Miesięcznik "Dwa Kwadranse" - grudzień 2021

HHOORROOSSK KO OPP M IE NOWSOIĘRCOZCNZNYY 30 30–3 –311 

grudzień 2021 | wydanie nr 22

GAZETA BEZPŁATNA

finanse  4–5

Stabilnie i optymistycznie

Mimo pandemii Województwo Śląskie w przyszłym roku będzie dysponowało jednym z najlepszych budżetów w historii. Dobre wieści płyną też z Wieloletniej Prognozy Finansowej do 2030 roku przyjętej przez Sejmik podczas grudniowych obrad. Nie zadłużamy się tak mocno jak inne regiony, a zaciągnięte zobowiązania nie rzutują w żaden sposób na kondycję finansów.

o tym się mówi  6–7

Pamięć i przestroga

Budzi refleksję, zaś przywołując obraz wydarzeń sprzed 40 lat, rozpala emocje.

To miejsce, wobec którego nie da się przejść obojętnie. Od 16 grudnia w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach-Brynowie można oglądać wystawę stałą poświęconą pacyfikacji kopalni Wujek w grudniu 1981 roku.

W jej uroczystym otwarciu uczestniczył Prezydent RP Andrzej Duda.

BAWIMY SIĘ!  12

Nowy Rok w rytmie disco

Stadion Śląski ponownie stanie się największą sceną muzyczną w Polsce!

Będzie to już trzecia edycja sylwestrowej imprezy organizowanej przez Województwo Śląskie wspólnie z telewizją Polsat. Zobaczymy plejadę nie tylko rodzimych gwiazd, ale także ikony europejskiej sceny disco: Boney M, Loonę i formację Fun Factory.

2

KURIEREM PRZEZ #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

Legendia rozbłysła tysiącami lampek

KATOWICE / CHORZÓW Już po przekroczeniu progu Ogrodu, niezależnie od tego, ile mamy lat, wyruszamy w podróż opowiedzianą światłem.

Takiej iluminacji świetlnej nie sposób nie zauważyć. Blask pół miliona różnokolorowych lampek wywołuje prawdziwą łunę. Jeśli dołączymy do tego atrakcyjne prezentacje multimedialne, to mamy się czym zachwycić.

O

gród Świateł, którego motywem przewodnim jest Lampa Aladyna, to zupełnie nowa, plenerowa, pełna świetlnych atrakcji forma narracji. Już

po przekroczeniu progu Ogrodu, niezależnie od tego, ile mamy lat, wyruszamy w podróż opowiedzianą światłem, by móc poczuć się jak jeden z bohaterów historii.

Organizatorzy zabierają nas w niesamowitą podróż po orientalnym świecie uwielbianego przez wszystkich Aladyna, gdzie będziemy kroczyć świetlnym szlakiem, odkrywając przygody bohaterów, a złota lampa będzie na wyciągnięcie ręki. Spotkamy m.in. Dżina, Złego Czarnoksiężnika oraz ukochaną przez Aladyna Księżniczkę.

Oprócz wymienionych postaci oraz barwnych scen, czeka na nas m.in. kilkadziesiąt instalacji świetlnych, atrakcji multimedialnych, video-mappingi i pokazy laserowe wraz z pełną oprawą dźwiękową.

Dodatkowo podczas trwania zimowej wystawy – dostępnych

będzie aż 15 karuzeli i innych atrakcji Legendii, takich jak Bazyliszek, Gaj Urwisów, diabelski

młyn Legendia Flower, Tea Cups, Magical Lake Expedition oraz wybrane atrakcje dziecięce. /PM/

Mural ku czci górników z „Wujka” KATOWICE

W Brynowie odsłonięto mural dedykowany pamięci górników poległych w pacyfikacji kopalni Wujek w grudniu ‘81. Autorem pracy jest Karol Kobryń.

M

ural powstał z inicjatywy kibiców katowickiej GieKSy. Wsparło ją Śląskie Centrum Wolności i Solidarności. Mural znajduje się na ścianie budynku przy ul. Dobrego Urobku 21. Jest on poświęcony pamięci dziewięciu górników, którzy w grudniu 1981 roku oddali życie za wolną od komunizmu Polskę. Górnicy zastrajkowali po wprowadzeniu stanu wojennego, na wieść o aresztowaniu szefa zakładowej „Solidarności” Jana Ludwiczaka.

14 grudnia 1981 roku pierwsza zmiana rozpoczęła strajk, żądając zwolnienia z więzienia przewodniczącego i innych działaczy

„Solidarności”. Do strajku przyłączali się górnicy z kolejnych zmian, którzy sformułowali dalsze postulaty – zniesienia stanu wojennego i przywrócenia działalności „Solidarności”. 16 grudnia kopalnię otoczyły oddziały ZOMO i wojska z czołgami i wozami pancernymi. Negocjacje strajkujących z władzami nie przyniosły rezultatu. Przed godziną 11.00 czołgi sforsowały kopalniany mur, a zomowcy wkroczyli na teren zakładu.

Padły strzały. Na miejscu zginęło sześciu górników, jeden zmarł kilka godzin po operacji, dwóch kolejnych na początku stycznia 1982 roku. /MAR/

Mural znajduje się na ścianie budynku przy ul. Dobrego Urobku 21. | Fot. ŚCWiS

DWA KWADRANSE wydanie nr 22 Wydawca: Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku S.A. w Chorzowie Redakcja: aleja Różana 2, 41-501 Chorzów Tel. 694 594 633 E-mail: dwakwadranse@parkslaski.pl

Redaktor naczelny: Marcin Król Dział reporterski: Przemysław Malisz, Łukasz Pulnar Redaguje: Zespół Reklama: Dagmara Piskorz Projekt: Marcin Król/KaT-Graphic

Drukarnia: POLSKA PRESS sp. z o.o.

Oddział Poligrafia Drukarnia Sosnowiec Nakład: 60 000 egzemplarzy

o tym się mówi

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

3

NAJDŁUŻSZY STRAJK W POWOJENNEJ POLSCE

Dwa tygodnie pod ziemią

Strajk w bieruńskiej kopalni był najdłuższym w powojennej Polsce. Był to właściwie jedyny tak duży protest w tamtym czasie, który nie został spacyfikowany.

Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu we współpracy z Muzeum Śląskim w Katowicach zaprasza na zwiedzanie nowej trasy poświęconej strajkowi górników w 1981 roku w KWK „Piast” w Bieruniu. W uroczystym otwarciu trasy uczestniczył premier RP Mateusz Morawiecki.

Kazimierz Graca uczestnik strajku

– Parę razy nam zadano pytanie – czy warto było.

Nie mam wątpliwości, że postąpiliśmy właściwie.

Zrobiłbym to jeszcze raz, gdyby była taka konieczność. Zostaliśmy tam, walcząc o pewne ideały.

Trasa jest dostępna dla zwiedzających od 9 grudnia. Opisuje ona strajk w kopalni Piast w Bieruniu.

To właśnie tam, w grudniu 1981 roku, ponad tysiąc górników przez dwa tygodnie protestowało przeciwko wprowadzeniu w naszym kraju stanu wojennego.

żądaniem górników było wypuszczenie represjonowanych działaczy „Solidarności”, którzy zostali zatrzymani w związku z wprowadzeniem stanu wojennego. Potem pojawił się ogólny postulat, aby władza wycofała się z decyzji o jego wprowadzeniu.

Obecny na uroczystym otwarciu trasy premier Mateusz Morawiecki przypomniał, że 40 lat temu komunistyczne władze wprowadziły stan wojenny, aby zdławić wolność i „Solidarność” i zniszczyć te marzenia, które wtedy się narodziły.

W uroczystym otwarciu trasy wziął udział także jeden z uczestników strajku w „Piaście” – Kazimierz Graca.

– Przedstawiciele władzy namawiali ich do wyjścia na powierzchnię. Na to usłyszeli odpowiedź, że może tam jest stan wojenny, ale tu, 650 m pod ziemią, jest wolna Polska – jest polskie państwo, które oddycha wolnością – akcentował premier Mateusz Morawiecki.

Strajk w bieruńskiej kopalni był najdłuższym w powojennej Polsce.

Był to właściwie jedyny tak duży protest w tamtym czasie, który nie został spacyfikowany. Pierwszym

– Jestem wzruszony, serdecznie dziękuję za te słowa – słowa od premiera polskiego rządu. Po raz pierwszy po 40 latach zostało to wyartykułowane, docenione i powiedziane – powiedział Kazimierz Graca.

Strajk wspomina jako trudny okres – jak podkreślał, nikt nie zjechał pod ziemię dla przyjemności. – 14 dni pod ziemią to nie jest żaden luksus, to coś dramatycznego. Ludźmi targały emocje niesamowite – dodał.

Jak zaznaczył, uczestnicy protestu zbuntowali się przeciwko

ówczesnej władzy w imię ludzkiego podejścia do górników, w imię solidarności. Przyznaje, że gdy protestujący dowiedzieli się o zastrzeleniu 9 górników z kopalni Wujek, pojawił się strach, ale – jak podkreślił – nie przełożył się on na panikę, ale jeszcze większą determinację.

Trwający dwa tygodnie podziemny strajk w kopalni Piast był najdłuższym tego typu protestem w powojennej historii górnictwa.

Nieco krócej – dziewięć dni – trwał podobny strajk w sąsiedniej kopalni Ziemowit w Lędzinach.

W każdej z kopalń strajk rozpoczęło ponad 2 tysiące górników, a do końca protestów w obu przypadkach dotrwało około tysiąca strajkujących. Górnicy z kopalni Ziemowit przerwali strajk rano w wigilię 1981 roku. Górnicy z „Piasta” spędzili Boże Narodzenie pod ziemią, przy wstrzymanych dostawach żywności i gasnących lampkach. Ostatnie dni strajku, w tym wigilię, większość strajkującej załogi spędziła już właściwie w ciemnościach, z wydzielanym jedzeniem. /MAR/

Mateusz Morawiecki premier RP

– Marzenia o wolnej Polsce były bardzo głęboko w sercach milionów rodaków, stanowiąc jednocześnie źródło siły i determinacji w walce o demokrację. Strajk w „Piaście” był jednym ze wspaniałych, niesamowitych przystanków na drodze do wolności, choć ówczesna władza dążyła do tego, by protestujących górników złamać.

4

finanse

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

KOLEJNY ROK Z REKORDOWYM BUDŻETEM! DOCHODY

Stabilnie i optymistycznie

Mimo pandemii Województwo Śląskie w przyszłym roku będzie dysponowało jednym z najlepszych budżetów w historii. Dobre wieści płyną też z Wieloletniej Prognozy Finansowej do 2030 roku przyjętej przez Sejmik podczas grudniowych obrad. Nie zadłużamy się tak mocno jak inne regiony, a zaciągnięte zobowiązania nie rzutują w żaden sposób na kondycję finansów.

W

Wojciech Kałuża

wicemarszałek województwa

– Mamy kolejny rok z rekordowym budżetem, ale na finanse regionu musimy patrzeć szerzej.

Współpraca samorządu, strony rządowej i przedstawicieli Komisji Europejskiej przynosi korzyści dla mieszkańców i pozwala nam się rozwijać. Planowana w przyszłym RPO kwota wynosi 2,4 mld euro i zostanie wzmocniona o 2 mld euro z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.

Według szacunków możemy mówić nawet o kwocie 4,8 mld euro. To olbrzymie środki, jakimi region nigdy nie dysponował.

Jeśli doliczymy do tego pieniądze z innych programów, to strumień środków na rozwój regionu w najbliższej dekadzie będzie bezprecedensowy. Głównym celem jest poprawa jakości życia w regionie, czyli nowe, innowacyjne miejsca pracy, ale także lepsza jakość powietrza. Stoimy przed wielkimi wyzwaniami, które wpisaliśmy w strategię „Zielone Śląskie 2030”, bardzo dobrze wpisującą się z kolei w politykę rządu. Mamy gotowe projekty, które będziemy krok po kroku realizować.

ieloletnia Prognoza Finansowa musi obejmować rok budżetowy oraz co najmniej trzy kolejne lata. Jednakże czas ten nie może być krótszy niż okres, na jaki zaciągnięto długoletnie zobowiązania lub planuje się takowe zaciągnąć. Przedstawiony projekt Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Śląskiego obejmuje lata 2022-2030, co oznacza, że okres jej obowiązywania już czwarty raz nie został wydłużony. Najdłuższą WPF przewidują dwa województwa – Podkarpackie oraz Zachodniopomorskie – do 2045 roku.

Najbardziej wydłużyło swoją prognozę Województwo Lubuskie – aż o sześć lat. W pozostałych regionach zmiany okresów obowiązywania WPF-ów nie przekroczyły dwóch lat.

Bez kredytowych szaleństw Dobry poziom indywidualnego wskaźnika zadłużenia Województwa Śląskiego pozwala na utrzymanie okresu, na jaki prognozowany jest dług. Oznacza to, że planowane na 2022 r. kredyty bankowe spłacone będą do końca 2030 roku. Wieloletnią Prognozę Finansową sporządzono na podstawie dokumentów rządowych – Wieloletniego Planu Finansowego Państwa na lata 2021–2024, wytycznych dotyczących stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych oraz metodologii opracowywania prognoz samorządu, które to dokumenty przygotowało Ministerstwo Finansów.

Wykorzystano także Strategię Rozwoju „Śląskie 2030+” oraz inne dokumenty planistyczne opracowane na potrzeby naszego województwa, zwłaszcza w zakresie planowania przedsięwzięć wieloletnich oraz prognoz wysokości środków na końcowe lata objęte prognozą.

Dokument składa się z trzech części: samej prognozy finansowej wraz z projekcją kwoty długu i indywidualnego

wskaźnika zadłużenia, wykaz przedsięwzięć wieloletnich, w odpowiednim podziale na zadania współfinansowane ze środków europejskich oraz finansowane środkami własnymi.

Jak zaznaczono podczas grudniowych obrad Sejmiku, największym problemem było prognozowanie dochodów województwa w tak długiej perspektywie czasowej, zwłaszcza w dobie pandemii COVID-19, która ma oczywisty, negatywny wpływ na finanse publiczne. Wzrost dochodów po 2022 roku oszacowano na podstawie wytycznych Ministerstwa Finansów o wskaźniki takie jak Produkt Krajowy Brutto czy wskaźnik inflacji.

W 2022 roku przewidywane jest zaciągnięcie kredytów w kwocie blisko 110 mln zł, z tego na wydatki majątkowe na drogach wojewódzkich prawie 78 mln zł. Pozostała kwota 32 mln zł to kredyt na spłatę wcześniejszych zobowiązań Województwa Śląskiego. Planowany dług naszego województwa na koniec 2022 roku nie przekroczy 34 proc. dochodów ogółem budżetu Województwa Śląskiego. Fakultatywny, ale nadal stosowany maksymalny wskaźnik długu wynosi 60 proc. dochodów całkowitych, a więc Województwo

Śląskie pod tym względem jest bezpieczne. W kontekście perspektywy przyrostu kwoty długu pomiędzy latami 2021 i 2022 jesteśmy na ósmym miejscu w kraju z przyrostem długu o 5,3 mln zł, daleko za Województwem Mazowieckim, Zachodniopomorskim czy Lubuskim. Największy wzrost długu wykazuje Mazowsze – o 111,5 mln zł i Pomorze Zachodnie – ponad 72 mln zł. Projekt Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Śląskiego wraz z prognozą długu spełnia wymogi ustawowe i umożliwia ocenę sytuacji ekonomicznej województwa. Uchwała została także pozytywnie zaopiniowana przez Regionalną Izbę Obrachunkową.

Przeanalizowano czynniki, które mogą mieć wpływ zarówno na wysokość dochodów, jak i wydatków w latach 2022–2030. Dokonano również analizy ryzyka możliwych procesów ekonomicznych, jak i społecznych, które mogą wystąpić w przyszłości, a które mogą mieć wpływ na dochody oraz wydatki prognozowane na lata przyszłe. Ostrożnie oszacowano dochody podatkowe z PIT i CIT, przyjmując jako punkt wyjścia dane Ministerstwa Finansów na przyszły rok oraz wytyczne przygotowane przez to ministerstwo.

finanse

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

5

PRZEKROCZĄ 2 MLD ZŁ, WYDATKI PONAD 2,1 MLD ZŁ!

Jakub Chełstowski marszałek województwa

Każdemu wedle potrzeb Podczas grudniowej sesji radni przyjęli także uchwałę zakładającą budżet na 2022 rok. Dochody wyniosą 2 090 936 685 zł, w tym dochody bieżące to 1 902 239 659 zł,

a majątkowe 188 697 026 zł. Wydatki pochłoną kwotę 2 179 729 883 zł, w tym bieżące 1 424 771 944 zł, a majątkowe 754 957 939 zł. Planowany deficyt 88 793 198 zł. Najwięcej, bo blisko 63 proc. budżetu, zostanie przeznaczone na inwestycje związane z budową dróg. Kolejne środki trafią na inwestycje w szpitalach (30 mln zł). Szpital Specjalistyczny im. św.

Barbary w Sosnowcu otrzyma 18 mln zł,

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im.

Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie – 5 mln zł, podobnie jak placówka specjalistyczna w Bytomiu, do szpitala nr 3 w Rybniku trafi 8 mln zł. Na trzecim miejscu plasują się wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego.

Więcej wydamy też na prace konserwatorskie. Na wysokim poziomie utrzymają się wydatki na oświatę i sport. /MAR/

– Sytuacja finansowa województwa jest bardzo dobra, finanse utrzymują się na stabilnym poziomie, co skutkuje tym, że 2022 rok w kontekście budżetu będzie kolejnym rokiem, w którym możemy mówić o rekordzie. Dochody przekraczające kwotę 2 mld zł i wydatki sięgające ponad 2,1 mld zł sprawiają, że dysponujemy budżetem jednym z najlepszych w historii. Rokrocznie rosną nakłady na inwestycje.

Wydatki majątkowe, które można uznać za esencję pracy samorządowej, planowane są w wysokości blisko 755 mln zł.

Kluczowe będą inwestycje drogowe, które są bardzo ważnym czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju regionu. Konsekwentnie będziemy wspierać służbę zdrowia. Na same inwestycje w szpitalach przeznaczymy w przyszłym roku 30 mln zł. Utrzymamy wysokie nakłady na edukację, oświatę, kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego. Wzrasta ilość środków tytułem dotacji na zadania zlecone z administracji rządowej, w budżecie własnym rosną także środki tytułem dochodów własnych i subwencji. Planowany dług naszego województwa na koniec 2022 roku nie przekroczy 34 proc. dochodów ogółem budżetu Województwa Śląskiego. Przypominam, że fakultatywny, ale nadal stosowany maksymalny wskaźnik długu wynosi 60 proc. dochodów całkowitych, a więc Województwo Śląskie pod tym względem jest bezpieczne. Mamy zatem zrównoważony budżet i optymistyczną perspektywę na przyszłość. Za całokształt współpracy chciałbym podziękować zarządowi województwa oraz radnym wspierającym projekty przyczyniające do rozwoju województwa.

6

o tym się mówi

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

OTWARCIE ŚLĄSKIEGO CENTRUM WOLNOŚCI I SOLIDARNOŚCI

Pamięć i przestroga

Budzi refleksję, zaś przywołując obraz wydarzeń sprzed 40 lat, rozpala emocje. To miejsce, wobec którego nie da się przejść obojętnie. Od 16 grudnia w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach-Brynowie można oglądać wystawę stałą poświęconą pacyfikacji kopalni Wujek w grudniu 1981 roku. W jej uroczystym otwarciu uczestniczył Prezydent RP Andrzej Duda.

W

ystawa zajmuje ponad 1100 metrów kwadratowych powierzchni i zlokalizowana jest na trzech poziomach budynku ŚCWiS. Prócz wydarzeń z początku stanu wojennego i tragicznej pacyfikacji kopalni Wujek, przedstawia także wcześniejsze fakty historii: podział Europy po II wojnie światowej, bunt społeczny w czasach komuny i narodziny „Solidarności”. Wystawa prezentuje również to, co działo się po pacyfikacji, m.in. inwigilację działaczy opozycji czy emigrację wielu Polaków, o której przypomina pomieszczenie stylizowane na katowicki dworzec PKP.

Tak jak w grudniu ‘81 Ciąg zdarzeń przedstawiony jest od zatrzymania Jana Ludwiczaka, szefa „Solidarności” w kopalni – przejście z parteru na wyższy poziom zostało zaaranżowane tak, by przypominało klatkę schodową w bloku Ludwiczaka, z rozbitymi drzwiami do jego mieszkania.

nie przemówić do nich tak, aby zrozumieli przynajmniej cząstkę tamtych emocji – mówi dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności, Robert Ciupa.

Muzeum upamiętniające pacyfikację kopalni Wujek powstało w 2008 r. w dawnym magazynie odzieżowym. Przed rozbudową składało się z trzech sal wystawienniczych. Obecnie powierzchnia Śląskiego Cen-

trum Wolności i Solidarności jest znacznie większa dzięki udostępnieniu dwóch kolejnych poziomów. Ekspozycja mieści się nie tylko – jak wcześniej – na parterze, ale też na poddaszu, które zostało podniesione oraz w piwnicy, która także została powiększona. Koszt inwestycji wyniósł ponad 15 mln zł, środki na ten cel przekazał Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego i katowicki Urząd Miasta.

W ŚCWiS można zobaczyć m.in. czołg T-55 przebijający kopalniany mur i rampę, z której pluton specjalny ZOMO strzelał do górników.

W ŚCWiS można zobaczyć m.in. czołg T-55 przebijający kopalniany mur i rampę, z której pluton specjalny ZOMO strzelał do górników. Na podłodze leżą łuski pocisków, a z głośników odtwarzane są odgłosy walki. Dalej zwiedzamy pomieszczenie, przypominające kopalniane ambulatorium, do którego trafiali ranni górnicy.

Na posadzce widzimy ślady

krwi, a na ekranach zamontowanych w ścianach prezentowane są wizerunki dziewięciu ofiar.

Wspomniano też lekarzy ratujących rannych górników.

– Cała przestrzeń została przygotowana przede wszystkim dla ludzi młodych. To do nich adresujemy tę wystawę, chcemy opowiadać ich językiem, pokazać te wydarzenia z perspektywy czasu, a jednocześ-

Postaci ancient régime'u… Wielu z nich nigdy nie rozliczono…

o tym się mówi

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

7

Na posadzce widzimy ślady krwi, a na ekranach zamontowanych w ścianach prezentowane są wizerunki dziewięciu ofiar. Wspomniano też lekarzy ratujących rannych górników

Jakub Chełstowski marszałek województwa

Hołd złożony ofiarom Na kilka dni przed otwarciem Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności, podczas sesji Sejmiku województwo przyjęto oświadczenie dotyczące wydarzeń sprzed 40 lat. Uhonorowano także Stanisława Płatka, jednego z przywódców strajku w KWK „Wujek” w grudniu ’81.

Andrzej Duda Prezydent RP

– Górnicy z kopalni Wujek polegli za wolną Polskę; patrząc na dzisiejszą Polskę – wolną, niepodległą, suwerenną – trzeba powiedzieć, że tamta krew nie poszła na marne.

Tamten strajk przeciwko stanowi wojennemu, przeciwko zniewoleniu Polaków przez władzę, która stanęła przeciwko całemu narodowi, przeciwko komunistom, nie był tylko strajkiem robotników, którzy oczekiwali lepszych warunków pracy, płacy i godnego życia. Oni chcieli wolności, solidarności, gwarancji swoich praw i ich przestrzegania.

Chcieli godnego życia w dużo szerszym tego słowa znaczeniu niż tylko kwestia materialna. I za to polegli.

Na wystawie zobaczymy zdjęcia plutonów ZOMO pacyfikujących kopalnię Wujek.

„40 lat temu ówczesne władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadziły stan wojenny w odpowiedzi na narastającą falę społecznego niezadowolenia wynikającego z ograniczonych praw obywatelskich, pogarszającej się sytuacji gospodarczej oraz represji wobec osób zaangażowanych w działalność antykomunistyczną. Skutkiem wprowadzenia stanu wojennego była między innymi likwidacja Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, internowanie działaczy, co doprowadziło do masowych protestów wyrażających się podejmowaniem akcji strajkowych, zwłaszcza w dużych zakładach przemysłowych. Spontaniczny opór społeczny spotkał się z natychmiastową, brutalną akcją pacyfikacyjną Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej, oddziałów Ludowego Wojska Polskiego wspomaganych przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Siłowo zlikwidowano strajki między innymi w Stoczni Gdańskiej, Hucie im. Lenina w Krakowie, Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie czy Stoczni im. Warskiego w Szczecinie.

Szczególnie tragicznego wymiaru nabrały wydarzenia na terenie Śląska – ogień otwarto do

górników w kopalni Manifest Lipcowy w Jastrzębiu-Zdroju, gdzie raniono cztery osoby oraz w kopalni Wujek w Katowicach, gdzie w wyniku bezpośredniego starcia zginęło sześciu górników, dalszych trzech zmarło później w wyniku odniesionych ran.

W bólu i zadumie wspominamy ofiary tych bratobójczych walk: Józefa Czekalskiego, Józefa Gizę, Ryszarda Gzika, Bogusława Kopczaka, Zbigniewa Wilka, Zenona Zająca, Andrzeja Pełkę, Joachima Gnidę i Jana Stawisińskiego. Hołd oddajemy pozostałym ofiarom tej tragedii, osobom, które doznały uszczerbku na zdrowiu, zostały aresztowane i skazane na kary pozbawienia wolności.

Pamiętamy także o górnikach kopalni Piast w Bieruniu i Ziemowit w Lędzinach, którzy podjęli najdłuższy w stanie wojennym strajk pod ziemią zakończony w dramatycznych okolicznościach 28 grudnia 1981 roku.

Apelujemy o refleksję i godne uczczenie pamięci wszystkich, którzy w czasie ciemnej nocy stanu wojennego nie tracili nadziei, nie zaprzestali działalności opozycyjnej, których świadectwem braku przyzwolenia na zło była niejednokrotnie najwyższa ofiara złożona na ołtarzu Ojczyzny.

Wejście główne do Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności. To miejsce, które koniecznie trzeba odwiedzić.

Tragiczne wydarzenia stanu wojennego odcisnęły swe piętno w zbiorowej świadomości polskiego społeczeństwa. Mimo upływu wielu lat pamięć tamtych dni powinna być kultywowana, a wiedza o przyczynach i przebiegu tego dziejowego dramatu przekazywana kolejnym pokoleniom. Swoją rolę w tym procesie powinien mieć także Sejmik Województwa Śląskiego przyjmując okolicznościowe upamiętnienie w formie uchwały” – czytamy w przyjętym przez dokumencie.

/MAR/

Stanisław Płatek jeden z przywódców strajku w KWK „Wujek”

– Długo czekaliśmy na ten moment, ale dziś mogę powiedzieć, że jest to miejsce godne upamiętnienia tamtych tragicznych wydarzeń, bez których nie byłoby dziś Polski. Aby to Śląskie Centrum Wolności i Solidarności mogło powstać w takim kształcie, który nawiąże do historii sprzed 40 lat, potrzebna była dobra wola i determinacja. I za to dziękuję obecnemu marszałkowi Jakubowi Chełstowskiemu. To miejsce ma łączyć, nie dzielić. A symbolem jest znajdujący się w jego sąsiedztwie krzyż.

– Jesteśmy winni pamięć i szacunek ofiarom dramatycznych wydarzeń, do których doszło 40 lat temu podczas pacyfikacji kopalni Wujek. Zbrodniczy system skierował swój oręż wobec protestujących górników. W praktyce chciał stłamsić morale całego narodu udręczonego ustrojem, w którym dominowała pogarda dla drugiego człowieka.

Sprzeciw wobec tamtej władzy oznaczał wyrok.

Znów walcząc o wolność, u schyłku XX wieku trzeba było przelać krew.

Historia buduje naszą tożsamość i pamięć o tych, którzy polegli za naszą wolność i niepodległość. Jesteśmy to winni nie tylko dziewięciu górnikom, którzy wtedy – 16 grudnia – oddali życie za Ojczyznę pod kopalnią Wujek. To nasza powinność wobec wszystkich, którym zawdzięczamy wolną Polskę, która jest dziś dumnym europejskim krajem. Naszym obowiązkiem jest przypominanie o tragedii sprzed 40 lat, dlatego wspólnie z miastem Katowice podjęliśmy się rozbudowy Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności, które będzie przybliżać w nowoczesny sposób pamięć o naszej historii, stworzyć jednocześnie miejsce pamięci i edukacji. Nigdy nie wolno nam zapomnieć, jak wielkim złem był komunizm. Potraktujmy to także jako przestrogę i przekazujmy kolejnym pokoleniom.

PULS REGIONU

Nie ma transformacji bez edukacji 8

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

KATOWICE

W Muzeum Śląskim w Katowicach odbyło się pierwsze posiedzenie Forum Współpracy Samorządu Województwa Śląskiego z uczelniami regionu.

W

ramach spotkania marszałek województwa Jakub Chełstowski wręczył powołania 34 członkom Forum – przedstawicielom uczelni, środowisk gospodarczych oraz samorządowych.

– Forum Współpracy Samorządu Województwa Śląskiego z uczelniami wyższymi naszego regionu odbywa się w momencie dla nas szczególnym.

Jesteśmy w przededniu ogromnych zmian związanych z transformacją regionu, zmianą jego charakteru, odejściem od klasycznego stereotypu, w którym Województwo Śląskie było kojarzone wyłącznie przez pryzmat przemysłu ciężkiego.

Ten obraz staje się powoli przeszłością.

Stawiamy na nowe, przyjazne środowisku naturalnemu technologie. Strategia „Zielone Śląskie 2030” jest tego kluczowym elementem. Ważne ogniwo stanowi edukacja, stworzenie nowych perspektyw dla uczelni wyższych, które będą zachęcać absolwentów szkół średnich, aby właśnie na Śląsku kontynuowali naukę, zdobywali wiedzę i w przyszłości zasilili kadry zawodowe. Chcemy wspólnie stworzyć dla nich ofertę, którą zamierzamy wspierać poprzez środki unijne. Celem jest wzrost konkurencyjności naszych uczelni. Zależy nam, aby jak najwięcej młodych ludzi wybierało nasze szkoły wyższe. Nie ma bowiem transformacji bez edukacji – podkreślił marszałek Jakub Chełstowski.

Zadaniem powołanego Forum jest inicjonowanie i wzmacnianie współpracy samorządu województwa z uczelniami wyższymi oraz środowiskiem gospodarczym, w kierunku rozwoju potencjału badawczego i naukowego uczelni oraz wzrostu konkurencyjności regionu.

Wstępem do tej formy współpracy było sierpniowe spotkanie w Koszęcinie z rektorami uczelni wyższych, a jednym z jego postulatów była właśnie potrzeba powstania Forum Współpracy Samorządu Województwa Śląskiego z uczelniami.

W Województwie Śląskim najwięcej szkół wyższych zlokalizowanych jest w Katowicach, Częstochowie i Bielsku-Białej.

Spośród kierunków studenci najczęściej wybierają: zarządzanie i administrację, pielęgniarstwo i położnictwo, literaturę i językoznawstwo, tworzenie i analizę oprogramowania i aplikacji oraz medycynę. /MAR/

Powołania przedstawicielom uczelni wyższych wręczył marszałek województwa Jakub Chełstowski.

Uczelnie wyższe mają szansę sięgnąć po ogromne środki finansowe tytułem projektów związanych z pracami badawczymi, społecznymi czy nawet rozbudową posiadanej infrastruktury. Ich przyznanie będzie odbywało się zarówno w trybie konkursowym, jak i pozakonkursowym.

W trybie konkursowym opiniującą będzie strona rządowa.

Do tej pory były to środki w wysokości 300 mln zł. Dziś ta pula jest znacznie wyższa, bo sięga aż 300 mln euro.

– Daje to ogromne możliwości względem rozwoju dla naszych uczelni, zwłaszcza, że mają one przecież ogromny potencjał – podkreśliła Małgorzata Staś, dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego.

Organizacje badawcze ubiegające się o wsparcie w ramach Funduszy Europejskich dla Śląskiego na lata 2021-2027 będą musiały wpisywać się w „Regionalną Strategię Innowacji Województwa Śląskiego 2030”, a w szczególności w obszar inteligentnych specjalizacji: energetyki, medycyny, technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz zielonej gospodarki.

Przedstawiciele uczelni wyższych obecni na spotkaniu podkreślali, że dobrym rozwiązaniem w staraniu się o środki byłoby opracowanie wspólnej strategii działania. Wśród zgłaszanych pomysłów pojawiło się m.in. utworzenie na Śląsku Strefy Nauki. Prof. Tomasz Szczepański, rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego mówił także o idei budowy Centrum Inżynierii Genetycznej.

prof. Arkadiusz Mężyk rektor Politechniki Śląskiej

– Wspólne działanie zwiększyłoby nasze szanse. A pomysłów jest wiele. Przede wszystkim trzeba zachęcać absolwentów szkół średnich, by chcieli studiować w naszych uczelniach, a po zakończeniu edukacji zasilili kadry specjalistów w regionie.

puls regionu

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

KATOWICE

9

Uroczystości beatyfikacyjne błogosławionego ks. Jana Machy odbyły się w archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach. |Fot.

Beatyfikacja księdza Jana Machy Archidiecezja Katowicka / Biuro Prasowe KEP

W katedrze Chrystusa Króla prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, kardynał Marcello Semeraro ogłosił błogosławionym ks. Jana Franciszka Machę. Jednocześnie zachęcił do naśladowania śląskiego kapłana i męczennika oraz troski o autentyczny rozwój jego kultu.

K

ardynał Semeraro porównał w homilii historię życia i śmierci ks. Jana Machy do ewangelicznego ziarna pszenicy, które musi obumrzeć, aby przynieść plon obfity (por. J 12,24). – Świadectwo, które Jan Franciszek Macha złożył Panu Jezusowi, w historii Kościoła na Górnym Śląsku stanowi kartę prawdziwie heroicznej wiary i miłości. On również obumarł jak ziarno pszenicy – wspomniał.

Zaznaczył, że męczeństwo nowego błogosławionego jest dowodem na to, że wobec przemijania ziemskiego panowania nieprzemijające pozostaje królestwo Chrystusa, którego najwyższym prawem jest przykazanie miłości, a wierność temu największemu przykazaniu Ewangelii nadaje sens jego życiu i przedwczesnej śmierci. Prefekt Kongregacji

Spraw Kanonizacyjnych przytoczył niektóre aspekty życiorysu śląskiego kapłana i męczennika.

Zwrócił uwagę na jego pełną szacunku i wdzięczności postawę wobec rodziny, którą tak łatwo dostrzec można w listach pisanych z więzienia.

Delegat papieża Franciszka zwrócił uwagę na historyczny kontekst początków posługi ks. Jana w parafii św. Józefa w Rudzie Śląskiej, który wpłynął na jego duszpasterskie wybory i decyzje.

– Od najwcześniejszych dni swego kapłaństwa oddał się służbie bliźniemu, wkraczając na drogę heroicznej realizacji miłości, która doprowadziła go potem do złożenia ofiary z życia – wskazał, przypominając, że wynoszony na ołtarze ks. Macha opiekował się rodzinami dotkniętymi tragedią wojny. – Nie pozostał obojętnym na żadne cier-

pienie: gdziekolwiek ktoś był aresztowany, deportowany, rozstrzelany, przynosił pocieszenie i wsparcie materialne. Nie zwracał przy tym uwagi na różnice narodowościowe, wyznaniowe czy społeczne – wyliczał kard. Semeraro.

Właśnie ten uniwersalny aspekt posługi wskazany został jako cenny przykład, który także współcześnie wydaje się być wyzwaniem i zadaniem.

– W podzielonym społeczeństwie, gdzie indywidualizm i egoizm wydają się coraz bardziej umacniać z powodu braku autentycznych i szczerych relacji, nasz błogosławiony przypomina nam, że Chrystus będzie nas sądził za miłość i dobro, które uczyniliśmy – przypomniał.

Kardynał podkreślił, że młody kapłan, który stał się ofiarą,

chociaż był prześladowany, bity i maltretowany, „kontynuował swoją bezkompromisową chęć naśladowania Mistrza, pogodnie przyjmując własne skazanie".

Kaznodzieja powołał się na fragment z ostatniego listu, pisanego na kilka godzin przed śmiercią: „Żyłem krótko, lecz uważam, że cel swój osiągnąłem. Nie rozpaczajcie! Wszystko będzie dobrze.

Bez jednego drzewa las lasem zostanie”.

– W tych swoich słowach zostawia nam najważniejszą lekcję. Składa świadectwo, że każdy na tej ziemi został stworzony do wypełnienia swojej misji. Określa dobro jako coś większego niż interes jednostki – zaakcentował, tłumacząc, że z postawy i przykładu śląskiego męczennika jasno wynika, że „dążenie do szczęścia jest o tyle autentyczne, o ile przyczynia

się do obrony sprawiedliwości, w służbie dobru wspólnemu, dzieleniu się, przyjmowaniu, szacunku, trosce o potrzeby innych”. – Błogosławiony, niczym drzewo ścięte w młodym wieku, położył podwaliny pod budowę stabilnego domu dla przyszłych pokoleń – podkreślił.

Kard. Semeraro zachęcił do modlitwy przez wstawiennictwo nowego błogosławionego, który zostaje „niejako zwrócony jako patron i orędownik przed Panem”.

– Nie omieszkajcie wzywać go dla waszego Kościoła, aby zawsze był zjednoczony ze swoim biskupem w krzewieniu miłości, eliminowaniu podziałów i zwalczaniu niesprawiedliwości – podkreślił kard. Semeraro.

/MAR/

10

inwestycje

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

TRZECIA EDYCJA MARSZAŁKOWSKIEGO BUDŻETU OBYWATELSKIEGO ROZSTRZYGNIĘTA!

Oto, co powstanie w waszych miastach

Mieszkańcy jak zwykle stanęli na wysokości zadania! Głosując w III edycji Marszałkowskiego Budżetu Obywatelskiego, pokazali, że ich małe ojczyzny są nadal dla nich szczególnie ważne. Do podziału była kwota 10 mln zł.

PULA EKO: ÒÒRewitalizacja parku szpitalnego na terenie Katowickiego Centrum Onkologii wraz z budową infrastruktury towarzyszącej: 1 mln 229 tys. 152 zł

ÒÒPrzychodnia z dobrą energią – dostawa i montaż instalacji fotowoltaicznej w Wojewódzkim Zakładzie Opieki Zdrowotnej nad Matką, Dzieckiem i Młodzieżą z siedzibą w Częstochowie: 265 tys. zł ÒÒInhalatorium z Eko–zakątkiem w Goczałkowicach-Zdroju: 1 mln 178 tys. zł ÒÒEKO PARK – ekologiczny rodzinny plac zabaw i ogrody deszczowe w Parku Repeckim w Tarnowskich Górach: 1 mln 250 tys. zł ÒÒKołem po Śląsku: 325 tys. zł ÒÒDobra energia – Czyste powietrze – Fotowoltaika w Szpitalu Kolejowym w Wilkowicach: 270 tys. zł ÒÒFotowoltaika zamiast azbestu! Demontaż azbestowego dachu, wykonanie nowego pokrycia dachu i montaż paneli fotowoltaicznych na budynku gospodarczym Szpitala Chorób Płuc w Pilchowicach: 27 tys. zł ÒÒRenowacja ogrodu szpitalnego przy Centrum Reumatologii Sp. z o.o.: 170 tys. zł

PODREGION 1

(powiaty: bielski, cieszyński, żywiecki oraz miasto na prawach powiatu Bielsko-Biała): ÒÒCzas na wakacyjną przygodę: 158 tys. 800 zł ÒÒWoda łączy pokolenia – wprowadzenie do zabytkowego kompleksu parkowego przy ul. Fałata w Bystrej funkcji rehabilitacji i zabawy wodą dla seniorów, dzieci i ich opiekunów: 375 tys. zł ÒÒRewitalizacja budynku portierni i budynku technicznego Szpitala Kolejowego w Wilkowicach wraz z wykonaniem zielonego eko-parkingu na 20 miejsc: 150 tys. zł ÒÒPlener malarski. Alternatywa dla cyfrowej rzeczywistości młodzieży: 45 tys. 216 zł

PODREGION 2

(bieruńsko-lędziński, pszczyński oraz miasta na prawach powiatu: Katowice, Mysłowice, Tychy): ÒÒWygrajmy z rakiem! Podniesienie jakości i dostępności do wysokospecjalistycznej diagnostyki poprzez doposażenie Pracowni USG Katowickiego Centrum Onkologii w nowoczesny aparat ultrasonograficzny: 375 tys. zł ÒÒMOTOCYKLEM SZYBCIEJ – poszkodowani

szybciej otrzymają pomoc udzielaną przez Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe w Katowicach. Motoambulans sprawdził się w innych rejonach Polski: 181 tys. zł ÒÒŻyj aktywnie, żyj pozytywnie i ćwicz z nami sztuki walki: 68 tys. 120 zł ÒÒW zdrowym ciele zdrowy duch – zajęcia karate dla dzieci: 40 tys. 680 zł ÒÒWiedza i rozrywka dla Ciebie – zdalny dostęp do ebooków, audiobooków i kursów multimedialnych: 36 tys. zł ÒÒOrkiestra w Miasta!: 35 tys. zł.

PODREGION 3

(powiaty: mikołowski, raciborski, rybnicki, wodzisławski oraz miasta na prawach powiatu: Jastrzębie-Zdrój, Rybnik, Żory): ÒÒBudowa przyszpitalnego parkingu wraz z naprawą drogi dojazdowej: 324 tys. 796 zł ÒÒSzpital Blisko WAS! Podniesienie jakości i dostępności do świadczeń medycznych poprzez zakup ambulansu dla potrzeb pacjentów SP ZOZ Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 3 w Rybniku: 320 tys. zł ÒÒRowerowa Pierwsza Pomoc – plenerowe stacje naprawcze w każdej gminie Subregionu Zachodniego: 120 tys. zł

PODREGION 4

(powiaty: gliwicki, lubliniecki, tarnogórski oraz miasta na prawach powiatu: Bytom, Gliwice): ÒÒDrama, kajaki i śpiew – spotkajmy się nad rzeką: 153 tys. zł ÒÒBudowa Pszczelego Parku Edukacyjnego na terenie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Radzionkowie: 129 tys. zł

ÒÒSzlaki kajakowe na Kanale Gliwickim, Kłodnicy i Małej Panwi: 205 tys. 150 zł ÒÒ„Miłość Blanki i Guida” – wielkie widowisko światłem malowane na fasadzie Pałacu Kawalera w Świerklańcu: 183 tys. zł ÒÒ„Werci sie robić do bajtli" – śląskie warsztaty edukacyjne dla maluchów: 75 tys. zł

PODREGION 5

(miasta na prawach powiatu: Chorzów, Piekary Śląskie, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice, Zabrze): ÒÒZakup aparatu ultrasonograficznego przenośnego, z głowicą echokardiograficzną przezklatkową, głowicą naczyniową dla Klinicznego Oddziału Kardiologii w Szpitalu Specjalistycznym w Zabrzu Sp. z o.o.: 310 tys. zł ÒÒWyginam śmiało ciało i umysł ćwiczę też – zajęcia z robotyki, programowania i jogi dla mieszkańców w Siemianowicach Śląskich i Piekarach Śląskich: 144 tys. 500 zł ÒÒPomyśl o zdrowiu – spływ rzeką Brynicą: 20 tys. zł ÒÒŻycie na sportowo – życie na zdrowo: program umożliwiający powszechną dostępność usług w zakresie kultury fizycznej o wysokim standardzie, upowszechniających aktywny styl życia oraz sposoby walki ze skutkami pandemii (zawody lekkoatletyczne): 114 tys. 200 zł ÒÒŚląskie – Opowiem wam rzecz o przyrodzie, kulturze, historii: 39 tys. 700 zł

PODREGION 6

(powiaty: częstochowski, kłobucki, myszkowski oraz miasto na prawach powiatu Częstochowa):

ÒÒKlimatyzowana Przychodnia. Dostawa i montaż klimatyzatorów w Wojewódzkim Zakładzie Opieki Zdrowotnej nad Matką, Dzieckiem i Młodzieżą z siedzibą w Częstochowie: 271 tys. zł ÒÒTrenuj, Graj, Zwyciężaj – aktywność piłkarska dla dzieci: 125 tys. 40 zł ÒÒŻycie na sportowo – życie na zdrowo: program umożliwiający powszechną dostępność usług w zakresie kultury fizycznej o wysokim standardzie, upowszechniających aktywny styl życia oraz sposoby walki ze skutkami pandemii (zawody lekkoatletyczne): 114 tys. 200 zł

Podregion 7

obejmujący powiaty: będziński, zawierciański oraz miasta na prawach powiatu: Dąbrowa Górnicza, Jaworzno, Sosnowiec: ÒÒZakup karetki transportowej dla pacjentów Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 5 im. św. Barbary w Sosnowcu: 375 tys. zł ÒÒRewitalizacja zabytkowego budynku portierni na terenie Szpitala Chorób Płuc w Siewierzu w celu utworzenia Laboratorium Snu: 374 tys. zł

ZADANIA DODATKOWE: ÒÒ„Wracamy do formy" – festyn rekreacyjno-sportowy oraz otwarte zajęcia ogólnorozwojowe z elementami piłki nożnej oraz lekkiej atletyki dla dzieci i młodzieży z gmin: Konopiska, Krzepice oraz miasta Częstochowa: 169 tys. zł. ÒÒDoposażenie dziecięcego zespołu tanecznego Sarmatki cheerleraders.

Turniej tańca: 20 tys. zł. /MAR/

INFRASTRUKTURA DROGOWA

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

11

KOLEJNE DUŻE INWESTYCJE DROGOWE NA FINISZU!

Większy komfort jazdy

Dobre wieści dla kierowców. Zakończyły się już prace związane z przebudową DW 941 w Wiśle i DW 933 na odcinku Pawłowice – Pszczyna. Podróż na wymienionych trasach będzie teraz dużo bardziej wygodna.

P

rzebudowa DW 941 rozpoczęła się wiosną 2019 roku.

Na odcinku od końca istniejącej obwodnicy Ustronia do ronda na skrzyżowaniu z DW 942, czyli na długości 5,1 km, droga została rozebrana i wybudowana od nowa. Kosz inwestycji to prawie 100 mln zł. Umowę z wykonawcą, konsorcjum firm M Silnice a.s. oraz IMB Podbeskidzie Sp. z o.o., podpisano w grudniu 2018 roku.

– Inwestycja wiązała ze sporymi utrudnieniami. Ruch odbywał się wahadłowo. W miarę postępu robót organizacja ruchu była zmieniana.

Na czas ważnych wydarzeń kulturalnych i sportowych wykonawca likwidował utrudnienia w postaci ruchu wahadłowego – mówi Zbigniew Tabor, dyrektor Zarządu Dróg Wojewódzkich w Katowicach.

W ramach prac rozbudowano jezdnię główną, zbudowano chodniki i ciągi pieszo-rowerowe, ścieżki rowerowe, przebudowano także zjazdy. Prowadzono także roboty na mostach, przebudowano przejazdy kolejowe, kanalizację deszczową, wodociągową i sieć

Inwestycja objęła przebudowę i rozbudowę istniejącego ciągu nr 933 od skrzyżowania DW 933 z DK 78 do ronda stanowiącego początek Drogi Głównej Południowej (obwodnicy Jastrzębia-Zdroju) o długości 7,2 km oraz odcinka od skrzyżowania DW 933 z DK 81 w Pawłowicach do ronda na skrzyżowaniu DW 933 z ulicą Żorską w Pszczynie o długości 16,1 km.

W ramach zadania przebudowano drogi do klasy technicznej G, przy dopuszczalnym obciążeniu osi 115 kN, wymieniono całkowicie konstrukcję jezdni, ujednolicono

gazową. Powstało nowe oświetlenie uliczne i sygnalizacja świetlna.

Na początku listopada do użytku oddano przebudowaną Drogę Wojewódzką nr 933 na odcinku od DK 78 w Wodzisławiu Śląskim do ronda przed granicą z Jastrzębiem-Zdrojem. Kolejny odcinek tej drogi, z którego będziemy mogli korzystać, łączy Pawłowice z Pszczyną. Generalny wykonawca przebudowy DW 933 rozpoczął prace w październiku 2019 roku.

Odcinek od drogi krajowej nr 78 do skrzyżowania z ul. Łużycką w Wodzisławiu Śląskim był zamknięty dla ruchu i wprowadzony został objazd ulicami Łużycką i Marklowicką (DW 932).

Równolegle rozpoczęły się roboty od skrzyżowania DW 933 z DK 81 w Pawłowicach w kierunku Pszczyny na odcinku 3 km.

Koszt robót budowlanych wyniósł 240 mln 258 tys. 619,14 zł.

Wartość dofinansowania projektu z UE to ponad 140 mln zł.

szerokość drogi, przebudowano ciągi pieszo-rowerowe, wykonano ekrany akustyczne. Zmodernizowano także mosty, zaś zaletą nowej nawierzchni jest zmniejszona emisja hałasu. Efekt to mierzący ponad 60 km odcinek nowoczesnej drogi łączącej Wodzisław Śląski z węzłem z autostradą A1 w Mszanie z Jastrzębiem-Zdrojem i Pszczyną.

Dla przypomnienia, na lata 2018–2024 na inwestycje drogowe województwo będzie w sumie wydatkowało aż 2,5 mld zł. /MAR/

Prace przy modernizacji DW 941 w Wiśle trwały od 2019 roku.

WSPARCIE DLA SAMORZĄDÓW NA BUDOWĘ DRÓG DOJAZDOWYCH

Łatwiej dotrzemy do stref ekonomicznych

Samorządy otrzymają 2 mld zł dofinansowania na drogi dojazdowe do terminali intermodalnych, skomunikowanie specjalnych stref ekonomicznych i poprawę bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu drogowego – zakłada projekt nowelizacji ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg.

W

stępnie przewiduje się kwotę 1 mld zł na dofinansowanie zadań na drogach samorządowych stanowiących dojazd do terminali intermodalnych lub specjalnych stref ekonomicznych. Pozostały 1 mld zł zostanie wydatkowany na realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego zadania wojewódzkie oraz zadania mające na celu poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego niechronionych uczestników ruchu drogowego.

Zakłada się, że dofinansowanie udzielane z funduszu na nowe zadania zostanie pokryte z dodatkowej wpłaty z budżetu państwa przekazanej na fundusz w roku 2022 w wysokości 2 mld zł. W uzasadnieniu do projektu nowelizacji napisano, że celem planowanych zmian w przepisach ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg jest przede wszystkim dalsze rozszerzenie katalogu zadań dofinansowy-

elementów drogi jak drogi dla pieszych, drogi dla pieszych i rowerów, drogi dla rowerów, przejścia dla pieszych, przejazdy dla rowerzystów, przystanki wraz z dojściami do nich oraz oświetlenie dróg.

Ponadto projekt przewiduje zmianę formuły funkcjonowania Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, który przestanie być państwowym funduszem celowym, a stanie się rachunkiem bankowym prowadzonym przez Bank Gospodarstwa Krajowego na zasadach podobnych do tych, na jakich zorganizowany jest obecnie funkcjonujący Krajowy Fundusz Drogowy.

Na nowelizacji ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg skorzystają przede wszystkim samorządy.

wanych ze środków Funduszu, o zadania polegające na realizacji przez jednostki samorządu terytorialnego nowego rodzaju zadań w postaci budowy, przebu-

dowy lub remontu infrastruktury drogowej służącej komunikacji terminali intermodalnych lub skomunikowaniu specjalnych stref ekonomicznych.

Dodano, że do zadań, które mają służyć poprawie bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu drogowego zalicza się budowę i rozbudowę takich

„Niniejsza zmiana podyktowana jest koniecznością usprawnienia i uelastycznienia procesów finansowych funduszu oraz usprawnienia jego działania” – wyjaśniono w uzasadnieniu. /MAR/

12

bawimy się!

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

SYLWESTROWA MOC PRZEBOJÓW WRACA DO KOTŁA CZAROWNIC!

Nowy Rok powitamy

w rytmie disco

Poprzednie edycje Sylwestrowej Mocy Przebojów na Śląskim były ogromnymi frekwencyjnymi sukcesami.

Jedną z rodzimych gwiazd tegorocznej imprezy będzie Sławomir. Publiczność na pewno usłyszy jego wielki hit „Miłość w Zakopanem”.

Na Stadion Śląski zawita także kultowa formacja Boney M z Maizie Williams z oryginalnego składu zespołu.

Stadion Śląski ponownie stanie się największą sceną muzyczną w Polsce! Będzie to już trzecia edycja sylwestrowej imprezy organizowanej przez Województwo Śląskie wspólnie z telewizją Polsat. Zobaczymy plejadę nie tylko rodzimych gwiazd, ale także ikony europejskiej sceny disco: Boney M, Loonę i formację Fun Factory.

Na

multimedialnej scenie, która zostanie zbudowana na arenie głównej stadionu, zaprezentują się gwiazdy polskiej i światowej muzyki rozrywkowej. Z zagranicznych wykonawców do Kotła Czarownic zawitają: Fun Factory (znani m.in. z wielkiego hitu „I Wanna Be With You”), Loona, autorka kultowego „Bailando” oraz Boney M z Maizie Williams z oryginalnego składu grupy. Jeśli chcecie pobawić się

przy wielkich hitach Boney M takich jak „Rivers of Babylon”, „Rasputin” czy „Daddy Cool”, będziecie mieli ku temu okazję. O dobry klimat zadbają także: Sławomir, Dawid Kwiatkowki, Doda, Bajm, Sylwia Grzeszczak, Michał Szpak, Enej, Czadoman, Daj To Głośniej i After Party.

Wstęp na imprezę organizowaną przy wsparciu województwa na Stadionie Śląskim będzie bezpłatny, zgodnie

z zachowaniem obowiązujących zasad bezpieczeństwa sanitarnego.

Bramy zostaną otwarte o godzinie 18.30, zaś początek imprezy planowany jest na godz. 19.30.

Sylwestrowa Moc Przebojów wraca na Stadion Śląski po rocznej przerwie spowodowanej pandemią.

Jej druga edycja, która odbyła się w 2019 roku, okazała się wielkim, frekwencyjnym sukcesem. Nowy

rok na legendarnym chorzowskim obiekcie przywitały wtedy ponad 42 tysiące osób, zaś przed telewizorami w szczytowym momencie imprezę telewizji Polsat obserwowało 3,5 mln widzów! Ze względu na sytuację epidemiologiczną, która miała miejsce w ubiegłym roku, Sylwestrowa Moc Przebojów została zorganizowana w wyjątkowej formule: na żywo w dwóch studiach telewizji Polsat. /MAR/

aktualności

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

13

ŚLĄSKIE WSPIERA POLICJĘ

Mundurowi z nowymi radiowozami

Śląska policja ma nowe radiowozy. Nieoznakowane pojazdy udało się zakupić dzięki wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Na doposażenie floty przekazano blisko 950 tys. zł. Mundurowi do dyspozycji mają 10 nowych samochodów.

U

mowę na dostawę nowych nieoznakowanych radiowozów podpisali w lipcu br. marszałek województwa Jakub Chełstowski, wicemarszałek Dariusz Starzycki oraz szef śląskiej policji insp.

Roman Rabsztyn. Wsparcie wyniosło 500 tys. zł. Niedawno pojazdy przyjechały na parking komendy w Katowicach. Samochody są dobrze wyposażone po to, by zapewnić komfortowe warunki policjantom podczas służby. Przede wszystkim jednak to inwestycja w bezpieczeństwo i porządek publiczny. Nieoznakowane radiowozy – kia ceed, zastąpią m.in. wyeksploatowane pojazdy tej samej marki, tylko starszej generacji. Każdy z nowych wozów wyposażony jest w silnik o pojemności 1482 cm3 i mocy 160 KM, automatyczną klimatyzację dwustrefową, 8” kolorowy, dotykowy ekran LCD, interfejs Apple CarPlay / Android Auto oraz kamerę cofania. /ŁP/

Nieoznakowane radiowozy – kia ceed, zastąpią m.in. wyeksploatowane pojazdy tej samej marki. | Fot. KWP Katowice

NAGRODY ZA SPORTOWE OSIĄGNIĘCIA

Ostatni dzwonek

na złożenie wniosku

Do końca roku można zgłaszać wnioski o Nagrodę Marszałka Województwa Śląskiego za wybitne osiągnięcia sportowe.

N

agrody Marszałka przyznawane są zawodnikom z naszego regionu, którzy uzyskali najwyższe laury podczas igrzysk olimpijskich, paraolimpijskich, mistrzostw świata (senior, młodzieżowiec, junior), mistrzostw Europy (senior, młodzieżowiec, junior), mistrzostw Polski (junior) lub uzyskali w swojej dyscyplinie wynik będący rekordem świata.

Nagroda może być przyznana za osiągnięcia w dyscyplinach zarówno indywidualnych, jak i zespołowych. Nagrodami mogą być uhonorowani tylko zawodnicy w konkurencjach objętych programem

FINAŁ BUDOWY WAŻNEJ TRASY

Trzy pasy gotowe

Dobiegają końca prace na odcinku autostrady A1 Radomsko – do granic Województwa Śląskiego. Od 2 grudnia kierowcy jadący z południa kraju po przekroczeniu granicy województw mają do dyspozycji trzy pasy ruchu i całą szerokość jezdni na 7-kilometrowym odcinku – do Radomska.

To

pierwszy z pięciu odcinków A1 pomiędzy Tuszynem i Częstochową, który będzie funkcjonował w docelowym trzypasowym układzie ruchu i gdzie zakończono już wszystkie prace. Zgodnie z planami do końca tego roku na budowanej autostradzie A1 udostępnione mają zostać jeszcze kolejne dwujezdniowe odcinki:

Kamieńsk – Radomsko oraz pozostałe 10 km w śląskim, od okolic Kruszyny do początku obwodnicy Częstochowy, wraz z drugim wiaduktem nad linią kolejową w sąsiedztwie węzła Częstochowa Północ. W efekcie kierowcy będą mieli do dyspozycji dwie jezdnie na długości blisko 56 km.

/MAR/

Igrzysk Olimpijskich, Igrzysk Paraolimpijskich.

Wnioski o przyznanie Nagrody mogą składać m.in. stowarzyszenia kultury fizycznej, jednostki samorządu terytorialnego, związki sportowe, uczelnie wyższe oraz środowiska sportowe z terenu województwa.

W zeszłorocznej edycji Nagrody trafiły do rąk 49 sportowców. Ich łączna kwota wyniosła 99 792 zł. Wśród laureatów byli m.in. kajakarze, szermierze, łucznicy.

/MAR/

Jadąc trasą A1 z Radomska do granic naszego regionu, kierowcy będą mieli teraz znacznie łatwiej. | Fot. GDDKiA / K. Nalewajko

k r a Jarm

14

puls regionu

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

RACIBÓRZ

i k j a b jak z Iście anielskie klimaty.

Na miejscu można było się zaopatrzyć w wyśmienite wyroby od lokalnych producentów.

Przez tydzień – od 11 do 18 grudnia – na dziedzińcu Zamku Piastowskiego w Raciborzu trwał pierwszy Śląski Jarmark Bożonarodzeniowy.

– Nie trzeba było jechać do dużych europejskich stolic, by poczuć atmosferę świątecznego jarmarku. Tutaj na miejscu mieliśmy tak naprawdę wszystko, co kojarzy się z tymi wyjątkowymi w roku wydarzeniami. Była to także okazja, by poznać urok tej części regionu, zwłaszcza, że jarmark odbywał się w historycznej scenerii miejscowego zamku – akcentuje wicemarszałek Wojciech Kałuża, który brał udział w uroczystym otwarciu jarmarku.

Jarmarkowi towarzyszyły występy artystyczne.

Grzegorz Swoboda starosta raciborski

– Przygotowania do jarmarku trwały już od lutego. Myślę, że było warto. Sceneria nie odbiegała od tej, którą znamy z jarmarków w Wiedniu, Pradze czy Monachium. Warto było przez te kilka dni do nas zajrzeć.

Na jarmarku nie brakowało stoisk ze świątecznymi specjałami. Były pierniki, ciasteczka, pieczywo, wędliny, szynki pieczone, pączki oraz grzane wino z dodatkiem pomarańczy, cynamonu i goździków, dzięki temu na zamkowym dziedzińcu mocno pachniało zbliżającymi się Świętami. Można było także zaopatrzyć się w góralskie serki, unikatową ceramikę i oryginalne świąteczne ozdoby. Frajdę mieli najmłodsi – z myślą o nich przygotowano karuzele, samochodziki i gigantyczne kule śnieżne. /MAR/ Jarmark cieszył się dużym zainteresowaniem. Do Raciborza zawitali mieszkańcy niemal całego regionu.

Krystyna Niklewicz dyrektor Zamku Piastowskiego w Raciborzu

– W Punkcie Informacji Turystycznej można było zakupić świąteczne gadżety związane ze Śląskim Jarmarkiem Bożonarodzeniowym – kubki ceramiczne, a nawet pamiątkowe monety.

W trakcie Jarmarku odbywały się warsztaty tematyczne, które prowadzili: Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej, Zamek Piastowski oraz Gminny Zespół Oświaty, Kultury, Sportu i Turystyki w Tworkowie. Uczestnicy wykonywali świąteczne ozdoby, które będzie można wykorzystać przy dekorowaniu domu czy mieszkania lub też podarować bliskiej osobie, która z pewnością ucieszy się z takiego nieszablonowego prezentu.

Była to również idealna okazja, by poszerzyć swoją wiedzę o nowe świąteczne pomysły i pożytecznie spędzić czas.

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

PARKOWE WIEŚCI

15

16

PARKOWE WIEŚCI

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

W ŚWIĄTECZNYM KLIMACIE

Ten wyjątkowy czas w roku…

Skoro to Święta, to nie może zabraknąć świętego Mikołaja.

Na alei Żyrafy w Parku Śląskim podświetlono gigantyczną, bo aż 14-metrową świąteczną choinkę. Rozbłysło też mnóstwo iluminacji. Spacerując po parkowych alejkach, każdy poczuje świąteczną atmosferę.

M

onumentalna choinka została sprowadzona z nadleśnictwa w Świerklańcu. Drzewko było przeznaczone do wycinki w ramach akcji leśników mającej na celu uporządkowanie drzewostanu w rejonie, w którym rosło. Dzięki temu, że trafiło do Parku Śląskiego, całą zimę będzie cieszyć oczy wszystkich spacerowiczów, a także osób, które przejeżdżają ulicą Chorzowską.

W dniu oficjalnego otwarcia sezonu świąteczno-noworocznego przy drzewku pojawiło się stoisko przygotowane przez Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny” w Chorzowie.

Zaraz po zmroku, czyli o godz. 16.00, choinka ze Świerklańca rozbłysła tysiącami lampek, a chwilę później rozpoczął się koncert kolęd w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca „Chorzów” i artystów Teatru Rozrywki.

Choinka i cała masa światełek Przemieszczając się po Parku Śląskim, każdy dostrzeże, jak wiele iluminacji świątecznych już pojawiło się na kolejnych parkowych alejkach.

W zeszłym roku Park Śląski zakupił 110 ozdób na latarnie. Blasku

nabrały poza wspomnianą al. Żyrafy, al. gen. Ziętka w obu kierunkach, tzn. od skweru Powstań Śląskich do stacji Elka Wesołe Miasteczko oraz od skweru Powstań Śląskich do kanału regatowego. Oświetlona została również al. Główna i al. Harcerska. Pojawił się świetlny napis „Park Śląski”. W tym roku zakupiono 28 ozdób. Część z nich została zamontowana na latarniach przy

PARKOWE WIEŚCI

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

17

Przy Stadionie Śląskim powstało „Parkowe Lodowisko” pod chmurką.

Zespół Pieśni i Tańca „Chorzów” w towarzystwie naszej kultowej Wiewiórki Basi.

Tak prezentuje się główne wejście do parku po zmroku.

Skoro mamy zimę, warto wspomagać się witaminami. Na miejscu można było poczęstować się słodkimi pomarańczami.

lodowisku, aby tworzyć przyjemny klimat, dodatkowo na 4 wyższych latarniach pojawiły się świetlne ozdoby przestrzenne. Nowością w tym roku jest balon pneumatyczny w kształcie „Mikołaja z Reniferem”, który początkowo będzie ustawiony przy Stadionie Śląskim (przy lodowisku). Świąteczny Park Śląski to również przyozdobione stacje Elki, przygotowane przez Dział Zieleni ozdoby drewniane, renifery, bałwany oraz przyozdobione drzewka oraz podświetlona rzeźba Karolinka.

Święty Mikołaj zakochany w Elce W Parku Śląskim z okazji Dnia Świętego Mikołaja przygotowano Elkołajki. To wydarzenie, które trwało przez cały weekend na obu stacjach Kolejki Linowej Elka, przyciągnęło wiele osób. Każdy mógł zrobić sobie zdjęcie z Mikołajem i Elfem, była też Śnieżynka. Zarówno dzieci, jak i dorośli w prezencie otrzymali

przepyszne pierniczki. Obok stanął food truck z gorącą czekoladą.

Dużym zainteresowaniem cieszył się ogromny, bo kilkumetrowy balon z wizerunkiem Mikołaja i renifera.

Z głośników płynęły świąteczne utwory. Byli i tacy, którzy wraz z dziećmi jednego dnia pojawiali się na stacji Elki kilkukrotnie.

Parkowe lodowisko pod chmurką W Parku Śląskim przy Stadionie Śląskim powstało „Parkowe Lodowisko” pod chmurką, znajdziecie je nieopo-

dal bramy nr 4 (najlepiej dotrzeć tu od strony alei Harcerskiej). Robi wrażenie. Jego wymiary są imponujące, to 30 na 20 metrów. Pomiędzy bandy wlano aż 20 tys. litrów wody, którą zamieniono w naturalną taflę lodową.

Jednocześnie może po niej jeździć aż 60 łyżwiarzy. Zabawę umila muzyka sącząca się z głośników oraz mnóstwo migoczących światełek. Kto nie posiada własnych łyżew, nie ma powodu do niepokoju. Na miejscu można wypożyczyć sprzęt za jedyne 5 zł. Łyżwy są w rozmiarach od 26 do 47.

Na lodowisku obowiązuje zasada jazdy w jednym, zmienianym co 15

minut kierunku. Dla najmłodszych lub osób, które pierwszy raz mają na stopach łyżwy, są dostępne pomoce, tzw. pingwinki do nauki jazdy.

Obiekt powstał przy ogromnym wsparciu Urzędu Marszałkowskiego. Jego koszt to prawie 200 tysięcy złotych.

Lodowisko będzie mogło działać nawet do marca (oczywiście wiele zależy od aury) w dniach od wtorku do niedzieli w godz. od 12.00 do 20.00. W poniedziałki planuje się przerwy techniczne.

PRZEMYSŁAW MALISZ

18

współpraca zagraniczna

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

Śląskie obecne NOWE RYNKI, NOWE MOŻLWIOŚCI

na Expo w Dubaju

Koncerty chopinowskie, muzyka popularna, spotkania biznesowe, biało-czerwone barwy, warsztaty m.in. rękodzieła, a także oficjalne spotkania polskiej delegacji rządowej oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich – tak wyglądał Polski Dzień na trwającym Expo w Dubaju. Na początku zbliżającego się 2022 roku zaprezentuje się tam Województwo Śląskie.

– Wystawy Światowe zawsze były miejscem łączącym kultury z całego świata, także w znaczeniu gospodarczym i biznesowym. Stanowią forum prezentacji osiągnięć gospodarczych i naukowych, wspólnego poszukiwania rozwiązań dla problemów globalnych. To właśnie na nich w Dubaju w ciągu najbliższych sześciu miesięcy będzie skupiał się cały gospodarczy świat. Expo jest tym bardziej wyjątkowe również pod innym względem – po raz pierwszy odbywa się w regionie Bliskiego Wschodu. Cieszę się, że mamy szansę zaprezentować Województwo Śląskie w tej części świata – pokazać nasz potencjał gospodarczy, naszą regionalną kulturę i wartości.

Mamy okazję pokazać się w elitarnym gronie i szukać nowych możliwości rozwoju. To także szansa dla naszych firm, poszukiwania zupełnie nowych rynków – podkreśla marszałek Jakub Chełstowski, który uczestniczył w grudniowym forum polsko-arabskim.

Między innymi w taki sposób eksponowano Dzień Polski w Dubaju.

Celem obecności Polski w ZEA jest promocja gospodarki i rodzimego biznesu, ale nie zabrakło też prezentacji walorów turystycznych oraz elementów kultury i sztuki. Przez 6 miesięcy odbędzie się blisko 1000 organizowanych przez Polskę wydarzeń, a z oferty programu gospodarczego skorzysta niemal 2500 polskich firm. Odłożona o rok, ze względu na pandemię COVID-19, Wystawa Expo 2020 Dubaj po raz pierwszy organizowana jest w kraju arabskim. Za koordynację udziału Polski w Expo odpowiada Polska Agencja Inwestycji i Handlu.

W ciągu 182 dni trwania Expo 2020 wystawę odwiedzi 18 milionów osób, które złożą 25 milionów wizyt: od delegacji państwowych na najwyższym szczeblu, przez przedstawicieli biznesu, aż po turystów i mieszkańców Dubaju. W najbardziej prestiżowym wydarzeniu na świecie weźmie udział 200 państw. Motywem przewodnim Wystawy Światowej jest hasło „Connecting minds, Creating the future – Łącząc umysły, tworzymy przyszłość”. Organizatorzy kładą szczególny nacisk na współdziałanie jako receptę na globalny kryzys spowodowany pandemią.

Areną rodzimej prezentacji jest Pawilon Polski o powierzchni ponad 2000 m kw. z drewnianą fasadą oraz rzeźbą kinetyczną, symbolizującą stado ptaków. Spektakularnym elementem ekspozycji będzie artystyczna instalacja multimedialna „Polski Stół”, składająca się ze 120 modułów z polskiego drewna i modułów specjalnych wykonanych przez czołowych artystów, architektów i inżynierów. Polska przedstawi kreatywność jako cechę narodową, będącą źródłem naszego sukcesu gospodarczego, naukowego, kulturalnego i społecznego. Na narrację Pawilonu Polski składa się pięć rozdziałów, które łączy hasło „Poland. Creativity inspired by nature”.

Przez kolejne sześć miesięcy Polska zorganizuje blisko 1000 różnego rodzaju wydarzeń.

Najważniejsze z nich to Dzień Polski, Polsko-Arabskie Forum Gospodarcze oraz Polsko-Afrykańskie Forum Gospodarcze.

Podczas Dnia Polskiego nie zabrakło naszych śląskich akcentów.

Województwo reprezentowali m.in. marszałek Jakub Chełstowski, a bracia Paweł i Łukasz Golcowie wystąpili dla międzynarodowej publiczności.

Pawilon Polski jest miejscem wielowymiarowej prezentacji Polski. Jego hasłem przewodnim będzie „Poland. Creativity inspired by nature – Polska.

Kreatywność inspirowana naturą”. Prezentowany tam jest potencjał naszej gospodarki i jej największe osiągnięcia.

W lutym przyszłego roku na Expo w roli ambasadorów do Dubaju pojedzie m.in. Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny, naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego, swoją reprezentację będzie miał Śląski Klaster Lotniczy oraz Fundacja Koronki Koniakowskie. /MAR/

Jednym z ważniejszych wydarzeń było forum polsko-arabskie.

sytuacje

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

19

NA RATUNEK AGATCE

Agatka i jej mama Katarzyna poleciały do San Diego odrzutowcem medycznym – Bombardier Learjet 45. | Fot. Airport Pyrzowice/Fundacja SięPomaga

W drodze po nadzieję Prawie dwa miliony złotych zebrano na leczenie nowotworu dla siedmioletniej Agatki. Zbiórka nadal trwa, bo całkowity koszt leczenia sięga aż 8 milionów złotych. Na początku grudnia Centrala Lotów Sanitarnych przetransportowała z Pyrzowic ciężko chorą dziewczynkę, na pokładzie specjalistycznego samolotu medycznego, do San Diego. W USA rozpocznie się jej leczenie.

A

gatka zamiast do pierwszej klasy, trafiła na oddział onkologii ze zdiagnozowanym rdzeniakiem zarodkowym, guzem mózgu o IV stopniu złośliwości. Od tamtej pory rodzice dziewczynki robią wszystko, aby ją uratować. Po pomoc trzeba było sięgnąć daleko, bo aż do USA. Właśnie tam Agatkę

zakwalifikowano do leczenia wartego ponad 8 milionów złotych. Trwa walka z czasem, dlatego rodzice dziewczynki zdecydowali się rozpocząć leczenie, pomimo niepełnej kwoty. Brakuje nadal 6 milionów, aby uratować życie Agatki. Zbiórkę można znaleźć na siepomaga.pl pod hasłem Waleczna Agatka.

Zaczęło się od tego, że Agatkę uporczywie bolał brzuszek.

Potem były kolejne wizyty u specjalistów. „Córeczka przyjmowała leki, które nie dawały poprawy. Przeszła liczne badania, których wyniki zawsze wychodziły w normie. Zdrowe dziecko – słyszeliśmy, mimo że Agatka cierpiała. Dodatkowo pojawił się jeszcze ból głowy,

coraz silniejszy, który nie chciał odpuścić. Dopiero pod koniec września usłyszeliśmy straszną diagnozę” – czytamy na portalu SięPomaga.

Agatka niemal od razu trafiła na stół operacyjny. W Górnośląskim Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach przeszła skomplikowaną operację wycięcia guza. Nowotwór został w całości usunięty, co było kluczowe dla dalszego leczenia.

– To były dramatyczne chwile dla całej naszej rodziny.

Córeczkę czeka chemioterapia, radioterapia głowy i rdzenia kręgowego oraz chemioterapia podtrzymująca. Niestety radioterapia niesie za sobą szereg powikłań dotyczących płuc, nerek, wątroby, układu nerwowego, odporności oraz funkcjonowania całego organizmu. Może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń wielu narządów i uniemożliwić normalne życie dziecka. Dlatego też, po licznych konsultacjach, zdecydowaliśmy się na alternatywę radioterapii – protonoterapię – relacjonują rodzice chorej dziewczynki na portalu SięPomaga.

Terapia polega na bardzo precyzyjnym naświetlaniu i niszcze-

niu komórek nowotworowych, omijając jednocześnie komórki zdrowe, dzięki czemu nie wpływa ona negatywnie na inne narządy. Obecnie protonoterapia stosowana jest również w Polsce, ale na razie dostępna jest tylko dla osób dorosłych.

Centrala Lotów Sanitarnych organizuje lotniczy transport medyczny na całym świecie. Od ponad 10 lat wspiera rodziców chorych dzieci. Organizowany jest pediatryczny transport medyczny, który jest indywidualnie dostosowany do potrzeb chorego dziecka. Często chore dzieci wymagają specjalistycznego leczenia, które można zapewnić tylko poza granicami Polski.

Stany Zjednoczone są jednym z głównych celów tego rodzaju podróży medycznych.

Agatka i jej mama Katarzyna poleciały do San Diego odrzutowcem medycznym – Bombardier Learjet 45. Aby zapewnić dziewczynce stałą opiekę medyczną na pokładzie samolotu towarzyszył jej lekarz pediatra. Wybrany do tej misji samolot jest wyposażony w sprzęt medyczny porównywalny do tego, który znajduje się na oddziałach intensywnej terapii. /MAR/

20

PARK ŚLĄSKI POLECA

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

[KR 01]

Z DRUGIEJ STRONY SCENY Założeniem konkursu jest, aby młodzi ludzie – dotąd tylko tańczący – stanęli po drugiej stronie sali baletowej i zmierzyli się z materią choreograficzną: opracowali układ taneczny, znaleźli muzykę, zaprojektowali stroje, scenografię, a potem poprowadzili próby i przygotowali swoich tancerzy do występu.

Zostań młodym choreografem

| Fot. W. Korpusik

Trwa nabór do IV edycji Ogólnopolskiego Konkursu Młodych Choreografów, którego współorganizatorami są: Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny, Stowarzyszenie Polska Sekcja Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej CIOFF® w Warszawie oraz Narodowy Instytut Muzyki i Tańca w Warszawie. Do 28 grudnia można nadsyłać online konkursowe choreografie. Finał w styczniu przyszłego roku.

Z

ałożeniem konkursu jest, aby młodzi ludzie – dotąd tylko tańczący – stanęli po drugiej stronie sali baletowej i zmierzyli się z materią choreograficzną: opracowali układ taneczny, znaleźli muzykę, zaprojektowali stroje, scenografię, a potem poprowadzili próby i przygotowali swoich tancerzy do występu. Konkurs jest skierowany do miłośników tańca, pięknej muzyki i emocji wywołanych dźwiękiem, światłem i ruchem scenicznym. Ma na celu integrację środowiska tanecznego, stworzenie młodym choreografom możliwości zaprezentowania swojego talentu, zbudowanie płaszczyzny przenikania i współdziałania różnych form i technik tanecznych. Impreza jest też okazją do wymiany pomysłów i doświadczeń w zakresie pracy z zespołami tanecznymi, sprzyja rozwijaniu wrażliwości estetycznej młodzieży poprzez bezpośredni kontakt z tańcem i muzyką.

Pod egidą najważniejszych w Polsce instytucji związanych z tańcem pojawia się okazja do rozładowania pozytywnej energii młodych twórców i wykonawców, wspólnej zabawy, a przede wszystkim promocji talentów w dziedzinie tańca.

Ocenie jurorów będzie podlegać m.in. stopień inspiracji folklorem w prezentowanej kompozycji tańca, spójność choreograficzna, dobór muzyki oraz spójność ruchu z muzyką, wyraz artystyczny oraz jakość techniki wykonawczej.

Fot. W. Korpusik

Do tanecznego współzawodnictwa mogą stanąć zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy. Nadsyłając prace należy mieć ukończone w dniu konkursu 18 lat i nieprzekroczony 39. rok życia. Uczestnik tancerz musi być co najmniej szesnastolatkiem. Konkurs ma być przede wszystkim prezentacją kompozycji inspirowanych folklorem, dlatego ważnym elementem jest także wyeksponowanie elementów stroju ludowego, spójnego z muzyką. Jury

oczekuje na miniatury taneczne, łączące choreografie różnych form ruchu i technik tańca, z wykorzystaniem jednej lub kilku technik tanecznych i z obowiązkiem wykorzystania polskich tańców narodowych lub regionalnych. Młodzi twórcy korzystający z polskiego folkloru tanecznego, łącząc go z innymi technikami tanecznymi, mają za zadanie przedstawić harmonię między wyobraźnią poetycką a pracą choreotechniczną.

Ogromną zaletą Konkursu jest jego kreatywność. Na scenie pojawią się bowiem kompletnie nowe choreografie, tworzone przez młodych, nieznanych twórców. Aby te talenty mogły zaistnieć, wystarczy więc stworzyć im odpowiednią płaszczyznę do prezentacji – a to zadanie organizatorów, które od kilku lat jest realizowane z powodzeniem.

Konkurs Młodych Choreografów to inwestycja w przyszłość, w młode pokolenie zarówno twórców, jak i wykonawców, którzy w sposób dojrzały i odpowiedzialny myślą o własnej artystycznej przyszłości.

Bezcenną wartością imprezy jest to, że mając charakter edukacyjny, propaguje kulturę ludową jako tworzywo i inspirację do powstania nowych dzieł scenicznych.

Konkurs po raz pierwszy został zorganizowany w 2019 roku.

Dwie pierwsze edycje odbyły się w siedzibie Zespołu „Śląsk” w Koszęcinie. Dopiero czas pandemii i ograniczenia z nią zwią-

zane wymusiły na organizatorach nową formułę. W 2020 roku Konkurs przebiegał wyłącznie online, wciąż jednak wzbudzając ogromne zainteresowanie młodych twórców.

Zgłoszono wówczas 23 prezentacje choreograficzne w kategorii solo i duety oraz 17 prezentacji choreograficznych w kategorii grupa taneczna. Tegoroczna edycja ma charakter hybrydowy. W etapie eliminacyjnym do 28 grudnia uczestnicy mogą nadsyłać swoje prace elektronicznie. Ogłoszenie wyników kwalifikacji nastąpi 10 stycznia 2022 roku, a pełnię swojego talentu najlepsi twórcy zaprezentują w pokazie finałowym, który zaplanowano w siedzibie Zespołu „Śląsk” na 22 stycznia 2022 roku.

Zdaniem środowiska tanecznego odbywający się od kilku lat Ogólnopolski Konkurs Młodych Choreografów w Koszęcinie jest sukcesem artystycznym, organizacyjnym i merytorycznym.

Wzrastająca z roku na rok liczba zgłoszeń to dowód, że polskie dziedzictwo narodowe jest niekończącym się źródłem inspiracji dla młodych choreografów.

Więcej informacji na www.zespolslask.pl w zakładce Działalność/Edukacyjna. /MP/

park śląski poleca

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

21

11. edycja Triennale Grafiki Polskiej

ZAPRASZA

Kolejne święto grafiki na Śląsku

Raz na trzy lata zdarza się okazja, by na własne oczy przekonać się, jak zmienia się polska grafika. Najbliższą jest wystawa pokonkursowa 11. edycji Triennale Grafiki Polskiej, którą można już oglądać w Muzeum Śląskim w Katowicach.

T

riennale Grafiki Polskiej jest najbardziej prestiżowym przeglądem polskiej grafiki współczesnej, ukazującym najciekawsze tendencje artystyczne oraz twórcze poszukiwania w ramach tej dziedziny sztuki. A jest to dyscyplina, która stale się przeobraża i jest otwarta na eksperymenty, nowe technologie i materiały – począwszy od odbitek stworzonych za pomocą klasycznych technik warsztatowych, takich jak litografia czy miedzioryt, poprzez serigrafię i druk cyfrowy, aż po animacje i formy przestrzenne. Dzięki temu pozostaje jedną z najbardziej żywotnych form sztuki, która stale poszukuje coraz to nowych sposobów wypowiedzi. Organizatorem Triennale Grafiki Polskiej jest katowicka Akademia Sztuk Pięknych we współpracy z Muzeum Śląskim w Katowicach.

progres, ale tworząc też własne środki wyrazu – mówi Bogdan Topor, kurator wystawy.

Wystawa pokonkursowa 11. Triennale Grafiki Polskiej jest prezentowana w Muzeum Śląskim w Katowicach do 10 marca 2022 roku. /MP/ Materiał powstał we współpracy z Muzeum Śląskim w Katowicach.

Montaż wystawy w przestrzeniach Muzeum Śląskiego w Katowicach. | Fot. Aleksander Bartecki

Na 11. edycję Triennale Grafiki Polskiej składają się konkurs oraz wystawa pokonkursowa. W konkursie mogli wziąć udział artyści, absolwenci uczelni artystycznych oraz studenci ostatnich roczników studiów artystycznych. Mogli oni zgłosić swoje prace powstałe w ostatnich trzech latach, które nie zostały dotąd nagrodzone w innych konkursach czy przeglądach.

Do wystawy głównej jury selekcyjne konkursu wybrało 60 prac graficznych. – Nie jest to wybór najlepszych prac oparty na rywalizacji, raczej wybór różnych możliwości, dotyczących nie tylko warsztatu, ale przede wszystkim różnych postaw artystycznych zaistniałych w konkretnym okresie i specyficznym czasie. A więc wąski wycinek tej dyscypliny sztuki, która, będąc w porównaniu z innymi dyscyplinami młodą, już uzyskała pełną autonomię i rozwija się w kosmicznym tempie, łącząc w sobie nie tylko różne dziedziny oraz technologiczny

Nad przygotowaniem ekspozycji czuwał komitet organizacyjny 11. Triennale Grafiki Polskiej oraz kurator wystawy – Bogdan Topor. | Fot. Aleksander Bartecki

Montaż wystawy w przestrzeniach Muzeum Śląskiego w Katowicach. | Fot. Aleksander Bartecki

[KR 02]

22

park śląski poleca

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

[KR 03]

CZAS PODSUMOWAŃ

Zadania zrealizowane na piątkę!

Ostatnie dwa lata były bardzo ważne dla rozwoju spółki GPW Inżynieria Sp. z o.o., należącej do grupy GPW S.A. Podsumowując rok, warto przypomnieć dwa znaczące przedsięwzięcia.

P

ierwsze zadanie to „Przebudowa wodociągu stalowego DN 1400 na DN 1200 w obrębie ul. Gospodarczej w Katowicach”.

Celem tej inwestycji było zabezpieczenie, na odcinku prawie 2 km, rurociągu o średnicy 1400 mm, który dostarcza wodę dla mieszkańców Zagłębia (to oznacza ok. 1,5 mln odbiorców), w związku z budową nad wodociągiem drogi dojazdowej do inwestycji Mieszkanie+ (projekt nowy Nikiszowiec).

Drugie zadanie nosi nazwę „Wykonanie połączenia istniejących naziemnych rurociągów tłocznych PE DN 1000 na odcinku mostu pontonowego”.

To zadanie realizowane było w ramach prac związanych z usuwaniem awarii układu przesyłowego do Oczyszczalni Ścieków „Czajka” (Warszawa).

Wysoka fala na Wiśle, spowodowana długotrwałymi opadami deszczu, była przyczyną demontażu mostu pontonowego, przez który przechodziły tymczasowe rurociągi tłoczne. Po ustabilizowaniu się poziomu wody w rzece Wojsko Polskie przystąpiło do

bowiem kontynuacją współpracy z Miejskim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie była realizacja zadania pn. „Montaż rurociągów tłocznych PE DN1000 Lca 690 m mających na celu zwiększenie przepustowości układu przesyłowego w porze deszczowej”, które to zadanie również zrealizowano „na piątkę”.

czasowego kluczowego układu przesyłowego z eksploatacji.

Ogromne znaczenie miał fakt, iż spółka dysponuje własnym specjalistycznym sprzętem.

W dużej mierze miało to wpływ na realizację zadań, zarówno w kontekście terminów, ale przede wszystkim jakości prac.

Firma świadczy także usługi z zakresu serwisów i remontów pomp, silników oraz urządzeń mechanicznych oczyszczalni ścieków, a także wykonuje elementy konstrukcyjne rurociągów oraz realizuje wszelkie prace spawalnicze.

GPW Inżynieria pracowała 24 godziny na dobę. Prace zakończyły się pełnym sukcesem. A to nie koniec tegorocznych inżynieryjnych wyzwań w stolicy,

Kończąc roczną wędrówkę po podmiotach tworzących Grupę GPW, warto zaakcentować szczególny efekt synergii, który powstał w ramach wszystkich oddziałów

Ogromne znaczenie miał fakt, iż spółka dysponuje własnym specjalistycznym sprzętem.

W dużej mierze miało to wpływ na realizację zadań, zarówno w kontekście terminów, ale przede wszystkim jakości prac.

ponownej budowy mostu, a GPW Inżynieria – do połączenia obu brzegów Wisły dwoma rurociągami tłocznymi (każdy o długości 390 m). Prace prowadzone były pod bardzo dużą presją czasu, gdyż należało maksymalnie skrócić okres wyłączenia tym-

i spółek tworzących tę unikatową – także w skali europejskiej – grupę kapitałową. O czym mowa?

Spółka nadrzędna, czyli Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A., zapewnia hurtowe dostawy wody dla całego województwa i jednocześnie gwarantuje bezpieczeństwo przeciwpowodziowe w regionie. GPW S.A. korzysta z innowacji i transferu technologii, które są jednym ze strategicznych celów spółki „córki”, czyli firmy Ekoenergia Silesia S.A. (to także podmiot zarządzający wybranymi nieruchomościami w grupie, np.

Parkami Technologicznymi znajdującymi się przy ul. Żeliwnej 38 w Katowicach). A jednym z fundamentalnych zadań GPW Inżynierii jest prowadzenie remontów i modernizacji tej całej idealnie dopasowanej infrastruktury wodociągowej, której celem jest zapewnienie, by w kranie była czysta i smaczna woda, a jakiekolwiek zagrożenia powodziowe były skutecznie niwelowane, również dla pozostałych regionów Polski. /MZ/

no to lecimy!

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

23

PYRZOWICE

Kuba

Kuba

na zimowe chłody Fot. Freepik

27 listopada z lotniska im. Wojciecha Korfantego zainaugurowano nowe dalekodystansowe połączenie czarterowe. Bezpośrednie rejsy do Varadero na Kubie realizowane są raz w tygodniu na zlecenie biura podróży Rainbow. Kierunek obsługiwany jest 252-miejscowym Boeingiem 787-8 Dreamliner Polskich Linii Lotniczych LOT.

V

aradero to już czwarte bezpośrednie dalekodystansowe połączenie czarterowe, które wystartowało z Katowice Airport w 2021 roku. Na przełomie lutego i marca br. PLL LOT, na zlecenie biura podróży Rainbow, rozpoczął cotygodniowe loty do Cancun w Meksyku i Puerto Platy w Dominikanie. Z kolei biuro podróży TUI oferuje z Pyrzowic, także „lotowskim” Dreamlinerem, wyloty na wakacje do Punta Cany w Dominikanie. Kierunek obsługiwany jest co dziesięć lub jedenaście dni.

W trwającym już sezonie zimowym z pyrzowickiego lotniska dostępnych jest aktualnie 19 połączeń czarterowych do 12 państw. Po cztery kierunki biura podróży oferują na Wyspy Kanaryjskie (Fuerteventura, Gran Canaria, Lanzarote i Teneryfa) oraz do Egiptu (Hurghada, Marsa Alam, Sharm El Sheikh i Taba), dwa dostępne są do Dominikany (Puerto Plata i Punta Cana) oraz po jednym do Maroka (Agadir), Omanu (Salala), Portugalii (Madera), Kenii (Mombasa), Kuby (Varadero), Meksyku (Cancun), Tanzanii

(Zanzibar), Turcji (Antalya) i Zjednoczonych Emiratów Arabskich (Dubaj).

– Pyrzowickie lotnisko jest liderem w segmencie przewozów czarterowych, to efekt konsekwentnej realizacji przyjętej strategii rozwoju. Od wielu lat zespół GTL SA tworzy w Katowice Airport przyjazne otoczenie m.in. do rozwoju czarterów. Ściśle współpracujemy z biurami podróży i liniami lotniczymi. Wspieramy promocję nowych kierunków, pomagamy w kwestiach operacyjnych, a co najważniejsze, ciągle rozbudowujemy infrastrukturę, dzięki czemu Katowice Airport to port bez ograniczeń.

W 2022 roku spodziewamy się dalszego rozwoju bezpośrednich dalekodystansowych połączeń czarterowych z naszego lotniska – mówi Artur Tomasik, prezes zarządu Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA, firmy zarządzającej Katowice Airport.

W Katowice Airport w czasie największego kryzysu w historii branży lotniczej, który został wywołany przez pandemię koronawi-

Varadero to już czwarte bezpośrednie dalekodystansowe połączenie czarterowe, które wystartowało z Katowice Airport w 2021 roku. W trwającym już sezonie zimowym z pyrzowickiego lotniska dostępnych jest aktualnie 19 połączeń czarterowych do 12 państw.

rusa, wzrosła rola przewozów czarterowych.

W przedpandemicznym 2019 roku z 4,84 miliona pasażerów obsłużonych w Pyrzowicach około 2 mln (41 procent) stanowiły osoby podróżujące czarterami. Po dziesięciu miesiącach 2021 roku, w trakcie których w ruchu ogółem odnotowano około 2 miliony pasażerów, udział czarterów wyniósł 60 proc. (około 1,2 mln podróżnych).

Katowice Airport należy do grona największych lotnisk regionalnych w Polsce.

W 2019 roku z jego siatki połączeń skorzystało rekordowe 4,84 mln pasażerów, w tym ponad 2 mln w ruchu czarterowym.

Prognoza na 2020 rok zakładała przewiezienie 5,5 mln podróżnych. Ostatecznie, ze względu na pandemię koronawirusa, w minionym roku zanotowano 1,44 mln pasażerów. Lotnisko jest krajowym liderem w segmencie ruchu czarterowego i regionalnym w przewozach cargo. /MAR/

ŚLĄSKIEEKO

24

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

Smog nas zabija! ŚLĄSKI KONWENT KLIMATYCZNY

Listopadowy Śląski Konwent Klimatyczny był okazją do dyskusji dotyczących zmian klimatycznych, które mają dramatyczny wpływ na nasze zdrowie. Zaś największym wrogiem dla naszych płuc i układu krążenia jest wszechobecny smog, dający się we znaki zwłaszcza teraz – u progu zimy.

50

tysięcy Polaków umiera rocznie na skutek chorób wywołanych przez smog, z tego samego powodu na świecie ginie 7 mln osób w tym samym okresie.

W ciągu doby dorosły człowiek wdycha 10 500 litrów powietrza, z czego tylko 20 proc. to tlen. Zanieczyszczone pyłami powietrze wręcz bombarduje nasze płuca, układ krwionośny i mózg. Tymczasem dane Światowej Organizacji Zdrowia są zatrważające.

Polska wciąż niestety jest w epicentrum koncentracji pyłów PM 2,5 w skali Europy.

To wywołuje wady genetyczne i choroby u nienarodzonych jeszcze dzieci.

– Badania, które przeprowadzono na grupie dzieci ze Śląska, u których wykryto raka mózgu, pokazały, jak wielkie znaczenie mają warunki środowiskowe, w jakich te dzieci przychodziły na świat – powiedziała w trakcie swej prezentacji dr Katarzyna Musioł, kierownik oddziału pediatrii w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Rybniku. – Najwięcej z grupy chorych na ten nowotwór dzieci z naszego regionu pochodziło z obszarów Rybnika, Raciborza i Jastrzębia-Zdroju. A to te miasta są jednymi z najbardziej zanieczyszczonych na Śląsku.

Kolejne dowody na to, że zatrute środowisko doprowadza do katastrofalnych

zmian w organizmach dzieci, przytoczyła prof. Anita Olejek, wojewódzki konsultant ds. położnictwa i ginekologii. Przywołała przykład Miasteczka Śląskiego, w którym wówczas jeszcze funkcjonowała fabryka kadmu i ołowiu.

– Rodzące się na tym obszarze dzieci miały znacznie niższą masę ciała od średniej krajowej, u wielu z nich wykryto uszkodzony hormon tarczycy, co ma ogromny wpływ na dalszy rozwój mózgu – wyliczała prof. Anita Olejek.

Te jednak zjawiska widać także w innych zanieczyszczonych miastach na Śląsku.

Dlatego prof. Małgorzata Kowalska ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego zaznaczyła, że paląc węglem, trujemy własne dzieci i samych siebie.

– Od lat mówi się o brudnym trójkącie od Ostrawy poprzez Śląsk aż po Kraków. To nieprawda, że winny jest tylko przemysł ciężki. To gospodarstwa domowe emitują do atmosfery 40 proc. zanieczyszczeń – podała dane. – Zmieniając nasze niedobre nawyki, ratujemy środowisko i samych siebie.

Wyników badań nie da się oszukać. Mówił o tym prof. Andrzej Lekston ze Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu. – Widać wyraźnie, że gdy tylko jakość powietrza

Wojewódzki Fundusz Ochrony Srodowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach

się pogarsza, tak jak dzieje się to właśnie teraz, jesienią, lawinowo zwiększa się liczba pacjentów w szpitalach – podzielił się swoimi obserwacjami prof. Andrzej Lekston. – Gdy tylko mamy do czynienia z kolejnym alarmem smogowym, gdy pyły przekraczają nieraz po kilkaset razy dopuszczalne normy, właśnie wtedy rejestrujemy falę chorych. Zawały, udary, zatory płuc – liczba tych przypadków wówczas znacznie rośnie – alarmował.

Aby na bieżąco monitorować sytuację związaną z przekraczaniem norm pyłów zawieszonych, z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego powstał projekt pod nazwą InfoSMOG-MED. O tym, jak on działa, opowiadała członek zarządu województwa Izabela Domogała.

500 mln euro

– To połączenie bieżącej informacji dotyczącej aktualnego stanu zanieczyszczeń w powietrzu, medycyny oraz ochrony środowiska. System to aplikacja na telefon, po zainstalowaniu której każdy mieszkaniec otrzymuje 48-godzinną prognozę, która przygotuje go na to, jakie czekają go przekroczenia stężenia pyłów w atmosferze – wyjaśniała Izabela Domogała.

– Jeśli dodatkowo wpisze się, na jakie schorzenia się cierpi, to aplikacja przy pomocy współpracującej z nami grupy lekarzy wyśle mu spersonalizowane zagrożenia, jakie niesie za sobą bieżący, zły stan powietrza. Ta aplikacja podpowie, jak w danej sytuacji się zachować – dodała.

PRZEMYSŁAW MALISZ

MÓWIĄ

LICZBY

Blisko tyle w ramach RPO Województwa Śląskiego zaprogramowano na pakiet działań antysmogowych w regionie.

Na dofinansowanie mogły liczyć projekty dotyczące budowy i modernizacji instalacji do produkcji energii. Wspierane były działania w zakresie infrastruktury transportu zbiorowego (np. zintegrowane centra przesiadkowe – w tym dworce autobusowe i kolejowe, parkingi, drogi rowerowe), zakup taboru autobusowego i tramwajowego, wdrażanie inteligentnych systemów transportowych oraz wymiana oświetlenia w gminach na instalacje o wyższej efektywności energetycznej.

Kolumnę dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Za treści zawarte w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja.

25

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

[KR 04]

Czy jesteśmy gotowi na to wyzwanie?

FIT FOR 55

Fot. freepik.com

14 lipca Unia Europejska ogłosiła pakiet „Fit for 55”, czyli „Gotowi na 55”, w którym ujęty został zestaw nowych przepisów klimatycznych. Pakiet nowych regulacji prawnych w tym zakresie był jednym z głównych paneli dyskusyjnych pierwszego dnia Śląskiego Konwentu Klimatycznego odbywającego się na Stadionie Śląskim.

W

debacie uczestniczyli: marszałek województwa Jakub Chełstowski; Marcin Popkiewicz, analityk megatrendów, ekspert i dziennikarz; Zdenka Nemećkova, członek Rady Regionalnej Kraju Morawsko-Śląskiego; Wilhelmus de Wilt, przedstawiciel Dyrekcji Generalnej ds. Środowiska Unii Europejskiej; Dana Gavalierova z Departamentu Rozwoju Regionalnego Samorządowego Kraju Żylińskiego (Słowacja) oraz Piotr Łyczko, wicedyrektor Departamentu Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

Dla przypomnienia, „Fit for 55” to pakiet aktów prawnych odnoszący się do 55 procent, czyli nowego celu przejściowego redukcji emisji w Unii Europejskiej na 2030 rok.

Niedawno ten cel został podwyższony – wcześniej UE miała cel redukcji emisji gazów cieplarnianych o 40 proc. względem 1990 roku. Emisje gazów cieplarnianych nadal rosną w niektórych sektorach, takich jak na przykład transport. W Europie pojawiają się też liczne głosy, że nawet obecne zwiększone cele redukcyjne są mało skuteczne, a tym samym nie stanowią skutecznego antidotum na postępujące zagrożenie niszczenia klimatu. Takie głosy pochodziły między innymi z Parlamentu Europejskiego, który chciał, aby cel na 2030 rok był jeszcze wyższy (60 proc.). Aby cele unij-

ne zostały zrealizowane, konieczna jest jednak konsekwentna i szybsza redukcja emisji we wszystkich sektorach gospodarki. We wszystkich sektorach, w których dzisiaj emituje się CO2, potrzebne będzie nowe prawo. Zmiany muszą zaakceptować poszczególne państwa UE oraz Parlament Europejski, a tu negocjacje będą trwały co najmniej rok. Dlatego zaczną obowiązywać najwcześniej w 2024 roku. Będzie tam reforma obecnego systemu handlu emisjami (EU ETS), tak zwany mini ETS, czyli objęcie nowych sektorów gospodarki uprawnieniami do emisji, cło węglowe na granicy UE, które ma wzmocnić konkurencyjność unijnej gospodarki względem państw bez polityki klimatycznej, wyższe cele OZE w UE oraz surowsze normy emisyjne dla sektora transportu lądowego.

Jak zaznaczył podczas debaty marszałek Jakub Chełstowski, istotą przemian musi być zabezpieczenie gospodarki.

Dla porównania w 1989 roku w sektorze wydobywczym zatrudnionych było 370 tys. górników. Dziś jest to 40 tysięcy pracowników, przy czym 1700 osób dobrowolnie odejdzie z sektora. Odchodzącym z pracy w kopalniach trzeba jednak stworzyć alternatywę. Podczas debaty zaakcentowano, że transformacja musi też odbywać się na racjonalnych zasadach. Jako jeden z przykładów przywołano sytuację z koncesją dla nowej kopalni, która miała powstać w Mysłowicach, co wzbudziło sprzeciw

Wojewódzki Fundusz Ochrony Srodowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach

Komisji Europejskiej. Powoływanie do życia nowych podmiotów o tym profilu stoi bowiem w kolizji z procesem transformacji.

Jak podkreślono jednak podczas debaty, karanie pozostałych, ościennych gmin za decyzję innej, jest mocno dyskusyjne.

Jednym z głównych tematów dyskusji była wymiana źródeł ciepła. Piotr Łyczko, wicedyrektor Departamentu Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, mówił o skutecznych regulacjach obowiązujących w jego regionie.

– Regulacje bywają drastyczne, ale są skuteczne. Trzeba jednak mieć mieszkańców po swojej stronie. W naszym przypadku jest to aż 80 proc. poparcia tych rozwiązań ze strony mieszkańców. Wdrażane są zakazy stosowania paliw kopalnych. Podjęliśmy siedem lokalnych uchwał antysmogowych eliminujących kotły. Emisja szkodliwego pyłu PM 10 spadła o 45 procent – argumentował Piotr Łyczko.

Nieco inaczej sytuacja wygląda na Słowacji. – U nas samorządy nie są upoważnione do nakładania kar. To się dzieje odgórnie, przez ustawę, ale także dodatkowe regulacje. Doceniam moc edukacji, ale póki sami mieszkańcy nie zorientują się, co im szkodzi, co niszczy ich zdrowie, to żadnych kroków nie podejmą. Potrzebujemy liderów.

Problemem jest dezinformacja. Ludzie nie

lubią zmian. Ustawa już trzy razy spadała z porządku obrad. Politycy się wycofują.

Powtarzam, edukacja jest potrzebna, trzeba jednak pracować z ludźmi. W tym celu stworzymy Centra Ekologiczne. Powołaliśmy menedżerów czystości powietrza. Komunikują na poziomie krajowym, biorą udział w tworzeniu prawa. Istnieje sieć monitorująca czystość powietrza – zwracała uwagę Dana Gavalierova z Departamentu Rozwoju Regionalnego Samorządowego Kraju Żylińskiego.

Wilhelmus de Wilt, przedstawiciel Dyrekcji Generalnej ds. Środowiska Unii Europejskiej podkreślił, że w samym procesie wymiany źródeł ciepła na ekologiczne ważnym aspektem są procedury. – Powinny być one jak najprostsze i łatwe do realizacji – dodał.

– Naszym problemem jest ubóstwo energetyczne. Ludzi często nie stać na wymianę źródeł ciepła albo po prostu nie wiedzą, jak się za to skutecznie zabrać. Tymczasem zabija nas benzopiren, jesteśmy w Europie niechlubnym przykładem. Czechy i Słowacja mają lepsze wyniki. My traktujemy atmosferę jak ściek. A przyszłością jest wiatr i słońce, może atom, wodór i zelektryfikowany transport. Nawet Chińczycy to zrozumieli i nikt ich nie naciskał. Czas z tego wyciągnąć odpowiednie wnioski – podsumował Marcin Popkiewicz, analityk megatrendów, ekspert i dziennikarz. /MAR/

Kolumnę dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Za treści zawarte w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja.

26

Z wizytą w zoo

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

SKACZĄ, BIEGAJĄ, FRUWAJĄ I SERDECZNIE WAS ZAPRASZAJĄ!

Nasze kochane zwierzaki cudaki Święta, Nowy Rok, a w międzyczasie sporo wolnego czasu. Jak go spędzić? Warto wybrać się na przykład do Śląskiego Ogrodu Zoologicznego. Choć mamy już zimę, to sporo tam się dzieje!

My name is Basia...

Wiewiórka Basia

Można powiedzieć, że mamy podwójnego lenia

Weź nie pytaj, weź się przytul...

Nuda… Żeby chociaż Netflixa założyli…

Leżę, leżę, no uwaliłem się jak zwierzę…

Ich Troje w nowym składzie Oto mój róg obfitości!

Czy te oczy mogą kłamać?

Znów to samo na śniadanie...

Jakaś taka oklapła jestem…

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

PARK ŚLĄSKI POLECA

27 [KR 05]

28 [KR 06]

park śląski poleca

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

kultura

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

29 [KR 07]

TRZECIA EDYCJA PROJEKTU

„Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga”

W Filharmonii Śląskiej zakończyła się trzecia edycja projektu „Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga”. Od 8 października do 18 grudnia trwały liczne wydarzenia artystyczne i edukacyjne, integrujące środowisko osób niewidomych i niedowidzących ze zdrowymi. W ramach tej inicjatywy odbyły się 3 koncerty, 16 audycji wyjazdowych w ośrodkach, w których przebywają osoby z dysfunkcją wzroku oraz warsztaty pobudzające zmysły pozawzrokowe. Filharmonicy dotarli do przeszło 1,5 tys. osób – w siedzibie i poza jej murami.

P

rojekt „Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga” otworzył koncert, połączony z obchodami 70-lecia Polskiego Związku Niewidomych oraz z wystawą przedmiotów umożliwiających codzienne funkcjonowanie osobom niewidomym i niedowidzącym. Elementem, który pozwolił zdrowej części publiczności choć w pewnym stopniu zrozumieć, w jaki sposób osoby z dysfunkcją wzroku postrzegają rzeczywistość, było wykonanie przez sekcję instrumentów smyczkowych Orkiestry Symfonicznej fragmentu Concierto de Aranjuez Joaquína Rodrigo w całkowitej ciemności. „Każdy z nas musiał się nauczyć swojej partii perfekcyjnie na pamięć (…) pierwsze sześć taktów grałam sama. Ponieważ muzycy wspaniale wyczuwają wspólnie puls, byliśmy w stanie wykonać wspólnie to dzieło do końca. Jest to coś wyjątkowego,

ponieważ zupełnie inaczej działają zmysły, odbieramy muzykę, nasza percepcja jest zupełnie inna, powiedziałabym – bogatsza!” – mówi Anna Podulka, koncertmistrzyni Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Śląskiej.

W ramach projektu odbyły się także koncerty familijne w siedzibie Filharmonii, podczas których najmłodsi melomani poznawali instrumenty dęte, perkusyjne, a także instrument, który posiada każdy z nas – czyli głos. Muzycy i prelegenci dotarli również do ośrodków, w których przebywają osoby z dysfunkcją wzroku.

Przeprowadzili tam zajęcia o charakterze interaktywnym, stymulujące zmysł dotyku, a także dające możliwość nauki śpiewu.

W ramach współpracy z partnerami, Filharmonia przygotowała

zajęcia łączące się z przyświecającą instytucji ideą działań ekologicznych. Podczas warsztatów ich uczestnicy poznawali sekretne życie pszczół i produkty pozyskiwane dzięki ich pracy, dowiedzieli się, że do robótek ręcznych nie potrzebują drutów, a z materiałów z odzysku – skrawków materiału, papieru, ozdób – mogą stworzyć

książkę sensoryczną, inspirowaną słuchanym utworem muzycznym.

Bardzo dziękujemy wszystkim uczestnikom projektu, biorącym udział w koncertach, audycjach i warsztatach w ramach projektu „Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga”. Cieszymy się, że nasze działania mogą przysłużyć się poprawie

dostępności kultury dla osób niepełnosprawnych i że dzięki współpracy z nimi, możemy uczyć się, jak wspólnie przeżywać muzykę – bez granic!

Projekt został dofinansowany ze środków ministra kultury i dziedzictwa narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. /MP/

30

horoskop 2022

GWIAZDY Ą Z D E I W PO WAM PRAWDĘ

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

, e i w o r d z , ć ś o ł i M e z d ą i n e i p , a c pra

Co szykują o planety dla każdeg ze znaków Zodiaku w nadchodzącym 2022 roku? kto Kogo czeka fart, a lepiej powinien mieć się na baczności?

Sprawdźcie sami!

KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

W

pierwszym kwartale 2022 roku Gwiazdy sygnalizują kłopoty w pracy. Będziecie w konflikcie ze z współpracownikami i niestety, nie będą to wcale błahe problemy. Koziorożce poczują chęć odwetu, co nie jest wskazane, bo może się okazać, że nie będą miały racji. Nie ma ludzi niezastąpionych. Rodzinnie będzie to bardzo udany rok. Kto wie, rodzina może nawet się powiększy? Koniecznie zadbajcie o kondycję. W połowie roku koniecznie zróbcie sobie kontrolne badania. Najszczęśliwszy dzień nowego roku: sobota.

Dobra liczba: 7. Pechowa: 12. Zdecydowanie w każdym aspekcie powinniście radzić się Skorpionów. Panny nie pomogą w niczym, co więcej, w nowym roku będą wam uprzykrzać życie. Bliźnięta też niespecjalnie będą przychylne dla Koziorożców.

WODNIK (20.01–18.02)

W

odniki odniosą w nowym roku dość umiarkowane sukcesy. Pieniądze, które pojawią się na kontach, dadzą materialny spokój, ale na większe szaleństwa już nie wystarczy. Najwięcej szczęścia będą mieli przedstawiciele wolnych zawodów spod znaku Wodnika. Dla nich Fortuna będzie nieco łaskawsza. Zdrowie na ogół będzie dopisywało, ale nie lekceważcie sygnałów wysyłanych przez organizm związanych z układem krążenia. Lepiej nie kusić losu. Wczesną jesienią spotkacie kogoś, kogo dawno nie widzieliście. Odżyją sentymenty. Gwiazdy jednak zalecają ostrożność. Dawna miłość? Lepiej odpuście… Najszczęśliwszy dzień nowego roku: niedziela. Dobra liczba: 2. Pechowa: 8. Strzelce już pokazały, że za wami nie przepadają. Sojusznikiem będą Ryby.

RYBY (19.02–20.03)

W

pierwszych tygodniach nowego roku Ryby przekonają się, że dobro zawsze wraca. Ktoś, komu bardzo pomogliście, odwdzięczy się podwójnie. Musicie być, drogie Ryby, jednak o tyle czujne, aby waszego skorego do wsparcia serca inni nie wykorzystywali. W okolicach lata ktoś będzie miał mocne ku temu zakusy. Możecie być szczodrzy, ale nie naiwni! Unikajcie żyrowania umów kredytowych. To zły pomysł. Najszczęśliwszy dzień nowego roku: środa. Dobra liczba: 1. Pechowa: 2. Bliźnięta przyjdą Wam z odsieczą w jakiejś bardzo ważnej sprawie rodzinnej. Złymi partnerami będą Wagi i Raki. Wśród tych znaków upatrujcie osób mających wobec was zdecydowanie złe intencje. Potraktujcie to jako ostrzeżenie, bo efekty tych relacji zostaną z wami na długie lata.

BARAN (21.03–19.04)

B

arany są w bardzo dobrym okresie swojej zawodowej kariery. W pierwszym kwartale nowego roku mogą pojawić się nowe możliwości związane z wykorzystaniem ich potencjału. Pójdą za tym niezłe pieniądze, ale coś za coś. Gwiazdy sugerują, że podjęcie nowych wyzwań będzie okupione sporymi wyrzeczeniami. Barany stawiające na karierę będą musiały niemal całkowicie zrezygnować z życia prywatnego. Trzeba przekalkulować, czy będzie to opłacalne. W drugiej połowie roku Barany poczują się zmęczone i zapragną dłuższego odpoczynku. Gwiazdy podpowiadają, aby zrobić sobie reset. Najszczęśliwszy dzień roku: poniedziałek. Dobra liczba: 9.

Pechowa: 15. Unikajcie Byków i Lwów, bo starcie z nimi może kosztować was wiele przykrości. Duchowe wsparcie przyjdzie ze strony Wodników. W ich towarzystwie będziecie czuli się najlepiej.

BYK (20.04–22.05)

B

yki były w mijającym roku nazbyt skore do konfliktów. Teraz chciałyby wyciągnąć rękę na zgodę, ale druga strona ku temu się nie kwapi. Mocne noworoczne postanowienie, aby zmienić front i stać się przyjacielem wszystkich, słabo zadziała. Nie zabraknie wam determinacji, ale pewnych spraw już nie da się odkręcić, a błędów naprawić. Wasze wysiłki i mocne postanowienie poprawy zostaną docenione, grzechy może i wybaczone, ale nie zapomniane. Byki powinny mieć to na uwadze. Niesmak został i już z tym nic nie zrobicie. Choć jest jedno wyjście: zmiana otoczenia i rozpoczęcie wszystkiego od nowa. Gdzie indziej… Najszczęśliwszy dzień nowego roku: piątek. Dobra liczba: 6. Pechowa: 14. Osoby spod znaku Barana będą działały wam na nerwy. Dobrymi sojusznikami okażą się, o dziwo, Panny. Połączą was wspólne problemy.

Dwa Kwadranse | grudzień 2021

horoskop 2022

31

BLIŹNIĘTA (23.05–21.06)

B

liźnięta czeka rok pełen niestabilnych uczuć i niestety – niewykluczone, że złych wyborów. Staniecie w obliczu podjęcia decyzji o zmianach, które zaważą na całym waszym dotychczasowym życiu. Pytanie, czy dosłownie będzie stać was na to, aby zaczynać wszystko od nowa? Demonami Bliźniąt będą dawne związki. Wyjątkowo osoby spod tego właśnie znaku staną się podatne na to, by po latach je odnawiać. Ze wszystkimi tego konsekwencjami. Jeśli czujecie, że warto to zrobić, w porządku. Pamiętajcie jednak, że od wielu decyzji nie będzie już odwrotu, a nie wszystkie okażą się trafne. Namiętność może okazać się zgubna. Najszczęśliwszy dzień nowego roku: czwartek. Dobra liczba: 11. Pechowa: 4. Sprzymierzeńców znów szukajcie wśród osób spod swojego znaku zodiaku, ewentualnie dużo rozmawiajcie o swoich problemach z Bykami. Wodniki obudzą w was uczucia. Kiepsko ułożą się relacje z Rybami i Lwami. To, co było między wami dobrego, to już zamierzchła przeszłość.

RAK (22.06–22.07)

P

rzełom czerwca i lipca będzie dla Raków niezwykle romantyczny. Dosięgnie je strzała Amora i bardzo szybko zechcą ten związek sformalizować. Czy warto aż tak dać się ponieść namiętnościom? No cóż, kto nie ryzykuje, ten nie pije szampana, a w miłości ta zasada też obowiązuje. Na początku roku Raki czeka mała zawodowa huśtawka nastrojów. Padniecie ofiarą drobnego nieporozumienia, niemniej powodującego palpitację serca. Będzie to dotyczyło osób na co dzień zajmujących się księgowością. Patrzcie uważniej w monitory swoich komputerów. Najszczęśliwszy dzień nowego roku: piątek. Dobra liczba: 7. Pechowa: 3. Nic nie stoi na przeszkodzie, abyście wszelkie plany konsultowali z osobami spod znaku Wagi. Będą miały dla was najlepsze rozwiązania. Unikajcie Ryb i Lwów. Szkoda czasu na przyjaźnie z nimi. A tym bardziej na dyskusje.

LEW (23.07–23.08)

L

wy czeka intensywny czas pod kątem rozwoju kariery zawodowej. Przy okazji nawiążą dość ciekawe znajomości. Romans? No cóż, nic nie jest wykluczone. Takim uniesieniom będzie sprzyjała zwłaszcza letnia pora i Lwy im ulegną. Nie będzie jednak żadnych przykrych konsekwencji tej chwili zapomnienia. Jesienią może zacząć jednak Lwom nieco szwankować zdrowie. Uważajcie na kontuzje, bo to będzie czas, kiedy mocno staniecie się na nie podatne. Warto też wykonać kilka badań kontrolnych. Lepiej mieć pewność niż się samemu nad przyczynami zdrowotnych problemów zastanawiać. I tak nic nie wymyślicie. Najszczęśliwszy dzień nowego roku: wtorek. Dobra liczba: 3. Pechowa: 19. Koziorożce dadzą się Lwom mocno we znaki.. Pomocy szukajcie u Strzelców i Bliźniąt. Nie bądźcie jednak zbytnio im spolegliwe. Gwiazdy radzą, by mimo wszystko częściej słuchać swojej intuicji niż otoczenia.

PANNA (24.08–22.09)

P

anny w nowym roku postawią przede wszystkim na rodzinę. Same będą przy tym dość mocno zdziwione, że jeszcze do niedawna wolały karuzelę swojej zawodowej kariery niżeli domowe pielesze. Pokażą się przy tym z bardzo dobrej strony. Pokochają pomaganie innym, czyniąc to zupełnie bezinteresownie, co wcześniej – spójrzcie prawdzie w oczy – nie było takie oczywiste.

Najszczęśliwszy dzień Nowego Roku: czwartek. Dobra liczba: 10. Pechowa: 1. Początek roku to reaktywacja znajomości z pewnymi nieco zapomnianymi Skorpionami i Wagami. Nie będzie to dobry rok na współpracę z Koziorożcami. Nie będzie wam ze sobą po drodze. Co więcej, Gwiazdy przestrzegają przed eskalacją konfliktów z osobami spod tego właśnie znaku. Pytanie, czy powinniście podjąć rękawicę, czy też zwyczajnie odpuścić. Wybór należy do was, ale z układu planet wynika, że wycofanie się z pola bitwy będzie lepsze.

WAGA (23.09–22.10)

W

agi jesienią zatęsknią za podróżami. Pierwsza połowa roku dla Wag będzie dość trudna. We wrześniu i na początku października Wagi zechcą trochę odetchnąć. Gwiazdy podpowiadają, aby na te wojaże zabrać ze sobą ukochaną osobę, bo wir wcześniejszych zawodowych obowiązków sprawi, że wasi najbliżsi poczują się nieco odrzuceni. Wspólny wyjazd poprawi te relacje. Niemniej, nie porzucajcie w nowym roku żadnych wyzwań. Harmonia w życiu rodzinnym pomoże osiągnąć zawodowe cele.

Najszczęśliwszy dzień nowego roku: niedziela. Dobra liczba: 6. Pechowa: 30. Tak się składa, że Wagi będą w 2022 roku przyjaciółmi dla każdego. Staniecie się sojusznikami w każdej sprawie. Nie bardzo znajdziecie jednak nić porozumienia z osobami spod swojego znaku zodiaku. Ten chłód w relacjach nie będzie miał jednak żadnych przykrych konsekwencji.

SKORPION (23.10–22.11)

S

korpiony w 2022 czeka praca. Nie chodzi jednak wyłącznie o zawodowe obowiązki, ale także te związane z domowym ogniskiem. Musicie nauczyć się, jak nie być egoistami. Tak, tak drogi Skorpionie – zwłaszcza wiosną poczujecie, że wszystko wam się należy. I dość głośno zaczniecie to manifestować, czym tylko rozsierdzicie swoich najbliższych. Uczcie się kompromisu. Bo brak tych umiejętności może skończyć się rozstaniem. A doprawdy trudno będzie tym razem z wami wytrzymać. Najszczęśliwszy dzień nowego roku: sobota. Dobra liczba: 9. Pechowa: 5. Koziorożce będą służyły pomocą, wsparciem, dobrym słowem, a nawet pożyczką. Daleko do ideału będzie względem relacji z Bliźniętami. Ich druga natura i zdolności kreowania rzeczywistości na własny użytek mogą być dla was bardzo niebezpieczne.

STRZELEC (22.11–21.12)

P

rzełom wiosny i lata będzie czasem na lokowanie uczuć. W praktyce możecie się pomylić, przed czym bardzo mocno przestrzegają Gwiazdy. Strzelce poczują się oszukane pustymi deklaracjami swoich potencjalnych drugich połówek. Zauroczenie minie, szarość dnia zostanie. Czułe słówka mogą mocno uśpić waszą czujność. Strzelca w drugiej połowie roku będą czekały jakieś problemy zdrowotne. Pamiętajcie o profilaktyce i znaczeniu słów, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Jeśli Strzelce tego przypilnują, obejdzie się bez poważnych konsekwencji. Najszczęśliwszy dzień nowego roku: środa. Dobra liczba: 5. Pechowa: 7. Ryby staną po waszej stronie w każdej sytuacji, nawet, gdy racje Strzelców nie będą stuprocentowe. Skorpiony będą was punktowały. I to będzie dość bolesne.

32

#STREFA relaksu

Dwa Kwadranse | grudzień 2021