Dyplom ’09
Opole 2009 www.dyplom09.uni.opole.pl
gr a: grafika
m a : malarstwo
m u : multimedia
r ze: rzeĹşba
4
wstęp Rozdroża sztuki
Dzieło sztuki jest zawsze dzieckiem swego czasu, często kolebką naszych uczuć.
W. Kandinsky*
Patrząc na tegoroczne dyplomy możemy dostrzec, że dziś dla młodego człowieka-artysty bardziej fascynujące jest stawianie pytań, szukanie i poznawanie odpowiedzi, niż wiedza z nich wynikająca. Ważniejsza jest droga niż jej cel. Niepewność czasów, problemy teraźniejszości, trudy codzienności przynoszące ból zmagań i radość ich przezwyciężenia to od zawsze była znakomita pożywka dla sztuki. Wszak cierpienie rodzi geniuszy, a śmierć czasem przynosi nieśmiertelność. Patrząc na prace dyplomowe tegorocznych absolwentów nie sposób nie zadać niepokojącego pytania o kondycję sztuki współczesnej. Czy ten zbiór dzieł, to obraz dzisiejszej sztuki? Czym jest sztuka naszych czasów? Czym jest dzieło sztuki? Kim jest artysta? Czego oczekujemy od sztuki? Czasem wydaje się nam, że wobec coraz bardziej zagubionych ludzi i społeczeństw tylko artyści nie boją się pytać i szukać odpowiedzi. Czy to sztuka daje taką siłę? A może jest tak bo dziś już tylko oni potrafią przeżywać? Bezwstydnie publicznie prezentować swoje człowieczeństwo i kultywować humanizm.
*
W. Kandinsky, O duchowości w sztuce, Łódź 1996, s.23.
„nowej rzeczywistości”, nowego nadrealizmu. Są to obrazy bardziej mroczne niż piękne. Nie wiemy zapowiedź to czy groźba? A może tylko dekoracja dla opowiadanego właśnie snu. Głębokiej zadumie służy wszechobecne tu pytanie o współczesny kanon urody i piękna człowieka. Czy to pytanie o zagubione piękno? A może prosta akceptacja nowego plastikowego piękna, które stało się wyznacznikiem „pseudoczłowieczeństwa”? Refleksją nad substancją czasu i przemijaniem życia jest „monotoniczność” podróży donikąd. Czy oglądamy obraz życia jako podróży donikąd? Podróż bez celu, to alegoria życia bez celu. Monotonnej wegetacji. Pytanie o małe, codzienne
tworząc ten katalog. Temu mają służyć różowy kolor i jeleń na rykowisku jako symbole kiczu, a jednocześnie wskazanie drogi do zrozumienia i oczywista drwina z próżnego wysiłku artysty i odbiorcy. Rodzi się prowokujące pytanie. Gdzie jest granica prowokacji? Przecież kicz to jedna z cech współczesnej cywilizacji. Wyznacznik kultury XXI wieku i uniwersalny punkt odniesienia. Tylko do czego artyście potrzebny jest kicz? A może kicz to nowy „stan świadomości” artysty? Lecz to tylko złudzenie, bo odbiór prezentowanych prac dyplomowych nie jest aż tak prosty. Róż to przewrotna prowokacja. Komunikat. Będzie wesoło, prosto, kiczowato i przystępnie? Nieprawda! Śmiechowi towarzyszy głęboka refleksja nad sobą i rzeczywistością. Tej refleksji służy kontemplacja formy i funkcji książki w czasach, gdy jak się wydaje nie istnieje już kultura książki. Albo pragnienie odnalezienia wartości w świecie bez wartości, co nieuchronnie prowadzi młodą artystkę do kolejnego odkrywania własnej wersji „neorenesansu”. Bardziej prowokacją niż refleksją jest cykl fotografii, niekształtnej i enigmatycznej jak czarny kwadrat Malewicza. Poezja tańczącej treści wydumana tak bardzo, że aż jej pozbawiona. Albo świat fantastyki prezentowany jako klucz do
10
czynności, przyjemności i rytuały odbywane w klaustrofobicznych bliźniaczo do siebie podobnych mieszkankach. Przerażająca wizja ludzkości. Codzienność, powtarzalność, identyczność, bylejakość … To tylko auto-portret. Metafizyczny realizm, aż kłuje w oczy. Wreszcie refleksja nad strachem ujęta w obrazie świata niewidocznych, skrywanych przyjemności i nałogów. Impresja na temat odurzonej duszy. Jak zrozumieć ten mętlik myśli i pojęć? Czy słowo klucz to „bunt”? Nie. To tylko prowokacja. „Pokażmy że jakiś bunt w nas jest”. Te prace to lekcja. Obrazoburcza, ironiczna i żarliwa jednocześnie. To uchylone drzwi przez które widać pewien zatrważający stan umysłu. Oni sami nazwali to „zniewoleniem przez estetyzację”. Są niepokorni. Prowokujący i irytujący zarazem jak nieustannie powtarzana reklama pasty do zębów. Kształtem liter bardziej niż słowami próbują przekazać nam i światu najważniejsze treści. Wystarczy tylko usłyszeć.
ARS NON HABET OSOREM NISI IGNORANTEM
Ironia, przewrotność i kicz to misja, jaką wyznaczyli sobie dyplomanci,
dr Adam Szymański
grafika
rafik
Joanna Berka dyplom
Between lllustration and Dialog (Pomiędzy ilustracją a dialogiem) książka artystyczna, mixmedia promotor: dr hab. Aleksandra Janik recenzent: dr Grzegorz Gajos praca teoretyczna
Przestrzeń jako nowe terytorium dla sztuki współczesnej dr Adam Szymański recenzent: dr hab. Łucja Piwowar-Bagińska prof. UO promotor:
kontakt:
jberka18@yahoo.com
14
Katarzyna Rupowska dyplom
Naos technika mieszana (monotypia + linoryt + pleksoryt) promotor: dr hab. Monika Kamińska prof. UO recenzent: dr Magdalena Hlawacz praca teoretyczna
Klasycyzująca tworczość Igora Mitoraja – piękno i doskonałość w dobie antysztuki promotor: dr Adam Szymański recenzent: dr hab. Marian Molenda prof. UO kontakt:
katepina@o2.pl
16
Wojciech Stachowiak dyplom
Komparatystyka temporalna grafika – technika mieszana promotor:
dr hab. Aleksandra Janik
recenzent:
dr Bartosz Posacki
praca teoretyczna
Podpis pod fotografią a jej interpretacja promotor:
dr Adam Szymański
recenzent:
dr Grzegorz Gajos
kontakt:
18
wojciech_stachowiak@o2.pl
malarstwo
Małgorzata Brzezińska dyplom
Basen akryl promotor: recenzent:
dr hab. Łucja Piwowar-Bagińska prof. UO dr Magdalena Hlawacz
praca teoretyczna
Opakowanie. Sztuka – niesztuka w służbie marketingu (produktu) dr Adam Szymański recenzent: dr hab. Aleksandra Janik promotor:
kontakt:
czarna_21@op.pl
22
Janusz Matlok dyplom
Głowa 1.2.3 olej promotor: dr hab. Edward Syty prof. UO recenzent: dr Edward Szczapow praca teoretyczna
Problem wyobraźni w malarstwie o tematyce fantastycznej w latach 1924–2005 promotor: dr Adam Szymański recenzent: dr hab. Monika Kamińska prof. UO kontakt:
janusz.matlok@wp.pl 24
multimedia
Joanna Banek dyplom
Searching for (W poszukiwaniu) animacja promotor: dr Bartosz Posacki recenzent: dr Magdalena Hlawacz praca teoretyczna
Eksperymentalna fotografia w okresie międzywojennym w Europie dr Adam Szymański recenzent: dr Grzegorz Gajos promotor:
kontakt:
28
a.baneczek@poczta.fm
Marta Bączyńska dyplom
Surogat fotografia promotor: dr Bartosz Posacki recenzent: dr Magdalena Hlawacz praca teoretyczna
Rzeczywistość a fotografia. Zrozumienie. Zamysł. Transformacje promotor: dr Adam Szymański recenzent: dr Magdalena Sztandara kontakt:
30
baczynska.m@gmail.com
Joanna MuĹźelak dyplom
Model integralny animacja promotor: dr Bartosz Posacki recenzent: dr Grzegorz Gajos praca teoretyczna
Miasto idealne promotor: dr Adam Szymański recenzent: dr hab. Monika Kamińska prof. UO 32
kontakt:
romaroma@op.pl
Bogna Kowalska dyplom
M1 animacja połączona z instalacją promotor: dr Bartosz Posacki recenzent: dr Magdalena Hlawacz praca teoretyczna
Typografia komunikacji wizualnej promotor: dr Adam Szymański recenzent: dr hab. Aleksandra Janik kontakt:
34
bogna.kowalska@gmail.com
Helena Orlicka dyplom
Przeprowadzka Animacja poklatkowa promotor: dr Bartosz Posacki recenzent: dr Grzegorz Gajos praca teoretyczna
Animacja filmowa jako droga do artystycznej kreacji dr Adam Szymański recenzent: dr Joanna Spalińska-Mazur promotor:
kontakt:
36
hellveticana@gmail.com
Małgorzata Rawecka dyplom
Sen, śnienie fotografia promotor: dr Grzegorz Gajos recenzent: dr hab. Aleksandra Janik praca teoretyczna
Działalność artystyczna twórców związanych z Gliwickim Towarzystwem Fotograficznym a fotografia światowa promotor: dr Adam Szymański recenzent: dr Bartosz Posacki kontakt:
malgorzata.rawecka@gmail.com
38
Klaudia Rzepka dyplom
Rytuały codzienności animacja + video promotor: dr Bartosz Posacki recenzent: dr hab. Łucja Piwowar-Bagińska prof. UO praca teoretyczna
Dzieło sztuki krytycznej jako impuls do rozważań o człowieku dr Adam Szymański recenzent: dr Magdalena Hlawacz promotor:
kontakt:
40
klaudiarzepka@gmail.com
Justyna Żurawka dyplom
Podróż projekcja audiowizualna promotor: dr Bartosz Posacki recenzent: dr Grzegorz Gajos praca teoretyczna
Autorski film animowany w Polsce promotor: dr Adam Szymański recenzent: dr Joanna Spalińska-Mazur kontakt:
42
zurawkajustyna@poczta.onet.pl
rzeĹşba
Piotr Figura dyplom
Fałszerstwo złotej rybki ceramika, szamot szkliwiony promotor: dr hab. Marian Molenda prof. UO recenzent: dr Witold Pichurski praca teoretyczna
Kadr fotograficzny jako inspiracja w twórczości E. Degas dr Adam Szymański recenzent: dr Magdalena Hlawacz promotor:
kontakt:
figura.piotr@gmail.com
46
Anna Gądek dyplom
Gdzie jesteś? rzeźba ceramiczna promotor: dr hab. Marian Molenda prof. UO recenzent: dr Witold Pichurski praca teoretyczna
Sztuka krytyczna a doświadczenia życia promotor: dr Adam Szymański recenzent: dr Magdalena Hlawacz kontakt:
48
annagadek@gmail.com
Katarzyna Horzela dyplom
Niewidoczne instalacja (technika własna) promotor: dr hab. Marian Molenda prof. UO recenzent: dr hab. Aleksandra Janik praca teoretyczna
Potwory, dziwaki – bestiariusz Tima Burtona dr Adam Szymański recenzent: dr Bartosz Posacki promotor:
kontakt:
k.horzela@gmail.com
50
Barbara Sztybel dyplom
Małe przyjemności – gra instalacja, ceramika szkliwiona promotor: dr hab. Marian Molenda prof. UO recenzent: dr hab. Aleksandra Janik praca teoretyczna
Sztuka w przestrzeni, przestrzeń sztuki. Problem otwarcia formy dr Adam Szymański recenzent: dr Magdalena Hlawacz promotor:
kontakt:
bsztybel@gmail.com
52
Katalog wystawy
DYPLOM'09 patronat:
wydawca:
Prorektor ds. kształcenia i studentów dr hab. Stefan Marek Grochalski prof. UO
Instytut Sztuki Uniwersytetu Opolskiego 45-707 Opole, ul. Wrocławska 4 www.sztuka.uni.opole.pl
Dziekan Wydziału Historyczno-Pedagogicznego dr hab. Marek Masnyk prof. UO
projekt, opracowanie, przygotowanie: Marta Bączyńska, m.baczynska@gmail.com Wojciech Stachowiak, wojciech_stachowiak@o2.pl www.dyplom09.uni.opole.pl
sponsorzy:
fotografie:
Urząd Miasta Opola
Joanna Mużelak, romaroma@op.pl Małgorzata Rawecka, malgorzata.rawecka@gmail.com Urząd Miasta Opola
redakcja:
Mercedes-Benz „Mirosław Wróbel”
dr Grzegorz Gajos druk: Zakład Poligraficzny SINDRUK 45-286 Opole, ul. Obrońców Stalingradu 66
Galeria Sztuki Współczesnej
tel.: 77/ 442 09 69 fax: 77/ 442 09 74 biuro@sindruk.pl
ISBN 978-83-924444-7-3
podziękowania dla: dr. hab. Stefana Marka Grochalskiego prof. UO prorektora ds. kształcenia i studentów dyrekcji Instytutu Sztuki UO Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu Klubu Suterena
patronat medialny:
Dziękujemy naszym promotorom i recenzentom za poświęcony czas, cenne uwagi, konstruktywną krytykę, wyrozumiałość i cierpliwość. Dyplomanci’09
ISBN 978-83-924444-7-3
www.dyplom09.uni.opole.pl
Dyplom ’09
Opole 2009