Wydawnictwo Miejskie Posnania
sierpień
nr 8 (262)/2013
Cena 4,90 zł (w tym 5% VAT) ISSN 1231-9139
Rabatka to IKS-owa kart(k)a rabatowa – możecie z niej korzystać wielokrotnie od 1 do 31 sierpnia. Wystarczy mieć przy sobie najnowszy numer IKS-a.
Rabatka
za darmo
-1 zł
-10%
na wszystkie sierpniowe koncerty Klubokawiarnia Meskalina Stary Rynek 6 (przy Galerii Miejskiej Arsenał) Prawdziwy bastion poznańskiej bohemy, która się tu bawi, ale też prowadzi niekończące się dyskusje i pracuje nad kolejnymi artystycznymi projektami. W tym miesiącu pierwsze 4 osoby, które pojawią się w Meskalinie w dniu koncertu z aktualnym numerem IKS-a, wchodzą na koncert za darmo.
Meskal ul. Nowowiejskiego 17 Klub legenda! Regularnie spotykają się w nim alternatywni artyści i animatorzy kultury. Z tym numerem IKS-a każde lane piwo dostaniecie tu taniej o złotówkę.
Gazeta Cafe ul. 27 Grudnia 3 Prasa, książki, płyty, spotkania z ciekawymi ludźmi, a do tego... kawa! Z sierpniowym IKS-em wypijecie ją ze zniżką 10%.
-30% Cafe Zielona Gęś i Pod Minogą (ul. Nowowiejskiego 6 i 8) Nowowiejskiego to najbardziej klubowa ulica w Poznaniu. Labiryntowe zakamarki, biegnące od piwnic po strychy kamienic pod szóstką i pod ósemką, mają szczególny klimat. Można tu i tańczyć, i gadać, i obejrzeć dobry film, i posłuchać koncertu. Z sierpniowym IKS-em macie 30% zniżki.
-15% Museum Cafe ul. Wodna 27 (dziedziniec Muzeum Archeologicznego, wejście od ulicy Klasztornej) Kiedy przekroczy się próg dziedzińca pałacu Górków, człowiek znajduje się nagle w zupełnie innym świecie, zupełnie innym czasie. Można tu też posmakować mnóstwa wyrafinowanych pyszności pieszczących podniebienie. W tym miesiącu macie na wszystko 15% zniżki.
-10% -10% Bokeh Restaurant & Cafe ul. Półwiejska 26 (deptak) Znakomite miejsce, by skosztować ciast i malowniczych deserów, a także specjałów kuchni regionalnej przygotowywanych z naturalnych produktów. Macie tu w sierpniu 10% zniżki.
-10% Czekolada ul. Żydowska 29 Miejsce, które zainspirował film Czekolada, czekoladowe bywa tu nawet... mydło! Polecamy szczególnie jarskie smakołyki doprawione na przeróżne sposoby. Z sierpniowym IKS-em wszystkiego posmakujecie ze zniżką 10%.
-10% Restauracja Toga plac Wolności 13 Jeśli ktoś traktuje jedzenie jak sztukę, jeśli szuka wyrafinowanych smaków, jeśli interesuje go kuchnia staropolska – koniecznie powinien zajrzeć do Togi. To miejsce, w którym bywają najsłynniejsi smakosze z Piotrem Bikontem na czele! Z sierpniowym IKS-em macie 10% zniżki na wszystkie specjały.
Green Way ul. Taczaka 2 ul. Zeylanda 3 ul. 23 Lutego 11 Wegetariańskie obiady, ciasta, wegetariańskie towarzystwo, a także spotkania na temat wegetariańskiej kuchni. Na ile sposobów można przyrządzić soję czy soczewicę? Przekonajcie się sami! Z sierpniowym IKS-em macie tu zniżkę 10%.
-10% Wojart www.wojart.pl Kultowe komedie z doborową obsadą aktorską. Z sierpniowym IKS-em bilety na spektakle można kupić w CIM-ie (ul. Ratajczaka 44) ze zniżką 10%.
-10% CIM i Salon Posnania ul. Ratajczaka 44 Poznańskie książki, poznańskie pamiątki, poznańskie informacje – to nasza specjalność! Z sierpniowym IKS-em wszystkie posnaniana kupicie ze zniżką 10%.
Tym znakiem oznaczamy przedsięwzięcia, na które macie zniżki.
1
Maratony i triathlony
T ym znakiem oznaczamy przedsięwzięcia, na które macie Państwo zniżki. Tym znakiem firmowane są instytucje i imprezy dotowane przez
Urząd Miasta Poznania.
Tym znakiem firmowane są instytucje i imprezy dotowane przez
Urząd Marszałkowski w Poznaniu.
znakiem oznaczono imprezy, którym patronuje IKS. Tym
Poznański maraton kulturalny, rozpoczęty w czerwcu festiwalem Malta, trwa i jest kontynuowany przez kolejne ważne wydarzenia. Od paru lat poznaniakom aktywnie uczestniczącym w kulturze coraz trudniej zaplanować wakacyjne urlopy. Jak tu zrezygnować z Transatlantyku? Jak opuścić koncerty i warsztaty Polskiej Akademii Gitary? Jak nie dać się porwać do tańca przy okazji Dancing Poznań? A przecież te trzy wielkie wydarzenia nie wyczerpują całej oferty kulturalnej miasta. Kto zdecyduje się zostać w Poznaniu (lub przyjechać do niego latem) w poszukiwaniu strawy duchowej, powinien także zatroszczyć się o stan swojego ciała i aktywny wypoczynek. Na szczęście w stolicy Wielkopolski nie brakuje miejsc do rekreacji. Wystarczy choćby wybrać się nad Maltę, by tam popływać w odkrytych basenach Term Maltańskich lub pojeździć na rolkach wokół jeziora. Dla miłośników wielkich wyczynów sportowych też mamy ciekawe propozycje. W sierpniu wydarzeniem sezonu będzie triathlon. Udział w nim to prawdziwe wyzwanie, które wymaga nie tylko dobrej kondycji, ale i dużej determinacji. Zamierzam dołączyć do zawodników startujących w tegorocznym poznańskim triathlonie i zrobić sobie prezent na 50. urodziny, docierając do mety. Życzę sobie i Państwu niezapomnianych przeżyć.
Ryszard Grobelny Prezydent Miasta Poznania
Wydawca Wydawnictwo Miejskie Posnania ul. Ratajczaka 44, 61-728 Poznań, tel. 61 851 86 01, fax 61 856 04 56 Redakcja ul. Ratajczaka 44 I p. 61-728 Poznań, tel. 61 851 96 49, fax 61 856 04 55 www.kulturapoznan.pl www.ikspoznan.pl iks@wm.poznan.pl Redagują Katarzyna Kamińska (redaktor naczelna) Elżbieta Woźna (z-ca redaktora naczelnego) elbe@wm.poznan.pl Grażyna Soroka (sekretarz redakcji) soroka@wm.poznan.pl Tomasz Bombrych (redaktor) tomasz.bombrych@wm.poznan.pl Korekta Anna Jesionowska Tłumaczenie kalendarium Robert Pagett Opracowanie graficzne Joanna Pakuła Skład i łamanie Studio Graficzne Wydawnictwa Miejskiego Posnania tel. 61 851 96 85, studio@wm.poznan.pl Fotografie w działach „polecamy” Anna Skowrońska Druk Zakład Poligraficzny Antoni Frąckowiak Nakład: 2800 egz. Prenumerata RUCH S.A. www.prenumerata.ruch.com.pl prenumerata@ruch.com.pl tel. 801 800 803 lub 22 717 59 59 w g. 7-18 Copyright by Wydawnictwo Miejskie Posnania Poznań 2013
Redakcja przyjmuje informacje o imprezach do 8. dnia każdego miesiąca. Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów oraz opracowania zamówionych tekstów. Redakcja nie odpowiada za zmiany repertuarowe oraz za treść reklam. Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmian w programach. Indeks nr 369845
2
w numerze
sierpień 2013
TEMAT MIESIĄCA
SZTUKA OD KUCHNI
PLOT
Jan Gładysiak
Anna Kochnowicz
Jakub Pindych
4 Pani płaci, pan płaci, społeczeństwo płaci… mecenat w kulturze
WYDARZENIA Natalia Grudzień, Sylwia Klimek
7 Filmowy trans na Transatlantyku
czyli osiem dni w kinowym fotelu
Tomasz Janas
9 Przed nami wielki eksperyment?
Yoko Ono i Thurston Moore w Auli UAM
Tomasz Janas
10 Wielkopolska gitarowa
szósta edycja festiwalu Polska Akademia Gitary
Ryszard Gloger
12 Niepoprawni tradycjonaliści Poznań Old Jazz Festiwal, 31 sierpnia
Jagoda Ignaczak
14 Dancing Poznań – republika tańca przestrzeń jednocząca środowiska i pokolenia
Monika Nawrocka-Leśnik
16 Lato w mieście – kulturalna prognoza pogody wakacyjnych atrakcji ciąg dalszy
Mateusz Malinowski
18 Niech Smak będzie z Wami! VII Ogólnopolski Festiwal Dobrego Smaku, 15-18.08
ROZMOWY Tomasz Janas
19 Demonstracja muzycznej siły... mówią dyrektorzy festiwalu Polska Akademia Gitary: Marcin Poprawski i Łukasz Kuropaczewski
Sylwia Klimek
20 Hity i unikaty
o wydarzeniach, których na Transatlantyku przeoczyć nie wolno, mówi Jacek Sobczyński, współtwórca programu festiwalu
Witold Gostyński
22 Od zamku cesarskiego do zamku królewskiego
mówi architekt Witold Milewski
Mateusz Soroka
24 Miastowo na ludowo
o ludowości wczoraj i dziś mówi Witold Przewoźny
27 Wierzę w transatlantycką kolizję… z Janem A.P. Kaczmarkiem
RECENZJE Tomasz Janas
30 Kończyć sezon? Tylko w ten sposób! Trio Janusza Muniaka w Blue Note
Piotr Korduba
31 Elegancja – Francja. Z historii mody XX wieku
o wystawie w Centrum Kultury Zamek
Stefan Drajewski
32 Castellucci zaprosił festiwalowiczów do rozmowy
Festiwal Malta 24.06-20.07
JUBILEUSZE, HISTORIA Jagoda Ignaczak
34 Gimnastyka dyrektora
mówi Katarzyna Anioła, zastępca dyrektora Polskiego Teatru Tańca i dyrektor organizacyjny Dancing Poznań
Maciej Brzeziński
35 Zapomniany poznański malarz Krzysztof Boguszewski
Anna Plenzler
36 Bambrzy to brzmi dumnie poznańskie losy niemieckich osadników
Daina Kolbuszewska
38 Bardziej jak w ojczyźnie!
Poznań dla dawnych turystów
MODERNISTYCZNY POZNAŃ Marcin Stachowiak
39 Miejsce warte Poznania Malta
FOTOGRAFIA W WIELKOPOLSCE Łukasz Walaszczyk
44 Kto miesza w poznańskich garnkach? poznańscy szefowie kuchni
SPORT, REKREACJA Leszek Gracz
45 Ludzie z żelaza na Malcie triathlon wraca do Poznania
Leszek Gracz
46 Bezdomni piłkarze w Poznaniu
Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej Bezdomnych, 10-18 sierpnia
Anna Plenzler
47 Wielka historia – wielka przygoda sierpniowe wędrówki po Wielkopolsce
Jacek Y. Łuczak
50 Trochę wody dla ochłody
mały przewodnik po kąpieliskach w Poznaniu i nie tylko
Witold Gostyński
52 Do świętego Rocha za rogatkami: Mikstat
Cezary Omieljańczyk
53 Co ma babka do Poznania? poznańskie kulinaria
Jan Gładysiak
54 Smakuj smak!
slow food po poznańsku
CO, GDZIE, KIEDY
55 KINO (Przemysław Toboła, Bartosz Żurawiecki)
57 MUZYKA (Elżbieta Woźna, Ryszard Gloger, Wojciech Skrzydlewski, Przemysław Kieliszewski)
65 SZTUKA (Grażyna Soroka, Piotr Korduba)
70 MUZEA (Grażyna Soroka, Jacek Kowalski)
80 CENTRA KULTURY (Tomasz Bombrych, Joanna Przygońska, Monika Nawrocka-Leśnik)
41 Poznaniak za nic
89 VARIA (Elżbieta Woźna, Mateusz
ICHOT
92 Kalendarium wydarzeń
Bartosz Małolepszy, Elżbieta Nowakowska
97 Kalendarium sportowe
Zbigniew Staszyszyn
43 Zagrajmy w zielone! tropem śladów natury na Ostrowie Tumskim
Malinowski)
(Grażyna Soroka) (Leszek Gracz)
98 Calendar of events in English
3
T EM AT MIE SI ĄCA
Pani płaci, pan płaci, społeczeństwo płaci… mecenat w kulturze
Zanim zachwycimy się najnowszym spektaklem, wysłuchamy koncertu czy obejrzymy wystawę, ktoś musi to przygotować. Wcześniej jednak ktoś inny musi dać na to pieniądze. Kto to jest i dlaczego to robi? Oto przegląd stanu rzeczy w kwestii mecenatu w kulturze.
5
maja 1829 r. był ważnym dniem dla Poznania – otwarto wtedy pierwszą w Wielkopolsce bibliotekę publiczną. Wymyślił ją i od początku do końca sfinansował Edward hr. Raczyński. Czy dziś także są wśród nas tacy mecenasi kultury? Oni są mecenasami Szczęśliwie nadal są ludzie, którzy za własne pieniądze sponsorują kulturę. Artystów i ich dzieła wspiera Grażyna Kulczyk. Jej kolekcję wypełnia sztuka współczesna z dziełami takich wybitnych twórców, jak Spencer Tunick czy Igor Mitoraj. Mecenasem sztuki jest Piotr Voelkel, właściciel marki VOX, który ma swoją prywatną kolekcję i wspiera młodych artystów. Dzięki jego zaangażowaniu, możemy oglądać na Cytadeli Nierozpoznanych Magdaleny Abakanowicz. Dlaczego to robią? – Sztuka to z jednej strony lokata kapitału, ale także inwestycja intelektualna, wymiar pozamaterialny sztuki to jest to, co uważam za najcenniejsze, dzięki temu sam się rozwijam – wyjaśnia Piotr Voelkel. – Jeżeli wydaję swoje prywatne pieniądze i kupuję dzieło sztuki, to mogę podejmować taką decyzję emocjonalnie, jednak kiedy robię to za pieniądze mojej firmy, działanie musi już być racjonalne – stwierdza. Ale to nie jest już takie proste. – Współfinansowaliśmy premierę Halki Stanisława Moniuszki w Teatrze Wielkim, a później usłyszałem od klienta, że teraz
4
już wie, dlaczego nasze meble są droższe od innych. Dlatego po analizach zrezygnowaliśmy z takich projektów, bo nie widać związku między meblem a operą. Aktualnie inwestujemy w rozwój designu, edukację w tym zakresie, ambitne projekty badawcze i promocję dobrego projektowania. Skutki tej współpracy widać w naszych sklepach. Sprzedajemy tam też prace artystów, np. zdjęcia Ryszarda Horowitza czy Ewy Łowżył – podsumowuje Voelkel. Pieniądze na kulturę daje też Wielkopolska SKOK, finansując m.in. Festiwal Muzyki Oratoryjnej na Świętej Górze w Gostyniu czy wspierając wydanie albumu Wydawnictwa Miejskiego Posnania Polsce zawsze i wszędzie służyć będę. Co nimi kieruje? – Jesteśmy lokalnymi patriotami i uważamy, że wspierając wiele przedsięwzięć związanych z historią naszej Małej Ojczyzny, spłacamy częściowo dług wobec naszych przodków – tłumaczy Jarosław Kazimierski, prezes Kasy. – Kluczem do wyboru konkretnych wydarzeń i naszego w nie zaangażowania jest bez wątpienia chęć wsparcia przedsięwzięć ambitnych, oryginalnych, niekoniecznie spektakularnych, mocno jednak zakorzenionych w lokalności – precyzuje. Wielkie wydarzenia potrzebują wielkich pieniędzy. Takie przez ostatnie lata dawali właściciele browarów. Niestety Grupa Żywiec zniknęła w tym roku z festiwalu Malta, a Kompania Piwowarska wycofała się ze sponsorowania niektórych wydarzeń kulturalnych. – Przez wiele lat finansowaliśmy kulturę i sztukę – mówi Paweł Kwiatkowski, dyrektor ds. korporacyjnych Kompanii Piwowarskiej. – Utworzyliśmy nawet Galerię Kompanii Piwowarskiej, w ramach której firmowaliśmy m.in. wystawy znakomitych artystów, np. malarki Teresy Pągowskiej w Muzeum Narodowym w Poznaniu.
rys. J. Pakuła
Jednak około 2005 roku zaczęliśmy prowadzić regularne badania opinii naszych partnerów strategicznych, ośrodków opiniotwórczych, a także naszych pracowników. Pytaliśmy ich, czy powinniśmy sponsorować kulturę. Okazało się, że prawie nikt tego od nas nie oczekuje – podsumowuje. To miało swoje konsekwencje – w mecenacie społecznym stopniowo zaczęliśmy wycofywać się z kultury, a skupiać się na inicjatywach związanych z promowaniem odpowiedzialnej konsumpcji, działalności charytatywnej i wolontariacie pracowniczym – wyjaśnia Kwiatkowski. Ale jest też drugi rodzaj mecenatu – marketingowy. – Jeżeli któraś z naszych marek dostrzega interes komercyjny w jakimś kulturalnym wydarzeniu, to ona je finansuje. Taki sponsoring także przecież odgrywa pozytywną rolę. Z entuzjastycznym przyjęciem spotykają się festiwal ArtBoom w Krakowie czy
filmowy Off–Festiwal w Katowicach, sponsorowane przez markę Grolsch. Sami też inicjujemy własne wydarzenia kulturalne, takie jak tegoroczna seria koncertów w naszym poznańskim browarze, firmowana przez markę Lech – tłumaczy Kwiatkowski. My jesteśmy mecenasem Nawet najbogatsi sponsorzy nie zastąpią jednak największego z mecenasów, którym jest społeczeństwo. To głównie dzięki naszym podatkom kultura może istnieć i się rozwijać. – Poznań, pod względem udziału środków prywatnych w sponsorowaniu kultury w skali ogólnopolskiej, nie wyróżnia się ani na plus, ani na minus – mówi Robert Kaźmierczak, dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Urzędu Miasta Poznania. Dlatego dotowanie ze środków publicznych jest konieczne. – Podobnie problem wycofywania się dużych
5
sponsorów z finansowania wydarzeń kulturalnych też nie dotyczy tylko naszego miasta, ale jest konsekwencją sytuacji gospodarczej i powiązanych z nią strategii tych firm. Kiedy prywatny mecenat odchodzi, pojawia się oczekiwanie, że sponsorowanie takich wydarzeń przejmie samorząd, ale przecież on też boryka się z trudną sytuacją finansów publicznych – przypomina Kaźmierczak. A Marcin Kostaszuk, zastępca dyrektora Wydziału Kultury i Dziedzictwa w poznańskim magistracie, dodaje: – Wielcy sponsorzy mają własne strategie, które się zmieniają. I to jest normalne. Wielkie firmy angażują się w kulturę tylko wtedy, gdy idea wydarzenia spotyka się ze strategią potencjalnego sponsora. Kiedy sponsor zmienia strategię, wydarzenie może zniknąć, ale równie dobrze może to być okazja do jego ewolucji – zauważa Kostaszuk. Tymczasem codzienność finansowa instytucji kultury jest diametralnie różna od budżetów wielkich wydarzeń. – W wymiarze gospodarczym działamy trochę jak przedsiębiorstwo – mówi dyrektor Centrum Kultury Zamek, Anna Hryniewiecka. – Dostając dotację od naszego organizatora, którym jest Miasto Poznań, mamy zapewnioną pewną stabilność finansową. To ważne, ale wystarcza tylko na pokrycie części naszych kosztów. Dlatego jesteśmy mocno zdeterminowani do poszukiwania innych źródeł finansowych, by móc realizować naszą misję, bo z pieniędzy miejskich nie moglibyśmy zrealizować wszystkich planów – tłumaczy Hryniewiecka. Skąd zatem CK Zamek ma pieniądze? – Mamy je od najemców pomieszczeń w naszej siedzibie, od sponsorów oraz sprzedaży biletów i coraz więcej z różnych publicznych programów i grantów – wyjaśnia. – Kiedyś łatwiej było zdobyć mecenasów w postaci firm, dzisiaj wiele z nich woli samemu zorganizować jakieś wydarzenie kulturalne, które będzie jednocześnie służyć ich promocji – mówi dyrektor CK Zamek. Oto dlaczego poszukiwania dodatkowych środków na kulturę przesunęło się w kierunku publicznych grantów. Ty będziesz mecenasem? Tak wygląda obecny stan rzeczy. Czy to się będzie zmieniało? – Cele mecenatu prywatnego
6
i publicznego nie są aż tak bardzo odległe. Obu zależy na tym, aby coś się rozwijało. Wydarzenie istnieje nie samo dla siebie, tylko dla odbiorców – stwierdza Marcin Kostaszuk. O to, czego oczekują odbiorcy, chce zapytać Wydział Kultury i Dziedzictwa, który planuje przeprowadzenie szerokich badań wśród uczestników kultury. Zapyta ich też o kwestię, od której nie ma ucieczki. – Ile są skłonni zapłacić za bilet do kina, teatru, galerii czy na koncert – wylicza Robert Kaźmierczak. – Nawet jeśli wydarzenie jest organizowane ze wstępem za darmo, to ktoś przecież musi je sfinansować – podsumowuje. Trudna sytuacja z malejącą liczbą sponsorów zmusza też instytucje publiczne do przeglądu swojej struktury, by tak zmienić własne wydatki, aby nie tracił na tym poziom ich oferty kulturalnej. – W mojej ocenie – mówi Piotr Voelkel – szansą dla kultury jest bez wątpienia partnerstwo publiczno-prywatne, jeśli tego nie będzie, to w wielu dziedzinach, nie tylko w kulturze, będziemy się rozwijać dużo wolniej niż reszta Europy. Mecenasi z biznesu wnoszą nie tylko swoje środki, ale także bardzo potrzebną w większych projektach kompetencję organizacyjną – dodaje Voelkel. Zmienić musi się także polskie prawo w kwestii mecenatu kultury. – Inaczej już za kilka lat większość przedsiębiorców wycofa się z jakiejkolwiek działalności sponsorskiej – ostrzega Jarosław Kazimierski z Wielkopolskiej SKOK. – Nasze doświadczenia z wydaniem płyty z pieśniami z okresu powstania wielkopolskiego, dodatkowymi kosztami, które trzeba było przy tej okazji ponieść, i nielogicznymi przepisami niejednego raz na zawsze wyleczyłyby ze sponsorowania czegokolwiek – zauważa Kazimierski. Najbliższa przyszłość pokaże, w którą stronę pójdą dotacje z różnych programów unijnych i ministerialnych. Wiadomo, że mniej będzie wielkich inwestycji infrastrukturalnych, takich jak budowa nowego skrzydła Biblioteki Raczyńskich. Zamiast tego więcej środków przeznaczonych zostanie na projekty kulturalne, czyli np. rezydencje artystyczne. Jan Gładysiak
WYDARZENIA
Filmowy trans na Transatlantyku Pieta, fot. mat. Festiwalu Transatlantyk
czyli osiem dni w kinowym fotelu
Powodów, dla których warto wziąć udział w tegorocznym Transatlantyku, jest co najmniej 150, tyle bowiem filmów znalazło się w programie rozpoczynającego się 2 sierpnia festiwalu.
„M
nich i zakonnica rozdarci między uczuciem a powołaniem” (Meteora), „Znajdujemy się na posępnym blokowisku, które przypomina nieco to z Gomorry Mattea Garrone. Albo swojskie polskie osiedla” (Piękne motyle), „Wreszcie nadszedł ten dzień, kiedy Paulette mówi sobie »dosyć«! Właśnie policzyła wysokość ostatniej emerytury i zdała sobie sprawę, że nie stać jej na nic” (Paulette) – to fragmenty zapowiedzi zaledwie trzech filmów, które pojawią się na Transatlantyku. W ciągu ośmiu letnich dni – od 2 do 9 sierpnia – będzie się można w kinie „zanurzyć”, z filmem „odpłynąć”, podyskutować, nawet pospierać. A jest o co. Transatlantyk zaprezentuje kino artystyczne i kulinarne, łóżkowe i społecznie zaangażowane, dokumenty i fabuły, klasykę i premiery w 21 filmowych sekcjach, a wśród nich: „Panoramę” (dla wszystkich, którzy czekają na najlepsze nagradzane światowe kino),
„Kino Drogi” (dla tych, którzy lubią być w drodze), „Sundance” (dla miłośników amerykańskiego kina niezależnego), „Eko” (dla aktywistów), „Art” (dla poszukiwaczy oryginalnych, artystycznych rozwiązań), „Retrospektywę Stanleya Kubricka” (dla tych, którzy tęsknią za filmami „faceta absolutnych skrajności”) i „Sezon” (dla tych, którzy przegapili ważne pozycje filmowe w minionym sezonie). Oprócz filmów Transatlantyk proponuje kilka wydarzeń muzycznych, z których największym i jednocześnie najbardziej zagadkowym jest koncert Yoko Ono – awangardowej artystki, żony legendarnego Beatlesa. Mniej zagadkowy, ale na pewno nie mniej oczekiwany jest koncert z okazji 35-lecia wytwórni Varese Sarabande specjalizującej się w muzyce filmowej. W repertuarze koncertu pojawią się symfoniczne suity z takich filmów, jak Wożąc Panią Daisy, Matrix, Shrek czy Jak wytresować smoka. Transatlantyk to także dwa konkursy dla młodych kompozytorów, warsztaty z filmowymi twórcami, spotkania i dyskusje. Jednym słowem – intensywny czas dla miłośników X muzy. Na co szczególnie czekają w tym roku na poznańskim festiwalu?
Międzynarodowy Festiwal Filmu i Muzyki Transatlantyk, 2-9.08, szczegóły na www. transatlantyk.org
Rozmowa z Jackiem Sobczyńskim, współtwórcą programu na str. 20
7
fot. archiwum prywatne
Małgorzata Kuzdra
fot. N. Grudzień
szefowa kina Muza
Paweł Czarkowski
fot. N. Grudzień
reżyser filmowy
Marek Straszak artysta multimedialny, współautor spotu
fot. A. Skowrońska
Transatlantyk 2012
Bartosz Żurawiecki krytyk filmowy
8
Małgorzata Kuzdra, szefowa kina Muza: Najbardziej czekam na „Sundance”, nowy cykl na Transatlantyku. Z filmów prezentowanych w tej sekcji widziałam jedynie Na własne ryzyko, który bardzo mi się podobał. Jeśli pozostałe będą na tym samym poziomie, to widzowie nie będą mieli powodów do narzekania. Sundance jest amerykańskim festiwalem kina niezależnego. Dla mnie to najciekawszy nurt w kinie za oceanem. Prezentuje filmy, które dla tamtej kultury są niszowe, niekomercyjne i awangardowe, dla nas jednak są jak standardowe, popularne kino europejskie. To jest coś, co z przyjemnością można oglądać i się nie zmęczyć. Tym, czego chciałabym spróbować w tym roku, jest plenerowe kino łóżkowe na pl. Wolności. W zeszłym roku nie udało mi się na nie dotrzeć. Bardzo podoba mi się eksperymentowanie z przestrzenią filmową, poszukiwanie nowych, niestandardowych form, w jakich kino można podać. Na pewno chcę też zobaczyć Pietę, bo bardzo cenię Koreańczyka Kim Ki-duka. Lubię dobrze pokazaną przemoc w kinie. Uważam, że do tego trzeba mieć dobry warsztat i dobry pomysł. W kinie Kim Ki-duka łączą się metafizyka i przemoc, więc będzie ciekawie. Paweł Czarkowski, reżyser filmowy: W programie tegorocznego FFiMT ciekawie zapowiada się kilka cykli. Chętnie obejrzę „Konfrontacje”. Mam poczucie, że znajdę tu filmy pokazujące marginesy, na których zaczyna się relacja między wolnością a zniewoleniem. Lubię trudne kino i możliwość utożsamienia się z bohaterem przy jednoczesnej refleksji nad jego sytuacją. Współczesny świat i jego problemy są bardzo złożone, swoje początki mają w niewinnych, ale tragicznych w skutkach zachowaniach. Dobrze, jeżeli film nie ocenia, tylko pokazuje skalę chaosu. Mnie to miażdży, ale i buduje. Jem szybko i nie zawsze zdrowo, podobnie jeżdżę rowerem, więc zamiast kina kulinarnego wybiorę rowerowe. Poza tym Transatlantyk „Art”, bo ciekawią mnie konwencje współczesnych narracji w dokumencie. Na każdym festiwalu istotne są nowości, dlatego nie ominę nowego
kina niemieckiego i skandynawskiego, które często mnie zaskakują artystycznym przedstawieniem najbardziej oczywistych spraw. Poza tym „Panorama” i „Sundance” – wiadomo. Marek Straszak, artysta multimedialny, współautor spotu Transatlantyk 2012: Jedną z najciekawszych propozycji festiwalu jest według mnie Instant Composition Contest, polegający na improwizowaniu utworów fortepianowych do wcześniej nieznanych materiałów filmowych. Młodzi kompozytorzy muszą wykazać się pewną wyobraźnią audiowizualną, sytuacja jest bardzo ulotna i przez to urocza, wykracza poza linearną strukturę koncertów/ spektakli zwykle odbywających się w Teatrze Wielkim. Bartosz Żurawiecki, krytyk filmowy: Latem jest mnóstwo festiwali filmowych. Wyzwaniem dla organizatorów jest znalezienie odpowiedniej formuły, która wyróżni dane wydarzenie. W Transatlantyku podoba mi się jego bliski kontakt z festiwalem w Berlinie. Wyrazem tego jest na przykład sekcja kulinarna. Ale to jest ta ekskluzywna część. W tym roku zainteresowała mnie sekcja „Kino klasy B”. Uważam, że to ciekawy pomysł, w sam raz na festiwal, który odbywa się w wakacje. Co prawda to śmieciowy segment kina, ale ma liczne grono zwolenników. Publiczność na tego typu seansach reaguje bardzo żywiołowo, wytwarza się luźna atmosfera – bardzo to lubię. Poza tym wcale nie tak łatwo te filmy zobaczyć. Oczywiście ciekawi mnie też sekcja „Panorama”. Dzięki niej można nadrobić zaległości i obejrzeć filmy, które pokazywano na najważniejszych festiwalach na świecie. Ważnymi obrazami z tego cyklu są: dokument Kena Loacha The Spirit of 45, fabuła Pozycja dziecka, która wygrała festiwal w Berlinie, czy Pieta, zwyciężczyni festiwalu w Wenecji. Transatlantyk wyróżnia się spośród festiwali tym, że ma ambicje nie tylko rozrywkowe, ale próbuje również wpleść w kontekst wydarzenia ważne hasła, np. ekologiczne czy związane z problemami globalnymi (sekcja „Konfrontacje”). Transatlantyk płynie przez wakacyjne wody, ale uwzględnia rafy współczesnego świata. Natalia Grudzień, Sylwia Klimek
WYDARZENIA
Przed nami wielki eksperyment? Solowy występ każdego z tych dwojga artystów okrzyknięty byłby zapewne wydarzeniem. Cóż dopiero kiedy pojawiają się na scenie wspólnie?! Czy zatem czeka nas niezapomniany artystyczny wieczór? Najprawdopodobniej tak, choć mimo magnetyzmu nazwisk obojga wykonawców (a może w związku z nim) można się jednak spodziewać muzyki z pogranicza eksperymentu, a nie wieczoru z muzyką popularną (czy tym bardziej przebojową).
Y
oko Ono skończyła w tym roku – wierzyć się nie chce – osiemdziesiąt lat! Wspominamy o tym jednak nie po to, by szukać niedyskretnych ploteczek, ale by podkreślić niezwykłość i konsekwencję jej artystycznej drogi. Przez całe swe twórcze życie lubiła iść pod prąd, szukała nowych estetycznych wyzwań, zaplatała awangardowe idee w popkulturę – i tak jest do dziś. Jej ostatnie fonograficzne dokonanie to wydana jesienią ubiegłego roku płyta Yokokimthurston. Zgodnie z tytułem to wspólne dzieło Ono oraz dwojga byłych liderów legendarnego zespołu Sonic Youth – Kim Gordon i Thurstona Moore’a. Poznański koncert, w ramach festiwalu Transatlantyk, będzie kontynuacją tego niezwykłego spotkania Ono i Moore’a. Na pewno przed nami doznania niebanalne. Yoko Kiedy poznała Johna Lennona w Indica Gallery w Londynie, była już doświadczoną artystką konceptualną. Związana z grupą Fluxus, współpracowała z La Monte Youngiem i Johnem Cage’em. W tym pamiętnym dniu w 1966 r., który opisały wszystkie beatlesowskie biografie, Lennon ponoć ugryzł jabłko będące fragmentem jej ekspozycji, a ona pomyślała „Jak śmiesz!”. Później powiedziała mu, że może wbić gwóźdź za pięć szylingów, a on odparował, że da jej wyimaginowane pięć
fot. materiały organizatorów
Yoko Ono i Thurston Moore w Auli UAM
szylingów i wbije wyimaginowany gwóźdź. To był początek ich romantycznej mitologii. Potem było wspólne życie, wspólne nagrania – lepsze i gorsze. Przede wszystkim oboje stali się światowymi symbolami walki o pokój, czego wyrazem była m.in. akcja Bed-In w łóżkach hotelowych w Amsterdamie i Montrealu. Po śmierci Lennona, Yoko nie wycofała się ani z działań artystycznych, ani społecznych. Thurston Cóż połączyło ją z Thurstonem Moorem? Otwartość, skłonność do eksperymentów i poszukiwań formalnych, gotowość do dalekiego wychodzenia poza rockową czy popową sztampę. Moore to jeden z symboli intelektualnej, niezależnej amerykańskiej sceny muzycznej. Od 1981 r. przez trzydzieści lat działalności stał na czele zespołu Sonic Youth – formacji ikonicznej, mającej olbrzymi wpływ na pokolenia rockowych niezależnych na wszystkich kontynentach. Sonic Youth to gitarowe sprzężenia, ściana dźwięku, transowe, motoryczne granie, a zarazem świadomość rockowej tradycji. Moore brał też udział w nagraniu ścieżki dźwiękowej do filmu Backbeat, gdzie kilku off-rockowych twórców zagrało muzykę ery… beatlesowskiej. Niezależnie więc od tego, co się wydarzy, 7 sierpnia w Auli UAM o g. 20, czeka nas spotkanie z dwojgiem niebanalnych, magnetycznych osobowości. Tomasz Janas
9
WYDARZENIA
Wielkopolska gitarowa szósta edycja festiwalu Polska Akademia Gitary
Manuel Barrueco
10
fot. materiały organizatora
ajbardziej prestiżowym wydarzeniem będzie koncert wielkiego mistrza sześciu strun Manuela Barrueco, gitarzysty pochodzącego z Kuby, a mieszkającego w Stanach Zjednoczonych. Specjalny program, odwołujący się do tradycji argentyńskiej, przygotowali też Łukasz Kuropaczewski i akordeonista Marcin Wyrostek. Inny wirtuoz gitary Carlos Piñana przedstawi swój projekt flamenco. Podczas tegorocznego festiwalu zaprezentuje się cała plejada fantastycznych gitarzystów. Będą to m.in. Pino Feola (Włochy), Jan Depreter (Belgia), Aynur Begutov (Rosja), Jan Skryhan (Białoruś), Petrit Ceku (Chorwacja), Carlos Piñana (Hiszpania). Zagrają też ciekawe zespoły, m.in. Jacaras, Ensemble Spectral, Medulla. Tradycją festiwalu jest już to, że imprezy z nim związane odbywają się w wielu miastach i miejscowościach. Założeniem organizatorów jest bowiem z jednej strony oferta atrakcyjna artystycznie,
Marcin Wyrostek
Carlos Piñana
fot. materiały organizatora
N
z drugiej – adresowana do możliwie szerokiej publiczności. Argentyńska Noc Ważnym wydarzeniem będzie uroczysta inauguracja festiwalu, czyli dwa koncerty zatytułowane Argentyńska Noc, które odbędą się: 16 sierpnia w gnieźnieńskiej archikatedrze, a dzień później w poznańskiej Auli UAM. Bohaterami tego wieczoru będą Łukasz Kuropaczewski i akordeonista Marcin Wyrostek, którym towarzyszyć będzie Orkiestra Teatru Muzycznego pod dyrekcją Bohdana Jarmołowicza. W repertuarze wieczoru zabrzmią kompozycje Astora Piazzolli. Usłyszymy m.in. The Four Seasons of Buenos Aires, Libertango, Milonga en Ay Menor oraz Koncert podwójny na gitarę, akordeon i orkiestrę smyczkową. Kuropaczewski jest jednym z symboli gitarowego festiwalu. Z jednej strony jest dyrektorem artystycznym, a więc i twórcą muzycznej wizji imprezy, z drugiej – trudno wyobrazić sobie kolejną edycję festiwalu bez jego udziału. Wyrostek to czołowy polski akordeonista. Popularność zdobył dzięki udziałowi w telewizyjnym show, ale i bez tego należałoby go określić jako znakomitego instrumentalistę.
fot. B. Nasternak
Ponad pięćdziesiąt koncertów w blisko trzydziestu miejscowościach – w drugiej połowie sierpnia trwać będzie szósta edycja festiwalu Polska Akademia Gitary.
Złota Gitara Dwa ciekawe wydarzenia odbędą się też w Poznaniu w niedzielę 18 sierpnia. W Auli Akademii Muzycznej o g. 17 rozpocznie się koncert laureatów ubiegłorocznego konkursu o Złotą Gitarę. Wystąpi zwycięzca konkursu, świetny muzyk Igor Dedusenko oraz laureaci pozostałych nagród. Tego samego dnia o g. 19 w Auli UAM zagra największa gwiazda festiwalu – Manuel Barrueco. Urodził się w Santiago de Cuba w 1952 r. W wieku ośmiu lat zaczął naukę gry na gitarze, a siedem lat później wraz z rodziną wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Grał muzykę klasyczną, dawną i współczesną, wykonywał muzykę Piazzolli, Bacha, Mozarta, Rodrigo, ale też np. Lennona i McCartneya, a także muzykę kubańską. Czeka nas spotkanie z prawdziwym wirtuozem gitary klasycznej. Na finał Na oficjalny uroczysty finał festiwalu, 31 sierpnia w Auli UAM zaplanowano koncert muzyki flamenco zatytułowany Body and Soul. Głównym jego bohaterem będzie znakomity gitarzysta Carlos Piñana, który pojawi się na scenie wraz z zespołem towarzyszącym – czeka nas więc nie tylko gitara flamenco, ale też śpiew i taniec. Dzień później, 1 września, publiczność usłyszy jeszcze muzykę w czterech miejscowościach: Dąbrówce, Pile, Murowanej Goślinie i Czarnkowie. W tej ostatniej zagrają Łukasz Kuropaczewski i Royal String Quartet.
Wokół muzyki – kursy, happening Wydarzenia koncertowe to jednak ledwie jeden z elementów festiwalu. Polska Akademia Gitary to bowiem także kursy mistrzowskie prowadzone przez gitarowe autorytety. To również tradycyjny już happening gitarowy – czyli najbardziej ludyczna, a przy okazji szalenie lubiana przez uczestników część festiwalu. Warsztaty prowadzić będzie m.in. sam Manuel Barrueco. W tym roku zorganizowane zostały w Poznaniu we współpracy z Akademią Muzyczną. Uczestniczyć w nich będzie węższa niż w poprzednich latach grupa ukształtowanych już instrumentalistów. Z kolei 25 sierpnia o g. 11 na Starym Rynku zbiorą się po raz kolejny wszyscy chętni do wspólnego gitarowego muzykowania. Wykonany zostanie przez kilkaset gitar rockowy standard – Sultans of Swing z repertuaru Dire Straits. Wspólną gitarową zabawę – wraz z uczestnikami – poprowadzą ponownie muzycy zespołu The Colors, czyli Krzysztof Ścierański i Marek Raduli z kolegami, ale też Robert Horna, Warszawska Orkiestra Gitarowa i zespół Wolna Sobota. Dwie ostatnie grupy wystąpią na Starym Rynku z własnymi koncertami tuż po happeningu. Tego samego dnia czeka nas jeszcze koncert dla dzieci w Galerii Miejskiej Arsenał. Maja Koman zaśpiewa tam Piosenki dziecięce Witolda Lutosławskiego do słów Juliana Tuwima. Towarzyszyć jej będą wizualizacje przygotowane przez Marcina Ptaszyńskiego w ramach warsztatów wspólnie z podopiecznymi Fundacji Niesiemy Nadzieję. Tomasz Janas
fot. materiały organizatora
Happening gitarowy
więcej o festiwalu na str. 19
11
WYDARZENIA
Niepoprawni tradycjonaliści Poznań Old Jazz Festiwal, 31 sierpnia Jeszcze kilka lat i świętować będziemy symboliczne stulecie jazzu. W 1917 roku amerykański zespół Original Dixieland Jass Band dokonał jako pierwszy nagrań na płytę muzyki w tym stylu, którą na żywo grano znacznie wcześniej.
W Jacek Zgoliński pomysłodawca
fot. materiały organizatorów (2x)
Festiwalu
Piotr Soroka perkusista Dixie Company
12
krótce nastąpiły słodkie lata epoki jazzu nowoorleańskiego, co przyniosło odkrycie wielu muzycznych znakomitości z trębaczem Louisem Armstrongiem na czele. Współcześnie wielu artystów wiernie odtwarza koloryt jazzu tradycyjnego lub przemyca jego elementy do własnej muzyki. Dlatego ta żywa, radosna, improwizowana forma jazzu rozbrzmiewa do dzisiaj w różnych zakątkach globu. Także w Poznaniu, gdzie pod koniec sierpnia już po raz piąty odbędzie się Poznań Old Jazz Festiwal. Jacek Zgoliński z Centrum Konferencyjno-Dydaktycznego Akademii Medycznej mówi, że pomysł zorganizowania takiego wydarzenia w naszym mieście, chodził mu po głowie od wielu lat. – Szukałem kogoś, kto potrafiłby ogarnąć taką imprezę merytorycznie. Piotr Soroka, muzyk zespołu Dixie Company, był wymarzonym człowiekiem do realizacji tego celu. Gdy ruszaliśmy z festiwalem, nawet nie zakładaliśmy, że dotrwamy do piątej edycji. Jubileusz Dixie Company W cieniu flagowych festiwali jak Malta czy Transatlantyk, udało się stworzyć imprezę łączącą aspekty poznawcze i dydaktyczne z czystą przyjemnością obcowania z tradycyjną muzyką w atmosferze dobrej zabawy. Bazą festiwalu jest poznański zespół Dixie Company, który w tym roku świętuje 20-lecie istnienia. – To duży powód do dumy – stwierdza Piotr Soroka – zwłaszcza, że gramy od początku w niezmienionym składzie. Zagraliśmy przez dwie dekady na wielu renomowanych festiwalach jazzu tradycyjnego, m.in. na
największym tego typu festiwalu w Dreźnie. Graliśmy w Szwajcarii, Francji, Czechach i na Węgrzech. A w planie mamy skok przez Atlantyk. Zespół Dixie Company to kolejne ogniwo w historii jazzu w Poznaniu. W latach 50. ubiegłego wieku mieliśmy znaną orkiestrę Jerzego Grzewińskiego, z którą współpracował Krzysztof Komeda. W latach 70. działała Night Jazz Orchestra. Trzech muzyków z tej formacji – Krzysztof Zaremba, Mariusz Gajdziel i Wojciech Warszawski – gra teraz w Dixie Company. Zespół w roku jubileuszu podejmuje kilka ważnych wyzwań. Najbliższe to oczywiście piąta edycja Poznań Old Jazz Festiwal, potem nagranie płyty i wyjazd na największy festiwal muzyki tradycyjnej w Sacramento w Kalifornii. Urząd Marszałkowski uruchamia właśnie program pod nazwą Budzik kulturalny i w ramach tego projektu Unia Europejska finansuje wyjątkowe wydarzenia kulturalne. Zaproszenie Dixie Company na amerykański festiwal, daje dużą szansę na to, by Urząd Marszałkowski sfinansował przelot muzyków do USA. Z kolei Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku może pokryć koszty wiz dla muzyków. Na razie jednak główna energia zespołu skierowana jest na poznańską imprezę. Poprzednie edycje festiwalu uświetniły legendy brytyjskiego jazzu tradycyjnego Mr. Acker Bilk i Kenny Ball. Trzecia wielka postać, Chris Barber, ciągle pozostaje poza finansowym zasięgiem organizatorów. A szkoda, bo to ostatni z trzech asów angielskiej historii jazzu. Marzeniem organizatorów jest również sprowadzenie, bodaj najstarszego zespołu w Europie, Dutch Swing College Band, który gra już od 68 lat. Muzyka dla każdego Na razie Soroka z entuzjazmem mówi jednak o atrakcjach piątej edycji festiwalu. – Do Poznania przyjedzie skład combo ze słynnej
fot. A. Hoffmann
Parada w stylu nowoorleańskim, Poznań 2012
Orkiestry Gustawa Broma z wokalistą Tiborem Lenskym. Po raz pierwszy usłyszymy także amerykańską wokalistkę Donnę Brown. Festiwal umiejętnie korzysta ze związków Poznania z miastami partnerskimi, stąd podziwialiśmy w przeszłości artystów z Assen w Holandii, z Hanoweru, z izraelskiego Raanana, grupę Medicus z Ukrainy, a także The Syncopators z dalekiej Australii czy – jak w tym roku – combo z Brna. Oczkiem w głowie Zgolińskiego jest tzw. Mała Akademia Jazzu. – Traktuję to jak perełkę festiwalowej oferty. Mamy program 5 do 15, co roku zapraszamy więc dzieci w tym przedziale wiekowym i uczymy je jazzu poprzez zabawę. Zwykle zajęcia z młodzieżą prowadzi gwiazda festiwalu. Rok temu uczestników tej akademii zawieźliśmy starą bimbą na ulicę Półwiejską, gdzie włączyli się w tradycyjną paradę. W tym roku ten marsz w stylu nowoorleańskim będzie miał jeszcze bogatszą oprawę, a Mała Akademia odbędzie się w plenerze. Dojdą też działania plastyczne i niespodzianki.
Jak w Nowym Orleanie W Nowym Orleanie jest plac zwany Congo Square. To od dwustu lat miejsce zabaw, festynów i początek przemarszów z tradycyjną muzyką afroamerykańską. W Poznaniu, w sobotę 31 sierpnia o godzinie 11, przy dźwiękach jazz bandów ruszy marsz od Starego Browaru do Starego Rynku. W tym miejscu dziać się będzie najwięcej aż do godziny 17. Na finał Automobilklub Wielkopolski, obchodzący jubileusz 90-lecia, urządza zakończenie 40. Poznańskiego Międzynarodowego Rajdu Pojazdów Zabytkowych. Wyjątkowa kumulacja jubileuszy stworzy zapewne niespotykaną mieszankę wybuchową wrażeń i emocji. Ostatni akt imprezy to biletowany koncert galowy w Centrum Konferencyjno-Dydaktycznym o godzinie 19. Jedyna niepewność organizatorów Poznań Old Jazz Festiwal to nowy sierpniowy termin, bowiem dotąd najgłośniej dixieland rozbrzmiewał zawsze w październiku. Ryszard Gloger
13
W ydarzenia
Dancing Poznań – republika tańca przestrzeń jednocząca środowiska i pokolenia Dwadzieścia lat temu, w atmosferze raczkującego polskiego kapitalizmu, organizacja przedsięwzięcia Warsztaty Tańca Współczesnego wydawała się nie tylko pomysłem nierealnym, ale zwyczajnie szalonym.
D
o realizacji takiego projektu trzeba było spektakularnej wizji, a tę miała pomysłodawczyni i inicjatorka warsztatów, dyrektor Polskiego Teatru Tańca Ewa Wycichowska, która znalazła sprzymierzeńców w swoich najbliższych współpracownikach. Podstawową motywacją była przede wszystkim chęć stworzenia polskim tancerzom możliwości kształcenia w technikach pozaklasycznych. Kolejne to: możliwość szkolenia i integracji środowisk tancerzy niezawodowych, stworzenie alternatywnej przestrzeni aktywności dla ludzi młodych i danie szansy tym nieco starszym, dla których ruch stał się naturalnym środkiem wyrażania, poznawania samego siebie, kontaktu z innymi, wreszcie – terapii. Logistykę przedsięwzięcia trzeba było stworzyć od podstaw i dostosować do polskich i poznańskich warunków. W 1994 r. w instytucjach kultury uczono się obsługi faksu, o komputerach, Internecie i e-mailach, bez których dziś nikt nie wyobraża sobie zorganizowania nawet niewielkiego przeglądu, słyszało się w kategoriach zamorskiego cudu. Program Dopiero w 2001 r. na zamówienie organizatorów już Międzynarodowych Warsztatów Tańca Współczesnego powstał specjalny program internetowy, który pozwolił nie tylko na udoskonalenia organizacyjne, ale także na rozbudowanie oferty programowej. W pierwszej edycji warsztatów (pod nazwą Biennale Tańca Współczesnego) wzięło udział ponad trzystu uczestników, co i tak było dla
14
organizatorów sporym zaskoczeniem. Od kilkunastu lat taką liczbę chętnych system rejestruje w ciągu kwadransa pierwszego dnia zapisów. Od kilku lat ten dzień jest stały – to ważne dla obu stron, sprzyja wzajemnemu wypełnianiu zobowiązań i jest gwarancją dla oczekujących, że na pewno znajdą się na wymarzonym kursie u wymarzonego pedagoga. Na polskim rynku tanecznym funkcjonuje obecnie co najmniej kilkadziesiąt przedsięwzięć mających cykliczny charakter edukacyjny. Poznańskie warsztaty poza charakterem pionierskim wyróżnia duch spotkania, a nie rywalizacji. Oprócz atmosfery bez wątpienia największym atutem jest program, trzymający jasno określony kurs w zakresie profesjonalnych technik tańca
fot. P. Zsolt
współczesnego, którego dynamika jest na bieżąco komentowana w postaci nowej oferty, np. tylko w Poznaniu można uczęszczać na technikę GaGa, taniec klasyczny dla tancerzy współczesnych czy polish folk modern jazz. Odpowiedzią na zainteresowanie współczesnego świata tradycją etniczną są liczne odmiany afro, samby, salsy czy tańca orientalnego. Zwolen nicy tańca o genezie streetowej spotykają się na kursach hip-hopu, jazz pick up czy dancehall. Poszukujący równowagi ciała i ducha znajdą ją na warsztatach yogi, gyrokinesisu czy pilatesu. Warsztaty to przestrzeń jednocząca środowiska i pokolenia, nie ma tu ograniczeń dotyczących wieku ani stopnia przygotowania ruchowego. W poszczególnych grupach zajęcia przebiegają na trzech poziomach zaawansowania, od absolutnie początkujących do najbardziej wtajemniczonych.
X Międzynarodowy Festiwal Teatrów Tańca
Nie tylko warsztaty Poza typowymi zajęciami warsztatowymi na uczestników czekają spektakle, w ramach organizowanego od 2004 r. Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Tańca oraz liczne imprezy towarzyszące. Międzynarodowy Festiwal Teatrów Tańca to naturalna konsekwencja prezentacji rodzimych i gościnnych przedstawień, jakie od początku towarzyszyły Warsztatom Tańca Współczesnego. Zrazu nieśmiałe i mniej liczne spotkania z widzami w przestrzeni spektaklowej, zaowocowały ostatecznie formą festiwalową, w postaci międzynarodowej imprezy, na której goszczą teatry prezentujące wszystkie odcienie techniczne i estetyczne, jakie zagarnia pojęcie gatunkowe: teatr tańca. W ciągu 10 lat istnienia festiwalu gościły na nim zespoły niemal z wszystkich kontynentów. W tegorocznym programie Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Tańca Źródło widzowie znajdą spektakle m.in. Jo Stromgren Kompani z Norwegii, Nadara Rosano z Izraela, 420People z Czech, Ferenca Fehrera z Węgier, Kieleckiego Teatru Tańca oraz gospodarzy Festiwalu – Polskiego Teatru Tańca. Warsztaty, festiwal, wystawy, pokazy, coachingi, projekcje filmowe i wiele innych wydarzeń. Ten wielki artystyczny organizm, stający się corocznie swoistą republiką tańca, od 2011 roku organizowany jest pod nazwą Dancing Poznań. Bez wątpienia sukcesem Polskiego Teatru Tańca jako organizatora jest zbudowanie wyraźnego wizerunku, który pozwala poznańskie przedsięwzięcie odróżnić, zidentyfikować i wybrać jako swoje. Spośród wielu setek uczestników, którzy przyjeżdżają co roku w sierpniu do Poznania, blisko połowa to osoby, które są tu po raz kolejny. Pomysł sprzed lat, który zjednoczył Ewę Wycichowską i jej współpracowników wokół wspólnej idei edukacyjno-festiwalowej, to z całą pewnością jedno z największych osiągnięć marketingowych Teatru, który wypracował dla Dancing Poznań kojarzącą się z najwyższą jakością markę programową, artystyczną i organizacyjną, pozwalającą identyfikować Poznań jako stolicę tańca współczesnego. Jagoda Ignaczak
15
WYDARZENIA
Lato w mieście – kulturalna prognoza pogody wakacyjnych atrakcji ciąg dalszy
Słupek rtęci na termometrze wskazującym poziom wydarzeń artystycznych w Poznaniu nie opada, dlatego uczniowie mający za sobą połowę wakacji; studenci, którzy śpiewająco zdali egzaminy, oraz pozostali mieszkańcy miasta, którzy swój urlop zaplanowali na sierpień, nie mają na co narzekać. Poznań bowiem przygotował dla nich kolejną porcję wakacyjnych atrakcji kulturalnych.
Z
wolennicy świeżego powietrza nadal mogą zażywać słonecznych kąpieli na Plaży Miejskiej usypanej przy KontenerART na Chwaliszewie albo spacerować po tęczowym piasku w parku Dąbrowskiego, gdzie do 15 września będzie można błądzić po labiryncie formy i koloru. Adam Kalinowski, poznański artysta, stworzył tam swój kolejny projekt – Praktykowanie swobody II. Oprócz tego, maluchy będą mogły także skorzystać z oferty Zamkowych Pracowni Edukacyjnych, których organizatorzy stanęli na wysokości zadania i przygotowali
16
dla nich szereg warsztatów. A będą to m.in. zajęcia ruchowe oparte na dwóch kierunkach tanecznych – Impresja ciała i rytmu; Małe foyer, czyli zajęcia muzyczno-plastyczne, podczas których dzieła wielkich mistrzów muzyki klasycznej, szczególnie opery i baletu, traktowane są jako punkt wyjścia do fantastycznej zabawy; W letnich kolorach – zajęcia plastyczne oraz Artystyczna piosenka – warsztaty muzyczne, podczas których dzieci wspólnie zatańczą, pokażą i narysują każdą melodię. Oprócz zajęć w CK Zamek mali mieszkańcy Poznania mogą się także wybrać na warsztaty zorganizowane przez Fundację Sztuki i Edukacji Filmowej AnimaFilm, na których poznają tajniki „ożywiania” obrazów. Muzyczne tornado Sierpień w Poznaniu to także mnóstwo propozycji muzycznych. W dalszym ciągu można skorzystać z oferty XIII festiwalu Muzyka Świata – Korzenie Rytmu, którego organizatorem jest Fundacja Vox-Artis. Jego uczestnicy w okresie od 5 do 8.08 będą mogli stworzyć wielką orkiestrę samby – Batucada Forca da Rua oraz od 19 do 22.08 poznać sekrety muzyki gwinejskiej – Muzyka Malinke. Do melomanów swoją ofertę kieruje także Salon Muzyczny – Muzeum Feliksa Nowowiejskiego, gdzie 9.08 obchodzony będzie Dzień Norwegii i Islandii. W związku z tym, organizatorzy zapraszają na wykład poświęcony muzyce klasycznej tych krajów, koncerty oraz wystawę fotografii. Od 20 do 24.08 natomiast odbędą się XIV Międzynarodowe Warsztaty Flażoletowe pod dyrekcją muzyków z Bretanii – Morgane Labbe i Nicolasa Radin oraz koncert finałowy w Muzeum Instrumentów Muzycznych. Poza tym uwagę zwracają także wydarzenia organizowane przez CK Zamek. 8.08 o g. 20 w Sali
fot. materiały organizatorów (2x)
Wielkiej wystąpi Bester Quartet, a 14.08 – muzyk i plastyk Mariusz Lubomski, który tworzy oryginalne piosenki o charakterystycznym akustycznym brzmieniu. Nieco później, bo 23.08, zagra tam także grupa Voo Voo, a 31.08 równie znany zespół Perfect. Pożegnać lato, będzie można także koncertem w Auli UAM. Ostatniego dnia sierpnia o g. 17 zagoszczą tam największe operetkowe i musicalowe przeboje. Koncert poprowadzi dyrygent José Maria Florêncio, a zaśpiewają soliści Teatru Muzycznego i laureaci konkursu I Love Mozart! Koncert będzie transmitowany na telebimie usytuowanym w pobliżu Auli. Oprócz tego, sierpień to także VI Festiwal Polska Akademia Gitary, czyli recitale, koncerty muzyki klasycznej, projekty flamenco i koncerty muzyki alternatywnej; oraz Festiwal Muzyka Dawna – Persona Grata. Tradycyjnie i cyklicznie odbywać się również będą Koncerty Promenadowe w parku Wilsona oraz Koncerty pod Kasztanowcami w Ogrodzie Botanicznym. Teatralny powiew Alternatywą jest także III Festiwal Stara Gazownia, który zaplanowano na ostatni weekend wakacji. A jego bohaterem będzie nie tylko muzyka i teatr, ale także samo miejsce. Organizatorzy zapraszają na Piknik Artystyczny, spektakle plenerowe (w tym premiery) oraz towarzyszące imprezie koncerty. Poza tym, miłośnicy teatru swój wolny czas będą mogli spędzić w Scenie na Piętrze. Odbędzie się tam XI Festiwal Zostań Gwiazdą Kabaretu, w którego programie znalazły się nie tylko występy wschodzących gwiazd estrady, ale także warsztaty. Godny polecania jest również X Międzynarodowy Festiwal Teatrów Tańca, którego organizatorem jest PTT z Ewą Wycichowską na czele. A dla najmłodszych natomiast przygotowano Letnie Warsztaty Teatralne, które odbywać się będą w OK Wierzbak na Sołaczu. Do świata teatru, już po raz ósmy, zabiorą małych śmiałków aktorzy ze Studia Teatralnego Blum – Lucyna Winkel-Sobczak i Artur Szych. Naprzeciw maluchom wyszły także teatry, które nie zakończyły sezonu i specjalnie dla nich zaprezentują swoje spektakle w CK Zamek. Będzie to m.in. Teatr Lalki i Aktora z Wałbrzycha, który pokaże U/ Rodzi-
ny oraz La Fillo Fable; poznański Teatr Fuzja ze spektaklem Na Arce o Ósmej oraz Teatr Nemeo z Rzeszowa z Cyrkiem Hrynek, podczas którego mali widzowie będą mogli zapoznać się z podstawowymi technikami, jakimi na co dzień posługują się aktorzy teatru dla dzieci. Deszcz festiwali Wzorem ubiegłych lat, w Poznaniu po raz kolejny obchodzone będzie także XVIII Święto Bamberskie – 3.08, XIII Światowy Przegląd Folkloru Integracje – 12.08 oraz VII Festiwal Dobrego Smaku na Starym Rynku – od 15 do 18.08. Po raz trzeci spotkamy się również na Transatlantyku – „festiwalu idei”. Jego twórcy proponują widzom wachlarz atrakcji, a wśród nich przede wszystkim filmy, które wyświetlane będą w tematycznych blokach oraz w różnych punktach miasta (Multikinie 51 oraz na miejscu dawnego kina Bałtyk, gdzie powstanie kino plenerowe). Gwiazdą Transatlantyku będzie Yoko Ono, która wystąpi 7.08 w Auli UAM wraz z Thurstonem Moorem. Monika Nawrocka-Leśnik
Letnie Warsztaty Teatralne w OK Wierzbak
Informacje na temat akcji Lato w mieście 2013 zebrała Katarzyna Bojarska z Wydziału Kultury i Dziedzictwa Urzędu Miasta w Poznaniu.
17
WYDARZENIA
Niech Smak będzie z Wami!
fot. B. Wutke
VII Ogólnopolski Festiwal Dobrego Smaku, 15-18.08
Jedna z poprzednich edycji Ogólnopolskiego Festiwalu Dobrego Smaku
Przybywajcie amatorzy dobrej kuchni i znawcy smaku! Rusza siódma edycja Ogólnopolskiego Festiwalu Dobrego Smaku. Impreza – do niedawna niewielka – ostatnimi czasy coraz bardziej wychodzi poza Stary Rynek.
W
zorem wcześniejszych edycji nie zabraknie stałych, corocznych akcentów: Jarmarku Dobrego Smaku na Starym Rynku, degustacji, konkursów, pokazów i warsztatów kulinarnych dla dorosłych i dzieci. Kucharzom, wystawcom i degustatorom towarzyszyć będą muzyczne rytmy jazzowe, folkowe i klasyka rocka. Zaplanowano również konkursy – dla amatorów, na najlepszą domową nalewkę, oraz dla restauratorów, na przyrządzenie idealnego dania z Wielkopolski. W ubiegłych latach były już konkursy na najlepszą golonkę, kaczkę z pyzami, czerninę, szare kluchy. Tegoroczne wyzwanie to tatar wielkopolski. Życie festiwalowe na Starym Rynku toczyć się będzie od godziny 11 do 22. Koncerty na scenie rozpoczną się o godzinie 17. Wyjątkowo zapowiada się program przewidziany na sobotę, 17 sierpnia. Na Starym Rynku odbędą się warsztaty kulinarne dla dzieci, które dowiedzą
18
się, jak przyrządzać smaczne dania z owoców i warzyw. Poza tym, o godzinie 11.30 czekają nas emocje kulinarno-sportowe, czyli IV Poznański Bieg Kelnerów (kelnerzy pobiegną oczywiście w służbowych strojach i z pełnymi tacami). Nowości Tegoroczny festiwal to jednak nie tylko wydarzenia na Starym Rynku. W Poznaniu powstaje coraz więcej miejsc, projektów i inicjatyw, które łączą kulinaria z edukacją, spotkaniami towarzyskimi i zabawą smakiem. Tak więc i organizatorzy imprezy postanowili włączyć do wydarzeń festiwalowych miejsca dobrze znane miłośnikom kulinariów, m.in. SPOT, Dąbrowskiego 42, Vine Bridge czy Reforma Studio. Nowy akcent stanowi także udział w festiwalu blogerów kulinarnych. W Namiocie Zdrowia, zlokalizowanym na Starym Rynku, będzie można uzyskać porady na temat zasad zdrowego odżywiania czy skosztować smacznych sałatek, przygotowanych wspólnie z blogerami. Laureaci konkursu Bloger Chef zaprezentują się na scenie, a w SPOT odbędzie się kulinarny Hyde Park, czyli gotowanie dla autorów blogów. Szczegółowe informacje można znaleźć na stronie www.ofds.pl. Na początku była… nalewka Siedem lat temu Wojciech Lewandowski i Jan Babczyszyn zorganizowali konkurs na najlepszą nalewkę – wtedy pomyśleliśmy, że można organizować coś na kształt festiwalu produktów regionalnych – wspomina Wojciech Lewandowski, producent wszystkich dotychczasowych edycji festiwalu. Impreza zakotwiczyła w Poznaniu na dobre i z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością. – Niewątpliwie przyczyniła się do tego panująca w Polsce moda na kulinaria, ale z drugiej strony nasz festiwal i jemu podobne bez wątpienia były katalizatorem zainteresowania Polaków dobrą kuchnią i regionalnymi tradycjami – mówi Lewandowski. Mateusz Malinowski
ROZMOW Y
Demonstracja muzycznej siły... Wasz festiwal poświęcony jest gitarze klasycznej. Dlaczego ten instrument? Albo na czym polega jego wyższość nad innymi – np. gitarą elektryczną? Łukasz Kuropaczewski: Trudno mówić o wyższości, choć po cichu tak sobie myślę (śmiech). Chcemy promować gitarę klasyczną, by pokazać ludziom, że to, co słyszą na co dzień w radiu i tv, to nie jedyna odmiana gitary. Poza tym gitara klasyczna jest delikatna, nastrojowa, kameralna, kolorowa..., a przecież chcemy uciec czasami od otaczającego nas hałasu! Marcin Poprawski: Zawsze myślałem, że królem instrumentów muzycznych jest fortepian. Temu przekonaniu pozostaję wierny, gdy myślę o jazzie. W muzyce klasycznej sprawa przestała być jednak dla mnie tak oczywista. Gitara jest instrumentem paradoksalnym i atrakcyjnym również w innym znaczeniu. Daje przyjemność początkującemu muzykowi, gdy towarzyszy piosence przy ognisku. A chwilę później w rękach fenomenalnych wirtuozów staje się narzędziem wielkiego kunsztu. Polska Akademia Gitary to koncerty światowych gwiazd sześciu strun, ale też warsztaty czy kurs dla młodych adeptów instrumentu, to także coroczny gitarowy happening. Który z tych elementów jest dla Was najważniejszy? Ł.K. Dla mnie zdecydowanie najważniejsze są koncerty i warsztaty. Wiem, że nie byłbym gdzie jestem, gdyby nie kontakt z największymi mistrzami gitary, zarówno na ich recitalach, jak i na lekcjach. M.P. To są trzy podstawowe wymiary Akademii. Działań edukacyjnych dla młodych profesjonalistów nie zaniechamy, zwłaszcza, że gościmy co roku w Wielkopolsce wielkie pedagogiczne autorytety gitarowe, szkoda byłoby się nie podzielić takim doświadczeniem. Ale także prezentacje mistrzowskiej muzyki gitarowej dla szerokiej
Łukasz Kuropaczewski
fot. archiwum PGA
mówią dyrektorzy festiwalu Polska Akademia Gitary: Marcin Poprawski i Łukasz Kuropaczewski
Marcin Poprawski
publiczności w wielu miejscach regionu stały się naszą główną specjalnością. W zeszłym roku dzięki wsparciu z funduszy europejskich osiągnęliśmy chyba rekord – 70 imprez w 30 miastach w ciągu niespełna 3 tygodni. W tym roku to kolejne, także nowe miejsca. W końcu happening, czyli demonstracja muzycznej siły, bardzo pokojowa, a przede wszystkim twórcza, aktywizująca tych, którzy z reguły tylko słuchają muzyki. Poza wyrazistą obecnością festiwalu w Poznaniu, wiele koncertów odbywa się w innych miastach, czasem wręcz w małych miejscowościach. Na ile to dla Was ważne? Ł.K. Ma to ogromne znaczenie. Ogromne! Festiwal pełni rolę edukacyjną, przynosi kulturę najwyższych lotów do mniejszych miejscowości. A ludzie tam odczuwają tak, jak ci w większych miastach! Powiem więcej, koncerty w małych miejscach często bywają bardziej magiczne niż te w dużych miastach… M.P. Osią wszystkich wydarzeń są Poznań, Jarocin i Gniezno, ale faktycznie nasz festiwal jest w tym roku znów ulokowany między odległymi miejscami regionu od Piły i Skrzatusza, po Kępno, od Turku po Międzychód. W tym sensie to najbardziej wielkopolski festiwal muzyczny. Zależy nam na mieszkańcach województwa, którzy nie docierają do jego stolicy na koncerty, dlatego przywozimy wirtuozów gitary w ich sąsiedztwo. To nasza specjalność. rozmawiał Tomasz Janas
więcej o festiwalu na str. 10–11
19
Wyprawa na koniec świata, fot. mat. Festiwalu Transatlantyk
rozmowy
Hity i unikaty
o wydarzeniach, których na Transatlantyku przeoczyć nie wolno, mówi Jacek Sobczyński, współtwórca programu festiwalu
Przeglądam program festiwalu i z przerażeniem stwierdzam, że znów trzeba będzie wybierać, z kilku rzeczy świadomie zrezygnować, bo wszystkiego na Transatlantyku zobaczyć się nie da… To chyba dobrze? Ja się cieszę, stojąc po drugiej stronie, bo tak właśnie miało być. W takim razie, których filmów, spośród planowanych 150, na pewno byś nie odpuścił? To najgorsze pytanie, jakie mogłaś mi zadać (śmiech). Bo to jest dla programera pytanie w stylu: „Kochasz bardziej mamę czy tatę?”. Jestem pewna, że masz w głowie swoją pierwszą trójkę, swoje tegoroczne „The best of ”. Zdradzisz je? No dobrze, spróbuję. Ale nie będę polecał filmów najgłośniejszych, bo na pewno i tak pójdą na nie tłumy. Polecę filmy, które mogą przejść w programie niezauważone. Bardzo się cieszę, że pokażemy podczas Transatlantyku Miłość, jeden z nielicznych polskich filmów w programie tegorocznego festiwalu, dokument Filipa Dzierżawskiego poświęcony legendarnej, yassowej grupie Miłość, którą tworzyli: Leszek Możdżer, Tymon Tymański, Mikołaj Trzaska i nieżyjący już Jacek Olter. Na pewno jeden
20
(a może i więcej) z członków zespołu pojawi się na festiwalu. To rewelacyjny film mówiący nie tylko o Miłości jako o zespole, który wstrząsnął sceną yassową lat 90., ale także o czterech skrajnie różnych osobowościach artystycznych, które w tym zespole współpracowały. To jednocześnie ciekawy portret alternatywnej sceny lat 90. i opozycji muzyka jazzowa – muzyka yassowa, romantycy kontra klasycy. Zdaję sobie sprawę, że kategoria „dokument” zniechęca zaraz na wstępie 80 procent widzów, ale to film naprawdę fascynujący, fantastycznie opisujący Polskę, którą jeszcze pamiętamy. Jeden z lepszych dokumentów ostatnich lat zostanie pokazany w ramach sekcji „Transatlantyk Art”. Na pewno też zajrzę przynajmniej na jeden z pokazów z cyklu „Poza gatunkiem”. To będzie niszowe kino o superbohaterach, którzy nie do końca są super. O herosach, którzy nie do końca chciałabyś, żeby Cię uratowali (śmiech). I film, na który – mimo wielu obowiązków na festiwalu – na pewno się wybiorę, bo to mój ulubiony thriller wszech czasów – Pojedynek na szosie Stevena Spielberga. Walczyłem jak lew, by pokazany został w sekcji „Kino Drogi. Skoda. Wiesz, co dobre!”. Ten film niesamowicie
Królowie lata i Najlepsze najgorsze wakacje oraz wojenny obraz Twice Born z Penelope Cruz. Po festiwalu trafią do dystrybucji. A które z filmów nie pojawią się na ekranach kin w Polsce, zobaczymy je tylko na festiwalu? Część dokumentów, kilka filmów z sekcji „Sundance” – to są absolutne unikaty. Sundance to festiwal, który daleko wykracza poza bycie sezonową sensacją oraz rzeczą dla wtajemniczonych, bo skoro Bestie z południowych krain, które wygrały Sundance, stanęły do walki o Oscary, to znaczy, że dzieje się na Sundance coś wielkiego. Nie jest to już tylko festiwal, na którym zaczynali Quentin Tarantino, Kevin Smith czy Jim Jarmusch. Sundance już teraz promuje trendy. Pokażemy głównie filmy z tego roku i jeden, dwa tytuły z ubiegłej edycji tej imprezy. Dotkniemy Sundance z bardzo wielu różnych stron, pokażemy wszystkie jego oblicza – poczynając od kina masowego, a na dokumentach zaangażowanych kończąc. Warto wspomnieć, że sekcja sundance’owa powstaje przy współpracy z amerykańskimi twórcami tego festiwalu. Czego nie udało się ściągnąć do Poznania? Nie udało się poszerzyć sekcji „Sundance”, część tytułów niestety musiała wypaść. Oczywiście świetnie byłoby móc pokazać na Transatlantyku np. Życie Adeli, które wygrało tegoroczne Cannes, ale nie możemy mieć wszystkiego. Mamy zwycięzców z Berlina i Wenecji, nie czujemy się gorsi. A kino polskie? Od początku nie miało swojej sekcji na Transatlantyku. Gdyby powstała sekcja „Nowe kino polskie”, nie bardzo mielibyśmy co w niej pokazać, ponieważ Transatlantyk odbywa się w sierpniu, a we wrześniu jest już festiwal w Gdyni, który z założenia ma być i jest wielkim świętem polskiego kina. Nie dziwiłbym się wcale dystrybutorom ani samym twórcom, gdyby nie chcieli pokazać swojego filmu u nas, tylko czekali do Gdyni. Pokażemy jednak dwa, trzy polskie filmy, w tym m.in. dokument Joanna o kobiecie walczącej z rakiem, do którego muzykę napisał twórca i szef Transatlantyku Jan A.P. Kaczmarek. rozmawiała Sylwia Klimek
fot. W. Wylegalski
trzyma w napięciu od pierwszej do ostatniej sekundy. Widziałem go raz w życiu, kiedy byłem bardzo mały, w telewizji. Cieszę się, że teraz zobaczę go na dużym ekranie. Czego brakowało Ci w programie Transatlantyku w latach ubiegłych, a co teraz – jako programmer – masz szansę zrealizować? Trochę brakowało mi kina gatunku. Jestem fanem horroru, s.f., kina kryminalnego, sensacyjnego. Być może w tym kontekście nie jestem dobrym widzem festiwalowym, bo wiadomo, jakie filmy przeważają na festiwalach (śmiech). Nie w takim stopniu, jakbym chciał, ale udało mi się w tym roku kilka tytułów przeszczepić do „Panoramy” i do kilku innych cykli. Mam nadzieję, że widzowie poczują ten miły dreszczyk na seansach… Od czego zaczęliście konstruowanie tegorocznego programu? Od hitów, bo wiadomo, że o nie trzeba się starać najdłużej. To jest zresztą normalna procedura każdego festiwalu filmowego na świecie: zaczynamy od hitów, zaproszenia najważniejszych gości, od budowania najważniejszych sekcji. Starania o Pietę na przykład, która wygrała festiwal w Wenecji, a którą pokażemy w sekcji „Panorama”, rozpoczęliśmy zaraz po zakończeniu ubiegłorocznego festiwalu, czyli już we wrześniu 2012 r. Tak naprawdę wtedy rozpoczął się Transatlantyk 2013. Konstruowanie programu festiwalu polega w dużej mierze na jeżdżeniu po innych festiwalach i wynajdywaniu na nich ciekawych, wartościowych i nagradzanych tytułów, po które od razu zresztą ustawia się kolejka polskich dystrybutorów, gotowych wprowadzić film do kin. Jeśli wiemy, że takie filmy, jak Pieta czy Pozycja dziecka, które wygrały festiwale w Wenecji i Berlinie, zostały kupione, porozumiewamy się z dystrybutorem, na jakich zasadach moglibyśmy je pokazać na naszym festiwalu. I dla nas, i dla dystrybutora jest to wyróżnienie. Dla nas, bo mamy świetny film jako gwóźdź programu, dla niego – bo potem może w reklamach pochwalić się, że ten oto film był pokazywany w głównym programie festiwalu Transatlantyk. W ten sposób udało nam się pozyskać do programu kilka premier ogólnopolskich. Jako pierwsi pokażemy filmy
Jacek Sobczyński rocznik 1985, absolwent filmoznawstwa na UAM, kilka lat pracował w Głosie Wielkopolskim, pisał o filmie, relacjonował m.in. dwie pierwsze edycje Transatlantyku. Był członkiem ostatniego składu redakcyjnego miesięcznika Film, współpracował z pismami Przekrój i K MAG. Od kilku miesięcy współtworzy zespół ds. programowych festiwalu Transatlantyk. Mieszka w Warszawie.
Międzynarodowy Festiwal Filmu i Muzyki Transatlantyk: 2-9.08. Szczegóły na www. transatlantyk.org.
21
R ozmowy
Od zamku cesarskiego do zamku królewskiego mówi architekt Witold Milewski
Niełatwo było umówić się z Witoldem Milewskim – kalendarz 83-letniego architekta wypełniony jest licznymi terminami. Nasze spotkanie trwało jednak wiele godzin; rozmawialiśmy nie tylko o poznańskiej architekturze i jej twórcach...
D
orastałem w Warszawie na Mokotowie. Wpłynęło to na moje zainteresowania: lotnictwem (wiele godzin spędzałem na pobliskim lotnisku) oraz architekturą – ze względu na kolegowanie się z synem warszawskiego architekta. Po spaleniu się w powstaniu rodzinnego domu, trafiliśmy do Poznania. Już w 1946 r. w Rzadkowie koło Chodzieży ukończyłem kurs szybowcowy (latałem z przerwami do 1974 r.). Po maturze i roku pracy na budowie, rozpocząłem studia na Wydziale Architektury Szkoły Inżynierskiej. Dyplom uzyskałem w 1953 r., ale już rok wcześniej Władysław Czarnecki skierował mnie do pracy pod kierunkiem Jana Wellengera w poznańskim Miastoprojekcie. Praktykę zdobywałem na budowie popularnego Okrąglaka – dziś symbolu modernizmu. Odbudowa Starego Rynku i Gershwin Stary Rynek w Poznaniu był zburzony w ponad 60 procentach. Stwarzało to szansę na odbudowę w historycznym kształcie – według wizji Zbigniewa Zielińskiego, który już przed wojną rozpoczął prace nad rewitalizacją starówki. Wykonana przez Zielińskiego makieta w skali 1:100 pokazała poznaniakom, jak piękne może być Stare Miasto, a dla nas architektów stanowiła podstawę wykonywania projektów kamienic. Trafiłem do kierowanej przez Floriana Rychlickiego pracowni Staromiejskiej, która mieściła się w wieży zamku cesarskiego, później przy ulicy Woźnej. Przy odbudowie starówki przypadła mi renesansowa kamienica nr 52, a wraz z Jackiem
22
Najgrakowskim odrestaurowałem także kamienice nr 53/54 (w formach z końca XVIII w.). Projektowałem także kamienice nr 27, 28, 29 przy ul. Wielkiej (w formach z XVII w.). Przy odbudowie pracowali także między innymi architekci: Zbigniew Bednarowicz, Jan Cieśliński, Zygmunt Lutomski, Henryk Marcinkowski, Bogdan Mrozek, Jacek Najgrakowski, Regina Pawulanka, Stefan Sawicki, Włodzimierz Wojciechowski i Izabela Wisłocka. Dzięki Izabeli Wisłockiej, której mąż Stanisław był dyrygentem i dyrektorem Filharmonii Poznańskiej, w 1955 r. otrzymałem bilety na koncert Błękitnej rapsodii Gershwina. Po śmierci Stalina i przygasaniu socrealizmu w kulturze polskiej, było to pierwsze wykonanie zabronionej dotąd amerykańskiej muzyki. Wielu słuchaczy szacownej filharmonii zdumiały wówczas zapewnienia dyrygenta, że w czasie koncertu jazzowego można nagradzać muzyków brawami, nie czekając na zakończenie utworu... Także w architekturze, socrealizm ustąpił miejsca zafascynowaniu nowoczesnością; zamiast historycznej zabudowy śródrynkowej, powstały więc – uznawane wówczas za nowoczesne – budynki arsenału i sukiennic. Dużo i szybko... Po zakończeniu odbudowy Starego Miasta trafiłem do pracowni przy ul. Ratajczaka, gdzie mieściła się również pracownia Rataje. W powojennym Poznaniu brakowało mieszkań, trzeba było budować dużo, szybko i tanio – stąd koncepcja osiedli mieszkaniowych na prawym brzegu Warty. Wyż demograficzny wymuszał też szybką budowę szkół. Opracowaliśmy wówczas powtarzalny projekt szkoły budowanej z segmentów. Tak zwane szkoły systemowe wg naszego (wspólnie z Zygmuntem Skupniewiczem) projektu zbudowano w Szczepankowie, Koninie, Ostrowie, Jarocinie i Kaliszu. W okresie szkol-
fot. archiwum prywatne
nym naszej działalności powstały też m.in. szkoły „tysiąclecia”: w Kępnie, Jarocinie, Ostrowie, Krzyżu, Środzie i Kostrzynie Wlkp., szkoła przy ul. Janickiego i Szkoła Muzyczna przy ul. Solnej w Poznaniu oraz dom akademicki Jowita. Za szkoły przy ul. św. Jerzego i ul. Drzymały otrzymaliśmy nagrodę miasta Poznania. W 1970 r. wraz z Zygmuntem Skupniewiczem zatrudnieni zostaliśmy w Pracowni Szkolnictwa Wyższego w Miastoprojekcie, kierowanej przez Lecha Sternala. Przed rozpoczęciem pracy musieliśmy poznać zasady funkcjonowania uczelni i dostosować naszą architektoniczną wizję do ich różnorodnych potrzeb. Powstały wówczas budynki Wydziału Technologii Rolno-Spożywczej i Technologii Drewna dla Wyższej Szkoły Rolniczej oraz Wydziału Mechanicznego i Elektrycznego dla Politechniki. Niestety część naszych projektów nie została zrealizowana; np. jedynym zrealizowanym budynkiem z zaprojektowanego przez nas kampusu Akademii Medycznej był dom studencki Eskulap. W późniejszych latach zaprojektowaliśmy także gmach Collegium Altum dla Akademii Ekonomicznej. Na przełomie lat 60. i 70. według naszego projektu zbudowano oryginalny w skali kraju Dom Weterana na Szelągu. Lata osiemdziesiąte... Przemiany polityczne po roku 1981 stworzyły nowe możliwości dla architektów. Wykonałem wówczas projekt hotelu górskiego w Bułgarii (adaptacja projektu K. Berezowskiego), w Sofii zaprojektowałem budynek dla centrum produkcji komputerów. Na mojej desce powstał też kościół pw. Wniebowstąpienia Pańskiego na Wichrowym Wzgórzu – nadal współpracuję z proboszczem ks. Janem Szczepaniakiem przy upiększaniu tej świątyni. Kościół zaprojektowałem również dla Suchego Lasu; został on konsekrowany w maju tego roku, ale całe założenie nie zostało jeszcze ukończone. W Suchym Lesie według mojego projektu powstał też budynek gimnazjum. Dużym wyzwaniem była dla mnie odbudowa zamku w Rydzynie. Zniszczony zamek został przekazany Stowarzyszeniu Inżynierów i Techników Mechaników Polskich NOT i dzięki temu mógł odzyskać dawną świetność. Tu do-
tknąłem zupełnie innej materii – odbudowy na podstawie dokumentacji wykonanej przez Pracownię Konserwacji Zabytków. Nazywany perłą polskiego baroku zamek został oddany do użytku w 1989 r. Współpraca budowniczych z konserwatorem dała wspaniałe owoce – w uznaniu doskonałości restauracji zamku Rydzyna otrzymała prestiżowe wyróżnienie międzynarodowej organizacji Europa Nostra. Cieszy mnie też udział w odrestaurowaniu pałacu w Kobylnikach koło Szamotuł. Zamek królewski Rezydencja króla Stanisława Leszczyńskiego w Rydzynie miała więcej szczęścia niż zamek królewski w Poznaniu. Wprawdzie już w 1949 r. Zbigniew Zieliński przygotował projekt rekonstrukcji zamku na poznańskiej Górze Przemysła, to jego marzenia realizują się dopiero teraz. W 2003 r. społeczny Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Poznaniu ogłosił konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej odbudowy. Spośród 22 prac wybrano projekt oznaczony G nr 071202, który wykonałem w Pracowni ARCUS. Tak rozpoczęła się moja przygoda z zamkiem, która trwa do dzisiaj. Chociaż jego mury już górują nad miastem, czeka nas jednak jeszcze dużo pracy. Trwają rozmowy z inwestorem, którym jest Muzeum Narodowe, i konserwatorem zabytków. Nie chcę opowiadać o stresujących dyskusjach toczonych o każdy szczegół; cieszę się, że mamy zgodę na taras widokowy i drewnianą klatkę schodową. Zapraszam do zamku, kiedy wreszcie zawiśnie na nim chorągiew Przemysła i – mimo piętrzących się trudności – otworzy swe podwoje.
Witold Milewski
wysłuchał Witold Gostyński
Posnania, 2013
obok makiety zamku królewskiego
Jako lekturę uzupełniającą polecamy przewodnik IKS-a: Zamek Królewski na Górze Przemysła J. Sobczaka, Wydawnictwo Miejskie
23
ROZMOW Y
Miastowo na ludowo
fot. archiwum prywatne
o ludowości wczoraj i dziś mówi Witold Przewoźny
Witold Przewoźny etnograf, kustosz Muzeum Etnograficznego, autor m.in. serii wydawniczej Wielkopolskie zwyczaje i obrzędy doroczne oraz wielu wystaw np. Olędrzy. Przestrzenie obok nas
24
Panta rei – w XXI wieku to powiedzenie jest aktualne jak nigdy wcześniej. Żyjemy w erze błyskawicznego przepływu informacji, w erze jednorazowych kubków czy telefonów. Kilkakrotnie zmieniamy zawód, migracja nie oznacza przeprowadzki ze wsi do małego miasteczka, a stąd do metropolii, lecz często przenosiny do obcego kraju, niejednokrotnie odmiennego kulturowo, z obcymi dla nas tradycjami dotyczącymi sposobu życia i myślenia. Czy są jakieś cechy, definiujące nas jako Polaków, wynikające z determinacji kulturą ludową, która odznacza się zakorzenieniem i trwałością? Gdybyśmy zadali to pytanie w formie ulicznej ankiety, pewnie większość podkreśliłaby przywiązanie do tradycyjnych wartości. Nigdzie na świecie nie ma wigilii z tak unikalnym nastrojem. Wyjątkowa jest Wielkanoc z pisankami, święconką i śmigusem-dyngusem. Zdumiewające jest trwanie dawnego kultu przodków 1 listopada i w Zaduszki. Gdy do tego dołączymy święta Matki Boskiej – siewnej, zielnej, gromnicznej, procesje Bożego Ciała lub dożynki, to wyłania się obraz wzorców wynikających z tradycyjnego podziału czasu. Charakterystyczne jednak jest to, że sposób świętowania w niewielkim stopniu kojarzymy z ludową wizją świata! Do ludowości mamy stosunek ambiwalentny. Jest to wynik wielowiekowych tendencji wstydu z wiejskości kojarzonej z biedą i wykluczeniem. Większość mieszkańców miast chętnie spędza na wsi wakacje, słucha folkowej Kapeli ze wsi Warszawa, zajada się smalcem z ogórkiem, choć często nie rozumie dlaczego na wsi w okresie lata trwają tak intensywne prace polowe i o co tak naprawdę tym chłopom chodzi. Wieś z kolei chce żyć po miejsku i wyrwać się
ze stereotypu ludowości, która tak długo była powodem wstydu. Życie na wsi przez ostatnie dziesięciolecia przyspieszyło, ulegając gwałtownym przemianom. Czy w ogóle można jeszcze mówić o ludowości, skoro egzystencja na wsi pod wieloma względami nie różni się od tej w mieście? Na Podlasiu, jak i w innych do niedawna tradycyjnych etnograficznych regionach, w ostatnich latach wybudowano dobre drogi, zmieniły się gospodarstwa. Jednak na wsi nadal żyje się tym samym rytmem, który niezmiennie dyktuje od wieków natura. Jest czas pracy i wysiłku – orki i zasiewu oraz długi okres niepewności i oczekiwania na wzrost i pierwsze oznaki życia tego, co zostało wysiane. Rzeczywistość zaklina się wróżbami i nieustannym śledzeniem prognoz pogody. Rolnik wciąż jest zależny od kaprysów przyrody, które mimo współczesnych osiągnięć techniki, decydują o powodzeniu całego co roku powtarzanego wysiłku. Czy treści dawnej kultury ludowej, które przetrwały dzięki ciągłości, mogą być aktualne w erze chwilowości, w której żyjemy? Może właśnie te wartości, które są tak zdumiewająco trwałe, pomagają w codzienności galopującego świata, za którym coraz trudniej nadążyć. Jak mówi Zygmunt Baumann – nie jesteśmy przygotowani do takiego tempa życia, wchłaniania tylu informacji i codziennych bodźców, a także konieczności ciągłego wyboru – towarów, informacji, elementów konsumpcji czy choćby kanałów TV. A tu mamy specyficzny ludowy kosmos, w którym wszystko jest uporządkowane. Ta kumulowana przez pokolenia wiedza wyznacza pewną bardzo specyficzną formułę naturalnej filozofii, często nazywanej ludową wizją świata. To rodzaj światopoglądu, który w rolniczych społecznościach spełniał rolę przewodnika ułatwiającego rozwiązywanie podstawowych problemów życia codziennego
i świątecznego. Umożliwiał również organizację całej wspólnoty wioskowej. Podstawą tego światopoglądu była wiedza wynikająca z pokoleniowego doświadczenia, które stale było weryfikowane i potwierdzane przez obserwację świata rzeczywistego. Logicznie kojarzono fakty i w sposób naturalny wyciągano wnioski, zgodnie z dawnymi, a więc jedynie prawdziwymi przekazami. Tworzyły się ciągi opozycyjnych zjawisk, których dostrzeżenie i wyjaśnienie stanowiło fundament ludowej wizji świata: noc i dzień, dobro i zło, człowiek i demony, życie i śmierć, radość i smutek, słońce i księżyc, ogień i woda, ten i tamten świat – zaświaty, raj i piekło. W takim kręgu zaklętym w opozycje człowiek musi szukać wyjaśnienia sensu nie tylko swojego istnienia. I czy tu cokolwiek się zmieniło w erze iPhone’a i Facebooka? Czy szukamy, świadomie lub podświadomie elementów ludowości? Pewnie tak, ponieważ są one rodzajem znaku – kodu kulturowego, którego znaczenie znamy, a więc traktujemy je jako swoje. Wiemy, co należy zrobić z opłatkiem w wigilijny wieczór, nie obrazimy się jak nas poleją wodą w wielkanocny poniedziałek i nadal chętnie zjemy rogala na św. Marcina. W zalewie towarów masowych coraz częściej wychwytujemy te w pewien sposób swojskie, z ornamentem wycinanki
fot. M. Soroka
Ludowość przetrwała w religijności mieszkańców wsi, zbierających się na tzw. „majówkach”
kurpiowskiej lub z kolorystyką pasiaków łowickich. Ludowych rytmów słuchamy chętniej w jazzowych lub popowych aranżacjach. Modne stało się podawanie, podczas kolacji dla znajomych, takich rarytasów, jak smażucha, ślepe ryby, gzik czy innych regionalnych specjałów. Może żyjemy już wreszcie nasyceni innością dalekiego świata tak długo nieobecnego w naszych realiach zza żelaznej kurtyny? Może to porównanie było potrzebne, by dostrzec rodzime – swojskie wartości? A może w procesie uniformizacji wszystkiego zaczynamy szukać wyróżników, by zdefiniować siebie? Te swojskie kody kulturowe są konieczne, by poczuć wspólnotę pochodzenia – tożsamość i co za tym idzie poczucie bezpieczeństwa. Ludowość jest tu rozumiana jako element kultury, który często określamy słowem-kluczem – tradycja. Zdecydowana większość Polaków ma swe korzenie na wsi. Z jednej strony postępuje migracja do miasta, z drugiej – ucieczka na suburbia. Czy w Polakach siedzi tęsknota za wsią spokojną, wsią wesołą i czy ten stereotyp jest równoznaczny z naszym pojmowaniem ludowości? Wieś spokojną i wesołą opisali romantycy oraz twórcy z okresu Młodej Polski. To niewątpliwie schemat, który zbudował stereotyp wyobrażeń. I tego schematu poszukujemy podczas letnich wakacji w gospodarstwie agroturystycznym.
25
Rozmawiał Mateusz Soroka
26
Zespół z Kanady podczas parady ulicami Poznania w 2012 roku
Światowy Przegląd Folkloru Integracje Po raz trzynasty (12-18.08) Wielkopolska gościć będzie zespoły ludowe z całego świata. Obejrzymy grupy z Brazylii, Rosji, Turcji, Włoch, Słowacji i Polski. Przegląd rozpocznie się w Poznaniu 12 sierpnia kolorowym przemarszem ul. Półwiejską oraz koncertem Biesiada ludowa w parku Wilsona. Przez cały tydzień artyści będą podróżować po Wielkopolsce. Koncert finałowy Muzyka w folklorze świata odbędzie się w niedzielę 18 sierpnia przy nowym budynku AWF w Poznaniu. Wstęp na wszystkie koncerty jest bezpłatny. Organizatorem festiwalu jest AWF w Poznaniu oraz Stowarzyszenie Kulturalno-Sportowe Integracje.
¦ www.festiwal.awf.poznan.pl Festiwal Sztuki Ludowej Siódma już edycja festiwalu zaprezentuje najważniejszy dorobek kulturowy i artystyczny różnych regionów. W dniach 20-25.08 mieszkańcy Gniezna, Konina, Poznania i Lusowa będą mogli wziąć udział w koncertach zespołów folklorystycznych z Łotwy, Włoch, Mołdawii, Słowacji, Bośni i Hercegowiny, Grecji i Polski. Organizatorem festiwalu jest Towarzystwo Poligrodzianie. ¦ www.poligrodzianie.pl
Fot. materiały organizatorów festiwalu Integracje
Tam chętnie uczestniczymy w sianokosach i pokazujemy dzieciom prawdziwe krowy i owce, tłumaczymy, że mleko nie powstaje od razu w kartoniku. Ale po 2 tygodniach powracamy do swoich bloków i nie myślimy o tym, co tam dzieje się dalej. Chyba, że zdecydowaliśmy na dobre i na złe przenieść się na wieś. Dla wielu jest to wyjątkowe doświadczenie. A więc może jest w nas ta tęsknota za innością czasu i przestrzeni, wiejskiej prostoty życia i łatwości przewartościowania priorytetów. Ile „wiejskiego ziemniaka” jest w poznańskiej pyrze? Dużo! Przecież Poznań dopiero na początku XX w. zburzył forteczne mury miasta-twierdzy i wchłonął w swoje granice pobliskie wsie i folwarki. Trudno uwierzyć dziś w wiejskość Winiar, Wildy, Jeżyc czy Górczyna. Przyłączenie tych terenów w obręb miasta to proces adaptowania się tysięcy ludzi, żyjących dotąd z uprawy roli i hodowli zwierząt, do nowych warunków życia w dużym mieście. Nagle ludowość, z całym bogactwem tradycyjnych wartości, została usytuowana w nowym środowisku z nowymi wzorcami i wyzwaniami. Ale z tych dawnych, utrwalonych treści zawsze coś zostaje. Do dziś przechodzimy obok wiejskich kapliczek przydrożnych, usytuowanych na ulicach w centrum miasta lub wewnątrz osiedli mieszkaniowych, jak na Winiarach lub Żegrzu. Nie zdajemy sobie sprawy, że przechodzimy obok dawnych znaków ludowego pojmowania przestrzeni lub jej naznaczania – sakralizowania swojego otoczenia. Widzimy dawne farmy wiejskie na Górczynie i jemy kolację w Zagrodzie Bamberskiej. Ale jest coś jeszcze, co stanowi fenomen trwania wiejskiego Poznania. Oto w każdy wielkanocny poniedziałek, przez nikogo z zewnątrz nieinspirowani, po ulicach Starej Ławicy biegają Żandary. Dziad, baba, ksiądz, niedźwiedź, grajek i tytułowy żandarm gonią dziewczyny, leją wodą, grają i śpiewają, ale przede wszystkim odwiedzają wybranych gospodarzy, którzy oczekują na ich życzenia mające odwieczną moc sprawczą. Któż zatem nie chce powodzenia, zdrowia i wielkich zbiorów? Nieistotne jest to, że na Ławicy tuż koło Portu Lotniczego nikt już od dawna nie ma pól i łąk.
SZTUKA OD KUCHNI
Wierzę w transatlantycką kolizję… z Janem A. P. Kaczmarkiem Podcinasz skrzydła… Muszę! Bo czasami młodzi ludzie, z którymi prowadzę zajęcia, wyobrażają sobie, że wystarczy przyjechać i wszystko pójdzie gładko. Oczywiście, trzeba próbować. W nasz zawód, kompozytora, artysty, wpisane jest ryzyko – jeśli ktoś chce go unikać, powinien szukać spełnienia gdzie indziej. Żyjesz w dwóch światach. Co twórczo z tego wynika? Z tego powracania do Europy, do Polski? Leczenie tęsknoty, na pewno. Głęboko też wierzę w mit źródła. Moje jest tutaj. Mam poczucie, że sukces, który odniosłem, jakoś nakazuje mi spłacać pewien dług: przecież bez polskiej przeszłości nie byłbym tym, kim dziś jestem. Patrzę na to, co się tu dzieje, zwłaszcza w mojej dziedzinie sztuki, i bardzo tym się irytuję, że ogromny potencjał z Polski nie może się przebić. Jesteśmy bardzo słabi jeśli chodzi o pokazywanie czy sprzedawanie światu własnych talentów. To nasze kulturowe defekty. Już na samym początku to się
fot. Sz. Kaczmarek
W 2005 roku, po otrzymaniu Oscara, powiedziałeś, że do Europy powinno się jeździć po idee, ale realizować je w Stanach. Sam jednak przyjąłeś kierunek odwrotny, bo w Rozbitku, w swoim Instytucie, realizujesz to, co Robert Redford wymyślił i przetestował w Sundance… Tak naprawdę chodzi o to, by się nie zasiedzieć. Inspirujący jest Ruch. Odświeża. W gruncie rzeczy kierunek nie ma znaczenia. Ale coś się przenosi z miejsca na miejsce. Co wywozisz z Polski? Naładowane nową energią akumulatory? Czy świeżość spojrzenia na Amerykę, zyskaną poprzez oddalenie? Polska i amerykańska rzeczywistość to dwie różne sprawy. Tamten świat jest świetnie zorganizowany, ułożony. Po godzinie pierwszej jest druga, potem trzecia i nikogo to nie szokuje. Tu – istotą życia jest pewien element chaosu, niespodzianki. Ja ciągle mam w sobie to polskie szaleństwo… … I ułańską fantazję? Też. Choć trochę zreformowaną, bo musiałem się nauczyć życia w porządku. Kiedyś zażartowałem, że Ameryka to jest taki Poznań. I to się jakoś zgadza. Ameryka jest bardzo porządna. Takie ma fundamenty. Pozytywistyczna? Dokładnie! Mimo, że wydaje się nam miejscem nieokiełznanych ruchów, wyzwolonych, spektakularnych. Ciągle realizują się tam mity? Te o bajce w życiu? Że z „nędzy do pieniędzy”? Zdarza się, ale rzadko. W życiu korporacyjnym raczej nie. Jeżeli pochodzisz z zamożnej rodziny i otrzymałeś doskonałe wykształcenie, to zdobędziesz dobrą pracę. Jeśli urodziłeś się w „dzielnicy nędzy”, prawdopodobnie wielkiego sukcesu nie odniesiesz. Kiedyś ciężka praca i talent wystarczały, by życiu nadać kierunek „w górę”. Ameryka straciła swój wymiar magiczny. Cud się zdarza jeszcze tylko w sztuce, w muzyce, w filmie.
27
pojawia: jako dzieci nie jesteśmy zachęcani do kreatywności i odwagi w jej demonstrowaniu, ale zawstydzani. I pilnowani, by nie nosić zbyt wysoko głowy. Skromność – to się nam wpaja. W efekcie wyposaża się nas w brak wiary w siebie. To balast, którego trudno się pozbyć. Kiedy na castingu polski aktor staje obok amerykańskiego, ten pierwszy jest potwornie spięty, myśli o butach, koszuli, o tym, czy pasuje do otoczenia, a drugi – na luzie, niczym się nie martwi. I wygrywa. Dlatego pomagasz młodym? Dlatego Instytut Rozbitek? Są już efekty tych działań? Na spektakularne sukcesy jeszcze za wcześnie. Od wielu lat zajmuję się grupą młodych kompozytorów. Mam nadzieję zostawić po sobie 10 osób. Na razie próbuję poluzować ich kulturowe gorsety. Jeden chłopak trafił do mnie poprzez konkurs Transatlantyku. Są tu zresztą nie tylko Polacy. Tych jest 4 czy 5, ale poza tym od 10 lat mam artystów z różnych obszarów kulturowych. No właśnie: konkurs. Na festiwalu są dwa. Co one dają startującym? Są sposobem zweryfikowania, czy jest się rzeczywiście dobrym. Dziesiątka finalistów za każdym razem była fenomenalna. Przecież tu startowali absolwenci i studenci najlepszych na świecie uczelni muzycznych! Chłopak, który zdobył główną nagrodę, pół roku później otrzymał EMMY. Recepta na dobry konkurs? Musi być świetne, na światowym poziomie, jury i duża nagroda. U nas to 20 tysięcy dolarów. To bardzo dużo pieniędzy dla młodego człowieka. Zadziałało? Konkurs stał się częścią festiwalowego pejzażu, jest szum wokół niego… To wszystko jakoś mobilizuje, ludzie do nas wydzwaniają, dopytują się o szczegóły na długo przed kolejną edycją. A kiedy pojawiła się myśl o Transatlantyku? Chyba razem z Rozbitkiem. Buduję go od ośmiu lat. Od samego początku chciałem łączyć edukację z prezentacją. Kiedy Poznań starał się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, poproszono mnie, abym został Ambasadorem. Nie chciałem fikcji, chciałem coś konkretnego zrobić. Okazało się, że może powstać festiwal.
28
Nie za dużo mamy festiwali? Co szczególnego zapewnia taka formuła? Kiedyś było takich imprez mniej na świecie, festiwal pointował całoroczne działania. A teraz? Każde spotkanie na terenie kreatywnym ma wartość. Jest bardzo trudno wymyślić nowy festiwal, inny od wszystkich. To było wyzwanie. Wybrałem drogę pośrodku: festiwal filmów i muzyki, festiwal idei. Społecznych i kulturowych. Nie chciałem konkursu, przeglądu, ale spotkania ludzi, czegoś, co komentuje współczesny świat, używając siły emocjonalnej muzyki. Platformy dyskusyjnej? Tak, ale nie tylko! Bo słowo ma swoje granice, a o wiele dalej możemy dojść poprzez obraz i dźwięk. Jeżeli oglądam film o GMO, to łatwiej rozumiem problem, niż tylko o nim dyskutując. Tak to działa. Festiwal jest autorski. Dołożyłeś więc sobie pracy… Jaką cenę płacisz za to? No tak, odpowiadam za rangę Transatlantyku, za jego jakość, za jego rozwój. Ale dążę też do tego, by tę moją autorskość stopniowo ograniczać. A cena? Zapowiedziałem, że na trzy lata ograniczam intensywność działań kompozytorskich… Udało się? Nie, bo mam taki temperament, że robię kilka rzeczy naraz. Pewnie jednak mógłbym więcej napisać muzyki, gdyby nie ten festiwal... Dobrzy ludzie mówią, abym się opamiętał, ale to nierealne, bo jak się powie „a”, to trzeba powiedzieć „b”, a potem… No, alfabet jest długi. Festiwal musi rosnąć. Teraz skupiam się na tym, by zbudować jego silne zaplecze. To zespół musi ciągnąć festiwal. Wedle jakiej zasady go budujesz? Prób i błędów. Zatrudniam więcej niż trzeba, a potem weryfikuję. To są młodzi ludzie. Szukam w nich pasji, inteligencji. Nie spodziewam się jednak cudu na starcie. Obserwuję. Jeśli widzę w kimś silną motywację i jest to dla tej osoby ważny etap w życiu, na ogół mamy ciąg dalszy. Budowanie zespołu, to wchodzenie w relacje z drugim człowiekiem… Nie mam już tej łatwości spotkania, co dawniej, kiedy byłem młody. Dziś wyznaję teorię sceptycyzmu. Nikomu nie rzucam się na szyję, tylko spokojnie otwieram się centymetr po centymetrze.
fot. R. Shanahan
To jest jedna z lekcji, jaką dała mi Ameryka. My, Polacy, szybko dążymy do bliskości, Amerykanie dają sobie czas. I oni są w tym mądrzejsi. My jesteśmy często rozczarowani, bo drugiego człowieka po jednym dniu znajomości uważamy za przyjaciela, a to był tylko jeden wieczór. Nic więcej. Oni to wiedzą. Lekcja była bolesna? Tak. Byłem typowym Polakiem. Nikt nie zyskuje na szybkim skróceniu dystansu. Można to w sobie zmienić? To trening dla umysłu, ciała i wszystkiego naraz. Tobie się udało. Odkleiłeś się od tej polskości, ale… czy stałeś się bardziej amerykański? Jestem gdzieś pośrodku. Nigdzie już nie będę „u siebie”. Ale też i nie czułem nigdy potrzeby roztopienia się w amerykańskiej rzeczywistości. Miałem własną tożsamość. Jestem dziś, naturalnie, innym człowiekiem, są jednak granice adaptacji i ja ich nigdy nie przekroczę. Zawsze będę miał akcent, nigdy nie poczuję się swobodnie w sytuacjach swojskich dla nich. Żadnego „keep smiling”? Jeśli jestem w dobrym nastroju, to jak zapytasz „how are you?”, ja odpowiem – „great”. Wiesz, to jednak wielkie! Uważam, że to nasze polskie marudzenie i narzekanie jest tragiczne…
Może nie umiemy kłamać? Ale w tym kłamstwie jest moc! Na początku też się z tego śmiałem, bo co kogo obchodziło, jak się czuję? Amerykanie jednak, dzięki temu, że nie pozwalają sobie na narzekanie i pokazywanie słabości, zbudowali silne społeczeństwo. To ich „great” działa jak terapia, napędza, słowo buduje rzeczywistość. Transatlantyk też było najpierw słowem, przypadkiem w pewnym sensie… Ale opartym o moje potrzeby i przemyślenia. Wierzę w siłę zderzenia tych dwóch sposobów widzenia świata, w taką transatlantycką kolizję. Czyli amerykańskie widzenie kultury, napędzanej rynkiem i europejskie, autorskie. Jakość wynika z tych przeciwstawnych, wzajemnie atrakcyjnych idei. Amerykanie bardzo pożądają europejskiego artyzmu, uwolnienia od pieniędzy, od konieczności sprzedania miliarda kopii, a my, Europejczycy, zazdrościmy im skali, odwagi i braku wstydu. Niektórzy, tak jak ja, pojechali do Stanów, stali się częścią tamtego świata. Wystarczy poczytać napisy końcowe jakiegokolwiek filmu amerykańskiego. I to trwa. Ciągle trwa. Mam nadzieję, że z mojego festiwalu wyniknie coś dobrego dla polskiego kina. Po to go robię. rozmawiała Anna Kochnowicz
29
RECENZJE
Kończyć sezon? Tylko w ten sposób!
fot. archiwum prywatne
Trio Janusza Muniaka w Blue Note
Tomasz Janas absolwent polonistyki na UAM. Recenzent muzyczny poznańskiego oddziału Gazety Wyborczej.
30
Co prawda nie dojechały zapowiadane organy Hammonda, ale zakończenie sezonu w klubie Blue Note udało się wybornie. Świetny koncert zagrało trio Muniak – Galas – Skolik.
C
zasami warto sobie przypomnieć, że jazz może być przede wszystkim przyjemnością – zarówno dla wykonawców, jak i dla publiczności. A jednocześnie, że nie musi się uciekać do żadnych modnych, komercyjnych, popularnych chwytów. Taką lekcję dało nam trio prowadzone przez Janusza Muniaka, które zagrało w piątek 21 czerwca na zakończenie jazzowego sezonu w Blue Note. Mistrz Muniak to jeden z klasyków polskiego jazzu, znakomity saksofonista, lider zespołów, w których swe skrzydła rozwijali cenieni później muzycy. Rzadko przybywa w ostatnich latach do Poznania, więc już z tego powodu koncert zapowiadał się intrygująco. W dodatku Muniak przyjechał do nas wraz z dwoma znakomitymi instrumentalistami młodszego pokolenia. O ile perkusista Arkadiusz Skolik jest muzykiem dobrze znanym – a jego słuchanie zawsze jest interesującym przeżyciem, o tyle grający na instrumentach klawiszowych Kajetan Galas to artysta młody, z pewnością najmniej znany publiczności – dlatego też budzący sporą ciekawość. Partnerzy O tym młodym muzyku mówi się, że jest wielkim talentem, co potwierdził w Blue Note. Galas to bowiem ukształtowany artysta, grający znakomicie, nie tylko w sensie technicznym, ale również jeśli chcielibyśmy mówić o budowaniu narracji, swobodzie interpretacyjnej. Udowodnił to mimo przeciwności, jakie
go spotkały – przyjechał bez zapowiadanego instrumentu. Tego wieczora miał bowiem zagrać na swych nowych, oryginalnych organach Hammonda. Niestety (nad)gorliwość europejskich służb celnych sprawiła, że instrument utknął w drodze. Artysta przyjechał zatem z organami Clavia NordC1, będącymi co prawda ledwie namiastką Hammonda – za to jedną z najbliższych jego oryginalnego brzmienia. Galas znakomicie współpracował ze Skolikiem, który przedstawił szeroką paletę perkusyjnych brzmień. Rola Skolika była tu o tyle istotna, że muzyka zespołu opierała się na wielu subtelnych współbrzmieniach, na operowaniu ciszą, na niekoniecznie prostych, ale za to kołyszących podziałach rytmicznych. A sam Muniak? Niewysoki, niepozorny starszy pan. Kiedy jednak chwytał w ręce swój saksofon tenorowy zachwycał publiczność lekkością brzmienia, wyrazistym tonem, spontanicznością grania. Od początku do końca niepodzielnie panował nad przebiegiem koncertu, cały oddany muzyce. Udany sezon To był bardzo dobry koncert na pierwszy dzień lata – i na podsumowanie kolejnego udanego sezonu w Blue Note. Od poprzednich wakacji wystąpili tu m.in. Kenny Garrett, Poogie Bell Band, Gordon Haskell, Arthur Kell Quartet, a także Piotr Wojtasik International Quartet, Trio Marcina Wasilewskiego, Krystyna Stańko, Mieczysław Szcześniak czy Laboratorium. Świetne koncerty grali też tu cenieni rockowi wykonawcy: T. Love, Voo Voo, Dezerter, Klan, Daab czy ostatnio Dr Misio. Jazzowa publiczność już czeka na nowy sezon w Blue Note… Tomasz Janas
RECENZJE
Elegancja – Francja. Z historii mody XX wieku
to okaże się, że ich zgromadzenie nie jest wcale przypadkowe czy dyktowane jedynie nabywczymi możliwościami kolekcjonera. Wystawa obrazuje bowiem dosadnie nieoczywistą oczywistość, a mianowicie, że moda odbija życie, w tym wielkie historyczne wydarzenia i cywilizacyjne procesy. I nie chodzi tu jedynie o przyzwalające skracać długość sukni obyczajowe rozluźnienie. To przede wszystkim kwestia zmiany miejsca kobiety w społeczeństwie na przestrzeni XX w. Jej powolne wychodzenie ze sfery domu i domowych rozrywek w obszary zarezerwowane dotąd dla mężczyzn (np. sport, praca zawodowa). To warunkowało wygodniejsze i krótsze stroje, a zainteresowanie ruchem i kulturą fizyczną proces ten wzmagało. Pokazuje wielkie odbicie paryskiej mody lat 50. po okresie wojennego niedostatku, ujawnia, jak zmieniały się upodobania względem tkanin, jak zanikały elementy ręcznego wykończenia kreacji. Zobaczymy także dowody reakcji mody na przełomowe wydarzenia XX w. – na przykład podbój kosmosu w latach 60. Zestaw tych futurystycznych kostiumów to moi faworyci!
Kilkadziesiąt stojących na wielkich szpulkach do nici manekinów, ubranych w różne, ale zawsze przykuwające uwagę kreacje.
N
Piotr Korduba
dr Piotr Korduba historyk sztuki, zajmuje się kulturą zamieszkiwania i dziejami wzornictwa, autor książek o Sołaczu i Grunwaldzie oraz ostatnio wydanej Ludowość na sprzedaż
fot. M. Kaczyński
ie ustawiono ich w nudnym wystawienniczym pochodzie, tylko w swobodnych grupach, jakby to byli wernisażowi czy koktajlowi goście, rozstępujący się przed nami – innymi uczestnikami tej samej gali. Na ścianach tylko gdzieniegdzie rycina komentująca pokaz. Poza tym czyste wnętrze ekspozycyjnej galerii – salonu, w którym zgromadziły się szykowne damy z różnych okresów XX w. Uczestniczymy więc w gali mody, która pochodzi z prywatnej kolekcji młodego człowieka Piotra Szaradowskiego. Wykładowcy w School of Form, a także pracownika poznańskiego Muzeum Narodowego. Kupując ubiory w różnych częściach świata, nierzadko za pośrednictwem internetowych aukcji, zgromadził pokaźny i reprezentatywny dla tego stulecia zbiór, który bez problemu mógłby znaleźć miejsce w narodowej placówce muzealnej. Kolekcje ubiorów z różnych epok czy monograficzne ekspozycje poszczególnych projektantów, pozostają bowiem od dawna w orbicie zainteresowań najwspanialszych światowych muzeów z Metropolitan Museum w Nowym Jorku i Victoria & Albert Museum w Londynie na czele. Miało więc nasze CK Zamek nosa, decydując się na tę prezentację. Można ją oglądać całkowicie dowolnie, idąc za własnym wzrokiem i zatrzymując się przy dowolnie wybranych modelach. Przypatrywać się ich krojowi, tkaninom, pasmanteryjnym detalom, wreszcie znakomitemu stanowi zachowania. Radość z podziwiania pojedynczych kobiecych kreacji z takich pracowni, jak Chanel, Dior czy Jean Patou, nie powinna nam jednak przesłonić głębszego wymiaru tego pokazu. Gdy już bowiem obejrzymy z bliska czy z oddali wszystkie panie,
fot. A. Skowrońska
o wystawie w Centrum Kultury Zamek
wystawa Christian Dior, suknia koktajlowa, lata 50.
czynna do 18.08.2013
31
R ecenzje
Castellucci zaprosił festiwalowiczów do rozmowy fot. archiwum prywatne
Festiwal Malta, 24.06-20.07
Stefan Drajewski dziennikarz Głosu Wielkopolskiego, krytyk teatralny, autor książki Życie z tańcem
32
Oh man, oh machine! brzmi prawie jak fragment manifestu futurystycznego. Ale Romeo Castellucci, kurator Malta Festival Poznań 2013, chociaż jest Włochem, nie zająknął się o twórcy futuryzmu Filippo Tommaso Marinettim.
P
óźne prawnuki futurystów mają problem z maszyną. W odróżnieniu od pradziadków maszyna nie zawsze je fascynuje, raczej interesuje je w nieco innym kontekście. Czasami się jej boją, ale są od niej uzależnione jak od narkotyku. Czasami zawdzięczają jej życie. Późne prawnuki futurystów, chociaż głośno o tym nie mówią, może nawet nie wiedzą, że są bardzo podobne do swoich przodków – czerpią natchnienie z bezpośredniego kontaktu ze współczesnym światem, bywają zafascynowane techniką, stawiają na fragmentaryczność i nie lubią logicznego toku następstwa zdarzeń, jedności akcji, dają odbiorcy wolność interpretacyjną… W jednym na pewno nie bywają wierne: futuryści stawiali na krótkie formy, a ich późne prawnuki rzadko. Maszyna bezduszna Kto by się przejmował futurystami? Nikt, chociaż artyści wizualni, prezentujący swoje instalacje w Starej Rzeźni, powinni mieć tego świadomość i w komentarzach jakoś się do tego nurtu w sztuce określić. Dla mnie zamykanie kur w szklanych boksach i rejestrowanie przez komputery ich zachowań, to nic innego jak zabawy neofuturystów. Albo instalacja Cycloid-E braci Décosterd. Na pozór to bezduszna maszyna. Jej twórcy odwołują się w towarzyszącym instalacji manifeście do pitagorejskiej muzyki sfer (maszyna obracając się, wydaje dźwięki) i Harmonii świata Keplera. A ja patrząc na to dziesięciometrowe wahadło, zobaczyłem choreografię, w której niewidzialny sprawca, wsłuchując się w muzykę
maszyny, tworzy abstrakcyjny ruch, powtarzalny, tak jak w choreografii stworzonej przez człowieka dla człowieka. Absolutne piękno. Niczego nowego nie znalazłem natomiast w pracy Petera Ablingera Deus Cantando. To tylko wyższy stopień technologiczny nowego pokolenia. Czasami twórcy w swoich poszukiwaniach się gubią, ale Kurt Hentschläger zabrnął chyba w ślepy zaułek. Twórca, zafascynowany możliwościami technicznymi, potraktował swój spektakl Feed jako rodzaj eksperymentu naukowo-badawczego. Zamknął publiczność w zadymionej przestrzeni i atakował z jednej strony światłami stroboskopowymi, z drugiej – basową, nieprzyjemną dla ucha muzyką. Jeśli chciał sprawdzić, czy wywoła atak padaczki, lęki klaustrofobiczne, zasłabnięcie uczulonych na dym, to niepotrzebnie kazał wypełniać publiczności deklaracje, że nie cierpią na… Jeśli chciał wywołać stany lękowe i skojarzenia z komorą gazową, przeliczył się, bo wielu uczestników tego zdarzenia być może o komorze gazowej wcale nie słyszało. Maszyna i polityka Nieco inaczej temat Oh man, oh machine! zobaczyły polskie zespoły: Teatr Ósmego Dnia (kurator nie włączył Ceglorza do idiomu, czego nie rozumiem) i Chór Marty Górnickiej. Ceglorz Ósemek rozgrywa się w legendarnej hali fabrycznej W7, w której produkowano broń. Czuć tam jeszcze zapach maszyn, chociaż artyści bardziej zainteresowali się ludźmi, którzy te maszyny obsługiwali. Ceglorz to podzwonne dla fabryki legendy, fabryki – uczestnika i świadka historii, fabryki – żywicielki, która być może wkrótce bezpowrotnie zniknie z mapy Poznania. Poprzez relację prawdziwych robotników, artyści zwrócili uwagę na pozytywną stronę bezdusznej maszyny jako źródła pracy. Praca – zdaniem robotników – daje poczucie bezpieczeństwa,
którego nam wszystkim brakuje, zwłaszcza tym, którzy pracy nie mają. Ceglorz powstał w oparciu o rozmowy z pracownikami Zakładów Hipolita Cegielskiego w Poznaniu. Najstarszy rozmówca, o ile dobrze pamiętam, przepracował w Ceglorzu ponad 50 lat, najmłodszy – ponad 20. Teatr Ósmego Dnia konsekwentnie zajmuje się teatrem dokumentalnym. Ale – również konsekwentnie – dokument traktuje jako pretekst do znajdowania uogólnień, metafor. Zamiast publicystyki proponuje swego rodzaju refleksję filozoficzną. Hala W7 raz staje się galerią, innym razem kinem, gdzie oglądamy przetworzone artystycznie znakomite projekcje. Twórcy spektaklu nie rekonstruują niczego, aktorzy nie udają robotników… Tylko czytają ich wspomnienia… Atmosferę budują projekcje wideo, w których hale fabryczne (pokolorowane) nakładają się na marzenia o lepszym życiu. Projekcję dopełniają luźne scenki w żywym planie aktorskim, które też mają charakter symbolicznego skrótu, teatralnego albo politycznego znaku. Teatr próbuje wytworzyć przestrzeń miedzy przeszłością a teraźniejszością, nadać fabryce wymiar magiczny. Również niedosłownie maszynę potraktowała Marta Górnicka. Jej Requiemaszyna to wyśpiewany, wykrzyczany esej na temat traktowania człowieka we współczesnej rzeczywistości. Tym razem wielka dyrygentka zmiksowała poezję Władysława Broniewskiego ze współczesnością, z kampanią reklamową Benettona Zostań bezrobotnym roku, fragmentami tekstów publicystycznych… W jej rozumieniu człowiek to nie tyle maszyna, ile jeden z jej trybików. To spektakl polityczny, chyba najbardziej polityczny w całym programie Oh man, oh machine! Taniec maszyna Nie obejrzałem żadnego spektaklu w cyklu „Nowy Taniec Stary Browar”, ale wybrałem kilka propozycji Romeo Castellucciego, który również zaprosił teatr tańca do idiomu. Widziałem dwa projekty solowe i dwa spektakle kameralne. Mikiko Kawamura tańczy introwertycznie, chwilami może przypominać automat. Chce się komunikować z drugim człowiekiem, ale się boi. Równie introwertyczny rodzaj bycia na scenie zaprezentowała Koreanka Geumhyung Je-
ong. Jej siedem dróg do rozkoszy to fascynująca opowieść o seksualności kobiecej, to oryginalny teatr tańca, w którym na równych prawach tańczy tancerka i rekwizyt. Geumhyung Yeong posiadła niezwykłą umiejętność odczłowieczenia swojego ciała i uczłowieczenia przedmiotu. Niestety, rozczarowała mnie Cindy van Acker. Jej Diffraction skojarzył mi się ze spektaklem Conrada Drzewieckiego Wariacje 4:4 z drugiej połowy lat 60. ubiegłego stulecia (znam ten balet z opisów recenzentów i opowiadań tancerzy, którzy go wykonywali). Jeszcze gorzej wypadł Vincent Dupont. Nudny bełkot podstarzałego tancerza na emeryturze. MM, czyli muzyka i maszyna Kraftwerk idealnie wpisuje się w idiom Oh man, oh machine!: jeśli miłość – to komputerowa, człowiek, maszyna, kalkulator, autostrada… Dla mojego pokolenia wspomnienie durnej i chmurnej młodości. Wtedy ich tylko słuchaliśmy jak zakazanego owocu. Dziś do słuchania artyści dokładają obraz. Patrzyłem na to znakomite widowisko bez cienia emocji: perfekcja, świetne projekcje wideo – nieco chropawe nawiązania do wczesnych gier komputerowych, efekty 3D, chwytliwe szlagworty, bo trudno teksty zespołu nazwać czymś więcej. Całość? Doceniam, ale nie kupuję. Zespół jest w świetnej formie, a koncert, zorganizowany w Starej Gazowni, to chyba najlepszy kontekst do tego typu show. Generator Obraz świata, jaki wyłania się z idiomu Oh man, oh machine!, nie jest zbyt optymistyczny. Ale, kiedy opuściło się sale teatralne, zawsze można było pójść na plac Wolności, który zamienił się na prawie miesiąc w kolorowe miasteczko. Nie trzeba było mieć biletu, aby obejrzeć spektakl, posłuchać muzyki, zjeść coś smakowitego, co upiekli i ugotowali kucharze i blogerzy kulinarni. Można było zrobić zakupy na targu, wymienić się niepotrzebnymi ciuchami lub innymi rzeczami, posłuchać mądrych dysput, poleniuchować w hamaku, a dzieci w tym czasie mogły się pobawić w specjalnej świetlicy. Generator Malta to druga twarz festiwalu – miejsce, przestrzeń wolności. W pełni demokratyczna, bo dla każdego. Stefan Drajewski
33
J ubileusze , historia
Gimnastyka dyrektora
fot. M. Maruszak
mówi Katarzyna Anioła, zastępca dyrektora Polskiego Teatru Tańca i dyrektor organizacyjny Dancing Poznań
Katarzyna Anioła
Jak wygląda dzień dyrektora organizacyjnego Dancing Poznań, jednego z największych tego typu przedsięwzięć w Europie? Żeby wytrzymać intensywność i tempo pracy mój dzień musi się zaczynać od 40-minutowej gimnastyki, pokarmu dla ciała i ducha, dotlenienia i skumulowania energii. Potem pożywne śniadanie, bo nie wiadomo kiedy będzie szansa na następny posiłek i ruszam w drogę do pracy. Jestem w Teatrze ok. 9 rano, o tej godzinie zaczynają się zajęcia warsztatowe. Najpierw sprawdzam czy wszystko jest w porządku w tym wielkim organizmie, funkcjonującym w kilku punktach miasta, czy nie ma sytuacji wymagającej mojej bezpośredniej interwencji, a później umowy, rozmowy, spotkania, plany na kolejny rok, kontrola obiektów, sal, scen, działania techniczne, słowem festiwalowa codzienność. Wieczorem spektakle, rozmowy z artystami i „już” około północy jestem w domu. Pracujesz w Polskim Teatrze Tańca równo 20 lat, dokładnie tyle, ile mają warsztaty. Mój pierwszy sezon to był od razu skok na głęboką wodę: organizacja międzynarodowej premiery na Musikfestspiele w Dreźnie, na dodatek we współpracy z Orkiestrą Filharmonii Po-
34
znańskiej, jubileusz 20-lecia Teatru i pierwsze Warsztaty Tańca Współczesnego. Wszystko w pierwszych miesiącach pracy. Jeśli się zrealizuje tyle spektakularnych zadań na początku, to potem już nic nie jest za trudne. Polski Teatr Tańca przed kilkoma tygodniami zaprezentował, głośną już nie tylko w Polsce, premierę spektaklu Jo Stromgrena Czterdzieści, który jest związany z jubileuszem zespołu. Ta realizacja jest efektem koprodukcji trzech państw: Norwegii, Islandii i Polski, a Ty pełnisz rolę menadżera całego projektu. Jak się dochodzi do takiego sukcesu Teatru i sukcesu osobistego? Projekt zaplanowany jest na trzy lata i to oznacza przede wszystkim intensywną pracę, zarówno przed, jak i w trakcie i po realizacji. Najważniejsze na etapie przygotowawczym jest określenie tematu przewodniego, wokół którego budowany jest cały program. Oczywiście jest to wspólna praca dyrekcji Polskiego Teatru Tańca i grupy świetnych pracowników merytorycznych, bardzo zaangażowanych w działalność Teatru. Przygotowanie projektu nie oznacza jeszcze sukcesu, to jest system konkursowy i wygrywają najlepsi. Polski Teatr Tańca, by móc działać i realizować cele statutowe, w sezonie przygotowuje kilka takich projektów. Ten związany z premierą Czterdzieści z tzw. Mechanizmu norweskiego jest największy i najbardziej prestiżowy. Jakie masz marzenia po 20 latach pracy w Polskim Teatrze Tańca? Najważniejsze, aby Teatr mógł działać i rozwijać się. Nie brakuje nam twórczego potencjału, potrzeba jeszcze swobody w realizacji planów, a ta jest przede wszystkim związana z finansami. Życzyłabym sobie, żebyśmy mogli częściej używać słowa „sztuka” a nie „budżet”. rozmawiała Jagoda Ignaczak
JUBILEUSZE, HISTORIA
Zapomniany poznański malarz Krzysztof Boguszewski
N
azwisko Krzysztof Aleksander Boguszewski nie jest znane. Więcej informacji o nim mają historycy sztuki i przewodnicy turystyczni. Niewiele jego dzieł przetrwało do naszych czasów. Ponad wszelką wątpliwość namalował cztery obrazy, a niewykluczone, że również dwa inne, choć nie ma co do tego pewności. Z ziemi chełmińskiej do Poznania Boguszewski pochodził z rodziny szlacheckiej, z ziemi chełmińskiej. Nie znamy daty jego urodzenia, a o jego życiu wiemy mało. Karierę rozpoczął w Gdańsku, gdzie terminował u Hermana Hana. Musiał być wziętym i cenionym artystą, skoro w 1623 r. król Zygmunt III Waza nadał mu przywilej serwitoriatu królewskiego, czyli wyłączenia spod jurysdykcji gildii i cechów. Około 1628 r. rozpoczął pracę w klasztorze cysterskim w Paradyżu, a w 1629 r. przeniósł się do Poznania. Został klerykiem, dwa lata później przyjął święcenia kapłańskie i objął probostwo w kościele pw. św. Wojciecha. Zmarł w 1635 r. Święty Marcin, Niebieskie Jeruzalem i Niepokalane Poczęcie Podczas pobytu w Paradyżu namalował cztery obrazy, które przetrwały do dzisiaj. Są to: Święty Marcin, znany także jako Wjazd św. Marcina do Amiens, Niebieskie Jeruzalem, Niepokalane Poczęcie i Święty Paweł. Trzy pierwsze znajdowały się w Paradyżu do kasacji klasztoru w 1834 r., a po niej trafiły do Poznania. Święty Marcin i Niebieskie Jeruzalem znajdują się dziś w katedrze, a Niepokalane Poczęcie w Muzeum
fot. A. Jabłońska
Zwiedzając katedrę poznańską i Muzeum Archidiecezjalne, zwróćmy uwagę na trzy niezwykle interesujące obrazy: Św. Marcin, Niebieskie Jeruzalem i Niepokalane Poczęcie. Wszystkie te dzieła stworzył jeden z najciekawszych, a jednocześnie jeden z najmniej znanych wielkopolskich malarzy.
Archidiecezjalnym. Święty Paweł pozostał w Paradyżu. Boguszewskiemu przypisywane są także obrazy: Matka Boska na smoku z ołtarza kościoła pobernardyńskiego w Sierakowie oraz Anioł Stróż, znajdujący się w jednym z ołtarzy kościoła pw. św. Wojciecha w Poznaniu. Połączyć średniowiecze z barokiem Malarstwo Boguszewskiego wyraźnie wyróżnia się na tle dokonań innych wielkopolskich artystów XVII w. Odnajdujemy w nim cechy właściwe sztuce średniowiecza i baroku. Artysta nie zachowywał perspektywy i przedstawiał malowane postacie w strojach sobie współczesnych. Podejmował próby przedstawienia świata nierealnego, boskiego. Niezwykle operował barwą i światłocieniem. Jego obrazy to zbiorowe portrety społeczeństwa polskiego czasów mu współczesnych. Postać św. Marcina z obrazu pod tym samym tytułem ma rysy królewicza Władysława Wazy, rycerz mu towarzyszący to król Zygmunt III, a orszak to dwór królewski. Na obrazie Niepokalane Poczęcie, Boguszewski umieścił postacie reprezentujące wszystkie stany i zawody Rzeczpospolitej. Niewykluczone, że postać malarza z tego obrazu, to autoportret samego twórcy. Warto więc przypomnieć sobie tego niezwykłego wielkopolskiego malarza. Maciej Brzeziński
Krzysztof Boguszewski, Wjazd św. Marcina do Amiens (fragment)
Maciej Brzeziński Wielkopolanin i poznaniak – od 1999 r. Absolwent historii i stosunków międzynarodowych. Prowadzi blog Poznańskie Historie, na którym popularyzuje historię naszego miasta.
35
JUBILEUSZE, HISTORIA
Bambrzy to brzmi dumnie poznańskie losy niemieckich osadników W latach międzywojennych, w okresie Bożego Ciała, do poznańskich tramwajów doczepiano dodatkowe wagony, by Bamberki mogły wygodnie usiąść. W swych szerokich strojach zajmowały bowiem nie jedno, lecz... dwa miejsca. Oktawa Bożego Ciała była zaś dla nich najważniejszym dorocznym wydarzeniem, więc dużo tak ubranych kobiet pojawiało się wówczas na ulicach Poznania.
D
więcej o obchodach święta Bambrów na str. 90
36
ziś dziewczęta oraz kobiety w tych charakterystycznych strojach można spotkać w Poznaniu na wielu uroczystościach zarówno państwowych, miejskich, jak i religijnych. Ale niewiele brakowało, by stroje te zniknęły z pejzażu miasta. Na szczęście – gdy już wydawało się, że zanikną one nawet w jeżyckiej parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Floriana, pałeczkę przejęło powstałe w 1996 r. Towarzystwo Bambrów Poznańskich. Zrodziło się ono ze społecznej potrzeby – przed laty, na wykład prof. Marii Paradowskiej o Bambrach przyszedł tłum ludzi. Potomków Bambrów. Każdy chciał coś dodać od siebie, pokazać pamiątki... Z ogromu informacji i wspomnień powstało towarzystwo, a do bamberskiego pochodzenia przyznaje się dziś wielu mniej i bardziej znanych poznaniaków – od zastępcy prezydenta miasta, Tomasza J. Kaysera, poczynając. Kolejni potomkowie Bambrów szukają swoich korzeni, tworzą drzewa genealogiczne, wygrzebują okruchy historii – swojej własnej rodziny i ukochanego Poznania. A Towarzystwo (którym aż do śmierci w 2011 r. kierowała prof. Maria Paradowska), zawsze w pierwszą sobotę po 1 sierpnia (w tym roku 3 sierpnia), czci rocznicę przybycia osadników z Bambergu festynem na poznańskim Starym Rynku, w którym często uczestniczą także goście z Bambergu. Figurkę Bamberki,
wieńczącą studzienkę, zdobi kilkumetrowa girlanda z kwiatów. Dzieje Bambrów, ich zwyczaje i tradycje można zaś poznawać w otwartym w 2003 r. Muzeum Bambrów Poznańskich, wzniesionym ogromnym wysiłkiem TBP i społecznie przezeń prowadzonym. W tym roku ciąg dalszy rocznicowego festynu odbędzie się właśnie przy muzeum. Z dalekiego Bambergu Bambrzy przywędrowali do Poznania na zaproszenie władz miejskich, by odbudować wyludnione po wojnie północnej i zarazie wsie należące do miasta. Czekały na nich gospodarstwa wraz z budynkami i ziemia nadana „po wsze czasy i wsze pokolenia”. Jedynym stawianym im warunkiem było wyznanie rzymskokatolickie. Pierwsi osadnicy pojawili się 1 sierpnia 1719 r. – dwa bezdzietne małżeństwa i jedenaście par posiadających ogółem osiemnaście córek i szesnastu synów. Osiedlili się we wsi Luboń, a dokument lokacyjny dotyczył trzynastu gospodarzy. Byli to: Georg Seelmann, Nicolaus Gliem, Stephan Frankenberg, Andreas Heigelmann, Franz Hirsch, Johann Schmidt, Zacharias Stenberg, Johann Hinkelmann, Georg Blinsler, Peter Tietz, Andreas Basler, Michael Finzel i Georg Engler. Po Luboniu, Bambrzy osiedlili się w Boninie, Dębcu i w kilku gospodarstwach Jeżyc, nieco później w Winiarach. Trzeci etap zasiedlania (1746-47) dotyczył Wildy i Rataj, a czwarty z lat 1750-53 – Jeżyc i Górczyna. W 1747 r. kontrakt w sprawie osadników dotyczył wsi Czapury nie należącej do miasta, lecz klasztoru Karmelitów w Poznaniu, a w 1754 – wsi Wiórek, własności kapituły poznańskiej. W sumie w I połowie XVIII w. przybyło do Poznania około 500 osadników. Czy wszyscy byli z Bambergu? Nie wiemy. Być może pochodzili także z Wirtembergii, Szwabii, Prus Wschodnich... Ale że wszyscy osiedleni zostali
fot. Z. Szmidt
na takich samych zasadach, wszyscy mówili po niemiecku, nazwano ich Bambrami. Cud polonizacyjny Poprzez Kościół, szkoły i mieszane małżeństwa spolszczyli się tak szybko, że historycy mówią wręcz o cudzie polonizacyjnym. Podczas spisu ludności, przeprowadzonego w 1880 r. we wsiach miejskich, Bambrzy swą narodowość podawali już jako polską. W czasach Kulturkampfu stanęli w obronie polskości, śląc petycje do władz przeciw nauczaniu ich dzieci religii w języku niemieckim. Swą polskość kolejne pokolenia potwierdziły, walcząc w powstaniu wielkopolskim czy na frontach II wojny światowej. Ginęli też w obozach koncentracyjnych. Niemcy zabierali im ziemię, naciskali na podpisywanie Reichslisty, a bywało, że wbrew ich woli niektórych na nią wpisywali. Powojenna sytuacja też Bambrom nie sprzyjała. Nie chcieli być Niemcami – ani gdy chcieli tego hitlerowcy, ani gdy chciały im to wmówić polskie władze. A te w sposób bardziej drastyczny niż w przypadku innych Polaków konfiskowały im ziemię, domy, sklepy, warsztaty, niszczyły przydomowe kapliczki, próbowały spolszczać nazwiska. Bambrzy zaczęli więc ukrywać swoje korzenie, choć o nich nie zapomnieli. Chcieli być sobą – Polakami o bamberskim rodowodzie. Kornety i watówki Przez dziesięciolecia mieszały się zwyczaje, kultury i stroje. Podziwiany dziś strój Bamberek zrodził się w podpoznańskich wsiach. Był wynikiem skrzyżowania się wpływów ubiorów noszonych od Górnej Frankonii przez Saksonię, Dolne Łużyce do Ziemi Lubuskiej oraz mieszczańskiej mody biedermeieru i XIX-wiecznych wielkopolskich strojów ludowych. Każda Bamberka miała przynajmniej czternaście sukien składających się z dopasowanego kaftana i bardzo szerokiej, marszczonej spódnicy. Na święta przeznaczone były komplety: szafirowy, karmazynowy, szmaragdowy i biały lub delikatnie kremowy z deseniem w kwiatki. Pod kaftanem noszono sznurówkę, czyli rodzaj gorsetu, zakończoną grubym wałkiem („kiszką”), na którym spoczywały spódnica, spódnik i trzy watówki, co powodowało „pękatość” stroju i pogrubiało całą sylwetkę. Dzięki watówkom spódnica nie opadała zbyt szeroko
i luźno, a w czasie chodzenia kołysała się w charakterystyczny sposób. Na spódnicę nakładano haftowany lub obszyty koronką fartuch. Szyję zdobił kryzik i pięć sznurów korali, a na głowy mężatki wkładały czepki, dziewczęta zaś wspaniałe kornety – najpiękniejszą części stroju bamberskiego i najbardziej dlań charakterystyczną. Bamberskie ślady Po Bambrach pozostało kilkanaście zagród, przydrożne kapliczki (dziś czasami stojące między... blokami), kolumny maryjne, krzyże... Warto ich poszukać na Jeżycach, Winiarach, Ratajach, Żegrzu, Minikowie, Dębcu, Górczynie, Wildzie czy w Czapurach (szczegółowy ich opis znaleźć można w książce prof. Marii Paradowskiej Poznań. Zabytki bamberskie, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2002). Ale warto też wiedzieć, że z Bambrami związana jest historia kilku świątyń – kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej wzniesiono częściowo z pieniędzy zebranych na festynie zorganizowanym przez Józefa Schneidera. Rodzina Schneiderów lub Muthów sprzedała po bardzo niskiej cenie ziemię pod budowę kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Floriana, a Genslerowie w testamencie zapisali ziemię parafii św. Stanisława Kostki. Bambrzy... Wrośli, wpletli się w historię Poznania. I może rzeczywiście jest tak, jak powiadała prof. Paradowska, że dziś w każdym poznaniaku płynie kropla bamberskiej krwi.
Bamberki w kornetach
Anna Plenzler
37
JUBILEUSZE, HISTORIA
Bardziej jak w ojczyźnie!
fot. archiwum Biblioteki Uniwersyteckiej
Poznań dla dawnych turystów
Pocztówka z 1902 r.
Zdanie niektórych twierdzących osób, iż niema tu zgoła dawnych pamiątek jest mylnem; bowiem mamy tutaj starożytny ratusz i wspaniałą katedrę, prócz tego piękny teatr polski i muzeum polskie, pomniki Kochanowskiego i Mickiewicza oraz wiele kościołów, pochodzących z polskich czasów. Także ładne dziewczęta znachodzą się tutaj, a nadto wiele piwa i wódek. Na zdrowie! Do widzenia! – tak do odwiedzenia Poznania zachęcała pocztówka z panoramą Poznania wydana ok. 1910 r.
J
ej wydawca uznał widocznie, że pamiątki dawnej świetności w Poznaniu mogą się okazać za mało przyciągające i zamieścił w podpisie dodatkową zachętę. Co dla Polaków Jakiemu celowi miało służyć podróżowanie Polaków po ziemiach polskich na przełomie XIX i XX w.? Jednym z najważniejszych było poznawanie dawnej historii Polski. W kalendarzach i czasopismach w języku polskim z tego czasu znaleźć można liczne teksty dotyczące znanych postaci i wydarzeń historycznych oraz opisy ważniejszych pamiątek z lat przedrozbiorowych,
38
jakie pozostały na ziemiach polskich. Co ciekawe, Poznań nie miał opinii miasta „starożytnego”. Jeśli jednak ktoś trafił do Poznania, mógł przeczytać w Przewodniku po Poznaniu Feliksa Antoniewicza z 1882 r., że to tutaj 5 marca 965 r. Mieczysław przyjął chrzest, rok później wybudował katedrę, a w 992 r. umarł na febrę. Opisom poznańskich kościołów katolickich i gmachów świeckich (sprzed czasów rozbiorów) towarzyszyły informacje na temat kościołów z których śladu nie zostało wraz z ich niegdysiejszą lokalizacją, jak kościół św. Wawrzyńca, który był na Chwaliszewie na wprost kościoła św. Barbary, oraz o kościołach przeznaczonych z czasem na inne cele. Czytamy np.: Kościółek z klasztorem Katarzynek, przy ul. Wronieckiej (…) za rządów pruskich zamieniony na skład rzeczy wojskowych. Co dla Niemców Niemieckie druki zachęcały do odwiedzania okolic Poznania, pokazując piękno ich przyrody, ich historię i legendy z nimi związane. Opisywały też ogromne zmiany zachodzące w Poznaniu na początku XX w. Wszystko to miało w zamierzeniu zachęcić niemieckich urzędników zawiedzionych „cywilizacyjnym” opóźnieniem miasta i prowincji do poniechania planów ich opuszczenia. Evangelischer Volkskalender co roku pokazywał nowe świątynie protestanckie, budowane w Wielkopolsce i Poznaniu, m.in. opisywał historię powstania kościoła pw. św. Pawła (przy obecnej ul. Fredry). Z kolei w kalendarzu na rok 1910 zamieszczone zostały zdjęcia „nowego” Poznania – Dzielnicy Zamkowej. W tytule pytano: Czy to jest ten stary Poznań? Zamek i gmach Komisji Kolonizacyjnej miały symbolizować zmiany, dzięki którym, jak zauważył wydawca, mieszkańcy miasta mogą się poczuć w nim bardziej jak w ojczyźnie! Daina Kolbuszewska
MODERNISTYCZNY POZNAŃ
Miejsce warte Poznania Malta Kompleks sportowy na Malcie to jeden z najlepiej rozpoznawalnych i lubianych obiektów rekreacyjnych w Poznaniu. Jest miejscem spacerów poznaniaków, a także często pierwszą lub nawet jedyną częścią naszego miasta poznawaną przez uczestników zawodów kajakowych czy fanów muzyki podczas koncertów organizowanych na ogromnym, bo ponad 300-hektarowym terenie.
H
istoria poznańskiej Malty jest niezwykle interesująca. Sięga ona roku 1187, kiedy na nieodległej Komandorii zostali przez księcia Mieszka Starego osiedleni joannici, nazwani później Kawalerami Maltańskimi – nazwa ta pochodzi od miejsca ich ucieczki po zdobyciu Ziemi Świętej przez muzułmanów. Zakonnicy prowadzili szpital i hospicjum. W celu finansowego zabezpieczenia swojej działalności, otrzymali nadanie ziemskie na przedmieściach Poznania, które z biegiem czasu przyjęło od nich swoją nazwę – Malta. Pierwsze treningi Już na początkach XX w. tereny na Malcie były wykorzystywane dla celów sportowych. Regularnie odbywały się na niej treningi poznańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, znanego nie tylko ze sportowej, ale także patriotycznej i niepodległościowej działalności. W 1917 r. pojawił się pomysł organizacji na jej terenach ośrodka sportowego z prawdziwego zdarzenia, prace koncepcyjne kontynuowano w XX-leciu międzywojennym. W czasie II wojny światowej losy Malty potoczyły się zgoła inaczej, otóż Niemcy rozpoczęli pracę nad modernizacją i pogłębianiem jezior na Cybinie, jednak nie jako miejsca dla sportów wodnych, ale stawów rybnych. Po wojnie powrócono do rekreacyjnej koncepcji organizacji tego terenu i kontynuowano
prace, które zostały ukończone w 1952 r. Ostateczna wielkość powstałego wtedy jeziora to prawie 70 hektarów. Architektura Bardzo ciekawe są modernistyczne budynki i obiekty małej architektury oraz infrastruktury toru regatowego. Zostały one wybudowane w latach 80. w celu przygotowania miejsca organizacji Mistrzostw Świata w Kajakarstwie, których Poznań miał być gospodarzem w roku 1990. Powstała w tamtym czasie infrastruktura powoduje, że Malta stała się także interesująca z architektonicznego punktu widzenia. Projekt modernizacji toru stworzył poznański architekt Klemens Mikuła. Sukcesu tych prac, których efekty mamy okazję oglądać do dzisiaj, należy upatrywać nie tylko w dużej wiedzy architektonicznej autora, ale również w tym, że był on przez wiele lat wyczynowym wioślarzem. Pogłębiono wówczas jezioro, a z ziemi, wydobytej z dna zbiornika, usypano kopiec, na
39
fot. M. Stachowiak (3x)
więcej na blogu Modernistyczny Poznań: www. modernistycznypoznan. blogspot.com
40
którym powstało pierwsze w Polsce całoroczne centrum narciarskie, a następnie tor saneczkowy i niewielkie pole do gry w golfa. Nad samym jeziorem wybudowano także oryginalne oznaczenia pól startowych, wieże dla sędziów, restauracje i inne budynki pomocnicze. Większość z tych obiektów utrzymana jest w stylu modernistycznym i stanowi jedno z najbardziej udanych realizacji tego typu powstałych w latach 80. XX w. w Polsce. Termy Maltańskie Najnowszym obiektem wybudowanym na Malcie są termy. Kompleks basenów, wodnych zjeżdżalni i saun był najbardziej wyczekiwaną w Poznaniu inwestycją ostatnich lat. Termy Maltańskie są jednym z największych kompleksów krytych basenów w Europie. Wśród
nich znajdują się m.in. basen sportowy o długości 50 metrów oraz widownia na 3800 osób, co powoduje, że mogą tam być organizowane zawody sportowe na skalę międzynarodową. Przy organizacji basenów skorzystano z naturalnych źródeł geotermalnych i dlatego na zewnątrz budynku znajdują się baseny z wodą o temperaturze 40 stopni, pochodzącą z odwiertów głębinowych. Po przeciwnej stronie jeziora w 2009 r. powstało centrum handlowe Galeria Malta, które z terenami spacerowymi zostało połączone bardzo udaną podwieszaną kładką, przeznaczoną dla ruchu pieszych i rowerów. Galeria ma ponad 50 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni przeznaczonej na handel i rozrywkę oraz ponad 1800 miejsc parkingowych. Pomimo sporych rozmiarów, centrum dość dobrze wpisuje się w maltańską urbanistykę i jego budowa nie zepsuła rekreacyjnego charakteru tej części Poznania. Projekt galerii, dzięki zastosowaniu dużych przeszkleń, jest otwarty na otaczającą go przestrzeń i ma świetny widok na znajdujące się po drugiej stronie drogi jezioro. Malta oferuje też atrakcje dla najmłodszych, należy do nich Nowe Zoo oraz prowadząca do niego kultowa kolejka Maltanka, która wozi kolejne pokolenia małych mieszkańców Poznania na spotkanie z dzikimi zwierzętami. Kolejka od roku 1956 kursowała w okolicy Łęgów Dębińskich. W związku z budową trasy Hetmańskiej musiano ją jednak rozebrać i przenieść na nowe miejsce. Została nim Malta, gdzie kolejka kursuje od roku 1972. Dwa przystanki kolejki – Balbinka oraz Ptyś – zostały wybrane w plebiscycie czytelników Expressu Poznańskiego i pochodzą od imion gąski i kurczaka, bohaterów popularnej w latach 60. dobranocki. Natomiast w zimie, niedaleko początkowej stacji Maltanki, działa kryte lodowisko. Jezioro, baseny, tor saneczkowy, stok narciarski i wiele innych atrakcji powoduje, że Malta jest terenem idealnym do spędzenia popołudnia, dlatego też jest tłumnie i chętnie odwiedzana przez poznaniaków w każdy ciepły i słoneczny dzień. Marcin Stachowiak
FOTOGRAFIA W WIELKOPOLSCE
Poznaniak za nic Zbigniew Staszyszyn został poznaniakiem z dwóch powodów: ponieważ miał ponad dwa metry wzrostu i robił dobre zdjęcia.
D
la wielu nazwisko Staszyszyn zdecydowanie kojarzy się z fotografią, ale bardziej z odbitkami fotograficznymi, sprzętem fotograficznym, a nie z wybitnym reportażystą. Jednak Zbigniew Staszyszyn to przede wszystkim znakomity fotograf. Fotografował praktycznie każdy ciekawy zakątek świata. W jego kadrach można znaleźć ujęcia reportażowe z lądu, ze szczytów gór, zdjęcia lotnicze, a także fotografie podwodne. Z powodzeniem fotografował także modę. Jest kolekcjonerem motyli, muszli i kukri – noży, których szerpowie używają praktycznie do wszystkiego. W życie Zbigniewa Staszyszyna fotografia była wpisana od najmłodszych lat. Urodził się 26 lutego 1936 r. Jako młody chłopak mieszkał w okolicach Otwocka. W harcerstwie zetknął się z fotografią i wykonał pierwsze zdjęcia. – Mieliśmy wtedy agfy boxy, takie śmieszne aparaty skrzynkowe. Nie było jeszcze u nas prądu. Kopiowałem więc zdjęcia w kopioramce na światło słoneczne. Miałem do dyspozycji niskoczułe papiery. Filmy wywoływałem sam, a następnie stykowo wykonywałem odbitki – wspomina. Po liceum poszedł na Politechnikę Warszawską. Miał duże kłopoty, gdyż jego ojciec wrócił z Anglii, gdzie służył w lotnictwie podczas II wojny światowej. Na dodatek Staszyszyn nie należał do Związku Młodzieży Polskiej, co dodatkowo komplikowało jego sytuację. Po dwóch latach rozstał się z uczelnią. Cały czas jednak fotografował. Jako poborowy trafił do Wojskowej Akademii Technicznej. Wykonując fotografię techniczną, bardzo dużo się nauczył. Równolegle fotografował dla przyjemności, reportersko. Jego pierwszym sukcesem było wygranie konkursu
fotograficznego w Sztandarze Młodych, co otworzyło mu drogę do publikacji w innych gazetach. Intensywnie działał w Polskim Klubie Górskim, dzięki temu zaczął wyjeżdżać na różnego rodzaju wyprawy turystyczne – w Bieszczady, Tatry. Kolejnym kierunkiem wypraw były góry Kaukaz. – Jeździliśmy wspinać się, a ja oczywiście poza wspinaczką fotografowałem. Po powrotach organizowałem zawsze wystawę – opowiada. Jego pierwszą pracą związaną z fotografią było stanowisko laboranta w Centralnej Agencji Prasowej, gdzie suszył zdjęcia i wykonywał odbitki, nadal też intensywnie fotografował. Po jednej z wystaw o tematyce górskiej pojawiła się recenzja ze znamiennymi słowami dla autora: „…Jeśli tak fotografują laboranci, to jak mają fotografować fotoreporterzy…” Dwa dni później spełniło się jego marzenie, został etatowym fotografem w CAF-ie. Jego pierwszym zleceniem był reportaż z Targów Poznańskich. Zazdrośni, starsi stażem koledzy z CAF-u chcieli mu utrudnić pracę – dali mu zepsuty aparat. Staszyszyn wyczuł podstęp i pożyczył aparat od kolegi. Wszyscy byli bardzo zdumieni, gdy zobaczyli doskonałe zdjęcia z Poznania. Kluczem do dobrego reportażu z targów i wielu innych realizacji nie był tylko sprzęt, znajomość kanonów fotograficznych czy zmysł fotoreporterski, lecz po prostu ponaddwumetrowy wzrost. Po trzech latach systematycznego fotografowania na Targach, zaproponowano mu przeprowadzkę na stałe do Poznania. Kiedy zapytał naczelną, co mu zagwarantuje CAF w związku z tym, usłyszał odpowiedź: „Nic”. Tyle najwyraźniej wystarczyło, by zamieszkał w sercu Wielkopolski na całe życie. Głód nowych miejsc i sytuacji Staszyszyn uprawiał wyczynowo kolarstwo, ćwiczył boks, koszykówkę i wioślarstwo. Jednak to wspinaczka była jego największą pasją. Brał udział w niezliczonej ilości wypraw
fot. archiwum prywatne
Zbigniew Staszyszyn
Łukasz Walaszczyk fotograf z wykształcenia, z zamiłowania wykładowca fotografii, poeta. W fotografii i nauczaniu najbardziej ceni dialog poprzez fotografię i możliwość poznawania ludzi, w poezji zaś intymność. Organizator wystaw fotograficznych. Prowadzi Warsztat Kadru.pl
41
fot. Z. Staszyszyn
Kaukaz – rejon Bezingi
(m.in. na Kaukaz czy Pamir). Zawsze towarzyszył mu aparat fotograficzny. Na większość gór wchodził jako pierwszy, by móc zrobić zdjęcia reszcie alpinistów zdobywających szczyty. Jedną z wypraw prawie przypłacił życiem. Wspinaczka na Elbrus miała trwać kilka godzin. Po załamaniu pogody ze współtowarzyszem z Rosji został w jamie śniegowej trzy dni i trzy noce. Nie mieli zapasów prowiantu, wody ani odpowiedniej odzieży. Przytuleni i odziani w jedną kurtkę puchową, śpiąc na zmianę, przetrwali. Otrzymał od życia solidną lekcję pokory – jak to sam określił. Jednak głód nowych miejsc i sytuacji pchał go ciągle do nowych wyzwań. Poza zleconymi przez CAF realizacjami sam wyszukiwał sobie tematy do zdjęć i miejsc, które warte były zobaczenia. Swoje reportaże realizował w Indiach, Chinach, Malezji, Wietnamie, Tajlandii, Kirgizji, na Ukrainie. Amerykę Południową i Afrykę odwiedzał kilkunastokrotnie. W latach 90. XX w. był współorganizatorem wyprawy samochodowej z Poznania po bezdrożach Afryki aż na Wybrzeże Kości Słoniowej i z powrotem – było to około 20 tys. km. Uczestnicy wyprawy mieli do dyspozycji tarpany wyposażone w silniki o mocy 47 KM z napędem tylko na tylną oś.
42
To był wyczyn na miarę Księgi Rekordów Guinnessa. Podróżował także ze znanym poznańskim globtroterem Arkadym Fiedlerem po Amazonii. Realia pracy fotografa w czasach PRL-u Zawód ten był cenionym i prestiżowym fachem w PRL-u. Realia płacowe nie motywowały jednak fotografów do karkołomnych projektów. Staszyszyn zdradził, że za realizację z prawie dwumiesięcznej wyprawy na Pamir zdjęć robionych na 7134 m n.p.m., gdzie trzeba było się wspiąć w ekstremalnych warunkach, otrzymał takie samo wynagrodzenie, jak za zdjęcia z kijowskiej plaży. Zdjęcia nad Dnieprem wykonał w drodze powrotnej z wyprawy z gór, przy okazji. Kunszt kadrów Zbigniewa Staszyszyna został doceniony w wielu konkursach w Polsce i za granicami naszego kraju. Otrzymał m.in. wyróżnienie w prestiżowym konkursie fotografii prasowej World Press Photo. Jego fotografie z wojny wietnamsko-chińskiej z 1979 r. uhonorowane zostały nagrodą Interpress Foto. Dzięki ich unikatowości (był pierwszym fotografem dokumentującym ten konflikt) obiegły cały świat, a jedno z tych zdjęć znalazło się w prestiżowym albumie zdjęć reporterskich Times – Life. Łukasz Walaszczyk
ICHOT
fot. M. Sobczyk
Zagrajmy w zielone! tropem śladów natury na Ostrowie Tumskim Wyspa położona w centrum Poznania, otoczona rzekami Wartą i Cybiną, jest bardzo zielona. Nie trzeba więc wybierać się za miasto, żeby przeżyć bliskie spotkanie z naturą.
S
pacerując w ciepły sierpniowy dzień po pełnym soczystej zieleni Ostrowie Tumskim, trudno wyobrazić sobie, że kilka tysięcy lat temu było tu biało i mroźno! Wtedy właśnie topniał wielki lodowiec, który utworzył wyspę na Warcie. Wkrótce Matka Natura zamieniła to miejsce w prawdziwy raj. Jeśli wierzyć średniowiecznym kronikarzom, piastowska ziemia dostarczała wielkiej obfitości ryb i dzikich zwierząt, rodzi też pod dostatkiem wszelkiego rodzaju zboża i jarzyn czy owoców; żadna inna kraina nie przynosi tyle miodu, żadna nie ma bujniejszej trawy i pastwisk. A później wkroczył człowiek i zmienił krajobraz wyspy. Najpierw wyciął w pień – w dosłownym tego słowa znaczeniu – wszystkie dęby w okolicy i zbudował z nich potężny gród. Przez kolejnych 1000 lat oblicze wyspy zmieniało się bardzo dynamicznie. Jej dzisiejszy wygląd jest wspólnym dziełem natury i człowieka. Katedralny zwierzyniec Przyrodę obserwować można nie tylko w plenerze, ale także w katedrze. Natura stanowiła
wielokrotnie inspirację dla człowieka. Artyści w swoich pracach wykorzystywali różne motywy, jak choćby liście akantu zdobiące od wieków kapitele kolumn. Pośród gąszczu ornamentów pojawiają się także zwierzęta: lwy, orły, konie, psy, a nawet fantastyczne stwory. Te istoty, stworzone ręką artysty, drzemią w poznańskiej katedrze i czekają, aż ktoś zwróci na nie uwagę. Jak je odnaleźć? Jaką historię opowiadają? O tym będzie można dowiedzieć się podczas akcji internetowej Katedralny zwierzyniec, zachęcającej do rodzinnego odkrywania tajemnic ukrytych w murach bazyliki. Rodzinnie w plener! Jest jeszcze jeden powód, aby wspólnie odwiedzić Ostrów Tumski w sierpniu. Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT zaprasza do udziału w plenerowych zajęciach edukacyjnych, które ukażą zupełnie inne – zielone – oblicze Ostrowa Tumskiego. W ten sposób zapowiadamy różnorodną ofertę programową Interaktywnego Centrum Historii Ostrowa Tumskiego. Zapraszamy do udziału w sierpniowych atrakcjach na Ostrowie Tumskim, które dzieciom dostarczą zabawy, a dorosłych zaskoczą bogactwem katedralnej wyspy! Bartosz Małolepszy, Elżbieta Nowakowska Centrum Turystyki Kulturowej Trakt
43
PLOT
Kto miesza w poznańskich garnkach?
Radosław Nejman
Wystarczy krótki spacer po Starym Mieście, by przekonać się, że kulinarna oferta Poznania jest niezwykle bogata. Tworzą ją lokale, ale przede wszystkim szefowie kuchni. Kim są ludzie, których dzieła podziwiamy na talerzach? Coraz chętniej na to pytanie odpowiadają sami kucharze. Przedstawiamy kilku z najbardziej utalentowanych poznańskich mistrzów kuchni oraz ich miejsca pracy.
V
ine Bridge na Śródce to najmniejsza restauracja w Polsce. Całość mieści się na 27 mkw! – Trochę za mało, by chować się przed gośćmi – śmieje się szef kuchni Radosław Nejman. Goście przychodzą tutaj nie tylko, by zjeść. Mogą także wymienić się pomysłami i wspólnie gotować. – Radek znany jest z zamiłowania do regionalnych produktów, nieszablonowych kreacji wizualnych i wyczucia smaku – dodaje Artur Trando, menedżer restauracji i kelner w jednej osobie. Restauracja słynie także z eksperymentów. W tym sezonie jest to kuchnia solarna – gotowanie z wykorzystaniem energii słońca. Własne piwo i chleb Brovaria na Starym Rynku to jeden z większych lokali w mieście. Jego kuchnia obsługuje
44
fot. J. Pindych
poznańscy szefowie kuchni restaurację, salę piwną, bar i ogródek. – Nie mogę spędzać z gośćmi tyle czasu, ile bym chciał. Staram się jednak być z nimi, gdy tylko jest to możliwe. Chcę wiedzieć, co goście sądzą, bo to wyznacza kierunek naszych starań – mówi Paweł Rozmiarek, szef kuchni, dwukrotny zdobywca Kulinarnego Pucharu Polski. Choć lokal słynie z warzonego tu piwa, to jego dumą są także inne wytwarzane na miejscu produkty, choćby chleb lub... lody. Ożywianie tradycji Swojej pracy w oderwaniu od gości nie wyobrażają sobie Ewa i Piotr Michalscy, właściciele restauracji Toga przy pl. Wolności. Chętnie dzielą się doświadczeniem oraz chłoną nowe pomysły. Dzięki temu zrobili ostatnio z uczniami jednej ze szkół 5-metrowy makaron. Toga to miejsce, w którym możemy doświadczyć najlepsz ych tradycji polskiej kuchni. Dzięki prowadzonym tu warsztatom dowiemy się, co to są półgęski, poznamy sekrety serów zagrodowych lub nauczymy dzieci, jak nakryć do stołu. Liczy się smak Restauracja Platinum Palace przy ul. Wyspiańskiego to autorska kuchnia Dominika Brodziaka, polskiego reprezentanta w międzynarodowym konkursie kulinarnym Bocuse d’Or. – Moje dania są proste i czyste w formie. Stawiam na smak i jemu poświęcam całą pracę – tłumaczy Brodziak. Gdy opowiada o ziołach, które sam suszy lub o ręcznie wyrabianych makaronach, widzi, jak goście znajdują chwilę dla siebie i z większym skupieniem delektują się daniem. To tylko kilka propozycji z kulinarnej mapy Poznania. Na pewno warto szukać swoich smaków i nie bać się zapytać obsługę o rekomendację dnia lub dania autorskie – tak mówią wszyscy, poproszeni o radę, szefowie kuchni. Jakub Pindych Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna
S P O R T, R E K R E A C J A
Ludzie z żelaza na Malcie triathlon wraca do Poznania Właśnie w Poznaniu w 1984 roku rozegrane zostały pierwsze w Polsce zawody w tej dyscyplinie sportowej. Teraz, 4 sierpnia, nad Jeziorem Maltańskim wystartuje ponad 2000 osób w trzech kategoriach.
Wyścig na rowerach to najdłuższy z trzech elementów triathlonu
rywalizacji na głównym dystansie tzw. IronMan 70,3 weźmie udział 1500 zawodniczek i zawodników, którzy będą musieli przepłynąć 1900 m, przejechać na rowerze 90 km i przebiec 21,1 km. Rywalizacja toczyć się będzie także na dystansie krótszym, a jej uczestnicy będą mieli do pokonania 950 m w wodzie, 45 km rowerem i 10,55 km pieszo. Dzień wcześniej zorganizowany zostanie minitriathlon Lotto dla dzieci w trzech grupach wiekowych: roczniki 2006-2007, roczniki 2004-2005 i roczniki 2001-2003. Każda grupa wiekowa będzie miała do pokonania następujące dystanse podczas poszczególnych etapów triathlonu: pływanie 25 m (50 m, 100 m), rower 1500 m (3000 m, 4500 m), bieg 400 m (800 m, 1200 m). Pływanie odbędzie się w Termach Maltańskich, natomiast bieg i etap rowerowy na chodniku wokół Jeziora Maltańskiego. Tereny wokół Malty są idealne do rozgrywania triathlonu. Płytkie wielkopowierzchniowe jezioro, doskonała infrastruktura i dobrej jakości drogi są atutami, które nie mogły zostać niewykorzystane do organizacji kolejnej wielkiej imprezy. Program ¦ sobota, 3.08 g. 8-21 targi EXPO sprzętu sportowego g. 11 start I grupy – etap pływacki Mini-Lotto Poznań Triathlon g. 12.30 start I grupy – etap rowerowy MiniLotto Poznań Triathlon
fot. R. Domżał
W
g. 14.30 start I grupy – etap biegowy MiniLotto Poznań Triathlon g. 15.30 zakończenie Mini-Lotto Poznań Triathlon g. 16 ceremonia rozdania nagród, posiłek dla dzieci g. 20 Pasta Party dla zawodników Lotto Poznań Triathlon 2013 ¦ niedziela, 4.08 g. 8-19 targi EXPO sprzętu sportowego g. 9 start Lotto Poznań Triatlon 2013 na dystansie krótkim g. 9.30 start Lotto Poznań Triathlon 2013 na dystansie długim g. 10.45 pokaz Grupy Akrobacyjnej Żelazny g. 11 przewidywany pierwszy zawodnik na mecie (dystans krótki) g. 13.30 przewidywany pierwszy zawodnik na mecie (dystans długi) g. 18.30 koncert na scenie głównej g. 22.30 uroczyste zakończenie imprezy, pokaz sztucznych ogni Leszek Gracz
45
S P O R T, R E K R E A C J A
Bezdomni piłkarze w Poznaniu
fot. A. Szozda
Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej Bezdomnych, 10-18 sierpnia
Twarde podłoże i bandy to charakterystyczne cechy piłki ulicznej
Piłka nożna bezdomnych, zwana również uliczną, rozgrywana jest na boiskach o wymiarze 15 x 20 metrów, mecze trwają 2 x 7 minut. Na boisku występuje trzech zawodników plus bramkarz. Podczas mistrzostw każda drużyna rozgrywa średnio 2-3 mecze dziennie. Aby zorganizować turniej, który trwa przez tydzień, trzeba mieć co najmniej cztery boiska. W Poznaniu boiska mają powstać nad Jeziorem Maltańskim.
N
ajwiększe osiągnięcia polskich bezdomnych (którzy wzięli udział we wszystkich edycjach) to wicemistrzostwo świata w Edynburgu w 2005 i Kopenhadze w 2007 r. oraz trzecie miejsce w Goeteborgu w 2004 i Kapsztadzie w 2006 r. Mundial rozpocznie się na poznańskiej Malcie 10 sierpnia. Finał zostanie rozegrany osiem dni później. W turnieju udział wezmą 64 drużyny z całego świata: 48 męskich i 16 żeńskich. Homeless World Cup to według organizatorów inicjatywa, która ma włączać sport jako jedną z form „pomocy dla samopomocy” w wychodzeniu z ubóstwa, uzależnień i bezdomności. Pomysłodawcą jest Harald Schmied, redaktor
46
naczelny ulicznej gazety Caritas w Grazu, Megaphon. Uliczną odmianę piłki nożnej zainicjował Mel Young, twórca międzynarodowej sieci Gazet Ulicznych. W oparciu o zasady gry w „dużym” futbolu stworzone zostały reguły, dzięki którym można grać na tanim boisku, drużynę tworzy niewielka liczba zawodników, a dodane zasady powodują, że gra jest bardzo dynamiczna i szybka. Boisko i zasady gry Na mistrzostwach świata boisko ma długość 22 m i szerokość 12-16 m. Bramki mają szerokość 4 m i wysokość 1,30 m. Wokół boiska umieszczone są bandy o wysokości 110 cm. W grze uczestniczą dwie drużyny: bramkarz i 3 zawodników w polu plus makymalnie 4 zawodników rezerwowych. Zmiany następują w locie, drużyna ma prawo do dowolnej liczby zmian podczas spotkania. Mecz składa się z dwóch części po 7 minut (czystej gry) każda, czyli wszystkie przerwy odliczane są od czasu gry. Bramkarz może poruszać się tylko w strefie swojego pola karnego. Nie wolno mu przekroczyć granic pola karnego jakąkolwiek częścią ciała. Pozostali zawodnicy poruszają się w pozostałej części boiska i nie wolno im przekroczyć granic ani swojego pola karnego, ani pola karnego przeciwnika. Sędzia ma prawo udzielenia zawodnikowi kary indywidualnej w postaci czasowego (niebieska kartka) lub całkowitego (czerwona kartka) wykluczenia z gry. Czas wykluczenia wynosi 2 minuty. Wszystkie rzuty wolne w piłce ulicznej są rzutami pośrednimi. Przy rzucie karnym zawodnik ustawia się z piłką na połowie swojej drużyny mniej więcej naprzeciwko bramki przeciwnika. Może oddać strzał bezpośrednio na bramkę przeciwnika lub podprowadzić piłkę w pobliże pola karnego rywali, by w dowolnym momencie oddać strzał na bramkę przeciwnika. Leszek Gracz
S P O R T, R E K R E A C J A
Wielka historia – wielka przygoda
fot. A. Piechocka
sierpniowe wędrówki po Wielkopolsce
na infrastruktura została dostosowana również do potrzeb kajakarzy. Czytelny system oznakowania i gęsta sieć stanic kajakowych, często znajdujących się przy obiektach atrakcyjnych turystycznie, ułatwiają zaplanowanie rejsu. W zależności od czasu i tego, co chce się zobaczyć także na lądzie, wodniacy mogą wybierać poszczególne odcinki trasy, zawsze znajdując na nich wiele atrakcji. A czekają na nich malownicze parki krajobrazowe, obszary Natura 2000 oraz zabytki. W Koninie warto nie tylko pospacerować nowymi Bulwarami Nadwarciańskimi, ale zajrzeć także na starówkę i zatrzymać się na chwilę przy gotyckim kościele pw. św. Bartłomieja, z prze-
Wielkopolska... Kraina, w której narodziło się państwo polskie, gdzie działa się wielka historia, której ślady są tu wciąż czytelne. Można tu przeżyć ciekawą przygodę, odkrywając przeszłość, ale także poznając tętniący współczesnym życiem region, który ma wiele do zaoferowania turyście. Wyruszmy więc na sierpniową wędrówkę po Wielkopolsce. ielkopolskę można zwiedzać na różne sposoby – pieszo, na rowerze, konno, ale także podróżując po jej licznych wodnych szlakach, wśród których miejsce szczególne zajmuje Wielka Pętla Wielkopolski. Liczący niemal 690 km szlak wiedzie przez trzy województwa: wielkopolskie, lubuskie oraz kujawsko-pomorskie i obejmuje rzekę Wartę na odcinku Konin – Santok (338,5 km), rzekę Noteć na odcinku Santok – Kanał Bydgoski (203 km) i drogę wodną przez jezioro Gopło, jeziora konińskie i Kanał Ślesiński do Warty w Koninie (146,5 km). Szlak jest ciągle zagospodarowywany. Powstają na nim miejsca do cumowania i slipowania łodzi, małe przystanie, ale i mariny z prawdziwego zdarzenia takie, jak w Koninie, Lądzie, Śremie, Czarnkowie. Wod-
Marina w Czarnkowie
fot. G. Wójcik
W
47
fot. A. Kaleniewicz
Ląd nad Wartą
Sikawki konne
48
fot. K. Ostrowski
łomu XIV i XV w. W jego wnętrzu znajdziemy wyposażenie pochodzące z różnych epok – od gotyku po rokoko. Ale najbardziej intrygujący zabytek stoi przed świątynią. To romański słup – najstarszy znak drogowy w Polsce, ustawiony w 1151 r. w połowie drogi między Kaliszem a Kruszwicą. W Lądzie nad Wartą z daleka już widać kościół i klasztor, które pozostały po cystersach sprowadzonych tu w XII w. przez Mieszka Starego. Ten najwspanialszy zespół pocysterski w Wielkopolsce wpisany jest na Listę Pomni-
ków Historii. Obecna świątynia pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych i św. Mikołaja, zwieńczona wspaniałą kopułą projektu Pompeo Ferrariego, i klasztor, z dawną Salą Opacką, zdobioną potężnym plafonem pędzla Adama Swacha, pochodzą z czasów barokowej przebudowy. Obok znajduje się oratorium św. Jakuba Apostoła z cennymi średniowiecznymi freskami. Ci wodniacy, którzy zacumują w marinie w Śremie, mogą zaraz po zejściu na ląd wybrać się na spacer ciągnącą się niemal przez 2 km promenadą. To ulubione miejsce spacerów mieszkańców miasta, ale także ciekawych wydarzeń kulturalnych. I... zaskakujących spotkań – na promenadzie ustawiono dwie ławki-pomniki z rzeźbami związanych ze Śremem wybitnych Wielkopolan: ks. Piotra Wawrzyniaka i prof. Heliodora Święcickiego. Będąc w Śremie, warto też zajrzeć do późnogotyckiej fary pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej oraz do kościoła pofranciszkańskiego, w którym na uwagę zasługuje barokowa ambona mająca kształt łodzi Piotrowej z zarzuconą siecią. Tego nie znajdziesz nigdzie indziej W sierpniowy kalendarz można wpisać turystyczne wydarzenia w Wielkopolsce i wybrać się na przykład na X Europejskie i XIII Krajo-
Jarmark Chmielo-
fot. UM Nowy Tomyśl
-Wikliniarski
tających z wikliny różnorodne przedmioty, kibicować im w plecionkarskich konkursach, ale także kupić piękne wyroby z wikliny. Jarmark to także okazja, by zajrzeć do Muzeum Wikliniarstwa i Chmielarstwa i poznać tajniki upraw wikliny i chmielu oraz ich tradycje w rejonie nowotomyskim. A te sięgają przełomu XVIII i XIX w. To zaś, że kultywowane są do dziś, widać tu na każdym kroku. Od stojącego na placu Niepodległości największego na świecie wiklinowego kosza, wpisanego do Księgi Rekordów Guinnessa, rozpoczyna się w Nowym Tomyślu pieszy szlak turystyczny „Spacer wiklinowym deptakiem”, prowadzący przez miasto do wiklinowej muszli koncertowej. Na jego trasie można zobaczyć wiele wiklinowych atrakcji – gazony, dekoracje elewacji, daszki słupków ogłoszeniowych, markizy, parasole chroniące przed słońcem, a nawet wiklinową postać zwaną Tomysem. Anna Plenzler Dzień Spieczonego Bliźniaka w Czarnkowie
fot. UM Czarnkow
we Zawody Sikawek Konnych. Organizowane przez wiele lat w Cichowie, tym razem – po raz pierwszy – odbędą się w Śmiglu. To prawdziwa impreza retro, bowiem zawody rozgrywane są z wykorzystaniem historycznego sprzętu, umundurowania i zaprzęgów konnych. Emocji dostarcza zarówno widowiskowa prezentacja drużyn, jak i ćwiczenia bojowe. I jedyna to okazja, by na własne oczy zobaczyć sikawki, które z wyposażenia straży pożarnych zniknęły całkowicie w połowie lat 60. ubiegłego wieku. Tydzień później (24 sierpnia) trzeba pojechać do Czarnkowa, do którego – z całego kraju – ściągają bliźniacy na tradycyjny Dzień Spieczonego Bliźniaka. Po słonecznym lecie opalone bliźniaki przyjeżdżają tu, by wspólnie pożegnać wakacje, a przy okazji poznać inne pary bliźniąt i dobrze się bawić. Na zlocie bywa nawet 150 par bliźniąt! Wesoły korowód wędruje wtedy przez miasto, a w czasie festynu najwięcej emocji budzą konkursy: Jak dwie krople wody (na najbardziej podobne bliźniaki) oraz konkurs wiedzy bliźniaczej Co dwie głowy to nie jedna. Ci, którzy nad wspólną zabawę z bliźniakami przedkładają urodę wiklinowych wyrobów, zamiast do Czarnkowa powinni w ostatni wakacyjny weekend wyruszyć do Nowego Tomyśla. Od 23 do 25 sierpnia trwać tam będzie Jarmark Chmielo-Wikliniarski. To najważniejsza impreza w tym mieście, od lat przyciągająca nie tylko Wielkopolan, ale także gości z zagranicy. Można wtedy podziwiać kunszt rzemieślników wypla-
49
S P O R T, R E K R E A C J A
Trochę wody dla ochłody mały przewodnik po kąpieliskach w Poznaniu i nie tylko Na letnią kąpiel w jeziorze nie trzeba mieć pomysłu. Wystarczy tylko, żeby było ciepło i chęć przychodzi sama. Ale dokąd pójść? Dokąd pojechać? Cóż... to kłopot, bo jest w czym wybierać.
S
porą popularnością cieszy się wypoczynek nad brzegiem Jeziora Maltańskiego. Można tu spotkać grupy młodzieży, dorosłych i całe rodziny z dziećmi. Kąpielisko zorganizowane jest na wysokości hotelu Park po tej stronie jeziora, po której znajduje się stok narciarski i kolejka górska. Jest strzeżone przez ratowników wodnych. Ma też wydzieloną, ogrodzoną część przeznaczoną do bezpiecznej kąpieli dla bobasów. Zaś atrakcją dla młodzieży są betonowe, wysokie pomosty, z których – mimo zakazu – nastolatkowie często skaczą do wody. Plaża nad Maltą jest obszerna, więc nawet w najgorętsze dni nie panuje na niej zbyt duży tłok. Największym problemem jeziora była przez lata niska przejrzystość wody, a to dlatego, że Malta to niezbyt głęboki akwen o mulistym dnie. Z tego powodu co kilka lat w okresie jesienno-zimowym woda jest całkowicie spuszczana z niecki, a dno oczyszczane. Taka operacja odbyła się minionej zimy, dzięki czemu stan wody nieco się poprawił. Nad jeziorem i w basenie Największą zaletą kąpieliska na Malcie jest to, że jezioro znajduje się niemal w centrum miasta. Dlatego zamiast samochodem, można tu dojechać rowerem, a nawet przyjść pieszo. Na zgłodniałych turystów czeka szeroka oferta gastronomiczna. Natomiast ci, którzy nie lubią smażyć się na słońcu, z pewnością odnajdą dziesiątki innych atrakcji – park linowy, kolejkę górską, wyciąg i sztuczny stok narciarski, korty tenisowe, place zabaw i wypożyczalnie rowerów. Z kolei tym, którzy nie potrafią przemóc się, by wykąpać się w naturalnej słodkiej
50
wodzie, warto polecić wodne zabawy w basenach Term Maltańskich. Znajdują się one po przeciwnej stronie jeziora. Poznaniacy częściej jednak wybierają kąpiel w Malcie, gdyż wstęp na plażę jest bezpłatny. Jak zwykle w okresie wakacji otwarty jest też zespół odkrytych basenów, zwany pieszczotliwie Chwiałką (od nazwy ulicy Chwiałkowskiego, przy której się mieści). Są tu dwa baseny i brodzik. Woda w największym z basenów jest podgrzewana. Dlatego też czasem wydaje się, iż w wodzie jest cieplej niż na powietrzu! Nad Rusałką Kąpielisko jest usytuowane nad brzegiem jeziora od strony Golęcina, ale można do niego swobodnie dojść spacerkiem lub dojechać rowerem. Miejsce to jest strzeżone przez ratowników i przystosowane do wypoczynku na plaży lub na pomalowanym na niebiesko pomoście. Bywa, że panuje tu tłok, ale widać też, że dzieciom to nie przeszkadza. Woda w Rusałce przeważnie jest mętna. Jezioro zostało utworzone przez spiętrzenie wód rzeczki Bogdanki, która nanosi dużo namułów. Występuje tu więc ten sam problem, z którym borykają się stawy sołackie. Dodatkowo latem pojawiają się w wodzie zakwity glonów i sinic. Ale dla tych, którzy obawiają się korzystać z kąpieli, przygotowane są boiska do siatkówki, punkty gastronomiczne, ławeczki i miejsca wypoczynkowe, a także wypożyczalnia leżaków, kajaków i rowerów wodnych. W Strzeszynku i Kiekrzu Piękny szlak rowerowy prowadzi nad popularne kąpielisko nad Jeziorem Strzeszyńskim. Kąpielisko Strzeszynek jest nieco spokojniejsze i mniej zatłoczone niż to nad Rusałką. Nic dziwnego, jest znacznie oddalone od centrum Poznania. A i woda wydaje się bardziej przejrzysta. Być może dlatego, że przy dnie, zainstalowane zostały aeratory, czyli napowietrzacze.
fot. archiwum autora tekstu
Pomost w Strzeszynku
Plaża i miejsce do kąpieli są strzeżone. Z kocem czy ręcznikiem można rozłożyć się zarówno bezpośrednio nad wodą, jak i na pomoście, skorzystać z wypożyczalni kajaków, bezpiecznego miejsca na ognisko i dobrze zjeść. Jest tu też sporo boisk do różnych gier zespołowych, w tym aż cztery boiska do siatkówki plażowej. Co ciekawe, korzystanie z nich jest bezpłatne, ale... tylko wtedy, kiedy podczas zabawy nie przeklina się. Używanie wyrazów uznawanych za niecenzuralne, kończy się obowiązkiem uiszczenia opłaty za grę. Największy poznański akwen wodny to jednak Jezioro Kierskie. Właśnie dlatego, że jest ono tak duże i że wieją tam dość silne wiatry, idealnie nadaje się do uprawiania żeglarstwa. Brzeg jeziora usiany jest przystaniami klubów żeglarskich, w których latem można zapisać się na kurs sternika czy żeglarza i w ten sposób rozpocząć swoją wielką przygodę z tym pięknym sportem. Zaś dla plażowiczów najbardziej odpowiednia jest część brzegowa jeziora od strony Krzyżownik. Znajduje się tam strzeżone i dobrze wyposażone kąpielisko. A może gdzieś dalej? Poznaniacy lubią nie tylko miejskie kąpieliska, ale też dalsze wycieczki w popularne miejsca biwakowe. Bez obawy można polecić kąpielisko
Akwen Tropicana w Owińskach (w drodze na Murowaną Goślinę) oraz kompleks plażowy nad Jeziorem Niepruszewskim (w kierunku Buku). Wstęp na to pierwsze jest płatny, natomiast w Niepruszewie nad brzegiem jeziora dodatkowo znajdują się nieźle przystosowane stanowiska wędkarskie. Dobry stan wody jest też w kąpielisku miejskim w Obornikach, a także w Sierakowie, Orzeszkowie, w Jeziorze Prusimskim koło Międzychodu, w Skorzęcinie i Powidzu oraz nad jeziorami w okolicach Pobiedzisk (Biezdruchowo, Tuczno i Stęszewskie). W okolicach Poznania strzeżone kąpieliska znajdują się nad Jeziorem Kórnickim i Lusowskim. Są tam dość bogato wyposażone plaże z pomostami, wydzielonymi miejscami do zabaw dla dzieci, boiskami sportowymi i toaletami. Wody we wszystkich opisanych kąpieliskach są regularnie badane przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną co najmniej cztery razy w sezonie. Podczas pierwszej kontroli w czerwcu okazało się, że w każdym z nich woda jest zdatna do kąpieli. Sytuacja ta jednak może się zmieniać przez lato. Warto więc przed wybraniem się nad wodę sprawdzić jej jakość w serwisie internetowym (http://sk.gis.gov.pl) lub na stronie Sanepidu (http://wsse-poznan.pl). Jacek Y. Łuczak
51
S P O R T, R E K R E A C J A
Do świętego Rocha…
Fot. Z. Szmidt
za rogatkami: Mikstat
Kościół pw. św. Rocha
Mikstat to niewielkie miasteczko położone w paśmie wzgórz ostrzeszowskich, 143 km od Poznania. Miejsce warte jest jednak tej podróży, zwłaszcza w czasie odpustu, który ze względu na tradycyjne błogosławienie zwierząt gromadzi wielu wiernych.
Ś
więty Roch urodził się w południowej Francji w połowie XIV w. Po utracie rodziców wyruszył pieszo do Rzymu. Po drodze zatrzymał się we włoskim miasteczku Acquapendente, w którym – nie dbając o swoje bezpieczeństwo – opiekował się chorymi na dżumę. Tu otrzymał od Boga dar uzdrawiania, a od ludzi opinię świętego. Po kilku latach pobytu na ziemi włoskiej, gdzie zajmował się zadżumionymi, zapragnął wrócić do Francji. Podejrzany o szpiegostwo został zatrzymany na granicy i torturowany zmarł w więzieniu. Jedna z legend mówi, że w lochu odwiedzał go pies, który lizał mu rany i przynosił pożywienie. Dlatego św. Roch przedstawiany jest jako młodzieniec w łachmanach, z laską podróżną oraz psem biegnącym obok lub liżącym mu rany. Święty jest patronem chorych, orędownikiem w czasie zarazy oraz opiekunem zwierząt domowych.
52
Św. Roch w Mikstacie W Mikstacie kult świętego rozwinął się w XVII i XVIII w., gdy tereny te były nawiedzane przez liczne epidemie. Drewniany kościół pw. św. Rocha powstał pod koniec XVIII w.; na planie krzyża greckiego, z wieżą przy zachodniej ścianie i niewielką sygnaturką na skrzyżowaniu nawy i transeptu. W ołtarzu głównym znajduje się obraz przedstawiający świętego. Ciekawa jest też drewniana figura św. Rocha wykonana w połowie XIX w. przez Pawła Brylińskiego. Dziełem tego artysty jest także wielofiguralny krzyż, znajdujący się przy kościele pw. Świętej Trójcy, tamże ludowa figura św. Rocha. Od kilku lat święty jest patronem miasta, a kościół św. Rocha diecezjalnym sanktuarium. A teraz będziemy kropić... Odpust św. Rocha przypada 16 sierpnia, lecz uroczystości rozpoczynają się już w przeddzień. Wówczas z kościoła pw. Świętej Trójcy do kościoła pw. św. Rocha wyrusza procesja. Po całonocnej adoracji i porannej mszy św. kapłan wypowiada wreszcie ceremonialną formułę: A teraz będziemy kropić... Rozpoczyna się święcenie udekorowanych odświętnie zwierząt domowych, prowadzonych przez równie uroczystych gospodarzy. Także dzieci przybywają ze swymi pupilami: kanarkami, papużkami, kotami, świnkami morskimi, pieskami... Po uroczystej sumie przychodzi pora na świąteczny obiad i odpustowe atrakcje. Nieszpory i procesja do kościoła pw. Świętej Trójcy kończą ten niezwykły odpust. ...do „małego Paryża” Dlaczego Mikstat nazywany jest „małym Paryżem”? Odpowiedzi poszukajcie Państwo sami; podpowiem: przewodnik audio po Mikstacie pobrać można na portalu regionwielkopolska.pl; polecam też książkę Marka Olejniczaka Podania, legendy i opowieści znad Prosny i Baryczy. Zapraszam do Mikstatu! Witold Gostyński
S P O R T, R E K R E A C J A
Co ma babka do Poznania? poznańskie kulinaria Szczecinianie mają paprykarz szczeciński, kielczanie – swój majonez, pod Wawelem króluje kiełbasa krakowska, a w Warszawie – flaki po warszawsku. A z czego znany jest w kuchni Poznań? łyniemy w Polsce z pyrów z gzikiem i szneki z glancem. Turyści zajadają się ziemniaczanymi plyndzami, a wracając do swoich domów zabierają tytki pełne świętomarcińskich rogali. W książkach kucharskich znajdziemy wiele smakołyków, które poznańskie są również z nazwy. Zaczynamy od słodkiego Wizyta w poznańskim domu zaczyna się zazwyczaj od słodkiego. Na wielkanocnym stole nie może zabraknąć poznańskiej babki. W różnych regionach kraju pojawiają się jej różne odmiany. Niektórzy dodają kakao, zdarzają się bakalie czy polewa czekoladowa, chociaż smakosze cenią w babce poznańskiej prostotę i lekki cytrynowy posmak. Czas na konkrety Po słodkim czas na konkret. Tu nie może zabraknąć arcydzieła naszej regionalnej kuchni, czyli pieczonej kaczki po poznańsku, podawanej z pyzami i modrą (czyli czerwoną) kapustą. Drób jest w ogóle bardzo popularny w naszej kuchni. Kto nie przepada za kaczką, może skosztować gęsi po poznańsku nadziewanej kaszą. Nieco bardziej oszczędna potrawa to kiełbasa po poznańsku. Tu do pokrojonej i wcześniej usmażonej kiełbasy dodaje się sos z miąższu chleba żytniego. Pozostałych z chleba skórek nie wolno wyrzucać – będą one integralną częścią tak przyrządzonego dania. Może coś z ryb? W wielkopolskich domach pojawiają się też poznańskie zupy – grzybowa, kalafiorowa czy truskawkowa. Jednak najpopularniejsze są ślepe ryby. W tym ostatnim przypadku nazwa, utrwalona do dzisiaj w gwarze, jest zdecydowanie
fot. A. Wybierała
S
myląca. Jest to bowiem zwykła kartoflanka, która kiedyś gościła na stołach mniej zamożnych poznaniaków. Nie straciła na popularności, a dziś można spotkać różne jej odmiany, także takie, w których nie brakuje mięsa. Pyszna jest zwłaszcza gotowana na wędzonych żeberkach. Dlaczego poznańskie? Skąd się wzięły poznańskie nazwy potraw? Być może chodzi o to, że wiele z nich nie może się obyć bez ukochanych w Poznaniu pyrów? Pochodzenie nazwy wydaje się jednak być znacznie prostsze. Tak jak paprykarz szczeciński wymyślono w szczecińskiej wytwórni rybnej Gryf, tak i poznańskie smakołyki powstały zapewne w kuchniach naszego regionu. Z naszych domów, gospód i restauracji, także dzięki książkom kucharskim, rozpowszechniły się w całym kraju. I nie przejmujmy się, gdy niektórzy mówią, że poznańskie danie musi być oszczędne, najlepiej smakuje odgrzane na drugi dzień, a najważniejszą miarą w naszych przepisach nie jest łyżka ani szklanka, tylko szczypta. Po prostu rozkoszujmy się tym, z czego słynie poznańska kuchnia. Smacznego! Cezary Omieljańczyk
53
Smakuj smak! slow food po poznańsku Za wielką szybą obserwujesz, jak kucharze przygotowują Twoje danie, to Hugo Restaurant. Chcesz wiedzieć, jak je robią? Odpowiedzą na każde pytanie! Tutaj nikt się nie spieszy, bo w tym miejscu najważniejszy jest smak, w tym miejscu rządzi slow food.
F
Słodka specjalność restauracji to macaronsy przygotowywane na miejscu. Hugo Restaurant ul. Wojskowa 4 (City Park) www. hugorestaurant.pl
54
ast foody otaczają nas z każdej strony, ale nie każdy się z tego cieszy. Ich przeciwnicy postanowili więc działać. Efekt jest bardzo smaczny. Jedz powoli Jako bunt przeciwko kulturze szybkiego jedzenia, we Włoszech w 1986 r. narodziła się idea slow food, czyli cieszenia się prawdziwym smakiem jedzenia. By ów cenny skarb odkryć, trzeba wyruszyć na poszukiwania do źródeł – do małych lokalnych producentów i rolników. Należy także wspierać dziedzictwo kulinarne, by je chronić i zachować na przyszłość. W ciągu kolejnych lat ruch slow food przerodził się w międzynarodową organizację typu non-profit. Dziś jej reprezentanci testują dania tych, którzy aspirują do certyfikatu Slow Food. Region na talerzu Dawne koszary wojskowe na Łazarzu są dziś jednym z lepszych adresów w Poznaniu. Tu właśnie znajduje się restauracja Hugo. Przed wejściem wisi ślimak, słynne logo slow food, który mają tylko cztery restauracje w Polsce. – Nie jest łatwo uzyskać certyfikat Slow Food; to długi proces weryfikacyjny – mówi Olimpia Wieczorek, która w restauracji zajmuje się
promocją. – Eksperci sprawdzają, z czego i jak gotujemy nasze dania – wyjaśnia. – Dlatego tworzymy je od podstaw, szanujemy każdy produkt, z którego powstają i korzystamy przede wszystkim z regionalnych produktów. W konsekwencji nasza karta menu zmienia się wraz z porami roku – tłumaczy Agnieszka Tylenda, właścicielka restauracji. – Efekt jest taki, że od 4 kwietnia 2013 r. mamy certyfikat – dodaje. Za wielką szybą – Slow food to przede wszystkim szacunek dla produktu – tłumaczy Dominik Narloch, szef kuchni – każdego etapu obcowania z nim – od nabycia, przez przygotowanie, aż do podania – wyjaśnia. Jeżeli do tego dodać nieprzeciętne umiejętności kucharzy restauracji Hugo, to finalnie otrzymujemy danie, którego smak zapamiętamy na długo. Nim jednak będziemy mogli delektować się posiłkiem, możemy z sali restauracyjnej, przez wielką szybę, podglądać pracę w kuchni. Jeśli ów kuchenny spektakl to dla nas wciąż mało, kucharz może osobiście opowiedzieć nam o tym, co mamy na talerzu. – Nie ukrywamy naszych przepisów, naszym celem jest wykształcenie w ludziach szacunku do produktów – tłumaczy Dominik Narloch. – Gości bardzo często fascynuje, jak danie powstało, jakie produkty można ze sobą łączyć, dlaczego używamy jak najmniej przypraw itp. – dodaje. Restauracja Hugo czeka więc na wszystkich zabieganych – kusi smakiem codziennych lunchów, a także cenami. Jan Gładysiak
T E K S T P R omocyjny
fot. archiwum Hugo Restaurant
sport , rekreacja
kino
Sens bezsensu W kręgu miłości Felixa van Groeningena
Flamandzki reżyser Felix van Groenin-
cie film mógłby się przerodzić w płaczliwy
gen znany jest w Polsce z filmu Boso,
melodramat, ale ambicje van Groeninge-
ale na rowerze, w którym bez senty-
na sięgają znacznie dalej i wyżej. Zadaje
mentów i łzawych efektów poruszył
on pytania o przyczynę i sens cierpienia.
kwestię rodzinnych więzów i traum.
Elise miota się między wiarą a despe-
W swym najnowszym dziele kontynu-
racją. Oskarża Didiera, że to on sprowo-
uje ten temat, tyle że dotyka go z zu-
kował nieszczęście, bowiem nie chciał
pełnie innej strony.
mieć dziecka. Według niej choroba jest
Poprzednio bohaterowie sami sobie
karą za jego grzech. Dla mężczyzny zaś,
i swojemu potomstwu gotowali podły
wyznającego światopogląd ateistyczny,
los. Tym razem tragedia przychodzi z ze-
nowotwór córeczki to przejaw absurdu
Bartosz Żurawiecki poleca
wnątrz, ludzkie działania nie są jej w sta-
istnienia. Jeden z tych bezdusznych,
nie zapobiec.
przez nikogo niezawinionych przypadków,
Na początku jednak, zgodnie z polskim
którym podlega nasze życie.
tytułem, W kręgu miłości jest miłość
Reżyser nie rozstrzyga, po czyjej stronie
Śnieżka Pablo Bergera
Śnieżka Ole!
właśnie. Łączy ona artystę Didiera i Elise,
leży racja, bo jakie znaczenie ma abstrak-
Rewizji Królowej Śnieżki ciąg
właścicielkę studia tatuażu. Kochanko-
cyjna racja w sytuacji, gdy na ludzi spada
dalszy. Po dwóch amerykańskich
wie, oprócz wspólnego życia, dzielą także
coś tak strasznego? Pokazuje jedynie, jak
ekranizacjach tej baśni przyszła
uwielbienie dla muzyki bluegrassowej. To
krąg miłości zmienia się w krąg bólu i roz-
kolej na oryginalną wersję hisz-
w rytmie ballad tego gatunku rozgrywa
paczy, z którego nie sposób uciec. Choć
pańską, utrzymaną w stylistyce
się opowieść.
zarazem, na przekór wszystkiemu, Elise
kina niemego. Reżyser, Pablo
Pierwszym cieniem na związku bohaterów
i Didier próbują, każde po swojemu, zna-
Berger, przeniósł opowieść do
położy się nieplanowana ciąża, w jaką zaj-
leźć jakiś sens w tym całym bezsensie.
Sewilli lat 20. XX w. i nadał jej
dzie Elise. Wkrótce jednak urodzi im się
Warto dodać, że na ostatnim festiwalu
silnie feministyczną wymowę.
córka, którą oboje pokochają bezwarun-
w Berlinie film Felixa van Groeningena
Dość powiedzieć, że główna bo-
kowo. Niestety, dziewczynka zapadnie na
zdobył Nagrodę Publiczności.
haterka jest… torreadorką, zaś
Bartosz Żurawiecki
jeden z krasnoludków lubi się przebierać w damskie ubrania. Berger połączył wątki utworu braci Grimm z motywami charakterystycznymi dla kultury i kina hiszpańskiego. To Śnieżka przesiąknięta zmysłowością i muzyką flamenco. Śnieżka z ognistym temperamentem rozgrywa ze Złą Królową, obleczoną w koronki, pojedynek na granicy życia i śmierci. Nic więc dziwnego, że czarno-biały fot. materiały dystrybutora
chorobę nowotworową. W tym momen-
film był w Hiszpanii wielkim przebojem i zgarnął wszystkie najważniejsze krajowe nagrody. Został także zgłoszony jako narodowy kandydat do rywalizacji oscarowej.
55
kino
Animowany, ale dla dorosłych Sklep dla samobójców Patrice Leconte
fot. materiały dystrybutora
Przemysław Toboła poleca Historia powstania pewnego jabłka jOBS Joshuy Michaela Sterna Biograficzny. Losy Steve’a Jobsa od założenia firmy Apple, razem ze Stevem Wozniakiem, w garaJeden z przebojów ubiegłorocznego
sklepu z ofertą na ciężkie czasy. Mishima
roku 2001, do prezentacji iPoda.
poznańskiego Animatora od 9.08 w ki-
i żona jego Lukrecja spokojnie mogliby
Śledzimy 25 lat z życia jednego
nach
się reklamować wersami Baudelaire’a:
z największych geniuszy naszych
Reżysera Sklepu dla samobójców zna-
Duszyczko, ja na tym się znam! Spakujmy
czasów, może od informatyki
my jako twórcę takich filmów, jak Mąż
się i jedźmy na Borneo. Albo jeszcze dalej,
a może od marketingu. Kto to roz-
fryzjerki czy Dziewczyna na moście. Li-
na sam kraniec Bałtyku, albo nawet poza
strzygnie dziś, w erze tabletów.
ryczne opowieści o ludzkich relacjach,
samo życie – zatrzymajmy się na biegunie.
Pozostają otwarte pytania o kulisy
które zanurzone w nurcie codzienności, od
Tam słońce jedynie ukośnie dotyka zie-
sukcesów Jobsa. Na ile wpłynę-
niezwykłości do drugiego człowieka dzieli
mi, barwy gaszą szare następstwa dnia
ły wyniesione z podróży do Indii
czasami jeden krok. Sklep dla samobój-
i nocy, monotonia rośnie, a przecież to po-
doświadczenia mistyczne? A ile
ców to animowany czarny humor; swoiste
łowa nicości. Tam będziemy mogli kąpać
w tym LSD? Jak zmienił postrze-
remedium francuskiego reżysera na czas
się w mrokach, a zorze polarne, aby nas
ganie oczywistej rzeczywistości
światowego kryzysu. Jak pisał przed laty
rozruszać, od czasu do czasu wysyłać nam
przez Jobsa trening medytacji
Charles Baudelaire w poemacie Paryski
będą różowe strzały, jak ognie sztuczne
zen? Nie wiemy, ale kto nie chciał-
spleen, manifeście samobójców wszyst-
puszczane z samego Piekła./ Wreszcie du-
by poznać sekretu, by zostać tak
kich czasów: Czyżby moja dusza umarła?/
sza wybucha i rozsądnie woła: Nieważne
bajecznie bogaty jak Steve Jobs,
Czyżbyś dotarła do takiego otępienia, że
gdzie, nieważne dokąd! Byleby poza tym
który przecież umarł na raka
znalazłaś upodobanie w swojej chorobie?
światem! – bo tak Baudelaire nawoływał
trzustki, jak pospolity śmiertelnik.
Jeżeli to prawda, to ucieknijmy do krajów
bratnie dusze samobójców, ale czynił to
podobnych do Śmierci. W takim to stanie
naprawdę. Patrice Leconte depresyjnych
ducha znajdujemy klientów sklepu z goto-
ponuraków stara się rozbroić uśmiechem
wymi zestawami dla samobójców. Oferta
i piosenką, rodem z francuskiego musica-
różnoraka ze znakiem jakości lub raczej
lu. W polskiej wersji dodatkowym sprzy-
skuteczności, czyli Quod libet – dla jednych
mierzeńcem po stronie zaraźliwego śmie-
sznur konopny, trucizn kolorowych z men-
chu są głosy znanych i lubianych aktorów
del, a dla tradycjonalistów katana do sep-
czy kabareciarzy.
fot. materiały dystrybutora
żu jego domu w Palo Alto, aż do
puku, świeżo naostrzona przez właściciela
56
Przemysław Toboła
muzyka
Teatr Muzyczny dla Poznania
fot. D. Żółtowski
koncert w Auli Uniwersyteckiej, 31 sierpnia, g. 17
Koniec lata i zapowiedź nowego sezonu to powody
Upiora z Phantoma wcieli się jak w Teatrze Maciej Ogór-
zaproszenia poznaniaków przez Teatr Muzyczny, jego
kiewicz, któremu najczęściej towarzyszy Anna Lasota
solistów, chór i orkiestrę, a także znakomitego dyry-
jako Christine. Piękną kreację Tewjego Mleczarza two-
genta José Maria Florêncio.
rzy Włodzimierz Kalemba. Usłyszymy zatem Gdybym był
Na początek usłyszymy uwerturę do Barona Cygańskiego
bogaczem, a następnie w duecie z Anną Bajerską-Witczak,
J. Straussa, którego wznowienie jeszcze w tym roku przy-
wieloletnią divą Teatru, równie znane Czy mnie kochasz.
gotuje maestro Florêncio. Dalej pojawią się wspaniałości,
Nie zabraknie w tej odsłonie fragmentów innych musicali:
składające się na żelazny repertuaru Teatru: fragmenty
West Side Story, My Fair Lady czy Człowieka z La Man-
Zemsty nietoperza J. Straussa, Księżniczki czardasza E. Kal-
chy z Jackiem Rysiem w roli Don Kichota. We fragmencie
mana z czardaszem w wykonaniu Agnieszki Wawrzyniak
Candida L. Bernsteina usłyszymy Marię Rozynek, laure-
czy Wesołej wdówki F. Lehara z kreacją Joanny Horodko.
atkę nagrody publiczności turnieju I love Mozart. Wystą-
Wykonane zostaną takie przeboje, jak: Ach jakże mi ser-
pią również inni soliści Teatru: Anita Urban, Mirosław Kin,
duszko drży, Taki pan jak pan, Mów mi ty, Ach kobietki, Usta
Jarosław Patycki, Wiesław Paprzycki, Seweryn Wieczo-
milczą, dusza śpiewa, Wielka sława to żart, a także Czar-
rek, a gościnnie Barbara Gutaj i Hubert Stolarski.
dasza Rozalindy. Ten ostatni utwór zaśpiewa Marcelina
Tych, którym nie uda się kupić biletu, bądź otrzymać jednej
Beucher, laureatka czerwcowego turnieju głosów, zreali-
z 500 darmowych wejściówek, zapraszamy na piknikowe
zowanego w ramach spektaklu I love Mozart. Przedsma-
oglądanie koncertu na ekranie przed Aulą UAM w pobliżu
kiem październikowej premiery w Teatrze (11 i 12.10.2013)
fontanny. Od g. 15 Teatr przygotowuje tam atrakcje dla
będą fragmenty Orfeusza w piekle J. Offenbacha, z najbar-
dzieci i dorosłych oraz kulinaria umilające słuchanie.
dziej znanym kankanem w historii operetki. Śladem pre-
Na koniec wypada zaśpiewać Time to say goodbye…, jak
miery sprzed 155 lat realizatorzy obiecują niespodzianki.
najczęściej do zobaczenia w Teatrze Muzycznym!
Scenografię i kostiumy przygotowują Piotr i Ewa Tetlak,
Przemysław Kieliszewski
kierownictwo muzyczne objął Marek Moś, reżyseruje
Nowość! Bilety do nabycia nie tylko w kasie Teatru, ale
Artur Hofman, znany w Poznaniu ze świetnych insceni-
również w nowym systemie sprzedaży internetowej:
zacji, m.in. Skrzypka na dachu i Phantoma. Fragmenty
www.teatr-muzyczny.poznan.pl. Bezpłatne wejściówki
tych dzieł wypełnią część musicalową koncertu. W rolę
w CIM-ie do wyczerpania.
57
muzyka Lato w mieście 2013 Ruby Hughes wystąpi
koncerty…
z Orkiestrą Arte dei Suonatori 10.08 w kościele oo. Franciszkanów
¦ Staromiejskie Koncerty Organowe na zabytkowych organach Friedricha Ladegasta z 1876 r. fara poznańska, ul. Gołębia 1, g. 20 organizator główny: Towarzystwo Przyjaciół Poznańskiej Fary www.fara.archpoznan.org.pl ¦ 8.08, koncert – Daniel Zaretsky (Rosja);
najwybitniejszy
organista
rosyjski średniego pokolenia; profesor Uniwersytetu i Konserwatorium fot. materiały organizatorów
Muzycznego w Petersburgu; laureat wielu międzynarodowych konkursów organowych; juror licznych europejskich konkursów organowych; koncertuje na całym świecie. Dokonał wielu nagrań płytowych; poza działalnością koncertową zajmuje się również rekon-
w Poznaniu, laureat Konkursu im.
publiczności na Haendel Singing Com-
strukcją historycznych instrumentów
J. S. Bacha w Gdańsku; juror kon-
petition w 2009 r. Ukończyła z wyróż-
oraz budową nowych organów.
kursów
organizator
nieniem Hochschule für Musik und
¦ 15.08, koncert – Sebastian Küchler-
festiwali organowych (Międzynaro-
Theater w Monachium. W paździer-
-Blessing (Niemcy) wybitny młody
dowy Festiwal Muzyki Organowej
niku 2009 r. zadebiutowała w Theater
organista, obecnie student Hochschule
i Kameralnej w Wolsztynie); koncer-
an der Wien w operze Tancredi G. Ros-
für Musik we Freiburgu; laureat wszyst-
tuje w całej Europie; dokonał licznych
siniego pod dyrekcją Rene Jacobsa.
kich konkursów organowych, w których
nagrań na organach Poznania i Wiel-
Od tego czasu wielokrotnie była
brał udział, m.in. European Competition
kopolski.
odtwórczynią głównych ról w teatrach
for Young Organists (Ljubljana), Impro-
wstęp wolny
operowych w całej Europie. Współ-
organowych;
pracowała z takimi zespołami, jak:
visation Competition (Herford), Inter-
58
nationale Orgelwoche (Nürnberg 2011,
¦ Koncert Koncerty weneckie
Academy of Ancient Music, BBC Con-
I nagroda), Międzynarodowy Konkurs
Martin Gester (Francja) – dyrygent,
cert Orchestra, London Mozart Play-
Bachowski w Lipsku 2012 (I nagroda).
organy
ers, Manchester Camerata, Philhar-
¦ 22.08, koncert – Mona Rozdestven-
Ruby Hughes (Wielka Brytania) – sopran
monia Orchestra, Stuttgart Chamber
skyte (Rosja); rosyjska organistka
Komale Akakpo (Niemcy) – psałterion
Orchestra i Zurich Chamber Orchestra.
młodego pokolenia, absolwentka Kon-
Orkiestra Arte dei Suonatori
Artystka po raz pierwszy wystąpiła
serwatorium Muzycznego w Moskwie;
w programie: Concerti grossi op. 6
z Arte dei Suonatori w 2012 r. podczas
obecnie studiuje w Akademii Muzycznej
G. F. Haendla, utwory wokalne i kon-
West Cork Chamber Music Festival.
w Detmold. Jest laureatką wielu krajo-
certy A. Vivaldiego na psałterion oraz
wych konkursów organowych (ostat-
na smyczki
nio na I Międzynarodowym Konkursie
10.08, g. 19.30, kościół oo. Franciszka-
g. 17 – wykład na temat muzyki kla-
Organowym im. J. Naujalisa w Wilnie
nów, Góra Przemysła
sycznej w Islandii i Norwegii
– II nagroda).
bilety: 20 zł – ulgowe i 30 zł – normalne
g. 17.30 – koncert muzyki polskiej,
¦ 29.08, koncert – Sławomir Kamiń-
Ruby
islandzkiej i norweskiej w wykonaniu
ski; profesor Akademii Muzycznej
pierwszej
¦ Dzień Norwegii i Islandii, 9.08
Hughes
jest
nagrody
zdobywczynią oraz
nagrody
artystów polskich i norweskich
muzyka g. 18.30 – polsko-norwesko-islandzkie
¦ 28.07, koncert inauguracyjny
¦ 4.08, recital
jam session
Roman Perucki – organy
Tomasz Zebura – organy
wykonawcy: Ashildur Haraldsdóttir –
Maria Perucka – skrzypce
w programie: G. Muffat, J. S. Bach,
flet, Nina Margret Grimsdóttir – forte-
w programie m.in. J. Rheinberger,
J. Brahms, R. Schumann, A. G. Ritter
pian, Ewa Murawska – flet, Katarzyna
F. W. Markull, F. Borowski, A. Péron,
Tomasz Zebura od 2009 r. studiuje na
Stroińska-Sierant – fortepian, Jarosław
J. J. Bott, A. Zarzycki, Cz. Sosnowski,
Uniwersytecie Muzycznym im. F. Cho-
Sierant – skrzypce i inni
S. Rachmaninow
pina w Warszawie. Jest laureatem
W dniach 9-21.08 w Salonie ekspo-
Prof. Roman Perucki (ur. 1961) ukoń-
ogólnopolskich i międzynarodowych
nowana będzie wystawa fotografii
czył gdańską Akademię Muzyczną
konkursów muzycznych, m.in. III Akade-
islandzkich i norweskich.
im. Stanisława Moniuszki w klasie
mickiego Konkursu Organowego Romu-
Salon Muzyczny – Muzeum Feliksa
organów prof. Leona Batora w 1985 r.
ald Sroczyński in memoriam w Poznaniu
Nowowiejskiego, Willa Wśród Róż,
Uczestniczył w mistrzowskich kursach
w 2012 r. (I nagroda).
al. Wielkopolska 11
organowych w kraju i za granicą. Jest
¦ 11.08, recital
organizatorzy: Towarzystwo im. Feliksa
pierwszym organistą Katedry Oliwskiej.
Agnieszka Kosmecka – organy
Nowowiejskiego i Akademia Muzyczna
Koncertuje w kraju i za granicą (Europa,
w programie: J. S. Bach, F. Mendels-
im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu
USA i Japonia). Podczas swojej dotych-
sohn-Bartholdy, P. Eben, N. Bruhns,
www.nowowiejski.pl
czasowej działalności dał ponad 2000
M. Sawa
wstęp wolny
recitali. Dokonał licznych nagrań dla Pol-
Agnieszka Kosmecka jest studentką
skiego Radia i Telewizji, Telewizji NDR
V roku poznańskiej Akademii Muzycz-
¦ Koncerty Promenadowe 2013
oraz rozgłośni brytyjskich, słowackich
nej w klasie organów prof. Sławomira
¦ 18.08, Orkiestra Dęta Nekielskiego
i innych, a także nagrań płytowych.
Kamińskiego. Jest laureatką I nagrody
Ośrodka Kultury, kapelmistrz Eugeniusz
Maria Perucka jest absolwentką Aka-
na Międzynarodowym Konkursie Orga-
Drewniak
demii Muzycznej w Gdańsku. Wystę-
nowym w Castellana Grotte (Włochy)
¦ 25.08, Orkiestra Dęta OSP i CKSiP
powała w kwartecie smyczkowym,
w 2012 r., II nagrody na Ogólnopolskim
w Pyzdrach,
z którym brała udział w wielu konkur-
Konkursie Organowym w Olsztynie oraz
kapelmistrz Miłosz Buchowski
sach muzyki kameralnej. Jako solistka
III nagrody na III Ogólnopolskim Konkur-
Stary Rynek g. 11.45 i park Wilsona g. 16
występowała z Kaliską Orkiestrą Sym-
sie Organowym Romuald Sroczyński in
wstęp wolny
foniczną. Przez wiele lat była koncert-
memoriam w Poznaniu w 2012 r.
organizacja: Polski Związek Chórów
mistrzem w Zespole Muzyki Dawnej
¦ 18.08, koncert
i Orkiestr Oddział Wielkopolski Macierz
Cappella Gedanensis.
Rimvydas Mitkus (Litwa) – organy
w Poznaniu ¦ Koncerty Farne w lipcu i sierpniu
Roman Perucki i Maria Perucka zagrają 28.07 w Wolsztynie w kościele pw. Wniebowstąpienia Pana Jezusa
codziennie od poniedziałku do soboty o g. 12.15, fara poznańska, ul. Gołębia 1 organizator: organiści farni oraz Towarzystwo Przyjaciół Poznańskiej Fary wstęp wolny
¦ XVIII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej w Wolsztynie, 28.07-25.08 Koncerty odbywają się w kościele pw. Wniebowstąpienia Pana Jezusa o g. 16.30 w Wolsztynie, wstęp wolny
fot. materiały organizatorów
festiwale…
59
muzyka Vytenis Gurstis (Litwa) – flet
1998. Zespół tworzą wybitni instru-
kościół oo. Franciszkanów, Góra Prze-
w programie: J. S. Bach, L. Vinci,
mentaliści, występujący nie tylko jako
mysła w Poznaniu, g. 20
J. Naujalis, R. Schumann, C. Reinecke,
muzycy orkiestrowi, ale także jako
24.08
F. Peeters
kameraliści i soliści. Mają w swoim
¦ Msza święta i koncert
Rimvydas Mitkus (organista i pianista)
dorobku wiele koncertów kameralnych
Chór
studiuje grę na organach i dyrygenturę
z różnorodnym repertuarem od muzyki
Kultury i Sztuki z Sankt-Petersburga
chóralną w Litewskiej Akademii Muzyki
barokowej do współczesnej. Muzycy
(Rosja)
i Teatru. Występuje jako solista i kame-
nagrali płyty z utworami polskich
Siergiej Jekimow – dyrygent
ralista na Litwie i za granicą. W 2009 r.
kompozytorów XX w. oraz we własnej
kościół pw. NMP Wniebowziętej w Zbą-
zdobył drugą nagrodę w Narodowym
transkrypcji Sonatę Es dur BWV 525
szyniu, g. 18
Konkursie Młodych Organistów im.
J. S. Bacha.
¦ Koncert
Juozasa Naujalisa. W 2012 r. na Mię-
Prowadzenie koncertów: Sławomir
Chór Katedralny Oranta Soboru Świętej
dzynarodowym
Kamiński, Barbara Wrzeciono, Barbara
Trójcy z Łucka (Ukraina)
Organistów im. Juozasa Naujalisa zdo-
Czyżewska
Wasyl Mojsijuk – dyrygent
był pierwszą nagrodę.
Dyrektor
Vytenis Gurstsis w 2007 r. rozpoczął
Kamiński
mysła w Poznaniu, g. 20
studia licencjackie w Royal Academy
więcej na: www.wolsztyn.poznan.
25.08
of Music w Londynie. Studia kontyny-
opoka.org.pl/festiwal/
¦ Koncert galowy
Konkursie
Młodych
artystyczny:
Sławomir
Uniwersytetu
kościół oo. Franciszkanów, Góra Prze-
Chór Kameralny Cappella Musicae Anti-
uje pod kierunkiem profesora Roberta
60
Państwowego
Winna w Hochschule für Musik und
¦ Międzynarodowe Spotkania
quae Orientalis
Tanz w Kolonii. Występuje jako solista
z Muzyką Cerkiewną,
Leon Zaborowski – dyrygent
i kameralista na Litwie i poza jej grani-
22-25.08.
Chór
cami. Jest laureatem licznych konkur-
Program:
Kultury i Sztuki z Sankt-Petersburga
sów fletowych – narodowych i między-
22.08
(Rosja)
narodowych.
¦ Msza święta i koncert
Siergiej Jekimow – dyrygent
¦ 25.08, koncert finałowy
Chór Państwowego Uniwersytetu Kul-
Chór Katedralny Oranta Soboru Świętej
Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa – organy
tury i Sztuki z Sankt-Petersburga (Rosja)
Trójcy z Łucka (Ukraina)
Krakowskie Trio Stroikowe w składzie:
Siergiej Jekimow – dyrygent
Wasyl Mojsijuk – dyrygent
Marek Mleczko – obój, Roman Wida-
kościół pw. Najświętszego Serca Pana
kościół
szek – klarnet, Paweł Solecki – fagot
Jezusa w Grodzisku Wlkp., g. 18.30
w Woźnikach, g. 16
w programie: J. S. Bach, L. Boëllmann,
¦ Msza święta i koncert
Chór Katedralny Oranta Soboru
F. Mendelssohn-Bartholdy, M. Sawa,
Chór Katedralny Oranta Soboru Świętej
Świętej Trójcy w Łucku istnieje od
A. Tansman, H. Tomasi
Trójcy z Łucka (Ukraina)
1990 r., jego kierownikiem artystycz-
Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa stu-
Wasyl Mojsijuk – dyrygent
nym i dyrygentem jest od początku
diowała grę na organach pod kierun-
kościół pw. św. Mateusza w Opalenicy,
Wasyl Mojsijuk. Oprócz śpiewów cer-
kiem prof. Magdaleny Czajki i prof.
g. 18.30
kiewnych Oranta wykonuje utwory
Juliana Gembalskiego. W 2002 r.
23.08
chóralne wybitnych ukraińskich kom-
uzyskała dyplom z wyróżnieniem na
¦ Msza święta i koncert
pozytorów, opracowania pieśni ludo-
Akademii Muzycznej im. F. Chopina
Chór Katedralny Oranta Soboru Świętej
wych, utwory kompozytorów współ-
w Warszawie. Zdobyła II nagrodę
Trójcy z Łucka (Ukraina)
czesnych. Chór koncertuje na Ukrainie
w
Wasyl Mojsijuk – dyrygent
oraz za granicą, zdobywając laury na
Muzyki Organowej w Rumi (1999).
kościół pw. NMP Niepokalanie Poczętej
festiwalach i konkursach chóralnych.
W ramach działalności w Stowarzy-
(fara) w Wolsztynie, g. 18.30
Zespół nagrał trzy płyty CD z ukraiń-
szeniu Pro Musica Organa animuje
¦ Koncert
skimi śpiewami cerkiewnymi, kolę-
życie muzyczne oraz organizuje kon-
Chór
certy i kursy muzyki organowej.
Kultury i Sztuki z Sankt-Petersburga
zytorów współczesnych.
Krakowskie Trio Stroikowe powstało
(Rosja)
Wasyl Mojsijuk ukończył Narodową
z inicjatywy Marka Mleczko w roku
Siergiej Jekimow – dyrygent
Akademię Muzyczną Ukrainy im. P. Czaj-
Międzynarodowym
Konkursie
Państwowego
Uniwersytetu
Państwowego
klasztorny
Uniwersytetu
Franciszkanów
dami oraz świeckimi utworami kompo-
muzyka mii Muzycznej w Poznaniu. Obecnie jest profesorem w Katedrze Chóralistyki. Od 2013 r. jest kierownikiem Katedry Edukacji Muzycznej Akademii Muzycznej w Poznaniu. W latach 19781986 prowadził chór Akademii Muzycznej w Poznaniu, a w latach 1987-1989 fot. materiały organizatorów
Chór Teatru Wielkiego w Łodzi.
Los Mighty Calacas usłyszymy 27.08 w Blue Note
Organizacja festiwalu: Wolsztyński Dom Kultury i Chór Kameralny Cappella Musicae Antiquae Orientalis
klubowe granie Blue Note Poznań Jazz Club ul. Kościuszki 79 (gmach CK Zamek)
kowskiego w Kijowie. Od 1984 r. jest
Państwowego Uniwersytetu Kultury
tel./faks 61 657 07 77, 61 851 04 08
pedagogiem Średniej Szkoły Muzycznej
i Sztuki w Sankt-Petersburgu. Szereg
www.bluenote.poznan.pl
w Łucku, a od 2001 r. jest również peda-
utworów chóralnych S. Jekimowa
Facebook.com/bluenotepoznan
gogiem Instytutu Sztuki Państwowego
jest wykonywanych przez rosyjskie
¦ Imprezy towarzyszące Dancing
Uniwersytetu Wschodnioeuropejskiego
zespoły chóralne, zostały nagrane na
Poznań
w Łucku. Od roku 2007 prowadzi Chór
CD, rozbrzmiewają na antenie radiowej
wstęp: 10 zł, dla uczestników warszta-
Akademicki tego instytutu.
i TV, są wydawane w Rosji i w innych
tów bezpłatny
Chór Państwowego Uniwersytetu
krajach.
¦ 21.08, g. 21 Orient Party
Kultury i Sztuki w Sankt-Petersburgu
Chór Kameralny Cappella Musicae
Pokazy tańców belly dance, ATS i Bol-
założony został w latach 70. XX w.
Antiquae Orientalis powstał w 1984 r.
lywood. Po pokazach impreza w stylu
Członkami chóru są studenci – przyszli
z inicjatywy Leona Zaborowskiego.
orientalnym.
chórmistrzowie. Od 2011 r. kierow-
Skupiając przedstawicieli różnych śro-
¦ 22.08, g. 21 Czwartkowy Klasyk
nikiem artystycznym i dyrygentem
dowisk i pokoleń, ten poznański zespół
Najstarsza w mieście impreza w ryt-
zespołu jest Siergiej Jekimow. Chór jest
specjalizuje się w muzyce cerkiew-
mach r’n’b, funk, soul i rap. Grają: DJ
laureatem wielu rosyjskich i między-
nej mistrzów rosyjskich XVIII-XX w.
Biskup i DJ Simo.
narodowych konkursów chóralnych.
Jest wielokrotnym zdobywcą nagród
bilety: 15 i 10 zł
Koncertuje w Rosji oraz za granicą.
i wyróżnień na międzynarodowych kon-
¦ 23.08, g. 21 Warsztatowe After
W swoim repertuarze ma wiele utwo-
kursach i festiwalach chóralnych. Cap-
Party
rów a cappella różnych epok i stylów.
pella dała ponad 450 koncertów w kraju
Barwny melanż brzmień i tanecznych
Siergiej Jekimow ukończył w 1998 r.
i za granicą. Chór brał udział w 30 mię-
technik.
Sankt-Petersburgskie Państwowe Kon
dzynarodowych festiwalach za granicą
¦ 24.08, g. 21 Taneczne Pożegnanie
serwatorium im. N. Rimskiego-Korsa-
oraz w 50 festiwalach krajowych.
Warsztatów
kowa w klasie dyrygentury chóralnej
W dorobku artystycznym zespołu są
Parada tanecznych rozmaitości w naj-
i w klasie kompozycji. Jest docentem
nagrania radiowe, wideo, telewizyjne
lepszym stylu: modern, funky, r’n’b
w Katedrze Dyrygentury Chóralnej
oraz trzy płyty kompaktowe.
i gorące rytmy latynoskie.
Sankt-Petersburgskiego Konserwato-
Leon Zaborowski ukończył dyry-
¦ Ponadto:
rium i w Katedrze Chóralnej Wydziału
genturę chóralną w Konserwatorium
¦ 27.08, g. 20 Los Mighty Calacas
Sztuki Państwowego Uniwersytetu
im. P. Czajkowskiego w Moskwie.
(Meksyk)
Kultury i Sztuki w Sankt-Petersburgu.
W latach 1980-1985 odbył studia
Meksykański kwartet, którego muzyka
Prowadzi Chór Żeński Średniej Szkoły
doktoranckie w Konserwatorium Mos
to „stylistyczna tortilla”, doprawiona
Muzycznej im. N. Rimskiego-Korsa-
kiewskim. Od 1978 r. jest pracowni-
takimi pikantnymi przyprawami, jak
kowa w Sankt-Petersburgu oraz Chór
kiem naukowo-dydaktycznym Akade-
blues, soul czy funky oraz szczyptą
61
muzyka 2.08 Młoda Polska Filharmonia zagra w parku Starego Browaru
¦ Mobilne Centrum Kultury KontenerART pomiędzy mostem Rocha a mostem Chrobrego na tyłach Starej Gazowni ¦ 5-8.08, g. 18-21 Warsztaty Korzenie Rytmu: Batucada Farca Da Rua Podczas zajęć uczestnicy stworzą fot. materiały organizatorów
orkiestrę sambową, składającą się z tradycyjnych brazylijskich bębnów i na koniec zagrają prawdziwą sambę, bossa novę i baile funk z Heltonem Santosem (Brazylia) i Susaną Limą (Portugalia). Zajęcia prowadzi Bohdan Imiela, specjalizujący się w grze na perkusji brazylijskiej, indyjskich tablach oraz dobrego humoru. Skład zespołu: Mar-
zator koncertu, Stary Browar, przygoto-
bębnach obręczowych.
cos Coll, Emilliano Juárez, Fernando
wał kilkaset miejsc siedzących, a także
¦ 7.08, g. 20.30 Koncert: Muchy
Ruvel i Zoar Miranda.
parkowych leżaków. W razie niepogody
Od 2006 r. muzycy wydali trzy płyty,
koncert zostanie przeniesiony do wnętrz
kilka singli i odwiedzili wszystkie naj-
Klubokawiarnia Meskalina
Starego Browaru.
ważniejsze festiwale w Polsce.
Stary Rynek 6
Wstęp wolny.
¦ 14.08, g. 20.30 Koncert: Tfaruk
www.meskalina.com
Patronat nad wydarzeniem objął Prezy-
Zespół wykonuje muzykę improwi-
¦ 3.08, g. 20.30 Brynja i Ósk
dent Poznania.
zowaną, której punktem wyjścia jest
Brynja i Ósk to utalentowane autorki pio-
nowoczesny, transowy jazz.
senek tworzące w nurcie folk, mieszka-
¦ Koncert Męskie Granie 2013
¦ 19-22.08, g. 18-21 Warsztaty Korze-
jące w Reykjaviku. Dziewczyny koncer-
Tegoroczna trasa koncertowa Męskiego
nie Rytmu: Muzyka i taniec Malinke
towały we Włoszech, Danii, Norwegii,
Grania, będzie prawdziwą muzyczną
Uczestnicy poznają sekrety muzyki gwi-
Francji, na Słowacji. W ramach polskiej
ucztą. Świetną muzykę wykonają m.in.
nejskiego plemienia Malinke, technikę
i słowackiej trasy razem z artystkami na
Ballady i Romanse, Bartek Wąsik, Do-
i rytmy na bębnach djembe i dunun oraz
scenie wystąpi Samuel Perkin z Austra-
mowe Melodie, Fisz Emade Tworzywo,
nauczą się śpiewać pieśni obrzędowe
lii. Po koncercie odbędzie się wieczór
Grażyna Łobaszewska, Hey, Kapela ze
i taneczne. Prowadzi Gaspard Conde
z muzyką islandzką. Dźwięki znane i te
Wsi Warszawa, Katarzyna Nosowska,
(Gwinea).
mniej zaprezentuje aktor Piotr Zakrzew-
Kim Nowak, Krzysztof Zalewski, Leszek
¦ 20.08, g. 20.30 Koncert: Bonafide
ski – lider projektu muzycznego CHVPA.
Możdżer, Maria Peszek, Mela Koteluk,
3000 (Izrael)
wstęp bezpłatny
Michał Urbaniak, Muchy, Myslovitz,
Grupa elektro z Tel-Avivu.
O.S.T.R., Pink Freud, Royal String Quartet,
¦ 22.08, g. 20.30 Koncert: Grupa
Stanisław Soyka, Stanisława Celińska.
Zgon
ponadto ¦ Koncert w parku Starego Browaru
10.08, g. 17, Stara Gazownia, wejście
¦ Ponadto w każdą niedzielę o g. 14
od ul. Ewangelickiej, ul. Grobla 15
odbywać się będzie Abstrakcyjna nie-
Na specjalnie przygotowanej scenie, 2.08
dziela, czyli artystyczne warsztaty,
o g. 19, Młoda Polska Filharmonia – orkie-
rodziny. Pomysłem organizatorów jest
Fundacji Zwierciadło – zagra orkiestrowe aranżacje przebojów Stinga, Joe
informacja o koncertach festi-
nego myślenia zarówno u dzieci, jak
Cockera, INXS, Kings of Leon, Comy czy
walu na str. 10-11 i 19 oraz na:
i ich rodziców.
Coldplay, a także słynne tematy muzyki
www.akademiagitary.pl
filmowej Wojciecha Kilara. Współorgani-
62
w których udział mogą wziąć całe
VI Festiwal Polska Akademia Gitary
stra młodzieżowa działająca jako projekt
rozbudzenie umiejętności abstrakcyj-
Muzyka – oprac. E.W.
muzyka BIG COUNTRY – The Journey (Cherry
słychać więcej jędrnego, nowoczesnego
Red ) – Lider tej szkockiej grupy, Stuart
bluesa obficie okraszonego solówkami
Adamson, zmarł 12 lat temu. Po 14 latach
gitary. Buddy Guy śpiewa dużo o swoim
od poprzedniej płyty studyjnej, dwaj mu-
życiu, wplatając różne wątki z młodości na
zycy z oryginalnego składu Mark Brzezicki
Południu i pierwszych kroków po przyjeź-
i Bruce Watson wskrzeszają brzmienie
dzie do Chicago. (9,10)
i charakter muzyki Big Country. W rolę wokalisty i współautora piosenek dobrze
Wojciech Skrzydlewski i Ryszard Gloger polecają nowe płyty
wpisuje się Mike Peters, ściągnięty z innej kultowej grupy The Alarm. Płyta to koncepcyjny zabieg z utworami zebranymi w trzy oddzielne części. W nowych nagraniach szkockiego zespołu znajdujemy wiele nawiązań lub wręcz cytatów z tekstów dawnych piosenek Big Country. Jest więc
TOM ODELL – Long Way Down (Colum-
kontynuacja patriotycznych idei i nadawa-
bia) – Telewizyjny debiut tego 22-letniego
nie piosenkom charakteru hymnów. Całość
Anglika wypadł w prestiżowym progra-
ma jednak zdecydowanie rockowy kształt
mie Later... with Jools Holland. W ślad
(a nawet punkowy), z mocnymi akcentami
NATALIE COLE – En Español (Verve) –
za tym poszło podpisanie kontraktu z za-
lamentujących elektrycznych gitar. (8,8)
Niezapomniany Nat King Cole, ojciec Nata-
służoną wytwórnią Columbia i wydanie
lie, nagrał trzy płyty w języku hiszpańskim,
minialbumu, co na początku tego roku
poczynając od Cole Español z 1958 r. Na-
skutkowało Nagrodą Krytyków dla Odella
talie po sukcesach ze śpiewaniem soulu
w ramach Brit Awards. Na debiutanckiej
i popu wkroczyła na teren pop-jazzu,
płycie chłopak śpiewa i gra na fortepianie
zbliżając się do repertuaru legendarnego
własne piosenki, epatując rozbuchaną
ojca. Oprócz tego, że na płycie śpiewa
emocjonalnością, znaną z twórczości
wiele niezmiennie popularnych piosenek
nieżyjącego Jeffa Buckleya. Odwołań
takich, jak Besame Mucho, Quizas, Qu-
do innych wybitnych wykonawców jest
izas, Quizas, Oye Como Va czy Amapola,
znacznie więcej, poetyckie wzorce także
występuje również w duetach z Andreą
są widoczne, lecz najtrudniej uwierzyć
Bocellim i Juanem Luisem Guerrą. Dzięki
w szczery, osobisty przekaz. Pismo New
elektronicznym zabiegom jeden utwór wy-
Musical Express oceniło płytę bardzo
BUDDY GUY – Rhythm And Blues (RCA)
konuje z wielkim ojcem. Na krążku słychać
wulgarnie. Jednak w tym wieku arty-
– Premiera albumu miała miejsce 29 lipca,
trąbkę Chrisa Bottiego i fortepian Arthura
sta może mieć tak silne fascynacje. Na
dzień po 77. urodzinach koryfeusza czarne-
Hanlona. Szlachetne brzmienie orkiestry
szczęście Odell już na starcie unika ko-
go bluesa. Nowy potężny zastrzyk nagrań
i latynoskie rytmy w eleganckiej oprawie
mercyjnych chwytów muzycznych. (7,8)
Buddy’ego Guya to dwie płyty i ponad 80
instrumentalnej
minut muzyki. Pierwsza płyta nosi podtytuł
wielu słuchaczom, chociaż sama Natalie
sprawią
przyjemność
Rhythm, a druga Blues. Jeśli do tego doda-
nie roztacza uroku, a jej interpretacje są
my grupę znamienitych gości, fani bluesa
lekkiego kalibru. (6,9)
mają powody do mlaskania. Wśród uczest-
RANDALL BRAMLETT – The Brigth
ników sesji byli Kid Rock, Keith Urban,
Spots (New West Records) – Amery-
Gary Clark Jr., Beth Hart oraz trzech mu-
kański wokalista, multiinstrumentalista
zyków zespołu Aerosmith. Pierwsza płyta
i autor piosenek jest muzyczną instytu-
istotnie jest bardziej nasycona brzmieniem
cją. Jego współpraca z Allman Brothers
rhythm and bluesa, z prezentacją kilku du-
Band, Steve Winwoodem, Traffic, Bonnie
etów z gośćmi oraz wykorzystaniem sekcji
Raitt, Levon Helm, Widespread Panic,
dętej i organów. Na drugim krążku z kolei
Gov’t Mule, a przede wszystkim sława
63
muzyka Griffin, nagranych w znakomitym towarzystwie braci Cody i Luthera Dickinsonów (Black Crowes, North Mississippi Allstars), Roberta Planta i Douga Lancio. Wypracowane pieczołowicie w większości akustyczne brzmienie, nawiązuje do wczesnego bluesa, amerykańskiego folku i muzyki country. (9,8)
64
wybitnego muzyka sesyjnego i liczne
Don’t Talk About Him, Tina), wykonanych
płyty solowe tę opinię potwierdzają. Na
w stylistyce country z domieszką rocko-
swojej dziewiątej solowej płycie Bramlett
wej rytmiki. Głosy Mirandy, Angaleeny
daje kolejne dowody wyszukanego pro-
i Ashley są znakomicie zharmonizowane
fesjonalizmu muzycznego. Zróżnicowanie
i perfekcyjnie zrównoważone. W zalewie
rytmiczne kolejnych nagrań, solowe popi-
pseudoprodukcji gwiazdeczek country te
sy na organach Hammond B-3, riffy sekcji
trzy damy wyróżniają się oryginalnością
dętej i doskonałe kompozycje (np. John
wokalną i świeżością artystyczną reper-
the Baptist, Whatever That Is czy Trying
THE DELTA SAINTS – Death Letter
tuaru. (8,8)
to Steal a Minute) przypadną do gustu
Jubilee (The Delta Saints) – Po wydaniu
SHANNON McNALLY – Small Town
wymagającym słuchaczom. W sumie The
dwóch epek (EP) grupa z Nashville zapre-
Talk – The Songs of Bobby Charles
Bright Spots jest jedną z najlepszych płyt
zentowała oczekiwaną z zainteresowa-
(Sacred Sumac Music) – Kolekcja pio-
półrocza. (9,8)
niem pełną płytę, na której nawiązuje do
senek zmarłego w 2010 Bobby’ego
brzmienia Lynyrd Skynyrd z jednej strony,
Charlesa, wybitnego autora piosenek
a z drugiej – do muzyki Kings of Leon. Są
(m.in. See You Later Alligator, Walking
w ich muzyce także odwołania do chica-
to New Orleans, But I Do) w wykonaniu
gowskiego bluesa i gospel. Sympatycy
uzdolnionej wokalistki i autorki piosenek
zespołu liczą, że dzięki ich twórczości na-
z USA. Ostatnio poza swoimi własnymi
stąpi nowy rozdział southern-rocka. Atu-
płytami Shannon udzielała się wokalnie
tami zespołu są możliwości wokalne lide-
w nagraniach Johna Hiatta, Neala Ca-
ra Bena Ringela i wysokie umiejętności
sala, Jasona Crosby’ego, Dave’a Alvina
instrumentalne gitarzysty Dylana Fitcha.
i Charlie Sextona. Small Town Talk to
Większość piosenek jest zaaranżowana
wyróżniająca się oryginalnością se-
w ostrych rockowych brzmieniach, jed-
sja nagraniowa, powstała przy udziale
nak kilka ballad (Jezebel i Out to Sea) eks-
takich osobistości muzycznych, jak
PATTY GRIFFIN – American Kid (New
ponuje akustyczną gitarę. W sumie Death
Dr. John, Vince Gill, Derek Trucks i Lu-
West Records) – Kolejna bardzo dobra
Letter Jubilee to jedna z najlepszych roc-
ther Dickinson. (9,8)
płyta amerykańskiej autorki piosenek
kowych płyt ostatnich lat. (10,8)
i wokalistki z Bostonu specjalizującej się
PISTOL ANNIES – Annie Up (RCA)
w stylistyce americana. Muzycznymi
– Wokalne trio, w którego składzie wy-
cechami rozpoznawczymi Patty są po-
stępują Miranda Lambert, Ashley Mon-
etyckie teksty piosenek, bluesowy głos
roe i Angaleena Presley, zadebiutowało
o altowej skali i melodyjne sola gitarowe.
wiosną 2011 r. piosenką Hell on Heels,
Współpracowała m.in. z Lisą Germano,
wykonaną na koncercie Academy of
Emmylou Harris i małżeństwem Buddy
Country Music. Annie Up to drugi krążek
i Julie Miller. Najnowszy krążek zawiera
tria zawierający kilka znakomitych piose-
12 piosenek, prawie wszystkie autorstwa
nek (m.in. Hush Hush, Unhapilly Married,
Ocena w skali dziesięciostopniowej. Pierwsza cyfra oznacza muzyczne wykonanie, druga – produkcję i realizację.
sztuka galerie Galeria Miejska Arsenał
ABC Gallery ul. Koszalińska 15 (teren ośrodka Strze-
Stary Rynek 6
szynek)
tel./fax 61 852 95 01
tel. 605 446 182, 61 848 31 29
tel. 61 852 95 02, www.arsenal.art.pl
www.abcgallery.pl
arsenal@arsenal.art.pl
galeria@abcgallery.pl
czynna: wt.-sob. g. 12-19,
czynna: wt.-niedz. w g. 12-18
niedz. g. 11-15
¦ do 16.08 wystawa prac artystów
¦ Poręczne
współpracujących z galerią
artyści: Ewa Axelrad, Andreás Gálik
¦ 18-28.08 plener malarski Summer
i Bálint Havas, Bless (Desiree Heiss
Jam zorganizowany przez Centrum Kul-
i Ines Kaag), Szymon Kobylarz, Kata-
tury i Sztuki w Koninie przy współpracy
rzyna Przezwańska, Wojciech Pustoła,
ABC Gallery
Małgorzata Szymankiewicz
komisarz pleneru: Izabela Kostiukow
kuratorka: Anna Czaban
uczestnicy: Zbigniew Bajek, Irma Bala-
Galeria na Sołaczu
wystawa czynna do 25.08
kauskaite, Andrzej Bednarczyk, Kata-
Już samo miejsce jest bajkowe.
Wystawa koncentruje się na plastycz-
rzyna Jankowiak-Gumna, Lena Khvicia,
Wspaniała, okolona tarasami willa
ności materii, próbując objąć możli-
Piotr Korzeniowski, Izabela Kostiukow,
położona naprzeciw sołackiego
wie największą ilość jej wymiarów
Andrzej Leśnik, Sławomir Lipnicki, Ewa
parku przy ul. Małopolskiej 12.
– zarówno fizycznych (wizualnych,
Miazek, Daniel Perełkiewicz, Michał
Zapraszają do niej rozłożyste
haptycznych, kinetycznych), jak i sym-
Zawada
schody, zbiegające do stóp prze-
bolicznych, mentalnych (od rutyno-
wernisaż 27.08, g. 18
chodnia. Na wysokim parterze
wego użycia po fetyszyzację), stawia-
wystawa czynna do 29.09
ulokowała się sezonowa galeria,
Piotr Korduba poleca
pokazująca prace młodych arty-
jąc pytanie o tkwiący w niej potencjał zmiany, przeobrażenia, przekształce-
Antyki. Galeria Mokra
stów, na ogół malarstwo i rzeźbę.
nia. Plastyczność rozumiana jest tu
Bazar Poznański Galeria
To
w dwojaki sposób – jako giętkość two-
(były Pasaż Niebieski)
współwłaściciela willi i prowa-
rzywa, ale też waloryzacja estetyczna.
ul. Paderewskiego 7
dzących,
Prezentowane na wystawie obiekty
tel./fax 61 851 87 37
– Gallery Store. Z tej komitywy
i przedmioty sytuują się pomiędzy tymi
www.galeriamokra.pl
powstało Fibak & Gallery Store.
właściwościami, balansując między
info@galeriamokra.pl
Ta ostatnia gościła zimą przez
przedmiotem użytkowym, przedmio-
malarstwo polskie XIX w.
miesiąc w jednym z pustych
wspólne
przedsięwzięcie
dotąd
internetowej
śródmiejskich lokali. Tym razem
tem przeestetyzowanym, nie ukrywając bynajmniej swojej aspiracji do
Galeria Art Stations
jej siedzibą stało się nieużytko-
miana dzieła sztuki.
Stary Browar
wane sołackie mieszkanie. Chwa-
spotkania
ul. Półwiejska 42
lebna inicjatywa, bo wnosi życie
¦ 24.08, g. 16 oprowadzanie kurator-
tel. 61 859 61 22
w pustą przestrzeń, a Sołaczowi
skie po wystawie Mum, I Just Really
office@artstationsfoundation5050.
daje galerię, a nie kolejną firmę!
Need To Focus On My Art Right Now;
com
W wybrane dni po niewielkiej
wstęp wolny
www.artstationsfoundation5050.com
ekspozycji oprowadza dyżuru-
czynna codziennie w g. 12-19
jący. Zachęca do rozmowy o pra-
Galeria 2piR
¦ Erna Rosenstein. Organizm
cach, opowie o ich twórcach, nie
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych
wystawa czynna do 1.09 w g. 12-19,
przegania z tarasu, gdy chcemy
i Dziennikarstwa
wstęp wolny
usiąść i zapatrzeć się w obłędny
ul. Kutrzeby 10
kuratorki wystawy: Dorota Jarecka
widok sołackiej zieleni.
www.profotografia.pl
i Barbara Piwowarska
65
fot. B. Buśko
sztuka
Art Stations Foundations: wystawa Erna Rosenstein. Organizm
Wystawa została zorganizowana w setną
Artykwariat
rycznym budynku hotelu Bazar – ma
rocznicę urodzin Erny Rosenstein (1913-
malarstwo i sztuka użytkowa XIX
w swojej kolekcji szeroką gamę dzieł
-2004). Ideą wystawy jest nie tylko
i początku XX w.
sztuki europejskiej XIX i początku
uczczenie urodzin tej wybitnej polskiej
ul. Paderewskiego 8, Bazar Poznański
XX w.
artystki, ale także przybliżenie nieoczywi-
tel. 61 855 10 16
stych i zapomnianych wątków jej sztuki.
fax 61 853 11 88
Galeria AT
spotkania
www.artykwariat.pl
Uniwersytet Artystyczny
¦ do 1.09 film dokumentalny Nazwiska
info@artykwariat.pl
ul. Solna 4
Erny Rosenstein, reż. i realizacja: Andrzej
czynna: pon.-pt. g. 11-19, sob. g. 10-16,
tel. 61 826 66 02
Falber, TVP Polska 1994, 43 min
2-5 oraz 15.08 zamknięty
galeriaat@wp.pl
Film jest biografią malarki i poetki – Erny
Artykwariat – umiejscowiony w histo-
www.galeria-at.siteor.pl prowadzi Tomasz Wilmański
Rosenstein, bohaterki wystawy w galerii Art Stations. Artystka osobiście oposesji zdjęciowej w pracowni fotograficz-
Galeria Sztuki Współczesnej Cechmanowicz
nej Ireny Jarosińskiej, która dokumento-
ul. Paderewskiego 7
wała życie artystycznej neoawangardy.
tel. 505 370 600
Dokument można obejrzeć w godzinach
www.galeria-cechmanowicz.pl
otwarcia galerii Art Stations.
czynna: pon.-pt. g. 11-18
¦ 10.08, g. 12 warsztaty dla dzieci
sob. g. 11-14.30
wiada historię swojego życia podczas
fot. archiwum Artykwariatu
z cyklu Stacje sztuki. Już po raz drugi przestrzeń sąsiadującego ze Starym Browarem parku zamienia się w wielką pracownię dla dzieci. ¦ 24.08, g. 16 oprowadzanie po wystawie Erna Rosenstein. Organizm – Kamila
66
Galeria Ego uwaga nowy adres! ul. Wyspiańskiego 41/3 tel./fax 61 853 15 81 www.galeriaego.pl
Woynicz, Barbara Piwowarska, wstęp
Artykwariat: Siergiej Sidorov (XX w.), Akt
ego@galeriaego.pl
wolny
dziewczyny, olej na płótnie, 49 x 42 cm
w sierpniu zamknięta
sztuka ForForm ul. Paderewskiego 8, Bazar Poznański tel. 61 883 42 43 www.forform.pl, info@forform.pl czynna: pon.-pt. g. 11-19, sob. g. 10-16, 15.08 zamknięta To wyjątkowe miejsce na mapie Poznania specjalizujące się we wzornictwie – oferujące sztukę europejską i polską drugiej połowy XX w. Projekty Philippe’a Starcka, produkcje Fritza Hansena czy zdjęcia Edmunda Kestinga to zapowiedź dostępnych w ForForm obiektów.
Galeria Garbary 48 ul. Garbary 48 tel./fax 61 852 91 70 www.garbary48.com.pl galeria@garbary48.pl czynna: pon.-pt. g. 10-18, sob. g. 10-14
Galeria u Jezuitów ul. Dominikańska 8 galeriaujezuitow@gazeta.pl poznan.jezuici.pl/galeria-u-jezuitow fot. archiwum ForFormu
czynna: wt.-niedz. w g. 13-18 (oprócz świąt) kierownictwo artystyczne: Andrzej Maciej Łubowski, tel. 606 440 250 kierownictwo organizacyjne: Ludomir
ForForm: Wiktor Górka (1922-2004 ), Kabaret, 1973, plakat filmowy
Gałdowski, tel. 783 488 822
Galeria Miejska Mosina
wernisaż 2.08, g. 18
Galeria Obok
wystawa czynna do 1.09
Naukowe Koło Medialne Fotografia UAM
pod patronatem ZPAP Okręgu Poznańskiego, UA w Poznaniu i MOK
Galeria mil’ART
ul. Słowackiego 20
ul. Niezłomnych 1
Danuty Milian
tel. 61 829 28 12
tel. 61 819 15 91
ul. Wroniecka 6, tel./fax 61 851 74 01
www.galeriaobok.art.pl
www.galeriamosina.kultura.gmina.pl
czynna: pon.-pt. g. 11-18, sob. g. 11-14
galeria@galeriaobok.art.pl
galeriamosina@kultura.gmina.pl
sztuka współczesna, prace ponad
opiekun: Janusz Kostrzewski
kierownik artystyczny: Dorota Strzelecka
60 autorów, m.in. prof. Leszka Rózgi,
czynna: wt.-pt. g. 9-15, sob.-niedz.
Edwarda Dwurnika, Tadeusza Siary
PBG Gallery Wysogotowo k. Poznania
g. 10-13 ¦ Małgorzata Witt. Ceramika
Galeria Naprzeciw
ul. Skórzewska 35
i rysunek
Uniwersytet Artystyczny
tel. 61 665 17 00
Urszula Szymańska. Rzeźba
ul. Solna 4
czynna: pon.-pt. g. 8.30-16.30
67
sztuka Dziedziniec Różany CK Zamek tel. 61 663 61 48 www.galeria-piekary.com.pl ¦ Magda Hueckel – Anima. Obrazy z Afryki 2005-2013 wystawa czynna do 20.09 Fotografie powstały podczas podróży Magdy Hueckel i Tomasza Śliwińskiego po Afryce. Podczas licznych podróży powstał
subiektywny
zapis
foto-
graficzny artystki, w którym obrazy pustki, porzuconych, zapomnianych i zrujnowanych miejsc przeplatają się z ujęciami rozkładającej się zwierzęcej materii organicznej, usychającej roślinności – materii, z której ucieka życie.
Poznańska Galeria Nowa Stowarzyszenie Twórcze Nowa Nowa ul. Mielżyńskiego 20 www.galerianowa.pl www.nowanowa.org.pl
Galeria Fotografii pf CK Zamek ul. Św. Marcin 80/82 tel. 61 646 53 30 www.zamek.poznan.pl galeriapf@ckzamek.pl galeria czynna: wt.-niedz. g. 11-19 ¦ Wakacyjne praktyczne warsztaty fo- tograficzne poświęcone dawnym technikom poprowadzi Piotr Pietryga. Do końca sierpnia w PBG Gallery można oglądać prace Elżbiety Radzikowskiej
7 i 21.08, g. 17 warsztaty dla młodzieży (16+) i dorosłych – mokry kolodion, ambrotypia; liczba miejsc ograniczona,
Dama Erotyki
Galeria/Restauracja Piano Bar
wystawa czynna do 31.08
Słodownia w Starym Browarze
ok. 4 godziny
Artystka realizuje prace w dziedzinie
ul. Półwiejska 42, tel. 61 859 65 70
14.08, g. 17 warsztaty dla młodzieży
grafiki warsztatowej, małej formy gra-
www.pianobar.poznan.pl
(12+) i dorosłych – cyjanotypia; liczba
ficznej i rysunku. Jest mistrzynią exli-
¦ Agnieszka Opala Krzyżówka
miejsc ograniczona, cena: 50 zł; czas
brisu. Ukończyła studia na Wydziale
wystawa malarstwa czynna do 30.09
trwania warsztatu ok. 5 godzin
¦ Elżbieta Radzikowska. Koronkowa
8 i 22.08, g. 11 warsztaty dla dzieci (6+)
Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja
68
cena: 50 zł; czas trwania warsztatu
Kopernika w Toruniu, a dyplom z grafiki
Galeria Piekary
– rayografia i fotografia otworkowa;
warsztatowej u prof. Edmunda Piotro-
uwaga! nowa siedziba
liczba miejsc ograniczona, cena: 30 zł;
wicza. Mieszka i pracuje w Poznaniu.
ul. Św. Marcin 80/82
czas trwania warsztatu ok. 3 godzin
sztuka Galeria Profil
tel. 509 099 786, 503 178 965
CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82
www.galeriastereo.pl
Tematem
tel. 61 646 53 20
galeriastereo@gmail.com
sierpniowego Arteonu są
www.zamek.poznan.pl czynna: wt.-niedz. g. 11-19
Galeria Szyperska
¦ Kurt Kocherscheidt. Malarstwo
w budynku ZPAP
wystawa czynna do 25.08
ul. Szyperska 2, II piętro
¦ autorzy piszą o monumen-
Urodzony 1943 r. w Klagenfurcie, zmarł
tel. 61 852 70 17
talnych realizacjach powstają-
w 1992 r. w Wels (Austria). Studiował
czynna pon.-pt. w g. 10-17 lub po umó-
cych w Gdańsku, Warszawie,
malarstwo w Wiedniu i Zagrzebiu. W roku
wieniu telefonicznym
Lublinie i Krakowie
murale:
¦ rozmowa z inicjatorem festi-
1968, wraz z kilkoma malarzami wiedeńskimi, założył krótko istniejącą grupę
Galeria tak
walu Monumental Art oraz
Wirklichkeiten. Od 1969 do 1971 miesz-
ul. Mielżyńskiego 27/29
założycielem Gdańskiej Szkoły
kał i pracował w Londynie. W roku 1973,
www.galeriatak.pion.pl
Muralu, Rafałem Roskowiń-
po poślubieniu fotografki Elfie Semotan,
tel. 61 222 37 35
skim
kupił gospodarstwo w południowym
czynna: pon.-pt. w g. 12-18, sob. 10-14
¦ przybliżenie działalności fran-
Kraju Związkowym Austrii i zbudował
¦ Takie rzeczy to możesz sobie
cuskiej grupy CitéCréation, reali-
tam swoją pracownię malarską.
mówić Marii Wnęk! – polski art brut
zującej murale w wielu miastach
Kurt Kocherscheidt zaliczany jest do
kurator: Małgorzata Szaefer
na całym świecie, sięganie do
centralnych postaci malarstwa
wystawa czynna do 30.09
źródeł nowoczesnego muralu, jakim jest twórczość meksykań-
subiektywnego lub nurtu Neue Wilde
Think Art
skich muralistów
Myślenie Sztuką
¦ recenzje wystaw: Ekono-
z Austriackim Forum Kultury w War-
ul. Za Groblą 3/4 m. 101
mia w sztuce w krakowskim
szawie.
tel. 61 221 35 87 i 601 637 099
MoCAKu; When Attitudes Be-
www.thinkart.pl
come Form: Bern 1969/Venice
w Austrii. Wystawę
zorganizowano
wspólnie
Galeria Stereo ul. Słowackiego 30/10
2013 w weneckiej Fondazione Galerie – oprac. G.S.
Prada oraz wenecka prezentacja Pavillon 0 w Palazzo Donà. ¦ w Czytaniu sztuki Filip Lipiński analizuje film Gustava Deutscha Shirley – Visions of Reality, zbudowany na kanwie obrazów Edwarda Hoppera; film jest prezentowany na specjalnym pokazie w ramach festiwalu T-Mobile Nowe Horyzonty ¦ ponadto rozmowa z Natalią Wernik, laureatką Student Focus Sony World Photography Awards 2013, uwagi na marginesie konferencji Oskar Hansen – Otwieranie modernizmu, niepokorny komentarz Andrzeja Biernackiego oraz rubryki stałe
Galeria Piano Bar: wystawa prac Agnieszki Opali
69
fot. materiały organizatorów
muzea
Między Paryżem, Bydgoszczą a Poznaniem Karol Mondral (1880-1957)
W sierpniu koniecznie trzeba pójść do Muzeum Archidie-
artyście inspiracji do graficznych i malarskich dzieł, wśród
cezjalnego i obejrzeć wystawę grafik Karola Mondrala,
których dominowały widoki architektoniczne i pejzaże.
wybitnego polskiego twórcy tego gatunku.
Pod koniec 1921 r. wrócił do Polski i poświęcił się przede
Mało kto dziś wie, kim był Karol Mondral, jak duże zasługi ma
wszystkim pracy pedagogicznej w szkolnictwie artystycz-
dla polskiej sztuki graficznej i jakie dzieła po sobie pozosta-
nym – w bydgoskiej Państwowej Szkole Przemysłu Arty-
wił. Monograficzna wystawa, przygotowana przez Muzeum
stycznego i Państwowej Szkole Przemysłowej (1922-1931),
Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy przy
a następnie w poznańskiej Państwowej Szkole Sztuk Zdobni-
współpracy Towarzystwa Historyczno-Literackiego/Bibliote-
czych i Przemysłu Artystycznego (1931-1939, 1945-1951).
ki Polskiej w Paryżu, zaprezentuje około 300 prac artysty.
W „okresie poznańskim” powstały graficzne cykle widoków
Premiera tej ekspozycji miała miejsce wiosną w Bydgosz-
gnieźnieńskich i krzemienieckich.
czy, teraz obejrzymy ją w Poznaniu, a w październiku dotrze
Dorobek artystyczny Mondrala był ogromny, jednak podczas
do Paryża. Prace artysty podążają jego śladami, bowiem
wojny stracił niemal wszystko. Był to dla niego straszny cios,
Mondral swe życie i twórczość artystyczną związał z trzema
po którym prawie całkowicie zawiesił działalność twórczą
miastami: Paryżem, Bydgoszczą i Poznaniem.
i skoncentrował się tylko na edukacji. Autorzy wystawy sta-
Karol Mondral rozpoczynał swą drogę artystyczną jako
rali się pokazać wszystko, co po Mondralu zostało. Do eks-
uczeń warszawskiej Szkoły Rysunkowej Wojciecha Gerso-
pozycji, obok grafik, zostały włączone nieliczne zachowane
na, a potem student w pracowni Leona Wyczółkowskiego
obrazy i rysunki oraz jedyny znany przykład pracy z zakresu
w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1909 r. wyje-
rzeźby – medalion z wizerunkiem żony.
chał do Paryża, aby tam samodzielnie zgłębiać tajniki sztuki graficznej. We Francji spędził 13 lat, które okazały się najbar-
70
¦ Muzeum Archidiecezjalne
dziej twórczym etapem w jego artystycznej biografii. Podró-
wystawa Karol Mondral (1880-1957)…
że po Francji oraz wyjazdy do Anglii i Szwajcarii dostarczały
czynna 9.08-14.09
G.S.
muzea muzea w Poznaniu
wie jednego z najbardziej fascynujących regionów naszego globu.
Archeologiczne
¦ Tell el-Farcha. Początki starożyt-
pałac Górków, ul. Wodna 27
nego państwa egipskiego
tel. 61 852 82 51
wystawa z cyklu Bliskie spotkania z...
www.muzarp.poznan.pl
kurator: dr Marek Chłodnicki
do 31.08: wt.-czw. g. 10-16,
czynna do 31.08
pt. g. 12-19, sob. g. 11-19,
Stanowisko Tell el-Farcha pojawiło
niedz. g. 12-17
się na naukowej mapie Egiptu 25 lat
15.08, g. 12-17
temu. Od 15 lat badania prowadzi tu
bilety: 8 zł, ulgowe 4 zł
Polska
w soboty wstęp wolny
do Wschodniej Delty Nilu, zorganizo-
ekspozycje stałe
wana przez Muzeum Archeologiczne
Ekspedycja
Archeologiczna
Jacek Kowalski poleca Wniebowzięcie – i Mondral
¦ Pradzieje Wielkopolski – prezentuje
w Poznaniu i Instytut Archeologii
życie ludzi w Wielkopolsce od epoki
Uniwersytetu Jagiellońskiego w Kra-
kamienia do schyłku starożytności
kowie
Centrum
Już się anjeli wiesielą,/ Na nie-
¦ Tu powstała Polska – obejmuje czasy
Archeologii Śródziemnomorskiej Uni-
bie słodko śpiewają,/ Bo Maryja
średniowiecza i przedstawia rolę, jaką
wersytetu Warszawskiego.
w niebo jidzie,/ Radujcie się
odegrał nasz region w tworzeniu pol-
Osada w Tell el-Farcha funkcjonowała
wszystcy ludzie. Czyli lato, obłoki,
skiej państwowości
przez blisko 1000 lat (ok. 3700-2700
wszechobecny zapach kwiatów –
¦ Śmierć i życie w starożytnym Egipcie
p.n.e.).
Matka Boska Zielna, dzień Wnie-
– jedna z najlepszych w Polsce ekspo-
Wszystkie odkryte zabytki pozostały
bowzięcia Marii Panny, 15 sierp-
zycji zabytków ze starożytnego Egiptu
w Egipcie. Najcenniejsze z nich można
nia. Ale tego dnia lepiej jechać na
¦ Archeologia Sudanu – największa
obejrzeć w Muzeum Egipskim w Kairze.
odpust poza Poznań. A w Pozna-
w Polsce kolekcja prezentująca w spo-
Na wystawie znalazły się fotografie
niu, w dzień powszedni, co robić?
sób przekrojowy dzieje tego kraju od
odkrytych przedmiotów i zabytków
Iść po 9 sierpnia do Muzeum
paleolitu aż po podbój Arabów
architektury.
Archidiecezjalnego, gdzie zosta-
¦ Sztuka naskalna Afryki Północnej –
lato w muzeum
nie otwarta unikatowa wystawa
ryty naskalne sprzed tysięcy lat
¦ Niedzielne oprowadzanie po wy-
Karola Mondrala, zapomnianego
ekspozycje czasowe
stawie z przewodnikiem
poznańskiego
¦ Dawne i obecne społeczności
4.08, g. 12.30 Pradzieje Wielkopolski
ją koniecznie zobaczyć. Potem
strefy Andów
11.08, g. 12.30 Archeologia Sudanu
ruszyć tamże na stałą ekspozycję,
kurator: Małgorzata Winiarska-Kaba-
18.08, g. 12.30 Śmierć i życie w staro-
gdzie płótna i figury wszech epok
cińska
żytnym Egipcie
śpiewają o Wniebowziętej. Wresz-
wystawa czynna do 31.08
25.08, g. 12.30 Tu powstała Polska
cie wolnym krokiem zmierzać ku
ze zbiorów: Instytutu Archeologii Uni-
¦ Letnia Akademia Malucha – do
Śródce, żeby na pół godziny przed
wersytetu Wrocławskiego, Muzeum
31.08 (pon., śr., pt.), warsztaty eduka-
mszą świętą o g. 18 (odprawia się
Etnograficznego w Poznaniu, Muzeum
cyjne dla dzieci w wieku 5 do 10 lat;
ją tylko we wtorki i czwartki) trafić
Archeologicznego w Poznaniu, zbiorów
koszt: 4 zł od osoby; obowiązują wcze-
do kościoła pw. św. Małgorzaty;
prywatnych Józefa Szykulskiego
śniejsze zapisy
inaczej nie da się dotrzeć przed
Wystawa stara się przybliżyć histo-
¦ Muzeum Małego Odkrywcy – do
główny, barokowy ołtarz, przed
rię, kulturę materialną i duchową oraz
31.08 (wt. i sob.), we wtorki dzieci
anioły otaczające świetne płótno
zwyczaje, a także warunki geograficzne
do 12 lat – wstęp wolny, dla rodziców
z – właśnie – Wniebowzięciem
Andów, które wspólnie oddziaływały na
50-proc. zniżka; sobota – wstęp wolny
Matki Boskiej. Tam – pomedy-
mieszkających tu ludzi. Jednocześnie
dla wszystkich
tować nad sztuką i nad Wniebo-
obrazuje ona niemały wkład badaczy
Muzeum Małego Odkrywcy to nowy
wzięciem, piętnastowieczną pie-
polskich w poznanie przeszłości i zrozu-
program Muzeum Archeologicznego,
śnią, cytowaną na początku.
mienie współczesności tego, niewątpli-
w którym zmodernizowane zostały
przy
współpracy
grafika.
Trzeba
71
muzea stałe wystawy muzealne pod kątem
15.08 otwarte
zgromadzone w gablotach nie są podpi-
najmłodszych zwiedzających.
bilety: 6 zł, ulgowe 3 zł
sane, nie ma też opisów ich przeznacze-
Powstały specjalne Punkty i Ścieżki
w piątki wstęp wolny
nia. Są natomiast numery, które mają
– Trasy Małego Odkrywcy w ramach
ekspozycja stała
swoje odnośniki na planszy zbiorczej,
czterech wystaw stałych. Dzięki temu
¦ Wierni przysiędze – Armia „Poznań”
na której można odnaleźć wszystkie
dzieci w wieku do lat dziesięciu mogą
w kampanii wrześniowej 1939 r.
informacje o obiektach. Taka forma prezentacji ma skłonić oglądającego
aktywnie brać udział w zwiedzaniu muzeum. Program skierowany jest rów-
Bambrów Poznańskich
do udzielenia własnej odpowiedzi na
nież do dzieci słabowidzących i o ogra-
ul. Mostowa 7
pytanie, co to za przedmiot i do czego
niczonej sprawności ruchowej.
pt.-sob. g. 10-14, grupy prosimy zgła-
on w przeszłości służył.
¦ Letnie Kino dla Dzieci – filmy i bajki
szać wcześniej, tel. 602 658 961
spotkania w muzeum
o tematyce archeologicznej lub histo-
wstęp wolny
¦ 1.08, g. 12.15 W labiryncie rzeczy –
rycznej połączone z warsztatami pla-
ekspozycja stała
spotkanie na wystawie Rzeczy mówią
stycznymi dla dzieci, wstęp wolny
¦ dzieje rolników z Bambergu, którzy
¦ 10.08, g. 16 Rozmowa z… fotografią
1.08, g. 11 Nowe szaty króla
przybyli na zaproszenie władz miasta
– spotkanie z cyklu Przedmiot do roz-
8.08, g. 11 Książę Egiptu
Poznania do wsi podmiejskich w 1. poł.
mowy z Iwoną Rosińską
22.08, g. 11 Atlantyda zaginiony ląd
XVIII w.
Bohaterem spotkania będzie fotografia przedstawiająca delegację Bamberek
29.08, g. 11 Vicky – wielki mały wiking
Archidiecezjalne
72
Etnograficzne
przed rezydencją Prezydenta RP Igna-
Oddział Muzeum Narodowego
cego Mościckiego podczas Dożynek
w Akademii Lubrańskiego
w Poznaniu
Prezydenckich w Spale w 1928 r.
ul. Lubrańskiego 1, tel. 61 852 61 95
ul. Grobla 25 (wejście od Mostowej 7)
wstęp bezpłatny
www.muzeum.poznan.pl
w budynku b. loży masońskiej
¦ 14.08, g. 12.15 spotkanie pt. Tajem-
wt.-pt. g. 10-17, sob. g. 9-15
tel. 61 852 30 06
nice kolorowej skrzyni
15.08 nieczynne
www.mnp.art.pl
¦ 17.08, g. 11-16 Święto ziół w Muzeum
bilety: 8 zł, ulgowe 5 zł
do 15.09 wt.-czw. g. 11-17, pt. g. 12-21,
Etnograficznym
ekspozycje stałe
sob. i niedz. g. 11-18, 15.08, g. 10-16
Wakacyjna impreza dla dzieci i doro-
¦ Sztuka gotycka, Skarbiec, Salon ofia-
bilety: 7 zł, ulgowe 5 zł
słych. W programie: warsztaty kompo-
rodawców, Galeria sztuki nowożytnej
w soboty wstęp wolny
nowania zielników i bukietów kwiato-
ekspozycja czasowa
ekspozycje czasowe
wych, warsztaty barwienia naturalnego
¦ Karol Mondral. Twórczość gra-
¦ Rzeczy mówią
z wykorzystaniem ziół i roślin, prezenta-
ficzna między Paryżem, Bydgoszczą
100 lat zbiorów etnograficznych
cja lnu i wyrobów zielarskich oraz pokaz
a Poznaniem
w Poznaniu
hodowli jedwabników.
otwarcie wystawy 9.08, g. 17
wystawa czynna do 31.12
wstęp bezpłatny
wystawa czynna do 14.09
kurator: Aneta Skibińska z zespołem ME
¦ 30.08, g. 12.15 spotkanie Wątek
więcej na str. 70
Prezentacja ekspozycji ma sprzyjać
i osnowa czyli tajemnice tkackiego kro-
wakacje w muzeum
„wysłyszeniu mowy rzeczy”. Każdy
sna
¦ 1, 6, 8, 13.08, g. 10-12 zajęcia dla
obiekt jest samodzielnym bohaterem
dzieci – prowadzą pedagodzy i animato-
z indywidualną „biografią”, własną
Farmacji
rzy z Ideowni; koszt zajęć 5 zł od dziecka;
historią do opowiedzenia. Opowieści te
Al. Marcinkowskiego 11, tel. 61 851 66 15
zapisy pod nr. tel. 61 852 61 95
współtworzą historię muzeum, odkry-
pon., śr., pt. g. 9-15
wają informacje mówiące nie tylko
wstęp wolny
Armii „Poznań”
o samym obiekcie, ale i o ludziach, któ-
ekspozycja stała
Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk
rych losy były z nim związane.
¦ meble z apteki w Miłosławiu w stylu
Niepodległościowych
¦ (Nie)znane. Aneks do wystawy
neorenesansu północnego z końca
Cytadela Mała Śluza, tel. 61 820 45 03
Rzeczy mówią…
XIX w., naczynia apteczne: porcela-
www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl
Kurator wystawy proponuje odwie-
nowe, cynowe, szklane od XVII w.,
wt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-16
dzającym swoistą grę. Przedmioty
sprzęt apteczny z XIX i XX w.
muzea Oddział Muzeum Narodowego
Makiety Dawnego Poznania
w Poznaniu
podziemia klasztoru oo. Franciszkanów
ratusz, Stary Rynek 1
na Górze Przemysła
Muzeum Instrumentów Muzycz-
tel. 61 856 81 93
wejście od ul. Ludgardy
nych pozyskało do swej kolekcji
www.mnp.art.pl
tel. 61 855 14 35
wyjątkowy instrument – altówkę
do 15.09 wt.-czw. g. 11-17, pt. g. 12-21,
www.makieta.poznan.pl
ze smoczą główką, wykonaną
sob. i niedz. g. 11-18, 15.08, g. 10-16
do 31.08 zwiedzanie codziennie (rów-
najprawdopodobniej przez słyn-
bilety: 7 zł, ulgowe 5 zł
nież wersje obcojęzyczne) od g. 11 do
nego lutnika Jana Dankwarta
w soboty wstęp wolny
19.15
w 2. poł. XVII w. z drewna jawo-
ekspozycja stała
bilety: 14 zł, dzieci 10 zł, grupowe 10 zł
rowego, świerkowego i hebano-
¦ historia Poznania od XV w. do 1945 r.
¦ W podziemiach klasztoru Francisz-
wego.
kanów można oglądać makiety daw-
Kolekcja smyczkowych instru-
Instrumentów Muzycznych
nego Poznania. Pierwsza przedstawia
mentów szkoły polskiej, obej-
Oddział Muzeum Narodowego
gród na Ostrowie Tumskim w czasach
mująca głównie dzieła dwóch
w Poznaniu
pierwszych Piastów, druga – mia-
najwybitniejszych rodzin lut-
Stary Rynek 45
sto z początku XVII w. Półgodzinnym
niczych, Dankwartów i Gro-
tel. 61 852 08 57
prezentacjom towarzyszy komentarz
bliczów, jest najważniejszym
www.mnp.art.pl
historyczny oraz efekty specjalne.
zbiorem pośród obiektów zgro-
do 15.09 wt.-czw. g. 11-17, pt. g. 12-21,
Trzecia makieta, przedstawiająca Stary
madzonych w Muzeum Instru-
sob. i niedz. g. 11-18
Rynek, przeznaczona jest dla osób nie-
mentów
15.08, g. 10-16
widomych.
ona również elementem, który
bilety: 5,50 zł, ulgowe 3,50 zł
Altówka Dankwarta nowy nabytek w kolekcji
Muzycznych.
Jest
wyróżnia poznańską placówkę na tle innych w Europie. Z tego
ekspozycja stała
Martyrologii Wielkopolan Fort VII
¦ kolekcja instrumentów lutniczych,
Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk
w pracowniach wyżej wymie-
fortepianów, instrumentów drewnia-
Niepodległościowych
nionych lutników, od samego
nych i blaszanych
ul. Polska
początku istnienia muzeum
ekspozycje czasowe
tel. 61 848 31 38
były priorytetem w rozbu-
¦ Jerzy Fogel – kolekcjoner z Kórnika
www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl
dowie kolekcji.
XI Nocna Galeria Instrumentów Muzycz-
do 30.09 wt.-sob. g. 9-17, niedz. g. 10-16,
Zakup został
nych
15.08 zamknięte
dofinansowany ze
galeria czynna do 1.10, w g. 20-6
wstęp wolny
środków Ministra
kurator: Janusz Jaskulski
ekspozycje stałe
Kultury i Dziedzictwa
¦ Męczeństwo więźniów Fortu VII
Narodowego.
w soboty wstęp wolny
Komunikacji Miejskiej MPK Poznań
w okresie II wojny światowej
ul. Głogowska 131/133
i obozach III Rzeszy – zmarli i zagi-
tel. 61 839 62 07
nieni
czynne dla grup po wcześniejszym
¦ Wysiedlenia mieszkańców Poznania
uzgodnieniu telefonicznym
i Wielkopolski do Generalnej Guberni
ekspozycja stała
w latach 1939-1941
¦ pamiątki związane z historią komu-
ekspozycje czasowe
nikacji miejskiej w Poznaniu: przedwo-
¦ …i ślad po nich zaginął. Zagłada
jenne bilety, mundury, torby i akcesoria
chorych psychicznie w komorze
konduktorskie, kasowniki i automaty
gazowej w Forcie VII
biletowe oraz oryginalne elementy
¦ Ja szukam życia i umrę cicho…
wagonów tramwajowych
życie i twórczość Stefana Balickiego
powodu instrumenty, powstałe
¦ Więźniowie Fortu VII w więzieniach
fot. A. Cieślawski
Historii Miasta Poznania
73
muzea ¦ 8.08, g. 12.15 Mali projektanci tworzą album na zdjęcia ¦ 9.08, g. 12.15 Historie mistrza Jana ¦ 13.08, g. 12.15 Geometria i symetria ¦ 16.08, g. 12.15 Nerwy Minerwy i zmora Amora – o mitach greckich i rzymskich ¦ 20.08, g. 12.15 Mali projektanci tworzą pluszaki ¦ 21.08, g. 12.15 Gra w kolory ¦ 27.08, g. 12.15 O świętych patrofot. archiwum MNP
nach ¦ 28.08, g. 12.15 Krajobraz i obraz ¦ 29.08, g. 12.15 Sfinksy, smoki, jednorożce
Nierozpoznani
Andrzej Wielgosz: wystawa Architektura – zapis idei w Muzeum Narodowym
Cytadela, łąka między Dzwonem Pokoju
74
Mieszkanie-Pracownia Kazimiery Iłłakowiczówny
Galeria Sztuki Polskiej XVI-XVIII w.,
a Rosarium
Galeria Malarstwa Obcego
¦ Pierwsza w Polsce i największa na
Oddział Biblioteki Raczyńskich
ekspozycje czasowe
świecie plenerowa realizacja Magda-
ul. Gajowa 4 m. 8
¦ Architektura – zapis idei
leny Abakanowicz. Nierozpoznani to
tel. 61 847 36 45
kurator: Krzysztof Kalitko
tłum 112 bezgłowych postaci podążają-
pon. g. 13-15, czw. g. 16-18, grupy
otwarcie: 11.08, g. 12
cych przed siebie. Dzieło zostało zreali-
wycieczkowe prosimy zgłaszać tele-
wystawa czynna do 27.10
fonicznie pod nr. 61 853 66 71, wewn.
Wystawa,
19, w g. 13-15, lub pod nr. 61 847 36 45,
prace architektów, ukazuje twórczy
w sierpniu zamknięte
i wielowątkowy proces kształtowania
wstęp wolny
się koncepcji architektonicznej, założeń
Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956
ekspozycja stała
ideowych projektów i teoretycznych
Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk
¦ dorobek literacki, materiały ikono-
analiz przestrzeni.
Niepodległościowych
graficzne, pamiątki po poetce
Eksponowane prace stanowią dorobek,
CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82
zarówno wielkopolskiego środowiska
tel. 61 852 94 64
Narodowe
architektów, jak i autorów znanych
www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl
Galeria Malarstwa i Rzeźby
ze swych realizacji na całym świecie.
wt.-pt. g. 9-17, sob. i niedz. g. 10-16,
Al. Marcinkowskiego 9
Przedstawione są różnorodne formy
15.08 zamknięte
tel. 61 856 80 00, 61 852 59 69
artystyczno-architektonicznej
wypo-
bilety: 6 zł, ulgowe 3 zł
www.mnp.art.pl
wiedzi – szkice i studia rysunkowe,
w soboty wstęp wolny
do 15.09 wt.-czw. g. 11-17, pt. g. 12-21,
wykonane różnymi technikami gra-
ekspozycja stała
sob. i niedz. g. 11-18, 15.08, g. 10-16
ficznymi, notatki graficzne i tekstowe,
¦ Powstanie Poznańskie 1956 – oca-
bilety: 12 zł, ulgowe 8 zł
wstępne
lona pamięć
w soboty na wystawy stałe wstęp
makiety studyjne, grafiki i wizualizacje
wolny
komputerowe oraz animacje.
ekspozycje stałe
wakacje w muzeum
Powstania Wielkopolskiego 1918-1919
¦ nowy gmach: Galeria Sztuki Polskiej
¦ 2.08, g. 12.15 O rety! Portrety!
Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk
(od oświecenia do współczesności)
¦ 6.08, g. 12.15 W trzech wymiarach
Niepodległościowych
¦ stary gmach: Galeria Sztuki Staro-
¦ 7.08, g. 12.15 Canale Grande, Rialto,
Odwach, Stary Rynek 3
żytnej, Galeria Sztuki Średniowiecznej,
Piazetta, czyli zwiedzamy Wenecję
tel. 61 853 19 93
prezentując
projekty
zowane w 2003 r. w ramach obchodów różnorodne
architektoniczne,
750-lecia lokacji miasta.
muzea www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl
ekspozycja stała
ekspozycja czasowa
wt.-pt. g. 10-17, sob. i niedz. g. 10-15,
¦ dary i pamiątki, które otrzymał pisarz
¦ Archeologiczne inspiracje
15.08 zamknięte
w 1879 r. z okazji 50-lecia pracy literac-
wystawa prac plastycznych absolwen-
bilety: 6 zł, ulgowe 3 zł
kiej (depozyt PTPN)
tów Liceum im. Piotra Potworowskiego
w soboty wstęp wolny
ekspozycja czasowa
w Poznaniu czynna do 2.09
ekspozycja stała
¦ Grażyna Kielińska: Style cierpie-
2.09, g. 13 finisaż wystawy, wstęp
¦ Polskie państwo powstańcze 1918-
nia – style łaski
wolny
-1919 w byłym zaborze pruskim
Grażyna Kietlińska jest absolwentką
spotkania
ekspozycja czasowa
PWSSP w Poznaniu, zajmuje się rysun-
¦ Plenerowy średniowieczny plac
¦ Murnau 1945 – Zapomniane foto-
kiem i malarstwem
zabaw – czynny do końca sierpnia
grafie z kolekcji Oliviera i Alaina
wystawa czynna do 31.08
w godzinach otwarcia Rezerwatu
Ekspozycja powstała z kolekcji negaty-
Rezerwat Archeologiczny Genius loci
Rempferów
wów znalezionych w 1999 r. w Saint-
Oddział Muzeum Archeologicznego
Salon Muzyczny – Muzeum Feliksa Nowowiejskiego
-Laurent-du-Var koło Nicei przez Oli-
w Poznaniu, ul. ks. Posadzego 3
al. Wielkopolska 11
viera Rempfera, syna francuskiego
www.muzarp.poznan.pl/rezerwat/
tel. 61 853 40 76
fotografa Alaina Rempfera. Okazało
tel. 61 852 21 67
inf. o koncertach:
się, że większość z nich wykonano
do 30.09 wt.-czw. g. 10-16, pt. g. 11-18,
www.nowowiejski.pl
w Oflagu VII A w bawarskim mia-
sob. g. 9-17, niedz. g. 10-15,
wt.-sob. g. 10-16 (grupy prosimy
steczku Murnau, a uwięzieni to głów-
15.08, g. 10-15
o wcześniejszy kontakt tel.)
nie oficerowie Wojska Polskiego. Nie-
bilety: 6 zł, ulgowe 4 zł
15.08 zamknięte
znany pozostał jedynie autor zdjęć.
w niedz. wstęp bezpłatny
bilety: 5 zł, ulgowe 4 zł, grupy szkolne
Obóz jeniecki w Murnau funkcjonował
ekspozycja stała
bezpłatnie
od 25 września 1939 r. do 29 kwietnia
¦ unikatowe relikty wczesnopiastow-
¦ Salon istnieje w miejscu, gdzie żył
1945 r. Przebywali w nim wyłącznie
skiego ośrodka grodowego z X w. –
i tworzył Feliks Nowowiejski w latach
oficerowie polscy, m.in. dowódca
oryginalne pozostałości obwarowań
1929-1939 i gdzie zmarł 18 stycz-
Armii „Poznań” gen. Tadeusz Kutrzeba,
grodowych z X w. i relikty średnio-
nia 1946 r., po powrocie z wojennej
a także pierwszy dowódca powsta-
wiecznych murów z czasów biskupa
tułaczki. W mieszkaniu pozostawiono
nia wielkopolskiego gen. Stanisław
Lubrańskiego
pierwotny układ wystroju wnętrz
kurator: Piotr Kędziora
Taczak. przed Odwachem ¦ w każdą sobotę po g. 12 do końca września uroczyste odprawy warty honorowej
Ochotniczego
Reprezen-
tacyjnego Oddziału Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich
Pracownia-Muzeum Józefa I. Kraszewskiego Oddział Biblioteki Raczyńskich fot. K. Zisopulu-Bleja
ul. Wroniecka 14 tel. 61 855 12 44 pon.-pt. g. 10-14 (inny termin można uzgodnić telefonicznie lub listownie), 15.08 zamknięte wstęp bezpłatny
Konstrukcje średniowieczne w Rezerwacie Genius loci
75
muzea rzy i w wyniku odniesionych ran zmarł. Pośmiertnie został awansowany do stopnia młodszego chorążego i odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Krzyża Wojskowego „za wybitne czyny bojowe, połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą w czasie działań bojowych przeciwko aktom terroryzmu”. Mundury, w których służył Jarosław Maćkowiak, rodzice poległego przefot. materiały organizatorów
kazali do zbiorów Wielkopolskiego
Grażyna Kielińska, Łaska, 2010, olej na płótnie, wystawa w Pracowni-Muzeum J. I. Kraszewskiego
z bogatym zbiorem pamiątek po kom-
wakacje w muzeum ¦ 22.08, g. 12.15 Jeszcze Polska nie umarła – zwycięskie powstanie wielkopolskie 1918-1919 r.
muzea wokół Poznania
Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu
Uzbrojenia – Cytadela Poznańska
Adama Mickiewicza w Śmiełowie
Stary Rynek 9, tel. 61 852 67 39
Oddział Muzeum Narodowego
www.mnp.art.pl
w Poznaniu
Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk
do 15.09 wt.-czw. g. 11-17, pt. g. 12-21,
tel. 62 740 31 64
Niepodległościowych
sob. i niedz. g. 11-18, 15.08, g. 10-16
www.mnp.art.pl
al. Armii Poznań
bilety: 7 zł, ulgowe 5 zł
wt.-pt. g. 9-16, sob. i niedz. g. 10-16,
tel. 61 820 45 03
ekspozycja stała
15.08, g. 10-16
www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl
¦ m.in. pamiątki po kryptologach Enigmy,
bilety: 10 zł, ulgowe 7 zł
wt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-16
broń i oporządzenie wojska w XVII w.,
w soboty wstęp wolny
15.08 otwarte
broń i pamiątki narodowe z XVI-XIX w.,
¦ Klasycystyczny pałac otoczony par-
bilety: 6 zł, ulgowe 3 zł
kolekcja biżuterii patriotycznej, galeria
kiem krajobrazowym jest przykładem
w piątki wstęp wolny
starej broni, pamiątki z powstania wiel-
XVIII-wiecznej siedziby szlacheckiej.
ekspozycje stałe
kopolskiego 1918/19 (największy zbiór
Wnętrza pałacowe mieszczą muzeum
¦ Między Wehrmachtem a Armią Czer-
w kraju), pamiątki po Wojsku Polskim
poświęcone pamięci Adama Mickiewi-
woną – poznaniacy w bitwie o swoje
II Rzeczypospolitej i PSZ na Zachodzie
cza, który tu właśnie spędził lato 1831 r.
miasto w 1945 r.
ekspozycja czasowa
pozytorze.
¦ Wystawa
76
Wielkopolskie Muzeum Wojskowe
Muzeum Wojskowego.
plenerowa
ciężkiego
Archidiecezji Gnieźnieńskiej w Gnieźnie
¦ Misja
sprzętu wojskowego XX w.
wystawa czynna do 30.09
ekspozycje czasowe
Pokaz
¦ Aprowizacja, czyli wojsko i wojna
szego kaprala Jarosława Maćkowiaka
www.muzeumag.pl
od strony kuchni
z 17. Wielkopolskiej Brygady Zmecha-
dyrektor: ks. Jarosław Bogacz
¦ Za mundurem panny sznurem.
nizowanej z Międzyrzecza, który słu-
do 30.09, pon.-sob. g. 9-17, niedz. g. 9-16
Mundury, broń i oporządzenie pol-
żył na stanowisku dowódcy drużyny
15.08 zamknięte
skich formacji wojskowych w latach
podczas IX zmiany Polskiego Kontyn-
bilety: 6 zł, ulgowe 4 zł
1914-1945
gentu Wojskowego w Afganistanie.
ekspozycja stała
¦ Broń pancerna Wojska Polskiego
2 czerwca 2011 r. został ciężko ranny
¦ skarby
1918-1945
podczas ostrzału patrolu polskich żołnie-
i gotycka rzeźba sakralna, barokowe
poświęcony
pamięci
star-
ul. Kolegiaty 2, tel. 61 426 37 78
gnieźnieńskie,
barokowa
muzea Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie
Pierwszych Piastów na Lednicy
poczta Komorniki, tel. 61 810 76 29
www.lednicamuzeum.pl
Rezerwat Archeologiczny
www.muzeum-szreniawa.pl
do 30.09, wt.-niedz. g. 10-18 (ostatnie
Oddział Muzeum Pierwszych Piastów
do 31.10, wt.-pt. g. 9-17, sob. i niedz.
wejście na pół godziny przed zamknię-
na Lednicy
g. 9-18 (ostatnie wejście na pół godziny
ciem) ), 15.08 otwarte
Grzybowo k. Wrześni
przed zamknięciem), 15.08 otwarte
bilety: 10 zł, ulgowe 5 zł
tel. 507 513 798, e-mail: grod.grzy-
bilety: 10 zł, ulgowe 7 zł
¦ wyspa
bowo@onet.eu
w soboty wstęp wolny
kamiennej – pałacowej i sakralnej –
wt.-niedz. g. 10-18
¦ rolnictwo polskie od VIII do XVIII w.,
z okresu panowania Mieszka I i Bole-
bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł
gleboznawstwo, uprawa roli i roślin,
sława Chrobrego (X-XI w.); podwodne
¦ Gród w Grzybowie pochodzi z okresu
chów i hodowla zwierząt, pszczelarstwo,
pozostałości dwóch mostów traktu
formowania się państwa Piastów. Jest
przetwórstwo i przemysł rolno-spo-
poznańsko-gnieźnieńskiego (przeprawa
największym (4 ha powierzchni) gro-
żywczy, rzemiosło wiejskie, narzędzia
promowa na Ostrów Lednicki czynna
dem z X-XI w. na terenie Wielkopolski.
i maszyny rolnicze oraz historia spo-
do 15.10 w godzinach otwarcia eks-
Zachowane do dziś wały osiągają 8-9
łeczna wsi, dzieje lecznictwa zwierząt
pozycji); widoczny wał grodowy; na
metrów wysokości.
i weterynarii na ziemiach polskich, trans-
podgrodziu – rekonstrukcja fragmentu
ekspozycja stała
port wiejski, zaopatrzenie wsi w wodę
zabudowy drewnianej
¦ Między plemieniem a państwem
ekspozycje czasowe
spotkania w muzeum
¦ Niemcy – historia i kultura
malarstwo sakralne, tkaniny i hafty liturgiczne, Castrum doloris – portrety trumienne
Gród w Grzybowie
Lednogóra tel. 61 427 50 10
z reliktami
architektury
wystawa czynna do 6.10
Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie
w Łucznictwie Tradycyjnym
¦ Koń w rolnictwie
ul. Kostrzewskiego 1
¦ 17-18.08 A gdy wódz w boju pad-
wystawa czynna do 22.12
tel. 61 426 46 41, www.mppp.pl
nie… – XIV Międzynarodowy Zjazd
spotkania w muzeum
Wojowników Słowiańskich
¦ 25.08
¦ 31.08, g. 10-18 z cyklu Grzybowskie
impreza plenerowa
¦ 10-11.08
II
Mistrzostwa
Polski
Przeszłość
wt.-niedz. g. 9-18, 15.08 otwarte przyszłości
–
spotkania z archeologią: Garncarstwo
bilety: 10 zł, ulgowe 7 zł w niedziele wstęp wolny ekspozycje stałe
dawniej i dziś – czyli nie święci garnki
Pałac w Rogalinie
lepią
Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu
¦ Broń w dawnej Polsce
¦ 31.08, g. 18-21 Dożynki Gminne
tel. 61 813 80 30, www.mnp.art.pl
¦ Piastów malowane dzieje
zamknięty dla zwiedzających
¦ Gniezno w dawnych wiekach
Martyrologiczne w Żabikowie
¦ Początki państwa polskiego
Gród w Grzybowie zaprasza na Zjazd Wojowników Słowiańskich
Luboń, ul. Niezłomnych 2 tel. 61 813 06 81 www.zabikowo.home.pl wt.-pt. g. 9-15, sob. i niedz. g. 10-14 wstęp wolny ekspozycje stałe ¦ Więzienie Policji Bezpieczeństwa i Wychowawczy Obóz Pracy – -śledczego, funkcjonującego w latach 1943-1945 w Żabikowie ¦ Obozy Pracy Przymusowej dla Żydów 1941-1943. Reichsautobahnlager
fot. M. Wrzesiński
historia hitlerowskiego obozu karno-
77
fot. J. Andrzejewski
muzea
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie: fragment wystawy Pierwszy raz. Nieznane eksponaty ze zbiorów Muzeum Początków Państwa Polskiego
¦ w pawilonie: trofea egzotyczne oraz
ze zbiorów Muzeum Początków Pań-
Pracownia Literacka Arkadego Fiedlera w Puszczykowie
stwa Polskiego
ul. Słowackiego 1
¦ Ludzie i zwierzęta Kenii
wystawa czynna do października
tel. 61 813 37 94, www.fiedler.pl
wystawa czynna do 31.08
To ekspozycyjny debiut ponad 160
wt.-niedz. g. 10-18
¦ Wokół stołu myśliwskiego
zabytków, które do tej pory nie były pre-
bilety: 9 zł, ulgowe 8 zł
wystawa czynna do 31.08
zentowane szerszej publiczności. Obok
¦ ekspozycja w starym domu rodzin-
zaskakujących znalezisk z wykopalisk
nym Fiedlerów (książki A. Fiedlera,
Regionalne w Stęszewie
można na wystawie zobaczyć przed-
pamiątki z podróży) oraz kolekcja monu-
Rynek 8
mioty i gnieźnieńskie pamiątki z ubie-
mentów egzotycznych w Ogrodzie Tole-
tel. 61 813 40 12
głego wieku. Wśród nich fragment nie-
rancji
www.muzeumsteszew.pl
ekspozycja czasowa ¦ Pierwszy raz. Nieznane eksponaty
ekspozycje czasowe
muzeum@steszew.pl
zwykłej, bo liczącej ponad 500 sztuk,
Przyrodniczo-Łowieckie w Uzarzewie
wt.-niedz. g. 10-14 (grupy zorganizo-
Oddział MN Rolnictwa w Szreniawie
wycieczek)
tel. 61 818 12 11
wstęp wolny
www.muzeum-szreniawa.pl
ekspozycja stała
do 31.10 wt.-pt. g. 9-16, sob. i niedz.
¦ historia ziemi stęszewskiej i miasta
ul. Ogrodowa 3a
g. 10-16 (ostatnie wejście na pół godziny
Stęszewa
tel. 61 814 69 52
przed zamknięciem), 15.08 otwarte
wt.-sob. g. 8-16 oraz w drugą niedz.
bilety: 8 zł, ulgowe 6 zł, pawilon trofeów
miesiąca w g. 10-14, grupy zorganizo-
egzotycznych 3 zł, w soboty wstęp wolny
wane prosimy o wcześniejszy kontakt
muzeum znajduje się na terenie zespołu
telefoniczny, 15.08, g. 10-14
parkowo-pałacowego
Skansen i Muzeum Pszczelarstwa im. prof. Ryszarda Kosteckiego w Swarzędzu
bilety: 3 zł, ulgowe 1,50 zł
ekspozycje stałe
Oddział MN Rolnictwa w Szreniawie
ekspozycja stała
¦ w pałacu: historia łowiectwa
www.muzeum-szreniawa.pl
¦ kolekcja pamiątek po powstańcach
¦ w powozowni: zwierzęta Wielko-
skansen czynny codziennie od świtu do
wielkopolskich, pamiątki po gen. Józe-
polski w ich naturalnym środowisku,
zmierzchu – unikatowa kolekcja uli kło-
fie Dowborze-Muśnickim i jego rodzinie
kolekcja ptaków i jaj
dowych, koszowych i figuralnych
kolekcji żelazek z przełomu XIX i XX w.
Powstańców Wielkopolskich im. gen. Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie
78
zbiór papug
wane prosimy o telefoniczne zgłaszanie
muzea do 31.10 wt.-sob. g. 9-17, niedz. g. 10-15
w soboty wstęp wolny
Zamku Opalińskich, zabytki kultury
15.08 otwarte
ekspozycja stała
materialnej Pojezierza Międzychodzko-
bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł
¦ historia wikliniarstwa i plecion-
-Sierakowskiego
w soboty wstęp wolny
karstwa w Polsce ze szczególnym
ekspozycja stała
uwzględnieniem terenu Wielkopolski,
Zamek w Gołuchowie
¦ historia bartnictwa i pszczelarstwa,
historia chmielarstwa w Polsce prezen-
Oddział Muzeum Narodowego
rasy hodowanych pszczół, ich anato-
tująca rejon nowotomyski
w Poznaniu
mia oraz produkty wytwarzane przez te
ekspozycja czasowa
tel. 62 761 50 94, www.mnp.art.pl
pożyteczne owady
¦ Wiklina 2013
wt.-pt. g. 9-16, sob. i niedz. g. 10-16,
spotkania w muzeum
wystawa czynna do 31.10
15.08, g. 10-16 bilety: 10 zł, ulgowe 7 zł
¦ 18.08 Miodowe lato w Skansenie
we wtorki wstęp wolny
Śremskie
Zamek Górków w Szamotułach
Śrem, ul. Mickiewicza 89
ul. Wroniecka 30
¦ zbiory malarstwa zachodnioeuropej-
tel. 61 283 59 38, www.muzeum.srem.pl
tel. 61 292 18 13, www.zamek.org.pl
skiego i polskiego XVI-XVII w., meble,
nieczynne z powodu remontu
wt.-pt. g. 9-16, sob. i niedz. g. 10-17,
tkaniny oraz wazy starożytne
ekspozycja stała
15.08, g. 10-17
Wielkopolski Park Etnograficzny
bilety: zamek 4 zł, ulgowe 2,50 zł;
Zamek w Kórniku
baszta 4 zł, ulgowe 2,50 zł; oficyna 3 zł,
Biblioteka Kórnicka PAN
Dziekanowice-Lednogóra
ulgowe 2 zł; spichlerz 3 zł, ulgowe 2 zł
Kórnik, ul. Zamkowa 5
Oddział Muzeum Pierwszych Piastów
w czwartki wstęp wolny do jednego
tel. 61 817 00 81
na Lednicy
z obiektów
do 31.08 wt.-sob. g. 10-17, niedz.
tel. 61 427 50 40
ekspozycje stałe
g. 10-18 (ostatnie wejście na pół
www.lednicamuzeum.pl
¦ w zamku: wnętrza zamkowe
godziny przed zamknięciem)
do 30.09, wt.-niedz. g. 10-18 (ostatnie
¦ w Baszcie Halszki: Historia ziemi sza-
bilety: 14 zł, ulgowe 7 zł
wejście na pół godziny przed zamknię-
motulskiej, od pradziejów do 1945 r.
Wśród eksponatów uwagę zwraca
ciem), 15.08 otwarte
¦ w oficynie: wystawa etnograficzna
unikatowa kolekcja etnograficzno-przy-
bilety: 10 zł, ulgowe 5 zł
ekspozycja czasowa
rodnicza zebrana przez Władysława
ekspozycja stała
¦ Kolorowy, Czarny Śląsk
Zamoyskiego podczas jego podróży do
¦ rekonstrukcja wsi wielkopolskiej:
czynna do 1.09
Australii i Oceanii w latach 1879-1881.
kilkadziesiąt zróżnicowanych chronolo-
Wystawa ze zbiorów Muzeum Miej-
weekendy ze starym drukiem
gicznie (od XVII do XX w.) i społecznie
skiego w Zabrzu i Muzeum Śląskiego
¦ 10-11.08, 17-18.08, g. 11 Finezja
obiektów
wiejskiego
w Katowicach prezentująca malarstwo
kunsztu introligatorskiego
z historycznej Wielkopolski z komplet-
artystów – górników ze Śląska, malar-
¦ 24-25.08 i 31.08, g. 11 Horoskopy,
nie urządzonymi wnętrzami
stwo naiwne tworzone przez twórców
wróżby, chiromancja
spotkanie plenerowe
tej miary co chociażby Teofil Ociepka
¦ 15.08 Ogrody Matki Boskiej Zielnej
czy Erwin Sówka.
Wikliniarstwa i Chmielarstwa w Nowym Tomyślu
Zamek Opalińskich w Sierakowie
wt.-pt. g. 9-15, sob. g. 10-14
ul. Stadnina 3a, tel. 61 295 23 92
w soboty wstęp bezpłatny
Oddział MN Rolnictwa w Szreniawie
www.muzeum-sierakow.pl
Dworek szlachecki z XVIII w., pamiątki
tel. 61 442 23 11
wt.-pt. g. 8.30-15.30, sob. g. 11-15,
związane z przeszłością ziemi średzkiej
www.muzeum-szreniawa.pl
niedz. g. 13-17
ekspozycja stała
do 31.10, wt.-sob. g. 9-17, niedz. g. 13-18
bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł
¦ Mała siedziba ziemiańska w Wiel-
(ostatnie wejście na pół godziny przed
ekspozycja stała
kopolsce – meble, obrazy i przedmioty
zamknięciem), 15.08 otwarte
¦ sarkofagi rodziny Opalińskich, wnę-
dekoracyjne z przełomu XIX i XX w.
bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł
trza zamkowe, badania archeologiczne
budownictwa
Ziemi Średzkiej w Koszutach tel. 61 285 10 23 bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł
Muzea – oprac. G.S.
79
centra kultury Johna Zorna –Tzadik. Akordeonista Jarek
¦ Kaplica zamkowa 1913 Sala Kominkowa
Bester zniewalająco zinterpretował twór-
wystawa czynna do 25.08 w g. 11-19
czość Mordechaja Gebirtiga – poety, pie-
Na
archi-
śniarza i muzykanta, który opisywał urok
walne fotografie i relikty pierwotnego
krakowskiego Kazimierza. Bester Quartet
wystroju.
tworzą czterej wybitni instrumentaliści:
Centrum Kultury Zamek
koncerty
akordeonista Jarek Bester, skrzypek
ul. Św. Marcin 80/82
¦ Rebeka
Jarosław Tyrała, kontrabasista Mikołaj
tel. 61 646 52 76
7.08, g. 21 Dziedziniec Zamkowy
Pospieszalski i grający na bajanie, klarne-
kasa tel. 61 646 52 60
Rebeka to duet (Iwona Skwarek i Bar-
cie i perkusjonaliach Oleg Dyyak. Forma-
dyrektor: Anna Hryniewiecka
tosz Szczęsny) tworzący muzykę elek-
cja jest nowym obliczem legendarnego
www.zamek.poznan.pl
troniczną. Muzyka zespołu to mieszanka
The Cracow Klezmer Band.
wystawy
eksperymentalnego popu i szeroko
¦ Mariusz Lubomski
¦ Elegancja – Francja. Z historii
pojętej elektroniki. Za tymi określe-
14.08, g. 21 Dziedziniec Zamkowy
mody XX wieku
niami kryją się różnorodne kompozycje:
Koncert
Sala Wystaw
dynamiczne, czasem liryczne, zawsze
w Trójce. Again. Wydawnictwo zawiera
ekspozycja czynna do 18.08 w g. 11-19
zadziorne. Artyści starają się połączyć
17 piosenek nagranych w listopadzie
kurator: Piotr Szaradowski
zabawkowe brzmienia klawisza Casio
ub.r. na koncercie w Muzycznym Studiu
Na wystawie zobaczyć można 49 ubio-
z analogowymi syntezatorami. Długo
Polskiego Radia oraz filmową wersję
rów – sukni, żakietów, kostiumów,
wyczekiwany debiutancki album Hel-
wydarzenia na DVD. Teksty do większości
pochodzących z prywatnej kolekcji,
lada ukazał się w maju 2013 r. i zdobył
utworów napisał Sławomir Wolski, ale
uzupełnionych materiałem ikonograficz-
bardzo pochlebne recenzje. Zamkowy
Lubomski przygotował również ciekawe
nym. To pierwsza w Polsce wystawa
koncert będzie go promował.
aranżacje piosenek Agnieszki Osieckiej
prezentująca w tak szerokim wybo-
¦ Bester Quartet
i Jonasza Kofty.
rze suknie paryskich projektantów od
8.08, g. 21 Dziedziniec Zamkowy
¦ Voo Voo
Jean-Philippe Wortha, poprzez Jeanne
Bester Quartet zaprezentuje materiał ze
23.08, g. 20 Sala Wielka
Lanvin, Cristóbala Balenciagę, Chri-
swojej najnowszej płyty The Golden Land,
Voo Voo istnieje nieprzerwanie już ćwierć
stiana Diora, po Thierry’ego Muglera
która ukazała się przed dwoma miesią-
wieku. To jedna z najbardziej żywotnych
i Christiana Lacroix.
cami w słynnej nowojorskiej wytwórni
i pracowitych grup w historii polskiej
wystawę
składają
się
promujący
płytę
Lubomski
muzyki. W ich nagraniach usłyszeć można echa najróżniejszych światów, dziś już klasycznych, ale nade wszystko bardzo osobisty świat Voo Voo. W dorobku grupy jest około 40 płyt oraz setki koncertów: na festiwalach, w polskich teatrach, filharmoniach i klubach, w radiowych i telewizyjnych studiach koncertowych; na scenach klubowych Nowego Jorku, Chicago, Londynu, Wiednia i na renomowanych europejskich festiwalach muzyki jazzowej. Każdy z muzyków Voo Voo – Waglewski,
fot. M. Kaczyński (2x)
Pospieszalski i Martusewicz – współpra-
Do 18 sierpnia w CK Zamek oglądać można wystawę Elegancja – Francja. Z historii mody XX wieku
80
podpis
cuje również z innymi formacjami oraz realizuje swoje autorskie projekty. ¦ Perfect 31.08, g. 19 Sala Wielka Perfect – legenda polskiego rocka. Zespół założony w 1978 r. Znany z wiel-
centra kultury kich przebojów Nie płacz Ewka, Chcemy być sobą, Ale wkoło jest wesoło, Niewiele ci mogę dać, Autobiografia. Skład zespołu zmieniał się przez lata. Muzycy scenę… Dyskografię zespołu kończy wydana 25 marca 2013 r. reedycja debiutanckiego, tzw. Białego albumu zespołu. 8 sierpnia na Dziedzińcu Zamkowym wystąpi Bester Quartet
spotkania ¦ Zwiedzanie zamku z przewodni-
fot. materiały organizatorów
zawieszali działalność i wracali na
kiem – 7, 14, 21 i 28.08, g. 18 (start: Tuba)
– 20.08, g. 11 Grand Finale – zabawa
nia: Artystyczna piosenka – zajęcia
– 30.08, g. 22 (start: Tuba)
i konkursy, prowadzenie: Marek Cyris
muzyczne, prowadzenie: Agata Knak
¦ Niedziela na Zamku
i Teatr Wariate z Poznania
¦ Filmowe Lato dla Dzieci
– 11.08, g. 11.15 Hol Balkonowy – wykład
Teatr na dotyk (Scena Nowa):
– 2.08, g. 11 Animowana M.A.P.A.,
poświęcony historii zamku; g. 12 zwie-
– 1.08, g. 11 – Cyrk Hrynek z Rzeszowa
czyli Mały Atlas Polskiej Animacji –
dzanie zamku z przewodnikiem; g. 21
– 8.08, g. 11 Teatr Lalki i Aktora Wał-
pokaz filmu Proszę słonia (1978), reż.
wejście B, przy parkingu: Muzyka przed
brzych – spektakl La Fillo Fable
W. Giersz; g. 13 Wakacyjne wojaże:
Zamkiem – koncert na głosy, instru-
¦ Warsztaty
Tajemniczy ogród (1993), reż. A. Holland
menty i żywą elektronikę, łączący różne
– 1.08, g. 13 Ogrody i Dziedzińce Zam-
– 9.08, g. 11 Animowana M.A.P.A. –
epoki i style muzyczne, wpisujący się
kowe – Sekrety Zamkowego Dziedzińca
pokaz filmu Tajemnica szyfru Marabuta
w przestrzeń ścian i schodów frontowej
– 6 i 13.08, g. 13 Bawialnia: Wytwórnia
(1979), reż. M. Wojtyszko; g. 13 Waka-
fasady zamku. Wystąpią m.in. Dorota
Bajkowa, prowadzenie: Joanna Krzyżanek
cyjne wojaże: Akademia Pana Kleksa,
Grzywaczyk
Agnieszka
– 7.08, g. 11, 12.15 Dziedziniec Masz-
cz. I (1983), reż. K. Gradowski
Sokolnicka – sopran, Wojciech Sokol-
talarni: warsztat teatralny z aktorami
– 16.08, g. 11 Animowana M.A.P.A. –
nicki – tenor, Jakub Kaszuba – obój,
Teatru Lalki i Aktora z Wałbrzycha; g. 13
pokaz filmu Tato, nie bój się dentysty
Anna Starzec – fortepian, Rafał Gór-
Ogrody i Dziedzińce Zamkowe – Sekrety
(1985), reż. Z. Ołdak; g. 13 Wakacyjne
czyński – akordeon, Jakub Królikowski,
Zamkowego Dziedzińca
wojaże: Akademia Pana Kleksa, cz. II
Tadeusz Sudnik – live electronics, Ewa
– 8 i 14.08, g. 13 przestrzenie zamku –
(1983), reż. K. Gradowski
Sumelka – kostiumy.
Zamek szyfrów
– 23.08, g. 11 Animowana M.A.P.A. –
¦ Elegancja – Francja
– 14.08, g. 11, 12.15 Dziedziniec Masz-
pokaz filmu David & Sandy (1988), reż.
– 1.08, g. 18 Hol Balkonowy: Ubiór jako
talarni: warsztat plastyczny poprowadzi
W. Zięba; g. 13 Wakacyjne wojaże:
dzieło sztuki? – wykład Dominiki Łuko-
Jakub Bejko
Asterix i Obelix kontra Cezar (1999), reż.
szek
¦ Letnia Strefa Zabawy – spotkanie
C. Zidi
– 11.08, g. 13 Hol Balkonowy: Moda Art
z tańcem, muzyką, teatrem i plastyką
– 30.08, g. 11 Animowana M.A.P.A. –
Deco – wykład Teresy Michałowskiej-
dla dzieci w wieku 3-6 lat:
pokaz filmu Odwrócona góra albo film pod
-Barłóg, g. 14 Sala Wystaw: zwiedzanie
– 1, 8 i 22.08, g. 10-10.45 Bawialnia:
strasznym tytułem (1999), reż. L. Gałysz;
kuratorskie, oprowadza Piotr Szara-
W letnich kolorach – zajęcia plastyczne,
g. 13 Wakacyjne wojaże: W pustyni
dowski
prowadzenie: Jakub Bejko
i w puszczy (2001), reż. G. Hood
zamkowe Lato dla Dzieci
– 6, 13, 20 i 27.08, g. 10-10.45 Bawialnia:
¦ Wakacyjna Poradnia Filmowa
¦ Spektakle teatralne
Zabawa tańcem – zajęcia ruchowe, pro-
– 5, 12, 19 i 26.08, g. 17-19 Studio
Dziedziniec Zamkowy (w razie niepo-
wadzenie: Iwona Markiewicz, Katarzyna
Filmowe (sala 240), cykl otwartych
gody Sala Wielka):
Markiewicz i Mateusz Markiewicz
spotkań polegających na udzielaniu
– 6.08, g. 11 Teatr Lalki i Aktora z Wał-
– 7 i 14.08, g. 10-10.45 Bawialnia Małe
indywidualnych
brzycha – spektakl U/Rodziny
foyer – zajęcia muzyczno-plastyczne,
konkretnych problemów związanych
– 13.08, g. 11 Teatr Fuzja z Poznania –
prowadzenie: Zuzanna Karzkowiak
z obsługą sprzętu wideo.
spektakl Na arce o ósmej
– 21, 26 i 29.08, g. 10-10.45 Bawial-
–
sopran,
porad
dotyczących
oprac. Joanna Przygońska
81
fot. materiały organizatorów
centra kultury
Weekend z nurtem off III Festiwal Stara Gazownia (30.08-1.09) – Teatry alternatywne zaczęły powoli znikać z Poznania,
stoszał i do teraz na co dzień świeci pustkami. Tym bardziej
dlatego próbuję przywrócić o nich pamięć na większą
więc powinno nas cieszyć to, że przestrzeń ta, chociaż przez
skalę – powiedział podczas pierwszej edycji festiwalu
jeden weekend w roku, zamienia się w alternatywną stolicę
w 2011 r., organizator przedsięwzięcia, Tomasz Rozmia-
kultury i jej potencjał zostaje wykorzystany. A frekwencja na
niec. A dziś już wiemy, że to mu się udaje.
minionych edycjach festiwalu dowodzi, że magiczny klimat
W tym roku nieco później, bo w ostatni weekend sierpnia, w tej samej przestrzeni, wręcz idealnej do tego typu przedsięwzięć – na terenie Starej Gazowni, odbędzie się III Festiwal Stara Gazow-
Starej Gazowni przyciąga tłumy tak samo, jak prezentacje poznańskich teatrów nurtu off… Manifestacja i Havel Teatry uliczne i alternatywne, które trudno zobaczyć
nia. Jego organizatorem jest Spółdzielnia Te-
w trakcie roku w Poznaniu są – po Starej Gazowni,
atralna, która wzorem lat ubiegłych zaprasza
drugim bohaterem festiwalu. Podczas tegorocz-
nie tylko na spektakle teatralne rozpoznawal-
nej edycji zobaczymy spektakl Dywidenda Te-
nych alternatywnych poznańskich grup, ale
atru Fuzja, który jest artystyczną odpowiedzią na
także na Piknik Artystyczny – miasteczko sztuki
wstrząsający światem ekonomiczny kryzys, oraz
rozłożone nad Wartą, gdzie odbywać się będą
Circus Ferus i jego premierową Manifestację,
przeróżne warsztaty dla dzieci oraz dorosłych. Festiwalowi towarzyszyć będą również koncerty, live
która jest powiązana z warsztatami Improwizacji Miejskiej. Członkowie Circus Ferus zapraszają na nie
acty DJ’ów i VJ’ów. To świetna alternatywa dla tych, któ-
osoby od 17. roku życia, które przeczuwają, że surrealizm czai
rzy czują niedosyt po tegorocznej Malcie albo tęsknią za jej
się tuż za rogiem… Oprócz nich, w magicznych przestrzeniach
dawnym czarem. Dzienne wejściówki na spektakle kosztują
Starej Gazowni, pojawi się także Teatr Automaton ze swoim
5 zł (do nabycia w CIM-ie oraz w Starej Gazowni), a wstęp na
premierowym spektaklem plenerowym Puzuk na podstawie
Piknik Artystyczny oraz imprezy towarzyszące jest bezpłatny.
dramatu Vaclava Havla oraz Teatr Usta Usta Republika z Cyklem
Magia przyciągania
– projektem multimedialnym łączącym instalacje przestrzenne,
Miejsce festiwalu nie jest przypadkowe, bowiem jego twór-
grę aktorską oraz wizualizacje. Oczywiście to nie koniec propo-
cy wybrali do tego przestrzeń, która od dawna stanowi waż-
zycji, ale organizatorzy chcą zrobić widzom niespodziankę…
ny punkt na mapie Poznania. Stara Gazownia, mieszcząca
Monika Nawrocka-Leśnik
się przy ul. Grobla, powstała w XIX w. i funkcjonowała do lat 70. minionego stulecia. Wtedy właśnie kompleks ten opu-
82
¦ Więcej informacji na www.spoldzielnia.art.pl.
centra kultury centra kultury Amici Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Rodzinom os. Stare Żegrze 79 lok. 21 tel. 61 872 23 35, 503 131 666 stowarzyszenie.amici@wp.pl zapraszamy na stronę: www.stowarzyfot. materiały organizatorów
szenie-amici.pl
Biblioteka Raczyńskich pl. Wolności 19 dyrektor: Wojciech Spaleniak tel. 61 852 94 42 www.bracz.edu.pl
Concordia Design zaprasza na drugi turnus pięciodniowych kreatywnych półkolonii dla dzieci
¦ sierpień zajęcia prowadzą filie: nr 2,
w wieku 6-11 lat Tajemnicze półkolonie z Zakamarkami
11 dziecięca (w nowym gmachu), 14, 20, 22, 23, 32, 38, 46, 49, 53, 54, 59, 62
Dom Bretanii
Labbe (malodeon diatoniczny). Warsztaty
¦ do 10.08 (galeria w nowym gmachu
Fundacja Poznań – Ille-et-Vilaine
są adresowane do muzyków folkowych,
Biblioteki Raczyńskich) wystawa Księgi
Stary Rynek 37
uzdolnionych amatorów oraz nauczycieli
i sztuka. Dziedzictwo po Edwardzie i Ata-
dyrektor: Elżbieta Sokołowska
i metodyków. Ze względu na ograniczoną
nazym Raczyńskich
tel. 61 851 68 51
ilość miejsc, o uczestnictwie decyduje
www.dombretanii.org.pl
kolejność zgłoszeń dokonanych drogą
Centrum Sztuki Dziecka
¦ 20-24.08
ul. Św. Marcin 80/82
Warsztaty Flażoletowe
ski@poczta.onet.pl; dodatkowe infor-
dyrektor: Jerzy Moszkowicz
zajęcia poprowadzą znakomici francuscy
macje można uzyskać telefonicznie pod
tel. 61 646 44 70
muzycy: Nicolas Radin (flety) i Morgane
numerem 508 897 341.
XIV
Międzynarodowe
elektroniczną na adres: lwjkwietrzyn-
www.csdpoznan.pl ¦ sierpień Filmowe lato dzieci patrz str. 88
Concordia Design ul. Zwierzyniecka 3 tel. 61 667 44 00 info@concordiadesign.pl www.concordiadesign.pl ¦ 19-23.08, g. 8-17 drugi turnus pięciodniowych kreatywnych półkolonii dla dzieci w wieku 6-11 lat Tajemnicze półkolonie z Zakamarkami. Półkolonistami fot. materiały organizatorów
zajmować się będą opiekunowie-animatorzy z doświadczeniem w pracy z dziećmi. Tematem przewodnim wakacyjnych zajęć będą popularni bohaterowie książek wydawnictwa dla dzieci Zakamarki; koszt 470 zł za turnus (w tym ubezpieczenie).
Dom Bretanii zaprasza 20-24.08 na XIV Międzynarodowe Warsztaty Flażoletowe
83
centra kultury ¦ 24.08, g. 12.15 (Muzeum Instrumentów Muzycznych, Sala im. Groblicza, Stary Rynek 45) koncert finałowy warsztatów flażoletowych z udziałem wszystkich uczestników i prowadzących; wstęp wolny
Etnosfera Stowarzyszenie Antropologów Kultury ul. Górczyńska 6/4 tel. 663 484 786 www.etnosfera.org.pl ¦ Kino na Rybitwach – kino plenerowe na skwerku przy ul. Rybaki: ¦ 2, 9, 16, 23.08, g. 22 Poznański piątek – pokaz dokumentu i fabuły dot. miasta Poznania; wstęp wolny ¦ 3, 10, 17.08 Artystyczna sobota – pokaz ambitnego, niekomercyjnego filmu fot. R. Obst
fabularnego; wstęp wolny ¦ 24.08 Finał sierpnia: jarmark bukinistyczny, pokaz niemego filmu Nosferatu wampir (reż. Fredrich Murnau) z koncer-
Przyjdź i zobacz forty twierdzy
tem na żywo; wstęp wolny
Zachowane forty i obiekty Twierdzy Poznań będą udostępnione poznania-
Fundacja Mały Dom Kultury
kom oraz turystom 24 i 25 sierpnia. Organizatorem Dni Twierdzy Poznań jest
ul. Zamkowa 3/4
Mazur, obecnie dziennikarz Radia Merkury.
mdk@krzyk.pl
– W tej chwili rozmawiamy z instytucjami i stowarzyszeniami, które są
www.mdk.krzyk.pl
w stanie udostępnić zarządzane przez siebie forty – mówi Jan Mazurczak,
¦ 4.08, g. 12.30-14 w ramach warsz-
prezes PLOT. – Liczymy na to, że dostępne będą m.in. forty III, Va, VII, schron
tatów Poczytanki Małego Domu Kultury
lotniczy przy Poznańskiej Palmiarni, śluza katedralna, która jest elementem
spotkanie wokół książki Julii Donaldson
powstającego Interaktywnego Centrum Historii Ostrowa Tumskiego, czy
z ilustracjami Axela Schefflera Gruffalo
obiekty na Cytadeli, znajdujące się pod opieką Wielkopolskiego Muzeum
dla dzieci w wieku 6-10 lat; wstęp wolny,
Walk Niepodległościowych – dodaje.
liczba miejsc ograniczona (obowiązują
PLOT planuje, by pomiędzy obiektami jeździł specjalny autobus dla zwiedzają-
zapisy tel. 696 310 592 lub mailowo: ju-
cych. Instytucje, które zdecydują się udostępnić swoje obiekty, będą mogły
lia@fundacjamdk.pl)
starać się o dofinansowanie z Wydziału Kultury i Dziedzictwa Urzędu Miasta,
¦ 11.08, g. 12.30 warsztaty dla dzie-
historycznej do odtworzenia inscenizacji bitew. – Tegoroczne Dni Twierdzy
ci i rodziców z bohaterami książki Juji
Poznań to próba przed przyszłoroczną imprezą, którą chcemy zorganizować
Wieslander z ilustracjami Svena Nor-
z okazji 100-lecia wybuchu pierwszej wojny światowej – mówi Mazurczak.
dqvista Mama Mu na drzewie i inne
Szczegółowe informacje na temat imprezy znaleźć można na stronach
historie; wstęp wolny, liczba miejsc
www.poznan.pl oraz niedawno uruchomionej przez PLOT stronie www.
ograniczona (obowiązują zapisy tel.
poznan.travel, która zawiera informacje turystyczne na temat Poznania
696 310 592 lub mailowo: julia@fun-
i okolic.
dacjamdk.pl)
84
Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna, a imprezę wymyślił Szymon
by na dwa sierpniowe dni ożywić forty, angażując np. grupy rekonstrukcji
k.sz.
centra kultury Integracje
¦ 1.08, g. 16.30 Czwartek literacki z wier-
¦ 3.08 Cukrowe miasteczko wiersze Da-
Stowarzyszenie Kulturalno-Sportowe
szami Małgorzaty Strzałkowskiej. Gimna-
nuty Gellner do córki
AWF im. E. Piaseckiego w Poznaniu
styka ciała i języka, która wszystkich cieszy
¦ 10.08 Cztery strony czasu Iwony
tel. 504 226 408
i do duszy przenika; bilety 10 zł, konieczna
Chmielewskiej
www.festival.awf.poznan.pl
rejestracja: bajka-ksiegarnia@tlen.pl
¦ 17.08 Oto jest Paryż Miroslava Šaška
XIII Światowy Przegląd Folkloru Integra-
¦ 8.08, g. 16.30 Rzecz o tym, jak paw
¦ 24.08 Ciocia Jadzia i szkoła Elizy Pio-
cje:
wpadł w staw warsztaty plastyczno-
trowskiej
¦ 12.08
-literackie inspirowane książką mistrza
¦ g. 16 przemarsz ulicą Półwiejską
polskiej ilustracji Józefa Wilkonia i poetki
Ogród Botaniczny
¦ g. 18 (park Wilsona) koncert inaugu-
Agnieszki Wolny-Hamkało
Uniwersytetu im. A. Mickiewicza
racyjny Biesiada Ludowa
¦ 22.08, g. 16.30 warsztaty Igraszki z li-
w Poznaniu
¦ 12, 13, 15, 16.08, g. 22 oraz 14.08,
terackimi kotami – Findusem, Bibelotem
ul. Dąbrowskiego 165
g. 21 wieczór narodowy w Klubie Stu-
i dużym Chińskim Kotem!
Pawilon Ekspozycyjno-Dydaktyczny
denckim Trops; wstęp bezpłatny
¦ 23.08, g. 20 (os. Przyjaźni 125 ) Noc-
czynny codziennie w g. 9-16
¦ 14.08, g. 17 (tereny rekreacyjne Mal-
ne spotkanie z Czarownicą z piętra niżej
tel. 61 829 20 23
ta Ski) Turniej Sportów Tradycyjnych
Marcina Szczygielskiego
www.ogrod.amu.edu.pl
Pierścieniówka
¦ 26.08, g. 19 wykład i warsztaty
¦ do 1.09 wystawa fotograficzna Kamili
¦ 15.08
Z dzieckiem w świat wartości dla rodzi-
Osieckiej Dream Gardens – ogrody pu-
¦ g. 10.30 msza św. w kościele pw.
ców, dziadków i nauczycieli. Zajęcia na
bliczne USA; wstęp wolny
Wszystkich Świętych
podstawie książki o tym samym tytule,
¦ 18.08, g. 16 (Pawilon Letni) spotkanie
¦ g. 11.30 przemarsz na Stary Rynek
autorstwa Ireny Koźmińskiej i Elżbiety
z cyklu Ogródek poetycki
¦ 18.08, g. 21 (boisko AWF) koncert
Olszewskiej; rejestracja uczestników:
¦ 21.08, g. 18 (Sala Wykładowa im.
finałowy Muzyka w Folklorze Świata
bajka-ksiegarnia@tlen.pl
Z. Czubińskiego, Pawilon Ekspozycyj-
¦ 30.08, g. 20 nocne spotkanie w Ba-
no-Dydaktyczny) spotkanie poznańskiej
Księgarnia Między Słowami
śnioborze, w którym wszystko zdarzyć
Grupy OTOP z cyklu Ptaki dla laika i przy-
ul. Galileusza 8 (os. Kopernika)
się może...
rodnika
tel. 795 234 395, miedzy.slowami@go2.pl
¦ poranki literackie czyli godzina głośne-
¦ 25.08, g. 16 Koncerty pod Kaszta-
www.ksiegarnia-miedzyslowami.blog-
go czytania dzieciom oraz zabawy eduka-
nowcami – Grzegorz Tomczak; wstęp
spot.com
cyjne, soboty g. 11; wstęp wolny
wolny
¦ sierpień, g. 11 Letnisko Między Słowami – warsztaty literackie, plastyczne, teatralne, kulinarne, artystyczne (florystyka, filcowanie, scrapbooking, decoupage, masa solna i inne); cena 10-30 zł od osoby (w cenie wszystkie materiały – dzieci zabierają ze sobą swoje dzieła). Obowiązują zapisy. ¦ soboty, g. 10.30 i 12 Podwójne Czytanki – zajęcia prezentujące ciekawe książki dla dzieci; wstęp 5 zł (kupon wyfot. materiały organizatorów
mienny na książki), obowiązują zapisy
Księgarnia z Bajki os. Przyjaźni 125 os. Wichrowe Wzgórze 124 tel. 61 820 05 82 www.ksiegarnia-bajka.com.pl
Ogród Botaniczny zaprasza na spotkania z cyklu Ogródek botaniczny
85
centra kultury PoemaCafe ul. Langiewicza 2, www.poemacafe.pl
Uwolnić wyobraźnię
¦ 2.08, g. 20 koncert legendarnego
Aktorzy ze Studia Teatralnego Blum proponują dzieciom warsztaty teatralne.
Trubadura – Piotra Kuźniaka; wstęp 25 zł
A Korina Kordova zaprasza je do świata tańca. – Naszym podstawowym ce-
(konieczna rezerwacja)
lem jest rozbudzenie i rozwinięcie w uczestnikach wiary we własne twórcze
¦ 8.08, g. 19 wernisaż wystawy ma-
możliwości oraz uwolnienie, tkwiącej w każdym z nas, pozytywnej ekspresji
larstwa Doroty Boruckiej, wstęp wolny;
twórczej – mówi Lucyna Winkel, aktorka ze Studia Teatralnego Blum, która
wystawa czynna do 4.09
wraz z Arturem Szychem poprowadzi ósme Letnie Warsztaty Teatralne w OK
¦ 9.08, g. 20 koncert Witka Łukaszew-
Wierzbak. Ich tegoroczna edycja rozpocznie się 19.08, a zakończy tydzień póź-
skiego i Wojtka Hoffmanna Flamenco &
niej – krótkimi prezentacjami. – Pokazy te opierać się będą w głównej mierze
Rock; wstęp 25 zł (konieczna rezerwa-
na pomysłach oraz ekspresji ruchowej i głosowej uczestników warsztatów –
cja)
wyjaśnia aktorka. Zajęcia będą się odbywały w dwóch grupach: dziecięcej
¦ 17.08, g. 20 recital Anny Girdzie-
(6-12 lat) od g. 10 do 11.30 oraz młodzieżowej (13-18 lat) od g. 11.30 do 13.
jewskiej, która wykona najpiękniejsze
Pełne twórczej swobody będą również warsztaty w ramach projektu Stary
piosenki polskiej muzyki filmowej. Re-
Browar Nowy Taniec dla Dzieci – Ruch i wyobraźnia, które poprowadzi Korina
cital ma formę muzycznego spektaklu.
Kordova. Zajęcia odbędą się 17.08, początek o g. 12, a przeznaczone są dla
Narrację poprowadzi Maciej Pawłowski;
dzieci w wieku od 4 do 8 lat. Brazylijska tancerka, choreografka oraz nauczy-
wstęp 15 zł (konieczna rezerwacja).
cielka tańca, która w swojej dotychczasowej karierze współpracowała m.in.
¦ 29.08, g. 19 Turniej Jednego Wiersza
z kanadyjską grupą Kokoro Dance, BalletMet ze Stanów Zjednoczonych czy
o Laur PoemaCafe; zainteresowanych
Samovarteateret z Norwegii, zabierze maluchy do świata tańca. I niczym nie
prosimy o kontakt mailowy: kawiarnia@
będzie ich ograniczać, ponieważ twierdzi, że wyobraźnia dzieci jest pełna cho-
poemacafe.pl
reografii. A ona chce być tylko ich przewodnikiem…
¦ 31.08, g. 20 spektakl Romeo i Julia
¦ Szczegóły na stronie www.starybrowarnowytaniec.pl
Cabaretu BB; wstęp 35 zł (konieczna re-
M.N.-L.
oraz www.wierzbak.pl.
fot. A. Wawrzyniak
zerwacja)
PoemaCafe zaprasza na recital Anny Girdziejewskiej
86
centra kultury Puenta
Trakt
Fundacja Artystyczno-Edukacyjna
Centrum Turystyki Kulturowej
tel. 603 743 888
ul. Zagórze 6A
fundacja@artpuenta.eu
tel. 61 279 70 20
www.artpuenta.eu
www.poznan.pl/trakt
¦ 18.08 oraz 1.09, g. 13.15 (most Bi-
¦ 3.08, g. 21 Zmroczna wycieczka – wy-
skupa Jordana) w ramach akcji Pośrodku
cieczka dla wielbicieli dreszczyku; zbiórka
Śródki cykl letnich imprez artystycznych
przy pręgierzu na Starym Rynku
A w niedzielę po sumie na moście...
¦ 11.08, g. 16 Dekoder – wycieczka
W programie: koncerty, pokazy taneczne,
dla pogromców szyfrów; zbiórka przed
plenery artystyczne.
kościołem pw. Najświętszej Marii Panny na Ostrowie Tumskim
Finał XI Festiwalu Zostań Gwiazdą Kabaretu
Stowarzyszenie Twórców i Sympatyków Kultury
¦ 17.08, g. 18 Raut u króla – wycieczka
¦ 30.08 Kabaret na emigracji
dla wielbicieli hucznych przyjęć; zbiórka
czyli Festiwalowy Dzień Zielonej
przy KWP w Poznaniu
przed ratuszem na Starym Rynku
Góry w Poznaniu. Wystąpią mię-
www.stisk.pl
¦ 24 i 25.08 Weekend Forteczny – pre-
dzy innymi artyści z kabaretów:
¦ od 31.08 (Green Galeria, ul. Zeylan-
zentacja zabytkowego wnętrza dawnej
Adin, Hrabi, Słuchajcie, Made In
da 3) wystawa prac Barbary Trawińskiej
fortyfikacji, będącej częścią Interaktyw-
China, Słoiczek po Cukrze, Tiruri-
z Wałbrzycha Miks
nego Centrum Historii Ostrowa Tum-
ru (karnet całodzienny 75 zł).
¦ do 31.08 (Green Way, ul. 23 Lute-
skiego
¦ g. 18 Preludium – Kabaret
go 11) wystawa prac uczniów z pra-
¦ 25.08, g. 16 Wehikuł czasu – wy-
Bez Żyły (Wałbrzych) czyli Mul-
cowni plastycznej STiSK ze Szkoły Pod-
cieczka dla rodzin z dziećmi po Jeżycach;
tikabaretowa formacja żartu bez
stawowej nr 62 w Poznaniu To my dzieci
zbiórka przed wejściem do Starego Zoo
naprężeń (bilety 20 zł)
z Podolan
¦ 31.08, g. 21 Zmroczna wycieczka –
¦ g. 19.30 Koncert Dnia – Gęba
¦ do 31.08 (Klub Seniora, SP nr 62,
wycieczka dla wielbicieli dreszczyku;
na wyjeździe (bilety 50 zł)
ul. Druskienicka 32) Kwiaty – prezentacja
zbiórka przy pręgierzu na Starym Rynku
¦ g. 22 Suplement – Kabaret
prac Małgorzaty Zgoły
ma głos (bilety 20 zł) ¦ 31.08
wizje – wystawa prac uczniów Anny
Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury
Klimaszewskiej
ul. Prusa 3
chrząszcz z Lublina, 44-200
tel. 61 664 08 50
z Rybnika, Tiruriru z Zielonej
www.wbp.poznan.pl
Góry, Dabz z Rybnika, Czołówka
¦ do 30.09 (Green Galeria, ul. Taczaka 2) Niezwykłe dzieciaki, niezwykłe
Szkoła Języka Francuskiego UAM (dawne Alliance Française)
domy kultury
¦ Przegląd Konkursowy: K2 z Zielonej Góry, Świerszczy-
Piekła z Poznania ¦ po przerwie: koncert Maja Kleszcz i IncarNations (bilety 30 zł)
Collegium H. Cegielskiego
Młodzieżowy Dom Kultury nr 2
ul. 28 Czerwca 1956 r. nr 198
ul. Za Cytadelą 121
wizowany koncert laureatów
tel./fax 61 829 29 47
tel. 61 820 11 12
(bilety 30 zł)
francuski@amu.edu.pl
mdk2@mdk2.pl, www.mdk2.pl
www.amu.edu.pl/alliance
¦ 1.08, g. 10-11.35 w ramach warsz-
Scena na Piętrze, ul. Masztalar-
sekretariat: pon.-pt. g. 9-15
tatów interdyscyplinarnych Muzyczne
ska 8. Karnet na 3 dni 125 zł.
biblioteka i czytelnia: pon., czw., pt.
Lepiuchy, łączących działania plastyczne,
Wszystkie bilety do nabycia
g. 9-15, wt. i śr. g. 9-17
ceramiczne, muzyczne i literackie – Mio-
w Centrum Informacji Miej-
¦ do 31.08 wystawa fotograficzna Ma-
dolepki
skiej oraz Estradzie Poznań-
giczne Maroko Izabeli Pawlak; wstęp
¦ 2.08, g. 10-11.35 w ramach warsz-
skiej.
wolny
tatów interdyscyplinarnych Muzyczne
kierownik: mgr Elżbieta Tchórz
¦ 1.09 Inscenizowany, impro-
87
centra kultury Lepiuchy, łączących działania plastyczne, ceramiczne, muzyczne i literackie – Kolorowa krowa ¦ 5-9 oraz 19-23.08, g. 9-15 półkolonie Akcja Lato 2013; w programie każdego turnusu: wycieczki, zajęcia integracyjne, gry i zabawy sportowe, kino; szczegóły na www.mdk2.pl ¦ 19-23 oraz 26-29.08, g. 9 Lato z muzyką wspólne słuchanie muzyki, podsta-
Filmowe Lato Dzieci
wy gry na instrumencie, krótki rys historii
Przygodę w kinie przeżyć można albo uciekając przed nudą w ulewny deszcz,
muzyki
albo kryjąc się przed piekącymi promieniami słońca. Zwłaszcza w Poznaniu,
¦ 26-29.08, g. 10.30-14 (sala nr 114
gdzie odbywa się kilka festiwali filmowych, które przed duży ekran zapraszają
i 04) warsztaty plastyczno-ceramiczne
również młodych widzów. Dzięki magii kina, wyjątkową podróż mogą odbyć
Plastyczna przygoda – maluje-my i le-
także dzieci, które nie wyjeżdżają na wakacje. Filmowe Lato Dzieci to projekt
pi-my
o charakterze „sieciowym”, będący wspólną inicjatywą Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu – organizatora Międzynarodowego Festiwalu Filmów Młodego
DK Stokrotka
Widza Ale Kino!, Międzynarodowego Festiwalu Filmów Animowanych Anima-
ul. Cyniowa 11, tel./fax 61 867 19 19
tor, Transatlantyk Festival Poznań oraz CK Zamek.
dkstokrotka@tlen.pl
Poznań stał się miastem dużych międzynarodowych festiwali filmowych. Dwa
www.dkstokrotka.pl
z nich odbywają się latem i przygotowują specjalny program także dla dzieci:
¦ 3.08, g. 10 VIII Otwarty Turniej Bry-
są to Animator i Transatlantyk. Ale Kino! jest dedykowane młodym widzom
dżowy Par
i choć odbywa się zimą, w wakacje zaprasza na Lato z przygodą. Seanse dla
¦ czwartki i piątki g. 17-21 zajęcia
dzieci w okresie wakacyjnym przygotowuje również Nowe Kino Pałacowe.
sportowe dla młodzieży
Wszystkie te przedsięwzięcia zjednoczyły się, by wspólnie dotrzeć do jak
ODK Pod Lipami
organizowanych w Poznaniu do 31 sierpnia. Założeniem projektu jest, by oferta
Biblioteka Raczyńskich
była dostępna dla szerokiego grona odbiorców, dlatego seanse są bezpłatne
os. Pod Lipami 108a
lub w cenie nieprzekraczającej 2 zł. Ponadto współpraca organizatorów polega
tel. 61 820 07 93, fax 61 828 73 47
na wzajemnym wspieraniu działań promocyjnych i programowych.
odkpodlipami@psmwinogrady.pl
Filmowe Lato Dzieci 2013 jest pierwszą, pilotażową edycją projektu, którego
www.psmwinogrady.pl lub www.bracz.
plany rozwoju i potencjał oraz możliwe korzyści dla społeczności poznańskiej
edu.pl
sięgają dużo szerzej. Centrum Sztuki Dziecka w kolejnych latach planuje podjąć
¦ do 14.08, g. 7.30-16 Podróż za jeden
starania, by zwiększyć zakres działań podejmowanych w ramach projektu oraz
uśmiech w programie zajęć dla dzieci
pozyskać dodatkowe środki na ten cel.
w wieku 7-12 lat m.in. warsztaty plastycz-
Projekt pozostaje otwarty dla wszystkich zgłaszających chęć przystąpienia do
ne i teatralne, rozgrywki sportowe, warsz-
niego zarówno z terenu Poznania, jak i powiatu poznańskiego, pod warunkiem
taty przyrodnicze, wykłady, spotkania oraz
spełnienia wymogów wysokiego poziomu proponowanego programu i niskiej
wycieczki. Każdy dzień wakacji ma nada-
ceny biletu.
największej ilości dzieci i zachęcić je do udziału w wydarzeniach filmowych,
ny tytuł (zainspirowany książkami Adama Bahdaja), do którego nawiązywać będą
Program na sierpień:
poranne wprowadzenia – dzieci usłyszą
¦ Nowe Kino Pałacowe, CK Zamek
fragment książki oraz zobaczą krótką pre-
Repertuar Kina Pałacowego, specjalnie z okazji wakacji, został wzbogacony
zentację lub dokument filmowy; zapisy
o seanse dla dzieci (www.ckzamek.pl).
w ODK Pod Lipami w g. 7-17, odpłatność
¦ Transatlantyk Festival Poznań 2-9.08 (Multikino 51)
za tydzień: 60 zł dla dzieci z osiedla Pod
Wśród wielu różnorodnych sekcji trzeciej edycji festiwalu nie zabrakło również
Lipami, 100 zł dla pozostałych dzieci.
tej dla najmłodszych widzów (www.transatlantyk.org).
oprac. T.B.
88
varia
Fantastyczne wyzwanie! uwaga pasjonaci fantastyki i pióra – Wydawnictwo Miejskie Posnania ogłasza II edycję konkursu literackiego Poznań fantastyczny Zbuntowana ulica powodująca zamieszanie w mieście,
ukończył 18 lat. Teksty można nadsyłać do 15 września
PeWuKa w stylu steampunk, Poznań w dalekiej przy-
2013 r., do północy, na adres: konkurs2.fantastyczny@
szłości u progu apokalipsy, historia Ludgardy opowie-
wm.poznan.pl (w plikach: .doc, .rtf. lub .pdf).
dziana na nowo…
Co jeszcze może wydarzyć się w Poznaniu? O czym napiszą
Niesamowite wydarzenia, ciekawe prognozy i alterna-
autorzy tegorocznych opowiadań? O tym dowiemy się około
tywne losy miasta, trochę historii, nieco współczesności
2 grudnia, gdyż właśnie wtedy Jury zaplanowało ogłoszenie
– magicznie, zaskakująco i fantastycznie! Takie były opo-
wyników. Dla zwycięzców przewidziano następujące nagro-
wiadania ubiegłorocznego konkursu. Zainteresowanie auto-
dy i wyróżnienia: I nagroda – 1500 zł, II nagroda – 1000 zł,
rów przeszło najśmielsze oczekiwania organizatorów, gdyż
III nagroda – 700 zł oraz pięć wyróżnień po 200 zł. A co
napłynęło prawie trzysta opowiadań z całego kraju, a kilka
najważniejsze dla uczestników – nagrodzone opowiadania
nawet z zagranicy. Jury miało sporo pracy, ale wybrało naj-
zostaną opublikowane w antologii pokonkursowej.
lepsze z najlepszych. Tak powstał pierwszy tom antologii
Mateusz Malinowski
Poznań fantastyczny – miasto wyobraźni, wydanej w formie
¦ Więcej informacji podajemy na stronie internetowej:
książkowej oraz e-book. Wobec sukcesu pierwszej edycji,
wmposnania.pl.
Wydawnictwo postanowiło kontynuować ów niebanalny konkurs i ogłosiło jego drugą edycję. Czas zatem ruszyć
Poznań fantastyczny – miasto
wyobraźnię i chwycić za pióro! Zapraszamy do udziału
wyobraźni to zbiór najlepszych
w naszym konkursie!
opowiadań, wybranych w pierw-
Uczestników ogranicza tylko... Regulamin. Zgodnie z nim,
szej edycji konkursu Wydawnic-
w konkursie biorą udział opowiadania prozatorskie o te-
twa Miejskiego Posnania. Dzie-
matyce fantastycznej (fantasy, s.f., horror), których akcja
więć niezwykłych historii, peł-
rozgrywa się w Poznaniu. Hasło-temat konkursu brzmi:
nych wyobraźni i fantazji. Książka
Miasto Dwa Zero. Maksymalna objętość opowiadania
do nabycia w formie tradycyjnej
to 30 tys. znaków (ze spacjami!). Konkurs ma charakter
i elektronicznej pod adresem
otwarty, ogólnopolski i może wziąć w nim udział każdy, kto
sklep.wmposnania.pl.
89
varia sierpniowe rocznice
Święto Bamberskie
2.08.1888? Urodziła się Kazimiera Iłłako-
Tegoroczne Święto Bamberskie odbędzie
wiczówna (zm. 16.02.1983), poetka, tłu-
się 3.08 i rozpocznie o g. 12.15 na Starym
maczka. Od 1947 mieszkała w Poznaniu.
Rynku koło pomnika Bamberki. Podczas
2.08.1943 Heinrich Himmler nakazał
uroczystości będzie odczytany pierwszy
likwidację wszystkich żydowskich obo-
kontrakt osadniczy z 1719 r., a pomnik
zów w Kraju Warty z wyjątkiem getta
Bamberki udekorowany zostanie girlan-
łódzkiego.
dami biało-czerwonych kwiatów. Dalszy
3.08.1963 Na cmentarzu Zasłużonych
ciąg uroczystości nastąpi w parku przed
Wielkopolan złożono prochy prezydenta
Muzeum Bambrów Poznańskich przy ul.
Cyryla Ratajskiego (1875-1942).
Mostowej 7/9, gdzie można będzie podzi-
Środowiska Wieniawskiego 2013
8-24.08.2008 Podczas Igrzysk Olimpij-
wiać przepiękne stroje bamberskie. Pew-
Projekcja filmu dokumentalne
skich w Pekinie poznańska kajakarka
nie jak zawsze największą atrakcją będę
go opowiadającego historię
Aneta Konieczna, startująca w parze
kornety na głowach dziewcząt.
Międzynarodowych Konkursów
z Beatą Mikołajczyk, zdobyła srebrny me-
Organizatorem święta jest Towarzystwo
Skrzypcowych im. Henryka Wie-
dal na dystansie 500 m. Brązowy medal
Bambrów Poznańskich.
niawskiego od jego pierwszej do
w zapasach w kategorii do 72 kg zdobyła
Wstęp wolny.
jedenastej edycji (1935-1996 r.).
natomiast mieszkająca obecnie w Pozna-
Więcej o Bambrach na str. 36-37.
W 2016 r. odbędzie się w Pozna-
niu Agnieszka Wieszczek-Kordus. 13.08.1873 Urodził się Józef Haller
Święto Plonów
¦ 28.08, g. 18, Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskie-
(zm. 1960), generał, polityk, w okresie międzywojennym mieszkał w Poznaniu.
Tegoroczne miejskie dożynki odbędą się
go, ul. Świętosławska 7
15.08.1893 Urodził się Stefan Szmaj
31.08. Rozpoczną się o g. 13 mszą świę-
wstęp wolny
(zm. 1970), lekarz, malarz, grafik i rzeź-
tą w kościele pw. św. Michała Archanio-
biarz związany z poznańskim Zdrojem.
ła przy ul. Stolarskiej. Kontynuacja uro-
18.08.1988 Zmarł Tadeusz Kulisiewicz
czystości nastąpi na terenie parku Wil-
i Chwaliszewo, oprowadza przewodnik
(ur. 1899), grafik, w latach 1920-23 uczył
sona, dokąd z kościoła przejdzie barwny
miejski Karolina Dąbrowska, na zakoń-
się w poznańskiej Szkole Sztuk Zdobni-
korowód dożynkowy i gdzie o g. 15 roz-
czenie przechadzki przewidziano słodki
czych.
pocznie się pokaz tradycyjnych obrzę-
poczęstunek w kawiarni Sztukafeteria
19.08.1913 Urodził się Karol Hoffmann
dów dożynkowych. Zaplanowano m.in.
przy ul. Gołębiej oraz projekcję filmu do-
(zm. 1971), lekkoatleta, olimpijczyk, pracow-
konkursy i pokazy edukacyjne, występy
kumentalnego o Poznaniu
nik naukowy Wyższej Szkoły Wychowania
zespołów tanecznych, instrumentalnych
¦ Przechadzka po Jeżycach
Fizycznego w Poznaniu (dzisiaj: AWF), twór-
i wokalnych, a także wystawy. Organi-
18.08, g. 11, zbiórka przy ul. Kościelnej
ca radiowej gimnastyki porannej.
zatorami miejskich dożynek są Miasto
przed kościołem pw. Serca Pana Jezusa,
19.08.1973 Na terenach Międzynaro-
Poznań i Miejski Związek Kółek i Orga-
oprowadza przewodnik miejski Karolina
dowych Targów Poznańskich otwarto
nizacji Rolniczych w Poznaniu. Więcej
Dąbrowska, na zakończenie przechadzki
Światową Wystawę Filatelistyczną Pol-
informacji na stronie www.poznan.pl.
słodki poczęstunek w Domu Tramwajarza
ska – 1973. 27.08.1993 Zmarł Kazimierz Bieńkowski (ur. 1907), rzeźbiarz, od lat 30. do 50. związany z Poznaniem. 31.08.1933 Profesor Józef Kostrzewski odkrył pozostałości osady w Biskupinie.
rekreacja i turystyka miejska ¦ Przechadzki Kino,
oraz projekcja filmu Wszystkie przechadzki są bezpłatne! Organizacja: Miasto Poznań, w ramach Miejskiego Programu Rewitalizacji, więcej na www.poznan.pl/rewitalizacja
kawiarnia i spacer…
31.08.1938 Przy ul. Niestachowskiej otwar-
¦ Przechadzka po Chwaliszewie
¦ Straszne historie – spacer z prze-
to nowoczesną pływalnię, zaprojektowaną
4.08, g. 11, zbiórka przed filią 11 Bi-
wodnikiem
przez Mariana Spychalskiego.
blioteki Raczyńskich przy ul. Chwali-
Po zapadnięciu zmroku można przekonać
szewo 17, u zbiegu ul. Estkowskiego
się, że Poznań to miasto zjaw i duchów i że
90
niu XV konkurs.
J.P.
varia
W Instytucie Kultury Stosowanej kończy się całoroczna gra w kulturalne zaliczenia... We wrześniu sesja poprawkowa zabawy, więcej informacji oraz regulamin na wmposnania.pl/indeks.
kontakt: indeks@wm.poznan.pl
Zawsze miej indeks IKS-a przy sobie! Nagrody przyznamy i wręczymy w październiku. wydarzyła się w nim niejedna przerażająca
Organizacja: Grupa Przewodników PoPo-
niepełnosprawne i seniorów. Orga-
historia. Jaki wpływ na topografię miasta
znaniu.pl, przewodnicy@popoznaniu.pl,
nizacja: Koło Przewodników PTTK im.
miały diabły, gdzie straszyło, kto bał się
www.popoznaniu.pl
Marcelego Mottego, pl. Kolegiacki 16, tel./fax 61 853 03 97, www.przewodni-
obudzić w trumnie, gdzie polała się krew i których miejsc lepiej było kiedyś unikać –
¦ Uwaga!
tego dowiedzą się uczestnicy wycieczki.
Spacer dla osób niepełnosprawnych
Wycieczka prowadzona jest w konwencji
10.08, Spotkanie w Ogrodzie Botanicz-
¦ Uwaga! Program wycieczek orga-
free walking tours tzn. jeśli spacer spodo-
nym – zbiórka o g. 10 przed głównym
nizowanych przez Centrum Turystyki
ba się uczestnikom, można podziękować
wejściem do Ogrodu Botanicznego
Kulturowej TRAKT zamieszczamy na
przewodnikowi napiwkiem.
(ul. Dąbrowskiego). Czas trwania spa-
str. 87
10.08, g. 20, miejsce rozpoczęcia: kozioł-
ceru: 10-13. Prowadzą przewodnicy
kiIKS_CzK na placu Kolegiackim 2-2013
18/6/13
cy-pttk.org
PTTK. Organizatorzy zapraszają osoby 16:27 Page 1
Varia – oprac. E.W.
Widmowy „Czas Kultury” pokazuje, ˝e ˝yjemy w czasach kontynuacji,
w których rozstania sta∏y si´ niemo˝liwe – nic nie mija ju˝ bezpowrotnie, natomiast idea radykalnej Êmierci, zakoƒczenia i odci´cia zosta∏a pogrzebana. Wszystko, co odchodzi, jest skazane na powrót, by wieÊç dziwny, nieumar∏y, widmowy ˝ywot. Czy teraêniejszoÊç przenikni´ta jest Êladowà obecnoÊcià przesz∏oÊci, która nieustannie podmywa i rozwarstwia nasze wspó∏czesne dzia∏ania oraz projekty? W numerze o widmach publikujemy artyku∏ Colina Davisa Powrót umar∏ych, Andrzej Marzec rozmawia z Simonem Reynoldsem o retromanii i o tym, dlaczego przesz∏oÊç jest tak atrakcyjna dla wspó∏czesnej kultury. Magdalena Radomska przedstawia widma (post)kolonializmu w artystycznych interwencjach, a Jakub Momro tropi Jacquesa Derrid´ w archiwach. Agata Zborowska analizuje powroty przesz∏oÊci w Êwiecie mody, a Katarzyna Trzeciak przedstawia „nekrofilskie” sposoby obcowania z tekstem literackim. Te i inne widma w najnowszym „Czasie Kultury”. Ponadto w numerze publikujemy opowiadania Joanny Bednarek, esej Kacpra Bartczaka o poezji Petera Gizziego wraz z utworami poety oraz rozwa˝ania Micha∏a Larka o esejach Zbigniewa Miko∏ejki. reklama
�
„Czas Kultury” jest dost´pny w dobrych ksi´garniach i EMPIK-ach Ksi´garnia wysy∏kowa:
www.sklep.czaskultury.pl
91
kalendarium wydarzeń Koncerty Farne w sierpniu codziennie od poniedziałku do soboty o g. 12.15, fara poznańska. 1 sierpnia czwartek Zamkowe lato dla dzieci: W letnich kolorach – zajęcia plastyczne, prowadzenie: Jakub Bejko CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45 Wakacje w muzeum: zajęcia dla dzieci prowadzą pedagodzy i animatorzy z Ideowni Muzeum Archidiecezjalne g. 10-12 Warsztaty interdyscyplinarne Miodolepki MDK nr 2, g. 10-11.35 Teatr na dotyk Cyrk Hrynek z Rzeszowa CK Zamek Scena Nowa g. 11 Letnie Kino dla Dzieci Nowe szaty króla Muzeum Archeologiczne g. 11 Spotkanie na wystawie Rzeczy Mówią – W labiryncie rzeczy Muzeum Etnograficzne g. 12.15 Zamkowe lato dla dzieci: warsztaty Sekrety Zamkowego Dziedzińca CK Zamek, Ogrody i Dziedzińce Zamkowe g. 13 Czwartek literacki z wierszami Małgorzaty Strzałkowskiej. Gimnastyka ciała i języka, która wszystkich cieszy i do duszy przenika księgarnia z Bajki g. 16.30 Wykład Dominiki Łukoszek Ubiór jako dzieło sztuki? CK Zamek Hol Balkonowy g. 18 uwaga premiera! Niżyński. Święto snów Teatru Bretoncaffe Stary Browar Słodownia +3 g. 19 2 sierpnia piątek Transatlantyk Festival Poznań 2-9.08, inf. na www. transatlantyk.org więcej na str. 7-8 i 20-21 Warsztaty interdyscyplinarne Kolorowa krowa MDK nr 2, g. 10-11.35 Filmowe Lato dla Dzieci: Proszę słonia (1978), reż. W. Giersz CK Zamek g. 11
92
Wakacje w muzeum O rety! Portrety! Muzeum Narodowe g. 12.15 Filmowe Lato dla Dzieci: Tajemniczy ogród (1993), reż. A. Holland CK Zamek g. 13 Warsztaty: Aranżacja wnętrz, Pracownia ADP ARCH ul. Gołębia 2, g. 16 Wernisaż wystaw: Małgorzata Witt – Ceramika i rysunek; Urszula Szymańska – Rzeźba Galeria Miejska Mosina g. 18 Koncert plenerowy: Młoda Polska Filharmonia park przy Starym Browarze, ul. Półwiejska, g. 19 Koncert Piotra Kuźniaka PoemaCafe g. 20 Pokaz dokumentu i fabuły dot. miasta Poznania Poznański piątek kino na Rybitwach, skwer przy ul. Rybaki g. 22 3 sierpnia sobota Pierwszy dzień wystawy fotograficznej Rok po EURO 2012 w Poznaniu – atmosfera, kibice, czyli nasze wspomnienia Stary Rynek VIII Otwarty Turniej Brydżowy Par DK Stokrotka g. 10 Warsztaty: Turystyka górska sklep górski Taternik ul. Gołębia 5, g. 10.30 Zajęcia prezentujące ciekawe książki dla dzieci Podwójne Czytanki księgarnia Między Słowami g. 10.30 i 12 Poranek literacki, czyli godzina głośnego czytania dzieciom oraz zabawy edukacyjne księgarnia Z Bajki g. 11 Warsztaty: Dotyk, Zapach, Smak Mydlarnia, ul. Wrocławska 8 (wejście od Gołębiej); Galeria Zapachów, ul Gołębia 3; Sztukafeteria, ul. Gołębia 3 g. 11.45 i 12.45 Uroczysta odprawa warty honorowej Ochotniczego Reprezentacyjnego Oddziału Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich przed Odwachem po g. 12
sierpień 2013 Święto Bamberskie Stary Rynek koło pomnika Bamberki g. 12.15 więcej o Bambrach na str. 36-37 Koncert: Brynja i Ósk (Islandia) klubokawiarnia Meskalina, g. 20.30 Wycieczka Zmroczna wycieczka zbiórka przy pręgierzu na Starym Rynku o g. 21 4 sierpnia niedziela Lotto Poznań Triathlon tereny nad Jeziorem Maltańskim, start g. 9 więcej na str. 45 Przechadzka po Chwaliszewie Kino, kawiarnia i spacer… zbiórka przed filią nr 11 Biblioteki Raczyńskich, ul. Chwaliszewo 17, g. 11 Niedzielne oprowadzanie po wystawie Pradzieje Wielkopolski z przewodnikiem Muzeum Archeologiczne g. 12.30 Spotkanie wokół książki Julii Donaldson z ilustracjami Axela Schefflera Gruffalo dla dzieci w wieku 6-10 lat Mały Dom Kultury g. 12.30-14 5 sierpnia poniedziałek Półkolonie Akcja Lato 2013 5-9.08, g. 9-15 MDK nr 2 Warsztaty Korzenie Rytmu 5-8.08, g. 16-19 KontenerART Spotkanie z cyklu Wakacyjna Poradnia Filmowa CK Zamek Studio Filmowe (sala 240), g. 17-19 6 sierpnia wtorek Zamkowe lato dla dzieci: Zabawa tańcem – zajęcia ruchowe, prowadzenie: Iwona Markiewicz, Katarzyna Markiewicz i Mateusz Markiewicz CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45 Wakacje w muzeum: zajęcia dla dzieci prowadzą pedagodzy i animatorzy z Ideowni Muzeum Archidiecezjalne g. 10-12 U/Rodziny Teatru Lalki i Aktora z Wałbrzycha CK Zamek Dziedziniec Zamkowy g. 11 Wakacje w muzeum W trzech wymiarach Muzeum Narodowe g. 12.15
Zamkowe lato dla dzieci: warsztaty Wytwórnia Bajkowa, prowadzenie: Joanna Krzyżanek CK Zamek Bawialnia g. 13 7 sierpnia środa Zamkowe lato dla dzieci: Małe foyer – zajęcia muzyczno-plastyczne, prowadzenie: Zuzanna Karzkowiak CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45 Zamkowe lato dla dzieci: warsztat teatralny z aktorami Teatru Lalki i Aktora z Wałbrzycha CK Zamek, Dziedziniec Masztalarni g. 11 i 12.15 Wakacje w muzeum Canale Grande, Rialto, Piazetta, czyli zwiedzamy Wenecję Muzeum Narodowe g. 12.15 Zamkowe lato dla dzieci: warsztaty Sekrety Zamkowego Dziedzińca CK Zamek, Ogrody i Dziedzińce Zamkowe g. 13 Warsztaty fotograficzne dla młodzieży (16+) i dorosłych – mokry kolodion, ambrotypia Galeria Fotografii pf g. 17 Zwiedzanie zamku z przewodnikiem CK Zamek Tuba g. 18 Koncert: Yoko Ono i Thurston Moore Aula UAM g. 20 Koncert: Muchy KontenerArt g. 20 Koncert duetu Rebeka – Iwona Skwarek i Bartosz Szczęsny CK Zamek Dziedziniec Zamkowy g. 21 Projekcja filmu Basen, reż. F. Ozon, 2003 kino na Dziedzińcu Sztuki w Starym Browarze, g. 21 8 sierpnia czwartek Zamkowe lato dla dzieci: W letnich kolorach – zajęcia plastyczne, prowadzenie: Jakub Bejko CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45 Wakacje w muzeum: zajęcia dla dzieci prowadzą pedagodzy i animatorzy z Ideowni Muzeum Archidiecezjalne g. 10-12
kalendarium wydarzeń Warsztaty fotograficzne dla dzieci (6+) – rayografia i fotografia otworkowa Galeria Fotografii pf g. 11 La Fillo Fable Teatru Lalki i Aktora z Wałbrzycha CK Zamek Scena Nowa g. 11 Letnie Kino dla Dzieci Książę Egiptu Muzeum Archeologiczne g. 11 Wakacje w muzeum Mali projektanci tworzą album na zdjęcia Muzeum Narodowe g. 12.15 Zamkowe lato dla dzieci: warsztaty Zamek szyfrów CK Zamek, przestrzenie zamku g. 13 Warsztaty plastyczno-literackie Rzecz o tym, jak paw wpadł w staw inspirowane książką mistrza polskiej ilustracji Józefa Wilkonia i poetki Agnieszki Wolny-Hamkało księgarnia Z Bajki g. 16.30 Wernisaż wystawy malarstwa Doroty Boruckiej PoemaCafe g. 19 Staromiejski Koncert Organowy: Daniel Zaretsky (Rosja) fara poznańska, g. 20 Koncert: Bester Quartet w składzie – akordeonista Jarek Bester, skrzypek Jarosław Tyrała, kontrabasista Mikołaj Pospieszalski i grający na bajanie, klarnecie i perkusjonaliach Oleg Dyyak CK Zamek Dziedziniec Zamkowy g. 21
9 sierpnia piątek Filmowe Lato dla Dzieci: Tajemnica szyfru Marabuta (1979), reż. M. Wojtyszko CK Zamek g. 11 Wakacje w muzeum Historie mistrza Jana Muzeum Narodowe g. 12.15 Filmowe Lato dla Dzieci: Akademia Pana Kleksa, cz. I (1983), reż. K. Gradowski CK Zamek g. 13 Otwarcie wystawy Karol Mondral. Twórczość graficzna między Paryżem, Bydgoszczą a Poznaniem Muzeum Archidiecezjalne g. 17 Dzień Norwegii i Islandii: wykład, koncert i polsko-norwesko-islandzkie jam session Salon Muzyczny – Muzeum Feliksa Nowowiejskiego od g. 17 Koncert: Witek Łukaszewski i Wojtek Hoffmann Flamenco & Rock PoemaCafe g. 20 Pokaz dokumentu i fabuły dot. miasta Poznania Poznański piątek kino na Rybitwach, skwer przy ul. Rybaki g. 22 10 sierpnia sobota Weekend ze starymi drukami Finezja kunsztu introligatorskiego Zamek w Kórniku g. 11 II Mistrzostwa Polski w Łucznictwie Tradycyjnym 10-11.08 Gród w Grzybowie uwaga! Spacer dla osób niepełnosprawnych Spotkanie
sierpień 2013 w Ogrodzie Botanicznym poprowadzą przewodnicy PTTK zbiórka przed głównym wejściem do Ogrodu Botanicznego o g. 10 Zajęcia prezentujące ciekawe książki dla dzieci Podwójne Czytanki księgarnia Między Słowami g. 10.30 i 12 Poranek literacki czyli godzina głośnego czytania dzieciom oraz zabawy edukacyjne księgarnia Z Bajki g. 11 Spacer po ulicy Gołębiej Historia ulicy i Jezuici zbiórka przy koziołkach na pl. Kolegiackim o g. 11 Warsztaty: Manufaktura Pierza EMKAP Wytwórnia Pościeli i Kołder, ul. Gołębia 5, g. 12 Warsztaty dla dzieci z cyklu Stacje sztuki park przy Starym Browarze g. 12 Uroczysta odprawa warty honorowej Ochotniczego Reprezentacyjnego Oddziału Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich przed Odwachem po g. 12 Spotkanie z cyklu Przedmiot do rozmowy z Iwoną Rosińską pt. Rozmowa z… fotografią Muzeum Etnograficzne g. 16 Koncert Męskie Granie 2013 Stara Gazownia, wejście od ul. Ewangelickiej g. 17 Koncert: Martin Gester – dyrygent, organy, Komale Akakpo – psałterion, Orkiestra Arte dei Suonatori kościół oo. Franciszkanów na Górze Przemysła g. 19.30
Poznań, ul. Ratajczaka 44 (Arkadia) tel. +48 61 851 96 45, +48 61 19431 e-mail: centrum@cim.poznan.pl czynne: pn.-pt. 10-19, sob. 10-17
informacje | bilety | przewodniki | mapy w w w . c i m . p o z n a n . p l
Spacer z przewodnikiem Straszne historie zbiórka przy koziołkach na pl. Kolegiackim o g. 20 11 sierpnia niedziela Weekend ze starymi drukami Finezja kunsztu introligatorskiego zamek w Kórniku g. 11 Wykład poświęcony historii zamku CK Zamek Hol Balkonowy g. 11.15 Otwarcie wystawy Architektura – zapis idei Muzeum Narodowe g.12 Zwiedzanie zamku z przewodnikiem CK Zamek g. 12 Niedzielne oprowadzanie po wystawie Archeologia Sudanu z przewodnikiem Muzeum Archeologiczne g. 12.30 Warsztaty dla dzieci i rodziców z bohaterami książki Juji Wieslander z ilustracjami Svena Nordqvista Mama Mu na drzewie i inne historie Mały Dom Kultury g. 12.30 Wykład Teresy Michałowskiej-Barłóg Moda Art Deco CK Zamek Hol Balkonowy g. 13 Zwiedzanie kuratorskie wystawy Elegancja – Francja, oprowadza Piotr Szaradowski CK Zamek Sala Wystaw g. 14 Wycieczka Dekoder dla pogromców szyfrów zbiórka przed kościołem NMP na Ostrowie Tumskim o g. 16 Koncert: Muzyka przed Zamkiem CK Zamek, przy parkingu, g. 21
Centrum Informacji Turystycznej Stary Rynek 59/60, tel. +48 61 852 61 56 e-mail: it@cim.poznan.pl czynne: 1.05–15.10 pn.-sob. g. 10-20, niedz. g. 10-18 • i nformacja o mieście i regionie • u sługi przewodnickie i wycieczki po Poznaniu • wydawnictwa i pamiątki
93
kalendarium wydarzeń 12 sierpnia poniedziałek
14 sierpnia środa
XIII Światowy Przegląd Folkloru Integracje 12-18.08 więcej na str. 26 i 85 www.festiwal.awf.poznan.pl
Zamkowe lato dla dzieci: Małe foyer – zajęcia muzyczno-plastyczne, prowadzenie: Zuzanna Karzkowiak CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45
Spotkanie z cyklu Wakacyjna Poradnia Filmowa CK Zamek Studio Filmowe (sala 240), g. 17-19
Zamkowe lato dla dzieci: warsztat plastyczny poprowadzi Jakub Bejko CK Zamek, Dziedziniec Masztalarni g. 11 i 12.15
13 sierpnia wtorek Zamkowe lato dla dzieci: Zabawa tańcem – zajęcia ruchowe, prowadzenie: Iwona Markiewicz, Katarzyna Markiewicz i Mateusz Markiewicz CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45 Wakacje w muzeum: zajęcia dla dzieci prowadzą pedagodzy i animatorzy z Ideowni Muzeum Archidiecezjalne g. 10-12 Na arce o ósmej Teatru Fuzja z Poznania CK Zamek Dziedziniec Zamkowy g. 11 Wakacje w muzeum Geometria i symetria Muzeum Narodowe g. 12.15 Zamkowe lato dla dzieci: warsztaty Wytwórnia Bajkowa, prowadzenie: Joanna Krzyżanek CK Zamek Bawialnia g. 13
Zwiedzanie Polskiego Teatru Tańca z przewodnikiem ul. Kozia 4, g. 12 Spotkanie pt. Tajemnice kolorowej skrzyni Muzeum Etnograficzne g. 12.15 Zamkowe lato dla dzieci: warsztaty Zamek szyfrów CK Zamek, przestrzenie zamku g. 13 Warsztaty fotograficzne dla młodzieży (12+) i dorosłych – cyjanotypia Galeria Fotografii pf g. 17 Zwiedzanie zamku z przewodnikiem CK Zamek Tuba, g. 18 Koncert: Tfaruk KontenerArt g. 20.30 Projekcja filmu Znikający punkt, reż. Richard Sarafian, 1971 kino na Dziedzińcu Sztuki w Starym Browarze g. 21 Koncert: Mariusz Lubomski CK Zamek Dziedziniec Zamkowy g. 21
sierpień 2013 15 sierpnia czwartek Święto Matki Boskiej Zielnej VI Festiwal Polska Akademia Gitary 15.08-7.09, więcej na str. 10-11 www.akademiagitary.pl VII Ogólnopolski Festiwalu Dobrego Smaku 15-18.08, więcej na str. 18 Staromiejski Koncert Organowy: Sebastian Küchler-Blessing (Niemcy) fara poznańska, g. 20 16 sierpnia piątek Filmowe Lato dla Dzieci: Tato, nie bój się dentysty (1985), reż. Z. Ołdak CK Zamek g. 11 Wakacje w muzeum Nerwy Minerwy i zmora Amora – o mitach greckich i rzymskich Muzeum Narodowe g. 12.15 Filmowe Lato dla Dzieci: Akademia Pana Kleksa, cz. II (1983), reż. K. Gradowski CK Zamek g. 13 Pokaz dokumentu i fabuły dot. miasta Poznania Poznański piątek kino na Rybitwach, skwer przy ul. Rybaki g. 22 17 sierpnia sobota XIV Międzynarodowy Zjazd Wojowników Słowiańskich A gdy wódz w boju padnie… 17-18.08 Gród w Grzybowie
Zajęcia prezentujące ciekawe książki dla dzieci Podwójne Czytanki księgarnia Między Słowami g. 10.30 i 12 Weekend ze starymi drukami Finezja kunsztu introligatorskiego zamek w Kórniku g. 11 Poranek literacki czyli godzina głośnego czytania dzieciom oraz zabawy edukacyjne księgarnia Z Bajki g. 11 Wakacyjna impreza dla dzieci i dorosłych Święto ziół w Muzeum Etnograficznym Muzeum Etnograficzne g. 11-16 IV Poznański Bieg Kelnerów Stary Rynek g. 11.30 Warsztaty z cyklu Stary Browar Nowy Taniec dla Dzieci: Ruch i wyobraźnia poprowadzi Korina Kordova Stary Browar, Studio Słodownia +3, g. 12 Uroczysta odprawa warty honorowej Ochotniczego Reprezentacyjnego Oddziału Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich przed Odwachem po g. 12 Koncert muzyki organowej i kameralnej: organy – Jacek Pupka, skrzypce – Monika Rypińska fara poznańska, g. 12.15 Wycieczka dla wielbicieli hucznych przyjęć Raut u króla zbiórka przed ratuszem na Starym Rynku o g. 18
reklama
repertuar na jesień:
94
¦ Single i Remiksy 30.09, g. 18 i 21, Teatr Muzyczny 14.10, g. 18 i 21, Kino Apollo bilety: 105 zł ¦ Harold i Matylda 6.10, g. 16 i 19.30, Kino Apollo, bilety: 100 zł ¦ Sztuka Kochania 19.10, g. 17 i 20, kino Apollo, bilety: 95 zł ¦ Prawda 21.10, g. 18 i 21, Teatr Muzyczny, bilety: 90 zł ¦ Biznes 18.11, g. 18 i 21, kino Apollo, bilety: 110zł ¦ Siostrunie 25.11, g. 18 i 21, Teatr Muzyczny, bilety: 120 zł sprzedaż biletów: www.wojart.pl, biuro ul. St. Matyi 1 (przy dworcu PKS), Centrum Informacji Miejskiej, kasa Teatru Muzycznego Agencja Artystyczna WojArt tel. 602 267 421, wojart@wojart.pl, sprzedaż biletów: www.wojart.pl, biuro ul. St. Matyi 1 (przy dworcu PKS), Centrum Informacji Miejskiej, kasa Teatru Muzycznego
Uwaga! Wyłącznie w CIM-ie (ul. Ratajczaka 44) z sierpniowym numerem IKS-a bilety na wymienione spektakle ze zniżką 10%.
kalendarium wydarzeń Polska Akademia Gitary: koncert Argentyńska Noc – Łukasz Kuropaczewski, akordeonista Marcin Wyrostek, Orkiestra Teatru Muzycznego pod dyrekcją Bohdana Jarmołowicza Aula UAM g. 19 Recital Anny Girdziejewskiej PoemaCafe g. 20 X Międzynarodowy Festiwal Teatrów Tańca (17-24.08): Czterdzieści Polskiego Teatru Tańca Hala nr 2 MTP g. 21 18 sierpnia niedziela Weekend ze starymi drukami Finezja kunsztu introligatorskiego zamek w Kórniku g. 11 Impreza plenerowa Miodowe lato w Skansenie Skansen i Muzeum Pszczelarstwa im. prof. Ryszarda Kosteckiego w Swarzędzu Plener malarski Summer Jam zorganizowany przez Centrum Kultury i Sztuki w Koninie przy współpracy ABC Gallery Strzeszyn Galeria ABC 18-28.08 Przechadzka po Jeżycach Kino, kawiarnia i spacer… zbiórka przy kościele Serca Pana Jezusa, ul. Kościelna, g. 11 Koncerty Promenadowe 2013: Orkiestra Dęta Nekielskiego Ośrodka Kultury, kapelmistrz Eugeniusz Drewniak Stary Rynek g. 11.45 Niedzielne oprowadzanie po wystawie Śmierć i życie w starożytnym Egipcie z przewodnikiem Muzeum Archeologiczne g. 12.30 Artystyczna impreza plenerowa A w niedzielę po sumie na moście… most Biskupa Jordana g. 13.15-15 Spotkanie z cyklu Ogródek poetycki Ogród Botaniczny Pawilon Letni g. 16 Koncerty Promenadowe 2013: Orkiestra Dęta Nekielskiego Ośrodka Kultury, kapelmistrz Eugeniusz Drewniak park Wilsona g. 16
Polska Akademia Gitary: koncert laureatów ubiegłorocznego konkursu o Złotą Gitarę Aula Akademii Muzycznej g. 17 Polska Akademia Gitary: wystąpi gwiazda festiwalu Manuel Barrueco Aula UAM g. 19 uwaga! premiera! Hello, Stranger! Polskiego Teatru Tańca Teatr Ósmego Dnia g. 21 Sen Nocy Letniej Bałtyckiego Teatru Tańca hala nr 2 MTP g. 21 19 sierpnia poniedziałek Półkolonie Akcja Lato 2013 19-23.08, g. 9-15 MDK nr 2 Warsztaty Korzenie Rytmu 19-22.08, g. 16-19 KontenerART Spotkanie z cyklu Wakacyjna Poradnia Filmowa CK Zamek Studio Filmowe (sala 240), g. 17-19 Hello, Stranger! Polskiego Teatru Tańca Teatr Ósmego Dnia g. 21 NEWs INSPIRATIONs, Perła oraz Nieustannie Kieleckiego Teatru Tańca hala nr 2 MTP g. 21 20 sierpnia wtorek XIV Międzynarodowe Warsztaty Flażoletowe, zajęcia poprowadzą francuscy muzycy: Nicolas Radin (flety) i Morgane Labbe (malodeon diatoniczny) Dom Bretanii 20-24.08 Festiwal Sztuki Ludowej 20-25.08, więcej na str. 26 www.poligrodzianie.pl Zamkowe lato dla dzieci: Zabawa tańcem – zajęcia ruchowe, prowadzenie: Iwona Markiewicz, Katarzyna Markiewicz i Mateusz Markiewicz CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45
sierpień 2013 Koncert: Bonafide 3000 (Izrael) – grupa elektro z Tel-Avivu KontenerArt g. 20.30 Szkoda, że cię tu nie ma Polskiego Teatru Tańca Hala nr 2 MTP g. 21 Tao Te, choreografia Ferenca Fehéra Teatr Ósmego Dnia g. 21 21 sierpnia środa Zamkowe lato dla dzieci: Artystyczna piosenka – zajęcia muzyczne, prowadzenie: Agata Knak CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45 Wakacje w muzeum Gra w kolory Muzeum Narodowe g. 12.15 Warsztaty fotograficzne dla młodzieży (16+) i dorosłych – mokry kolodion, ambrotypia Galeria Fotografii pf g. 17 Spotkanie poznańskiej Grupy OTOP z cyklu Ptaki dla laika i przyrodnika Ogród Botaniczny, Pawilon Ekspozycyjno-Dydaktyczny g. 18 Zwiedzanie zamku z przewodnikiem CK Zamek Tuba g. 18 Tao Te, choreografia Ferenca Fehéra Teatr Ósmego Dnia g. 20 WIND-UP 420PEOPLE, choreografia Václav Kuneš Hala nr 2 MTP g. 21 Projekcja filmu Samotność liczb pierwszych, reż. S. Costanzo, 2010 kino na Dziedzińcu Sztuki w Starym Browarze g. 21 22 sierpnia czwartek Zamkowe lato dla dzieci: W letnich kolorach – zajęcia plastyczne, prowadzenie: Jakub Bejko CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45
Zabawa i konkursy Grand Finale, prowadzenie: Marek Cyris i Teatr Wariate z Poznania CK Zamek Dziedziniec Zamkowy g. 11
Warsztaty fotograficzne dla dzieci (6+) – rayografia i fotografia otworkowa Galeria Fotografii pf g. 11
Wakacje w muzeum Mali projektanci tworzą pluszaki Muzeum Narodowe g. 12.15
Letnie Kino dla Dzieci Atlantyda zaginiony ląd Muzeum Archeologiczne g. 11
Wakacje w muzeum: Jeszcze Polska nie umarła – zwycięskie powstanie wielkopolskie 1918-1919 r. Wielkopolskie Muzeum Wojskowe g. 12.15 Warsztaty Igraszki z literackimi kotami – Findusem, Bibelotem i dużym Chińskim Kotem! księgarnia Z Bajki g. 16.30 Staromiejski Koncert Organowy: Mona Rozdestvenskyte (Rosja) fara poznańska g. 20 Koncert: Grupa Zgon KontenerART g. 20.30 Czwartkowy Klasyk Blue Note, g. 21 A Dance Tribute to the Art of Football Jo Strømgren Kompani Hala nr 2 MTP g. 21 OFF-line Nadara Rosalo oraz Maathai Atelier Polskiego Teatru Tańca Teatr Ósmego Dnia g. 21 23 sierpnia piątek Filmowe Lato dla Dzieci: David & Sandy (1988), reż. W. Zięba CK Zamek g. 11 Filmowe Lato dla Dzieci: Asterix i Obelix kontra Cezar (1999), reż. C. Zidi CK Zamek g. 13 Nocne spotkanie z Czarownicą z piętra niżej Marcina Szczygielskiego księgarnia Z Bajki g. 20 Koncert zespołu Voo Voo CK Zamek Sala Wielka g. 20 Koncert Chóru Państwowego Uniwersytetu Kultury i Sztuki z Sankt-Petersburga kościół oo. Franciszkanów, Góra Przemysła, g. 20 Warsztatowe After Party – impreza towarzysząca Dancing Poznań Blue Note g. 21 A Dance Tribute to the Art of Football Jo Strømgren Kompani Hala nr 2 MTP g. 21 OFF-line Nadara Rosalo oraz Maathai Atelier Polskiego Teatru Tańca Teatr Ósmego Dnia g. 21
95
kalendarium wydarzeń Pokaz dokumentu i fabuły dot. miasta Poznania Poznański piątek kino na Rybitwach, skwer przy ul. Rybaki g. 22 24 sierpnia sobota Weekend Forteczny – prezentacja zabytkowego wnętrza dawnej fortyfikacji, będącej częścią Interaktywnego Centrum Historii Ostrowa Tumskiego 24 i 25.08 Ostrów Tumski Zajęcia prezentujące ciekawe książki dla dzieci Podwójne Czytanki księgarnia Między Słowami g. 10.30 i 12 Poranek literacki, czyli godzina głośnego czytania dzieciom oraz zabawy edukacyjne księgarnia z Bajki g. 11 Weekend ze starymi drukami Horoskopy, wróżby, chiromancja zamek w Kórniku g. 11 Uroczysta odprawa warty honorowej Ochotniczego Reprezentacyjnego Oddziału Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich przed Odwachem po g. 12 Koncert finałowy warsztatów flażoletowych Muzeum Instrumentów Muzycznych, Sala im. Groblicza g. 12.15 Koncert muzyki organowej i kameralnej: organy – Jacek Pupka, skrzypce – Monika Rypińska fara poznańska, g. 12.15 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Mum, I Just Really Need To Focus On My Art Right Now; wstęp wolny Galeria Miejska Arsenał g. 16 Oprowadzanie po wystawie Erna Rosenstein. Organizm – Kamila Woynicz, Barbara Piwowarska Galeria Art Stations g. 16 Uroczyste zakończenie Dancing Poznań 2013 Hala nr 2 MTP g. 16 Koncert Chóru Katedralnego Oranta Soboru Świętej Trójcy z Łucka kościół oo. Franciszkanów, Góra Przemysła, g. 20
96
Taneczne Pożegnanie Warsztatów – impreza towarzysząca Dancing Poznań Blue Note g. 21 25 sierpnia niedziela Impreza plenerowa Przeszłość przyszłości Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie Weekend ze starymi drukami Horoskopy, wróżby, chiromancja zamek w Kórniku g. 11 Polska Akademia Gitary: wykonanie przez kilkaset gitar rockowego standardu Sultans of Swing z repertuaru Dire Straits; gitarową zabawę – wraz z uczestnikami – poprowadzą muzycy zespołu The Colors, czyli Krzysztof Ścierański i Marek Raduli z kolegami Stary Rynek g. 11 Koncerty Promenadowe 2013: Orkiestra Dęta OSP i CKSiP w Pyzdrach, kapelmistrz Miłosz Buchowski Stary Rynek g. 11.45 Niedzielne oprowadzanie po wystawie Tu powstała Polska z przewodnikiem Muzeum Archeologiczne g. 12.30 Wycieczka Wehikuł czasu dla rodzin z dziećmi zbiórka przed wejściem do Starego Zoo o g. 16 Koncerty pod Kasztanowcami: Grzegorz Tomczak Ogród Botaniczny g. 16 Koncerty Promenadowe 2013: Orkiestra Dęta OSP i CKSiP w Pyzdrach, kapelmistrz Miłosz Buchowski park Wilsona g. 16 26 sierpnia poniedziałek Zamkowe lato dla dzieci: Artystyczna piosenka – zajęcia muzyczne, prowadzenie: Agata Knak CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45 Warsztaty plastyczno-ceramiczne Plastyczna przygoda – maluje-my i lepi-my 26-29.08, g. 10.30-14 MDK nr 2, sala 114 i 04 Spotkanie z cyklu Wakacyjna Poradnia Filmowa CK Zamek Studio Filmowe (sala 240), g. 17-19
sierpień 2013 Wykład i warsztaty Z dzieckiem w świat wartości dla rodziców, dziadków i nauczycieli księgarnia Z Bajki g. 19 27 sierpnia wtorek Zamkowe lato dla dzieci: Zabawa tańcem – zajęcia ruchowe, prowadzenie: Iwona Markiewicz, Katarzyna Markiewicz i Mateusz Markiewicz CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45 Wakacje w muzeum O świętych patronach Muzeum Narodowe g. 12.15 Wernisaż wystawy poplenerowej Summer Jam Galeria ABC g. 18 Koncert: Los Mighty Calacas Blue Note g. 20 28 sierpnia środa Wakacje w muzeum Krajobraz i obraz Muzeum Narodowe g. 12.15 Projekcja filmu Legenda na strunach Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego g. 18 Zwiedzanie zamku z przewodnikiem CK Zamek Tuba g. 18 Projekcja filmu Powrót do przyszłości, reż. Robert Zemeckis, 1985 kino na Dziedzińcu Sztuki w Starym Browarze g. 21 29 sierpnia czwartek Zamkowe lato dla dzieci: Artystyczna piosenka – zajęcia muzyczne, prowadzenie: Agata Knak CK Zamek Bawialnia g. 10-10.45 Letnie Kino dla Dzieci Vicky – wielki mały wiking Muzeum Archeologiczne g. 11 Wakacje w muzeum Sfinksy, smoki, jednorożce Muzeum Narodowe g. 12.15 Turniej Jednego Wiersza o Laur PoemaCafe PoemaCafe g. 19 Staromiejski Koncert Organowy: Sławomir Kamiński fara poznańska g. 20
30 sierpnia piątek III Festiwal Stara Gazownia 30.08-1.09, Stara Gazownia więcej na str. 82 Finał XI Festiwalu Zostań Gwiazdą Kabaretu Scena na Piętrze 30.08-1.09 więcej na str. 87 Filmowe Lato dla Dzieci: Odwrócona góra albo film pod strasznym tytułem (1999), reż. L. Gałysz CK Zamek g. 11 Spotkanie Wątek i osnowa czyli tajemnice tkackiego krosna Muzeum Etnograficzne g. 12.15 Filmowe Lato dla Dzieci: W pustyni i w puszczy (2001), reż. G. Hood CK Zamek g. 13 Nocne spotkanie w Baśnioborze, w którym wszystko zdarzyć się może... księgarnia Z Bajki g. 20 Zwiedzanie zamku z przewodnikiem CK Zamek Tuba g. 22 31 sierpnia sobota V Poznań Old Jazz Festiwal więcej na str. 12-13 Z cyklu Grzybowskie spotkania z archeologią: Garncarstwo dawniej i dziś – czyli nie święci garnki lepią Gród w Grzybowie g. 10-18 Zajęcia prezentujące ciekawe książki dla dzieci Podwójne Czytanki księgarnia Między Słowami g. 10.30 i 12 Poranek literacki, czyli godzina głośnego czytania dzieciom oraz zabawy edukacyjne księgarnia Z Bajki g. 11 Weekend ze starymi drukami Horoskopy, wróżby, chiromancja zamek w Kórniku g. 11 V Poznań Old Jazz Festiwal: parada w stylu nowoorleańskim start ul. Półwiejska przy Starym Browarze g. 11 Warsztaty: Szkoła rysunku sklep Rotring, ul. Wrocławska 17/4 (wejście od Gołębiej), g. 11.45
kalendarium wydarzeń Uroczysta odprawa warty honorowej Ochotniczego Reprezentacyjnego Oddziału Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich przed Odwachem po g. 12 Święto Plonów: msza św. kościół pw. św. Michała Archanioła przy ul. Stolarskiej g. 13 Święto Plonów: pokaz obrzędów dożynkowych park Wilsona od g. 15 Koncert na Pożegnanie Lata – Teatr Muzyczny dla Poznania Aula UAM g. 17 V Poznań Old Jazz Festiwal: koncert galowy Aula Centrum Kongresowo-Dydaktycznego Uniwersytetu Medycznego g. 19 Koncert zespołu Perfect CK Zamek Sala Wielka g. 19 Romeo i Julia Cabaretu BB PoemaCafe g. 20 Polska Akademia Gitary: koncert muzyki flamenco Body and Soul Aula UAM g. 20.30 Wycieczka dla wielbicieli dreszczyku Zmroczna wycieczka zbiórka przy pręgierzu na Starym Rynku o g. 21
Kalendarium zamknięto 17.07.2013 r. Redakcja nie bierze odpowiedzialności za zmiany w repertuarze i terminach imprez wprowadzone po oddaniu numeru do druku. oprac. G.S.
kalendarium sportowe 2-4 sierpnia (piątek – niedziela) Regaty najmłodszych żeglarzy o Srebrny Żagiel Optymista przystań Jachtklubu Wielkopolska nad Jeziorem Kierskim przy ul. Wilków Morskich g. 10 (każdego dnia)
sierpień 2013 15-18 sierpnia (czwartek – niedziela) Mistrzostwa Polski seniorów w kayak polo (piłce kajakowej) Jezioro Maltańskie g. 10 każdego dnia 17 sierpnia (sobota) Parkrun Poznań, cotygodniowe biegi na dystansie 5 km tereny parku Cytadela g. 9 22-25 (czwartek – niedziela)
2 sierpnia (sobota) Parkrun Poznań, cotygodniowe biegi na dystansie 5 km tereny parku na Cytadeli g. 9 4 sierpnia (niedziela) Poznań Triathlon tereny nad Jeziorem Maltańskim g. 9 10 sierpnia (sobota)
Mistrzostwa Europy seniorów w kayak polo (piłce kajakowej) Jezioro Maltańskie g. 10 24 sierpnia (sobota) Parkrun Poznań, cotygodniowe biegi na dystansie 5 km tereny parku Cytadela g. 9
Parkrun Poznań, cotygodniowe biegi na dystansie 5 km tereny parku Cytadela g. 9
Biegaj z Chevroletem Szpot, cykliczne biegi wokół jeziora (dystans 5,4 km) Jezioro Maltańskie g. 11
Warta Poznań – Bytovia Bytów mecz piłkarski o mistrzostwo II ligi (grupa zachodnia) stadion przy Drodze Dębińskiej g. 14
Warta Poznań – Ruch Zdzieszowice mecz piłkarski o mistrzostwo II ligi (grupa zachodnia) stadion przy Drodze Dębińskiej g. 14
11 sierpnia (niedziela) Lech Poznań – Korona Kielce mecz o mistrzostwo T-Mobile Ekstraklasa stadion przy ul. Bułgarskiej g. 20.30 10-19 sierpnia (niedziela – poniedziałek) Mistrzostwa świata bezdomnych w piłce ulicznej boiska nad Jeziorem Maltańskim g. 11 (każdego dnia)
24-25 sierpnia (sobota – niedziela) V runda Wyścigowych Motocyklowych Mistrzostw Polski i IV runda Pucharu Polski tor Poznań w Przeźmierowie g. 16 (sobota) i 10.30 (niedziela) 25 sierpnia (niedziela) VIII Rekreacyjny Bieg Przełajowy Chartowo 2013, bieg główny na dystansie 4,8 km (dla młodszych dystanse
1000 m, 500 m i 100 m dla najmłodszych) park Tysiąclecia na os. Tysiąclecia g. 15 26-27 sierpnia (poniedziałek – wtorek) Mistrzostwa Polski juniorów w kayak polo (piłce kajakowej) Jezioro Maltańskie g. 10 każdego dnia 29 sierpnia – 1 września (czwartek – niedziela) 40. Poznański Międzynarodowy Rajd Samochodów Zabytkowych, mistrzostwa Polski i wyścigi pojazdów zabytkowych Poznań (Stary Rynek), Przeźmierowo (Tor Poznań) i okolice Poznania 29-31 sierpnia (czwartek – sobota) XXXVI Międzynarodowy Puchar Poznania w kręglarstwie klasycznym tor Czarna Kula przy ul. Piastowskiej g. 16 (czwartek – piątek) i g. 10 (sobota) 30 sierpnia – 1 września (piątek – niedziela) Żeglarskie mistrzostwa Polski w klasie Słonka przystań Jachtklubu Wielkopolska nad Jeziorem Kierskim przy ul. Wilków Morskich g. 11 (każdego dnia) 31 sierpnia (sobota) Lech Poznań – Zawisza Bydgoszcz mecz o mistrzostwo T-Mobile Ekstraklasa, Inea stadion przy ul. Bułgarskiej g. 19 (dzień i godzina rozegrania meczu może ulec zmianie ze względu na transmisje telewizyjne) oprac. L. Gracz
Azalia tel. 61 853 24 42
czynna codziennie w g. 12-22.30 reklama
• bogate menu • dania na wynos dowóz gratis
w nowym numerze rowertouru
ul. Św. Marcin 34
97
calendar of events Parish Church organ and chamber music concerts take place at 12:15pm from Monday to Saturday throughout August. Thursday 1st August
Theatre to the touch Hrynek Circus from Rzeszów Zamek (‘Castle’) Cultural Centre New Stage (Scena Nowa), 11am A Summer of Films for Children The Emperor’s new clothes Archaeological Museum, 11am Meeting at the exhibition Objects Speak – In the labyrinth of objects Ethnography Museum, 12:15pm Summer at the Castle for children: workshops Secrets of the Castle Courtyard Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, gardens and courtyards, 1pm Friday 2nd August
Transatlantyk Festival Poznań 2nd-9th August, info. at www. transatlantyk.org Children’s Summer with Films: An elephant, please (1978), dir. by W. Giersz Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 11am Children’s Summer with Films: The Secret Garden (1993), dir. by A. Holland Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 1pm Open-air concert: Młoda Polska Filharmonia, programme includes pieces by Sting, Coldplay, Kilar Park by the Stary Browar centre, ul. Półwiejska, 7pm Concert Piotr Kuźniak PoemaCafe, 8pm Saturday 3rd August
First day of a photography exhibition One year after EURO 2012 in Poznań – atmosphere, fans, our memories Old Market Square Ceremonial changing of the guard of honour of the Volunteers Unit of Poznań City Uhlans in the colours of the 15th Poznań Uhlans Regiment
98
In front of the Guardhouse, Old Market Square, 12noon Bambergers’ Festival Old Market Square by the Bamberger woman statue, 12:15pm Concert: Brynja and Ósk (Iceland) Meskalina, 8:30pm Sunday 4th August
Lotto Poznań Triathlon The area around Lake Malta, start – 9am Sunday guided tours of the exhibition entitled Wielkopolska Prehistory Archaeological Museum, 12:30pm Tuesday 6th August
With Family The Lalki and Aktora Theatre from Wałbrzych Zamek (‘Castle’) Cultural Centre courtyard, 11am Wednesday 7th August
Summer at the Castle for children: theatre workshop with actors from the Lalki and Aktora Theatre from Wałbrzych Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, Groom’s Courtyard (Dziedziniec Masztalarni), 11am and 12:15pm Summer at the Castle for children: workshops Secrets of the Castle Courtyard Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, gardens and courtyards, 1pm Guided tour of the Castle Zamek (‘Castle’) Cultural Centre – Tuba, 6pm Concert: Yoko Ono and Thurston Moore Adam Mickiewicz University auditorium, 8pm
August 2013 Thursday 8th August
Summer holidays at the museum: activities for children run by teachers and organisers from Ideownia Archdiocesan Museum, 10am12noon La Fillo Fable The Lalki and Aktora Theatre from Wałbrzych Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, New Stage (Scena Nowa), 11am A Summer of Films for Children The Prince of Egypt Archaeological Museum, 11am Exhibition vernissage Paintings by Dorota Borucka PoemaCafe, 7pm Old Town Organ Concerts: Daniel Zaretsky (Russia) Poznań Parish Church, 8pm Concert: Bester Quartet – Jarek Bester - accordion, Jarosław Tyrała - violin, Mikołaj Pospieszalski - double bass and Oleg Dyyak – bajan, clarinet and percussion Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, Castle Courtyard, 9pm Friday 9th August
Children’s Summer with Films: The secret of the Marabout’s code (1979), dir. by M. Wojtyszko Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 11am Children’s Summer with Films: Mr Inkblot’s Academy, part. I (1983), dir. by K. Gradowski Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 1pm Exhibition opens Karol Mondral. Graphic work between Paris, Bydgoszcz and Poznań Archdiocesan Museum, 5pm
Concert by the Rebeka duo– Iwona Skwarek and Bartosz Szczęsny Zamek (‘Castle’) Cultural Centre courtyard, 9pm
Norway and Iceland Day: lecture, concert and PolishNorwegian-Icelandic jam session Feliks Nowowiejski Music Salon - Museum from 5pm
Film Swimming Pool, dir. by F. Ozon, 2003 Cinema in the Stary Browar courtyard, 9pm
Concert: Witek Łukaszewski and Wojtek Hoffmann Flamenco & Rock PoemaCafe, 8pm
Saturday 10th August
Workshops for children in the series Art Stations Park by the Stary Browar centre, 12noon Ceremonial changing of the guard of honour the Volunteers Unit of Poznań City Uhlans in the colours of the 15th Poznań Uhlans Regiment In front of the Guardhouse, Old Market Square, 12noon Concert Męskie Granie 2013 Stara Gazownia, entrance on ul. Ewangelicka, 5pm Concert: Martin Gester – conductor, organ, Komale Akakpo – psaltery, Arte dei Suonatori orchestra Franciscans’ Church on Góra Przemysła, 7:30pm Sunday 11th August
Guided tour of the Castle Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 12noon Sunday guided tours of the exhibition entitled The Archaeology of Sudan Archaeological Museum, 12:30pm Curator’s guided tour of the exhibition Elegance – France, Piotr Szaradowski Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, Exhibition Room (Sala Wystaw), 2pm Concert: Music in front of the Castle – featuring Dorota Grzywaczyk – soprano, Agnieszka Sokolnicka – soprano, Wojciech Sokolnicki – tenor, Jakub Kaszuba – oboe, Anna Starzec – piano, Rafał Górczyński – accordion, Jakub Królikowski, Tadeusz Sudnik – live electronics Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, entrance B, by the car park, 9pm Monday 12th August
8th World Folklore Review Integracje 12th-18th August, www. festiwal.awf.poznan.pl
calendar of events Tuesday 13th August
In the Ark at eight Fuzja Theatre from Poznań Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, Castle Courtyard, 11am Wednesday 14th August
Guided tour of the Polish Dance Theatre ul. Kozia 4, 12noon Guided tour of the Castle Zamek (‘Castle’) Cultural Centre – Tuba, 6pm Film Vanishing Point, dir. by Richard Sarafian, 1971 Cinema in the Stary Browar courtyard, 9pm Concert: Mariusz Lubomski Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, Castle Courtyard, 9pm Thursday 15th August Feast of the Assumption
6th Polish Guitar Academy Festival 15th August-7th September, www.akademiagitary.pl 7th National Good Taste Festival 15th-18th August, Old Market Square Old Town Organ Concerts: Sebastian Küchler-Blessing (Germany) Poznań Parish Church, 8pm Friday 16th August
Children’s Summer with Films: Dad, don’t be scared of the dentist (1985), dir. by Z. Ołdak Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 11am Children’s Summer with Films: Mr Inkblot’s Academy, part II (1983), dir. by K. Gradowski Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 1pm
Ceremonial changing of the guard of honour of the Volunteers Unit of Poznań City Uhlans in the colours of the 15th Poznań Uhlans Regiment In front of the Guardhouse, Old Market Square, 12noon Concert of organ and chamber music: organ – Jacek Pupka, violin – Monika Rypińska Poznań Parish Church, 12:15pm Polish Guitar Academy: Concert Argentinian Night – Łukasz Kuropaczewski, Marcin Wyrostek - accordion, Muzyczny Theatre Orchestra conducted by Bohdan Jarmołowicz Adam Mickiewicz University auditorium, 7pm Recital Anna Girdziejewska PoemaCafe, 8pm 10th International Festival of Dance Theatres Forty Polish Dance Theatre Hall no. 2, Poznań International Fair, 9pm Sunday 18th August
Open-air event A Summer of Honey at the Open-air museum Open-air museum and Prof. Ryszard Kostecki Museum of Bee-keeping, Swarzędz Promenade Concerts 2013: Nekla Cultural Centre Brass Band, bandmaster, Eugeniusz Drewniak Old Market Square, 11:45am Sunday guided tours of the exhibition entitled Life and death in ancient Egypt Archaeological Museum, 12:30pm Open-air art event And on Sunday on the bridge after High Mass… Bishop Jordan bridge, 1:15pm3pm
4th Poznań Waiters’ Dash Old Market Square, 11:30am
Promenade Concerts 2013: Nekla Cultural Centre Brass Band, bandmaster, Eugeniusz Drewniak Wilson Park, 4pm
Workshops in the series entitled Stary Browar New dance for children: Movement and imagination Korina Kordova Stary Browar, Studio Słodownia +3, 12noon
Polish Guitar Academy: Concert by winners of last year’s Golden Guitar competition Academy of Music auditorium, 5pm
Saturday 17th August
August 2013 Polish Guitar Academy: featuring the star of the festival, Manuel Barrueco Adam Mickiewicz University auditorium, 7pm Look! Premiere! Hello, Stranger! Polish Dance Theatre Theatre of the Eighth Day (Teatr Ósmego Dnia), 9pm A Midsummer Night’s Dream Baltic Dance Theatre Hall no. 2, Poznań International Fair, 9pm Monday 19th August
Hello, Stranger! Polish Dance Theatre Theatre of the Eighth Day (Teatr Ósmego Dnia), 9pm NEWs INSPIRATIONs, Pearl and Incessantly Kielce Dance Theatre Hall no. 2, Poznań International Fair, 9pm Tuesday 20th August
Tao Te, choreography - Ferenc Fehér Theatre of the Eighth Day (Teatr Ósmego Dnia), 8pm WIND-UP 420PEOPLE, choreography – Václav Kuneš Hall no. 2, Poznań International Fair, 9pm Film The Solitude of Prime Numbers, dir. by S. Costanzo, 2010 Cinema in the Stary Browar courtyard, 9pm Thursday 22nd August
A Summer of Films for Children Atlantis, the lost world Archaeological Museum, 11am Old Town Organ Concerts: Mona Rozdestvenskyte (Russia) Poznań Parish Church, 8pm Concert: Zgon KontenerART, 8:30pm
14th International Flageolet workshops, led by French musicians: Nicolas Radin (flutes) and Morgane Labbe (malodeon - diatonic button accordion) Brittany House, 20th-24th August
Classical Thursday Blue Note Club, 9pm
Festival of Folk Art 20th-25th August, www.poligrodzianie.pl
OFF-line Nadara Rosalo and Maathai Atelier, Polish Dance Theatre Theatre of the Eighth Day (Teatr Ósmego Dnia), 9pm
Concert: Bonafide 3000 (Israel) – electro group from Tel-Aviv KontenerART, 8:30pm Wish you were here Polish Dance Theatre Hall no. 2, Poznań International Fair, 9pm Tao Te, choreography - Ferenc Fehér Theatre of the Eighth Day (Teatr Ósmego Dnia), 9pm Wednesday 21st August
Meeting of the Poznań group OTOP in the series Birds for the layman and naturalist Botanical Gardens, ExhibitionTeaching Pavilion, 6pm Guided tour of the Castle Zamek (‘Castle’) Cultural Centre – Tuba, 6pm
A Dance Tribute to the Art of Football Jo Strømgren Kompani Hall no. 2, Poznań International Fair, 9pm
Friday 23rd August
Children’s Summer with Films: David & Sandy (1988), dir. by W. Zięba Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 11am Children’s Summer with Films: Asterix and Obelix versus Caesar (1999), dir. by C. Zidi Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 1pm Concert by the band Voo Voo Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, Great Hall (Sala Wielka), 8pm Workshop After Party – party to accompany Dancing Poznań Blue Note Club, 9pm
99
calendar of events A Dance Tribute to the Art of Football Jo Strømgren Kompani Hall no. 2, Poznań International Fair, 9pm OFF-line Nadara Rosalo and Maathai Atelier, Polish Dance Theatre Theatre of the Eighth Day (Teatr Ósmego Dnia), 9pm Saturday 24th August
Fortress Weekend – presentation of the historic interiors of the former fortifications which form part of the Ostrów Tumski Interactive History Centre 24th and 25th August, Ostrów Tumski island Ceremonial changing of the guard of honour of the Volunteers Unit of Poznań City Uhlans in the colours of the 15th Poznań Uhlans Regiment In front of the Guardhouse, Old Market Square, 12noon Finale concert of the flageolet workshops Museum of Musical Instruments, Groblicz hall, 12:15pm Concert of organ and chamber music: organ – Jacek Pupka, violin – Monika Rypińska Poznań Parish Church, 12:15pm Curator’s tour of the exhibition Mum, I Just Really Need To Focus On My Art Right Now; free admission ‘Arsenal’ Municipal Gallery, 4pm Exhibition tour Erna Rosenstein. Organism – Kamila Woynicz, Barbara Piwowarska Art Stations Gallery, 4pm Grand finale of Dancing Poznań 2013 Hall no. 2, Poznań International Fair, 4pm Farewell to Dance Workshops – event as part of Dancing Poznań Blue Note Club, 9pm
100
Sunday 25th August
Polish Guitar Academy: several hundred guitarists perform the rock standard Sultans of Swing by Dire Straits; fun with guitars – with Academy participants – led by musicians from the band The Colors, Krzysztof Ścierański and Marek Raduli with friends Old Market Square, 11am Promenade Concerts 2013: Brass Band of the Pyzdry Volunteer Fire Service and Pyzdry Centre of Culture, Sport and Promotion, bandmaster Miłosz Buchowski Old Market Square, 11:45am Sunday guided tour of the exhibition This is where Poland began Archaeological Museum, 12:30pm Concerts under the Chestnut Trees: Grzegorz Tomczak Botanical Gardens, 4pm Promenade Concerts 2013: Brass Band of the Pyzdry Volunteer Fire Service and Pyzdry Centre of Culture, Sport and Promotion, bandmaster Miłosz Buchowski Wilson Park, 4pm Tuesday 27th August
Summer holidays at the museum Holy patrons National Museum, 12:15pm Post-plein-air exhibition vernissage Summer Jam ABC Gallery, 6pm Concert: Los Mighty Calacas (Mexico): Marcos Coll, Emilliano Juárez, Fernando Ruvel and Zoar Miranda Blue Note Club, 8pm Wednesday 28th August
Summer holidays at the museum Landscape and picture National Museum, 12:15pm Film Legends on strings H. Wieniawski Music Society, 6pm
August 2013 Guided tour of the Castle Zamek (‘Castle’) Cultural Centre – Tuba, 6pm Film Back to the Future, dir. by Robert Zemeckis, 1985 Cinema in the Stary Browar courtyard, 9pm Thursday 29th August
Summer at the Castle for children: Art song – music activities , led by Agata Knak Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, Drawing Room (Bawialnia), 10am-10:45am A Summer of Films for Children Vicky – the great little Viking Archaeological Museum, 11am Summer holidays at the museum Sphinxes, dragons, unicorns National Museum, 12:15pm The one verse competition for the PoemaCafe trophy PoemaCafe, 7pm Old Town Organ Concerts: Sławomir Kamiński Poznań Parish Church, 8pm Friday 30th August
3rd Stara Gazownia Festival 30th August-1st September, Stara Gazownia Final of the 11th Become a Cabaret Star Festival The Upstairs Stage (Scena na Piętrze), 30th August-1st September Children’s Summer with Films: The inverted mountain or a film with a terrible title (1999), dir. by L. Gałysz Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 11am Meeting Thread and yarn – the secrets of weaving Ethnography Museum, 12:15pm Children’s Summer with Films: In desert and wilderness (2001), dir. by G. Hood Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 1pm
Guided tour of the Castle Zamek (‘Castle’) Cultural Centre – Tuba, 10pm Saturday 31st August
5th Poznań Old Jazz Festival more on pages 12-13 5th Poznań Old Jazz Festival: New Orleans-style parade Starting on ul. Półwiejska by the Stary Browar centre, 11am Ceremonial changing of the guard of honour of the Volunteers Unit of Poznań City Uhlans in the colours of the 15th Poznań Uhlans Regiment In front of the Guardhouse, Old Market Square, 12noon Harvest festival: Holy mass Church of Archangel Michael on ul. Stolarska, 1pm Harvest festival: display of harvest festival customs Wilson Park, 3pm Concert – Farewell to Summer – Muzyczny Theatre for Poznań Adam Mickiewicz University auditorium, 5pm 5th Poznań Old Jazz Festival: Gala Concert University of Medical Sciences, Congress-Teaching Centre, 7pm Concert by the band Perfect Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, Great Hall (Sala Wielka), 7pm Romeo and Juliet Cabaret BB PoemaCafe, 8pm Polish Guitar Academy: Concert of flamenco music Body and Soul Adam Mickiewicz University auditorium, 8:30pm A tour at dusk – for fans of scares and thrills; meeting point by the pillory on the Old Market Square This calendar was closed on 17th July 2013. The editors are not liable for any changes that might have been made to the events or times after this issue went to press. Calendar compiled by. G.S. Translation R. Pagett
KONCERT NA PO POŻEGNANIE EGNANIE LATA
TEATR MUZYCZNY DLA POZNANIA AULA UAM W POZNANIU, UL. WIENIAWSKIEGO 1 SOBOTA, 31 SIERPNIA 2013 R., 17:00 MICKIEWICZA �TELEBIM� PLAC ADAMA MICKIEWICZA Zapraszamy na piknikowe oglądanie koncertu na ekranie, a już od g. 15:00 Teatr przygotuje atrakcje dla dzieci i dorosłych oraz kulinaria.
PARTNERZY
JOSÉ MARIA FLORÊNCIO kierownictwo muzyczne
SOLIŚCI, CHÓR I ORKIESTRA TEATRU MUZYCZNEGO W POZNANIU ORAZ LAUREACI TURNIEJU GŁOSÓW I MOZART!
www.teatr-muzyczny.poznan.pl
KUP BILET PRZEZ INTERNET
HAPPENING GITAROWY Z MUZYKĄ DIRE STRAITS Wspólnie zagramy przebój Sultans of Swing g. 11:00 25.08.2013 r.
Festiwal
6 strun / 40 miejsc / 50 wydarzeń w Wielkopolsce
Stary Rynek, Poznań
Argentyńska Noc Marcin Wyrostek – akordeon
Łukasz Kuropaczewski – gitara Bohdan Jarmołowicz – dyrygent Orkiestra Teatru Muzycznego w Poznaniu
17 sierpnia g. 19:00
Aula UAM
Manuel Barrueco Gwiazda Gitary 18 sierpnia g. 19:00
Aula UAM
Flamenco! Carlos Piñana - gitara Hortensia Laencina - taniec Curro Piñana - śpiew Miguel Áengel Orengo - cajon
31 sierpnia g. 20:30
BILETY
Aula UAM
www.akademiagitary.pl