Dwa Kwadranse

Page 1

HOROSKO MIESIĘCZ P NY  30–31

kwiecień 2022 | wydanie nr 26

GAZETA BEZPŁATNA

PLANETARIUM W NOWEJ ODSŁONIE

Promesy dla straży pożarnych

Droga do stu milionów gwiazd Wielka modernizacja Planetarium Śląskiego jest już prawie na finiszu. Obiekt będzie dostępny dla odwiedzających już od czerwca. Jedna z nowych atrakcji to ultranowoczesny projektor gwiazd Starball. Samo Planetarium stanie się dwa razy większe niż do tej pory.

S

tarball umieszczony jest w centralnym punkcie sali projekcyjnej, w miejscu, w którym tej pory znajdował się projektor Zeissa. Sprzęt wyprodukowała japońska firma Goto. Jest on jednak o wiele lżejszy i mniejszy od swojego poprzednika. Na roboczą wysokość jest unoszony przez specjalny podnośnik. Chiron III jest największym i najpotężniejszym projektorem w ofercie tego producenta. Jest w stanie wyświetlić nawet sto milionów gwiazd! Co prawda nieuzbrojonym okiem nadal widzieć będziemy ich około dziewięć tysięcy, lecz system wyświetla również obiekty tworzące Drogę

Mleczną, oraz te słabsze, których nie widać gołym okiem. Zatem patrząc na nowe niebo w Planetarium Śląskim przez lornetkę – tak jak w rzeczywistości widzimy więcej. Nie bez znaczenia jest również jakość obrazu. Chiron III zapewnia doskonały kontrast, a gwiazdy prezentowane na ekranie są niemal świetlnymi punktami. Choć średnica ekranu Planetarium nie zmieniła się, to ma on zupełnie inną konstrukcję niż wcześniej. Płócienne bryty zostały zastąpione przez perforowane aluminiowe panele. Połączenia pomiędzy poszczególnymi panelami są niedostrzegalne dla widzów, co pozwala wyświetlać

na nim nawet bardzo jasne obrazy. Do głównej sali powróciła panorama miast otaczających Planetarium. Została ona zrekonstruowana na podstawie oryginału i wykonana przy pomocy nowych technologii. Nadal stanowić będzie znak rozpoznawczy Planetarium Śląskiego. Słynny Projektor Zeissa nadal będzie służyć Planetarium. Został on umieszczony w centralnym punkcie sali poświęconej astronomii, która znajduje się pod zegarem słonecznym. Urządzenie nie będzie już miało charakterystycznej kopuły, a zatem nie będzie pełniło funkcji pla-

netarium, ale wciąż będzie działać i przy jego pomocy będzie można np. wyświetlać gwiazdy na ścianie. Modernizacja wyniesie ponad 154 mln złotych. Do zabytkowej części obiektu pod ziemią dobudowano dwa nowe pomieszczenia o powierzchni ponad 2,5 tys. m kw. Znajdą się tam pracownie i sale wykładowe. W przebudowanym obiekcie goście będą mogli skorzystać m.in.: z symulatorów lotów w kosmos, kolumny pogodowej i pokoi klimatycznych. Warto zaznaczyć, że Planetarium Śląskie pozostaje największą placówką tego typu w naszej części Europy. /MAR/

48 Ochotniczych Straży Pożarnych z regionu otrzymało promesy o łącznej wartości 20 mln zł na zakup samochodów pożarniczych. Województwo Śląskie przekaże w tym celu dodatkowo 2 mln zł dla Komendy Wojewódzkiej PSP w Katowicach.

W

ręczenie promes Ochotniczym Strażom Pożarnym poprzedziło przekazanie przez marszałka Jakuba Chełstowskiego Śląskiemu Komendantowi Wojewódzkiemu PSP Jackowi Kleszczewskiemu, umowy na dotację celową w wysokości 2 mln zł z przeznaczeniem na zakup samochodów pożarniczych Promesy na zakup nowych wozów ratowniczo-gaśniczych otrzymali przedstawiciele 48 OSP z regionu. Jak podkreślał minister Funduszy i Polityki Regionalnej Grzegorz Puda, tak wysokie wsparcie to efekt udanej współpracy rządu i samorządu. – To spotkanie jest podsumowaniem pomocy, która płynie z wielu stron. Do Ochotniczych Straży Pożarnych trafiło w ostatnich sześciu latach blisko 228 mln zł, to 945 jednostek, czyli średnio 245 tys. zł na jednostkę. Rekordowe środki i pomoc, o jakiej przez lata mogliśmy tylko marzyć. Dziękuję za to wsparcie i wierzę, że będzie służyć nam wszystkim przez następne lata – podkreślał Śląski Komendant Wojewódzki PSP, Jacek Kleszczewski. /MAR/


2

KURIEREM PRZEZ #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

Centrum Kultury wzbogaci ofertę miasta

PSZCZYNA

W Pszczynie trwa budowa nowoczesnego Centrum Kultury. Obiekt zostanie oddany do użytku w 2024 roku. – Pszczyna należy do grona miast województwa najczęściej odwiedzanych przez turystów, także tych przyjeżdżających zza granicy i bez wątpienia zasługuje na centrum kultury na miarę europejską. Będzie to jednocześnie miejsce, które w mojej ocenie stanie się architektoniczną perełką. Burmistrzowi Dariuszowi Skrobolowi gratuluję tej inicjatywy. Pszczyńskie Centrum Kultury przyczyni się mocno do rozwoju miasta, a jego scena przyciągnie artystów z najwyższej półki – ocenia marszałek Jakub Chełstowski. Wartość inwestycji wynosi ponad 40,5 mln zł. Kwota dofinansowania, blisko 5,7 mln zł, pochodzi z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych – środków przeznaczonych na wydatki majątkowe realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego – gminy, powiaty i województwa. Środki pochodzące z funduszu akurat na tę inwestycję są elemen-

Dariusz Skrobol burmistrz Pszczyny

Tak Pszczyńskie Centrum Kultury prezentuje się na wizualizacji. Budowa potrwa jeszcze dwa lata.

tem wsparcia dla samorządów w ramach tarczy antykryzysowej. Centrum Kultury będzie miało salę widowiskową mieszczącą

500 osób oraz salą kinową na około 150 widzów. Tereny zielone wokół zostaną tak zagospodarowane, by mogły służyć nie

tylko w czasie trwania wydarzeń kulturalnych, ale pełniły również funkcję małego parku dla osób spacerujących. /MAR/

– Mieszkańcy na pytanie, czego w mieście brakuje najbardziej, najczęściej odpowiadali, że fajnej sali widowiskowej. Obiektu, który będzie miał charakter wielofunkcyjny. Znajdą się w nim również pomieszczenia do prowadzenia warsztatów o szerokim zakresie tematycznym: tanecznych, wokalnych, malarskich i ceramicznych.

Debata o transformacji regionu i bezpieczeństwie energetycznym TYCHY

Konferencję zorganizowała Okręgowa Izba Przemysłowo-Handlowa w Tychach. W panelu inaugurującym spotkanie uczestniczyli marszałek Jakub Chełstowski, wiceminister Klimatu i Środowiska Ireneusz Zyska, prezes zarządu Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Janusz Michałek i prezes OIPH w Tychach Zbigniew Gieleciak. Swoje wystąpienie do uczestników konferencji przesłała także poseł do Parlamentu Europejskiego, Jadwiga Wiśniewska. – W efekcie rosyjskiej agresji w Ukrainie musimy zadbać o bezpieczeństwo energetyczne Polski. Transformacja energetyczna jest niezbędna, naszym celem jest ograniczenie niskiej emisji i poprawa jakości życia, ale ta transformacja musi być sprawiedliwa i nie może nikogo wykluczać. Trzeba zadbać o tanią i czystą energię, wierzę, że to szansa dla Śląska na dalszy, intensywny rozwój. Stąd szeroka współpraca strony rządowej, samorządów i Unii Europejskiej. Przed nami nowa perspektywa i historyczne, największe w Europie środki dla naszego regionu. Te blisko 5 mld

euro musimy wykorzystać mądrze i uniezależnić się energetycznie, a z drugiej strony rozwinąć śląską gospodarkę w oparciu o małe i średnie przedsiębiorstwa oraz nowe technologie – tłumaczył marszałek Jakub Chełstowski. Głównym tematem wydarzenia była dyskusja dotycząca bezpieczeństwa i transformacji energetycznej w kontekście zmian klimatycznych, gospodarczych i politycznych w Europie. Uczestnicy konferencji zgodzili się, że wybuch wojny w Ukrainie stał się impulsem do zmiany myślenia o energetyce.

www.ekoenergiasilesia.pl

Podczas konferencji rozmawiano o Zielonym Ładzie, inwestycjach i dekarbonizacji gospodarki, a także energetyce rozproszonej jako ważnym elemencie budowy lokalnego bezpieczeństwa energetycznego.

– Polityka energetyczna państwa opierała się dotąd na trzech filarach, jednak w związku z ostatnimi wydarzeniami wprowadzono do niej nowy, istotny element: suwerenność energetyczną. Szantaż energetyczny i agresja Rosji skłoniły nas do szukania nowych rozwiązań i zmian związanych z funkcjonującym miksem energetycznym. Dziś w prawie 70 proc. opieramy się na węglu kamiennym i brunatnym, ale te proporcje w związku z postępem technologicznym będą się zmieniały – mówił wiceminister Klimatu i Środowiska, Ireneusz Zyska.

/MAR/

DWA KWADRANSE wydanie nr 26 Wydawca: Ekoenergia Silesia S.A. Redakcja: ul. Żeliwna 38, 40-599 Katowice

Redaktor naczelny: Marcin Król Redaguje: Zespół Reklama: reklama@ekoenergiasilesia.pl

Drukarnia: POLSKA PRESS sp. z o.o. Oddział Poligrafia Drukarnia Sosnowiec

ISSN 2720-5940

Projekt: Marcin Król/KaT-Graphic

Nakład: 60 000 egzemplarzy


AKTUALNOŚCI

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

3

TRAGEDIE W KOPALNIACH „PNIÓWEK” I „ZOFIÓWKA”

Śląsk pogrążony w żałobie

– Tego, co się wydarzyło, chyba nie da się wymazać z pamięci. Obraz i bezmiar tego nieszczęścia zostanie z nami na zawsze – mówią mieszkańcy Pawłowic. Eksplozja metanu w „Pniówku” spowodowała śmierć sześciu górników, dwóch kolejnych i pięciu ratowników uznaje się za zaginionych. Śląsk nie ochłonął jeszcze po tej tragedii, a doszło do kolejnej – w kopalni „Zofiówka” w Jastrzębiu-Zdroju.

O

zakończeniu akcji ratowniczej w „Pniówku” zadecydowano w piątek (22.04.) przed południem. Sztab koordynujący trwającą wtedy od ponad dwóch dni akcję ratowniczą w kopalni „Pniówek” w Pawłowicach, gdzie w środę, 20 kwietnia doszło do dwóch pierwszych, a w kolejnym dniu także do kilku następnych wybuchów metanu, postanowił o odstąpieniu od jej dalszego prowadzenia. Na dole, w zagrożonym rejonie pozostało siedem zaginionych osób – dwóch górników i pięciu ratowników. – Analiza zdarzeń, kolejnych wybuchów metanu, doprowadziła do podjęcia decyzji o odstąpieniu od prowadzenia akcji ratowniczej w celu wydobycia siedmiu górników – poinformował Tomasz Cudny, prezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

z nich, zastępy ratowników były w odległości około 200 metrów od poszukiwanych. Prowadzona akcja ratownicza nie zakończyła się jednak ostatecznie. – Akcja będzie prowadzona w celu zaizolowania terenu kopalni, by nie zagrażał ludziom w innych częściach zakładu – zaznacza Tomasz Cudny. – Różnego rodzaju zaburzenia wentylacyjne, które następują w tej partii, w której doszło do wybuchu, mówią nam o tym, że musimy ustabilizować sytuację wentylacyjną – powiedział Piotr Buchwald, szef Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego. W chwili, gdy aktualne wydanie miesięcznika Dwa Kwadranse

Gdyby akcja była kontynuowana, ratownicy znaleźliby się w poważnym niebezpieczeństwie. Jak argumentowano, to bardzo trudna decyzja. Niemniej dalsze prowadzenie mogłoby jedynie narazić na niebezpieczeństwo pracujących pod ziemią ratowników. Doliczono się bowiem siedmiu kolejnych eksplozji. Gdy doszło do pierwszej

(informacje aktualizujemy na bieżąco na naszym portalu www. dwakwadranse.pl) trafiało do drukarni, nie było wiadomo, kiedy ratownicy będą mogli wrócić po pozostających pod ziemią siedmiu poszukiwanych. – Przy tych warunkach, które mamy, nie można określić terminu – przyznał Tomasz Cudny. W chwili, gdy zamykaliśmy wydanie, potwierdzono śmierć siedmiu osób, siedem pozostawało poszukiwanych. W szpitalach przebywało 20 osób. Najciężej ranni znaleźli się na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich. Kolejni ranni pozostają na oddziałach szpitalnych w okolicznych lecznicach – w Pszczy-

W czwartek 21 kwietnia wznowiono akcję ratowniczą, ale nazajutrz, wskutek kolejnych eksplozji metanu, zdecydowano się ją przerwać.

Na miejsce tragedii w Pniówku przyjechali premier Mateusz Morawiecki, Prezydent RP Andrzej Duda, marszałek województwa Jakub Chełstowski i wojewoda Jarosław Wieczorek.

nie, Żorach, Jastrzębiu-Zdroju. Niestety, nie był to koniec złych wieści płynących ze śląskich kopalń. W sobotę (23.04.) około godz. 3.40 w chodniku robót przygotowawczych na poziomie 900 metrów kopalni „Zofiówka” w Jastrzębiu-Zdroju doszło do wstrząsu. W jego rejonie było 52 pracowników; 42 wyszło o własnych siłach. Wstrząsowi towarzyszył wypływ metanu, nie doszło jednak do zapalenia ani wybuchu tego gazu. W chwili zamknięcia aktualnego wydania DK wiadomo było o sześciu ofiarach. Ratownikom udało się dotrzeć do pozostałych czterech, ale oficjalnie nie podano jesz-

cze wtedy, w jakim są stanie. Wszystko wskazywało, że nie żyją, aczkolwiek ich zgon nie był jeszcze potwierdzony przez lekarza. Od ostatniego tragicznego wypadku w „Zofiówce” mijają w tej chwili cztery lata. W 2018 roku zginęło tam pięciu górników. Wydarzenia w kopalniach w Pawłowicach i Jastrzębiu-Zdroju są najtragiczniejszymi od września 2009 roku, gdy w KWK Wujek Ruch-Śląsk śmierć poniosło 20 pracowników. Trzy lata wcześniej w „Halembie” w wyniku wybuchu metanu zmarło 23 górników, w tym 15 pracowników zewnętrznej firmy MARD. /MAR/

Rodzinom oraz Przyjaciołom Górników i Ratowników Górniczych, których istnienia zabrały niewyobrażalne tragedie, do których doszło w kopalniach Pniówek w Pawłowicach i Zofiówka w Jastrzębiu-Zdroju, składam najszczersze kondolencje. Żadne słowa nie są w stanie wyrazić Waszego bólu. W tych trudnych chwilach, sercem, myślami i modlitwą jesteśmy z Wami.

Marszałek Jakub Chełstowski wraz z Zarządem Województwa


4

aktualności

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

ORŁY TYGODNIKA „WPROST” WRĘCZONE!

Honory dla województwa

Gala wręczenia prestiżowych „Orłów” przyznawanych przez redakcję popularnego tygodnika odbyła się 3 kwietnia w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej. Jedną ze statuetek odebrał marszałek województwa Jakub Chełstowski. „Orły” tygodnika „Wprost” to nagrody dla firm, samorządów, wybitnych osobowości regionów oraz przedstawicieli nauki, medycyny i działaczy społecznych wnoszących szczególny wkład w rozwój gospodarki, regionów, jak i całego kraju. Statuetki wręczane są w kategoriach: lider biznesu, lider samorządowiec, osobowość regionu. Nagroda to wyraz uznania za sprawne zarządzanie województwem, zwłaszcza w dobie kryzysu spowodowanego pandemią COVID-19. Dla przypomnienia, w regionie z inicjatywy marszałka województwa uruchomiono największy program pomocowy skierowany do przedsiębiorców – Śląski Pakiet dla Gospodarki, w którym wydatkowano kwotę ponad 1,4 mld zł oraz Śląski Pakiet dla Turystyki wspierający gminy i firmy związane z branżą, a ponoszące straty z powodu koronawirusa. Województwo Śląskie doceniono także za wydatkowanie środków z perspektywy finansowej na lata 2014–2020. Mowa tu o blisko 3,5 mld euro, co czyniło Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego w tym czasie zdecydowanie największym regionalnym programem w kraju. – Przede wszystkim bardzo dziękuję za otrzymane wyróżnienie. To dla mnie ogromny zaszczyt

i jednocześnie potwierdzenie, że działania podejmowane na rzecz regionu, jego rozwoju i eksponowanie jego potencjału są właściwe, niosą korzyść dla mieszkańców. Dlatego nie traktuję tej nagrody personalnie, chcąc ją dedykować całemu województwu i właśnie mieszkańcom, bo ich satysfakcja stanowi tak naprawdę najlepszą ocenę naszej pracy. Jestem niezmiernie usatysfakcjonowany faktem, że nasze działania i inicjatywy zostały dostrzeżone na arenie międzynarodowej. Przykładem tego jest przyznanie tytułu Europejskiego Regionu Przedsiębiorczości 2021–2022 właśnie w oparciu o wdrożoną strategię Śląski Pakiet dla Gospodarki, w którym uruchomiliśmy rekordową kwotę 1,4 mld zł tytułem wsparcia przedsiębiorców, których działalność mogła mocno ucierpieć wskutek pandemii. Dzięki temu udało się uniknąć kryzysu, czego przykładem może być choćby bardzo niski poziom bezrobocia w regionie. Nasza strategia pozwoliła nie tylko zachować miejsca pracy, ale w wielu przypadkach korzystnie wpłynęła na rozwój firm, zwłaszcza z sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Województwo Śląskie jest dostrzegane i doceniane. Przypomnę, że uplasowaliśmy na 6 miejscu pod względem atrakcyjności inwestycyjnej w prestiżowym rankingu Financial Times. Województwo Śląskie

Statuetkę „Orła” tygodnika Wprost marszałek województwa Jakub Chełstowski odebrał z rąk ministra Funduszy i Polityki Regionalnej, Grzegorza Pudy.

Wprost nagrodziło też ludzi kultury, m.in. braci Pawła i Łukasza Golców oraz Andrzeja Maciejowskiego

zostało wybrane do grona najlepszych europejskich regionów przyszłości. W zestawieniu przygotowanym przez fDi Intelligence dla Financial Times tak wysoką pozycję uzyskaliśmy wśród 148 regionów z całej Europy. Oceniano strategię przyciągania bez-

pośrednich inwestycji zagranicznych. W trudnych czasach pandemii potrafiliśmy przygotować atrakcyjną ofertę dla inwestorów i skutecznie prezentować nasz potencjał gospodarczy – komentuje marszałek województwa Jakub Chełstowski. W latach 2021–2027 Województwo Śląskie stanie przed kolejnym wyzwaniem, ponownie będzie dysponować największym programem regionalnym, a także największą pulą w skali całej UE z nowo powstałego Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Łącznie to prawie 5 mld euro. Środki te w dużej mierze będą przeznaczone na transformację klimatyczną. – Wiemy, jak istotne jest to wyzwanie dla regionu. Jesteśmy przekonani, że Urząd Marszałkowski zarządzany przez pana marszałka Jakuba Chełstowskiego jest gotów podjąć się koordynacji tego procesu. Świadczy o tym przygotowanie strategii rozwoju regionu „Zielone Śląskie 2030”, przyjętej jednogłośnie przez Sejmik. To odważna i niezwykle ambitna wizja przemiany najbardziej uprzemysłowionego regionu w naszym kraju. To również zapowiedź podjęcia walki ze smogiem, a także stopniowej transformacji gospodarczej – ocenia Grzegorz Puda, minister Funduszy i Polityki Regionalnej. /MAR/


aktualności

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

Na rozwój i inwestycje Ponad 70 mln zł trafi do przedsiębiorców z dodatkowych środków REACT-EU na dofinansowanie 133 projektów wybranych w ramach konkursu Inwestycje w MŚP w ramach Śląskiego Pakietu dla Gospodarki.

O

fundusze ze specjalnego programu naprawczego REACT-EU, wspierającego walkę z pandemią COVID-19, zarząd województwa zabiegał od września 2020 roku. Konkurs „Inwestycje w MŚP” z rekordową liczbą ponad 2 tys. złożonych wniosków pochłonął nie tylko wstępną alokację (ponad 76 mln zł), ale również oszczędności przesuwane z innych działań realizowanych z RPO oraz dodatkowe środki wynegocjowane wcześniej przez zarząd województwa. – W tej chwili to już 774 projekty na łączną kwotę 439 mln zł. To dla regionu najlepszy kierunek, a dla przedsiębiorców szansa, by rozwinąć skrzydła. Ich dalszy rozwój jest uzależniony właśnie od inwestycji – przekonuje wicemarszałek Wojciech Kałuża. Warto przypomnieć, że do tej pory w ramach konkursu łącznie wsparcie uzyskało 641 projektów na kwotę blisko 370 mln zł (w tym 103 z kategorii

Wykonawcami projektu są partnerzy zawiązanego do celów projektu Konsorcjum Enterprise Europe Network South Poland z 4 województw: śląskiego, małopolskiego, świętokrzyskiego i podkarpackiego. Konsorcjum tworzy 9 partnerów: Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii Sp. z .o.o. (Koordynator), Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Izba Przemysłowo-Handlowa w Krakowie, Górnośląski Akcelerator Przedsiębiorczości Rynkowej Sp. z o.o., Fundusz Górnośląski S.A. Oddział w Katowicach, Staropolska Izba Przemysłowo-Handlowa, Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A., Stowarzyszenie Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Lotniczego „Dolina Lotnicza” oraz Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Sieć Enterprise Europe Network (EEN) działa od 1 stycznia 2008 r. W latach 2022-2027 będzie współfinansowana ze środków programu wspólnotowego Single Market Programme oraz środków budżetu państwa. Enterprise Europe Network to największa europejska sieć ośrodków i instytucji, które wspierają rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Oferujemy kompleksowe usługi firmom z sektora MŚP, aby mogły rozwinąć w pełni swój potencjał i zdolności innowacyjne.

AKCJA REAKCJA!

14.2 Inwestycje w MŚP REACT-EU przeznaczone na wsparcie projektów ocenionych pozytywnie, znajdujących się na listach rezerwowych.

Przedsiębiorcy z symbolicznymi czekami. Dzięki otrzymanym środkom ich firmy będą miały szansę na rozwój.

Średnich Przedsiębiorstw na kwotę 67 mln zł oraz 538 z kategorii Mikro i Małych Przedsiębiorstw na kwotę 303 mln zł). Na tzw. listach rezerwowych, czyli listach projektów ocenionych pozytywnie, ale niewybranych do dofinansowania ze względu na niewystarczające środki, znalazło się łącznie 896 projektów na kwotę 438 mln zł.

Przekazanie wsparcia na dofinansowanie projektów z list rezerwowych wymagało zgody Komisji Europejskiej, przede wszystkim akceptacji przyjętych warunków i regulaminu, by nie obciążać wnioskodawców składaniem dodatkowych dokumentów lub ponownym przesłaniem wniosku do oceny. Konsultacje zarządu z komisją doprowadziły

do pozytywnego finału – wprowadzono techniczne zmiany w dokumentacji, pozwalające wdrożyć mechanizm REACT-EU. W grudniu 2021 roku zaktualizowano RPO WSL na lata 2014–2020, tworząc nową Oś Priorytetową XIV Działania naprawcze w kontekście pandemii COVID-19 – REACT-EU, a w ramach tej osi nowe Działanie

Decyzją zarządu województwa w wyniku przekazania środków mechanizmu REACT-EU wybrano do dofinansowania kolejne 133 projekty z list rezerwowych czterech rund konkursu, na łączną wartość dofinansowania 70 mln zł (w tym 26 z kategorii Średnich Przedsiębiorstw na kwotę 15,8 mln zł oraz 107 z kategorii Mikro i Małych Przedsiębiorstw na kwotę 54,2 mln zł). Przeprowadzony w 2020 roku nabór był odpowiedzią na sytuację kryzysową wywołaną przez pandemię COVID-19, dając firmom z regionu szansę na dywersyfikację, zmianę profilu działalności, uruchomienie nowych usług poprzez zakup niezbędnych maszyn i urządzeń, a także utrzymanie miejsc pracy. /MAR/ [KR 01]

Usługi dla przedsiębiorców w ramach projektu Enterprise Europe Network Projekt Enterprise Europe Network adresowany jest do Małych i Średnich Przedsiębiorców.

5

Szczegółowe zadania dotyczą: doradztwa w zakresie nowych technologii i innowacji, internacjonalizacji przedsiębiorstw, pozyskiwania finansowania na realizację projektów przez MSP, udziału MSP w programach finansowanych przez fundusze europejskie.

Ośrodek EEN oferuje:

• pomoc w nawiązywaniu kontaktów gospodarczych w kraju i zagranicą poprzez bazę międzynarodowych ofert współpracy; • organizację szkoleń, warsztatów, seminariów i konferencji o tematyce związanej z: funkcjonowaniem przedsiębiorstw na terenie UE, oznaczeniem CE, możliwościami finansowania działalności gospodarczej, regulacjami unijnymi, prawem własności intelektualnej, programami badawczymi; • organizację udziału (on-line i stacjonarnie) polskich firm w imprezach kooperacyjnych – spotkaniach brokerskich i misjach, współfinansowanych przez Komisję Europejską, mających na celu ożywienie współpracy międzynarodowej; • informację i doradztwo w zakresie możliwości dofinansowania działalności przedsiębiorstw ze środków UE; • udzielanie informacji na temat prawa i polityk UE, prowadzenia działalności gospodarczej za granicą, nowych inicjatyw UE na rzecz przedsiębiorstw; • wspieranie udziału polskich przedsiębiorstw w kształtowaniu polityki UE poprzez inicjatywę SME Feedback, która ma za zadanie zbieranie opinii obywa-

teli i przedsiębiorców na temat funkcjonowania Wspólnego Rynku, w celu jego ulepszania; • realizację usług audytu zarządzania innowacjami w firmach w oparciu o metodologię IMP3rove oraz Innovation Health Check.

Jeśli poszukują Państwo zagranicznych partnerów do współpracy, to do dyspozycji mają: Narzędzie Baza Ofert Kooperacyjnych

• Przygotowanie własnego profilu i zamieszczenie w Bazie Przedsiębiorca z pomocą konsultantów EEN przygotowuje własną ofertę, która zostanie zamieszczona w Bazie Ofert Kooperacyjnych (Partnering Opportunities Database – POD). Oferta jest promowana w wybranych krajach. Konsultanci EEN pośredniczą w przekazywaniu danych kontaktowych i nawiązaniu pierwszych kontaktów; • Przegląd i wybór spośród ofert trafiających do Polski – w wybranych branżach Konsultanci ośrodka EEN w Katowicach zamieszczają co miesiąc pakiet nowych ofert współpracy kierowanych do polskich firm (średnio ok. 200 miesięcznie). Dostępne na stronie www.enterprise.fgsa.pl, w zakładce „Oferty kooperacyjne”.

Spotkania kooperacyjne typu B2B w wybranych branżach – informacja o eventach • Ośrodek EEN organizuje własne spotkania B2B oraz współorganizuje spotkania wspólnie z partnerami z Polski i innych krajów; • EEN umożliwia też MSP udział

w międzynarodowych spotkaniach kooperacyjnych typu B2B odbywających się w Europie, organizowanych przez sieć przy okazji międzynarodowych targów, kongresów itp. stacjonarnie i/lub on-line.

Tender Alert (powiadamianie o przetargach międzynarodowych)

• Przedsiębiorca otrzymuje pakiet informacyjny o przetargach europejskich w wybranych przez siebie kodach CPV, co umożliwia złożenie oferty jako główny oferent lub oferty podwykonawstwa.

Jeśli poszukują Państwo wiedzy i informacji, to do dyspozycji mają: Odpowiedzi na indywidualne zapytania przedsiębiorców

• Konsultanci EEN udzielają odpowiedzi na zapytania dotyczące funkcjonowania na rynkach UE, przepisów wspólnotowych, funduszy i programów UE, informacji rynkowych, które kierowane są drogą elektroniczną lub podczas spotkań bezpośrednich.

Indywidualne doradztwo – „szyte na miarę” usługi doradcze

• Osobiste w siedzibie ośrodka, telefoniczne i mailowe. Usługi dotyczą głównie dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania B+R i inwestycji (dotacje, pożyczki, gwarancje, poręczenia), pomocy w przygotowaniu dokumentacji aplikacyjnej,

zasad prowadzenia działalności na rynkach zagranicznych, ochrony praw własności intelektualnej (rzecznik patentowy), pomocy publicznej, delegowania pracowników.

Seminaria, szkolenia, spotkania informacyjne

• Bezpłatny udział w spotkaniach – tematyka: zarządzanie ryzykiem walutowym, ochrona praw własności intelektualnej, RODO, pomoc publiczna, fundusze UE dla przedsiębiorstw (Horyzont Europa, programy krajowe), delegowanie pracowników, oznaczenie CE, VAT w transakcjach międzynarodowych, skuteczne wchodzenie na rynki zagraniczne, transgraniczne świadczenie usług.

Badanie gotowości do wdrażania innowacji • EEN bada MSP korzystając z metodologii IMP3rove oraz Innovation Health Check. Badanie odbywa się online, efektem jest raport oceniający poziom gotowości przedsiębiorstwa do wdrażania innowacji w odniesieniu do wybranej przez niego grupy porównawczej. Kontakt:

Ośrodek Enterprise Europe Network

Fundusz Górnośląski SA Oddział w Katowicach Al. Roździeńskiego 188, 40-203 Katowice mail: enterprise@oddzial.fgsa.pl http://www.enterprise.fgsa.pl Tel: 32 72 85 600, w. 128, 129, 165, 202, 203, 207


6

puls regionu

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

Park Krajobrazowy zostanie zrewitalizowany

RUDY WIELKIE

Na początku kwietnia podpisano umowę o finansowym wsparciu projektu „Przypałacowy Park Krajobrazowy w Rudach Wielkich miejscem edukacji przyrodniczej, historycznej i kulturowej – działania adaptacyjne” z udziałem stron: Diecezji Gliwickiej i Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego.

P

orozumienie podpisane przez Diecezję Gliwicką i Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego dotyczy opracowania dokumentacji projektowej i przygotowania prac rewaloryzacyjnych. Na ten cel zostanie przeznaczona kwota 200 tys. zł, w której diecezja i ZPKWŚ będą partycypowały po równo. Dokument określa zasady współpracy przy opracowywaniu i realizacji zadania. – Samorząd regionalny rozpoczyna realizację kolejnego dużego projektu. Przypałacowy Park Krajobrazowy w Rudach Wielkich łączy w sobie pierwiastki edukacji przyrodniczej, historycznej i kulturowej. Wymaga jednak rewitalizacji, co wiąże się z koniecznością uruchomienia środków finansowych. Stąd decyzja o podpisaniu umowy z Diecezją Gliwicką dotyczącą utrzymania tego parku. Wymagało to znalezienia formy prawnej, na bazie której finansowe wsparcie byłoby możliwe. Bez wątpienia jest to jedna z turystycznych perełek regionu, swego rodzaju wizytówka Subregionu Zachodniego, miejsce bardzo często odwiedzane nie tylko przez mieszkańców, ale także gości zza granicy. Warto tam

zaglądać, do czego zresztą gorąco zachęcam. Naszym zadaniem jako samorządu jest zrobić wszystko, aby eksponować piękno tych miejsc – przekonuje marszałek województwa Jakub Chełstowski. W tym roku planowana jest faza wstępna realizacji projektu. W praktyce będzie to wykonanie dokumentacji i przygotowanie prac rewaloryzacyjnych na terenie obejmującym 9,87 ha parku. – Trzeba pamiętać o historycznym wymiarze i znaczeniu tego miejsca.

Część tego obszaru ma związek z działalnością zakonu cystersów, który dotarł na Ziemię Raciborską już w połowie XIII wieku – przypomina Hanna Pompa-Obońska, dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego. Park, jak i cały przypałacowy kompleks powstawał w latach 1822–1846 na powierzchni 95 ha, przy ogromnym udziale rodziny książąt raciborskich. Ogrodnicy pracujący w parku eksperymentowali, wprowadzając liczne nowe i egzotyczne gatunki roślin. Właś-

ŚCIĄGA PRZYRODNICZA

ciwa opieka ogrodnicza sprzyjała również rozwojowi rodzimych gatunków drzew i krzewów, wiele z nich osiągnęło imponujące pomnikowe rozmiary. W połowie XIX wieku park przypałacowy ostatecznie przybrał formę parku w stylu angielskim, a jego część udostępniona była dla ogółu ludności. W 1945 roku zespół klasztorno-pałacowy został spalony i zdewastowany przez Armię Czerwoną, a park pozbawiony odpowiedniej opieki ogrodniczej ulegał stopniowej degradacji. Obecnie, z uwagi na długotrwałe – od lat postępujące – ograniczenie zabiegów pielęgnacyjnych, park charakteryzuje się częściowym powrotem do naturalnych układów biocenotycznych. W parku nadal istnieje możliwość poruszania się większych zorganizowanych grup wycieczkowych. Cieszy się on zresztą dużym powodzeniem wśród turystów odwiedzających tą część regionu. Dodatkowym atutem jest łatwość dojazdu komunikacją miejską. Nie brakuje też ścieżek rowerowych. Pogarszający się stan drzewostanu parkowego może stwarzać jednak zagrożenie dla odwiedzających park osób, stąd decyzja o jego rewitalizacji. /MAR/

Obecnie lesistość parku w Rudach Wielkich wynosi 57 procent. Dominują tu drzewostany sosnowe, rosnące na siedliskach borowych. Na terenie parku występuje wiele rzadkich roślin znajdujących się pod ochroną: skrzyp olbrzymi, długosz królewski, pióropusznik strusi, salwinia pływająca, bagno zwyczajne, wawrzynek wilczełyko, lilia złotogłów czy storczykowate – kruszczyk błotny i kruszczyk połabski. Rozbudowana sieć wodna i rozległość obszarów leśnych sprzyja bogactwu fauny kręgowców. Na terenie parku występuje 14 gatunków płazów, 6 gatunków gadów, 236 gatunków ptaków oraz 56 gatunków ssaków. Najbogatszym przyrodniczo terenem w obrębie parku jest kompleks leśno-stawowy Łężczok w okolicach Raciborza.

Ks. Bernard Ludwik Koj Diecezja Gliwicka

– Pracy na pewno będzie mnóstwo. Trzeba opracować dokumentację inwentaryzacyjną i projektową zieleni i obiektów parkowych, drzewa poddać zabiegom konserwacyjnym drzew, konserwacji wymaga też kaplica parkowa i elementy małej architektury, to samo tyczy się stawów parkowych i cieków wodnych, ścieżek i chodników. Ale to wszystko z korzyścią dla zwiedzających, by mogli poznać piękno i historię tej części regionu.


PULS REGIONU

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

7

katowice / częstochowa

W podsumowaniu 13. edycji konkursu, które odbyło się w siedzibie Polskiego Radia w Katowicach, uczestniczyła pomysłodawczyni konkursu europoseł Jadwiga Wiśniewska.

Pamięć o Katyniu i Smoleńsku

W sanktuarium na Jasnej Górze odbyły się uroczystości upamiętniające ofiary zbrodni katyńskiej i katastrofy smoleńskiej. Polskie Radio Katowice było gospodarzem gali finałowej Wojewódzkiego Konkursu HistorycznoLiterackiego „Prawda i kłamstwo o Katyniu” organizowanego przez europoseł Jadwigę Wiśniewską.

W

podsumowaniu 13. edycji konkursu, które odbyło się w siedzibie Polskiego Radia w Katowicach, uczestniczyła pomysłodawczyni konkursu europoseł Jadwiga Wiśniewska.

Uczniowie zwracają uwagę, że Ofiary Katynia i Smoleńska połączyły wspólne epitafia. Tegoroczne obchody kolejnej rocznicy tragedii w Smoleńsku odbywały się na Jasnej Górze. Mszę świętą, której przewodniczył metropolita częstochowski abp Wacław Depo, poprzedziła modlitwa i złożenie kwiatów przy Epitafium Smoleńskim. Inicjatorem wydarzenia była europoseł Jadwiga Wiśniewska. W uroczystości wziął udział minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, marszałek

– Prezydent Lech Kaczyński mówił o nowoczesnym patriotyzmie, wpatrzonym w przyszłość, ale mocno zakorzenionym w przeszłości. To ogromna wartość tych prac – akcentowała europoseł Jadwiga Wiśniewska. Wojewódzki Konkurs Historyczno-Literacki „Prawda i kłamstwo o Katyniu” organizowany jest już od 13 lat. Skierowany jest do uczniów ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych z województwa śląskiego. W ciągu dotychczasowych edycji zgłoszono prawie 3 tys. prac. W tym roku do etapu wojewódzkiego wpłynęło 220 esejów (138 prac ze szkół podstawowych i 82 z ponadpodstawowych) z 81 miejscowości w Województwie Śląskim. Nagrody w konkursie ufundował również marszałek Jakub Chełstowski. – Konkurs organizowany przez europoseł Jadwigę Wiśniewską jest niezwykle potrzebny, pozwala zatroszczyć się o pamięć o ofiarach zbrodni katyńskiej i dotrzeć do młodych ludzi. Nie możemy zapominać o tych dramatycznych chwilach, nie możemy po tylu latach znów dać się zwieść i dać oprawcom argument do fałszowania historii. To nasz obowiązek i powinność w stosunku do przyszłych pokoleń – podkreśla marszałek województwa.

W obchodach rocznicy tragedii smoleńskiej uczestniczył także szef MON, Mariusz Błaszczak i europoseł Jadwiga Wiśniewska.

Jakub Chełstowski, a także parlamentarzyści i samorządowcy z regionu. 10 kwietnia 2010 roku w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem zginął Prezydent RP Lech Kaczyński, jego małżonka Maria, grupa parlamentarzystów, dowódcy wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych RP, pracownicy Kancelarii Prezydenta, duchowni, przedstawiciele ministerstw, instytucji państwowych, organizacji kombatanckich i społecznych. Śmierć poniosło 96 osób. /MAR/ [KR 02]

Hołd ofiarom tragedii smoleńskiej złożył na Jasnej Górze marszałek Jakub Chełstowski.

W kategorii szkół podstawowych autorami najlepszych prac zostali: Maciej Agopsowicz – SP nr 1 im. Adama Mickiewicza w Radlinie (pierwsze miejsce), Patrycja Słocińska – SP nr 1 im. Adama Mickiewicza w Myszkowie (drugie miejsce), Mikołaj Pokładnik – SP im. ks. kan. Stefana Wojtyłki w Starej Wsi (trzecie miejsce) W kategorii szkół ponadpodstawowych triumfowali: Weronika Widzyk – I LO im. Kopernika w Żywcu (pierwsze miejsce), Karolina Wąsowicz – ZS im. J. Kochanowskiego w Częstochowie (drugie miejsce), Łukasz Piłat – IX LO im. C. K. Norwida w Częstochowie (trzecie miejsce) Konkurs stwarza także młodym ludziom szansę na debiut literacki. Najlepsze prace są publikowane w tomiku, którego promocja połączona jest z organizowanymi co roku przez europoseł Jadwigę Wiśniewską Zaduszkami Katyńskimi. Uczniowie opisali losy osób pomordowanych w Lesie Katyńskim i innych miejscach Golgoty Wschodu. Dotarli do krewnych ofiar. Odnaleźli ślady Zbrodni Katyńskiej wśród swoich rodzin i w najbliższej okolicy. W tegorocznej edycji Konkursu mocne odzwierciedlenie ma aktualna sytuacja na Ukrainie. Konkurs ma formułę otwartą i pozwala uczniom na kreatywne podejście do tematu. Dlatego oprócz prac utrzymanych w konwencji dzienników, pamiętników, listów, esejów, analiz historycznych z imponującą bazą bibliograficzną. Każda z prac jest szczególnym świadectwem pamięci o Zbrodni Katyńskiej.

Nowa wystawa stała Śląskie Centrum Wolności i Solidarności ul. Wincentego Pola 38 • Katowice odwiedź nas: tel. 32 438 79 66 e-mail: rezerwacje@scwis.pl • www.scwis.pl


8

puls regionu

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

1,5 MILIONA ZŁOTYCH DO PODZIAŁU!

Rodzinne Ogrody Działkowe otrzymały finansowe wsparcie Jakub Chełstowski

To już druga edycja programu dofinansowania ROD-ów z terenu Województwa Śląskiego. Tym razem w puli jest 1,5 mln zł. Na początek podzielono kwotę ponad 628 tysięcy złotych, które trafiły do 17 podmiotów. – Bez wsparcia województwa na pewno nie moglibyśmy sobie pozwolić na tak gruntowne remonty, bazując jedynie na składkach działkowców. Te środki często nie są wystarczające – przekonuje Irena Jurzak, reprezentująca ROD Sarni Stok w Bielsku-Białej. Środki finansowe przeznaczane na ten cel są funduszami pochodzącymi z budżetu województwa, które

pozyskiwane są z opłat za wyłączenie gruntów rolnych z produkcji na podstawie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Przedmiotowe inwestycje dotyczą m.in. budowy i modernizacji alej ogrodowych wraz z odwodnieniem, zbiorników wody deszczowej, które zlokalizowane są na terenie ogólnym ROD, przeznaczonym do wspólnego użytkowania przez wszystkich działkowców. W inauguracyjnej puli ogłoszonej

w lipcu ubiegłego roku do podziału była kwota miliona złotych, którą podzielono pomiędzy 28 Rodzinne Ogrody Działkowe z całego regionu. Z danych Polskiego Związku Działkowców wynika, że obecnie w Polsce funkcjonują 4 tysiące ogrodów działkowych, które skupiają łącznie 900 tysięcy działek o łącznej powierzchni 41 tysięcy hektarów. Korzysta z nich blisko 4 mln osób. /MAR/

marszałek województwa

– Historia tworzenia ogródków działkowych na Śląsku sięga jeszcze 1909 roku. Przez lata wrastały one w krajobraz regionu, stając się elementem naszej kultury. Ogródek to miejsce, gdzie spędzamy całą rodziną wolny czas, dbamy o niego, pielęgnujemy. Na to potrzebne są jednak środki, często prócz składek, trzeba po prostu na remonty wydać dodatkowe pieniądze. Stąd pomysł przedsięwzięcia, które pomoże zrefundować koszty prac na działkach.


Puls regionu

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

9

Uroczystość wręczenia czeków odbyła się w Sali Sejmu Śląskiego

WAŻbNoruEn!ależy

na W sprawie ię z Departamens ć a w kontakto w Wiejskich Urzędu tem Terenó kiego Województwa ws Marszałko telefon: (32) 77 44 801 ; o g ie k Śląs 4 801 lub (32) 77 4 sobia składać o lub n ż o m i k s S Wnio elarii UMW ście w kanc ocztą na adres nadsyłać p nia 46. Ligo

Lista rankingowa wniosków objętych dofinansowaniem środkami budżetu Województwa Śląskiego [MARZEC 2022]

Rafał Kandziora

radny Sejmiku województwa

– Ogrody działkowe od ponad stu lat są miejscem pracy, rekreacji i spotkań międzypokoleniowych. O ich sile i znaczeniu świadczy fakt, że działkowcy rekrutują się spośród wszystkich grup społecznych i zawodowych, ludzi w różnym wieku i o różnym statusie majątkowym. Swoje miejsce znajdują tu zarówno osoby z kilkudziesięcioletnim stażem, jak i młodsze, które chcą kontynuować tradycje rodziców i tworzyć warunki do zdrowego wypoczynku dla swoich dzieci.

ROD Gronie w Bielsku-Białej – modernizacja odcinka drogi dojazdowej do parkingu ogrodu działkowego (10 370 zł)

ROD im. A. Mickiewicza w Częstochowie – renowacja rowu melioracyjnego służącego małej retencji (35 180,46 zł)

ROD Tulipan w Rudzie Śląskiej – budowa alejek ogrodowych – etap II (20 000 zł)

ROD Wypalanki w Częstochowie – budowa drogi wewnętrznej (49 840,38 zł)

ROD Sarni Stok w Bielsku-Białej – modernizacja alejek (19 500 zł)

ROD Nasza Palma w Zabrzu – wykonanie odwodnienia i drenażu działek oraz naprawa nawierzchni alei (50 000 zł)

ROD Dalia w Wyrach – drenaż alejek (11 200 zł) ROD Owoc Naszej Pracy w Pszczynie – utwardzenie – odnowa alei ogrodowych (49 938 zł) ROD im. XXXV-lecia w Tychach – utwardzenie terenu I etap (25 200 zł) ROD Matecznik w Bielsku-Białej – wykonanie odcinka wewnętrznej drogi ogrodowej (24 700 zł) ROD Biała Róża w Gliwicach – budowa i modernizacja drogi wewnętrznej dojazdowej do alejek ogrodowych (45 000 zł) ROD im. Powstańców Śląskich w Raciborzu – wykonanie drogi dojazdowej do gruntu rolnego (47 381,10 zł)

ROD Biała Róża w Zabrzu – przebudowa doprowadzalników wody deszczowej do zbiornika retencyjnego wraz z remontem budowli piętrzących (50 000 zł) ROD Kalinowa w Sosnowcu – przebudowa i modernizacja alei głównej (40 000 zł) ROD Przyszłość w Zabrzu – modernizacja i odnowa alei ogrodowych (al. Zielona i al. Lipowa) (50 000 zł) ROD Zacisze w Zabrzu – utwardzenie alei ogrodowych (50 000 zł) ROD Mostostal w Zabrzu – utwardzenie nawierzchni alei głównej (50 000 zł)


10

#POROZMAWIAJMY

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

Rozmowa z marszałkiem Województwa Śląskiego

UB K JA I K S TOW S Ł E H C e i k s ą l Ś ś i z d t jes j e n j y c y t s e w n wi y p o r u E e c w ó ł czo


#POROZMAWIAJMY

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

11

– W zestawieniu przygotowanym przez fDi Intelligence dla Financial Times zajęliśmy szóste miejsce wśród 148 regionów z całej Europy. To rzeczywiście spore osiągnięcie i duży powód do satysfakcji, ale obiektywnie – to przecież przede wszystkim efekt naprawdę ciężkiej pracy, jaką wykonaliśmy przez ostatnie lata – akcentuje w rozmowie z miesięcznikiem Dwa Kwadranse marszałek województwa Jakub Chełstowski. Województwo Śląskie bardzo wysoko uplasowało się w rankingu prestiżowego Financial Times pod względem atrakcyjności inwestycyjnej. Miejsce w pierwszej dziesiątce najlepszych regionów Europy to ogromne wyróżnienie.

W

zestawieniu przygotowanym przez fDi Intelligence dla Financial Times zajęliśmy szóste miejsce wśród 148 regionów z całej Europy. To rzeczywiście spore osiągnięcie i duży powód do satysfakcji, ale obiektywnie – to przecież przede wszystkim efekt naprawdę ciężkiej pracy, jaką wykonaliśmy przez ostatnie lata. Kapituła oceniała strategie, jakie regiony wykorzystują, by przyciągnąć do siebie zagranicznych inwestorów. Województwo Śląskie zdaje świetnie ten egzamin choćby z racji Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, która w 2019 roku została wybrana najlepszym tego typu podmiotem w Europie i drugim na świecie. Jesteśmy w absolutnej europejskiej czołówce. W gronie tak zacnym jak Bawaria czy Katalonia. KSSE jest pewnego rodzaju inwestycyjnym papierkiem lakmusowym regionu. Najprościej rzecz ujmując, pokazaliśmy, jak to zrobić skutecznie. KSSE jest atrakcyjna dla inwestorów z uwagi na dobrze skomunikowaną sieć dróg, uzbrojone tereny inwestycyjne, odpowiednie otoczenie gospodarcze, przyjazne nastawienie wobec inwestorów, mając tu także na uwadze gminy, które w tym biorą udział. Stawiamy na edukację i kształcenie pracowników pod kątem wymogów rynku pracy. Dobrze wykorzystujemy przemysłowe tradycje regionu, przy czym pokazujemy elastyczność. Dziś dla przykładu jesteśmy jako województwo mocnym punktem na gospodarczej mapie Polski dysponującym prężnie działającym klastrem motoryzacyjnym. Szybko i chętnie się uczymy, jesteśmy innowacyjni. Co dobrze rokuje, bo przed nami jest wiele wyzwań. Mamy niespełna dekadę na to, by stać się regionem w pełni przyjaznym środowisku. Taki cel postawiliśmy sobie w strategii „Zielone Śląskie 2030”, która jest wspólnym dobrem. Będziemy tworzyć miejsca pracy w nowych segmentach przy zachowaniu żelaznych zasad ekologii.

Raport Financial Times nosi nazwę „Europejskie Miasta i Regiony Przyszłości” i tworzony był na lata 2022/23. Dotyczył najbardziej obiecujących miejsc inwestycyjnych w Europie. Badania dokonuje się na podstawie ankiet wypełnianych przez miasta i regiony.

W

ojewództwo Śląskie zajęło lokaty w pierwszej dziesiątce w kategorii: strategia przyciągania bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz w kategorii: efektywność kosztowa. W badaniu porównano lokalizacje pod kątem ich atrakcyjności dla BIZ, czyli bezpośrednie

inwestycje zagraniczne w oparciu o dane zebrane w pięciu podkategoriach – potencjał gospodarczy, przyjazny dla biznesu, połączenia komunikacyjne, kapitał ludzki i styl życia oraz efektywność kosztowa.

styki, wydatkując na ten cel ponad 87,5 mln zł. Gminy mogły zwolnić na przykład przedsiębiorców z podatków, a same te pieniądze zainwestować w rozwój potrzebnej infrastruktury.

Na poziomie regionalnym zespół badawczy fDi ocenił 148 regionów europejskich, pogrupowanych w trzy kategorie wielkości — małe, średnie i duże. Województwo Śląskie znalazło się w prestiżowych towarzystwie największych i najbardziej atrakcyjnych ośrodków w Europie, zajmując wysokie miejsca wśród dużych regionów w kategorii: strategia przyciągania bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz w kategorii efektywność kosztowa.

Infrastruktura drogowa to podstawa, jeśli mówimy o inwestycjach na dużą skalę. Trzeba przyznać, że pod tym względem w województwie przez ostatnie lata naprawdę sporo się dzieje.

Śląskie zostało uhonorowane w wyjątkowym miejscu, bo podczas Międzynarodowych Targów Nieruchomości MIPIM 2022 w Cannes.

R

zeczywiście, targi MIPIM to najbardziej prestiżowe targi inwestycyjne na świecie. Jest to cykliczne wydarzenie poświęcone szeroko rozumianemu rynkowi nieruchomości, gromadzące uczestników z całego świata: miasta i regiony, firmy deweloperskie, inwestorów, firmy konsultingowe, a także liczne grono dziennikarzy branżowych. Udział w targach to kolejna szansa na przyciągnięcie inwestorów, z której skorzystaliśmy.

Do

2024 roku, licząc od roku 2018, na modernizację i budowę dróg wydamy kwotę 2,5 mld zł. Takimi pieniędzmi na inwestycje drogowe nigdy województwo nie dysponowało. Rekordowa pod względem ilości oddanych do użytku dróg zrealizowanych przy finansowym wsparciu województwa była szczególnie końcówka ubiegłego roku. Na początku listopada do użytku oddano przebudowaną Drogę Wojewódzką nr 933 na odcinku od DK 78 w Wodzisławiu Śląskim do ronda przed granicą z Jastrzębiem-Zdrojem. Dostępne dla kierowców są cztery trasy: DW nr 929 od granicy Rybnika do węzła Świerklany, odcinek DW 933 pomiędzy Pawłowicami i Pszczyną, DW 943 w Lalikach i DW 941 w Wiśle. Kilka tygodni temu otwarliśmy drogę Rudnik – Racibórz, ważną część budowanej trasy łączącej docelowo Racibórz z Pszczyną.

W zestawieniu przygotowanym przez fDi Intelligence dla Financial Times zajęliśmy szóste miejsce wśród 148 regionów z całej Europy. To rzeczywiście spore osiągnięcie i duży powód do satysfakcji, ale obiektywnie – to przecież przede wszystkim efekt naprawdę ciężkiej pracy, jaką wykonaliśmy przez ostatnie lata. Kapituła oceniała strategię, jakie regiony wykorzystują, by przyciągnąć do siebie zagranicznych inwestorów. Województwo Śląskie zdaje świetnie ten egzamin choćby z racji Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, która w 2019 roku została wybrana najlepszym tego typu podmiotem w Europie i drugim na świecie. Jesteśmy w absolutnej europejskiej czołówce.

Ważne, że jesteśmy cały czas dostrzegani na międzynarodowej arenie. W ubiegłym roku otrzymaliśmy tytuł Europejskiego Regionu Przedsiębiorczości za strategię wsparcia firm podczas pandemii COVID-19. Komitet Regionów docenił m.in. Śląski Pakiet dla Gospodarki, z którego wydatkowano ponad 1,4 mld zł na wsparcie dla przedsiębiorców. Nie tylko uratowaliśmy setki miejsc pracy w regionie, ale realnie przyczyniliśmy się do rozwoju wielu firm, zwłaszcza z sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Pomogliśmy też branży turystycznej, uruchamiając program Śląski Pakiet dla Tury-

Wartość inwestycji wyniosła 274,7 mln zł. Ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego 2014–2020 przeznaczono 146 mln zł. Z budżetu Województwa Śląskiego przekazano 128,7 mln zł. Liczby oddają skalę tych inwestycji. A to nie koniec. Został ogłoszony przetarg na modernizację DW 934 w Imielinie. To przykład bardzo dobrej współpracy samorządu województwa ze stroną rządową, bo na ten cel trafi 152 mln zł z Programu Inwestycji Strategicznych. To jedna z tych inwestycji drogowych, na realizację której kierowcy

szczególnie czekają. Przypomnę, że DW 934 stanowi uzupełnienie kluczowej sieci drogowej, łącząc DK44 i S1. Jest to jeden z głównych szlaków dojazdu m.in. do KWK „Piast”, jak również terenów przemysłowych, na których znajdują m.in. zakłady Fiata. Droga charakteryzuje się bardzo wysokim natężeniem ruchu, powodującym efekt „wąskiego gardła” na kluczowej drodze dla połączenia międzyregionalnego – granic naszego województwa i Małopolski. Jak dotąd wszystkie prace modernizacyjne przebiegały zgodnie z planem. Nawet pandemia COVID-19 nie była w stanie ich zburzyć. Teraz trzeba mieć nadzieję, że trwająca w Ukrainie wojna nie będzie nadto rzutowała na kwestie związane z naszą gospodarką. Mam tu na myśli na przykład ceny materiałów, co podniosłoby niestety koszty inwestycyjne. Wojna zmienia wszystko.

Napaść Rosji na Ukrainę i wojna za wschodnią granicą stawia także Województwo Śląskie przed koniecznością wsparcia uchodźców. Nie zanosi się przy tym, aby prędko doszło do wstrzymania działań wojennych. Reagujemy, pomagamy, jesteśmy chwaleni za to przez całą Europę. Konieczny będzie jednak długofalowy plan działania.

J

eszcze na początku roku nikt się nie spodziewał, że tuż przy naszej granicy dojdzie do tak tragicznych wydarzeń. Dziś trzeba otwarcie mówić o tym, że Rosja dopuszcza się ludobójstwa, a ukraińskie miasta toną we krwi. Całe rodziny szukają pomocy i schronienia u nas. Ludziom trzeba dać wsparcie i otuchę. Wielu z nich zostanie być może z nami już na zawsze. Nie wiadomo, czy w ogóle kiedykolwiek wyjdą z wojennej traumy. Trudno uwierzyć, że takie rzeczy dzieją się w trzeciej dekadzie XXI wieku i to w tej części Europy. W kraju, który chciał przecież być częścią europejskiej wspólnoty, pragnął stać się częścią NATO i Unii Europejskiej. Sytuacje kryzysowe wymagają stanowczej reakcji. Pomagamy w takim zakresie, w jakim możemy to zrobić. Uchwałą Sejmiku przekazaliśmy na przełomie lutego i marca 1,5 mln zł dla gmin, które będą pomagać uchodźcom. Są to pieniądze z rezerwy ogólnej. Ludzie uciekający przed wojną muszą mieć dach nad głową. Gdzieś trzeba ich ulokować i samorządy biorą ten obowiązek na siebie, więc trzeba je wesprzeć. W gotowości są nasze szpitale, z Przemyśla do Katowic kursują pociągi Kolei Śląskich, które przywożą uchodźców. Po stronie Wojewódzkiego Urzędu Pracy znajduje się kwestia znalezienia im zatrudnienia. Robimy, co w naszej mocy aby wszystko to płynnie przebiegało. Wojna sprawiła, że Ukraińcy stają się częścią naszej społeczności. Trzeba im to umożliwić, by mogli poczuć u nas choć namiastkę rodzinnych domów, które mieli w swojej ojczyźnie. Dobro zawsze wraca. Jestem tego pewny.

rozmawiał MARCIN KRÓL


12

PULS REGIONU

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

W Parku Śląskim powstaje nowoczesne miasteczko ruchu drogowego CHORZÓW

W miejscu dawnego miasteczka ruchu drogowego na terenie Ośrodka Harcerskiego powstanie nowe wraz ze skateparkiem. Umowa na realizację tego zadania została podpisana. Opiewa na 10,8 mln zł brutto. Prace mają zostać zakończone jesienią. – Ta inwestycja znakomicie wpisuje się w program poprawy bezpieczeństwa na drogach Województwa Śląskiego, który realizowany i finansowany jest przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego w Katowicach, Częstochowie i Bielsku-Białej. Miasteczko ruchu drogowego w Parku Śląskim stanie się świetnym miejscem, gdzie od małego dzieciaki będą nabierać nawyki bezpiecznej jazdy. To również wzbogaci i tak już atrakcyjną ofertę Parku Śląskiego, który niezmiennie cieszy się popularnością mieszańców całego regionu – podkreśla marszałek Jakub Chełstowski Nowe miasteczko ruchu drogowego podzielone zostanie na sześć stref: malucha z miejscem dla najmłodszych użytkowników, którzy korzy-

stają z rowerków biegowych i na czterech kółkach, gier ulicznych, skateparku, pumptracku, miasteczka ruchu drogowego oraz ścianki wspinaczkowej. Na szczególną uwagę zasługuje wspomniane miasteczko. Odwzorowany zostanie tutaj miniaturowy układ drogowy, gdzie dzieciaki będą zdawać test na kartę rowerową. Rondo, tunel, skrzyżowanie z sygnalizacją świetlną, odcinki autostrady, punkt poboru opłat, przystanek autobusowy, a nawet stacja paliw z restauracją drive thru, to tylko niektóre elementy, które tutaj przewidziano. Rodzice, którzy przyjadą do miasteczka ze swoimi pociechami, będą

mogli ich doglądać z wygodnych ławeczek. Dla rowerów przygotowane zostaną dwie wiaty parkingowe. Całość zostanie oświetlona i objęta monitoringiem. W ramach inwestycji wykonane zostaną również nowe nasadzenia drzew i krzewów. Wykonawca – firma Geosolid z Krakowa – będzie miała 7 miesięcy na wykonanie prac. Udzieli też 60-miesięcznej gwarancji. Realizacja inwestycji pod nazwą: „Budowa miasteczka ruchu drogowego wraz ze skateparkiem” stanowi część zadania p.n. „Budowa Parku Wielu Pokoleń”, które realizowane jest w ramach unijnego programu JESSICA. /MAR/

Paweł Bilangowski prezes Parku Śląskiego

– To tak naprawdę inwestycja w bezpieczeństwo, ucząca pozytywnych nawyków w ruchu drogowym. Takie jest jej założenie. Wczesne zdobywanie doświadczenia będzie procentowało w przyszłości.


Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

puls regionu

13

Miasteczko ruchu drogowego będzie gotowe jesienią. A tak prezentuje się na wizualizacjach. | Wiz. materiały Parku Śląskiego.

nadinspektor Roman Rabsztyn

komendant wojewódzki policji w Katowicach

– Edukacja z zakresu bezpieczeństwa to najlepsze z możliwych rozwiązań. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i odpowiedzialność są najwyższymi wartościami w ruchu drogowym.


14

aktualności

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

ZARZĄD WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO ROZSTRZYGNĄŁ OTWARTY KONKURS OFERT W DZIEDZINIE KULTURY FIZYCZNEJ ORAZ BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO NA 2022 ROK

Projekty ważne dla mieszkańców

2,3 mln zł trafi w tym roku na zapewnienie bezpieczeństwa osób przebywających w górach i nad wodą. 3,8 mln zł z kolei wyniesie wsparcie w zakresie kultury fizycznej. Symboliczne czeki wręczono podczas specjalnej konferencji zorganizowanej na Stadionie Śląskim. – Od początku kadencji bardzo mocno wspieramy środowiska sportowe z regionu, ale także te związane z bezpieczeństwem w górach i nad wodą. Prawie 3,8 mln zł trafia do związków i stowarzyszeń z regionu. Ostatnie Igrzyska Olimpijskie w Tokio pokazały, że Śląsk odgrywa w sporcie bardzo istotną rolę. Warto stwarzać przestrzeń do tego, żeby młodzi ludzie spędzali aktywnie czas, bo liczba podmiotów, które otrzymały wsparcie, jest bardzo duża. 2,3 mln zł to z kolei wsparcie bezpieczeństwa. Konsekwentnie zwiększamy finansowanie w tym obszarze, to realne działanie, duże środki, ale zarówno nasi mieszkańcy, jak i turyści, którzy spędzają czas w regionie, powinni czuć się tu bezpieczni – przekonuje marszałek Jakub Chełstowski.

Symboliczne czeki na Stadionie Śląskim wręczali m.in. członek zarządu województwa Beata Białowąs oraz radni: Julia Kloc-Kondracka i Jarosław Szczęsny.

3 800 000

Na zapewnienie bezpieczeństwa osobom przebywającym w górach i nad wodą przeznaczono w 2022 roku kwotę 2,3 mln zł (400 tys. zł na zapewnienie bezpieczeństwa osobom przebywającym nad wodą w otwartym konkursie ofert; 1,9 mln zł na zapew-

MÓWIĄ

LICZBY

Taką kwotę przeznaczono realizację zadań w dziedzinie kultury fizycznej

Upowszechnianie kultury fizycznej – 2,6 mln zł Sport akademicki w zakresie upowszechniania kultury fizycznej – 700 tys. zł Szkolenie kadry wojewódzkiej młodzików – 100 tys. zł Udział w finałach mistrzostw Polski zawodników reprezentujących województwo oraz w finałach ogólnopolskich olimpiad młodzieżowych – 250 tys. zł  Sporty lotnicze – 70 tys. zł  Sporty motorowe – 90 tys. zł

   

nienie bezpieczeństwa osobom przebywającym w górach, poza konkursem – dop. red). Wydatki te mają służyć podniesieniu bezpieczeństwa na obszarach górskich oraz wodnych Województwa Śląskiego. /MAR/

Jan Kawulok

przewodniczący Sejmiku województwa

– Wspieramy duże projekty, ale też codzienną pracę. Chciałbym, żeby w każdej gminie była infrastruktura sportowa, by młodzi ludzie mogli oderwać się od telewizora i komputera. To wsparcie jest niezwykle potrzebne i wierzę, że pomoże młodym ludziom realizować sportowe pasje i rozwijać się.

Robert Pilarczyk naczelnik Grupy Jurajskiej GOPR

– Pieniądze przeznaczymy na remont stacji centralnej. Dzięki temu dyżury będą odbywały się w dużo bardziej komfortowych warunkach niż dotychczas. Środki trafią także na zakup sprzętu ratunkowego, a także szkolenia, którą udoskonalą umiejętności naszych pracowników.


aktualności

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

15

WIELKI JUBILEUSZ IzBY RZEMIEŚLNICZEJ W KATOWICACH

Taka gala zdarza się raz na sto lat!

W tym roku Izba Rzemieślnicza w Katowicach obchodzi swoje stulecie. Okazją do uczczenia tego pięknego jubileuszu była wielka gala, która odbyła się 8 kwietnia w sali koncertowej Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Wydarzenie odbyło się pod honorowym patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy.

I

zba Rzemieślnicza w Katowicach powstała w 1922 roku. Jej szczególnym zadaniem od początku była troska o wysoki poziom świadczonych przez rzemieślników usług. Niewiele jest też gospodarczych organizacji, które mogą poszczycić się stuleciem istnienia. Izba przetrwała Wielki Kryzys, II wojnę światową i lata komunizmu. Zwłaszcza w latach 50. XX wieku rzemieślnicy byli na cenzurowanym; później, po odwilży 1956 roku było trochę lepiej, co nie znaczy, że było dobrze. Jak przypomniano, komunistyczne władze jedną ręką przypinały rzemieślnikom ordery, a drugą groziły uderzającymi w ich działalność domiarami. I wreszcie lata po upadku komunizmu, które przyniosły wolność prowadzenia działalności gospodarczej, ale też pochopną likwidację aż połowy szkolnictwa zawodowego, a po wejściu do Unii Europejskiej – także wyjazdy z Polski wykwalifikowanych fachowców. Podczas kwietniowej gali szablę im. Jana Kilińskiego otrzymali Henryk Michalik, Jerzy Weindich, Janusz Paterman, Cech Rzemiosł Różnych w Bytomiu na okoliczność 75 lat istnienia, a także Izba Rzemieślnicza oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Katowicach z okazji 100 lat istnienia. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski uhonorowany został

prezes Izby Rzemieślniczej w Katowicach, prof. Jan Klimek. Figurki Złota Firma z Jakością otrzymał od rzemieślników marszałek województwa Jakub Chełstowski.

– Śląskie od pokoleń zbudowane jest na tradycji rzemiosła. Jego ewolucję można postrzegać przez pryzmat zmian, które zachodzą przede wszystkim w przemyśle, z którym od pokoleń kojarzony jest nasz region.

Galę rzemiosła uświetnił swoim występem Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”. Nie zabrakło okolicznościowego, gigantycznego tortu. Jedną ze statuetek Firma z Jakością otrzymał marszałek województwa Jakub Chełstowski.

Trzeba to zaakcentować szczególnie dziś, w dobie, gdy niemal w każdej dziedzinie gospodarczego życia sięgamy po nowoczesne technologie. Ale przecież nie byłoby ich bez rzemiosła. Bo nowoczesne technologie to efekt ewolucji. Postęp techniczny jest wypadkową rzemiosła, przeobrażeniom, jakie przez wieki przechodziło. Obecny rok został ustanowiony przez Sejmik Rokiem Rzemiosła w Województwie Śląskim. Wierzę, że to przyczyni się do jego popularyzacji i będzie stanowić inspirację do organizacji inicjatyw i wydarzeń, które wpłyną na podkreślenie jego znaczenia w rozwoju przemysłu na Śląsku, ale i jego przyszłości, a przy okazji uświetnią jubileusz stulecia Izby Rzemieślniczej oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Katowicach. Bez rzemiosła nie byłoby silnego gospodarczo Województwa Śląskiego – zaakcentował marszałek Jakub Chełstowski. W kategorii Kultura dla Rzemiosła nagrodę otrzymały m.in. wojewódzkie instytucje kultury: Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” oraz Opera Śląska w Bytomiu. Ambasadorem Rzemiosła Śląskiego wybrano Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną, która jest największym tego typu podmiotem gospodarczym w Europie i drugim na świecie. Statuetkę Ambasadora Rzemiosła Śląskiego otrzymał także Fundusz Górnośląski SA.

Podczas gali oficjalnie zainaugurowano obchody Roku Rzemiosła ustanowione uchwałą Sejmiku Województwa Śląskiego.

/MAR/

prof. Jan Klimek prezes Izby Rzemieślniczej w Katowicach

– Jestem szczęśliwy, mogąc świętować tak piękny jubileusz jak stulecie naszej Izby Rzemieślniczej. Cieszę się, że kondycja śląskiego rzemiosła jest ciągle tak dobra. Ustanowienie 2022 Rokiem Rzemiosła też ma swoją rangę i ogromną wartość. Słowa „rzemieślnik i rzemiosło” brzmią dzisiaj dumnie!


16

SPORTOWE #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

PRZEŻYJMY TO JESZCZE RAZ

Kocioł Czarownic znów szczęśliwy dla Biało-Czerwonych

Nie ma lepszego miejsca dla polskiej reprezentacji! Ekipa dowodzona przez Czesława Michniewicza odprawiła na Stadionie Śląskim Szwedów (2:0) po golach Roberta Lewandowskiego i Piotra Zielińskiego przy ogłuszającym dopingu kibiców, którzy wypełnili trybuny Kotła Czarownic do ostatniego miejsca.

T

radycji stało się zadość: polska kadra na Stadionie Śląskim zawsze czuła się najlepiej, a jego magia znów zadziałała. Na przełomie listopada i grudnia będziemy emocjonować się mundialem w Katarze, gdzie Biało-Czerwoni zmierzą się z Arabią Saudyjską, Meksykiem i najsilniejszą w tej grupie, reprezentacją Argentyny, niedawnym zdobywcą Copa America, a w historii dwukrotnym mistrzem świata (1978 i 1986). Trzykrotnie „Albiceleste” byli wicemistrzami globu (1930, 1990 i 2014). Tylko z kronikarskiego obowiązku przypominamy, że filarem kadry trenera Lionela Scaloniego jest Lionel Messi, a tacy zawodnicy jak Paolo Dybala i Angel Di Maria, pewnie napsują sporo krwi naszym defensorom. Ale to dopiero przed nami i trzeba wierzyć, że tym razem zagramy o coś więcej niż na ostatnich turniejach, z których Polacy wracali już po fazie grupowej. Tymczasem warto cofnąć się nieco w czasie i przypomnieć legendarne awanse na mundial pieczętowane właśnie na Stadionie Śląskim. Oto krótka lekcja piłkarskiej historii.

POLSKA – ANGLIA 2:0 (6 czerwca 1973)

Wygrana, która znajduje się nieco w cieniu słynnego remisu na Wembley. Mecz oglądało 100 tysięcy widzów, czyli tyle samo, ile zgromadziło się na słynnym spotkaniu przeciwko ZSRR (2:1), którego katem został Gerard Cieślik. Ci którzy pamiętają spotkanie z Anglią, wspominają, że przy „Mazurku Dąbrowskiego” odśpiewanym przez cały stadion można było poczuć na ciele gęsią skórkę. Ponoć to właśnie w tym meczu narodziła się legenda, jak i samo określenie Śląskiego jako Kotła Czarownic, zaś samo określenie

przypisywane jest angielskim dziennikarzom relacjonującym ten mecz. Polacy grali fantastycznie. Pierwszą bramkę zdobył Jan Banaś. A przynajmniej została na jego konto zapisana, bowiem Bobby Moore miał przyznać się później, że to on trącił piłkę po rzucie wolnym wykonanym przez Roberta Gadochę. Anglik odegrał też rolę przy drugim golu dla Polski. Piłkę odebrał mu Włodzimierz Lubański, który ruszył na bramkę Synów Albionu i zmusił ich bramkarza do kapitulacji. Dla zawodnika Górnika Zabrze mecz zakończył się dramatycznie – po faulu McFallanda Lubański został wywieziony karetką z boiska. Do kadry wrócił dopiero po trzech latach. W meczu z Anglią podopieczni Kazimierza Górskiego utrzymali wynik i zrobili ogromny krok w walce o awans na MŚ w RFN, gdzie zdobyli brązowe medale, a tytuł króla strzelców przypadł Grzegorzowi Lacie.

POLSKA – BELGIA 0:0 (11 września 1985)

Było w historii kilka spotkań z Flamandami, które były dla biało-czerwonych dość istotne. Na Mundialu w 1982 roku Belgów trzema golami zdemolował Zbigniew Boniek. Trzy lata później spotkanie z Belgami było kluczowe w kontekście awansu na Mistrzostwa Świata w Meksyku. 11 września 1985 roku na Stadionie Śląskim zasiadło 75 tysięcy widzów. Tak łatwo jak na mundialu tym razem z Belgami już nam nie poszło. Kilka miesięcy wcześniej, bo w maju 1985, w Brukseli Polacy przegrali spotkanie (2:0). W grupie eliminacyjnej mieliśmy jeszcze Grecję i Albanię, z którą zaliczyliśmy wpadkę, remisując u siebie (2:2). Sprawa awansu na mundial w Meksyku (1986) ważyła się do ostatniego spotkania. Aby cel osiągnąć, na Śląskim wystar-

czyło zremisować. I tak też się stało. Najbliżej zdobycia gola w tym meczu był Zbigniew Boniek. Były już prezes PZPN trafił w słupek.

POLSKA – NORWEGIA 3:0 (1 września 2001)

Na mundialu w Meksyku strzeliliśmy tylko jednego gola, w wygranym (1:0) meczu z Portugalią w swojej grupie. Bramkę zdobył nieżyjący już Włodzimierz Smolarek i to trafienie dało Polakom awans z grupy. Dość szczęśliwy, bowiem dostaliśmy straszne lanie od Anglików (3:0; hat trick Gary'ego Linekera) i bezbramkowo zremisowaliśmy z Marokiem. Los nie był jednak dla Biało-Czerwonych łaskawy. Trafiliśmy na Brazylię i skończyło się koszmarną porażką (0:4). Na trenera Antoniego Piechniczka wylała się fala krytyki, na co selekcjoner odparł, że polska kadra długo na żaden większy turniej nie pojedzie. Jego słowa, nie licząc srebrnego medalu olimpijskiej reprezentacji prowadzonej przez Janusza Wójcika zdobytego w 1992 roku na igrzyskach w Barcelonie, miały okazać się prorocze. Żeby awansować na mundial, czekaliśmy długie 16 lat.

Ale sukces ten smakował wtedy wybornie. Polacy jako pierwsza europejska ekipa wywalczyli awans na Mundial do Korei i Japonii w 2002 roku. Przy 40 tysiącach kibiców, którzy zasiedli na Stadionie Śląskim, Polacy pokonali silnych wtedy Norwegów (3:0). W składzie podopiecznych Jerzego Engela brylował Emmanuel Olisadebe.

Robert Lewandowski kapitan reprezentacji Polski

– To był wyjątkowy mecz, zdawaliśmy sobie sprawę, o co gramy. Nie bez znaczenia byłą atmosfera na Stadionie Śląskim. Coś wspaniałego!


SPORTOWE #ŚLĄSKIE

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

W tamtych eliminacjach popularny „Emsi” strzelił w sumie osiem goli. W pamiętnym spotkaniu z Norwegami wynik otworzył Paweł Kryszałowicz. W ostatnim kwadransie meczu gospodarze jeszcze dwa razy trafiali do siatki po strzałach wspomnianego Olisadebe i Marcina Żewłakowa. Na mundialu poszło nam kiepsko. Najpierw ograła nas Korea Południowa (2:0), potem Portugalia (4:0), a w meczu o honor pokonaliśmy USA (3:1).

POLSKA – BELGIA 2:0 (17 LISTOPADA 2007)

O ile do 2008 roku na mistrzostwa świata jeździliśmy i dwukrotnie przywoziliśmy z nich medale, tak na Euro

Polacy do tamtego momentu nie występowali nigdy. Udało się tego dokonać pod wodzą Leo Benhakkera. Holenderski szkoleniowiec potrafił dość przeciętnych piłkarzy, jakimi dysponowała wtedy polska kadra, odpowiednio zmotywować. Do tego stopnia, że potrafiliśmy ograć na Śląskim po golach Ebiego Smolarka bardzo silnych Portugalczyków (2:1), na wyjeździe z nimi zremisować (2:2) i pokonać w delegacji Belgów (0:1). Dało to Polakom pierwsze miejsce w niezwykle silnej grupie. Mecz z listopada 2007 roku był ostatnim w ramach eliminacji do Euro 2008. Biało-Czerwoni byli już pewni awansu, ale chcieli je zakończyć z przytupem. Dwoma golami Ebiego Smolarka odprawili Belgów – aktualnie trzecią drużynę świata. Chociaż największą gwiazdą tamtej kadry był bez wątpienia Ebi Smolarek, tak najdroższym zawodnikiem okazał się Radosław Matusiak, wtedy napastnik GKS Bełchatów. Matusiak na początku 2007 roku, w trakcie niezwykle udanych eliminacji, które mocno go wypromowały, trafił do włoskiej Serie A, trzeciej ekipy tej ligi US Palermo za kwotę 1,8 mln euro. Za wiele tam jednak nie pograł. Zagrał raptem w trzech meczach i zdobył jednego gola. Co ciekawe, obydwa kluby – GKS Bełchatów i US Palermo – połączył po latach wspólny los. Obydwa ogłosiły bankructwo…

17

Grzegorz Krychowiak grał z pełnym poświęceniem.

Veni, Vidi, Vici! Jedziemy do Kataru!

przygotował MARCIN KRÓL

Kibice wypełnili Stadion Śląski do ostatniego miejsca. Doping uskrzydlał Biało-Czerwonych.

Kamil Glik i Zlatan Ibrahimović. „Ibra” będzie oglądał mundial w Katarze w telewizji…

Zdjęcia: M. Bulanda/PressFocus


18

polecamy!

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

[KR 03]

PRELUDIUM 70-LECIA ZESPOŁU PIEŚNI I TAŃCA „ŚLĄSK”

Zakończyła się wiosenna trasa koncertowa

Wielotysięczna publiczność towarzyszyła Zespołowi „Śląsk” podczas zakończonej 2 kwietnia wiosennej trasy koncertowej. Na przełomie marca i kwietnia artyści odwiedzili z programem „A to Polska właśnie” Bielsko-Białą, Pruszków, Suwałki, Olsztyn, Białystok, Gdańsk, Koszalin, Elbląg, Kołobrzeg, Kielce i Krosno.

K

oncerty z najbardziej znanym repertuarem były preludium do zbliżającego się wielkimi krokami jubileuszu 70-lecia Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”. „Śląsk” pojawił się na scenie w pełnej krasie, w repertuarze najpiękniejszych pieśni i tańców ludowo-narodowych. Przeważającą część programu stanowiły kompozycje lub opracowania muzyczne Stanisława Hadyny oraz układy choreograficzne Elwiry Kamińskiej – współzałożycieli Zespołu „Śląsk”. W repertuarze przygotowanym na tę trasę Zespół zebrał pieśni i tańce, które od blisko 70 lat tworzą międzynarodową, artystyczną markę „Śląska”. Pojawiły się m.in. najsłynniejsze utwory Stanisława Hadyny, które przez dziesięciolecia budowały legendę Zespołu: „Karolinka”, „Szła dzieweczka” czy „Trojak”, a także tańce narodowe w choreografii Elwiry Kamińskiej. Zaprezentowane w programie utwory są dziś muzycznym kanonem twórczości ludowej, wiele z nich stało się wzorem w dziedzinie inscenizowanej stylizacji polskiego tańca ludowego i narodowego. Żywiołowość, wdzięk, elegancja, młodzieńczość wyrazu i kunszt wykonawczy sprawiły, że widowisko Zespołu „Śląsk” zostanie na długo w sercach widzów, którzy pojawili się na koncertach.

„Śląsk” pojawił się na scenie w pełnej krasie, w repertuarze najpiękniejszych pieśni i tańców ludowo-narodowych. | Fot. W. Korpusik

Już we wrześniu tego roku Zespół zainauguruje jubileuszowy, siedemdziesiąty sezon artystyczny. Na okrągłe urodziny, przypadające dokładnie 1 lipca 2023

roku, artyści zaproszą sympatyków do swojej siedziby – zespołu pałacowo-parkowego w Koszęcinie. /AK/

FILHARMONIA ŚLĄSKA ZAPRASZA

Fot. materiały dystrybutora

DO ZOBACZENIA

„Jakoś to będzie”

reżyseria Sylwester Jakimow

Kiedy mimo trzydziestki na karku wciąż mieszkasz z rodzicami. Gdy brakuje ci pieniędzy, z dziewczyną się nie układa, a twoje życie coraz częściej ma smak taniego piwa z dyskontu – wtedy dostrzegasz, że najwyższa pora, żeby w końcu coś zmienić.

D

o takich wniosków dochodzą zgodnie Albert, Marcin i Jacek – trzej kumple z osiedla, którzy po serii biznesowych katastrof, wreszcie wpadają na pomysł, jak nieźle zarobić. Tak rodzi się plan śmiałej akcji, która zaprowadzi bohaterów w sam środek wielkiego wesela, gdzie czeka na nich nie tylko konkretna kasa, ale i szansa na gorący romans. Po drodze wystarczy tylko niczego nie popsuć. A z tym, jak wiadomo, bywa różnie. Ale czasem łatwiej powiedzieć, niż samemu coś zrobić. Zbudowany z epizodów film

Jakimowa, chwilami również przypomina skecz. Krucha linia dramaturgiczna, skomplikowane, nie zawsze logiczne, przygotowania do wielkiej akcji, mogącej ustawić finansowo bohaterów na długie lata, wydaje się zbyt wątła, żeby utrzymać widza w napięciu na czas półtoragodzinnego seansu. Niektóre dowcipy są rewelacyjne, niektóre takie sobie – mimo to debiut Sylwestra Jakimowa wydaje się propozycją w sam raz, gdy dopadnie was chandra. Zaryzykujemy, że poprawi wam humor. /SAD/

Bach, Telemann i Vivaldi

[KR 04]

Fot. W. Matusiak

Filharmonia Śląska zaprasza już 6 maja na wieczór wypełniony wspaniałą muzyką epoki baroku. Będzie to okazja do zachwytu nad bogactwem brzmienia i faktury, pięknymi kantylenami oraz budzącymi podziw fugami.

Z

agra Śląska Orkiestra Kameralna, którą smyczkiem i batutą poprowadzi Piotr Pławner, jeden z najwybitniejszych i najbardziej kreatywnych skrzypków swojej generacji. Nie będzie to jednak jedyny solista wieczoru – wraz z nim, w przepięknym koncercie podwójnym Johanna Sebastiana Bacha, wystąpi koncertmistrz Śląskiej Orkiestry Kameralnej, Michał Kowalczyk.

czas na dwa koncerty Johanna Sebastiana Bacha. W pierwszym z nich, w tonacji E-dur, w partii solowej zaprezentuje się Piotr Pławner, w drugim – podwójnym – w tonacji d-moll dołączy do niego koncertmistrz Śląskiej Orkiestry Kameralnej, Michał Kowalczyk. Oba te dzieła zachwycą różnorodnością, dadzą okazję do podziwu zarówno nad sprawnością techniczną, jak i wrażliwością solistów.

Koncert otworzą dwa Koncerty polskie G-dur i B-dur Georga Philippa Telemanna. Znajdziemy w nich odwołania do polskiego folkloru, którym kompozytor zainspirował się podczas swojego pobytu w Żarach i Pszczynie, a potem w trakcie podróży po pozostałej części kraju. Kolejno zabrzmią Concerti grossi Francesco Onofrio Manfrediniego oraz Koncert na orkiestrę smyczkową c-moll Antonio Vivaldiego. Na koniec przyjdzie

Koncert zaplanowany 6 maja o godzinie 19.00 będzie więc prawdziwym świętem muzyki baroku i z pewnością przypadnie do gustu nie tylko miłośnikom tej epoki. Znakomici artyści, którzy doskonale rozumieją się na estradzie, dostarczą melomanom niezapomnianych wrażeń, w sam raz po majówkowym odpoczynku. Bilety w cenie 25–45 zł dostępne są w kasie Filharmonii Śląskiej oraz na stronie filharmonia-slaska.eu. /MP/


POLECAMY!

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

19

Drużynowe Mistrzostwa Śląska Seniorów, Ekstraliga i I liga

[KR 05]

TAURON LIGA SZACHOWA

Drużynowe Mistrzostwa Śląska Seniorów rozgrywane są od 1924 roku. Są to najstarsze cyklicznie rozgrywane drużynowe zawody szachowe w Polsce.

W

obecnym sezonie partnerem tytularnym została firma TAURON. Zawody odbywały się pod honorowym patronatem marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstowskiego. Partnerami zawodów były firmy od lat wspierające rozwój szachów firma Mokate, Fundusz Górnośląski S.A. oraz Ekoenergia Silesia S.A. natomiast Patronat Medialny nad zawodami objął miesięcznik Dwa Kwadranse, a Patronat Radiowy Radio 90. Zawody zostały zorganizowane przez Śląski Związek Szachowy, przy współpracy Stadionu Śląskiego – gospodarza rozgrywek. Tauron Liga Szachowa odbywała się przez trzy weekendy od 26 lutego do 13 marca 2022 r. W Mistrzostwach wzięły udział 24 drużyny, reprezentujące kluby z całego regionu. Rozgrywki zostały podzielone na dwie ligi: Ekstraliga (10 najlepszych zespołów) i I Liga – zaplecze Ekstraligi – w obecnym sezonie uczestniczyło 14 drużyn.

TAURON Ekstraliga

Miejski Klub Szachowy w Rybniku najlepszą szachową drużyną w województwie śląskim.

Mistrzowska drużyna wygrała wszystkie swoje mecze i tym samym pewnie osiągnęła złoty medal. Warto dodać, że MKSz Rybnik triumfował w tych zawodach w 2018 roku. Drugie miejsce wywalczyła drużyna Uczniowskiego Klubu Sportowego Pionier Jastrzębie-Zdrój. Srebrna drużyna wygrała 8 swoich pojedynków i ustąpiła jedynie zawodnikom z Rybnika. Szachiści z Jastrzębia w ostatnich latach nie schodzą z podium Drużynowych Mistrzostw Śląska. (2019 – Mistrzostwo, 2020 – trzecie miejsce, 2021 – drugie miejsce). Na najniższym stopniu podium stanęła waleczna drużyna Klubu Sportowego „Roszada” Żory. Szachiści z Żor wywalczyli 11 meczowych punktów. Tym samym zawodnicy obronili brązowy medal z zeszłego roku. Zeszłoroczny Mistrz Śląska KŚ AZS Politechniki Śląskiej w Gliwicach uplasował się na czwartym miejscu.

Pozostałe miejsca:

5. UKS „21 Podlesie” 6. TMS Roszada Gliwice 7. KSz SILESIA Racibórz 8. UKS „Pałac Młodzieży” Katowice

Z najwyższym poziomem rozgrywek pożegnały się drużyny zajmujące 9 i 10 miejsce: UKS Ognisko Rydułtowy oraz RKS „MAT” Ruda Śląska.

TAURON I Liga

Złoty medal wywalczyła drużyna Klubu Szachowego „Skoczek” Czerwionka-Leszczyny, która zgromadziła 7 zwycięstw oraz 2 remisy. Srebrny medal zdobyli szachiści z Uczniowskiego Klubu Sportowego Hetman Częstochowa. Zawodnicy z tego klubu wygrali sześć swoich meczy oraz trzy zremisowali. Obydwie drużyny awansowały do Drużynowych Mistrzostw Śląska Seniorów 2023. Brązowy medal przypadł drużynie juniorskiej HETMAN GKS Katowice. Drużyna ta przegrała swój ostatni mecz z szachistami z Pszczyny i tym samym nie wywalczyła awansu do przyszłorocznej Ekstraligi.

Wyniki indywidualne –

I Liga

Najlepszy wynik indywidualny uzyskała Sandra Orlik z UKS Hetman Częstochowa (I Liga). Zawodniczka wygrała wszystkie swoje partie i tym samym osiągnęła niesamowity wynik 9 z 9!

Na wyróżnienie zasługuje również Wojciech Brożek z KŚ AZS Politechniki Śląskiej Gliwice II (I Liga), który zgromadził aż 8,5 z 9 partii. Trzeci najlepszy wynik w I Lidze osiągnął Rafał Żak z mistrzowskiej drużyny z Czerwionki-Leszczyn zdobywając 7,5.

Wyniki indywidualne –

Ekstraliga

W Ekstralidze trzy najlepsze wyniki uzyskali: Radosław Dzierżak z MKSz Rynik 7,5; Daniel Szczyrba z TMS Roszada Gliwice 7,5 oraz Szymon Walter z UKS „21 Podlesie” 7 punktów.

C I E K A W OSTKI ÒÒSzachiści podczas Tauron Drużynowych Mistrzostw Śląska Seniorów rozegrali łącznie aż 648 partii! ÒÒPojedyncze partie trwały od kilku minut do aż 4,5 godziny. ÒÒPodczas całych rozgrywek każdy zawodnik mógł rozegrać maksymalnie 9 partii. ÒÒPomiędzy najstarszym a najmłodszym zawodnikiem była różnica aż 62 lat! ÒÒNajstarszy: Krystian Klimczok (1951) z MKSz DIAGONALIA Imielin, najmłodszy: Paweł Brzezina (2013) z drużyny juniorskiej HETMAN GKS Katowice. ÒÒW rywalizacji brał udział jeden Arcymistrz Maciej Klekowski z klubu UKS „21 Podlesie” – srebrny medalista Mistrzostw Europy w Szachach Błyskawicznych w 2021 roku. [KR 06]

QUIZY I WYSTAWY

Noc w Muzeum Śląskim Tegoroczna Noc Muzeów w Katowicach odbędzie się w sobotę, 14 maja. Od godziny 18.00 będzie można zwiedzać Muzeum Śląskie i uczestniczyć w wydarzeniach, które zostały przygotowane specjalnie na tę okazję.

W

ramach tegorocznej edycji Nocy Muzeów Muzeum Śląskie można zwiedzać bezpłatnie. Jedynie wejście na wystawę „Na tropie Tomka” będzie możliwe po zakupie biletu za 1 zł. Podczas tej wyjątkowej nocy uczestnicy wezmą udział w quizach przybliżających wiedzę na temat poszczególnych wystaw. Będzie także okazja do zwiedzenia jednej z najbardziej reprezentatywnych galerii polskiego malarstwa XIX i XX wieku w kraju. Wśród wielu arcydzieł malarstwa polskiego z lat 1800–1945 znajdują się obrazy wielkich mistrzów, takie jak słynne „Pożegnanie z pracownią” Jacka Malczewskiego, „Śpiący Staś” Stanisława Wyspiańskiego czy „Żydówka z cytrynami” Aleksandra Gierymskiego. Dla miłośników gier terenowych na obszarze zewnętrznym muzeum przygotowywana jest atrakcja

pt. „Na tropie kopalni”. Kolejnym punktem programu, który z pewnością ucieszy niejednego uczestnika nocy, będzie możliwość oglądania panoramy miasta z wieży widokowej. W razie niesprzyjających warunków pogodowych wieża zostanie zamknięta. W trakcie pasjonującego industrialnego spaceru po muzeum ścieżką „Byzuch u Ferdynanda” uczestnicy dowiedzą się, jak funkcjonowała kopalnia w czasach swojej świetności, a także jaki miała wpływ na otaczające ją miasto. Ciekawą historię Górnego Śląska odkryje przed uczestnikami archeolog muzealny. Miłośnicy fotografii wysłuchają wykładu „Fotografia w dawnych technikach” z prezentacją multimedialną oraz pokazem obiektów na żywo. Będzie także okazja do odwiedzenia pracowni fotograficznej. Dla rodzin z dziećmi zostaną przy-

gotowane warsztaty plastyczne, spektakl plenerowy i animacje dla najmłodszych w ogrodzie społecznym pod kierunkiem grupy Lufcik na Korbkę. Miłośnicy podróży będą mogli spędzić tę noc w niezwykłej przestrzeni edukacyjnej dla rodzin z dziećmi – „Na tropie Tomka”. Inspiracją do jej stworzenia stały się powieści Alfreda Szklarskiego o Tomku Wilmowskim. Na uczestników wyprawy czekają twórcze zadania, a wszystko to w przyjaznym otoczeniu pobudzającym zmysły i zachęcającym do międzypokoleniowej współpracy. Trasa wyprawy w poszukiwaniu tytułowego Tomka wiedzie przez pięć kontynentów. Podczas wędrówki dzieci wraz z opiekunami poznają kultury mieszkańców Australii, Afryki, Ameryki Północnej, Azji oraz Ameryki Południowej. Będzie to niezapomniana przygoda. Na placu

Grubiorza między budynkiem administracyjnym i łaźnią odbędzie się koncert Orkiestry Dętej Katowice-Kleofas. O godzinie 22.00 wystąpi Chór Społeczny Muzeum Śląskiego. Tradycyjnie zorganizowany zostanie również kiermasz publikacji Muzeum Śląskiego, na którym znajdą się m.in. kata-

logi i albumy o sztuce, teatrze, historii Górnego Śląska, katalogi wystaw oraz publikacje dla najmłodszych. Wszystkie w promocyjnych cenach, nawet do 70% taniej, a wybrane tytuły jedynie za złotówkę. Więcej szczegółów na temat Nocy w Muzeum Śląskim znajduje się na stronie muzeum: muzeumslaskie.pl. /MP/


20

POLECAMY!

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

[KR 07]

Dołącz do projektu InterSilesia!

Spośród 400 przedsiębiorców włączonych do projektu zostało wyłonionych blisko 40 posiadających najwyższy wskaźnik gotowości eksportowej. Te podmioty otrzymają wiele nowych korzyści związanych z eksportem. Co ważne, nowi przedsiębiorcy nadal mają szansę znaleźć się w gronie uczestników projektu!

F

undusz Górnośląski SA wraz z Województwem Śląskim realizuje obecnie projekt skierowany do przedsiębiorstw sektora MŚP pn.: „InterSilesia – Modelowanie działalności eksportowej przedsiębiorstw z sektora MŚP działających na terenie województwa śląskiego”, współfinansowany ze środków Europejskiego Fundusz Rozwoju Regionalnego. Zachęcamy do zgłoszeń przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie województwa śląskiego i posiadających status MŚP. Jako uczestnicy projektu firmy mają możliwość bezpłatnego korzystania z wyjątkowych narzędzi.

MOC KORZYŚCI  Indywidualny model internacjonaliza-

cji – stworzenie indywidualnej strategii wchodzenia na rynek zagraniczny. Typowany jest jeden produkt / usługa która posiada potencjał do internacjonalizacji na co najmniej jednym rynku zagranicznym.

 Możliwość udziału w wyjazdach stu-

dyjnych – możliwość uczestniczenia w wyjazdach studyjnych organizowanych z udziałem doradcy zagranicznego. W ramach wyjazdu zapewnione są spotkania z instytucjami oraz przedsiębiorcami zainteresowanymi współpracą.

 Warsztaty eksportowe i usługi doradcze

– kolejnym z atutów jest możliwość bezpłatnego uczestnictwa w warsztatach poświęconych tematyce internacjonalizacji. Eksperci przekazują uczestnikom specjalistyczną wiedzę oraz wskazują właściwą drogę do osiągnięcia sukcesu na docelowym rynku zagranicznym. Przedsiębiorcy mogą również skorzystać z usług doradczych z zakresu handlu międzynarodowego, prawa, finansów, jak również marketingu.

USŁUGI DORADCZE / DORADCY ZAGRANICZNI Dodatkowo, wszyscy uczestnicy projektu mogą skorzystać ze specjalistycznych usług doradczych m.in. z zakresu: handlu zagranicznego, finansów, prawa, w tym zagadnień certyfikacji, jak również marketingu i promocji oraz usług doradców zagranicznych. Doradcy dokonają analizy wymagań formalno-prawnych związanych z wprowadzeniem produktu/usługi na dany rynek, zweryfikuje zagranicznych kontrahentów, pomoże w opracowaniu niezbędnych materiałów handlowych, jak również pomoże w pierwszym kontakcie z potencjalnym partnerem biznesowym. Wsparcie doradców to nieoceniona pomoc w tak poważnym przedsięwzięciu, jak wejście na rynek zagraniczny i wdrożenie w proces internacjonalizacji.

Działania podejmowane w ramach projektu:

 Centrum Internacjonalizacji (CI) –

zostaną udostępnione nowoczesne powierzchnie biznesowe, wystawiennicze i konferencyjne. To unikalny ośrodek na skalę kraju, skoncentrowany na rozwoju, badaniu i wspieraniu internacjonalizacji przedsiębiorstw. W CI będą odbywały się spotkania biznesowe, a także świadczone będą usługi doradcze, edukacyjne i informacyjne. W nowoczesnym budynku firmy będą mogły brać udział w szkoleniach, spotkaniach z kontrahentami czy organizować wystawy swoich produktów i usług. Będzie to jedyny taki w kraju nowoczesny ośrodek biznesowo-badawczy. Centrum Internacjonalizacji powstanie w Katowicach, przy al. Roździeńskiego 188, obok trasy DK86. Niedaleko stąd jest także dobrze skomunikowane centrum miasta, co z pewnością docenią potencjalni kontrahenci.

 Platforma internacjonalizacji – inter-

netowa platforma wiedzy o eksporcie oraz świadczonych w ramach projektu usługach. Platforma będzie również udostępniała bazę ofert współpracy i szkolenia e-learningowe. To rozwiązanie, jest bazą wiedzy, a także platformą nawiązywania kontaktów handlowych.

 Generator modeli internacjonaliza-

cji – ponadto wszystkie firmy będą mogły skorzystać z bezpłatnego generatora modelu internacjonalizacji, który umożliwi automatyczne stworzenie ścieżki ekspansji na rynek zagraniczny. Po wprowadzeniu odpowiednich danych, użytkownik otrzyma specjalny raport, w którym znajdują się wszystkie niezbędne i kluczowe informacje o potencjalnych rynkach zbytu i funkcjonowania na nich. Dzięki niemu, przedsiębiorca będzie mógł wybrać i opracować wspólnie z ekspertami projektu InterSilesia swoją własną strategię internacjonalizacji.

Jak się zarejestrować? Aby wziąć udział w projekcie, należy dokonać rejestracji, poprzez wypełnienie formularza rejestracyjnego! Więcej informacji o prowadzonej rekrutacji i innych działaniach prowadzonych w ramach projektu można znaleźć na stronie: www.intersilesia.eu oraz na stronie Funduszu Górnośląskiego S.A. www.fgsa.pl. Wszystkie działania w projekcie są bezpłatne, dzięki współfinansowaniu ze środków Unii Europejskiej w ramach RPO WSL na lata 2014–2020.

WARSZTATY TEMATYCZNE W dniach 5-6 kwietnia oraz 7–8 kwietnia odbyły się pierwsze z cyklu dwudniowe warsztaty tematyczne realizowane przez Fundusz Górnośląski S.A. w ramach projektu InterSilesia – modelowanie działalności eksportowej przedsiębiorstw z sektora MŚP działających na terenie województwa śląskiego. Ważnym tematem poruszonym podczas drugiego spotkania w ramach warsztatów było szczegółowe omówienie zagadnienia modeli biznesowych w procesie internacjonalizacji oraz decyzji eksportowych z perspektywy współpracy międzynarodowej w kontekście, np. doboru partnerów w ekspansji zagranicznej. Ponadto zostały omówione perspektywy rozwojowe globalnej gospodarki po pandemii COVID-19. Uczestnicy mieli również okazję wysłuchać bloku tematycznego poświęconego marketingowi międzynarodowemu i globalnemu. Z kolei od 19 do 25 kwietnia miał miejsce wyjazd studyjny na Wybrzeże Kości Słoniowej, zaś gospodarzem spotkania była prowincja Abidżan. Kolejna edycja warsztatów planowana jest na ostatni tydzień maja. Podczas warsztatów zostaną omówione zagadnienia prawno-finansowe związane z działalnością eksportową. Poruszone zostaną takie wątki jak: obowiązki podatkowe, procedury celne i dokumentacja eksportowa czy problematyka umów handlowych.


polecamy!

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

Reorganizacja i scalenie systemu wodociągowego

21 [KR 08]

ZARYS HISTORII WODOCIĄGÓW NA GÓRNYM ŚLĄSKU | CZĘŚĆ 3

Historia wodociągów na Górnym Śląsku to opowieść o zmaganiach ludzi z przyrodą i przemysłem. To walka o bezpieczny i nieprzerwany dostęp do wody, która w wyniku niespotykanych gdzie indziej w Polsce zmian w strukturze społecznej i gospodarczej, powodowała katastrofalne czasami niedostatki wody. Dzisiaj system zaopatrzenia w wodę jest sprawny i bezpieczny, dający w zasadzie gwarancję nieprzerwanego dostępu do tego dobra. Nie zawsze jednak tak było…

Po

II wojnie światowej i kolejnej zmianie granic przystąpiono do reorganizacji i scalenia systemu wodociągowego. W 1950 roku powstało Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Katowicach (WPWiK), które rozpoczynając działalność, przejęło w administrację sieci wodociągowe o długości 453 km i zdolność produkcyjną na poziomie 240 000 m3/dobę. Dalsza rozbudowa systemu i możliwości produkcyjnych wiązała się z otwarciem w roku 1951 Stacji Uzdatniania Wody w Kozłowej Górze, który czerpał wodę z adaptowanego na potrzeby wodociągowe Zbiornika Kozłowa Góra. Najistotniejsze jednak były plany budowy dużego zbiornika na Małej Wiśle z lokalizacją w okolicach Goczałkowic. Budowa ruszyła w 1950 roku i już po pięciu latach oddano do użytku gotowy zbiornik z zaporą czołową o długości blisko 3 kilometrów. Rok później uruchomiono Zakład Produkcji Wody. Lata siedemdziesiąte XX wieku to ciągły wzrost zapotrzebowania na wodę, której potrzebował głównie przemysł. Tym razem zdecydowano się sięgnąć poza granice ówczesnego województwa katowickiego, czerpiąc wodę z rzeki Soła w Beskidzie Małym. Ujęcie zbudowano na zbiorniku powstałym na trzeciej kaskadzie rzeki w miejscowości Czaniec a zakład zlokalizowano w pobliskich Kobiernicach. Uruchomienie Stacji (SUW Czaniec) nastąpiło 8 listopada 1971 roku. W latach siedemdziesiątych otwarto jeszcze Stację Uzdatniania Wody w Będzinie (1975) bazującą na wodach Czarnej Przemszy, a w 1993 roku Zakład Uzdatniania Wody w Dziećkowicach, który czerpał wodę ze Zbiornika Dziećkowice. Spirala zapotrzebowania na wodę wyhamowała wraz ze zmianami systemowymi w Polsce i reorganizacją przemysłu.

Budowa zapory wodnej w Goczałkowicach (1950 rok)

Udoskonalenie procesów technologicznych, ograniczenia w produkcji i wydobyciu węgla, to najważniejsze czynniki odpowiedzialne za zmniejszony popyt na wodę.

Budowa zbiornika w Kozłowej Górze (1935 rok)

W roku 1991 Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji (WPWiK) zostało podzielone na dziewiętnaście samodzielnych i samofinansujących się zakładów. Wśród powołanych do życia zakładów znalazło się Górnośląskie

Stacja w Czańcu (1964 rok)

Przedsiębiorstwo Wodociągów, którego zadaniem była produkcja i hurtowa dostawa wody. W tym samym, 1991 roku Stacja Wodociągowa w Karchowicach, popularnie nazywana „Zawadą” wpisana została na listę zabytków jako obiekt przemysłowy o unikatowych w skali kraju walorach historycznych. Również Stacja Wodociągowa Staszic została wpisana do rejestru zabytków, a w 2017 roku wraz z Kopalnią rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach wpisana została na Listę Światowego Dziedzi-

ctwa UNESCO jako dobro kulturowe unikatowej, napędzanej parą wodną stacji wodociągowej z lat 80. XIX wieku.

ARKADIUSZ TARASIŃSKI GPW S.A.


22

polecaMY!

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

NOWA EKOLOGICZNA I EKONOMICZNA OFERTA KOLEI ŚLĄSKICH

K ŁEM PO ŚLĄSKU Województwo śląskie jest piękne. Jego geograficzne zróżnicowanie, przebogata historia, mnogość atrakcji i – przede wszystkim – życzliwi oraz przyjaźni mieszkańcy przyciągają dosłownie miliony turystów. A jeśli zwiedzać Śląsk, to najlepiej koleją, której siatka połączeń zapewnia możliwość dotarcia do wszystkich kluczowych miast, miejsc i miejscowości w Śląskiem.

K

oleje Śląskie (KŚ), cieszący się dużą popularnością regionalny przewoźnik, świetnie rozumieją potrzeby turystów i aktywnych mieszkańców, którzy zamieniają mało ekologiczne środki komunikacji na rower (czy hulajnogę) i w ten sposób pragną poznawać i zwiedzać województwo. Wszak, parafrazując znane przysłowie, turystyka kołem się toczy. A „koło” oznacza tu… rower! Gdyż tak właśnie jest on nazywany w gwarze śląskiej. Co więcej, to sympatyczne gwarowe określenie stało się tytułem zadania realizowanego w ramach Marszałkowskiego Budżetu Obywatelskiego Województwa Śląskiego na rok 2022, czyli unikatowej oferty dla pasażerów kolei, którzy już niedługo będą mogli przewieźć rower lub hulajnogę (niezłożoną i nieumieszczoną w pokrowcu) bez potrzeby kupowania dodatkowego biletu. Informacja o starcie zadania będzie umieszczona na stronie internetowej i w mediach społecznościowych Kolei Śląskich.

Jak to wygląda w praktyce? Dzięki zadaniu możliwy jest bezpłatny przewóz roweru lub niezłożonej i nieumieszczonej w pokrowcu hulajnogi w pociągach spółki Koleje Śląskie. Nadrzędnym celem zadania jest promowanie ekologicznej i przyjaznej dla środowiska formy transportu. Sam projekt polega na tym, że: 1. przez 7 dni w tygodniu do zakupionego i ważnego biletu jednorazowego na przejazd przysługiwać będzie bezpłatny przewóz 1 niezłożonej i nieumieszczonej w pokrowcu hulajnogi; 2. w weekendy, od godziny 15:00 w piątek do godziny 24:00 w niedzielę (do północy), do zakupionego i ważnego biletu jednorazowego na przejazd przysługiwać będzie bezpłatny przewóz 1 roweru (w ramach dostępnej puli miejsc na rower w danym składzie kolejowym). Zadanie potrwa do wyczerpania puli dostępnych środków (w ramach przyznanego mu budżetu), jednak nie dłużej niż

do końca roku kalendarzowego, w którym ten projekt jest realizowany. Sama pula środków na pokrycie kosztu przewozu rowerów oraz niezłożonych i nieumieszczonych w pokrowcu hulajnóg wynosi 250 000 zł. Dodajmy, że przedsięwzięcie dotyczy połączeń kolejowych realizowanych przez spółkę Koleje Śląskie wyłącznie na terenie województwa śląskiego.

Dlaczego warto skorzystać z tej propozycji KŚ? Turyści i mieszkańcy mają możliwość korzystania z przyjaznych środowisku środków transportu, jak również z dogodnego planowania podróży – wsiadamy pod domem na rower/hulajnogę, następnie zabieramy swój „jednoślad” do pociągu (i nie płacimy za jego przewóz!), a potem wysiadamy na

wybranej stacji i rowerem/hulajnogą dojeżdżamy do celu wycieczki, wyprawy czy odwiedzin.

Oczywiście więcej rowerowych/ hulajnogowych eskapad to mniej spalin z samochodów osobowych, dlatego zapraszamy całe rodziny i grona bliskich do korzystania z tej oferty. Warto także dodać, iż nie jesteśmy skazani na szukanie miejsc parkingowych i troskę o bezpieczeństwo – pozostawionego np. na skraju lasu czy jeziora – auta. Ponadto otwiera się przed nami pełniejsza możliwość dotarcia do miejsc, które choćby ze względów zw. z ochroną przyrody są wyłączone z ruchu pojazdów silnikowych. A przecież to nie wszystko. Hulajnoga szturmem podbiła możliwość realizowania krótkich przejazdów miejskich. Zachęcamy zatem szczególnie osoby kursujące między miastami do pracy czy szkoły (i z powrotem) do łączenia ekoprzejazdu hulajnogą z ekopodróżą pociągiem. Przypominamy, że – w ramach rzeczonego zadania – hulajnoga nie musi być złożona i spakowana, co znacząco ułatwia cały kurs. Kongestia na drogach gminnych i ponadgminnych stała się realnym, wciąż wzrastającym problemem. A każdy z nas, decydując się na wygodne i bezspalinowe środki transportu, realnie przyczynia się do ochrony przyrody. Śląskie jest piękne, między innymi dlatego, że jest bardzo zielone. Zadbajmy

zatem wspólnie o środowisko, byśmy zarówno my, jak i przyszłe pokolenia mogli w pełni cieszyć się tymi licznymi bogactwami natury. Na koniec ważna myśl. To nie tylko nasze regionalne podejście, którego celem jest jak najszersze promowanie transportu szynowego jako optymalnego środka regularnego przemieszczania się mieszkańców i turystów, to wręcz trend globalny, czego dowodem był rok 2021, który Unia Europejska ustanowiła „Europejskim Rokiem Kolei”. Tym samym zadanie „Kołem po Śląsku” naturalnie wpisuje się w kontynuowanie tej tendencji i kolejny raz potwierdza pełną gotowość Kolei Śląskich do realizowania potrzeb zbiorowości podróżnych (tym razem wyrażonych w projekcie zgłoszonym w ramach III Edycji Marszałkowskiego Budżetu Obywatelskiego). Koleje Śląskie czekają zatem na pasażerów wraz z ich hulajnogami i rowerami. Tu nikt nie wymyśla koła na nowo ani nie mierzy się z problemem jego kwadratury. Cel jest jasny i zawsze z myślą o podróżnych: zapewnić ekologiczny i ekonomiczny przejazd – dookoła Śląska! /MP/


Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

POLECAMY!

23 [KR 04] 09] [KR


24

ZIELONO NAM!

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

O (Jej)kowice! ŚLĄSKIE LIDERUJE W RANKINGU PROGRAMU „CZYSTE POWIETRZE”

Brawo my! Śląska gmina Jejkowice została zwycięzcą ranking programu „Czyste Powietrze” w czwartym kwartale 2021 r. W ciągu ostatnich trzech miesięcy ubiegłego złożono rekordową liczbę ponad 53,6 tys. wniosków o wymianę „kopciuchów". W całym ubiegłym roku wniosków było ponad 184 tys. To ponad dwa razy więcej niż w roku 2020.

N

ajnowszy ranking programu „Czyste Powietrze” pokazuje aktywność gmin w czwartym kwartale 2021 r. Tym razem liderem została gmina Jejkowice reprezentująca nasz region. Wśród gmin, w których w czwartym kwartale zeszłego roku złożono najmniej wniosków znalazły się: Krynica Morska, Świeradów-Zdrój czy Międzyzdroje. Opublikowany ranking za IV kwartał 2021 r. będzie brany pod uwagę przy pierwszym rocznym podsumowaniu i rozdaniu finansowych nagród dla gmin. Ranking oparty jest o liczbę wniosków złożonych w gminie i liczbę budynków jednorodzinnych. Obejmuje on aktywność gmin w czwartym kwartale poprzedniego roku (od 1 października do 31 grudnia 2021 r.) i powstał przy współpracy NFOŚiGW, PAS i Banku Światowego. – Wsłuchując się w oczekiwania wnioskodawców i beneficjentów, we współpracy z organizacjami pozarządowymi na bieżąco modyfikujemy i uatrakcyjniamy program „Czyste Powietrze”. Wiemy jednak, że ze względu na jego skalę, dla osiągnięcia celów w nim określonych kluczowe jest zaangażowanie na poziomie małych ojczyzn

– gmin i lokalnych wspólnot. To one są wiarygodnymi i najskuteczniejszymi ambasadorami dbania o czyste powietrze. Dlatego cieszę się, że kolejny raz w rankingu możemy postawić za wzór najskuteczniejsze samorządy, których determinacja i zaangażowanie przekładają się na mniej smogu, czystsze środowisko i zdrowsze życie mieszkańców – podkreśla rolę rankingu Anna Moskwa, Minister Klimatu i Środowiska. – Wierzę też, że współpraca nawiązana już ze zdecydowaną większością polskich samorządów przełoży się na nowe rekordy zgłoszeń w kolejnych rankingach kwartalnych – dodaje minister. Aktywność gmin począwszy od pierwszego kwartału 2021 roku można sprawdzić poprzez specjalną wyszukiwarkę dostępną na stronie polskialarmsmogowy. pl/ranking oraz czystepowietrze.gov.pl. Województwo Śląskie z 25 gminami w pierwszej trzydziestce badania jest liderem stawki na tle pozostałych regionów. Na uwagę zasługuje również fakt, iż w czołówce rankingu biorącego pod uwagę wszystkie polskie gminy już po raz drugi znalazło się śląskie uzdrowisko: Goczałkowice-Zdrój (miejsce 18). Najwięcej

wniosków do programu złożono natomiast w Rybniku (806 w czwartym kwartale 2021 oraz ponad 4600 od początku funkcjonowania programu). Zdaniem Polskiego Alarmu Smogowego (PAS) widać tu wyraźny wpływ aktywnych działań włodarzy miasta i mieszkańców oraz lokalnych aktywistów antysmogowych. – Cieszy mnie taka aktywność gmin z Województwa Śląskiego. W tym województwie od 1 stycznia tego roku uchwała antysmogowa zakazała użytkowania „kopciuchów” wyprodukowanych przed 1 września 2007 roku. Widać, że zapisy uchwały są dobrym motywatorem do likwidacji pozaklasowych kotłów. Mamy nadzieję, że podobną mobilizację zobaczymy w tym roku w Małopolsce i na Mazowszu. W tych regionach użytkowanie „kopciuchów” stanie się nielegalne od 1 stycznia 2023 roku – przypomina Andrzej Guła, lider PAS.

Wśród gmin, w których w czwartym kwartale zeszłego roku złożono najmniej wniosków, znajdują się m.in. znane miejscowości wypoczynkowe, na przykład Krynica Morska (0 wniosków), Świeradów-Zdrój (0) czy Międzyzdroje (1). Niewiele lepiej jest w niektórych miastach wojewódzkich: Olsztyn (32 wnioski), Szczecin (41) czy Gdańsk (54), choć często większe miasta oferują własne programy dotacyjne. Nabór wniosków w programie „Czyste Powietrze” został uruchomiony we wrześniu 2018 r. i do końca 2018 roku złożono w sumie 25 519 wniosków. W kolejnych latach było to odpowiednio 85 368 (2019) i 83 801 wniosków (2020). Rekordowy okazał się rok 2021, kiedy złożono ich aż 184 267, tj. 48,6 proc. wszystkich złożonych wniosków w programie. W ciągu dziesięciu lat trwania programu przewidziana jest wymiana 3 milionów „kopciuchów” w całym kraju. /MAR/


POLECAMY!

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

25 [KR 10]

SPECJALNE STREFY EKONOMICZNE CORAZ POPULARNIEJSZE WŚRÓD MIKRO, MAŁYCH I ŚREDNICH FIRM

Idealne miejsce do inwestowania

W przeświadczeniu wielu przedsiębiorców z sektora MŚP Specjalne Strefy Ekonomiczne są dobrym miejscem do inwestycji tylko dla międzynarodowych koncernów. Tymczasem w 2021 roku Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna (KSSE) wydała aż 52 pozytywne decyzje o wsparciu dla firm z sektora MŚP, czyli ponad połowę wszystkich zgód! Ponadto w ciągu ostatnich 7 lat inwestujące w niej małe, mikro i średnie firmy uzyskały niemal 300 milionów złotych wsparcia. – Od 2018 roku nie mieliśmy praktycznie ani jednego tygodnia, w którym nie byłby rozpatrywany wniosek o wydanie decyzji o wsparciu. Składa się na to m.in. zwolnienie z podatku CIT/PIT czy pomoc w załatwianiu formalności. Firmy z sektora MŚP coraz częściej korzystają z oferty specjalnych stref ekonomicznych ponieważ zauważyły, że to po prostu bardzo dobre miejsce na rozwój ich biznesu – podkreśla dr Janusz Michałek, prezes zarządu Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. Do wzrostu poziomu inwestycji firm z sektora MŚP z pewnością przyczyniło się uelastycznienie możliwości uzyskania wsparcia poprzez stworzenie w 2018 roku Polskiej Strefy Inwestycji (PSI). Obecnie nie trzeba już bowiem posiadać siedziby w konkretnej lokalizacji, gdyż tak naprawdę cała Polska stała się strefą ekonomiczną. W przypadku KSSE niemal 60 procent inwestorów to firmy z polskim kapitałem. Przy odpowiednio sprofilowanych inwestycjach, niewielkich nakładach inwestycyjnych i odpowiednim poziomie stopy zwrotu, uzyskanie decyzji o wsparciu pozwala uzyskać korzyść porównywalną do dużego grantu. Jak podkreślają przedstawiciele stref – uzyskanie pomocy publicznej w formie zwolnienia podatkowego nie musi oznaczać konieczności „odbierania

ulgi” przez długi okres czasu. Szczególnie w zakresie tzw. reinwestycji. – Jestem przekonany, że udało nam się dotrzeć z naszą ofertą do znacznej liczby firm, które z tych powodów zdecydowały się na złożenie wniosku o udzielenie decyzji o wsparciu. Szczególnie cieszy to, że dzięki stworzeniu PSI coraz częściej zachęcamy do inwestycji firmy w lokalizacjach, które do tej pory znajdowały się poza zasięgiem SSE – informuje dr Janusz Michałek. Nowe przepisy ułatwiają firmom z sektora MŚP inwestycje. Dzięki wprowadzeniu nowych przepisów, firmy mają możliwość uzyskania zwolnienia z podatku CIT lub PIT na terenie całej Polski na okres 12 lat (poza granicami KSSE na terenie Śląska) oraz aż 15 lat dla projektów realizowanych w granicach SSE. Podczas gdy dla dużych firm wysokość pomocy publicznej wynosi do 30%,

to dla średnich i małych odpowiednio aż do 40 procent i 50 procent. Oferta przeznaczona jest dla tych przedsiębiorstw, które realizują projekty przemysłowe (np. budowa nowych zakładów produkcyjnych) bądź też firm oferujących nowoczesne usługi dla biznesu, związanych np. z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki i usług powiązanych, audytem finansowym czy usługami rachunkowo-księgowymi. Decyzja odnośnie wsparcia na realizację nowych inwestycji może dotyczyć na przykład: inwestycji w rzeczowe aktywa

[KR 11]

Budowy, remonty i modernizacje to nasza specjalność!

Jesteśmy Spółką należącą do grupy kapitałowej Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. z siedzibą w Katowicach przy ul. Wojewódzkiej 19.

GPW

Inżynieria Sp. z o.o. specjalizuje się w świadczeniu specjalistycznych usług takich jak:

najlepiej oddaje zakres największych inwestycji realizowanych przez spółkę w 2021 roku.

 Kompleksowe budowy, remonty i modernizacje sieci wodociągowych i rurociągów;  Telewizyjne inspekcje sieci kanalizacyjnych i rurociągów kamerą z wózkiem Kaners Maxi;  Serwis i remonty pomp oraz badanie zespołów pompowych na specjalistycznym stanowisku testowo-pomiarowym o dużej wydajności;  Serwis urządzeń mechanicznych oczyszczalni ścieków;  Serwis i remonty silników;  Wykonawstwo elementów konstrukcyjnych, elementów rurociągów oraz wszelkie prace spawalnicze.

Wśród wielu zadań wyróżniały się:

Spółka dysponuje własnym specjalistycznym sprzętem budowlanym. Skalę zadań realizowanych przez GPW Inżynieria Sp. z o.o.

Budowa wodociągu PE Dz 400/250 Zabrze - Zbrosławice Etap I - Miasto Zabrze. Inwestycja obejmowała wybudowanie i modernizację wodociągu o długości prawie 8000 m. W związku z tym, że zadanie realizowane było w dużej części w centrum miasta, prace wykonywane były przy wykorzystaniu zróżnicowanych technologii (min. cracking, przewiert sterowany, relining). Kontynuacją współpracy z MPWiK w Warszawie była realizacja zadania „Montaż rurociągów tłocznych PE DN1000 Lca 690m mających na celu zwiększenie przepustowości układu przesyłowego w porze deszczowej”, które również zakończono z sukcesem. Wszystkie podjęte prace GPW Inżynieria zakończyła przed założonym czasem. /SAD/

trwałe i wartości niematerialne i prawne związane z założeniem nowego przedsiębiorstwa, zwiększenia zdolności produkcyjnej istniejącego przedsiębiorstwa, dywersyfikacji produkcji przedsiębiorstwa przez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych w przedsiębiorstwie, zasadniczej zmiany dotyczącej procesu produkcyjnego istniejącego przedsiębiorstwa, przejęcie aktywów zakładu wobec którego wszczęte zostało postępowanie upadłościowe lub został złożony wniosek do sądu o ogłoszenie upadłości. W kwietniu tego roku Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna uruchomiła na swojej stronie internetowej specjalny serwis dla inwestorów z sektora mikro, małych i średnich firm, na którym mogą oni sprawdzić, czy ich inwestycja kwalifikuje się do wsparcia i w jakiej wysokości. Można go znaleźć pod adresem: www.ksse.com.pl/dlaMSP. /MP/

Zamkowe szachy

[KR 12]

OGRODZIENIEC ZAPRASZA

Przeszło 650 lat po swej śmierci król Kazimierz Wielki znów stanął na czele armii. Armii wyjątkowej i jedynej takiej na świecie. Armii, która wyłoniła się z murów średniowiecznego Zamku Ogrodzienieckiego.

N

ierealne, kompletnie nierealne – to była pierwsza myśl Włodzimierza Seweryna, gdy usłyszał propozycję wyrzeźbienia szachowych figur z kamieni, które wyciągnięto z remontowanej wieży bramnej warowni w Podzamczu. Doświadczony artysta doskonale zdawał sobie sprawę z trudności takiego przedsięwzięcia. – Jurajski wapień to kamień wyjątkowo niestabilny i w ogóle nie nadający się do rzeźbienia. On po prostu rozsypuje się w trakcie obróbki – tłumaczy Seweryn. Mimo wszystko podjął się zadania, a prawie rok później niemożliwe stało się rzeczywistością. – Bo na tym właśnie polega cała sztuka, żeby zrobić coś, co jest trudne do zrobienia, a nie pójść na łatwiznę – tłumaczy tamtą decyzję. – Na pięć prób zaledwie jedną figurkę udawało się zrobić, natomiast cztery się rozsypywały. Kiedy się rzeźbi, zawsze trzeba widzieć do przodu – jak podczas gry w szachy. Każdy ruch musi być dokładnie przemyślany. Tymczasem tutaj niczego nie dało się przewidzieć. Tu wszystkim rządził ten kamień.

Problemem była jednak nie tylko specyfika „surowca”, ale i brak odpowiednich narzędzi. Jak dodaje, mimo towarzyszących mu obaw ostatecznie udało mu się w 95 procentach zrealizować to, co sobie założył. – Tylko 5 procent zostało dla kamienia – mówi rzeźbiarz. Figury, które wyłoniły się spod ręki i dłuta Włodzimierza Seweryna nawiązują do historii zamku. Co istotne, żadna z tych postaci nie jest w całości figurą. Część każdej z nich nadal stanowi oryginalny zamkowy kamień z zachowaną na nim patyną – „pieczątką wieków”, jak mówi o niej sam artysta. Unikatowe szachy autorstwa Włodzimierza Seweryna niebawem zyskają nieśmiertelność. Pierwszy krok ku temu został uczyniony w Tychach. To właśnie tam, za sprawą firmy Oberon 3D, cały komplet wapiennych figur został zeskanowany w procesie tzw. inżynierii odwrotnej. Dzięki temu, jeśli oryginalne szachy zostaną sprzedane, będzie je można wiernie odtworzyć z drewna i następnie wystawić taką replikę na Zamku Ogrodzienieckim.


26

nasze strony

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

PIERWSZA W REGIONIE PŁYWAJACA FARMA FOTOWOLTAICZNA

Już wiemy, gdzie będzie

instalowana!

Od kilku lat kształtuje się trend umiejscawiania instalacji fotowoltaicznych również na powierzchni zbiorników wodnych. Sama koncepcja nie jest nowa, gdyż pierwszy taki innowacyjny system fotowoltaiczny powstał już w roku 2007 w prefekturze Aichi, w Japonii.

P

Kolejnym argumentem przemawiającym za tym innowacyjnym przedsięwzięciem jest fakt, że unikamy problemów natury formalnoprawnej zw. z przekształcaniem gruntów – pierwotnie przeznaczonych na produkcję rolną – na cele związane z fotowoltaiką.

olska także wpisuje się w tę tendencję. I przykład znajdziemy bardzo blisko, bowiem Spółka Ekoenergia Silesia S.A., będąca częścią Grupy Kapitałowej GPW, rozpoczęła (wraz z partnerami projektu) przygotowania do utworzenia pierwszej w naszym regionie pływającej farmy fotowoltaicznej zlokalizowanej na zbiorniku wodnym w Chełmie Śląskim.

Czy polskie przepisy ułatwiają realizację takich projektów? Niestety, krajowe regulacje nadal uchodzą za jedne z najbardziej restrykcyjnych, jeśli mówimy o budowie wielkoskalowych projektów PV i nie ma tu znaczenia, czy dot. one konstrukcji lądowych, czy zaplanowanych na obszarze zbiornika wodnego.

Pływająca farma fotowoltaiczna (ang. floating PV) jest interesującą i równie efektywną alternatywą dla elektrowni solarnych budowanych na gruncie. Od razu powstaje pytanie: czy taka farma zagraża danemu ekosystemowi? Odpowiedź jest krótka: absolutnie nie! Dotychczasowe doświadczenia w zakresie budowy takich instalacji nie wykazały jakichkolwiek zagrożeń dla ekosystemu, a wręcz przeciwnie – zauważono ich pozytywny wpływ – gdyż, poprzez zmniejszenie ilości promieni słonecznych docierających do powierzchni wody, zostaje ograniczony niepożądany rozwój alg i glonów. Co więcej, sam proces parowania wody ulega spowolnieniu. Wśród zalet, w porównaniu do standardowych inwestycji naziemnych, można wymienić większe uzyski energii dzięki naturalnemu efektowi chłodzenia, który

Farma fotowoltaiczna powstanie w Chełmie Śląskim. | Fot. W. Pilorz

zapewnia bezpośrednia bliskość wody, co z kolei zapewnia niższą temperaturę pracy paneli słonecznych. Szacuje się, że zjawisko to pozwoli na wytworzenie, szczególnie w miesiącach letnich, o kilka procent więcej energii w porównaniu do instalacji o takiej samej mocy posadowionej na gruncie.

A czy koszty instalacji są większe? Do niedawna kwotę niezbędną do skonstruowania farmy na wodzie można było szacować na poziomie około 110 procent odpowiednika tej samej mocy na lądzie, jednak, po ostatnich gigantycznych wzrostach cen stali, osiągnięcie symetrii cenowej dla obu technologii jest jak najbardziej realne.

W Europie, w tego typu inwestycjach, liderem jest Holandia, z obecnie największą na kontynencie instalacją o mocy 41,1 MWp, zlokalizowaną w miejscowości Sellingen. Natomiast na świecie rekordzistą są Chiny, gdyż w ostatnim kwartale 2021 roku skonstruowano tam instalację o mocy aż 320 MWp! Należy zatem zauważyć, że w Województwie Śląskim dostępnych jest wiele sztucznych, poprzemysłowych zbiorników wodnych (o obniżonych walorach środowiskowo-turystycznych), na powierzchni których umiejscawianie pływających farm fotowoltaicznych jest uzasadnionym technologicznie i ekonomicznie rozwiązaniem. /MP/


nasze strony

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

27

Marek Jaromin

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA WYZNACZA KIERUNEK DZIAŁAŃ SPÓŁKI Rozmowa z Markiem Jarominem, wiceprezesem zarządu katowickiej spółki Ekoenergia Silesia S.A. (EES S.A.). Czy pływająca farma fotowoltaiczna to chwilowy trend ekologiczny, czy bardziej przyszłość sektora energetyki?

Z

ielona energia jest bezsprzecznie branżową przyszłością, a pływająca farma fotowoltaiczna, będąca realną alternatywą dla instalacji znajdującej się na stałym gruncie, to szansa na zwiększenie potencjału i jeszcze intensywniejszy rozwój branży PV w Polsce. Dodam, że misją naszej spółki jest jak najszerszy udział w efektywnym transferze technologii i innowacyjności. A jednym z najbardziej istotnych czynników, decydujących o nowoczesności i konkurencyjności regionalnej gospodarki jest realizowanie nowatorskich przedsięwzięć, które prowadzą do bezpiecznej i społecznie korzystnej transformacji energetycznej. W Ekoenergii jesteśmy jednomyślni: najważniejsza jest ścisła współpraca środowisk naukowych z przemysłem energetyki zawodowej i na tej podstawie ocena, czy coś jest przejściową modą czy wartościowym trendem.

EES S.A. od wielu lat szkoli, uczestniczy w konferencjach i – przede wszystkim – inwestuje

w projekty w zakresie poprawy efektywności energetycznej, skąd ten priorytet w firmie? Zostaliśmy utworzeni jako spółka celowa w grupie kapitałowej Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. I to w ramach statutowej działalności EES S.A, zarządzamy Parkiem Przemysłowo-Technologicznym Ekoenergia-Efektywność, którego jednym z gł. celów jest prowadzenie badań i pomoc we wdrożeniach zw. z optymalizacją zużycia energii cieplnej i elektrycznej. Dodam, że jesteśmy instytucją otoczenia biznesu i w ramach realizacji tej roli stworzyliśmy skuteczną platformę do wymiany doświadczeń pomiędzy MŚP, jednostkami samorządu terytorialnego i uczelniami w regionie.

Czy możemy obawiać się ingerowania w ekosystem i zakłócenia go poprzez budowę pływających farm na naszych śląskich jeziorach? Nie ma podstaw do obaw. Fundamentem naszej działalności jest troska o bezpieczeństwo wodne w województwie. Nie zrobilibyśmy niczego, co zagrażałoby w jakikolwiek sposób ujęciom wody pitnej czy ekosystemowi. Zbiornik wodny w Chełmie Śląskim, który jest brany pod uwagę jako lokalizacja

W Ekoenergii jesteśmy jednomyślni: najważniejsza jest ścisła współpraca środowisk naukowych z przemysłem energetyki zawodowej i na tej podstawie ocena, czy coś jest przejściową modą, czy wartościowym trendem.

pierwszego projektu, nie jest wykorzystywany jako źródło wody pitnej. Jednak, nawet budując tego typu instalacje na zbiornikach, z których czerpana jest woda dla mieszkańców, nie należy niepokoić się, że do akwenu przedostaną się niepożądane związki chemiczne. Jest to całkowicie wykluczone m.in. poprzez zastosowanie buforów bezpieczeństwa konstruowanych z tworzyw certyfikowanych pod kątem dopuszczenia do kontaktu z żywnością.

Jest już znana docelowa lokalizacja projektu? Tak, wraz z partnerami tego przedsięwzięcia wybraliśmy zbiornik wodny w Chełmie Śląskim. To poprzemysłowy obszar, który powstał w miejscu po dawnej piaskowni i jako taki jest doskonałą lokalizacją do budowy pierwszej pływającej farmy PV.

Jaka jest przewidywana moc instalacji? Powierzchnia lustra wody pozwala szacować możliwą do zainstalowania moc na poziomie 15-20 MWp. To pozwoliłoby na wytworzenie około 20 GWh energii w ciągu roku, co odpowiada rocznemu, przeciętnemu zapotrzebowaniu na energię elektryczną dla ok. 10.000 gospodarstw domowych. Uściślę, że kluczowe będą finalne warunki przyłączeniowe, wydane przez zakład elektroenergetyczny, które to określą maksymalną możliwą moc przyłączeniową i tym samym ustalą rzeczywiste parametry uzyskiwanej energii.

Dziękuję za rozmowę. rozmawiał MACIEJ ZAREMBA


28

ZAGLĄDAMY NA LOTNISKO

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

KOMU W DROGĘ, TEMU BILET!

Od kwietnia z Katowic latamy do Wenecji i Abu Zabi

Linia lotnicza Wizz Air uruchomiła połączenie z Pyrzowic do Abu Zabi w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Kierunek obsługiwany jest w każdy poniedziałek i piątek. Do Wenecji latają samoloty spółki Ryanair i odbywają się trzy razy w tygodniu w każdy wtorek, czwartek oraz niedzielę.

W

podróżnych, było to trzecie najpopularniejsze państwo w segmencie lotów rozkładowych – dodaje Artur Tomasik.

W Pyrzowicach, w pierwszym tygodniu obowiązywania letniego rozkładu lotów, zadebiutowało również połączenie na główne

W rozkładzie „Lato 2022” z lotniska im. Wojciecha Korfantego dostępnych jest 111 tras regularnych i czarterowych do 90 lotnisk zlokalizowanych w 30 krajach. Katowice Airport należy do grona największych lotniczych portów regionalnych w Polsce. W 2019 roku z jego siatki połączeń skorzystało rekordowe 4,84 mln pasażerów, w tym ponad 2 mln w ruchu czarterowym. Pandemia koronawirusa, która wywoła największy kryzys w historii branży lotniczej, zahamowała prognozowany wzrost przewozów pasażerskich. W 2020 roku z siatki połączeń pyrzowickiego lotniska skorzystało 1,44 mln podróżnych, w 2021 roku było ich 2,32 mln. Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SA, zarządzające pyrzowickie lotniskiem, prognozuje, że w 2022 roku z siatki połączeń portu skorzystało od 3,8 mln do 4 mln pasażerów. /MAR/

izz Air otworzył bazę na lotnisku w stolicy ZEA 15 stycznia 2021 roku. W sezonie „Lato 2022” oferuje stamtąd trasy obejmujące Aleksandrię i Sauhadż w Egipcie, Amman i Akabę w Jordanii, Ałmaty i Nur Sultan w Kazachstanie, Maskat i Salalah w Omanie, czy też Mattala w Sri Lance. – Połączenie Pyrzowice – Abu Zabi to nie tylko możliwość szybkiego dotarcia do Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Coraz popularniejsza staje się indywidualna organizacja wyjazdów turystycznych, a ta trasa umożliwia skorzystanie z bogatej, oryginalnej siatki azjatyckich i afrykańskich połączeń Wizz Air z jego bliskowschodniej bazy – mówi Artur Tomasik, prezes zarządu Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA, firmy zarządzającej pyrzowickim lotniskiem.

Wizz Air otworzył bazę na lotnisku w stolicy ZEA 15 stycznia 2021 roku.

weneckie lotnisko imienia Marco Polo. W rozkładzie „Lato 2022” z Pyrzowic dostępnych jest jedenaście tras do Włoch. Sześć z nich (Alghero, Bolonia, Katania, Mediolan-Bergamo, Trapani, Wenecja)

obsługuje linia lotnicza Ryanair. Pięć tras do tego państwa (Alghero, Katania, Mediolan-Bergamo, Neapol, Rzym-Ciampino) oferuje Wizz Air. – Włochy od lat znajdują się w czołówce państw w ruchu

regularnym z wylotem z Katowice Airport. W rekordowym 2019 roku, który był ostatnim przed kryzysem wywołanym pandemią koronawirusa, na kierunkach regularnych do Włoch odnotowaliśmy 220 tys.

TRWA ROZBUDOWA BAZY DO OBSŁUGI TECHNICZNEJ SAMOLOTÓW

Nowa płyta postojowa już dostępna

Na pyrzowickim lotnisku oddano do użytku nową płytę postojową samolotów o powierzchni 6,4 hektara z dziewięcioma stanowiskami dla najpopularniejszych na świecie samolotów średniodystansowych typu Airbus A320 lub Boeing 737, które w branży lotniczej oznaczane są kodem C. Dzięki zakończeniu tej inwestycji liczba stanowiska postojowych dla tego typu statków powietrznych wzrosła w Pyrzowicach z 37 do 46. Wartość przedsięwzięcia, które rozpoczęło się pod koniec 2019 roku, to 51 mln zł brutto. Wykonawcą inwestycji była firma Silesia Invest.

B

udowa nowej płyty to jedno z dwóch zadań składających się na projekt rozbudowy bazy do obsługi technicznej samolotów. Drugim jest konstrukcja trzeciego hangaru, który powstaje przed świeżo oddaną do użytku nawierzchnią lotniskową. Nowy hangar będzie największym tego typu obiektem w Pyrzowicach, jego powierzchnia wyniesie ok. 9,3 tys. m kw. W środku znajdą się dwie zatoki do serwisu samolotów maksymalnej wielkości Airbusa A321neo, który mierzy 44,5 m długości, 11,7 m wysokości i 35,8 m rozpiętości. Budynek wyposażony będzie także w warsztaty, lakiernie oraz duże zaplecze socjalne i biurowe. Budowa hangaru rozpoczęła się w pierwszym kwartale 2021 roku, do użytku zostanie oddany w połowie 2022. Najemcą trzeciego hangaru będzie linia lotnicza

Wizz Air. – Pomimo pandemii koronawirusa, która wywołała największy kryzys w historii branży lotniczej, zrobiliśmy wszystko, żeby nie przerwać kluczowych dla rozwoju Pyrzowic inwestycji. Osiągnęliśmy ten cel. W trakcie pandemii rozbudowaliśmy terminal pasażerski B. Z powodzeniem realizujemy także projekt rozbudowy bazy do obsługi technicznej samolotów. Oddane do użytku nowe stanowiska postojowe są ważne z perspektywy rozwoju Katowice Airport. Ułatwią także obsługę frachtowców z pomocą humanitarną dla Ukrainy – przekonuje Artur Tomasik, prezes zarządu Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA. Rozbudowę pola ruchu naziemnego Katowice Airport, na które składa się droga startowa, drogi kołowania i płyty postojowe

Budowa nowej płyty to jedno z dwóch zadań składających się na projekt rozbudowy bazy do obsługi technicznej samolotów.

trwa od 2007 roku. Wtedy spółka GTL SA rozpoczęła największy w historii lotniska program inwe-

stycyjny. Wówczas powierzchnia pola ruchu naziemnego wynosiła 33 hektarów. Dziś jest to już

ponad 88 ha. W latach 2007-2022 w Pyrzowicach przeprowadzono osiem dużych projektów związanych rozbudową pola ruchu naziemnego, w tym pięć dotyczyło budowy nowych płyt postojowych. Wybudowano także nową płytę do odladzania, zmodernizowano drogi kołowania i zrealizowano kluczowe dla funkcjonowania portu zadanie, czyli budowę nowej drogi startowej o długości 3200 metrów z systemem dróg kołowania. Łączna wartość inwestycji związanych z rozbudową pola ruchu naziemnego w latach 2007–2022 wyniosła ok. 470 mln zł brutto, z tego 130 mln zł stanowiło pozyskane przez Spółkę dofinansowanie z Programu Operacyjnego infrastruktura i Środowisko w ramach Funduszu Spójności Unii Europejskiej. /MAR/


kultura

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

Święto ludzi teatru ZŁOTE MASKI PRZYZNANE!

Gospodarzem gali kolejnej odsłony Złotych Masek był Teatr Mały w Tychach. Sama nagroda przyznawana jest z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru.

Złote Maski przyznano w 11 kategoriach: SPEKTAKL ROKU

spektakl baletowy „Sól ziemi czarnej” w reżyserii i choreografii Artura Żymełki w Operze Śląskiej w Bytomiu.

SPEKTAKL DLA MŁODYCH WIDZÓW

„Noniek” Marty Guśniowskiej w reżyserii Bernardy Anny Bieleni w Teatrze Dzieci Zagłębia im. Jana Dormana w Będzinie.

AKTORSTWO ZA ROLĘ KOBIECĄ W SPEKTAKLACH DRAMATYCZNYCH

ALEKSANDRA MAJ za rolę Solange w spektaklu „Pokojówki” Jeana Geneta w reżyserii Jerzego Jana Połońskiego oraz za rolę Agnes w spektaklu „Całe życie” Joanny Oparek w reżyserii autorki w Teatrze Miejskim w Gliwicach.

AKTORSTWO ZA ROLĘ MĘSKĄ W SPEKTAKLACH DRAMATYCZNYCH

Laureaci tegorocznych Złotych Masek podczas gali w Teatrze Małym w Tychach.

– Złote Maski to święto teatru i wyjątkowe wydarzenie na kulturalnej mapie regionu, ale przede wszystkim ukłon dla ludzi, którzy teatr tworzą i dostarczają nam wielu wrażeń. Gratuluję nominowanym i nagrodzonym, życząc twórcom niesłabnącej pasji i kolejnych niezapomnianych ról i spektakli, które otwierają nas na świat, sztukę i pozwalają dotknąć teatru – podkreśla marszałek Jakub Chełstowski. Widowiskiem roku wybrano Spektakl baletowy „Sól ziemi czarnej” na kanwie filmu Kazimierza Kutza o tym samym tytule, w reżyserii i choreografii Artura Żymełki. Film

Kutza odnosi się do ważnych wydarzeń w historii Polski – Powstań Śląskich, toczonych w momencie formowania się państwa polskiego. Sceniczne przetworzenie filmu z pietyzmem odnosi się do pierwowzoru, uwypukla charakterystyczne dla Śląska siłę tradycji, więzów rodzinnych, stanowczość charakterów i głębię poczucia regionalnej tożsamości. W obliczu setnej rocznicy Powstań Śląskich stworzenie spektaklu opartego na ikonie polskiej filmografii staje się zasadne dla upamiętnienia obrazu Kutza i historii. Nowoczesny spektakl jest okazaniem szacunku minionym bohate-

rom oraz szansą na przywrócenie pamięci powstań i polskiej historii kolejnym pokoleniom. Złote Maski mają długą tradycję w regionie. Przyznawane są od 1967 roku. Od 1999 roku opiekę nad nagrodą przejęło Województwo Śląskie. Złote Maski przyznaje zarząd Województwa Śląskiego na podstawie propozycji komisji złożonej z ekspertów w dziedzinie teatru. Ocenie podlegały spektakle premierowe zrealizowane na terenie województwa w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku. /MAR/

29

Przemysław KosińsKI za rolę Tugattiego w spektaklu „Krum” Hanocha Lewina w reżyserii Małgorzaty Warsickiej w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej.

AKTORSTWO ZA ROLĘ W TEATRACH LALKOWYCH

Jacek Mikołajczyk za rolę w spektaklu „Złodziej czasu” Waldemara Wolańskiego w reżyserii autora oraz za rolę w spektaklu „Noniek” Marty Guśniowskiej w reżyserii Bernardy Anny Bieleni w Teatrze Dzieci Zagłębia im. Jana Dormana w Będzinie.

AKTORSTWO ZA ROLĘ WOKALNo-AKTORSKĄ

Tomasz LoreK za rolę Boyda i Rafał Sawicki za rolę Jeda w spektaklu „The Big Bang, czyli Wielki Wybuch” Boyda Grahama w reżyserii Tomasza Dutkiewicza w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej.

AKTORSTWO ZA ROLĘ DRUGOPLANOWĄ

Wiesław SławiK za rolę Opy w spektaklu „Nikaj” Zbigniewa Rokity w reżyserii Roberta Talarczyka w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu.

REŻYSERIA

Jędrzej Piaskowski za reżyserię spektaklu „Komedia. Wujaszek Wania” według dramaturgii i na podstawie tekstu opracowanego przez Huberta Sulimę w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu.

SCENOGRAFIA

Agata Skwarczyńska za scenografię do spektaklu „Krum” w reżyserii Małgorzaty Warsickiej w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej do spektaklu „Krum” w reżyserii Małgorzaty Warsickiej w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej.

CHOREOGRAFIA/RUCH SCENICZNY

Anna Piotrowska za choreografię spektaklu „Gemini tryptyk” oraz „Policzalni” w Bytomskim Teatrze Tańca i Ruchu Rozbark.

NAGRODA SPECJALNA

Przemysław Pilarski za tekst do spektaklu „Dziki Wschód” zrealizowanego w reżyserii Jerzego Jana Połońskiego w Teatrze Miejskim w Gliwicach.

W BIELSKU-BIAŁEJ POWSTANIE CENTRUM BAJKI I ANIMACJI

Wszystko o Reksiu, Bolku i Lolku

Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej rozpoczyna budowę Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji. Umowa na wykonanie inwestycji właśnie została podpisana. Otwarcie obiektu planowane jest w przyszłym roku.

R

uszają prace w ramach drugiego etapu budowy Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji w Bielsku-Białej, które znalazło się w gronie dwudziestu zwycięskich projektów dofinansowanych z Funduszy Norweskich. Jak podaje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, łącznie złożono 224 wniosków. Ich sumaryczna wartość wyniosła ponad 2,88 mld złotych. Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej podpisało umowę z generalnym wykonawcą, którym jest wyłoniona w drodze przetargu, lokalna firma Bielskie Przedsiębiorstwo Budowni-

ctwa Przemysłowego. Na mocy tej umowy do sierpnia 2023 roku powstanie Interaktywne Centrum Bajki i Animacji. – Historia dzieje się na naszych oczach i jesteśmy jej kreatorami – podkreśla

p.o. dyrektora Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej Maciej Chmiel. Założeniem Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji jest połączenie różnych form rozrywki i edukacji, umożliwiając dzieciom i ich rodzicom naukę poprzez zabawę z wykorzystaniem nowoczesnych technik multimedialnych. Projekt stworzony zostanie w oparciu o dorobek bielskiego Studia Filmów Rysunkowych, w którym powstały m.in. animowane seriale z Bolkiem i Lolkiem, Reksiem czy Smokiem Wawelskim i Bartolinim Bartłomiejem.

Tak wygląda bielskie Centrum Bajki i Animacji na wizualizacji. | Źródło: Studio Filmów

Rysunkowych w Bielsku-Białej

Interaktywne Centrum Bajki i Animacji ma nie tylko stworzyć atrakcyjną przestrzeń dla mieszkańców i turystów, ale także doprowadzić do ożywienia miasta i regionu. Dużą zaletą projektu jest fakt, że w przyszłości może zostać rozbudo-

wany i uzupełniony o kolejne moduły. Będzie to największa tego typu inwestycja w Polsce, a nawet w tej części Europy. Projekt finansowany jest z funduszy EOG, środków Ministerstwa Kultury oraz środków miasta Bielska-Białej. /MAR/


30

horoskop

? Y D Z A I GW Ą I CO MÓW

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

, e i w o r d z , ć ś o Mił e z d ą i n e i p , a c pra

Co szykują planety ków dla każdego ze zna ze Zodiaku na najbliżs a ek tygodnie? Kogo cz fart, a kto lepiej na powinien mieć się baczności? Sprawdźcie sami!

KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

K

oniec kwietnia będzie pozytywny dla waszych finansów. Pojawi się też szansa, że Koziorożce odzyskają dawne długi, ale druga strona mimo wszystko będzie nieco się ociągała. Na początek maja warto zaplanować krótki ale intensywny urlop. Najlepiej z dala od zgiełku dużego miasta. Zdrowie w normie. Dobrze jednak regularnie mierzyć sobie ciśnienie i zrobić profilaktyczne badania w myśl zasady, że „lepiej zaskoczyć niż być zaskoczonym” Szczęśliwy dzień: czwartek. Dobra liczba: 3. Pechowa: 9. Pozytywnie ułożą wam się kontakty z Pannami. Unikajcie zwyczajowo Skorpionów. Nie lubią was.

WODNIK (20.01–18.02)

Z

adufanie w sobie i egocentryzm to nie są dobre cechy. Niestety, Wodniki w ostatnim czasie mają ku temu spore tendencje. Nie zawsze macie rację i nadchodzi dzień, kiedy mocno się tym przekonacie. Świat nie ogranicza się do czubków waszych nosów. Warto posłuchać innych. Przynajmniej od czasu do czasu. Gdy ktoś poprosi was o pomoc, nie odmawiajcie mu jej udzielenia. Być może to wy kiedyś też będziecie tego oczekiwać od innych. Szczęśliwy dzień: niedziela. Dobra liczba: 27. Pechowa: 1. Strzeżcie się osób spod znaku Barana. Waszym sojusznikiem będą Ryby. Bądźcie dla nich miłe.

RYBY (19.02–20.03)

R

yby w maju poprawią swoje relacje z życiowymi partnerami. A jest co naprawiać, bo to co działo się między wami przez ostatnie tygodnie raczej trudno było uznać za sielankę . W portfelu już tak wesoło jak w miłości nie będzie. Gwiazdy przestrzegają przed zbytecznymi wydatkami. Jeśli chcecie zmienić na przykład komodę na droższą, zastanówcie się, czy was na to stać. Będąc w towarzystwie, bądźcie raczej ostrożne w wypowiadaniu sądów na temat innych ludzi. Jak nikt przekonacie się, że milczenie jest złotem. Szczęśliwy dzień: poniedziałek. Dobra liczba: 19. Pechowa: 7. Dogadacie się bez problemu z Bliźniakami. Strzelce będą źle działały na wasze nerwy.

BARAN (21.03–19.04)

N

ajbliższe tygodnie dla osób spod znaku Barana oznaczają spokój i stabilizację. Nie będzie powodów do zmartwień, ale o kondycję zadbajcie, bo warto. To dobry czas na inwestowanie i podpisywanie ważnych umów. Podpisy można składać śmiało, zwłaszcza, że Gwiazdy wróżą, iż przyniesie to wymierne korzyści. Ryzyka nie będzie żadnego. Warto zerknąć na urlopowy kalendarz i przestudiować go na serio. Baranom wypoczynek się należy, a wakacje powoli się zbliżają. Szczęśliwy dzień: sobota. Dobra liczba: 10. Pechowa: 2. Wagi pomogą wam w każdej sprawie. Koziorożce niekoniecznie. Nie wchodźcie z nimi w żadne interesy.

BYK (20.04–22.05)

M

aj to wasz miesiąc i przede wszystkim o swoich potrzebach i troskach teraz powinniście pamiętać. Poczujecie ogromną chęć bycia z rodziną, wspierania jej i tylko to będzie dla was się liczyło. Nadarzy się też okazja, by wyjaśnić sobie pewne dawne nieporozumienia. Zgoda zawsze buduje. I tak też będzie w przypadku Byków. Bykami opiekuje się Wenus i toczy je w maju specjalną estymą. Gwiazdy będą dla was taką duchową otuliną, które będą strzegły Byki od wszystkiego, co może przynieść negatywną energię. Szczęśliwy dzień: środa. Dobra liczba: 14. Pechowa: 24. Barany oferują wsparcie, Panny same troski.


Dwa Kwadranse | kwiecień 2022

horoskop

31

BLIŹNIĘTA (23.05–21.06)

B

liźniaki po kilku dość ponurych tygodniach, wrócą na właściwe, warto nadmienić, kreatywne tory. Znów zaczną błyszczeć w towarzystwie i wymyślać szalone projekty, które, co szczególnie odnotowują Gwiazdy, bardzo spodobają się waszym przełożonym. Ekstrawagancja bywa dobra i ta sztuka wam się uda. Uważajcie, żeby tylko nie przedobrzyć. W nadmiarze wszystko szkodzi. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 7. Pechowa: 30. Sprzymierzeńców szukajcie wśród osób spod swojego znaku zodiaku. Raków raczej się wystrzegajcie.

RAK (22.06–22.07)

F

inanse, finanse, finanse. Po trzykroć! Najpierw wiadomość dobra: wpadnie wam w ręce znaczna ilość gotówki, może nawet tyle, ile w ogóle się nie spodziewacie. Co nie znaczy, że powinniście te pieniądze od razu wydać. Troszczący się o was Merkury podpowiada raczej oszczędności niż inwestycje. To nie jest ta pora. Zdrowie w normie, aczkolwiek alergie już o sobie przypomną. Szczęśliwy dzień: czwartek. Dobra liczba: 22. Pechowa: 13. Bliźnięta będą starały się podpowiedzieć wam korzystne rozwiązanie. Lwy co najwyżej wbiją wam nóż w plecy, choć będą przekonywały o wielkiej przyjaźni. Nie wierzcie im!

LEW (23.07–23.08)

L

wy znów ze swoim wrodzonym uporem będą chciały we wszystkich sprawach postawić na swoim licząc, że Słońce, pod którego są opieką, wybawi je ze wszystkich możliwych opresji. Poniekąd tak się stanie, ale przyjdzie wam przełknąć pewną gorzką pigułkę, bo pewna bliska osoba z waszego otoczenia już trochę ma dosyć Waszego egoizmu. Nie wszystko uda się od razu naprawić i odbudować. Pamiętajcie o tym. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 33. Pechowa: 19. Skorpiony będą miały do Was słabość. Koziorożce liczą na wasze potknięcie.

PANNA (24.08–22.09)

P

anny znajdują się w nieustannym ruchu, ale praca zawsze była waszą pasją i spełnieniem. Nie inaczej będzie tym razem. Plany zostaną zrealizowane. Będą więc i powody do satysfakcji. Ale organizm o swoje się upomni. Pomyślcie o jodze lub ćwiczeniach relaksacyjnych. A nade wszystko o witaminach. Szczęśliwy dzień: wtorek. Dobra liczba: 8. Pechowa: 1. Jeśli już chcecie znaleźć bratnią duszę pomocną w zamierzeniach, rozmawiajcie wyłącznie z Rybami. Raki już tradycyjnie będą wam starały się utrudniać życie, ale dacie sobie z tym radę.

WAGA (23.09–22.10)

J

eśli zamierzacie na przykład zmienić samochód albo kupić ogródek z altanką, to opiekująca się Wagami planeta Wenus podpowiada, że to moment dobry i długo lepszego nie będzie. Jest szansa, że nie tylko sporo na tym zaoszczędzicie, do tego będziecie bardzo zadowolone. A w biznesach, nawet drobnych, to zawsze powód do dodatkowej satysfakcji. Idealny dzień: środa. Dobra liczba: 5. Pechowa: 20. Zdecydowanie w każdym aspekcie powinniście radzić się Panien. Skorpiony raczej nie pomogą w niczym. Ale ten znak jakoś w ogóle ostatnio nie jest dla was zbyt przychylny.

SKORPION (23.10–22.11)

N

a przełomie kwietnia i maja Skorpiony będą trochę ludźmi na walizkach. Pojawi się konieczność służbowego wyjazdu lub pilnego udania się w dalsze rodzinne strony. Ta druga opcja rysuje się nieco mniej optymistycznie. Może to wiązać się z koniecznością ważnych rozmów o przyszłości. Nie przejmujcie się tym zbyt mocno, aczkolwiek wsłuchujcie się w to, co inni mają wam do powiedzenia. Może to być bardzo cenna wskazówka. Szczęśliwy dzień: wtorek. Dobra liczba: 17. Pechowa: 4. Możecie liczyć na pomoc Bliźniąt. Przekonacie się jednocześnie, jak bardzo nie lubią was Ryby i Koziorożce.

STRZELEC (22.11–21.12)

J

eśli szukać zodiakalnych liderów i szczęściarzy, to Strzelce kontynuują swoją znakomitą wręcz passę, która towarzyszy im od początku roku. Wasz opiekun – Jowisz – serwuje wam koktajl z optymizmu i szczęścia. W maju będzie nie inaczej. Otrzymacie bardzo dużo pochwał za projekty, które realizujecie, a co za tym idzie gratyfikację. Rodzinnie sielanka. Niech tylko nie ponosi was za specjalnie nadmierna fantazja. Wiedzie wam się bardzo dobrze, to prawda, natomiast zawsze należy zachować umiar i pokorę. Na waszym niebie nie będzie żadnej chmurki. Szczęśliwy dzień: czwartek. Dobra liczba: 16. Pechowa: 15. Ryby służą pomocą i wsparciem. Skorpiony niekoniecznie.


32

#STREFA relaksu

Dwa Kwadranse rozrywki

UŚMIECHNIJ SIĘ!

Powtarzam sobie, że powinienem przestać pić. Ale nie będę przecież słuchał pijaka, który gada sam do siebie.   

– Dlaczego zatrudnia pan w swojej firmie tylko żonatych mężczyzn? – Są przyzwyczajeni do poniżeń i obelg, poza tym nie spieszy im się do domu.   

Narzeczona do wybranka: – Po ślubie będziemy się dzielić wszystkimi problemami... – Ale ja nie mam żadnych problemów! – Na razie ich nie masz...

Dwa Kwadranse | kwiecień 2022


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.