Gazeta Parkowa - Styczeń 2019

25 stycznia 2019

Bezpłatny miesięcznik Parku Śląskiego w Chorzowie

ODLICZAMY DO 10. NA WIOSNĘ GOTOWI… START! Z metą na Stadionie Śląskim, z trasą prowadzącą najpiękniejszymi zakamarkami Parku Śląskiego i – mamy nadzieję – z dobrą frekwencją. Bieg Wiosenny, dla wielu tradycyjnie, rozpocznie kolejny sezon sportowy. Do pokonania 10 kilometrów. Startujemy 10 marca o godzinie 10.

2

rozmowa miesiąca

gazetaParkowa nr 1/2019

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

UMWŚ

Rozmawiał: Michał Tabaka – Panie marszałku, Sejmik przyjął nowy budżet.

W ostatnim czasie wywiązała się gorąca dyskusja na temat finansowania kultury. Z jednej strony słyszymy, że stawia pan na jubileusze setnych rocznic Powstań Śląskich, a z drugiej dyskutujemy o finansowaniu poszczególnych instytucji.

Jak to w końcu jest?

– Kultura w województwie ma się dobrze i będzie się miała coraz lepiej. W uchwale budżetowej na bieżący rok znalazła się na ten cel rekordowa suma 177,5 mln zł. Tym samym, w porównaniu z 2018 r., zwiększyliśmy pulę o blisko 9 mln zł. Procentowo tylko dwa województwa w kraju mogą poszczycić się większymi nakładami na kulturę, a co ważne – w tym roku będziemy kierować na działalność kulturalną jeszcze dodatkowe środki finansowe, które pokryją zapotrzebowanie zarówno instytucji, jak i wyjątkowych wydarzeń rocznicowych.

– Podobno na koniec roku były jakieś problemy z Zespołem Pieśni i Tańca „Śląsk”?

– Rzeczywiście, były. W grudniu zeszłego roku dostaliśmy informację o możliwym braku pieniędzy na wypłaty dla artystów Zespołu „Śląsk”.

Nie mieliśmy tak naprawdę innego wyjścia, jak tylko przesunąć niezbędne środki w wysokości blisko 1 mln zł z innych miejsc. Pamiętajmy, że Zespół „Śląsk” to nie tylko artyści, ale cała struktura administracji, koszty związane z transportem i logistyką, i co najważniejsze – wspaniały zabytkowy kompleks parkowo-pałacowy w Koszęcinie.

Dobra kondycja instytucji związanych z rozwojem kultury jest dla nas szczególnie ważna – mówi marszałek Jakub Chełstowski

OBCHODY SETNEJ ROCZNICY POWSTAŃ ŚLĄSKICH PRZED NAMI

KULTURA W ŚWIETNEJ KONDYCJI //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

ROZMOWA Z MARSZAŁKIEM WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO JAKUBEM CHEŁSTOWSKIM.

GAZETA PARKOWA wyd. 1/2019 Wydawca: Park Śląski w Chorzowie Redakcja: aleja Różana 2, 41-501 Chorzów Tel. 601 472 618, fax. 032 790 53 76

– Czy inne instytucje kultury będą miały pieniędzy co najmniej tyle, co rok wcześniej?

– Jak najbardziej. Dosłownie z incydentalnymi wyjątkami, gdzie różnica jest minimalna, wszystkie otrzymają więcej niż w uchwale budżetowej na rok 2018. Ale sprawa nakładów na instytucje kultury nie jest ostatecznie zamknięta. Dobrze jest pamiętać o nadwyżce budżetowej. Jej wysokość powinniśmy poznać pod koniec lutego. I z tej puli też będzie można łożyć, o ile zaistnieje taka potrzeba i wpłyną uzasadnione wnioski.

– W tym roku rozpoczynamy obchody jubileuszu stulecia wybuchu Powstań Śląskich. To wyjątkowe rocznice dla regionu i jego mieszkańców.

– Oczywiście, że tak. Przed nam okrągła i szczególna rocznica. Trzy kolejne Powstania Śląskie chcemy upamiętnić wyjątkowo. Między innymi dlatego przy podziale kompetencji uznałem, że sprawy kultury powinny znaleźć się bezpośrednio pod moimi skrzydłami, bym mógł osobiście dopilnować realizacji tych niezwykle istotnych projektów. Tylko tak możemy liczyć na właściwe uhonorowanie powstańców śląskich, którzy sto lat temu rozpoczęli swoją walkę o niepodległość.

Dla nich i dla nas.

– Do tej pory Powstaniom Śląskim nie udało się wyraźniej przebić do gremialnej świadomości Polaków. Jest szansa to zmienić?

– To jeden z naszych podstawowych celów, jakie sobie w tym względzie stawiamy na najbliższe trzy lata. Powstanie Warszawskie jest znane większości z nas. Coraz więcej wiemy też o Powstaniu Wielkopolskim. Dlaczego Powstania Śląskie spychane są na margines historii? Jubileusz stu lat od ich wybuchu jest chyba najlepszą okazją do tego, aby próbować to zmienić. Trudno o lepszy moment. Chcemy uczyć o Powstaniach Śląskich i u nas, na Śląsku, i w całej Polsce.

– Można już uchylić rąbka tajemnicy z programu obchodów upamiętniających Powstania Śląskie?

– To naprawdę poważne przedsięwzięcie logistyczne. Nie chodzi o zorganizowanie gali w auli, przecięcie jakiejś wstęgi i po robocie.

Na różne sposoby chcemy szczególnie głośno mówić o Powstaniach Śląskich przez najbliższe trzy lata. To będzie największe wydarzenie kulturalne w naszym województwie w najnowszej historii. Potwierdzeniem wagi rocznicy było ustanowienie przez Sejmik Województwa Śląskiego roku 2019 „Rokiem Stulecia Wybuchu I Powstania Śląskiego”. Niebawem utworzymy specjalny zespół roboczy, który ma wszystkie pojawiające się pomysły uporządkować i wybrać te najlepsze do finansowania oraz realizacji. Jestem przekonany, że w ciągu tych trzech lat zrobimy naprawdę dużo, jeżeli chodzi o edukację Polaków pod względem Powstań Śląskich. Chcemy przygotować atrakcyjną ofertę, w której każdy będzie mógł znaleźć coś dla siebie. Niezależnie od wieku, płci czy poglądów. Wspólne upamiętnianie wydarzeń sprzed 100 lat będzie doskonałą formą hołdu dla bohaterów tamtych wydarzeń. Szczegóły podamy już w lutym. ■

SPONTANICZNY ZRYW Pierwsze Powstanie Śląskie wybuchło w nocy, z 16 na 17 sierpnia 1919 r. Objęło powiat rybnicki, pszczyński oraz część okręgu przemysłowego. Bezpośrednią przyczyną wybuchu była masakra górników z kopalni „Mysłowice”, którzy domagali się zaległych wypłat.

Niemcy otworzyli do nich ogień. Mimo że I Powstanie Śląskie wybuchło spontanicznie i trudno mówić o politycznym sukcesie tego zrywu, to właśnie dzięki niemu sprawie Śląska pierwszy raz okazję miała przyjrzeć się społeczność międzynarodowa. To pod jej presją, Niemcy musieli ogłosić amnestię dla uczestników walk.

E – mail: gazeta@parkslaski.pl Redaktor naczelny: Łukasz Buszman Sekretarz redakcji: Łukasz Respondek Zespół: Michał Tabaka, Wojciech Zamorski Redakcja i korekta: Aneta Bergieł

Projekt: EMILDESIGN Redakcja graficzna: Marek Michalski Dział sprzedaży reklam: Katarzyna Zazgórnik-Sitz, tel. 666 031 465

Miesięcznik w nakładzie: 50 tys.egzemplarzy Gazeta Parkowa także w internecie na: www.parkslaski.pl Kolejny numer Gazety Parkowej ukaże się: 22 lutego 2019 r.

Zdjęcie na okładce: Rafał Klimkiewicz/EDYTOR.net

wydarzenia ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 1/2019

gazetaParkowa

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

3

MIŁOŚĆ W DIABELSKIM MŁYNIE I NA LINIE KOLEJKI /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

KOLACJA PRZY ŚWIECACH I KINO W ŚWIĘTO ZAKOCHANYCH? JEŻELI UWAŻACIE, ŻE TO JUŻ BYŁO I WARTO TROCHĘ ODEJŚĆ OD SZTAMPY, MAMY DLA WAS DWIE, CIEKAWE PROPOZYCJE NA 14 LUTEGO: WALENTYNKI NA „ELCE” I DIABELSKIM MŁYNIE. Park Śląski

Łukasz Respondek

Wszystkie przejazdy rozpoczynają się na stacji Stadion Śląski.

Na miejscu trzeba się stawić na kwadrans przed zaplanowaną godziną kursu. Wpanelu sklepowym znajduje się regulamin oraz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. W razie wątpliwości, prosimy o kontakt mailowy pod adresem: wojciech.zamorski@parkslaski.pl.

ark Śląski i Legendia Śląskie Wesołe Miasteczko przygotowały bardzo ciekawą ofertę dla osób, które szukają czegoś wyjątkowego na Dzień Zakochanych. Ilość miejsc na oba wydarzenia jest ograniczona. „Walentynki na Elce” to powtórka zeszłorocznych akcji. Zapisy internetowe ruszają 28 stycznia o godzinie 10. Pierwsze gondole wyruszą o godzinie 15, ostatnie po 21. Łącznie, z walentynkowych atrakcji może skorzystać 120 par.

– W elektronicznym panelu naszego sklepu, każdy chętny kupuje konkretną godzinę przejazdu izamawia ją wsystemie –tłumaczy Łukasz Buszman, rzecznik prasowy Parku Śląskiego. – Biorąc pod uwagę zainteresowanie z lat ubiegłych, radzimy się spieszyć.

P

DIABELSKI MŁYN NA WYŁĄCZNOŚĆ

ZAPISY TYLKO ELEKTRONICZNIE Oferta jest bardzo urozmaicona. Kosztujący 100 złotych zestaw, obejmuje przejażdżkę gondolą dla dwóch osób w obie strony (jeden kurs potrwa około 45 minut), dwa kubki gorącej czekolady i dwie czekoladowe muffinki. Poza tym, różę dla partnerki, krótką sesję zdjęciową wraz z natychmiastowym wydrukiem w modnej ostatnio fotobudce, a także czekoladki. Na nastrojowo oświetlonych stacjach, będzie można usłyszeć romantyczną muzykę.

REKLAMA

Walentynki na „Elce” to tradycyjnie propozycja dla tych, którzy chcą spędzić ten wieczór w oryginalny sposób – Płatność uregulujemy tylko i wyłącznie za pośrednictwem bramki płatniczej PayU. W systemie umożliwimy też zamówienie kursu dla większej ilości osób. Za każdą dodatkową, będzie trzeba zapłacić 50 złotych – zaznacza Buszman.

Walentynki w Legendii, to całkowicie nowa i zarazem bardzo wyjątkowa propozycja. 14 lutego, pary będą miały do wyboru jedną z dwóch opcji. W tym szczególnym dniu organizatorzy zaproponują zakochanym przejażdżkę na Legendii Flower, która potrwa 20 minut i może stanowić niezapomniany początek do najbardziej romantycznego wieczoru w roku. – Każda para otrzyma dla siebie gondolę na wyłączność, a do tego w pakiecie grzane wino lub gorącą czekoladę, różyczkę dla partnerki i pamiątkowe zdjęcie – mówi Izabela Kieliś, local commercial manager w Legendii. – Natomiast ci, którzy chcieliby spędzić w Legendii nieco więcej czasu, mogą zdecydować się dodatkowo na romantyczną kolacją w bistro „Pod Zielonym Pazurem” – dodaje.

Liczba miejsc na walentynkową przejażdżkę Legendią Flower oraz przejażdżkę w pakiecie z kolacją jest ograniczona. Szczegóły dotyczące wydarzenia oraz rezerwacji, znajdziecie na stronie: www.legendia.pl/walentynki2019. ■

4

wydarzenia

gazetaParkowa nr 1/2019 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

BIEG WIOSENNY WRACA Z METĄ NA ŚLĄSKIM ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

10 MARCA Z PÓL MARSOWYCH RUSZY SIÓDMA EDYCJA BIEGU WIOSENNEGO. TO JEDNA Z NAJWIĘKSZYCH I NAJWAŻNIEJSZYCH IMPREZ BIEGOWYCH NA ŚLĄSKU. ZAPISY JUŻ SIĘ ROZPOCZĘŁY. Park Śląski

TRZY DZIESIĄTKI NA POŻEGNANIE ZIMY Park Śląski

/////////////////////////////////

ROZMOWA O BIEGU WIOSENNYM Z AUGUSTEM JAKUBIKIEM, KTÓRY OD POCZĄTKU WSPIERA JEGO ORGANIZACJĘ.

Bieg Wiosenny jest idealny na rozpoczęcie kolejnego sezonu – zapewnia August Jakubik Rozmawiał: Łukasz Respondek – Bieg Wiosenny to jedno z najważniejszych tego typu wydarzeń na Śląsku.

Komu jest ono dedykowane?

– 10 marca, dziesięć kilometrów, start o godzinie 10 – trzy dziesiątki na pożegnanie zimy. Polecam je każdemu. Zwłaszcza, że do startu zostało jeszcze kilka tygodni. Można się spokojnie przygotować i przywitać wiosnę w Parku Śląskim. Mamy nadzieję, że pogoda dostosuje się do nazwy biegu i będzie pięknie, słonecznie i kolorowo.

– Jak przygotować się do tego startu i czy rzeczywiście dla osób, które zaczynają dopiero biegać, nie jest za późno?

Nawet jeżeli ktoś zaczyna, dwa miesiące wystarczą, aby się przygotować. Serdecznie zapraszam na treningi biegowe do Parku Śląskiego.

Spotykamy się w każdy czwartek, o godzinie 18, przy wejściu do dyrekcji Stadionu Śląskiego. Służę pomocą i gwarantuję, że każda osoba, która regularnie przez dwa miesiące będzie brała udział w zajęciach, pokona dystans 10 kilometrów.

– A jak przestawić się z biegania 6 kilometrów na 10?

– Bardzo prosto. Biegać trzy razy w tygodniu po 40 minut. Zapewniam, że spokojnie zmieścimy się w limicie czasowym, który wyniesie 90 minut.

Rok temu, w Biegu Wiosennym wzięło udział ponad 3500 zawodników Łukasz Respondek ark Śląski to najlepsze miejsce na rozpoczęcie sezonu biegowego. Jego atuty? Budzące się do życia po zimie aleje i meta na Stadionie Śląskim. To wszystko zapewnia Bieg Wiosenny, w którym tym razem udział może wziąć trzy tysiące zawodników.

W ubiegłym roku Bieg Wiosenny ukończyło 3056 zawodników. Dla wielu z nich było to wspaniałe przeżycie. Meta usytuowana na Stadionie Śląskim okazała się bardzo dużą zachętą.

Pierwszy przekroczył ją sosnowiczanin, Andrzej Nowak, któremu pokonanie trasy zajęło 33 minuty i 3 sekundy.

Mondo bieżni lekkoatletycznej zadziałało jak wabik. Nie inaczej będzie pewnie tym razem. – To był pierwszy tak duży start, który organizowaliśmy. Popełniliśmy kilka drobnych błędów, które teraz postaramy się wyeliminować – zapowiada Katarzyna Zazgórnik-Sitz z Parku Śląskiego, organizatorka Biegu Wiosennego. – Mamy atestowaną trasę, która ma bardzo ciekawy profil. Zawodnicy pobiegną zarówno centralną częścią parku, jak i tą bardziej zalesioną. Trasa w tej edycji bę-

P

dzie dokładnie taka sama, jak przed rokiem. Tak ocenił ją ubiegłoroczny zwycięzca: Spokojnie można zaliczyć ją do górskich.

Było ciężko, bo kilometry w górę wybijają troszkę z rytmu – mówił. Zawodnicy będą mieli do pokonania jedną 10-kilometrową pętlę, która jest bardzo urozmaicona i ciekawa.

Biuro zawodów będzie czynne w piątek, sobotę i niedzielę (8, 9, 10 marca). Będzie w nim można odebrać pakiet startowy, ale też – jeżeli limit zapisów internetowych nie zostanie wyczerpany – uiścić opłatę startową w wysokości 70 złotych.

W pakiecie znajdą się: napój, pamiątkowy medal, posiłek regeneracyjny namecie, gadżet oraz oczywiście chip inumer startowy zagrafkami. Opłata startowa wniesiona do31 stycznia wynosi 49 złotych, do 28 lutego 59 złotych. Organizatorem imprezy jest Park Śląski, a partnerem wydarzenia Stadion Śląski.

– Przygotujemy też jeden punkt nawadniania w połowie trasy – tłumaczy Zazgórnik-Sitz. – Nagrody zostaną przyznaje w kategoriach generalnych kobiet i mężczyzn oraz w sześciu kategoriach wiekowych kobiet i siedmiu mężczyzn.

Nowością będzie bieg dla najmłodszych, który zostanie przygotowany dzień przed głównym startem biegu – 9 marca. ■

– Trasa jest dokładnie taka sama, jak w ubiegłym roku. Zawodnicy mówili, że nie jest łatwa...

– Park Śląski jest i płaski i górzysty. Metę mamy usytuowaną na Stadionie Śląskim, więc końcówka na pewno jest płaska, bo biegniemy po bieżni. Jestem przekonany, że wiele osób będzie zadowolonych z tego, że trasa jest powtarzana. Poza tym, jest ciekawa, posiada też atest Polskiego Związku Lekkiej Atletyki. Biegacze będą mieli możliwość porównania swoich ubiegłorocznych wyników z tegorocznymi. Osoby, które trenowały regularnie, na pewno poprawią swoje rekordy życiowe i tego wszystkim na starcie będziemy życzyć.

– Mam wrażenie, że w ostatnich latach spada frekwencja na biegach. Rynek się nasycił, czy może mniej osób biega? Czy może przełożyć się to na ilość uczestników w Biegu Wiosennym?

– Z tą frekwencją można dyskutować. Są biegi, w których ona spada, ale są też takie, w których regularnie rośnie. Wszystko zależy od tego, co organizator oferuje w danym starcie. Uważam, że osób biegających stale przybywa, tylko konkurencja na rynku imprez jest tak duża, że w ciągu jednego weekendu jest rozgrywanych w Polsce kilkadziesiąt imprez.

Ludzie mają prawo wyboru. I bardzo dobrze, bo wybierają te starty, które są przyjazne dla zawodników. A takich też jest coraz więcej. Jeżeli chodzi o Bieg Wiosenny, nie mam żadnych obaw o frekwencję. Staramy się zawsze zadbać o zawodników jak najlepiej. Mamy przygotowane ciekawe pakiety startowe i myślę, że to skusi ludzi do tego, żeby w Parku Śląskim po raz kolejny wystartowały trzy tysiące osób. Podsumowując: mamy dobry produkt, który z pewnością spodoba się odbiorcom. ■

wydarzenia //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 1/2019

gazetaParkowa

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

5

APARTAMENT DLA NOSOROŻCÓW /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

NOSOROŻCE BIAŁE ZE ŚLĄSKIEGO OGRODU ZOOLOGICZNEGO PRZENOSZĄ SIĘ DO NOWEGO PAWILONU. KILKA TYGODNI TEMU ZAKOŃCZYŁA SIĘ JEGO BUDOWA. ZWIERZĘTA MAJĄ DO DYSPOZYCJI WIĘKSZE I WYGODNIEJSZE POMIESZCZENIA I WYBIEGI, A ZWIEDZAJĄCY – LEPSZE WARUNKI DO ICH OBSERWACJI. Park Śląski

Łukasz Respondek owy obiekt jest zlokalizowany w miejscu wybiegów zajmowanych do niedawna przez bydło szkockie oraz gwanako. Jego konstrukcja jest żelbetowa z elewacją drewnianą. Dla zwiedzających została utworzona rampa widokowa. Powierzchnia użytkowa budynku to 425 metrów kwadratowych.

W środku jest pięć boksów. Jeden duży ekspozycyjny i cztery mniejsze, zapewniające bezpieczeństwo przy sprzątaniu i karmieniu zwierząt. Aktualnie w śląskim zoo znajdują się trzy nosorożce: Zulus i Hope, a także Namibi, która trafiła do chorzowskiego ogrodu w 2017 roku. To gatunek zagrożony wyginięciem. Na świecie, w ogrodach zoologicznych, żyje tylko około sześciuset osobników.

N

ZULUS OPÓŹNIŁ PRZEPROWADZKĘ

– Inwestycję zakończyliśmy w ubiegłym roku.

Niewielkie opóźnienie było spowodowane warunkami atmosferycznymi – wyjaśnia Jolanta Kopiec, dyrektor Śląskiego Ogrodu Zoologicznego.

– Jeszcze przed świętami Bożego Narodzenia udało nam się przeprowadzić dwie samice. Procedura jest dosyć skomplikowana. Najpierw pielęgniarze musieli nauczyć zwierzęta wchodzenia do skrzyni transportowej, która przy pomocy dużego dźwigu była ładowana na samochód.

Pracownicy zoo dwukrotnie z sukcesem pokonali tę trasę. Za trzecim razem do skrzyni wszedł samiec Zulus. Taka forma transportu najwyraźniej mu się nie spodobała – zniszczył skrzynię i o kilka tygodni opóźnił swoją przeprowadzkę. – Stało się tak z dwóch powodów. Po pierwsze trzeba wykonać nową skrzynię, apodrugie całą operację utrudnia obecnie zimowa aura. Musimy czekać – przyznaje Kopiec.

NA MŁODE TRZEBA POCZEKAĆ

W nowym pawilonie zwierzęta mają do dyspozycji zdecydowanie więcej miejsca. Spełnia on również konieczne normy bezpieczeństwa dla osób, które opiekują się nosorożcami. – Przypomnę tylko, że te zwierzęta należą do kategorii I zwierząt niebezpiecznych. Wydają się łagodne, trochę mułowate, natomiast potrafią bardzo szybko biegać i mogą być bardzo groźne – mówi dyrektor. Jak zaznacza, w nowym obiekcie jest również odpowiednia cyrkulacja powietrza, a także magazyn na siano, które te zwierzęta pochłaniają w ogromnych ilościach. – To zdecydowanie ułatwia pracę opiekunom, szczególnie zimą. Zwiększy się też komfort oglądania tych zwierząt. Sprawdził nam się wariant z szybą w przypadku żyraf. W pawilonie zainstalowano duże, panoramiczne przeszklenie, przez które goście mogą oglądać nasze nosorożce również poza wybiegiem.

2,8

Nowy pawilon nosorożców znajduje się obok tego z żyrafami Park Śląski

MLN ZŁ kosztował nowy pawiom dla nosoro˝ców.

Jego budow´ w całoÊci sfinansowano z bud˝etu województwa Êlàskiego.

Samice nosorożców muszą być oddzielone od samca, dlatego mają do dyspozycji osobne wybiegi. W pawilonie również są rozdzielone specjalnym bramkami. – Czują swój zapach, dzięki czemu zachowują się tak, jakby były w jednym stadzie – tłumaczy dyrektor Kopiec. – Zulus i Hope to rodzeństwo, które nie może razem kopulować. Zakazuje tego program hodowlany. Namibi to natomiast młoda samica. Musimy jeszcze poczekać, aż będzie mogła zostać matką. Oczywiście bardzo tego chcemy, bo nosorożce białe, to gatunek zagrożony i bardzo pożądany. ■

Nosorożce śląskiego zoo należą do gatunku zagrożonego wyginięciem

6

wydarzenia

gazetaParkowa nr 1/2019 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

ZIELONO, ATRAKCYJNIE, FUNKCJONALNIE /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

TO TYLKO TRZY SPOŚRÓD KRYTERIÓW, KTÓRYMI KIERUJĄ SIĘ PARTNERZY PROJEKTU URBAN LINKS 2 LANDSCAPE, REALIZOWANEGO PRZEZ INSTYTUCJE SAMORZĄDOWE Z NIEMIEC, SZWECJI, ŁOTWY, WŁOCH, ANGLII I POLSKI W RAMACH UNIJNEGO PROGRAMU INTERREG EUROPE. SKUPIAJĄC SIĘ NA OBSZARACH Z POGRANICZA MIASTA I OTWARTEGO KRAJOBRAZU SĄSIADUJĄCEGO ZE ZWARTĄ ZABUDOWĄ, PARTNERZY UL2L PRZYGOTUJĄ ZBIÓR DOBRYCH PRAKTYK, ZALECEŃ ORAZ INNOWACYJNYCH PROPOZYCJI INSPIRUJĄCYCH SAMORZĄDOWYCH DECYDENTÓW ORAZ TWÓRCÓW REGIONALNEJ I GMINNEJ POLITYKI ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW ZIELONYCH I POPRZEMYSŁOWYCH NIEUŻYTKÓW. Park Śląski

Wojciech Zamorski aproszenie Parku Śląskiego do udziału w tym projekcie bardzo nas cieszy – mówi Marek Widuch, wiceprezes zarządu parku. – Nasz park jest chyba pierwszym w Polsce, bo zrealizowanym już w latach 50. minionego stulecia, przykładem udanej rekultywacji terenów poprzemysłowych i nadania im nowej, przyjaznej dla przyrody tożsamości. Obecnie, jako największy, miejski park publiczny w Polsce, przymierzamy się do realizacji wieloletniego, liczącego 20 zadań, programu modernizacji naszej kilkusethektarowej przestrzeni. Z jednej strony jesteśmy inspirującym poligonem doświadczalnym dla najnowszych koncepcji zagospodarowania rekreacyjnych terenów zielonych, którymi interesują się partnerzy UL2L, a z drugiej, poszukując najlepszych dla naszego parku rozwiązań, chętnie zapoznamy się z dobrymi praktykami stosowanymi w innych krajach Unii Europejskiej – dodaje Widuch.

Zgodnie z założeniami projektu UL2L, partnerzy nawiązują na swoim terenie kontakty z regionalnymi i gminnymi interesariu-

Z

REKLAMA

Piękno Parku Śląskiego uczestnicy programu z całej Europy będą poznawać w ramach wizyty studyjnej szami – samorządami, regionalnymi politykami, naukowcami, architektami krajobrazu oraz innymi ekspertami zawodowo spokrewnionymi z zagadnieniami dotyczącymi projektu. Pierwsze, informacyjno-organizacyjne spotkanie interesariuszy UL2L odbyło się

w Parku Śląskim 11 stycznia z udziałem przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego oraz samorządowców z Będzina, Mysłowic, Rybnika, Jaworzna i Rudy Śląskiej.

W spotkaniu uczestniczyli także przedstawiciele Politechniki Śląskiej, Uniwersytetu Śląskiego oraz Instytutu Ekologii Obszarów Przemysłowych w Katowicach. Goście spotkania zaprezentowali przykłady udanej rekultywacji terenów poprzemysłowych, m.in. przekształcenie w teren rekreacyjny pokopalnianej hałdy w Rudzie Śląskiej, zagospodarowanie pokopalnianego terenu w Jaworznie wokół zalewu Gródek oraz rekultywacja i zagospodarowanie brzegów rzeki Przemszy pomiędzy Będzinem a Dąbrową Górniczą.

Wykaz wybranych dobrych praktyk oraz problemy i wyzwania, dla których lokalni i regionalni decydenci poszukują optymalnych rozwiązań, zostaną przekazane do niemieckiego lidera projektu UL2L, który koordynuje stworzenie platformy międzynarodowej wymiany doświadczeń, wiedzy o dobrych praktykach oraz inspirujących kontaktów pomiędzy interesariuszami, poprzez udział w wyjazdach studyjnych i warsztatach organizowanych przez partnerów projektu. ■

Rewitalizacja Parku Śląskiego ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 1/2019

gazetaParkowa

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

7

PARK ŚLĄSKI ODZYSKA BLASK ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Park Śląski

KOMITET STERUJĄCY DS. „MODERNIZACJI PARKU ŚLĄSKIEGO” PODSUMOWAŁ DOTYCHCZASOWE DZIAŁANIA. Michał Tabaka trakcie spotkania, które odbywało się w siedzibie Parku Śląskiego w Chorzowie, przedstawiono aktualny stan projektu, realizowanego w ramach inicjatywy Jessica Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. W obradach komitetu uczestniczył marszałek Jakub Chełstowski i wicemarszałek Wojciech Kałuża.

W

HISTORYCZNE WYZWANIE

– Modernizacja Parku Śląskiego to historyczne wyzwanie, bardzo ważne z perspektywy całego regionu. Przed nami mnóstwo pracy, ale zależy nam na tym, by przywrócić temu miejscu dawny blask i stworzyć nowe funkcje na przyszłość. Park Śląski ma ogromny potencjał, nie tylko w skali kraju, ale i Europy, dlatego powinniśmy wykorzystać te środki i sprawić, żeby się rozwijał i służył REKLAMA

mieszkańcom oraz odwiedzającym – przekonywał marszałek Jakub Chełstowski.

Komitet Sterujący ds. „Modernizacji Parku Śląskiego” został powołany przez Zarząd Województwa Śląskiego na czas realizacji i trwałości projektu pn. Modernizacja Parku Śląskiego, realizowanego przez Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku SA. Dozadań Komitetu należą m.in. monitorowanie postępów projektu, dokonywanie okresowej i etapowej oceny jego realizacji, opiniowanie ukończenia poszczególnych zadań, opiniowanie i inicjowanie wprowadzanych w nich zmian, w tym zmian wartości dofinansowania.

Po posiedzeniu Komitetu Sterującego ds. „Modernizacji Parku Śląskiego”, marszałek Jakub Chełstowski i wicemarszałek Wojciech Kałuża spotkali się z przedstawicielami Stowarzyszenia „Nasz Park” i społecznikami zaangażowanymi w rozwój Parku Śląskiego. Uczestnicy spotkania dyskutowali o przyszłości parku, przedstawili także problemy i stojące przed nim wyzwania.

CZEKA NAS METAMORFOZA

Przypomnijmy, że program rewitalizacji Parku Śląskiego planowany jest na okres kilku lat i w tym czasie park przejdzie prawdziwą metamorfozę.

Rewitalizacja ma kosztować 226 mln zł i będzie

Zielone Płuca Śląska doczekają się koniecznej rewitalizacji największym programem inwestycyjnym od czasu jego powstania. Wśród najważniejszych projektów inwestycyjnych, znajdą się m.in. rewitalizacja parkowych alejek, odbudowa kolejki szynowej, rewitalizacja otoczenia i hali „Kapelusz”, modernizacja kanału regatowego, Rosarium i Śląskiego Ogrodu Zoologicznego, a także budowa Parku

Wielu Pokoleń, Centrum Bioróżnorodności i nowego kąpieliska, które ma zastąpić kultową „Falę”. Jak podkreślali uczestnicy spotkania, Komisja Europejska pokłada w tym projekcie ogromne nadzieje, a modernizacja Parku Śląskiego idealnie wpisuje się w proces poprzemysłowej rewitalizacji regionu. ■

8

gazetaParkowa nr 1/2019 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

śląskie na ferie

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

LEGENDIA – ZIMOWA EDYCJA /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

PO SUKCESIE PIERWSZEJ EDYCJI WINTER LEGENDII, ŚLĄSKIE WESOŁE MIASTECZKO PONOWNIE OTWORZY SWOJE BRAMY DLA GOŚCI ZIMĄ.

TYM RAZEM PRETEKSTEM BĘDĄ FERIE ZIMOWE, KTÓRE W CHORZOWSKIM PARKU ROZRYWKI POTRWAJĄ OD 9 DO 24 LUTEGO. W TYCH DNIACH, PODOBNIE JAK W GRUDNIU, DZIAŁAĆ BĘDZIE CZĘŚĆ ATRAKCJI, W TYM JAMA BAZYLISZKA I LEGENDIA FLOWER. Legendia

Łukasz Respondek erie zimowe tuż tuż. Nie wszystkie dzieci z aglomeracji śląskiej wyjadą na narty lub zimowiska. Co zrobić z wolnym czasem?

Na przykład odwiedzić Legendię Śląskie Wesołe Miasteczko, które zdecydowało się na kolejną edycję zimowej odsłony.

– Winter Legendię zaproponowaliśmy naszym gościom po raz pierwszy na przełomie grudnia i stycznia. Taka forma naszej działalności cieszyła się sporym zainteresowaniem. Była to swego rodzaju próba „oswojenia” mieszkańców aglomeracji z zabawą w wesołym miasteczku zimą i, ku naszej ogromnej radości, spotkała się ona z bardzo pozytywnym odbiorem – zaznacza Izabela Kieliś, local commercial manager w Legendii. – Otrzymaliśmy wiele pytań o to, czy otworzymy nasze bramy w czasie ferii, dlatego zdecydowaliśmy się wyjść naprzeciw tym oczekiwaniom – dodaje.

Winter Legendia: edycja Ferie zaplanowana jest w dniach od 9 do 24 lutego. Park czynny będzie w tym czasie codziennie, od godziny 12 do 18. Działać będą wybrane atrakcje ze stref Magical Village, Valley of Dreams i Magical Forest.

Wśród tych najpopularniejszych są Bazyliszek, Gaj Urwisów, Legendia Flower oraz Tea Cups. Bilety można będzie nabyć w kasach parku rozrywki w cenie 25 zł (dzieci, które nie ukończyły 3 roku życia wejdą za symboliczną złotówkę) lub poprzez system Gopass.pl w korzystniejszej cenie 19 zł.

Legendia rozpoczęła również drugą falę przedsprzedaży biletu sezonowego 2019, który uprawnia do korzystania ze wszystkich atrakcji parku w każdym dniu sezonu, a ten startuje 6 kwietnia.

F

Zimą można w Legendii odwiedzać m.in. najnowszą atrakcję – Bazyliszka Bilet sezonowy do wesołego miasteczka to najkorzystniejsza oferta, zwłaszcza dla tych, którzy chcieliby odwiedzić Legendię w sezonie więcej niż dwa razy.

– W tej chwili jego cena zaczyna się od 159 zł, jest więc niższa niż dwukrotny zakup biletu całodniowego i może zainteresować także gości z dalszych stron Polski, którzy planują np.

weekendowy pobyt na Śląsku – podkreśla Izabela Kieliś. Bilet sezonowy w przedsprzedaży dostępny jest tylko online na stronie: www.gopass.pl. ■

SPORTOWY WYPOCZYNEK NA STADIONIE ŚLĄSKIM Stadion Śląski

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

STADION ŚLĄSKI JAK CO ROKU W OKRESIE ZIMOWEJ PRZERWY ZAPRASZA DZIECI I MŁODZIEŻ DO AKTYWNEGO SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU W RAMACH AKCJI „FERIE NA ŚLĄSKIM”. UCZNIOWIE BĘDĄ MOGLI BEZPŁATNIE WZIĄĆ UDZIAŁ M.IN. W ZAJĘCIACH KRAV MAGI, SPEEDBALLA, ZUMBY I WIELU INNYCH. „Ferie naŚląskim” rozpoczną się11 lutego ipotrwają do22 lutego. Zajęcia odbywać się będą od poniedziałku do piątku w godzinach 10 – 13. Akcja skierowana jest przede wszystkim do dzieci i młodzieży w wieku 6 – 16 lat. Aktywności są bez-

płatne. By uczestniczyć w nich grupowo jak i indywidualnie należy zgłosić udział na adres rezerwacje@stadionslaski.pl.

Na uczestników czeka wiele atrakcji. Uczniowie będą mogli wziąć udział w zajęciach z krav magi, pograć w piłkę nożną, spróbować swoich sił w speedballu oraz potańczyć zumbę. Dodatkowo dla najmłodszych przygotowane zostaną gry zręcznościowe, zabawy, zajęcia plastyczne oraz rekreacyjno-sportowe. Każdego dnia po zakończeniu zajęć uczestnicy będą mogli zwiedzić wnętrze Stadionu Śląskiego. Nieodpłatne zwiedzanie dostępne będzie tylko dla uczestników ferii.

W ubiegłorocznej edycji wzięło udział ponad pół tysiąca uczniów m.in. z Katowic, Chorzowa, Zabrza, Rudy Śląskiej i Gliwic. Organizatorem akcji jest spółka Stadion Śląski. Projekt dofinansowano z budżetu Samorządu Województwa Śląskiego.

Mat. Stadion Śląski

Treningi zumby to jedna ze stadionowych propozycji na ferie

śląskie na ferie /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 1/2019

FERIE W DOMU? NIC STRACONEGO! ZIMOWA PRZERWA W NAUCE DLA UCZNIÓW Z WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO POTRWA OD 11 DO 24 LUTEGO. SPRAWDZILIŚMY, CO CIEKAWEGO MOGĄ ROBIĆ CI, KTÓRZY ZOSTANĄ W SWOICH DOMACH. PONIŻEJ PREZENTUJEMY OSIEM PROPOZYCJI NA CZAS ZIMOWEJ LABY.

łodzież szkolna z województwa śląskiego, w tym roku na swoje ferie musiała czekać dosyć długo. Tym razem rotacyjny termin wyznaczono na ostatnie dwa tygodnie zimowej przerwy od nauki. Pewnie nie wszystkim w udziale przypadnie jakiś wypad w góry lub inna feryjna ekspedycja. Ale nie ma powodów do zmartwień. Liczne instytucje kultury województwa śląskiego zadbają odpowiednio, żeby w tym czasie nuda nigdzie nie miała wstępu.

M

OTO KILKA NASZYCH PROPOZYCJI: ■ Dom Oświatowy Biblioteki Śląskiej w Katowicach (ul. Fran-

cuska 12) wraz z Sekcją Ochrony i Konserwacji Zbiorów organi-

9

WSIĄDŹ DO POCIĄGU KOLEI ŚLĄSKICH. W CZASIE SZKOLNEJ LABY DZIECI I MŁODZIEŻ PODRÓŻUJĄ ZA DARMO!

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Joanna Wójcik

gazetaParkowa

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

zują w czasie ferii zimowych cykl spotkań. Odbędą się m.in. pokazy filmów animowanych, uroczysty koncert karnawałowy oraz warsztaty introligatorskie. Będzie można zwiedzić Gabinet Alfreda Szklarskiego i gmach główny Biblioteki Śląskiej.

Projekt realizowany we współpracy z Instytucją Promocji i Upowszechniania Muzyki „Silesia” i Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu.

■ Zamek Cieszyn (ul. Zamkowa 3 a, b, c, Cieszyn) przygotował ofertę skierowaną do grup zorganizowanych. Zapisy na zajęcia do 8.02.2019 – Punkt Informacji Turystycznej Zamku lub telefonicznie. Oferta przeznaczona jest dla uczniów klas 1-6. Dzieci wraz z opiekunami przygotują grę planszową, nawiązującą do postaci i historii Piastów cieszyńskich. Najmłodsi będą musieli uruchomić wyobraźnię i wykazać się kreatywnością. Innym punktem programu Fotolia

Lutowy wypoczynek warto zaplanować w województwie śląskim

To już pewne: od północy z 8 na 9 lutego do 24 lutego, czyli na czas ferii dla uczniów województwa śląskiego, Koleje Śląskie oferują darmowe przejazdy dla dzieci i młodzieży szkolnej. Żeby w tym czasie za darmo podróżować pociągiem, trzeba spełnić jeden warunek: potwierdzić swoją tożsamość ważną legitymacją szkolną (lub dokumentem potwierdzającym wiek w przypadku dzieci w wieku przedszkolnym) – To nie jest oferta tylko dla dzieci i młodzieży z województwa śląskiego, ale dla wszystkich uczniów, którzy odwiedzą w tym czasie nasz region. Działanie ma rzecz jasna charakter promocyjny, ale nie tylko. Przecież w ten sposób zachęcamy młodych ludzi do korzystania z niskoemisyjnego transportu.

Jestem przekonany, że propozycja Kolei Śląskich spotka się ze sporym odzewem – nie ma wątpliwości Jakub Chełstowski, marszałek województwa śląskiego.

będą walentynkowe „Eko Pudełka” – warsztaty tworzenia eko pudełek na walentynkowe prezenty oraz „Eko Rotunda” – odtwarzanie z kartonu i papieru budynku Rotundy. Koszt warsztatów – 5 zł/os. (max. 25 osób).

■ Muzeum Śląskie w Katowicach oferuje szeroką propozycje zarówno dla półkolonii, jak i zajęcia dla rodzin. Uczestnicy półkolonii mogą wziąć udział w „Feriach z Tomkiem Wilmowskim” – podróż po pięciu kontynentach na podstawie wybranych powieści Alfreda Szklarskiego. Czekają tam na uczestników przygody oraz tajemnicze zagadki do rozwiązania. Bilety do nabycia w kasie Muzeum Śląskiego. Zajęcia odbywają się w przestrzeni edukacyjnej „Na tropie Tomka”, w dawnej stolarni, cena biletu 7 zł od uczestnika. Grupy półkolonijne będą miały szanse skorzystać także z warsztatów, dla których inspiracją będzie instalacja „Porozmawiajmy o śmieciach” Hugona Kowalskiego i Marcina Szczeliny oraz prace Władysława Hasiora. Zajęcia odbywają się na wystawach i w sali edukacyjnej, cena biletu 7 zł od uczestnika. Z kolei oferta przygotowana dla rodzin obejmuje m.in. „Warsztaty z Ekozabawą” (zajęcia z rzemiosła), „Muzeum dla Malucha” (warsztaty rodzinne dla dzieci w wieku 4-6 lat z opiekunami), „Młoda pracownia” (zajęcia dla dzieci w wieku 10 – 15 lat; zajęcia z malarstwa i kopiowania), „Którędy do sztuki…” (warsztaty dla rodzin z dziećmi ze spectrum autyzmu).

■ Muzeum Zamkowe w Pszczynie (ul. Brama Wybrańców 1) zaprasza na cykl zajęć edukacyjno-animacyjnych dla dzieci w wieku 6-12 lat „Zimowe buszowanie po zamku”. Warsztaty polegać będą na codziennym zwiedzaniu innego fragmentu ekspozycji Zamku i Stajni Książęcych, zabawach ruchowych, zabawach twórczych, spacerach w parku.

■ Instytucja Filmowa „Silesia-Film” w Katowicach (ul. Górnicza 5).

Na czas ferii, kino Kosmos (ul. Sokolska 66) przygotowało specjalny program. Tegoroczną ofertę wzbogacą tematyczne prelekcje pracowników Śląskiego Ogrodu Zoologicznego o zwierzętach występujących w danym filmie. Seanse przeznaczone są dla różnych grup wiekowych od 6 do 15 roku życia. Bilety w cenie 12 zł dla uczestników grup zorganizowanych. Swoją ofertę prezentuje także kino Janosik w Żywcu (ul. Jana III Sobieskiego 1).

■ Familoki w Czerwionce-Leszczynach (Centrum Informacji Turystycznej, ul. Mickiewicza 10) zapraszają na udział w grach planszowych. W ostatni weekend ferii zostanie dodatkowo zorganizowany Turniej Gier Planszowych. Wstęp bezpłatny.

■ Stary Młyn w Żarkach (ul. Ofiar Katynia 5) – odbędzie się wystawa rowerów z kolekcji Wojciecha Mszycy.

■ Szybowe Ferie z Utopcem i Skarbnikiem, czyli zwiedzanie Szybu Maciej w Zabrzu (ul. Srebrna 6). Moc zabawy połączona z wiedzą.

Cena: 10zł/os. ■

10

gazetaParkowa nr 1/2019

Śląskie dziedzictwo

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

DODATKOWE MILIONY NA KULTURĘ ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Witold Trólka

POZNALIŚMY FINANSOWY DROGOWSKAZ, WEDLE KTÓREGO WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE BĘDZIE SIĘ ROZWIJAĆ W CIĄGU NAJBLIŻSZYCH 12 MIESIĘCY. Michał Tabaka ak wynika z dokumentacji finansowej, patrząc wstecz tylko do 2016 r., nakłady na kulturę zaplanowane na najbliższe 12 miesięcy są najwyższe od 3 lat.

– Jestem członkiem Komisji Edukacji, Nauki i Kultury już dziewiąty rok, teraz w nowej roli, jako przewodniczący. I mogę z pełną odpowiedzialnością stwierdzić, że tak dobrej sytuacji w wojewódzkiej kulturze nie mieliśmy od 8 lat. Co więcej: te środki zapisano w głównej uchwale budżetowej. To nie plany związane na przykład z nadwyżką. To zresztą będzie miało swoje miejsce pod koniec lutego. I wtedy instytucje kultury będą miały prawo zgłaszać swoje potrzeby – uważa Piotr Czarnynoga, przewodniczący Komisji Edukacji, Nauki i Kultury.

J

REKLAMA

O tym, że los instytucji kultury jak najbardziej leży na sercu i marszałka Chełstowskiego i całego zarządu województwa, najlepiej świadczy fakt, że w trakcie podziału kompetencji właśnie kultura znalazła się pod skrzydłami marszałka województwa śląskiego.

– Zawsze powtarzałem, że fundamentem rozwoju jest edukacja i kultura. Obecnie zwiększamy wydatki w tym względzie w porównaniu z tym, co zaproponowali poprzednicy. Dodatkowo wyróżniamy się na tym tle w całym kraju. Procentowo większe nakłady na instytucje kultury mają od nas tylko dwa województwa. Dokonaliśmy nowego rozdziału pieniędzy, do czego byliśmy częściowo zmuszeni. Mało kto wie, że w grudniu ubiegłego roku brakowało już środków na wypłaty dla artystów Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”.

Musieliśmy reagować i przesuwać 970 tys. zł. Co najważniejsze, ów rozdział to nie koniec funduszy na wojewódzką kulturę w tym roku. Według analiz zarządu, nasze wydatki w tym dziale mogłyby się zamknąć jeszcze większą kwotą ok. 190 mln zł, przy założeniu właśnie zwiększania wydatków i co bardzo istotne, równomiernego ich rozłożenia. I tutaj do dyspozycji będziemy mieli część nadwyżki budżetowej – tłumaczy marszałek Jakub Chełstowski.

Ważnym punktem w planie finansowym jest zabezpieczenie budżetu zespołu „Śląsk” Ostatecznie radni przegłosowali uchwałę budżetową na 2019 r. oraz Wieloletnią Prognozę Finansową do 2030 r. I tak: planowane wydatki mają wynieść ok. 1,62 mld zł, dochody natomiast 1,60 mld zł. Budżet zrównoważą przychody w kwocie 132,1 mln zł, pokryte głównie kredytem bankowym w wysokości ok. 128,1 mln zł.

Wtym roku największe środki finansowe Samorząd Województwa Śląskiego przeznaczy natransport i łączność (ok. 641,6 mln zł), kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego (177,5 mln zł), oświatę i wychowanie (103,8 mln zł), edukacyjną opiekę wychowawczą (105,5 mln zł), kulturę fizyczną (32,1 mln zł) oraz ochronę zdrowia (ok. 69,9 mln zł). ■

Śląskie dla edukacji ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 1/2019

gazetaParkowa

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

11

DOPASOWAĆ SZKOŁY DO RYNKU PRACY Witold Trólka

///////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

STARTUJE PROJEKT „ŚLĄSKIE. TECHNO-STAŻE”. GŁÓWNY CEL: DOSTOSOWANIE KSZTAŁCENIA W SZKOLNICTWIE ZAWODOWYM DO POTRZEB RYNKU PRACY. Michał Tabaka odpisano porozumienie o współpracy, w zakresie wspólnego opracowania wniosku o dofinansowanie projektu regionalnego na lata 2019 – 2022 pod roboczą nazwą „Śląskie. Techno-Staże”, ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 – Działanie 11.2 Dostosowanie oferty kształcenia zawodowego do potrzeb lokalnego rynku pracy – kształcenie zawodowe uczniów.

Celem projektu jest lepsze dostosowanie ofert edukacyjnych szkół o profilu zawodowym z regionu do kluczowych potrzeb gospodarki, poprzez wypracowanie i budowanie trwałych mechanizmów i sieci współpracy szkół z pracodawcami oraz zwiększenie dostępu uczniów do staży i praktyk zawodowych w województwie śląskim do 2022 roku.

P

REKLAMA

Efektem realizacji projektu będzie wypracowanie i wdrożenie mechanizmów współpracy pomiędzy sektorem przedsiębiorców i obszarem szkolnictwa zawodowego, dotyczących zawodów i specjalizacji, adekwatnych do oczekiwań uczniów i potrzeb pracodawców, które będą realną odpowiedzią na zdiagnozowane bariery.

Projekt ma być realizowany przez trzy lata (2019-2022). Jego budżet wynosi 20 mln zł.

KTO MOŻE SKORZYSTAĆ?

■ Uczniowie szkół i placówek prowadzących

kształcenie zawodowe.

■ Młodociani pracownicy.

■ Szkoły ponadgimnazjalne (ponadpodstawowe)

i placówki prowadzące kształcenie zawodowe.

■ Szkoły specjalne przysposabiające do pracy.

■ Pracodawcy/przedsiębiorcy/rzemieślnicy oraz ich zrzeszenia i stowarzyszenia.

■ Nauczyciele zawodu i pracownicy pedagogiczni szkół ponadgimnazjalnych i placówek prowa-

Lepsza jakość edukacji jest celem podpisanej umowy dzących kształcenie zawodowe, instruktorzy praktycznej nauki zawodu.

■ Uczniowie ze specjalnymi potrzebami.

■ Doradcy zawodowi i brokerzy edukacyjni.

■ Rodzice i opiekunowie prawni dzieci w wieku szkolnym.

■ Jednostki samorządu terytorialnego oraz inne organy prowadzące szkoły zawodowe.

■ Partnerzy społeczno-gospodarczy.

O DOFINANSOWANIE JAKICH ZADAŃ, MOŻNA SIĘ STARAĆ?

■ Organizację staży i praktyk zawodowych dla uczniów szkół i placówek prowadzących kształ-

cenie zawodowe (technika oraz szkoły branżowe) w ramach zawieranych porozumień/współpracy pomiędzy partnerami oraz szkołami/organami prowadzącymi.

■ Organizację dodatkowych kursów, szkoleń, zajęć dla uczniów.

■ Organizację staży i kursów dla nauczycieli zawodu.

■ Organizację szkoleń dla dyrektorów szkół/nauczycieli/managerów zawodu/doradców zawodowych mających na celu pobudzanie i rozwijanie inicjatywności oraz kompetencji w zakresie nawiązywania i rozwijania współpracy szkół lub placówek systemu oświaty prowadzących kształcenie zawodowe z otoczeniem przedsiębiorców.

■ Zbudowanie sieci współpracy (partnerstw lokalnych pracodawców oraz szkół zawodowych).

■ Współpracę przy przeprowadzeniu działań świadomościowych skierowanych do mieszkańców z terenu województwa śląskiego w zakresie dostosowywania oferty kształcenia zawodowego do potrzeb lokalnego rynku pracy.

■ Powołanie Śląskiej Rady Edukacji Zawodowej – diagnoza i doradztwo dla szkół przy zastosowaniu Foresight. ■

12

Śląskie kulturalne

gazetaParkowa nr 1/2019 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

POŻEGNANIE SUPERGWIAZDY ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Tomasz Zakrzewski

NAWET JEŚLI KTOŚ WIDZIAŁ I DOBRZE PAMIĘTA TEN ZNAKOMITY SPEKTAKL, WARTO BĘDZIE WYBRAĆ SIĘ DO TEATRU ROZRYWKI W OSTATNICH DNIACH LUTEGO,

BY PONOWNIE I PO RAZ OSTATNI OKLASKIWAĆ WOKALISTĘ GRUPY DŻEM, MACIEJA BALCARA W JEGO WYBITNEJ, TYTUŁOWEJ ROLI, W JEDNYM Z NAJSŁYNNIEJSZYCH PRZEDSTAWIEŃ W HISTORII TEATRU MUZYCZNEGO. usical Jesus Christ Superstar, określany także mianem rock-opery, stworzyli pod koniec lat 60. ubiegłego stulecia dwaj, wówczas bardzo młodzi, a dziś stanowiący jedną z najbardziej renomowanych spółek autorskich, Brytyjczycy – Andrew Lloyd Webber (muzyka) oraz Tim Rice (libretto). Do wykreowania inscenizacji historii ostatnich dni życia Jezusa Chrystusa w innowacyjnej i kontrowersyjnej konwencji z akompaniamentem muzyki rockowej, zainspirowały ich wcześniejsze, udane próby realizacji podobnych pomysłów.

W USA wielką popularnością cieszył się musical Hair (1967) a dwupłytowa, rockowa opera Tommy (1969) brytyjskiej grupy The Who, uchodziła za fonograficzną sensację. Hipisowska wersja Ewangelii, ilustrowana brzmieniem rockowego instrumentarium i głosami rockowych wokalistów, w której Jezus Chrystus pełni rolę

M

pierwszego młodzieżowego idola w dziejach świata, była zabiegiem równie nowatorskim, co ryzykownym.

Webber i Rice zdecydowali się wydać swoje dzieło w formie płytowej, ponieważ obawiali się, iż ten śmiały eksperyment artystyczny mógłby zostać niedopuszczony do realizacji na teatralnych scenach. Jednak słynny „brązowy album„(1970) podzielił los opery Tommy i szybko uzyskał status złotej płyty, dzięki popularności piosenki tytułowej oraz głosowi Iana Gillana –wokalisty grupy Deep Purple, który wystąpił w roli Jezusa Chrystusa. W roku 1971, ten fonograficzny sukces utorował spektaklowi drogę do najsłynniejszych scen muzycznych po obu stronach Atlantyku.

W Polsce musical zadebiutował w roku 1987 na scenie Teatru Muzycznego w Gdyni, w reżyserii Jerzego Gruzy i przekładzie Wojciecha Młynarskiego oraz Piotra Szymanowskiego. W roli Jezusa wystąpił ówczesny wokalista grupy TSA, Marek Piekarczyk, a w postać Marii Magdaleny wcieliła się Małgorzata Ostrowska.

Spektakl pojawił się też na scenach Warszawy, Łodzi i Poznania.

W chorzowskim Teatrze Rozrywki wystawiono go po raz pierwszy w roku 2001, w inscenizacji i reżyserii Marcela Kochańczyka.

Spośród kilkuset przedstawień zrealizowanych w ciągu minionych 18 lat, jednym z najciekawszych był plenerowy pokaz musicalu na Dużym Kręgu Tanecznym w Parku Śląskim, 13 czerwca 2009 roku.

W czwartek, 28 lutego, po niemal dwóch dekadach, zagrany po raz 345. Jesus Christ Superstar definitywnie zejdzie z afisza Teatru Rozrywki. Warto się z nim pożegnać. Więcej informacji na: www.teatr-rozrywki.pl. ■

Przed nami pożegnanie z jednym z najbardziej znanych spektakli „Rozrywki”

UCZTA BALTAZARA I CZESŁAW NIEMEN WALENTYNKOWA „MY FAIR LADY” //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

INTERESUJĄCO ZAPOWIADA SIĘ MUZYCZNY WEEKEND 22 I 23 LUTEGO W RENOMOWANEJ, KATOWICKIEJ SALI KONCERTOWEJ, NOSZĄCEJ IMIĘ HENRYKA MIKOŁAJA GÓRECKIEGO.

WALENTYNKI W OPERZE, SCENERIA XIX-WIECZNEGO LONDYNU I ŚLĄSKA GWARA – TAKI ARTYSTYCZNY KOKTAJL, NIE TYLKO ZAKOCHANYM PAROM, ZASERWUJE OPERA ŚLĄSKA W CZWARTEK, 14 LUTEGO.

W ciągu dwóch wieczorów Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej pojawi się na swojej macierzystej scenie w dwóch całkowicie odmiennych wcieleniach. Repertuar piątkowego koncertu jest adresowany głównie do sympatyków muzyki oratoryjnej oraz klasycznej literatury fortepianowej. Uczta Baltazara to dzieło angielskiego kompozytora Williama Waltona, który w roku 1931 stworzył oratorium Belshazzar’s Feast, inspirowane biblijnym wydarzeniem opisanym w Księdze Daniela. Babiloński król Baltazar wydał ucztę dla tysiąca gości, podczas której dopuścił się zbezczeszczenia liturgicznych naczyń ze świątyni Jahwe. Ukazała się wówczas ręka wypisująca trzy tajemnicze słowa stanowiące proroctwo anonsujące upadek Babilonu i śmierć Baltazara, co nastąpiło jeszcze tej samej nocy. Przez kolejne epoki postać Baltazara symbolizuje butę, bezduszność i pychę władcy a metaforyczna, mroczna biesiada poprzedzająca tragiczne wydarzenia, posłużyła wielu twórcom do stworzenia dzieł z kręgu mu-

zyki, poezji, prozy, malarstwa i filmu. Wpierwszej części koncertu, z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Śląskiej pd. Mirosława Jacka Błaszczyka, wystąpi Chór Filharmonii Śląskiej oraz baryton Adam Kutny. Wczęści drugiej melomani usłyszą –IIKoncert fortepianowy c-moll op.18 Sergiusza Rachmaninowa w interpretacji Krzysztofa Jabłońskiego.

Natomiast w sobotę, 23 lutego, na tej samej scenie królować będzie muzyka rozrywkowa. Tym razem Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Śląskiej poprowadzi Joanna Natalia Ślusarczyk, awokalista Janusz Szrom przypomni w symfonicznych aranżacjach ponadczasowe piosenki zrepertuaru Andrzeja Zauchy, Czesława Niemena, Grażyny Łobaszewskiej, Seweryna Krajewskiego, Tadeusza Nalepy oraz Czerwonych Gitar. Szczegóły: www.filharmonia-slaska.eu. Oprac. WZ Mat. prom.

Pełna gama muzycznych doznań czeka nas w Filharmonii Śląskiej

Ekscentryczny naukowiec – prof. Higgins wpada na szalony pomysł przemienienia ulicznej kwiaciarki w damę z wyższych sfer. Na tyle mocno wierzy w sukces tego planu, iż zakłada się o jego powodzenie ze swoim przyjacielem – pułkownikiem Pickeringiem. Obiektem tego obyczajowego eksperymentu z romantyczną nutką w tle, staje się, obdarzona niecodziennym charakterkiem, Eliza Doolittle. Musical „My Fair Lady”, stworzony w 1956 roku przez Fredericka Loewe (muzyka) oraz Alana J. Lernera (libretto i teksty) na podstawie sztuki George’a Bernarda Shawa „Pigmalion”, jest uznawany za jeden z najwybitniejszych spektakli w historii tego gatunku, a pochodzące z niego piosenki, cieszą się statusem ponadczasowych przebojów. Światowym szlagierem nagrodzonym aż ośmioma Oscarami była ekranizacja musicalu z 1964 roku ze słynnymi kreacjami aktorskimi Audrey Hepburn i Rexa Harrisona. Polska prapre-

miera „My Fair Lady” miała miejsce w roku 1964 w Poznaniu, a premiera musicalu w Operze Śląskiej odbyła się w 2013 roku, w reżyserii Roberta Talarczyka. Bytomska wersja spektaklu otrzymała „śląski koloryt”, bowiem główna bohaterka musicalu posługuje się śląską gwarą, za sprawą autorskiego pomysłu Tadeusza Kijonki – śląskiego poety, publicysty i ówczesnego kierownika literackiego Opery. Szczegóły: www.opera-slaska.pl.

Oprac. WZ Tomasz Zakrzewski

Opera Śląska czeka na zakochanych

Śląskie w podróży /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 1/2019

gazetaParkowa

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

13

MILION PASAŻERÓW WIĘCEJ! /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

W 2018 ROKU, Z OFERTY KOLEI ŚLĄSKICH SKORZYSTAŁO PRAWIE 17 MILIONÓW PODRÓŻNYCH. W PORÓWNANIU Z ROKIEM UBIEGŁYM, OZNACZA TO WZROST LICZBY PASAŻERÓW O PRAWIE 7,5 PROC. DODATKOWO, PAŹDZIERNIK 2018 BYŁ NAJLEPSZYM MIESIĄCEM W CAŁEJ HISTORII SPÓŁKI. koleje Śląskie od względem popularności, pierwsze miejsce spośród linii obsługiwanych przez Koleje Śląskie, zajmuje trasa Częstochowa – Katowice – Gliwice. Wysoko plasują się też pociągi do Rybnika i Bielska-Białej, a w okresie atrakcyjnym turystycznie – do Wisły. Co istotne, o wzroście zainteresowania można mówić również w przypadku linii, które wcześniej cieszyły się mniejszą popularnością – jak np. połączenia z Cieszynem czy pociągi na linii Oświęcim – Katowice – Bytom – Tarnowskie Góry – Lubliniec, a także Lubliniec – Częstochowa.

– Bardzo dziękujemy naszym pasażerom za coraz większe zaufanie i zainteresowanie ofertą Kolei Śląskich. Ten wzrost oznacza, że nasze działania przynoszą pożądany skutek – a nie jest łatwo przekonać do komunikacji publicznej osoby, które kiedyś już się do niej zraziły lub odwrotnie, nigdy wcześniej nie rozważały jej, jako potencjalnego środka transportu – mówi Wojciech Dinges, prezes Zarządu Kolei Śląskich.

– Spółka od dłuższego czasu ma stabilną sytuację finansową, przy niezmiennym od kilku lat poziomie dofinansowania przez Województwo

P

i wspólnie z jej właścicielem, wykonuje swoje podstawowe zadania: poprawia ofertę przewozową oraz realizuje ambitne plany inwestycyjne – mówi Renata Szczygieł, wiceprezes Zarządu Kolei Śląskich. – Nasze działania w znacznej mierze udają się wskutek zaangażowania pracowników spółki, za co serdecznie dziękujemy – dodaje.

LICZNE AKCJE PROMOCYJNE

W ramach starań o pozyskiwanie nowego klienta, Koleje Śląskie wprowadzają akcje promocyjne, często dedykowane konkretnym grupom.

Od dwóch lat przewoźnik stara się np. zachęcać studentów pierwszego roku, by w drodze pomiędzy uczelnią a miejscem zamieszkania, wybrali pociąg. Kampania najwyraźniej przynosi swoje efekty, jeśli weźmiemy pod uwagę, że duża część studentów korzysta z biletów miesięcznych w kolejnych miesiącach, zaś w październiku Koleje Śląskie przewiozły ok. 1,7 miliona osób, co stanowi najlepszy wynik w całej historii spółki.

W 2018 roku Koleje Śląskie szczególnie mocno przekonywały do przesiadki na transport kolejowy również kierowców – w ramach kampanii EKO Rok, w każdą trzecią środę miesiąca mogli oni podróżować pociągami KŚ bezpłatnie.

Łącznie, z takiej propozycji skorzystało ponad 26 000 podróżnych. W ramach EKO Roku pojawiły się także Rodzinne Niedziele. W tym przypadku zainteresowanie akcją również można mierzyć w tysiącach – łącznie skorzystało z niej prawie 25 000 osób.

INWESTYCJE W ZAPLECZE I TABOR

Nie bez znaczenia nawzrost atrakcyjności transportu kolejowego pozostają również inwestycje w nowoczesny tabor. Koleje Śląskie wspólnie z Województwem Śląskim realizują w tym zakresie istotne zamówienie na nowe pojazdy. Obecnie w śląskich barwach kursuje już14 nowych pojazdów ztej dostawy, wkrótce naŚląsku zjawi się pozostałe7 po-

jazdów. Po zakończeniu tego kontraktu, większość parku taborowego Kolei Śląskich będą stanowić nowoczesne pojazdy typu Elf, Flirt iImpuls.

Rok 2018 był też czasem kilku istotnych zmian w zapleczu technicznym przewoźnika. Zbudowano przejezdną myjkę automatyczną, która znacząco zwiększyła możliwości Kolei Śląskich w zakresie zewnętrznego czyszczenia pojazdów. Jesienią zbudowano również sztywną sieć przestawną, która znacząco zwiększa operacyjną przepustowość hali. To urządzenie jest drugą, a zarazem najnowocześniejszą tego typu konstrukcją w Polsce. Pod koniec pierwszego półrocza 2019 przewoźnik zostanie wyposażony też w nowoczesny symulator kabiny maszynisty. ■ Koleje Śląskie

Elf 2 wyprodukowany przez Pesę w ramach zamówienia KŚ i Województwa Śląskiego

I

gazetaParkowa nr 1/2019 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

śląskieeko Park Śląski

PARK ZIMY SIĘ NIE BOI //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

PARK ŚLĄSKI JEST PIĘKNY O KAŻDEJ PORZE ROKU. W ZIMOWEJ SCENERII MA RÓWNIEŻ NIEPOWTARZALNY UROK. SŁUŻBY ZAJMUJĄCE SIĘ JEGO UTRZYMANIEM, DOKŁADAJĄ WSZELKICH STARAŃ, ABY ODPOWIEDNIO ZABEZPIECZYĆ ROŚLINY ORAZ GŁÓWNE DROGI. TAK, ABY ODWIEDZAJĄCY W TYM OKRESIE, MOGLI SPOKOJNIE PODZIWIAĆ PARKOWĄ FLORĘ I FAUNĘ.

Duży Krąg Taneczny – jedno z bardziej malowniczych miejsc parkowej, zimowej przestrzeni

Łukasz Respondek dśnieżanie i utrzymanie parkowych alejek i ciągów pieszo-rowerowych odbywa się w tzw. standardzie parkowym.

– Ekologicznie i w miarę potrzeb. Racjonalnie – tłumaczy Piotr Czerwiński, kierownik ds. zieleni i remontów w Parku Śląskim. – Staramy się nie wykorzystywać w tym okresie ani soli, ani piasku. Robimy to tylko w przypadku zajścia takiej konieczności, czyli w sytuacjach, w których śliska nawierzchnia jest dużym zagrożeniem dla bezpieczeństwa naszych gości. Najczęściej sypiemy je na skrzyżowaniach i podjazdach. Nigdy nie używamy natomiast środków chemicznych – dodaje.

O

W Parku Śląskim odśnieżane są głównie aleje, którymi spaceruje najwięcej osób i którymi przejeżdża najwięcej samochodów. Pług usuwa z nich zarówno śnieg, jak i błoto pośniegowe.

– Ręcznie odśnieżamy też parkingi i miejsca, do których traktor lub ciężarówka nie ma szans dojechać – wyjaśnia Czerwiński.

Niemal w każdej części parku można podziwiać wspaniałą, otuloną w białym puchu roślinność. Parkowi ogrodnicy czuwają, aby m.in. krzewy i młode drzewa nie zarwały się pod ciężarem mokrego śniegu.

– Również o tej porze roku w parku można obserwować ciekawą florę. Mam tu na myśli szczególnie rośliny zimozielone – wyjaśnia Łukasz Drozd, specjalista ds. zieleni w Parku Śląskim. – Jesteśmy

bardzo zadowoleni z takich opadów, bo śnieg jest doskonałym izolatorem i chroni rośliny przed wymrożeniem. Poza odciążaniem roślin, zajmujemy się też zbieraniem posuszu oraz cięciami pielęgnacyjnymi kwiatów i mniejszych drzew.

Co zaskakujące, w parku widać też pierwsze oznaki... wiosny.

– Przy budynku dyrekcji zaczęła dość intensywnie pylić olcha czarna. Ato jeden zjej zwiastunów –przyznaje Drozd. –Zima to również świetny czas na obserwowanie parkowych ptaków. Wiosną, latem i jesienią one zazwyczaj chowają się w parkowej zieleni. Teraz widać je doskonale. Zwłaszcza, gdy szukają pożywienia. Podobnie zresztą jak wiewiórki. Ostatnio widać też coraz więcej efektów „działalności” dzików. Również na głównych alejach – dodaje. ■

Park Śląski

Park Śląski

W czasie ferii warto wybrać się na spacer parkowymi alejami

Na parkowych drogach nie sypie się soli czy środków chemicznych „Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”

śląskie eko ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

nr 1/2019

ZA „CZYSTE POWIETRZE” NIE ZAPŁACISZ JUŻ PODATKU //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

ZGODNIE Z ZAPOWIEDZIĄ, OBOWIĄZUJĄ JUŻ REGULACJE, DZIĘKI KTÓRYM ZA UZYSKANE Z PROGRAMU „CZYSTE POWIETRZE” DOTACJE, NIE TRZEBA BĘDZIE ZAPŁACIĆ PODATKU. Michał Tabaka ządowy Program „Czyste Powietrze” ma być rękawicą od władzy, którą możemy wyganiać smog, bijąc celnie i skutecznie. Organizatorem jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a za realizację odpowiedzialne są wojewódzkie centrale funduszu. I właśnie na ich stronach na samym początku roku widniała informacja o „wstrzymaniu od dnia 1 stycznia 2019 r. naboru wniosków o dofinansowanie w ramach programu priorytetowego Czyste powietrze”.

Przerwa w naborach związana jest z zapowiedziami ministra środowiska Henryka Kowalczyka, który w zeszłym roku ostrzegał, że instytucje nie będą się szczególnie spieszyć z wypłatą dofinansowań, o które można starać się od 19 września 2018 r. Przyczyną jest błąd w pierwotnej wersji programu, przez którą beneficjenci finansowej pomocy w ramach walki o czyste powietrze musieli za nią płacić podatek.

Potrzebna była nowelizacja prawa podatkowego w tym względzie. Tym razem obyło się rzeczywiście bez zbędnej zwłoki i nowe regulacje właśnie weszły w życie – od 1 stycznia 2019 r. Według wyliczeń szefa resortu środowiska, owa ulga podatkowa ma rocznie kosztować budżet państwa ok. 1,7 mld zł. Przez cały czas trwania programu – to już 17 mld zł.

R

gazetaParkowa

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Witold Szwedkowski Z MIEJSKIEJ PARTYZANTKI OGRODNICZEJ (NR 24)

Program „Czyste Powietrze” przeznaczony jest dla osób fizycznych, które są właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych lub osób posiadających zgodę na rozpoczęcie ich budowy. Rząd na dotacje i pożyczki na ten cel przeznaczył 103 mld zł. Minimalna kwota dofinansowania to 7 tys. zł. Maksymalnie z „Czystego Powietrza” można wyciągnąć nawet 53 tys. zł.

Kwota dofinansowania może się wahać od 30 do 90 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji. Pieniądze mają być przeznaczone na wymianę starych pieców i kotłów na paliwo stałe oraz termomodernizację domów jednorodzinnych.

W założeniach Programu „Czyste Powietrze” czytamy, że podpisywanie wniosków o dofinansowanie ma trwać do końca 2027 r. Wszystkie prace zaś objęte tą rządową inicjatywą powinny zakończyć się najpóźniej 30 czerwca 2029 r. W przypadku pożyczki planowany okres spłaty to maksymalnie 15 lat. Możliwa jest karencja. Nie dłużej jednak, niż do zakończenia dofinansowanej inwestycji. Realizacja przedsięwzięcia przewidziana jest maksymalnie do dwóch lat, nie później niż 30 czerwca 2029 r.

O dofinansowanie mogą starać się ci, którzy już rozpoczęli inwestycję, ale nie wcześniej niż 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku. Podobnie jest z zakończeniem prac. Ich finisz nie może nastąpić przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie. ■

90% TYLE MAKSYMALNIE mo˝e wynieÊç dofinansowanie kosztów kwalifikacyjnych inwestycji.

II

Pixabay

TROCHĘ MEKSYKU, CZYLI DŻUNGLA A’LA PAUL SPRACKLIN. GENIUSZ CZY KUGLARZ? Gdy na dworze mróz, nieczęsto myślimy o pracy w ogrodzie. Ale spokojnie, porządek świata toczy się odwiecznym rytmem, więc przyjdzie i czas na pielęgnację roślin gruntowych. Te najwrażliwsze zabezpieczyliśmy przecież chochołami, mulczem czy pryzmami suchych liści. Zieleń, jeśli nie jest przysypana śniegiem, przebija tylko gdzieniegdzie za sprawą roślin wiecznie zielonych. Choinki, niektóre krzewy czy nawet jemioły, zdają się być zapowiedzią wiosny w szaro-białym otoczeniu. Część z nas już do nich przywykła, więc na większości ludzi nie robią większego wrażenia. Dlatego większą ekscytację mogą wzbudzić egzemplarze zieleni, które zaszczepione zostały na polskim gruncie z krain o cieplejszym klimacie. Gdzieniegdzie, w czyimś ogródku możemy wypatrzeć związany pióropusz mrozoodpornej palmy, a częściej pochodzące z południowych części Ameryki Północnej jukki ogrodowe. Te ostatnie są na tyle łatwe w rozmnażaniu i mało wymagające, że bywają używane do nasadzeń przez partyzantkę ogrodniczą. U nas to jednak wciąż rzadkość. Ale kraje Europy Zachodniej mają klimat łagodniejszy od polskiego. Na przykład wpływ ciepła niesionego z Karaibów przez Prąd Zatokowy sprawia, że luty w Wielkiej Brytanii przypomina raczej nasz listopad. Tym nie mniej, dla miłośników roślin z Meksyku czy południowych stanów USA, to wciąż wyzwanie. Podjął je kilka lat temu Anglik, Paul Spracklin. Postanowił wzbogacić swoją okolicę o ogród wyglądający jak najprawdziwsza meksykańska dżungla. Jego otwartą, przydomową działkę porastają kaktusy, aloesy, palmy, jukki i agawy. Nie, nie w donicach, w gruncie! Spracklin swoją pasję do roślin doniczkowych dosłownie przeniósł do ogrodu.

Systematycznie przeprowadzał z mieszkania kolejne rośliny, co zdaniem niemal wszystkich sąsiadów było objawem, co najmniej lekkomyślności. Robiąc to jednak w sposób przemyślany, ze znajomością właściwości różnych rodzajów podłoża, miejsc o najdłuższej ekspozycji światła i nawet śladowym promieniowaniu cieplnym emitowanym przez ściany domu, rozwiewał wątpliwości sceptyków. Dziś, w Essex, jego ogród jest regionalną atrakcją i obiektem niemałego zainteresowania. Pytany jak powtórzyć jego sukces, nieco nonszalancko odpowiada, że receptą jest lekkie zaniedbanie takiego ogrodu. Niewiarygodne? Trochę tak, wszak natury się nie da oszukać. Bo o ile przez większą część roku Spracklin zostawia zahartowanym roślinom swobodę do wykorzystywania ich naturalnych zdolności adaptacyjnych, to zimą sprawa jest trochę bardziej złożona. Niektóre gatunki zimują otulone, a część jest dodatkowo przykryta przezroczystymi parasolami. Jest jeszcze jeden sekret, który przejrzeli znawcy flory. Część z roślin Paula Spracklina tylko wygląda na okazy rodem z dżungli. Tak naprawdę pochodzą z obszarów, gdzie klimat nie rozpieszcza i od czasu do czasu zdarzają się i śnieżyce i przymrozki. Geniusz czy kuglarz? Trudno powiedzieć. Z pewnością pasjonat, który dopiął swego.

Walka ze smogiem to główny punkt programu „Czyste powietrze” „Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach”

14

gazetaParkowa nr 1/2019 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

reklama ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////