێﺘﯿﺶ ﺑەﻧﺪێﻜە ﺑەوەی ﺋەو دەزﮔﺎﯾﺎﻧە ﯾــەك ﺑﮕﺮن .ﺟﺎ ﺑﯚﯾە ﺋەﻣەم روون ﻛــﺮدەوە ﻛە ﺋەو ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ و ھەﻣﻮو ھێﺰ و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯿﺸــە ،ﺋێﺴﺘە ھەﻧﮕﺎو ﺑﻨێﯽ ﺑﯚ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەی ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە، وەزﯾﺮی ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﮔﺸﺘﯽ ھێﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎن ﻟێﯽ ﺑەرﭘﺮﺳە. ﺋﺎﯾﺎ ﺋەو ﺟﯿﺎوازﯾﯿەی ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟەﺑەر ﺋەوەﯾە ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﺎوەڕی ﺑە ھێﺰی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﯿە ﯾﺎ ﻟەﺑەر ﺋەوەﯾە وەزﯾﺮی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧە؟ وەزﯾــﺮی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑەر ﻟەوەی ﮔــﯚڕان ﺑێﺖ، ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺑﻮوە ،ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2006ﻛﺎﺗێــﻚ ﺑڕﯾﺎر ﻟە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻦ و ﯾەﻛﺨﺴﺘﻨەوەی ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە درا وەزﯾﺮی ﺋێﺴــﺘەی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوە ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە دراوە ﻟە ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ،
وەزﯾﺮی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺟێﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧە ﺑﻮوە و ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ وەزﯾــﺮی ﻧﺎوەﺧــﯚ ﺑــﻮوە و دەﯾﻨﺎﺳــﯿﻦ و ھﯿﭻ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺑەم ﭘﺮﺳــﺎﻧەوە ﻧﯿﯿە ،ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑەوە دەﻛﺎت ﺋەم ﭘﺮﺳە ﻟە رێﮕەی ﻣﯿﺪﯾﺎوە ﻧەورووژێﻨﺪرێ و ﺑﺎﺳﯽ ﻧەﻛﺮێﺖ .ﺗﺎواﻧﯽ ﺋێﻮەﺷﯽ ﺗێﯿﺪاﯾە ھەر ﻛەﺳێﻚ دەﺑﯿﻨﻦ ﭘﺮﺳﯿﺎر ﻟەو ﭘﺮﺳەﻛە دەﻛەن ،ﻣﯿﺪﯾﺎ رێﮕﺎ ﻧــﺎدات ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎن دوا ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳەر ﺑﺪرێ و ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎن دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﺮێ ،ﺑﯚﯾە ﻛﺎﺗێﻚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧەﻛﺮێ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻟەﺳــەر وەرﺑﮕﯿــﺮێ ،ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺟﯿــﺎوازی ﻟێ دەﻛەوێﺘەوە ،ﺑﯚﯾە رەﻧﮕە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ وﺷــەﯾەك ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳەر ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎن ھەﺑێﺖ. ﻣﺎوەﯾەﻛە ﺑەﺷێﻚ ھەڵﺴﻮڕاواﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻮون ،ﺑﯚ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دەﮔەڕێﻨەوە ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ،ھﯚی ﺋەﻣە ﭼﯿﯿە؟ ﮔــﯚڕان ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻧﯿﯿە ﻟــە ﯾەﻛێﺘﯽ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەﺗــەوە ،ھەروەھــﺎ ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ زۆرﯾــﺶ ﺑە ﯾەﻛەوە ﻟەﯾەك ﺳــەﻧﮕەر و ﺧەﺑﺎﺗﺪا ﺑﻮوﻧە و ﻟەﺑەر ھەڵﻮێﺴــﺘێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ زۆرێﻚ ھەن ﺑﻮوﻧەﺗە ﮔﯚڕان و زۆرێﻜﯿﺶ ھەﯾە ﺑﻮوﻧەﺗە ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺧەڵﻜﺎﻧێﻚ دەﮔەڕێﻨــەوە ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ و ﯾﺎﺧﯚ دەﺑﻨە ﮔﯚڕان ،ﺋەﻣە ﺑەﻧﺪە ﺑە ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە ﻛﺎﺗێﻚ ﯾەﻛێﺘﯿﯿﺎن ﺑەﺟێ ھێﺸﺘﻮوە، ﺟﯚرێﻜﯿــﺶ ھەﯾــە دەﮔەڕێﻨەوە ﻧــﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ، ﺋﻮﻣێﺪﯾﺶ دەﻛەم ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوەی زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ ﺑﺒێﺖ. ﭘێﺖ واﯾە ﺗﺎ ﺳــەر ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯽ دەﺗﻮاﻧﻦ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺎن ﻟە ﻧێﻮاﻧﺪا ھەﺑێﺖ؟ ﭘێﻢ واﯾە ﮔﯚڕان ﺑﻮوەﺗــە ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾەﻛﯽ ﺟﯿﺎواز و ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧــﺪی ﺧﯚی ھەﯾە ،راﺳــﺘە زۆرﯾﻨەی ھەرە زۆری ﺋەﻧﺪام و ﻛﺎدﯾﺮاﻧﯿﺎن ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻮوﻧە ،ﺑەم ﺋەو ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵەی راﺑﺮدوو ﺳــﯿﻤﺎ و ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی ﺧﯚی ھەﯾە و رەﻧﮕە ﺋەو ﭘﺮﺳــﯿﺎرە ﻟــەوان ﺑﮕــﺮێ ﺋەﮔــەر ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان ﯾەك ﺑﮕﺮﻧەوە ،ﻟەﻧﺎو ﺟەﻣﺎوەر ﺋەو ﻛێﺸــەﯾە ﻧﯿﯿە ،ﻟەﻧﺎو ﺟەﻣــﺎوەری ھەردووﻻدا ھەﺳــﺖ ﻧﺎﻛەن ﺟﯿﺎواز ﺑﻦ .ﺑەڵێ ﻟەﻧﺎو ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ و ﺧﻮدی ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯿﺶ ﻟەﻧﺎو ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﺟﯿﺎوازی ھەﯾە، ﺑەم ﭘێﻢ واﯾە ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوە ھەﯾە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﭘﺎش ﺋەوەی ﻟێﻜﺘێﮕەﯾﺸــﺘﻦ ﻟەﺑــﺎرەی ﺋﯿﺪارەی ﺧﯚﺟێﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ھﺎﺗە ﺋﺎراوە و ھەﺳﺘﻜﺮدن ﺑە ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ ﺑﯚ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺷــﺎرە و ﺑﯚ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﻜﺮدﻧەوەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺶ .ﭘێﻢ واﯾە ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷە ،رەﻧﮕە ﺋەﮔەر ﺋﯿﺮادەﯾەك ھەﺑﻮوﺑێ ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﻟێﻜﻨﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوە ھﯿﭻ ﻛﯚﺳﭙێﻚ ﻟە ﺑەردەﻣﯿﺪا ﻧﺎﺑﯿﻨﻢ.
ﻟە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زوودا دەﺑێ ﺑﺰاﻧﯿــﻦ ﻫەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋەﺑﺎدی ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﻫەرێﻢ ﭼﯽ دەﺑێﺖ ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻫەﻧﮕﺎوەﻛﺎن ﺑەﺑﺎﺷــﯽ دەﺑﯿﻨﯿﻢ
رۆژﻫەاڵت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
6
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻫﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳەوزی ﭼﯿﺎ ﻟە ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ ﻛﺎرﻧەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳــەاڵﺗەوە دروﺳــﺖ ﺑﻮوە .ﺑەداﺧەوە ﻧﺎوەﻧﺪە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺑەو ﺷێﻮەﯾەی ﻛە دەﺑﻮو ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎر ﺑﻮوﺑﺎن ،ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻫەﻣﺒەر ﴎوﺷــﺖ و ژﯾﻨﮕەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜەن ،ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا رێﻜﺨﺮاوﮔەﻟێﻜﯽ وەك ﺋێﻤە دروﺳﺖ ﺑﻮون و ﺧەڵﻜﯿﺶ ﺑﺎش ﺑە ﻫﺎﻧﺎﻣﺎﻧەوە ﻫﺎﺗﻮوە.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﻣﺤەﻣەد داﻧﯿﺶ:
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺳــەوزی ﭼﯿــﺎی ﻣەرﯾــﻮان ،رێﻜﺨﺮاوەﯾەﻛــﯽ ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯿﯿە و ﻟەﭘێﻨﺎو ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ژﯾﻨﮕە ﺑە دروﺷﻤﯽ ”ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ژﯾﻨﮕە ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ژﯾﺎﻧە“ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2002ﻟە ﻣەرﯾــﻮان ،داوای ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻓەرﻣﯽ ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛﺮد و ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا دوای ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺑەرﺑەﺳﺖ و ﺑە ﭘێﺪاﮔﺮی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ داﻣەزرێﻨەری ﺋەو رێﻜﺨﺮاوە، ﺳــﺎڵﯽ 2009رێﮕەی ﭘێ درا ﺑەﺷــێﻮەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜﺎت. ﺋەو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــە ﻛە ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮوە ﻟە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺧﯚﺑەﺧﺶ، ﻟــە ﻣﺎوەی 5ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوودا ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺗــﺎ رادەﯾەك ژﯾﻨﮕەی رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﭘﯿﺴﺒﻮون و ﻟەﻧﺎوﭼﻮون ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ و ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰی ﺑﺒﺎﺗە ﻧــﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەی رۆژھــەت و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋێﺮاﻧﯿﺸەوە. ﻟەو دﯾﻤﺎﻧەﯾەدا ،ﻣﺤەﻣەد داﻧﯿﺶ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ھەڵﺒﮋێﺮدراوی دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳــەوزی ﭼﯿــﺎ ،ﺑﺎس ﻟــە ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛــﯽ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو رێﻜﺨــﺮاوە ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯿﯿە دەﻛﺎت و ﺗﯿﺸــﻚ دەﺧﺎﺗــە ﺳــەر ﺋــەو ﺑەرﺑەﺳــﺘﺎﻧەی ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿــﺎن ،ﺑەرەوڕووﯾــﺎن ﺑﻮوەﺗەوە و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ و ھﺎوﻛﺎری ﺧەڵــﻚ ﺑــە ﭘﺎڵﻨەری ﺳــەرەﻛﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەﺑﯿﻨێﺖ ﺑﯚ ﺑەردەواﻣﺒﻮون و دەڵــێ” :وای ﻟــێ ھﺎﺗــﻮوە ھﺎووﺗــﯽ ﺑە ﻋەﯾﺒــﯽ دەزاﻧێﺖ ﺑﭽێ ﺑﯚ ﺳــەﯾﺮان و ﭘﺎﺷﻤﺎوەﻛەی ﻟە ﺳﺮوﺷــﺘﺪا ﻓڕێ ﺑﺪات ،ﺋێﺴﺘە ﻻی ﺧەڵــﻚ ﺑﻮوە ﺑە ﻋەﯾﺒە ﺑﭽێﺖ دار ﺑﺒڕێﺘەوە ،ﺑە ﺷەرﻣﯽ دەزاﻧێﺖ ﻛﺎﺗێﻚ دەﺑﯿﻨێ دارﺳﺘﺎﻧێﻚ ﺋﺎﮔﺮی ﮔﺮﺗﻮوە ،دەﺳــﺖ ﻟەﺳەر دەﺳﺖ داﺑﻨێﺖ و ﺋەﮔــەر ﻧەﺗﻮاﻧێ ﺧﯚی ﺑێﺖ ﺑﯚ ﻛﻮژاﻧﺪﻧــەوەی ﺋﺎﮔﺮەﻛە، ﭘــﺎرەی ﺑەﻧﺰﯾﻨــﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎن دەدات ﯾﺎن رەﻧﮕە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪەﻧە دەﺳﺘﻤﺎن ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﺧﯚﺑەﺧﺸــەﻛﺎن ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەﮔەر ﺋەوەش ﻧــەﻛﺎت ،ﭘــﺎرە دەﺧﺎﺗە ﻧــﺎو ژﻣــﺎرە ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﺑﺎﻧﻜــﯽ رێﻜﺨﺮاوەﻛەﻣﺎن“. ﺋێــﻮە ﺑﺎﻧﮕەوازێﻜﺘــﺎن ﺑــﯚ ﻧﺎﺷﺘﻨﯽ ﻧەﻣﺎم ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﻣەرﯾﻮان ﺑو ﻛﺮدﺑﻮوەوە ،ﺑەم دواﺗﺮ راﺗﺎن
ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﺋەو ھەڵﻤەﺗە ﺑﯚ ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﻧﺎدﯾﺎر دوا دەﺧﺮێﺖ ،ھﯚﻛﺎری ﺋەو دواﺧﺴﺘﻨە ﭼﯿﯿە؟ ﻧﺎﺷﺘﻨﯽ ﻧەﻣﺎم و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺑەڕوو ﻟە ﻛﺎرە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳەوزی ﭼﯿﺎﯾە و ھەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎوە ﺑە ﻧﺎﺷﺘﻨﯽ ﻧەﻣﺎم و ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی زﺑڵ و ﭘﺎﺷﻤﺎوەﻛﺎن ﻟەﻧﺎو ﺳﺮوﺷﺘﯽ رۆژھــەت دەﺳــﺘﺒەﻛﺎر ﺑﻮوە، ھەﯾﻨﯽ راﺑﺮدوو ﺑڕﯾﺎر ﺑﻮو ھەڵﻤەﺗﯽ ﻧﺎﺷﺘﻨﯽ ﻧەﻣﺎم دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜەﯾﻦ، ﺑەم ﺳەرﺑﺎری ﺋەوەی ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر ﺑە دەﻧﮕﻤﺎﻧەوە ھﺎﺗﻦ ،ﺑەھﯚی ﺑەﻓﺮ و ﺳــەرﻣﺎوە ھەڵﻤەﺗەﻛە دوا ﺧﺮا و ھەﯾﻨﯿﯿەك ﭘێﺶ ﺋەوﻛﺎﺗەش ﻟە ﭼﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣەرﯾﻮان ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﺟەﻣﺎوەرﯾﻤــﺎن ﻛﺮد ﺑﯚ ﻧﺎﺷــﺘﻨﯽ ﺑەڕوو و ﻛﺎرداﻧەوەﯾەﻛﯽ زۆر ﺑﺎﺷﯽ ﻟێ ﻛەوﺗــەوە و ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر ﺑە دەﻧﮕﻤﺎﻧەوە ھﺎﺗﻦ. ﺋێــﻮە زۆرﺑــەی ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﺘﺎن ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻨە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻧﺎوﭼــەی ﻣەرﯾﻮاﻧە، ھﯚﻛﺎر ﭼﯿﯿە ﻛــە ﻧەﺗﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺋەو ﺑﺎزﻧەﯾە ﻓﺮاواﻧﺘــﺮ ﺑﻜەن و ﭘەل ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮫﺎوێﻦ؟ ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳﺎ ،رێﻜﺨﺮاوەﻛەی ﺋێﻤە ﺗەﻧﯿﺎ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﺋــەوەی ھەﺑﻮو ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻣەرﯾﻮاﻧﺪا ﻛﺎر ﺑﻜﺎت، ﺑەم ﻟــە دواﯾﯿــﻦ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەدا ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔە، ﺗﻮاﻧﯿﻤﺎن ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧەﻛەﻣﺎن ﻓﺮاواﻧﺘــﺮ ﺑﻜەﯾــﻦ ﺑﯚ ﺳــەرﺟەم ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻨە و ﺋێﺴﺘە ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳﺎ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟە ھەﻣﻮو ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺋەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾــە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪەﯾﻦ ،ﺑــەم ﻟەڕووی ﻛﺎرﻛﺮدﻧەوە ﺑە ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋەوەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە زۆرﺑەی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﻣەرﯾﻮان ﺑﻮوە ،ﻟەو ﺷﺎرە ﻻﯾەﻧﮕﺮ
ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳەوزی ﭼﯿﺎ ﻟە ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ ﻛﺎرﻧەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳەﺗەوە دروﺳﺖ ﺑﻮوە و ھﺎوﻛﺎرﻣﺎن زﯾﺎﺗﺮە. دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ رێﻜﺨﺮاوی ﺳەوزی ﭼﯿﺎ ﺋەوە ﻧﺎﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە دەﺳــەت ﻟە ﺋﺎﺳــﺖ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ژﯾﻨﮕەی رۆژھەت ﻧﺎﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرە، ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯽ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧە ﭼﯽ ﺑﻮوە و ﻟەرووی رێﻜﺨﺮاوەﯾﯿەوە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﺘﺎن ﭼﯚن ﺑەڕێﻮە دەﺑەن؟ ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟــە دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻣەدەﻧﯿﯿــەﻛﺎن، رێﺨــﺮاوە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە ﻟە ﻧێﻮان ﺧەڵﻚ و دەﺳەت .واﺗﺎ ھﯚﻛﺎری دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ رێﻜﺨﺮاوەﯾــەك ﻟــەوەوە ﺳــەرﭼﺎوە دەﮔﺮێ ﻛە دەﺳــەت ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑەﺷێﻮەی ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەڕێﻮە ﺑﺒــﺎت ،ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳــەوزی ﭼﯿﺎش ﻟە ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ ﻛﺎرﻧەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳــەﺗەوە دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە. ﺑەداﺧەوە ﻧﺎوەﻧﺪە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺑەو ﺷێﻮەﯾەی ﻛە دەﺑﻮو ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎر ﺑﻮوﺑﺎن ،ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ھەﻣﺒەر ﺳﺮوﺷــﺖ و ژﯾﻨﮕەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜەن ،ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﺪا رێﻜﺨﺮاوﮔەﻟێﻜﯽ وەك ﺋێﻤە دروﺳــﺖ ﺑﻮون و ﺧەڵﻜﯿﺶ ﺑﺎش ﺑە ھﺎﻧﺎﻣﺎﻧەوە ھﺎﺗﻮون ،ﻛﺎﺗﯽ وا ﺑــﻮوە ﻟە ﯾەك ﻛﺎﺗــﺪا ﻟە 10ﺑﯚ 15ﺷــﻮێﻨﯽ دارﺳــﺘﺎﻧەﻛﺎن ﺋﺎﮔﺮ ﻛەوﺗﻮوەﺗەوە و ﺑەھﯚی ھﺎوﻛﺎری و ھێﺰ و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺧەڵﻜەوە ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧە ھەﻣﻮوﯾــﺎن ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﺑﻜەﯾﻦ. ﺳەرﺑﺎری ﺋەوەی ﺋێﻤە ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯿﻦ ،ﺑــەم ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن رێﻜﺨــﺮاو و ﺳﯿﺴــﺘەﻣﺎﺗﯿﻜە و ھەر ﺋﺎﮔﺮێﻚ ﻧﺰﯾﻚ ﻟــە ھەر ﮔﻮﻧﺪ و ﺋﺎواﯾﯿــەك ﺑﻮوﺑێﺖ ،ﺑە زووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﺋــﺎﮔﺎدار ﻛﺮاوﯾﻨەﺗــەوە و دەﺳــﺘﺒەﺟێ ﺗﯿﻤﻤﺎن ﻧﺎردووە ﺑﯚ ﺷﻮێﻨەﻛە و ﺑەردەوام ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑەڕێﻮە ﺑﺮدووە. ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﺋێﻮە ﻟە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧەﻛــەدا ﭼﯿﯿــە ،ﺋﺎﯾــﺎ ﺗﻮاﻧﯿﻮﺗﺎﻧە وەك ﺋەو دروﺷﻤەی ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە ﺑەرزﺗﺎن ﻛﺮدووەﺗەوە، ﻣەﺑەﺳــﺘەﻛﺎﻧﺘﺎن ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ژﯾﻨﮕــە ﺑﭙێﻜــﻦ و وﺷــﯿﺎرﯾﯽ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﺑﮕەﯾەﻧﻨــە ﺋــەو ﺋﺎﺳﺘەی ﻛە ﺧﻮازﯾﺎری ﺋێﻮە ﺑﻮوە؟ ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﺋێﻤــە وەك ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ
ﺳــەوزی ﭼﯿﺎ ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە ﺑەو دروﺷــﻤە دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووە ﻛە ”ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ژﯾﻨﮕە ،ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ژﯾﺎﻧــە“ و ﺑەردەوام ﻟــە ﭘێﻨﺎو ﺋەو دروﺷــﻤەدا ﻛﺎرﻣﺎن ﻛﺮدووە و ﺗﺎ چ ﺋﺎﺳﺘێﻚ ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧە ﺳەرﻛەوﺗﻦ ﺑەدەﺳــﺖ ﺑﮫێﻨﯿﻦ ،ﺋــەوە دەﺑێ ﺧەڵﻚ ﺑڕﯾﺎری ﻟێ ﺑــﺪات ﻛە ﺋﺎﯾﺎ ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧــە ﺋەو دروﺷــﻤە ﭘێڕەو ﺑﻜەﯾﻦ ،ﯾﺎن ﻣﺎوﻣﺎﻧە. ﺑــە دڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧە ﻻﯾەﻧﯽ ﻛەم ﻟە ﻣەرﯾﻮان و دەوروﺑــەری ﻓﺎﯾﻠێﻜﯽ ژﯾﻨﮕەﯾﯽ ﻟەﻧﺎو ﻣێﺸــﻜﯽ ھەﻣــﻮو ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾــەدا ﺑﻜەﯾﻨــەوە .واﺗﺎ ﺑﯿﺮﯾﺎن ﺑﮫێﻨﯿﻨەوە ﺷــﺘێﻚ ﺑەﻧﺎوی ژﯾﻨﮕــە ھەﯾە و ﺗــﺎ رادەﯾەﻛﯿﺶ ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە، ﺋەوەی ﻛە ﺟــﺎران ﺧەڵﻚ دەﭼﻮو ﺑﯚ ﺳەﯾﺮان و زﺑڵ و ﭘﺎﺷﻤﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﻧﺎو ژﯾﻨﮕەدا ﺑەﺟێ دەھێﺸــﺖ، رەﻧﮕــە ﭘێﺶ دەﺳــﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧەﻛەﻣﺎن ﺋەوە ﺑەﻻﯾەوە ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮوﺑﺎﯾە ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە ﻧﯿﯿە .ﻟەواﻧەﯾە ھەﻧﺪێﻚ ﻛــەس ﺋەو ﻛﺎرە ﺑــﻜﺎت ،ﺑەم ﺗﺎ رادەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺋــەو ﻛﺎراﻧە ﻛەم ﺑﻮوﻧەﺗــەوە و وای ﻟــێ ھﺎﺗــﻮوە ھﺎووﺗــﯽ ﺑە ﻋەﯾﺒــﯽ دەزاﻧێﺖ ﺑﭽێ ﺑﯚ ﺳــەﯾﺮان و ﭘﺎﺷﻤﺎوەﻛەی ﻟە ﺳﺮوﺷــﺘﺪا ﻓڕێ ﺑﺪات ،ﺋێﺴﺘە ﻻی ﺧەڵﻚ ﺑــﻮوە ﺑە ﻋەﯾﺒە ﺑﭽێﺖ دار ﺑﺒڕێﺘەوە ،ﺑە ﺷەرﻣﯽ دەزاﻧێﺖ ﻛﺎﺗێﻚ دەﺑﯿﻨێ دارﺳﺘﺎﻧێﻚ ﺋﺎﮔﺮی ﮔﺮﺗﻮوە ،دەﺳــﺖ ﻟەﺳەر دەﺳﺖ داﺑﻨێﺖ و ﺋەﮔــەر ﻧەﺗﻮاﻧێ ﺧﯚی ﺑێﺖ ﺑﯚ ﻛﻮژاﻧﺪﻧــەوەی ﺋﺎﮔﺮەﻛە، ﭘــﺎرەی ﺑەﻧﺰﯾﻨــﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎن دەدات ﯾﺎن رەﻧﮕە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪەﻧە دەﺳﺘﻤﺎن ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﺧﯚﺑەﺧﺸــەﻛﺎن ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەﮔەر ﺋەوەش ﻧــەﻛﺎت ،ﭘــﺎرە دەﺧﺎﺗە ﻧــﺎو ژﻣــﺎرە ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﺑﺎﻧﻜــﯽ رێﻜﺨﺮاوەﻛەﻣــﺎن .ﻟە ﻛﯚی ﺋەﻣﺎﻧە دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێــﻢ ﺋێﻤە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﻤﺎن ﻟەﺳــەر ﻛﻮﻟﺘﻮوری ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰی ﻟەﻻی ﺧەڵﻚ ﺑﻮوە و ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧە ﺋەو ﻛﻮﻟﺘﻮورە ﻟــەﻻی ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﻤﺎن ﺑەھێﺰ ﺑﻜەﯾﻦ.
ﺋێــﻮە ھەڵﻤەﺗێﻜﺘــﺎن ﺑــﯚ ﺑەﮔﮋداﭼﻮوﻧــەوەی ڕاو ﻟــە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺳﺖ ﭘێ ﻛﺮد و ﻣەﺑەﺳــﺘﺘﺎن ﺋەوە ﺑﻮو ﻛﻮﻟﺘــﻮوری راوﻛﺮدﻧــﯽ ﺋﺎژەڵــە ﻛێﻮﯾﯿــەﻛﺎن ﻧەھێڵــﻦ و ﺋەوەش واﯾﻜﺮد ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﺸﻮازی ﻟەو ﺑﯿﺮۆﻛەﯾە ﺑﻜەن ،ﺋﺎﯾﺎ ﺗﻮاﻧﯿﺘﺎن ﺋەو ﺑﯿﺮۆﻛەﯾە ﻟەﻧــﺎو ھەﻣــﻮو ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧــﯽ رۆژھەت ﺑو ﺑﻜەﻧەوە؟ ﺑە ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿەوە ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﺋێﻤە
ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﻧەرﯾﺘﺎﻧە و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ رۆﺣێﻜﯽ ژﯾﻨﮕەدۆﺳﺘﯽ و ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰی ﻟەﻧﺎو ﺧەڵﻜﺪا ﺑﯚ ﺋێﻤە ﻗﻮرس ﺑﻮو ﺑﯚ راوﻛــﺮدن ﻛە ﻟــە ﻛﯚﻣﯿﺘەی ﻓێﺮﻛﺎری ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧەوە دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛــﺮد ،ﺧێﺮا دەﻧﮕــﯽ داﯾەوە و ﺷــەﭘﯚﻟﯽ ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﭼەﻛــﯽ راوﻛﺮدﻧﯽ ﺋــﺎژەن ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﺑەرەو ﻧﺎوەﻧﺪی ﺋێﺮان رۆﯾﺸﺖ و دەور و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ زۆری ھەﺑﻮو ،ﻟە زۆر ﺷﻮێﻨﯽ وەك ﺑﺎﺷــﻮور و رۆژھەﺗــﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﺶ وەﻣﯽ داﯾــەوە و ﺑﻮو ﺑە ﻧەرﯾﺘێﻚ ﻛە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﭼەﻛﯽ راوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺸﻜێﻨﻦ و ﻗەﻓەﺳﯽ ﺑﺎڵﻨﺪەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺴﻮوﺗێﻨﻦ و ﺋﺎژەڵەﻛﺎن ﺋﺎزاد ﺑﻜەن، ﺑﯚ ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿەوە ﺗﻮاﻧﯿﻤﺎن ﻧەك ھەر ﻟەﻧﺎو رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑەڵﻜﻮ ﻟەﻧﺎو ﺋێﺮاﻧﯿﺸــﺪا ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە ﺑﻜەﯾﻦ ﺑە ﻓەرھەﻧﮓ. ﻟە ﻣﺎوەی 5ﺳﺎڵﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﺪا
ﻧﺎوەﻧــﺪە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿــەﻛﺎن ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾەی ﻛــە دەﺑــﻮو ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎر ﺑﻮوﺑــﺎن ،ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟــە ﻫەﻣﺒەر ﴎوﺷــﺖ و ژﯾﻨﮕەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜەن
ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳــەوزی ﭼﯿﺎ رەﻧﮕە ﺑەﺷــێﻮەی ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرەﻛﺎمنﺎن ﺑﭽێﺘە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﻻﯾەﻧێﻚ ،ﺑەاڵم ﻫﯿﭻ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚﻣﺎن ﻟەﮔەڵ ﻫﯿﭻ ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧێﻚ ﻧﯿﯿە
چ ﺑەرﺑەﺳــﺘێﻜﺘﺎن ھﺎﺗﻮوەﺗە رێ و ﺋــەو ھﯚﻛﺎراﻧە ﭼــﯽ ﺑﻮون وای دەﻛــﺮد ﻧەﺗﻮاﻧﻦ ﺑەﭘێــﯽ داوا و ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﺗﺎن ﭘەرە ﺑﺴﺘێﻨﻦ؟ ﻟەﺑەر ﺋــەوەی ﺋێﻤــە ﭘەﯾﺎﻣێﻜﯽ ﺟﯿﺎواز و ﺗــﺎ رادەﯾەك ﻧﻮێﻤﺎن ﭘێ ﺑــﻮو و ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﺋێﻤەش ﺗﺎ رادەﯾــەك ﺑەﭘێﯽ ﻧەرﯾــﺖ ﺑەڕێﻮە ﭼﻮوە ،ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋــەو ﻧەرﯾﺘﺎﻧە و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ رۆﺣێﻜــﯽ ژﯾﻨﮕەدۆﺳــﺘﯽ و ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰی ﻟەﻧــﺎو ﺧەڵﻜﺪا ﺑﯚ ﺋێﻤــە ﻗﻮرس
ﺑەﺗەﻧﯿــﺎ ﻛﺎری ژﯾﻨﮕەﯾﯽ دەﻛەﯾﻦ و ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﻤﺎن ﻻ ﮔﺮﻧﮕە ،ﺑﯚﯾــە وردە وردە ھەم ﻻی دەﺳەت و ھەم ﻻی ﺧەڵﻚ رێﮕەﻣﺎن ﺑﯚ ﻛــﺮاوە و ﺑە ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺟﯚران ﺋەو ﺑەرﺑەﺳــﺘﺎﻧە ﻛەم ﺑﻮوﻧەوە و ﺋێﺴﺘە ﺑە ﺑەراورد ﻟەﮔەڵ ﺳﺎﻧﯽ ﭘێﺸﺘﺮ دەﺳﺘﻜﺮاوەﺗﺮﯾﻦ. ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ رۆژھــەت ﻟــە ھەﻣﺒــەر ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﺘــﺎن ﭼﯚن ﺑﻮوە ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋەو ﻛﺎراﻧەی ﺋێﻮە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺘﺎن داوە
ﺑﻮو ،رەﻧﮕــە زۆر ﺟــﺎر ﻟەﻻﯾەن ﺧەڵﻜەوە ﮔﺎڵﺘەﻣﺎن ﭘێ ﻛﺮاﺑێﺖ و ﻟەﻻﯾەن دەﺳــەﺗەوە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﺳﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻮودا ﺑەرﺑەﺳﺘﯽ زۆرﻣــﺎن ﺑــﯚ دروﺳــﺖ ﻛــﺮا و ﮔﯚوارەﻛەﯾــﺎن ﻟێ داﺧﺴــﺘﯿﻦ و ﻣﺎڵﭙەڕەﻛەﯾﺎن ﻟێ داﺧﺴــﺘﯿﻦ و ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی ﯾﺎرﻣەﺗﯽ داراﯾﯿــﺎن ﭘێ ﻛﯚ ﻛﺮدﯾﻨەوە ،ﺋێﻤە رووﺑەڕووی ھەﻣﻮو ﺋەو ﺑەرﺑەﺳﺘﺎﻧە ﺑﻮوﯾﻨەﺗەوە ﻟە ﻣێﮋووی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ رێﻜﺨﺮاوەﻛەﻣﺎﻧــﺪا ،ﺑــەم ﺋێﻤە ﻟەﺳــەر ﻛﺎری ﺧﯚﻣﺎن ﺑەردەوام ﺑﻮوﯾﻦ ﺑﯚ ﺧەڵﻚ و دەﺳەﺗﯿﺸﻤﺎن ﺳەﻟﻤﺎﻧﺪ ﻛە ﺋێﻤە ﺑەدەر ﻟە ﻛﺎری ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێــﺰی ،ﺳــەر ﺑــە ھﯿﭻ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ دەﺳەت و دەرەوەی دەﺳەت ﻧﯿﻦ ،ﺳەﻟﻤﺎﻧﺪﯾﺸﻤﺎن ﻛە ﺳەر ﺑە ھﯿﭻ ﺣﺰﺑێﻜﯽ دەرەوە و ﻧــﺎوەوەی رۆژھــەت ﻧﯿﻦ و
ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﺪا رەﻧﮕﺪاﻧەوەی ھەﺑﻮوە؟ وەك ﭘێﻮەﻧــﺪی راﺳــﺘەوﺧﯚ، ھەﻣﯿﺸە ﺑﺎﺳﻤﺎن ﻟێ ﻛﺮدووە ﻛە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳەوزی ﭼﯿﺎ رەﻧﮕە ﺑەﺷێﻮەی ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﭽێﺘە ﺧﺰﻣەﺗــﯽ ﻻﯾەﻧێﻚ ،ﺑەم ھﯿﭻ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ راﺳﺘەوﺧﯚﻣﺎن ﻟەﮔەڵ ھﯿﭻ ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧێﻚ ﻧﯿﯿە و ﻟــە ﺑﻨەڕەﺗــﺪا رێﻜﺨﺮاوەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣــﯽ ﺑﺎوەڕی ﺑــەوە ﻧﯿﯿە ﻛﺎری ﺣﺰﺑــﯽ ﺑﻜﺎت ،ﺑــەم ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺣﺰﺑە رۆژھەﺗﯿﯿەﻛﺎن، چ ﻟــە ﻧﺎوﺧــﯚ و دەرەوەی وت، ﺑــەردەوام ﻛﺎری ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێــﺰی ﺳــﺘﺎﯾﺶ ﻛﺮاوە و ﺑە ﺑەردەواﻣﯽ ھﺎﻧﯿﺎن داوﯾﻦ و دەﺳﺘﺨﯚﺷﯿﻤﺎن ﻟێ ﻛﺮاوە ،ﺑــەم ﺋێﻤە ﭘێﻮەﻧﺪی راﺳﺘەوﺧﯚﻣﺎن ﻟەﮔەڵ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ﻧﯿﯿە.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ
ﺳﺎری ﺳﻮرەﯾﺎ ﺋﯚﻧﺪەر:
وﺷە /ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ـ ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ ﺋەﻧﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟەﺳــەر ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ HDPی ﻛﻮردی ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ )ﺳﺎری ﺳــﻮرەﯾﺎ ﺋﯚﻧﺪەر( ،ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛــﺪا ﺑﯚ ﻛەﻧﺎڵﯽ )ﺟەزﯾﺮە(ـــﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﺋﺎﻣﺎژە دەدات ،ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺎرﺗەﻛەﯾــﺎن رێﮋەی دەﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻟە % 10زﯾﺎﺗﺮ دەﺑێﺖ .ﺑەﭘێﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھەر ﺣﺰﺑێﻚ ﻧەﺗﻮاﻧێﺖ رێﮋەی % 10دەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ وت ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨێﺖ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﭽێﺘە ﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن. ﺋــەو ﺋەﻧــﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــە ﭘێﯽ واﯾــە ﭘﺎرﺗــﯽ AKPﺑــﺮاوەی ھەڵﺒﮋاردﻧــەﻛﺎن دەﺑێﺖ ،ﺑەم ﭘﺎرﺗەﻛەی ﺋەواﻧﯿﺶ دەﺑێﺘە ﺋەو ﭘﺎرﺗەی ﻛە ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﺟﺪی ﺑﯚ دەﻛﺮێﺖ. ﺋەو دەڵێﺖ” :ھەر ﭘﺎرﺗێﻚ ﭘﻠەی ﯾەﻛــەم ﻟــە ھەڵﺒﮋاردﻧــەﻛﺎن ﺑەدەﺳــﺖ ﺑﮫێﻨێــﺖ ،دەﺑێﺖ ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﺟﺪی ﺑﯚ ﺋێﻤە ﺑﻜﺎت.
ﺋێﻤــە وەك ﭘﺎرﺗێﻜــﯽ ﻛﻮردی ﺑەﺋﺎﺷــﻜﺮا داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﻤﺎن روون ﻛﺮدووەﺗەوە، ﺟﺎ ھــەر ﭘﺎرﺗێﻚ ﺑﺮاوەی ﯾەﻛەم ﺑێــﺖ ،دەﺑێ ﻟە ھەﻣﻮو ﭘﺮﺳــە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴــﺎزەﻛﺎﻧﺪا ﭘــﺮس ﺑەﺋێﻤە ﺑــﻜﺎت ،ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ﺧﯚﯾﺎن زەرەرﻣەﻧﺪ دەﺑﻦ“. ﺳﺎری ﺳﻮرەﯾﺎ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻧﺎزاﻧێﺖ ﺋﺎﺧﯚ ﺑﯚ ﺋــەم ھەڵﺒﮋاردﻧە ﺧﯚی
ﺑﯚ ﺋەﻧﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ دەﭘﺎڵێﻮێﺖ ﯾﺎن ﻧــﺎ ،ﺋەو ﭘێﯽ واﯾــە ﺋەﮔەر ﺣﺰﺑەﻛــەی ﭘێــﯽ ﺑڵێﺖ ﺧﯚت ﻣەﭘﺎڵێــﻮە ،ﭘﺎﺑەﻧــﺪ دەﺑێــﺖ ﺑەﺑڕﯾﺎری ﺣﺰﺑەﻛەﯾەوە. ﺑوﯾــﺎن راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــەﻛﺎن ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی دﯾــﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ )ﻗــﺎدر ﺋﯿﻨﺎﻧﺮ( ﻟەﺳــەر ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ HDP ﺧﯚی ﺑــﯚ ﺋەﻧــﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ
”ﺷــﺎﻧﺎزﯾﯿە ﺑــﯚ ﭘﺎرﺗەﻛەﻣــﺎن ﻛــە ﻗــﺎدر ﺋﯿﻨﺎﻧــﺮ ﻟەﺳــەر ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋێﻤە ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋەﻧﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺑﭙﺎڵێﻮێﺖ“
دەﭘﺎڵێﻮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺋەم ﭘﺮﺳــﯿﺎرە رووﺑەڕووی ﺳــﺎری ﺳــﻮرەﯾﺎ ﻛﺮاﯾەوە و ﺋەوﯾﺶ ﮔﻮﺗﯽ” :ﺋێﻤە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟەﮔەڵ ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻚ داﻧەﻧﯿﺸﺘﻮوﯾﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی داوای ﻟێ ﺑﻜەﯾــﻦ ﺧــﯚی ﺑﭙﺎڵێﻮێﺖ
ﺑﯚ ﺋەﻧــﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ،ﺑەم ﺋەﮔەر ﻗﺎدر ﺋﯿﻨﺎﻧــﺮ ﺣەز ﺑﻜﺎت ﻟەﺳەر ﻟﯿﺴﺘﯽ ﭘﺎرﺗەﻛەی ﺋێﻤە ﺧﯚی ﺑﭙﺎڵێﻮێﺖ ،ﺋەﻣە ﺟێﮕەی ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿە ﺑﯚ ﺋێﻤە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﻟە رۆژە ﺗﺎڵەﻛﺎﻧﺪا ﻻﯾەﻧﮕﺮﯾﯽ
ﻟە ﺋێﻤــە ﻛﺮدووە و ﺑــەردەوام ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﻛﻮرد ﻛﺮدووە“. ﻗﺎدر ﺋﯿﻨﺎﻧﺮ ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺋەﺳﺘێﺮە ﻧﺎودارەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﯿﻨەﻣﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋــەو ﺑەﻓﯿﻠﻤەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎﻧﯽ ﺣەﻓﺘــﺎ و ھەﺷــﺘﺎﻛﺎن ﺗﻮاﻧــﯽ
ﺑﺒێــﺖ ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺋەﻛﺘــەری ﺳﯿﻨەﻣﺎی ﺗﻮرﻛﯽ و ﯾەﻛێﻜﯿﺸە ﻟە دەﺳﺘەی ﺑﯿﺮﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەی ﻛﻮرد و ﺑەردەوام ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە داواﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﺮدووە.
ﺳــەﺑﺮی ﻛە ﻛﻮردی ﺷــﺎری ﺋەرزروﻣــە ،ﻧﺎﯾﺸــﺎرێﺘەوە ﻛە ھەﻧﺪێــﻚ رۆژﻧﺎﻣــەی ﺗﻮرﻛﯽ ﺋﯿﺴﺘﻔﺰازﯾﺎن دەﻛەن و ﺑەردەوام ﺑەﺧﺮاﭘە ﺑﺎﺳــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺳــەرﻛەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ دەﻛەن .ﺋەو دەڵێﺖ” :داﻋﺶ ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑەﻛەراﻣــەت و ﻧﺎﻣــﻮوس و ﻗﻮدﺳــﯿەﺗﯽ ﻛﻮرد ﻛــﺮدووە و ﺑەردەوام ﺑەدڕﻧﺪاﻧەﺗﺮﯾﻦ ﺷێﻮە ﭘەﻻﻣﺎری ﻛــﻮرد دەدات ،ﺑﯚﯾە ﻛﺎﺗێﻚ ﭘێﺸﻤەرﮔە رووﺑەڕووﯾﺎن ﺑﻮوەﺗەوە و ﺗێﻜﯽ ﺷــﻜﺎﻧﺪوون، ھەﻧﺪێﻚ ﻟە رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳە ﺗﻮرﻛە رەﮔەزﭘەرﺳــﺘەﻛﺎن دەﯾﺎﻧەوێ ﻟەو ﺷــﻜﯚﯾەی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻛەم ﺑﻜەﻧەوە ،ﺑەم دەﺑێﺖ ﺳﻮﭘﺎﺳﯽ زۆرێــﻚ ﻟــە رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺗﻮرﻛﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛــە ﺑەﮔﺮﻧﮕەوە دەڕواﻧﻨــە ﭘێﺸــﻤەرﮔە .ﻣــﻦ ﻧﻤﻮوﻧەﯾەﻛﺖ ﺑــﯚ دەھێﻨﻤەوە ﻛﺎﺗێــﻚ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑەﺧﺎﻛﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﭼﻮو ﺑﯚ ﻛﯚﺑﺎﻧێ و ﺷەڕی دژی داﻋــﺶ ﻛﺮد،
ھەر رۆژﻧﺎﻣــەی ”وەﺗەن“ ﺑﻮو ھەواڵێﻜﯽ ﺑو ﻛﺮدەوە ﺑەوەی 80ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﺷﺎﻧﻠﯽ ﺋﻮرﻓﺎ ﻟە ﭼێﺸﺘﺨﺎﻧەﯾەك ﻧﺎﻧﯿﺎن ﺧﻮاردووە و ﭘﺎرەی ﺧﻮاردﻧەﻛەﯾﺎن ﻧەداوە، ﻛە ﭘﺎﺷــﺎن دەرﭼﻮو ھەواڵەﻛە درۆ ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە رێﮕە ﻟەو ﺟــﯚرە ھەواﻧە ﺑﮕﯿﺮێﺖ و ﺳەرﻛﯚﻧە ﺑﻜﺮێﺖ“. رۆژﻧﺎﻣــەی ”وەﺗــەن“ ﺋــەوە ﻧﺎﺷــﺎرێﺘەوە ﻛە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺳــەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ ﮔــەورەی ﻟە ﺷــەڕەﻛەی ﮔﻮێڕ ﺑەدەﺳــﺖ ھێﻨﺎوە ،ﺑــەم ﺋﯿﺮەﯾﯽ ﺋەوان ﺑەراﻣﺒەر ﺑەﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﻮوەﺗە ھﯚﻛﺎری ﺋەوەی ﻟەﺑﺮی ﺋەوەی ھەواڵــﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻨەﻛە ﺑو ﺑﻜەﻧــەوە ،دەﻧﻮوﺳــﻦ دوای ﺋــەوەی داﻋﺶ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﮔﻮێﺮ ﺗێﻚ ﺷــﻜﺎ و ﺗەرﻣﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 50ﭼەﻛﺪاری ﻟــێ ﺑەﺟێ ﻣﺎوە ،ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺳﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑەﺗەرﻣەﻛﺎن دەﻛﺎت.
رۆژﻧﺎﻣەی وەﺗەﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﺳﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑەﭘێﺸﻤەرﮔە دەﻛﺎت وﺷە /ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ــ ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ رۆژﻧﺎﻣەی )وەﺗەن(ـــﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﭼﺎوی ﺑەو ﺳەرﻛەوﺗﻨە ﻣەزﻧە ھەڵﻨﺎﯾەت ﻛە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟە ﻣﯿﺤﻮەری ﮔﻮێڕ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ داوە. ﻟە راﭘﯚرﺗێﻜﺪا ﭘێﺸﻤەرﮔە و داﻋﺶ ﺑەﯾەك دەﭼﻮێﻨێﺖ ﺑەوەی ﺳﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑەﺗەرﻣﯽ ﺳەدان ﭼەﻛﺪاری داﻋﺶ دەﻛەن. رۆژﻧﺎﻣەی وەﺗەن ﻟە راﭘﯚرﺗێﻜﺪا ﻟەﺳــەر ﺷــەڕی 5رۆژ ﻟەﻣەوﺑەری ﮔﻮێڕ ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻛــە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ھێﺮﺷــێﻜﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧﯽ داﻋﺶ ﻟەو ﺳــﻨﻮورە ﺗێﻚ ﺑﺸﻜێﻨێﺖ و ﺑەﺳەدان ﺗەرﻣﯽ داﻋﺶ ﻟە ﮔﻮێڕ ﺑەﺟێ ﻣﺎون ،ﺑەم ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑەﺗەرﻣــەﻛﺎن دەﻛﺎت ،ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ﻻﺷەی ﺋەو ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧە ﺑەھﯿﭻ
ﺷێﻮەﯾەك ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯿﯿﺎن ﭘێ ﻧەﻛﺮاوە و ﺗەﻧﯿﺎ ﻧێﮋراون. وەﺗەن ﭼەﻧﺪ وێﻨەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﺸﺎن داوە ﻛــە ﺗەرﻣــﯽ داﻋــﺶ ﻟە ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮێڕ ﻛەوﺗﻮون و ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺟﯿــﺎوازی ﭼﯿﯿە ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ ﻛە ﺳﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑەﺗەرﻣﯽ ﻣﺮۆڤ دەﻛﺎت .ﺑەم ﺗەﻧﯿﺎ ﺗﯚﻣەﺗە ھﯿﭻ ﺑەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﺑو ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ
ﺑەﺗەرﻣﯽ داﻋﺶ ﻛﺮدﺑێﺖ ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەو وێﻨەﯾەی ﺑو ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛــە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺗەرﻣــﯽ داﻋﺶ ﻛەوﺗﻮوەﺗە دەﺳﺘﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە. )ﺳــەﺑﺮی ﺋﯚزﺑەك( ﻛە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ زاﻧﻜﯚی )ﻛﺎدﯾﺮھﺎس(ە ﻟە ﺑەﺷﯽ ﺳﯿﻨەﻣﺎ ﻟە ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ ،ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ھەواﻧــەی ﻟــە رۆژﻧﺎﻣە و ﺳــﺎﯾﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺑــو دەﻛﺮێﻨەوە ﮔﻮاﯾە ﭘێﺸــﻤەرﮔە
ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑەﺗەرﻣﯽ داﻋﺶ دەﻛﺎت ،ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ” :ﺋێﻤــە زۆرﺟﺎر ﻟە ﭼەﻧﺪ رۆژﻧﺎﻣەﯾەﻛــەوە ھەواڵــﯽ زۆر ﺑێ ﺑﻨەﻣﺎ ﻟەﺳــەر ﭘێﺸــﻤەرﮔە دەﺧﻮێﻨﯿﻨەوە و دەزاﻧﯿﻦ ﻛە ﺋەو ھەواﻧە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﭘێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾە و ﭼﺎوﯾــﺎن ﺑەو ﺳــەرﻛەوﺗﻨﺎﻧەی ھەڵﻨﺎﯾــەت. ﭘێﺸــﻤەرﮔە
ﻧﺎﻣەوێــﺖ ﻟێﺖ ﺑﺸــﺎرﻣەوە ﻛە ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺑەر ﻟە ﺋێﺴــﺘە ﭼەﻧﺪ ﮔﺮﺗەﯾەﻛﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯽ ﺑو ﻛﺮاﻧەوە ﻛە ﭘێﺸﻤەرﮔە ھەﻧﺪێﻚ ﺟــﺎر ﺑەﺧﺮاﭘﯽ ھەڵﺴــﻮﻛەوت ﻟەﮔەڵ ﭼەﻧﺪ دﯾﻠێﻜﯽ داﻋﺸــﺪا دەﻛﺎت ،ﺑــەم ﺋەواﻧەﯾﺶ زۆر ﻛەم و ﺑــێ ﺑەرﻧﺎﻣەن و ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﺑڵێﯿﺖ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺳﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑەﺗەرﻣﯽ داﻋﺶ دەﻛﺎت“.
رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳێﻜﯽ ھﯚڵەﻧﺪی ﺑەﺗﯚﻣەﺗﯽ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە دﯾﺎرﺑەﻛﺮ زﯾﻨﺪاﻧﯽ دەﻛﺮێﺖ
وﺷــە /ﻛﺎرزان ﮔﻠــﯽ ــ ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ ﺑەﺗﯚﻣەﺗﯽ ﭘڕوﭘﺎﮔﻨﺪەﻛﺮدن ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳێﻜﯽ ھﯚڵەﻧﺪی ﻟە دﯾﺎرﺑەﻛﺮ دەﮔﯿﺮێﺖ و ھەڕەﺷەی ﻟێ دەﻛەن ﻛە ﺋەﮔەر ﺑەردەوام ﺑێﺖ ﻟە ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەﻛﺮدن ﺳﺰاﻛەی زۆر ﺗﻮﻧﺪ دەﺑێـﺖ. رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﯽ ھﯚڵەﻧﺪی )ﻓﺮێﺪەرﯾﻜﺎ ﮔێﺮدﯾﻨﮓ( ﻛە ﻣﺎوەی 3ﺳﺎڵ دەﺑێﺖ ﻟە دﯾﺎرﺑەﻛﺮ دەژێﺖ و ﺑەردەوام ھەواڵ و راﭘﯚرﺗﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﻛێﺸــەی ﻛﻮرد ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛﺎت ،دەﻛەوێﺘە ﺑەر ﺷﺎوی ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و زﯾﻨﺪاﻧﯽ دەﻛﺮێﺖ، ﺑەم دوای ﺋەوەی ﺋﯿﻔﺎدەی ﻟێ وەردەﮔﯿﺮێﺖ ،ﺑەﻛەﻓﺎﻟەت ﺋﺎزاد دەﻛﺮێﺖ. ﻓﺮێﺪەرﯾﻜﺎ ﻟەﺑﺎرەی زﯾﻨﺪاﻧﯿﻜﺮدﻧەﻛەی ﻟەﻻﯾەن ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە دەڵێﺖ” :ﻟە ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿەﻛﯽ زوودا ﻟە دﯾﺎرﺑەﻛﺮ ﻛە ﻟە ﻣﺎڵەﻛەی ﺧﯚم ﻟە ﺧەودا ﺑﻮوم 8 ،ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺗﻮرك ھﺎﺗﻨە ژوورەوە و ھەﻣﻮو ﻣﺎڵەﻛەﻣﯿﺎن ﭘﺸﻜﻨﯽ ،ﺑەم ﻧەﯾﺎﺗﻮاﻧﯽ ھﯿﭻ ﺷﺘێﻚ ﺑﺪۆزﻧەوە و ﺑەو ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿە ﺑەدەﺳﺘﯽ ﻛەﻟەﭘﭽەوە ﻣﻨﯿﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ دﯾﺎرﺑەﻛﺮ راﭘێﭻ ﻛﺮد“. ﺋەو ﻟە درێﮋەی ﻟێﺪواﻧەﻛەﯾﺪا ﮔﻮﺗﯽ” :ﭘێﯿﺎن ﮔﻮﺗﻢ ﻛە ﺑەڵﮕەﯾﺎن ﻟەﻻﯾە ﺑەﻧﮫێﻨﯽ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪە ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛەﯾﺖ ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺧﯚت ﺑەدوور ﺑﮕﺮﯾﺖ ﻟەو ﺟﯚرە ﻛﺎراﻧە ،ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە دووﭼﺎری ﺳﺰای ﺗﻮﻧﺪ دەﺑﯿﺘەوە و ﺧﯚت ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎر دەﺑﯿﺖ .ﻣﻨﯿﺶ ﭘێﯿﺎﻧﻢ ﮔﻮت ﺑەڵﮕەﻛﺎﻧﺘﺎﻧﻢ ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪەن و ﻣﻦ ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺋەو دۆﺳﯿﺎﻧە دەﻛەم ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەﻛێﺸەی ﻛﻮردەوە ھەﯾە و ﻟەو رووەﺷەوە ﺑێﻼﯾەﻧﯽ ﺧﯚﻣﻢ ﭘﺎراﺳﺘﻮوە“. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﮔﻮﺗەی ﺧﯚی ﺑەﻛەﻓﺎﻟەت ﺋﺎزاد ﻛﺮاوە ،ﺑەم ﻟەﻣەودوا ﭼﺎودێﺮی ﺗﻮﻧﺪی دەﻛﺮێﺖ و رەﻧﮕە ﺳﺎﻧﺴــﯚرﯾﺶ ﺑﺨەﻧە ﺳــەر ﺑﺎﺑەﺗەﻛﺎﻧﯽ ،ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾەی ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ھەر ﺑﺎﺑەﺗێﻜﺪا ﻟەﺳەر ﻛێﺸەی ﻛﻮرد ،رەﻧﮕە ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ دﯾﺎرﺑەﻛﺮ ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺑﺎﺑەﺗەﻛەی ﺑڕواﻧێﺖ و ﺑەﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدن ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎری ﺑﻜەن. رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳــﺎﯾﺘﯽ ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ھﯚڵەﻧﺪی ﻛﺎری ﻛﺮدووە و ﻟە ﭼەﻧﺪ رادﯾﯚﯾەﻛﯿﺶ وەك ﭘەﯾﺎﻣﻨێﺮ ﻛﺎری ﻛﺮدووە .ھەروەھﺎ ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا راﭘﯚرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﺳﺎﯾﺘﯽ )دﯾﻜەن(ـﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﺑو دەﻛﺎﺗەوە.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
7
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
HDPﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا رێﮋەی دەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ % 10زﯾﺎﺗﺮ دەﺑێﺖ
ﺑﺎﻛﻮور
ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
دوﻛﺎﻧﺪارێﻚ” :ﺋەوەی راﺳﺘﯽ ﺑێ ﻫﯿﭻ دووﻛﺎﻧێﻚ ﺧێﺮ ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﺳﯽ دی ﻓﻠﯿﻤﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ و ﮔﯚراﻧﯽ ﻧﺎﻛﺎت، ﺋەﮔــەر ﻓﻠﯿﻤــە ﺳێﻜﺴــﯿﯿەﻛﺎن ﻧەﻓﺮۆﺷــێﺖ .ﻫەرﭼەﻧــﺪە دەزاﻧﯿﻦ ﻛــە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻗەدەﻏــە ﻛــﺮاوە ،ﺑەاڵم ﺋەوە ﻛﺎﺳــﺒﯽ ﺋێﻤەﯾە و ﺑﺎزاڕی ﺋەو ﻓﻠﯿامﻧە زۆر ﮔەرﻣە و ﺟﻤەی دێﺖ“.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﻫەﻧﺪێ ﻛەس ﺑە ”ﺳەﻟەﻓﯽ“ﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەران دەﯾﺎﻧﻨﺎﺳﻦ
ﻟە ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەران داوای ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧەوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﭻ و ﻛﻮڕ دەﻛﺮێﺖ وﺷە /ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەران – ﺑەھﺮام ﻣﺤەﻣەد ﭼەﻧﺪ ھﺎووﺗﯽ و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾەﻛﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﺑﻨەڕەﺗﯽ و ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەران ،داوای ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧەوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﻛﭽﺎن و ﻛﻮڕان دەﻛەن و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟﯿﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾەك دەﻛﺎت ﻟەﺳەر ﺋەو داواﻛﺎرﯾﯿە .ھﺎوﻛﺎت ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘەروەردەی ﭼﯚﻣﺎن ،ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ”ﺋەﮔەر ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆری ﺋﯿﻤﺰا ﻛﯚﻛﺮاوە ﺑﯚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧەوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛە ،ﺋەوا ﺋێﻤە ﺟﯿﺎﯾﺎﯾﻦ دەﻛەﯾﻨەوە“. ﺑڕﯾﺎر ﻧەﺟﺎت ،ﺋــەو ﮔەﻧﺠەﯾە ﻛە ﺋﯿﻤﺰای ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەراﻧــﯽ ﺑــﯚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧــەوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﻛﭽــﺎن و ﻛﻮڕان ﻛﯚ ﻛﺮدووەﺗــەوە .وەك ﺋــەو ﮔەﻧﺠە دەڵــێ ،ﻟە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﭼەﻧﺪ ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻧەﺧﻮازراو ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎن رووی داوە ،ﺑﯚﯾــە ﻛﺎﺗێــﻚ ﺋﯿﻤــﺰای ﺑﯚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧەوەی ﻛﭽــﺎن و ﻛﻮڕان ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﻛــﯚ ﻛﺮدووەﺗەوە، ﺧەڵﻜــﯽ ”ﭘێﺸــﻮازﯾﯿﺎن“ ﻟــێ ﻛﺮدووە .ﺋــەو دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ”ﻧﺎوﭼەﻛــەی ﺋێﻤە ﺗﺎرادەﯾەك ﻋەﺷﺎﯾەرﯾﯿە ،ﺋەﮔەر ﺋەم رووداواﻧە ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛــە ﺑــەردەوام ﺑــﻦ ،ﻟەواﻧەﯾە ﺧەڵﻜێﻜــﯽ زۆر ﻛﭽەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎن ﺑﮫێﻨﻨە دەرەوە“. ﺑڕﯾﺎر ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێ،
”ﺋێﻤە ﺑــە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ھەڵﺴــﺎﯾﻦ ﺑەو ﻛﺎرە، ﺑــەم ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺧــﺮاپ ﺑﯚ ﻛﺎرەﻛەﻣﺎن ﻛﺮا و ﻟە ژێﺮ ﻓﺸــﺎری ھەﻧﺪێﻚ ﻛەس ،ﻛﺎرەﻛە ﺑە ﺣﺰﺑﯽ ﻛﺮاو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﻛﺎن ﻟە ژێﺮ ﻓﺸﺎردا وازﯾﺎن ﻟە ﻛﺎرەﻛە ھێﻨﺎ ،ﺑەم ﺋێﻤە ﺑــەردەوام دەﺑﯿﻦ ﺗــﺎ داواﻛەﻣﺎن ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە
زاﻧﺴﺖ ﺳــەﻟﻤﺎﻧﺪووﯾەﺗﯽ ﻣﺮۆڤ ﻟەو ﺗەﻣەﻧــەدا زۆر ھەڵە دەﻛﺎت و ﺑﯿﺮ ﻟە زۆر ﺷــﺖ ﻧﺎﻛەﻧەوە ،ھەر ﺑﯚﯾەش ﻟە ھەﻣﻮو ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﻛــﭻ و ﻛﻮڕ ﺟﯿﺎﯾە ﺑﯚ دەﺑێ ﻟە ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەراﻧﯿﺶ ﺟﯿﺎ ﻧەﻛﺮێﺘەوە“. ﺳەرﭼﺎوەﯾەك ﻟە ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەران ﭘێﯽ واﯾە ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﺋﯿﻤﺰاﯾﺎن ﺑــﯚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧــەوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛــﭻ و ﻛــﻮڕ ﻛــﯚ ﻛﺮدووەﺗەوە، ”ﺳەﻟەﻓﯽ“ﯾﻦ و ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳێﻜﯿﺶ ﻛە داواﻛەﯾــﺎن ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدووە ،ﺑە ”ھەڵە“ ﺗێﮕەﯾەﻧﺪراون. ﺋەو ﺳــەرﭼﺎوەﯾە ﻛە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮو ﻧــﺎوی ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێ” ،ﺋەو ﻛﺎرە ﻟە ﺷﻮێﻨﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﻧﯿﯿە و ﺑﯚ ﻣەراﻣﯽ
ﺋــەو ﻛﺎرە ﻟە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺧﯚﯾــﺪا ﻧﯿﯿــە و ﺑﯚ ﻣەراﻣﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ و ﺑﯚ ﺳﻮودی ﻫەﻧﺪێﻚ ﻛەس وﻻﯾەن ﺑەﻛﺎر دێﺖ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﺑەردەﻧﺎزی ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﺗێﻜەو ﻛە ﭘﯚﻟﯽ ﺣەوت و ھەﺷﺖ و ﻧﯚی ﺗێﺪا دەﺧﻮێﻨﺪرێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟەو ﭘﯚﻻﻧــەدا ژﻣﺎرەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ زۆرە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺮێﻨەوە،
ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ و ﺑﯚ ﺳــﻮودی ھەﻧﺪێﻚ ﻛەس وﻻﯾەن ﺑــەﻛﺎر دێﺖ ،ﺑﯚﯾە ھەﻧﺪێــﻚ ﻟــەو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧەی ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﺋــەو ﻛﺎرە ﺑــﻮون، ﻟەﻻﯾﺎن ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەران
ﺑﺎﻧﮓ ﻛﺮاون و ﻟەﺳــەر ﺑﺎﺑەﺗەﻛە ﻗﺴــەﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛﺮاوە ،ھەروەھﺎ ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەش ﺋﺎﮔﺎدار ﻛﺮاوﻧەوە ﻛــە ﺧﯚﯾﺎن ﻟــەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧە ﺑەدوور ﺑﮕﺮن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧەش ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﻧﯿﻦ ،ﺑﯚﯾە ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﺑﺎﺑەﺗەﻛە ﺑەدوور ﮔﺮﺗﻮوە“. ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺣﺎﺟــﯽ ﺋﯚﻣەران ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮو ھﯿﭻ ﻟێﺪواﻧێﻚ ﻟەﺑﺎرەی ﺑﺎﻧﮕﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن و ﺋﺎﮔﺎداﻛﺮدﻧەوەﯾﺎن ﺑﺪات. ﭼەﺗﯚ ﺋەﺣﻤەد ﺑﺎس ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘــەروەدەی ﭼﯚﻣﺎن ﺑەرۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵــێ” ،ھــەر ﻛەس
و ﮔﺮووﭘێــﻚ ﺋــەو ﻛﺎرە ﺑــﻜﺎت ﻻی ﺋێﻤــە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە ،ﺑــەم وا ﺑﺎﺷــە ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛﺎن وەرﺑﮕﯿﺮێــﺖ ﻧــەك ﺧەڵﻜــﯽ دەرەوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ،ﭼﻮﻧﻜــە ھەوڵﯽ ﺋێﻤە ﺑﯚ ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺧﺰﻣەﺗە ﺑە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن، ﺋەﮔــەر زۆرﺑــەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﺑەردەﻧﺎز و ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺗێﻜەوی ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەران ﭘێﯿﺎن ﺑﺎش ﺑێ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛەﯾﺎن ﺑﯚ ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺮێﺘەوە ،ﺋەوە ﭘێﻤﺎن ﺑﺎﺷــە و ﺑﯚﯾﺎن ﺟﯿﺎ دەﻛەﯾﻨەوە“. ﺣﺎﺟــﯽ ﺋﯚﻣــەران ﻟــە رووی
ﺋﯿﺪارەﯾﯿەوە ﺳەر ﺑە ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﭼﯚﻣﺎﻧە. ﭼەﺗﯚ ﺋەﺣﻤەد دەڵێﺖ” ،ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﺷــﺎرەدێﯽ ﻗەﺳــﺮێ ھەﻣﺎن ﻛێﺸــەﻣﺎن ھەﺑﻮو ،ﺑﯚﯾە ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن دا ﻛە ﺋەو ﭘﺮﺳــە ﺑﻜەﻧە دەﻧﮕــﺪان و ﺋﯿﻤــﺰا ﻛﯚﻛﺮدﻧەوە ﻟەو ﺷــﺎرەدێﯿە ،ﺋەﮔــەر ڕێﮋەی داواﻛﺮدﻧﯽ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧەوە زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮو، ﺋەوە ھــەوڵ دەدەﯾﻦ ﺑﯚﯾﺎن ﺟﯿﺎ ﺑﻜەﯾﻨــەوە و ﺋەوەﺑﻮو ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر داوای ﺟﯿــﺎ ﻛﺮدﻧەوەﯾــﺎن ﻛــﺮد ،ﺋێﻤــەش داواﻛەﻣﺎن ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن ،ﻟــە ﺣﺎﺟــﯽ
ﺋﯚﻣەراﻧﯿــﺶ ﺋەﮔــەر زۆرﯾﻨــە داواﯾــﺎن ﻛﺮد ،ﺋەوا ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ و ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑــﯚ داﺑﯿﻦ دەﻛەﯾــﻦ و ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛەﯾــﺎن ﺑــﯚ ﺟﯿــﺎ دەﻛەﯾﻨــەوە .ﺋــەو ڕێﮕەﯾــە ،ڕﯾﮕەﯾەﻛــﯽ ﺑــﺎش و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎﻧەﯾە“. ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺷــﺎرەدێﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣــەران ،ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾەﻛــﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ و ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾەﻛــﯽ ﺑﻨەڕەﺗــﯽ ﻟێﯿــە .ﻟە ھــەردوو ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛــەدا زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 200 ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ درێــﮋە ﺑەﺧﻮێﻨﺪﻧەﻛەﯾﺎن دەدەن.
”ﺳﯽ دی“ ﻓﺮۆﺷێﻜﯽ ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﺳﯚران:
”ﺑﺎزاڕی ﻓﻠﯿﻤە ﺳێﻜﺴﯿﯿەﻛﺎن ﺟﻤەی دێﺖ“ وﺷە /ﺳﯚران -ﺑەھﺮام ﻣﺤەﻣەد ﺳــەﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻓﻠﯿﻤە ﺳێﻜﺴﯿﯿەﻛﺎن ﺧﻮاﺳــﺘێﻜﯽ زۆری ﻟەﺳەرە، ﺑەﮔﻮﺗەی دووﻛﺎﻧﺪارێﻚ رۆژاﻧە رێﮋەﯾەﻛــﯽ زۆری ﺧەڵﻚ داوای ﺋەو ﻓﻠﯿﻤﺎﻧەﯾﺎن ﻟێ دەﻛەن ،ﻟەرووی ﯾﺎﺳﺎﯾﺸەوە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺋەو ﻓﻠﯿﻤﺎﻧە ﻗەدەﻏە ﻛﺮاون و ھەرﻛەﺳێﻚ ﻣﺎﻣەڵەﯾﺎن ﭘێﻮە ﺑﻜﺎت ﺳﺰا دەدرێﺖ. ھێﮋا ﺧﺎوەﻧﯽ دووﻛﺎﻧێﻜﯽ ﺳــﯽ دی ﻓﺮۆﺷــﺘﻨە ﻟە ﺳﯚران .ﻧﺎوی ﺋەو ﻛەﺳە ﺧﻮازراوە و ﻟە ﺗﺮﺳﯽ ﻛﺎﺳﺒﯿﯿەﻛەی و دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛێﺸە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮو ﻧﺎوی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜﺮێﺖ. ﻟە ﺳەرەﺗﺎدا ﻛە ﺑﺎﺳﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻓﻠﯿﻤە ﺳێﻜﺴﯿﯿەﻛﺎﻧﻢ ﻟەﮔەڵ ﻛﺮد ،ﺧﯚی ﻟە ﻗەرەی ﺑﺎﺑەﺗەﻛــە ﻧەدەدا و
دەﺗﺮﺳﺎ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑە ﮔﻮﺗەی ﺧﯚی ﮔﻮاﯾــە ھەﻧﺪێﻚ ﻛــەس ﺑە ﻧﺎوی ﺟﯿﺎﺟﯿﺎ دێﻦ و دواﺗﺮ ﺑە ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ دەردەﭼــﻦ و ﺑﺎﻧﮕــﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ دەﻛﺮێﻦ و ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوەﯾﺎن ﻟەﮔەڵ دەﻛﺮێﺖ. ھەرﭼﯚﻧێﻚ ﺑێﺖ ،ﻗﺴەی ﻟەﺳەر ﺑﺎﺑەﺗــە ﻛــﺮد و ﮔﻮﺗﯽ، ”ﺋەوەی راﺳﺘﯽ ﺑێ ھﯿﭻ دووﻛﺎﻧێﻚ ﺧێــﺮ ﻟــە ﻓﺮ ۆ ﺷﺘﻨﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﺳﯽ دی
ﻓﻠﯿﻤﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﮔﯚراﻧﯽ ﻧﺎﻛﺎت، ﺋەﮔــەر ﻓﻠﯿﻤە ﺳێﻜﺴــﯿﯿەﻛﺎن ﻧەﻓﺮۆﺷێﺖ .ھەرﭼەﻧﺪە دەزاﻧﯿﻦ ﻛە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻗەدەﻏە ﻛﺮاوە ،ﺑەم ﺋەوە ﻛﺎﺳــﺒﯽ ﺋێﻤەﯾــە و ﺑﺎزاڕی ﺋەو ﻓﻠﯿﻤﺎﻧە زۆر ﮔەرﻣە و ﺟﻤەی دێﺖ .ھەرﭼەﻧﺪە ﺳــەﺗەﻻﯾﺖ و ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺖ زۆر ﺑــوە ،ﺑەم ﺋەو ھﯚﻛﺎراﻧە ﻧەﺑﻮوﻧەﺗە ھﯚی ﻛەﻣﯿﯽ ﺑێ ﺑﺎزاڕی ﻓﻠﯿﻤە ﺳﯿﻜﺴﯿﯿەﻛﺎن، ﺋەﮔــەر ﺑەﺋــﺎزادی ﺑﯿﺎﻧﻔﺮۆﺷــﻢ ﻟــە دووﻛﺎﻧەﻛەﻣﺪا ،ﻧــﯚرەی ﺑﯚ دەﺑەﺳﺘﺮێﺖ ،ﺋێﺴــﺘەش رۆژاﻧە ﺑە دەﯾﺎن ﻛەس دێــﻦ داوای ﺋەو ﻓﻠﯿﻤﺎﻧە دەﻛەن“. ﺋەو دووﻛﺎﻧﺪارە ﻟەﺳەر ﺋەو ﻛﺎرە ﺟﺎرێــﻚ ﺑﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﻛﺮاوە و دوای وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑەڵێﻨﻨﺎﻣە ،ﺋﺎزاد ﻛﺮاوە، ﺑﯚﯾــە ﺋێﺴــﺘە وەك ﺧﯚی دەڵــێ ﺋەو ﺟــﯚرە ﻓﯿﻠﻤﺎﻧــە ﺑــە ھەﻣﻮو ﻛەس و ﻧﺎﻓﺮۆﺷــێ ﻛڕﯾــﺎری ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ھەﯾــە .ﺋەو ﺑﺎس ﻟە ﺗەﻣەن و ﭼﯿﻨﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﻧﺎﻛﺎت ﻛە ﺳﯽ دﯾﯽ ﺳێﻜﺴﯽ ﻟێ دەﻛڕن و دەڵــێ” ،ﺋەﮔەر ﺋــەو ﻛﺎرە
ﺑﻜەم ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﺮاﭘﯽ ﻟەﺳــەر ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﻢ دەﺑێﺖ“. ھێﮋا ﻟەﺑﺎرەی ﻧﺮخ و ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻓﻠﯿﻤەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘێ دەﻓﺮۆﺷــێﺖ دەڵێﺖ” :ﺋەواﻧەی دێﻦ ﺑە ﻧﺎوێﻜﯽ ﺳــەﯾﺮ ﯾﺎن ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻚ داوای ﻓﻠﯿﻤەﻛﺎن دەﻛەن ،ﺋێﻤەش ﺑﯚﯾﺎن دەﺧەﯾﻨە ﺳــەر ﻣﯿﻤــﯚری ﯾﺎن CDھەر ﮔﺮﺗەﯾەﻛــﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﺶ ﻟــە 3ھــەزارەوە ﺗــﺎ 25ھەزار ﻧﺮﺧەﻛەﯾەﺗﯽ ،ﻓﻠﯿﻤە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﻧﺮﺧﯿﺎن زۆر ﮔﺮاﻧﺘﺮە ﻟە ﺑﯿﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن، ﺋەو ﻓﻠﯿﻤﺎﻧە ﺑە وەﺟﺒە ﻟە ھەوﻟێﺮ و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دێﻨﻢ و ھەرﺟﺎرێﻚ ﻧﺰﯾﻜــەی 250ﻓﯿﻠــﻢ دێﻨﻢ .ﻟەو ﺷــﺎراﻧەﯾﺶ ﺋەﮔەر ﺑﺎوەڕ ﭘێﻜﺮاو ﻧەﺑﯿﺖ ،ﻓﻠﯿﻤەﻛﺎﻧﺖ ﭘێ ﻧﺎﻓﺮۆﺷﻦ. ھەﻣﻮو ﺟﺎرێ ﺑﺎﯾﯽ 800ﺗﺎ ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ دﯾﻨﺎر ﻓﻠﯿــﻢ دەﻛڕم و ﺑە ﯾەك دوو ﻣﺎﻧﮓ ﺗەواوﯾﺎن دەﻛەم و ﻧﺰﯾﻜﯽ 4 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻟێ دەﻛەم، ﮔەﻧﺞ و ﭘﯿﺎوی ﺧﺎوەن ﺧێﺰاﻧﯿﺶ دێﻦ ﺑﯚ ﺋەو ﻓﻠﯿﻤﺎﻧە ،ﺑﺮادەرێﻚ ﻛە ﺧێﺰاﻧﺪارە دەﯾﮕﻮت ،ﺳەﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤە ﺳێﻜﺴــﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﺣەﺑﯽ ﭬﯿﺎﮔﺮا ﺑە ﺳﻮودﺗﺮە“. ﺑــەم راﺋﯿــﺪ ﺧﯚﺷــەوی ﺧەﻟﯿــﻞ ﺑﺎڵەﻛــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧــەوەی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژی ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧﯽ ﺳﯚران ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣەی
”وﺷە“ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟەﺳــەر ﻻوازی ﺳێﻜﺴــﯽ ھﯿﭻ ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەیﺧێﺰاﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻧەھﺎﺗﻮوە .ﺋەو دەڵێ” ،ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ھــەر ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾەﯾە ،رەﻧﮕە ﻧەﺷﯿﺪرﻛێﻨﻦ ،ﻟەﺑەر ﺋەو ﺷەرﻣەی ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ھەﯾەﺗﯽ و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﺶ ﻟە ﻧێﻮ ﻛﯚﻣەڵﮕەدا“. ﻣﻮراد ﻣەﻏﺪﯾﺪ ﺷﺎرەزا ﻟە زاﻧﺴﺘﯽ دەرووﻧﻨﺎﺳــﯽ ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ دەڵــێ” ، ھــﯚﻛﺎری ﺳــەﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺋــەو ﻓﯿﻠﻤــە ﺳﯿﻜﺴــﯿﯿﺎﻧە ﺑﺮﯾﺘﯿــﻦ ﻟــە ﭘێﻜﻨەھێﻨﺎﻧــﯽ ﭘﺮۆﺳــەی ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﺑﯚ ﮔەﻧﺠەﻛﺎن و ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎﺗێﻜﯽ زۆر و ﺑﺎوەڕﻧەﺑﻮون ﺑە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳێﻜﺴﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛــە ﺧێﺰاﻧﯿﺎن ھەﯾە ،ﺑــەردەاوم ﺳــەﯾﺮﻛﺮدن ﺋﺎڵﻮودەﺑﻮوﻧــﯽ ﻟــێ دەﻛەوێﺘــەوە و وازھێﻨﺎن ﺑﯚﯾﺎن ﻗــﻮرس دەﺑێــﺖ ،زۆرﺟﺎر ﺋــەو ﺋﺎڵﻮودەﺑﻮوﻧــە ھﯚﻛﺎرێﻜە ﺑﯚ ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺷــﯿﺮازەی ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑە ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ھﺎوﺳــەرەﻛﺎن. ﺑﯿﻨــەری ﺑــەردەوام ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯽ دەرووﻧــﯽ دەﺑێ و ھەوڵﯽ ﻻﺳــﺎﯾﯿﻜﺮدﻧەوە دەدات و ﻟەواﻧەﯾــە ﺧێﺰاﻧەﻛەی ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﻻﺳــﺎﯾﯽ ﻓﯿﻠﻤەﻛە ﺑﻜﺎﺗەوە و ﻟە
دەرەﻧﺠﺎﻣﺪا ﻛێﺸــە و ﺳــﺎردی دروﺳﺖ دەﺑێﺖ“. ﺋــەو دەرووﻧﻨﺎﺳــە دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻓﯿﻠﻤە ﺳێﻜﺴﯿﯿەﻛﺎن ﭼﺎرەﺳــەر ﻧﯿﻦ ﺑﯚ ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﺳێﻜﺴــﯿﯽ ﭘﯿــﺎوان و ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەﺷەوە زﯾﺎﻧﯿﺸﯽ دەﺑێﺖ. ﻣﻮراد ﻣەﻏﺪﯾﺪ ﭘێﯽ واﯾە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎرەﺳــەرﯾﺶ ﺑﯚ دوورﻛەوﺗﻨەوە ﻟــەم ﺧﻮوە زﯾﺎﻧﺒەﺧﺸــە ،ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ﭘﺮۆﺳەی ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی و ﺧﯚ ﺳەرﻗﺎڵﻜﺮدﻧە ﺑە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە و ﺧﯚ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﻛﺮدن و ﭘڕﻛﺮدﻧەوەی ﻛﺎﺗە ﺑەﺗﺎڵەﻛﺎﻧە. ﻋەﻗﯿــﺪ ھەڵﻜــەوت رەﻓﻌــەت ﺟێﮕﺮی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺳﯚران ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵــێ” ،ھەرﭼەﻧــﺪە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺋەو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧە ﻟە ھەﻣﻮو وت و ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەك ھەﯾە ،ﺑەم ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ﯾﺎﺳﺎ ﻗەدەﻏە ﻛــﺮاوە ،ﺑﯚﯾە ﺋێﻤە ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻟە ھــەر دووﻛﺎﻧێﻚ ﺋــەو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧە دەﻓﺮۆﺷــﺮێ ،ﺋــەوا ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋەو ﺷﻮێﻨە دەﺳﺘﺒەﺳــەر دەﻛەﯾﻦ و دەﯾﺪەﯾﻨە دادﮔە و ﺳﺰا دەدرێﺖ، ﻟە ھەوڵﯽ ﺑەردەواﻣﯿﺸــﺪاﯾﻦ ﺑﯚ ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﺋــەو ﺣﺎڵەﺗﺎﻧەی ﻛە ھەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎرێﻜﯽ ﺧﺮاپ و ﯾﺎﺳﺎﻏە“.
ﻛﯚﻣەاڵﯾەﺗﯽ
ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزﯾﺮ ﺑەھﯚی رێﮕﺮی ﻟە ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻗﺴەم ﻟەﺳەر دەﻛﺮێﺖ راﭘﯚرت /وﺷە -ھەوﻟێﺮ ﺑەﭘێﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺟﮕە ﻟە ﭘﯚﺳــﺘﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ،ﺑﺮﯾــﻜﺎری ھەﻣﺎن وەزارەت ﺑە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو دەدرێﺖ ،ﺑەم ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺋﺎﻛﺸﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﻧﯿﮕەراﻧﻦ و ﺑﺮﯾﻜﺎری ﺋێﺴــﺘەی وەزارەت ﻛە ﯾەﻛێﺘﯿﯿە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە ﭘﯚﺳﺘەﻛەی ﺟێ ﺑێڵێ ،وەزﯾﺮێﻜﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو دەڵێ ”ﺑەم زوواﻧە ﺋەو ﻛێﺸــەﯾە ﻟەﮔەڵ ﺳــەرۆك و ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆك وەزﯾﺮان ﯾەﻛﻼ دەﻛەﯾﻨەوە“ ،ﺑﺮﯾﻜﺎرە ﯾەﻛێﺘﯿﯿەﻛەﯾﺶ رەﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە رێﮕﺮ ﺑێ ﻟە ﺟێﮫێﺸــﺘﻨﯽ ﭘﯚﺳﺘەﻛەی.
ھﯚﮔﺮ ﺷﺎڵﯽ:
ﺷﺎﻧﺎزی ﺑەوەوە دەﻛەم ﻟەم ﻣﺎوەﯾەدا وەك ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ ﻛﺎرم ﻛﺮدووە، رۆڵﻢ ﻫەﺑﻮوە ﻟە ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻟە ﺳــەروﺑەﻧﺪی ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨەی ھەﺷــﺘﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ھەرﯾەك ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﻛە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨەﻛــەی دەﻛــﺮد( ،ﻟەﮔــەڵ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ) 10ﻛﻮرﺳﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن( ﻟەﺳەر ﭘێﺪاﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﭘﯚﺳﺘێﻜﯽ وەزاری ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت رێﻚ ﻛەوﺗﻦ ،ﯾەﻛێﻚ ﻟەواﻧە ﭘﯚﺳﺘﯽ وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ و ﺑﺮﯾــﻜﺎری وەزارەت و راوێﮋﻛﺎرێﻜﯽ وەزارەﺗەﻛە ﺑﻮو ،ﺑــەم ﻧﺰﯾﻜەی 7ﻣﺎﻧﮕە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ھەﺷــﺖ ﭘێــﻚ ھێﻨﺮاوە و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﭘﯚﺳــﺘﯽ وەزارەت و ھەروەھﺎ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ دﯾﻮان و راوێﮋﻛﺎرێﻜﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە ،ﺑەم ﺳەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ھﯚﮔﺮ ﺷــﺎڵﯽ ﺑﺮﯾﻜﺎری ﺋێﺴــﺘەی وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ ﻛە ﺳــەر ﺑە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە ﭘﯚﺳﺘەﻛەی ﺑە ﺟێ ﺑێڵێ و ﻗﻮﺑﺎد ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ھەرێﻢ ﻟە ﭘﺸــﻜﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻣﺎﻧەوەی ﺷﺎڵﯽ ﻟە ﭘﯚﺳﺘەﻛەی دەﻛﺎت“. ﻣەوﻟﻮود ﺑﺎوەﻣــﻮراد وەزﯾﺮی ھەرێﻢ ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو
ﭘﺮﺳەوە ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﻟە ھەوڵﺪان ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻛێﺸەﯾە و ﮔەڕاﻧﺪﻧەوەی ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزارەﺗﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ. ﺑﺎوەﻣــﻮراد ﻛــە ھــﺎوﻛﺎت ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوە ،دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ”ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ ﭘﺸﻜﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوە و ﺑەم زوواﻧە ﻟەﮔەڵ ﺳەرۆك وەزﯾﺮان و ﺟێﮕﺮەﻛەی ﺑە ﯾەﻛەوە ﻛﯚ دەﺑﯿﻨەوە و ﺑﺎس ﻟەم ﭘﺮﺳە دەﻛەﯾﻦ، ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﭼﯚن ﭼﺎرەﺳەری ﺑﻜەﯾﻦ و ﺑﮋاردەی ﺗﺮ ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘە ﭼﯽ دەﺑێﺖ“. ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﺪا ﺗــﺎ رادەﯾەك ﺑﻮو ﺑــە ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﭘێﺸــﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﺷــﺪاری ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت دواﺧﺴﺖ و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﭘﯚﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ
ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺴﯚﮔەر ﻛﺮد. ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ھﯚﮔﺮ ﺷﺎڵﯽ ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزارەﺗﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ﻛە ﭘێﺶ ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﻧﻮێ ﭘﯚﺳﺘەﻛەی وەرﮔﺮﺗﺒﻮو، رەﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﺋەو رێﮕــﺮ ﺑێ ﻟەوەی رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑێﺘــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن. ﺷــﺎڵﯽ ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت ”داﻧﺎﻧﯽ ﺑەﻧﺪە ﺑەﭘێﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺑﻮوە و ﺑە ﻓەرﻣﺎﻧێﻜــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان و رەزاﻣەﻧﺪی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺑﻮوم ﺑە ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزﯾﺮ“. ”ﺋەم ﭘﺮﺳە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرز ﻗﺴەی ﻟەﺳەر ﻛﺮاوە و ﻗﺴــەی ﻟەﺳــەر دەﻛﺮێﺖ ،رەﻧﮕە ﻛﺎری وەزﯾﺮ ﯾﺎﺧﯚ ﺑەﻧﺪە وەك ﺑﺮﯾﻜﺎر ﻧەﺑێ ﯾەﻛﻼی ﺑﻜەﯾﻨەوە، ﺑەڵﻜﻮ ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﯾەﻛﻼی دەﻛەﻧەوە ،ﺑﯚﯾە ﺑەﻧﺪە ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك رێﮕﺮ ﻧﯿﯿە ﻟە ﭘێﺪاﻧﯽ ﺋەو ﭘﯚﺳﺘە
ﻣەوﻟﻮود ﺑﺎوەﻣﻮراد:
ﺑە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﯾﺎن ھەر ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺗﺮ“ ﺷﺎڵﯽ ﮔﻮﺗﯽ. ﺋﺎﻣﺎژەی دا ،ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر وەزﯾﺮی ﺋێﺴﺘەی ﻛﺎرەﺑﺎ ﺧﯚﺷﺤﺎڵﯽ ﻧﯿﺸﺎن داوە ﺑەوەی ﻟەﮔەڵ ﻣﻦ ﻛﺎری ﻛﺮدووە ،ھەروەھﺎ رۆڵﯿﺸــﻢ ﻟە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ھەر ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿەك ھەﺑﻮوە ﺋەﮔەر ﻟەﻧﺎو وەزارەت و ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ وەزارەت ھەﺑﻮوﺑێﺖ ،رەﻧﮕە رێﮕﺮﯾﺶ ﺑﻮوﺑﻢ ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﺎری ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﯾﺎﺧﯚ ھەر ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿــەك ﺋەﮔــەر ھەوڵ درا ﺑــێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪرێﺖ ،ﯾﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ ھەر ﺟﯚرە ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەك ،ﺑﯚﯾە ﺋەو ﻗﺴــﺎﻧەی ﺋێﺴﺘە ﻟەﺑﺎرەی ﻣﻨەوە دەﻛﺮێ رەﻧﮕە ﺋەو ھﯚﻛﺎراﻧەی ﻟە ﭘﺸﺘەوە ﺑﻦ ﻛە ﮔەﻧﺪەڵﯿﻢ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮدﺑێ ﯾﺎﺧﯚ ﻧەﻣﮫێﺸﺘﺒێ ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺑﻜﺮێﺖ. ”ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑەوەوە دەﻛــەم ﻟەم ﻣﺎوەﯾــەدا وەك ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزﯾــﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ ﻛﺎرم ﻛــﺮدووە ،رۆڵﻢ ھەﺑﻮوە ﻟــە ﭼﺎﻛﺴــﺎزی ،ھەﻣﻮو ﻻﯾــەك دڵﻨﯿﺎ دەﻛەﻣــەوە ھەرﻛﺎﺗێﻚ رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە ﻧێــﻮان ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ﻛــﺮا ،ﯾــﺎن ﻓەرﻣﺎﻧێﻜﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان دەرﻛﺮا و ﺗﯿﺎﯾﺪا داوای ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﻜﺮدن ﯾﺎ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە ﺑﯚ ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮم ﻟێ ﻛﺮا ،رێﮕــﺮ ﻧﺎﺑﻢ و ﻓەرﻣﺎﻧەﻛە ھەر ﺋەو رۆژە ﺟێﺒەﺟێ دەﻛەم“ ﺷﺎڵﯽ وای ﮔﻮت.
ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزﯾﺮی ﻛﺎرەﺑﺎ ﭘﺸﻜﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوە و ﺑەم زوواﻧە ﻟەﮔەڵ ﺳەرۆك وەزﯾﺮان و ﺟێﮕﺮەﻛەی ﺑە ﯾەﻛەوە ﻛﯚ دەﺑﯿﻨەوە و ﺑﺎس ﻟەم ﭘﺮﺳە دەﻛەﯾﻦ
ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﯾەﻛﯽ ھەڵەﺑﺠە 6ﺳﺎڵﯽ ﺑەﺳەردا ﺗێﺪەﭘەڕێ وﺷە /ھەڵەﺑﺠە -ﺳەﻻم ھﺎﻧەدەﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜەی 6ﺳﺎڵ ﻟە ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘڕۆژەی ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ ﻟە ھەڵەﺑﺠە ﺗێﭙەڕﯾﻮە ،ﺑەم ﺋێﺴﺘەش ﻛﺎر ﻟەو ﭘڕۆژەﯾەدا دەﻛﺮێ و ﺗەواو ﻧەﺑﻮوە .ﺋەﻧﺪازﯾﺎرێﻜﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟێﺒەﺟێﻜﺎر ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺳﺴﺖ ﺑﻮوە.
ﻓﺎﯾــەق ﻣﺤەﻣــەد ﯾــەك ﻟــە ﺑەرﻛەوﺗﻮواﻧــﯽ ﭼەﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ھەڵەﺑﺠەﯾە ،ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻜە ﻟــە ﭼﺎوەڕواﻧﯿــﯽ ﺗەواوﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛەداﯾە. ﻓﺎﯾەق ﺑە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێ، ”دەﻣﺎﻧــەوێ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛە ﺑە زووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﺑﻜﺮێﺘەوە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﭼﯿﺘــﺮ ﺑەرﻛەوﺗﻮواﻧــﯽ ﭼەﻛــﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑــەو دەرد و ﺋــﺎزارەوە ﻧەﻧﺎڵێﻨــﻦ .ھەڵەﺑﺠە ﻛــﻮردی ﺑە ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ ﻧﺎﺳﺎﻧﺪ ،ﺋەی ﺑﯚ ﺋﺎوڕی ﻟێ ﻧﺎدرێﺘەوە“. ﺋﺎﯾﺸــە ﺋەﺣﻤەد ،ﯾەﻛێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺑەرﻛەوﺗﻮواﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺧﺎوەﻧﯽ 5ﺷەھﯿﺪە .ﺋەوﯾﺶ ھەﻣﺎن ﮔﻠەﯾﯽ ﻓﺎﯾــەق ﻣﺤەﻣەدی ھەﯾە و دەڵێ” ،داوا ﻟە دەﺳــەﺗﺪاراﻧﯽ ھەرێﻢ دەﻛــەم ﭼﯿﺘﺮ ﺑەو ﺋﺎزارەوە ﻧەﺗﻠێﯿﻨــەوە .ﯾﺎن ﺑــﯚ دەرەوەﻣﺎن رەواﻧە ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﭼﺎرەﺳەری ﺗەواوﻣﺎن ﺑــﯚ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﯾﺎﻧﯿﺶ ﺋەو ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﯾە ﺑﻜەﻧەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ھﯿﭻ ﻧەﺑــێ ﻛﺎﺗێــﻚ زۆر ھﯿﻼك و ﻧﺎڕەﺣەﺗﯿــﻦ و ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛە ﺗەﻧﮕﻤﺎن ﭘــێ ھەڵﺪەﭼﻨێ ،ﻟەوێ ﭼﺎرە وەرﺑﮕﺮﯾﻦ“. ھەڵەﺑﺠە ﻟە 16ی ﺋﺎداری ﺳــﺎڵﯽ ،1988ﻟەﻻﯾەن رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺴەوە
ﻛﯿﻤﯿﺎﺑــﺎران ﻛــﺮا و ﺑەھﯚﯾــەوە 5ھــەزار ﻛەس ﺷــەھﯿﺪ ﺑﻮون. ﺋێﺴﺘەش ﻧﺰﯾﻜەی 800ھﺎووﺗﯿﯽ ﺑەرﻛەوﺗﻮوی ﭼەﻛــﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟەو ﺳﻨﻮورەدا ھەن و ﺣﻜﻮوﻣەت ﺳﺎﻧە ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳێﻚ ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدن ،رەواﻧــەی دەرەوەی ھەرێﻤﯿﺎن دەﻛﺎت. ﺳــﺎڵﯽ 2007ھەر ﻟــەو رۆژەدا، ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەردی ﺑﻨﺎﻏەی ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺑەرﻛەوﺗﻮواﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟــە ھەڵەﺑﺠــە داﻧﺎ ،ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑەرﻛەوﺗﻮوان ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی وت ﭼﺎرەﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ. ﺑڕﯾﺎر ﺑﻮو ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﻟە ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎڵﺪا ﺗەواو ﺑێﺖ ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە 5ﺳﺎڵ و 10ﻣﺎﻧﮓ ﺑەﺳەر وادەﻛەدا ﺗێﭙەڕﯾــﻮە و ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺗەواو ﻧەﺑﻮوﻧــە .ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”زاﮔﺮۆس“، ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری ﭘڕۆژەﻛەﯾە. ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەو ﻣﺎﻧﮕــە ،رێﻜەوت وەزﯾــﺮی ﺣەﻣەرەﺷــﯿﺪ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرﯾﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳەرداﻧﯽ ھەڵەﺑﺠەی ﻛﺮد .ﺋــەو ﻟــە ﺳــەرداﻧەﻛەﯾﺪا دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛــە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛە ﻟە ﺗەواوﺑﻮوﻧﺪاﯾە. ﺑەم ﺋەرﻛﺎن ﺣەﺳەن ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ
ھەڵەﺑﺠە ،ﺋﯚﺑﺎڵــﯽ ﺗەواوﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛە ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺟێﺒەﺟێــﻜﺎر دەﮔێڕێﺘەوە. ھﺎوﻛﺎت ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺑﺎرام ﺋەﻧﺪازﯾﺎری ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری ﭘــڕۆژەی ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛە ،ﺑــە رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەڵێ” ،دەﺑﻮو ﻟە ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎڵﺪا ﭘڕۆژەﻛە ﺗەواو ﺑﻜەﯾﻦ، ﺑەم ﻛﺎرەﻛﺎن ﺑە ﺳﺴــﺘﯽ ﺑەڕێﻮە ﭼﻮون و ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮان .ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ ﺗﺮ ﻛﺎرەﻛﺎن ﺗەواو دەﺑﻦ .ﺋێﺴﺘە ھەﻧﺪێ ﺷﺘﯽ وەك ﻣﻮەﻟﯿــﺪەی ﻛﺎرەﺑــﺎی ﻣﺎوە ﻛە ﻟە ھەوڵــﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯿﺪاﯾﻦ. ﭘــێ دەﭼﯽ ﭘێــﺶ 16ی ﺋﺎداری
ﺋەﻣﺴــﺎڵ ،ﻛﺎری ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛە ﺗەواو ﺑێﺖ“. ﺋەو ﺋەﻧﺪازﯾــﺎرە رووﻧﯽ ﻧەﻛﺮدەوە ﻛە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻟە ”ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ“ ﭼەﻧﺪە. ”وﺷە“ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛەوە زاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻛە ھﯿﭻ رێﻮﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟێﺒەﺟێــﻜﺎر ﻧەﮔﯿﺮاوەﺗە ﺑەر ﻟە ﺑەراﻣﺒەر دواﻛەوﺗﻨﯽ ﭘڕۆژەﻛەی ﺑﯚ ﻣﺎوەی ﻧﺰﯾﻜەی 6ﺳﺎڵ. ﻛﯚﻣەڵــەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە داواﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە ،ﺑەم ﺋەوﯾﺶ ﺑێ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﻮوە. ﻟﻮﻗﻤــﺎن ﻋەﺑﺪوﻟﻘﺎدر ﺳــەرۆﻛﯽ
ﻛﯚﻣەڵەﻛە ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ” ،ﺋێﻤە وەك ﻛﯚﻣەڵەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن ،ﻣﯚڵەﺗﯽ رەﺳــﻤﯿﻤﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻧﯿﯿە، ﺑﯚﯾە داواﻛەﻣﺎن ﻛﺸــﺎﻧﺪووەﺗەوە. ﺑەھــﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻣﯚڵەﺗــﯽ رەﺳــﻤﯿﯿەوە ،ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ داوای رەﺳﻤﯽ ﻟەﺳەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜەﯾﻦ“. ﻟﻮﻗﻤﺎن ﻋەﺑﺪوﻟﻘﺎدر ﺗەواوﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﺑەرﻛەوﺗﻮواﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و داﺑﯿﻨﻨەﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ، ﺑﯚ ”ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯽ“ی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ دەﮔەڕێﻨێﺘەوە. ﺋــەو ،دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆری ﺑەرﻛەوﺗﻮواﻧﯽ
ﭼەﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟــە ھەڵەﺑﺠەن و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟــﺎر ﻧەﺧــﯚش ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ رەواﻧەی ﺋێﺮان ﻛــﺮاوە و ﺋەﻣــەش ﺑﻮدﺟەﯾەﻛﯽ زۆری ﺗــێ ﭼﻮوە ،ﺟﯿــﺎ ﻟەوەش ﺑەرﻛەوﺗــﻮوان ﺑــە زەﺣﻤــەت دەﺗﻮاﻧــﻦ ﺋەو ھەﻣــﻮو رێﮕەﯾە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدن ﺑﺒڕن. ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە وەزارەﺗــﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ﺷــەھﯿﺪان و ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜﺮاواﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ،ﺑەرﻛەوﺗﻮواﻧﯽ ﺑە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدن، رەواﻧــەی دەرەوە ﻛﺮدوون ،ﺑەم ﺳــەرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵــە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە ﭘێﯽ ﺑﺎﺷە ﺋەو ﺋەرﻛە ﺑە وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑﺪرێﺖ.
ﺋەو دەڵێ” ،ﺋێﺴــﺘە ﻧﺰﯾﻜەی 800 ﺑەرﻛەوﺗﻮوی ﭼەﻛــﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟە ھەڵەﺑﺠەدا ھەن و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدن ھەﯾە .داواﻣﺎن ﻛﺮدووە ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﺳــەرﺟەم ﺑەرﻛەوﺗﻮواﻧــﯽ ﭼەﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﮫێﻨﺪرێﻨە ﺋەو ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﯾەی ھەڵەﺑﺠە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺗەواو ﻧەﺑﻮوە، ﺑﯚﯾە داواﻛﺎرﯾﻦ ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛە ﺑە زووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﺗــەواو ﺑێ و ﺗﯿﻤﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﯽ ﭘﺴﭙﯚڕی ﻟە دەرەوە ﺑﯚ ﺑﮫێﻨﺪرێﺖ“. )وﺷــە( ھەوڵــﯽ دا ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــە ﺑﺪوێﻨێ ﺑــەم ﺑێ ﺳﻮود ﺑﻮو.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو داوای ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزارەﺗﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ دەﻛﺎت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
”داوا ﻟــە دەﺳــەاڵﺗﺪاراﻧﯽ ﻫەرێﻢ دەﻛەم ﭼﯿــﱰ ﺑەو ﺋﺎزارەوە ﻧەﺗﻠێﯿﻨەوە .ﯾﺎن ﺑﯚ دەرەوەﻣﺎن رەواﻧە ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﭼﺎرەﺳــەری ﺗەواوﻣﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﯾﺎﻧﯿﺶ ﺋەو ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﯾە ﺑﻜەﻧەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻫﯿﭻ ﻧەﺑێ ﻛﺎﺗێﻚ زۆر ﻫﯿﻼك و ﻧﺎڕەﺣەﺗﯿﻦ و ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛە ﺗەﻧﮕامن ﭘێ ﻫەڵﺪەﭼﻨێ ،ﻟەوێ ﭼﺎرە وەرﺑﮕﺮﯾﻦ“.
9
ﺑﺎوﻛﯽ 600ﻣﻨﺪاڵە
رەﻧﮕﺎڵە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ”دی ﺋێﻦ ﺋەی“دا ،دەرﻛەوﺗﻮوە ﻛە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺳەﻧﺘەرێﻜﯽ ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺑﻠﻮرﯾﻦ ،ﺑﺎوﻛﯽ 600ﻣﻨﺪاڵە. ”ﺑێﺮﺗﯚﻟﺪ وێﺰﻧێﺮ“ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺳەﻧﺘەرەﻛە ،ﺑە درێﮋاﯾﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻣەﺳەﻟەﻛەی ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ ھێﺸﺘﻮوەﺗەوە .ﭘﯿﺴﭙﯚڕان ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺳەﻧﺘەرەﻛە ﻟەو رێﮕەﯾەوە وﯾﺴﺘﻮوﯾەﺗﯽ رەﭼەڵەﻛﯽ درێﮋە ﭘێ ﺑﺪات. ” وێﺰﻧێﺮ“ ﺳــﺎڵﯽ 1940ﺳــەﻧﺘەرەﻛەی ﻛﺮدووەﺗەوە و ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯽ ھەزار و 500ﺧێﺰاﻧﯽ داوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣﻨﺪاڵﯿﺎن ھەﺑێﺖ” .ﺑﺎری ﺋێﺴــﺘﯿﻮێﻨﺰ“ و ”دێﭭﯿﺪ ﮔﯚﻻﻧﭻ“ ،ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺳــەﻧﺘەرەن و ﻟە ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوەی ”دی ﺋێﻦ ﺋەی“دا دەرﻛەوﺗﻮوە ﻛە ” وێﺰﻧێﺮ“ ،ﺑﺎوﻛﯽ راﺳﺘەﻗﯿﻨەی ﺋەواﻧە .ھﺎوﻛﺎت ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوە ﻟەﺳەر 18ﻣﻨﺪاڵ ﻛﺮاوە ﻛە ﻟە ﻧێﻮان ﺳﺎﻧﯽ 1943ﺑﯚ 1962ﺑە ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯽ ﺳەﻧﺘەرەﻛە ﻟە داﯾﻜﺒﻮوﻧە و دەرﻛەوﺗﻮوە ﻛە ”دی ﺋێﻦ ﺋەی“ 12ﻛەﺳﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ”وێﺰﻧێﺮ“ ﯾەﻛﺘﺮ دەﮔﺮێﺘەوە ” .وێﺰﻧێﺮ“ ﻟە ﺳﺎڵﯽ ،1970ﻛﻮﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮدووە.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﺋەو وێﻨەﮔﺮاﻧەی ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﻛﻮژران
ﮔﯚﭬﺎری ﻧﯿﻮزوﯾﻚ ،ﻧﺎوی ﭼەﻧﺪ وێﻨەﮔﺮ و رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــێﻜﯽ ﺑو ﻛﺮدەوە ﻛە ﻟە ﻣﺎوەی ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟە دەﺳﺖ داوە .ﺋەوە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑەﺷێﻜە ﻟەو دەﯾﺎن رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳەی ﻛە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿﺎن ﻗﺒﻮوڵ ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣێﮋوو ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜەن ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧەڵﻚ ﺑﺘﻮاﻧێ ﺋﺎﮔﺎداری ھەﻣﻮو رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑێﺖ .وێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎﻧەی ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺧﺴﺘە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەوە ،ﺑﯿﻨەر دەﺑﺎﺗە ھێڵﯽ ﭘێﺸەوەی ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕ.
1
ﺋﺎﯾﻨﮓ ﻛﯿﺎو ﻧﺎﯾﻨﮓ ،ﺋــەو وێﻨەﮔﺮە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧﯽ ﺷــەڕی ﻧێﻮان ﺳﻮﭘﺎی ﺑێﺮﻣە و ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﻛﺎرن ،ﮔﯿﺮا و دواﺗﺮ ﻛﻮژرا.
6 ﻓﺮاﻧﻜﻠﯿﻦ رەﯾﺲ ﻣﺎرﯾﺮۆ ،ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﮔەڕاﻧەوەی ﻟەﺳەر ﭘڕۆژەﻛەی ،ﻟە ھﺎواﻧﺎ ﺗﻮوﺷﯽ رووداوی ھﺎﺗﻮﭼﯚ ھﺎت و ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟە دەﺳﺖ دا.
2
ﻋەﻟﯽ ﻣﺴﺘەﻓﺎ ،وێﻨەﮔﺮی داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﻛەﻧەدا، ﻟە ھێﺮﺷە ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورﯾﺎدا ﻛﻮژرا.
3
ﺋﺎﻧﺪێﺮﯾــﺎ رۆﺳــﭽﯿﻞ ،ﻟە ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎ ﺑەھــﯚی ﮔﻮﻟەھﺎوەﻧێﻜەوە ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟە دەﺳﺖ دا.
7 ﺟێﯿﻢ ﻓﻮﻟﯽ ،ﻟەﻻﯾەن ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﺳــەر ﺑە رێﻜﺨﺮاوی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ داﻋﺸەوە ،ﺳەری ﺑڕدرا.
4
ﺋﺎﻧﺪێﺮی ﺳــﺘﯿﻨﻦ ،ﻟە رووﺳﯿﺎ ﺑێ ﺳەرﺷﻮێﻦ ﺑﻮو و ﻟە ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ،ﺑە رەﺳﻤﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪرا ﻛە ﻛﻮژراوە.
8 ﻟﻮك ﺳﯚﻣێﺮ ،ﺳﺎڵﯽ 2013ﻟەﻻﯾەن ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﻗﺎﻋﯿﺪە ﻟە ﯾەﻣەن رﻓێﻨﺪرا و ﺳــﺎڵێﻚ دواﺗﺮ، ﻛﻮژرا.
ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮوی ﺟﯿﮫﺎن ﻟە ھەژارﺗﺮﯾﻦ وﺗﺪا
”ﻣﯚﻛــﺶ ﺋﺎﻣﺒﺎﻧﯽ“ ﻣﻠﯿﺎردێــﺮی ﺧەڵﻜﯽ وﺗﯽ ھﯿﻨــﺪ ،ﭼﻮوە ﻧﺎو ﺧﺎﻧــﻮوە 27ﻧﮫﯚﻣﯿﯿەﻛەی ﻛە ﺑە ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮوی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەﻧﺎﺳﺮێﺖ. ”ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳــﯽ“ ﺑوی ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﻧﺮﺧــﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛە ﻣﻠﯿﺎرﯾﻚ دۆﻻرە 6 .ﻧﮫﯚﻣــﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛە ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮاوە ﺑﯚ ﮔەراﺟﯽ وەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ و ﭼەﻧﺪ ﻣەﻟەواﻧﮕەﯾەﻛﯿﺸــﯽ ﺗێﺪاﯾە .ھەروەھﺎ ﺳــﯿﻨەﻣﺎ، ﭘﺮﺳﮕە و ھﯚڵێﻜﯽ ﺳەﻣﺎﻛﺮدﻧﯿﺶ ﻟە ﻧێﻮ ﺧﺎﻧﻮوەﻛەداﯾە. ”ﻣﯚﻛﺶ ﺋﺎﻣﺒﺎﻧﯽ“ ﺧﺎﻧﻮوەﻛەی ﻟەﺳــەر ﮔﺮدێﻜﯽ ﺷــﺎری ﻣﯚﻣﺒﺎی دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ﺋﺎﻣﺒﺎﻧﯽ ،ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﺎرﺧﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﮔــەورەی ﭘێﺘﺮۆﻛﯿﻤﯿﺎﯾە .ﮔﯚﭬﺎری ﻓﯚرﺑﯿﺴــﻜە ﺳــﺎﻧە ﻧﺎوی دەوڵەﻣەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑو دەﻛﺎﺗەوە، ”ﻣﯚﻛﺶ ﺋﺎﻣﺒﺎﻧﯽ“ی ﺑە دەوڵەﻣەﻧﺪﺗﺮﯾﻦ ﻛەﺳﯽ ھﯿﻨﺪ ﻧﺎﺳﺎﻧﺪووە. زﯾﺎﺗﺮﯾﻦ رێﮋەی ھەژاراﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ،ﻟە وﺗﯽ ھﯿﻨﺪ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻦ.
5
ﺋﺎﻧﺠﺎ ﻧێﺪرﯾﻨﮕﮫﺎس ،ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺋەو وێﻨەﮔﺮە ﻟەﻻﯾەن ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻧەوە ﺗەﻗەی ﻟێ ﻛﺮا و ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟە دەﺳﺖ دا.
9 ﻣﺎﯾﻜڵ دۆﺳــﯿﻠێ ،ﻟە ﻛﺎﺗــﯽ ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ﻧەﺧﯚﺷﯽ ﺋﯿﺒﯚﻻ ،ﻟە ﺷﺎری ﻻﯾﺒﯿﺮﯾﻠﯽ ﺋەﻓﺮﯾﻘﯿﺎ ﺑە ھﯚی ﺟەڵﺘەی دڵەوە ،ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟە دەﺳﺖ دا.
10 ﻛﺎﻣﯿﻠﯽ ﻟﯿﭙەﯾﺞ ،ﯾەﻛەم وێﻨەﮔﺮی ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻛە ﻟە ﻛﯚﻣﺎری ﺋەﻓﺮﯾﻘﯿﺎی ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا ﻛﻮژرا.
60ﺳﺎڵە ﻗﮋی ﻛﻮرت ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە
ﭘﯿﺎوێﻜــﯽ ﺧەڵﻜﯽ وﺗﯽ ﭼﯿــﻦ ،ﻣﺎوەی 60 ﺳﺎڵە ﻗﮋی ﻛﻮرت ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە .ﺋەو ﭘﯿﺎوە ﻛە ﺋێﺴﺘە ﺗەﻣەﻧﯽ 79ﺳﺎﻟە ،ﻟە 20ﺳﺎڵﯿﯿەوە ﭼﻮوە ﻧﺎو ﻛﺎروﺑﺎری دەرﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯽ و ﻟەوﻛﺎﺗەوە ﺑڕﯾﺎری دا ﭼﯿﺘﺮ ﻗﮋی ﻛﻮرت ﻧەﻛﺎﺗەوە. ﺋەو ﺋێﺴــﺘە ﻗﮋی ﺑە ﺗەواوی درێــﮋ ﺑﻮوە و ﺑە ﻧﺎﭼﺎری ﻟەﺳەر ﺷﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەﺳﺘﻮوە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚ ﺑﻜﺎت. ﺋەو ﭘﯿﺎوە ﭼﯿﻨﯿﯿە ،زۆر ﺑە ﻛەﻣﯽ ﻗﮋی دەﺷﻮات، ﺑەم رێﮕە ﺑە ﻛەﺳﯿﺶ ﻧﺎدات دەﺳﺖ ﻟە ﻗﮋی ﺑﺪات .ﺋەو دەڵێ” ،ﻛێﺸــﯽ ﻗﮋم 4ﻛﯿﻠﯚﮔﺮاﻣە و ﺳــﭙﯽ ﺑﻮوﻧﯿﺸــﯽ ،ﭘێﺸــﯽ ﻟە درێﮋﺑﻮوﻧﯽ ﻧەﮔﺮﺗﻮوە“.
ﺋەو ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿﺎﻧەی ﺣەزﯾﺎن ﻟە ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﻧﯿﯿە
رەﻧﮕە ﺑﺎوەڕﻛﺮدﻧﯽ ﺋەﺳﺘەم ﺑێﺖ ،ﺑەم ”ﻛﯿﺴﺘﯚﻓەر ﻧﯚﻻن“ ﻟە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ دەرھێﻨەرەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﻨەﻣﺎی ھﯚڵﯿﻮود ،ﻧێﻮاﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎ ھﯿﭻ ﺑﺎش ﻧﯿﯿە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەو دەرھێﻨەرە ﻧﺎودارە ﻣﯚﺑﺎﯾﻠێﻜﯿﺸﯽ ﻧﯿﯿە installer .دوا ﻓﯿﻠﻤﯽ“ﻧﯚﻻن“ی ﺗەﻣەﻧﯽ 44ﺳﺎﻧە ﻛە ﺑﺎس ﻟە ھەﺳﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ دەﻛﺎت ،ﺑەم ﺑەو ﺣﺎڵەﺷەوە ﺧﯚی ﺑﺎوەڕی ﺑەوە ﻧﯿﯿە ﻛە ﺋﯿﻤەﯾﻞ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮ دەﻛﺎﺗەوە .ﺋەو ﻓﯿﻠﻤە ﺑە ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژی ﺳﯿﻨەﻣﺎ دروﺳﺖ ﻛﺮاوە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە 426ﻣﻠﯿﯚن ﭘﺎوﻧﺪ داھﺎﺗﯽ ھەﺑﻮوە ،ﺑەم ”ﻧﯚﻻن“ ﺑﺎوەڕی ﺑەوە ھەﯾە ﻛە ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ دەرﻓەﺗﯽ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەی ﻟێ دەﺳﺘێﻨێﺘەوە .ﺋەو ،ﺑەﺧﺘەوەری ﺧﯚی ﻟە ﻛﺎری ﺑەردەوام و ھﺎوﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺪا دەﺑﯿﻨێﺘەوە.
ﺟﯚﻧﯽ دﯾﭗ
ﺋەﻧﺠێﻠﯿﻨﺎ ﺟﻮﻟﯽ
ﺋەﻛﺘــەری ﻓﯿﻠﻤەﻛﺎﻧــﯽ ”ﻛﺎرﮔــەی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭼﯚﻛﻠێﺖ“ و ”دزاﻧﯽ دەرﯾﺎی ﻛﺎراﺋﯿــﺐ“ ،ﻧﺎﯾــەوێ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠــﯽ ھەﺑێﺖ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەﺧێﺮاﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﻧەدۆزرێﺘەوە .ﺑەم ﺋەو ﺋەﻛﺘەرە ﭼێﮋ ﻟە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺖ وەردەﮔﺮێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘێــﯽ واﯾە رێﮕەﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺷــە ﺑﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی” .دﯾﭗ“ ﺑەردەوام ﺑە ھﺎوڕێﯿەﻛﺎﻧﯽ دەڵێ ﻛە ﻟە رێﮕەی ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺘەوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﭘێﻮە ﺑﻜەن.
ﺟﻮﻟﯽ ،ﺋەﻛﺘەری ﻧﺎوداری ﺳﯿﻨەﻣﺎی ھﯚڵﯿﻮود ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺳەﯾﺮی ﺑﯚ ﺑەﻛﺎرﻧەھێﻨﺎﻧﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ھەﯾە .ﺋــەو ﺧﺎﺗﻮوﻧە ﻟەﺑەر ﺟەﻣﺎوەری ﺧﯚی و ﺑﺮاد ﭘﯿﺘﯽ ھﺎوﺳــەری ،ﺑە ﺗــەواوی واز ﻟە ﺑەﻛﺎرھﯿﻨﺎﻧﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﺑێﻨێــﺖ ،ﺑﯚی ﺋەوەی ﺧێﺰاﻧﯽ و ﺟەﻣﺎوەرﻛەﺷﯽ ﺋﺎﺳﻮودە ﺑﻦ.
ﭬﻼدﯾﻤێﺮ ﭘﻮﺗﯿﻦ
ﺋەﻧﺠێﻼ ﻣێﺮﻛڵ
ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ
ﺑەھێﺰﺗﺮﯾﻦ ﭘﯿﺎوی رووﺳﯿﺎ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻤەداراﻧە ﺑێﺖ ﻛە ﺑەﺑێ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﺑﮋﯾــﺖ .ﭘﻮﺗﯿﻦ ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی ﮔەﺷــﺖ و ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧﯿــﺪا ،ﺳــﻮود ﻟــە ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ﺳﺘﺎﻓەﻛەی وەردەﮔﺮێﺖ. ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﺎوڕێﯿﺎﻧﯽ ﭘﻮﺗﯿﻦ ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯿﺪا ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ”ﺋەﮔەر ﭘﻮﺗﯿﻦ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ھەﺑێ ،ﺑەردەوام ﺗەﻟەﻓﯚﻧﯽ ﺑﯚ دێ و ﻧﺎﭼﺎرە وەﻣﯿــﺎن ﺑﺪاﺗەوە ،ﺋەﻣەش ﻛﺎﺗێﻜﯽ زۆری ﻟێ دەﮔﺮێﺖ“. ﺑەم زۆرﺑەی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻛە ﭘﻮﺗﯿﻦ ﺑە ھﯚﻛﺎری ﺗەﻧﺎھﯽ ،ﺳﻮود ﻟە ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ وەرﻧﺎﮔﺮێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔەر ھەﯾە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺎﻧﯽ ﻟە رێﮕەی دەﺳﺘﮕە ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ،ﮔﻮێﯽ ﻟێ ﺑﮕﯿﺮێﺖ.
دوای ﺑوﺑﻮوﻧــەوەی دەﻧﮕــﯚی ﺋەوەی ﻛە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﺗەﻟەﻓﯚﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺠێﻼ ﻣێﺮﻛڵ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯿــﺎ ﻟەﻻﯾەن دەﺳــﺘﮕەی ﺳــﯿﺨﻮڕﯾﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﮔﻮێﯽ ﻟــێ دەﮔﯿﺮێﺖ، ﺟﯚرج ﺋﺎﻻرد ﻟێﻜﯚڵەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺋﺎژاﻧﺴــﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﺋەﻣﺮﯾــﻜﺎ ،دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﺋەو دەﻧﮕﯚﯾە ،دوورە ﻟە راﺳﺘﯿﯿەوە. ﺟــﯚرج ﺋﺎﻻرد ﻟــە ﻧێﻮ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــﯽ زاﻧﻜﯚی ﭘﺮﯾﻨﺴــﺘﯚن ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋەﮔەر ھەر ﻛەﺳــێﻚ ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻟﻤﺎﻧﯿﺎ ﺑێﺖ ،ﻣﯚڵەﺗﯽ ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ﻧﯿﯿە“ .ﺑەو ﺣﺎڵەﺷــەوە ،ﻣێﺮﻛﻞ ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺗەﻟەﻓﯚﻧﯿﺪا ﻟەﮔەڵ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ،رەﺧﻨەی ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘﮕەی ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯽ ﺋەو وﺗە ﮔﺮت ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘەش ﺑە ﺗەواوی دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ﻛە ﻣێﺮﻛڵ ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ھەﯾە ﯾﺎن ﻧﺎ.
ﺟﯚرج ﺋﺎﻻرد ﻟێﻜﯚڵەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺋﺎژاﻧﺴــﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮدووە ﻛە ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ،ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ﻧﯿﯿە .ﺋەو ،دووﭘﺎﺗﯿﺸﯽ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛــە ھﯿــﭻ وﺗێــﻚ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯽ ﻟە ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻜﺎت. رەﻧﮕە ﺋﯚﺑﺎﻣﺎش وەك ﭬﻼدﯾﻤێﺮ ﭘﻮﺗﯿﻦ ،ﻟەﺑەر ھﯚﻛﺎری ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ،ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ﭘێ ﻧەﺑێﺖ.
ﻫﻮﻧەر
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :وﺷﯿﺎر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﺳﻮەد
وﺷە /ھەوﻟێﺮ .وﺷﯿﺎر ﺑەم دواﯾﯿە دەزﮔەی ﺋﯿﻨﯿﺴﺘﯿﻮﺗﯽ ﻓﯚﻟﻜﯚری ﻛﻮرد ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ، 5ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﺑﯚ ﺧﺎﺗﻮوﻧە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﭼﻨﺎر ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد و ﻟە ﺋەﻟﺒﻮوﻣێﻜﺪا ﺑەﻧﺎوی ”ﻣﯚﻣﯽ ﺗەﻣەن“ ﺑو ﻛﺮاﯾەوە. ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﭼﻨﺎر ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﮔەورە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻣەزھــەری ﺧﺎﻟﻘﯽ ﻛــە ﺑەڕێﻮەﺑــەری دەزﮔــەی ﺋﯿﻨﯿﺴــﺘﯿﻮﺗﯽ ﻓﯚﻟﻜﯚری ﻛﻮردە
ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑە ﺳﻮﭘﺎﺳەوە وەك دﯾﺎرﯾﯿەك 5ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﺑﯚم ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد .ﻣﻨﯿﺶ ﻟــە ﺋەﻟﺒﻮوﻣێﻜﺪا ﺑەﻧــﺎوی ”ﻣﯚﻣــﯽ ﺗەﻣەن“ ﻛە ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎن ،ﺑوم
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﺑوﻛﺮدﻧەوەی 5ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﭼﻨﺎر ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﻟە ﺋەﻟﺒﻮوﻣێﻜﺪا ﻛــﺮدەوە .ﺑەھﯿــﻮام ﺗﻮاﻧﯿﺒێﺘﻢ ﺧﺰﻣەﺗێﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ ھﻮﻧەری ﻛﻮردی ﺑﻜــەم .ﺋەﻟﺒﻮوﻣەﻛە ﻟە رێﮕەی ﺳەﻧﺘەری ”ﻛﯿﮋێ“ ﺑو ﻛﺮاﯾەوە. ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎن ﭘێــﻚ ھﺎﺗﻮون ﻟە ”ﺑەﯾﺎدم ﻛــە -ﺋﺎﮔﺮﺑﺎراﻧە -ھەی زاڵﻢ -ﻣﯚﻣﯽ ﺗەﻣەن -دەﺳــﻤﺎڵ ﺣەرﯾﺮی ﺷﯿﻨە“ .ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎن ھەﻧﺪێﻜﯿــﺎن ﻓﯚﻟﻜﻠــﯚر و ھەﻧﺪێﻜﯿﺸﯿﺎن ﻧﻮێﻦ.
ﺋەﺣﻤەد ﻧەﺑەز:
دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻧﺎزﻧﺎوی ﺷﺎری ﺷﺎﻧﯚﯾە
ﻓێﺮﮔە ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎن وەك ﻛﺎرﮔەی ﺑەﺧﺸﯿﻨەوەی ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻛﺎر دەﻛەن وەزﯾﺮی ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﭘێﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﯾﻦ ﺋەو ﻧﺎزﻧﺎوە ﻧﺎدەﻧە ھﯿﭻ ﺷﺎرێﻚ ﺑەڕێﻮەﺑەری ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن:
وﺷە /دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن – ڕێﺒﯿﻦ ﻣﺤەﻣەد ﻧﺎزﻧﺎوی ”ﺷﺎری ﺷﺎﻧﯚ“ ﺷﺎﻧﯚﻛﺎراﻧﯽ ﺷــﺎری دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧﯽ دڵﺨﯚش ﻛﺮد و ھﯿﻮاﯾەﻛﯽ ﭘێ ﺑەﺧﺸﯽ ﺑﻮون ،ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮ و ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ ﺋەو ﺷﺎرۆﭼﻜەﯾە دڵﺨﯚﺷــﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﺑەڵێﻨﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋﯿﺪاری و ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮی ھەڵﭽﻨﯽ ﺑﻮو ،ﺑەم ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎڵە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺳەرەڕای ﺑەڵێﻨەﻛﺎن ،ﺋەو ﻧﺎزﻧﺎوەﯾﺎن ﻧەﺑەﺧﺸﯿﻮەﺗە دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن.
وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ھێﻤﻦ ﺧەﻟﯿﻞ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺋەﺣﻤەد ﻧەﺑەز دەرﭼﻮوی ﺑەﺷﯽ ﺷێﻮەﻛﺎری ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕە و ﻛﯚﻟێﮋی ھﻮﻧەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧە ،ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری ﺑەﺷﺪار ﺑﻮوە و دوو ﭘێﺸﺎﻧﮕەی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺷێﻮەﻛﺎری و ﻓﯚﺗﯚﮔﺮاﻓﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە. ﺑەﻧﯿــﺎزە ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪەﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا ﭘێﺸــﺎﻧﮕﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯽ ﺷــێﻮەﻛﺎری ﺑﻜﺎﺗەوە .ﻟەم دﯾﻤﺎﻧەﯾەی ”وﺷە“دا ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﻤﺎن رووﺑەڕوو ﻛﺮدەوە. ﻟەو ﺷــێﻮەﻛﺎرەﻛﺎن ﭘﺮﺳــﯽ ﭘێﮕەی ھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری ﻟە ﺷﻮﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی ﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا ﭼﯚن ﺷــﺮۆﭬە دەﻛەﯾﺖ؟ ﻟــە وەﻣﺪا ﮔﻮﺗﯽ :ﭘێﮕــەی ھﻮﻧەری ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻟــە ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ھەﻣﻮو ﻧەﺗەوەﯾەك ﭘێﮕەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەم ھﻮﻧەرە ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ھﻮﻧەرە وەك زﻣﺎﻧێﻜــﯽ ﺋﺎﺧﺎوﺗــﻦ ﺑــﯚ ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯽ ﺑــەﻛﺎر ھﺎﺗــﻮوە .دواﺗــﺮ ڕۆڵﯽ ﺧﯚی ھەﺑﻮوە ﻟە ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە و ھێﺸﺘﻨەوەی ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿەﺗﯿﯿەﻛﺎن و ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﻣێــﮋووە ﺑە ﻧەوەی ﻧﻮێ و ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻣێﮋوو و ﻛﻮﻟﺘﻮور ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﺋێﻤە ﺧــﺎوەن ﻣێﮋووﯾەﻛــﯽ ﭘەرت و ﺑوﯾﻦ ﻟەﻻﯾەك و ﺧﺎوەن ﻣێﮋووﯾەﻛﯽ ﻛﻮرﺗﯿﻦ ﻟەو ھﻮﻧەرە ،ﺑﯚﯾە ﺋەم ھﻮﻧەرە وەك ﺷﻮﻧﺎس ڕۆڵێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚی ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە ﻟە ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻛﺎرەﺳﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻧەﺗەوەﯾە. ﺋەوەﯾﺶ دەڵێﺖ :ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﺟﯚرﻧﯿــﻜﺎ ﻟــە ڕێﮕــەی ﺗﺎﺑﻠﯚﯾەﻛــﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﭘﺎﺑﻠﯚ ﭘﯿﻜﺎﺳــﯚ ﺑە ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ ﻧﺎﺳــێﻨﺪرا ،ﻛەﭼﯽ ﺋێﻤە ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻧەھﺎﻣەﺗﯿﯽ ﮔــەورەی وەك ھەڵەﺑﺠــە و ﺋەﻧﻔﺎﻟﯿــﻦ ،ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە ﻟە ڕێﮕــەی ھﻮﻧــەرەوە ﺋەم ﻛﺎرەﺳــﺎت و ﻧەھﺎﻣەﺗﯿﯿﺎﻧــە ﺑــﺎس ﺑﻜەﯾــﻦ .ﺑﯚ ﺋــەوەی ھﻮﻧەر ڕۆڵﯽ ﺧــﯚی ﺑﺒﯿﻨێﺖ ﻟە ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ،
ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋەم ھﻮﻧەرە ﻟە ﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﯿﺮێــﺖ و ﻣﯚزەﺧﺎﻧــە و ﺑوﻛﺮاوەی ﺗﺎﯾﺒەت و ﺷﻮێﻨﮕە و ﮔەﻟەرﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــەو ھﻮﻧەرە ﻟە وت زﯾــﺎد ﺑﻜﺮێﺖ و ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەو ھﻮﻧەرە ﺳﺎز ﺑﻜﺮێﺖ و ﭘەﯾﻮەﺳﺖ ﺑﻜﺮێﺖ ﺑە ﺷﻮﻧﺎﺳە ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎﻧﻤــﺎن .ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑە ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ﺑﺪرێﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ڕۆڵﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﮕێــڕن و ﺑــە ھﻮﻧەرەﻛەﯾﺎن ﺑﺒﻨە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺷــﻮﻧﺎس و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ. ﻟە ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻜﯽ ﺗﺮدا ﻟێﻤﺎن ﭘﺮﺳــﯽ ﺑــﯚ ﭘەﺳــﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ھــەر ﻛﺎرێﻜــﯽ ھﻮﻧەری ،ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﮔﺮﻧﮕە ﯾﺎن ڕەﺧﻨەﮔﺮان؟ ﺋەوﯾﺶ دەڵێ :ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھەردوو ﻻ ﮔﺮﻧﮕﻦ ،ﺑــەم ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ڕەﺧﻨەﮔــﺮان ﮔﺮﻧﮕﺘــﺮە ،ﺑەھــﯚی ﺋــەوەی ﺋەوان وردﺗﺮ و زاﻧﺴــﺘﯿﺘﺮ ﻟە ﺳــەرﺟەم ڕەھەﻧﺪەﻛﺎﻧەوە ﺷﺮۆﭬەی ﻛﺎرە ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛــە دەﻛەن و ﺷــﯿﯽ دەﻛەﻧەوە و دەﯾﺨەﻧە ڕوو ،ھﯚﻛﺎرێﻜﻦ ﺑﯚ دەرﺧﺴــﺘﻨﯽ ھﻮﻧەری ﺑــﺎش ،ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ڕەﺧﻨەﮔﺮی ﺑﺎش دەﺗﻮاﻧێ ڕۆﺣﯽ ھــەر ﺑەرھەﻣێﻜــﯽ ھﻮﻧەری دەرﺑﺨﺎت ﺑەھەﻣــﻮو ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯿەوە، ﺑﯚﯾــە ﺋــەوان ﺗەواوﻛــەری ﻛﺎری ھﻮﻧەرﯾﻦ ،واﺗﺎ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم ﻛﺎراﻛﺘەرە ﻟە دﻧﯿﺎی ھﻮﻧەر ﺑﯚﺷﺎﯾﯿەﻛﯽ ﮔەورەﯾە ﻛــە ﺑــەرەو ﻻوازﺑﻮوﻧــﯽ ھﻮﻧەرەﻛە
دەﺷﻜێﺘەوە. زﯾﺎﺗــﺮ رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە :ھەروەھﺎ ﻟەﺑــﺎرەی ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻣــڕۆی ھەﻣــﻮو ﺷــێﻮەﻛﺎران ﺗﺎڕادەﯾەﻛــﯽ زۆر ﭼﻮﻧﯿەﻛــﻦ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ھﻮﻧەری وەك ﻛﺎرﺧﺎﻧە ﯾﺎن ﺳﺘﯚدﯾﯚ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﮔەﻟەری و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ دەزﮔەﯾەﻛﯽ ﺑێﻼﯾەﻧﯽ ﻟــەو ﺑﻮارە ﻛە ﻛﺎر ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪن و ﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺑەرھەﻣــﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ،ھەروەھﺎ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺷﺎرەزا و ﭘﺴﭙﯚر ﻟە داودەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺗﺎ داﻛﯚﻛﯽ ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان ﺑﻜﺎت ،ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻣﺎدی و ھﯚﺷﯿﺎرﯾﯽ ﻛڕﯾﻨﯽ ﺑەرھەﻣــﯽ ھﻮﻧەری ،ھەﻣــﻮو ﺋەﻣﺎﻧە ﻛێﺸەن ﺑﯚ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻜﯽ ﺷێﻮەﻛﺎر. ھەروەھــﺎ ﻗﯚرﺧﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو دەزﮔە ھﻮﻧەرﯾﯿﺎﻧــەی ﻟەﻻﯾــەن ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﻛــە ﺑەھﯿــﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻣەﻋﺮﯾﻔەی ھﻮﻧەرﯾﯿﺎن ﻧﯿﯿە. ﻟەﺑــﺎرەی زۆرﯾــﯽ ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕــە ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎن ﻛە ﺋێﺴــﺘە ﻟە زۆرﺑەی ﺷﺎرۆﭼﻜە و ﺷﺎرەﻛﺎن ھەن ،ﺋەﺣﻤەد ﻧەﺑەز ﭘێﯽ واﯾە :ﺑﻮوﻧﯽ ھەر ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ھﻮﻧەری ﺟێﮕەی دڵﺨﯚﺷــﯿﯿە ،ﺑەم ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﻟەوە ﺋــەو ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕە و ﻓێﺮﮔە ھﻮﻧەرﯾﯿﺎﻧە ﺑە چ ﺳﯿﺴــﺘەم و ﭘﻼﻧێﻜﯽ ھﻮﻧەری ﻛﺎر دەﻛەن و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺎن ﭼﯿﯿە و ﺳﺎﻧە ﭼﯽ ﺑەرھەم دێﻨﻦ ،ﺑەداﺧەوە ﺋــەوەی ﺋێﻤە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ،ﺋەوەﯾە ﺋەم ﺷﻮێﻨﺎﻧە وەك ﻛﺎرﮔەی ﺑەﺧﺸﯿﻨەوەی ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻛﺎر دەﻛــەن و زۆر ﺑەﻛەﻣﯽ ڕۆڵﯿــﺎن ھەﯾــە ﻟــە ﭘێﺸﺨﺴــﺘﻦ و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎراﻛﺘەری ھﻮﻧەری و زۆری و ﺑﯚرﯾﯿەﻛﯽ ﭘێﻮە دﯾﺎرە.
ﺳــەﻻم ڕەﺋﻮوف ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳێﻜﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧــە و ﺑــە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ ”وەك ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس زۆرﺗﺮ ﺋــﺎﮔﺎداری ﺑەڵێﻨەﻛە و ﻟــە ﻧﺰﯾﻜەوە ﺋﺎﮔﺎم ﻟە ﻣﻮﻋﺎﻧﺎﺗﯽ ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎراﻧە ،ﭘێﻢ واﯾە ﺋەم ﺑەڵێﻨــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺋەوەﺑﻮو ﻟە ھﯚڵەﻛەدا ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧە ﭼەﭘڵەﯾﺎن ﺑﯚ ﻟێ ﺑﺪرێﺖ ،ﺋەﮔﯿﻨﺎ ھﯿﭻ ﻛﺎرێﻜﯿﺎن ﺑــﯚ ﻧەﻛــﺮدووە و دەﺑێــﺖ ﮔﻮێ ﻟە ﮔﺎزﻧﺪەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﮕﺮن ،ﺋەم ﺑەڵێﻨەﯾﺶ وەك ﺑەڵێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻧەﺑێﺖ وەك ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻟێﮋ و ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ھﻮﻧەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎن“. ﺋەوەﺷــﯽ ﮔــﻮت :دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﮔەﺷــﺘﯿﺎرﯾﯿە و ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾــﯽ ﺧــﯚی ھەﯾــە ﻟە ﺷﺎﻧﯚدا ،ﺑﯚﯾە ﮔﻮﻧﺠﺎوە ﺋەم ﻧﺎزﻧﺎوەی ﺑﺪرێﺘێ و ﺧﺰﻣەت ﺑە ﺷﺎﻧﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﺷــﺎرۆﭼﻜەﯾە ﺑﻜﺮێﺖ .ھﺎوﻛﺎت دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن ﺳﻮودﻣەﻧﺪ دەﺑێﺖ ﻟە ﻛﺮدﻧەوەی ھﯚڵﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯽ ڕاھێﻨﺎن و ﺷﻮێﻨﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ“. ھﯿــﻮا ﻋەﺑﺪوﯾــﺶ ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎری دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧە و دەڵێﺖ ”ﺳﺎﻧە ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯽ
ﺷﺎﻧﯚی ﺳەرﺷــەﻗﺎم ﻟە دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن ﺳﺎز دەﻛﺮێﺖ و ﺑە ﻛەﺷێﻜﯽ ھﻮﻧەری، ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎراﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن دەﻛەﻧە ﻣﺎڵﯽ ﺷــﺎﻧﯚی ﺧﯚﯾﺎن ،ﺋــەم ھﯚﻛﺎرەﯾــﺶ وای ﻛﺮد ﻟەﻻﯾــەن ﮔەﻧﺠــﺎن و ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮ و ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎراﻧﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧــەوە داوا ﻟــە وەزارەﺗــﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﺑﻜﺮێﺖ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ﺑە ”ﺷــﺎری ﺷــﺎﻧﯚ“ ﺑﻨﺎﺳێﻨێﺖ“. رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ”ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2013دا ﻟە ھﯚڵــﯽ ﺑەﻧــﺪاوی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن، ﻟە ﻛﯚﺗــﺎ ڕۆژی ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﺪا ﻟەﻻﯾەن ﻋەﻟﯽ ڕەﺋــﻮوف ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣــﯽ ﺋەوﻛﺎﺗﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧــەوە ﺑــو ﻛﺮاﯾەوە ﻛە دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ﻟەﻻﯾــەن وەزارەت و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿەوە دەﺑێﺘە ھەڵﮕﺮی ﺋەو ﻧﺎزﻧــﺎوە ،ﺑــەم ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛــەی دﯾﺎر ﻧەﺑﻮو“. ﺑەڵێــﻦ ھﺎدﯾــﺶ ﻛــە ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎرە دەڵێﺖ ”ﭘێﺶ ﺋــەوەی وەزارەت ﺋەو ﻧﺎزﻧــﺎوە ﺑﺪاﺗە دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ،دەﺑێ ھﯚڵﯽ ﺷــﺎﻧﯚی ﺳــﺘﺎﻧﺪارد ھەﺑێﺖ و ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﺷــﺎﻧﯚﯾﯽ ﺗێﺪاﺑێﺖ ،دەﺑێﺖ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋەﺣﻤەد ﻧەﺑەز :ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ڕەﺧﻨەﮔﺮان ﮔﺮﻧﮕە ،ﺑەﻫﯚی ﺋەوەی ﺋەوان وردﺗــﺮ و زاﻧﺴــﺘﯿﱰ ﻟە ﺳــەرﺟەم ڕەﻫەﻧﺪەﻛﺎﻧەوە ﴍۆﭬەی ﻛﺎرە ﻫﻮﻧەرﯾﯿەﻛە دەﻛەن و ﺷﯿﯽ دەﻛەﻧەوە و دەﯾﺨەﻧە ڕوو ،ﻫﯚﻛﺎرێﻜﻦ ﺑﯚ دەرﺧﺴﺘﻨﯽ ﻫﻮﻧەری ﺑﺎش ،ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ڕەﺧﻨەﮔﺮی ﺑﺎش دەﺗﻮاﻧێ ڕۆﺣﯽ ﻫەر ﺑەرﻫەﻣێﻜﯽ ﻫﻮﻧەری دەرﺑﺨﺎت ﺑەﻫەﻣﻮو ﻧﻬێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯿەوە..
11
ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﭼﺎﻻك ﺑﻜﺮێــﺖ و ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕــەی ھﻮﻧــەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺗێــﺪا ﺑێــﺖ ،ﺋەﮔــەر واﻧەﺑێﺖ ،دەﺑێﺘە ﻋەﯾﺒە ﺑەﺳەرﺷﺎﻧﯽ ﺷﺎرۆﭼﻜەﻛەﻣﺎﻧەوە“. ﺣەﺳەن ﻣﺤەﻣەد ﺳﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧﯿــﺶ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ﺑەڵێﻨﻤﺎن وەرﮔﺮﺗﺒــﻮو ﻛــە ﺑەھــﯚی ﺋــەو ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵەوە دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن ﺑﻜﺮێﺘە ﺷــﺎری ﺷــﺎﻧﯚ ،ﺑەم ﻧەﻛﺮا .ھەﻣﻮو ﻛﺎروﺑﺎرە ﺋﯿﺪاری و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن
ﭘێﺶ ﺋەوەی وەزارەت ﺋەو ﻧﺎزﻧﺎوە ﺑﺪاﺗە دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن، دەﺑێ ﻫﯚڵﯽ ﺷﺎﻧﯚیﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫەﺑێﺖ و ﭼﺎﻻﻛﯿﯽﺷﺎﻧﯚﯾﯽ ﺗێﺪاﺑێﺖ ﺋﺎﻣﺎدە ﻛــﺮد ،ھەوڵﻤﺎن دا ژﻣﺎرەﯾەك ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﻟەو ﺑــﻮارە ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪرێﺖ وەك ﻛﺮدﻧەوەی ھﯚڵ و ﭘﺎرك و ﮔﺮﻧﮕﯿﺪان ﺑەﺷــﺎﻧﯚﻛﺎران و ﺷﺎﻧﯚ، ﺑەم وەزﯾــﺮی ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﭘێﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﯾﻦ ﺋــەو ﻧﺎزﻧﺎوە ﻧﺎدەﻧە ھﯿﭻ ﺷﺎرێﻚ“.
ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
12
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿەی ﺋﺎﺑﻮوری :ﺳﻠێامن ﺗﺎﺷﺎن
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ھەرزاﻧﯿﯽ ﻧەوت ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﺗﻮوﺷﯽ ﻛێﺸەی داراﯾﯽ دەﻛﺎت ﻫەر دۆﻻرێﻚ ﻟە داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧەوت ﻣﻠﯿﺎرێﻚ دۆﻻر زﯾﺎن ﺑە ﻋێﺮاق دەﮔەﯾەﻧێﺖ
داﻫﺎﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻟە 72ﻣﻠﯿﺎر و 270ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرەوە ﺑەرەو 54ﻣﻠﯿﺎر و 200ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر دادەﺑەزێﺖ. وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ھــەر دۆﻻرێﻚ ﻟە داﺑەزﯾﻨــﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ،ﯾەك ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر زﯾﺎن ﺑە ﻋێــﺮاق و 170ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر زﯾﺎن ﺑە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﮔەﯾەﻧێﺖ. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﺎﻛە ﺋﺎﻣﺮازێﻚ ﻛە ﺑەدەﺳﺘﯿﯿەﺗﯽ ﺑﯚ ﭘڕﻛﺮدﻧەوەی ﻛﻮرﺗﮫێﻨﺎن ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺑڕێﻜــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻧەوﺗە ﺑەم ھەرزاﻧﺒﻮوﻧﯽ ﻧەوت و ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾەﺗﯽ ﻛێﺸﺎﻧﯽ ﺧەرﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟەواﻧەﯾە داھﺎﺗێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚی ﺑﯚ ﻧەھێڵێﺘەوە. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﺑﻮدﺟەی ﻋێﺮاق ﺑﯚ ﺳــﺎڵﯽ ،2015ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻋێــﺮاق ھەﻣﻮو رۆژێــﻚ 3ﻣﻠﯿﯚن و 300ھــەزار ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧــەوت ھەﻧــﺎردە ﺑﻜﺎت ﻛە ﻟــەم ﺑڕە 550 ھــەزاری ﻟەﻻﯾــەن ھێڵﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ھەﻧﺎردە دەﻛﺮێﺖ. ﻧﺮﺧﯽ ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوت ﺑە 60 دۆﻻر ﺧەﻣڵێﻨﺮاوە ،ﺑەو ﭘێﯿە ﻋێﺮاق ھەﻣﻮو رۆژێﻚ دەﺑێﺖ 198ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر داھﺎﺗﯽ ھەﺑێﺖ ﻛە ﻟە ﺳﺎڵﺪا
دەﻛﺎﺗــە 72ﻣﻠﯿــﺎر و 270ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ،واﺗە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 86ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر. ﭘڕۆژەی ﺑﻮدﺟەی ﺳــﺎڵﯽ ،2015 ﺑﻮدﺟەی ﻋێﺮاﻗﯽ ﺑە 125ﺗﺮﯾﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎر ﺧەﻣﻧﺪووە .ﻟــەو ﺑڕە 86 ﺗﺮﻟﯿﯚﻧــﯽ ﻟە رێﮕەی ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوت و 14ﺗﺮﻟﯿﯚﻧــﯽ ﻟە داھﺎﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ داﺑﯿﻦ ﻛﺮاوە و ﺋەوەی ﺗﺮی ﻛﻮرﺗﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑﻮدﺟەﯾە. ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ
ﺋﯚﭘێــﻚ ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەﻓﺮۆﺷــﺮێﺖ و ﻟەوەﺗەی ﺳﺎڵﯽ ﻧﻮێ دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛــﺮدووە ،ﺋەو ﻧەوﺗەی ﻟە ﻋێﺮاﻗەوە ھەﻧﺎردە ﻛﺮاوە ﻟە ﺧﻮارووی 60دۆﻻر ﻓﺮۆﺷﺮاوە. ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەم ھەﻓﺘەﯾە ﻧﺮﺧﯽ ھــەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوﺗﯽ ﺋﯚﭘێﻚ ﺑﯚ 44دۆﻻر داﺑەزی، واﺗــە 16دۆﻻر ﻛەﻣﺘــﺮ ﻟە ﻧﺮﺧﯽ ﺧەﻣڵێﻨﺮاو. دڵﺸﺎد ﺷەﻋﺒﺎن ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧــەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزە و ﺳــەرﭼﺎوە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﯽ واﯾە، ھەر دۆﻻرێــﻚ ﻟە داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎن، ﻣﻠﯿﺎرێــﻚ دۆﻻر زﯾﺎن ﺑــە ﻋێﺮاق دەﮔەﯾەﻧێﺖ و ﺑﻮدﺟەﻛەی ﺗﻮوﺷﯽ ﻛﻮرﺗﮫێﻨﺎن دەﻛﺎت. ﺋــەو دەڵێﺖ ﻟــە 7ی ﻣﺎﻧﮕەوە ﻛە
ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮدﺟە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛــﺮدووە، ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻧﺪاﻣــە ﻛﻮردەﻛﺎﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪان و داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ھﯚﻛﺎر ﺑﻮوە ﻛە ﺑﯿﺮ ﻟە ﮔەڕاﻧﺪﻧەوەی ﺑﻮدﺟە ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﻜﺮێﺘەوە. ھــﺎوﻛﺎت دﻛﺘﯚر ﻋﯿﺰەت ﺳــﺎﺑﯿﺮ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧــەی داراﯾــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﯽ واﯾە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵەوە ﺟﮕە ﻟەوەی ﻛە ﻧەوت ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﻧﺮﺧﯽ ﺧەﻣڵێﻨﺮاو ﻓﺮۆﺷــﺮاوە ،ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗــﺪا ﻋێﺮاق ﺋەو ﺑڕە ﻧەوﺗەﺷــﯽ ھەﻧــﺎردە ﻧەﻛﺮدووە ﻛــە دەﺑﻮو ھەﻧﺎردەی ﺑﻜﺎت. ﺋەﮔەر ﮔﺮﯾﻤﺎﻧە ﺑﻜﺮێﺖ ﻛە ﻋێﺮاق ﺑڕی دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻧەوﺗﯽ ھەﻧﺎردە ﻛﺮدﺑێــﺖ و ﺑــڕی ﻣﺎﻣﻨﺎوەﻧﺪی ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوت 45دۆﻻر ﺑێﺖ،
ﺋەوا داھﺎﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻟە 198 ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻرەوە ﺑــەرەو 148.5 ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر و ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳﺎﻧەش ﻟە 72ﻣﻠﯿــﺎر و 270ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺑەرەو 54ﻣﻠﯿﺎر و 200ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر دادەﺑەزێﺖ ،واﺗە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 18ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر. داﺑەزﯾﻨــﯽ ﺑﻮدﺟــە ﻟــە ﻋێﺮاق ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﺑﯚ ﺳــەر داﺑەزﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ دەﺑێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن % 17ی ﺑﻮدﺟــەی ﭘێ دەﺑڕێــﺖ و ﺋەﮔەر ﺑﻮدﺟە ﻛەم
ﺑﻜﺎت ،ﺋــەوا ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻤﯿﺶ ﻛەم دەﻛﺎت. ﺑەﭘێﯽ ﻟێﻜﺪاﻧــەوە ﺑﯿﺮﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎن، ﺋەﮔەر ﺑﻮدﺟــەی ﻋێﺮاق 18ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر داﺑەزێــﺖ ،ﺋــەوا ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻢ 3ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر دادەﺑەزﯾﺖ. ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧــەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزە و ﺳــەرﭼﺎوە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧێﺖ ﭘڕۆژەی ﺑﻮدﺟــە ﺑﮕەڕێﻨﺪرێﺘەوە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑــﯚ ﺋــەوی ھەﻣﻮار ﺑﻜﺮێﺖ. ﺑەﮔﻮﺗەی دڵﺸــﺎد ﺷەﻋﺒﺎن ﻋێﺮاق دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑە ﭘﺎﺷــەﻛەوﺗﯽ داراﯾﯽ ﻟە ﺑﺎﻧﻜــﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻗەرەﺑﻮوی داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧــﯽ دۆﻻر ﺑﻜﺎﺗەوە، ﺑــەم ﺋەﻣــە ﺳــﻮودەﻛەی ﻛﻮرﺗﺨﺎﯾەﻧە و ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﻋێﺮاق ﺗﻮوﺷﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی ﮔەورە دەﻛﺎت. ﺋەو دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﻧەوت ﻗەرەﺑﻮوی ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﻛﻮرﺗﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑﻮدﺟەﻛەی ﺑﻜﺎﺗەوە.
ﻣﺎﻧﮕــﯽ داھﺎﺗــﻮو ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻮاﻧﺎی ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﺑــﯚ ﻧﺰﯾﻜەی ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿــﯚن ﺑەرﻣﯿﻞ ﺑــەرز دەﺑێﺘــەوە ،ﻟەو ﺑــڕە 250 ھەزاری ﺑــﯚ ﻋێﺮاﻗە ﻛــە ﻟەﮔەڵ 300ھەزارەﻛەی ﻛەرﻛﻮوك رەواﻧە دەﻛﺮێﺖ و 250ھەزارەﻛەی ﺗﺮ ﺑﯚ ﺧﯚی دەﻣێﻨێﺘەوە. دڵﺸﺎد ﺷەﻋﺒﺎن دەڵێﺖ رێﻜﻜەوﺗﻦ ﻛــﺮاوە ﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧﯚی ﭘێﺪاﻧــﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن وەﺋەﺳﺘﯚ ﺑﮕﺮێﺖ و ﺑەﻏﺪاش ﻻری ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوﺗﺪا ﻧﯿﯿە. ﺋەوﻛﺎت ﻛە ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت ﺳەرووی 100دۆﻻر ﺑــﻮو ،ﻧەوﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﻧﺮﺧێﻜﯽ زۆر ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ دەﻓﺮۆﺷﺮا و ﺋێﺴــﺘە ﻛــە ﻧﺮﺧــﯽ ﻧــەوت ﺧﻮارووی 50دۆﻻرە ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑێﺖ زۆر ھەرزاﻧﺘــﺮ ﺑﯿﻔﺮۆﺷــێﺖ و ﺋەﮔەر ﭘﺎرەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﺪات ،ﺋەوا ﭘێ دەﭼێــﺖ ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆری ﺑﯚ ﻧەﻣێﻨێﺘەوە.
دڵﺸﺎد ﺷەﻋﺒﺎن ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزە:
رێﻜﻜەوﺗﻦ ﻛﺮاوە ﻛە ﻫەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﯚی ﭘێﺪاﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن وەﺋەﺳﺘﯚ ﺑﮕﺮێﺖ و ﺑەﻏﺪاش ﻻری ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوﺗﺪا ﻧﯿﯿە.
ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻫەڵەﺑﺠە ﻫﯿﭻ ﺳﺎﯾﻠﯚﯾەك ﻧﯿﯿە
ﺑﺎران 50ﺗﯚن ﮔەﻧﻤﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە ﻟەﻧﺎو دەﺑﺎت
وﺷە /ھەڵەﺑﺠە.ﺳەﻻم ھﺎﻧەدﻧﯽ ﺑﺎراﻧــﯽ وەرزی ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺋەﮔــەر ﺳــﻮودێﻜﯽ زۆری ﺑــە زەوﯾﯿە ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە ﮔەﯾﺎﻧﺪﺑێﺖ ،ﺋەوا زﯾﺎﻧﯿﺸــﯽ ھەﺑﻮوە، ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚراك ،ھﯚﻛﺎر ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑــﺎران زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 50ﺗﯚن ﮔەﻧﻤﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە ﻟەﻧﺎو ﺑﺒﺎت و ﺑﯚﻧەﻛەﺷــﯽ ﺑﺒێﺘە ھﯚی ھەراﺳــﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﺷێﻚ ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە. ﺳــﺎڵﯽ 2014ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﺑەھﺎت ﺑﻮو ﺑــﯚ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﯽ ھەڵەﺑﺠە، ﭼﻮﻧﻜــە زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە دوو ھێﻨﺪەی
ﺳﺎڵێﻚ ﭘێﺸﺘﺮ ﺑەرھەﻣﯽ ﮔەﻧﻤﯿﺎن رادەﺳــﺘﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻛــﺮد. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﻛە
ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛە ھﯿﭻ ﺳﺎﯾﻠﯚﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛﺎﺗﯿﯽ ﮔەﻧﻤﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧێﻜﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﻣﯚﻧﯿﯚﻣێﻨﺘﯽ ھەڵەﺑﺠــە ﻋەﻣﺒﺎر
ﻛﺮد. ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەو ھﯿﻮاﯾە ﮔەﻧﻤەﻛەی ﻋەﻣﺒﺎر ﻛﺮد ﻛە دوای ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﺑﯚ ﺑەﻏﺪا ﺑﯿﮕﻮازێﺘەوە ﻛەﭼﯽ دۆﺧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯿــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە و ﺟەﻧﮕﯽ داﻋﺶ ﺋەو رێﮕەﯾەﺷــﯽ ﻗەﭘﺎت ﻛﺮد .ﺋێﺴــﺘە ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ﮔەﻧﻤە ﺗــەڕ ﺑﻮوە و ﺑﯚﻧەﻛەﺷــﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ دەوروﺑــەری ھەراﺳﺎن ﻛﺮدووە. ﺋەﻛﺮەم ﺣەﻣەﺋەﻣﯿﻦ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﮔەڕەﻛﯽ ﺳــەروەراﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە ﺑﯚﻧﯽ ﮔەﻧﻤەﻛە زۆر ﻧﺎﺧﯚﺷــە و ﺟﮕە ﻟە ﺧەڵﻜﯽ دەوروﺑــەر ،ھــەر رێﺒﻮارێﻚ ﺑێﺰار دەﻛﺎت ﻛە ﺑەوێﺪا ﺗێﺪەﭘەڕێﺖ. ھﺎوﻛﺎت ﻛﺎروان ﺳــەﻋﯿﺪ ﻛە ﻟەم رۆژاﻧــە ﺳــەرداﻧﯽ ﻣﯚﻧﯿﯚﻣێﻨﺘﯽ ھەڵەﺑﺠــەی ﻛﺮدﺑــﻮو رووﻧــﯽ
ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑڕی زﯾﺎﺗﺮی ﮔەﻧﻢ ﺧﺮاپ ﻧەﺑێﺖ ،ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛە دەﺳــﺘﯽ ﻛــﺮدووە ﺑــە ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔەﻧﻢ ﺑﯚ ﺋﺎﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێامﻧﯽ.
ﻛﺮدەوە ،ھەﺳــﺘﯽ ﺑــە ﺑﯚﻧێﻜﯽ ﻧﺎﺧﯚش ﻛــﺮدووە و ﻧﺎﭼــﺎر ﺑﻮوە ﻛەﻣێــﻚ ﻟەوێ ﺑﻤێﻨێﺘــەوە .ﺋەو ﮔﻮﺗــﯽ ”دواﺗﺮ زاﻧﯿــﻢ ﻛە ﺑڕێﻜﯽ زۆر ﮔەﻧﻢ ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ﺷﻮێﻨەﻛە ﺗێﻚ ﭼﻮوە“. ﺑﻮرھﺎن ﻋﺰەدﯾﻦ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺑﻨﻜەی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﮔەﻧــﻢ ﻟە ھەڵەﺑﺠە ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێﺖ ”ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑەھﯚی ﺟەﻧﮕﯽ داﻋﺶ ،ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔەﻧﻤەﻛە دوا ﻛەوت و ﺳەرەڕای ﺋەوەی ﻛە ﺑە ﺧێﻮەت داﻣﺎﻧﭙﯚﺷﯽ، ﺑەم دﯾﺴﺎن ﺑﺎران ھەﻧﺪێﻜﯽ ﺗەڕ ﻛﺮد“. ﻧﺰﯾﻜەی 12ھەزار ﺗﯚن ﮔەﻧﻢ ﻟەو ﺷــﻮێﻨە ﻋەﻣﺒﺎر ﻛﺮاوە و ھەروەك ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳەی ﺑﻨﻜەی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﮔەﻧﻢ ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێﻜﺮد ﻧﺰﯾﻚ ﺑە 50 ﺗﯚن ﻟەو ﮔەﻧﻤە ﺗێﻜﭽﻮوە. ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑڕی زﯾﺎﺗــﺮی ﮔەﻧﻢ ﺧﺮاپ ﻧەﺑێﺖ ،ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛە دەﺳﺘﯽ ﻛﺮدووە ﺑە ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧەوەی ﮔەﻧﻤە ﺧﺮاﭘەﻛە و ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﮔەﻧﻤە ﺳــﺎﻏەﻛە ﺑﯚ ﺋﺎﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻟەﻣﺎوەی ﺳێ رۆژی راﺑﺮدوودا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 4ھەزار ﺗﯚﻧﯿﺎن
ﺳﺎڵﯽ 2013زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 16ﻫەزار ﺗﯚن ﮔەمنﯿــﺎن ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﻫەڵەﺑﺠــە وەرﮔﺮﺗﺒــﻮو ،ﺑــەاڵم ﺳــﺎڵﯽ 2014 ﺑەرﻫەﻣﯽ ﺟﻮوﺗﯿــﺎران دوو ﻫێﻨﺪە زﯾﺎدی ﻛﺮد. ﮔﻮاﺳﺘﯚﺗەوە. ھــﺎوﻛﺎت ﺳــﺘﺎر ﻣەﺣﻤــﻮود ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ھەڵەﺑﺠە ﺋەوەی ﺧﺴــﺘەڕوو ﻛــە داواﯾﺎن ﻟەﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎن ﻛﺮدووە ﺳــﺎﯾﻠﯚﯾەك ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ھەڵەﺑﺠە ﺑﻨﯿــﺎت ﺑﻨێــﻦ ،ﺑەم ھێﺸــﺘە ھەﻧﮕﺎوی ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜﯽ ﺑﯚ ﻧەﻧﺮاوە. ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو ﺋﺎﻣــﺎرەی ﺋــەم ﺑەڕێﻮەﺑەرەی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺧﺴــﺘﯿﯿە ڕوو ،ﺳﺎڵﯽ 2013زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 16ھــەزار ﺗــﯚن ﮔەﻧﻤﯿﺎن ﻟە ﺳــﻨﻮوری ھەڵەﺑﺠە وەرﮔﺮﺗﺒﻮو، ﺑــەم ﺳــﺎڵﯽ 2014ﺑەرھەﻣﯽ ﺟﻮوﺗﯿــﺎران دوو ھێﻨــﺪە زﯾﺎدی ﻛﺮد و ﻧﺰﯾﻜە 32ھەزار ﺗﯚن ﮔەﻧﻢ ﻟە 1706ﺟﻮوﺗﯿﺎر وەرﮔﯿﺮا. ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە 620ﺟﻮوﺗﯿــﺎر ﭘﺎرەی
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺑﻨﻜەی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﮔەﻧﻢ ﻟە ھەڵەﺑﺠە:
”ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑەﻫﯚی ﺟەﻧﮕﯽ داﻋﺶ ،ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﮔەمنەﻛە دوا ﻛەوت و ﺳەرەڕای ﺋەوەی ﻛە ﺑە ﺧێﻮەت داﻣﺎﻧﭙﯚﺷﯽ ،ﺑەاڵم دﯾﺴﺎن ﺑﺎران ﻫەﻧﺪێﻜﯽ ﺗەڕ ﻛﺮد“.
ﮔەﻧﻤەﻛەﯾــﺎن وەرﮔﺮﺗــﻮوە و ﺋەواﻧــەی ﺗﺮ ھێﺸــﺘﺎ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﭘﺎرەﻛــەن و ﺑەرێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵێﺶ ﭼﺎوەڕواﻧــە ﻟە ﺑەﻏــﺪاوە ﭘﺎرەﻛە ﺑﻨێﺮدرێــﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی داﺑەﺷــﯽ ﺑﻜﺎت ﻛە ﺳــەرﺟەﻣﯽ 25ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎرە. ھەڵەﺑﺠە ﻟە 3ﺷﺎرەدێﯽ ﺧﻮرﻣﺎڵ، ﺳــﯿﺮوان و ﺑﯿﺎرە ﭘێﻚ دێﺖ ﻛە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1889ﺑﻮوەﺗە ﺷﺎرۆﭼﻜە و ﻟە 13ی ﺋﺎداری ﺳﺎڵﯽ 2014ەش ﺑڕﯾــﺎری ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔەﺑﻮوﻧــﯽ دەرﭼﻮو .ﺳﺎﻧە ﺑەﺷێﻜﯽ زۆر ﻟە زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛە دەﻛﺮێﻦ ﺑە ﮔەﻧﻢ ،ﺑەم ھﯿﭻ ﺳﺎﯾﻠﯚﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﮔەﻧﻤەﻛەی ﺗێﺪا ﻋەﻣﺒﺎر ﺑﻜﺮێﺖ.
ﺋﺎﺑﻮوری
”ﺋەوە ﺑﯚ ﺋێﻤە ﻧﻮێﯿە و دەﭼێﺘە ﺧﺎﻧەی ﺳﺎﺧﺘەﻛﺎری“ ڕۆژاﻧە ﺗﺎ ﺋێﻮارە ﺑﺎوك و ﻛﻮڕ ﯾەﻛﺘﺮ ﻧﺎﺑﯿﻨﻨەوە
وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺑﺎزاڕەﻛﺎن ﭘڕن ﻟەو دووﻛﺎﻧﺎﻧەی ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەی داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ھەڵﻮاﺳﯿﻮە و ﺗﺎ ھەﻟێﻚ ﺑە ﻛڕﯾﺎر ﺑﺪەن ﺑە ﻧﺮﺧێﻜﯽ ھەرزاﻧﺘﺮ ﺷﺘﻮﻣەك ﺑﻜڕن ،ﺑەﺷێﻚ ﻟەو دووﻛﺎﻧﺪار و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧە ﺋەو ھەﻟەﯾﺎن ﻗﯚﺳﺘﻮوەﺗەوە و ﺑەھﯚﯾەوە ﻛڕﯾﺎران ﻓﺮﯾﻮ دەدەن و ﻛﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە ﻧﺮﺧﯽ ﭘێﺸــﻮوی دەﻓﺮۆﺷــﻦ .ھەرﭼەﻧﺪە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟێﮋﻧەی ﭼﺎودێﺮی ھەﯾە ،ﺑەم ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوە و ﺳﺰا وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﯿە. ﻛﺎﺗێﻚ ﺑە ﺑــﺎزاڕدا دەڕۆﯾﺖ زۆرێﻚ ﻟــە ﺟﺎﻣﺨﺎﻧــەی دووﻛﺎﻧــەﻛﺎن دروﺷــﻢ و ﭘﯚﺳﺘەری داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘێ ھەڵﻮاﺳــﺮاوە .ﺋەوە ﺳەرﻧﺠﺖ ڕادەﻛێﺸــێﺖ و ﻧﺎﺗەوێ ﺋەو ھەﻟە ﻟە دەﺳــﺖ ﺑﺪەﯾﺖ ،ﺑەم ﻛﺎﺗێﻚ دەﭼﯿﺘــە ژوورەوە ﻧﺮﺧــەﻛﺎن دەﺗﺨەﻧە ﮔﻮﻣﺎﻧەوە .ﺋﺎﺧﺮ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯽ ﻛﺎﻛە ﺋــەوە دەردەﺧەن ﻛە ھﯽ ﺋەو ﻧﺮﺧە ﻧﯿﻦ و ﺑە داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯿﺸەوە ﻧﺮﺧەﻛﺎن ﺋێﺠﮕﺎر ﺑەرزن .ھەڵﺒەت زۆرێﻚ ﻟە ﻛڕﯾﺎراﻧﯿﺶ ﻓﺮﯾﻮی ﺋەوە دەﺧﯚن. ھەژﯾﺮ ﻛﺎوە ﺳــەرﺗﺎﭘﺎ ﺧﯚی ﻧﻮێ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻟــە ﯾەﻛێﻚ ﻟەو دووﻛﺎﻧﺎﻧــەی داﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻟــە ﻛﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛــﺮدووە ،ﺋەو ﻛﺮاﺳــەی دوای داﺷﻜﺎﻧﺪن ھەژﯾﺮ ﺑە 50دۆﻻری ﻛڕﯾﻮە، ھەﻣﺎن ﻛﺮاﺳــﯽ ﻟە ﺑﺎزاڕی ﺋەرﺑﯿﻞ دﯾﻮەﺗــەوە ﻛە ﺑەﺑێ ﻣﺎﻣەڵــە ﺑە 55دۆﻻر ﺑــﻮوە .ﺑﯚﯾە
ﺋەو ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﻟــەوە وەرﮔﺮﺗﻮوە و دەڵــێ ”ﮔﻮﻣﺎﻧﻢ ﻟە دروﺳــﺘﯿﯽ داﺷﻜﺎﻧﺪﻧەﻛﺎن ھەﯾە“. ” وﺷــە“ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ڕاﺳــﺘﯿﯽ داﺷــﻜﺎﻧﺪﻧەﻛﺎن دڵﻨﯿــﺎ ﺑﺒێﺘەوە، ﺳــەرداﻧﯽ وردی ﻣەﯾﺪاﻧــﯽ ﺋەو دووﻛﺎﻧﺎﻧــەی ﻛﺮد ﻛــە رێﻜﻼﻣﯽ داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯿﺎن ھەڵﻮاﺳﯿﻮە .ﻟە ﯾەﻛێﻚ ﻟەواﻧــە دووﻛﺎﻧێﻜﯽ ﻣﯚدێﺮن و
ﻫەﻣﺎن ﭘﺎرﭼــە و ﭘێاڵو ﻟە دووﻛﺎﻧێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑەﺑێ داﺷــﻜﺎن ،ﺑــە ﻫەﻣﺎن ﻧــﺮخ و ﺑﮕﺮە ﺑڕێﻚ ﻫەرزاﻧﱰﯾﺶ دەﻓﺮۆﴍێﺖ. ﮔــەورەی ﺟﻠﻮﺑــەرگ ﻛــە ﺑە ﮔەورەﯾﯽ داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ % 50ـــﯽ ﻟە ﺟﺎﻣەﻛەی داوە ،ﻛﺎﻛﺎن ﮔﻮاﯾە ﺗﻮرﻛﯿﻦ و ﻧﺮﺧﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺮاﺳــێﻚ 50دۆﻻر و ﭘێوﯾــﺶ 120دۆﻻر و ﻛﺎﺑﯚﯾەﻛﯿــﺶ ﺑــە 80دۆﻻرە. ھەڵﺒەت ﺋەو ﻧﺮﺧﺎﻧە ھەرزاﻧﺘﺮﯾﻨﯿﺎﻧە و دوای داﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ % 50ـــﯽ
ﻧﺮﺧەﻛەﺷﯿەﺗﯽ .ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ھەﻣﺎن ﭘﺎرﭼــە و ﭘێو ﻟــە دووﻛﺎﻧێﻜﯽ ﺗــﺮ ﺑەﺑێ داﺷــﻜﺎن ﺑــە ھەﻣﺎن ﻧﺮخ و ﺑﮕﺮە ﺑڕێــﻚ ھەرزاﻧﺘﺮﯾﺶ دەﻓﺮۆﺷﺮێﺖ. ﺟﮕــە ﻟــەوە ”وﺷــە“ ﻟــە ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯿــﺪا ﺑﯚی دەرﻛەوت ﻟە زۆرێﻚ ﻟە دووﻛﺎﻧەﻛﺎن ﺑڕێﻚ ﻟە ﻧﺮﺧﯽ
ﻛﺎﻛﺎﻧﯿﺎن داﺑەزاﻧﺪووە ﻛە ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻮێ و ﻛﯚﻧﯽ ﻟەﺳەرە و ﻧﺮﺧەﻛﺎن ﺑەﭘێﯽ داﺷﻜﺎﻧﺪﻧەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮە. ﻟە ﯾەﻛێﻚ ﻟە دووﻛﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎزاڕی ﻓﺎﻣﯿﻠﯽ ﻣﯚڵ ﻛە داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ % 60 ـﯽ ﺑﯚ ﻛﺎﻛﺎﻧﯽ داﻧﺎوە ،ﭘﺎرﭼەﯾەك ﻧﺮﺧﯽ ﭘێﺸــﻮوی 81ھەزار دﯾﻨﺎر ﺑﻮوە و دوای داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ % 60ـﯽ ﻧﺮﺧــﯽ 56ھەزار دﯾﻨﺎری ﻟەﺳــەر ﻧﻮوﺳﺮاوە. ﻛەﻣێــﻚ ﻟەوﻻی ﺋــەوەوە ﻟــە د و و ﻛﺎ ﻧێﻜــﯽ ﮔەورەی ڕوﻛﻨﯽ ﺋەو ﺑــﺎزاڕە ﮔﻮاﯾە داﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ % 50ـــﯽ ﺑﯚ ﻛﺎ ﻛﺎ ﻧــﯽ ﻛــﺮدووە. ﻛە ﭼــﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﺋــەو ﭘێــوەی ﭘێــﺶ
داﺷﻜﺎﻧﺪﻧەﻛەی ﺑە 43ھەزار ﺑﻮو، ﺋێﺴﺘە دوای داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ % 50ی ﻧﺮﺧەﻛەی ﺑﻮوەﺗە 34ھەزار. ﺋەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەرێﻤــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑــە ﭼﺎودێــﺮی ﺑــﺎزاڕی ھەﯾە، ﺑــەم ﭘــێ ﻧﺎﭼێﺖ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋــەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿــە ھﯿــﭻ دووﻛﺎﻧﺪارێﻜــﯽ ﺳــﺰا داﺑێــﺖ. ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎﺗێﻚ ”وﺷــە“ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﻣﺤەﻣــەد ﻋەﺑﺎس ﮔــﯚران ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭼﺎودێﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ھەوﻟێﺮەوە ﻛــﺮد ﻟەﺑﺎرەی ﺋەوەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛەﯾﺎن ھﯿﭻ دووﻛﺎﻧﺪارێﻜﯽ ﺳــﺰا داوە؟، ﺋــەو ﺗەﻟەﻓﯚﻧەﻛەی ﺑــە ڕووﻣﺎﻧﺪا داﺧﺴﺘەوە. ﺑــەم ﭘێــﺶ ﭘﭽڕاﻧﺪﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛە ﻣﺤەﻣــەد ﻋەﺑﺎس ﮔــﯚران ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﭼﺎودێﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ھەوﻟێــﺮ ﺑﯿﺎﻧــﻮو ﺑﯚ
دووﻛﺎﻧﺪاران دەھێﻨێﺘەوە ﺑەوەی ڕەﻧﮕە داﺷــﻜﺎﻧﺪﻧەﻛﺎن ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻛﺎﻛﺎن ﻧەﺑێﺖ و ﮔﻮﺗﯽ ”ﻟێﮋﻧەی ﭼﺎودێﺮﯾﻤﺎن ھەﯾە و ھەرﻛﺎرێﻜﯽ ﺳــەرﭘێﭽﯽ ھەﺑێــﺖ ﺳــﺰاﯾﺎن دەدەﯾﻦ“. ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــەی دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗﻮون ،ﺋەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿــە ﺗەﻧﯿــﺎ ﺗﻮاﻧﺎی ﺳﺰاداﻧﯽ 50ھەزار دﯾﻨﺎری ھەﯾە، ﺑەم ﺋەﮔەر ڕادەﺳﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺑﻜەن ﻟە ﻣﻠێﯚﻧێﻚ ﺗﺎ 5ﻣﻠﯿﯚن ﺳﺰا دەدرێﺖ. ﻣﺤەﻣــەد ﻋەﺑﺎس ھﯚﺷــﺪاری دەدات ﺋەﮔــەر ﻟێﮋﻧەﻛەﯾــﺎن ﻧﺎدروﺳــﺘﯿﯽ ﻧﺮﺧﯽ داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ دووﻛﺎﻧــﺪاران ﺑﮕــﺮن ڕاﭘێﭽــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﯾﺎن دەﻛەن و دەڵێ ”ﺋەوە ﺑﯚ ﺋێﻤە ﻧﻮێﯿــە و دەﭼێﺘە ﺧﺎﻧەی ﺳﺎﺧﺘەﻛﺎری“. ﺋێﺴﺘﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎزاڕ ﺋﺎزادە و ﻧﺮﺧﯿﺶ وﯾﮋداﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن دﯾﺎری دەﻛﺎت .ﺋەرﻛﯿــﺶ ﺑەﺗﺎڵﻜﺮدﻧــﯽ ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﻛڕﯾﺎراﻧە ﺑە ھەر ﻧﺮﺧێﻚ ﺑێﺖ.
ڕۆژێﻚ ﻟەﮔەڵ دەﺳﺘﮕێڕەﻛﺎن
ﻣﻨﺪاڵێﻚ و ﺑﺎوﻛﯽ رۆژاﻧە 11ﺳەﻋﺎت ﺑەدوای ﻧﺎﻧﺪا رادەﻛەن وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺗﺮاﻓﯿﻚ ﻻﯾﺖ و ﭼﻮارڕێﯿﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑﻮوﻧەﺗە ﺷﻮێﻨﯽ ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋێــﻮی ژﯾﺎﻧﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛــەس ﻛە ﺑە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻛﺎرت و ﮔﻮڵ و ھەﻧﺪێﻚ ﯾــﺎری ﻣﻨﺪان ،ﭘﺎرە ﺑﯚ ﺧێﺰاﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﺑەﻧەوە” .وﺷــە“ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﺧێﺰاﻧێﻚ دەﮔﯿڕێﺘەوە ﻛە ﺳەﺧﺘﯿﯽ ژﯾﺎن وای ﻟێ ﻛﺮدوون ﻣﻨﺪاڵەﻛەﯾــﺎن ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺑﮫێﻨﻨــە دەرەوە و ھەﻣﻮو رۆژێﻚ ﭘێﺶ ﺧﯚرھەﺗﻦ ﺑە ﭼﺎوی ﺧەواڵﻮوەوە رەواﻧەی ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜەن.
ﺋەﻣڕۆ ڕێﮕەﻛﺎن ﭼﯚڵﺘﺮن ﻟە دوێﻨێ، ﺋــەو دووﻛﺎﻧﺎﻧــە دەﮔﻤەﻧــﻦ ﻛە ﮔﻠﯚﭘەﻛﺎﻧﯿﺎن ڕۆﺷﻦ ﻛﺮدووەﺗەوە و وردەوردە ﻟێﺮەوﻟەوێ دەڕاﺑەﻛﺎن ﺑەرز دەﻛەﻧەوە .ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻛەﻣﻦ و ﺑەﺗﯿﮋی ﺑە ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﺪا ﺗێﺪەﭘەڕن .ﺟﺎﺳــﻢ و ﻧــەوزادی ﻛﻮڕی ﺋەﻣڕۆ دوو ﺳــەﻋﺎت زووﺗﺮ ﻟە ﻣﺎڵــەوە دەرﭼﻮون ﺗــﺎ ﻛﺎرﺗﯽ
ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﺑﻜڕن و ھەرﯾەﻛەﯾﺎن ﺑەرەو ﺷــﻮێﻨﯽ ھەڵﺒﮋێﺮدراوﯾﺎن ﺑﭽﻦ. ﻛﻮڕی ﺋﺎزاﯾﺶ ﺋەو ﻛەﺳەﯾە زووﺗﺮ ﻛﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎغ ﺑﻜﺎﺗەوە. ﺟﺎﺳــﻢ ﻣﺤێﺪﯾﻦ ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯽ دووﻛﺎﻧﺪار ﻟە ﺑــەردەم دووﻛﺎﻧێﻚ راوەﺳــﺘﺎﺑﻮو ،ﺑە دﯾﺘﻨﯽ ھەڵﻤﯽ ھەﻧﺎﺳەی ﺑﯿﺮی ﻧەوزادی ﻛﻮڕی ﻛەوﺗــەوە ﻧەﻛﺎ ﺳــەرﻣﺎی ﺑێﺖ.
ﺋــﺎوڕی ﻻی ﭼەﭘﯽ داﯾــەوە ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ڕواﻧﯿﻨﯽ ﻧەوزاد ﺳەﯾﺮی ڕێڕەوەﻛــەی ﺧــﻮارەوەی ﻛﺮد. ﻧەوزاد ﻟەوﻻﺗﺮی ﺑﺎوﻛﯽ دﯾﻤەﻧﯽ ﺋەو ﭘﺸــﯿﻠەﯾەی ﭘێ ﺟــﻮان ﺑﻮو ﻛە ﺑــە ﭼﻨﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎﯾﻠﯚﻧﯽ ﭘڕ ﺧﻮاردﻧــﯽ ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﺑەردەم ﭼێﺸــﺘﺨﺎﻧەﻛەی دەﭘﭽڕی .ﺋەو ﻛە ﺧﯚی ﻟە ﺳەرﻣﺎی ﺋەو ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿە ھەڵﺪەﻟەرزی ،ﻧەوزادی دەﻧﮓ دا ﺑەوەی ﻣﻠﭙێﭽەﻛــەی ﻟە دەوری ﻣﻠﯽ ﺑﺌﺎڵێﻨێﺘەوە ﻛــە ﺑەﻻﯾەﻛﯽ ﻣﻠﯿﺪا ﺷــﯚڕ ﺑﺒــﻮوەوە .ﻟەوﻛﺎﺗەدا ﺟﺎﺳﻢ ﺑەﺑﯿﺮی ﮔﻮﺗەﻛەی ھەﻣﻮو ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻧــەوزاد ﻛەوﺗــەوە ﻛﺎﺗێﻚ ﻟەﺧەو ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ھەڵﯽ دەﺳــﺘێﻨێﺖ ﻛە دەڵێﺖ ”ﺗﻮﺧﻮا ﺑﺎﺑە ﺑﺎ 10دەﻗەی ﺗﺮﯾﺶ ﺑﺨەوم“. زەردەﺧەﻧەﯾەﻛﯽ ﺗﺎڵﯽ ﺷەرﻣێﻮن ﻟێﻮەﻛﺎﻧﯽ ﺟﺎﺳﻤﯿﺎن ﺗەﻧﯽ .ﺟﺎﺳﻢ دەﯾەوێﺖ ﺋــەو دﯾﻤەﻧە ﻟە ﻧﺎﺧﯿﺪا ﺑﺴڕێﺘەوە ،ﻛەﭼﯽ ھەر ﻟێﯽ دوور ﻧﺎﻛەوێﺘەوە و ڕووە ﺧەﻣﮕﯿﻨەﻛەی دەﮔﯚڕێــﺖ ﺑــﯚ ﮔﺎڵﺘــە و دەڵێ ”ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿﺎن ﺋەوﻛﺎﺗــەی ﻧەوزاد ﻟە
ﺧەو ھەڵﺪەﺳﺘێﻨﻢ ﻟەﺑەر ﺧەوی ﺧﯚﺷﯽ ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ ﭘێﻢ دەڵێ ﺗﺎ ﻧﺎن دەﺧﯚﯾﺖ ﻣﻦ دەﻧﻮوم“. ﺳــەرەﻧﺠﺎم ﻋﻮﻣەری دووﻛﺎﻧﺪار ھﺎت .ﺟﺎﺳــﻢ ﺑﺎﯾــﯽ 500ھەزار دﯾﻨﺎر ﻛﺎرﺗــﯽ ﻛڕی ﺑەو ﺋﻮﻣێﺪەی ڕۆژەﻛەی ﺑﺎران ﻧەﺑێﺖ و ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺑــە دوو ڕۆژ ﺳــﺎﻏﯽ ﺑﻜەﻧــەوە. ﻛﺎرﺗەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟە ﻧێــﻮان ﺧﯚﯾﺎن داﺑــەش ﻛــﺮد و دوای ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ ﻟــە ﯾەﻛﺘــﺮ ،ھەرﯾەﻛەﯾــﺎن ﺑﯚ ﭼﻮارڕێﯿﺎﻧێﻚ ﻧﺎوی ﺧﻮای ﻟێ ھێﻨﺎ. ڕۆژاﻧە ﺗﺎ ﺋێﻮارە ﺑﺎوك و ﻛﻮڕ ﯾەﻛﺘﺮ ﻧﺎﺑﯿﻨﻨەوە .ﻛﺎت ﺑﻮوە 6ـﯽ ﺋێﻮارە. ﻟەوﺳەری ﺷــەﻗﺎﻣەﻛە ﻧەوزادی 14ﺳــﺎن ﺑەدەرﻛــەوت .ﭼەﻧﺪ ﻛﺎرﺗێﻜــﯽ ﭘێ ﻣﺎﺑــﻮو ،ﺑەم دوو ﺋەوەﻧــﺪەی ﺑﺎوﻛﯽ ﻓﺮۆﺷــﺘﺒﻮو. ﺋەوەش ﺑەﻻی ﺑﺎوﻛەﻛە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﺟﺎﺳــﻤﯽ ﺗەﻣەن 48 ﺳﺎڵ ﻟەﺑەر ﺋێﺸﯽ ﭼﯚﻛﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑە ﻛڕﯾﺎراﻧﯽ ڕاﺑﮕﺎت ،ﺑﯚﯾە ﻛﻮڕە ﺑﭽﻮوﻛەﻛەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟەو ﻛﺎرت دەﻓﺮۆﺷــێﺖ ﻛە ڕەﻧﮕــە ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺳﯚزی ﻛڕﯾﺎراﻧﯽ ﻛێﺶ ﺑﻜﺎت.
ﺟﮕە ﻟە ﻛﺎرﺗﯽ زێﻦ ﻛە 100دﯾﻨﺎر ﺧێﺮەﻛەﯾەﺗﯽ ،ﻛﺎرﺗﯽ ﻛﯚڕەك و ﺋﺎﺳﯿﺎش دەﻓﺮۆﺷێﺖ ﻛە 50دﯾﻨﺎر ﺧێﺮی ﻟەو زﯾﺎﺗﺮە.
ﺟﺎﺳﻢ ﻣﺤێﺪﯾﻦ:
”ﺋﻮﻣێــﺪ دەﻛــەم ﺋﺎزاری ﭼﯚﻛﻢ ﻧەﻣێﻨێــﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺑەﺑﺎﺷﯽ ﻛﺎر ﺑﻜەم و ﻧــەوزاد ﺑﮕێڕﻣەوە ﺑەر ﺧﻮێﻨﺪن“. ھەرﭼەﻧــﺪ ﻧــەوزاد ﻟــە 6ـــﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە دوور ﻛەوﺗﻮوەﺗەوە ،ﺑەم ﺧﯚﺷــﺤﺎڵە ﺑە ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪاﻧﯽ ﺑﺎوﻛﯽ وەك ﻛﻮڕە ﮔەورەی .ﺟﺎﺳــﻢ و ﻛﻮڕەﻛەی ﺑە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻛﺎرت ﺑﮋێﻮی ڕۆژاﻧەﯾﺎن ﭘەﯾﺪا دەﻛەن ﻛە ڕۆژێﻚ دەرﮔەی ﺑەﺧﺖ ﻟە ﺳەرﯾﺎن ﻛﺮاوە ﺑێﺖ 30 ھەزار دﯾﻨﺎر دەﺑەﻧەوە. ﺟﺎﺳــﻢ ﻣﺤێﺪﯾﻦ ﺟﮕە ﻟە ﻛﺎرﺗﯽ زێﻦ ﻛە 100دﯾﻨﺎر ﺧێﺮەﻛەﯾەﺗﯽ، ﻛﺎرﺗــﯽ ﻛــﯚڕەك و ﺋﺎﺳــﯿﺎش دەﻓﺮۆﺷــێﺖ ﻛە 50دﯾﻨﺎر ﺧێﺮی ﻟــەو زﯾﺎﺗــﺮە .ﻧﺮﺧــﯽ ﻛﺎرت ﻟە دەﺳــﺘﮕێڕەﻛﺎن زﯾﺎﺗــﺮ ﻧﯿﯿە ﻟە ﯾەﻛەی ﻧﺎو ﻛﺎرﺗــەﻛﺎن ،ﺋەوەش
ڕەﻧﮕــە ھــﯚﻛﺎری درێﮋەﭘێﺪەری ﻛﺎری ﺟﺎﺳﻢ و ھﺎوﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑێﺖ. ﺑــﺎوك ﻛــﻮڕ دوای 11ﺳــەﻋﺎت ﻟــە ﻛﺎرﻛﺮدﻧێﻜــﯽ ﺑــەردەوام ﺑەﺳــەر ﺑەﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿەوە ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﺪا ﺑەرەو ﻣﺎڵ ﺷــﯚڕ دەﺑﻨەوە. ﺟﺎﺳــﻢ ﺟﮕــە ﻟــە ﻧــەوزادی ﻛﻮڕەﮔــەورەی 5ﻣﻨﺪاڵــﯽ ﺗﺮی ھەﯾە ﻛە ﻟە ﻣﺎڵەوە ﭼﺎوەڕواﻧﻦ .ﺋەو ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 250ھەزار ﻛﺮێﯽ ﺧﺎﻧﻮوە ھﺎوﺑەﺷەﻛەی دەدات ﻟەﮔەڵ ﺑﺮا ﻛﺮێﻜﺎرەﻛەی ﻛە ﺑــە 500ھەزار ﺑەﻛﺮێﯿﺎن ﮔﺮﺗﻮوە. ﺟﺎﺳــﻢ ﻣﺤێﺪﯾــﻦ ﺑەﻛﺎرەﻛەی ڕازﯾﯿــە و دەڵێ ”ﺋﻮﻣێــﺪ دەﻛەم
ﺋــﺎزاری ﭼﯚﻛــﻢ ﻧەﻣێﻨێــﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧــﻢ ﺑەﺑﺎﺷــﯽ ﻛﺎر ﺑﻜــەم و ﻧەوزاد ﺑﮕێڕﻣــەوە ﺑەر ﺧﻮێﻨﺪن“. ﻧەوزادﯾــﺶ ھەرﭼەﻧــﺪ ﻟەﮔەڵ ﺑﺎوﻛــﯽ ﻛﺎر دەﻛﺎت ،ﺑــەم ﭘێ دەﭼێﺖ ھەﺳﺖ ﺑەو ﺑﺎرﮔﺮاﻧﯿﯿەی ﺑﺎوﻛﯽ ﻧەﻛﺎت و ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەو ﺋﺎوات دەﺧﻮازێﺖ ﺳﺒەی ﺑﺎران ﺑﺒﺎرێﺖ و ﻟە ﺟێﮕەی ﮔەرم ﺑﯚ ﻛﺎر ﺧەﺑەری ﻧەﻛەﻧەوە. ﺋەﮔەر ﻟە ﭼﻮارڕێﯿﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ دەرۆزەﻛەرﯾــﺶ ھەﺑﻦ ،ﺋەوا ﻛەم ﻧﯿﻦ ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻛە دەﺳــﺖ ﺑﯚ ھﯿﭻ ﻛەﺳــێﻚ ﭘﺎن ﻧﺎﻛەﻧەوە و ھەر ﻛﺎﻣێﻜﯿﺎن ﺑــە ﭼﯿﺮۆﻛێﻜﯽ ﺟﯿﺎوازەوە ﺑەدوای ﻧﺎﻧﺪا رادەﻛەن.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
دووﻛﺎﻧﺪاران ﺑە داﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎ ﻛڕﯾﺎر ھەڵﺪەﺧەڵەﺗێﻨﻦ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
13
ﻧەوت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
9ﻟە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﯚﯾە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1980ﺑەﻫﯚی دەرﻫێﻨﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟە ﻛێڵﮕەی ﺗەﻗﺘەق ﻟەﻻﯾەن رژێﻤﯽ ﭘێﺸﻮوی ﻋێﺮاﻗەوە وێﺮان ﻛﺮان و داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧەﻛەﯾﺎن راﭘێﭽﯽ ﺷﺎری ﻫەوﻟێﺮ ﻛﺮان ،ﺋەوان دوای راﭘەڕﯾﻨﯽ 1991ﮔەڕاﻧەوە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن و دەﺳﺘﯿﺎن ﺑە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧەوەی ﮔﻮﻧﺪە وێﺮاﻧﻜﺮاوەﻛﺎن و زﯾﻨﺪووﻛﺮدﻧەوەی رەز و ﺑﺎﺧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮد.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺑەﻣﯚ ﺑەراﻣﺒەر ﮔﺎزﭘﺮۆم ﭘەرە دەﺳﺘێﻨێﺖ وﺷە /ﺑﻨﺎری ﺑەﻣﯚ -رێﺒﯿﻦ ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﺎری ﺑەﻣﯚ و ﺑﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷﻚ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺷێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘڕۆﻣﯽ رووﺳﯽ ﺑەردەواﻣﯽ ھەﯾە .ھەﻓﺘەی راﺑﺮدوو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە و ژﻣﺎرەﯾەك ﻟــە ﻛەﻟﻮﭘەﻟەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳﻮوﺗێﻨﺮا ،ﺑەم ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔێڕی ﺳﻨﻮورەﻛە دەڵێﻦ ،ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ﺑەرەو ھێﻮرﺑﻮوﻧەوە دەﭼێﺖ. ﺑﻨﺎری ﺑەﻣــﯚ و ﺑﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷــﻚ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺷــﺎرەدێﯽ ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺳەر ﺑە ﺷــﺎرۆﻛەی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن 66ﻛــﻢ ﺑﺎﺷــﻮوری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ھەڵﻜەوﺗــﻮون ،ﻟــەو ﻧﺎوﭼەﯾەدا ﻛﯚﻣەڵــە ﮔﻮﻧﺪێﻜــﯽ ﮔــەورە و ﺋﺎوەدان ھــەن ،ﻛــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘڕۆﻣﯽ رووﺳــﯽ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﻛﺎر ﻟە دۆزﯾﻨەوە و ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻧەوت دەﻛﺎت و ﻟەوەﺗەی دەﺳــﺘﻜﺮدن ﺑــە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ رووﺑەڕووی ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ ﺗﻮﻧﺪی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە ﺑﻮوەﺗەوە و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ھەڵﻜﻮﺗﺎﻧــە ﺳــەر و رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﻧێﻮان ﺧەڵﻚ و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە رووی داوە. داﻧﯿﺸــﺘﻮوﯾەﻛﯽ ﺳــﻨﻮوری ﺑﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷــﻚ ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧەوﺗەﻛە ھﯿﭻ ﺑﺎﯾەﺧێﻚ ﺑــﯚ داﺧﻮازﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە داﻧﺎﻧێﺖ ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــە زەوی ﺟﻮوﺗﯿــﺎران دەﺷێﻮێﻨێﺖ و داﮔﯿﺮﯾﺎن دەﻛﺎت، ﺑەم ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە ﺗەﻧﺎﻧەت ﮔﻮێ ﻟە داﺧﻮازی ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﺑﮕﺮێﺖ ،ﻧەك ھەرﺋەوەی ﻗەرەﺑﻮوﯾﺎن ﻧﺎﻛﺎﺗەوە. ﻟە ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑــﺮدوودا، ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟــﺎر داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋﺎواﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨــﺎری ﺑەﻣﯚ ﻟەﻻﯾەك
و ﺑﺎﻧــﯽ ﺧﯚﺷــﻚ ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮ ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧﯿﺎن دژ ﺑە ﺷێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘڕۆﻣﯽ رووﺳــﯽ و ﺑەڵێﻨﺪەرەﻛﺎﻧــﯽ رێﻚ ﺧﺴــﺘﻮوە ،ﺑەﺷــێﻚ ﻟەوان ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻧﺎﺑێــﺖ ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛەﯾﺎﻧﺪا ﻛﺎر ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻟە ﺳەر زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن و ژﯾﻨﮕەی ﻧﺎوﭼەﻛە دروﺳــﺖ دەﻛﺎت و ﺑەﺷێﻜﯿﺶ ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋﺎواﯾﯿەﻛﺎن دەڵێﻦ، ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑە رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ داﺧﻮازﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ رێﻚ ﺑﺨﺎت. ﻋەﺑــﺪو ﺣﺎﺟــﯽ ﻣﺤەﻣــەد ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﮔﻮﻧــﺪی ﺑێﻠﻮوﻟە ﺑﯚ ”وﺷــە“ی دووﭘﺎت ﻛــﺮدەوە، داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋﺎواﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﺎری ﺑەﻣﯚ ،ﻛێﺸەﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧەوت ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛەﯾﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿە ،ﺑەم ﻛﯚﻣەڵێﻚ داﺧﻮازﯾﯿﺎن ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــە ھەﯾە و دەﯾﺎﻧەوێ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﭘﺎﺑەﻧﺪی ﺑێﺖ. ﮔﻮﻧﺪی ﺑێﻠﻮوﻟە و ﭼەﻧﺪ ﮔﻮﻧﺪێﻜﯽ ﺗﺮ ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﺷــﺎوازی ،ﺑﺎﺧەﻧﺎرە، ﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮﻣﺎﻧﺞ ،ﺧەرﻛﻨێ و دەرﺑەن ﺑێﻠﻮوﻟە و .ھﺘﺪ ،وەك ﺷــﻮێﻨﮕەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﺑەﺗــەواوی ﻟە ﯾەﻛﺘﺮەوە ﻧﺰﯾﻚ و ﺗێﻜەڵﻦ ،ﻧﺰﯾﻜەی
500ﺧێﺰاﻧﯿــﺎن ﺗێــﺪا دەژی و ﺋﺎوەداﻧﯿﯿەﻛﯽ ﮔەورەﯾە. ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺋﺎواﯾــﯽ ﺑێﻠﻮوﻟــە دەڵێﺖ” ،ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﺋﺎواﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﺎری ﺑەﻣﯚ ،داواﯾﺎن ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘــﺮۆم ﻛــﺮدووە ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﺗێﻜﺪاﻧــﯽ زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن و ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﻗەرەﺑﻮو ﺑﻜﺮێﻨەوە، ھەروەك ﻛﺮێﻜﺎراﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗــﯽ دەرﻓەﺗــﯽ ﻛﺎرﯾــﺎن ﺑﯚ ﺑڕەﺧﺴــێﻨﺮێﺖ و زﯾﺎﺗــﺮ ﻟەوەش ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ رێﻚ ﺑﺨﺎت ﻛە زﯾﺎن ﺑە ﺳــەرﭼﺎوە ﺋﺎوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎنﻧەﮔەﯾەﻧێﺖ“. ﺋــەوەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋــەو ﮔﻮﻧﺪاﻧەی زﯾﺎﺗﺮ ﺗــﻮوڕە ﻛﺮدووە، وەﻣﻨەداﻧەوەﯾﺎﻧــە ﻟەﻻﯾــەن ﮔﺎزﭘڕۆﻣــەوە، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺑێﻠﻮوﻟــە دەڵێﺖ، ”ﺋــەو ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــەی زەوﯾﯿــە ﻟەﻻﯾــەن ﺗﯚوﻛﺮاوەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــەوە ﺗێــﻚ دراﺑــﻮو،
دۆﺳﯿەﯾﺎن دروﺳــﺖ ﻛﺮد ،ﺑەم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــە ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮو دۆﺳﯿەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ﻟێ وەرﺑﮕﺮێﺖ ﻧەك ﺋەوەی ﻗەرەﺑﻮوی زﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە“. ﻋەﺑــﺪو ﺣﺎﺟﯽ ﻣﺤەﻣــەد زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ” ،داﺧﻮازﯾﯿەﻛﯽ ﺗﺮی ﺋێﻤە ﺋەوەﯾە ﻛــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ھەﻟﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑڕەﺧﺴێﻨێﺖ، ﺋێﻤە ﻛێﺸەﻣﺎن ﻧﯿﯿە ﺋەﮔەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺋەﻧﺪازﯾﺎرێﻜﯽ ﻧەوت ﺑﻮو ،ﻟە ھــەر ﻛﻮێﯿەك دەﯾﮫێﻨێﺖ ﺑﺎ ﺑﯿﮫێﻨێــﺖ ،ﺑەم ﺑــﺎ ﻛﺮێﻜﺎرە ﺋﺎﺳﺎﯾﯿەﻛﺎن ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑﻦ“. ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ ﺋﺎواﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﻮﻧﺪﺗﺮی ﺑەراﻣﺒەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﮔﺎزﭘــڕۆم وەرﮔﺮت، ھەروەك ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﻛﺎرﮔێڕﯾﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەش ﺑەراﻣﺒەر ﻛﺎرداﻧەوەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺋﺎواﯾﯿــەﻛﺎن ﺗﻮﻧﺪﺗﺮ ﺑﻮو ،ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋەو ﺋﺎواﯾﯿﺎﻧە ﻟە
ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــﺪا ﻓەرﻣﺎﻧــﯽ ﮔﺮﺗﻨﯿﺎن ﺑﯚ دەرﻛﺮا ،ﺑەم ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺗەﺷەﻧەﻧەﻛﺮدﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن دەﺳەﺗﯽ ﻛﺎرﮔێــڕی و ﺣﻜﻮوﻣﯽ ﻟە ھەوڵﯽ ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی ﻓەرﻣﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەدان. ﺟەﻣــﺎل ﺳــﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺷــﺎرەدێﯽ ﻣەﯾﺪان ﺑﯚ ”وﺷــە“ی دووﭘــﺎت ﻛــﺮدەوە ،ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ﺋﺎڵﯚزﯾﯽ ﺗێ ﻛەوﺗﺒﻮو، ﺑەم ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا دۆﺧەﻛە ھێﻮر ﺑﻮوەﺗەوە و ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨێﻚ ﻟە ﻧێﻮان ﺧەڵﻚ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ دروﺳﺖ ﻛﺮاوە. ﺳــﺎڵﺢ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە ،ﺋەوان ﻧێﻮاﻧﮕﯿﺮﯾــﺎن ﻟەﮔــەڵ وەزارەﺗﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﻛﺮدووە ﺑــﯚ ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی ﻓەرﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻦ و زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ، ”ﻟە ﭼەﻧﺪ رۆژی داھﺎﺗﻮودا ﻓەرﻣﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻨەﻛﺎنھەڵﺪەوەﺷێﻨﺮێﻨەوە“.
ﺑەﮔﻮێﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ ﺷــەوی 3/4ی ﻛﺎﻧﻮوﻧﯽ دووەﻣﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ) (2015ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﮔﻮﻧﺪی ﺳــﺮاو ،ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳــێﻜﯽ ﻧەﻧﺎﺳــﺮاو ھەڵﯿﺎﻧﻜﻮﺗﺎوەﺗە ﺳــەر ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘڕۆم ﻛــە ﺗﺎﯾﺒەﺗــە ﺑــە ﭘﺮۆﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨﯽ ﻧەوت و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛە ﺑەﺗــەواوی ﺳــﻮوﺗێﻨﺮاوە ،ھەﻣﺎن ﻛﺎت ،ھەڵﯿﺎﻧﻜﻮﺗﺎوەﺗــە ﺳــەر ﺑﻨﻜەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﮔﺎزﭘڕۆم و ﭼەﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗــەر و ﺋﺎﻣێﺮی ﺗﺮﯾــﺎن ﺗێﻚ ﺷــﻜﺎﻧﺪووە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻚ ﻟەو رووداوە ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎر ﻧەﻛﺮاوە و دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾﺎن دەﺳﺖ ﭘێ ﻛﺮدووە. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﮔــەدار ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﻣەﯾﺪان ﺑﯚ ”وﺷــە“ی دووﭘﺎت ﻛــﺮدەوە ،ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘڕۆم ﺑەراﻣﺒەر ﺑەو ﻛﺎرە ﺳــﻜﺎﯾﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە و
داوای ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوە و ﺑەدواداﭼﻮون دەﻛەن ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷــﺎرەدێﯽ ﻣەﯾــﺪان ﺑــﯚ ”وﺷــە“ دەڵێﺖ، ”ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە ﻟــە رووداوەﻛــە دەﻛﺮێﺖ“. ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮوان ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺷێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟە زۆرﺑــەی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺗﺎ دێﺖ زﯾﺎﺗﺮ ﭘەرە دەﺳــﺘێﻨێﺖ ،زۆرﺑەی ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە داﺧــﻮازی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ھەﻟﯽ ﻛﺎر، ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧــەوەی ﺟﻮوﺗﯿــﺎران و ﭘﯿﺴــﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﻨﮕــەوە ھەﯾە، ﭘــێ دەﭼێــﺖ ﺋەﮔــەر وەﻣﯽ داﺧﻮازﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻧەدرێﺘەوە، ﻟەﮔــەڵ ھەڵﻜﺸــﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﯽ و ﭘێﺸــێﻠﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا رووداوی ﻧەﺧﻮازراو دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت.
دادەﻧﯿﺸﻦ و ﻟە وەرزەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎﻧﺪن و دروێﻨەدا دەﮔەڕێﻨەوە. ﭘﺎرێــﺰەری ﮔﻮﻧﺪەﻛــە ،رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ،ﻛە ﭘﺎش ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪ ،ﺑە ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﺧەڵﻜە ﻧﺎڕەزاﯾەﻛە ﻟەﮔەڵ ﺟێﮕﺮی ﺑەڕێﻮەﺑەری ”ﺗﯽ ﺗــﯽ ﺋﯚﭘﻜﯚ“ ﻛﯚ ﺑﻮوﻧەﺗەوە و ﭘﺎﻛێﺠێﻜﯽ 9ﺧﺎڵﯿﺎن ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدوون ،ﻛە داواﻛﺎری داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛــەی ﻟەﺧﯚ ﮔﺮﺗــﻮوە ،زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﺟێﮕﺮی ﺑەڕێﻮەﺑەر ﻟەﺳەر ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻟە داﺧﻮازﯾﯿــەﻛﺎن رازی ﺑــﻮو ،ﺑــﯚ ھەﻧﺪێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸــﯿﺎن ﮔﻮﺗﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە رەزاﻣەﻧﺪی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛەﯾﺎن ﻟە ﺋەﻧﻘەرە ھەﯾە“. ﺋەو 9داﺧﻮازﯾﯿەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺷﯿﻮاﺷــﯚﻛﯽ ﺳــەروو ﺋﺎراﺳﺘەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺗــﯽ ﺗــﯽ ﺋﯚﭘﻜﯚﯾﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن ﭘەﯾﻮەﺳــﺘە ﺑــە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ھەﻟــﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ ھێــﺰی ﻛﺎری ﮔﻮﻧﺪەﻛەﯾــﺎن، ھەروەك ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧــەوەی ﺋەو ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧەی ﺑەھﯚی داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎنﻟەﻻﯾەنﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗەوە زﯾﺎﻧﻤەﻧﺪ ﺑﻮون. ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼە ﻧەوﺗﯿﯿە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەدەن ،ﺑەھﯚی داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗەوە ،ﭼﯿﺘﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﺑﻜەن و ﺑێﻜﺎر ﻛەوﺗﻮون، ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﻦ ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻧەوﺗەوە ﻟە
داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ھەﻟــﯽ ﻛﺎردا ﭘێﺶ ﻛﺮێﻜﺎراﻧــﯽ ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت و ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺑﺨﺮێﻦ. ﺳــەروەر ﻣﺤەﻣــەد ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺷﻮاﺷــﯚﻛﯽ ﺳەروو، ﭘــﺎش ھەوڵێﻜــﯽ زۆر ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﯽ ﺗــﯽ ﺋﯚﭘﻜﯚوە وەك ﻛﺮێــﻜﺎر وەرﮔﯿﺮاوە ،ﺑــەم ﺗەﻧﯿﺎ ﯾەك ﻣﺎﻧﮓ ﻛﺎری ﭘێ دراوە و دواﺗﺮ دەرﻛﺮاوە ،ﺋەو ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت، ”ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﻛﺮێﻜﺎری ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻟەوﺳەری دﻧﯿﺎوە ﺑێﺖ و ﻟە ﺗﯽ ﺗﯽ ﺋﯚﭘﻜﯚ ﻛﺎری دەﺳﺖ ﺑﻜەوێﺖ ،ﺑەم ﺋێﻤە ﻟەﻧﺎو ﺗﯽ ﺗﯽ ﺋﯚﭘﻜﯚ ﺑﮋﯾــﻦ و ﻛﺎرﻣﺎن ﭘێ ﻧەدرێﺖ“. ﺑەﮔﻮێﺮەی راﭘﯚرﺗﯽ ﻓەرﻣﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺑﯚ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺸﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ،2013ﻛﺮێﻜﺎراﻧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﯽ ﺗــﯽ ﺋﯚﭘﻜﯚ رێﮋەی 72%ی ﻛﯚی ﮔﺸﺘﯽ ﻛﺮێﻜﺎران ﭘێﻚ دێﻨﻦ ،ﺑەم وەك ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن رووﻧﯽ دەﻛەﻧەوە ،زۆرﺗﺮﯾﻨــﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ ﺑەھەﻣــﺎن ﺷــێﻮەی ”ﺳــەروەر“ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛﺎﺗﯽ داﻣەزراون و ﻛﺎری ھەﻣﯿﺸــەﯾﯿﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺋەوەش ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ھێﺰی ﻛﺎری ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ. وەﺳﺘﺎ ﻓﺎﯾەق ﯾەﻛێﻚ ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﮔﻮﻧــﺪی ﺷﯿﻮاﺷــﯚﻛﯽ ﺳــەروو، ﻛــە ﺑــە ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛەی ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﻛﯚﺑﻮوەﺗــەوە ،دووﭘــﺎت دەﻛﺎﺗەوە
ﻛە ﺋەوان داﺧﻮازﯾﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯿﺎن ھەﯾە و ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﭼﯿﺘﺮ ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧەوﺗەوە ﭘﺸﺘﮕﻮێﺑﺨﺮێﺖ. ﭘﺎرێﺰەرەﻛەی ﮔﻮﻧﺪی ﺷﯿﻮاﺷﯚﻛﯽ ﺳەروو ،ھﯚﺷﺪاری ﺑە ﺗﯽ ﺗﯽ ﺋﯚﭘﻜﯚ دەدات ،ﺑەوەی ﺋەﮔەر ﻟە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا وەك ﺋــەوەی ﺑەڵێﻨﯿﺎن داوە ھەر 9داﺧﻮازﯾﯿەﻛەﯾﺎن ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮێﺖ ،ﺳﻜﺎی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟەﺳەر ﺗــﯽ ﺗﯽ ﺋﯚﭘﻜﯚ ﺗﯚﻣــﺎر دەﻛەن و ﻟە رێﮕەی دادﮔە و ﺑە ﭘﺸﺘﺒەﺳﺘﻦ ﺑە ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ و ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ،ھەوڵﯽ ﺟێﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺧەڵﻜەﻛە دەدەن. ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗــﯽ ﺗەﻗﺘــەق و ﻛێﻮەﭼەرﻣﯿﻠــە ،ﻟەﻻﯾەن ھەردوو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺟەﻧــەڵ ﺋێﻨەرﺟﯽ ﺋەﻧﮕﻠﯚﺗﻮرﻛﯽ )(44%ی ﭘﺸﻜەﻛﺎن، ﺋەداﻛــﺲ ﭘێﺘﺮۆﻟﯿﯚﻣــﯽ ﻛەﻧەدی )(36%ی ﭘﺸــﻜەﻛﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ )(20%ی ﭘﺸــﻜەﻛﺎن ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘــﯽ دەﻛﺮێﺖ .ﺑەرھەﻣﯽ ﻛێڵﮕەﻛــە ﺑــە رۆژاﻧــەی 180 ھەزار ﺑەرﻣﯿﻞ ﻟــە رێﮕەی ﺑﯚڕﯾﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن- ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ھەﻧــﺎردەی ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەﻛﺮێﺖ .ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻛﺎر ﻟە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮووﺷﺘﯽ ﻛێڵﮕەﻛــە دەﻛﺮێﺖ و ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﻟــە 2016دا ،ﺑﮕەﯾەﻧﺮێﺘە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ.
ﺷﯿﻮاﺷﯚك ﺳﻜﺎی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ دژی ”ﺗﯽ ﺗﯽ ﺋﯚﭘﻜﯚ“ ﺗﯚﻣﺎر دەﻛﺎت وﺷە /ﻛﯚﯾە -رێﺒﯿﻦ ھەﻓﺘەی راﺑﺮدوو داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪی ﺷﯿﻮاﺷــﯚﻛﯽ ﺳــەروو وەك ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳــەرﻛﺎر ﻟە ﻛێڵﮕەی ﻧەوﺗﯽ ﺗەﻗﺘەق ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن رێﻚ ﺧﺴﺖ ،ﺋەوان داواﯾﺎن ﻛﺮد ﻟەﺑﺮی ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ،ھەﻟﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮێﺖ ،ھەروەك ﻗەرەﺑﻮوی ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ زﯾﺎن ﻟێﻜەوﺗﻮو ﻟە داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽزەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎنﺑﻜﺮێﺘەوە. ﻛێڵﮕەی ﻧەوﺗﯽ ﺗەﻗﺘەق ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﺳــﻨﻮوری ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﯚﯾە و ﻟەﻻﯾەن ھەردوو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟەﻧەڵ ﺋﯿﻨێﺮﺟــﯽ ﺋەﻧﮕﻠﯚﺗﻮرﻛﯽ و ﺋەداﻛــﺲ ﭘێﺘﺮۆﻟﯿﯚﻣﯽ ﻛەﻧەدی ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘﯽ دەﻛﺮێــﺖ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 20ﺑﯿــﺮی ﻧەوت ﻟــە ﻛێڵﮕەﻛەدا ھەڵﻜەﻧــﺪراون و ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدووەوە ﻧەوﺗﯽ ﻛێڵﮕەﻛە ﺑە رێﮕەی ﺑﯚڕﯾﯿــەوە ﺑﯚ ﺑەﻧﺪەری ﺟەﯾﮫﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﮔﻮازرێﺘەوە. داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽﺳﻨﻮورەﻛە، ﺑــەردەوام ﻧﺎڕەزاﯾەﺗــﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﺑــە ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت دەردەﺑڕن ،ﻟەو ﺳــﺎﻧەی دواﯾﯿﺸــﯿﺪا زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 5ﺟــﺎر ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟــە ﻛێڵﮕەﻛەدا راﮔﺮﺗــﻮوە و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟﺎرﯾــﺶ ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪان و ﮔﺮدﺑﻮوﻧــەوەی ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﯿﺎن رێﻚ ﺧﺴﺘﻮوە. ﺋﺎﺳــﯚ ھﺎﺷــﻢ ﭘﺎرێﺰەری ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﻮﻧﺪی ﺷﯿﻮاﺷــﯚﻛﯽ ﺳــەروو و ﺧەڵﻜــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ،ﺑە ”وﺷــە“ی داﺧﻮازﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪ، داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە وێڕای
ﺋەوەی ﻣﺎﻓــﯽ رەوای ﺧەڵﻜەﻛەﯾە، ھــﺎوﻛﺎت ﻛﯚﻣەڵێــﻚ داﺧــﻮازی ﺑﭽﻮوﻛﻦ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﮔەورەی ﻧەوﺗﯽ ،ﻛە رۆژاﻧە ھەزاران ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوت ﻟــە ﺧﺎﻛەﻛەﯾﺎﻧﺪا دەردەھێﻨێﺖ. 9ﻟە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﯚﯾە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1980ﺑەھﯚی دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟە ﻛێڵﮕەی ﺗەﻗﺘەق ﻟەﻻﯾەن رژێﻤﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻋێﺮاﻗەوە وێﺮان ﻛﺮان و داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧەﻛەﯾﺎن راﭘێﭽﯽ ﺷــﺎری ھەوﻟێﺮ ﻛــﺮان ،ﺋــەوان دوای راﭘەڕﯾﻨــﯽ 1991ﮔەڕاﻧەوە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن و دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧەوەی ﮔﻮﻧﺪە وێﺮاﻧﻜﺮاوەﻛﺎن و زﯾﻨﺪووﻛﺮدﻧــەوەی رەز و ﺑﺎﺧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮد. ﺷﯿﻮاﺷﯚﻛﯽ ﺳــەروو ،ﯾەﻛێﻚ ﻟەو 9ﮔﻮﻧــﺪە دەرﻛﺮاوەﯾــە و ﻟەرووی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەوە ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﺳﻨﻮوری ﺷــﺎرەدێﯽ ﺷــﯚڕش )دێﮕەڵە(ی ﺳــەر ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ،وەك زۆرﺑەی ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻧﺎوﭼەﻛە، ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﺳــﻨﻮوردار ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺗێﺪا دەژی و ﺧــﺎوەن زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺷــﺎرە ﮔەورەﻛﺎن
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋەﻛﺮەم
رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟە ﺟﻠﯽ ژێﺮەوەش ﯾەﻛەﻣە
ﻣﺎﯾﻜﻞ ﺋﯚﯾﻨﯽ ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﭘێﺸﻮوی ھەڵﺒــﮋاردەی ﺋﯿﻨﮕﻠﺘــەرا و ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ و رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﻟەﺳــەر ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ )ﺗﻮﯾﺘەر( ﻛﻮرﺗە ﭬﯿﺪﯾﯚﯾەﻛﯽ ﺳێﻜﺴــﻜﺮدﻧﯽ ﻧێﻮان دوو ﺳــەﮔﯽ ﺑــو ﻛﺮدەوە و ﻛﯚﻣێﻨﺘێﻜﯿﺸﯽ ﻟەﺳــەر ﻧﻮوﺳﯿﺒﻮو، ﺗێﯿﺪا داوای ﻟە ﺧێﺰاﻧەﻛەی ﻛﺮدﺑﻮو ﺋەﻣﺸــەو ﺧێﺰاﻧەﻛەی ھەﻣﺎن ﻛﺎری ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺎت. ﺋەو ﻛﻮرﺗە ﭬﯿﺪﯾﯚﯾە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺧێــﺮا ﻟەﻻﯾــەن ھﺎﻧﺪەراﻧــﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧەوە ﺷــێﺮ ﻛــﺮا و دواﺗﺮﯾﺶ ﻟەﻻﯾــەن رۆژﻧﺎﻣــە و وارﮔــە ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ﺑەﺷێﻮەی ﺟﯿﺎواز ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺑﯚ ﻛﺮا. ﭼەﻧــﺪ ھﺎﻧﺪەرێﻜﯽ ﺋــەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﻟە ژێﺮەوەی ﻛﻮرﺗە ﭬﯿﺪﯾﯚﯾەﻛەدا ﻟەﺳەر ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ وەك ﮔﺎڵﺘەﯾەك وێﻨەﯾەﻛــﯽ ﺧێﺰاﻧــﯽ ﺋﯚﯾﻨﯿﺎن ﺑو ﻛــﺮدەوە ﻛــە ﺗێﯿﺪا رووﺧﺴــﺎری
دەﺷــﺎرێﺘەوە وەك ﺋﺎﻣﺎژەﯾــەك ﺑــﯚ ﺋەوەی ﻛە ﺋەو ﺷــەوە ﺋــﺎرەزووی ﺳێﻜﺴــﻜﺮدﻧﯽ ﻧﯿﯿــە و داوای ھﺎوﺳەرەﻛەی رەت دەﻛﺎﺗەوە. وارﮔــە ﺧﯚﺷــﯿﺎﻧەوە ﻻی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿــەﻛﺎن رەﺧﻨەی ﺗﻮﻧﺪﯾﺎن ﺋﺎراﺳﺘەی ﺋﯚﯾﻦ ﻛﺮد و ﺋﺎﻣﺎژەﯾﺎن ﺑەوە دا ﻛە ﻧﺎﺑێﺖ ﺳێﻜﺴــﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ ﺧێﺰاﻧەﻛەﯾﺪا ﺑە ﺳێﻜﺴﻜﺮدﻧﯽ ﻧێﻮان دوو ﺳەگ ﺑﭽﻮێﻨێﺖ. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳە ﺋﯚﯾﻦ 36/ﺳﺎڵ /ﺑە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ھێﺮﺷﺒەراﻧﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﺘەرا دێﺘە ھەژﻣﺎردن و ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ ﯾﺎرﯾﯽ ﺑﯚ ھەرﯾەك ﻟە ﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻟێﭭەرﭘﻮول، ﻧﯿﻮﻛﺎﺳــﻞ ﯾﻮﻧﺎﯾﺘــﺪ و ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی و رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﻛــﺮدووە و دواﯾﯿــﻦ وێﺴــﺘﮕەی ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯿﺸﯽ ﻟە ﯾﺎﻧەی ﺳﺘﻮوك ﺳــﯿﺘﯽ ﺑﻮو ﭘێﺶ ﺋەوەی ﻟە ھﺎوﯾﻨﯽ 2013ﺑەﯾەﻛﺠــﺎری واز ﻟە ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێ ﺑێﻨێﺖ.
رۆﻧﺎڵﺪۆی ﺋەﻓﺴﺎﻧە ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ﻗەﻓەﺳﯽ زێڕﯾﻦ ﻫەڵﺪەوەﺷێﻨێﺘەوە
ﺳەرﭼﺎوە رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەڕازﯾﻞ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻛﺮد رۆﻧﺎڵﺪۆی ﺋەﻓﺴﺎﻧەی ﭘێﺸﻮوی وﺗەﻛەﯾﺎن و ﺟﯿﮫﺎن ﻧێﻮاﻧﯽ ﻟەﮔەڵ دەزﮔﯿﺮاﻧەﻛــەی وەك ﺟﺎران ﻧەﻣــﺎوە و ﺑڕﯾﺎرﯾﺸــﯽ داوە ﭼــﻮارەم ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﺧﯚی ﻟەﮔەڵﺪا ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدات. ﭘێﺸــﺘﺮ رۆژﻧﺎﻣەی )ﯾﻮ ﺋﯚ ﺋێڵ( ﺑوی ﻛﺮدﺑــﻮوەوە ﻛــە رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟــە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻧﯿﺴــﺎﻧﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﭼﻮارەﻣﯽ ﺧﯚی ﺋەﻧﺠــﺎم دەدات و ﺑﯚ ﺋەم ﻣەﺑەﺳﺘەش ﺋﺎھەﻧﮕێﻜﯽ ﮔەورە ﺑﯚ ﻣﺎوەی 3رۆژ و ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ھەزاران ﻛەس ﺋەﻧﺠﺎم دەدات. ﻻی ﺧﯚﯾﺎﻧەوە ﭼەﻧــﺪ رۆژﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮی ﺑەڕازﯾــﻞ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻛﺮد ﻛە رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟە ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﭼﻮارەﻣﯽ ﺧﯚی ﭘەﺷــﯿﻤﺎن ﺑﻮوەﺗەوە و ﺑڕﯾﺎری داوە ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﻟەﮔــەڵ ﭘــﯚ ﻣﯚراﻟﯿﺴــﯽ ﻣﯿﻮزﯾﻜﮋەﻧــﯽ ﺑەڕازﯾﻠﯽ ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدات. ھﯚﻛﺎری ﭘەﺷــﯿﻤﺎﻧﺒﻮوﻧەوەی رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑﯚ ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ﻗەﻓەﺳــﯽ زێڕﯾﻦ ﻟەﮔەڵ ﭘــﯚ ﺑﯚ ﺋــەوە دەﮔەڕێﺘــەوە ﻛە ﺋەو دەزﮔﯿﺮاﻧەی ﺋﯿﺮەﯾەﻛﯽ ﻟە رادەﺑەدەری ﺑەراﻣﺒەر ھەﯾە و ﺋەﻣەش ﺑﻮوەﺗە ھﯚی دڵﺘەﻧﮕﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧەی ﭘێﺸﻮوی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە و رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ. رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑەھﯚی ﺋەو ﺋﯿﺮە زۆرەوە ﻣﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮓ ﺑــﻮو ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ ﭘﯚ ﺗێﻚ ﭼﻮو ﺑــﻮو و ھﯿﭻ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯿﺎن ﺑەﯾەﻛﺘــﺮەوە ﻧەﻣﺎﺑﻮو ،ﺑــەم دوای ﮔەﺷﺘﻜﺮدﻧﯿﺎن ﺑﯚ دوورﮔەی ﺋێﺒێﺮا ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮوەﺗەوە.
رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎن ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدەوە ﻛە رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑەھﯚی ﺋەو ﻛﺎرەی دەزﮔﯿﺮاﻧەﻛەﯾەوە ﻟــە ﺑڕﯾﺎری ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﻟەﮔەڵﯿﺪا ﭘەﺷــﯿﻤﺎن ﺑﻮوەﺗــەوە و ﺑڕﯾﺎری داوە ﺟــﺎرێ ﺑــﯚ ﻣﺎوەﯾــەك وەك ھﺎوڕێ ﺑﻤێﻨﻨەوە. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەش ﺑەﯾەﻛێــﻚ ﻟە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫــﺎن دەﻧﺎﺳــﺮێ ،ﭘێﺸــﺘﺮ 3ﺟﺎر ﭘﺮۆﺳەی ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی ﺋەﻧﺠﺎم داﺑﻮو، ﯾەﻛەم ژﻧﯽ ﻣﯿﻠﯿﻨــﯽ دۆﻣﻤﯿﻨﯿﮕﯿﺰ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺗﯚﭘــﯽ ﭘێﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺑﻮو، دووەﻣﯿﺸــﯿﺎن داﻧێﻼ ﺳﯿﻜﺎرﯾﻠﯽ ﻛﭽە ﻧﻤﺎﯾﺸــﻜﺎری ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﺑەڕازﯾﻠــﯽ و ﺳێﯿەﻣﯿﺸــﯿﺎن ﺑﯿــﺎ ﺋەﻧﺘﯚﻧــﯽ ﺋەﻧﺪازﯾــﺎری ھﺎوﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮو.
ﻣەدرﯾﺪ دەﯾەوێﺖ ﺑە ﭘﺎرە دی ﺧﯿﺎ ﺑﻜڕێﺖ
ﯾەﻛەﻣەﻛﺎﻧﯽ 2014
ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺑەﻧﯿﺎزە دەﺳﺘەوارەﯾەﻛﯽ ﮔﺮاﻧﺒەھﺎی ﺑﺨﺎﺗە ﺑــەردەم دی ﺧﯿﺎی ﮔﯚڵﭙﺎرێــﺰی ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺗﺎ وەرزی داھﺎﺗﻮو ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﯾﺎﻧەﻛەﯾەوە ﺑﻜﺎت. رۆژﻧﺎﻣەی )ﺗﻮﺗﻮ ﻣﯿﺮﻛﺎﺗــﯚ(ی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ﺑوی ﻛﺮدەوە :ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ دەﯾــەوێ وەرزی داھﺎﺗــﻮو ﺑەھەرﺷــێﻮەﯾەك ﺑێﺖ دی ﺧﯿــﺎ ﺑﮫێﻨێﺘە ﯾﺎﻧەﻛەﯾەوە و ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﺟێﮕەی ﺋﯿﻜەر ﻛﺎﺳﯿﺎﺳــﯽ ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰ و ﻛﺎﭘﺘﻨﯽ ﯾﺎﻧەﻛەی ﯾﺎرﯾﯽ ﭘێ ﺑﻜﺎت. ﺑەﮔﻮێﺮەی رۆژﻧﺎﻣەﻛە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ دەﺳﺘەوارەﯾەﻛﯽ ﮔﺮاﻧﺒەھﺎی ﺑە ﺑڕی 30ﻣﻠﯿﯚن ﭘﺎوەن ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮدووە ﺗﺎ ﺑﯿﺨﺎﺗە ﺑەردەﻣﯽ دی ﺧﯿﺎ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە رێﮕەﯾەوە دڵﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺑﯚ ﺧﯚی ﭘەﻟﻜێﺶ ﺑﻜﺎت. ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ﺑوﯾﺸــﯽ ﻛﺮدەوە رەﻧﮕە دی ﺧﯿﺎ ﺑەو داواﯾەی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ رازی ﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﮕەڕێﺘەوە ﻣەدرﯾﺪی ﭘﺎﯾەﺗەﺧﺖ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ دوای ﺋەوەی ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﻟە ﭼەﻧﺪ رۆژی راﺑﺮدوودا ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﻟەﮔەڵ ﭬﯿﻜﺘﯚر ﭬﺎڵﺪێﺰی ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰی ﭘێﺸﻮوی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە دی ﺧﯿﺎ ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺟﯿﮫﺎن و ﺑەھﯚی ﺋﺎﺳﺘﺒەرزی و ﺗەﻣەن ﺑﭽﻮوﻛﯿﯿەوە ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ 25ﺳﺎڵە ،ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ دەﯾەوێ ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺎت و ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ درێﮋ ﺋەرﻛﯽ ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰی ﯾﺎﻧەﻛەی ﭘێ ﺑﺪات.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻣﺎﯾﻜﻞ ﺋﯚﯾﻦ ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺟﯿﺎواز داوای ﺳێﻜﺲ ﻟە ﺧێﺰاﻧەﻛەی دەﻛﺎت
ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﻣﺎرﻛﯚ رﯾﻮوﺳــﯽ ﺋەﺳﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی ﺑﺮووﺳﯿﺎ دۆرﺗﻤﯚﻧﺪ و ھەڵﺒﮋاردەی ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﺑڕﯾﺎری ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺧﯚی دا و ﺑڕﯾﺎری دا وێﺴﺘﮕەی ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ﺑێﺖ. رۆژﻧﺎﻣــەی )ﺑﯿڵﺪ(ی ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﺑــوی ﻛﺮدەوە: رﯾﻮوس ﺑڕﯾﺎری داوە ﻟە ھﺎوﯾﻨﯽ داھﺎﺗﻮو رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی ﺑﺮووﺳﯿﺎ دۆرﺗﻤﯚﻧﺪ ﺟێ ﺑێڵێ و روو ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ و ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺑﻜﺎت. رۆژﻧﺎﻣەﻛە ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛــە ھەرﭼەﻧﺪە رﯾﻮوس دەﺳــﺘەوارەی ﮔﺮاﻧﺒەھــﺎی ﻟە ﺧﻮﻟــﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿــﺶ ﻟەﻻﯾەن ھەردوو ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴــﯽ و ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﺳــﯿﺘﯿﯿەوە ﭘێ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ،ﺑەم ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧەی ھێڵﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ھەڵﺒﮋاردەی ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﭘێﯽ
ﺑﺎﺷــە وێﺴــﺘﮕەی داھﺎﺗﻮوی وەك ﯾﺎرﯾﺰان ﺧﻮﻟﯽﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎﺑێﺖ. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺳەرﭼﺎوە رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿەﻛﺎن، رەﻧﮕە ﯾﺎﻧــەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺑە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆرﯾﺶ رﯾــﻮوس ﻟەﺧﯚ ﻧەﮔﺮێﺖ وەك ﺋەوەی ﺑەراﻣﺒەر ﺗﯚﻧﯽ ﻛﺮووﺳﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑﺎﯾﺮن ﻣﯿﻮﻧﺸــﻦ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دا ﻛە ھﺎوﯾﻨــﯽ راﺑﺮدوو ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە 30ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚڕۆ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋــەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد ،ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەی رﻛﺎﺑەری ﺑەھﯚی ﺳﺰاﻛەی ﻓﯿﻔﺎوە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﮔﺮێﺒەﺳﺖ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪات.
15
) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ، ژﻣﺎرە )(77
ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎڵﺪۆی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯽ و ﺋەﺳﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ﻟە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺟﻠﯽ ژێﺮەوە )ﻣﺎﯾﯚ( ﯾەﻛەﻣە و ﺋەو ﻣﺎرﻛەﯾەی ﻛە ﻧﺎوی ﺋەوی ﻟەﺳەرە زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮۆﺷﯽ ھەﯾە. ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺳــﻮێﺪی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻠﯽ ژێﺮەوە ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﺋەو ﻣﺎﯾﯚﯾەی ﻛە ﻟﯚﮔﯚی رۆﻧﺎڵﺪۆی ﻟەﺳەر ﻧەﺧﺸێﻨﺮاوە ،زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮۆﺷﯽ ھەﺑﻮوە و ﻟەﻣەودواش ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەو ﺟﯚرەﯾﺎن ﺑەرھەم دەھێﻨﻦ. ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە ﻛە ﻣﺎرﻛەی )(JBSی ﺟﻠﯽ ژێﺮەوە ﺑەرھەم دەھێﻨێﺖ ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا دوو ﺟﯚر ﻣﺎﯾﯚی دروﺳﺖ ﻛﺮدووە ،ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﻟﯚﮔﯚی )(CR7ی ﻟەﺳــەر ﺑﻮوە و ﺋەوﯾﺘﺮﯾﺸــﯿﺎن ﻧﺎوی ﻛﺎرۆﻟﯿﻦ ﻓﻮزﻧﯿﺎﻛﯽ ﻛﭽە ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺗێﻨﺴــﯽ ﺳــەرزەوی داﻧﯿﻤﺎرﻛﯽ ﻟەﺳەر ﻧەﺧﺸــێﻨﺮاوە ،ﺑەم ﻣﺎﯾﯚﻛەی ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯿﯿەﻛە زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮۆﺷﯽ ھەﺑﻮو و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﺳەرووی ﭘێﺸﺒﯿﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﻮوە. ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﻟەﻣەودوا ھﯿﭽﯽ ﺗــﺮ ﻣﺎﯾﯚی ﺟﯚری ﻛﺎرۆﻟﯿﻦ ﺑەرھەم ﻧﺎھێﻨﻦ و ھەﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻣﺎﯾﯚی رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺧەرج دەﻛەن ﺗﺎ داھﺎﺗێﻜﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨﻦ. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە رۆﻧﺎڵﺪۆ دووﺷەﻣﯽ راﺑﺮدوو ﻟەﻻﯾەن ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ )ﻓﯿﻔﺎ( ﺑﯚ ﺳــێﯿەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻟە ﻣێﮋووی ﺧﯚﯾﺪا ﺧەﺗﯽ ﺗﯚﭘﯽ زێڕﯾﻨﯽ وەك ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﭘێ درا و ﺑەﺳەر ھەرﯾەك ﻟە ﻟﯿﯚﻧێﻞ ﻣﯿﺴﯽ ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻨﯽ ﻟە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە و ﻣﺎﻧﻮێﻞ ﻧﯚﯾەری ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﯾﺎﻧەی ﺑﺎﯾﺮن ﻣﯿﻮﻧﺶ زاڵ ﺑﻮو.
رﯾﻮوس دوا ﺑڕﯾﺎری دا و
دەﭼێﺘە رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ
وەرزش
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻫﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﺗەوەر ..ﻣێﮋوو و ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻛﻮردی ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﻓﯿﻜﺮﯾﯽ ﻛﻮردی ﺋەﻣڕۆ ﻟــەو ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﯾەداﯾە .ﺋﺎﯾﻦ وەك ﭼەﺗﺮ ﻛە ﻛﻮرد ﺧﯚی ﻟە ژێﺮ ﺋەم ﭼەﺗﺮە ﺑﻨﺎﺳــێﻨێ ،ﯾﺎ ﻛﻮرد وەﻛﻮ ﻧەﺗەوەﯾەك ﺑﯿەوێ ﺑەﺷﺪارﯾﯿەﻛﯽ ﭼﺎﻻﻛﺎﻧەی ﻫەﺑێﺖ ﻟە ﺟﯿﻬﺎﻧﺪا .ﺋﺎﯾﻦ ﺑﮕەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﻓەزای ﺗﺎك.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
د .ﺋەﺣﻤەدی ﻣەﻻ :رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻛﻮردی ﺑەﺳەر دوو ﻗﯚﻧﺎﻏﺪا داﺑەش دەﻛﺮێ
دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺣﻮﺟﺮە ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻧﺎ -ﭘﺮﺳﯿﺎر ﭘێﻨﺎﺳە ﺑﻜەﯾﻦ وﺷە /ھەوﻟێﺮ-ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن ﻟە ﺑەﺷﯽ ﯾەﮐەﻣﯽ ﭼﺎوﭘێﮑەوﺗﻨەﮐەدا ،د .ﺋەﺣﻤەدی ﻣەﻻ ﺑﺎﺳﯽ ﻟە ﺳەرەﺗﺎﮐﺎﻧﯽ ﻣێﮋووی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﮐﺮد و رۆڵﯽ ﺋەدەب و ﺷﯿﻌﺮی ﻟەو ﭘڕۆﺳەﯾەدا ﺧﺴﺘە ﺑەر ﺑﺎس .ﻟەو ﺑەﺷەدا د .ﺋەﺣﻤەدی ﻣەﻻ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﮐﻮردی ﺑەﺳــەر دوو ﻗﯚﻧﺎﻏﺪا داﺑەش دەﮐﺎت و ﭘێﯽ واﯾە ” :دەﻛﺮێ ﺑەﺳەر دوو ﻗﯚﻧﺎﻏﺪا داﺑەﺷــﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﻗﯚﻧﺎﻏێﻚ ﻛە دﻧﯿﺎ ﺳەر ﺑە ﻣەﻋﺮﯾﻔەی ﻛﯚن ﺧﯚی رێﻚ ﺧﺴﺘﻮوە :ﺑە ﻣەﻋﺮﯾﻔەی ﺣﻮﺟﺮە ﻧێﻮزەدی دەﻛەﯾﻦ .ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دووەﻣﯿﺶ ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻛﺮاﻧەوە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەردەواﻣە .ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾەﻛەﻣﺪا رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﯾەﻛەم ﻟە ﻣەرﺟەﻋﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ زاد و ﺗﻮێﺸــﻮوی ﺧﯚی دەﺳــﺘﮕﯿﺮ دەﺑێ ،ﺗﺎك ﻣەرﺟەﻋە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑە ﺋەو ﺧﯚی ﻟێﻚ دەداﺗەوە .ھﯿﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺷــﻚ ﻧﺎﺑﺎت ،ﺋﺎراﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻧﺎﻛﺎت“ .ھﺎوﮐﺎت ﺗﯿﺸﮏ دەﺧﺎﺗە ﺳەر دۆﺧﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﮐﻮردی ﻟە ﻧﺎوەڕاﺳﺘەﮐﺎﻧﯽ ﺳەدەی راﺑﺮدوو.
ﺑەﺷﯽ دووەم ﺋەﮔەر ﺑﻤﺎﻧەوێ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻛــﻮردی ﺑەﺳــەر ﻗﯚﻧﺎﻏــە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧــﺪا داﺑەش ﺑﻜەﯾﻦ، ﻟە رواﻧﮕەی ﺋێﻮەوە ﺋەم ﻗﯚﻧﺎﻏﺎﻧە ﻛﺎﻣﺎﻧەن؟ ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕە .ﺋێﻤە ﭼﯚن و ﺑــە چ ﭘێﻮەرێــﻚ ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎن ﺑﻨﺎﺳــﯿﻨەوە و ﭘێﻨﺎﺳــەﯾﺎن ﺑﻜەﯾــﻦ و ﻟە ﯾەﻛﺘــﺮ ﺟﯿﺎﯾﺎن ﺑﻜەﯾﻨەوە؟ ﭼﯿﻦ ﺋەو ﻛەرەﺳﺘە ﻣەﻧﮫەﺟﯿﯿﺎﻧەی ﻛــە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﭘﺸــﺘﯿﺎن ﭘێ ﺑﺒەﺳﺘﯿﻦ؟ ﺋێﻤە ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﺑﺎﺳــﯽ رەوت و رێﺒﺎزی رۆﻣﺎﻧﺴﯿﯿەت ﻟە ﻓڕەﻧﺴﺎ دەﻛەﯾﻦ ،دەﺑێ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﭼﯿﻦ ﺋەو ﺋﺎدﮔﺎراﻧەی ﺋــەم رێﺒﺎزە ﺧﯚی ﭘێ دەﻧﺎﺳــێﻨێ؟ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭘێﺶ ﺧﯚی ﭼﯽ ﺑــﻮوە و ﭼﯽ ﺑﻮوﻧە ﺳــەرﺟەم ﺋەو ﺧەﺳــڵەﺗﺎﻧەی ﻛە ﻟــە ﺳــەدەی ھەژدەﯾەم ھەﺑﻮوﻧــە؟ ﻛﺎﺗێﻚ ﭘﺮﺳــﯿﺎری روون ﻟــە ﺧﯚﻣــﺎن دەﻛەﯾﻦ، دەﺑێ وەﻣﯽ رووﻧﻤﺎن ھەﺑێ. ﺋەﮔﯿﻨﺎ ﻻﺳــﺎﯾﯽ دەﻛەﯾﻨەوە و ﻟــە ﺧﯚﻣﺎﻧەوە ﭼﺎﺧــەﻛﺎن ﻧﺎو دەﻧێﯿــﻦ .ﺋەﮔەر ﺳــەرﻧﺠﺘﺎن داﺑــێ ،ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋﺎﻣﺎژەﻣﺎن ﺑﯚ ﭼەﻧــﺪ ﺗﻮﺧﻤێﻚ ﻛــﺮد ،رەﻧﮕە ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﻜەن. دەﻛــﺮێ ﺑەﺳــەر دوو ﻗﯚﻧﺎﻏﺪا داﺑەﺷــﯽ ﺑﻜەﯾــﻦ ،ﻗﯚﻧﺎﻏێــﻚ ﻛە دﻧﯿﺎ ﺳــەر ﺑــە ﻣەﻋﺮﯾﻔەی ﻛﯚن ﺧﯚی رێﻚ ﺧﺴــﺘﻮوە :ﺑە ﻣەﻋﺮﯾﻔەی ﺣﻮﺟــﺮە ﻧێﻮزەدی دەﻛەﯾﻦ .ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ دووەﻣﯿﺶ ﺑــە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﻛﺮاﻧــەوە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەردەواﻣە .ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾەﻛەﻣﺪا رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﯾەﻛەم ﻟــە ﻣەرﺟەﻋــﯽ ﺋﺎﯾﻨــﯽ زاد و ﺗﻮێﺸــﻮوی ﺧﯚی دەﺳــﺘﮕﯿﺮ دەﺑێ ،ﺗﺎك ﻣەرﺟەﻋە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑە ﺋەو ﺧﯚی ﻟێﻚ دەداﺗەوە .ھﯿﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺷﻚ ﻧﺎﺑﺎت، ﺋﺎراﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻧﺎﻛﺎت” .ﺋەو“ی ﻛــﻮرد ﻟە ﻧێﻮ ﺧــﯚی ﺗﻮاﻧﺪووەﺗــەوە ،ﻛﻮرد ھێﺸــﺘﺎ ﺋﺎﻣﺮازێﻜــﯽ زۆر ﺑــە ھێﺰ ﺷــﻚ ﻧﺎﺑﺎت ﺗــﺎ ﺧﯚی ﭘێ ﺑﻨﺎﺳێﺘەوە .دوا ﻣﯿﺮﻧﯿﺸﯿﻨﻤﺎن، ﻣﯿﺮﻧﺸــﯿﻨﯽ ﺑﺎﺑﺎﻧەﻛﺎﻧــە ھﯿﭻ دەﺳــﻜﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﭘەروەردەی ﻧەﻛــﺮدووە ،ﺟﻮوڵــەی ﺑــە رەوﺗﯽ وەرﮔێــڕان ﻧەﮐﺮدووە، ﻛﺘێﺒﮕەﻟێﻜــﯽ ﮔﺮﯾﻨﮕــﯽ ﻟــە زﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻋەرەﺑﯽ و ﻓﺎرﺳــﯽ
ﺋێﻤە ﻟە واﻗﯿﻌﺪا ﺑەرەی ﭼەپ و راﺳﺘامن ﻧﯿﯿە وەك واڵﺗە ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ .ﺑەاڵم ﻫەﻧﺪێ ﺗﻮﺧﻤﯽ ﭼەپ ﯾﺎ راﺳﺖ ﺗﺮﻧﺠێﻨﺪراوەﺗە ﻧێﻮ ﮔﻮﺗﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾامن و ﺗﻮرﻛﯿﯿــەوە وەرﻧەﮔێــڕاوە. ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑەڵﮕەی ﺋەوەﺷــﻤﺎن ﻟە ژێﺮ دەﺳــﺘﺪا ﻧﯿﯿە ﻛە زﻣﺎﻧﯽ ﻓەرﻣــﯽ ﻣﯿﺮﻧﺸــﯿﻦ ﻛﻮردی ﺑﻮوﺑێﺖ .ھﯿــﭻ ﺋەﻟﯿﻤەﻧﺘێﻜﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ ﻧەﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﻧێﻮ ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﭘەروەردەوە ،ھﯿﭻ ﻛەﺳــێﻜﻤﺎن ﻧﯿﯿە ﻟەو رووەوە ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﻛﺮدﺑــێ .دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﺣﻮﺟﺮە ﺑــە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻧﺎ.ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﭘێﻨﺎﺳــە ﺑﻜەﯾــﻦ. ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دووەﻣﯿﺶ دەﻛﺮێ ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎر ورووژاﻧﺪن ﭘێﻨﺎﺳــە ﺑﻜەﯾﻦ .ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﻟە ﻧێﻮان ”ﺋەوی ﺋﺎﯾــﻦ“ و ”ﻣﻨﯽ ﻛﻮرد“دا .ﻟەم ﻗﯚﻧﺎﻏەدا ﺷــﯿﻌﺮ ﺑە ﭘﻠەی ﯾەﻛەم وەﻛﻮ ﺋﺎﻣﺮازێﻚ ﺑەﻛﺎر دێﺖ ﺑﯚ ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوە، ھﺎﻧــﺪان ﺑﯚ ﭼﻮوﻧــە ﻣەﻛﺘەب، چ ﻛــﭻ ،چ ﻛــﻮڕ ،ھێﻨﺎﻧە ﻧێﻮ ﮔﻮﺗﺎری ﻛﻮردﯾﯿەوە ﺋەﻟﯿﻤێﻨﺘﯽ ﻧﻮێ ،وەﻛﻮ زاﻧﺴــﺖ و ﻛﺎرەﺑﺎ، ﺷــەﻣەﻧەﻓەر و ھﺘــﺪ .واﺗــە ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﺑە ”ﺋــەوێ دﯾﻜەﯾەك دەدرێ“ ﻛە ﺋەوﯾﺶ ﺋەوروﭘﺎﯾە. ﺋﯿﺘــﺮ ﺋەوروﭘــﺎش دەﺑێﺘــە ﻣەرﺟەﻋێﻚ ،ﻛــﻮرد ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دووەﻣﺪا ﺗﺎق ﻣەرﺟەﻋﯽ ﻧﯿﯿە، ﺑەڵﻜﻮ ﺧﺎوەن ﻓــﺮە ﻣەرﺟەﻋە. ﺋــەم ﻓﺮە ﻣەرﺟەﻋــە ﺋﺎودﯾﻮی ﺳــەدەی ﺑﯿﺴﺘﻮﯾەﻛەﻣﯿﺸﻤﺎن دەﺑێ. ﻛەﺷــﻔﻜﺮدﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﻛﻮرد ﻟە ﻗﯚزاﻏەی ﺣﻮﺟــﺮە دەھێﻨێﺘە دەرێ و ﺗێﻜــەڵ ﺑــە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻧﻮێــﯽ دەﻛﺎت .ھێﻨﺎﻧــﯽ ﭼﺎﭘەﻣەﻧﯽ ،دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﻧە و رێﻜﺨﺮاو ،ﺗﺮﻧﺠﺎﻧﺪﻧﯽ ﭼەﻣﻚ و دەﺳــﺘەواژەی ﻧــﻮێ وەك دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ ھﺘﺪ. ﺋﯿﺘﺮ ﺣﻮﺟﺮە وەﻛﻮ ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﭘەروەردە ﭘەﻛﯽ دەﻛەوێﺖ ،ﺋەم ﭘەﻛﻜەوﺗﻨــە ﺑەرﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﻟێﻜﺪاﻧە دروﺳﺖ دەﺑێ ﻟە ﻧێﻮان ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋەوروﭘﺎ .ھەردوو ﺟەﻧﮕﯽ ﮔێﺘﯽ رۆڵــﯽ ﺑﯿﻨﯿﻮە. داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻋێﺮاق و داڕﻣﺎﻧﯽ
ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗــﯚری ﻋﻮﺳــﻤﺎﻧﯿﺶ ھەڵﺒەﺗــە ﺋــەو ﺳــﻨﻮوراﻧەی ﺗێﻜﺸﻜﺎﻧﺪ. ﺋێﺴــﺘە ﺋێﻤــە ﺑەراﻣﺒــەر ﺑە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ”ﺋــەوی دﯾﻜەﯾﻦ“ ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ﺋﺎزادە ،ﺑە ھەﻣــﻮو ﺋﺎڵﯚزﻛﺎوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﯿەوە، دووەﻣﯿﺎن ”ﺋﺎﯾــﻦ“ە ﺑە ھەﻣﻮو رەﮔــەزە ﻧەﺑﺰێﻮەﻛﺎﻧــﯽ .ﺑەم ﺋﯿﺘﺮ ﺋﺎﯾﻦ ،ﭘﺸــﺖ ﺑــە ﺣﻮﺟﺮە ﻧﺎﺑەﺳــﺘێﺖ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺧــﯚی ﻟــە ﻧێﻮ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﺪا دەﺑﯿﻨێﺘەوە ،دەﯾەوێ دەﺳﺖ ﻟە ﻣﻠﯽ ھﺎوڕێﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﺎت، ﺑە ھەوداﯾەﻛﯽ دﯾﺎر و ﻧﺎدﯾﺎر ﻟە ﮔەڵ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻟە ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕداﯾە .ﺳەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟە وﺗێﻜﯽ وەك ﻣﯿﺴــﺮ ﺋﯚﺧﮋﻧﯽ ﭘێ دەﺑەﺧﺸــێ ،ﺳەرﺟەم ﺋەو ﺟﻤﻮﺟﯚﻧەی ﻛــە ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ روو دەدەن ،ﺑــە ﮔﺮﯾﻨﮕﯿﯿەوە دەﯾﺎﻧﺨﻮێﻨێﺘەوە و ھەڵﺴــﻮﻛەوﺗﯽ ﻟەﮔەڵ دەﻛﺎت و ﺑە ﺑەﺷێﻜﯽ ﺋﯚرﮔﺎﻧﯿﻜﯽ ﺧﯚی دەزاﻧێ. ﺑــە واﺗﺎﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ،ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﻓﯿﻜﺮﯾــﯽ ﻛﻮردی ﺋەﻣــڕۆ ﻟەو ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﯾەداﯾــە .ﺋﺎﯾﻦ وەك ﭼەﺗﺮ ﻛە ﻛﻮرد ﺧــﯚی ﻟە ژێﺮ ﺋەم ﭼەﺗﺮە ﺑﻨﺎﺳــێﻨێ ،ﯾﺎ ﻛﻮرد وەﻛــﻮ ﻧەﺗەوەﯾــەك ﺑﯿــەوێ ﺑەﺷــﺪارﯾﯿەﻛﯽ ﭼﺎﻻﻛﺎﻧــەی ھەﺑێــﺖ ﻟــە ﺟﯿﮫﺎﻧــﺪا .ﺋﺎﯾﻦ ﺑﮕەڕێﺘــەوە ﺑــﯚ ﻓــەزای ﺗﺎك. ﺋەﻣەش واﺑەﺳﺘەﯾە ﺑەﺳەرﺟەم ﺋەو ﺗەﺷــﺮﯾﻌﺎﻧەی ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪەدا دادەڕێﮋرێــﻦ .ﺟێﮕە و ﭘێﮕەی ﺋﺎﯾﻦ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەای ﻧﻮێﺪا .ﺋەو دەم دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺎﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺳێﯿەﻣﯿﺶ ﺑﻜەﯾﻦ. ﻟە ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﺳــەدەی ﺑﯿﺴﺘەﻣﺪا ﺑەھﯚی داﺑەﺷﺒﻮوﻧﯽ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﻛﻮرد ﺑەﺳــەر دوو ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾــﺎی ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم و ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺰﻣــﺪا ،رۆﺷــﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﺑەﺳــەر ﺋــەم دوو ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﯾــەدا داﺑەش ﺑﻮون،
ﺋەو داﺑەﺷــﻜﺎرﯾﯿەی ﻟە ﻧێﻮان رۆﺷــﻨﺒﯿﺮاﻧﺪا رووی دا و ﺑﻮون ﺑــە دوو ﺑــەرەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم و ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺰم ،ﺑە رادەﯾەﻛﯽ ﻛﺎڵﺘــﺮ و ﺑە ھێﻮری ﺑەرەﯾەﻛــﯽ ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﻟەﭘــﺎڵ ﺋەواﻧەدا ﺧەرﯾﻜﯽ ﺷــﻜڵﮕﺮﺗﻦ ﺑﻮو ،ﺋەو داﺑەﺷــﺒﻮوﻧە چ ﺳﻮود ﯾﺎن ﺧەﺳــﺎرێﻜﯽ ﻟە ﭘﺮۆﺳەﻛە دا ،ﺋﺎﯾــﺎ ﺗﻮاﻧــﯽ ﺑﺒێﺘــە ھﯚی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻓﻜﺮی و ﻓەﻟﺴەﻓﯽ؟ ﺋەم ﭘﺮﺳــﯿﺎرە واﺑەﺳــﺘەﯾە ﺑە ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛەی ﺳــەرەوە .ﻟەﺑەر ﺋــەوەی ﺋﯿﺘــﺮ ﺋﺎﯾــﻦ ﻧﺎﺑێﺘــە ﺳــەرﭼﺎوەی ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻦ ﻟە ﺟﯿﮫــﺎن و ﺗەﻓﺴــﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ و ﻣﺎﻣەڵەﻛــﺮدن ﻟەﮔەڵــﯽ، ﺑﯚﯾــە ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ”ﺋــەوی دﯾﻜەی ﺋەوروﭘــﯽ“ دەﺑــﺎت ،ﯾــﺎ وەك ”ﺋەوێﻜــﯽ“ ﭼﺎﻻك ﺳــەﯾﺮی دەﻛﺎت ،دەﯾــەوێ ﻣﺎﻣەڵــەی ﻟەﮔەڵ ﺑــﻜﺎت .زاراوەﻛﺎﻧﯽ وەك ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾــﺎ ،ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴــﻢ، ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴﻢ ،ﭼەﻣﻜﯽ ﺋەروﭘﯿﻦ. دەﯾﺎن دەﺳــﺘەواژە و زاراوەی ﻧــﻮێ ﻟــە ﺑــﻮارە ﻓﯿﻜﺮﯾﯿــە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧــەوە دێﻨە ﻧﺎو زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﯾﯿــەوە .ﻓﯿﻜــﺮی ﻧــﻮێ ﭼەﻛــەرە دەﻛﺎت .ﭼﻮﻧﻜــە دەزاﻧﯿﻦ ﻓﯿﻜﺮی ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴــﻢ ﻟە ﭼەرﺧــﯽ راﭘەڕﯾﻦ ﺑە دواوە و ﺗﺎﻛﯽ ﺋەوروﭘﯽ ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﻛﺮدووە ؛ ﻟە دەﻣەوە واﺑەﺳﺘەی ﻛﻮﻟﺘﻮورێﻜﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯿﯿە .ﺋﺎﯾﻦ دەﺗﺮﻧﺠێﻨﺪرێﺘــە ﻧێﻮ ﻧەﺗەوەوە. ﺋﯿﻨﺠﯿــﻞ ﺗەرﺟەﻣــەی زﻣﺎﻧە ﻧەﺗەواﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن دەﻛــﺮێ. ﻓەرھەﻧﮓ دادەﻧﺮێ ،ﻛﺎر ﻟەﺳەر زﻣﺎن دەﻛﺮێ .ﻟەو ﺳەردەﻣەوە، ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ھــەوڵ دەدرێﺖ واﻧەﻛﺎن ﺑە ﻓڕەﻧﺴﯽ ﺑﻦ ،ﭘێﺸﺘﺮ ھەژﻣﻮوﻧــﯽ زﻣﺎﻧــﯽ ﻻﺗﯿﻨﯽ، وەﻛﻮ زﻣﺎﻧﯽ ﭘﯿﺮۆز ﺳەﯾﺮ دەﻛﺮا و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺗەرﺟەﻣەﻛﺮدﻧــﯽ ﺋﯿﻨﺠﯿﻞ ﺑﯚ زﻣﺎﻧﯽ وەﻛﻮ ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ و ﻓڕەﻧﺴــﯽ ﺑە ﻛﻮﻓــﺮ و ﺑﯿﺪﻋە دەزاﻧﺮا ،ﺑەم ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﺗﻮاﻧﯽ
ﺗﺎ رادەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە ﺑﻮاری زﻣﺎن و ﻛﻮﻟﺘﻮوردا ﭘێﮕەی ﺧﯚی ﻗﺎﯾﻢ ﺑﻜﺎت .ﻓڕەﻧﺴﻮای ﯾەﻛەم ھﺎﻧﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان و ﺋەدەﯾﺒﺎﻧﯽ دەدا و دەﺳــﺘﯽ دەﮔﺮﺗﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺮەو ﺑە ﺑەزﻣﺎن ﻓڕەﻧﺴﯽ ﺑﺪرێﺖ و ﺑﯚ ﯾەﻛــەم ﺟﺎر ﻟــە رێﮕەی رێﻔﯚرﻣــﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەوە زﻣﺎﻧﯽ ﻓڕەﻧﺴﯽ ﺑە ھەﻧﺪ وەردەﮔﯿﺮێﺖ و ﺑە ﯾﺎﺳــﺎ دەﺑێ دەﺳــﺘﻮور و ﻣﺎدە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛﺎن ﺑــە زﻣﺎﻧﯽ ﻓڕەﻧﺴﯽ داﺑڕێﮋرێﻦ .ﺋەم رێﺒﺎزە ﺑەردەواﻣــە ﺗﺎﻛﻮ ﺋەﻣــڕۆ ،واﺗە ھــەر ﻧەﺗەوەﯾەك ھــەوڵ دەدا ﻛﻮﻟﺘــﻮور و زﻣﺎن و ﮔەﺷــە ﺑە ﺧەﺳــڵەﺗە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺪات .ﺋەﻣە ﻟەﻻﯾەك ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺷﯚڕﺷــﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی وەرﭼەرﺧﺎﻧێــﻚ ﻟــە ژﯾﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت. ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەﻛﺎن ﺋﺎڵﯚﮔﯚڕﯾــﺎن ﺑەﺳــەردا دێﺖ ،ﺷــﺎرەﻛﺎن ﺑە ﺟﯚرێﻜﯽ ﺗﺮ ﮔەﺷــە دەﻛەن و ﭼﯿﻨێﻚ ﭘەﯾﺪا دەﺑێ .واﻗﯿﻌێﻜﯽ ﻣﺎدﯾــﯽ ﺗــﺮ ﺳــەرھەڵﺪەدا و ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺗﺮی ﺑﯚ دەﻛﺮێ. ﯾەﻛێــﻚ ﻟــەو ﺧﻮێﻨﺪﻧەواﻧــە، ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﻣﺎرﻛﺴــﯿﯿە. ﻣﺎرﻛــﺲ ﻟە ﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎﯾەﻛﯽ
و رەﻧﮕﺪاﻧەوەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ دەﮔﺮێﺘــەوە. ﻧﺎوەﻧﺪﯾــﺶ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺳەدەی ﺑﯿﺴﺘەم ﺑﻮو ﺗﺎ رووﺧﺎﻧﯽ دﯾﻮاری ﺑەرﻟﯿﻦ ﻟە ﺳﺎڵﯽ .1989 ﺑﯿﮕﻮﻣــﺎن ﻛﻮردﯾﺶ ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﻧێــﻮ ﺋەﻧﺘەﻟێﺠﯿﻨﺴــﯿﺎ ،وەك زۆرﺑــەی ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﺟﯿﮫــﺎن ﺳەرﺳــﺎم دەﺑــﻮون ﺑــەو ﻓﯿﻜﺮە ﻛە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺑﯚ ﻧەﻣﺎﻧــﯽ ﭼﯿﻨﺎﯾەﺗــﯽ دەﻛﺮد و ﺟﺎڕی ﺑﯚ ﯾەﻛﺴــﺎﻧﯽ ﻟێ دەدا و ھەﻣﻮو ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳەر ﯾەك ﺋﺎﺳــﺖ دادەﻧﺎ .ﻛﻮردﯾﺶ وەك ﻣﯿﻠﻠەﺗێﻜﯽ ﺳﺘەﻣﺪﯾﺪە ،ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە ﺧﻮێﻨﺪەوارەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەم ﺗێﺰە ﻗﺒﻮوڵ ﺑﻜــەن و ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺨەﻧە ﭘﺎڵ ﺋــەو ﺑەرەﯾــە و ھەوڵﯿﺶ ﺑﺪەن ﭘــﺎرت و رێﻜﺨﺮاو ﻟە ژێﺮ رۆﺷﻨﺎﯾﯽ ﺋەو ﺗێﺰە داﺑﻤەزرێﻨﻦ. ﺑەم ﻣﺎرﻛﺴــﯿﯿەت ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺗﯿﯚری ﺷــﺘێﻚ ﺑﻮو ،ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﺮاﻛﺘﯿﺰەﻛــﺮدن ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻮو ،وﺗێﻜﯽ وەك ﺳﯚﭬﯿﯿەت، ﺳــەرﺑﺎری ﺋــەوەی ﺧــﯚی ﺑــە ﺋﺎھەڵﮕــﺮی ﺋــەو ﻓﯿﻜﺮە دەﻧﺎﺳﺎﻧﺪ و ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو وﺗە ،ﺧەرﯾﻜــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ وت ﺑﻮون ،واﺗە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯿﺎن
ﻛەﺷﻔﻜﺮدﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﻛﻮرد ﻟە ﻗﯚزاﻏەی ﺣﻮﺟﺮە دەﻫێﻨێﺘە دەرێ و ﺗێﻜەڵ ﺑە ﺟﯿﻬﺎﻧﯽ ﻧﻮێﯽ دەﻛﺎت ﻣﺎدﯾــﯽ رووت واﻗﯿﻌــﯽ ﻧﻮێ دەﺧﻮێﻨێﺘــەوە و راﭬــەی دەﻛﺎت .ﭘﺸﺖ ﺑە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﻣێﮋوو دەﺑەﺳــﺘێﺖ و دژاﯾەﺗﯽ و ﻣﻠﻤﻼﻧــێ دەﻛﺎﺗــە ﻛﺮۆﻛﯽ ﻓﯿﻜﺮەﻛــەی و ﺟﻮڵێﻨــەری ﻣێــﮋوو .ﺋــەم ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿــە ﺑە زۆراﻧﺒﺎزی ﭼﯿﻨﺎﯾەﺗﯽ ﭘێﻨﺎﺳــە ﻛﺮد .ﻓەﻟﺴــەﻓەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێ ﺑﻮو ﻟە ﺳەدەی ﻧﯚزدەﯾەم ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟــە ﺳــەدەی ﺑﯿﺴــﺘەم وەﻛﻮ ﻓﯿﻜﺮێﻚ ﻟە ﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﭘەﯾــڕەو دەﻛﺮێ و ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑە دەﺳﺘﯽ ﻟﯿﻨﯿﻦ ﻟە رووﺳﯿﺎ ﺋەم ﻓﻜﺮە ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا دەﺑﻮوژێﻨێﺘەوە و ﺗەﻧﺎﻧەت دﻧﯿﺎ دەﻛﺎﺗە دوو ﺑەﺷەوە ،ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ ﺑەرەی ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺖ و ﺑەرەی ﺳەرﻣﺎﯾەدارﯾﯽ ﻛە ﺋﯿﺘﺮ ﺷەڕی ﺳــﺎرد ﻟەﮔەڵ ﺧﯚی دەھێﻨێﺖ
دەﻛــﺮد .ﯾــﺎ وردﺗــﺮ :ھەﻣﻮو رەﮔەزێﻜﯿﺎن ﻗﺒﻮوڵ ﺑﻮو ﺋەﮔەر ﺑەﺷﺪار ﺑێﺖ ﻟە ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿەﺗﯽ ھەژﻣﻮوﻧﯿــﺎن ﺋەواﻧــەوە. ھەﺑــﻮو و ﺑەرەﯾەﻛﯿــﺎن دژ ﺑە ﺳــەرﻣﺎﯾەدارﯾﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮد .ﺋﯿﺘــﺮ ﻣﺎرﻛﺴــﯿﯿەت ﻟە ﻓەﻟﺴەﻓەوە دەﺑێﺘە ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ، ﺋەﻣــەش دەﺑێﺘــە ھــﯚﻛﺎری ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺑەرەی ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯽ. ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾــﺎ وەك ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﻟــێ دێﺖ .ﺋﺎﯾﻦ ﭼەﻧﺪ ﺳــﻮودی ﺑە ﺋێﻤــە وەك ﻛــﻮرد ﮔەﯾﺎﻧﺪووە، ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ ھەر ھەﻧﺪە ﺳﻮودی ھەﺑــﻮو .ﺑەم ﺋەﻣــە ﻣﺎﻧﺎی وا ﻧﯿﯿە ﻛە ﻣﺎرﻛﺴﯿﯿەت ﺑەدەر ﺑێ ﻟە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺋەﻟﯿﻤێﻨﺖ ﻛە ﻟە ژێﺮ رۆﺷــﻨﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﯿەوە واﻗﯿﻊ ﺑﺨﻮێﻨﯿﻨەوە .ﺋﺎﯾﺎ ﻧﯿﻮ ﻟﯿﺒﺮاﻟﯿﺴﻢ ﻛە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ
ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ و ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺳــەرﻣﺎﯾەدارﯾﯽ ﻟــە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﻮﻣﮕەوە ﺗﻮوﺷــﯽ ﺷﻜﺴــﺖ ھﺎﺗﻮوە ،ﻧﺎﻛﺮێ ﻣﺎرﻛﺴﯿﯿﺎﻧە ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋاﻧە ﭘێﻨﺎﺳە ﺑﻜﺮێﻦ .ﭼﻮﻧﻜە ﻟەﻻﯾــەك ،ھەرﮔﯿﺰ ﺟﯿﮫﺎن وەك ﺋێﺴــﺘە دەوڵەﻣەﻧﺪ و زەﻧﮕﯿﻦ ﻧەﺑــﻮو ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸــەوە ھەرﮔﯿﺰ ھەر ھەﻣﺎن ﺟﯿﮫﺎن وەك ﺋێﺴﺘە ﻛﺎول ﻧەﺑﻮوە :ﻧﺎﻋەداﻟەﺗﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ،ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ژﯾﺎن ،ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕە، ﺷەڕ و ﭘێﻜﺪاداﻧەﻛﺎن ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ داﻋﺶ ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺳﺎﻧﺘﯚﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﺟﯿﮫﺎﻧە ﻧﻮێﯿە. ﻛﺎﺗێﻚ ھەﻣﻮو ﻓﯿﻜﺮێﻚ ،ھەﻣﻮو ﺗێﺰێــﻚ دەﺑێﺘــە ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ، ﺋﯿﺘﺮ ژﯾﺎن ﺑەرەو ﭼەﻗﺒەﺳــﺘﻦ و ﺑﻨﺒەﺳــﺖ دەڕوات .ﻛﺎﺗێــﻚ ھﻮﻧــەر و ﺋەدەﺑﯿﺎﺗﯿــﺶ ﻟە ژێﺮ رۆﺷﻨﺎﯾﯽ ﺋەم ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ دێﺘە ﺑەرھــەم ،ﻛﺎڵﻮﻛﺮﭼﯽ ﭘێﻮە دﯾﺎر دەﺑێ و ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺗﻮوﺷﯽ داﺗەﭘﯿﻦ دەﺑــێ .ﺋەدەﺑﯿﺎﺗێﻜــﯽ ﺑﺮﯾﻨﮓ و وﺷــﻚ ﺑەرھــەم دەھێﻨێﺖ، ﺑەرﺗەﺳــﻚ ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﺑﯚ ﯾــەك دﯾﺪ .ھەﻣﻮو ﺋﺎڵﯚزﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﻟەﺳەر ﺣﯿﺴﺎﺑﯽ زۆراﻧﺒﺎزی ﭼﯿﻨﺎﯾەﺗﯽ ﺳــەرف دەﻛﺮێﺖ .ﺋەم ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨە ﻟە ﻧێﻮ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻛﻮردﯾﺶ رەﻧﮕﯽ داﯾەوە. ﺋێﻤە ﻟە واﻗﯿﻌــﺪا ﺑەرەی ﭼەپ و راﺳــﺘﻤﺎن ﻧﯿﯿــە وەك وﺗە ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ .ﺑەم ھەﻧﺪێ ﺗﻮﺧﻤﯽ ﭼەپ ﯾﺎ راﺳﺖ ﺗﺮﻧﺠێﻨﺪراوەﺗــە ﻧێــﻮ ﮔﻮﺗﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﻤﺎن. ﺑەﺷــێﻜﯽ ﻓﯿﻜــﺮی ﺋێﻤــە ﻟەﺳــەر ﻣﯚدێﻠﯽ ﺑﺎو ﺧﯚی رێﻚ ﺧﺴــﺘﻮوە .ﻣﺎرﻛــﺲ و ﻟﯿﻨﯿﻦ دەﻣێﻚ ﺑﻨێﺸﺘەﺧﯚﺷەی دەﻣێ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺣﺰب ﺑﻮون ،ﺋێﺴــﺘە ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﺎو ﺑە ﻧﺎو ﺑﺎﺳﯽ ﻋەداﻟەﺗﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ دەﻛﺮێﺖ .ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺧﯚﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــە و ھێﺸــﺘﺎ ﺑە ﺗەواوی دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ﻛێﻦ ﺋەواﻧەی ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﭼــەپ ﭘەﯾڕەوی دەﻛەن و ﻛێ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ راﺳﺖ ﭘەﯾڕەوی دەﻛﺎت؟ ھێﺸــﺘﺎ و ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺋــەم ﺗێﻜەڵﯽ و ﭘێﻜەڵﯿﯿــە ﻟە ﺋــﺎرادا دەﺑێ. ﺋــەوەی ﮔﺮﯾﻨﮕــە ﻛﯚﻣەڵﮕــە ﺑــەرەو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﺑﮕﻮازرێﺘەوە و ﯾﺎﺳﺎ ﺑەرﻗەرار ﺑێ و ﺋﺎوڕ ﻟە ﭘەروەردە ﺑﺪرێﺘەوە.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ﺷﺎﻋﯿﺮان درﻛﯿﺎن ﺑە ﺑﺎدەﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ رۆﻣﺎن ﻛﺮد و رووﯾﺎن ﻟەو ﺑﻮارە ﻛﺮد ﺳەﺑﺎح ﻣەﺟﯿﺪ :ڕۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ڕۆﻣﺎن دەﻧﻮوﺳێﺖ و ﺷﺎﻋﯿﺮﯾﺶ ﺷﯿﻌﺮ ،ﺑەاڵم دەﻛﺮێ ﻫەردوو ژاﻧﺮەﻛە ﺳﻮود ﻟە ﯾەﻛﱰ وەرﺑﮕﺮن وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھێﻤﻦ ﺧەﻟﯿﻞ ﻟەو ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵەی دواﯾﯿﺪا ھەوڵێﻜﯽ زۆر ھەﺑﻮوە ﻟەﻻﯾەن ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺗﻮاﻧﺎ ﺋەدەﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە رۆﻣﺎﻧﺪا ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜەﻧەوە و ﭼەﻧﺪﯾﻦ رۆﻣﺎن ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﭼﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧەوە ﻛە ﻧﻮوﺳــەرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘێﺸﺘﺮ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺑﻮاری ﺷﯿﻌﺮدا ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووە. ﺑە ھەڵﺴەﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ دۆﺧﯽ ﺷﯿﻌﺮی ﻛﻮردی ﻟە ﺋێﺴﺘەدا دەردەﻛەوێﺖ ﻛە ﺋــەو ﺑﻮارە ﭘﺎﺷەﻛﺸــەﯾەﻛﯽ زۆری ﻟەﭼــﺎو ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑەﺧﯚوە ﺑﯿﻨﯿﻮە و وەك زۆرﺑەی رەﺧﻨەﮔﺮە ﺋەدەﺑﯿﯿــەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژەﯾــﺎن ﭘــێ داوە ،دۆﺧﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﺷﯿﻌﺮی ﻛﻮردی ﻟە ﭘﺸێﻮی و ﺋﺎڵﯚزﯾﯿەﻛﯽ ﮔەورەداﯾــە و رووﻛﺮدﻧــﯽ ﺋەو ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧە ﺑەرەو ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ رۆﻣﺎن، ﻧﯿﺸــﺎﻧﯽ دەدات ﻛــە دەﯾﺎﻧەوێ ﺧﯚﯾﺎن ﻟــە ﺑﻮارێﻜﯽ ﺗــﺮدا ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜەﻧەوە ،ﺑــەم ﺋەوە ﺗﺎﭼەﻧﺪ ﻛﺎر دەﻛﺎﺗە ﺳــەر رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻛە ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﻟەڕووی ژﻣــﺎرەوە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی ﻛەﻣە، ﺑــەم ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ﻧﺎوازەﯾﯽ و ﺋﺎﺳــﺘﺒەرزﯾﯽ ﺧﯚی ﺑــەو ژﻣﺎرە ﻛەﻣەﯾەوە ﺑﺴەﻟﻤێﻨێﺖ. ﺳــەﺑﺎح ﻣەﺟﯿﺪ ﭘێﻮەﻧﺪی ﻧێﻮان ﺷﯿﻌﺮ و رۆﻣﺎن ﺑە ﭘﺘەو ﻧﺎو دەﺑﺎت و دەڵێ” :ﭘێﻮەﻧﺪی ﻧێﻮان ﺷــﯿﻌﺮ و ڕۆﻣﺎن ،ھﺎوﺷــێﻮەی ﭘێﻮەﻧﺪی
ﻧێــﻮان ژاﻧﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋەدەﺑﯿﯿە، ﺋەﻣڕۆ ﺳــەردەﻣﯽ ﺋﺎوێﺘەﻛﺮدﻧﯽ ژاﻧﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺋەدەﺑە ،ﻛەواﺗە ھەﻣﻮو ژاﻧﺮە ﺋەدەﺑﯿﯿەﻛﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﭘﺘەوﯾــﺎن ﺑەﯾەﻛەوە ھەﯾە ،دەﻗﯽ ﺋەﻣــڕۆ ﻟــە ﭘەﻟﻜەزێڕﯾﻨەﯾــەك دەﭼێــﺖ ﻛە ﺑە ڕەﻧﮕــﯽ ھەﻣﻮو ژاﻧﺮە ﺋەدەﺑﯿﯿەﻛﺎن ﻧەﺧﺸێﻨﺮاﺑێﺖ. ﺑﻮوﻧــﯽ ﭘەﺧﺸﺎﻧەﺷــﯿﻌﺮ و ڕۆﻣﺎﻧەﺷــﯿﻌﺮ و ﭼﯿﺮۆﻛەﺷــﯿﻌﺮ و .ھﺘــﺪ ،ﺑەڵﮕــەی ﺋەوەﯾــە ﻛە ﺋەﻣــڕۆ ژاﻧﺮە ﺋەدەﺑﯿﯿــەﻛﺎن زۆر ﺗێﻜــڕژاون و ﺗەﻧﺎﻧــەت ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ھەوێﺮﻛﺮدﻧﯿﺎن ڕەﻧﮕە زۆر ﺋەﺳﺘەم ﺑێﺖ“. ﺳــەﺑﺎح ﭘێﯽ واﯾە ﻣــەرج ﻧﯿﯿە رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺑێﺖ و وەك
ھێﻤﺎی ﺑﯚ دەﻛﺎت” :ڕاﺳﺘە زۆرﺑەی ﭼﯿﺮۆﻛﻨﻮوﺳﺎن و ڕۆﻣﺎﻧﻨﻮوﺳﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ڕەﻧﮕە ﺳــەرەﺗﺎ ﻟە ﺷﯿﻌﺮەوە دەﺳــﺘﯿﺎن ﭘێ ﻛﺮدﺑێــﺖ ،ﺑەم ﻣــەرج ﻧﯿﯿــە ڕۆﻣﺎﻧﻨــﻮوس ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺑﻮوﺑێﺖ و ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺑێﺖ، ھــﺎوﻛﺎت ﻣەرﺟە ﺷــﯿﻌﺮﺧﻮێﻦ و ﺷﯿﻌﺮدۆﺳــﺘێﻜﯽ ﺑــﺎش ﺑێﺖ،
ﻣەرج ﻧﯿﯿە رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺑﻮوﺑێ و ﺑە ﭘﺮۆﺳەی ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺷﯿﻌﺮدا ﺗێﭙەڕﯾﺒێﺖ ﺋﯿﻨﺠﺎﺑﺒێﺘەرۆﻣﺎﻧﻨﻮوس
ﻣەرﺟە ﭼێﮋﻟێﻮەرﮔﺮێﻜﯽ ﭼﺎﻛﯽ ﺷﯿﻌﺮ ﺑێﺖ ،ﻣەرﺟە ﺑﺰاﻧێﺖ ﺷﯿﻌﺮ ﭼﯿﯿە و ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﭼﯿﯿە و ﺷﯿﻌﺮی ﺑــﺎش و ﺧﺮاپ ،ﺳــﭙﯽ و ڕەش، ﺳــﻮودﺑەﺧﺶ و ﺑێ ﺳــﻮود ﻟێﻚ ﺟﯿﺎ ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ و ﺟﻮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺷێﻮە ﺷﯿﻌﺮ ﻟە ڕۆﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺑەرﺟەﺳﺘە ﺑﻜﺎت و ﺳﻮود ﺑە ڕۆﻣﺎﻧەﻛەی ﺑﮕەﯾەﻧێﺖ و ﺑەﭘێﺰﺗﺮی ﺑﻜﺎت“. ھەروەك ﺳەﺑﺎح ﻣەﺟﯿﺪ ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ دەدات ،ﭘێﻮەﻧﺪی رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ﺑە ﺷﯿﻌﺮ ﻟەﭘێﻨﺎو ﺳﻮودﮔەﯾﺎﻧﺪﻧە ﺑە
رۆﻣﺎن و ﭘێﯽ واﯾە :ﺷﺘەﻛە ﻟەﭘێﻨﺎو ﺳﻮودﮔەﯾﺎﻧﺪﻧە ﺑە ڕۆﻣﺎن ،ﺋەﮔەرﻧﺎ ڕۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ڕۆﻣﺎن دەﻧﻮوﺳێﺖ و ﺷﺎﻋﯿﺮﯾﺶ ﺷﯿﻌﺮ دەھﯚﻧێ ،ﺑەم دەﻛﺮێ ھەردوو ژاﻧﺮەﻛە ﺳﻮود ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ وەرﺑﮕــﺮن ،ﺋەﻣەش ﺋەﻣڕۆ ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋەدەﺑﺪا ﺷﺘێﻜﯽ ﺑﺎوە و ﻣﯚدێﻠێﻜﯽ ﺗﺎزەﯾە“. ﺋﺎرام ﺷــێﺦ وەﺳــﺎﻧﯽ رای واﯾە دەﻛﺮێ ﻧﻮوﺳەرێﻚ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺑﻮاری ﺟﯿﺎوازی ﺋەدەﺑﯿــﺪا ﻛﺎر ﺑﻜﺎت و وەك ھێﻤﺎی ﺑﯚ دەﻛﺎت” :ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺑێﺖ ،ﺋەﮔەر
ﺋەدﯾﺒێــﻚ زﯾﺎد ﻟــە ژاﻧﺮێﻚ ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜﺎﺗــەوە ،ﺑەم ﻣــەرج ﻧﯿﯿە ﻟە ھەﻣﻮوﯾﺎﻧﺪا ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑێﺖ ،ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا ﻟە ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ژاﻧﺮەﻛﺎن ﺗﯚخ دەﺑێﺘەوە و ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺋەوەی ﺑﯚ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ ﻛە ﻟە چ ﺑﻮارێﻜﺪا ﺑﺎﺷە .ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﻓﺮەﺟﯚر ﻧﻮوﺳﯿﻨە ﻟە ﻛێڵﮕەی ﺋەدەﺑﺪا ،ڕﯾﺸەﯾەﻛﯽ ﻗﻮوڵ و ﻣێﮋووﯾــﯽ ھەﯾە ،ھەر ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی دەرﻛەوﺗﻨﯽ ڕۆﻣﺎن و ﭘێﺶ ڕۆﻣﺎﻧﯿﺶ ،ﻧﻮوﺳەران زﯾﺎد ﻟە ژاﻧﺮێﻜﯽ ﺋەدەﺑﯿﺎن ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺎوە، ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ھەرﯾەك ﻟــە ڕۆﻣﺎن و ﺷﯿﻌﺮ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن ھەﯾە، دۆخ و ﺳەردەم ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﯚی ھەﯾە“. ﻋەﺑﺪو ڕەﺣﻤﺎن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜﯚ ﻛە ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە و ڕۆﻣﺎﻧە ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە” :ﺋێﺴﺘە رۆﻣﺎن ﯾەﻛێﻜــە ﻟەو دەﻗــە ﻛەوﻧﯿﺎﻧەی ﻛە ﺳــەر ﻟﻮوﺗﻜــەی ﺋەدەﺑﯿﺎﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺎن ﮔﺮﺗــﻮوە و ڕﻛﺎﺑەرێﻜﯽ ﺑێ وێﻨەی ﻟە ﺋەدەﺑﯿﺎﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺳەرﻛێﺸــﯽ رۆﻣﺎن وای ﻛﺮدووە ﺗەواوی ﺳﻨﻮوری ﺋەو ژاﻧﺮ و ﺟﯚرە ﺋەدەﺑﯿﯿﺎﻧە ﺑﺒڕێﺖ ﻛە ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺋەدەﺑﯿــﺪا وازی دەﻛــەن ،ﺑﯚﯾە رۆﻣﺎن دەﻗێﻜە ﻟە ھەﻧﺎوﯾﺪا ھەﻣﻮو
دەزﮔە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﺑێ ﺑﻮدﺟەﯾﯿﺪا ﭘەﻛﯿﺎن ﻛەوﺗﻮوە
ﺟــﯚر و ژاﻧﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﺋەدەﺑﯽ ھەڵﮕﺮﺗــﻮوە و ﻟەﻧــﺎو ﺗﺎﻧﻮﭘــﯚی رێﺴﺎﻛﺎﻧﯿﺪا ﺗﻮاﻧﺪووﯾﻨەﺗەوە“. وەك ﻋەﺑﺪو رەﺣﻤــﺎن ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘــێ دەدات” :ﺷــﺎﻋﯿﺮان وەك ﻛەﺳــﺎﻧێﻜﯽ دەرك ﭘێﻜــەری ﺑﺎدەﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ رۆﻣﺎن رووﯾﺎن ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ رۆﻣﺎن ﻛﺮد و ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺷﯿﻌﺮﯾﺸﯿﺎن دەرﻓەت و زەﺧﯿﺮەﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﯚ رەﺧﺴﺎﻧﺪن ﻛە ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ رۆﻣﺎن ﺑﺪەن و ﺋەﺳﭙﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ ﺗﯿﺎدا ﺗﺎو ﺑﺪەن“. دووﭘﺎﺗﯿﺸﯽ دەﻛﺎﺗەوە” :ھەرﮔﯿﺰ ﻣەرج ﻧﯿﯿە رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ﺷــﺎﻋﯿﺮ ﺑﻮوﺑێ و ﺑە ﭘﺮۆﺳــەی ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺷﯿﻌﺮدا ﺗێﭙەڕی ﺑێﺖ ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺑﺒێﺘە رۆﻣﺎﻧﻨــﻮوس ،ھەروەھﺎ ھەرﮔﯿﺰ ﺋەوەش ﻣــەرج ﻧﯿﯿە ﻛە دەﻗێﻜﯽ رۆﻣﺎن ،ﺷــﯿﻌﺮی ﻟەﺧﯚ ﮔﺮﺗﺒێﺖ ﺳــەرﻛەوﺗﻮو دەﺑێــﺖ ،ﺑﺎﺑەﺗەﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ھﻮﻧەری ﮔێڕاﻧەوە و ﮔﺮﺗﻨەﺑــەری ﺷــێﻮازێﻜﯽ ﻧﻮێ و ﻣﯚدێﺮﻧــە ﻛــە داﺧﻮازﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨــەر و وەرﮔﺮی ﻟــە ﺧﯚﯾﺪا ھەڵﮕﺮﺗﺒێــﺖ و ﺑﺒێﺘــە ھﯚﻛﺎری ﺳەرﺳــﺎﻣﺒﻮوﻧﯽ ،ﺑﯚﯾە ﻣەرج ﻧﯿﯿە رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺑێﺖ ﯾﺎ ﺷﯿﻌﺮ ﻟەﻧﺎو دەﻗﯽ رۆﻣﺎﻧﺪا ﺟێ ﺑﻜﺎﺗەوە“.
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوە و دواﻛەوﺗﻨﯽ ﺑﻮدﺟە ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﺳەرﺟەم داﻣﻮدەزﮔە و ﺷﻮێﻨە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿە ﺋەھﻠﯽ و ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮدووە و ﻧﺎوەﻧﺪە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻛە ﺋەرﻛﯽ ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺘێﺐ و ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚڕ و ﺳﯿﻤﯿﻨﺎرﯾﺎن ﻟەﺳەرە ،ﺑێﺒەش ﻧەﺑﻮون ﻟەو ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿﺎﻧە و ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎو ﻛﺎرو ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛەم ﺑﻮوەﺗەوە ،ﻛە ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوەﻧﺪاﻧەی ﻟێ ﻛەوﺗﻮوەﺗەوە. ڕەﺋــﻮوف ﺑێﮕــەرد ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ دەزﮔەی ﺳەردەم، ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد” :ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی ﺑﻮدﺟەوە ،ﻛﺎروﺑﺎری ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ دەزﮔەﻛەﯾﺎن ﺧﺎو ﺑﻮوەﺗەوە“.
ﺑەوﺟــﯚرە ﺑــەردەوام ﺑێــﺖ، ﺋەوا ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗــﺮ ﻟــە ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎن ڕادەﮔﺮﯾﻦ“. ﺳــﺎﻣﯽ ھﺎدی ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﺎری ﻧﺎوەﻧﺪی ڕۆﺷﻨﮕەرﯾﯽ ﭼﺎودێﺮ ،ﺑﯚ ”وﺷە“ ﻟە ﺑﺎرەی ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی
ﺑەم ﺷێﻮەﯾە ﺑەردەوام ﺑﯿﻦ و ﺋﯿﺘﺮ ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎن ڕووﻣﺎن ﺗێ دەﻛﺎت“. ﺳــﺎﻣﯽ ھﺎدی رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە: ”ھــەر ﺑەھــﯚی ﻛەﻣﯿــﯽ ﺑﻮدﺟەﻛەوە ،ﻟە ﺳﺎڵﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻛﺘێﺐ ﭼﺎپ ﺑﻜەﯾﻦ،
وەك ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘــێ دەدات” :ﺑەو ھﯚﯾەوە ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەزﮔەﻛەﻣﺎن ڕاﮔﺮﺗﻮوە و ﮔﯚﭬﺎر و ﺑوﻛﺮاوەﻛﺎﻧﯿﺸﻤﺎن ﻛﺮدووەﺗە 3 ﻣﺎﻧﮓ ﺟﺎرێﻚ و 6ﻣﺎﻧﮓ ﺟﺎرێﻚ“. ﺑێﮕــەرد ﺑﺎس ﻟــە ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوە و ﻧﯿﻮەﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ دەزﮔەﻛەی دەﻛﺎت و دەڵــێ” :ﻣﻮوﭼــەی ﺗەواوی دەزﮔەﻛەﻣﺎن ﻛــﺮدووە ﺑە ﻧﯿﻮە ﻣﻮوﭼە و ﺋەﮔەر ﺑﺎرودۆﺧەﻛەش
ﺑﻮدﺟەی دەزﮔەﻛەﯾﺎن دەدوێﺖ و ھێﻤــﺎ ﺑــەوە دەﻛﺎت ﻛە وەك دەزﮔەی ﻧﺎوەﻧﺪی ڕۆﺷﻨﮕەرﯾﯽ ﭼﺎودێﺮ ،ﺑەﭘێﯽ ﺋەو ﺑﻮدﺟەﯾەی ﺑﯚﯾــﺎن داﻧﺮاﺑــﻮو ،ﺟﯚرێــﻚ ﻟە ﭘﺎﺷەﻛەوﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەﺑﻮوە و ﺑەو ھﯚﯾەوە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋﯿﺸﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺮدووە و ﻟەم ﭘڕۆﺳەی ﺗەﻧﮕﮋەی ﺑﻮدﺟەﯾەدا وردە وردە ﺑەﻛﺎرﯾﺎن ھێﻨﺎوە و دەڵێــﺖ” :ﺑەم ڕەﻧﮕە ﺋێﻤەش ﺗــﺎ ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ
ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻛێﺸەﻣﺎن ﻧەﺑﻮوە ﻟە ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧــﯽ ڕۆژﻧﺎﻣەﻛەﻣﺎﻧﺪا، ﺑــەم ﺋەﮔــەر ﺋــەم ﺗەﻧﮕﮋەﯾە ﺑــەردەوام ﺑێﺖ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘﻤﺎن ﺑەوە دەﺑێﺖ ﻛە ﻟەﮔەڵ ﺳــﺘﺎﻓﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﺪا ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەك داﺑﻨێﯿﻦ ﺑﯚ ڕێﻜﺨﺴﺘﻨەوە و ﭘێﺪاﭼﻮوﻧەوەی
ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤــﺎن ،ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺋﯿﺸەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑە ڕێﻜﻮﭘێﻜﯽ ﺑەڕێﻮە ﺑﭽﻦ“. ﺗﺮﯾﺸــەوە، ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ دەزﮔــە و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿــە ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەر ﺑــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟــە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑــە ﺗــەواوی ﭘەﻛﯿﺎن ﻛەوﺗــﻮوە و ھﯿﭻ ﺟﯚرە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﯿﺎن ﻧﯿﯿە. ﻣﺤەﻣــەد ﻛــﻮردۆ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﭼــﺎپ و ﺑــو ﻛﺮدﻧەوەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2014دا ھﯿــﭻ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﯿــﺎن ﻧەﺑﻮوە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻛﺘێﺒێﻜﯿﺸﯿﺎن ﭼﺎپ ﻧەﻛﺮدووە. ﻛــﻮردۆ ﮔﻮﺗﯽ” :ﺳــﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺗﺎ ﭘەﺳەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟە % 12ی ﻣﯿﻨﺤەﻛەﻣــﺎن وەردەﮔﺮت و ﻟە
ﭼﺎﻻﻛــﯽ و ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺘێﺐ ﻧەدەﻛەوﺗﯿﻦ ،ﺑەم ﺳــﺎڵﯽ ﭘﺎر و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺘێﺒێﻜﯿﺸﻤﺎن ﭼــﺎپ ﻧەﻛــﺮدووە و ھﯿﭻ ﺟﯚرە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛــﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﻤﺎن ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەداوە“. ﺷــﯚڕش ﺟﻮاﻧڕۆﯾﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺧﺎﻧەی وەرﮔێڕان ،ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە دا ﻛە ﺋەواﻧﯿﺶ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2014دا و ﺑەھــﯚی ﺑــێ ﺑﻮدﺟەﯾﯽ ھﯿﭻ ﺟﯚرە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﯿﺎن ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدا. ﺟﻮاﻧڕۆﯾــﯽ ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜــﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد” :ﺧﺎﻧەی وەرﮔێڕان ﭼﺎﻻﻛﺘﺮﯾﻦ دەزﮔەی ﺣﻜﻮوﻣــﯽ ﺑﻮو ،ﺑــەم ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺑﻮدﺟەوە ﺳــﺎڵﯽ ﭘﺎر ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ھﯿــﭻ ﺟﻤﻮﺟﯚڵێﻚ ﺑﻜەﯾﻦ“. ﺑێ ﺑﻮدﺟەﯾﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوەﻧﺪ و دەزﮔە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎن
ﻛﺎرﯾﮕــەری داﻧەﻧــﺎوە ،ﺑەڵﻜــﻮ ﻛﺎرﯾﮕــەری ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿــە ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾﺘﯿﯿە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎن و ﺗﯿﭙە ﺷﺎﻧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ داﻧﺎوە. ﻣﺤەﻣــەد ﻓەﺗــﺎح ﺑەڕێﻮەﺑەری ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ھێﻤﺎی ﺑﯚ ﺋەوە ﻛﺮد ،ﺑەھــﯚی ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻮدﺟەوە ،ﯾﺎدە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ وەك ﯾــﺎدی ﺑــە ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﺒﻮوﻧﯽ ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺷەوی ﯾەڵﺪا و ﺳەری ﺳﺎڵ و زۆر ﺑﯚﻧەی ﺗﺮ ﻧەﻛﺮاوﻧەﺗەوە. ﻓەﺗــﺎح ﺑﯚ ”وﺷــە“ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ: ”ﺑڕﯾﺎرﺑﻮو ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت 3ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨﺎرﻣــﺎن ﺑﺪاﺗــێ ﺑﯚ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿــە ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑەم ﺑەداﺧەوە ھەﻣﻮو ﺳﺎڵﯽ 2014ﺑەدواﯾەوە ﺑﻮوﯾﻦ و ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ وەری ﺑﮕﺮﯾﻦ“. وەك ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ دەدا ،ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﺋەﮔەر ﺑﻮدﺟە ھەﺑێﺖ ،ﺷــﺎری ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻛە ﻟە ﺗﺎﺳڵﻮوﺟە دروﺳــﺖ دەﻛﺮێــﺖ و ﻛﺎرﮔەی ﺟﮕەرەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﺶ دەﻛﺮێﺘە
ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ. ﺋەﻧﻮەر ﺣﺴێﻦ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺳەرﻧﻮوﺳــەری ﮔﯚﭬﺎری ﺋﺎﯾﺪﯾﺎ وا ،ﺑﯚ ”وﺷە“ی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد” :دواﻛەوﺗﻨﯽ ﺑﻮدﺟە ﻛﺎرﯾﮕەری ھەﯾە ﻟەﺳەر ﺑەﺷێﻚ ﻟــە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪن و ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ڕووﻧﯿﺸــﯽ ﻛﺮدەوە” :دەزﮔەی ﺋﺎﯾﺪﯾﺎ ﺑــەر ﺗەﻧﮕﮋەﻛە ﻛەوﺗﻮوە و ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﮔﯚﭬﺎرەﻛﺎن دەردەﭼــﻦ ،ﺑەم ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛــﺮێ ﺋەﮔــەر ﻣﯿﻨﺤەﻣــﺎن ﻧەدرێﺘێ ،ﺋــەوا ﻧﺎﭼــﺎر دەﺑﯿﻦ ﮔﯚﭬﺘﺮەﻛە ڕاﺑﮕﺮﯾﻦ“. ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮوەﺗە ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺋەو ﺗەﻧﮕــﮋە داراﯾﯿــەی ڕووی ﻟــە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮدووە ،ﺗﺎ رادەﯾەﻛﯽ زۆر ﭼﺎﻻﻛــﯽ ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻟەو ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿەدا ﭘەﻛﯽ ﻛەوﺗﻮوە.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
ﻋەﺑﺪواڵ رەﺣامن:
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻣﺤەﻣــەد ﻛــﻮردۆ” :ﺳــﺎاڵﻧﯽ ﺗــﺮ ﺗــﺎ ﭘەﺳــەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟــە % 12ی ﻣﯿﻨﺤەﻛەﻣــﺎن وەردەﮔﺮت و ﻟە ﭼﺎﻻﻛﯽ و ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺘێﺐ ﻧەدەﻛەوﺗﯿﻦ ،ﺑەاڵم ﺳــﺎڵﯽ ﭘﺎر و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺘێﺒێﻜﯿﺸــامن ﭼﺎپ ﻧەﻛﺮدووە و ﻫﯿﭻ ﺟﯚرە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﯽ ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾامن ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەداوە“.
17
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
وﺗﺎر
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
وێــڕای ﺟەﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟەﮔەڵ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ و دواﺗﺮ ﻟەﮔەڵ ﻛﻮرد ،ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﯽ ھﺎﺗە ﺑﺎن ،ﻧەﺑﻮوﻧﯽ و ﻛەﻣﯿﯽ ﻣﻮوﭼــە ،دەﻣێﻜﯽ ﺗﺮ وﺷﻜەﺳﺎڵﯽ و ﻛەﻣﯿﯽ ﺑەروﺑﻮوم، ﻛەﻣﯽ ﺋﺎو ،ﻛﺎرەﺑﺎ ،ﻧەوت و ھەﻣﻮو ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ژﯾﺎن ﺗﺎﻛێﻜــﯽ دەروون ﻧﺎﺋﺎراﻣﯿﯿــﺎن دروﺳــﺖ ﻛﺮد .ﻟــە وﺗﺎن ﻧەك ھەر ﺷــﻮورەﯾﯽ ﻧﯿﯿە ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿە دەرووﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺑﮕــﺮە زۆر ﻛــەس ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەﯾە و ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋەوﻛﺎﺗەی ﭘﺰﯾﺸﻜەﻛە دﯾــﺎری دەﻛﺎت ،ﻧەﺧــﯚش ﺳــەرداﻧﯽ دەﻛﺎت و داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒەت و داودەرﻣﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﺣﺎڵەﺗەﻛەی وەردەﮔﺮێﺖ ،وەﻟێ ﻻی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﻧەﻧﮕﯿﯿە و ﺗﺎ ﻛەﺳێﻚ رازی دەﻛەﯾﺖ ﺑﭽێﺘە ﻻی ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ دەرووﻧﯽ” ،ﮔﻮڵە ﻟە ﻛﺎﻧﯽ دێﺘەوە!“. ﺋﺎﺧﺮ ﺧﯚ ﻧﺎھەﻗﯿﺸــﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺋﯿﺘﺮ ﻟە ﻧﺰﯾﻜﺘﺮﯾﻦ ﻛەﺳەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾەوە ”ﺷێﺘە ﺷــێﺘە“ی ﻟێ دەﮔﺮﻧەوە و دەﺑێﺘــە ﻟەﻛەﯾەﻛــﯽ ھەرﮔﯿﺰ ﻛﺎڵەوە ﻧەﺑﻮو ﭘێﻮەی! ﻛێﺸــەی
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻣﯿﺮزا
داﺧﯚ ﺗەﻧﯿﺎ ﯾەك ﺳﯚز ﺑەﺳە؟ ھەﻧﺪێــﻚ ﻧەﺧــﯚش ﺋەوەﯾە ﻛە ﺧﯚﯾﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻟە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ دۆﺧــﯽ دەرووﻧــﯽ و ﻟەوﭘەڕی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﺪان ،ﺋﺎﺧﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﺋەم ﺟﯚرە ﻛەﺳــﺎﻧە ڕازی ﺑﻜﺮێﻦ ﺑــەوەی ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺳــەرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ دەروون ﺑﻜەن ،دەﺑﻨە ﺳەرﭼﺎوەی ﻛێﺸــە و ﺑەﯾﺶ ﺑﯚ ﻛەﺳــﺎﻧﯽ دەوروﺑەری ﺧﯚﯾﺎن و ﺟێﯽ ﻛەﺳﺎﻧﯽ دەروون ﻧﺎﺳﺎغ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی دەرووﻧﯿﯿە ﻧەك دەرەوە ،دەﻣەوێﺖ ﺑﺎﺳﯽ دەروون ﻧەﺧﯚﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ﺑﻜــەم ،ﺋەواﻧــەی ﺷــەو و رۆژ ﺑەﻧﺎو ﺋەو ﺗــﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەدا ﺑﺎﺑەﺧﻮﻟێﯿﺎﻧــە و ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟە زۆر ﻛەس ﺗێﻚ داوە .ﻓەﯾﺴﺒﻮوﻛێﻜﯽ ﺑەﻧﺎو و وێﻨەی ﺧﯚﯾــەوە ھەﯾە. ﻟەوێﻮە ﻗﺴــەی ﻧﺎﻣﺎﻗﻮوڵ ﻧﺎﻛﺎت و ﺧــﯚی ﻛﺮدووەﺗە ﺋەﺷــﺮەﻓﯽ ﺷــەرﯾﻒ ،ﺋەوە ﺟﮕە ﻟەوەی ﻛە ﻧﯿﺘﺸە و ﻛﺎﻓﻜﺎ ﺑە ﺳەﭘﺎن ﻧﺎﮔﺮێﺖ ھێﻨﺪە ﻗﺴەی زﻟە! ﺑەﺟﯿﺎ ﻟەوەش ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﻣەزاﺟــﯽ ﺧﯚی و رﻗﯿــﯽ ﺋەﺳــﺘﻮوری ﺑەراﻣﺒــەر ﻛەﺳــەﻛﺎن ﺑــﯚ ھەر ﭘﺮﺳــێﻚ ﻓەﯾﺴﺒﻮوﻛێﻚ دروﺳﺖ دەﻛﺎت و ﻧﺎﻣەﯾەك ﺑﯚ ﻛەﺳێﻚ ﯾﺎن ﻛەﺳﺎﻧﯽ
رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﻧەوت
و
ھێــﺮش و ﭘەﻻﻣﺎرداﻧەﻛــەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳــەر ﺷــﺎرەدێﯽ ﮔﻮێــڕی ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ﻟە 9ی ﻛﺎﻧﻮوﻧﯽ دووەﻣــﯽ 2015دا ،ھــەر ﺗەﻧﯿﺎ وەﺷــﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﻮرزێﻜــﯽ ﮔەورە ﻧەﺑﻮو ﻟە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەو ﻣﯿﺤﻮەرەدا و ﺷــەھﯿﺪﺑﻮوﻧﯽ دەﯾﺎن ﻟە ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ﭘێﺸــﻤەرﮔە ،ﺑﮕــﺮە ﮔﻮرزێﻜﯽ ﮔــەورەش ﺑــﻮو ﺑﯚ ﺳــەر ﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﺑە ﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳڵ و ﺳــەﺣەدﯾﻦ ﻟە 9ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﻟــە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻋێﺮاق ﭘﺎﺷەﻛﺸەﯾﺎن ﻛﺮد ،ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺑﯽ راﺑﺮدووﺷﺪا ،ﻛﺎﺗێﻚ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ھێﺮﺷــﯿﺎن ﻛﺮدە ﺳەر ﺷﺎرۆﻛەی ﻣەﺧﻤﻮور و ﺷــﺎرەدێﯽ ﮔﻮێڕ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێﺮ، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﻮاری ﻧەوت ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻧەك ھەر ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن راﮔــﺮت ،ﺑﮕــﺮە ﻟــە ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺳــەﻋﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ھێﺮﺷــەﻛەدا، راﺳﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرﻣەﻧﺪەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺑێ ﺋﺎﮔەدارﻛﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﺗﻦ. ھەر ﺋەوەش وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻧﺎﭼــﺎر ﻛــﺮد ﻟە 9ی ﺋﺎﺑــﯽ 2014دا ھﯚﺷــﺪاری ﺑــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ و ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﺑــﻮاری ﻧەوت ﺑﺪات ،ﻛﺎﺗێﻚ ﻟــە ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﻓەرﻣﯿﺪا رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯿﺮی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﻛﺎرﻛــەرەﻛﺎن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەھێﻨێﺘەوە، ﻛە ھﯿــﭻ ھەﻧﮕﺎوێﻚ ﻧەﻧێﻦ ﺑەﺑێ ھەﻣﺎھەﻧﮕﯿــﯽ ﺗــەواو ﻟەﮔــەڵ
دﯾﺪی ﺳەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧە
ﺧەڵﻚ
وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا، ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻟەواﻧەﯾــە ﺑﺒێﺘــە ﻣﺎﯾــەی دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎڵﯚزﯾﯽ ﻧﺎﭘێﻮﯾﺴﺖ و ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﺣﺎڵەﺗﺪا زﯾﺎن ﺑە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻛﺎرﻛــەرەﻛﺎن و ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿە ﮔﺸﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﺑﮕەﯾەﻧێﺖ“. ﺑەم ﺳەرەڕای ھﯚﺷﺪارﯾﯿەﻛەی وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،زۆرﺑــەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﻧەوت، ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﻜەﻧﺪن )دڕێﻠﯿﻨﮓ( ﯾﺎن ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا راﮔﺮت و ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە، ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﮔــەورە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ وەك ﺷﯿﭭڕۆن و ﺋێﻜﺴﯚن ﻣﯚﺑێﻠﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜﯽ ،ھــەروەك ﮔﺎزﭘڕۆﻣﯽ رووﺳــﯽ و ﺗﯚﺗەڵﯽ ﻓەڕەﻧﺴﯽ ،ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆش دەﺳﺘﯿﺎن ﺑە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋــەوەش ﻧەﻛﺮدووەﺗــەوە، ﻛﺎرﯾﮕەری دۆﺧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﻟەﺳەر ﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻧﯿﺸﺎن دەدات. ﻟــەو ﺳــﺎﻧەی راﺑــﺮدوودا، ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻨﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺑﻮاری ﻧەوت ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺟێﮕﯿﺮﯾــﯽ ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﺑﻮو ﺑە ﺑەراورد ﻟەﮔەڵ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮور و ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﻋێﺮاق، ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﭘێﺸــڕەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳــەر ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮوری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋــەو ﺑﺎرودۆﺧــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧەﺧﻮازراوی وەرﮔﺮﺗﻮوە. ﻟەو رواﻧﮕەﯾەوە ،ﭘەﻻﻣﺎرداﻧەﻛەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﺳــەر ﺷــﺎرەدێﯽ ﮔﻮێڕ ﻟە 9ی ﻛﺎﻧﻮوﻧﯽ دووەﻣﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵ و داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺷﺎرەدێﯿەﻛە ﺑﯚ ﭼەﻧﺪ ﺳەﻋﺎﺗێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو ،ﺑەھەﻣــﺎن ﺷــێﻮە
ﺟێﻤەﺑەﺳﺘﯽ دەﻧێﺮێﺖ و ژەھﺮی ﺧﯚی دەڕێﮋێﺖ! ﺋەم ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿە ﻟــە دۆﺧێﻜﯽ ﯾەﻛﺠــﺎر ﺧﺮاﭘﯽ دەرووﻧﯿﺪاﯾــە .ھــەر ﻛﺎرێﻚ ﻛە دەﯾﻜﺎت وەك ﺟﻨێﻮدان و ﺗﯚﻣەت و ﺑﻮﺧﺘﺎن ھەڵﺒەﺳﺘﻦ ﺑﯚ ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻓەﯾﺴﺒﻮوﻛە ﺳﺎﺧﺘەﻛﺎﻧﯿﯿەوە ﻧەك ﺟێــﯽ رق ﻟێﺒﻮوﻧەوە ﻧﯿﯿە، ﺑﮕﺮە زۆر ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەوە ﺟێﯽ ﺑەزەﯾــﯽ و ھﺎرﯾﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧــە! دەﺑێــﺖ ﺑــە ھەوڵﯽ ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺑــە زووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﺑﺒﺮێﺘە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﺳﯚزی دەرووﻧﯽ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﺟﯚرە ﻛەﺳﺎﻧە ﻧﺎﺑێﺖ ﺑﻮار ﺑﺪرێﻦ ﺑــﺎی ﺑﺎڵﯿﺎن ﺑﺪەن و ﺑﺴــﻮوڕێﻨەوە! ﺑەداﺧەوە زۆرێﻚ ﻟەواﻧە ﺑﺎوﻛﻦ ،ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری ﺧێﺰاﻧــﻦ ،ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎن و ﺑەﻧــﺎو ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﺑەﻧــﺎو ﻣەدەﻧﯿــﻦ! ،ﺑــەم دەﺑێﺖ زﯾﺎد ﻟە ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺳــﯚز ﻟە ﺷــﺎرە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﺑێﺖ و ﺋەو ﺟﯚرە ﻛەﺳــﺎﻧە ﻛە زﯾﺎد ﻟە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯿﺎن ھەﯾە ﻛە ﺑە ”ﺷــﯿﺰۆﻓﺮﯾﻨﯿﺎ“ ﻧﺎﺳــﺮاوە ﻟەوێ ﺗﻮﻧﺪ ﺑﻜﺮێــﻦ و ﺗﺎ وادەی ﭼﺎﻛﺒﻮوﻧەوەی ﺑﻮاری ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾﺎن ﭘێ ﻧەدرێﺘەوە.
ﺟﯚرێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻟەو ﻧەﺧﯚﺷــﺎﻧە ﻛەﺳــﺎﻧێﻜﻦ ﻛە ﭼێﮋ دەﺑﯿﻨﻦ ﻟە ﺋﺎزارداﻧﯽ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ. ”ﺑﺎ ﺋــەم وێﻨەﯾە داﺑﮕــﺮم ﺑەڵﻜﻮ ﻓن ﺑﺘەﻗێﺖ!“ ”ﺑﺎ وێﻨەی ﺧﯚم و ژﻧەﻛەم داﺑﮕﺮم و ﺑﻨﻮوﺳﻢ )ﻓﯿﻠﯿﻨﮓ ﻟﯚﭬﻠﯽ( ﺑەڵﻜﻮ ﻋﺎﻟەم ﻧﺎڵە ﺑﻜەن ﻟە داﺧﺪا!“ ﺑەم ﺧێﺮا دﯾﺎرە ﻧــە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺋەو دوواﻧە ﺑەﯾەﻛەوە ﺟﯚرە و ﻧە ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾﺪا ﺗەﺑﺎﯾە، دەﻧﺎ چ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑەو ﺟﯚرە ﻗﺴﺎﻧە دەﻛﺎت؟ ﺋــەوە ﭘێﻤــﺎن دەڵێﺖ ﻛە ﭘێﭽەواﻧەﻛەی ڕاﺳــﺘە ،ﺋەو ﺟﯚرەﯾــﺎن وەك ﺟــﯚری ﯾەﻛەم ﻛە ﻛەﺳێﻜﯽ ﻓﺮە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿە و ﺷﯿﺰۆﻓﺮﯾﻨﯿﺎﯾﯽ ھەﯾە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪار ﻧﯿﯿــە و زﯾﺎن ﺑە ژﯾــﺎن و ﺋﺎراﻣﯽ و ﻧــﺎو و ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ ﺋەواﻧــﯽ ﺗﺮ ﻧﺎﮔەﯾەﻧێﺖ ،وەﻟــێ دواﺟﺎر ھەر دەروون ﻧﺎﺳﺎﻏە. ﺟﯚرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋەﮔەر ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻛەﺳﺎﻧێﻜﻦ ﻛە رﻗﯿﺎن ﻟە رەﮔــەزی ﺧﯚﯾﺎﻧە و ﺑە ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺎزاﻧﻦ و ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾﺶ ﭼﺎوی ﻟێ ﭘﯚﺷﯿﻮن ،ﻛەﺳێﻚ ﻛە ﻟە ڕاﺳﺘﯿﺪا ﺧﯚی ﻧێﺮە ،ﺑەم ﻓەﯾﺴﺒﻮوﻛێﻚ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت و دەﻧﻮوﺳێﺖ
ﺳﺘﺎر ﭼﺎوﺷﯿﻦ )ﻓﯿﻤەﯾﻞ!( ﯾــﺎن ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە، ﺋەﻣە ﻛێﺸــەی ﻟەﮔەڵ رەﮔەزی ﺧﯚﯾﺪا ھەﯾە ،وەك ﭼﯚن ھەﻧﺪێﻚ ﻛــەس ﻟــە ﺧﯚرﺋــﺎوا دواﺟــﺎر رەﮔەزی ﺧﯚﯾﺎن دەﮔﯚڕن ،وەﻟێ ﺋەواﻧــەی ﻻی ﺧﯚﻣــﺎن دێﻦ و ﺳــەر ﻟە رەﮔەزەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮﯾﺶ دەﺷــێﻮێﻨﻦ .ھﺎوڕێﯿەﻛﻢ ﮔﻮﺗﯽ ”ﻛﻮرد ﻟە دۆﺧێﻜﯽ ﺳــەﯾﺮدان، ﺋﺎﺧﺮ ﭼﯚن وێﻨەی ﺳــەر ﺳﻔﺮە و ﺧﻮان ﻟە ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك دادەﮔﺮن، ﻣەﮔەر ﺷــﻮورەﯾﯽ ﻧﯿﯿە ﺑﺎﺳــﯽ ﺧﻮاردن دەﻛەن؟ ﺋەی ﺑﯚ وێﻨەی ﺧﯚﯾﺸــﯿﺎن ﻟە ﺗﻮاﻟێﺖ داﻧﺎﮔﺮن ﺗــﺎ ﺑﺰاﻧﯿــﻦ رۆژی ﭼەﻧــﺪ ﺟﺎر ﺧﯚﯾﺎن دەﻛەن ﺑەوێﺪا“ .ﺳــەرم داﺧﺴﺖ و ﻟە دڵﯽ ﺧﯚﻣﺪا ﮔﻮﺗﻢ: ﺗــﯚ ھﯿﭽﯿﺘﺮ ﻧﺎزاﻧــﯽ ،ﺑێﺌﺎﮔﺎﯾﺖ ﻟەوەی ﻟــە رێﮕــەی ﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻓەﯾﺴــﺒﻮوﻛەوە ژن ﻛــﻮژراوە، ﺧێﺰان ھەڵﻮەﺷﺎوەﺗەوە و ﻓﯿﺘﻨە و ﺋﺎﺷــﻮوب ھەڵﮕﯿﺮﺳﺎوە ﺑﺮادەر، ﺋەو ﺗــﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﺷــﯿﺎن ﻛﺮد ﺑە ﺗــﯚڕی راوﻛﺮدﻧﯽ ژن و داﯾﺎن ﻧﺎﯾەوە ،ﭼەﻧﺪ ژﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺑﮕﺮﺗﺎﯾــە ،راوﭼﯿﯿــە دەﻣﺰﻟەﻛە ﻟﯿــﻜﺎوی ﺧەﺳــﺘﺘﺮی ﺑەدەﻣﺪا دەھﺎﺗە ﺧﻮارەوە.
داﻋﺶ ﻟە ﮔﻮێڕەوە ﭘەﻻﻣﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت دەدات ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﻧەرێﻨﯽ ﻟەﺳــەر ﺑەردەواﻣــﯽ ﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﺑــﻮاری ﻧــەوت ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دادەﻧێﺖ. ﺋــەو ﮔﻮرزوەﺷــﺎﻧﺪﻧەی ﮔﻮێــڕ، زﯾﺎﺗــﺮ ﭘەﯾﺎﻣــﯽ ﺋــەوەی ﺗێــﺪا دەﺧﻮێﻨﺮێﺘەوە ،ﻛە داﻋﺶ ﺑڵێﺖ ھێﺸﺘﺎ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﮔەورەﯾە ﻟەﺳــەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ھــەرﻛﺎت ﺑﯿەوێــﺖ ،دەﺗﻮاﻧێﺖ ﮔــﻮرزی ﺧــﯚی ﺑﻮەﺷــێﻨێﺖ، ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــەوەی ﮔﻮێڕ ﻟە ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳەﻋﺎﺗێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاودا ،ﺟﯚرێﻚ ﻟە دڵﻨﯿﺎﯾﯽ ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت دەدات، ﻟــەوەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑەر ﺑە ﭘێﺸــڕەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎن ﺑﮕﺮن ،ﺑــەم ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕەﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو دەردەﻛەوێﺖ ،ﺋەو دڵﻨﯿﺎﯾﯿە ﻟەﻣەڕ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن و ﻗﺎزاﻧﺠەﻛﺎﻧﯿــﺎن دڵﻨﯿﺎﯾﯿەﻛــﯽ ﺗــەواو ﻧﯿﯿە ،ﺑﮕﺮە ھێﺸــﺘﺎ داﻋــﺶ ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ”ﺳــەرﻣﺎﯾەی ﺗﺮﺳﻨﯚك“دا ﺑەﻛەم ﻧﺎﺧﻮێﻨﺮێﺘەوە. ﻟــەو ھەﻟﻮﻣەرﺟــەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ھەر ﺑﺎرودۆﺧێﻜﯽ ﺗەﻧﺎھــﯽ، ﻧەﺧــﻮازراوی ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛــﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻟەﺳــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن دادەﻧێــﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺑەھﯚی ھێﺮﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرەﺗﺎی داﻋﺶ ﺑــﯚ ﺳــەر ﻣەﺧﻤــﻮور و ﮔﻮێڕ، ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن راﮔــﺮت ،ﻟە ﻣﺎوەﻛﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوودا وردە وردە ﮔەڕاﻧــەوە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑەم ﻛﺮدە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿەﻛەی ﺑەردەم ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێــﺮ ،ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺧﺴــﺘەوە ﭘێﺶ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن و ﭘﻼﻧﯽ ﮔەڕاﻧەوەی ﺑەﺷێﻜﯿﺎﻧﯽ دوا ﺧﺴﺖ ،ﺑەھەﻣﺎن
ﺷێﻮە ﮔﻮرز وەﺷﺎﻧﺪﻧەﻛەی داﻋﺶ ﻟە ﮔﻮێڕ ،ﮔەڕاﻧەوەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن و دەﺳﺘﻜﺮدﻧەوە ﺑە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎن ﺳﺴﺖ و دوا دەﺧﺎت. وێــڕای ﺋــەوەی ھەﻣــﻮو ﺋــەو ﺑﺎرودۆﺧــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿە ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﻮاری ﻧەوت ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا دروﺳﺖ دەﻛﺎت ،ﺑەم ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﺳەر ﭘﺮۆﺳــەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﻜەﻧﺪﻧﯽ ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت دەﻛەوێﺖ ،ﻧەك ﺑەرھەﻣﮫێﻨــﺎن و ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﻧەوت ﻟــەو ﻛێڵﮕﺎﻧەی ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨــﺎن ﮔەﯾﺸــﺘﻮون، ﺋەوەش ھﯚﻛﺎری ﺧﯚی ھەﯾە. ﭼەﻧــﺪ ﻛێڵﮕەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨــﺎن ﮔەﯾﺸــﺘﻮون، ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧــﺪا ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗــﯽ ﺗەﻗﺘەق ،ﺧﻮرﻣەﻟە و ﺗﺎوﻛێ ،ﺋەو ﻛێڵﮕﺎﻧە ﺳــەرەڕای ھەڵﻜەوﺗﯽ ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿــﺎ و دوورﯾﯿــﺎن ﻟــە دەﺳــﺘﯽ داﻋﺶ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت دوو ﮔەورە ﻛێڵﮕــە ﺑەرھەﻣﮫێﻨەرەﻛە )ﺗەﻗﺘــەق و ﺗﺎوﻛــێ( ،ھﺎوﻛﺎت ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛــﯽ وەك ﺟەﻧــەڵ ﺋﯿﻨێﺮﺟــﯽ ﺋەﻧﮕﻠــﯚ- ﺗﻮرﻛــﯽ ﺑەھﺎوﺑەﺷــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﭼەﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺮی وەك ﺋەداﻛــﺲ ﭘێﺘﺮۆﻟﯿﯚﻣﯽ ﻛەﻧەدی و دی ﺋێﻦ ﺋﯚی ﻧەروﯾﺠﯽ ﺑەڕێﻮە دەﺑﺮێﻦ .ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺟەﻧەڵ ﺋﯿﻨێﺮﺟﯽ وا ﺑە ﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ دەﺳﺖ ﻟــە ﻗﺎزاﻧﺠــە زەﺑەﻻﺣەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەڵﻨﺎﮔﺮێﺖ، ﺋەوەش ﺑەھــﯚی ﺋەو رێﻜﻜەوﺗﻨە ﻗﻮوڵ و ﻗﺎزاﻧﺠﺒەﺧﺸﺎﻧەی ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾەﺗﯽ. ﺑــە ﭘێﭽەواﻧــەوە ﺑەﮔﻮێــﺮەی راﮔەﯾەﻧﺮاوەﻛﺎﻧﯽﺟەﻧەڵﺋﯿﻨێﺮﺟﯽ ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ،ﻟە ﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ
داھﺎﺗﻮودا ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن و ھەﻧﺎردەی ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻛێڵﮕــە ﺑەرھەﻣﮫێﻨەﻛﺎﻧــﺪا ﮔەﺷــە ﺑــﻜﺎت ،وەك ﭼــﯚن ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ دوای رووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﺪا ،ﺑەرھەﻣﯽ ﻛێڵﮕەی ﻧەوﺗﯽ ﺗەﻗﺘەق زﯾــﺎدی ﻛﺮد ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو ﻛێڵﮕﺎﻧەی ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑەدواداﮔەڕان و ھەڵﻜەﻧﺪن ﺑﻮون ﺑەﺗەواوی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن وەﺳﺘﺎ ﺑــﻮو ،ﻟــە دوای رووداوەﻛــەی ﮔﻮێڕﯾــﺶ ﺑەھەﻣــﺎن ﺷــێﻮە، ﺋەﮔەر ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەك ھەﺑێﺖ ،ﻟە ﺑــﻮاری ھەڵﻜەﻧــﺪن دەﺑێﺖ ﻧەك ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن. ﻛەواﺗــە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو ﺑﺎرودۆﺧە ﺗەﻧﺎھﯿﯿــەی ﺑەھﯚی داﻋﺸەوە ھﺎﺗﻮوەﺗە ﺋﺎرا ،ﻟە رووی ﺑەرھەﻣﮫێﻨــﺎن و ھەﻧــﺎردەوە دەرﻧﺎﻛەوێــﺖ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﻟە رووی ﭘﺮۆﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﺑەدواداﮔــەڕان و ﺑەدﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻟەﺳەر ھەڵﻜەﻧﺪﻧﯽ ﺑﯿﺮی ﻧﻮێﯽ ﻧەوﺗﯽ دەردەﻛەوێﺖ، ﺋــەوەش ﻛــﯚی ﭘﺮۆﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ﻧەوت و ﮔﺎز ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا دوا دەﺧﺎت و ﺑــە زﯾﺎﻧﯽ ﭘێﮕەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪی و ﻣﻠﻤﻼﻧێــﻜﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺑەﻏﺪا دەﺷــﻜێﺘەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑــەو ﻗەﺑﺎرەﯾــەی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن ﻛــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘﻼن و ﺑەرﻧﺎﻣــەی ﺧــﯚی ﻟەﺳــەر داڕﺷــﺘﻮوە ،ﺑەھﯚی دواﻛەوﺗﻨﯽ ﭘﺮۆﺳــەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﻜەﻧــﺪن و ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﺑەدواداﮔەڕاﻧەوە ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن ﻟە ﻛﻮرﺗﯽ دەدات و ﺋەوەش ﻟە داﻧﻮﺳــﺘﺎن و رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧــﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺑەﺗەواوی روون دەﺑێﺘەوە.
ﺳﻮﭘﺎ و ﭘێﺸﻤەرﮔە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە ﯾەﻛﱰە ﻟە ﭘﺎش رووﺧﺎﻧﯽ رژێﻢ و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧەوەی وەزارەﺗﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻋێﺮاق و رێﻜﺨﺴﺘﻨەوەی ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﭘﺘەوی ﺳەرﺑﺎزی و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﻧێﻮان ھــەردوو وەزارەﺗﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻋێﺮاق و وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﺑﻮو ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﭘﺎش داﻧﺎﻧﯽ دەﺳﺘﻮور و ﺟێﮕﯿﺮدﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﻣﺎدەﯾەﻛﯽ دەﺳﺘﻮورﯾﺪا وەك ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ﻧﺎوی )ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ھەرێﻢ( ،دەﺳﺘﻮور ﺋەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەی ﺑە ﻓەرﻣﯿﺘﺮ ﻛﺮد ،ﺳــەرەﺗﺎ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ﺑﺎش ھەﻧﮕﺎوﯾﺎن ﻧﺎ، ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻟێﮋﻧە ﻟە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ )ﺋﯚﭘەراﺳــﯿﯚن ،داراﯾﯽ ،ﻛﺎرﮔێﺮی و ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ( دروﺳﺖ ﺑﻮون و ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧێﻮان ﺋەو دوو داﻣەزراوە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿە ﺑەڕێﻮە دەﭼﻮو ،ﺋەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە رۆڵﯽ ﺑﯿﻨﯽ ﻟە ھەردوو ﺟەﻧﮕﯽ ﺗﯿﺮۆر ﻟەﻻﯾەك، ﺟەﻧﮕﯽ ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﻛە ﺳﻮﭘﺎ ﺑﻮو ،ﺑﻮو ﺑە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺟەﻧﮕەﻛە ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ،ﻟەوێﺪا ﭘێﺸــﻤەرﮔە وەك ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮان ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ھەﺑﻮو ﻟە ﺑﺎﺷﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ رەوﺷﯽ ھەردوو ﺟەﻧﮕەﻛە ،ﻟەﮔەڵ دروﺳﺘﺒﻮون و ﻗﻮوڵﺒﻮوﻧەوەی ﻛێﺸەی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎدەی 140ی دەﺳﺘﻮور ﻟە ﻧێﻮان ھەرێﻢ و ﺑەﻏﺪا. ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﺑە ﺋﺎراﺳﺘەی ﺳﯿﺎﺳﯽ دەﺳەﺗﺪاراﻧﯽ ﺑەﻏﺪا و ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ ﺣﺰﺑﯽ دەﻋﻮە و ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﭘێﺸﻮو ھەﻧﮕﺎوی ﻧﺎ، ﻟێﺮەوە ﻛێﺸە ﻛەوﺗە ﻧێﻮان ھەردوو ھێﺰی ﺳﻮﭘﺎس و ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺗﺎ دەھﺎت ﮔﺮژﺗﺮ دەﺑﻮو ﺗﺎ ﺋەو ﺋﺎﺳــﺘەی ﻟە رووی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ﺳﺎڵﯽ 2014ھەرێﻢ ﺑە ﺗەواوی ﻟە ﺑەﻏﺪا ﭘﺎﺷەﻛﺸەی ﻛﺮد ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﭘﺎش ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻢ، ﺑەم ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﻛە ﺑﻮو ﺑە ﺳــﻮﭘﺎﯾەﻛﯽ ﻣەزەﺑﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﭘﭽڕاﻧﺪﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی و ﮔﺮاﺗﻨﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ھﺎوﺑەﺷەوە ﻧەوەﺳﺘﺎ ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪەوە ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚی زۆرﺗﺮی ﺧﺮاﯾە ﺳــەر و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻟەﺷﻜﺮﻛێﺸﯽ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﻧﺸﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك و دﯾﺎﻟە ﺋەﻧﺠﺎم دا ،ﺑﯚﯾە ﻟێﮋﻧەﻛﺎن ھﺎوﺑەﺷەﻛﺎن ﺑەرەو ھەڵﻮەﺷﺎﻧەوە ﭼﻮون. ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻛە ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەوە ﮔەﺷــەی دەﻛــﺮد ،رۆڵﯽ ﮔەورەی ھەﺑﻮو ﻟە ﺋﺎڵﯚزﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺳﻮﭘﺎ ،ﺑەوەﯾﺸەوە ﻧەدەوەﺳﺘﺎ، ھەڕەﺷــەی ﻟە ﻛﻮرد دەﻛﺮد و ﻟەو ﭼﻮارﭼێﻮەﯾــەدا ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾﯽ ﺟەزﯾﺮە و دﯾﺠﻠەی دروﺳــﺖ ﻛﺮد و دوو ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی وەك ﻗەﻣﺒەر و زەﯾﺪی ﻛﺮدە ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﺎرﯾﯿﺎن ﻛە ﻧەﯾﺎری ﻛﻮرد ﺑﻮون ،ﻟەو ﻛﺎﺗەوە ﺋەو دوو ھێﺰەی ﻟە ﻧﺎو ﯾەك دەﺳﺘﻮوردا ﭘێﻜەوە رێﻚ ﺧﺮاون ،ﺑەردەوام ﺑە ﮔﻮﻣﺎﻧەوە ﻟە ﯾەﻛﯿﺎن دەڕواﻧﯽ و ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻜﯿﺶ ﺗەﻗە ﻛەوﺗە ﻧێﻮاﻧﯿﺎن ،ﺋەوە ﺋﺎﻣﺎژەﯾەك ﺑﻮو ﺑەوەی ﻋێﺮاق ﺋﺎڵﯚز دەﺑێﺖ و ﺋﺎراﻣﯽ ﺗﯿﺎدا ﻧﺎﻣێﻨێﺖ ،ھەرﭼەﻧﺪە ﭘێﺸــﺘﺮﯾﺶ ﺋﺎرام ﻧەﺑﻮو ،ﺑەم ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دڵﻨﯿﺎ ﺑﻮو ﻛە ﻛێﺸە دروﺳﺖ ﻧﺎﺑێﺖ ،ﺳەرەڕای ﺋەو ﮔﺮژﯾﯿﺎﻧەﯾﺶ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەرﮔﯿﺰ ﻣﻠﻜەﭼﯽ ﺧﻮاﺳﺖ و داواﻛﺎری ﻧﺎدەﺳﺘﻮوری دەﺳەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﻧەﺑﻮون .ﺑەﻏﺪاﯾﺶ ﺑە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺟﯚراوﺟﯚر ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾﺎن ﭘﺸﺘﮕﻮێ دەﺧﺴﺖ ﻟە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ : .1ﻧەﻧﺎردﻧﯽ ﻣﻮوﭼەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻛە ﺳﺎﻧە ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯽ ﻋێﺮاﻗﺪا ﺟێﮕەی ﺑﯚ دەﻛﺮاﯾەوە ،ﺑەم ﺟێﺒەﺟێ ﻧەدەﻛﺮا. .2ﺑێﺒەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﻣەﺷﻖ و راھێﻨﺎن ﻛە ﺑەھﯚﯾەوە ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﻣەﺷﻘەﻛﺎﻧﯽھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﺎﻧﯿﺶﺑەرﭼﺎوﻧەدەﻛەوت. .3ﺑەﺷــﺪاری ﭘێﻨەﻛﺮدﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎری ﻛﻮرد ﻟــەو ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕە و ﻛﯚﻟێﮋە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧەی ﻟە رێﮕــەی زاﻧﻜﯚی ﺳــەرﺑﺎزی وەزارەﺗــﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﯿەوە وەردەﮔﯿﺮان. .4ﻧەﻧﺎردﻧﯽ ھﯿﭻ ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾەك ﺑﯚ ﻣەﺷﻖ ﻟە دەرەوە ﻛە زۆر وت ﻟەﺳەر ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚی ﺋەﻓﺴەراﻧﯽ ﻋێﺮاق دەﺑﺮدە وﺗەﻛەی و راھێﻨﺎﻧﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﭘێ دەدان. ﺑەم ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و ﭘێﻮەﻧﺪی ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑەردەوام ھەﺑﻦ، ﻛەوﺗﻮوەﺗــەوە ﻧێﻮان وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻋێﺮاق و ﺟﯚرەھﺎ ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯽ ﺳــەرﺑﺎزی دەﻛەن ،ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺷەڕی ﺗﯿﺮۆر ﻧﺎﭼﺎری ﻛﺮدن دان ﺑە ﭘێﺸــﻤەرﮔەدا ﺑﻨێﻦ وەك ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺑەرﮔﺮی ﻋێﺮاق و ﺑڕﯾﺎرە ﻟە 2015ﻣﻠﯿﺎرێﻚ دۆﻻر ﺑﯚ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﻨێﺮن ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﺑەرﮔﺮی ،ﺋەﻣە ﺋەﮔەر ﻛﺎﺗﯿﯿﺶ ﺑێﺖ و ﮔﺮﻧﮕە ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾەك دروﺳﺖ ﺑﻜﺮێﺖ ﺋەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە ﺑەﺷێﻮەی ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﯚی ﺑەردەوام ﺑێﺖ ،ﭘێﻢ ﺑﺎﺷە ﻟەم ﻗﯚﻧﺎﻏەدا ﻛﻮرد دووﭘﺎت ﺑﻜﺎﺗەوە ﻟەﺳەر: .1ﺑﻮدﺟە و ﻣﻮوﭼەی وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ھﺎوﺗﺎی ﺳەرﺑﺎز و وەزارەﺗﯽ ﺑەرﮔﺮی ﻟێ ﺑﻜﺮێﺖ. .2ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﻟﯚﺟﺴﺘﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﭼەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﺑﺨﺮێﺘە ﺳەر ﻋێﺮاق. .3ﺑەﺷــﺪاری ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟە ﭘﻼﻧﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ و ﻣەﺷﻘﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺧﻮﻟﯽ ﺋەﻓﺴەراﻧﯽ ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿﯽ ﻛﯚﻟێﮋی ﺋەرﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﯚ زاﻧﺴﺘە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎن. .4ﭘێﺪاﮔﺮﯾﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی رێﮋەی ﻛﻮرد ﻟە ﻧﺎو ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ،وا ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﻟەم ﻛﺎﺗەدا ﺋەو رێﮋەﯾە ﺑە ﺟﯿﺎ رێﻚ ﺑﺨﺮێﺖ ﻟە ﻧﺎو ﭼەﻧﺪ ﻟﯿﻮاﯾەك ﺑﯚ ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎدەی 140دەﺳﺘﻮور. .5ﺑەﺷــﺪاری ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎری ﻛﻮرد ﻟە ﺧﻮﻟەﻛﺎﻧﯽ ھێﺰی ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯽ ﻋێﺮاق، ﭼﻮﻧﻜە ﻛﻮرد ﺑەﺗەواوی ﺧﺮاوەﺗە دەرەوەی ﺋەو ھێﺰەوە. ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا دوو ﺟﺎر وەزﯾــﺮی ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻋێﺮاق ھﺎﺗﻮوەﺗە ھەوﻟێﺮ و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ھﺎوﺑــەش ﻟە ﺑەﻏﺪا و ھەوﻟێــﺮ ﺑەڕێﻮە ﭼﻮون، ﺑەردەواﻣﯽ ﺋەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەواﻧە ﻟە رووی ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەوە ﺑﺎﯾەﺧﺪارن ﻟە رووی دەوڵەﻣەﻧﺪی ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق و ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﺑﯚ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە رووی ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿﯿەوە و ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺋﺎزاﯾەﺗﯽ و ﺟﻮاﻣێﺮی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﯚ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق و ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا وەدەرﻧﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﻣﺴﯚﮔەر دەﻛﺎت ،ﺑەم ﻧﺎﺑێﺖ ﺑەردەواﻣﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎن ﺑﺒﻨە ھــﯚی رەزاﻣەﻧﺪی ﻻﯾەﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ ھێﻨﺎﻧەوەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑﯚ ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛە ﭼﯚڵﯿﺎن ﻛﺮدووە و ھەﺗﻮون.
ﺳەﻧﮓ ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮر ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
ﺑەرەی رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﺑەرەﯾەﻛﯽ ﻧﺎڕۆﺷﻦ و ھەﻟﭙەرﺳﺘﺎﻧەﯾە ،ﺋەﻣە ﻧەك ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑەراﻣﺒــەر ﺑە ﻛێﺸــە ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺗەوە و ﺧﯚﯾﺸــﯿﺎن وەك ﺧﺎوەن ﺷﻮﻧﺎﺳــێﻚ ھەرواﯾە ،ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ ﻛﺎﯾەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە دﻧﯿﺎی ﺋێﻤەدا دەﺳــﺘەﺑﮋێﺮێﻚ ﺑﻮون ﻛە ھەم ﭘێﯿەﻛﯿﺎن ﻟە ﻧﺎو ﺳﯿﺎﺳــەت و ھەم ﭘێﯿەﻛﯿﺎن ﻟە ﻧﺎو ﻛﺎﯾەی رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﺪا ﺑــﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺧﺰﻣەﺗــﯽ ﮔەل ﺑﻮون ﺑــﯚ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯽ دوور ﻛە ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﭼﯿﻨﺎﯾەﺗﯽ ﺑﻮو ،ﺋێﺴــﺘە ﺋەﻣــە ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎن و ﻛێﺸەی ﻧێﻮان ﻣەﻋﺮﯾﻔە و ﺳﯿﺎﺳەت ﻟەﺳەرﺑﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــە ،رەﻧﮕێﻜﯽ ﺗﺮی وەرﮔﺮﺗﻮوە ﻛە ﻧﺎﻧﺎﺳــﺮێﺘەوە ،ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾەی رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﺳﯿﺎﺳەت ﺑە ﻋەﯾﺒە ﻧﺎزاﻧێ و ﺑەﺷﺪاری ﺋەم ﻛﺎﯾەﯾە دەﻛﺎت و ﻟەژێﺮ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺑەرەی ﮔەل، ﻟــە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺑەرەﯾەﻛﯽ ﺗﺮداﯾە ﻛە زۆرﺟﺎر ﭼەوﺳﺎﻧەوەﺷــﯽ ﺗێﺪاﯾە ،ﻧﻤﻮوﻧەﯾﺶ ﮔەﯾﺸــﺘﻨﯿﺎﻧە ﺑەو ﭘﯚﺳــﺘﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﻧﺎو ﺣﺰب ﺗــﺎ دەﮔﺎت ﺑەو دەزﮔﺎﯾﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﺷــێﻮەی ﭘەرﻟەﻣﺎن و راوێﮋﻛﺎرﯾﯿــە ،ﺑە ﭘێﭽەواﻧەﯾﺸــەوە ﺑﯚ ﻣﺎﻧەوە و دەﺳــﺖ ﺑەﻛوﮔﺮﺗﻨﯿﺎﻧەوە ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﻛێﺸەی رۆﺷﻨﺒﯿﺮێﻚ ﻧﺎﻛەن ﻛە دووﭼﺎری ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو دەﺑێ. ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﻟە ﻧﺎو دﻧﯿﺎی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﭼﯿﻨێﻚ ﻧﯿﯿە ﺳەر ﺑە ﮔﺮووﭘﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ ﺑێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋەوە رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﻦ ﺳەر ﺑە ﮔﺮووپ و ﭼﯿﻨە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﻦ ،ﻟەوێﺸەوە ﺋەو ﮔﺮووﭘﺎﻧە ﻟەژێﺮ ھەژﻣﻮوﻧﯽ ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﺎی دەﺳــەﺗﻦ ﻧەك ﺋﯿﺪەی ﻓﯿﻜﺮی ﻛە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﮔەل دەﻛﺎت ،ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾەی رۆﺷﻨﺒﯿﺮان ﻣﻮﻧﺎﻗەﺷەی راﺳــﺘﮕﯚﯾﯽ ﻛەﻣﯿﻨەﯾەك ﺑﻜەن ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەی رای زۆرﯾﻨە، ﻟە ﺣﺎڵێﻜﺪا زۆرﺟﺎر ﻟەﺳــەر ﺷﺎﺷــەی ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚن ﻣﻦ ﺧﯚم ﮔﻮێﺒﯿﺴﺘﯽ ﺋەوە ﺑﻮوم ﻛە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﻛەﻣﯿﻨەﯾــە ﻧەك زاڵﻜﺮدﻧﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ زۆرﯾﻨە ،ھەڵﺒەت ﺋەﻣە ﻟە ھەﻣﻮو ﻛﺎﯾەﻛﺎﻧﺪا ،ﺋێﺴــﺘە ﺋەم ﻟﯚژﯾﻜە ﺑە ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز ﺧەرﯾﻜە ﭘﺎﺷەﻛﺸە دەﻛﺎت و ﻻﯾەﻧﮕﺮی زۆرﯾﻨەﯾــە ﺋەﮔەر ﻟﯚژﯾﻜﯿﯿﺎﻧەش ﻧەﺑێﺖ، ﺋەم رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮە وەﻛﻮ ﻛﺎﺋﯿﻨێﻜــﯽ ﭼﺎﻻك ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﺪا ،ﮔﻮرزی ﻟە ﺧﯚی و ﻟەﺑەرەی ﮔەل دا ،ﺑەو ﭘێﯿەی ﻛە ﺗﺮﺳﯽ ﻟەدەﺳﺘﺪاﻧﯽ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزەﻛﺎﻧﯽ ھەﯾە .ﺑﯚﯾە ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﺑەرەی ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوﺧﻮازﯾﺶ ﻧﺎﻛەن. رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﭘێﺸــﺘﺮ ﭼەﻣﻜێﻚ ﺑﻮو ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺋﺎﺳﺖ ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧﯽ ﻓەﻟﺴەﻓە و ﻣەﻋﺮﯾﻔە و ﻣﻮڵﻜﯽ ﮔەل ھەﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﻮەرەﻛە ﺋەوەﺑﻮو ﻛە دەﺑێ دژی دەﺳــەت ﺑﻮەﺳــﺘﻦ ،ﺋەم ﺑﯚﭼﻮوﻧە ﻟە ﺧﯚراﺋﺎواوە ﺳــەرﭼﺎوەی ﮔﺮﺗﺒﻮو ﻛە ﭘێﺸــﯽ ھەﻣﻮوﯾﺎﻧەوە ﺳــﺎرﺗەر و ﻣﺎرﻛﯚز ﺑﻮون ﺑە ﻓﯿﮕەری ﭘێﺸــەوەی ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺳەرﺷەﻗﺎم ﻧﺎﺳﺮاون ،ﺋێﺴﺘە ﺋەﻣە ﺧەرﯾﻜە دووﺑﺎرە دەﺑێﺘەوە، ﺧﺎڵﯽ ﻧەرێﻨﯽ و ﺋەرێﻨﯽ ﺋەم ﺷــێﻮە ﺟﻤﻮﺟﯚڵە رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿە ﻧﻮێﯿە ﻟــە دﻧﯿﺎی ﻛﻮردﯾﺪا ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﻟــە ﺑەرەی ﻛﺎم ﻻﯾەﻧــﻦ ،ﺑەرەی ﮔەل ﯾﺎن دەﺳــەﺗﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﺋەو رۆﺷــﻨﺒﯿﺮاﻧەی ﻟە ﺋەﺳــڵﺪا ﻟە ﺑەرەی دەﺳەﺗﻦ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔەل دەﻛەن وەك ﻟەواﻧەی ﺑــە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ ﮔەل ﻗﺴــە دەﻛەن و ﻟە ﺑﻨەﭼەﺷــﺪا دژی ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﮔەﻟﻦ ،ﻧﻤﻮوﻧەش ﺋەو ﺑەﻧﺎو رۆﺷــﻨﺒﯿﺮاﻧەن ﻛە ﺑەﺋﺎﮔﺎ و ﺑێ ﺋﺎﮔﺎ ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ ﻟە ﺋەﺟێﻨﺪای دەرەﻛﯽ دەﻛەن ،ﯾﺎن رەﮔﻮڕﯾﺸەی ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳﺎوﯾﻠﻜﺎﻧەﯾە و ﻟە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﮔەل ﻧﯿﯿە ،ﺋەم ﺣﺎڵەﺗە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﻧﺎو ﻛﻮرددا ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛە ﻟە دﻧﯿﺎی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻋەرەﺑﯿﯿەوە ﺳەرﭼﺎوەی ﮔﺮﺗﻮوە ،ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟەو ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەی ﺑە ﻣﺎﻓﯽ ﮔەل دەﻛﺮێ و ﻣﺎﻣەڵەی ﭘێﻮە دەﻛﺮێ ﺑەﺑێ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋﯿﺰﻧێﻚ ﻛە ﻗﻮرﺳــﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎری رۆﺷــﻨﺒﯿﺮە ،ﻟەوەش ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮ ﺋەوەﯾە رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﻟەم ﻛﺎﺗە ﻧﺎﺳﻜەدا دەﺑێ ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﺧﯚی ﺑﭙﺎرێﺰێ ،ﻛەﭼﯽ دەﺗﺮﺳﻦ و ﺑێﺪەﻧﮕﻦ ﻟەو ﺟەﻧﮕەی ﻛە دژ ﺑە دواﻛەوﺗﻨﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە. ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟەو رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧەی ﻛە ﻟەﺑەرەی ﮔەل ﻧﯿﻦ ،ﺑەﺑێ ﺋــەوەی رەﭼێﺘﯿﺎن ﭘــێ ﺑێﺖ ،ﺑﻮون ﺑەﻧﻮێﻨــەری ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﺎ و ﺑەﺳــەر ﺧەڵﻜﺪا ﺳــەﭘﺎﻧﺪووﯾﺎﻧە ،ﻧﻤﻮوﻧەش ﺋەو ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﺎﯾەی ﻛە ﺑەﻧﺎوی ﺋﺎﯾﻦ و ﻣەزەﺑەوە ﻟە رێﮕەی ﻣﯿﺪﯾﺎوە ﻧﻤﺎﯾﺶ دەﻛﺮێﻦ ،ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﺋەم ﺟﯚرە ھەڵﺴﻮﻛەوﺗەی ﺋەو ﮔﺮووﭘە رۆﺷــﻨﺒﯿﺮاﻧەی ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧەرﯾﻜﻦ ﻟەﻻﯾەك ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﻛﯚﻣەڵﮕــە رازی دەﻛەن، ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﻦ ﺑﯚ ﺳەر ﻓەزای ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺋەﮔەر ﺑەو ﺋﺎراﺳــﺘەﯾەدا ﺑڕوات ،ﻧەك ھــەر ﻛەﻟێﻨێﻚ دەﺧﺎﺗــە ﻧێﻮ ﺋەو ﺳﯿﺴﺘﻤە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەی ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﯾە و ﭘێﻨﺎﺳەﻛەﺷﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟە دەرەﻧﺠﺎﻣﺪا ﻛﺎرﯾﮕەری ﻧەرێﻨﯽ دەﺧﺎﺗە ﺳــەر ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻛﻮردﺑﻮوﻧﯿﺶ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوە ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە ﻟە دەرەﻧﺠﺎﻣﺪا ﺑڕﯾﺎر دەدات ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ رادەﺳﺘﯽ ﻛێ دەﻛﺎت، ﻧەك ﮔﺮووﭘێــﻚ ﻟە رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ ﺑەﻧﺎوی ﺳﯿﺎﺳــەت و ﺑەﻧﺎوی ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ درۆﯾﻨەی ﮔەل دەﻛﺎت.
وادﯾــﺎرە رێﻜﺨــﺮاوی ﻗﺎﻋﯿﺪە و ﻧەوە و ھﺎوﺷــێﻮەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮورن ﻟەﺳەر ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋی ھێﺮﺷﻜﺮدﻧە ﺳەر ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎن ﻟە ﻧﺎوﺟەرﮔەی ﺋەوروﭘﺎ و ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎدا و ﺑە ﭘﻼﻧێﻜﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻮوی دەزاﻧــﻦ ﺑــﯚ ﻓﺸﺎرﺧﺴﺘﻨە ﺳەر ﺋەو دەوڵەﺗﺎﻧە ﺗﺎ ﻟە ﺷەڕی دژی ﺗﯿﺮۆر ،ﻛە ﺋەوان ﭘێﯿﺎن ﺧﯚﺷــە ﭘێﯽ ﺑڵێﻦ ﺷــەڕ دژی ﺋﯿﺴﻼم ،دەﺳﺖ ھەڵﺒﮕﺮن، ﺋەو ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋەﯾﺶ -ﻻﻧﯿﻜەم ﻟە ﻣەوداﯾەﻛــﯽ دووردا -ﺋەﮔەری ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ ﻓﯿﺘﻨەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺟێﮕە ﻟێﮋﻛــﺮدن ﺑە رەوەﻧﺪی ﻣﻮﺳڵﻤﺎﻧﯽ ﻟێ دەﻛﺮێﺖ. ھــەر ھێﺰێﻚ ﺧﯚی ﺑــە ﺧﺎوەن ﭘەﯾﺎم و ﺑەرﻧﺎﻣە و ﭘﺮﺳێﻜﯽ رەوا ﺑﺰاﻧێﺖ ،ھێﻨﺪە ژﯾﺮی و ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﺑەﺧــەرج دەدات ﻛــە ﺋەﮔــەر ﻟەﺑەر ﻣﺎﻧەوەی ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﺑێﺖ، ھــەوڵ دەدا زۆرﺗﺮﯾﻦ دۆﺳــﺖ و ﻛەﻣﺘﺮﯾــﻦ دوژﻣــﻦ ﺑﯚ ﺧﯚی ﭘەﯾﺪا ﺑــﻜﺎت ،ھــﺎوﻛﺎت ﺋەﮔەر ﺑەڕواڵەﺗﯿﺶ ﺑێ ﻧەﯾﺎرﯾﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ھەﻧﺪێ ﻛﺮدار و رەﻓﺘﺎری دڕﻧﺪاﻧە دژ ﺑە ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺳﭭﯿﻞ و ﺑێﺘﺎوان و ﻻﺷەڕ دەردەﺑڕێﺖ. ﺑەم ﺋەم ﮔﺮووﭘﺎﻧــە ﻧﺎﭼﻨە ژێﺮ ھﯿﭻ ﭘێﻮەرێﻜﯽ ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪن ﺟﮕە ﻟە ﭘێﻮەری رق و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی و ﺧﯚﻛﻮژی .ﻧەك ﺑەو ﻟﯚژﯾﻜە ﻛﺎر ﻧﺎﻛــەن ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ﭼێﮋ ﻟــەوە دەﺑﯿﻨــﻦ زۆرﺗﺮﯾﻦ دوژﻣﻦ و ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ دۆﺳــﺘﯿﺎن ھەﺑێــﺖ ،ﺋەﻣــە ﺋەﮔــەر ھﯿﭻ
دۆﺳــﺘێﻜﯿﺎن ھەﺑێﺖ .ھەرﺑﯚﯾە ﻛــەس ﺑەﺧﯚﯾﺎﻧــەوە ﻧﺎھێڵــﻦ )ﻣەﮔــەر ھێــﺰ ﯾــﺎن دەوڵەﺗێﻚ ﻟەﺑــەر ﺋەﺟێﻨﺪاﯾەﻛــﯽ ﺧــﯚی ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯿﯿﺎن ﺑﻜﺎت( .ھﺎوﻛﺎت ﺳڵ ﻟە ھﯿﭻ ﺟﯚرە ﺗﺎواﻧێﻚ ﻧﺎﻛەﻧەوە و دڵﯿﺎن ﺑەھﯿــﭻ ﺟﯚرە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەك ﻧﺎﺳﻮوﺗێﺖ. ﺋــەوان دەڵێــﻦ دژی ﻛﻮﻓﺮﯾﻦ و ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﺋﯿﺴــﻼم و ﻣﻮﺳڵﻤﺎن دەﻛەﯾــﻦ ،ﺑــەم وا ﻧﯿﯿــە، ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ دەﺳﺘﯽ ﺋەوان ﻣﻮﺳــڵﻤﺎﻧﺎن ﺧﯚﯾﺎﻧﻦ .ﺟﺎ ﺋەوان ﻛێ ﻧﺎﻛﻮژن؟ ھەﻣﻮو ﺧﯚرﺋﺎواﯾﺎن ﺑە )دار اﻟﺤــﺮب( داﻧﺎوە و ﺟﺎڕی ﺷــەڕﯾﺎن دژﯾــﺎن داوە و ﺗەڕ و وﺷــﻜﯿﺎن ﭘێﻜەوە دەﺳﻮوﺗێﻨﻦ. ﺷــﯿﻌە دەﻛﻮژن ﺑەﻧﺎوی ﺋەوەی راﻓﯿــﺰەن .ﺳــەرﺑﺎز و ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ﭘێﺸﻤەرﮔە دەﻛﻮژن ﺑەﻧــﺎوی ﺋــەوەی ﺑەرﮔــﺮی ﻟە رژێﻤــە ﻋەﻟﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن دەﻛەن و ﻣﻮرﺗەدن .ﻟە ﺗەﻗﺎﻧﺪﻧەوەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ژن و ﻣﻨﺪاڵ و ﭘﯿﺮ و ﻻوی ﻻﺷەڕ و ﺑێﺘﺎوان دەﻛﻮژن و ھەﺳــﺖ ﺑە ھﯿﭻ ﺳــﯿﺨﻮرﻣەﯾەﻛﯽ وﯾﮋداﻧﯽ دﯾﻨﯿﯿﺎن ﻧﺎﻛەن ﺑە وەھﻤﯽ ﺋەوەی ﺋــەو ﺑێﺘﻮاﻧﺎﻧە ﻟەو دﻧﯿﺎ ﺧﻮا ﺑﯚﯾﺎن ﻗەرەﺑﻮو دەﻛﺎﺗەوە .ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەو ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﺎﻧەﯾﺶ ﻛﺎری ﻣەدەﻧﯽ دەﻛــەن ﺑە ﭘﯿــﺎوی رژێﻤەﻛﺎن دادەﻧێﻦ و دەﺳﺘﯿﺎن ﻟێ ﻧﺎﭘﺎرێﺰن. ﺑﮕﺮە ﺋــەو ﮔﺮووﭘە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿە ﺟﯿﮫﺎدﯾﯿﺎﻧەﯾــﺶ ﻛــە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺗﺎﻛﺘﯿــﻚ و ﺳﯿﺎﺳــەﺗﺪا ﻟــەوان
ﺟﯿﺎوازن ،ﺑەﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ ﭘﺎﺳﺎوێﻚ ﺑﯚ ﺣەڵﻜﺮدﻧــﯽ ﺧﻮێﻨﯽ ﺋەواﻧﯿﺶ دەﺗﺎﺷــﻦ ،وەك ﺋەو ﺷەڕەی ﻟە ﻧێﻮان ﺑەرەی ﻧﻮﺳﺮە و داﻋﺸﺪاﯾە ﻟە ﺳــﻮورﯾﺎ ،ﻛــە ھەردووﻛﯿﺎن دوو ﻟﻘﯽ دارێﻜﻦ .ﺋﯿﺘﺮ ﻛێ ﻣﺎوە دوژﻣﻨﯽ ﻧەﺑﻦ؟. ﺋەو ھێﺮﺷــﺎﻧەی ﺋەوان دەﯾﻜەﻧە ﺳەر ﺧەڵﻜﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻟە ﺧﯚرﺋﺎوا، وەك ﺑەﺑﺎرﻣﺘەﮔﺮﺗﻨەﻛەی ﺳﯿﺪﻧﯽ ﻟە ﺋﻮﺳــﺘﺮاﻟﯿﺎ و ﭘﺎﺷــﺘﺮﯾﺶ ﺋەو ھێﺮﺷەی ﭼﻮارﺷــەﻣﯽ راﺑﺮدوو ) (7-1-2015دوو ﭼەﻛــﺪاری ﺑەﺋەﺳــڵ ﺟەزاﺋﯿﺮی ﻟە ﭘﺎرﯾﺲ ﻛﺮدﯾﺎﻧە ﺳەر ﺳﺘﺎﻓﯽ رۆژﻧﺎﻣەی )ﺷﺎرﻟﯽ ھﯿﺒﯿﺪۆ( و ﺗێﯿﺪا 12ﻛەس ﻛﻮژران ﻛە 9ﯾﺎن رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس ﺑﻮون ،ﻛە ﺳەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﻗﺎﻋﯿﺪە ﻟە ﯾەﻣەن ﺳﺘﺎﯾﺸﯽ ھێﺮﺷەﻛەی ﻓڕەﻧﺴــﺎی ﻛــﺮد ،ھــﺎوﻛﺎت ﺑەﺑﺎرﻣﺘەﮔﺮﺗــﻦ و ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ 4 ﻛەﺳــﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻓڕەﻧﺴــﺎ دوو رۆژ ﭘﺎﺷﺘﺮ .ﺗەوژﻣﯽ رق و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژی رەوەﻧﺪی ﻣﻮﺳــڵﻤﺎن ﻟەو وﺗﺎﻧــە زﯾــﺎد دەﻛﺎت و زەﻣﯿﻨە ﺑﯚ ﮔەﺷەی ﺗەوژﻣﯽ راﺳﺘڕەوی ﺗﻮﻧﺪڕەو ﺧﯚش دەﻛﺎت. ﮔەﻻﻧﯽ ﺧﯚرﺋﺎوا وازﯾﺎن ﻟە ﺷەڕی ﺋﺎﯾﻨــﯽ ھێﻨــﺎوە و ﺑﺎوەڕﯾﺎن ﺑە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﺎزادی و ﻛەراﻣەﺗﯽ ﻣﺮۆڤ )ﺑەﭼﺎوﭘﯚﺷﯿﻦ ﻟە ﺋﺎﯾﻦ و زﻣﺎن و رەﻧﮕﯽ( ھێﻨــﺎوە ،ھەر ﺑەوەﯾﺶ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە دەرﮔــەی ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑــﯚ ﭘێﺸــﻮازﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻠﯿﯚﻧــﺎن ﻛەس ﻟــە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ
ﻓﺮە ﺳەروەری و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەیﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟەﺳــەر ﺑﻨﭽﯿﻨــەی ﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻧێﻮان ﺧەڵﻚ و دەﺳــەت ،داﻧﭙێﺪاﻧﺎﻧﯽ ﺧەڵــﻚ ﺑەﺳــەروەری ھێﺰێﻚ ﻟە وت و ﻣﻠﻜەﭼﺒﻮوﻧﯽ ﻟە ﭘێﻨﺎوی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﯾەﻛﺴــﺎﻧﯽ و دادﭘــەروەری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــە و ﻣەرﺟە ﺋەم دەﺳەﺗە ﻟە ﭘێﻨﺎوی ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺸــﺘﯽ ﻛﺎر ﺑﻜﺎت و ﺧﺎوەن ﺳــەروەری ﺑﺎ ﺑێﺖ و رێﮕە ﻧــەدات ﺑەﺑﻮوﻧﯽ ھێﺰێﻜﯽ ﺗﺮی ﭼەﻛﺪار ﻟە دەرەوەی ھێﺰی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﯾﺎن دەوڵەت ،ﺑەم ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼەﻧﺪ وردە دەوڵەﺗﯽ ﺗﺮ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛە ﺧﺎوەن ھێﺰی ﺳــەرﺑﺎزی ،ﺋﺎﺑﻮوری ،ﯾﺎﺳﺎ و رێﺴــﺎ ،ﺳــﻨﻮوری ﺟﯿﯚﮔﺮاﻓﯽ و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی ﺗﺮی دەوڵەﺗﯿﯿە؟ ﻛﺎﻣﯿﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﯾەك ﺑﺨﺮێﺘەوە ،ﭘێﺸــﻤەرﮔەی زەرد، ﺳــەوز و ﻣﯚر ﯾﺎن ﯾەﻛﺨﺴﺘﻨەوە و ﮔەڕاﻧەوەی ﺳــەروەرﯾﯽ ھێﺰی دەوڵەت؟ ھەردووﻛﯿﺎن ،ﺑەم ﺳەرەﺗﺎ ﺋەو ﺧەﻻﻓەﺗە ﺑﭽﻮوﻛە ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﺎﻧە ﻟەﻧﺎو ﺑﺒەن و ﺗێﻜﯿﺎن ﺑﺸﻜێﻨﻦ ،ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺑﯿﺮ ﻟە ﺑﺎﺑەﺗە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛە ﺑﻜەﻧەوە. ﺳــەﺑﺎرەت ﺑە وردە دەوڵەﺗەﻛﺎن، ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾە ھەﻧﺪێﻚ ﺋﺎﻏﺎ ،ﺷێﺨﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ،ﺳــەرﻣﺎﯾەدار و ﺳﯿﺎﺳەﺗﻤەدار ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ،ﮔەورە ﻓەرﻣﺎﻧﺪە و ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﺷﺎخ، ﺑﻨەﻣﺎڵەی ﻋەﺷــﺎﯾەری و ﭼەﻧﺪ ﮔﺮووﭘــﯽ ﺗﺮ ھەن ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛە ﻧە دەﺳــەﺗﯽ
دادوەری و ﻧــە دەﺳــەﺗﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن )ﺣﻜﻮوﻣــەت( ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺳەر ﺑە ﻣﺎڵﯿﺎﻧﺪا ﺑﻜﺎت ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ھەر ﻛﺮدارێﻜﯽ ﻣﺎﻓﯿﺎﯾﯽ و ﺳــەروﮔﻮێﻼك ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎ و رێﻨﻤﺎی دەوڵەت .ﭘێﻮﺳﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﻧﻤﻮوﻧە و ﺳــەرﺑﺮدە ﺑﺎس ﺑﻜەﯾﻦ و رووﺑەڕووی ھەڕەﺷــەی ﺋەواﻧە ﺑﺒﯿﻨﯿﻨــەوە ،ھەرﯾەك ﻟــە ﺋێﻤە ﺳــەرﺑﺮدەی ﺋەو وردە دەوڵەﺗﺎﻧە و ﺣﺎﻛﻤﺪارﯾﯿﺎن رۆژاﻧە دەﺑﯿﻨێﺖ. ﺳەروەری ﯾﺎﺳﺎ ﺗەﻧﯿﺎ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳەر ﺑە ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ دەﺳەت ﺑﺎﺳــﯽ ﻟێﻮە دەﻛﺮێﺖ، ﺑــەﻻی ھەﻧﺪێﻜــەوە ﻣﺎﯾــەی ﮔﺎڵﺘەﺟﺎڕﯾﯿە ﺑﺎﺳــﯽ ﻓن ﯾﺎﺳــﺎ و رێﺴــﺎی دەوڵەﺗﯽ ﺑﯚ ﺑﻜەﯾﺖ، ﯾــﺎن دەﮔﻮﺗﺮێــﺖ ﻓﻧــە ﻛەس ﯾﺎﺳــﺎی ﺧﯚی ھەﯾە و ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەﯾﺎﺳــﺎی ﺗــﺮەوە ﻧﯿﯿــە .ﺋﺎﯾﺎ ﺑە وردﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﺳەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎ ﻟــە وت ﺑﯚﻣــﺎن روون ﻧﺎﺑێﺘەوە ﻛە ﺳــەروەری ﯾﺎﺳﺎ ﻟە ژێﺮ ھەڕەﺷــەﯾە؟ ﭼەﻧﺪ ﻛەس ﻟە ﺟەﻻدەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو وردە دەوڵەﺗﺎﻧە ﻟە دەﺳــﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎﻛﺴــﺎزی ﺑەﻧﺪ ﻛــﺮاون؟ ﻛﺎم دادوەر ھەﻣﻮو ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺟێﺒەﺟــێ ﻛﺮاوە و ﺋﺎﺳــﻮودەﯾە ﻟە ﻛﺎرەﻛــەی ،ﯾﺎن ﭼەﻧﺪﯾﺎن ﺑﯿﻨﺮاون دەﺳــﺖ ﻟەﻛﺎر ﺑﻜێﺸــﻨەوە ﻟەﺑەر ﺑــێ دادی و ﺟێﺒەﺟێﻨەﻛﺮدﻧــﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ دادﮔــە؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺑەڕاﺳــﺘﯽ ھەﻣﻮو ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺘﮕەی دادوەری و ﺟێﺒەﺟێــﻜﺎر ﺑەرێﻜﻮﭘێﻜــﯽ
ﺑﺨەﻧەﺳەر ﭘﺸﺖ و ﺗەواوی ﻣﺎﻓە ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ دەﺳﺘەﺑەر ﺑﻜەن ،ﺑە ﻣﺎﻓﯽ ﻣﻮﻣﺎرەﺳەﻛﺮدﻧﯽ دﯾﻨــﺪاری و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺑﺎﻧﮕەوازﻛﺮدﻧــﯽ ﺋﺎزاداﻧەﯾﺶ ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﻛە ﺋەوە ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺪا ﺑﯚ ﻧﺎﻣﻮﺳــڵﻤﺎﻧەﻛﺎن ھێﺸﺘﺎ ﻟەوﻻﺗﺮی ﺧەوﻧﯿﺸەوەﯾە. ﺑــەم ﻣﻦ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﮔەورەم ﺋەوەﯾــە ﺑەردەواﻣﺒﻮوﻧــﯽ ﺋەم ھێﺮﺷــﺎﻧەی ﻗﺎﻋﯿﺪە و داﻋﺶ و ھﺎوﺷــێﻮەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺑە ﭘﺎﺷﺨﺎن و ﭘﺎڵﻨــەری ﺋﺎﯾﻨﯽ ،ﺑﯚ ﺳــەر ژﯾﺎن و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺋەوێ ،ﺳــەرەﻧﺠﺎم ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﻓﯿﺰﯾﺎﯾﯿەﻛەی )ﻛﺎر و ﻛﺎرداﻧەوە( و ﺗﯿــﯚرە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛــەی ﮔﮋﺑەری و وەﻣﺪاﻧەوە )اﻟﺘﺤﺪی واﻻﺳﺘﺠﺎﺑە(ی ﺋەرﻧﯚڵﺪ ﺗﯚﯾﻨﺒﯽ، دەﻣــﺎری ﺧەوﺗــﻮوی ﺋﺎﯾﻨﯿــﯽ ﻣەﺳــﯿﺤﯿﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﻧــە زﯾﻨــﺪوو ﺑﻜﺎﺗــەوە و ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑەھەﻣــﺎن ﭘﺎﺷــﺨﺎن و ﭘﺎڵﻨەر و دەﻣﺎرﮔﯿــﺮی ﺑﻜەوﻧە وێﺰەی ﺋەو رەوەﻧﺪە ﻣﻮﺳڵﻤﺎﻧە ﻛەﻣﯿﻨەﯾەی ﻟەوێﻦ ،ﻛە ﺋەوە ﺋەﮔەر روو ﺑﺪات، ﺑەﺗەﺑﯿﻌەﺗــﯽ دژەﻛﺎرداﻧــەوەی ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﻟە وﺗﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟــێ دەﻛەوێﺘــەوە ﺑەراﻧﺒــەر ﻛەﻣﯿﻨــە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو وﺗﺎﻧە ،ﺳــەرەﻧﺠﺎم ﺑەرﭘﺎﺑﻮوﻧﯽ ﻓﯿﺘﻨەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻛە ﺋەوﺳەرەﻛەی دﯾﺎر ﻧﯿﯿە. رەﻧﮕە رووداﻧﯽ ﺋەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە ﻟە ﺧﯚرﺋﺎوا ،ﻛە ﺧﺎوەن ﻛﻮﻟﺘﻮورێﻜﯽ
رﯾﺸــەداﻛﻮﺗﺎوی ﺳــﯿﻜﯿﻮﻻر و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿە ،ﺷــﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎن و ﻛﺎری ﺳــﺒەی و دوو ﺳــﺒەی ﻧەﺑێﺖ ،ﺑەم ﻛﺎﺗــێ ھێﺰێﻚ ﺑە زﻣﺎﻧــﯽ ﻧەﺗەوە ﺷــەڕت ﻟەﺗەك ﺑﻜﺎت ،ﺗﯚﯾﺶ ھەﺳﺖ و دەﻣﺎری ﻧەﺗەواﯾەﺗﯿﺖ ﺑەھێــﺰ دەﺑێﺘەوە و ﺑەھەﻣﺎن ﭼــەك رووﺑەڕووی دەﺑﯿﺘــەوە ﺗــﺎ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻟە ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿــﺖ ﺑﻜەﯾــﺖ. ھەﻣﻮوﻣﺎن ﻗﺴە ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕەﻛەی ﻣﺤەﻣەدﺋەﻣﯿــﻦ زەﻛﯽ ﺑەﮔﻤﺎن ﻟەﺑﯿﺮە ﻛە ﻟە ﭘێﺸــەﻛﯿﯽ ﻛﺘێﺒە ﻣێﮋووﯾﯿەﻛەﯾﺪا راﺷﻜﺎواﻧە دەڵێ ”ﺗــﺎ ﺗﻮرﻛــەﻛﺎن ﺗﻮرﻛﺎﯾەﺗﯿﯿﺎن ﻧەﻛﺮد ،ﻣﻨﯿﺶ ھەﺳــﺘﻢ ﻧەﻛﺮد ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﻮرداﯾەﺗــﯽ ﺑﻜەم“ ﭼﻮﻧﻜــە ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟــە دەوڵەﺗﯽ ﻋﻮﺳــﻤﺎﻧﯿﺪا دەوڵــەت ﺑەﻧﺎوی ﺗﻮرﻛــەوە رووﺑــەڕووی ﻛﻮرد ﻧەدەﺑﻮوەوە .ﺑﯚﯾە ھﯿﭻ ﺳەﯾﺮ ﻧﯿﯿە ﺋەﮔەر ﺑەزﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﺶ ﺷــەڕت ﻟەﮔەڵ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەو دەﻣﺎرە ﻟەﻻی ﺗﯚﯾﺶ زﯾﻨﺪوو ﺑﺒێﺘەوە. ﮔﻮﺗــﺮاوە ”ﻓﯿﺘﻨــە ﺧەوﺗــﻮوە، ﻧەﻓﺮەت ﻟەو ﻛەﺳــەی ﺧەﺑەری دەﻛﺎﺗــەوە“ .ﻓﯿﺘﻨــەی ﺋﺎﯾﻨﯿﺶ ﻟە ﺧﯚرﺋــﺎوا ﺧەوﺗﻮوە و ﻧەﻓﺮەت ﻟەو ﻛەس و ھێــﺰەی ﺧەﺑەری دەﻛﺎﺗەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەو ﻓﯿﺘﻨەﯾە ﺋەﮔــەر ﺧەﺑــەری ﺑﺒێﺘــەوە، ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛەی ھﯿﭽــﯽ ﻟــە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺟەﻧﮕێﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ ﺑێ ﺋﺎﻣﺎن ﻛەﻣﺘﺮ ﻧﺎﺑێﺖ.
ﺑﺎرزان ﺟەوﻫەر ﺳﺎدق
ﺑەڕێــﻮە دەﭼێﺖ و دﻧﯿﺎ ﺷــﺎﻣﯽ ﺷــەرﯾﻔە و ﺋێﻤە ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺧﺮاپ دەﻛەﯾــﻦ و ﺑەھەڵــەدا ﭼﻮوﯾﻦ؟ ﯾﺎن ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟەﻧﮕەڵﺴﺘﺎﻧە و ھەرﯾەﻛــە و دەﺑێــﺖ ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﺧــﯚی ﺑــﻜﺎت و ﭼﺎوەڕواﻧﯽ دادوەری ﻧەﺑێﺖ .ﻛەواﺗە ﻟە دۆﺧﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ دەﯾﮕﻮزەرێﻨﯿﻦ و ھێﺸﺘﺎ ھەﻧﮕﺎوﻣــﺎن ﺑــەرەو دەوڵەﺗــﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻧەﻧــﺎوە .ﺑﯚﯾە ﻛەس ﻟەو ﺑﺎوەڕە ﻧەﺑێــﺖ دەوڵەت ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻣﺎﻓﯽ ﺑﻜﺎت ﺑەراﻣﺒەر ھێﺰە ﻧﺎﻓەرﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ وت. ﺑﯚ ﺑﺎﺑەﺗﯽ دووەم ،ﻧﺎﻛﺮێﺖ ھەﻣﻮو ﺟﺎرێــﻚ ﺑڕﯾﺎرێــﻚ و ﭘەﯾﺎﻣێﻜﯽ ﻓەرﻣﯽ ﻟە دەوڵــەت دەرﺑﭽێﺖ و دواﺗﺮ ون ﺑﻜﺮێﺖ .ﯾەﻛﺨﺴﺘﻨەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻛﺎرێﻜــﯽ ﭘﯿﺮۆزە و ﺋەوە ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻧﯿﯿە ﺧﯚی ﯾەك ﻧﺎﺧﺎﺗــەوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎری ﯾەﻛــەم ﭼەﻧﺪ ﺳــەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﻦ ﻛە رۆژاﻧە ﻛﻮرداﯾەﺗﯽ دەﻓﺮۆﺷﻨەوە ﭘێﻤﺎن و ﻟە ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ ﺋﺎوا ھەﺳﺘﯿﺎرﯾﺶ ﺑﯿﺎﻧﻮو دەھێﻨﻨەوە ﺑﯚ ﯾەﻛﻨەﮔﺮﺗﻨەوەی ﭘێﺸﻤەرﮔە، ﭼﻮﻧﻜە ﻛﻮرد ﮔﻮﺗەﻧﯽ ”ﻟە ﭼﺎوی دز ھەﻣﻮو ﻛــەس دزە“ ﺋەواﻧەی دژی ﺋــەم ﻛﺎرەن ﺑەﭘﯿﻼﻧﮕێڕﯾﯽ دادەﻧێﻦ ﺑﯚ ﭼەﻛﻜﺮدﻧﯽ ھەﻧﺪێﻚ و ﭼەﻛﺪارﺑﻮوﻧﯽ ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ .ﻛەﺳﯿﺎن ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾــﺎن ﺑەﻛەﺳــﯿﺎن ﻧﯿﯿە، ﺋەی ﭼﯚن ﺧەڵﻚ و ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾــﺎن ﭘــێ ﺑﻜﺎت و ﺷــەڕ ﺑﯚ ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ﺑﻜەن و ﺑەرﮔەی ﺑﺮﺳــﯿەﺗﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ
• ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و ﺗﻮێﮋەر ﻟە ﺳەﻧﺘەری CPSS ﺷەڕ ﺑﮕﺮن .ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸەوە ،ﺑەﭘێﺸــﻤەرﮔە ھەڵﻮەﺷێﻨﺮێﺘەوە ﯾەﻛﻨەﺧﺴــﺘﻨەوەی ﺋەﻣﺠــﺎرە و ﻟەﻧﺎو ھێﺰێﻜﯽ ﺗﺮی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﺪا ﻛﺎرەﺳــﺎﺗﺒﺎرﺗﺮە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋــەم داﺑﻤەزرێﻨەوە .ﻛﯚﻣەڵﯿﻚ رێﻜﺎری ھێﺰاﻧە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﭼەﻛﯽ ﻗﻮرﺳﯿﺎن ﺗﺮ ھەن ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑەﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻛەوﺗﻮوەﺗە دەﺳــﺖ ،ﻟە ﺋەﮔەری ﺷﺎرەزای ﺳەرﺑﺎزی ھەﯾە ﻟەرووی ھەر ﺷــەڕێﻜﯽ ﺗــﺮی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻣەﯾﺪاﻧــﯽ و ﻛﺎرﮔێــڕی و ﻣــﻦ وت وێﺮان دەﻛەن. ﻧﺎﻣەوێﺖ ﺧــﯚی ﺗێﮫەرﻗﻮﺗێﻨﻢ، ﭘڕۆژەﯾە ﺋەم ﻓەراﻣﯚﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻟە ﺑەم ﺋەوەﻧﺪە دەڵێﻢ ﺑﺎﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻚ ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﺗەﻧﯿﺎ ﺳﺎز ﺑﻜﺮێﺖ و ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺋەم ﺑﻮارە زۆﻧﯽ ﺳــەوز ﺗﺎواﻧﺒﺎر ﻧﺎﻛﺮێﻦ ﻟە ﻟە ﻧﺎوﺧﯚ و دەرەوە ﺑەﺷﺪاری ﺗێﺪا ﺑەراﻣﺒــەر دادﮔــەی ﻣﯿﻠﻠــەت ،ﺑﻜەن و ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺗﯚﻛﻤە ﺋﺎﻣﺎدە ﺑەڵﻜــﻮ ﺋەواﻧەﺷــﯽ ﺑــەدوای ﺑﻜﺮێﺖ ﺑﯚ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەی ھەردوو ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ھێﺰەﻛە. ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺸﺘﯿﺸــەوە ﻧﺎﭼﻦ .ﺑﯚﯾە ﻟە ﭘێﻨﺎوی دڵﺨﯚﺷــﻜﺮدﻧﯽ واﺗە ھەﻧﮕﺎوﻧەﻧﺎﻧــﯽ ﻛﺮدەﯾﯽ ﺑﯚ ﺑﻨەﻣﺎڵەی ﺷەھﯿﺪان و ﮔەڕاﻧەوەی ﯾەﻛﺨﺴــﺘﻨەوەی ﭘێﺸﻤەرﮔەش ﻣﺘﻤﺎﻧە ﺑﯚ ﺧەڵﻚ و ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻛە ﺗﺎواﻧە .ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺳەرەﺗﺎ وەزارەﺗﯽ ﺋەوان ﻟە ﭘێﻨﺎوی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺷەھﯿﺪ ﭘێﺸــﻤەرﮔە وەك دەﺳــﺘﮕەی دەﺑﻦ ﻧەك ﺑﯚ ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ، ﻓەرﻣــﯽ ﺑﻜﺮێﺘــە )وەزارەﺗــﯽ ﺧەڵﻜﯿــﺶ دان ﺑەﺧﯚدا دەﮔﺮێﺖ ﺑەرﮔﺮی( ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺟﮕە ﻟەوەی و ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﺑەرەو ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی دەﺳەﺗﯽ ﻓﯿﺪڕاڵﯿــﻦ ﺑــﯚ داﻣــەزراوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت ﻧەك ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ،ﺋەﻣە ﻧﺎوێﻜﯽ زاﻧﺴﺘﯿﺘﺮە ،ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﺑــﺎ ﻛﺎر ﺑﻜەﯾــﻦ ﺑــﯚ ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺋەﮔەر ﻟەﺟﯿﺎﺗﯽ ﺳــەرﺑﺎز ،ﺑەداﻣەزراوەﯾﯿﺒﻮوﻧــﯽ ﺋەم ھێﺰە زێﺮەﭬــﺎن ،ﺷــەڕﭬﺎن ،ﮔەرﯾــﻼ ،ﭼەﻛﺪاراﻧــە و دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﭼەك ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺎر وﺷــەی )ﭘێﺸﻤەرﮔە( ﻟە دەﺳــﺘﯽ ھێﺰە ﻧﺎﻓەرﻣﯿﯿەﻛﺎن. ﻛە ﻧﺎوێﻜﯽ ﺋێﮕﺠﺎر ﭘﯿﺮۆزە ﺑەﻛﺎر ﻣﺎﻧــەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟەژێــﺮ ﺑێﺖ ﺑــﯚ ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺳــەر ﺑەم ﻓەرﻣﺎﻧﺪاری ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەﺳﺘﮕەﯾە ﺋەوە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە .دواﺗﺮ و دەرەوەی دەﺳــﺘﮕەی ﻓەرﻣﯽ ﺑﺎﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺋەم وەزارەﺗە ﺑﻜﺮێﺖ دەوڵــەت و ﺑەردەواﻣﯽ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻛە دەرﮔە ﺑﻜﺎﺗەوە ﺑەرووی ھەﻣﻮو ﺋــەو وردە دەوڵەﺗﺎﻧە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ھﺎووﺗﯿﯿەﻛﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮوی ﺋەم ﮔەورەی دروﺳﺖ ﻛﺮدووە ﻟەﺳەر ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧە ﺑﯚ ﺧﯚﻧﺎوﻧﻮوﺳﻜﺮدن و ﻧﺎﺳــەروەرﺑﻮوﻧﯽ ھێﺰی دەوڵەت ﺑەﺷﺪاری ﻛﺎری ﭘێﺸﻤەرﮔﺎﯾەﺗﯽ و و ﻟەﮔەڵﯿﺸــﯿﺪا ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺗﺎك و ﺑەﺑﺮﯾﺎرێﻚ ھەﻣﻮو ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺳەر ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ.
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﻟە ﻛﺎم ﺑەرەداﯾە؟
ﻓﯿﺘﻨەیﺧەوﺗﻮو
19
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
رەھەﻧﺪەﻛﺎن
75
75
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20
ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ
ژﻣﺎرە ) ، (77ﭼﻮارﺷەم2015/ 1/ 14 ،
داﻋﺶ ﺋﯿﺴﻼم ﻧﯿﯿە ﻛﺎﻓﺮە ﭘێﺶ ﻣﺎﻧــﮓ و ﻧﯿﻮێﻚ ،ﺑﯚﻛﯚ ﺣــەرام ﻣﺰﮔەوﺗێﻜﯽ ﻟە ﻧەﯾﺠﯿﺮﯾﺎ ﻟە رۆژی ھەﯾﻨﯽ و ﻟە ﻛﺎﺗﯽ وﺗﺎردا ﺗەﻗﺎﻧﺪەوە .زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 400ﻛﻮﺷــﺘﺎر و ﺑﺮﯾﻨﺪار ﻛەوﺗﻨە زەوی ﺑە ﻣەﻻﺷــەوە .ﻟەو ﻛﺎﺗەوە دەﻣﻮﯾﺴــﺖ وﺗﺎرێﻚ ﺑە ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺳەرەوە ﺑﻨﻮوﺳﻢ .ﺗﺎ ﻟەم رۆژاﻧەدا ﻧﻮوﺳﯿﻨێﻜﻢ ﻛەوﺗە ﺑەرﭼﺎو ھەﻣﺎن ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻣﻨﯽ دەﭘێﻜﺎ .وا ﭼەﻧﺪ ﺑڕﮔەﯾەﻛﯽ ﻟێ دەﻛەم ﺑــە ﻛﻮردی .ﺑﺎﺳــێﻜە ﻟە ﻻﯾەن ﻣﺤەﻣــەد دوﯾﻜەوە ﺑە ﻧﺎوﻧﯿﺸــﺎﻧﯽ :داﻋﺶ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻔﺮە ﯾﺎن دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼم؟ و ﻛﯚوارێﻜﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﺑوی ﻛﺮدووەﺗەوە .ﻟەم ﺑﺎﺳەدا ﺑﯚم دەرﻛەوت ﺋەوەی داﻋﺶ ﺑە ﻣﻮﺳــڵﻤﺎن ﺑﺰاﻧێ ،ﺧﯚی ﻛﺎﻓــﺮ دەﺑێ .ﻓەرﻣﻮون ﺑﯿﺨﻮێﻨﻨەوە: ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﻣﺮۆڤ ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎری ﺗﺎواﻧﯿﯿە ،ﻛە ﻣێﮋوو ﻧﺎﺳﯿﺒێﺘﯽ و ﺋﺎﯾﻨەﯾﻞ ﻛﻮﺷﺘﻦ وەﭘﺎش دەدەﻧەوە .ﻛﻮﺷﺘﻦ ﻛﺎرێﻜە ﺑە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ زﯾﺎن ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻻﯾەك دەﻛەوێﺘەوە .ﻧﺴﻜﯚﯾەك ﻧﯿﯿە ﻟە دﻧﯿﺎ ﻟە ﻣﺮدن ﮔەورەﺗﺮ ﺑێ .ﺑەم ﺧﻮا ﻓەرﺗەﻧە )ﻓﺘﻨە(ی ﺑە ﮔەورەﺗﺮ و ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮ ﻟە ﻛﻮﺷﺘﻦ داﻧﺎوە .ﻓەرﺗەﻧە ﺗەﻧﺎﻧەت زﯾﺎﻧﯿﺸﯽ ﮔەورەﺗﺮە ﻟە ﻛﻮﺷﺘﺎر ﺑﯚﯾە ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﺷــﺎﻧە ﺑﯚ ﻣﺮۆڤ ،ﺑە ﻛﻮﺷــﺘﻦ و ﺑە ﻣﺮدن واﺗە ﺑە زﯾﺎﻧێﻜﯽ ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە زﯾﺎﻧــﯽ ﻓەرﺗەﻧە ،رووﺑەڕووی ﺑﺒێﺘەوە .ﻓەرﺗەﻧە ﺋەوەﯾە ،ﻣﺮۆڤ ﺑێﺒەش ﺑﺒێ ﻟە ﺋﺎزادﯾﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺋﺎﯾﻦ ،ﻟە ﺋﺎزادﯾﯽ ﺑڕوا و ﺑﺎوەڕ و ﭘەرﺳــﺘﻦ ،ﺑێﺒەش ﺑﺒێ ﻟە ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ھێﻤﻦ و ﺗەﻧﺎ و ھێﻮرﯾﯽ ﻧﺎو ﺧﺰم و ﺧﯚﯾﺶ ،ﻛە ﻛەس دەﺳﺘﯽ ﺑﯚ درێﮋ ﻧﺎﻛﺎ و ﻧﺎﺑێﺘە ﻣﺎﯾەی ﺋــﺎزار و زﯾﺎن ﺑﯚی ،ﻛەس ﺗەﻧﮕەﺗﺎوی ﻧــﺎﻛﺎ و رووﺑەڕووی ھەڕەﺷە و ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﻧﺎﻛﺎﺗەوە. ﻓەرﺗەﻧە ﻟە ﻣﺮدن و ﻛﻮﺷﺘﻦ ھەورازﺗﺮە .ژﯾﺎﻧﯽ ﺑێ ﺋﺎزادی و ﺑەردەوام دڵ ﺑــە ﻣﺎڵ و ﻣﻨﺪاڵەوە ﺑﻮون ،ﺋەوەﻧــﺪە ﻧﺎھێﻨﻦ .ﮔﯚڕ و ژێﺮزەوی زۆر ﺑﺎﺷــﺘﺮ و ﺳــەرﺑەرزاﻧەﺗﺮن ﻟێﯿﺎن .ﻟەﭘێﻨﺎو ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەی ﻓەرﺗەﻧەدا ﺧﻮا رێﯽ ﺑە ﻛﻮﺷــﺘﺎر داوە .ﺋەﮔەر ﺋێﻤە ﻟەم رﺳــﺘەﯾە ﺑﮕەﯾﻦ ،دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﻟە ھەﻣﻮو ﺋﺎﯾەﺗەﯾﻠﯽ ﻛﻮﺷــﺘﺎر و ﺗﻮﻧﺪﺗﯿﮋی و ھﺎﻧﺪەر ﺑﯚ ﮔﯿﺎن ﻟەﺳەر دەﺳﺘﯽ ﻟە ﺷەڕ ﻟەﭘێﻨﺎو ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەی ﻓەرﺗەﻧەدا ،ﺑﮕەﯾﻦ .ﺋەﮔەر ﺋەو ﺋﺎﯾەﺗەﯾﻠە ﻟە ﺑﻮاری ﺧﯚﯾﺎن و ﺋﺎرﻣﺎﻧﺠﯽ ﺧﯚﯾﺎن داﺑﺒڕﯾﻦ و ﻟە ﺳﯚﻧﮕە و ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑﭙﭽڕﯾﻨەوە ،ﺋەوا دووﭼﺎری ﻟە رێ دەرﭼﻮوﻧێﻜﯽ وا دەﺑﯿﻦ ﭘﺎﺷــﺎن ﻟێﯽ دەرﻧەﭼﯿﻦ و دەﺑێﺘــە ﻣﺎﯾەی ﻻﻣﻠﯿﺶ ﺑــﯚ دوو ﻻی دووﺑــەرەك ،ﻛە ﯾﺎن ﻟە ﻧەزاﻧﯿﻦ و ﺑێﺒﺎﻛﯿﯿەوە دەﺳﺖ ﻟە ﺋﺎﯾﻨەﻛە ھەڵﺪەﮔﺮن ،ﯾﺎﻧﯿﺶ دەﺑﻦ ﺑە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﺧﻮێﻨڕێﮋی دەروون ﺷــێﻮاوی وا ،ﺑە ﻧﺎوی ﺧﻮاوە دەﻛەوﻧە وێﺰەی ﺧەڵﻚ ﺑﯚ ھﯚﯾەك زۆر ﺟﺎر ﺧﯚﺷﯿﺎن ﻧﺎزاﻧﻦ ﭼﯿﯿە. ھەﻣﻮو ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﺷــەڕ و ﻛﻮﺷــﺘﺎر ﻟــە ﻗﻮرﺋﺎﻧــﺪا ،ﺑەﻧﺪە ﺑە رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی زوڵﻢ و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺧﺎك و ﻣﻨﺪاڵ و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯿﺎﻧە ﺑﯚ ﺧەڵﻜێﻚ ،ﻛە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زۆرە ﻟە ﺑﻦ ڕﻛێﻔﯽ ﺧﻮێﻨڕێﮋ و ﻛەڵەﮔﺎﯾەﻛﯽ ﺑێ ﺑەزەﯾﯿﺪا ،ﻟێﯽ ﺑێ ﺑەﺷــﻦ .ﻛﻮﺷﺘﺎر، ﺑﯚ ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧــەوەی ﺋەو ﺟﯚرە ﻧﻤﻮوﻧەﯾەی ﭘێﺸــەوە ،ھﺎﺗﻮوە. ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜــﯽ ﻛﺎﺗەﻛﯽ و ﺑﺎرێﻜﯽ ھﺎوێﺮدە و رێﻮﯾﻨﮕە ،ﻧەك ﺋﺎﯾەﻛﯽ ﺑەردەوام ﺷــەﻛﺎوە ﻟەﺳەر ھەﺳﺎرەی زەوﯾﺪا ﺑﯚ ﺷەڕێﻜﯽ ﺑێ ھﯚ و ﺑەﮔﮋداﭼﻮوﻧەوەی ھەﻣﻮو ﭼﺘێﻚ ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟﻤﯽ ﺑﯿﺎوان و ﮔەی دار و ﻛەﺷەﻛەﻧﯽ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﺶ. ﺧــﻮا ﺑە رووﻧﯽ دﯾﺎرﯾﯽ ﻛــﺮدووە) :وﻗﺎﺗﻠﻮا ﻓﻲ ﺳــﺒﻴﻞ اﻟﻠﻪ اﻟﺬﻳﻦ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻧﻜــﻢ وﻻ ﺗﻌﺘﺪوا إن اﻟﻠﻪ ﻻ ﻳﺤﺐ اﻟﻤﻌﺘﺪﻳﻦ( .ﺋەﻣە ﺋﺎﯾەﺗێﻜﯽ ﻣەدﯾﻨەﯾﯿﯿە ،واﺗە دوای ﻛﯚچ ﺑــﯚ ﻣەدﯾﻨە داھﺎﺗﻮوە ،ﻛە ﺋەو دەﻣە ﭼﻮوزەرەی دەوڵەﺗێﻜﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ و ﺳﻮﭘﺎﯾەﻛﯽ ﺑﭽﻮوك ﺳەرﯾﺎن ھەڵﺪاﺑــﻮو .ﺋﺎﯾەﺗێﻜــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺷــەڕ دﯾــﺎری دەﻛﺎ و وەك دەﺳــﺘﻮورێﻚ واﯾە ﺑﯚ ﺳــﻮﭘﺎ .دەڵێ ﺋێﻤە ﺷەڕی ﻛەﺳێﻚ دەﻛەﯾﻦ ﺷــەڕﻣﺎن دەﻛﺎ ﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻧە ﻛەﻣﺘﺮ .ھەﻣﻮو ﺋﺎﻛﺎری ﺋێﻤە ﺑە وﺷەی )وﻻﺗﻌﺘــﺪوا(ەوە ﺑەﻧﺪە .ﺧﻮا ﻧەرێﯽ ﻛﺮدووﯾﻦ ﻟە ﺷــەڕی ﮔﺎوری ﭼەﻛﺪار .ﺧﻮا ﺋەو دەﺳــﺪرێﮋﯾﻜەرەی ﺧﯚش ﻧــﺎوێ ،ﻛە ﺗەﻧﺎﻧەت دەﺳﺘﺪرێﮋی دەﻛﺎﺗە ﺳەر ﮔﺎورﯾﺶ ﺋەﮔەر ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺷەڕ ﻟە ﮔﯚڕێﺪا ﻧەﺑێ .ھەر ﺑەم ﺑﯚﻧەﯾەوە ،ﺧﻮا ﺋەﮔەر ﯾەﻛێﻜﯽ ﺧﯚش ﻧەوﯾﺴﺖ واﺗە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎرەﺳﺎت. ﺑە ﻛﻮرﺗﯽ ،ﻛﻮﺷــﺘﺎر ﻟە ﻗﻮرﺋﺎﻧﺪا وەك دەﺳــﺘﻮورێﻚ ﺑﯚ ﻣﻮﺳڵﻤﺎن و ﻧﺎﻣﻮﺳــڵﻤﺎﻧەﯾﻞ ھﺎﺗﻮوە ﺑﯚ ﺑەرﭘەرﭼﺪاﻧەوەی ﭼەوﺳــﺎﻧﺪﻧەوە و ﺗەﭘەﺳــەری .ﺑﯚ ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەی ﻛەڵــەﮔﺎ و دز و ﺧﻮێﻨڕێﮋەﯾﻞ ﻧەك دەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ ﺳــەرەڕۆﯾﺎﻧە ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳﺘﯽ وێﺮاﻧﻜﺮدﻧﯽ وت و ھەﺗــﺮەش ﺑﺮدﻧﯽ ﺧەڵﻚ .ﻛﻮﺷــﺘﺎر ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺋەوەﯾە ،ﺑﺎری ﺑەڕێﭽﻮوﻧﯽ ژﯾﺎن ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﻜﺎ و ﺑەرەو ﻧﯿﺸــﺎﻧەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﺗﺮی ﺑﺒﺎ. ﻛﻮﺷــﺘﺎر ﺋﺎﻣێﺮە ﻧــەك ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ .ﺋەﮔەر ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻚ ﺑــە ﺑێ ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ھﺎﺗــە دی ،ﺋەوا ﺋﺎﻣێﺮەﻛە دەﻛەوێﺘە ﻻوە و ﺷــەڕ ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧﺎﻣێﻨــێ .ﻟەﺑەرﺋەوە ،ﺣەﻧەﻓﯿﯿەل و ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺷــﺎﻓﯿﻌﯿﯿەﻟﯿﺶ ﭘێﯿــﺎن واﯾە ھەر ﺧﺎﻧــە )دار( ﯾﺎن وﺗێﻚ دەﺳــﺘەﺑەری ﺋەوە ﺑﻜﺎ ﻣﻮﺳڵﻤﺎن ﺧﻮاﭘەرﺳﺘﯿﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﺎ و ھەﺳﺖ ﺑە ﺗەﻧﺎھﯽ ﺑﻜﺎ ﺗێﯿﺪا، ﺋەوا ﺋەو ﺧﺎﻧەﯾە ﺧﺎﻧەی ﺋﺎﺷــﺘﯽ و ﺋﯿﺴــﻼﻣەﺗﯿﯿە ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەﮔەر دەﺳەﺗﺪارەﻛە ﻧﺎﻣﻮﺳــڵﻤﺎﻧﯿﺶ ﺑێ .ﻟێﺮەوە ،ھەﻣﻮو ﮔﯚی زەوﯾﻦ ﺧﺎﻧەی ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﺗەﻧﺎھﯽ و ﺋﯿﺴﻼﻣەﺗﯿﯿە .ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەو ﺷﻮێﻨﺎﻧە ﻧەﺑێ، ﻛە داﻋﺶ و ﻗﺎﻋﯿﺪە و ﻧﻮﺳــﺮە و ﺑﯚﻛﯚ ﺣەرام و ﺋەﻧﺴﺎری ﺷەرﯾﻌە ﺑەﺳــەرﯾﺎﻧﺪا زاڵﻦ .ﺋەواﻧە ﺧﺎﻧەی وێﺮاﻧەﻣﺎڵــﯽ و ﺗﺮس و ﺗﯚﻗﯿﻨﻦ. ﺧﺎﻧەی ﻛﻔﺮن .ﻟەو دەﻣەوەی ﺋەوان دەﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮدە ﺑەﺟێﮕەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺷــەرﯾﻌەت ﻟە رێﯽ ﺗﯚﻗﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧەڵــﻚ و وێﺮاﻧﻜﺮدﻧﯽ دﻧﯿﺎوە ،ﻛﻔﺮ دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد.
www.wishe.net
ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟەم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد
sarbaz25@yahoo.com
kawajam2000@yahoo.com
araakar4@gmail.com
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ
ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
wishe@wishe.net
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
ﺋەﺣﻤەد ﻧەﺑەز:
ﻓێﺮﮔە ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎن وەك ﻛﺎرﮔەی ﺑەﺧﺸﯿﻨەوەی ﺑڕواﻧﺎﻣەن ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺋەﺣﻤەد ﻧەﺑەز دەرﭼﻮوی ﺑەﺷﯽ ﺷــێﻮەﻛﺎری ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕە و ﻛﯚﻟێــﮋی ھﻮﻧەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧە ،ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری ﺑەﺷﺪار ﺑﻮوە. ﺋەو ﭘێﯽ واﯾە :ﺑﻮوﻧﯽ ھەر ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ھﻮﻧەری ﺟێﮕەی دڵﺨﯚﺷﯿﯿە ،ﺑەم ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﻟەوە ﺋەو ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕە و ﻓێﺮﮔە ھﻮﻧەرﯾﯿﺎﻧە ﺑە چ ﺳﯿﺴﺘەم و ﭘﻼﻧێﻜﯽ ھﻮﻧەری ﻛﺎر دەﻛەن و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺎن ﭼﯿﯿە و ﺳﺎﻧە ﭼﯽ ﺑەرھەم دێﻨﻦ ،ﺑەداﺧەوە ﺋەوەی ﺋێﻤە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ،ﺋەوەﯾە ﺋەم ﺷــﻮێﻨﺎﻧە وەك ﻛﺎرﮔەی ﺑەﺧﺸــﯿﻨەوەی ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻛﺎر دەﻛــەن و زۆر ﺑەﻛەﻣﯽ ڕۆڵﯿــﺎن ھەﯾە ﻟە ﭘێﺸﺨﺴــﺘﻦ و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎراﻛﺘەری ھﻮﻧەری و زۆری و ﺑﯚرﯾﯿەﻛﯽ ﭘێﻮە دﯾﺎرە.
11 رۆﻧﺎڵﺪۆی ﺋەﻓﺴﺎﻧە ﻧﺎﭼێﺘە ﻗەﻓەﺳﯽ زێڕﯾﻨەوە
15
ﺳــەرﭼﺎوە رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەڕازﯾــﻞ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻛــﺮد رۆﻧﺎڵــﺪۆی ﺋەﻓﺴــﺎﻧەی ﭘێﺸــﻮوی وﺗەﻛەﯾــﺎن و ﺟﯿﮫــﺎن ﻧێﻮاﻧﯽ ﻟەﮔەڵ دەزﮔﯿﺮاﻧەﻛــەی وەك ﺟﺎران ﻧەﻣﺎوە و ﺑڕﯾﺎرﯾﺸــﯽ داوە ﭼﻮارەم ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی ﺧﯚی ﻟەﮔەڵﺪا ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدات. ﭘێﺸــﺘﺮ رۆژﻧﺎﻣــەی )ﯾﻮ ﺋﯚ ﺋێــڵ( ﺑوی ﻛﺮدﺑﻮوەوە ﻛە رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻧﯿﺴﺎﻧﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵﺪا ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی ﭼﻮارەﻣﯽ ﺧﯚی ﺋەﻧﺠﺎم دەدات و ﺑﯚ ﺋەم ﻣەﺑەﺳــﺘەش ﺋﺎھەﻧﮕێﻜــﯽ ﮔەورە ﺑﯚ ﻣﺎوەی 3رۆژ و ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ھەزاران ﻛەس ﺋەﻧﺠﺎم دەدات.
ﺋﯚﯾﻦ ﭼﯚن داوای ﺳێﻜﺲ دەﻛﺎت؟
15
ﻣﺎﯾﻜﻞ ﺋﯚﯾﻨﯽ ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﭘێﺸﻮوی ھەڵﺒﮋاردەی ﺋﯿﻨﮕﻠﺘەرا و ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ و رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﻟەﺳەر ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ )ﺗﻮﯾﺘەر( ﻛﻮرﺗە ﭬﯿﺪﯾﯚﯾەﻛﯽ ﺳێﻜﺴــﻜﺮدﻧﯽ ﻧێﻮان دوو ﺳەﮔﯽ ﺑو ﻛﺮدەوە و ﻛﯚﻣێﻨﺘێﻜﯿﺸــﯽ ﻟەﺳــەر ﻧﻮوﺳــﯿﺒﻮو ،ﺗێﯿﺪا داوای ﻟە ﺧێﺰاﻧەﻛەی ﻛﺮدﺑﻮو ﺋەﻣﺸەو ﺧێﺰاﻧەﻛەی ھەﻣﺎن ﻛﺎری ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺎت.