indruk Driemaandelijks informatieblad van IGO
Graag traag Trage wegen opgewaardeerd dankzij IGO’s maatwerk
JAARGANG 1 • NR 3 JULI • AUGUSTUS • SEPTEMBER 2011 P2A8168 Verantwoordelijke uitgever: Walter Op de Beeck Aarschotsesteenweg 212 • 3010 Leuven
In dit nummer Graag traag – Trage wegen opgewaardeerd Voor mekaar Op stapel IGO in actie! De penhouder Advertenties Aan het woord In de kijker
1-2 3 3 4-5 6 6 7 8
Vlaanderen ligt bezaaid met trage wegen. Dit zijn verbindingen voor nietgemotoriseerd verkeer zoals veldwegen, kerkwegels of jaagpaden, vroegere treinbeddingen, holle wegen en bospaden. Allemaal netjes geklasseerd en verbonden aan een bijpassende regelgeving, maar in het verleden vaak over het hoofd gezien, in de vergetelheid geraakt of al dan niet bewust onrechtmatig tot eigendom verworven. Vandaag worden gemeenten echter langs verscheidene kanten met de neus op de feiten gedrukt en rijst de vraag: wat nu ermee? Een uitgebouwd trage wegennetwerk biedt heel wat mogelijkheden en voordelen. Maarten Claes, projectmedewerker Milieu bij IGO, verduidelijkt: ‘Heel wat trage wegen worden vandaag ingeschakeld in wandel- en fietsroutes. Veldwegen en kerkwegels zijn immers ideaal voor wandelaars of fietsers die op een rustige manier van het landschap en de natuur willen genieten. De link met natuur is voor de hand liggend. In onze verstedelijkte omgeving, waar grote groen-
gebieden kleiner en kleiner worden, zijn trage wegen ideale uitwijkmogelijkheden voor tal van planten en dieren.’ De keerzijde van de medaille is echter dat uitbouw en onderhoud vaak een grote inspanning van de gemeente vergt. En dat is niet het enige. Door de zeer dubbelzinnige en moeilijke wetgeving is het vaak onbegonnen werk om tussen het bos de bomen te zien. Welke weg ligt waar? Wat is de verantwoordelijkheid van de gemeente en wat niet? En wat met wegen die niet meer gebruikt worden of bebouwd zijn? IGO’s actieplan biedt een oplossing Maarten Claes: ‘Om een antwoord te bieden op de vele vragen werkte IGO een actieplan uit. Drie verschillende doelen – een zicht krijgen op de bestaande toestand van het buurtwegennet, een visie ontwikkelen gekoppeld aan een werk- en onderhoudsschema en concrete realisaties op het terrein – liggen aan de basis van een stappenplan.’ Met behulp van dit stappenplan kan een gemeente in samenwerking met IGO de nodige beleidskeuzes maken,
2
vrijwilligers mobiliseren voor een gerichte inventarisatie en een onderhoudsplan opstellen voor de nog toegankelijke wegen. ‘IGO beschikt over de mensen en de kennis om deze wegen te beheren’ vervolgt Maarten. ‘Daarnaast is IGO niet alleen een helpdesk voor afschaffing- of verschuivingdossiers, maar wordt effectief op terrein het verschil gemaakt. Een houten brug vervangen, afgesloten wegen opnieuw open maken, de bestaande wegen beheren… Dankzij de verschillende ploegen en hun materiaal is IGO breed inzetbaar.’
‘Iemand die het globaal overzicht behoudt is van cruciaal belang’ Bert De Wit, schepen van leefmilieu in Tremelo
Brede ondersteuning, lokale uitvoering Ook de provincie Vlaams-Brabant heeft de voorbije jaren werk gemaakt van een nieuw trage wegenbeleid. Tijdens dat hele denkproces werd nauw samengewerkt met IGO. Dit resulteerde in een uniforme aanpak van inventarisatie en een gegarandeerde ondersteuning waar nodig. Op die manier houden beide partners samen het trage wegenbeleid in de kijker. Schepen Bert De Wit van Tremelo belicht de plaatselijke situatie: ‘In Tremelo zijn we al enige tijd bezig met de inventarisatie van onze trage wegen. Nu die fase nagenoeg is afgerond staan we voor een grote uitdaging. Het vele terreinwerk vergt grote inspanningen die we moeilijk kunnen bolwerken met onze vrijwilligers of de gemeentediensten. Iemand die daarbij assisteert, de verdere stappen opvolgt en een globaal overzicht behoudt, is van cruciaal belang.’ Meer info www.igo.be • trage wegen
‘IGO beschikt over de mensen en de kennis om trage wegen te beheren’ Maarten Claes, projectmedewerker Milieu
COLOFON IGO Aarschotsesteenweg 212 3010 Leuven (t) 016 29 85 40 (f) 016 29 85 59 (e) info@igo.be IGO INDRUK wordt gedrukt op 100% postconsumptie gerecycleerd papier en verspreid op 2800 ex. naar mandatarissen en organisaties in het arrondissement Leuven. Bijkomend worden nummers verspreid naar instanties in heel Vlaanderen. Eindredactie: Christophe Van Meerbeeck Foto’s: IGO of stockfoto, tenzij anders vermeld
VOOR MEKAAR
3
SNELLE INTERVENTIES
FIETSENTELLERS TELLEN FIETSEN Met meer dan 900 km fietswegen doorheen het arrondissement Leuven is het fietsknooppuntennetwerk mooi uitgebouwd. Om te weten te komen hoe populair dit netwerk is, wie er wanneer fietst, en welke invloed gerichte acties hebben, besloot de provincie Vlaams-Brabant om volautomatische fietsentellers op te stellen. Een team van IGO verzorgde de aanleg en onderhoudt de opstellingen. Om de 14 dagen lezen de medewerkers van IGO de gegevens uit, en op regelmatige tijdstippen worden de tellers verplaatst. Als het onderzoek is afgerond, lees je hier de resultaten.
Meer info www.igo.be • toeristische routes
PRACHTIG RESULTAAT IK KYOTO-ACTIE De 'ik kyoto' werknemersactie liep dit jaar van 28 maart tot 21 juni. IGO was één van de 225 organisaties die deelnamen en haar werknemers aanmoedigde om zo duurzaam mogelijk naar het werk te komen. In totaal werd door de IGO-medewerkers 3,7 ton CO2-uitstoot bespaard, goed voor iets meer dan 20.000 niet-gereden autokilometers. Meer info www.ikkyoto.be
Enkele zware zomeronweders zorgden voor heel wat overlast in de regio. Brandweer en gemeentelijke diensten hadden de handen meer dan vol om de honderden oproepen te verwerken en de schade te herstellen of op te ruimen. Dankzij hun flexibele planning konden de specialisten van IGO’s hoogwerkploeg meteen inspringen om de vele geknakte komen en afgerukte takken op te ruimen. Door deze samenwerking tussen alle verschillende dienstverleners werd de duur van de hinder zo beperkt mogelijk gehouden.
Meer info www.igo.be • hoogwerk
OP STAPEL
VOORRANG VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP
Dit najaar start IGO met het proefproject ‘mobiele hakselaar’. De inwoners van deelnemende gemeenten kunnen op afgesproken tijdstippen hun snoeihout aanbieden aan de medewerkers van IGO die met de mobiele hakselaar op ronde zijn. Zij verwerken dan het snoeihout ter plekke tot hakselhout, klaar voor gebruik door de eigenaar. Met deze nieuwe manier van werken hopen IGO en Ecowerf de grote toevloed van snoeihout in de gemeentelijke containerparken in te dijken. Tegelijkertijd bieden deelnemende gemeenten een mooie service aan hun inwoners.
Op uitnodiging van IGO en met middelen van de provincie komen de OCMW-voorzitters van het arrondissement Leuven regelmatig samen. Hun eerstkomende bijeenkomst zal plaatsvinden op een originele locatie: het welzijnsbureau van het OCMW Leuven in de Fonteinstraat, het eerste passiefkantoor binnen de ring. Een passiefkantoor is zeer energiezuinig en gericht op een goed winter- en zomercomfort. Met de keuze van deze plaats hoopt IGO de OCMW’s te inspireren inzake duurzaam werken.
De stad Aarschot besliste 18 augustus te starten met de opmaak van een lokaal toewijzingsreglement voor sociale huurwoningen. De uitwerking gebeurt door de interlokale vereniging H-Aar-Scherp, waarbinnen IGO optreedt als projectuitvoerder. In het project Poortvelden zullen er in de toekomst ondermeer 24 aangepaste sociale huurwoningen gebouwd worden door een sociale huisvestingsmaatschappij. Een stedelijk toewijzingsreglement moet het mogelijk maken om deze woningen met voorrang toe te wijzen aan personen met een handicap die ondersteund worden door een door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap erkende dienst inclusieve ondersteuning, dienst beschermd wonen of dienst begeleid wonen. De vzw Huize Eigen Haard, actief in Aarschot, is een dergelijke voorziening voor de opvang, begeleiding en verzorging van volwassen personen. De inwerkingtreding van het reglement is voorzien voor augustus 2012, na de noodzakelijke goedkeuring door de minister.
Meer info www.igo.be • groenonderhoud
Meer info www.igo.be • OCMW-overleg
Meer info www.igo.be • H-Aar-Scherp
MOBIELE HAKSELAAR OP PAD
OCMW-VOORZITTERS ACTIEF IN PASSIEFHUIS
Kwaliteit herken je aan de details. Deze foto van de zijmuur van de kapel OLV van Bijstand in de Linterse deelgemeente Overhespen toont het vakwerk van IGO’s Monumentenploeg. Zij streken deze zomer daar neer om in het kader van een Europees Interregproject de verkommerde kapel grondig aan te pakken. Dak, muren, vloer en interieur werden volledig gerenoveerd. In de komende maanden worden nog tal van dergelijke opknapbeurten in de tien deelnemende gemeenten van het Hageland uitgevoerd.
DE PENHOUDER
6
Het grondgebied van Landen is permanent bewoond sinds de pré-historie. De Romeinen werden aangetrokken door de vruchtbare bodem, bouwden hier prachtige villa’s en lieten ons indrukwekkende graftomben, de zogenaamde Tumuli, achter. De Merovingers bouwden in de zesde en zevende eeuw de allereerste kerk op Sinte-Gitter en ook in deze periode leefde Pepijn van Landen, hofmeier van de Merovingische koningen en voorvader van Karel De Grote. In 1211 ontvangt Landen haar stadsrechten en vanaf dan zal de versterkte stad het decor vormen voor vele belangrijke veldslagen uit onze geschiedenis. In 2011 is Landen als stad officieel 800 jaar oud en dat wordt een jaar lang gevierd met tal van evenementen.
In deze rubriek geeft IGO haar pen aan een gastschrijver. Deze keer is dat Dominik Champagne, zaakvoerder van De Kale Ridders die ter gelegenheid van 800 jaar Landen het feestbier Tumulus 800 brouwen. Dominik staat tweede van rechts op de foto.
Het grote feestweekend vond plaats op 24, 25 en 26 juni met onder andere een parade van de reuzen van Landen die speciaal voor dit feestjaar gebouwd werden door de inwoners van de verschillende deelgemeenten. En wie in onze contreien feest zegt denkt al gauw aan een frisse pint, getuige daarvan de vele streekbieren die men onder andere in IGO’s Streekwinkel kan vinden. Speciaal voor deze gelegenheid brouwden De Kale Ridders dan ook de Tumulus 800, een feestbier met evenveel karakter als de geschiedenis van haar thuishaven Landen. De Tumulus 800 is een pittig tarwebier van 6° alcohol. Het wordt net als grote broer Magna gebrouwen met behulp van 4 moutsoorten en dit volledig volgens het eeuwenoude ‘Reinheitsgebot’. Dit bier wordt artisanaal gehopt met een edele hopsoort, hetgeen resulteert in een zeer fijne en kruidige bitterheid. De Tumulus 800 wordt niet gefilterd en ondergaat na de hoge gisting een tweede hergisting op fles. Het bier is fris en kruidig, met een uitgesproken bitterheid die weliswaar voldoende gebufferd is. Het
schuim is zeer zacht en fijn en blijft langdurig aanwezig. Dit bier kent een evolutie op fles van kruidig naar eerder fruitig. Het Tumulus 800 bier is het allereerste bier dat gebrouwen werd met een nieuwe supergist die ontwikkeld werd aan de KU Leuven. Biotechnoloog Kevin Verstrepen en zijn team ontwikkelden een supergist waarmee bier met meer smaak gemaakt kan worden. De nieuwe gistsoort maakt extreem veel aromastoffen aan, waardoor we bij de Tumulus 800 geuren van appel, peer, lychee, banaan en zelfs wat bloemen kunnen waarnemen. Op Landens en uw gezondheid!
ADVERTENTIES
Uit het goede hout gesneden biedt aan:
renovatie bronzen standbeelden Een team van ervaren vakmannen gebruikt ambachtelijke technieken en zorgt voor een grondige onderhoudsbeurt:
Haagcampagne 2012 Ook in 2012 wil IGO de inwoners van de deelnemende gemeenten de kans bieden om streekeigen plantgoed voor hagen en houtkanten aan zeer voordelige prijzen te kopen.
• poetsen van het standbeeld (levensgroot) met sokkel (max. 1,5 m) • patineren van het beeld • opnieuw invoegen van de sokkel • inschilderen van letters op de sokkel • aanbrengen van een beschermlaag Kostprijs: 1.800 Euro (excl. 21% BTW). Voor grotere beelden en beeldengroepen wordt de prijs bepaald na een plaatsbezoek. Voor meer info en voorwaarden, contacteer Filip Haesen bij IGO via e-mail monumentenploeg@igo.be of op gsm 0496 25 85 14. Kijk ook eens op www.igo.be • renovatie bronzen beelden
De betrokken gemeentediensten worden dit najaar gecontacteerd. Alle info vind je op www.haagcampagne.be. © Klaas van Haeringen
AAN HET WOORD
7
‘Ons leegstandVerplicht leegstandsregister biedt kansen
beleid werkt’ De vraag naar betaalbare woonruimte is groot. Leegstand is dan ook absoluut te vermijden. Sinds 1 januari 2010 zijn gemeenten verplicht om leegstaande panden te inventariseren en op te nemen in een zogenaamd leegstandsregister. De gemeenten van het intergemeentelijk woonproject Wonen tussen Dijle en Velp (Bertem, Bierbeek, Boutersem, Haacht, Oud-Heverlee en Rotselaar) laten zich voor deze taak ondersteunen door IGO. Bierbeeks burgemeester Mark Cardoen spreekt over zijn ervaringen. ‘Het is belangrijk dat woningen ter beschikking komen van de bevolking. Het is zonde om lege woningen niet terug op de markt te brengen. We merken hier in Bierbeek duidelijk dat het leegstandsbeleid z’n vruchten afwerpt: een redelijk aantal woningen is inmiddels weer beschikbaar gekomen. Ze worden ofwel terug bewoond, te koop gezet, verhuurd of worden soms gesloopt. Het aanpakken van de leegstand door de gemeente is voor bewoners vaak een stimulans om in actie te komen.’ ‘Uit reacties van de bevolking blijkt dat er in het algemeen positief wordt aangekeken tegen onze aanpak. Hierbij is een goede communicatie heel belangrijk, het is ten-
‘Goede communicatie is erg belangrijk’ Mark Cardoen, burgemeester van Bierbeek
slotte een vrij complexe materie. Hoewel direct betrokkenen al eens niet gelukkig zijn met een aanschrijving, bestaat er toch vaak begrip als je het doel van het beleid uitlegt. Bierbeek heeft bewust gekozen voor een heffing. Niet om mensen te koeioneren, maar om bij te kunnen sturen. Het is belang-
Marleen Baestaens en Harriet Kramer, respectievelijk technisch adviseur en consulent leegstand bij IGO, sommen hun realisaties op. Harriet: ‘Vanuit het woonproject werden allereerst twee ontwerp-reglementen opgesteld, klaar voor goedkeuring door de gemeenteraad: een reglement ‘indicaties’ waarin de term leegstand werd gedefinieerd en beschreven is op basis waarvan de leegstand vastgesteld kan worden, en een heffingsreglement met onder andere voorwaarden, vrijstellingen en het bedrag van de belasting.’ Marleen: ‘Om leegstand vast te stellen, gaan wij effectief op pad. We vertrekken van lijsten die de gemeente ons aanlevert. Vanaf de straatkant bekijken we elke woning en gaan we na of we voldoende indicaties van leegstand kunnen vaststellen zoals een uitpuilende brievenbus of langdurig neergelaten rolluiken. Als dit het geval is, maken we, na overleg met de gemeente, een akte op. Deze wordt aan de eigenaars bezorgd. Uiteraard hebben zij de kans om hiertegen in beroep te gaan.’ Harriet: ‘We willen vooral dat deze woningen terug bewoond worden, daarom sturen we met de akte steeds een uitgebreide brochure mee. Hierin vermelden we wat eigenaars allemaal kunnen doen om uit het leegstandsregister geschrapt te worden. Ze kunnen het pand zelf bewonen, het verkopen of verhuren. Als hiervoor eerst renovatiewerken nodig zijn, verwijzen we door naar onze collega’s van het Wooninfopunt. Zij kunnen helpen bij het aanvragen van allerhande premies.’
rijk dat mensen initiatief gaan nemen. De heffing is een stok achter de deur, maar als er geldige redenen zijn waarom de leegstand niet snel of zelfs helemaal niet op te lossen is, bestaan er mogelijkheden meer tijd te krijgen of tijdelijk niet te hoeven betalen.’
‘De aanpak van leegstand stimuleert het initiatief bij onze inwoners’ ‘Ook in de toekomst zullen we ervoor waken dat er een zorgvuldige inventaris van de leegstand wordt gemaakt. Bij de herziening van onze reglementen zullen we een aantal regels nog verder verduidelijken en aanpassen aan de praktijk.’ Voor meer info over dit woonproject, surf naar www.igo.be • Wonen tussen Dijle en Velp.
IN DE KIJKER
8
Dag Jan Directeur Jan Brocatus verlaat IGO
31 augustus was de laatste werkdag van Jan Brocatus als directeur van IGO. IGO Indruk blikt graag even terug op Jans tijd bij de intergemeentelijke vereniging. Wie Jan wat kent, weet dat hij werkt vanuit een sterk verantwoordelijkheidsgevoel naar de samenleving en een grote bekommernis voor mensen. Vanuit dit mensbeeld en deze maatschappijvisie nam Jan al verschillende taken en functies op. Zo leidde hij onder andere de Vlaamse afdeling van Amnesty International. En sinds begin 2009 was Jan directeur van IGO. Terwijl bij Amnesty gewerkt wordt rond één globale thema – mensenrechten – en dit soms op een wereldwijde schaal, vond Jan bij IGO een divers werkveld dat vooral veel concreter en lokaler was. Maar ook de tastbare resultaten die IGO boekt op terreinen als werkgelegenheid, welzijn, milieu en toerisme pasten prima bij Jans bekommernis om de wereld een stukje beter en aangenamer te maken.
Niet alleen in de IGO-projecten, ook naar de eigen medewerkers kwam de sociale inslag van Jan tot uiting. Zo maakte hij steeds tijd voor elke medewerker en probeerde hij actief alle collega’s te leren kennen. Door allerlei communicatie-initiatieven trachtte hij een sfeer te creëren waarbij iedereen zich gewaardeerd en thuis kon voelen bij IGO. Het werken aan een betere communicatie was ook een leidraad voor Jan naar de externe partners van IGO. Hij vond immers dat de vele nuttige projecten van IGO niet altijd voldoende weerklank kregen, niet zeden omdat IGO er niet in slaagde ze voldoende kenbaar te maken. Onder Jans impuls komt IGO tegenwoordig meer zichtbaar en op een frisse manier naar buiten. De nieuwe website, deze IGO Indruk, regelmatige persinitiatieven, een frisse huisstijl en een dynamische omgang met bestuurders en gemeenten zijn een aantal in het oog springende resultaten van deze nieuwe aanpak. Daarnaast nam Jan initiatieven om de lange
termijnperspectieven voor IGO uit te klaren. Hij ontwikkelde het HORIZON 2015-verhaal, een proces om de bakens van een nieuwe toekomst uit te zetten. Via diepte-interviews met allerlei belanghebbenden, vragenlijsten en groepsgesprekken werden de krijtlijnen voor de toekomstige IGO-werking ondertussen uitgeklaard. Het is een belangrijke verdienste van Jan dat hiermee een basis gelegd is waarop de organisatie de volgende jaren haar concrete werking kan enten. Zelf gaat Jan deze opdracht niet meer leiden. Hij kiest voor een nieuwe uitdaging en verliet IGO op 31 augustus. Het bestuur en de medewerkers willen Jan erg bedanken voor al zijn inspanningen als directeur bij IGO en wensen hem alle succes toe in zijn persoonlijk leven en zijn verdere professionele loopbaan. Vanaf 1 september neemt het huidige diensthoofd Milieu, Walter Op de Beeck, de taak van waarnemend directeur op. Zo zal IGO de continuïteit en kwaliteit van haar dienstverlening blijven verzekeren.