VERONIQUE - 01/2014

nr 1(11)|2014

www.veronique.pl

DOOKOŁA ŚWIATA

wywiad

s.Anna

Sandomierz

BAŁCHAN

NA ZIELONO

By sensownie przeżyć życie

Wiosna, ach, to ty!

Wszyscy jesteśmy EKOdłużnikami

Waris

MODA Rok w kolorze orchidei ZDROWIE Kiedy zżera Cię zdrowe jedzenie POLOWANIE NA SŁOŃCE Naładuj organizm witaminą D

kobieta

DIRIE

Przywrócę życie Afryce!

„Sorry, taki mamy klimat” Początki wiosny bywają kapryśne

: skoki temperatury i ciśnienia, czasem słońce, czasem deszcz... Przyroda powoli budzi się do życia, a Ty wręcz odwrotnie? Więcej niż połowa z nas odczuwa negatywne objawy przesilenia wiosennego. Można by rzec: „Sorry, taki mamy klimat”, ale czy wszystkiemu winne jest przedwiośnie? I tak i nie. Na zmienną pogodę w „marcu – garncu” i „kwietniu – pletniu” raczej nie wiele możemy poradzić. ; zmienić negatywne nawyki żywieniowe na „wiosenne” sięgając po świeże warzywa będące naturalnym źródłem życiodajnych witamin i minerałów; wystawiając twarz do słońca i czerpiąc z niego to, co najlepsze; zacząć uprawiać jakiś sport – wybrać ten ulubiony, podczas którego uwalniają się endorfiny, a ciało pocąc się oczyszcza z toksyn.

– bez wyrzutów sumienia zdrzemnąć się chwilkę, zrelaksować się w pachnącej kąpieli lub .

Możemy jednak zadbać o siebie i swoją kondycję – psychiczną i fizyczną

Gdy jednak zmęczenie bierze górę

zanurzyć w ulubionej lekturze

Drogie Czytelniczki, bądźmy dla siebie łaskawe i dbajmy o siebie, a nasze ciało i umysł szybko nam się odwdzięczą!

Miłej lektury!

Weronika Dębowska redaktor naczelna

WYDAWNICTWO GRAPHI PLUS Ul. Kossutha 12 lok. 20 01-315 Warszawa tel.: (22) 250 10 10 fax.: (22) 250 10 75 Marcin Dębowski Wydawca tel. kom.: 502 366 315 e-mail: marcin.debowski@veronique.com.pl

2

REDAKCJA Weronika Dębowska Redaktor Naczelna tel. kom.: 509 246 641 e-mail: w.debowska@veronique.com.pl Monika Dąbrowska Urszula Kehl Maylda Młocka Katarzyna Misiowiec Wioleta Nowicka Maja Trzeciak

OKŁADKA zdjcie: Anna Ostaszewska-Liżewska makijaż i stylizacja : Urszula Kehl modelka: Agnieszka Grzelak KOREKTA Katia PROJEKT GRAFICZNY Graphi Plus REKLAMA redakcja@veronique.com.pl PRENUMERATA e-mail: prenumerata@veronique.com.pl tel.: (22) 250 10 10

UJÊDRNIENIE

MODELOWANIE

REGENERACJA

SPRAWD ! www.solta-medical.pl

ROZŒWIETLENIE

LECZENIE TR¥DZIKU

®

Wy³¹czny dystrybutor Solta Medical w Polsce

3

spis treści INSPIRACJE

6

Kulturalnie na wiosnę

URODA

16

Skóra naszą ochroną

24

Pin up girl Makijaż z okładki

KOBIETA

8

siostra Anna Bałchan

20

Kaktusowe kosmetyki

26

Polowanie na słońce

ALE CIAŁO

12

Waris Dirie

22

Olejki eteryczne kontra cellulite

5

32

Czas na rurkę

NA ZIELONO

ZDROWIE

36

48

Wszyscy jesteśmy EKOdłużnikami

MODA

Gdy zżera Cię zdrowe jedzenie

58

Radiant Orchid kolorem roku

DOOKOŁA ŚWIATA

38

Sandomierz

54

Zielona herbata

60

Na zdrowie!

O ekogotowaniu

PSYCHE

SMAKI I SMACZKI

44

Chemia uczuć

56

Nieprzyjemny zapach z ust

62

Wiosna w kuchni

inspiracje Koncertowo

Muzycznie Z SERCA NIGERII KC Nwokoye to nigeryjski wokalista, kompozytor oraz autor tekstów. Możecie go pamiętać z pierwszej edycji programu rozrywkowego X Factor oraz kilku cieszących się popularnością singli wydanych przez wytwórnię MyMusic, m.in. piosenki Free, Stay Tonight i Hot. Tym razem KC powraca ze swoim autorskim materiałem, zainspirowany rodzimymi artystkami, takimi jak Sade czy Nneka. Krążek zatytułowany ‘SHINE’ to dużo dobrego soulu, muzyka bardziej nastrojowa i wyrafinowana, z wykorzystaniem ciekawej instrumentacji oraz w niepowtarzalnych aranżacjach.

Więcej na: https://www.facebook.com/ kcnwokoyeofficial?fref=ts) http://vimeo.com/79621615

NA DZIESIĘCIOLECIE DO POLSKI Katie Melua chyba nie trzeba nikomu przedstawiać.

Artystka zaśpiewa w Polsce aż dwa razy w tym roku!

3 kwietnia 2014 w Poznaniu, a 13 lipca w Warszawie.

Zarówno kwietniowe koncerty, jak i płyta KETEVAN, zostały zaplanowane dla uhonorowania 10-lecia twórczości artystki. Jak zapowiada Katie, na koncertach usłyszeć będzie można zarówno najnowsze piosenki, jaki i jej największe przeboje.

"Miałam w życiu wiele momentów, z których jestem dumna" – mówi Katie o dotychczasowych 10 latach swojej pełnej sukcesów kariery. "Najważniejsze jest to, że przez te dziesięć lat publiczność cały czas chciała mnie oglądać na scenie. Bycie ciągle w trasie jest dla mnie wszystkim i to nieważne, czy byłam na szczytach list przebojów, czy nie".

03.04.2014 r., Sala Ziemi, Poznań 13.07.2014 r., Sala Kongresowa, Warszawa bilety: eventim.pl

6 spis treści

Filmowo GRAND BUDAPEST HOTEL Europa, okres międzywojnia. Gustaw H (Ralph Fiennes) – ekscentryczny portier słynnego hotelu zaprzyjaźnia się z młodszym pracownikiem Zero Mustafą (Tony Revolori), który zostaje jego najbardziej zaufanym przyjacielem. Wkrótce konsjerż zostaje uwikłany w aferę wokół kradzieży bezcennego dzieła sztuki. Film Wesa Andersona to zabawna historia, pełna ironii, chwilami zamienia się w makabryczny horror – publika raz się śmieje, raz płacze, a raz z przerażenia wstrzymuje oddech. Do tego piękne kostiumy i scenografia pełna przepychu... premiera: 28.03.2014 r.

DROGA DO ZAPOMNIENIA Eric Lomax (Colin Firth) jest tajemniczym, nieco melancholijnym mężczyzną, który w pociągu poznaje piękną nieznajomą – Patti (Nicol Kidman). Miłość od pierwszego wejrzenia prowadzi parę do szybkiego ślubu. Szczęście Patti zakłóca jednak niepokojąca tajemnica związana z przeszłością Erica. Jako młody brytyjski oficer, Eric został pojmany przez Japończyków podczas II wojny światowej. Osadzony w obozie jenieckim, zmuszany był do wycieńczającej pracy przy budowie osławionej Kolei Śmierci (Kolei Birmańskiej). Podczas długich i brutalnych przesłuchań otarł się o śmierć. Teraz, wspierany przez niezwykle odważną Patti, wyrusza na poszukiwanie swojego japońskiego oprawcy. premiera: 04.04.2014 r.

JAZZOWO I KLASYCZNIE Wawrzyniec Prasek to wyjątkowy pianista, kompozytor i aranżer. W swoim dorobku ma wiele osiągnięć w muzyce klasycznej i jazzowej oraz bardzo duże doświadczenie sceniczne. Znakomicie odnajduje się we współpracy z innymi artystami. Występował w telewizji, radiu, a także na wielu scenach w Polsce i za granicą w towarzystwie takich muzyków, jak: Michał Urbaniak, Nigel Kennedy, Bjorn Cedergren, Peter Malton, Barry Solone, Filip Sojka i inni.

W obecnym repertuarze koncertowym znajdują się m.in. trzy autorskie projekty Artysty: „Chopin na Jazzowo”, „Wawrzyniec Prasek Trio”, „Sensual Moments” oraz NEW CLUB COVER BAND - formacja muzyczna skierowana do wymagających odbiorców tanecznej muzyki klubowej w stylu house, pop i new disco. W programie zespołu znajdują się najnowsze przeboje muzyki klubowej.

Więcej na: https://www.facebook.com/prasekwawrzyniec http://vimeo.com/wawrzyniecprasek

7 spis treści

kobieta

by Sensownie przeżyć życie

„

Kim Siostra jest, bo można przeczytać wiele określeń: streetworker, „zakonnica od prostytutek”, prezes Stowarzyszenia, działaczka społeczna…? A jak jest naprawdę?

Jestem Siostrą Maryi Niepokalanej. Zgromadzenie powstało dla kobiet w XIX wieku we Wrocławiu dla wsparcia tych, które poszukiwały pracy w mieście rozwijającego się przemysłu. Oderwane od rodzimych miejscowości i bliskich były często narażone na wiele niebezpieczeństw socjalnych i moralnych. Jestem kobietą doświadczającą obecności i uzdrowienia Jezusa Chrystusa, który żyje i działa „tu i teraz”… wszystko inne to gadżety…

8

siostra Anna Bałchan w rozmowie z Matyldą Młocką

Działa Siostra wspólnie ze Stowarzyszeniem PoMoc. Jakie były początki?

Podobno przeszła Siostra wiele kilometrów ulicami Katowic i przesiedziała wiele godzin na dworcu…

Bezpośrednim impulsem dla Zgromadzenia Sióstr Maryi Niepokalanej w Katowicach do podjęcia organizacji pomocy dla kobiet była prośba ówczesnego Prezydenta Miasta Katowic Henryka Dziewiora skierowana do Matki Generalnej o wydelegowanie siostry do pracy z „żeńską młodzieżą, która znalazła się w niebezpieczeństwie prostytucji oraz w innych zorganizowanych formach wykorzystania seksualnego rozwijającego się wśród młodzieży”. To był rok 1998. Trudna sytuacja młodzieży zagrożonej różnymi współczesnymi formami wykorzystania i niewolnictwa była również szczególną troską arcybiskupa Metropolity Katowickiego Damiana Zimonia, który wielokrotnie zachęcał siostry Maryi Niepokalanej do podjęcia tego dzieła. Wtedy otrzymałam zadanie rozeznania problemu i stworzenia strategii działania.

Na czym to polegało?

Przez trzy lata przygotowywałam się do pracy w Ośrodku Rehabilitacyjno-Wychowawczym dla Dzieci i Młodzieży „Dom aniołów Stróżów” w Katowicach, pracując jako wychowawca i streetworker wśród dzieci ulicy i kobiet prostytuujących się.

Był to czas licznych szkoleń i zdobywania doświadczeń w takich miejscach w kraju i za granicą, jak: „Wspólnota Dobrego Pasterza” w Katowicach, gdzie pracowałam z osobami uzależnionymi „Wspólnota »Chleb Życia«”, gdzie odbyłam praktykę w pracy z bezdomnymi matkami, kobietami zagrożonymi prostytucją, jak i doświadczającymi tego procederu, w Rumunii w domu stacjonarnym dla dzieci ulicy prowadzonym przez fundację PRO-VITa, we Włoszech w ośrodkach dla ofiar handlu ludźmi prowadzonych przez Caritas. Nawiązałam też współpra-

spis treści

cę z fundacją La Strada – działającą na rzecz przeciwdziałania handlowi ludźmi i niewolnictwu z siedzibą w Warszawie.

A później były już działania związane z utworzeniem własnego Stowarzyszenia?

Niebawem zebraliśmy grupę założycieli, która w styczniu 2001 roku rozpoczęła prace nad rejestracją prawną Stowarzyszenia im. Marii Niepokalanej na Rzecz Pomocy Dziewczętom i Kobietom (stara nazwa). Nasze doświadczenie w pracy metodą streetwork to rezultat blisko 10 lat organizowania pomocy dla dzieci, dziewcząt i kobiet. I co ważne - prowadzone przez streetworkerów działania od początku były oparte na stałym rozwoju własnego warsztatu terapeutycznego i specjalistycznego.

Jakiego rodzaju wsparcie Stowarzyszenie PoMoc oferuje kobietom?

Są to bezpłatne porady w punkcie konsultacyjnym, jaki prowadzimy w Katowicach, przy ul. Krasińskiego 21 (tel. 32 255 38 69), umożliwiające zaplanowanie programu pomocy, porady prawne, konsultacje psychologiczne, terapię, aktywizację zawodową - pomoc w poszukiwaniu ofert pracy, pisanie CV i listu motywacyjnego, odkrywanie predyspozycji zawodowych.

9

kobieta Powstał też całodobowy ośrodek.

Tak, prowadzimy całodobowy Ośrodek Rehabilitacyjno – Wychowawczy dla kobiet, także z dziećmi, w którym udzielamy bezpiecznego schronienia, adres ośrodka nie jest nigdzie ujawniany, dla bezpieczeństwa jego mieszkańców. W ośrodku każda osoba, rodzina otrzymuje indywidualną pomoc psychologiczną, socjalną, realizuje własny plan rozwoju, ma możliwość uczestniczenia w zajęciach grupowych, terapii, korzysta z imprez kulturalnych i sportowych, jest też możliwość rozwoju duchowego dla osób zainteresowanych.

Co jeszcze?

„

Mamy też grupę wolontariuszy – streetworkerów, którzy dyżurują na ulicach miasta Katowice w środowisku kobiet uwikłanych w prostytucję. Podczas dyżurów udzielane są informacje na temat możliwych form pomocy.

Prowadzimy warsztaty profilaktyczne dla młodzieży dot. bezpiecznej pracy, zagrożeń handlem ludźmi, sponsoringu, konfliktów rodzinnych, z komunikacji i asertywności oraz szkolenia, wykłady dla profesjonalistów, studentów i wszystkich zainteresowanych dot. tematyki handlu ludźmi, przymuszonej prostytucji oraz pracy metodą streetwork.

„

Służba ta wymaga nieustannej troski by nie zatracić tego, który sam jest Uzdrowieniem

Czy tego typu praca wymaga specjalnego przygotowania?

Nasze stowarzyszenie to grupa ludzi, profesjonalistów – m.in. pedagogów, psychologów, pracowników socjalnych, terapeutów. Służba ta wyma-

10

spis treści

ga nieustannego kształcenia się, pozyskiwania wiedzy, superwizowania swojej pracy, jak nieustannej troski, by nie zatracić tego, który sam jest Uzdrowieniem. Naszym zadaniem jest tworzyć alternatywy, możliwości wyboru, wspierać, natomiast reszta jest tajemnicą wyborów samej osoby.

Stowarzyszenie pomaga kobietom w „kryzysowej sytuacji”, czyli w jakiej sytuacji? Komu konkretnie pomagacie?

Najczęściej są to osoby uwikłane w przemoc (zwłaszcza domową), współczesne formy niewolnictwa (jak handel ludźmi, praca niewolnicza, przymuszona prostytucja), które straciły pracę, dach nad głową, czy mają problemy rodzinne.

Na początku pracowaliście bez Ośrodka, później powstał całodobowy Ośrodek Rehabilitacyjno – Wychowawczy, jak to zmieniło Waszą pracę? W czym pomogło?

Oficjalne otwarcie ośrodka miało miejsce w 2004 roku. Dzięki temu możliwa jest kompleksowa pomoc w kierunku usamodzielnienia. Kiedy pracowałam jako streetworkerka – kobiety, które poznałam na ulicy, pytały o miejsce bezpiecznego schronienia, dla niektórych był to konieczny początek „nowego życia”.

Jak wygląda praca Siostry na co dzień? Jest dużo roboty biurowej czy więcej Siostra pracuje w terenie?

Tak i tak. Jest sporo pracy „papierkowej”, związanej z prowadzeniem dokumentacji, pisaniem projektów, współpracą z instytucjami i prowadzeniem Stowarzyszenia, ale jestem też terapeutką, przyjmuję pacjentów,

prowadzę szkolenia, wykłady i zajmuję się dzieleniem doświadczania Boga - rekolekcje, modlitwy, gram koncerty… czasu za mało….

Jest Siostra nagradzaną osobą: nagroda im. ks. Józefa Tischnera, nagroda Totus – czym są dla Siostry te nagrody? Pomagają w dalszej pracy?

Nagrody są dla nas znakiem, że są też takie osoby, które myślą tak, jak my w kwestii pomagania innym, walki o wolność i godność człowieka. Dają motywację do pracy.

Oczywiście jest to miłe dla całego zespołu, że ktoś docenia naszą pracę.

Więcej o nas na www.po-moc.pl, jesteśmy również na Facebooku.

Podaruj 1% mocy dla PoMOCy…KRS: 0000055205

Skąd Siostra czerpie siłę do tego, żeby codziennie zmagać się z takimi trudnymi sprawami?

„

Wierzę, że to Jego dzieło, Jego ludzie. Skoro to jest, to znak, że to ważne. Być może zmniejszy się czyjeś cierpienie, damy ludziom nadzieję, robimy co możemy po ludzku na 100%. Reszta to tajemnica. Wierzę, że Bóg się nimi zaopiekuje.

„

Wierzę, że to Jego dzieło, Jego ludzie. Robimy co możemy po .

Reszta to tajemnica. Wierzę, że Bóg się nimi zaopiekuje.

Po co to wszystko? Dlaczego Siostra to robi, przecież to bardzo wymagająca praca…

By sensownie przeżyć życie. By było więcej nadziei, mniej cierpienia. By widzieć znaki i działania Boga tu i teraz. Wszystko co jest, to znaki…

Siostra Anna Bałchan – zawodu jest mechanikiem obróbki skrawaniem. Po

szkole średniej wstąpiła do zakonu, ukończyła studia teologiczne na katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Od 1999 r. zajmuje się pomocą osobom uwikłanym w prostytucję. W 2001 r. została jednym z założycieli i prezesem Stowarzyszenia im. Marii Niepokalanej na Rzecz Pomocy Dziewczętom i Kobietom w Katowicach, od 2010 r. działającego pod nazwą Stowarzyszenie PoMOC dla Kobiet i Dzieci im. Marii Niepokalanej, którego celem jest pomoc kobietom i ich dzieciom zagrożonym lub dotkniętych przemocą seksualną, fizyczną i psychiczną, ofiarom handlu kobietami, ofiarom przymuszonej prostytucji oraz ich rodzinom.

spis treści

11

kobieta

PRZYWRÓCĘ ŻYCIE AFRYCE! Waris Dirie tekst: Maja Trzeciak 12

Na dalekich kresach pustyni somalijskiej urodziła się mała dziewczynka. Nadano jej imię Waris, co znaczy Pustynny Kwiat. Dziewczynka wychowywała się w wielodzietnej rodzinie, jakich w plemieniu Nomadów jest wiele. Z dwunastu dzieci przeżyło tylko sześcioro i Waris była jednym z nich.

Przenosząc się z miejsca na miejsce, mała Waris w dzieciństwie opiekowała się stadem kóz. Każdy członek rodziny miał sowje obowiązki. To był jej.

W wieku pięciu lat została poddana rytualnemu obrzezaniu.

Matka trzymała ją w ramionach, kiedy inna kobieta okaleczała jej ciało brudną i tępą żyletką na płaskim kamieniu, w środku nocy. Bez zachowania jakichkolwiek zasad higieny, czy podania znieczulenia.

Miała szczęście, że przeżyła.

13

kobieta

„

Waris Dirie i Liya Kebede - odtwórczyni roli Waris w filmie „Kwiat Pustyni”.

Kampania reklamowa H&M.

„

Czuję się niepełna, okaleczona i bezradna, bo nic na to nie mogę poradzić.

Im dłużej szukałam powodu, tym bardziej narastała we mnie złość.

14

W swej autobiograficznej książce, pt. “Kwiat pustyni” Waris Dirie opisuje ceremonię obrzezania: Problemy zdrowotne, które mnie dręczyły od chwili obrzezania (mowa o bardzo bolesnych miesiączkach i problemach z oddawaniem moczu związanych ze zbyt ciasnym zaszyciem narządów), dotyczą milionów dziewcząt i kobiet na świecie. Z powodu rytuału tkwiącego swoimi korzeniami w zabobonie, miliony afrykańskich kobiet wiodą życie wypełnione bólem. Nigdy nie będzie mi dane poznać tej części rozkoszy z seksu, którą utraciłam. Czuję się niepełna, okaleczona i bezradna,

bo nic na to nie mogę poradzić. Całe życie próbowałam wymyślić racjonalny powód zwyczaju obrzezania kobiet. Być może, gdybym znalazła taki powód, pogodziłabym się z tym, co mi zrobiono. Ale nic takiego nie da się wymyślić. Im dłużej szukałam powodu, tym bardziej narastała we mnie złość. [...] właśnie ofiarą byłam, gdy szlachtowała mnie stara znachorka.

Obrzezanie kobiet to niemający nic wspólnego z religią obyczaj występujący wśród wielu ludów Bliskiego Wschodu, Afryki, Ameryki Południowej, państw Azji Południowo-Wschod-

spis treści

niej. U kobiet, akt ten jest znacznie bardziej drastyczny i bolesny niż u mężczyzn. W ekstremalnych przypadkach klitoridektomia (obrzezanie) polega na usunięciu łechtaczki, warg sromowych i skóry ze ścianek pochwy oraz zaszyciu, co najmniej częściowym, samego wejścia do waginy.

Pozostawiony niewielki otwór umożliwia jedynie wydostawanie się moczu i krwi menstruacyjnej. Miesiączki są tak bolesne, że niektóre kobiety w te dni zakopują się w ziemi po pas, by chłód pustyni łagodził dolegliwości.

Noc poślubna jest kolejnym horrorem. Mąż siłą rozrywa lub rozcina zaszyte wejście do pochwy nie zważając na ból jaki sprawia swojej żonie.

Jako trzynastolatka Waris miała zostać czwartą żoną 61-letniego mężczyzny, który ofiarowywał za nią pięć wielbłądów. Ojciec próbował wydać mnie za starego łysiejącego mężczyznę podpierającego się laską, tylko dlatego, że ten oferował mu za mnie kilka wielbłądów, co stanowiło dobrą zapłatę za dziewicę. W Somalii kobiety nie miały w tych sprawach zbyt wielkiego wyboru, musiały wychodzić za mąż, bo na pustyni samotna kobieta nie ma innych możliwości zarobienia na swoje utrzymanie poza żebractwem lub prostytucją.

Mała somalijska dziewczynka nie chciała tak żyć, więc uciekła. Idąc przez pustynie, gdzie na każdym kroku czekały na nią niebezpieczeństwa, Waris miała nadzieję na nowe życie.

Wreszcie dotarła do Mogadiszu, skąd później wyjechała do Londynu – do domu wuja, gdzie przez sześć lat pracowała jako służąca.

I nagle wszystko się zmieniło, kiedy została odkryta przez jednego z najsłynniejszych fotografów mody Terence’a Donovona. Dzięki niemu w 1987 r. znalazła się na okładce ka-

lendarza Pirelli. Po tym wydarzeniu kariera Waris jako modelki nabrała tempa. Wzięła udział w dziesiątkach kampanii reklamowych, m.in. Chanel, Revlon, Levi’s czy L’Oreal. Była gwiazdą wybiegów Mediolanu, Londynu, Nowego Jorku i Paryża. Jej zdjęcia zdobiły okładki najważniejszych magazynów mody: Elle, Vogue czy Glamour. Kiedy dziennikarze pytali ją o rewolucję kobiet, o ich coraz silniejszą pozycję we współczesnym świecie, odpowiadała: Koczowniczka z Somalii stała się modelką firmy Revlon.

W moim życiu to jest rewolucja.

Rok 1997 był dla niej przełomowym.

Udzieliła w nim wywiadu dla “Marie Clarie”, w którym opowiedziała o obrzezaniu, którego padła ofiarą mając 5 lat. W tym samym roku została także ambasadorką ONZ i rozpoczęła walkę o zniesienie rytuału obrzezywania kobiet w krajach trzeciego świata.

Waris Dirie opublikowała opartą na wspomnieniach książkę “Kwiat Pustyni”, w której opisuje niezwykłą historię swojego życia. Książka okazała się sukcesem wydawniczym i doczekała się wydań na całym świecie. Fakt ten skłonił Waris Dirie do wydania kolejnych książek autobiograficznych.

„

Waris ma dwóch synów: Aleeke i Leona. Nie związała się z ojcami swoich dzieci. Jak mówi, mężczyźni nie wytrzymują ciągłego przebywania w jej cieniu. Ojcem Aleeke jest Dana,

przyszedł na świat Aleeke, co po somalijsku znaczy Mocarny Lew. O ojcu Leona Waris nie chce rozmawiać.

Mówi: – Jestem samotną matką.

Jednak historia Waris ma także swoje ciemne strony nawet obecnie. Każdego dnia znana modelka tęskni za swoim domem z dzieciństwa. W jednym z wywiadów udzielonych dla Newsweeka mówiła: „Uciekając z domu wybrałam właściwą drogę. A jednocześnie każdego dnia tego żałuję. Nigdy nie chciałam żyć w innym miejscu niż Somalia, a jednocześnie po prostu nie mogłam tam żyć. To nie był mój wolny wybór, zostałam zmuszona do ucieczki. Tęsknię codziennie za pięknem tamtego kraju, za moją rodziną, za życiem, które prowadziłam, za afrykańską codziennością, za dotykiem rąk tych, których kocham. Boli mnie, że ludzie myślą o zdewastowanej, słabej, okrutnej Afryce, podczas gdy piękno tego kontynentu gdzieś im umyka. To niesprawiedliwe. Nie mogę się z tym pogodzić.

„

[…] Buduję wielką farmę w Tanzanii.

Sprowadzę tam całą moją rodzinę, zatrudnię wyłącznie afrykańskie kobiety, zbuduję szkoły. One będą się tam uczyły zawodu, będą zarabiały i prowadziły godne życie. Chodzi też o kwestię głodu, chcę w miarę moich możliwości dać to, co mogę, by mu zapobiegać. Przyszłość Afryki to kobiety, to one powinny w niej zaprowadzić porządek. Tylko silne, dobrze

Tylko silne, dobrze wykształcone i pewne siebie kobiety są gwarancją spokoju i dobrobytu w danym kraju.

perkusista jazzowy z Nowego Jorku, wielka miłość Waris. Mam zamiar mieć z tobą dziecko – powiedziała mu podczas drugiego spotkania. Po pół roku postanowili się pobrać, a po roku

spis treści

wykształcone i pewne siebie kobiety są gwarancją spokoju i dobrobytu w danym kraju. To one przywrócą życie w Afryce, a ja przecież jestem jedną z nich.

15

uroda SKÓRA JEST NASZĄ TARCZĄ OCHRONNĄ – ODGRADZA ORGANIZM OD SZKODLIWYCH CZYNNIKÓW ZEWNĘTRZNYCH TAKICH JAK WIATR, PROMIENIOWANIE UV, BAKTERIE I WIRUSY, A JEJ GŁÓWNYM ZADANIEM JEST UTRZYMANIE RÓWNOWAGI POMIĘDZY USTROJEM A OTOCZENIEM. Tekst: Paulina Okoń

16

Skóra naszą ochroną Jest żywym organem, który pełni istotną rolę w codziennym funkcjonowaniu całego organizmu osłaniając znajdujące się pod nią tkanki, stanowi też zaporę chroniącą przed wnikaniem substancji chemicznych i mikroorganizmów oraz przed utratą wody i ważnych dla życia substancji.

Pozwala też na utrzymywanie stałej temperatury ciała, jest narządem czucia, regulacji i wydzielania.

U dorosłego człowieka powierzchnia tej tkanki wynosi 1,5-2 metrów kwadratowych, a jej masa stanowi ok.

15% wagi całego ciała. Grubość skóry waha się od 0,1 mm -7 mm. Najgrubsza jest skóra na dłoniach i podeszwach, najcieńsza na powiekach.

drówki, czyli wypełnianie się, spłaszczanie i w końcu, obumieranie, noszą nazwę keratynizacji. Cały cykl życia komórki u osób zdrowych trwa średnio 28 dni i ulega spowolnieniu wraz z wiekiem już od około 25 roku życia.

Ale nie tylko wiek ma wpływ na metabolizm naskórka, którego stan jest odzwierciedleniem tego, co dzieje się wewnątrz organizmu. Do czynników tych zaliczymy też stres, przemęczenie, brak dostatecznej ilości substancji odżywczych i wody, zanieczyszczenie środowiska czy zbyt mała ilość snu.

Komórki skóry ludzkiej obumierają, a martwy naskórek ulega złuszcze-

Skóra ma budowę warstwową. Składa się z naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej.

Naskórek, najbardziej wierzchnia warstwa, składa się ze ściśle przylegających do siebie komórek układających się w zachodzące na siebie warstwy. Dzięki takiej budowie naskórek ma możliwość zmiany kształtu np. podczas ruchu. Inną bardzo istotną cechą naskórka jest jego zdolność do ciągłej odnowy. W jego najgłębszej warstwie nieustannie powstają nowe komórki, które stopniowo „przemieszczają się” na zewnątrz. Przemiany, jakie zachodzą w komórce podczas jej biernej wę-

niu. Na szczęście, nie wszystkie komórki są w tej samej fazie złuszczania, dlatego też mamy suche skórki miejscowo, a nie zrzucamy skóry tak jak wąż. Wiedza dotycząca cyklu życia komórek naskórka jest istotna przy stosowaniu kremów i zabiegów w gabinetach. Efekty stosowania kremów ze składnikami aktywnymi widoczne są na naszej skórze dopiero po około miesiącu, czasem dwóch, kiedy przejdziemy pełen cykl odbudowy skóry. Zabiegi w gabinetach przynoszą najlepsze rezultaty kiedy wykonywane są w seriach, w odstępach około 2 tygodni, kiedy działamy w jednym cyklu odnowy. Oczywiście są substancje, które działają rów-

Kilka faktów o skórze • Jest najrozleglejszym ludzkim narządem • Stanowi ok. 15% wagi ciała • Waży 18-20 kg wraz z tkanką podskórną • Powierzchnia skóry to ok. 1,5 – 2 m2 • Grubość 0,1 mm – 7 mm.

• Najcieńsza skóra występuje w okolicach oczu • Najgrubsza – na spodniej powierzchni stóp

spis treści

17

uroda nież na martwy już naskórek, żeby ładniej wyglądał. Gdy jednak chcemy aby zabiegi miały przeciwdziałać procesom starzenia, zmianom i problemom skórnym, musimy działać głębiej.

I tu pojawia się pewien paradoks – skóra ma nas chronić, jest barierą pomiędzy szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi a naszym ciałem; nakładając kremy chcemy tę barierę pokonać. W gabinecie kosmetycznym łatwiej wykonać zabiegi o głębszym działaniu, gdyż można za pomocą igieł wprowadzić składniki aktywne do niższych warstw skóry.

W kosmetykach stosuje się substancje dobrze penetrujące skórę (kwasy owocowe, gliceryna, NNKT) lub zamyka się je w innych strukturach (np. liposomach) tak, aby przedostały się głębiej.

Kolejną warstwą jest skóra właściwa.

To ona odpowiada za elastyczność oraz napięcie skóry – tu znajdują się włókna kolagenu odpowiedzialne za młody wygląd skóry oraz komórki układu odpornościowego. Z wiekiem, ale też pod wpływem czynników zewnętrznych (np. promieniowania UV) stają się kruche, przez co skóra staje się wiotka, cienka i traci elastyczność. To melanina chroni organy wewnętrzne przed uszkodzeniem przez promieniowanie. Skutkiem ubocznym tego procesu jest złocista opalenizna.

Najgłębiej znajduje się tkanka podskórna zbudowana przede wszystkim z komórek tłuszczowych o różnej wielkości. Podstawową rolą tkanki podskórnej jest przechowywanie zapasów energii dla organizmu. Działa jak łącznik pomiędzy skórą właściwą a mięśniami i ścięgnami. Chroni or-

18

Efekty stosowania kremów widoczne są dopiero po jednym, czasem dwóch, miesiącach, kiedy przejdziemy pełen cykl odbudowy skóry.

ganizm przed szokiem termicznymi oraz reguluje i utrzymuje stałą temperaturę ciała. To tutaj powstają problemy z celullitem.

Warto też pamiętać o warstwie hydrolipidowej. Jest to „płaszcz ochronny” naskórka, który zabezpiecza przed wnikaniem bakterii i wirusów oraz chroni skórę przed utratą wody.

spis treści

To właśnie w tym miejscu najczęściej popełniamy błąd podczas codziennej pielęgnacji cery. Skóra, aby była zdrowa, musi swobodnie oddychać – prowadzić wymianę gazową. Jeśli używamy kosmetyków z parafiną lub wazeliną tworzy się na skórze ciągła, nieprzepuszczającą otoczka.

Wszystkie produkty przemian zostają zatrzymane i nawarstwiają się na powierzchni skóry, co powoduje zatykanie się ujść gruczołów łojowych oraz powstawanie zaskórników czy zmian ropnych. Kiedy zaś używamy do mycia i oczyszczania twarzy produktów z alkoholem lub SLS-ami i SLAS-ami, zmywamy cały tłuszcz ze skóry, łącznie z warstwą hydrolipidową, co powoduje odwodnienie skóry.

Jeśli organizm nie nadąża z odbudową tej warstwy, skórą przesusza się.

Dlatego właśnie przy pielęgnacji skóry suchej oprócz nawilżania, należy stosować kosmetyki natłuszczające.

Cera tłusta czy łojotokowa, powstaje gdy skóra chroniąc się przed utratą wody nadmiernie produkuje serum, przez co jest mocno natłuszczona, ale cały czas odwodniona. Błędem w pielęgnacji tego rodzaju cery jest ciągłe odtłuszczanie skóry, podczas gdy jej podstawą powinno być nawilżanie kosmetykami o lekkich konsystencjach.

Bardzo często po doborze odpowiedniej pielęgnacji, cera wraca do normy.

Skóra to złożony organ, którego podstawową rolą jest stanowienie szczelnej bariery dla drobnoustrojów i innych czynników zewnętrznych, dlatego tak ważne jest świadome wybieranie kosmetyków zawierających składniki aktywne. W składzie specyfików szukajmy olei roślinnych i czystej wody, które działają na kilku poziomach skóry, bo tylko dogłębne działanie kosmetyków może przynieść pożądane efekty.

19

uroda

K A K T U Sowe KOSMETYKI Tekst: Wioleta Nowicka

KAKTUSA MOŻNA BEZ OBAWY ZJEŚĆ.

ISTNIEJĘ BOWIEM JADALNE ODMIANY, NP. NOPAL I OPUNCJA FIGOWA O WŁAŚCIWOŚCIACH ZDROWOTNYCH. KAKTUS JEST WYKORZYSTYWANY TEŻ W KOSMETOLOGII JAKO SKŁADNIK BAZOWY LUB DODATKOWY PREPARATÓW. WSPOMAGA ODCHUDZANIE I POWRÓT DO FIT FORMY.

20

spis treści

Kaktusowy RAJ W Polsce rzadko pojawia się na talerzu, chociaż jest pełnowartościowy i niskokaloryczny (to tylko 22 kcal).

Za to w kosmetyce można go spotkać znacznie częściej – przede wszystkim w maseczkach i szamponach. Sławę zawdzięcza swoim licznym właściwościom. Jest źródłem witamin z grupy B, witaminy A i C oraz soli mineralnych: potasu, wapnia oraz błonnika.

Kaktusowy ekstrakt ma działanie oczyszczające, nawilżające, uelastyczniające, ujędrniające, wzmacniające i regeneracyjne. Dodatkowo leczy podrażnienia i trądzik skórny oraz wspomaga gojenie się ran. Maska kaktusowa jest idealna dla cery mieszanej i tłustej, ponieważ działa antybakteryjne oraz reguluje wydzielanie sebum. Stabilizuje i normalizuje skórę oraz zapewnia ukojenie podrażnionej i zaczerwienionej skórze.

Używanie kaktusowych kosmetyków zapewnia gładką, czystą, świeżą, promienną i miękką w dotyku skórę. Opłaca się również stosowanie kaktusa podczas pielęgnacji włosów.

Szampony i odżywki z ekstraktem kaktusowym poprawiają ich kondycję i wygląd. Polecane są słabym, zmęczonym, wypadającym i wymagającym regeneracji. Włosy stają się mocne i zdrowe oraz odzyskują objętość, blask i witalność.

Kaktus jest zatem uniwersalny. Chociaż wciąż niedoceniany w kosmetyce i w kuchni, zyskuje coraz więcej zwolenników. Jego fani cenią sobie kaktusowe właściwości i moc zaklętą w jadalnym kaktusie.

W niektórych sklepach można kupić sok z kaktusa, który wykorzystać można do zrobienia kosmetyków do włosów.

Uroda na talerzu Spożywanie jadalnych kaktusów jest zalecane osobom, dbającym o linię.

W imię smukłej i zdrowej sylwetki warto skusić się na sałatkę kaktusową. Dieta bogata w jadalny kaktus jest sposobem na wewnętrzną kosmetykę. Wspomaga także odchudzanie, więc nie można mu się oprzeć. Oprócz witamin i mikroelementów, zawiera naturalny błonnik, który reguluje procesy trawienne i wspomaga oczyszczanie organizmu ze szkodliwych toksyn – czujesz się zdrowsza i to widać. To skuteczny i sprawdzony detoks organizmu. Nopal, czyli łodygi kaktusa w postaci sproszkowanej dodawaj do jogurtu, mleka i kefiru. Jeśli marzysz o sałatce z kaktusa, znajdziesz ją w niektórych restauracjach. Niestety, to wciąż rarytas i przysłowiowy biały kruk, zarówno w kosmetyce, jak i w kuchni.

Olejek do włosów Wystarczy, że połączysz go z olejkiem migdałowym, oliwą z oliwek i kilkoma kroplami soku cytrynowego. Połączone składniki wmasuj we włosy tuż przed umyciem.

Dla optymalnych efektów możesz dodatkowo owinąć je folią i ręcznikiem na około 1-2 godziny.

Naturalny szampon Do oleju i wyciągu kaktusowego dodaj olejek arganowy, glinkę ghassoul, wodę i glicerynę. Włosy nabiorą połysku i staną się wygładzone, wzmocnione i bardziej elastyczne, a skóra głowy – oczyszczona i odżywiona. Poleca się go stosować głównie do włosów przetłuszczających się i cienkich. Dodatek soku z kaktusa zapewni łatwiejsze rozczesywanie i przyjemny zapach.

spis treści

21

uroda

CELLULITE

Wiosna coraz głośniej puka do naszych drzwi, my zaś z ogromną przyjemnością wychodzimy jej naprzeciw.

Dłuższe i cieplejsze dni sprzyjają spacerom i weekendowym wyjazdom za miasto. Wraz z coraz mocniej docierającymi do nas promieniami słońca zrzucamy kolejne warstwy ubrania, odsłaniając tym samym poszczególne części ciała.

Spoglądamy do lustra i często nie jesteśmy do końca zadowoleni z tego, co widzimy. Dlatego wiosna kojarzy się nam także ze zmianami dotyczącymi stylu życia, z decyzjami na zastosowanie rozmaitych diet związanych najczęściej z rozlicznymi rygorami kulinarnymi czy choćby z mocnymi postanowieniami codziennych lub przynajmniej cotygodniowych ćwiczeń fizycznych.

olejki eteryczne kontra

A to dopiero początek – bo przecież przed nami lato. A wtedy jakże miło będzie zażywać kąpieli w ciepłym morzu czy wygrzewać się w promieniach słonecznych. Jeśli jednak niechętnie spoglądamy w lustro z powodu rysującej się na naszym ciele tzw. pomarańczowej skórki, której nie chcielibyśmy absolutnie posiadać, co wtedy? Półki sklepowe wprost uginają się pod ciężarem rozmaitych preparatów na tę niechcianą przypadłość, a gabinety masażu kuszą promocyjnymi ofertami zabiegów antycellulite.

Podążając za coraz bardziej rozpowszechnioną dziś modą na naturę, możemy skorzystać z niepowtarzalnych, pachnących darów przyrody ukrytych w maleńkich buteleczkach.

Tekst: Jolanta Zych

22

Olejki eteryczne z roślin, bo o nich mówimy, to wieloskładnikowe mieszanki związków chemicznych biologicznie czynnych, które podczas zabiegów aromaterapeutycznych przedostają się do organizmu i oddziałują nań leczniczo.1 Do takich terapeutycznych zabiegów antycellulite należą masaże i specjalne kąpiele. Mieszanki olejków, które będą naszymi sprzymierzeńcami w tej

1

Por. Iwona Konopacka-Brud, Władysław Stanisław Brud, Aromaterapia dla każdego, Białystok 2007, str. 11

niełatwej przecież walce, przyspieszają krążenie płynów ustrojowych, a tym samym usuwanie toksyn z organizmu.

W gabinetach SPA od lat wykorzystuje się działanie olejków na skórę, ich właściwości ujędrniające, poprawiające elastyczność i sprężystość. Aromaterapia używa do walki z cellulite przede wszystkim olejków: grejpfrutowego, paczulowego, kminkowego, jałowcowego, geraniowego i cyprysowego. Wchodzą one w skład wielu preparatów do kąpieli i masażu, które możemy również wykonać samodzielnie w domu.

szaniną. Oba zabiegi pomogą nam w zwalczaniu otyłości i cellulite. Aby przygotować mieszanki do masażu musimy sięgnąć po tzw. oleje bazowe. Oleje te zawierają fitosterole i witaminy. Olej z nasion winogron, przeznaczony do skóry normalnej i ze skłonnością do przetłuszczania, wygładza i uelastycznia skórę nie zatykając równocześnie porów.

Olej ze słodkich migdałów stosowany przede wszystkim do cery suchej, opóźnia efekty starzenia.

Inna receptura na antycellulitową mieszankę do masażu czy kąpieli zawierać będzie: trzy krople olejku geraniowego i cytrynowego, dwie krople jałowcowego oraz po jednej kropli olejku mięty Aromaterapia pieprzowej i rozmarynowego. używa do walki

olejki eteryczne linii Dr Beta

Sposób na przygotowanie specjalnej wieczornej kąpieli jest niezwykle prosty. Wystarczy do wanny z cellulite przede wszystkim wypełnionej ciepłą wodą Masażu aromaterapeuolejków: grejpfrutowego, wlać po pięć kropli olejtycznego najlepiej zaków: jałowcowego, cypaczulowego, kminkowego, żywać dwa razy w tytrynowego i cyprysowejałowcowego, geraniowego godniu, w pozostałe dni go. Taka kąpiel powinna rozkoszujmy się pachi cyprysowego. trwać od piętnastu do trzynącą kąpielą. Możemy dziestu minut. Podczas tego również wykonywać masaż jakże przyjemnego dla nas zamiejscowy – wystarczy zaopabiegu, delikatnie masujemy ciało, trzyć się w specjalną „łapę do mazgarniając warstwę olejków z posażu”. wierzchni wody. Po kąpieli nie spłuA jeśli jesteśmy nazbyt zabiegani, kujemy się, lecz tylko wycieramy by samodzielnie przygotowywać ręcznikiem. preparaty? Na rynku znajdziemy wartościowe, w pełni naturalne Taką samą mieszankę olejków moprodukty, powstałe na bazie olejżemy użyć do masażu aromateraków eterycznych. Są wśród nich peutycznego. W tym celu łączymy między innymi specjalne wyszczuolejki z pięćdziesięcioma mililitrami plające żele z myriceliną, bardzo bezwonnego oleju roślinnego. Na jeden masaż zużywa się średnio łyżkę stołową roztworu. Pozostałą część przechowujemy w ciemnej, szczelnie zamkniętej butelce, najlepiej w lodówce. Przed każdym użyciem należy wstrząsnąć mie-

spis treści

skuteczne w zwalczaniu i zapobieganiu „pomarańczowej skórce”.

Myricelina stymuluje rozkład, blokuje syntezę i hamuje rozwój tkanki tłuszczowej. Takie żele dobrze się wchłaniają, poprawiają napięcie skóry, nadając jej miękkości i elastyczności. Bardzo przyjemne w użyciu są również gotowe aromaterapeutyczne oliwki do masażu np. z olejkami: geraniowym o ziołowo-kwiatowym zapachu i jałowcowym z jagód, przyspieszające procesy metaboliczne.

Przy zakupie olejków, których będziemy używać do przygotowania aromaterapeutycznych mieszanek zwracajmy uwagę na ich jakość.

Olejki eteryczne nie powinny zawierać żadnych syntetycznych dodatków ani rozpuszczalników.

Szukajmy na opakowaniach olejów i olejków nazw według systemu INCI, to gwarantuje bezpieczeństwo stosowanego produktu.

Aromaterapeutyczne preparaty pozostawią na naszej skórze piękny, kwiatowy, owocowy bądź ziołowy zapach, zapewniając nam również dobre samopoczucie. Używanie ich będzie na pewno ogromną przyjemnością, choć jak zawsze najważniejszą rolę w każdej kuracji, w tym również antycellulitowej odegra konsekwencja, cierpliwość i regularne poddawanie się zabiegom. A jeśli dodatkowo zatroszczymy się o naszą dietę i odpowiednią dawkę codziennego ruchu rezultaty powinny nas naprawdę zadowolić.

23

makijaż

makijaż

Pin-up girl MAKIJAŻ W STYLU PIN-UP Z JEST MOCNY I WYRAZISTY, A ZARAZEM LEKKI I KOBIECY. ZAZNACZA GRAFICZNYMI KRESKAMI LINIĘ POWIEK, PODKREŚLA ZMYSŁOWOŚĆ UST, JEDNOCZEŚNIE NADAJĄC TWARZY WYRAZ LEKKI I RADOSNY. JEST DOSKONAŁY NA RANDKĘ, DO SUKIENKI W SŁONECZNY, WIOSENNY DZIEŃ, JAK I DO tekst, SPORTOWEGO STROJU- ZAWSZE w y b ó r ko s m e t y k ó w, ODMŁADZA I POPRAWIA makijaż i stylizacja: NASTRÓJ.

U r s z u l a Ke h l zdjęcia: Anna Ostaszewska-Liżewska modelka: Agnieszka Grzelak

P O R A DY W I Z A Ż Y S T K I : Do takiego makijażu użyj wodoodpornych kosmetyków o p r z e d ł u ż o n e j t r w a ł o ś c i . Ka ż d a , n a w e t m a ł a , n i e d o s ko n a ł o ś ć popsuje cały efekt perfekcyjnego makijażu.

Jeśli uważasz, że różowe powieki są nie dla Ciebie – zastąp różowy cień cielistym lub kremowym.

Jeśli czujesz, że kreska namalowana eyelinerem jest dla Ciebie zbyt skomplikowana, najpierw namaluj ją kredką do oczu, następnie po powstałej linii przejedź płynnym eyelinerem.

Niedokładną linię zrobioną kredką do oczu będziesz mogła łatwo p o p ra w i ć p a t y c z k i e m d o u s z u ( u ż y w a j ą c k r e d k i w o d o o d p o r n e j miej w pogotowiu odrobinę mleczka do demakijażu – przed k o r e k t ą z a n u r z w n i m p a t y c z e k ) . Za m i a s t p a t y c z k a m o ż e s z u ż y ć r ó w n i e ż s p e c j a l n e g o f l a m a s t ra d o k o r e k c j i m a k i j a ż u .

J e ś l i n a t u ra o b d a r z y ł a C i ę d ł u g i m i , g ę s t y m i r z ę s a m i p o m l a u j j e tylko tuszem.

Utrwalacz do szminki chwilę po nałożeniu może trochę szczypać, uczucie to minie, gdy tylko wyschnie.

24

Pin-up girl w 7 krokach 1. Nałóż podkład, poczekaj aż wyschnie. Następnie za pomocą puszka dokładnie przypudruj twarz.

2. Na całą ruchomą część powieki nałóż różowy, perłowy cień.

3. Eyelinerem, wzdłuż całej ruchomej powieki, namaluj kreskę idącą ku górze.

4. Pomaluj usta: obwiedź górną i dolną wargę czerwoną konturówką.

Następnie wypełnij nią całe usta. Na konturówkę nałóż czerwoną, błyszczącą szminkę lub błyszczyk.

5. Przy pomocy różu podkreśl kości policzkowe.

6. Pomaluj usta utrwalaczem (fixerem) do ust.

7. Na górnej powiece przyklej sztuczne rzęsy. Gdy klej wyschnie dokładnie wytuszuj rzęsy.

Różowy, perłowy cień do powiek w kremie Yves Rocher 42 zł • Sztuczne rzęsy Ardell Demi Wispies 24 zł • Konturówka do ust Golden Rose odcień 513 8 zł • Maskara pogrubiająca i wydłużająca Revlon Grow luscious plumping 48 zł • Eyeliner w pisaku Astor Perfect Stay 24H Thick & Thin 30 zł • Wodoodporny klej do rzęs Inglot 17 zł • Utrwalacz pomadki Artdeco Magic Fix 64 zł • Czerwona szminka Chanel Rouge Allure Luminous Intense Lip Colour 6 150 zł •

spis treści

25

zdrowie

polowanie na SŁOŃCE jak ładować swój organizm

witaminą D

WIOSNA TO CZAS ROZWOJU, CZAS POBUDKI. TO CZAS, W KTÓRYM ZWIERZĘTA WYGŁODZONE PRZEZ ZIMĘ ZBIERAJĄ ENERGIĘ I PRZYGOTOWUJĄ SIĘ DO POLOWAŃ NA SWOJE ZDOBYCZE. I NA CIEBIE PRZYSZŁA PORA - OBUDŹ SIĘ I ROZPOCZNIJ POLOWANIE. POLOWANIE NA SŁOŃCE! Tekst: Lidia Szeworska, psychodietetyk, psycholog zdrowia, udzielająca konsultacji w Metamorphosis Holistyczna Oaza, facebook.com/holistycznaoaza

26

spis treści

Te pierwsze pojawiające się promienie są naszym początkiem - na kilka miesięcy dadzą nam energię do życia, odporność, a przy zachowaniu umiaru - piękno, młodość i sprawność. Jak to możliwe?

Po zimie czujemy się ospali – zapasy energii są na wyczerpaniu. Jeżeli jeszcze nie odżywialiśmy się odpowiednio, już od połowy zimy czujemy przede wszystkim zmęczenie. Ziewamy, brakuje nam ochoty do podejmowania nawet najdrobniejszych decyzji czy spotkań towarzyskich...

Na szczęście z tym koniec – odradza się natura, jest wiosna – kiełkuj i ty.

Umiarkowane opalanie Stosunek do zażywania kąpieli słonecznych wciąż budzi emocje i ma swoją historię. Kiedyś wiosenne, a później letnie łapanie słońca, było całorocznym marzeniem, zwłaszcza kobiet, które w miesiącach jesiennych i zimowych pragnęły mieć opalone ciało. Wobec niepewnych prognoz i nieprzewidywalnych kaprysów pogodowych, słońce łapano łapczywie i gwałtownie, co nierzadko było okupywane udarami słonecznymi i oparzeniami skóry, a nawet czerniakiem skóry. Było jednak o co walczyć - opalenizna była kojarzona jednoznacznie ze zdrowym oddziaływaniem słońca (co jest prawdą), słońce było źródłem zdrowia, a głęboka opalenizna jego oznaką. Odkąd mamy solaria – prawdziwy raj - można być opaloną przez cały rok (mamy nawet już uzależnienia od opalania w solarium).

Blokery na słońce i... witaminę D Aż dotarła do nas wieść - lekarze zaczęli bić na alarm, że nadmierne opalanie jest głównym źródłem nowotworów skóry. W szybkim czasie trendy stało się - nie eksponowanie na słońce - ale stosowanie kremów ochronnych, najlepiej takich, które w ogóle blokują dostęp „niebezpiecznego promieniowania”. Wpadliśmy z jednej skrajności w drugą, tymczasem znowu ostatnie badania wykazały, że zbyt wysokie filtry blokują przenikanie promieni słonecznych do naszej skóry, a przecież naturalnym źródłem witaminy D dla człowieka jest jej synteza w skórze, która następuje pod wpływem promieniowania UVB. Łap witaminę D właśnie wiosną!

Dlatego trzeba zachować zdrowy rozsądek i równowagę. Wiosna to najlepszy czas na łapanie jak najwię-

cej zdrowych promieni słonecznych, bo promienie słoneczne w rozsądnych dawkach są zdrowe i niezbędne - są głównym źródłem witaminy D, która akumulowana w okresie wiosenno - letnim jest konieczna dla zdrowego przetrwania jesiennej słoty i zimy.

Witamina D reguluje procesy metaboliczne, wzmacnia resorpcję tj. przyswajanie wapnia i fosforanów w jelitach, wzmacnia system odpornościowy, dzięki czemu nawet jeżeli grypa nas dopadnie to sprawnie i szybko sobie z nią poradzimy. Witamina D jest niezbędna do funkcjonowania układu kostnego - mocne i sprawne kości to właśnie jej zasługa.

W tym wypadku nasz organizm działa jak akumulator: ładujemy go wiosną i latem, by później sam podtrzymywał swoje działanie - nie bójmy się, że go przeładujemy. Czynna forma witaminy D jest przenoszona do różnych narządów, głównie do wątroby gdzie może być magazynowana nawet kilkadziesiąt tygodni.

Witamina D jest uznawana za witaminę młodości i witaminę opóźniającą procesy starzenia - gromadź ją i wspomagaj jej działanie - czyli żyj dłużej w zdrowiu i w radości z życia!

A oto kilka pomysłów jak wspomagać życiodajne przyswajanie i oddziaływanie witaminy D: • Nie pij kawy przed wyjściem z domu i wystawieniem się na działanie promieni słonecznych. Kawa na chwilę podwyższa ciśnienie, a atakujące nas słońce nie powinno oddziaływać na nasze pobudzone naczynia krwionośne, bo je osłabia i szybciej będą pojawiały się na nogach pajączki a nawet żylaki.

• Wystawiany na słońce organizm powinien być w fazie uspokojenia i relaksacji.

• Przed snem napij się mleka np. z kakao lub zjedz jedną małą cząstkę ciemnej czekolady.

• Wystawiając się na słońce pamiętaj koniecznie o umiarkowanych filtrach wiosną, latem silniejszych, a zimą – słabszych. Ważne by nie blokować całkowicie promieni słońca.

Koktajl „Łapacz słońca” Zrób koktajl przed spacerem - pomoże ci on w łapaniu witaminy D, a dodatkowo wzmocni twój organizm i zwiększy odporność w te mniej słoneczne dni na wiosnę.

Do 150 ml. maślanki (1.5-2.0% ) dodaj sezonowe owoce np. 5 średniej wielkości truskawek, czy pół banana a nawet morele czy brzoskwinię. Zmiksuj i wypij!

Dostarczysz nie tylko korzystna dawkę owocu ale też dzienną dawkę nabiału czyli pierwiastki minerały i substancje odżywcze do kumulowania witaminy D, jak również do odżywiania układu kostnego, czy układu mięśniowego jeżeli aktywność będzie zwiększona dla zdrowia, a nie tylko dla rekreacji. Ograniczona liczba składników jest nieprzypadkowa - witamina D nie lubi rywali! spis treści

27

uroda

DEBIUTY Serum do rzęs Skuteczny sposób na mocne, gęste, elastyczne i pełne blasku rzęsy. Zawarte w produkcie aktywne peptydy poprawiają ogólną kondycję rzęs, zwiększając ich odporność na czynniki zewnętrzne. By uzyskać pożądany efekt, stosować codziennienajlepiej na noc aplikując u nasady rzęs.

Extrait of skin caviar firming complex

Lakiery do paznokci Gosh Frosted Oszroniony paznokieć? Tak i to w najmodniejszych odcieniach nadchodzącej wiosny. Żeby uzyskać ten szalony efekt wcale nie musisz iść do profesjonalej manicurzystki. Osiągniesz go dzięki nowym lakierom GOSH Cena: 19,99 zł

Niezrównany ekstrakt kawiorowy i unikalne proteiny morskie widocznie zmieniają Twoją skórę. Staje się ona napięta, rozświetlona i jedwabista, a widoczne chwilę wcześniej oznaki zmęczenia całkowicie zanikają. Twoje zmysły są dopieszczone nadzwyczajną dawką energii i nawilżenia.

Cena: 49,00 zł INGLOT

Revital Celluform

Mezokoktajl do zabiegów mezoterapii, które wykonywane są Cena: 553 zł/30 ml w profesjonalnych gabinetach wyłącznie La Praire przez lekarzy. Jest bogaty w dobroczynne Lekki Spray Light Oil substancje aktywne, pobudzające przemianę materii, Keratin Protection przyspieszające rozkładanie tłuszczu w komórkach, Odżywia i rozświetla włosy, zapewnia poprawiające krążenie oraz napięcie skóry. Wyciąg z soi, ochronę przed promieniami UV, jednocześnie bogaty w lecytynę, to naturalna, całkowicie bezpieczna gwarantując lekkość i delikatny połysk. To substancja. Pomaga w sposób naturalny eliminować najlżejsza dostępna forma olejku, idealna dla włosów i przekształcać tłuszcz w energię. Natomiast witamina cienkich. A to wszystko dzięki zawartości trzech PP obniża poziom cholesterolu, rozszerza naczynia luksusowych olejków: olejku arganowego, znanego krwionośne i podwyższa ciśnienie tętnicze. To wszystko jako „płynne złoto”, słynącego ze swoich odżywczych, skutkuje redukcją cellulitu, a także wpływa na lepszy kosmetycznych i leczniczych właściwości; olejku wygląd skóry, która staje się aksamitnie gładka migdałowego, charakteryzującego się lekką strukturą i lepiej dotleniona. i niezwykłymi właściwościami nawilżającymi; olejku Cena: 500-800 zł/1 zabieg jojoba, szczególnie polecanego do zniszczonych Croma –Pharma i suchych końcówek włosów.

GOSH

28

Cena: 19,99 zł WELLA

spis treści

STOP £YSIENIU!

®

Revivogen to naturalny preparat przeciwdzia³aj¹cy ³ysieniu androgenicznemu. Zawiera naturalne sk³adniki o udowodnionej skutecznoœci w zakresie ograniczenia i blokowania DHT. • • • •

Aktywuje cykl wzrostu mieszków w³osowych Dzia³a na ca³ej ow³osionej skórze g³owy Chroni, od¿ywia i rewitalizuje w³osy Przeznaczony zarówno dla kobiet, jak i mê¿czyzn

29

dla niego

DLA NIEGO Żel do włosów Extreme Styling Gel Nowa linia Syoss Men do stylizacji włosów oferuje gamę wysoce skutecznych produktów opracowanych specjalnie dla męskich włosów i fryzur. Zapewnia im mocne utrwalenie i nadaje strukturę do 24 h.

Cena: 20 zł/250 ml SYOSS MEN Hipoalergiczny szampon do włosów z ekstraktem z chmielu Biały Jeleń For Men, Hipoalergiczny, wzbogacony o, znany mężczyznom skądinąd, chmiel – szampon został opracowany z myślą o panach z dolegliwościami alergicznymi, przetłuszczającymi się włosami i skłonnością do łupieżu.

Cena: 7,50 zł/300 ml POLLENA-OSTRZESZÓW Szampon dla mężczyzn do wrażliwej skóry głowy, 3DMENsion Tylko dla mężczyzn, choć tych trochę bardziej wrażliwych. Wzmacnia włosy, dzięki zawartości pantenolu łagodzi podrażnienia skóry głowy.

Wzbogacony o taurynę odbudowuje naturalną funkcję ochronną skóry.

Cena: 39 zł/250 ml SCHWARZKOPF

30

Szampon przeciwłupieżowy do włosów normalnych oraz suchej lub swędzącej skóry głowy Odżywia i łagodzi swędzenie spowodowane łupieżem.

Formuła Pro Nutrin stworzona to odpowiedź na potrzeby męskiej skóry głowy. Eliminuję przyczyny powstawania łupieżu, głęboko nawilża i zwiększ odporność przeciwłupieżową.

Cena: 16 zł/400 ml CLAER MEN Szampon zagęszczający włosy CAPITAL FORCE Nadaje przerzedzonym włosom gęstość i objętość.

Zawiera opatentowany system Taurine kompleks przywracający witalność i wzmacniający strukturę włosów. Jego substancje aktywne totauryna - aminokwas niezbędny dla wzrostu włosów, D-biotyna (witamina H), ceramidy i arginina.

Pozostawia włosy w doskonałej kondycji, pełne energii i witalności.

Cena: ok. 190 zł/1000 ml KERASTESE Szampon do włosów MOC I BLASK W szamponie substancjami myjącymi są wyłącznie roślinne łagodne detergenty. Doładnie myje włosy i głowę, ale nie pozbawia skóry głowy naturalnej lipidowej warstwy ochronnej i reguluje pracę skóry głowy. Skrzyp wzmacnia włosy. Naturalna inulina sprawia, że włosy są błyszczące i pełne wigoru. Bez SLS i innych drażniących siarczanów.

Cena: ok. 65 zł/250 ml PAT & RUB

os ł e i W n y w o ł g ! e z i mu spadn

Nowa Klasa C. To, co najlepsze, nie zna alternatywy.

Mercedes-Benz przedstawia nową generację Klasy C. Jeszcze piękniejszą, bardziej drapieżną i nowocześniejszą, niż mógłbyś przypuszczać. Przekonaj się, jakie zrobi na Tobie wrażenie.

Od 15 marca w salonach Mercedes-Benz. www.mercedes-benz.pl

A Daimler Brand

już od 1599 PLN*

Klasa C 180 – zużycie paliwa (średnio) – 5,3 l/100 km, emisja CO2 (średnio) – 122 g/km.

*Rata miesięczna netto dla Klasy C w ofercie leasingu dla przedsiębiorców z 10-procentową wpłatą własną, okres umowy: 48 miesięcy, przebieg całkowity: 80 000 km. Oferta Lease&Drive Basic Mercedes-Benz Leasing Polska Sp. z o.o.

31

ale ciało

CZAS na RURKĘ POLE DANCE ZJEDNUJE SOBIE CORAZ WIĘCEJ ZWOLENNICZEK W POLSCE I NA CAŁYM ŚWIECIE. DO UPRAWIANIA POLE DANCE PRZYZNAJE SIĘ WIELE MIĘDZYNARODOWYCH GWIAZD, MIĘDZY INNYMI MADONNA, KATE HUDSON, CINDY CRAWFORD, JESSICA ALBA CZY DEMI MOORE, KTÓRA TĄ PASJĄ ZARAZIŁA TEŻ SWOJĄ NAJSTARSZĄ CÓRKĘ RUMER WILLIS.

32

Niektóre z Czytelniczek z pewnością już spróbowały swoich sił, inne dopiero się przymierzają. Są też takie, które zdecydowanie mówią nie, choć ukradkiem z zazdrością patrzą na to co można wyczyniać na magicznej rurce. Jak jest naprawdę? Czy każda kobieta ma szansę na sukces w tej dziedzinie sportu? Tak, to jest sport. To nie tylko seksowne ruchy znane z filmów, ale przede wszystkim bardzo ciężka praca.

Skąd się to wzięło?

Choć taniec na rurze kojarzy się w pierwszej chwili z kobietami, to mężczyźni jako pierwsi, już w starożytności, popisywali się swoimi umiejętnościami. Ekwilibrystyczne wyczyny wykonywali rywalizując między sobą oraz przed potencjalnymi kandydatkami na małżonki.

Historia mówi, że już od ponad 800 lat znany jest Mallakhamb – tradycyjny hinduski sport dla mężczyzn. Polega on na przedstawieniu określonego układu ruchów na drewnianym palu. Wciąż odbywają się narodowe zawody Mallakhamb w 14 stanach Indii. Jest to bardzo hermetyczne środowisko, do którego kobiety nie mają wstępu.

Panie mają za to swoją własną dziedzinę – akrobatykę na linach, która jest odpowiednikiem Mallakhamb.

Dzisiaj W latach 80-tych Lap Dance (często mylony z Pole Dance) zagościł w klubach Go-Go, w których do dziś dziewczyny rozpalają zmysły mężczyzn. Ten styl i rodzaj tańca jest bardziej erotyczny i wręcz wyzywający – zupełnie odbiegający formą i treścią od dzisiejszego Pole Dance, niemniej jednak ciągle

z nim kojarzony. Różnice zaczynają się już na poziomie nazwy: angielskie słowo „pole” oznacza drążek, a nie rurkę. Poza tym drążki z klubów fitness nie przypominają tych używanych w nocnych klubach.

W Polsce pierwsze zajęcia Pole Dance odbyły się około 3 lat temu, a Joanna Derybowska, instruktorka studia tańca Free Art Fusion, była jedną z pierwszych instruktorek, Tancerki bardzo które podjęły się proszybko zauważyły, wadzenia zajęć tego ile to daje im satysfakcji tańca. Na początku i radości, jak szybko były tylko dwie szkokształtują się mięśnie ły, z czasem zaczęło oraz wzrasta ich siła. ich przybywać. Dziewczyny bardzo szybko zauważyły, ile ta forma aktywności daje im satysfakcji i radości, jak szybko kształtują się mięśnie oraz wzrasta ich siła. Oprócz tego, niekwestionowaną zaletą Pole Dance jest fakt, że tancerki nabywają pewności siebie.

Co to właściwie jest?

Pole Dance to specyficzne połączenie tańca, sztuki, sportu i rekreacji ruchowej. Bywa określany również jako pole fitness, pole fit, pole acrobatics czy aerial pole.

Zawiera w sobie wiele elementów z baletu, akrobatyki, gimnastyki i fitnessu. Dzięki tej unikalnej formie tańca możemy zwiększyć siłę, kształtować prawidłową postawę, poprawić koordynację ruchową i elastyczność ciała.

Zajęcia tego typu wyzwalają adre-

spis treści

33

ale ciało Dzięki treningom tkanka tłuszczowa szybko ustępuje miejsca pięknym kształtom.

Podczas treningu pracuje ok. 90% mięśni!

nalinę oraz poprawiają kondycję, ponadto taniec ten doskonale rzeźbi sylwetkę i wzmacnia całe ciało, ze szczególnym naciskiem na siłę i wytrzymałość mięśniową.

To także świetny sposób na spalanie zbędnych kalorii: początkujący podczas zajęć mogą spalić pomiępoczątkujący dzy 290 a 400 kalorii na godzipodczas zajęć mogą nę, a kursant na poziomie zaspalić pomiędzy 290 awansowanym nawet do 700 a 400 kalorii na godzinę, kalorii.

a kursant na poziomie

Niektórym z nas wydaje się, zaawansowanym nawet że niewielkim wysiłkiem jest do 700 kalorii. trenowanie tej pięknej, ale jakże wymagającej, sztuki. To nie jest tak, że wchodzisz, chwytasz rurę i nagle jesteś jak Demi Moore w Striptease. Obracanie się wokół własnej osi dotykając rury wymaga sporej dawki koordynacji, a co dopiero figur, które polegają na utrzymaniu się na samych rękach, kilka centymetrów nad ziemią. O bardziej skomplikowanych to nawet nie wspominam.- pisze Erill z bloga erillsstyle.wordpress.com, która Pole Dance ćwiczy już jakiś czas.

34

spis treści

Jak przebiegają standardowe zajęcia? „Początek zajęć to rozgrzewka, która polega na odpowiednim przygotowaniu mięśni i ciała do wykonywania poszczególnych figur. Później zaczynamy od powtórki wcześniej poznanych figur i spinów, a następnie uczymy się nowych pozycji. Pod koniec zajęć poznane figury wykorzystujemy w choreografii. Na koniec jest rozciąganie i relaks dla ciała i mięśni. Tak naprawdę to dziewczyny ustalają jak i nad czym chcą pracować na zajęciach, czy zależy im na figurach, czy bardziej na choreografii” - mówi Joanna Krajewska, instruktorka w bielskiej szkole Cubana Pole Dance Studio.

Korzyści Pole dance korzystnie wpływa na rzeźbę ciała, gdyż w trakcie ćwiczeń na rurze pracują wszystkie mięśnie. Ćwiczenia na rurce rozbudowują naszą tkankę mięśniowa szczególnie w miejscach takich jak przedramiona, ramiona, barki, plecy i brzuch. Pole Dance działa na najgłębsze mięśnie, które podtrzymują nasze ciało. Dzięki ćwiczeniom mięśnie te się wzmacniają i poprawiamy swoją postawę, a kręgosłup zostaje odciążony przez mięśnie go otaczające.

Tkanka tłuszczowa szybko ustępuje miejsca pięknym kształtom.

Pole dance pomaga też w walce z cellulitem, wzmacnia ramiona i poprawia wygląd biustu. Najlepszym dowodem na to są płaskie brzuchy i jędrne pośladki tych pań, które ćwicząc taniec na rurze już pozbyły się zbędnych kilogramów i warstwy tłuszczyku. W efekcie pole dance stał się w ostatnich

latach jednym z najpopularniejszych sposobów na odchudzanie wśród kobiet, które kochają ruszać się w rytm muzyki. Smukła sylwetka nie jest jedyną zaletą tego tańca. Kobiety uprawiające tę dyscyplinę mogą zachwycić pełnym gracji krokiem oraz doskonałą koordynacją ruchową.

tycznie, co to znaczy, że człowiek zbudowany jest z mięśni. W kolejnych miesiącach poszerzyłam swoją wiedzę z zakresu miejsc w jakich pojawiać się mogą siniaki. W między czasie również przekonałam niektóre kości, że są tak naprawdę z gumy.” - pisze dalej Erill na swoim blogu.

Kto nie może uprawiać Pole Dance?

Na początku, jeśli nic wcześniej nie trenowałaś ani nie tańczyłaś to faktycznie możesz poczuć, jak gdybyś nie miała kontroli nad własnym ciałem i miała dwie lewe ręce i nogi. To normalne, dopiero zaczynasz wyczuwać w jaki sposób się poruszać, w jaki sposób ustawiać dłonie, w jaki sposób ustawiać ręce. Potrzeba czasu, aby najpierw nauczyć się pewnych podstawowych figur i obrotów. Gdy już poczujesz, że umiesz je robić i wykonujesz w sposób zadowalający, nagle odkryjesz, że również w choreografii, patrząc z boku, całkiem dobrze wyglądają. Wtedy ruchy staną się naturalne i zobaczysz jak zmieniły się one z zupełnie sztywnych w czyste i płynne – dopasowane idealnie do muzyki. W końcu opanujesz swoje ciało – daj sobie tylko trochę czasu!

Jedyne przeciwwskazania do uprawiania tego sportu to różnego rodzaju urazy, problemy ze stawami. O ciąży chyba nie musimy wspominać. Na zajęciach obowiązuje dyscyplina – ważne, by stosować się do zaleceń instruktora. Strój musi być obcisły, wygodny, z długimi nogawkami i rękawami, nie wolno mieć żadnej biżuterii. Bardzo istotne jest także unikanie w dniu ćwiczeń tłustych kremów do rąk czy balsamów do ciała. Twoja waga, czy wzrost nie wykluczają Cię z uprawiania tańca na rurze!

Jeśli dopiero zaczynasz.. „Po pierwszych zajęciach miałam takie zakwasy, że nie byłam w stanie się nawet ubrać. True story. Przez pierwsze dwa tygodnie dowiedziałam się, organolep-

Ćwiczenia na rurce rozbudowują naszą tkankę mięśniowa szczególnie w miejscach takich jak przedramiona, ramiona, barki, plecy i brzuch.

Pole Dance działa na najgłębsze mięśnie, które podtrzymują nasze ciało. spis treści

35

na zielono

tekst: Weronika Dębowska

WSZYSCY JESTEŚMY EKODŁUŻNIKAMI Wszyscy wiemy, że człowiek jest gościem Planety Ziemi – przychodzi i odchodzi, ale w międzyczasie korzysta z tego, co Ona mu daje. Wszyscy wiemy też, że człowiek tej gościnności nadużywa niszcząc Ją i siebie samego. Ale czy wiemy jak bardzo?

Można to zmierzyć Do ilościowego określenia eksploatacji Ziemi przez człowieka używa się pojęcia śladu ekologicznego. Mówi on o wszelakiego rodzaju zapotrzebowaniu człowieka na zasoby biosfery (jedzeniu, surowcach, energii,

36

przestrzeni) i pozwala porównać to zapotrzebowanie do produktywności Ziemi. Wyrażony jest w hektarach powierzchni lądu i morza, niezbędnych do zaspokojenia potrzeb człowieka i absorpcji odpadów przez niego produkowanych. Ślad ekologiczny można określać globalnie, w przeliczeniu na osobę lub zbiorowo – dla danego miasta, państwa, zakładu, przedsięwzięcia etc.

Najważniejsza równowaga Aby zachować równowagę i nie wyniszczać naszej planety, ludzkość po-

spis treści

ROSNĄCE ZANIECZYSZCZENIE, CORAZ MNIEJSZA ILOŚĆ WODY PITNEJ, POSTĘPUJĄCA DEGRADACJA PLANETY ZIEMI… KAŻDY CHCIAŁBY POZOSTAWIĆ PO SOBIE ŚLAD, ALE NIE TAKI…

winna korzystać z dóbr Ziemi tylko w takim stopniu, w jakim Ona jest w stanie nas obdarować. Rachunek jest prosty – produktywność biosfery szacuje się na ok. 10,6 mld globalnych hektarów, populacja Ziemi osiągnęła 7 miliardów, tak więc każdy człowiek nie powinien mieć śladu większego niż 1,5 ha. Niestety, daleko nam do tej liczby. Światowy średni ślad ekologiczny mierzony na 1 osobę wynosi 2,7 ha. Ślad przeciętnego Polaka to aż 4,4 ha, a nie jesteśmy rekordzistami… Największe zużycie dóbr naturalnych cechuje,

czego można się domyślić, mieszkańców krajów wysokorozwiniętych. Przeciętny Amerykanin zużywa nieco ponad 5 ha(!). Wśród krajów europejskich niechlubne pierwsze miejsce należy do... Danii (ponad 7,0 ha/1 os), a światowym „liderem” od dłuższego czasu są Zjednoczone Emiraty Arabskie (10 ha/1 os.)! Na drugim końcu tego rankingu są kraje Trzeciego Świata. Ślad ekologiczny mieszkańców takich krajów jak Nepal, Haiti czy Bangladesz jest najniższy – rekordowy wynosi zaledwie 0,05 ha.

Wszyscy żyjemy na kredyt… ekologiczny Według Global Footprint Network – organizacji zajmującej się badaniem śladu ekologicznego poszczególnych państw – można wszystkie kraje świata podzielić na ekologicznych wierzycieli i dłużników. W przypadku tych pierwszych ich produktywność przewyższa „konsumpcję” zasobów naturalnych. Największym ekowierzycielem naszego globu jest Brazylia, a ekodłużnikiem – Chiny, wynika z raportu Global Footprint Network.

Jedna Ziemia nam nie starczy Ludzkie zapotrzebowanie na do-

bra naturalne rośnie nieustająco.

Produktywność biosfery także się zmienia, ale niestety w skali globalnej maleje, co w głównej mierze spowodowane jest nadmierną i szkodliwą dla środowiska działalnością człowieka. W latach 60-tych, kiedy zdefiniowano i zaczęto badać pojęcie śladu ekologicznego, człowiek wykorzystywał 2/3 ziemskich zasobów. Dziś zużywa aż 150% tychże dóbr. Oznacza to, że Ziemia potrzebuje półtora roku, żeby zregenerować szkody, jakie człowiek poczynił w rok. Mówiąc jeszcze inaczej - już 20 sierpnia 2013 r. wykorzystaliśmy całoroczne zasoby ziemi, a od 21 sierpnia żyliśmy na „ekologiczny kredyt”. Jest źle, a prognozy są jeszcze gorsze. Jeśli nic się nie zmieni, już w 2030 r., do zapotrzebowania naszych potrzeb będziemy potrzebowali nie jednej ale trzech planet takich jak nasza!

jak nieodpowiedzialne wydawanie pieniędzy wpędziło świat w recesję gospodarczą, tak nieodpowiedzialna konsumpcja niszczy naturalny kapitał Ziemi do tego stopnia, że zagrażamy naszemu przyszłemu dobrobytowi - ostrzega.

Jak zmniejszyć swój ślad ekologiczny?

- jedząc warzywa i owoce świeże 70 m2 rocznie - biorąc prysznic zamiast kąpieli zaoszczędzisz 180 m2 - gotując z przykrywką zaoszczędzisz 400 m2 - jedząc dwa obiady w tygodniu bez mięsa zaoszczędzisz 1600 m2

Musimy pamiętać, że niszcząc Ziemię, niszczymy naszą jedyną ży- To tylko kilka sposobów na zmniejszenie śladu ekologicznego. Żeby poznać inne i zmierzyć wicielkę, a długu nie możemy zaswój ślad wejdź na: ciągać w nieskończoność! Ireneusz www.wwf.pl/mozesz_pomoc/dzialaj_teraz/ Chojnacki, dyrektor polskiego biuslad_ekologiczny/ ra międzynarodowej organizacji ekologicznej WWF porównuje sywięcej na: tuację ekologiczną do kryzysu gohttp://www.footprintnetwork.org/ spodarczego. W taki sam sposób

spis treści

37

dookoła świata

Gdzie spędzić wiosenny weekend?

Ja zapraszam na wycieczkę do urokliwego nadwiślańskiego miasta – mojego rodzinnego Sandomierza.

Już samo jego położenie jest niezwykłe: wzgórza nad Wisłą, jedyne na świecie błogosławione miejsce, gdzie lessowe zwały Wyżyny Sandomierskiej spadają rozświetlonymi słońcem skarpami na zamglone nadwiślańskie niziny.

Mój Sandomierz

1.

38

Warto tu przyjechać o każdej porze roku! Wiosna powita nas zapierającym dech w piersiach widokiem kwitnących na wzgórzach tysięcy moreli i jabłoni. Lato urzeknie zapachem owoców i zwałami chmur kłębiącymi się nad kolorowymi dachami kamieniczek i wieżami kościołów. Jesienią cały Sandomierz jest jednym wielkim zagłębiem jabłek... i tylko tu – jesienie są dwie. Ta druga to niezwykłe kolory w mieniącym się w chłodnym, zamglonym powietrzu, nagie sylwetki drzew i liście wirujące na tle starych murów. Cudownie jest też zimą, kiedy w śniegu kamieniczki skrzą się jak świąteczne cacka na choince. Dla mnie pięknie jest tu nawet w porze marcowych roztopów nadających miastu urok zapomnianego miejsca na ziemi...

tekst: Anna Kowalska zdjęcia: Janusz Kowalski Marcin Dębowski

Ze względu na swoją skalę Sandomierz znakomicie nadaje się na weekendowy wypad. Dwa dni wystarczą, żeby poznać atrakcje kameralnej Starówki, rozciągniętej wokół pochyłego rynku z renesansową perełką ceglanego ratusza, starą studnią i urokliwymi kamieniczkami. Od rynku właśnie należy zacząć wycieczkę w przeszłość, zagłębiając się w czasy, kiedy miasto było stolicą księstwa, ważnym handlowym portem wiślanym i centrum kulturalnym. Znana była pszenica „sandomierka”, a w XVI wieku miasto słynęło ze świetnych lekarzy! Wisła płynęła wtedy tuż pod wzgórzem zamkowym, wzdłuż niej kwitły spichlerze pełne zboża, wędrującego aż do Gdańska. W okresie największego rozkwitu Sandomierza, w znacznie łagodniejszym niż dziś klimacie, na południowych stokach wzgórz uprawiano z powodzeniem winorośl, a słynne sandomierskie wina zalegały w piwnicach zamożnych mieszczan. Piwnice te, dłubane bez większego trudu w lessowych pokładach, ciągną się pod całym miastem

39

dookoła świata

3.

2.

40

spis treści

4. niezbadanym kilkupoziomowym labiryntem. Część z nich udostępniona jest zwiedzającym jako uporządkowana podziemna trasa turystyczna, którą koniecznie trzeba obejrzeć. Wejście do niej znajduje się w kamienicy Oleśnickich z pięknym renesansowym podcieniem, położonej w górnej pierzei rynku. W kilku malowniczych kamieniczkach mieszczą się stylowe kawiarenki i restauracje, jak choćby ta „Pod Ciżemką”, której nazwa wzięła się od znalezionej w czasie remontu średniowiecznej ciżemki. Na rynku można też spotkać kwiat polskiego rycerstwa! To nie żart, tutejsza Chorągiew Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej słynna już w całej Polsce, dysponuje wieloma formacjami zbrojnymi, a swą zbrojownię ma właśnie w kamienicy Oleśnickich.

Miasto, rozciągnięte malowniczo na kilku wzgórzach, porównuje się nieraz do włoskiej Perugii, lub nawet... do Rzymu! To już jednak zbyt daleko idące porównania. Sandomierz to po prostu Sandomierz, jedyny w swoim rodzaju. Nigdzie nie idzie się tu prosto i równo, zawsze w górę lub w dół; nawet rynek jest stromy. Żartuję niekiedy, że do każdej szkoły miałam tu „pod górkę”.

Najwspanialsza sandomierska szkoła to oczywiście Collegium Gostomianum, dawne kolegium jezuickie wybudowane staraniem kasztelana sandomierskiego Hieronima Gostomskiego - stąd jego nazwa.

Z dawnego założenia klasztornego pozostało jedynie wschodnie skrzydło szkolne, rozparte dumnie na skarpie. Szkoła tam była od zawsze, a właściwie od 1602 r., ma więc ponad 400 lat! Obecnie, po gruntownej przebudowie, uczniowie mieszczącego się tu liceum mają naprawdę świetne warunki do nauki. Ja jednak z łezką w oku wspominam zawsze zimne sale i korytarze (nic dziwnego

- mury mają ponad metr grubości!) oraz węglowe piece, w których palili sami uczniowie. Był to obowiązek klas maturalnych, które traktowały to śmiertelnie poważnie. Pamiętam, że koledzy (wyłącznie panowie) wyznaczeni do palenia w piecach przychodzili w dniu tego dyżuru już o siódmej rano, w garniturach i „pod krawatem”. Ot, taki snobizm... Były też wagary na skarpie przy szkole, gdzie rósł stary orzech - na jego konarach mieściła się cała moja klasa.

Były potajemne, surowo zakazane wyprawy na strych szkoły, albo w jej piwniczne lochy - obecnie pięknie zagospodarowane.

Przed lekcjami wpadało się „na paciorek” do sandomierskiej katedry, kolejnej perełki architektonicznej. Wybudowana w stylu gotyckim (polskim gotyckim, w proporcjach zdecydowanie łagodnych), zaskakuje przepychem barokowego wnętrza.

Przy okazji niedawnej renowacji doprowadzono do pełnej świetności oryginalne freski bizantyńsko-ruskie na ścianach prezbiterium. Zachwyca-

5. spis treści

41

ją niezwykłym rysunkiem i stonowaną, wręcz nowoczesną kolorystyką, a powstały na zlecenie Władysława Jagiełły.

Wracając spod Grunwaldu, pozostawił on też w katedrze niezwykły krucyfiks, podobno zrabowany z jakiegoś kościoła krzyżackiego...

Z murku przy katedrze, gdzie tak dobrze czytało się pod lipami, widać sąsiedni zamek książąt sandomierskich, dominikański kościół św. Jakuba na sąsiednim wzgórzu i zamglony zakręt Wisły w oddali. Stary ceglany kościół – część dawnego założenia klasztornego – jest jednym z najcenniejszych zabytków architektury romańskiej w Polsce. Lokowany na wzgórzu, poza murami miejskimi, zbudowany z glazurowanych cegieł, niegdyś świecił w promieniach słońca jak toruński pierniczek. Niestety, to właśnie z powodu tego położenia wydany był na pastwę wrogów, w szczególności Tatarów, którzy oblegając miasto nie mieli skrupułów ani też większych trudności ze zdobyciem klasztoru i wymordowaniem zakonników. Kościół, kilkakrotnie palony, stracił swoją piękną glazurę, a z zabudowań klasztornych ostała się tylko część. Surowe, harmonijne wnętrze emanuje spokojem, sprzyja refleksji i rozmyślaniom.

Niedawno po długiej nieobecności powrócił tu zakon dominikanów i szybko zdobył sobie serca mieszkańców. Podczas nabożeństw kościół jest zawsze pełny. Przez uchylone drzwi wpada letnie słońce, zieleń i zapach starych lip.

Niektóre z nich są równie wiekowe jak sam kościół, a według legendy dotyczącej jego powstania, zostały posadzone przez św. Jacka Odrowąża korzeniami do góry. I wyrosły lipy tak zasadzone, i pszczoły z ich kwiecia pył złoty brały, i z pracy ich woskowe świece na ołtarzu nowego kościoła zapłonęły...

42

Nie chcę szczegółowo opisywać sandomierskich zabytków, czy też związanych z nimi urzekających legend. To rola przewodników, z którymi oczywiście warto się zapoznać.

Ale radziłabym oderwać się nieco od zwykłych tras wycieczkowych i pooddychać niezwykłą atmosferą samego miejsca. Można powędrować po okolicznych wzgórzach, poprzecinanych głębokimi lessowymi wąwozami. Można też poszukać nietypowych ujęć panoramy miasta, choćby przeprawiając się w tym celu na przeciwległy brzeg Wisły lub w pobliskie Góry Pieprzowe.

Widok od strony Wisły, z ostrą iglicą katedry, dachem zamku, dominującą bryłą Gostomianum i całą gromadą kolorowych kamieniczek należy do najpiękniejszych w Polsce. Można go porównywać z panoramą Grudziądza, Torunia czy Płocka, choć chyba więcej w Sandomierzu fantazji i różnorodności. Ale ja bardziej lubię panoramę widzianą od strony zachodniej, z okolic cmentarza przy barokowym kościele św. Pawła, przycupniętym na sąsiednim wzgórzu, zwłaszcza z chmurami kwitnących jabłoni... Ostatnio odkryli ją też realizatorzy „Ojca Mateusza”, co stwierdziłam z satysfakcją, bo dotąd biedny ksiądz jeździł swym rowerem wciąż tą samą trasą, po rynku w górę i w dół, a miasto też kazał nam oglądać tylko z jednej strony...

Miłośników sztuki zapraszam do galerii malarstwa w północnej pierzei rynku – można tam znaleźć naprawdę niesamowite rzeczy, dzieła sandomierskich (i nie tylko) malarzy. Jest też świetny antykwariat na ulicy Opatowskiej. Przede wszystkim jednak polecam wizytę w galerii fotografiki Ewy Sierokosz na tejże ulicy. Pani Ewa to niezwykła postać, pasjonatka od lat fotografująca Sandomierz. Można ją spotkać o różnych porach dnia i nocy

spis treści

czatującą z aparatem w pogotowiu na upragnione ujęcie w jedynym wyczekanym promieniu słońca. I powstają z tego perełki, prawdziwe dzieła sztuki, które podziwiamy potem na licznych wystawach, a także w jej galerii.

Życie kulturalne tętni tu teraz intensywnie, zwłaszcza w porze letniej dzieje się zaskakująco dużo. Wspomnieć należy lipcowy festiwal szant i piosenki wodniackiej „Dookoła wody” – ślad po portowo-flisackich tradycjach miasta. W sierpniu odbywa się świetny festiwal „Muzyka w Sandomierzu”, a przez całe lato koncerty organowe w katedrze. W każdy letni weekend w samo południe pod ratuszem tańczą damy i rycerze, a właściwie zawsze możemy trafić tu na jakąś imprezę.

Okolica słynie z żyznych gleb i uprawianych tu owoców, a zwłaszcza z jedynego chyba w Polsce „zagłębia morelowego”, lecz uprawiane są też jabłka, gruszki, fantastyczne brzoskwinie, pomidory i warzywa, jakie tylko sobie wymarzysz. Można bardzo tanio „obkupić się” we wszelkie płody sandomierskiej ziemi - tuż pod miastem, na położonej na nadwiślańskim błoniu Targowicy - największym targowisku owoców i warzyw w tej części Polski.

Działa non stop. W sobotnie ranki natomiast odbywa się tu giełda samochodowa oraz targ rzeczy wszelkich. Warto zajrzeć!

Sandomierski dzień najlepiej zakończyć krótkim rejsem po Wiśle. Z pokładu statku, wypływającego z nadrzecznej przystani jeszcze raz można zachwycić się jedyną w swoim rodzaju panoramą miasta. W zachodzącym słońcu, w strugach deszczu czy w świetle reflektorów podświetlających w nocy budynki – zawsze jest urzekająco piękna.

6.

9.

7.

1. i 3. Renesansowy ratusz na Starym Rynku 2. Brama Opatowska - niegdyś jedna z czterech bram wjazdowych do miasta 4. Panorama miasta od strony kościoła św. Pawła 5. Zamek książąt sandomierskich 6. i 8. Romański kościół św.

Jakuba - jeden z najstarszych murowanych kościołów w Polsce 7. Kamienica Oleśnickich 9. Ulica Katedralna prowadząca do katedry w stylu gotyckim

8.

9.

43

dookoła świata

ZAKOCHANIE. NAJSILNIEJ PRZEŻYWAJĄ JE KOBIETY, PONIEWAŻ ŻYJĄ EMOCJAMI. MĘŻCZYŹNI OKAZUJĄ MIŁOŚĆ NA SWÓJ SPOSÓB – NAJCZĘŚCIEJ PRAKTYCZNIE I LOGICZNIE. MIŁOŚĆ TO BURZA HORMONALNO – EMOCJONALNA, A CZŁOWIEK ZACHOWUJE SIĘ JAK W NARKOTYCZNYM UZALEŻNIENIU. Tekst: Wioleta Nowicka

C h e m iuac z u ć 44

ć

Chwila pożądania Hormony igraszek

Szalona fascynacja Hormony euforyczne

Na początku znajomości odczuwasz pożądanie i pragnienie bliskości. Takie zachowanie to wstęp do prawdziwej miłości. Gdy spotykasz odpowiednią osobę, budzą się intymne pragnienia oraz chęć zbliżenia. Powodują to dwa hormony: testosteron u mężczyzn i estrogen u kobiet.

Potem pryzchodzi zauroczenie, a często wręcz obsesja na jej, lub jego punkcie – zakochujesz się. Nie zawsze następstwem pożądania fizycznego jest zauroczenie. Czasem zainteresowanie płcią odmienną kończy się na fizycznym pociągu bez angażowania strefy emocjonalnej.

i chęć poszukiwania wrażeń, są źródłem przyjemności. Pod ich wpływem jesteś obłędnie aktywny i chce Ci się żyć. Podwaja się wytrwałość i nie poddajesz się w walce o ukochaną osobę.

Te trzy hormony są nazywane „aktywatorami miłości”. Ich poziom jest zmienny i niestabilny, czego efektem jest huśtawka emocjonalna: najpierw wpadasz w „czarną rozpacz”, a za chwilę w zaskakującą euforię. Jest to skutek wahań hormonalnych, powodujących typowe zachowania w miłosnym uniesieniu.

Zakochanie to jeden z głównych powodów uwalniania naturalnych i uzależniających „pigułek szczęścia”.

Testosteron jest siłą napędową męZakochanie – jak choroba – obskich zachowań. Pod jego wpływem jawia się ciągłym myśleniem facet zaczyna się interesować koo drugiej osobie, bezsennością, bietami i zwraca uwagę na te atraknagłymi i niekontrolowanymi cyjne, budzą się w nim emocje powahaniami nastrojów, szybszym żądania. To on sprawia, że czuje się tętnem i biciem serca, drżącym prawdziwym mężczyzną. Testosteron ciałem, zapominaniem, kłopowpływa również na sylwetkę – buduje tami z koncentracją i strachem mięśnie i determinuje męskie cechy przed utratą bliskiej osoby. ZaW organizmie krążą także popłciowe, np. owłosienie, zarost i nikochani zachowują się irrabudzające hormony ryzyka: adski głos. Decyduje także o erekcjonalnie i impulsywnie. renalina i noradrenalina, które cji i naturalnym popędzie Nie panują nad tym, co intensyfikują i pogłębiają stan Testosteron jest siłą płciowym, czyli pożądaniu. robią i mówią, gdyż cielesno-emocjonalny.

Poziom napędową męskich Poza tym sprzyja odwadze żyją w narkotycznej adrenaliny gwałtownie wzrasta, i chęci rywalizacji. Dlatego zachowań. Decyduje o erekcji obsesji i burzliwej kiedy widzisz obiekt zainterehuśtawce emocjorządzi męskimi działaniami i naturalnym popędzie sowania. Symptomem są zanalnej.

Głównym także w miłości. płciowym, sprzyja odwadze czerwienione policzki, trudności winowajcą tego stai chęci rywalizacji. z mową i koordynacją ruchową Testosteron to źródło męnu są hormony. oraz drżenie i pocenie się ciaskości, a estrogen – kobiecoZauroczeniu towarzyszą ła – czujesz tremę i stresujesz ści i seksapilu. Estrogeny produhormony szczęścia i uzależ- się. Adrenalina przyspiesza bikowane przez jajniki, ze wsparciem nienia: endorfiny, serotoniny cie serca, tętno oraz oddech hormonu luteinizującego, odpowiai dopaminy.

Endorfiny są i potrafi uzależniać. Fazę dają za rozwój cech płciowych i cykl sposobem na dobre zauroczenia charakmenstruacyjny. Są jednym z kilku samopoczucie i bezteryzuje idealizoważnych hormonów, które kształtuEstrogeny troski uśmiech. Powanie wybranka. ją kobiecą psychikę i ciało. To one są odpowiadają za rozwój wodują stan bliski Nie dostrzegasz odpowiedzialne za zmienne nastroje cech płciowych i cykl euforii i są natujego (lub jej) wad i atrakcyjność fizyczną. To przez nie menstruacyjny. To one są ralnym środkiem i negatywnych wzdychają i cierpią miliony mężczyzn znieczulającym. p r z y z w yc z a j e ń . winne kobiecych wahań na świecie. Seksapil to tajna broń Drugi „uśmiechTworzysz nieaunastroju. kobieca, z którą żaden mężczyzna nięty” hormon to tentyczny obraz nie wygra. Tak zaczyna się miłość – serotonina, poprawiadrugiej osoby i kood pojawienia się hormonów, które jąca nastrój i niwelująca chasz IDEAŁ. decydują o wzajemnej atrakcyjności. negatywne emocje. Dopaminy Podczas zakochania zachowaNajpierw włącza się pożądanie, czyli zaś są receptą na brak motywaniem i myśleniem nie steruje oceniasz, co widzisz i czujesz, a pocji – wzmacniają zaangażowanie serce, ale hormony. Początkowo tem chcesz to mieć. spis treści

45

dookoła świata

Zaczerwienione policzki, trudności z mową i koordynacją ruchową oraz drżenie i pocenie się ciała to sprawka zwiékszonego poziomu adrenaliny.

Wydzielane podczas zakochania endorfiny to naturalny środek przeciwbólowy.

Pojawia się oksytocyna, nizmie sprawia, że kobieta zaczyna miłość to chemia i efekt hormonalnej czyli hormon przywią- myśleć o partnerze jak o kandydacie burzy. Potem przychodzi czas na zania. Kiedy mija na męża i planuje z nim przyszłość. prawdziwe i szczere uczucie, szalone zaurocze- U mężczyzny jest trochę inaczej, Fazę zauroczenia które przywiązuje na zanie i ekscytacja ponieważ jego działanie hamuje tewsze. Z upływem miesięcy charakteryzuje oraz bezkrytycz- stosteron nastawiony tylko na przyi lat, kiedy poziom hormoidealizowanie wybranka. ne poznawanie, jemność. Jedynie duża dawka zanów spada, musisz zadbać Nie odstrzegasz jego wad, przychodzi roz- początkuje reakcję przywiązania do o intensywność uczuć. Mikochasz ideał! czarowanie albo kobiety. Kolejnym utrudnieniem jest łość zmienia się z czasem: od fakt, że wraz ze wzrostem oksypewność, że ta osomłodzieńczego i szalonego potocyny wydziela się też ba jest tą jedyżądania, fascynacji i zauroczenia melatonina – hormon ną. Wtedy wkrastaje się trwałą i stabilna inwestycją senny (dlatego po i życiową przygodą. Miłość zaczyna cza oksytocyna zwana Oksytocyna – zwana miłosnym zbliżesię od hormonów. To, czy się dalej hormonem monogamiczhormonem przywiązania niu mężczyzna nego, trwałego i wiernerozwinie zależy od symetrii osobozasypia). Wtedy go związku.

Jest odpo– odpowiada za tworzenie wości i zaangażowania obu stron. Bo trudno o zawiąwiedzialna za tworzenie silnych więzi, zarówno tych do miłości trzeba dwojga! zanie emocjosilnych więzi między między kobietą i mężczyzną, Trwałe przywiązanie nalnej relacji. kobietą i mężczyzną. jak i matką a dzieckiem.

Hormony związku Mimo hormonalHormon uwalniany jest nych przeszkód, Zauroczenie nie trwa jednak wiecz- podczas intymnej bliskości. oddziaływanie oksynie. Z czasem miłość się zmienia. Odpowiednia ilość w orga-

46

spis treści

tocyny na męskie zachowanie jest osiągalne – przyciąga i tworzy wzajemne zaufanie oraz aktywnie angażuje dwie strony w związek. Dodatkowo odpycha od innych osób, rezerwując przestrzeń intymną dla tej, którą się kocha. Oksytocyna jest zatem substancją przyciągania i odpychania obu płci.

To hormon totalnej miłości. By utrzymać jej odpowiedni poziom w organizmie, wystarczy pielęgnować bliskość: często się przylutować, całować i kochać.

Jako pierwszy hormon wytwarzany sztucznie, jest podawany kobietom podczas porodu, żeby przyspieszyć narodziny dziecka. Wpływa również na relacje rodzicielskie jako wspomagacz instynktu macierzyńskiego i budulec bliskiej więzi.

Ważnym hormonem jest także wazopresyna, która stymuluje trwałość i wierność związku.

To cementuje relację. Podobnie jak oksytocyna, wytwarza się podczas kontaktów fizycznych z drugim człowiekiem. Jeśli zależy Ci na utrzymaniu związku mimo upływu lat, zadbaj, żeby nigdy ich nie zbrakło. Bliskość fizyczna pomaga w rozwijaniu i utrzymaniu związku, gdyż każdy z nas potrzebuje emocjonalnego i fizycznego dotyku.

Hormony regulują zachowania i reakcje organizmu. Jednak to ich właściwy poziom zapewnia udany i szczęśliwy związek z jedną osobą przez całe życie. Łatwo się zakochać, wystarczy, że zadziałają hormony. Trudniej zatrzymać miłość na lata i sprawić, żeby chemia przetrwała.

spis treści

47

konkurs

KONKURS WRZOSOWISKA Monika Rebizant-Siwiło Wyd. Replika Położone w pięknej scenerii dzikiej przyrody Wrzosowiska to miejscowość urokliwa, choć – podobnie jak pobliskie Czartowe Pole – owiana tajemnicą.

To właśnie tu, w samym sercu Zamojszczyzny, wśród małych kapliczek oraz licznych pomników pamięci, przy ruinach nadsopockiej papierni, stare rodzinne sekrety wreszcie ujrzą światło dzienne.

Opowieści o klątwie, wydarzeniach ostatniej wojny i tych sprzed wieków splatają się z życiem bohaterów, tworząc intrygującą, okraszoną odrobiną magii sagę rodu wiedźm z Wrzosowisk. W miarę jak odkrywane są kolejne karty rodzinnych historii, pojawiają się nowe znaki zapytania i niespodzianki.

Kim jest piękna, ciemnooka kobieta, która od najmłodszych lat nawiedza sny młodego kleryka, Jakuba?

Czy uda się wreszcie złamać ciążącą na rodzinie Natalii klątwę?

Co tak naprawdę przydarzyło się Julii dwadzieścia lat temu na wrzosowiskach Czartowego Pola?

Wyślij maila na adres: redakcja@veronique.com.pl z tytułem wiadomości „Wrzosowiska”. Do rozdania mamy dwa egzemplarze tej książki.

Zwycięzców ogłosimy na naszym fan page’u na facebook.com

Stephanie Plum. Dziewczyny nie płaczą.

WYSTRZAŁOWA DZIEWIĄTKA Janet Evanovich Wydawnictwo Fabryka Słów Książki Janet Evanovich są jak kolejne odcinki dobrego serialu - śmieszne, szybkie i wciągające. Każda kolejna to inna historia oraz nowe przygody Stephanie Plum, dziewczyny z Jersey, która pracuje jako łowca nagród.

Stephanie Plum ma znacznie więcej szczęścia niż umiejętności, jednak zawsze wychodzi na swoje.

Trzeba odzyskać kaucję związaną z wizą. Pewien Hindus miał trzymiesięczną wizę z pozwoleniem na pracę i poręczono, iż wyjedzie, gdy skończy mu się zezwolenie na pobyt w Stanach. Jednak, jak to w życiu Stephanie – łatwo nie będzie. Jej trop prowadzi do grupy zabójców – słowo „łowczyni” nabiera nowego znaczenia.

Szczególnie w Vegas, w otoczeniu tysiąca sobowtórów Elvisa, Toma Jonesa i stringów King Konga!

Pierwszym facetem, które obejrzałam sobie dokładnie na gruncie osobistym, był Joe Morelli. Morelli pozbawił mnie statusu dziewicy i pokazał ciało, będące kwintesencją męskości. Smukłe, umięśnione i podniecające. Wtedy Morelli uważał, że związek długoterminowy trwa dwadzieścia minut.

48

spis treści

polecamy

NIE ODCHODŹ Lisa Scottoline Prószyński i S-ka Mike Scanlon odbywa służbę w Afganistanie, tęskniąc do żony Chloe i niedawno urodzonej córeczki. Wiadomość o nagłej śmierci Chloe jest dla niego wstrząsem.

Równie wielkim okazują się szczegóły, które odkrywa wkrótce po powrocie, a które zmuszają go do zadania sobie pytania, na ile i czy w ogóle znał swoją żonę… i siebie. Musi też zdecydować, czy jest w stanie sam zająć się córką, dla której stał się zupełnie obcym człowiekiem.

Na ile jesteśmy w stanie poznać swoich bliskich i zrozumieć motywy ich działań? Jak bardzo samotność może mieć wpływ na autodestrukcyjne zachowania? Czy nieobecny dotąd w życiu dziecka ojciec może być równie dobrym rodzicem jak matka? Co to znaczy być bohaterem?

MALOWNICZE. WYMARZONY DOM Magdalena Kordel Wydawnictwo Znak

PRZEBUDZENIE Agnieszka Lingas-Łoniewska Wydawnictwo Filia

Zajrzyj do Malowniczego i znajdź tu swoje szczęście.

Kiedy Magda kupuje stary dom w miasteczku u podnóża Sudetów, nie wie jeszcze, jak bardzo zmieni się jej życie.

„Kiedyś się przebudzisz i dojdziesz do wniosku, że możesz nabrać powietrza w płuca i nie czujesz już tego nieznośnego bólu.

Zrozumiesz, że właśnie nadszedł dla ciebie nowy dzień. Po tym przebudzeniu już wszystko będzie inne, bardziej przyjazne i mniej bolesne. Ale całej przeszłości nigdy nie wymażesz”.

Bohaterowie „Łatwopalnych” (Jarek, Monika, Sylwia, Bernie, Grzesiek, Dorota) zmagają się z własną przeszłością, teraźniejszością, budując mozolnie szczęśliwą przyszłość. Życie wymaga poświęceń i szybkich decyzji. Jednak czy wszyscy są na to gotowi? Kontynuacja historii o gorącej miłości w malowniczych klimatach Dolnego Śląska.

Chce się go pozbyć, ale dom nie chce wcale pozbyć się jej. Siła kryjąca się w jego wnętrzu pozwala Magdzie odnaleźć swoje miejsce i pomóc innym.

Malownicze. Wymarzony dom to wzruszająca i pełna humoru opowieść o spełnianiu marzeń, a przede wszystkim o miłości, która zmienia życie i nadaje mu sens.

KTO TO PANI ZROBIŁ?

Agata Passent Wydawnictwo Wielka Litera Dlaczego lepiej być baranem niż świnią? Dlaczego w Polsce do braku forsy jeszcze trudniej się przyznać niż do braku seksu?

Jak żyć w świecie, w którym niemal wszystko stało się zakazane, od noszenia futer po łowienie ryb?

Gdy czyta się Agatę Passent w zbiorze tekstów, a nie „pojedynczo”, widać jak wiele różnych kwestii ją interesuje i jak ciekawie potrafi o nich pisać.

Dawniej a dziś, kobiety a mężczyźni, Polacy wobec siebie nawzajem i wobec innych – to główne tematy tej książki, mówiącej o nas i naszych czasach w sposób, z którym trudno się nie zgodzić. Jeśli ktoś chce, może polemizować – Passent się nie obraża i nie szydzi, bo idiotyczne aspekty naszej rzeczywistości szydzą tu z siebie same.

spis treści

49

zdrowie POCZĄTKI SĄ NIEWINNE. CZŁOWIEK ZDROWIEJ SIĘ ODŻYWIA. ZNAJOMI CHWALĄ, NAWET PODZIWIAJĄ. UZALEŻNIENIE PRZYCHODZI STOPNIOWO I NIEPOSTRZEŻENIE, A CHOREMU TRUDNO PRZYZNAĆ, ŻE COŚ JEST NIE TAK. MIMO, ŻE

ORTOREKSJA,

BO ONIEJ MOWA, NIE JEST OFICJALNIE UZNANA ZA JEDNOSTKĘ CHOROBOWĄ, ZWYCZAJOWO JEDNAK UMIESZCZA SIĘ JĄ WŚRÓD INNYCH ZABURZEŃ ODŻYWIANIA, TAKICH JAK ANOREKSJA I BULIMIA, BO CHOĆ POCZĄTKI TYCH CHORÓB SĄ INNE, SKUTKI – TAKIE SAME I, ZAZWYCZAJ, BARDZO POWAŻNE DLA ZDROWIA...

Tekst: Weronika Dębowska

KIEDY ZŻERA CIĘ ZDROWE JEDZENIE

50

spis treści

Dobre złego początki

a strach przed zjedzeniem czegoś, co mogłoby mu zaszkodzić przerodził się w istną fobię. Wszystkie posiłki przygotowywał samodzielnie. Stosował tylko produkty sprawdzonego pochodzenia. Przestał wychodzić do restauracji czy kawiarni, a nawet odsunął się od przyjaciół, którzy go nie rozumieli.

Jednak nie widział w tej sytuacji niczego złego, czy nienormalnego. Był przekonany, że zdrowo się odżywia, choć jego dieta drastycznie zubożała.

Zrozumiał, że coś jest nie tak dopiero, gdy skończył medycynę i zaczął przyjmować pacjentów z podobnymi objawami. Przypadłość tę nazwał orthorexia nervosa (nazwa pochodzi z greki, gdzie orto znaczy prawidłowy, dobry, a oreksis – apetyt).

„Najpierw zrezygnowałam z białego pieczywa, masła i smażonych potraw.” – tak zazwyczaj zaczynają się opowieści ortorektyków – niewinnie, prawda? Po prostu chciałam jeść zdrowiej, czuć się lepiej i lepiej wyglądać. Moim celem wcale nie było odchudzanie, choć schudłam 12 kg.

– pisze Lidka na jednym z forów poświęconych zdrowemu odżywianiu.

Bo dla ortorektyków, w przeciwieństwie do cierpiących na anoreksję, najważniejsza nie jest waga i to ile jedzą, lecz co jedzą. Wszystko co trafia na ich talerze musi być zdrowe. Dlatego tak trudno niektórym zrozumieć to schorzenie – przecież w zdrowym odżywianiu nie ma nic złego! Choroba zaczyna się niepostrzeżenie – od Śmiertelnie zdrowo ograniczenia niezdrowych produktów, Ortorektycy stopniowo rezygnutłustych, ciężkich, zbyt słodkich, ją z kolejnych grup produktów zbyt słonych, uważniejszego Dbałość o jakość spożywczych, które uważają czytania etykiet i kupowania za niezdrowe. Z czerwonego jedzenia szybko jedzenia w sklepach ekolomięsa, bo to najkrótsza droprzeradza się w obsesję. gicznych. Dbałość o jakość Ortorektycy przykładają ga do chorób serca; drobiu jedzenia szybko jednak i jajek ze względu na możliprzeradza się w obsesję. Orpatologiczną uwagę do wą obecność w nich antybiotorektycy przykładają patolotego co jedzą. tyków i hormonów; wędlin, bo giczną uwagę do tego co jedzą te zawierają dużo soli i konser– myślenie, planowanie i przygowantów; produktów zbożowych, bo towanie „zdrowych” posiłków w końcu zawierają gluten i masę polepszaczy, zajmuje cały ich czas i dominuje całe a nawet ryb, bo mogą gromadzić się ich życie. w nich metale ciężkie oraz warzyw Pierwsza autodiagnoza i owoców, bo być może spryskano je szkodliwymi pestycydami. Lista O chorobie usłyszeliśmy stosunkowo produktów zakazanych wydłuża się, niedawno, bo raptem 17 lat temu. Po a tych dozwolonych wciąż skraca. raz pierwszy w 1997 r. ortoreksję opiW końcu dieta ortorektyka jest mało sał amerykański lekarz Steven Bratzróżnicowana i niebezpiecznie uboman, który zdiagnozował tę przypaga. Bo kiedy nie ma w niej czerwodłość u siebie samego. W dzieciństwie nego mięsa zwiększa się ryzyko niecierpiał na alergię pokarmową, przez dokrwistości; brak drobiu to przede co musiał wyeliminować z diety pszewszystkim brak pełnowartościowego nicę i produkty mleczne. Z biegiem białka – głównego budulca mięśni; czasu rezygnował również z innych rezygnacja z jajek to rezygnacja z dopokarmów, które budziły jego obawy, broczynnej dla naszych oczu luteiny,

spis treści

eliminacja produktów zbożowych to przede wszystkim eliminacja najlepszego źródła błonnika, ryb – niezbędnych dla mózgu kwasów omega, a owoców i warzyw – większości witamin i mikroelementów. Często dieta ortorektyka ogranicza się w końcu do garści otrębów czy siemienia lnianego popitej sokiem z cykorii. Ostatecznie ortoreksja, tak jak i anoreksja czy bulimia, prowadzić może do niedożywienia, a co za tym idzie takich przypadłości jak ogólne osłabienie organizmu, anemia, awitaminoza, wstrzymanie miesiączki, a także do uszkodzenia organów wewnętrznych.

Nieleczona jest śmiertelna.

Kij i marchewka Wszystkie myśli i wysiłki ortorektyka skupiają się wokół jedzenia. To właśnie w podłożu psychicznym choroba ta ma swoje początki. Zaburzenia najczęściej dotykają osoby o pedantycznym usposobieniu, które za wszelką cenę dążą do perfekcji i jednocześnie są wrażliwe na krytykę, od których w dzieciństwie zbyt dużo wymagano, które wciąż starały się spełniać cudze oczekiwania. Tak jak przy anoreksji, kontrola odżywiania daje poczucie kontroli nad sobą samym i swoim życiem, a restrykcyjne przestrzeganie surowych zasad daje poczucie spełnienia i dowartościowania. Ortorektycy sami narzucają sobie reguły odżywiania i starają się bezwzględnie ich przestrzegać. Gdy jednak zdarzy im się sięgnąć po „niedozwolony” produkt wyznaczają sobie karę, którą to najczęściej jest jeszcze ostrzejszy reżim. Kiedy zaś uda im się powstrzymać i odmówić sobie „zakazanego jedzenia” – wyznaczają sobie nagrodę i… eliminują jeszcze jeden produkt ze swojej diety. Nie ma badań mówiących, czy na ortoreksję częściej zapadają kobiety czy mężczyźni. Można

51

zdrowie jednak wskazać grupy społeczne, w któChoroba duszy rych istnieje większa zachorowalność. Są Ortorektycy często trafiają do lekarza, gdy coś złego zaczyna się dziać z ciato ludzie raczej zamożni, a wśród nich łem. Stosowane terapie farmakologiczne tylko tymczasowo poprawiają stan dużo lekarzy i studenci medycyny, diepacjenta. Bo działać trzeba gdzie indziej – ortoreksja to przede wszysttetyków i artystów. Gwyneth PalOrtorektycy kim choroba duszy. Konieczne jest leczenie u psychologa. Ortoreksja trow otwarcie przyznała się do odbiera nie tylko zdrowie, ale i radość życia, przyjaciół, a czasem często trafiają do stosowania restrykcyjnej diety nawet rodzinę. Żeby przezwyciężyć chorobę terapia jest niezbędlekarza, gdy coś złego u siebie i swoich dzieci! Z jana. Lidka, u której zaczęło się od rezygnacji z białego pieczywa, zaczyna się dziać z ich dłospisu wyeliminowała prodziś nie może patrzeć na nic innego niż chlebek ryżowy i sok ciałem. Ale działać trzeba dukty przetworzone, a także z brzozy – tylko to uważa za bezpieczne, nieskażone. Pytana te zawierające gluten, wszegdzie indziej – ortoreksja o swoją dietę sprzed ery „zdrowego” żywienia, przyznaje, że kielakie mięso, ryby, jaja, nato przede wszystkim dyś uwielbiała sernik babci – taki prawdziwy, z rodzynkami. Leczę biał i cukier. Wydała poradnik choroba duszy. się, ale nie wiem czy jeszcze kiedykolwiek zdołam sięgnąć po coś tak o zdrowym odżywianiu, bo mimo obrzydliwego – przyznaje. negatywnych opinii lekarzy i dietetyków oraz fali krytyki, jaka przetoczyła się Wg dr Bratmana, jeżeli utożsamiasz się z 4 lub więcej z podanych przez media, aktorka uważa się za eksstwierdzeń, warto skonsultować się z psychologiem. perta w tej dziedzinie.

Izolacja i depresja Przypadek hollywoodzkiej gwiazdy nie jest wyjątkiem. Osoby dotknięte ortoreksją zdają się być znawcami tematu – czytają książki, śledzą żywieniowe nowinki, o jedzeniu wiedzą wszystko! Tyle, że informacje traktują wybiórczo skupiając się na szkodliwości i zagrożeniach. Nie mogą zrozumieć innych, którzy „trują się”, bo nie przestrzegają tych samych zasad co oni.

Czują, że mają misję i zaczynają pouczać, czasami wręcz terroryzując otoczenie. Rezygnują ze spotkań w gronie znajomych i rodziny nie chcąc spożywać posiłków na mieście, a nawet tych przygotowanych przez kogoś innego. To co dla jednych jest zdrowym jedzeniem, ortorektykom wydaje się być szkodliwe. Przykładem może być gotowana marchew – pełne witaminy A i C warzywo o dużej zawartości beta-karotenu, żadnego tłuszczu, cukru etc.

Dla chorego zaś to produkt o wysokim indeksie glikemicznym nienadający się do spożycia, jeśli nie wiadomo skąd pochodzi i w jakiej wodzie został ugotowany. Ortoretrycy odsuwają się od ludzi, a ludzie od nich. Następstwem jest izolacja społeczna, a często także depresja.

52

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Spędzasz więcej niż 3 godziny dziennie myśląc o zdrowej żywności.

Planujesz menu z kilkudniowym wyprzedzeniem.

Większe znaczenie ma dla Ciebie wartość odżywcza posiłków niż sama przyjemność z jedzenia.

Jakość Twojego życia spada, w miarę jak "jakość" twojej żywności rośnie.

Stałeś się surowszy wobec siebie i sposobu swojego odżywiania.

Poczucie swojej wartości uzależniasz od tego, na ile udaje Ci się przestrzegać zasad „zdrowego” żywienia, gorzej oceniasz tych, którzy nie odżywiają się tak jak Ty.

7.

Zrezygnowałeś z jedzenia, które lubisz i jesz tylko to, co uważasz za „zdrowe”.

8.

Nie jadasz na mieście ani nawet tego, co przygotują znajomi lub rodzina. „Dozwolone” są tylko posiłki sporządzane przez Ciebie.

9.

Wszelkie odstępstwa od ustalonej diety wzbudzają w Tobie poczucie winy, wymierzasz sobie kary za zjedzenie „niewłaściwych” produktów.

10.

Restrykcyjne przestrzeganie zasad „zdrowego” odżywiania przynosi Ci satysfakcję i poczucie samokontroli.

spis treści

Tego w estetyce jeszcze nie by³o!

Pulsacyjne pole magnetyczne + endomasa¿ cia³o twarz linia kosmetyczna

Zalety zabiegu MANTIS: • nowoœæ • kszta³towanie sylwetki • zwalczanie cellulitu

odm³adzanie komórkowe

Eksluzywna i opatentowana technologia

zobacz wiêcej

szybkie i trwa³e rezultaty nowe osi¹gniêcia w zabiegach estetycznych 53

WY£¥CZNY DYSTRYBUTOR W POLSCE - POLMAX - www.mantispolska.com

zdrowie

Zielona herbata LEKARZE I DIETETYCY NAMAWIAJĄ, BY CODZIENNIE PIĆ DO 2 LITRÓW PŁYNÓW. NIE WSZYSCY JEDNAK WIEDZĄ, ŻE W CIĄGU DNIA DOBRZE JEST WYPIĆ MINIMUM TRZY FILIŻANKI ZIELONEJ HERBATY. TO ONA NAJLEPIEJ GASI PRAGNIENIE, NAWADNIA ORGANIZM, A DO TEGO JEST BARDZO ZDROWA. Tekst: Maja Trzeciak

54

Zielona herbata jest najstarszą ze wszystkich herbat – uprawia się ją od 5000 lat, a jej kolebką są Chiny.

Ma najwięcej gatunków, które różnią się smakiem, aromatem, a także wyglądem liści. Pochodzi z tej samej rośliny, co czarna herbata, ale nie jest ona fermentowana. Świeżo zebrane liście poddawane są więdnięciu, parowaniu, zwijaniu i suszeniu, dzięki czemu zachowują zielony kolor i właściwości lecznicze.

DZIAŁANIE ZIELONEJ HERBATY • Zapobiega i hamuje rozwój wielu nowotworów • Posiada właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe • Obniża poziom cholesterolu • Przeciwdziała stresom • Chroni przed zawałem serca • Hamuje próchnicę • Korzystnie działa w przypadku nadciśnienia tętniczego • Oczyszcza organizm z toksyn • Ma właściwości przeciwwrzodowe • Chłodny napar z zielonej herbaty polecany jest do przemywania oczu przy zapaleniu spojówek oraz powiek • Poleca osobom cierpiącym na nadkwaśność soku żołądkowego

Zielona herbata zawiera witaminy B1, B2, B5, C, E, K, PP, wapń, magnez, żelazo, sód, fosfor, miedź, fluor, mangan, krzem i jod. Jej picie może utrudniać przyswajanie żelaza, dlatego osoby ze skłonnością do anemii raczej powinny unikać takiej herbaty. Zielona herbata reguluje wydzielanie żółci, pobudza trawienie, neutralizuje nadkwaśność i wspomaga odchudzanie. Zawiera trzy razy mniej kofeiny niż czarna.

Działa pobudzająco, a odpowiednio zaparzona odpręża.

Jak parzyć zieloną herbatę?

Aby nie stracić jej leczniczych właściwości, a także smaku i aromatu, po upływie 7 minut należy oddzielić liście od naparu. Od długości parzenia herbaty zależy jej działanie.

Jeżeli chcemy, by zielona herbata działała pobudzająco, należy ją parzyć do 3 minut, odprężająco - do 8 minut. Nie można jej parzyć zbyt długo, bo będzie miała gorzki smak.

Woda do zaparzenia powinna być filtrowana, o naturalnym pH i bogata w tlen. Po zagotowaniu należy ją odstawić na od 3 do 14 minut. Wtedy będzie miała odpowiednią temperaturę (60-85 stopni).

Zielona herbata jest bardzo wydajna. Te same liście można zaparzać nawet trzykrotnie, za każdym razem uzyskując inny smak. Herbata z pierwszego parzenia ma działanie pobudzające, z drugiego i trzeciego uspokajające.

Przepisy kulinarne z zieloną herbatą Smoothie

• filiżanka zaparzonej i schłodzonej zielonej herbaty najlepiej aromatyzowanej • 1 banan • 1 pomarańcza • sok z limonki • rozkruszony lód Wszystko miksujemy w blenderze.

Deser

• 250 ml śmietany 30% • 3/4 szklanki mleka • 4 łyżeczki zielonej liściastej herbaty • 3 - 4 łyżek cukru • 3 łyżeczki żelatyny • 5 łyżek bardzo gorącej wody spis treści

Lody z zieloną herbatą • • • • • •

250 ml śmietanki 30% 250 ml mleka 5 żółtek ok. 60 g cukru 1 łyżka zielonej herbaty w proszku 3 łyżki gorącej wody

Żółtka ubić z cukrem, dolać mleko i podgrzewać na bardzo małym ogniu ciągle mieszając. Dodać śmietankę i dalej lekko podgrzewać, ciągle mieszając. Na końcu dodać herbatę wymieszana z wodą i dokładnie wymieszać. Odstawić. Po ostygnięciu wstawić do lodówki na 30 minut.

Wlać do sorbetiery i mieszać aż do uzyskania konsystencji lodów.

55

zdrowie CZY KIEDYKOLWIEK W TOWARZYSTWIE BAŁAŚ SIĘ OTWORZYĆ USTA, BY PRZYKRY Z NICH ZAPACH NIE ODSTRASZYŁ ROZMÓWCY? NIE WAŻNE JAKICH PAST DO ZĘBÓW UŻYWASZ, A I TAK TWÓJ ODDECH NIE MA NIC WSPÓLNEGO Z MIĘTĄ?

SPRAWDŹ CO CI DOLEGA I POZBĄDŹ SIĘ PROBLEMU! Nieprzyjemny zapach z ust nie musi być spowodowany złą higieną jamy ustnej. Może być objawem problemów trawiennych, a nawet poważnej cukrzycy lub marskości wątroby.

Tekst: Maja Trzeciak

Nieprzyjemny zapach z ust Tak naprawdę nieprzyjemny zapach z ust nie jest wyłącznie problemem dotyczącym jamy ustnej. Wynika on z nieprawidłowego trawienia w żołądku i fermentacji pokarmów w jelitach.

Infekcje grzybicze, gromadzenie się metali ciężkich, niestrawność, zaburzenia funkcjonowania nerek lub wątroby, a nawet płuc mogą być możliwą przyczyną takich problemów.

Co zrobić żeby pozbyć się kłopotliwego problemu?

56

1. Czyść swój język Za brzydki zapach z ust odpowiadają z reguły bakterie, rozwijające się masowo na grzbietowej powierzchni języka. Rozkładają one nieusunięte resztki pożywienia, martwe komórki nabłonka oraz składniki śliny, co w efekcie skutkuje nieprzyjemnym zapachem z ust. Oczywiście bakterie bytują na języku, gdy nie jest on czyszczony, dlatego tak ważne jest regularne używanie skrobaczek do języka oraz płukanek bakteriobójspis treści

czych - bez alkoholu w składzie, za to z chlorheksydyną lub chlorkiem cetylopirydyny (obie te substancje mają działanie bakteriobójcze).

2. Regularne odwiedzaj stomatologa Za rozsiewający się odór z ust często winę ponoszą zepsute zęby, psujące się korzenie, kamień nazębny, bakteryjne zapalenie dziąseł i przyzębia.

Warto więc bywać u dentysty regularnie, najlepiej co pół roku.

3. Myj zęby Gdy zęby są zdrowe, a przykry zapach nie ustępuje, można spróbować szczotkować zęby pastą antybakteryjną. Należy to robić minimum dwa razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku. Należy wspomnieć, że szczoteczka elektryczna dociera do zakamarków między zębami znacznie lepiej niż zwykła szczoteczka, dlatego warto pomyśleć o jej zakupie.

4. Suchość w ustach Wiele osób narzeka na nieprzyjemny zapach z jamy ustnej po przebudzeniu. Jego powodem jest zmniejszone w nocy wydzielanie śliny. Jeśli po umyciu zębów przykra dolegliwość znika, nie ma powodów do obaw.

Ale jeżeli przykry zapach utrzymuje się nawet po szczotkowaniu, może to wynikać z braku wystarczającej ilości śliny w jamie ustnej. Przy suchości w ustach (pojawiającej się

także w sytuacjach stresowych) należy zwiększyć ilość przyjmowanych płynów oraz udać się do dentysty, by ocenił stan błony śluzowej jamy ustnej i gardła.

5. Zmień dietę Utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej to warunek zdrowia jamy ustnej. Organizm zakwaszają m.in. słodkie napoje gazowane, potrawy mączne, mięso. By zmienić pH w jamie ustnej, ogranicz ich spożywanie i wprowadź w zamian więcej warzyw, owoców i kasz. Pamiętaj, że wszelkie ekstremalne diety (np. Dukana, Kwaśniewskiego) tylko pogłębiają problemy przewodu pokarmowego, a tym samym mogą powodować pojawienie bądź nasilenie się nieprzyjemnego zapachu z ust.

objawem niektórych chorób. Powodujące halitozę związki chemiczne wytwarzane są bowiem m.in. u cierpiących na cukrzycę, marskość wątroby, mocznicę, choroby przewodu pokarmowego, nawet choroby dolnych dróg oddechowych. Wiele badań wskazuje też, że w 5-8% przypadków przyczyną brzydkiego zapachu z ust są choroby ucha, nosa i gardła, takiejak przewlekłe zapalenie zatok czy ropne zapalenie migdałków.

7. Pij zieloną herbatę Badacze z Uniwersytetu Illinois w Chicago wskazali, że pozytywnie działanie przeciw przykremu zapachowi z ust mają zawarte w zielonej herbacie polifenole. Związki te zapobiegają zarówno rozwojowi bakterii, jak i wytwarzaniu przez nie brzydko pachnących związków chemicznych.

6. Przebadaj się Nieprzyjemny zapach z ust może być

Fakty i mity na temat higieny jamy ustnej MIT Brzydki zapach z ust wynika MIT Zdrowe zęby = białe zęby ze z braku higieny jamy ustnej Zdrowe zęby mogą mieć nie tylko Przyczyną nieprzyjemnego zapachu barwę białą, ale i żółtą czy szarą. Na z ust nie musi być problem jamy ustbarwę zęba ma wpływ skład chemicznej. Oczywiście może być skutkiem ny szkliwa, m.in. ilość wapnia i fosfoźle szczotkowanych zębów oraz języru, jego przejrzystość czy kolor kości, ka, ale może również wynikać z niektóra znajduje się pod nim. prawidłowego trawienia w żołądku Jednak naturalny, odziedziczony po i fermentacji pokarmów w jeliprzodkach kolor zębów może ulec tach bądź problemów z zatozmianie, np. z powodu przebarkami czy migdałkami. wień. Ich przyczyną może być Szczcoteczkę do zębów np. palenie papierosów czy należy wymieniać co 2-3 FAKT Po 3 miesiącach spożywanie żywności i napomiesiące, ale warto częściej używania szczoteczka jów zawierających barwniki - np. po przebytej infekcji. do zębów jest do wy(np. kawa, herbata, czerwone miany wino, jagody, marchew czy buNiestety nie ma rzeczy nieraki). zniszczalnych i nawet najbardziej Do ciemnienia prowadzi również profesjonalna szczoteczka traci okres mechaniczne ścieranie się zębów, naprzydatności po 2-3 miesiącach. Najgromadzenie kamienia nazębnego, lepiej wymienić ją od razu, gdy zaniektóre antybiotyki, a także po prouważymy pierwsze oznaki zużycia, stu proces starzenia się organizmu. spis treści

niezależnie od czasu używania. O wymianie przed czasem należy również pomyśleć, jeśli przechodziliśmy przeziębienia lub infekcje. Na naszej szczoteczce prawdopodobnie pozostały drobnoustroje chorobotwórcze, dlatego wraz z wyzdrowieniem powinniśmy wymienić szczoteczkę na nową.

FAKT Pasta do zębów dla dorosłych jest szkodliwa dla dzieci Pasty do zębów przeznaczone dla dorosłych, mają w składzie dosyć dużo fluoru, który najmłodszym może zaszkodzić. Budowa ich uzębienia i zapotrzebowanie na fluor jest odmienne. Dlatego pasta do mycia zębów dla dorosłych może spowodować u dzieci plamy na szkliwie, a nawet zatrucia – szczególnie, że część pasty przy myciu nieświadomie połykamy.

57

moda

Tekst: Maja Trzeciak Zdjęcie: Sephora

Kolorem roku 2014 został fiolet przełamany różem.

Pantone Color Institute, jak co roku, ogłosił najmodniejszy kolor, który ma królować na wybiegach oraz ulicach świata. Tym razem kolor Radiant Orchid otrzymał pierwszą nagrodę. Rok szmaragdu jest już za nami, więc nie ma na co czekać – trzeba na nowo przejrzeć szafę w poszukiwaniu orchidei!

Skąd ten wybór?

Ludzie kojarzą fiolet z kreatywnością i oryginalnością, a 2014 jest rokiem innowacji, zatem jest to idealny kolor na ten rok. Eksperci z Pantone określają barwę Radiant Orchid jako

58

Radiant Orchid

kolorem roku 2014 kolor

intrygują-

cy, skłaniający do kreatywności i oryginalności.

Mieszanka

fuksji, fioletu i różu, jak czytamy w komunikacie, wzbudza zaufanie oraz emanuje radością, miłością i zdrowiem.

W branży kosmetycznej i modzie promienna orchidea, jak można przetłumaczyć nazwę, dzięki różowym refleksom ma ożywiać koloryt skóry u noszących go osób, produkując świeże i zdrowe odbicie.

Poza odzieżą i akcesoriami, na topie będą także farby i dekoracje do wnętrz w odcieniach orchidei. Poza spis treści

sztuką użytkową i modą kolor zdobędzie też świat kosmetyków, w gronie których nie zabraknie utrzymanych w kolorze jaskrawego fioletu pomadek oraz cieni do powiek.

Sephora weszła we współpracę z Pantone, której owocem jest linia kosmetyków Radiant Orchid. Będzie składać się z 10 elementów, w tym emalii do paznokci, szminki, cieni do oczu i różu do policzków.

Zgodnie ze wskazówkami zegara: Lakiery do paznokci SEPHORA ● Błyszczyki do ust SEPHORA ● Kardigan ZALANDO ● Top SISLEY ● Jeansy Slim ODD & EVEN ● Spodnie materiałowe J. LINDEBERG ● Torba na zakupy MICHAEL KORS ● Trampki CONVERSE ● Kalosze HUNTER ● Sandały na obcasie TAMARIS ● Torebka VANS ● Wzorzysta spódnica TRES CHIC S.A.R.T.O.R.I.A.L. ● Jedwabny Top TIBI ● Sukienka VIVIENNE WESTWOOD ANGLOMANIA ● Top z aplikacją BEADEL ● Kolczyki ALEXIS BITTAR ●

59

smaki i smaczki

na zdrowie!

O PRZEPISACH, RADOŚCI ŻYCIA, EKO GARNKACH I ZDROWYM GOTOWANIU

tekst: Agata Koblańska W materiale użyto zdjęć garnków i patelni z linii Mocca i Ceramic ECO marki Galicja dla Twojego domu.

Czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego z takim sentymentem wracamy do potraw z dzieciństwa – babcinych pierożków, rosołów, naleśników, etc. Z dzisiejszego punktu widzenia, uwzględniającego współczesne zasady zdrowego żywienia i zalecenia dietetyki nie były to dania najzdrowsze, ale jakże smaczne, pożywne i wprawiające w dobry nastrój. Ktoś bliski – najczęściej mama, babcia, czasem tato, poświęcał czas na wybór najlepszych produktów, nierzadko zbieranych z działek i przydomowych ogródków, wertował przepisy i gotował z nich pyszne potrawy doprawiając je uniwersalną przyprawą - miłością.

Poprzez gotowanie możemy wyrazić nie tylko kulinarną pasję, ale także sympatię do osoby, radość, wdzięczność, a w trakcie przyrządzania nasy-

60

cić jedzenie dobrymi życzeniami: oby było smaczne, witalizujące, dodające sił, energii i zdrowia. Wygląda na magię? Cóż, odrobina magii nie zaszkodzi, zwłaszcza tej płynącej z chęci dawania, dzielenia się tym co najlepsze i budowania dobrych relacji. Pamiętając o tym, że szczypta goryczy na dnie serca zepsuje najlepsze danie, a zwykła jajecznica będzie smakować wybornie, jeśli okrasimy ją życzliwym nastawieniem, pierwsze zalecenie sztuki kulinarnej mogłoby brzmieć – trzymaj się z dala od garnków, jeśli jesteś w złym nastroju. Wiem, wiem, zapewne czytelnicy przypomną autorce, że dobre samopoczucie to towar deficytowy w zabieganym, zestresowanym i najeżonym rozlicznymi obowiązkami świecie, a jednak tym bardziej zachęcamy do znalezienia

spis treści

przestrzeni wolnej od trosk podczas tak ważnej czynności, jaką jest zdrowe gotowanie.

Zdrowe gotowanie – czym jest i dlaczego warto podjąć ten temat? Czy jest ono wyrazem pewnej mody, częścią stylu życia określanego, jako filozofia slow food lub dramatyczną koniecznością w obliczu szerzących się chorób cywilizacyjnych i zalewu byle jakiego, przetworzonego, chemicznego jedzenia? Kierunek poszukiwań wyznaczyć nam może mądrość płynąca ze znanych słów Hipokratesa: Niech żywność będzie Twoim lekarstwem, a lekarstwo Twoją żywnością.

Wiosna to dobry moment na zrobienie pierwszego kroku i naukę słuchania własnego ciała - ono wkrótce odwdzięczy się lepszym krążeniem krwi, wzmocnionym układem nerwowym,

duktowych, jedzone raczej częściej, ale w niewielkich ilościach (nawet do 5 posiłków dziennie). Nie zaszkodzi spora dawka ulubionych ćwiczeń na świeżym powietrzu lub chociażby spacery z psem.

W filmie Był sobie chłopiec mały Marcus przynosi na piknik bochenek własnoręcznie upieczonego przez Fionę chleba i na pytanie Willa, czy jest smaczny odpowiada – nie, jest zdrowy. Otóż jedzenie zdrowe może być smaczne, pod warunkiem, że wybieramy produkty ze sprawdzonego źródła (zaprzyjaźnione gospodarstwo, sklep ekologiczny), uważnie czytamy etykiety zwracając uwagę nie tylko na datę ważności, ale i skład chemiczny. Bardzo ważny jest także dobry „warsztat”, czyli akcesoria kuchenne, patelnie Wiosna to dobry i garnki. Nowoczesna moment na zrobienie pierwszego kroku i naukę technologia przydaje się w kuchni, posłuchania własnego nieważ dzięki niej zdrowymi stawami, ciała - ono wkrótce się potrawy zachowują etc.

Dieta makrobioodwdzięczy. większość substancji tyczna, wegetariańska, odżywczych, a także wyPięciu Przemian, ajurwedyjjątkowe walory smakowe. ska, rozdzielna, według grup Dobrym pomysłem będą np. garnkrwi – to tylko niektóre propozycje, ki i patelnie z powłoką ceramiczale oczywiście można zacząć od uniną wykonane z najlepszej jakości wersalnych przepisów na zdrowie materiałów – stali nierdzewnej lub i młody wygląd, takich jak: unikanie aluminium. Aluminium sprawia, że cukru i soli (cukier można z powodno naczynia nagrzewa się szybko dzeniem zastąpić mniej kalorycznym i równomiernie (w garnkach ze stali i działającym antybakteryjnie ksynierdzewnej tę samą funkcję spełlitolem, a sól – mieszanką ulubionia tzw. dno kapslowe), a powłoka nych przypraw) eliminacja żywości ceramiczna jest odporna na zarysowysoko przetworzonej, zmniejszenie wania, łatwa w utrzymaniu czystości ilości spożywanego czerwonego mięi co niezwykle istotne, przyjazna dla sa, zwłaszcza wieprzowiny i potraw użytkownika, ponieważ nie zawiera z białej oczyszczonej mąki. Wskazaszkodliwej dla zdrowia substancji ne są warzywa pod każdą postacią PFOA. Dzięki właściwościom matei zbilansowane niskokaloryczne poriałowym takich wyrobów obróbka siłki z udziałem wszystkich grup pro-

spis treści

termiczna może ulec skróceniu do niezbędnego minimum, a potrawa zachowa odpowiedni kolor, konsystencję i smak, a także większość witamin i soli mineralnych, które z reguły tracimy podczas długotrwałego gotowania. Dodatkowo powłoka ceramiczna odporna na wysokie temperatury i ich gwałtowne zmiany, pozwala na smażenie w minimalnej ilości tłuszczu, co niewątpliwie jest cenną informacją dla osób przygotowujących posiłki dietetyczne. Z kolei ergonomiczne uchwyty pokryte antypoślizgową i nienagrzewającą się powłoką z silikonu, umożliwiają mocny i bezpieczny chwyt. Nie bez znaczenia jest także wzornictwo - nowoczesne garnki są często bardzo estetyczne, kolorowe i potrafią ożywić niejedno kuchenne wnętrze.

Sposób, w jaki przygotowujemy jedzenie ma bardzo duży wpływ na jakość naszego życia. Świeże, sezonowe produkty, proste nieprzetworzone składniki, pachnące zioła i ulubione przyprawy oraz wspólne gotowanie w gronie bliskich – to przepis na udany wieczór, celebrowanie radości życia i dosłowne smakowanie jego uroków!

61

smaki i smaczki

Leciutki makaron SKŁADNIKI (4-6 porcji):

• 1/2 brokuła • 10 dag szynki długo dojrzewającej np. parmeńskiej (można zastąpić boczkiem) • 1 cebula • 30 dag pieczarek • 300 ml śmietanki 30% • 1 łyżka oleju • 30 dag makaronu fusilli lub tagliatelle • sól, pieprz

Przygotowanie: • W dużym garnku wstaw wodę na makaron i brokuły. Gotującą się wodę posól, wrzuć makaron, około 4 min. przed końcem gotowania dodaj różyczki brokuła. Makaron ugotuj al dente.

• W tak zwanym międzyczasie na dużej patelni rozgrzej olej. Pokrój cebulę w kostkę i wrzuć na patelnię.

Wybór, wykonanie, aranżacja i zdjęcia: Dorota Klusek-Kozłowska, autorka bloga kulinarnego - www.kluseczka.com facebook.com/pages/kluseczkacom

• Do zeszklonej cebuli dodaj pokrojoną w paseczki szynkę, po chwili dodaj pokrojone pieczarki (małe pokrój w ćwiartki, większe w paseczki), podsmaż do lekkiego zrumienienia pieczarek. Dodaj śmietankę, przez ok. 3 min. gotuj od czasu do czasu mieszając. Dopraw solą i pieprzem. Wrzuć makaron na patelnię, delikatnie pomieszaj.

Przywitaj wiosnę w kuchni 62

spis treści

Tarta ze szparagami

Przygotowanie:

SKŁADNIKI:

Ciasto: • 120g mąki pszennej • 100 g mąki krupczatki • 120 g zimnego masła • 1 jajko • 2- 3 łyżki zimnej wody • szczypta soli Farsz: • 10-12 szt zielonych szparagów • 6 suszonych pomidorów • 4 jajka • 200 ml śmietanki • szczypta gałki muszkatołowej • sól, pieprz

Ciasto: • Do misy malaksera wsyp przesianą mąkę, dodaj sól oraz kawałki zimnego masła, zmiksuj aż do połączenia składników. Masło z mąką można posiekać również na stolnicy.

• W masie nie może być grudek masła. Dodaj roztrzepane jajko, wymieszaj w mikserze. Wyjmij ciasto na stolnicę, dodaj zimną wodę i szybko zagnieć. Ciasta nie należy długo wyrabiać, aby pozostało kruche. Owiń w folię i włóż do lodówki na 30 min.

• Rozgrzej piekarnik do 200°C. Rozwałkuj cienko ciasto. Przełożyć na formę o średnicy 26 cm, nakłuj spód spis treści

widelcem, przykryj papierem do pieczenia i obciąż np. fasolą. Wstaw do piekarnika na 15 minut, po tym czasie należy zdjąć obciążenie i piec jeszcze spód przez około 5 minut, aż ciasto będzie miało złoty kolor.

Farsz: • Usuń zdrewniałe końce szparagów (przełam przy końcu łodyżki, pozostałą część wyrzuć). Szparagi pokrój na kawałki o długości ok. 2-3 cm, suszone pomidory pokrój na paseczki, ułóż na cieście. Jajka roztrzep, dodaj śmietanę, dopraw gałką muszkatołową, solą i pieprzem, wymieszaj. Zalej warzywa. Wstaw do piekarnika, piecz w temperaturze 180° około 20-30 minut, aż masa jajeczna się zetnie.

63

smaki i smaczki

Makaron ze szparagami

Przygotowanie: • Makaron ugotuj al dente w osolonej wodzie (zachowaj ½ szklanki wody z gotowania makaronu).

• Pomidory wrzuć na 30 sek. do wrzątku, obierz ze skórki następnie pokrój w kostkę.

• Na rozgrzaną patelnię wlej łyżkę oliwy i dodaj pomidory. Smażć ok. 4 min od czasu do czasu mieszając.

• Usuń zdrewniałe końce szparagów (przełam przy końcu łodyżki, pozostałą część wyrzucić lub wykorzystać do gotowania zupy szparagowej).

Szparagi pokrój na kawałki o długości ok. 2-3 cm, dodaj do pomidorów. Po około 3 minutach dołóż serek mascarpone, gdy się lekko rozpuści dolej ok.

1/2 szklanki wody z makaronu. Dopraw solą i pieprzem. Na koniec dodaj makaron i delikatnie wymieszaj. Posyp pokrojonymi listkami bazylii.

64

SKŁADNIKI:

• 1 pęczek zielonych szparagów • 2 pomidory • 1 opak. mascarpone (250 g) • 1 łyżka oliwy z oliwek • 30 dag makaronu fusilli lub tagliatelle • sól, pieprz

spis treści

65