indruk Driemaandelijks informatieblad van IGO
Wonen aan de Demer pakt sociaal isolement aan! JAARGANG 4 • NR 15 SEPTEMBER 2014 P2A8168
Een oudere man en zijn dochter worden al een hele tijd begeleid door het Mobiel Team van Aarschot. Eén van de grootste problemen is het sociaal isolement van het gezin. Voor een deel is dit te wijten aan de staat waarin hun woning zich bevindt.
Verantwoordelijke uitgever: Walter Op de Beeck De Vunt 17 • 3220 Holsbeek
In dit nummer Wonen aan de Demer pakt sociaal isolement aan! 1-2 Voor mekaar 3 Op stapel 3 IGO in actie! 4-5 De penhouder 6 Advertenties 6 Aan het woord 7 In de kijker 8
De bewoner schaamde zich in die mate voor zijn woning dat hij helemaal geen bezoek meer wou ontvangen. Op zoek naar partners om dit probleem aan te pakken, klopte het Mobiel Team aan bij Wonen aan de Demer. Een mooie samenwerking was geboren. De gebreken in de woning waren zeer ernstig. Elementaire sanitaire voorzieningen zoals een toilet en badkamer ontbraken. In de winter viel de diepvries uit omdat het te koud werd in de keuken. De woning werd verwarmd met één gaskachel en de slaapkamer van de dochter werd onophoudelijk verwarmd met een elektrische bijverwarming. Aangezien de klant al wat ouder is, heeft hij meer behoefte aan basiscomfort. Hij wil zo lang mogelijk thuis blijven wonen en dan heb je vroeg of laat meestal thuisver-
pleging nodig. Zonder aangepast sanitair is dat moeilijk en onaangenaam. De klant was zich ten zeerste bewust van de ernst van de situatie. Toch kon hij het niet opbrengen om vaklui te contacteren voor de nodige aanpassingswerken. De psychologische drempel lag te hoog voor hem, vooral ook omdat het budget dat hij ter beschikking had zeer krap was. Verbouwen kan dan ook een erg stresserende onderneming zijn.
Wonen aan de Demer is actief in Aarschot, Diest en Scherpenheuvel-Zichem. Het is één van de drie intergemeentelijke woonprojecten die worden uitgevoerd door IGO, met de steun van de provincie VlaamsBrabant en Wonen Vlaanderen. Voor de inwoners is er in elke gemeente een woonloket waar zij gratis terecht kunnen met al hun vragen over wonen. Daarnaast ondersteunen deze projecten het woonbeleid, voeren zij het gemeentelijke leegstandsbeleid uit en zetten zij zich in voor de verbetering van de woonkwaliteit.
2
Het Mobiel Team en Wonen aan de Demer stelden tijdens een paar vergaderingen een actieplan op voor de meest noodzakelijke verbouwingen. De conclusie was dat de klant hierbij een begeleiding op maat moest krijgen, van voor het begin tot na het einde van de werken. Na een paar gesprekken slaagden zijn begeleiding, de woonconsulenten en de technisch adviseur er uiteindelijk in om het vertrouwen van de klant te winnen. Hij besloot om in te gaan op het aanbod.
Hoewel er sprake is van een happy end, eindigt het verhaal hier niet. Zo zullen IGO’s Energiesnoeiers nog een gratis energiescan uitvoeren. Aan de hand van de resultaten hiervan zullen er wellicht nog een aantal kleine ingrepen volgen. Deze hebben vaak een grote positieve impact op het energieverbruik. Daarnaast blijft de klant uiteraard steeds welkom op het woonloket als hij vragen heeft over wonen.
In de eerste plaats boden de technisch adviseur en de woonconsulent hulp bij het aanvragen en vergelijken van offertes. Daarna volgden zij samen met de klant de werken op en uiteindelijk ontfermde de woonconsulent zich over alle administratie (facturen, fiscale attesten, premies,…).
Meer info: www.igo.be • wonen
COLOFON
‘De klant werd begeleid van vóór het begin tot ná het einde van de werken’ Deze vruchtbare samenwerking heeft op korte termijn tot een prachtig eindresultaat geleid. Het vooropgestelde budget werd niet overschreden en de klant zal nog verschillende premies ontvangen. Hij voelt zich duidelijk veel beter in zijn vel, komt regelmatig terug onder de mensen en vooral, ontvangt nu eindelijk bezoek! Reden genoeg voor IGO om in de toekomst te blijven gaan voor dergelijke globale aanpak.
IGO De Vunt 17 3220 Holsbeek (t) 016 29 85 40 (f) 016 29 85 59 (e) info@igo.be IGO INDRUK wordt gedrukt op 100% postconsumptie gerecycleerd papier en verspreid op 2600 ex. naar mandatarissen en organisaties in het arrondissement Leuven. Bijkomend worden nummers verspreid naar instanties in heel Vlaanderen. Eindredactie: Johan Eyben Foto’s: IGO of stockfoto, tenzij anders vermeld.
VOOR MEKAAR
3
7 NIEUWE FRGE-GEMEENTEN
EXTRA LOCATIE KINDEROPVANG De kinderopvang van Hop-la! heeft er een nieuwe locatie bij. Hop-la! organiseert nu al voor het vierde jaar op rij de voor- en naschoolse opvang in de kleuter- en basisscholen in Haacht. De bestaande opvanglocaties werden op 1 september uitgebreid met het wijkschooltje van SintAdriaan. Omdat freinetschool ‘De Muze’ op wandelafstand ligt, kunnen ook de kinderen van deze school voortaan terecht in de opvang van SintAdriaan. De registratie en facturatie van de opvang gebeurt hier, net zoals in de andere locaties, op basis van QriKo, dat werkt met persoonlijke QRcodes. Dit gebruiksvriendelijke systeem biedt de ouders de mogelijkheid om van thuis uit alle mogelijke gegevens over de opvang van hun kinderen op te volgen.
Bijna in elk nieuw nummer van dit blad kan IGO melden dat er weer een nieuwe gemeente aangesloten is bij het FRGE, maar deze keer is er uitzonderlijk nieuws. Op 1 juli sloten niet minder dan 7 nieuwe gemeenten zich aan bij het FRGE. Dat betekent dat ook inwoners van Bekkevoort, Diest, Glabbeek, Hoegaarden, Kortenaken, Landen en Tielt-Winge nu bij IGO terecht kunnen voor een goedkope lening voor energiebesparende werken. Op 1 januari 2015 zal de federale regering de bevoegdheid over het FRGE overdragen aan de Vlaamse regering. Welke gevolgen dit zal hebben voor de dienstverlening is nog niet bekend. Meer info: http://frge.igo.be
Meer info: www.igo.be • kinderopvang
IGO. NAAST SOCIAAL OOK ‘SOCIAL’.
Een groeiend aantal gebruikers gaat via social media op zoek naar informatie. Ook voor IGO is het de ideale weg om de toewijding en motivatie te etaleren van de meer dan 200 medewerkers die zich dagelijks inzetten voor een lokale, sociale en vitale dienstverlening. Bij IGO gebruiken vooral de woonprojecten een Facebookpagina om klanten te informeren, infomomenten aan te kondigen en eenvoudige vragen te beantwoorden. Ook Twitteren Google+-pagina’s worden hiervoor ingezet. Daarnaast maakt IGO’s energieconsulent (zie p. 7) gebruik van social media om informatie uit te wisselen over de bestrijding van energiearmoede. Benieuwd naar de activiteiten van IGO en haar afdelingen? Kijk snel op deze pagina’s: www.facebook.com/wonenaandedemer www.facebook.com/wonentussendijleenvelp www.facebook.com/woonwijzermiddenbrabant www.facebook.com/energie.consulent
OP STAPEL
PILOOTPROJECT GEESTELIJKE GEZONDHEIDSBELEID VOOR OCMW’S
IGO IS THUISGEKOMEN In november 2013 verhuisde IGO zijn kantoren naar een eigen gebouw aan De Vunt 17 in Holsbeek. Na bijna een jaar van kleine en grotere verbouwingen zal IGO het gebouw op 10 oktober officieel openen. De genodigden zullen bij een hapje en een drankje niet alleen een rondleiding krijgen door het gebouw, maar ook langs de verschillende diensten die er hun stekje gevonden hebben. Aansluitend bij de filosofie van IGO was er bij de verbouwingen veel aandacht voor milieu en energie. Het gebouw werd optimaal geïsoleerd, de oude ramen werden vervangen en een ventilatiesysteem type D werd geïnstalleerd. Onlangs bewees een thermoscan nog dat het gebouw nu veel beter geïsoleerd is dan voor de verbouwingen. Uiteraard zette IGO waar mogelijk de eigen ploegen in voor de verbouwingen.
De vermaatschappelijking van de zorg is een nobel idee maar tegelijkertijd een serieuze uitdaging voor de sociale diensten van de OCMW’s. Daarom werkte IGO in samenwerking met Logo Oost-Brabant en CGG PassAnt een opleidingstraject uit voor de maatschappelijk werkers van de sociale diensten van de OCMW’s. Het traject bestaat uit drie pijlers: geestelijk gezondheidsbeleid en structureel overleg, deskundigheidsbevordering en afspraken met andere partners uit de eerste en tweede lijn. Het project dat in de komende maanden meer vorm zal krijgen, mag alvast rekenen op bijval van de OCMW-voorzitters. Het resultaat zal je kunnen lezen in één van de volgende nummer van IGO Indruk. Meer info: www.igo.be • OCMW-overleg
IGO LEERT DOELGROEPMEDEWERKERS RIJDEN Dankzij een subsidie van de provincie Vlaams-Brabant kan IGO buiten de werkuren rijlessen organiseren voor doelgroepmedewerkers. Doel is om mensen zonder rijbewijs of met gebrek aan rijervaring de mogelijkheid te bieden hun rijbewijs te halen of voldoende zelfvertrouwen te kweken als ze al een rijbewijs hebben. IGO heeft een dienstwagen uitgerust met dubbele bediening en kon dankzij de subsidies een rijinstructeur in dienst nemen. Kunnen rijden is een belangrijke basiscompetentie die het verschil kan maken bij een sollicitatie. Ook op sociaal vlak houdt een rijbewijs vaak een meerwaarde in. IGO’s doelgroepmedewerkers beseffen dit ook want intussen zijn er al zes vol enthousiasme aan de lessen begonnen.
Trage wegen bieden ruimte voor veilig wandelen en fietsen. Soms zijn ze de kortste weg naar school. Maar ze bieden ook kansen voor natuur, sport en spel dicht bij huis. Logisch dus dat veel gemeenten bereid zijn een inspanning te leveren om hun trage wegennet uit te bouwen. Maar een doordacht uitgebouwd trage wegennetwerk opstellen is verre van eenvoudig. IGO maakt samen met Trage Wegen vzw werk van een breed gedragen oplossing. Beide organisaties hebben tonnen ervaring met beheer en aanleg van trage wegen en bieden aan geĂŻnteresseerde gemeenten een oplossing op maat aan. Meer info: www.igo.be ď‚&#x; natuur en milieu
DE PENHOUDER
Wie mij vijf jaar geleden gezegd zou hebben dat ik momenteel nog zo veel in contact zou komen met IGO had ik vermoedelijk een beetje vreemd aangekeken. Op dat moment verliet ik IGO immers na zeven jaar trouwe dienst bij de dienst Welzijn. Ik had net een 10-tal gemeenten begeleid bij de opmaak van hun lokaal sociaal beleidsplan en ging aan de slag op de dienst Welzijn van de Stad Aarschot om niet alleen een plan te maken... maar het ook mee uit te voeren. Mijn fijne tijd bij IGO en de contacten met de toffe collega’s leken op dat moment achter de rug. Niets blijkt minder waar te zijn. In mijn werk en in onze stad blijkt de vervlechting met IGO erg groot. Het begint al met mijn directe buur. Onze dienst Welzijn vormt samen met de sociale
In deze rubriek geeft IGO de pen aan een gastschrijver. Deze keer is dat Karlien Vanpee, diensthoofd van de dienst Welzijn Aarschot.
6
dienst van het OCMW het Sociaal Huis van Aarschot. Daartoe behoort ook het woonloket van het project Wonen aan de Demer, dat vier jaar geleden in Aarschot werd opgestart door ... IGO. Het loket wordt bemand door Sarah, een van de vele gedreven medewerkers van IGO, die letterlijk naast mij zit. (Handig want zo blijf ik ook op de hoogte van het reilen en zeilen bij IGO). Onze dienst neemt ook deel aan het woonoverleg van het project Wonen aan de Demer dat in het zelfde kader werd opgericht. Dit woonproject is zó belangrijk voor onze stad dat het één van de vier themagroepen vormt van ons huidig lokaal sociaal beleid. En deze samenwerking leidt tot nieuwe initiatieven. Samen met IGO en enkele andere lokale sociale organisaties werd een project opgestart waarbij maatschappelijk kwetsbare jongeren huizen opknappen in de sociale woonwijk Gijmelberg in Aarschot. Ook werd een gezamenlijke projectaanvraag ingediend bij de Koning Boudewijnstichting voor een project dat jongeren stimuleert om zelfstandig te gaan wonen. Verder werkt onze dienst welzijn ook nog samen met IGO binnen de actiegroep toegankelijkheid.
Achteraf bekeken is het niet vreemd dat ik na al die jaren nog zo een nauwe samenwerking heb met IGO, bedenk ik me bij het schrijven van dit cursiefje. Want IGO is een organisatie met expertise op verschillende belangrijke domeinen binnen het gemeentelijk beleid, met gemotiveerde professionele medewerkers die open staan voor dialoog, die graag meedenken om te zoeken naar duurzame oplossingen. Die mee op zoek gaan naar financieringsbronnen voor nieuwe initiatieven en die de ervaringen van andere gemeentes bij die projecten kunnen doorgeven. Zo’n organisatie is een meerwaarde voor elke gemeente en stad die haar beleid wil verbeteren ten dienste van haar inwoners. Dus zolang ik mijn huidige functie blijf uitoefenen en IGO erin slaagt om de opgesomde zaken waar te blijven maken, zal de band tussen mij en IGO nooit helemaal doorgeknipt worden. Op naar de volgende 5 jaar!
ADVERTENTIES
Een streekpakket van IGO, tof om te geven, fijn om te krijgen.
Bestel uw insectenhotel of insectenblokken bij IGO. Volledig volgens uw wensen Afgewerkt of om zelf op te vullen. Offerte en bestellingen: opdrachten@igo.be of 0496 25 85 11 Verzorgde afwerking, stipte levering, gemakkelijk online te bestellen. Ook zelf samen te stellen. www.streekwinkel.be
AAN HET WOORD
7
Een nieuw wapen in de strijd tegen energiearmoede: de energieconsulent Sinds 1 januari van dit jaar zet IGO een energieconsulent in. Met financiële steun van het Vlaams Energieagentschap (VEA) zal hij de komende jaren een actieve rol opnemen in de strijd tegen energiearmoede.
het verhaal rond energiearmoede. Zo trekt IGO in opdracht van de provincie het voorzittersoverleg van de OCMW’s en het overleg met de maatschappelijk werkers van de sociale diensten binnen het arrondissement Leuven.
Dat is geen nieuwe strijd, maar wel een actuele en belangrijke, want 1 op 7 gezinnen in België leeft in energiearmoede. We spreken van energiearmoede als een gezin meer dan 10% van zijn budget uitgeeft aan energiefacturen. In de harde realiteit betekent dit dat het gezin moeite heeft om de woning in de winter voldoende te verwarmen.
Op www.igo.be kan je inschrijven op de driemaandelijkse nieuwsbrief van de energieconsulenten. Zo blijf je op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en voorbeeldprojecten inzake energiearmoede in heel Vlaanderen.”
IGO: energiewerking van A tot Z De energieconsulent voor Vlaams-Brabant en Antwerpen is niet toevallig gehuisvest bij IGO. Ronald Grobben: “Binnen IGO hebben we het grote voordeel dat ik als energieconsulent in een paar stappen bij de medewerkers van drie wooninfopunten, een lokale entiteit FRGE en een energiesnoeibedrijf sta. Bovendien hebben we zeer goede contacten met de OCMW’s, partners bij uitstek in
Ronald Grobben
Ronald Grobben: “1 op 7 gezinnen leeft in energiearmoede.” Concrete acties Ronald Grobben: “Mensen in energiearmoede kunnen gratis een energiescan laten uitvoeren. De energiescanners gaan bij mensen aan huis om te kijken of er via gedragswijziging en kleine of grote investeringen kansen liggen om de energiefactuur te laten dalen. Gedragswijzigingen zijn gratis, investeringen kosten geld. Met advies over subsidies en renteloze leningen proberen we de drempel om te investeren te verlagen. Voor grotere investeringen zoals dakisolatie hebben de kwetsbare gezinnen niet alleen geld, maar meestal ook de toestemming van de eigenaar nodig. De overgrote meerderheid is immers huurder.” De overheid is er zich van bewust dat lang niet alle eigenaars er het nut van inzien om hun huurwoning te isoleren. Daarom zorgt het ontbreken van dakisolatie vanaf 2015 voor strafpunten in een onderzoek betreffende woningkwaliteit. Vanaf 2020 leidt dit automatisch tot het ongeschikt verklaren van de woning. Maar ook voor de eigenaars is er
een positieve kant aan het isolatieverhaal. Ronald Grobben: “Als eigenaar van een woning wacht je best niet tot dakisolatie verplicht is, want bij verhuur aan prioritaire groepen geniet je momenteel nog van een premie tot 23 EUR/m² en een belastingvermindering van 30% op de eventuele restfactuur. Bovendien heeft de isolatie een gunstig effect op de EPC-score van je huurwoning.” Interesse gewekt? Neem dan contact op via het gratis nummer van de energieconsulent: 0800 14 440. Het valt immers niet te voorspellen hoe lang de uitzonderlijke premie en het belastingvoordeel nog zullen gelden. Weet je niet of jouw huurder tot de prioritaire groepen behoort, neem dan een kijkje op www.energiesnoeiers.net onder de rubriek sociaal dakisolatie project. Meer info: www.igo.be • energiemaatregelen
met ondersteuning van de Vlaamse overheid
Er zijn al verschillende organisaties die de strijd tegen de energiearmoede aanbinden. Eerder dan het warm water opnieuw uit te vinden, wil de energieconsulent er voor zorgen dat de mensen die het nodig hebben de weg vinden naar die organisaties. IGO is daarvoor met 3 woonprojecten, energiesnoeiers en een lokale entiteit van het FRGE een ideale uitvalsbasis.
IN DE KIJKER
8
Van onkruidbestrijding naar kruidbeheer Een decreet van 21 december 2001 en een uitvoeringsbesluit van 19 december 2008 verplichten openbare besturen om vanaf 2015 alle openbare ruimten zonder pesticiden te beheren en te onderhouden. Dit geldt zowel voor de taken uitgevoerd door eigen personeel als voor taken die uitbesteed worden. Met de campagne ‘zonder is gezonder’ gaf de Vlaamse overheid een eerste aanzet. Nu zijn de openbare besturen zelf aan zet.
Onkruidpreventie met bodembedekkers ...
Pesticiden afschaffen riskeert met andere woorden een arbeidsintensieve en dus dure zaak te worden. Maar het kan ook anders, al vraagt dat om een mentaliteitswijziging en voldoende achtergrondkennis. Het zou een gemiste kans zijn als de gemeenten enkel op zoek gingen naar de meest efficiënte alternatieve methode om de vroegere bestrijdingsmiddelen te vervangen. Want er zijn heel wat factoren die het niet-chemisch beheer kunnen vergemakkelijken. IGO begeleidt en ondersteunt de openbare besturen in deze omschakeling door zowel curatieve als preventieve maatregelen aan te bieden.
… of door de ondergrond aan te passen De omschakeling naar een pesticidenvrij onkruidbeheer is niet eenvoudig. Onkruidverdelgers zijn goedkoop en eenvoudig in gebruik. Even sproeien volstaat om alle planten te doden waardoor ze lange tijd weg blijven. Handig, want burgers accepteren meestal geen enkele kruidgroei op verhardingen.
IGO helpt openbare besturen op allerlei manieren om het pesticidengebruik af te bouwen. De ploegen worden ingezet voor diverse curatieve maatregelen. IGO voert ook sensibiliseringsacties, en stelt herinrichtingsplannen of ontwerpen van tuin, park, parkeer- en sportterreinen op. Dat maakt een efficiënt pesticidenvrij beheer mogelijk, dat het openbaar bestuur zelf kan uitvoeren of met een gerust hart aan IGO kan overlaten.
Ook hier is de boodschap ‘voorkomen is beter dan genezen’. Je kan uiteraard niet buiten curatieve maatregelen. Af en toe moet je het ongewenste groen gewoon verwijderen. Curatieve maatregelen kunnen we indelen in thermische en mechanische methodes. Bij de thermische methodes verschroeit een warmtebron (heet water, stoom of vuur) het onkruid. Bij de mechanische methodes wordt het onkruid effectief verwijderd (maaien, borstelen, frezen of wieden). Deze curatieve methodes moeten op regelmatige basis toegepast worden. Daarom geeft een combinatie van zowel thermische als mechanische bestrijding meestal het beste resultaat.
Maar het spreekwoord ‘beter voorkomen dan genezen’ is hier zeker van toepassing. Preventieve maatregelen, die erop gericht zijn onkruid te beheren, eerder dan te bestrijden, zijn doorgaans een betere keuze. De bedoeling is hier om de onkruidgroei een stapje voor te blijven. Dat kan je doen door een beheerplan op te stellen en omvormingsmaatregelen uit te voeren. Een voorbeeld: je kan een bodembedekker aanplanten die onkruidgroei verhindert. Bodembedekkers hebben immers zulk een dichte groeiwijze dat onkruiden weinig kansen krijgen om te groeien. Een omvorming of herinrichting is ietwat ingrijpender. Eerder dan het onkruid, probeert men hier de verharding te verwijderen of pleintjes anders in te richten zodat onkruidgroei gemakkelijker beheer(s)baar is. Op termijn creëer je zo bovendien een gezonde en groene omgeving voor alle inwoners. Meer info: www.igo.be • groenonderhoud
Onkruid mechanisch verwijderen