Redakcja: Magdalena Hinz Korekta: Renata Gromuł Opracowanie graficzne: Andrzej Szymański Projekt okładki: Sandra Dudek Zdjęcia i ilustracje: Fotolia.com, Wikipedia.pl, archiwum Wydawnictwa
© Copyright by Wydawnictwo Harmonia, 2012
Redakcja i Biuro Handlowe: 80-283 Gdańsk, ul. Szczodra 6 tel. 58 348 09 50, 58 348 09 51 fax 58 348 09 00 e-mail: harmonia@harmonia.edu.pl
Szczegółowe informacje o naszych publikacjach: www.harmonia.edu.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone. Zarówno cała publikacja, jak i jakakolwiek jej część nie może być przedrukowywana ani reprodukowana – mechanicznie, elektronicznie lub w jakikolwiek inny sposób, z kserokopiowaniem i odtwarzaniem w środkach masowego przekazu włącznie – bez pisemnej zgody Wydawnictwa Harmonia.
ISBN 978-83-7134-545-6 Gdańsk 2012 – Wydanie I
Polski alfabet z piórkiem i pazurkiem został napisany dla dzieci, które uczą się rozpoznawać litery lub utrwalają zdobytą już wiedzę. Publikacja składa się z dwóch części. W pierwszej znajdują się ćwiczenia dotyczące liter od A do Ó, a w drugiej – od P do Ż oraz dwuznaków. Na każdą literę i każdy dwuznak przypadają cztery strony z ćwiczeniami. Zaczynają się one od wierszyka, którego bohaterem jest zwierzątko mające w nazwie (przeważnie na początku) omawianą właśnie literę. Wierszyk zapisany jest dwoma kolorami – czerwonym i brązowym. Takie wydzielenie sylab jest dla dziecka ułatwieniem podczas czytania. Następnie znajdują się ćwiczenia kształcące percepcję słuchową i wzrokową. Tu między innymi dziecko pisze w liniaturze małe i wielkie litery drukowane oraz pisane, dzieli wyrazy na sylaby i głoski, uzupełnia rymowanki. Na kolejnej rozkładówce znajdują się ćwiczenia utrwalające poznaną literę. Są to różnego rodzaju łamigłówki, uzupełnianki, kolorowanki. Książka Polski alfabet... została opracowana w taki sposób, aby mogły z niej korzystać także dzieci mieszkające poza granicami naszego kraju. Specjalnie dla nich w obu częściach publikacji zamieszczone zostały ćwiczenia w pisaniu liter drukowanych oraz zadania dotyczące Polski: polskiej tradycji, geografii, kultury i kuchni, polskich świąt, zabytków oraz sławnych Polaków. Dzięki tym ćwiczeniom słowo „alfabet” zawarte w tytule nabiera innego znaczenia – jest zbiorem wszystkich podstawowych informacji na dany temat. Ćwiczenia o Polsce mają być tylko punktem wyjścia do szerszego omówienia przez nauczyciela lub rodziców poruszonych zagadnień.
Serdecznie dziękujemy Pani Danucie Lemoyne, nauczycielce języka polskiego i historii oraz dyrektorce szkoły Ecole Nova Polska w Paryżu, Pani Jolancie Butryn, nauczycielce nauczania wczesnoszkolnego w tej szkole, oraz Pani Hannie Sand, dyrektorce Polskiej Szkoły Sobotniej w Oslo, za pomysł oraz wszelką pomoc podczas powstawania tej publikacji.
a ą b c ć d e ę f g h i j k l ł 1
Posłuchaj uważnie wierszyka, a potem odpowiedz zdaniami na pytania.
Prosiaki
Prosiak kwiknął do prosiaka: „Mój prosiaku! Sprawa taka: chcę się wprosić do sąsiada, ale nie wiem, czy wypada”. „Chcesz się wprosić na przyjęcie? To przechodzi me pojęcie! Gdy ktoś taką rzecz wyczynia, zachowuje się jak świnia!” Z kim rozmawiał prosiak?
2
Co prosiak chciał zrobić?
Uzupełnij ustnie rymowankę.
Dwa prosiaki gawędziły, oba bardzo miłe... 3
Klaszcząc, podziel na sylaby podane wyrazy. Obok każdego wyrazu narysuj tyle kółek, ile jest w nim sylab.
prosiak_______ kwik_______ sąsiedzi_______ przyjęcie_______ 4 5
Posłuchaj par wyrazów: bułka – półka, park – bark, Łaba – łapa, bas – pas. Z każdej pary powtórz tylko ten wyraz, który ma głoskę p.
Wybierz schemat okienkowy, który pasuje do wyrazu prośba. Zamaluj w nim na niebiesko okienko, które oznacza spółgłoskę p.
cztery
4
czwarta
m n ń o ó p r s ś t u w y z ź ż 6 7
Wskazując kolejne litery alfabetu, powiedz głośno ich nazwy. Zapamiętaj miejsce litery p w alfabecie.
Prosiaczek Paweł gra w piłkę z kolegą. Uzupełnij puste pola, pamiętając, że imiona piszemy wielką literą. Przeczytaj wierszyk.
aweł z
iotrem w
iłkę ła
ią i rzucają.
iotr do
awła
iłkę grają.
iłkę
oda.
Oj, nie trafił ! A to szkoda!
8 9
W wierszyku o prosiakach litery P, p otocz niebieską kredką, ponieważ głoska p jest spółgłoską.
Napisz litery P, p po śladzie i samodzielnie.
PPP pppp
pięć
5
piąta
a ą b c ć d e ę f g h i j k l ł 10
Pawie różnią się 6 szczegółami. Znajdź je. Za każdą znalezioną różnicę napisz jedną literę p i jedną literę P.
............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................
11
Podpisz zdjęcia potraw, które często goszczą na polskim stole.
bigos, żurek, grochówka, ogórki kiszone, pierogi, gołąbki, flaki, kotlet schabowy, biała kiełbasa
zdj. Mariuszjbie
.............................................
.............................................
.............................................
.............................................
.............................................
.............................................
sześć
6
szósta
m n ń o ó p r s ś t u w y z ź ż
.............................................
12
.............................................
.............................................
Wybierz właściwą nazwę polskich pomników. Zapisz, w jakich miastach się one znajdują.
Pomnik Smoka Wawelskiego Pomnik Poległych Żołnierzy Pomnik Ognistego Smoka Westerplatte .............................................
.............................................
Kolumna Zygmunta Kolumna Warszawska .............................................
zdj.Dixi
Syrenka Warszawska Pomnik Juliusza Cezara Pomnik kobiety-ryby Pomnik Adama Mickiewicza ..........................................
siedem
..........................................
7
Pomnik Henryka Sienkiewicza Pomnik Fryderyka Chopina .............................................
siódma
a ą b c ć d e ę f g h i j k l ł 1
Posłuchaj uważnie wierszyka, a potem odpowiedz zdaniami na pytania.
Rak
Pewien rak miał piękny frak. Frak ten na dno szafy schował. Leżał tak ten piękny frak. Rak go nigdy nie wyjmował. Żona wciąż prosiła raka: „Raku, proszę, użyj fraka! Niechby rak się raz wyfraczył!”. Cóż, gdy rak nie raczył.
Co rak zrobił z frakiem?
2
O co żona prosiła raka?
Uzupełnij ustnie rymowankę.
Czapla w wodzie sobie brodzi, a rak po dnie tyłem... 3
Klaszcząc, podziel na sylaby podane wyrazy. Obok każdego wyrazu narysuj tyle kółek, ile jest w nim sylab.
rak________ elegant________ elegancja________ frak________ 4 5
Wymień jak najwięcej wyrazów z głoską r na początku, a wśród nich przynajmniej 2 imiona.
Wybierz schemat okienkowy, który pasuje do wyrazu rak. Zamaluj w nim na niebiesko okienko, które oznacza spółgłoskę r.
osiem
8
ósma
m n ń o ó p r s ś t u w y z ź ż 6 7
Wskazując kolejne litery alfabetu, powiedz głośno ich nazwy. Zapamiętaj miejsce litery r w alfabecie.
Narysuj raka po śladzie, nie odrywając kredki od kartki. Zacznij rysowanie od strzałki. Uzupełnij podpis.
ak 8
W wierszyku o raku litery R, r otocz niebieską kredką, ponieważ głoska r jest spółgłoską.
9
Napisz litery R, r po śladzie i samodzielnie.
RRR
rrrr
dziewięć
9
dziewiąta
a ą b c ć d e ę f g h i j k l ł 10
Znajdź 7 szczegółów, którymi różnią się obrazki przedstawiające Romka na rowerze. Za każdym razem otocz pętlą jedną literę r oraz napisz w kwadracie jedną literę R.
r r r r r r r
11
Pokoloruj rybkę zgodnie ze wzorem.
dziesięć
10
dziesiąta
m n ń o ó p r s ś t u w y z ź ż 12
W owalnych ramach napisz literę R, a w prostokątnych – literę r.
13
Z rąk można ułożyć różne literki. Spróbuj pokazać jak najwięcej liter polskiego alfabetu.
14
Do wspólnej zabawy możesz zaprosić kolegów, koleżanki lub rodziców. Spróbujcie razem ułożyć ze swoich rąk różne przedmioty. Popatrz na przykłady.
jedenaście
11
jedenasta