śląskieeko
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
nr 12/2017
gazetaParkowa
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
I
Park Śląski
Michał Tabaka zàdowa placówka podejmuje konkretnà współprac´ z samorzàdem województwa Êlàskiego w walce o czyste powietrze. – Wspólny projekt województwa Êlàskiego i Narodowego Centrum Badaƒ i Rozwoju pod nazwà „Silesia pod bł´kitnym niebem”, który otrzymał pozytywnà opini´ rady tej instytucji, bez wàtpienia wpisuje si´ w zało˝enia przyj´tej jednogłoÊnie przez Sejmik Województwa Âlàskiego w kwietniu tego roku uchwały antysmogowej – zaznacza Michał Gramatyka, marszałek województwa Êlàskiego. W przyszłoÊci, dzieki pracom badawczym rozwinà si´ nowe rynki i mo˝liwoÊci dla technologii ochrony Êrodowiska i energetyki. Na ich wiekszà intensywnoÊç b´dà miały wpływ przede wszystkim głosy mieszkaƒców regionu oraz przedsi´biorców. Rozwiàzania te dotyczà przede wszystkim zmniejszenia energo- i zasobochłonnoÊci procesów oraz emisji zanieczyszczeƒ. Wià˝e si´ z tym rozwój prac nad nowymi rozwiàzaniami w energetyce oraz transporcie. Nale˝y te˝ pamietaç, jak ogromny wpływ na takie działania ma administracja publiczna. Na przykład rozwiàzanie takie jak zielone zamówienia publiczne, wpływa na stymulacj´ nowych rynków, w których istotnà rol´ odgrywajà proekologiczne przepisy i normy. Wpólny projekt to nie tylko lista strategicznych pomysłów. To te˝ wykaz koniecznych do podj´cia działaƒ. Województwo Êlàskie musi dokonaç zmian w sektorze energetyki, zwiàzanych z innowacyjnymi rozwiàzaniami, prowadzàcymi do redukcji emisji dwutlenku w´gla (CO2) do atmosfery, zwi´kszeniem efektywnoÊci energetycznej oraz zwi´kszeniem udziału odnawialnych êródeł energii do 20 proc. w krajowym miksie energetycznym. Termin na wykonanie tego zadania to rok 2020. W ramach programu zostanà zrealizowane równie˝ badania przemysłowe
R
Śląsk bez smogu – to jeden z głównych celów współpracy regionalno-rządowej
100MILIONÓW NA WALKĘ ZE SMOGIEM
20 PROCENT
Zakładany udział OZE w woj. Êlàskim do 2020 r.
i prace rozwojowe, majàce na celu zmniejszenie emisji zanieczyszczeƒ powietrza pochodzàcych ze êródeł niskich, tzn. spalania paliw w paleniskach domowych i transportu na terenie województwa Êlàskiego. Planowane interdyscyplinarne projekty, b´dà obejmowały mi´dzy innymi takie dziedziny, jak: energetyka, in˝ynieria biomedyczna, informatyka, czy medycyna i przyczynià si´ do rozwoju ró˝nych gał´zi gospodarki oraz poprawià jej konkurencyjnoÊç. Ogłoszenie pierwszych konkursów na projekty badawczo-rozwojowe w ramach Wspólnego Przedsi´wzi´cia przez Narodowe Centrum Badaƒ i Rozwoju oraz Województwo Âlàskie, nastàpi w 2018 roku. W latach 2018-2023 planowane jest finansowanie projektów B+R, wyłonionych w ramach konkursów, natomiast do roku 2027 b´dzie prowadzona ich ewaluacja oraz monitorowanie efektów realizacji projektów. Wspólne Przedsi´wzi´cie b´dzie realizowane do koƒca 2027 r. – Dodatkowo, zarzàd województwa Êlàskiego, prowadzi z Komisjà Europejskà ustalenia, dotyczàce finansowania Êrodkami Êlàskiego RPO działaƒ, zwiàzanych z ochronà powietrza – zaznacza na koniec marszałek Gramatyka. ■
Wikipedia
Wieże pochłaniające smog powstają już w wielu miastach Europy – być może takie rozwiązania zostaną wprowadzone także w Polsce
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Wspólne przedsięwzięcie samorządu województwa śląskiego i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju „Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”
II
śląskie eko
gazetaParkowa nr 12/2017 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
WSPÓLNIE DBAMY O NASZ PARK /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Modernizacja Parku Śląskiego z troską o jego unikalną przyrodę – to główna myśl przyświecająca pracom nad mapą stref przyrodniczo-użytkowych tego szczególnego terenu. Dokument jest już gotowy i stanie się ważnym narzędziem zarówno w bieżącym zarządzaniu, jak i planach rozwojowych, jakie przed Parkiem Śląskim stoją. apa stref przyrodniczo-u˝ytkowych powstała dzi´ki rocznej pracy Rady ds. Ró˝norodnoÊci Biologicznej Parku Âlàskiego, którà współtworzà m.in. eksperci tacy, jak dr hab. Adam Rostaƒski czy prof. Piotr Skubała, znani miłoÊnicy przyrody. W podobny sposób opisany jest ka˝dy z dziewi´ciu obszarów: od stref przyrody chronionej do terenów przeznaczonych do wyłàczenia pod inwestycje. Dla osób zarzàdzajàcych Parkiem Âlàskim, wytyczne dokumentu Rady ds. Ró˝norodnoÊci Biologicznej stanà si´ kluczowymi narz´dziami do przeprowadzenia procesu modernizacji zielonego serca aglomeracji. – ZdecydowaliÊmy, ˝eby wydzieliç ró˝ne pod wzgl´dem potrzeb przyrodniczych i ochronnych cz´Êci parku, w których mo˝na realizowaç zupełnie inne pomysły, zwiàzane z jego rozwojem w przyszłoÊci – infrastrukturà, atrakcjami dla dzieci i dorosłych oraz cz´Êcià, gdzie jednak dominuje przyroda – tłumaczy Adam Rostaƒski, Wiceprzewodniczàcy Rady ds. Ró˝norodnoÊci Biologicznej Parku Âlàskiego. Dokument stanowi całoÊciowy obraz tej szczególnej przestrzeni i pozwala odpowiedzialnie planowaç jej rozwój. Wpisuje si´ równie˝ w kierunkowe plany modernizacyjne Parku zapisane w przyj´tym przez Zarzàd Województwa Âlàskiego „Planie wsparcia i zarzàdzania rozwojem Parku Âlàskiego”, koncentrujàce si´ w cz´Êciach „aktywny park”, „rodzinny park”, „smart park” i „eko park”. Koncepcje rozwoju w obu dokumentach wzajemnie si´ uzupełniajà. Opisujà
M
główne kierunki podniesienia jakoÊci parkowej przestrzeni z uwzgl´dnieniem potrzeb wszystkich goÊci – tych szukajàcych cichego wypoczynku w unikalnej oazie przyrody, uprawiajàcych sport czy szukajàcych oferty edukacyjnej lub kulturalnej. – W planie stref przyrodniczo-u˝ytkowych mamy, np. cz´Êç przeznaczonà głównie dla aktywnoÊci społecznej i rekreacyjnej, gdzie Êrodowisko przyrodnicze ma nieco mniejsze znaczenie. To znaczy powinno byç bezpieczne i „ładne”, je˝eli chodzi o zieleƒ urzàdzonà: m.in. kompozycje drzewa, krzewów oraz ozdobnych roÊlin zielnych. Natomiast nadrz´dnym celem jest tam rekreacja. Cieszy nas najbardziej wyró˝nienie strefy Êcisłej ochrony przyrody jak i strefy przyrody chronionej, gdzie ograniczona b´dzie ingerencja (ograniczenie prac piel´gnacyjnych i inwestycji) w Êrodowisko przyrodnicze, które według nas jest najwi´kszà wartoÊcià Parku – dodaje Rostaƒski. – Serdecznie dzi´kujemy naukowcom i pozostałym członkom Rady ds. Ró˝norodnoÊci Biologicznej Parku Âlàskiego za ponad rocznà wyt´˝onà prac´ i wa˝nà dyskusj´ o przyszłoÊci tego miejsca – podkreÊla Aneta Moczkowska, prezes Parku Âlàskiego. – Wytyczenie stref przyrodniczo-u˝ytkowych odpowiada na zasadnicze pytania, zwiàzane z rozwojem parku. Z jednej strony wskazuje obszary, w których wa˝ne i potrzebne jest odtwarzanie parkowych kompozycji czy lokowanie infrastruktury, a z drugiej wytycza granice, gdzie zieleƒ musi byç szczególnie chroniona. ■ „Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”
śląskie eko //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
nr 12/2017
gazetaParkowa
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
III
Roman Koszowski/Edytor.net
„Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”
IV
śląskie eko
gazetaParkowa nr 12/2017 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
SADZONKI DLA PARKU
Witold Szwedkowski Z MIEJSKIEJ PARTYZANTKI OGRODNICZEJ (NR 13)
Edytor.net
PIET OUDOLF – PIĘKNO PRZEMIJANIA
Cebulki przekazane przez Carrefour Chorzów zostały już zasadzone. Wiosną rośliny, które z nich wyrosną, upiększą park
Kwiaty sprawiają, że Park Śląski jest jeszcze bardziej kolorowy. Natomiast drzewa produkują tlen, co sprawia, że spacerowicze mogą oddychać pełną piersią. Dzięki wsparciu sponsorów i instytucji, barw na trawnikach będzie więcej, a powietrze jeszcze czystsze. Łukasz Respondek tym roku Fundacji Park Âlàski udało si´ pozyskaç partnerów i sponsorów, którzy w formie darowizny przekazali do posadzenia na parkowych alejach zarówno cebulki kwiatów, jak i małe drzewa. Okres przedÊwiàteczny i Êwiàteczny, to doskonały moment, aby podzi´kowaç za to wsparcie. – Najbardziej cieszà nas cebule roÊlin kwiatowych, które otrzymaliÊmy jesienià. One nie trafià ju˝ do klientów, z racji pory roku i zbyt wysokich kosztów, nie sà te˝ zwracane do producentów – wyjaÊnia Krystian Golasz, specjalista ds. zieleni w Parku Âlàskim. – W parku jest sporo miejsc, w których takie właÊnie kwiaty mo˝emy zasadziç. To bardzo miły gest, a ka˝de tego rodzaju wsparcie, jest dla nas wa˝ne – dodaje.
W
W kwietniu NadleÊnictwo Katowice przekazało Fundacji Park Âlàski, w ramach akcji „1000 drzew na minut´”, czterysta sadzonek m.in. buków i d´bów. Wi´kszoÊç z nich młodzie˝ z okolicznych szkół zasadziła wzdłu˝ alei Gwiazd. Dzi´ki wsparciu Carrefour Chorzów, w listopadzie na parkowych alejkach zasadzono 2500 sztuk ˝ółtych i prà˝kowanych, biało-niebieskich krokusów, 350 narcyzów oraz ponad 1200 sztuk ró˝owych, czerwonych, czerwono-˝ółtych i fioletowo-białych tulipanów. Najwi´cej tych kwiatów zasadzono przy alei ˚yrafy oraz w okolicy budynku dyrekcji Parku Âlàskiego. ■ Osoby czy instytucje zainteresowane darowiznami na rzecz Parku Śląskiego, mogą uzyskać więcej informacji na ten temat w biurze Fundacji Park Śląski przy alei Gwiazd 2 oraz pod adresem mailowym: fundacja@parkslaski.pl.
W naszej strefie klimatycznej nie mamy tylko czterech pór roku. Mamy jeszcze dwie pory uzupełniające. Jedną znamy z lekcji języka polskiego – jest nią przedwiośnie. Druga prawie nigdy nie pojawia się nawet w rozmowach o pogodzie. Przynależy bardziej do języka przyrodników i klimatologów. Reszta ludzi woli nawet nie wypowiadać jej nazwy – to przedzimie. Ale natury się nie da oszukać. Choćbyśmy zaklinali rzeczywistość, i tak po złotej polskiej jesieni, a przed magiczną Gwiazdką i radosnym Nowym Rokiem, będziemy mieli szarugę, deszcz, deszcz ze śniegiem i śnieg zamieniający się w błoto. I to właściwie tyle listopadowo-grudniowych atrakcji. Zdaniem przyrodników, przedzimie jest najnudniejszą porą roku, a zdaniem zwykłych ludzi, najbrzydszą. Ale tak jak brzydka geoda skrywa szlachetny kamień, tak w przedzimiu znaleźć możemy piękno. Pomaga nam w tym obcowanie z roślinami. Wiechy uschniętych traw, łodygi przekwitłych bylin, fantastycznie poskręcane liście niezebranych ziół, odkrył dla swojej sztuki Piet Oudolf. Ten doświadczony holenderski ogrodnik, śmiało wprowadza do centrów miast rośliny, które kojarzą się raczej z sielskim krajobrazem wiejskich nieużytków i opuszczonych ogrodów. W tym stylu urządził dwa ogrody w Nowym Jorku – Battery Park i High Line. Ten ostatni to słynna rewitalizacja wyłączonej z użytku kolejowej estakady w sercu Manhattanu. Dzięki zasadzeniu na niej dzikich traw i bylin z regionu północno-wschodnich stanów USA, stała się wiszącym ogrodem i oazą naturalności w sercu miasta-molocha. Piet Oudolf, jak dyktator mody, rozpala wyobraźnię miejskich decydentów. Otwiera na nowe trendy, pokazuje, że nawet uschnięte, zamarłe byliny wprowadzają piękno „na betony”. Bo gdy z drzew opadły już złote i miedziane liście, a zieleń trawników przypomina bardziej kolor pruskich mundurów, w miejsce koloru wchodzi kształt. Na przekwitłych baldachach lśnią brylantem kropelki deszczu, szadź zmiękcza suche liście swoim chłodnym aksamitem, płatki śniegu otulają kruszejące łodygi. Ogród, rabatka, czy utrzymany w dzikości trawnik, żyją nawet wtedy, gdy stoi już na nich tylko suche wspomnienia lata. To kluczowe założenie filozofii pracy Oudolfa – o każdej porze roku czerpać pełną radość ze zmienności przyrody. Nietrudno odnieść to do naszego życia. Nawet nie będąc ogrodnikiem możemy zadać sobie pytanie; czy pospieszne usuwanie śladów przemijania ma sens? Może lepszą drogą jest akceptacja tego, co nieuchronne, również tego, co stare i przekwitłe. Przyglądając się swoim dzieciom i wnukom, wspominając opowieści rodziców i dziadków, odkrywamy że każdy wiek ma swoją wartość. Bez doświadczenia przemijania, nie doświadczymy radości nadejścia tego, co nowe.
„Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”