အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
ဤအစီရင်ခံစာသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ္််း တရာ်းမ္ဝင် တတာရိိုင်း် တိရ စဆာန် ကိုန်သယ ွ ်မ္ှု (IWT) ၏ ကျာ်း၊မ္ အရွ ယ်စံိုကကာ်း ဆက်ဆတ ံ ရ်း၏ ပထမ္ဆံို်း စိုတပေါင််းညိနင ှုိ ်း် မ္ှုနင ှ ် အကဲဖြတ်မ္ှုကိို ဖြည်ဆည််းတပ်းပေါသည်။ ၎င််းက ကျာ်း၊မ္ အရွ ယ်စံိုက သတင််းတပ်းပိိုထာ်းတသာ စ်းစမ္််းတလလာမ္ှု၊ တတာရိိုင်း် တိရ စဆာန်မ္ျာ်းကိို ခိို်းြမ္််းဖခင််း၊ ကိုန်က်းဖခင််းနှင် အသံ်းို ဖပျုဖခင််းနှင် ဆက်စပ်တနသည် ကွင်း် ဆင််းအတထာက်အထာ်းနှင် အယအဆမ္ျာ်းသာမ္က၊ နိင ို င ် တ ံ ကာ အိုပ်ချျုပ်တရ်းပိိုင်း် နှင် မ္ဝေါဒတိကိ ို ို ကကည်ရှုထာ်းပေါသည်။ ဤ အတထာက်အထာ်းအတဖခခံမ္ှုတပေါ်တင ွ ် ြွဲွဲ့စည််းဖခင််းဖြင၊် ၎င််းသည် လိုပ်တဆာင်သမ္ျာ်း၊ တွန််းအာ်းတပ်းသမ္ျာ်း၊ သက်တရာက်မ္ှုမ္ျာ်းနှင် တံဖပန် ို မ္ှုမ္ျာ်းရှိ ကျာ်း၊မ္ အရွ ယ်စံိုကကာ်း ဆက်ဆတ ံ ရ်းမ္ျာ်းကိို စနစ်တကျတလလာမ္ှုမ္ှတစ်ဆင် IWT ပရိိုဂရမ္်မ္ျာ်း၊ မ္ဝေါဒမ္ျာ်းနှင် ကကာ်းဝင်တဆာင်ရွက်မ္ှုမ္ျာ်းတွင် ကျာ်း၊မ္ အရွ ယ်စံို ဆန််းစစ်တလလာမ္ှုကိို တဆာင်ကကဉ်းတပ်းမ္ှုအာ်း လမ္််းညွှန်တပ်းရန် လက်တတွွဲ့ကျတသာ “ကျာ်း၊မ္ အရွ ယ်စံို မ္တ ာင်” ကိို ဖြည်ဆည််းတပ်းပေါသည်။ အစီရင်ခံစာသည် စ်းစမ္််းတလလာမ္ှု လိိုအပ်ချက်မ္ျာ်းကိို ခွဲဖခာ်းသတ်မ္ှတက ် ာ တဒသတွင်း် မ္ှသည် ကမ္ဘာအဆငအ ် ထိ အကကံဖပျုချက်မ္ျာ်းကိို တပ်းစွမ္််းပေါသည်။
1 | အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
“ကျာ်း၊မ ဖြစ်မှု နှင် တရာ်းမဝင် တတာရို င်း် တရ စဆ ာန် ကိုန်သွယ်မှုကို လျစ်လျျူရှု ကာ အထင်တသ်းကကသည်” ကို ဇူလိုငလ ် 2021 တွင် ရရှနင ို ပ ် ါသည်။ စာတရ်းသူ၊ Joni Seager တနာက်ထပ် အချက်အလက်အတွက်၊ ဆက်သွယ်ရန်- Rob Parry-Jones, Head, Wildlife Crime Initiative, WWF International rparryjones@wwfint.org
အကျဉ်းချျုပ် အဆက်
အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
1 IWT ထံ ကျွန်ပ ို ် တ၏ချဉ်းကပ် ိို မ္ှုမ္ျာ်းတွင ် ကျာ်း၊မ္ ဖြစ်မ္ှုကိို ထည်သင ွ ်း် စဉစာ်းရန် ပျက်ကွက်ဖခင််းသည် “လက်တစ်ြက်ကိို တကျာ က်တင ွ ် ချည်တနှာင်ထာ်းကာ တတာရိိုင်း် တိရ စဆာန်ဆိုင ိ ရ ် ာ ရာဇဝတ်မ္ှုကိို ကိိုငတ ် ယ ွ ်တဆာင်ရွက်တနဖခင််း”ဖြစ်ပေါသည်။ ၎င််းသည် ကကာ်းဝင်တဆာင်ရွက်မှုအတွက် တကယလ ် က်တတွွေ့ IWT
ကျာ်း၊မ မညီမျှမှုတွင် အဖမစ်တွယ်တနသည်
လိုပ်တဆာင်ချက်မျာ်း၊ လိုပ်ငန််းစဉမျာ်းနှင် အခွငအ ် လမ််းမျာ်းကို
ထိုဖပဿနာအတကကာင််းကို တဖပာကကာ်းဖခင််းသည်
နာ်းလည်ရာတွင် ကကီ်းမာ်းတသာကွာဟမှုကို ဖြစ်တစပါသည်။
တတာရို င်း် တရ စဆာန်ဆိုငရ ် ာ ရာဇဝတ်မှုကို ကိုငတ ် ွယ်တဆာင်ရွက်ရန်
အဖပန်အလှနအ ် ာ်းဖြင၊် IWT ချဉ်းကပ်မှုမျာ်းတွင် ကျာ်း၊မ
အာ်းထိုတ်ကကျု်းပမ််းမှုမျာ်းကို အကူအညီဖြစ်တစရံိုသာမက
ဖြစ်မှုဆိုငရ ် ာ ခွွဲဖခမ််းစတ်ဖြာမှုကို တဆာင်ကကဉ်းလာဖခင််းသည်
၎င််းကိုဖြစ်တစနင ို တ ် သာ ကျာ်း၊မ မညီမျှမှုမျာ်းကိုလည််း
သဘာဝပတ်ဝန််းကျင် ထန််းသမ််းတစာငတ ် ရှာက်မှု
စန်တခေါ်ရင်ဆိုငန ် င ို တ ် စပါသည်။
တအာင်ဖမင်နင ို တ ် ဖခကို တို်းတက်လာတစကာ လူမှုတရ်းဆိုငရ ် ာ မညီမျှမှုမျာ်းကို စန်တခေါ် ဖခင််းအတွက် အတဖပာင််းအလွဲဖြစ်တစသည် အတထာက်အကူတစ်ရပ် ဖြစ်နင ို ပ ် ါသည်။
ထိုအဖပင်၊ ကျာ်း၊မ ဖြစ်မှုကို ထည်မတွက်သည်အခါ၊ IWT ကို ဟနတ ် ာ်းရန် လိုပ်တဆာင်ချက်မျာ်းသည် အမျျု်းသမီ်းမျာ်းတရာ သဘာဝပတ်ဝန််းကျင်ထန််းသမ််းတစာငတ ် ရှာက်မှုကိုပါ
ဥပမာ၊ တဘ်းြယ်ခံထာ်းရတသာ အမျျု်းသမီ်းအချျုွေ့သည်
မထခိုက်မနစ်နာတစရန်အတွက် IWT ကိုတလျှာချကာ ကျာ်း၊မ
တနထိုငမ ် ှုအခွငအ ် လမ််း အနည််းငယ်ကို ရရှထာ်းကကပပီ်း
သာတူညီမျှမှုကို တစ်ပပျုငန ် က်တည််း တရှွေ့သိုဦ်းတည်ကာ
ရာသီအလိုက် ခို်းြမ််းသူမျာ်းအတွက် တနရာထိုငခ ် င််းနှင်
လိုပ်တဆာင်ရမည်အစာ်း၊ ကျာ်း၊မ ကွွဲဖပာ်းဖခာ်းနာ်းမှုနင ှ ်
လင်မှုတရ်းရာကို ဖြည်ဆည််းတပ်းရန်
မညီမျှမှုမျာ်းကို ခိုငမ ် ာစွာ အဖမစ်တွယ်တနတစနင ို ပ ် ါသည်။
တွန်း် အာ်းတပ်းခံရသည်တနရာဖြစ်တသာ Zambia ရှ Kafue အမျျု်းသာ်းပန််းဖခံတေတွင၊် ရှက်ရွံ ွေ့ မှုနင ှ ် လျျုွေ့ ဝှက်ထာ်းမှုသည် ခို်းြမ််းသူ မည်သူမည်ဝါဖြစ်တကကာင််း အတထာက်အထာ်းနှင် အမျျု်းသမီ်း၏ ဂိုဏ်သတင််းကို ကာကွယ်တပ်းပါသည်။
2 | အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
အကျဉ်းချျုပ် အဆက်
အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
2 ကျာ်း၊မ္ ကွဲဖပာ်းမ္ှုမ္ျာ်း၊ သတ်မ္ှတခ ် ျက်မ္ျာ်းနှင ် မ္ညီမ္ျှမ္ှုမ္ျာ်းသည် IWT နှင ် ၎င််းထံ တံဖပန် ို မ္ှုမ္ျာ်းကိို မ္ှီခိိုအာ်းထာ်းကာ
ဆက်ဆံတံိုဖပန်ကကပပီ်း၊ ထံို်းစံအတိုင်း် မတူညီတသာ ပတ်ဝန််းကျင်ဆိုငရ ် ာ အသပညာနှင် အတတွွေ့အကကံျုမျာ်း ရှကကပါသည်။ ဥပမာ၊ ပင်လယ်ကမ််းတဖခရှ အသိုက်အဝန််းအချျုွေ့တွင၊် အမျျု်းသမီ်းမျာ်းကို ပင်လယ်ဖပင်သို ငါ်းြမ််းထွက်ဖခင််းမှ
ပံိုတြာ်တပ်းပေါသည်။
တာ်းဖမစ်ထာ်းတသာ်လည််း ကမ််းတဖခတစ်တလျှာက်
ကျာ်း၊မ ကွွဲဖပာ်းဖခာ်းနာ်းမှု၊ လိုပ်တဆာင်သူမျာ်း၊ ကျငထ ် ံို်းမျာ်း၊
အမျျု်းသာ်းမျာ်းနှငသ ် ာ (သိုမဟိုတ် အမျျု်းသမီ်းမျာ်းနှငသ ် ာ)
သက်တရာက်မှုမျာ်း၊ ြအာ်းမျာ်းနှင် IWT ၏ ရလေ်မျာ်းသာမက -
ပတ်သက်တသာ အချက်အလက်မျာ်းကို စိုတဆာင််းရယူဖခင််းသည်
၎င််းကို ထန််းချျုပ်ဟနတ ် ာ်းရန် သိုမဟိုတ် အဖမစ်ဖြတ်တချမှုန်း် ရန်
အကူအညီမတပ်းတသာ လွွဲတချာ်တနသည် အသပညာမျာ်းကို
အာ်းထိုတ်ကကျု်းပမ််းမှုမျာ်းဖြင် အဓပပါယ်ြွငဆ ် ိုထာ်းတသာ
ထိုတ်တပ်းပါသည်။ ယတနတခတ်တွင၊် IWT ဆိုငရ ် ာအသပညာသည်
ကမဘာကကီ်းတွင် IWT ဖြစ်တပေါ်တသာတကကာင် - ၎င််းသည်လည််း
အမျာ်းအဖပာ်းအသအမှတ်ဖပျုထာ်းတသာ လွွဲတချာ်မှုကို
“ကျာ်း၊မ ခွွဲဖခာ်းသတ်မှတ်မှု” ဖြစ်ပါသည်။ ခို်းြမ််းဖခင််းမှသည်
ထည်သွင်း် မစဉ်းစာ်းသည် ကျာ်း၊မ ဖြစ်မှုကို မျက်ကွယ်ဖပျုတသာ
အသံို်းဖပျုဖခင််းနှင် မူဝါေချမှတ်ဖခင််းအထ အတဖခခံအာ်းဖြင်
သိုမဟိုတ် ကျာ်း၊မဖြစ်မှုဆိုငရ ် ာ အလွနအ ် မင််းလွွဲတချာ်တနတသာအရာ
အမျျု်းသမီ်းမျာ်းနှင် အမျျု်းသာ်းမျာ်းသည် IWT ၏
ဖြစ်ပါသည်။
ရင််းဖမစ်မျာ်းစိုတဆာင််းရန် အချန်ဖြျုန်း် နင ို ပ ် ါသည်။
ေမ ို န််းမျာ်းအာ်းလံို်းတွင် ကွဖွဲ ပာ်းဖခာ်းနာ်းပပီ်း၊ မတူညီတသာသတဘာထာ်းမှာ ရှတနတတ်ပါသည်။ ၎င််းတိုသည် IWT ကို ထန််းချျုပ်ဟနတ ် ာ်းဖခင််း သိုမဟိုတ် အဆံို်းသတ်ဖခင််း၏ ကိုနက ် ျစရတ်မျာ်းနှင် အကျျု်းတကျ်းဇူ်းမျာ်းဖြစ်တသာတကကာင်
4 လိငပ ် ိိုင်း် ဆိိုငရ ် ာ အကကမ္််းြက်မ္ှုနင ှ ် ကျာ်း၊မ္ မ္ညီမ္ျှမ္ှုတသည် ိို စံတန်ြိို်းကွင်း် ဆက်ရှိ
တတာရို င်း် တရ စဆာန်မျာ်းကို ခို်းြမ််းဖခင််း၊ ကိုနက ် ူ်းဖခင််းနှင်
အချက်မ္ျာ်းစွာတွင ် IWT ၏
အသံို်းဖပျုဖခင််း၏ ကိုနက ် ျစရတ်မျာ်းနှင် အကျျု်းတကျ်းဇူ်းမျာ်းသည်
ဖြည်ဆည််းတပ်းသည်အရာမ္ျာ်း ဖြစ်ပေါသည်။
အမျျု်းသာ်းမျာ်းနှင် အမျျု်းသမီ်းမျာ်းအတွက် ကွွဲဖပာ်းဖခာ်းနာ်းပါသည်။ IWT အတကကာင််းတဖပာကကာ်းရန်အတွက် ကျွနပ ်ို ်တိုသည်
တေသတွင်း် မှသည် ကမဘာတစ်ဝှမ််းတိုင်း် တာမှုမျာ်းအထ
ထိုကွွဲဖပာ်းဖခာ်းနာ်းမှုမျာ်းကို နာ်းလည်ထာ်းရန် လိုအပ်ပါသည်။
လင်ပိုင်း် ဆိုငရ ် ာ အဖမတ်ထိုတ်မှု၊ အမျျု်းသမီ်းမျာ်းကို လင်ကျွနဖ် ပျုမှုနင ှ ် လင်ပိုင်း် ဆိုငရ ် ာ ကူ်းသန််းမှုသည်
3 ကျာ်း၊မ္ ဖြစ်မ္ှုကိို မ္သိကျိျု်းကျွံဖပျုထာ်းမ္ှုသည် နဂိိုအတိင ို ်း် မ္ဟိုတတ ် သာ ပံိုစံတစ်ခိုကိို တပ်းစွမ္််းပေါသည်။ အမျျု်းသမီ်းမျာ်းနှင် အမျျု်းသာ်းမျာ်းသည် ၎င််းတို၏ ပတ်ဝန််းကျင်နင ှ ် သဘာဝရင််းဖမစ်မျာ်းနှငပ ် တ်သက်၍ ကွွဲဖပာ်းစွာ
ကိုယ်တရ်းကိုယ်တာနှင် စီ်းပွာ်းတရ်းအရဖြစ်တသာ IWT လိုပ်ငန််းမျာ်းကို ဖြည်ဆည််းတပ်းလျှက်ရှတနသည် ဥပမာအမျာ်းအဖပာ်း ရှထာ်းပါသည်။ ကျာ်း၊မ ဖြစ်မှုကို အတဖခခံတသာ အကကမ််းြက်မှုကို IWT တွင် အသံို်းချတနတသာတကကာင် လမ််းတကကာင််းမျာ်းကို ဖမင်သာတအာင်ဖပျုလိုပ်ဖခင််းသည် ထို အယူအဆမျာ်းကို စန်တခေါ်ရင်ဆိုငဖ် ခင််းနှင် တဖပာင််းလွဲဖခင််းအတွက် လမ််းတကကာင််းမျာ်းကို ြွငလ ် ှစ်တပ်းပါသည်။
အကျဉ်းချျုပ် အဆက် 3 | အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
5 ကျာ်း၊မ္ ဖြစ်မ္ှုက အမ္ျိျု်းသာ်းမ္ျာ်းကိိုလည််း
7 ချိတဆ ် က်ပေါဝင်တနတသာအမ္ျိျု်းသမ္ီ်းမ္ျာ်းသည်
အကျိျု်းဖြစ်ထန ွ ််းတစတကကာင််း တဖပာကကာ်းဖခင််း။
ကျာ်း၊မ္ သာတညီမ္ျှမ္ှုနင ှ ်သ
ာဝပတ်ဝန််းကျင်
ကျာ်း၊မ ဖြစ်မှုနင ှ ဆ ် ိုငတ ် သာ တတွ်းတခေါ်မှုမျာ်းကို စိုစည််းရာတွင်
ထိန််းသိမ္််းကာကွယ်မ္ှုနစ ှ ်ခိုစလံို်းကိို
အမျျု်းသာ်းမျာ်းနှင် ြိုသဘာဝနှငစ ် ပ်လျဉ်းတသာ
တကာင််းကျိျု်းတပ်းပေါသည်။
ခိုငမ ် ာစွာအဖမစ်တွယ်တနသည် သတ်မှတ်ချက်မျာ်းအတကကာင််း တဖပာကကာ်းဖခင််း ပါဝင်ပါသည်။ ခို်းြမ််းဖခင််းတွင် အမျျု်းသာ်းမျာ်းသည်
ကျာ်း၊မ သာတူညီမျှမှုသည် လူမှုတရ်းနှင် ပတ်ဝန််းကျင်ဆိုငရ ် ာ အဆင်တဖပမှုနင ှ ် အကျျု်းအတကကာင််းမျာ်းအရ ဆက်နယ ွ ်တနပါသည်၊
ြိုသဘာဝနှငပ ် တ်သက်၍-ရှက်ရွံ ွေ့ ဖခင််းမှတစ်ဆင် အမျျု်းသမီ်းမျာ်း
ကျာ်း၊မ မညီမျှမှု ဖမငတ ် က်လာသည်အခါ၊ ထံို်းစံအတိုင်း်
သိုမဟိုတ် အသက်ကကီ်းတသာအမျျု်းသမီ်းမျာ်း၏
ပတ်ဝန််းကျင်ဆိုငရ ် ာ နမ်ကျမှုဖြစ်လာပါသည်။ ဆံို်းဖြတ်ချက်ချမှတ်ကာ
အနင ို က ် ျငမ ် ှုကိုခံရဖခင််းမျျု်းက ဖြစ်တလမရှပါ။ အမျျု်းသာ်းမျာ်းသည်
ပါဝင်ဖခင််း၊ ကွွဲဖပာ်းမှု၏ တကာင််းကျျု်းမျာ်းကို အသအမှတ်ဖပျုဖခင််း၊
လက်နက်ကင ို တ ် ဆာင်ရသည် တတာတခါင််းအလိုပ်မျာ်းတွင် လွနစ ် ွာ
ဖပည်သူဖပည်သာ်းမျာ်းအဖြစ် ချတ်ဆက်ပါဝင်ကာ လိုပ်တဆာင်ဖခင််း၊
အသငတ ် တာ်ဆံို်းဖြစ်သည်ဟူတသာ ယူဆချက်သည် ၎င််းတိုကို
ကမဘာလံို်းဆိုငရ ် ာ လူအခွငအ ် တရ်းမျာ်းကို အသအမှတ်ဖပျုဖခင််းတို
အတတာ်အနတရာယ်မျာ်းတသာ အရာထံ တရာက်သွာ်းတစပါသည်။ အလွနအ ် မင််း တယာက်ျာ်းပီသသည်ဟူတသာ ဖပဌာန််းချက်သည် တစ်နည််းအာ်းဖြင် မဟာမတ်မျာ်းဖြစ်နင ို တ ် သာ အသိုက်အဝန််းအြွွဲွေ့ဝင်မျာ်းနှင် ဆက်ဆံတရ်းမျာ်းကို
ပါဝင်သည် ကျာ်း၊မ သာတူညီမျှမှုကို ဖမငတ ် င်တပ်းတသာ လူမှုတရ်းနှင် စီ်းပွာ်းတရ်း ြွွဲွေ့စည််းပံိုမျာ်းသည် ပတ်ဝန််းကျင်ဆိုငရ ် ာ အကျျု်းဖြစ်ထွန်း် မှုအတွက် မရှမဖြစ်ရှထာ်းရမည် လိုအပ်ချက်မျာ်းဖြစ်ပါသည်။
အဆင်မတဖပဖြစ်သွာ်းတစနင ို ပ ် ါသည်၊ ၎င််းက ထိုဖပဌာန််းချက်သည် အကကမ််းြက်မှုဖြစ်လာကာ လင်ပိုင်း် ဆိုငရ ် ာ အနင ို က ် ျငမ ် ှု ပါဝင်တနနင ို တ ် ဖခကို ဖမငတ ် က်တစပါသည်။
8 IWT ကိို ကိိုငတ ် ယ ွ ်တဆာင်ရွက်တနသည် သ
ာဝပတ်ဝန််းကျင်
6 ပေါဝင်တသာ တတာတခေါင််းအလိုပ်နင ှ ်
ထိန််းသိမ္််းတစာငတ ် ရှာက်တရ်း
ဖပဌာန််းမ္ှုသည် တယ ယ ို ျအာ်းဖြင ် ပိို၍
အြွဲွဲ့အစည််းမ္ျာ်းသည် အဖပျုသတ
သက်တရာက်မ္ှုရှိပေါသည်။
ကျာ်း၊မ္ ဖြစ်မ္ှု အတဖပာင််းအလဲကိို
အမျျု်းသမီ်းမျာ်းသည် အမျျု်းသာ်းမျာ်းထက်ပို၍ ပဋပကခကိုတဖြရှင်း် ရာတွင် အကကမ််းမြက်တသာ ညနှုင််းမှုကိုအတဖခခံသည် ချဉ်းကပ်မှုမျာ်းကို အသံို်းဖပျုနင ို တ ် ဖခရှသည်ဆိုသည် ခိုငမ ် ာတသာအတထာက်အထာ်း ရှပါသည်။
ာတဆာင်တသာ
ဖပျုလိုပ်ဖခင််းတွင ် တခေါင််းတဆာင်မ္ျာ်းဖြစ်နင ိို သ ် ည် အခွငအ ် လမ္််း ရှိထာ်းပေါသည်။ အမျျု်းသမီ်းမျာ်း၏ လိုပ်ပိုငခ ် ွငရ ် ှမှုနင ှ ် ၎င််းတို၏ ကိုယ်ပိုငပ ် တရာဂျက်မျာ်းနှင် ပရို ဂရမ်မျာ်းတွင် ကျာ်း၊မ ဖြစ်မှုကို ထည်သွင်း် တပ်းရန် ဝန်ခံကတဖပျုချက်မျာ်းကို သရိုပ်ဖပသဖခင််းဖြင၊် ၎င််းတိုသည် အထူ်းသဖြင် ဆင််းရွဲနမ ွ ််းပါ်းတသာ
အကျဉ်းချျုပ် အဆက် 4 | အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
တကျ်းလက်တနရာမျာ်းတွင် သတ်မှတ်ချက်မျာ်းကို
ကွဲသိုတသာအရာမျာ်းထံမှ သိုမဟိုတ် အဖခာ်းတသာ UN သိုမဟိုတ် IWT
တချြျက်တပ်းဖခင််းဖြင် တဖပာင််းလွဲတပ်းရာတွင် အာ်းတကာင််းတသာ
ကို ဆနက ် ျင်တွန်း် လှနတ ် ကကာင််း နင ို င ် တခါင် ံ ်းတဆာင်ပိုင်း် က
လွှမ််းမို်းနင ို သ ် ူမျာ်း ဖြစ်လာနင ို ပ ် ါသည်။ သဘာဝပတ်ဝန််းကျင်
တကကညာထာ်းသည် အမျျု်းမျျု်းတသာတနရာမျာ်းတွင် ကျာ်း၊မ အရွ ယ်စံိုက
ထန််းသမ််းတစာငတ ် ရှာက်တရ်း ပတရာဂျက်မျာ်း၏
သတင််းတပ်းပိုတသာ IWT တံိုဖပန်ချက်အတွက် တဖပာဆိုချက်မျျု်း
အကျျု်းတကျ်းဇူ်းမျာ်းကို တသချာတစဖခင််းအာ်း ကျာ်း၊မ
မရှတသ်းပါ။
သာတူညီမျှမှုကို ပံပို်းတထာက်ကူတပ်းတသာ နည််းလမ််းမျာ်းတွင် ဖြနတ ် ဝတပ်းကာ လူမှုတရ်းဆိုငရ ် ာတို်းတက်မှုကို ပံပို်းတပ်းစဉတွင်
10 တတာရိိုင်း် တိရ စဆာန်မ္ျာ်းကိို
အမျျု်းသမီ်းမျာ်း၏ လိုပ်ပိုငခ ် ွငရ ် ှမှုသည် သဘာဝပတ်ဝန််းကျင်
အသံ်းို ဖပျုဖခင််းသည် တဒသတွင်း် တရာ
ထန််းသမ််းတစာငတ ် ရှာက်မှု ရလေ်မျာ်းကို တို်းတက်လာတစပါသည်။ ကျာ်း၊မ သာတူညီမျှမှု၊ ကွွဲဖပာ်းဖခာ်းနာ်းမှုနင ှ ် ပါဝင်မှုသည်
အထက်တန််းလွှာလတန််းစာ်းမ္ျာ်းတွငပ ် ေါ
သဘာဝပတ်ဝန််းကျင် ထန််းသမ််းတစာငတ ် ရှာက်တရ်း
ဖမ္ငမ္ ် ာ်းစွာ ကျာ်း၊မ္ ကွဲဖပာ်းမ္ှုရှိပေါသည်။
အြွွဲွေ့အစည််းမျာ်း၏ လိုပ်ငန််းကို ပို၍ထက်ဖမတ်အဆင်တဖပတစကာ ပို၍ထတရာက်တစပပီ်း၊ အြွွဲွေ့အစည််းဆိုငရ ် ာ တတွ်းတခေါ်မှု၊ အစီအစဉဆွွဲဖခင််းနှင် ရလေ်မျာ်းကို တို်းတက်တစပါသည်။
အမျျု်းသာ်းမျာ်းနှင် အမျျု်းသမီ်းမျာ်းသည် ကွွဲဖပာ်းတသာရည်ရွယ်ချက်မျာ်းအတွက် မတူညီတသာ တတာရို င်း် တရ စဆာန် ထိုတ်ကိုနမ ် ျာ်းကို ဝယ်ယူ အသံို်းဖပျုကကပါသည်မျာ်းတသာအာ်းဖြင် အမျျု်းသမီ်းမျာ်းသည်
9 IWT လိုပ်ငန််းတွင ် ကျာ်း၊မ္ ဖြစ်မ္ှုကိို
တတာရို င်း် တရ စဆာန်မျာ်းကိုအတဖခခံတသာ တဆ်းဘက်ဝင်သည်
ထည်သင ွ ်း် လိုပ်တဆာင်ဖခင််းသည်
အမျျု်းသာ်းမျာ်းသည် တတာရို င်း် တရ စဆာန်မျာ်းကို အသံို်းဖပျုမှုကို
ထိုတ်ကိုနမ ် ျာ်း၏ အရင််းခံ ဝယ်ယူသူမျာ်းဖြစ်ပါသည်၊
အဆငဖ် မ္ငမ္ ် ာ်းတသာ ရည်မ္ှန််းချက်မ္ျာ်း – နှင ်
အမျျု်းသာ်းမျာ်း၏ လူမှုတရ်းကွနရ ် က်မျာ်းနှင် လိုပ်ငန််းအရ
တာဝန်မ္ျာ်းကိို ထင်ဟပ်တစပေါသည်။
အသံို်းဖပျုပါသည်။ ထိုသိုတသာ ကကီ်းမာ်းသည် ကျာ်း၊မ
ဆက်ဆံတရ်းမျာ်းကို ခိုငမ ် ာတစဖခင််းအတွက် တငွတကက်းတစ်မျျု်းအဖြစ် ကွွဲဖပာ်းဖခာ်းနာ်းမှုကို ထည်သွင်း် စဉ်းစာ်းဖခင််းဖြင် တတာင််းဆိုချက်ကို
ကျာ်း၊မ သာတူညီမျှမှုကို မျာ်းစွာတသာ အမျျု်းသာ်းဥပတေမျာ်းနှင်
တလျှာချတသာ အာ်းထိုတ်ကကျု်းပမ််းမှုမျာ်းကို ချွဲွေ့ထွငရ ် ှင်း် ဖပပါလမ်မည်။
အြွွဲွေ့အစည််းဆိုင်ရာ မူဝါေမျာ်းတွင် ဖပဌာန််းထာ်းပပီ်း၊ ကျာ်း၊မ သာတူညီမျှမှု လိုပ်ငန််းစဉမျာ်းသည် ထန််းထာ်းနင ို တ ် သာ ြွံွေ့ ပြျု်းတို်းတက်မှု ရည်မှန်း် ချက်မျာ်းတတာက်တလျှာက်အပါအဝင် ကမဘာတစ်ဝှမ််း မူဝါေ ဝန်ခံကတဖပျုချက်မျာ်းတွင် ဖမငမ ် ာ်းစွာ ထင်ရှာ်းတပေါ်လွငလ ် ာပါသည်။ ပိုဂဂလကတရာ နင ို င ် အ ံ လိုက်ပါ၊ လှူေါန််းသူမျာ်းသည် ၎င််းတိုပံပို်းတပ်းတနတသာ ပရို ဂရမ်မျာ်းတွင် ကျာ်း၊မ ဖြစ်မှု ခွွဲဖခမ််းစတ်ဖြာဖခင််းကို တဆာင်ရွက်ကာ လိုပ်တဆာင်ရန် အလွနအ ် မင််း တမျှာ်မှန်း် လာကကပါသည်။ သိုရာတွင၊် IWT တနရာရှ အြွွဲွေ့အစည််းမျာ်းကို ဦ်းတဆာင်ဖခင််းသည် ဤကွင်း် ဆက်ဖပင်ပတွင် ရှတနပါသည်- CITES
11 ပိိုမ္ိိုတသာ ကျာ်း၊မ္ ဖြစ်မ္ှုဆိုင ိ ရ ် ာ စ်းစမ္််းတလလာမ္ှုနင ှ ် ခွဲဖခမ္််းစိတဖ် ြာမ္ှုတိိုကိို
အကျဉ်းချျုပ် အဆက် 5 | အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်
IWT-ဆန်ကျင်သည် လိုပ်ငန််းမ္ျာ်း၏ အဓိကတနရာမ္ျာ်းအာ်းလံို်းအနှတွ ံ င ် အတတာ်တလ်း
ဝန်ခံကတဖပျုမှုမျာ်းနှငပ ် တ်သက်၍ ၎င််းတိုအလိုပ်ကို ညီညွတ်တစပါသည်။
လိိုအပ်ပေါသည်။ ရှထာ်းပပီ်းတသာ အတထာက်အထာ်း အတတာ်မျာ်းမျာ်းသည် တလလာချက်အနည််းငယ်တပေါ်တွငသ ် ာ အတဖခခံပါသည်။ ကျာ်း၊မ ရှု ဖမင်မှုတစ်တလျှာက်တွင် တတွွေ့လာရတသာ စွမ််းအာ်းရှမှုနင ှ ် ကွွဲဖပာ်းဖခာ်းနာ်းမှုပံိုစံမျာ်းသည် အဖခာ်းသူမျာ်းကကာ်းရှ လူမျျု်း/မျျု်းနွယ်စိုဖြစ်မှု၊ အတန််းအစာ်း သိုမဟိုတ် ကို်းကွယ်ယကံို ကည်မှုကွဲသိုတသာ အဖခာ်းတသာ အတထာက်အထာ်းမျာ်းတွငလ ် ည််း ဆက်နယ ွ ်တနပါသည်။ IWT နှငဆ ် က်စပ်တနသည် ထိုသိုတသာရှု ဖမင်ပံိုမျာ်းကို ခွွဲဖခာ်းဆန််းစစ်မှုမျျု်း မရှသတလာက်ဖြစ်ပါသည်။
12 ကျာ်း၊မ္ ဖြစ်မ္ှု ခွဲဖခမ္််းစိတဖ် ြာဖခင််းသည် တ်းလ်တစ်ခိုဖြစ်ပပီ်း၊ တမ္ှာ်တတ ို တ ် ံတစ်တချာင််း မ္ဟိုတပ ် ေါ။ ၎င််းသည် အကျျု်းမဖပျုတသာ အကကမ််းြက်မှုကို အသက်သွင်း် တပ်းသည် တတာရို င်း် တရ စဆာန် ကိုနသ ် ွယ်မှု၏ ဖပဿနာမျာ်းကို တဖြရှင်း် တပ်းလမ်မည်မဟိုတ်ပါ။ သိုတသာ် ၎င််းသည် အဖခာ်းတနရာတွင် တပ်းစွမ််းဖခင််းမရှသည် ဖပဿနာမျာ်း၊ တဖြရှင်း် ချက်မျာ်းနှင် မူဝါေမျာ်းကို ကျယ်ကျယ်ဖပနဖ် ပနန ် ာ်းလည်ကာ ချတ်ဆက်ပါဝင်ဖခင််းဖြင် တဖြရှင်း် ချက်မျာ်းရရန်
တရာ်းမဝင် တတာရို င်း် တရ စဆာန် ကိုနသ ် ွယ်မှုကို လျစ်လျျူရှု ကာ အထင်တသ်းကကသည်” ကို ဇူလိုငလ ် 2021 တွင် ရရှနင ို ပ ် ါသည်။ စာတရ်းသူ၊ Joni Seager တနာက်ထပ် အချက်အလက်အတွက်၊
အာ်းထိုတ်ကကျု်းပမ််းပါသည်။ ၎င််းက IWT အြွွဲွေ့အစည််းမျာ်းကို သဘာဝပတ်ဝန််းကျင် ထန််းသမ််းတစာငတ ် ရှာက်တရ်း အခန််းကဏ္ဍတစ်တလျှာက်တွင် ဖပျုလိုပ်ထာ်းပပီ်းဖြစ်တသာ လူအခွငအ ် တရ်းမျာ်းနှင် ကွွဲဖပာ်းမှုဆိုငရ ် ာ
ဆက်သွယ်ရန်Rob Parry-Jones, Head, Wildlife Crime Initiative, WWF International rparryjones@wwfint.o
အကျဉ်းချျုပ် အဆက် 6 | အစီရင်ခံစာ အကျဉ်းချျုပ်