Miesięcznik "Dwa Kwadranse" wydanie listopad 2021 by Park Śląski

HOROSKOP MIESIĘCZNY 30–31

LISTOPAD 2021 | wydanie nr 21

GAZETA BEZPŁATNA

Czas na NASZE #Śląskie ZMIANY W tak trudnych okolicznościach nie pracował żaden z dotychczasowych zarządów województwa. Mijające trzy lata aktualnej kadencji to przede wszystkim walka z COVID-19, na którą do tej pory przeznaczono już 300 mln zł. Ogromne wsparcie – w wysokości 1,4 mld zł – w ramach Śląskiego Pakietu dla Gospodarki otrzymali przedsiębiorcy. Blisko 4,8 mld euro trafi do województwa w ramach nowej perspektywy unijnej na lata 2021–2027.

imo pandemii województwo drugi rok z rzędu dysponowało rekordowym budżetem. W kończącym się 2021 roku było to 1 mld 666 mln 792 tys. 847 zł po stronie dochodów i 1 mld 960 mln 874 tys. zł po stronie wydatków. W roku 2020 budżet wyniósł blisko 2 mld zł! Potężne wsparcie otrzymali przedsiębiorcy w ramach Śląskiego Pakietu dla Gospodarki, których działalność biznesowa ucierpiała wskutek niszczycielskiej szarży koronawirusa. Projekt został doceniony nie tylko przez firmy sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Zauważyła go przede wszystkim Komisja Europejska, honorując Śląskie tytułem Europejskiego Regionu Przedsiębiorczości, a efektem było Europejskie Forum Przyszłości, konferencja z udziałem ekspertów, analityków, ekonomistów i polityków, które przez trzy paździer-

nikowe dni odbywała się na Stadionie Śląskim. Tytuł Europejskiego Regionu Przedsiębiorczości (ERP) to „znak doskonałości” KR. Wyróżnienie jest przyznawane regionom, które wykazały się „wybitną zdolnością” przewidywania w dziedzinie przedsiębiorczości i inteligentną strategią wzrostu uwzględniającą szersze wyzwania społeczne. W ciągu mijających trzech lat pracy aktualnego zarządu województwa nie zapomniano o żadnej grupie – wsparcie otrzymali seniorzy, środki zostały skierowane nawet do działkowców w formie konkursu, w którym na projekty przekazano milion złotych, miliony otrzymały szpitale – zarówno na walkę z COVID-19, jak i bieżące potrzeby. Województwo znajduje się w przededniu wielkich zmian. W paździer-

niku ub. roku Sejmik jednogłośnie przyjął program Zielone Śląskie 2030. Do końca obecnej dekady od 14 do 36 tys. górników będzie potrzebować wsparcia na rynku pracy: przebranżowienia, relokacji do innych kopalni lub wcześniejszego odejścia na emeryturę. Jednocześnie do tego czasu na Śląsku istnieje możliwość stworzenia nawet 85 tys. nowych miejsc pracy, a największe szanse na zastąpienie górniczych etatów mają budownictwo, przetwórstwo przemysłowe i energetyka odnawialna. /MAR/

O tym, jak przez ostatnie lata zmieniło się Śląskie, zrealizowanych inwestycjach, planowanych projektach i wyzwaniach czytaj na stronach: 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 16, 17, 18 i 19 aktualnego wydania miesięcznika Dwa Kwadranse.

KURIEREM PRZEZ #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | listopad 2021

Bo nie ma wolności bez niepodległości Tłumy mieszkańców wzięły udział w tegorocznych obchodach Święta Niepodległości. Piknik odbywał się przy Stadionie Śląskim. – Obchody Święta Niepodległości są w tym roku inne niż dotychczas, nie tylko ze względu na sytuację pandemiczną, ale także burzliwe wydarzenia na wschodniej granicy. To wszystko uświadamia nam, jak istotnymi wartościami w życiu człowieka są wolność i niepodległość, za które ginęli nasi przodkowie. O tym, byśmy mogli świętować taki dzień, marzyły pokolenia Polaków, dlatego warto pielęgnować patriotyzm i pamięć o naszej wolności na różne sposoby – mówił marszałek Jakub Chełstowski.

KATOWICE / CHORZÓW

Tegoroczne Święto Niepodległości cieszyło się dużą frekwencją. Przygotowano specjalne atrakcje, w tym pokaz lotniczych akrobatów z Grupy „Żelazny” oraz wystawę militariów.

Przed obchodami na Stadionie Śląskim przedstawiciele władz samorządowych złożyli kwiaty pod pomnikiem Powstańców Śląskich i pod pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego. W archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach odbyła się msza w intencji Ojczyzny. /Mar/

Jedną z atrakcji tegorocznego pikniku był lotniczy pokaz Grupy Akrobacyjnej „Żelazny”. Na miejscu można było także zobaczyć militaria z wielu dekad. Obchodom towarzyszyła prezentacja uzbrojenia, wyposażenia i umiejętności żołnierzy Wojska Polskiego oraz funkcjonariuszy służb mundurowych. Podczas pikniku odbywały się również koncerty, a gwiazdą główną imprezy był zespół Dżem.

Bulwary czeka metamorfoza

CHORZÓW

Rusza kolejna ważna inwestycja w Parku Śląskim. Zarząd WPKiW podpisał umowę na realizację „Bulwarów przy stawie Przystań”. Bulwary usytuowane są pomiędzy aleją Klonową a stawem obok przystani. Zajmują powierzchnię 8400 m kw. Cały teren zostanie przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych.

ykonane zostaną m.in. prace związane z nowymi nasadzeniami i ochroną zieleni, zainstalowane będzie nowe oświetlenie i monitoring, powstaną nowe chodniki i ścieżki piesze, położona zostanie nawierzchnia z kostki brukowej. Wyremontowane zostaną schody, murki kamienne i balustrady. Kolejny etap to montaż nowych mebli. Interesującym elementem inwestycji jest niewątpliwie szachownica wykonana z płyt kamiennych, na której staną 32 figury sza-

chowe o wysokości dochodzącej nawet do 1 m! Każdy będzie mógł je wypożyczyć, aby na miejscu rozegrać oryginalną partię szachów. Pierwszy etap inwestycji zostanie zrealizowany w ciągu kolejnych siedmiu miesięcy. Drugi etap to roboty budowlane. Nastąpi to w terminie do ośmiu miesięcy od zakończenia etapu pierwszego. Zaplanowano nasadzenia m.in.: berberysów, hortensji, ostrokrzewów, irg, śmiałków darniowych. Z kolei na skarpach wyrośnie: kalina japońska, parzydło leśne,

bodziszki i irysy. Nabrzeże to oczywiście roślinność wodolubna: tatarak, strzałka wodna,

DWA KWADRANSE wydanie nr 21 Wydawca: Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku S.A. w Chorzowie Redakcja: aleja Różana 2, 41-501 Chorzów Tel. 694 594 633 E-mail: dwakwadranse@parkslaski.pl

niezapominajka błotna i wiele innych. Koszt inwestycji to ponad 2,5 mln zł brutto. /PM/

Redaktor naczelny: Marcin Król Dział reporterski: Przemysław Malisz, Łukasz Pulnar Redaguje: Zespół Reklama: Dagmara Piskorz Projekt: Marcin Król/KaT-Graphic

Drukarnia: POLSKA PRESS sp. z o.o. Oddział Poligrafia Drukarnia Sosnowiec Nakład: 150 000 egzemplarzy

o tym się mówi

Dwa Kwadranse | listopad 2021

GWIAZDY GÓRNOŚLĄSKIE WRĘCZONE! Gwiazdą Górnośląską uhonorowano m.in. metropolitę katowickiego abp. Wiktora Skworca.

W podzięce za krzewienie prawd historii i pracę dla regionu Filharmonia Śląska była gospodarzem gali wręczenia Gwiazd Górnośląskich, wyróżnienia nawiązującego do historycznego odznaczenia z czasów II Rzeczpospolitej. Przyznane wyróżnienia były wyrazem uznania za propagowanie wartości kulturowych naszego regionu i przywracanie prawdy historycznej związanej z Powstaniami Śląskimi.

Tomasz Sakiewicz

„Gazeta Polska”, telewizja Republika

– Pisząc o Śląsku, zawsze przedstawialiśmy jego prawdziwy obraz i jego znaczenie. Tak też było z tematyką Powstań Śląskich, prawdą o tych wielkich zrywach narodowowyzwoleńczych, które przez lata przedstawiano fałszywie jako wojnę polsko–polską, a nie polsko–niemiecką, czyli taką, jaką była naprawdę.

– Gwiazda Górnośląska ma w tradycji nasze regionu ważne miejsce. Odwołując się do historii, jej ustanowienia w 1925 roku, nadawana była „w dowód uznania zasług położonych w walkach o wieczyste prawa Śląska piastowskiego". Dziś, po latach, gdy Śląsk jest częścią Polski, co w dużej mierze zawdzięczamy Powstańcom Śląskim, którzy przed stu laty oddawali życie właśnie za wolny Śląsk i wolną Polskę, Gwiazda Górnośląska nabiera szczególnego znaczenia. Honorujemy nią osoby i instytucje reprezentujące różne światy – przez duchowieństwo, kulturę, aż po samorządy lokalne, które przyczyniają się do rozwoju Województwa Śląskiego, mają istotny wkład w jego promocję, ale także budowę tożsamości naszej Małej Ojczyzny. W ten sposób podtrzymujemy dziedzictwo naszych przodków, którzy, nie mam tu wątpliwości, byliby dziś dumni, widząc Śląsk takim, jakim jest on dzisiaj – piękny, dumny i co najważniejsze – Śląsk polski. Wszystkim uhonorowanym Gwiazdą Górnośląską chciałbym serdecznie pogratulować i jednocześnie podziękować za pracę, poświęcenie i zaangażowanie dla

naszego wspólnego Śląska. To dla mnie ogromny zaszczyt – akcentował marszałek województwa Jakub Chełstowski. Wśród mediów wyróżnienia Gwiazdy Górnośląskiej otrzymali: Tomasz Sakiewicz („Gazeta Polska”, Republika TV), Piotr Ornowski (radio Katowice), Maciej Wojciechowski (TVP Katowice), redakcja „Gościa Niedzielnego”. – Polityka historyczna jest jedną z misji Polskiego Radia. Cieszymy się, że jej owoce w postaci realizowanych przez nas materiałów są dostrzegane i doceniane – mówił szef PR Katowice Piotr Ornowski. Wyróżnienie Gwiazdy Górnośląskiej przyznano także Stowarzyszeniu – Klubowi Gazety Polskiej. Gwiazdą uhonorowano poseł do Parlamentu Europejskiego, Jadwigę Wiśniewską, ale z uwagi na obowiązki w Brukseli nie mogła ona uczestniczyć w gali osobiście. Połączyła się jednak online z uczestnikami uroczystości. Gwiazdą Górnośląską uhonorowano Jana Kawuloka, przewod-

niczącego Sejmiku. Mija trzeci rok pracy zarówno Sejmiku, jak i obecnego zarządu województwa. Udało się przez ten czas zrealizować wspólnie wiele kluczowych dla regionu projektów, do tego uniknąć kryzysu, uruchamiając Śląski Pakiet dla Gospodarki i wspierając służbę zdrowia. Bez współpracy z Sejmikiem nie byłoby to możliwe. Gwiazdę Górnośląską otrzymali ponadto: wojewoda śląski Jarosław Wieczorek, poseł Wojciech Szarama, metropolita katowicki abp Wiktor Skworc; popularyzatorzy nauki: dr hab. prof. UŚ Zygmunt Woźniczka, dr Andrzej Krzystyniak, Czesław Sobierajski. Wśród śląskich miast uhonorowano Pszczynę. Wyróżnienia przyznano także wojskowym. Otrzymali je: ppłk Grzegorz Gdula, dowódca 34 Śląskiego Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej – dowódca Garnizonu Bytom; płk Marek Majocha, szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Katowicach; płk. dypl. Tomasz Białas, dowódca 13 Śląskiej Brygady Obrony Terytorialnej i płk dypl. Artur Kozłowski, dowódca Jednostki Wojskowej Agat w Gliwicach. /MAR/

Jadwiga Wiśniewska poseł do Parlamentu Europejskiego

– Wyróżnienie Gwiazdą Górnośląską jest dla mnie ogromnym zaszczytem. Mocno motywuje mnie do dalszej, jeszcze cięższej, ale przede wszystkim skutecznej pracy na rzecz regionu i jego mieszkańców.

Jan Kawulok

przewodniczący Sejmiku województwa

– Priorytetem stało się dla nas wsparcie służby zdrowia i pomoc przedsiębiorcom. Zdaliśmy egzamin z odpowiedzialności za region. Naszą rolą jest także propagowanie idei i inicjatyw związanych z historią. Takim przykładem jest pamięć o Powstaniach Śląskich. To dobry moment, aby podziękować zarządowi województwa za dotychczasową współpracę, którą uważam za wzorową. Zgoda zawsze buduje.

#porozmawiajmy

Dwa Kwadranse | listopad 2021

JAKUB CHEŁSTOWSKI

Śląskie zmienia się każdego dnia

– Musimy rozmawiać o konkretach, otaczać się fachowcami z różnych dziedzin, w tym konsultować się z ekspertami z krajów, których regiony przetarły już szlak zmian. Śląskie otrzyma w sumie ze wszystkich funduszy zawrotną kwotę blisko 4,8 mld euro. Te pieniądze, które będziemy także uzupełniać naszymi środkami budżetowymi i pomocą rządową, posłużą nowemu otwarciu, koncentracji na nowoczesnych technologiach, ale za tym musi pójść także zmiana mentalności – akcentuje marszałek województwa w rozmowie z miesięcznikiem Dwa Kwadranse. Mija trzeci rok pracy zarządu województwa aktualnej kadencji. Czasu niełatwego, bo znaczonego pandemią, momentami ekstremalnie trudnego. Nie przypominam sobie, aby ktokolwiek musiał w przeszłości trzymać stery władzy w regionie w takich okolicznościach. Z dzisiejszej perspektywy, które z podjętych działań może Pan uznać za najważniejsze?

dkąd rozpocząłem pracę w samorządzie – najpierw lokalnym, a w tej chwili na szczeblu wojewódzkim, starałem się nie generalizować powierzanych mi zadań. Każde uważałem za tak samo ważne, jeśli miało służyć szeroko pojętemu pożytkowi społecznemu. Wybuch pandemii był wielkim sprawdzianem, na swój sposób hartem ducha, bo stanęliśmy twarzą w twarz z groźnym, śmiertelnym wrogiem. Nie mogliśmy jednak sobie pozwolić na to,

aby sparaliżował nas strach. Priorytetem stało się ratowanie gospodarki i wsparcie służby zdrowia. We współpracy z Komisją Europejską i administracją rządową przygotowaliśmy największy w Polsce regionalny program pomocy gospodarce o wartości 1,4 miliarda złotych. To pozwoliło wielu firmom przetrwać kryzys i zachować miejsca pracy. Wicemarszałek Wojciech Kałuża pytany przez dziennikarzy podczas jednej z konferencji o „kuchnię” tych rozmów podkreślił, że zwykle przesunięcia w Regionalnych Programach Operacyjnych trwają nawet pół roku. Nam przekonanie Komisji Europejskiej do pomysłu wsparcia przedsiębiorców zajęło pół godziny. To oznacza, że nasza strategia była dobra i możliwie szybka do przeprowadzenia. Za to nas doceniono, przyznając tytuł Europejskiego Regionu Przedsiębiorczości, zaś efektem tego wyróżnienia było Europejskie Forum Przyszłości zorganizowane na Stadionie Śląskim z udziałem ekspertów właściwie ze wszystkich możliwych dziedzin. Nasze projekty wsparcia mają realne przełożenie. Bezrobocie w regionie utrzymuje się na bardzo niskim poziomie, to właściwie praca szuka

człowieka, a nie odwrotnie. Bez dobrej komunikacji z Komisją Europejską nie pomoglibyśmy także szpitalom. Na walkę z pandemią i doposażenie w sprzęt przekierowaliśmy do tej pory ponad 300 mln zł. Finansowa kroplówka zaaplikowana gospodarce i służbie zdrowia to największe tego typu programy pomocowe w kraju i jedne z większych w całej Unii Europejskiej. Żaden z regionów nie zrobił tego w takiej skali, co Województwo Śląskie. Podobne do naszego strategie wsparcia dla przedsiębiorców zastosowano także w wyróżnionych regionach Francji i Hiszpanii. Podczas EFP o zbliżonym do Śląskiego Pakietu dla Gospodarki systemie finansowania pomocy przedsiębiorcom mówiła Lucie Durocher – dyrektor Dyrekcji Generalnej ds. Europejskich i Wspólnoty Śródziemnomorskiej Regionu Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże.

Europejskie Forum Przyszłości spełniło swoją rolę?

tysięcy uczestników online, 8 tysięcy uczestników stacjonarnych, 330 panelistów w 60 panelach, 200 dziennikarzy, 94 partne-

rów i 8 wydarzeń towarzyszących. Jak na debiut to znakomita frekwencja. EFP ma odbywać się cyklicznie, a z każdą edycją będzie ono coraz ważniejsze. Bo jako region wchodzący w decydującą fazę transformacji nie mamy już czasu na eksperymenty. Musimy rozmawiać o konkretach, otaczać się fachowcami z różnych dziedzin, w tym konsultować się z ekspertami z krajów, których regiony przetarły już szlak zmian. Śląskie otrzyma w sumie ze wszystkich funduszy zawrotną kwotę prawie 4,8 mld euro. Te pieniądze, które będziemy także uzupełniać naszymi środkami budżetowymi i pomocą rządową, będą służyły nowemu otwarciu, koncentracji na nowych technologiach, ale za tym musi pójść także zmiana mentalności. Konieczność zaakceptowania zmian, w kierunku których będzie podążał nasz region. Do końca dekady mamy być regionem niemal zupełnie innym, przyjaznym środowisku, wykorzystującym zupełnie nowe technologie, ale podczas forum mogliśmy poznać zdanie autorytetów, jak te zmiany powinny przebiegać. Jak ważny jest czynnik ludzki i jak wielkie znaczenie odgrywa precyzyjna informacja adresowana do mieszkańców regionu, w tym poszczególnych grup zawodowych, które w procesie transformacji będą odgrywały najważniejszą rolę. Forum

#porozmawiajmy

Dwa Kwadranse | listopad 2021

W listopadzie minął trzeci rok pracy zarządu województwa aktualnej kadencji (na zdjęciu od lewej): wicemarszałek Wojciech Kałuża, członek zarządu województwa Beata Białowąs, przewodniczący Sejmiku Jan Kawulok, marszałek województwa Jakub Chełstowski, członek zarządu województwa Izabela Domogała i wicemarszałek Dariusz Starzycki.

było swego rodzaju nauką, Poszukiwaniem odpowiedzi, w którym kierunku powinny ewoluować tak ważne dziedziny, jak eksport, produkcja, umacnianie marek i promowanie ich w Europie i na świecie. Poznaliśmy kondycję, w jakiej znajdują się takie gałęzie jak transport i logistyka. Na ile potrafimy już teraz sięgać po nowoczesne technologie. Z Europejskim Forum Przyszłości splotły się także dwa ważne jubileusze – dziesięciolecia istnienia Kolei Śląskich i ćwierć wieku funkcjonowania Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, która jest dziś jednym z motorów gospodarki regionu. Forum można nazwać także świętem innowacji, choćby ze względu na nagrodzone startupy, które są przyszłością, a za tymi pomysłami stoją młodzi ludzie, często jeszcze w wieku akademickim. Ich głos i wnioski są bardzo dla nas ważne. Europejskie Forum Przyszłości jest idealną płaszczyzną do wymiany poglądów o naszym regionie, jego szansach, ale także i zagrożeniach, bo tylko poprzez merytoryczną dyskusję możemy w porę je wyeliminować lub całkowicie ich uniknąć. Największym wyzwaniem będzie na pewno realizacja programu Zielone Śląskie 2030. Przypomnę, że ta uchwała została jednogłośnie przyjęta przez radnych Sejmiku województwa w październiku ubiegłego roku. Jednym z kluczowych wyzwań dla polityki rozwoju jest transformacja gospodarcza. Zależy nam na podniesieniu konkurencyjności struktury gospodarczej regionu. Celem jest zwiększanie udziału w krajowym PKB. Stawiamy na biznes, naukę i edukację, rozwój sektora publicznego i obywatelskiego. Chcemy zapobiec odpływowi z województwa kapitału intelektualnego i zachęcać do tworzenia innowacyjnych startupów, zapraszać inwestorów do lokowania kapitału właśnie tutaj. Konieczne jest wykorzystanie potencjału naukowego, akademickiego i badawczo-rozwojowego regionu dla przekształcania gospodarki regionu z obecnego kształtu w kierunku gospodarki opartej na wiedzy.

Najdobitniej rzecz ujmując, odejście od węgla staje się faktem.

le nie zrobimy tego z dnia na dzień! Jedno miejsce pracy w górnictwie to średnio cztery miejsca w branży z nią związanej. Są to nie tylko duże podmioty, ale przede wszystkim cały wachlarz firm reprezentujących małe i średnie przedsiębiorstwa. Często firm rodzinnych rozsianych po całej Polsce. Razem ze zmianami ustrojowymi w latach 90. przyszły wyzwania wolnorynkowe, ale okupione podówczas ogromnym kryzysem w całym sektorze, który jak pamiętamy – znalazł się wtedy na krawędzi. Dziś pozostało nam kilkadziesiąt tysięcy miejsc pracy w górnictwie. Zatrudnienie przez lata spadło o 80 procent, a liczba kopalń o ponad 60 procent. Podobna skala redukcji musiała dotknąć przedsiębiorstwa okołogórnicze. Możemy jednak w tym wypadku polegać wyłącznie na szacunkach, bo nikt oficjalnych statystyk nie prowadził. Dziś z nowymi wyzwaniami na pewno poradzimy sobie lepiej niż przed 30 laty. Jesteśmy na to przygotowani. Mamy nowe instrumenty finansowe i więcej czasu na wprowadzenie koniecznych zmian. Pomoc zostanie skierowana tam, gdzie jest ona najbardziej potrzebna. Będziemy wspierać firmy okołogórnicze w rozwijaniu innowacji i zaawansowanych technologii na rzecz produkcji alternatywnej wobec górnictwa. Śląskie chce też środkami z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji wspierać przedsiębiorczość i konkurencyjność – poprzez inwestycje w sektor Małych i Średnich Przedsiębiorstw, szczególnie w jego części wymagającej dywersyfikacji produkcji i usług np. świadczonych na rzecz sektora węglowego i okołowęglowego. Kolejne zakładane kierunki to cyfryzacja

oraz automatyzacja procesów produkcyjnych i usługowych w przedsiębiorstwach. Mocno będziemy koncentrować się na odnawialnych źródłach energii, w tym budowie instalacji OZE na terenach poprzemysłowych. Kierowane będą środki do pracowników zatrudnionych w górnictwie i przedsiębiorstwach okołogórniczych. Zostaną one przeznaczone na podnoszenie kwalifikacji i szkolenia zgodnie z potrzebami rynku pracy, szczególnie w kierunku zielonej gospodarki cyfrowej, a także do przedsiębiorców tych branż. W praktyce będzie to wsparcie w poszukiwaniu zatrudnienia dla pracowników branży górniczej i okołogórniczej, chcących pracować w cyfrowych, zielonych segmentach gospodarki. Fundusze FST mają też trafić na przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu.

Województwo przyciąga krajowe i międzynarodowe firmy IT. Czy również przedsiębiorcy z innych obszarów planują związać swoje biznesy z tym regionem?

o naszej stronie jako województwa jest stwarzanie odpowiednich, atrakcyjnych warunków do inwestowania. W Katowickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej w 2020 roku ogłoszono realizację aż 57 projektów inwestycyjnych wartych ponad 4,9 mld zł, dzięki którym pracę w regionie znajdzie ponad 1,5 tys. osób, a firmy planujące nowe inwestycje utrzymają dotychczasowe zatrudnienie na poziomie 6,4 tys. pracowników. Według analiz jest to najlepszy wynik wśród wszystkich stref ekonomicznych w Polsce. Co więcej, rok 2020, mimo pandemii, okazał się być rekordowy pod kątem ogłaszania inwestycji w ramach stref ekonomicznych w Polsce.

Ich liczba była największa od kilku lat. Od lat bardzo dobrze na Śląsku „czuje” się segment automotive. W KSSE swoje zakłady, siedziby lub oddziały już posiadają największe międzynarodowe firmy tej branży. Z przesłanek, jakie do nas docierają, wynika, że ten trend będzie się utrzymywał. Dla przykładu, w Tychach będą produkowane nowoczesne samochody z napędem elektrycznym i hybrydowym. Prócz tego duże zainteresowanie inwestycjami w regionie wykazują branże: metalowa i budowlana. Śląskie jest bardzo silnym ośrodkiem medycznym. Wiosną podpisaliśmy umowę ze Śląskim Uniwersytetem Medycznym, co ma skutkować w praktyce nowymi projektami naukowymi. Nadrzędnym zaś celem jest stworzenie odpowiedniego zaplecza dla przyszłych kadr.

Dlaczego warto tu lokować swoje pieniądze? Jakie argumenty mogą do tego przekonać potencjalnych inwestorów?

ląsk jest bardzo dobrze położony komunikacyjnie, blisko granicy, do tego znajduje się tu wiele ośrodków naukowych, oferujemy wykształcone kadry, mamy wielu doświadczonych inżynierów i pracowników, którym nie jest obcy etos i kultura wydajności pracy. To ogromny kapitał. Te trzy czynniki: dobrze rozwinięta infrastruktura, położenie i potencjał ludzki są to niewątpliwie atuty naszego regionu. Dla inwestorów wymienione argumenty powinny być magnesem do lokowania swojego biznesu właśnie w Województwie Śląskim.

rozmawiał MARCIN KRÓL

raport drogowy

Dwa Kwadranse | listopad 2021

NA TRASACH ŚLĄSKIEGO

Szybciej, bezpieczniej, komfortowo Dobre wieści dla kierowców! Do użytku oddano przebudowaną Drogę Wojewódzką nr 933 na odcinku od DK 78 w Wodzisławiu Śląskim do ronda przed granicą z Jastrzębiem-Zdrojem. Z kolei 152 mln zł z Rządowego Funduszu Polski Ład trafi na wyczekiwaną modernizację DW 934.

dcinek DK 78 łączący Wodzisław Śląski i Jastrzębie-Zdrój oficjalnie otwarto na początku listopada. Umowę na realizację projektu podpisano jeszcze w 2015 roku, zaś w marcu 2018 roku uzyskano decyzję wojewody na jego realizację. Koszt robót budowlanych wyniósł 82,9 mln zł, w tym współfinansowanie z UE 47 mln zł. Umowę na roboty budowlane podpisano we wrześniu 2019 roku. Zakres inwestycji obejmował: przebudowę drogi o długości 7,2 km do parametrów klasy G; ujednolicenie szerokości jezdni (7,0 m) i poboczy, całkowitą wymianę istniejącej

konstrukcji nawierzchni z dopuszczeniem nacisku osi 11,5 tony, przebudowę odcinków chodników, ciągów pieszo-rowerowych na całym przebiegu inwestycji – tj. 7,20 km, budowę zjazdów, zatok autobusowych, skrzyżowań; budowę czterech skrzyżowań z sygnalizacją świetlną, budowę i przebudowę dwóch obiektów mostowych, dwóch przepustów, przebudowę kanalizacji deszczowej i sieci gazowej, wykonanie ekranów akustycznych, oświetlenia ulicznego i budowę na całej długości kanału technologicznego. – Jest to odcinek łączący DK 78 w Wodzisławiu z węzłem autostrady A1. W ciągu doby przejeżdża tędy blisko 20 tysięcy pojazdów. Są to natężenia ruchu, które mogłyby tę trasę zakwalifikować do rangi dróg krajowych. Na skrzyżowaniu dróg 930 i 933, czyli w newralgicznym punkcie, zostało wybudowane rondo.

To skrzyżowanie było niebezpieczne, dziś ten problem zniknął. Przy budowie drogi wykorzystaliśmy najnowsze technologie. Są to nawierzchnie o obniżonym poziomie hałasu, pełny pakiet bitumiczny na asfalcie wysokomodyfikowanym, gdzie spodziewana trwałość tej drogi to jest 50 lat. Jesteśmy jedynym zarządem dróg w kraju, które stosuje tego typu rozwiązania – podkreśla Zbigniew Tabor, dyrektor Zarządu Dróg Wojewódzkich w Katowicach. Jeszcze w tym roku otwarty zostanie kolejny odcinek DW 933 z Pawłowic do Pszczyny. Kolejną znaczącą inwestycją, realizowaną za 152 mln zł pochodzących z programu Polski Ład, będzie modernizacja Drogi Wojewódzkiej 934, przebiegającej przez wschodnią część regionu. Stanowi ona połączenie między drogą krajową nr 79 w Mysłowicach i drogą krajową nr 44 w Bieruniu. Łączy się też z drogą ekspresową S1 w rejonie Mysłowic. Droga jest znacznie obciążona ruchem oraz znajduje się w pobliżu przejazdu

kolejowego. W związku z tym dochodzi tam często do zatorów drogowych w momencie zamknięcia przejazdu kolejowego dla ruchu samochodów. W godzinach szczytu tworzą się kolejki samochodów jadących od strony Imielina. Zarząd Dróg Wojewódzkich w Katowicach realizuje także inwestycje współfinansowane z UE. To budowa wschodniej obwodnicy Raciborza, przebudowa drogi 791 Kolonia Poczesna – Zawiercie, wymieniona już przebudowa odcinka drogi nr 933 Pawłowice – Pszczyna, przebudowa DW 929 od granicy Rybnika do węzła autostradowego w ciągu A1 w Świerklanach. Kolejne cztery inwestycje z listy rankingowej RPO – o łącznej długości 35 km i szacun-

raport drogowy

Dwa Kwadranse | listopad 2021

Na początku listopada do użytku oddano część DW 933 na odcinku Wodzisław Śląski – Pawłowice. Jeszcze w tym roku kierowcy pojadą odcinkiem Pawłowice – Pszczyna.

MÓWIĄ LICZBY

0 0 0 0 0 0 0 0 5 2

Aleksandra Kadłubek kierowca

kowym koszcie 470,8 mln zł – są realizowane z budżetu samorządu Województwa Śląskiego. Przebudowywana jest DW 941 w Wiśle i DW 935 między Raciborzem a Rzuchowem. Trwa przebudowa DW 948 od skrzyżowania z DK 52 do skrzyżowania z DW 946. Obecnie przygotowywane są kolejne inwestycje ujęte na liście rankingowej RPO na łączną sumę ok. 1,7 mld zł. Wszystkie przebudowywane i budowane drogi wojewódzkie w regionie są dostosowane do maksymalnego nacisku osi 11,5 tony. Przewidywana trwałość dróg wynosi aż 50 lat. Oznacza to, że w tym czasie nie będzie konieczności ich gruntownej przebudowy. /MAR/

– Sporo jeżdżę po regionie i nie ukrywam, że informacja o planowanym remoncie DW 934 bardzo mnie ucieszyła. To jeden z najczęściej uczęszczanych przeze mnie odcinków. Póki co trudno mówić o komforcie jazdy tą trasą. Jest bardzo obciążona, zwłaszcza w godzinach szczytu. Ale nie mam wątpliwości, że to się zmieni.

W ramach RPO zakończono siedem inwestycji o łącznej długości prawie 45 km, które kosztowały 440 mln zł (w tym 320 mln zł z RPO). Są to:

ydat24 zostanie w o na 0 –2 18 20 ch w lata ląskieg Tyle pieniędzy dżetu Województwa Ś ie. W tegou b io z eg n kowanych drogowej w r owe zapisano ry tu k ru st a fr poprawę in żecie na zadania drog odernizację d rocznym bu 40 mln zł. Na budowę i m e są także 5 ło aczan kwotę oko gowej przezn u Operacyjnego ro d ry tu k u rogram infrastr ochłonie ionalnego P środki z Reg 020. Ponad 200 mln zł p lnych na lata 2014–2 ie i dotowanie regiona h organizowan przewozów pasażerskic kolejowych nych przez spółki wykonywa skie i POLREKoleje Ślą GIO.

ZROBIONE!

 fragment DW 913 od skrzyżowania z ul. Piłsudskiego w Pyrzowicach (przy lotnisku) do węzła z S1;  obwodnica Pawłowic (nowy przebieg DW 935);  obwodnica Myszkowa (nowy przebieg DW 791);  przebudowa DW 793, na odcinku Żarki – Myszków;  obwodnica Woźnik (DW 789);  obwodnica Buczkowic (nowy przebieg DW 942);  przebudowa DW 913 od DK 78 do DK 86 stanowiącej alternatywny dojazd do Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice – Pyrzowice.

Mirosław Szymanek wójt gminy Mszana

– Droga Wojewódzka nr 933 na terenie Mszany ma nowe funkcje. Poprzednio była to wyłącznie jezdnia. Remont objął budowę chodników i ciągów pieszo-rowerowych. A to znacząco wpływa na poprawę bezpieczeństwa.

PULS REGIONU

Dwa Kwadranse | listopad 2021

Nasz śląski COP KONWENT KLIMATYCZNY W KOTLE CZAROWNIC

– Najpóźniej do 2028 lub 2029 roku powinien zostać wprowadzony na Śląsku zakaz stosowania instalacji spalających węgiel w gospodarstwach domowych – zapowiedział marszałek Jakub Chełstowski podczas Śląskiego Konwentu Klimatycznego, który 22 i 23 listopada odbywał się na Stadionie Śląskim.

pierwsze wydarzenie tej rangi zainicjowane przez samorząd województwa. W ten sposób podsumowano działania na rzecz poprawy ochrony środowiska oraz ustalono cele na najbliższe lata, a jak zaznaczył marszałek województwa, nie sposób dokonać tego bez wyznaczenia konkretnych dat.

i termomodernizację w programie „Czyste Powietrze”.

– Sejmik i zarząd województwa tej kadencji powinien wyznaczyć datę odejścia od węgla jeśli chodzi o sektor komunalny. Moim zdaniem powinno to nastąpić najpóźniej do 2028 lub 2029 roku – mówił Jakub Chełstowski, dodając, że podejmowaniu kolejnych działań W konferencji otwierającej pierwszy w historii Śląski Konwent Klimatyczny uczestniczyli (od lewej): lider Polskiego Alarmu Smogowego Andrzej Guła, członek zarządu województwa Izabela Domogała, marszałek Jakub Chełstowski i wicemarszałek Wojciech Kałuża.

na rzecz poprawy ochrony środowiska w regionie sprzyja obecna perspektywa unijna.

Andrzej Guła

Polski Alarm Smogowy

– Z optymizmem i nadzieją patrzę na proces transformacji. On jest konieczny, aby ograniczyć emisję gazów cieplarnianych i fatalną jakość powietrza. To problem wynikający z ogrzewania budynków niskiej jakości węglem i drewnem. Ta zmiana się uda, jeśli będziemy współpracować na szczeblu samorządów. Trzeba dotrzeć do mieszkańców z informacją o zmianie prawa i pomóc im w uzyskaniu dotacji na wymianę źródła ciepła. Jestem optymistą, śląskie gminy są liderem w rankingu aktywnych gmin w programie „Czyste Powietrze”. W pierwszej setce są 52 gminy z Województwa Śląskiego. Tam, gdzie władze samorządowe są aktywne w tym zakresie, tam widać efekty tych działań.

– Z pewnością będzie to motor napędowy do dokonywania zmian – podkreślił Chełstowski. – To nie jest tak, że podejmiemy uchwałę i potem nie będziemy interesowali się, jak jej założenia mają zostać zrealizowane. Przeciwnie, musimy stworzyć system, który będzie wspierał mieszkańców w tym, aby zmieniali swoje źródła ciepła. Podczas debat tematycznych jako jeden z przykładów wskazano Kraków, gdzie całkowity zakaz palenia węglem i drewnem obowiązuje już ponad dwa

lata, jakość powietrza znacznie poprawiła się. – Regulacje bywają drastyczne, ale są skuteczne. Trzeba jednak mieć mieszkańców po swojej stronie. W naszym przypadku jest to aż 80 proc. poparcia tych rozwiązań ze strony mieszkańców. Wdrażane są zakazy stosowania paliw kopalnych. Podjęliśmy siedem lokalnych uchwał antysmogowych eliminujących kotły. Emisja szkodliwego pyłu PM10 spadła o 45 procent – argumentował Piotr Łyczko, wicedyrektor Departamentu Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. W naszym regionie kluczem do zmian będzie strategia Zielone Śląskie 2030. Podczas konwentu szeroko dyskutowano o uchwale antysmogowej, w myśl której od stycznia 2022 roku, a więc już za nieco ponad miesiąc, nie będzie można w domach palić piecami węglowymi eksploatowanymi dłużej niż 10 lat i kotłami bez tabliczki znamionowej.

Zdaniem Andrzeja Guły kluczem do sukcesu uchwały antysmogowej będzie konsekwentne egzekwowanie jej zapisów. Odpowiadać za to będą gminy. W praktyce oznaczać ma to, że urzędnicy i strażnicy miejscy będą mieli prawo ukarać tych, którzy do uchwały się nie zastosowali. Ci pierwsi będą mogli m.in. złożyć wniosek do sądu o ukaranie grzywną, która może wynieść od 20 zł do 5 tys. zł, drudzy z kolei – nałożyć mandat w wysokości do 500 złotych lub nakazać natychmiastowego zaprzestania użytkowania niespełniającego wymogów pieca. W ich przypadku kontrole zakończą się np. pouczeniem. Po każdej będą natomiast sporządzane protokoły, które mogą w przyszłości posłużyć za podstawę do złożenia wniosku o ukaranie do sądu. Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego zwrócił uwagę, że gminy Województwa Śląskiego i tak przodują w Polsce, jeśli chodzi o liczbę składanych wniosków na wymianę źródeł ciepła

Izabela Domogała członek zarządu województwa

– Kwestia poprawy jakości powietrza to jeden z priorytetów trwającej kadencji. W strukturach Departamentu Projektów Regionalnych powstał specjalny Referat ds. Klimatu. Efektem są projekty, zarówno międzynarodowe, jak i krajowe. To również kampanie edukacyjne. Rozpoczynamy realizację projekt „LIFE – Śląskie. Przywracamy błękit", łączący 90 partnerów, w tym 80 samorządowych, a także partnerów merytorycznych. Będzie to przedsięwzięcie o szczególnym znaczeniu. Wszystkie 167 gmin z terenu województwa będzie miało swoich ekodoradców. Będą oni wspierać mieszkańców w tym, jak powinni zmieniać kotły, jak analizować efektywność energetyczną budynków; będą wspierać także gminy. Udało nam się też wpisać realizację w tym projekcie zadań demonstracyjnych, np. przekształcenia budynków użyteczności publicznej w budynki zeroemisyjne.

Program realizowany jest w sumie w 2477 gminach. Wszystkie mogą ubiegać się o dopłaty do wymiany starych kotłów na nowoczesne urządzenia grzewcze i do termomodernizacji. Na 100 sklasyfikowanych w opublikowanym 24 listopada rankingu gmin aż 52 znajdują się w naszym regionie. Zwycięzcą rankingu jest gmina Godów, której mieszkańcy złożyli 262 wnioski do programu na łączną liczbę budynków jednorodzinnych wynoszącą 3721. Druga jest Czerwionka-Leszczyny, trzecia – Jejkowice. Aż 17 pierwszych miejsc zestawienia zajmują gminy z Województwa Śląskiego. /MAR/

dr Tomasz Rożek

dziennikarz / popularyzator nauki

– Kluczowym pytaniem, jakie sobie stawiamy, jest to, w jaki sposób produkować energię. Problem niskiej emisji jest jednym z wielu elementów układanki i trzeba ją zacząć układać od nowa. Musimy myśleć o przemodelowaniu całej gospodarki, która powinna zmierzać w stronę gospodarki obiegu zamkniętego, to, co już posiadamy, warto wykorzystać wielokrotnie. Najważniejsza jest kwestia edukacji i zmian w świadomości, dotyczących kwestii związanych z ochroną środowiska i klimatem. Musimy zmienić podejście, że zmiany wiążą się wyłącznie z kosztami i problemami. Powinniśmy podkreślać, że zmiana jest szansą dla nas wszystkich.

puls regionu

Dwa Kwadranse | listopad 2021

Centrum miasta wypięknieje! BYTOM

Ulica Dworcowa to popularny deptak miejski i jedno z najbardziej reprezentacyjnych miejsc Bytomia.

Rozpoczyna się rewitalizacja podobszaru 10 w Bytomiu – okolic ulicy Dworcowej i Rynku, w tym ulicy Zaułek. Inwestycja zostanie sfinalizowana przy wsparciu województwa. Pod koniec października marszałek województwa przekazał władzom Miasta Bytom umowę na jej realizację.

oszt całości prac wyniesie 33,5 mln zł, przy czym 21,4 mln zł stanowią fundusze unijne. – Rewitalizacja okolic ulic, Dworcowej i Rynku wpisuje się w strategię Zielone Śląskie 2030. Poprawi to jakość życia, poza tym centrum zawsze działa jak magnes, mieszkańcy chcą spędzać tam wolny czas po pracy czy spotykać się w weekendy. Bytom zasługuje na tej rangi inwestycje, jest pięknym miastem, pełnym zabytkowych kamienic, niemniej aby odzyskało ono swój blask, trzeba tchnąć w nie drugie życie. Cieszę się, że możemy wesprzeć ten istotny dla miasta projekt – akcentuje marszałek województwa Jakub Chełstowski.

wodociągowej i sanitarnej oraz instalacji elektrycznych i teletechnicznych a także wykonanie nowej nawierzchni z kostki kamiennej, nasadzenie roślinności w donicach, trawników, postawienie małej architektury, a także konstrukcji stalowych pergoli. Ponadto w 11 zabytkowych kamienicach wyremontowane zostaną części wspólne budynków, m.in. dachy, elewacje i klatki schodowe.

Ulica Zaułek, architektonicznie nawiązująca do średniowiecznego charakteru, oraz ulica Dworcowa to jedne z najbardziej

TAK BĘDĄ PRZEBIEGAŁY PRACE:    

rozpoznawalnych i najpopularniejszych miejsc Bytomia. Projekt rewitalizacji przewiduje m.in. przebudowę sieci kanalizacji

etap I – od pl. Wolskiego do ul. Moniuszki, numery nieparzyste (od listopada 2021 do lipca 2022); etap II – od pl. Kościuszki do ul. Moniuszki, numery nieparzyste (od stycznia do września 2022); etap III – od pl. Wolskiego do ul. Moniuszki, numery parzyste (od września do października 2022); etap IV – od pl. Kościuszki do ul. Moniuszki, numery parzyste (październik 2022).

Remont jest podzielony na cztery etapy. – Harmonogram prac został tak opracowany, aby realizowane roboty były jak najmniej uciążliwe – wyjaśnia zastępca prezydenta Bytomia Michał Bieda. Realizacja inwestycji potrwa do przyszłego roku. – Nie będą to łatwe prace, ale efekt na pewno zachwyci mieszkańców. Wzrośnie też wartość lokali mieszkalnych w tym rejonie miasta. Kto tam mieszka, po prostu się wzbogaci – ocenia Andrzej Maciak, prezes zarządu miejskiej spółki ZBM – TBS. /MAR/

Mariusz Wołosz prezydent Bytomia

– Czeka nas mnóstwo pracy, ale wspólnym mianownikiem będzie zadowolenie mieszkańców. Ta część miasta należy przecież do najczęściej przez nich odwiedzanych. Jednak bez wsparcia Urzędu Marszałkowskiego na pewno nie udałoby się zrealizować tej inwestycji.

#śląskie na zdrowie

Dwa Kwadranse | listopad 2021

ŚLĄSKIE LIDEREM W NAKŁADACH NA WALKĘ Z PANDEMIĄ

POKONAĆ śmiertelnEGO wrogA

Województwo Śląskie przekazało do tej pory na walkę z pandemią COVID-19 ponad 300 mln zł. To rekord w skali kraju.

RZĄDOWE WSPARCIE DLA SZPITALI WOJEWÓDZKICH

Na sprzęt, remonty

i podniesienie jakości leczenia

Blisko 19,5 mln zł zostanie przeznaczonych na inwestycje w szpitalach wojewódzkich z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. W sumie wartość projektów przekroczy 25,5 mln zł, z czego ponad 3,8 mln zł to środki Województwa Śląskiego, a kwotę 2,1 mln zł zabezpieczą szpitale.

rodki trafią na doposażenie Katowickiego Centrum Onkologii w sprzęt medyczny niezbędny do zapobiegania i przeciwdziałania COVID-19 oraz podniesienia jakości świadczeń medycznych, w tym na RTG płucno-kostny, EBUS (bronchofiberoskopia z ultrasonografią), monitory funkcji życiowych, EKG, pompy infuzyjne, defibrylatory, aparaty RTG, respiratory, bronchoskop. Koszt inwestycji to ponad 4,3 mln zł. Środki RFIL przekroczą 3,8 mln zł, 100 tys. zł zabezpiecza województwo, nieco ponad 459 tys. zł sam szpital. Kolejna inwestycja to modernizacja Oddziału Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej z Pododdziałem Chorób Wewnętrznych Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie. Będzie to kompleksowa modernizacja w zakresie robót budowlanych i instalacyjnych obejmująca m.in. stworzenie jednoosobowej izolatki, utworzenie w strukturze

Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego Nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju wraz z doposażeniem oddziału w sprzęt i urządzenia medyczne. Inwestycja zamknie się kwotą 4 mln zł, z czego ponad 2,8 mln zł to wsparcie rządowe, ponad 1,1 mln zł to wsparcie województwa, a 72 tys. zł dołoży szpital.

Oddziału pracowni endoskopii (przeniesienie z dotychczasowej lokalizacji z modernizacją i doposażeniem). Koszt inwestycji przekroczy 6,8 mln zł, środki RFIL to blisko 5,5 mln zł, 350 tys.

zł pochodzi od województwa, ponad milion zł to środki własne szpitala. Kolejna duża inwestycja to przebudowa Oddziału Neurochirurgii

Duże środki otrzymała „urazówka” w Piekarach Śląskich. Modernizacja budynku znajdującego się w kompleksie budynków szpitalnych Wojewódzkiego Szpitala Chirurgii Urazowej, której celem jest dostosowanie infrastruktury do działalności medycznej w zakresie ortopedii i traumatologii narządu ruchu realizowanej w formule chirurgii jednego dnia, pochłonie 4,4 mln zł. Wsparcie rządu to 3,3 mln zł, województwa – 700 tys. zł, środki szpitala to kolejne 400 tys. zł. Wyremontowany zostanie także zabytkowy budynek Ośrodka Rehabilitacji w Kochcicach. Koszt inwestycji to ponad milion

zł, środki rządowe to 800 tys. zł, środki Województwa Śląskiego wyniosą 200 tys. zł, środki szpitala to ponad 20 tys. zł Na adaptację pomieszczeń Działu Farmacji Szpitalnej na Aptekę Szpitalną wraz z pracownią leków cytostatycznych w Wojewódzkim Szpitalu Chorób Płuc im. dr. A. Pawelca z siedzibą w Wodzisławiu Śląskim przeznaczonych zostanie 900 tys. zł, środki RFIL to 500 tys. zł, środki Województwa Śląskiego: 200 tys. zł, środki szpitala to również 200 tys. zł. W dofinansowaniu ujęto również utworzenie Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego na 60 łóżek z pełnym kompleksowym wyposażeniem, przeprowadzeniem prac budowlanych i dostosowaniem do tego celu budynku dawnej kuchni Szpitala Kolejowego w Wilkowicach-Bystrej. Koszt to 4 mln zł, blisko 2,8 mln zł to środki rządowe. Kwotę 2,8 mln zł przekaże województwo, 10 tys. zł sam szpital. /MAR/

#śląskie na zdrowie

Dwa Kwadranse | listopad 2021

ierwsze środki z budżetu województwa trafiły do szpitali w marcu 2020 roku. Dzięki temu nie zabrakło łóżek dla pacjentów, nie było problemów ze sprzętem do leczenia. Zakupiono niezbędne urządzenia i środki ochrony bezpośredniej. Śląskie jako jeden z trzech pierwszych regionów w Unii Europejskiej uzyskało zgodę na zmiany w Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2014–2020, dzięki czemu możliwe było przekierowanie 75 mln euro na walkę z COVID-19. W regionie na ten cel pomiędzy szpitale podzielono ogółem aż 123 mln zł, które trafiły do kilkudziesięciu placówek medycznych. Kwota 105 mln zł pochodziła z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego, 12 mln zł to środki z budżetu państwa, a 6 mln zł to wkład beneficjentów. Było to możliwe dzięki udanej współpracy z Komisją Europejską oraz rządem premiera Mateusza Morawieckiego.

środków ochrony indywidualnej i doposażenie placówek w sprzęt.

Ważną rolę w walce z koronawirusem pełnią również naukowcy z Laboratorium Genetycznego Gyncentrum w Sosnowcu.

Sejmik Województwa Śląskiego zdecydował się przekazać na służbę zdrowia dodatkowe 62 mln zł z budżetu. 27 mln zł rozdysponowano na ustabilizowanie finansów szpitali, 21 mln zł na inwestycje, a 12 mln zł na przeciwdziałanie epidemii.

Zarząd województwa zdecydował ponadto o uruchomieniu 13 mln zł przeznaczonych dla placówek sprawujących całodobową opiekę nad seniorami i sfinansowanie zatrudnienia pracowników, specjalistów ds. opieki i pielęgnacji, zakup

Kolejnych 65 mln zł przeznaczono na zakup środków ochrony osobistej dla 26 szpitali. Sejmik Województwa Śląskiego przyjął uchwałę intencyjną w sprawie woli powołania Solidarnościowego Funduszu Wsparcia dla szpitali powiatowych. Środki w wysokości 11,8 mln zł zostały przeznaczone na zakup sprzętu niezbędnego do walki z pandemią. Śląskie wsparło również szpitale, dla których organem prowadzącym są gminy i powiaty, czego przykładem był Szpital Śląski w Cieszynie, który otrzymał 6 mln zł ma utworzenie kompleksu leczenia chorób zakaźnych i chorób płuc. W ramach pomocy w walce z COVID-19 flotę Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach zasiliło 10 ultranowoczesnych ambulansów typu C. Karetki kosztowały 4,4 mln zł i obsługują stacje

pogotowia w kilku miastach aglomeracji. Trzy ambulanse trafiły też do pogotowia ratunkowego w Cieszynie. Ważną rolę w walce z koronawirusem pełnią również naukowcy z Laboratorium Genetycznego Gyncentrum w Sosnowcu, zajmujący się wyizolowaniem i sekwencjonowaniem genomu wirusa SARS-CoV-2. Laboratorium uzyskało z funduszy unijnych 2,5 mln zł na zakup sprzętu oraz adaptację i rozbudowę pomieszczeń. Całkowita wartość projektu wynosi ponad 5,2 mln zł. /MAR/

Pomoc liczona w milionach

Ku lepszej przyszłości

Szpital Specjalistyczny w Rybniku zostanie zasilony kwotą 15 mln zł, z kolei do placówek w Bielsku-Białej i Częstochowie trafi po 5 mln zł. Pieniądze pozwolą placówkom na uregulowanie zaległych zobowiązań.

trudnym położeniu znajduje się zwłaszcza Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Rybniku. Dla przypomnienia, w lipcu w Sali Sejmu Śląskiego odbyły się obrady Okrągłego Stołu dotyczące sytuacji w placówce. Problemy rybnickiego szpitala narastały od wielu lat, niemniej placówka cały czas otrzymuje wsparcie z budżetu województwa. W latach

2018–2020 było to 49,2 mln zł na pokrycie ujemnego wyniku finansowego, 9,7 mln zł na inwestycje. Z funduszy UE pozyskano 22,4 mln zł. – Pieniądze trafią nie tylko na bieżącą działalność, przyszłością placówki są także inwestycje, które będą realizowane w oparciu o środki unijne. Ze swej strony jestem gotowy do rozmów i dalszej

pomocy – podkreśla marszałek województwa Jakub Chełstowski. Na inwestycje w szpitalu trafi dodatkowo 20 mln zł. Z funduszy unijnych zostaną pozyskane środki na budowę nowoczesnego oddziału onkologicznego. – Rozmowy w tej sprawie z Komisją Europejską są już zaawansowane – dodaje wicemarszałek Wojciech Kałuża.

Rybnicki szpital od lat boryka się z problemami. Dzięki wsparciu województwa placówka wychodzi powoli na prostą.

50 000 000

MÓWIĄ

LICZBY

Tylko w ciągu ostatniego roku taką kwotę Województwo Śląskie przeznaczyło na inwestycje w szpitalach podległych Urzędowi Marszałkowskiemu. Środki trafiły do Szpitala Wojewódzkiego w Bielsku-Białej, Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji im. gen. Jerzego Ziętka w Tarnowskich Górach, Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 5 im. św. Barbary w Sosnowcu, Szpitala Kolejowego w Wilkowicach-Bystrej, Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 4 w Bytomiu, Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie, Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju, Centrum Leczenia Oparzeń im. dr. Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich, Wojewódzkiego Szpitala Chirurgii Urazowej im. dr. Janusza Daaba w Piekarach Śląskich, Katowickiego Centrum Onkologii, Wojewódzkiego Szpitala Chorób Płuc im. dr. Alojzego Pawelca w Wodzisławiu Śląskim oraz Miejskich Zakładów Opieki Zdrowotnej w Żorach. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3 w Rybniku w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014–2020 złożył w sumie 8 wniosków o dofinansowanie. Dla czterech projektów pozyskał wsparcie w łącznej kwocie ok. 32 mln zł, a projekty są w trakcie realizacji: zakup aparatury i sprzętu medycznego, urządzeń do dezynfekcji, testów, odczynników diagnostycznych i pozostałych oraz

modernizacja infrastruktury (dofinansowanie UE wynosi ponad 8,6 mln zł), modernizacja źródła ciepła i energii dla obiektów (dofinansowanie UE wynosi ponad 6,5 mln zł), termomodernizacja obiektów (dofinansowanie UE to ponad 8,3 mln zł), eCareMed – elektroniczna dokumentacja medyczna oraz e-usługi w celu wsparcia procesów akredytacyjnych (dofinansowanie UE przekroczy kwotę 7,9 mln zł). /MAR/

SPORTOWE #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | listopad 2021

ZŁOTY BLASK KOTŁA CZAROWNIC

Jesteśmy stolicą

lekkoatletyki!

Województwo Śląskie pozostaje liderem wśród regionów pod względem nakładów na sport. W tym trudnym, pandemicznym czasie nie zrezygnowaliśmy z największych imprez, udowadniając, że jesteśmy w stanie zorganizować wydarzenia sportowe na najwyższym światowym poziomie, dbając o bezpieczeństwo. W 2028 roku nasz stadion będzie gospodarzem Lekkoatletycznych Mistrzostw Europy. Po raz pierwszy w historii.

o był rok wielkich sportowych emocji na Stadionie Śląskim. Byliśmy gospodarzem aż czterech dużych imprez: Mistrzostw Świata Sztafet, Drużynowych Mistrzostw Świata w Lekkoatletyce, podczas których biało-czerwoni sięgnęli po złoty medal, i dwóch memoriałów – Janusza Kusocińskiego i Kamili Skolimowskiej. Ostatnia z imprez była podziękowaniem dla naszych medalistów z Tokio, wśród których nie zabrakło ambasadorów Województwa Śląskiego, i przyciągnęła blisko 35 tysięcy widzów. Kocioł Czarownic w uznaniu za znakomitą organizację sportowych wydarzeń został gospodarzem Mistrzostw Europy w Lekkoatletyce w 2028 roku. „Przegląd Sportowy” majowe Drużynowe Mistrzostwa Europy uhonorował prestiżowymi Złotymi Kolcami. Warto przypomnieć, że od sierpnia 2020 roku Stadion Śląski jest oficjalnym Narodowym Stadionem Lekkoatletycznym.

Silesia Marathon Ponad 8 tysięcy uczestników z całej Polski stanęło na starcie trzynastej edycji Silesia Marathonu. Trasa biegu tradycyjnie wiodła przez cztery miasta: Katowice, Siemianowice Śląskie, Chorzów i Mysłowice, z metą na bieżni Stadionu Śląskiego. W minimaratonie wystartowały 2 tys. uczestników, w półmaratonie 3,2 tys. biegaczy, 2,6 tys. w maratonie i 300 zawodników w ultramaratonie. W zawodach wzięli udział zawodnicy nie tylko z Polski, ale również z Ukrainy, Rosji, Szwecji, Słowacji, a nawet USA i Maroka. Najstarszy uczestnik biegu miał 86 lat.

Milion złotych trafiło do klubów sportowych w regionie w ramach drugiej edycji Programu Klub.

Hokej Śląski Dom Hokeja to nowy projekt Polskiego Związku Hokeja na Lodzie, którego mecenasem zostało Województwo Śląskie. Wystarczy wspomnieć, że kluby z regionu zdobyły aż 24 tytuły mistrza Polski. Projekt zakłada współpracę, która obejmuje działania promocyjne oparte na potencjale medialnym polskiego hokeja. Województwo jako mecenas Śląskiego Domu Hokeja włączy się finansowo w organizację ważnych dla tej dyscypliny wydarzeń.

W kalendarzu najważniejszych imprez sportowych są m.in. Mistrzostwa Świata Mężczyzn Dywizji IB i Mistrzostwa Świata Kobiet Dywizji IB w Katowicach w 2022 roku i finał Pucharu Polski w Bytomiu, w grudniu 2021 roku.

Piłka ręczna Województwo Śląskie i miasto Katowice podpisały ze Związkiem Piłki Ręcznej w Polsce list intencyjny w sprawie organizacji mistrzostw

świata w 2023 roku. Mecze polskiej reprezentacji i inauguracja mistrzostw odbędą się w katowickim Spodku. To największa i najbardziej prestiżowa impreza w piłce ręcznej, w której wemą udział 32 drużyny. Mistrzostwa zorganizują wspólnie Polska i Szwecja.

Program Klub Milion złotych trafiło do klubów sportowych w regionie w ramach drugiej edycji Programu Klub. Wspar-

SPORTOWE #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | listopad 2021

Podczas Drużynowych Mistrzostw Europy na Stadionie Śląskim biało-czerwoni sięgnęli po złoto. Za organizację imprezy województwo otrzymało prestiżową statuetkę Złotych Kolców.

Piotr Małachowski dyskobol

Dobromir Karamarinov p.o. prezydenta European Athtletics

cie otrzymało 87 klubów reprezentujących różne dyscypliny sportu. Dodatkowe 200 tys. zł w formie grantów przekazano 23 klubom. To środki skierowane do klubów sportowych z myślą o szkoleniu młodzieży, organizowaniu turniejów czy obozów, także dla klubów z mniejszych miejscowości, gdzie środki ze składek czy pochodzące od lokalnych sponsorów są niewystarczające do utrzymania i szkolenia na odpowiednim poziomie. Kluby mogą przeznaczyć pieniądze na opłacenie pracy trenerów, sprzęt, przygotowania do sezonu podczas obozów. /MAR/

– Stadion Śląski jako gospodarz Drużynowych Mistrzostw Europy w Lekkoatletyce stanął na wysokości zadania i udowodnił, że jest godnym zaufania partnerem do organizacji imprez dużego kalibru. Jestem przekonany, że Stadion Śląski doskonale sprawdzi się również w nowej roli – organizatora Lekkoatletycznych Mistrzostw Europy zaplanowanych na 2028 rok. Ten obiekt ma ogromny potencjał, który należy dobrze wykorzystać.

Sebastian Szut KS Ronin Tychy

– Programy wsparcia dla klubów sportowych ze strony samorządu województwa pomagają w szkoleniu. W naszym przypadku dzięki temu możemy opłacić trenerów pracujących z dziećmi i młodzieżą. Bez tej formy pomocy na pewno byłoby nam dużo trudniej funkcjonować.

– Takiej atmosfery, aplauzu, jak podczas wrześniowego Memoriału Kamili Skolimowskiej nie doświadczyłem chyba na żadnych zawodach w ciągu całej kariery. Stadion Śląski ma najlepszych widzów. Ci ludzie autentycznie żyją sportem, doceniają naszą pracę, pamiętają nasze wyniki. Przyjechali na ten ostatni w mojej karierze memoriał z całego regionu. Z wieloma z nich miałem okazję rozmawiać, zrobiliśmy sobie niezliczoną ilość wspólnych zdjęć. Ale chylę też czoła przed organizatorami, bo dokonali czegoś wspaniałego. To dobry moment, by podziękować szczególnie marszałkowi Jakubowi Chełstowskiemu, który podjął się tego wyzwania. Sport jest dla kibiców. Bez nich rywalizacja nie ma sensu. Wszystkim, którzy byli tego dnia z nami na Śląskim chcę powiedzieć jedno: byliście wielcy!

PARKOWE WIEŚCI

Dwa Kwadranse | listopad 2021

REMONT I ZMIANA LOKALIZACJI

„Górnicy” (od)nowa Kolejna rzeźba z Parku Śląskiego odzyskała blask. „Górnicy” autorstwa Mariana Wnuka przeszli pełną konserwację techniczną i estetyczną wraz z zabezpieczeniem powierzchni i cokołu przed dalszymi zniszczeniami.

zeźba powstała w ramach aranżacji przestrzeni parkowej, a od 1965 roku znajdowała się w okolicy Stadionu Śląskiego. Przez ponad pół wieku konstrukcja uległa częściowemu zniszczeniu – głównie w wyniku oddziaływania czynników atmosferycznych. Nastąpiła również

zmiana lokalizacja rzeźby – obecnie są to okolice stacji kolejki „Elka”, centralnie przy promenadzie Jerzego Ziętka od strony ulicy Złotej. Wykonawcą prac konserwacyjnych była firma Okoń Leonarda Studio Artystyczno-Konserwatorskie z Bydgoszczy. Kwota zamówienia

wyniosła 98 400 zł brutto. Zamówienie zostało dofinansowane w ramach Projektu Miejskiego pn. „Modernizacja Parku Śląskiego” realizowanego w ramach drugiego obrotu środkami wracającymi z Inicjatywy JESSICA Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007–2013. /PM/

ŚLĄSKIE ZOO MA NOWEGO KRÓLA

Poznajcie

Moxico!

Do naszego ogrodu zoologicznego przyjechał nowy mieszkaniec – samiec lwa angolskiego o imieniu Moxico. Urodził się trzy lata temu w Ogrodzie Zoologicznym w Lizbonie. Jest młody, silny i bardzo okazały jak na swój wiek. Jest jednym z dwóch samców urodzonych w tym miocie.

oxico przebywa obecnie we wnętrzu budynku lwiarni. Do dyspozycji ma dwa pomieszczenia, w tym jedno niedostępne dla zwiedzających. Przy odrobinie szczęścia można obserwować go przez szybę ekspozycyjną od strony wybiegu zewnętrznego. Chodzi o to, aby dać mu maksymalnie dużo czasu na aklimatyzację w nowym miejscu.

Na razie jest odseparowany od samic. Zwierzęta przebywają w osobnych pomieszczeniach – widzą się przez kraty oddzielające kotniki, czują swój zapach i słyszą wydawane przez siebie dźwięki. Nie mają jednak bezpośredniego kontaktu ze sobą. Proces dołączania do stada dużych drapieżników nowych osobników bywa zwykle trudny i niesie ze sobą pewne niebezpieczeństwa.

Moxico przebywa obecnie we wnętrzu budynku lwiarni. Do dyspozycji ma dwa pomieszczenia, w tym jedno niedostępne dla zwiedzających.

Zwierzęta mają możliwość wcześniejszego oswojenia się ze swoją obecnością. Próba połączenia zwierząt zostanie przeprowadzona, gdy Moxico zaaklimatyzuje się już w naszym zoo i oswoi się z nowym miejscem. Do tej pory samice będą korzystały z części wewnętrznej

budynku od strony niedźwiedzi oraz z wybiegu zewnętrznego. Samiec zaś będzie przebywał tylko wewnątrz budynku od strony wybiegu zewnętrznego. Przypomnijmy, że latem tego roku Śląski Ogród Zoologiczny doznał przykrej straty. W lipcu zmarł lew

Bolek, który miał raptem 6 lat. Do Chorzowa przyjechał 5 grudnia 2016 roku z zoo w Gdańsku. Był to jedyny samiec lwa w śląskim zoo. Obecnie w zoo pozostają dwie samice tego gatunku – Kaasai i Anoona. Teraz dołączył do nich Moxico. /PM/

PARKOWE WIEŚCI

Dwa Kwadranse | listopad 2021

TUTAJ POWSTANIE LAS DESZCZOWY

W zoo poczujemy się

jak w Amazonii!

Las deszczowy, unikatowe w skali Polski przedsięwzięcie zrealizowane zostanie w Parku Śląskim w Śląskim Ogrodzie Zoologicznym. Umowę w tej sprawie podpisano w Sali Błękitnej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Zadanie w ramach unijnego programu JESSICA kosztować będzie 17,4 mln zł. – To jedno z kluczowych zadań realizowanych w ramach programu JESSICA. Myślę, że to nowa jakość dla ogrodu zoologicznego. Obiekt powstanie w sąsiedztwie słynnych pingwinów, które stały się swoistym magnesem w tym miejscu. Żyrafiarnia z lasem deszczowym będzie gratką dla naszych mieszkańców i fantastycznym uzupełnieniem infrastruktury parkowej, ale też ogrodu zoologicznego – mówi marszałek Jakub Chełstowski. Las deszczowy stanie się ekspozycją niepowtarzalną. Obecnie nie ma takiego miejsca w ogrodach zoologicznych w kraju. Obiekt ma być całoroczny. W pomieszczeniach ekspozycyjnych utrzymywany będzie mikroklimat odpowiedni dla lasu deszczowego tj. temperatu-

ra w przedziale od 30 do 35 stopni Celsjusza oraz wysoka wilgotność na poziomie 70-80 procent. – Pawilon, w którym znajdzie się las deszczowy, zwiedzać będzie można z poziomu parteru i pierwszego piętra. Nasi goście będą mogli obcować tutaj nie tylko z florą, ale również ze fauną. Spacerując, spotkamy: wydrę amerykańską, mrówkojady, wyjce, leniwce oraz kapibary, które występują w Ameryce Południowej – wylicza Marek Mitrenga, dyrektor Śląskiego Ogrodu Zoologicznego.

Budynek dawnej żyrafiarni został już wyburzony. | Fot. Ł. Pulnar / Freepik

Zadanie zrealizowane zostanie w dawnym pawilonie „Żyrafiarni”. Obiekt wybudowany został w 1970 roku, to do niego jako pierwsze w Polsce wprowadzi-

ły się żyrafy i nosorożce. Nowa inwestycja była niezwykle ważna, gdyż chorzowskie żyrafy były wtedy pierwszymi i jedynymi w Polsce. Co więcej, nasze zoo mogło się pochwalić dużymi sukcesami w hodowli tego gatunku – to właśnie w Chorzowie, w 1964 roku na świat przyszła pierwsza żyrafa w Polsce. W późniejszym czasie zwierzęta te rozmnażały się na Śląsku regularnie. Budynek od 3 lat był nieużywany (zwierzęta przeniesione zostały do nowych obiektów), teraz czeka go gruntowana modernizacja. Wykonawca: przedsiębiorstwo Maximus z Siemianowic Śląskich na realizację zadania ma 420 dni. /ŁP/

Aleja Łani w pełnej krasie Kolejny ważny odcinek w Parku Śląskim został zmodernizowany. Zakończono prace na al. Łani, która prowadzi do znanych i chętnie odwiedzanych restauracji oraz Galerii Rzeźby Śląskiej. Można także korzystać z parkingu przy al. Dojazdowej, gdzie wymieniono nawierzchnię.

ykonawca prac, firma Drogopol z Katowic uwinęła się błyskawicznie. Pod koniec wakacji rozstrzygnięto przetarg, teraz możemy zobaczyć efekty. Aleja Łani została zmodernizowana na całej długości. Drogowcy wymienili asfalt na 750-metrowym odcinku. Zadbano też o podbudowę, która została dodatkowo wzmocniona. Wszystko po to, by w przyszłości mógł tędy jeździć ekologiczny transport oraz autobusy wycieczkowe do Planetarium Śląskiego i okolicznych

ZROBIONE!

restauracji (to alternatywna trasa w przypadku remontu innych ciągów komunikacyjnych). Zmiany zaszły też na parkingu przy al. Dojazdowej (na wysokości parku linowego). Szutrowa nawierzchnia, na której zostawialiśmy samochody, została zerwana, a w jej miejsce wylano betonową. Na parkingu może zaparkować 126 samochodów. Utwardzony teren dedykowany jest też autobusom, które wcześniej miały tutaj problemy z parkowaniem. Realizacja zadania kosztowała blisko 980 tys. zł brutto. /ŁP/

Drogowcy wymienili asfalt na 750-metrowym odcinku. Zadbano też o podbudowę, która została dodatkowo wzmocniona. Można też korzystać z parkingu.

FINANSE

Dwa Kwadranse | listopad 2021

ŚLĄSKI PAKIET DLA GOSPODARKI

Przedsiębiorczość oznacza rozwój

Na początku listopada kolejnych 14 podmiotów otrzymało wsparcie na blisko 15 mln zł w ramach Śląskiego Pakietu dla Gospodarki. Symboliczne czeki wręczono na Stadionie Śląskim. Sam program jest największą strategią wsparcia Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Polsce.

Przedsiębiorcy ubiegający się o środki otrzymają fachowe doradztwo. Programy wsparcia oferowane przez województwo cieszą się ogromnym zainteresowaniem wśród firm sektora MŚP.

ląski Pakiet dla Gospodarki został uruchomiony wczesną wiosną 2020 roku, tuż po wybuchu pandemii. Dla przypomnienia, aż 1,4 miliarda złotych trafiło od tego czasu na pomoc firmom z Województwa Śląskiego dotkniętych skutkami koronawirusa. Pakiet wsparcia zainicjowany przez marszałka Jakuba Chełstowskiego jest uzupełnieniem Tarczy Antykryzysowej sygnowanej przez rząd Mateusza Morawieckiego. W realizację Pakietu zaangażowanych jest pięć instytucji: Fundusz Górnośląski, Wojewódzki Urząd Pracy, Śląskie Centrum

Przedsiębiorczości, Departament Gospodarki i Współpracy Międzynarodowej Urzędu Marszałkowskiego oraz Śląski Fundusz Rozwoju. Pomoc ta polegała zarówno na udzielaniu informacji o możliwej pomocy w ramach Pakietu, jak też na obsłudze złożonych wniosków. Sukcesywnie powiększano środki pomocowe. W ramach drugiego etapu zwiększono pulę o dodatkowe 367 mln zł, a także dokonano przesunięcia środków pomiędzy filarem pierwszym (pożyczki), a drugim i trzecim (dotacje). Po zmianach wsparcie w ramach pięciu filarów Pakietu dotyczy następujących działań, na jakie przewidziano prawie 1,4 mld zł: pożyczki

obrotowe i płynnościowe wraz z innymi uproszczeniami w zakresie wsparcia zwrotnego (298 mln zł), outplacement oraz wsparcie pracodawców w utrzymaniu miejsc pracy (640 mln zł), wsparcie bezzwrotne, inwestycje w MŚP (360 mln zł, przy czym konkurs rozpoczął się 28 kwietnia i zakończył się 24 czerwca), samorządowe działania wspierające, regionalne centrum wsparcia w sektorze (57 mln zł), wejścia kapitałowe zwiększające zaangażowanie inwestorów w regionie (20 mln zł). – Konkursy skierowane do przedsiębiorców, w ramach których mogli ubiegać się

o środki, realnie przyczyniały się do wzrostu konkurencyjności. Są to pieniądze, jakie można przeznaczyć na szeroko rozumiane działania inwestycyjne. Projekty można było składać także w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej. Maksymalna kwota dofinansowania ustalona została na poziomie 800 tys. zł – przypomina Krzysztof Spyra, dyrektor Śląskiego Centrum Przedsiębiorczości. Wnioski o wsparcie w ramach Śląskiego Pakietu dla Gospodarki złożyło ponad 2,5 tysiąca firm.

/MAR/

FINANSE

Dwa Kwadranse | listopad 2021

zdaniem przedsiębiorców

POMOC N O F E L E T NA przedsiębiorców Woje-bą

arcia dla gionalną Iz np e s R z w y h c c a a r e Ce półp W ram ie przy ws tworzyło Regionaln bezk s lą Ś o w t ach u nie z wódz w Katowic możliwia korzysta ansów ą z c r a d o re u a, fin Gosp ia MŚP, któ cji w zakresie praw ci, kadr c r a p s W trum woś ulta rad i kons w i księgo u i reklao ó p k t h a c y d n o t p pła ting ów, tw, marke nia środk i pozyska zacji przedsiębiors go. Przedsiębiorcy e ry i restruktu radztwa biznesow rzymują kontakt o t my oraz d ieniu formularza o z merytorycza n ł po wype ów RIG Katowice or ętrznych. n od doradc cie ekspertów zew kże r ta a ne wsp z o s t ała a n o i m Urucho infolinia. specjalna

MÓWIĄ

LICZBY

Wojciech Kałuża

wicemarszałek województwa

– Wsparcie i jego skuteczność to efekt pracy zarządu województwa oraz współpracy ze stroną rządową i Komisją Europejską. Zareagowaliśmy na wszystkich obszarach. 1,4 miliarda złotych przekazanych na pomoc dla przedsiębiorców to realna kwota zabezpieczona na utrzymanie działalności firm, zwłaszcza w sektorze MŚP, które są krwioobiegiem naszej gospodarki. Tylko w naszym regionie jest zarejestrowanych pół miliona takich firm. Ich dalszy rozwój jest uzależniony właśnie od inwestycji.

Kamil Sikora

Mietall Waluś

Foxstudio (Pszczyna)

prezes Fundacji Masz Mnie, muzyk rockowy (Katowice)

– Środki, które otrzymaliśmy, przeznaczymy na wdrażanie nowych technologii, co wpłynie na poprawę naszej konkurencyjności. Pozwoli to też na zatrudnienie nowych osób. Bez tych pieniędzy na pewno nie zrealizowalibyśmy tych planów. Wprowadzamy na rynek B2B oraz B2C, nowy produkt i usługi wykonywania na zamówienie online materiałów reklamowych w postaci etykiet samoprzylepnych oraz etykiet o dowolnym kształcie, a także usługi znakowania w pełnym kolorze płaskich materiałów promocyjnych przy pełnej personalizacji nakładu.

– Projekt, który będziemy realizować dzięki pozyskanym środkom, to telemedyczny system wspomagający diagnozowanie i monitorowanie leczenia zaburzeń psychicznych wykorzystujący metodę eksploracji tekstu tzw. text mining. Pracujemy w tej chwili nad aplikacją. Plagą naszych czasów jest depresja, choroba duszy, która ma na nas destrukcyjny wpływ. Znam to także ze swojej branży. Środowisko artystyczne nie jest od depresji wolne, wbrew pozorom to nie jest świat usłany różami. Pomoc, jaką chcemy nieść jako fundacja, jest skierowana do każdego, kto jej potrzebuje. Nikogo nie zostawimy z problemem.

87 500 000

Taką kwotę przeznaczyło Województwo Śląskie od 2020 roku na pomoc branży turystycznej, która również mocno ucierpiała wskutek pandemii COVID-19. Od 30 kwietnia do 18 maja br. przedsiębiorcy z regionu mogli składać wnioski w przeznaczonym dla branży turystycznej konkursie „Inwestycje w MŚP”, którego alokacja wynosi 76 mln złotych. Maksymalna kwota dofinansowania przewidziana w tym naborze wynosi 500 tys. złotych, minimalna 50 tys. zł, natomiast zakres pomocy sięga 85 procent kosztów kwalifikowalnych. Przedsiębiorstwa będą mogły przeznaczyć dotacje m.in. na: inwestycje przyczyniające się do rozbudowy posiadanych aktywów niezbędnych do utrzymania działalności, podniesienia atrakcyjności oferowanych usług oraz przeprowadzenie prac modernizacyjnych podwyższających standardy bazy noclegowej czy gastronomicznej.

INWESTYCYJNE #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | listopad 2021

Inwestycyjny boom w gminach ŚLĄSKIE SKORZYSTA NA POLSKIM ŁADZIE

Gigantyczna kwota ponad 2,1 mld zł trafi do gmin Województwa Śląskiego w ramach Programu Inwestycji Strategicznych z Funduszu Polski Ład.

rodki z pilotażowego programu zostaną przez gminy rozdysponowane przede wszystkim na poprawę infrastruktury drogowej i poprawę gospodarki wodno-ściekowej. Przykładowo w Bieruniu za kwotę ponad 8 mln zł rozbudowane zostaną ulice Domy Polne i Szynowa wraz z budową kanalizacji sanitarnej. Bojszowy przebudują drogę gminną wzdłuż ulicy Gromadzkiej w Międzyrzeczu wraz z budową chodnika, kanalizacji deszczowej i oświetlenia ulicznego, przebudują także budynek komunalny w Bojszowach Nowych, by utworzyć tam Centrum Usług Społecznych. Chełm Śląski będzie dzięki tym środkom montował instalacje fotowoltaiczne na budynkach użyteczności publicznej na terenie gminy Chełm Śląski i przebuduje drogę gminną przy ulicy Osada. Imielin przeznaczy pieniądze na budowę kanalizacji sanitarnej w rejonie ul. Rzemieślniczej i ul. Przemysłowej wraz z modernizacją oczyszczalni ścieków, Lędziny sfinansują odnawialne źródła energii w budynkach użyteczności publicznej, sam powiat bieruńsko-lędziński otrzymała ponad 18 mln zł na budowę Powiatowej Biblioteki Publicznej w Bieruniu. Tychy przebudują dwa wiadukty w ciągu drogi krajowej nr 44 przy ulicy

Mikołowskiej. Piekary Śląskie zabezpieczą kanał rzeki Szarlejki, wystarczy też środków na budowę dróg: Jesiennej, Ustronnej, Stawowej, Kościelnej, Chabrowej, Konwaliowej, Groszkowej, Radzionkowskiej, Cichej, Darwina, Jasnej, Kawalca. Siemianowice Śląskie poprawią efektywność energetyczną budynków mieszkalnych, a Świętochłowice zmodernizują układ drogowy ulic Szczytowej i Sportowej w Chropaczowie, wyremontują ponadto infrastrukturę drogową DW 902, podnosząc parametry jezdne z modernizacją węzła komunikacyjnego z ulicą Bytomską. Chorzów przebuduje ulicę Nową i rozbuduje DK 79 na odcinku od estakady do ul. 3 Maja. Katowice zbudują nowe układy drogowe dla skomunikowania terenów o funkcjach mieszkaniowych i usługowych. Duże inwestycje zrealizują Mysłowice: przebudują ulicę Kryształową od ul. Wiosny Ludów do ul. ks. J. Dzierżonia i Piastów Śląskich. Ponad 26 mln zł otrzymają Mysłowice na kompleksową przebudowę ul. Armii Krajowej, Reymonta, Wyspiańskiego, Prusa, Mickiewicza, Lompy, Wojska Polskiego z łącznikiem z ul. Wyspiańskiego. Ruda Śląska stworzy przestrzeń publiczną (plac Niepodległości) i zmodernizuje ul. Bałtycką. /MAR/

MÓWIĄ

LICZBY

23 000 000 000

Tyle pieniędzy w skali kraju trafi do samorządów w ramach pierwszej odsłony Programu Inwestycji Strategicznych Rządowego Programu Polski Ład. 2,1 mld zł to strumień finansowania skierowany do Województwa Śląskiego. W tej puli najwięcej pieniędzy – 1,2 mld zł – przeznaczonych zostanie na inwestycje drogowe, 374 mln zł na projekty związane z infrastrukturą wodno-kanalizacyjną, 133 mln zł na inwestycje w turystykę, 80 mln zł na sport, a 78,7 mln zł na Odnawialne Źródła Energii.

Mateusz Morawiecki premier RP

– Program Inwestycji Strategicznych jest odpowiedzią na kryzys spowodowany epidemią. Opiewa na kwotę 23 mld zł – jedyny i największy, jaki został ogłoszony przez ostatnie 30 lat. Otwieramy w ten sposób nową księgę inwestycji lokalnych, samorządowych. To skok w nowoczesność i gospodarczy rozwój. Jest to program, który ma szansę zmienić oblicze naszych miast, wiosek, miasteczek, województw, powiatów, gmin. Wspiera zrównoważony rozwój i nowe inwestycje m.in. w drogi, transport publiczny, budowę kanalizacji, szkół czy boisk.

KULTURALNE #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | listopad 2021

WOJEWÓDZTWO ZWIĘKSZA WYDATKI NA KULTURĘ

Z myślą o sztuce, nauce i następnych pokoleniach

Opera Śląska w Bytomiu jest jedną z kulturalnych pereł Śląska. Zakończenie prac modernizacyjnych przewidziano na 2023 rok.

Z roku na rok zwiększane są środki z budżetu wydatkowane na kulturę. W 2021 zapisano na ten cel aż 223,9 mln zł, czyli o 10 mln zł więcej niż w roku wcześniejszym i ponad 60 mln zł więcej niż w roku 2018.

a inwestycyjnej liście znajdują się nie tylko znane już wizytówki kultury i nauki, ale także zupełnie nowe projekty. Oto najważniejsze z nich.

Nowe szaty Opery Śląskiej Opera Śląska w Bytomiu zostanie kompleksowo zmodernizowana. Realizacja inwestycji o wartości 56 mln zł odbywa się przy wsparciu Województwa Śląskiego. Przedmiotem projektu jest przeprowadzenie prac w zakresie m.in. mechaniki sceny dolnej, mechanizacji górnej, elektroakustyki, oświetlenia scenicznego, instalacji wewnętrznych, instalacji elektrycznej. W ramach projektu zostaną wykonane roboty budowlano-konserwatorskie, roboty budowlane związane z przebudową infrastruktury technicznej, w tym prace związane ze sceną i jej technologią, prace instalacyjne i zabezpieczające zabytek. Obiekt zostanie dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Zakończenie prac przewidziano na 2023 rok.

Pamięci górników „Wujka” W Katowicach-Brynowie powstaje nowa siedziba Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności. Na jej potrzeby adaptowany jest budynek przy ulicy Wincentego Pola 65, funkcjonujący jako Muzeum – Izba Pamięci

Tak będzie wyglądało Planetarium Śląskie po modernizacji.

Kopalni „Wujek”. Polska Grupa Górnicza przekazała na rzecz centrum trzy obiekty. Będzie to miejsce ważne dla tożsamości nie tylko Katowic, ale i całego regionu. Splata się w nim przeszłość z teraźniejszością i przyszłością. Opowiada o dramatycznych wydarzeniach sprzed 40 lat, historię ludzi, którzy walcząc o wolność, oddali za nią życie. Centrum będzie pełniło funkcję edukacyjną, przypominało o wydarzeniach, bez których nie byłoby wolnej Polski. Rozbudowa centrum będzie kosztowała w sumie 15 mln zł. ŚCWiS zajmie powierzchnię 1200 metrów kwadratowych. W salach zostaną umieszczone pamiątki z okresu stanu wojennego. Kluczowe będą sceny inscenizacji wydarzeń i związane z nimi scenografie. W miejscu, gdzie zlokalizowano siedzibę centrum, znajduje się rampa, z której strzelano do protestujących górników.

Bliżej gwiazd Planetarium Śląskie po remoncie będzie pełniło rolę Śląskiego Parku Nauki. W nowym budynku oprócz astronomii będą prezentowane zagadnienia związane z sejsmologią i meteorologią. Znajdzie się też miejsce na pracownie i sale konferencyjne. W zabytkowym budynku zmodernizowana zostanie sala projekcyjna, wymienione fotele, ekran, system dźwiękowy oraz projekcyjny. Projektor Zeissa, który był wykorzystywany przez ponad 62 lata, będzie wyeksponowany w nowym gmachu. Jego miejsce zajmie hybrydowy system projekcji. W sąsiedztwie budynku zostanie zlokalizowana stała ekspozycja zewnętrzna, prezentująca różne aspekty ruchu obrotowego. Nowa część obiektu będzie połączona ze starą podziemnymi korytarzami. Dziedziniec stanie się w przyszłości halą, na dachu której odtworzony zostanie zegar słoneczny. Planetarium wzbogaci się o nowy gmach o powierzchni ponad 2,5 tysiąca metrów kwadratowych. Większa jego część będzie się mieścić pod ziemią. Całość inwestycji przekroczy 154 mln zł. Ponad 93 mln zł udało się pozyskać z Unii Europejskiej, a blisko 47 mln zł stanowi wkład własny.

Panteon Górnośląski Panteon Górnośląski powstaje w podziemiach katedry Chrystusa Króla w Katowicach.

Panteon Górnośląski powstaje w podziemiach katedry Chrystusa Króla w Kato-

wicach, gdzie na ponad 2 tys. metrów kwadratowych zostaną upamiętnione osoby ważne dla regionu – bohaterowie związani ze Śląskiem, szczególnie uczestnicy Powstań Śląskich i wybitne postaci związane z kulturą, nauką i sztuką. Nowa instytucja kultury będzie prowadzić działalność o charakterze kulturalnym, naukowym i edukacyjnym w zakresie historii Górnego Śląska po zakończeniu I wojny światowej. Jednym z głównych celów utworzenia Panteonu jest uczczenie pamięci osób zasłużonych dla polskości ziem Górnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem twórców, artystów, naukowców, polityków, żołnierzy i ludzi Kościoła. Przygotowano już biografie pierwszych 160 wybitnych postaci. /MAR/

Wojciech Szarama poseł RP

– Opera Śląska w Bytomiu to nie tylko chluba miasta, ale kulturalna marka rozpoznawalna w całej Polsce. Już dziś cieszę się na premierowe spektakle w nowej odsłonie opery po zakończonej modernizacji. Warto zaznaczyć, że ta inwestycja realizowana jest przy dużym wsparciu Województwa Śląskiego.

PARK ŚLĄSKI POLECA

Dwa Kwadranse | listopad 2021

[KR 01]

ZESPÓŁ „ŚLĄSK” Z MIĘDZYNARODOWYM PROJEKTEM

„FOLK_Like it”

Od 16 do 27 listopada Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” gościł na południu Europy. To pierwsza międzynarodowa trasa koncertowa po przerwie spowodowanej pandemią. Zespół wystąpił w Serbii, Chorwacji, na Węgrzech i Słowacji. Koncertom towarzyszyła wystawa strojów ludowych i narodowych. Projekt pod nazwą „FOLK_Like it” otrzymał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu „Kultura inspirująca” 2021–2022. „FOLK_Like it” – strój ludowy jako zwierciadło kultury i wyznacznik tożsamości narodowej na przykładzie Polski, Słowacji, Chorwacji, Serbii i Węgier to najnowszy projekt Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny. Zakłada realizację koncertów na Węgrzech, w Serbii, Chorwacji i na Słowacji, połączonych z występami zespołów artystycznych z krajów partnerskich projektu.

są spotkania z publicznością podczas koncertów i wystaw. Warto je docenić, zwłaszcza w kontekście budowania i utrwalania w świadomości odbiorców roli narodowych zespołów pieśni i tańca, ich misji jako instytucji kultury troszczących się o zachowanie dziedzictwa narodowego w obszarze kultury ludowej.

Podczas koncertów artyści Zespołu „Śląsk” zaprezentowali najpiękniejsze tańce i pieśni ze swojego sztandarowego repertuaru, który liczy już prawie 70 lat. O wyjątkowości widowisk scenicznych Zespołu „Śląsk” świadczy nie tylko unikatowa prezentacja kultury narodowej, ale i mnogość pięknych kostiumów artystów chóru i baletu. W trakcie tej trasy to właśnie bogate stroje sceniczne podkreślą bogactwo i specyfikę polskiej kultury, a ich różnorodność na tle zespołów partnerskich stanowi swoisty dialog międzykulturowy. Koncerty Zespołu „Śląsk” odbywały się 18 listopada w Belgradzie

Koncerty Zespołu „Śląsk” odbywały się 18 listopada w Belgradzie z Serbskim Narodowym Zespołem Pieśni i Tańca „Kolo”. | Fot. archiwum NZPiT „Kolo”

z Serbskim Narodowym Zespołem Pieśni i Tańca „Kolo”, 21 listopada w Budapeszcie z Węgierskim Państwowym Zespołem Ludowym i Domem Tradycji (MANE), 24 listopada w Slavonskim Brodzie z Chorwackim Narodowym Zespołem Pieśni i Tańca „LADO”, 26 listopada

w Bratysławie ze Słowackim Artystycznym Zespołem Ludowym „SLUK”. Aby szczególnie zaakcentować wymianę doświadczeń w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego Polski, Węgier, Serbii, Chorwaiadło rc ie cji i Słow z o k ja

e it” k i L _ K L O „F y

ści ow – strój lud yznacznik tożsamolski, o w kultury i j na przykładzie P ęgier narodowe horwacji, Serbii i WMiniSłowacji, Cowano ze środków arodofinans ry i Dziedzictwa N u stra Kultu w ramach Program a” dowego inspirując „Kultura 1–2022. 202

Podczas koncertów artyści Zespołu „Śląsk” zaprezentowali najpiękniejsze tańce i pieśni ze swojego sztandarowego repertuaru. | Fot. Monika Cegiełkowska

wacji, towarzyszy im wystawa strojów ludowych i narodowych przygotowana przez kierownictwo artystyczne Zespołu „Śląsk”. Wraz z ekspozycją odbywają się pokazy tańców w wykonaniu artystów baletu, co podkreśla unikatowy charakter kostiumów i bogactwo regionów, które reprezentują. Cennym elementem międzynarodowego dialogu kulturowego

Przebieg trasy koncertowej projektu „FOLK_Like it” zostanie utrwalony na filmie, którego prezentację zaplanowano na rok 2022. Głównym celem całego projektu jest prezentacja bogactwa i ukazanie fenomenu polskiej kultury ludowej, która jest podstawą programu scenicznego Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny. Udział partnerskich zespołów artystycznych: Węgierskiego Państwowego Zespołu Ludowego i Domu Tradycji (MANE) na Węgrzech, Serbskiego Narodowego Zespołu Pieśni i Tańca „Kolo” z Serbii, Chorwackiego Narodowego Zespołu Pieśni i Tańca „LADO” z Chorwacji i Słowackiego Artystycznego Zespołu Ludowego „SLUK” ze Słowacji, ma w sposób szczególny uwypuklić oryginalność polskiej kultury ludowej. Zestawienie jej podczas wspólnych koncertów z partnerami projektu znakomicie pozwoli dostrzec rolę kultury w budowaniu tożsamości każdego narodu we wspólnej Europie. /MP/

Węgierski Państwowy Zespół Ludowy i Domu Tradycji (MANE). | Fot. archiwum MANE

park śląski poleca

Dwa Kwadranse | listopad 2021

[KR 02]

Powrót mistrzów

Galeria polskiej sztuki nowoczesnej 1800–1945 już otwarta

ZAPRASZA

Muzeum Śląskie w Katowicach zaprasza do nowo otwartej Galerii polskiej sztuki nowoczesnej 1800–1945. Jest to kolejna odsłona jednej z głównych muzealnych wystaw stałych. Autorski dobór dzieł i odmieniona aranżacja sprawiają, że ekspozycja stanowi arcyciekawą opowieść o sztuce polskiej doby wczesnej i dojrzałej nowoczesności.

wiedzający napotkają w galerii zarówno dzieła od razu rozpoznawalne, silnie zadomowione w kanonie polskiej sztuki nowoczesnej, jak i mniej znane: portrety, sceny rodzajowe, pejzaże, martwe natury, rzeźby. Niewątpliwie składają się one na rozległą panoramę zjawisk estetycznych – począwszy od pierwszych dekad XIX wieku, naznaczonych efektami rewolucji francuskiej oraz uprzemysłowienia i urbanizacji, a skończywszy na dynamicznych latach wielkich modernizacji, „podboju ziemi, wody i powietrza”, stłumionych wybuchem drugiej wojny światowej. Na narrację galerii składają się dzieła reprezentujące następujące po sobie, dopełniające się wzajemnie lub kontrastujące nurty i zagadnienia, takie jak: klasycyzm, romantyzm, realizm, impresjonizm, symbolizm, etnofilia (zwana chłopomanią czy ludomanią), młodopolska nastrojowość i ekspresyjność, École de Paris, awangardyzm i tradycjonalizm, koloryzm, art déco, katastrofizm. Przedstawienie obiektów stanowi zaproszenie do odbycia osobistej wędrówki przez wystawę – według własnego klucza zwiedzającego. Poruszając się po swoistym labiryncie galerii, widz będzie mógł zapoznać się z wyjątkowym dorobkiem kilku poprzednich pokoleń artystów. Galeria ukazuje znaczną część muzealnej kolekcji polskiego malarstwa, która opiera się na zbiorach przedwojennych muzeum, gromadzonych przez pierwszego dyrektora instytucji – dr. Tadeusza Dobrowolskiego. Zakupywano wówczas dzieła najwybitniejsze i najbardziej charakterystyczne dla danego twórcy bądź czasu. Obiekty nabywano głównie w warszawskich, krakowskich i lwowskich anty-

Kuratorem galerii jest dr Michał Burdziński, kierownik Działu Sztuki Muzeum Śląskiego w Katowicach, który w dniu otwarcia ekspozycji oprowadzał gości po wystawie. Prezentowane w galerii dzieła to kanoniczne obrazy i rzeźby, w tym prace takich artystów jak: Olga Boznańska, Wojciech Kossak, Jan Matejko, Stanisław Wyspiański, oraz dzieła rzadziej pokazywane publiczności. | Fot. Rafał Wyrwich

kwariatach, salonach, domach sztuki oraz galeriach, a także w placówkach zagranicznych. Do 1939 roku kolekcja liczyła 280 obrazów olejnych, pasteli i akwarel. W czasie wojny wiele dzieł uległo zniszczeniu, około 100 zaginęło. Reaktywowane muzeum rozpoczęło uzupełnianie kolekcji, która dziś liczy kilkaset obiektów i jest jedną z najbardziej reprezentatywnych w Polsce. Obejmuje wszystkie znaczące kierunki w sztuce polskiej lat 1800–1945. Wyróżniają ją zarówno pierwszorzędne nazwiska twórców, jak i wysokie walory artystyczne zgromadzonych dzieł. W Galerii polskiej sztuki nowoczesnej prezentowane są obrazy takich artystów, jak: Teodor Axentowicz, Olga Boznańska, Józef Chełmoński, Jan Cybis, Aleksander Gierymski, Maksymilian

Gierymski, Maurycy Gottlieb, Artur Grottger, Mojżesz Kisling, Wojciech Kossak, Konrad Krzyżanowski, Tadeusz Makowski, Jacek Malczewski, Rafał Malczewski, Jan Matejko, Józef Mehoffer, Piotr Michałowski, Józef Pankiewicz, Władysław Podkowiński, Henryk Rodakowski, Ferdynand Ruszczyc, Jan Stanisławski, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Leon Wyczółkowski, Stanisław Wyspiański. Oprócz obrazów prezentowane będą także rzeźby autorstwa Henryka Kuny, Henryka Stattlera, Ksawerego Dunikowskiego, Wacława Szymanowskiego, Edwarda Wittiga i innych. Kuratorem nowo otwartej galerii jest dr Michał Burdziński, kierownik Działu Sztuki Muzeum Śląskiego w Katowicach. /MP/ Materiał powstał we współpracy z Muzeum Śląskim w Katowicach.

| Fot. Rafał Wyrwich

park śląski poleca

Dwa Kwadranse | listopad 2021

[KR 03]

Sportowe akcenty nad Śląskim Morzem W ZDROWYM CIELE ZDROWY DUCH

Zalew Goczałkowicki, nie bez powodu dumnie nazywany Śląskim Morzem, nasza regionalna perła w koronie, o unikatowych walorach ekologicznych i rekreacyjnych, przyciąga turystów z całego południa Polski. Żaglówki na wodzie, otaczająca jezioro ponad 40-kilometrowa trasa rowerowa, raj dla wędkarzy i… idealne, niezależnie od pory roku, piękne miejsce dla każdego, kto chce dbać o swoje zdrowie poprzez przemyślany wysiłek fizyczny związany z chodzeniem, bieganiem lub nordic walkingiem.

iedawno mieliśmy zaszczyt gościć tam Justynę Święty-Ersetic, multimedalistkę olimpijską i gwiazdę sztafet oraz Dawida Tomalę, mistrza olimpijskiego w chodzie na 50 kilometrów. Ta para czempionów osiągnęła gigantyczny sukces sportowy i zechciała uczestniczyć w promowaniu niezwykłych walorów goczałkowickiego akwenu. To wspaniali ambasadorowie tego miejsca, które nie tylko kojarzy się z fantastycznymi możliwościami spędzania wolnego czasu, ale jest także doskonałą lokalizacją w pełni przygotowaną na realizację przedsięwzięć biznesowych. Mowa tu szczególnie o położonym w Goczałkowicach-Zdroju, blisko portu, Centrum Badawczo-Edukacyjnym „Ekocentrum”. Budynek jest wyposażony w trzy bardzo nowoczesne sale szkoleniowe, które mogą łącznie pomieścić ok. 100 osób. Łatwo tam zorganizować zarówno kameralne warsztaty, jak i zrealizować mniejsze konferencje, panele czy spotkania autorskie lub konferencje prasowe. Obiekt posiada windę i jest pełen udogodnień architektonicznych. „Ekocentrum” można wynająć na każdy dzień tygodnia. Oprócz oferty dobowej, można skorzy-

stać z wynajmu na godziny, w zależności od indywidualnych potrzeb biznesowych. To miejsce to idealna całoroczna baza konferencyjno-szkoleniowa, a liczne urządzenia audiowizualne i profesjonalne kinowe nagłośnienie sprawiają, że dostępne pomieszczenia sprawdzą się także w roli miejsca dla przyjęcia firmowego, bankietu czy oficjalnych uroczystości. A to nie wszystko, co ma do zaoferowania Centrum Badawczo-Edukacyjne „Ekocentrum”. Zgodnie z aktualnymi trendami dot. pracy zdalnej i tworzenia zespołów zadaniowych, można wykorzystać dostępną przestrzeń biurową jako tzw. strefę coworkingu, czyli elastycznej formy pracy indywidualnej lub wspólnej w ramach wynajmowanej powierzchni. Zaletą takiego podejścia jest m.in. niższa cena za wynajem (w porównaniu z tradycyjnymi biurami), tworzenie świetnej platformy do realizacji projektów dla freelancerów skupionych przy danym przedsięwzięciu oraz łatwość w tworzeniu interdyscyplinarnych grup roboczych. Wróćmy jeszcze do Dawida Tomali, z którym współpracuje

Ekoenergia Silesia S.A., m.in. w ramach promocji „Ekocentrum”. Zawodnik urodził się 27 sierpnia 1989 roku w Tychach. Chód sportowy zaczął uprawiać w 2003 r. Jest zawodnikiem AZS Politechnika Opolska. Zdobyte tytuły, poza oczywiście tym najzaszczytniejszym, czyli złotym medalem przywiezionym z Tokio, to np. tytuł młodzieżowego mistrza Europy na 20 km (2011), dwa tytuły mistrza Polski na 10 km (2018, 2019) i jeden na 50 km (2021) oraz siedem tytułów halowego mistrza Polski na 5 km (2012, 2015–2020). Nasi wspaniali mistrzowie, w ramach współpracy z Grupą GPW, zachęcają także do właściwej diety i ustawicznego dbania o swoje zdrowie. A jednym z kluczowych elementów w trosce o swój dobrostan jest zapewnianie właściwego nawodnienia – niezależnie od pory roku. Przypominamy zatem, że woda, która jest produkowana w Grupie GPW dla około 3,5 miliona ludzi, jest zdrowa i przeznaczona do bezpośredniego spożycia wprost z kranu. Wszak, jak powiedział mistrz Tomala, woda to źródło życia i sukcesu!

Niedawno mieliśmy zaszczyt gościć tam Justynę Święty-Ersetic, multimedalistkę olimpijską i gwiazdę sztafet.

Drużyna ParaVolleySilesia, która po trzech latach bardzo intensywnych treningów, doskonalenia taktyk i dziesiątkach rozegranych spotkań i sparingów, wygrała – 7 listopada – Mistrzostwo Polski 2021 w siatkówce na siedząco.

Grupa GPW, w ramach swojej wieloletniej strategii, wspiera wybitnych sportowców. Zarówno tych międzynarodowych, jak i regionalnych. Tym samym z dumą informujemy, że drużyna ParaVolleySilesia, która po trzech latach bardzo intensywnych treningów, doskonalenia taktyk i dziesiątkach rozegranych spotkań i sparingów, wygrała – 7 listopada – Mistrzostwo Polski 2021 w siatkówce na siedząco. Co więcej, zawodnik ParaVolleySilesia, Dominik Albrecht, został – podczas finału Mistrzostw Polski – wybrany Most Valuable Player, czyli najwartościowszym zawodnikiem ogólnopolskich rozgrywek.

Obserwując i podziwiając mistrzów, którzy współpracują z Grupą GPW oraz ciesząc się z każdego sukcesu niesamowitej i pokazującej, że nie ma barier nie do pokonania, mistrzowskiej drużyny ParaVolleySilesia, zachęcamy do regularnego i zgodnego z predyspozycjami wysiłku fizycznego. I koniecznie pamiętajmy o tym kluczowym pierwiastku życia, którym jest woda. Nawadniajmy się, odwiedzajmy urokliwe zakątki naszego województwa, a w czasie odwiedzin i rekreacji inspirujmy się naszymi regionalnymi bohaterami sportowymi. /MZ/

EKO komunikacja

Dwa Kwadranse | listopad 2021

TRANSPORT PUBLICZNY

Autobusy, które służą atmosferze

Do końca dekady mamy być regionem przyjaznym środowisku. To jeden z wiodących priorytetów trwającej kadencji aktualnego zarządu województwa. Ministerstwo Klimatu i Środowiska – w ramach realizacji „Programu dla Śląska” – dofinansowało ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zakup 43 zeroemisyjnych autobusów oraz 34 punkty ładowania. Przedsięwzięcie o wartości ponad 138 mln zł uzyskało również wsparcie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego.

MÓWIĄ

órnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Tyskie Linie Trolejbusowe Sp. z o.o., Zakład Komunikacji Miejskiej Sp. z o.o. w Zawierciu oraz Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach Sp. z o.o. otrzymają do 85 proc. wsparcia na zakup elektrycznych autobusów oraz stacji ładowania.

LICZBY

Autobusy elektryczne znacząco poprawią komfort jazdy pasażerów. Choćby z uwagi na brak hałasu. Jednak kluczowe będą korzyści dla gospodarki, zdrowia i środowiska. Pojazdy nowej generacji przyczynią się do ograniczenia szkodliwych emisji tlenków azotu (16 ton/rok) i dwutlenku węgla (2285 ton/rok). Do czterech śląskich podmiotów trafi w sumie ponad 120 mln zł dofinansowania, w tym po 57 mln zł dotacji z NFOŚiGW i RPO oraz 6,4 mln zł pożyczek (również z NFOŚiGW). Pozostała część kosztów (ok. 17,9 mln zł), to wkład własny beneficjentów. /MAR/

Dzięki wspólnej inicjatywie NFOŚiGW oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego przy wsparciu ministra klimatu i środowiska na Górnym Śląsku będą jeździły dodatkowe 43 zeroemisyjne autobusy, korzystające z 34 punktów ładowania.

Najwięcej pojazdów, bo aż 32, trafi do Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Pozostali beneficjenci otrzymają odpowiednio: 6 – Tyskie Linie Trolejbusowe Sp. z o.o., 3 – Zakład Komunikacji Miejskiej Sp. z o.o. w Zawierciu oraz 2 – Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach Sp. z o.o.

Wygoda dla pasażerów

TYCHY / KATOWICE

W regionie przybywa centrów przesiadkowych. Dwa gigantyczne centra powstały w Katowicach, trwają budowy w Tychach i Zabrzu. Wszystkie powstają dzięki wsparciu z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego.

arking wielopoziomowy Park&Ride oraz Bike&Ride powstaje u zbiegu ulic Wyszyńskiego i Edukacji w Tychach. Wartość to 14,9 mln zł, z czego 11,5 mln zł to środki unijne. Na nowym parkingu, przy szpitalu Megrez, znajdzie się docelowo 117 miejsc postojowych dla samochodów osobowych (57 miejsc na parterze i 60 miejsc na pierwszym piętrze), a także 48 miejsc postojowych dla rowerów oraz 22 miejsca postojowe dla motocykli. Projekt obejmuje ponadto przebudowę istniejących ciągów pieszych, budowę nowych odcinków chodników i ścieżek rowerowych o łącznej długości 675 metrów, a także wymianę dwóch wiat przystankowych zlokalizowanych po obu stronach ulicy Wyszyńskiego. Parking Park&Ride będzie miał dwie kondygnacje nadziemne. Dolna kondygnacja to garaż zamknięty, zaś górna – parking otwarty, zadaszony, z ażurowymi ścianami zewnętrznymi. W północnych narożnikach obiektu zlokalizowane zostaną dwie stacje rowerowe. W strefie wjazdu będzie znajdowało się pomieszczenie dozoru, umożliwiające kontrolę wizualną wjeżdżających i wyjeżdżających samochodów. Przewidziano także szereg udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Osoby o ograniczonej możliwości poruszania się będą miały zapewniony dostęp do obu kondygnacji parkingu Park&Ride. Wejście na parter budynku wyrównane zostanie z poziomem chodnika. Jedna z klatek będzie wyposażona w dźwig osobowy przystosowany

sów na tramwaj oraz z komunikacji indywidualnej na tramwaj, w systemie Pa r k & R i d e oraz Bike&Ride. Stamtąd dojedziemy do centrum Katowic ze wschodniej części miasta i subregionu. Centrum przesiadkowe zlokalizowane jest także w Brynowie. Koszt jego dofinansowania z RPO to prawie 56 mln zł.

/MAR/

Centrum przesiadkowe w Katowicach-Brynowie.

dla osób niepełnosprawnych na wózkach inwalidzkich, co umożliwi dostęp tym osobom na piętro. W pobliżu dźwigu, na obu kondygnacjach, będą wyznaczone miejsca postojowe dla osób niepełnosprawnych. Ponadto wszystkie ciągi piesze zaprojektowano w sposób ułatwiający poruszenie się osobom na wózkach inwalidzkich, osobom o ograniczonej sprawności ruchowej oraz osobom starszym. Dwa duże centra przesiadkowe przy wsparciu RPO Województwa Śląskiego powstały w Katowicach. Pierwszy przy węźle Zawodzie (dofinansowanie z RPO wyniosło blisko 53,2 mln zł). Zapewnia ono możliwości przesiadkowe z autobu-

Tak będzie wyglądało centrum przesiadkowe w Tychach.

ŚLĄSKIEEKO

Dwa Kwadranse | listopad 2021

ABY POWIETRZE BYŁO LEPSZE!

Ku zielonej

przyszłości Walka ze smogiem i troska o poprawę jakości powietrza to priorytety dla zarządu województwa. Od początku kadencji we współpracy z Komisją Europejską i rządem RP władze województwa podejmują konkretne działania mające na celu pozyskanie funduszy dla samorządów oraz mieszkańców na odnawialne źródła energii, walkę z niską emisją, ekologiczny transport czy wymianę źródeł ciepła.

iemal pół miliarda euro w ramach RPO Województwa Śląskiego zaprogramowano na pakiet działań antysmogowych w regionie. Na dofinansowanie mogły liczyć projekty dotyczące budowy i modernizacji instalacji do produkcji energii.

Duży nacisk położono na projekty edukacyjno-informacyjne podejmowane na rzecz uświadamiania mieszkańców o szkodliwym wpływie smogu na ich zdrowie, promowania działań prozdrowotnych i proekologicznych, ochrony i poprawy stanu zdrowia mieszkańców.

Wspierane były działania w zakresie infrastruktury transportu zbiorowego (np. zintegrowane centra przesiadkowe – w tym dworce autobusowe i kolejowe, parkingi, drogi rowerowe), zakup taboru autobusowego i tramwajowego, wdrażanie inteligentnych systemów transportowych oraz wymiana oświetlenia w gminach na instalacje o wyższej efektywności energetycznej.

W ramach akcji „MOGĘ! Zatrzymać SMOG” do 571 przedszkoli przekazano łącznie 1379 oczyszczaczy powietrza. W efekcie realizacji projektu „InfoSMOG-MED” powstała z kolei platforma cyfrowa i aplikacja Śląskie SMOGSTOP i przeprowadzono kampanię „Śląskie. Zmieniamy powietrze na dobre”. Jej celem było zwiększenie świadomości na temat negatywnego wpływu zanieczyszczonego

Wojewódzki Fundusz Ochrony Srodowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach

powietrza na zdrowie i promocja zachowań prozdrowotnych i proekologicznych. Sejmik przyjął „Program ochrony powietrza dla Województwa Śląskiego do roku 2026”, którego celem jest wskazanie działań naprawczych prowadzących do poprawy stanu jakości powietrza. W ramach konsultacji umowy partnerstwa na lata 2021–2027 Zarząd Województwa stara się o dodatkowe 1,2 mld euro z funduszy UE na walkę z niską emisją. Środki pozwoliłaby samorządom dofinansować wymianę źródeł ciepła u mieszkańców. Na ten cel zostaną przeznaczone też środki w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego, Funduszu Sprawiedliwej Transformacji oraz Krajowego Planu Odbudowy. /MAR/

Krystian Grzesica burmistrz Bierunia

– Dzięki proekologicznym projektom poprawi się jakość powietrza nie tylko w Bieruniu, ale i całym regionie, ale by tak się stało, musi ich być więcej. W naszym przypadku są to budynki różnego przeznaczenia, jak przedszkole, szkoła, a także budynek socjalny.

Kolumnę dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Za treści zawarte w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja.

Dwa Kwadranse | listopad 2021

[KR 04]

Jezioro Paprocany w Tychach. | Fot. T. Renk / Śląskie Travel

MÓWIĄ

LICZBY

1 230 000 000

Na taką kwotę w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego 2014–2020 ogłoszono 25 naborów z zakresu odnawialnych źródeł energii (OZE) oraz termomodernizacji. W październiku 2020 roku Sejmik jednomyślnie przyjął wieloletnią strategię dla województwa, której podstawą jest program „Zielone Śląskie 2030”. Strategia koncentruje się na poprawie jakości życia w regionie oraz zielonej transformacji gospodarczej.

TYCHY – miasto mocno stawia na poprawę jakości powietrza i odnawialne źródła energii. W ramach projektu RPO WSL przy wsparciu województwa w 648 lokalizacjach zamontowanych zostanie: 647 szt. instalacji fotowoltaicznych, 97 szt. instalacji solarnych, 199 szt. powietrznych pomp ciepła do centralnego ogrzewania i/lub ciepłej wody użytkowej, 17 szt. kotłów na biomasę. Projekt przyczyni się do ograniczenia emisji zanieczyszczeń, zmniejszenia zapotrzebowania na energię wytwarzaną z tradycyjnego źródła. Program zakłada możliwość skorzystania z więcej niż jednego rodzaju instalacji, np. paneli fotowoltaicznych wraz z pompą ciepła. Koszt całkowity: 23 233 551,50 zł, z czego dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej to aż 20 562 052,07 zł.

••••• PSZCZYNA – projekt Słoneczna Gmina Pszczyna, obejmujący działania związane z budową infrastruktury służącej do wytwarzania energii z odnawialnych źródeł w budynkach mieszkal-

WAŻNE PRZYKŁADOWE EKO-INWESTYCJE: nych na terenie gminy Pszczyna. Projekt zakłada budowę 400 instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy elektrycznej 1,364 MW. Kluczowym jego celem jest zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych, a w konsekwencji redukcja niskiej emisji – głównego problemu środowiskowego w Pszczynie. Chodzi także o podniesienie poziomu bezpieczeństwa energetycznego poprzez budowę rozproszonych źródeł wytwórczych. Wartość inwestycji to 4 157 747,50 zł, z czego 3 916 707,50 zł pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

••••• LĘDZINY – w gminie trwa wymiana słupów oświetleniowych. Znikną 364 oprawy starego typu, a finalnie zamontowane zostaną 334 oprawy typu LED o mocach od 24 do 72W w 16 lokalizacjach. Sumaryczna moc czynna oświetlenia zostanie zredukowana z 54,69 kW do 20,11 kW. Z kolei moc bierna zostanie obniżona z 7,46 do 0,60 kvar. Nowe oprawy będą miały sprawność na poziomie 95-97 procent. Przez wzrost efektywności energetycznej zmniejszy się problem niskiej emisji.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Srodowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach

Wartość projektu: 399 965,66 zł z czego dofinansowanie z UE to 339 970,82 zł.

Również w Lędzinach realizowany jest program demontażu nieefektywnych ekologicznie pieców, kotłów i palenisk łącznie z wymianą źródła ciepła na źródło o zwiększonej sprawności ekologicznej zasilane gazem lub biomasą w postaci pelletu wraz z pracami w zakresie dostosowania instalacji grzewczej, elektrycznej do współpracy z nowym źródłem ciepła. Inwestycja przyczyni się do zmniejszenia ilości zanieczyszczeń emitowanych do powietrza z procesów spalania paliw stałych w budynkach stanowiących własność gminy. Wartość projektu wynosi 632 240,00 zł. Wnioskowane dofinansowanie z UE to 600 628,00 zł.

•••••

BIERUŃ – gmina otrzymała środki na poprawę efektywności energetycznej i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej. W ramach projektu zmodernizowane zostaną budynki użyteczności publicznej w Bieruniu: budynek socjalny, mieszczący mieszkania komunalne i dom dziennego pobytu osób starszych przy ul.

Chemików 139, przedszkole przy ul. Kamiennej 17, Szkoła Podstawowa nr 1 wraz z oddziałami byłego Gimnazjum nr 2 im. św. Walentego i budynek zlokalizowany przy ul. Warszawskiej 292. Projekt obejmuje swoim zakresem również budynek mieszkalny wielorodzinny zlokalizowany przy ul. Wawelskiej 31 w Bieruniu, w którym mieszkania udostępniane są na szczególnych warunkach. Realizacja projektu wpłynie na poprawę stanu środowiska naturalnego dzięki ograniczeniu emisji dwutlenku węgla, tlenku azotu, tlenku siarki oraz innych pyłów do atmosfery. Dzięki tym działaniom budynki zostaną ocieplone, zmniejszą się koszty utrzymania budynków oraz poprawi się jakość środowiska naturalnego. Całkowita wartość projektu to 7,1 mln zł, a kwota dofinansowania z funduszy europejskich to ponad 5,3 mln zł. W Bieruniu Starym powstanie także nowoczesne centrum przesiadkowe w obrębie dworca autobusowego. W ramach projektu utworzonych zostanie 3,4 km tras rowerowych. Wartość ogólna projektu wyniesie 3 093 143,09 zł, z czego dofinansowanie UE to 2 629 171,63 zł.

KALEJDOSKOP WYDARZEŃ

Dwa Kwadranse | listopad 2021

PRZYZNANO DOTACJE NA OCHRONĘ ZABYTKÓW

Na remonty i konserwacje

LISTA OBIEKTÓW OBJĘTYCH WSPARCIEM:

kościół Ewangelicko-Augsburski w Katowicach Szopienicach – remont dachu – 28 000 zł;

kościół św. Józefa w Sadowie – konserwacja techniczna i estetyczna malowideł, dekoracji malarskich – 37 000 zł; kościół św. Piotra i Pawła w Zawierciu – renowacja witraży – 35 000 zł; kościół Wniebowzięcia NMP w Bestwinie – prace konserwatorskie – 50 000 zł; sanktuarium św. Walentego w Bieruniu – konserwacja techniczna i estetyczna ambony – 50 000 zł; kościół Wniebowzięcia NMP w Gliwicach – remont dachu – 30 000 zł; kościół Trójcy Przenajświętszej w Kochłowicach – zabezpieczenie i naprawa elewacji – 40 000 zł;

Symboliczne czeki wręczono w Sali Sejmu Śląskiego. W uroczystości wzięli udział: marszałek Jakub Chełstowski, członek zarządu województwa Beata Białowąs, przewodniczący Sejmiku Jan Kawulok, a także radni: Piotr Czarnynoga, Maria Materla, Alina Nowak, Julia Kloc-Kondracka i Zbigniew Przedpełski.

Ponad milion złotych z budżetu województwa zostanie przeznaczonych na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane obiektów wpisanych do rejestru zabytków w regionie. – Wsparcie ochrony zabytków, pomoc w finansowaniu ich renowacji jest jedną z naszych misji. W ten sposób przyczyniamy się do odtwarzania przestrzeni historycznej. Wspólnie dbamy o to, aby odzyskiwały one dawny blask. Mam tu na myśli zarówno obiekty użyteczności publicznej, jak i kościoły, które przecież stanowią nierozerwalną część naszej tożsamości. Będziemy starać się o to, aby ilość środków przeznaczanych na ten cel sukcesywnie

rosła. Aby myśleć o przyszłości, należy wpierw zadbać o pamięć o przeszłości i miejscach, które są świadectwem historii regionu – zaakcentował marszałek Jakub Chełstowski podczas uroczystości wręczenia symbolicznych czeków. Piotr Czarnynoga, przewodniczący Komisji Edukacji, Nauki i Kultury Sejmiku Województwa Śląskiego zwrócił uwagę w swoim wystąpieniu na klarowne

regulacje ustawowe ułatwiające finansowanie tego typu przedsięwzięć. – Troska o zabytki jest troską o historię. Jest to nasz obowiązek i misja – podkreślił Piotr Czarnynoga. Środki zostaną rozdysponowane na prace konserwatorskie, remonty i naprawy. Bez wsparcia z budżetu województwa w wielu przypadkach danym podmiotom trudno byłoby zrealizować zaplanowane zadania. /MAR/

kościół NMP Anielskiej w Dąbrowie Górniczej – stabilizacja konstrukcyjna – 40 000 zł; kościół Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Żarkach – konserwacja ołtarza – 40 000 zł; kościół św. Marii Magdaleny w Koziegłowach – konserwacja ołtarza – 50 000 zł; kościół św. Jana Chrzciciela w Przyłęku Szlacheckim – kontynuacja konserwacji elewacji – 44 000 zł; archikatedra Chrystusa Króla w Katowicach – naprawa i konserwacja posadzek lastrykowych – 50 000 zł; kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach – renowacja elewacji wieży – 45 000 zł; kościół św. Doroty w Przyrowie – kompleksowe prace konserwatorskie – 40 000 zł; kościół Wszystkich Świętych

w Sierotach – prace remontowo-konserwatorskie – 50 000 zł; pałac w Bycinie – remont dachu – 50 000 zł; budynek Beskidzkiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości przy ul. 3 Maja w Bielsku-Białej – remont dachu i elewacji – 50 000 zł; kościół św. Bartłomieja we Włodowicach – kontynuacja prac konserwatorskich ołtarza głównego – 30 000 zł; kaplica cmentarna na cmentarzu ewangelickim w Sosnowcu – wymiana spoin kamiennych okładzin elewacji kaplicy cmentarnej – 18 000 zł; kościół św. Marcina w Ćwiklicach – przebudowa schodów zewnętrznych do kościoła – 25 000 zł; kościół św. Mikołaja w Łące – malowanie dachu – 30 000 zł; kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Koszęcinie – prace konserwatorskie drzwi zewnętrznych – 25 000 zł; kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Tworkowie – konserwacja techniczna i estetyczna sarkofagu – 40 000 zł; budynek Cechu Rzemieślników oraz Małych i Średnich Przedsiębiorców przy ul. Piłsudskiego 24 w Zawierciu – renowacji elewacji, wymiana stolarki oraz pokrycia dachowego – 32 000 zł; dom przedpogrzebowy cmentarza żydowskiego w Bielsku-Białej – wykonanie dokumentacji – 16 000 zł; kamienica przy ul. Szerokiej 7 w Żorach – rewitalizacja kamienicy – 20 000 zł; kościół św. Mikołaja w Zawierciu – prace konserwatorskie – 35 000 zł.

2022 BĘDZIE ROKIEM RZEMIOSŁA

Ukłon w stronę tradycji

Po obchodzonym w 2021 Roku Górali, będziemy obchodzili Rok Rzemiosła. 2022 rok ma wyeksponować ludzi, którzy mają fach w rękach. Od piekarzy, masarzy przez szewców po fryzjerów, a nawet mechatroników. Zawody rzemieślnicze, choć kojarzą się z wielowiekową tradycją, to mają też nowoczesne oblicze.

chwałę w o ustanowieniu 2022 Rokiem Rzemiosła przyjął Sejmik podczas listopadowej sesji. – W 2022 roku Izba Rzemieślnicza w Katowicach świętować będzie setną rocznicę powstania. To już dziesięć dekad ciężkiej pracy ludzi, którzy nie tylko uczyli, ale dawali też miejsca pracy. Choć zmieniła się specyfika wielu rzemieślniczych zawodów – ich interes był i jest w interesie Śląska – podkreślił w trakcie obrad przewodniczący Sejmiku Jan Kawulok. Uhonorowanie rzemieślników powinno przyczynić się

do popularyzacji tradycyjnego rzemiosła i stanowić inspirację do podjęcia partnerstwa przy organizacji inicjatyw i wydarzeń temu poświęconych. Bez wątpienia będzie to okazja do zaprezentowania zawodów rzadkich, które powoli zanikają, jak również nowych, związanych z nowymi technologiami. – Warto podkreślić także znaczenie rzemiosła nie tylko w rozwoju przemysłu na Śląsku, ale i historyczny wpływ polskich rzemieślników oraz organizacji cechowych w dążeniu do niepodległości – dodał Jan Kawulok.

Podczas listopadowych obrad Sejmik przyjął również „Program współpracy Samorządu Województwa Śląskiego z organizacjami pozarządowymi”. Dokument stanowi podstawę współdziałania Województwa Śląskiego z organizacjami pozarządowymi w celu budowania społeczeństwa obywatelskiego. Program definiuje zasady, cele i obszary współpracy, zadania, które będą realizowane w danym roku. Radni podjęli również decyzję w sprawie zmiany uchwały dotyczącej określenia zadań, na które Województwo Śląskie przeznaczy

Uhonorowanie rzemieślników powinno przyczynić się do popularyzacji tradycyjnego rzemiosła. | Fot. Freepik

środki w ramach Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Warto przypomnieć, że na dofinansowanie kosztów tworzenia i działania zakładów aktywności zawodowej przeznacza się w 2021 roku łącznie 22,5 mln zł. Kolejne 3,8 mln zł

to środki na dofinansowanie robót budowlanych dotyczących obiektów służących rehabilitacji, a 500 tys. zł na dofinansowanie zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych zlecanej fundacjom i organizacjom pozarządowym. /MAR/

Dwa Kwadranse | listopad 2021

PARK ŚLĄSKI POLECA

27 [KR 05]

28 [KR 06]

park śląski poleca

Dwa Kwadranse | listopad 2021

kultura

9. Międzynarodowe Dni [KR 07]

FilhaRMONIA ŚLĄSKA ZAPRASZA

H.M. Góreckiego

12 listopada rozpoczęły się 9. Międzynarodowe Dni Henryka Mikołaja Góreckiego, poświęcone wybitnemu wizjonerowi, mistykowi i jednemu z najwybitniejszych twórców światowych XX wieku, największa i najstarsza impreza promująca jego twórczość. To 47 koncertów i audycji edukacyjnych, 5 prawykonań kompozycji współczesnych twórców oraz okazja do spotkania z wybitnymi artystami o międzynarodowej renomie.

Międzynarodowe Dni H.M. Góreckiego, zgodnie z tradycją, rozpoczęły się w dniu rocznicy śmierci Patrona Festiwalu, przypadającej na 12 listopada, a zakończą się na dwa dni przed rocznicą jego urodzin, 4 grudnia. Tegoroczna edycja nosi tytuł „Genesis”. Hasło to odwołuje się do poszukiwania źródeł odrodzenia po trudnym okresie lockdownu, który sprawił, że poprzednia odsłona festiwalu odbywała się w wersji online. To nawiązanie do potrzeby odnowienia bezpośrednich kontaktów międzyludzkich, ale także – do źródeł muzyki Patrona Dni. Jedną ze ścieżek poszukiwań początku jest wprowadzenie do programu utworów ze słowiańskich szkół narodowych, a także ich następców, co pozwoli publiczności na śledzenie rozwoju kierunków od ich źródeł. Inspirowanie pokoleń także znajdzie swoje odzwierciedlenie w doborze repertuaru. Połączone zostały utwory H.M. Góreckiego z dziełami jego profesora, Bolesława Szabelskiego, obok tego znalazły się utwory kolejnych pokoleń kompozyto-

rów. Podczas festiwalu nie mogło także zabraknąć udziału dzieci Henryka Mikołaja Góreckiego. Zabrzmiało dzieło jego syna, Mikołaja Piotra Góreckiego, solistką w jednym z koncertów będzie jego córka, Anna Górecka, a koncertami dyrygować będzie jego wnuk, Jan Stańczyk. Zgodnie z tradycją, w program festiwalu wpisane są utwory prawykonania utworów współczesnych polskich kompozytorów. Będzie to okazja do usłyszenia po raz pierwszy dzieł: Mikołaja Piotra Góreckiego, Mikołaja Majkusiaka, Pawła Łukaszewskiego, Adama Wesołowskiego i Piotra Pudełka. Przede wszystkim jednak rozbrzmiewać będzie muzyka Patrona. Filharmonicy wykonają jedną z kompozycji z cyklu, z którego zaczerpnęli podtytuł festiwalu – „Genesis”. Zabrzmią również chóralne „Twoja cześć chwała”, „Quasi una Fantasia” op. 78 na orkiestrę smyczkową, „Muzyka staropolska” op. 24 na orkiestrę

symfoniczną, czy „Pieśni o radości i rytmie” op. 7 na dwa fortepiany i orkiestrę. Pozostały program festiwalu wypełnią kompozycje takich twórców, jak m.in. Piotr Czajkowski, Siergiej Rachmaninow, Wojciech Kilar, Antonín Dvořák, Andrzej Panufnik, Michał Spisak, Eugeniusz Knapik i Igor Strawiński. Wystąpią m.in.: Anna Górecka, Christian Schumann, Łukasz Długosz, Agata Kielar-Długosz,

Bartłomiej Duś, Yaroslav Shemet, Mirosław Jacek Błaszczyk, Piotr Pławner, Maciej Tomasiewicz oraz zespoły Filharmonii Śląskiej: Orkiestra Symfoniczna, Chór i Śląska Orkiestra Kameralna. Więcej informacji na stronie: https://filharmonia-slaska.eu/9-dni-goreckiego/. /PM/

DO ZOBACZENIA

DO POSŁUCHANIA

Opowieść o legendarnym złodzieju, który 29 razy uciekł organom ścigania, zaliczając brawurowe „opuszczenie” zakładu karnego w Gliwicach podkopem. W postać Zdzisława Najmrodzkiego, pseudonim Saszłyk, wciela się Dawid Ogrodnik.

ność jak świat długi i szeroki pokochała ich kilka dekad wstecz.

– Tworząc tę postać, wykorzystaliśmy kilka najważniejszych faktów z jego życia, ale „Najmro. Kocha, kradnie, szanuje” to fantazja i fikcja, która ubarwiła prawdziwą historię – tłumaczy Mateusz Rakowicz, reżyser i współautor scenariusza. – Nasz bohater ucieka od szarej rzeczywistości i pragnie sięgać ponad miarę przeciętnego człowieka. Sięgać najwyżej, jak się da. Ludzie w tamtych czasach nie śledzili kronik kryminalnych po to, żeby się przekonać, czy wreszcie go złapano. Chcieli wiedzieć, czy znowu udało mu się uciec – dodaje reżyser. „Najmro" to komedia akcji inspirowana prawdziwymi wydarzeniami z życia Zdzisława Najmrodzkiego, legendarnego celebryty półświatka, który ośmieszał władze PRL, wymykając się milicji. Kobiety go kochały, a mężczyźni podziwiali. Milicja oferowała za wskazanie miejsca pobytu Najmrodzkiego milionowe nagrody, a jego brawurowe wyczyny śledziła cała Polska, po cichu mu kibicując. Na dużym ekranie oglądamy jak wraz ze swoją ferajną obrabia Pewexy, żeby żyć

Fot. materiały prasowe

„Najmro. Kocha, kradnie, szanuje”, Duran Duran „Future Past” Gwiazda lat 80. wraca w wielkim stylu! Na nowym krążku wetereżyseria: Mateusz Rakowicz ranów nurtu new-romantic znajdziecie wszystko, za co publicz-

kolorowo w czasach, w których wszystko jest szaro-bure i zakazane. Ponad wszystko kocha wolność i dobrą zabawę. Choć uwielbia towarzystwo pięknych pań, kocha szybkie auta i wielkie pieniądze, poznaje dziewczynę, dla której chce wszystko zmienić. „Najmro” przyciąga kapitalną obsadą. W głównej roli występuje Dawid Ogrodnik („Ostatnia rodzina", „Rojst”), a partnerują mu Robert Więckiewicz („Kler"), Jakub Gierszał („Najlepszy"), Rafał Zawierucha („Pewnego razu w Hollywood"), Olga Bołądź („Kobiety mafii") oraz debiutująca na wielkim ekranie Masza Wągrocka (serial „Król"). Warto! /MAR/

„Ejtisowa” dekada przez wielu uważana jest za najlepszą w historii muzyki. Rozkwit technologii, wykorzystywanej także w muzyce, debiut stacji MTV, która w ogromnej mierze przyczyniła się do promocji ikon tamtych lat, czynią ten okres wyjątkowym. I wpływowym, bo wiele współcześnie funkcjonujących bandów właśnie tam znajduje inspirację. A Duran Duran to w tej palecie zespół wybitny. W końcu ponad 40 lat scenicznej egzystencji do czegoś zobowiązuje. Album otwiera dynamiczny „Invisible", które atakuje nowofalowym brzmieniem z miarowymi uderzeniami bębnów oraz partią gitary basowej. Jest oldskulowo, ale nie nudno. A na pewno nie kiczowato. Przy „Tonight United" mamy już mocny skok do dyskotek lat 80., a smaczkiem jest fakt, że w tym utworze gościnnie pojawia się Giorgio Moroder – włoska legenda disco i człowiek stojący za ścieżkami dźwiękowymi do filmu „Flashdance". Podobny brzmieniowo klimat zachowany jest w „Beautiful Lies". Nie oznacza to, że na „Future Past” wyłącznie dominują akcenty z czasów tapirowanych włosów i skórzanych krawatów. „Wing” to zwrot ku bardziej rockowemu pazurowi, a w pierwszej linii udziela się tu gitarowo

Graham Coxon – tak, tak, ten sam, który grał w Blur. O zbieżności imienia i nazwiska nie ma tu mowy. Na albumie jest także trochę mroku. Przykład to „Give It All Up" z gościnnym udziałem Tove Lo. Utwór urzeka niemal ambientowym bogactwem tła, zachowując potencjał na radiowy przebój. Duran Duran Anno Domini 2021 ma wciąż sporo do zaoferowania. Jeśli mieliście plakaty z ich facjatami nad łóżkiem i byliście zakochani w kultowym „Rio”, to „Future Past” będzie wyśmienitą kontynuacją tego, co już znacie, ale trochę przez lata zapomnieliście. /SAD/

horoskop

? Y D Z A I W G Ą I CO MÓW

Dwa Kwadranse | listopad 2021

Co szykują planety ków dla każdego ze zna ze Zodiaku na najbliżs a ek tygodnie? Kogo cz fart, a kto lepiej na powinien mieć się źcie baczności? Sprawd sami!

, e i w o r d z , ć ś o ł i M e z d ą i n e i p , a c a r p KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

wiazdy przestrzegały was przed finansowymi szarżami, ale Koziorożce niewiele sobie z tego robiły. No to macie, co chcieliście. Nadchodzi czas konsekwencji, bo układ planet nie wróży waszej karierze dobrych chwil. Co więcej, może się okazać, że solidnie podpadniecie w miejscu pracy. Wybujałe ego wam nie pomaga, ale wy ciągle nie dostrzegacie problemu. Koziorożce niech szykują się na trudne dni. Szczęśliwy dzień: poniedziałek. Dobra liczba: 7. Pechowa: 10. Możecie liczyć na przyjaciół spod znaku Wodnika. Unikajcie jak ognia Skorpionów. Jeśli wasi szefowie są spod tego znaku, możecie liczyć się z niemałymi problemami.

WODNIK (20.01–18.02)

tare grzechy lubią mieć długie cienie. Miłość sprzed lat? Uważajcie, bo możecie przekonać się o sile dawnych uczuć. Takie rzeczy są miłe i mogą nieść nadzieję, pod warunkiem, że nie jesteście aktualnie w stałych związkach. Inaczej trzeba liczyć się z kłopotami. Na koniec roku Wodniki czekają takie dylematy. Coś się wydarzy. I to na tyle poważnego, że zaczniecie się zastanawiać nad pisaniem nowego rozdziału w życiu. Sami jednak musicie ocenić, czy warto. Szczęśliwy dzień: niedziela. Dobra liczba: 8. Pechowa: 10. W razie problemów dzwońcie do Strzelców. Raki i Panny? Możecie próbować. Gwiazdy odradzają.

RYBY (19.02–20.03)

eśli chcecie zmienić coś w swoim życiu zawodowym, to koniec roku stanie się odpowiednim ku temu momentem. Dajcie sobie spokój z sentymentami. W miejscu, w którym obecnie jesteście, tylko się męczycie. Jak długo chcecie tkwić w tej emocjonalnej gehennie? Nie ma sensu, kompletna strata czasu. Zmiany są konieczne, jeśli chcecie znów poczuć się wartościowymi. Szczęśliwy dzień: sobota. Dobra liczba: 19. Pechowa:1. To będzie ciekawy czas w relacjach z Koziorożcami. Tak samo, jak okażą się pomocne, będą dostarczały momentami problemów. Mistrzami kompromisu będą dla was Lwy.

BARAN (21.03–19.04)

soby spod znaku Barana mają za sobą tygodnie bardzo intensywnej pracy. Ale teraz nadchodzi czas nagród i laurów za włożony w nią wysiłek. Barany będą przy tym skromne, ale mogą być jednocześnie pewne, że ich sukcesy budzą szacunek. Nie mogą tylko pozwolić na jedno: aby ktoś chciał ingerować w ich życie. Poza tym sielankowo. Początek grudnia przyniesie rozluźnienie. Szczęśliwy dzień: niedziela. Dobra liczba: 4. Pechowa: 7. To nie jest dobry czas na rozmowy z Pannami. Może się okazać, że osoby spod tego znaku, których mieliście za przyjaciół, wcale nimi nie są. Dobre relacje połączą Barany z Bliźniętami i Bykami.

BYK (20.04–22.05)

oczątek grudnia będzie okresem odkrywania tajemnic przeszłości. Niekoniecznie będą one pozytywne. Może okazać się, że osoby, które w wyobraźni Byków były nieskazitelne i szlachetne, wcale takimi nie są. Nie podchodźcie jednak do tego zbyt emocjonalnie. Gwiazdy podpowiadają, że będzie chodziło o kogoś, kto w waszym życiu nie odgrywa już żadnego znaczenia. Szczęśliwy dzień: czwartek. Dobra liczba: 2. Pechowa: 3. Byki będą dzwonić do Ryb i Panien. Gwiazdy odradzają kontakty z Wodnikami. To nie jest dobry czas na relacje z ludźmi spod tego znaku.

Dwa Kwadranse | listopad 2021

horoskop

BLIŹNIĘTA (23.05–21.06)

o, co w tej chwili Bliźniętom wychodzi, to zarabianie pieniędzy i wspinanie się po drabince zawodowej kariery. Jesteście w bardzo kreatywnym okresie kariery i dobrze by było, abyście tą passę podtrzymali, co zaowocuje ciekawymi propozycjami na początku przyszłego roku. Panowie spod znaku Bliźniąt będą mieli duże powodzenie u płci przeciwnej w następnych tygodniach. Tyle że kompletnie tego nie zauważą. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 3: Pechowa: 18. Wodniki będą próbowały zamieszać wam w głowach i być lekiem na rozterki. Ryby będą zanudzać. Najlepiej ułożą wam się relacje z ludźmi spod tego samego znaku. Po prostu swój ciągnie do swego.

RAK (22.06–22.07)

aki czeka chaos organizacyjny i emocjonalny bałagan. Ale to klasyczne problemy dla tego znaku w okresie przedświątecznym. Trochę zmęczy was też związek, w którym tkwicie. Czas amorów minął, a szarość dnia niekoniecznie Raki interesuje. Jeśli coś ma się rozpaść, to nie angażujcie się w nowe relacje. Poczekajcie z tym trochę. Zajmijcie się lepiej pracą. Szczęśliwy dzień: wtorek. Dobra liczba: 2. Pechowa: 9. Nic nie stoi na przeszkodzie abyście wszelkie plany konsultowali z osobami spod znaku Wag. Będą miały dla was pokłady cierpliwości i dużo słów pocieszenia. Panny i Skorpiony nie będą sprzymierzeńcami Raków. Omijajcie ludzi spod tych znaków szerokim łukiem.

LEW (23.07–23.08)

życiu Lwów będzie teraz mocno niestabilnie, ale co ciekawe, nic złego z tego nie wyniknie. Przeciwnie, to będzie całkiem owocny okres w waszym życiu. Wyjaśnią się także sprawy prywatne. Druga strona złoży jasną deklarację odnośnie do waszej wspólnej przyszłości. Korzystnie ułożą się również sprawy zawodowe. Czeka was bardzo dużo korzystnych zbiegów okoliczności. Szczęśliwy dzień: środa. Dobra liczba: 13. Pechowa: 22. Lwy i Bliźnięta znów stworzą zgrany duet. Przyda się ta symbioza w starciu z Koziorożcami. Gwiazdy sugerują zagrożenia z ich strony, ale na szczęście nie wróżą tym złym staraniom szans powodzenia.

PANNA (24.08–22.09)

iłość, miłość, miłość. Panny będą na przełomie listopada i grudnia wyłącznie zainteresowane pielęgnowaniem uczuć. Nic więcej nie będzie zaprzątało uwagi Panien. Uczucia staną się lekiem na każdą rozterkę. Przykryją problemy, których wam od kilku miesięcy nie brakuje. Nie można jednak bujać w obłokach cały czas. Kiedyś Panny muszą stanąć na nogi i rzucić się w wir nowych wyzwań. To nie stanie się jeszcze jednak w najbliższych tygodniach. Szczęśliwy dzień: czwartek. Dobra liczba: 5. Pechowa: 10. Panny najlepiej poczują się w towarzystwie Ryb, które darzą ostatnio was bezinteresowną sympatią. Będą z wami na dobre i złe. Gwiazdy przestrzegają przed Bliźniętami. Panny im podpadły, a Bliźnięta czekają aby się zemścić. Będą bardzo groźne!

WAGA (23.09–22.10)

agi czeka nuda, ale taka w pozytywnym wydaniu. Najzwyczajniej w świecie zajmą się wyłącznie sprawami domowymi. To będzie także czas spotkań w gronie przyjaciół. Przyjdzie czas na zwierzenia, niemniej Gwiazdy sugerują powściągliwość i dyskrecję. Nie wszystko można powtórzyć innym. Zwłaszcza jeśli będzie tyczyło się delikatnej, wręcz intymnej materii. A o takich rzeczach dowiecie się od bliskich wam osób. Będziecie bardzo zdziwione… Szczęśliwy dzień: sobota. Dobra liczba: 8. Pechowa: 15. Bliźnięta będą chciały powiedzieć o czymś bardzo ważnym. Wodniki są bardzo ciekawe tych informacji. Będą chciały poplotkować.

SKORPION (23.10–22.11)

korpion będzie chciał dzielić się dobrem ze światem, ale niestety spotka na swojej drodze ludzi sobie nieprzychylnych. Bądźcie ostrożne w kontaktach z ludźmi, zwłaszcza w pracy. Może się okazać, że czegokolwiek nie powiecie, zostanie użyte przeciwko wam. Będzie to niesłuszne, nieetyczne, ale niestety może się zdarzyć. Jeśli ponosi was temperament, okiełznajcie go przynajmniej na jakiś czas. Teraz nie warto szarżować z emocjami. To się ułoży, ale nie prowokujcie losu. Szczęśliwy dzień: sobota. Dobra liczba: 6. Pechowa: 20. O ważnych sprawach rozmawiajcie wyłącznie z Bliźniętami. Pozostałe znaki Zodiaku nie będą waszymi sojusznikami. Weźcie sobie tę radę do serca.

STRZELEC (22.11–21.12)

trzelce skończą ważne projekty i… będą nimi bardzo rozczarowane. Szefowie nie będą mieli większych uwag, ale Strzelec utwierdzi się w przeświadczeniu, że mógł zrobić wszystko lepiej i znaleźć się wyżej. Co więcej, w waszym otoczeniu znajdą się osoby, które wyjdą z podobnego założenia, ale zechcą wykorzystać to inaczej. Będą starały się podkopać wasz autorytet. Zalecana jest ostrożność. Szczęśliwy dzień: poniedziałek. Dobra liczba: 7. Pechowa: 12. Pomocy będą od was oczekiwać Wodniki. Lwy wykorzystają waszą dobroć.

#STREFA relaksu

UŚMIECHNIJ SIĘ! – Nie wiem, jak to robisz – mówi biznesmen do biznesmena – ale zauważyłem, że chociaż zaczynacie pracę o 8.00, pracownicy przychodzą dużo wcześniej. – To proste! Mam 30 pracowników, a kazałem zrobić parking na 15 samochodów.   

Rozmawiają dwie koleżanki: – Mój mąż uważa, że ma ciało greckiego boga. – A ma? – Muszę mu wyjaśnić, że Budda nie jest greckim bogiem.

Dwa Kwadranse | listopad 2021

Dwa Kwadranse rozrywki