Gazeta Parkowa - sierpień 2018 by Park Śląski

31 sierpnia 2018

Bezpłatny miesięcznik Parku Śląskiego w Chorzowie

TERAZ CZAS NA ŻUŻEL! Po piętnastu latach czarny sport wraca na Stadion Śląski. Mieliśmy już emocje piłkarskie, lekkoatletyczne i muzyczne. Teraz zmodernizowany „Kocioł Czarownic” będzie gościł najlepszych zawodników speedway’a. I to podwójni e:1 września mecz Polska-Reszta Świata, a 15 września Mistrzostwa Europy.

rozmowa miesiąca

gazetaParkowa nr 8/2018

Rafal Klimkiewicz/EDYTOR.net

Rozmawiał: Łukasz Respondek – Z człowieka mediów i eksperta do spraw komunikacji, stał się pan menadżerem kultury. Co łączy te branże? –Te dwie ścieżki wmoim życiu zawodowym zawsze się przenikały. Zajmowałem się komunikacją imediami, arównocześnie realizowałem różne przedsięwzięcia kulturalne. Dla przykładu, już wiele lat temu pokazywaliśmy wPiekarach Śląskich –wramach projektu „Metropolis” –prace nagradzanego dzisiaj fotografa Rafała Milacha, czy realizowaliśmy wmieście Street Art Festival. Inna rzecz, że działania komunikacyjne mają wkulturze wielkie znaczenie. - Jednak to kultura pochłonęła pana bardziej. Dlaczego? – Jak już wspomniałem, kultura i komunikacja to moje wielkie pasje. W gruncie rzeczy, trudno te obszary rozdzielać. Zanim dokonałem wyboru, byłem rozdarty jak, nie przymierzając, sosna u Żeromskiego. Ale moja poprzednia praca – w Mysłowickim Ośrodku Kultury – przekonała mnie, że dzisiaj kultura jest mi jednak bliższa. – Teraz przyszła pora na kolejne wyzwanie? – Skansen to instytucja o zasięgu regionalnym, która jest przede wszystkim muzeum. A najważniejszą rolą muzeum jest troska o eksponaty i nieustanne prowadzenie działalności badawczej. Co, oczywiście, nie wyklucza innych przedsięwzięć – chociażby o charakterze eventowym, które także muzeum organizuje.

Etnografia nie jest martwą opowieścią, lecz żywą tkanką naszego życia, która przybiera coraz to inne postaci – przekonuje Artur Madaliński

ZOBACZ WIEŚ W SERCU MIASTA ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

ARTUR MADALIŃSKI TO NOWY DYREKTOR CHORZOWSKIEGO SKANSENU. ROZMAWIAMY Z NIM O OGÓLNEJ WIZJI TEJ INSTYTUCJI ORAZ O POMYSŁACH NA JEJ ROZWÓJ.

GAZETA PARKOWA wyd. 8/2018 Wydawca: Park Śląski w Chorzowie Redakcji: aleja Różana 2, 41-501 Chorzów Tel. 601 472 618, fax. 032 790 53 76

– To bez wątpienia miejsce absolutnie wyjątkowe. XIX-wieczne chaty na prawie całym obszarze – oczywiście poza budynkiem dyrekcji – brak oświetlenia i prądu. Jak to miejsce oddziałuje na pana emocje? Jak odbiera pan tę przestrzeń? – Owszem, to intrygujące miejsce, także ze względu na swoje położenie. Oto w samym sercu metropolii, kilkaset metrów od ważnej arterii komunikacyjnej, możemy znaleźć się w zupełnie innym świecie. Innym, ale nie obcym, ponieważ większość społeczeństwa polskiego ma, najogólniej mówiąc, korzenie chłopskie. W tym sensie skansen opowiada o tym, skąd się wywodzimy, a zatem o naszym wspólnym doświadczeniu. Ale znowu – wspólnym, lecz niejednakowym. Dla mnie to bardzo istotne, bo wyraźnie osadzam etnografię w przestrzeni antropologicznej. Etnografię rozumiem więc przede wszystkim jako namysł nad naszym wspólnym doświadczeniem. Taka perspektywa pozwala – badając przeszłość i analizując teraźniejszość – próbować myśleć również o przyszłości. Z tego założenia będę wychodził, kierując „Górnośląskim Parkiem Etnograficznym w Chorzowie”. – Skansen jest jednak najczęściej odwiedzany podczas wydarzeń. To właśnie dzięki nim goście maja kontakt z drewnianą architekturą i tą niezwykłą scenerią. – To dobra droga, bo – poza wszystkim innym – pomaga budować relacje z lokalną społecznością. Z pewnością

będę tego typu działania kontynuował. Jak wspomniałem, jako dyrektor instytucji kultury o profilu muzealnym, jestem ustawowo oraz statutowo zobowiązany do tego, by w pierwszej kolejności dbać o obiekty: gromadzić je, przechowywać, konserwować, udostępniać. Niezwykle istotne – i też wprost w przepisach sformułowane – są obowiązki prowadzenia działań naukowych czy edukacyjnych. Dziedzictwo jest niezwykle ważne i trzeba się o nie troszczyć. To kluczowa, ale nie jedyna, według mnie, część działań muzeum. Równie istotne jest budowanie wokół instytucji społeczności, rozwijanie relacji z otoczeniem. Aby to jednak zrobić, trzeba najpierw odpowiedzieć sobie na pytanie: jakie idee są dla nas zasadnicze, jak rozumiemy rolę muzeum w procesie wspólnego namysłu nad doświadczeniem, rytuałami, ludowością, regionalizmem, pamięcią i tysiącem jeszcze innych przestrzeni, które składają się na etnograficzny punkt widzenia rzeczywistości? Wspólnie z pracownikami muzeum spróbujemy się nad tym zastanowić. A później będziemy działać. – Misja jest trudna, cel – szczytny. Ale jak zamierza pan go osiągnąć? – Z pewnością spróbuję poprowadzić pas transmisyjny pomiędzy specjalistycznymi badaniami naukowymi a naszym codziennym, całkowicie współczesnym doświadczeniem. Bardzo poważnie myślimy na przykład o zorganizowaniu w przyszłym roku wystawy czasowej na temat koronki klockowej. To rzadka, ale i bardzo spektakularna technika rękodzielnicza. Na towarzyszących wystawie warsztatach chcemy pokazać, że techniką koronki klockowej można wykonać nie tylko serwetkę, ale i pokrowiec na smartfona, ozdobę do męskiej marynarki czy unikalną torebkę. Z innej strony: proszę zwrócić uwagę na gwałtowny zwrot w kierunku ekologii, jaki dokonał się w ostatnich latach nie tylko w Polce. Przecież to jest jawny powrót do ludowości, życia blisko natury, objaw tęsknoty za uporządkowaną, sensowną egzystencją. Wolimy chleb z małej tradycyjnej piekarni niż odgrzewane pieczywo z supermarketów. A najchętniej pieczemy je sami. My też to w skansenie zrobimy, tym bardziej, że mamy niesamowity, działający piec. Takie działania pokazują, że etnografia nie jest martwą opowieścią, lecz żywą tkanką naszego życia, która przybiera coraz to inne postaci. – Skansen w ciągu kilku ostatnich lat poszerzył swoją objętość o 10 hektarów. Zakładano utworzenie tam obszaru dworskiego. Ten pomysł pana przekonuje? – Obszar dworski byłby z pewnością ważnym dopełnieniem obecnej ekspozycji skansenu, ale w przypadku nowych terenów, wszystko zależy od finansowania, bo mówimy tu o wielomilionowych nakładach. Zacząć jednak trzeba od uporządkowania i rekultywacji tego terenu. Inwestycje – obszar dworski czy budownictwo ery przemysłowej – to krok następny. ■

ARTUR MADALIŃSKI – dr nauk humanistycznych, literaturoznawca, menadżer kultury, wykładowca akademicki. Swoje teksty publikował między innymi w „Polityce”, „Newsweeku”, „dwutygodniku”, „Gazecie Wyborczej”, „Tygodniku Powszechnym” i wielu branżowych pismach literackich. Stały współpracownik miesięcznika „Znak”. Przez wiele lat kierował zespołami prasowymi instytucji samorządowych szczebla lokalnego i regionalnego. W latach 2016-2018 dyrektor Mysłowickiego Ośrodka Kultury. Obecnie dyrektor Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”.

E – mail: gazeta@parkslaski.pl Redaktor naczelny: Łukasz Buszman Sekretarz redakcji: Łukasz Respondek Zespół: Michał Tabaka, Wojciech Zamorski Redakcja i korekta: Aneta Bergieł

Projekt: EMILDESIGN Redakcja graficzna: Marek Michalski Dział sprzedaży reklam: Katarzyna Zazgórnik-Sitz, tel. 666 031 465

Miesięcznik w nakładzie: 50 tys.egzemplarzy Gazeta Parkowa także w internecie na: www.parkslaski.pl Kolejny numer Gazety Parkowej ukaże się: 28 września 2018 r. Zdjęcie na okładce: Dawid Markysz/EDYTOR.net

wydarzenia /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 8/2018

gazetaParkowa

URODZINOWA MAGIA LEGENDII /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Ostatnia sobota tegorocznych wakacji w Legendii Śląskim Wesołym Miasteczku będzie obfitowała w moc atrakcji od rana aż do północy. W tym dniu chorzowski park rozrywki obchodzić będzie swoje 59. urodziny oraz zaprosi na ostatnią w tym sezonie odsłonę nocnej zabawy, Legendia at Night. Legendia

a tych, którzy zdecydują się odwiedzić Legendię 1 września w dziennej części czekać będą m.in. urodzinowe prezenty i słodkości, pokazy iluzji oraz nauka gry w Quidditcha, znanej z powieści o Harrym Potterze. Wieczorem zaś Legendia i agencja Models8 zaproszą wszystkich chętnych do wzięcia udziału w castingu do międzynarodowego konkursu modelingowego oraz na niecodzienny pokaz mody. Wspólna zabawa rozpocznie się o godz. 10. Wówczas pierwszych tysiąc gości parku będzie mogło liczyć natradycyjne urodzinowe słodkości. Od godziny 12 do 18 będzie można spotkać czarodziejów, poznać tajniki rycerskiego fachu i średniowiecznej magii, a zawodnicy profesjonalnej drużyny Quidditcha nauczą wszystkich chętnych gry w tę wyjątkową dyscyplinę sportu. Uprawiać magię i iluzję w tym dniu będą: Bukowski World Magic, Imagination Group, iluzjonista Krystian Bączyński oraz alchemik Ars Alchemia. Bukowski World Magic to jedno znajwiększych inajbardziej cenionych widowisk, prezentowanych w Europie Środkowej, które jest połączeniem iluzji, tańca, teatru, elementów światła, ognia i dźwięku. Imagination Group oraz Krystian Bączyński specjalizują się w iluzji, a Ars Alchemia zaprezentuje pokazy eksperymentów chemicznych ipirotechniki –ta „sztuka alchemiczna” była przez wieki wykorzystywana, aby zadziwiać widzów. – Na naszych gości czekają także urodzinowe upominki, a prawdziwą atrakcją będą z pewnością pokazy sztuk iluzjonistycznych.

REKLAMA

Początek września w Legendii zapowiada się imponująco

Na scenie przez cały dzień prezentować się będą artyści, którzy zapewnią doskonałą rozrywkę uczestnikom imprezy w każdym wieku. Nie zabraknie drobnych sztuczek z użyciem kart i innych rekwizytów, jak również tzw. dużej iluzji oraz pokazu w wykonaniu alchemika – zapowiada Izabela Kieliś, brand manager Legendii. W wieczornej części, podczas Legendia at Night, chorzowski park rozrywki stanie się także miejscem, w którym być może rozpocznie międzynarodową karierę kolejna wielka modelka na miarę Joanny Krupy, czy Anji Rubik. A to za sprawą współpracy z agencją Models8, jedną z niewielu firm na polskim rynku, która otrzymała wyłączną licencję na prowadzenie prestiżowego konkursu Fresh Faces World

wpołudniowej części Polski. Wśród jury oceniającego uczestników pojawią się między innymi Maggie Haese – jurorka międzynarodowych konkursów modelingowych, ekspertka wtej branży, właścicielka konkursu Fresh Faces World iagencji Magteam Model Management wNowym Jorku oraz Katarzyna Mroczkowska-Lizut – założycielka marki Models8, organizatorka eventów modowych z udziałem gwiazd polskiego show-biznesu. Pokaz mody odbędzie się w nietypowej aranżacji – z wykorzystaniem basenu oraz pięknej, kolorowej oprawy świetlnej. To właśnie basen będzie tłem dla multimedialnego pokazu świetlnego, który zbuduje niezwykłą aurę podczas finałowej odsłony Legendia At Night. To wyjątkowe widowisko odbędzie się w strefie Magical Forest, a goście wydarzenia będą bawić się na atrakcjach w godzinach od 21 do północy. W konkursie mogą wziąć udział osoby pomiędzy 14 a 28 rokiem życia. Modelki powinny mieć powyżej 172 cm wzrostu, natomiast modele powyżej 180 cm. Niepełnoletni muszą przyjść na casting z opiekunem. Osoby, które wypełnią formularz zgłoszeniowy i pojawią się na castingu, będą mogły wziąć udział w imprezie Legendia at Night bezpłatnie. Więcej szczegółów dostępnych na stronie: www.models8.org oraz www.legendia.pl. Na imprezę Legendia at Night obowiązuje dedykowany bilet wstępu dostępny w kasach oraz na stronie: www.gopass.pl. ■

stadion śląski

gazetaParkowa nr 8/2018 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Ireneusz Dorożanski/EDYTOR.net

PIŁKARSKI PAŹDZIERNIK NA ŚLĄSKIM ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

WIELKIE FUTBOLOWE ŚWIĘTO, GWIAZDY ŚWIATOWEJ PIŁKI I PEŁNE TRYBUNY – PAŹDZIERNIKOWE MECZE REPREZENTACJI POLSKI NA STADIONIE ŚLĄSKIM ZAPOWIADAJĄ SIĘ ARCYCIEKAWIE. PORTUGALIA I WŁOCHY TO RYWALE Z ABSOLUTNEGO TOPU. WARTO ZOBACZYĆ, JAK NA ICH TLE ZAPREZENTUJĄ SIĘ PIŁKARZE NASZEJ KADRY. BILETY NA OBA MECZE W LIDZE NARODÓW, KTÓRE ODBĘDĄ SIĘ W CHORZOWIE, TRAFIĄ DO SPRZEDAŻY WE WRZEŚNIU. Łukasz Respondek uż 11 października o godz. 20.45 nasza reprezentacja zagra pierwszy mecz Ligi Narodów w Polsce. Tego dnia na Stadionie Śląskim „biało-czerwoni” zmierzą się z Portugalczykami. Trzy dni później, o tej samej porze, również w Chorzowie, podopieczni Jerzego Brzęczka zagrają z Włochami. – Możliwość zorganizowania tych dwóch spotkań to dla nas duże wyróżnienie, ale też ogromne przedsięwzięcie organizacyjne –przyznaje Krzysz-

REKLAMA

tof Klimosz, prezes Stadionu Śląskiego. – Jesteśmy jednak spokojni. Mecz z Koreą Południową, który odbył się w marcu, pokazał że stadion jest w stu procentach gotowy na mecze na najwyższym poziomie. Mimo nie najlepszego występu naszych piłkarzy na mundialu w Rosji, zainteresowanie w regionie piłką wwydaniu reprezentacyjnym nie słabnie. Jestem przekonany, że oba spotkania zobaczy ponad 50 tysięcy kibiców – dodaje. Za jeden bilet na trybuny kategorii I, czyli na miejsca najbardziej wypośrodkowane, trzeba zapłacić 180 zł. Na trybuny kategorii II cena biletu

Październik na Stadionie Śląskim będzie pełen piłkarskich emocji wynosi 140 zł, natomiast za miejscówki za bramkami trzeba zapłacić 80 zł. W przypadku biletów rodzinnych łączny koszt to 120 zł (40 zł za bilet dla dziecka + 80 zł dla opiekuna), a za 70 zł może obejrzeć mecz osoba niepełnosprawna z opiekunem. Zamknięta sprzedaż biletów na mecz z Portugalią dla posiadaczy Karty Kibica reprezentacji, potrwa między 20 a 23 września. W przypadku meczu z Włochami, sprzedaż wejściówek przesunie się o jeden dzień i odbędzie się w dniach 21-24 września. Później bilety trafią do ogólnodostępnej

sprzedaży, która potrwa do rozpoczęcia spotkań lub dowyprzedania całej puli. Nie będzie możliwy zakup biletów w dniach meczów na stadionie. Warto pamiętać, że bilety będzie można nabyć wyłącznie za pośrednictwem serwisu www.laczynaspilka.pl. To oficjalny kanał informacyjny isprzedażowy Polskiego Związku Piłki Nożnej. Każde inne miejsce zakupu nie gwarantuje wejścia na Stadion Śląski. PZPN zaleca więc korzystanie ze swojego autoryzowanego serwisu. Inne metody kupna, szczególnie w internecie, nie są pewnym źródłem imogą wiązać się zdziałalnością oszustów. ■

stadion śląski ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 8/2018

gazetaParkowa

WIELKIE ŚWIĘTO MARATOŃCZYKÓW ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

SILESIA MARATHON, CZYLI NAJWIĘKSZE BIEGOWE WYDARZENIE ROKU, WYSTARTUJE PO RAZ DZIESIĄTY. JUBILEUSZOWA EDYCJA, KTÓRA ODBĘDZIE SIĘ 6 I 7 PAŹDZIERNIKA, ZAKOŃCZY SIĘ NA BIEŻNI STADIONU ŚLĄSKIEGO. Michał Legierski/EDYTOR.net

Łukasz Respondek iedy 10 lat temu sprzed bram Stadionu Śląskiego startował pierwszy w naszym regionie bieg maratoński, bardzo liczyliśmy nato, że za kilka lat zawodnicy wbiegną na bieżnię „Kotła Czarownic”. Przebudowa stadionu trwała długo, ale ubiegłoroczna impreza pokazała, że warto było czekać – podkreśla Bohdan Witwicki, dyrektor PKO Silesia Marathonu. – Meta biegu maratońskiego na Stadionie Śląskim okazała się wielkim sukcesem. Nakażdym zawodniku Silesia Marathonu, wbiegnięcie przez tunel na niebieską bieżnię stadionu zrobiło niezapomniane wrażenie – dodaje. W pierwszy październikowy weekend, na biegaczy będą czekać trzy dystanse: maraton, półmaraton oraz bezpłatny bieg na dystansie 4,2 kilometra. Motto biegu „Twój bieg. Twoje zwycięstwo” sprawia, że każdy, kto tylko dobiegnie do mety, będzie w tym dniu prawdziwym bohaterem, gwiazdą lekkoatletycznej bieżni.

Ubiegłoroczna edycja Silesia Marathonu uświetniła Dzień Otwarty Stadionu Śląskiego Półmaraton w tym roku wystartuje z parkowej alei Gen. J. Ziętka izakończy się, tak jak maraton, nabieżni Stadionu Śląskiego. Tych, którzy jeszcze nie są gotowi natak duży wysiłek, organizatorzy zapraszają naMini Silesia Marathon. Symboliczny dystans4,2km (nawiązujący do pełnego maratonu, który liczy 42 km i 195 metrów) może pokonać każdy zdrowy, aktywny człowiek. Startując w tym biegu, można poczuć klimat prawdziwego biegowego święta, a udział w zawodach REKLAMA

Bazaar – moda i design ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

WIELKIMI KROKAMI ZBLIŻA SIĘ JESIENNA EDYCJA SILESIA BAZAAR, CZYLI JEDYNYCH NA TERENIE AGLOMERACJI ŚLĄSKIEJ TARGÓW NIEZALEŻNEJ MODY I DESIGNU. Impreza wraca po prawie 4 miesiącach przerwy wakacyjnej i w niedzielę, 23 września, odbędzie się w centrum kongresowym hotelu Park Inn by Radisson (dawny Best Western) w Katowicach-Bytkowie. Na targach będzie można kupić ubrania i przedmioty użytkowe, wyprodukowane przez małe polskie firmy, których produkty wyróżniają się wzornictwem oraz jakością. Dodatkowo, na imprezie odbędą się warsztaty dla dzieci, a specjalna Strefa Czytania zapewni relaks przy dobrej książce i wyśmienitej kawie. Miejsce targów znajduje się przy granicy Parku Śląskiego, więc po udanych zakupach można wybrać się na spacer. Wstęp na wydarzenie jest biletowany: bilet kosztuje 9 zł, a rodzinny można nabyć w cenie 15 zł. Dzieci do 15 roku życia i dorośli powyżej65 lat, mają wstęp wolny. Więcej informacji na temat wydarzenia na: www.silesiabazaar.pl. Mat. prom.

jest bezpłatny. Więcej informacji na oficjalnej stronie zawodów: www.silesiamarathon.pl. PKO Silesia Marathon to bieg wyjątkowy. Trudno znaleźć na świecie podobny. Trasę poprowadzono przez cztery miasta, zczego prawie60 procent prowadzi przez tereny zielone –parki ilasy naszego regionu. – Choć ten bieg nie należy do najłatwiejszych, klimat samych zawodów, niesamowity doping mieszkańców i meta na największym stadionie lekkoatletycznym w kraju, wynagradza wysiłek jaki trzeba włożyć, by pokonać tak długi dystans –podkreśla Witwicki. – Park Śląski staje się mekką biegaczy w naszym regionie i warto raz w roku zorganizować biegowe święto z metą na Stadionie Śląskim, by ukoronować kilka miesięcy ich przygotowań. Cieszę się, że bieganie staje się prawdziwie zdrowym modelem spędzania wolnego czasu – dodaje Witwicki. Czekające nas biegowe święto to jedna z największych w kraju, międzynarodowa, masowa impreza sportowa. W ubiegłym roku udział w niej wzięli reprezentanci 25 krajów. W tegorocznej edycji organizatorzy przygotowują się na udział ok. 8 tysięcy zawodników, a swój start zapowiedzieli biegacze z 30 państw. PKO Silesia Marathon został w tym roku nagrodzony przez najstarszy branżowy portal biegowy. Zajął drugie miejsce w kategorii „Maratony duże”. Doceniono wyjątkowy klimat śląskiego biegu i jego znakomitą organizację. ■

Wojciech Saługa, MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Najważniejszy Bieg regionu Zapisy na 10., jubileuszową edycję PKO Silesia Marathon, uruchomiono jeszcze w ubiegłym roku. Mimo, że zawody zaplanowano dopiero na 6 i 7 października, w pierwszych godzinach rejestracji zapisało się aż 150 biegaczy. Jestem przekonany, że tym razem padnie rekord biegowej frekwencji. To wspaniała impreza, która promuje cały region, ale i poszczególne miasta. Tym razem sportowcy będą mieli do przebiegnięcia 42 km i 195 metrów ulicami Katowic, Mysłowic i Siemianowic Śląskich. Metę zaś zaplanowano na Stadionie Śląskim w Chorzowie. I to cieszy podwójnie. Bo kolejny raz pokazujemy, że modernizacja Stadionu Śląskiego była słuszną decyzją. Że od oddania nowego Stadionu Śląskiego do użytku atrakcja goni tutaj atrakcję. Wróciła już do dawnego „Kotła Czarownic” piłkarska reprezentacja kraju. Mogliśmy podziwiać też najlepszych lekkoatletów świata. Teraz Stadion będzie metą jednego z największych maratonów w naszym kraju. Nie może Was tam zabraknąć!

Rewitalizacja Parku Śląskiego

gazetaParkowa nr 8/2018 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Rafał Klimkiewicz/EDYTOR.net

TU MOŻESZ PODGLĄDAĆ PTAKI /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

OBOK STAWU HUTNIK WYBUDOWANO CZATOWNIĘ. TO OBIEKT SŁUŻĄCY GŁÓWNIE DO OBSERWOWANIA I FOTOGRAFOWANIA PTAKÓW. ALE JAK Z NIEGO WŁAŚCIWIE KORZYSTAĆ? PODPOWIADA BARBARA BACLERŻBIKOWSKA Z RADY DS. RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ PARKU ŚLĄSKIEGO, PRZYRODNICZKA, GLOBTROTERKA I WIELKA PASJONATKA FOTOGRAFOWANIA FLORY I FAUNY. Barbara Bacler-Żbikowska w parkowej czatowni Barbara Bacler-Żbikowska

Łukasz Respondek arbara Bacler-Żbikowska jest pasjonatką fotografii przyrodniczej. Wspólnie z mężem odwiedza różne zakątki Europy właśnie po to, żeby złapać jak najlepsze ujęcie. W swoim życiu widziała dziesiątki czatowni. Również tych specjalistycznych, przygotowanych pod konkretne gatunki ptaków i ssaków. Sama również ma własną czatownię. – To jeden z najlepszych sposobów podglądania przyrody przy zminimalizowanej ingerencji w środowisko – tłumaczy Bacler-Żbikowska. – Czatownia w parku powstała głównie ze względów edukacyjnych, aby pokazać gościom parku, że oprócz tego, że możemy mieć bezpośredni kontakt z łabędziami i kaczkami, możemy je również obserwować, minimalnie wpływając na ich zachowania. Niekończenie bowiem trzeba się do nich zbliżać, a już na pewno nie należy ich dotykać lub karmić bez wyraźnego zalecenia. To, co nam się podoba, niekoniecznie jest przyjemne i bezpieczne dla ptaków – dodaje.

Czapla siwa – ją również można spotkać w Parku Śląskim

Czatownia umiejscowiona została w najciekawszym przyrodniczo i mniej uczęszczanym przez ludzi zakątku Hutnika. – W czatowni chodzi głównie o to, aby nie zaburzać ptakom spokoju. One są świadome naszej obecności, ale nie jest ona tak zauważalna, niż jakbyśmy się ruszali na brzegu – podkreśla Bacler-Żbikowska. – Dzięki niej, ptaki w pewnym momencie „zapominają” o nas i zaczynają się zachowywać bardziej naturalnie. Czatownia daje też możliwość obser wowania gatunków bardziej skrytych, na przykład czapli siwej czy bączka. Parkowa czatownia jest stablina, drewniana. Nie jest wprawdzie zamknięta, ale spokojnie będzie można z niej korzystać również zimą. – W nomenklaturze hotelowej dałabym jej cztery gwiazdki – uśmiecha się przyrodniczka. – Poza krzyżówkami i łabędziami w tym miejscu można zaobserwować m.in. myszołowa, zimorodka, trzciniaka, wilgę. Mam nadzieję, że wrócą perkozki, które miały tu miejsce lęgowe, ale nie widziałam ich od dwóch lat. ■ Rafał Klimkiewicz/EDYTOR.net

PIĘĆ GŁÓWNYCH ZASAD ZACHOWANIA W CZATOWNI 1. Nie wystawiamy głowy z czatowni. Staramy się siedzieć spokojnie, delikatnie tylko wystawiając lekko zamaskowany obiektyw aparatu lub lornetkę. 2. Zachowujemy ciszę. Czatownia jest po to, aby nas nie było widać, ani słychać. Ona nie izoluje dźwiękowo, więc zarówno osoby, które siedzą w czatowni, jak i te na brzegu, powinny pamiętać o tym, że obserwacja ptaków wymaga zachowania odpowiedniej ciszy. 3. Nie demolujemy i sprzątamy po sobie. W czatowni można spędzić nawet kilkadziesiąt godzin. Jednak warto potem posprzątać i wyrzucić śmieci do pobliskiego śmietnika. 4. Najlepiej przyjść przed wschodem słońca. Wówczas ptaki nas nie zobaczą i łatwiej je obserwować. Można wtedy spotkać gatunki, które ciężko podejrzeć w porach późniejszych, a także wykonać im naprawdę doskonałe zdjęcia. Poza tym, tuż po wschodzie, mamy również najlepsze światło do fotografowania. 5. Do czatowni zbliżamy się w ciszy, żeby nie spłoszyć ptaków tym, którzy być może już je obserwują.

Planetarium Śląskie ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

PLANETARIUM ŚLĄSKIE PRZYJEDZIE DO CIEBIE 25 ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

WKRÓTCE ROZPOCZNIE SIĘ PRZEBUDOWA I MODERNIZACJA BUDYNKU PLANETARIUM ŚLĄSKIEGO. OBIEKT OD 1 LIPCA JEST NIECZYNNY, JEDNAK NIE OZNACZA TO WCALE, ŻE PLACÓWKA ZAWIESZA SWOJĄ DZIAŁALNOŚĆ. SZKOŁY BĘDĄ BOWIEM MIAŁY MOŻLIWOŚĆ ZAPROSZENIA DO SIEBIE MOBILNEGO, NADMUCHIWANEGO PLANETARIUM. Łukasz Respondek

lanetarium to nie tylko budynek, ale przede wszystkim ludzie. Dzięki ich wiedzy i umiejętnościom, chcemy, aby nasza instytucja ciągle żyła i była w świadomości mieszkańców – podkreśla Lech Moty-

OSÓB zmieÊci si´ pod sferycznym niebem mobilnego planetarium

ka, dyrektor Planetarium Śląskiego. – W mobilnym planetarium, przyrządy prezentujące wygląd nieba, mogą pokazać bardzo dużo. Możliwości programowe, które posiada ta aparatura, pozwolą nam przenieść się w najdalsze zakątki Wszechświata. Oczywiście wszystko będzie zgodne z podstawą programową oraz odpowiedzią na za-

nr 8/2018

gazetaParkowa

potrzebowanie uczniów i nauczycieli szkół na różnych szczeblach – dodaje. Mobilne planetarium pozwala na prowadzenie lekcji astronomii dla grup do 25 osób pod sferycznym niebem. Takie pokazy nie tylko budują wiedzę o Wszechświecie, ale rozwijają również umiejętność prowadzenia obserwacji i abstrakcyjnego myślenia, pokazują trójwymiarowość otaczającego nas świata i pobudzają wyobraźnię. W mobilnym planetarium będą prowadzone jedno- lub dwulekcyjne zajęcia dydaktyczne, m.in. na temat orientacji w sferze niebieskiej, gwiazd i gwiazdozbiorów, konsekwencji ruchu obiegowego Ziemi, struktur i składników galaktyki oraz odległości we Wszechświecie. Najmłodsi będą mogli natomiast zobaczyć seanse dydaktyczne „Przy ulicy Astronomów” oraz „Z wizytą u pana Twardowskiego”. – Dla nas to również reklama tego, co będzie wnowym planetarium. To mobilne, wykorzystuje już bowiem technologię, którą w znacznie większej skali będziemy dysponować po zakończeniu modernizacji i przebudowy – podkreśla dyrektor Motyka. – W „Gołębniku” – tymczasowej siedzi-

ZAPROŚ GWIAZDY DO SIEBIE Szkoły, które chcą zaprosić mobilne planetarium, muszą dysponować salą gimnastyczną lub aulą. Kopuła ma 3,5 metra wysokości i 5 metrów średnicy. Podłoże powinno być płaskie i w miarę gładkie, tak, aby nie uciekało powietrze. Zgłoszenia będą przyjmowane od połowy września. Więcej informacji można uzyskać pod numerem telefonu 32 745 27 29, w godzinach od 8 do 14.30.

bie Planetarium przy Alei Różanej 6, będziemy realizować nasze zajęcia w ramach Akademii Młodego Astronoma, Akademii Odkrywcy Kosmosu, Międzyszkolnego Koła Astronomicznego i cieszącej się sporą popularnością, Akademii Dojrzałego Astronoma. Poza tym, organizowaliśmy ostatnio wspólne oglądanie Perseidów, a 13 września w Zabrzu weźmiemy udział wfestiwalu nauki. Chcemy być wszędzie tam, gdzie nasza wiedza i doświadczenie są potrzebne – dodaje. Projekt „Planetarium Śląskie – Śląski Park Nauki” ma zostać ukończony w 2020 roku. W tej chwili trwa procedura przetargowa, która ma wyłonić jego wykonawcę. ■

Klimatyczne wnętrze mobilnego Planetarium Śląskiego Rafał Klimkiewicz/EDYTOR.net

Śląskie z tradycją

Mat. nadesł.

ZACHWYĆ SIĘ UROKIEM ORLICH GNIAZD ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

NAJCIEKAWSZE MIEJSCA SZLAKU ORLICH GNIAZD WARTO ODWIEDZIĆ 22 WRZEŚNIA. PRETEKSTEM BĘDZIE WYJĄTKOWE WYDARZENIE, PROMUJĄCE ZARÓWNO WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE, JAK I MAŁOPOLSKIE. Jurajskie zamki warto odwiedzić 22 września Michał Tabaka

Wojciech Saługa, MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

MIĘDZY KRAKOWEM A CZĘSTOCHOWĄ Impulsem do organizacji święta, a także opracowania strategii komunikacji marketingowej dla Szlaku, były wnioski złożone przez mieszkańców północno-wschodniej części regionu w trakcie powstawania dokumentu Kierunek Śląskie 3.0. I właśnie rozwój Szlaku Orlich Gniazd znalazł się wśród głównych umieszczonych tam projektów społecznych. Celem wszystkich wydarzeń ma być promocja walorów Jury i upowszechnianie jej dziedzictwa historyczno-kulturowego oraz przyrodniczego. O to, że zadanie wykonamy bezbłędnie, jestem spokojny. Od lat mamy tylko powody do dumy przy marketingowym zapleczu Industriady – święta innego szlaku – Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Skupia obecnie 42 najciekawsze obiekty dziedzictwa przemysłowego w całym regionie. Na tegoroczną Industriadę złożyło się ponad 500 atrakcji w 44 obiektach, położonych w 25 miejscowościach. I kolejny raz było to wydarzenie wyjątkowe, cieszące się coraz większą popularnością wśród samych mieszkańców. Podobnie jest w przypadku Święta Szlaku Orlich Gniazd. To wydarzenie ma odbyć się w kilkunastu obiektach i gminach położonych między Krakowem a Częstochową, promując i integrując obiekty Szlaku.

o pierwsza edycja Święta Szlaku Orlich Gniazd, którego celem jest promocja tej atrakcji, znajdującej się tak na terenie województwa śląskiego, jak i małopolskiego. – To zdecydowanie jeden z najbardziej urokliwych zakątków w całym kraju. Takie święto jest świetną okazją do jego wypromowania, do tego, żeby był bardziej znany zarówno w Polsce, jak i zagranicą – uważa Robert Nieroda ze Związku Gmin Jurajskich. Samorządowcy z Jury aktywnie włączyli się w organizację święta. Nie mogło w tym gronie zabraknąć przedstawicieli promowanych obiektów, jak i GOPR-owców. Wsparcia udzielają również organizatorzy słynnego na całą Europę Święta Pięciolistnej Róży, organizowanego od początku lat 90. XX wieku w czeskim Krumlovie. – Mimo, że znam dobrze Szlak Orlich Gniazd, niektórymi propozycjami jestem za-

skoczony. Zanosi się na wielką atrakcję dla turystów. Jura jest rozległa, apropozycje poszczególnych obiektów będą bardzo różnorodne, ale tak dobrane, żeby zachęcić ich do odwiedzenia obiektów również w innym terminie i podczas kolejnej edycji święta za rok. Mam nadzieję, że doświadczenia naszych partnerów z Czech, o których rozmawialiśmy na wspólnych warsztatach, pozwolą uniknąć błędów i pomogą stworzyć unikatowe w skali kraju, a może i Europy, wydarzenie promujące region i Jurę – przekonuje wicemarszałek województwa śląskiego, Stanisław Dąbrowa. Co zaplanowano? 22 września zasypać ma nas prawdziwa lawina atrakcji. W programie m.in. rekonstrukcja XVII-wiecznej bitwy (to w częstochowskim parku Lisiniec), zwiedzanie najciekawszych punktów Złotego Potoku oraz piknik wogrodzie przypałacowym, pokazy walk rycerskich w Olsztynie, turniej łuczniczy w Żarkach czy spotkanie i warsztaty z ratownikami GOPR wBirowie. Święto Szlaku Orlich Gniazd ma dzięki temu sporą szansę, by

stać się co najmniej tak rozpoznawalne, jak Industriada. Impulsem do opracowania strategii komunikacji marketingowej dla szlaku, a także organizacji święta, były wnioski złożone przez mieszkańców północno-wschodniej części województwa śląskiego w trakcie powstawania dokumentu „Kierunek Śląskie 3.0 – Program Rozwoju Wewnętrznego Województwa Śląskiego do roku 2030”. Szlak Orlich Gniazd znalazł się wśród głównych projektów społecznych, a roli realizatora podjął się samorząd województwa śląskiego. Przypomnijmy, że mianem Orlich Gniazd określane są dawne jurajskie fortyfikacje – średniowieczne zamki lub ich ruiny, m.in. w Korzkwi, Ojcowie, Sułoszowie, Rabsztynie, Bydlinie, Smoleniu, Pilicy, Podzamczu, Morsku, Bobolicach, Mirowie oraz Olsztynie. Łącznie, na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, znajdują się pozostałości ponad 20 zamków – kiedyś strzegących granicy Królestwa Polskiego przed napadami z Górnego Śląska. ■

PRAWIE 100 LAT HISTORII Historia szlaku sięga 1927 r., kiedy Stanisław Leszczycki przedstawił taką ideę na łamach czasopisma „Ziemia”. Trzy lata później wyznaczono szlak z Krakowa przez Płaskowyż Ojcowski i Garb Tęczyński, a następnie powracający do Krakowa. Ale potem zabrakło stałych prac i konserwacji. Do renowacji, już po drugiej wojnie światowej, podszedł Kazimierz Sosnowski – znany turysta i krajoznawca. Dwa lata później, w 1950 r., dzięki funduszom pozyskanym z Ministerstwa Komunikacji, szlak ostatecznie wyznaczono jako turystyczny szlak pieszy, o długości 163,9 km, biegnący od Krakowa do Częstochowy. W kolejnych latach trasa szlaku była wielokrotnie korygowana, niewiele zmieniając pierwotny przebieg, a mając przede wszystkim na celu zwiększenie jego atrakcyjności. Swą poetycką nazwę, szlak zawdzięcza ruinom i zamkom znajdującym się wzdłuż trasy, które budowane były najczęściej na szczytach wzniesień, pośród trudno dostępnych skał wapiennych, i stąd właśnie „Orle Gniazda”. Oprócz zamków, na szlaku można również podziwiać szereg innych atrakcji – zabytkowe budowle sakralne, wytwory przyrody, co czyni go niewątpliwie jednym z najbardziej malowniczych szlaków w Polsce. W 2012 roku Szlak Orlich Gniazd, którym opiekuje się Związek Gmin Jurajskich, otrzymał Złoty Certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej, stając się najlepszym produktem turystycznym Polski.

Śląskie europejskie ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 8/2018

gazetaParkowa

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

UNIJNA PIĄTKA NA PIĄTKĘ /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

CHOCIAŻ WOKÓŁ NAS NIE BRAKUJE PRZYKŁADÓW INWESTYCJI I PROGRAMÓW ZREALIZOWANYCH GŁÓWNIE DZIĘKI FUNDUSZOM EUROPEJSKIM, TO BYĆ MOŻE W CODZIENNEJ GONITWIE UMYKAJĄ NAM TE NAJWIĘKSZE, KTÓRYCH NA CO DZIEŃ NIE MAMY OKAZJI OGLĄDAĆ. LISTA JEST DŁUGA, ALE PIĘĆ PRZYKŁADÓW MOŻE SŁUŻYĆ JAKO DOBRA PRAKTYKA DLA WSZYSTKICH, KTÓRZY ZASTANAWIAJĄ SIĘ, JAK SKUTECZNIE DZIAŁAĆ PRZY EUROPEJSKIM WSPARCIU. Marek Michalski

Michał Tabaka

2. NOWA SIEDZIBA MUZEUM ŚLĄSKIEGO W KATOWICACH

d lat województwo śląskie jest liderem pod względem efektywności i skuteczności w wydatkowaniu europejskich funduszy. Najlepiej potwierdza to ostateczne rozliczenie perspektywy unijnej na lata 2007-2013. Wtedy nasze województwo miało drugi pod względem wielkości program operacyjny (w obecnej, 2014-2020, śląski Regionalny Program Operacyjny to już zdecydowanie lider całego zestawienia). Na jego realizację przeznaczono ponad 1,7 mld euro, co przełożyło się na astronomiczną sumę dotacji w wysokości ponad 7,3 mld zł. Dzięki tym pieniądzom, zrealizowano na terenie całego województwa 5700 projektów inwestycyjnych. Tylko niektóre efekty realizacji śląskiego RPO na lata 2007-2013 to chociażby przeszło 12 tys. miejsc pracy, 190 inwestycji na zaniedbanych terenach miejskich, 60 km nowych dróg oraz 235 nowych autobusów i tramwajów. Chociaż rozliczenie kolejnego, śląskiego RPO na lata 2014-2020 dopiero przed nami, chcemy już teraz wskazać przykłady inwestycji największych i najokazalszych. Poznajcie nasz unijny Top 5.

Dofinansowanie UE: 178 mln zł. Oddanie do użytku: czerwiec 2015 r. Zgodnie z oryginalną koncepcją architektoniczną, wszystkie kondygnacje głównego budynku znajdują się pod ziemią. Nad powierzchnią widoczne są jedynie szklane wieże, doświetlające podziemne ekspozycje. Dzięki takiemu rozwiązaniu, zabytkowe budynki dawnej kopalni, mimo iż położone w głębi terenu, nie zostały zasłonięte nowym gmachem. Na ponad 6 tys. metrów kwadratowych powierzchni wystawienniczej przygotowano aż sześć wystaw stałych, w tym ekspozycję dotyczącą historii Górnego Śląska oraz szeroko zaprezentowaną kolekcję zbiorów Centrum Scenografii Polskiej.

3. ZAKUP ELEKTRYCZNYCH ELFÓW 2 – UZUPEŁNIENIE TABORU NA POTRZEBY REALIZOWANIA KOLEJOWYCH WOJEWÓDZKICH PRZEWOZÓW PASAŻERSKICH

Dofinansowanie UE: 139 mln zł. Realizacja: w trakcie. Przedmiotem projektu jest nabycie przez Województwo Śląskie 12 sztuk fabrycznie nowych, czteroczłonowych elektrycznych zespołów trakcyjnych. Tabor będzie oddany w dzierżawę spółce Koleje Śląskie, która będzie go wykorzystywała do wykonywania wojewódzkich kolejowych przewozów pasażerskich.

1. MIĘDZYNARODOWE CENTRUM KONGRESOWE W KATOWICACH

Dofinansowanie UE: 182 mln zł. Oddanie do użytku: marzec 2015 r. Budynek Międzynarodowego Centrum Kongresowego w Katowicach to obiekt o funkcji: kongresowej, konferencyjnej, wystawienniczej, targowej i widowiskowej. Odbywają się w nim takie wydarzenia, jak Europejski Kongres Gospodarczy czy Europejski Kongres Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Posiada także strefę dostępną całkowicie publicznie, jest to zielone przejście na ukos przez dach budynku, przybierający w tym miejscu formę przesmyku, doliny. Teren byłej Kopalni Węgla Kamiennego „Katowice”, w centrum miasta, koło Spodka, w całości przekształcono w tak zwaną Strefę

4. REGIONALNY PROGRAM ZDROWOTNY „ZDROWA MATKA I DZIECKO”

Muzeum Śląskie to jeden z najlepszych, innowacyjnych adresów w województwie Kultury. W wyniku prac, zdegradowany, postindustrialny teren, przeobraził się w nowoczesne centrum sztuki i kultury i jednocześnie największą instytucję kultury w regionie. Marek Michalski

Dofinansowanie UE: 27 mln zł. Realizacja: od 2018 r. Ponad 21 tys. kobiet może skorzystać z programu „Zdrowa Matka i Dziecko”, tj. profesjonalnej i bezpłatnej opieki w trakcie ciąży. Jego głównymi celami są: zapewnienie prawidłowej opieki nad kobietami w ciąży oraz zwiększenie skuteczności wczesnego diagnozowania i leczenia wykrytych schorzeń u dzieci. W ramach programu realizowane są projekty nastawione na organizację szkół świadomego rodzicielstwa, a także przeprowadzanie bezpłatnych badań prenatalnych oraz specjalistycznych konsultacji w przypadku wykrycia wady rozwojowej. Zaletą programu „Zdrowa Matka i Dziecko” jest jego szeroka realizacja, dzięki czemu dostęp do niego mają kobiety nie tylko z dużych miast, jak Katowice, Gliwice czy Sosnowiec, ale również wiejskich ośrodków jak Bestwina czy Jasienica. 5. UTWORZENIE ŚLĄSKIEGO PARKU TECHNOLOGII MEDYCZNYCH KARDIO-MED SILESIA W ZABRZU

Międzynarodowe Centrum Kongresowe – przykład nie tylko dobrej architektury, ale też efektywnego wykorzystania miejsca

Dofinansowanie UE: 9 mln zł. Oddanie do użytku: wrzesień 2015 r. Przedmiotem projektu było utworzenie Śląskiego Parku Technologii Medycznych KARDIO-MED SILESIA w Zabrzu jako zaplecza badawczo-rozwojowego dla Śląskiego Centrum Chorób Serca i Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. To pierwsza tego typu placówka w naszym regionie. Jej zadaniem jest prowadzenie prac naukowych i badawczych z dziedziny medycyny, inżynierii biomedycznej i informatyki, a następnie wdrażanie ich efektów w życie. Projekty realizowane przez KMS często oparte są na innowacyjnych rozwiązaniach telemedycznych. ■

gazetaParkowa nr 8/2018

Śląskie dla mieszkańca

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

BUDŻET OBYWATELSKI DLA POKAŻ, CO WSZYSTKICH MIESZKAŃCÓW POTRAFISZ ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

MOŻLIWOŚĆ DECYDOWANIA O WYDATKACH Z BUDŻETU NA INICJATYWY OBYWATELSKIE, NIE JEST JUŻ NICZYM NOWYM. TYM RAZEM JEDNAK BĘDZIEMY MIEĆ OKAZJĘ, BY ZDECYDOWAĆ O PIENIĄDZACH Z BUDŻETU WOJEWÓDZTWA. GŁOSOWANIE BĘDZIE MOŻLIWE NA POCZĄTKU 2019 ROKU.

MASZ POMYSŁ I CHCESZ POKAZAĆ, JAK NA TWÓJ ROZWÓJ WPŁYNĘŁO OTOCZENIE? RUSZA SPECJALNY KONKURS – NIE MOŻESZ GO PRZEGAPIĆ! TO KONTYNUACJA AKCJI „ŚLĄSKIE – INWESTUJEMY W TALENTY”, KTÓRA MA ZA ZADANIE WSPIERAĆ UZDOLNIONĄ MŁODZIEŻ.

Michał Tabaka

ze szczególnym uwzględnieniem młodzieżowego budżetu obywatelskiego”. Celem było wybranie projektu, wefekcie którzygotowania do uruchomienia pierwszego w historii rego zostanie stworzony (zaprojektowany) mechanizm marbudżetu obywatelskiego dla województwa śląskiego szałkowskiego budżetu obywatelskiego wraz z udziałem intemają się coraz lepiej. Po wakacjach powinniśmy poresariuszy projektu (np. zpodmiotami trzeciego sektora, mieszznać projekt stosownych regulacji, nad którymi najkańcami województwa, urzędnikami UMWS w Katowicach). pierw ma się pochylić Zarząd Województwa, a późW czerwcu z kolei wybrano ofertę „Decydujmy razem! Buniej Sejmik Województwa Śląskiego. Tym samym jest spora dżet obywatelski województwa śląskiego”, złożoną przez dwie szansa na podobny partycypacyjny mechanizm, jak w wojeorganizacje pozarządowe: Stowarzyszenie CRIS zRybnika iStowództwie opolskim i małopolskim. warzyszenie Fundacja Inicjatyw Lokalnych z Katowic. Projekt Zdjęcie: UMWŚ jest realizowany do 31 sierpnia br. Wtedy też mamy poznać ostateczny mechanizm wojewódzkiej partycypacji. – Zespół roboczy spotkał się w tej sprawie już dwukrotnie. Ostatnie rozmowy zaplanowano na 28 sierpnia. Pracy jest rzeczywiście sporo. Tak, jak samych pomysłów. Ważne jednak, żeby wszystko było zgodne z przepisami prawa, a jednocześnie jasne i przejrzyste dla samych mieszkańców. Chcemy jak najwięcej z nich zachęcić do głosowania – przekonuje Katarzyna Kuczyńska-Budka, dyrektor Wydziału Dialogu w UMWS. Pomocna dla zespołu roboczego okazała się też ankieta internetowa, gdzie Konsultacje ws. budżetu partycypacyjnego odbywały się w całym województwie mieszkańcy mieli okazję do przedstawienia swojej opinii. W sumie wypeł– To nasza kolejna lekcja samorządności, demokracji i parniono ok. 400 ankiet. tycypacji. Przekazując część środków z budżetu wojewódzCo dalej? Na listopad przewidziano powołanie zespołu twa do rozdysponowania przez samych mieszkańców, pokamiędzywydziałowego do koordynacji marszałkowskiego buzujemy im, że oni naprawdę mogą z powodzeniem kreować dżetu obywatelskiego (w tym oceny formalnej ofert). W tym swoje otoczenie, przykładając się przy okazji do rozwoju całesamym czasie ma powstać strona internetowa w całości pogo regionu – nie ma wątpliwości Wojciech Saługa, marszałek święcona mechanizmowi partycypacyjnemu. Na opracowawojewództwa śląskiego. nie wzorów: zgłoszenia projektu do budżetu obywatelskiePrzypomnijmy: w kwietniu br. Zarząd Województwa Ślągo oraz instrukcji wypełnienia dokumentów, list poparcia, skiego ogłosił otwarty konkurs ofert na zadanie publiczne kart do głosowania (wersja tradycyjna), karty oceny zadania, pod nazwą: „Projekt wojewódzkiego budżetu obywatelskiego, dano sobie czas do stycznia 2019 r. ■

Szkoda czasu na dyskusje o tym czy, a jak tak, to w jakim stopniu, na nasze życie, wybory, ale też charakter i kierunki kolejno podejmowanych w życiu kroków, wpływa otoczenie. Dziesiątki rozpraw naukowych powstało na temat tzw. biologii społecznej, która czarno na białym pokazuje, jak bardzo naszą postawę determinuje rzeczywistość, w jakiej się najpierw wychowujemy, a potem dorastamy. I taki jest właśnie cel zbliżającego się coraz większymi krokami konkursu pod nazwą „Śląskie. Nakręcamy talenty”. – Tak naprawdę do wzięcia udziału w nim chcemy zachęcić wszystkich mieszkańców regionu. Tu nie liczy się wiek, czy wykształcenie. Jak to zwykle bywa, na pierwszym miejscu przede wszystkim chęci. Sama idea jest bardzo prosta. Chcemy pokazać, jak śląska ziemia wpływa na rozwój naszych talentów. Konkurs organizujemy w ramach projektu europejskiego „Śląskie – Inwestujemy w talenty” i skierowany jest do jego beneficjentów – mówi Małgorzata Ochęduszko-Ludwik, członek zarządu województwa śląskiego. „Śląskie – Inwestujemy w talenty” jest projektem Samorządu Województwa Śląskiego, realizowanym przez Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego w trybie pozakonkursowym w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego nalata2014-2020. Celem jest wsparcie młodzieży uzdolnionej wzakresie języków obcych nowożytnych, przedmiotów matematycznych, informatycznych lub przyrodniczych, poprzez stypendia naukowe dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Zostały one przyznane w ramach wspomnianej akcji „Śląskie – Inwestujemy w talenty”. Teraz stypendyści będą mogli się pochwalić w jaki sposób pomogły im fundusze przekazane przez samorząd. Zadanie jest z jednej strony bardzo proste, a z drugiej może okazać się wyjątkowo wymagające. W krótkim filmie, trwającym od 20 do 40 sekund, uczestnicy powinni zawrzeć odpowiedź na pytanie: „Jak śląskie nakręciło mój talent?”. Zgłoszenia przyjmowane będą od 3 do 21 września, a na wygraną mogą liczyć najciekawsze, kreatywne prace. – Zależy nam na pokazaniu potencjału naszego regionu, którego bezsprzecznie największą siłą są właśnie niezwykle utalentowani ludzie – tłumaczy Małgorzata Ochęduszko-Ludwik. Ogłoszenie wyników i uroczyste wręczenie nagród zaplanowano na październik. Do tego czasu komisja konkursowa będzie musiała wyłonić spośród uczestników 10 laureatów. Michał Tabaka Zdjęcie: UMWŚ

KONSULTACJE W CAŁYM WOJEWÓDZTWIE Konsultacje, warsztaty i spotkania w ramach realizacji projektu „Decydujmy razem! Budżet obywatelski województwa śląskiego” odbyły się w: Katowicach (25 i 28 czerwca, 3 lipca), Zawierciu (28 czerwca), Cieszynie (5 lipca), Rybniku (10 lipca), Sosnowcu (18 lipca), Czernicy (18 lipca), Zamarskach (19 lipca), Gliwicach (19 lipca), Piasku (21 lipca), Tarnowskich Górach (23 lipca), Kłomnicach (23 lipca), Raciborzu (23 lipca), Siemianowicach Śląskich (24 lipca), Zawierciu (24 lipca), Rybniku (26 lipca), Żarkach (26 lipca), Zabrzu (30 lipca), Jastrzębiu-Zdroju (31 lipca), Dąbrowie Górniczej (31 lipca), Gorzycach (31 lipca), Częstochowie (1 sierpnia), Wręczycy Wielkiej (1 sierpnia), Skoczowie (1 sierpnia), Wojkowicach (2 sierpnia), Czechowicach Dziedzicach (2 sierpnia), Myszkowie (2 sierpnia), Lublińcu (2 sierpnia), Tychach (6 sierpnia), Brennej (7 sierpnia), Czerwionce-Leszczynach (7 sierpnia), Żywcu (7 sierpnia), Żorach (8 sierpnia), Cieszynie (13 sierpnia), Mikołowie (14 sierpnia). W 8 warsztatach wzięło udział 90 uczestników, w 30 spotkaniach konsultacyjnych – ponad 250.

Chcemy wspierać młodzież uzdolnioną w zakresie m.in. przedmiotów matematycznych, czy przyrodniczych– mówi Małgorzata Ochęduszko-Ludwik (na zdjęciu)

Śląskie dla mieszkańca ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 8/2018

gazetaParkowa

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

PARK ŚLĄSKI ŁĄCZY POKOLENIA Zdjęcie: UMWŚ

Witold Trólka

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

PARKOWE ROSARIUM GOŚCIŁO UCZESTNIKÓW WSPÓLNEGO PIKNIKU URZĘDU MARSZAŁKOWSKIEGO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO I REDAKCJI „DZIENNIKA ZACHODNIEGO”. Michał Tabaka ezpłatne badania wzroku, masy mięśniowej i kostnej, czy badanie pamięci pod kątem zaburzeń neurologicznych – z takiego między innymi medycznego wsparcia mogli korzystać wszyscy, którzy w przedostatni, wakacyjny czwartek (23.08) odwiedzili Rosarium w Parku Śląskim.To bowiem miejsce wybrano na organizację pikniku „Łączymy pokolenia” – wspólnego przedsięwzięcia UMWS i Dziennika Zachodniego. – Dobrze znowu widzieć się w Parku Śląskim, tej najpiękniejszej przestrzeni publicznej w naszym województwie. Godne i aktywne życie w późniejszym wieku to wyzwanie cywilizacyjne. Ale jesień życia wcale nie musi być samotna. Dzisiaj udowadniamy, że istnieje alternatywa – przy-

B Aktywizacja seniorów to jeden ze społecznych priorytetów samorządu województwa – mówi marszałek Wojciech Saługa

witał gości i otworzył oficjalnie piknik Wojciech Saługa, marszałek województwa śląskiego. Nie zabrakło stoisk reprezentujących podjęte przez Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego programy, takie jak np. „Śląskie. Dla kobiety”, czy „Śląskie. Dla seniora”. Jednym z najliczniej odwiedzanych było to ze śląskimi smakami, gdzie jak zawsze królował chlyb z tustym i ogórkiem kiszonym. Organizowany wRosarium piknik był też doskonałą okazją dozaprezentowania nowego pomysłu, realizowanego zmyślą oosobach starszych. –Napoczątku tej kadencji samorządowej powołaliśmy dożycia Śląską Radę dospraw Seniorów.Ijej członkowie faktycznie z nami rozmawiają, podpowiadają swoje rozwiązania. Tak właśnie powstały takie inicjatywy, jak chociażby Koperta Życia, Śląska Karta Seniora, czy Paszport dla Seniora. I takie też konsultacje zrodziły Srebrny Listek, który chcemy dzisiaj wszystkim zaprezentować –zwrócił się głównie doosób starszych marszałek Saługa. Zasada jest prosta: skoro zielony listek wszystkich użytkowników dróg ostrzega przed niedoświadczonym jeszcze kierowcą, który dopiero co zaczyna szlifować swoje umiejętności, to dlaczego takiego rozwiązania nie powielić również w stosunku do osób starszych? Ten, umieszczony w widocznym miejscu na szybie auta, powinien u innych kierowców uruchomić wyrozumiałość dla starszej osoby za kółkiem. ■

Jubileusz 100 lat Związku Harcerstwa Polskiego Zdjęcie: UMWŚ

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

HARCERZE Z CAŁEJ POLSKI OPANOWALI GDAŃSKĄ WYSPĘ SOBIESZEWSKĄ. ZAMELDOWAŁA SIĘ TEŻ CHORĄGIEW ŚLĄSKA W tym roku Związek Harcerstwa Polskiego obchodzi jubileusz 100 lat istnienia. Z tej okazji przez 12 miesięcy organizowane są różne spotkania, konferencje i debaty. Okrągłe urodziny były też główną ideą zorganizowania zlotu polskich harcerzy, który trwał od 7 do 15 sierpnia. Imprezie przyświecało hasło św. Jana Pawła II: „Przyszłość zaczyna się dzisiaj, nie jutro”. Na zlocie nie zabrakło też skautów z innych krajów i przedstawicieli środowisk polonijnych. Przyjazd Chorągwi Śląskiej możliwy był dzięki pomocy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Na terenie zlotu każde z województw reprezentowane było przez harcerskie gniazda – a w nich m.in. miniaturki najbardziej znanych z danego regionu miejsc i obiektów. Niezliczone warsztaty i panele organizowano w modułach programowych: dziedzictwo, cywilizacja, źródło, służba, kalejdoskop, natura i rozwój. W pierwszym uczestnicy mieli okazję zapoznać się z niełatwą historią Gdańska. Drugi moduł poświęcony był nanaukę itechnikę. Trzeci zkolei oddano sztuce dopasowania zdobytych informacji do sprawności i możliwości fizycznych załogi. A głównym celem modułu „służba” było promowanie harcerskiej służby poprzez możliwość zaangażowania się w działania społeczne podczas samego zlotu. Moduł nazwany „kalejdoskop” dawał możliwość realizacji podjętych zadań bądź na terenie Zlotu, bądź w innej części Gdańska. Dla miłośników odnajdywania środowiskowych niespodzianek i podziwianie przy okazji potęgi natury, najlepszym wyborem był wybór modułu „natura”. Skoncentrowani zaś naproblemach globalnych dzisiejszego świata, brali udział wmodule „rozwój”. (mit)

Województwo śląskie miało silną reprezentację w czasie harcerskiego zlotu

Śląskie w podróży

AUTOBUSY ZAMIAST POCIĄGÓW UWAGA NA ZMIANY W ROZKŁADZIE JAZDY NA TORACH ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

KOREKTA ROZKŁADU JAZDY REGIONALNEGO PRZEWOŹNIKA ZACZNIE OBOWIĄZYWAĆ 2 WRZEŚNIA. WARTO SPRAWDZIĆ, CO ZMIENI SIĘ PO WAKACJACH. Radosław Miszak owodem zmian są między innymi kolejne etapy prac remontowo-modernizacyjnych, prowadzonych przez zarządcę infrastruktury – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Na trasie Katowice – Bielsko-Biała Główna – Zwardoń nadal prowadzone będą prace pomiędzy Żywcem a Węgierską Górką, skutkujące całkowitym wstrzymaniem ruchu kolejowego. Natym odcinku przewóz podróżnych będzie odbywał się zastępczą komunikacją autobusową (ZKA). Pociągi będą skomunikowane z autobusami ZKA na stacji

REKLAMA

w Żywcu. Również na trasie Cieszyn – Czechowice-Dziedzice kontynuowane będą prace remontowe. W okresie od 2 września do 20 października, na odcinku Zebrzydowice – Cieszyn, pociągi nadal będą zastąpione autobusami ZKA. We wrześniu prace remontowe spowodują wprowadzenie ZKA za wszystkie pociągi na odcinku Chałupki – Bohumin. W październiku szczególną uwagę należy zwrócić na połączenia pomiędzy Rybnikiem a Suminą oraz Nędzą, gdzie również zostanie wprowadzona ZKA, a pociągi pojadą dalej drogą okrężną przez Jejkowice. Podobnie na odcinku Katowice – Orzesze Jaśkowice

kilka pociągów pojedzie okrężnie przez Tychy i Łaziska Średnie. Dla pasażerów korzystających z przystanków pośrednich, zostanie uruchomiona ZKA, natomiast pozostali pasażerowie będą mogli skorzystać z dodatkowych postojów w Tychach, Łaziskach Średnich i Orzeszu Mieście. Istotne utrudnienia będą odczuwalne również między Częstochową a Gliwicami, na odcinku Częstochowa – Zawiercie. Wprowadzone ograniczenia w ruchu wymusiły poprowadzenie niektórych pociągów objazdem przez Częstochowę Mirów z pominięciem Korwinowa. Pociąg przyspieszony „Biegański” będzie odwołany w obu kieKoleje Śląskie

Początek września przyniesie zmiany ważne dla osób podróżujących regionalnymi kolejami

runkach. Relacje czterech pociągów zostaną skrócone do Zawiercia. Ze względu na znaczne wydłużenia czasu jazdy autobusów z Zawiercia do Częstochowy w stosunku do czasu jazdy pociągu – nie przewiduje się wprowadzenia ZKA. Na szczęście mamy też dobre wiadomości. Wrzesień to sezon, w którym pogoda jeszcze dopisuje i zachęca do aktywności fizycznej na świeżym powietrzu. Miłą niespodzianką dla pasażerów będą dalsze postoje na przystanku osobowym Dąbrowa Górnicza Pogoria w okresie od 2 września do 20 października. Pasażerowie będą mogli skorzystać z 8 pociągów, zatrzymujących się na tym przystanku każdego dnia. Chcielibyśmy przypomnieć rowerzystom, że na odcinkach, na których została wprowadzona ZKA, w pojazdach zastępczej komunikacji autobusowej nie ma możliwości przewozu rowerów. Należy brać to pod uwagę podczas planowania wrześniowych i październikowych wojaży. Pełny rozkład jazdy pociągów Kolei Śląskich można znaleźć na stronie internetowej: www.kolejeslaskie.com oraz w internetowych wyszukiwarkach połączeń i na plakatach sporządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. ■

Śląskie kulturalne ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 8/2018

gazetaParkowa

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

POWRÓT MŁODEGO FRANKENSTEINA

UBU NA INAUGURACJĘ SEZONU W OPERZE

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

SPEKTAKULARNIE I BRAWUROWO ZAPOWIADA SIĘ ZAPLANOWANA NA14 WRZEŚNIA INAUGURACJA KOLEJNEGO SEZONU W TEATRZE ROZRYWKI.

POCZĄTEK NOWEGO SEZONU ARTYSTYCZNEGO NA BYTOMSKIEJ SCENIE OPEROWEJ ZBIEGA SIĘ Z DONIOSŁYM JUBILEUSZEM URODZIN KRZYSZTOFA PENDERECKIEGO.

Tomasz Zakrzewski

a chorzowską scenę powraca musicalowy szlagier, który 11 lat temu debiutował na nowojorskim Broadwayu. Legendarny i balansujący na granicy pomiędzy współczuciem a grozą Frankenstein, narodził się w powieści Mary Shelley z 1931 roku. Thomas Meehan, współscenarzysta inspirowanego książką i wcześniejszymi ekranizacjami, filmowego musicalu Mela Brooksa powiedział: „Wszystkie filmy Mela to musicale. Zawsze jest tam dużo muzyki, śpiewu i dlatego łatwo je przenieść na scenę”. I tak też się stało w roku 2007. Teatralna premiera spektaklu „Młody Frankenstein” odbyła się8 listopada wFoxwoods Theatre. „Młody Frankenstein” to opowieść oamerykańskim chirurgu, który zostaje wezwany testamentem do znajdującego się w Transylwanii zamku swojego dziadka. Tam odkrywa naukową instrukcję wyjaśniającą jak ożywić ludzkie ciało. Dziadek – baron von Frankenstein – poświęcił całe życie na stworzenie istoty doskonałej – idealnego człowieka o potężnej posturze i genialnym umyśle. Dzieło prawie się udało, ale coś poszło nie tak, bo wnuk tworzy potwora, którego jedynym pragnieniem okazuje się… miłość. Ten „straszno-śmieszny” spektakl muzyczny pełen jest szalonego, absurdalnego poczucia humoru oraz porywającej muzyki, którą skomponował Mel Brooks. Wyjątkowym blaskiem w muzycznym repertuarze spektaklu zachwyca kolejna (jedna z licznych) wersja słynnego szlagieru Irvinga Berlina „Puttin’ On The Ritz” – piosenka, która w rozlicznych wykonaniach królowała na wielu światowych listach przebojów.

REKLAMA

Musicalowy szlagier wraca na scenę Rozrywki Libretto musicalu przełożył Grzegorz Wasowski a polskie teksty piosenek napisał Jacek Bończyk, który całość także wyreżyserował. Polska prapremiera musicalu odbyła się 23 kwietnia 2016r. w chorzowskim Teatrze Rozrywki, a rok później Grzegorz Policiński otrzymał Złotą Maskę za scenografię do spektaklu. We wrześniu „Młody Frankenstein” pojawi się na chorzowskiej scenie aż dziewięć razy. Więcej na: teatr-rozrywki. pl. Oprac. WZ

Zaplanowane na16 września przedstawienie słynnej opery Mistrza – „Ubu Król” jest wydarzeniem towarzyszącym VI Międzynarodowemu Festiwalowi im. K. Pendereckiego – Poziom 320 w Zabrzu (więcej na www.penderecki320.com). Światowa prapremiera tej komicznej opery odbyła się 29 lat temu w Monachium. Libretto jest oparte na sztuce francuskiego dramaturga Alfreda Jarry’ego „Ubu Król, czyli Polacy” z1888 roku. Akcja opery rozgrywa się w„Polsce, czyli nigdzie”. Bezwzględna Ubica nakłania męża do zabicia króla Wacława. Wacław ginie a Ubu „odmóżdża” przedstawicieli polskich elit i przystępuje do zbierania podatków. Bordure (zamachowiec, który jako już nieprzydatny został osadzony w więzieniu) ucieka do Moskwy, gdzie prosi cara opomoc wodwecie. Rosjanie najeżdżają Polskę, a wygnani z kraju Ubu i Ubica odpływają, pełni nadziei naodnalezienie nowego Ubulandu… Więcej na: opera-slaska. pl. WZ

gazetaParkowa nr 8/2018

śląskieeko

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Michał Tabaka

TRWA WALKA Z O CZYSTE POWIETRZE ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

NIE MA WĄTPLIWOŚCI: GDYBY NIE INICJATYWA SAMORZĄDÓW, DZISIAJ WALKA ZE SMOGIEM BYŁABY W ZUPEŁNIE INNYM MIEJSCU NIŻ JEST. WAŻNE, BY PROWADZIĆ JĄ NADAL EFEKTYWNIE, ZWŁASZCZA, ŻE LADA MOMENT ROZPOCZNIE SIĘ KOLEJNY SEZON GRZEWCZY I PROBLEM WRÓCI.

aczęło się od alarmów WHO (Międzynarodowa Organizacja Zdrowia), która publikowała listę najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie. W tym zestawieniu, zdecydowanie w jego górnej części, co chwilę można było zobaczyć nazwę miasta z dołączoną biało-czerwoną flagą. Dość powiedzieć, że jeszcze parę lat temu na 50 miast Unii Europejskiej z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem, aż 33 leżały w kraju nad Wisłą. Potem rękawicę, nie oglądając się na innych, postanowiły podjąć samorządy wojewódzkie. Najpierw małopolski, parę tygodni później śląski. W obu przyjęta jest – w postaci prawa miejscowego – uchwała antysmogowa. – To bezsprzecznie sukces samorządowców, którzy pierwszy raz przygotowali konkretne instrumenty do walki ze smogiem. Stworzyliśmy granice czasowe i normy, jakie powinny zacząć obowiązywać po ich przekroczeniu. Od samego początku powtarzaliśmy, że potrzebujemy stosownego wsparcia ze strony rządu. Zwłaszcza jeżeli chodzi o regulacje prawne. Bez nich samorządowe inicjatywy nie

Michał Legierski/EDYTOR.net

Nieekologiczne piece mają zostać wycofane na rzecz tych, które spełniają normy

będą tak skuteczne, jakby mogły być – przekonuje Wojciech Saługa, marszałek województwa śląskiego. W końcu stanowisko zajął też europejski Trybunał Sprawiedliwości, który stwierdził naruszenie przez Polskę unijnych dyrektyw w zakresie standardów czystego powietrza. W odpowiedzi rząd ogłosił 14 punktów walki ze smogiem. Niestety, szybko okazało się, że więcej w tym promocji niż realnego działania. Po roku można było powiedzieć o realizacji jednego z tych punktów. Dopiero prawie półtora roku później Sejm przyjął nowelizację ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Przepisy przewidują wycofanie z obrotu detalicznego najgorszej jakości paliw, czyli mieszanek zawierających mniej niż 85 proc. węgla kamiennego, mułów węglowych i flotokoncentratów. – Można powiedzieć: lepiej późno niż wcale. Trudno zrozumieć zmarnowany w tym względzie czas. Ale dobrze, że już jakieś regulacje w tym zakresie są. Teraz czas skoncentrować się na ich egzekucji – uważa marszałek Wojciech Saługa. W noweli przepisów znajduje się zapis o możliwości czasowego zawieszenia norm jakościowych w przypadku niedoboru źródeł ciepła bądź ewentualnych perturbacji na rynku wytwarzania energii wynikających np. z upałów. Przyjęte przez Sejmik Województwa Śląskiego jednogłośnie nowe przepisy zaczęły obowiązywać od 1 września 2017 r. na terenie całego województwa. Od tego czasu obowiązuje zakaz stosowania węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratów, a także biomasy stałej o wilgotności powyżej 20 proc. Uchwała dotyczy też tych, którzy po 1 września br. planują instalację urządzeń grzewczych. W tym przypadku muszą być to kotły minimum klasy 5. Uchwała zakłada trzy daty graniczne wymiany starych kotłów w zależności od długości ich użytkowania. W przypadku kotłów eksploatowanych powyżej 10 lat od daty produkcji, trzeba będzie je wymienić na klasę 5 do końca 2021 roku. Ci, którzy użytkują kotły od5-10 lat, powinni wymienić je dokońca2023 roku, aużytkownicy najmłodszych kotłów, mają czas do końca 2025 roku. Na rynku są stosowane również kotły klasy 3 i 4. Ze względu na to, że do roku 2016 wymiana na takie kotły była dofinansowywana, graniczną datę ich obowiązkowej wymiany naklasę5, wydłuża się do końca roku 2027. Co istotne, każdy, kto buduje nowy dom i zamierza ogrzewać go węglem lub drewnem, ma obowiązek zainstalować kocioł klasy 5. ■

„Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”

śląskie eko ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 8/2018

gazetaParkowa

NA KONIEC LATA ODKRYJCIE BYLINIAK /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

RÓŻNOBARWNE HORTENSJE SPRAWIAJĄ, ŻE OGRÓD BYLINOWY JEST CORAZ PIĘKNIEJSZY. JEDNAK ROŚLIN, KTÓRE PÓŹNYM LATEM WARTO W TYM MIEJSCU OBSERWOWAĆ, JEST ZNACZNIE WIĘCEJ. Łukasz Respondek etnimi wieczorami w Ogrodzie Bylinowym wszystkie ławki są zajęte. Zasłuchani w śpiew kosów spacerowicze, kontemplują urodę kwitnących roślin. A jest co podziwiać, bo nawet trawa ma nietypowe zabarwienie. Może być niebiesko-szara, jak np.

kostrzewa sina lub znacznie wyższa wydmuchrzyca piaskowa, często używana do umacniania wydm nad morzem. Byliny to ozdobne, wieloletnie rośliny zielne, które wraz z nadejściem zimy kończą wegetację. Wówczas zamierają im części nadziemne, natomiast organy podziemne (kłącza, bulwy, rozłogi, cebulki) zimują pod warstwą śniegu, czekając Rafał Klimkiewicz/EDYTOR.net

Ogród Bylinowy to warte odkrycia miejsce w Parku Śląskim

2-4 TYGODNIE trwa kwitnienie pojedynczego gatunku bylin

do nadejścia wiosny. Wtedy wznawiają wegetację. Tłem dla bylin, a zarazem ich dopełnieniem w tym ogrodzie, są krzewy i drzewa liściaste oraz iglaste. Wśród krzewów kwitnących przez całe lato, królują w Byliniaku oczywiście hortensje w kilku gatunkach i odmianach. Praktycznie nie ma ona sobie równych pod względem długości i obfitości kwitnienia, mogą z nimi jedynie konkurować parkowe róże, występujące w większej gamie kolorów, jednak te mają swoje miejsce w Rosarium i jego otoczeniu. – Byliniak często nazywany jest ogrodem senioralnym. Ogród leży nieco na uboczu, jest osłonięty od zewnątrz grupami drzew liściastych i iglastych, dlatego nie wszyscy odwiedzający park, wiedzą o jego istnieniu. Panuje tam cisza i spokój, jest tam też wiele cienistych zakątków, gdzie można przysiąść na ławeczce. Właśnie dlatego jest on ulubionym miejscem seniorów. Spo-

ro starszych osób znajduje w tym miejscu wytchnienie w letnie dni – przyznaje Krystian Golasz, specjalista ds. zieleni z Parku Śląskiego. Roślinność w tym miejscu jest ciekawa, bo gatunki nie kwitną równocześnie, a sukcesywnie wymieniają się. Ważne, aby planując rabaty bylinowe, zestawiać je w taki sposób, by oglądając dane skupisko roślin, zawsze występował jakiś efekt ozdobny. Kwitnienie pojedynczego gatunku bylin nie trwa zbyt długo, przeciętnie okres ten trwa od 2 do 4 tygodni. Część bylin po przekwitnieniu jest w stanie zakwitnąć jeszcze raz w tym samym roku, o ile rośliny zostaną odpowiednio wcześnie przycięte, są to np. różne odmiany bodziszków oraz przegorzany pospolite. Ozdobą ogrodu są cieniolubne funkie i rozchodniki okazałe. Kwiaty tych ostatnich będą miały kolory bordowy, biały i różowy. Jesienią pięknie będzie wyglądać, przebarwiona na bordowo-czerwony kolor, bergenia sercowata. Efektownie prezentują się trawy ozdobne: piórkówki, miskanty, prosa ozdobne, molinie oraz śmiałki darniowe. Ciekawie wyglądają też krzewy ozdobne, takie jak krzewuszka cudowna i kielichowiec wonny. Obecnie w pełni kwitnienia są rudbekie. To kwiaty, które kwitną bardzo długo – prawie przez dwa miesiące. Charakteryzują się intensywnie żółtymi płatkami (kwiaty języczkowate) i wewnętrznym, prawie czarnym środkiem (kwiaty rurkowate). – Wybieramy najczęściej te gatunki roślin, które jak najdłużej mogą być ozdobą parku, ale jednocześnie nie są zbyt wymagające, jeżeli chodzi o warunki glebowe, pielęgnację oraz odporność na warunki glebowe i suszę – wyjaśnia Golasz. ■

ŚLĄSKI OGRÓD ZOOLOGICZNY MA 60 LAT! Arch. śląskie zoo

NA POCZĄTKU WRZEŚNIA SZYKUJE SIĘ Z TEJ OKAZJI WIELKIE ŚWIĘTOWANIE. Przypomnijmy, że w 1953 roku Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie uchwaliło uchwałę powołującą do życia Śląski Ogród Zoologiczny, który zlokalizowano w nowopowstającym Parku Kultury i Wypoczynku. Prace nad jego budową rozpoczęto w zasadzie natychmiast, dzięki czemu już w 1958 roku możliwe było oficjalne otwarcie zoo dla zwiedzających. Początkowo zamieszkały w nim zwierzęta pochodzące

z ogrodów mieszczących się wcześniej w Bytomiu i Katowicach. Były to m.in. niedźwiedzie brunatne i himalajskie oraz słonie. W kolejnych latach, stopniowo powiększano kolekcję gatunków zwierząt i rozwijano ogród. Dzisiaj, 60 lat od oficjalnego otwarcia, w chorzowskim zoo zobaczyć można ponad 300 gatunków zwierząt z prawie całego świata. 60. rocznica istnienia śląskiego zoo nie może przejść bez echa. Obchody jubileuszu zaplanowano na drugi weekend września. Oficjalne uroczystości z udziałem zaproszonych gości z Polski i zagranicy odbędą się w piątek, 7 września. W tym dniu osoby odwiedzające ogród będą mogły przyłączyć się do wspólnego świętowania w Skalnej

Kotlinie Dinozaurów, gdzie odbędzie się koncert zespołu „Dwie Korony”. W sobotę, 8 września, zoo wraz z Uniwersytetem Śląskim i uczniami I Liceum Ogólnokształcącego w Świętochłowicach zorganizuje świętowanie jubileuszu z akcentami kultury chińskiej. Zaplanowano m.in. ceremonię parzenia chińskiej herbaty, pokazy tai-chi i warsztaty tańca z wachlarzami oraz wróżby chińskie. Świętowanie zakończy się w niedzielę, kiedy to na odwiedzające zoo dzieci czekać będą jubileuszowe gry i zabawy. We wszystkie trzy dni obowiązywać będą promocyjne ceny biletów dla dorosłych w kwocie 10 zł (bilet normalny). Szczegółowe informacje na: www.zoo.silesia.pl. Mat. Śląskie zoo

Śląski Ogród Zoologiczny został otwarty w 1958 roku

„Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”

reklama ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////